ulepiony

CZWARTEK 22 LIPCA 2010 r.
Nr 29
Nakład: 20 000 egz.
:
Indeks 375349 - ISSN 1644-9835
JESTEŚMY Z WAMI OD 7. LAT
Dyrektor CEA wybrany
Prezydent Tadeusz Jędrzejczak w pałacyku ślubów
przedstawił dyrektora CEA – to Krzysztof Nowak,
wieloletni dyrektor różnych pionów telewizji publicznej
i organizator koncertów.
Sibińska:
Gorzów
jest źle
zarządzany
czytaj str. 6
Gorzowska Platforma oficjal-
nie przedstawiła kandydata
na prezydenta Gorzowa. Rada
Powiatu zdecydowała
o tym, że to Krystyna Sibińska
będzie walczyć o najważniejszy
urząd w mieście. Kandydatka
PO zapewnia, że ma pomysł na
Gorzów, ale jeszcze
go nie zdradzi
czytaj str. 8
Jestem
z innej gliny
ulepiony
czytaj str. 2-4
Od piątku
niezwykłe
Reggae nad Wartą
Wyjątkowo w Parku
Słowiańskim, wyjątkowo
za darmo, tylko rytmy jak
zawsze - w piątek o 18
rusza dwudniowy festiwal
reggae.
KONKURS KINA HELIOS
czytaj str. 8

Jestem z innej glin
2
nr 29 22.07.2010 r.
Dwa festiwale na linii
Gorzów–Kostrzyn
Zaczyna się festiwalowa „przepychanka”
między Gorzowem a Kostrzynem
— od jutra Reggae nad Wartą, a nie dalej
jak za tydzień Woodstock. Miasto znowu
będzie przypominało kurort, i dobrze,
bo Gorzów lubimy za kameralny urok.
Podobnie myślą fachowcy od marketingu
miast — to oni przekonują, że nasze może
być, czy nawet jest przystanią dla obecnych
i przyszłych mieszkańców. Skoro
tak, to niech tak już zostanie.
Lipiec — nie przepadam za letnim siedzeniem
w pracy, tymczasem są tacy, którym
czas upałów w jakiś sposób pomaga
w pracy. A to dlaczego? Bo wsłuchują się
w urlopowe historie, trochę próbują się
w nie wczuć i w lepszej kondycji docierają
do wyczekiwanego piątku. Na szczęście
prawie każdy doczeka się swojego
wolnego – jeżeli nie, to tylko współczuć.
W tym wydaniu tg mamy rozmowę
z prezydentem Jędrzejczakiem, a ponadto
informujemy o tym, że Platformę w wyborach
na najważniejszy urząd w mieście
będzie reprezentować Krystyna Sibińska.
adam oziewicz
Rozmowa z prezydentem Tadeuszem Jędrzejczakiem o współpracy z radnymi, inwestycjach i o tym, d
że startuje w wyborach.
Sebastian Górny, Adam Oziewicz: Niecałe pół
roku zostało do końca kadencji – można już częściowo
podsumowywać to, co się wydarzyło. Pytanie o relacje
z radą: pierwsza połowa kadencji była konstruktywna
– miał pan swój komitet, Lewica też była z panem, co
wtedy zaskakujące, również Platforma. Potem to się
mocno popsuło – PO poszła w opozycję. Skąd, Pana
zdaniem, taka zmiana?
Tadeusz Jędrzejczak, prezydent Gorzowa: – Było
wiele czynników. Po pierwsze radni wytłumaczyli sobie
we własnym gronie, że są grupą, która jest przeciwko prezydentowi
i ma swoją politykę, i wszyscy w to uwierzyli,
poczynając od PiS, przez Platformę, Lewicę i klub radnych
Razem dla Gorzowa. Przypominam, że rada podzieliła się
od razu po wyborach: pękł klub Lewicy – dwie osoby wystąpiły,
następnie były przepychanki przy wyborze wiceprzewodniczących
rady. Ich spoiła niechęć do prezydenta,
ponieważ radni chcieli nadawać ton i chcieli decydować
o sprawach w mieście, a ja nie na wszystko się godziłem.
Ambicje radnych miały na to wpływ?
- Dlatego mówię, że na to składa się wiele elementów.
Wśród nich są osobiste ambicje. Są też naciski polityczne.
Koledzy z partii pytają: „Jak możecie współpracować
z prezydentem, przecież my jesteśmy dużą partią”. PO
jest partią, która zaczyna dzień od czytania wyników
badań opinii publicznej. Jak zobaczyli, że mają 40-45
proc. poparcia, to uwierzyli, że takie
samo poparcie dostanie kandydat PO
na prezydenta w Gorzowie. Więc po
co współpracować z Jędrzejczakiem
– udowodniijmy, że możemy zrobić
coś inaczej lub zróbmy na złość prezydentowi,
idźmy w kontrze i wtedy
będziemy udowadniali, kto ma tutaj
rację. I od dwóch lat tak jest. Przecież
pierwsza awantura, która dla mnie
była zupełnie niezrozumiała, dotyczyła
powołania spółki komunalnej,
mającej rozpocząć działalność od budowy
nowej siedziby Urzędu Miasta.
Ale spółka miała być powołana po
to, żeby stworzyć możliwości finansowania
największych inwestycji w
mieście, wynikające z wieloletniego
planu inwestycyjnego. Ten plan opiewa
na ponad pół miliarda – my takich
pieniędzy nie jesteśmy w stanie wygenerować
w krótkim czasie z budżetu
miasta. I stąd propozycja, aby kilka
dużych inwestycji zrealizować poza
budżetem miasta. I każdorazowo,
kiedy spółka chciałaby realizować
obojętnie którą inwestycję, i tak
musiałaby mieć zgodę rady. Zostało to odrzucone
i dla mnie było to niezrozumiałe.
Przyjęto plan zagospodarowania przestrzennego
na Zawarciu, w którym wpisano kwestie
administracyjne, bo było oczywiste, że tam
będzie powstawał nowy urząd. Kiedy po roku
przygotowaliśmy całą koncepcję, zostało to
utrącone, a następnie dokonano głębokich
zmian w budżecie, które były nieuzasadnione
i z którymi mamy dzisiaj bardzo poważny
problem. I o to głównie poszło, o ambicje
polityczne radnych ich klubów i ich przełożonych
politycznych.
Konflikt narasta. Im bliżej wyborów,
tym jest coraz ostrzej.
- A ja myślę, że konflikt już się wypalił
i że już nie narasta. Przecież nie będę się kłócił
o to, co jest oczywiste. Jeżeli
ktoś uważa, że ważniejsze są inne
sprawy niż te, które ja proponuję,
to niech proponuje inne rozwiązanie.
Takich propozycji rozsądnych
jest sporo i one są przyjmowane
do budżetu. Przecież ten budżet nie
powstaje tylko z woli prezydenta,
ale wynika z potrzeb miasta.
Jutro Festyn policyjny
W piątek obchody święta Policji — w Gorzowie na
Placu Katedralnym będzie festyn dla mieszkańców.
Imprezę przygotował wydział prewencji KWP.
Miejski zdrój na upał
W trzech miejskich studniach woda jest zdatna do picia. Bez obaw
można nią gasić pragnienie, gdy z nieba leje się żar.
Od 11.30 do 13.00 najmłodsi
(dzieci w wieku
7–12 lat) wezmą
udział w konkursie plastycznym
„Bezpieczne wakacje”. Z kolei,
od 12.20 do 12.50 nieco starsi
(dzieci w wieku 10–13 lat) będą
mogli wziąć udział w quizie na
temat bezpieczeństwa. Między11.30
a 13.00 każdy Gorzowianin
będzie mógł spróbować
swoich umiejętności na „Torze
przeszkód”. Po godzinie 12.00
mieszkańcy zobaczą pokaz tresury
psa służbowego, a także
zapoznają się z formą bezpiecznego
zachowania podczas ataku
niebezpiecznego psa. Przed
godziną 13.00 grupa ratownicza
PCK pokaże kilka podstawowych
czynności podczas udzielania
pierwszej pomocy.
Ponadto przez cały festyn uczestnicy
będą mogli zapoznać się ze
sprzętem sekcji policji antyterrorystycznej,
a także zobaczyć
specjalistyczny sprzęt używany
przez policjantów – hełmy
ochronne, kamizelki kuloodporne,
ochraniacze i pałki policyjne.
Każdy uczestnik festynu będzie
mógł także zrobić sobie swój
własny, pamiątkowy odcisk
palca oraz pamiątkowe zdjęcie
z policjantami.
(ao)
(fot. Iga Andres)
W
upały można korzystać
z trzech miejskich
zdrojów, które
zlokalizowane są w centrum
miasta. Jeden przy pomniku
Biskupa Pluty, drugi przy Empiku
i trzeci na skwerze przy
ul. Łokietka, obok pomników
malarzy. — Można z nich śmiało
pić. Zdroje są naprawione,
a PWiK przebadało wodę, jest
ona zdatna do picia — zapewnia
Jolanta Cieśla, rzecznik prasowy
UM.
Magistrat nie przewiduje, wzorem
innych miast, stawiania
w największe upały kurtyn
wodnych, przy których można
się ochłodzić. — To wszystko
kosztuje — mówi Cieśla.
— Korzystamy z tego co mamy.
Na Górczynie widziałam, że
dzieci i dorośli spędzają czas
przy fontannie, a nawet w samej
fontannie. Wody z niej nie
radzę jednak pić.
Sebastian Górny
portal: gorzow24.pl

