Deskagatu PDF-a - Ttipi-Ttapa

Xabier MINDEGIA2012ko otsailaren 9a | XXXII. urtea | 559. zenbakiaInauteriakHerriz herri mozorro bestaBERTSOLARITZA ➜ 10Nafarroako TaldekakoTxapelketa abianARANTZA ➜ 26Pirritx, Porrotx eta MariMotots Pelle Ttikiren aldewww.ttipi.netLEITZA ➜ 42Lau urteko prozesuarenondotik Ibero herriarenaKañamaresen aurkaaizkora apustuajokatuko du ➜ 56BAZTAN ➜ 50Kintoko desafektazioaeztabaidaren erdianErremontea uztea erabaki duMiel Mari UrrutiakEz du baztertu egunen batean berriz erremontean jokatzea, baina oraingoz, «arrazoi pertsonalak» tarteko,Mexikora bizitzera joatea erabaki du.➜ 36ERREPORTAJEA ➜ 4-5Aspace, garun-perlesia duteneilaguntzen urteakdaramatzan elkarteaHainbat zerbitzueskaintzen dituBaztan-BidasoaldeanNafaa SALEM | Donezteben bizi den sahararra«Saharar herriakborrokan segitu behar du»Saharar herriak errepublikaaldarrikatu zuela 35 urte betekodira aurten. Hori gogoan,elkartasun egunaeginen da Sunbillanhilaren 24an.➜ 3IGANTZI ➜ 27Freestyle kiroleanEspainiako Nafarroakotxapel-dun bi xake izan jokalari zen iaz 18urteko onenak gazte Igantzin beratarra.izanen diraKIROLAK ➜ 11otsailaren 26an.Eskualdekoxakezale guztiakgonbidatudituzte.

2 | PUBLIZITATEAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ELKARRIZKETA | 3Aljeriako Tindouf eskualdeko desertuandagoen errefuxiatuen kanpamentua utzi, etaduela bortz urte etorri zen Nafaa Salem (Sahara,43 urte) Doneztebera. Saharaztan elkartearenUdako oporrak bakean proiektuarekin,bere alabetako bat udan etxean hartu izan duharrera familia batek eta familia horren bidezailegatu zen gure artera, gaixorik duen alababat hemen sendatzeko itxaropenez. Sendatzeprozesua luzerako izan daitekeenez, lanabilatu eta hemen gelditzea erabaki du. Gauregun, emaztea eta bortz alabekin bizi da.Nafaa SALEM | Donezteben bizi den sahararra«Ezin dugu min gehiago jasan, sahararherriak borrokan segitu behar du»G. PIKABEA | DONEZTEBEZein egoeratan daudeSahara okupatuan?Izenak nahikoa erratendu.Ezduteeskubidepolitikoeta zibilik. Zanpatuakbizi dira, askatasunikgabeetalanetaetxebizitzaduin bat lortzenazkenakdira.Komunikabideekez dute sarbiderik,baina han izan direnekkartzela dela diote.Eta kanpamentuetan?Saharako errefuxiatuakjoan arte hor ez zen inorbizi, indigenentzako ezinezkoazelako.Bainasahararrakbehartuak zeuden.1975ean EspainiakMendebaldeko SaharaMaroko eta Mauritaniariutzizienetik,nazioartekolaguntza humanitarioeiesker bizi dira. ErakundeaktiboakbadiraEuropan,bainaMarokok,Frantziarenbabesarekin, SaharakEuroparengandiklortzenduen laguntza geldiarazinahi du. Aldi berean,Fronte Polisarioaahal den guztia egiten aridabaldintzahorietanbizitzekoguttienekobatizandezaten. Ahalik eta gehienjasan behar dugu,helburua lortu ahal izateko:independentzia.Zertan ari da Espainia?Espainiaofizaladesesperagarriada.Espainiarherria,aldiz,bertzelakoada,etaberaienlaguntzarieskerbiziraun dugu. 1975-era arte Espainiako okupazioarenmenpeiaehunurte bazituen Saharak,Nafaa Salem Doneztebeko bere etxean, tea prestatzen.SAHARAR HERRIA BANATUA«Sahararrak lau zatitanbanatuta gaude. BatzukMarokoren menpeSahara okupatuan;bertze zati bat liberatutakoeremuetan; Marokoreninbasioetatikihes egin zutenak errefuxiatuenkanpamentuetandaude; eta laugarrenzatia, kanpoan»ALDARRIKAPEN EGUNAOtsailaren 27a SahararErrepublika ArabiarDemokratikoaren aldarrikapeneguna denez,hilaren 24an ekitaldiakantolatu ditu SaharaztanekSunbillan.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAeta horietatik 30 urte Espainiakoprobintzia gisa.1975ean, Fronte Polisarioareneta Nazio Batuenpresioarekin, erreferendumaantolatu nahi izanzen, espainiar hiritar alaindependente izan nahigenuen galdetuz. Bainabat batean, EspainiakakordioasinatuzuenMarokoeta MauritaniarekinMendebaldeko Saharaberaiei uzteko. 1975ekoakordioak deklaratu gabekoalderdia du sekretuan,ekonomikoa. Urteluzez borrokatu ondotik,Mauritaniakamoreemanzuen, baina Marokok ez.1991n konponbide baketsurakosu-etena hitzartuzutenbialdeek...Aldeaunitzdaude.Batetik,NazioartekoKomunitateakezdunahikoaegin.Irakek Kuwait hartu zuenean,bi egunez arazoakonponduzenetahemenia 200 urte badira antzekokasua konpondu ezinik.Bigarren aldea Espainiada.Nazioartekolegearenarabera, lurrarenarduradun administratiboaizaten segitzen dubainaeskuakgarbitubertzerikezdituegin.Espainiaklehenbailehen konpondubehar du Sahararekineginzuentraiziohistorikoa.Guttienez,Marokoriarmak ez saltzeko,Saharakobaliabidenaturalakez ustiatzeko etaetsaia ez babesteko eskatzendiogu. Eta alderantzizegiten du. Hirugarrenfrentea gu geronegara. Faktore aunitz izanditugu aurka baina herriarenborroka aipatzekoada. Gure lurraldekozatihaundibatliberatzealortuduguAEB,Frantzia,Espainia eta Arabiar herrialdeenbabesa duenMarokoren aurka. Marokorekinsu-etena ere sinatuzen 1991n eta hurrengopuntuaerreferendumazen:sahararrakalamarokoarrakizannahidugun.Baina ez da egin.Fronte Polisarioak aukerabat baino gehiagoeman dizkio Marokori:erabateko integrazioa,independentziaedoautonomiaeta azkenaren aldeegindu.Bainamonarkiaabsolutuaren barne,autonomia infernua da.Beraz, zein da bidea?Negoziatzeko nahikoadenbora pasatu da etaez da deus ere egin. Gehienonustez,zerbaitegitekoordua da. 1975ean,Maroko sahararrak bonbardatzenhasi zenean,Nazioarteko Komunitateakez zuen deus erran.Eta guri, zanpatuoi, zerbaitegitea tokatu zaigunean,terroristak garelaerraten digute. Armekinokupatugintuzten,erdiakhil zituzten, milaka umezurtzutzi,milakaezindu...Ezin dugu min gehiagojasan.Sahararherriakarmakhartu behar ditu etaborrokan segitu.

4 | ERREPORTAJEAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ARGAZKIA: AITOR AROTZENABerako Uxane okupazio zentroan ari diren18 lagunak eta arduradunak.GIZARTEA ➜ ASPACEREN ESKUTIK BAZTAN-BIDASOALDEANGarun-perlesia duteneklana eta etxebizitzaeskura daukate gureanHamar lagun bizi dira Berako Maddi erresidentzianBeran, garun-perlesia eta antzekoarazoak dituen jendearekin1977tik ari dira lanean Uxanen.XXI. mende hasieran, okupaziozentro horren osagarri modura,gaitasuna zuten pertsonek lanAitor AROTZENAGarun-perlesia etaantzeko aldaerak dituztenpertsonak laguntzekoNafarroako Elkartea,Aspace Navarra,1971ko apirilaren 14ansortu zen Iruñean.Beran, 1977an sortuzen Uxane, IsabelPardo arduradunak aipatudigunez. Garunperlesiazutenensenideakmugitzen hasi zirenGipuzkoako Aspacerekinlehenik, baina NafarroakoGobernuak eskaintzenzituen laguntzakezin zituzten eskuratueta Nafarroako As-pacensartuziren,1978-tik aitzinera. Hasieranegiteko eta bizitzeko zentru banairekitzea zen Uxaneren helburua.Xede horiek betez, 2002an,Lesakako Enplegu Zentro Bereziainauguratu zen eta 2007tik MaddiErresidentzian bizi dira 10 lagun.hezkuntzaberezikozentroazen eta haur ttikiakizaten zituzten. Bainaarazo hauek dituztenikasleakikastetxearruntetanintegratzekolegeaegin zen 1989-90 ikasturteaneta orduan eskolapublikora pasatuziren eta Uxane okupaziozentro bihurtu zen.Gaur egun, BerakoUxane Okupazio Zentroanhemezortzi lagunaridira.Gehienekezdutelanpostu arrunt bateanaritzeko aukerarik,baina egunkari batenenkuadernazioaketaAlcorendakomuntaia lanakegitendituzte.Uxanekohelburuetako bat,etorkizunean EnpleguZentro berezian sartzekolangaitasunakgaratzeada, lan taldeanaritzea, lanarekiko ardura,puntualitatea…Bertze helburu bat egunerokobizitzan ezgaitasunadutenpertsonenautonomia sustatzea litzateke,eguneroko bizimoduansuertatzendirenzenbait egoeralanduz, «sukaldaritza,ingurua garbi eta txukunmantentzeko aktibitateak,karrikan ibiltzekogaitasuna lantzea…Azken helburua,beraien integrazio soziokulturalabultzatzealitzateke.«Horregatikzentroa herri erdiguneandago eta burutzendiren zenbait jardueraherriko hainbat instalazioerabiliz egiten dira,beti ere normalizazioabilatuz». Honela, igeriketaLesakako kiroldegianegitendute,gimnasiaBerakoan, antzerkiaBerako Kultur Etxean,kultur jardueratanparte hartzen dute…MADDI ERRESIDENTZIAETXEBIZITZA FUNTZIONALA2007an zabaldu zenBerako Maddi Erresidentziaetxebizitza funtzionalakhamar bizilagundituegun.ItziarIgoazuzendariak aipatu digunez,«etxebizitzafuntzionaltzathartzen daurritasunak dituztenpertsonak elkarrekin bizidiren etxebizitza, harremaneta elkarbizitzadinamikak familia izaerakoakdirenean». MaddiBerako herriguneandago, Osasun Zentroarengaineko bi pisuetan,«erabiltzaileenintegrazioaherrian bultzatzeko.Zerbait behardutenean dendara joa-

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ERREPORTAJEA | 5 UXANE OKUPAZIO ZENTROTIK ABIATU ETA ASPACEK BAZTAN-BIDASOALDEAN ESKAINTZEN DITUEN BERTZE ZERBITZUAKGARBIKETA-LOREZAINTZA BRIGADAK LESAKAKO ENPLEGU ZENTRU BEREZIA LEKAROZKO BAZTAN ATERPETXEAZortzi laguneko lan taldeaari da karrikak garbitzeneta lorezaintza zerbitzuaeskaintzenGarbiketa eta lorezaintza brigaden zerbitzua,2005. urtean sortu zen. Garai hartan,Lesakako EnpleguBerezikoZentroakkanpokoenpresetatik hartzen zituen zenbaitlan egiteari utzi zion, bertako langile guztientzatlanik ez izatea bultzatuz. Beraz, Aspaceirtenbideen bila hasi zen, eta Zerbitzuarloko zenbait lanetan hastea erabakizuen. Horregatik, Berako eta Lesakakoudaletxeek prestatutako zenbait lehiaketetanparte hartzen hasi zen, eta aipatutakourtean, lorezaintza eta garbiketa lanakegiteko kontratua eskuratu zuen. Orain,berdeguneak eta lorategiak mantentzeaeta zuhaitzak kimatzeko lanak egiten ditu,baita kanposantuak mantentzea eta karrikakmantentzea ere. Honetaz gain, ArcelorMittal lantegiko garbiketa, Funverakopasabideen garbiketa, Elizondo eta bertzezenbaitherrietakomantenuetalorezaintzaeta norbanakoek eskatutako lorezaintzazeinmantenulanakegitendituzte.Zortzilaguneko lantaldea da eta batek izanezik, gainontzeko guztiek dute ezgaitasunenbat. Izan ere, zerbitzu honek bi helburuditu:ezgaitasunadutenpertsonakenplegunormalizatu batean sartzea bideratueta, bertzetik, karrikan lan egiten dutenez,gizarteak gai honekin duen sentsibilitateahanditzen du. Diru-laguntzaz gain, Maddierresidentzia, Uxaneko obrak, nahiz brigadetakokamioia eta garajea erostekoEtxalarko Patxi Barandiaran Exkuturenaportazioa nahitaezkoa izan da. Laguntzaeskertzeko, bere emazte zen Maddi Txoperenarenizena jarri zaio Erresidentziari.Hamar langile eta biarduradun, ikuztegiindustrialaren lanakegiten LesakanLesakako Enplegu Zentro Berezia 2002koekainean inauguratu zen. 10 langile eta 2arduradunekin hasi zen eta hamar urte beranduagoere plantilla bera dauka lanean.Baina izan da aldaketarik. Juanma Aranibararduradunak aipatu digunez, «aldaketariknabarmenena ibilgailuekin zerikusiazuten lanak egitetik, garbitegi edo ikuztegibatean lanean aritzea izan da. Hasierabateanautoenpiezakegitengenituen,hainbatpieza montatzen eta modu horretakolanak egiten ziren. Gaur egun garbitegi bateangaude». Izan ere, zuzendaritzak ibilgailuenindustriaren menpe ez egotea etazerbitzuetako lan sektorera pasatzea erabakizuen. «Gaur egun gauzak nola daudenikusirik,erabakizuzenahartuzelapentsatzendugu», dio Aranibarrek.Duela hiru urte, enplegu zentro bereziakkrisialdigarrantsitsuapasazuen,bainaNafarroakoGobernuaren laguntzarekin posibleizan zen segitzea. Gaur egun ere, bertzeesparruetan bezala, egoera ez da ona,baina oraingoz lanean segitzen dute. Langileekaunitz baloratzen dute bere lana,«bakoitzaren ahalmena eta trebetasuneraegokitzensaiatzenbaikara–aipatudiguarduradunak–.Lana egin eta diru-saria lortzeanornahirentzatgarrantzitsuabaldinbada,ezintasunadaukanpertsonentzatoraindikgarrantzitsuagoa da. Horrek, independentziaekonomikoa emateaz gain, gizarteratzenlaguntzan baitie gure langileei».Bezeroen aldetik ere, orain arte ez dutelakexarik eduki jakinarazi digu Aranibarrek,«eta horrela segitu nahi genuke».130 lagunendako aterpeaeskaintzen dueneraikinean hogei langileari dira LekarozenNafarroako Kirol eta Gaztediaren Institutuaketa Aspacek 2003ko maiatzaren 2ansinatutako kontratuaz geroztik, azken erakundehonekkudeatzenduLekarozkoKolegioandagoen gazteen aterpea. Aspaceizan zen, hain zuzen, lehiaketa irabazi zuenenpresa. 16 lagunekin hasi ziren laneanorduan, baina Patxi Zamora arduradunakaipatu digunez, «gaur egun 20 lagunari gara eta hiru sukaldarietatik bi eta zuzendariaizan ezik, gainerako guztiek badaukaguezintasunenbat,ezhalabeharrezgarun-perlesia, baina bai bertze lanetanaritzekozailtasunak».Hortaz,Enpleguzentroberezia da Lekarozkoa ere. 130 lagunendakoaterpea eskaintzen da Lekarozen,jangela, kafetegia, 45 metro koadrokologelak sei ohatzerekin baita bainugeladuten logela bikoitzak ere. Gainera,aterpeaz gain, Balleko Etxeko, udal liburutegiko,kultur etxeko eta komuna publikoetakogarbiketa lanak egiten dituzte.Gazteen Aterpetxea izan arren, nahi duenorok badu lekua, eta «familiak, errugbi taldeak,ikasbidaietako ikasleak, denetarikizaten dugu, Errealeko jubenilak ere izandituguudan,aurredenboraldiaprestatzen»,dio Zamorak. Okupaziorik handiena uztailaeta abuztuan izaten dute, «baita AsteSantuan eta udaberrian egiten den AsteBerdean ere», Ana Rivas zuzendariak jakinarazidigunez. Garai batean Iruñaldekolangileak ere aritu ziren Lekarozko aterpetxekoenpleguzentroberezian,baina«gauregun guztiak Baztan aldekoak» direla aipatudigu Patxi Zamorak.ten ahal dira erostera.Hasieratik garbi zegoenezin zela bazter bateanedo auzo batean eginetaikustezinakbihurtu»,aipatu digu Igoak. Honela,eskualdean daudenbaliabideekin koordinazioaeta laguntzaerraztendu,izanosasunzerbitzuak,gizarte arlokoak,kultur jarduerak,aisialdikoak… 18 eta 65urte arteko helduentzako16 leku ditu Maddik,nahiz eta gaur egun 10lagun bizi diren. Urteko365 egunetan dago zabalik,zortzilangilerekin.Berako Uxanen okupazioaetaMaddinetxe-bizitza baldin badute,Lesakako Enplegu Zentroberezian, brigadetaneta Lekarozko aterpetxeansoldatapekolanerakoaukera dutebertze lanbideetan aritzekozailtasunak izanenlituzketen 30 pertsonak.Aunitzgelditzenda egiteko, baina pertsonahauen oinarrizkopremiak asetzen dira,modu honetan.

6 | IRITZIAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09NabarmentzekoakZe arraroa…Nire txandaBeñardo GOIETXEEz dute gure mintzaira xaharra maite. Arrotzada haietako anitzendako, nahiz eta bizitzaosoa inguruan sumatu. Eta gu ere arrotz bihurtunahi gaituzte geure etxean.Aldizkariak, irratiak eta telebistak laguntzarik gabeitotzen eta hetsarazten. Euskaltegi eta ikastolekinbertze horrenbertze. Honetakoan, krisiarensos murrizketak aitzakia. Halere,ez da oraintxeko kontua;erraterako,1991tikhonat%60jautsi dute euskaltegien dirulaguntza.Buruzagiak erdaldunakdira, eta gaztelania eta«Ez dute guremintzairaxaharra maite»ingelesa hobesten dituzte, erromatarrek linguaenavarrorum deituriko milaka urteko hizkuntza ezdute sostengatu nahi. Hain zuzen ere, erromatarrenaztarnekin batera, museo batean nahiago dute,nonbait, hil berria den ‘jakitate handiko jaun’batek erran bezala. Ondorioz, aspaldixkoko dudasozio-politiko-linguistiko samina dut boterean direneibotoa ematen dieten euskaldunekin: haiekbezainbat gutxiesten ote dute geure ama hizkuntza.Halaxe ba, Navarra, tierra de contrastes!Josu BALEZTENAErremontelari ohia omenduaLesio baten ondoriozerremontea utzi beharizan zuen eratsundarrak,baina Oriamendi2010 enpresaren omenaldiaeta eskertza jasozuenurtarrilaren26koErremontearenjaialdian.Alex MUGIKAEgile-ogitartekorik onenaIaz Nafarroako Kaxulalehiaketa irabazi zuensukaldari leitzarrak etaurtarrilaren 24an, Egileogitarteko onenaren sariaeman zioten Madrilen:txangurroetaantxoazegina zen bokata.Atzera begira ➜ 2002.02.07 / TTIPI-TTAPA 319. zbkMari Jose ERRANDONEABerako Larun Mendi TaldeaNafarroako GobernuarenkiroletakoZilarrezkoDomina eman dioteduela ia 40 urtetik hauretagazteenarteanmendizaletasuna,eta honekbultzatzen dituen baloreakbultzatzeagatik.Bardoak 2012EzpalaAitor AROTZENABertsolariengaruna.Zientifikoenjarduna.Orainhizpide duguna. Kontrarioa laguna. Euskararimaitasuna. Hitz-jokoen eztitasuna. Sormenarenaskatasuna. Pentsamenduen borobiltasuna.Neurriaren estutasuna. Errimen zailtasuna.Jendaurreko urduritasuna. Ekinez egindako ezintasuna.Konpetizioaedoospakizuna.Txapelikgabekotxapelduna: Iritsi da eguna! Non dago komuna?Kalitateko Turismoa gure baserrietan1991n Joxepi Mihura eta bere senarrak Urruska baserria landetxe bihurtu zuten.Garai hartan ez zekiten landetxeak bideragarriak izanen ziren ala ez. Hamaikaurte beranduago euren bizia landetxearen inguruan antolatua zuten etaKalitatearen Q Ziurtagiria lortua zuten, Baztango bertze bi landetxek bezala.«Badira landetxe hobeak, zerbitzu hobea eskaintzen ahal dutenak, baina ezdute guk dugun ziurtasuna. Egunero egiten dugun guztia paperean idatzi beharizan dugu» zioen Joxepik. Urruskarekin batera, Anizko Jauregiak eta BozatekoLizardiko Bordak lortua zuten Q Ziurtagiria duela hamar urte.Argitaratzailea Ttipi-Ttapa Fundazioa • Egoitza Anduetzeta, 12 • 31760 ETXALARTel. (+34) 948 63 54 58 • Faxa (+34) 948 63 54 57 • info@ttipi.netZuzendaria Aitor Arotzena Erredaktore burua Gurutze Pikabea Publizitatea Usoa Vicente Berriemaileak Esteban Arotzena, Juana Mari Saizar, Kontxi Klaber, Ainhoaeta Maider Ansa, Arkaitz Mindegia, Franck Dolosor, Margari Etxenike, Koro Iratzoki, Nerea Altzuri, Joseba Urrotz, Irune eta Itsaso Elizagoien, Maite Oteiza, Maider Petrirena,Markel Lizasoain, Fermin Etxekolonea, Fernando Etxeberria, Izaskun Goñi, Joana Guerendiain, Martin Bertiz, Nerea Telletxea, Mattin Larralde, Juan Mari Barriola.Fundazioaren Presidentea Pello Apezetxea Kudeatzailea Joxemanuel Irigoien Administrazioa Amaia GoiaLege Gordailua NA-1324/85 • ISSN 1578-4673 • Tirada 6.000 aleErakunde laguntzaileak Etxalar, Leitza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan, Sara eta Senpereko udalak, Zugarramurdiko Akelarre elkartea, Bortzirietako EuskaraMankomunitatea, Malerrekako Zerbitzu Mankomunitatea2012ko harpidetza sariakEusko Jaurlaritzako Kultura Sailakdiruz lagundutako aldizkariaEuskarabideakdiruz lagundutako aldizkariaHego Euskal Herria . . . . . . . . . . . .38€ Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56€ Baztan, Urdazubi eta Malerreka . . . . . . . . . . . . . . . .32€Ipar Euskal Herria . . . . . . . . . . . . .56€ Amerika eta Australia . . . . . . . . . .124€ Leitza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16€

