29.09.2013 Aufrufe

Wangerland in alten und neuen Bildern - Wilhelmshavener Zeitung

Wangerland in alten und neuen Bildern - Wilhelmshavener Zeitung

Wangerland in alten und neuen Bildern - Wilhelmshavener Zeitung

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

Gester n<br />

Heute<br />

<strong>und</strong><br />

präsentiert von der:<br />

<strong>Wangerland</strong> <strong>in</strong> <strong>alten</strong><br />

<strong>und</strong> <strong>neuen</strong> <strong>Bildern</strong><br />

Historischer Streifzug <strong>in</strong> <strong>Bildern</strong> mit der<br />

Folge 10 im März 2013


23. März 2013<br />

Vom Meer umschlungen<br />

<br />

<br />

<br />

Gefahren <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Zuschriften<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

Horumersiel <strong>in</strong> den 1920er-Jahren <strong>und</strong> der Blick von höherer Warte heute. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Ahlrichs <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

In diesem Heft lesen Sie:<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 3<br />

<br />

<br />

Geschichtswerkstatt


Seite 4 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Sturmfluten <strong>und</strong> Landgew<strong>in</strong>n<br />

Harlebucht<br />

Meeresbuchten<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Crildumer Bucht<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Meeresspiegelanstiegs<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Maade<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

Um 800 war der Wanga-Gau nur e<strong>in</strong>e schmale bedrohte<br />

Landzunge. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Crildumer Bucht <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

Schwarzes Brack<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Harlebucht <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Beg<strong>in</strong>n der Deicherhöhungsarbeiten am Elisabethaußengroden<br />

2012: Deichband-Vorsteher Eilt Onno Garlichs schiebt<br />

die dem historischen Vorbild nachgebaute Koyer-Karre, während<br />

Frieslands Landrat Sven Ambrosy <strong>und</strong> der damalige niedersächsische<br />

Umweltm<strong>in</strong>ister Dr. Stefan Birkner (von l<strong>in</strong>ks)<br />

Klei darauf schaufeln. <br />

23. März 2013<br />

Um 1362 waren die Landverluste im Jaderaum am größten,<br />

die Crildumer Buch allerd<strong>in</strong>gs verlandet.<br />

<br />

<br />

Altendeich<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Rüstr<strong>in</strong>gen


23. März 2013<br />

Land unter h<strong>in</strong>ter dem Deich<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Marschen <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wangersiel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

1885 wurde der Hooksiel erstmals aus Ste<strong>in</strong> gebaut. Zuvor waren die Siele aus Holz errichtet<br />

worden. Diese hielten jedoch immer nur wenige Jahrzehnte. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Siel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Der Wangersiel bei Horumersiel entwässert heute das ganze<br />

<strong>Wangerland</strong>. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Poldertreppe <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Schöpfwerk <strong>Wangerland</strong> <br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 5


Seite 6 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

„Geme<strong>in</strong>deverwaltung Hohenkirchen“ <strong>in</strong> Bübbens (1955-1972), seither privat genutzt.<br />

<br />

<strong>Wangerland</strong>s Regierungssitz<br />

<br />

<strong>Wangerland</strong><br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

Das Rathaus Hohenkirchen seit den 1990er-Jahren. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Privatschule<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Großgeme<strong>in</strong>de<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

Aus dieser Privatschule<br />

wurde von 1923-1955 das<br />

Geme<strong>in</strong>debüro<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gebietsreform


23. März 2013<br />

Vom Mangel kuriert<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Apotheke<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Ingenohl<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

Das Apothekenhaus heute. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Rezept-Sammelkasten“ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die Apotheke wurde <strong>in</strong> den<br />

60er-Jahren von Amts wegen<br />

geschlossen.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 7<br />

Die neue<br />

R<strong>und</strong>e des<br />

Gew<strong>in</strong>nspiels


Seite 8 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Der alte Hafen von Horumersiel versorgte das <strong>Wangerland</strong> mit Gütern. Das Strandhotel „Zur<br />

schönen Aussicht“ blickt auf e<strong>in</strong>e 180-jährige Geschichte. <br />

Der verschw<strong>und</strong>ene Hafen<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Siel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Speicherpolder <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

Horumersiel aus der Vogelperspektive e<strong>in</strong>st <strong>und</strong><br />

jetzt. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

An der Stelle des ehemaligen<br />

Hafens bef<strong>in</strong>det sich heute<br />

e<strong>in</strong> Parkplatz.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Ste<strong>in</strong>siel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Badewesen