nr 29 22.07.2010 r.
3
y ulepiony
laczego jeszcze nie ogłosił,
Z drugiej strony na jednej
z sesji była propozycja, żeby
nagroda kulturalna prezydenta
była nagrodą całego
miasta, a nie tylko
od prezydenta.
- I najlepiej
żeby radni
głosowali
to na sesji….
T o
przecież wszyscy oszalejemy. Nagroda
prezydenta miasta jest nagrodą prezydenta
miasta, a nie nagrodą Tadeusza Jędrzejczaka.
Bo mnie nie będzie, a ta nagroda pozostanie.
Chcieliśmy, żeby radni po prostu zastanowili
się nad tym, w jakim kształcie będzie
w przyszłości przygotowywana i przyznawana,
a na świecie robi się różne nazwy i to
nie ma znaczenia. Tu chodziło przecież o to,
kiedy ją zainicjowałem, żeby ta nagroda po
pierwsze: dawała satysfakcję moralną za to,
że się w ciągu ostatniego roku, czy iluś tam
lat pracy, uzyskało określone uznanie w środowiskach
artystycznych miasta. I po drugie,
żeby nagroda miała wymiar finansowy, to jest
kilka tysięcy złotych, co dla twórców i ich
rozwoju jest rzeczą nie bez znaczenia.
- Ale my jesteśmy w paraliżu już
od dwóch lat. Będziemy sparaliżowani
dlatego, że radni dokonali tak
dalekich zmian w budżecie – wpisując
dochody, których nie byliśmy w stanie
wykonać i doskonale o tym wiedzieli,
że wpadliśmy w bardzo poważne kłopoty
finansowe. A w ubiegłym roku
dokonali cięcia dotąd nieznanego
cywilizowanej Europie – zdejmując
kilkanaście milionów złotych z budowy
CEA, gdzie jest podpisana umowa
z wykonawcą, gdzie jest podpisana
umowa z marszałkiem na dofinansowanie.
Dokonano tego typu działania,
więc wzięliśmy większy kredyt, przez
to zadłużyliśmy miasto na taką skalę,
jaka wcale nie była konieczna.
Sprawę nagrody podałem jako przykład.
Cześć dużych inwestycji, o których
realizacji mówiło się od kilku
- No dobrze, ale o co tu chodzi? I co to ma
za znaczenie? To jest bez znaczenia. lat, dobiega końca. Co po nich? Czy
miasto będzie stać, żeby podejmować
duże inwestycje? Wzięliśmy
Pan mówi, że konflikt wygasa. Chyba
jednak nie do końca, skoro już przy tak kredyt, a kredyt trzeba spłacać…
niekontrowersyjnych sprawach radni - Kredyt nie jest duży. My nie
mówią „nie” i uchwała wraca do komisji. byliśmy nadmiernie zadłużonym miastem,
dlatego będziemy robili badania
- No i dobrze, nie będzie nagrody kulturalnej
miasta i prezydenta. I co z tego? Radni naszych możliwości finansowych, to
zrobili sobie to, co chcieli. I co? I jeszcze będzie badanie wieloletnie. A kwestia
panu powiem więcej, że w ogóle nie musiałem
kierować tego do rady, bo nie ma takiej wyborcza. W kampanii będziemy
przyszłości? Od tego jest kampania
potrzeby, mogłem nic nie zmieniać, a i tak o tym mówili, a nie dzisiaj. Dlatego,
bym przyznawał te nagrody, jak przyznaję że już przeżyłem jedną taką kampanię,
gdzie jeden z kolegów, który kan-
do tej pory, przez kapitułę składającą się z
osób, które w latach poprzednich tę nagrodę dydował, wziął mój program wyborczy,
podpisał się swoim nazwiskiem i
dostawały.
rozdawał ludziom, w tym mojej żonie,
Czyli do końca tej kadencji będziemy której nie znał. W związku z tym nie
mieli tak, że pan jakieś projekty uchwał ma sensu ogłaszanie tego, co trzeba
będzie poddawał pod głosowanie, radni w przyszłości zrobić, bo od tego są
będą je wracali do komisji – nie grozi wybory, żeby to przekazać ludziom.
nam paraliż? czytaj dalej str. 4

4
nr 29 22.07.2010 r.
ciąg dalszy ze str. 2-3
Jestem z innej gliny ulepiony
To zapytam inaczej. Co z Kostrzyńską?
Kiedy będzie robiona?
- To jest kwestia, w jakiej formule będzie
robiona i w jaki sposób będzie finansowana.
Na to nie mamy odpowiedzi. Będziemy ją
mieli wkrótce: ile będzie kosztowała i w jakim
kształcie będzie realizowana. Zleciliśmy koncepcję
zrobienia Kostrzyńskiej kilka lat temu,
ale wtedy nie mówiono o budowie drugiej nitki
zachodniej obwodnicy miasta. W tej chwili
uzgodniliśmy ostatecznie projekt przebiegu drugiej
nitki zachodniej obwodnicy Gorzowa i ona
również będzie miała zjazd oraz wjazd na ulicę
Kostrzyńską. Jestem zwolennikiem tego, żeby
była czteropasmowa z dwoma rondami – taką
koncepcję przygotowują nam inżynierowie.
Są szanse na dofinansowanie z LRPO?
- Na pewno będziemy się o to ubiegali. Chociaż
proszę pamiętać, że te pieniądze pomocowe
są małe. Wbrew temu, co się powszechnie sądzi
i mówi. A po za tym każdy program unijny ma
swoje priorytety i w niektórych priorytetach
my się po prostu nie łapiemy, a na niektóre jest
zbyt mało pieniędzy. Konkurencja jest bardzo
duża. Marszałek przyjął inną filozofię – nie robi
konkursów, a ogłasza listy indykatywne, czyli te
najbardziej kluczowe dla rozwoju regionu.
Pana zdaniem to dobry sposób?
- Poza dyskusją, dobry. Dlatego, że to
przyspieszyło wydawanie środków pomocowych.
Przez dwa lata rządów PO i PiS
w województwie nie wydawaliśmy nic, nie
realizowaliśmy żadnych projektów unijnych.
I to, że marszałek Marcin Jabłoński podjął taką
decyzję o rozdziale, to bardzo dobrze. Teraz
pieniądze są wydawane i funkcjonują w obiegu
gospodarczym regionu.
Kompleks sportowy lub sama hala
przy Mironickiej. O tym dużo mówiło się
w ubiegłym roku. Teraz cisza. Pomysł jest
zarzucony? Czy w fazie realizacji?
- Koncepcję hali mamy, zrobiliśmy to
już dawno. Dlatego chciałem powołać spółkę
inwestycyjną, zresztą tak jak inne miasta.
Podam taki prosty przykład: gościliśmy
delegacje z różnych miast Polski, między innymi
wiceprezydenta Gdańska, gdzie rządzi
przecież PO. W Gdańsku też jest spółka, tak
jest w Krakowie, tak jest w innych miastach.
Tylko w Gorzowie tak nie jest, bo w Gorzowie
jest polityka taka, żeby się nie udało,
a dopiero potem przyjdziemy my i pokażemy,
jak to powinno naprawdę być. A będzie tak jak
jest w tej chwili, bo możliwości będą takie,
jakie są. Podam taki przykład: budżet miasta
w tym roku inwestuje ponad 100 mln zł. Jeżeli
byśmy wyjęli z tego budżetu inwestycyjnego
środki finansowe, które są z naszych dochodów,
czyli z budżetu miasta i z kredytu, na
przykład na budowę CEA, to jest 50 mln zł.
To daje pieniądze na halę sportową. Proszę
sobie wyobrazić, ile byśmy mogli zbudować
za te środki dróg, ulic, mieszkań itd. Na tym
to miało polegać, ale to się nie udało. Ta hala
jest, jest koncepcja. Jeżeli tylko znajdziemy
inny system finansowania, to będziemy do niej
wracali. Powiem od razu tylko jedną rzecz: nie
wiem, czy Gorzowowi jest potrzebna hala na
5 tys. miejsc?
Dlaczego w mieście nie powstają drogi?
Mieszkańcy nowych osiedli, po wybudowaniu
domu przez całe lata toną w błocie. Tuż
za granicą miasta w Kłodawie w ubiegłym
roku wybudowano 9 km dróg, a w tym roku
w planach jest budowa 3 i pół kilometra.
W tej dziedzinie Gorzów jest bardzo zaniedbany.
- Oczywiście, że jest zaniedbany. Ale jak
pan porównuje Gorzów do Kłodawy, to niech
pan sobie policzy też to, że Kłodawa nie musiała
przebudowywać całego układu komunikacyjnego
(czytaj: trasa średnicowa). Kłodawa nie
musiała przygotować ulicy Grobli i mostu, który
był już niedopuszczony do ruchu. Kłodawa nie
ma potrzeby przebudowywania układu komunikacyjnego
– myślę tu o tramwajach, zakupie
taboru. I Kłodawa nie musi budować basenu
i filharmonii, bo oni korzystają z naszej infrastruktury.
Jest to zaniedbane i właśnie chcieliśmy
zrobić to w ten sposób, że duże inwestycje
– hala sportowa, nowa siedziba UM, filharmonia,
stadion piłkarski, stadion żużlowy i inne
rzeczy – te wielomilionowe inwestycje byłyby
realizowane przez spółkę, wtedy uwolnilibyśmy
środki na małe inwestycje. Całkowicie się z tym
zgadzam, że małych inwestycji jest za mało. Ale
musimy wiedzieć, że skoro miasto zostało tak
zaniedbane i były takie braki, to musimy robić
i kończyć najpierw te wielkie, aby przejść do
tych mniejszych. Mało tego, proszę pamiętać, że
część inwestycji, które były realizowane przez
indywidualne osoby, są inwestycjami, które nie
mają infrastruktury, czyli instalacji burzowej,
czasami nawet nie ma do czego jej podłączyć.
Dopiero gdy zrobimy duże magistrale burzowe,
kanalizacyjne i wodne, wtedy dopiero możemy
zrobić nawierzchnie. To jest największa bolączka
– tu mamy najwięcej konfliktów z mieszkańcami,
którzy bez przerwy chcą oświetlenia
ulic i chodników. A czasami nie możemy tego
zrealizować, bo nie jesteśmy w stanie podłączyć
instalacji do tych urządzeń.
Podjął pan decyzję o kandydowaniu
w wyborach?
- Jeszcze nie. Dlatego, że…. Ja panom coś
powiem, mam z tym duży problem.
Jest pan zdecydowanym faworytem.
Skąd to wahanie?
- Mam świadomość tego, co przez 12 lat tu
zrobiłem. Mam świadomość, jaką mam opinię,
w których środowiskach mam złą, a w których
dobrą. Jestem już człowiekiem dojrzałym
i spełnionym. Osiągnąłem taki sukces w życiu,
którego pewnie nikt z moich bliskich, ani ja sam
nie przewidywałem 20 lat temu. Uważam tak:
kandydowanie jest wtedy sensowne, gdy będzie
realna szansa na realizację postawionych zadań.
Nie może być tak, że my realizujemy główne
cele rozwoju miasta, prowadzimy dalekosiężną
politykę, w niektórych elementach rozwoju
miasta i ciągle drżymy o to, czy nagle radni nie
wyskoczą z czymś tam i nie zmienią dokładnie
tego, co jest niezbędne. Proszę wyobrazić sobie
taką sytuację: w jaki sposób dzisiaj może
prezydent Gorzowa prowadzić negocjacje z
inwestorem, który chce budować w Gorzowie
fabrykę, który oczekuje określonych działań
typu: budowa drogi, infrastruktury, ewentualne
zwolnienia podatkowe itd., skoro te negocjacje
są poufne, one nie są jawne. Nigdy ze strony
miasta, nie była ujawniona żadna firma, która
w Gorzowie budowała swoje przedsiębiorstwo.
No i teraz uzgodnimy wszystko, a ja nie mogę
dać gwarancji, że pójdę dwa piętra niżej i radni
się na to zgodzą. Mamy dowody na to, że radni
torpedują niektóre działania, które są zapisane
w budżecie tylko po to, żeby się nie udało. To
jest ten problem: czy warto się wtedy szarpać,
nie spać w nocy i słuchać zastępców, którzy
przychodzą wściekli z komisji, bo są obrażani.
Czy to ma sens wtedy? Czy nie lepiej dać sobie
spokój i poszukać innej pracy?
Najłatwiejsze rozwiązanie, to mieć większość
w radzie
- W polskich miastach rzadko kiedy prezydent
ma większość w radzie. To jest cały problem
polskiej demokracji. Np. we Włoszech czy
w Niemczech tak nie jest. To jest ten problem,
że zgodzono się na to, żeby wybierać wójta bezpośrednio,
a nie zgodzono się na to, żeby wójt,
który wygrywa wybory, miał większość. Tylko
musi się układać, żeby załatwić to, to i to. A ja
do załatwiania się nie nadaję. Nie będę budował
chodników tam, gdzie pan radny mieszka, bo
tak sobie życzy. Ja nie będę robił tam, bo córka
kogoś tam pracuje. Ja tak nie potrafię. Ja jestem
z innej gliny ulepiony i się na to nie zgodzę.
A w ten sposób jest to traktowane. Proszę mi
pokazać jedną rozsądną propozycję, która była
realnie do wykonania, a ja się nie zgodziłem.
Nie było takiej propozycji. Wszystkie sensowne
i możliwe do sfinansowania propozycje, które
radni zgłaszali, były realizowane.
Panie prezydencie, ile pan sobie daje
czasu na przemyślenia?
- Trochę mnie też trzymało kilka spraw,
które tutaj w urzędzie miały miejsce. Przecież
my przez kilka, w zasadzie kilkanaście
miesięcy, prowadziliśmy rozmowy z TPV na
temat rozbudowy fabryki. Przecież naszym
celem powinno być to, żeby przede wszystkim
zapewnić pracę ludziom w mieście, żeby ci
ludzie dojechali do tej pracy, żeby mogli wrócić,
żeby to funkcjonowało. Ale żeby kolejna
fabryka powstała, to musimy być wiarygodnym
partnerem – tak jak to było przed pierwszym i
drugim etapem budowy. Wiecie na czym rzecz
polega. Chcieliśmy, żeby tam powstał park
technologiczny, oni to nazywają kampusem
technologicznym, no i teraz powstanie. To,
co oni będą produkowali, to będzie produkcja
wszystkiego, co do telewizora i ekranu będzie
potrzebne. Będą wytwarzali również te elementy,
które teraz sprowadzają z zagranicy. Skoro to
będzie, to będziemy mieli park technologiczny,
o który można również oprzeć profile nauczania
w szkołach. Ta fabryka będzie zatrudniała ponad
4 tys. ludzi, to jest nowy Stilon, więc tu warto
się nad tym pochylić i z tymi inwestorami warto
współpracować. Mamy to, czego nie ma Zielona
Góra– park technologiczny z prawdziwego
zdarzenia, oparty na najnowszej myśli technologicznej.
Decyzje podjęto nie tak dawno zawiązując
spółkę. To są wszystko miesiące, które
powodują, że mi nie wolno o tym mówić. Także
odłożyłem decyzję o kandydowaniu głównie
z tego powodu.
Jeżeli będzie pan kandydował, będzie pan
budował własny komitet?
Tak.
Nie zraził się pan do tego pomysłu,
biorąc pod uwagę przypadek Artura Radzińskiego?
- Postępowania Artura nie rozumiem. Nie
wiem, czemu to miało służyć – opowiadanie
takich historii, bo niczego to nie rozwiązało,
niczego nie pchnęło do przodu, narobiło tylko
dużo bałaganu i pan Radziński został człowiekiem,
który jest największym przeciwnikiem
prezydenta. Powiem rzecz jeszcze bardziej
absurdalną: kiedy zbierał się mój klub, który
ze mną się nie spotykał, pan Radziński ogłaszał
potem, jakie mam poglądy w danej sprawie,
mimo że ze mną nie rozmawiał. To jest
kwestia, czyje interesy pan Radziński chciał
reprezentować w tej radzie.
Dziękuję

