29.10.2013 Aufrufe

Sachverzeichnis - Springer

Sachverzeichnis - Springer

Sachverzeichnis - Springer

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

A<br />

Abdomen 1<br />

– akutes 719<br />

– – Anamnese 12<br />

– – Computertomographie 16<br />

– – Definition 11<br />

– – diagnostische Empfehlungen 16<br />

– – Durchleuchtungsuntersuchung<br />

15<br />

– – klinische Untersuchung 13<br />

– – Röntgenaufnahme 14<br />

– – Sonographie 15<br />

– – Symptome 12<br />

– – Ursachen 12<br />

– Drainagewege 5<br />

– radiologische Diagnostik 7, 14<br />

– Recessus 5<br />

– unklares 11<br />

Abdomenübersichtsaufnahme,<br />

s. auch Abdomen, Röntgenaufnahme<br />

– pathologische Befunde 18<br />

Abdominaltrauma<br />

– penetrierendes 439<br />

– stumpfes 439<br />

Abernethy-Malformation 396, 433, 434<br />

Abszess<br />

– biliärer 451<br />

– extrahepatischer 530<br />

– perityphlitischer 354<br />

– pharyngealer 55<br />

– pyogener 460<br />

– tuberkuliner 465<br />

Achalasie<br />

– amotile 70, 71<br />

– Anisoperistaltik 72<br />

– etagenförmiger Spasmus 72<br />

– hypermotile 71, 73<br />

– hypomotile 70, 71<br />

– pharmakoradiologische<br />

Testung 72<br />

– Pulsionsdivertikel 72<br />

– segmentaler Spasmus 72<br />

Adenomatosis hepatis 520<br />

Adenom-Karzinom-Sequenz 557<br />

Adenomyomatose 408, 412, 558<br />

ADPLD, siehe autosomal dominant<br />

polycystic liver disease<br />

Aerobilie 24, 483<br />

Aids-Kolitis 304<br />

– Zytomegalievirus (CMV) 304<br />

Akerlund-Pseudodivertikel 154<br />

Aktinomykose 303<br />

Akzelerations-Dezelerations-<br />

Trauma 443<br />

Alagille-Syndrom 422, 423, 607<br />

Alkoholfetopathie 538<br />

Alphafetoprotein (AFP) 532<br />

Amiodaron-Leber 603<br />

Amöbenabszess 462<br />

Amöbenruhr 304, 462<br />

Amsterdam-Kriterien 322<br />

Amyloidose 187, 268, 704, 721<br />

– Kolon 341<br />

Angiodysplasie 309, 333<br />

Angiographie des Pankreas 618<br />

Angiomyolipom der Leber 527<br />

Anisakiasis 229<br />

Anismus 369<br />

Ankylostomiasis 229<br />

Antrektomie 173<br />

Antrumhyperplasie 145<br />

Aorta tapering 430<br />

Aphagie 27<br />

Aplasie<br />

– der Bauchwandmuskulatur 142<br />

– der Leber 396<br />

Appendix, Mukozele 354<br />

Appendizitis 352<br />

– CT 353<br />

– epiploica 725–727<br />

– Sonographie 353<br />

– vermiformis 717, 725, 726<br />

Apple-core-Zeichen 327<br />

– Sigmakarzinom 327<br />

APUD-Zelltumor 240<br />

Arsen 544<br />

Arteria<br />

– colica<br />

– – media 312<br />

– – sinistra 313<br />

– cystica 483<br />

– hepatica 385, 463, 514, 596<br />

– – Pseudoaneurysma 440<br />

– – Thrombose 610<br />

– mesenterica<br />

– – inferior 309, 312<br />

– – superior 309, 312<br />

Arteria-mesenterica-superior-<br />

Syndrom 255<br />

Arthritis, rheumatoide 703<br />

Ascaris lumbricoides 305, 496, 497<br />

Askariasis, biliäre 497<br />

Askaridiasis 229<br />

Aspiration<br />

– Differenzialdiagnose 80<br />

– Differenzialtherapie 80<br />

– intradeglutitive 79, 83<br />

– – Mendelsohn-Manöver 84<br />

– – Sphinktermyotomie 85<br />

– – supraglottischer Schluck 84<br />

– laryngeale Penetration 80<br />

– Mischformen 87<br />

– operative Verfahren 89<br />

– – Laryngo-Hyoido-Mento-<br />

Pexie 85<br />

– – laterale Larynxfixation 89<br />

– Pathomechanismus 80<br />

– postdeglutitive 79, 85<br />

– – myogene Dilatation 86<br />

– – Pharyngozele 86<br />

– – Pharynxstraffung 86<br />

– – supra-supraglottisches<br />

Schlucken 86<br />

– – Trompetenbläserkrankheit 86<br />

– prädeglutitive 79, 82<br />

– – Thermosondenstimulation 83<br />

– Schweregrad 80, 81<br />

Aspirationspneumomie<br />

– intradeglutitive 79<br />

– postdeglutitive 79<br />

– prädeglutitive 79<br />

Asplenie 142, 717<br />

Aszites 543, 593, 719, 729, 730<br />

– perihepatischer 466, 588<br />

Atemnotsyndrom 516<br />

Äthanol 533<br />

Autoimmunhepatitis 453, 531<br />

Autoimmunpankreatitis 645, 655<br />

autosomal dominant polycystic liver<br />

disease (ADPLD) 399<br />

Azinuszellkarzinom 623<br />

B<br />

Back-wash-Ileitis 232<br />

Bandwurminfektion 229, 466<br />

Bantu-Siderose 598<br />

Bariumphase 193<br />

Barrett-Karzinom 62<br />

Barrett-Ösophagus 57, 62<br />

Bauchtrauma 445<br />

– scharfes (penetrierendes) 288<br />

– stumpfes 287, 436, 681<br />

Bauchwandhämatom 180<br />

Bauchwandhernie 216<br />

Beckenboden<br />

– funktionelle cine-MRT 356<br />

– – pathologischer Organdeszensus<br />

365<br />

– – pubokokzygeale Referenzlinie<br />

363, 364<br />

Beckenbodenbruch 284<br />

Beckwith-Wiedemann-Syndrom 538<br />

Behçet-Krankheit 66, 67<br />

Benzimidazol 466<br />

Benzofuran-Derivat 603<br />

Bike-tire-Phänomen 223<br />

Biliom 445, 449<br />

Bilirubinsteine 472


748<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

Bindegewebskompartiment 29<br />

– viszerales 29<br />

Blastomykose 303<br />

Blue-rubber-bleb-Nävus-Syndrom 155,<br />

166, 432, 433, 510<br />

Blutpoolszintigraphie 378<br />

Blutung, gastrointestinale 258<br />

– akute untere 309<br />

– Aortographie 309<br />

– chronische Pankreatitis 154<br />

– chronische untere 309<br />

– CT-Angiographie 259<br />

– Duodenalvarizen 154<br />

– Embolisation, Onyx 310<br />

– Endosonographie 154<br />

– Fundusvarizen 154<br />

– intermittierende 259<br />

– Kapselendoskopie 259<br />

– Kontrastmittelaustritt 309, 310<br />

– Magenvarizen 154<br />

– okkulte 259<br />

– Ösophagusvarizen 154<br />

– Portographie 154<br />

– selektive Mesenterikographie 309<br />

– Sigma 309<br />

– Szintigraphie 259<br />

– TIPS 154<br />

Bochdalek-Dreieck 283<br />

Bochdalek-Hernie 1<br />

Boerhaave-Syndrom 55<br />

Bouveret-Syndrom 154, 485, 492, 493<br />

Brachyösophagus 52<br />

– kongenitaler 52<br />

– sekundärer 52, 63<br />

branching enzyme 601<br />

Breathhold-Technik 382<br />

Bride 214<br />

Bronchialkarzinom 549<br />

Brunner-Drüsen 249<br />

Budd-Chiari-Syndrom 458, 533, 545,<br />

546, 582, 589, 592, 607<br />

Bulbus duodeni 479<br />

Bullaugen-Phänomen 463<br />

Bursa omentalis 404, 638, 720, 730<br />

C<br />

Caecum fixum 5<br />

Campylobacterinfektion 227<br />

Candidainfektion 231<br />

Candidaösophagitis 66<br />

Candidiasis 303<br />

– der Leber 463<br />

Carbamylphosphatssynthetase-<br />

Mangel 613<br />

Caroli-Syndrom 400, 414, 418, 568<br />

carrel patch 609<br />

central dot sign 419<br />

Chagas-Krankheit 76, 274<br />

Charcot-Trias 495<br />

Chemoembolisation, kathetergestützte<br />

533<br />

Chilaiditi-Syndrom 8, 278, 394, 717<br />

Children’s Cancer Study Group 539<br />

Cholangiodysplasie 401<br />

Cholangiographie 405, 407<br />

– intravenöse 413<br />

Cholangiohepatitis, asiatische/<br />

orientalische 496<br />

Cholangiopankreatographie, endoskopische<br />

retrograde (ERCP) 618<br />

– Komplikationen 619<br />

– Strahlenexposition 619<br />

Cholangitis 402, 416, 449, 478, 541<br />

– Aids-assoziierte 499<br />

– akute 494<br />

– Chemotherapie-assoziierte 499<br />

– parasitäre 497<br />

– primär sklerosierende (PSC) 419,<br />

453, 500<br />

– primäre 496<br />

– rezidivierende pyogene 496<br />

– sekundär sklerosierende 505<br />

Choledocholithiasis 380, 423, 472<br />

Choledochozele 416<br />

Choledochusdivertikel 416<br />

Choledochuszyste 141, 414, 472, 574,<br />

634<br />

– Abdomenübersichtsaufnahme 416<br />

Cholelithiasis 397, 411, 413, 418, 494,<br />

503, 506, 557<br />

– blande 471<br />

Cholestase 380, 418, 456, 577, 607<br />

– bei Kindern 422<br />

– intrahepatische 542<br />

Cholesterinsteine 472<br />

– 5-F-Regel 472<br />

Cholesterolose 558<br />

– gestielte 559<br />

Cholezystektomie 407, 445, 446, 480<br />

Cholezystitis 384, 406, 411, 444, 500,<br />

563, 722, 725<br />

– akute 480, 560<br />

– chronische 488<br />

– emphysematöse 483<br />

– gangränöse 484<br />

– infektiöse 492<br />

Cholezystokinin 383, 384<br />

Cholezystolithiasis 406, 472, 474, 481,<br />

560, 563, 564<br />

Cholezystostomie, perkutane 481, 488<br />

Chromosomenaberration 546<br />

Cirrhose cardiaque 589<br />

Clonorchiasis, biliäre 497<br />

Clonorchis sinensis 496, 497, 541, 568<br />

Clostridien 483<br />

CMV, siehe Zytomegalievirus<br />

Colitis ulcerosa 293, 500<br />

– Hauptsymptome 294<br />

– Kragenknopfulkus 295<br />

– Pseudopolypose 295<br />

– Spiculae 294<br />

Colon<br />

– ascendens 716<br />

– descendens 716<br />

– mobile 5<br />

– sigmoideum 716<br />

– transversum 716<br />

Common-cavity-Syndrom 49<br />

cotton wool appearance 514<br />

Cowden-Syndrom 321<br />

creeping fat 220<br />

D<br />

Darm, siehe auch Kolon<br />

– chronisch-entzündliche Veränderungen<br />

(CED) 293<br />

– irritabler (Reizdarm) 266<br />

– Ischämie<br />

– – akute 253<br />

– – arterieller Verschluss 253<br />

– – chronische 253<br />

– – fokale 253<br />

– – nichtokklusive 253, 311<br />

– – venöse Thrombose 253<br />

Darmverschluss, siehe auch Ileus<br />

– paralytischer 17<br />

