Y Naturiaethwr
Gaeaf 2004 - Cymdeithas Edward Llwyd
Gaeaf 2004 - Cymdeithas Edward Llwyd
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dod i ’nabod ein gilydd –<br />
John Lloyd Jones<br />
Dilys Parry<br />
Ganwyd John Lloyd Jones, golygydd<br />
Cylchlythyr Cymdeithas Edward Llwyd, yn<br />
Nowlais, Merthyr ond fel plant ficer plwyf<br />
Gwynfe, Sir Gaerfyrddin, y Parchedig<br />
David Lloyd Jones, y cofir amdano ef a’i<br />
chwaer Mair yn aml. Mynychodd y ddau<br />
yr ysgol gynradd yng Ngwynfe ac yna<br />
Ysgol Ramadeg Llanymddyfri. Pan<br />
symudodd y teulu i Gilcennin, Ceredigion,<br />
daeth cyfle i flasu diwylliant y Cardi yn<br />
Ysgol Uwchradd Aberaeron. Mae’n amlwg<br />
i’r ddwy fro Gymraeg gael dylanwad mawr<br />
ar John oherwydd mae’n werinwr sydd<br />
wrth ei fodd yng nghwmni pobl cefn<br />
gwlad. Does ryfedd felly mai<br />
amaethyddiaeth oedd maes ei astudiaeth<br />
yng Ngholeg y Brifysgol, Aberystwyth.<br />
Wedi graddio, treuliodd dair blynedd yn<br />
cofnodi gweithgareddau fferm y Brifysgol<br />
cyn cael swydd darlithydd yng Ngholeg<br />
Amaethyddol Hampshire. Yno, cyfarfu â’i<br />
wraig Pauline. Dychwelodd i Gymru pan<br />
agorwyd Coleg Sir Benfro, Hwlffordd - tref<br />
farchnad Seisnig ei naws ar y pryd. Yno,<br />
bu’n bennaeth yr adran amaethyddiaeth.<br />
Yn Gymro da, ei ddymuniad oedd codi ei<br />
ddau fab i fwynhau breintiau ei blentyndod<br />
ef. Roedd rhyddid cymuned wledig a’r<br />
iaith yn flaenoriaethau wrth sefydlu cartref<br />
newydd i’w deulu. Aeth ati gyda nifer<br />
bychan o rieni ifanc i sefydlu Cylch<br />
Meithrin Cymraeg a ddatblygodd gyda<br />
threigl amser yn Ysgol Gymraeg<br />
Glancleddau gyda thua 200 - 250 o blant<br />
ynddi erbyn hyn.<br />
Cafodd yrfa lwyddiannus fel darlithydd<br />
fel y tystia ei gyn-fyfyrwyr. Wrth<br />
gydgerdded, peth cyffredin yw cael gyrrwr<br />
land rover neu dractor yn llusgo offer<br />
drudfawr yn aros i gyfarch ‘Mr Jones’.<br />
Mae’r cysylltiad â’r ffermwr lleol yn fuddiol<br />
iawn i un sydd mor barod i arwain<br />
cyfarfodydd maes y Gymdeithas. Bu’n<br />
llywydd Ffederasiwn Clybiau Ffermwyr<br />
Ifanc Sir Benfro ac, fel gwerthfawrogiad o’i<br />
wasanaeth, fe’i gwnaed yn aelod oes<br />
anrhydeddus. Mae’r ffaith mai un rali’r sir<br />
yn unig a gollodd ers 1962 yn arwydd o’i<br />
ffyddlondeb i’r mudiad. Fe’i anrhydeddwyd<br />
hefyd gan Undeb Cenedlaethol y Ffermwyr<br />
ac am ei wasanaeth clodwiw i<br />
amaethyddiaeth yn Sir Benfro, cafodd<br />
‘Darian Goffa Idris Davies’.<br />
Yn naturiaethwr wrth reddf, cafodd<br />
amser ar ôl ymddeoliad cynnar i ehangu ei<br />
ddiddordeb mawr ym myd natur. Daeth<br />
bysys bach yr arfordir i hwyluso cerdded<br />
Llwybrau Parc Cenedlaethol Arfordir Sir<br />
Benfro lle mae cymaint o Brydeinwyr a<br />
thramorwyr ymhlith yr ymwelwyr. Mae<br />
36