Leseprobe: Friedjung Jüttner: Nimm dein Schicksal in die eigene Hand!
- Keine Tags gefunden...
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
4<br />
Zur Reihe «VERSUS kompakt»<br />
Die Bücher der Reihe «VERSUS kompakt» richten sich an alle, <strong>die</strong><br />
sich mit ger<strong>in</strong>gem Zeit- und Arbeitsaufwand gründlich <strong>in</strong> e<strong>in</strong> Thema<br />
e<strong>in</strong>lesen und das erworbene Wissen sofort umsetzen möchten. Das<br />
neue Format bietet gesichertes Fachwissen, von Experten geschrieben,<br />
auf knappem Raum und <strong>in</strong> gut verständlicher Sprache, mit zahlreichen<br />
Querverweisen, Anwendungsbeispielen und Praxistipps.<br />
Die e<strong>in</strong>zelnen Bände setzen sich grundsätzlich aus drei Teilen zusammen:<br />
Der erste Teil enthält e<strong>in</strong>e E<strong>in</strong>führung, <strong>die</strong> e<strong>in</strong>en Überblick über<br />
<strong>die</strong> wichtigsten Fragen und Probleme des Gesamtthemas geben<br />
soll. Zahlreiche Querverweise auf <strong>die</strong> Stichwörter im zweiten<br />
Teil erleichtern <strong>die</strong> Orientierung und geben Ihnen <strong>die</strong> Möglichkeit,<br />
zu e<strong>in</strong>zelnen Themen und Sachverhalten <strong>die</strong> vertiefenden<br />
Informationen rasch und e<strong>in</strong>fach zu f<strong>in</strong>den.<br />
Im zweiten Teil werden e<strong>in</strong>zelne Themen, Modelle und Instrumente<br />
vertieft behandelt und mit Beispielen und Praxistipps veranschaulicht.<br />
Die e<strong>in</strong>zelnen Stichwörter s<strong>in</strong>d alphabetisch geordnet<br />
und werden jeweils auf e<strong>in</strong>er Doppelseite erläutert. Hier<br />
helfen Ihnen <strong>die</strong> Querverweise dabei, <strong>die</strong> e<strong>in</strong>zelnen Stichwörter<br />
zu vernetzen.<br />
E<strong>in</strong> dritter Teil enthält Fallstu<strong>die</strong>n oder Beispiele.<br />
Auf der Website zur Buchreihe (www.versus-kompakt.ch) können<br />
Sie Formulare und Checklisten abrufen, downloaden und ausdrucken,<br />
um sie <strong>in</strong> der Praxis verwenden zu können.<br />
Folgende Symbole helfen Ihnen, sich im Buch zurechtzuf<strong>in</strong>den:<br />
Bei der Lupe f<strong>in</strong>den Sie vertiefende Texte. Dies können Beispiele,<br />
Exkurse, Regeln, Übungen oder Interviews se<strong>in</strong>.<br />
Bei der Glühbirne f<strong>in</strong>den Sie Praxistipps, <strong>die</strong> Ihnen dabei helfen,<br />
das Gelesene umzusetzen.<br />
Beim aufgeschlagenen Buch f<strong>in</strong>den Sie weiterführende Literaturtipps<br />
und -empfehlungen.<br />
VERSUS kompakt
5<br />
Was erwartet Sie <strong>in</strong> <strong>die</strong>sem Buch?<br />
Es gibt sicher auch Naturtalente im Umgang mit den Mitmenschen.<br />
In der Regel aber tun wir gut daran, <strong>die</strong>sen unseren Umgang etwas<br />
zu überdenken. Dabei kann <strong>die</strong> Psychologie oder <strong>die</strong>ses Buch e<strong>in</strong>e<br />
Hilfe se<strong>in</strong>.<br />
Zuerst wird <strong>die</strong> Psychologie allgeme<strong>in</strong> vorgestellt. Dabei wird<br />
deutlich, dass es <strong>die</strong> Psychologie als e<strong>in</strong>heitliche Theorie eigentlich<br />
gar nicht gibt. Es gibt deren viele.<br />
Darum habe ich e<strong>in</strong>e Wahl getroffen und mich auf e<strong>in</strong>e Theorie<br />
beschränkt: <strong>die</strong> <strong>Schicksal</strong>spsychologie. Das hat zwei Gründe. Zunächst<br />
ist mir <strong>die</strong>se Theorie vertraut und bei me<strong>in</strong>er Arbeit als Psychotherapeut<br />
sehr hilfreich. Sodann handelt es sich um e<strong>in</strong>e Psychologie,<br />
<strong>die</strong> relativ wenig bekannt ist. Von Freud und Jung haben<br />
schon <strong>die</strong> meisten etwas gehört oder gar gelesen. Aber von Leopold<br />
Szondi, dem Begründer der <strong>Schicksal</strong>sanalyse, meistens nicht. Sie<br />
f<strong>in</strong>den hier also Ideen und Methoden, <strong>die</strong> Ihnen vermutlich neu s<strong>in</strong>d.<br />
Es geht <strong>in</strong> <strong>die</strong>sem Buch um Fragen wie: Was hat <strong>Schicksal</strong> mit<br />
Psychologie zu tun? Welchen Stellenwert hat <strong>die</strong> Wahl <strong>in</strong> Ihrem<br />
Leben?<br />
Wussten Sie, dass Ihre Wahlen von heute unter Umständen mit<br />
Menschen aus Ihrer Familie zu tun haben, <strong>die</strong> lange vor Ihnen gelebt<br />
und <strong>die</strong> Sie gar nicht gekannt haben? Die <strong>Schicksal</strong>spsychologie behauptet<br />
auch, dass wir E<strong>in</strong>fluss nehmen können auf unser <strong>Schicksal</strong>.<br />
Wie das möglich ist, das wird hier erklärt.<br />
Dieses Buch will Menschen helfen, ihre Aufgaben besser zu bewerkstelligen.<br />
Der Weg dazu führt aber zunächst über e<strong>in</strong> gutes<br />
Selbstmanagement. Und das dürfte für uns alle, nicht nur für Manager<br />
nützlich se<strong>in</strong>. In erster L<strong>in</strong>ie will <strong>die</strong>ses Buch nicht Wissen oder<br />
e<strong>in</strong>e bestimmte Sicht vom Menschen, sondern E<strong>in</strong>sicht vermitteln.<br />
Es möchte se<strong>in</strong>e Leser<strong>in</strong>nen und Leser befähigen, mit sich und anderen<br />
besser umzugehen. Darum werden am Schluss auch Übungen<br />
angeboten, <strong>die</strong> man «tun oder lassen» kann. Sie selbst entscheiden,<br />
ob Sie sich darauf e<strong>in</strong>lassen wollen. Oder mit den Worten der<br />
<strong>Schicksal</strong>spsychologie: «Wahl macht <strong>Schicksal</strong>.»<br />
Zürich, im März 2012<br />
<strong>Friedjung</strong> <strong>Jüttner</strong><br />
<strong>Friedjung</strong> <strong>Jüttner</strong> Kle<strong>in</strong>e Psychologie · Vorwort
6<br />
Inhaltsverzeichnis<br />
Kle<strong>in</strong>e Psychologie im Überblick<br />
1 Was hat <strong>Schicksal</strong> mit Psychologie zu tun? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10<br />
1.1 Was ist Psychologie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11<br />
1.2 Was ist Tiefenpsychologie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14<br />
2 <strong>Schicksal</strong> – was geht Sie das an? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15<br />
2.1 Das <strong>Schicksal</strong> von Nicolas Hayek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16<br />
2.2 <strong>Schicksal</strong> – Se<strong>in</strong> und Werden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22<br />
3 Was uns bewegt und antreibt: Unsere seelischen Kräfte . . . . . . 24<br />
3.1 Das Bedürfnissystem – Ordnung <strong>in</strong> der Vielfalt . . . . . . . . . . . 25<br />
3.2 Reduktion und Amplifikation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31<br />
3.3 Das Bedürfnissystem – e<strong>in</strong>e durchdachte Ordnung . . . . . . . 32<br />
3.4 Auf der Suche nach dem <strong>eigene</strong>n <strong>Schicksal</strong> . . . . . . . . . . . . . 36<br />
4 Welchen E<strong>in</strong>fluss hat Ihre Familie auf Sie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
4.1 Die DNA als e<strong>in</strong>gefrorene Zeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
4.2 E<strong>in</strong> Genogramm und was es alles verrät . . . . . . . . . . . . . . . . . 38<br />
4.3 Wie steht’s um Ihre Ahnen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39<br />
5 Wie managen Sie sich selbst? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
5.1 Das physische Ich – Ihre existentiellen Grundfähigkeiten . . 43<br />
5.2 Haben und Se<strong>in</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
5.3 Haben oder Se<strong>in</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47<br />
5.4 Das metaphysische Ich – Ihre persönliche Machtzentrale . 48<br />
5.5 Was me<strong>in</strong>t Innen und Außen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52<br />
5.6 Das ganzheitliche Ich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56<br />
Kle<strong>in</strong>e Psychologie von A bis Z<br />
Abwehrmechanismen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66<br />
Adler, Alfred . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68<br />
Ahnenträume . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70<br />
Berufs- und Hobbywahl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72<br />
Diszipl<strong>in</strong>en der Psychologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74<br />
Freud, Sigmund . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76<br />
Gefühle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78<br />
Gen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80<br />
VERSUS kompakt
7<br />
Genetik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Genogramm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84<br />
Genotropismus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Ich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88<br />
Jung, Carl Gustav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90<br />
Ka<strong>in</strong> und Abel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92<br />
Kontakt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94<br />
Körper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96<br />
Krankheiten, seelische . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98<br />
Krankheitswahl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100<br />
Menschwerdung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102<br />
Partner- und Freundeswahl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104<br />
<strong>Schicksal</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106<br />
<strong>Schicksal</strong>sanalyse oder <strong>Schicksal</strong>spsychologie . . . . . . . . . . . . . . . . . 108<br />
Schlüsselerlebnisse Szondis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110<br />
Szondi, Leopold . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112<br />
Tiefenpsychologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114<br />
Unbewusstes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116<br />
Unbewusstes, familiäres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118<br />
Wahl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120<br />
Zum Tun und Lassen<br />
Übung 1: Welche Grundbedürfnisse bevorzugen Sie? . . . . . . . . . . . . 124<br />
Übung 2: Wie wählt Ihre Familie?<br />
Welche Ihrer «Ahnen» haben das Sagen? . . . . . . . . . . . . . 126<br />
Übung 3: Welches s<strong>in</strong>d Ihre Ich-Stärken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128<br />
Übung 4: Haben und Se<strong>in</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130<br />
Übung 5: Wie steht es um Ihr <strong>Schicksal</strong>? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132<br />
Übung 6: Wie steht es um Ihre Menschwerdung? . . . . . . . . . . . . . . . 134<br />
Literatur und Bildnachweis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136<br />
Stichwortverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140<br />
Der Autor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144<br />
<strong>Friedjung</strong> <strong>Jüttner</strong> Kle<strong>in</strong>e Psychologie
140<br />
Stichwortverzeichnis<br />
Abel und Ka<strong>in</strong> . . . . . . . . . . . . . . 92, 92<br />
Abwehrmechanismen . . . . . . . . 34, 66<br />
Achtsamkeit . . . . . . 61, 103, 134–135<br />
adaptives Unbewusstes . . . . . . 87, 105<br />
Adler, Alfred . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68<br />
Ahnen . . . . . . . . . . . . . . . 39, 120, 126<br />
-ansprüche . . . . . . . . . . . . . . . . 120<br />
-theorie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
-träume . . . . . . . . . . . 70, 110–111<br />
Aktivität . . . . . . . . . . . . . . . 26–27, 96<br />
empfangende . . . . . . . . . . . . 27, 96<br />
gebende . . . . . . . . . . . . . . . . 27, 96<br />
Albertus Magnus . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
allgeme<strong>in</strong>e Psychologie . . . . . . . . . . 74<br />
Amnesie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66<br />
Analität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94<br />
analytische Psychologie . . . . . . . . . . 90<br />
anklammernder Halt . . . . . . . . . 30, 94<br />
Anwalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72<br />
Aphrodisias, Alexander von . . . . . 106<br />
Archetypen . . . . . . . . . . . . . . . 90, 115<br />
äußere Realität . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
Bedürfnisse . 19, 24–26, 86, 109, 124<br />
<strong>Schicksal</strong>smöglichkeiten . . . . . . 31<br />
Bedürfnissystem . 25, 32, 34–35, 124<br />
Nutzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />
Begabungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124<br />
beharrende Veränderung . . . . . . 30, 94<br />
Behutsamkeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61<br />
bejahendes Haben . . . . . . . 29, 88, 128<br />
Berufsbilder-Test . . . . . . . . . . . . . . . 73<br />
Berufswahl . . . . . . . . . . . . . . . . . 72, 86<br />
Bewusstes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116<br />
Beziehungen . . . . . . . . . . . . . . . 10, 30<br />
Carus, Carl Gustav . . . . . . . . . . . . . 114<br />