Defäkographie 356, 357<br />

Dehnungs- und Verschiebungsräume<br />

29<br />

Desäthylamiodaron 603<br />

Desmoid 739<br />

Diabetes mellitus 186, 483, 579<br />

Diaphragma (Zwerchfell) 1<br />

Dickdarm<br />

– Angiodysplasie 333<br />

– – Angiographie 333<br />

– – Spiral-CT 333<br />

– Atresie 274<br />

– Bestrahlungsfolgen 292<br />

– Divertikel 309<br />

– Duplikatur 274<br />

– Embolie<br />

– – akute arterielle 311<br />

– – chronisch mesenteriale<br />

(CMI) 312<br />

– – interventionelle Therapie 313<br />

– – Mehrzeilen-CT 311<br />

– – MR-Angiographie 311, 313<br />

– – periphere 311<br />

– Fehllagen<br />

– – Colon ascendens 278<br />

– – Colon descendens 279<br />

– – linke Flexur 279<br />

– – Sigma 279<br />

– – Zökum 278<br />

– Ganglioneurom 333<br />

– Hernie 273<br />

– – äußere abdominelle 282<br />

– – Bochdalek-Dreieck 283<br />

– – diaphragmale 282<br />

– – direkter Leistenbruch 283<br />

– – echte 282<br />

– – falsche 282<br />

– – indirekter Leistenbruch 283<br />

– iatrogene Läsionen 289<br />

– Invagination (Intussuszeption)<br />

– – Abdomenübersichtsaufnahme 281<br />

– – CT 282<br />

– – Kontrasteinlauf 282<br />

– – Ultraschall 281<br />

– Karzinoid 331<br />

– Karzinom 309<br />

– kolorektales Karzinom 324<br />

– – Carcinoma in situ 324<br />

– – TNM-Klassifikation 324<br />

– Lageanomalie 276<br />

– Leiomyom 332<br />

– Leukämie 334<br />

– Liposarkom 332<br />

– maligne Tumoren 324<br />

– – Lymphom 333<br />

– – Melanom 331<br />

– Malrotation 276<br />

– MALT-Lymphom 333<br />

– mesenteriale Ischämie 311<br />

– Neurofibrom 333<br />

– Neurom 333<br />

– Nonrotation 276<br />

– partielle Rotation 277<br />

– Pilzinfektion 303<br />

– Plasmozytom 334<br />

– Polypen 309<br />

– skip area 294<br />

– skip lesion 294<br />

– Stenose 274<br />

– traumatische Veränderungen 287


– Tumorrezidiv<br />

– – extraluminal 330<br />

– – intraluminal 330<br />

– Verätzungen 292<br />

– Verletzungen<br />

– – bei diagnostischen und interventionellen<br />

radiologischen<br />

Verfahren 290<br />

– – endoskopisch bedingte 289<br />

– – fremdkörperbedingte 288<br />

– – medikamentös bedingte 289<br />

– – perkutane 288<br />

– – postoperative 200<br />

– virale Infektion 303<br />

– Volvulus 273<br />

– – Colon transversum 279<br />

– – linke Flexur 279<br />

– – Sigma 279<br />

– – Zökum 279<br />

digital spot imaging (DSI) 40<br />

Dilatation, periportale sinusoidale<br />

(PSD) 595<br />

Divertikel 309<br />

– Resektion 128<br />

Divertikelkrankheit 343<br />

Divertikulitis 343<br />

– Abszesse 345<br />

– CT 345<br />

– extraluminale Komplikationen 345<br />

– Kolonkontrasteinlauf 348<br />

– Perforation 345<br />

– Peritonitis 345<br />

– Ultraschall 344<br />

Dolichokolon<br />

– Colon elongatum 276<br />

Dottersackvene 386<br />

double duct sign 506, 573, 574, 658, 659<br />

Double-bubble-Zeichen 631<br />

DSI, siehe digital spot imaging<br />

Ductus<br />

– choledochus 389, 405, 415, 479, 505,<br />

560<br />

– cysticus 384, 405, 476, 478, 480, 560<br />

– hepaticus 389, 405<br />

– – communis 499<br />

– pancreaticus 415<br />

– Santorini 628<br />

– venosus 387, 430,<br />

– Wirsungianus 628, 667<br />

Dünndarm<br />

– Adenokarzinom 238<br />

– Anatomie 195<br />

– Angiographie 195<br />

– Briden 214<br />

– Computertomographie 195<br />

– Differenzialdiagnose 197–200<br />

– Divertikel 206<br />

– Doppelkontrast nach Sellink 296<br />

– Duplikatur 205<br />

– entzündliche Erkrankungen 219<br />

– Fehlbildungen 201<br />

– GEP-NET, siehe Karzinoid 240<br />

– Hamartom 249<br />

– Hernien 216<br />

– Hypermotilität 266<br />

– Hyperperistaltik 266<br />

– Hypomotilität 266, 269<br />

– Hypoperistaltik 266<br />

– Ileus 210<br />

– Indikationen für bildgebende<br />

Verfahren 195<br />

– Infektionen 226<br />

– intestinal hurry 266<br />

– Invagination 216<br />

– Kapselendoskopie 195<br />

– Karzinoid 240<br />

– Leiomyom 242<br />

– Leiomyosarkom 242<br />

– Lipom 242<br />

– Lymphangiom 242<br />

– Magnetresonanztomographie 195<br />

– Malrotation 202<br />

– mesokolische innere Hernien 204<br />

– Metastasen 214<br />

– Meteorismus 211<br />

– MR-Enteroklysma 296<br />

– Neurofibrom 242<br />

– nichtstenosierende Adhäsionen 214<br />

– Nonrotation 202<br />

– Nuklearmedizin 195<br />

– Obstruktionsperistaltik 213<br />

– Pilzinfektion 228<br />

– Schwannom 242<br />

– segmentale Dilatation 209<br />

– sondenlose Kontrastmitteluntersuchung<br />

195<br />

– Sonographie 195<br />

– Tuberkulose 228<br />

– Tumore 236<br />

– – sekundäre 248<br />

– Ulkus 232<br />

– Verwachsungen 214<br />

– Virusinfektion 228<br />

– Volvulus 216<br />

Duodenalatresie 145<br />

– double bubble sign 146<br />

Duodenaldivertikel 142<br />

Duodenalduplikatur 145<br />

Duodenalobstruktion 145<br />

– Bouveret-Syndrom 154<br />

– chronische Pankreatitis 154<br />

– Morbus Crohn 154<br />

– Sarkoidose 154<br />

Duodenalvarize 154<br />

Duodenalverletzung<br />

– Blutung 155<br />

– chronische Pankreatitis 155<br />

– Duodenalwandhämatom 155<br />

– Fibrinkleber 155<br />

– Vena-cava-Filter 155<br />

Duodenalwandhämatom 155<br />

Duodenum 506, 716<br />

– Anastomosenenge 174<br />

– – Hämatom 174<br />

– – innere Hernie 174<br />

– – Invagination/Intussuszeption 174<br />

– Anastomoseninsuffizienz 174<br />

– Angiodysplasie 155<br />

– Antrektomie 173<br />

– aortomesenteriale Kompression 146<br />

– – Strong-Operation 146<br />

– Blue-rubber-bleb-Nävus-<br />

Syndrom 166<br />

– Dumping-Syndrom 175<br />

– Duodenopankreatektomie 173<br />

– Duodenotomie 173<br />

– Duplikatur 141<br />

– – Choledochuszyste 141<br />

– – heterotope Magenschleimhaut<br />

141<br />

– – Mesenterialzyste 141<br />

– – Pankreatitis 141<br />

– endoskopischer Ultraschall<br />

(EUS) 140<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong> 749<br />

– Exzision 173<br />

– Fistel 173, 174<br />

– – aortoduodenale 174<br />

– Gastrektomie 173<br />

– Gastroenterostomie 173<br />

– gastrojejunale Invagination 175<br />

– Gastroplastie 173<br />

– Gastrostomie 173<br />

– Hämangioperizytom 166<br />

– Hamartom der Brunnerdrüsen 166<br />

– innere Hernie 175<br />

– – in die Bursa omentalis 175<br />

– – retroanastomotische 175<br />

– – transmesokolische 175<br />

– Intussuszeption 189<br />

– – enteroenterale 175<br />

– – jejunogastrische 175<br />

– Invagination 189<br />

– Keilresektion 173<br />

– Lageanomalie<br />

– – Duodenum librum 142<br />

– – Duodenum mobile 142<br />

– – Nonrotation 142<br />

– leukozytoklastische Vaskulitis 187<br />

– malignes Lymphom 166<br />

– Metallclips 173<br />

– Metastasen 169<br />

– – Bronchuskarzinom 169<br />

– – Gallenblasenkarzinom 169<br />

– – Genitalkarzinom 169<br />

– – Kolonkarzinom 169<br />

– – malignes Melanom 169<br />

– – Mammakarzinom 169<br />

– – Nierenzellkarzinom 169<br />

– – Ösophaguskarzinom 169<br />

– – Ovarialkarzinom 169<br />

– – retroperitoneales Syndrom 169<br />

– mobile 188<br />

– Paraganglionom 166<br />

– postoperative Atonie 173<br />

– postoperatives Pneumoperitoneum<br />

173<br />

– Pyloromyotomie 173<br />

– Pyloroplastik 173<br />

– Schleimhautprolaps 174<br />

– Segmentresektion 173<br />

– Syndrom der abführenden<br />

Schlinge 176<br />

– Syndrom der zuführenden<br />

Schlinge 176<br />

– – Braun’sche Fußpunktanastomose<br />

176<br />

– – perkutane transhepatische<br />

Duodenaldrainage 176<br />

– Tumore der Nachbarorgane 170<br />

– – Milzarterie 170<br />

– – Neuroblastom 170<br />

– Übernähung 173<br />

– Vagotomie 173<br />

Duplikatur, ösophageale 53<br />

Dyschondroplasie, metaphysäre 634<br />

Dyskinesie, ziliäre 9<br />

Dysphagie 27, 179<br />

– bei Säuglingen und Kindern 48<br />

Dysplasie, arteriohepatische 422<br />

E<br />

Echinococcus-multilocularis-Zyste 468<br />

Echinokokkose, hepatisch-alveoläre<br />

468<br />

Echinokokkuszyste 463, 466<br />

Einschlusszyste, peritoneale 733, 734


750<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

Eisenoxid 519<br />

– Nanopartikel 378<br />

Eisenpartikel, supraparamagnetische<br />

(SPIO) 377<br />

Eisenspeicherkrankheiten 704<br />

Eiweißverlust-Gastropathie 187<br />

Eiweißverlustsyndrom,<br />

intestinales 263<br />

Eklampsie 597<br />

Ektopie 404<br />

Endodermalsinus 574<br />

Endometriose 249, 340<br />

Endorem 378<br />

Entamoeba histiolytica 462, 463<br />

Enteroklysma 296, 743<br />

– andere Methoden 195<br />

– Appendix 194<br />

– Barium 192<br />

– Bariumphase 193<br />

– Durchleuchtungszeit 194<br />

– Instrumente 192<br />

– Kolon 194<br />

– Kontraindikationen 195<br />

– Kontrastmittelmenge 195<br />

– Methylzelluloselösung 192<br />

– Methylzellulosephase 193<br />

– Obstruktionen 194<br />

– praktische Hinweise 194<br />

– Strahlenexposition 195<br />

– Transitzeit 194<br />

– Vorbereitung 192<br />

Enterokolitis 721<br />

Enterozele 364, 366, 367<br />