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09IRITZIA | 7Kolaborazioak500. urteurrena eta gaurPortugalen adibideaJuainas PAUL ARZAKInfernuko Patxi existitzen denik ez baitut sinisten,kasualitateari eman beharko diot ardura. Kasualitate,ustekabe, txiripa? Patua, hobeki esanda,edo destino petrala, nahiago baduzu. Huskeriarenitxurarik ez, bederen.Harira: dagoeneko asaldatua, kezkatua edo sinetsitaegonen zara.1- Agian ziur zaude 1512an gaztelau-espainiarrekNafarroako konkista burutu zutela euskaldunakzapaltzeko helburuarekin. Edo, borroka haietan,nafarrek, zentzu zabal batean gaztelauen laguntzarekin-giputziak, esate baterako-, frantsesezlibratu gintuztela pentsatuko duzu, behar bada.Biak egia eta fedea? Posible ez denez, bata alabestea. Salbuespenak –beti egoten baita batenbat– traidoretzat hartu..., eta listo! Duela 500 urte,bai modernoak zirela!2- Zure egoera, kezkatua egotea litzateke, aldebietan argiak eta itzalak sumatzen dituzulako. Gerrazibilak –beaumondar eta agramondarren artekoak–,gatazka sozialak –jauntxo eta menpekoenartekoak– eta estatuen norgehiagokak elkartu zirelako.Neurri batean bada ere, gaur egungoarekinparekatu daiteke.3- Asaldatua egon zaitezke bi aldetatik: ez duzulakodeus ere ulertzen baino presioa sentitzen duzueta bost axola zaizulako. Ederra duzu, oraindik!Edo sentidurik ez diozulako aurkitzen.2012. Borroka ‘historikoak’ berak nabarmentzendu 500 urte ez direla deus. Are gehiago, hagitz guttiikasi dugula erakusten du edo, hobeki esanda,ez dugula ikasteko gogorik.Muturka aritzeamaite dugu, horretarakobidea prestatu behar badaere.UPNek goratu dezakenafartar-españolismo‘eznazionalistaren’ ikurraabertzale, euskaltzale,etakalte-zaleugariakbildu-nahasiz.PPrekin bateginez eta PSNren laguntzarekinNavarra-noes-Euskadi-ni-EuskalHerria defendatuz. Historiazari gara?Beste muturretik tiraka.«Borroka‘historikoak’ beraknabarmentzen du500 urte ez direladeus. Are gehiago,hagitz gutti ikasidugula erakustendu edo, hobekiesanda, ez dugulaikasteko gogorik.Muturka aritzeamaite dugu»Errealitatea ulertzen saiatzen gara ñabardurak ukatuz?Orduan eta egun tipo bakarreko nafarra edoeuskalduna pentsa dezakegu itsu-itsuan ari gabe?Zertarako? Borroka-zelaia prestatzeko.Asmatuko dudalakoan, zoritxar igarlearena eginendut: eskuina berearekin aterako da kontra egin beharkoziotenek elkar mokoka arituko direlako. Betiberdin? Betiko?Mikel RODRIGUEZ LANDAHegoEuskalHerriapolitikokiEspainiarenmenpeegotea gauza guztiz naturala dela nekatuarte errepikatzen digute Ebrotik hegoalderakohistorialari eta bozeramaile mediatikoek,eta iparraldera dituzten ordezkariek ere – Nafarroakokonkistaren harira UPN prestatzen ari direnkontra-kanpaina ikustea bertzerik ez dago–. GuCacereskoak edo Albacetekoak bezain espainolakomen gara. Horregatik, euskal herritarrok ezomen dugu eskubiderik Madrilez ahantzi, eta gureherria guk nahi dugun bezala gestionatuko duenestatu bat sortzeko. Euskal estatu independentebat ezinen litzatekeela ekonomikoki mantendu«Herri guztiekbezala, gabeziaketa bertuteak izandituzte, bainainportanteena daberaienetorkizunaren jabeizan direla, Lisboanhartu dituztelaerabakiak eta ezMadrilen»erraten digute. Guk ezditugu inoiz sinetsi argudioahul horiek, etaEskoziakerakutsidieespainoleiEuropako mendebaldeanestatu independentebat sortzeaposibleadela.Horrekhagitzurduri paratu ditu.Baina euskal herritarrokez dugu Eskoziaraino joanbeharrik Espainiatiklibre bizitzea posible delaerakusten digun adibidebaten bila. Penintsulanbertan dugu Portugalen adibidea. Gaztelakoerregeek Iberiar penintsula osoa euren menpeizateko proiektuaren ondorio da Espainia, bertzerikez. 60 urtez Portugal ere Madrilen menpe egonzen. Duela 300 urte baino gehiago, ordea, katalanaketa portugesak espainolen aurka matxinatuziren, eta Espainiak katalanen aurka paratu zuenindar gehiena, Frantziako mugan bizi zirelako. Ondorioz,portugesek independentzia lortu eta gaurdainomantendu dute. Kalkulu estrategiko soil batezbaliatu zen Portugal askea izateko. Bertzenaz,lasai ederrean egon zitekeen gaur egun inork planteatzenez duen egoera batean; hau da, gu bezala,bere hizkuntza eta kultura mantentzeko Espainiarekinborrokan. Baina ez. 11 milioi biztanlerekin,penintsulako zoko horretan, gaur egun Iberiakonazio aske bakarra da Portugal. MendebaldekoEuropan bizi-maila apalena duen herrialdea izanda historikoki, XX. mendean hango jendeak emigratuegin behar izan du lana bila, herri zapaltzaileaizan dira –Mozambiken, Angolan–, eta injustiziarenaurka ere matxinatu dira –1974ko KrabelinenIraultza–. Herri guztiek bezala, gabeziak etabertuteak izan dituzte, baina inportanteena da beraienetorkizunaren jabe izan direla, Lisboan hartudituztela erabakiak eta ez Madrilen. Portugal erebada adibidea guretzat.

8 | IRITZIAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09Irakurleak mintzoBerakoliburutegiakrisianBerako Euskara BatzordeaZorionez Berako liburutegiagune bizi, dinamiko,argitsu eta itxaropentsuada.Bizia,jendeanitz dabilelako. Dinamikoa,kultur ekimenugari gauzatzen dituelako.Argitsua, ezjakinakilunpetik ateratzenlaguntzen digulako.Itxaropentsua, gureetorkizuna ekarriko dutenekleku handia betetzendutelakoz bertan.Liburutegian dagoenfuntsagehienagaztelaniazkoabadaere,euskaranormaltasunez sumatzendugu, liburuzainaeta liburuzale gehienakeuskaldunak garelakoz.Noiz arte? Orainarte liburuzain euskaldunakizan ditugu zorionez.Hasiera hartan,Nafarroako Gobernuakhala eskatzen zuelakoz,eta azkeneko kasuan,gobernuak eskatu gabe,hala suertatu delakoz.Laster behin betikolangilea jarriko dute,oraingoan ere euskarakontuan hartu ez duenoposizio baten ondotik.Berako Udalak errekurtsoajarri du, baina auziaargitu bitartean denborajoanen da. Gauregungo liburuzainak,amatasuna dela-eta,atsedena hartuko dulaster. Ez dakigu behinbetiko langilea berehalajarriko duten, ordezkonorbait bidaliko dutenedo zerbitzua hutsikgeratukoden denbora batez.Dakiguna da gertadaitekeela liburuzainakeuskaraz ez jakitea.Nolako harrera eginendigu euskaraz ezdakien liburuzainak beratarroi?Zer aholkuemanen digu liburu batiburuz gure hizkuntzaezagutzen ez duen liburuzainak?Zeren araberaerosiko ditu euskarazkoliburuak, hizkuntzahori ez badu ezagutzen?Liburuzainen eginkizunetanhizkuntza funtsekoada. HorregatikSalamancako liburuzainekgaztelaniazjakinbehardute, horrexegatikPoitiersen ez dago frantsesikez dakien liburuzainik.Nafarroan bai,Lingua Navarrorum gabeizandaitekeliburuzain.Kasu honetan bederenezin digute erran krisiekonomikoadelaarrazoia,bi hizkuntzak dakizkienliburuzainari etabakarra dakienari berdinordaintzenbaitioNafarroakoGobernuak.Beraz, prezio berean,zergatik aukeratu zerbitzuasoilik gaztelaniazeskaintzen duena?Kolosala izanda Bilbon!Ainara MAIABota bertsoaPatxi CASTILLO (Berako bertso eskola) ) • Doinua: ETAren suetenetikNafarroko bertsolaridenen gainean arretaaurten ezberdina duguhemen dator aldaketaorain ekimen deritzoiaz zena txapelketa,aurten bardoa izenez,orain artean poetamaila guztitako aunitzelkartu gara taldekalagunartean jokatuzdenak lagun gara etapike guztiak utzitahas dadila bertso festa!Ene lagun preso horiek,zer moduz zaudete?Ni nahiko sentiberanago, triste eta malenkoniatsu,eta minberadut bihotz zauritu beherabehar hau. Urteberria negarrez hunkiturikhasi nuen eguzkihotzaren azpian, mendialdean.Baina, halaere, ametsez kargatunuen bihotza, itxaropentsu.Gaurko manifestazioaBilbonkolosalaizanda, deskribagaitza, bainaerabat hunkigarria,Euskal Herri osoa bertaneta mundua guri so,gelditu dela dirudi.U2ren kontzertuan bainojendetza handiagoabildu da U7ren aldarrikapen-kontzertuan,bereaskatasun-irrintziekineta txalaparta-deiekin:“Euskal presoak etaiheslariak Euskal Herrira!Basque prisoners tothe Basque Countrynow!”. Baina, hala ere,kolosala izan bada erekanpoan, barnean zeingogorra izango den niretzataskatasunareneguna! Independenteaizan nahi dut, baina eznaiz libre, besteen pentsamenduetasentimenduengatibubainaiz,badirelakozeharkatzenkanpoko burdinezkokartzela horiek bainoBardoak 2012 abiatu dazailagoak diren kartzelak.Barneko kartzelakdaude, norberak eraikitzendituenak oharkabean,eta ni oraindikamodioz preso nago.Hala ere, kolosala izanda Bilbon, eta eskerrakigeri egiten badakigunmalko gazi saminez beterikoitsaso zabalean.Urte berri on bihotzbihotzez,nonahi zaudetelaere, eta muxuzaparrada.Txillardegi,eskerrik askoXanti BEGIRISTAINTxapelketa serioanahiz ta ez dagon galduabertsolaritzaren funtsadenez mahai inguruatxapelketetatik kanpoaurki daiteke zainduahemen ere ohitura hausartzeko bazen orduagehiago edo guttigoegin behar dena landuaongi pasako dugulazeinen gauza seguruaazken finean hori dagu guztion helburua.Lehendik ere ezagutzennuen Txillardegi,baina, bereziki, IruñekoUdako Euskal Unibertsitatekoeskoletan ezagutunuen Jose Luis AlvarezEnparantza.Txillardegiri gauzaasko eskertzen dizkiot,baina, besteak beste,eta oso modu berezian,bere hurbiltasuna, apaltasunaeta xumetasuna.Baita bere argitasuna,zuzentasuna etakoherentzia ere. Eta,nola ez?, bere jakituria,zorroztasunaetanekaezinekosaiatze hura; betigaltzaileen artean.Oso ekarpen handiaegin die euskal literaturari,euskarari, euskalsoziolinguistikari, abertzaletasunari,baketzeari,independentismoari,eta abar, eta abarri. Badakitoso motz gelditunaizela hemen Txillardegirenmerituak aipatzen,baina, era bereanere, jakin badakit ezinezkoadela lerro gutxitanbere merezimenduguztiak goraipatzea.Atseden sakona harbeza Txillardegik hemendikaurreraberetxakurrarekin,naturarekineta Chopinen musikarekin,batez ere, berenokturnoekin.Txillardegik arrastohandia utzi du EuskalHerrian. Euskal gizarteakasko zor dio J. L.Alvarez Enparantzari.Doluminaksenitartekoei.IRAKURLEAK MINTZO Orrialde honetan ahalik eta gutun gehien kabitze aldera, ez da komeni1.900 karaktere edo 24 lerro baino gehiagoko gutunak bidaltzea.TTIPI-TTAPAk eskubidea du gutunalaburtzeko. Gutunarekin batera bidali beharko dira datu hauek: egilearen izen-deiturak, herriaeta harremanetarako telefonoa. Egilearen izen eta abizenarekin argitaratuko dira gutunak.m e-Posta:info@ttipi.nete Posta: Anduetzeta, 12 31760 ETXALARd Tel.: 948 63 54 58 o Faxa: 948 63 54 57

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09IRITZIA | 9Prentsatik bildutakoak11 galdera labur«Batzuk kale borrokarenhistoria ofiziala egitenhasi direnez, badirudihorretan ibiltzenziren guztiak drogatuegiten zirela (...) bainagarai batean, zorrotzazen ezker abertzalearendrogen kontsumoarenaurkako kanpaina.Gutxi batzuk ziren drogatzenzirenak, eta horregatikhautatu ditutlibururako: gutxiengobaten barruko gutxiengodisidentea zirelako».Xabier SILVEIRALesakako idazle eta bertsolariabere bigarren liburuazBERRIA, 2012.01.28«Uste dut jendea gehiagoanimatuko delabertso bazkari edo afarietaraedo bere herrianizanen diren saioetarajoaten. Iaz, adibidez,zortzi saio baino ezziren jokatu txapelketaosoan. Orain gehiagodira, eta beraz, badaaukera hurbilago saiobat izateko. Uste dutbai publikoak eta baibertsolariek ere horrelakoformatu aldaketabat eskatzen zutela».Garaxi TABERNABardoak 2012 ekimenekoBeratarrak-en gai-jartzaileaHITZA, 2012.02.03Zer moduz dago Babaren Erregea?Ongi.Nola sentitu zinen NafarroakoErresumako Koroa jantzita?Pixke bat nerbioso eta kontent erebai.Entsaioetanpixkebatnerbiostennintzen baina egunean gehiago.Eta horren aitzinetik, roskoanbaba atera zitzaizunean?Harrituta gelditu nintzen.Hamabi lagun ginen etazaila zen tokatzea. Eznuen espero.Zer moduz moldatu zinenerregearenpaperean?Ongi. Ikasia nuen.Muthiko Alaiak peñakoekzein opari emanzizkizuten?Osasunakoen baloiaeta kamiseta,CD bat etaMuthikoAlaiak-enliburu batere bai.Osasunakoaizanda,jokalarieksi- Xuban ZALDAIN ➜ 11 urteko amaiurtarranatutako baloia eta kamiseta ongigordeak izanen dituzu, ez?Bai.Eskolatik aterata zer egitea gustatzenzaizu?Futbolean jolastu, bizikletan ibili...Horrela.Zer du Amaiurrek Baztango bertzeherriek ez dutena?Monumentua.Inauterietako mozorroapentsatua duzu?Ez, oraindik ez dut pentsatu.Inauteriak, bestak alaBaztandarren Biltzarra.Zein duzu gustukoena?Bestak. Hobeki pasatzenda.Haunditzeanzerizannahiduzu?E z d u tpentsatuaoraindik.

10 | HERRIZ HERRIKULTURAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09BERTSOLARITZA ➜ NAFARROAKO BERTSOZALE ELKARTEAREN EKIMENEZMartxan da Bardoak 2012 Nafarroakotaldekako bertsolari txapelketa berriaAsteburuan,Bera, Aniz etaLeitzan saioakjokatuko diraBardoak 2012 txapelketan parte partzen ari diren kideak.TTIPI-TTAPATaldekako Txapelketaberria martxan paratuda Nafarroan. NafarroakoBertsozaleElkarteakiazerabakizuenNafarroakoBertsolari Txapelketabi urtetik behinantolatzea eta horrenosagarri gisa bertzelakoekimen bat abiaraztea.Bardoak2012daekimenberri hori, Nafarroa mailakotaldekakotxapelketa.Bertsozalearibertsolaritzazgozatzekoaukeraberritzaileaeskaintzeada helburu nagusia, etahorretarako, finala izanezik, elkarte girokosaioak izanen dira.17taldekhartukoduteparte,99parte-hartzailerekin.Guttienez bortzpartaideditutaldebakoitzak:hirubertsolari,gaijartzaile/aurkezleaetataldekoordezkaria. EtxarrinhasietaLeitzanamaitukoda Bardoak 2012.Lehen fasean, hiru taldekobortz multzo daudeeta seigarren bat bikoa.Multzoko talde bakoitzakbisaioizanenditu,multzoberekobertzebi talderen kontra, etxeaneta kanpoan. Bigarrenfaseramultzobakoitzekolehenbizikoapasa-ko da, sei talde guztira.Binasaioeginendituzte,etxeanetakanpoan.Etahorimartxoaren2tik18raizanenda.Azkenik,hirutalde pasako dira martxoaren31n Leitzan eginenden finalera.TALDEAK17 talde horien artean,11kbaduteeskualdekopartaideren bat:Xirristi-Mirristi taldekoakdira Xabier Terreroslesakar eta AsierSaragueta beratar bertsolariak.Dizerdit taldean XabierSilveira Lesakakobertsolaria ari da.BaztangoLepanatuektaldean, bertsolariakOierAmiano,JonBarberenaetaXabierMaiadira;gai-jartzaile/aurkezleaFernandoAnbustegi; ordezkariaMaddi ArrijuriaetalaguntzaileakJonOskarizeta Maialen Iantzi.Baztango Bar-ideaktaldekobertsolariakIñakiAleman, Jon ElizetxeetaKottePlazadira; gaijartzaile/aurkezleaGorkaUrtasundaetaordezkariaXabier Goñi.MalerrekakoJituktaldekobertsolariakEgoitzGorosterrazu, AnderFuentesetaMaialenBelarradira; gai-jartzaile/aurkezleaAinaraEtxabideda eta ordezkariaIrati Arrieta.Malerreka eta OronozkoErauntsitaldean,Alazne Untxalo, AmaiaElizagoien eta Iker Gorosterrazudirabertsolariak,gai-jartzaile/aurkezleaMaialen Kamino; ordezkariakIxiar Bazterrika,JaioneElizagoienetaMaialenArregietamusikariakOihana Elizaldeeta Oihana Mindegia.Beratarrak taldeanAitorElexpuru,JulenZelaietaeta Patxi Castillodira bertsolariak; gaijartzaile/aurkezleaGaraxiTabernaetaordezkariakIgor Lasaga eta AnjeltxoAranibar.LesakakoRimakExkaxkotaldekobertsolariakEneko eta EstitxuFernandez eta IñigoOlaetxeadira;gai-jartzaile/aurkezleaImanol Lopezeta ordezkariak XumarAltzugarai.Lesakako Altzuri,EdurnezurietaAmaordeaktaldeko bertsolariakIban Garro, JosuSanjurjo eta Ioar Taintadira; gai-jartzaile/aurkezleaGarazi Konde eta ordezkariakAmaiaLasheraseta Xabier Etxepare.Leitzako Leitzaunditaldean,IñigoIbarra,IñigoSagastibeltzaetaMigelMariElosegidirabertsolariak;gai-jartzaile/-aurkezleaJosebaZabaletaeta ordezkaria JonOronoz.ARGAZKIA: NAFARROAKO BERTSOZALE ELKARTEALeitza ta leitzarraktaldea, Joxema Leitza,Mikel Azpiroz eta JoseLuis Barberia bertsolariek,Koldo Leiza gaijartzaile/aurkezleaketaAitzol Eizmendi ordezkariakosatu dute.ESKUALDEKO SAIOAKOrain arte Irurita, Doneztebe,Lesaka eta Elizondonjokatu dirensaioez gain, eskualdeanhauekereeginendiralehenbizikofasean:• Otsailak 10: Berakogaztetxean,bertsoafaria.Beratarrak eta Leitzaundiaurrez aurre.•Otsailak11:Anizkoelkarteanbertso afaria.Erauntsi eta Altzuri,Edurnezuri eta Amaordeakaurrez aurre.• Otsailak 12: LeitzakoAurrera elkartean, bertsomerendua. Leitzaundieta Bar-ideakaurrez aurre.• Otsailak 17: LesakakoArrano elkartean,bertsoafaria.RimakExkaxkoeta Mailope aurrezaurre.• Otsailak 19: Leitzakogaztetxean,bertsomerendua,Leitzataleitzarrak,Jituk-en kontra.

12 |ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ELIZONDOKO INAUTERIAK | otsailaren 17 eta 18anLarunbateko herri bazkaririkgabe ospatuko dira aurteninauteriakOrtziral honetan biltzekoak ziren Elizondokoalkate eta kargodunak inauterienazken xehetasunetaz solasteko, baina ezdaaldaketahandiegirikizanenegitarauan.OTSAILAK 16, ortzegunaOilar dantza edo Orakunde egunaospatuko dute Elizondoko ikastetxeetakohaurrek.OTSAILAK 17, ortzileria10:00 Mozorroen elkartzea eginen duteGaztetxearen parean eta ondotik puxkabiltzeari emanen diote hasiera.14:30 bazkaria.16:00 haurren desfilea (Elizondoko SanFrancisco Javier eskola publikoa, Baztanikastola eta haurtzaindegikoak). Eta desfilearennekeak kentzeko,txokolatea etadantzaldia haurrendako. Ondotik, mozorroenibilaldia musikarekin.22:00 Jantziloren erretzea plazan.OTSAILAK 18, igandea11:00 Mozorroak elkartzeko hitzordua.Zopak eta ziztor jatea izanen da IkastolakoParkean. Ondotik, herrian barna ibilikodira mozorroak, trago batzuk hartu bidenabar.Aurtengoanez dute txarangarenlaguntzarik izanen eta, modu berean, herribazkaririk ere ez da izanen, koadrilabakoitzak bere aldetik bazkaltzeko ohiturahandiagoa baita.Bazkaldu ondotik ere inauteri giroa nabariaizanen da karriketan.UTZITAKO ARGAZKIAKLarunbat arratsaldean mozorroen desfileaeginen da Elizondoko karriketan.18:00 Mozorroen desfilea karrikaz karrika.Hasieran aipatu bezala, otsailaren4ko bileran erabat zehaztu beharrak zirenprogramazioa eta ordutegiak.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09| 13Jabier Pruaño mozorrotua Inauteri Asteartean, argazkiaren eskuinaldean.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAJabier PRUAÑO | Elizondoko inauterizalea«Inauteen izpiritu zirikatzaileaberreskuratu beharko genuke»Duela hiru urte Elizondoko inauteriak asteburura pasatu zirenetik, asteartean mozorrotzensegitu duen taldeko kide da Jabier Pruaño. Baina aurten Inaute Asteartea bestaeguna ez denez, egun horretan ez dela inor aterako uste du. «Ostatuek irabazi duteeta ospatzeko baino, kontsumitzeko besta bihurtu da inauteria» dio penatua eta garaibateko inauteen izpiritua berreskuratu beharko litzatekeela uste du.Zer da Elizondoko inauterietan gehien gustatzen zaizuna?Egun osoan mozorrotua egoteaz aparte, asteartez egiten zirenean, gosari eta bazkariakziren gehien gustatzen zitzaidana. Karrozarena aitzaki bat zen lagunekin elkartueta ongi pasatzeko.Azken urteetan berriz ere inauteriak asteartean ospatzea eskatu duzue, egunhorretan mozorroarekin ateratzen segituz…Aldatu zenean, lehenbiziko urtean koadrila aunitz atera ginen asteartean, hori erreibindikatuz.Azkenean, inauteria kendu, baina besta eguna mantendu zen. Baina joanden urtean gu bakarrik atera ginen, «lau ero». Aurten, besta eguna ez denez, ez dutuste inor aterako denik Elizondon. Dena den, Erratzura edo joan gaitezke mozorroturik,gure eskariarekin segitzeko. Erratzun inauteria asteartez ospatzen segitzen dute.Eta zergatik nahiago duzue Asteartean ospatzea?Ez da afera politikoa ezta erlijiosoa ere. Asteartea besta lokala zen eta inauteria baztandarrentzatzen. Egunez aldatzeko batzarrean aipatu zen kanpoan jende aunitz bizidela, gazteek nahiago dutela asteburuan… baina duela 20 urte ere berdin zen. Inauteriaez da zergatik jendetsua izan behar, herri ttikietan edo baserrietan egiten den eskeanzenbat jende ibiltzen da? Azkenean ostatuen eskakizunei men egin zaie eta bestaospatzea baino gehiago, ahalik eta jende gehien kontsumitzera etortzea bilatzen da.Noiztik ateratzen zara mozorroarekin eta karrozarekin?Hamasei bat urte nituenetik hasi ginen karrozarekin ateratzen, baina azkeneko 8-9urteetan ez dugu karrozarik egiten, baina bai mozorroa. Gai bat aukeratu eta egitekoerraz xamarra baldin bada hobe.Eta zein da urte horietan gogoan gelditu zaizun mozorroa?Okinez ateri eta ogia egiteko labea prestatu genuen. Irina jendeari botatzen ibili gineneta polemika izan genuen. Ameriketako granjeroz atera ginenean ere, 400 kilo lastohedatu genuen karrikan. Inauteria hori izan da, boterea edo elizaren kontra joatekoeguna, bizilaguna zirikatzeko, eta hori galdu egin da. Nere ustez probokazio hori, izpirituzirikatzaile hori berreskuratu beharko litzateke eta ez disfraz perfektoa bilatu.