Chromosome . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80<br />
Depersonalisation . . . . . . . . . . . . . . 66<br />
dissoziative Flucht . . . . . . . . . . . . . . 66<br />
Diszipl<strong>in</strong>en der Psychologie . . . 13, 74<br />
DNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37, 80, 82<br />
Du . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43, 46<br />
Anteilnahme am . . . . . . . . . . . . . 51<br />
dubezogenes Se<strong>in</strong> . . . . . . . 29, 88, 129<br />
Eigenregulation . . . . . . . . . . . . . 32, 34<br />
empfangende Aktivität . . . . . . . 27, 96<br />
Entwicklungspsychologie . . . . . . . . 75<br />
Epigenetik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81<br />
Erb-<br />
-anlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83<br />
-bild . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81<br />
-substanz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
Erbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18, 72, 111<br />
Erleben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12, 26<br />
Es . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98–99<br />
familiäres Unbewusstes . . . 14, 70, 86,<br />
109, 114–115, 118, 120<br />
Familie . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 37, 54<br />
Tiefenstruktur . . . . . . . . . . . . . . 84<br />
Freiheit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102<br />
Freiheitsschicksal . . . . . . . 18, 21, 102,<br />
106–107<br />
Freiheitswahl . . . . . . . . . . . . . 86, 120<br />
Freud, Sigmund . . . . . 66, 76, 98, 106,<br />
114, 116<br />
Freundeswahl . . . . . . . . . . . . . 86, 104<br />
Führungsqualitäten . . . . . . . . . . . . . 29<br />
ganzheitliches Ich . . . . . . . . . . . 56–57<br />
gebende Aktivität . . . . . . . . . . . 27, 96<br />
Gefühle . . . . . . . . . 25–26, 28, 78, 124<br />
grobe . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 78<br />
zarte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 78<br />
Gegensätze . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 40<br />
Gehirn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
Geist . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22–23, 53<br />
Gelassenheit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51<br />
Gen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80<br />
dom<strong>in</strong>antes . . . . . . . . . . . . . . . 104<br />
latent-rezessives . . . . . . . . . . . 104<br />
Genetik . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82, 104<br />
Genogramm . . . . . 38, 41, 72, 84, 104,<br />
109, 126<br />
Genom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Genotropismus . . . . . . 40, 72, 86, 100,<br />
104, 111, 115<br />
Genotypus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81<br />
Gesellschaft . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20<br />
Gespräche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47<br />
Gesundheit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60<br />
VERSUS kompakt
141<br />
Glaube . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53, 61<br />
Gleichgewicht, seelisches . . . . . . . . 98<br />
Gott . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53<br />
grobe Gefühle . . . . . . . . . . . . . . 28, 78<br />
Grundbedürfnisse . . . . . . . . . . . 14, 19<br />
Haben . . . . . . . . 29, 43, 45–46, 48, 88<br />
bejahendes . . . . . . . . . . 29, 88, 128<br />
verne<strong>in</strong>endes . . . . . . . . 29, 88, 128<br />
Halt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30, 94<br />
anklammernder . . . . . . . . . . 30, 94<br />
loslassender . . . . . . . . . . . . . 30, 94<br />
Hartmann, Eduard von . . . . . . 114, 116<br />
Hausfrau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73<br />
Hesiod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Hippokrates . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Hobbywahl . . . . . . . . . . . . . . . . 72, 86<br />
höhere Instanz . . . . . . . . . . . . . . 22, 53<br />
Humanisierung . . . . . . . . . . . . . . . 103<br />
Humanität . . . . . . . . . . . . . . . . 60–61<br />
Humor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62<br />
Ka<strong>in</strong> und Abel . . . . . . . . . . . . . . 92, 92<br />
kollektives Unbewusstes . . . . . 90, 114<br />
komplexe Psychologie . . . . . . 14, 114<br />
Konfrontation . . . . . . . . . . . . . . . . 109<br />
