18.11.2016 Views

Jaguar Magazine DESIGN – Dutch

Im Mittelpunkt der Jaguar Magazine Ausgabe 01-2016 steht DESIGN: Das Themenspektrum reicht von einem formvollendeten Jaguar über innovative Architektur bis hin zu kunstvollen Produkten, die von der Natur inspiriert wurden.

Im Mittelpunkt der Jaguar Magazine Ausgabe 01-2016 steht DESIGN: Das Themenspektrum reicht von einem formvollendeten Jaguar über innovative Architektur bis hin zu kunstvollen Produkten, die von der Natur inspiriert wurden.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Analoog & Digitaal:<br />

HOE MENS EN TECHNOLOGIE<br />

HAND IN HAND GAAN<br />

BIJ DE PRODUCTIE<br />

VAN GEWELDIGE JAGUARS<br />

THE<strong>DESIGN</strong> ISSUE<br />

PLUS: Miami’s bloeiende kunstscene, <strong>Jaguar</strong>s groeiende assortiment in een nieuw licht en de<br />

rijzende sterren van de designwereld, van mode tot architectuur en nog veel meer


AWARD-WINNING<br />

SOUND, WHEREVER<br />

YOU ARE


Image courtesy of Home Theater of Long Island<br />

Whether you enjoy your music collection in your home or in<br />

your car, Meridian systems provide you with the ultimate sound<br />

reproduction for a truly authentic listening experience.<br />

Recently awarded the accolade of ‘Best In-Car Audio System’<br />

by AUTOMOBILE magazine, we are proud to be the sole audio<br />

partner for both <strong>Jaguar</strong> and Land Rover.<br />

Performance and simplicity are at the heart of everything we do.<br />

If you’re looking for audio perfection <strong>–</strong> then look no further.<br />

meridian-audio.com


THE JAGUAR COLLECTION 2016<br />

READY WHEN<br />

YOU ARE<br />

Wherever you’re going and whatever you’re doing the <strong>Jaguar</strong> Collection offers a range<br />

of stylish, comfortable and adaptable clothing to fit.<br />

For this season we’ve injected a bold splash of colour and modern <strong>Jaguar</strong> branding to<br />

make up a selection of clothes that includes new jackets, scarves and hats as well as<br />

accessories and gifts that are both cool and practical.<br />

And, we’re all about family. We’ve introduced an even bigger selection of items<br />

designed especially for the children. As well as the ubiquitous t-shirt we’ve got drivers<br />

jackets, hoodies, backpacks, lunchboxes and more besides.<br />

The <strong>Jaguar</strong> Collection. Ready to go.<br />

For more information visit your local <strong>Jaguar</strong> Retailer.<br />

<strong>Jaguar</strong>.com<br />

THE ART OF PERFORMANCE


THE RUSH<br />

Meer grip<br />

Aangezien <strong>Jaguar</strong> nu van zijn al zijn<br />

modellen versies met vierwielaandrijving<br />

aanbiedt <strong>–</strong> van de XE tot de F-PACE <strong>–</strong><br />

vonden we het de hoogste tijd om ze<br />

allemaal over een aantal van de meest<br />

uitdagende wegen van het Verenigd<br />

Koninkrijk te laten scheuren. Blader naar<br />

p.58 voor de exclusieve fotoshoot<br />

waarbij de nieuwe productieauto’s tot<br />

het uiterste worden gedreven, plus een<br />

verkenningsrit met <strong>Jaguar</strong>s allereerste<br />

SVR-product <strong>–</strong> de ultieme F-TYPE<br />

AWD. Registreer je om online meer te lezen op: jaguar.com<br />

FOTO: Greg Pajo<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 5


INHOUD<br />

<strong>DESIGN</strong> is een woord dat soms wat te veel wordt gebruikt. Het wordt door overijverige<br />

verkopers te pas en te onpas in het iets langere ‘designer’ geschoven om allerlei producten dat vage tikje<br />

extra te geven. Dergelijke denkbeeldige ‘designartikelen’ worden, in de verkeerde handen, pure marketingclichés.<br />

Elk product heeft tenslotte een design, maar het ene design is al geslaagder dan het andere. In deze<br />

editie wordt het meer doordachte design in de bloemetjes gezet, gaande van uitmuntende <strong>Jaguar</strong>s <strong>–</strong> die<br />

altijd al voor hun elegante vormen bekendstonden <strong>–</strong> tot innovatieve en originele architectuur, door de<br />

natuur geïnspireerde producten die onze levenskwaliteit verbeteren, plus een reisverslag van wat onge t-<br />

wijfeld de opwindendste designgeoriënteerde stad ter wereld is. Om het geheel in evenwicht te houden,<br />

bevat deze uitgave ook technologische bijdrages over emissieverlaging en de aanstaande lancering van<br />

<strong>Jaguar</strong> in de toekomstgerichte wereld van volledig<br />

elektrisch racen in de Formule E. En uiteraard mogen<br />

in geen enkele uitgave van J-<strong>Magazine</strong> de prachtige<br />

foto’s van het uitbreidende gamma <strong>Jaguar</strong>s ontbreken<br />

<strong>–</strong> in deze editie met auto’s als<br />

artistieke stillevens in de studio,<br />

maar ook in epische volle vaart.<br />

Als de test met het assortiment<br />

<strong>Jaguar</strong>s met vierwielaandrijving<br />

één ding illustreert, dan is het<br />

wel dat pure schoonheid moet<br />

18<br />

worden aangevuld met uitmuntende<br />

functionaliteit, in dit<br />

geval karakteristieke prestaties<br />

en capaciteit. Zoals altijd.<br />

66<br />

34<br />

MEDEWERKERS<br />

Greg Pajo verdeelt zijn tijd tussen Austin<br />

(Texas) en Londen, maar is eigenlijk veel<br />

nuchterder dan het eerste deel van deze zin<br />

doet vermoeden. Hij neemt foto’s voor een rist<br />

klanten en is de man achter de verbluffende<br />

fotoreportage met de AWD-modellen in deze<br />

editie van J-<strong>Magazine</strong>.<br />

Gezien zijn hectische<br />

levensstijl is het design dat<br />

hij graag snel uitgevonden<br />

zou zien, een teleporteermachine<br />

of een gadget dat<br />

zijn hemden kreukvrij houdt<br />

bij transport<br />

Ben Barry weet een en ander over<br />

rijden met en schrijven over supersnelle<br />

auto’s voor magazines als CAR<br />

en AutoWeek, dus het was de geknipte<br />

auteur voor ons pittige artikel<br />

over vierwielaandrijving. Het gadget<br />

dat hij zou laten<br />

ontwerpen, is<br />

een paspoort-app<br />

voor zijn smartphone,<br />

“dat is dan<br />

alvast één zorg<br />

minder op mijn<br />

werkreizen”<br />

Trent McMinn is een naar Londen<br />

uitgeweken Australiër die portretten maakt<br />

voor Monocle, de Britse versie van Vogue en<br />

de Japanse versie van Wired. Voor ons<br />

hoofdartikel vereeuwigde hij de belangrijkste<br />

designers en ingenieurs die de <strong>Jaguar</strong>s tot<br />

de geweldige auto’s maken<br />

die ze zijn. Het design dat<br />

in zijn leven nog ontbreekt,<br />

is iets “waarmee ik mijn<br />

fotografiemateriaal de<br />

stad kan ronddragen<br />

zonder mijn rug te<br />

breken!”<br />

6 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


16<br />

50<br />

58<br />

08 Ignition<br />

We blijven bij ons designthema en hebben een aantal van<br />

de best ontworpen nieuwe producten en plaatsen<br />

verzameld, aangevuld met wereldwijd <strong>Jaguar</strong>nieuws<br />

16 Motorsport: <strong>Jaguar</strong> racet naar Formule E<br />

Lees ons exclusieve interview met teambaas James Barclay<br />

over <strong>Jaguar</strong>s opwindende, volledig elektrische raceplannen<br />

18 Van droom naar werkelijkheid<br />

<strong>Jaguar</strong>s mooi en functioneel maken is een zware opdracht<br />

die door designers en ingenieurs samen wordt uitgevoerd.<br />

J-<strong>Magazine</strong> zet hen allebei in de kijker in de 16 pagina’s<br />

tellende coverstory<br />

34 Reizen: Miami Nice<br />

We bezoeken de zonnige zuidelijke stad die zich in<br />

sneltreinvaart als Amerika’s belangrijkste centrum voor<br />

kunst en design ontpopt<br />

42 Infographic: De kracht van design<br />

Design doet dingen er niet alleen goed uitzien, maar<br />

kan ook een belangrijke invloed op de economie, de<br />

volksgezondheid en de veiligheid uitoefenen<br />

44 Wereldwijde designsterren<br />

We richten de spotlights op een aantal lichtende<br />

productdesigners en architecten die onze wereld aan het<br />

veranderen zijn<br />

50 Klassieke advertenties<br />

Laat J-<strong>Magazine</strong> je meenemen op een nostalgische trip langs<br />

een aantal van de mooiste klassieke <strong>Jaguar</strong>-advertenties<br />

44<br />

56 Profiel: De man die <strong>Jaguar</strong> redde<br />

We praten met de bedachtzame en bescheiden Ratan<br />

Tata, de man die zonder meer het merk gered heeft<br />

58 Testrit: AWD & F-TYPE SVR<br />

We gaan op zoek naar de beste open wegen in Wales<br />

en testen het nieuwe assortiment <strong>Jaguar</strong>s met<br />

vierwielaan drijving uit <strong>–</strong> inclusief de toch wel speciale<br />

eerste SVR-roadster in de <strong>Jaguar</strong>stal<br />

66 Geïnspireerd door de natuur<br />

De natuur moet evolueren om te overleven en heeft<br />

daardoor al heel wat ongelooflijke dingen en processen<br />

ontworpen. We zetten een paar ontwerpen van de mens<br />

in de kijker die door de natuur werden geïnspireerd<br />

72 Future power<br />

Hoe <strong>Jaguar</strong> de uitstoot op alle fronten vermindert, van<br />

benzine- en dieselmotoren tot de hybride en elektrische<br />

modellen van de toekomst<br />

74 Mijn <strong>Jaguar</strong> & ik<br />

In harmonie met het thema van deze uitgave maken we<br />

een profiel op van twee verschillende eigenaars met<br />

uitgesproken artistieke neigingen<br />

77 Laatste pagina: Achter de schermen<br />

Waarom fotoshoots in het diepe Wales riskant zijn en<br />

waarom het te gek is om designers te zien schetsen…<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 7


EUROPA<br />

Ignition<br />

Het is zomer. Tijd dus om andere oorden te verkennen,<br />

ACHTER HET STUUR TE KRUIPEN VAN OPWINDENDE<br />

AUTO’S, een brief te schrijven met een pen die<br />

u nooit meer kwijt wilt, of een bijzonder geschenk te<br />

kopen waarmee u een dierbare gelukkig maakt<br />

HET INTERIEUR<br />

WONDER WALLS BELGIË<br />

Kunt u maar niet beslissen welke kleur van<br />

verf of welk behangpatroon u voor uw<br />

volgende decoratieproject gaat kiezen,<br />

dan is er iets nieuws waar u misschien nog<br />

niet aan gedacht had: 3D-wandpanelen.<br />

Ze springen niet alleen in het oog, ze hebben<br />

ook een praktisch nut: ze verbergen<br />

oneffenheden en bieden een uitstekende<br />

geluids isolatie. U ziet ze regelmatig in<br />

restaurants met gevoel voor stijl en design,<br />

maar ook steeds vaker gewoon bij<br />

mensen thuis. € 295 per m 2<br />

arte-international.com<br />

DE ERVARING<br />

DE VERRASSING<br />

DE KUNST VAN HET RIJDEN<br />

Dit jaar organiseert <strong>Jaguar</strong> voor het<br />

eerst tal van buitengewone rijervaringen.<br />

Wilt u het opnemen tegen anderen<br />

op ons gloednieuwe Smart Cone-circuit,<br />

of cruisen op de wegen buiten de stad?<br />

Dit is uw kans om de kracht en de prestaties<br />

van een <strong>Jaguar</strong> aan den lijve te<br />

voelen. Meer informatie over een<br />

bijzondere rijervaring met professionele<br />

instructies vindt u binnenkort op<br />

jaguar.com<br />

DE WERELD IN EEN<br />

DOOSJE LONDEN<br />

De Engelse accessoiredesigner Anya<br />

Hindmarch heeft een unieke stempel<br />

gedrukt op het concept van de geschenkdoos.<br />

Haar Wow Boxes zijn<br />

tegelijk luxueuze souvenirs en kanten-klare<br />

geschenkdoosjes, ontworpen<br />

voor 11 verschillende gelegenheden en<br />

thema’s, van ‘vrijgezellenavond’ tot<br />

‘midlifecrisis’, telkens met een eigenzinnige<br />

opvulling. Iets heel ongewoons<br />

<strong>–</strong> een luxueus geschenk met gevoel<br />

voor humor. Vanaf € 193<br />

anyahindmarch.com<br />

8 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


HET VERBLIJF<br />

COTTON HOUSE HOTEL<br />

BARCELONA<br />

De lichte aankleding van de kamers<br />

en het aangepaste design<br />

vormen het perfecte decor voor<br />

een ontspannende avond na een<br />

dagje sightseeing. Reserveer een<br />

tafeltje voor twee op het beschutte<br />

terras, neem een siësta in een van<br />

de smaakvol afgewerkte slaapkamers<br />

en geniet van een cocktail aan<br />

de rand van het zwembad op het<br />

dakterras. € 295<br />

hotelcottonhouse.com<br />

DE SAMENWERKING<br />

MONTBLANC x MARC NEWSON ZWITSERLAND<br />

Het is zover: voor het eerst in zijn 110-jarige bestaan waagt<br />

accessoireproducent Montblanc zich aan een samenwerking,<br />

en het resultaat mag er zijn: gerenomeerd designer Marc<br />

Newson <strong>–</strong> bekend voor zijn horloges, meubilair en zelfs<br />

vliegtuigen <strong>–</strong> bewijst dat het lange wachten heeft geloond.<br />

De M-collectie combineert Newsons unieke zachtvloeiende<br />

stijl en accenten met Montblancs tactiele vakmanschap.<br />

De prachtige, uit hars vervaardigde pennen<br />

zijn verkrijgbaar in vijf modellen: als vulpen,<br />

rollerbal, balpen, screenwriter en art<br />

fineliner. Vanaf € 345<br />

montblanc.com<br />

DE RIT<br />

KLASSIEK RACEN<br />

<strong>Jaguar</strong> keert in 2016 terug naar het klassieke<br />

racen, onder andere op het circuit van Le Mans<br />

(juli), de Nürburgring en Oulton Park (augustus).<br />

Voor de <strong>Jaguar</strong> Classic Challenge staan een hele<br />

reeks <strong>Jaguar</strong>s van vóór 1966 wiel aan wiel aan de<br />

start van exclusieve <strong>Jaguar</strong>-races om onder meer<br />

de beroemde overwinningen van <strong>Jaguar</strong> in Le<br />

Mans te vieren. Wie zich hiervoor wil aanmelden,<br />

neemt best een kijkje op de website van de<br />

Historic Sports Car Club:<br />

hscc.org.uk/jaguar-classic-challenge<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 9


Relax<br />

Ontspan in Italië,<br />

kleedt u op z’n<br />

Zweeds en ga in<br />

Londen met de<br />

neus in de (<strong>Jaguar</strong>-)<br />

boeken zitten<br />

EUROPA<br />

JW MARRIOTT VENETIË, ITALIË Geen betere manier om<br />

Venetië in het hoogseizoen te bezoeken dan te kiezen voor<br />

een hotel op zijn eigen privé-eiland in de lagune met een<br />

eigen bootshuttle om u van en naar de stad te brengen.<br />

In het zwembad op het dakterras geniet u bovendien van<br />

adembenemende vergezichten over het water. Aardig.<br />

€ 360 jwvenice.com<br />

RUSSIA CALLING<br />

<strong>Jaguar</strong> heeft (samen met<br />

zustermerk Land Rover) een<br />

nieuw Experience Centre<br />

gebouwd in Moskou, Rusland,<br />

waar u als bezoeker lessen kunt<br />

volgen om uw rijervaring te<br />

verbeteren en u u kunt laten<br />

gaan op een twee kilometer<br />

lang circuit. jaguar.ru<br />

LICHT BOMBERJACK VOOR HEREN<br />

ZWEDEN Dit olijfkleurige Acne<br />

Studios-bomberjack met satijnen afwerking<br />

kunt u met zowat elk ander kledingstuk<br />

combineren. € 500 liberty.co.uk<br />

THE LOOK AND FEEL<br />

DE BOEKWINKEL<br />

VAN DE TOEKOMST<br />

LONDEN, ENGELAND<br />

In tijden van digitale boekenverkoop<br />

en expressleveringen<br />

aan huis, springt een initiatief<br />

dat de traditionele boekhandel<br />

heruitvindt er meteen uit. Het<br />

elegante design van Libreria in<br />

Hanbury Street in Londen is een<br />

reactie op de moderne obsessie<br />

met algoritmes en digitale<br />

afleidingen. Onafhankelijke uitgevers<br />

genieten er de voorkeur<br />

boven zwaar gepromote bestsellers<br />

en mobiele telefoons zijn<br />

niet toegelaten. Stilte a.u.b…<br />

libreria.io<br />

STIJL-<br />

GESCHIEDENIS<br />

Wilt u zich verdiepen<br />

in de designgeschiedenis<br />

van <strong>Jaguar</strong>,<br />

waag u dan aan<br />

deze 512 pagina’s<br />

tellende pil. € 110<br />

porterpress.co.uk<br />

10 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


N OORD- EN ZU ID-AMERIKA<br />

(Un)plug and play<br />

Ontdek een nieuw Mexico, print leuke<br />

(en betaalbare) gadgets in 3D, zet uw<br />

nieuwste zonnebril op… en mediteer in stijl<br />

ZET ‘M OP<br />

Zonnebrilexpert Ray-Ban<br />

heeft twee van zijn<br />

klassieke ontwerpen, de<br />

Clubmaster en Round,<br />

doen samensmelten tot<br />

de Clubround. Retro,<br />

maar met een moderne<br />

toets. Past iedereen. € 173<br />

ray-ban.com<br />

HET SCIFI-ONTSPANNINGSOORD MEXICO Architect Miguel Angel<br />

Aragonés is de man achter het ongewone en nieuwe hotel Mar Adentro Cabos<br />

langs de kust van Mexico’s Baja California. Het witte design aan de rand van<br />

de oceaan creëert een hemelse sfeer, die nog wordt versterkt door gastentablets<br />

waarmee je de kamer naar eigen behoefte kunt aanpassen <strong>–</strong> en roomservice<br />

kunt aanvragen. maradentrocabos.com<br />

3D BIJ U THUIS<br />

2016 wordt het doorbraakjaar<br />

voor 3D-printing, nu de eindeloze<br />

mogelijkheden ervan ook<br />

voor vele gezinnen betaalbaar<br />

worden. Het Amerikaanse cameramerk<br />

Polaroid, bekend vanwege<br />

de briljante eenvoud van<br />

zijn instantcamera’s, brengt het<br />

ModelSmart 250S op de markt,<br />

waarmee u al in drie klikken een<br />

houten of plastic 3D-print kunt<br />

maken. De camera houdt het<br />

bovendien simpel, met slechts<br />

10 mogelijke instellingen in<br />

plaats van honderden bij andere<br />

ca mera’s. € 1.860 polaroid.com<br />

NIEUWE ENERGIE<br />

ONGESLAGEN ORLANDO, VS De tweede, door <strong>Jaguar</strong> gesponsorde editie van de<br />

Invictus Games <strong>–</strong> het internationale sportevent voor gewonde en zieke militairen <strong>–</strong> die in<br />

mei 2016 in Orlando (Florida) werd georganiseerd, was opnieuw een succes. Op de foto<br />

hierboven zijn een paar leden van het Britse team samen met prins Harry te zien.<br />

DE PERSOONLIJKE<br />

MEDITATIECOCON<br />

De Headspace-app, die dagelijks aan meer<br />

dan zes miljoen gebruikers meditatieoefeningen<br />

en advies voor mindfulness aanbiedt,<br />

heeft nu, in samenwerking met de<br />

architecten van Oyler Wu, een fysieke<br />

meditatiecocon ontwikkeld. De ‘pods’<br />

met een ergonomisch interieur dat volledig<br />

uit hout is gesneden, zullen aanvankelijk<br />

alleen in openbare<br />

ruimtes worden gebruikt,<br />

maar de fervente<br />

meditatiefans staan al<br />

te popelen om zo’n<br />

meditatiecocon in huis<br />

(of kantoor) te nemen.<br />

headspace.com<br />

invictusgamesfoundation.org<br />

12 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


JAGUAR ACCESSORIES<br />

PERFORMANCE<br />

PERSONALISED<br />

<strong>Jaguar</strong> Approved Accessories let you put your personal touch on the new <strong>Jaguar</strong> F-PACE <strong>–</strong><br />

the Performance Crossover without performance compromise.<br />

Brought to life by the same team that engineered your vehicle, all <strong>Jaguar</strong> Approved<br />

Accessories are conceived with your F- PACE in mind. Beautifully styled and infinitely<br />

practical, they are designed to perfectly complement your car and lifestyle.<br />

When it comes to long-term performance and durability the same high standards apply.<br />

That’s why we rigorously test all of our accessories in extreme conditions. This brutal testing<br />

inspires the confidence that allows us to offer a comprehensive warranty on all <strong>Jaguar</strong><br />

Approved Accessories, giving you the peace of mind to enjoy the road, your way.<br />

For more information visit accessories.jaguar.com or your local <strong>Jaguar</strong> Retailer.<br />

THE ART OF PERFORMANCE<br />

Vehicle Shown: <strong>Jaguar</strong> F-PACE in Italian Racing Red, fitted with the following optional accessories <strong>–</strong> Roof Cross Bars, Roof Sport Box.<br />

Roof rails and cross bars are required for F-PACE roof mounted accessories. Roof rails are factory-fit and must be ordered at time of vehicle order.


AZIË<br />

KOREAN FRIED CHICKEN<br />

Iedereen kent wellicht de KFC-keten, maar hier<br />

staat KFC voor Korean Fried Chicken. Deze<br />

knapperige en heerlijk sappige lekkernij werd<br />

door de Koreanen verfijnd en gaat nu de<br />

wereld rond. Proeven kan bij Fuku in de New<br />

Yorkse wijk East Village. fuku.momofuku.com<br />

Groene Luxe<br />

Verdwaal in de Tasmaanse wildernis,<br />

wandel langs Japanse pelgrimswegen,<br />

verken China’s hoogst opwindende nieuwe<br />

weg, doe je te goed aan een perfect<br />

gebakken Koreaanse fried chicken, en nip<br />

van een ietwat ongewone Aussie-espresso<br />

AMANEMU, JAPAN<br />

Het nieuwste Aman Resort<br />

werd onlangs geopend<br />

in het spectaculaire<br />

Ise-Shima National Park,<br />

bekend voor zijn culinaire<br />

en culturele tradities,<br />

en is bereikbaar met<br />

de Japanse hogesnelheidstrein.<br />

Vanaf € 850<br />

aman.com<br />

PUMPHOUSE POINT<br />

TASMANIË<br />

Dit unieke hotel werd gebouwd<br />

in een oud pomphuis op 250<br />

meter van de oevers van<br />

het Lake St Clair in Centraal-<br />

Tasmanië. Hier komt u gegarandeerd<br />

tot rust. € 245<br />

pumphousepoint.com.au<br />

GADGET VAN EEN<br />

KOFFIEGEEK<br />

Australiër Mark Folker is<br />

verzot op koffie en heeft<br />

net de Trinity ONE<br />

uitgevonden. Die verenigt<br />

drie technieken <strong>–</strong> luchtdruk,<br />

conische filter en cold brew<br />

<strong>–</strong> in één heel apart design.<br />

€ 203 trinitycoffee.co<br />

EPISCHE UITJES<br />

XJ WERKT IN CHINA AAN COMFORT De spectaculaire 240 km<br />

lange Yaxi ‘Skyroad’ heeft ’s werelds langste dubbele spiraaltunnel<br />

en de langste aanhoudende hellingsgraad <strong>–</strong> onze <strong>Jaguar</strong>-ingenieurs<br />

trokken erheen om het passagierscomfort van de XJ te verhogen.<br />

14 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


MOTO RSPORT<br />

VIER WEETJES OVER FORMULE E…<br />

Formule E brengt de autosport terug<br />

naar een aantal van de grootste steden<br />

ter wereld. Tijdens de voorbije twee<br />

seizoenen vormden zowel Peking,<br />

Mexico City, Londen, Parijs als Moskou<br />

het iconische decor voor het<br />

sportspektakel<br />

TWEE AUTO’S PER RACE<br />

Net als bij Formule 1 hebben de<br />

raceauto’s niet voldoende brandstof, of<br />

<strong>–</strong> in het geval van Formule E <strong>–</strong> accuvermogen<br />

om een volledige wedstrijd uit<br />

te rijden. Momenteel voeren de<br />

Formule E-teams halfweg een wissel<br />

uit, maar…<br />

BATTERIJBOOST<br />

… verwacht wordt dat er vanaf 2018<br />

door de verbeterde levensduur van de<br />

batterijen geen wissel meer nodig zal<br />

zijn. Dat voorspelt alvast niets dan<br />

goeds voor de elektrische<br />

productieauto’s van de toekomst<br />

FANBOOST<br />

Een ongebruikelijk extra onderdeel<br />

van Formule E is dat fans hun favoriete<br />

piloten een duwtje in de rug kunnen<br />

geven door vóór elk event op hen te<br />

stemmen via de sociale media. De top<br />

drie krijgt dan extra elektrisch<br />

vermogen dat tijdens de race als een<br />

‘joker’ kan worden gebruikt. Stem voor<br />

<strong>Jaguar</strong>! Zie fiaformulae.com<br />

E-HELD<br />

NU JAGUAR OPWINDENDE PLANNEN<br />

BEKENDMAAKT OM TERUG TE KEREN<br />

NAAR DE RACEWERELD IN HET VOLLEDIG<br />

ELEKTRISCHE FORMULE E-KAMPIOEN-<br />

SCHAP, LEGT TEAMBAAS JAMES<br />

BARCLAY EXCLUSIEF AAN J-MAGAZINE<br />

UIT WAAROM, EN WAAROP<br />

WE ONS MOGEN VERHEUGEN…<br />

TEKST: Guy Bird<br />

16 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


W<br />

e hebben een spannende toekomst voor<br />

ons en elektrificatie maakt deel uit van de<br />

strategie, dus de stap naar Formule E was<br />

snel gezet,” aldus een enthousiaste James<br />

Barclay, teambaas van <strong>Jaguar</strong>. “De kennis en expertise<br />

binnen ons onderzoeks- en ontwikkelingsteam zullen van<br />

cruciaal belang zijn om succes te boeken. Daarnaast staat<br />

het legendarische motorsportteam van Williams ons bij als<br />

technische partner. We hebben eerder al samengewerkt<br />

met hen voor het C-X75-concept uit 2010. Zij leveren de<br />

batterijen voor alle Formule E-auto’s en zijn koplopers op<br />

het gebied van elektrische technologie. Toch is het <strong>Jaguar</strong><br />

zelf die de races zal rijden, dat is essentieel; we hebben ons<br />

lot zelf in handen.”<br />

Barclay heeft het over de op til staande terugkeer van<br />

<strong>Jaguar</strong> naar de racewereld. Het automerk zal deze herfst<br />

deelnemen aan het wereldkampioenschap Formule E <strong>–</strong> een<br />

competitie die binnenkort haar derde seizoen ingaat en<br />

ondersteund wordt door de Fédération Internationale de<br />

l’Automobile (FIA), de organisatie die ook toezicht houdt<br />

op de Formule 1. Maar waarom engageert <strong>Jaguar</strong> zich, en<br />

waarom net nu? Barclay vervolgt: “We tonen de wereld dat<br />

elektrische voertuigen bestaan en waartoe ze in staat zijn.<br />

Tegelijk vormt de Formule E een platform om elektrificatietechnologie<br />

te ontwikkelen. De volgende generatie<br />

elektrische voertuigen zal qua bereik aan de eisen van de<br />

meeste mensen voldoen en zal een energieke rijstijl<br />

toelaten. Psychologisch is er een grote stap voorwaarts<br />

gezet. Heel wat EU-landen (waaronder Groot-Brittannië)<br />

en Amerikaanse staten zijn overeengekomen om tegen<br />

2050 geen verbrandingsmotoren meer te produceren, dus<br />

er is een eindpunt in zicht. De vraag is wat daarna komt.<br />

Als je met race-ingenieurs praat, merk je dat ze ongelooflijk<br />

opgewonden zijn over het enorme potentieel van<br />

elektrische motoren qua prestaties en strategie. Deze<br />

auto’s zullen heel snel kunnen rijden. Het leuke aan dit<br />

kampioenschap is dat het de motorsport naar het hart van<br />

de grootste steden ter wereld brengt en dat het een publiek<br />

bereikt dat er anders niet mee in aanraking zou komen.<br />

We zijn ervan overtuigd dat de Formule E niet alleen de<br />

traditionele motorsportfans zal aanspreken die van het<br />

raceaspect houden, maar ook nieuwe fans die geïnteres seerd<br />

zijn in de technologie en de duurzaamheid.”<br />

“Het ongelooflijke is dat het racen er alleen maar beter op<br />

zal worden. Door de verschillen in elektrische motoren en<br />

versnellingsbakken zullen de auto’s allemaal hun sterke en<br />

zwakke punten hebben, waardoor zowel het racen als de<br />

inhaalmanoeuvres fantastisch kijkvoer worden. Elektrische<br />

voertuigen hebben al een krachtige lineaire versnelling in<br />

huis, en naarmate de technologie zich verder ontwikkelt,<br />

zullen de prestaties van deze auto’s er nog met rasse<br />

schreden op vooruitgaan.”<br />

“Ook in het verleden heeft <strong>Jaguar</strong> steeds de racewereld<br />

opgezocht om het merk te optimaliseren. De C-Type was de<br />

eerste <strong>Jaguar</strong> met schijfremmen, en de aluminiumstructuren<br />

en aerodynamica van D-Types uit het racecircuit<br />

werden later ook in de wegmodellen geïntegreerd.<br />

We hadden evengoed andere vormen van motorsport<br />

kunnen kiezen, maar Formule E was uiteindelijk de<br />

aantrekkelijkste optie.”<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 17


PEOPLE<br />

Van droom naar<br />

werkelijkheid<br />

JAGUAR IS INTRINSIEK VERBONDEN MET MOOI <strong>DESIGN</strong>, MAAR <strong>DESIGN</strong>ERS<br />

HEBBEN INGENIEURS NODIG OM HUN SCHETSEN IN AUTO’S OM<br />

TE ZETTEN DIE EVEN ELEGANT FUNCTIONEREN ALS ZE ERUITZIEN.<br />

J-MAGAZINE STELT U AAN EEN AANTAL SLEUTELFIGUREN VOOR…<br />

INTERVIEWS: Guy Bird / PORTRETFOTO’S: Trent McMinn / AUTOFOTO’S: Amos Fricke<br />

