Jaguar Magazine PERFORMANCE – Dutch
11.01.2017 • Views
Embed Flag

Jaguar Magazine PERFORMANCE – Dutch

Nicht jeder darf das Jaguar Land Rover Testgelände in Gaydon besuchen. Wir schon: Für den exklusiven Fotoshoot des Jaguar XE versammelte sich unser Produktions-Team auf der geheimen Rennstrecke. Steffen Jahn fotografierte das brandneue Jaguar Fahrzeug. Das Set-up war aufgrund des für England typischen Wetters in den Control Towers der ehemaligen Flugbahn untergebracht. Kurze Regenpausen wurden dazu genutzt, mit eigens angemieteten Drohnen zu fotografieren. Das Ergebnis ist eine ästhetisch hochwertig und stimmungsvolle Strecke in der Ausgabe 01-2015 des J-Magazines.

Nicht jeder darf das Jaguar Land Rover Testgelände in Gaydon besuchen. Wir schon: Für den exklusiven Fotoshoot des Jaguar XE versammelte sich unser Produktions-Team auf der geheimen Rennstrecke. Steffen Jahn fotografierte das brandneue Jaguar Fahrzeug. Das Set-up war aufgrund des für England typischen Wetters in den Control Towers der ehemaligen Flugbahn untergebracht. Kurze Regenpausen wurden dazu genutzt, mit eigens angemieteten Drohnen zu fotografieren. Das Ergebnis ist eine ästhetisch hochwertig und stimmungsvolle Strecke in der Ausgabe 01-2015 des J-Magazines.

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
storyboard.de

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

FILM<br />

Sir Ben Kingsley<br />

waarom Britten<br />

de beste<br />

schurken zijn<br />

<strong>PERFORMANCE</strong><br />

EXCLUSIEF De nieuwe XE zoals nooit tevoren<br />

STAND-UP Het tempo van king of comedy Eddie Izzard<br />

TECH Een profiel van de surfende miljardair Mister GoPro

THE RUSH<br />

Bent u er<br />

klaar voor...?<br />

De XE is zonder twijfel het belangrijkste nieuwe<br />

model in <strong>Jaguar</strong>'s lange en roemruchte geschiedenis.<br />

Vanaf pagina 16 vindt u onze primeur met een<br />

verslag van 12 pagina's met foto's, vanuit <strong>Jaguar</strong>'s<br />

diep geheime testfaciliteiten in Gaydon…<br />

FOTOGRAFIE: Steffen Jahn<br />

De nieuwe XE is leverbaar vanaf 2015. Om als eerste het laatste nieuws over de XE te ontvangen: jaguar.nl/jaguar-range/xe.html<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 5

CONTENTS<br />

<strong>PERFORMANCE</strong> De eerste betekenis van<br />

het woord performance in de Oxford Dictionary is “een voordracht van een<br />

toneelstuk, een concert of een andere vorm van amusement”. Voor auto's<br />

wordt de term tegenwoordig vaak gebruikt om uit te drukken hoe snel een<br />

voertuig accelereert en ook hoe het zich in bochten gedraagt. Dus nu, na de<br />

onthulling van de nieuwe XE die vanaf het voorjaar van 2015 in de showrooms<br />

te zien zal zijn, vonden we dit het perfecte moment om performance het<br />

thema te maken van ons nieuw vormgegeven <strong>Jaguar</strong> <strong>Magazine</strong>. Daarbij<br />

beperkt de inhoud zich niet tot geweldig presterende auto's: er is een kort<br />

overzicht van enkele van de beste schurkenrollen door Britse acteurs <strong>–</strong> en<br />

de inspanningen die Eddie Izzard zich moet getroosten om grappig te<br />

zijn <strong>–</strong> en we tonen het bloed, het zweet en de tranen achter de nieuwste<br />

modeshows vol glamour. Ze hebben weinig met elkaar gemeen, maar het<br />

zijn stuk voor stuk geweldige performances, dat zult u met ons eens zijn.<br />

Veel leesplezier...<br />

56<br />

42<br />

MET BIJDRAGEN VAN<br />

Steffen Jahn<br />

Steffen maakt foto's van mooie<br />

en snelle dingen <strong>–</strong> zoals straalvliegtuigen<br />

en ratelslangen <strong>–</strong><br />

in dit nummer de XE in het<br />

testcentrum in Gaydon. Zijn<br />

favoriete fotoserie aller tijden?<br />

De nachtopnames<br />

van voortsnellende<br />

Amerikaanse<br />

stoomlocomotieven<br />

door O.<br />

Winston Link.<br />

34<br />

Dave Calhoun<br />

Als er iemand is die kan aangeven waarom<br />

zo veel Britse acteurs op het witte<br />

doek de rol van schurk vervullen, is het<br />

wel de global film editor van Time Out.<br />

De meest indrukwekkende acteerprestatie<br />

in 2014 is naar zijn mening neergezet<br />

door Oscar Isaac,<br />

die in de film Inside<br />

Llewyn Davis van de<br />

gebroeders Coen, een<br />

volkszanger speelt die<br />

tegenslag na tegenslag<br />

krijgt te verduren.<br />

28<br />

Anna Rose<br />

Voor J-<strong>Magazine</strong> legt fotografe<br />

Anna de in Laos geboren modeontwerper<br />

Hien Le vast tijdens de<br />

voorbereidingen voor zijn nieuwste<br />

catwalkshow. Hét modemoment<br />

van 2014 volgens Anna? De<br />

dansende mannelijke<br />

modellen<br />

met ontbloot<br />

bovenlijf in de<br />

finale van Hood<br />

by Air's show<br />

in New York.<br />

FOTOGRAFIE: STREETER LECKA/GETTY IMAGES, TBA,CHASE OLSON/GOPRO, MIRKO ILIC, PRIVATE (3)<br />

6 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

JAGUAR MAGAZINE<br />

<strong>PERFORMANCE</strong><br />

REDACTIE<br />

Editor-in-chief Guy Bird<br />

Creatief directeur Michael Darling<br />

Hoofdredacteur Stephen Graham<br />

Art director Andreas Meiler<br />

Beeldbewerking Martina Hemm<br />

Beeldproductie Irmi Fezer<br />

Met bijdragen van Paul-Philipp Hanske,<br />

Benedikt Sarreiter<br />

Tekstresearch Marlene Irausek<br />

Production director Marie Bressem<br />

Production editor Thomas Saible<br />

Projectmanager Suzanne Counsell<br />

46<br />

Tekst: Guy Bird, Jenny Buchholz,<br />

Dave Calhoun, Hanna Engelmeier,<br />

Stephen Graham, Paul-Philipp Hanske,<br />

Benedikt Sarreiter, Rachael Watts<br />

Foto's: Julian Broad, Mirko Ilic,<br />

Steffen Jahn, Frantzesco Kangaris,<br />

Stephen Lenthall, Anna Rose,<br />

Peter Stadden, Alister Thorpe<br />

16<br />

52<br />

Omslag: Adam Fedderly<br />

Met speciale dank aan Ian Armstrong,<br />

Adam Nickson, Josh Sellers, Adam<br />

Hatton, Ian Callum, Xuan Goh, Martin<br />

Boyle, Nina Crowe, Juliet Fairbairn,<br />

Matt Skelton, Jonathan Griffiths,<br />

Simon Bickerstaffe, David Hudson,<br />

Joshua Moore, Leah Watkins Hall, Liz<br />

Bojarczuk, Nicola Rzeznik, Mike Cross,<br />

Chey Cummings, Ed Mullaly, Mark<br />

White, Dom Grellier en Judy Fresen<br />

FOTOGRAFIE: STEFFEN JAHN, STEPHEN LENTHALL, FRANTZESCO KANGARIS,<br />

APPLE, IPHONE EN ITUNES ZIJN HANDELSMERKEN VAN APPLE INC., DIE ZIJN GEDEPONEERD IN<br />

DE VERENIGDE STATEN EN ANDERE LANDEN. APP STORE IS EEN SERVICE MERK VAN APPLE INC.<br />

08 Ignition<br />

Ontdek nieuwe dingen om te<br />

dragen, rijden, bezoeken, eten,<br />

kopen, bekijken en in te investeren,<br />

van klassieke auto's tot kaas<br />

16 All in One: de nieuwe XE<br />

Onze exclusieve reportage<br />

over de geheimen achter<br />

de belangrijkste auto in de<br />

geschiedenis van <strong>Jaguar</strong><br />

28 Camera, actie!<br />

Een karakterschets van de man<br />

die de essentie van snelle, goedkope<br />

actiefoto's compleet veranderde,<br />

Mr GoPro<br />

34 Goed om slecht te zijn<br />

In het kader van <strong>Jaguar</strong>'s recente<br />

advertentiecampagne stellen we de<br />

vraag waarom Britten het op het<br />

witte doek als schurk zo goed doen<br />

42 Aluminium<br />

Een korte geschiedenis van dit<br />

uiterst veelzijdige metaal en<br />

waarom <strong>Jaguar</strong> er heel goed<br />

mee uit de voeten kan<br />

46 Het hart van de machine<br />

Een splinternieuwe motor afkomstig<br />

uit een splinternieuwe fabriek.<br />

Beide zetten we op de foto<br />

52 Eddie Izzard<br />

Een onthullend gesprek met de king of<br />

comedy uit Engeland en misschien wel de<br />

toekomstige burgemeester van Londen<br />

56 Galerij<br />

Een selectie uit de meest geweldige<br />

sportmomenten wereldwijd van dit jaar...<br />

62 Nicholas Hoult<br />

De jonge acteur uit X-Men is de nieuwe<br />

man in de meest recente advertentie van<br />

<strong>Jaguar</strong>. Een interview<br />

64 Achter de catwalk<br />

Een blik achter de schermen bij alle<br />

inspanningen die nodig zijn om<br />

een modeshow vol glamour tot een<br />

succes te maken<br />

70 Cultklassieker<br />

Waarom u de controversiële film<br />

Performance uit eind jaren zestig met een<br />

jonge Mick Jagger gezien moet hebben<br />

72 Plaatselijk nieuws en evenementen<br />

Het laatste nieuws, aanstaande<br />

evenementen en meer informatie<br />

van onze markten<br />

78 In het volgende nummer...<br />

Een kijkje tijdens het filmen<br />

in Bond’s Pinewood Studio en talloze<br />

coole <strong>Jaguar</strong>s<br />

ADVERTENTIES<br />

Ad sales director Angelo Careddu<br />

Ad sales manager Leonardo Careddu<br />

Oberon Media<br />

73, Holland Park Road<br />

London W14 8HL<br />

T +44 77 66 25 6830<br />

www.oberonmedia.com<br />

acareddu@oberonmedia.com<br />

Voor <strong>Jaguar</strong> geproduceerd door<br />

Spark44<br />

Publishing Director Karen Newbold<br />

<strong>Jaguar</strong> <strong>Magazine</strong><br />

Tel +44 (0) 121 740 1300<br />

E-mail j-magazine@spark44.com<br />

Website www.jaguar.nl<br />

Juridische kennisgeving: Gehele of gedeeltelijke<br />

herdruk is verboden tenzij de uitgever hiervoor<br />

vooraf toestemming heeft gegeven. Er is<br />

zorgvuldig op toegezien dat de inhoud van het<br />

<strong>Jaguar</strong> <strong>Magazine</strong> geheel juist is, maar de<br />

uitgever en drukker zijn niet aansprakelijk voor<br />

fouten en onvolledigheden.<br />

Voor meer informatie over <strong>Jaguar</strong><br />

downloadt u onze app die voor<br />

iPad/iPhone beschikbaar is<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 7

KLASSIEK<br />

Een typische klassieker,<br />

dit slim-fit<br />

overhemd van<br />

katoenen popeline<br />

met dubbele<br />

manchetten, € 112<br />

thomaspink.com<br />

Musthaves<br />

voor elk<br />

gelegenheid<br />

Het is nooit verkeerd om<br />

over kleding en accessoires<br />

te beschikken die een<br />

elegante look combineren<br />

met flexibiliteit:<br />

items die je het hele jaar<br />

door kunt gebruiken, op<br />

kantoor, of voor een<br />

drankje (of twee) aan de<br />

bar. Van boven naar<br />

beneden: paraplu met<br />

bamboe handvat van<br />

London Undercover,<br />

€ 75, midnight-blue, piqué<br />

reiscolbert in wolmix<br />

van Canali, € 935. Beide<br />

van mrporter.com<br />

SLIM-FIT<br />

Trek deze garment-dyed,<br />

dieppaarse<br />

Italiaanse<br />

jeans van Etro<br />

aan en ervaar het<br />

verschil, € 280<br />

via mrporter.com<br />

ignition<br />

Breng je persoonlijke prestaties<br />

op een hoger plan met veelzijdige<br />

nieuwe kleding en snelle gadgets<br />

en trakteer jezelf vervolgens op een<br />

fantastische slow-cooked maaltijd<br />

Snel motorjacht<br />

In een hogere versnelling met Riva<br />

Dit is het perfecte motorjacht<br />

voor uw volgende<br />

vakantie. De nieuwe Riva<br />

’88 Florida biedt plaats<br />

aan 20 personen (en beschikt<br />

over vier hutten en<br />

badkamers): neem dus gerust<br />

uw beste vrienden<br />

mee. Het meest opzienbarende<br />

aspect van de ’88<br />

Florida is de motor: De<br />

2.435 pk motor levert een<br />

topsnelheid van 70 km/h.<br />

Hiermee heeft elke andere<br />

speedboot het nakijken…<br />

riva-yacht.com<br />

STIJLVOLLE ZWEED<br />

Een weekendtas van<br />

plantaardig gelooid<br />

leer met een inhoud<br />

van 30 liter, € 329 van<br />

sandqvist.net<br />

SUÈDE<br />

Enkelboots met slijtvaste<br />

Goodyear-zool<br />

van Grenson, € 240<br />

via mrporter.com<br />

8 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

Food & art<br />

In een fijne mix bij Hix…<br />

Bij de tijd<br />

JAGUAR EN BREMONT hebben hun<br />

krachten gebundeld voor zes chronometers:<br />

de perfecte aanvulling op de zes<br />

nieuwe lichtgewicht E-Types die worden<br />

gebouwd ter afsluiting van de originele<br />

productielijn uit 1963. Later dit jaar<br />

worden ook andere uitvoeringen op de<br />

markt gebracht, zodat meer mensen<br />

één van deze prachtige horloges in hun<br />

bezit kunnen krijgen. bremont.com<br />

Het nieuwste restaurant van topchef Mark Hix<br />

in Londen <strong>–</strong> Hixter Bankside <strong>–</strong> is een schot in de<br />

roos voor liefhebbers van kunst en lekker eten.<br />

Op slechts enkele minuten wandelen ten zuiden<br />

van de wereldberoemde Tate Modern Art Gallery<br />

en "foodies' paradise" Borough Market vind je<br />

Hixter Bankside: het grootste restaurant van Hix tot dusver.<br />

De verbouwde fabriek, waar vroeger metalen dozen werden gemaakt,<br />

vormt nu het decor voor speciaal in opdracht vervaardigde kunst van<br />

vooraanstaande Britse kunstenaars als Tracey Emin en Gavin Turk.<br />

De formule: casual dining met een eenvoudige menukaart op basis van<br />

gegrilde kip en biefstuk van hoge kwaliteit.<br />

De voormalig topkok van The Ivy komt uit Dorset en heeft al een restaurant<br />

in Lyme Regis, op een steenworp afstand van zijn woonplaats<br />

Charmouth, en nog enkele restaurants in Londen waaronder de Hix<br />

Oyster & Chop House en Hix at Selfridges. In de kelderruimte van Hixter<br />

Bankside is zijn onlangs bekroonde cocktailimperium Mark’s Bar gevestigd.<br />

Daarnaast zijn er private dining rooms beschikbaar met capaciteit<br />

voor 8 tot 50 gasten. Omdat kinderen onder de 10 jaar elke dag tussen<br />

16 en 18 uur gratis mogen eten, zou de Hixter weleens de perfecte gezinsvriendelijke<br />

culturele en culinaire ervaring ineen kunnen worden.<br />

hixterbankside.co.uk<br />

FOTOGRAFIE: PR (12); ANDREW FRANCIS WALLACE/TORONTO STAR/GETTY IMAGES<br />

Fastfood werd<br />

voorheen<br />

geassocieerd met<br />

slecht eten. Jonge<br />

chefs bewijzen<br />

nu dat heerlijke<br />

gerechten snel<br />

geserveerd<br />

kunnen worden<br />

Foodtrucks<br />

Nóg een trend die ons kan bekoren: fantastische gerechten van topkwaliteit<br />

geserveerd door sympathieke types in busjes (of mobiele<br />

restaurants). Drie voorbeelden: caplanskys.com (Toronto, rechts),<br />

goose-ffm.de (Frankfurt), thefrankenstand.com (LA)<br />

En de bijbehorende film...<br />

Chef (2014). Jon Favreau is een<br />

opgebrande kok die zijn restaurant<br />

verliest, maar zijn liefde<br />

voor eten hervindt met het<br />

openen van een foodtruck. Nu<br />

verkrijgbaar op DVD.<br />

Niet reserveren... is een nieuwe<br />

trend die ons prima bevalt: in plaats van<br />

bellen, een tafeltje reserveren en je haasten<br />

om op tijd te arriveren, gewoon direct na<br />

aankomst aanschuiven. Als het restaurant<br />

vol zit, wordt u door de ober gebeld of<br />

krijgt u een sms als er een tafeltje vrij is<br />

(er zijn zelfs restaurants met een speciale<br />

app die toont hoeveel wachtenden er nog<br />

voor u zijn). Of wacht gewoon even:<br />

sommige gasten eten even snel wat en<br />

gaan dan weer weg. Fastfood!<br />

In Londen: honestburgers.co.uk (links)<br />

10greekstreet.com barrafina.co.uk<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 9