Kontakt . . . . . . . . . 25–26, 30, 94, 124<br />
Körper . . . . . . . . . . . . . 25–27, 96, 124<br />
Kräfte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56, 58<br />
seelische . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98<br />
Krankheiten . . . . . . . . . . . . . . . . . 100<br />
seelische . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98<br />
Krankheits-<br />
-kreise . . . . . . . . . . . . . . . 100–101<br />
-lehre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100<br />
-wahl . . . . . . . . . . . . . 86, 100, 100<br />
Lebenslauf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109<br />
Liberalisierung . . . . . . . . . . . . . . . 103<br />
Libido . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24<br />
Libidotropismus . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Loslassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44<br />
loslassender Halt . . . . . . . . . . . . 30, 94<br />
Ich . . . 21, 23, 25–26, 29, 34, 41–43,<br />
88, 98–99, 124<br />
-Analyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
Anteilnahme am . . . . . . . . . . . . . 51<br />
ganzheitliches . . . . . . . . . . . 56–57<br />
-Lehre . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 109<br />
metaphysisches 48–50, 52, 58–59,<br />
120<br />
partizipatives . . . . . . . . . . . . . . . 51<br />
physisches . 29, 43–44, 46, 50, 57<br />
Pontifex- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50<br />
-Psychologie . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
-<strong>Schicksal</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21<br />
-Stärken . . . . . . . . . . . . . . . 44, 128<br />
-Stärkung . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
Über- . . . . . . . . . . . . . . . . . 98–99<br />
ichbezogenes Se<strong>in</strong> . . . . . . . 29, 88, 129<br />
Idealotropismus . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Identifikation . . . . . . . . . . . . . . . . . 120<br />
Individualpsychologie . . . . . . . 68, 114<br />
<strong>in</strong>nere Realität . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
Integrieren . . . . . . . . . . . . . . . . 49–50<br />
Introjektion . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120<br />
Ja sagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43, 46<br />
Jung, Carl Gustav . . 33, 90, 114–115<br />
Macht . . . . . . . . . . . . . . . . . 56, 58, 61<br />
Malpighi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Maupertius, Pierre Louis<br />
Moreau de . . . . . . . . . . . . . . . . . 83<br />
Mendel, Gregor . . . . . . . . . . . . . 81, 83<br />
Menschenbild . . . . . . . . . . . . . . 11–12<br />
Menschwerden . . . . . . 52, 60, 62–63,<br />
109, 134<br />
Menschwerdung . . . . . . . . . . . . . . 102<br />
mentale Umwelt . . . . . . . . . . . 20, 133<br />
metaphysisches Ich . . . . . . 48–50, 52,<br />
58–59, 120<br />
Missgunst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93<br />
Mitmenschen . . . . . . . . . . . . . . . . . 54<br />
Mitwelt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54<br />
Morbotropismus . . . . . . . . . . . 86, 100<br />
Nächstenliebe . . . . . . . 54, 60–63, 103<br />
Ne<strong>in</strong> sagen . . . . . . . . . . . . . 43–44, 46<br />
Neuropsychologie . . . . . . . . . . . . . . 75<br />
Neurose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66, 99<br />
Operotropismus . . . . . . . . . . . . 72, 86<br />
Oralität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94<br />
Ovisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
<strong>Friedjung</strong> <strong>Jüttner</strong> Kle<strong>in</strong>e Psychologie
142<br />
Partizipation nach außen . . . . . . . . . 53<br />
Partizipation nach <strong>in</strong>nen . . . . . . . . . 52<br />
partizipatives Ich . . . . . . . . . . . . . . . 51<br />
Partizipieren . . . . . . . . . . . . . . . 49–50<br />
Partnerwahl . . . . . . . . . . . 86, 104, 111<br />
persönliches Unbewusstes . . . . . . . 114<br />
Persönlichkeits-<br />
-modell . . . . . . . . . . . . . . . . 98–99<br />
-psychologie . . . . . . . . . . . . . . . . 74<br />
-störung . . . . . . . . . . . . . . . 98–99<br />
physisches Ich . 29, 43–44, 46, 50, 57<br />
Platner, Ernst . . . . . . . . . . . . . . . . . 114<br />
platonische Zärtlichkeit . . . 26–27, 96<br />
Plot<strong>in</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114<br />