Enzephalopathie, hepatische 453<br />

Eovist 378<br />

Epidermolysis bullosa dystrophica 66<br />

Epitheldysplasie 566, 572<br />

Epstein-Barr-Virus 614<br />

– Hepatitis 454<br />

Erdbeergallenblase 558<br />

Escherichia coli 483<br />

Etagenspasmus 75<br />

Ewing-Sarkom 738<br />

Exulceratio simplex Dieulafoy 151<br />

F<br />

Fahrradspeichenmuster 520<br />

Fanconi-Anämie 520<br />

FAP, siehe Polypose, familiäre<br />

adenomatöse<br />

Fasciola hepatica 496<br />

Faszie<br />

– bukkopharyngeale 29<br />

– prätracheale 29<br />

– prävertebrale 29<br />

fat ring sign 742, 743<br />

feline esophagus 61<br />

Ferritin 598<br />

Ferucarbotran 378<br />

Festkörperdysphagie 126<br />

Fettgewebenekrose 724, 726<br />

Fettleberhepatitis 4535<br />

– akute 453<br />

Fibrin 597<br />

Fibromatose, aggressive 739, 741, 743<br />

Fibrose<br />

– retroperitoneale 741<br />

– zystische 645<br />

Fistel<br />

– arterioportale 430<br />

– biliär-enterale 492<br />

– bilioenterale 445<br />

– kongenitale portokavale 433<br />

– ösophagotracheale 122<br />

Flow-void-Phänomen 430, 516<br />

– intrahepatisches 593<br />

Fremdkörperdetektion 45<br />

– radiologische Untersuchungstechnik<br />

45<br />

Fundusvarize 154<br />

G<br />

Gadolinium-Chelat 541, 599<br />

Galaktosämie 433, 520<br />

Gallenblase (Vesica fellae) 374, 379, 390<br />

– Adenom 556<br />

– Adenomyomatose 412<br />

– Ausriss 443<br />

– benigne Wandhyperplasie 558<br />

– – Adenomyomatose 558<br />

– – Cholesterolose 558<br />

– Divertikel 408, 412<br />

– Duplikatur 409<br />

– Ektopie 404<br />

– Empyem 487<br />

– Hydrops 404, 407, 476, 482, 487<br />

– Karzinom 379, 490, 558, 560, 565<br />

– Karzinomsarkom 564<br />

– Konkrement 481<br />

– Kontusionen 443<br />

– Lageanomalien 405<br />

– Lagevarianten<br />

– – der arteriellen Gefäße 424<br />

– – der portalen Gefäße 426<br />

– malignes Melanom 564<br />

– multiseptierte 411<br />

– Papillom 558<br />

– Pendelgallenblase 404<br />

– Perforation 443, 485<br />

– Polyp 558, 560<br />

– primärer Lymphombefall 564<br />

– Segmenteinteilung 387<br />

– Tumoreinbruch 565<br />

– Tumoren 556<br />

– vaskuläre Versorgung 391<br />

– Zerreißungen 443<br />

Gallenfistel 445, 485<br />

Gallenflüssigkeit 491<br />

Gallengang<br />

– Atresie 420, 538, 607, 608<br />

– Dilatation 506<br />

– Hypoplasie 423, 607<br />

– Karzinom 634<br />

– Leck 612<br />

– multiple segmentale Zysten 417<br />

– Obstruktion 659, 664<br />

– Stenose 612<br />

– Striktur 445<br />

Gallenkolik 472, 560<br />

Gallenkonkrement 473<br />

Gallenleck 444, 450<br />

Gallenstein 402, 452, 471, 480, 494<br />

– Ileus 492<br />

Gallenwege 379<br />

– akute extrahepatische Obstruktion<br />

494<br />

– Atresie 399<br />

– cholangioläres Adenokarzinom 567<br />

– Diagnostik<br />

– – 2D-RARE-Verfahren 381<br />

– – 3D-TSE-Sequenz 381<br />

– – 3D-Ultraschallverfahren 379<br />

– – endoskopisch retrograde<br />

Cholangiographie 380<br />

– – endoskopischer Ultraschall 379<br />

– – farbkodierte Dopplersonographie<br />

379<br />

– – hepatobiliäre Funktionsszintigraphie<br />

383<br />

– – intraduktaler Ultraschall 379<br />

– – intravenöse Cholangiographie<br />

380<br />

– – konventionelle Abdomenübersichtsaufnahme<br />

379<br />

– – Magnetresonanzcholangiographie<br />

380<br />

– – Minimum-Intensitäts-Projektionen<br />

380<br />

– – MR-Cholangiopankreatikographie<br />

381<br />

– – perkutane Sonographie 379<br />

– – perkutane transhepatische<br />

Cholangiographie 380<br />

– – Steady-state-free-precision-Signalgebung<br />

381<br />

– Duodenalkarzinom 568<br />

– embryonales Rhabdomyosarkom<br />

574<br />

– entzündliche Erkrankungen 494<br />

– Epitheldysplasie 566<br />

– extrahepatisches System 385<br />

– Granularzelltumor 566<br />

– intrahepatisches System 385, 389<br />

– Karzinoidsyndrom 566<br />

– Karzinom 379<br />

– kongenitale Atresie 384<br />

– Lagevarianten<br />

– – der arteriellen Gefäße 424<br />

– – der portalen Gefäße 426<br />

– Malignom 505, 567<br />

– Pankreaskopfkarzinom 568<br />

– papilläres Adenom 566<br />

– Peritonealkarzinose 568<br />

– Segmenteinteilung 387<br />

– sekundäre Malignome 576<br />

– Trauma 452<br />

– Tumoreinbruch 576<br />

– Tumoren 447, 556<br />

– Verletzungen 444<br />

– Zysten<br />

– – Einteilung nach Todani<br />

und Traverso 414<br />

Gallertbauch 730<br />

Ganglioneurom 333, 737<br />

Gardner-Syndrom, siehe auch FAP 320,<br />

538, 557, 572, 739<br />

Gas, portomesenterisches 23<br />

Gas-bloat-Phänomen 131<br />

Gastrin 566<br />

Gastritis<br />

– chemische 149<br />

– – Verätzung der Magenschleimhaut<br />

149<br />

– Crohn 151, 187<br />

– cystica polyposa 180<br />

– phlegmonöse 149, 187<br />

Gastroduodenitis Crohn 150<br />

– Pflastersteinrelief 150<br />

Gastroenteritis, eosinophile 150, 232,<br />

306<br />

Gastroenterostomie 179<br />

Gastrografin 79<br />

Gastrojejunostomie 180<br />

Gastropathia diabetica 186<br />

Gastroplastie 177<br />

Gastrotomie 177


Gefäßfehlbildungen 258<br />

GERD, siehe gastroösophageale<br />

Refluxerkrankung<br />

GIST, siehe gastrointestinale<br />

Stromatumoren<br />

Globus pharyngis 27<br />

Glühbirnenphänomen 511<br />

Glykogenolyse 601<br />

Glykogenose Typ I 538<br />

Glykogenspeicherkrankheit 601<br />

Goldenhar-Syndrom 433<br />

Graft-versus-host-Erkrankung 231<br />

Granularzelltumor 566<br />

Gummiblasennävussyndrom, blaues,<br />

siehe Blue-rubber-bleb-Nävus-<br />

Syndrom<br />

H<br />

Hämangioendotheliom 510, 515<br />

– juveniles 515<br />

– malignes epithelioides 544<br />

Hämangiom 379, 431, 510<br />

– kapilläres 510<br />

– kavernöses 510<br />

Hämangiomatose, disseminierte 515<br />

Hamartom 249<br />

– biliäres 401<br />

– mesenchymales 528<br />

Hämatoperitoneum 448, 545<br />

– Blutungsschock 448<br />

Hämatozechie 309<br />

Hämobilie 451<br />

Hämochromatose 543, 598, 704<br />

Hämoglobinurie, paroxysmale<br />

nächtliche 702<br />

Hämosiderose 598, 704<br />

Helicobacter-pylori-Gastritis 149<br />

HELLP-Syndrom 434, 597<br />

Hemihypertrophie 538<br />

Hemipharyngektomie<br />

– horizontale Resektion 127<br />

– longitudinale Resektion 127<br />

Hepatikusgabel 499<br />

Hepatitis 423<br />

– akute 453<br />

– chronische 455<br />

– granulomatöse 457<br />

– neonatale 456<br />

Hepatobida 383<br />

Hepatoblastom 448, 515, 533, 538<br />

Hepatomegalie 400, 457, 461, 516,<br />

521, 537, 543, 548, 553, 584, 586,<br />

597, 602<br />

Hepatosplenomegalie 400, 455, 458,<br />

593, 602<br />

Hepatozyten 524, 579, 581<br />

– Regeneration 453<br />

– Schwellung 454<br />

Hernia<br />

– ischiadica 284<br />

– obturaturia 284<br />

– perinealis, siehe Beckenbodenbruch<br />

– praevesicalis 284<br />

Hernie 273<br />

– epigastrische 285<br />

– innere 6<br />

– innere abdominelle 285<br />

– lumbale 285<br />

– paraduodenale 147, 285<br />

Herpeskolitis 304<br />

Herpesösophagitis 61, 66<br />

Herzinsuffizienz 515<br />

Hetereotaxiesyndrom 396<br />

Hiatus<br />

– oesophagei<br />

– – Fundoplikation 130, 131<br />

– – Gas-bloat-Phänomen 131<br />

– – hyperkompetente Manschette<br />

131<br />

– – minimal-invasive Verfahren<br />

130<br />

– – Slipped Nissen 131<br />

– – Teleskopphänomen 131<br />

– – Thal-Plastik 130<br />

– urogenitalis 369<br />

Hiatushernie 1<br />

– axiale 63<br />

– Dreifaltenzeichen 31<br />

– gemischte 65<br />

– paraösophageale 63<br />

– sekundärer Brachyösophagus 63<br />

Hide-bound-Zeichen 268<br />

Hippel-Lindau-Syndrom 635, 668<br />

Hiss-Winkel 39<br />

Histoplasmose 303, 457<br />

HNPCC, siehe hereditäres nichtpolypöses<br />

Kolonkarzinom<br />

Hodgkin-Lymphom 553, 731<br />

Hong-Kong-Krankheit 496<br />

Hydatidensand 466<br />

Hydatidezyste 468<br />

– unilokuläre 466<br />

hyperattenuating ring sign 726<br />

Hyperlipidämie 602<br />

Hyperplasie<br />

– adenomatöse 525, 568, 585<br />

– fokal noduläre (FNH) 379, 518<br />

– lymphfollikuläre 233, 249<br />

Hypersplenie 717<br />

Hypertension, portale 400, 581<br />

– Kollateralwege 583<br />

Hyperurikämie 602<br />

Hypoplasie<br />

– der Bauchwandmuskulatur 142<br />

– der Leber 396, 397<br />

I<br />

Ikterus 445, 537, 543, 560, 570<br />

Ileitis, terminalis, unspezifische 233<br />

Ileum 716<br />

– Jejunisierung 260<br />

Ileus (Darmverschluss) 17, 722<br />

– mechanischer 17, 210<br />

– paralytischer 210, 218<br />

Infektion, virale 303<br />

Interferon alpha 455<br />

Irisblendenphänomen 511<br />

Ischämie 726<br />

– mesenteriale<br />

– – akute 253<br />

– – arterieller Verschluss 253<br />

– – chronische intestinale 253<br />

– – fokale 253, 254<br />

– – Mesenterikographie 254<br />

– – nichtokklusive 253<br />

– – Spiral-CT 253<br />

– – venöse Thrombose 253<br />

Ivemark-Syndrom 142<br />

J<br />

Jejunoileitis, ulzerierende 260<br />

Jejunum 716<br />

– Kolonisierung 260<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong> 751<br />