IGNITION<br />

Licht en geluid<br />

Een sculptuur in de woonkamer<br />

Autokunst<br />

<strong>Jaguar</strong>s vastgelegd<br />

op het canvas<br />

TIM LAYZELL SCHILDERT ALLEEN<br />

AUTO'S. En <strong>Jaguar</strong> is één van zijn favoriete<br />

merken. Met zijn schilderijen van de <strong>Jaguar</strong><br />

C-Type - winnaar op Le Mans - heeft hij de<br />

kunstprijs van de British Racing Drivers Club<br />

in de wacht gesleept. Het paste dan ook<br />

precies in zijn straatje om ook de F-TYPE<br />

te schilderen, die volgens hem “alles<br />

waar een raceauto voor staat in zich heeft”.<br />

timlayzell.com<br />

home<br />

Verfraai uw interieur met<br />

verfrissende autokunst,<br />

minimalistische verlichting,<br />

coole audio en een designkast.<br />

Betaal ervoor door te<br />

investeren in kaas en sneakers<br />

Als u in 1971 de vooruitziende blik (en de<br />

middelen) had een <strong>Jaguar</strong> E-Type te kopen<br />

voor € 18.900 en deze perfect onderhouden<br />

heeft, kunt u deze nu doorverkopen voor<br />

€ 70.000. Bovendien voorzien experts een<br />

jaarlijkse waardestijging van 10%.<br />

Melkkoeien<br />

Slimme investeringen<br />

IN TIJDEN VAN ECONO-<br />

MISCH ZWAAR WEER en<br />

uiteenspattende zeepbellen is er<br />

geen sprake van veilige investeringen.<br />

Dus kies nu eens niet<br />

voor saaie investeringen als onroerend<br />

goed of lijfrentes, maar<br />

investeer in leuke goederen. Hier<br />

volgt onze huidige top 5:<br />

€ 18.900<br />

+288 %<br />

WHISKY-A-GO-GO<br />

Een fles Glenfiddich Snow Phoenix,<br />

in 2010 gekocht voor € 80, kan<br />

nu € 140 opbrengen. Een tip:<br />

investeer alleen in single malts.<br />

Investeren in een Rolex is altijd een verstandige<br />

keuze. In 2005 kostte een Daytona € 6100.<br />

Deze gaan nu over de toonbank voor € 10.300.<br />

FOSCARINI’S TUAREG LAMP van de Italiaanse<br />

ontwerper Pietro Ferruccio Laviani staat voor een<br />

combinatie van superieur industrieel design en het<br />

beeld van een kind dat met takken speelt. <strong>Jaguar</strong><br />

heeft in zijn presentatie op de Clerkenwell Design<br />

Week tientallen lampen toegepast. Echter, met<br />

een prijskaartje van € 3800 per stuk is één of twee<br />

een mooi begin voor thuis. foscarini.com<br />

DESIGNKAST<br />

De 'limited edition' Montigny<br />

is het stralende middelpunt<br />

van elke ruimte, prijs op<br />

aanvraag. chateaudelaresle.<br />

com/design-shop<br />

+413 %<br />

€ 80<br />

+75 %<br />

+103 %<br />

€ 6100<br />

+68 %<br />

KLASSIEKE BLUETOOTH-<br />

LUIDSPREKER Streamt<br />

muziek draadloos via Bluetooth.<br />

In prachtige walnoot of<br />

eiken uitvoering, vanaf € 505.<br />

tangent-audio.com<br />

€ 202<br />

INVESTEER IN<br />

SNEAKERS<br />

Een paar Nike<br />

Lebron X Crown<br />

Jewel, in 2013<br />

gekocht voor<br />

€ 202, is nu<br />

€ 1033 waard.<br />

€ 1280<br />

Een wiel Parmezaanse<br />

kaas van drie jaar oud<br />

kost ca. € 1280. Bewaar<br />

deze op de juiste manier<br />

en verkoop deze vervolgens<br />

als ‘Parmigiano<br />

extra stravecchione’ voor<br />

€ 2613. Bellissimo!<br />

FOTOGRAFIE: PR (8); RDNZL/FOTOLIA<br />

10 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

IGNITION<br />

Steeds<br />

sneller...<br />

is al geruime tijd een<br />

obsessie voor de mens<br />

zoals wel blijkt uit deze<br />

records. Het Britse<br />

Bloodhound SSC-project<br />

(zie foto) hoopt in 2015<br />

in de recordboeken te<br />

komen als eerste auto die<br />

1.609 km/u rijdt<br />

(bij voorkeur zonder<br />

exploderende banden).<br />

bloodhoundssc.com<br />

<strong>Jaguar</strong> racefiets<br />

een nieuwe fiets in samenwerking<br />

met Pinarello<br />

DE DOGMA F8 IS IN<br />

SAMENWERKING MET<br />

TEAM SKY ontwikkeld.<br />

Bij het ontwerp is gebruikgemaakt<br />

van <strong>Jaguar</strong> Land<br />

Rover’s Computional Fluid<br />

Dynamics, waardoor de<br />

fiets zich 26,1% efficiënter<br />

door de lucht verplaatst.<br />

Professionele wielrenners als<br />

Chris Froome rijden er al het<br />

gehele seizoen van 2014 op.<br />

De fiets is nu ook beschikbaar voor serieuze<br />

amateurs die er wel zuinig op moeten zijn:<br />

het prijskaartje is € 13.900. pinarello.com<br />

street<br />

Een superieure nieuwe racefiets<br />

met <strong>Jaguar</strong>-expertise,<br />

belangrijke snelheidsrecords<br />

en opzienbarende wegen <strong>–</strong> die u<br />

misschien wel ooit zult berijden.<br />

HOOGSTE WEG<br />

Semo La, Tibet<br />

5565 meter<br />

LANGSTE STUK RECHTE<br />

WEG<br />

Eyre Highway, 90 Mile Road, Australië<br />

147 km<br />

STEILSTE WEG<br />

Baldwin Road, Nieuw-Zeeland<br />

hellingspercentage van 35%<br />

Epische<br />

wegen...<br />

die je eens in je leven bezocht moet<br />

hebben. Waarom? De Amerikaanse<br />

dichter Ralph Waldo Emerson<br />

verwoordde het ooit zo: “Het leven is<br />

een reis, niet een bestemming”.<br />

Wij zijn het helemaal eens met Ralph<br />

MEESTE HAARSPELDBOCHTEN<br />

Stelviopas, Italië<br />

60 (op foto)<br />

SNELSTE SNELWEG<br />

Autobahn A31, Meppen-Leer,<br />

Duitsland geen snelheidsbeperking,<br />

weinig verkeer<br />

LANGSTE WEG<br />

Yonge Street, Toronto naar<br />

Barrie, Ontario<br />

1896 km<br />

AUTO (snelheidsrecord op land)<br />

1898 | 63,15 km/u<br />

1997 | 1228 km/u<br />

Recordhouder: Thrust SSC<br />

VLIEGTUIG (zonder zuurstofmasker)<br />

1903 | 11 km/u<br />

1976 | 3530 km/u<br />

Recordhouder: Lockheed SR-71<br />

MOTOR<br />

1902 | 103 km/u<br />

2010 | 606 km/u<br />

Recordhouder: Top 1 Ack Attack<br />

FIETS<br />

1980 | 80 km/u<br />

2013 | 134 km/u<br />

Recordhouder: Sebastiaan Bowier<br />

TREIN (elektrisch)<br />

1901 | 163 km/u<br />

2007 | 575 km/u<br />

Recordhouder: TGV<br />

FOTOGRAFIE: PR (3); STUDIO BOX/GETTY IMAGES<br />

12 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

Introducing Special Edition DSP Digital Active Loudspeakers.<br />

Simply the most lifelike-sounding loudspeakers we’ve ever made.<br />

Meridian’s new Special Edition DSP Digital Active Loudspeakers<br />

deliver the highest performance of any Meridian loudspeakers to<br />

date. Launched on the 25th anniversary of the world’s fi rst digital<br />

loudspeakers by Meridian, you need to hear them to believe them.<br />

Visit a Meridian partner today.<br />

meridian-audio.com

IGNITION<br />

NIJLPAARD<br />

Gelabeld<br />

Voordat u vertrekt...<br />

ZE ZIJN KLEIN, MAAR BAGAGE-<br />

LABELS kunnen veel zeggen over een<br />

mens. Gelukkig heeft de nieuwe Heritagecollectie<br />

van <strong>Jaguar</strong> de perfecte oplossing<br />

in blauw leder met witte contrastnaad<br />

in de kleuren van de rensta‚ Ecurie<br />

Ecosse‘ en het startnummer 3, als herinnering<br />

aan de overwinning van de D-Type<br />

op Le Mans in 1957. Leverbaar voor<br />

€ 19 bij <strong>Jaguar</strong>-dealers, geselecteerde<br />

winkels en online, waar u nog meer aantrekkelijke<br />

reisaccessoires vindt. Staat<br />

goed langs de bagageband.<br />

Leefgebied: Afrika ten zuiden van<br />

de Sahara<br />

Dodelijk: Hoog risico <strong>–</strong> het nijlpaard<br />

is het gevaarlijkste dier van Afrika<br />

Methode van doden: Bijten,<br />

vertrappen<br />

Pijnlijk: Zeer<br />

Hoe te voorkomen: Niet benaderen!<br />

Nijlpaarden zien er schattig uit,<br />

maar zijn zeer agressief<br />

DODELIJKSTE DIEREN<br />

Let op!<br />

SOMMIGE EXOTISCHE<br />

VAKANTIEBESTEMMINGEN<br />

zijn dodelijker dan andere.<br />

Raadpleeg onze handige gids<br />

om een confrontatie met één<br />

van deze ongewenste<br />

schepsels te voorkomen<br />

14 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE<br />

travel<br />

Val op in Seoul met <strong>Jaguar</strong>‘s nieuwste<br />

reisaccessoires, maar voorkom<br />

dat je ten prooi valt aan het dierenrijk met<br />

onze praktische "dodelijke dieren"-gids<br />

MUG<br />

Leefgebied: Afrika en Zuid-Amerika<br />

Dodelijk: Zeer hoog risico <strong>–</strong> muggen<br />

zijn het meest dodelijke insect<br />

voor de mens, maar het risico is<br />

laag bij gebruik van een<br />

anti-malariamiddel<br />

Methode van doden: Overdracht<br />

van de Plasmodium-parasiet<br />

Pijnlijk: Nee<br />

Hoe te voorkomen: Gebruik een<br />

anti-malariamiddel<br />

DODELIJKSTE DIEREN<br />

KUBUSKWAL<br />

Leefgebied: Tropische Indo-Stille<br />

Oceaan<br />

Dodelijk: Laag risico, maar hoger<br />

voor kinderen, vanwege hun lagere<br />

lichaamsgewicht<br />

Methode van doden: Steken en het<br />

afscheiden van gif uit de tentakels<br />

Pijnlijk: Zeer<br />

Hoe te voorkomen: Draag een<br />

full-body lycra zwempak.<br />

Raadpleeg een arts voor een antigif<br />

DODELIJKSTE DIEREN<br />

Zien<br />

IEDEREEN LOOPT MOMENTEEL<br />

WEG MET ZAHA HADID<br />

De bekroonde Irakees/Britse architect<br />

werkt aan diverse projecten<br />

wereldwijd. Het nieuwste ontwerp<br />

van haar hand is de Dongdaemun<br />

Design Plaza in Seoul, Zuid-Korea<br />

(zie foto), geopend in het voorjaar<br />

van 2014. Het immense gebouw met<br />

een oppervlakte van 86.574 vierkante<br />

meter op een perceel van 65.000<br />

vierkante meter heeft een groots<br />

aanbod: tentoonstellingsruimtes,<br />

vergaderzalen en een 24-uurs designmarkt<br />

die een culturele hotspot is<br />

geworden voor zowel de stad als<br />

daarbuiten. Dus als u al een citytrip<br />

naar Seoul op de planning had staan,<br />

is dit gebouw zeker een bezoek waard.<br />

Laat u verrassen door de architectuur<br />

en de activiteiten in het pand.<br />

KROKODIL<br />

Leefgebied: Zee- en zoetwater<br />

in tropische gebieden<br />

Dodelijk: Zeer hoog risico <strong>–</strong> de<br />

zoutwater- en Nijlkrokodillen zijn<br />

zeer gevaarlijk voor mensen<br />

Methode van doden: Bijten en<br />

onder water trekken<br />

Pijnlijk: Zeer<br />

Hoe te voorkomen: Prik met<br />

je vinger in zijn ogen (vinden ze<br />

niet leuk)<br />

DODELIJKSTE DIEREN<br />

FOTOGRAFIE: PR; AHN YOUNG-JOON/ PICTURE ALLIANCE / AP; ZAHA HADID ARCHITECTS; PHOTOFEES, THOMAS ACOP, AUSCAPE, TAMBAKO THE JAGUAR /GETTY IMAGES (4)

Milan Showroom, t. +39 02 784340 * SHOP BLUMARINE

MIDDELPUNT VAN DE<br />

BELANGSTELLING:<br />

Bovenaanzicht van de<br />

nieuwe XE in het<br />

besturingstesttraject<br />

met een diameter<br />

van 80 meter, onderdeel<br />

van het testterrein<br />

van <strong>Jaguar</strong> in Gaydon<br />

16 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

All in One<br />

DE XE SPORTS SEDAN MAAKT HET OP ALLE<br />

PUNTEN WAAR, VAN EEN STRAKKE BELIJNING EN<br />

EERSTEKLAS WEGLIGGING TOT VERFIJNDE<br />

RIJEIGENSCHAPPEN EN KRACHTIGE EN TOCH ZUINIGE,<br />

COMPLEET NIEUWE MOTOREN. J-MAGAZINE<br />

IS EEN DAG TE GAST BIJ DE GEHEIME<br />

TESTFACILITEITEN VAN JAGUAR IN GAYDON<br />

TEKST: Guy Bird<br />

FOTOGRAFIE: Steffen Jahn

ALL IN ONE<br />

KLAAR VOOR DE TEST:<br />

Het gezicht van de XE, hier<br />

met de fraaie Portfoliooptie<br />

met verchroomde<br />

grille, is karakteristiek,<br />

doelgericht en dynamisch<br />

18 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

OP EEN NORMALE DAG KOMEN ER ZO'N 200 AUTOTECHNICI<br />

NAAR DIT TERREIN. VANDAAG VORMT HET DE ACHTERGROND VOOR<br />

ONZE EXCLUSIEVE FOTOSESSIE MET DE XE ALS MIDDELPUNT<br />

Niet iedereen kan zomaar een bezoek brengen<br />

aan het enorme en tegelijkertijd uiterst<br />

geheime testterrein van <strong>Jaguar</strong> Land<br />

Rover in Gaydon. Dit terrein in Warwickshire meet 271 hectare<br />

en ligt midden in het prachtige Engelse landschap. Verschillende<br />

pasjes, controles en keurende blikken van de juiste beveiligingsmensen<br />

zijn nodig om toegang te krijgen tot een plaats<br />

waar sommige van de beste auto's ter wereld worden getest op<br />

sommige van de beste <strong>–</strong> en slechtste <strong>–</strong> wegdekken ter wereld, om<br />

te controleren of ze de naam <strong>Jaguar</strong> of Land Rover verdienen.<br />

Dit testcircuit is een voormalige basis van de Royal Air<br />

Force in de Tweede Wereldoorlog. Volgens Dave Hudson, technicus<br />

van dit testcircuit, brengen op een normale dag zo’n 200<br />

autotechnici en ontwerpers een bezoek aan de verschillende<br />

speciale gebieden: van het besturingstesttraject met een<br />

diameter van 80 meter (zie vorige pagina) tot het 6 kilometer<br />

lange hogesnelheidscircuit met vier rijbanen. Vandaag, een<br />

rustige zomerzondag, vormt het testcircuit de achtergrond voor<br />

onze exclusieve fotoshoot van de nieuwe <strong>Jaguar</strong> XE. We<br />

gebruiken hiervoor twee van de slechts vier fotografeerbare preproduction<br />

XE-modellen op de hele wereld (124 minder definitieve<br />

en gecamoufleerde exemplaren worden momenteel over<br />

de hele wereld aan tests onderworpen, van snelheidstests op de<br />

Nürburgring<br />

tot hittebestendigheidstests<br />

in Death<br />

Valley). We zijn er zelfs zó vroeg<br />

bij, dat sommige details van de<br />

auto <strong>–</strong> zoals delen van de voor- en achterlichten<br />

<strong>–</strong> nog niet precies overeenkomen met wat u vanaf<br />

volgend voorjaar in de showrooms kunt aanschaffen. Maar<br />

zoals ze hier door onze professionele testrijders over het circuit<br />

worden gestuurd en een paar meter verderop stoppen voor een<br />

ander fotomoment, zien ze er allebei beslist prachtig uit, zowel<br />

de uitvoering in Ammonite Grey met de Portfolio-afwerking en<br />

verchroomde grille als het sportievere S-model in de kleur Italian<br />

Racing Red met zijn grille van zwart mesh.<br />

Het geheim achter de geweldige proporties van de XE, is dat<br />

de compacte sports sedan gebaseerd is op een volledig nieuwe,<br />

lichtgewicht architectuur, ontwikkeld door technici in samenwerking<br />

met ontwerpers voor de optimale balans tussen vorm en<br />

functie. Adam Hatton, exterior designer, vertelt J-<strong>Magazine</strong>: “Dit<br />

is de droom van elke ontwerper. In lekentermen betekent het dat<br />

je mag meebeslissen over waar de ‘hard points’ van de auto<br />

worden geplaatst.” De voorruitstijl van de auto is naar achteren<br />

gekanteld om de passagiersruimte verder naar achteren te

GEHEIME LOCATIE<br />

Testterrein in Gaydon<br />

› Traject voor emissiemeting<br />

› Traject voor duurtests met lage<br />

snelheid<br />

› Traject met slecht wegdek<br />

› Traject voor tests van stuurinrichting<br />

› Rechte trajecten voor remmentests<br />

20 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

ALL IN ONE<br />

OP HET CIRCUIT BESTUURD DOOR PROFESSIONELE TESTRIJDERS<br />

ZIEN BEIDE XE's ER BESLIST PRACHTIG UIT<br />

› Het testterrein van <strong>Jaguar</strong> Land Rover<br />

heeft een totaal testoppervlak van 271<br />

hectare of 2,71 km 2 .<br />

› Deze trainingsbasis van de Royal Air<br />

Force uit de Tweede Wereldoorlog is<br />

sinds 1978 in gebruik als terrein voor het<br />

testen en ontwikkelen van auto's.<br />

› Auto's kunnen hier buiten het zicht van<br />

nieuwsgierige ogen worden getest op<br />

allerlei oppervlakken, van glad asfalt en<br />

hobbelige betonplaten tot offroad<br />

trajecten met diep water, en de beruchte<br />

keienweg waar assen tot het uiterste<br />

worden getest (de laatste wordt meer voor<br />

de modellen van Land Rover gebruikt)!

ALL IN ONE<br />

“DE XE IS DE OPTELSOM VAN ALLES WAT HET BEDRIJF IN DE LOOP<br />

DER TIJD HEEFT GELEERD. WIJ BOUWEN EEN AUTO DIE DE<br />

CONCURRENTIE QUA PRESTATIES VER ACHTER ZICH LAAT”<br />

Mike Cross, chief engineer, vehicle integrity<br />

verplaatsen - hierdoor oogt de auto sportiever. Tegelijkertijd<br />

zijn de wielen verder naar de voor- en achterhoeken van de auto<br />

gezet, waardoor deze er op de weg robuuster uit ziet terwijl de<br />

passagiers gemakkelijker kunnen in- en uitstappen en meer<br />

ruimte hebben. In het interieur komen de uitstraling, inrichting<br />

en afwerking dicht bij die van de grotere en duurdere XF- en<br />

XJ-modellen van <strong>Jaguar</strong>, met een nieuw 8-inch kleurenscherm<br />

en volledig vernieuwd infotainmentsysteem, dat zowel<br />

InControl Apps als connectiviteit voor Android- en Apple-smartphones<br />

biedt.<br />

Het vermogen van de nieuwe XE wordt geleverd door<br />

compleet nieuwe motoren uit de Ingenium-familie, geproduceerd<br />

in een speciaal hiervoor gebouwde fabriek in<br />

Wolverhampton, Engeland (zie het artikel Het hart van de<br />

machine in deze uitgave). Van een ultra-efficiënt lage<br />

CO 2-uitstoot van 99 g/km tot een topsnelheid van 250 km/u,<br />

het gamma biedt uitvoeringen zowel voor zakelijke gebruikers<br />

als voor meer prestatiegerichte eigenaars over de hele wereld.<br />

Een op de F-TYPE geïnspireerde voorwielophanging en<br />

binnen dit segment voor het eerst toegepaste Integral Link achterwielophanging,<br />

betekenen een nieuwe dimensie in de manier<br />

waarop dat vermogen wordt beteugeld. En de Torque Vectoringtechnologie<br />

- waarbij een gecontroleerde remwerking op het wiel<br />

in de binnenbocht wordt uitgeoefend - staat garant voor sportieve<br />

wendbaarheid en een optimaal zekere rijervaring voor de<br />

bestuurder. Mike Cross, chief engineer of vehicle integrity,<br />

verwoordt het als volgt: “De XE is de optelsom van alles wat het<br />

bedrijf in de loop der tijd heeft geleerd. De Integral Link-achterwielophanging<br />

biedt een binnen dit segment ongeëvenaarde<br />

combinatie van soepel rijden en nauwkeurig sturen. Wij bouwen<br />

een auto die de concurrentie qua prestaties ver achter zich laat.”<br />

De XE biedt eveneens een speciale nieuwe functie voor een<br />

auto met achterwielaandrijving, All Surface Progress Control<br />

genaamd. Het systeem is ontwikkeld op basis van de kennis die<br />

zusterbedrijf Land Rover in tientallen jaren offroad ervaring heeft<br />

vergaard en biedt maximale tractie op glad wegdek. Het werkt als<br />

een cruise control voor lage snelheden en ondersteunt bestuurders<br />

bij slechte weersomstandigheden. Kortom, de nieuwe XE<br />

biedt een boeiend en compleet techniekpakket. Van zijn nieuwe<br />

lichtgewicht aluminium chassis en motoren, tot zijn verbluffende<br />

ontwerp en belofte van ongeëvenaard weggedrag, dat het fel<br />

bevochten segment van de compacte premium sedan op zijn<br />

grondvesten zal doen schudden. Maak een notitie in uw agenda<br />

om in het voorjaar van 2015 zelf een proefrit te maken.

