11.10.2013 Aufrufe

Aufgaben 1

Aufgaben 1

Aufgaben 1

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.

Physik für E-Techniker I - Vorlesung bei Peter Deák<br />

1. <strong>Aufgaben</strong>zettel<br />

Funktionen und ihre Ableitungen<br />

(1) Berechnung der ersten und zweiten Ableitung<br />

Geben Sie für folgende Funktionen die erste Ableitung nach der/den Variablen an.<br />

Berechnen Sie anschließend die zweiten Ableitungen zur Funktion aus <strong>Aufgaben</strong> Teil f). Was fällt auf,<br />

wenn man die gemischten Ableitungen ( ∂2 f(x,y)<br />

∂x∂y bzw. ∂2 f(x,y)<br />

∂y∂x ) vergleicht?<br />

a) f(x) = 2x3 + 3x2 d) f(x) = 4sin( x2<br />

4 )<br />

b) f(y) = y ln(y2 ) + 1,0102 e) f(x) = x4 + sin(x2 ) − ln(x) ex + 14<br />

x<br />

c) f(x,y) = √ + y x<br />

sin(x) 2 f) f(x,y) = 10 y2 e x2<br />

2 + 13,5 y<br />

Vektor und Matrizen<br />

(2) Translationsvektor, Vektoraddition<br />

4 ) + cos2 ( x<br />

Gegeben seien zwei Verschiebungsvektoren a und b mit dem Betrag |a| = 3 m bzw. |b| = 4 m. Wie<br />

müssen die beiden Vektoren zueinander stehen, um eine Gesamtverschiebung von 7 m, 1 m, 5 m zu<br />

erzielen.<br />

(3) Vektoreigenschaften, Skalar und Vektorprodukt<br />

Gegeben seien die folgenden Vektoren:<br />

⎛ ⎞ ⎛<br />

1<br />

a = ⎝ 4 ⎠ , b = ⎝<br />

3<br />

0<br />

0<br />

3<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ , c = ⎝<br />

0<br />

−3<br />

4<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ und d = ⎝<br />

a) Welchen Betrag haben die Vektoren?<br />

b) Normieren Sie die Vektoren. (Ein normierter Vektor besitzt einen Betrag |v| = 1. Die Richtung des<br />

Vektors bleibt bei der Normierung erhalten.)<br />

c) Welche der Vektoren sind orthogonal zueinander (d.h. vw = 0)?<br />

d) Berechnen Sie a × b und a × c. Welche Eigenschaft haben die resultierenden Vektoren?<br />

e) Sind das Skalarprodukt oder das Vektorprodukt kommutativ? (v (×) w = w (×) v ?)<br />

f) Sind das Skalarprodukt oder das Vektorprodukt assoziativ?(u (×) [v (×) w] = [u (×) v] (×) w ?)<br />

(4) spezielle Matrizen - Drehmatrix<br />

Gegeben sei folgende Matrix:<br />

⎛<br />

A = ⎝<br />

cos α −sin α 0<br />

sin α cos α 0<br />

0 0 1<br />

a) Berechnen Sie die Determinante dieser Matrix (|A|).<br />

b) Zeigen Sie, dass die Matrix einen Vektor um den Winkel α dreht wobei die z-Achse die Drehachse ist,<br />

w = Av?<br />

⎞<br />

⎠<br />

4<br />

1<br />

0<br />

⎞<br />


Textaufgaben<br />

(5) Das Alter des Universums<br />

Das Universum ist durch den Urknall (Big Bang) entstanden. Die Galaxien, die dabei die größte Anfangsgeschwindigkeit<br />

bekommen haben, haben sich seitdem am weitesten wegbewegt. Wir nehmen an,<br />

dass ihre Geschwindigkeiten konstant seien. Wenn eine etwa 3 · 10 21 km entfernte Galaxie, sich ungefähr<br />

1,5 · 10 11 km pro Jahr weiter von uns entfernt, wie alt ist dann das Universum.<br />

(6) Flugzeug im Wind<br />

Ein Flugzeug fliegt mit einer Reisegeschwindigkeit v eine (gerade) Strecke d hin und zurück. Es weht<br />

ein Wind mit der Geschwindigkeit w genau in Flugrichtung bzw. gegen die Flugrichtung auf dem Rückweg.Gleicht<br />

der Gewinn an Flugzeit beim Hinflug den Verlust beim Rückweg aus? (Setze beispielsweise<br />

v = w.)


d<br />

dx f(x) = f ′ (x)<br />

<br />

f(x) = 2x 3 + 3 · x 2 <br />

<br />

f(x) = a · x n f ′ (x) = n · a · x n−1 <br />

<br />

<br />

d<br />

dx f(x) = f ′ (x) = 6x 2 + 6x<br />

f(y) = yln(y 2 ) + 1, 0102 <br />

<br />

<br />

(u(x) · v(x)) ′ = u(x) · v ′ (x) + u ′ (x) · v(x) <br />

<br />

y 2 <br />

• d<br />

1<br />

dx · ln(x) = x<br />

• (u(v(x))) ′ = u ′ (v(x) · v ′ (x))<br />

<br />

<br />

d<br />

dy (yln(y2 ) + 1, 0102) = 1 · ln(y 2 ) + 1<br />

y · 2y = ln(y2 ) + 2


f(x, y) =<br />

√ x + yx<br />

sin(x) 2 <br />

<br />

√ x<br />

sin(x)<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

δ 2<br />

δ<br />

δyδx f(x) = δx x2 = 2x<br />

<br />

<br />

<br />

d<br />

d<br />

dxsinx = cosx dxcosx = −sinx<br />

= 2x · cos x2<br />

4<br />

<br />

d x2<br />

dx (4sin 4<br />

x<br />

x2 d x<br />

+ cos2 4 ) = 2x · cos 4 + dx · cos2 4<br />

<br />

<br />

d x x<br />

x2<br />

+ dx · cos 4 · cos 4 = 2x · cos 4<br />

d<br />

dx ex = e x<br />

= 2x · cos x2<br />

4<br />

x sin 4 + (− 4 · cos x<br />

4<br />

− sin x<br />

4<br />

4 · cos x<br />

4 )<br />

<br />

1 x x<br />

− 2sin 4 cos 4<br />

d<br />

dx (x4 + sinx2 − ln(x) · ex + 14) = 4 · x3 + 2x · cosx2 − ( 1<br />

x · ex + ln(x) · ex )<br />

<br />

<br />

= 4x3 + 2xcosx2 − ex ( 1<br />

x + ln(x))<br />

δ 2<br />

δxδy 10y2e x2<br />

2 + 13, 5y = δ<br />

δy (10xy2e x2<br />

2 ) = 20yxe x2<br />

2<br />

<br />

δ 2<br />

δyδx 10y2e x2<br />

2 + 13, 5y = δ<br />

x2<br />

δx (20ye 2 + 13, 5) = 20yxe x2<br />

2


→ a <br />

→<br />

b <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

0 3m 4m<br />

+ +<br />

0 0 0<br />

<br />

7m<br />

=<br />

0<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

0 −3m 4m 1m<br />

+<br />

+ =<br />

0 0 0 0<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

0 3m 0 3m<br />

+ + =<br />

0 0 4m 4m<br />

<br />

<br />

<br />

3m <br />

=<br />

4m<br />

√ 9m2 + 16m2 = √ 25m2 = 5m<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

→ ⎛<br />

⎞<br />

<br />

1 <br />

<br />

a = ⎝<br />

4 ⎠<br />

<br />

3 = √ 12 + 42 + 32 = √ 26<br />

<br />

<br />

→<br />

⎛<br />

⎞<br />

<br />

0 <br />

<br />

b = ⎝<br />

0 ⎠<br />

<br />

3 = √ 9 = 3<br />

<br />

<br />

→ ⎛<br />

<br />

<br />

c = ⎝<br />

<br />

<br />

0<br />

⎞<br />

<br />

<br />

−3 ⎠<br />

<br />

4 = √ 25 = 5


→<br />

⎛<br />

<br />

<br />

d = ⎝<br />

<br />

<br />

4<br />

1<br />

9<br />

⎞<br />

<br />

<br />

⎠<br />

<br />

= √ 17


→ nv= →<br />

v<br />

→ v <br />

<br />

⎛<br />

1<br />

⎞<br />

⎝ 4 ⎠<br />

→<br />

na=<br />

3<br />

→ ⎛<br />

0<br />

⎞<br />

⎝ 0 ⎠<br />

nb=<br />

3<br />

→ ⎛<br />

0<br />

⎝ −3<br />

nc=<br />

4<br />

√ 26<br />

3<br />

5<br />

