26.12.2015 Views

All Surah-normal

  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1


ূঘী<br />

দং ূভাভ দাফ অয়াঢ রুকু ধাভা ধ ৃষৎা<br />

১ অম-নাতঢলা ৭ ১ ১ ৬<br />

২ অম-াওাভা ২৮৬ ৪০ ১-৩ ৭<br />

৩ ূভা অলম-আফভাদ ২০০ ২০ ৩-৪ ৪৫<br />

৪ ূভা তদা ১৭৬ ২৪ ৪-৬ ৬৮<br />

৫ ূভা ফাতয়তাল ১২০ ১৬ ৬-৭ ৯১<br />

৬ অদ’অফ ১৬৫ ২০ ৭-৮ ১০৮<br />

৭ অ’ভান ২০৬ ২৪ ৮-৯ ১২৮<br />

৮ অদ̖নাম ৭৫ ১০ ৯-১০ ১৫২<br />

৯ ঢা ১২৯ ১৬ ১০-১১ ১৬১<br />

১০ আঈনু ১০৯ ১১ ১১ ১৭৮<br />

১১ লূত ১২৩ ১০ ১১-১২ ১৯১<br />

১২ আঈূন ১১১ ১২ ১২-১৩ ২০৫<br />

১৩ ভা’ত ৪৩ ৬ ১৩ ২১৮<br />

১৪ আ̖ভালীফ ৫২ ৭ ১৩ ২২৪<br />

১৫ তলচর্ ৯৯ ৬ ১৩-১৪ ২৩০<br />

১৬ দালম ১২৮ ১৬ ১৪ ২৩৭<br />

১৭ দী আতভাইম ১১১ ১২ ১৫ ২৫১<br />

১৮ ওালন ১১০ ১২ ১৫-১৬ ২৬৩<br />

১৯ ফাভআয়াফ ৯৮ ৬ ১৬ ২৭৫<br />

২০ ত্বালা ১৩৫ ৮ ১৬ ২৮৪<br />

২১ অতিয়া ১১২ ৭ ১৭ ২৯৬<br />

২২ অম-লাজ্জ ৭৮ ১০ ১৭ ৩০৭<br />

২৩ ফু’তফনুদ ১১৮ ৬ ১৮ ৩১৬<br />

২৪ দূভ ৬৪ ৯ ১৮ ৩২৬<br />

২৫ নু ভওাদ ৭৭ ৬ ১৮-১৯ ৩৩৫<br />

২৬ রৄঅভা ২২৭ ১১ ১৯ ৩৪৩<br />

২৭ দাফ̖ম ৯৩ ৭ ১৯-২০ ৩৫৮<br />

২৮ ওাা ৮৮ ৯ ২০ ৩৬৭<br />

২৯ অদ̖ওাুঢ ৬৯ ৭ ২০-২১ ৩৭৭<br />

2


দং ূভাভ দাফ অয়াঢ রুকু ধাভা ধ ৃষৎা<br />

৩০ রুফ ৬০ ৬ ২১ ৩৮৫<br />

৩১ মুওফাদ ৩৪ ৪ ২১ ৩৯১<br />

৩২ াচতা ৩০ ৩ ২১ ৩৯৫<br />

৩৩ অল̖বা ৭৩ ৯ ২১-২২ ৩৯৮<br />

৩৪ াা ৫৪ ৬ ২২ ৪০৭<br />

৩৫ নাতঢভ ৪৫ ৫ ২২ ৪১৩<br />

৩৬ আয়াতদ ৮৩ ৫ ২২-২৩ ৪১৮<br />

৩৭ ান̖নাঢ ১৮২ ৫ ২৩ ৪২৫<br />

৩৮ াত ৮৮ ৫ ২৩ ৪৩৬<br />

৩৯ বুফাভ ৭৫ ৮ ২৩-২৪ ৪৪২<br />

৪০ ফু’তফদ ৮৫ ৯ ২৪ ৪৫২<br />

৪১ লা-ফীফ অ াচতা ৫৪ ৬ ২৪-২৫ ৪৬১<br />

৪২ রৄভা ৫৩ ৫ ২৫ ৪৬৭<br />

৪৩ বুঔ̖রুন ৮৯ ৭ ২৫ ৪৭৩<br />

৪৪ রৃঔাদ ৫৯ ৩ ২৫ ৪৮১<br />

৪৫ চাতঙয়া ৩৭ ৪ ২৫ ৪৮৫<br />

৪৬ অল̖ওান ৩৫ ৪ ২৬ ৪৮৯<br />

৪৭ ফুলাম্মত ৩৮ ৪ ২৬ ৪৯৪<br />

৪৮ নাঢহ্ ২৯ ৪ ২৬ ৪৯৯<br />

৪৯ রচুভাঢ ১৮ ২ ২৬ ৫০৩<br />

৫০ ওান ৪৫ ৩ ২৬ ৫০৬<br />

৫১ বাতভয়াঢ ৬০ ৩ ২৬-২৭ ৫১০<br />

৫২ ঢূভ ৪৯ ২ ২৭ ৫১৪<br />

৫৩ দাচফ ৬২ ৩ ২৭ ৫১৮<br />

৫৪ ওাফাভ ৫৫ ৩ ২৭ ৫২২<br />

৫৫ অভ-ভলফাদ ৭৮ ৩ ২৭ ৫২৬<br />

৫৬ য়াতও’অ ৯৬ ৩ ২৭ ৫৩২<br />

৫৭ লাতীত ২৯ ৪ ২৭ ৫৩৮<br />

৫৮ ফুচতামা ২২ ৩ ২৮ ৫৪২<br />

৫৯ লাযভ ২৪ ৩ ২৮ ৫৪৬<br />

৬০ ফুফ̖ঢাতলদা ১৩ ২ ২৮ ৫৪৯<br />

3


দং ূভাভ দাফ অয়াঢ রুকু ধাভা ধ ৃষৎা<br />

৬১ ান ১৪ ২ ২৮ ৫৫২<br />

৬২ চুফু’অ ১১ ২ ২৮ ৫৫৪<br />

৬৩ ফুদাতনকুদ ১১ ২ ২৮ ৫৫৬<br />

৬৪ ঢাকাুদ ১৮ ২ ২৮ ৫৫৮<br />

৬৫ ঢামাও ১২ ২ ২৮ ৫৬০<br />

৬৬ ঢাল̖ভীফ ১২ ২ ২৮ ৫৬২<br />

৬৭ ফুল্ক ৩০ ২ ২৯ ৫৬৪<br />

৬৮ ওামাফ ৫২ ২ ২৯ ৫৬৭<br />

৬৯ লানা ৫২ ২ ২৯ ৫৭১<br />

৭০ ফা’অতভচ ৪৪ ২ ২৯ ৫৭৫<br />

৭১ দূল ২৮ ২ ২৯ ৫৭৮<br />

৭২ তিদ ২৮ ২ ২৯ ৫৮১<br />

৭৩ ফুব̖বাফতফম ২০ ২ ২৯ ৫৮৪<br />

৭৪ ফুদ্দাঙতঙভ ৫৬ ২ ২৯ ৫৮৬<br />

৭৫ তওয়াফা ৪০ ২ ২৯ ৫৯০<br />

৭৬ তালভ ৩১ ২ ২৯ ৫৯৩<br />

৭৭ ফুভামাঢ ৫০ ২ ২৯ ৫৯৬<br />

৭৮ দাা ৪০ ২ ৩০ ৫৯৯<br />

৭৯ দাতব’অঢ ৪৬ ২ ৩০ ৬০২<br />

৮০ অ’াা ৪২ ১ ৩০ ৬০৫<br />

৮১ ঢাও̖ীভ ২৯ ১ ৩০ ৬০৮<br />

৮২ আদ̖তনঢাভ ১৯ ১ ৩০ ৬১০<br />

৮৩ ফুঢান̖তননীদ ৩৬ ১ ৩০ ৬১২<br />

৮৪ আদ̖তযওাও ২৫ ১ ৩০ ৬১৫<br />

৮৫ ুরুচ ২২ ১ ৩০ ৬১৭<br />

৮৬ ঢাতভও ১৭ ১ ৩০ ৬১৯<br />

৮৭ অ’মা ১৯ ১ ৩০ ৬২০<br />

৮৮ কাতয়া ২৬ ১ ৩০ ৬২২<br />

৮৯ নাচভ ৩০ ১ ৩০ ৬২৪<br />

৯০ ামাত ২০ ১ ৩০ ৬২৬<br />

4


দং ূভাভ দাফ অয়াঢ রুকু ধাভা ধ ৃষৎা<br />

৯১ যাম্ ১৫ ১ ৩০ ৬২৮<br />

৯২ মাআম ২১ ১ ৩০ ৬২৯<br />

৯৩ দতালা ১১ ১ ৩০ ৬৩১<br />

৯৪ আদতযভাল ৮ ১ ৩০ ৬৩২<br />

৯৫ ঢীদ ৮ ১ ৩০ ৬৩৩<br />

৯৬ অ’মাও ১৯ ১ ৩০ ৬৩৪<br />

৯৭ ওতভ ৫ ১ ৩০ ৬৩৬<br />

৯৮ যাতয়যদা ৮ ১ ৩০ ৬৩৭<br />

৯৯ তবমবাম ৮ ১ ৩০ ৬৩৮<br />

১০০ অততয়াঢ ১১ ১ ৩০ ৬৩৯<br />

১০১ ওাতভ’অ ১১ ১ ৩০ ৬৪০<br />

১০২ ঢাওাঙুভ ৮ ১ ৩০ ৬৪১<br />

১০৩ অভ ৩ ১ ৩০ ৬৪২<br />

১০৪ রফাবা ৯ ১ ৩০ ৬৪৩<br />

১০৫ নীম ৫ ১ ৩০ ৬৪৪<br />

১০৬ কুভাআয ৪ ১ ৩০ ৬৪৫<br />

১০৭ ফাঈদ ৭ ১ ৩০ ৬৪৬<br />

১০৮ ওাঙাভ ৩ ১ ৩০ ৬৪৭<br />

১০৯ ওাতনরুদ ৬ ১ ৩০ ৬৪৮<br />

১১০ দাভ ৩ ১ ৩০ ৬৪৯<br />

১১১ মালা ৫ ১ ৩০ ৬৫০<br />

১১২ আঔমা ৪ ১ ৩০ ৬৫১<br />

১১৩ নামাও ৫ ১ ৩০ ৬৫২<br />

১১৪ দা ৬ ১ ৩০ ৬৫৩<br />

5


ূভা অম-নাতঢলা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওম প্রযংা অল্লাল̖ভ তবতদ াভা চালালদভ ধামদওঢতা।<br />

অয়াঢ-২: তবতদ ধভফ ওরুডাফয় ধভফ তয়ামু।<br />

য়াঢ-৩: তবতদ তঘাভ ততলদভ ফাতমও।<br />

অয়াঢ-৪: অফভা দওম দঢাফাভআ আাতঢ ওতভ এং দঢাফাভআ ালাবয প্রাণতদা ওতভ।<br />

অয়াঢ-৫: দতঔা অফালতভ ভম-দাচা ধণ।<br />

অয়াঢ-৬: দ দমাওলতভ ধণ বালতভ ঢুতফ নুগ্রল ওলভঙ।<br />

অয়াঢ-৭: ঢালতভ ধণ দয় বালতভ ঈধভ দঢাফাভ কচ ধল়েলঙ এং ঢালতভ ধণ দয়<br />

বাভা ধণভ্রষ্ ললয়লঙ।<br />

6


ূভা অম-াওাভা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন̖-মাফ-ফীফ।<br />

অয়াঢ-২: অম-দওাভঅদ দআ তওঢা বালঢ দওাদ লেল দদআ, এলঢ ভলয়লঙ<br />

দফাত্তাওীলতভ চন্য ধলণভ ততযা।<br />

অয়াঢ-৩: দফাত্তাওী ঢাভা, বাভা কালয়ল ইফাদ ভালঔ, ামাঢ ওালয়ফ ওলভ এং অতফ<br />

ঢালতভ দব রুবী ততলয়তঙ ঢা দণলও যয় ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ বাভা ইফাদ ভালঔ অধদাভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢালঢ এং<br />

অধদাভ ধূতঢীলতভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢালঢ। অভ ঢাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ<br />

তৃঢ়পাল তশ্বা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভাআ ভলয়লঙ দলতায়ালঢভ ঈধভ ঢালতভ ধামদওঢতাভ ঢভন দণলও এং<br />

ঢাভাআ প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৬: তদশ্চয় বাভা ওালনভ ললয়লঙ, ঢালতভ অধতদ পয় দতঔাদ া দা দতঔাদ, ঈপয়আ<br />

ঢালতভ চন্য ফাদ, ঢাভা ইফাদ অদল দা।<br />

অয়াঢ–৭: দফালভ দফলভ ততলয়লঙদ অল্লাল ঢালতভ ন্তলভভ ঈধভ এং ঢালতভ ওালদভ<br />

ঈধভ, ঢালতভ দঘালঔভ ঈধভ ভলয়লঙ ধ তা, অভ ঢালতভ চন্য অলঙ ফলাযাতস।<br />

অয়াঢ-৮: অভ ফানুলরভ ফলথয তওঙু এফদ দমাও অলঙ বাভা লম, ‘অফভা ইফাদ<br />

এলদতঙ অল্লালভ প্রতঢ এং ধভওালমভ প্রতঢ’; তওন্তু অলম ঢাভা ইফাদতাভ দয়।<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভা দথাোঁওা ততলঢ ঘায় অল্লাল এং ইফাদতাভলতভ। ণঘ ঢাভা দব তদলচলতভ<br />

ঙা়ো ন্য ওাঈলও দথাোঁওা দতয় দা ঢা ঢাভা ুছলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১০: ঢালতভ ন্তলভ ভলয়লঙ দভাক। ঢাভধভ অল্লাল ঢালতভ দভাক অলভা াত়েলয়<br />

ততলয়লঙদ। অভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস, দওদদা ঢাভা তফণযা মঢ।<br />

অয়াঢ-১১: অভ বঔদ ঢালতভ মা লয় দব, রৃতদয়ায় দঢাফভা নাাত ৃ তষ্ ওভদা, ঢঔদ<br />

ঢাভা লম, অফভা দঢা দওম যাতন্ত সাধদওাভী।<br />

7


অয়াঢ-১২: াথাদ ঢাভাআ নাাত ৃ তষ্ওাভী, তওন্তু ঢাভা ঢা ুছলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ বঔদ ঢালতভ মা লয়, ন্যান্য দমালওভা দবপাল ইফাদ এলদলঙ<br />

দঢাফভা দপাল ইফাদ অদ; ঢঔদ ঢাভা লম, ‘অফভা তও দরূধ ইফাদ অদ দবরূধ<br />

ইফাদ এলদলঙ দাওাভা?’ াথাদ! ঢাভাআ দাওা, তওন্তু ঢাভা ঢা ুছলঢ ধাভলঙ দা।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ বঔদ ঢাভা ইফাদতাভলতভ লঙ াক্ষাঢ ওলভ ঢঔদ লম, অফভা ইফাদ<br />

এলদতঙ। অাভ বঔদ ঢাভা এওালন্ত ঢালতভ যয়ঢাদলতভ লঙ াক্ষাঢ ওলভ ঢঔদ লম,<br />

তদশ্চয়আ অফভা দঢাফালতভ লঙ অতঙ। অফভা দঢা রৄথু ইফাদতাভকলডভ লঙ ঢাফাযা<br />

ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ-১৫: অল্লাহ্আ ঢাফাযা ওভলঙদ ঢালতভ ালণ। অভ ঢালতভ তঢতদ ওায<br />

ততলয়লঙদ, নলম ঢাভা তদলচলতভ াথযঢায় তভ্রালন্তভ ন্যায় খুলভ দ়োলে।<br />

অয়াঢ-১৬: এভাআ দ দমাও, বাভা দলতায়ালঢভ ততদফলয় দকাফভালী ক্রয় ওলভলঙ।<br />

ঢএ ঢালতভ এ যা মাপচদও লয়তদ। অভ ঢাভা তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ দয়।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢালতভ সা ঐ দমালওভ ফঢ দব দওাণা অগুদ িামাম, ধলভ বঔদ অগুদ<br />

ঢাভ ঘাভততলওভ তওঙু অলমাতওঢ ওভম, ঢঔদ অল্লাল ঢালতভ অলমা তদলয় দকলমদ<br />

এং ঢালতভ দঙল়ে ততলমদ দখাভ ন্ধওালভ, নলম ঢাভা তওঙুআ দতঔলঢ ধায় দা।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢাভা তথভ, ফূও ন্ধ। ওালচআ ঢাভা তনলভ অল দা।<br />

অয়াঢ-১৯: ণা ঢালতভ সা দ ধতণলওভ ন্যায়, বাভা অওায দণলও ফুরমথালভ<br />

তরতঢ তষ্লঢ ৃ ধণ ঘলম, বালঢ ণালও দখাভ ন্ধওাভ, জ্রধ্বতদ তরৃয ঘফও। ফৃঢুযভ পলয়<br />

ঢাভা জ্রকচতলদভ ফয় তদলচলতভ অঙুম ওালদ গুলচ দতয়। অভ অল্লাল ধতভলষ্দ ওলভ<br />

দভলