19.11.2012 Views

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

5.0 UKUBHULA KWESANGOMA<br />

5.1 Isingeniso<br />

ISAHLUKO SESIHLANU<br />

Ngemuva kokusina kodwendwe uyise wesangoma ulungisa umgonqo. Umgonqo<br />

wenziwa ngokuhenqa laphaya emsamo ngamacansi, amiswa abe isihenqo<br />

somhlanga. Elinye igama lomgonqo kuthiwa isigodlo. Ngaleyana kwesihenqo<br />

kuhlala sona isangoma nazo zonke izinto zakhe eziyizipho zakhe azithole<br />

ngenkathi efihlelwa, okuthe ngokushaya emhlolweni, lezi zipho uyaphiwa.<br />

njengezipho zokunakisa.<br />

Ezinye izinto ezilapha emgonqweni izindengezi zokuncinda nezokushisa<br />

impepho. Umgonqo wenziwa kule ndawo nje ngoba vele iyindawo yabalele<br />

emsamo. Imithi afike nayo umngoma nayo ilapha emgonqweni. Kuthi uma<br />

sezihamba izangoma, zimshiya ekulo mgonqo. Akavunyelwe ukuvalelisa, uhlala<br />

lapho zize zihambe zonke. Ngalesi sikhathi sezihamba izangoma yena usuke<br />

egoyile, ezothile, akavunyelwa ukugcaluza, usuke ehleli eziqoqile. Umgonqo<br />

uyindawo engcwele, indawo yabaphansi. Ulapha nje uyakhuluma nezinyanya<br />

zakubo lapha emgonqweni. Akungenwa emgonqweni wesangoma. Uma<br />

kwenzekile wangena, ushiya isipho sokunakisa.<br />

UMcetshwa, (1991:46) uthi:<br />

Isigodlo is regarded as a sacred place which must<br />

be entered by ithwasa and isangoma. This is the<br />

most holy place, so they must be clean when<br />

they enter this place. They must not be drunk.<br />

By cleanliness we also mean sexual cleanliness,<br />

not to have committed murder.<br />

Isigodlo indawo engcwele okufanele kungene<br />

khona ithwasa nesangoma. Yindawo engcwele-<br />

92

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!