18 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


VAN PEN NAAR PAPIER<br />

Dit is hoe iedere <strong>Jaguar</strong> wordt<br />

geboren. Deze F-TYPE-schets<br />

werd speciaal voor J-<strong>Magazine</strong><br />

in een paar luttele minuten<br />

tijd gemaakt door Wayne<br />

Burgess, production design<br />

studio director<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 19


HET COMPLETE<br />

PLAATJE<br />

PEOPLE<br />

IAN CALLUM, 61<br />

Dagtaak: Hoofd design<br />

Vrije tijd: Ik teken voortdurend, niet<br />

alleen auto’s maar ook boten, grote<br />

jachten en horloges. En als ik niet zit te<br />

tekenen, haal ik de schroefsleutels boven<br />

en steek ik auto’s opnieuw in elkaar.<br />

Ik heb al een <strong>Jaguar</strong> MkII opgeknapt en<br />

als volgend project overweeg ik om een<br />

zo puur mogelijke E-Type te maken<br />

A<br />

ls ik met designers van andere<br />

autoconstructeurs praat, zie ik de<br />

frustratie die ze verbijten als de<br />

‘hard points’ van een auto ook echt ‘hard<br />

points’ blijken te zijn [de essentiële<br />

dragende componenten van de autostructuur<br />

waaraan niets veranderd kan worden].<br />

Bij <strong>Jaguar</strong> werkt de relatie tussen packaging,<br />

design en ingenieurswerk veel meer in twee<br />

richtingen. Voor het ontwerp van de F-PACE<br />

kregen we carte blanche. Omdat we de<br />

lengte van de F-PACE mochten kiezen,<br />

konden we de daklijn langer maken om een<br />

gevoel van snelheid te creëren. Die lijn<br />

hebben we nog verlengd met de achterspoilerlip.<br />

Bovendien wilden we de achterruit<br />

zo steil mogelijk maken. Door de<br />

verlengde carrosserie en de veranderde<br />

positie van de stoelen konden we daarin<br />

onze gang gaan. Met een kortere kofferbak<br />

hadden we die luxe niet gehad. We konden<br />

de grootte van de auto uiteindelijk puur op<br />

functie en stijl afstemmen.<br />

20 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


Ian Callum en Kevin Stride bespreken de<br />

onderbouw van de <strong>Jaguar</strong> op zoek naar de<br />

perfecte proporties <strong>–</strong> hier een schaalmodel<br />

van de Lichtgewicht Aluminium Architectuur<br />

PHOTOGRAPHY: LKJDÄLKJDF KJLÄKJ ÖÄÖK ; DFÄÖLKJÄLKDJ ÖÄDFÖÄ (2)<br />

KEVIN STRIDE, 46<br />

Dagtaak: Vehicle Line director<br />

Vrije tijd: Ik hou van mountainbiken,<br />

behoorlijk heftige<br />

toestanden met rotsen,<br />

voornamelijk bergaf. Als mijn<br />

tienerzonen allebei 16 zijn, ga<br />

ik de Megavalanche-race<br />

(gletsjerafdaling) met hen<br />

opnieuw doen. Ik heb het hun<br />

moeder nog niet verteld…<br />

I<br />

k wilde al <strong>Jaguar</strong>-designer worden toen ik<br />

zeven was. Naarmate ik ouder werd,<br />

besefte ik echter dat ik meer geschikt zou<br />

zijn als ingenieur. Ian heeft ons fantastische<br />

instructies gegeven en ons [ingenieurs] de<br />

belangrijke ingrediënten bijgebracht die een<br />

<strong>Jaguar</strong> uniek maken. Het gaat om proporties,<br />

vooral van de zitplaats tot het voorwiel.<br />

Voordat Ian zelfs maar vormen begint te<br />

tekenen, moet die dimensie dus eerst goed<br />

zitten. Als je al de rest wegdenkt, kun je<br />

gerust stellen dat alles van de voorkant tot de<br />

scheidingswand [die het motorcompartiment<br />

van de cabine scheidt, zie het schaalmodel<br />

van de F-PACE-architectuur, links] wordt<br />

bepaald door stijl en proportie.<br />

Het eerste waarop we ons bij de F-PACE<br />

geconcentreerd hebben, was de ophanging.<br />

We hebben er elke overbodige tiende van een<br />

millimeter uitgehaald om ze zo laag mogelijk<br />

te maken. Daardoor is ook de motorkap lager<br />

en ontstaat een unieke lijn die over de hele<br />

zijkant naar achteren loopt.<br />

Ook van essentieel belang was het design van<br />

de achterlichtcluster. Die wilden we zo smal<br />

mogelijk hebben om trouw te blijven aan de<br />

grafische stijl van de F-TYPE en tegelijk meer<br />

diepte te creëren rond het achteruitrijlicht.<br />

Door de specifieke wetgeving moest het licht<br />

vanuit heel wat verschillende richtingen<br />

zichtbaar zijn, dus maakten we al heel vroeg<br />

een ‘lichtmodel’ [met werkende lichten]. We<br />

hebben simulatiesoftware die licht opspoort<br />

en die ons 80% zekerheid geeft over de<br />

zichtbaarheid, maar met het ‘lichtmodel’ krijg<br />

je ook te zien welke delen eventueel in de<br />

schaduw liggen en meer. Bij dergelijke tests<br />

merk ik dan bijvoorbeeld drie dingen op,<br />

maar de designers zien er wel 50! Als gevolg<br />

daarvan hebben we de technologie in het<br />

witte rechthoekige achteruitrijlicht aangepast.<br />

We hebben één type led door een ander<br />

type vervangen omdat de elektronica erachter<br />

compacter was. Dat zijn de kleine technische<br />

dingen waarmee je de designvisie in realiteit<br />

kunt omzetten.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 21


PEOPLE<br />

INTERIEUR<br />

DAVE WALKER, 51<br />

Dagtaak: Hoofdingenieur,<br />

Vehicle Concept & Package<br />

Vrije tijd: Ik ga wandelen en<br />

kamperen met mijn twee<br />

tienerzoons. Ik hou ook van<br />

videospelletjes, mijn lievelingsspel<br />

is Team Fortress 2<br />

Mensen denken vaak dat<br />

ingenieurs zich alleen bezighouden<br />

met de cijfers en de<br />

fysica achter de auto, maar om die taal te<br />

beheersen moet je begrijpen wat een auto<br />

is en waar hij voor staat. Zo niet eindig je<br />

gewoon met een volkomen logisch, maar<br />

emotieloos vehikel. Een goede <strong>Jaguar</strong><br />

moet de emoties aanspreken. De manier<br />

waarop we de kofferruimte van de<br />

F-PACE hebben ontworpen, lijkt me een<br />

goed voorbeeld. Heel wat ingenieurs<br />

zouden waarschijnlijk op alle mogelijke<br />

manieren de kofferbak groter proberen te<br />

maken om extra bagageruimte te<br />

winnen, maar hebben daarbij te weinig<br />

aandacht voor de vorm. Wat wij doen, is<br />

proberen de kofferbak eenvoudiger en<br />

gebruiksvriendelijker te maken, zodat je<br />

echt het gevoel krijgt dat je er makkelijk<br />

grote voorwerpen kunt inleggen.<br />

Daardoor verlies je hier en daar<br />

misschien wel een halve liter volume,<br />

maar het eindresultaat ziet er gewoon<br />

veel beter uit. We hebben ook hard<br />

gewerkt aan de rijpositie. Van de stoel<br />

voorin hebben we bijvoorbeeld de neus<br />

twee graden naar omhoog gebracht en de<br />

achterkant twee graden naar omlaag. Het<br />

lijkt niet veel, maar het transformeert de<br />

auto. We hebben dynamica-experts het<br />

verschil laten testen en ze waren<br />

euforisch over de verandering. Er is nog<br />

een reeks aanpassingen aan de stoel,<br />

maar intrinsiek komt het erop neer dat je<br />

een beetje meer met de ‘knieën naar<br />

boven’ zult zitten en dat is de typische<br />

rijpositie voor een sportauto. Het geeft je<br />

dat sportieve gevoel. We hebben zelfs de<br />

hond van een van mijn ingenieurs <strong>–</strong> Roly,<br />

een golden retriever <strong>–</strong> digitaal gemeten<br />

om te beoordelen hoe gemakkelijk<br />

honden in en uit konden stappen. We<br />

hebben Roly zowel rechtstaand als zittend<br />

gemeten, want geloof het of niet, maar<br />

honden zijn groter als ze zitten.<br />

MENSEN DENKEN VAAK DAT INGENIEURS ZICH ALLEEN<br />

BEZIGHOUDEN MET DE CIJFERS EN DE FYSICA ACHTER DE<br />

AUTO, MAAR OM DIE TAAL TE BEHEERSEN MOET JE<br />

BEGRIJPEN WAT EEN AUTO IS EN WAAR HIJ VOOR STAAT<br />

DAVE WALKER, HOOFDINGENIEUR, VEHICLE CONCEPT & PACKAGE<br />

22 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


INFOTAINMENT-GOEROE<br />

Alister Whelan<br />

bespreekt het<br />

interieur met<br />

Dave Walker<br />

in het Design<br />

Centre<br />

ALISTER WHELAN, 40<br />

Dagtaak: Hoofd Interior Design<br />

Vrije tijd: Ik heb een kleine Fuji X-T1<br />

met magnesiumbehuizing. Het is<br />

een compacte camera, maar hij is<br />

met heel wat verschillende lenzen<br />

uitgerust en heeft mijn passie voor<br />

fotografie opnieuw doen oplaaien.<br />

Ik heb een jong dochtertje, dus van<br />

haar neem ik veel foto’s<br />

De ruimte die we binnen in de auto<br />

creëren, is even belangrijk voor de<br />

designers als voor de packagingexperts.<br />

Het gaat om het vinden van het<br />

juiste evenwicht tussen de metrieke analyse<br />

en de gepercipieerde kwaliteit, ruimte en<br />

gebruiksvriendelijkheid. Een van de<br />

mooiste dingen aan de F-PACE vond ik de<br />

manier waarop we dat sportieve rijgevoel<br />

hebben behouden. We hebben nooit eerder<br />

een auto gemaakt die zo praktisch is en we<br />

wisten dat gebruikers de hoge bestuurderspositie<br />

aantrekkelijk vinden bij SUV’s, maar<br />

we wilden dat het wel nog steeds als een<br />

<strong>Jaguar</strong> aanvoelde, dus hebben we aan de<br />

middenconsole steunpunten aangebracht<br />

en hebben we de ‘Riva Hoop’ (het door de<br />

Riva-raceboot geïnspireerde rondhout)<br />

onder aan de voorruit en onder aan de<br />

schouderlijn van de deur een beetje doen<br />

zakken, zodat het voelt alsof je daadwerkelijk<br />

in en niet op de auto zit.<br />

PETER VIRK, 37<br />

Dagtaak: Director of<br />

Connected Technologies<br />

& Apps<br />

Vrije tijd: Mijn baan is<br />

eigenlijk mijn hobby.<br />

Mijn huis is met alle<br />

mogelijke netwerken<br />

verbonden, zodat ik er<br />

voluit kan experimenteren.<br />

Fietsen maakt<br />

mijn hoofd vrij en geeft<br />

me tijd om na te<br />

denken. Ik heb thuis<br />

een tweeling, dus er<br />

gaat heel wat tijd naar<br />

mijn gezin<br />

Het departement dat ik leid, bestond<br />

drie jaar geleden nog niet. De<br />

wereld van de gebruiker verandert,<br />

dus moesten we de technologie van de<br />

gebruiker in de auto integreren. Er werken<br />

nu 28 mensen aan apps alleen en 400-500 in<br />

totaal voor infotainment. Mijn team werkt<br />

aan de gebruikerservaring, de zogenoemde<br />

InControl-apps, die van je telefoon op je<br />

voorruit worden geprojecteerd (HTML5-<br />

apps). Het centrale infotainmentscherm is<br />

van zeven inch naar 10,2 inch gegaan, dus<br />

het moet zo ontworpen worden dat het in de<br />

auto past <strong>–</strong> dat is de hardware <strong>–</strong> en dan<br />

overleggen we met het designteam zodat<br />

onze grafische toepassingen mooi samenlopen<br />

met de sfeer van het interieur. Het is<br />

geen gewoon navigatiescherm meer, het<br />

heeft audio, je kunt er tv op kijken, het geeft<br />

je de weersvoorspelling en leest het nieuws<br />

voor terwijl je aan het rijden bent (dat alles<br />

zonder je af te leiden).<br />

We willen een hybride systeem creëren,<br />

want als je rijdt, verlies je soms je verbinding<br />

en we hebben een systeem nodig dat zowel<br />

on- als offline kan worden gebruikt. In plaats<br />

van helemaal uit te vallen zal het systeem<br />

bijvoorbeeld vragen of je een bepaald<br />

muzieknummer via je telefoon of Spotify wil<br />

beluisteren. De gps-functie kan al je<br />

gegevens in een cachegeheugen bewaren<br />

terwijl je verbinding hebt, zodat je ook<br />

zonder verbinding nog de weg terug vindt.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 23


PEOPLE<br />

SIOBHAN HUGHES, 47<br />

Dagtaak: Chief Designer, Colour & Materials<br />

Vrije tijd: Ik ben aan het studeren voor een<br />

economiediploma, maar vind nog steeds tijd<br />

om te lezen, fietsen en badmintonnen<br />

IK HEB ALTIJD AL<br />

EEN AUTODESIG-<br />

NER WILLEN ZIJN,<br />

MAAR IK VOND HET<br />

OOK BELANGRIJK<br />

OM TE WETEN HOE<br />

AUTO’S WERKEN<br />

MARK WHITE,<br />

HOOFDINGENIEUR,<br />

CARROSSERIEBOUW<br />

KLEUR & MATERIALEN<br />

I<br />

n tegenstelling tot de meesten had ik<br />

geen kunstdiploma op zak toen ik<br />

deze baan kreeg. Ik volgde een opleiding<br />

kleisculptuur voor ik naar het<br />

departement Kleur en Materialen kwam.<br />

Daardoor kon ik 3D-vormen goed<br />

inschatten, en het helpt me om de intrinsieke<br />

eigenschappen van materialen aan<br />

te voelen <strong>–</strong> wat ze kunnen en niet<br />

kunnen. Ik streef ernaar om kleur en<br />

decoratieve elementen in het productieproces<br />

te integreren voor de designers<br />

beginnen te schetsen. Er worden materialen<br />

geselecteerd die bij een bepaald<br />

voertuig en een specifieke klant passen.<br />

De designers integreren die materialen<br />

vervolgens in de designthema’s, en dat<br />

beïnvloedt op zijn beurt de geometrie.<br />

Anders gezegd: de kleuren en het materiaal<br />

staan voorop bij het designproces.<br />

Lederstalen uit de uitgebreide<br />

collectie van Siobhan<br />

24 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


MARK WHITE, 56<br />

Dagtaak: Hoofdingenieur,<br />

Carrosseriebouw<br />

Vrije tijd: Luisteren naar<br />

rockmuziek, alles van Led<br />

Zeppelin en Deep Purple tot Foo<br />

Fighters en Skunk Anansie<br />

ZICHT VAN BUITENAF<br />

WAYNE BURGESS, 47<br />

Dagtaak: Production Design Studio<br />

Director<br />

Vrije tijd: Leadgitaar spelen in de<br />

rockband Scattering Ashes [die in<br />

2016 op het Download Festival<br />

speelt]. We spelen vrij donkere<br />

muziek die toch niet té hard is. Ik ben<br />

ook gek op vliegtuigen en bezoek<br />

vliegshows met mijn tweelingzoons<br />

H<br />

et is belangrijk om mensen zoals<br />

mijn collega-ingenieur en vriend<br />

Mark White te vinden die<br />

dezelfde passie voelen als wij. Ik zal hem<br />

missen als hij binnenkort met pensioen<br />

gaat. Als ik echt mijn tanden stukbijt op<br />

de vraag hoe we zijpanelen in één stuk<br />

kunnen stansen, dan bel ik gewoonlijk<br />

Mark op en vraag hem wat de mogelijkheden<br />

zijn. Het hele proces kan drie<br />

maanden duren. In overleg met Marks<br />

team kijken we hoe we de vormen zo<br />

strak mogelijk, de hoeken zo scherp<br />

mogelijk en de buitenpanelen zo puur<br />

mogelijk kunnen maken. Zo kunnen<br />

we aan het einde van de rit het product<br />

afleveren dat we voor ogen hadden.<br />

De grootste uitdaging bij de huidige<br />

<strong>Jaguar</strong>-modellen met hun brede schouders,<br />

zijn de aluminium zijpanelen.<br />

Hoe dieper de zijpanelen, hoe moei lijker<br />

ze immers te produceren zijn. Je kunt<br />

aluminium nu eenmaal niet eindeloos<br />

uitrekken. Het achterspatbord van de<br />

F-TYPE is met zijn eenvoudige gekroonde<br />

vorm eigenlijk het gemakkelijkst om te<br />

De achterlip van de F-TYPE moest<br />

uiterst voorzichtig worden gevormd<br />

om hem überhaupt te kunnen<br />

produceren (en hem er ook nog<br />

goed te laten uitzien)<br />

stansen. Ook de oesterschelpachtige<br />

vorm van de motorkap van de F-TYPE<br />

speelde een interessante rol. Door die<br />

vorm hebben we de lijn van de motorkap<br />

en het spatbord kunnen verlagen. Uiteraard<br />

hebben we daarbij rekening<br />

gehouden met de opgelegde vereisten om<br />

de schade bij een botsing met een<br />

voetganger zoveel mogelijk te beperken.<br />

Heel simpel uitgedrukt: als je de hele<br />

motorkap beweeglijk maakt <strong>–</strong> inclusief de<br />

wielkasten en spatborden <strong>–</strong> kun je de<br />

spatborden zo laag bouwen als je wilt. Je<br />

kunt ze immers naar omhoog laten<br />

schieten met pyrotechniek om voetgangers<br />

bij een frontale aanrijding op te<br />

vangen en weg te houden van de harde<br />

carrosseriedelen. Door deze pyrotechniek<br />

en beweeglijke spatborden kun je in<br />

de hoogte bijna 70 mm uitsparen, zowat<br />

het verschil tussen een sportauto en een<br />

berline. Een geweldige vondst!<br />

D<br />

e eerste baan die ik ooit had<br />

bij <strong>Jaguar</strong>, was het dak<br />

weghalen van de XJ-S uit<br />

eind de jaren 1980. De verkoop steeg<br />

van 20 naar 130 stuks per week, en ik<br />

heb sindsdien elke cabriolet ontworpen,<br />

van de XK tot de F-TYPE. Als<br />

kind wilde ik altijd al auto’s ontwerpen,<br />

maar ik wilde ook weten hoe<br />

auto’s werken, van de aerodynamica<br />

tot de packaging. Haalbaarheid van<br />

design is helemaal mijn ding. Als je<br />

de eigenschappen van aluminium<br />

onder de knie hebt, kun je zowat alles<br />

ontwerpen. Je moet alleen weten hoe<br />

ver je het rond een bepaalde vorm<br />

kunt wikkelen. Doordat [de voormalige<br />

legendarische <strong>Jaguar</strong>-aerodynamicus]<br />

Malcolm Sayer uit de vliegtuigindustrie<br />

kwam en veel met<br />

aluminium werkte, ontwikkelde hij<br />

een liefde voor het materiaal die<br />

iemand uit de staal- of auto-industrie<br />

misschien niet had gehad. Hij was<br />

een van mijn jeugdhelden <strong>–</strong> ik heb<br />

elke contour van de C- en D-Types en<br />

de XJ13 bestudeerd.<br />

Het gaat erom de essentie van het<br />

design te vatten en de soepele<br />

vormen die de ontwerper voor ogen<br />

had naar een haalbaar stansresultaat<br />

te vertalen. We hebben zelfs nieuwe<br />

legeringen ontwikkeld die ‘kneedbaarder’<br />

zijn om complexere vormen<br />

te kunnen produceren. Het is niet<br />

enkel een kwestie van leren omgaan<br />

met de beperkingen van het materiaal.<br />

Onze missie is het beschermen<br />

van het uitwendige oppervlak: de<br />

onderverdeling van de panelen en de<br />

‘look’ van het geheel; kunnen we de<br />

hele zijkant uit één stuk produceren<br />

of hebben we een afzonderlijk<br />

achterspatbord nodig? Dat hangt af<br />

van de oppervlakgeometrie waarmee<br />

we moeten werken.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 25


26 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


VOOR HET ONTWERP VAN DE F-PACE<br />

KREGEN WE CARTE BLANCHE<br />

IAN CALLUM, HOOFD <strong>DESIGN</strong><br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 27


JAGUAR HEEFT NU EEN<br />

VERBLUFFEND ASSORTIMENT<br />

MET VIJF VERSCHILLENDE<br />

MODELLEN <strong>–</strong> ZOVEEL KEUZE<br />

WAS ER NOOIT EERDER


BIJ JAGUAR WERKT DE RELATIE<br />

TUSSEN <strong>DESIGN</strong>ERS EN<br />

INGENIEURS IN TWEE RICHTINGEN<br />

IAN CALLUM, HOOFD <strong>DESIGN</strong><br />

F-TYPE SVR<br />

“Het originele kleimodel had een rechte schouderlijn die bijna verticaal tot aan<br />

de rand doorliep. De wetten van de fysica maakten het ons helaas onmogelijk<br />

om dat ontwerp in werkelijkheid om te zetten. De enige manier om die<br />

krachtige rand te omhullen, was om dat verticale element bij elke hoek van de<br />

auto om te buigen tot een hoek van 15 graden. Daardoor wordt de hoek meer<br />

open en de radius groter, maar visueel ziet het er nog steeds fantastisch uit<br />

en het kernidee is bewaard gebleven.”<br />

MARK WHITE, HOOFDINGENIEUR, CARROSSERIEBOUW


XF<br />

“We zijn het zo gewend om te googelen dat we van elk systeem<br />

verwachten dat het net zo werkt. We hebben ons nieuwe infotainmentsysteem<br />

daar dan ook aan aangepast. Je kunt de naam van een<br />

winkel of een postcode opzoeken en je mag daarbij zelfs spellingfouten<br />

maken. Om al die informatie in een auto te integreren heb je<br />

terabytes opslagcapaciteit nodig, maar met een ‘cloudoplossing’ kun<br />

je dat probleem omzeilen. Je hebt een hybride systeem nodig waarbij<br />

de navigatie-info in de auto geïntegreerd is en waarbij ‘de cloud’ voor<br />

verkeersinfo en andere toepassingen wordt gebruikt. Op die manier<br />

kun je ook zonder internetverbinding nog van A naar B rijden.”<br />

PETER VIRK, DIRECTOR OF CONNECTED TECHNOLOGIES & APPS<br />

XE<br />

“De verticale radiateurgrille, het ‘pure’ profiel van de motorkap en de koplampen<br />

onder die dreigende wenkbrauw zijn allemaal essentieel voor de attractieve verschijning<br />

van de XE en hadden makkelijk ten prooi kunnen vallen aan veiligheidsvereisten.<br />

We hebben het design echter millimeter per millimeter nagelopen en hebben<br />

de vereisten voor de botsveiligheid van voetgangers zo secuur geanalyseerd<br />

dat we uiteindelijk onze designvisie hebben kunnen omzetten. Bovendien werden<br />

we de veiligste in onze klasse met een vijfsterrenresultaat bij Euro NCAP.”<br />

WAYNE BURGESS, PRODUCTION <strong>DESIGN</strong> STUDIO DIRECTOR


“Bij de F-PACE staan de wielen ver naar voren,<br />

anders dan bij de meeste andere, gewonere SUV’s.<br />

Die hebben, simpel uitgedrukt, te veel motorkap<br />

en te veel overhang. Ook al bedraagt het verschil<br />

soms maar 25 millimeter: het effect is enorm.”<br />

IAN CALLUM, HOOFD <strong>DESIGN</strong><br />

F-PACE


XJ<br />

“Bij de XJ hebben we eerst een zeer eenvoudige interieurarchitectuur<br />

gecreëerd. Dat gaf ons een zee van mogelijkheden bij de verdere<br />

verfijning en verfraaiing. Dat is het geheim: hou de architectuur, de<br />

basislijnen en -structuren, zo eenvoudig mogelijk.”<br />

IAN CALLUM, HOOFD <strong>DESIGN</strong>


REIZEN<br />

Miami Nice<br />

MIAMI GROEIT IN SNELTEMPO UIT TOT<br />

AMERIKA’S NIEUWE CULTURELE<br />

HOOFDSTAD VOOR KUNST, ARCHITECTUUR<br />

EN <strong>DESIGN</strong> EN IS DUS THE PLACE TO BE<br />

VOOR ONZE <strong>DESIGN</strong> ISSUE-SPECIAL. LAAT<br />

U RONDLEIDEN DOOR J-MAGAZINE…<br />

TEKST & FOTO’S: Shiraz Randeria<br />

34 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


FLYING HIGH<br />

De hemel boven Miami door de<br />

ongewone lens van de Fly’s Eye<br />

Dome van architect Buckminster<br />

Fuller in het Design District. Deze<br />

geodetische koepel, die de ingang<br />

vormt van de ondergrondse<br />

parkeergarage, werd in 2014<br />

gebouwd op basis van Fullers<br />

ontwerp, met gebruikmaking van<br />

technologie waarover de architect<br />

in de jaren 1970 nog niet beschikte<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 35


REIZEN<br />

MIAMI GING IN HET VERLEDEN OM UITEENLOPENDE REDENEN<br />

OVER DE TONGEN, MAAR DE STAD HEEFT ZICHZELF RECENTELIJK<br />

OPNIEUW UITGEVONDEN EN ONTWIKKELT ZICH NU TOT<br />

EEN WERELDWIJD EPICENTRUM VAN KUNST EN <strong>DESIGN</strong><br />

APRYL THORNTON, HOSTESS,<br />

BASEMENT, EDITION HOTEL<br />

“Miami is het warmere en hippere zusje<br />

van New York. Vroeger zag je hier vooral<br />

‘s winters toeristen die uit de koudere<br />

noordelijke staten van Amerika kwamen<br />

om van de zon te genieten, maar intussen<br />

trekt de stad het hele jaar door bezoekers<br />

aan, zelfs tijdens de hete zomermaanden”<br />

36 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


<strong>DESIGN</strong><br />

DISTRICT<br />

Deze foto: De Fly’s<br />

Eye Dome van<br />

Buckminster Fuller.<br />

Links: Beeldhouwwerk<br />

van Le<br />

Corbusier van de<br />

Franse kunstenaar<br />

Xavier Veilhan in<br />

Palm Court.<br />

Linksonder: De<br />

neonverlichte<br />

ijsbaan in het<br />

Edition Hotel.<br />

Miami ging in het verleden om uiteenlopende redenen<br />

over de tongen. Tijdens de cocaïneoorlogen van begin<br />

jaren 1980 <strong>–</strong> vastgelegd in de iconische tv-dramaserie<br />

Miami Vice met Crockett en Tubbs <strong>–</strong> was de stad dé<br />

moordhoofdstad van de wereld.<br />

Tegelijkertijd had Miami ook lange tijd een reputatie<br />

als Noord-Amerika’s belangrijkste resort voor<br />

gepensioneerden.<br />

Recentelijk werden de drugsbendes echter buitenspel gezet en nu vindt de stad<br />

zichzelf opnieuw uit en ontwikkelt ze zich tot een wereldwijd epicentrum van<br />

kunst en design. Dé grote katalysator voor deze snelle verandering is Art Basel<br />