14 |ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09BERAKO INAUTERIAK | otsailaren 11, 15, 16, 19 eta 20anBi asteburutan ospatzen dirainauterietako ekitaldiakBerako inauteriek bi asteburu hartzen dituzte.Izan ere, larunbat honetan, otsailak11, kaldereroak aterako dira 19:00etan,Illekuetatik Herriko Etxeko Plazarainokoibilbidea eginez (Altzateko frontoian eguralditxarrarekin). Otsailaren 9 eta 10ean,ortzegunetaortziralarekin,entsaioakeginendituzte Musika Eskolan 20:00etan.OTSAILAK 15, asteazkenaIsidoro Fagoaga Udal Musika Eskolak antolatutakoInauteri besta ospatuko da.16:30 Kalejira herrian barna, Zahar Etxeabisitatuz. Ondotik, entzunaldia, mozorrolehiaketa eta berendua eginen dira.OTSAILAK 16, ortzegunaGoizean haur taldeak puxkak biltzen ibilikodira eta ondotik,Ortzegun Gizen arratsaldekoibilbidea Suhiltzaileen parketikEztegara pilotalekura abiatuko da15:45ean. Euria eginen balu, zuzeneanEztegara pilotalekuan dute hitzordua16:00etan. 16:30ean Euskaraokea eginenda. Ekitaldi hau Berako Udalak antolatzendu,Ricardo Baroja Eskola Publikoa,Labiaga Ikastola, Jesusen Bihotza ikastetxeaeta Toki Ona Institutuaren laguntzarekin.UTZITAKO ARGAZKIAKJoan den urteko karrozen lehiaketan sarituaksuertatu zirenak.OTSAILAK 19, igandeaInudeak eta artzaiak goiz osoan herrianbarna ibiliko dira, Eztegara pilotalekutikhasita. Gure Txokoa elkarteak antolatzenduen ekitaldi honek 18:00etan izanen dusegida, Eztegara pilotalekutik Altzatekokarrikara joanen baitira. Entsaioak otsailaren15ean (asteazkena) eta 17an (ortzirala)eginen dira 20:00etan Eztegara pilotalekuan.Bazkarirako txartelak ere entsaioegunean salduko dira.OTSAILAK 20, astelehenaInauterietako Astelehenean, goizean zingararraultze eginen da.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09| 15Ritxi ABRIL | Berako musikari inauterizalea«Kaldereroak familia girokoospakizuna bihurtu dira»Kalderero eta inude eta artzaiak laguntzen duen musika taldean ez du hutsik egiten,ez baitu inauteria musikarik gabe ulertzen, «bizitza bera ulertzen ez den bezala».Kaldereroen formatoak gazteak ez dituela erakarri uste du, «kaldereroak famili girokoospakizuna bihurtu dira. Gurasoak umeekin mozorroturik ateratzeko momentu bat.Horrek bere alde onak eta bere gabeziak dakartza».Zer da Berako inauterian gehien gustatzenzaizuna?Inauteriak besta bereziak dira eta hortazedozein momentutan eta edonorekin gustukomomentuak bizi daitezke. Hortaz eznukemomentujakinbataukeratuko,edozeinunetan, inauterien magiak harrapa zaitzakeeta! Gosari batean, baserritan puskakbiltzen zingar-arrautzean, musika jotzean,adarra jotzean, antzeztean, taberna batean,kalean…egunsenti edo gabean!Zer behar da mozorro on bat egiteko?Honako errezetarekin gaizki ez zara ibiliko:Lehenik etxeko armairu zaharrak astindueta trapu zahar batzuk hartu, ondoren atrezzoosagai baten bat gehitu (margoa, peluka,antiojuak…),geromozorroaimajinazioazhornitu, jarraian pertsona izateari utzi etapertsonai bihurtu, eta azkenik umore dosihandi batekin saltsa sortu.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPARitxi Abril, kaldereroen ezkon-zeremoniagidatzen.Antzerkian ere ibilia zara. Inauteriek antzerki punttu bat izan behar dute?Dudarik ez! Inauterietan aktore eta aktoresa potentzial asko dagoela ohartzen zara.Sarri bertze pertsonai baten larruan sartuz, pertsonek gure barrua ere erakusten dugueta egunerokotasunean ezkutuan daramaguna azaleratzen. Besteekiko errespetuamantenduz eta irainean erori gabe, jendea zirikatu, norbera bere buruaz irri egin etaerrealitateaz trufa egiteko aukera ederra eskaintzen dute inauteriek.Gogoan gelditu zaizun mozorroren bat…Koadrilanegindakoenartean,FrantziakoTourrairudikatugenuenekoaedozanpantzarrezmozorrotuz sortu genuen iskanbila ditut gogoan eta lagun kide batekin batera, Bittoriirratia eta 36eko Joxe Antoniorekin egindako saioa. Gaur egun, familiak edo lan egoerakdirela, karroza gutxi ateratzen dugu, agian karroza bihurtzen hasiak baikaude!

16 |ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09DONEZTEBEKO INAUTERIAK | otsailaren 16tik 18raKarroza ikusgarriak plantatzen dituzte Donezteben ere.ARTXIBOKO ARGAZKIAXanti UTERGA | Doneztebeko gaztea«Mozorrotua ateratzeakbertze punttu bat ematen du»Erremontean koadro alaietan ederki moldatzen da Xanti Txibi Uterga, baina inauterienalaitasuneanereezdagibeleragelditzen.Hainzuzen,DoneztebekoinauteriakUdalarekinbatera antolatzen aritzen den herriko gazte taldearen kide da, Iñaki Telletxea eta JokinArraztoarekin batera. «Lau ttikikeri dira, baina egin beharrekoak», aipatu digu.Nola moldatzen zarete inauteriak antolatzerakoorduan?GazteakHerrikoEtxearekinbilduetaelkarlaneanegiten dugu. Herriko Etxeak ortziraleanbazkalondoan izanen dugun musikaordaintzen du eta gero, desfileko karrozaetamozorroonenaksaritzendituzte.Aurten Doneztebarrak Merkatarien Elkarteakemandako lote bat izanen da saria.Karrozak prestatzeko ere 80 euro emanzituen iaz Udalak.Aldaketarik izanen da egitarauan?Orainarteortzeguneantriki-poteoarenondotikzopak afaldu eta musika pixko batizatengenuen,bainajendeguttiagoibiltzenzenez, orain ortziraleko bazkalondoanparatu dugu musika, bazkaltzeko jendegehiago elkartzen baikara eta aprobetxatzeko.Otorduetarako soziedadea ere aldatudugu. Orain arte, urte pila bateanAranzokon egin dugu eta hagitz eskertuakgaude, baina aurten bertze elkartebatean izanen da. Larunbateko bazkariaberriz Santamarian eginen dugu.Ortziralean baserrietan eskea egitenduzue .Koadrila handia biltzen zarete?Bi aldetara joaten gara. Alde batera CasaMateo, Olabidea, Sarratea eta Luixitorena,etabertzealderaerebertzehiruzpalaubaserri egiten dugu.Azken urteetan gaztedexente biltzen gara, ez dakit kalkulatzenbaina igual 50 lagun, eta erdi eta erdi banatzengara auzoetan. Giro eleganteasortzen da trikitixarekin, eta urtean zeharelkartzen ez garen koadrillak egun horretandenak nahasian ibiltzen gara. Politaizaten da. Eguerdi aldera bi taldeak berrizere elkartu eta Leitzarako bideko tailerretarajoaten gara bixitan. Han ere ederkihartzen gaituzte, pastak eta ardo pixkobat eskaintzen diegu eta eurentzat ere,tarte batean lana uzteko aitzaki polita da,esperoan egoten dira. Berriz ere herrirajautsi, trago batzuk eta bazkaltzera. Aurtenbazkalondoan musika izanen da afalordura bitarte eta afalondoan bakoitzabere koadrilarekin disfrazatzen da. Tragobatzuk hartu eta luzatzen dena arte.Larunbatean karrozak… Denbora aunitzematen duzue prestatzen?Egun horretan goiz bazkaltzen dugu,kopahartu eta jendea janztera eta karrozari

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09| 17azken ukituak ematera joan dadin. Gero,bortzak izaten dira karrozak abiatu orduko.Zenbat denbora ematen dugunprestatzen? Hori bakoitzak hartzen duengogoarenaraberakoada.Eguberriakpasatuondotik, Erregeak eta gero hasten garapentsatzen, koadrilarekin afaria egin etagaiazeinizatenahaldenerabakitzen.Gurekoadrilak bi asteburutan egin dugu aurtengokarroza.Antzerki pixko bat ere eginen duzue,ez?Beti egin behar da teatro pixko bat. Joanden urtean bertze koadrilla batekin“pike”bezalakobategingenuen,batzukbakerozeta bertzeak indioz mozorrotuta. Tonteriabatzuk egitea komeni da.Eta bereziki ongi pasatu zenuelakogogoan duzunkarrozaedomozorrorenbat?Niknormaleanbetiongipasatzendutinauterietaneta ez dut gogoan horrela disfrazxelebrerik. Urte batean Sanferminetakojantziarekinateraginen,arropaxuriarekineta zapi gorriarekin, eta besta egitekohagitz komodoa eta elegantea izan zen.UTZITAKO ARGAZKIATxibi Uterga, pailazoz mozorrotua.Batzutan,bateremozorrotugabeereederkipasatzenahalduzu,bainabetilaguntzendugiroansartzeko.Bertzepunttubatematendu eta ez ezagutze horrekin, alukeriakegiteko ere lasaitasuna ematen dizu.

18 |ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09DONEZTEBEKO INAUTERIAK | otsailaren 16tik 18raBaserrietako eskeaortziralean eta karrozendesfilea larunbateanOTSAILAK 16, ortzeguna20:00Trikipoteoa.21:00 afaria Elkartean.Afalondoan, mahainguruan musika.OTSAILAK 17, ortzirala09:00 Baserrietan eskea Titi ostatutikabiatuta.Gazteak bi taldetan banatuko diraeta behin baserrietako eskea egin etagero,eguerdian berriz ere elkartu eta Leitzarakobideko tailerrak bisitatuko dituzte.14:00 bazkaria. Bazkalondoan musikaizanen da Modesto eta haren akordeoiarekin.21:00 Kuadrilen afaria.OTSAILAK 18, larunbata13:00 Bazkaria Santamarian.16:30 Karrozen desfilea Aparan industrialdetikaterata.22:00 koadrilen afariak.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09| 19GOIZUETAKO INAUTERIAK | otsailaren 18tik 21eraAstearteko zahagi-dantzakbukatutzat emanen ditulau eguneko ospakizunakAstelehenetaasteartekomozorroenjoanetorriaketa zahagi-dantzak ematen dioteGoizuetakoinauterieixarmaberezia,asteburuosoan izanen da ongi pasatzeko aukera.Asteleheneko konpartsaren gaiaMexiko izanen da aurtengoan.OTSAILAK 18, larunbata18:00 Kaldereroak. Ondoren, eguraldiaklaguntzenbadu,herrikoplazanafariaeginenda. Bakoitzak bere afaria eraman beharkodu.OTSAILAK 19, igandea17:00 gaztetxoen Zahagi-dantza.19:00 Erromeria, plazan. 21:30 Mozorroenafaria.OTSAILAK 20, astelehena08:00 Mozorroen irteera baserrietara.12:00 Plazan elkartu eta luntxaren ondorenKonparsa (Gaia: Mexiko) herrian zehar.13:30 bazkaria Umore Ona elkartean.14:00-16:00 Tailerrak. 16:30-17:30jokuak plazan. 17:30 txokolate egina jatea.18:00 karaokea (hau dena bukatutakoan,denen laguntza beharko eta eskertukoda plaza garbia utzi ahal izateko).18:30 mozorroen etorrera herrira, dultzaineroekin.19:00 Erromeria plazan.22:00 mozorroen afaria.OTSAILAK 21, asteartea09:00 Mozorroen gosaria.10:00 Mozorroak herriko kaleetan zeharARTXIBOKO ARGAZKIAKZahagia, mozorroak, konpartsa… Aurten ereongi pasatzeko aukera ederra izanen da.ibiliko dira. 14:00 Mozorroen bazkaria.17:00 Zahagi-dantza, Izkiña tabernatikhasita. 19:00 erromeria TZ taldearekinplazan. 22:00 mozorroen afaria. 19:00erromeria TZ taldearekin plazan.

20 |ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09LESAKAKO INAUTERIAK | otsailaren 18tik 20raArraultze-Arraultzetikasteleheneko karrozendesfilera giro ona izanen daOtsailaren15ean,asteazkenarratsaldeanIrain Eskolako irakasle, ikasle eta gurasoekantolatutakoinauteribestaospatukobadute ere, Ortzegun Gizenarekin hasikodirainauterietakoospakizunak.Denaden,Arrano elkartetik jakinarazi dutenez, zakozarrenbilera otsailaren 11n eginen da,larunbatean 17:00etan. Inauterietan Zakozaratera nahi dutenek bilerara joan beharkodute,bertan izena eman eta zakuakbanatuko baitituzte.Igande arratsean izanendainauterietakopertsonainagusiarenharat-honatak ikusteko aukera.OTSAILAK 16, ortzegunaGoiz-eguerdian herriko haurrak etxezetxeibiliko dira Arraultze-Arraultze eskean.OTSAILAK 19, igandea08:00 GoitarrakAuzoberri,Endara eta Zalaauzoetan ibiliko dira.17:00 Zaku Zahar eta Mairu ttikien kalejiraLesaka trikitixa taldearekin.18:00 Dantzaldia Plaza Zaharrean.19:00ZakuZaharrenkalejira,MusikaBandarekin,Arrano Elkarteak antolatua.OTSAILAK 20, astelehena08:00 FraindarrakArraultze-Arraultzeeskeanibiliko dira Frain auzoan.Eguerdian inauterietakoorgakizanendiraplazan.18:00 Dantzaldia Plaza Zaharrean.Asteartean ere, Fraindarrak taldeko kidebatzuk puxkak biltzen ibiliko dira.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09| 21Egoitz TELLETXEA | Lesakako musikaria eta historiazalea«Zakozarra Garizumakopertsonaia zen Gerra bitarte»Musikaria eta historiazalea. Egoitz Telletxearen bi ezaugarri horiekin bizbat eginez,inauterien historiaz eta inauterien barnean bizi dituen istorioetaz galdegin diogu. Musikabandarekin mozorrotzea gogoko du, baina ez da inoiz zakozar atera, «belar idorrakizaten duen hautsak kalte» egiten diolako. «Pena hori zakozarrei musika jarriz konpentsatzendut», dioZerdaLesakakoinauterietangehiengustatzenzaizuna?Astelehenadaegunguztianizatendengiroagatik.Gainera bandako kideok halako"txaranga" bat montatzen dugu eta urteromozorro"tematikoak"egitenditugu.13urtenituenetikateitzennaizbandarekinetaposiblezaidan artean berdin segituko dut.Zer behar da mozorro on bat egiteko?Buruari eman eta originala izaten saiatu.Gero eta zailagoa da baina...Historia ere gogoko duzu… Noiztik ateratzendira zakozarrak inauterietan?Zakozarrak berez ez dira inauteritako pertsonaiak.Jatorriangarizumako4edo5igandetanateratzen ziren ilunabar aldera etaisiltasun osoan. Herriari buelta eman etadesagertu egiten ziren. Normalean ez zenjakiten zakozar ateritakoen nortasuna.Honiitxurapenitentzialaaurkitzendiotnik,anonimotasuna,zakua, belarra... gerra garaiangaldu zen. 1977edo 78an berreskuratu zenARTXIBOKO ARGAZKIAEgoitz Telletxea, inauterietan bandarekin.baina jada bertze zentzu batekin, garizumako pertsonaia bat inauteritakoa bihurtuz.Eta Fraindarrak, Goitarrak… Noiz hasi ziren ateratzen?Lesakan inauterietan eskean ibiltzen ziren hiru talde izan ziren: Goitarrak, Nabaztarraketa Fraindarrak. Gaur egun Goitarrak eta Fraindarrak bakarrik gelditzen dira. Goitarrakeskean noiz hasi ziren ezingo nuke datu zehatzik eman, Fraindarrak bertze alde 1970sortu ziren herriko zenbait gazteren eskutik bertze bi taldeek hartzen ez zituzten auzoetaneskean ibiltzeko. Egia erran giro ederra jartzen dute bi taldeek. Bitxikeria bezalakontatu daiteke Nabaztarrak eskean ateri ziren azken urtean nabaztar bakarra aterizela, kordiona eta guzi. Nahiko xelebrea izan omen zen hura.

22 |ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ETXALARKO INAUTERIAK | otsailaren 19tik 21eraAntzerkia, kinto bestak,gazteen puxka biltzea auzozauzo eta karrozakOrtzegun Gizenarekin hasiko dira Etxalarrenere inauteriak. Goizean etxez etxeibilikodiraneska-mutikoakOrtzegunGizen,Ortzegun Gizen, zingar-arraultze bat ezbadabertzeeskatuz. Arratsaldean,14:30akaldera,plazanizanendutehitzorduaLandagaineskolako ikasleek eta handik abiatuta,karrikazkarrikaberaienantzezlanakeskainiko dituzte.OTSAILAK 19, igandeaZaldun Inaute egunean ez da apartekoekitaldirik inauterien egitaruan, baina horibai, herriko ostatu eta jatetxeak gainezkaizaten dira, hainbat adinetako kintobestak izaten baitira. Eguerdi parteanaperitiboa, ondotik bazkaria eta arratseanpoteoarekin segituko dute.OTSAILAK 20, astelehenaAstelehen Inaute egunean herriko gazteakbi taldetan banaturik batzuk goikoauzoan eta bertzeak beheko auzoaneskean ibiliko dira egun guzian zehar.08:00etan abiatzen dira eta bazkaria Armitxeneta Usazaleen etxolan egiten dutalde bakoitzak. Arratsean herrira itzuleraeta poteoa izaten da eta pintxo afaria.OTSAILAK 21, astearteaAstearte Inaute eguna izaten da hondarrekoaEtxalarren. Goizean herriari itzuliaemanenzaiomozorroetakarrozekin. Aurtengoanberrikuntza bezala, arratsaldekoUTZITAKO ARGAZKIAKEtxalarren karrozak asteartearekin aterakodira.18:00etan Beñat akordioilaria ibiliko daostatuzostatuetailunabarreko20:00etantaloak izanen dira salgai herriko etxe azpian.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 23BERABERTSOLARITZA ➜ NAFARROA MAILAKO TXAPELKETATaldekako bertsolaritxapelketako saioaeginen da ortziraleangaztetxeanBardoak 2012txapelketan partepartzen ari diren‘Beratarrak’.Beratarren etaleitzarren artekosaioa izanen daTTIPI-TTAPANafarroakoBertsozaleElkarteakantolatuduenBardoak 2012 NafarroakotaldekakobertsolaritxapelketakosaiobatKaxernagaztetxeaneginenda.Ortziralhonetan,hilak 10, izanen da.Beratarrak taldeakLeitzako Leitzaundi taldeaizanenduaurkarieta21:00etan hasiko da lehia.Merendu-afaria eginenda lehenbizi eta ondotikemanen zaio bertsoemanaldiari hasiera.Beratarren taldean,JulenZelaieta,PatxiCastilloetaAitorElexpurudirabertsolariak; GaraxiTabernagai-jartzaileedoaurkezlelaneanaridaetataldekoordezkariakIgorLasaga Matxako etaAnjeltxo Aranibar dira.Otsaila gaztetxeanHainbat ekitaldi izanendira Kaxerna gaztetxeanhilabete honetan.Otsailaren 4an presoenaldekomendimartxaegitekoazen; ortziral honetanaipatu bertso saioajokatuko da eta hilaren17an,filmlaburrenemanaldiaizanen da 22:00-etan hasita. Gero, mozorrobesta eginen da.Hilaren 24an, skagaua antolatu dute eta22:00etan kontzertuakeskainiko dituzte GuakaetaLuzdeputastaldeek.Biharamunean, Kaxer-notegiaizanenda.14:00-etan sagardotegiko menuarekinbazkariaeginenda eta ondotik bertsolariakizanen dira.Martxoaren10eaneskualdekogazte egunaeginen da eta 17an reagge-hiphop gaua.Mus txapelketaAurten ere, mus txapelketaantolatu du GureTxokoaelkarteakinauterietakolarunbatean,hilaren18an,Iamotenean.Txapelketa 16:00etanhasiko da eta izen-ematea15:00etatik aitzineraeginbeharkoda,bikoteko12 euro ordainduta.Sariakederrakizanendira:lehenbiziko bikoteak400euroetatxapelakeskuratukoditu; bigarrenakbi afari Zubiondo jatetxean;hirugarrenak biafari Zalainen eta laugarrenakMartikorenbilote.UPNren oharraGuardiazibilbatenetabere familiaren aurka kiroldegikohormanpintadabat agertu dela salatudu UPNk. «Berehalaezabatzeko» eskatzeazgain, guardia zibilari etasenideei elkartasunaadierazidie.«Ekintzahaubizilagunguztiakbabestendituen Guardia Zibilabezalakoerakundebatenkontrako bertze mehatxubat da eta ez daonargarria demokrazian»,dio.Herrianpintadagehiagoerebadaudelagaineratu du: «ETArenpresoen aldekoak etaLarun Ttiki Mendi Taldea sarituahauen hurbilketa eskatzendutenak» eta taldeerregionalistarenarabera,«honekherritarrakaspertuetanekatzenditu».TxirrindularitzaTxirrindularitzako lizentziakegiteko eskaeraorriakIamoteneanetaKatea Biken eskura daitezkeelajakinarazi duGure Txokoa Elkarteak.InauterietakoprestaketakKaldereroetakoprestaketakortzegun eta ortziralhonetan,hilak9eta10, eginen dira, 20:00-etanMusikaEskolan.Etainude eta artzainenakotsailaren 15 eta 17an,20:00etanEztegarapilotalekuan.Bazkarirakotxartelakentsaioeguneanegonen dira salgai.ARGAZKIA: LABIAGA IKASTOLAUrtarrilaren 20an Ikastolako Larun Mendi taldeak Nafarroako Mendi federazioarensaria jaso zuen, bere sorreratik, duela ia 40 urte, haur eta gazteen arteanmendi zaletasuna bultzatzeko egiten ari den lanagatik. Ikastolak Mari JoseErrandonearen lanari aipamen berezia egin nahi izan dio.Merkataritzari buruz gogoeta egitenUTZITAKO ARGAZKIAMerkataritzari buruzko gogoeta prozesu parte-hartzaileak aitzinera segitzen du.Dagoeneko hiru saio egin dira, azkena astelehen honetan egitekoa zen.Xorroxin ibiltariaRIcardo BarojanXorroxin irrati ibiltariaRicardo Baroja ikastetxeanegonendaasteartehonetatik ortziralera.Astearte eta ortzegunean,09:30etik 16:10-eraarikodiraetaAsteaz-kenetaortziralean09:30-etik 13:00etara. Tarteanatsedenaldiak ere eginendituzte.