nr 29 22.07.2010 r.
5

6
nr 29 22.07.2010 r.
Dyrektor CEA wybrany
Prezydent Tadeusz
Jędrzejczak w pałacyku
ślubów przedstawił
dyrektora CEA – to
Krzysztof Nowak, wieloletni
dyrektor różnych
pionów telewizji
publicznej i organizator
koncertów.
W
staraniach o stanowisko
szefa Filharmonii
Gorzowskiej
pokonał siedmiu innych kandydatów,
w tym Lecha Serpinę,
dyrektora Szkoły Muzycznej I
Stopnia, Hannę Kucharską,
która przez wiele lat pracowała
w Filharmonii Poznańskiej
i Zygmunta Basia, byłego
szefa OSiR-u.
Krzysztof Nowak twierdzi, że jedną
z pierwszych gwiazd, która zostanie
zaproszona do CEA ,
może być Nigel Kennedy
(fot. Bartosz Zakrzewski)
Krzysztof Nowak pochodzi
z Gorzowa. Po studiach osiadł
w Poznaniu. Większość swojej
kariery zawodowej związał
z telewizją publiczną, w której
zasiadał na stanowiskach dyrektorskich.
W latach 90. pracował
jako prezenter programu informacyjnego
Panorama, był szefem
kanału Polonia, kierował
firmą producencką. Jako jeden
z sukcesów artystycznych podał
sprowadzenie do Polski Gorana
Bregovicia. „Uwieńczona spektakularnym
sukcesem ogólnopolska
trasa koncertowa dała mi, poza
osobistą satysfakcją, możliwość
zdobycia nowych doświadczeń
w zakresie marketingu medialnego
i technologii organizacji imprez
masowych” – napisał w swoim
cv. W 2009 roku pełnił funkcję
dyrektora programu 2 TVP SA,
wprowadzając do ramówki takie
programy jak: „Kwartet Literacki”,
pasma telewizji edukacyjnej
„Cogito” i „Niedziela Wieczór”
– program prowadzony przez
Waldemara Malickiego i Zenona
Laskowika.
Jednym z powodów przegranej
jego kontrkandydatki Hanny
Kucharskiej, która jako jedyna
w tym gronie miała doświadczenie
w pracy w filharmonii, był
fakt, że w wyniku redukcji etatów
zostanie ona w najbliższym
czasie zwolniona z placówki
w Poznaniu, a jak powiedział
na konferencji prezydent Tadeusz
Jędrzejczak: „przecież nie
zwalnia się najlepszych”.
Z ust dziennikarzy padło
również pytanie o koligacje rodzinne
pana Krzysztofa Nowaka
z Władysławem Komarnickim.
Prezydent potwierdził, że jest to
zięć prezesa Stali Gorzów. Jak
zapewnia, nie miało to jednak
żadnego wpływu na wybór
dyrektora CEA. Jedynym kryterium
były kompetencje i wizja
prowadzenia filharmonii.
Z wypowiedzi świeżo upieczonego
szefa naszej gorzowskiej
La Scali wynika, że jedną
z pierwszych gwiazd, która
zostanie zaproszona, może być
Nigel Kennedy. Filharmonia,
wbrew swojej nazwie, ma według
niego stać się miejscem,
które będzie zaspokajało różne
gusta muzyczne. Nowo wybrany
dyrektor rozpocznie swoją
pracę 2 sierpnia. Już następnego
dnia będzie uczestniczył
w pracy komisji, która wybierze
jego zastępcę do spraw
artystycznych.
Marcin Cichoń,
portal:gorzow24.pl
W sobotę Światowy Spacer
Fotograficzny!
Do tegorocznego Worldwide Photo Walk mogą przyłączyć się również gorzowianie
– to największe spotkanie fotografów amatorów i profesjonalistów. W tym samym
dniu wszyscy spacerują i robią zdjęcia w najróżniejszych częściach świata.
Fotograficzny Spacer jest największą
tego typu globalną imprezą na
świecie. Nie liczy się wiek, sprzęt,
doświadczenie, ani poziom umiejętności.
Przyjść może każdy.
Wspólny spacer rozpocznie się w sobotę,
24 lipca, o 14 w parku przy dawnym
szpitalu dziecięcym przy Walczaka.
Organizatorzy namawiają do założenia
wygodnych butów, zabrania aparatów
i dobrego humoru. Na koniec
przewidziano podsumowanie
spotkania na Bulwarze koło
Żywca. Organizatorzy zapraszają
wszystkich: amatorów,
miłośników fotografii
oraz profesjonalistów. Kontakt: 697
258 965. (ao)
Spotkanie jest darmowe – wystarczy się zarejestrować i wziąć w nim udział. Nowy Jork,
Londyn, Madryt i Gorzów – wszędzie w tym dniu spacerują i fotografują