Polarität der Strebungen . . . . . . . . . 32<br />
Pontifex-Ich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50<br />
Psychoanalyse . . . . . . . . . . 14, 76, 114<br />
Psychologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11<br />
allgeme<strong>in</strong>e . . . . . . . . . . . . . . . . . 74<br />
analytische . . . . . . . . . . . . . . . . . 90<br />
Diszipl<strong>in</strong>en . . . . . . . . . . . . . . 13, 74<br />
Entwicklungs- . . . . . . . . . . . . . . 75<br />
Ich- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
Individual- . . . . . . . . . . . . . 68, 114<br />
komplexe . . . . . . . . . . . . . . 14, 114<br />
Neuro- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75<br />
Persönlichkeits- . . . . . . . . . . . . . 74<br />
<strong>Schicksal</strong>s- . . . . . . . . . . 14, 18, 108<br />
Sozial- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75<br />
Tiefen- . . . . . . . . . . 14, 75, 90, 114<br />
Trieb- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
Wissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10<br />
Psychose . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66, 99<br />
Rache . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93<br />
Realität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99<br />
äußere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
<strong>in</strong>nere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
Regulation . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 34<br />
Rivalität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93<br />
<strong>Schicksal</strong> 14–15, 22–23, 106, 120, 132<br />
Freiheits- . . 18, 21, 102, 106–107<br />
Ich- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21<br />
sechs Faktoren . . . . . . . . . . . . . . 18<br />
Wahl- . . . . . . . . . . . . 21, 106–107<br />
Zwangs- 18–21, 23, 106–107, 111<br />
<strong>Schicksal</strong>s-<br />
-analyse . . . . . . . . . . . 14, 108, 114<br />
-möglichkeiten . . . . . . . . . . . . . . 31<br />
-psychologie . . . . . . . . . 14, 18, 108<br />
-schema . . . . . . . . . . . . . . . 18, 132<br />
Schlüsselerlebnisse Szondis . . . . . 110<br />
Schwächen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15<br />
seelische Kräfte . . . . . . . . . . . . . . . . 98<br />
seelisches Gleichgewicht . . . . . . . . 98<br />
Se<strong>in</strong> . . . . . . 22, 29, 43, 45, 48, 88, 109<br />
dubezogenes . . . . . . . . 29, 88, 129<br />
ichbezogenes . . . . . . . . 29, 88, 129<br />
Se<strong>in</strong>sbereiche . . . . . . . . . . 25–26, 124<br />
Selbstliebe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60<br />
Selbstmanagement . . . . . . . 14, 29, 41<br />
Selbstmord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Sexualität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115<br />
s<strong>in</strong>nliche Zärtlichkeit . . . . . 26–27, 96<br />
soziale Umwelt . . . . . . . . . . . . 20, 133<br />
Sozialpsychologie . . . . . . . . . . . . . . 75<br />
Soziotropismus . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Spermisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Stärken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15, 124<br />
Strebungen . . . . . . . . . . . . 25–26, 124<br />
Polarität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32<br />
suchende Veränderung . . . . . . . 30, 94<br />
Symptom . . . . . . . . . . . . . . . . . 11, 115<br />
Szondi, Leopold . . 106, 110, 112, 114,<br />
118<br />
Szondi-Test . . . . . . . . . . . . . . 109, 121<br />
Thanatotropismus . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Thomas von Aqu<strong>in</strong> . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Tiefenpsychologie . . . 14, 75, 90, 114<br />
Todeswahl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
transpersonale Dimension . . . . . . . . 53<br />
Transzen<strong>die</strong>ren . . . . . . . . . . . . . 49–50<br />
Triebe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24, 115<br />
Trieb-Psychologie . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
Tropismus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104<br />
Über-Ich . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98–99<br />
Umwelt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 55<br />
mentale . . . . . . . . . . . . . . . 20, 133<br />
soziale . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 133<br />
Unbewusstes . . . . . . 76, 114–115, 116,<br />