Miami Beach, de glamoureuze kunstbeurs die er sinds 2002 plaatsvindt.<br />

“Art Basel had en heeft een onmiskenbare impact op Miami’s kunst- en cultuurscene.<br />

Eén week per jaar richt de hele kunstwereld zijn blik op onze kunstenaars<br />

en culturele instellingen”, legt Brandi Reddick uit. Zij is conservatrice van het<br />

kunstprogramma Miami-Dade County Art in Public Places en heeft in die hoedanigheid<br />

een grote invloed op het lokale stadsbestuur. Ze is verantwoordelijk voor<br />

de gunning van opdrachten en heeft de leiding over openbare kunstprojecten. Ze<br />

plaatst de actuele kunsttrend van Miami in een historisch perspectief: “Je moet<br />

weten dat Miami al voor de komst van de beurs een bloeiende kunstscene had.<br />

Ons publieke kunstprogramma is ontstaan in 1973 en is een van de oudste en<br />

grootste van het land. De collectie bestaat uit meer dan 700 werken van internationaal<br />

erkende en in Miami gevestigde kunstenaars, verspreid over de county.”<br />

Maar Miami wordt niet alleen bejubeld om zijn beeldende kunst: Sinds 2005<br />

vindt de designbeurs Miami Design er plaats en de stad heeft het hele jaar door<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 37


REIZEN<br />

“HIER IN MIAMI ZORGT EEN<br />

ONDERSTROOM VAN EUROPESE<br />

EN ZUID-AMERIKAANSE FIJNGE-<br />

VOELIGHEID ERVOOR DAT GEEN<br />

ENKEL DECORATIEF ELEMENT<br />

TE OVERWELDIGEND WORDT”<br />

een aantrekkelijke cultuurkalender, met een internationale<br />

boekenbeurs, een filmfestival en de beroemde Winter Music<br />

Conference voor dancemuziek en dj’s.<br />

Door de nabijheid van Miami tot Cuba en Zuid-Amerika hoor<br />

je op elke hoek van de straat Spaans spreken, en de toestroom<br />

van geld uit Latijns-Amerika heeft voor een duidelijk<br />

zichtbare boom gezorgd van residentiële flatgebouwen,<br />

hotels en openbare kunstruimtes.<br />

Reddick verwijst naar de langetermijnvisie van de stad voor<br />

wat betreft de kunst in de openbare ruimte: “Meer dan<br />

tien jaar lang werden in het kader van het investeringsprogramma<br />

van de county culturele instellingen gepland, zoals<br />

het Adrienne Arsht Center for the Performing Arts, het Pérez<br />

Art Museum Miami, het Frost Museum of Science en het<br />

South Miami-Dade Cultural Arts Center.” Dankzij deze<br />

nieuwe kunstencentra, openbare gebouwen en bezienswaardigheden<br />

krijgt Miami nu ook de kans om uit te groeien tot<br />

de belangrijkste architecturale hotspot van het continent.<br />

De stad telt niet alleen het grootste aantal art-decogebouwen<br />

ter wereld, er verrijzen ook tal van nieuwe projecten van<br />

gerenommeerde architecten, zoals het Pérez Art Museum<br />

Miami van Herzog & de Meuron, het centrum voor het<br />

New World Symphony-orkest van Frank Gehry, en werken<br />

van Buckminster Fuller, Zaha Hadid, Isay Weinfeld, Bjarke<br />

Ingels en het plaatselijke bureau Arquitectonica. Zelfs<br />

de nieuwste parkeergarages krijgen een artistiek trekje.<br />

Mooiste voorbeeld hiervan is de elegante betonnen parkeergarage<br />

van Herzog & de Meuron <strong>–</strong> 1111 Lincoln Road <strong>–</strong> met<br />

een modezaak pal in het midden van de vijfde verdieping en<br />

meerdere penthouses. Aan de andere kant van de stad vind<br />

je een levensgrote kunstinstallatie van John Baldessari op<br />

de gevels van een gloednieuwe, met metaal beklede parkeergarage<br />

binnen het Design District, een lange strook van<br />

18 hoge gebouwen die sinds 2007 het langetermijnproject<br />

vormt van projectontwikkelaar Craig Robins.<br />

Het Design District is het summum van stedelijke<br />

commerciële metamorfose. Weinig aantrekkelijke<br />

opslagruimtes werden omgetoverd tot vlaggenschipwinkels<br />

voor Hermès, Tom Ford en Bulgari, verfijnd met een<br />

royale dosis prachtige openbare kunst. Als volgend jaar de<br />

derde en laatste bouwfase voltooid zal zijn, zullen 160<br />

winkels en kunstgalerieën hun deuren openen. Craig Robins<br />

ziet er ook op toe dat de kunst in de openbare ruimte in<br />

harmonie is met de winkels die er komen, zodat het centrum<br />

38 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


WAAR KUNST EN ARCHITECTUUR MET ELKAAR VERSMELTEN<br />

De wijk Wynwood (onder & rechtsonder) staat bekend om<br />

zijn straatkunst, cafés en galerieën. Links: de parkeergarage op<br />

1111 Lincoln Road, naar een ontwerp van Herzog & de Meuron.<br />

AMANDA FRAGA,<br />

MANAGER DRANKAFDELING, MICHAEL’S<br />

GENUINE FOOD & DRINK:<br />

“We zijn al sinds 2007 in het Design District<br />

gevestigd en waren de voorlopers van een<br />

nieuwe eetcultuur, waarbij we producten vers<br />

van het land op tafel zetten. Florida heeft een<br />

lang oogstseizoen en combineert heel wat<br />

internationale culinaire invloeden. Andere<br />

leuke uitgaansplekken zijn Brickell, met tal van<br />

nieuwe restaurants, en Wynwood, voor een<br />

koffietje of een biertje.”<br />

duidelijk naar voren komt als een allesomvattende culturele<br />

plek. Precies daarin ligt volgens Robins de kracht van Miami:<br />

“Al jarenlang komen grote kunstverzamelaars zich hier vestigen<br />

<strong>–</strong> Ella Cisneros, Carlos en Rosa de la Cruz en Norman en<br />

Irma Braman, om maar de belangrijkste te noemen. Zij<br />

waarderen Miami omdat de stad hun een hoge kwaliteit van<br />

leven biedt en omdat hier verschillende zakelijke belangen<br />

samenkomen.”<br />

“Deze al tientallen jaren in volume toenemende privéverzamelingen<br />

worden heel genereus tentoongesteld in onze<br />

plaatselijke musea of worden ondergebracht in speciaal<br />

daartoe gebouwde musea, zoals het de la Cruz Collectionmuseum<br />

in het Design District. Deze opvallend grote<br />

privéverzameling is een van de belangrijkste redenen<br />

waarom de toenmalige directeur van Art Basel, Sam Keller,<br />

Miami koos als tweede locatie voor zijn eerbiedwaardige<br />

show. En zoals we weten is Miami dankzij de komst van Art<br />

Basel het publieke bewustzijn binnengedrongen als een<br />

knooppunt van kunst en design.”<br />

Als Miami de plaats is waar Noord- en Zuid-Amerika samenkomen,<br />

dan ligt het epicentrum ervan in een gloednieuwe<br />

wijk in het voorheen ouderwetse Mid-Beach: Faena District.<br />

Acht gebouwen, gelegen aan de Atlantische Oceaan, vormen<br />

het ambitieuze project van de Argentijnse hoteleigenaar<br />

Alan Faena: een volautomatische parkeergarage die werkt<br />

als een gigantisch verkoopautomaat; een luxueus warenhuis;<br />

het Faena Forum, een centrum voor kunst en performance,<br />

ontworpen door Rem Koolhaas en zijn OMA; drie<br />

woontorens; het gastenverblijf Casa Claridge’s, het enige nog<br />

overgebleven gebouw in de buurt uit de Spaanse kolonisatie,<br />

en het opvallende Faena Hotel, een vernieuwde uitgave van<br />

het voormalige Saxony Hotel.<br />

De wijk is nog steeds in aanbouw, alleen de hotels en de<br />

eerste woontoren van Foster + Partners zijn op dit moment<br />

voltooid. “We wilden een unieke omgeving creëren, iets fris<br />

en hedendaags, om de mensen een dynamische ervaring<br />

van kunst, design, natuur, technologie en dienstverlening te<br />

bieden”, zegt Faena. Woorden als ‘luxueus’ en<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 39


REIZEN<br />

KUNST OP HET WATER<br />

Boven: Het in 2013 geopende Pérez Art Museum Miami <strong>–</strong><br />

dat eveneens door Herzog & de Meuron werd ontworpen <strong>–</strong><br />

focust op hedendaagse kunst uit Amerika, Europa en<br />

Afrika. Onder: Brandi Reddick, de curator van Miami-Dade<br />

County Art in Public Spaces, heeft de kunst in de stad een<br />

duwtje in de rug gegeven<br />

‘projectontwikkelaar’ wil hij niet in de mond nemen, hij ziet<br />

zichzelf veel meer als een urbane theaterdirecteur in een<br />

stad waar het publiek zowel toeschouwer als acteur is. “Heel<br />

het Faena-universum is een podium waarop elke ruimte heel<br />

nauwkeurig wordt gechoreografeerd tot een opeenvolging<br />

van in elkaar vloeiende dromen en acts”, voegt hij eraan toe.<br />

Een mooi voorbeeld van deze geraffineerde theatraliteit zijn<br />

de tuinen van het hotel, die worden gedomineerd door<br />

Damien Hirsts reusachtige kunstwerk Gone but not forgotten,<br />

een glazen vitrine met daarin een waarheidsgetrouwe<br />

reconstructie van een met bladgoud verguld mammoetskelet.<br />

Misschien klinkt het overdreven, maar als je hem zo<br />

‘in levenden lijve’ ziet, vormt deze dode mammoet, hoe bizar<br />

ook, het perfecte symbool van de stad Miami, zonder daarbij<br />

neerbuigend over te komen. Hij is mooi, modern en doet de<br />

glorie van weleer alle eer aan.<br />

Binnen in het hotel zijn de gastenkamers en de suites<br />

gemaakt naar een ontwerp van de Australische regisseur<br />

Baz Luhrmann en zijn vrouw, kostuum- en productieontwerper<br />

Catherine Martin. Essentieel is daarbij de matigende<br />

factor van de stad. Had het hotel langs de West Coast<br />

gestaan, zou het allemaal misschien wat protserig lijken,<br />

40 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


“ER IS EEN CONSTANT EVENWICHT<br />

TUSSEN KUNST IN DE OPENBARE<br />

RUIMTE ENERZIJDS EN BIG BUSINESS<br />

EN COMMERCIËLE OVERWEG -<br />

INGEN ANDERZIJDS. BOVENDIEN<br />

IS MEN ZICH BEWUST VAN DE<br />

NOODZAAK OM TALENT VAN EIGEN<br />

BODEM, NIEUWE WIJKEN EN<br />

GEMEEN SCHAPPEN TE STIMULEREN”<br />

maar hier in Miami zorgt een onderstroom van Europese en<br />

Zuid-Amerikaanse fijngevoeligheid ervoor dat geen enkel<br />

decoratief element te overweldigend wordt.<br />

In de lobby van het hotel, dat ook wel ‘de Kathedraal’ wordt<br />

genoemd, zijn grote wandschilderingen van Juan Gatti te zien<br />

die acht deugden afbeelden, waaronder gnosis, pax, amor en<br />

energos. De ruimte lijkt in geen enkel opzicht op een lobby <strong>–</strong> er<br />

is geen balie, alleen een paar gestoffeerde banken langs de<br />

muur <strong>–</strong> waardoor je als gast niet meteen overladen wordt door<br />

allerlei zakelijke verplichtingen, zoals een receptie en<br />

conciërge, computers, paperassen en stapels bagage. Het eerste<br />

wat je ziet, is simpelweg kunst. Eind dit jaar, wanneer Art Basel<br />

2016 in Miami georganiseerd wordt, zal het hele district<br />

voltooid zijn. Als dan het grote publiek de nieuwe wijk in trekt<br />

en de buurt gaat ontdekken, zullen Faena’s zware inspanningen<br />

aan de praktijk worden getoetst.<br />

Ook heel wat andere wijken van Miami hebben iets<br />

opvallends te bieden. Het Art Deco District in South<br />

Beach bijvoorbeeld, met zijn beroemde pastelkleurige<br />

en gebroken silhouetten, blijft floreren onder toezicht van<br />

monumentenzorg. Slechts een paar woonblokken bezuiden het<br />

Design District ligt Wynwood, een levendige buurt waar tal<br />

van galerieën, kunststudio’s, tattooshops en cafés te vinden<br />

zijn en waar het in het weekend wemelt van de straatkunst <strong>–</strong> en<br />

graffititoeristen.<br />

Brandi Reddick kijkt al uit naar de volgende uitdaging: “De<br />

wijk Little Haiti/Little River bruist van energie. Meerdere<br />

galerieën hebben er onlangs nieuwe ruimtes geopend, zoals<br />

Spinello Projects, Gallery Diet, Emerson Dorsch en het<br />

ArtCenter South Florida. Sommige van Miami’s bekendste<br />

kunstenaars hebben hier hun atelier: Edouard Duval-Carrié,<br />

Carlos Betancourt, Agustina Woodgate en Bhakti Baxter.<br />

En wat vooral belangrijk is, veel galerieën en kunstenaars<br />

kopen hier hun pand, wat voor hen een belangrijke financiële<br />

inves tering met het oog op de toekomst is.”<br />

En misschien is dit wel de sleutel tot het huidige succes van<br />

Miami: het is een stad waar handel en kunst op alle niveaus<br />

naast elkaar kunnen bestaan. Er is een constant evenwicht<br />

tussen kunst in de openbare ruimte enerzijds en big business<br />

en commerciële overwegingen anderzijds. Bovendien is men<br />

zich bewust van de noodzaak om talent van eigen bodem,<br />

nieuwe wijken en gemeenschappen te stimuleren. Het valt niet<br />

meer te ontkennen: Miami is op dit moment State of the art.<br />

OVERNACHTEN<br />

FAENA HOTEL MIAMI BEACH <strong>–</strong> Het Faena<br />

Hotel maakt deel uit van een groep gebouwen<br />

(met o.a. het Faena Forum hierboven)<br />

en is Miami’s meestbesproken hotel. Met<br />

kunstwerken van Damien Hirst (onder), een<br />

cabaretclub en een exquis restaurant wil<br />

het de concurrentie met de wereldtop<br />

aangaan<br />

ALOFT MIAMI BRICKELL <strong>–</strong> Een eenvoudig,<br />

maar zeer interessant ingericht hotel vlak<br />

bij de binnenstad<br />

THE MIAMI BEACH EDITION <strong>–</strong> Ian Schragers<br />

hotel mikt op een jong publiek, met een<br />

adembenemende, compleet witte lounge,<br />

bowling- en schaatsbaan, een nachtclub en<br />

rechtstreekse toegang tot het strand<br />

BEZOEKEN<br />

PÉREZ ART MUSEUM <strong>–</strong> Een prachtig kunstmuseum,<br />

bereikbaar met de gratis Metromover<br />

WYNWOOD DISTRICT <strong>–</strong> Een straatkunstparadijs<br />

met talloze kleine galerieën,<br />

kunstateliers en cafés<br />

LITTLE HAITI/LITTLE RIVER DISTRICT <strong>–</strong><br />

Een nieuwe thuis voor interessante<br />

kunste naars, met grote nieuwe galerieën en<br />

ateliers<br />

ETEN EN DRINKEN<br />

MICHAEL’S GENUINE FOOD & DRINK <strong>–</strong><br />

Uitstekende keuken met producten vers<br />

van het land<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 41


De kracht van design<br />

voor en na<br />

We onderzoeken hoe goed design de wereld veranderd heeft,<br />

op het gebied van economie tot sport en van gezondheid tot veiligheid<br />

INFOGRAFIC: Peter Stadden / RESEARCH: Carmen Safdari & Guy Bird<br />

1 CULTUUR:<br />

MIAMI <strong>DESIGN</strong><br />

DISTRICT<br />

(sinds 2007)<br />

2<br />

Het deel van Miami dat nu<br />

Design District wordt genoemd,<br />

was vroeger een verwaarloosde<br />

buurt met niet veel meer dan<br />

een paar meubelwinkels. Anno<br />

2016 is het een bloeiende<br />

kunstbestemming<br />

VOOR<br />

0<br />

Kunstgalerieën,<br />

cafés en<br />

modewinkels<br />

NA<br />

160<br />

Kunstgalerieën,<br />

cafés en<br />

modewinkels<br />

ECONOMIE:<br />

APPLE<br />

(cruciaal jaar 1997)<br />

1997 was het jaar waarin Steve Jobs als CEO naar Apple terugkeerde en<br />

waarin Jonathan Ive tot senior vice president van de afdeling Industrieel<br />

Design werd gepromoveerd. De wereld kocht de iMac, iPod, iPhone en iPad<br />

en de marktkapitalisatie van het bedrijf schoot de hoogte in<br />

STEVE JOBS<br />

JONATHAN IVE<br />

$ 586<br />

miljard<br />

2016<br />

$ 1<br />

miljard<br />

1998 2016<br />

1987<br />

1997<br />

42 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


3 SPORT:<br />

GROTERE<br />

TENNISRACKETS<br />

(leind jaren 1970)<br />

4<br />

Door hout door<br />

synthetische materialen te<br />

vervangen werden rackets<br />

groter en lichter, wat de<br />

topspin, de snelheid en<br />

de vaardigheid binnen het<br />

tennis bevorderde<br />

GEZONDHEID:<br />

AUTOMATISCHE EXTERNE DEFIBRILLATOR (AED)<br />

(1990*)<br />

Overlevingskansen<br />

bij<br />

hartstilstand<br />

buiten het<br />

ziekenhuis<br />

Met AED<br />

50%<br />

*Draagbare defibrillatoren<br />

werden in de jaren<br />

1960 ontworpen, maar<br />

werden pas veel later op<br />

grote schaal in gebruik<br />

genomen. Tegen 1990<br />

waren alle ambulances in<br />

Groot-Brittannië ermee<br />

uitgerust<br />

Zonder AED<br />

14 %<br />

tot eind jaren 1970<br />

9 x 27”<br />

200 rpm<br />

topspin<br />

5 TOERISME:<br />

6<br />

GUGGENHEIM MUSEUM BILBAO<br />

(geopend in 1997)<br />

Deze Noord-Spaanse stad was een onbeduidende toeristische bestemming tot<br />

het bestuur en plaatselijke sponsors in een verbluffend kunstmuseum van de hand<br />

van de wereldvermaarde architect Frank Gehry investeerden. De economische<br />

transformatie van de stad was zo groot dat men nu spreekt van “het Bilbao-effect”<br />

= 25.000 bezoekers<br />

VEILIGHEID:<br />

GORDELS<br />

(eerste driepuntsgordel<br />

gestandaardiseerd in 1959)<br />

Tot<br />

75%<br />

minder dodelijk risico<br />

voor passagiers<br />

ACHTERIN<br />

1000 rpm<br />

+500%<br />

to p spi n<br />

1992: 100.000<br />

na de jaren 1970<br />

10 x 27”<br />

OPEN!<br />

1 miljoen levens<br />

gered sinds 1959<br />

1997: 300.000<br />

2006: 1.000.000<br />

Tot<br />

50%<br />

minder dodelijk risico<br />

voor passagiers<br />

VOORIN<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 43


CULTUUR<br />

Designsterren<br />

VAN ARCHITECTONISCHE<br />

VISIONAIRS TOT<br />

PRODUCT<strong>DESIGN</strong>ERS<br />

EN DIGITALE EN<br />

GRAFISCHE GENIEËN:<br />

J-MAGAZINE STELT<br />

ZEVEN <strong>DESIGN</strong>ERS<br />

VOOR DIE MET HUN<br />

ORIGINALITEIT DE<br />

WERELD VERANDEREN<br />

TEKST: Johnny Tucker<br />

INTERIEUREXPERT: LEE BROOM<br />

Lee Broom ontwerpt en produceert zijn eigen interieurproducten<br />

vanuit een studio in het hart van de wijk<br />

Shoreditch in Londen en is een ware wervelwind van<br />

energie. Om een idee te geven waartoe de man in staat is:<br />

toen de meesten er vorig jaar voor kozen om een paar<br />

producten te lanceren op het grootste jaarlijkse designevent<br />

in Milaan, nam Broom een rits winkels over, maakte er één<br />

van en creëerde The Department Store waarin hij niet<br />

minder dan 20 nieuwe ontwerpen voorstelde. De winkel had<br />

zelfs een eigen Londense taxi voor de deur staan en een<br />

portier in uniform.<br />

Zijn vastberadenheid inzake design is verbazingwekkend.<br />

Eén huls in carraramarmer voor een tl-buis <strong>–</strong> passend ‘Tube’<br />

genaamd <strong>–</strong> moest maandenlang worden getest en leverde<br />

een berg gebroken marmerstukken op voordat de bedenker<br />

ervan exact kon creëren wat hij voor ogen had gehad. De<br />

meesten zouden het al lang opgegeven hebben.<br />

Broom heeft een gevoel voor esthetiek dat qua vormen en<br />

kleuren vaak teruggrijpt naar de jaren 1980, en naar materialen<br />

van discrete en elegante eenvoud, van het genoemde<br />

marmer tot het kristalglas van twee van zijn populairste<br />

ontwerpen <strong>–</strong> lampenkappen gemaakt van oude karaffen,<br />

en kristallen gloeilampen die een prachtige schaduw van<br />

geslepen glas werpen als ze worden aangezet.<br />

Boven: Brooms handelsmerk:<br />

kristallen gloeilampen die een<br />

spectaculaire schaduw<br />

werpen. Rechts: Lee Broom<br />

en zijn gamma lichtgevende<br />

halvemanen. Onder: Interieur<br />

voor het restaurant Old Tom &<br />

English in de wijk Soho.<br />

44 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


<strong>DESIGN</strong>-SUPERKOPPEL: NERI & HU<br />

Linksboven en rechts: The Waterhouse<br />

at South Bund, Shanghai. Boven:<br />

Together Chairs voor Fritz Hansen.<br />

Lyndon Neri en Rossana Hu wonen in Shanghai en<br />

werken binnen het brede designspectrum van klein<br />

meubilair <strong>–</strong> waarvan er heel wat voorbeelden te vinden<br />

zijn in hun eigen winkel Design Republic <strong>–</strong> tot architectuur.<br />

Ze begonnen hun reis aan de Berkeley-universiteit in<br />

Californië voor ze oostwaarts trokken, via Harvard en<br />

Princeton en grote architectenbureaus aan de Amerikaanse<br />

oostkust naar Shanghai, waar ze in 2004 neri&hu<br />

oprichtten. Vanuit dat “centrum van hedendaagse chaos”,<br />

zoals ze de stad zelf noemen, behouden ze een blik op de<br />

wereld met projecten van de Filippijnen tot Londen, waar ze<br />

net nog een kantoor hebben geopend.<br />

Hun architecturale canon is breed en reikt van het Oxford<br />

International College in Changzhou (China) over retailparken<br />

tot zelfs een kerkhof. De meeste lof oogstten ze<br />

evenwel met hun hotelwerk, in het bijzonder het Waterhouse-hotel<br />

in Shanghai, waar het oude magazijngebouw tot<br />

op het bot werd gestript. De hoofdfoyer, te bereiken via<br />

monumentale verroeste stalen deuren, is een gigantische<br />

huizenhoge lege ruimte met een betonnen incheckbalie, een<br />

dramatisch statement dat coole elegantie ademt.<br />

Op welke schaal ze hun<br />

projecten ook maken, Neri &<br />

Hu behouden steeds een<br />

briljant evenwicht tussen oog<br />

voor detail, zin voor vormen<br />

en liefde voor materialen<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 45


CULTUUR<br />

SPECIALIST IN HOTEL<strong>DESIGN</strong>: ANDRÉ FU<br />

Als een architect vindt dat zijn naam genoeg<br />

aantrekkingskracht heeft om onder een<br />

eponymisch merk voorwerpen te ontwerpen, zal<br />

hij meestal opteren voor accessoires, kantoorbenodigdheden<br />

of misschien meubelen die aanleunen bij voorwerpen<br />

die hij voor een recent project heeft ontworpen. Fu is<br />

echter een andere weg ingeslagen en lanceert een eau de<br />

toilette met de naam Fargesia, voor mensen en interieurs,<br />

verpakt in een mooi bamboedoosje.<br />

De jeugdig ogende Fu maakte vooral naam in de wereld van<br />

hoteldesign. Als u een globetrotter bent met een hang naar<br />

luxe, heeft u misschien wel al overnacht in een van de<br />

paleizen die door Fu zijn ontworpen, waaronder het Upper<br />

House in Hong Kong en het Fullerton Bay Hotel in Singapore.<br />

De benijdenswaardige architect staat op de loonlijst<br />

van hotels als Maybourne, Four Seasons, Shangri-La,<br />

Swire, Capella en Park Hyatt. Hij heeft ook restaurants<br />

ontworpen, zoals Kioku in Four Seasons Seoul en Motif in<br />

Tokio. Ook werkt hij voor detailhandelaars als Louis<br />

Vuitton, agnès b en Lane Crawford.<br />

Grote foto: Theebar<br />

aan het onthaal in<br />

L’appartement,<br />

Hong Kong, voor<br />

Louis Vuitton.<br />

Boven: Het buitenterras<br />

Clifford Pier<br />

in het Fullerton Bay<br />

Hotel Singapore.<br />

46 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


Het initiatief ‘One Laptop Per Child’ oogstte zo veel respect<br />

dat het op de Rwandese bankbiljetten werd vereeuwigd.<br />

SURFER MET SOCIAAL BEWUSTZIJN: YVES BÉHAR<br />

Het cliché wil dat de meeste Californische surfers gezapige types<br />

zijn die graag hippe woorden gebruiken. Yves Béhar is net dat<br />

tikkeltje anders. Hij surft, dat wel, maar hij neemt de intensiteit<br />

van het surfen ook mee naar alles wat hij verder nog in zijn leven doet,<br />

waaronder ontwerpen. Eigenlijk is hij veel meer dan een designer en<br />

verkondigt hij dat designers de nieuwe ondernemers zijn. Hij werd in<br />

Zwitserland geboren, maar woont in San Francisco en is de perfecte<br />

exponent van de opstartcultuur van die stad. Hij ontwerpt niet alleen<br />

producten voor Prada, Samsung, Swarovski, Kodak en SodaStream,<br />

maar is ook chief creative officer bij Jawbone, een bedrijf dat draagbare<br />

fitnessapparaten produceert (Béhar draagt er een aantal van op zijn<br />

arm). Béhar heeft ook een groot ‘designstudio-fuseproject’ <strong>–</strong> de naam<br />

zegt veel over zijn aanpak <strong>–</strong> compleet met een eigen gecureerde galerie.<br />

Hij vindt zelfs de tijd om te werken aan projecten met sterk sociaal<br />

geëngageerde inslag, zoals het initiatief ‘One Laptop Per Child’, dat<br />

technologie ter beschikking stelt van kinderen in ontwikkelingslanden.<br />

Het pioniersproject oogstte zo veel respect dat het op de Rwandese<br />

bankbiljetten werd vereeuwigd. Béhars jongste project bevindt zich dan<br />

weer aan het andere uiteinde van het spectrum: hij ontwierp een collectie<br />

luxehorloges voor Movado.<br />

Helemaal bovenaan:<br />

Leergierige Afghaanse<br />

schoolmeisjes met<br />

de laptops van Béhar.<br />

Boven: Een fitnessapparaat<br />

van<br />

Jawbone, waar Béhar<br />

(links) chief creative<br />

officer is.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 47


CULTUUR<br />

Het werk van Soh is<br />

fascinerend en licht<br />

verontrustend: stel je<br />

een film van David<br />

Lynch voor met<br />

Alexander McQueen<br />

als creatief directeur<br />

DIGITAL NATIVE: SHAWN SOH<br />

Shawn Soh is er eentje om in het oog te houden.<br />

Hij kan nog niet bogen op een gigantisch oeuvre<br />

of klantenbestand, maar hij heeft puur talent in<br />

overvloed waarmee hij het wel eens erg ver zou kunnen<br />

brengen. Deze voorspelling is bijna volledig gebaseerd<br />

op zijn afstudeershow in de Londense kunstschool<br />

Central Saint Martins in 2015 (waarvoor hij samenwerkte<br />

met filmmaker Nathanael Brooks).<br />

Digital Afterlife is een video waarvoor Soh een reeks<br />

grimmige zwart-witportretten creëerde waarbij de<br />

geportretteerden er als mutanten uitzien door het<br />

gebruik van morphing-materialen. Het effect is tegelijk<br />

fascinerend en licht verontrustend <strong>–</strong> stel je een film<br />

van David Lynch voor ten tijde van Eraserhead met<br />

Alexander McQueen als creatief directeur.<br />

Boven: Shawn Soh. Grote foto, boven en rechts: beelden<br />

uit de Soh-video Digital Afterlife.<br />

48 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


Kristjana<br />

Williams in haar<br />

studio en<br />

voorbeelden van<br />

haar complexe<br />

knip- en<br />

plakwerk.<br />

DE ONTMOETINGSPLAATS TUSSEN GRAFISCH ONTWERP<br />

EN KUNST: KRISTJANA S WILLIAMS<br />

De complexiteit van het werk van<br />

Kristjana S Williams wordt<br />

alleen door de schoonheid ervan<br />

geëvenaard. Williams heeft een rijke<br />

ader aangeboord van stralende kleuren<br />

in een victoriaanse stijl en heeft een<br />

oeuvre gecreëerd dat gaat van kaarten<br />

tot reproducties en interieurproducten.<br />

Haar modus operandi is knippen en<br />

plakken, waarmee ze gedetailleerde,<br />

door dieren bevolkte collagewerelden<br />

creëert die teruggrijpen naar een<br />

Phileas Fogg-gevoel uit vervlogen<br />

tijden. Williams werd in Engeland<br />

geboren, maar verhuisde naar IJsland<br />

toen ze amper twee was. Later keerde<br />

ze naar Engeland terug om er als<br />

landmeter te werken, vooraleer ze haar<br />

grafische roeping kreeg en aan de<br />

veelbelovende Londense kunstschool<br />

Central Saint Martin ging studeren. In<br />

2012 startte ze haar eigen zaak op en<br />

sindsdien is ze de aandacht en prijzen<br />

blijven opstapelen. Het zegt heel wat<br />

over de populariteit van haar werk dat<br />

haar stijl nu door gewone bedrijven<br />

wordt opgepikt en nagebootst.<br />

Naar eigen zeggen is haar chromatische<br />

exuberantie een reactie op de grijsheid<br />

van de IJslandse natuur. Haar werk<br />

werd al poëtisch omschreven als het<br />

“visuele equivalent van het verorberen<br />

van een doos aromatische, inventieve<br />

en, cruciaal, handgemaakte pralines”.<br />

Onlangs maakte ze een collage van 5 bij<br />

2,8 meter voor de 32ste verdieping van<br />

de Londense Shard-wolkenkrabber, en<br />

een werk voor het Connaught Hotel in<br />

de Londense wijk Mayfair dat vervolgens<br />

als basis voor 160 merkproducten<br />

van het hotel werd gebruikt, van ‘Niet<br />

storen’-bordjes tot menukaarten en<br />

paraplu’s.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 49


<strong>DESIGN</strong><br />

Performance<br />

KUNST<br />

1959<br />

VAN DE DOOR ART DECO GEÏNSPIREERDE JAREN 1930 TOT DE DOOR WINST<br />

IN LE MANS BEÏNVLOEDE JAREN 1980 EN OOK NADIEN HEEFT JAGUAR KEER<br />

OP KEER PARELTJES VAN PUBLICITEITSCAMPAGNES AFGELEVERD<br />

OM ZIJN AUTO’S TE PROMOTEN. J-MAGAZINE KIEST EEN PAAR TOPPERS UIT<br />

TEKST: Guy Bird / FOTO‘S: <strong>Jaguar</strong> Land Rover Classic Archive<br />

50 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


LET OP DE RODE BEKLEDING Links: Een stijlvolle Amerikaanse advertentie uit<br />

1959 voor de XK150 Roadster met een foto van Dan Rubin. Onder: Een betoverende<br />

XJ-advertentie uit 1973 vat de sfeer van menige jongensdroom.<br />

1973<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 51


<strong>DESIGN</strong><br />

Vanaf de begindagen <strong>–</strong> voor<br />

het merk zelfs <strong>Jaguar</strong><br />

heette <strong>–</strong> had medeoprichter<br />

William Lyons oog voor<br />

goed design, marketing en verkoop. In<br />

Marketing the Marque verklaart Nigel<br />

Thorley dat Lyons een fan was van de<br />

in de jaren 1920 en 1930 populaire<br />

art-decobeweging en dat dit duidelijk<br />

weerspiegeld wordt in de eerste<br />

advertenties van het toen SS Cars<br />

geheten merk <strong>–</strong> wat afwisselend voor<br />

Standard Swallow, Swallow Special of<br />

Swallow Sports stond. Dat <strong>Jaguar</strong><br />

later de naam van een model en<br />

uiteindelijk zelfs de merknaam werd,<br />

is eveneens het gevolg van marketingstrategie.<br />

Volgens het boek <strong>Jaguar</strong><br />

Design: A Story of Style van Nick Hull<br />

(dat je ook op p. 10 van J-<strong>Magazine</strong><br />

terugvindt) was Lyons goed bevriend<br />

met Bill en Bob Bett van Nelson<br />

Advertising, die zelfs al voor het<br />

uitbreken van de Tweede Wereldoorlog<br />

bezorgd waren om de negatieve<br />

associaties van de initialen SS, en de<br />

naam <strong>Jaguar</strong> bedachten. Een terughoudende<br />

Lyons zocht aanvankelijk<br />

naar een compromis en doopte zijn<br />

auto uit 1935 de SS <strong>Jaguar</strong>, tot het<br />

hele bedrijf in 1945 een nieuwe naam<br />

kreeg. En de rest is, zoals men pleegt<br />

te zeggen, geschiedenis…<br />

1936<br />

1961<br />

WILLIAM LYONS WAS BEÏNVLOED DOOR<br />

ART DECO, WAT DUIDELIJK WEERSPIEGELD<br />

WORDT IN DE EERSTE ADVERTENTIES<br />

COVERKUNST Medeoprichter William Lyons onderhield goede banden met de<br />

media en plaatste regelmatig advertenties op de cover van The Autocar, zoals in<br />

deze editie uit 1936 (links) voor de SS <strong>Jaguar</strong>. “Grace, space, pace” was een<br />

bekende slogan die decennialang werd gebruikt, bijvoorbeeld in deze advertentie<br />

uit 1961 met (van boven naar onderen) de Mark 2, de Mark 10 en de E-Type.<br />

Rechts: Deze Amerikaanse advertentie voor de E-Type uit 1970 verwijst naar de<br />