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 23

ALL IN ONE<br />

GROOTS DOOR ONTWERP<br />

› Vorm De ontwerpers van de XE hadden veel invloed<br />

in het bepalen van de positie van de ‘hard points’. Zij<br />

werkten samen met de technici aan een meer naar<br />

achteren gekantelde voorruit en passagiersruimte en<br />

verplaatsten de wielen verder naar voren en achteren<br />

voor een geweldige houding.<br />

› Functie Deze extra lengte in de wielbasis heeft als<br />

voordeel dat de passagiers gemakkelijker kunnen inen<br />

uitstappen en in de auto meer ruimte hebben.<br />

› Details Toen de ontwerpers met de XE begonnen, waren<br />

zij met de F-TYPE in de kleimodelfase. Zij wilden iets van<br />

de strakkere lijnen van die auto in de flanken van de XE<br />

overnemen (de auto's hebben dezelfde ventilatieopeningen<br />

aan de zijkant en hetzelfde stuurwiel).<br />

VOORDELEN VAN EEN GROTE AUTO:<br />

De uitstraling, inrichting en afwerking van het<br />

interieur van de XE komt dicht bij die van de grotere<br />

en duurdere XF- en XJ-modellen van <strong>Jaguar</strong><br />

CONNECTED:<br />

Een nieuw 8-inch kleurenscherm biedt<br />

geavanceerd infotainment met een gemakkelijke<br />

koppeling met uw mobiele apparaten<br />

24 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

HET GEHEIM ACHTER DE GEWELDIGE<br />

PROPORTIES VAN DE XE IS EEN VOLLEDIG<br />

NIEUWE, DOOR TECHNICI SAMEN MET<br />

ONTWERPERS ONTWORPEN ARCHITECTUUR<br />

LICHTGEWICHT<br />

De XE is de eerste <strong>Jaguar</strong> met<br />

een volledig nieuwe, overwegend<br />

in aluminium uitgevoerde architectuur.<br />

Dit bespaart gewicht zonder<br />

in te boeten aan duurzaamheid<br />

en helpt een bijna 50/50 gewichtsverdeling<br />

te bereiken. Een groot<br />

deel van de gebruikte aluminiumlegering<br />

is gerecycled, en sterk<br />

in geval van een botsing. De lichtgewicht<br />

structuur resulteert in<br />

een lager brandstofverbruik en<br />

minder CO 2-uitstoot.<br />

BETER STUURGEDRAG<br />

De XE is de eerste <strong>Jaguar</strong> met<br />

Electric Power Assisted<br />

Steering (EPAS), omdat de<br />

technici wilden wachten tot<br />

deze technologie ver genoeg<br />

was geëvolueerd. Het<br />

EPAS-systeem maakt de XE<br />

sportiever in de Dynamicstand,<br />

biedt meer weggevoel<br />

op gladde wegen, verlaagt de<br />

CO 2 -uitstoot en maakt een<br />

breed scala aan hulpfuncties<br />

voor de bestuurder mogelijk.<br />

MEER TRACTIE<br />

Zelfs met de beste tractieregeling kunnen<br />

auto's met achterwielaandrijving soms moeite<br />

hebben met wegrijden op gladde oppervlakken.<br />

<strong>Jaguar</strong> heeft voor deze auto's nu een<br />

volledig nieuwe functie ontwikkeld, All Surface<br />

Progress Control (ASPC) genaamd. Het<br />

ASPC-systeem werkt als een cruise control<br />

voor lage snelheden en werd ontwikkeld met<br />

input van zusterbedrijf Land Rover en hun<br />

tientallen jaren ervaring met offroad tractie.<br />

Het systeem levert optimale tractie zonder<br />

slippen en zonder dat de bestuurder<br />

de pedalen zelfs maar hoeft aan te raken.<br />

BRANDSTOFVERBRUIK EN EMISSIES 2014<br />

XJ<br />

MPG (l/100 km)<br />

Binnen bebouwde kom<br />

16,7 (16,9) - 39,8 (7,1)<br />

Buiten bebouwde kom<br />

32,8 (8.6) - 51,4 (5,5)<br />

Gecombineerd 24,4 (11,6) - 46,3 (6,1)<br />

C0 2-emissies 159-270 g/km*<br />

XF<br />

MPG (l/100 km)<br />

Binnen bebouwde kom<br />

16,7 (16,9) - 48,7 (5,8)<br />

Buiten bebouwde kom<br />

32,8 (8,6) - 64,2 (4,4)<br />

Gecombineerd 24,4 (11,6) - 57,7 (4,9)<br />

C0 2-emissies 129-270 g/km*<br />

XK<br />

MPG (l/100 km)<br />

Binnen bebouwde kom<br />

14,9 (18,9) - 16,5 (17,1)<br />

Buiten bebouwde kom<br />

33,0 (8,6) - 35,3 (8,0)<br />

Gecombineerd 23,0 (12,3) - 25,2 (11,2)<br />

C0 2-emissies 264-292 g/km*<br />

F-TYPE<br />

MPG (l/100 km)<br />

Binnen bebouwde kom 22,8<br />

(12,4) - 17,8 (15,9)<br />

Buiten bebouwde kom 34,0 (8,3) -<br />

42,2 (6,7)<br />

Gecombineerd 25,5 (11,1) - 32,1 (8,8)<br />

C0 2-emissies 205-259 g/km*<br />

XE<br />

(definitieve milieugegevens<br />

zijn vanaf oktober 2014<br />

beschikbaar. Vraag uw dealer<br />

om meer informatie)<br />

MPG (l/100 km).<br />

Gecombineerd 38,6 (7,3) - 75 (3,8)<br />

C0 2-emissies 99<strong>–</strong>185 g/km*<br />

*Alle gegevens betreffende brandstofverbruik zijn gemeten in overeenstemming met de geldende Europese wetgeving. Bij normaal gebruik kan het brandstofverbruik van een voertuig afwijken van het<br />

verbruik dat tijdens de testprocedure werd gemeten, afhankelijk van rijgedrag, weg- en verkeersomstandigheden, milieufactoren en staat van het voertuig. Neem in geval van twijfel contact op met uw<br />

dealer. Cijfers gelden voor voertuigen met actuele VK-specificaties. Alle informatie was op het moment van publicatie correct.

DE XE BIEDT EEN UITERST COMPLEET TECHNIEKPAKKET,<br />

DAT HET FEL BEVOCHTEN SEGMENT VAN DE COMPACTE<br />

PREMIUM SEDAN OP ZIJN GRONDVESTEN ZAL DOEN<br />

SCHUDDEN. MAAK EEN NOTITIE IN UW AGENDA OM IN HET<br />

VOORJAAR VAN 2015 ZELF EEN PROEFRIT TE MAKEN.<br />

PERFECT GETEST:<br />

Het terrein in Gaydon omvat een 6 kilometer lang traject voor emissiemeting bij hoge<br />

snelheden (onder en rechts), 12 kilometer dubbele en enkele rijbanen voor duurtests bij lage<br />

snelheden en verschillende andere wegen met ongelijk wegdek, gaten en ongebruikelijke<br />

oppervlakken, om te waarborgen dat deze voor de XE geen problemen opleveren<br />

26 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

ALL IN ONE<br />

Ga om u te registreren voor<br />

meer informatie, boeken van<br />

een proefrit en configureren<br />

van uw XE naar <strong>Jaguar</strong>.nl<br />

Onze dank gaat uit naar: productiemanager Irmi Fezer, assistent-fotograaf Frederik Dulay-Winkler, videograaf Heiko Prigge, luchtfotograaf<br />

Chris Bates/Skyhook.tv, stylist Hayley Nunn, visagist Khandiz Joni, testrijders Andre D’Cruze en Chris Dymond, model Jennifer Bird en<br />

testcircuittechnicus David Hudson

DE MARSHALLEILANDEN N 7° 6’ 59,117”/ O 171° 11’ 8,784”<br />

Freediver Nicholas Olson zwemt met haaien in Majuro<br />

28 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

PEOPLE<br />

Camera,<br />

actie!<br />

GoPro heeft een ware<br />

revolutie teweeggebracht<br />

in het menselijk<br />

vermogen om de meest<br />

extreme momenten<br />

van dichtbij vast te leggen<br />

met een hightech actioncamera<br />

die je overal<br />

op kunt bevestigen.<br />

J-<strong>Magazine</strong> portretteert<br />

surfer-oprichter, IT-genie<br />

en inmiddels miljardair<br />

Nicholas Woodman<br />

TEKST: Paul-Philipp Hanske<br />

FOTO'S: GoPro-gebruikers<br />

FOTOGRAFIE: CHASE OLSON/GOPRO<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 29

D<br />

PEOPLE<br />

PEOPLE<br />

it verhaal is made in California.<br />

Alles waar de Golden State<br />

voor staat is hier voor handen:<br />

zon, vrolijke mensen, hightechbedrijven<br />

en geld <strong>–</strong> heel veel<br />

geld. De hoofdpersoon is typisch<br />

Californisch, een 38-jarige golden boy die eruitziet als<br />

28 en in veel opzichten nog net zo wild is als een 18-jarige.<br />

Maak kennis met Nicholas Woodman, de oprichter<br />

van het merk actioncamera's GoPro en, volgens Forbes<br />

magazine, “het populairste camerabedrijf ter wereld.”<br />

Zoals voor meerdere succesverhalen geldt, begint dit<br />

verhaal met een grote tegenslag. Na de universiteit, waar<br />

Woodman met name opviel vanwege zijn goede humeur,<br />

richtte hij het online gaming platform funbug.com op. Destijds<br />

werd er geld uit de oude economie gepompt in de spannende<br />

nieuwe digitale wereld, totdat de technologiezeepbel<br />

uiteenspatte. Funbug ging ten onder en daarmee 3,9 miljoen<br />

dollar aan investeringen. Hij is er nu veel relaxter onder:<br />

“Het idee achter Funbug was goed, maar er waren destijds<br />

geen sociale netwerken.” Zijn droom van een start-up viel in<br />

duigen. Woodman realiseerde zich dat hij nu een gewone<br />

baan moest zoeken. Om zijn hoofd leeg te maken ging hij<br />

als 26-jarige vijf maanden op surfreis, waar hij op een bekend<br />

surferprobleem stuitte. Surfers kijken graag naar foto's<br />

en filmpjes van hun surfcapriolen, “maar geen enkele<br />

surfer wil cameraman zijn, en al helemaal niet als er perfecte<br />

golven zijn”, vertelt Woodman.<br />

Op het strand in Australië werd het idee geboren. Het<br />

lef van een surfer komt net zo goed over wanneer de surfer<br />

zelf foto's maakt. Tijdens de reis maakte hij zijn eerste prototype.<br />

Hij plaatste een goedkope wegwerpcamera in een waterdichte<br />

behuizing, bevestigde deze met klittenband op zijn<br />

arm en dook de golven in. De beelden waren niet echt professioneel,<br />

onscherp en bevatten lukrake details. Maar de<br />

beelden waren levendig en de adrenaline van de surfer spatte<br />

ervanaf. Bovendien waren de beelden genomen vanuit het<br />

standpunt van de surfer, bijvoorbeeld in een golftunnel.<br />

Woodman was ervan overtuigd dat dit idee potentie had.<br />

“Zo werkt inspiratie”, vertelt hij. “Als ik wanhopig op zoek<br />

was gegaan naar een idee voor een bedrijf had ik het nooit<br />

gevonden. Ik besloot me geen zorgen te maken en ging doen<br />

wat ik het liefste deed. En zo ontstond het idee vanzelf”. Terug<br />

in Californië ging Woodman niet op zoek naar een baan.<br />

Hij sloot zich op in een strandhuis en werkte aan zijn eerste<br />

prototypes: hij naaide, lijmde, boorde en experimenteerde<br />

met diverse camera's, lenzen en spanbanden. Het volgende<br />

voorbeeld illustreert hoe hard hij werkte. “Ik drink veel water,<br />

veel meer dan de meeste mensen. Toen bedacht ik het<br />

volgende: als ik mijn CamelBak [het handsfree drinkwatersysteem]<br />

droeg, hoefde ik niet steeds op te staan om mijn<br />

glas bij te vullen. Mijn vrienden vonden het maar een<br />

vreemd gezicht om mij met mijn CamelBak aan mijn bureau<br />

te zien zitten. Maar ze lachen me inmiddels niet meer uit...”<br />

NICHOLAS WOODMAN<br />

Nationaliteit: Amerikaans<br />

Leeftijd: 38<br />

Baan: Oprichter GoPro<br />

Andere interesses: Surfen<br />

en snowboarden<br />

30 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

Woodman maakte zijn eerste prototype tijdens een reis. Hij plaatste<br />

een goedkope wegwerpcamera in een waterdichte behuizing,<br />

bevestigde deze met klittenband op zijn arm en dook de golven in<br />

FOTOGRAFIE: BLOOMBERG/GETTY IMAGES, JOREN VAN SUYLEKOM/GOPRO<br />

ST JOUIN BRUNEVAL, NORMANDIË N 49° 38’ 31,52”/<br />

O 0° 9’ 47,631” Joren van Suylekom met de wereld aan zijn voeten<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 31

PEOPLE<br />

Het einde van de wens om het<br />

gewone, dagelijkse leven tot in<br />

detail vast te leggen lijkt nog lang<br />

niet in zicht: of het nu gaat om<br />

ondersteboven vliegen in<br />

een vliegtuig of de merkwaardige<br />

drang om de binnenzijde<br />

van je vaatwasser te filmen<br />

POSSUM KINGDOM LAKE, TEXAS, VS N 32º 56‘ 1,536” / W 98º 26’ 45,031“<br />

Hugh Grandstaff voert aerobatische stunts uit in een T-28B Trojan<br />

32 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

Kijk voor <strong>Jaguar</strong> F-TYPE-gerelateerde GoProacties<br />

op #In15Seconds op Instagram of YouTube<br />

FOTOGRAFIE: HUGH GRANDSTAFF, ROBBIE CRAWFORD, NICK BYRNE, SAM GRAY, FRANCISCO GARZA, TRAVIS BURKE/GOPRO<br />

MOGELIJK GEMAAKT DOOR<br />

GOPRO In een Californische golf,<br />

surfskiën in Port Phillip Bay, Victoria,<br />

Australië, het uitzicht onder een<br />

skateboard, een natte tocht in de<br />

Huasteca Canyon, Mexico, en<br />

wandelen tussen de sporen van<br />

dinosaurussen in de 150 miljoen jaar<br />

oude duinen van The Wave, Arizona<br />

Zijn idee nam een vlucht. In het begin financierde Woodman<br />

zijn bedrijf door vanuit zijn oude Volkswagenbusje<br />

kralenkettingen te verkopen die hij uit Bali importeerde.<br />

Vervolgens investeerde zijn vader, een bankier in Silicon<br />

Valley, een grote som geld in het bedrijf zodat Woodman de<br />

camera's op beurzen kon laten zien. Vanaf het eerste begin<br />

kochten surfers aan de West Coast de camera's in groten<br />

getale. Het bedrijf groeide. GoPro bracht steeds nieuwe<br />

modellen op de markt, en floreerde, maar Woodman wilde<br />

geen investeerders toelaten. Ook weigerde hij buitenlands<br />

geld, of mannen in pakken om zijn bedrijf te runnen.<br />

In 2012 ging Woodman in zee met de industriële gigant<br />

Foxxcon, ondanks het feit dat GoPro al ruim $100 miljoen<br />

omzet per maand maakte. Inmiddels is één op de vijf<br />

verkochte camera's in de VS een GoPro en is Woodman één<br />

van de jongste selfmade miljardairs van het land.<br />

GoPro is zo succesvol geworden omdat het product<br />

diverse huidige trends dekt, met name de exhibitionistische<br />

trekjes van de huidige fun-generatie. Alle stunts van<br />

snowboardlegende Shaun White zijn nu online te zien en<br />

dankzij de diverse op zijn auto gemonteerde GoPro-camera's<br />

kunnen kijkers nu vol ongeloof en verbazing meekijken<br />

als de Franse autocoureur Guerlain Chicherit vanaf een<br />

schans met zijn auto een afstand van 100 meter overbrugt.<br />

Het is een wonder dat Chicherit er slechts met een paar<br />

schrammen vanaf komt. Niet alleen topsporters willen hun<br />

kunsten laten zien. Het einde van de wens om het gewone,<br />

dagelijkse leven tot in detail vast te leggen lijkt nog lang niet<br />

in zicht: anderen filmen hoeveel plezier je hebt op een<br />

muziekfestival of showen ons de merkwaardige drang om<br />

de binnenkant van je vaatwasser te laten zien (veel mensen<br />

schijnen dat te hebben en maken hiervoor waarschijnlijk<br />

gebruik van een GoPro).<br />

Een andere toepassing en belangrijke markt is bewaking<br />

en beveiliging. De laatste jaren zijn GoPro's standaard<br />

geworden in voertuigen van de Amerikaanse politie en het<br />

leger. Ook worden de camera's steeds meer gebruikt door<br />

fietsers en automobilisten voor het vastleggen van bewijsmateriaal<br />

bij ongelukken. GoPro kits spelen ook een belangrijke<br />

rol bij Hollywood-filmproducties.<br />

Al deze trends helpen Woodman om terecht de kwalificatie<br />

genie toegekend te krijgen. Hij geniet van zijn succes,<br />

surft nog altijd (en stimuleert zijn personeel regelmatig om<br />

's middags te gaan surfen) en vliegt soms <strong>–</strong> uiteraard in zijn<br />

privéjet <strong>–</strong> naar de Sierra Mountains om met vrienden te<br />

snowboarden.<br />

Slechts zelden wordt hij door emoties overmand. Als<br />

hij vertelt over de legendarische sprong van Felix Baumgartner<br />

vanuit de stratosfeer naar de aarde, springen de<br />

tranen bij Woodman in de ogen. “Toen ik dat zag, moest ik<br />

huilen”, vertelt hij met trillende stem. Hoe hij deze ongelooflijke<br />

sprong kon zien? Omdat Baumgartner <strong>–</strong> natuurlijk<br />

<strong>–</strong> was uitgerust met diverse GoPro-camera's.<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 33

“Is het u ook opgevallen dat<br />

alle schurken in Hollywood-films<br />

door Britten worden gespeeld?”<br />

SIR BEN KINGSLEY richt zich<br />

met een kalme maar ijzingwekkende<br />

stem tot de camera in<br />

de laatste reclamecampagne<br />

van <strong>Jaguar</strong>. Maar hoe is deze<br />

traditie begonnen en waarom?<br />

Filmcriticus Dave Calhoun<br />

gaat op onderzoek uit<br />

WAAROM HET GOED IS<br />

OM SLECHT<br />

TE ZIJN<br />

34 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

CULTURE<br />

“SHAKESPEARES SCHURKEN ZIJN ZO COMPLEX DAT HET<br />

VOOR EEN BRITSE ACTEUR BIJNA ONMOGELIJK IS OM<br />

EEN TWEEDIMENSIONALE SCHURK TE SPELEN, ALS HIJ HEEFT<br />

KENNISGEMAAKT MET ONS PRACHTIGE ERFGOED”<br />

<strong>–</strong> SIR BEN KINGSLEY<br />

FOTOGRAFIE: MET DANK AAN FILM4<br />

Dreigend: Sir Ben Kingsley toont zijn<br />

hardheid als Don Logan in Sexy Beast<br />

Als u nog een keer gaat kijken naar<br />

de Disney-klassieker uit 1967,<br />

The Jungle Book, moet u niet de<br />

hele tijd met uw voeten het ritme<br />

van de muziek meetikken, maar<br />

ook eens goed letten op de stem<br />

van Shere Khan, de moorddadige<br />

tijger. U hoort het zijdezachte<br />

maar dwingende stemgeluid van de Britse acteur George<br />

Sanders. Vergeet even welk personage hij speelt en denk in<br />

plaats daarvan aan een goedgeklede schurk die een slachtoffer<br />

te eten uitnodigt in zijn appartement in Mayfair,<br />

terwijl hij een dolk achter zijn rug verbergt. Dat is wat<br />

Sanders laat zien: moeiteloos Brits raffinement in combinatie<br />

met een zeer beschaafd moordinstinct.<br />

Het is geen verrassing: Hollywood is exporteur van<br />

het Britse schurkendom sinds ze in de dertiger jaren twee<br />

bouten in de nek van Boris Karloff draaiden en hem<br />

vroegen of hij het monster van Frankenstein wilde spelen.<br />

De It’s Good to Be Bad-campagne van <strong>Jaguar</strong> is een<br />

knipoog naar die traditie. Hierbij regisseert de Oscarwinnende<br />

regisseur Tom Hooper (The King’s Speech, Les<br />

Misérables) de vooraanstaande Britse acteurs Sir Ben<br />

Kingsley, Tom Hiddleston en Mark Strong in hun<br />

verschillende laaghartige rollen. Volgens Hooper slaat het<br />

thema nog steeds aan omdat het “zoals alle goede ideeën<br />

een element van waarheid bevat”.<br />

Het is een mooie traditie en Britse acteurs zouden zich<br />

gevleid moeten voelen. Amerikaanse casting directors wenden<br />

zich niet tot het oude moederland voor gewelddadigheid<br />

of venijn. Ze zijn op zoek naar gratie, ervaring en intelligentie,<br />

met dat kleine beetje immoraliteit en achterbaksheid.<br />

Als een acteur iemand op het hoofd moet slaan met een<br />

knuppel, voldoet elke oude rot uit het middenwesten. Als hij<br />

echter een duidelijke toespraak moet houden <strong>–</strong> wellicht in<br />

een goed pak, met een hint van shakespeareaanse scholing<br />

en een superieure (of op zijn minst dure) opleiding <strong>–</strong> en vervolgens<br />

iemand moet vermoorden, eventueel op een discrete<br />

manier, is het beter om een Brit te vragen.<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 35

Jaren '30<br />

FRANKENSTEIN (1931)<br />

Acteur: BORIS KARLOFF (links)<br />

Rol: monster van Frankenstein<br />

Opmerkelijk: ondanks zijn exotische<br />

naam is Karloff geboren in Honor Oak<br />

in Zuidoost-Londen<br />

THE ADVENTURES OF ROBIN HOOD<br />

(1938)<br />

Acteur: MELVILLE COOPER<br />

Rol: de sheriff van Nottingham<br />

ALS U IEMAND NODIG HEBT VOOR EEN DUIDELIJKE<br />

TOESPRAAK, IN EEN GOED PAK EN MET EEN SUPERIEURE (OF OP ZIJN<br />

MINST DURE) OPLEIDING <strong>–</strong> OM VERVOLGENS IEMAND<br />

MOEITELOOS TE VERMOORDEN, BIJ VOORKEUR OP DISCRETE<br />

WIJZE, IS HET BETER OM EEN BRIT TE VRAGEN<br />

Sir Ben Kingsley, die zelf de nodige schurken heeft<br />

gespeeld <strong>–</strong> met als beroemdste rol misschien wel<br />

zijn ongelooflijke vertolking van de geëmigreerde<br />

crimineel Don Logan in Sexy Beast <strong>–</strong> zegt er het<br />

volgende over: “Shakespeare domineerde mijn beginjaren<br />

en Shakespeares schurken zijn buitengewoon. Ze zijn zo<br />

complex dat het voor een Britse acteur bijna onmogelijk is<br />

om een tweedimensionale schurk te spelen, als hij heeft<br />

kennisgemaakt met ons prachtige erfgoed.”<br />

De trend begon met de vroege horrorfilms uit Hollywood.<br />

Karloff sprak niet zoveel als het monster van Frankenstein<br />

in de film van James Whale uit 1931, maar met zijn<br />

enorme aanwezigheid maakte deze mysterieuze Europese<br />

indringer een blijvende indruk als moeilijk en vreemd<br />

personage.<br />

Later waren Christopher Lee en Peter Cushing perfect<br />

als graaf Dracula, de aristocraat met een voorliefde<br />

voor bloed en angst voor daglicht. Lee bracht zijn gepolijste<br />

schurkachtigheid naar de James Bond-serie met de memorabele<br />

rol van Scaramanga in The Man with the Golden<br />

Gun. Het is treffend dat juist regisseurs van de door en<br />

door Britse Bond-serie hun schurken vaak elders zoeken <strong>–</strong><br />

vermoedelijk omdat 007 zelf in Eton was opgeleid. Niettemin<br />

hebben Donald Pleasence, Steven Berkoff en Jonathan<br />

Pryce allemaal hun rol als slechterik in Bond-films vertolkt,<br />

al speelden ze geen Brit.<br />

Veel van deze acteurs hebben in en in slechte personages<br />

gespeeld. Er bestaat echter nog een typisch Britse<br />

slechterik op het scherm, die al decennia lang floreert: de<br />

beminnelijke boef. Hoewel dit personage twijfelachtige<br />

intenties heeft, zouden velen graag een avond met hem<br />

doorbrengen. Denk aan Michael Caine in The Italian Job. Hij<br />

is een dief die een ongelooflijke overval pleegt. Maar is deze<br />

misdaad echt zo erg? En let ook op zijn prachtige kostuums<br />

en onbetwistbare stijl! Daardoor kunnen we hem vergeven<br />

wat hij doet <strong>–</strong> en zelfs van hem houden. Daarnaast is er<br />

natuurlijk Bob Hoskins in The Long Good Friday. Zijn personage,<br />

Harry Shand, is een schurk met Cockney-accent, maar<br />

hij is lang niet zo slecht als de IRA of de Amerikaanse<br />

maffia. Shand komt in de problemen bij een poging snel een<br />

fortuin te verdienen aan de herontwikkeling van de zeer<br />

groezelige Londense Docklands in de jaren '70 van de<br />

vorige eeuw. Hij is een lastpost met lef, maar niet gemeen.<br />

In de moderne tijd werd alles wel gemener. Het tijdperk<br />

van de grote fantasie- en sciencefictionfilms dat in<br />

1977 begon met de verschijning van Star Wars, luidde een<br />

nieuwe trend in voor Britse schurken. George Lucas koos<br />

Dave Prowse, de vlezige vent uit Bristol die bekend was van<br />

zijn eerdere rol als huiveringwekkende bodybuilder in A<br />

Clockwork Orange van Stanley Kubrick, als Luke Skywalkers<br />

grote tegenstrever Darth Vader. Maar hij ging niet zo<br />

ver om ook de stem van Prowse te gebruiken. In plaats daarvan<br />

gaf hij de voorkeur aan de diepe Amerikaanse tonen<br />

van James Earl Jones. Misschien was Lucas zich ervan bewust<br />

dat Vader uiteindelijk zijn slechte praktijken zou afzweren<br />

en dat daarom alleen een Amerikaan geschikt zou<br />

zijn. Toch is het de enige werkelijk iconische schurkenrol die<br />

aan de Britten voorbij ging. Lucas was minder tweeslachtig<br />

FOTOGRAFIE: UNIVERSAL, FILM FAVORITES,(2), POPPERFOTO, UNITED ARTISTS, ARCHIVE PHOTOS/ GETTY IMAGES<br />

36 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

CULTURE<br />

Jaren '40<br />

SHERLOCK HOLMES AND THE<br />

SECRET WEAPON (1943)<br />

Acteur: LIONEL ATWILL<br />

Rol: Professor Moriarty<br />

THE WICKED LADY (1945)<br />

Acteur: MARGARET LOCKWOOD<br />

Rol: Barbara Worth<br />

Opmerkelijk: de film was een van de<br />

grootste kassuccessen van haar tijd<br />

(18,4 miljoen bezoekers) maar moest<br />

grotendeels opnieuw geschoten<br />

worden vanwege de laag uitgesneden<br />

jurken die indertijd naar de smaak van<br />

de Amerikaanse filmkeuring te veel<br />

van het decolleté toonden<br />

Jaren '50<br />

THE LADYKILLERS (1955)<br />

Acteur: ALEC GUINNESS (links)<br />

Rol: Professor Marcus<br />

DRACULA <strong>–</strong> HORROR OF<br />

DRACULA (1958)<br />

Acteur: CHRISTOPHER LEE<br />

Rol: Dracula<br />

Opmerkelijk: de eerste film uit<br />

de Hammer Horror-serie, die was<br />

geïnspireerd op de roman Dracula<br />

van Bram Stoker<br />

Jaren '60<br />

THE MANCHURIAN CANDIDATE (1962)<br />

Acteur: ANGELA LANSBURY (onder)<br />

Rol: Mrs Iselin<br />

THE JUNGLE BOOK (1967)<br />

Stem: GEORGE SANDERS<br />

Rol: Shere Khan<br />

YOU ONLY LIVE TWICE (1967)<br />

Acteur: DONALD PLEASENCE<br />

Rol: Blofeld<br />

THE ITALIAN JOB (1969)<br />

Acteur: MICHAEL CAINE (geheel<br />

rechts)<br />

Rol: Charlie Croker<br />

Opmerkelijk: de woorden, “You were<br />

only supposed to blow the bloody doors<br />

off”, van Caine werden in 2003 verkozen<br />

tot de favoriete oneliner in een enquête<br />

onder 1000 filmliefhebbers. Behalve een<br />

groot aantal Mini's kwamen er ook twee<br />

<strong>Jaguar</strong> E-Types in de film voor<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 37

Jaren '70<br />

DIAMONDS ARE FOREVER (1971)<br />

Acteur: CHARLES GRAY<br />

Rol: Blofeld<br />

THE DAY OF THE JACKAL (1973)<br />

Acteur: EDWARD FOX (geheel boven)<br />

Rol: The Jackal<br />

THE MAN WITH THE<br />

GOLDEN GUN (1974)<br />

Acteur: CHRISTOPHER LEE (rechts)<br />

Rol: Francisco Scaramanga<br />

THE OMEN (1976)<br />

Acteur: BILLIE WHITELAW<br />

Rol: Mrs Baylock<br />

MARATHON MAN (1976)<br />

Acteur: LAURENCE OLIVIER (onder)<br />

Rol: Dr. Christian Szell<br />

SALEM’S LOT (1979)<br />

Naam van acteur: JAMES MASON<br />

Naam van personage: Richard Straker<br />

Opmerkelijk: ook David Soul uit<br />

Starsky & Hutch speelde mee<br />

Jaren '80<br />

THE LONG GOOD FRIDAY (1980)<br />

Acteur: BOB HOSKINS<br />

Rol: Harold Shand<br />

Opmerkelijk: is door The British Film<br />

Institute verkozen tot nummer 21 van<br />

de 100 beste Britse films van de 20e<br />

eeuw en betekende de grote<br />

doorbraak van Bob Hoskins<br />

THE EMPIRE STRIKES BACK (1980)<br />

Acteur: DAVID PROWSE (direct<br />

rechts)<br />

Rol: Darth Vader<br />

Opmerkelijk: hoewel Vader fysiek<br />

werd vertolkt door Prowse, was<br />

zijn stemgeluid afkomstig van<br />

de Amerikaan James Earl Jones<br />

SUPERMAN II (1980)<br />

Acteur: TERENCE STAMP<br />

Rol: Generaal Zod<br />

TRON (1982)<br />

Acteur: DAVID WARNER<br />

Rol: Ed Dillinger/Sark/Master Control<br />

Program<br />

BEVERLY HILLS COP (1984)<br />

Acteur: STEVEN BERKOFF<br />

Rol: Victor Maitland<br />

LABYRINTH (1986)<br />

Acteur: DAVID BOWIE (geheel rechts)<br />

Rol: Jareth, koning van de Goblins<br />

Opmerkelijk: behalve Bowie werden<br />

de belangrijke personages in de film<br />

voornamelijk vertolkt door poppen die<br />

waren vervaardigd door de Creature<br />

Shop van Jim Henson, de maker van de<br />

Muppet Show<br />

DIE HARD (1988)<br />

Acteur: ALAN RICKMAN<br />

Rol: Hans Gruber<br />

FOTOGRAFIE: MONDADORI PORTFOLIO, SILVER SCREEN COLLECTION/HULTON ARCHIVE, SILVER SCREEN COLLECTION/GETTY IMAGES<br />

38 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

CULTURE<br />

NA STAR WARS WERD HET PAS ECHT POPULAIR OM DE<br />

OVERSTAP TE MAKEN VAN HET BRITSE PODIUM<br />

OF VAN DE SET VAN EEN SERIEUZE, KLEINE FILM NAAR DE ROL<br />

VAN SLECHTERIK IN EEN FILM MET EEN ENORM BUDGET<br />

FOTOGRAFIE: 20TH CENTURY-FOX, BOB THOMAS/GETTY IMAGES<br />

bij de casting van de gerimpelde, angstaanjagende baas van<br />

Darth Vader, keizer Palpatine. Daarvoor koos hij de Schotse<br />

acteur Ian McDiarmid. Deze was uit de Britse theaterwereld<br />

afkomstig, maar werd een van de meest schrikwekkende<br />

verschijningen uit de filmgeschiedenis.<br />

Na Star Wars werd het pas echt populair om de<br />

overstap te maken van het Britse podium of van<br />

de set van een serieuze, kleine film naar de rol<br />

van slechterik in een film met een enorm budget.<br />

Terence Stamp, de dandy van de jaren '60, kwam terug<br />

uit vrijwillige ballingschap in India, waar hij als hippie leefde,<br />

om in 1978 generaal Zod in Superman te spelen. Alan<br />

Rickman was een gevierd theateracteur die zijn opleiding<br />

bij de Royal Academy of Dramatic Art had genoten. Hij werd<br />

niet alleen in de theaters van het West End, maar ook op<br />

Broadway geprezen voor zijn hoofdrol in Les Liasions Dangereuses<br />

van Christopher Hampton, toen hij in 1988 zijn eerste<br />

grote filmrol kreeg als Hans Gruber, tegenspeler van Bruce<br />

Willis in Die Hard. Deze trend gaat tot op heden door. Benedict<br />

Cumberbatch was de schurk in de tweede film van de<br />

nieuwe Star Trek-serie in 2013. Ian McKellen heeft tien jaar<br />

lang Magneto gespeeld in de X-Men-films en Alfred Molina<br />

was Doc Ock in Spider-Man 2 uit 2004. De eerder genoemde<br />

Tom Hiddleston die boven zichzelf uitsteeg als Loki in de<br />

Marvel-films, Thor en The Avengers, heeft een theorie die<br />

verklaart waarom de Britten hun taak zo goed vervullen.<br />

“Volgens mij zijn de beste slechteriken zeer charmant en<br />

geestig”, mijmert hij. “Onze slechtheid uit zich in een simpele<br />

hand- of vingerbeweging. We spannen ons nooit<br />

bovenmatig in en we maken onze handen niet vuil. Bovendien<br />

spreekt de rol van de duivel altijd het meest tot de verbeelding,<br />

helemaal als hij een Brits accent heeft.”<br />

Een welbespraakte Brit is voor filmmakers niets anders<br />

dan pasklare, sinistere intelligentie. Voor acteurs<br />

biedt het daarentegen een mooie kans op financieel succes<br />

nadat zij jaren op de planken hebben gestaan of in arthousefilms<br />

hebben gespeeld. Soms is de keuze voor Britten<br />

als schurken echter zo onlogisch dat het grappig overkomt.<br />

Denk bijvoorbeeld aan de vele films over de Robin Hoodlegende<br />

(een typisch Engels verhaal). In de versie van Errol<br />

Flynn uit 1938, de film van Kevin Costner uit 1991 en<br />

de recente versie van Russell Crowe uit 2010 zijn al de helden<br />

Amerikaans (of in het geval van Crowe afkomstig uit<br />

Nieuw-Zeeland) en is de sheriff van Nottingham steeds<br />

een Brit (Melville Cooper, daarna Alan Rickman, vervolgens<br />

Mark Strong). Niemand vertrekt een spier: we zijn zo<br />

gewend aan Britse schurken dat we de vreemde keuze van<br />

acteurs nauwelijks opmerken.<br />

Zijn het allemaal mannen? Over het algemeen wel...<br />

Britse schurken van het vrouwelijke geslacht zijn veel zeldzamer<br />

(hoewel Angela Lansbury vermeldenswaardig is<br />

met haar onwaarschijnlijk machiavellistische vertolking<br />

van de sinistere, dominante moeder van een politicus in<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 39

CULTU R E<br />

WIE DROOMT ER NIET VAN OM NET<br />

ALS BENEDICT CUMBERBATCH<br />

IN DE LAATSTE STAR TREK-<br />

FILM EEN ELEGANTE LEREN JAS<br />

AAN TE DOEN, HET HAAR<br />

GLAD ACHTEROVER TE KAMMEN<br />

EN ZIJN DONKERSTE, DIEPSTE<br />

GEDACHTEN EN INSTINCTEN<br />

DE VRIJE LOOP TE LATEN?<br />

The Manchurian Candidate uit 1962, waarvoor zij een<br />

Oscar-nominatie ontving). Eén Oscar-winnares, Helen<br />

Mirren, denkt er heel anders over: “Ik vind het betreurenswaardig<br />

dat schurken in films altijd Brits zijn. We zijn zo'n<br />

makkelijk doel dat ze Britten probleemloos als slechteriken<br />

kunnen tonen.” Zou dat echt zo zijn, of is Mirren misschien<br />

nog niet in de gelegenheid gesteld om met een kakelende<br />

lach slachtoffers tot een vreselijke dood te veroordelen<br />

namens een kwaadaardige grootmacht? Een acteur die<br />

deze kans wel heeft gekregen, Alfred Molina, is veel omzichtiger:<br />

“Volgens mij zou het een probleem zijn als Hollywood<br />

Britse acteurs alleen voor schurkenrollen koos. Als<br />

dat het geval was, moesten we ons wellicht zorgen maken.”<br />

Het doet zich voor dat er mogelijk een andere reden is<br />

waarom filmmakers in Hollywood Britten blijven kiezen<br />

voor schurkenrollen. Ze voegen zonder meer iets van raffinement<br />

en beschaafde wreedheid toe <strong>–</strong> een personificatie<br />

van kwaadaardigheid in combinatie met intelligentie <strong>–</strong><br />

maar vinden de acteurs het zelf niet heerlijk om slechteriken<br />

te spelen? Wie droomt er tenslotte niet van om net als<br />

Benedict Cumberbatch in de laatste Star Trek-film een elegante<br />

leren jas aan te doen, het haar glad achterover te<br />

kammen en zijn donkerste, diepste gedachten en instincten<br />

de vrije loop te laten? Ongeacht alle slimme theorieën en<br />

historische tradities met betrekking tot Britse filmschurken,<br />

lijken de acteurs er ook gewoon veel plezier in te hebben.<br />

Jaren '90<br />

IT (1990)<br />

Acteur: TIM CURRY<br />

Rol: Pennywise<br />

THE SILENCE OF THE LAMBS (1991)<br />

Acteur: ANTHONY HOPKINS (boven)<br />

Rol: Hannibal Lecter<br />

Opmerkelijk: Hopkins zegt niet<br />

zoveel in deze film. Met 24 minutes<br />

en 52 seconden is zijn optreden<br />

het kortste dat ooit met een Oscar<br />

voor beste acteur is bekroond<br />

ROBIN HOOD: PRINCE OF THIEVES (1991)<br />

Acteur: ALAN RICKMAN<br />

Rol: sheriff van Nottingham<br />

THE LION KING (1994)<br />

Stem: JEREMY IRONS<br />

Rol: Scar<br />

DRAGONHEART (1996)<br />

Acteur: DAVID THEWLIS<br />

Rol: King Einon<br />

Bron: dvd The Chronicles of Narnia - The Lion, the Witch and the Wardrobe<br />

FOTOGRAFIE: PICTURE ALLIANCE, DISNEY ENTERPRISES, INC. EN WALDEN MEDIA, LLC<br />

40 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

FOTOGRAFIE: HULTON ARCHIVE/GETTY IMAGES, MARVEL STUDIOS, COLUMBIA PICTURES INDUSTRIES, INC. ZDF/ALEX BAILEY, PARAMOUNT PICTURES<br />

Jaren 2000<br />

SEXY BEAST (2000)<br />

Acteurs: RAY WINSTONE EN<br />

SIR BEN KINGSLEY<br />

Rol: Gary Dove en Don Logan<br />

Opmerkelijk: Logan zegt<br />

enorm vaak ‘Nee’ in deze film<br />

X-MEN (2000)<br />

Acteur: Ian McKellen<br />

Rol: Magneto<br />

AMERICAN PSYCHO (2000)<br />

Acteur: CHRISTIAN BALE<br />

Rol: Patrick Bateman<br />

GANGS OF NEW YORK (2002)<br />

Acteur: DANIEL DAY-LEWIS<br />

Rol: Bill “The Butcher” Cutting<br />

ROAD TO PERDITION (2002)<br />

Acteur: JUDE LAW<br />

Rol: Harlen Maguire<br />

SPIDER-MAN 2 (2004)<br />

Acteur: ALFRED MOLINA<br />

Rol: Doctor Octopus<br />

THE CHRONICLES OF NARNIA:<br />

The Lion, the Witch and the<br />

Wardrobe (2005)<br />

Acteur: TILDA SWINTON (links)<br />

Rol: Jadis, de<br />

Witte Heks<br />

Opmerkelijk: met een<br />

wereldwijde opbrengst van €<br />

550 miljoen was dit de op twee<br />

na succesvolste film van 2005<br />

HARRY POTTER<br />

(diverse films <strong>–</strong> 2005-11)<br />

Acteur: RALPH FIENNES<br />

Rol: Lord Voldemort<br />

THE DA VINCI CODE (2006)<br />

Acteur: PAUL BETTANY<br />

Rol: Silas<br />

SHERLOCK HOLMES (2009)<br />

Acteur: MARK STRONG<br />

(rechts)<br />

Rol: Lord Henry Blackwood<br />

Vergeet vooral niet waarom het goed is om slecht te zijn. Bekijk daarom<br />

de oorspronkelijke <strong>Jaguar</strong>-reclame nog eens op www.youtube.com/watch?v=2Bls1KKDwmo<br />