23. März 2013<br />

Mar<strong>in</strong>ebahn: Letzter Halt Schillig<br />

<br />

<br />

<br />

Eisenbahn <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Großherzoglich-OldenburgischeEisenbahn<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

Wo früher Mar<strong>in</strong>eanlagen standen, entsteht<br />

heute e<strong>in</strong>e Wohnanlage.<br />

E<strong>in</strong> altes Postkartenmotiv von Schillig mit der Mar<strong>in</strong>e-Signalstation.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Mar<strong>in</strong>estation<br />

Nordsee <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Pferde <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 9<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Kle<strong>in</strong>bahn Hohenkirchen-Schillig<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Liquidation


Seite 10 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Das Hooksieler Mudderboot<br />

<br />

<br />

Fahrr<strong>in</strong>ne<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Flutstau <br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Hans Ney <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Mit ausgebreiteten Flügeln nutzte das Mudderboot den aufgestauten Ebbstrom, um durch das<br />

Außentief zu schrubben <strong>und</strong> es so auf Tiefe zu h<strong>alten</strong>. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

23. März 2013<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Hafen <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Das Mudderboot soll restauriert<br />

werden. <br />

<br />

<br />

<br />

Restaurierung


23. März 2013<br />

Rechts: Badegäste <strong>in</strong> Hooksiel.<br />

– Oben: Strande<strong>in</strong>gang<br />

Schillig <strong>in</strong> 50er-Jahren. – Unten:<br />

Horumersieler Strand um<br />

1930. <br />

Badefreuden im <strong>Wangerland</strong><br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Erholungsreisenden<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Camp<strong>in</strong>gplätze<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Seebadevere<strong>in</strong>s<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der<br />

Sonnenbadende am Strand von Hooksiel, der Anfang der<br />

80er-Jahre neu aufgespült wurde. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 11<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Hooksiel


Seite 12 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

St. Mart<strong>in</strong> auf hoher Warf<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

F<strong>in</strong>dl<strong>in</strong>g<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Glockenturm <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

Alte Ortsansichten von Tettens <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die Tettenser St.-Mart<strong>in</strong>s-Kirche mit ihrem Flügelaltar <strong>und</strong> dem Sakristeihäuschen.<br />

E<strong>in</strong>st war die Kanzel <strong>in</strong> der Kirchenmitte, <strong>und</strong> e<strong>in</strong>e Treppe führte<br />

auf den Dachboden. <br />

präsentiert von der:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Kirchendecke <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Sakramentshäuschen


23. März 2013<br />

In Schlangenl<strong>in</strong>ien nach Wiarden<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Eisenbahnanschluss<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wiarden<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Straßenbeleuchtung <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Geschäftshaus<br />

Strues <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Handwerker, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Schulgebäude <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die Wiarder Kirche mit dem Geschäftshaus Strues rechts. Man blickt <strong>in</strong> den<br />

heutigen R<strong>in</strong>g, das Gebäude <strong>in</strong> der Mitte existiert nicht mehr.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Harlebucht <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 13<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Weihnachtssturmflut von<br />

1717 <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Spatenrecht <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Kommuniondeichung


Seite 14 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Die M<strong>in</strong>sener Schule von 1827. <br />

Zum Duschen <strong>in</strong> die Schule<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Volksschule <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Duschräume <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die neue Schule von 1952 – hier bei e<strong>in</strong>er Veranstaltung <strong>in</strong> den<br />

60er Jahren – heute e<strong>in</strong> Hotel. <br />

23. März 2013<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Lehmkuhl <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Erholungsheim


23. März 2013<br />

Süßwasser für die Mar<strong>in</strong>e<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Dorfteichen<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Pütten <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

Schon e<strong>in</strong> Fortschritt – der Dorfbrunnen <strong>in</strong><br />

M<strong>in</strong>sen von 1829. <br />

präsentiert von der<br />

Wasserturm <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wasserwerk<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wasserturms <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Landeswarfen <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 15<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Oldenburgisch-Ostfriesischen<br />

Marschenwasserverband


Seite 16 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Kurze Zeit bedeutender Hafen<br />

Alt- <strong>und</strong> Neugarmssiel<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Kopperburger<br />