24 | HERRIZ HERRILESAKAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIKO ETXEA ➜ IAZ BAINO GUTTIXEAGO2,7 milioi eurokoaurrekontuaizanen du UdalakBilduren aldekobotuekin etaPNVrenkontrakoekinonartu zenAitor AROTZENAH e r r i k o E t x e a k2.753.260 euroko dirusarrera eta irteerak izanenditu aurten, Bildurenaldeko botuekineta PNVren kontrakoekinonartutako udal aurrekontuarenarabera.Andra Mari Zahar Etxekoaurrekontua, berriz,700.900eurokoaizanenda.Azken urteetan bezala,udalarenzorrakontuanhartuz, guttienekoaurrekontu bat izanenda, eta inbertsio guttieginendira.398.000eurojoanen dira inbertsiotan,gehiena azpiegiturenmantenurako, auzoetakobideak moldatzeko,landatze lanetarakoeta gutti gehiago.400.000 euro inguru, aitzinetikeskatutakomaileguenamortizazioanjoanen da eta kopuruhorretatik 150.000 eurointeresak ordaintzekosoil-soilik izanen dira.«Gastu soziala etaeuskararen diru-sailakmantendu dira eta gastuarruntetan eta langilegoanjautsi egin da,56.700euro»”.Udallangileeklan-zama gehiagohartzeko borondateaerakutsi dute etagauza aunitz auzolaneanegiten segitu beharkodela azpimarratu duteHerrikoEtxetik,horretarakobeharrak aztertukodituenlan-taldebatsortuz.Halere, aurten KulturEtxea eginen da, bainadiru-sail hori ez da ageriaurrekontuetan, dirulaguntzaabenduan sartuzelako eta legez, ondotikaurkeztubehardelakoaurrekontuen moldaketa.URBANIZAGARRIAK EZDIREN LURREN AFERABertze aldetik, lur ezurbanizagarrien aferaahal bezain abudo moldatzekoasmoaereazaldudute Herriko Etxetik.Azken hiru urteetan lurhorietan eraikitzeko espedienteguziak geldiaraziakditu NafarroakoGobernuak, herrian 16inguru. Lur ez urbanizagarrianeraikitzekoaraudiaegitea eskatzen duteIruñetik eta aitzinekoUdalak proposamenaaurkeztu zuen, bainaNafarroako Gobernuakez zuen onartu eta aldaketakproposatu zituen.Geroztik,POTedoSan Antoneko erromeria euripeanLurraldearen AntolaketaPlana ere onartu da,eraikitzeko oraindik erebaldintza gogorragoakezartzen dituena. Gaigarrantzitsua da etakontuz aztertu beharrekoadela aipatu diguPeio Etxabide alkateak:«Ez dugu presarekin ibilibehar eta behin behinekosoluzio bat bilatunahiziktxapuzabategin,etorkizunean herria nolagaratu behar den horrekzehaztuko baituaraudi horrek».Beti GazterenbatzarraOtsailaren 11n, larunbatean19:30ean lehe n d e i a l d i a n e t a20:00etan bigarreneaneginen da Beti Gazte elkartearenurteko batzarnagusia. Joan den urtekoakta irakurri eta, bidezkoabada,onartuon-dotik, iazko ekitaldiaketa kontuen balantzeaeta aurtengorako prestatudiren ekitaldiak etaaurrekontua aztertukodira. Kuoten eguneratzeaz,askotariko informazioazeta zuzendaritzabatzordearen berritzeazarituondotikeskari-galderentxandaizanen da. Bukatutakoan,lunch ttiki bat eskainikodaelkartearenegoitzanbertan.Ezkontza eta hiletazibilen ordenantzaEzkontza zibilak etahildakoen aldeko agurrakedo omenaldi zibilakarautzeko ordenantzabehin betikoz onartudu Udalak, inork ezbaitu alegaziorik aurkeztu.Herriko Etxeanetaarkupetanarrozabotatzeadebekatzen du,bertzeak bertze.ARGAZKIA: FOTO GOIKOEuriari aurre eginez, San Antoneko erromeria ospatu zen Endara auzoan. Halere,eguraldi hezeak eta goizean bota zuen euriak normalean San Anton egunaospatzen duen jende aunitzen gogoa zapuztu zuen eta azken urteetan bainojende guttiago hurbildu zen. Beti Gaztek antolatutako mendi ateraldian 20bat lagun joan ziren.Edoskitze taldeakberenduaOtsailaren 9an, ortzegunarratsaldeko18:30ean EdoskitzeTaldeakberendu bat antolatudu Koskonta Bideko7ko bigarren pisukoudal aretoan. Bularraematen ari diren ahaliketa ama gehien biltzekoasmoa dute, edoskitzenaturalaren aldekopublizitatea egiteko.Agertzen direnen arteanliburu bat zozketatukoda.PsikomotrizitateikastaroaOtsailaren11n,larunbatgoizeko 09:30etik14:00etaraBizitzakoataldesberdinetako psikomotrizitateheziketa formakuntzaikastaroa eskainikoda Koskonta Bidekoudal aretoan.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 25ETXALARINAUTERIAK ➜ INAUTERIAK OTSAILAREN 16TIK 21ERAHurbiltzenari zaizkiguinauteriak!OrtzegunGizenakemanen diehasieraIrune eta ItsasoOrtzegun Gizen eguneanLandagaineskolakoikasleek antzerkiakeginen dituzte eta horrelaemanenzaiehasierainauteriei.Eguraldionaizanezgero,herrianbarnaauzoz-auzo ariko diraantzerkiak egiten, etaeguraldiak laguntzen ezbadu, berriz, frontoianeginen dituzte. Ondotikberendua izanen duteplazanGurasoElkarteareneskutik.Otsailaren 17an, ortzirala,18:30ean Gezurrezkoprintzeaantzezlana(bakarrizketa) izanendaKulturEtxean.Antzezlanaordaintzeko sarrerattiki bat ordaindu beharkoda; helduek 5 euroeta 16 urtetik beheitikoekdoan.Ondotikpintxodastaketaizanenda.Otsailaren 19tik aitzineraohikoekitaldiakeginendira: kinto bestak,eskea eta mozorro etakarroza desfilea. Xehetasungehiago aldizkarikogehigarrian.Sagardoa salgaiGazteek sagardoaparatudutesalgai,sagardobotilaeurobatean.Interesaduenak 676249489 telefonora deidezala (Garazi).SagardotegirairteeraAitzinekourteetanbezala,aurten ere gazteeksagardotegirairteeraantolatudute. Akarregi sagardotegiraizanen da(Hernani) martxoaren17an, baina otsailaren26a baino lehen izenaeman beharko da HerrikoOstatuan,20euroordainduz.Autobusa13:00etanaterakodaherritiketa 03:30ean izanendaitzulera.Autobusabetetzen ez bada, ezda irteerarik eginen.‘Finlandia’ programan publikoARGAZKIA: IRUNE ELIZAGOIENUrtarrilaren 31n Andre Mari dantza taldeak egindako deialdia zela eta, 55 herritarETB1eko Finlandia programara joan ziren publiko gisa. Egun horretan grabatutakoaotsailaren 5ean emititzekoa zen.Mendi irteerakARGAZKIAK: FERNANDO OLAETXEAUrtarrilaren 22an San Antonera egin zuen irteera Zapingorri mendi taldeak eta25 lagun animatu ziren. Urtarrilaren 29an, berriz, urtero bezala Sunbillako inauterietaraoinez joan ziren. 19 lagunek egin zuten itzulia eta ondotik giro ederreanLarraburuan bazkaria egin zuten.

26 | HERRIZ HERRIARANTZAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09GIZARTEA ➜ APIRILAREN 21EANPirritx, Porrotx eta Mari Mototsek ikuskizunaeskainiko dute Beran Pelle Ttikiren aldePelle Ttiki haureskolak seiikasle dituNerea ALTZURISortuz geroztik, HerrikoEtxeak eta gurasoekirautearen aldekoapustua egina dute etahorretan burubelarri laneanari dira. Iaz, Porrotxeta bere lagunekinegunpasaederraantolatuzenhilabetehonetaneta babes ederraizan zuen egitasmoak.Aurtengo erronka haundiagoada. Heldu denapirilaren 21ean, Pirritx,Porrotx eta Mari Mototspailazoak eta beren taldearenZazpikoloroaazken lana taularatukoda Berako Eztegarafrontoian Pelle Ttikirenalde. Momentuz, egunaurrutixamardagoetainformazio gehiago jasoahala (sarreren salmentapuntuak etaabar), tarte honetanemanen dugu. KoldobikeGorostiza hezitzaleabertan dela, ikasturtehonetan sei ikasledaude haur eskolan.Inauterietan betebetean!Honez gero, iragarriakditugubainasekulaezdasoberaizateninauterikontuakoroitaraztea.Ortzegunhonetan,otsailak9,mozorrosaltsahasikodaetaigandegoizalderabitarte batek bainogehiagokbestaarrastoarekinjarraituko du.Bakoitzarentzat bereherrikoak izaten dira hoberenak…eta herrikobestak nahiz inauteriakaukeratzeko emanda,edonork dudatuko luke.Ahal duenak eta gogoaduenak,bete-beteanospatzenditu bi data seinalatuak…Orain,ordea,inauteriakditugu.Bertakoeta ingurukoentzaterakargarriak izaten diraegun hauek eta batezere, larunbatean biltzenARGAZKIA: ITXASO ALEMAN (EHNE)Baratze ekologikoaren ikastaroaren arrakastaArgazkian ageri diren hauetako bati baratze ekologikoaz zerbait galdetuz gero,seguru erantzun egokia emanen lukeela. Horretaz ikastaroa jaso berri baituteManu Esparzarekin, EHNE sindikatuaren eskutik. Tailer honek herritar gehiagorenarreta ere bereganatu du eta seguruenik martxoan baratzegintza ekologikoareninguruan bertze ikastaro bat antolatuko da, hau ere Manu Esparzarekin.da jende gehien. Hiruegunekoegitarauanmurgiltzeardaude herritarrak.Mozorro Xurienardura izaten da inauterienantolaketa bainaerran beharrik ez dago,herritarren borondate,harrera eta eskupekoarieskeraitzinegitenzaielagastuei.Mozorro Xuriak, helduaknahiz gaztetxoakpuxka-puxka ibiliko dira.Ortzegun eta ortziralean,baserrietanetaherrikaxkoan,hurrenezhurren,helduakibilikodira;gaztetxoak,berriz,ortziraleanhasita. Hori bai,eskolakolagunek,ortzeguneanMozorro Xurienbisitajasokodutegoizeaneta kolorezko bizkarrekoeleganteak prestdituztenez, bizkarreanparatuko dizkiete. Arratsaldez,eskolan mozorrobesta izanen dute.Ortziralean, Burladajatetxean emakumeenafariaizanenda;Aterpean,berriz, Sebastian Lizasoeta Jexux Mari Irazurekinbertsoafaria.Etagauerditikaitzinera,bertakomusikaria den Modestokarratsa alaitukodu gorapean.Larunbat arratsaldean,haur mozorrotuendesfilea eta berenduaeginen dira. Mezondoan,MozorroXurienartekoherrikiroldesafioaizanenda. Agian, ilunabarrean,Mozorro Beltzenagerraldia izanen da,auskalo! Eta arratseangorapean, Hobenauketaldearekin dantzaldiaizanen da.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 27IGANTZIKIROLA ➜ UDAL KULTUR BATZORDEAK ANTOLATUTANafarroako bi xake txapeldunekerakustaldia eskainiko dute IgantzinAntolatzaileekeskualdekoxakezaleakgonbidatudituzteARGAZKIA: JOXEAN ORTEGAUnai Garbisu xake jokalariak Euskal Herrian zein estatuan hainbat garaipen eskuratu ditu.Joxean ORTEGAXakean punta-puntanari diren Unai GarbisuetaMikelOrtegajokalariakherrian izanenditugu otsailaren 26an,igandean. Biltokin edoeskolan izanen dira,11:00etatik aitzinera.Unai Garbisuk palmaresbikaina du gibeletik:Nazioarteko Maisuada, NafarroakoTxapelduna, 1999koEuskadiko Txapelduna,1995eko EspainiakoTxapelduna gazteenmailan, Espainia mailan30 onenen artean dago,xake jokalarien abilidadeaneurtzen duenELO metodoaren arabera,2.444 puntu ditu.Mikel Ortega, berriz,Espainiako12urtezazpikomailako txapeldunada. Garbisu zein OrtegaOrvinaXakeElkartekokideakdira eta gure herritikpasako dira eurenjokoarekinharritutauztekoasmoz.Simultanea izenekopartidak jolasten hasikodira: beraietako batagertzen direnen aurkaaldi berean ariko da (50aurkarien kontra aritzenahaldira!).Gero,itsumodukopartida bat jokatukodute;Unai,begiakestalita,bertara hurbildukodenausartbatenaurkaarikoda.Partidapantailahaundianikusikodugueta Mikelek komentatukodigu.Ikuskizun itzel honetazdisfrutatzeko ez daxake jokalari aparta izanbehar: jokoa gustukoaizatea eta aritzen jakiteanahikoa litzateke. Adinaere ez da oztopoa izanen,6-99 urte bitartekoguztiak etortzen ahal diraeta.Bortzirietakoxake-zaleakIgantzira gonbidatunahi ditugu, ea guztienartean munstrohauek zailtasunean paratzenditugunetaauskalo,ea norbaitek partidairabazten dien!Biltokikozuzendaritza berriaBiltoki elkarteak zuzendaritzabatzordeaberritudu.Hamabilagunekosatzen dute batzordeaeta urtero erdiaberritzenda.Horixeeginzutenurtarrilaren21ean.Idoia Urtxegi presidentea,Rosa Sein diruzainaeta Jabier Telletxea,Miren Mitxelena, AitorAlmandoz eta Xabi Almandozbokalak juntatikatera dira eta horienordez, ondoko haueksartu dira: Ana Irigoienlehendakaria izanen da,Jone Urtxegi diruzainaeta bokalak BeñardoPetrikorena, Xabi Aranguren,Jose Luis Seineta Gaspar Sein. Bertzeurtebatez,zuzendaritzansegituko dutenakhauek izanen dira: IbanTxoprena lehendakariordea,Amaia Goienetxediruzaina, Sonia Tabernaidazkaria eta MariKarmen Etxeberria,Urtzi Loiarte eta MikelUrtxegi bokalak.Zuzendaritzabatzordeaaldatzeaz gain,hainbat gai izan zituztenhizpide Biltokiko batzarrean.Horien artean, elkarteanInternet paratzeaerabaki da eta weborria egitea ere proposatuda.Olentzerorengaiaeremahai gainean izan zen.Bere garaian, Biltoki elkarteaizanzenOlentzeroantolatzen hasi zena,eta gerora bertze elkarteekinelkarlaneanantolatzeariekin zion. Antolaketalana berriz Biltokirenesku gelditzeaproposatu da, eta bertzeelkarteen laguntzarekineginen luke.

28 | HERRIZ HERRISUNBILLAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09GIZARTEA ➜ SAHARAZTANEK ANTOLATUTA‘Saharasahararrentzat’dela aldarrikatukoda otsailaren 24kobestanAfarira joannahi duenakotsailaren 19abaino lehenapuntatu beharduMaider PETRIRENAOtsailaren27aSahararErrepublika ArabiarDemokratikoaren aldarrikapenegunada.Duela35 urte aldarrikatuzuen saharar herriakerrepublika, 1976kootsailaren 26an Espainiakoazken soldaduaSaharatik atera eta hurrengoegunean, hainzuzen. Eta hori moduberezian gogoratu nahiizaten du Saharaztantaldeak.Urtero eskualdekotoki bat aukeratzen duekitaldiak egiteko etaaurten, Sunbilla aukeratudu. Otsailaren 24aneginen da besta, Saharasahararrentzat lelopean.EGITARAUAArratsaldean hasikod i r a e k i t a l d i a k .17:00etan haurrendakojokoak izanen dira frontoian.Ondotik,18:30aldera,elkarretaratzeaeginen da plazan Saharasahararrentzat lelopean.19:00etan Saharaokupatura brigadaizenburupean hitzaldiaizanen da Erratzukogazteen eskutik. 21:00-etanafariaeskainikoda,eta saharar erara egindakocouscousa dastatzekoaukera izanenda, bortz eurotan. Afariairekia izanen da etaedozein joan daiteke.Afarirako apuntatzekoondoko telefonoradeitu behar da: 679717619. Otsailaren 19aizanen da izena ematekoazken eguna.Inauteri ederrak aurtengoak ereARGAZKIAK: MAIDER PETRIRENAGiro ederrean pasatu ditugu sunbildarrok inauteriak. Urtarrilaren 27an 33 gaztekeman zioten inauteriei hasiera baserriz-baserri puxkak biltzen. Arratsaldean,berriz, eskolako haurrek izugarrizko antzerki erakustaldia egin zuten frontoiantaldeka zirkuko pertsonaiak imitatuz. Gauean eta azken hamazazpi urtetan bezala,emakumeen afaria egin zen Ulibeltzak Elkartean. 103 emakume elkartuginen eta hagitz giro polita egon zen. Urtarrilaren 28an gazteek herrian barnaeskean segitu zuten. Arratsaldean, berriz ere haurrek Ulibeltzak elkartean musikaizan zuten. Urtarrilaren 29an, orgen desfilea egiteko aukera izan zen etadenborak lagundu egin zigun. Bukaeran, urtero bezala, zerri eta bildots banazozketatu ziren. Zerria Joxemi Petrirenari tokatu zitzaion eta bildotsa, berriz,Migueltxo Jorajuriari. Kasualitatea, baina bi sariak herrian gelditu dira. Inauterieiakabila emateko Ulibeltzak Elkartean bazkaria egin zen eta ondotik, JaliskoBand-ek giro polita jarri zuen bertze urteetan bezala.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 29DONEZTEBEOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAK OTSAILAREN 16TIK 18RAMozorro eta karroza hoberenaksarituko dituzte merkatariekOrtzegunekotrikipoteoarekinhasiko diraNerea TELLETXEAInauterien egun ofizialekinbateginezospatukodira gure herrianere inauteriak, otsailaren16etik 18ra. Egunezeguneko ekitaldien berrialdizkariko gehigarrianaurkituko duzue,baina aipatu, aurtengoinauterietan DoneztebarrakMerkatarien Elkarteakbi opari sortabanatukodituela,mozorroeta karroza hoberenei,hain zuzen.TxirrindularitzaErreka Kirol Elkarteangeroz eta txirrindularitzakofederatugehiagodaude. Aurtengodenboraldian federatzekoepea ere ireki dadagoeneko eta bertzeurteetako pausu berakeman behar dira. Halaere, informazio gehiagobehar izanez gero,www.erreka.org weborriakontsultatuedoXabierBañaresekin harremanetanjarri.PilotaErreka Elkarteak antolatuduen eskuz binakakoX. Malerrekako PilotaTxapelketan184bikoteparte hartzen aridira. Pilotari guztiak alebinmailatik elitera bitar-tekoakdira.Txapelketa-ko partidak jokatzekokanporaketa sistemaerabiltzen ari dira etaErreka nor baino nor Txapeldunen Faseanbertzealdaketarikezbada,finalak hilaren25eanizanen dira.?Ba al zenekien…2011ko abenduan, 56 langabe gehiago zeudelaherrian 2007ko abenduko datuekin konparatuz?Enplegu Bulegoaren arabera, 2011 hondarrean101 herritar zeuden lanik gabe; 2010 hondarrean96doneztebarziren;2009an84herritar;2008an 72 doneztebar eta 2007an 45 herritar.ARGAZKIA: ZALDUADagoeneko badakigu zein talde egonen diren Errekarekin batera aurtengo TxapeldunenFasean: Maristas, Oberena, Cantolagua, Huarte, Anaitasuna, AnaitazarraetaBardenas.Zortzihauenarteanlehenbizikolauekasteburubakarreanerabakikodute Liga Txapelduna nor izanen den. Apirilaren 14an eta 15ean Uhartenjokatuko dira lau talde hoberenen arteko finalerdia eta finala. Ea Erreka horikusteko aukera dugun!HONDAKINAKHiriHondakinenMankomunitateko otsailekozozketaTTIPI-TTAPABaztango Udalak,BortzirietakoHiriHondakinenMankomunitateaketa MalerrekakoMankomunitateaketxez-etxe banatutakoegutegiek dutenzenbakiarekin, otsailekozozketa egin daeta hauxe da zenbakisariduna:1.574.Sariabi lagunendakobazkaribat izanenda,Elbeteko Posadan.Aipatu, bertzalde, urtarrileanez zela zenbakisariduna atera.Hilabete hondarreanbukatu zen epea, etaberaz, orain ezin dasaria eskatu. Otsailekozozketaren saridunakhilaren 29a bainolehen deitu beharkodu BortzirietakoMankomunitatera:948 635254. Zenbakisarituak www.bortziriakzabor.com weborrian argitaratukodira,eta TTIPI-TTAPArenMerkatuTtikiaataleanere bai.

30 | HERRIZ HERRIITURENttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09OSPAKIZUNAK ➜ AKITU DIRA INAUTERIETAKO JOALDUNEN HARAT HONATAKJoare soinuek giro ederra ekarri duteaurten ere inauterietara54 joaldun bildudiraAsteleheneanIturenenArkaitz MINDEGIAPasatu berri dirahainbertze esperatu dituguninauteriak, giroederrean,gainera.Egunasko izandu dira, bainaegunero besta, irri, soinueta dantzaz estali diragure herriko xokoguztiak.Ortzegunarekin hasieta hurrengo iganderaarte izandu ziren, tarteangorputzari atsedenaldittiki bat emanez.Egunik ospetsu edo indartsuenakasteleheneta asteartea izandu ziren.Astelehenean Iturenenizaten da hitzorduajarria, eta Aurtizkoeta Zubietako joaldunekegiten diete bertakoeibisita, mozorro etakarrozekin batera. Etaaurtengoan joaldun parrastaizandudira,bertako22 joaldun, Aurtizko14etaZubietako18,tarteanIturengoHartzaberezaintzailearekin erebai. Karroza eta mozorropolitak ere ikusi ziren,erraterako,itsasontzibat,Aurtizkosuhitzaileak,Aurtizko Bordatxo,emakumeakhil etamundua akitu... Mozorroetan,berriz arrantzaleak,faisan gisakoemakumeak...Asteartean Zubietakoherriaren eguna izanzen eta han ere kuadrillagalanta bildu zen,joaldunak,adibidez,denetara66,bertakoak24,Aurtiztik 16 eta Iturendik26. Aurreko egunekokarrozez gain, berriakere ikusi ziren, ZubietakoBarbie bere astoaeta zakurrarekin,haur batzuk kaiolan sartuta...Giro ederra egonduzen bi herrietan, baina,aipatu,joaldunenbisitarenaitzinetik, Aurtitzenere besta ttiki batizaten dela.Momentu politakizan dira, joaldunen elkartzearekin,ez ohikotxokoetanjoareetajoaldunakikustean... Biegun hauek pasatu ondotikbertze egunetanere joare soinuak entzutendira. Aurtitzen,adibidez, asteazkeneaneskean ibiltzekobertako neska gazteekjoareak jarri zituzten.Bi egunetako atsedenaldiaegin ondotik,iturendarrak joan denlarunbatean ere bestaeguna izan zuten, kontueneguna deitzen diotena.Egun horretan,dantzari, bertsolari, aizkolarieta Frantxiskorendoinuekin eman ziotenamaiera inauteriei. Aurtitzen,berriz, larunbatgauean elkartean zaharrenafaria egitekoa zen,eta Joxeanjel akordeoilariarenmusika doinuartean seguru giro ederrasortu zela. Hurrengoegunean, bestondoarekin,kontuak eginetabazkariarekininauteriakagurtzekoak ziren.Adin guztietako herritarrak ikusi ditugu joareak soinean.Urrezko aizkoraAnder Erasun aizkolariaUrrezko Aizkoranparte hartzen ari da, LezaungoLopezekin bikoteaosatuz. Berriki,finalerdietara pasatu dira,Arbizun OlasagastietaTxapartegikanporatuta.Pulunpa eskolaAstelehen honetan,otsailak 6, akitzekoaARGAZKIAK: AINARA MINDEGIAzen, herriko eskolan aurrematrikulazioaegitekoepea.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 31ZUBIETAOSPAKIZUNAK ➜ AKITU DIRA INAUTERIAKEuripean izanagatikjoaldunen harathonaten arrimuaninauteri ederrakizan dira38 lagun izandira aurtengazteenelkarteanFermin ETXEKOLONEAEuria ere ez da oztopoizan inauterietan giroederrasortzekoetainauteriakarrut ongi joan direlaesatea ez da gezurra.Larunbateko afariarekinhasi zen inauterietakomartxa somatzen.Igandea azken prestaketakegiteko aprobetxatuzen eta asteleheneanIturenera ohikobisitaeginzutenjoaldun,karroza eta beste herritarrek.ZubietatikhirukarrozajoanzirenItureneraeta giro polita sortu zen.Asteartea euripeanpasatu genuen, eta beharbadahorregatik, aurrekourteetanbainojendegutxixeago etorri zenbisitan. Halere, joalduneta mozorro asko ikusigenituen,haur,gazteetaheldu.Aurtengoan 38 lagunbildu dira gazteen elkartean,joandenurteanbainobat gehiago, eta horiekizan ziren asteazkenarekinkontuak egitekobildu zirenak. Kontuakere ongi atera ziren etajoan den larunbateansobranteekin afaria egitekoazen.Bestetik, aipatzekoada, jende asko pasatudela elkartetik otorduakegitera. Asteartean,esaterako,goizean goizetikmugimenduhaundiaizanzen eta Patxiku, Maria,Mertxe,MarijoseetaFloritaklan asko eta ongieginzuten.Modestokerebere akordeoia soineanederki bete zuen lana.‘EUSKARAZ BIZI NAHI DUT’Kontseiluarenekimenez,inauterietan Euskarazbizi nahi dut zioenARGAZKIAK: IZASKUN ZUBIALDEInauteriak akitu direla, hurrengo urtekoetarako gutxiago gelditzen dela esan beharko dugu!pankarta bat ere egonda herrian. EuskararenaldekokanpainarenbarneekarrizutengureraetahemendikTolosakoinauterietaraeramatekoaomen dute.KONTROLAKForu Polizia ere normaleanbaino gehiagoetorridainauterietan,batezere asteartearekin.Herrian zein auzoetarakopistetan kontrolak jarrizituzten eta horrekinjendeakexusomatudugu,deseroso egon direlaesan baitigute.Haur HezkuntzakoeskolaAurreko alean aipatubezala, Udalak herrianHaur Hezkuntzako eskolairekitzekoproposa-mena eskua artean darabilki.Urtarrilaren 20anbilera egitekoa zen gurasoekinbaina oraindikere informazio gehiagoeman nahi du eta bestesaiakera bat egin. SolasaldiaMalerrekako eskolattikietako koordinatzailearekineginenda,bainalerrohauekidazterakoaneguna oraindikzehaztu gabea zen.

