Krzysztof

foto: Krzysztof Gruca

Państwowa Straż Pożarna województwa łódzkiego - Bilans 2009 roku
Państwowa Straż Pożarna województwa łódzkiego - Bilans 2009 roku
przekazanie samochodów pożarniczych
prezentacja mobilnego medycznego
zestawu ratunkowego
Otwarcie powiatowego magazynu
ds. zarządzania kryzysowego
Rozmowa
z Łódzkim Komendantem Wojewódzkim
Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi
– st. bryg. Andrzejem Witkowskim
uroczyste otwarcie symulatora pożarów
podpisanie porozumienia ŁKW psp w Łodzi
z DR lpr „wschód”
polscy strażacy w anglii
Anna Cydzik-Mularczyk: Jaki był
2009 rok dla strażaków województwa
łódzkiego?
st. bryg. Andrzej Witkowski:
Rok 2009 był czasem pracowitym.
Strażacy Państwowej Straży Pożarnej
i druhowie Ochotniczych Straży Pożarnych
naszego województwa interweniowali
przy 27 071 zdarzeniach. Jest to
niewiele mniejsza liczba od rekordowej
w ostatnim 10-leciu, odnotowanej w 2008
roku. Najwięcej z nich dotyczyło miejscowych
zagrożeń. Z porównania roku 2009
i 2008 wynika 4% spadek ogółu zdarzeń,
w tym największy w pożarach - 5,6%.
Każde z nich wymaga użycia odpowiedniego
specjalistycznego sprzętu oraz właściwego
wyszkolenia i profesjonalnego
przygotowania strażaków.
A.CM.: Czy rok 2009 był dobrym
czasem pod względem dosprzętowienia
strażnic i bazy szkoleniowej?
A.W.: Dysponujemy sprzętem ratowniczym
w odpowiedniej liczbie, ale
jego część (przede wszystkim samochody
pożarnicze) ma przekroczony czas użytkowania.
Całkowita wymiana na nowy,
spełniający warunki określone przepisami
jest niemożliwa ze względu na ograniczone
możliwości finansowe komend
województwa łódzkiego i jest to proces
długotrwały. Dlatego też, poza standardowymi
sposobami zdobywania środków
na ten cel (budżet własny, samorządowy,
P/WFOŚ), korzystamy z funduszy unijnych.
Takim sposobem udało się z Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa
Łódzkiego na lata 2007-2013 pozyskać
9 samochodów ratowniczo-gaśniczych.
Rok 2009 był czasem korzystnym
dla rozwoju wojewódzkiej bazy szkoleniowej
PSP w Sieradzu. Wykonana
infrastruktura poligonu składającego
się z szeregu specjalistycznych stanowisk
ćwiczebnych, w tym stanowiska
do symulacji katastrof budowlanych,
stanowiska do ćwiczeń ewakuacji osób
poszkodowanych z szybów, budynku
do symulacji pożarów wewnętrznych,
w pełni wyposażonej sali komputerowej
i medycznej, w których strażacy uczą się
udzielania poszkodowanym kwalifikowanej
pierwszej pomocy w połączeniu
z uruchomionymi w roku ubiegłym komorą
dymową i kontenerowym symulatorem
pożarów sytuują Ośrodek Szkolenia KW
PSP w Łodzi z siedzibą w Sieradzu w krajowej
czołówce baz szkoleniowych PSP.
W rezultacie pozwala to na prowadzenie
szkoleń strażaków, druhów i ratowników
innych służb nie tylko z terenów województwa
łódzkiego w oparciu o bardzo
nowoczesną bazę treningową.
Powód do zadowolenia stanowi także
Medyczny Mobilny Zestaw Ratunkowy
(MMZR), który jest częścią pilotażowego
programu zainicjowanego przez Ministra
Gospodarki. Ten zestaw sprzętu medycznego
jest przewidziany do nagłego użycia
w zdarzeniach (katastrofach) masowych,
w tym o charakterze biologicznym, chemicznym
i radiacyjnym.
Równie ważnym wydarzeniem 2009
roku było otwarcie powiatowego magazynu
ds. zarządzania kryzysowego w Piotrkowie
Trybunalskim finansowanego przez
tamtejsze władze samorządowe. Docelowo
w roku bieżacym powstanie drugi –
w powiecie radomszczańskim. Magazyny
stanowić będą zabezpieczenie logistyczne
uruchamiane m.in. w przypadku wystąpienia
wichur i trąb powietrznych, jakie miały
miejsce w ubiegłych latach w województwie
łódzkim.
Godne szczególnego uznania jest
zaangażowanie w procesy inwestycyjne
władz samorządowych. Dzięki niemu
w bardzo poważnym stopniu zwiększyliśmy
zakres inwestycji, co umożliwiło straży
pożarnej województwa łódzkiego szybszy
rozwój, a tym samym podniesienie
poziomu bezpieczeństwa naszego regionu.
A.CM.: Jak w 2009 roku wyglądało
doskonalenie zawodowe strażaków?
A.W.: Stan wyszkolenia strażaków
województwa łódzkiego należy ocenić
bardzo wysoko. Świadczyć może o tym
liczba ukończonych kursów z zakresu
ratownictwa medycznego, wysokościowego,
chemiczno-ekologicznego i kierowania
ruchem drogowym oraz trofea
zdobyte w różnego rodzaju dyscyplinach
sportowo-pożarniczych. Nie mniej jednak
w trosce o wysoki poziom ochrony przeciwpożarowej
rozpoczęliśmy realizację
projektu pn. „Skuteczna prewencja – wymiana
pracowników KW PSP w Łodzi
i Shropshire Fire & Rescue Service” finansowanego
przez Unię Europejską
z programu pn. „Uczenie się przez całe
życie – Leonardo da Vinci”. Podczas wymiany
partnerskiej delegacja polskich strażaków
poznała zasady funkcjonowania angielskich
jednostek Fire & Rescue Service.
Zaobserwowane najlepsze rozwiązania
będziemy chcieli zaadaptować w naszych
strukturach.
By podnosić kwalifikacje 300 strażaków
i pracowników cywilnych komend
powiatowych i miejskich PSP z terenu
województwa łódzkiego podjęło bezpłatne
szkolenia na kursach języka angielskiego
i niemieckiego w ramach unijnego projektu
współfinansowanego z Europejskiego
Funduszu Społecznego - Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013.
Znajomość języków obcych ułatwi współdziałanie
ze strażami pożarnymi, służbami
ratowniczymi i obywatelami innych państw
w sytuacjach zagrożenia. Nabyte umiejętności
będą wykorzystywane także
przy obsłudze przez dyspozytorów PSP
europejskiego numeru ratunkowego 112.
W najbliższych latach na terenie naszego
województwa rozgrywane będą międzynarodowe
imprezy sportowe. Przygotowujemy
się także do ważnego przedsięwzięcia
rangi światowej mianowicie Prezydencji
w Radzie UE w 2011 roku oraz Euro 2012.
Zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim
obywatelom UE wymaga znajomości języka
obcego od dyspozytorów przyjmujących
zgłoszenie, ale także funkcjonariuszy
bezpośrednio biorących udział w akcjach
ratowniczych. Dzięki tym umiejętnościom
istnieje możliwość podniesienia poziomu
bezpieczeństwa obywateli innych państw
przebywających na terenie naszego województwa.
A.CM.: Jakie były najważniejsze
inicjatywy podjęte w 2009 roku przez
KW PSP w Łodzi?
A.W.: Z pewnością dużym wyzwaniem
w 2009 roku były prace nad
utworzeniem Systemu Powiadamiania
Ratunkowego. Zgodnie z zatwierdzoną
wojewódzką koncepcją SPR, w ramach
środków na prace adaptacyjne, projektowe
doposażono wybrane lokalizacje
Centrów Powiadamiania Ratunkowego
w zunifikowane elementy infrastruktury
teleinformatycznej. Niezależnie od tych
działań powstał projekt Ogólnopolskiej
Sieci Teleinformatycznej tzw. Projekt OST
112, który ma na celu poprawę jakości
współdziałania jednostek organizacyjnych
Policji, Państwowej Straży Pożarnej
i Państwowego Ratownictwa Medycznego.
W związku z tym przewiduje się budowę
nowoczesnych systemów łączności,
zarządzanych niezależnie od operatorów
telekomunikacyjnych. Ponadto do obsługi
numeru alarmowego 112 powstaje także
System Informatyczny Powiadamiania
Ratunkowego tzw. Projekt SI PR. Jego
celem będzie zapewnienie wsparcia w realizacji
zadań służb porządku publicznego
i ratownictwa w zakresie obsługi wywołań
na numer 112 i inne numery alarmowe
poprzez wdrożenie ogólnokrajowej
platformy teleinformatycznej na potrzeby
funkcjonowania Centrów Powiadamiania
Ratunkowego (CPR) oraz Wojewódzkich
Centrów Powiadamiania Ratunkowego
(WCPR).
Ważne inicjatywy skupione są także
wokół pozyskiwania funduszy unijnych.