naamgelijkenis met de grote katachtige.<br />

52 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


1970<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 53


<strong>DESIGN</strong><br />

1972<br />

JAGUARS<br />

RACEACHTERGROND<br />

werd regelmatig aangewend om<br />

wegauto’s van hetzelfde merk te<br />

verkopen. Onder: Deze advertentie uit<br />

1985 voor de XJ-S verwijst succesvol<br />

naar de XJR-6 (met sublieme reclametekst).<br />

De reclamespreuken bleven in<br />

de loop ter tijd pittig, maar dan vaak<br />

op een andere manier. In 2007<br />

(rechts) luidde de reclameslogan voor<br />

de XK “Gorgeous demands your<br />

attention” (vrij vertaald: “Dit prachtexemplaar<br />

schreeuwt om aandacht”).<br />

1985<br />

ZELFVERTROUWEN EN GEVOEL VOOR HUMOR<br />

speelden vanaf begin jaren 1970 een grote rol in <strong>Jaguar</strong>s<br />

reclamecampagnes, zoals deze advertentie uit 1972 aantoont:<br />

“Tenzij je echt overweegt om een XJ6 te kopen, raden we een<br />

testrit ten strengste af. Je zult nadien van geen enkele andere<br />

auto meer kunnen genieten”.<br />

NA DE MEER INGETOGEN ADVERTENTIES<br />

VAN DE JAREN 1960, WERD BEGIN JAREN 1970<br />

SUCCESVOL GEBRUIK GEMAAKT VAN HUMOR<br />

54 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


2007<br />

2014<br />

JAGUAR<br />

GAAT DOOR<br />

met zijn fijne traditie<br />

van glamoureuze<br />

advertenties voor het<br />

huidige gamma, zoals<br />

deze Londense<br />

jetsetscène met de<br />

F-TYPE R Coupé uit<br />

de recente ‘Alive’-<br />

campagne perfect<br />

illustreert.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 55


PEOPLE<br />

Een uitzonderlijke held<br />

HET GETUIGT VAN VERTROUWEN OM MIDDEN IN EEN CRISIS TE INVESTEREN.<br />

TOCH IS HET DAT WAT RATAN TATA DEED TOEN HIJ<br />

JAGUAR LAND ROVER TIJDENS DE ZWAARSTE RECESSIE VAN EEN<br />

GENERATIE OVERNAM (EN ZO VAN DE ONDERGANG REDDE)<br />

TEKST: Gavin Green / FOTO‘S: Peter Hapak<br />

In India prijkt de naam Tata op meer<br />

producten dan gelijk welk ander<br />

merk, van grote trucks tot kleine<br />

auto’s, van mineraalwater tot<br />

mobieltjes. Het merk heeft belangen in<br />

de chemie- en de bouwsector, in de<br />

mijnbouw en de media, de diepvriesindustrie<br />

en hernieuwbare energie, de<br />

farmaceutica en defensie, de hotel- en<br />

gezondheidssector, telecommunicatie<br />

en IT.<br />

In Groot-Brittannië is de bijdrage<br />

van Tata aan het industriële welzijn<br />

van de natie weliswaar belangrijk,<br />

maar discreter. Nergens verschijnt de<br />

naam Tata op voertuigen van <strong>Jaguar</strong><br />

of Land Rover. Toch is het Ratan Tata <strong>–</strong><br />

nu emeritus voorzitter van de Tata<br />

Groep <strong>–</strong> die, meer dan wie ook,<br />

verantwoordelijk is voor het opmerkelijke<br />

recente succes van <strong>Jaguar</strong> Land<br />

Rover (JLR), de grootste werkgever en<br />

investeerder binnen de autoindustrie,<br />

en de grootste autoproducent van het<br />

land.<br />

Zoals CEO Ralf Speth een paar jaar<br />

geleden tegen Auto Express zei:<br />

“Zonder Ratan Tata zou <strong>Jaguar</strong> Land<br />

Rover niet meer bestaan”. Voor een<br />

man wiens naam in India overal is,<br />

blijft hij opvallend ver van de schijnwerpers<br />

vandaan en leeft hij bescheiden<br />

in Colaba (Zuid-Mumbai).<br />

Van kinds af aan was hij al gek van<br />

auto’s. “Mijn eerste ontmoeting met<br />

een <strong>Jaguar</strong> had ik als schooljongen.<br />

Mijn vader had een XK120. We wisten<br />

die auto toen eigenlijk helemaal niet<br />

naar waarde te schatten. Voor ons was<br />

het gewoon een tweedeursroadster<br />

waarin onze vader zich jong voelde. Ik<br />

maakte ritjes met hem. Toen ik ging<br />

studeren, probeerde ik een soortgelijk<br />

model van een medestudent over te<br />

kopen. Ik maakte er een testritje mee,<br />

maar ik kon niet betalen wat hij ervoor<br />

wilde hebben.” Het was deze passie<br />

voor auto’s, en een fijne neus voor<br />

zakelijke kansen die hem er in 2008<br />

toe verleidde <strong>Jaguar</strong> Land Rover van<br />

Ford over te kopen. Hij geeft toe dat<br />

het een gok was, en hij zegt nu in alle<br />

eerlijkheid dat hij “niet altijd even<br />

zeker was” dat hij het lot van die twee<br />

bekende merken zou kunnen keren.<br />

Kort nadat Tata JLR voor $ 2,3 miljard<br />

overkocht, ging Lehman Brothers<br />

bankroet en sloeg de zwaarste recessie<br />

van de laatste decennia toe. De timing<br />

had voor Tata niet slechter kunnen<br />

zijn. “Uiteraard waren er heel wat<br />

momenten waarop we<br />

ons afvroegen wat we<br />

gedaan hadden. Ik was<br />

ervan overtuigd dat ik op<br />

mijn instinct moest<br />

vertrouwen. Ik voelde<br />

dat de recessie niet lang<br />

zou duren en ik was ervan overtuigd<br />

dat de verkoop weer zou opbloeien.<br />

We hadden meer producten nodig.<br />

Met fantastische nieuwe producten<br />

had de onderneming een kans. Dus<br />

investeerden we.” Terwijl heel wat<br />

concurrenten hun investeringen in<br />

nieuwe modellen terugschroefden,<br />

begon Tata zwaar te investeren. Met<br />

geld dat voornamelijk van Indiase<br />

banken afkomstig was, begon JLR een<br />

reeks nieuwe voertuigen te ontwikkelen<br />

die wereldwijd succes zouden<br />

oogsten, waaronder de nieuwste<br />

Range Rover en Range Rover Sport<br />

met aluminium carrosserie, de <strong>Jaguar</strong><br />

F-TYPE en XE en de Range Rover<br />

Evoque, die het snelstverkopende<br />

model werd in de geschiedenis van<br />

<strong>Jaguar</strong> Land Rover.<br />

“ALLES WAT DAARNA GEBEURDE,<br />

IS EEN RECHTSTREEKS<br />

GEVOLG VAN DE SPIRIT VAN<br />

HET PERSONEEL”<br />

“Tijdens de recessie had ik meermaals<br />

contact met het personeel, en ik zei<br />

hun: ‘Laten we zij aan zij werken om<br />

de glorie van deze twee merken te<br />

doen herleven’. Alles wat daarna<br />

gebeurde, is een rechtstreeks gevolg<br />

van de spirit van het personeel en het<br />

management van <strong>Jaguar</strong> Land Rover.”<br />

Het lef van Tata bleek een meesterzet.<br />

Toen de wereld uit het dal van de crisis<br />

klauterde, had JLR zijn nieuwe<br />

voertuigen klaar. Tijdens de voorbije<br />

zes jaar is de omzet verdrievoudigd en<br />

de verkoop en het personeel verdubbeld.<br />

JLR is momenteel een van de<br />

snelstgroeiende producenten van<br />

hoogwaardige auto’s. Vorig jaar<br />

opende een nieuwe fabriek in China,<br />

en geplande fabrieken in Brazilië en<br />

Slovakije <strong>–</strong> ter aanvulling op de vier<br />

Britse fabrieken, waaronder een<br />

motorfabriek in Wolverhampton <strong>–</strong><br />

moeten tegemoetkomen aan de<br />

wereldwijde vraag.<br />

“Het is tot dusver een zeer bevredigende<br />

ervaring geweest. Ik ben uiterst<br />

trots op wat er allemaal gebeurd is en<br />

heb enorm veel bewondering voor wat<br />

Ralf [Speth] en zijn team hebben<br />

56 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


“IK PRIJS ME GELUKKIG<br />

OMDAT IK EEN VERSCHIL DENK<br />

TE KUNNEN MAKEN”<br />

verwezenlijkt. Ik had er vertrouwen in<br />

en pompte geld in het bedrijf toen het<br />

nodig was, maar ik werd wel wat<br />

zenuwachtig van de erg grote bedragen<br />

hier [in India].”<br />

Ratan Tata zet zich nu vooral in voor<br />

Tata Trusts, dat aan liefdadigheid doet<br />

voor een waaier aan goede doelen.<br />

“Momenteel is mijn hoofdactiviteit de<br />

bestrijding van ondervoeding bij<br />

vrouwen en kinderen, zodat over 10 of<br />

15 jaar een nieuwe generatie van<br />

mentaal en fysiek sterkere Indiërs kan<br />

opstaan. Tata is een hoogst ongewoonlijk<br />

conglomeraat. De houdstermaatschappij<br />

is immers voor 66% in<br />

handen van liefdadigheidsinstellingen.<br />

Het grootste deel van de winst<br />

wordt uitgedeeld aan liefdadigheid:<br />

medische hulp, onderwijshulp, armoedebestrijding<br />

en geld voor kunst en<br />

cultuur. “Dat was een zeer verlichte<br />

daad van mijn voorouders. De<br />

oprichters lieten hun bedrijf aan goede<br />

doelen na. Ze gaven de winst terug<br />

aan de mensen.”<br />

Ratan Tata is ook een opvallende pleitbezorger<br />

van de strijd tegen de<br />

klimaatopwarming. Gelijktijdig met de<br />

klimaatconferentie in Parijs van december<br />

vorig jaar, bracht hij een aantal<br />

zwaargewichten uit de (high tech)industrie<br />

samen, waaronder Bill Gates, Mark<br />

Zuckerberg, Richard Branson en Jack<br />

Ma, en richtte samen met hen de Breakthrough<br />

Energy Coalition op, een groep<br />

die de ontwikkeling van groene energie<br />

wil versnellen. “Ik ben tevreden dat ik<br />

de groep heb kunnen oprichten binnen<br />

een [zakelijke] omgeving waarin<br />

waarden en ethiek soms moeilijk lagen,”<br />

zegt hij over zijn nalatenschap. “We<br />

hebben die waarden behouden. Met de<br />

leeftijd word ik steeds gevoeliger voor<br />

de ongelijkheid in welvaart en welzijn,<br />

en diep vanbinnen voel ik de drang om<br />

een verschil te maken. Ik prijs me<br />

gelukkig omdat ik een verschil denk te<br />

kunnen maken.”<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 57


GROEPSTEST<br />

KWINTESSENTIEEL<br />

QUINTET<br />

De F-TYPE SVR, de<br />

snelste sportauto die<br />

<strong>Jaguar</strong> ooit in serie<br />

geproduceerd heeft, ligt<br />

op kop in deze<br />

AWD-groepstest, op de<br />

hielen gezeten door de<br />

XE, XF, F-PACE en XJ<br />

De fotoshoot voor AWD & SVR vond plaats in een zorgvuldig gecontroleerde omgeving met ervaren chauffeurs.<br />

We raden ten stelligste af om dit zelf te proberen. Respecteer steeds de plaatselijke snelheidsbeperkingen.<br />

58 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


Grip van<br />

een nieuwe orde<br />

J-MAGAZINE HEEFT EEN HEERLIJK PANORAMA IN DE<br />

HOOGVLAKTES VAN WALES UITGEZOCHT OM DE UNIEKE<br />

CAPACITEITEN VAN JAGUARS EERSTE SERIE MET<br />

ALL-WHEEL DRIVE UIT TE PROBEREN <strong>–</strong> VAN DE F-PACE TOT<br />

DE F-TYPE SVR EN ALLES DAARTUSSENIN…<br />

TEKST: Ben Barry / FOTO‘S: Greg Pajo<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 59


GROEPSTEST<br />

AWD IS NIET ALLEEN VEILIGER IN VERRADERLIJKE<br />

OMSTANDIGHEDEN, MAAR GEEFT<br />

BIJ ELKE WEERTYPE EXTRA VERTROUWEN<br />

OP MISSIE<br />

<strong>Jaguar</strong>s vijfkoppige<br />

AWD-assortiment<br />

verkende een aantal van<br />

de kronkeligste en<br />

mooiste wegen van Wales:<br />

XJ en XF (rechts), F-TYPE<br />

R, XE en F-PACE<br />

60 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


Wales is een paradijs voor autorijders. Hier<br />

in het noorden, in het nationale park<br />

Snowdonia, is er nauwelijks verkeer. De<br />

landschappen zijn adembenemend en de<br />

wegen behoren tot de beste ter wereld.<br />

Het uitdagende bochtenwerk en het onvoorspelbare weer<br />

creëren samen de perfecte omstandigheden voor een testrit<br />

met all-wheel drive. Elke <strong>Jaguar</strong> is nu met all-wheel drive<br />

(AWD) verkrijgbaar <strong>–</strong> de XE, XF, XJ, F-PACE en F-TYPE. Het<br />

assortiment reikt van efficiënte 2.0 dieselmotoren tot performante<br />

sportauto’s op benzine <strong>–</strong> dus testen we er één van elk<br />

uit de eerste hand om te ontdekken waar ze goed in zijn.<br />

De luxeberline XJ was de eerste van de modellen uit deze<br />

groepstest die met AWD werd aangeboden en blijkt een<br />

weldadige metgezel tijdens de lange trip van Londen naar<br />

Noord-Wales. Als je rijdt, verricht de AWD wonderen zonder<br />

dat je het merkt, en dat is net de bedoeling: de <strong>Jaguar</strong>ingenieurs<br />

wilden de pure kracht van de achterwielaandrijving<br />

(RWD) van een sportauto combineren met de veiligheid<br />

van AWD. Daarom rijdt de XJ bij een normaal wegdek<br />

overwegend op achterwielaandrijving. Alleen wanneer het<br />

traject bochtrijker wordt of wanneer je het gaspedaal wat<br />

dieper indrukt op wegen met weinig grip, wordt ook de<br />

voorwielaandrijving subtiel aangesproken. Daardoor<br />

worden slippartijen zelfs in de extreemste omstandigheden<br />

vervangen door serene vooruitgang en wint een grote<br />

luxeauto als de XJ zelfs nog aan verfijndheid.<br />

Als ik in Wales aankom en naar het Bala-meer (Llyn Tegid)<br />

rijd om er de rest van het <strong>Jaguar</strong>team te ontmoeten, doemen<br />

in de verte met sneeuwpoeder bedekte woeste bergtoppen<br />

op. Terwijl auto’s worden gepolijst en fotoshots worden<br />

bedacht, spring ik in de XE en knijp ertussenuit voor een<br />

ritje. De XE is de compacte premiumberline waarin <strong>Jaguar</strong><br />

voor het eerst zijn geavanceerde nieuwe lichtgewicht<br />

aluminiumarchitectuur uittestte, en zowel de diesel- als de<br />

benzinemodellen zijn nu met AWD verkrijgbaar (afhankelijk<br />

van de marktregio). Net als bij de XJ is de AWD volledig<br />

variabel, maar de XE rijdt in normale omstandigheden voor<br />

90% op achterwielaandrijving en maakt gebruik van Intelligent<br />

Driveline Dynamics (IDD) om het koppel constant<br />

tussen beide assen te verdelen. IDD werd oorspronkelijk<br />

ontwikkeld om de F-TYPE met AWD even sportief te laten<br />

rijden als het originele model. Het systeem zorgt voor een<br />

naadloze coördinatie tussen motor, versnellingsbak, en<br />

tractie- en stabiliteitscontrole. Vanuit stilstand kan de auto<br />

in slechts 165 milliseconden van achterwielaandrijving naar<br />

AWD overschakelen. Tijdens het rijden zijn daar zelfs amper<br />

100 milliseconden voor nodig. Bovendien reageert het<br />

systeem niet alleen wanneer de auto begint te slippen, maar<br />

anticipeert het ook met behulp van sensoren die veranderingen<br />

aan het gaspedaal en het stuur detecteren. Als slippen<br />

onvermijdelijk wordt, transfereert het systeem preventief<br />

90% van het koppel van de achter- naar de voorwielen om<br />

voor optimale grip te zorgen.<br />

Het is een krachtige combinatie die de om zijn souplesse<br />

geprezen XE de nodige zelfbeheersing bijbrengt zonder het<br />

rijplezier te verminderen. Het model ontwikkelt moeiteloos<br />

zijn kracht, wat van deze testrit een trefzekere en hoogst<br />

vermakelijke missie maakt.<br />

De XF borduurt voort op de formule van de XE, met<br />

hetzelfde AWD-systeem. Nu eens krijg je een adrenalinekick<br />

van deze bolide, dan weer laat ze je zachtjes cruisen. Het<br />

model werd nog ruimer en luxueuzer gemaakt. We kiezen<br />

voor de efficiënte 2.0 liter diesel, die met zijn 180 pk zelfs<br />

vanuit lage toerentallen pittig optrekt.<br />

Ook hier merk je nauwelijks dat je met AWD rijdt, maar je<br />

voelt wel dat je het gaspedaal in de bochten eerder en dieper<br />

kunt indrukken. Het systeem is niet alleen veiliger in<br />

verraderlijke omstandigheden, maar geeft bij elk weertype<br />

extra vertrouwen. Net als de XE rijdt de XF in normale<br />

omstandigheden voor 90% op achterwielaandrijving. Het<br />

IDD-systeem van <strong>Jaguar</strong> heeft echter een bijzondere<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 61


ZIE (EN VOEL) HET VERSCHIL<br />

Links: De AWD is bij de XE volledig variabel, maar de<br />

auto rijdt in normale omstandigheden voor 90% op<br />

achterwielaandrijving. Onder: De XF biedt AWD in<br />

talrijke varianten. Rechts: Het sportieve uitzicht<br />

vanaf de fantastische bestuurdersstoel van de XE.<br />

eigenschap waarmee het de concurrentie ver achter zich laat:<br />

het detecteert wanneer de auto grip dreigt te verliezen en<br />

bereidt zich preventief voor om meer tractie naar de vooras<br />

te brengen, wat bijvoorbeeld handig is op snelle wegen met<br />

haarspeldbochten. Bovendien geeft het de meeste andere<br />

modellen het nakijken bij het optrekken van 0 naar 100<br />

km/h. Invoegen op een drukke weg wordt veiliger omdat de<br />

kracht bij het versnellen over de vier wielen wordt verdeeld.<br />

Met de nieuwste aanwinst in de renstal, de F-PACE, verkent<br />

<strong>Jaguar</strong> nieuw terrein. Toch is ook dit model opgebouwd rond<br />

dezelfde aluminium bouwstenen en hetzelfde AWD-systeem<br />

als de XE en XF, en ademt het de essentie van <strong>Jaguar</strong> qua<br />

betoverend design en rijgevoel. Ondanks het uitstekende<br />

zicht over de weg zit je relatief laag in de cockpit, achter een<br />

klein en handzaam stuur. De voorbanden snijden de bochten<br />

met de precisie van een roadster aan, de stuurinrichting is<br />

uiterst responsief en mooi uitgebalanceerd, en de vering<br />

combineert finesse met soepel comfort. De achterbank is<br />

ruim en de kofferbak is niet alleen de grootste binnen dit<br />

marktsegment, maar ook flexibel en uiterst toegankelijk<br />

door de brede achterklep.<br />

AWD is zowel bij de F-PACE met vier cilinders als bij het<br />

model met zes cilinders verkrijgbaar en werd standaard in<br />

ons model geïntegreerd. Ook hier krijg je het gevoel dat je<br />

met achterwielaandrijving rijdt, maar als je versnelt in een<br />

lange, weidse bocht wordt de kracht bijna onmerkbaar naar<br />

voren verlegd, waardoor de F-PACE zich met sprekend<br />

gemak door de bochten werkt. Het is een snelle, veilige en<br />

ronduit zalige manier om de uitdagende Welshe wegen te<br />

verkennen. De F-PACE kan ook offroad zijn mannetje staan,<br />

maar daarbij dient te worden opgemerkt dat AWD niet volledig<br />

hetzelfde is als vierwielaandrijving (4WD). 4WD wordt<br />

normaal gesproken enkel in rasechte terreinauto’s geïntegreerd<br />

en zorgt voor een gelijkmatige verdeling van de<br />

kracht over de vier wielen. Het systeem werkt met zeer lage<br />

overbrengingsverhoudingen die door de bestuurder zelf<br />

kunnen worden geselecteerd. AWD is dan weer verfijnd<br />

en gesofisticeerd. Het verlegt de kracht in een paar milliseconden<br />

van de ene as naar de andere en is door die flexibiliteit<br />

beter geschikt voor de hogere snelheden die wegauto’s<br />

doorgaans halen. Toch staat de F-PACE met zijn verhoogde<br />

bodemvrijheid, AWD en Adaptive Surface Response <strong>–</strong><br />

waarbij de grip automatisch aan de omstandigheden wordt<br />

aangepast <strong>–</strong> meer dan zijn mannetje in nagenoeg alle situaties.<br />