nr 29 22.07.2010 r.
7
Ogień na poddaszu w III LO
(fot. Mariola Kaczmarek)
Wczoraj przez kilka godzin w śródmieściu było pełno wozów na sygnale — przed południem
płonął budynek liceum przy Warszawskiej. Pożar gasili strażacy z Gorzowa, Bogdańca, Deszczna
i Kłodawy — akcja trwała ponad 3 godziny.
Ogień wybuchł na poddaszu
III Liceum Ogólnokształcącego.
W akcji gaśniczej brało
udział 8 zastępów Państwowej
Straży Pożarnej z Gorzowa
i Ochotniczej Straży Pożarnej
z Bogdańca, Deszczna i Kłodawy.
— Dym wydobywał się
z okienek na poddaszu. Straż
działała od strony dziedzińca
szkoły, akcja gaśnicza prowadzona
była z drabin, także od wewnątrz
budynku — relacjonował
z miejsca pożaru nasz reporter.
Strażacy do walki z ogniem wykorzystywali
m.in. wozy z drabiną
i podnośnikiem hydraulicznym.
— Działania prowadzone
były z zewnątrz budynku jak
i z wnętrza, to była trudna wielogodzinna
akcja — mówił Grzegorz
Rojek, rzecznik prasowy
PSP w Gorzowie.
Tuż po 12. strażacy dogaszali
jeszcze ogień, rozbierali też tą
część konstrukcji dachu gdzie
mogłoby dojść do ponownego
rozniecenia ognia. – Wszystko
dokładanie sprawdzaliśmy tak,
aby nie trzeba było już tu wracać
– zwrócił uwagę G. Rojek, ale na
temat przyczyn pożaru wczoraj
nie chciał jeszcze mówić.
W sąsiedztwie płonącej szkoły
wystąpiły utrudnienia dla zmotoryzowanych,
część ul. Warszawskiej
została wyłączona z ruchu,
stanęły także tramwaje.
Sebastian Górny,
Miłosz Żurawski
portal: gorzow24.pl
Nowy obiekt przy Myśliborskiej
liśmy swoje miejsce mają w nim znaleźć: warsztaty mechaniki pojazdowej, salon samochodowy,
myjnia bezdotykowa, a także biura.
Budynek będzie miał powierzchnię 508 m kw i kubaturę
2,7 tys. m sześciennych. — Na dole będą
3 wjazdy do warsztatów. Jeden z nich jest na tyle duży
i jednocześnie przeszklony, że może powstać w nim
salon samochodowy — mówi Adam Bach z przedsiębiorstwa
budowlanego A. Bach J. Bach s.c. z Gorzowa
- wykonawcy obiektu. Na parterze ma powstać
bezdotykowa myjnia samochodowa.
Przy Myśliborskiej powstaje nowy obiekt – warsztat mechaniki pojazdowej,
salon samochodowy, myjnia bezdotykowa i pomieszczenia biurowe
(fot. Bartosz Zakrzewski)
Przestrzeń na piętrze zostanie przygotowana pod
biura. — Powierzchnia ta będzie podzielona na 3 do
7 części. Każda z nich będzie wyposażona w odrębne
liczniki określające m.in. zużycie prądu — mówi
A. Bach.
Inwestor lokalizując obiekt przy Myśliborskiej
kierował się tym, że działka znajduje się przy drodze
dojazdowej i wyjazdowej z Gorzowa gwarantując
tym samym dobrą komunikację. — Budynek będzie
dobrze widoczny co sprzyja zainteresowaniu przedsiębiorców
i przyszłych klientów — wyjaśnia Zygmunt Chałasiński,
pełnomocnik inwestora firmy PHU Izis z Gorzowa.
Inwestycja ma zostać oddana do użytku pod koniec maja 2011 r.
Koszt budowy bez finalnego wykończenia wnętrza to 1,5 mln zł.
— Będzie to konstrukcja żelbetowa ze ścianami z suporexu. Elewacja
będzie ze styropianu i blachy cynkowej. Najemca będzie mógł
wcześniej sam zaaranżować wnętrze, żeby nie trzeba było burzyć lub
przerabiać, żadnych elementów — zapewni A. Bach.
Marcin Cichoń, portal: gorzow24.pl

8
nr 29 22.07.2010 r.
Jah jest prezydentem!
Od piątku niezwykłe Reggae nad Wartą
Wyjątkowo w Parku Słowiańskim, wyjątkowo za darmo, tylko rytmy jak zawsze – w piątek o 18. rusza dwudniowy
festiwal reggae.
Od Warty nieco dalej
niż zwykle, wszystko
przez przebudowę
Amfiteatru – Reggae nie
w Parku Siemiradzkiego,
a w Słowiańskim na placu
cyrkowym. Od organizatorów
z Miejskiego Centrum
Kultury dowiedzieliśmy się,
że scena będzie ustawiona
identycznie jak na Dniach
Gorzowa. – Miejsce spodobało
się mieszkańcom. Dowodem
na to była frekwencja podczas
miejskiego świętowania.
W parku jest gdzie się schować
przed upałem – to teren z masą
zieleni, wolny od ostrego słońca
– zauważa Joanna Sołtysiak,
instruktor ds. programowych
MCK.
Dwa koncerty Reggae nad
Wartą to wyjątkowo imprezy
niebiletowane – organizatorzy
wyjaśniają, że ma to związek
z tym, że park to teren nieogrodzony
i ogólno dostępny, zatem
trudno byłoby egzekwować
jakąkolwiek opłatę za wstęp.
Ponadto dowiedzieliśmy się,
że ulica Słowiańska będzie
otwarta dla pojazdów. Będzie
działać mała gastronomia i
ogródki z napojami, ale będzie
ich znacznie mniej niż podczas
czerwcowych Dni Gorzowa.
Wybór artystów ma zaspokoić
nie tylko gusta fanów
gatunku, ale jak najszerszej
publiczności. Na scenie zobaczymy
JAMALA, GUTKA
z grupą ABRADAB (eks Kaliber
44), SEDATIVE i nestorów
sceny dub i roots – LION
VIBRATIONS. Mocną stroną
koncertów będzie oprawa
wizualna przygotowana
przez grupę Visual Art.
W tym roku na scenie organizatorzy
zastosują najnowsze
technologie LED, przerwy
techniczne między koncertami
wypełni kolektyw dj-ski
Pozitive Selekta.
(ao)
Reggae nad Wartą
– koncerty:
23 lipca (piątek),18.00-2.00
LION VIBRATION,
DUBSKA, ABRADAB,
SMOKEDACRACK OFF
24 lipca (sobota) 18.00-2.00
RAGGAFAYA, NAAMAN,
JAMAL, SEDATIVA,
DJ: POZITIV SELEKTA,
Sibińska: Gorzów jest źle
zarządzany
Gorzowska Platforma oficjalnie przedstawiła kandydata na prezydenta
Gorzowa. Rada Powiatu zdecydowała o tym, że to Krystyna
Sibińska będzie walczyć o najważniejszy urząd w mieście. Kandydatka
PO zapewnia, że ma pomysł na Gorzów, ale jeszcze go
nie zdradzi
(fot. Bartosz Zakrzewski)
Na piątkowej konferencji
gorzowskiej Platformy
Obywatelskiej
Krystyna Sibińska wystąpiła
po raz pierwszy jako kandydat
w wyborach na prezydenta
miasta. Robert Surowiec,
radny PO przedstawił ją jako
kompetentnego, uczciwego
i skutecznego samorządowca.
- Kierując Wydziałem Rozwoju
Gospodarczego w Witnicy
skala inwestycji zwiększyła
się z 3 do 53 mln zł. Gdyby
nałożyć podobne: energię
i zaangażowanie w profesjonalizm
pozyskiwania środków
dla Gorzowa, można by zdobyć
na inwestycje niezbędne
dla naszego miasta 1,5 mld zł
- przekonuje Surowiec.
Poseł Witold Pahl zapewnił,
że kandydatka ma poparcie
całej gorzowskiej PO, lubuskich
parlamentarzystów i europosłów,
w tym Bożenny Bukiewicz, szefowej
lubuskiej Platformy.
Krystyna Sibińska podziękowała
za zaufanie i zapowiedziała,
że zrobi wszystko, żeby osiągnąć
sukces. - Zapominam o wakacjach
i zaczynam ciężką pracę - mówi.
Na początek zorganizuje swój
sztab wyborczy, a pod koniec
sierpnia chce otworzyć w centrum
Gorzowa miejsce, w którym rozmawiać
będzie z mieszkańcami,
przedstawi swoje pomysły i wysłucha
sugestii gorzowian.
- Ja wiem, jak ma wyglądać
Gorzów, mam swoją wizję miasta,
ale chcę ją zrealizować razem
z mieszkańcami
- przekonuje Sibińska,
ale żadnych
konkretów dziennikarze
nie usłyszeli. Swój program
Sibińska będzie
przedstawiać w odcinkach na
kolejnych konferencjach prasowych.
Kandydatka PO stwierdziła
tylko, że chce zmienić styl
zarządzania miastem, bo jest źle
prowadzone i przez to Gorzów
stracił wiele swoich szans. - Jeżeli
nie zmienimy stylu zarządzania miastem, stylu
współpracy z jednostkami zewnętrznymi, to
ze stolicy regionu Gorzów stanie
się miastem powiatowym -
kończy K. Sibińska.
Sebastian
Górny, portal:
gorzow24.pl
Kandydatka PO
zapewnia, że ma pomysł
na Gorzów - swój program
będzie przedstawiać
w odcinkach na kolejnych
konferencjach prasowych

Plac zabaw
od Muszkieterów
W ostatni dzień lipca dzieci z osiedla Piaski dostaną
w prezencie plac zabaw. Ufundowała go Fundacja
Muszkieterowie, która skupia właścicieli sklepów
Intermarché i Bricomarché.
Plac zabaw powstanie
przy ul. Kazimierza
Wielkiego. Jego uroczyste
otwarcie nastąpi w samo
południe 31 lipca. Na dzieci
czeka sporo atrakcji, m.in. wystąpią
aktorzy z teatru Wariaté,
odbędzie się pokaz mody, konkursy
i nie zabraknie słodyczy.
Sam plac zostanie przekazany
Spółdzielni Mieszkaniowej
„Metalowiec” przez Marię
i Zygmunta Tumielewiczów,
którzy sfinansowali jego budowę.
Średni koszt wyposażenia
placu zabaw to 30 tys. zł.
(fot. materiały organizatora)
- My zapewniamy urządzenia
i montaż, natomiast samorząd
wyznacza i przygotowuje miejsce.
Nazywamy to projektem publiczno-prywatnym
- mówi Bartłomiej
Tarłowski, p.o. kierownika Dyrekcji
Komunikacji i Informacji
ITM Polska sp. z o.o.
Montaż urządzeń na placu
rozpocznie się wkrótce. Organizatorzy
zachęcają, aby na
otwarcie zabrać aparaty fotograficzne.
Zdjęcia bawiących
się dzieci mogą wziąć udział
w ogólnopolskim konkursie.
Wystarczy zamieścić fotografie
na stronie www.placezabaw.muszkieterowie.pl
i głosować za pośrednictwem
sms-ów. Dzieci, które otrzymają
najwięcej głosów zdobędą
nagrody. - Dodatkowo
w listopadzie organizujemy konkurs
sms-owy. Miasto, którego
mieszkańcy wyślą najwięcej
wiadomości wygra plac zabaw
- mówi B. Tarłowski.
W całej Polsce do tej pory
powstało 47 podobnych obiektów,
w tym roku przybędzie
kolejnych 10.
Sebastian Górny,
portal:gorzow24.pl
nr 29 22.07.2010 r.
9

