ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Phakathi kwemvunulo avunule ngayo umakoti uphethe neshoba lenkonkoni. Leli<br />
shoba lenkonkoni lenzelwe ngabo ubuhlalu obumhlophe, ubuhlalu obucela<br />
izinhlanhla ezimhlophe emadlozini, ubuhlalu obukhanyisa izindlela zesangoma<br />
zibe mhlophe. Bukhona nobuhlalu obubomvu kuleli shoba, Ubuhlalu obubomvu<br />
obebheji obuvimba imimoya emibi ukuba ingenzi ekuthandayo ukuthikameza<br />
inhlanhla yalo mngoma, Ubuhlalu obubomvu buvimba bonke ububi futhi buvikela<br />
umngoma Ishoba lenkonkoni nalo linomlingo walo, liyakwazi ukuzwa ububi<br />
obuzayo. Ezinye izindaba zomhlahlo umngoma uzibikelwa yilo ishoba<br />
lenkonkoni. ArnaZulu anenkolelo ethi laphayana endle inkonkoni iyakwazi<br />
ukuzwa ingozi ngeshoba layo uma kuza ibhubesi njengoba liyaziwa ukuthi<br />
liyingozi. Ishoba layo inkonkoni liyayitshela ibaleke izephule. Lawo mandla<br />
aseshobeni lenkonkoni yiwo enza umngoma abhule ngempumelelo noma ezwe<br />
abantu abazofika bengakafiki.<br />
4.5.2 Ukusina kodwendwe lwezangoma<br />
Kuthi kungashaya isikhathi sokukhuphuka zihlangane izangoma zihube ihubo<br />
leziko lazo okukhishwa ngalo amathwasa, sekunomsindo omangalisayo, ezinye<br />
ziyakiewula, ezinye ziyabhonga. Kusho inkwabla yehlornbe, kushaywa izigubhu,<br />
ezinye zishaya izikhumba, Zihamba njalo ziholwa isangorna esethwasisayo<br />
silandelwa umngorna ornusha zize ziyongena esibayeni. Uthi ungafika esibayeni<br />
umthimba lona usinele ukuzibulala, sekukhala irnifece namakhohlowane<br />
ernaqakaleni. Urnsindo usuvala izindlebe, ikhetho likikizela lijabulela ukubuya<br />
komntwana walo owahamba egula kodwa manje usephilile.<br />
UMsimang, (1975:311) uthi:<br />
Zikhuphuka sezithukuthelise okwernivi<br />
izangorna zizodwa ezihayizayo, zizodwa<br />
ezibhongayo konakele. Ziqonda ngqo esibayeni<br />
kube sengathi zizonuka umuntu. Kubone noma<br />
ubani ukuthi konakele manje. Lapho zizogida<br />
ziqhudelana nezasekhethweni umuntu aze<br />
85