Jednostki organizacyjne PSP województwa
łódzkiego podjęły działania w celu
pozyskania środków finansowych m.in.
na realizację projektów pn. „System
Zintegrowanych Stanowisk Kierowania
i Dysponowania Zasobami Ratowniczymi
Województwa Łódzkiego” oraz
„Wsparcie techniczne Krajowego Systemu
Ratowniczo-Gaśniczego poprzez doposażenie
jednostek podległych KW PSP
w sprzęt ratowniczo-gaśniczy i ratownictwa
chemiczno-ekologicznego”.
KW PSP w Łodzi w partnerstwie
z Komendą Wojewódzką Policji w Łodzi
złożyła także projekt pn. „Bezpieczne drogi
województwa łódzkiego – doposażenie
służb ratowniczych i interwencyjnych”.
Od 2008 roku z funduszy unijnych udało
się pozyskać dla PSP województwa łódzkiego
kwotę ok. 33 mln zł. Nasze plany
na przyszłość skupione są wokół dalszego
pozyskiwania nowoczesnego sprzętu, remontu
strażnic oraz intensyfikacji szkoleń
strażaków. Będziemy kontynuować rozpoczęte
projekty nabywania doświadczeń od
zagranicznych służb ratunkowych oraz dążyć
do zmniejszenia liczby ofiar pożarów
poprzez propagowanie akcji instalowania
czujek dymu i tlenku węgla w każdym
mieszkaniu.
A.CM.: Co Pan Komendant uznaje
za największy sukces w roku ubiegłym?
A.W.: Największym sukcesem jest
dla nas podniesienie poziomu bezpieczeństwa
w województwie poprzez spełnienie
misji Państwowej Straży Pożarnej, jaką
jest ratowanie życia i zdrowia ludzi oraz
mienia i środowiska. Sukcesem, który
umożliwi strażakom prowadzenie ćwiczeń
i rozwijanie swoich umiejętności jest nowoczesny
ośrodek szkolenia. Pozyskano
także nowe samochody i kontynuowano
ze środków ustawy modernizacyjnej
i Urzędu Miasta Łodzi budowę strażnicy
Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Nr 5 Komendy
Miejskiej PSP w Łodzi. Cieszą nas
także pierwsze działania związane z budową
strażnicy Komendy Powiatowej PSP
w Brzezinach, rozbudowy strażnicy KP
PSP w Radomsku.
Mimo znacznego zminiejszenia
możliwości pozyskania środków z budżetu,
związanego ze spowolnieniem gospodarczym,
komendy PSP województwa
łódzkiego poprzez własne zaangażowanie
w poprawę warunków służby oraz dzięki
przychylności i pomocy finansowej władz
samorządowych dla naszej formacji mogły
prowadzić prace konserwacyjne i modernizacyjne
użytkowanych obiektów.
Ważnym osiągnięciem było opracowanie
wspólnie z Wojewodą Łódzkim
koncepcji Systemu Powiadamiania
Ratunkowego, w tym funkcjonowania
9 Centrów Powiadamiania Ratunkowego.
Zweryfikowano porozumienia z lokalnymi
dysponentami zespołów ratownictwa
medycznego, dotyczące pomocy
udzielanej przez jednostki PSP i OSP KSRG
w sytuacjach nagłego zagrożenia życia
i zdrowia ludzi, gdy zespoły ratownictwa
medycznego z różnych przyczyn nie są
w stanie udzielić pomocy poszkodowanym
lub dotrą później na miejsce zdarzenia
niż strażacy.
Istotnym wydarzeniem w 2009 roku
było także podpisanie porozumienia z Dyrektorem
Regionalnym Lotniczego Pogotowia
Ratunkowego „Wschód”, dotyczące
szczegółowych zasad współpracy jednostek
KSRG i LPR na terenie województwa
łódzkiego. Dzięki temu rozpocznie się
proces szkoleń strażaków z OSP w KSRG,
którzy w zdecydowanej liczbie akcji ratowniczych
zabezpieczają miejsca lądowań
i startów śmigłowca LPR.
Ponadto na uwagę zasługują zintensyfikowane
akcje edukacyjne i informacyjne,
które znacząco wpływają na poprawę
szeroko rozumianego bezpieczeństwa.
Wszystkie te działania składają się
na jedno, najważniejsze, które zawsze będzie
priorytetem w działaniach Państwowej
Straży Pożarnej – bezpieczeństwo
mieszkańców i ratowanie ich życia, zdrowia
i mienia.
A.CM.: Jakie sprawy przysparzają
najwięcej kłopotów?
A.W.: Trudności, z którymi się
borykamy wiążą się przede wszystkim
z nie najlepszym stanem technicznym
niektórych strażnic JRG województwa
łódzkiego, powodującym m.in. większe
koszty eksploatacji. Mamy także kłopoty
z awaryjnością użytkowanego sprzętu
z przekroczonym czasem eksploatacji, ale
sukcesywne i zaplanowane oraz przemyślane
działania strategiczne doprowadzą
krok po kroku do usunięcia tych trudności.
Dziękuję za rozmowę.
2 3

Specjalistyczna Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza „Łódź”
Specjalistyczną Grupę Poszukiwawczo-
Ratowniczą „Łódź” tworzy 40 strażaków.
W jej skład wchodzą: dowództwo grupy, sekcja
poszukiwawcza i techniczna, zastęp medyczny
i logistyczny. Do sekcji poszukiwawczej należą cztery
psy ratownicze: Argo, Bilbo, Hato, Macho. Na wyposażeniu
grupy znajdują się m.in.: liny ratownicze, uprzęże
ewakuacyjne, drabinki, piły do cięcia stali i betonu, pilarki do drewna, zestawy
ratownicze hydrauliczne, systemy geopozycjonowania satelitarnego (GPS), ponton,
agregaty prądotwórcze, geofony, kamera wziernikowa oraz sprzęt medyczny.
Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej zadeklarowała gotowość
polskiej grupy poszukiwawczo-ratowniczej do wstąpienia w struktury INSARAG
(Międzynarodowej Grupy Doradczej ds. Poszukiwania i Ratownictwa, utworzonej
przy Organizacji Narodów Zjednoczonych) jako Ciężka Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza
USAR Poland. Doświadczenie i umiejętności poszczególnych grup
oraz ich podopiecznych – psów ratowników sprawdzone zostały przez specjalistów
reprezentujących ONZ. Łódzcy strażacy spełnili wszystkie wymagania i wykonali
specjalistyczne założenia. Tym samym w kwietniu 2009 roku, jako jedna z pięciu
polskich grup zostali włączeni do międzynarodowego systemu ratowniczego i mogą
być dysponowani do działań na całym świecie.
Łódzka Specjalistyczna Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza w składzie: mł. bryg.
Makary Szulc, st. kpt. Marcin Płotica, asp. Mirosław Jakubowski (ratownicy) wraz
z psami wyspecjalizowanymi w poszukiwaniu żywych osób pod gruzami (Macho, Argo,
Hato) oraz zastępca oficera łącznikowego st. kpt. Grzegorz Górczyński, a także ratownicy:
kpt. Artur Baszczyński i asp. Dominik Szulc wzięła udział w misji na Haiti, które
nawiedzone zostało 12 stycznia 2010 roku przez potężne trzęsienie ziemi. Pod gruzami
zawalonych budynków zginęło około 200 tysięcy osób, kilkaset tysięcy zostało rannych.
foto: Krzysztof Gruca
Łódzcy strażacy
z pomocą Haiti
Na łamach „Kuriera Strażackiego”
rozmowa z Dowódcą grupy mł.
bryg. Makarym Szulcem na temat
udziału w akcji ratowniczej na Haiti.
Anna Cydzik-Mularczyk: Jak
wyglądała rzeczywistość na miejscu
tej tragedii?
mł. bryg. Makary Szulc: Cały
czas śledziliśmy w mediach to, co się
tam dzieje. Jednak gdy dotarliśmy na
miejsce nastąpiło zderzenie z tamtejszą
rzeczywistością. Przekazy telewizyjne,
relacje radiowe nie odzwierciedlały
bezmiaru tej tragedii. Pierwsze na co
zwróciliśmy uwagę, to panujący odrażający
zapach, pochodzący nie tylko od
rozkładających się zwłok, ale także spowodowany
bardzo niskim poziomem
higieny w tym kraju. Mnóstwo śmieci
na ulicach, gnijące odpady, ścieki i brak
kanalizacji, a w tym wszystkim ludzie,
którzy przeżyli ogromną tragedię i pozostali
bez podstawowych środków do
życia, jak chociażby woda i pokarm.
Zbyt mały zasób służb, powodował,
że nie nadążano z wywożeniem zwłok,
które wyciągnięte przez mieszkańców
spod gruzów leżały na poboczach dróg.
Mimo to życie toczyło się dalej. Ludzie
o beznamiętnym wzroku wyglądali
jakby oswoili się z tragiczną rzeczywistością.
Jedynie dzieci się uśmiechały,
szczególnie gdy otrzymały od nas jakiś
podarunek. Nie zdawały sobie sprawy
z tragedii, jaka spotkała ich kraj.
A.CM.: Sytuacja na miejscu
była trudna i momentami było niebezpiecznie,
jak zapewniano wam
bezpieczeństwo?