Obywatelu!
Partia wie lepiej
Oberwało mi się za ubiegłotygodniowy
spacerek,
że krytykując urzędującego
prezydenta wspieram PiS.
W imię czego miałbym niby
wspierać ? Przypomnę, bo może
nie wszyscy pamiętają – miejscowy
lider tej partii, pani poseł Elżbieta
Rafalska, przyłączyła się do
ataku na władze gminy Kłodawa,
na której terenie miało powstać
małe lotnisko dla Gorzowa.
Oprotestowana uchwała gminy
została przez Wojewódzki Sąd
Administracyjny uchylona, co,
jeśli wierzyć marszałkowi województwa
lubuskiego Marcinowi
Jabłońskiemu, zdecydowało
o tym, że życia mieszkańców
regionu gorzowskiego nie chroni
stacjonujący w okolicach śmigłowiec
lotniczego pogotowia ratunkowego.
Smutne, jak łatwo
prawie wszyscy gorzowianie się
z tym pogodzili. Nie oglądajmy
się wyłącznie na polityków,
obywatel może wiele, tylko musi
chcieć. Będę o tym przypominał
przy następnych deklaracjach bez
pokrycia, typu „użyjemy wuwuzeli
do budzenia wszystkich tych,
którzy ubiegali się o mandat do
reprezentowania społeczeństwa”.
Guzik, tak użyjecie, sami leniwie
przysypiacie.
Czas ucieka, a wraz z nim
szanse na rozwój miasta. Nie
sądzę, żeby obeznana z tym, jak
funkcjonuje obecny świat, pani
poseł nie wiedziała, jak ważne
dla biznesu jest skomunikowanie
ze światem miejsc, które
rozważane są jako teren pod
inwestycje.
Kontynuując temat PiS powinienem
teraz pisać o rodzinie
Marcinkiewiczów, której lider był
ogromną nadzieją dla Gorzowa.
Przegrał ze swoim szefem, który
pozazdrościł mu popularności.
Przegrać to rzecz ludzka, jeden
wygrywa, drugi przegrywa, tak
się ten świat kręci. Potem było
gorzej, Kazimierz Marcinkiewicz
oddał swój mandat poselski politykowi
z Zielonej Góry, po to
by, mimo dotkliwej degradacji,
dalej służyć swoją osobą partii,
kandydując na fotel prezydenta
Warszawy. Czy spytał wyborców,
co oni myślą o tej konkretnej wymianie
posłów? Wtedy były dla
niego sprawy ważniejsze, niż
zachwianie delikatnej równowagi
między Gorzowem i Zieloną
Górą. Błądzić ludzka rzecz, ale
o bracie premiera z Gorzowa
trudno powiedzieć, że zbłądził.
Zarobił, zgodnie z planem, krocie
na sprzedaży działki po kinie
Kopernik. Dziś nawet trudno się
połapać, który z czterech aktywnych
politycznie członków
rodziny jest w jakiej partii.
Zdaję sobie sprawę, że krytykowanie
wszystkich, którzy ubiegają
się o głosy wyborców, jest
działaniem na szkodę Gorzowa.
Dalej nie będę tego robił.
Bardzo chciałbym odszukać
pozytywnych bohaterów, godnych
kandydatów z różnych obozów
politycznych. Swego czasu
mój przyjaciel, z którym łączyła
nas miłość do Gorzowa, przed
wyborami do parlamentu publikował
na forum Gazety szczegółową
instrukcję do głosowania.
Sympatyków partii szczególnie
szkodzących naszemu miastu
wysyłał na ryby, pozostałym
spokojnie i rzeczowo tłumaczył,
żeby nie słuchali, co kto mówi,
tylko pamiętali, co kto zrobił, jak
się zachował w chwilach próby,
czy przypadkiem nie uciekł do
kibla w czasie głosowania ważnych
dla Gorzowa spraw, jakie
inicjatywy podjął, które z nich
zakończyły się sukcesem.
Partią, której rządy zrobiły
najwięcej szkód w wojewódzkości
Gorzowa jest bez wątpienia
Platforma Obywatelska. Nie
wierzę, że wśród gorzowskich
członków tej partii nie ma ludzi
wartościowych, gotowych, dla
dobra Gorzowa, współpracować
nawet ze znienawidzonym PiSem.
Słyszałem co nieco o stylu
rządzenia tą partią, dlatego myślę,
że tylko wybitna osobowość
może się oprzeć jej liderom.
Tak dla przypomnienia – jeden
z nich ma w swoim życiorysie
politycznym spotkanie na cmentarzu
z przedsiębiorcą branży
hazardowej.
Gratulacje – na takie to
autorytety głosują setki tysięcy
Polaków.
Kiedyś zostałem zaproszony
na herbatę przez jednego z radnych.
Myślałem, że będę mógł
coś pomóc, bo Zielona Góra już
wtedy „waliła nas po rogach”.
Zamiast słów, jaki to Gorzów
jest prężny i ważny, zaproponowałem,
żeby na poważnie
potraktować temat rozbudowy
linii tramwajowej na Górczyn.
Dlaczego?
Tramwaj jadący po wydzielonym
pasie jest odporny na korki
tworzące się na drogach, nie wytwarza
spalin i zabiera dużą liczbę
pasażerów. Duże potoki pasażerskie
występują na Górczynie,
gdzie urbaniści zaplanowali
szeroki pas techniczny między
jezdniami, umożliwiający budowę
torowiska. Rozbudowa
tramwajów oznaczałaby, że władze
miasta wierzą w jego rozwój
i przyszłość. Radny szybko znalazł
problem - „Unia Europejska
za mało środków zaplanowała na
rozwój komunikacji miejskiej
w Lubuskiem”. Nie było pomysłu,
żeby ten podział środków
oprotestować lub choćby próbować
podjąć dyskusję.
na sesję sejmików województw
Wielkopolskiego i Zachodniopomorskiego.
Nasz problem polega
na tym, że z obu tymi sąsiadami
żyjemy w zgodzie i w razie potrzeby
nie ma konkretnego planu,
w którym kierunku iść. Jeśli
z Zieloną Górą dalej nie będzie
dało się żyć, będziemy
się sprzeczać i dyskutować,
w którym kierunku iść, zamiast
uruchomić wdrożenie gotowego
planu awaryjnego.
Szło o to, żeby posłuchać,
jaka jest atmosfera obrad obu
sejmików, w którym z tych regionów
żyłoby nam się spokojniej
i dostatniej, gdzie moglibyśmy
liczyć na własny okręg wyborczy,
umożliwiający głosowanie
zgodnie z sumieniem, a nie
kalkulując, co zrobić, żeby jak
najwięcej mandatów uratować
przed Zieloną Górą.
Plan zawierał konkretne
szczegóły: pierwszy wyjazd
utrzymać w tajemnicy, przy
drugim zabrać jakąś rozpoznawalną
osobę, olimpijczyka lub
parlamentarzystę, dać po cichu
znać mediom, że „byliśmy już na
sejmiku woj. Wielkopolskiego, jedziemy
posłuchać, jakie problemy
mają nasi sąsiedzi z północy i czy
potrafią je rozwiązywać”.
Pozbądźmy się złudzeń, że
ktoś w Zielonej Górze liczy się
z pokrzykiwaniem internautów,
że Gorzów opuści to województwo.
Będąc zielonogórzaninem
też bym się śmiał, ale gdybym
zobaczył, że sponiewierany
przeciwnik spokojnie rozważa
inną drogę dla swojej przyszłości,
rozsądek nakazałby zacząć
go szanować.
Miałem zupełnie o czym innym
pisać, ale to potwierdzenie,
że tematów, niestety, nie zabraknie.
Ciągle mam jednak nadzieję,
że kiedyś będę mógł opowiadać
o pszczółkach i roślinkach, bo
Gorzów znajdzie się w takim
tworze administracyjnym, który
spokojnych ludzi nie będzie
odrywał od ich radości i obowiązków.
Drugą moją propozycją było
zorganizowanie wyjazdu delegacji
z regionu (fot. Bartosz Zakrzewski)
gorzowskiego
Marek Pogorzelec,
lubuskie 24.pl

nr 29 22.07.2010 r.
11
Płać Orłami Gorzowskimi
o już druga emisja Orłów Gorzowskich.
W 2009 roku mincerze Mennicy wybili dukaty
z gotyckim orłem z „grosza szerokiego” Kazina
rewersach dukatów umieszczono wizerunki
orła obowiązujące za czasów Zygmunta I
Starego oraz Zygmunta II Augusta. Dukat
Każdy wzór wybito na
trzech rodzajach monet.
W największym nakładzie,
sztuk, wybito mosiężne monety o nominale 4 Orłów, równowartość
4 zł. Dukaty te są w powszechnym obiegu. W nakładzie
250 sztuk wybito dukaty kolekcjonerskie o nominale 40 Orłów,
srebrne i srebrne oksydowane. Taka moneta kosztuje 160 zł.
Za dystrybucję monet odpowiedzialna jest firma Prosper.
– Jesteśmy wyłącznym partnerem mennicy. Zależy nam, żeby
całe nakłady się rozeszły, co przyczyni się do promocji miasta
– mówi Maciej Czerniawski, właściciel firmy Prosper24.pl.
– W ubiegłym roku dukaty miały charakter tylko kolekcjonerski,
teraz są one w obiegu i w wyznaczonych sklepach można za nie
kupować, czyli będzie tak, jak np. w Toruniu.
Na chwilę obecną dukaty można nabyć w punkcie prasowym
w Panoramie, w sklepiku Stali Gorzów w Askanie i w kasach
klubowych. Wkrótce takich punktów ma być 8. Monety można
nabyć także na stronie www.orly24.pl.
Gorzowskie Orły będą funkcjonować do 31 sierpnia, po tym
– Pierwotne
– dodaje Czerniawski.
Sebastian Górny,
portal:gorzow24.pl
(fot. materiały organizatora)

