13.03.2022 Aufrufe

Riewekooche 70 fertig WEB

Verwandeln Sie Ihre PDFs in ePaper und steigern Sie Ihre Umsätze!

Nutzen Sie SEO-optimierte ePaper, starke Backlinks und multimediale Inhalte, um Ihre Produkte professionell zu präsentieren und Ihre Reichweite signifikant zu maximieren.

www.heimatbund.siegen-wittgenstein.de<br />

<strong>Riewekooche</strong> Mach's gütt!<br />

•<br />

Mundartliches aus Siegerland und Wittgenstein<br />

Ausgabe <strong>70</strong> – Frühjahr 2022


Nöjjohrschkonzert<br />

Fortschritt in Niederndorf<br />

Wie dr Lehrerin eh Malheur passierde<br />

Dr Dirijend marschiert at Bolt,<br />

es konzentriert, häd noch Jedold.<br />

De Lüh vam Chor si wejjelech,<br />

ha veel jeöwt, on fröjje sech.<br />

Dr Chef hierwt etz dr Taktstock ah,<br />

da gieret los, Tata-Tata.<br />

Begrößt wüerd etz dat nöjje Johr<br />

als erschdet bem Matrosenchor.<br />

Dat Publikum es hejeresse,<br />

on häd dän Alldaach schwing vergesse.<br />

Et folje Haydn, Mozart, Strauß,<br />

on jedetmoal donnernd Applaus.<br />

Drejj Lälleser de Schnudde wetze,<br />

on ha so mänches uszesetze.<br />

Ajedoah bet donkele Klamodde<br />

läsdern die Kerle öwer Fagotte,<br />

behaupde, dat dat Cello net stömmich wor,<br />

selbst am Hornisde lees mr kä groaet Hoor,<br />

öwer Oboe, Klanedde on Bratsche<br />

worne die Gnütze och wahne am Gwaatsche,<br />

em Chor dä Tenor, dat doa rechdech weh,<br />

droaf angeblech och net dat hohe C.<br />

Bet verkneffener Mine. als döa än wat fähln<br />

hörn die Experde sech selwer gern lälln.<br />

Se do so als hädde se Ahnung vam Fach,<br />

weil – einer speelt Blockflöde bal jeden Daach.<br />

dä anger om Schnuddehöwwel – sech doa,<br />

die mosse jo veel va dr Musik verstoah.<br />

Daachsdrob konn mr eh dr Zeidung läse,<br />

dat Konzert wör e voller Erfolch jewäse,<br />

Solisdeleisdung en Hochjenuss,<br />

on de erschde Geijj krej och en Bloomestruss.<br />

Dr Dirijend moßde drejjmoal<br />

us dm Vörhang komme,<br />

on die Lälleser worne moal werrer de Domme<br />

Bruno Steuber<br />

Foto: Freepik<br />

Oos Mamma häet mir oft voa fröher verzäelt<br />

unn wie dett Läewe eeh Ninnderf woar, als<br />

se noch e Kennd woar. Aoh ehn Geschechde<br />

koan ech mech noch gooht erennern:<br />

Oos Mamma, dett Schdehjersch Jenny woar<br />

noch öh Schuelmädche unn ett moss noch<br />

en Ägge fürm Kreech gewärst sinn! Dumoals<br />

worne de Lüü joa arm, ett goaw noch kee<br />

Kloo emm Huss. Dr Donnerbalge woar eh nem<br />

kleene Verschlach hennerm Huss. Dat woar<br />

bie Schdejersch oannersch,<br />

die hadde alt e<br />

Klosett emm Huss bett<br />