Leide <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

Noch heute e<strong>in</strong> schmuckes Anwesen mit Wohnungen <strong>und</strong> e<strong>in</strong>em Handwerksbetrieb: die Gebäude<br />

des ehemaligen Kolonial- <strong>und</strong> Getreidehandels Mammen <strong>in</strong> Altgarmssiel. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

Die Brücke über das Tief <strong>in</strong> Altgarmssiel. E<strong>in</strong>st war hier der<br />

Deich mit dem Siel. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Sophiensiel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

E<strong>in</strong>es der größten<br />

Handelsunternehmen im<br />

<strong>Wangerland</strong> wurde Ende<br />

des 19. Jahrh<strong>und</strong>erts die<br />

Getreide- <strong>und</strong> Kolonialwarenhandlung<br />

Mammen.<br />

Im Gasthaus wurde auch<br />

Wegegeld erhoben.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Mansfelder Dragoner


23. März 2013<br />

<br />

Dorferneuerung <br />

<br />

Neue Chaussee<br />

bewirkte<br />

Aufschwung<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Mammen<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Eisenbahn Jever<br />

- Carol<strong>in</strong>ensiel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Bahnhof <br />

<br />

Das alte Handelshaus am Hafen von Neugarmssiel.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Schulhaus <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 17<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Ahrends


Seite 18 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Kirche vorm E<strong>in</strong>sturz bewahrt<br />

Waddewarden <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Crildumer Bucht<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nordwand <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Pastorei <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Kaarkenhus“<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die Gaststätte „To’n Schlagboom“ <strong>in</strong> <strong>alten</strong> <strong>und</strong> jüngsten Tagen. Im H<strong>in</strong>tergr<strong>und</strong><br />

der 1884 neu aufgemauerte Westgiebel der Kirche <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Bünt<strong>in</strong>gs Gasthaus“ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„To’n<br />

Schlagboom“


23. März 2013<br />

Die Wüppelser Kirche<br />

<strong>in</strong> e<strong>in</strong>er Aufnahme von<br />

1957. Das Kirchdorf ist<br />

bereits 1150 erstmals<br />

erwähnt worden.<br />

<br />

Alte Jungfer stiftete Schulhaus<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Fischhausen <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

Seit Jahrh<strong>und</strong>erten trotzt das Wüppelser Kirchenschiff auf se<strong>in</strong>er Wurt den Stürmen der Zeitläufte.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Pastorei <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Wüppelser Hof“<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die Wüppelser Schule bestand bis<br />

1966. <br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 19<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Peter von Bohlen


Seite 20 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Hooksiel: Vom <strong>alten</strong> Handels- <strong>und</strong> Fischerhafen zumFreizeitparadies<br />

Hooksiel aus der Vogelperspektive<br />

damals <strong>und</strong> heute<br />

<strong>und</strong> aus entgegengesetzten<br />

Richtungen: Auf dem<br />

großen Bild, das Anfang der<br />

70er-Jahre aufgenommen<br />

worden ist, sieht man den<br />

Verlauf des ehemaligen Tiefs<br />

durch den Außengroden,<br />

oben l<strong>in</strong>ks erkennt man<br />

schon den <strong>neuen</strong> Damm,<br />

den späteren <strong>neuen</strong> Deich.<br />

Der zuletzt 1883-85 erneuerte<br />

Siel wurde geschlossen,<br />

das Außentief zum Hooksmeer<br />

erweitert, das Watt<br />

zwei Kilometer weit zum<br />

Fahrwasser h<strong>in</strong> aufgespült ,<br />

das neue Gelände als Industriegebiet<br />

ausgewiesen,<br />

e<strong>in</strong>e neue Schleuse <strong>und</strong> e<strong>in</strong><br />

neuer Außenhafen gebaut.<br />

Der Camp<strong>in</strong>gplatz wurde<br />

vor den <strong>neuen</strong> Deich verlegt,<br />

r<strong>und</strong> ums Hooksmeer e<strong>in</strong><br />

Wald gepflanzt, e<strong>in</strong>e Mar<strong>in</strong>a<br />

<strong>und</strong> e<strong>in</strong> Wasserskilift angelegt.<br />

<br />

Bei „Käpt’n Pupkes“ vor Anker gehen<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Kolonialwaren-<br />

<strong>und</strong> Kohlenhandlung<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

„Käptn Pupkes“, das Medernser Traditionsgasthaus.


23. März 2013<br />

Uralter Siedlungsplatz <strong>in</strong> der Marsch<br />

<br />

Ziallerns <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Meeresspiegel<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Ziallerns aus der Luft betrachtet. Erste Siedlungsspuren s<strong>in</strong>d<br />

2000 Jahre alt. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Dorfwurt <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Mense <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 21


Seite 22 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Deicharbeiter riefen „Lavay“<br />

<br />

<br />

Deichbau <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Friederikengrodens <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Friederike<br />

von Württemberg <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Friederikensiel <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Bis Anfang des vergangenen Jahrh<strong>und</strong>erts war Deichbau<br />

weitgehend Handarbeit. <br />

Uralte Siedlung <strong>in</strong> der Marsch<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Dorferneuerungsmaßnahme<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

1800 Lohnarbeiter <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Friederiken-Vorwerk <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Deichbaukommission<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Streikenden


23. März 2013<br />

Der Kirchenkampf <strong>in</strong> Wiefels<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Pastor He<strong>in</strong>z Lübben<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

bekennenden<br />

Kirche <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Kirchenältesten<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Soldaten gegen Streikende<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Tarifvertrag<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

Wiefels mit dem Blick auf Jever, wie es der Zeichner <strong>und</strong> Maler Rudi Lehmann kurz nach dem<br />

Krieg sah. Der Künstler hat zahlreiche Motive aus dem <strong>Wangerland</strong> h<strong>in</strong>terlassen. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Neu-Friederikengroden<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Zuspitzung<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 23<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Oberkirchenrat


Seite 24 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Erfolgreicher Gastwirt <strong>und</strong> Klootschießer<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Eden’s Gasthof“<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Kräuterschnaps <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

präsentiert von der:<br />

Edens Gasthof <strong>in</strong> Oldorf.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Klootschießer<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

„Jagdhütte“ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

23. März 2013


23. März 2013<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

präsentiert von der<br />

Die Wangerländer Mühlen<br />

W<strong>in</strong>dmühlenstandorte<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Stilllegungen <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Middoge <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Die Waddewarder Mühle e<strong>in</strong>st <strong>und</strong> heute.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Hooksieler Mühlenbetrieb<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong> · Seite 25<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Waddewarder Mühle<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Stumpenser<br />

Mühle


Seite 26 · <strong>Wilhelmshavener</strong> <strong>Zeitung</strong><br />

Nordsee<br />

SCHILLIG<br />

B<strong>in</strong>nenhafen<br />

K87<br />

<br />

HARLESIEL<br />

MINSEN<br />

K87<br />

<br />

<br />

K325<br />

B461<br />

K86<br />

FRIEDRICHSSCHLEUSE<br />

HORUMERSIEL<br />

<br />

L6 L6 L808<br />

CAROLINENSIEL<br />

K87<br />

L810<br />

K88<br />

Gester n<br />

<strong>und</strong>Heute<br />

K331<br />

<br />

<br />

K10<br />

L809<br />

K87<br />

L808<br />

B461<br />

HOHENKIRCHEN<br />

L809<br />

<br />

K14<br />

<br />

K331<br />

L810<br />

präsentiert von der:<br />

<br />

VOSLAPP<br />

K19<br />

<br />

HOOKSIEL<br />

<br />

K89<br />

TETTENS<br />

<br />

<br />

B461<br />

K87<br />

L808<br />

K20<br />

<br />

<br />

L812<br />

WADDEWARDEN<br />

<br />

K291<br />

SENGWARDEN<br />

<br />

B461<br />

23. März 2013<br />

L812<br />

L808<br />

K21<br />

L810<br />

K93<br />

SUM<br />

L807<br />

J E V E R<br />

maps4news.com/©Nav<br />

<br />

B210<br />

W I T T M U N D


Begegnungen, die Sie weiterbr<strong>in</strong>gen!<br />

Auf die LzO stoßen Sie an fast jeder Ecke. Und sie ist<br />

Ihr kompetenter Partner für alle Fragen r<strong>und</strong> um F<strong>in</strong>anzen,<br />

Versicherungen <strong>und</strong> Immobilien.<br />

Unsere Nähe br<strong>in</strong>gt Sie weiter.<br />

Landessparkasse zu Oldenburg<br />

www.lzo.com · lzo@lzo.com

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!