WOCHENBLATT.pl - Zeitung der Deutschen in Polen Zug abgefahren? (Vorschau)

www.wochenblatt.pl 

7996 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 



7913 

Nr 26 (1160), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 27 VI – 3 VII 2014, cena 2,40 zł (VAT 5%) 

WOCHENBLATT.pl 



Zeitung der Deutschen in Polen 

Zug LARES: Niniejszy 

abgefahren? 

Nanu? 

materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


IQ 

Piłkarskie 

Jacek Gmoch, znany polski trener 

(selekcjoner reprezentacji Polski 

w latach 1976–1978), a przed laty 

piłkarz, jest jednym z najpopularniejszych 

komentatorów futbolu 

w Telewizji Polskiej, która skądinąd 

profesjonalnie i obiektywnie 

pokazuje oraz komentuje trwające 

w Brazylii XX Mistrzostwa Świata 

w Piłce Nożnej. Jednak przy okazji 





Poszukujemy 

meczu Korei Południowej z Algierią 

pan Jacek „narobił” do własnego 

gniazda, gryząc rękę, która go przez 

lata karmiła i dzięki której dziś jest 

tym, kim jest, i ma to, co ma. Otóż 

przy okazji dyskusji o wysokim IQ 

piłkarzy Korei Płd. powiedział, 

że tak wysoki poziom inteligencji 

u futbolistów nie zdarza się codzien- 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens nie, wręcz rzadko. 

untersagt. 

Die zweisprachigen Schilder an den 

Bahnhöfen der Gemeinde Chronstau 

wurden demontiert - und sollen dies 


bleiben. Die polnische Bahn sieht sich nicht 


pracowników fizycznych ze znajomością 

języka niemieckiego do prac: 

• magazynowych 

• recyclingowych 

• na produkcji 

oraz specjalistów z j. niemieckim: 

elektryków, spawaczy, kierowców 

C+E, ślusarzy, operatorów koparek 

i ładowarek 

Myślę, że tym stwierdzeniem 

uraził tysiące, jeśli nie miliony 

piłkarzy na świecie, także młodych 

adeptów futbolu, a przy tym 

posłużył się moim zdaniem błędnym 

stereotypem. To dziwne i przykre, 

bo przecież 75-letni Jacek Gmoch 

to inteligentny, dobrze wykształcony 

człowiek (inżynier), ale także były 

piłkarz, trener i działacz sportowy, 

któremu wypowiedzi w tym stylu 

po prostu nie przystoją, a przy tym 

można je różnorako interpretować. 

Jeśli bowiem o sukcesie w piłce 

verpflichtet sie wieder aufzuhängen, die 

deutsche Minderheit sieht die Realisierung 

der Minderheitenrechte in Gefahr. Jetzt 

beginnt ein LARES: Gerangel Niniejszy um materiał Paragrafen. 

służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek Lesen Sie S. sposób 11 

zabronione. 


Werbung / Reklama 

Bernard Czok 

warsztat 

• mechanika pojazdowa 

nożnej poza techniką, szybkością, 

kondycją, skutecznością decyduje 

przede wszystkim inteligencja, 

to takim stwierdzeniem pan Jacek 

nie wystawił dobrej cenzurki polskim 

futbolistom, a wręcz ich obraził. 

Jednak Niemcy mogą się cieszyć 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w • części jakikolwiek używane 

sposób zabronione. 

i czuć intelektualnie dowartościowani. 

Bo oni aż 10-krotnie 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung • blacharstwo 

ist strengstens untersagt. 

• lakiernictwo 

Oferujemy: 

• wynajem samochodów 

• atrakcyjne wynagrodzenie 

• zakwaterowanie na terenie 

46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b 

tel./fax: 77 456 86 58 

Niemiec 

CENTRUM 

kom. 602 369 462 (A4) 

• opiekę polskiego biura 

661 333 777 

7963 

a „canarinhos” 20-krotnie. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie POMOCY 

do czytania. Powielanie w 

604 jakikolwiek 

963 702 


Zainteresowanych prosimy o wysyłanie CV 

DROGOWEJ 

LARES: na e-mail: Diese export@dako.org.pl Materialien lub sind Tel. lediglich 32 279 96 80 

zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung www.autoczok.pl 


7877 

Foto: Gemeindeamt Chronstau 

sięgali po medal mistrzostw świata 

i rozegrali na mundialu najwięcej 

meczów ze wszystkich reprezentacji 

na świecie! Więcej nawet od Brazylii, 

choć wystąpili na mundialu 18 razy, 


Krzysztof Świerc 

Nowy punkt: 

Zakład Kamieniarski PPHU Sati 

46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 

tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 

Oddział 

Ekspozycja nagrobków 

46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 

tel. kom. (+48) 666 523 384 

Nagrobki 

Płytki granitowe 

LARES: Niniejszy tel. (+48) 77 546 22 materiał 78 

służy tel. (+48) 77 wyłącznie 546 21 84 

do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

biuro@tanienagrobki.com.pl 

biuro@tanienagrobki.com.pl 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. 

od 1499 zł 

Jegliche 

od 76 zł/m² 

Vervielfältigung 

od 280 zł/m² od 320 ist 

zł/m² 

strengstens 

od 280 zł/m² 

untersagt. 

Schody 

Blaty 

Kominki 

Tarasy 

od 76 zł/m² 

7706 

Rezydencja dla Seniorów 

Złote Borki 

ul. Oleska 1c 

Borki Małe gm. Olesno 

Zapewniamy: 

• domową kuchnię dostosowaną 

do potrzeb podopiecznych 

• otwartą formułę – rodzina 

• szeroki wachlarz zajęć kulturalnych 

i rekreacyjnych 

• dwie formy opieki: całodobową 

i dzienną do wyboru 

będzie mogła swobodnie 

• wykwalifikowany personel opie- 

LARES: Niniejszy tel. 535 56 04 04 

materiał służy odwiedzać wyłącznie podopiecznego 

do kuńczo-pielęgniarski, czytania. a także 

Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

www.zloteborki.pl 

• własną kaplicę 

regularną opiekę medyczną 

7995 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens 

untersagt. 

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5




2 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Meinungen Lesen bereitgestellt. opinie Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Śląsku, ojczyzno moja! 

27. Juni – 3. Juli 2014 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Kulturalna Powielanie Narodów w jakikolwiek sposób zabronione. 

Zjednoczonych w Ad-Dauha (Katar) 

podała do wiadomości, że kilka dni 


Seit wenigen Tagen steht nun Kloster 

Corvey in Westfalen auf der Liste des 

UNESCO-Weltkulturerbes. Dies gab die 

LARES: Niniejszy auch Kustos materiał der Universitätsbibliothek 

służy wyłącznie rekompensaty do czytania. Corvey razem Powielanie z Księstwem w jakikolwiek sposób zabronione. 

Breslau war. Bedauerlicherweise haben Raciborskim. Mocą testamentu sporządzonego 

w 1825 roku landgraf przekazał 

die polnischen Medien meines Eindrucks 


Kulturorganisation der Vereinten Nationen 

in Doha (Katar) bekannt. Die 822 

gegründete Benediktinerabtei ist zwar in 

erster Linie ein Stück des geistig-religiösen 

Erbes des Frankenreichs, aus dem sich 

Deutschland und Frankreich entwickelten 

und das den Keim eines nördlich der 

Alpen geprägten Europas bildete. 

Es ist zugleich jedoch gewissermaßen 

ein kleines Stück Schlesien in Deutschland. 

Nach dem Ende der napoleonischen 

Herrschaft hatte der entschädigungsberechtigte 

Landgraf Viktor Amadeus von 

Hessen-Rotenburg Corvey zusammen 

mit dem Mediatfürstentum Ratibor als 

Ausgleich erhalten. Mit Testament von 

1825 vererbte der Landgraf Corvey an 

seinen Neffen, den Erbprinzen Viktor 

zu Hohenlohe-Schillingsfürst. Mit Voll- 

die polnische Öffentlichkeit als nicht relevant 

betrachtet materiał werden. służy Dennoch wyłącznie möchte tamtejszymi do czytania. włościami o powierzchni Powielanie 34 w jakikolwiek sposób zabronione. 

mienia była miejscowość Rudy wraz z 

LARES: Niniejszy 

ich eine weitere Welterbeernennung nicht tys. hektarów, to po 1945 roku, w którym 

LARES: Diese Materialien unerwähnt sind lassen. lediglich Die berühmte zum Zitadelle Lesen miało bereitgestellt. miejsce wypędzenie, w centrum Jegliche odczuciu Vervielfältigung nie podjęły tematu podniesienia ist strengstens untersagt. 

jährigkeit 1840 nahm dieser den Titel 

Herzog von Ratibor und Fürst von 

Corvey an. Während Rauden und die 

dortigen Besitzungen mit 34.000 Hektar 

zunächst das Zentrum des Familienbesitzes 

wurden, rückte mit der Vertreibung 

1945 nun Corvey in den Fokus, wo die 

Familie nach der Flucht eine neue Heimat 

fand und Träger vieler kultureller 

Aktivitäten ist. 

Welterbe 

Die schlesischen Verbindungen Corveys 

reichen jedoch weiter. Auf dem 

dortigen Friedhof befindet sich das Grab 

des Dichters der Deutschen Nationalhymne, 

Hoffmann von Fallersleben, der 

die Erhebung Corveys zum Welterbe nicht 

aufgegriffen. Hier wurde eher über die 

zeitgleiche Ernennung des Inkawegesystems 

zum Welterbe berichtet. Man 

fragt sich also, ob entweder die Bezüge 

zu Schlesien nicht bekannt sind oder für 

von Erbil in der gleichnamigen irakischen 

Kurdenhauptstadt gehört nun auch dazu. 

Mitten im neuerlichen Aufflammen des 

Irak-Konflikts ein schönes Zeichen, wie 

man der Bedrohung des Kulturgutes 

versucht ein wenig die Stirn zu bieten. 

Familie nach Deutschland dort unbedingt 

einmal Station machen. 

Światowe dziedzictwo 

O 

rganizacja 

temu na listę światowego dziedzictwa 

UNESCO wpisany został klasztor Corvey 

w Westfalii. Założone w 822 roku 

opactwo benedyktyńskie to wprawdzie 

w pierwszym rzędzie element duchowo-religijnego 

dziedzictwa imperium 

Franków, z którego zrodziły się Niemcy 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie i Francja, do a czytania. które stanowiło Powielanie zarodek tej w jakikolwiek sposób zabronione. 

części Europy, jaka miała ukształtować 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen się na bereitgestellt. północ od Alp, jest to jednak Jegliche zara- 

Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

zem poniekąd niewielki skrawek Śląska 

w Niemczech. 

Otóż po zakończeniu okresu władzy 

Napoleona uprawniony do odszkodowania 

landgraf Wiktor Amadeusz von 

Hessen-Rotenburg otrzymał w formie 

Corvey w spadku swojemu bratankowi, 

młodemu księciu Wiktorowi zu Hohenlohe-Schillingsfürst, 

który wraz z osiągnięciem 

pełnoletności w 1840 roku przyjął 

tytuł księcia Raciborza i Corvey. O ile 

początkowo centralną częścią rodzinnego 

uwagi znalazło się Corvey, gdzie rodzina 

po ucieczce ze Śląska znalazła nowy 

dom, a obecnie pełni rolę mecenasa wielu 

przedsięwzięć kulturalnych. 

Związki Corvey ze Śląskiem sięgają 

jednak dalej, bowiem na tamtejszym 

LARES: Niniejszy Wir Schlesier materiał sollten służy mit dem wyłącznie gleichen cmentarzu do czytania. znajduje się grób Powielanie twórcy je za w nieistotne jakikolwiek i niewarte tego, sposób by informować 

o nich polską opinię publiczną. 

zabronione. 

Stolz wie jetzt die Kurden auch Corvey hymnu narodowego Niemiec, poety Hoffmanna 

LARES: Diese Materialien 

popularisieren 

sind lediglich 

oder bei einer 

zum 

Reise zur 

Lesen bereitgestellt. 

von Fallersleben, który był 

Jegliche 

też ku- 

Niemniej 


jednak nie chciałbym pominąć 


stoszem biblioteki Uniwersytetu we Wrocławiu. 

Niestety, media w Polsce w moim 

Corvey do rangi światowego dziedzictwa, 

koncentrując się raczej na równoczesnym 

przyznaniu tegoż statusu systemowi dróg 

zbudowanemu przez Inków. Rodzi się 

więc pytanie, czy wspomniane odniesienia 

do Śląska nie są znane, czy też uważa się 

Prosto z Sejmu 

Kryzys rządowy 

nominacji jeszcze innego obiektu do rangi 

światowego dziedzictwa, a jest nim słynna 

cytadela Arbil wzniesiona w noszącej 

tę samą nazwę stolicy irackich Kurdów, 

co w ferworze wybuchającego na nowo 

konfliktu w Iraku stanowi piękny znak 

tego, iż próbujemy choćby symbolicznie 

stawić czoło zagrożeniu dla zasobów kultury. 

My, Ślązacy, powinniśmy z równym 

poczuciem dumy, jak czynią to obecnie 

Kurdowie, popularyzować także Corvey 

albo któregoś razu, jadąc do rodziny w 

Niemczech, koniecznie się tam zatrzymać. 

Till Scholtz-Knobloch 

Die Gedanken sind frei 



Nacjonaliści 2.0 

Festyn Letni Niemców w Olsztynie (Allenstein) był udaną imprezą. Na scenie 

wystąpili nasi wokaliści, tancerze i aktorzy w różnym wieku, którzy 

przybyli z Bartoszyc (Bartestein), Kętrzyna (Rastenburg), Giżycka (Lötzen), 

Lidzbarka Warmińskiego (Heilsberg), Piecek (Peitschendorf), Ostródy 

(Osterode), Nidzicy (Neidenburg) i samego Olsztyna. 

Dzieci i młodzież z pasją zaprezentowały 

inscenizację baśni „Czerwony 

Kapturek” lub śpiewały piękne cel organizacji polegał na restytucji 

spotkania zarzucono, jakoby ukryty 

piosenki, jak choćby urocza Monika państwa „prusacko-niemieckiego” na 

Krzenzek. Przy okazji imprezy dzieci północno-wschodnich terenach Polski. 

Pośrednio celem ataku stały się też 

bawiły się przy samochodzie edukacyjnym 

„Deutsch-Wagen”. Ale jedno było władze miasta Olsztyna, które udzieli- 

Od kilkunastu dni społeczeństwo 

polskie żyje aferą podsłuchową, w 

którą wplątane są najważniejsze osoby 

imprezy nie byli skinheadami, jakich w państwie. Mamy zatem do czynienia 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie znamy do na Górnym czytania. Śląsku Powielanie z Góry św. z bardzo w jakikolwiek poważnym problemem, sposób który zabronione. 

Anny. Widziałem dobrze wyglądających, 

inteligentnie bereitgestellt. i uprzejmie dyskutu- 

Jegliche Wielu Vervielfältigung obywateli zadaje sobie z pewno- 

ist strengstens 

nazwałbym wręcz kryzysem rządowym. 

LARES: Diese Materialien „wrogowie sind Polski”. lediglich Organizatorom zum Lesen untersagt. 

ścią pytanie, jak można było dopuścić 

do sytuacji, że tak ważne osoby w państwie 

są bez przeszkód podsłuchiwane, 

i to w sposób bardzo profesjonalny oraz 

znakomicie zorganizowany. Z drugiej 

strony szokujący jest fakt, jakim języ- 

LARES: Niniejszy ły zgody materiał na zorganizowanie służy festynu wyłącznie w by je lepiej do czytania. sprzedać. Powielanie kiem w posługują jakikolwiek się podsłuchiwani! sposób A co zabronione. 

miejskim amfiteatrze. Dla nacjonalistów 

Bernard Gaida jest gorsze, sam fakt podsłuchiwania czy 

LARES: Diese Materialien nie miało sind znaczenia lediglich ani nabożeństwo zum Lesen bereitgestellt. Jegliche sposób Vervielfältigung rozmawiania? Moim zdaniem ist strengstens untersagt. 

inaczej niż zazwyczaj. 

Po raz pierwszy bowiem przed amfiteatrem 

pojawili się młodzi ludzie 

rozdający ulotki zawierające tekst o 

charakterze nacjonalistycznym, pełen 

starych haseł typu „rewizjoniści” czy 

ekumeniczne odprawione na początku 

imprezy, ani wystąpienie Przewodniczącego 

Ziomkostwa Stephana Grigata, 

który podkreślał fakt pokojowej działalności 

osób, które współpracują nie 

tylko z mniejszością niemiecką, lecz 

także z polską większością. Przeciwnicy 

jących młodych ludzi, którzy sprawiali 

wrażenie godnych zaufania. Możliwe, że 

mamy do czynienia z nowym, znacznie 

bardziej groźnym pokoleniem prawicowców, 

które wie, jak głosić populistyczne 

tezy w sposób lepiej opakowany, 

Die deutsche Version finden Sie 

unter www.wochenblatt.pl 

jedno i drugie jest niedopuszczalne. Co 

prawda politycy zastanawiają się teraz, 

który z tych problemów jest istotniejszy, 

ale ja nie patrzę na tę sprawę w taki 

sposób i w tym miejscu stawiam między 

nimi znak równości. Uważam bowiem, 

Bartek LARES: konkretNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie że obowiązkiem w jakikolwiek Biura Ochrony sposób Rządu i zabronione. 

Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego 

jest 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung 

czuwanie nad bezpieczeństwem 


Am letzten Wochenende hatte ich die 

Gelegenheit zwei interessante Veranstaltungen 

zu besuchen, bei denen vor 

allem die Gemeinschaft gefördert wurde. 

Die Erste war ein Fest im meinem 

państwa i żeby do takich sytuacji nie 

dochodziło. Z kolei osoby podsłuchane 

powinny się uderzyć w piersi i odpowiedzieć 

na pytanie, czy nawet jeśli są to 

dyskusje prywatne, przystoi im w taki 

sposób rozmawiać. Wydaje mi się, że od 

Fußballspieles für die vielen Besucher 

gar nicht mehr im Vordergrund stand. 

Viel wichtiger war den Menschen die 

Tatsache, dass sie einmal dem Alltag entfliehen 

konnten, um sich mit Bekannten, vor allem die Gemeinschaft spüren, über rozmów na tematy ważne dla państwa 


Freunden, 

materiał 

aber auch Nachbarn 

służy 

zu 

wyłącznie 

treffen. die sich 

do 

die 

czytania. 

Eltern freuten. 

Powielanie 

Erfreulich są odpowiednie 

w jakikolwiek 

gabinety, które 

sposób 

w moim 

zabronione. 

Ähnlich erging es mir auch am Sonn- 

war dabei festzustellen, dass die „Familie przekonaniu są dobrze chronione i nie 


Heimatdorf Chronstau, das vor und 

nach dem Gruppenspiel Deutschland- 

Ghana stattfand. Das Fest war vor allem 

für junge Familien und Kinder gedacht 

und dank der vielen Attraktionen für die 

Kleinsten kamen diese auch tatsächlich 

zahlreich. Es gab die Möglichkeit Tore 

zu schießen und Preise zu gewinnen, 

gemeinsam zu singen, zu tanzen und 

ma tam tak dużej możliwości zakładania 

podsłuchu jak przy stolikach w restauracji, 

gdzie jeśli już się spotykamy, 

możemy mówić o wszystkim innym, ale 

nie o sprawach państwa. 

Czy zatem rządowi grozi dymisja? Z 

der Zweisprachigen“ wächst und dass die 

Menschen gerne gemeinsam die Zeit 

verbringen. Als Fazit des Wochenendes 

bleibt also für mich die Tatsache, dass 

man den Menschen immer aufs Neue 

Gelegenheit geben muss sich zu tref- 

Treffen gab den Eltern die Möglichkeit fen. Letzten Endes ist das mehr als ein ostatnich wystąpień premiera RP Donalda 

w Tuska jakikolwiek wynika, że nie sposób ma o tym zabronione. 

wichtige Belange des Staates. 

LARES: Niniejszy des Erfahrungsaustausches materiał służy in wyłącznie einem gewonnenes do czytania. Fußballspiel, Powielanie auch wenn 

Bereich, der immer wieder aufs Neue das immer noch für Stimmung sorgt. mowy, a na pewno do momentu, kiedy 


natürlich vor allem gemeinsam Fußball 

zu sehen. Dabei hatte ich zum Schluss 

den Eindruck, dass das Ergebnis des 

Kloster Corvey 

Gemeinschaft 

Foto: Aeggy/Wikipedia 

tag bei der zweiten Veranstaltung, dem 

Treffen „zweisprachiger Familien“ in 

Przysietz bei Proskau. Hier trafen sich 

fast 30 Familien, die ihre Kinder zweisprachig 

deutsch-polnisch erziehen oder 

dies in Zukunft machen wollen. Das 

erforscht werden muss. Wie erziehe 

ich meine Kinder sprachlich so, dass 

sie sowohl in der Landessprache zurecht 

kommen, wie auch in der der Mutter 

oder der Omas? Auch hier konnte man 

Rafał Bartek 

nie będzie wyjaśnień, w jaki sposób nagrywano 

rozmowy, choć... koalicjant 

Platformy Obywatelskiej, PSL, żąda 

„głów” i daje premierowi czas na ich 

ścięcie do końca wakacji. 

Gott gehört die Welt, und er gibt sie den Mutigen zum Erbe. 

Mohammed (570-632), Begründer des Islams 

Regierungskrise 

Do Boga LARES: należy świat Niniejszy i daje On materiał go w dziedzictwo służy wyłącznie odważnym. do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Mahomet (570–632), założyciel islamu 

Die polnische Öffentlichkeit erlebt zuschlagen. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche seit Vervielfältigung mehreren Tagen eine Abhör-Affä- 


re, in die höchstrangige Vertreter des 

Staates involviert sind. Wir haben also 

mit einem sehr ernsthaften Problem 

zu tun, dass ich geradezu eine Regierungskrise 

nennen würde! Viele Bürger 

fragen sich jetzt bestimmt, wie man es 

zulassen konnte, dass so wichtige Persönlichkeiten 

ohne Weiteres abgehört 

werden, und das sehr professionell und 

perfekt organisiert. Schockierend ist andererseits, 

welcher Art von Sprache sich 

die Abgehörten bedienen! Was ist nun 

schlimmer: das Abhören selbst oder die 

Art und Weise, wie man redet? In diesem 

Fall war meines Erachtens beides 

unzumutbar. Die Politik überlegt jetzt 

zwar, welches der beiden Probleme nun 

gravierender ist, aber ich betrachte die 

Angelegenheit nicht auf diese Weise und 

setze die beiden Punkte an dieser Stelle 

gleich. Ich bin nämlich der Meinung, 

dass das Regierungsschutzbüro und 

die Agentur für Innere Sicherheit die 

Pflicht haben, über die Sicherheit im 

Staat zu wachen und darüber, dass es 

zu solchen Vorfällen nicht kommt. Und 

die Abgehörten sollten sich ihrerseits an 

die Brust schlagen und sich die Frage 

beantworten, ob es sich für sie geziemt, 

auf diese Art und Weise zu reden, auch 

dann, wenn es sich um private Diskussionen 

handelt. Mir scheint, dass wichtige 

Gespräche, die den Staat betreffen. in geeigneten 

Beratungszimmern stattfinden 

sollten, die auch gegen etwaige Lauschangriffe 

gut geschützt sind. Anders als 

z.B. an einem Tisch in einem Restaurant. 

Wenn man sich schon an einem solchen 

trifft, dann können wir uns gerne über 

alles andere unterhalten, aber nicht über 

Droht der Regierung nun also der 

Rücktritt? Den jüngsten Äußerungen 

von Premierminister Tusk zufolge ist 

davon gar keine Rede, erst recht nicht 

bis klar ist, wie die Gespräche aufgenommen 

wurden. Allerdings verlangt 

der Koalitionspartner der Bürgerplattform, 

die PSL, dass nun „Köpfe rollen” 

müssten, und hat dem Premier eine Frist 

Rys. Andrzej Sznejweis 

Poseł Ryszard Galla 

bis Ende des Sommers gesetzt, diese ab- 

Notiert von Krzysztof Świerc



Pismo odręczne wśród dzieci wymiera 

Wygląda na to, że duża część niemieckich 

pierwszoklasistów nie potrafi 

dobrze pisać ręką. Stephanie Müller, zaj- 


LARES: Diese Materialien sind Politik lediglich und zum Gesellschaft 

Lesen bereitgestellt. Polityka Jegliche i społeczeństwo 

Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Z Vaterlandu 

Brasilien: Deutsch zweithäufigste Muttersprache 


mująca 

materiał 

się badaniem 

służy 

procesów 

wyłącznie 

edukacyjnych, 

twierdzi, że około 70% uczniów 



Nr. 26/1160 Wochenblatt.pl 3 

Prawa adopcyjne dla homoseksualistów 

Obywatele RFN, który żyją w „zarejestrowanych 

związkach partnerskich”, 

będą mogli adoptować już adoptowane 

dziecko partnera. Rada Federacji (Bundesrat) 

zaaprobowała stosowne rozszerzenie 

prawa adopcyjnego dla par homoseksualnych. 

Postulat ustanowienia 

takiej regulacji w terminie do 30 czerwca 

Bündchen, Kuerten & Co. 

Fußball-WM-Gastgeber Brasilien 

ist deutscher als man denkt. Bis 

zu fünf Millionen Brasilianer sind 

deutschstämmig und bis zu 1,5 Mil- 

tego stanu rzeczy leżą jej zdaniem m.in. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie lionen do Brasilianer czytania. sprechen Powielanie Deutsch 

w niedostatecznej ilości ruchu, braku 

w jakikolwiek sposób zabronione. 

zręczności, niewypełnianiu przez rodziców 

sind funkcji lediglich wzorca oraz używaniu zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens 

als Muttersprache. Hinzu kommen 

LARES: Diese Materialien untersagt. 

2014 roku wysunął w ubiegłym roku Federalny 

Trybunał Konstytucyjny. Partie 

SPD, Lewicy i Zielonych krytykowały 

dotychczasowy brak pełnego zrównania 

partnerów homoseksualnych w prawach 

dotyczących adopcji. 

Spotkanie na temat Śląska w Würzburgu 

W minionym tygodniu fundacja 

Kulturwerk Schlesien zorganizowała 

w Würzburgu doroczne spotkanie pod 

hasłem „W poszukiwaniu śląskiej tożsamości 

w Niemczech, Polsce i Czechach”. 

Wykłady wygłosili m.in. biskup gliwicki 

Jan Kopiec oraz goście z Opola: Jarosław 

Bogacki, Gerhard Schiller i Joanna Rostropowicz. 

diejenigen, die es als Fremdsprache 

lernen. In vielen südlichen Regionen 

des Landes machen Deutschbrasilianer 

über 50 Prozent der Bevölkerung 

aus. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie 

B 

RFN w swoim życiu kieruje się moralnymi 

przekonaniami, które nie są natury beispielsweise das Fotomodell Gi- 

erühmte do czytania. Deutschstämmige Powielanie sind w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien religijnej. sind Do takiego lediglich wniosku zum dochodzą Lesen sele Bündchen, bereitgestellt. Tennispieler Gustavo Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

LARES: Niniejszy -moralne, materiał które jest służy jednak wolne wyłącznie od 

Brasiliens do czytania. Fußball Powielanie hat w jakikolwiek sposób zabronione. 

religii i wiary w istnienie Boga”. Kolejne 

35% sind ankietowanych lediglich oświadczyło, zum że Lesen deutschen bereitgestellt. Wurzeln Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

Tendencyjne przyznawanie środków? 

Oddział krajowy Stowarzyszenia 

Wschodnio- i Środkowoniemieckiego 

(OMV) działającego w łonie partii 

CDU jest zdania, że środki z budżetu 

Nadrenii Północnej-Westfalii przeznaczone 

na zorganizowanie Tygodnia Europejskiego 

2014 zostały przyznane w 

sposób arbitralny, wskazując na liczne 

skargi, jakie wpłynęły ze strony organizacji 

wypędzonych i przesiedleńców. 

„Wiadomo nam o kilku dobrze przygotowanych 

wnioskach projektowych, 

które zostały tak po prostu odrzucone, 

bez uzasadnienia” – wyjaśnia przewodniczący 

oddziału OMV i zarazem poseł 

landtagu Heiko Hendriks. Jego zdaniem 

niektóre z wniosków zostały opracowane 

wspólnie przez kilka organizacji, aby 

Gisele Bündchen 

Kuerten oder der legendäre Fußballspieler 

Arthur Friedenreich, der von der 

FIFA amtlich anerkannte erfolgreichste 

Torschütze aller Zeiten. Gisele Bündchen 

wurde als Tochter des Universitätsprofessors 

Valdir Bündchen und der 

Der neben dem Schotten Charles Miller 

als der brasilianische Fußballpionier. 

Um ihn sammelten sich 1899 Fußballinteressierte 

in São Paulo. Als ein regulärer 

Klub gegründet werden sollte, 

votierten 15 für den Namen „Internaci- 

odnaleźć oryginału sporządzonego przez onal“, fünf für Nobilings Vorschlag „Germânia“. 

do Während czytania. aus International Powielanie der geboren w jakikolwiek und entstammt einer sposób deutsch- 

zabronione. 

Generation einer 

Bankangestellten Vânia Nonnenmacher 

LARES: Niniejszy najznamienitszego materiał z niemieckich służy wyłącznie minezingerów, 

Wolframa von Eschenbacha später legendäre FC São Paulo wurde, brasilianischen Familie, die seit sechs 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen gründete bereitgestellt. Nobiling doch noch Jegliche seinen Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

zwiększyć zasięg projektów, w związku 

z czym frakcja CDU w landtagu skierowała 

interpelację do rządu krajowego. 

„Okazało się, że wśród autorów projektów, 

które otrzymały wsparcie, nie było 

ani jednej organizacji wypędzonych. 

Jednocześnie stale się podkreśla, jak 

ważną funkcję pomostową spełniają 

organizacje wypędzonych” – stwierdza 

Generationen in Brasilien lebt. 

Trotz vieler Einschränkungen für den 

Deutschunterricht und die deutschsprachigen 

Medien ist die Kultur der 

Deutschbrasilianer sehr lebendig. Björn 

Akstinat, Leiter der Internationalen 

SC Germânia São Paulo. 

Bei diesem begann übrigens auch 

Arthur Friedenreich seine Karriere. Das 

Wappen des heutigen Esporte Clube 

Pinheiros ist fast eine Kopie des Hamburger 

SV-Vorläufers Germania Ham- 

Serial pt. „14 – Tagebücher des Ersten 

Medienhilfe (IMH), des Netzwerks der 


burg, 

do 

bei dem 

czytania. 

Nobiling vor 

Powielanie 

seiner Auswanderung 

wirkte. Der SC Germânia 

Weltkriegs” (pamiętniki z I wojny światowej) 

wyemitowany w telewizji ARD 

gibt über 30 Publikationen und rund 

deutschsprachigen w jakikolwiek Auslandsmedien: sposób „Es zabronione. 

São Paulo benannte sich 1942 nach der 

LARES: Diese Materialien otrzyma sind nagrodę lediglich specjalną z zum rąk jury Lesen bereitgestellt. Jegliche 20 Radioprogramme Vervielfältigung auf Deutsch.“ ist Zu strengstens untersagt. 

