Bijlage 10 Lichthinder - Gemeente West Maas en Waal
Nieuwbouw woningen en servicepunt aan de
Nieuwstraat te Dreumel
Lichttechnisch onderzoek
Nieuwbouw woningen en servicepunt aan de
Nieuwstraat te Dreumel
Lichttechnisch onderzoek
Rapportnummer: 20102986.R01.V01
Document: 2486
Status: concept
Datum: 16 augustus 2010
In opdracht van: SAB Arnhem BV
Postbus 479
6800 AL Arnhem
contactpersoon: mevrouw I. Buitenhuis
telefoon: (026) 357 69 11
telefax: (026) 357 66 11
e‐mail: irene.buitenhuis@sab.nl
Uitgevoerd door: Alcedo bv
Postbus 140 7450 AC Holten
Keizersweg 26 7451 CS Holten
contactpersoon: Ir. R.G.W. Hendriks
telefoon: (0548) 63 64 20
telefax: (0548) 63 64 30
internet: www.alcedo.nl
e‐mail: roy.hendriks@alcedo.nl
© Alcedo bv
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie,
digitale reproductie, of anderszins zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtgever van deze uitgave of Alcedo bv.
INHOUD
1 INLEIDING 3
2 UITGANGSPUNTEN EN WETTELIJK KADER 4
2.1 Lichthinder 4
2.2 Lichtmetingen 5
3 CONCLUSIES 7
Bijlagen
Bijlage 1
Bijlage 2
Situatie
Meetresultaten
20102986.R01.V01 / concept / 16 augustus 2010 2
1 INLEIDING
In opdracht van SAB Arnhem is door Alcedo een lichttechnisch onderzoek uitgevoerd in de
omgeving van de tennisvelden van tennisvereniging LTC Dreumel ’75 en de voetbalvelden van
voetbalvereniging Aquilla, gevestigd aan de Nieuwstraat te Dreumel. Aanleiding van het
onderzoek is de geplande nieuwbouw van woningen en een woonservicepunt nabij de
sportvelden. De gemeente West Maas en Waal vraagt in dit kader inzicht in de mate van
lichthinder rondom de sportvelden.
Doel van het onderzoek is het bepalen van de mogelijke lichthinder ten gevolge van de
inrichtingen ter plaatse van de geplande woningen in de directe omgeving van de sportvelden en
het bepalen van een contour om te kunnen voldoen aan de grenswaarden.
Het onderzoek is gebaseerd op een inventarisatie van de verlichtingssituatie op basis van
metingen ter plekke, literatuurgegevens en Alcedo‐expertise.
De verlichtingssituatie ten gevolge van de inrichting wordt bepaald en getoetst conform de
“Algemene richtlijn betreffende lichthinder, Deel 1, Algemeen en Grenswaarden voor
sportverlichting” van de NSVV Commissie Lichthinder, hierna te noemen “de NSVV‐richtlijn”. De
verlichtingssituatie wordt tevens getoetst aan de voorschriften uit het Activiteitenbesluit.
In hoofdstuk 2 is aangegeven welke uitgangspunten gehanteerd zijn bij het onderzoek en is het
wettelijk kader opgenomen. Hoofdstuk 3 bevat de onderzoeksresultaten. In hoofdstuk 4 zijn de
conclusies gegeven.
20102986.R01.V01 / concept / 16 augustus 2010 3
2 UITGANGSPUNTEN EN WETTELIJK
KADER
2.1 Lichthinder
Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van de volgende onderzoeksgegevens:
• resultaten van lichtmetingen op 21 juli 2010;
• gevoerd overleg met de heer J. van Egmond, beheerder van tennisvereniging LTC
Dreumel ’75;
• gevoerd overleg met de heer J. van Bommel, voorzitter van voetbalvereniging Aquilla;
• topografische ondergrond, aangeleverd door de gemeente West Maas en Waal;
• Alcedo‐expertise.
In het Activiteitenbesluit is aangegeven waaraan de verlichtingsinstallatie van een
sportvereniging moet voldoen om hinder te voorkomen. Zo dient de verlichting tussen 23.00 uur
en 07.00 uur uitgeschakeld te zijn en moet de lichtinstallatie zodanig uitgevoerd worden dat
directe lichtinstraling op lichtdoorlatende openingen in gevels of daken van woningen wordt
voorkomen.