M.S.: Byli z nami funkcjonariusze
z Biura Ochrony Rządu. Poza tym
wszystkie nasze działania na miejscu
prowadzone były pod ochroną wojsk
ONZ. Gdy pojawiały się niebezpieczne
momenty np. słychać było w oddali
jakieś strzały, natychmiast wycofywano
nas ze strefy, w której prowadziliśmy
działania ratownicze. Zdarzyło się to
kilkukrotnie i utrudniło nam działania
– jeszcze dobrze nie rozpakowaliśmy
sprzętu, a już musieliśmy z polecenia
sztabu oddalić się od zagrożonego miejsca.
Stacjonowaliśmy w bazie na lotnisku
i tam każdorazowo spędzaliśmy
noc. Ze względu na bezpieczeństwo,
działania prowadzone były od świtu do
zmroku.
A.CM.: Co utrudniało wam
działania?
M.S: Już od samego początku pojawiły
się problemy z transportem, zarówno
lotniczym, jak i lądowym. Mieliśmy
problemy z dojazdem na miejsce
przewidzianych poszukiwań. Sami
musieliśmy organizować sobie wszystko,
nie mogliśmy liczyć na inne służby.
Nie działały żadne struktury państwowe.
Całą akcją dowodził OSOCC, czyli
międzynarodowy sztab koordynacji
działań ratowniczych i oni także nie
byli w stanie zapewnić transportu dla
wszystkich przebywających tam ratowników.
Musieliśmy czasem godzinami
czekać na ciężarówkę, a i wtedy nie należało
narzekać, bo cieszyliśmy się, że
w ogóle przyjechała.
Wielokrotnie zawodziła również
organizacja. Dużym problemem był
brak rozpoznania rejonów nieprzeszukanych.
OSOCC miał niekompletne
dane, co powodowało, że jedno miejsce
przeszukiwane było kilka razy.
A.CM.: Gdy miało miejsce drugie
trzęsienie ziemi, grupa, pomimo
wszelkich trudności szybko zmobilizowała
się i dotarła w miejsce epicentrum.
T a k . P o
drugim trzęsieniu
ziemi, które
wyniosło 6.1
w skali Richtera
do miejsca oddalonego
o 100
km od Port-au-
Prince, z ciężkiej
grupy z Polski
zadysponowano
6 ratowników
medycznych wraz z dwoma lekarzami.
Utworzyli tam ambulatorium polowe
z izbą przyjęć. W ciągu dwóch dni
udzielili pomocy medycznej około 100
osobom poszkodowanym. Rannych
było tak wielu, że w organizacji izby
przyjęć oraz bezpieczeństwa ratowników
musieli pomóc funkcjonariusze
BOR.
A.CM.: Jak radziliście sobie ze
stresem?
M.S: Siłę dawało nam to, że jesteśmy
grupą, że działamy razem i mamy
wspólny cel – ratowanie. Wszyscy
przeżywaliśmy tę tragedię. Jednak staraliśmy
się ze sobą dużo rozmawiać,
wyrzucać z siebie, to co przeszkadzało
i w ten sposób udało się nam „bezkontuzyjnie”
powrócić. Myślę, że w tej chwili
nie jest najgorzej.
A.CM.: Jak sprawowały się psy?
M.S.: Mimo ciężkich warunków
klimatycznych psy dawały sobie radę,
zdały egzamin. Musieliśmy jednak pilnować
by spragnione wody nie zaczerpnęły
wszechobecnie występujących tam
ścieków. Była to dla nich pierwsza tego
typu wyczerpująca i o tak szerokim zakresie
akcja. Sukcesem jest, że w takich
trudnych warunkach nasze psy chętnie
współpracowały.
A.CM.: Co pozostaje w pamięci
po tej akcji?
M.S.: Na pewno w pamięci pozostaje
obraz ogromnej tragedii ludzkiej,
góry śmieci, płynące ścieki i myjący się
w nich mieszkańcy. Ogromna nędza.
Najważniejsze jest jednak to, że nie zostawiliśmy
nikogo żywego pod gruzami.
Pomogliśmy i to cieszy najbardziej.
Było to dla nas cenne doświadczenie
we wszystkich elementach działań. Do
kolejnej tego typu akcji pojedziemy
z większym bagażem doświadczeń.
A.CM.: Co chciałby Pan na łamach
„Kuriera Strażackiego” przekazać
członkom łódzkiej grupy poszukiwawczo-ratowniczej?
M.S.: Chciałbym podziękować
za zaangażowanie, z jakim podejmowali
działania w czasie misji na Haiti.
Dziękuję również tym strażakom, którzy
zostali w Polsce, za to, że zawsze
można liczyć na ich wysokie kwalifikacje.
Szczególne podziękowania należą
się kpt. Jędrzejowi Pawlakowi oraz asp.
Ryszardowi Wiśniewskiemu z psem
Bilbo za zrozumienie, którym wykazali
się w momencie decyzji o ich pozostaniu
w kraju, ze względu na przeciążenie
samolotu. Chciałbym także podkreślić,
że w harmonogramie dyżurów ujęci
byliśmy do tej pory w wąskim zakresie
osobowym, natomiast w drugim półroczu
tego roku stanowimy trzon Polskiej
Ciężkiej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej
USAR Poland i działamy już
w pełnym składzie osobowym.
Dziękuję za rozmowę.
powitanie grupy
4
foto: Krzysztof Gruca
po powrocie do kraju
5

fundusze unijne
15 stycznia 2010 roku Uchwałą
Zarządu Województwa Łódzkiego
nr 57/10 trzy projekty Państwowej
Straży Pożarnej województwa łódzkiego
o łącznej wartości ok. 15,3 mln
zł zostały wyłonione do dofinansowania
w ramach RPO WŁ 2007-2013.
Dofinansowanie otrzymały: projekt
Komendy Wojewódzkiej Państwowej
Straży Pożarnej w Łodzi
pn.: „Wsparcie techniczne Krajowego
Systemu Ratowniczo-Gaśniczego poprzez
doposażenie jednostek podległych
Komendzie Wojewódzkiej Państwowej
Straży Pożarnej w sprzęt ratowniczo-gaśniczy
i ratownictwa chemiczno-ekologicznego
– Etap II” o
wartości 11 998 620,00 zł, projekt dla
Komendy Powiatowej Państwowej
Straży Pożarnej w Tomaszowie Mazowieckim
pn.: „Zapobieganie skutkom
zagrożeń naturalnych i nadzwyczajnych
poprzez zakup nowoczesnego
sprzętu ratowniczo-gaśniczego dla
Komendy Powiatowej Państwowej
Straży Pożarnej w Tomaszowie Mazowieckim”
o wartości 2 693 097,80
zł oraz projekt dla Komendy Powiatowej
Państwowej Straży Pożarnej
w Łowiczu pn.: „Wsparcie techniczne
Krajowego Systemu Ratowniczo-
Gaśniczego poprzez doposażenie
Komendy Powiatowej Państwowej
Straży Pożarnej w Łowiczu w sprzęt
16 stycznia br. około godziny
0.39 dyżurny operacyjny stanowiska
kierowania KM PSP
w Skierniewicach został powiadomiony
o pożarze jednokondygnacyjnego,
murowanego budynku jednorodzinnego
w m. Święte Nowaki w gm.
Maków, w powiecie skierniewickim.
Strażacy po przyjeździe na
miejsce zdarzenia zastali pożar rozwinięty.
Cały dach i wnętrze budynku
objęte były ogniem. Działania
strażaków z PSP i OSP z KSRG
w pierwszej fazie działań polegały na
podaniu 2 prądów wody w natarciu
na płonący budynek (1. na dach budynku,
2. do wnętrza przez wypalone
okno). Następnie wyważono drzwi
wejściowe do budynku i rota zabezpieczona
sprzętem ochrony dróg oddechowych
wprowadziła do wnętrza
budynku prąd wody.
W trakcie przeszukiwania pomieszczeń
wewnątrz budynku natrafiono
na osobę poszkodowaną
(kobieta lat 64). Z powodu braku
możliwości technicznych (znaczna
deformacja ciała na skutek oddziaływania
promieniowania cieplnego)
odstąpiono od resuscytacji. Przybyły
na miejsce zdarzenia lekarz stwierdził
zgon kobiety. W celu dogaszenia
pożaru oddymiono pomieszczenia
i przeprowadzono częściową rozbiórkę
budynku.
Przypuszczalną przyczyną pożaru
była nieostrożność osoby dorosłej
w posługiwaniu się ogniem otwartym.
ratowniczo-gaśniczy i ratownictwa
chemiczno-ekologicznego” o wartości
626 950,00 zł.
W ramach pierwszego projektu
zostanie zakupionych 8 ciężkich
i 8 średnich samochodów ratowniczogaśniczych,
w ramach drugiego – KP
PSP w Tomaszowie Mazowieckim
otrzyma ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy
i podnośnik pożarniczy.