Jaren 2010<br />

THOR (2011)<br />

Acteur: TOM HIDDLESTON (boven)<br />

Rol: Loki<br />

Opmerkelijk: Hiddleston deed<br />

aanvankelijk auditie voor de rol van<br />

Thor, maar regisseur Kenneth Branagh<br />

besloot dat hij Hiddlestons talenten<br />

beter kon gebruiken voor de rol van<br />

Loki, Thors geadopteerde broer<br />

TOTAL RECALL (2012)<br />

Acteur: KATE BECKINSALE (links)<br />

Rol: Lori Quaid,<br />

de vrouw van Douglas Quaid<br />

Opmerkelijk: Lori is niet zijn echte<br />

vrouw, maar iemand die de<br />

opdracht heeft om zijn vrouw te<br />

spelen en hem in de gaten te houden<br />

THE DARK KNIGHT RISES (2012)<br />

Acteur: TOM HARDY<br />

Rol: Bane<br />

STAR TREK INTO DARKNESS (2013)<br />

Acteur: BENEDICT CUMBERBATCH<br />

Rol: Khan<br />

Opmerkelijk: de andere<br />

voornamen van Cumberbatch zijn<br />

‘Timothy’ en ‘Carlton’<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 41

42 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE<br />

TECHNOLOGY

LICHTER<br />

IS BETER<br />

Een korte geschiedenis<br />

van aluminium en hoe<br />

<strong>Jaguar</strong> het ten volle benut<br />

TEKST: Benedikt Sarreiter<br />

ILLUSTRATIE: Mirko Ilic<br />

amerikaanse paarden zouden vast van<br />

ongeduld hebben getrappeld om de<br />

Studebaker 'Aluminum Wagon' te<br />

mogen trekken. Aan het einde van de<br />

19e eeuw was dit namelijk het eerste<br />

voertuig ooit met aluminium onderdelen,<br />

en dus veel lichter dan gewone wagens. Studebaker<br />

was destijds 's werelds grootste fabrikant van door paarden<br />

getrokken wagens en rijtuigen. Voor de lichtgewicht wagen<br />

was 67 kg aluminium gebruikt, onder andere voor alle<br />

steunen en bevestigingsmaterialen. Er was slechts één<br />

addertje onder het gras: dit showmodel was met een prijs<br />

van $2110 waanzinnig duur in 1893. Slechts zeven jaar<br />

voor de introductie van de 'Aluminum Wagon' had de<br />

Amerikaanse chemicus Charles Martin Hall een goedkopere<br />

manier ontdekt om aluminium te produceren, namelijk<br />

door een elektrische stroom door een oplossing van<br />

aluminiumoxide in vloeibaar cryoliet te voeren. Voordat<br />

Hall zijn ontdekking deed, was het lichtgewicht materiaal<br />

net zo kostbaar als edelmetalen zoals zilver, goud en<br />

platina. Aluminium is dan wel het meest voorkomende<br />

metaal in de aardkorst, het is echter zeer moeilijk te winnen<br />

uit bauxieterts. Dankzij Halls doorbraak werd aluminiumproductie<br />

op grote schaal mogelijk, en kon aluminium in<br />

nieuwe toepassingen worden gebruikt.<br />

Vraag experts zoals professor Dmitry Eskin van de<br />

Brunel University in Londen of Ian Polmear van de Monash<br />

University in Melbourne, Australië welke eigenschap van<br />

aluminium hen het meest fascineert, en het antwoord zal,<br />

misschien niet verrassend, zijn "hoe licht het is". Maar aluminium<br />

heeft nog meer positieve eigenschappen, al zijn<br />

deze wat minder bekend. "Het is universeel, het kan gemakkelijk<br />

worden bewerkt, het is bestand tegen corrosie en het<br />

kan worden gebruikt in zeer sterke legeringen," voegt Polmear<br />

toe. Deze eigenschappen waren vooral in de begindagen<br />

van de luchtvaart belangrijk. Jules Verne voorspelde in<br />

1865 al de mogelijkheden van aluminium in de vliegtuigbouw<br />

toen hij in zijn roman De Reis naar de Maan schreef<br />

over een zilveren aluminium raket. Zijn droom werd begin<br />

20e eeuw werkelijkheid toen duraluminium op de markt<br />

kwam. Deze aluminiumlegering werd ontwikkeld door de<br />

Duitse fysicus Alfred Wilm en bevatte zeer kleine hoeveelheden<br />

magnesium, koper en mangaan, en was supersterk<br />

maar nog steeds verbluffend licht. Duraluminium maakte<br />

het eerste volledig uit aluminium geconstrueerde vliegtuig<br />

mogelijk, de Junkers J.I die tijdens de eerste wereldoorlog<br />

de 'vliegende tank' werd genoemd. De revolutionaire constructie<br />

effende het pad voor de moderne luchtvaart.<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 43

3e<br />

Canada<br />

9e<br />

Noorwegen<br />

2e<br />

Rusland<br />

10e<br />

Bahrein<br />

Top 10<br />

aluminiumproducenten<br />

wereldwijd<br />

4e<br />

VS<br />

8e<br />

Brazilië<br />

5e<br />

Verenigde<br />

Arabische Emiraten<br />

7e<br />

India<br />

6e<br />

Australië<br />

1e<br />

China<br />

Aluminium kan oneindig worden gerecycled. Momenteel<br />

kost het recyclen van aluminium slechts 5%<br />

van de energie die nodig is om nieuw aluminium te winnen<br />

(en geeft 92% minder broeikasgassen)<br />

90<br />

62<br />

4<br />

75%<br />

ton bauxiet<br />

levert één ton<br />

aluminium<br />

op <strong>–</strong> genoeg<br />

voor 60.000<br />

frisdrankblikjes<br />

...van het gewicht van de aardkorst is aluminium<br />

miljard aluminium<br />

blikjes worden elk jaar<br />

in de VS verbruikt<br />

miljard hiervan<br />

wordt gerecycled.<br />

De bespaarde<br />

energie staat gelijk<br />

aan 19 miljoen<br />

vaten ruwe olie,<br />

genoeg om meer<br />

dan 1,7 miljoen<br />

auto's een jaar te<br />

laten rijden<br />

In cijfers<br />

van al het primaire<br />

aluminium dat sinds 1888<br />

is geproduceerd,<br />

is nog altijd in gebruik<br />

Toepassingen<br />

van aluminium<br />

17%<br />

Verpakking<br />

10%<br />

Machines en<br />

fabrieken<br />

20<br />

10 5<br />

5%<br />

Overig<br />

25%<br />

Transport<br />

25%<br />

Constructie<br />

12%<br />

Elektrotechniek<br />

6%<br />

Consumptiegoederen<br />

INFOGRAPHIC: PETER STADDEN<br />

44 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

TECHNOLOGY<br />

=<br />

3<br />

UUR<br />

Eén aluminium blikje recyclen bespaart genoeg energie<br />

om uw televisie drie uur aan te zetten<br />

Hedendaagse vliegtuigen bestaan voornamelijk<br />

uit aluminium en legeringen hiervan, maar er<br />

is nog ruimte voor verbeteringen. "Nieuwe<br />

ontwikkelingen zijn bijvoorbeeld structurele<br />

componenten met een kern van metaalschuim. Deze zijn<br />

zeer licht en geluiddempend," aldus Polmear van Monash<br />

University. "Ze zijn niet goedkoop, maar worden al wel<br />

gebruikt voor panelen in sommige vliegtuigen en treinen".<br />

Aluminiumlegeringen doen ook niet onder voor staal.<br />

"Aluminium is niet zo sterk als legeringen op basis van ijzer,"<br />

vervolgt Eskin van Brunel University, "maar qua specifieke<br />

sterkte kan het met staal wedijveren. Sommige aluminiumlegeringen<br />

en composieten hebben zelfs een grotere specifieke<br />

sterkte dan staal". Staal is dan wel goedkoper dan<br />

zijn lichtere broertje, maar aluminium wordt steeds vaker<br />

toegepast. Er zijn wolkenkrabbers bekleed met aluminium,<br />

treinen die met recordsnelheden rijden dankzij hun aluminium<br />

constructie, en het glanzende materiaal wordt steeds<br />

vaker gebruikt in de autobranche door merken die hun<br />

voertuigen lichter en zuiniger willen maken.<br />

<strong>Jaguar</strong> is altijd al een pionier geweest op het gebied<br />

van aluminium. In 1929, toen het bedrijf nog The Swallow<br />

Sidecar Company heette, werd het metaal al gebruikt. De<br />

carrosserie van hun wagens vielen op door de aluminium<br />

panelen, en ging langer mee dan hun tijdgenoten met een<br />

stoffen constructie. Vandaag de dag is <strong>Jaguar</strong> nog altijd een<br />

van de autofabrikanten die voorop lopen met het gebruik<br />

van aluminium. "De 2002 XJ is een goed voorbeeld," zegt<br />

Mark White, chief technical specialist, Body Complete bij<br />

<strong>Jaguar</strong> Land Rover. "We hebben bij die auto een gewichtsbesparing<br />

van meer dan 200 kg gerealiseerd ten opzichte van<br />

de voorgaande versie, en tegelijkertijd de eigenschappen<br />

van de auto verbeterd." Zelfs nu nog is White onder de<br />

indruk van de duurzaamheid van de auto. "Hij heeft al meer<br />

dan 10 Zweedse winters doorstaan en ziet er toch nog<br />

uit als nieuw, er is geen spatje roest of ouderdom te zien."<br />

White heeft net zo veel vertrouwen in het huidige gamma<br />

van <strong>Jaguar</strong>. "De XJ, XK, XE en F-TYPE kunnen dankzij<br />

hun aluminium carrosserie de tand des tijds doorstaan en<br />

toekomstige klassiekers worden." En dat is iets wat iedere<br />

<strong>Jaguar</strong>-eigenaar natuurlijk als muziek in de oren klinkt.<br />

Nog een zeer belangrijk voordeel van aluminium ten<br />

opzichte van andere lichtgewicht materialen zoals koolstof-<br />

ALLEEN ALUMINIUM KAN<br />

OOIT DE SITUATIE CREËREN<br />

WAARIN DE INDUSTRIE<br />

ZELFVOORZIENEND<br />

WORDT OP HET GEBIED VAN<br />

GRONDSTOFFEN. EN<br />

DAN ZOU DE CIRKEL<br />

HELEMAAL ROND ZIJN<br />

vezel, is de hoge mate van herbruikbaarheid. "Het opnieuw<br />

smelten van gebruikt aluminium kost slechts 5% van de<br />

energie die nodig is om het metaal uit bauxiet te winnen,"<br />

aldus Polmear. Zijn collega Eskin voegt hier nog aan toe:<br />

"Aluminium is zo geschikt voor recyclen omdat het, in tegenstelling<br />

tot staal, niet roest. Ook wordt het veel gebruikt<br />

in constructies die voornamelijk uit aluminium bestaan,<br />

zodat het scheiden eenvoudig is." Maar Eskin zet hier wel<br />

een kanttekening bij wat betreft de verschillende soorten<br />

legeringen en composieten die in de auto-industrie worden<br />

gebruikt: "Deze moeten uiterst zorgvuldig worden gescheiden<br />

voordat ze worden gerecycled, er wordt momenteel<br />

onderzoek gedaan naar de beste methode om dit aan<br />

te pakken." Daarom werkt <strong>Jaguar</strong> Land Rover aan de<br />

implementatie van een recyclingprocedé voor alle productiefaciliteiten<br />

en leveranciers. Een belangrijke stap in dit<br />

proces is een nieuwe gerecyclede legering die in samenwerking<br />

met aluminiumbedrijf Novelis is ontwikkeld. "Ons doel<br />

is om in 2020 voor al onze producten 75% gerecyclede legeringen<br />

te gebruiken, en met deze legering komt die doelstelling<br />

binnen handbereik," aldus White. "Novelis bouwt ook<br />

een recyclingcentrum in Europa; dit centrum maakt deel uit<br />

van onze strategie voor ecologische duurzaamheid."<br />

De energie-intensieve productie van primair aluminium<br />

hoeft de duurzame productie van aluminium auto's dus<br />

niet in de weg te staan. Gerecycled aluminium zou het antwoord<br />

kunnen zijn op de problemen die autofabrikanten nu<br />

en in de toekomst tegenkomen. Aluminium is de perfecte<br />

combinatie van "prestaties, brandstofbesparing, beperking<br />

van CO 2 -emissie en recycling," zegt White, "en we blijven<br />

zoeken naar slimme manieren om het samen met andere<br />

materialen te gebruiken". Het is dan wel duurder dan staal<br />

en zwaarder dan koolstofvezel, maar in veel gevallen komt<br />

aluminium als beste uit de bus. Alleen aluminium kan ooit<br />

de situatie creëren waarin de industrie zelfvoorzienend<br />

wordt op het gebied van grondstoffen. En dan zou de cirkel<br />

helemaal rond zijn.<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 45

46 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE<br />

TECHNOLOGY

DE Ingenium-motoren worden<br />

geproduceerd in een geheel<br />

nieuwe fabriek (zie foto), en<br />

combineren hoge prestaties<br />

en verfijning met een laag<br />

verbruik en lage CO 2 -emissies.<br />

Van deze indrukwekkende<br />

nieuwe reeks motoren zijn voor<br />

de XE twee typen leverbaar:<br />

de 180 pk 2.0 i4 turbodiesel<br />

en de 163 pk 2.0 i4 turbodiesel<br />

e-Performance, die is afgestemd<br />

op een lage CO 2 -emissie<br />

van slechts 99 g/km.<br />

het hart<br />

van de<br />

machine<br />

DE XE INTRODUCEERT DE<br />

GEHEEL NIEUWE STATE-OF-THE-ART<br />

INGENIUM-MOTOREN<br />

TEKST: Stephen Graham<br />

FOTOGRAFIE: Stephen Lenthall

TECHNOLOGY<br />

GEREGELDE ZUIGERKOELING<br />

zorgt dat de optimale<br />

temperatuur snel wordt bereikt<br />

en verlaagt zo de emissie<br />

ROLLAGERS OP<br />

DE NOKKENAS EN DE<br />

BALANSAS<br />

(in plaats van afgedraaide<br />

lagerloopvlakken)<br />

verlagen de wrijving en<br />

verbeteren de rijprestaties<br />

48 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

TURBOTECHNIEK VAN<br />

DE VOLGENDE GENERATIE<br />

verbetert de respons<br />

en verhoogt het koppel<br />

van de motor<br />

DE NIEUWE REEKS<br />

INGENIUM-MOTOREN<br />

ADEMT INNOVATIE

DE COMPUTER-<br />

GEREGELDE<br />

VARIABELE<br />

OLIEPOMP<br />

garandeert optimale<br />

olietoevoer<br />

bij alle snelheden,<br />

belastingen en<br />

temperaturen<br />

DE MOTOREN KENMERKEN<br />

ZICH DOOR geavanceerde<br />

technieken, bijvoorbeeld de<br />

lage wrijving of het slimme<br />

regeneratief laden, waarbij de<br />

aandrijfaccu wordt opgeladen<br />

tijdens het afremmen in plaats<br />

van het optrekken, zodat de<br />

kinetische energie wordt benut<br />

en brandstof wordt bespaard.<br />

Of uw voorkeur nu uitgaat naar<br />

<strong>Jaguar</strong>s nieuwste high-tech<br />

dieselmotoren, of als uw hart<br />

ligt bij benzinemotoren, beide<br />

typen bieden prestaties, verfijning<br />

en brandstofbesparing<br />

voor elke rijstijl: van 99 g/km<br />

CO 2 en 3,8 l/100km tot een<br />

topsnelheid van 250 km/h.<br />

HET KOELSYSTEEM MET<br />

TWEE CIRCUITS<br />

verlaagt de C0 2 -emissie omdat de motor<br />

snel kan opwarmen, en levert snel<br />

interieurverwarming op koude dagen<br />

Bekijk de XE van binnen en laat<br />

u overtuigen van zijn prestaties<br />

jaguar.nl/jaguar-range/xe<br />

50 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

TECHNOLOGY<br />

DE OFFSET-KRUKAS<br />

verlaagt de<br />

wrijving en verhoogt<br />

het rendement<br />

van de motor<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 51

Eddie<br />

Izzard<br />

... is een moderne meester van surrealistische komedie<br />

in de traditie van Monty Python. Hij heeft grote plannen<br />

om de wereld te veroveren <strong>–</strong> maar dan alleen door grappen<br />

te maken in andere talen <strong>–</strong> zoals J-<strong>Magazine</strong> ontdekt<br />

TEKST: Jenny Buchholz FOTOGRAFIE: Frantzesco Kangaris<br />

52 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

PEOPLE<br />

EDDIE IZZARD<br />

Nationaliteit: Brits<br />

Leeftijd: 52<br />

Beroep: komiek<br />

Andere interesses:<br />

zich als vrouw<br />

verkleden en<br />

burgemeester van<br />

Londen worden<br />

Het verschil tussen een ‘droom’ en een<br />

‘plan’ is een kwestie van vastbeslotenheid.<br />

Tegenwoordig hebben meer<br />

mensen dan ooit de droom om ‘het te<br />

maken’ of een ‘superster’ te worden.<br />

Wie extravert is kan deelnemen aan<br />

talentenshows of video's op YouTube<br />

plaatsen en wie op zoek is naar intellectuele<br />

erkenning kan een blog bijhouden of er alles aan<br />

doen om een uitnodiging voor een TEDx-evenement te krijgen.<br />

Na een paar afwijzingen vervallen de meeste mensen<br />

evenwel weer in hun oude, minder hoogdravende leven om<br />

vervolgens <strong>–</strong> wellicht tevreden <strong>–</strong> te kunnen vertellen dat zij<br />

ooit ook een droom hadden.<br />

De Britse komiek Eddie Izzard heeft ook dromen,<br />

maar hij maakt vooral plannen. Zodra hij een nieuw plan<br />

heeft bedacht, maakt hij dit openlijk, voor een groot publiek<br />

bekend, zodat hij aan zijn woord kan worden gehouden.<br />

Vorig jaar tijdens een voorstelling in Berlijn beloofde hij het<br />

publiek bijvoorbeeld dat hij zijn volgende show in dat land<br />

in het Duits zou houden. Izzard is momenteel een van ’s werelds<br />

populairste komieken. Op grote podia zoals Madison<br />

Square Garden, de Hollywood Bowl en de Wembley Arena<br />

treedt hij regelmatig voor duizenden fans op, waaronder beroemdheden<br />

zoals prins William, Madonna en Steve Martin.<br />

Desondanks hield Izzard woord en verscheen hij begin<br />

2014 op het kleine, kale toneel van Club Imperial in Berlijn<br />

voor een reeks voorstellingen die ongeveer zes weken duurde.<br />

Izzard voerde hier elke avond (behalve maandag) zijn<br />

laatste show, Force Majeure, op in charmant gebroken Duits.<br />

Op de openingsavond kon de komiek nauwelijks 35 minuten<br />

vol krijgen. Maar elke volgende dag leerde Izzard een<br />

nieuwe pagina van zijn Duitse script uit het hoofd, zodat<br />

zijn show 70 minuten duurde toen de laatste keer het gordijn<br />

viel bij zijn reeks voorstellingen bij de club.<br />

Zijn bijzondere stijl, die Izzard ‘surrealistische komedie’<br />

noemt, doet denken aan Monty Python. Izzard schaart<br />

deze komediegroep onder zijn grootste voorbeelden. Een<br />

van de bekendste Pythons, John Cleese, toonde dat de<br />

waardering wederzijds was en introduceerde Izzard bij een<br />

prijzengala als “de verloren Python”.<br />

Op het podium begint Izzard de show door het publiek<br />

te vermaken met een of andere absurde anekdote. Daarbij<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 53

PEOPLE<br />

dwaalt hij onvermijdelijk af van het verhaal en raakt hij de<br />

draad volledig kwijt, totdat hij zich weer herinnert wat hij<br />

eigenlijk wilde vertellen. In Force Majeure belicht hij de<br />

eigen aardige dressuursport, gekenmerkt door gedrag dat<br />

volgens hem inherent onnatuurlijk is voor zoogdieren, toont<br />

hij hoe mollen verdwalen terwijl ze op zoek zijn naar goud,<br />

en demonstreert hij hoe Jezus een iPad gebruikt om de<br />

executie van de oude Engelse koning Charles I te voorkomen<br />

door goddelijke interventie. Izzard boeit het publiek niet<br />

alleen met zijn grappen maar ook met zijn spel, bijvoorbeeld<br />

wanneer hij een oude leeuw nadoet die tijdens de jacht<br />

achterblijft vanwege een verrekte spier.<br />

Izzard houdt het evenmin bij Engels en Duits. Hij wil zijn<br />

laatste show ook in minstens zes andere talen opvoeren.<br />

Voorafgaand aan zijn reeks voorstellingen bij Club Imperial<br />

in Berlijn zei Izzard dat zijn ultieme visie bestaat uit<br />

“humor zonder grenzen, niet grenzen zonder humor”. Voor<br />

hem is humor eenvoudig humor en hoeft er geen onderscheid<br />

tussen Britse en Franse grappen te worden gemaakt.<br />

De meest rechtlijnige manier waarop Izzard zijn theorie kan<br />

bewijzen, is door voorstellingen in verschillende talen te geven.<br />

Hij begon met optredens in het Frans, daarna in het<br />

Duits en in beide gevallen moest het publiek lachen <strong>–</strong> en op<br />

dezelfde momenten dat het Engelstalige publiek had gelachen.<br />

Spaanse, Russische en Arabische versies komen eveneens<br />

in zijn plannen voor en, zo vertelt Izzard na eerst diep<br />

adem te halen, “Misschien ga ik ook Chinees proberen. Miljoenen<br />

kinderen in China spreken tenslotte Chinees <strong>–</strong> hoe<br />

moeilijk kan het dan zijn?” De 52 jaar oude komiek is nu al<br />

circa een jaar aan het toeren voor zijn show Force Majeure.<br />

“Het is misschien niet de grootste maar absoluut de meest<br />

langgerekte komedietournee aller tijden”, betoogt Izzard en<br />

hij voegt eraan toe dat hij in totaal 25 landen zal aandoen.<br />

Het is niet de eerste keer dat Izzard zo'n grote uitdaging<br />

aangaat dat zelfs zijn grootste fans twijfelen of het<br />

hem zal lukken. In 2009 bedacht Izzard een plan om 43<br />

marathons in 51 dagen te lopen voor de liefdadigheidsorganisatie<br />

Sport Relief. Op 47-jarige leeftijd en zonder enige<br />

voorgaande training gaf hij zichzelf en zijn medische<br />

team zes weken om hem voldoende voor te bereiden. En<br />

alsof de druk nog niet hoog genoeg was, stond hij toe dat<br />

een BBC-filmploeg hem zou begeleiden. “Voordat je iets<br />

kunt doen, moet je geloven dat je het kunt doen”, zei hij<br />

om uitleg te bieden over zijn voorbereiding voor deze<br />

krankzinnige onderneming. Dit zouden de mooie maar<br />

loze woorden kunnen zijn waarmee iemand die <strong>–</strong> met het<br />

nodige geluk <strong>–</strong> veel heeft bereikt, zijn handelingen verklaart.<br />