Egurrarenondasunaelkarrekin bideratzenZuraren sektoreari buruzko lehenbiziko lan jardunaldia eginberri da Bidasoa Institutuak antolatuta Irungo Ficoban. Ehunpertsona inguruk parte hartu dute, manera batean edo besteanzuraren sektorean zer esan handia dutenak. Hala, instituzioetakoordezkariez gain, zuraren sektoreko punta-puntakoprofesionalak, enpresak eta elkarteak, Zentru Teknologikoaketa Autonomi Erkidego desberdinetatik etorritako unibertsitateeta ikastetxeetako irakasleak bildu ziren.Egitura-erabilerarako zurak ezaugarritzeko proiektuaren aurkezpena.Julian Unanue, Gipuzkoako Foru Aldundiko Mendietakoeta Natura Inguruneko zuzendaria eta Mari Jose Barriola, BidasoaInstitutuko irakaslea eta proiektuaren koordinatzailea. Proiektu honekberebiziko garrantzia du sektore osoaren etorkizunarentzat.Zuraren sektorearen etorkizunekoerronkak: Lanbide Heziketarenparte-hartze aktiboa izenburupean,egurra, altzariak eta kortxoarekinzerikusia duen lan arloaizan zuten hizpide Ficoban elkartuziren tekniko, enpresari eta irakasleek.Gai ugari jorratu zituzten goizarratsaldez.Zehazki, zuraren sektorearenetorkizunaetakualifikazio-beharretazaritu ziren Mª JoseMadariaga,LanbideHeziketakozuzendariaeta Amaia Barrena, Berrikuntzaeta Elikagaien Industriakozuzendaria.Zurarenerabilerazarituzen Fermin Olabe, NafarroakoGobernuaren Oihan Kudeaketakoburua. Lanbide Heziketa berriazarituzirenIzaskunZabala,KEI-IVACekoKualifikazio Arloko koordinatzaileaeta Fernando Izaga, Itsasmendikoi-kozuzendariteknikoa.Etagoizekoaribukaeraemateko,lautaldetanbanatutahonakogaiakaztertuzituzten: Oihangintza, Zura jatorrianbertan sailkatzea etaestandarizatzea, Enpresak etaprestakuntza eta, Lanbide Heziketa,Unibertsitatea eta zentroteknologikoak.Arratsaldean, Zura eraikuntzan:sektorerako beharrezko apustuagai hartuta, mahai-inguruan aritu zirenINIAko Juan Ignacio Fdez. Gol-fin,KordobakoUnibertsitatekoMar-taCondeetaNafarroakoUnibertsita-teko Zur Katedrako zuzendaria denJoséManuelCabrero.Ondotik,egitura-erabilerarakozurakezaugarritzekoproiektuaren aurkezpenaegin zuten Bidasoa InstitutukoMari Jose Barriolak eta GipuzkoakoForu Aldundiko Mendietako etaNatura Inguruneko zuzendaria denJulianUnanuek.Honenondotik,goizekoazken partean egindako talde-dinamikenondorio eta laburpenakazalduzituenJesusMariCaballerok,TolosakoPaperEskolakoirakasleak.Eta egun osoko jardunaldiaribukaera-ekitaldian hitzegin zutenCarlos Crespo, Lanbide Heziketakoeta Etengabeko Irakaskuntzakosailburuordeak,JavierRuiz,Plangintzaeta Enpleguko sailburuordeaketa Jon Azkue, Arrantza eta ElikagaienIndustriako sailburuordeak.Hutsune handiakSektoreak dituen gabezien arteandago oraindik ez dela zura mendianbertan sailkatu eta estandaritzen.«Gainera, 2012tik aurrera Europakonormatibak CE zigilua behartukoduegituretanerabilikodenzuranetalan handia dugu egiteko» azpimarratudu Jose Ignacio Iruretagoienazuzendariak. «Horretan ari gara bu-

www.fpbidasoa.orgIrekiera ekitaldiaEzkerretik eskuinera Jose AntonioSantano Irungo alkatea, Isabel CelaáEuskoJaurlaritzakoHezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa sailburua;Gemma Zabaleta Lan eta GizarteGaietako sailburua eta JoséIgnacio Iruretagoiena Bidasoa Institutukozuzendaria.ru-belarri, egitura-erabilerarakozurakezaugarritzekoproiektualantzen». Oraingoz alertzeekineginen dute azterketaeta, besteak beste, CE zigilualortzekobeharrezkoakdirenentsaioak,erresistentzia probaketa egurraren karakterizazioprozesuak basotik hasita landukodituzte. Eta ez hori bakarrik,«arbolabotatzerakoanilargiakegurrarenkalitateanizatenahal duen eragina ikertuko dairaunkortasun eta hezetasunarenfrogaklaborategianeginez»dio Marijose Barriola proiektuarenkoordinatzaileak.Ondorioak etaetorkizunerako lanakGarrantzia handia eta balorazioezin positiboagoa egin dioteTopaketari eta, bereziki, taldeetanegindako lanari. «Osoaberasgarria izan da» dio MarijoseBarriolak. «Talde bakoitzeanestamentu desberdinetakojendeak parte hartu genueneta hori aberasgarria daoso. Irakasleetan, adibidez, lehenaldiz elkartu ginen nekazaritza,zurgintza,altzarigintzaetaeraikuntza eta obra zibileko espezialitateetanaritzengarenak».Etorkizunari begira, Lan Topaketahonek balio izan du agerianuzteko zeinen garrantzitsuadenharremandinamikabatabiatzea modu iraunkorrean,eta dinamika horretan inplikatukodira ikastetxeak, enpresak,instituzioak,unibertsitateaketa zentru teknologikoak.Jarraipen handia. Komunikaziorako teknologia berrietaz baliatuz, zuzenean streaming bidez zabaldu zen jardunaldia(www.hiru.com/topaketak) helbidean. Jardunaldien materiala ere eskuragarri izanen dira helbide honetanFermín OLABE | Nafarroako Gobernuaren Oihan Kudeaketarako burua«Guztion arteko interkomunikazioa funtsezkoada eta Jardunaldi hauek lagungarri izan dira»«Lan Topaketa hauek oso interesgarriakizan dira». Horiexek izandira Fermín Olabe, NafarroakoGobernuaren Oihan Kudeaketarakoburuaren lehendabiziko hitzak.«Izan ere, hainbat erakundeelkartu ginen ikuspuntu desberdinetatikzuraren sektoreakduen egoeraz hitzegiteko. Administrazioak,zentro teknologikoak,prestakuntza zentroak eta erakundesektorialak. NafarroakoIkuspegitik azpimarratu nahi izangenuenzurarenerabileraetaoihanenaprobetxamendu jasangarriasustatzea garrantzitsua dela oso,eta baita mendien planifikazioaeta zertifikazioa. Zentzu horretan,gizarteari orohar eta eragileei berezikitransmititu behar diegu zenbaterainokoabantailak dituen zurarenerabilerak».Fermin Olabe Velasco

34 | HERRIZ HERRIDONAMARIAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09OSPAKIZUNAK ➜ OTSAILAREN 10ETIK 12RAOstiralekobazkariarekinhasiko dira hirueguneko inauteriakINAUTERIAK | otsailaren 10etik 12raLarunbateandantzaldiaizanen daModestorekinIzaskun GOÑI TELLETXEAInauteri egun ofizialeiaurre hartuz, asteburuhonetan ospatuko ditugugureaninauteriak,ortziraletikigandera. Tartehorretan, gisa guztietakomozorroak ikustekoaukera izanen dugu. Aitzinekourteetan, erizainaketa gaixoak, mojak,pailazoak,hippie-ak,toreroak,bakeroak, dantzariak,trafikoko langileak...Denak elkarrekinongi pasatzen ikustekoaukera izan dugu eta eaaurtengoan nor hurbiltzenden.Ostiralean, otsailak10, bazkaria izanen daHerrikoOstatuanetaondotik,etxez etxe, gazteakeskean ibiliko diraherriko trikitilariekin.Gauean afaria izanen daHerriko Ostatuan.Larunbatean,otsailak11,HerrikoOstatuangosariaizanen da eta behinindarrak hartuta, eskeanibilikodira.BazkaltzerakoHerriko Ostaturabilduko dira berriz etagero, eskean segitukodute. Egun osoan, Itsasoeta Irune trikitilariekalaituko dituzte bazterrak.Gauean, HerrikoOstatuaneginendenafariarenondotik, Modestoakordeoilariarekin gaupasaizanen da.Inauteriak behar bezalaagurtzeko, igande-an,hilak12,bazkariaiza-nen da.LANA ➜ 1.307 LAGUN ZIREN URTARRIL HONDARREAN IZEN EMANAK DONEZTEBENInoiz baino langabetugehiago ditu eskualdeakIlbeltzean% 8,92 igo da,Nafarroa osokobulegoen arteanigoera handienaTTIPI-TTAPA2011. urte bukaeran1.200langabetuzeudenDoneztebeko EnpleguBulegoan izen emanak.Hilabete beranduago107gehiagodira,1.307.Langabeziko datuaematen hasi zirenetikeskualdeak izan duenkopururikhandiena.Nafarroanaunitz igo dalangabezia, %6,82, bainaeskualdean oraindikbortitzagoa izan daigoera, %8,92koa, Nafarroaosoko bulegoenartean handiena.Urtarrilean 277 kontratueginzirenDoneztebekoEnplegu Bulegoarenbitartez, horietatik34 bakarrik izan zirenmugagabeak.Adinaetasexuaridagokionez,25 urtez goitikogizasemeen arteansomatu da gehien langabeziarenigoera,535etik 590era igo baitalangabetu kopurua ilbeltzean,eta adin tartehorretako emakumeenartean ere, abenduanbaino 49 gehiago daudelangabezian,566denetara.25 urtez beheitikoemakumeetan ere62tik 67ra igo da langabetukopurua eta adinARTXIBOKO ARGAZKIADuela bi urteko langileen batzarra Saveran.horretako gizasemeetanartean, aldiz, 86tik84ra jautsi da.Lan arloei dagokienez,zerbitzuen arloaksegitzendulangabegehienizaten eta urtarrilean,gainera, 748tik825ra igo da langabetukopurua arlo horretan.Industria arloan ere227tik 240ra igo da etaeraikuntzan 140tik158ra. Nekazaritzan30etik 31ra igo da lanikgabe daudenen kopuruaeta aitzinetik lanikegin ez dutenen arteanemandadatubaikorbakarra,53 lagun baitaudelangabezian, abenduanbaino 2 guttiago.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 35ELGORRIAGAOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKKlase guztietakomozorroen arteangiro ederrean joandira inauteriakBi egunezez da otordueta musikarikfalta izanMattin LARRALDEJoan den urtarrilaren20an, ostirala, arratsaldeko8etan eman zitzaieninauteriei hasiera.Trikitixa eta panderoarensoinuarekin, gazteekmozorroturik herriaribuelta eman zioten.Ondotik, afaria izanzen Hilarion jatetxeaneta musika HerrikoOstatuan.Larunbatean, goizeangosaldu eta motorraberoturikan, gazteakeguraldiari kontra egitekoherrian barna puxkakbiltzen hasi ziren,akordeoiarekin, Frantziskozen soinujotzailea.Salda eta ardoa eskainizitzaien eta bi txarteleman zituzten etxebakoitzean. Ondotik,bazkaria izan zuten Hilarionjatetxean.Arratsaldez, jendedezente atera zen kaleramozorrotuta. Klaseguztietako mozorroakikusiziren.Lehiaketabatere izandu zen, bi saribanatzeko. Azpimarratzekoada, neska gaztebatzuek egin zuten lana,telebistako programabaten antzezpenaegin baitzuten. Oso politaizandu zen. Geroegin zuten zozketa: biARGAZKIAK: NERE ETXEBERRIA ETA MATTIN LARRALDEInauteri eder hauen ondotik, hurrengo urtekoen esperoan egon beharko dugu orain.afari Hilarion jatetxeanetabizirkuitubainuetxean.Segidan, HerrikoOstatuanberenduaizanzen, eta dantzatzekomusika. Giro polita sortuzen. Gauean, berriz,afaltzera joan zen jendea,herri guztiari irekiabaitzegoen afaria. Etabertan urdaiazpikoarenzozketaizanduzen.Afalondoan,musika izanzen Herriko Ostatuan.Hurrengo larunbatean,urtarrilak 28, mustxapelketa izan zenostatuan. Eta arratsean,afariaz gain, kontuakegin zituzten gazteek.

36 | HERRIZ HERRILEGASAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09OSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAK HIRU EGUNEZOrtzegunean hasi eta larunbateanakituko dira inauteriakOrtzeguneaninauterietakolehenbizikootordua eginenda KukuelkarteanTTIPI-TTAPAUrtero bezala, etaohiturak mantenduz,aurtengo inauteri garaiairitsi zaigu. Batzuk lehenagoeta bertzeak beranduagoospatu, herriguztietan ospatzekoaukeraizaten dugu.Legasan, asteburuhonetan ospatuko dirainauteriak, ortzeguneanhasi eta larunbaterabitarte. Aurtengoanere hiru egun iraunenditu ospakizunak.Egitaraua, berriz, honakohau izanen da:OTSAILAK 9, ORTZEGUNA• Gauean, Kuku elkarteaneginen den afariarekinhasiera emanenzaio bestari.OTSAILAK 10, ORTZIRALA• Goizean, beheitikokarrikan puskak bildukodira.• Ondotik, bazkariaeginen da Kuku elkartean.• Arratsaldean, berrizere puskak biltzeariekinen diote, honakohonetan, goitiko karrikanbarna.•Biltzen diren puskekinafaria eginen da Kukun.• Ondotik, gaupasaizanen da elkarteanbertan.OTSAILAK 11, LARUNBATA• 12:00etan disfrazendesfilea eginen daherritik barna. AbiapuntuaKuku elkarteaizanen da.• 14:00etan bazkariaizanen da Kukun.•Ondotikmusikaizanenda.DepuradorakolanakDepuradorako lanakhasi dira. Egun hauetantopografoakikustenhasigara gure herrietan.Lehenengo fasearekinhasi dira eta Narbarteeta Legasa sartzen dirafase honetan.INAUTERIAK | otsailaren 9tik 11raUTZITAKO ARGAZKIAKGoiko argazkia 2006ko inauterietakoa da eta beheitikoa joan den urtekoa.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 37NARBARTEOSPAKIZUNAK ➜ OTSAILAREN 17AN ETA 18ANAurten HerrikoOstatuan eginendira inauterietakootorduakINAUTERIAK | otsailaren 17an eta 18anAgerraldekalaituko duaurten ereortziralekoafalondoaMartin BERTIZInauteriak, ametsegiteko garaia, bestepertsona edo pertsonaiarenbat izateko aukera.Imajinazioa astindueta egun batzuezegunerokoa aldatzekoaukera ezin hobea. Asmohorrekin edo bakoitzaknahi duenarekin ailegatuzaizkigu aurtenere inauteriak. Otsailaren17 eta 18an ospatukodira, ortziral eta larunbatarekin.ORTZIRALEAN AFARIA,LARUNBATEAN ESKEAAurtengo inauterietakootorduak HerrikoOstatuan izanen dira.Hala, ostiralean, otsailak17, afari batekinemanen zaio hasierainauteriei eta ondotik,Agerralde akordeoilariarekingaupasa izanenda.Animatzendenamozorrotutaagertzen ahalda.Biharamunean, larunbatean,gosaria eginenda eta jarraianetxez-etxeherriaribueltaemanen zaio.Gauean ez da afariafaltako eta gorputzakaguantatu arte bestaegiteko aukera izanenda.ARGAZKIAK: MARTIN BERTIZNarbarten inauteriak ez dira gaur egun bakarrik ospatzen, argazkian ikus daiteke1920. urte ingurun ere, inauteriak nola ospatzen ziren. Besteak beste PakitoIbargarai, Bentuneko Leontxo Arretxea eta Ontsariko Fermin Oteiza ikus daitezke.Musinenea etxeaJakinarazidigutenez,Musinenekoetxeari buruzproiektu baten zirriborroaailegatu zaio Udalari. Bertanetxea kultur helburuetarakoibiltzekoaukeraagerida. Ideia ZAIN Fundazioak(ondarearen ikerkuntzazentroa)aurkeztua izan da.Zerbaiten berri jakiten duguneanhementxe azaldukodugu.

38 | HERRIZ HERRISALDIASttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09OSPAKIZUNAK ➜ OTSAILAREN 24 ETA 25EANAzkeneko inauteriakizanen diraAfarietara joannahi duenakabisa dezalatenorezMarkel LIZASOAINHerri guzietakoakakitu ondotik ospatukoditugu inauteriak, bainagogorik ez da falta; aterakontuak, Bulgaritikespres heldu baita bakarrenbat! Despedidausaia ere badu, Mexikoramartxa duelakobesteren batek. Koxkorroaritu zaigu mutil nagusi,eta hark mugitu dituhango eta hemengobazterrak. Bilera beharrikere ez du izandu;banan-banan joan denengana,eta jende sailtxobat bildu du, etxezetxe ibiltzeko. Otsailarenhondarreko asteburuahartuko dute: ortzirala24 eta larunbata 25ARGAZKIA: ORERETAKO MAIDERMutiko kozkor honek ere ez zituen galdu iaz inauteriak.(26a, maindire artakanegoteko).Ortziralean,afariaetamus txapelketa izanendira,eta biharamunean,baserrietan eta karrikanibiliko dira eskean, Aurtizkoharrobiko trikitilariekin.Murrizketak direlaeta, aurten ez da bertsolaririkizanen; gainekoan,bertakoen koplatxarrak adituta konformatubeharko du jendeak.Ortziraleko eta larunbatekoafarietarako,komeni da Tabernekoetxekoandreei tenorezabisatzea.MIEL MARI URRUTIA ➜ ERREMONTEA UTZI ETA MEXIKORA DOA«Mexikon palanjokatzen probatunahi dut»Aldi bateko bada ere, erremonteautzi eta emaztearekinMexikora bizitzera joatea erabakidu Miel MariUrrutiak.Huradago atzelarietan hoberexkoena,eta Oriamendi enpresakesana dio ateak zabalikutziko dizkiola. Mexikoko bideahartzea «erabaki zaila»izan dela aitortu du Urrutiak.Eta zaila izanen zen, urte frankoegin baititu erremontean.Duela bederatzi urte egin zuenerremonte profesioalerakosaltoa, eta lehenagotik,beste bi urte aritu zen afizionatuetan.«Zailaizandudaerabakihau hartzea, baina orainhautsi beharra zen, eta, gogorraizandu bada ere, eginnezakeenhoberenada»,adierazidu. Halere, ez du baztertuegunen batean berriz erremonteanhastea: «Oraindikgaztea naiz, eta ezin da jakinberriz hasiko naizen edo zereginen dudan. Enpresakateak zabalik utzi dizkit».Azken partidetako bat Oskaranaiarekin jokatu zuen, Galarretan,eta hagitz bereziaizandu zen familia guziarentzat.Mexikora joanda, bere biziak«erabateko buelta» hartukoduela uste du: «Garbidaukat zer egin behar dudan,eta dena aldatuko da. Orainartino, erremontetik bizitzekozortea izandu dut, lanik egingabe, eta orain etapa berriahasiko dut, goizetik lana eginez.Aiherrik nago proiektuberriarekin hasteko». Kirola,ordea, ez du alde batera utzinahi, eta Mexikon jarraitzekoasmoa du: «Erremontea etamateriala eramanen ditut, etaentrenatzen segituko dut.Etxetik hurbil badut jokatzekotokia, eta erremontean arikonaiz. Gerora, palan probatunahi dut, han franko ongiaritzen baitira palaz. Entrenatutaeta kirola eginda ere, txartzeakostaegitenzaiteta,deusere eginen ez banu... Ez naizgeldituko, eta zaindu egin behardut». Ibilbide berria Mexikokohiriburuan hasiko du,familiakoek eta lagunek prestatutakoagurra jasota.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 39BEINTZA-LABAIENOSPAKIZUNAK ➜ OTSAILAREN 11NLarunbat honetaneginen dengosariarekinhasiko dirainauteriakGoizeanLabaienen etaarratsaldeanBeintzan ibilikodira gazteakARGAZKIAK: JOANA ESTANGAGisa askotako mozorroak ikusteko aukera izan dugu inauterietan. Ea aurtengorako zerprestatzen duten!Amaia MINDEGIAUrtetan ospatu gabeegon ziren iñoteak Itur-Ondo elkartea ireki zeneanberreskuratu ziren.Orduz geroztik denetarikizan dugu gaiinauterietan: Wazemank-ekopertsonaiak,guardia zibilak, trogloditak,pitufoak, gogoak,suhiltzaileak… Urterogai ezberdinen bat aukeratueta horren inguruankarrozatxoren batedo bertze egiten duteherriko gazteek. Bertzelaere, gelditzen denjendea nahi duen bezalamozorratzen da. Eaaurten zerekin harritzengaituzten larunbat honetan,otsailak 11. Itur-Ondo elkarteko kideekjendea mozorrotzeraanimatu dute, nahiz etagauean afaltzera bakarrikagertu.Larunbatean, 10:30airean, gosaria izanenda Labaiengo Itur-Ondoelkartean. Mozorrotutadagoenjendeahurbiltzendagosaltzeraetaindarrak hartzera egunosoan etxez-etxe ibiltzeko.Arraultzak,txistorraeta zingarra izatendira eguna ongi hastekohoberenak.Ondorenpoteoa hasiko da Labaiengoauzotik, herrikogazteek etxez-etxepuxkak bilduz. AurtenArizkungo Mendiberrikkarrikarronda alaitukodu egun horretarakoprestatutako kotxeensoinuen laguntzarekin.Etxe batzuetan edariak,gazta edo jateko zerbaitematen dute, fruta,arraultzak... 14:00alderaItur Ondo elkarteanbazkariaizanenda.Arratsaldeanbaserri batzuetarajoanendiragazteaketa Beintzako auzoarierebueltaemanendiotepuxkabiltzearibukaeraemanez.Ondotik, afaria izanenda Itur-Ondo elkartean.Goizaldera arte,erran bezala, Mendiberrikalaitukodiguafalostea.Dagoeneko gosari,bazkariedoafariraapuntatzekozerrenda Itur-Ondoelkarteanparatuadago.Eskertzekoalitzatekeotorduetaraanimatutakojendeaasteazkenerakoapuntatu izana,elkartekobatzordeakjakinnahibaituzenbatjendehurbilduko den otorduetara,batez ere afarira,gosari eta bazkarietangazteak biltzenbaitira eta urtero kopuruberdintsua direlako.Bildutako puxkenparte bat bazkarianateratzen da, baina afariaaurretik prestatuaegoten da: zopa, oilaskoerrea, bildotsa txilindroneaneta gaztanberaizaten da ohiko menua.Puxka gehienakhurrengo asterako gordetzendira horiekin berrizafari bat egitekogazteen artean.

40 | HERRIZ HERRIEZKURRAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09AZPIEGIETURAK ➜ OBRAK HERRIANBi hilabetez eginendira BaztaneatikAnsoneara doanbidea zabaltzekolanakUdalakMariezkurrenaenpresariagindu dio lanaFernando ETXEBERRIAJoan den urtarrilaren25ean hasi ziren BaztaneatikAnsoneara doanbidea zabaltzeko lanakegiten.Guztizbeharrezkoazen obra hau egitea,bestela, kamioiakmodu arriskutsuan pasatzenbaitziren herrikoeremurik altuenera.Obra hauek 93.000euro kostako dira etaUdalak Mariezkurrenaenpresari esleitu dizkiolanak. Bi hilabete iraunendute.Aipatzekoa da, krisiekonomikoaren eraginanabaria dela. Izanere, Udalak enkanteaegin zuenean hamarenpresa aurkeztu zirendeialdira. Horietako batzukIruñekoak, Erriberakoaketa Gipuzkoakoakdira.Inauteririk ezJoan den urtean bertsoafari batekin ospatuziren inauteriak, bainaaurten, jakin izan dugunez,ez da inauteririkizanen.ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAArgazkian ikus daitekeenez, bidearen zati altuenean malda edo desnibel handia dago.Eratsungo jubilatuen bazkariaARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAUrtarrilaren 29an urteroko festa egin zuten Eratsungo jubilatuek. Hasteko, herrikoelizanhildakolagunenaldekomezaizanzenetaondotik,Barrankaostatuanbazkalduzuten. 22 lagun elkartu ziren, horietako gehienak Arkupeak-eko bazkideak.Elurrak eta hotzak ez zien bazkari ederra egitea galarazi.ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAArkupeak elkartearen hilabeteroko ateraldiakArkupeak elkarteak-eko mendi taldeak lehenengo irteera urtarrilaren 18an eginzuen Ezkurran. Barranka ostatutik abiatu eta Maloa aldera hartu zuten. Erakurrimendira ailegatuta gosaldu zuten eta eguraldi garbia zela aprobetxatuz, ikuspegiederrez gozatu zuten, tartean Donostia ere ikusiz. Handik Ezkainera jeitsi ziren etaOlegikobidearisegituz,Iruñarrimenhirreraailegatuziren,Eratsungolurrean.Kasteneakobordatikbarnajaitsizirenetalauordukoibilaldiarenondotik,herriraailegatuziren. Hurrengo hilabeteetarako ateraldi gehiago antolatu dira. Otsailaren 15ean,Larun mendira igoko dira, martxoan Arizkunera joanen dira eta apirilean Leitzara.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 41GOIZUETAGIZARTEA ➜ 12-16 URTEKOEN TXOKOAGuraso eta gaztegehiago sartu diraGazte TxokokokomisioanIkasturtekoegutegia eginendute hilabetehonetanAsteburuetan zabaltzenditu Gazte Txokoakateak, larunbatetan16:30etik 20:30eraeta igandetan 16:00-etatik 20:00etara.TTIPI-TTAPA12eta16urtebitartekogazteak elkartzen dituenGazteTxokokokomisioanizenberriaksartudira. Orain arte, 12-16 urtekoen gurasoenizenean, Ana LujanbioetaMilaLoiarte,GurasoElkarteko Igor Elizegi,12-14urtekoLuciaEtxeberriaeta Garazi Loiarteeta Gaztetxeko ZuriñeLujanbioizandirakomisioanegon direnak.Urtarrilaren 28ko bileran,ordea, lagun gehiagosartu ziren: Patxi Iribarreneta Jose RamonEtxegiagurasoakerekomisiokokide izanen dira,eta Garazik utzi eginduenez,bestehirugaztesartukodirataldean.Lehendikkomisioan zeudenakikasturte bukaeranaterako dira.Orainarte,ping-pongedo futbolin txapelketakantolatuizandituzte,baina hilabete honetanegutegia antolatzekobildukodakomisioa.Dirualortuz gero, ateraldirenbat egin nahiko lukete.Inauteriak gainean,festarako prest«Kaixo goizutarra!Aurten ere zure etxe inguruasoinu eta dantzazalaitzeko gogoz helduga. Astelehenen zeharbaserritan eta asteartenherrin izain gittozo, zurekonpainiaz gozatzekoprest. Zu ere hanizain zarelakon, jasoagur bero bat mozorronpartez. Laster arte!».Mezu horixe luzatu dieMozorroen Taldeak herritarrei,inauteriak gaineandauden seinale.Aurtengo inauterien xehetasunakaldizkari honetakogehigarrian aurkitukodituzue.Eskerrak emateko luntxaUEMAkoprestaketakAurreko TTIPI-TTA-PAn aipatu bezala, aurtengoUEMA EgunaGoizuetanospatukoda.Ekainaren 9an izanenda,etaegunguztikofestaizanendenez,hasiakdira prestaketa lanak.Herri mailan lantaldeaosatu nahi da eta bilerakegiten ere hasiak dira.Astearte honetan,otsailak 7, lehenbizikobilera egitekoa zenudaletxean, besteakbeste, helburuez, egitarauazeta lemaz hitzARGAZKIAK: MAIALEN UITZIGazte Asanbladaren XX. urteurreneko egun haundian, lagundu zuten herritarreieskerrak eman nahi izan zizkieten gazteek, eta horretarako luntxa eskaini zietenurtarrilaren 27an Umore Ona Elkartean. Ehun bat lagun elkartu ziren, eta luntxarenondotik, urteurrenaren harira egindako bideoa ikusteko aukera ere izan zen.UTZITAKO ARGAZKIAXanti Olaizola etaMari KarmenAzpirozen UrrezkoEzteiak1961eko abenduaren30ean elkarri baiezkoaeman zion bikoteak 50 urteegindituezkonduta.XantiOlaizolaetaMariKarmenAzpirozek Urrezko Ezteiakegin dituzte eta hori ospatzekourtarrilaren 21eanUmore Ona Elkartean bilduziren, beraien senide,seme-alaba,bilobaetailobenkonpainian.XantiketaMari Karmenek lau semealabaeta bederatzi bilobadituzte Goizuetan eta Lesakan.Lerro hauen bidezere, zorionak!egiteko eta jendearenproposamenak eta iritziakbildu eta laneanhasteko.