K<br />

Kalkmilchgalle 491<br />

Kaposi-Sarkom 250, 335<br />

– Kolon 335<br />

Kapseldehnungsschmerz 589<br />

Kapselendoskopie 195, 259<br />

Kardiomegalie 602<br />

Kartagener-Syndrom,<br />

siehe ziliäre Dyskinesie<br />

Karzinoid des Dickdarms 331<br />

Karzinom<br />

– cholangiozelluläres (CCC) 541<br />

– hepatozelluläres (HCC) 422, 530, 531<br />

– – fibrolamelläres 537<br />

– kolorektales<br />

– – Carcinoma in situ 324<br />

– – Screening 323<br />

– – TNM-Klassifikation 324<br />

Karzinomsarkom der Gallenblase 564<br />

Kasabach-Merritt-Syndrom 432, 516<br />

Kaskadenmagen 141<br />

Katheterangiographie,<br />

intraarterielle 378<br />

Katzenleberegel 497<br />

Kawasaki-Syndrom 477<br />

Kayser-Fleischer-Ring 600<br />

Killian-Dreieck 97<br />

Killian-Jamieson-Divertikel 101<br />

Killian-Jamieson-Muskelschwachstelle,<br />

Pouches 101<br />

kissing ulcer 153<br />

Klatskin-Tumor 568, 571<br />

Klippel-Trénauney-Syndrom 510<br />

Kokzygodynie 361<br />

Kolitis<br />

– Adenom, echtes 318<br />

– bakterielle 301<br />

– ischämische 317<br />

– – thumb prints 317<br />

– Polypen<br />

– – hyperplastische 318<br />

– – sägeblattartige 318<br />

– – Schleimhauthyperplasie 318<br />

– – tubuläre 318<br />

– – tubulovillöse 318<br />

– – villöse 318<br />

– pseudomembranöse 299<br />

– radiogene 300<br />

– tuberkulöse 302<br />

Kollagenose 268<br />

Kolon, siehe auch Dickdarm, Darm<br />

– Amyloidose 341<br />

– Endometriose 340<br />

– Fibrom 332<br />

– Fibrosarkom 332<br />

– Kaposi-Sarkom 335<br />

– Leiomyosarkom 332<br />

– Lupus erythematodes 341<br />

– Metastasen 335<br />

– Polyp 557<br />

– Sklerodermie 341<br />

Kolonkarzinom 425, 487, 513, 549, 551,<br />

572<br />

– hereditäres nichtpolypöses<br />

(HNPCC) 319<br />

Koloskopie, virtuelle 325<br />

Kolpozystorektographie 356, 357<br />

Kontrastmitteluntersuchung,<br />

sondenlose 195<br />

Korkenziehergefäße 587<br />

Korkenzieherspasmus 75<br />

Kragenknopfulkus 295


752<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

Krukenberg-Tumor 730<br />

Krypterchismus 142<br />

Kryptosporidiose 230, 499<br />

Kupffer-Sternzellen 517, 524<br />

– RES-haltige 598<br />

L<br />

Ladd-Bänder 203<br />

Laktatazidämie 602<br />

Laktoseintoleranz 259, 260<br />

Lambliasis 228<br />

Lamina propria serosa 715<br />

Larrey-Hernie 1<br />

Laryngektomie 125<br />

– Festkörperdysphagie 126<br />

– Stimmprothese 126<br />

Laryngitis posterior 59<br />

Laryngo-Hyoido-Mento-Pexie 85<br />

Larynxresektion 124<br />

Lasertherapie (LITT) 552<br />

Leber<br />

– Abszess 419, 440, 462<br />

– – pyogener 497<br />

– Adenom 520<br />

– akzessorischer Lappen 396<br />

– Angiomyolipom 526<br />

– Angiosarkom 543<br />

– Aplasie 396<br />

– Biopsie 608<br />

– Blutversorgung 390<br />

– Candidiasis 463<br />

– Diagnostik<br />

– – Äquilibrierungsphase 376<br />

– – Blutpoolszintigraphie 378<br />

– – Computertomographie 375<br />

– – CT-Angiographie 376<br />

– – CT-Arteriographie (CTA,<br />

CTHA) 376<br />

– – CT-Arterioportographie<br />

(CTAP) 376<br />

– – Eisenoxid-Nanopartikel 378<br />

– – Eisenpartikel, supraparamagnetische<br />

(SPIO) 377<br />

– – Ferucarbotran 378<br />

– – Fettsaturation 376<br />

– – Gd-BOPTA (MultiHance) 378<br />

– – Gd-EOB-DTPA (Eovist) 378<br />

– – intraarterielle Katheterangiographie<br />

378<br />

– – kontrastverstärkte MR-Angiographie<br />

376<br />

– – Leukozytenszintigraphie 379<br />

– – Maximum-Intensitätsprojektion<br />

(MIP) 376<br />

– – Mehrschicht-CT (MSCT) 375<br />

– – multiplanare Sekundärrekonstruktion<br />

(MPR) 375<br />

– – Nativ-CT 375<br />

– – Phasenkontrasttechnik 377<br />

– – Positronenemissionstomographie<br />

(PET) 379<br />

– – Schwefelkolloidszintigraphie 378<br />

– – selektive interne Radiotherapie<br />

(SIRT) 379<br />

– – SPECT-Technik 378<br />

– – System, retikuloendotheliales<br />

(RES) 377<br />

– – Time-of-flight-Technik 377<br />

– diffuse Erkrankungen 453, 579<br />

– Divertikel 385<br />

– embryonales Sarkom 546<br />

– Entzündung nach Radiotherapie 457<br />

– Fibrose 453<br />

– – kongenitale 402<br />

– fokale entzündliche Erkrankungen<br />

460<br />

– fokale Läsion<br />

– – perkutane Ultrasonographie 374<br />

– – Powerdopplermethode 374<br />

– Gefäßverletzung 440<br />

– Gewebe 385<br />

– Hamartose 518<br />

– Hämatom 434, 436, 448, 597<br />

– – abdominelle Blutung 440<br />

– – Blutungsschock 440<br />

– – hepatobiliäre Funktionsszintigraphie<br />

438<br />

– – intraparenchymatöses 438<br />

– – konventionelle Abdomenübersichtsaufnahme<br />

437<br />

– – Sonographie 437<br />

– – subkapsuläres 438<br />

– Hilus 553<br />

– Hypoplasie 396, 397<br />

– Infarkt 596, 597<br />

– – Vaskulitis 596<br />

– inflammatorischer Pseudotumor 529<br />

– intravasale Ultraschallkontrastmittel<br />

374<br />

– kongenitale polyzystische Erkrankung<br />

399<br />

– Lagevarianten<br />

– – der arteriellen Gefäße 424<br />

– – der portalen Gefäße 426<br />

– Lazeration 434, 448<br />

– – Parenchymzerreißung 440<br />

– Malignom 547<br />

– Metastasen 442, 547<br />

– – intraoperative Ultrasonographie<br />

375<br />

– Neuroblastom 547<br />

– package 441<br />

– pädiatrische Diagnostik<br />

– – Sonographie 375<br />

– polyzystische Erkrankung 401<br />

– Regenerationsfähigkeit 374<br />

– Ruptur 444<br />

– – Klassifikation 436<br />

– Schwellung 592<br />

– Segmenteinteilung 387<br />

– Sinusoid 386, 393<br />

– Stauung 589<br />

– stimulierte akustische Emission 374<br />

– Teilnekrose 442<br />

– Transplantation 427, 429, 607<br />

– – Abstoßung 614<br />

– – Infektion 613<br />

– – Lebendspende 607<br />

– – lymphoproliferatives<br />

Syndrom 614<br />

– – Post-mortem-Spende 607<br />

– – postoperative Nachblutung 612<br />

– Trauma 449, 450, 452<br />

– traumatische Veränderungen 436<br />

– Tumoren 508<br />

– – Altersverteilung 509<br />

– – Klassifikation 508, 532<br />

– unilokuläre Hydatidezyste 466<br />

– vaskuläre Malformation 429<br />

– vasoproliferative Tumoren 429<br />

– Verfettung 579, 580, 590<br />

– „weiße“ 598<br />

– Zirrhose 453, 503, 531, 584, 598, 607<br />

– – Hepatitis-induzierte 534, 582<br />

– – Klassifikation nach Child-<br />

Pugh 585<br />

– Zyste<br />

– – blande kongenitale 398<br />

– – Nativ-CT 398<br />

– – Ultraschall 398<br />

Leberausfallskoma 596<br />

Leberbucht 385<br />

Leberegel 497, 541<br />

Leberknospe 385<br />

Leberstanzbiopsie, perkutane 451<br />

Lebervene<br />

– Lagevarianten 427<br />

– Mündungsvarianten 428<br />

– Verschluss 582<br />

– zweifarbige 593<br />

Leiomyom 242, 332<br />

– Dickdarm 332<br />

Leiomyosarkom 242<br />

Leistenkanal 715<br />

Leukämie<br />

– Dickdarm 334<br />

– myeloische 701<br />

Leukozytenszintigraphie 379<br />

Ligamentum<br />

– falciforme 715, 730<br />

– gastrocolicum 716<br />

– gastrolienale 716<br />

– hepatoduodenale 715, 730<br />

– hepatogastricum 715<br />

– teres hepatis 715<br />

light bulb sign, siehe Glühbirnenphänomen<br />

Lipidcholezystitis 558<br />

Lipodystrophie 740<br />

Lipom 242<br />

Liposarkom 332<br />

Lippen-Kiefer-Gaumen-Spalte 49<br />

– 64-Schicht-Multislice-CT 51<br />

– diagnostische Methoden 51<br />

– dynamische MRT 51<br />

– Videofluoroskopie 51<br />

Littre-Hernie 208<br />

Lobus caudatus 585, 593<br />

Lungentuberkulose 465<br />

Lupus erythematodes<br />

– Kolon 341<br />

– systemischer 703<br />

Luschka-Gänge 385<br />

Lymphadenopathie 503<br />

– lokale 466<br />

Lymphangiektasie, intestinale 263<br />

Lymphangiom 242<br />

Lymphogranuloma venerum 303<br />

Lymphom 245<br />

– malignes 333<br />

– primär gastrointestinales<br />

(PGIL) 244<br />

– sekundärer Befall 553<br />

Lynch-Syndrom 319<br />

Lyposom, hepatozelluläres 600<br />

M<br />

Maffucci-Syndrom 510<br />

Magen<br />

– Abdomenleeraufnahme 189<br />

– Adenom 156, 157<br />

– Aktinomykose 150<br />

– Amyloidtumor 187<br />

– Anastomosenenge 174<br />

– – Hämatom 174<br />

– – innere Hernie 174


– – Invagination/Intussuszeption<br />

174<br />

– Anastomoseninsuffizienz 174<br />

– Anastomosierungspyloroplastik 179<br />

– Antirefluxoperation 185<br />

– Antrektomie 173<br />

– Bauchwandhämatom 180<br />

– Bestrahlungsfolgen 185<br />

– Bezoare 179<br />

– Billroth-I/II-Operation 185<br />

– Braun’sche Enteroanastomose 181<br />

– Bypass 178<br />

– chronische Niereninsuffizienz 187<br />

– Diabetes mellitus 186<br />

– Divertikel 143<br />

– – Pulsationsdivertikel 142<br />

– – Trisomie 21<br />

– Doppelkokarde 189<br />

– Drainagen 177<br />

– Dumping-Syndrom 175<br />

– Duodenalstumpf 181<br />

– Duodenopankreatektomie 173<br />

– Duplikatur (Doppelmagen) 140<br />

– Dysphagie 179<br />

– endokrine Tumoren 165<br />

– – 18 Fluor-(F-)FDG-PET 165<br />

– – chronische atrophische<br />

Gastritis 165<br />

– – EUS 165<br />

– – Gastrinom 165<br />

– – Ghrelinom 165<br />

– – Karzinoidtumor 165<br />

– – multiple endokrine Adenomatose<br />

Typ I 165<br />

– – neuroendokrines Karzinom 165<br />

– – Somatostatinom 165<br />

– – Somatostatinrezeptorszintigraphie<br />

165<br />

– – Zollinger-Ellison-Syndrom 165<br />

– endoskopischer Ultraschall<br />

(EUS) 140<br />

– Ernährungsfistel 180<br />

– Erosion<br />

– – Amyloidose 151<br />

– – Gastritis Crohn 151<br />

– – Salizylate 151<br />

– – Sarkoidose 151<br />

– Erweiterungsplastik 179<br />

– Exzision 173<br />

– Fistel 173, 174<br />

– – aortoduodenale 174<br />

– Fremdkörper 186<br />

– – Arzneimittelbezoare 186<br />

– – Billroth-I-Operation 186<br />

– – Gallenkonkrement 186<br />

– – Gossypibome 186<br />

– – intrakorporaler Drogentransport<br />

186<br />

– – Laktobezoare 186<br />

– – Mykobezoare 186<br />

– – Perforation 186<br />

– – Phytobezoare 186<br />

– – Tablettenreste 186<br />

– – Trichobezoare 186<br />

– – Vagotomie 186<br />

– Fundusmanschette 185<br />

– gastrale Duplikationszyste 140<br />

– Gastrektomie 173, 189<br />

– Gastritis cystica polyposa 180<br />

– Gastroenterostomie 173, 179, 181,<br />

189<br />

– gastrojejunale Invagination 175<br />

– Gastrojejunostomie 180<br />

– Gastroplastie 173, 177, 179<br />

– – axiale Pouchherniation 179<br />

– – Bandherniation 179<br />

– – Diskonnektion 179<br />

– – Pouchdilatation 179<br />

– Gastrostomie 173, 180<br />

– – operative 180<br />

– Gastrotomie 173, 177<br />

– Hofmeister-Defekt 182<br />

– Hydro-CT 159<br />

– innere Hernie 175<br />

– – in die Bursa omentalis 175<br />

– – retroanastomotische 175<br />

– – transmesokolische 175<br />

– intragastraler Ballon 178<br />

– Intussuszeption 189<br />

– – enteroenterale 175<br />

– – jejunogastrische 175<br />

– Invagination<br />

– – Morbus Ménétrier 189<br />

– – Peutz-Jeghers-Syndrom 189<br />

– Karzinom 187, 482<br />

– – 18 Fluor-(F-)FDG-PET 162<br />

– – endoskopische MRT 162<br />

– – EUS 162<br />

– – Frühkarzinom 157, 159, 160<br />

– – Hydrosonographie 162<br />

– – intermediärer Typ 158<br />

– – Klassifikation von Laurén 161<br />

– – Laparoskopie 162<br />

– – laparoskopische Sonographie<br />

162<br />

– – Metallendoprothesen 159<br />

– – Peritonealkarzinose 161<br />

– – virtuelle Endoskopie 162<br />

– Keilresektion 173<br />

– Lageanomalie<br />

– – Asplenie 142<br />

– – Hypoplasie der Bauchwandmuskulatur<br />

142<br />

– – Ivemark-Syndrom 142<br />

– – Kryptochismus 142<br />

– – Prune-belly-Syndrom 142<br />

– – Situs inversus<br />

– Lymphom 187<br />

– Magenteilresektion<br />

– – mit Gastroduodenostomie 173<br />

– – mit Gastrojejunostomie 173<br />

– Magenwandhämatom 180<br />

– malignes Lymphom 163<br />

– MALT-Lymphom 164<br />

– mesenchymale Tumoren 165<br />

– – Carney’s triade 166<br />

– – gastrointestinale Stromatumoren<br />

(GIST) 165, 166<br />

– – Glomustumor 166<br />

– – Granularzelltumor 166<br />

– – Hämangiom 166<br />

– – Hämangioperizytom 166<br />

– – Imatinib 165<br />

– – Kaposi-Sarkom 166<br />

– – Leiomyoblastom 166<br />

– – Leiomyom 166<br />

– – Leiomyosarkom 166<br />

– – Leiomyosarkomatose 166<br />

– – Lipom 166<br />

– – Liposarkom 166<br />

– – Lymphangiom 166<br />

– – malignes fibröses Histiozytom<br />

166<br />

– – Neurilemmom 166<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong> 753<br />