Hendriks. Już od dawna organizacje wypędzonych 

mają pretensje, że często nie 

otrzymują nawet zaproszeń na imprezy i 

spotkania organizowane w ramach partnerstwa 

Nadrenii Północnej-Westfalii z 

województwem śląskim. 

po zakończeniu okresu przedszkolnego 

nie spełnia niezbędnych warunków motorycznych 

do rysowania elementów 

graficznych takich jak pętelki, wężyki 

czy zygzaki, na podstawie których rozwija 

się zdolność pisania liter. Przyczyny 

nowoczesnych urządzeń typu smartfony 

czy tablety. 

Moralni, ale areligijni 

Z przeprowadzonej ankiety wynika, 

że ponad jedna czwarta mieszkańców 

autorzy ankiety przeprowadzonej przez 

Instytut Badania Opinii Publicznej TNS 

Emnid na zlecenie Humanistycznego 

Związku Niemiec. Zgodnie z nią 29% 

ludności Niemiec prowadzi „niezależne 

życie w oparciu o przekonania etyczno- 

sformułowanie to jest „raczej trafne” w 

ich przypadku. 

Postęp w badaniach nad Parsifalem 

Pracownikom ośrodka badań nad rękopisami 

działającego przy bibliotece 

Eines der ersten Fußballspiele in Brasilien überhaupt: 

Germânia - Internacional (1899) 


Uniwersytetu 

materiał 

w Lipsku 

służy 

udało się 

wyłącznie 

zidentyfikować 

pasek pergaminu pochodzący 


ze zbiorów biblioteki kolegiackiej w Na- 

Hamburger Hans Nobiling gilt 


umburgu w Turyngii. Badacze twierdzą, 

że jest to prastary fragment kopii opowieści 

o Parsifalu. Pergaminowy pasek 

znajdujący się na jednej ze stron pochodzi 

prawdopodobnie z pierwszej połowy 

XIII stulecia. „Co prawda nie udało się 

(* ok. 1160–80 r., † po 1220 r.), jednak 

z naukowego punktu widzenia ważne 

jest, aby znaleźć możliwie wczesne kopie 

dzieła” – powiedział dyrektor ośrodka. 

Wielonarodowa perspektywa 

przyznającego Nagrodę im. Roberta Geisendörfera 

w uznaniu unikalności tego 

dokumentalnego dramatu: „Spojrzenie 

na tamte wydarzenia z wielonarodowej 

perspektywy obrazowo przedstawia, że 

w każdej wojnie nie tylko walczą ze sobą 

Kriegserklärung Brasiliens an Deutschland 

in Esporte Clube Pinheiros um und 

ist heute im Spitzenfußball nicht mehr 

vertreten. Der elitäre Klub ist jedoch 

im Wassersport, Triathlon und Fechten 

nach wie vor führend. Mit über 35.000 

den Zeitschriften gehört beispielsweise 

das Kulturmagazin „Entre Rios“, das 

in der gleichnamigen Siedlung für donauschwäbische 

Einwanderer im Bundesstaat 

Parana herausgegeben wird. Die 

Herausgeber des Magazins produzieren 

Foto: Tiago Chediak 

Gisele Bündchen 

entstammt in sechster 

deutschbrasilianischen 

Familie. 

Rios. Da ein Großteil der Deutschstämmigen 

evangelisch ist, veröffentlicht die 

Evangelisch-Lutherische Kirche mehrere 

Zeitschriften und Mitteilungsblätter 

ganz oder teilweise auf Deutsch – so 

unter anderem die Monatspublikation 

„O Caminho - Der Weg“ in der Stadt 

Blumenau. Auch die in ganz Südamerika 

verbreiteten protestantischen 

Mennoniten haben in Brasilien mehrere 

deutschsprachige Gemeinden und 

Mitgliedern ist er der größte Sportverein 

der do südlichen czytania. Erdhalbkugel. Powielanie S-K ebenfalls w jakikolwiek zwei deutschsprachige sposób Sen- 

zabronione. 

Publikationen. 

LARES: Niniejszy wrogowie, materiał lecz przede służy wszystkim wyłącznie wspólnie 

cierpią i umierają ludzie”. S-K 

dungen bei Radio Universitaria Entre 


Warschau: Mitschnittaffäre löst schwere Regierungskrise aus 



Bayer&Riedl 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Personalservice untersagt. GmbH 

zatrudni: 

Der Affäre zweiter Teil 

„Das Wort Krise setzt sich im Chinesischen aus zwei Schriftzeichen zusammen 

– das eine bedeutet Gefahr, das andere Gelegenheit.“ Jenes 

Zitat wird John F. Kennedy zugeschrieben und passt zu der derzeitigen 

Lage in Polen. 

– Elektryków 

– Mechatroników 

LARES: Niniejszy materiał Agentur für służy Innere wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Sicherheit (ABW) 

– Monterów 


Seit über einer Woche hält eine Abhöraffäre 

Warschau in Atem. Nachdem 

das Magazin „Wprost“ geheime Mitschnitte 

von Ministergesprächen mit 

brisantem Inhalt veröffentlichte, gerät 

nun nicht nur Außenminister Radosław 

Sikorski in den Strudel der Affäre, sondern 

auch die Sicherheitsdienste. 

Sikorski soll in einem privaten Gespräch 

mit Ex-Finanzminister Jacek 

Rostowski seine Ansicht geäußert ha- 

Klimatyzacji-Wentylacji 

– Instalatorów C.O 

– Ślusarzy 

– Stolarzy 

angesichts der Veröffentlichung der privaten 

Gespräche materiał sprach. służy wyłącznie wurde do jene czytania. Aktion live im Powielanie Fernsehen Neuwahlen w jakikolwiek sind da nicht ausgeschlos- 



Erst vergangene Woche gewann die übertragen. 

sen, denn die Äußerungen aus den Rei- 

Zatrudniamy tylko 


ben, die Allianz mit den USA sei „nutzlos 

und sogar schädlich“ für Polen. Das 

Magazin veröffentlichte ein Stenogramm 

von kürzlich aufgezeichneten Gesprächen, 

in denen der Minister vom „kompletten 

Bullshit“ sprach. „Wir geraten 

mit Deutschland und Russland in Konflikt 

und denken, dass alles super ist.“ 

Auch die ausländische Presse berichtete 

z dobrą znajomością 

języka niemieckiego!!! 

Kontakt: Pn.-Pt. 8:00-17:00 

a.teichert@bayer-riedl.de 

„Afera Taśmowa” (wörtlich: „Bandaffäre“), 

wie sie von polnischen Medien 

getauft wurde, an Brisanz: Einheiten der 

Agentur für Innere Sicherheit (ABW) 

suchten die Räume von „Wprost“ auf 

und forderten die Herausgabe der Aufnahmen. 

Als die Redaktion dies verwei- 

LARES: Niniejszy gerte, materiał kam es zu Handgreiflichkeiten. 

służy wyłącznie Regierungspartei do czytania. PO ist dabei Powielanie auf ihren Derweil w jakikolwiek schloss er eine Entlassung sposób seiner 

Minister aus. 

www.bayer-riedl.de 

zabronione. Tel.+48 882 067 218 

Andere Journalisten solidarisierten Koalitionspartner PSL angewiesen, um 

LARES: Diese Materialien sich mit sind den „Wprost“-Kollegen, lediglich zum zudem Lesen die Krise bereitgestellt. zu überstehen. Vorgezogene Jegliche Vervielfältigung Markus ist Nowak strengstens untersagt. 

über die verbalen Mis-Tritte des Ministers, 

der von einer „Attacke von Seiten 

einer organisierten Verbrechergruppe“ 

Einheiten der 

suchten die Räume 

von „Wprost“ auf. 

Die chinesischen Schriftzeichen für Gefahr (links) und Gelegenheit (rechts) ergeben gemeinsam: KRISE 

Obwohl das Wort „Regierungskrise“ 

in polnischen Medien häufig inflationär 

genutzt wird, passt es in diesem Fall 

tatsächlich, sind sich Beobachter einig. 

Kein Wunder, dass die Opposition das 

als Gelegenheit sieht und einen Misstrauensantrag 

gestellt hat. Donald Tusks 

hen der Bauernpartei fallen zwiespältig 

aus. Genährt werden Spekulationen über 

Neuwahlen auch von Regierungsseite. 

Anfang der Woche sagte Premier Tusk, 

die Abhöraktion habe zum Ziel, „den 

Staat zu lähmen“, während in der Ukraine 

eine sehr ernste Situation herrsche. 

IMH/S-K 

7988




4 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich Aus zum den Lesen Regionen bereitgestellt. Z regionów 

Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Olsztyn: Festyn letni 

Leserbrief: Nationalisten verteilten Flugblätter 

Przeszłość i przyszłość na jednej scenie 

Alte Parolen 

Gerhard Cygan aus Allenstein 

schreibt über das, was er abseits 

des Sommerfestes am 21. Juni in 

27. Juni – 3. Juli 2014 



Allenstein beobachtet hat. 

Während durch zahlreiche friedliche, kulturelle Produktionen 

der deutschen Minderheit des 

ehemaligen Ostpreußen gefeiert wurde, 

was viele offizielle Gäste eindeutig positiv 

einschätzten, verteilten einige polnische 

Jugendliche nationaler Prägung oberhalb 


unterhalb der Burg zu 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Allenstein mit einem Querschnitt ist strengstens untersagt. 

Publiczność była zachwycona występami artystycznymi. Na scenie królowały śpiew i taniec. Fotos: Lech Kryszałowicz 

Członkowie Wspólnoty Wschodniopruskiej przyjeżdżają do dawnej ojczyzny 

nie po to, aby coś stąd zabrać, ale po to, żeby dawać i razem z jej 

mieszkańcami coś dobrego robić dla regionu – powiedział Stephan Grigat, 

przewodniczący Wspólnoty podczas festynu letniego w Olsztynie. 

Festyn odbył się 21 czerwca w amfiteatrze 

u stóp olsztyńskiego zamku. 

Jego organizatorem była Wspólnota 

Wschodniopruska, a wzięło w nim 

udział ok. 1000 osób. Byli to mieszkańcy 

regionu i ziomkowie z Turyngii i Meklemburgii. 

Tych ostatnich jak zwykle 

zorganizował niezmordowany Manfred 

Schukat. Wśród gości był Stephan 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie des Amphitheaters w jakikolwiek xenophobe sposób Flugblätter. zabronione. 

Darin heißt es unter anderem: „Weißt Du, 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche dass Vervielfältigung das Sommerfest der deutschen ist Min- 

strengstens untersagt. 

derheit von der deutschen Landsmannschaft 

Ostpreußen veranstaltet wird? 

Weißt du, dass die Landsmannschaft eine 

revisionistische Organisation ist, die sich 

bemüht, den preußisch-deutschen Staat 

auf dem Territorium des ermländisch- 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie stowarzyszenia do czytania. niemieckiego Powielanie z Kętrzyna. 

Na scenie pojawiły się także dzieci Also beabsichtigt sie, Deutschland in den 

masurischen w jakikolwiek Bezirks wiederzubeleben? sposób zabronione. 

Nie dziwi mnie, 

LARES: Diese Materialien że sind Niemcy lediglich się bawią zum Lesen biorące bereitgestellt. udział w programie Deutsch Jegliche Grenzen Vervielfältigung von 1937 zu errichten. ist Somit strengstens untersagt. 

wirkt sie gegen das internationale Entnazifizierungsgesetz 

Nr. 46. Weißt du, dass 

diese Landsmannschaft gegenüber Polen 

und seinen Bürgern eine unfreundliche 

Politik betreibt, indem sie in Theorie und 

Praxis die Ideologie „Drang nach Osten“ 


– Musimy 

materiał 

być strażnikami 

służy 

tożsamości, 

musimy być silni, bo ze słabą tożsa- 

Ostródzie i Giżycku. Chciałbym, żeby test: „Wir protestieren kategorisch und 

wyłącznie 

mojej 

do 

dawnej 

czytania. 

ojczyźnie – w 

Powielanie 

Olsztynku, pflegt. 

w 

Und 

jakikolwiek 

zum Schluss folgender 

sposób 

Pro- 

zabronione. 

mością nie przetrwamy, roztopimy się kiedyś festyn był u nas w Mrągowie – sind damit nicht einverstanden, dass eine 


Grigat – przewodniczący Wspólnoty 

Wschodniopruskiej, Bernard Gaida – 

przewodniczący Związku Niemieckich 

Stowarzyszeń w Polsce, Henryk Hoch – 

przewodniczący Związku Stowarzyszeń 

Niemieckich Warmii i Mazur, Wiktor 

Marek Leyk – pełnomocnik marszałka 

województwa ds. mniejszości. Przyjechali 

także przedstawiciele mniejszości 

Organisation, deren Geringschätzung der 

polnischen Nation und des polnischen 

Staates offensichtlich ist, in unserem Gebiet 

in Zusammenarbeit mit der regionalen 

deutschen Minderheit ungehindert 

tätig ist.“ 

sposób przewodniczący podziękował (Rhesau). Ma już 86 lat i ze względu na Wahrscheinlich hat man sich nicht 

LARES: Niniejszy im za materiał wieloletnią pracę służy kulturalną wyłącznie w stan zdrowia do czytania. nie może odwiedzić Powielanie swojej einmal w bemüht, jakikolwiek diesen Text sposób als Original 

zu verfassen. Wahrscheinlich hat 

zabronione. 

Stowarzyszeniu Mniejszości Niemieckiej ojczyzny. Podoba nam się i to święto, i 


niemieckiej z Litwy – Gerlinda Stunguriene 

z Szyłokarczmy (Heydekrug) i 

Klaus Grudzinskas z Kłajpedy (Memel). 

Spotkanie otworzyło nabożeństwo 

ekumeniczne, które odprawili luterański 

ks. bp Rudolf Bażanowski i ks. kanonik 

André Schmeier – katolicki duszpasterz 

mniejszości niemieckiej. 

– Przeszłość to ludzie, którzy tu żyli, 

man auf Texte zurückgegriffen, die im 

kommunistischen Polen immer wieder 

veröffentlicht worden sind, um den Bewohnern 

vor den Rückkehrern Angst zu 

machen. Leider legen die Nachkommen 

dieser Menschen keinen Wert auf verlore- 

Ostródy, teatrzyk dziecięcy z Kętrzyna ze Jestem pierwszy raz na czymś takim. ne Güter ihrer Großeltern und pfeifen auf 

LARES: Niniejszy sztuką materiał o Czerwonym służy Kapturku, wyłącznie orkiestrę 

dętą z Ostródy, chóry stowarzyszeń centrum Olsztyna, przecież byli tu za- 

praktisch weggeschmissene Geld. Es gab 

Nie dziwi do mnie, czytania. że Niemcy Powielanie się bawią w das von w den jakikolwiek Eltern beim schnellen sposób Zugriff zabronione. 

LARES: Diese Materialien niemieckich sind z lediglich Lidzbarka Warmińskie- 

zum Lesen wsze – bereitgestellt. mówi Justyna Wojda, nastolatka Jegliche nämlich Vervielfältigung Einzelfälle, in denen vor ist allem strengstens untersagt. 

przyszłość to ludzie, którzy tu żyją. Połączeniu 

przeszłości i przyszłości służy 

dzisiejsza uroczystość – powiedział 

Stephan Grigat, otwierając festyn w 

Olsztynie. 

w centrum Olsztyna, 

przecież byli tu zawsze. 

– apelował do zebranych Bernard Gaida. 

Oficjalnym, lecz miłym akcentem 

było odznaczenie przez Stephana Grigata 

Danuty Niewęgłowskiej i jej córki 

Doroty Cieklińskiej honorowymi odznakami 

za zasługi dla Wspólnoty. W ten 

w Bartoszycach, a w szczególności za 

prowadzenie zespołu tanecznego „Saga”. 

I to właśnie „Saga” rozpoczęła występy 

artystyczne na scenie olsztyńskiego 

amfiteatru. Oprócz niej widzowie 

oklaskiwali zespół wokalny „Jodły” z 

go, Nidzicy, Giżycka, Piecek i Olsztyna 

oraz z Meklemburgii i Hoff Band „Ela 

i kapela” z Kwidzyna. Śpiewali soliści 

Monika Krzenzek i Mateusz Gawroński 

– zwycięzcy niedawnego konkursu 

piosenki niemieckiej w Ostródzie – i 

Sylwia Przespolewska – przewodniczącą 

Wagentour oraz ze szkoły podstawowej 

w Lamkowie, w której niemal wszystkie 

dzieci uczą się języka niemieckiego jako 

ojczystego. 

– Bardzo mi się podobało. A byłem na 

prawie wszystkich festynach letnich w 

powiedział Manfred Buchholz, Mazur 

z Turyngii, urodzony i wychowany w 

parafii Sorkwity. 

– Przyjechałyśmy tutaj po śladach 

naszej mamy, która urodziła się pod 

Węgorzewem nad jeziorem Rydzówka 

Mazury – powiedziały Gudrun Peters i 

Barbara Funk z Meklemburgii. 

– Przyszłam na ten festyn, bo mój 

kolega jest w bractwie rycerskim i będzie 

występować. Z tego co widzę, to 

program nie dla młodych, ale ciekawy. 

z Olsztynka. 

Lech Kryszałowicz 

unwissende Mütter für ihre Söhne das 

Erbstück nach den Großeltern für gutes 

Vorderseite des in Allenstein verteilten Pamphlets 

Geld erworben aber nichts bekommen 

haben, denn der Kauf wurde juristisch 

nicht abgesichert. 

Die polnischen Nationalisten prophezeien 

also denselben Quatsch, der schon 

von den Kommunisten verbreitet wurde. 

Wem soll er dienen? Ist man denn nicht 

allgemein froh, dass die deutsch-polnische 

Zusammenarbeit, das Zusammenleben 

zweier Nachbarn, die gutnachbarlichen 

Beziehungen endlich in die richtigen Wege 

geleitet worden sind? 

Oder soll etwa die deutsche Minderheit 

verschwinden, damit sich die nationalen 

Funktionäre auch noch den Rest 

des Vermögens der Autochthonen – wie 

die Minderheit früher genannt worden 

ist – unter den Nagel reißen kann. Weshalb 

wird zwischen den Völkern Hass 

geschürt? 

q 

Anmerkung: Der Inhalt der Leserbriefe 

gibt die Ansicht der Einsender 

wieder und muss mit der Meinung der 

Redaktion nicht unbedingt übereinstimmen. 

Die Redaktion behält sich vor, 

Leserbriefe zu kürzen. Einsendungen 

gern unter : sw@wochenblatt.pl 

Ortelsburg: 2. Deutsche Sommer-Jugendsportolympiade 

Notatki LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

QQLARES: Droga św. Diese Jakuba przez Materialien Po- 

sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

morze: Powstał nowy odcinek międzynarodowej 

Drogi św. Jakuba, który 

na długości 714 km prowadzi wzdłuż 

polskiego wybrzeża Bałtyku oraz przez 

tereny Pomorza. Projekt realizują władze 

miasta Lęborka wspólnie z partnerami z 

LARES: Niniejszy Sporthalle materiał verlegt. służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind 

Disziplinen 

lediglich 

waren wie 

zum 

folgt: 

Lesen bereitgestellt. „Eigentlich mag ich Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Polski, Niemiec i Litwy. W dniach 24–27 

lipca odbędzie się II Międzynarodowe 

Spotkanie Pielgrzymujących Drogą św. 

Jakuba, które zostanie zorganizowane 

przez Biuro Regionalne Polskiej Organizacji 

Turystycznej w Słupsku. 

Q Sztuka i kuchnia: Pod hasłem 

Q 

jüngsten 8. Deutschen Liederwettbewerb 

in 

zum ersten Mal in ihrem Leben einen 

LARES: Niniejszy materiał 

Osterode, ein 

służy 

Konzert, 

wyłącznie 

danach Bogen 

do 

in der 

czytania. 

Hand. Und dann 

Powielanie 

sollten 


standen Grillen und Disco auf dem Pro- 

sie aus über sechs Metern Entfernung 


„Polityka kuchenna” Nowy Teatr w Warszawie 

zorganizuje w dniach 28 i 29 

czerwca różne imprezy z zakresu sztuki, 

happeningi i dyskusje. Z pomocą kulinarnych 

obyczajów artyści sprawią, że zatrą 

się granice między sztuką i codziennością. 

Zaplanowano m.in. spotkanie z zespołem 

Zentrum für Politische Schönheit z 

Niemiec. 

gramm. Am zweiten Tag besuchten die 

„Olympioniken“ das Masurische Museum 

in Ortelsburg. Dort hörten sie ein 

Referat über die Geschichte der Stadt, 

die südöstlich von Allenstein liegt. So 

waren sie vorbereitet auf das Geländespiel 

„Auf den Spuren der Geschichte” überreden. „Weil es voriges Jahr so bin hierher gekommen, weil es hier so seinem Sportlerleben. 

LARES: Niniejszy und den materiał Wissenstest: służy Die jungen wyłącznie Teilnehmer 

besuchten einige der im Referat Tischtennis gewonnen und dabei vie- 

Für den 14-jährigen Szymon Szymo- 

toll war. do Ich czytania. habe den Ersten Powielanie Platz im spannend w jakikolwiek zugeht“, sagt sie. sposób zabronione. 

Q 


Q Niemieccy studenci z wizytą w 

Gdańsku: W połowie czerwca Konsulat 

Generalny Niemiec w Gdańsku odwiedziła 

grupa studentów z Seminarium Angielskiego 

Politechniki w Brunszwiku. 

Tematem rozmowy z konsulem Hansem 

Rainerem Essem były m.in. polsko-niemieckie 

stosunki gospodarcze oraz system 

nauczania języków obcych w Polsce. jp 

Mit Pfeil, Bogen und olympischem Eid 

Rund hundert junge Freizeitsportler gingen bei der zweiten Sommer- 

Jugendsportolympiade in Ortelsburg (Szczytno) an den Start. Wegen 

Kälte, Regen und viel Wind wurden die Wettkämpfe in die Städtische 

Die Weitsprung aus dem Stand, Lauf 

über eine Zickzackstrecke, Werfen mit 

einem Drei-Kilo-Medizinball, Bogenschießen 

und Beachvolleyball. Doch 

schwitzen war nicht alles. Am ersten Tag 

gab Monika Krzenzek, Siegerin beim 

genannten Orte wie das Rathaus oder 

die Brauerei. 

Begonnen hatte die Olympiade sehr 

würdig: Szymon Szymonowicz aus Reichenberg 

(Gemeinde Heilsberg), polnischer 

C-Jugendmeister im Ringkampf, 

legte stellvertretend für die Teilnehmer 

keinen Sport, aber 

hier ist es spannend.“ 

die Zielscheibe zu treffen. 

Elwira Heimann aus Rastenburg 

war bereits zum zweiten Mal bei der 

Sommer-Jugendsportolympiade dabei. 

Dieses Jahr konnte sie auch ihre jüngere 

Schwester Erwina zur Teilnahme 

le Leute kennengelernt. Die wollte ich 

eben mal wiedersehen. Das ist jetzt hier 

geschehen. Auch jetzt war es für mich 

ein Riesenspaß.“ Erwina hatte sich von 

ihrer Schwester nicht lange überreden 

lassen und die beiden meldeten sich 

schon im April an. 

Die Zielscheibe mit Pfeil und Bogen zu treffen war für viele der jungen Teilnehmer schwierig. 

gefallen und jetzt auch. Im Großen und 

Ganzen mag ich keinen Sport, aber ich 

nowicz, der die Olympiade jetzt zum 

ersten Mal besucht hat, war die Teilnahme 

eine seltene Gelegenheit, mal 

zusammen mit Gleichaltrigen zu sein. 

Sport nimmt fast seine gesamte Freizeit 

ein. Er trainiert fünf Mal in der Woche 

und fährt an den Wochenenden zu 

Foto: Lech Kryszalowicz 

LARES: Niniejszy den olympischen materiał Eid służy ab. Das wyłącznie Bogenschießen 

war für viele die kniffeligste falls zum zweiten Mal an der Olympiade geselliges Miteinander. Ich fahre zwar kann ich ja sonst nicht klagen.“ 

Klaudia do Zorant czytania. aus Osterode Powielanie hat eben- 

Wettkämpfen. w jakikolwiek „Es ist angenehm, sposób so ein zabronione. 

LARES: Diese Materialien Aufgabe. sind Die meisten lediglich von ihnen zum hatten Lesen teilgenommen: bereitgestellt. „Damals hat es Jegliche mir gut viel Vervielfältigung durch Europa, aber bei Wettbewer- 


ben fehlt eben die Zeit für Besichtigungen 

und Unterhaltung“, verrät er aus 

Aureliusz Johnen aus Mertinsdorf 

ist gekommen, weil ihn sein Deutschlehrer 

Karol Czerwiński, Vorsitzender 

des Sensburger Vereins „Bärentatze ”, 

dazu überredet hat. Ob dieser ihn lange 

überreden musste? „Nein, denn ich 

mag Sport, am meisten Basketball und 

Fußball. Es ist schon etwas schade, dass 

es nicht mehr Konkurrenz gibt, aber ich 

sehe hier viele hübsche Mädchen, da 

lek




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Piłka nożna: „Drei Blaschke-Bomben” pogrążają Bayern 


Sensacja na Dąbiu 

30 



85 lat temu Breslauer Sport-Club 08 

w ćwierćfinale mistrzostw Niemiec 

pokonał Bayern Monachium. To był 



największy i ostatni sukces klubowej 

drużyny piłkarskiej z Breslau. 

czerwca 1929 roku na stadionie 

na Dąbiu zgromadziło się 12 

tys. widzów. Tego dnia Breslauer SC 08 

mierzył się z Bayernem Monachium w 

ćwierćfinale mistrzostw Niemiec. Nazwa 

„Bayern” nie straszyła wtedy jesz- 



cze tak jak dzisiaj. Nawet w Niemczech 

Południowych były kluby mocniejsze i 

bardziej utytułowane – SpVgg Fürth i 1. 

FC Nürnberg. Jednak 4 reprezentantów 

Niemiec w składzie Bawarczyków i fakt, 

że ta drużyna awansowała z najmocniejszego 

w Niemczech regionu piłkarskiego, 

robiły we Wrocławiu ogromne wrażenie. 

Mało kto dawał BSC 08 szanse na powtórzenie 

sukcesu Sportfreunde Breslau 



z 1920 roku, którzy zagrali w półfinale 

mistrzostw Niemiec. Wtedy konkurencja 

była jednak dużo mniejsza i słabsza. 

Na dodatek w sezonie 1928/29 piłkarze 

BSC 08 nie błyszczeli. Stracili tytuł 

mistrza Niemiec Południowo-Wschodnich 

na rzecz Preussen Zaborze – to 

mała rewolucja, ponieważ zdarzyło się 

po raz pierwszy, że prymat w regionie 


wcale 

materiał 

nie wyglądają 

służy 

na załamanych, 

wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

lecz raczej podrażnionych. Wreszcie w też są zaskoczeni. 

37. min Fritz „Seppl” Blaschke dostaje 


zdobyła drużyna z Górnego Śląska. 

„Czarno-niebiescy” (barwy BSC 08) 

dostali się co prawda do rozgrywek o 

mistrzostwo Niemiec, ale dopiero po 

ciężkim boju w barażu. 

Dlatego fakt, że BSC 08 w 1 rundzie 

mistrzostw Niemiec pokonał VfB 

Königsberg 2:1, i to na wyjeździe, uznano 

we Wrocławiu za sukces. Występ w 

przerwy to sensacja. Ale euforii na trybunach 

materiał nie ma. Wszyscy służy spodziewają wyłącznie się Blaschke do posyła czytania. potężną Powielanie „bombę” w sięga w zenitu. jakikolwiek Napastnik BSC 08 sposób Kleinert zabronione. 


raczej, że w drugiej połowie Bayern się kierunku bramki rywala. Piłka wpada ma jeszcze dwie niezłe okazje, ale ich 


ćwierćfinale przeciwko Bayernowi miał 

być swego rodzaju nagrodą. O zwycięstwie 

BSC 08 nikt na serio nie myślał. 

Dziennik Breslauer Neueste Nachrichten 

stwierdzał bez ogródek: jeśli atak wrocławian 

wzniesie się na wyżyny swoich 

możliwości, to powinna paść przynajmniej 

bramka honorowa. 

Mecz zaczyna się fatalnie. Tuż po 

przebudzi i wszystko skończy się zgodnie 

z przewidywaniami. Tylko piłkarze 

BSC 08 tak nie myślą. Dla nich ten mecz 

dopiero się zaczął. 

Od pierwszych chwil drugiej połowy 

śmiało ruszają do ataku. W 50. min Blaschke 

strzela drugą bramkę po pięknej przed bramkarzem rywala. Golkiper faktem. Kibice długo jeszcze pozostają 

LARES: Niniejszy kombinacyjnej materiał akcji całej służy linii ataku. wyłącznie W Bayernu do wychodzi czytania. z bramki, Powielanie zawodnicy na stadionie, w jakikolwiek dyskutując o meczu. sposób zabronione. 

tym momencie na trybunach pojawia się się zderzają, ale piłka ląduje w siatce. Sprawozdawcy nie mają wątpliwości: 

Vervielfältigung Bayern miał lepszych piłkarzy, ist ale strengstens LARES: Diese Materialien wreszcie sind przekonanie, lediglich że BSC zum 08 może Lesen Kilka bereitgestellt. minut później „czarno-niebie- 

Jegliche untersagt. 

pierwszym gwizdku sędziego obrońca 

BSC 08 Scheurell popełnia błąd, a 

Bayern bezwzględnie wykorzystuje 

prezent. 0:1. Na trybunach konsternacja. 

Publiczność spodziewa się, że 

tak szybko stracona bramka podłamie 

„czarno-niebieskich”, a kolejne trafienia 

Bawarczyków są tylko kwestią czasu. 

Jednak z każdą kolejną minutą gra 

LARES: Niniejszy Wydaje materiał się, że Bayern służy dowiezie wyłącznie prowadzenie 

do końca. Jednak w 84. min fatalnie pudłuje. Na trybunach napięcie walki „Seppl” stracił dwa zęby. 

Emil Kutterer, do czytania. reprezentant Powielanie Niemiec, i pojedynku w jakikolwiek świadczy to, że w sposób ferworze zabronione. 

z Górnego Śląska. 


Haatsch: Musikfestival mit Bodenhaftung 

Streuselkuchen forever! 



Am Samstag, den 28. Juni, um 15 Uhr, beginnt die vierte Auflage des 

Musikfestivals „Hafest“ in Haatsch (Hať) bei Hultschin. 

