19.11.2012 Views

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Phakathi kwemvunulo avunule ngayo umakoti uphethe neshoba lenkonkoni. Leli<br />

shoba lenkonkoni lenzelwe ngabo ubuhlalu obumhlophe, ubuhlalu obucela<br />

izinhlanhla ezimhlophe emadlozini, ubuhlalu obukhanyisa izindlela zesangoma<br />

zibe mhlophe. Bukhona nobuhlalu obubomvu kuleli shoba, Ubuhlalu obubomvu<br />

obebheji obuvimba imimoya emibi ukuba ingenzi ekuthandayo ukuthikameza<br />

inhlanhla yalo mngoma, Ubuhlalu obubomvu buvimba bonke ububi futhi buvikela<br />

umngoma Ishoba lenkonkoni nalo linomlingo walo, liyakwazi ukuzwa ububi<br />

obuzayo. Ezinye izindaba zomhlahlo umngoma uzibikelwa yilo ishoba<br />

lenkonkoni. ArnaZulu anenkolelo ethi laphayana endle inkonkoni iyakwazi<br />

ukuzwa ingozi ngeshoba layo uma kuza ibhubesi njengoba liyaziwa ukuthi<br />

liyingozi. Ishoba layo inkonkoni liyayitshela ibaleke izephule. Lawo mandla<br />

aseshobeni lenkonkoni yiwo enza umngoma abhule ngempumelelo noma ezwe<br />

abantu abazofika bengakafiki.<br />

4.5.2 Ukusina kodwendwe lwezangoma<br />

Kuthi kungashaya isikhathi sokukhuphuka zihlangane izangoma zihube ihubo<br />

leziko lazo okukhishwa ngalo amathwasa, sekunomsindo omangalisayo, ezinye<br />

ziyakiewula, ezinye ziyabhonga. Kusho inkwabla yehlornbe, kushaywa izigubhu,<br />

ezinye zishaya izikhumba, Zihamba njalo ziholwa isangorna esethwasisayo<br />

silandelwa umngorna ornusha zize ziyongena esibayeni. Uthi ungafika esibayeni<br />

umthimba lona usinele ukuzibulala, sekukhala irnifece namakhohlowane<br />

ernaqakaleni. Urnsindo usuvala izindlebe, ikhetho likikizela lijabulela ukubuya<br />

komntwana walo owahamba egula kodwa manje usephilile.<br />

UMsimang, (1975:311) uthi:<br />

Zikhuphuka sezithukuthelise okwernivi<br />

izangorna zizodwa ezihayizayo, zizodwa<br />

ezibhongayo konakele. Ziqonda ngqo esibayeni<br />

kube sengathi zizonuka umuntu. Kubone noma<br />

ubani ukuthi konakele manje. Lapho zizogida<br />

ziqhudelana nezasekhethweni umuntu aze<br />

85

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!