Wasserspülung! Dat hadde<br />

sich emm Dorf römmgeschwadt.<br />

Wenn moah<br />

durch de Hennerdüür eh<br />

det Huss geng, woar doa<br />

dr Staahl bett dr Hibbe<br />

drenn unn drnerwer det<br />

Kloo bett Spülung.<br />

Det Jenny woar oft<br />

dusse unn spillde bet de<br />

Kenner uss dr Noachberschaft.<br />

Ett moss emm<br />

Fröhjohr geweerst sinn,<br />

dett Jenny woar dusse<br />

unn hurrde düwern bie<br />

Kochs dett Frieda laut bett<br />

dem Jettche berlemendern.<br />

Det Jenny woll bett<br />

dem Jettche Fängches<br />

spilln unn luurde doarob,<br />

dat ett endlich russ koam.<br />

Hennerm huss woar<br />

ett aahrich battschich.<br />

Dr Schniee woar kumm<br />

geschmolze unn gestern<br />

hadde ett den gonze<br />

Daach gewooastert. Der<br />

Karl, dr Vadder voam Jenny,<br />

hadde Boalln ussgeläht,<br />

doabett mer henne<br />

römm eh det Huss unn eh<br />

de Staahl koam.<br />

Det Jenny<br />

Schdejersch Huss<br />

Ob ehmoahl soaw det Jenny wie det Fräulein<br />

Lehrerin det Dorf ronner koam. Sie hadde<br />

de gohre Sache oah unn woll ze Foss noah<br />

Nirrerföschbe zomm Ehköfe goah. Datt machde<br />

se öfder, denn bess noam Flecke woar et e<br />

bessche ze witt.<br />

Wie de Lehrerin det Jenny gewahr wuur,<br />

koam se hählich nöajer un fräjde, ob se dat<br />

Wasserklosett emoahl benotze dörfde. Doa<br />

hadde det Jenny nix degäh un leef vür dr Lehrerin<br />

her üwwer de rötschije Boalln bis zoo dr<br />

Hennerdüür. Dat Fräulein<br />

Lehrerin dottselde hennerher….,<br />

ob ehmoahl<br />

goaw ett en Schlaach unn<br />

en Krisch unn wie det<br />

Jenny sech ömmdrähde<br />

loach de Lehrerin bett de<br />

goohre Brogge medde<br />

emm Batsch !!<br />

Sie woar voa orwe<br />

bess onne voll Dreck! Det<br />

Hulda, de Mamma voam<br />

Jenny, hadde dän Lärm<br />

gehurrt unn holf dr Lehrerin<br />

wirrer ob de Bee.<br />

Denn gröwste Dreck haät<br />

de Mama noch voa de<br />

goohre Klierer aabgewäsche<br />

unn det Jenny holf<br />

ifferich bett.<br />

Awwer sue konn de<br />

Lehrerin nett noa Nirrerföschbe<br />

goah unn däh<br />

Ussfloach noah Föschbe<br />

woar praktisch eh de<br />

Batsch gefalln!!<br />

Unverrichteder Dinge<br />

machte se sech wirrer ob<br />

den Wäch noah Heem.<br />

Ob se datt Wasserspülklosett<br />

och noch besoocht<br />

hätt es leider nett bekoannt!!<br />

Karoline Hermann,<br />

Niederndorfer Platt<br />

474 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt Ausgabe <strong>70</strong>/2022 Ausgabe <strong>70</strong>/2022 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt 475