Trzeci projekt polega na doposażeniu
Komendy Powiatowej Państwowej
Straży Pożarnej w Łowiczu w średni
samochód ratowniczo-gaśniczy.
kpt. Wojciech Wieloch
Andrzej Skowroński
Śmiertelne żniwo pożaru budynku mieszkalnego w powiecie skierniewickim
Poszkodowana w pożarze kobieta jest
już piątą ofiarą śmiertelną w pożarach
w tym roku. W porównaniu z analogicznym
okresem roku ubiegłego jest
to wzrost o 400%.
Całkowitemu spaleniu uległ budynek
mieszkalny wraz z wyposażeniem.
Straty oszacowano wstępnie na
ok. 80 tys. złotych.
W akcji ratowniczo-gaśniczej
wzięło udział 6 strażaków z PSP,
11 strażaków z OSP w KSRG, 5 policjantów,
1 pracownik pogotowia
energetycznego oraz 2 pracowników
pogotowia ratunkowego. Akcja trwała
2 godziny i 46 minut.
mł. bryg. Zbigniew Łyszkowicz
foto: KM PSP w Skierniewicach
2009
Funkcjonariusze Państwowej
Straży Pożarnej:
bryg. Marek Skrobek,
mł. bryg. Andrzej Bohdanowicz,
st. kpt. Grzegorz Górczyński,
kpt. Piotr Łukasik.
Projekt
Skuteczna prewencja – wymiana
kadry KW PSP w Łodzi i Shropshire
Fire & Rescue Service
Projekt Leonardo
Dodatek s p e c j a l n y
W dniach 7 - 12 grudnia 2009 r. przedstawiciele Komendy Wojewódzkiej
PSP w Łodzi w osobach: bryg. Marek Skrobek (KM PSP w Piotrkowie Trybunalskim),
mł. bryg. Andrzej Bohdanowicz (KP PSP w Pabianicach), st. kpt. Grzegorz
Górczyński (KM PSP w Łodzi), kpt. Piotr Łukasik (KW PSP w Łodzi) oraz
tłumacz Katarzyna Adamczewska (KW PSP w Łodzi) wizytowali w jednostkach
straży pożarnych w hrabstwie Shropshire (Wielka Brytania) w ramach projektu
„Skuteczna prewencja – wymiana kadry KW PSP w Łodzi i Shropshire Fire &
Rescue Service„ finansowanego przez Unię Europejską z programu pn. „Uczenie
się przez całe życie – Leonardo da Vinci”. Głównym celem projektu była wymiana
doświadczeń z zakresu prewencji pomiędzy angielskimi i polskimi strażakami.
6 7

2009 PROJEKT LEONARDO
2009 PROJEKT LEONARDO
Łódzcy strażacy w Anglii
Oficjalną część wizyty w Shropshire
Fire & Rescue Service (SFRS)
rozpoczęliśmy od spotkania powitalnego
ze Stevem Worrallem – Assistant
Chief Fire Officer, podczas którego zapoznano
nas z planem wizyty i rozkładem
zajęć.
W pierwszej kolejności przedstawiono
nam działalność operacyjną
SFRS. Obejrzeliśmy odpowiednik naszego
WSKR, gdzie mieliśmy możliwość
poznania struktury organizacyjnej,
specyfiki pełnienia służby oraz zasad
koordynacji działań ratowniczych.
Zapoznaliśmy się także z mapami operacyjnymi,
oprogramowaniem wspomagającym
pracę stanowiska koordynacji.
Następnie byliśmy gośćmi strażaków
z JRG. Na terenie hrabstwa istnieją
23 jednostki straży pożarnej, z czego
4 to jednostki zawodowe a pozostałe
19 typu part-time (pracy dodatkowej)
stanowią odpowiedniki naszych OSP
KSRG z tą małą różnicą, że deklarujący
przynależność strażacy mają co
najmniej raz w tygodniu obowiązek
uczestniczyć w trzygodzinnych szkoleniach,
za co w zamian dostają stałe uposażenie
oraz dodatek za uczestnictwo
w akcjach ratowniczych. Strażacy pełniący
służbę w takim charakterze pracują
na co dzień w innych zakładach pracy,
lecz w takiej odległości od siedziby
jednostek, aby ich czas dotarcia do nich
nie przekroczył 4-5 minut.
W czterech jednostkach zawodowych
na zmianie pełni służbę 24 strażaków,
z czego 11 w Shrewsbury – stolicy
hrabstwa. W Shropshire strażacy pracują
w systemie czterozmianowym z następującym
rozkładem godzinowym: 2
dni po 9 godzin (od 9 00 do 18 00 ), 2 dni po
15 godzin (od 18 00 do 9 00 ), 3 dni wolne.
Zmiany służbowe mają przypisane kolory:
Blue Watch, White Watch, Green
Watch oraz Red Watch.
Zostaliśmy zapoznani z procedurami
dysponowania sił i środków do
poszczególnych zdarzeń oraz poziomami
dowodzenia. Naszą szczególną
uwagę zwrócił Incident Car – samochód
wspomagania dowodzenia na
miejscu zdarzenia. Jego wyposażenie
stanowią przede wszystkim sprzęt łączności
oraz system Command Control
wspierający prace dowódców na miejscu
akcji. System zawiera bazy danych
w formie elektronicznej: rozmieszczenie
hydrantów, plany obiektów przemysłowych
z rozrysowanymi planami dróg
dojazdowych oraz pełną infrastrukturą
innych instalacji, numery kontaktowe
do osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo
na terenie zakładu, programy
do prognozowania stref bezpiecznych
przy zdarzeniach z materiałami niebezpiecznymi,
bazy danych o materiałach
niebezpiecznych, kontakty telefoniczne
do specjalistów oraz szereg wielu przydatnych
informacji wspomagających
proces dowodzenia na miejscu zdarzenia.
Samochód jest dysponowany do
działań w przypadku uczestniczenia
w zdarzeniu trzech lub więcej zastępów.
Akcję koordynuje wtedy Incident Commander.
Po wspólnym obiedzie ze strażakami
jednostki w Shrewsbury, zapoznaliśmy
się ze sprzętem, jakim dysponują
brytyjskie straże pożarne. Prezentacja
połączona była z rozstawieniem zestawu
dekontaminacji masowej, który
znajduje się na wyposażeniu SFRS.
Zestaw został zakupiony w ramach
rządowego programu bezpieczeństwa
kraju na wypadek skażenia ludzi substancjami
chemicznymi, biologicznymi
i promieniotwórczymi. W odróżnieniu
od organizacji systemu ratowniczego
w Polsce, w Shropshire strażacy nie
dysponują specjalistycznymi grupami
ratowniczymi, nie posiadają tzw. odwodów
operacyjnych. Każdy pojazd
gaśniczy posiada na wyposażeniu zestawy
sprzętu hydraulicznego oraz ubrania
ochrony pełnej (gazoszczelne).
W przypadku zdarzeń o dużym zasięgu,
wymagających użycia większych
sił i środków, sąsiadujące ze sobą hrabstwa
mają podpisane umowy wzajemne.
Duże wrażenie zrobił na nas obiekt
treningowy do symulacji pracy strażaka
w strefie zadymionej. Jest to symulator
jednopiętrowego domu służący do
ćwiczeń w strefie zadymionej z odwzorowaniem
wyposażenia pomieszczeń,
przejść pomiędzy kondygnacjami itp.
Kolejny dzień był najbardziej wypełnionym
programowo dniem naszej
wizyty. W pierwszej części zostaliśmy
zapoznani ze strukturą organizacyjną
wydziałów prewencji („Community
Fire Safety” oraz „Business Fire Prevention”).
Następnie odwiedziliśmy
z naszymi przewodnikami tj. Johnem
Harrisonem, Samem Hamerem, Robertem
Rondelem, Delyth Humphreys wydział
zajmujący się szeroko rozumianą
edukacją społeczeństwa „Community
Fire Safety”. Wydział ten ma bardzo
NAMIOT DO DEKONTAMINACJI Z PODZIAŁEM NA
CZĘŚĆ ŻEŃSKą , MĘSKĄ I DLA NIEPEŁNOSPRAW-
NYCH
SAMOCHÓD EDUKACYJNY
WYPOSAŻENIE SPRZĘTOWE GARAŻY
JEDNOSTKI CFS
WYPOSAŻENIE SAMOCHODU OPERACYJNEGO
istotne znaczenie w funkcjonowaniu
Shropshire Fire & Rescue Service
z uwagi na szeroko rozpowszechnianą
ideę bezpieczeństwa w hrabstwie. Komórka
ta podzielona została na szereg
specjalizacji, a mianowicie osoby zajmujące
się: ryzykiem (Persons at Risk
Team), technicznymi rozwiązaniami
(Community Fire Safety Technical
Officers), edukacją młodzieży i ludzi
starszych (Youth Services Team) oraz
osoba zajmująca się dochodzeniami
popożarowymi. Ciekawostką może być
też fakt, że w wydziale jest też osoba
odpowiedzialna tylko i wyłącznie za
analizę fałszywych alarmów w hrabstwie,
by zmniejszyć nakład środków
finansowych będących konsekwencją
wyjazdów do zdarzeń (koszty paliwa
oraz wypłat dla strażaków biorących
udział w akcjach).
CFS zajmuje się tworzeniem i
rozpropagowaniem wielu programów
edukacyjnych oraz zapobiegających
pożarom w budynkach mieszkalnych.
Jednym z nich jest program montowania
w mieszkaniach (za darmo) czujek
dymu (odpowiednik naszego programu
„Czujka w każdym domu”). Dzięki tej
akcji spadła liczba pożarów w hrabstwie
i co się z tym wiąże liczba ofiar
śmiertelnych w pożarach.
Zainteresował nas będący na wyposażeniu
wydziału samochód do edukacji
społeczeństwa: na różnych imprezach
plenerowych, tj. uroczystościach
miejskich, jarmarkach;
podczas
wizyt w
centrach handlowych
itp. Samochód
jest w pełni
przygotowany
do prezentowania
tematyki
bezpieczeństwa
wśród społeczności
lokalnej.
Monitory, plansze
pokazowe
i wyspecjalizowany
personel w
bardzo obrazowy
sposób przekazują
wiedzę
na temat właściwego
zachowania
w domu,
na drodze, gdy
znajdą się w sytuacji
zagrożenia
pożarowego.
Następnym
punktem programu
tego dnia była wizyta w Centrum
Edukacji „Safe Side at Eastside”
w Birmingham, zajmującym się szkoleniem
dzieci i młodzieży w wieku przedszkolnym
i wczesnoszkolnym. Ośrodek
„Safeside” jest interakcyjnym, nowatorskim,
edukacyjnym centrum nauki
o ogólno pojętym bezpieczeństwie.
Oferuje 16 scenariuszy, które uczą małe
dzieci zachowań w otaczającym nas
świecie np. zachowań w sklepie, mieszkaniu,
na drodze, w pociągu i autobusie,
w okolicach wody itp. Informacje na
temat tego ośrodka można uzyskać na
stronie internetowej www.safeside.org.
uk.
Czwartek rozpoczął się ponownie
w „Shropshire Fire and Rescue
Service”, lecz tym razem zapoznawaliśmy
się z pracą w drugim wydziale
prewencji „Business Fire Prevention”.
Komórka ta zajmuje się czynnościami
kontrolnymi w obiektach (z wyłączeniem
budynków mieszkalnych – tam
kontrolę prowadzi „Community Fire
Safety”), uzgadnianiem projektów technicznych
w ramach przewidywanych
prac budowlanych i modernizacyjnych,
edukacją społeczeństwa w zakresie ruchu
drogowego, uaktualnianiem danych
w systemie wspomagania dowodzenia
oraz współpracy w zakresie bezpieczeństwa
z organami budowlanymi
hrabstwa Shropshire. W zakres kontroli
obiektów wchodzą: biura i sklepy, puby,
kluby i restauracje, szkoły i przedszkola,
obiekty ochrony zdrowia, obiekty
tymczasowe typu namioty cyrkowe,
hotele i akademiki, obiekty produkcyjno-magazynowe,
imprezy masowe, kościoły
i inne obiekty kultu religijnego
oraz budynki hodowlane.
Szczególnym punktem programu
naszej wizyty było wieczorne spotkanie
w straży pożarnej w miasteczku
Oswestry z zamieszkałymi w okolicy
Polakami. Celem spotkania było zintegrowanie
środowiska polonijnego
oraz zmniejszenie barier instytucjonalnych,
jak również zapoznanie naszych
rodaków z programem bezpłatnego
instalowania czujek pożarowych
w budynkach mieszkalnych. Szeroko
rozpropagowane wśród Polonii spotkanie
ze strażakami z Polski okazało
się dużym sukcesem, a możliwość rozmowy
z polską społecznością, sceptycznie
nastawioną do państwowych
instytucji w Anglii, spowodowało
bardziej przyjazne spojrzenie na możliwość
instalowania czujek w domach.
Ciekawostką może być również to, że
w wyniku spotkania jedna z Polek zadeklarowała
chęć przystąpienia do pracy
w straży pożarnej w Oswestry.
Podczas tego spotkania uroczyście
wręczono nam certyfikaty uczestnictwa
w programie „Leonardo da
Vinci” i pobytu w Shropshire Fire and
Rescue Service. Spotkanie połączone
z degustacją polskich potraw było
wzruszające nie tylko dla nas, lecz
SAMOCHÓD KONTENEROWY
Dodatek s p e c j a l n9
y

2009 PROJEKT LEONARDO
działania ratowniczo-gaśnicze
również dla przybyłych tam polskich
rodzin.
Przedostatni dzień wizyty
był przeznaczony na podsumowanie
naszego pobytu u angielskich
strażaków. Przekazaliśmy nasze
spostrzeżenia i doświadczenia
z tygodniowego pobytu. Było ono
sposobnością do dogłębnego omówienia
zagadnień, które najbardziej nas
interesowały, tj: „czujka w każdym
domu”, system wspomagania dowodzenia
Command Control, Community
Outreach Vehicle. Ważnym narzędziem
wspomagającym propagowanie bezpieczeństwa
wśród lokalnej społeczności
Shropshire jest funkcjonująca strona
UBRANIE GAZOszczelne
MIASTECZKO BEZPIECZEŃSTWA DO ĆWICZEŃ
internetowa SFRS: http://www.shropshirefire.gov.uk.
Poza informacjami na temat bieżącej
działalności, znajdują się na niej
wskazówki dotyczące bezpiecznego
zachowania w domu, pracy, szkole itp.
Godna pozazdroszczenia jest również
duża liczba pracowników zatrudnionych
w prewencji, mających wąski
zakres swoich zadań i co się z tym wiąże
mogą bardzo wnikliwie analizować
przydzielone im zadania. System taki
skutkuje zmniejszeniem liczby zdarzeń,
a co za tym idzie zmniejszeniem liczby
ofiar w pożarach.
Na koniec spotkania zostaliśmy
obdarowani pamiątkami z Shropshire,
wśród których znalazły się także czujki
dymu.
Niemniej ważnym celem
projektu była poprawa
kompetencji kulturowych
i językowych jego uczestników,
kształtowanie
otwartości i umiejętności
adoptowania się do warunków
życia i pracy w różnych
krajach europejskich.
Korzystając z okazji, że
lądowaliśmy w Londynie
nasi opiekunowie zadbali
o to, abyśmy w dość krótkim
czasie zobaczyli miejsca
charakterystyczne dla
stolicy Wielkiej Brytanii.
Bardzo istotnym pod
kątem kulturowym i historycznym
punktem programu
było zwiedzanie
miasteczka Shrewsbury
z Johnem Harrisonem, który
poza pracą w miejscowej
straży pożarnej zajmuje się oprowadzaniem
wycieczek po historycznym mieście
powstałym w XI wieku. Chodząc
wąskimi uliczkami dotarliśmy m.in.
do zamku Shrewsbury wzniesionego
w 1067 roku, szkoły (w której uczył się
Karol Darwin twórca teorii ewolucji)
i wielu innych ciekawych miejsc, które
zostaną na zawsze w naszej pamięci.
Niezapomniane wrażenia to także
wieczór na meczu Ligii Mistrzów – FC
Liverpool-FC Fiorentina (1:2). To było
piłkarskie święto na stadionie Anfield
Road, które pozostawi wspomnienia na
długo. Życzylibyśmy sobie takich spotkań
piłkarskich i takiej atmosfery podczas
zbliżającego się „Euro 2012”.
Bardzo rodzinna atmosfera panowała
na świątecznej kolacji, która odbyła
się w piątek. Uczestniczyli w niej
pracownicy komendy z Shrewsbury.
Wieczór z typowymi dla Anglii daniami
świątecznymi pełen był rozmów, żartów,
a nawet narodowych przyśpiewek.
W sobotę, czyli ostatni dzień naszego
pobytu, poranek przeznaczyliśmy
na zakupienie pamiątek, które w Polsce
będą nam przypominały o miłym i pełnym
wrażeń tygodniu spędzonym u angielskich
strażaków.
Opuszczając hotel mieliśmy świadomość,
że był to pracowity tydzień,
w czasie którego poznaliśmy działania
prewencyjne oraz operacyjne wyciągając
z nich każdy z osobna jakieś wnioski,
które można będzie zaadaptować na
polskim gruncie. Zabrakło niestety czasu
na dokładne zaznajomienie się z systemem
szkolenia angielskich strażaków
i wspólnie doszliśmy do wniosku, że
następna wymiana powinna być przeznaczona
głównie temu zagadnieniu
oraz na zapoznanie się z nowoczesnymi
systemami wspomagania dowodzenia
i łączności.
Mamy nadzieję, że artykuł ten pozwoli
spojrzeć z innej perspektywy na
temat prewencji. Warto było na miejscu
zobaczyć pasję z jaką pracownicy
Shropshire Fire and Rescue Service
podchodzą do służby, warto było spotkać
ludzi, którzy w temacie bezpieczeństwa
krok po kroku udowadniają,
jak ważne jest uświadamianie społeczeństwa
już od najmłodszych lat.
bryg. Marek Skrobek
mł. bryg. Andrzej Bohdanowicz
st. kpt. Grzegorz Górczyński
kpt. Piotr Łukasik
POŻAR PARAFINY
Mroźna sobota 23 stycznia zapowiadała
się spokojnie. Jednakże
wczesnym popołudniem o godz.
