Development

คํานํา
โครงการ “การพัฒนาระบบการตรวจสอบคุณภาพข้าวเพื่อสร้างภาพลักษณ์ข้าวหอมมะลิไทย” ได้รับการ
อนุมัติจากคณะรัฐมนตรี โดยมีมติเมื่อวันที่ 7 มีนาคม 2543 และ 29 สิงหาคม 2543 ให้เป็นโครงการหนึ ่งภายใต้แผน
ปรับโครงสร้างอุตสาหกรรมระยะที่ 2 ของสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม โดยมีกรมวิชาการ
เกษตรเป็นผู้รับผิดชอบ
โครงการฯ นี ้มีวัตถุประสงค์อย่างหนึ ่ง ที่จะพัฒนาวิธีการวิเคราะห์คุณภาพข้าวหอมมะลิสําหรับใช้ในการ
ตรวจสอบมาตรฐานข้าวที่รวดเร็วกว่าวิธีที่ใช้อยู ่ในปัจจุบัน
ข้าวหอมมะลิเป็นข้าวคุณภาพดีของไทย เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในหมู ่ผู้บริโภคทั ้งภายในและต่างประเทศ เพราะ
เป็นข้าวที่มีคุณภาพข้าวสวยนุ่มเหนียวและมีกลิ่นหอมโดยธรรมชาติ เพื่อคงมาตรฐานความเป็นข้าวหอมคุณภาพดี
กระทรวงพาณิชย์ จึงได้กําหนดมาตรฐานสินค้าข้าวหอมมะลิไทย ทั ้งด้านลักษณะทางกายภาพและเคมี ให้มีปริมาณอ
มิโลส ร้อยละ 12-19 แต่ในการตรวจสอบลักษณะดังกล่าวจําเป็นต้องผ่านการวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการซึ ่งต้องใช้
เวลา ค่าใช้จ่าย สารเคมี และประสบการณ์ของผู้วิเคราะห์
ปัจจุบันการค้า การแข่งขันในตลาดโลกทวีความรุนแรงมากขึ ้น ปัญหาการปลอมปนก็ยิ่งทวีมากขึ ้นเช่นกัน
ดังนั ้นการตรวจสอบที่ได้มาตรฐาน มีความแม่นยําถูกต้อง รวดเร็ว จึงมีความสําคัญอย่างยิ่งเพื่อนํามาใช้ในระบบการ
ซื ้อขายทั ้งภายใน และการส่งออก
คณะทํางานโครงการฯ จึงได้จัดอบรมและจัดทําเอกสารฉบับนี ้ขึ ้นเพื่อใช้เผยแพร่วิธีการที่จะนําไปใช้ในการ
ประเมินคุณภาพข้าวทั ้งด้านกายภาพ โดยเครื่องตรวจสอบคุณภาพทางกายภาพ และเครื่องประเมินปริมาณอมิโลส
โดยการใช้ Near Infrared Spectroscopy (NIRS) Technique วิธีการดังกล่าว เป็นวิธีที่ใช้เวลาสั ้น สะดวก ง่าย และ
ไม่ทําลายตัวอย่าง ในการตรวจสอบ ในนามของคณะผู้จัดการอบรมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าผู้เข้ารับการอบรมจะสามารนํา
ความรู้ที่ได้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไป
(นางสาวงามชื ่น คงเสรี)
ที่ปรึกษากรมวิชาการเกษตร
ที่ปรึกษาโครงการฯ
กรกฏาคม 2547
Bureau of Rice Research and Development