Seejerlänner sinn öwerall ee dr Wäld<br />

Serie: Heimatküche<br />

Mir worrne moa bet zwo Wohnmobile ee<br />

Kanada onnerwäjens on wolle awwer net<br />

ee dä Denger schloafe, weil et sich ee nem<br />

richtige Bädde besser schlöaft wie ee so<br />

ner Schloafkabine. Onn usserdämm hadde<br />

min Frou Angste wääje der Gasheizung.Mier<br />

woarne so bedd dä Kenner achd Lüü. Mir<br />

furrne va New York öwer Montreal on däm<br />

Algonquin Park noa Huntsville.<br />

Weil doa nu einmoa so veel Seen sinn,<br />

wolle mir a nem See öwernachde. Mir furne<br />

deswääje a dä Mary Lake noa ner Lodge. Leider<br />

woarne die awwer besadd on hadde nix<br />

mee for so veele Lüü. Dä Maa sädde awwer,<br />

wenn mir a en kleine See wölle, da wüür hää<br />

moa telefonieren. Mir wellichde ee on hää<br />

wuur fündig. Da erklärde hää oos dat mer<br />

oogefär 15 Kilomeder Schodderstroase foarn<br />

sölle on da köam e klai Scheldche „Divine<br />

Lake Lodge“.<br />

Mir sin da loos gefaarn on die Stroase<br />

noam on noam kaij Enn. Minn Frou sääde:<br />

„Gleich komme de Bräer. Endlich koam e klai<br />

Scheldche noa räächds noa der Lodge. Ech<br />

steej uss on em sälwe Moment koam uss<br />

däm Restaurant einer ee kurze Bozze russ.<br />

Mir genge obb ennanner zo. Mir sääde beide:<br />

„Hei!“ On ech sääde min Name on hää sääde:<br />

„Stötzel!“ Hää froawde mich da: „Where<br />

do you come from?“ on ech sääde: „From<br />

Germany.“ Du sääde ha: „Dann können wir<br />

ja deutsch reden.“ Ech erwiderde: „Ja prima.“<br />

Hä froawde mech: „Wo kommen Sie<br />

denn her?“ Normalerwies sää ech da „80 km<br />

von Köln“ aber heddat moa sääde ech „von<br />

Siegen“, weil dat joa ee Kanada doch keiner<br />

kennd. On hää sääde da ob rechtich Seejerlänner<br />

Platt: „On ech si va dr Stadt!“<br />

Mir wolle änn Daach doa bliewe, sinn<br />

aawer en ganze Woche bie nem gebleewe,<br />

weil hää am nächsde Daach ludder deutsche<br />

Freunde eegelaare hadde, onner annerem<br />

och en Frou va Ieserfell. Noa ner Woche sie<br />

mr da aa der „Rain Lake“ gefaarn. Dat woar<br />

en Schodderstroase, oogefähr 25 Kilomeder.<br />

Am Enn va däm Wech am See stonne zwo<br />

Mölleimer. On wat stonn doa drop: OTTO!<br />

Ech sää jo: Seejerlänner ee dr ganze Wäld,<br />

sogar em deepsde Busch ee Kanada!<br />

(Eingereicht von: ANONYMUS in Platt „fa urwe runger“)<br />

Wir setzen die Serie „Heimatküche“ fort.<br />

Wir freuen uns schon auf die Lieblingsrezepte unserer<br />

Leserinnen und Leser.<br />

Wir freuen uns schon auf weitere (Heimat-) Rezepte,<br />

die auf folgendem Weg übersandt werden können<br />

per E-Mail: heimatrezeptesiwi@mail.de<br />

oder per Post: Dirk Niesel, Marburger Str. 89, 57223 Kreuztal<br />

En gore Abbeditt wönscht<br />

Rezept:<br />

Anneliese Hackler, Bad Laasphe<br />

Foto: Wikimedia<br />

476 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt Ausgabe <strong>70</strong>/2022 Ausgabe <strong>70</strong>/2022 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt 477


Buchweizenbrot<br />

Öwerraschungen em Fröhjoahr<br />

Foto: Wikimedia<br />

Alle Zutaten ca. 10 – 12 Min in der Küchenmaschine kneten. Anschließend in der Schüssel<br />

mit einem Tuch abdecken und ca. 30 Min gehen lassen. Dann die große Kastenform bis etwa<br />

zur Hälfte mit Teig füllen und nochmals ca. 45 Min. gehen lassen. Im vorgeheizten Backofen<br />

bei 210° ca. 65 Min. backen.<br />

Christoph Romschinski, Mechthild und Theo Morgenschweis<br />

Buchweizenwaffeln<br />

Foto: Wikimedia<br />

Zutaten:<br />

Buchweizenmehl mit der Speisestärke und dem Backpulver mischen. Flüssige Butter, Eier,<br />

Zucker und Salz gut verrühren. Mineralwasser und die Mehlmischung nach und nach zugeben<br />

und immer gut verrühren, damit das Mehl nicht klumpt. Der Teig sollte flüssig vom Löffel<br />

fließen; gegebenenfalls noch etwas Wasser oder Mehl zugeben. Den Teig ca. 30 Min. ruhen<br />