– – Neurinom 166<br />

– – Neurofibrom 166<br />

– – Sarkom 165<br />

– Metallclips 173<br />

– Metastasen 169<br />

– – Bronchuskarzinom 169<br />

– – Gallenblasenkarzinom 169<br />

– – Genitalkarzinom 169<br />

– – Kolonkarzinom 169<br />

– – malignes Melanom 169<br />

– – Mammakarzinom 169<br />

– – Nierenzellkarzinom 169<br />

– – Ösophaguskarzinom 169<br />

– – Ovarialkarzinom 169<br />

– – retroperitoneales Syndrom 169<br />

– Non-Hodgkin-Lymphom 164<br />

– Papillotomie 177<br />

– Perforation 177<br />

– perkutane endoskopisch platzierte<br />

Gastrostomie (PEG) 180<br />

– Pneumatosis ventriculi 180<br />

– Pneumoperitoneum 180<br />

– Polyp 156, 157<br />

– – gastroduodenale Invagination 156<br />

– – hyperplasiogener 157<br />

– Polyposis ventriculi 157<br />

– postoperative Atonie 173<br />

– postoperatives Pneumoperitoneum<br />

173<br />

– Post-Vagotomie-Syndrom 179<br />

– Pouches 177<br />

– Pseudolymphom 150, 187<br />

– Punktionen 177<br />

– Pyloromyotomie 173, 179<br />

– Pyloroplastik 173, 179<br />

– Rekonstruktion Typ Roux-en Y 182<br />

– Resektion<br />

– – Typ Billroth I 180<br />

– – Typ Billroth II 181<br />

– Sarkoidose 150<br />

– Säureverätzung 149<br />

– Schleimhautprolaps 174<br />

– Segmentresektion 173<br />

– Silikonband 178<br />

– Sonographie 186<br />

– Spontanruptur 149<br />

– Syndrom der abführenden<br />

Schlinge 176<br />

– Syndrom der zuführenden<br />

Schlinge 176<br />

– – Braun’sche Fußpunktanastomose<br />

176<br />

– – perkutane transhepatische<br />

Duodenaldrainage 176<br />

– Tuberkulose 150<br />

– Tumore der Nachbarorgane 170<br />

– Übernähung 173<br />

– Umwandlungsoperation 182<br />

– – Duodenopankreatektomie 183<br />

– – nach Henley-Soupault 185<br />

– – Ösophagojejunoplicatio 182<br />

– – Ösophagojejunostomie 182<br />

– – Pankreaslinksresektion 182<br />

– – Pankreatoduodenektomie 182<br />

– – Querkolonteilresektion 182<br />

– – T-Drain-Cholangiographie 183<br />

– – totale Gastrektomie 182<br />

– Vagotomie 173, 179<br />

– Varize 154<br />

– Verweilsonden 177<br />

– Volvulus 188<br />

– Witzel-Fistel 178


754<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

Magenausgangsstenose 145<br />

– selbstexpandierende Metallstents<br />

152<br />

Magengeschwür, Perforation 152<br />

Magenschleimhautverätzung 149<br />

Magenstumpfkarzinom 183<br />

Magenwandemphysem 185<br />

– gastric corona sign 186<br />

– Röntgenleeraufnahme 185<br />

– Überdruckbeatmung 185<br />

– Verätzung 185<br />

– Volvulus 185<br />

Magnetresonanzcholangiopankreatographie<br />

(MRCP) 624<br />

– Pankreas<br />

– – Multi-slice-Techniken 625<br />

– – Sekretin 625<br />

– – Single-slice-Aufnahmen 624<br />

Malformation<br />

– arteriovenöse 429<br />

– ösophageale 51<br />

– pharyngeale 46<br />

– – leichte Störung 49<br />

– – schwere Störung 49<br />

– – velopharyngealer Verschlussmechanismus<br />

50<br />

– vaskuläre 429<br />

Mallory-Körperchen 453<br />

Malrotation 276<br />

– des Dickdarms 276<br />

– des Dünndarms 202<br />

MALT-Lymphom 333<br />

Mammakarzinom 549, 729<br />

Meckel-Divertikel 207, 309<br />

– Szintigraphie 208<br />

Megakolon 274<br />

– Amöbenruhr 275<br />

– Colitis ulcerosa 275<br />

– idiopathisches 275<br />

– toxisches 275, 298<br />

– – Kriterien 298<br />

Melanom, malignes, des Dickdarms<br />

331<br />

Membrane thyreohyoidea 101<br />

– Pouches 101<br />

Mesenterialinfarkt 719<br />

Mesenterialvenenthrombose 254<br />

– akute 314<br />

– Bildgebung 315<br />

– Diagnostik 315<br />

Mesenterialzyste 141<br />

Mesenteritis<br />

– retraktile 234, 740, 742, 744<br />

– sklerosierende 740, 741<br />

Mesenterium 715, 729<br />

– commune 203<br />

Mesoappendix 740<br />

Mesogastrium 715<br />

Mesokolon 715, 716, 740<br />

Mesotheliom 730<br />

Methylzellulosephase 194<br />

Mikrogastrie<br />

– Asplenie 140<br />

– Duodenalatresie 140<br />

– Hydrozephalus 140<br />

Mikrohamartom 401<br />

Mikrokolon 274<br />

Milz<br />

– Abszess<br />

– – bakterieller 692<br />

– – mykotischer 693<br />

– Amyloidose 704<br />

– Beteiligung bei Speicherkrankheiten<br />

703<br />

– Beteiligung bei systemischen<br />

Erkrankungen 702<br />

– Echinokokkose 694<br />

– echte Zysten 690<br />

– Eisenspeicherkrankheiten 704<br />

– Größe 607<br />

– hämatologische Erkrankungen 701<br />

– Histoplasmose 696<br />

– idiopathische thrombozytopenische<br />

Purpura 702<br />

– Infarkt 706<br />

– Intervention 710<br />

– inzidentelle Läsion 709<br />

– lobulierte 689<br />

– Morbus Gaucher 703<br />

– Morbus Niemann-Pick 704<br />

– myeloische Leukämie 701<br />

– Osteomyelofibrose 702<br />

– paroxysmale nächtliche Hämoglobinurie<br />

702<br />

– Pneumocystis-carinii-Infektion 695<br />

– Polyarteriitis nodosa 703<br />

– Polycytaemia vera 702<br />

– Pseudotumor 709<br />

– Pseudozysten 690<br />

– rheumatoide Arthritis 703<br />

– Ruptur 691<br />

– Sarkoidose 705<br />

– Sichelzellenanämie 701<br />

– Splenose 707<br />

– systemischer Lupus erythematodes<br />

703<br />

– Thalassämie 701<br />

– Trauma 692<br />

– Tuberkulose 694<br />

– Tumoren<br />

– – Angiosarkom 700<br />

– – Hämangiom 696<br />

– – Hamartom (Splenom) 697<br />

– – Lymphangiom 697<br />

– – malignes Lymphom 698<br />

– – Metastasen 699<br />

– Wegener-Granulomatose 703<br />

Milzindex 687<br />

Mirizzi-Syndrom 478, 495<br />

misty mesentery 740<br />

Morbus<br />

– Behçet 305<br />

– Crohn 66, 67, 145, 154, 219, 293, 500,<br />

735<br />

– – Abszesse 221, 224<br />

– – bildgebende Verfahren 298<br />

– – Fisteln 221, 223<br />

– – Pseudopolyp 222<br />

– – Strikturen 222, 223<br />

– Gaucher 703<br />

– Hirschsprung 274<br />

– Ménétrier 187, 189<br />

– Niemann-Pick 704<br />

– Osler 155, 349, 431, 635<br />

– Osler-Weber-Rendu 429, 430<br />

– von-Willebrandt-Jürgens 155<br />

– Werlhof 702<br />

– Whipple 233, 721<br />

– Wilson 600<br />

Morgagni-Hernie 1<br />

Morrison-Pouch 719<br />

Morrison-Tasche 435<br />

Motilitätsstörung, nichtspezifische<br />

ösophageale (NEMD) 77<br />

Muir-Torre-Syndrom 320<br />

Mukosa<br />

– Ulzeration 484<br />

– Verkalkungen 490<br />

Mukoviszidose 187<br />

MultiHance 378<br />

Münchner Drainage 562<br />

Mundhöhle, Anatomie 28<br />

Musculus levator ani 362, 363, 369<br />

Muskatnussleber 589<br />

Myasthenia gravis 92<br />

N<br />

Narbenhernie 284, 285<br />

Nebenmilz 690<br />

Nekrose 638, 724, 725<br />

Nekrosehöhle 650<br />