14.05 pracownicy zakładu produkcji
granulatów i mieszanek parafinowych
do wytwarzania zniczy
i świec w miejscowości Bałdrzychów,
w gm. Poddębice, zgłosili pożar
parafiny.
W pierwszej fazie jego rozwoju
pracownicy próbowali ugasić pożar
przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego,
jednakże podjęte działania
nie dały zamierzonego efektu.
Najprawdopodobniej w wyniku
nadmiernego przegrzania w procesie
technologicznym zbiornika z parafiną
doszło do jego rozszczelnienia. Parafina,
która wydostała się na urządzenia
rozgrzewające uległa zapaleniu
i rozprzestrzeniła pożar pod pozostałe
zbiorniki.
Działania ratowniczo-gaśnicze
straży pożarnej polegały na: zabezpieczeniu
miejsca pożaru, podaniu
3 prądów piany gaśniczej w natarciu,
podaniu 2 prądów wody w obronie
na elewację budynku zakładu, schładzaniu
zbiorników po ugaszeniu pożaru,
rozbiórce pokrycia dachowego
w szczytowej części budynku zakładu,
penetracji pogorzeliska.
W akcji ratowniczo-gaśniczej
uczestniczyły: 3 zastępy JRG PSP
z Poddębic, 6 zastępów OSP z KSRG.
Na miejsce akcji przybył Zastępca
Komendanta Powiatowego PSP
w Poddębicach – kpt. W. Wydrzyński.
Spaleniu uległy: 1 zbiornik wraz
z ok. 8 tonami parafiny, izolacja termiczna
oraz instalacja technologiczna
3 sąsiednich zbiorników, powłoka
lakiernicza 4 poziomych zbiorników,
pod którymi paliła się parafina, brama
segmentowa, elewacja szczytowa
Mikołaje w mundurach
i częściowo pokrycie dachowe budynku
zakładu.
Straty oszacowano na ok. 150
tys. zł. Uratowane mienie, tj.: pozostałą
część hali produkcyjnej wraz
z parafiną w ilości ok. 50 ton, zbiornik
z olejem opałowym (ok. 8 m 3 )
wykorzystywanym w procesie technologicznym,
9 zbiorników z parafiną
(6 po ok. 30 ton, 3 po ok. 8 ton) oraz
2 zbiorniki puste oszacowano na ok.
300 tys. zł.
kpt. Wiesław Grzybowski
Będąc nierzadko świadkami
ludzkich dramatów zdajemy sobie
sprawę, że nie dla wszystkich święta
będą takie, jak być powinny. A gdy
taka sytuacja dotyka dzieci staje się to
tym bardziej przykre. Odwiedziliśmy
zatem dzieciaki leżące na oddziale
dziecięcym sieradzkiego szpitala,
wręczając każdemu z leżących tam
naszego pluszaka – strażaka. Wielu
z nich święta spędzi na oddziale szpitalnym
i choć otoczone są tam ciepłą
i miłą opieką pań pielęgniarek to jednak
nie to samo co święta w rodzinnym
domu.
Wizyta strażaków na szpitalnym
oddziale to coś nowego w naszej służbie.
Za rok znów tam będziemy, bo
uśmiech dziecka leczy nie tylko ich
choroby ale i nasze serca.
st. kpt. Jarosław Wasylik
Dodatek s p e c j a l n y
11

atownictwo zwierząt
ratownictwo zwierząt
Węże (nie)strażackie
Szkolenia w ramach przedmiotu Taktyka Działań Ratowniczych
Ośrodek Szkolenia Komendy Wojewódzkiej PSP w Łodzi
z siedzibą w Sieradzu organizuje dla słuchaczy Szkolenia Podstawowego
Strażaka Jednostki Ochrony Przeciwpożarowej oraz
Szkolenia Uzupełniającego Strażaka Jednostki Ochrony Przeciwpożarowej
wyjazdowe zajęcia edukacyjno - dydaktyczne do Miejskiego
Ogrodu Zoologicznego w Łodzi. Uczestnicy kursu wraz
z opiekunem grupy mł. kpt. Piotrem Widerą kilka razy w roku biorą
udział w zajęciach. Edukacja odbywa się w ramach przedmiotu
Taktyka Działań Ratowniczych.
W ogrodzie zoologicznym przyszli adepci sztuki pożarniczej
poznają gatunki węży występujące nie tylko w Polsce ale i poza
granicami oraz zapoznają się z metodami postępowania z tymi niebezpiecznymi
zwierzętami.
Na szkoleniu strażacy oprócz zajęć teoretycznych przechodzą podstawowe szkolenie z zakresu łapania oraz sposobów
zabezpieczania i transportu gadów. Wiedzą teoretyczną i praktyczną dzieli się z uczniami Pan Włodzimierz Stanisławski
Zastępca Dyrektora ds. hodowlanych, który już od wielu lat poświęca swój czas i prowadzi szkolenia oraz
pokazy dla strażaków województwa łódzkiego.
Pan Włodzimierz Stanisławski zawsze gotowy do współpracy na swoich wykładach z wielkim zaangażowaniem
i pasją omawia zagadnienia z zakresu postępowania z dzikimi i niebezpiecznymi zwierzętami oraz dzieli się ciekawymi
opowieściami o wydarzeniach związanych z wężami, które miały miejsce na przestrzeni ubiegłych lat. Pokazy praktyczne
odbywają się w wiwarium, gdzie na prawdziwych okazach strażacy mogą sprawdzić swoje umiejętności i „oko
w oko” spotkać się z żywym zwierzęciem.
mł. kpt. Piotr Widera
Pan Włodzimierz Stanisławski
zgodził się na łamach „Kuriera
Strażackiego” przedstawić podstawowe
informacje w przedmiotowym
temacie.
Włodzimierz Stanisławski
Gady, a zwłaszcza węże należą
do najpopularniejszych zwierząt egzotycznych
trzymanych w domowych
hodowlach. Z drugiej strony są grupą
zwierząt, której większość ludzi boi
się lub - w najlepszym przypadku –
nie darzy sympatią. Wśród węży znajdujących
się w amatorskich hodowlach
zdarzają się gatunki niebezpieczne,
takie jak duże węże dusiciele (boa
i pytony), które ze względu na swoje
rozmiary i siłę mięśni potrafią udusić
dorosłego człowieka oraz mniejsze,
ale śmiertelnie niebezpieczne węże
jadowite. Niestety, te niebezpieczne
zwierzęta często hodowane są w nieodpowiedni
i nieodpowiedzialny sposób,
dlatego mogą stwarzać zagrożenie
dla zdrowia i życia ludzi znajdujących
się w ich sąsiedztwie. Zdarzają
się sytuacje, w których zwierzęta te
uciekają ze swoich pomieszczeń lub
biorą udział w zdarzeniach takich jak
pożary, wypadki drogowe lub inne
nieprzewidziane sytuacje.
Węże krajowe, choć gatunkowo
nieliczne (tylko 4 gatunki rodzimej
fauny możemy znaleźć w Polsce: zaskroniec
pospolity, żmija zygzakowata,
gniewosz plamisty i wąż Eskulapa)
mogą również być przyczyną niebezpiecznych
dla człowieka zdarzeń.
Z doświadczeń Miejskiego Ogrodu
Zoologicznego w Łodzi wynika, że
węże (głównie krajowe) mogą dostawać
się w różnych okolicznościach
do pomieszczeń publicznych, takich
jak sklepy, duże markety, magazyny
i inne oraz do autobusów rejsowych
PKS, taksówek prywatnych, a także
do prywatnych mieszkań powodując
w wielu przypadkach panikę i związane
z nią niepożądane zachowania u ludzi.
Ostatnio szczególnie częste są kontakty
właścicieli prywatnych działek letniskowych
z tymi nielubianymi zwierzętami,
co w oczywisty sposób wiąże
się z wkraczaniem ludzkich osiedli na
dzikie do niedawna tereny w lasach
i w ich sąsiedztwie. Ludzie alarmują
wtedy prosząc o pomoc w usunięciu
„jadowitych żmij” z ich terenu, żmij,
które często okazują się być zupełnie
nieszkodliwymi zaskrońcami.
W ostatnich latach mamy także
do czynienia z nasilającym się nowym
zjawiskiem związanym z niebezpieczeństwem
ze strony zwierząt
egzotycznych: z pojawianiem się tych
zwierząt w transportach owoców (np.
pająki w bananach z Ameryki Południowej)
bądź w przesyłkach naturalnego
surowca, takiego jak włókno
kokosowe (grzechotniki cejlońskie).