lassen, dann im heißen Waffeleisen ausbacken.<br />

Mechthild und Theo Morgenschweis, 57290 Neunkirchen<br />

Buchweizen ist ein Knöterichgewächs,<br />

das wie Roggen<br />

angebaut wird, dessen Körner<br />

aber ähnlich wie Bucheckern<br />

aussehen. Die Pflanze stammt<br />

ursprünglich aus Asien und<br />

wird seit Jahrhunderten in<br />

ganz Europa auf kargen<br />

1 Blüte, 2 Stempel und Staubgefäße,<br />

3 Stempel, 4 Frucht, 5 Reife<br />

Frucht, 6 Fruchtquerschnitt<br />

350 g Buchweizen feingemahlen<br />

150 g Buchweizenschrot<br />

400 g Roggensauerteig<br />

280 g Wasser<br />

2 TL Salz<br />

1 PK Hefe<br />

Zutaten: (für 3 – 4 Personen)<br />

250 g Buchweizenmehl<br />

60 g Speisestärke<br />

2 gestrichene TL Backpulver<br />

4 Eier<br />

150 g Butter<br />

60 g Zucker<br />

1 Prise Salz<br />

450 ml Mineralwasser mit Kohlensäure<br />

Böden angebaut, wie früher<br />

auch in den Haubergen.<br />

Buchweizen ist ein Kraftpaket<br />

an Nährstoffen und hat<br />

einen hohen Gehalt an essentiellen<br />

Aminosäuren und Ballaststoffen<br />

sowie wertvollen<br />

Mineralien, wie z. B. Magnesium.<br />

Er ist ganz besonders<br />

für glutenfreie Ernährung<br />

geeignet.<br />

Bet Schwung gährt jeder Gardefreund<br />

a de Fröhjoahrscharwet. Die ka je noa<br />

Gardegrörße on Usstattung zo obwännije<br />

on och öwerraschende Ärläbnisse führn.<br />

Doa es eimoa dä Schock öwer alles, wat<br />

im lätzte Wender a Blanze erfrorn or verdrüjt<br />

on wat ze ärsätze es, zom annern<br />

komme ömmer wörre neuje Wönsche<br />

bezöchlich d’r Ömgestaltung ob. Wat d’r<br />

Blanzebestand agährt, ka doabi de Natur<br />

d’r Gardebesetzer vor oliebsame Ändschierunge<br />

öwer det Verbliewe va Weldwochs<br />

on Blanzeexote durch Frostschaare<br />

onnerstötze.<br />

E besonneresch Deema va de Lebhaber es<br />

natürlich e waasendes Bedürfnes sech nötzleche<br />

Denge or och Spelereije for de Garde uszedänke<br />

on och i de Dat ömzesetze. On doabi<br />

speelt det Wasser en besonnere Roll. Es et en<br />

Gardeteich bet Fösche on Blanze, en Sprengbronne<br />

or och e klaij Wässerche, all dät lößt<br />

Fantasie ändweckeln on Spaß mache.<br />

En Sonnerfall, dä net obedengt zur Beläwung<br />

bidrät, höchstens ob annern Art on<br />

Wies, wie et sech zeije würd, awer asost rächt<br />

sennvoll on och wärtvoll erschinnt, dät es det<br />

Sammeln va Rääwasser. M’r sänkt d’r Wasserverbruch<br />

us d’m Nätz on beet de Blanze<br />

glichzierich e verträchliches Geßwasser a.<br />

Noadäm ech joarelang us nem voluminöse<br />

Tank det Wasser bem Eimer ändnoamme<br />

ha on doabi rächt oft a d’r Tankkante net det<br />

rechtije Auwemoaß for det dröwer härwe hadde,<br />

bet d’r Folje dät de Botze on Schohwärk<br />

durch dät öwerschwabbende Wasser me or<br />

wernijer d’r ärscht begoasse wur. Ech noahm<br />

deshalwe itz det Angebot for en Räwasserfassbompe<br />

a. Det Ihänge war det Wernichste,<br />

awer at mosste je och Strom bet n’r Stäckdoars<br />

i d’r Nöjte gelät wärn. Zom Schloss koam<br />

da noch e Stöcke Schluch a de Uslauf va d’r<br />

Bompe.<br />

De Vorussätzunge vor de Brobelauf worne<br />

da geschaffe. On du koam d’r groarße Momänt,<br />

kum wor d’r Stäcker i d’r Stäckdoars,<br />

du flow schor d’r Schluch a d’r Bompleitung<br />

durch dä starke Druck us däm bereits gestallte<br />

Eimer on wedelte sin Stroahl durch de<br />

Brauersdorfer Mühle um 1960<br />

Gäjend. Ob dä wernije Meter, die ech va d’r<br />

Stäckdoars bis zom Änn vam Schluch sprenge<br />

mosste, hadde min Körberonnerdeil e Vollbad<br />

genoamme. Ech konn awer da doach irjendwie<br />

dä Schluch packe, i det Rääfass ömlää on<br />

obatme.<br />

Awer nur kurz, du flow dä noch net bet n’r<br />

Schäll gesecherte Schluch va d’r Drockleitung<br />

on d’r volle Wasserstroahl droaf mech genau,<br />

diesmoa am Körberorwerdeil, genau döscher<br />

de Auwe – Moaßarwet. Ech konn ärscht noa<br />

Broachdeile va n’r Schräcksekunde min Kobb<br />

wäch drä, kräj du awer noach en volle Ladung<br />

Wasserstroahl it räächte Oahr. Dät woar en<br />

Oahrwäsche for det Läwe. Wie ech da halfblend<br />

a de Stäckdoars dorkelte on d’r Stäcker<br />

zow, leef det Wasser schoar onne us de Botzebainj.<br />

Ät woar net obedengt det sauberschte,<br />

wat sech noa där lange Wenderpause em<br />

Fass gesammelt hadde, on de Spur, die sech a<br />

minnem Körber gebeldet hadde, wees sech da<br />

spä-er onner d’r Dusche.<br />

So e Ärläbnis zeicht, dät Wasser em Garde,<br />

glich i welcher Form ömmer wörre fasziniert<br />

on och Öweraschunge beere ka. Wie hät Goethe<br />

moa gesäät: „Das Wasser ist ein freundliches<br />

Element für den, der damit bekannt ist<br />

und der es zu behandeln weiß!“ Na ja, ech<br />

han trotz dä läwenslange Ärfahronge d’rbet,<br />

wörre wat d’rzo geloart.<br />

In dankbarer Erinnerung an unseren lieben<br />

Freund und Heimatdichter Karl Josef Görg<br />

(1930 – 2018) aus Netphen<br />

478 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt Ausgabe <strong>70</strong>/2022 Ausgabe <strong>70</strong>/2022 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt 479


Det erschte Foahrrad eä Isern<br />

Zeichnung von Willi Grau, Eisern 2022<br />

Et woar ogefähr em 1890 rem. Mir Schoaljonge<br />

froute os onnernanner: „Häste och<br />

deän Mah of d`m Vilyzebeth (Fahrrad) schoe<br />

geseh?“ Off eimoal – mir woarn grad off d`r<br />

Roes am Kleckerches speeln – koam da dä<br />

Mah off zwai Rarer va d´r Kopperhette ronnergefoahrn.<br />

Mir lofe ah de Schossewäch bi<br />

Schollshanneses, onn du fuhr grad dat Unikum<br />

voarbi. Fast woarn m´r sprachlos, weil<br />

dä Mah net emfol onn besonnersch doadrewer,<br />

dat hä em de Kurve remm konn foahrn.<br />

Soe e Vilyzebeth woar doch eijentlich e<br />

Monstrum. Voarn hattet ai groeß Rad on heänne<br />

e klaijet. Die Soarte hol sech awer net<br />

lang. Et koame näje Marke russ, die hatte<br />

zwai glichegroaße Rarer, onn die ha sech bis<br />

ho durchgesatt.<br />

Eä Isern hatte m`r dumoals en Mah, dä<br />

woar sinner Zit em got fofzich Joahr voarus.<br />

Kai Wonner, dat dä och em Doarf det erschte<br />

Foahrrad hatte. Et woar Lecks Friedrich,<br />

m´r nannten och „d´r Schoal - Leck“. Det<br />

erschte Rad – ech sehnet ho noch – woar e<br />

rouh gebauter Apperat. Et woarn Iserohrn on<br />

Isebleäch. Eä de Felge lou e roerer Vollgummireäng.<br />

De Speiche woarn soe decke wie<br />

vierzöllije Droahtnäl, on ah de Felge woarn<br />

se emgebördelt. Doafoar hadde dat Rad deän<br />

Voardeil, darret kä Klingel bruchde. De loasse<br />

Speiche on dergliche hoarte m`r honnert Meter<br />

witt rabbeln, on da gonge<br />

de Lii schoe offsitte.<br />

De Foahrrarer wurn da<br />

emmer wierer verbässert,<br />

onn wie da Loftschliche onn<br />

Gummimändel ofkoame, du<br />

hadde Lecks Friedrich nadierlich<br />

och doava det erschde<br />

Rad eä Isern.<br />

Sin Jong, d´r Robert, kräj<br />

det ahle Rad. Morjens freh<br />

fuhrn die zweä off ihre Rarer<br />

noam Flußberg (Bergwerk)<br />

bonner Iserfeäll, woe se<br />

ah´ner Roesthahl oarwte.<br />

D`r Robert, ai Joahr äller wie<br />

ech, fuhr da af onn zo emoal<br />

noa Nenkerschdoarf, wo sinn<br />

Mamme härstammte. Sonnoawends seäte da<br />

d`r Robert, hä woll s`r noch en Roll Bännel<br />

hoeln foar moern. De Vollgummireife längte<br />

sech nämlich , on da moßte die während d`r<br />

Foahrt schoe moal festgebonne wern. Dumoals<br />

woar det Radfoahrn doch noch e Pläsier.<br />

D´r Schoal-Leck woar, wie schoe gesäd<br />

wur, sinner Zitt wit voarus. Sommerdags hol<br />

hä oawends bi d`r ahl Schoal mänchmoal<br />

Ahsproache ah det Volk. Männer onn Jonge<br />

woarn dat, die eä d`r Technik beätkomme<br />

wolle. Fraue onn Märercher onn Märercher<br />

woarn net d`rbi. Et goaw dumoals noch kä<br />

Gleichberechtigung, onn et hätte sech och kai<br />

Wiesmensche erlaubt, sech off e Foahrrad ze<br />