In het geval van Izzard ligt dat evenwel anders. Hij<br />

Ik ben net een stoomwals.<br />

Wanneer ik stilsta, kan niets<br />

me in beweging brengen.<br />

Niets. Maar wanneer ik<br />

eenmaal bezig ben, kun je<br />

me onmogelijk negeren<br />

kiest zijn woorden zorgvuldig en houdt zich strikt aan zijn<br />

eigen regels. Hij komt over als iemand die werkelijk vat<br />

probeert te krijgen op zijn eigen waanzin.<br />

Op de vraag waarom hij zichzelf steeds weer in avonturen<br />

stort die even absurd klinken als zijn sketches, sputtert<br />

de komiek tegen dat hij in werkelijkheid elke stap nauwkeurig<br />

plant. “Ik ben niet iemand van overhaaste acties - ik bouw<br />

mijn plannen minutieus op. Aan de andere kant, ik kies wel<br />

altijd de allermoeilijkste weg naar mijn doel. Ik zie mijzelf<br />

een beetje als Clint Eastwood in The Eiger Sanction, die<br />

voortdurend de noordwand probeert te bedwingen.” En het<br />

idee achter deze aanpak? Iedereen die zich goed op zijn<br />

plaats heeft verankerd, zal niet vallen. Izzard is ervan overtuigd<br />

dat hij veel van zijn ideeën kan najagen, omdat hij door<br />

zijn talloze optredens zo'n sterke band met zijn fans heeft opgebouwd<br />

dat ze hem bij elk avontuur zullen steunen.<br />

Een van deze avonturen vond plaats aan het begin<br />

van de jaren 1990, toen Izzard eindelijk de kans<br />

kreeg om voor een groot publiek op te treden. Hij<br />

werkte al meer dan tien jaar als straatartiest en hij<br />

had een naam voor zichzelf gevestigd in kleine cafés. Niets<br />

wees er toentertijd evenwel op dat hij ooit echt zou doorbreken.<br />

Desondanks greep hij zijn eerste grote optreden in het<br />

West End van Londen aan om publiekelijk te onthullen dat<br />

hij een travestiet was, of “actietravestiet” zoals hij het noemt.<br />

“Ik wist dat dit waarschijnlijk het einde van mijn carrière<br />

zou markeren”, vertelt hij. “Maar mijn vrouwelijke kant is<br />

deel van de persoon die ik ben, dus ik besloot me te ‘vermannen’<br />

en op te komen in een jurk.” Izzard ontdekte zijn voorliefde<br />

voor vrouwenkleren op jonge leeftijd. Op zijn vierde<br />

54 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

Ga voor meer informatie<br />

over Eddie en zijn Force<br />

Majeure-tournee naar zijn<br />

website eddieizzard.com<br />

verkleedde hij zich al in het geheim. Het duurde echter tot<br />

hij halverwege de 20 was voordat hij het aandurfde om met<br />

hoge hakken, valse borsten en make-up de straat op te gaan.<br />

Als hem nu wordt gevraagd waar hij de moed vandaan haalt<br />

om in vreemde talen op te treden of door Engeland en Schotland<br />

te rennen op bijna vijftigjarige leeftijd, is zijn antwoord<br />

eenvoudig: “Als je de metro van New York hebt genomen als<br />

man op hoge hakken, ben je nergens bang meer voor.” Op<br />

dat moment had hij zijn grootste angst al overwonnen: hoe<br />

zijn vader zou reageren als hij hem zou vertellen dat zijn<br />

zoon “een mannelijke lesbienne” was. Toen ze een middag<br />

samen van een speelveld naar huis gingen, raapte Izzard<br />

eindelijk de moed bijeen en zij hij: “Pa, ik ben een travestiet”.<br />

Zijn vader haalde zijn schouders op en zei, “Nou en?”<br />

“Nou en?” is ook de reactie die Izzard van het publiek<br />

krijgt wanneer hij tegenwoordig het podium betreedt met<br />

lange puntige nagels en hoge hakken. Er was nochtans enige<br />

beroering onder critici bij Izzards eerste optreden in het<br />

West End, maar dat kwam niet zo zeer doordat hij een jurk<br />

droeg, dan wel doordat hij zo'n lelijk exemplaar had uitgekozen.<br />

De afgelopen jaren is Izzard slechts bij enkele gelegenheden<br />

in het openbaar in een jurk verschenen. Hij wil<br />

alleen maar dat mensen zich realiseren dat het hun niet uitmaakt<br />

hoe hij eruitziet. Hoe dan ook past extravagante kleding<br />

niet erg goed bij zijn laatste plan <strong>–</strong> om zich bij de verkiezingen<br />

van 2020 kandidaat te stellen als burgemeester<br />

van Londen. Dit is weer een voorbeeld van een ‘Izzard-idee’:<br />

zodra hij één horde heeft genomen, verzint hij een grotere<br />

uitdaging om te overwinnen. Als lid van de Labour Party<br />

vat Izzard zijn positie samen door snel een blik te werpen op<br />

zijn nagels, die rood zijn geverfd, behoudens een Britse en<br />

een Europese vlag: “Hiermee zeg ik drie dingen tegelijk: ik<br />

ben trots op mijn land, ik ben trots op mijn continent en ik<br />

ben trots om een travestiet te zijn.”<br />

Met zijn plannen om zich in de verre toekomst<br />

kandidaat te stellen voor de burgemeestersverkiezingen,<br />

vertrouwt Izzard nu op tijdsdruk om<br />

talen te leren. Bij de voorbereiding van de Duitstalige<br />

versie van zijn show gaf hij zichzelf bijvoorbeeld maar<br />

twee weken de tijd voordat hij zijn eerste optreden had. De<br />

vraagt dringt zich op: waarom legt iemand zichzelf zo'n<br />

waanzinnige druk op? Izzard heeft het antwoord klaarliggen.<br />

“Omdat ik lui ben.” Is dit bedoeld als ironische zelfverachting?<br />

“Helemaal niet”, antwoord hij. “Als het om discipline<br />

gaat, ben ik net een stoomwals. Wanneer ik stil sta, kan<br />

niets me in beweging brengen. Niets. Maar wanneer ik eenmaal<br />

bezig ben, kun je me onmogelijk negeren.”<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 55

GEHEEL GESTREKT<br />

De huidige nummer 1 van<br />

de wereld, Novak Djokovic,<br />

retourneert de bal<br />

op weg naar zijn tweede<br />

Wimbledon-titel<br />

FOTOGRAFIE: CLIVE BRUNSKILL/GETTY IMAGES<br />

56 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

GALLERY<br />

Het cruciale<br />

moment<br />

2014 STAAT NU AL WERELDWIJD TE BOEK ALS TOPJAAR<br />

VOOR SPORTIEVE PRESTATIES OP HET HOOGSTE<br />

NIVEAU. OP DEZE PAGINA'S BRENGEN WIJ DRIE CRUCIALE<br />

MOMENTEN IN BEELD VAN DE VELE DIE ER ZIJN GEWEEST

GALERIJ<br />

FOTOGRAFIE: STREETER LECKA/GETTY IMAGES<br />

58 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

DE KRACHT VAN MOED<br />

Michelle Wie gaat diep om<br />

zich uit een bunker te slaan op<br />

weg naar de overwinning in<br />

de 2014 US Women’s Open en<br />

haar eerste grote toernooi.<br />

De op Hawaii geboren amerikaanse<br />

van Koreaanse afkomst heeft<br />

als bijnaam “Big Wiesy” vanwege<br />

haar lengte van 1,85 m

GALERIJ<br />

WINNENDE GOAL<br />

Mario Götzes vliegende<br />

volley in de extra tijd<br />

op het WK 2014 vormde<br />

een schitterend einde van<br />

een prachtig toernooi<br />

en een verdiende overwinning<br />

voor Duitsland<br />

FOTOGRAFIE: JAMIE MCDONALD/GETTY IMAGES<br />

60 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

PEOPLE<br />

About a<br />

man<br />

ACTEUR NICHOLAS HOULT HEEFT VEEL BEREIKT<br />

SINDS HIJ ALS SCHATTIG 11-JARIG JOCHIE<br />

DOORBRAK IN ABOUT A BOY MET HUGH GRANT...<br />

TEKST: Guy Bird<br />

FOTO'S: Alister Thorpe<br />

Hij is inmiddels 24 jaar en maakt snel carrière in<br />

Hollywood. Zo deed hij mee aan twee X-men-films<br />

en speelt hij een techneut in de nieuwe commercial<br />

van <strong>Jaguar</strong>. Ondanks zijn drukke schema maakte hij tijd vrij<br />

voor J-<strong>Magazine</strong>. Een verhaal over speelgoedautootjes,<br />

klassieke films en vermomd rondlopen op de Comic Con.<br />

De <strong>Jaguar</strong>-commercial It’s Good to be Bad is<br />

geïnspireerd op de iconische Britse filmschurken, maar<br />

zijn er ook bekende Britse filmtechneuten?<br />

In elk geval Q in de James Bond-films, naar wie ik ook<br />

specifiek verwijs met het personage dat ik speel in de<br />

nieuwe <strong>Jaguar</strong>-commercial. Maar ze zitten ook in films als<br />

Mission Impossible III met Simon Pegg, en in Star Trek.<br />

Je ziet altijd wel ergens een Brit opduiken in een Hollywood-film.<br />

Meestal steken ze eerst<br />

een technisch verhaal af en maken ze<br />

vervolgens een goede grap. Het zijn<br />

leuke personages om te spelen.<br />

Waar is de commercial<br />

opgenomen?<br />

De commercial zelf deden we in de<br />

Pinewood Studios, waar ook de James<br />

Bond-films worden opgenomen. Ik<br />

mocht in de F-TYPE, XJ en XF rijden.<br />

Echt gaaf. Ook gingen we naar het<br />

klimaatcentrum van het testcircuit in<br />

Gaydon, waar ze temperaturen tussen<br />

plus 50 ºC en min 30 ºC kunnen<br />

creëren. Daarna gingen we naar de<br />

botsproeven en reden we een F-TYPE<br />

aan gort. Dat deed eerlijk gezegd wel<br />

een beetje pijn.<br />

Hopelijk zat je er toen niet in?<br />

Nee. Ik heb de laatste tijd behoorlijk wat autostunts gedaan<br />

in films. Dat ging soms maar net goed, dus ik ben wel even<br />

klaar met dat soort dingen.<br />

Doe je ook je eigen stuntwerk in je nieuwe film<br />

Autobahn?<br />

Ja, het stuntteam liet me wat versleten bakken in puin<br />

rijden op een afgezet gedeelte van een Duitse snelweg.<br />

In grote films mogen acteurs meestal niet hun eigen stunts<br />

doen, in verband met de verzekering. Met deze Citroen<br />

C5's mocht dat wel, dus het was erg leuk.<br />

Het is duidelijk dat je van auto's houdt. Wat is in dit<br />

kader je eerste jeugdherinnering?<br />

Als kind was ik dol op speelgoedautootjes.<br />

Ik had er een stuk of dertig<br />

en liet mijn lievelingsauto's tegen<br />

elkaar racen. Ook had ik Top Trumpsspeelkaarten,<br />

waarvan de McLaren<br />

F1 en de <strong>Jaguar</strong> XJ220 mijn favorieten<br />

waren. En ik had radiografisch<br />

bestuurbare auto's. Ik was echt<br />

bezeten van auto's.<br />

Goede gast:<br />

Nicholas Hoult<br />

bereidt zich<br />

voor op zijn<br />

rol in de nieuwe<br />

<strong>Jaguar</strong>commercial<br />

Wanneer haalde je je rijbewijs en<br />

wat was je eerste auto?<br />

Ik deed mijn rijexamen zodra dat<br />

mocht (volgens de Britse wet),<br />

namelijk meteen toen ik 17 werd.<br />

Mijn eerste auto was een rode Fiat<br />

Grande Punto met een 1.4 liter<br />

motor. [Met een knipoog] …Het<br />

was levensgevaarlijk.<br />

62 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

Heb je de laatste tijd nog leuke avonturen op de<br />

weg beleefd?<br />

Ik heb onlangs een Ducati 899 gekocht, maar de mooiste<br />

rijervaring was toch als bijrijder bij Ron Haslam’s raceschool<br />

in Donington [in de Engelse Midlands]. Ik ben nog nooit<br />

zo bang geweest, maar het was ook mateloos opwindend.<br />

En <strong>Jaguar</strong> nam me mee naar Finland om in F-TYPEs over<br />

bevroren meren te rijden. Dat was<br />

ook geweldig. Verder heb ik goede<br />

herinneringen aan vroeger, toen<br />

mijn moeder me in onze Land<br />

Rover Discovery over de M4 van<br />

ons huis in Reading naar Londen<br />

bracht voor audities. Die wagen<br />

had op het laatst iets van 320.000<br />

kilometer op de teller staan. We<br />

vertrokken direct vanuit school en<br />

ik sliep op de terugweg.<br />

Heb je slechte rijgewoonten?<br />

Op een motorfiets ben je je meer<br />

bewust van het verkeer om je heen.<br />

Het maakt je duidelijk hoe gevaarlijk<br />

je kunt zijn in een auto. Het<br />

gevaarlijkste wat ik zelf doe is aan<br />

mijn radio morrelen om goede<br />

muziek te vinden.<br />

Naar welke muziek zoek je dan?<br />

Nu luister ik naar van alles, maar<br />

vroeger was het altijd Queen...<br />

Don’t Stop Me Now [lacht]. Ik moest<br />

eens een paar weken op en neer<br />

rijden voor mijn werk. De enige cd<br />

die we hadden was van Bruno<br />

Mars en de radio werkte niet. Ik<br />

kan dat album nu achterstevoren<br />

meezingen.<br />

Waar stoor je je aan in het<br />

rijgedrag van anderen?<br />

Mensen die gevaarlijke dingen<br />

doen achter het stuur, zoals een<br />

boek lezen, papieren doornemen of make-up aanbrengen.<br />

Dan denk ik: kan dat nou echt geen vijf minuten wachten?<br />

ALS JE ALS JONGERE ALLEEN IN<br />

DEFILMWERELD LEEFT, IS DAT NIET<br />

GOED VOOR JE VOORSTELLINGS-<br />

VERMOGEN. IK HEB TOT MIJN<br />

ZEVENTIENDE OP SCHOOL GEZETEN,<br />

OMDAT JONGE ACTEURS HET<br />

VAAK NIET MAKEN.<br />

Je speelt in de X-Men-films. Ben je wel eens<br />

naar zo'n evenement geweest waar verklede fans<br />

rondlopen?<br />

Vorig jaar ben ik naar Comic Con San Diego geweest. Dat<br />

was waanzinnig. Al die fans daar, allemaal dezelfde passie<br />

voor de verhalen en de personages. Mijn X-Men-collega<br />

James McAvoy en ik droegen een soort zuurstofmaskers,<br />

zodat we niet zouden worden herkend.<br />

En dat is nog gelukt ook!<br />

Voor je werk reis je de hele<br />

wereld over. Maar waar woon<br />

je eigenlijk?<br />

In het noordwesten van Londen.<br />

Wat doe je het liefste als je<br />

niet werkt?<br />

Ik speel graag golf en hou van<br />

karten. Als de zon schijnt, ga ik<br />

ook vaak naar de kroeg en lig ik<br />

vervolgens op het dak van mijn<br />

huis een dutje te doen.<br />

Welke acteurs zijn je<br />

voorbeelden?<br />

Steve McQueen, Paul Newman<br />

en Jack Nicholson van de oudere<br />

generatie en meer recentelijk<br />

James McAvoy, Michael Fassbender<br />

en Tom Hardy. Met een<br />

aantal van hen heb ik samengewerkt.<br />

Het is interessant om hun<br />

verschillende persoonlijkheden<br />

op en buiten de set te zien, en<br />

hoe dat uiteindelijk allemaal<br />

samenkomt.<br />

Kijk je veel films om je eigen<br />

acteerprestaties te verbeteren?<br />

Ja, vrij veel. Meestal kijk ik<br />

films met dezelfde sfeer of een<br />

vergelijkbaar personage, zodat ik<br />

weet wat wel werkt en wat niet.<br />

Voor Autobahn keek ik bijvoorbeeld naar klassieke autofilms<br />

als Bullitt en Vanishing Point.<br />

Welk advies zou je willen meegeven aan beginnende<br />

jonge filmacteurs?<br />

Als je het leuk vindt moet je het zeker doen, maar zorg<br />

ervoor dat je daarnaast ook nog een normaal leven hebt. Al<br />

was het maar omdat je veel rollen op het gewone leven moet<br />

baseren. Als je als jongere alleen in de filmwereld leeft, is dat<br />

niet goed voor je voorstellingsvermogen. Ik heb tot mijn<br />

zeventiende op school gezeten, omdat ik wist dat de carrières<br />

van veel jonge acteurs op latere leeftijd in het slop raken.<br />

Het is niet zo dat ik een bepaald beroep voor ogen had, maar<br />

wilde toch mijn diploma halen. Gewoon voor de zekerheid.<br />

Kun je onze lezers films aanbevelen die je<br />

onlangs hebt gezien?<br />

True Romance en Rust and Bone. De laatste is een Franse<br />

film met prachtige beelden.<br />

De laatste vraag: wat is je favoriete <strong>Jaguar</strong> aller tijden?<br />