Om de theorie aan de praktijk te toetsen, slaan we een<br />

onverharde veldweg in. De banden slippen heel even op de<br />

zachte, drassige ondergrond en vinden dan al snel houvast.<br />

De diepe rijsporen en de kleine stenen die van de afbrokkelende<br />

heuveltop naar beneden zijn gevallen, houden de<br />

F-PACE niet tegen, en hij baant zich stoïcijns een weg door<br />

terrein dat de meeste auto’s van de wijs zou brengen. Als we<br />

het einde van de weg bereikt hebben, voelen we ons als<br />

onversaagde avonturiers. We krijgen in de verte een<br />

adembenemende weg in het vizier die als een schoenveter<br />

door het landschap kronkelt. Een weg die op het lijf geschreven<br />

lijkt van de sportiefste aller <strong>Jaguar</strong>s: de F-TYPE.<br />

De F-TYPE R Coupé V8 is een tweezitter met compressormotor<br />

en 550 pk. Zelfs met achterwielaandrijving trekt hij<br />

indrukwekkend snel op, maar zijn prestatie met AWD is<br />

ronduit duizelingwekkend: van 0 naar 100 km/h in amper<br />

3,9 seconden. Ondanks deze verbluffende snelheid vind je<br />

als bestuurder al gauw je eigen ritme. De rijpositie is laag en<br />

stabiel, en elke component <strong>–</strong> de motor en versnellingsbak,<br />

het stuur, de carbon keramische remmen waarmee onze auto<br />

werd uitgerust <strong>–</strong> reageert onmiddellijk. Het geluid van de<br />

vier uitlaten klinkt als muziek in de oren: gezellig gespin<br />

bij lage toerentallen en donderend geknal wanneer je het<br />

gaspedaal stevig indrukt. Het zorgt voor een gevoel van<br />

verbondenheid tussen auto en bestuurder. Dat gevoel wordt<br />

alleen nog versterkt als de AWD zich met maximale grip in<br />

de weg vastbijt, bijvoorbeeld als je vanuit stilstand optrekt<br />

of over een verlaten weg suist. De AWD F-TYPE R lijkt de<br />

ultieme auto voor deze epische wegen. Toch heeft <strong>Jaguar</strong><br />

nóg een tandje bijgestoken voor de nieuwe en verbluffende<br />

AWD F-TYPE SVR, de snelste en krachtigste versie tot nog<br />

toe. Blader snel om voor een testrit…<br />

62 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


GROEPSTEST<br />

OOK HIER KRIJG JE HET GEVOEL DAT JE MET ACHTERWIELAANDRIJVING<br />

RIJDT, MAAR ALS JE VERSNELT IN EEN LANGE, WEIDSE BOCHT WORDT<br />

DE KRACHT BIJNA ONMERKBAAR NAAR VOREN VERLEGD, WAARDOOR<br />

DE F-PACE ZICH MET SPREKEND GEMAK DOOR DE BOCHTEN WERKT<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 63


EERSTE RIT<br />

De ultieme F-TYPE<br />

WE TESTEN DE EERSTE JAGUAR OOIT MET HET HEILIGE SVR-EMBLEEM<br />

De F-TYPE SVR is het snelste en krachtigste<br />

serievoertuig dat <strong>Jaguar</strong> ooit gebouwd heeft,<br />

de ultieme expressie van <strong>Jaguar</strong>s<br />

AWD-technologie. Als je in de lage, perfect<br />

zittende sportstoelen plaatsgenomen hebt,<br />

zie je meteen dat het interieur van de SVR anders is: van<br />

het Jet Black-leder met Lozenge Quilt-patroon en contrasterend<br />

stiksel tot het tactiele suède dat over het instrumentenpaneel<br />

en de middenconsole werd gedrapeerd. Na een<br />

druk op de startknop bromt de V8-motor met 575 pk door<br />

de titanium Inconel-uitlaat; het nieuwe uitlaatsysteem is<br />

maar liefst 16 kg lichter dan een standaardsysteem en<br />

klinkt als donder in een glas. Je bent nog niet vertrokken<br />

en je hartslag gaat al de hoogte in.<br />

Dat is allemaal het werk van Special Vehicle Operations<br />

(SVO), de interne afdeling van <strong>Jaguar</strong> Land Rover die het<br />

beste nog net dat tikkeltje beter moet maken. Voor de<br />

F-TYPE SVR nam SVO de F-TYPE R als basis en maakte die<br />

sneller, lichter, leuker om mee te rijden en visueel nog<br />

indrukwekkender. Het resultaat is een supersportauto voor<br />

alle weertypes die overal opvalt, van 0 naar 100 km/h<br />

optrekt in amper 3,5 seconden en met topsnelheden<br />

uitpakt van 322 km/h (coupé) en 314 km/h (cabriolet). Tot<br />

de bijzondere designelementen behoren de nieuwe<br />

voorbumper met vergrote luchtinlaten, de in het oog springende<br />

luchtopeningen op de motorkap, de vernieuwde<br />

achterspoiler uit carbon en het unieke design van de<br />

20-inch-aluminiumvelgen. Niets van dat alles is overbodig:<br />

de vergrote luchtinlaten zorgen voor een betere koeling<br />

van de motor; de uitklapbare spoiler zorgt in combinatie<br />

met de raceautoachtige onderkant en achterontluchting<br />

voor een verbeterde aerodynamica; de nieuwe velgen ten<br />

slotte zijn 13,8 kg lichter en er zitten op maat gemaakte<br />

banden rond die 10 mm breder zijn dan bij de F-TYPE R en<br />

daardoor betere grip en reactiesnelheid bieden. Onder de<br />

motorkap zit een V8-compressormotor met 25 pk extra, de<br />

variabele ophanging werd versterkt om de controle te<br />

verhogen, en de automatische achtversnel lingsbak is nog<br />

doeltreffender geworden. Nog een cruciaal element is dat<br />

de Intelligent Driveline Dynamics (IDD)-software van het<br />

AWD-systeem grondig herzien werd met het oog op een<br />

nog dynamischere rijervaring.<br />

We zetten de automatische versnellingsbak in de Drivestand,<br />

voegen in op de weg en merken meteen hoe de<br />

SVR-ophanging de soepele dynamiek van de F-TYPE met<br />

meer controle verzoent; ook het SVR-stuur is merkbaar<br />

strakker en brengt de bestuurder en het wegdek als het<br />

ware met elkaar in verbinding. We voeren het tempo op en<br />

sturen de SVR door een paar bochten. Onmiddellijk voelen<br />

we de precisie van de bredere banden; de sportauto volgt<br />

perfect zijn lijn en wint onmiddellijk al ons volste vertrouwen.<br />

We versnellen en de SVR zet zich schrap. De banden<br />

zetten de enorme krachtontwikkeling in pure snelheid om,<br />

waarbij we naar achteren worden gezogen door de achterwielaandrijving<br />

en betoverd worden door de adembenemende<br />

snelheidsontwikkeling van het AWD-systeem. Bij<br />

het uitrijden van de bochten voelen we de extra druk van<br />

de V8; we schakelen wat hoger en de auto schiet vooruit.<br />

De V8 tovert een brede grijns op het gezicht van de bestuurder<br />

met zijn knetterende en bruisende geluiden. De SVR is<br />

64 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


DETAILS DIE HET<br />

VERSCHIL MAKEN<br />

De F-TYPE SVR is onmiddellijk<br />

herkenbaar aan de herwerkte<br />

achterspoiler uit carbon, de<br />

speciale aluminiumvelgen van<br />

20 inch en het essentiële<br />

SVR-embleem.<br />

zonder enige twijfel de F-TYPE met de grootste focus tot<br />

nog toe, maar die focus gaat niet ten koste van de gebruiksvriendelijkheid.<br />

De kleppen in de uitlaat beperken het<br />

volume bij een rustig zondags ritje, de 14-voudig elektrisch<br />

verstelbare stoelen leggen je in de watten, en het InControlinfotainmentsysteem<br />

met touchscreen is compatibel met<br />

draagbare technologieën zoals de Apple Watch. En in<br />

welke omstandigheden en op welke manier je de F-TYPE<br />

ook gebruikt, het AWD-systeem beschermt je altijd en<br />

overal. <strong>Jaguar</strong> noemt dat ‘The Art of Performance’. Beter<br />

kunnen wij het zelf niet zeggen.<br />

HET RESULTAAT IS EEN SUPERSPORTAUTO VOOR ALLE WEERTYPES<br />

DIE OVERAL OPVALT, VAN 0 NAAR 100 KM/H<br />

OPTREKT IN AMPER 3,5 SECONDEN EN TOT 322 KM/H HAALT<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 65


GALLERY<br />

Geïnspireerd door<br />

de natuur<br />

MILJOENEN JAREN EVOLUTIE HEEFT AL OPLOSSINGEN VOOR HEEL<br />

WAT <strong>DESIGN</strong>PROBLEMEN OPGELEVERD. BIOMIMETISCH <strong>DESIGN</strong> <strong>–</strong><br />

OF BIOMIMICRY <strong>–</strong> IS GEÏNSPIREERD DOOR DE NATUUR OF GAAT HAAR<br />

ACHTERNA. J-MAGAZINE KIEST DE BESTE VIJF UIT<br />

TEKST: Herbert Wright<br />

RESEARCHPAVILJOENEN BIJ DE<br />

UNIVERSITEIT VAN STUTTGART<br />

De studenten van het Instituut voor<br />

Computerontwerp aan de universiteit van<br />

Stuttgart bouwen elk jaar een lichtgewicht<br />

paviljoen dat door biologische structuren<br />

is geïnspireerd. In het verleden stonden de<br />

exoskeletten van kreeften en gevleugelde<br />

kevers al model, het paviljoen van 2014/15<br />

(foto) imiteerde de luchtbellen waarin<br />

waterspinnen leven, en het volgende zal<br />

gebaseerd zijn op zee-egels. Mooi.<br />

66 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 67


BULLET TRAIN SHINKANSEN<br />

DOOR EIJI NAKATSU<br />

De eerste hogesnelheidstrein was de Shinkansen<br />

in Japan, maar die dook tegen 320 km/h uit<br />

tunnels op met een supersonische schokgolf. De<br />

verbeterde versie uit 1997 is een biomimetische<br />

ingenieurslegende. Ontwikkelingsmanager Eiji<br />

Nakatsu modelleerde de 15 meter lange neus van<br />

de Shinkansen naar de bek van de ijsvogel, die<br />

nauwelijks een rimpeltje veroorzaakt wanneer hij<br />

tegen hoge snelheid het water induikt.<br />

68 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


GALLERY<br />

ZONNEBOOM<br />

DOOR ROSS LOVEGROVE<br />

Ross Lovegrove staat bekend om zijn<br />

‘vetvrij design’ en laat zich inspireren<br />

door de natuur. Toen hij voor<br />

Artemide stadsverlichting ontwierp,<br />

bootste hij na hoe de plantenstengels<br />

van een potplant zich kunnen uitstrekken,<br />

en incorporeerde<br />

hij hun<br />

krachtbron <strong>–</strong><br />

natuurlijk licht <strong>–</strong> via<br />

fotovoltaïsche<br />

cellen. De 5,5<br />

meter hoge Zonneboom<br />

geeft zelfs<br />

licht tijdens een<br />

bewolkte week.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 69


GALLERY<br />

SYNAPS-CHIP DOOR IBM<br />

Meer dan de traditionele getalverwerking van<br />

een computer imiteren artificiële neurale<br />

netwerken de werking van onze hersenen. We<br />

benaderen, passen aan en leren. De energiezuinige<br />

SyNAPSE-microchip, ontwikkeld door<br />

IBM, Hewlett-Packard en HRL Laboratories,<br />

dient als gastheer voor neurale netwerken zoals<br />

de hersenen als gastheer dienen voor<br />

gedachtes. IBM zal<br />

gebruik maken van zijn<br />

TrueNorth-architectuur en<br />

voorziet neurale<br />

netwerken in je telefoon<br />

(om te beginnen).<br />

70 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


HYDROFOBE OPPERVLAKKEN<br />

DOOR NBD NANOTECHNOLOGIES<br />

De initialen van het materiaalbedrijf NBD<br />

Nano uit Massachusetts staan eigenlijk<br />

voor Namib Beetle Design en verwijzen<br />

naar de Namibische Stenocarakever.<br />

Die heeft waterafstotende oppervlakken<br />

die de condensatie opvangen waar hij<br />

van drinkt. Het bedrijf produceert onder<br />

meer hydrofobe coatings voor industrieel<br />

en particulier gebruik, evenals netten<br />

voor het opvangen van mist.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 71


2002<br />

JAGUAR XJ<br />

Aan het begin van de<br />

21ste eeuw schudde de<br />

met aluminium<br />

afgewerkte XJ 200 kg<br />

af in de naam van<br />

efficiëntie<br />

1948<br />

JAGUAR XK120<br />

Al in de jaren 1940<br />

maakte <strong>Jaguar</strong> van lichtheid<br />

een deugd met<br />

deze aluminium roadster<br />

2010<br />

C-X75<br />

Dit concept voor een<br />

elektrische superauto was<br />

een broeinest voor ideeën<br />

over de aandrijving van de<br />

toekomst en figureerde in de<br />

Bondfilm Spectre<br />

FUTURE<br />

POWER<br />

JAGUARS EMISSIEREDUCTIE KOMT<br />

OP TOERENTAL. LEES VERDER<br />

ALS U ER NIETS VAN WILT MISSEN<br />

TEKST: Stuart Birch<br />

2016<br />

FORMULE E<br />

Om zijn toekomstplannen voor<br />

elektrische wegauto’s in een stroomversnelling<br />

te brengen, gooit <strong>Jaguar</strong><br />

zich in de herfst op de Formule E<br />

2014<br />

INGENIUM-<br />

MOTOREN<br />

<strong>Jaguar</strong>s fantastische nieuwe<br />

familie diesel- en benzinemotoren<br />

werd in de XE gelanceerd<br />

en levert hoogwaardige prestaties<br />

in combinatie met een laag<br />

brandstofverbruik en beperkte<br />

CO 2-uitstoot<br />

Nu een richtlijn van de Europese Unie bepaald heeft<br />

dat er na 2050 geen verbrandingsmotoren meer<br />

mogen worden geproduceerd, heeft de auto-industrie<br />

meteen een concreet doel voor ogen. En wees gerust,<br />

<strong>Jaguar</strong> heeft een plan klaar om zijn aandrijvingsmethodes om te<br />

gooien en zo de uitstoot drastisch terug te schroeven <strong>–</strong> en uiteindelijk<br />

tot nul te herleiden. Een plan dat even vlot zal worden<br />

uitgevoerd als de huidige motoren optrekken. De uitdaging is<br />

tegelijk een kans: dat proces voltrekken terwijl elk nieuw model<br />

trouw blijft aan <strong>Jaguar</strong>s eigenheid in een milieubewuste wereld.<br />

Ontwikkeling van de aandrijflijn (motor en transmissie) blijft de<br />

belangrijkste, maar zeker niet enige focus binnen het energiebesparingsproces,<br />

zoals dr. Wolfgang Epple, directeur onderzoek<br />

en ontwikkeling bij <strong>Jaguar</strong>, uitlegt: “Onze bedrijfsstrategie<br />

draait rond milieu-innovatie. We weten dat er meer nodig is<br />

voor de productie van voertuigen die minder brandstof<br />

verbruiken, minder CO 2 uitstoten en duurzamer zijn dan het<br />

72 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


invoeren van hybride en elektrische aandrijflijnen alleen.”<br />

Innovatieve aanvullende technologieën zijn een must om<br />

tot essentiële geïntegreerde oplossingen te komen, zegt<br />

hij. We hebben het dan over een vermindering van<br />

energieverspillende wrijving in motoren, het terugschroeven<br />

van de energiebehoeften van boordsystemen als<br />

verwarming en ventilatie, het verbeteren van de aerodynamica<br />

en het gebruik van lichtere materialen als alumini um.<br />

<strong>Jaguar</strong> heeft altijd in het gebruik van lichte materialen<br />

geloofd, gaande van de oorspronkelijke XK120s uit het<br />

gezegende jaar 1948 tot de volledig uit aluminium<br />

vervaardigde carrosseriestructuur van de XJ, die voor een<br />

gewichtsbesparing van 200 kg in vergelijking met het<br />

voorgaande model zorgde. Lichtere<br />

auto’s hebben minder brandstof nodig<br />

om te kunnen rijden en stoten minder<br />

CO 2 uit. <strong>Jaguar</strong> heeft de ‘lichtere’ aanpak<br />

in alle daaropvolgende modellen voortgezet<br />

en behoort tot de wereldwijde top<br />

wat betreft de productie van auto’s met<br />

aluminium carrosserie.<br />

In een recenter verleden heeft <strong>Jaguar</strong><br />

zijn inspanningen verder opgedreven.<br />

“In 2008 hebben we een onderzoeksprogramma<br />

van meerdere miljarden Britse<br />

pond opgestart,” zegt dr. Epple, “om de<br />

koolstofvoetafdruk van onze krachtige premiummodellen<br />

aanzienlijk te verminderen en toch het comfort, de luxe,<br />

prestatie en verfijning te behouden die onze klanten van<br />

ons verwachten. Terwijl onderzoeksprogramma’s met het<br />

oog op een hybride en zuiver elektrische aandrijflijn lopen,<br />

gaat ook de ontwikkeling van de verbrandingstechnologie<br />

in sneltreinvaart verder. De nieuwste Ingeniumviercilinder-benzine-<br />

en dieselmotoren uit <strong>Jaguar</strong>s gloednieuwe<br />

productiefabriek in Wolverhampton drijven de XE<br />

en XF aan. Ze tonen aan hoe je de nood aan kleinere<br />

motoren verzoent met uitstekende vermogens en een lage<br />

CO 2-uitstoot en dito brandstofverbruik (en jawel, de XE<br />

diesel met 163 pk scoorde bij de lancering met zijn 99 g/<br />

km de laagste uitstoot binnen zijn segment).<br />

Geavanceerde versnellingssystemen zijn een essentiële<br />

aanvulling binnen dit proces, waarbij het motorvermogen<br />

op efficiëntie wordt afgestemd zonder het rijcomfort van<br />

de <strong>Jaguar</strong> uit het oog te verliezen. <strong>Jaguar</strong> is ook constant<br />

op zoek naar energiebesparende oplossingen. “We zijn een<br />

hele waaier technologieën aan het onderzoeken en<br />

concentreren ons onder andere op de vraag hoe we kool -<br />

stofvezels met vlas kunnen combineren,” onthult dr. Epple.<br />

Vlas, dat voor de productie van voedingsmiddelen en<br />

kledingstoffen wordt gebruikt, vormt een van de materialen<br />

die momenteel getest worden binnen het CARBIOproject<br />

waarvoor <strong>Jaguar</strong> met heel wat partners samenwerkt.<br />

Het project onderzoekt alle mogelijke structuren<br />

TECHNOLOGIE<br />

“ DE UITDAGING IS<br />

TEGELIJK EEN KANS:<br />

IEDER NIEUW<br />

MODEL MOET TROUW<br />

BLIJVEN AAN<br />

JAGUARS EIGENHEID<br />

IN EEN<br />

MILIEUBEWUSTE<br />

WERELD”<br />

die ervoor kunnen zorgen dat auto’s minder gaan wegen,<br />

minder kosten, minder impact op het milieu hebben en<br />

ook minder geluidshinder en trillingen veroorzaken. Al<br />

deze factoren zorgen ervoor dat er minder geluiddempend<br />

materiaal nodig is en maken extra gewichtsbesparingen<br />

mogelijk.<br />

Hybride voertuigen <strong>–</strong> waarbij een combinatie van<br />

verbrandingsmotoren en elektrische motoren wordt<br />

gebruikt <strong>–</strong> zijn een andere oplossing om de uitstoot en het<br />

brandstofverbruik te verminderen, en <strong>Jaguar</strong> kijkt al ver<br />

in de jaren 2020 vooruit naar nieuwe aandrijflijnen die<br />

garant staan voor de essentiële combinatie van prestaties,<br />

luxe, verpakking en handling waarop het merk kan bogen,<br />

terwijl nog een stap voorwaarts wordt<br />

gezet qua brandstofverbruik en<br />

uitstootvermindering. Een van die<br />

aandrijflijnen is de radiale-fluxmachine,<br />

die deel uitmaakt van een onderzoeksproject<br />

in samenwerkingsverband dat<br />

mee wordt gefinancierd door het<br />

Innovate UK-programma, dat op zijn<br />

beurt wordt ondersteund door de<br />

Britse regering. Mike Richardson,<br />

hoofd technisch specialist bij <strong>Jaguar</strong><br />

Land Rover, zegt over die radialefluxmachines:<br />

“Ze zijn klein, licht<br />

en extreem krachtig, en ze produceren<br />

tot tweemaal zoveel vermogen als de productietechnologie<br />

van vandaag. We zouden er in theorie gelijk welke<br />

hybride of elektrische voertuigconfiguratie mee kunnen<br />

produceren.”<br />

<strong>Jaguar</strong>s C-X75-concept uit 2010 <strong>–</strong> dat in 2015 als voertuig<br />

voor de slechterik diende in de James Bond-film Spectre <strong>–</strong><br />

heeft een elektrische motor voor ieder wiel en kleine<br />

Bladon-gasturbinemotoren, waardoor de auto maar liefst<br />

900 kilometer kan rijden met één tankbeurt. De conceptauto<br />

geeft al aan hoe het bedrijf duurzame technologie<br />

met rijplezier op hoog niveau zou kunnen combineren,<br />

waarbij slechts 28 g/km CO 2 wordt uitgestoten en in 3,4<br />

seconden van 0 naar 100 km/h kan worden opgetrokken.<br />

Spoel verder naar 2016 en <strong>Jaguar</strong>s betrokkenheid om later<br />

dit jaar naar de racecircuits terug te keren met de volledig<br />

elektrische Formule E-reeks (zie onze special op p. 16), en<br />

het wordt steeds duidelijker dat het <strong>Jaguar</strong> menens is met<br />

deze technologie en met de elektrisch aangedreven<br />

productieauto’s die zullen volgen. Zoals Nick Rogers,<br />

directeur-ingenieur van de groep <strong>Jaguar</strong> Land Rover,<br />

besluit: “Formule E vormt een unieke kans om onze<br />

ontwikkeling met betrekking tot elektrificatietechnologie<br />

uit te breiden en onze geavanceerde technologieën onder<br />

extreme prestatiedruk uit te testen.”<br />

Met andere woorden: De toekomstige aandrijflijn van<br />

<strong>Jaguar</strong> behoort bijna tot het heden en belooft even opwindend<br />

te worden als die uit het verleden.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 73


