31.10.2012 Views

JOURNAL OF EURASIAN STUDIES

JOURNAL OF EURASIAN STUDIES

JOURNAL OF EURASIAN STUDIES

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

January-March 2011 <strong>JOURNAL</strong> <strong>OF</strong> <strong>EURASIAN</strong> <strong>STUDIES</strong> Volume III., Issue 1.<br />

_____________________________________________________________________________________<br />

Türk Dilini konuştukları yargısına delil olarak alırlar. Şahsi kanaatim tartışmanın harareti içerisinde<br />

insanlar bir kaç şeyi açıklığa kavuşturmayı unutmuşlardır: "r" ve"z" gerçekte bu ayrı Türk dillerinin<br />

mühim bir farklılığını mı teşkil etmektedir yoksa yanlızca lehçe farklılıklarını mı içermektedir.<br />

Uchiraltu’nun ifade ettiği üzere, Hun kabileleri sonraki diğer bozkır halkları gibi sınıflandırılmış, resmi<br />

sabit bir lisana malik değillerdi. Bu sebepten, Hunların dili bölgelere göre değişmekteydi. Çindeki Çin<br />

Seddi’nden Karpat havzasına kadarki alan dahilinde muazzam sayıda lehçe türünün var olduğu hesaba<br />

katıldığında bu mevzunun lehçe içerisindeki küçük bir farklılıktan başka birşey olmadığı ziyadesiyle<br />

muhtemeldir.<br />

Bir diğer çözüme kavuşturulmamış mesele Hun adının kökenbilimsel izahıdır. Hunların bir tür Türkçe<br />

konuştuğunu kabul edenlerin aynı zamanda imparatorluğun adının(“Hun”) Moğolca bir kelime<br />

olduğunu tasdik etmeleri ilginçtir. Onlar bunu adam manasına gelen “hun” (ya da kümün) sözcüğünden<br />

getirmektedirler ki, bu başlı başına büyük bir çelişkidir. Hunlar Türkçe konuştu iseler neden onlar kendi<br />

adlarını yabancı bir dilden ödünç aldılar? Böylesi gelişmiş bir medeniyet yaratabilmiş Hunlar kendilerini<br />

adlandıracak bir kelimeye sahip değiller miydi?<br />

Hunlarla ilgili meseleye dönersek, günümüz araştırmalarının odağı yeni dilsel savlar yaratma ve<br />

muhtelif bozkır halklarının yakınlığı mevzunu çözüme kavuşturmaya yöneliktir. Birçok Hunca kelimeyi<br />

korumuş Eski Çin kaynaklarının bilimadamlarına yararı dokunmaktadır. Bu kayıtlarda zaptedilen Hunca<br />

sözcükler yanlızca Türk dilleri içerisinde değil aynı zamanda Moğol, Mançu ve hatta Macar dillerinde de<br />

bulunabilmektedir ki bu, Hun devlet ve kültürünün tüm Avrasya bozkır topluluklarına kati bir suretle<br />

tesirde bulunması ile uyumlu olarak birçok lisanın Hunların dili ile bağlantılı olduğunu keza üstte bahsi<br />

geçen halkların Hunların torunları olduklarını göstermektedir.<br />

Çince kaynaklarda muhafaza edilmiş Hunca sözcüklerin ehemmiyetine Otto Maenchen-Helfen<br />

tarafından dikkat çekilmiştir. Hakikaten, Çin dili oldukça yüksek oranda kökenleri su götürür yabancı<br />

kelimeyi muhteva ediyor. Çin dili ve medeniyeti hususunda tanınmış Macar uzman Péter Polonyi at<br />

yetiştiriciliği ile alakalı Macarca kelimelerin Çince kelimelere çok benzediğini bunun da ortak bir kökeni<br />

akla getirdiğini yazmıştır. 11 Her iki dilin de onları Hunlardan almış olması bir hayli muhtemeldir. İç<br />

Moğolistan üniversitesinden Mang Muren 2004’te bir makale yayınladı ve Çinliler arasında hararetle<br />

tartışılan ilginç bir savı tanıttı. 12 O, Çin dili içinde Moğolca sözcüklerle benzeşen yaklaşık dörtbin<br />

kelimenin mevcut olduğunu iddia eder. Bu muazzam miktardaki sözcükleri tetkik edersek sonuç bizi<br />

Hunlara götürebilir. Gelecek yıllarda İskitlere ve Hunlara dönük uluslararası araştırma sonuçlarının çok<br />

miktardaki dilsel ve tarihi meseleyi açıklığa kavuşturacağı ve bunun tarih öncesi Macar araştırmalarını da<br />

etkileyeceği umulmaktadır.<br />

Hun Dilbilimi<br />

İç Moğolistanlı Uchiraltu beynelmilel dilbilim araştırmalarına yeni bir renk getirmiştir. Üstte bahsi<br />

geçen bilim adamları yanlızca birkaç kelime ve tabiri ele alırken o, Çin vesikaları içerisinde kalan<br />

11 Polonyi, 1986, 220.<br />

12 www.china.org.cn/english/culture/120785.htm<br />

_____________________________________________________________________________________<br />

© Copyright Mikes International 2001-2011 49

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!