Ik was erg onder de indruk van de Project 7. Hopelijk laat<br />

iemand me er nog eens een stukje in rijden.<br />

Vast wel, als je het netjes vraagt...<br />

[Grinnikt] Wie weet...<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 63

PEOPLE<br />

catwalk<br />

ACHTER DE SCHERMEN VAN DE<br />

J-<strong>Magazine</strong> gaat backstage voor een exclusief kijkje op de<br />

voorbereidingen van een modeshow, door de ogen van het aanstormende<br />

designtalent met zijn jonge, opkomende modelabel Hien Le<br />

TEKST: Rachael Watts<br />

FOTOGRAFIE: Anna Rose<br />

GOOD-MOOD BOARD<br />

Het lichte kelderatelier van<br />

Hien Le in de hippe Berlijnse<br />

wijk Kreuzberg 36 bulkt van<br />

de stofstalen, naaimachines<br />

en diverse op kleur gesorteerde<br />

rekken met afgewerkte<br />

kledingstukken (rechts)<br />

64 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

PEOPLE

DRUKTE VAN BELANG<br />

In de aanloop naar een modeshow<br />

vinden er altijd diverse pasrondes<br />

plaats. Hien Le (links in het witte<br />

T-shirt en op de grote foto in het zwart)<br />

doet voorstellen voor aanpassingen<br />

terwijl zijn team druk is met naaien,<br />

op maat knippen en vastzetten<br />

Buiten het licht van de schijnwerpers en het applaus op<br />

de catwalk worden in het atelier lange dagen en<br />

nachten gemaakt met potlood, papier, naald en draad<br />

Het spektakel op de catwalk, waar<br />

de nieuwste internationale collecties<br />

worden getoond, is voor veel<br />

mensen synoniem met alles wat<br />

fashion is. Maar vanuit het perspectief van de ontwerper<br />

vormt de uiteindelijke modeshow vaak het eindpunt van het<br />

creatieve proces dat al veel eerder is gestart. Achter de<br />

schermen, buiten het licht van de schijnwerpers en het applaus<br />

op de catwalk worden in het atelier lange dagen en<br />

nachten gemaakt met potlood, papier, naald en draad.<br />

Hien Le is geboren in Laos, maar opgegroeid in Berlijn.<br />

Zijn gelijknamige fashionlabel is een lichtend voorbeeld<br />

van een nieuwe generatie ontwerpers die inspirerende<br />

mode wil creëren met internationale allure. Zijn label<br />

ademt vakmanschap, eenvoud en oog voor detail. Sommige<br />

modejournalisten schrijven deze pure stijl toe aan zijn Aziatische<br />

achtergrond, maar Le zelf denkt meer beïnvloed te<br />

zijn door Europa. Hoe dan ook: Le maakt in tegenstelling<br />

tot de extreme haute couture van sommige andere ontwerpers<br />

uiterst draagbare kleding met een minimalistische inslag.<br />

Daarnaast past hij kleurrijke accenten en verrassende<br />

stoffen toe <strong>–</strong> die hij soms om bijzondere redenen kiest: “Ik<br />

werk veel met meerdere lagen en transparante materialen<br />

van diverse kwaliteiten, bijvoorbeeld zijde en hightech materialen<br />

als neopreen. Voor mij zijn ze interessant vanwege<br />

hun unieke gevoel en zelfs het geluid dat ze maken.”<br />

Al op 12-jarige leeftijd, geïnspireerd door een interview<br />

met Karl Lagerfeld in een documentaire in de jaren 90,<br />

wist de 34-jarige wat hij wilde worden. Le maakte een snelle<br />

ontwikkeling door en leerde tijdens zijn professionele<br />

avontuur de diverse aspecten van de modewereld kennen.<br />

Hij is - net als zijn grootvader - opgeleid als kleermaker,<br />

heeft fashion design gestudeerd in Berlijn, werkte bij het<br />

magazine Marie Claire en een fashion PR-bureau, en liep<br />

stage bij de Belgische modeontwerpster Veronique Branquinho<br />

(door wie hij zelf zegt beïnvloed te zijn).<br />

Na de oprichting van zijn eigen modelabel in mei<br />

2010, wordt zijn kleding inmiddels wereldwijd verkocht.<br />

Maar tussen Le's eerste ideeën en het moment dat de kleding<br />

in de winkels hangt, zijn er bergen werk verzet waarvan<br />

de meeste mensen geen weet hebben. Als J-<strong>Magazine</strong><br />

de designer ontmoet in zijn kleine kelderatelier in een verbouwde,<br />

voormalige fabriek in de hippe Berlijnse wijk<br />

Kreuzberg 36, bulkt de ruimte van de stofstalen, naaimachines,<br />

dozen vol garens, rollen stof, strijkplanken, meetlinten,<br />

paspoppen en diverse op kleur gesorteerde kledingrekken<br />

met afgewerkte producten. Het is een geordende chaos vertelt<br />

Le: “De ruimte bevindt zich op een perfecte locatie, vlak<br />

bij mijn huis, en is uiterst betaalbaar. Bovendien beschikt<br />

het atelier over twee prachtige achtertuinen, en daarmee<br />

over veel daglicht voor een ruimte die zich onder de begane<br />

grond bevindt. Alle meubels en wanden in de ruimte zijn<br />

wit, maar er hangt een warme sfeer. Bovendien is het mijn<br />

tweede thuis, omdat ik hier de meeste tijd doorbreng.”<br />

In de aanloop naar een modeshow vinden er altijd diverse<br />

pasrondes plaats. De modellen worden gezien en geselecteerd,<br />

en de muziek en de setting van de show worden<br />

vastgelegd. Ondanks de hoge werkdruk en strakke deadlines<br />

gaat het er bij Le rustig en beheerst aan toe. De ontwikkeling<br />

van een collectie wordt opgedeeld in fases met<br />

elk hun eigen tempo en intensiteit: Le legt uit: “Ik begin altijd<br />

met onderzoeken en brainstormen, ontwikkel vervolgens<br />

de kleurenschema's en zet de eerste schetsen op papier,<br />

die uiteindelijk resulteren in de keuze van materialen<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 67

PEOPLE<br />

en dessins.” Deze fase wordt gevolgd door de ontwikkeling<br />

van een samplecollectie en de voorbereidingen voor de<br />

show. Hij vertelt dat hij in iedere fase intuïtief te werk gaat<br />

en dat het soms voorkomt dat hij, ondanks de strakke planning,<br />

op het laatste moment van gedachten verandert. Dit is<br />

één van de privileges die hij zich kan permitteren omdat hij<br />

een eigen label heeft. Vanwege de andere showgerelateerde<br />

zaken die hij ook moet regelen, bestempelt hij slechts 10%<br />

van zijn werk als “puur creatief”.<br />

SHOWTIME…<br />

Hien Le (foto boven)<br />

drinkt wat water met<br />

zijn team terwijl er<br />

op het laatste moment<br />

nog aanpassingen<br />

worden gedaan tijdens<br />

de avond van de show,<br />

net voordat het model<br />

(links) vol zelfvertrouwen<br />

de catwalk oploopt<br />

in één van zijn<br />

spectaculaire creaties<br />

Een normale werkdag start met “een goed ontbijt,<br />

gevolgd door het checken van e-mails en het afstemmen<br />

van de logistiek met de leveranciers”,<br />

vertelt hij. “Ik werk stapsgewijs aan de collectie en<br />

delegeer taken aan mijn assistenten terwijl ik afspraken met<br />

productiebedrijven inplan.” Omdat 60% van zijn samples in<br />

zijn eigen atelier worden gemaakt, moet deze aanstormende<br />

topdesigner georganiseerd te werk gaan, maar zelfs de beste<br />

planningen kunnen in het honderd lopen. “Het maakt niet<br />

uit hoe vroeg je begint”, zeg Le lachend, “er gaat altijd wel<br />

iets verkeerd. Elk seizoen ondervinden we problemen met<br />

leveranciers van stoffen, komen overzeese leveringen niet<br />

door de douane of scheuren de naden tijdens de pasrondes<br />

die altijd het laatste weekend voor de show plaatsvinden. En<br />

dan zijn er ook nog modellen die niet komen opdagen of op<br />

het laatste moment afzeggen vanwege een andere opdracht.<br />

Alles gebeurt eigenlijk last minute.”<br />

Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij “geduld, uithoudingsvermogen,<br />

een sterke wil, een zakelijk instinct en<br />

passie”, noemt als de belangrijkste eigenschappen van een<br />

designer. Bovendien voegt hij er nog het volgende aan toe:<br />

“Je moet echt passie voor je werk hebben, anders werkt het<br />

gewoon niet. Het is geen gemakkelijk beroep.”<br />

Volgens Le ligt het geheim van het creëren van een<br />

nieuwe collectie in het “conceptueel afsluiten van een volledige<br />

collectie alvorens te starten met een nieuwe, om fris<br />

aan de slag te kunnen gaan: je moet een hoofdstuk eerst<br />

afsluiten voordat je met een nieuw hoofdstuk begint.” In de<br />

praktijk is dit echter slechts een ideaalbeeld voor een<br />

designer die vaak aan drie collecties tegelijk werkt voor de<br />

komende seizoenen. Hij vindt het belangrijk om af en toe<br />

creatieve pauzes in te lassen en heeft groot respect voor de<br />

mensen om hem heen - assistenten, stylisten en PR-agenten<br />

- die hem helpen het hoofd koel te houden in stressvolle<br />

situaties. Gelukkig hoeft hij zich niet druk te maken over<br />

vuurwerk of andere publiciteitsstunts tijdens de show:<br />

“We richten ons echt op de kleding, en maken geen gebruik<br />

van special effects. Natuurlijk moeten we een bepaalde<br />

sfeer creëren om de aandacht van het publiek te trekken,<br />

maar voor mijn gevoel bereiken we dat met de eenvoudige<br />

haarstyling en make-up, en met onze muziekkeuze.”<br />

68 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

“Op de dag van de show voel ik me vaak redelijk ontspannen,<br />

omdat ik op dat moment niet veel meer kan doen. Maar als<br />

de lichten uitgaan, de muziek wordt gestart en de modellen<br />

klaarstaan, neemt de spanning toe. Mijn hart bonst, en ik<br />

word een tikje nerveus ... maar wel gelukkig” <strong>–</strong> HIEN LE<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 69

Vice.<br />

En versa<br />

Bijna 45 jaar na de oorspronkelijke verschijningsdatum<br />

wordt <strong>PERFORMANCE</strong>, een controversiële film<br />

met een jonge Mick Jagger, nu als een cultklassieker<br />

beschouwd. Hanna Engelmeier bespreekt<br />

waarom de film de tand des tijds heeft doorstaan<br />

Op 12 februari 1967 werden de Rolling<br />

Stones-leden Keith Richards en Mick Jagger<br />

gearresteerd wegens bezit van amfetaminen<br />

en andere drugs. Het incident veroorzaakte<br />

grote beroering onder het publiek,<br />

onder meer omdat de twee rocksterren en hun gasten aan<br />

hun verslavingen toegaven tijdens wandelingen in de<br />

mooiste Engelse landschappen van Sussex. Het schandaal<br />

leidde al snel tot meer onthullingen over het reilen en zeilen<br />

in Redlands, het landhuis van Richards. Het gerucht<br />

ging bijvoorbeeld dat Jaggers toenmalige vriendin,<br />

Marianne Faithfull, aldaar haar geslachtsdeel een keer had<br />

getooid met Mars-repen. Hoewel dit niet<br />

helemaal onder de noemer 'obsceen' valt,<br />

was het zonder meer stereotiep gedrag<br />

voor rocksterren.<br />

De opwinding ontglipte niet aan<br />

de aandacht van Jaggers vriend Donald<br />

Cammell, een filmregisseur die juist bezig<br />

was met de casting voor zijn nieuwe film<br />

Performance (gezamenlijk met Nicolas Roeg<br />

geregisseerd). Cammell was op zoek naar<br />

een acteur om een excentrieke voormalige<br />

rockster genaamd Turner te spelen, die de<br />

straatdief Chas <strong>–</strong> op de vlucht voor zijn bendeleider<br />

<strong>–</strong> aanzet om hallucinogene middelen<br />

te nemen. Chas raakt daarna verwikkeld<br />

in een spel met de twee vrouwelijke metgezellen<br />

van Turner en al is er geen Mars te<br />

zien, toont de film wel<br />

degelijk de intieme verkenning<br />

van lichaam en ziel.<br />

Met het oog op zijn recente<br />

arrestatie leek Jagger de ideale kandidaat.<br />

Het productiebedrijf Warner Brothers gaf het project haar<br />

volledige steun, in de hoop dat de film met Jagger erbij<br />

een kassucces zoals A Hard Day’s Night van de Beatles<br />

zou worden. Maar het liep anders. Bij een van de eerste<br />

vertoningen van de film was de vrouw van een van de<br />

medewerkers van Warner Brothers naar verluidt zo<br />

geschokt dat ze er misselijk van werd. Bovendien verscheen<br />

Jagger pas halverwege de 105 minuten durende film<br />

voor het eerst op het doek. Naast het spelen van naaktscènes<br />

met de absurd aantrekkelijke Anita Pallenberg en<br />

Michèle Breton, bestond Jaggers rol voornamelijk uit spontane<br />

monologen over het vervallen tot waanzin<br />

en het vinden van nieuwe en ingenieuze<br />

manieren om tl-buizen te gebruiken.<br />

Een ding werd al snel duidelijk: de film zou<br />

nooit een kaskraker worden en werd daarom<br />

tot 1970 opgeborgen. Naverteld doet de<br />

film als geforceerde, avant-gardistische<br />

kunst aan en in zekere zin is dat een correct<br />

beeld. De kijker wordt uitgenodigd een 'trip<br />

te nemen' met de acteurs <strong>–</strong> en niet alleen<br />

door de ogen van een Stones-fan of filmliefhebber<br />

te kijken. Performance biedt echter<br />

wel het plezier om een jonge Mick Jagger<br />

in al zijn eigenzinnige, aantrekkelijke glorie<br />

te zien als een man die zoveel energie<br />

uitstraalt dat het onmogelijk is hem niet<br />

aardig te vinden (zelfs na hem te hebben<br />

70 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

FOTOGRAFIE: ANDREW MACLEAR/REDFERNS/GETTY IMAGES (2), ANDREW MACLEAR/GETTY IMAGES.<br />

WANNEER DRIE NIET TE VEEL IS<br />

De jonge Jagger in de roemruchte ménage<br />

à trois-scène met Anita Pallenberg en<br />

Michèle Breton. De film was in eerste instantie<br />

een commerciële flop maar heeft<br />

sindsdien waardering geoogst bij de critici<br />

gezien als het oude podiumbeest dat hij tegenwoordig<br />

is). Performance laat kijkers ook een interessante<br />

reis terug in de tijd nemen: iedereen<br />

die wil weten hoe 1968 echt was, heeft weinig<br />

aan saaie tv-documentaires over flowerpower.<br />

In Performance kan het publiek van dichtbij beleven<br />

hoe iemand vanuit een schijnbaar veilige<br />

wereld van ‘shooby-doo’-muziek, plooirokken<br />

en algemene intellectuele benepenheid de<br />

levenswandel van een ‘drop-out’ aanvaardt. Dit gebeurt<br />

bovendien in een tijd dat persoonlijkheidskenmerken<br />

zoals individualiteit en creativiteit niet hoog in het<br />

vaandel stonden.<br />

Belangrijker is evenwel dat de kijker een masterclass<br />

op het gebied van ‘performance’ ontvangt, wat hier betekent<br />

dat de acteurs ‘zich helemaal geven’ <strong>–</strong> met name vanuit<br />

een fysiek perspectief. Uit naam van de artistieke integriteit<br />

worden normen, remmingen en goede, ouderwetse smaak<br />

overboord gezet. Naar aanleiding van een scène waarin<br />

Jagger, Pallenberg en Breton hun ménage à trois etaleren in<br />

een badkuip, schreef één criticus dat zélfs het badwater vies<br />

was. Anita Pallenberg komt in de film op als Pherber die, gekleed<br />

in bont, Venus speelt: een gevaarlijk dier dat doet wat<br />

haar belieft en Chas opsluit in een huis vol spiegels. Dankzij<br />

de spiegels kan Pherber zich met vitamine B12 injecteren in<br />

haar achterwerk en zichzelf geruststellen dat ze nog deel<br />

uitmaakt van de echte wereld. Tegelijkertijd worden de<br />

scènes van haar eigenaardige trip eindeloos gereflecteerd.<br />

Het publiek moet hieruit de lering trekken dat de grenzen<br />

CULTURE<br />

van het gewone leven op elk moment doorbroken kunnen<br />

worden en dat het plezierig kan zijn om de realiteit te<br />

verlaten. Iedereen kan alles ‘doen’ of ‘zijn’: man, vrouw,<br />

geliefde, slaaf, kind, dier, rockster. Uiteindelijk begrijpen<br />

we de boodschap: het is 1968 en identiteit is een evoluerend<br />

concept of, sterker nog, een verbruiksartikel.<br />

Het is onmogelijk zomaar een aura te ontwikkelen en<br />

het is moeilijk een sterkere aanwezigheid te verkrijgen.<br />

De vluchtige relatie tussen de acteurs en hun lichamen en<br />

de gefocuste manier waarop de camera hen volgt, is niet<br />

alleen een cineastische prestatie van de regisseur en zijn<br />

acteurs, maar toont ook een enorme mate van zelfvertrouwen<br />

en lef. Toen de film verscheen, stonden muziekfilms en<br />

-video's in hun kinderschoenen en Performance heeft op een<br />

bepaalde manier geholpen om het genre groot te maken. In<br />

één scène, die bekend is geworden als “Memo van Turner”,<br />

wisselt Jagger voortdurend van rol in een droomepisode.<br />

Nadat hij zich als advocaat of bankier met glad achterovergekamd<br />

haar heeft vertoond, verandert Jagger weer in de<br />

rockster Turner. Zijn metgezellen, die de scène zittend in<br />

zware leren stoelen beginnen, liggen aan het einde naakt<br />

op de vloer in een benauwde kamer, vol houten panelen en<br />

zware gouden lijsten die alles onder een drukkende last<br />

lijken te bedelven. Jagger is in de gehele scène als een vis<br />

in het water en wanneer hij<br />

UIT NAAM VAN DE<br />

ARTISTIEKE<br />

INTEGRITEIT WORDEN<br />

NORMEN, REMMINGEN<br />

EN GOEDE,<br />

OUDERWETSE SMAAK<br />

OVERBOORD GEZET<br />

aan het einde van de scène<br />

een kast vol munitie leeggooit<br />

over het bureau, terwijl hij<br />

met zijn rauwe stemgeluid<br />

zingt (hij is tenslotte Mick<br />

Jagger), is zijn boodschap in<br />

feite: ik kan alles doen, omdat<br />

kunst dit toestaat. Het is precies<br />

deze scherpzinnige zelfperceptie<br />

waardoor de film niet ouderwets en gedateerd<br />

aandoet. De gelukzaligheid en de ‘volledige aanvaarding<br />

van het onbekende’ is tegenwoordig zelfs nog steeds<br />

frappant, provocatief en inspirerend.<br />

Voor de makers van de film eiste Performance echter<br />

een zware tol. Terwijl Jagger na de film langdurig succes<br />

oogstte in zijn muziekcarrière, waren zijn collega's minder<br />

gelukkig. Het was Donald Cammells laatste film van enige<br />

betekenis en de regisseur ontnam zich in 1996 het leven in<br />

LA. De andere hoofdrolspeler van de film, James Fox, werd<br />

zo aangegrepen door de rol dat hij van weeromstuit na de<br />

opnamen een vroom christen werd en tien jaar lang in geen<br />

enkele film speelde. Performance is veel minder bekend dan<br />

meer toegankelijke films van succesvollere regisseurs.<br />

Maar eigenlijk is daar geen reden toe. De visuele stortvloed<br />

van 105 minuten die de film biedt, kan de kijker volledig<br />

veranderen, zodat deze niet meer dezelfde persoon is als<br />

voorheen, maar meer bereid om actief te zijn en waarschijnlijk<br />

meer op zoek naar echte passie. Met andere woorden:<br />

een film om absoluut te zien.<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 71