sätze. Ho eäs m`r loa schoe veel wierer.<br />

Lecks Friedrich klärte de Lii beät sinne<br />

Voarträj ewwer de ganze Foahrradtechnik off.<br />

Hä moch begrefflich, wie m`r om Rad setze<br />

moßte, wie hoij de Lenkstang ze stoah hätte,<br />

wie de Kurve ze foahrn wärn onn wie d`r<br />

Radfoahrer beät allerlei domme Mensche ze<br />

reächen hätte, die strack eä det Rad nehleefe.<br />

Onn da erklärte hä och noch de Ewersetzing<br />

am Rad, wie m`r die us de Zeänn va<br />

deän zwai Zahnrarer onn och us d`m Onnerschied<br />

va de Durchmeässern bereächen<br />

kenn. Doabi seäte hä schoe moal gä die<br />

Realscheäler, die d`rbi stonne: „Ihr konnt dat<br />

nadierlich net, mir ha dat all bim ahl Lehrer<br />

Schetz geloahrt.“<br />

Ah de erschte Rarer woar kän Frailauf onn<br />

kän Recktreätt. Doafoar hadde a d`r Gawel<br />

off jeder Sitte en Isesteft, off die d`r Foahrer<br />

sin Feße sätze konn, wenn et e beßche<br />

bergaf gong. De Pedale suste da elai rem.<br />

Ah d`r Heännerahs guckte lenks e Bolze rus,<br />

dä schwär wechtich woar. Bim Offstije moßte<br />

m`r d`n lenke Foß off deän Bolze sätze,<br />

de Greffe va d`r Lenkstang packe onn beäm<br />

reächte Foß det Rad noa voarn afstoeße,<br />

doabeät det Rad e beßche Schwonk kräj.<br />

Da moßte m`r hoijheppe, sech, sech off<br />

deän Bolze steälln onn langsam eä de Sattel<br />

neererloaße. Beät de Feße hatte m`r do de<br />

remlaufende Pedale ze schnappe.<br />

Wat es dat?<br />

Kondewiddich<br />

a) wegekundig<br />

b) geschickt, pfiffig<br />

c) weitgereist<br />

Zudde<br />

a) alte Frau<br />

b) Messerspitze<br />

c) Ausguß einer Kanne<br />

Saimisse<br />

a) Rocksaum<br />

b) Ameise<br />

c) Stück Leberwurst<br />

Die Auflösung gibt es in der<br />

nächsten Ausgabe!<br />

Lecks Friedrich loeß sin theoretische Onnerechtdeils<br />

vam Robert off deäm ahle Rad<br />

prakdisch voarmache, woebi d`r Robert moal<br />

eä`n Schär va`ner Meästkoarr fuhr.<br />

Doabi lachte da de Lii, onn d`r Friedrich<br />

seäte da, sie verstenne joa nix vam Rafoahrn,<br />

onn derwäje brichte se net ze lache.<br />

Jedenfalls hät d`r Schoal-Leck de Isener Lii<br />

eä de Technik eägeführt. Spärer koam hä<br />

moal durch en genstige Schürferäj foar sin<br />

Brorer Wilhelm eä d`r Stadt zu Geld onn<br />

boute s`r em Onnerdoarf e scheä Huss beärem<br />

Oebstgoarde d`rbi. De Lii nannte eän<br />

da mänchmoal e beßche mißgenstig „d´r<br />

Baron“. Off alle Fälle woar Lecks Friedrich e<br />

kloger Mah, onn et hät och mäncher Isener<br />

wat va`nem geloahrt.<br />

Karl Becker, Eisern<br />

Plattschwätz-Rätsel<br />

480 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt Ausgabe <strong>70</strong>/2022 Ausgabe <strong>70</strong>/2022 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt 481