NEMD, siehe nichtspezifische<br />

ösophageale Motilitätsstörung<br />

Neonatalhepatitis 456<br />

Neoplasie<br />

– intraduktale papilläre muzinöse<br />

(IPMN) 669<br />

– – Hauptgangtyp 671<br />

– – Seitenasttyp 670<br />

– pankreatische intraepitheliale 656<br />

Nesidioblastose 676<br />

Netzinfarkt 724–726<br />

Netznekrose 724, 726<br />

Neugeborenenhepatitis 420<br />

Neugeborenenikterus 421, 456<br />

Neuroblastom 538, 547<br />

Neurofibrom 242, 333<br />

Neurofibromatose Typ I 543<br />

Neurom 333<br />

Nierenarterienstenose 608<br />

non-cardiac chest pain 73<br />

Non-Hodgkin-Lymphom 553, 564, 731,<br />

732<br />

Nonrotation 276<br />

– des Dickdarms 276<br />

– des Dünndarms 202<br />

Noonan-Syndrom 433<br />

Nussknackerösophagus 75<br />

O<br />

Obstruktionsileus, s. mechanischer<br />

Ileus<br />

Odynophagie 27<br />

omental cake 729<br />

Omentum<br />

– majus 415, 720, 724<br />

– minus 715<br />

Opisthorchis<br />

– felineus (Katzenleberegel) 498<br />

– viverrini 568<br />

Organ Injury Scaling (OIS) 434<br />

Ösophagitis<br />

– eosinophile 68<br />

– Grad I 60<br />

– Grad II–IV 61<br />

– immunologische 68<br />

– – Graft-vs-host-Ösophagitis 68<br />

– kaustische 67<br />

– medikamenteninduzierte 61, 66<br />

– peptische Striktur 61<br />

– Schatzki-Ring 61<br />

– strahleninduzierte 67<br />

– Webs 61<br />

Ösophagus<br />

– 24-Stunden-pH-Metrie 60<br />

– 24-Stunden-Refluxaspiration 60


– Atresie 51<br />

– benigner Tumor<br />

– – Mukosa 106<br />

– – Submukosa 106<br />

– diffuser Spasmus 73<br />

– Divertikel 97<br />

– – epiphrenische 104<br />

– – Traktionsdivertikel (Divertikel des<br />

mittleren Ösophagus) 103<br />

– endoskopische Gastroplastie 130<br />

– Engen und Verlagerungen 31<br />

– entzündliche Erkrankungen 56, 66<br />

– – Behçet-Krankheit 66<br />

– – Candidaösophagitis 66<br />

– – Epidermolysis bullosa<br />

dystrophica 66<br />

– – Herpesösophagitis 66<br />

– – intramurale Pseudodivertikulose<br />

66<br />

– – Morbus Crohn 66<br />

– – Strahlenösophagitis 66<br />

– – Zytomegalievirusösophagitis 66<br />

– Etagenspasmus 75<br />

– Fehlbildungen 46<br />

– Fremdkörperdetektion 45<br />

– Funktionsszintigraphie 57<br />

– hypertensiver unterer Sphinkter 78<br />

– Impedanzmessung 56, 57, 60<br />

– Innervation 32<br />

– intramurale Pseudodivertikulose<br />

105<br />

– – Klinik 105<br />

– – Pathogenese 105<br />

– – radiologische Symptomatik 105<br />

– Jejunuminterponat 124<br />

– Koloninterponat 124<br />

– Korkenzieherspasmus 75<br />

– laryngeale Penetration 91<br />

– maligner Tumor 113<br />

– – Adenokarzinom 113, 114<br />

– – endoskopische Sonographie 119<br />

– – Invasion der Aorta 121<br />

– – Invasion von Umgebungsorganen<br />

120<br />

– – Komplikationen 122<br />

– – ösophagotracheale Fistel 122<br />

– – Perikardinvasion 122<br />

– – PET-CT 120<br />

– – PET-MRT 120<br />

– – PET-Untersuchung 119<br />

– – Plattenepithelkarzinom 113, 114<br />

– – radiologische Symptomatik 118<br />

– – radiologische Untersuchungstechnik<br />

117<br />

– – Stadieneinteilung 120<br />

– – TNM-Klassifikation 120<br />

– – Tumorstaging 120<br />

– Motilitätsstörung 70<br />

– – primäre 70<br />

– – sekundäre 70, 76<br />

– muskulärer Aufbau 30<br />

– Neoplasie<br />

– – hohe zervikale Anastomose 132<br />

– – Koloninterponat 133<br />

– – Magenhochzug 132<br />

– – Operation nach Merendino 133<br />

– – zervikales Jejunuminterponat 133<br />

– neurogene/nichtneurogene<br />

Krankheitsbilder 96<br />

– neurologisch bedingte Funktionsstörungen<br />

78<br />

– – asymmetrische Larynxelevation 95<br />

– – diffuse Substanzverluste 92<br />

– – insuffiziente Larynxelevation 95<br />

– – Myotomie des PE-Segments 95<br />

– – Neurotransmitter 92<br />

– – ohne Aspiration 91<br />

– – Pseudobulbärparalyse 92<br />

– – symmetrischer Pharynxbefall<br />

95<br />

– nuklearmedizinische Magenentleerungsstudie<br />

60<br />

– oberer Sphinkter 30, 38, 99<br />

– – Öffnungsstörungen 128<br />

– Operation nach Merendino 124<br />

– oropharyngeale Dysfunktion<br />

– – orale Boluskontrolle 92<br />

– – Strumektomie 92<br />

– Perforation 54<br />

– Physiologie 37<br />

– – Erwachsene 37<br />

– – orale Phase 37<br />

– – Patterngenerator 37<br />

– – primäres Triggerareal 37<br />

– – quaternäres Areal 37<br />

– – Reflextriggerung 37<br />

– – Säugling 37<br />

– – sekundäres Areal 37<br />

– – tertiäres Triggerareal 37<br />

– posttherapeutische Veränderungen<br />

bei Tumorerkrankungen 123<br />

– – angepasste Physiologie 123<br />

– – Botulinumtoxininjektion 128<br />

– – Bougierung 128<br />

– – funktionelle Störungen 128<br />

– – Hirnblutung 124<br />

– – Hochfrequenzverkauterung 130<br />

– – Operation eines Hirntumors 214<br />

– – Pneumodilatation 128<br />

– – posttraumatische,<br />

postläsionale und postoperative<br />

Veränderungen 127<br />

– – Rekonstruktion des Hiatus 129<br />

– – selbstexpandierendes Schaumstoffkissen<br />

130<br />

– Presby-Ösophagus 39<br />

– primäre Ösophagusperistaltik 39<br />

– radiologische Untersuchungstechnik<br />

– – Audiovideoradiographie 40<br />

– – Bariumsulfat-Gelatine-Kugeln 43<br />

– – digital spot imaging (DSI) 40<br />

– – Hochfrequenzkinematographie 40<br />

– – Isoosmolarität 42<br />

– – Kalziumantagonist 43<br />

– – Kontrastmittel 41, 42<br />

– – Magnetresonanztomographie 40<br />

– – Multislice-Computertomographie<br />

40<br />

– – Nitrate 43<br />

– – pharmakologische Tests 42<br />

– – Positronenemissionstomographie<br />

(PET) 40<br />

– – Radiomanometrie 40<br />

– – thermische Provokationstests 42<br />

– – Ultraschall 40<br />

– – Videofluoromanometrie 40<br />

– – Videofluoroskopie 40<br />

– Radiomanometrie 56<br />

– Refluxerkrankung 58<br />

– Reinigungsfunktion 57<br />

– Ruptur 54<br />

– sekundäre peristaltische<br />

Wellen 39<br />

– spontane Perforation 45<br />

– Stenose 52<br />

– Szintigraphie 58<br />

– tertiäre Kontraktionen 39<br />

– traumatische Veränderungen 54<br />

– – Boerhaave-Syndrom 55<br />

– – Fremdkörper 55<br />

– – Laugenverätzungen 55<br />

– – pharyngealer Abszess 55<br />

– Tylosis 117<br />

– unterer Sphinkter 33<br />

– – Augmentation 130<br />

– – Innervation 33<br />

– – Schatzki-Ring 33<br />

– – Z-Linie 33<br />

– Varize 154<br />

– Webs 52<br />

Osteomyelofibrose 702<br />

Ovarialkarzinom 728–730<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong> 755<br />

P<br />

Pancreas<br />

– aberrans 147<br />

– – heterotope Magenschleimhaut<br />

147<br />

– – hyperplastische Brunnerdrüsen<br />

148<br />

– anulare 146, 630<br />

– – klinische Formen 631<br />

– divisum 629, 636, 646, 660<br />

– – klinische Bedeutung 630<br />

Pankreas<br />

– aberrierendes Gewebe 143<br />

– Abszess 641<br />

– Agenesie 634<br />

– Angiographie 618<br />

– Aplasie 634<br />

– arteriovenöse Malformationen 635<br />

– Azinuszelltumor 665<br />

– – Polyarthritis 665<br />

– – subkutane Fettnekrosen 665<br />

– duktales Adenokarzinom 656<br />

– – Resektabilität 657, 662<br />

– – Staging 662<br />

– – vaskuläre Infiltration 660<br />

– ektopes 145, 633<br />

– – Pseudozystenbildung 633<br />

– Fernmetastasen 663<br />

– Fisteln 652<br />

– Gastrinom 676, 679<br />

– Glukagonom 676, 677<br />

– – Diabetes mellitus 677<br />

– – Glossitis 677<br />

– Hypoplasie 634<br />

– idiopathische kongenitale Zysten 635<br />

– Insulinom 676, 678<br />

– Karzinom 650, 654<br />

– Lipomatose 627<br />

– lymphoepitheliale 674<br />

– Lymphom 666<br />

– Magnetresonanzcholangiopankreatographie<br />

(MRCP) 624<br />

– – Multi-slice-Techniken 625<br />

– – Sekretin 625<br />

– – Single-slice-Aufnahmen 624<br />

– Metastasen 667<br />

– MRT 621<br />

– – Indikationen 626<br />

– – Mangan-haltiges Kontrastmittel<br />

623<br />

– nichthormonaktive 677<br />

– peritoneale Metastasen 664<br />

– Pseudoaneurysma 651


756<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

– Pseudozysten 647<br />

– Retentionszyste 650<br />

– Somatostatinom 676, 677<br />

– Sonographie 619<br />

– – Stimulation mit Sekretin 620<br />

– Spiral-CT 621<br />

– – arterielle Phase 622<br />

– – pankreatische Phase 622<br />

– – portalvenöse Phase 622<br />

– – Untersuchungsdesign 621<br />

– Transplantation 683<br />

– – Thrombose 683<br />

– traumatische Pseudozyste 674<br />

– tuberkulöser Befall 636<br />

– Tumoren 633<br />

– – endokrine 675<br />

– – solid pseudopapillärer 673<br />

– – Somatostatin-Rezeptor-Szintigraphie<br />

680<br />

– – zystische 667<br />

– Verletzungen 681<br />

– VIPoma 676<br />

– Zystadenom 141<br />

– zystische Fibrose 634<br />

Pankreasgang 628<br />

– Kaliber 628<br />

Pankreasparenchym 627<br />

Pankreaszyste 141<br />

Pankreatitis 141, 142, 416, 633, 670, 719,<br />

723<br />

– akute 636<br />

– – Abszesse 639<br />

– – bakterielle Infektion 638<br />

– – Formen 637<br />

– – Gaseinschluss 639<br />

– – Klassifikationen 640<br />

– – parenchymatöse Veränderungen<br />

638<br />

– – peripankreatische Flüssigkeitsansammlungen<br />

638<br />

– chronische 644<br />

– – Abszesse 675<br />

– – alkoholische 644, 650<br />

– – morphologische Veränderungen<br />

646<br />

– – obstruktive 645, 653<br />

– ERCP-induzierte 636<br />

– hereditäre 645<br />

– idiopathische 636<br />

– tropische 645<br />

Pankreatoblastom 666<br />

Pankreatoduodenektomie 664<br />

Pankreaskopfpankreatitis 506<br />

Pannikulitis, mesenteriale 732, 740–742<br />

Papilla Vateri 572, 574<br />

Papillendyskinesie 506<br />

Papillenkarzinom 406, 572, 573<br />

Papillensklerose 490<br />

Papillenstenose 505<br />

Papillotomie 380, 506<br />

Parenchymnekrose 595<br />

Pars<br />

– cystica 385<br />

– flaccida 478<br />

– hepatica 385<br />

patchy liver enhancement 587, 591, 593,<br />

594<br />

Peitschenwurm<br />

(Trichuris trichuria) 305<br />

Peliosis hepatis 594, 601<br />

Pendelgallenblase 404<br />

Periarteriitis 635<br />

Pericarditis constrictiva 582<br />

Pericholangitis 478<br />

Pericholezystitis 444, 480, 485, 489,<br />

500<br />

periportal tracking 439<br />

Peristaltikmuster 193<br />

Peristaltikstörung, ösophageale<br />

– refluxinduzierte 95<br />

Peritonaeum<br />

– parietale 715, 720, 725<br />

– viscerale 715<br />

Peritonealdialyse (CAPD) 722<br />

Peritonealduplikatur 718<br />

Peritonealhöhle 715<br />

– Anomalien 717<br />

Peritonealkarzinose 248, 724,<br />

728–730<br />

Peritoneozele 368<br />

Peritoneum 715<br />

– Abszess 735<br />

– aggressive Fibromatose 736, 739<br />

– – Gardner-assoziierte 740<br />

– Aszites 717<br />

– CT-Peritoneographie 717<br />

– Desmoid 739<br />

– Duplikationszyste 734<br />

– Empyem 735<br />

– Fibrosarkom 736<br />

– Hamartome 733<br />

– Leiomyosarkom 736, 737, 739<br />

– Lipom 735, 736<br />

– Liposarkom 735, 736<br />

– Lymphangiom 734<br />

– Lymphozele 734<br />

– malignes Lymphom 731, 744<br />

– malignes Mesotheliom 732<br />

– Malrotation 717<br />

– Pseudozysten 733<br />

– Schwannom 737<br />

– Tumoren 728<br />

– Zysten 733<br />

Peritonitis 485<br />

– adhaesiva 723<br />

– bakterielle 719, 721<br />

– – Abszesse 720<br />

– – Empyeme 720<br />

– – Perforation 719<br />

– biliäre 448, 449<br />

– Differenzialdiagnose 724<br />

– Sepsis 719<br />

– sterile 722<br />

– – Vaskulitis 722<br />

Petersen-Kelly-Syndrom 117<br />

Peutz-Jeghers-Syndrom 189, 249, 319,<br />

321, 557, 560<br />

Pflastersteinrelief 220, 222<br />

Pfortader 386<br />

– Anastomose 611<br />

– Hauptstamm 393<br />

– Hochdruck 398, 584, 586<br />

– präduodenale 427<br />

– Thrombose 315, 458, 581, 590, 591<br />

Pfortaderast 392<br />

Pfortadergas 459<br />

PGIL, siehe primär gastrointestinales<br />

Lymphom<br />

Pharyngoösophagogramm,<br />

Standardprojektionen 44<br />

Pharyngozele 95, 97<br />

Pharynx<br />

– Anatomie 28<br />

– Augmentation der Rückwand 51<br />

– benigner Tumor<br />

– – Mukosa 106<br />

– – Submukosa 106<br />

– Divertikel 97<br />

– Hemiparese 93<br />

– Innervation 30<br />

– maligner Tumor 108<br />

– – der Pharynxhinterwand 111<br />

– – der Postkrikoidalregion 111<br />

– – der supraglottischen Region 110<br />

– – des Sinus piriformis 111<br />

– – histomorphologische Malignitätsgraduierung<br />

110<br />

– – radiologische Untersuchungstechnik<br />

109<br />

– – Stadieneinteilung 109<br />

– – TNM-Klassifikation 109<br />

– – Tonsillenkarzinom 110<br />

– – Veränderungen nach Therapie 112<br />

– Motilitätsstörung 70<br />

– – primäre 70<br />

– – sekundäre 70, 76<br />

– neurologisch bedingte Funktionsstörungen<br />

78<br />

– – ohne Aspiration 91<br />

– Physiologie 37<br />

– postoperative Instabilitäten 128<br />

– posttherapeutische Veränderungen<br />

bei Tumorerkrankungen 123<br />

– – angepasste Physiologie 123<br />

– – Operation eines Hirntumors 214<br />

– – posttraumatische, postläsionale<br />

und postoperative Veränderungen<br />

127<br />

– Pulsionsdivertikel 97<br />

– Saug-Pump-Mechanismus 38<br />

– unilaterale Resektion 124<br />

– Vernarbungen 128<br />

– Zenker-Divertikel 97<br />

– Zungengrundstempelmechanismus<br />

38<br />

Phenobarbital 421<br />

Phlebolithen 433<br />

Phrygische Mütze 405, 410–412<br />

Piggy-back-Anastomose 609<br />

– Vena cava 609<br />

Pilzinfektion 228<br />

– Dickdarm 303<br />

Plasmazellen, polygonale 530<br />

Plasmozytom, Kolonbefall 334<br />

Plummer-Vinson-Syndrom 117<br />

Pneumatosis<br />

– Zökalwand 315<br />

– coli (Pneumatosis cystoides<br />

intestinalis) 459<br />

– intestinalis 23, 253, 300, 460<br />

– – primäre 23<br />

– – sekundäre 23<br />

– ventriculi 180<br />

Pneumonektomie 399<br />

Pneumoperitoneum 19, 180<br />

Polyarteriitis nodosa 703<br />

Polycythemia vera 592, 702<br />

Polypose<br />

– familiäre adenomatöse (FAP) 319, 321<br />

– hamartomatöse 321<br />

– coli 739<br />

– – familiäre 538, 572<br />

– ventriculi 157<br />

Polyposissyndrom 319<br />

Polyspleniesyndrom 420, 422, 608<br />

Polyvinylchlorid 543, 544


Porphyria cutanea tarda 598<br />

Portoenterostomie nach Kasai 421<br />

Portographie, direkte 451<br />

Porzellangallenblase 489, 560, 562<br />

posttransplantation lymphoproliferative<br />

disorder (PTLD) 732<br />

Post-Vagotomie-Syndrom 179<br />

Präeklampsie 597<br />

Presby-Ösophagus 77<br />

primary epiploic appendagitis<br />

(PEA) 726<br />

Processus<br />

– uncinatus 671<br />

– vaginalis peritonei 715<br />

Prostaglandin E1 145<br />

Protozoeninfektion 499<br />

Prune-belly-Syndrom 142<br />

Pruritus, generalisierter 503<br />

Pseudoachalasie 76<br />

Pseudodivertikulose,<br />

intramurale 66, 68<br />

– Candidiasisinfektion 68<br />

– Diabetes mellitus 68<br />

– Immunschwäche 68<br />

Pseudokapsel 528, 539<br />

Pseudomonasinfektion 461<br />

Pseudomyxoma peritonei 730<br />

Pseudopneumoperitoneum 21, 22<br />

Pseudoulkus 151<br />

Pseudozyste, postpankreatitische 642<br />

Pseuodobstruktion, intestinale 267<br />

Ptosis viscerum 146<br />

Purpura Schönlein-Henoch 187<br />

Purpura, idiopathische thrombozytopenische<br />

702<br />

Pyloromyotomie 179<br />

Pylorospasmus 145<br />

Pylorus<br />

– Atresie 141<br />

– benigne Hypertrophie<br />

des Erwachsenen 145<br />

– gedoppelter 152<br />

Pylorusstenose, hypertrophische 143<br />

– gastroösophagealer Reflux 145<br />

– Roviralta-Syndrom 145<br />

R<br />

Radiomanometrie 39<br />

Refluxerkrankung, gastroösophageale<br />

(GERD) 52, 56<br />

– Dysfunktionen 59<br />

Refluxösophagitis 56<br />

– Motilität 60<br />

Reizkolon (Colon irritabile),<br />

siehe auch irritabler Darm 349<br />

Rektozele 363, 364, 366, 369<br />

Rektum<br />

– Intussuszeption 368<br />

– Karzinom 325<br />

– – Dukes-Klassifikation 325<br />

– Prolaps 368<br />

Rektusdiastase<br />

– Hernia linea albae 284<br />

– mediale ventrale Hernie 284<br />

Relaparotomie 441<br />

Relaxatio diaphragmatica 1, 188, 395<br />

Resistive Index (RI) 609<br />

Resovist 378<br />

Retroperitoneum 715<br />

Rezidivulkus 183<br />

Rhabdomyosarkom 530<br />

Riedel-Lappen 396<br />

Riedel-Struma 501<br />

Riesenzellhämangiom 514<br />

Riesenzellhepatitis, neonatale 607<br />

Rigler-Trias 493<br />

rim sign 489<br />

Rim-Enhancement 461<br />

Rinderbandwurm<br />

(Taenia saginata) 305<br />

Ring, vaskulärer 53<br />

Rinnenpankreatitis 653<br />

Riolan-Anastomose 312<br />

RLC-Quotient 586<br />

Rokitansky-Aschoff-Sinusoid 483, 558,<br />

559<br />

Röntgenanatomie 34, 35<br />

– Passavant-Wulst 35<br />

– Plica ventricularis 35<br />

– Pseudo-Valsalva-Manöver 35<br />

– Ventriculus Morgagni 35<br />

Roviralta-Syndrom 145<br />

S<br />

Salmonellose 227<br />

Salz-und-Pfeffer-Verkalkungsmuster<br />

516<br />

Sanduhrgallenblase 411, 558<br />

Sanduhrmagen 151<br />

sandwich sign 731<br />

Sarcoma botryoides 574<br />

Sarkoidose 457, 458, 705<br />

Sarkom, embryonales 546<br />

Sarkomatose 730<br />

Säuglingsneuroblastom 547<br />

Schatzki-Ring 33<br />

Scheidenabschlussdeszensus 364, 366<br />

Schießscheibenzeichen 549, 550<br />

Schistosomiasis, Bilharziose 305<br />

Schleimhautheterotopie 249<br />

Schleimhautprolaps,<br />

transpylorischer 148<br />

Schluckstörung<br />

– Beurteilungskriterien bei Säuglingen<br />

und Kindern 48<br />

– pharyngoösophageale<br />

– – Computertomographie 134<br />

– – MRT 134<br />

– – Multislice-Computertomographie<br />

134<br />

– – Ultraschall 133<br />

– – virtuelle Endoskopie 134<br />

– Therapie bei Säuglingen<br />

und Kindern 48<br />

Schrumpfgallenblase 489<br />

Schwannom 242, 737<br />

Schwefelkolloidszintigraphie 378<br />

Schweinebandwurm<br />

(Taenia solium) 305<br />

Septum transversum 385<br />

Shigellose 227<br />

Shunt, kongenitaler intrahepatischer<br />

portohepatischer 433<br />

Shwachman-Bodian-Syndrom 634<br />

Sichelzellenanämie 701<br />

Sigmadivertikulitis 425, 726<br />

Silhouetten-Phänomen 456<br />

Situs<br />

– ambiguus 394, 395<br />

– inversus 276, 394, 395<br />

– – partialis 8, 142<br />

– – totalis 8, 142<br />

– – viscerum 141<br />

– solitus 394<br />

Sjögren-Syndrom 503<br />

skip area 220<br />

skip lesion 220<br />

Sklerodermie 57, 268<br />

– Kolon 341<br />

Sklerolipomatose 222, 223<br />

Sklerose<br />

– progressive systemische,<br />

siehe Sklerodermie<br />

– tuberöse 526<br />

Somatostatin 566<br />

Somatostatinrezeptorszintigraphie<br />

265<br />

SPECT-Technik 378<br />

Speicherkrankheiten 703<br />

Speisewege, obere, Anatomie 28<br />

Sphinktermyotomie 85<br />

Spindelzellen 530<br />

Splenomegalie 584, 588, 687<br />

Split-liver-Transplantation 429, 609,<br />

610<br />

Spondylodiszitis, tuberkulöse 465<br />

Sprue (Zöliakie) 259, 260<br />

Stauungsleber 589<br />

Steakhouse-Syndrom 75<br />

Steatorrhö 262<br />

Steatose 589<br />

Steatosis hepatis 469, 579<br />

Steingallenblase 474<br />

Stenose, peptische 59<br />

Steroide 529<br />

Stimmprothese 126<br />

Strahlenenteritis 255<br />

– picket fence 257<br />

– stack of coins 257<br />

Strahlenhepatitis 457<br />

Strahlenkolitis 300<br />

Strahlenösophagitis 66<br />

Stressgallenblase 407<br />

string sign 221, 223, 224<br />

Stromatumor, gastrointestinaler<br />

(GIST) 165, 242, 737, 738<br />

Strongyloides stercoralis 305<br />

Strongyloidiasis 229<br />

Strumektomie 92<br />

Stuhlentleerungsstörung 368<br />

Sturge-Weber-Syndrom 510<br />

Subperitoneum 715<br />

Syndrom<br />

– der abführenden Schlinge 176<br />

– der zuführenden Schlinge 176<br />

– lymphoproliferatives 608<br />

Syphiliskolitis 303<br />

System, retikuloendotheliales<br />

(RES) 377, 623<br />

T<br />

TACE 537<br />

Tachyarrhythmie 603<br />

Taenia<br />

– solium, siehe Schweinebandwurm<br />

– trichuria, siehe Rinderbandwurm<br />

target sign 545, 549<br />

Tela subserosa 715<br />

Teleangiektasie, hereditäre<br />

hämorrhagische 349, 429, 430<br />

Teleskopphänomen 131<br />

Thalassämie 701<br />

Thoriumdioxid 604<br />

Thorotrast 543, 544<br />

– Leber 604<br />

– Tumor 530<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong> 757


758<br />

<strong>Sachverzeichnis</strong><br />

Thrombose, arterielle 311<br />

Thrombozytämie 592<br />

Thrombozytopenie 515<br />

thumb prints 253<br />

Tigermilz 687<br />

TIPSS-Anlage 451<br />

Transplantationsradiologie 607<br />

Transversalsepten, isolierte 411<br />

Trapping 519<br />

Tree-in-winter-Bild 501, 503<br />

Treitz-Hernie 6, 285<br />

Trichuris trichuria,<br />

siehe Peitschenwurm<br />

Triglyzeride 579<br />

Trisomie 21 433<br />

Trompetenbläserkrankheit 86<br />

Truncus coeliacus 312, 609, 717<br />

Trypanosomen 274<br />

Tuberkulose 228, 230<br />

– peritoneale 721<br />

Tuberkuloseinfektion 465<br />

Turcot-Syndrom 320<br />

Typhilitis 232<br />

U<br />

Ulcus<br />

– callosum 152<br />

– duodeni 153<br />

– – Akerlund-Pseudodivertikel 154<br />

– – Faltenstern 154<br />

– – Gießkannenphänomen 154<br />

– – Hart-Tasche 154<br />

– – Kleeblattform 154<br />

– – Zollinger-Ellison-Syndrom 153<br />

– pepticum jejuni 183<br />

– ventriculi<br />

– – Exulceratio simplex Dieulafoy 151<br />

– – Faltenstern 151<br />

– – Hampton-Linie 151<br />

– – Pseudoulkus 151<br />

– – Stalaktitenphänomen 151<br />

– – Ulkusfinger 151<br />

Ulkus<br />

– aphthoides 220, 221<br />

– Rezidiv 183<br />

Ulkusfinger 151<br />

Unterbauchperitonitis 425<br />

upside-down stomach 64<br />

Ureterabgangsstenose 608<br />

Uterusdeszensus 363, 366, 367<br />

V<br />

Vaginalprolaps 367<br />

Vagotomie 179<br />

van-Gierke-Erkrankung 601<br />

Varicosis coli 349<br />

Vasospasmus, arterieller 597<br />

Velopharyngoplastik 51<br />

Vena<br />

– cava 607<br />

– – Verschluss 582<br />

– mesenterica superior<br />

– – Luft 300<br />

– portae 590, 607<br />

– – Luft 300<br />

veno occlusive disease<br />

(VOD) 545, 546<br />

Verner-Morrison-Syndrom 676<br />

Verschlussikterus 548<br />

– intermittierender 415<br />

Verschlussmechanismus,<br />

velopharyngealer 50<br />

Verwachsungsbauch 723<br />

Vesica fellae, siehe Gallenblase<br />

VIBE-Sequenz 626<br />

Videokapselendoskopie,<br />

siehe Kapselendoskopie<br />

Vinylchlorid 544<br />

Virusinfektion 228<br />

VOD, siehe veno occlusive disease<br />

Volvulus 273<br />

Von-Hippel-Lindau-Syndrom 510<br />

von-Meyenburg-Komplex 401<br />

W<br />

wall-echo sign 490<br />

Wandermilz 690, 717<br />

Wasserlilienzeichen 466<br />

Wasser-Siphon-Test 60<br />

Wegener-Granulomatose 703<br />

Wermer-Syndrom 676<br />

Whipple-Operation 183, 572, 574<br />

Wilms-Tumor 538, 547<br />

Witzel-Fistel 178<br />

Wurminfektion<br />

– Ascaris lumbricoides 305<br />

– Peitschenwurm<br />

(Trichuris trichuria) 305<br />

– Rinderbandwurm<br />

(Taenia saginata) 305<br />

– Schweinebandwurm<br />

(Taenia solium) 305<br />

– Strongyloides stercoralis 305<br />

Y<br />

Yersinia<br />

– enterocolitica 302<br />

– pseudotuberculosis 302<br />

Yersiniose 226<br />

Z<br />

Zenker-Divertikel 97<br />

– Fremdkörpergefühl 99<br />

– Globus pharyngis 99<br />

– Heiserkeit 99<br />

– nächtliche Aspiration 99<br />

– Regurgitation 99<br />

– Stadium I–IV 98<br />

Zervixkarzinom 723<br />

Zirrhose, primäre biliäre (PBC) 453,<br />

503<br />

Zöliakie, siehe auch Sprue 259<br />

Zollinger-Ellison-Syndrom 153, 165,<br />

183, 264, 676<br />

Zuelser-Wilson-Syndrom 274<br />

Zwerchfell (Diaphragma) 1<br />

– Anatomie 1<br />

– Hernien 1<br />

– – traumatische 1<br />

– Lücken 1<br />

Zwerchfellhernie 395<br />

– traumatische 283<br />

Zwerchfellhochstand 461<br />

Zystadenokarzinom 666, 672<br />

– biliäres 575, 577<br />

Zystadenom<br />

– muzinöses 666, 672<br />

– seröses 668, 669<br />

Zystikusverschluss 492<br />

Zystojejunostomie 673<br />

Zystozele 363, 366, 367<br />

Zytomegalievirus (CMV) 230, 304, 499<br />

– Ösophagitis 66

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!