Om bovengenoemde te kwantificeren zijn in de NSVV‐richtlijn grenswaarden opgenomen. In
tabel 1 zijn de grenswaarden weergegeven. De richtlijn heeft geen wettelijke status, maar wordt
in de toelichting op het Activiteitenbesluit wel als toetsingskader genoemd.
Tabel 1
te hanteren
parameter
Verticale
verlichtingssterkte
Ev [lux]
op de gevel
Lichtsterkte
I [cd]
van elk armatuur
Grenswaarden voor sportverlichtingsinstallaties
toepassingscondities
dag en avond
07:00‐23:00
nacht *
23:00‐07:00
dag en avond
07:00‐23:00
nacht *
23:00‐07:00
omgevingszone
natuurgebied landelijk gebied stedelijk gebied
stadscentrum/
industriegebied
2 lux 5 lux 10 lux 25 lux
1 lux 1 lux 2 lux 4 lux
2500 cd 7500 cd 10000 cd 25000 cd
0 cd 500 cd 1000 cd 2500 cd
* In het Activiteitenbesluit is opgenomen dat de verlichtingsinstallatie na 23:00 moet zijn uitgeschakeld.
Voor de onderzochte stedelijke situatie geldt ten aanzien van de verlichtingssterkte dus een
grenswaarde voor de dag‐ en avondperiode van 10 lux. Ten aanzien van de lichtsterkte geldt een
grenswaarde van 10.000 cd.
20102986.R01.V01 / concept / 16 augustus 2010 4
2.2 Lichtmetingen
Al voorafgaand aan de metingen is bekend dat het niet mogelijk is om de lichthinder ten gevolge
van de voetbalvereniging te meten in verband met een grondige verbouwing. Op grond van de
bevindingen ter plaatse van de geplande nieuwbouwlocatie is het wel aannemelijk dat er sprake
zal zijn van lichthinder. Tijdens vooroverleg met SAB Arnhem en de gemeente West Maas en
Waal is afgesproken dat de verlichtingssituatie bij de voetbalvereniging in een later stadium, na
afronding van de verbouwing, alsnog wordt gemeten.
Op 21 juli 2010 zijn de lichtmetingen uitgevoerd. In tabel 2 is een overzicht gegeven van de
gebruikte meetapparatuur.
Tabel 2 Gebruikte meetapparatuur
Meetapparatuur Fabrikaat Type
luxmeter MobiLux Klasse A
luminantiemeter Gossen Mavospot 2
In tabel 3 is een overzicht gegeven van de verschillende invloedsfactoren op de metingen.
Tabel 3 Invloedsfactoren op metingen
Invloedsfactor
Meetcondities
weersgesteldheid
helder
invloed flora
veel afschermende flora aanwezig voor de meetposities I t/m VIII
aanwezigheid verlichting
geen straatverlichting van invloed tijdens de metingen
Bepaling van de verlichtingssterkte en lichtsterkte heeft plaatsgevonden op een
beoordelingshoogte van 1,5 meter ter plaatse van de meetposities. In bijlage 1 is een situatie
opgenomen met daarin aangegeven de plaats van de armaturen en de meetposities. Toetsing in
de nachtperiode vindt niet plaats, omdat de verlichtingsinstallatie conform het Besluit
uitgeschakeld moet zijn.
Incidenteel komt het voor dat de verlichting binnen de inrichting tot uiterlijk 0:00 uur aan blijft,
bijvoorbeeld tijdens uitloop van toernooien en evenementen. Binnen het Activiteitenbesluit
(artikel 4.113 lid 2 en 3) bestaat de mogelijkheid om middels een gemeentelijke verordening de
verruiming van de verlichtingstijd tot na 23.00 uur toe te staan.
Tijdens de metingen kon geen goede meting worden uitgevoerd op een kortere afstand dan 10 m
vanuit de erfgrens met de tennisvereniging. Dit komt door de hoge begroeiing en de mate van
bebouwing op de meetlocatie.
In bijlage 2 is een uitwerking opgenomen van de meetresultaten. In tabel 4 is een samenvatting
van de meetresultaten opgenomen.