Lang net jeseh‘ ...<br />

Da Unflod<br />

Gon Dach Bruno, lang net jeseh‘.<br />

Wie da? Ochgondach Henning, wiet giert?<br />

Wat sall ech sä – derlewest god. Du häst dä<br />

Wender awer jewess och net Hunger jeleere,<br />

awer dat Büchelche stiert Dir ganz god.<br />

He e, awer dat ka mr so örrer so seh‘. Ech<br />

si nämlech en hochindillijender Mensch, on<br />

alles wat net eh min Kobb nebasst, wüerd em<br />

Buch zwischenjelagert.<br />

Enjoa, dat löchdet eh. Ech kenn‘ einer, dä<br />

es so schroa wie e Kilholz, awer dä häd och<br />

de Weisheit bet nem Schumleffel jefrässe,<br />

wie mr so säd. On wat os Klääng macht? Dat<br />

es noch net rus. Hä schwätzt ömmer doava,<br />

darre, wenne moal de Schuerl hinger sech<br />

hädde, derlewest Rentner wern wöll .... Wie<br />

Kinger so si.<br />

Joa Bruno, fröhjer wor alles lechder, sogar<br />

ech. On min Frou ka mech och nemmeh<br />

wahne god liere. Se meinde wenn ech moal<br />

ömfeel, da wör ech gröarßer wie vörher. Ech<br />

goaw är doadrob kä Antwort, stobbde min<br />

Motz on verzouw mech eh min Werkstatt.<br />

Awer mr macht sech jo och selwer so sin<br />

Jedanke. Äller wern es net so ängfach. Alles<br />

wat moal schüer wor wüerd vergoah, nur dr<br />

Lechdörn bliwt bestoah. On wat görret bi Ou<br />

em Heimatverein Nöjjet?<br />

Oach Henning, wat sall ech sä? Letzdet<br />

Johr worne mir trotz Corona, awer all bet der<br />

3G Bescheinijung, eh Köln. Noadäm dr Dom<br />

on dr Zoo besichdicht worne kreje mir Dorschd,<br />

on dr Dieter bestallde en Ronde Bier. „<br />

Das führen wir nicht“, sädde dä Köbes, „wir<br />

zapfen nur Kölsch“. Dr Dieter noam dat zor<br />

Kenntnis on goaw zerögge: „Da bräng os dat,<br />

wat Du för Bier hälst“. Joa, Henning, so es<br />

dat Läwe, worr. On etzend würet Zit dat ech<br />

goa, ech ha nämlech dat Jeföhl, darrech moal<br />

de Duffeln afschöre moß – wenn de weißt wat<br />

ech mein‘. Nur ääng noch: Dr Boris wur em<br />

Aldi jefroawt, wie äm da dä Wodka us dm Ahjebourt<br />

jeschmeggt hädde. Hä meinde: „Wodka<br />

gut – nur wenn pissen Schuh kabutt ....“<br />

Etzend wüeret awer Zitt för mech....<br />

Nodda, Grooß deheim, on loaß Dr‘t net leid<br />

wern ....<br />

Nodda Bruno, da mach Dech vam Hoff, on<br />

bliv negativ, worr....<br />

Bruno Steuber<br />

Mer hot oft Leire, die sech fein<br />

M‘em Ässe kinn behälfe,<br />

Doch wenn se mol bei annere sein,<br />

Da fressen‘se wie de Welfe.<br />

So hat en Mann aus inser Stodt<br />

Dressiert so fein sein Mage,<br />

Daß em fer sech, sei Fraa nebst Känd<br />

Een Häring hält drei Dage.<br />