12
nr 29 22.07.2010 r.
SZUKAM PRACY
STUDENT INFORMATYKI szuka
pracy (serwis komputerowy,
grafika komputerowa, layout,
logo). Tel. 505195362.
Zaopiekuję się dzieckiem lub
starszą osobą – 603980171.
PODEJMĘ SIĘ PRACY jako
pomoc domowa – tel. 500057682.
ZAOPIEKUJĘ SIĘ starszą osobą
lub dzieckiem – tel. 727505072.
DAM PRACĘ
Poszukuję od września
opiekunki do półrocznego
dziecka w Santocku – dojazd
podmiejską linią MZK – tel.
501396539.
ZATRUDNIĘ kucharzy,
pomoc kuchenną – możliwość
zakwaterowania – tel. 723971964.
MANPOWER dla swojego klienta
poszukuje Kandydatów na
stanowisko:
— kierownik zmiany,
— technik pomiarowy,
— ustawiacz obrabiarek CNC,
— specjalista ds. utrzymania
ruchu, elektromechanik
Osoby zainteresowane prosimy
o kontakt: e-mail: magdalena.bast
er@manpower.pl, tel. 604064758.
NAUKA
Pomoc z języka polskiego
– korepetycje i inne usługi.
Tel. 692256986.
MATEMATYKA – korepetycje
(matura, zadania, macierze)
– tel. 695982381.
NAUKA – Gitara, NAUKA
– Perkusja, NAUKA – Śpiew,
NAUKA – 0502637362.
NAUKA gry na gitarze (również
dzieci od lat 7) – tel. 784374522.
MOTORYZACJA
MERCEDES S400 CDI rok
produkcji 2003 – srebrny metalik
– SPRZEDAM – tel. 502551796.
SPRZEDAM Opel Astra 1.4, rok
prod.1993 w bardzo dobrym
stanie – tel. 600219749.
DIAGNOSTYKA komputerowa:
Skoda, Audi, VW, Opel. Masz
problem z autem – ZADZWOŃ
– diagnostyka u klienta – autonaprawa
– tel. 785916617.
AUDI A4 1.8 Turbo, elek.szyby
i lusterka , 4 x poduszka
powietrzna, granatowe, KLIMA,
zadbane, w ciągłej eksploatacji –
Cena – 12 tysięcy (do negocjacji)
– tel. 665885758.
RENAULT MEGANE (Hatchback)
rocznik 2001, 1.9 TDI (Diesel),
4 poduszki powietrzne, el..szyby i
lusterka, kolor czerwony, zadbana,
sprawna technicznie, oc i przegląd
ważne – Cena 9 300 zł (do
negocjacji) tel. 665885758.
BMW 1.6, rok prod.1994
– benzyna + LPG sprzedam (rok
prod.1994) Cena: 4 000 zł – tel.
604227607.
Żuka - SPRZEDAM - 606369498.
SKUP samochodów za gotówkę
– tel. 664200250
KUPIĘ/ SPRZEDAM
Brykiet drzewny (dowieziemy)
– SPRZEDAM – tel. 95 7390959
lub 506183220.
SPRZEDAM maszynę
przemysłową „JUKI”
– tel. 669597109
USŁUGI
PRZEPROWADZKI - TANIO
3 samochody. Tel. 500139895.
Wizytówki, ulotki – projekty
graficzne i druk. Tel. 608329993
lub nowik@nowik.net.pl.
PRZEPROWADZKI – TANIO
– SOLIDNIE + EKIPA
– TEL. 661259966.
MONTAŻ mebli wszystkich
marek – tel. 691116100.
WYKONYWANIE instalacji
i pomiarów elektrycznych
– tel. 504832727.
TRANSPORT – tel. 604750697.
TŁUCZEŃ BETONOWY, ceglany,
kamień, piasek, kamyki –
wywrotka 6 ton – tel. 508056551.
DEKARSTWO-BLACHARSTWO –
papy termozgrzewalne, ocieplenia
płaskich dachów, budynków od
A-Z, poddaszy, podbitki, tynki,
cement.-wap., malowanie wewn.
i zewn. – tel. 787249983.

nr 29 22.07.2010 r.
13
PROFESJONALNE usługi
remontowe – szybko i solidnie
– tel. 691116100.
FOTOGRAFIA okolicznościowa
– www.odjechany-dzien.pl
– tel. 508050028.
REMONTY – TEL. 728812237.
TANI transport – tel. 699114624.
PRZEPROWADZKI krajowe
i zagraniczne – samochód IVECO
ładowność: 1,5 t, kubatura 17,8
m3 – tel. 95 7227734 po 19.00 lub
887769859.
TRANSPORT – 4 TONY
– tel. 604750697.
Przewozy do Włoch pod adres,
bus nowy klimatyzowany
– tel. 698674146.
KREDYT SAMOCHODOWY
– tel. 506772834.
KREDYT DLA FIRM
– tel. 506772834.
USŁUGI remontowo-budowlane,
woda, kanalizacja, co – solidny
wykonawca – tel. 669380834
REMONTY od A do Z
– tel. 530530394
Solidnie i terminowo wykonam
usługi hydrauliczne, glazurę i
inne budowlane. Tel. 885226527.
Naprawa rolet zewnętrznych
www.roldud.prv.pl tel. 665885758.
POKRYCIA DACHOWE PEWNIE
– tel. 95 7238297.
POKRYCIA DACHOWE TANIO
– tel. 95 7238297.
POKRYCIA DACHOWE
SOLIDNIE – tel. 95 7238297.
Szpachlowanie, malowanie,
glazura, terakota, panele
– tel. 880944851.
RÓŻNE
WESELA – OPRAWA MUZYCZNA
– tel. 782815416.
PRZYJMĘ uczennicę na pokój
– Gorzów Wlkp. – tel. 508629199.
NIERUCHOMOŚCI
KAWALERKA nowa, umeblowana
koło KOMFORTU – rachunek
– wynajmę – tel. 0697717433.
SPRZEDAM nowy dom w Dębnie
– tel. 603350608.
SPRZEDAM dom 220 m2
w zabudowie szeregowej
(narożnikowy) na Manhattanie.
Ogrzewanie gazowe i kominkowe
rozprowadzone. Podwójny
garaż. Możliwość prowadzenia
działalności. Tel. 506814172
WYNAJMĘ mieszkanie
w Kostrzynie od czerwca,
3 pokoje, I piętro, ul. Żeglarska
– tel. 605495942.
SPRZEDAM ziemię rolną (7 arów
– Miechowo koło Lubniewic).
Cena do uzgodnienia – tel.
880408803.
Ziemię nad jeziorem (działki
budowlane) w Gorzowie
– dzielnica Karnin – SPRZEDAM.
Cena do uzgodnienia
– tel. 880408803.
SPRZEDAM działkę budowlaną
0,5 ha przy lesie, Nowe
Dzieduszyce, tel. 693209312.
Działkę rekreacyjno-letniskową
nad jeziorem w Kinicach
z warunkami zabudowy, prąd
– SPRZEDAM – tel. 95 7299825
lub 787175704.
GARAŻ z kanałem do wynajęcia
od zaraz – Gorzów Wlkp.,
ul. Parkowa – tel. 509239396.
SPRZEDAM mieszkanie
3-pokojowe w atrakcyjnym
miejscu – Górczyn
ul. Szwoleżerów
– tel. 783267535.
PILNIE i niedrogo sprzedam
stary dom z ogrodem (15 arów)
nad jeziorem we wsi Załęże
(zachodniopomorskie). Doskonały
do wypoczynku i do zamieszkania
po ewentualnym remoncie.
Możliwość rozwinięcia działalności
gospodarczej w pięknej kamiennej
oborze. Tel. kontaktowy:
509624109 lub 693634885.
SPRZEDAM ziemię rolną 1,55
ara – działka z prądem i wodą,
blisko przystanku MZK i drogi
asfaltowej – tel. 667736850.
DWUPOKOJOWE mieszkanie,
umeblowane, osobne wejście –
Gorzów Wlkp. – DO WYNAJĘCIA
– tel. 607599877.
MIESZKANIE 2-pokojowe 48 m2
– Gorzów Wlkp. – SPRZEDAM
– tel. 600352417.
SPRZEDAM 1/2 domku
poniemieckiego o powierzchni
110 m2 (parter 60m2, poddasze
do adaptacji 50 m2) – domek po
częściowym remoncie + działka
16 arów – Cena 155 tysięcy
(w cenie meble kuchenne
w zabudowie) – tel. 603700405.
SPRZEDAM domek letniskowy
50 m2 z wyposażeniem,
położony na działce 11 arów
– 30 m od jeziora w Rybakowie
– tel. 693318916.
Dwupokojowe, umeblowane w
Gorzowie do wynajęcia tel. 607
599 877

