Der Bayerwald - Bayerischer Wald Verein
Der Bayerwald - Bayerischer Wald Verein
Der Bayerwald - Bayerischer Wald Verein
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
Ausgabe 4/2009 <strong>Der</strong> <strong>Bayerwald</strong> Seite 21<br />
Stoa mit de Hohlkellns, Fasn und Profile. Des<br />
oiß habms aus de großn, rohen Granitblöck<br />
außergarbat mit Handschlegl, Stockhammer,<br />
Spitz- und Schlogeisn. Oiß mit de Händ, ohne<br />
Maschinen, de hods ja no net gebm damois.<br />
Trotz dera schwarn Arbat is da Verdienst<br />
weng gwen. „Vej Arbat, weng Brot“, is da<br />
Spruch von de Stoametzn gwen. Ausgmerglte<br />
Manner warns, von dene koana a Gramm<br />
Fett z vej auf de Rippn ghod hod. Ja, schwar<br />
habms garbat und doch mit so vej Feingfühl,<br />
daß s jedn Millimeter gspürt habm, der no<br />
weg hod müaßn, wenns mit da schwarn, daschundna<br />
Händ übern Stoa gfohrn hand.<br />
A guats Augnmaß hoda braucht, da Stoametz,<br />
schiagln hoda net derfa. „Schau an Stoa o“,<br />
sogt da Moasta zum Lehrbuam, „ob der grad<br />
oder windisch is!“ Da Lehrbua, der des no nia<br />
do hod, zwickt oa Augn zua, so wiar as von de<br />
andern gshegn hod. „Iatz sog scho, wo trogts<br />
di hi?“ Möcht da Moaster wissn.<br />
„In d Bretterwand aufe“, moant da Lehrbua,<br />
weil er net gwißt hod, um wos s geht und<br />
weil er beim Durchschaun d Bretterwand von<br />
da Stoametzhüttn gsehgn hod. Dann hodsn<br />
wirklich aufetrogn, weil eahrm da Moasta a<br />
sechane Fotzn gebm hod, daßs na zuaregloant<br />
hod auf d Bretterwand.<br />
Hand rauhe Sitten gwen damois. Aber de<br />
Schinderei is no zweng gwen für de Buam.<br />
Bruchstoana habms lodn müaßn, de schwarn<br />
Bruchstoa aufn Lastwogn aufehebm. Do hod<br />
oft oana gmoant, dadrucka dansn, oder es<br />
reißt eahrm d Arm von de Schultern außa.<br />
Kniafalen hands gwen de Lehrbuam, mit 15,<br />
16 Johr, net groß und stark wia heit. S guate<br />
Essn is eah obganga.<br />
D Stoametzn habm an Akkordlohn ghod.<br />
Wenn d Hitz und da Staub in da Stoametzhüttn<br />
gar nimmer zum Dapacka warn, habms<br />
an Lehrbuam in d Kantine gschickt um a Neunerl<br />
und dann is „kodat“ wordn. S Neunerl<br />
is a neun Liter Fassl Bier gwen und „kodan“<br />
hoaßt, daß a se zsammgsitzt, des Bier trunka<br />
und vej gschmazt und Gaude gmocht habm.<br />
Jeder Stoametz hod sein Spitznam ghod und<br />
de hand gwiß beim Kodan audenkt wordn. Da<br />
Benedikt is da Berbendikl gwen, da Kekeis<br />
da Bombadon, weil a den aa gspuid hod, da<br />
Feldzügler da Müller Xav, hod oiwei vom<br />
Feldzug erzählt. An Marmalad-Sepp hods<br />
gebm, der grod Marmaladbrot dabeighod<br />
hod, da Gnonhefa-Sepp, der recht gsprocha<br />
hod, daß sei Frau so vej Gnon im Hefa drin<br />
hod (Gnon hand Knödl). An Dätschn-Sepp<br />
und an Dätschn-Boetl eahra Muatter hod<br />
an Hoabadätsche gmocht und koan Hoabadatsche.<br />
Wenn da Hubbalu an schwarn Stoa<br />
ghobm hod, hoda hub gsogt und wenn der<br />
Stoa drobm gwen is, erleichtert balu. In Stoa<br />
habm d Stoametzn Löcher eighaut, wo da Kei<br />
(Keil) oder, wia s no gsogt habmd, s „Mandl“<br />
eikimmt. Auf des habm s draufgschlogn und<br />
an Stoa damit gspoitn oder brocha. Is des<br />
Loch z kloa gwen, hods beim Draufhaun<br />
„pfitsch“ do und an Kei außaghaut. Weil des<br />
oan recht oft passiert is, habmsn Pfitschal<br />
gnennt. Vom Kodan kimmt am End, daß s<br />
ghoaßn hod, Stoametzn saufan. Na, ja, es<br />
hand scho oa dabei gwen, de gsuffa habm,<br />
aber gwiß net olle. Und iss eah zum Verdenka<br />
gwen, bei dera Hitz, dem Staub, der Schinderei,<br />
da Not und dem Hunger?<br />
De Manner habm Kraft braucht, de se hoit<br />
da oane oder andere beim Bier gholt hod.<br />
Wiavej wolltn mitm Trinka d Not und s Elend<br />
oweschwoabm?<br />
I frog mi grad, warum heit so vej trunka wird?<br />
Brauch ma an Alkohol aa zwegst da Not, an<br />
Elend und daß ma a Kraft kriagn?<br />
Trotzdem, daß s in Deutschland so schene<br />
Bautn gibt ausm Mettner Granit, is staad<br />
wordn in de Stoabrüch um Mettn. A Tradition<br />
is z End gana. Schad! Iatz waar ja mit de<br />
Maschinen d Schinderei nimmer gar so groß.<br />
Aber leider ghört s Mettner Stoametzgewerbe<br />
da Vergangenheit o.