= →<br />

v<br />

v<br />

⎞<br />

⎠<br />

→ nd=<br />

<br />

<br />

→ v · → ⎛ ⎞ ⎛ ⎞w=<br />

0 <br />

→ v · → w= ⎝<br />

v1<br />

v2<br />

v3<br />

⎠ · ⎝<br />

w1<br />

w2<br />

w3<br />

⎛<br />

⎝<br />

4<br />

1<br />

0<br />

√ 17<br />

⎠ = v1 · w1 + v2 · w2 + v3 · w3<br />

<br />

<br />

<br />

→<br />

b →<br />

d <br />

<br />

→<br />

b · →<br />

d =<br />

⎛<br />

⎝<br />

0<br />

0<br />

3<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ · ⎝<br />

4<br />

1<br />

0<br />

⎞<br />

⎠ = 0 · 4 + 0 · 1 + 3 · 0 = 0<br />

→ a → c <br />

⎛<br />

→ →<br />

a · c = ⎝<br />

1<br />

4<br />

3<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ · ⎝<br />

0<br />

−3<br />

4<br />

⎞<br />

<br />

⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ <br />

→ →<br />

v × w= ⎝<br />

v1<br />

v2<br />

v3<br />

⎠ × ⎝<br />

⎠ = 1 · 0 + 4 · (−3) + 3 · 4 = 0 − 12 + 12 = 0<br />

w1<br />

w2<br />

w3<br />

⎠ = ⎝<br />

v2w3 − v3w2<br />

v3w1 − v1w3<br />

v1w2 − v2w1<br />

⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ <br />

1 0 12<br />

→ →<br />

a × b = ⎝ 4 ⎠ × ⎝ 0 ⎠ = ⎝ −3 ⎠<br />

3 3 0<br />

<br />

⎞<br />

⎠<br />

⎞<br />


⎛<br />

1<br />

4<br />

⎞<br />

⎛<br />

0<br />

−3<br />

⎞<br />

⎛<br />

25<br />

−4<br />

→ →<br />

a × c = ⎝ ⎠ × ⎝ ⎠ = ⎝ ⎠<br />

3 4 −3<br />

<br />

<br />

→ a ·( → a × →<br />

b ) = 0 →<br />

b ·( → a × →<br />

b ) = 0<br />

<br />

<br />

<br />

⎛<br />

⎝<br />

v1<br />

v2<br />

v3<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ · ⎝<br />

⎞<br />

→ v · → w= → w · → v<br />

w1<br />

w2<br />

w3<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ = ⎝<br />

w1<br />

w2<br />

w3<br />

⎞<br />

⎛<br />

⎠ · ⎝<br />

v1w1 + v2w2 + v3w3 = v1w1 + v2w2 + v3w3<br />

0 = 0 <br />

⇒ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

⎛<br />

A = ⎝<br />

cos α − sin α 0<br />

sin α cos α 0<br />

0 0 1<br />

<br />

⎞<br />

⎠<br />

v1<br />

v2<br />

v3<br />

⎞<br />

⎠<br />

<br />

|A| = detA = cosα · cosα · 1 − 0 · cosα · 0 + (−sinα) · 0 · 0 − 0 · 0 · cosα + 0 · sinα ·<br />

0 − sinα · (−sinα) = cos 2 α + sin 2 α = 1


→ →<br />

w= · ⎛v<br />

· → v = ⎝<br />

cos α − sin α 0<br />

sin α cos α 0<br />

0 0 1<br />

⎞<br />

⎠ ·<br />

⎛<br />

⎝ v1<br />

v2<br />

v3<br />

⎞<br />

⎠ =<br />

⎛<br />

⎝ cosα · v1 − sinα · v2<br />

sinα · v1 + cosα · v2<br />

<br />

<br />

<br />

3·10 10 km<br />

1,5·1011 km<br />

Jahre<br />

= 3·1010 km·Jahre<br />

1,5·10 11 km<br />

<br />

→ w, → v , d = 0 <br />

= 2 · 1010 Jahre<br />

( → w + → v )d = ( → v − → w)d<br />

→ w + → v + → w= → v<br />

2 → w= 0<br />

→ w= 0 <br />

⇒ <br />

<br />

<br />

v3<br />

⎞<br />

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!