14
nr 29 22.07.2010 r.
Zwycięstwa,
rekordy i mamy
lidera!
ŻUŻEL. Tarnów, Toruń, Bydgoszcz, Wrocław… Stalowcy kroczą od
zwycięstwa do zwycięstwa! I znów są liderem ekstraligi, pierwszego
miejsca będą bronić w ostatniej kolejce w Lesznie. Najpierw jednak,
w najbliższą sobotę przyjedzie do nas wielki świata.
Byli tacy, którzy w przedostatnim
pojedynku fazy
zasadniczej wróżyli
gorzowianom kłopoty. Betard
Wrocław wspiął się już w ekstraklasie
na trzecią pozycję,
a w składzie żółto-niebieskich
brakowało Nicki Pedersena, za
którego trener Czesław Czernicki
zastosował zastępstwo
zawodnika. Duńczyk leczy się
po groźnym wypadku w ligowym
spotkaniu w Bydgoszczy.
Jest szansa, że znów zobaczymy
go w barwach Stali 1 sierpnia w
meczu z Unią w Lesznie.
Były emocje, ale goście nie
mieli ze stalowcami żadnych
szans. Po pięciu wyścigach wygrywaliśmy
już 20:10. Jak zwykle
w tym sezonie fantastyczny
był Tomasz Gollob, który w walce
o mistrzostwo świata ustępuje
tylko Jarosławowi Hampelowi.
Kapitan Stali zakończył spotkanie
z Betardem z kompletem 15
punktów - wygraliśmy 57:33.
Prawie w każdym swoim starcie
ocierał się lub bił rekord toru.
Wreszcie w 11. wyścigu doszło
do epokowego wydarzenia.
Gollob pokonał cztery okrążenia
gorzowskiego toru w czasie 59,9
s! Pierwszy w historii zszedł poniżej
60 s. - Strasznie się cieszę,
bo myślałem o takim rekordzie od
dłuższego czasu i robiłem wszystko,
aby być jak najszybszy - powiedział
żużlowiec Stali. - Dalej
poprawiać ten czas będzie już
bardzo trudno, choć oczywiście
mam zamiar próbować.
Na pochwały zasłużyli
również pozostali nasi zawodnicy.
Szczególnie Matej Zagar.
Słoweniec miał w poprzednich
spotkaniach wiele kłopotów.
Zaczął jednak ciężko pracować
i w pojedynku z wrocławianami
znów błysnął wielkimi umiejętnościami.
Zdobył 16 punktów!
- Od 1 lipca przyjął moje warunki
współpracy - stwierdził trener
Czesław Czernicki. - Przestał
narzekać na zmęczenie po Anglii.
I w ten sposób odzyskał wigor,
świeżość i radość z jazdy. Nie
wybiegamy za daleko w przyszłość
i nie rozglądamy się za rywalami
na play off. Przede wszystkim
chcemy dalej budować jak najlepszą
formę całej drużyny, a nie
pojedynczych zawodników. W ten
sposób w decydującym momencie
sezonu nikt nie powinien nas
straszyć. Chcemy być zespołem,
który w pełni zasłuży sobie na
jazdę do końca, a nie wakacje już
w sierpniu.
Stal i Unia mają po 28 punktów.
Jeśli gorzowianie chcą utrzymać
czołową pozycją będą musieli
w Lesznie choć zremisować.
Umowa między klubami mówi,
że w tym spotkaniu nie może
w gorzowskiej drużynie pojechać
Przemysław Pawlicki (w play off
może już wzmocnić naszą ekipę).
W ostatniej kolejce czeka więc
nas bardzo trudna przeprawa.
W przypadku sukcesu następnym
rywalem stalowców będzie
Unia Tarnów. Jeśli nam się nie
powiedzie to zmierzymy się
z Unibaksem Toruń lub Falubazem
Zielona Góra.
Przerywnikiem między
kolejnymi wydarzeniami ligowymi
będzie półfinał Drużynowego
Pucharu Świata w sobotę
w Gorzowie. Początek imprezy
o godz. 19. Polacy z Gollobem
w składzie zmierzą się z Duńczykami,
Rosjanami i Czechami.
Są zdecydowanym faworytem.
- Turniej na gorzowskim
stadionie to jest tylko pierwszy
etap do tego, co chcemy w tegorocznych
mistrzostwach osiągnąć
- powiedział trener naszej
kadry Marek Cieślak. - W domu
musimy być najlepsi, choć nie
lekceważymy rywali. Prawdziwy
cel czeka na nas za tydzień
w Vojens. Pojedziemy do Danii
obronić tytuł mistrzów świata.
Udowodnimy, że potrafimy
wygrywać nie tylko na swoim
torze. Mam nadzieję, że nasi
kibice będą wszystkie emocje
przeżywać z nami i tradycyjnie
wesprą kadrę we wspaniały
biało-czerwony sposób.
j.w.
(fot. Marcin Szarejko)