PROJECT 7 VAN START...<br />

JAGUAR OPENT ORDERBOEK VOOR SNELSTE PRODUCTIEAUTO OOIT<br />

IN DETAIL<br />

De F-TYPE Project 7 wordt aangedreven door <strong>Jaguar</strong>s<br />

5.0 supercharged V8 met een vermogen van 575 pk.<br />

De volledig uit aluminium opgetrokken auto weegt<br />

1.585 kilo en accelereert in slechts 3,9 seconden van<br />

0 tot 100 km/h. De topsnelheid is elektronisch<br />

begrensd op 300 km/h<br />

FOTOGRAFIE: PR (4)<br />

72 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

NEWS & EVENTS<br />

“IK ZAG DE EERSTE TEKENING VAN EEN COLLEGA<br />

DIE OP ZIJN IPAD DE F-TYPE HAD GEPORTRETTEERD<br />

ALS EEN MODERNE D-TYPE. DAT VOND IK ZO’N<br />

GOED IDEE DAT IK ZEI DAT WE HEM MOESTEN GAAN<br />

BOUWEN. VERVOLGENS VOND IEDEREEN<br />

DAT DE AUTO ER MOEST KOMEN.”<br />

Heeft u belangstelling voor de<br />

F-TYPE Project 7? Dan zult u<br />

wellicht even snel moeten zijn<br />

als deze uitzonderlijke sportauto<br />

die in een zeer gelimiteerde oplage wordt<br />

gemaakt. Bij zijn publieke debuut tijdens<br />

het Goodwood Festival of Speed plaatsten<br />

reeds 40 toekomstige eigenaren hun<br />

bestelling, en dat terwijl er wereldwijd<br />

slechts 250 exemplaren beschikbaar zijn.<br />

De Project 7 is niet alleen de meest<br />

dynamische variant van de F-TYPE tot<br />

nu toe, maar is ook <strong>Jaguar</strong>s snelste en<br />

krachtigste productieauto ooit.<br />

De markante roadster werd in juni vorig<br />

jaar als concept gepresenteerd en vormt een<br />

eerbetoon aan de legendarische D-Type<br />

die in het verleden drie overwinningen<br />

behaalde op Le Mans. Tegelijkertijd heeft<br />

de auto onmiskenbaar de vormen van de<br />

veelgeprezen F-TYPE. Het strakke lijnenspel<br />

van <strong>Jaguar</strong>s tweezitter harmonieert<br />

fraai met de op de D-Type geïnspireerde<br />

achtervleugel waarin tevens een rolbeugel<br />

is geïntegreerd. Omdat de auto als tweezitter<br />

is ontworpen, bevindt zich achter de<br />

passagiersstoel een tweede rolbeugel.<br />

Verantwoordelijk voor de prestatiegerichte<br />

techniek is Paul Newsome, hoofd van<br />

Special Vehicle Operations (SVO), waar de<br />

F-TYPE Project 7 volledig met de hand<br />

wordt gebouwd. “De afwerking is daardoor<br />

van een niveau dat bij massaproductie nooit<br />

mogelijk zou zijn”, aldus Newsome, die in<br />

het verleden actief was in de Formule I.<br />

De combinatie van het extra vermogen en<br />

de verbeterde wegligging en aerodynamica<br />

maakt van de de F-TYPE Project 7 in<br />

Ian Callum,<br />

Design Director, <strong>Jaguar</strong> Cars<br />

de eerste plaats een auto voor het circuit.<br />

Ook op de openbare weg is het echter een<br />

pure rijdersauto. Met zijn volledig uit<br />

aluminium vervaardigde carrosserie weegt<br />

de auto 1.585 kilo <strong>–</strong> 80 kilo lichter dan de<br />

F-TYPE V8 S Convertible <strong>–</strong> en accelereert<br />

hij op een circuitdag in slechts 3,9 seconden<br />

van 0 tot 100 km/h, op weg naar een<br />

elektronisch begrensde topsnelheid van<br />

300 km/h.<br />

Via <strong>Jaguar</strong>’s 8-traps Quickshift-transmissie<br />

en het Electronic Active Differential van<br />

de tweede generatie wordt de kracht overgebracht<br />

naar de achterwielen. Special<br />

Vehicle Operations ontwikkelde een speciale<br />

transmissie-afstemming met aangepaste<br />

parameters en schakelmomenten.<br />

Het vermogen wordt op de achterwielen<br />

overgebracht door <strong>Jaguar</strong>s 8-traps<br />

Quickshift-transmissie en een Electronic<br />

Active Differential van de tweede generatie.<br />

De transmissie werd door de technici van<br />

SVO opnieuw gekalibreerd, met aangepaste<br />

schakelmomenten en <strong>–</strong>karakteristieken. De<br />

F-TYPE Project 7 wordt standaard geleverd<br />

met in hoogglans zwart uitgevoerde 20”<br />

velgen, die u desgewenst kunt laten voorzien<br />

van high-performance Continental Force-<br />

Contact banden. Het standaard geleverde<br />

remsysteem met Carbon Ceramic Matrix<br />

(CCM) remschijven is uitstekend bestand<br />

tegen remfading en blinkt zelfs bij langdurig<br />

met hoge snelheid rijden uit in constante en<br />

krachtige remprestaties.<br />

Door Engaging Dynamics in te schakelen,<br />

kiest de bestuurder voor een stugger<br />

onderstel, iets zwaardere besturing,<br />

snellere schakelovergangen en een verder<br />

aangescherpte gasrespons. Deze zijn<br />

instelbaar via het centraal geplaatste 8”<br />

touch-screen, waarmee de bestuurder alle<br />

instellingen aan zijn eigen wensen kan<br />

aanpassen.<br />

“De F-TYPE Project 7 is vooral enorm snel”,<br />

vertelt Mike Cross, Chief Engineer vehicle<br />

integrity van <strong>Jaguar</strong> Cars. “De auto beschikt<br />

over alle belangrijke technologieën die op<br />

de F-TYPE R Coupe hebben bewezen dat<br />

ze garant staan voor een directe respons<br />

op elk commando van de bestuurder.”<br />

DE F-TYPE Project 7 <strong>–</strong> genaamd naar de<br />

zeven historische zeges van <strong>Jaguar</strong> op Le<br />

Mans <strong>–</strong> zal leverbaar zijn in vijf metallic<br />

kleuren: Ultra Blue, Italian Racing Red,<br />

British Racing Green (alle desgewenst in<br />

combinatie met striping), Ultimate Black<br />

en een nieuwe lakkleur, Glacier White<br />

(beide desgewenst met grijze striping).<br />

U zult inderdaad snel moeten zijn.<br />

SIDE BY SIDE<br />

Na zijn dynamische<br />

debuut tijdens Le<br />

Mans Classic staat de<br />

F-TYPE Project 7 trots<br />

naast zijn spirituele<br />

voorvader, de D-type<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 73

NEWS & EVENTS<br />

ROBERT<br />

DOORNBOS<br />

NIEUWE MERKAMBASSADEUR VOOR JAGUAR<br />

In de Verenigde Staten wordt hij<br />

liefkozend ‘Bobby D’ genoemd,<br />

maar wij kennen hem als Robert<br />

Doornbos. De afgelopen jaren<br />

was hij behoorlijk succesvol in de<br />

wereld van de autosport. Zo reed<br />

hij twee seizoenen in de Formule I, om<br />

vervolgens over te stappen naar de<br />

Amerikaanse Champcar World Series.<br />

Daarin eindigt hij in zijn eerste race<br />

direct op het podium, als eerste rookie<br />

sinds Nigel Mansell. Een uitstapje naar<br />

de A1 GP wordt gevolgd door een seizoen<br />

in de beroemde IndyCar Series.<br />

In 2011 zet Doornbos vrij onverwacht<br />

een punt achter zijn carrière, na met<br />

Team Japan een 2e plaats te hebben<br />

behaald in de Super League Formula.<br />

LIVING THE DREAM:<br />

de Formule 1 en<br />

Indy Car coureur,<br />

en ondernemer<br />

Robert Doornbos,<br />

achter het stuur van<br />

de F-TYPE Coupe<br />

LIEFDE OP HET EERSTE GEZICHT<br />

Eind vorig jaar heeft Robert Doornbos<br />

een kennismaking met <strong>Jaguar</strong> tijdens de<br />

Life After Football Fair in Amsterdam.<br />

Bij dat evenement is er op de stand van<br />

<strong>Jaguar</strong> een livestream te zien van<br />

bezoekers die naast Doornbos meerijden<br />

in een F-TYPE Convertible. De sportieve<br />

tweezitter valt bij de ex-coureur direct<br />

in de smaak: “Alleen al door de looks<br />

was het liefde op het eerste gezicht.<br />

Op de weg én op het circuit maakt hij<br />

bovendien waar wat hij belooft: hij is<br />

licht, heeft volop vermogen en de<br />

gewichtsverdeling is perfect. Het is een<br />

echte rijdersauto.” De demonstratie<br />

blijkt het begin van een nauwe samenwerking<br />

tussen <strong>Jaguar</strong> en Doornbos,<br />

die kort daarop wordt benoemd tot de<br />

nieuwe ambassadeur van het merk.<br />

Daarmee krijgt de verjonging die<br />

74 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

FOTOGRAFIE: RAHI REZVANI (2)<br />

<strong>Jaguar</strong> sinds enkele jaren ondergaat<br />

een nieuwe impuls. Eerder trok <strong>Jaguar</strong><br />

immers ook Armin van Buuren aan<br />

als ambassadeur. Maar waar de<br />

wereldberoemde DJ voor de dag komt<br />

in een F-TYPE Convertible, daar kiest<br />

Robert Doornbos voor de gesloten<br />

versie, de nieuwe F-TYPE Coupé. Een<br />

F-TYPE Coupé ‘ R om precies te zijn.<br />

OVER HISTORIE EN TOEKOMST<br />

Toen Doornbos de vraag kreeg of hij<br />

als ambassadeur <strong>Jaguar</strong> zou willen<br />

vertegenwoordigen, moest hij in<br />

eerste instantie even nadenken. Het<br />

imposante geluid van de V8 van de<br />

F-TYPE trok hem echter vlot over de<br />

streep. Maar ook het nieuwe, jeugdiger<br />

merkimago van <strong>Jaguar</strong> was een<br />

belangrijke factor. “Het is een eer om<br />

voor <strong>Jaguar</strong> ambassadeur te mogen<br />

zijn”, vindt Doornbos. “Het is een<br />

merk met een grote historie in de autosport,<br />

dat merk je bijvoorbeeld bij<br />

evenementen als de Mille Miglia. Daar<br />

heb ik onder meer gereden in de<br />

F-TYPE Convertible. Mooi om te zien<br />

dat de nieuwe <strong>Jaguar</strong>s de sportieve<br />

genen en het innovatieve karakter van<br />

die beroemde modellen uit het verleden<br />

hebben geërfd. Alleen daarom al zou<br />

het mooi zijn wanneer <strong>Jaguar</strong> in<br />

de toekomst in wedstrijdverband<br />

terugkeert op de circuits. Voor een<br />

auto als de F-TYPE Coupé zie ik in dat<br />

opzicht zeker kansen. Zelf ben ik<br />

klaar met racen op topniveau. Ik kijk<br />

met trots terug op een prachtige<br />

carrière, er zijn niet veel Nederlanders<br />

die kunnen zeggen dat ze de Grand<br />

Prix van Monaco én de Indy 500<br />

hebben gereden.”<br />

DRUK BAASJE<br />

Dat Doornbos zijn helm en raceoverall<br />

aan de wilgen heeft gehangen,<br />

betekent bepaald niet dat hij stilzit.<br />

Als ex-coureur woont hij in Monaco,<br />

maar is hij regelmatig in Nederland.<br />

De reis legt hij bij voorkeur af per<br />

auto. “Zeker sinds ik in de F-TYPE R<br />

Coupé rijd, is die rit een feest om mee<br />

te maken. Ik ben elke maand zeker<br />

een week in Nederland, waar ik mijn<br />

activiteiten op TV bij Sport 1 heb en ik<br />

doe regelmatig PR-werkzaamheden<br />

voor mijn trouwe persoonlijke sponsor<br />

ING. Verder schrijf ik een maandelijkse<br />

column in het Nederlandse Top<br />

Gear <strong>Magazine</strong>. En voor <strong>Jaguar</strong> neem<br />

ik natuurlijk regelmatig deel aan<br />

trackdays en andere evenementen.<br />

Zo ben ik toch nog vaak op het circuit<br />

te vinden.<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 75

MADE IN<br />

HOLLAND<br />

GRÖNEFELD EXCLUSIVE TIMEPIECES<br />

Zelfs volgens de makers<br />

ogen de horloges van<br />

Grönefeld Exclusive<br />

Timepieces helemaal<br />

niet Nederlands. Dat is<br />

een bewuste keuze,<br />

want de gebroeders Grönefeld zijn deels<br />

geschoold in Zwitserland en willen de<br />

hele wereld kunnen bedienen met hun<br />

gecompliceerde uurwerken. En dat gaat<br />

voorspoedig.<br />

Bart en Tim Grönefeld zijn de derde generatie<br />

horlogemakers die sinds 1912 in<br />

Oldenzaal hun vak uitoefenen. Daar begon<br />

grootvader Johan Grönefeld ruim<br />

honderd jaar geleden zijn horlogerie die<br />

eerst door zijn zoon en later door zijn<br />

twee kleinzoons werd voorgezet. In<br />

2008 lanceerden de twee broers echter<br />

hun eigen horlogemerk dat een kleine<br />

storm in ons minuscule horlogeland tot<br />

gevolg had. Van Hollandse bescheidenheid<br />

en een voorzichtige start leek<br />

totaal geen sprake, want Grönefeld<br />

Exclusive Timepieces debuteerde met<br />

een uiterst exclusieve tourbillon met<br />

minutenrepetitie, de GMT-06. Na een<br />

gesprek aan tafel bij Pauw & Witteman<br />

om dit stukje on Hollandse luxe uit te<br />

leggen, volgde een prachtig debuut op<br />

de Miljonairfair: daar werd in het eerste<br />

uur na de opening de GMT-06 verkocht<br />

voor een bedrag van ruim drie ton. Hét<br />

bewijs dat de derde generatie Grönefeld<br />

op de goede weg was met hun visie en<br />

ze bleven dan ook de koers volgen die<br />

ze voor zichzelf hadden uitgezet.<br />

IN EIGEN HUIS<br />

Dat de derde generatie het familiebedrijf<br />

zou voortzetten was eigenlijk vanzelfsprekend,<br />

maar daar hebben beide<br />

broers wel een eigen invulling aan<br />

76 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

NEWS & EVENTS<br />

gegeven. Na opleidingen in Nederland<br />

hebben beiden in Zwitserland bij enkele<br />

grote spelers het vak in de praktijk geleerd<br />

waaruit op latere termijn de wens<br />

ontstaan is om een eigen horlogemerk<br />

te lanceren. Juist door de ervaring met<br />

uiterst exclusieve en gecompliceerde<br />

uurwerken is gekozen voor het segment<br />

dat je eigenlijk niet zou verwachten bij<br />

een klein Nederlands familiebedrijf uit<br />

Oldenzaal. In die tijd kon dat overigens<br />

nog prima, maar inmiddels is de globale<br />

financiële situatie ingrijpend veranderd.<br />

Het tweede horloge van de gebroeders<br />

Grönefeld <strong>–</strong> de One Hertz - was<br />

aanzienlijk minder prijzig omdat het<br />

bewust ook minder gecompliceerd was<br />

dan de GMT-06. Wel had het een andere<br />

belangrijke eigenschap: het uurwerk<br />

is volledig in eigen huis ontwikkeld en<br />

gemaakt. Iets wat volgens Bart Grönefeld<br />

bij een groot deel van de Zwitserse<br />

merken niet het geval is. “Die kopen<br />

een uurwerk, of in ieder geval grote<br />

delen ervan, kant en klaar in. Dat was<br />

bij de GMT-06 tot op zekere hoogte ook<br />

zo, maar door ons eigen uurwerk te<br />

ontwikkelen en te assembleren hebben<br />

we nu een bijzonder exclusieve positie<br />

in deze markt.”<br />

BOYS AND THEIR TOYS<br />

Als onderdeel van de service leveren<br />

de broers de horloges desgevraagd bij<br />

de klant af, waar ook ter wereld. Bart:<br />

“Dat is een goede manier om je klanten<br />

te leren kennen, en we kennen dan ook<br />

vrijwel al onze klanten persoonlijk. Het<br />

is overigens ook prettig wanneer de<br />

klant naar Oldenzaal komt, want dan<br />

kunnen ze zien hoe we werken. Dat<br />

schept nog meer een band van vertrouwen<br />

en biedt ons de mogelijkheid om<br />

alle details te tonen en te bespreken.<br />

“Om onze klanten in stijl van de luchthaven<br />

te kunnen ophalen, hebben we<br />

een <strong>Jaguar</strong> XF aangeschaft. Dat is<br />

onze eerste échte premium auto en dat<br />

Na een gesprek bij Pauw & Witteman volgde<br />

een prachtige start op de Miljonairfair<br />

“De XF past precies bij onze uitstraling”<br />

vonden we gepast omdat het in dit<br />

segment toch draait om boys and their<br />

toys. Emotie speelt een belangrijke<br />

rol bij de aanschaf van een exclusief<br />

horloge, maar dat geldt natuurlijk<br />

evengoed voor auto’s. Een Duitse auto<br />

ligt misschien meer voor de hand, maar<br />

die vonden we toch iets te gewoon.<br />

De XF past precies bij onze uitstraling<br />

met de juiste verhouding tussen<br />

exclusief en representatief.”<br />

UNIEKE POSITIE<br />

Inmiddels is ook de derde lijn horloges<br />

van Grönefeld gelanceerd, en die zit<br />

weer hoger in de markt dan de One<br />

Hertz. In deze Parallax Tourbillon zijn<br />

uiteraard weer het geroemde vakmanschap<br />

en handwerk van beide<br />

broers te herkennen; de belangrijkste<br />

manier om jezelf te onderscheiden in<br />

deze branche. Het is natuurlijk niet<br />

makkelijk voor een niet Zwitserland<br />

merk om zich te profileren in een<br />

markt die juist gedomineerd wordt<br />

door Zwitserse bedrijven. Een onoverkomelijk<br />

gemis is het echter niet, want<br />

met ruim een eeuw familietraditie,<br />

uitgebreide ervaring bij verschillende<br />

grote Zwitserse spelers en een gezonde<br />

dosis Hollands ondernemerschap,<br />

hebben Bart en Tim Grönefeld een<br />

wereldwijd unieke positie voor<br />

zichzelf weten te veroveren en vooral<br />

ook weten vast te houden.<br />

JAGUAR DEALERS<br />

AMSTERDAM<br />

Kimman Amsterdam B.V.<br />

Kollenbergweg 74, 1101 AV<br />

t (020) 696 49 49<br />

ARNHEM<br />

De Koning B.V.<br />

De Overmaat 80, 6831 AJ<br />

t (026) 323 45 67<br />

BREDA<br />

Bogaers <strong>Jaguar</strong> Breda B.V.<br />

Minervum 7118, 4817 ZN<br />

t (076) 526 38 00<br />

DEN HAAG<br />

Jager Auto Blankespoor B.V.<br />

Bedrijventerrein Forepark<br />

Neckar 1, 2491 BE<br />

t (070) 357 57 17<br />

EINDHOVEN<br />

Automobielbedrijf CITO BV<br />

Hondsruglaan 99, 5628 DB<br />

t (040) 290 11 20<br />

HAARLEM<br />

Kimman Haarlem B.V.<br />

Schipholweg 5, 2034 LS<br />

t (023) 533 90 69<br />

HEEMSKERK<br />

Jager Auto Heemskerk<br />

De Trompet 2999, 1967 DD<br />

t (0251) 25 89 00<br />

HENGELO<br />

Munsterhuis Exclusief B.V.<br />

Goudstraat 31-49, 7554 NG<br />

t (074) 255 53 72<br />

HILVERSUM<br />

Kroymans <strong>Jaguar</strong> B.V.<br />

Soestdijkerstraatweg 66, 1213 XE<br />

t (035) 646 22 00<br />

MAASTRICHT<br />

Demandt-Wagemans B.V.<br />

Amerikalaan 122, 6199 AE<br />

t (043) 358 82 99<br />

OUDEHASKE<br />

De Reefhorst B.V.<br />

Hasker Utgongen 12, 8465 SJ<br />

t (051) 341 30 20<br />

ROTTERDAM<br />

RAC B.V.<br />

Autostrada Brienenoord<br />

Autolettestraat 10, 3063 NP<br />

t (010) 242 31 00<br />

‘S-HERTOGENBOSCH<br />

The Adventure<br />

Reitscheweg 35, 5232 BX<br />

t (073) 644 67 79<br />

SERVICE PARTNERS<br />

NIEUWEGEIN<br />

BV Utrechts Auto bedrijf UAB<br />

Laagraven 3, 3439 LG<br />

t (030) 288 15 12<br />

PURMEREND<br />

Jager Auto<br />

Ampèrestraat 59, 1446 TR<br />

t (0299) 418 830<br />

THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE j 77

IN HET VOLGENDE NUMMER...<br />

...de show kan beginnen<br />

KLAAR VOOR ACTIE ... de <strong>Jaguar</strong>s staan in de startblokken op de James Bond-set in de Pinewood Studios,<br />

35 km ten noordwesten van Londen, voor het filmen van de volgende reclamecampagne.<br />

Tot stand gekomen onder regie van de Oscar-winnaar Tom Hooper (The King’s Speech, Les Misérables)<br />

en met in de hoofdrol Nicholas Hoult (About a Boy, A Single Man, X-Men)<br />

gaat de nieuwe reclame deze herfst in première. Met nieuwe streken en intriges…<br />

FOTOGRAFIE: Alister Thorpe<br />

78 j THE <strong>PERFORMANCE</strong> ISSUE

‘What gives you the license to do this?’<br />

THE CEO OF A MAJOR SWISS WATCH BRAND ON HEARING ABOUT CALIBRE SH21,<br />

CHRISTOPHER WARD’S FIRST IN-HOUSE MOVEMENT.<br />

The chronometer-certified C9 Harrison 5 Day Automatic, with 120-hour power<br />

reserve, is the first watch to house our own movement. Conceived and designed<br />

by our master watchmaker, Johannes Jahnke, and manufactured by some of<br />

Switzerland’s finest watchmaking craftsmen, it is destined to be one of the most<br />

talked about watches in years. And, yes, you do have the license to own one.<br />

CALIBRE SH21<br />

EXCLUSIVELY AVAILABLE AT christopherward.co.uk

Perpetual Manufacture<br />

Patented Perpetual Calendar with Dual Time function.<br />

Manufacture movement. Self-winding.<br />

18 ct rose gold case. Also available in platinum case.<br />

Limited Edition of 250 pieces.<br />

ULYSSE-NARDIN.COM<br />

For a catalog, call 561-988-8600 or<br />

usa78@ulysse-nardin.com<br />

ULYSSE NARDIN SA - Le Locle - Switzerland<br />

T. +41 32 930 7400 - info@ulysse-nardin.ch

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!