Mijn<br />

<strong>Jaguar</strong> & ik<br />

VOOR ONS THEMANUMMER OVER <strong>DESIGN</strong> GINGEN WE LANGS<br />

BIJ TWEE JAGUAR-EIGENAARS MET EEN UITGESPROKEN<br />

TALENT VOOR KUNST. ZIJ VERTELLEN ONS HUN VERHAAL<br />

De E-Type is van dezelfde ongrijpbare schoonheid<br />

als de locaties voor mijn kunstinstallaties in de<br />

openbare ruimte. Ik rijd zo vaak als ik kan met<br />

mijn auto. Momenteel wordt hij in mijn atelier<br />

een beetje opgeknapt, maar zodra het kan, ga ik er weer<br />

een ritje mee maken. Mijn auto is een mobiel kunstwerk en<br />

lokt aardig wat reacties uit bij de mensen.<br />

Een E-Type springt sowieso in het oog, zelfs<br />

als het geen kunstobject is, maar zoveel<br />

aandacht had ik nu ook weer niet verwacht.<br />

99,9% van die aandacht is positief. Alleen<br />

tijdens de voorbereidende fase van dit<br />

project hoorde ik van een paar mensen dat<br />

ze niet begrepen hoe ik zo’n fantastische<br />

auto kon ‘ruïneren’. Maar uiteindelijk werden ook de<br />

allergrootste sceptici bekeerd.<br />

Eén seconde heb ik zelf ook getwijfeld, namelijk op het<br />

moment dat ik mijn penseel tegen de carrosserie zette.<br />

NAAM Alexander Luzius Ziermann<br />

Beroep: Kunstenaar<br />

Woonplaats: Frankfurt, Duitsland<br />

Model: E-Type uit 1973 (Serie 3)<br />

Kleur: Veelkleurig (handgeschilderd)<br />

Maar ik denk dat dat normaal is. Als je om iets geeft, ga<br />

je niet hals over kop te werk. Mijn auto heeft ook een<br />

naam: ET. Ik kan me geen leven zonder hem voorstellen.<br />

Het gevoel als ik mijn handen op het stuur leg, het<br />

mooie dashboard en zelfs de krassen: heerlijk! Hij hoort<br />

gewoon bij mij. Soms praat ik zelfs met hem… Staat ET<br />

voor E-Type? Uiteindelijk wel, ja. Vreemd genoeg had ik<br />

dat zelf niet meteen door. Eerst wilde ik de nummerplaat<br />

SL 2506, waarbij SL stond voor ‘Signature of Light’<br />

en ‘2506’ voor het aantal spiegels in mijn installatie.<br />

Maar die combinatie was niet beschikbaar, dus koos<br />

ik voor ET 2506. Mijn wederhelft beweerde dat ze nooit<br />

een voet zou zetten in een beschilderde auto, maar<br />

toen mijn project af was en ik haar stralende ogen zag,<br />

wist ik wel beter.<br />

Of ik mijn auto ooit zou verkopen? Dat is nooit mijn<br />

bedoeling geweest. Maar voor mijn installaties heb ik<br />

altijd heel veel financiële middelen<br />

nodig, dus als iemand me een<br />

paar miljoen euro zou bieden<br />

voor ET, zou ik er wel nog eens<br />

over nadenken. Ik elk geval<br />

zou ik die beslissing nooit zonder<br />

zijn toestemming nemen.<br />

“EEN E-TYPE SPRINGT SOWIESO<br />

IN HET OOG, ZELFS ALS HET<br />

GEEN KUNSTOBJECT IS, MAAR<br />

ZOVEEL AANDACHT HAD IK<br />

NU OOK WEER NIET VERWACHT”<br />

74 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


PEOPLE<br />

Voor het beroep van mijn vrouw zijn we al vaak<br />

verhuisd <strong>–</strong> van Boston naar Zwitserland en nu<br />

naar Londen. Als architect heb ik naast mijn<br />

werk ook altijd veel kunst gemaakt, maar toen<br />

we hierheen verhuisden, wilde ik absoluut mijn eigen<br />

galerie hier in de buurt van Clapham. Ze bestaat nu anderhalf<br />

jaar en ik heb haar The Last Supper<br />

(‘Het Laatste Avondmaal’) genoemd,<br />

naar het gelijknamige schilderij van<br />

Leonardo da Vinci, een architect en<br />

kunstenaar voor wie ik altijd bijzonder<br />

veel bewondering heb gehad. Eerst was<br />

ik de enige kunstenaar in de galerie,<br />

ondertussen zijn we met 20.<br />

NAAM Andrew Wenrick<br />

Beroep: Galeriehouder, kunstenaar en<br />

architect<br />

Woonplaats: Londen, Engeland<br />

Model: XJ6 Sovereign 4.2 uit 1984 (Serie 3)<br />

Kleur: Cranberry<br />

Korte tijd nadat we naar Londen waren gekomen,<br />

nam ik opnieuw contact op met een oude schoolkameraad,<br />

die een zwak heeft voor oldtimers. Hij<br />

vond dat ik te veel werkte en stond erop dat ik<br />

een avond met hem meeging naar Greenwich,<br />

waar het maandelijkse oldtimerevent ‘Park-it-inthe-Market’<br />

plaatsvond. Toen ik die avond<br />

afscheid nam van mijn achtjarige dochter, zei ze<br />

me half schertsend dat ik op het event een auto<br />

voor ons moest kopen. En dat deed ik ook. De<br />

<strong>Jaguar</strong> die ik daar zag, was de enige auto van de<br />

show die te koop stond, en hoe langer ik om hem<br />

heen cirkelde, hoe meer ik me liet verleiden.<br />

Zelfs in mijn wildste dromen had ik nooit gedacht<br />

dat ik ooit een <strong>Jaguar</strong> zou kopen, maar nadat ik<br />

een paar keer de eigenaar van de XJ6 had<br />

ontmoet en de auto beter leerde kennen, deed ik<br />

het uiteindelijk wel. In Londen rijden we niet zo<br />

vaak met onze <strong>Jaguar</strong> rond, maar het is wel leuk<br />

om er in het weekend de stad mee uit te rijden.<br />

Ooit zijn we er in de zomer mee naar Zwitserland<br />

gereden, en één keer ook naar Frankrijk, door het<br />

Loiredal. Het is een heel comfortabele auto voor<br />

langere ritten en hij maakt ook verrassend snel<br />

tempo op de autosnelweg. Sindsdien ben ik een<br />

veel rustiger chauffeur geworden. De mensen<br />

zeggen dat hij bij me past.<br />

“ZELFS IN MIJN WILDSTE<br />

DROMEN HAD IK NOOIT<br />

GEDACHT DAT IK OOIT<br />

EEN JAGUAR ZOU KOPEN.<br />

DE MENSEN ZEGGEN<br />

DAT HIJ BIJ ME PAST”<br />

Andrew met Amélie, zijn zes maanden oude<br />

Hongaarse Vizsla. Ze is heel lief, maar ook heel wild,<br />

daarom mag ze helaas niet mee in de XJ6…<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 75


JAGUAR MAGAZINE<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE<br />

Redactie<br />

Hoofdredacteur Guy Bird<br />

Creatief directeur Michael Darling<br />

Eindredacteur Antonya Kloetgen<br />

Art director Andreas Meiler<br />

Beeldbewerking Martina Hemm<br />

Productiedirecteur Marie Bressem<br />

Productieredacteur Thomas Saible<br />

Vertaalmanagement Elke Link<br />

Vertaling Michiel Vanhee<br />

Tekst:<br />

Ben Barry, Stuart Birch, Guy Bird,<br />

Gavin Green, Will Hersey, Shiraz Randeria,<br />

Johnny Tucker, Herbert Wright<br />

Research:<br />

Carmen Safdari, Karam Ram<br />

Cover:<br />

Schets door Wayne Burgess<br />

Foto‘s:<br />

Guy Bird, Amos Fricke, Peter Guenzel,<br />

Ramon Haindl, Trent McMinn, Shiraz Randeria,<br />

Peter Stadden, Greg Pajo<br />

Met speciale dank aan<br />

Rebecca Allbright, Louise Allinson, James Barclay, David Barnwell,<br />

Mark Beamont, Mick Gidley, Barbara Brona, Wayne Burgess,<br />

Ian Callum, Chris Clarke, Marcelle Duncan, Juliet Fairbarn,<br />

Aimée Hancock, Adam Hatton, Siobhan Hughes, Guy Jones,<br />

Stuart Pittendrigh, Mahin Redlin, Judy Seale, Yulia Svidlo,<br />

Kevin Stride, Alex Tapley, Peter Virk, Ray Vitty, Dave Walker, Andrew<br />

Wenrick, Alister Whelan, Mark White, Alexander Luzius Ziermann<br />

R.I.P. Jon Morgan (senior persvoorlichter van <strong>Jaguar</strong>)<br />

Advertenties<br />

Ad sales directors<br />

Vishal Raghuvanshi<br />

+44 (0)7810 353362 / vishal@metropolist.co.uk<br />

Katherine Galligan<br />

+44 (0)7956 404345 / katherine@metropolist.co.uk<br />

Metropolist Media, Berkeley Square House<br />

London W1J 6BD, metropolist.co.uk<br />

J-<strong>Magazine</strong><br />

Produced for <strong>Jaguar</strong> by Spark44<br />

Tel +44 (0)20 3150 0044<br />

Email j-magazine@spark44.com<br />

Website jaguar.com<br />

Credits<br />

Pagina 05: Greg Pajo Pagina 06: Getty Images/<br />

Nopasorn Kowathanakul (1), Amos Fricke (1),<br />

Trent McMinn (1), Shiraz Randeria (1), Eigen<br />

archief (3) Pagina 07: PR (2), <strong>Jaguar</strong> Heritage<br />

Archive (1), Greg Pajo (1) Pagina 08: PR (4)<br />

Pagina 09: PR (4), Getty Images/Visions Of Our<br />

Land (1) Pagina 10: PR (5) Pagina 12: PR (6)<br />

Pagina 14: PR (4), Aman (2) Pagina 16-17: PR<br />

Pagina 18-25: Trent McMinn Pagina 26-27: PR<br />

Pagina 28-33: Amos Fricke Pagina 34-40: Shiraz<br />

Randeria Pagina 41: Todd Eberle (1), PR (1)<br />

Pagina 42-43: Peter Stadden Pagina 44: PR (2),<br />

Luke Hayes (1) Pagina 45: Derryck Menere (1),<br />

Pedro Pegenaute (1), PR (2) Pagina 46: PR<br />

Pagina 47: PR Pagina 48: PR (3), Andy Tito<br />

Donohoe Pagina 49: PR (3), Leigh Keily Pagina<br />

50-54: <strong>Jaguar</strong> Heritage Archive Pagina 55:<br />

<strong>Jaguar</strong> Heritage Archive (1), PR (1) Pagina 56-57:<br />

Peter Hapak/Trunk Archive Pagina 58-65: Greg<br />

Pajo Pagina 66-67: ICD/ITKE Universiteit van<br />

Stuttgart Pagina 68: Getty Images/ Werner Van<br />

Steen (1), Getty Images/Nopasorn Kowathanakul<br />

(1) Pagina 69: PR (1), Bart Kiggen (1) Pagina 70:<br />

Getty Images/Nick Veasey (1), Screenshot (1)<br />

Pagina 71: Getty Images/ Medioimages/Photodisc<br />

(1), Getty Images/Michael & Patricia Fogden (1)<br />

Pagina 72: <strong>Jaguar</strong> Heritage Archive (1), PR (4)<br />

Pagina 74: Ramon Haindl Pagina 75: Peter<br />

Guenzel Pagina 77: Marc Holstein (1),<br />

Greg Pajo (1), Guy Bird (2), Trent McMinn (2)<br />

Juridische kennisgeving: Gehele of gedeeltelijke herdruk is verboden tenzij de uitgever hiervoor vooraf toestemming heeft gegeven. Er is zorgvuldig<br />

op toegezien dat de inhoud van het <strong>Jaguar</strong> <strong>Magazine</strong> geheel juist is, maar de uitgever en drukker zijn niet aansprakelijk voor fouten en onvolledigheden.<br />

De in dit magazine getoonde specificaties, functies en uitrustingen zijn aan veranderingen onderhevig en kunnen per land verschillen.<br />

Bepaalde in dit magazine beschreven accessoires van InControl kunnen optioneel zijn, en de beschikbaarheid ervan kan afhankelijk zijn van de markt<br />

of de aandrijflijn. Consulteer de <strong>Jaguar</strong>-website voor uw land of uw lokale <strong>Jaguar</strong>-verdeler voor meer informatie inzake beschikbaarheid en alle voorwaarden<br />

in uw land. Bepaalde accessoires vereisen een geschikte simkaart waaraan een abonnement is gekoppeld dat ook na de door uw verdeler<br />

aangeraden initiële termijn geldig moet zijn. Mobiele connectiviteit kan niet op alle locaties worden gegarandeerd.<br />

76 j THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE


DE LAATSTE PAGINA<br />

...achter de schermen<br />

Met hemelse kunst, heftige logistiek in Wales en<br />

fabuleuze schetsen<br />

DROMEN VAN E-TYPES,<br />

dat doet kunstenaar Alexander<br />

Luzius Ziermann, een van<br />

de <strong>Jaguar</strong>-eigenaars in deze<br />

editie (zie p.74), regelmatig.<br />

Hier ensceneert hij dat gevoel<br />

op dramatische wijze in de<br />

opera van Frankfurt.<br />

HET WINDERIGE NOORD-WALES werd<br />

geschapen door zwaar weer. Het nadeel<br />

is dat de afgelegen regio een tikje onherbergzaam<br />

kan zijn, maar het over weldigende<br />

voordeel is dat het een oogverblindend<br />

decor vormt voor onze AWD-fotoshoot.<br />

Uiterst links: Fotoassistent Alex Tapley<br />

(met baard) en Chris Clarke (<strong>Jaguar</strong> Direct<br />

Marketing) in een heroïsche pose. Links:<br />

Fotograaf Greg Pajo gaat aan de slag.<br />

SKETCH IT Het spreekt voor zich dat<br />

<strong>Jaguar</strong>-ontwerpers aardig kunnen<br />

tekenen, maar het was toch een waar<br />

plezier om Ian Callum (rechts) en Wayne<br />

Burgess (uiterst rechts) in een paar<br />

minuten tijd minimeesterwerkjes uit hun<br />

pen te zien toveren tijdens de fotoshoot<br />

voor ons 16 pagina’s tellende hoofdartikel<br />

Van droom naar werkelijkheid.<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 77


PROMOTION<br />

BECOME AN<br />

ICE-DRIVING MASTER<br />

IF YOU ’RE MISSING THE SNOW, NOW ’S<br />

THE PERFECT TIME TO BOOK A WINTER<br />

TRIP OF A LIFETIME, LEARNING TO<br />

DRIVE JAGUAR LAND ROVER’S<br />

STUNNINGLY CAPABLE RANGE<br />

IN DEEPEST SWEDEN<br />

Frozen for half the year, Arjeplog in Sweden is<br />

the perfect spot for <strong>Jaguar</strong> Land Rover’s<br />

engineers to test their vehicles to the limits.<br />

To make sure they can cope with the harshest<br />

environments on Earth. And now you can<br />

experience it too.<br />

Featured in issue three of J-<strong>Magazine</strong> (Ice Test),<br />

Arjeplog is the beautifully remote new location<br />

for <strong>Jaguar</strong> Land Rover’s 2017 customer ice drive<br />

experience. It’s where you can learn to drive<br />

some of the world’s most famous motor racing<br />

circuits recreated by carving their twists and<br />

turns into the metre-thick ice that covers the<br />

vast lakes that surround the town. The highly<br />

trained driving instructors you’ll meet will be<br />

with you every step of the way and in no time<br />

at all you’ll be dancing on ice, gliding around<br />

some of the most awe-inspiring corners<br />

imaginable and realising the true liberation<br />

of the cars’ potential.<br />

Numerous models will be at your disposal over<br />

the course of 2017’s ice drive, meaning you’ll<br />

have the chance to find one that really speaks<br />

your language.<br />

Guests will enjoy much more than just a great<br />

driving experience too. Staying in Arjeplog, a<br />

warm welcome and professional service goes<br />

without saying, while you’ll also have time to<br />

breathe in your epic Nordic surroundings with<br />

guidance from our local <strong>Jaguar</strong> Land Rover<br />

Experience team. More information will be<br />

available soon at jaguar.com/icedrivesweden


IN NO TIME AT ALL YOU’LL BE DANCING<br />

ON ICE, GLIDING AROUND SOME OF THE MOST<br />

AWE-INSPIRING CORNERS IMAGINABLE<br />

THE <strong>DESIGN</strong> ISSUE j 79

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!