Umiejętność postępowania z
wężami, a zwłaszcza rozpoznawanie
krajowych gatunków ma tutaj kluczowe
znaczenie. W 90% obserwowanych
przez nas przypadków sprawcą
zamieszania bywał zaskroniec, dość
powszechnie jeszcze występujący na
terenie Polski, osiągający do 1,5 m
długości niejadowity wąż. Społeczeństwo
polskie w swojej zdecydowanej
większości nie zna i nie potrafi rozpoznać
napotkanego węża. Gdyby tu
sytuacja była lepsza, większość akcji
z angażowaniem służb, takich jak
straż pożarna, byłaby niepotrzebna,
bo ludzie poradziliby sobie sami.
Strażacy mają wielką rolę do
odegrania w reagowaniu na sygnały
o niebezpiecznych zwierzętach, takich
jak węże. Docierają bardzo szybko
po otrzymaniu zgłoszenia na miejsce
zdarzenia, mogą pomóc natychmiast.
Niepotrzebna tu jest broń palna,
jak choćby w przypadku dużych
kotów (vide pumy na południu Polski
w 2009 r.), wystarczy trochę wiedzy
teoretycznej i praktycznej oraz niedrogi
sprzęt ofiologiczny (rękawice skórzane,
chwytak, worek bawełniany,
pojemnik styropianowy i ewentualnie
osłona na oczy w przypadku kobry
plującej). W szkoleniach strażaków
z terenu województwa łódzkiego, które
odbywają się od roku 2002 w łódzkim
zoo, wzięło udział około 1000
adeptów państwowej straży pożarnej.
Ta grupa strażaków będzie mogła
sprostać nie tylko problemom związanym
z osami i szerszeniami, ale także
z wężami, pająkami, jadowitymi płazami
i innymi niebezpiecznymi zwierzętami.
Przykładem tego może być
Prosty sprzęt,
który ułatwia
schwytanie węża
rękawice skórzane,
chwytak, worek
bawełniany
wypadek drogowy z 7 stycznia 2010 r.
w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego,
w którym zginęli ludzie przewożący
węże dusiciele (pyton tygrysi
ciemnoskóry 2 szt., boa dusiciel 2 szt.
i boa tęczowy 1 szt.). Dzięki sprawnej
akcji przeprowadzonej przez
strażaków z JRG KP PSP w Tomaszowie
Mazowieckim, węże te udało
się złapać i przewieźć w bezpieczny
sposób do Ogrodu Zoologicznego
w Łodzi. Ta akcja ratownicza potwierdza
potrzebę organizowania
szkoleń z zakresu ratownictwa zwierząt
i konieczność wyposażenia JRG
w podstawowy sprzęt ułatwiający
schwytanie węży.
12 13

zagrożenia
Niebezpieczny tlenek węgla
„Tlenek węgla znowu zabija”,
„Rodzinna tragedia”, „Dzieci zatruły
się czadem podczas snu” to
nagłówki gazet mówiące o niebezpieczeństwie,
jakie niesie ze sobą
tlenek węgla. Gdy zbliża się okres
ogrzewania mieszkań statystyki zatrważająco
zwiększają swoje indeksy
związane z przypadkami zatruć
czadem.
…co to jest czad i dlaczego jest
taki niebezpieczny dla zdrowia
i życia?
Tlenek węgla (potocznie nazywany
czadem) jest gazem duszącym,
bez smaku, zapachu
i koloru, łatwo mieszającym się
z powietrzem. Jest to gaz, który
powstaje podczas procesu niepełnego
spalania materiałów palnych,
w tym paliw, które występuje przy
niedostatku tlenu w otaczającej
atmosferze. Stwarza zagrożenie
w każdym stężeniu – w niższym
wywołuje utratę koordynacji ruchowej,
zaś w dużym nagłą śmierć.
Oddziałuje na centralny układ nerwowy
i układ sercowo-naczyniowy.
Tlenek węgla wchłania się do
organizmu przez układ oddechowy,
łączy się z hemoglobiną i tworzy
związek zwany karboksyhemoglobiną.
Zdolność wiązania się CO
z hemoglobiną jest 250-300 razy
większa niż z tlenem. Karboksyhemoglobina
nie może przyswajać
tlenu i służyć jako jego przenośnik
w organizmie. Zawartość tlenu we
krwi zmniejsza się i rozwija stan
niedobarwienia krwiopochodnego.
Stężenie w powietrzu
mg/m³
Tlenek węgla jest ponadto gazem
zapalnym praktycznie w każdej
temperaturze, a z powietrzem tworzy
mieszaniny wybuchowe w szerokim
zakresie stężeń.
…jak przeliczać stężenia masowe
składników gazu?
Bezwzględne stężenia masowe
określają ile miligramów danego
gazu występuje w 1 m3 powietrza
w warunkach umownych (25°C).
Wartości tych stężeń przeliczane są
ze stężeń wyrażonych w [ppm] lub
mg/m3, według następujących wzorów:
1. X ppm =
(Y mg/m3)x(24.45)
(masa molowa CO)
(X ppm)x(masa molowa CO)
2. Y mg/m3 =
24.45
Jeśli mamy podane stężenie
w ppm to stosujemy 2 wzór, np.:
(47 ppm)x(44 g/mol)
Y mg/m3 =
24.45
…jakie nieprawidłowości występują
najczęściej w budynkach
mieszkalnych, które wpływają negatywnie
na emisję tlenku węgla
do otoczenia?
Podczas akcji „Budynki mieszkalne”
przeprowadzonej przez strażaków
w 2009 roku na terenie województwa
łódzkiego skontrolowano
blisko 750 obiektów mieszkalnych
starej zabudowy. Do najczęściej
występujących nieprawidłowości
możemy zaliczyć brak: kontroli
technicznych instalacji, w tym
Objawy
sprawdzania szczelności przewodów
kominowych, ich systematycznego
czyszczenia oraz sprawdzania
występowania dostatecznego ciągu
powietrza. Należy zaznaczyć,
że urządzenia techniczne, w których
odbywa się proces spalania
powinny być użytkowane zgodnie
z instrukcją producenta. Powinny
posiadać stosowne dopuszczenia
w zakresie wprowadzenia do obrotu;
w sytuacjach wątpliwych należy
żądać okazania wystawionej przez
producenta lub importera urządzenia
tzw. deklaracji zgodności, tj.
dokumentu zawierającego informacje
o specyfikacji technicznej
oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania
danego urządzenia zgodnie
z ustawą z dnia 1 kwietnia 2004 r.
o wyrobach budowlanych (Dz. U.
z 2004 r. Nr 92 poz. 881). Często
spotykane sytuacje w budynkach
mieszkalnych to pozaklejane lub
zasłonięte kratki wentylacyjne oraz
wymienione na nowe, szczelne
okna, które pogarszają wentylację
i prowadzą do gromadzenia się tlenku
węgla wewnątrz pomieszczeń.
…działania prewencyjne.
Dzięki zintensyfikowanym
działaniom pionu kontrolno-rozpoznawczego
Państwowej Straży
Pożarnej województwa łódzkiego
oraz szeroko zakrojonej akcji edukacyjnej
przy współpracy lokalnych
mediów w okresie od 1 grudnia
2009 r. do 24 stycznia 2010 r. nie
odnotowano ofiar śmiertelnych,
a 16 osób zostało poszkodowanych
w wyniku oddziaływania tlenku węgla
na organizm ludzki. Niemniej
500 mdłości po 1-2 godzinach, zapaść po 2 godzinach, śmierć po 3-4godzinach
1 250 trudności w poruszaniu się, śmierć po 2 godzinach
2 500 śmierć po 45 minutach
3 750 śmierć po 30 minutach
6 250 szybka zapaść, utrata przytomności i śmierć w ciągu kilku minut
jednak powinniśmy prowadzić nieustanną
akcję edukacyjną w celu
wyposażenia wszystkich budynków
mieszkalnych w czujki tlenku węgla.
…jakie oddziaływania ma tlenek
węgla na strażaków podczas prowadzenia
działań ratowniczo-gaśniczych?
Dotychczas nie są dokładnie
znane ilości wchłanianego tlenku
węgla przez strażaków uczestniczących
w akcjach gaszenia pożarów.
Próby oszacowania tej wartości
podjęto w Japonii, dokonując
pomiarów stężenia tlenku węgla
w powietrzu wydychanym przez
strażaków ze Straży Pożarnej w Tokio,
po powrocie z akcji gaśniczych
do strażnicy. Badania prowadzono
po pożarach dużych budynków
murowanych i drewnianych o powierzchni
ponad 300 m2 oraz budynków
o konstrukcji betonowej
i powierzchni przekraczającej 50
m2. Poddano nim 164 strażaków.
Polegały one na pobieraniu próbek
powietrza wydychanego w czasie
30 do 60 minut po ich powrocie do
strażnicy oraz co najmniej 4 dni po
zakończeniu akcji gaśniczej. Próbki
wydychanego powietrza, pobrane
po 20-sekundowym wstrzymaniu
oddechu, badano w analizatorze
podczerwieni. Wyniki analizowano
oddzielnie w grupie 117 strażaków
palących papierosy i w grupie
47 niepalących. Średnie stężenie
tlenku węgla w wydychanym powietrzu
po akcji wynosiło 19,5 mg/
m3 u niepalących strażaków, a u
palących 23,5 mg/m3 (obecność
hemoglobiny tlenkowęglowej, wynosiła
odpowiednio 3,5% i 5,7%).
Natomiast stężenie tlenku węgla
po kilku dniach wolnych wynosiło
5,5 mg/m3 u niepalących strażaków
Wydawca: Komenda Wojewódzka PSP
w Łodzi
ul. Wólczańska 111/113
90-521 Łódź
Kontakt: tel. (42) 63-15-167
i 20,5 mg/m3 u palących (hemoglobina
tlenkowęglowa 1,5% i 3,8%).
Maksymalne stężenie tlenku węgla
w wydychanym powietrzu w grupie
niepalących wynosiło 72,5 mg/m3,
zaś w grupie palących strażaków
71,5 mg/m3. Około 10% próbek pobranych
po akcji charakteryzowała
się wartością 6,7% wśród strażaków
niepalących i 8,7% wśród palących.
W zależności od konstrukcji
budynku, odnotowano następujące
wyniki: • po pożarach w budynkach
betonowych – u strażaków
niepalących średnia wartość tlenku
węgla wyniosła 27,5 mg/m3,
a u palących strażaków 31,8 mg/m3
• po pożarach w budynkach murowanych
– odpowiednio 14,1 mg/m3
i 35,5 mg/m3 • po pożarach w budynkach
drewnianych – odpowiednio
14,5 mg/m3 i 26,7 mg/m3. Zauważalna
jest różnica stężeń tlenków
węgla u strażaków niepalących po
udziale w akcji gaśniczej w budynkach
murowanych i drewnianych.
Podczas badań dokonano również
analizy zawartości tlenku węgla
w wydychanym powietrzu strażaków,
w zależności od pełnionych funkcji
podczas akcji ratowniczych w czasie
pożarów. I tak, po dokonaniu
analizy próbek powietrza wydychanego
przez poszczególnych strażaków
stwierdzono, że największe
stężenie tlenku węgla zanotowano
u strażaków biorących bezpośrednio
udział w gaszeniu pożaru – 42,7
mg/m3, następnie u strażaków pełniących
funkcje dowódcze – 34,5
mg/m3, a u pozostałych strażaków
nie biorących udziału bezpośrednio
w akcji gaszenia pożaru, np. kierowców-operatorów
sprzętu – 30,0 mg/
m3. W grupie badanych strażaków
nie pełniących funkcji dowódczych,
niezależnie od faktu palenia lub
zagrożenia
niepalenia papierosów, nie stwierdzono
istotnych różnic w wartościach
stężenia tlenku węgla. Analiza
wyników badań nie wykazała
istotnej zależności stężenia tlenku
węgla od czasu ekspozycji i czasu
trwania akcji ratowniczej, podczas
gaszenia pożarów. Warto wiedzieć,
że najwyższe dopuszczalne stężenie
tlenku węgla w powietrzu na stanowiskach
pracy (NDS) wynosi 30
mg/m3, a najwyższe dopuszczalne
stężenie chwilowe (NDSCh) wynosi
180 mg/m3.
…jak postępować w przypadku
zatruć tlenkiem węgla (CO)?
W przypadku, kiedy dojdzie
do zatrucia tlenkiem węgla należy
zapewnić dopływ świeżego powietrza
(w skrajnych przypadkach
wybijając szyby w oknie); z zapewnieniem
własnego bezpieczeństwa
ewakuować osobę poszkodowaną
z pomieszczenia, w którym występuje
zwiększona ekspozycja CO;
wezwać służby ratunkowe; przeprowadzić
ocenę osoby poszkodowanej,
kontrola ABC (udrożnienie
dróg oddechowych, sprawdzenie
oddechu i tętna oraz innych oznak
krążenia), jeżeli osoba poszkodowana
jest nieprzytomna należy
przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej;
jeśli to możliwe
podać tlen (10-15 l/min).
mł. kpt. Arkadiusz Makowski
Iwona Cłapa
Źródła:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych
dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych
dla zdrowia w środowisku pracy. (Dz. U. z dnia
18 grudnia 2002 r.)
„Oddziaływanie tlenku węgla na strażaków w warunkach
akcji ratowniczo-gaśniczych”, Bezpieczeństwo
Pracy - Nauka i Praktyka, 2004 r., mgr Tomasz
Sawicki.
Redaktor Naczelna: Anna Cydzik-Mularczyk
Rada Redakcyjna: st. asp. Leszek Błaszczyk, Iwona Cłapa, st. kpt. Dariusz Hałat,
asp.sztab. Andrzej Janiczek, bryg. Paweł Kardas, mł. bryg. Mariusz Konieczny,
asp. Dariusz Koślin, asp. sztab. Jerzy Kulicki, mł. kpt. Arkadiusz Makowski,
st. kpt. Mariusz Makówka, st. kpt. Artur Michalak, bryg. Jacek Szeligowski,
mł. bryg. Andrzej Tomicki, st. kpt. Jarosław Wasylik
Skład: Anna Cydzik-Mularczyk, asp. Dariusz Koślin
Rada redakcyjna zastrzega sobie prawo do stosowania zmian i skrótów.
Druk: POLIGRAPHICA, ul. Dąbrowska 44, 95-050 Konstantynów Łódzki
Kurier Strażacki jest dostępny w formie elektronicznej na stronie internetowej
www.straz.lodz.pl
14 15

XVII Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
SIĘ DZIAŁO!!!
Na pierwszym planie p. Mirek
Relację z „przygody w straży
pożarnej” przygotował
st. kpt. Jarosław Wasylik
Łódzcy strażacy jak co roku wspierali
Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. Podczas
tegorocznego finału zebrali ok. 30 000 zł, które
przekazane zostały na onkologię dziecięcą.
Finał WOŚP z udziałem straży pożarnej odbył się w: Łodzi, Piotrkowie
Trybunalskim, Skierniewicach, Bełchatowie, Brzezinach, Kutnie,
Łasku, Łęczycy, Łowiczu, Koluszkach, Opocznie, Pabianicach, Pajęcznie,
Poddębicach, Radomsku, Rawie Mazowieckiej, Sieradzu, Wieluniu
i Zduńskiej Woli.
Strażacy województwa łódzkiego wspomagali WOŚP poprzez
przekazywanie pieniędzy zebranych ze strażackich licytacji m.in.:
gadżetów z logo Państwowej Straży Pożarnej – maskotek, kubków
i kalendarzy, przejażdżek podnośnikiem, poduszkowcem itp. Wśród
wielu atrakcji przygotowanych przez strażaków zobaczyć można
było symulowany wypadek drogowy i ewakuację poszkodowanych
z rozbitego pojazdu z użyciem technik ratowniczych i sprzętu specjalistycznego.
Strażacy prezentowali techniki wysokościowe, uczyli
uczestników WOŚP obsługi sprzętu strażackiego oraz technik udzielania
kwalifikowanej pierwszej pomocy.
Duże zainteresowanie wzbudzali strażacy w Galerii Łódzkiej.
Przygotowano tam m.in. „tyrolkę” – czyli zjazd na linie, zorganizowany
przez łódzką specjalistyczną grupę ratownictwa wysokościowego.
Jako pierwsza z możliwości zjazdu skorzystała Pani
Jolanta Chełmińska Wojewoda Łódzki. Pojawiły się także wspaniałe
motocykle należące do łódzkiej grupy motocyklowej Berserkers.
Strażackie licytacje, które odbyły się w ramach WOŚP w
Łodzi poprowadzili Pani Jolanta Chełmińska Wojewoda Łódzki
oraz Pan Włodzimierz Fisiak Marszałek Województwa Łódzkiego.
Dziękujemy wszystkim za okazane chorym dzieciakom serce.
B.A.
Niezwykle ciekawą „przygodę w straży pożarnej”
można było wylicytować w KP PSP w Sieradzu. Licytację
wygrał p. Mirek, który zapłacił 550 zł, oferując tym samym
najwięcej. Co w zamian? Zaczął od „obieraka” czyli razem
ze strażakami obrał ziemniaki na obiad. Następnie alarm ćwiczebny
i wyjazd do komory dymowej. P. Mirek jak sam przyznał
miał małe obawy przed wejściem do komory, ale poszło
mu lepiej niż niejednemu słuchaczowi kursu szeregowych
PSP. Przygody ciąg dalszy miał miejsce w trenażerze pożarowym,
gdzie p. Mirek wszedł w skład roty gaszącej pożar
kuchni, rurociągu, miał okazję otwierać drzwi, zza których
buchały na niego płomienie, czy też poczołgać się pod płonącym
sufitem. Nieco „przegrzany” został szybko „wychłodzony”
na podnośniku SCH-50, którym wjechał na 50 metrów
w górę. Na koniec kawa z komendantem i do domu. Dziękuję
za tę przygodę, będzie co opowiadać kolegom – powiedział
p. Mirek otrzymując od Komendanta maskotkę sieradzkich
strażaków.
Wojewoda Łódzki na tyrolce
Marszałek Województwa
Łódzkiego na podnośniku
Wojewoda Łódzki i Zastępca Łódzkiego
Komendanta Wojewódzkiego PSP
w Łodzi podczas licytacji
Strażacy wolontariusze