Oh eenem scheene Wänderdag<br />

(S‘äs so bei ins de More)<br />

Do wor hä eh der Nohberschaft<br />

Züm Quellschpeck eegelore.<br />

Dä gürre Mann dä mochte sech<br />

schon zeirig off de Beene,<br />

Daß hä jo nix versemme det,<br />

Em wässerten de Zeehne.<br />

Wie nü dä Quellschpeck kam herbei,<br />

Es dürt em schon zü lange,<br />

Do gabs e wille Fresserei,<br />

Es wärd em angst und bange.<br />

Dä Metzger soch eh aller Rüh<br />

Dos Wärge un dos Schmatze,<br />

Un gaw‘em immer mieh dazü:<br />

„Itzt sall da Unflod platze.“<br />

Doch wie dä nü dos zähnte Pund<br />

Verdreckt hot eh sei‘m Ranze,<br />

Do saht der Metzger: „Itz äs Schluß,<br />

Es hot keen Zweck dos Ganze.“<br />

Aus „Lustige Begebenheiten“<br />

A. Wilhelmi, Wittgenstein 1958<br />

482 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt Ausgabe <strong>70</strong>/2022 Ausgabe <strong>70</strong>/2022 <strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt 483


Hällob! Offgebassd!<br />

Mitteilungen<br />

und Informationen<br />

<strong>Riewekooche</strong> – Mach’s gütt! erscheint mit vier<br />

Ausgaben im Jahr: Frühjahr, Sommer, Herbst<br />

und Winter. Bestellwünsche nimmt unsere<br />

Geschäftsstelle, Anastasia Zenz, gern entgegen.<br />

Kontakt: Tel. 0271-333-2311 oder Mail<br />

heimatbund@siegen-wittgenstein.de<br />

<strong>Riewekooche</strong> • Mach's gütt!<br />

Noch zu<br />

haben:<br />

Das Jubiläumsbuch<br />

zum Preis<br />

von 14.90 €<br />

heimatbund@<br />

siegen-wittgenstein.de,<br />

0271 333-2311<br />

Wir suchen auch weiterhin Mundart-Texte in<br />

Form von Geschichten, Gedichten, Liedern<br />

und Anekdoten.<br />

Kontakt: Dirk Niesel, Marburger Str. 89<br />

57223 Kreuztal,<br />

E-Mail: dirk.niesel@t-online.de<br />

Weitere aktuelle Informationen und Termine<br />

finden Sie auf unserer Homepage unter:<br />

www.heimatbund.siegen-wittgenstein.de<br />

IMPRESSUM<br />

Herausgeber/Verantwortlich: Arbeitskreis „Heimat: Sprache und Bräuche“ im<br />

Heimatbund Siegerland-Wittgenstein e.V., Koblenzer Straße 73, 5<strong>70</strong>72 Siegen, Telefon 0271/333-2325.<br />

Redaktion: Dr. Petra Solau-Riebel, Dirk Niesel, Dieter Tröps;<br />

Layout: Nicole Scherzberg<br />

Für nicht angeforderte Manuskripte kann keine Hauftung übernommen werden.<br />

Eine Veröffentlichungsgarantie wird nicht gegeben.<br />

Alle Einsendungen verbleiben beim Herausgeber und berechtigen diesen zur honorarfreien Veröffentlichung.<br />

Auflage: 750 Exemplare. Nachdruck nur mit Genehmigung des Herausgebers.

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!