42 | HERRIZ HERRILEITZAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09GIZARTEA ➜ UDALAK EROSI DULau urtekoprozesuarenondoren Iberoherriarena daGobernuarenlaguntzarekinerosi du UdalakJM BARRIOLAHistoria luzea du Iberokoeremuak. Azkenmendean, Leitzako SuteenAurkako Elkartearenaizan dira eraikinaketa inguruko lur eremuak.Elkartea desegitekoprozesuan da etaUdalarekinegindakonegoziazioarenondorioz,Udalak berak erosi duNafarroako Gobernuarenlaguntzarekin. Lauurte iraun duen prozesuluzea izan da hau, bainabukatu da eta herriarenada jadanik.Eremuosoak33hektareakolursaila du etaErdiArokotorreak,baserriak,ola zaharrak etaUrumeaerrekarengainekozubiak osatzen duteeraikin multzoa. Herriari227.470,96 euro kostazaio eta %30eko laguntzaizanen du NafarroakoGobernuarenpartetik.OtemotzOtemotzeko errekatikura ekartzeko lanakbukatu ditu Udalak. Honekherriarenetorkizunaribegira ur emaria nahikoaizateabermatukodu.Ur-hodi berria Otemotzekoerrekatik depositurainoluzatzen da.126.701,71 euroko aurrekontuazuenlanaketa%90ko dirulaguntza jasoduNafarroakoGobernutik.AzpiegituraPlana-ren barruan aurreikusiazegoen.Atekabeltzen otsailakulturalaEgitaraukulturalpolitaantolatudutegazteekAtekabeltzen datozenegunetarako.Ostiralhonetan,otsailak10,entrenamendumentala jendaurrekosaioak prestatzerakoanikastaropraktikoaizanendaUrkoArozenareneskutik,etagazteeizuzendua.19:00etanhasiko da. Otsailaren16an, osteguna, Lucioanarkista ezagun nafarrarenbizitzaren ingurukodokumentalarenemanaldiaeskainiko da,19:30ean. Eta azkenik,17an, ostirala, didgeridootresna australiarrarekinmusika emanaldiaeginen da Iban Nikolaireneskutik eta ondoren,tailerra jotzen ikasteko.17:00etan hasiko da.Horrezgain,eraikinosoarengarbiketa orokorraegitekodeialdiaeginduteotsailaren 18rako.AtekarockAurreko alean aipatubezala,martxoaren24anAtekarockjaialdiaizanendaetataldehauekpartehartukodute:Akatu,Kaotiko,Gobernors, ZesateketaTximeleta.Gaztetxeanerefestaizanenda.Egoera honetan dago gaur egun Ibero.Ihoteri bustiak baina ederrakIratxek Leitzanjarraituko duIratxe NafarroakoKontsumitzaileen ElkarteakLeitzan zerbitzuaematenjarraitukodu.NafarroakoGobernuak laguntzakenduarren,Udalakzerbitzu hau garrantzitsuadela ikusi du etahorregatik, adostasunbatera iritsi dira eta herrianzerbitzua eskaintzenjarraituko du.BTT irteerak DVDanAzken hiru irteeretakobideoakDVDanbildudituMendibil BTT taldeak.Gisa honetara, mendibizikletan zein tokitanibiltzen diren erakutsinahi dute. DVDrenbat nahi duenak taldekoekinharremanetanjarri beharko du.Alex Mugika sarituaHainbat herrialdetakoehun sukaldari bainoARGAZKIA: JM BARRIOLAARGAZKIAK: JM BARRIOLA ETA PABLO FEOPasatu dira aurtengo ihoteriak eta eguraldiak lagundu ez badu ere, umore ederreanjoan zaizkigu. Larunbatean, herriko eskean eta presoen eskubideen aldeegin zen giza katean herritar askok hartu zuen parte, eta gauean jende askohurbildu zen pesta egitera inguruetako herrietatik. Igandean, egun guztian gurdiaketa mozorrotu mordoa ibili zen kaleetatik. Beti bezala, astelehenean etaasteartean, eskeak arrakasta eta parte-hartze handia izan zituen baserrietakobost auzoetan. Umeak ihoteri bidean dira gurasoekin batera, beraien kalejirakoloretsuarekin pestari ekarpen ederra eginez. Astearteko atsauretuen kalejiraere polita izan zen eta indartzen doa urtez urte.gehiagokpartehartuduteBerlysenpresakantolatutakoEgile Ogitartekolehiaketaren bederatzigarrenedizioan, etahorienartean,AlexMujikakprestatutakoaklortudu lehen saria, txangurroeta antxoaz egindakoogitartekoak.Gogoratu,joan den urteko NafarroakoKaxulalehiaketaere irabazi zuela.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 43ARESOOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKElurrak ere ezditu gureinauteriak galdunahi izanEguraldiakaskorik lagunduez arren, giroederra izan daJuana Mari SAIZARInauteriak indartzenjoatekoahaleginahobetzendoa. Aurtengoakere oso giro polit etaonean joan dira nahizeta eguraldiak ez askoriklagundu. Urtarrilaren27an,ostirala,emangenienhasiera inauterieitxupinazioa botaz arratsaldeanplaza zaharrean.Aurretik, urtero legez,umeek eskolatikberen emanaldia eskainizuten eta behin txupinazioabotatakoan,herriko eskeak emanzion segida giroari. Berrikuntzabezala, esan,aurtengoangaueanbertanospatu zen mus txapelketaSastinea tabernanizan zela, herrian ditugunelkargune ezberdinakerabiltzeko asmoz.Larunbata izan genuenegun handia, baserrietakoeskea, karrozendesfilea, arratsaldekoaeta afariazosatua, hau guztia betiere trikitixa eta panderoarenmusikaz lagunduta.Aurtengo mozorroarengaia ijito familiaizan zen, hori dela eta,jendea ijito eta kaldererozmozorrotuta agertuzen kaleetan.Igandean,elurrakereinauterietan parte har-ARGAZKIAK: ANA GOÑIEskolako neska-mutikoak izan ziren inauteriak ospatzen lehenak. Ondoren, ijito kuadrillaibili zen herrian barna, tartean elurra ere bai.tunahiizanzuenetagoi-zaldean agertu zitzaigun.Hala ere, ez zenoztopo izan igandekobanar txapelketa etaherri bazkaria aurreraeramateko. Ondo bazkaltzeazgain, Julio Sotoeta Beñat Gaztelumendiere bertan izangenituenbertsosaioalaieta dibertigarria eskaintzen.Arratsaldean, etaaurtengoei bukaeraemateko asmoz, haurrentzakopelikula eskainizen udaletxekoareto berrian.Pozaematendu,jendeafestarako gogozikusteak, eta ea horrelaxesegitzen dugun.Pilota kontuakOraindik aipatu gabeagenuen pilotako bigarrenmailako txapelketa,herriko pilotariaden Mikel Olazabal bertanari baita jokatzen.Lerro hauek idazterakoan,Larrinaga bere bikotekidearekinhirugarrengaraipena lortuazuenOlazabalektxapelketan.Ea zorte ona daukaneta aurrerantzean zerkontatua ematen duen.LEITZALDEATURISMOA ➜ PLAZAOLA PARTZUERGO TURISTIKOAPlazaolaketorkizunekoproiektuak aurkeztuditu FiturrenTTIPI-TTAPAPlazaolako natur bidearenetorkizunekoproiektuak jakinarazi dituberriki Plazaolako TurismoPartzuergoakFiturren,MadrilgoNazioarte-koTurismoAzokan.Pla-zaolaren izenean, partzuergokopresidenteaetaLeitzakoalkateordeaden Aitor Etxarrik etaMaitena Ezkutari kudeatzaileakhitzeginzuten.Plazaolako natur bidearenhasierak aipatzeazgain, gaur egungoegoeraazalduzuten,hauda, egindako azken zatiariesker nola daudenMugiro (Lekunberri) etaAndoain(Gipuzkoa)arteko44 kilometroak; etaUitzikotunela,2011nbukatutakoa.2,7 kilometrokotunel horren ibilbideaegitera ere animatuzutenjendea,«abenturarakoaukeraematenduelakoetabidearengainontzekozatiekinduenkontrasteagatik:kobazulobatzeharkatzearensentsazioberbera da, bainaargiekin».Garatzen ari direnproiektuei dagokienez,Mugiro eta Irurtzun arteandagoenImozkozatiarenlanak egiten ari diraNekazaritza, Elikaduraeta Ingurumen Ministerioakfinantzatuta. 9 kilometrohoriek egiteko1,4 milioi euro baino gehiagoerabiliko dira.NafarroakoGobernuaklaguntza ematen badu,2012an Irurtzun etaIruñea arteko zatia desjabetzekoespedienteahasteko asmoa ere badute.Partzuergoak(UPS)Udalez gaindiko PlanSektorialeko tramiteakegin ditu Irurtzun, Iza,BerriobeitietaBerriozarkoudalenlaguntzarekin,eta 2010ean onetsi zuten.Iruñeko Udalak alegaziobat aurkeztu zuenhaienbarrutiaereproiektuansardadin.IruñeaetaDonostia batuko lukeen22 kilometroko proiektuaegin ahal izateko lurbatzuk behar dira.Etorkizunera begira,hiru ildo nagusi ezarriakdituzte Plazaolan: Nafarroakobestenaturbideekinlotzea–tartean,Bidasokonatur bidearekin–,Gipuzkoakohiriburuarekinlotzea eta, azkenik,Nafarroako natur bideakEuropansustatzea.

44 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09OSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKZiga, Azpilkueta etaElbeten asteburuhonetan ospatukodira inauteriakAzpilkuetan etaZigan bi egunezeta ElbetenlarunbateanTTIPI-TTAPAInauterietako aroanbete-beteanmurgilduakgaudeBaztanen,etahasiada mozorro besta.Aniz izan zen inauteriakospatzen lehendabizikoa,eta Berroetak hartuzuenlekukoaondotik.ArraiozetaOronoz-Mugairirentxandaetorrizengero. Otsailean sartuta,ErratzunGizakundeospatuzuten,etaoraingainerakoherrietan izanendira inauteriak.Azpilkuetan,asteburuhonetan izanen duteINAUTERIAK | Herriz herriinauterientxanda.Ortziralean,otsailak 10, gosalduondotik, eskeanibilikodiraZuaztoi,UrrasunetaArribiltoaauzoetanetagaueangazteafariaeginen da. Larunbatean,gosalduetaApaioaauzoan eta herrian eskeanibilikodiraetagaueanafaria eginen da.Elbeten,larunbathonetan,otsailak 11, eginendituzte inauteriak.Goizean indarrak hartzekogosariaeginendu-te eta ondotik, etxezetxeeskean ibiliko diragazteak. Gauean herritarguztiendako afariaizanendaPosadanakordeoidoinueklagunduta.Zigan ere asteburuhonetan izanen dituzteinauteriak. Ortzirala etalarunbataetxez-etxeeskeaneta otorduak eginezbesta giroan pasakodituzte.ORAKUNDEOrakunde izaten dainauterietako bertze hitzordua.Otsailaren16anAzpilkueta.izanen da herri gehienetaneta neska-mutikoakoilarraren gibeletik ibilikodira,egurrezkoezpatekineta begiak estaliakdituztela.AnizenetaBerroetan,aldiz, otsailaren18an izanen dute Orakunde.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 45BAZTANOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKHerri bakoitzariailegatzen ari zaioinauterien lekukoahartzeko orduaGainerakoherrietara lasterailegatuko diraINAUTERIAK | Herriz herriTTIPI-TTAPAAmaiurren, otsailaren17an eta 18an izanendirainauteriak.Otsailaren17an, 09:30 aldera,gazteek gosaria eginendute elkartean etaondotik,mozorrotuta,eskolarabisita eginen dute.Egunabaserrietaneskeanpasako dute etagaueanafariaeginenduteelkartean. Dantzaldiaereizanenda.Biharamunean,gosaldu ondotik,herrianbarnaeskeanibilikodira eta gauean afariaeta dantzaldia izanendira elkartean.Erratzun, otsailaren15ekooilardantzarenondotik,hilaren 19an egunguztian etxez-etxe puxkakbiltzen ariko dira etagaueanafariaeginenda.Otsailaren20anerepuxkakbiltzenibilikodiraetagaueanafariaizanenda.Otsailaren 21ean, azkenik,dama,zanbonbaetamozorro desfilea eginenda eta gauean afaria.Arizkunen,otsailaren19an,gazteekeginendutengosariarekin hasikodirainauteriak.Egunguztianeskean ibiliko diraetxeetan eta 20:00etanmusika izanen da frontoian.Ondotik afaria etadantzaldia. Otsailaren20an,goizezgosalduondotik,eskeanibilikodira.Ilunabar aldera musikaizanen da frontoian, etagauean afaria eta dantzaldia.Otsailaren21ean,berriz, gosaldutakoan,sagar dantzaren txandaizanen da. Ondotik, hartzamenditik jeitsiko daeta herrian barna itzuliaeginen du karrozekin.Gartzainen, otsailaren28an,baserriz-base-rri ibiliko dira eskean etabiharamunean, falta direnauzoetan eta herrianariko dira eskean.Gauean afaria eta bestaizanen dira.Elizondon, Orakunderenondotik,ortziraletalarunbatarekinospatukodira inauteriak, otsailak17 eta 18. Xehetasunakaldizkariko gehigarrian.Iruritan,lehendabizikoegunean,etxez-etxeeskean emanen duteErratzu.Lekaroz.Arizkun.egun osoa eta biharamunean,goizez etxeetanibiliondotik,arratsaldeanherrian barna mozorroturikaterako diraherritarrak. Gauean afariaizanen da.Lekarozenereotsailaren17an eta 18an ospatukodira inauteriak.Ortziralean,auzoetaneskeanibilikodiraetagaueanafaria eta dantzaldiaizanendirasagardotegian.Biharamunean, herrianibiliko dira eskean.Ondotikbazkariaeginenda Herriko Ostatuan etaafaria elkartean. Dantzaldiaere izanen da.Egun horietan ospatukodituzte Almandozenere inauteriak:otsailaren17aneta18an.OrtziraleanafariaeginenduteFutbolindeitzendentokian eta larunbateanbaserriz-baserri eskeanibili ondotik, ilunabarreanafaria eginen da.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09PUBLIZITATEA | 47

48 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09GIZARTEA ➜ UPV/EHU-K EGIN DU IKERKETABaztango biztanleakEuropako leinuzaharrenen arteandaudela dio azterlangenetiko batekBaliteke,Europarenbirpopulazioanparte hartuizana duela15.000 urteTTIPI-TTAPABaztanen, duela15.000urteingurukoeuroparleinu genetikoakdaudela zehaztu duUPV/EHUkoBiomicstaldeakegin duen ikerketabatek.Azterketabaztandarreihartutako odolareneta listuaren 200 laginbainogehiagotanoinarrituadago, eta leinupaleolitikoak identifikatudituzte biztanleenDNAn. DNA frogetatikondorioztatu denez, balitekeEuropako mendebaldeabirpopulatu zengaraikoa izatea, glaziazioarenondoko garaikoa,hain zuzen.Baztandarren arteanaurkitutakoantzinakoleinuenkontzentraziohandiarenarrazoia lurraldearenberaren ezaugarriekinlotutaegondaitekeelauste du Biomicstaldeak:«bailararenorografiaitxiaren eraginez,populazio homogeneagobat eratuko zen, etaondorengomigrazio-mugimenduaneraginttikiagoaizanen zuen».Ikerketa talde honek30 urteko esperientziadauka populazioen ge-netikarenarloanetaegin-dakoaurkikuntzeiesker,azalpenzientifikoaemandie Europan gotorlekuedo babesleku paleolitikoetatikegin diren migrazio-mugimenduei.Horienarteandagoeuskaleremua,Franko-Kantauriarrarenzati bezala.Baztani buruzkoweb orri berrituaBaztangobailararibereziki,baina baita Xareta,Bertizarana,Malerrekaeta Bortziriak-i eskainitakowww.valledebaztan.com web orri berrituamartxan da. Herriak,turismoa, aktibitateak,kultura, alojamenduak,argazkiak eta bertzelakoberriak eskainiko ditu,gaztelerazetaeskuaraz,baita Baztanen eginendirenekitaldietajardueragarrantzitsuenenberri eman ere. Ondotik,berriz, argazki eta bideoekinilustratzeko asmoadu.Eskualdekobaliabideturistikoen berriere eman nahi du.Interneteko helbidehonen pean, Baztan JaimeViguriaren eskutikweborripertsonalaegonda gaur egun arte, Baztangoinformazioa sareanzabaltzeko.Orain,ordea,EskizInformatikakenlaguntzarekin, berrituagelditu da eta «Baztan-Bidasokoerreferentziazkoinformazio guneizatea du jomuga».ARGAZKIA: ONDIKOL‘Amaiur 2012 Haien ametsa gurea da’ ikuskizuna eskainiko dauztailean Amaiurren eta abuztuan MaulenAmaiur 2012 Haien ametsa gurea da ikuskizuna eskainiko da uztailean Amaiurreneta abuztuan Maulen. Horren berri eman zuten urtarrilaren 25ean Amaiurko HerrikoOstatuan egindako aurkezpenean. Juan Mari Aleman Amaiurko Gaztelua elkartekokideak eta Pier Paul Berzaitz artista sortzaileak ikuskizunaren xehetasunakeman zituzten. Beraiekin batera, Mirentxu Goienetxe aktorea eta Julian RekaldeAmaiurko alkatea izan ziren mahaian, Gaztelu Elkarteko bertze zenbait kiderekinbatera. Juan Mari Alemanek aipatu zuenez, ikuskizunak «dantza, antzerkia,musika, aziendak… uztartzen ditu eta historia kontatzeko bertze modu batda». Pastoralen antzera antzeztuko den proiektua Gaztelu Elkartetik lantzen hasiziren, baina Baztango eta inguruko hainbat eragileren laguntza izan dutela aipatuzuen. Gaztelak Nafarroa konkistatu zueneko bosgarren mendeurrena gogoratukoduenikuskizunartistiko-musikalauztailaren20eta21eaneskainikodaAmaiurkogaztelu aitzinean eta abudo sarrerak salgai paratuko dituzte ticketmaster.eswebgunearen bitartez. Sarrerak 12 eurotan egonen dira ekainaren 30era arte eta15 eurotan uztailaren 1etik aitzinera. Abuztuan Maulen izanen da ikusgai. MuskildikoPier Paul Berzaitz zuzendariarentzat harrotasun handia da honelako lan bateanaritzea. Izan ere, «Amaiur garrantzitsua da euskaldun batentzat, sinbolismoansartu gabe ere. Amaiurren zerbait egitea Euskal Herriarentzat ere garrantzitsuada». Ideia Zuberoarat ere luzatu dute eta Berzaitzentzat miresgarria da, «inoiz eginezdenegitasmoabaita».IkuskizunbizibatizanendelaereazpimarratuzuenBerzaitzek,«Nafarroa bizi dela erakutsi nahi dugu, historia ere aipatu eta NafarroarenEgunaren izpiritua atxikiz». Lau atal izanen ditu ikuskizunak: sufrimendua, erresistentzia,azken egunetako setioa eta gaur egungo Nafarroa. UEMAUEMAko bileraortzeguneanJoan den astean egitekoazen UEMAko bilera,azkenean, ortzegunhonetan, otsailak9, eginen da. Ordu etatoki berean izanen da,Arizkuneneako sabaian,18:00etan. BerdintasunaBerdintasunBatzorderako deiaBerdintasunBatzorderakodeialdi irekia egindu Udalak. Ortzegunhonetan, otsailak 9,izanen da udaleletxean,18:00etan. Herritarreijoateko gonbiteaegin zaie. Eliza-ondareakElizaren izeneanjarritako ondareakArtzapezpikutzakElizarenizenean inskribatutakoondareez, hitzaldiaizanendaasteazkenean,hilak8,Arizkunenean,Nafarroako OndarearenDefentsarakoPlataformaren eskutik.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 49BAZTANGIZARTEA ➜ LAN KONTUAK ARRAIOZKO HIPERMERKATUANNafar-Mendiko ‘gertakizun larriak’salatu ditu LABekNagusiarenkontrakosalaletak paratudituzteTTIPI-TTAPALAB sindikatuak Nafar-Mendisupermerkatuan«gertatzen ari direngertaera larri batzuenberri» eman du prentsaoharbidez.Merkataritzagunehonenkontradeusez duela eta kontrakokanpainarikezduelaeginnahigarbiutziduLABek,baina2010ekoekainean50 langilerekin zabalduzenetikgaureguneraarte«langileen kaleratzeak,irainak eta tratu txarraberezentzurikzabaleneaneguneroko ogia»direladiosindikatuaketaenpresakonagusiajoduerantzule.Kaleratzeei dagokie-nez,urteetaerdian,«20-25batlangilekaleratudira,kaleratze indibidualbatekin,gehienakmoduhagitz txarrean, inolakoerregulazio espedienteedota antzeko neurririkgabe», jakinarazi du.LABensalaketaurrutiragodoa: «langile batzueiantsietateaketaantzekopatologiak aurkitudizkiete medikuek, denaklanari lotuak daudenaketa bertan jasatenduten jazarpen laboraladelamedio».Gauregun,jazarpen hori tarteko,«badaudelangileakbajaegoeran daudenak,depresioa eta antzekopatologiakdiagnostikatuzaizkie»,dioLABek. Horrezgain, gaineratu du,«langileen aurkako mehatxu,irain eta eraso fisikoengatiknagusiarenkontra hainbat salaketaparatudirelabaiForuPoliziarenkomisarian, baitalan auzitegian ere».Honelako gertaerakNafar-Mendi supermerkatutiketa gertatzen direntokiorotikdesagertaraztekobereeskudagoenguztia eginen duelaaipatuduLABek,«ezdugulakoutzikoinongonagusiaklangileekiko horrelakojarrerarikizatea».SaharaztanelkarretaratzeaDuela 35 urte, otsailarenUTZITAKO ARGAZKIABozate auzoko transformadoreko obren baimenaz galdetu dioNaBaik alkateari2011ko buruilaren 16ko Tokiko Gobernu Batzordeak Iberdrolari Arizkungo Bozateauzoan dagoen transformazio zentroa berritzeko emandako obra baimenaren gaineangaldetu dio NaBaik alkateari. Baimena ematean, transformazio zentroak kokatueta eraikitzeko eta hiri lurzoruan eta lurzoru urbanizagarrian etxebizitzarakoerabilera duten jarduerak arautzen dituen ordenantza betetzen dela justifikatzekoeskatu du. Gisa berean, udal irizpideen ustezko aldaketa justifikatzea ere exijitudu. 2011ko ilbeltzaren 24an Bozateko transformadorean lanak egiteko obra baimenaeskatu zuen Iberdrolak eta otsailaren 2an Udalaren ezezkoa jaso zuen. Aldiberean,Iberdrolariespedienteaosatzekofaltazendokumentazioaeskatuzitzaiolaoroitarazi du NaBaik, bertzeak bertze, egin beharreko lanak ordenantza betezezan erranez. Iberdrolak errekurtsoa aurkeztu zuen, baina Udalak errekurtsoaezeztatu zuela dio NaBaik, baina gerora baimena eskatu eta eman ziola.27arekin, Saharar herriakerrepublika aldarrikatuzuen eta hori gogoanelkarretaratzea eginenda otsailaren 26anElizondoko plazan, igandea.12:30erakoegindudeialdia Saharaztan taldeak.