Die jungen und wilden Festivalgäste 

lassen sich, kurz vor Mitternacht, 

ein Konzert der Ostrauer Hardcore- 

Electronic-Band „The Truth Is Out The- 


zur Tschechoslowakei. 

służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


re“ (in Anlehnung an die Fernsehserie 

„Akte X“) nicht entgehen. Aber auch an 

Nostalgiker und die Befürworter einer 

harmlosen Pop-Folk-Mischung haben 

die Festivalveranstalter gedacht, indem 

sie die ebenfalls in Ostrau verwurzelten 

„Buty“ eingeladen haben. Zwar liegen 

die besten Jahre von „Buty“ bereits zwei 

Jahrzehnte zurück und auch die leiten- 

Fest angenehm von einigen größeren 

LARES: Niniejszy Festivals materiał ab. służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Anders als das übrige Hultschiner 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen 

In Haatsch 

bereitgestellt. 

gibt es im Sommer etwas für alle 

Jegliche 

Generationen, ob nun 


beim „Hafest“ (rechts) oder dem „Festival 

ist 

der Hultschiner 

strengstens 

Kultur und Handwerke“. 

untersagt. 

den Bandmitglieder, deren Texte wie im 

Marihuana-Rausch geschrieben klingen, 

haben ihre Mittlebenskrisen längst hinter 

sich – im tschechischen Teil Schlesiens 

und in Nordmähren können sie 

sich trotzdem auf eine Fangemeinde 

verlassen, die auch den mundartlichen 

Bandnamen schätzt. 

„Hafest“ wird von einer Gruppe junger 

Menschen aus Haatsch und Umgebung 

organisiert, die für alles sorgen 

– bis hin zum Grasmähen und Heu- 

Miejscem zdarzenia było boisko klubu VfB Breslau 1898 w Dąbiu (Grüneiche), które obecnie należy do I KS Ślęza 

Wrocław. W lewym górnym rogu – herby VfB (z prawej) i Breslauer SC 08 (z lewej). 

Foto: Till Scholtz-Knobloch 

BSC 08 wygląda coraz lepiej. Kibice 

przecierają oczy ze zdziwienia. Piłkarze 

Bayernu też wyglądają na zaskoczonych. 

Na ich bramkę suną coraz 

groźniejsze ataki wrocławian, którzy 

piłkę od Kleinerta, partnera w ataku, i 

z 20 m uderza potężnie w prawy górny 

róg bramki Bayernu. Remis! 

Pierwsza połowa kończy się wynikiem 

1:1. Publiczność i wrocławscy dziennikarze 

są zadowoleni. Już ten remis do 

ten mecz wygrać. Ale w 57. min Bayern 

wyrównuje. Niektórzy twierdzą, że 

strzelec bramki pomógł sobie ręką, ale 

sędzia nie zareagował. A już 2 minuty 

później Bawarczycy prowadzą 3:2. Na 

trybuny powraca sceptycyzm. 

Anders als das übrige 

Hultschiner Ländchen 

kam Haatsch erst 1923 

trocknen am Veranstaltungsort. Durch 

diese private Atmosphäre und Freiwilligenbegeisterung 

hebt sich das 15 km 

südöstlich von Ratibor veranstaltete 

Ländchen, das 1920 tschechisch besetzt 

wurde, kam Haatsch erst 1923 (per Beschluss 

von 1922) zur Tschechoslowakei 

– im Austausch dafür wurde das ebenfalls 

umstrittene Owschütz (Owsiszcze) 

beim Deutschen Reich belassen, 

heute ist dies ein Ortsteil der Gemeinde 

Kibice przecierają 

oczy ze zdziwienia. 

Piłkarze Bayernu 

Na ich bramkę suną 

coraz groźniejsze 

ataki wrocławian. 

do siatki. 3:3. Bawarczycy ruszają do 

nerwowego ataku, ale zdeterminowana 

wrocławska drużyna nie pozwala strzelić 

sobie gola. A więc dogrywka. 

Już w 4. min dodatkowego czasu gry 

napastnik BSC 08 Igla znajduje się sam 

scy” mogą prowadzić już 5:3, jednak 

Scheuerell strzela minimalnie niecelnie. 

W drugiej połowie dogrywki zdecydowanie 

dominuje już Bayern. W 

pewnym momencie sędzia dyktuje dla 

gości rzut karny. Do piłki podchodzi 

LARES: Niniejszy Kreuzenort materiał (Kryzanow). służy Wie vielerorts wyłącznie gehört do zu Polen, czytania. anderen Powielanie Stellen aber – einer w Schau jakikolwiek regionaler Erzeugnisse sposób zabronione. 

nach dem Ersten Weltkrieg, zerschnitt nicht, der südliche Straßengraben ist und Dienstleistungen, untermalt mit Streuselkuchen bleibt. 

LARES: Diese Materialien die neue sind Grenze lediglich auch hier gewachse- 

zum Lesen jedenfalls bereitgestellt. tschechisch. Jegliche Volksmusikklängen Vervielfältigung der einheimischen ist strengstens untersagt. 

ne Siedlungen und Familienbande – 

Haatsch und Ruderswald (Chalupki) 

grenzen Gartenzaun an Gartenzaun. 

Noch absurder ist die Lage im benachbarten 

Schillersdorf (Silherovice) – ein 

Großteil der Fahrbahn der Grenzstraße 

Mecz rozegrany w 1928 roku między FC Bayern Monachium i FC Wacker Monachium. Niewiele brakowało, a w tym 

samym roku doszłoby do lokalnych derbów w finale piłkarskich mistrzostw Niemiec, jednakże w półfinale Bayern 

uległ HSV 2-8, a zawodnicy FC Wacker (nazywani „Blausterne”), który to klub utracił wysoką pozycję w niemieckim 

futbolu w latach 70., doznali półfinałowej porażki 1-2 w konfrontacji z Herthą BSC. 

Bohaterzy z klubu Breslauer SC 08 

nie wykorzystuje. Ostatnie 10 minut to 

heroiczna walka gospodarzy. Grają osłabieni, 

ponieważ ich napastnik Strzoda 

doznał kontuzji, a zmian przeprowadzać 

nie wolno. Wreszcie rozlega się ostatni 

gwizdek sędziego. Niemożliwe staje się 

BSC 08 miał lepszą drużynę. Bohaterem 

meczu został oczywiście Blaschke – zdecydowanie 

najlepszy napastnik Niemiec 

Południowo-Wschodnich. „Trzy bomby 

Blaschkego” pogrążają Bayern – pisze 

nazajutrz wrocławska prasa. O zaciętości 

Keinen Monat später findet in Hultschin 

eine weitere regionaltypische Veranstaltung 

statt: Am Sonntag, den 13. 

Juli, ab 14 Uhr, geht es am Ringplatz los 

mit dem EU-geförderten „Festival der 

Hultschiner Kultur und Handwerke“ 

W półfinale mistrzostw Niemiec 

„czarno-niebiescy” spotkali się z SpVgg 

Fürth na stadionie we Frankfurcie nad 

Menem. Zainteresowanie tym meczem 

na całym Śląsku było ogromne. Z drugiej 

połowy przeprowadzono nawet 

transmisję radiową. Do przerwy BSC 

08 przegrywał tylko 1:2. Bramkę strzelił 

niezawodny Blaschke. Nadzieja jeszcze 

nie zgasła, ale tuż po przerwie wrocławianie 

stracili dwie kolejne bramki, a 

spotkanie ostatecznie zakończyło się 

wynikiem 1:6. BSC 08 nie dał rady 

„Kombinationsmachine” z Fürth. 

Zwycięstwo BSC 08 nad Bayernem 

było ostatnim wielkim sukcesem klubowej 

piłki z Breslau. W latach 30. w 

regionie zaczęły dominować drużyny 

Sławomir Szymański 

Ensembles. Wie schon das offizielle Plakat 

andeutet, kommen auch die Freunde 

des Streuselkuchens in seiner oberschlesischen 

Ausprägung nicht zu kurz. Im 

Hultschiner Ländchen scheint die eiserne 

Regel zu gelten: Grenzen mögen sich 

verschieben, Amtssprachen ändern, der 

Dušan Kořený-Pöllich 

Foto: Zdjęcie kolekcjonerskie „Pasta do butów Erdal / Pasta do podłogi Kwak” 

Foto: Zdjęcie kolekcjonerskie „Pasta do butów Erdal / Pasta do podłogi Kwak”




6 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Silinger: Das Wochenblatt verlost neue CD 

Kąty Opolskie: Dzień Szwajcarski w szkole 

Komm mit nach Schlesien 

W 

27. Juni – 3. Juli 2014 



Das Schlagerportal.com stellte dieser 

Tage auf seiner Internetseite 

die neue CD der Silinger „Komm mit 

nach Schlesien“ vor. Darin heißt es 

„Die Silinger haben ihren Namen 

Nawet pod koniec roku szkolnego 

uczniowie z Publicznej Szkoły Podstawowej 

z Oddziałem Przedszkolnym 

w Kątach Opolskich nie próż- 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie nują – do na kilka czytania. dni przed Powielanie wakacjami w jakikolwiek sposób zabronione. 

zorganizowali Dzień Szwajcarski. 


LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie dziury do w słynnym czytania. szwajcarskim Powielanie serze w jakikolwiek sposób zabronione. 

– na te i inne równie ciekawe pytania 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen udzielali bereitgestellt. ekspresowych odpowiedzi Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

von einem ostgermanischen Stamm, 

der vor ca. 2.000 Jahren die Gebiete 

im heutigen Schlesien besiedelte.“ 

Auch der Name Schlesien (lat. Silesia) 

soll sich von diesem Volk ableiten. 

Das Ziel der Silinger sei, mit ihrer Musik 

die schlesische Tradition mit modernen 

Elementen zu erfrischen. „Diesen Spagat 

schaffen Danuta Wischnewski und Peter 

Feszter – die Silinger – perfekt, von 

den Medien werden sie anerkennend 

als ‚Botschafter der deutschen Kultur’ 

bezeichnet“, heißt es auf www.schlagerportal.com 

Das Wochenblatt hat schon einmal 

in die neue CD reingehört, deren erstes 

Lied gleich einladend „Schlesien ist 

schön“ lautet. Danuta Wischniewski 

brachte ihre langjährigen Bühnener- 

LARES: Niniejszy beiden materiał am liebsten für służy ihr Publikum wyłącznie in bohaterze do czytania. narodowym – Powielanie Wilhelmie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Oberschlesien und Deutschland auf. Tellu, który na karty historii wpisał się 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum RR/EP Lesen tym, że bereitgestellt. strzałem z kuszy trafił w Jegliche jabłko Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

fahrungen aus dem bekannten Volkstanz- 

und Gesangsensemble „Śląsk“ 

mit, in dem sie als Solistin im Chor für 

zahlreiche Partien und Lieder des Programms 

verantwortlich war. 

Peter besuchte zunächst eine private 

Musikschule in der Heimat und lernte 

in Schlesien Gitarre und Akkordeon 

zu spielen. Seinen Hochschulabschluss 

znajdujące się na głowie swojego syna, 

wywalczając sobie przez to niepodległość 

swojej miejscowości, a później 

całej Szwajcarii. 

Wszyscy mogli także zanucić piosenkę 

o „Heidi”, bohaterce książki szwajcar- 


den 1. 

materiał 

Juli, ab 9.00 Uhr 

służy 

unter unserer 

wyłącznie 

skiej pisarki 

do czytania. 

Johanny Spyri. Nie 

Powielanie 

zabrakło Imprezie 

w jakikolwiek 

towarzyszyła wystawa 

sposób 

o 

zabronione. 

Telefonnummer 77/4546556 melden, także małego występu tanecznego w Szwajcarii, którą udostępniła Biblioteka 

dürfen sich über eine CD freuen! rytmie utworów szwajcarskiego arty- 

Austriacka w Opolu. Ekspozycja przed- 

pyszna szwajcarska czekolada. 


als Tontechniker absolvierte er an der 

SET-Akademie Köln. Das Geheimnis 

ihrer Beliebtheit liegt auch daran, dass 

Silesiaca (54): Teatr Lobego w mieście teatrów – Wrocławiu 



świecie literatury LARES: na znaczeniu Niniejszy ski we materiał Wrocławiu zniszczyły służy wyłącznie wielkie do czytania. Powielanie w odbudowę jakikolwiek cały swój sposób zabronione. 

zyskały zatem gazety i czasopi- 

pożary – w 1865 roku i ponownie w 

prywatny majątek. 

LARES: Diese Materialien roku 1871. sind Ponieważ lediglich jego odbudowa zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

sma – podobnie ważne stały się sceny 

teatralne, na których wystawiano dzieła 

poetów. Jeszcze przed rozpoczęciem I 

wojny światowej i aż po lata 30. Wrocław 

uchodził za miasto teatrów per excellence 

w Niemczech, a znamienici aktorzy 

grali w tamtejszych zespołach lub wy- 

wymagała czasu, zrodziły się dwa dodatkowe 

teatry: tzw. Teatr Lobego oraz 

Teatr Talii, w którym grano głównie 

sztuki ludowe. W 1906 roku powstała 

czwarta scena, tzw. Schauspielhaus, 

gdzie wystawiano przede wszystkim ko- 

LARES: Niniejszy medie materiał i operetki. Do wielkiego służy rozkwitu wyłącznie do czytania. Powielanie kich w czterech jakikolwiek scen wrocławskich sposób objął zabronione. 

życia teatralnego we Wrocławiu walnie 

wysoko ceniony w świecie teatru Theodor 

Vervielfältigung Loewe, urodzony w 1855 ist roku strengstens w 

LARES: Diese Materialien przyczynił sind się lediglich Górnoślązak zum Theodor Lesen bereitgestellt. Jegliche untersagt. 

stępowali tam gościnnie, np. Marlena 

Dietrich. Grano wiele współczesnych 

sztuk, m.in. autorstwa Gerharta Hauptmanna, 

podobnie też dwaj najbardziej 

znani dyrektorzy, Theodor Lobe i Theodor 

Loewe, cieszyli się bardzo dużym 

poważaniem zarówno w Niemczech, 

jak i za granicą. W okresie republiki 

weimarskiej, gdy Niemcy przeżywały 

duże trudności gospodarcze, a scenom 

Wiedniu. Za jego czasów grano coraz 

więcej oper, nakazał on rozbudowę 

„Schauspielhausu” oraz zarządził, aby 

w Teatrze Lobego grano głównie sztuki 

„poważne”. W 1945 roku Teatr Lobego 

został doszczętnie zniszczony, a po woj- 

LARES: Niniejszy roku objął materiał stanowisko służy dyrektora wyłącznie odbudowanego 

Teatru Miejskiego oraz 

został zamknięty w efekcie kontroli 

Theodor Lobe do um czytania. 1880 Powielanie rozebrany. w jakikolwiek Już w 1935 roku sposób gmach zabronione. 


zdobył 

sind 

pierwsze 

lediglich 

doświadczenia 

zum 

jako 

Lesen 

roku Teatr 


Miejski ponownie 

Jegliche 

spłonął, przeprowadzonych 


przez inspektorat 


teatralnym nie wiodło się najlepiej, teatr 

Breslauer Schauspielhaus w 1932 roku 

osiągnął rekord, oferując najtańsze bilety 

– już po 30 fenigów za wstęp, a najdroższe 

miejsce kosztowało jedną markę. 

Tymczasem na początku sprawy wyglądały 

beznadziejnie, gdy Teatr Miej- 



Karolin łůnaczi 

Naja... nie zawsze je tak, jak se to czowiek 

materiał wymarzi. Miejmy służy yno nadzieja, wyłącznie od tyj do nauki czytania. nawet taky porównania Powielanie wiedzieć, w jakikolwiek to je, a tera cza sposób walczyć zabronione. 

tragicznie. 

Keby tak było dali, to by było cojś! Już tyż baje w takyj sytuacji, to bandymy 


że we czwartek Niymcy dajům z siebie mi do głowy prziłażům, ale myślam, na boisku dali. 


Nastympny meczy i nastympny 

egzaminy zajś za nami. Ostatni 

mecz, co Niymcy grały, to bylo widowisko. 

Było richtig na co popatrzyć. Taky 

meczy to je to! No i wiela teoretycz- 

Danuta Wischnewski und Peter Feszter sind die Silinger 

die volksnahen Texten für alle Bevölkerungsteile 

in Oberschlesien leicht verständlich 

sind. Und natürlich treten die 

Verlosung! 

Das Wochenblatt verlost drei handsignierte 

CDs der Silinger. Die ersten 

drei Anrufer, die sich am Dienstag, 

Lobe (1833–1905) rodem z Raciborza, 

który wywodził się z aktorskiej rodziny. 

Po okresie pobytu w różnych miejscach, 

w 1858 roku Lobe trafił do grona członków 

zespołu tworzącego Niemiecki Teatr 

Dworski w Petersburgu. W 1866 

reżyser teatralny. W 1869 roku równolegle 

z pracą w Teatrze Miejskim 

Lobe założył tzw. Teatr Lobego (nowo 

wybudowany gmach mieszczący ponad 

tysiąc miejsc siedzących). Kiedy w 1871 

nie mocnych drużyn już odpadło, co 

niektorzi typowali, że to właśnie ůni 

bandům mistrzůma świata, a tu nic z 

tygo. Chodzi mi tu choby o Hiszpania. 

zajś wszystko, no i tera już wygrajům, 

a nie zremisujům. 

Tak mi sie nasuwol taky porównaniy, 

że ty naszy wszystky egzaminy przed 

licyncjatym, tyn licyncjacki to jak taki 

mecz, wiycie, kaj walka rozgrywoł sie 

pomiyndzi sztudyntym, egzaminatorym, 

O Heidi i dziurach w serze 

Pomysł zrodził się podczas zajęć kółka 

języka niemieckiego, który prowadzi 

nauczycielka Sylwia Michala. 

Co to są kantony, kogo strzeże gwardia 

szwajcarska i skąd się biorą 

uczniowie, którzy w miniony poniedziałek 

poprowadzili lekcję pt. „Co wiemy 

o Szwajcarii?”. Zajęciom towarzyszyła 

barwna prezentacja. 

Zebrani obejrzeli także przedstawienie 

o najsłynniejszym szwajcarskim 

sty DJ Bobo. 

Lobe zainwestował w jego odbudowę 

cały swój prywatny majątek. Już w rok 

później opuścił Wrocław i udał się do 

Wiednia, zaś jego następcą przez krótki 

czas został jego ojczym Josef Keller. W 

LARES: Niniejszy no i przede materiał wszystkym służy pytaniůma wyłącznie na je źle. do Zawsze czytania. czekoł sztudyntów Powielanie rewanż równůja w jakikolwiek wům naszy egzaminy sposób i nołs zabronione. 

egzamin. Nierołz je tak jak z Hiszpani- 

ze egzaminym i egzaminatorym. Ehhh... do meczów i tych, co grajům na boisku. poczytać. 


ům, nierołz tak jak Niymcy z Ghanům, 

no a na szczynściy tyż nierołz tak jak 

przi Holandii – kożdi mecz wygrani, a 

w naszym fallu – kożdi egzamin zdani! 

że niejedyn sztudynt se z tym zgodzi. I 

na pewno kożdi by chcioł, żeby zawsze 

było tak jak we łostatniym fallu. Ale 

remis tyż nie je złi, bo przeca to zawsze 

zaliczůny na trzi, ale najważniejszy, że 

zaliczůny, no, a przegranoł to tak jak 

poprawka we wrzejśniu. Tyż jeszcze nie 

stawia najciekawsze niuanse szwajcar- 

Uczniowie przygotowali przedstawienie o najsłynniejszym szwajcarskim bohaterze, Wilhelmie Tellu. Foto: S. Michala 

skie, w których z pewnością przyjemną 

rolę odgrywa słynna na całym świecie, 

Owocna współpraca śląsko-austriacka 

Nawiązując do postaci Carla Jentscha i Maksa Kurnika, wspomniałem, że już 

pod koniec XIX wieku dla każdej gazety coraz ważniejsze było posiadanie 

stałej rubryki literackiej i prowadzącego ją dobrego dziennikarza bądź 

felietonisty. 

Foto: Rubin Records GmbH 

Kiedy w 1871 roku 

Teatr Miejski ponownie 

spłonął, Lobe 

zainwestował w jego 

Już w rok później 

opuścił Wrocław. 

kilka lat później kierownictwo wszyst- 

budowlany, a scena przeniosła się do 

„Nowego Schauspielhausu”, czyli Teatru 

Talii, który notabene w 1932 roku, w 70. 

rocznicę urodzin Gerharta Hauptmanna, 

zmienił nazwę na Teatr im. Gerharta 

ty sztudia to choby mecz, yno jedno je 

pewny: egzaminator, choby nie wiam 

co, to zawsze moł wygranoł, bo łůn pytania 

znoł. Możno kedyjś ktojś z nołs 

Jak już skůńczam wszystky egzaminy, 

to wiycie co, nareszcie bandam umiała 

pisać wům ło czym inkszym, ale tera 

jeszcze musiałach se z wami podzielić 

mojymi porównaniůma i mojům analizům 

meczów, czujam se tera jak na 

analizie tekstów literackich, tela że po- 

Sylwia Michala 

Hauptmanna, a w 1945 roku również 

uległ całkowitemu zniszczeniu. 

Powróćmy jednak do Theodora Lobego, 

który zalicza się do najbardziej 

znaczących postaci świata teatru w 

Niemczech. Lobe, który tymczasem sam 

popadł w finansowe tarapaty, poszedł za 

głosem wspomnianego już dramatopisarza 

Heinricha Laubego, podejmując 

pracę aktora charakterystycznego w 

nowo powstałym Teatrze Miejskim w 

Wiedniu, by później objąć stanowisko 

jego dyrektora. W 1880 roku otrzymał 

angaż w Teatrze Miejskim we Frankfurcie 

nad Menem, a w 1887 roku trafił 

jako reżyser i aktor do Teatru Talii w 

Hamburgu. W międzyczasie miał wiele 

gościnnych ról na deskach teatrów 

niemieckojęzycznych. Jego popisowymi 

rolami były role: Mefistofelesa („Faust” 

Goethego), Natana mędrca (Lessing), 

Ryszarda III czy Króla Leara (Shakespeare). 

W latach 1892–97 Lobe miał 

angaż aktora w Teatrze Królewskim w 

Dreźnie, gdzie udzielał się też jako nauczyciel 

sztuki aktorskiej oraz reżyser. 

Zmarł, mając 72 lata, w Niederlößnitz 

koło Drezna, gdzie zamieszkał na starość. 

Warto nadmienić, że jego pomnik 

nagrobny zaprojektował Johannes Boese, 

który również pochodził z Raciborza. 

Johannes Rasim 

Tak to już je, jak se tak moc rzeczy robi 

narołz. A tera wům powiam, że wcale 

nie je tak źle, jak se myjśli, że baje źle, 

to potym tak je, ale jak se idzie z dobrym 

nastawiyniym, to wcale nie je tak 

Yno... naja, cojś tyż cza umieć, bo jak 

se nic nie umie, a padać: „Das weiss ich 

leider nicht”, no to to nie brzmi za dobrze. 

Jak to gołdoł ujek od mojygo chopa: 

„Cool bleiben und Tee trinken”, w moim 

wydaniu to je Kaffee, ale i tak pomołgoł. 

Joł wům życzam dalszych emocji na meczach 

i na boisku tym sztudynckym. A 

za tydziyń co? No zajś mie bajecie mógli 

q




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Oppeln: Preisverleihung für Laureaten der SKGD-Deutschwettbewerbe 


Die Besten ausgezeichnet 

Oppelner 

Nachrichten 



Q 

Q Ausflug nach Wien: Bereits 

zum sechsten Mal reisten die Gewinner 

des Woiwodschaftswettbewerbs 

der deutschen Sprache, der von der 

Oppelner SKGD veranstaltet wird, nach 



Der Prüfungsstress ist schon längst 

vergessen, doch die Belohnung kam 

erst jetzt. Die besten Teilnehmer 

der Woiwodschaftswettbewerbe 

der deutschen Sprache für Grundschüler 

und Gymnasiasten erhielten 

am vergangenen Montag Preise und 

Diplome. 

„Wir haben hier heute alle Laureaten 

der beiden Wettbewerbe eingeladen. 

Laureaten sind Teilnehmer, die mindestens 

85 Prozent aller Punkte im Finale 

Wien. Jedes Jahr werden die Besten des 

Wettbewerbs von der Österreichischen 

Landsmannschaft in die Donaumetropole 

eingeladen. Diesmal verbrachten die 

Schüler in Wien drei Tage, besichtigten 

unter anderem das Naturwissenschaftliche 

Museum sowie Schloss Schönbrunn. 

An dem Ausflug nahmen diesmal auch 


Rogau teil. 


Q 

Schüler aus der Vereinsschule in Cosel- 

Q Szkolenie dla mniejszości: 27 

i 28 czerwca odbędzie się w opolskim 

hotelu Mercure szkolenie z cyklu „Wzmacnianie 

struktur mniejszości niemieckiej w 

Polsce”. W szkoleniu mogą wziąć udział 

członkowie mniejszości niemieckiej 



Kosorowice: 

Oppeln: Gedenken an die oberschlesische „Märchentante” 

Come back 

na Śląsku 

należący do zarządów DFK i inne osoby 

zaangażowane w działalność swojego 

koła DFK. Motto przewodnie tegorocznej 

edycji szkoleń brzmi: „Aktywizacja struktur 

mniejszości niemieckiej a współpraca 

samorządowa na szczeblu gminnym, powiatowym 

i wojewódzkim”. Koszt udziału 

w szkoleniu wynosi 20 złotych. 

Q Muzyka Webera w Pokoju: W 

LARES: Niniejszy Grabowski! materiał Die oberschlesische 

służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Märchentante, wie sie genannt 

Q 


minionym tygodniu odbył się w Pokoju 

doroczny XI Festiwal Muzyki Zabytkowych 

Parków i Ogrodów im. Carla Marii von Webera. 

Organizatorem festiwalu jest Stowarzyszenie 

Pokój Organizacja Pożytku 

Publicznego w Pokoju oraz urząd gminy. 

Drugi rok z rzędu w Pokoju muzykę Carla 

ihrer Werke. „Man nannte sie die oberschlesische 

materiał Märchentante, służy denn wyłącznie sie hat do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


zwei Bände schlesischer Märchen ver- 


Peter Sebastian 

Foto: Jan Pollack 

lipca w Kosorowicach (gmina Tarnów 

Opolski) podczas festynu „Świę- 

6 

ta Tarniny” po raz pierwszy w swojej 

dotychczasowej karierze wystąpi na 

öffentlicht. Diese Geschichten hat sie 

jedoch nicht selber geschrieben, sondern 

in Oppeln und Umgebung gesammelt. 

Meistens reiste sie in die umliegenden 

Dörfer. Dort mietete sie für einige Tage 

ein Haus und schrieb dann die Geschichten 

auf, die sie von den Menschen Die Reste des Grabes von Elizabeth Grabowski auf dem Oppelner Friedhof an der Breslauer Straße. 

LARES: Niniejszy vor Ort materiał erzählt bekommen służy hat“, wyłącznie sagt der do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Oppelner Geschichtsfreund Romuald an der Breslauer Straße. Den ersten, auf dem steinernen Medaillon das Gesicht 

Vervielfältigung der Schriftstellerin erkannt. ist Es strengstens ist 

LARES: Diese Materialien Kulik. sind Ihre oberschlesische lediglich Heimat zum al- 

Lesen recht bereitgestellt. bescheidenen Grabstein Jegliche stiften 

untersagt. 

Śląsku tudzież w ogóle w Polsce Peter 

Sebastian, dla którego będzie to też come 

back po ciężkiej chorobie. 

Jego fani nadali mu pieszczotliwy 

tytuł „Mr. Dobry Humor”. Od dziesięcioleci 

należy on do ulubionych gwiazd 

występów na żywo w Niemczech. „Du 

schwarzer Zigeuner” to jego wielki 

hit, „Wunderbar” zaprasza w takcie na 

Marii von Webera wykonywała Orkiestra 

Symfoniczna Filharmonii Opolskiej pod 

batutą Bartosza Żurakowskiego. Swoje 

umiejętności zaprezentowali również 

uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej 

w Namysłowie. Celem festiwalu jest 

przypomnienie, że w dawnym Carlsruhe, 

a obecnie Pokoju, na przełomie 1806 i 

1807 roku przebywał na zaproszenie dworu 

Württembergów wybitny niemiecki 

kompozytor romantyczny i pianista Carl 

Maria von Weber. Tutaj napisał swoje dwie 

symfonie. Pobyt w Pokoju był również 

inspiracją do stworzenia opery „Wolny 

strzelec”. 

Q Begegnung mit dem Lied: Am 

kehrt sie auf Dauer nach Oberschlesien Grabowski ein aufwendiges Grabmal, in den regionalen Bibliotheken nicht Q 

LARES: Niniejszy zurück materiał und wird in służy Oppeln sesshaft, wyłącznie diesmal do finanziert czytania. von der Powielanie Stadt Oppeln. 

Man kann es noch heute besuschienene 

Buch „Schlesische Gruselge- 

erhältlich. w jakikolwiek Ein Lichtblick ist das sposób 2011 er- 

zabronione. 

wo sie sich mit ihrer schriftstellerischen 

LARES: Diese Materialien Arbeit sind einen Namen lediglich macht. zum Hier lebt Lesen chen. bereitgestellt. „Leider sind nur Reste erhalten Jegliche schichten“ Vervielfältigung in deutscher und polnischer ist strengstens untersagt. 

trzy czwarte do kołysania i walca. Ten 

hamburczyk dysponuje też modnymi 

dźwiękami i prezentuje piosenki z północy 

w nowej odsłonie, takie jak np. 

„Junge komm bald wieder”. Obojętnie 

gdzie występuje, potrafi zrobić z każdej 

imprezy prawdziwe święto! Zabawa 

gwarantowana! 

PP/S-K 

vergangenen Sonntag fand im Krappitzer 

Kulturhaus das alljährliche Treffen der 

Chöre der deutschen Minderheit statt. 

An der „Begegnung mit dem Lied” nahmen 

diesmal vier Chöre teil: Der Chor aus 

Krappitz-Ottmuth, Cantate aus Paulau 

(Pawłów) im Kreis Brieg, Bel Cante aus 

Groß Neukirch und Heimatklang aus Klodnitz. 

Es wurde gemeinsam gesungen. 


Lichynia: LARES: XXII Diese Przegląd Materialien Orkiestr Mniejszości sind lediglich Niemieckiej zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Q 

współpracy z burmistrzem Leśnicy. 

Do konkursu przystąpiło tym razem 

15 orkiestr dętych: 13 z województwa 

opolskiego i 2 z województwa śląskiego. 

Łącznie na scenie wystąpiło 542 

muzyków. Po ponadsześciogodzinnej 

rywalizacji jury konkursu w składzie: 

Krystian Gajda – przewodniczący, 

Gotfryd Włodarz, Tadeusz Widera postanowiło 

wyłonić zwycięskie zespoły. 

Das Chortreffen wurde von der Oppelner 

SKGD und dem DFK Ottmuth veranstaltet. 

Q Targi w Kolonii: Izba Gospodarcza 

Śląsk zaprasza opolskich przedsiębiorców 

do udziału w targach ogrodniczych 

Spoga+Gafa w Kolonii. Targi te, które 

odbędą się od 31 sierpnia do 2 września, 

uchodzą za najważniejszą imprezę 

wystawienniczą dla całego sektora 

ogrodniczego. Uczestnictwo w targach 

tworzy wyjątkową okazję do zawarcia 

kontaktów biznesowych oraz zapoznania 

się z nowinkami ze świata ogrodnictwa. 

Izba Gospodarcza Śląsk otrzymała od 

organizatora targów, Kölnmesse, pulę 

bezpłatnych elektronicznych biletów 

– Pomimo iż większość z orkiestr to 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie kapele w amatorskie, jakikolwiek nie było sposób podczas zabronione. 

przeglądu orkiestry, która byłaby słaba. 


wstępu na targi SPOGA+GAFA 2014. Aby 

otrzymać bezpłatny bilet upoważniający 

do udziału we wszystkich dniach targów, 

należy dzwonić pod numer 77 402 70 25 

bądź kontaktować się e-mailem: info@ 

igsilesia.pl. 

adur 

Oppelner Nachrichten 

Występ orkiestry dętej z Komprachcic, która podczas konkursu zajęła drugie miejsce. 

Foto: J. Stemplewski 

miejscem podzieliły się orkiestry z Wę- 

młodzieżowymi obwołano Młodzieżo- 

LARES: Niniejszy gier, Kotulina materiał i Komprachcic. służy wyłącznie Na trzecim 

miejscu znalazła się Orkiestra Dęta -Źlinic i Młodzieżową Orkiestrę Dętą taneczna z zespołem Sempre. 

wą Orkiestrę do czytania. Dętą „Kaprys” Powielanie z Boguszyc- Przegląd w jakikolwiek zakończyła wspólna sposób zabawa zabronione. 

LARES: Diese Materialien z Łowkowic. sind Najlepszymi lediglich orkiestrami zum Lesen „Camerata” bereitgestellt. ze Starych Budkowic. Jegliche W Vervielfältigung ist adur strengstens untersagt. 

W kategorii orkiestry dorosłe rywali 

zmiotła z powierzchni ziemi Orkiestra 

Dęta OSP Mechnica-Kamionka, drugim 

geholt haben”, erklärt Zuzanna Donath- 

Kasiura von der Oppelner SKGD, die 

die Wettbewerbe zusammen mit dem 

Oppelner Bildungskuratorium veranstaltet. 

Buchpreise, Gutscheine und zwei 

Tabletts gingen in diesem Jahr an 40 

Grundschüler und 62 Gymnasiasten, die 

zu der feierlichen Preisverleihung zusammen 

mit ihren Eltern und Deutschlehrern 

eingeladen waren. Den ersten 

Deutschwettbewerb hat die SKGD auf 

Woiwodschaftsebene übrigens schon 

Amatorski nie znaczy gorszy 

W gminie Leśnica rozbrzmiewała 

niedawno muzyka orkiestr dętych. 

15 czerwca odbył się w miejscowości 

Lichynia XXII Przegląd Orkiestr 

Mniejszości Niemieckiej. Przedsięwzięcie 

zorganizowało Śląskie 

Stowarzyszenie Samorządowe we 

Die besten Finalisten des Woiwodschaftswettbewerbs der deutschen Sprache für Grundschüler 

„Alles für die Heimat” 

Herzlichen Glückwunsch, Elisabeth 

wird, wäre am 13. Juni 150 Jahre 

alt geworden. 

1864 kommt die Schriftstellerin in 

Ratibor zur Welt. Ihre Heimat Oberschlesien 

macht sie zum Thema vieler 

lerdings verlässt Elisabeth Grabowski für 

viele Jahre. Durch den Beruf des Vaters, 

der bei der Eisenbahn arbeitet, wechselt 

sie häufig den Wohnort und lebt teilweise 

auch in Österreich-Ungarn. Erst 1915 

und wirkt sie bis ins Jahr 1929, als ein 

Herzanfall ihrem Leben ein Ende macht. 

Grabowski bleibt ledig und kinderlos. 

Ihre letzte Ruhe findet die Schriftstellerin 

auf dem kommunalen Friedhof 

ihre Freunde vom „Verband deutscher 

Schriftsteller – Gau Oberschlesien“. Neben 

ihrem Namen und den persönlichen 

Daten trägt er die Inschrift „Alles für 

die Heimat“. Aber schon bald bekommt 

geblieben. Es gibt keine Grabplatte mit 

Inschrift. Jahrelang wusste man nicht 

mal, wer hier überhaupt begraben ist. 

Erst vor einigen Jahren ist es mir gelungen, 

das herauszufinden. Ich habe 

Foto: J. Stemplewski 

1995 veranstaltet. „Wir haben relativ 

schnell damit begonnen, zuerst nur für 

die Grundschüler, später auch separat 

für Gymnasiasten”, erklärt Donath-Kasiura. 

Die nächste Ausgabe der beiden 

Deutschwettbewerbe wird im Frühjahr 

2015 stattfinden. 

adur 

ein Abbild des Fotoporträts, das Max 

Glauer in seinem Atelier gemacht hat“, 

so Romuald Kulik. In ihrer Heimat ist 

die oberschlesische Schriftstellerin heute 

kaum mehr bekannt und ihre Werke 

Sprache, das auch Texte von Elisabeth 

Grabowski enthält und ein Stück ihres 

schriftstellerischen Erbes einer breiten 

Öffentlichkeit zugänglich macht. 

Marie Baumgarten 

kategorii małe orkiestry wygrała Ozi- 

-Brass Orkiestra. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie 

Żadna 

w jakikolwiek 

z występujących orkiestr 

sposób 

nie 

zabronione. 

wyjechała z Lichyni z pustymi ręka- 


mi. Każda otrzymała bowiem dyplom, 

puchar oraz nagrodę pieniężną, której 

wysokość uzależniona była od zajętego 

miejsca. Podczas ogłaszania werdyktu 

jury podkreśliło, iż muzyczny i techniczny 

poziom orkiestr stale się podnosi. 

A to dzięki ciężkiej pracy dyrygentów, 

którzy nieraz prowadzą po kilka orkiestr. 

Godny podkreślenia jest fakt, że dzisiaj 

w orkiestrach grało dużo młodych ludzi, 

od których emanowała radość z gry – 

mówił podczas ogłaszania wyników 

przewodniczący jury Krystian Gajda. 

Foto: Marie Baumgarten 

war eine Zeitung, die von 1895 bis 

1935 im Oppelner Land erschien.




8 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Pazurkiem 

Das Leben ist nicht Facebook 

Kotysia 



Dziury 

27. Juni – 3. Juli 2014 

Was waren Ihre bisherigen Aktivitäten 

beim BJDM? 

LARES: Niniejszy Ich habe materiał Projektstätten służy besucht, wyłącznie den do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Weihnachtsmarkt koordiniert, bei vielen 

anderen sind Projekten lediglich organisatorisch zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

Radni sejmiku województwa 

opolskiego przyjęli na ostatniej 

sesji sprawozdania związane z realizacją 

budżetu za rok 2013 i udzielili 

zarządowi regionu stosowne absolutorium. 

Zgodnie z przewidywaniami, 

pozytywnie o pracy marszałka i 

jego ekipy wypowiadali się politycy 

rządzącej koalicji PO-MN-PSL, a 

lewicowo-prawicowa opozycja zajęła 

się poszukiwaniem dziury w całym. 

Do końca samorządowej kadencji 

pozostały co najwyżej cztery posie- 

LARES: Niniejszy Nein, materiał wobei ich mir służy schon wyłącznie Gedanken 

darüber gemacht hatte, was wäre, 


LARES: Diese Materialien wenn man sind mich lediglich wählen würde. zum Ich hatte Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Cię takim zaufaniem? untersagt. 

dzenia sejmiku, a obserwujący z 

dużym ukontentowaniem taśmowe 

problemy rządu Donald Tuska 

harcownicy PiS i SLD wytykają 

władzom województwa prawdziwe i 

wyimaginowane błędy w sztuce. Na 

sali obrad pojawili się pracownicy 

zagrożonego likwidacją Ośrodka 

LARES: Niniejszy Manch materiał eine Entscheidung służy wyłącznie braucht do „Als czytania. Vorsitzender Powielanie Mitglieder w jakikolwiek mir die Chance sposób geben, so zabronione. 

eben ihre Zeit und die entsprechende 

gebe ich mir alle Mühe, damit der BJDM 

LARES: Diese Materialien Motivation. sind Beim lediglich ersten Mal, zum als der Lesen bereitgestellt. 

werde ich immer 

Jegliche weiter Vervielfältigung wächst und blüht. ist strengstens untersagt. 

Rehabilitacji i Leczenia Dzieci 

„Aleksandrówek” w Jarnołtówku, co 

spowodowało wyjątkową kreatywność 

radnego Jerzego Czerwińskiego, 

który zaproponował marszałkowi 

Andrzejowi Bule odsunięcie od 

prowadzenia tej sprawy będącego 

najlepszym specjalistą w dziedzinie 


vorangekommen, 

materiał 

hat viele 

służy 

neue 

wyłącznie 

Mitglieder 

dazugewonnen und neue Projekte Allgemeinen ein enormes Potenzial und wybrany na nowego przewodniczącego 

Jahren, 

do 

aber 

czytania. 

es fehlen jüngere, 

Powielanie 

die ja im Opolskim, 

w jakikolwiek 

został w zeszłym 

sposób 

tygodniu 

zabronione. 

gestartet. Man kann sagen, die Messlatte Tatendrang haben. Die möchte nun zarządu krajowego Związku Młodzieży 


zarządzania służbą zdrowia wicemarszałka 

Romana Kolka. 

Przypomnijmy, że „Aleksandrówkowi” 

grozi likwidacja, ponieważ 

opolski oddział NFOZ nie zapewnił 

wystarczających do jego prawidłowego 

funkcjonowania środków. Czyli 

so großen Stimmenmehrheit gewählt zu Vor allem die Routine. Schon beim Jeździłem na projekty, koordynowałem 

w jarmark jakikolwiek bożonarodzeniowy, sposób po- 

zabronione. 

projekty chciałabyś zmienić? 

LARES: Niniejszy werden? materiał Weshalb haben służy die Delegierten wyłącznie dritten do Besuch czytania. einer Projektstätte Powielanie sieht 

Ihnen so viel Vertrauen geschenkt? man, dass es da keine Diversität gibt, magałem przy organizacji wielu innych 


– kowal zawinił, a powiesić chcieliby 

Kolka! 

Józef Kotyś 

TERMINE 

habe. Ich muss jetzt noch viel dazulernen, 

materiał aber es ist ja schließlich służy wyłącznie nichts Sind do Sie czytania. mit der Zusammensetzung Powielanie by to w było, jakikolwiek gdyby mnie wybrali. sposób Raczej zabronione. 

men stärker jugendorientiert werden. Nie, chociaż zastanawiałem się, jak 

QQNakło Śląskie: 


Wykład pt. „Gerhart 

unmöglich und solange ich es nicht versucht 

habe, sind kann lediglich ich auch nicht zum wissen, Lesen dieser bereitgestellt. „Mannschaft“ gelingen, Jegliche Ver- 

rady. Vervielfältigung ist strengstens 

des neuen Vorstands zufrieden? Wird bałem się tej funkcji i tego, że nie dam 

Hauptmann LARES: jako ka- 

Diese Materialien untersagt. 

noniczny pisarz górnośląski” 

wygłosi 2 

lipca o godz. 18.00 w 

Centrum Kultury Śląskiej 

w Nakle Śląskim 

prof. Zbigniew Kadłu- 

LARES: Niniejszy Hauptziel materiał ist die służy Werbung wyłącznie unter damit do in zwei czytania. Jahren dann Powielanie der neue razem, w kiedy jakikolwiek padła propozycja sposób z moim zabronione. 

Jugendlichen im Gymnasialalter. Wir Vorstand einen guten Start hat. Für den imieniem i nazwiskiem, to się nieco 

LARES: Diese Materialien haben sind immerhin lediglich eine Menge zum Leute in Lesen Moment bereitgestellt. kann ich versprechen: Jegliche Wenn przeraziłem, Vervielfältigung gdyż jak już wcześniej ist strengstens untersagt. 

der Altersspanne zwischen 18 und 25 die jetzigen und die potenziellen neuen wspomniałem – bałem się tej funkcji. BJDM się rozrósł i rozkwitł. 

Q 

bek z Uniwersytetu Śląskiego. Wstęp 

wolny. 

Q Tichau: Das Stadtmuseum in 

Tichau veranstaltet am 5. Juli einen 

Spaziergang unter dem Motto „Kunst in 

der Stadt. Die Siedlungen A und B”. Patryk 

Oczko zeigt die bekanntesten Skulptu- 

Restaurant „Rzymskie wakacje“ in Oppeln 



Q 

ren, Denkmäler und Mosaiken der beiden 

Quartiere. Beginn ist um 11:00 Uhr an der 

Murarka-Skulptur. 

Q Pławniowice: Z cyklu „Pałacowe 

lato muzyczne” w pałacu w Pławniowicach 

odbędzie się 29 czerwca koncert 

Młodzieżowej Orkiestry Dętej „Kaprys”. 

Początek o godz. 20.00. Zaś 13 lipca o 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie zwei w Hipster jakikolwiek gesichtet, sonst sposób belagerten 

das Restaurant Familien mit 

zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Kindern. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Q 

godz. 20.00 wystąpią soliści scen śląskich, 

prezentując najpiękniejsze arie operetkowe 

i musicalowe. 

Q Breslau: Am 5. Juli kann man 

kostenlos die neue Ausstellung im Breslauer 

Nationalmuseum „Alchemisten des 

Glases” besichtigen. Eine Führung durch 

Pizza, Nudelsorten, Fisch, Fleisch 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie und natürlich w jakikolwiek Kaffee. Die Innenausstattung 

ist auffallend angenehm fürs Auge 


verbringen. 


die Ausstellung, verbunden mit einem 

Vortrag, gibt es um 12:00 Uhr. Um 15:00 

Uhr berichtet Grzegorz Wojturski vom Alchemisten, 

Glasermeister und Entdecker 

Johann Kunckel. 

QQGörlitz: Das Schlesische Museum 

zu Görlitz veranstaltet am 26. Juni einen 

Vortrag zum Thema „Oberlausitzer Adel 

von den Anfängen bis 1945”. Beginn ist 

um 16:00 Uhr. 

Foto: Wikipedia 

Der 22-jährige Comprachtschützer Roland Giza, Umwelttechnikstudent im zweiten Studienjahr an der Universität 

Oppeln, wurde vergangene Woche zum neuen Landesvorsitzenden des Bundes der Jugend der Deutschen Minderheit 

in Polen (BJDM) gewählt. Dagmara Mientus sprach mit ihm über seine Pläne. 

mitgeholfen und als Mitglied im vorherigen 

Vorstand die Ortsgruppen zu 

mehr Aktivität angeregt. 

Hatten Sie vor der Delegiertenratssitzung 

geahnt, dass Sie zum Vorsitzenden 

werden könnten? 

eher Angst vor diesem Amt und dass ich 

nicht zurecht kommen würde. 

Im ersten Wahlgang hatten Sie es abgelehnt, 

für den Vorsitz zu kandidieren. 

Was war der Grund, dass Sie sich doch 

umentschieden haben? 

Vorschlag mit meinem Namen kam, 

war ich ein wenig entsetzt, da ich – wie 

schon gesagt – Angst vor dem Amt gehabt 

hatte. Joanna Hassa, die vormalige 

Vorsitzende, hat ja ein gutes Stück Arbeit 

geleistet. Durch sie ist der BJDM gut 

ist sehr hoch gelegt. Dennoch will ich 

nicht mit dem Gedanken arbeiten, an 

meine Vorgängerin nur heranzureichen, 

sondern will hundert Prozent geben, um 

so viel wie möglich zu bewirken. 

Hatten Sie damit gerechnet, mit einer 

Im Grunde wusste ich gar nicht, dass 

man mich wählen würde. Ich denke, mir 

fehlen viele der Eigenschaften, die der 

Vorsitzende einer Organisation haben 

müsste. Aber ich freue mich trotzdem 

über die Chance, die ich bekommen 

ob ich für den Posten geeignet bin oder 

nicht. Ich sehe aber auf jeden Fall lächelnd 

in die Zukunft und bin positiv 

eingestellt. 

Was sind Ihre Pläne zur Weiterentwicklung 

des BJDM? 

Roland Giza, der neue Chef des Bundes der Jugend der deutschen Minderheit 

100 Prozent geben“, 

verspricht Roland Giza. 

zur Arbeit anspornen und ihnen zeigen, 

dass das wahre Leben außerhalb der 

Wohnung läuft, nicht unter Verschluss 

auf Facebook. 

Was missfällt Ihnen am BJDM? Welche 

Projekte möchten Sie ändern? 

nichts ändert sich. Ich selber organisiere 

seit zwei Jahren einen Weihnachtsmarkt, 

und dieser wird jedes Jahr anders. Ich 

habe die Formel zu 100 Prozent geändert 

und möchte, dass alle Projekte sich 

wandeln und die angesprochenen The- 

säumtes aufzuholen? 

Ich denke, der Vorstand ist sehr gut 

und mit vielen starken Persönlichkeiten 

besetzt. Sollten wir am Ende trotzdem 

nicht erfolgreich sein, so will ich mich 

auf jeden Fall bemühen, alles zu tun, 

Życie to nie Facebook 

Pochodzący z Komprachcic 22-letni 

Roland Giza, student II roku inżynierii 

środowiska na Uniwersytecie 

Mniejszości Niemieckiej w RP. O jego 

planach rozmawia z Rolandem Gizą 

Dagmara Mientus. 

Jak wyglądała Twoja dotychczasowa 

działalność w BJDM? 

projektów, a będąc w poprzednim zarządzie, 

mobilizowałem koła do większej 

aktywności. 

Czy przed radą delegatów spodziewałeś 

się, że możesz zostać przewodniczącym? 

Podczas pierwszej tury wyborów 

przewodniczącego odmówiłeś kandydowania. 

Co spowodowało, że jednak 

postanowiłeś startować? 

Niektóre decyzje potrzebują czasu i 

odpowiedniej motywacji. Za pierwszym 

Italien für Reisemuffel 

„Rzymskie wakacje” (Römische Ferien) 

soll angeblich DAS neue Trendlokal 

in Oppeln sein. Vergangenen 

Sonntag habe ich dort aber lediglich 

Wie der Name des Restaurants 

schon verrät, gibt es auf der 

Speisekarte vorwiegend italienische 

Gerichte, eine ausreichende Auswahl 

– kitschige Gipsskulpturen oder billige 

Toscana-Gemälde, sonst oft üblich in 

italienischen Lokalen, sind nicht zu sehen. 

Dafür gibt es viel Holz, Licht, weiße 

Wände und bequeme Sitzgelegenheiten. 

Auch das Essen enttäuscht nicht. Besonders 

Nudelfans kommen hier auf ihre 

Asia Hassa, poprzednia przewodnicząca, 

wykonała kawał dobrej roboty, dzięki 

jej osobie BJDM się rozwinął, pozyskał 

wielu nowych członków i rozpoczął 

nowe projekty. Można powiedzieć, że 

poprzeczka jest zawieszona wysoko, 

jednak nie będę pracował z myślą, by 

dorównać mojej poprzedniczce; będę 

dawał z siebie sto procent, by jak najwięcej 

zdziałać. 

Spodziewałeś się, że wygrasz te wybory 

miażdżącą przewagą głosów? Jak 

myślisz, dlaczego delegaci obdarowali 

W sumie nie wiedziałem, że w ogóle 

mnie wybiorą. Myślę, że brakuje mi 

wiele cech, które powinien mieć przewodniczący 

jakiejkolwiek organizacji, 

ale cieszę się z szansy, jaką otrzymałem. 

Czeka mnie jeszcze wiele nauki, ale w 

końcu nie ma rzeczy niemożliwych i dopóki 

nie spróbuję, to się nie dowiem, czy 

się nadaję na to stanowisko czy nie. Ale 

spoglądam w przyszłość z uśmiechem i 

jestem pozytywnie nastawiony. 

Jakie są Twoje plany wobec rozwoju 

organizacji? 

Głównym celem będzie reklama 

wśród młodzieży w wieku gimnazjalnym. 

Jak by nie było, mamy mnóstwo 

osób, które są w przedziale wiekowym 

18–25 lat, ale nie ma tych młodszych, 

którzy mają w sobie ogromny potencjał 

i chęć do działania. Chciałbym ich zmobilizować 

do pracy i pokazać, że życie 

prowadzi się, wychodząc z domu, a nie 

zamykając się na Facebooku. 

Co Ci się w BJDM nie podoba? Jakie 

Przede wszystkim rutyna. Gdy się jedzie 

już po raz trzeci na dany projekt, 

widać, że nie ma różnorodności, nic się 

nie zmienia. Sam od dwóch lat organizuję 

jarmark bożonarodzeniowy i co 

roku jest inny. Zmieniłem jego formułę 

w 100% i chciałbym, aby wszystkie projekty 

były odmienione, a tematy, które są 

poruszane, były bardziej młodzieżowe. 

Czy jesteś usatysfakcjonowany ze 

składu nowego zarządu? Uważasz, że 

uda wam się w takiej „drużynie” naprawić 

to, co zostało zaniedbane? 

Sądzę, że nowy skład jest bardzo dobry 

i jest dużo mocnych osobowości. Jeżeli 

nie osiągniemy sukcesu, to postaram się 

zrobić wszystko, aby za dwa lata nowy 

zarząd miał ułatwioną sprawę. Obecnie 

mogę obiecać, że jeżeli obecni członkowie 

i potencjalni nowi członkowie dadzą 

mi szansę, to dołożę wszelkich starań, by 

q 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Kosten. w jakikolwiek Die selbstgemachten sposób Ravioli zabronione. Preise 

adur 

mit Spinat und Riccotta sind ein Traum. 

LARES: Diese Materialien Besonders sind Nudelfans lediglich kommen in „Rzymskie zum wakacje“ Lesen auf ihre Kosten. bereitgestellt. Foto: Jegliche A. Durecka Auch Vervielfältigung die Pizza schmeckt sehr gut. ist Ein- 


zige Kritik: die verschiedenen Sorten 

ähneln sich geschmacklich zu sehr. Ein 

Pluspunkt für Familien mit Kindern: 

Das Essen ist schon nach zehn Minuten 

nach der Bestellung da. Die Bedingung 

ist äußerst aufmerksam: Alle paar Minuten 

erkundigt sich jemand, ob wir 

noch etwas möchten. Zusätzliche Teller 

oder Besteck sind auch kein Problem. 

Übrigens: die Preise sind erschwinglich, 

ein Mittagessen für vier Personen kann 

sich dort jeder ab und zu leisten. Alles in 

allem kann man dort, wenn nicht ganze 

römischen Ferien, dann zumindest mal 

einen angenehmen römischen Abend 

Unsere Bewertung 

Ambiente 

Foto: T. Kozik 

Essen 

A. Durecka




Nr. 26/1160 LARES: Diese Materialien sind lediglich Glaube zum und Lesen Religion bereitgestellt. Wiara Jegliche i religia Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Wochenblatt.pl 9 

Kattowitz: Gustav-Adolf-Fest 

Głogówek: Franciszkanie zapraszają 

Kronika Parafialna 

Diakonie LARES: in Niniejszy der materiał Diaspora 

służy wyłącznie Loretańskie do czytania. Powielanie koncerty 

w jakikolwiek sposób zabronione. Q 


Q Christliche Begegnungstage: 

Am 6. Juli feiern evangelische Schlesier 

die Christlichen Begegnungstage mit 

Gottesdiensten in der Maria-Magdalena 

Kirche zu Breslau um 10:00 Uhr, die 

Predigt hält Pfr. Martin Junge, Generalsekretär 

des Lutherischen Weltbundes; 

in der Liegnitzer Liebfrauenkirche um 

11:00 Uhr, Predigt: Bischof Dr. Markus 



Während Katholiken Fronleichnam 

feiern, begehen Protestanten in 

Mitteleuropa das Fest des Gustav- 

Adolf-Werkes. Am 19. Juni fand in 

der Kattowitzer evangelisch-augsburgischen 

Auferstehungskirche 

ein feierlicher Gottesdienst mit 

den Bischöfen Jerzy Samiec, Paweł 

Anweiler und Marian Niemiec statt. 

Die Entstehung des Festes geht bis 

ins 17. Jahrhundert zurück. König 

Gustav II. Adolf von Schweden half in 

Dröge, Evangelische Kirche Berlin- 

Brandenburg-Schlesische Oberlausitz; 

in der Schweidnitzer Friedenskirche um 

11:00 Uhr, Predigt: Bischof Péter Gáncs, 

evang.-luth. Kirche in Ungarn; in der Friedenskirche 

in Jauer um 11:00 Uhr, Predigt: 

Pfr. Georg Friedrich Metzger (Offenbach); 

in der Waldenburger Erlöserkirche um 


Jacek Woleński (pierwszy z prawej) i jego goście. 

Foto: Henryka Młynarska 

LARES: Diese Materialien Gustav II. sind Adolf Foto: lediglich Porträt von Jacob Hoefnagel zum von1624 Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

seiner Zeit den Evangelischen im Dreißigjährigen 

Krieg. Bedeutend war sein 

Sieg in der Schlacht bei Lützen/Leipzig 

(16. November 1632). Er selbst wurde 

im Kampf getötet. Zum 200. Todestag 

von Gustav Adolf sammelten evangelische 

Christen in Deutschland Geld, um 

für ihn ein Denkmal zu errichten. Da 

jedoch viel mehr Geld eingesammelt 

wurde, unterstützte man von dem Rest 

11:00 Uhr, Predigt: Dr. Marian Niemiec, 

gewählter Bischof der Diözese Kattowitz 

der evang.-luth. Kirche in Polen; in der 

Erlöserkirche Bad Warmbrunn um 11:00 

Uhr, Predigt: Bischof Jan Wacławek, Schlesische 

Kirche A.B. in Tschechien und in 

Groß Wartenberg um 11:00 Uhr, Predigt: 

Bischof Sergej Maschewski, Evang.-luth. 

Während der Tagung in Kattowitz 

diskutierten die Delegierten über die 

Aufteilung der im Rahmen des polnischen 

Gustav-Adolf-Werkes gesammel- 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie klasztoru do cieszą czytania. mieszkańców Powielanie regionu. wiele w zabytków jakikolwiek sakralnych. Oppersdorffowie 

szczególną opieką otaczali braci 


Kirche in der Ukraine. 

„Franciszkanie są tutaj u siebie, to ich 

LARES: Diese Materialien ten Gelder, sind die lediglich das Diakonische zum Werke Lesen miasto” bereitgestellt. – powiedział o. Piotr Bielenin Jegliche w franciszkanów, Vervielfältigung których dzieje są ist ściśle strengstens Q untersagt. 

benachteiligte Evangelische in Böhmen, 

förderte Bildung und baute Kirchen. 

1832 entstand daraus das Gustav-Adolf- 

Werk mit Sitz in Leipzig. Bis heute hilft 

das Werk in der Diaspora lebenden 

evangelischen Gemeinden. Nach deutschem 

Beispiel wurde 1946 ein polnisches 

Gustav-Adolf-Werk gegründet 

(Bratnia pomoc im. Gustawa Adolfa). 

Q Musik in der Abtei: Im Rahmen 

des Orgelmusikfestivals im Kloster Rauden 

wird eine Reihe von Sonntagskonzerten 

angeboten, die jeweils um 17:00 Uhr 

beginnen. Am 29. Juni spielt Katarzyna 

Mazurek aus Gleiwitz, am 27. Juli Mariola 

Brzoska aus Königlich Sowada und am 21. 


Losslau 

materiał 

und Golkowitz. 

służy wyłącznie 

piśmiennictwa 

do czytania. 

z XVI i XVIII 

Powielanie 

wieku oraz i prowadzenie 

w jakikolwiek 

koncertów objął 

sposób 

dziennikarz 

muzyczny Jacek Woleński. Wielu 

zabronione. 

Die Tagung des Werkes im kommenden 

Jahr findet in der deutschen St.- dzający. Niezwykle cennym skarbem znakomitych artystów uświetnia głogó- 

odrestaurowane obrazy podziwiają zwie- 

ein Orgelkozert. 


Christophori-Gemeinde 

sind lediglich 

in Breslau 

zum 

statt. 

Lesen 

wystawy 


jest sukienka Matki Bożej 

Jegliche 

Loweckie 


wieczory. 


Q 

August gibt Brygida Tomala aus Kattowitz 

Q Oberschlesische Messe: 22 katholische 

Priester, die 1988 in fünf verschiedenen 

Kirchen des Bistums Oppeln 

geweiht worden waren, feierten am 16. 

Juni in der Berlingeröder Pfarrkirche St. 

Stephanus (Landkreis Eichsfeld) zusam- 

Historia: Jak w Wieży nieoczekiwanie cmentarz zmartwychwstał 



Podczas porządkowania cmentarza 

wiosną br. nie natrafiono na niego, 

ale udało się przywrócić coś znacznie 

cenniejszego – pamięć o Casparinim. 

Nie pamiętano by tu o nim, gdyby w 

krajobrazie Wieży nie pojawiło się w 

maju br. lapidarium złożone z kamieni 

nagrobnych z miejscowego cmentarza 

ewangelickiego. Casparini to najsławniejszy 

lokator tego cmentarza. 

men mit der Gemeinde ein feierliches 

Hochamt. Hauptzelebrant war Bischof 

Andrzej Czaja. Ins Eichsfeld sind die 

Oberschlesier auf Einladung von Pfarrer 

Andreas Mittmann aus Berlingerode gekommen, 

der als Mitglied der deutschen 

Minderheit in Oberschlesien aufgewachsen 

ist und später als Priester in der Bundesrepublik 

tätig war. Er ist nun Priester 

der Diözese Erfurt. Von den damals 40 

im Bistum Oppeln geweihten Priestern 

dienen heute insgesamt vier der Kirche 

in Deutschland, sagte Bischof Czaja in der 

Predigt. Hinzukommt, dass einer Regens 

des Priesterseminars in Prag ist, einer sei 

früher als Missionar in Peru gewesen und 

einer wirkt heute in Texas/USA. 

LARES: Niniejszy Barbara materiał Jasiak, która służy mieszka wyłącznie w domu do czytania. Powielanie kryptach w jakikolwiek kościołów zakazano. sposób zabronione. 

obok, zaczęła na działce, gdzie stał dom 

Oficjalne otwarcie lapidarium zaplanowano 

Vervielfältigung na jesień br. Mieszkańcy ist Wieży strengstens Q LARES: Diese Materialien wdów, sind urządzać lediglich ogród. Pod folią zum trafiła Lesen bereitgestellt. Jegliche untersagt. 

Cmentarz w Wieży nie podzielił 

wprawdzie losu wielu innych cmentarzy 

na Śląsku, które na początku lat 70. XX 

Pf. Bronisław Żuchowski 

Q Fronleichnam in der Lausitz: 

Die Sorben in der Oberlausitz im Osten 

Sachsens gehören überwiegend der römisch-katholischen 

Konfession an und 

feiern am zweiten Donnerstag nach 

Pfingsten Fronleichnam. Dieser Tag ist in 

nicht nur geschehen lassen, sondern 

er hat das Reich Gottes vor den „ Studierten“ 

versteckt und verschlossen. Nur Natur wie der Vater. Seine Erkenntnis als den Sohn Gottes im Sinne einer vollen 

Ebenbürtigkeit, w jakikolwiek Identität, sposób d. h. als zabronione. 

LARES: Niniejszy dem Glauben materiał des schlichten służy Herzens wyłącznie ist ist eine do erschöpfende, czytania. die sich Powielanie mit dem 

die Botschaft Jesu zugänglich, nicht der erkannten Wesen völlig deckt, d. h. ihm Gott im gleichen Sinne wie der Vater. 

LARES: Diese Materialien Verstandesschärfe sind lediglich der theologischen zum Ge- 

Lesen gleich bereitgestellt. ist. Die Menschen aber Jegliche haben Dieses Vervielfältigung Selbstverständnis Jesu sagt mehr ist strengstens untersagt. 

Dreizehnter Sonntag 

im Jahreskreis 

29.06.2014 

1. Lesung: 

Sach 9,9-10 

2. Lesung: Röm 8,9.11-13 

Evangelium: Mt 11,25-30 

„Nehmt mein Joch auf euch und lernt 

von mir;“ 

Die den betreffenden Gemeinden ein gesetzlicher 

Feiertag. Die eindruckvollsten 

Fronleichnamsfeiern findet man im Wallfahrtsort 

Rosenthal, aber auch in Ralbitz, 

Radibor (Foto), Panschwitz- Kuckau, 

Crostwitz und Wittichenau. Der Tag ist 

auch eine Gelegenheit für die Mädchen 

und Frauen, die sorbische Tracht anzule- 

sondern des guten 

LARES: Niniejszy ist eingebettet materiał in den Gesamtzusammenhang 

der Botschaft Jesu, es ist gleichzeifacher 

Weise gedeutet 

służy wyłącznie Jesu können do czytania. nur in drei- 

Powielanie Willens und des w jakikolwiek der Erkenntnis gleich sposób ist, zabronione. 

248 Gebote, die 365 Verbote 

Glaubens. 

die der Vater von ihm besitzt, 

die also göttliche 

LARES: 

des Judentums 

Diese 

konnte 

Materialien 

nämlich tig die 


trostvolle 

lediglich 

Botschaft für 

zum 

die Klei- 

Lesen 

werden: 


Wer so etwas 

Jegliche Vervielfältigung ist 

Art 

strengstens Q untersagt. 

nur jemand kennen und beachten, der 

sich hauptamtlich mit dieser Tätigkeit 

befassen konnte. Wer arbeiten musste, 

konnte das Gesetz gar nicht erfüllen 

und war damit notwendig ein Sünder. 

Gerade diesen aber hat Gott die Frohe 

Botschaft aufgeschlossen. Gott hat dies 

gen, wie z.B. auch zur Erstkommunion. 

Q Kirchenmusik lernen: Das Diözesaninstitut 

für Kirchenmusik in Oppeln 

ruft zum Musikunterricht auf. Klavierunterricht 

für Kinder von neun bis zwölf 

Jahre, Kirchenorgelunterricht und ein Kurs 

für Organisten sowie Dirigentenlehre für 

Kirchenchöre stehen auf dem Programm. 

nen, eine furchterregende Perspektive 

für die, die sich als die Gescheiten und 

die Frommen vorkommen. Die Erkenntnis 

Jesu ist nicht wie die der Menschen 

bildlich und unvollkommen, sondern 

vollkommen, wie sie nur ein Wesen haben 

kann, das dem erkannten Wesen Dann bleibt nur die dritte Möglichkeit: Strafe und Rache bereiter Gott, sondern 

LARES: Niniejszy ebenbürtig materiał und gleich służy ist. Er wyłącznie erkennt d. h. Jesus, do czytania. ein gesunder, natürlicher, Powielanie ein Gott w der jakikolwiek Liebe und Güte, der sposób auf das zabronione. 

den Vater, das heißt hier: er hat dieselbe selbstsicherer Mensch versteht sich selbst Herz, nicht nur auf das Werk sieht.q www.dimk.diecezja.opole.pl 


Gustav-Adolf- 

Fest 2015 in St.- 

Christophorie Breslau 

u.a. in Bielitz, Kreuzburg, Peiskretscham 

oder Stettin unterstützen werden. Darüber 

hinaus wurde ein neuer Vorstand 

des Werkes gewählt. Erster Vorsitzender 

wurde Daniel Ferek, Probst der evangelisch-augsburgischen 

Gemeinde in 

K. Kandzia 

w. zrównano z ziemią buldożerami, ale 

też został unicestwiony. Najwspanialsze 

płyty nagrobne, z marmuru, padły po 

1945 r. łupem kamieniarzy. Ale jeszcze 

w 2001 r. pojedyncze nagrobki stały. 

ustalił, że był synem przedostatniego pastora 

w Wieży. jakikolwiek Jego nagrobek sposób jest prosty, zabronione. 

LARES: Niniejszy – Jestem materiał tego świadkiem służy – mówi wyłącznie dr do czytania. Powielanie 

Jarosław Bogacki z Wydziału Filologicznego 

Uniwersytetu sind lediglich Opolskiego, zum germa- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche Z kolei Vervielfältigung nagrobek organisty ma ist formę strengstens 

z granitu, zdobi go ryt krzyża żelaznego. 


nista, gryfowianin. Cmentarz coraz bardziej 

jednak zarastał, resztki nagrobków 

zrzucono na sąsiedniej posesji na stercie 

gruzów po domu, w którym mieszkały 

wdowy po pastorach. O cmentarzu zapomniano. 

Aż o sobie... przypomniał. 

na płytę nagrobną. Jerzy Guza, miejscowy 

radny, wiedział doskonale, skąd się 

taka płyta w tym miejscu mogła wziąć. 

Wychował się w Wieży, pamięta ruiny 

kościoła ewangelickiego, który spłonął 

w 1951 lub 1954 roku, dokładnej daty 

LARES: Niniejszy może materiał sobie przypomnieć. służy Cmentarz wyłącznie w Wieży. 

Foto: Marek Perzyński 

do czytania. Powielanie żeby w ich jakikolwiek pochwalić, ale po to, sposób by pokazać 

otoczeniu, że to, co zrobili, ma duży 

zabronione. 

ewangelicki też, a jakże, pamięta. Okoliczne 

dzieci, 


gdy 

lediglich 

dowiedziały 

zum 

się o od- 

Lesen 

chętne 


do pomocy. Odkryły mnóstwo 

Jegliche 

wymiar 


społeczny. 


kryciu, ruszyły z grabkami i łopatkami 

Wort zum Sonntag 

lehrsamkeit. Das Reich Gottes ist keine 

Sache der bloßen Erkenntnis und des 

Verstandes, sondern des guten Willens, 

des Glaubens und der Bereitschaft. Dies 

ist ein gewichtiges Wort. Es kann und 

darf aber nicht missdeutet werden. Es 

Koncerty organowe uświetniają obchody jubileuszu 750-lecia przybycia 

franciszkanów do Głogówka. 

Loretańskie nabożeństwa, procesje, 

sympozjum naukowe oraz cenne 

publikacje prezentujące bogatą historię 

czasie spotkania z gośćmi. Prezentowana 

w sali przyklasztornego obserwatorium 

astronomicznego wystawa jest potwierdzeniem 

tych słów. Zbiory z archiwum 

franciszkańskiego: zabytkowe kielichy 

mszalne, monstrancja, ornaty i dzieła 

retańskiej, ufundowana przez rodzinę 

Pamiętać o wielkich Ślązakach 

W Wieży (Wiesa) tuż koło Gryfowa 

Śląskiego (Greiffenberg) zmartwychwstał 

ewangelicki cmentarz, 

na którym pochowano m.in. Eugena 

Caspariniego, twórcę m.in. organów 

słonecznych w kościele Piotra i Pawła 

w niemieckim Zgorzelcu. Zasłużył 

nie tylko na pamięć, ale i na wspaniały 

nagrobek. Ale nagrobek przepadł 

chyba bezpowrotnie. 

Radny Jerzy Guza na utworzonym wiosną br. lapidarium 

ułomków płyt, fragmenty nagrobków 

ihre Erkenntnis von Gott über den 

Sohn. Er ist es, der sein 

Wissen über Gott den 

Menschen weitergibt. 

Er ist der Mittler. Diese 

Aussagen des Menschen 

Das Reich Gottes 

ist keine Sache der 

bloßen Erkenntnis, 

sagt, ist entweder ein 

Verrückter oder ein Hochstapler. Beides 

passt nicht zur Klarheit der Aussage, 

nicht zur durch und durch gesunden 

Natur Jesu. Es hat auch noch niemand 

Jesus für einen Verrückten gehalten. 

Oppersdorffów, właścicieli zamku i 

miasta. Dzięki ich trosce i fundacjom 

na przestrzeni kilku wieków powstało 

związane z losami rodu. 

„Loretańskie Wieczory Organowe” są 

kontynuacją dawnych wielkich tradycji 

muzycznych franciszkanów i jesiennego 

Śląskiego Festiwalu im. Ludwika van 

Beethovena. Kierownictwo artystyczne 

Henryka Młynarska 

– niektóre wysokiej klasy artystycznej. 

Dzięki temu, że powstało lapidarium, 

wiemy, że Gunther Heyn poległ 26 lutego 

1942 r. pod Charkowem. Dr Bogacki 

klasycystycznej kolumny – to dzieło z I 

poł. XIX w., najcenniejsze artystycznie w 

lapidarium. Ta nekropolia przeznaczona 

była dla służby kościelnej i ich żon. 

Nie była duża. Pastorów chowano tu od 

mniej więcej XIX w., bo pochówków w 

chcą zaprosić pastora, nie wiedzą, jak to 

zrobić, bo są katolikami i z Kościołem 

ewangelickim nie mieli do czynienia. 

Poprosili o pośrednictwo dra Bogackiego. 

– Da Bóg, może biskup ewangelicki 

przyjedzie – maję nadzieję. Nie po to, 

Marek Perzyński 

aus über seine göttliche Natur als der 

biblische Ausdruck „Sohn 

Gottes“. „Mit diesem Wort 

nimmt Jesus für sich eine 

göttliche Erkenntnis in 

Anspruch, die vollkommen 

ist und infolgedessen auch 

göttliche Wesenheit voraussetzt“. Das ist 

alles! Jesus selbst, als Herr der Gebote, ist 

nicht wie das Gottesbild der Schriftgelehrten 

ein harter, auf die Verfehlungen 

der Menschen lauernder und allzeit zu 

Mehr Informationen findet man unter 

kan 

Foto: Heinz Noack




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles 

Lesen bereitgestellt. Aktualności 


10 Wochenblatt.pl 

Allgemeinwohl der gesamten Minderheit geht vor 

27. Juni – 3. Juli 2014 



Mit dem VdG-Vorsitzenden Bernard Gaida sprach Till Scholtz-Knobloch über die Rolle des Dachverbandes, Sparzwänge und Demokratiekultur. 

Herr Gaida, in der vergangen Ausgabe 

erhob der Vorsitzende des DFK 

in der Woiwodschaft Schlesien Martin 

Lippa den Vorwurf, dass der VdG dem 

DFK Schlesien hineinregiere. Geht es 

im Kern vielleicht ums Geld? In den 



Großstädten der Woiwodschaft Schlesien 

sind Mieten ja höher als z.B. auf den 

Dörfern des Oppelner Landes. Wäre es 

da nicht gerechtfertigt, dass Ein sparaufträ 

ge dort verhaltener ausfallen 

müssten? 

Die Einsparaufträge sind verhalten. 

Im Vergleich mit anderen Organisationen 

der Deutschen Minderheit hat 



der DFK Schlesien 2014 fast keine Senkung 

der Finanzierung aus Mitteln der 

Stiftung für die Entwicklung Schlesiens 

(SES). So entschied der VdG-Vorstand, 

trotz großer Einsparungen, die die 

SKGD Oppeln in einigen Bereichen selber 

vorgeschlagen hat. Die Möglichkeit 

hat man dort dank eigenaktiver Findung 

von Drittmitteln außerhalb der SES und 

dem Verwaltungsministerium gefunden, 

LARES: Niniejszy falsche materiał Person. Wer służy die Satzung wyłącznie des Rolle do des VdG? czytania. Als Servicegeber Powielanie der versucht w jakikolwiek sich der VdG auch Leitlinien sposób zu zabronione. 

VdG kennt, weiß genau, dass sowohl Mitgliedsverbände, von denen er gegründet 

bereitgestellt. wurde? Oder sollte der Jegliche VdG mung Vervielfältigung mit den Mitgliedern. Als Beispiel ist strengstens nicht in Frage gestellt untersagt. 

setzen und macht das immer in Abstim- 

LARES: Diese Materialien im Dezember sind lediglich als auch im Mai zum die Vor- 

Lesen werden. 

Martin Lippa (links) und Bernard Gaida (rechts) im Gespräch. 

Foto: Klaudia Kandzia 


„Je demokratischer standswahlen satzungsgemäß durchgeführt 

bereitgestellt. wurden. Natürlich entsprechen Jegliche verbände Vervielfältigung setzen? ist strengstens 

deutlich Leitlinien für alle Mitglieds- 

schlecht betrachtet wird. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen untersagt. 

dank einer wirtschaftlichen Tätigkeit, 

aber auch dank der Bemühungen z.B. 

die Kinderfreizeiten sinnvoller zu gestalten. 

Auch manche kleine Vereine der 

deutschen Minderheit finanzieren ihre 

Ausgaben und Aktivitäten immer öfter 

durch aktive Zusammenarbeit mit den 

Städten, Marschallämtern oder Arbeitsämtern. 

Ein gutes Beispiel dafür ist die 


Gesellschaft, 

do czytania. 

sondern der ganzen 

Powielanie 

deutschen 

Gemeinschaft Polens zu vertre- 

Kultur und Bildung fördern und ent- 

Zudem 

w 

soll 

jakikolwiek 

der VdG auch die 

sposób 

deutsche 

Demut annehmen – so 

zabronione. 

ten. Auch die kleinsten Vereine, die kein 


zeigt 


man 

lediglich 

Reife.“ 

falten, aber auch die Maßnahmen, die 

zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Gesellschaft in Rastenburg (Kętrzyn). 

Das Verständnis, dass die Zuschüsse 

nicht ausschließlich aus den Mitteln der 

SES stammen müssen, muss unbedingt 

wachsen. Die Verantwortung für die 

Zukunft der Deutschen Minderheit darf 

sich nicht auf die Bekämpfung von Einsparungen 

beschränken, sondern muss 

auch die Suche nach neuen Quellen einschließen 

und muss auch die Rationalisierung 

der Ausgaben sowohl qualitativ 

als auch quantitativ beinhalten. Auch 

wenn die Gespräche mit der deutschen 

Regierung bezüglich einer Erhöhung 

der Zuschüsse für den Erhalt von 500 

unserer Einrichtungen polenweit erfolgreich 

sein sollten, so kann es nicht 

vermieden werden, dass sich inzwischen 

neue Ziele, wie der intensive Aufbau 

des Schulwesens in eigener Trägerschaft 

herauskristallisieren werden. 

Welche Folgen haben neue Ziele intern? 

Die neuen Schwerpunkte schließen 

die Möglichkeit aus, so zu handeln wie 

gehabt. Der VdG ist nicht nur dazu da, 

um sich um die Finanzen zu sorgen, 

sondern um auch das überregionale 

Denken über die Ziele der gesamten 

deutschen Volksgruppe zu vertreten. 



LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w Weise, jakikolwiek Probleme sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung gesehen, besprochen ist strengstens untersagt. 

Gibt es eine Situation während Ihrer 

Zeit als Generalkonsul in Breslau die 

Ihnen ganz besonders in Erinnerung 

geblieben ist? 

Die Situation, die mir in Erinnerung 

geblieben ist, sind eigentlich die ganzen 

letzten drei Jahre. Keine einzelnen 

Momente, sondern eine vollkommen 

erfüllte Zeit. 

In einem Interview mit Radio Mittendrin 

sagten Sie, Sie nehmen einen 

Möbelwagen an Erinnerungsstücken 

aus dieser Zeit mit. Welches ist das 

wichtigste Möbelstück? 

Das was ich als Erinnerung mitneh- 

völlig falsch, zu behaupten, dass hier 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie alles w bestens jakikolwiek funktioniert, dass sposób es das zabronione. 

Paradies wäre. Das kann ja überhaupt 


me, sind nicht einzelne Stücke, sondern 

die Zeit. Die Entwicklung, die ich hier 

miterleben durfte. Das Wachsen und 

Entwickeln hier in Breslau, in Niederschlesien, 

Oberschlesien, Oppeln, im 

Lebuser Land, Großpolen. Es gibt eine 

ganz außergewöhnliche Dynamik und 

Tatkraft in dieser Region. Die Leute sind 

hier bereit etwas zu bewegen und etwas 

gar nicht sein. Es gibt immer Gegensätze 

und Unterschiede. Die Frage ist 

in welcher Weise, Probleme gesehen, 

besprochen und gelöst werden. 

Und was ist in diesem Prozess die 

Aufgabe eines Generalkonsuls? 

Meine Aufgabe ist es nicht in irgend- 

LARES: Niniejszy Das materiał muss man über służy eine sehr wyłącznie lange 

Periode beobachten. Diese beiden Gesellschaft ist in all ihren Rechten und wir helfen wo immer es gewünscht wird. 

anerkannter do czytania. Bestandteil der Powielanie polnischen einer w Weise jakikolwiek einzugreifen. Wir sposób sind da, zabronione. 

LARES: Diese Materialien Einheiten, sind deutsche lediglich Minderheit zum und Lesen Pflichten, bereitgestellt. der Brücken baut zwischen Jegliche Aber Vervielfältigung wir greifen nicht ein. ist strengstens Ruhestand nicht. untersagt. 

zu riskieren, nicht etwa aus Abenteuerlust, 

sondern einem Vertrauen in die 

Grundlagen, die ihnen geboten werden. 

Wahlen sind, umso 

unerwarteter fallen 

Ergebnisse aus. Diese 

sollten Wählende 

wie Kandidaten mit 

Wenn wir also über Gelder für die Begegnungshäuser 

der Minderheit sprechen, 

dann dürfen wir nicht nur an die 

Ideen dringend gebraucht. Aus den Aussagen 

von Martin Lippa schließe ich, 

dass der eigentliche Kern der Sache in 

der fehlenden Akzeptanz der Wahlergebnisse 

zum VdG-Vorstand sowohl im 

Dezember als auch im Mai liegt. 

Krystyna Płocharska (Allenstein), Wahlen sind, umso unerwarteter fallen meinwohl der deutschen Minderheit 

LARES: Niniejszy die die materiał Minderheit bislang służy in Warschau wyłącznie Ergebnisse do czytania. aus. Dies sollten Powielanie Wählende untergeordnet w jakikolwiek werden. Im sposób Laufe des zabronione. 

vertrat, hatte zuletzt kaum noch Rückhalt 

bei sind Minderheitsverbänden lediglich zum im Nor- 

Lesen – so zeigt bereitgestellt. man Reife. Nach Aufnahme Jegliche und Vervielfältigung einmal jährlich befasst sich ist damit strengstens 

wie Kandidaten mit Demut annehmen Jahres ist der Vorstand dazu verpflichtet 


den Polens. Sie hatte auch Agnieszka 

Neuwald-Piecha für den VdG-Vorstand 

entgegen des Wunsches des DFK Schlesien 

vorgeschlagen. War das alles wirklich 

nur Krystyna Płocharskas Idee? 

Die letzte Frage richten Sie an die 

Polenbegeisterter Pensionär: Gottfried Zeitz. 

Sie sprachen vom Zusammenwachsen. 

In wieweit sind deutsche Minderheit 

und polnische Mehrheit zusammengewachsen? 

die geheimen Wahlen der Meinung der 

Delegierten und nicht dem „Wunsch“ 

der einzelnen Mitgliedsorganisationen. 

Das ist auch richtig so. Letztendlich ist 

jedes einzelne Vorstandsmitglied dazu 

berufen, nicht nur die Interessen seiner 

Mitglied im Vorstand haben, möchten 

sicher sein, dass im Vorstand nicht nur 

die Meinung der großen Organisationen 

zu Wort kommt. 

Obwohl die Größten besser im Vorstand 

vertreten sind, werden sie eher 

Räumlichkeiten denken, sondern an die gewählt, wenn sie sich nicht egoistisch Fassung von Entscheidungen über die 

LARES: Niniejszy Aktivitäten, materiał die dort statt służy finden wyłącznie sollen. verhalten. do Kein czytania. Wunder also, Powielanie dass die Verteilung w jakikolwiek unter den Mitgliedern sposób zu sorgen. 

Alles soll der Pflege nationaler und 

zabronione. 

Da werden neue Initiativen und neue Delegierten sowohl bei der Kandida- 


tenaufstellung als auch bei den Wahlen 

sorgfältig waren. Eine Binsenweisheit 

ist es, dass für bekannte Personen eine 

Wahl eine Beurteilung ihrer bisherigen 

Tätigkeit ist und für neue ein Vertrauensvorschuss. 

Je demokratischer 

von vielen kleineren Gesellschaften in 

den VdG wird immer deutlicher, dass 

auch die Meinung dieser Gesellschaften 

Gehör findet. Das ist auch richtig 

so und gewollt. 

Wie definieren Sie insgesamt die 

Foto: Juliane Preiß 

polnische Mehrheit, wachsen nicht zusammen, 

sie wachsen miteinander. Es ist 

mittlerweile so, dass die deutsche Minderheit 

ein voll respektierter und voll 

Die Rolle des VdG ist nicht von mir, 

sondern in der Satzung definiert. Laut 

dieser wurde der VdG berufen, um die 

Mitgliedsorganisationen nach außen 

zu vertreten und für die Vermittlung 

zwischen den Mitgliedern zu sorgen. 

in den Bedürfnissen des gesellschaftlichen 

Lebens auf dem Tätigkeitsgebiet 

des Verbandes begründet sind, koordinieren. 

Gemäß Punkt 6.8 sind wir 

dazu berufen, für die Gewinnung der 

notwendigen Finanzmittel sowie die 

sprachlicher Identität der Deutschen in 

Polen dienen. Es ist klar, dass all diese 

Aufgaben des VdG aus der Perspektive 

der gesamten Volksgruppe gesehen 

werden. Erwartungen der einzelnen 

Organisationen müssen dem Allge- 

die Delegiertenversammlung. 

Also haben Leitlinien schon an Bedeutung 

gewonnen? 

Es ist klar, dass sich eben skizzierte 

Leistung nicht auf die Rolle eines Servicegebers 

beschränkt und deswegen 

„Die Leute sind bereit etwas zu riskieren“ 

Deutschland und Polen. Es wäre aber 

kann ich die Entwicklungsstrategie der 

Deutschen Minderheit nennen, die allen 

Mitgliedern als Richtlinie für die interne 

Tätigkeit und als Beurteilungsdokument 

bei Projektantragstellung dienen soll. 

Die Strategie werden wir demnächst 

evaluieren und aktualisieren. Die neuen 

Richtungen waren auch ein wesentlicher 

Aspekt für das Bundesinnenministerium 

bei der Vergabe der sogenannten Frischmittel 

gewesen. Aber dadurch trägt der 

VdG auch die Verantwortung für den 

Erhalt und die Verwirklichung der Richtung 

bei der Ausgabe der Mittel. Das 

übersteigt die Rolle einer Servicestelle. 

Obwohl in der Strategie also viel 

neues enthalten ist, haben wir leider 

viele die immer weiter nach den alten 

Schemen handeln wollen. Als anderes 

Beispiel weise ich auf die unbequeme 

Finanzlage der Rückflussmittel in der 

SES hin. Die Verkündigung dessen wäre 

zu wenig. Wir müssen auch tatsächliche 

Schlussfolgerungen ziehen, auch wenn 

das von Mitgliedsorganisationen mal 

Es ist nicht mehr möglich, nach oben 

Erwartungen zu richten und intern vorzutäuschen, 

dass alles weiterhin nach 

altem Muster laufen kann und sogar 

versprochen wird neue Ausgaben zu 

decken. Wir stehen alle in der Verantwortung 

uns um die Zukunft zu sorgen. 

Es kann aber nicht so sein, dass der Eine 

sich Sorgen macht, indem er das einfach 

nur sagt und der Andere soll es sagen 

und etwas dagegen unternehmen. Nein, 

wir, die in der Verantwortung stehen, 

stehen auch in der Pflicht. 

Was aber ist genau der Schwerpunkt 

dieser Pflicht? 

Auch die polnischen und deutschen 

Behörden erwarten von uns, dass die 

Minderheit durch den VdG mit einer 

Stimme spricht und was ja auch über 

die Jahre der Fall ist. Dies unterscheidet 

uns positiv von manch anderen 

Minderheiten in Polen oder der Polonia 

in Deutschland. Ich habe in Polen 

tausende von Kilometer zurückgelegt 

und die meisten unserer Einrichtungen 

und Gruppen in Schlesien, Pommern 

und Ostpreußen besucht. Wir haben 

eine sehr gute Zusammenarbeit mit der 

Botschaft, den Konsulaten, wir sitzen am 

deutsch-polnischen Runden Tisch, der 

VdG wird von wichtigen Politikern aus 

Deutschland und Polen besucht. Überall 

bekomme ich zu hören, dass der VdG 

eine unersetzliche Funktion ausübt. 

Das alles hat die deutsche Volksgruppe 

erreicht dank der Berufung des VdG und 

der Akzeptanz ihrer Funktion. Dies sollte 

q 

Seit Sommer 2011 leitete Gottfried Zeitz das Generalkonsulat in Breslau. Nun geht er mit 65 Jahren in den Ruhestand. Mit Juliane Preiß sprach er 

über Erinnerungen und seine Begeisterung für Polen. 

„Es gibt immer 

Gegensätze und 

Unterschiede. Die 

Frage ist in welcher 

und gelöst werden.“ 

Breslau ist bereits Ihre zweite Station 

in Polen, von 1999 bis 2002 waren sie 

Leiter des Generalkonulats in Krakau. 

Hatten Sie damals schon mit der deutschen 

Minderheit zu tun? 

Meine Station in Krakau lag kurz 

nach dem Beitritt Polens zur Nato. Die 

deutsche Minderheit war damals nicht 

mein Hauptgebiet, zumal es im dortigen 

Amtsbezirk praktisch keine deutsche 

Minderheit gab. 

Was war Ihnen persönlich wichtig 

bei der Zusammenarbeit? 

Bei allen Besuchen bei der deutschen 

Minderheit, war ich immer bewegt von 

den Menschen, die sich dort engagieren 

und sich zurecht über Zuwendung und 

Respekt, den sie genießen, freuen. 

Nach vielen Stationen, wie Zypern, 

Israel, Neuseeland oder Iran gehen Sie 

jetzt in den Ruhestand. Schon Pläne? 

Ich freue mich erst einmal darauf, Zeit 

für die Familie zu haben. Als Freund 

Polens werde ich weiterhin auf verschiedenen 

Wegen mit Polen zu tun haben. 

Loslassen wird mich Polen auch im 

q




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles 

Lesen bereitgestellt. Aktualności 


Chronstau: Deutsche Minderheit und Gemeinde wollen zweisprachige Bahnsteigschilder zurück 

Ist 

LARES: 

der 

Niniejszy materiał 

Zug 


abgefahren? 




Die zweisprachigen Schilder am 

Bahnhof Chronstau bleiben demontiert. 

Die polnische Bahn sieht sich 

nicht verpflichtet sie wieder aufzuhängen, 

die deutsche Minderheit 

sieht die Realisierung der Minderheitenrechte 

in Gefahr. Jetzt beginnt 

ein Gerangel um Paragrafen. 

14 maja 2013 roku, z której wynika, że 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie przewiduje w jakikolwiek się tłumaczenia sposób tablic zabronione. 

ponownie ustawione. 

peronowych, chyba że chodzi o wyjątki 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche typu Vervielfältigung międzynarodowe porty lotnicze. ist strengstens untersagt. 

gebaut wird, LARES: müssen manchmal Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie ciemnoniebieskim w jakikolwiek tle, natomiast sposób w przypadku 

stacji dwujęzycznych trzeba bę- 

zabronione. 

Schilder vorübergehend abmon- 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche dzie Vervielfältigung dodatkowo wprowadzić zmiany ist strengstens do 

untersagt. 

Wo tiert werden. Wie an der Bahnlinie 144 

von Oppeln nach Tschenstochau. Dort 

wurden die zweisprachigen Schilder an 

den Bahnsteigen in Chronstau sowie den 

Ortsteilen Derschau und Dembiohammer 

abgehängt. 2012 feierlich enthüllt, 

blieb Chronstau polenweit bisher die 

einzige Gemeinde, die Bahnreisende auf 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Mniejszość w jakikolwiek niemiecka jest sposób oburzona i zabronione. 

krytycznie odnosi się do postawy władz 

LARES: Diese Materialien Die Beschilderung sind der lediglich Bahnhöfe im Siedlungsgebiet zum der Lesen Sorben ist zweisprachig. bereitgestellt. Jegliche PKP. Vervielfältigung W oświadczeniu zarządu TSKN ist strengstens na 

Foto: Mariusz Paździora 

untersagt. 

Deutsch und Polnisch begrüßte. Doch 

diesen Bonus gibt es nicht mehr, denn 

niemand hat die Schilder bislang wieder 

montiert. 

Die polnische Bahn sieht sich nicht 

in der Pflicht. Und beruft sich in einer 

schriftlichen Begründung an das 

Verwaltungsministerium in Warschau 

auch auf das Gesetz über nationale und 

Śląsku Opolskim wydanym 17 czerwca 

stwierdzono, że ostatecznie w 2012 roku 

władze PKP wyraziły zgodę i zdecydowały 

się na ustawienie dwujęzycznych 

tablic, za które zapłaciło wówczas Ministerstwo 

Administracji i Cyfryzacji. Uza- 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. 

tablice 

Powielanie 

na stacji w sadnienie 

w jakikolwiek 

dotyczące kosztów 

sposób 

mniejszość 

entdeckt“, sagt 

zabronione. 

Chrząstowicach pozostaną zdemontowane, 

bowiem władze PKP nie 

uważa za mało wiarygodne w sytuacji, 

LARES: Diese Materialien Rafał sind Bartek. 

gdy w całej Polsce tak czy owak trzeba 

lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

ethnische Minderheiten sowie die Regionalsprache 

vom 6. Januar 2005. Darin 

heißt, dass „Namen in der Minderheitssprache 

bei amtlichen Ortsnamen und 

Namen von physiographischen Objekten 

und Straßennamen verwendet werden 

können“. Von Tafeln an Bahnsteigen sei 

darin keine Rede. Außerdem wird der 

Beschluss der Polnischen Bahn (PKP) 

Straßen und im öffentlichen Dienst haben 

die materiał Sorben keine, służy im sächsischen wyłącznie w językach do czytania. polskim i niemieckim. Powielanie Ten przypadku w jakikolwiek podjęcie takich czy sposób innych zabronione. 

która witała osoby podróżujące koleją regionów za coś oczywistego: – W tym 


Hoyerswerda werden in Bussen auch die atut przestał jednak istnieć, bo jak dotąd decyzji zależy chyba od pojedynczych 

LARES: Diese Materialien Haltestellen sind auf lediglich Sorbisch und zum Deutsch Lesen nikt tablic bereitgestellt. ponownie nie zamontował. Jegliche osób Vervielfältigung – dodaje Bartek. ist strengstens untersagt. 

vom 14. Mai 2013 herangezogen, aus 

dem hervorgeht, dass eine Übersetzung 

von Bahnsteigschildern nicht vorgesehen 

sei, außer es handele sich um Ausnahmen 

wie internationale Flughäfen. 

Von hohen Kosten ist in dem gut drei 

Seiten langen Brief die Rede, denn alle 

Bahnhofsschilder in Polen müssen zukünftig 

europäischen Standarts entsprechen, 

weiße Schrift auf dunkelblauem 

Grund. Bei zweisprachigen Stationen 

müsste zusätzlich auch das Ticketsystem 

geändert werden, denn Bahnstationen 

haben häufig andere Namen als die Orte 

zu denen sie gehören, wie etwa Derschau 

(Suchy Bór), das bei der Bahn 

als Suchy Bór Opolski bezeichnet wird. 

Die deutsche Minderheit ist empört 

und kritisiert die Haltung der Bahn. 

In einer Erklärung des Vorstandes der 

Oppelner SKGD vom 17. Juni heißt es: 

Schließlich habe sie 2012 eingewilligt 

und die zweisprachigen Schilder aufgestellt, 

die damals das Verwaltungsministerium 

bezahlte. Die Kostenbegründung 

sei wenig glaubhaft, wenn in ganz Polen 

die Schilder ohnehin ausgetauscht werden 

müssen, warum dann nicht auch 

LARES: Niniejszy sei ein materiał Rechtsgutachten służy erstellt wyłącznie worden, do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

was die Forderung der Gemeinde legitimiere, 


die 

lediglich 

zweisprachigen 

zum 

Schilder 

Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

die zweisprachigen, es handele sich 

dabei nur um vier Exemplare. Durch 

ihr Verhalten entziehe die Bahn den 

Minderheiten Rechte. 

Rafał Bartek, Geschäftsführer des 

Hauses der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, 

sagt: „Das sind jetzt die 

Lücken, die man bei der Realisierung 

des Minderheitengesetzes entdeckt.“ 

die Minderheit als auch die Gemeinde 

nicht 


juristisch gegen 

służy 

die polnische 


Bahn vorgehen können. „Wir werden 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Für die Tschechische ist Bahn strengstens ist im Teschner Schlesien die untersagt. 

tschechisch-polnische 

Es sei bedauerlich, dass man nun um 

Paragrafen und Formulierungen verhandeln 

müsse, um diesen Streit zu lösen. 

Das zeige auch, dass der Wille fehle, die 

Zweisprachigkeit in den betreffenden 

Regionen als selbstverständlich anzusehen, 

ergänzt Bartek. „In diesem Fall sind 

Entscheidungen wohl von einzelnen 

Personen abhängig.“ 

Infrastrukturministerium als das für 

LARES: Niniejszy die polnische materiał Bahn zuständige służy wyłącznie Ministerium 

tätig werden.“ Das sich dieser 



Die deutsche Minderheit verweist 

in ihrer Erklärung auf Regionen, wo 

zweisprachige Schilder an Bahnsteigen 

selbstverständlich sind, wie in 

Tschechien oder in der Lausitz, dem 

Siedlungsgebiet der Sorben. An Bahnhöfen 

in Südbrandenburg und Sachsen 

stehen zwar zweisprachige Schilder, ein 

Selbstläufer sei das aber keinesfalls, sagt 

Streit hinziehen kann, weiß Rafał Bartek. 

Er macht deutlich: „Wir haben nun das 

erste Mal die Situation, dass es bei der 

Realisierung der Minderheitenrechte 

einen „sichtbaren“ Schritt zurückgeht, 

Tafeln die schon standen werden abmontiert.“ 

Man müsse eine vernünf- 

LARES: Niniejszy tige Lösung materiał finden, sonst służy könnten wyłącznie in Fragment do eines czytania. offiziellen Fahrplans Powielanie aus Südtirol/Italien. Links der w deutsche, jakikolwiek rechts sposób zabronione. 

Zukunft Gegner der Zweisprachigkeit der jeweilige italienische Stationsname. 

Minderheitssprache Polnisch beschriftet. 

LARES: Diese Materialien diesen sind Fall als lediglich Beispiel nutzen. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Bernhard Ziesch, Geschäftsführer der 

Domowina, dem Dachverband sorbischer 

Vereine in Bautzen. „Wenn die 

„Das sind jetzt die 

Lücken, die man bei 

der Realisierung des 

Minderheitengesetzes 

Deutsche Bahn baut, müssen wir auch 

aufpassen, dass die zweisprachigen 

Schilder wieder aufgestellt werden.“ 

Bahnhofsschilder nicht erwähnt. „Es 

besteht also kein zwingender Anlass per 

Gesetz für die Bahn“, sagt Ziesch und es 

gebe auch keine zweisprachigen Zugansagen 

und Ticketsysteme. Probleme 

bei der Benennung von Ortsschaften, 

durchgesagt. 

In Chronstau will man dafür kämpfen, 

dass die Schilder wieder aufgestellt 

werden. Bürgermeisterin Helena Rogacka 

sagt, die Gemeinde sei im Februar 

dieses Jahres völlig überraschend 

LARES: Niniejszy mit der materiał Tatsache konfrontiert służy wyłącznie worden, i etnicznych do czytania. oraz języku regionalnym Powielanie ność w Łużyczan. jakikolwiek – Na dworcach sposób w południowej 

Brandenburgii czy Saksonii 

zabronione. 

dass die Schilder nicht wieder aufgestellt z 6 stycznia 2005 roku, w której czytamy, 

że bereitgestellt. „istnieje możliwość” stosowania Jegliche znajdują Vervielfältigung się wprawdzie dwujęzyczne ist strengstens LARES: Diese Materialien werden. sind Sie erinnert lediglich sich an die zum Schwie- 

Lesen untersagt. 

rigkeiten, die es mit der Bahn gab, als 

sich die Gemeinde 2008 entschied, die 

Bahnsteige zweisprachig zu beschildern. 

„Wir wurden mit vielen Nachlässigkeiten 

und Hindernissen seitens 

der Bahn konfrontiert.“ Mittlerweile 

wieder aufzustellen. Helena Rogacka ist 

entschlossen: „Wir werden bei der Bahn 

auf eine Zusicherung pochen, ansonsten 

sind wir entschlossen, unsere Ansprüche 

juristisch geltend zu machen.“ 

Rafał Bartek weiß aber, dass sowohl 

jedoch versuchen Druck auszuüben, 

um die Sache aufzuklären. Die gemeinsame 

Kommission der Regierung und 

der Minderheiten wird sich auch mit 

dem Thema bestimmt beschäftigen. 

Hier sollte meines Erachtens auch das 

Chrząstowice: Mniejszość niemiecka 

i władze gminy chcą powrotu 

dwujęzycznych tablic na perony – 

Czy ten pociąg odjechał? 

Dwujęzyczne poczuwają się do obowiązku, by je ponownie 

zawiesić, co zdaniem przedstawicieli 

mniejszości niemieckiej zagraża 

realizacji praw mniejszości. Zapowiada 

się batalia o paragrafy. 

W miejscach, gdzie się coś buduje, 

Częstochowy, gdzie zdjęto dwujęzyczne 

tablice na peronach stacji w Chrząstowicach, 

Suchym Borze i Dębskiej Kuźni. 

Od chwili uroczystego odsłonięcia tablic 

w 2012 roku Chrząstowice pozostawały 

dotychczas jedyną gminą w Polsce, 

Władze PKP nie poczuwają się do 

takiego obowiązku, powołując się w 

pisemnym uzasadnieniu skierowanym 

do Ministerstwa Administracji 

i Cyfryzacji w Warszawie również na 

ustawę o mniejszościach narodowych 

„oficjalnych nazw miejscowości i nazw 

obiektów fizjograficznych oraz nazw 

ulic w języku danej mniejszości...”. Nie 

ma tu mowy o umieszczaniu tablic na 

peronach kolejowych. Poza tym przytacza 

się treść uchwały zarządu PKP z 

W ponadtrzystronicowym piśmie 

jest mowa o konieczności poniesienia 

wysokich kosztów, gdyż w przyszłości 

wszystkie tablice na dworcach w Polsce 

będą musiały odpowiadać europejskim 

standardom, co oznacza białe napisy na 

systemu informatycznego związanego z 

biletami, ponieważ stacje kolejowe mają 

często inne nazwy niż miejscowości, do 

których należą, jak choćby Suchy Bór 

(Derschau), który w dokumentacji PKP 

figuruje pod nazwą Suchy Bór Opolski. 

będzie wymienić tablice, więc dlaczego 

nie uczynić tego także z tablicami dwujęzycznymi, 

w przypadku których chodzi 

tylko o cztery egzemplarze. Mniejszość 

jest zdania, że swoim zachowaniem władze 

PKP odbierają mniejszościom prawa. 

Und in den Verfassungen der Länder trzeba nieraz tymczasowo demontować 

takie do czy czytania. inne tablice. Powielanie Jak choćby pracy w Polsko-Niemieckiej: jakikolwiek – sposób To są luki, zabronione. 

nacją Helena Rogacka. 

Rafał Bartek, dyrektor Domu Współ- 

LARES: Niniejszy Brandenburg materiał und Sachsen, służy in denen wyłącznie die 

Rechte der Sorben verankert sind, sind przy linii kolejowej nr 144 z Opola do które wychodzą na jaw w trakcie reali- 


zacji ustawy o mniejszościach – mówi. 

Ubolewa on nad tym, że trzeba będzie 

prowadzić negocjacje na temat paragrafów 

i sformułowań, aby rozwiązać 

zaistniały spór, co jest dowodem braku 

woli uznania dwujęzyczności danych 

W wydanym oświadczeniu mniejszość 

niemiecka zwraca uwagę na istnienie 

regionów, w których dwujęzyczne 

tablice na peronach są oczywistością, jak 

choćby w Czechach czy na Łużycach, 

gdzie tradycyjne zamieszkuje społecz- 

tablice, ale nie jest to żaden „automat” 

– mówi Bernhard Ziesch, sekretarz Domowiny, 

czyli nadrzędnej organizacji 

Łużyczan, której siedziba mieści się w 

Budziszynie (Bautzen). – Jeśli niemieckie 

koleje coś budują, to też musimy 

uważać, aby dwujęzyczne tablice zostały 

Natomiast w zapisach konstytucyjnych 

krajów związkowych Brandenburgii 

i Saksonii, w których umocowane są 

prawa Łużyczan, nie ma wzmianki od 

tablicach dworcowych. – A zatem władze 

kolei nie są zmuszone do stosowania 

tablic z mocy prawa – mówi Ziesch i dodaje, 

że nie stosuje się też dwujęzycznego 

zapowiadania pociągów ani dwujęzycznych 

systemów biletowych. Problemów 

z nazwami miejscowości, ulic czy nazw 

odnoszących się do sfery państwowej 

służby cywilnej Łużyczanie nie mają, 

a w saksońskiej miejscowości Hoyerswerda 

także w autobusach komunikaty 

dotyczące nazw przystanków ogłaszane 

są w językach łużyckim i niemieckim. 

Chrząstowice zamierzają podjąć 

walkę o ponowne ustawienie tablic. 

Burmistrzyni Helena Rogacka mówi, 

że gmina w lutym tego roku zupełnie 

niespodziewanie stanęła w obliczu faktu, 

iż tablice nie zostały ustawione. Pamięta 

trudności, na jakie napotkała ze strony 

władz PKP, gdy w 2008 roku gmina 

postanowiła dwujęzycznie oznakować 

perony: – Napotkaliśmy na opieszałość 

oraz wiele przeszkód ze strony PKP – 

mówi i dodaje, że w międzyczasie sporządzona 

została opinia prawna, która 

uzasadnia żądanie gminy dotyczące ponownego 

ustawienia tablic. – Będziemy 

żądać takiego zapewnienia od PKP, w 

przeciwnym wypadku jesteśmy zdecydowani 

dochodzić swoich roszczeń na 

drodze prawnej – stwierdza z determi- 

Rafał Bartek wie jednak, że mniejszość 

ani też gmina nie są w stanie 

wszcząć skutecznych kroków prawnych 

wobec władz PKP. – Mimo to spróbujemy 

wywierać presję, aby doprowadzić 

do wyjaśnienia sprawy. Tematem tym 

z pewnością zajmie się też Komisja 

Wspólna Rządu i Mniejszości Narodowych 

i Etnicznych. Moim zdaniem 

do sprawy powinno włączyć się również 

Ministerstwo Infrastruktury, jako resort 

właściwy w sprawach PKP. 

Rafał Bartek wie, że cały spór może 

długo potrwać: – Po raz pierwszy mamy 

sytuację, w której doznajemy pewnego 

„widzialnego” regresu w toku realizacji 

praw mniejszości, gdyż demontuje się 

tablice, które już były – ubolewa Bartek 

i dodaje, że należy znaleźć rozsądne 

rozwiązanie, w przeciwnym wypadku 

przeciwnicy dwujęzyczności będą mogli 

w przyszłości posłużyć się tym przypadkiem 

jako przykładem. 

Juliane Preiß 

Na bitte, Zweisprachigkeit bei der Bahn kann so einfach sein: 

Am frisch renovierten Bahnhof von Bielitz-Biala (Bielsko-Biała) kann man wieder 

bestens den Hinweis auf die „Kaiser-Ferdinands-Nordbahn“ aus der Habsburgerzeit 

erkennen. 

Foto: Dawid Smolorz 

Zweisprachigkeit Alltag. Hier die Diodenleuchtanzeige der nächsten Station in 

einem Nahverkehrszug. 

Foto: Dawid Smolorz 

Im tschechischen Teil Schlesiens sind auch viele Bahnhöfe neben Tschechisch in der 

Foto: Dawid Smolorz




12 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles Lesen bereitgestellt. Aktualności 


27. Juni – 3. Juli 2014 

Trzeba mieć wizję, wiarę i odwagę 



Z dr. Norbertem Honką, adiunktem w Katedrze Studiów Regionalnych Instytutu Politologii Uniwersytetu Opolskiego, rozmawia Krzysztof Świerc 

– Jako kandydat na prezydenta 

Opola dostrzega pan problem, który 

obserwujemy w tym mieście od wielu lat 

– fatalny stan mieszkań komunalnych, 

które w znacznej części mieszczą się 

w starych, zabytkowych kamienicach 

i niszczeją w najlepsze? 

– Problem jest poważny i zawiera w 

sobie kwestie, które się z sobą łączą – budownictwo 

komunalne, ochronę zabytków 

i... spowolnienie rozwoju gospodarczego, 

a tym spoiwem, które te wszystkie 

elementy z sobą skleja, jest człowiek. Bo 

podejmując jakiekolwiek decyzje, rada 

LARES: Niniejszy podeszłym materiał jest wieku. służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

– Sugeruje Pan, że depopulacja województwa 

sind opolskiego lediglich w dużym zum stopniu Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

miasta, prezydent miasta bądź z jego 

upoważnienia kierownicy poszczególnych 

wydziałów muszą pamiętać o tym, 

że za każdą decyzją bezpośrednio czy 

pośrednio stoi człowiek, którego decyzja 

ta dotknie, a do tej pory było tak, że nie 

dostrzegano elementu personalnego. 

A żeby było dobrze, należy o wszystkie 

elementy zadbać równocześnie. Dlatego 

zbulwersowały mnie pewne informacje, 

jest efektem braku mieszkań? 

– Przede wszystkim należy zadać sobie 

pytanie, co miasto i region w tym 

temacie oferuje młodym ludziom, którzy 

kończą szkoły. Myślę tu szczególnie o 

absolwentach szkół wyższych. A z naj- 

LARES: Niniejszy nowszych materiał danych wynika, służy że w wyłącznie Opolu do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

jest 36 000 studentów, a rocznie około 

LARES: Diese Materialien 7000 absolwentów sind lediglich kończy w tym zum mieście Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

które niedawno pojawiły się w mediach, 

gdzie przeczytałem o pomyśle wyburzania 

w Opolu kamienic, które znajdują 

się w gestii miasta, a do tego są po części 

zamieszkane! 

– Co najbardziej pana wzburzyło? 

– Głównie pomysł wyburzania zabytkowych 

obiektów, które świadczą 

o przeszłości, świetności, znaczeniu i 

płacimy dokładnie taką samą cenę jak 

należy rozwiązać metodycznie, systemowo 

w i jakikolwiek nie polegać tylko na sposób ściąganiu zabronione. 

LARES: Niniejszy w Warszawie! materiał Tylko służy chleb jest wyłącznie trochę do stać czytania. na wybudowanie Powielanie 

droższy w stolicy Polski, ale przecież 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. 3 milionów mieszkań 

biznesu – one muszą obejmować też 


wielkości miasta, oraz to, w jakich warunkach 

mieszkają tam ludzie. Otóż w 

wielu z tych domów od lat nie przeprowadzano 

remontów, niektórzy lokatorzy 

przestali nawet płacić czynsz, bo stan 

techniczny i widok ogólny ich mieszkań 

i kamienic jest w opłakanym stanie i w 

praktyce nie nadają się do mieszkania. 

Ba... nawet toalety są wspólne na korytarzach. 

To jest nie do przyjęcia! Żyjemy 

przecież w XXI wieku, w środku Europy, 

w cywilizowanym świecie. 

– Jak pan myśli, z czego to wynika? 

– W Polsce tego typu budynki dzieli 

się na komunalne i socjalne, a w krajach 

Europy Zachodniej i w Skandynawii nie 

ma takiego podziału. Powiem więcej, nie 

wolno stosować takiego podziału, bo w 

ten sposób dodatkowo stygmatyzuje się 

ludzi, którzy nie zawsze ze swojej winy 

znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej 

i nie są w stanie na wtórnym rynku 

zdobyć jakieś mieszkanie. 

– Być może miasto nie jest temu winne, 

po prostu jest zbyt ubogie i nie stać 

go na rozwiązania stosowane w krajach 

starej Unii Europejskiej? 

Opolu dobrze płatnego zajęcia. Mówi 

się, że trzeba stworzyć tutaj nowe miejsca 

pracy, zachęcić firmy do inwestowania 

i zatrudniania, ale nie mówi się, 

że za godziwą płacę, by ludzi, nie tylko 

młodych, było za nią stać kupić miesz- 

LARES: Niniejszy kanie, materiał utrzymać je i siebie. służy Uważam, wyłącznie że faktycznej. do czytania. Jednak dla wyjeżdżających Powielanie naszych w jakikolwiek starych budynków sposób może się zabronione. 

dzisiaj jest to niemożliwe. 

do pracy wiąże się to często tragediami, okazać „złotą żyłą”, mogącą przynieść błędach. 

LARES: Diese Materialien – Bezrobocie sind lediglich w Opolu i regionie zum jest Lesen m.in. bereitgestellt. rodzinnymi, a poza tym Jegliche poluzo- 

spory Vervielfältigung dochód do budżetu miasta. ist Trzeba strengstens untersagt. 

– A czy powojenne Niemcy było stać 

na wybudowanie 3 milionów mieszkań 

czynszowych? Co prawda był to wtedy 

program rządowy, ale z chwilą jego zakończenia 

mieszkania zostały przekazane 

władzom komunalnym, a zatem 

samorządowi terytorialnemu – i tak jest 

do dzisiaj. Do chwili obecnej bowiem 

to samorząd terytorialny odpowiada za 

budownictwo komunalne w Niemczech, 

Breslau pflanzt mehr Bäume an 

Nach Protesten gegen die massive Abholzung 

im Rahmen der Instandsetzung 

Übrigens hatte sich neben der Dampflok 

auch eine rot gestrichene und profes- 

der sich zum Ziel setzte, die weitere sionell restaurierte große 30-Tonnen- dieses Jahres weiterarbeiten kann. Davor 


Abholzung 

materiał 

zu überwachen. 

służy 

Die 

wyłącznie 

Aktion 

zeigt inzwischen erste Ergebnisse: Zustand der Schmalspurbahnen in der Bosch gekauft, nachdem diese bereits die 

Lokomotive 

do czytania. 

auf die Gleise gemacht. 

Powielanie 

Der wird 

w 

sie 

jakikolwiek 

möglicherweise von 

sposób 

der Firma 

zabronione. 


des Wrocławski węzeł wodny hat Breslau 

nun einen neuen Plan für seine Grünanlagen 

entworfen. Im Stadtgebiet sind 

zwischen 2011 und 2013 bis zu 30.000 

Bäume gefällt worden, unter anderem 

auch eine 115-jährige Eiche an der ul. 

Borowska. Es war publik geworden, dass 

die Breslauer Stadtgrünverwaltung die 

Fehlbestände nicht wieder aufforstet: 

2017 sollen rund 3.300 Bäume angepflanzt 

materiał werden, davon służy über 1.000 wyłącznie noch Złoty do kosten, czytania. eine einfache Powielanie Fahrkarte beiter w von jakikolwiek FagorMastercook sposób einstellen zabronione. 

Rückfahrt sieben Złoty, ermäßigt fünf in Aussicht gestellt, 300 bis 900 Mitar- 


in diesem Jahr. 

entsprechend vier und drei Złoty. zu wollen. Der Rest der Belegschaft 


Im Jahr 2012 ließ man nur 569 Bäume 

pflanzen und 2013 lediglich 143 Stück. 

Mit dem Geld der Abholzungsgebühren, 

die man bei Grundstücksbesitzern 

erhoben hatte, wurden unter anderem 

neue Fenster am Stadtamt eingesetzt. 

Ihren Höhepunkt erreichten die 

Proteste im Februar dieses Jahres mit 

einem offenen Brief, in dem empörte 

LARES: Niniejszy und den materiał Park Śląski. służy Nicht alle wyłącznie Bahnfans 

fanden bei der ersten Fahrt Platz. verwalter von FagorMastercook abge- 

Fensterscheiben, verfallene Korridore und Aufsichtsräten abhalten. 

algerische do Cevital czytania. mit dem Powielanie Insolvenz- 

Zustand: w jakikolwiek Kakerlaken, eingeschlagene sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien Die Tour sind dauert lediglich nur wenige zum Minuten. Lesen schlossen. bereitgestellt. Es erscheint somit möglich, Jegliche und Vervielfältigung Schimmelpilze an den Wänden ist strengstens untersagt. 

ale w Skandynawii i innych krajach Europy 

Zachodniej również. Faktem jest, 

że w Polsce samorząd terytorialny pełni 

tę samą rolę, ale jak..., widzimy sami. 

Poza tym nie budując nic nowego ani nie 

remontując starych kamienic. A skoro 

LARES: Niniejszy tak jest, materiał to nie dziwmy służy się, że wyłącznie ludzie, do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

zwłaszcza młodzi, nie chcą tutaj zostać. 

LARES: Diese Materialien Na zachodzie sind Europy lediglich ludzie młodzi zum sto- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

sunkowo szybko, maksimum w dwa lata 

otrzymują mieszkania komunalne, a o 

prędkości przyznania takiego lokum 

decyduje głównie to, w jakim wieku 

jest osoba, która składa wniosek, czy 

samotnie wychowuje dzieci lub w jak 

studia! Można zatem powiedzieć, że co 

czwarta osoba spotkana na ulicy Opola 

to student. Ilu jednak z nich zostaje tu 

na zawsze i podejmuje pracę? A jeśli już 

znajduje zatrudnienie, jak wielu z nich 

stać na kupno mieszkania w Opolu i 


utrzymanie 

materiał 

go? Statystyki 

służy 

pokazywane 


przez Główny Urząd Statystyczny są bardzo 

niepokojące, zwłaszcza w kwestii za- 


robków. Okazuje się, że w województwie 

opolskim w stosunku do województw 

dolnośląskiego i śląskiego zarabia się 

średnio mniej od 400–800 złotych, a 

koszty utrzymania są tutaj dużo wyższe. 

Idąc do sklepu w Opolu, np. za owoce 

tamtejszych zarobków do tutejszych nie 

sposób porównywać. 

– Gdyby w Opolu zdecydowano się 

zwiększyć ilość i jakość mieszkań komunalnych, 

to Pana zdaniem zwiększyłaby 

się też szansa na to, by młodzi ludzie 

tak wysokie, że ludzie przestają już 

marzyć o wysokich zarobkach, jak w 

ościennych województwach, lecz zaczynają 

marzyć o jakiejkolwiek pracy. 

– To prawda, ale przecież kwestia bezrobocia 

w województwie opolskim to 

Bürger einen unverzüglichen Stopp der 

Abholzung und eine Bestandsaufnahme 

forderten. Sie hatten 1.300 Unterschriften 

gesammelt und einen Förderverein 

„Stadt der Bäume“ ins Leben gerufen, 

2014 hat die Stadtverwaltung bereits 

mehr als 1.000 Bäume anpflanzen lassen, 

und vergangene Woche kündigte 

das Magistrat weitere Änderungen an. 

Hierzu gehöre ein Plan zur Begrünung 

entlang der Oder und Umgebung. Bis 

Schmalspurbahn fährt wieder 

Nach mehrjähriger Pause fuhr vergangene 

Wochen in Königshütte wieder 

die Schmalspurbahn von der Station 

Śląskie Wesołe Miasteczko, dem größten 

Rummel in Polen, über die ul. Parkowa 

Dr Norbert Honka 

Norbert Honka: – A czy 

powojenne Niemcy było 

czynszowych? 

LARES: Niniejszy jest materiał problem ostatnich służy lat. On wyłącznie pojawił 

się po przełomie społeczno-politycz- 

niemieckie, omijają woj. opolskie itd. Fundacja Pałaców i Ogrodów Kotliny 

szerokim do łukiem czytania. inwestycje, Powielanie w tym Jeleniogórskiej, w jakikolwiek na terenie trzech sposób gmin, zabronione. 

i gwarancjami publicznymi. 


Schlesische Wirtschaftsschau 

nym w 1989 roku, kiedy nagle okazało 

zdecydowali się tu pozostać i budować się, że stopa bezrobocia w regionie jest rych w Opolu nie brakuje? 

LARES: Niniejszy przyszłość materiał swoją i miasta? służy wyłącznie jedną z do najwyższych czytania. w Polsce! Powielanie I tu rodzi – Zgadzam jakikolwiek się, bo w takich sposób wyremontowanych 

secesyjnych kamienicach 

zabronione. 

– Myślę, że byłaby na to spora szansa. się pytanie, w jaki sposób władze z tym 

LARES: Diese Materialien Problemem sind jest lediglich jednak znalezienie zum Lesen w kłopotem bereitgestellt. walczyły i walczą? Efekt Jegliche zna- 

można Vervielfältigung np. urządzić biura firm, a ist osoby, strengstens untersagt. 

my: tysiące ludzi sytuacja ta zmusiła do 

poszukiwania pracy za granicą, ale tym 

samym tutejsi bezrobotni nie figurują 

w statystykach jako szukający zatrudnienia, 

co dla regionalnych władz jest 

dobre, bo stopa bezrobocia jest niższa od 

wują się więzi regionalne. 

– Czy zatem władze regionu są tak 

nieudolne i przez tyle lat nie są w stanie 

sprowadzić tutaj poważniejszych 

inwestorów, by poprawić obecny stan? 

– Można też spytać, dlaczego takim 

Woiwodschaft Schlesien steht seit Jahren 

in der Kritik. Śląskie Wesołe Miasteczko 

geht jedoch mit gutem Beispiel voran. 

Die Fahrt kostete am Eröffnungstag zwei 

Złoty, doch die Preise sollen sich ändern. 

Demnächst soll eine normale Hin- und 

Bosch will investieren 

In der Breslauer Fabrik FagorMastercook 

hat vergangene Woche die Produktion 

von 121.000 Herden, Wasch- und 

Spülmaschinen begonnen. Den Vertrag, 

der bis Mitte August laufen soll, hat der 

Foto: Jerzy Stemplewski 

Nie chcę jednak wystawiać cenzurek 

władzom, ale uważam, że pewne kwestie 

budowę mieszkań komunalnych i ochronę 

zabytków. 

– No właśnie – zabytki. Zadbane i 

wyremontowane są magnesem przyciągającym 

nie tylko turystów, ale i biznes, 

a zatem może postawić na zabytki, któ- 

które są w tych mieszkaniach zameldowane, 

wynajmując je od miasta, można 

przenieść do nowo wybudowanych. A 

zatem dokładnie tak, jak robi się to w 

krajach zachodnioeuropejskich. Jeśli 

poszlibyśmy tym przykładem, to szereg 

tylko mieć wizję, odwagę i wierzyć, że 

jest to możliwe. 

– Zna pan taki przykład w Polsce, 

na Śląsku? 

– W województwie dolnośląskim, 

w Dolinie Pałaców i Ogrodów Kotliny 

dass die zuvor bereits zur Abwicklung 

bestimmte Betriebsstätte noch bis Ende 

Genehmigung zur Gewerbetätigkeit in 

der Sonderwirtschaftszone Waldenburg 

bekommen hat. Sollte dies tatsächlich 

geschehen, wird der Belegschaft von 

FagorMastercook vermutlich nicht gekündigt 

werden. Bosch hat mittlerweile 

käme dann bei Zulieferern des deutschen 

Konzerns unter. 

Viersternehotel in Zabrze 

Bis vor wenigen Jahren noch befand 

sich das Gebäude an der ul. 3 Maja in 

Zabrze in einem bemitleidenswerten 

Jeleniogórskiej w ścisłej współpracy 

ze Związkiem Gmin Karkonoskich po 

przeprowadzeniu remontów pałaców i 

ogrodów urządziła tam największy w 

Polsce park kulturowy! Efekt? Dzisiaj 

są to perełki architektoniczne, które 

przyciągają turystów i biznes. A biznes 

to nie tylko firmy, ale szkolenia, konferencje 

itd. Mało tego – Fundacja Pałaców 

i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 

współpracując z gminami i Związkiem 

Gmin Karkonoskich, umieściła tę dolinę 

na liście pomników historii w Polsce i 

prowadzi bardzo intensywne działania, 

żeby umieścić ją na liście światowego 

dziedzictwa kultury. Można? Jak się 

chce, wierzy w to i ma wizję, to absolutnie 

można. Innym przykładem jest 

zamek w Chudowie koło Gliwic, który 

był w ruinie i żeby przywrócić mu 

dawną świetność, założono fundację, 

która zajęła się odbudową tego pięknego 

obiektu. Dzięki czemu dzisiaj odbywają 

się tam współczesne turnieje rycerskie, 

na które zjeżdżają się chętni do uczestnictwa 

w nich nawet z USA i Australii. 

– W jaki sposób odbudowany był ten 

zamek? 

– Otóż założyciele fundacji w starych 

księgach doszukali się, z którego kamieniołomu 

przed laty sprowadzany był 

kamień na budowę tego zamku i zabierając 

się do jego odbudowy, też sięgnęli 

po ten kruszec. W praktyce zatem pod 

względem struktury materiału użytego 

do jego odbudowy zamek w Chudowie 

ma tyle samo lat, co miał w chwili, kiedy 

go wybudowano! To kolejny przykład, 

że jak się ma wizję, odwagę i wiarę, to 

można działać tak jak w Europie Zachodniej 

i rzetelnie dbać o zabytki i 

naszą spuściznę kulturową. To bardzo 

ważne, bo do czego przyszłe pokolenia 

w Opolu będą się odnosić, jeśli chodzi 

o przeszłość miasta? Do bloków gomułkowskich, 

które powstały w okolicy ronda? 

Na pewno nie, bo o przeszłości tego 

miasta świadczy wizja architektoniczna 

tych, którzy projektowali i budowali tu 

kamienice. Chciałbym jednocześnie 

dodać, że w wielu kwestiach, o których 

mówiłem wcześniej, należałoby skorzystać 

ze wsparcia naszych uczelni. Myślę 

tu przede wszystkim o Uniwersytecie 

Opolskim i Politechnice Opolskiej, bo 

uczelnie te mają ogromny potencjał, 

możliwości i kompetencje do tego, by 

służyć wsparciem, radą i pomocą. Należy 

tylko się do nich zwrócić i nawiązać 

ścisłą współpracę w rozwiązywaniu 

problemów, by później nie uczyć się na 

q 

następnej rozmowie z dr. Norbertem 

Honką zajmiemy się 

W 

m.in. dotacjami kapitałowymi, oceną 

terenów inwestycyjnych w Opolu oraz 

przywilejami podatkowymi, pożyczkami 

schreckten Passanten und die Mieter 

von benachbarten Häusern ab. Die 

Stadt konnte das vierstöckige Gebäude 

schließlich an die Hotelkette Diament 

verkaufen. Vor einigen Wochen wurde 

dort nun ein Viersternehotel „Park 

Hotel Diament“ eröffnet, das erste in 

der Stadt. Der neue Inhaber hat mit 

Unterstützung einer Architekturfirma 

das bestehende Gebäude umgebaut und 

mit einem danebenstehenden Dreisternehotel 

derselben Firma über einen 

Glasbau verbunden. Die Rezeption hat 

eine Spiegeldecke, die Wände sind mit 

Marmor verkleidet. In einem Teil des 

Raumes finden sich große Bilder von 

charakteristischen Orten in Zabrze: das 

Bergwerk Guido, der Botanische Garten 

und die Philharmonie. Der VIP-Raum 

im Erdgeschoss hat keine Fenster, dafür 

aber dicke Wände und Konferenztische. 

Man will dort Treffen von Firmenchefs 

Krzysztof Świerc




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen RAtgeber bereitgestellt. Poradnik Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Porady: Najważniejsze zmiany wprowadzane przez niemiecki urząd federalny 


Emerytura w wieku 63 lat 



Rząd niemiecki podjął decyzję o przygotowaniu 

zmian w pakiecie emerytalnym, 

które wkrótce mają zostać 

wprowadzone. Warto dodać, że jest 





to największy i najbardziej kosztowny 

projekt w historii, jaki rząd niemiecki 

będzie niebawem wdrażać. 

Prawo do emerytury w wieku 63 lat 

ma bowiem wejść w życie już 1 lipca 

bieżącego roku. Stąd też spieszymy 

z informacjami dla Państwa dotyczącymi 

tego tematu, przedstawiając 

najważniejsze kwestie, które ulegną 

zmianom, i czego owe zmiany konkretnie 

będą dotyczyć. 

pierwszej kolejności należy zwrócić 

uwagę na fakt, że ten, kto po 

W 

osiągnięciu wieku emerytalnego (obecnie 

65 lat i 3 miesiące) nadal czuje się 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Lektüre ein. untersagt. 

na siłach, by pracować, ma możliwość 

pracy na umowy na czas określony, a w 

razie potrzeby umowy te może przedłużać. 

Dalsze zatrudnienie przed pójściem 

na emeryturę musi być jednak uzgadniane. 

Sprzeczną kwestią są natomiast 

składki na ubezpieczenie społeczne. 

Pozostaje zwłaszcza pytanie, czy osoby 

w podeszłym wieku muszą opłacać 



pełną składkę ubezpieczeniową. Jeżeli 

zostałoby to zniesione, państwo byłoby 

stratne o te pieniądze. Jeżeli emeryci 

będą nadal mieli obowiązek płacenia 

całości składek, oznaczałoby to podwójne 

wpływy. Państwo zaoszczędzi w ten 

sposób na wypłacaniu emerytury, a przy 

okazji skorzysta na składkach ubezpieczeniowych 

pracownika i pracodawcy. 

LARES: Niniejszy materiał i 3 miesiące) służy nadal 

miesięcy. Osoby urodzone w 1964 i przy wszelkich zmianach – są osoby, 

wyłącznie później do – czytania. również mając Powielanie 45 lat składkowych 

– mogą pójść na emeryturę nież ci, którzy będą musieli koszty tych 

które w na jakikolwiek nich skorzystają, ale sposób są rów- 

zabronione. 

wynikające z nowości. 

czuje się na siłach, 


Co się kryje pod pojęciem nowego pakietu 

emerytalnego 

Co najważniejsze – nowy pakiet emerytalny 

wprowadzi zmiany korzystne 

dla rencisty, ale... trzeba zwrócić baczną 

uwagę na wyjątki. Pakiet emerytalny 

składa się z czterech części: ulepszone 

warunki renty matczynej, możliwości 

Opłacane obowiązkowe i dobrowolne tempie, szybszym, niż prognozowano. 

LARES: Niniejszy materiał może przedłużać. służy wyłącznie ubezpieczenie do czytania. musi wynosić Powielanie razem w jakikolwiek sposób zabronione. 

45 lat. Do lat składkowych zaliczane 

bereitgestellt. są również lata na bezrobotnym Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen untersagt. 

pójścia na emeryturę w wieku 63 lat, 

ulepszenie w rencie z powodu niezdolności 

do pracy oraz poprawa usług rehabilitacji. 

Są to zmiany, których koszt 

to miliardy euro, a rachunek zapewne 

będą musieli pokryć ludzie młodzi. Rentę 

matczyną (Mütterrente) wprowadziła 

CSU, by zapewnić sprawiedliwość między 

młodszymi i starszymi kobietami. 

Kobiety, które urodziły swoje dzieci 

przed 1992 rokiem, otrzymają od lipca 

tego roku rocznie na dziecko 300 euro 

renty więcej. 

Kto skorzysta na nowym pakiecie 

emerytalnym 

– Z nowej renty matczynej skorzystają 

przede wszystkim te matki, które 

urodziły dzieci przed 1992 r. Mogą 

nie tylko w Europie – godne pozazdroszczenia. 

Nawet jeśli weźmiemy pod uwagę, 

że koszty miliardowych ulepszeń systemu 

emerytalnego nad Renem będzie musiało 

pokryć w olbrzymim stopniu młode pokolenie, 

płacąc wyższe stawki na ubezpieczenie. 

Jednak nie widzę w tym niczego te można jeszcze przedłużać. 

LARES: Niniejszy – Przedwczesna materiał emerytura służy dla wyłącznie osób kolei zmiany do czytania. w emeryturze Powielanie z powodu niesprawiedliwego, w jakikolwiek ponieważ sposób dzisiejsza zabronione. 

długoletnio ubezpieczonych w wieku niezdolności do pracy z początkiem 



Kto po osiągnięciu 

wieku emerytalnego 

(obecnie 65 lat 

by pracować, ma 

możliwość pracy 

na umowy na czas 

określony, a w razie 

potrzeby umowy 

się one liczyć z miesięcznym dodatkiem 

do emerytury w wysokości 

26/28 euro brutto w zależności od 

miejsca zamieszkania (zachodnie czy 

wschodnie Niemcy). 

pacy w niepełnym wymiarze godzin, 

lata wychowywania dzieci, opieki 

nad chorymi członkami rodziny oraz 

lata, w których wypłacane było odszkodowanie 

z tytułu niewypłacalności 

zakładu (Insolvenzgeld). 

63 lat obowiązuje jedynie dla roczników 

1951 i 1952. Osoby urodzone 

w 1953 roku i później mogą pójść na 

emeryturę w wieku 63 lat i dwóch 

dopiero w wieku 65 lat. 

– Na uwagę zasługuje również fakt, 

że wprowadzona została możliwość 

przedwczesnej emerytury dla osób 

prowadzących działalność, którzy 

byli ubezpieczeni samodzielnie. 

(Arbeitslosengeld I) i nie są jedynie 

liczone ostatnie dwa lata przed pójściem 

na emeryturę. 

Jak kosztowne są wprowadzane zmiany 

Wszystkie zmiany mają kosztować 

LARES: Niniejszy – Emerytura materiał w wieku służy 63 lat wyłącznie – ważne rząd niemiecki do czytania. około 9–11 Powielanie miliardów 

będą kosztować łącznie aż 160 miliardów że sama w dużym stopniu się 


jest, by mieć razem 45 lat składkowych, 

sind do których lediglich wliczane zum są lata Lesen wane bereitgestellt. będzie z oszczędności kas Jegliche ren- 

Vervielfältigung ist strengstens 

euro na rok, co na początek finanso- 

euro! To godne podziwu, a z punktu widzenia 

emerytów wielu innych państw, 

do niego przyczyniła. Poza 


towych. Najdroższą inwestycją będzie 

nowo wprowadzona renta matczyna 

(Mütterrente). Przewidywany koszt 

to około 6,5 mld euro do 2030 roku. 

Emerytura w wieku 63 lat kosztuje rząd 

od 2 do 3 miliardów euro rocznie. Z 

około 200 milionów, a od 2030 ok. 2,1 

mld euro. Podsumowując – wszystkie 

zmiany do roku 2030 będą kosztować 

rząd Niemiec 160 miliardów euro. I jak 

zmian pokryć. A rachunek dostaną 

ludzie młodzi, którzy zapłacą wyższe 

stawki na ubezpieczenie. Do roku 2018 

wysokość składki (18,9 procent) ma 

pozostać taka sama. W kolejnych latach 

ma ona się zwiększać w bardzo szybkim 

Godne podziwu 

To niesamowite, że z myślą o dobru i 

wygodzie swoich emerytów i ich poprawie 

jesieni życia rząd Niemiec zdecydował 

się na tak poważne zmiany, które 

stopniowo wprowadzane do 2030 roku 

W roku 2019 ma wynosić 19,7 procent 

(o 0,6 procent więcej, niż przewidywano 

wcześniej), a w roku 2025 wysokość 

jej ma wzrosnąć do 20,8 procent 

(z wcześniejszych prognoz wynikało, że 

wysokość tej stawki ma wynosić 20,3 

procent). 

Nowy pakiet emerytalny, mający zapewnić 

korzystniejsze warunki dla emerytów, 

ma wejść w życie 1 lipca. A zatem 

już niedługo będzie można w praktyce 

zaobserwować wprowadzanie zmian w 

systemie rentowym i faktyczne korzyści 

Rubryka jest tworzona przez 

Krzysztofa Świerca 

oraz firmę Smuda Consulting. 

Zachęcamy również do odwiedzenia 

strony www.intertax24.com 

oraz www.smuda-consulting.com. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie niebawem w jakikolwiek wystartuje nowy sposób projekt zabronione. 

pod nazwą „Nowy Rybnik”: Grupa 


LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie tylko w jakikolwiek mające na celu wydłużenie sposób żywotności 

urządzeń, ale też odsiarczanie 

zabronione. 

7915 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche spalin Vervielfältigung i odazotowanie. ist strengstens untersagt. 

Rys. Andrzej Sznejweis 

Steht Ihnen, sollten Sie Ihren Arbeitsplatz 

in der Schweiz verlieren, 

eine Arbeitslosenhilfe zu? Die Regel ist 

einfach: Wer seine Stelle verloren hat, 

bekommt Arbeitslosengeld! Die Frage 

ist allerdings: Steht das sog. Taggeld 

einem Arbeitslosen in jedem Einzelfall 

zu? Die Antwort lautet: Jeder, der in der 

Schweiz Taggeld beziehen möchte, 

muss innerhalb der zwei Jahre vor der 

Beantragung beim Arbeitsamt mindestens 

zwölf Monate gearbeitet haben. 

Wir wissen ja, dass jemand, der von 

einem Tag auf den anderen seinen Job 

verliert, sich normalerweise sogleich 

Gedanken darüber macht, ob und in 

welcher Höhe ihm eine Arbeitslosenhilfe 

zusteht. Zumal es dabei oft ja nicht 

nur um die eigene Existenz geht, sondern 

auch um die der Familie. Bei einer 

Entlassung wegen außergewöhnlicher 

Umstände verstärkt sich die Unsicherheit 

dann noch mehr. Einzelheiten dazu 

finden Sie in der kommenden Ausgabe 

des Wochenblattes. Wir laden Sie zur 

młodzież „jutro” też będzie 

się zaliczała do emerytów 

i będzie mogła korzystać 

pełnymi garściami z tego 

systemu, ale i z satysfakcją, 

tym chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze 

jedną istotną rzecz. Otóż wprowadzane 

zmiany gwarantują niemieckim emerytom 

także to, że ten, kto czuje się na siłach, 

by nadal pracować, taką możliwość otrzyma. 

Będzie mógł podpisywać umowy na 

czas określony, a w razie potrzeby umowy 

Notował Krzysztof Świerc 

Rybnik: Elektrownia będzie unowocześniona 

Koszt – 350 milionów euro 

Na terenie Elektrowni Rybnik już 

EDF Polska, do której należy rybnicka 

elektrownia, zamierza przeprowadzić 

dużą inwestycję. 

Z okazji jubileuszu 40-lecia, oprócz wielu promocji na nasze usługi, Jej koszt będzie olbrzymi, bo ma 

wynieść ponad 350 milionów euro, 

proponujemy 

LARES: 

Państwu 

Niniejszy 

udział 

materiał 

w konkursie 


z licznymi 

do 

nagrodami 

czytania. Powielanie 

pt.: a zatem prawie półtora miliarda złotych! 

w Dzięki jakikolwiek tym pieniądzom sposób aż osiem zabronione. 

Elektrownia Rybnik 

LARES: 

„Najlepsze 

Diese 

hasło 

Materialien 

reklamowe 


– 

lediglich 

Spec. ZOZ 

zum 

>Tańczak 

Lesen bereitgestellt. 

i S-ka< Sp.J.” bloków rybnickiej elektrowni zostanie 

Jegliche unowocześnionych, Vervielfältigung w celu między ist in- 


Nagroda główna to: „Weekend we dwoje w hotelu SPA” 

szczegóły i regulamin konkursu na stronie www.stomatologia-implantologia.com/konkurs-jubileuszowy 

nymi polepszenia wydajności zakładu 

oraz – co niezwykle istotne, zwłaszcza 

na Górnym Śląsku – ograniczenia emisji 

szkodliwych gazów i pyłów do atmosfery. 

Na uwagę zasługuje zatem fakt, że 

projekt „Nowy Rybnik” obejmuje prace 

Warto przypomnieć, że w marcu bieżącego 

roku Grupa EDF Polska podpisała 

kontrakt z konsorcjum Alstom Power 

Italia na budowę i uruchomienie w Rybniku 

instalacji odsiarczania bloków, nad 

czym prace potrwają około czterech lat. 

Jednocześnie zapadła decyzja o tym, że 

wybudowana ma zostać również oczyszczalnia 

ścieków oraz... stacja demineralizacji 

wody, a w ramach tej inwestycji 

pracę może otrzymać ponad 600 osób. 

Johann Engel 

Foto: A. Durecka 

Foto: Szymcar/Wikipedia




14 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Fußball: 20. Fußball-WM 

Klose rettet Deutschland einen Zähler 

27. Juni – 3. Juli 2014 



Zum zweiten Mal in der Geschichte 

der Fußball-Weltmeisterschaft traf 

Deutschland auf Ghana. 2010 in Südafrika 

siegten die Deutschen 1:0. 



Diesmal jedoch ging die Partie 2:2 

unentschieden aus. Mit diesem Ergebnis 

verpasste der dreifache Weltmeister 

Deutschland den vorzeitigen 

Einzug in die nächste Runde. Allerdings 

genügt den Deutschen in ihrem 

letzten Gruppenspiel ein Remis 



gegen die USA, um als Gruppenerster 

ins Achtelfinale einzuziehen. 

„Sie haben viele großartige Spieler, 

aber es fehlt ihnen ein charakterstarker 

Führungsspieler, der sie gegen uns zum 

Sieg führen würde“, sagte Ghanas Spielmacher 

Kevin-Prince Boateng, Bruder 

des unter Joachim Löw spielenden Jérô- 


Pressekommentare 


me, vor der Partie. Ob er Recht hatte, ist 

auch im Nachhinein schwer zu beantworten. 

Tatsache ist aber, dass das Spiel 

der Deutschen einige Makel aufwies, 

ganz speziell in der Defensive. Und es 

gab tatsächlich keinen Spieler, der die 

Last des Spiels auf sich genommen und 

als Führungsspieler fungiert hätte. 

Özil und Kroos präsentierten sich 


sein sollte.“ 


unter ihren Möglichkeiten, Lahm und 

Khedira ganz klar enttäuschend. Zum 

Held der deutschen Mannschaft wurde 

in dieser Situation Klose, der im Spiel 

als Joker auftrat, erst in der 69. Minute 

auf den Platz kam und Deutschland vor 

einer Niederlage rettete, indem er in 

der 71. Minute den Ausgleichstreffer 

zum 2:2 erzielte. Es war Miros 15. Tor 

Daily Graphic (Ghana): „Unser Team hat 

wunderbar gekämpft, und hat sich fantastisch 

präsentiert und viel Respekt und 

Anerkennung geerntet. Dadurch konnten 

Ghanas Fußballspieler das Stadion 

in Fortaleza am Ende mit erhobenem 

Haupt verlassen – und mit der Hoff- 


Nach dem 

służy wyłącznie Klose tritt do auf czytania. den Plan Powielanie Boateng w jakikolwiek und Khedira, die nicht sposób gegen zabronione. 

nung, im Turnier zu bleiben.“ 

Sechs Minuten nach dem zweiten die USA antreten können. 

LARES: Diese Materialien Seitenwechsel sind lediglich wurde zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

in seinem 20. WM-Auftritt, wodurch er 

nun mit dem bislang führenden WM- 

Torjäger, dem Brasilianer Ronaldo, 

gleichgezogen ist. Außerdem traf der 

gebürtige Oppelner damit zum vierten 

Mal in Folge bei einer WM, wie einst 

Pélé und Uwe Seeler. Und dabei bezwang 

er Ghanas Torhüter bei seinem 

allerersten Ballkontakt. Nach nur 112 

Gegentor holte der unzufriedene Joachim 

Löw den schwachen Khedira 

und den müden Götze vom Platz. 

Den Ersteren löste Schweinsteiger ab 

und für Götze lief Klose auf. Auf die 

Früchte dieser Einwechslungen brauchte 

man nicht lange zu warten: Keine vollkommen gesund sein, nachdem er in 

LARES: Niniejszy materiał schließlich bekamen służy wyłącznie zwei Minuten do czytania. später stieß Powielanie Klose nach den letzten w jakikolwiek Spielsekunden gegen sposób Ghana zabronione. 

die Fans das zu sehen, einer Eckflanke von Kroos und einem mit einem gegnerischen Abwehrspieler 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Kopfzuspiel bereitgestellt. von Höwedes denn Jegliche Ball zusammenstieß Vervielfältigung und den Platz mit ist einer strengstens untersagt. 

Sekunden auf dem Rasen! Das nennt 

man Instinkt – den eines Torschützen 

und im Falle von Joachim Löw auch den 

eines Trainers. 

Stimmen nach dem Spiel 

Joachim Löw (Bundestrainer): „Das 

Spiel stand auf einem sehr hohen Niveau 

und verlief in einem atemberau- 

LARES: Niniejszy Ersetzt materiał wurde – mit służy miserablem wyłącznie Effekt 

– vom Defensivmann von Sampdo- 

gewann das Spiel noch an Attraktivi- 

beide Mannschaften nur loben. Mein 

einem do Punkt czytania. zufriedengeben Powielanie wollte, benden w jakikolwiek Tempo, von daher sposób kann ich zabronione. 

LARES: Diese Materialien Genua: sind Shkodran lediglich Mustafi. zum Lesen tät. In bereitgestellt. der 72. Minute war zunächst Jegliche Team Vervielfältigung hat in diesem Spiel nach ist meiner strengstens untersagt. 

Träge Defensive 

Das 800. Jubiläumsspiel der WM-Geschichte 

begann mit einem Ansturm der 

deutschen Mannschaft, doch die ghanaische 

Abwehr konnte die Angriffe von 

Müller, Lahm, Özil und Götze, die eine 

Drohkulisse vor dem Tor der Ghanaer 

aufbauten, hervorragend neutralisieren. 

Mit den Distanzschüssen von Kroos und 

Khedira wurde Ghanas Torhüter Dauda 

problemlos fertig, der nur 1,80 Meter 

große Keeper ist für seine guten Reflexe 

bekannt. 

Dabei begnügten sich die Schützlinge 

von Trainer Kwesi Appiah keineswegs 

damit, einfach nur den Zugang zu ihrem 

Tor zu verteidigen. Sooft sich Gelegenheit 

bot, konterten sie blitzschnell 

und gefährlich. Die erste Warnung an 

das deutsche Team war der Schuss von 

Asamoah in der siebten Minute, der nur 

minimal das Tor verfehlte. Der konnte 

wenige Minuten später den gewaltigen 

Schuss von André Ayew aus 25 Metern 

nur mit allergrößter Mühe abwehren, 

ebenso den von Muntari in der 32. Minute 

und kurz später von Gyan. 

Dass die ghanaischen Spieler immer 

wieder so leicht über die Flügel bis in 

den deutschen Strafraum vordringen 

konnten, war auf die schwache Leistung 

der Außenverteidiger zurückzuführen. 

Jérôme Boateng und des zum 24. Mal 

in der deutschen Nationalmannschaft 

spielenden Höwedes, der bei diesem 

Turnier den verletzten Schmelzer von 

Borussia Dortmund in der deutschen 

Elf ersetzt. Während Höwedes nur 

schwer zu rechtfertigen war, ging die 

schwächere Leistung von Jérôme Boateng 

auf seine Verletzung beim ersten 

sie 1982 mit 1:2 gegen Algerien unterlagen. 

Bemerkenswert ist auch, dass 

die deutsche Mannschaft jeweils beim 

2. WM-Gruppenspiel für gewöhnlich 

eine leichte Krise durchmacht. So auch 

2010 in Südafrika, wo sie im zweiten 

Gruppenspiel unerwartet 0:1 gegen Ser- 

LARES: Niniejszy Führung. materiał Kurz später służy hätte es schon wyłącznie 3:1 bien unterlag, do czytania. um anschließend Powielanie doch lichen w Glückwunsch jakikolwiek für Miro sposób Klose, zabronione. 

stehen können. Doch diesmal ließ sich weiterzukommen. Besorgniserregend willkommen im Klub der Torstärksten. Portugal – Ghana (18:00 Uhr) 

LARES: Diese Materialien Neuer sind von Muntari lediglich nicht austricksen. zum Lesen sind unterdessen bereitgestellt. die Verletzungen Jegliche von Ich Vervielfältigung kann mir vorstellen, wie glücklich ist strengstens 

USA – Deutschland 

untersagt. 

(18:00 Uhr) 

Gruppenspiel gegen Portugal zurück. 

Die Verletzung erwies sich letztendlich 

als so schwerwiegend, dass Boateng zur 

133 Mal stand Miroslav Klose bislang für die deutsche Nationalmannschaft auf dem Platz und erzielte bereits 70 Tore. Foto: Michael Kranewitter 

das Spieltempo trotz 

der Hitze und hohen 

Luftfeuchtigkeit 

noch schneller. Und 

was sie wollen: 

spektakuläre Tore! 

zweiten Halbzeit ausgewechselt wurde. 

Keine Angst vor Hitze 

Die erste Halbzeit war, obwohl kein 

einziges Tor fiel, voller Spannung und 

Torsituationen. Nach dem Seitenwechsel 

wurde das Spieltempo dann trotz 

LARES: Niniejszy der großen materiał Hitze und służy Luftfeuchtigkeit wyłącznie Müller. do Im czytania. Gegenzug hatte Powielanie Ghana vier sich w dadurch jakikolwiek erheblich verbessert, sposób da zabronione. 

noch schneller und die Fans konnten Minuten vor Ende der Partie eine Gelegenheit. 

uns jetzt ja ein Remis genügt, um vom 


schließlich 


das 

lediglich 

sehen, was Fußball 

zum 

aus- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche 

ersten 


Gruppenplatz weiterzukommen. 


macht: die Tore. Das erste kam in der 54. 

Minute, als nach zeitweiligem deutschen 

Übergewicht Götze die präzise Flanke 

von Müller in den Strafraum der Ghanaer 

in ein Tor verwandelte. In diesem 

Moment hatte es den Anschein, dass die 

Schützlinge von Joachim Löw nun ihr beiden vorangegangenen Erfolgen gegen die Löwen gekämpft, was auch mich 


Spiel langsamer 

materiał 

gestalten. 


Ghanas 

do 

Nationalmannschaft 

czytania. Powielanie 

– einem bis zum 

w jakikolwiek 

Abpfiff an einen Sieg 

sposób 

glauben 

zabronione. 

Doch die Ghanaer, die nun alles ris- 

6:1 im Jahr 1993 und einem 1:0 im Jahr ließ. Dass dieser letztlich nicht kam, ist 


kieren mussten, da eine zweite Niederlage 

für sie den Abschied vom Turnier 

bedeutete, stürzten sich rasend in den 

Angriff. Knapp zwei Minuten später 

gewann Ayew nach dem Schrägpass 

von Afful ein Duell gegen Mustafi im 

deutschen Strafraum und köpfte zum rem siebten WM-Spiel gegen eine afrikanische 

do czytania. Mannschaft einer Powielanie zweiten ins Achtelfinale w jakikolwiek zu kommen.“ sposób zabronione. 

tun werden, um zu gewinnen und doch 

LARES: Niniejszy Ausgleich. materiał Der Treffer służy schenkte wyłącznie den 

Gruppe G 

Ghanaern neue Hoffnung. Der afrika- 

Niederlage entgehen konnten, nachdem Miroslav Klose (Torjäger): „Ich habe in 

Deutschland – Ghana 2:2 (0:0) 


nische Vizemeister setzte zu einem noch 

beherzteren Sturm an und konnte die 

Deutschen zurückdrängen. Die Folge: 

In der 63. Minute nutzte Muntari einen 

Fehler von Khedira und spielte zu 

Gyan. Allein vor Neuer nutzte er die 

Gelegenheit und brachte Ghana 2:1 in 

aus nächster Nähe in Ghanas Tor. Der 

2:2-Ausgleich war gleichzeitig sein 70. 

Tor in seinem 133. Spiel für die deutsche 

Nationalmannschaft. 

Der Treffer machte die Deutschen 

mutiger und da Ghana sich nicht mit 

Schweinsteiger nahe daran, die Deutschen 

in Führung zu bringen, köpfte 

aber minimal vorbei. Zwei Minuten 

später verpasste Müller eine dicke Torchance, 

ebenso wie in der 81. Minute 

Lahm und 120 Sekunden später erneut 

Das letzte Wort hätten dann allerdings 

wieder die Deutschen haben 

können, und zwar Klose, der in der 

90. Minute nach Zuspiel von Lahm bei 

seinem Schuss aus zehn Metern das 

leerstehende Tor verfehlte. Nach den 

2010 – musste sich Deutschland diesmal 

also mit einem Remis begnügen. 

Das verflixte zweite Spiel 

Im Rückblick kann man allerdings 

froh sein, dass die Deutschen bei ih- 

Wohlgemerkt: Trainiert wird die USamerikanische 

Mannschaft von Löws 

gutem Bekannten Jürgen Klinsmann, 

mit dem er bei der WM 2006 gemeinsam 

das deutsche Nationalteam betreute. 

Müller dürfte für die Partie wieder 

blutenden Schläfe verließ. 

Ansicht alles gegeben und nachdem 

es in Rückstand geraten war, bewies 

es eine große Charakterstärke, indem 

es zum Angriff überging und ein verdientes 

Remis herbeiführte. Unsere 

Ausgangsposition in der Gruppe hat 

Wir werden aber natürlich alles tun, um 

das letzte Gruppenspiel gegen die USA 

zu gewinnen.“ 

Kwesi Appiah (Nationaltrainer Ghanas): 

„Meine Spieler haben bis in die letzten 

Sekunden dieser Begegnung wie 

schade, denn wir haben ja jetzt nur einen 

Punkt auf unserem Konto, so dass 

unsere Chancen, in die nächste WM- 

Runde zu kommen, gering sind. Trotzdem 

glaube ich fest daran, dass meine 

Spieler auch gegen Portugal alles dafür 

20 WM-Spielen 15 Tore geschossen, 

keine schlechte Leistung, aber das ist 

jetzt nicht das Wichtigste, sondern vielmehr 

unsere Begegnung mit den USA 

am nächsten Donnerstag.“ 

Ronaldo (Weltmeister 2002 mit der brasilianischen 

Nationalmannschaft): „Herz- 

Du jetzt bist. Ich wünsche Dir weiterhin 

eine schöne WM.“ 

Manuel Neuer (deutscher Torhüter): „Wir 

haben Ghana mit unseren Fehlern in 

der zweiten Linie und in der Abwehr 

immer wieder Geschenke gemacht, die 

sie auch nutzen konnten und dadurch 

nicht verloren haben. So etwas dürfen 

wir uns bei einer WM eigentlich nicht 

erlauben. Wir müssen vielmehr maximal 

konzentriert bleiben, auch nach einem 

Sieg, denn wir haben in diesem Turnier 

ja noch nichts erreicht.“ 

Kevin-Prince Boateng (Ghanas Spielmacher): 

„Wir hatten im Vorfeld geglaubt, 

dass wir in der Lage sind, den Favoriten 

zu besiegen. Schließlich aber freuen 

wir uns auch über das Remis. Es ist ein 

gerechter Ausgang, obwohl ja sowohl 

wir als auch die Deutschen viele Gelegenheiten 

gehabt haben, das Spiel zu 

gewinnen.“ 

Deutsche Welle (Deutschland): „Die 

alte Garde konnte das Spiel drehen, 

eine hervorragende Wahlentscheidung 

von Joachim Löw. Die Einwechslung 

Schweinsteigers brachte viel Ruhe und 

Kreativität und flößte der Mannschaft 

Mehrwerte und eine erhebliche Portion 

Optimismus ein. Klose wiederum 

kam auf den Rasen und gelangte blitzschnell 

genau dorthin, wo ein Stürmer 

Die Welt (Deutschland): „Die Spezialkräfte 

in den Personen von Klose 

und Schweinsteiger haben uns einen 

wertvollen Punkt gerettet. Es scheint 

dennoch, dass die Verteidigungslinie 

nicht so perfekt ist, wie es nach dem 

hohen Sieg im ersten Spiel der Gruppe 

G gegen Portugal den Anschein haben 

mochte. Uns sollte trotzdem in den noch 

kommenden Spielen nicht der Glaube 

an unsere Möglichkeiten und unser 

Können fehlen.“ 

Gazzetta dello Sport (Italien): „Was für 

eine Überraschung! Die Afrikaner lagen 

gegen den dreifachen Weltmeister sogar 

zeitweise in Führung und wer weiß, wie 

das Treffen ausgegangen wäre ohne den 

treffsicheren Stürmer von Lazio Rom 

Miroslav Klose. Übrigens: Auch nach 

den vielen Jahren und trotz seiner Knieprobleme 

hat der Torjägerinstinkt Miro 

auch dieses Mal nicht im Stich gelassen.“ 

Algemeen Dagblad (Niederlande): 

„Deutschland wieder runter auf dem 

Boden der Tatsachen. Das Spiel gegen 

Ghana hat gezeigt, dass das Team von 

Joachim Löw auch Schwachstellen hat.“ 


Statistik des Spiels: 

Deutschland – Ghana 2:2 (0:0) 

Tore: Goetze (51.), Klose (71.) – Ayew 

(54.), Gyan (63.) 

Deutschland: Neuer, J. Boateng (46. 

Mustafi), Mertesacker, Hummels, Höwedes, 

Lahm, Khedira (69. Schweinsteiger), 

Kroos, Özil, Götze (69. Klose), Müller. 

Ghana: Dauda, Afful, Boye, Mensah, 

Asamoah, Rabiu (78. Badu), Muntari, 

Atsu (72. Wakaso), A. Ayew, Gyan, K.-P. 

Boateng (52. J. Ayew). 

Zuschauer: 59.621. 

Schiedsrichter: Sandro Ricci (Brasilien) 

Gelbe Karten: Muntari (Ghana) 

USA – Portugal 2:2 (0:1) 

1. Deutschland ..........2...........4.............6:2 

2. USA........................2...........4.............4:3 

3. Ghana....................2...........1.............3:4 

4. Portugal ................2...........1.............2:6 

Letzte Gruppenspielserie (26. Juni)




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Wokół niemieckiego futbolu 






Kalas w Köln 

Czeski defensor londyńskiej FC Chelsea 

Tomas Kalas w najbliższym sezonie 

będzie piłkarzem 1.FC Köln, wiążąc się 

z „Geissbocke” roczną umową. 21-letni 

obrońca po wygaśnięciu umowy będzie 

musiał wrócić do ekipy „The Blues”, 

ponieważ do 1.FC Köln został jedynie 

wypożyczony, bo szkoleniowiec londyńczyków 

Jose Mourinho chce jedynie, by 

piłkarz ten ograł się i nabrał w Niemczech 

pewności siebie. Jeśli tak się stanie, 

twierdzi Jose Murinho, „wówczas włączę 

go do pierwszego zespołu FC Chelsea”. 

„Kanonierzy” chcą Martineza 

Londyński Arsenal jest poważnie 

zainteresowany kupnem z Bayernu 



München Javiego Martineza. Hiszpański 

rozgrywający w minionym sezonie nie 

zawsze znajdował miejsce w podstawowej 

jedenastce Bawarczyków, a nie jest 

tajemnicą, że chciałby odgrywać ważną 

rolę w klubie, dlatego rozgląda się za 

nowym pracodawcą. Od nowych rozgrywek 

ligowych może nim być Arsenal, 

którego trener Arsene Wenger wysoko 

ceni Hiszpana. Jest w stanie zaoferować 



za niego ok. 40 milionów euro! Szanse 

na pozyskanie tego piłkarza „kanonierzy” 

mają spore, ponieważ szkoleniowiec 

FCB Pep Guardiola nie upiera się, 

by reprezentant Hiszpanii pozostał na 

Saebener Strasse, ba, można odnieść 

wrażenie, że chce się go pozbyć. 

Z Köln do Lizbony? 

Yannick Gerhardt, który wraz z zakończeniem 

minionego sezonu awansował 

z 1.FC Köln do Bundesligi, w 

przyszłym sezonie może zostać piłkarzem 

Benfiki Lizbona, tak przynajmniej 

twierdzą portugalskie media. 20-letni 

reprezentant Niemiec do lat 20 w minionym 

sezonie 2. Bundesligi wystąpił w 23 

meczach „Geissbocke”, w których strzelił 

z najlepszych trenerów na świecie. Te Po około 18-miesięcznym pobycie w okazało się, że jest to zapalenie nerwów 

LARES: Niniejszy argumenty materiał powinny przekonać służy wyłącznie Marco PEC Zwolle do czytania. (Holandia) reprezentant Powielanie na wysokości w jakikolwiek odcinka lędźwiowego sposób w zabronione. 

Draxler zostaje 

do pozostania w naszym teamie”. Polski, 24-letni Mateusz Klich wraca do kręgosłupie. Na szczęście ostatni zabieg 


trzy gole i zapisał na swoim koncie cztery 

asysty. W minionym sezonie z kolei 

zdobył srebrny medal Fritza Waltera w 

kategorii U-19, uznając jedynie wyższość 

Matthiasa Gintera z SC Freiburg, który 

zresztą poleciał z niemiecką kadrą na 

mundial do Brazylii. Przypomnijmy, 

że wyróżnienie to przyznawane jest nad 

Renem najlepszym młodym graczom w 

trzech kategoriach wiekowych – U-19, 

U-18 i U-17. Jak informują sportowe 

media w Portugalii, Yannick Gerhardt 

przebywa obecnie w Lizbonie, gdzie negocjuje 

warunki kontraktu z „orłami”, a 

towarzyszy mu ojciec. 

Reus nadal w BVB 

O pozyskanie piłkarza Borussii Dortmund 

Marco Reusa stara się wiele potężnych 

europejskich klubów, między 

innymi Manchester United i FC Barcelona. 

Jednak w kontrakcie tego piłkarza 

widnieje klauzula, na mocy której może 

on zmienić klub, jeśli ktoś zapłaci za 

Wątpliwe, by władze Bayernu München „puściły” do innego klubu tej klasy piłkarza co Tony Kroos (z lewej). 

niego 35 milionów euro. Jednak dyrektor 

Borussii Dortmund Hans-Joachim 

Watzke przeciął wszelkie spekulacje dotyczące 

odejścia Reusa, mówiąc: „Marco 

Dlatego nigdzie się nie rusza i zrobimy 

wszystko, by grał w BVB jak najdłużej. 

A szanse na to, by został na Signal Iduna 

Park, są naprawdę duże, ponieważ 

bardzo identyfikuje się on z Borussią, a 

poza tym mamy silną drużynę i jednego 

Zwolnią Löwa? 

Jak informują niemieckie i włoskie 

media, selekcjoner reprezentacji Niemiec 

po mundialu w Brazylii może zostać 

zwolniony. W kontrakcie Joachima 

Löwa znajduje się rzekomo klauzula zezwalająca 

materiał Niemieckiemu służy Związkowi wyłącznie Pił- 

jednak do odbudował czytania. i stąd teraz Powielanie niemiecki Manchester w jakikolwiek United (MU) sposób w letnim zabronione. 

wypożyczony do PEC Zwolle. Tam się Robben celem MU 


ki Nożnej (DFB) na rezygnację z usług klub, mający prawo wykupu Polaka, z oknie transferowym chce sprowadzić 

LARES: Diese Materialien szkoleniowca sind bez lediglich wypłaty odszkodowa- 

zum Lesen tego skorzystał. bereitgestellt. Warto dodać, że Jegliche w mi- 

na Old Vervielfältigung Trafford skrzydłowego Bayernu ist strengstens untersagt. 

nia, jeśli ten nie osiągnie w Brazylii celu 

minimum, czyli awansu do półfinału. 

Jeśli zatem Joachim Löw nie zdoła tego 

dokonać, wówczas DFB ma prawo go 

zwolnić, a ponoć wśród związkowych 

działaczy nie brakuje głosów, że pod wo- 

LARES: Niniejszy dzą Löwa materiał Niemcy nie zdołają służy sięgnąć wyłącznie po Guendogan do czytania. po operacji Powielanie pojawiła w jakikolwiek się sensacyjna informacja sposób w zabronione. 

żadne z najcenniejszych trofeów, a jego Rozgrywający Borussii Dortmund, holenderskich mediach, że Arjen Robben 

Vervielfältigung może wrócić do swej ojczyzny, ist strengstens bo 

LARES: Diese Materialien pomysł sind na pracę lediglich z kadrą wyczerpuje zum się. Lesen 23-letni bereitgestellt. Ilkay Guendogan od Jegliche sierpnia 

untersagt. 

Dodatkowo selekcjoner zraził do siebie 

kilka „czołowych osób” w DFB przez 

powołanie na mistrzostwa w Brazylii zaledwie 

jednego napastnika – 36-letniego 

Miroslava Klosego, co uznaje się za błąd. 

Kontrakt Löwa wygasa w czerwcu 2016 

roku, a więc po zakończeniu mistrzostw 

doprowadził reprezentację Niemiec do 

wicemistrzostwa Europy (2008) i trzeciego 

miejsca na mistrzostwach świata 

(2010). 

Klich wraca do Bundesligi 

VfL Wolfsburg, do którego pierwszy raz 

trafił w czerwcu 2011 roku, kiedy przechodził 

z Cracovii. Wtedy jednak nie 

przebił się do pierwszej drużyny „wilków” 

i przez półtora roku był zawodnikiem 

rezerw, zimą 2013 roku został 

nionym sezonie Klich zagrał w 30 meczach 

ligi holenderskiej i z PEC Zwolle 

zdobył Puchar Holandii, a w polskiej 

kadrze narodowej wystąpił 9-krotnie, 

zdobywając jednego gola. 

2013 roku boryka się z bólami pleców 

i po przejściu w minionym tygodniu 

udanej operacji (w München) ma szansę 

Foto: Steindy (talk)/Wikipedia 

powrotu do treningów za mniej więcej 

kwartał. Tyle bowiem zdaniem lekarzy 

ma potrwać jego rehabilitacja. Należy 

jednak pamiętać, że Guendogan 


zostaje 

materiał 

w Dortmundzie! 

służy 

Chcemy, 

wyłącznie 

by stał Europy 

do 

we Francji. 

czytania. 

A przypomnijmy, 

Powielanie 

że przeszedł 

w jakikolwiek 

już wiele terapii i 

sposób 

żadna nie 

zabronione. 

się legendą naszego klubu, jak chociażby popularny „Jogi” przejął reprezentację przyniosła dotąd pozytywnych skutków, 

Beckenbauer dla Bayernu München. Niemiec w 2006 roku i od tamtej pory przez co zawodnik nie pojechał z repre- 


zentacją Niemiec na mistrzostwa świata 

do Brazylii. Powodem było to, że początkowo 

błędnie zdiagnozowano kontuzję, 

uznano, że problemem jest stłuczenie 

jednego z kręgów w kręgosłupie Guendogana, 

i dopiero po kilku badaniach 

był mało inwazyjny, a problem dobrze 

zdiagnozowany i tym razem należy być 

optymistą. Zresztą sam Ilkay Guendogan 

potwierdził, że jest na dobrej drodze 

do całkowitego wyleczenia. 

München Arjena Robbena – poinformował 

angielski dziennik „Daily Express”. 

Zdaniem dziennikarzy tej gazety włodarze 

MU są w stanie zapłacić Bawarczykom 

za reprezentanta Holandii nawet 

40 milionów funtów. Z drugiej strony 

pozyskać go planuje Ajax Amsterdam. 

Trudno jednak uwierzyć w to, że holenderski 

klub stać na transfer tej klasy 

piłkarza – że mógłby mu zagwarantować 

zarobki takie jakie ma w München lub 

może mieć w Manchesterze. Po prostu 

Ajax nie jest tak zamożnym klubem. 

Nadzieje jednak wzniecił sam zawodnik, 

który powiedział, że chciałby zakończyć 

swoją karierę w domu, czyli w 

Amsterdamie. Być może zatem stanie 

się to faktem, ale... po 2017 roku, kiedy 

wygaśnie kontrakt Arjena Robbena 

z Bayernem. A jak wiemy, z Saebener 

Strasse w München odchodzą tylko ci 

piłkarze, których sam Bayern nie chce, 

a Robbena akurat zamierza zatrzymać. 

Rozchwytywany Kroos 

Pomocnik monachijskiego Bayernu i 

reprezentacji Niemiec Toni Kroos jest 

rozchwytywany przez potężne europejskie 

kluby, takie jak Real Madryt, FC 

Chelsea Londyn czy Manchester United. 

Jednak najbardziej zdeterminowany w 

pozyskaniu Niemca jest szkoleniowiec 

FC Chelsea Jose Mourinho, pod naciskiem 

którego władze „The Blues” 

zapewniają, że są w stanie zagwarantować 

Kroosowi kontrakt w wysokości 

8,5 miliona euro za sezon na rękę, a 

umowa miałaby obowiązywać przez 5 

lat. Wydaje się jednak, że Bayern nie 

pozbędzie się łatwo swojego rozgrywającego. 

Bawarczycy zamierzają bowiem 

przedłużyć z nim umowę, która wygasa 

w przyszłym roku i... przygotowują dla 

niego znaczną podwyżkę. Jeśli jednak 

zawodnik nie dojdzie do porozumienia 

ze swoim obecnym pracodawcą, to ten 

nie będzie miał wyjścia i aby na nim zarobić, 

będzie musiał go sprzedać jeszcze 

podczas letniego okienka transferowego. 

Na ostateczną decyzję piłkarza trzeba 

będzie jeszcze poczekać, ponieważ 

rozmowy pomiędzy nim a klubami z 

München i Londynu zostały zawieszone 

na czas mistrzostw świata w Brazylii. 

20-letnią gwiazdę reprezentacji 

Niemiec i FC Schalke 04 Juliana Draxlera 

już w styczniu tego roku chciał 

sprowadzić do siebie Arsenal Londyn. 

Piłkarz jednak odmówił klubowi z północnego 

Londynu i ma zamiar to samo 

uczynić także latem – podają dobrze 

zorientowane angielskie media, gdyż 

zamierza jeszcze przez co najmniej rok 

bronić barw ekipy z Gelsenkirchen. Informacja 

ta jest kolejnym ciosem dla 

kibiców „kanionierów”, którzy tradycyjnie 

oczekują od klubowych władz w 

trakcie letniego okienka transferowego 

zakontraktowywania zdolnych piłkarzy. 

Wcześniej drużynie prowadzonej przez 

Arsene’a Wengera odmówił francuski 

obrońca Bacary Sagna, który wybrał 

Manchester City, a następnie Hiszpan 

Cesc Fabregas, który z FC Barcelona 

przeniesie się do londyńskiego rywala 

Arsenalu, FC Chelsea. 


F1: GP Austrii: LARES: Szanse Vettela Niniejszy nikną materiał w oczachsłuży wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


Przywrócony porządek z Rosbergiem na czele! 

Po jednorazowej randce w Kanadzie z pierwszym stopniem podium przez 

przedstawiciela kierowców innych niż kierowcy Mercedesa – Daniela 

Ricciardo, tym razem nawet fakt startu z pierwszej linii obu bolidów 

moment zjazdu na pierwszy pit-stop 

pozwolił mu na znalezienie się przed 

obiema maszynami Williamsa, a podczas 

27. rundy wyprzedził Pereza, który 


Williamsa 

materiał 

na torze 

służy 

Red Bull 

wyłącznie 

Ring nie zapobiegł 

do czytania. 

dubletowi Mercedesa 

Powielanie 

jeszcze 

w 

nie 

jakikolwiek 

zjeżdżał do alei serwisowej, 


zostając liderem i do mety nie dał sobie 

LARES: Diese Materialien z Nico sind Rosbergiem lediglich na czele. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Za to w inauguracyjnym domowym 

wyścigu skromne cztery oczka u 

siebie po 40 pkt w Kanadzie oznaczają 

klęskę ekipy Red Bulla. Przed odbudową 

dokonaną przez nowego właściciela 

toru – właśnie koncern Red Bulla, ataku na Gutierreza team ostatecznie Alonso i znalazł się za kolegą z zespołu, 

LARES: Niniejszy obiekt materiał nosił nazwę A1-Ring, służy w ostatnich wyłącznie postanowił do czytania. wycofać go z Powielanie zawodów. po pierwszej w jakikolwiek zmianie opon wyprzedził sposób zabronione. 

zawodach na nim w 2003 r. triumfo- 

Choć do końca sezonu jeszcze dalej niż Massę, a w czasie drugiej tury wizyt w 


wał Michael Schumacher, odbywający 

obecnie rehabilitację po wybudzeniu 

ze śpiączki. W Spielbergu (to nie zbieg 

okoliczności – właśnie stąd wywodzi 

się nazwisko rodowe słynnego amerykańskiego 

reżysera Stevena Spielberga) 

Sebastian Vettel zaliczył tragiczny week- 

czasowej utracie mocy w silniku spadł 

na ostatnie miejsce ze stratą okrążenia. 

Wprawdzie uczestniczył w wyścigu 

jeszcze przez 35 okrążeń, ale po uszkodzeniu 

przedniego skrzydła w czasie 

bliżej (11 wyścigów), to jednak coraz 

trudniej uwierzyć w szczęśliwą obronę 

tytułu. 6 lipca czas na tor Silverstone i 

GP Wielkiej Brytanii. 

1. Nico Rosberg (Mercedes) – 1:27:54,976 

(2. pit-stopy) – szósty sukces w karierze, 

w tym sezonie nie zszedł dotąd poniżej 

tego miana już odebrać. 

2. Lewis Hamilton (Mercedes) +1,932 

(2) – po wpadce w kwalifikacjach, 

zaliczył znakomity start z 9. miejsca, 

dający awans o cztery pozycje, do tego 

pod koniec pierwszej rundy wyprzedził 

boksie wywalczył 2. lokatę; przez resztę 

zawodów nie znalazł się na tyle blisko 

Rosberga, by móc podjąć skuteczną 

walkę o zwycięstwo. 

3. Valtteri Bottas (Williams) +8,172 (2) 

– pierwszy raz na pudle po starcie z 2. 

pola; po wyjeździe z pierwszego posto- 

4. Felipe Massa (Williams) +17,358 (2) 

– lokata poza podium przyniosła mały 

niedosyt, biorąc pod uwagę ruszanie z 

pole position i początkową obronę prowadzenia; 

po pierwszej zmianie ogumienia 

spadł jednak za oba Mercedesy 

i Bottasa. 

5. Fernando Alonso (Ferrari) +18,553 (2) 

– wykonał maksimum możliwego; na 

pociechę w tegorocznych zawodach w 

zespołowej rywalizacji prowadzi z Raikkonenem 

8:0. 

6. Sergio Perez (Force India) +28,546 (2) 

8. Daniel Ricciardo (Red Bull) +43,522 (2) 

9. Nico Hülkenberg (Force India) +44,137 (2) 

Witold Wolak 

4. F. Alonso – 79 

LARES: Niniejszy end. Nie materiał dość, że ruszał służy z 12. wyłącznie pola, to 2. lokaty! do (1. czytania. miejsce – 3, 2–5); Powielanie zaczynał ju znalazł w jakikolwiek się przed Massą, sposób jednak za zabronione. 

rywalizacja z konkurencją ograniczyła z 3. pola i nawet wyprzedził Bottasa, jednak 

Fin bereitgestellt. skutecznie skontrował; właściwy Jegliche utrzymać Vervielfältigung miejsca przed Hamiltonem. ist strengstens N. Hülkenberg untersagt. 

– 

Rosbergiem, nie był również w stanie 

5. S. Vettel – 60 

LARES: Diese Materialien się do skromnych sind lediglich dwóch rund, zum gdy po Lesen 59 

Triumfator GP Austrii – Nico Rosberg Foto: Mario/Wikipedia 

Klasyfikacja kierowców po 8 wyścigach 

1. N. Rosberg – 165 pkt 

2. L. Hamilton – 136 

3. D. Ricciardo – 83




16 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Allerlei bereitgestellt. Różności Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Der Maulwurf Gwarek buddelt sich quer 

durchs Land und berichtet von seinen Abenteuern 

27. Juni – 3. Juli 2014 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Gras untersagt. 

Heute spielt er mit historischem Holzspielzeug 

Wusstet Ihr, dass man bereits im 16. Jahrhundert Holzspielzeug 

Thüringer Wald oder im Erzgebirge – hier wurde vorwiegend Holzspielzeug 

hergestellt. Berchtesgaden, Oberammergau (beides in Bayern) und 

das Grödnertal (Südtirol) sind berühmt für geschnitzte und bemalte Tiere, 

Figuren, Puppen und Hampelmänner. Im gesamten Erzgebirge wurde in 

Hausmanufakturen geschnitzt und gedrechselt. Hier entstanden ganze 


Holz-Pferdchen 

w jakikolwiek 

gehören bis heute zum Lieblingsspielzeug 

vor allem von Mädchen. Foto: Klaudia Kandzia 

gewerblich hergestellt hat? Vor allem dort, wo es viele Wälder gab 


LARES: und damit Diese auch Materialien viel Holz zur Verfügung sind lediglich stand. In den zum Alpen, Lesen dem bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 



Serien von Tieren für die beliebten Archen und Bauernhöfe. 

Wer erfahren möchte, womit Kinder früher gerne spielten, kann an 

einem Workshop für Kinder im Museum des Oppelner Landes (Muzeum 

Śląska Opolskiego) in Oppeln am 29. Juni um 12:00 Uhr oder um 14:00 Uhr 

teilnehmen. Izabela Jasińska 

erklärt anhand historischer Arche, die, -n – arka 

Exponate wie sich das Spielzeug 

von damals entwickelt gewerblich – w ramach 

geschnitzt – rzeźbiony 

działalności 

LARES: Niniejszy gospodarczej, materiał na sprzedaż służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

jetzt richtige Weltmeister. 

Hampelmann, der, -männer – pajac 


hat. Die Teilnahmegebühr 

beträgt 7 PLN. 

Pinnwand 

QQDürr gegen Raab: Eigentlich sollte es 

LARES: Niniejszy QQHochzeit: TV-Moderatorin und Backmateriał 

służy wyłącznie QQKein Vergewaltigungsopfer: Kurven-Star 

Gina-Lisa Lohfink soll zwei Männer Christoph Waltz darf sich neben seinem 

do czytania. Powielanie QQStern bekommen: Schauspieler 

ein witziger TV-Auftritt werden, doch durch 

w jakikolwiek sposób zabronione. Q 

Queen Enie van de Meiklokjes ist vom Markt! 

einen Unfall veränderte sich für Schauspieler Am Sonnabend, den 14. Juni, hat die 39-Jäh- 

zu Unrecht der Vergewaltigung beschuldigt Oscar bald über eine weitere Auszeichnung 


LARES: Niniejszy enkirche) materiał das Jawort. służy Die gebürtige wyłącznie Potsdamerin 

trat in einem weißen Spitzenkleid 

verlesen, die mit dem „Stern” ausgezeichnet 

do czytania. Powielanie nerstag, w dem jakikolwiek 19. Juni, insgesamt sposób 30 Namen zabronione. 

LARES: Diese Materialien von Star-Designerin sind lediglich Lena Hoschek zum vor den Lesen bereitgestellt. Jegliche werden. Vervielfältigung Neben Waltz werden unter anderem ist strengstens untersagt. 

Stephen Dürr das ganze Leben. Beim Training 

zum „TV-Total Turmspringen” schlug der ehemalige 

„Unter Uns”-Schauspieler nach einem 

Sprung vom Drei-Meter-Brett ungünstig auf 

und kam schwer verletzt ins Krankenhaus. 

Daraufhin zeigte er die Gesellschafter der 

Produktionsfirma „Brainpool” an. „Die Herren 

von ,Brainpool‘ haben sich nach dem Unfall 

um eigene Schadensbegrenzung gekümmert 

und nicht ernsthaft um meine Gesundheit. 

Ich gehe davon aus, dass mir zuvor notwendige 

Trainingsmöglichkeiten verwehrt wurden. 

Das Gefährdungspotenzial bei dieser 

Sportart Turmspringen wurde mir nicht dargelegt”, 

resümiert Dürr heute bitter. Eine 

Entschuldigung seitens Stefan Raab blieb 

begann. Der Charakter des Schurken dominierte 

lange Zeit sein Image. Mittlerweile ist ihm 

aber eine Rolle ganz besonders wichtig: Die 

des Großvaters. Darin ist der Filmstar nämlich 

noch nicht so geübt. „Ich muss das Opa-Sein 

noch lernen, die Rolle ist immer noch unge- 

LARES: Niniejszy wöhnlich materiał für mich”, gibt służy Adorf zu. wyłącznie Verdächtigungen do czytania. ermittelt. Powielanie viel Abstand w jakikolwiek möchte ich da nicht lassen.” sposób Mögliche.” zabronione. 


angeblich auch aus. 


Usługi 

Zakład 

Pogrzebowe Pogrzebowy 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek Sprowadzaniesposób zabronione. przewozy 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung zmarłych z zagranicy ist strengstens zagraniczne untersagt. zwłok 

Załatwianie formalności z całej Europy 

Opieka nad grobami tel. 602 376 845 

Oferujemy: 

Ozimek, Schodnia Nowa, 

Zdzieszowice: tel. 77 484 41 76 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w www.machnik.ozimek.pl 

jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Tel./fax: (077) 46−52−456 ist strengstens untersagt. 

zaprasza do odwiedzania strony internetowej 




Impressum / Stopka redakcyjna 

Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung 

des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie 

des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. 

Nakład/Auflage: 5850 

Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela Mokrzycka, sw@wochenblatt. Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela Mokrzycka, sw@wochenblatt.pl. 

Sprzedaż, marketing: Agnieszka Szotka, a.szotka@wochenblatt.pl. 


Kontakt: 

w 

Biuro redakcji/Redaktionsbüro: 

jakikolwiek 

tel./faks +48 

sposób 

77 45 46 556 

zabronione. 

pl. Vertrieb, Marketing: Agnieszka Szotka, a.szotka@wochenblatt.pl. 

Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA, 

Homepage: www.wochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß 

Strona internetowa: www.wochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00 

zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. 


Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji 

i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą) 

Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec. 

Foto: www.promiflash.de 

rige ihren Freund Tobias Staerbo (28) in Kopenhagen 

geheiratet. Seit über vier Jahren 

sind Enie und der Musiker ein Paar. Und nun 

gaben sich die „Sweet & Easy”-Moderatorin 

und der Keyboarder der Sängerin Aura Dione 

in der Kopenhagener For Frue Kirke (Frau- 

Traualtar, rote Pumps und Fascinator rundeten 

den Look der strahlenden Braut ab. „Wir sind 

sehr glücklich”, schwärmte Enie nach ihrer 

romantischen Traumhochzeit gegenüber der 

„Bild”-Zeitung. 

Redaktionsanschrift: ul. Powstańców Śl. 25, 45-086 Opole, E-Mail: sw@ 

wochenblatt.pl. Chefredakteur: Till Scholtz-Knobloch, Redaktion: Anna 

Durecka: „UNIversum“, „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, 

„Wirtschaft“; Juliane Preiß (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia 

Kandzia: „Kirche und Gesellschaft”, „UNIversum”. Übersetzung: Andrzej 

Szypulski, Andżelika Dobrzańska. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof 

haben. Die Staatsanwaltschaft Berlin hat 

bereits die Ermittlungen aufgenommen. 

Hintergrund: Im Sommer 2012 tauchte ein 

Handyvideo auf, in dem Gina-Lisa beim Sex 

QQNoch ein Baby: Zwar ist die Tochter von 

mit zwei Männern zu sehen ist. Nach der Rocco Stark Amelia erst ein Jahr alt, dennoch 

LARES: Niniejszy QQNeue materiał Rolle: 60 służy Jahre ist es wyłącznie her, dass Veröffentlichung do czytania. erstattete die Powielanie Blondine Anzeige 

wegen Vergewaltigung, sexueller Nöti- 

Sohn von Uwe Ochsenknecht bald weiteren 

wünscht w sich jakikolwiek der Gelegenheitsschauspieler sposób und zabronione. 

Mario Adorf seine Karriere als Filmschauspieler 


gung und widerrechtlicher Verbreitung des 

Videos. Die Männer sollen sie angeblich mit 

K.O.-Tropfen betäubt haben. Die Ermittler sind 

jedoch zu dem Schluss gekommen, dass diese 

Vorwürfe nicht stimmen. Nun wird im 

Gegenzug gegen Gina-Lisa wegen falschen 

Adres redakcji: ul. Powstańców Śląskich 25, 45-086 Opole, e-mail: 

sw@wochenblatt.pl. Redaktor naczelny: Till Scholtz-Knobloch. Redakcja: 

Anna Durecka – „UNIversum”, „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, 

„Gospodarka”; Juliane Preiß (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”; 

Klaudia Kandzia – „Kościół i społeczeństwo”, „UNIversum”. Tłumaczenia: 

Andrzej Szypulski, Andżelika Dobrzańska. Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof 

7916 

Foto: Marcella Benito 

Konzept: Klaudia Kandzia 

freuen. Der 57-jährige „Django Unchained”- 

Schauspieler wird neben anderen Künstlern 

wie „Harry Potter”-Star Daniel Radcliffe und 

Sänger Pitbull im nächsten Jahr einen Stern in 

Hollywood bekommen, wie das Portal „Variety” 

berichtet. Das zuständige Komitee hat am Don- 

„Anchorman“-Legende Will Ferrell, der „Harry 

Potter“-Darsteller Daniel Radcliffe und „Big 

Bang Theory“-Genie Jim Parsons geehrt. 

Nachwuchs. Diesmal mit der neuen Freundin 

Nicole. „Prinzipiell glaub ich schon, dass Nicole 

relativ bald auch Kinder möchte, könnt’ ich 

mir vorstellen. Darüber gesprochen haben wir 

natürlich auch. Prinzipiell ist es ja auch so, dass 

ich schon eine wundervolle Tochter habe, zu 

Machnik N. 


www.wochenblatt.pl 

7709 

Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o., 

ul. Powstańców Śl. 25, 45-086 Opole. Nr indeksu 368202. 

Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko 

Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska 

1765 

Großer Aufruhr im Stuttgarter 

Stadtteil Zuffenhausen. Vor den 

Augen verblüffter Passanten reißen 

mehrere Polizisten Pflanzen aus den 

Blumenbeeten. Bei dem Unkraut 

soll es sich nämlich um Marihuana 

handeln! Zuvor haben einige 

„besorgte Bürger“ bei der Polizei 

angerufen, eine Polizeistreife prüfte 

den Verdacht und meldete: „Die 

Pflanzen sehen aus wie Cannabis 

und riechen auch so.“ Einsatzbefehl: 

alles soll rausgerissen werden. Doch 

das vermeintlich illegale Gras war in 

Wahrheit Unkraut. Polizeisprecher 

Schmidberger: „Nach Rücksprache 

mit dem Gartenamt erfuhren wir, 

dass die Stadt es angepflanzt hatte.“ 

Fazit: Polizisten brauchen wohl eine 

Schulung in Sachen Marihuana. 

Aber im Unkraut jäten sind sie schon 

Gogolin: tel. 77 466 62 60 

Anna Durecka 

Q Miserable Köchin: Eigentlich ist Collien 

Ulmen-Fernandes nicht gerade dafür 

bekannt, eine verwöhnte Diva zu sein, doch 

einen Luxus gönnt sich die Schauspielerin und 

Moderatorin: Während die meisten ihrer Kollegen 

bei Dreharbeiten in einer Produktionswohnung 

selbst den Kochlöffel schwingen, 

macht sie es sich lieber im Hotel gemütlich 

und genießt den Roomservice. Warum? Die 

Ehefrau von Christian Ulmen kann nicht wirklich 

kochen! „Ich weiß, dass das, was ich beim 

Roomservice bestelle, definitiv besser 

schmeckt, als das, was ich selbst kochen kann”, 

gestand sie. Und was lässt sich die Schauspielerin 

dann Leckeres aufs Zimmer bringen? 

„Reis mit Curry, oder aber Spaghetti Bolognese, 

weil Hotels das in der Regel wunderbar 

hinbekommen. Aber auch mal ein Steak mit 

Kartoffeln und Salat. Ich esse wirklich alles 

adur 

Krapkowice - Otmęt: tel. 77 446 60 66 

www.konefal.pl iSO 9001 

Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000 

0005 7800 0577 

Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090 

2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP. 

Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die 

Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. 

Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie 

prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie 

Foto: max 

7875

WOCHENBLATT.pl - Zeitung der Deutschen in Polen Zug abgefahren? (Vorschau)

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Template löschen?

Als Template speichern?