nr 29 22.07.2010 r.
15
GKP coraz bliżej ligi
PIŁKA NOŻNA. Gorzowianie właśnie wrócili z obozu. Odmienieni, bo mamy
sporo zmian w składzie. Czy wyjdą nam one na dobre? W sparingach nasi
pierwszoligowcy wypadają naprawdę przyzwoicie.
Najważniejsze, że po zawirowaniach
organizacyjnych
GKP przygotowuje
się do rozgrywek i ma licencję na
występy na zapleczu ekstraklasy,
które rozpoczniemy 4 sierpnia.
Cała liga ruszy kilka dni wcześniej.
My podejmiemy Sandecję
Nowy Sącz w środę, bo rywale
w weekend mają zaplanowany pojedynek
z ekstraligowcem z okazji
jubileuszu klubu. 7 sierpnia znów
zagramy u siebie, z beniaminkiem
Ruchem Radzionków.
Gorzowianie właśnie wrócili ze
zgrupowania w Błażejewku koło
Poznania. Trenowali trzy razy dziennie,
ładowali akumulatory, zgrywali
poszczególne formacje. - Na pewno
czasu tam nie zmarnowaliśmy -
powiedział trener GKP Krzysztof
Pawlak. - Spokojnie pracowaliśmy
w naprawdę fajnych warunkach.
W grach sparingowych nasz
zespół m.in. pokonał Bałtyk Gdynia
2:1, GKP Bełchatów 2:0, Górnik Polkowice
1:0 oraz Flotę Świnoujście
również 1:0 i przegrał z Górnikiem
Zabrze 0:1. - Za te wszystkie występy
na pewno mogę powiedzieć o moich
podopiecznych zdecydowanie więcej
dobrego niż złego - podsumował
trener Pawlak. - Takie wyniki budują
pewność siebie. Ważne, że poczuliśmy
z drużyną wspólną myśl. To już w lidze
powinno dać fajne owoce, tym bardziej,
że zawodnicy walczyli nawet
w największym upale. Tak właśnie
trzeba podchodzić do wykonywania
tego zawodu.
Kogo nowego zobaczymy
w GKP? Jako pierwszy wrócił do
nas ulubieniec gorzowskiej publiczności
Josef Petrik. Będą też następne
wzmocnienia - obrońcą Danielem
Ciachem, pomocnikiem Krystianem
Feciuchem (obaj Polonia
Warszawa) i kolejnym defensorem
Radosławem Jasińskim (Lech
Poznań). Cała trójka ma szansę
od pierwszej kolejki nowych rozgrywek
znaleźć się w wyjściowym
składzie naszej drużyny. Gorzów
opuścili za to m.in. Maciej Truszczyński,
Łukasz Białożyt, Mateusz
Machaj, Mateusz Piątkowski
i Robert Sing. w najbliższy weekend
GKP zmierzy się z Pogonią
w Szczecinie.
j.w.
Wołyń w latach 1943-1944, cz.3
Prof. dr hab. Ryszard Tomczyk:
Na początku lat dziewięćdziesiątych
XX wieku, do jednej z wsi, w której
mieszkała znaczna liczba Ukraińców,
w byłym województwie gorzowskim,
przyjechał poseł na Sejm RP, pochodzenia
ukraińskiego. Poseł mówił
do zgromadzonych o powstaniu
niepodległej Ukrainy, o konieczności
pielęgnowania języka i kultury ukraińskiej
w Polsce. Spotkanie miało
podniosły, patriotyczny charakter.
Na Środkowym Nadodrzu, podobnie
jak i na pozostałych ziemiach
zachodniej i północnej Polski, obok
Polaków mieszkają również Ukraińcy.
Pochodzą z polskich kresów wschodnich.
Wielu z nich nadal utrzymuje
kontakty z rodzinami na Zachodniej
Ukrainie. Współcześni Ukraińcy mają
własne państwo. Jest ono słabo zorganizowane,
ale przecież o niepodległą
Ukrainę ich przodkowie walczyli
zbrojnie, w pierwszej połowie XX
wieku. Walka ta miała również i haniebne
strony. Ludobójstwo, jakiego
dopuścili się obywatele państwa
polskiego pochodzenia ukraińskiego
w okresie II wojny światowej na
terenie ówczesnych województw
wschodnich okupowanej Rzeczypospolitej,
jest tego wymownym przykładem.
Masowe mordy na Polakach
na Wołyniu dzisiaj, w kolejną ich
rocznicę, muszą być przedmiotem
głębokiej zadumy.
Ludobójstwo nacjonalistów
ukraińskich na Wołyniu w latach
1943-1944 (ciąg dalszy artykułu)
Dowodów, że masowe mordy na
ludności polskiej były planowe, jest
dużo. Między innymi cele i zamiary
ukraińskich nacjonalistów w całej
pełni oddaje tajna dyrektywa terytorialnego
dowództwa UPA-Piwnicz
z czerwca 1943 roku: Powinniśmy
przeprowadzić wielką akcję likwidacji
polskiego elementu…. Tej walki
nie możemy przegrać i za każdą cenę
trzeba osłabić polskie siły. Leśne
wsie oraz wioski położone obok
leśnych masywów powinny zniknąć
z powierzchni ziemi. W ślad za eksterminacją
ludności polskiej szła akcja
usuwania materialnych przejawów
jej obecności, w myśl rozkazu OUN
z 9 lutego 1944 roku: Likwidować ślady
polskości: a) Zniszczyć wszystkie
ściany kościołów i innych polskich
budynków kultowych; b) Zniszczyć
drzewa przy zabudowaniach tak, aby
nie pozostały nawet ślady, że tam kiedykolwiek
ktoś żył, ale nie niszczyć
drzew owocowych przy drogach; c)
do 21 listopada 1944 roku zniszczyć
wszystkie polskie chaty, w których
poprzednio mieszkali Polacy….
Zwraca się uwagę raz jeszcze na to,
że jeżeli cokolwiek polskiego pozostanie,
to Polacy będą mieli pretensje
do naszych ziem.
Planowe, masowe mordy na
ludności polskiej zaczęły się wczesną
wiosną 1943 roku. W archiwum
rówieńskim i kijowskim znajduje się
dokument w postaci opisu uczestnika
akcji likwidacji ludności polskiej
przez OUN-UPA w miejscowości Janowa
Dolina w kwietniu 1943 roku.
Wynika z niego jednoznacznie, że atak
był skoordynowany, kierowany, wykonany
w następstwie rozkazu OUN
przez zgrupowanie oddziałów UPA.
Poprzedzony był analizą sytuacyjną
i wykonany z zaskoczenia, w nocy
z Wielkiego Piątku na Wielką Sobotę,
a w nocy przed samą Wielkanocą
dokonano podsumowania akcji.
W Janowej Dolinie OUN-UPA bestialsko
zamordowała ponad 500
osób pochodzenia polskiego, mężczyzn,
kobiet i dzieci. Z jednego
z meldunków partyzantki radzieckiej,
z kwietnia 1943, można się
dowiedzieć, że od marca banderowcy
spalili na Wołyniu następujące
polskie osady: Zaułek, Halinowsk,
Marianówka, Pyndyki, Perełesianka,
Półbieda. W Halinowsku banderowcy
zarąbali 18 Polaków, we wsi Pyndyki
rozstrzelali 150 Polaków, a ich dzieci
zostały zamordowane uderzeniami
główek o drzewa lub ściany zabudowań.
Ludność polska chroniła się
po lasach. W innym meldunku partyzantki
radzieckiej do jej dowództwa
podkreślano, że w działalność nacjonalistów
ukraińskich skierowana była
na wyniszczenie ludności polskiej. We
wsiach Stepań, Derażne, Rafałówka,
Sarny, Wysock, Włodzimierzec, Klewań
i innych sotnie UPA stosowały
straszne metody zbrodni. Partyzanci
radzieccy podkreślali, że nacjonaliści
nie rozstrzeliwali Polaków, a rżnęli
ich nożami, rąbali siekierami, kłuli
widłami niezależnie od wieku i płci.
Dopiero, gdy akcje te się nasiliły,
Niemcy zaczęli ochraniać Polaków.
Podobnych w treści dokumentów
archiwalnych jest bardzo dużo. Są to
dokumenty autorstwa niemieckiego,
partyzantki radzieckiej, czeskich
mieszkańców Wołynia oraz, co
ważne, wytworzone przez struktury
OUN-UPA, jakimi są meldunki
i sprawozdania. Wszystkie te dokumenty
pozwalają na przedstawienie
jednoznacznego obrazu wydarzeń,
jakie nastąpiły od marca 1943 roku
na Wołyniu: okrutnych, bestialskich
mordów na ludności polskiej. Jeden
z banderowców Jurij Stelmaszczyk
(pseudonim „Rudyj”, „Kajdasz”),
pochwycony przez Rosjan zeznał, że
w czerwcu 1943 r. został mianowany
dowódcą oddziału liczącego 450
ludzi. Wówczas spotkał się z Kłymem
Sawurem, który dał mu rozkaz
wymordowania wszystkich Polaków
w okręgu kowelskim. Był to rozkaz
przygotowujący do masowych mordów
ludności polskiej, dokonanych na
zachodnim Wołyniu w dniach 11-12
lipca 1943 roku, według kalendarza
juliańskiego, w dzień święta Piotra i
Pawła. Według meldunku AK Komendy
Lwów, 11 lipca 1943 roku oddziały
UPA zaatakowały o świcie ponad 60
wsi polskich w powiecie włodzimierskim,
mordując ich mieszkańców. Oto
niektóre dane o rozmiarach zbrodni:
Gurów – na 480 Polaków ocalało tylko
70 osób; w Porycku wymordowano
ponad 200 osób; Orzeszyn – na ogólną
liczbę 340 mieszkańców zginęło 270;
Sądowa – spośród 600 Polaków tylko
20 udało się ujść z życiem; Zagaje
– na 350 Polaków uratowało się tylko
kilkunastu.
Z dostępnych materiałów wynika,
że w wielu przypadkach napady
miały miejsce podczas nabożeństw w
kościołach. Na przykład w Porycku,
z rąk UPA zginął przy ołtarzu ks.
Bolesław Szabłowski, zgromadzeni
w kościele wierni (100 osób), w tym
kobiety i dzieci, byli mordowani przez
trzydzieści minut. Ukraiński nienacjonalistyczny
autor pisze: 12 lipca 1943
roku (w dzień religijnego święta Piotra
i Pawła) bandyci OUN-UPA przeprowadzili
akcję karzącą w stosunku do
Polaków we wsi Kupowalce, horochowskiego
rejonu, wołyńskiego
obwodu. Rankiem wieś została otoczona
przez oddział OUN. W ciągu
kilku godzin bandyci ze szczególnym
okrucieństwem wyniszczyli spokojną
ludność wsi Kupowalce, w tej liczbie
starców i dzieci. Zabijali bagnetami,
rąbali siekierami, rozstrzeliwali z karabinów
i automatów. Tą akcją kierował
dowódca bandy „Wysznia” – Paluha
Aleskander s. Juchyma. Jest to nieliczny
przykład przyznawania przez
badaczy ukraińskich, że na Wołyniu
doszło do mordów, dokonanych przez
Ukraińców. Generalnie ukraińska literatura
historyczna, w przeciwieństwie
do polskiej, niemieckiej i rosyjskiej,
w swej większości „twardo” stoi na
stanowisku nieprzyznawania się do
popełnionego przez swych rodaków
ludobójstwa na Polakach w okresie II
wojny światowej.
W dniu 29 sierpnia 1943 roku
banderowcy przeprowadzili akcję we
wsiach Wola Ostrowiecka i Ostrówki.
Zabito wszystkich Polaków, spalono
wszystkie budynki, zrabowano mienie
ruchome i zwierzęta hodowlane.
W wyniku tej akcji we wsi Wola
Ostrowiecka zginęło 529 osób,
w tym 220 dzieci w wieku do 14 lat,
a we wsi Ostrówki zamordowano 438
osób, w tym 246 dzieci do lat 14. Dużo
mordów miało miejsce w okresie
rzymskokatolickich świąt Bożego Narodzenia
1943 roku na terenach całego
Wołynia. Sotnie UPA, wspomagane
przez miejscową ludność ukraińską,
uderzyły niespodziewanie na skupiska
ludności polskiej i bazy samoobrony
w powiatach: rówieńskim, łuckim,
kowelskim i włodzimierskim. Po
dokonanych masakrach do wsi na
furmankach wjeżdżały grupy rabunkowe,
złożone głównie z kobiet,
i zabierały wszystko, co pozostało po
zamordowanych Polakach.
Udział ludności ukraińskiej
w zbrodniach i rabunkach dokumentuje
praca Władysława i Ewy Siemaszków
(ojca i córki: Ludobójstwo
dokonane przez nacjonalistów ukraińskich
na ludności polskiej Wołynia
1939-1945, Warszawa 2000). Masowe
mordy na Wołyniu zostały dokonane
przez szersze rzesze Ukraińców. Nie
tylko „bojowników” UPA, ale również
przez tysiące zwykłych chłopów (często
zresztą do tego przez UPA przymuszanych)
oraz nieraz wspomagających
ich w dobijaniu, podpalaniu, a zwłaszcza
rabunku masy kobiet, wyrostków,
a czasem nawet dzieci. Nie należy
jednak twierdzić, że w ludobójstwie
i zjawiskach temu towarzyszących
uczestniczyła większość Ukraińców
wołyńskich, tym bardziej, iż ludobójstwo
na Polakach ograniczało się
w zasadzie do terenów wiejskich. Nie
ulega jednak wątpliwości, że w ludobójstwie
brał udział poważny segment
ludności ukraińskiej Wołynia.
Opór zbrojny Polaków był niewystarczający.
Ważną rolę odegrały
polskie oddziały samoobrony. Na
Wołyniu istniało ponad dwadzieścia
ośrodków polskiej samoobrony. Do
historii przeszła samoobrona w Przebrażu,
w którym schroniło się około
25 tysięcy Polaków. Obroną tą dowodził
Henryk Cybulski. 27. wołyńska
dywizja piechoty Armii Krajowej
powstała dopiero na początku 1944
roku, zwalczała UPA i przeprowadziła
akcje odwetowe. Na Wołyniu
podczas II wojny światowej zginęło
kilkanaście tysięcy Ukraińców, przy
czym część ofiar po stronie ukraińskiej
poniosła śmierć z rąk nacjonalistów
ukraińskich za pomoc udzielaną Polakom
lub odmowę przyłączenia się
do oprawców.
Straty Polaków z rąk ukraińskich
badacze dokumentują na ponad 60
tysięcy. Należy przypuszczać, że
liczba ofiar była większa. Mordów
na Polakach dokonano na terenie
wszystkich 11 powiatów byłego województwa
wołyńskiego, od Bugu po
granicę polsko-sowiecką z 1939 roku.
Na terenie tych powiatów istniały 103
gminy wiejskie i miejskie. Jak zdołano
ustalić, na Wołyniu, w pojedynczych
wsiach, osadach, koloniach, futorach,
dokonano ludobójstwa na Polakach
łącznie w około 1720 jednostkach.
Niezależnie od tego w gminach znajdowały
się jednostki administracyjne
(wsie, kolonie, osady itp.), w których
również mieszkali Polacy, ale co do
których nie udało się uzyskać jakichkolwiek
wiadomości – w sumie jest
ich nieco więcej (około 1790), niż
owych, o których jakieś wiadomości
zostały zebrane. Powyższe zestawienie
świadczy o ogromnej akcji ludobójstwa
Polaków na Wołyniu. Trzeba
jeszcze raz podkreślić, że niezależnie
od ludobójstwa na Polakach, Ukraińcy
uczestniczyli, wspólnie z Niemcami
lub samodzielnie, w ludobójstwie
dokonanym na około 200 tysiącach
wołyńskich Żydów – obywatelach
polskich.
W 1944 roku oddziały UPA przeniosły
ciężar swych działań na ziemię
lwowską i Podole, liczniej niż Wołyń
zamieszkane przez Polaków. Na tym
terenie doszło wówczas do masowych
mordów ludności polskiej.
Ludobójstwo dokonane przez
nacjonalistów ukraińskich na kresach
wschodnich w okresie II wojny
światowej stawia ich w jednym rzędzie
obok oprawców niemieckich i
rosyjskich. Musi ono być potępione
zarówno przez społeczność ukraińską
mieszkającą w Polsce, jak i przez
władze niepodległej Ukrainy. W historii
martyrologii narodu polskiego,
mordy na Wołyniu i w Małopolsce
Wschodniej stanowią jedną z najtragiczniejszych
kart. Kolejne pokolenia
Polaków muszą o tym pamiętać.
Prof. dr hab. Ryszard Tomczyk jest
pracownikiem naukowym Instytutu Historii i
Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu
Szczecińskiego.

16
nr 29 22.07.2010 r.