50 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ZILBETIKO HARROBIA ➜ EZTABAIDAREN ERDIANZilbetin harrobiaegiteko tunelerakoherrilurrak uztearenalde egin du UdalakUPN etaEzkerrak emandute aldekobotoa«aitzinekoan ere horrelaerabakibaitzen».Gaineratuzuenez, «honen ingurukoerabakiahartzeaplenoari dagokio, eta ezbertze inori».Otsailaren 2ko plenoa.ARGAZKIA: ONDIKOLTTIPI-TTAPAMagnak Zilbetin eginnahi duen harrobirakoeskatu den herrilurrendesafektazioa dela eta,lurra uztearen alde egindu Udalak. Otsailaren2ko plenoan eztabaidatuzen afera, eta UPNkobortz zinegotzien etaEzkerraren bi zinegotzienaldeko botoekin aterazen aitzinera. Bildukobortzbotoak,ordea,kontrakoakizanziren.Emaitzabera jaso zuen Bildurenherrigaldeketarenproposamenakere,kontrakozazpi (UPN etaEzkerrarenak) eta aldekobortz (Bildu).Erabakia KintokoMankomunitatera udalordezkariekeramateaereerabakizen.GarbiñeElizegialkateak,berealdetik,Batzar Nagusiak herrilurraez uztearen kontrahartutako erabakiaKintokoMankomunitateraeramanen zuela erejakinarazi zuen.EZKERRAREN ASANBLADAZilbetikoaferan,otsailaren2ko udal plenoanzer bozkatu erabakitzekoasanblada egin zuenEzkerrak urtarrilaren28an.80laguningurubilduziren, eta ohar bidezjakinarazi zutenez, «ahobatez Ezkerraren bozkadesafekzioaren aldekoaizatea» erabaki zuten,Ezkerrak asanbladan hartu zuen erabakia urtarrilaren 28an.BILDU: HERRI GALDEKETABilduk, berriz, herrigaldeketaegiteaproposatuzuenurtarrilaren31negindako agerraldian.Berehitzetan,«Ezkerraketa UPNk ez dute beraiekparteizanzirenBatzarNagusiko erabakiaerrespetatunahietagaiaerabakigunemurritzagobaterat eraman nahi dute».Hala, erabakigunea«baztandarguztienganahedatzea eta modu horretanerabakia hartzea,hau da, herri galdeketaegitea»,proposatuzuenBilduk.Etahorrelaezegitekotan,Batzar Nagusianalkate, juntero etaalderdiguztienpartehartzearekinbirritan hartuzen erabakia KintokoMankomunitatera eramanendutelaaipatuzuenagerraldian.Bertzetik, Ezkerrarenerabakia«guztizharrigarria»dela adierazi zuen,«hondarreko Batzar Nagusianbai Ezkerrakoekbaita UPNekoek ere,idatziak sartuz, eztabaidetaneta bozketan partehartuz praktikan BatzarNagusiarenzilegitasunaaitortu baitzuten,eta harrigarriagoa dena,Ezkerrakoek Batzar Nagusiarenerabakia onartukozutela publikokierranzutenbileran».BatzarNagusiko kideei etagai honetan lanean aritudirenekiko «errespetufalta nabarmena» irudituzaioBildurietaEzkerrari,«leialtasun falta larria»leporatu dio: «gaiaBatzarNagusiarenbidezkudeatuko genuelaadostuta, hitzartutakoahautsi dutelako».GOBERNUAREN BAIETZANafarroako GobernuakZilbetiko harrobiarenproiektua eta Kintokoerabilera publikoa«bateragarriak» direlaebatzi zuen urtarrilaren25ean,etaberaz,tunelaeraikitzearibideazabalikutzi zion. Gobernuakerran zuenez, «Magnarenproiektua osotasuneanegin daiteke, etahorrela, Nafarroa mendialdekoegonkortasunsozio-ekonomikoa bermatukoda».TALDE EKOLOGISTAHarrobiaren proiektuabertan behera uztekoeskatu du SEO/Bird-Life talde ekologistak.Salatu duenez, babestutakoeremutik 87.000pagobotanahidituMagnak,eta gainera, harro-ARGAZKIA: ONDIKOLARGAZKIA: ONDIKOLBilduk herri galdeketaegitea proposatuzuen urtarrilaren 31n.biaegitekoAldudemen-dianmoztunahiduenzu-haitz kopurua ez da horretaramugatzen. SEOrenarabera, Kintoan mineralagarraiatzeko eginnahi den tunelaren iparraldekosarrera aldean,dagoeneko 2.500 pagomoztudituzte.Desagertzekozoriandagoenokilgibelnabarra inguru horretanbizi dela ere jakinarazidu.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 51URDAZUBIOSPAKIZUNAK ➜ OTSAILAREN 19TIK 21ERAMozorrotzeko gaia60 eta 70.hamarkada garaiaizanen da igandeanLehendabizikoegunean bentazbenta ibilikodira eskeanTTIPI-TTAPAInauterietako egunofizialekin bat eginez,otsaileko hirugarren asteburuanospatuko dirainauteriak: otsailaren19tik 21era.Igandean, otsailak19, hasiko dituzte gazteekinauteriak. Goizeanelkartean gosalduondotik, mozorrotu etaDantxarinearako bideahartuko dute. Bentazbenta pasako dute egunatrikitilarietapanderojoleenlaguntzarekin.Gauean, herritar guztiendakopintxoak izanendira. Baina hortazaparte, mozorrotzekogaia ere luzatu dietegazteek herritarrei: 60eta 70. hamarkaden inguruanmozorrotzekogonbitea egin dute.Asteleheneanetaasteartean,otsailak 20 eta21, 10:00etan bildukodira gazteak. Ohituraden bezala, neskak baserritarrezjauntzita, etamutilak galtza zuriekin,zinta gorri-berde etakaskabelekin jauntzitaegin dute hitzordua. Biegunetanetxez-etxeibilikodira eta gauez pintxoakizanen dira herritarguztiendako.Biegunhauetan,Modestoakordeoilariarekindantzaldiaizanen da.INAUTERIAK | otsailaren 19tik 21era

52 | HERRIZ HERRIZUGARRAMURDIttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09MENDIA ➜ ATXURIA MENDI TALDEAREN HARAT HONATAKHerriari itzulia emanen dio AtxuriaMendi Taldeak otsailaren 26anUrtekoegutegia osatudu menditaldeakGIZARTEAARGAZKIA: MARGARI ETA KOROBortz urte ditu juxtu-juxtu argazki hunek, 2007ko otsailean atera baitzen, Otxondokokaskoan. Atxuria Mendi taldeak Santiago bideko zati bat egina du (Baiona-Lantz) etaetapa horietako batean ateratako argazkia da hau.Koro eta MargariAtxuria Mendi Taldeakaurtengo ibilaldienegutegia jakitera emandu. Urtarrilean, usaianbezala, San Antonenegon ziren, eta hortikaitzinera hauek izanendira irteerak: otsaileanZugarramurdiko itzuliaeginen da; martxoanBerriozarko mendietaraganen dira; apirileanErratzurat; maiatzeanHeleta-Baigura;ekaineanBera-Hendaia; iraileanAizkolegitik Etxalarrerat;urrian Kanbo-Urdazubi;azaroan Sara-Bera;etaabenduanAiakoharrietarat. Ateraldiakhilabeteko laugarrenigandean egiten dira,eta bortz oren ingurukoibilaldiak izaten dira.TitiriteroentopaketaTitiriteroen Topaketamartxan emateko bilkuraegin da. Aurtengoazortzigarren edizioa izanenda, eta apirilaren 21eta 22ko aste hondarreaneginen da.Gisa guztietako antzerki,titiritero eta marionetakikusteko aukerapulita izaten da, larunbataeta igande bitarteandozenabatemanaldieskaintzen baitira,eta denak ere dohainik.CEDERNA GARALUR ➜ ZUZENDARITZA BERRIAIsabel Elizaldedoneztebarra daCederna Garalurrekozuzendari berriaZuzendaritzaBatzordeaklehen bilkuraegin du berekinTTIPI-TTAPAJoan den abenduazgeroztik, Isabel ElizaldeArretxea doneztebarrada Cederna Garalur El-Isabel Elizalde Zuzendaritza Batzordeko kideekin.kartearenzuzendari-ku-deatzaile berria, elkartetikadierazi dutenez,«lurraldea ondo bainohobeto ezagutzen du,eta eskarmentu handiadu landa-garapeneaneta enpresa-kudeaketan».Urte berriarekinbatera hasi zen laneaneta urtarrilaren 30ean,Zuzendaritza Batzordearekinlehenbiziko bileraegin zuen.Zuzendaritzaren helburunagusia hasitakolan-ildoa indartzea etaNafarroako Mendialdea-LGP programarenARGAZKIA: CEDERNA GARALUR2012rakolehendeiaegiteaonartzea dira. Erakundeasendotzeareneta indartzearen aldekoapustua egina du zuzendaritzak,eta bidehorretan oinarrizko lanprintzipioaklau izanendirela jakinarazi dute:informazioa, komunikazioa,lankidetza eta zonaldearekikoeta bertakoeragileekiko zuzenekoharremana.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 53SARAOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAK OTSAILAREN 17TIK 19RAHerriko kantariek ikusgarriaeskainiko dute inauterietanHiru eskoletakoikasleek emanendiote inauterieihasieraJoana GUERENDIAINAurten, inauteriakotsailaren 17, 18 eta19anospatukodira.Ospakizunakostiral arratsaldezhasiko dira, hirueskoletako haurrakplazan elkartuko dira14:00etatik goiti eta ondotik,krakada eginendute.Larunbatean, otsailak18, gazteen inauteriaizanen da, eta etxezetxeibiliko dira auzoetanbarna. Arratsean,plazan bukatuko duteitzulia, eta Herriko EtxekoEdantegian kontzertuaizanen da eta gauagoxoan bukatzeko aukera.Gazteak etxez-etxe ibiliko dira larunbatarekin.Igandean, berriz,11:00etatik goiti plazaninauteriak eginen dira.Lehenik haur eta gazteendesfilea, ondotik,dantzak eta mutxikoaketa bukatzeko zanpantzarrenauzia. Aurten,Sarako kantariek ikusgarrittiki bat ere eskainikodute. 13:30ean deneiirekia izanen denbazkaria eginen da plazan,eta denbora txarrabaldin bada, Lur Berrigelan.ARGAZKIA: TURISMO BULEGOAErretretadunenbazkariaUrtero bezala, kontseiluakerretretaduneibazkaria eskainiko die.Larunbathonetaneginenda Lur Berrin eta tripotxakizanen dira jateko. FLASHSelauru husteaIgandean, otsailak 12,eskolapublikoarenburasoenelkarteak selauruhuste bat antolatudukiroldegian.Egunosoan iraganen da,ostatu bat izanen daeta taloak eta ogitartekoaksalduko dira.Kirol emaitzakUrtarrilaren 21a eguntxarra izan zen gure kirolarientzat.Errugbilariekgaldu egin zutenMendikotan7-0etaeskubaloikoneskak Arudyn16-14 galdu zuten.Urtarrilaren 29an,Saran basurdeek Narossekoekiparen kontra16-9 irabazi zuten.AbisuaOtsailaren 25ean Usopopkontrapasaeginenda Lur Berrin. Tokiakmugatuakdirenez,hobedira aitzinetik erosi.Salmenta puntuak ondokoakdira: HerrikoEtxeko Edantegia etaPleka, Berako Katakuostatua eta BaionakoElkardenda.Tokiakhamareuro balio ditu.info@ttipi.net(0034) 948 63 54 58

54 | HERRIZ HERRISENPEREttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09GIZARTEA ➜ BIZTANLERIA DATUAK5 680 lagun bizi dira herrian azkenzenbaketaren araberaLaster gureherri elkargoahiri elkargobilakatuko daDATUA68SORTZEizan ziren joan den urteangure herrian; 53 heriotzaeta 22 ezkontza.Herriko kontuakFranck DOLOSORUrte hastapen guzizbezala, herriko hautetsiekberen agiantzakeskaini dizkiete herrikoelkarteetako ordezkariei.Aurten ere BernardAuroy Uztaritzeko kantonamendukokontseilarinagusiak parte hartuzuen ekitaldian etahor,ChristineBessonartandere auzapezak jakinarazidu orotarat 5 680lagun bizi garela Senperen.Iaz, denerat 68 sortzeizan ziren, 53 heriotzeeta 22 ezkontza.Senpere hego Lapurdikoherri elkargoko kideada eta laster herrien artekoegitura hau hiri elkargoabilakatuko da.750 mila euroko aintzinkonduaizatetik 1,5milioikoa izanen du, beraz,alde batetik, 65 000lagun biltzen direlakozhor eta gainerat, lasterHendaiak15000biztanleizanen baititu ofizialki.Bi baldintza hauekbehar dira gure herrielkargoa hiri elkargo bilakatzekoeta lasterbiak beteak izanen dira.Bai EuskarariEuskararen aldekodinamikaberpiztekobilkuraeginen da Senperenotsailaren 23an, ortzegunarekin.HitzorduaUTZITAKO ARGAZKIAHerriko hautetsiak 2012ko aurrekontua prestatzen ari dira eta aurten 5 096 500euro baliatuko dituzte funtzionamendurako eta bertze 6 448 869 inbertsioakegiteko. Hauen artean daude bideak eta argiztapena bainan baita Urguri aldeaneginen den Utsalea deitu aparkaleku berria, aintzirako club house tenis jokalarienaterpe berria edo argazkian ageri den karrika nagusiko pilota plazakozahar berritzea ere. Lan hauek laster bururatuko dituzte eta itxura zinez berriaemanen dio gure errebote maitagarriari eta bere inguru hurbileneri.arratsaldeko 7etan finkatuada Elkartetxean.Euskara sustatzekoideiak bildu nahi dituberriki Bai EuskarariAkordioa eta ZiurtagiriaSenperen ere landu dituenKontseilua elkarteak.Liberak aldatzekoazken egunakBadira hamar urte jadanikeuroak baliatzenditugulaegunguziz,bainanfrankoak baldin badituzueoraino sakeleanedo armario zokoan,jakin ezazue egunguti baizik ez zaizuelagelditzen bilete hauekaldatzeko.Frantziako bankuakotsailaren 17an finkatudu azken epea eta hortikgoiti frankoek ez dutegehiago inolako baliorikizanen, ez dira gehiagoaldatzen ahalkoeuroen truke. Frankoakaldatu nahi dituenakFrantziako bankuakBaionako hiri erdialdeanduen bulegorat joanbeharko du, erranbezala, otsailaren 17abaino lehen.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09HERRIZ HERRI | 55.HERIOTZAKEZKONTZAKAiert Retegi Telletxea eta Mª NievesMujika Tapia, Igantzikoa eta Berakoa,urtarrilaren 14an Igantzin.Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 telefonoradeitu beharko du.SORTZEAKEñaut Bidart Zabaleta, Leitzakoa, urtarrilaren17an.Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 telefonoradeitu beharko du.AndréFalxa,Sarakoa,urtarrilaren29an,77 urte.Francisco Baraibar Iturralde, Elizondo-Arizkun,urtarrilaren 19an, 80 urte.FranciscoMendiburuAlmandozPantxito,Erratzukoa, urtarrilarn 22an, 92urte.Mª Teresa Santxotena Bidegain, Arizkungoa,urtarrilaren 20an, 67 urte.Mª Concepcion Eskudero Aranburu,Elizondon, urtarrilaren 22an, 93 urte.Jabier Lasarte Maia, Elbetekoa, urtarrilaren24an, 87 urte.Klara Arretxea Ibarra, Narbartekoa,urtarrilaren 25ean, 94 urte.Margarita Telletxea Goikoetxea, Leitzakoa,urtarrilaren 25ean, 64 urte.Fernando Lazkano Arrieta, Berakoa,urtarrilaren 27an, 72 urte.Jose Felix Aletxa Barrena, Lesakakoa,urtarrilaren 28an, 63 urte.Sor Monserrat Etxabarri Asiain, Elizondon,urtarrilaren 29an, 89 urte.Mª Asuncion Miura Etxeberria, Erratzukoa,urtarrilaren 30ean, 76 urte.BenanziaBengoetxea Gamiotea,Leitzakoa,urtarrilaren 30ean, 93 urte.Josefa Danboriena Sanzberro, Etxalarkoa,urtarrilaren 30ean, 89 urte.LorentxoPERURENA APEZETXEAFermina Loiarte Loiarteren alargunaGoizueta: 1917/10/13-Iruña: 2011/02/05I. URTEURRENAZenbat neke gorri, zenbat esker on!...Zenbat kontu xalo eta bertso airoso!...Segi horrelaxe, amarekin, goxo goxo.Ametsetan gu zaintzen: xur, alai, oso....ESKERRAK BIHOTZEZ, FAMILIAK,LAGUNDU DIOZUEN GUZIEILucianoIRIARTE AGUIRRE1956/10/07-2011/01/20I. URTEURRENAUrte luzea joan zaiguna,aurrerantzean bide iluna,zu gabe ezin bizi arren Luciano,gure bihotzetan utzitako maitasuna,oroitzapen on eta berotasunadire guretako argitasuna.ZURE EMAZTEA ETA ALABAK

56 | KIROLAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09Otsailaren 19an Julen Kañamaresen kontraaizkora apustua jokatuko du Xabier Mindegiak(Beintza-Labaien, 1984) Donezteben.12:00etatik aitzinera, aizkolari bakoitzakzortzi kanaerdiko eta bi oinbiko moztubeharko ditu. Alde bakoitzak 3.000 eurojokatuko ditu eta desafioa Nafarroako HerriKirol Federazioak kontrolatuko du.Dopinaren kontrako proba ere pasatubeharko dute. Beintza-Labaiengoarentzatbigarren desafioa izanen da eta apustuarenatarian, nola dagoen jakin nahi izan dugu.Xabier MINDEGIA | Beintza-Labaiengo aizkolaria«Aurkaria egur haundiekin pixka batdeskuidatuko den itxaropena dut»Xabier Mindegia aizkoran.16 URTEREKIN AIZKORAN«16 urte bete artepilotan aritu nintzeneta ez nuela deusegiten ikusita, pilotautzi eta aizkoran hasinintzen. Pixka batmoldatzen naiz etamoldatzen naizenbitartean, horrekinsegituko dut»APUSTUA BURUAN«Apustua dela eta,ez nago urduribaina buruan betipentsamenduhorrekin nabil. Lana,entrenatu eta lo, besterikez dut egiten».ARTXIBOKO ARGAZKIAG. PIKABEA | BEINTZA-LABAIENIkusmin haundia piztuduaurtengolehenbizikoaizkora apustuak, nahikoparekatuaizandaitekeelabaitiote iragarpenek.XabierMindegiaketaJulen Kañamaresek(Arostegi, 1989) jokatukodute,beintzarrakegindakodeiari Kañamaresekbaiezkoa eman zion,eta hitzordua otsailaren19aneginduteDonezteben,12:00etan.Apustuaren atarian,entrenamenduetanburubelarritopatu dugu Mindegia.«Asko» entrenatzenari dela aitortu digu,«besterik ez dut egiten,lana, entrenatu eta lo»,dio irribarrez. Eta egunaailegatu arte ez omen dubesterikeginen.Desafioadela eta, ez omen dagourduri, nahiz eta «buruanbetipentsamenduhorrekin»dabilen.Ezdaguttiagorako.Izanere,aldebakoitzak3.000 euro paratuditu jokoan, eta zortzikanaerdiko eta bi oinbikomoztu beharko dituzte.BioinbikoaketabikanaerdikoKañamaresekeramanen ditu plazaraetagainerakoakbeintzarrak.Halaxe adostu baitzutenapustua hitzartuzutenean. Bere egurraknolakoakizanendirengaldetzeraez gara ausartu.Are gehiago, galdetu gabe,ezduelaerranenerantzundigu. Beraz, egunaailegatubitartesekretua.Aurkariarenegurraknolakoakdiren ere ezin izanendugu aurretik jakin,baina Mindegiaren irudiko,«onak izanen dira».Bere bigarren apustuaizanen du Beintzakogazteak, lehenbizikoaOtañoren aurka jokatubaitzuen orain urte batzuk.Orduan ezin izanzuen irabazi, baina aldihonetan bi aizkolariak«berdintsu» ikusten ditu:«halere, egur haundiekinpixka bat deskuidatukoden itxaropena badut».Gainerakoan,apustuadela eta, denetarik somatudu inguruan: «batzukhainbeste diru jokatutaharrituakdaude,bestebatzuek ez duela merezidiote, baina batzukanimatu egiten naute».PILOTATIK AIZKORARAEtxean aizkora betiezagutu duen arren, 16urte bete arte ez zuen kirolhau probatu Mindegiak.Ordura arte, eskupilotan ibili zen: «16 urtebeteartepilotanaritunintzeneta ez nuela deusegiten ikusita, pilota utzietaaizkoranhasinintzen.Pixkabatmoldatzennaiz,eta moldatzen naizen bitartean,horrekin segitukodut», adierazi digu.Aizkoranhasietaberehalanabarmendu zen, probatuzuen urte bereaneginbaitzuentxapelketetarakosaltoa; Nafarroakohirugarrenmailakoan,hain zuzen. Martin aitaizan zuen irakasle.Gauregun,berriz,aizkorazaparte lanean erebadabiletalanaetaentrenamenduakegitekonolaedohalamoldatzenomenda: «lanarekin denboraguttiago izaten da entrenatzekoeta batzuetanilundutaaritzennaiz,ahaldenbezala».Bereastekomartxarenberriereemandigu: «pare bat aldiz aizkoranaritzennaiz,bestepare bat aldiz mendirajoatennaizetabatzuetangimnasiora».Zaintzendelaere kontatu digu, baina...:«juergautzidut,bainajatekoapixkabatgehixeagoere begiratu beharkonuke».Aizkoranongimoldatzen den arren,aurkari«asko»dituelakoandago: «ni baino puskazaizkolari hobeak badira».Eta aizkolari bataukeratzekotan DonatoLarretxea aipatu digu.Plaza, ordea, etxekoa:«Labaiengo plaza».Apustuakbainonahiagoomen ditu txapelketak,«apustuekin pertsonaasko estutzen delako».Dena den, orainapustuari heltzea tokatzenzaio eta bere aldetik,hilaren 19an ahal denaegiten saiatuko da.Bereaizanzenapusturakoideia eta berea izateanahidugaraipenaere.Eabada,gauzaknahibezalaateratzen zaizkion.