116–117<br />
adaptives . . . . . . . . . . . . . . 87, 105<br />
familiäres . . . . . . . . 14, 70, 86, 109,<br />
114–115, 118, 120<br />
kollektives . . . . . . . . . . . . . 90, 114<br />
persönliches . . . . . . . . . . . . . . . 114<br />
Unfall . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
Ungerechtigkeit . . . . . . . . . . . . . . . 93<br />
VERSUS kompakt
143<br />
Veränderung . . . . . . . . . . . . . . . 30, 94<br />
beharrende . . . . . . . . . . . . . . 30, 94<br />
suchende . . . . . . . . . . . . . . . . 30, 94<br />
Verdrängung . . . . . . . . 66, 77, 98, 115<br />
Vererbung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82<br />
Vergehen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59<br />
Verhalten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12, 26<br />
verne<strong>in</strong>endes Haben . . . . . . 29, 88, 128<br />
Wahl . 40, 72, 100, 104, 106, 115, 120<br />
Berufs- . . . . . . . . . . . . . . . . . 72, 86<br />
Freiheits- . . . . . . . . . . . . . . 86, 120<br />
Freundes- . . . . . . . . . . . . . . 86, 104<br />
Hobby- . . . . . . . . . . . . . . . . . 72, 86<br />
Krankheits- . . . . . . . . . 86, 100, 100<br />
Partner- . . . . . . . . . . . . 86, 104, 111<br />
-schicksal . . . . . . . . . 21, 106–107<br />
Todes- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86<br />
-verwandtschaft . . . . . . 39, 84, 104<br />
von Mitarbeitenden . . . . . . . . . 105<br />
Zwangs- . . . . . . . . . . . . . . . 86, 120<br />
Wählen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32<br />
Werden . . . . . . . . . . . 22, 59–60, 109<br />
Widersprüche . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32<br />
Wut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93<br />
zarte Gefühle . . . . . . . . . . . . . . . 28, 78<br />
Zärtlichkeit . . . . . . . . . . . . . 26, 31, 96<br />
platonische . . . . . . . . . . 26–27, 96<br />
s<strong>in</strong>nliche . . . . . . . . . . . . 26–27, 96<br />
Zwang . . . . . . . . . . . . 14, 19, 102, 120<br />
Zwangsschicksal 18–21, 23, 106–107,<br />
111<br />
Zwangswahl . . . . . . . . . . . . . . . 86, 120<br />
Zwill<strong>in</strong>ge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18<br />
<strong>Friedjung</strong> <strong>Jüttner</strong> Kle<strong>in</strong>e Psychologie
144<br />
Der Autor<br />
<strong>Friedjung</strong> <strong>Jüttner</strong>, Dr. phil., geboren 1937, stu<strong>die</strong>rte Theologie <strong>in</strong><br />
Würzburg (D). Fünf Jahre Studentenseelsorge <strong>in</strong> Freiburg (CH).<br />
1970 Wechsel zur Psychologie. Diplom <strong>in</strong> Diagnostik und Beratung<br />
am damaligen Institut für Angewandte Psychologie (IAP) Zürich.<br />
Studium der kl<strong>in</strong>ischen und anthropologischen Psychologie an der<br />
Universität Zürich. Dissertation zu e<strong>in</strong>em religionspsychologischen<br />
Thema. Diplom des Szondi-Instituts als Erwachsenentherapeut.<br />
Dozent und Stiftungsrat des Szondi-Instituts. Lehr- und Kontrollanalytiker<br />
der Gesellschaft für <strong>Schicksal</strong>sanalytische Therapie<br />
(SGST). Eigene psychotherapeutische Praxis <strong>in</strong> Zürich. Verschiedene<br />
Publikationen zur schicksalsanalytischen Theorie und ihren<br />
Anwendungen.<br />
Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek<br />
Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet <strong>die</strong>se Publikation <strong>in</strong> der Deutschen<br />
Nationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten s<strong>in</strong>d im Internet über<br />
http://dnb.d-nb.de abrufbar.<br />
Das Werk e<strong>in</strong>schließlich aller se<strong>in</strong>er Teile ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung<br />
ist ohne Zustimmung des Verlags unzulässig. Dies gilt <strong>in</strong>sbesondere für Vervielfältigungen,<br />
Übersetzungen, Mikroverfilmungen und <strong>die</strong> E<strong>in</strong>speicherung und<br />
Verarbeitung <strong>in</strong> elektronischen Systemen.<br />
© 2012 Versus Verlag AG, Zürich<br />
Weitere Informationen zu Büchern aus dem Versus Verlag unter www.versus.ch<br />
Umschlagbild und Illustrationen: Thomas Woodtli · Witterswil<br />
Satz und Herstellung: Versus Verlag · Zürich<br />
Druck: Comunecazione · Bra<br />
Pr<strong>in</strong>ted <strong>in</strong> Italy<br />
ISBN 978-3-03909-210-9<br />
VERSUS kompakt