Tabel 4 Gemeten verticale verlichtingssterktes en lichtsterkte
Posities Verticale verlichtingssterkte (lux) Lichtsterkte (cd)
07:00‐23:00 uur 07:00‐23:00 uur
gemeten norm gemeten norm
I 2,67 10 1.532 10.000
II 3,02 10 2.122 10.000
III 1,91 10 1.964 10.000
20102986.R01.V01 / concept / 16 augustus 2010 5
Posities Verticale verlichtingssterkte (lux) Lichtsterkte (cd)
07:00‐23:00 uur 07:00‐23:00 uur
gemeten norm gemeten norm
IV 1,24 10 1.684 10.000
V 1,35 10 1.479 10.000
VI 0,42 10 1.259 10.000
VII 2,16 10 2.494 10.000
VIII 5,85 10 2.765 10.000
Uit tabel 4 blijkt dat er geen overschrijding van de NSVV‐richtlijn plaatsvindt op de meetposities.
Opgemerkt moet worden dat de begroeiing tussen de meetposities en de tennisvereniging
(armaturen) voor veel afscherming zorgde en dat afhankelijk van de instandhouding van de
begroeiing en de geplande bouwhoogte de waarden kunnen veranderen.
Op basis van de metingen kan gesteld worden dat, bij het aanhouden van de rooilijn op 10 meter
afstand vanuit de erfgrens en het in stand houden van de begroeiing (groenblijvend), er op een
meethoogte van 1,5 m in de dag‐ en avondperiode geen overschrijdingen zullen optreden van de
NSVV‐richtlijn.
20102986.R01.V01 / concept / 16 augustus 2010 6
3 CONCLUSIES
In opdracht van SAB Arnhem is door Alcedo een lichttechnisch onderzoek uitgevoerd in de
omgeving van de tennisvelden van tennisvereniging LTC Dreumel ’75 en de voetbalvelden van
voetbalvereniging Aquilla, gevestigd aan de Nieuwstraat te Dreumel. Aanleiding van het
onderzoek is de geplande nieuwbouw van woningen en een woonservicepunt nabij de
sportvelden. De gemeente West Maas en Waal vraagt in dit kader inzicht in de mate van
lichthinder rondom de sportvelden.
Doel van het onderzoek is het bepalen van de mogelijke lichthinder ten gevolge van de
inrichtingen ter plaatse van de geplande woningen in de directe omgeving van de sportvelden en
het bepalen van een contour om te kunnen voldoen aan de grenswaarden.
Op basis van de lichtmetingen kan het volgende worden geconcludeerd:
• De nieuwbouw voldoet ten opzichte van de tennisvereniging aan de NSVV‐richtlijnen in de
dag‐ en avondperiode op een meethoogte van 1,5 m op voorwaarde dat de afstand tot de
erfgrens minimaal 10 m bedraagt en dat de begroeiing in stand wordt gehouden.
• Incidenteel komt het voor dat de verlichting binnen de inrichting tot uiterlijk 00.00 uur aan
blijft, bijvoorbeeld tijdens uitloop van toernooien en evenementen. Binnen het
Activiteitenbesluit (artikel 4.113 lid 2 en 3) bestaat de mogelijkheid om middels een
gemeentelijke verordening de verruiming van de verlichtingstijd tot na 23.00 uur toe te
staan.
• Voor de bepaling van de lichthinder ten gevolge van de verlichting van de voetbalvelden zijn
geen metingen uitgevoerd. Na afronding van de verbouwing worden deze alsnog
uitgevoerd.
20102986.R01.V01 / concept / 16 augustus 2010 7
BIJLAGE 1
SITUATIE
BIJLAGE 2
MEETRESULTATEN
Lichtmetingen
(conform NSVV)
Projectgegevens
Projectnummer
Project
Initialen
Datum lichtmeting
20102986
Lichtonderzoek tennisvereniging te Dreumel
RH
21 juli 2010
Meteorologisch zicht
Zonsondergang: 21:47 uur bron: knmi http://www.knmi.nl/klimatologie/achtergrondinformatie/zonop2010.pdf
Meteorologisch zicht 40000 m 1 bron: knmi zie kaart
Normzicht 11400 m 1
Gem. correctiefactor 0,93
Grenswaarden
E-zone E3, woongebieden algemeen
Periode dag & avond
Ev 10 lux
I
10000 cd
Metingen
Locatie Positie Armatuur Hinderbron Ev (lux) Ev corr (lux) Toets NSVV afstand (m) afstand