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09KIROLA | 57ERREMONTEA ➜ JOSU BALEZTENA ERREMONISTA PROFESIONAL OHIA«Min haundia somatzen nuen etaezin nuen erremontean segitu»Aguromenaldiajasodu berrikiGalarretanARGAZKIA: ORIAMENDIUrtarrilaren 26an omenaldia jaso zuen Baleztenak –ezkerretik hasita hirugarrena–.ARGAZKIA: ORIAMENDILehenbiziko Urrezko Erremontea Koteto Ezkurrarentzat2011ko erremontista onenari emandako Urrezko Erremontea Koteto Ezkurra doneztebarrarentzatizan da. Urtarrilaren 26an Galarretan eman zen lehen aldiz sarihau eta Oriamendi 2010 enpresak honela saritu zuen Kotetoren urte bikaina.38 urterekin, buruz buruko txapelketa ofiziala irabazi zuen Ezkurrak irail hasieraneta Orona buruz buruko Masterra urtarrilaren 7an. Gainera, binakako erremontetxapelketan finalerdietaraino ailegatu zen Aizpurua II.arekin eta horregatikguztiagatik lehenbiziko aldiz eman den Urrezko Erremontea eskuratu zuen.TTIPI-TTAPA | ERATSUNEskupilotanAspeenpresarekinibili ondotik,2008ko otsailean eginzuen erremonte profesionalerakosaltoaJosuBaleztena erantsundarrak.Ez zion, ordea,askorik iraun erremontekoibilbideak, eskuinekoeskumuturreanegindako eskafoidehausturak erremonteauztera behartu baitzuen.Hala, joan den urtarrilaren26ko ErremonteGalan agur- omenaldiaegin zion Oriamendienpresak Galarretan.Kontent hartu zuen eratsundarrakhori: «omenaldiajasotzeak ilusioaegin dit, ez naiz nabarmenduden horietakoabaina enpresa nirekinoroitu da eta espero eznuen opari polita da».Urrizarekin bikoteaosatuz,NafarroakoErremonteTxapelketan arizela hartu zuen min Baleztenak,eskumuturreanjasotako pilotakadabatenondorioz:«eznintzengelditu. Jokatzensegitu nuen eta finaleraailegatu ginen. Daukadankirol oroitzapenikhoberena da», dio.2 0 1 0 e k o u r r i a nebakuntza egin beharizan zioten eta martxoanazaldu zen berrizpilotalekuetara. Hilabeteeta erdi egin zituen.Mina, baina, jasanezinabihurtzenarizen:«eskumuturrekomina haundiazen eta berriz gelditunintzen. Ezin nuen.Uztail hasieran berrizegin zidaten ebakuntzaMadrilen, baina eboluzioaez zen oso ongi joaneta erretiratzea erabakinuen».Etageroztikezdaaskotanjoan Galarretara,lesionatua zegoela joatenhasi zelako eta gaizkipasatu zuelako: «jendeakbeti galdetzen zi-danetaeznuenongipa-satzen. Gerora, deskonektatuaegon naiz, niremunduan, eta orain,erretiratunaizelaetapresiohori gabe, Galarretarajoatenhasikonaiz».Erremontea uzteakpena eman arren, garbizuen «baldintza haietanezinnuelasegitu.Pilotariematean min haundiasomatzen nuen». Ebakuntzaegin beste erremediorikez zuela izanereuste du: «ebakuntzaegin ez banu, lesioakokerrera egin izanen luke.Nahitaezkoa zen».Erretiroa goiz ailegatubazaio ere, «enpresaknahi ez zaituelako uzteaokerragoa izanen zela»iritzi dio. Eta gaur egun,erremontea utzita, Irunentaxi-gidaria da. FLASHMigel Mari Urrutiakdenboraldi baterakoerremonteauztea erabaki duGauregungoerremonteprofesionalean, pilotaririkonenetarikoaden Migel Mari Urrutiasaldiastarrak denboraldibaterako erremonteauztea erabakidu, «arrazoi pertsonalak»tarteko Mexikorabizitzera joatea erabakiduelako. Otsailaren4an egitekoa zuenazken partida UrrutiaI.ak, baina hori bainolehen,urtarrilaren28anOskar anaiarekin baterajokatu zuen, anaiagazteenak 2010eanprofesionaletan debutatuzuenetik lehenbizikoaldiz. Baita irabaziere. Urtasun eta Aiz-puruaII.arenkontra40-38 irabazi baitzutenUrrutia anaiek. Oriamendi2010 enpresak,bere aldetik, Saldiaskoatzelariarenlanaeskertunahi izan du eta«egunen batean itzultzeaerabakiko balu,ateak zabalik izanendituela» adierazi du.Binakako AizkoraTxapelketaren bikanporaketaostiralean LeitzanEusko Label BinakakoAizkoraTxapelketakaurrerasegitzendu,etabikanporaketaLeitzanjokatukodira ostiral honetan,otsailak 10. Zilarrezkoeta gaztetxoenkategoriako bi kanporaketajokatukodira.Aldebatetik,RubenSaralegieta Arkaitz Olano,Jon Irazu eta MikelLasarenkontraarikodira.Bestetik, berriz, IkerVicente eta Mikel Olanok,EnekoSaralegietaJulen Larrea izanen dituzteaurkari. Lehia19:30ean hasiko daAmazabalpilotalekuan.

58 | AGENDAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09otsailak 9 - 23Informazioa bidaltzeko: info@ttipi.net edo 948 63 54 58InauteriakKontzertuakEmanaldiakOtsailaren 12an Aurreraelkartean bertsomerendua 19:00etan.Leitzaundi (Miel MariElosegi Luze, IñigoIbarra, Iñigo Sagastibeltza)vs. Bar-ideak(Jon Elizetxe, Iñaki Aleman,Kotte Plaza).LESAKABardoak 2012ESKUALDEA | 2012.02.16-21Inauteri ofizielekin bukatukoda mozorrotzeko garaiaUrte hasieratik hainbat herritandabiltzamozorroakbainaoraingoaninauteri ofizialen datak ailegatudira eta herriz herri izanendira disfrazak.BAIGORRI | 2012.02.11Erramun Martikorena eta berelagunak Baigorriko elizanIrulegiko Irratiaren 30. urteurrenarenospakizunen karietaratErramun Martikorena eta berelagunak kantari ariko dira Baigorrikoelizan.LEITZA | 2012.02.17Didgeridoo tresnaaustraliarrarekin musikaMusika tresna australiarrarekinemanaldia eskainiko du IbanNikolai musikariak AtekabeltzGaztetxean.Otsailaren 17an Arranoelkartean bertsoafaria. Rimak Exkaxko(Iñigo Olaetxea, EstitxuFernandez, Eneko Fernandez)vs.Mailope(Aritz Saragueta, OskarEstanga, Miguel AngelOrtiz de Guzman).ErakusketakLEITZAGuatemalako argazkiakPeritzanMikel Zabaletak Guatemalakoindigenei ateratakoargazki erakusketazabalik da Peritzan.InauteriakARANOOtsailaren 11n.ARANTZAOtsailaren 9tik 11ra.IGANTZIOtsailaren 10 eta 11n.DONAMARIAOtsailaren 10etik12ra.LEGASAOtsailaren 9tik 11ra.LEGASAOtsailaren 17 - 18an.SALDIASOtsailaren 24 - 25ean.BEINTZA-LABAIENOtsailaren 11n.URDAZUBIOtsailaren 19- 21era.BERAOtsailaren 11, 15, 16,19 eta 20an.BAZTANOtsailaren 11n hasieta 21a bitarte herrizherri inauteriak izanendituzte.DONEZTEBEOtsailaren 16tik 18ra.GOIZUETAOtsailaren 18tik21era.LESAKAOtsailaren 16tik 20ra.ETXALAROtsailaren 19tik21era.NAFARROABardoak 2012 bertso ekimenaherriz herriAbiatu da dagoeneko Bardoak2012, aurten ohiko Nafarroakobertso txapelketa ordezkatukoduen taldekakobertso ekimena. Joan den asteburuanzenbait saio egin zireneskualdean, baina hurrengoetanere izanen dira. Argazkianageri diren Beratarraketa Leitzaundi taldeak aurrezaurre izanen dira ortziral arratseanBerako Kaxerna gaztetxean.Baina Anizen eta Leitzanasteburu honetan etaLesakan eta Leitzan hurrengoanizanen dira saioak.LEITZAFutbito taldearen festaGaztetxeanOtsailaren 11n Atekabeltzfutbito taldeakfesta antolatuko duGaztetxean.BertsoakBERABardoak 2012Otsailaren 10eanKaxerna Gaztetxeanbertso afaria21:00etan. Beratarrak(Julen Zelaieta, PatxiCastillo, Aitor Elexpuru)vs. Leitzaundi (MielPROPOSAMENAMari Elosegi Luze, IñigoIbarra, Iñigo Sagastibeltza).ANIZBardoak 2012Otsailaren 11nAnizko elkartean bertsoafaria. Erauntsiak(Iker Gorosterrazu,Alazne Untxalo, AmaiaElizagoien) vs. Altzuri,Edurnezuri eta amaordeak(Iban Garro, JosuSanjurjo, Ioar Tainta).LEITZABardoak 2012LEITZABardoak 2012Otsailaren 19anGaztetxean bertso merendua19:00etan. Leitzata leitzarrak (JoxemaLeitza, Jose LuisBarberia Zili, MikelAzpiroz) vs. Jituk(Egoitz Gorosterrazu,Ander Fuentes Itturri,Maialen Belarra).IkastaroakLEITZAJendaurreko saioakprestatzekoOtsailaren 10ean «Entrenamendumentalajendaurreko saioakprestatzeko» saio praktikoaeskainiko du UrkoArozenak 19:00etanAtekabeltz Gaztetxean.KontzertuakBAIGORRIErramun MartikorenaIrulegi Irratiaren aldeOtsailaren 11nErramun Martikorenaeta bere lagunak (MikelMarkez, Xabi San Sebastian,Mixel Ducau,Galtxetaburu, ArkaitzMiner, Ixabela Jaury,Mahastizainak, Kantiruki)kantuz, 20:30etikaitzinera Baigorriko elizan,Irulegiko Irratiaren

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09AGENDA | 5930. urteurreneko ospakizunenkarietarat.Txartelak salgai aitzinetik12 eurotan IrulegikoIrratian eta BaigorrikoTurismo Bulegoan.Tokiean berean15 euro.LEITZADidgeridoo emanaldiaOtsailaren 17antresna australiarrarekinemanaldia eskainikodu Iban Nikolaik17:00etan Gaztetxean.Mendi ateraldiakBAZTANBaztangoMendigoizaleakOtsailaren 12an Burkaitzea-Artesiaga-Sagardei-Iturrioz-Karanton-Egozkuegaina-Utsesi-Lenaroz-Zubiriibilaldia eginen da(07:00).BERALabiaga Ttiki taldeaAkozperatOtsailaren 12anAkozperat ateraldia antolatudu Labiaga ikastolakoLarun Ttiki menditaldeak. 09:30eankotxez Postaseraino.ZinemaLEITZAZinemako saioakOtsailaren 10 eta12an Melancolía filmaikusgai zineman.Emanaldiak ostiraletan22:30ean eta igandetan19:30ean.BERAFilm laburrakGaztetxeanOtsailaren 17an filmlaburren emanaldia(“Zapatilla Films”) etadisfraz besta KaxernaGaztetxean 22:00etan.Gertaera guztiakikusteko, begiratu:www.ttipi.net(agenda) ENTRETENIMENDURAKO GAIAKLiburuaHaizelamiMITXEL MURUAJOXAN ORMAZABALELENA ODRIOZOLAElkar, 2011MusikaGorantz eroriANTTONBaga-biga musikaideiak, 2011InternetAiton-amonek kontatutaeuskal herrien historiaWWW.NIEUSKALDUNA.METROO.ESOrain dela urte asko, bazen Haizelami izenekoitsas lamina gazte bat. Haizelamik emakumezkoarengorputza zeukan, baina, hankak izanbeharrean, izurdearen tankerako isatsa zeukan,itsas lamina guztiek bezala. Horregatik, bikain egitenzuen igerian Haizelamik, izurde bat ematen zuen.Itsas laminek oso ongi abesten dute. Eta Haizelamiere abeslari aparta zen. Haizelamik abestenzuenean, haizea ere dantzan hasten zen, harroharroeginda.Elkarren Batela bilduman, 6 urtetik goitiko irakurleeizuzendutako istorioaren egileak Mitxel Muruaeta Joxeantonio Ormazabal dira. Marrazkigilea, berriz,Elena Odriozola. Muruak haur eta gazteei zuzendutakoliteratur lanak argitaratu ditu batez ereeta Pirritx eta Porrotx pailazoen ipuinen egilea da.Ormazabal irakasle izan zen lehenengo, editore ondoren.Urteak eta urteak haurrentzat ipuinak, poemak,kantak asmatzen eta itzultzen. Luzea da bereemari agortezina.Antton taldea 2011ko hasieran sortuko da Elorrion.Lor taldeko abeslaria, Lander, eta Antton,aitzinetik bakarlari modura aritutakoa, lehendik ereelkartu izan dira hainbat abesti biribiltzeko eta ikusidute talde modura funtziona dezakela proiektuak.Gainontzeko taldekideak laster arrantzatuko dituzte.Rami (Lor), Txaber (Malo) eta hainbat taldetanjo duen Mikel Nuñez. Ohartu orduko, hainbatkantu sorturik izatean hartzen du forma GorantzErori proiektuak. Antton taldearen lanak Gorantzerori… du izena. 2011ko irailean grabatu eta nahastuzuen Ondarroako Santos Records estudioanMikel Santos soinu teknikariak. Aldo Gilardikmasterizatu du Bartzelonako Hitmastering estudioan.Aiora Renteriak (Zea Mays) Ohe hutsegiak kantuanahotsa sartu du. Sustrai Kolinak Hartu arnasakantua idatzi du. Maitasuna ixil ixilik abestiarenhitzek Amets Arzallus, Sustrai Kolina eta EndikaZarrabeitiaren bertsoetan dute oinarri.Euskal herrien historia gure aitonamonek kontaturikoa.Honela definitzen da «Ni euskalduna»bideoblog berria. Izan ere, aitatxi-amatxiek gogoraekartzen dituzte hainbat euskal herritako istoriotxikiak. Gure herrien memoria gordetzea, euskalkidesberdinak biltzea eta bidenabarkoan, aitatxiamatxiekteknologia berrietara hurbiltzea dira proiektuberritzaile honen helburuak. Orain arte Bizkaia,Gipuzkoa eta Arabako hamar herrietako adinekoenistoriak bildu dituzte bideoblogean, baina herriaunitzetatik elkarrizketak egiteko eskariak jasotzenari dira. Beraz, proiektuak jaso duen harrera onaeta elkarrizketak egiteko eskari kopurua kontuanhartuta, etorkizunean Nafarroako eta Ipar EuskalHerrikoherrietarairistekoasmoaazaldudutewebgunearenkudeatzaileek.Nire aukeraCarlos SEMPERBerako Semper Autoeskolakoa«Alpeak etaNorvegiakofiordoak gustoraezagutuko nituzke»Autoeskolan goiz etaarratsaldezaritubeharizaten du eta gelditzenzaion astian «kirolaeta bateria jotzea ditutgustoko. Mendianibiltzea gustatzen zait»,dio Semperrek. Musikariere izana da, bainaduela urte batzuk utzizion taldean jotzeari,«baina tarteka grinakentzeko Zizkuitz txarangakoekinelkartu etasaio batzuk egiten ditugu.Urtean behin ez duguhutsik egiten SantaZiziliegunean.Taldebatekdeituz gero gustorahartzen dut». Kontzertuetaranahi baino guttiagojoatendaetaetxean«azken urte hauetanPirritx , Porrotx eta Marimototsdira nagusi berazahal dudanean neregaztetakotaldeakentzutenditut». Asteburukoplanik egokiena,«kotxea aparkatu, goizeanmendian bueltaederra eman eta arratsaldeanfamiliarekinherrianbueltaxkaematea»dela aipatu digu. Soberabidaiaria ez bada ere,Parisera egindako bidaiagogoratzen du eta»Alpeak eta Norvegiakofiordoak» gustoraezagutuko lituzke.

60 | MERKATU TTIKIAttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09ETXEBIZITZAKsalgaiERATSUN. 3 borda salgai,lureremuarekin.☎943217817.LESAKA. Herri erdianapartamentua salgai. Berriaeta aukera oso ona.☎ 9 4 3 6 3 6 2 0 9 / 6 0 5717999.ORONOZ-MUGAIRI.100 m 2 ko etxebizitza salgai.Mobleztatua. 3 logela,egongela, sukaldea, 2bainugela, jaki-gordailuaeta kanpora ematen duentrastelekua, urbanizaziopribatuan, lorategi haundia,aparkalekuak guzti e n t z a k o e re m u a n .220.000 euro. ☎ 620679145.BAZTAN, BIDASOA,ULTZAMA etaIPARRALDEAN- Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bordak,lokal komertzialak etanabeak salgai.IPARRALDE eta BIDASOAalderdietan- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.ZUGARRAMURDI- Baserria salgai 80.000metro 2 ko lur eremuarekin.- Etxe adosatuak bere lurrarekinsalgai.Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459anzabal@anzabal.comDONEZTEBE.Bipisusalgai,2 eta 3 logelakoak.Sartzeko prest. 96.000euro eta 108.000 euro.Aukera paregabea. ☎649472658.ARESO. Sastizar baserri-landetxeasalgai,25.000m 2 ko lur eremuarekin.☎649 707584.ITUREN. 90m 2 ko pisuasalgai: 3 logela, 2 bainugela,egongela, sukaldea,garajea eta trastelekuarekin.Oso egoera oneaneta guztiz mobleztatua.☎637 145801.LEITZA. Amazabalen pisuasalgai. Oso egoeraonean, bizitzera sartzekoprest. 90 m 2 ko pisua: sukaldea,bainugela, egongela,3 logela handi etatrastelekuarekin.Igogailuajarri berria eta berogailuarekin.Aukera ezin hobea.Ikus ezazu. ☎649 208310.ELIZONDO.MaurizioBerekoetxean(eliza gibelean)pisua salgai. Eguzkitsua,2logelaetabainugela,egongela,sukaldeaetabalkoi ederra. Aparkatzekoplaza eta trastelekua.Igogailua aparkalekutiksabairaino.☎628544929.DONEZTEBE. Ogiberrigainean,pisua salgai.2 logela,2bainugela, egongela,sukaldeaeta traste-MERKATU TTIKIA948 63 54 58info@ttipi.net edo www.ttipi.netSAIL HONETAN IRAGARKIA JARTZEKO 8€ ORDAINDU BEHAR DAARGAZKIAREKIN JARRI NAHI IZANEZ GERO 10€TTIPI-TTAPA aldizkariaren 2 zenbakitan etaTELEBISTA eta INTERNETen hilabete batez agertuko daOrdainketak Rural Kutxako 3008 0080 56 0703304329 kontuanTTIPI-TTAPAk ez du bere gain hartzen argitaratuak diren iragarkien ondoriozsortzen ahal diren operazioen erantzukizunikBASERRIAZERRIKIAZerrikumea(19 kilo): 43,00 € (=)Zerri gizena1,102 € kiloa. (=)Zerramak:0,460€ Kg/bizirik. (=)lekua.36m 2 ko terraza bikaina,osoeguzkitsua.Denahegoaldera. Prezio berria.☎656 770373.DONEZTEBE. 2 logelakopisu berritua salgai.Berogailuarekin. 15 m 2 kotrastelekua.☎630160353.IGANTZI. 70 m 2 ko pisuberriasalgai,2logela,bAinugela,kalefakzioa, marragarajean eta trastelekua.Osoargitsua.180.000euro. ☎670 218613.ETXEBIZITZAKerrentan ematekoELIZONDO.Logelabatekoapartamentua errentanemateko,igogailu,garajeplaza eta trastelekuarekin.☎650 095167.BERA. Itzea karrikan, 3logelako pisua errentanemateko.Eguzkitsua.Igogailuarekin.Garaje plazarekin.500 euro hilabetean.☎669 954135.BEHIKIAAretze gizenak:Idixkoak: €/kg. KanalExtra 4,49 (=)1.koa 4,19 (=)2.koa 3,95 (=)Urruxak: €/kg. KanalExtra 4,55 (=)1.koa 4,27 (=)2.koa 4,17 (=)BERA.Kanttonberrikarrikanpisua errentan emateko.Sukaldea eta egongelalurreko suarekin, 3logela, bainugela eta trastelekua.Igogailuarekin.Egoera onean. ☎ 652700200 / 615 733468.ETXALAR. Etxebizitzaerrentan emateko. ☎948635137.ETXEBIZITZAKerrentan hartuBORTZIRIAK. Bikotegazte bat pisu bila dabilBortzirietan errentan hartzeko.Mobleztatuaalagabea.☎675 892903.Inguruan etxea edo baserriaerrentan hartukonuke. ☎626 149164.LOKALAK/GARAJEAKerrentan emanLESAKA. Albistur karrikan,lur azpiko garajeaOharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen dutenaretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretze mestizoak:urruxak 100,00 (=)idixkoak 180,00 (=)errentan emateko. ☎618962937.LANAeskariakEmakume batek asteburuetanostalaritzanzerbitzuextrak eginen lituzke.Euskara eta frantsesadakizkiena. Zerbitzarimoduan esprientzia duena.☎679 210910.Neska tituluduna ileapaindegirenbatean lanegiteko prest, edo haurrakzaintzen. ☎ 607750553.Emakume batek adinekojendea zainduko lukeinterna moduan. ☎667230372.LANAeskaintzakBERA. Ibardingo jatetxebateanlanegitekojendeabehar da. ☎948 630708.Faxa 948 630754.ANIMALIAKsalgaiAhuntz enanoa salgai.☎618 562173.ANIMALIAKerosiAhate arra erosiko nuke.☎948 580231.DENETARIKsalerosketakHaritz amerikar eta gerezilandareak salgai.☎ 948 450888 (deitueguerdietan eta arratsaldetan).DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA(urtarrilaren 20tik 27ra bitarteko prezioak)Aretze nabarrak:urruxak 110,00 (=)idixkoak 120,00 (=)Zaldikoak: €/kSortuberriak: 2,91/3,01Zaldi-behorrak: 1,81/2,01Bildotsak: €/k6-8 kilokoak: 5,80/6,208-10 kilokoak: 4,60/4,80

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09MERKATU TTIKIA | 61SUNBILLA. Su egurrasalgai, lotean edo xehetua.☎659 867287 / 699461394.Remolkea salgai. Patrolarengurpilekin. 750 kilorentzako.☎629417078.Belar bola idorrak salgai.☎660 393436.Gasoliozko makina jasogailuasalgai, fenwickmarkakoa.☎948452078.Ehizako eskopeta paraleloasalgai, JZ markakoa,kanporatzaileekin.400 euro negoziagarri.☎619 283278.LEITZA. Plato dutxa berriasalgai. Fiora etxekoaeta Silex materialekoa.Neurria 160x65 eta 4 cmkoaltuera.Txuria. Prezioa:450 euro. ☎650217127.ORONOZ. Egurra xehetuasalgai. Pagoa eta haritza.Etxeraeramatenda.☎676 242520.ELIZONDO. Gitarra anplifikadorea50 W balbulatakoasalgai. Pantailaere salgai. ☎620 468282.Sukalde ekonomikoasalgai.Arruntegoeraonean.☎660 081754 (gauezdeitu).

62 | URTEBETETZEAKttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09urtebetetzeakArgazki soila: 4€; bikoitza: 8€Ordaintzeko: 1) Bulegoan, dirutan; 2) Hegoaldetik postaz, 0,34€ko 13 edo 26 seilu. 3) Iparraldetik postaz, 4 edo 8 €ko txekea; 4) www.ttipi.net bitartezUrdazubiko IZA-RO ETXEGARAI etaMIREN OIARZABALiloba-izebakurtarrilaren 8aneta 26an urteakbete dituzte. Zorionakpixpiretak!Aiora eta Nahia.LegasakoGAXUXA ZELAIETAEULATEk 5 urtebeteko dituotsailaren 18an.Aunitz urtez etamuxu haundi batIgantziko familiarenpartetik.Lesakako UNAXBEREAU IRIGOIENek4 urte betekoditu otsailaren10ean. Zorionaketa muxu haundibat Lesaka etaIturengo familiarenpartetik.UNAX BEREAUIRIGOIEN lesakarrak4 urte betekoditu otsailaren10ean. Zorionaketa muxu batEnaitzen partetik.Ongi pasazure eguna!Goizuetako UXUEAIZKORBE HERRE-RAk otsailaren21ean betekoditu 5 urte. Zorionaketxekoprintzesarentzateta muxu askodenon partetik.Goizuetako URKO APEZETXEALUJANBIOk urtarrilaren 22an 13 urteegin ditu eta Iturengo ARITZ etaGARAZI IÑIGO LUJANBIOk urtarrilaren29an urtea egin dute. Zorionak!Zorionak Beintza-LabaiengoAINHOA eta IBAIri urteak betekodituztelako otsailaren 10 eta 7an.Muxu potolo bat Labaiengo familiarenpartetik. Pasta eta kafetxoarenzain geldituko gara.AINHOA ZUBIALDE GRAJIRENAk urteakbeteko ditu otsailaren 10ean. Zorionakizeba! Noiz eta nola ospatukoditugu? Gu hemen zain gelditukogara, nahi baduzu txokolate bathartzen ahal dugu, hori bai, zuk ordainduta!Xune, Mirari, Unai, Jone,Aimar eta Lander eta Irungo familia.MAITE ETXENIKEgartzaindarrakurteak betekoditu otsailaren16an. Zorionaketa aunitz urtez!Muxu potolo bateta egun ederrapasa!MAIALENek urtarrilaren27an2 urte betezituen. Aunitzurtez gure printzesarieta milamuxu pottoloKaxkarra guztienpartetik.EtxalarkoMARIANJELESekurteak bete dituotsailaren 1ean.Zorionak zureurtebetetzeanIturraldekobordakofamiliarenpartetik.GIXANE TELLETXEA etxalartarrak4 urte bete ditu otsailaren 7an.Zorionak atta, ama eta Keparenpartetik.OIHAN LUJANBIO SANCHEZ sunbildarrakotsailaren 5ean 6 urte beteditu. Zorionak eta muxu handi batamatxoren partetik.OIHAN LUJANBIO SANCHEZ sunbildarrakotsailaren 5ean 6 urte beteditu. Zorionak eta muxu handi batfamilia osoaren partetik etaberexiki Edurneren partetik.ALAITZ IRIARTE GOMEZ beratarrak7 urte beteko ditu otsailaren 22an.Zorionak eta muxu haundi batfamilia guztiaren partetik. Eaberendu ona prestatzen duzun!

ttipi-ttapa | 559 zbk.2012.02.09PUBLIZITATEA | 63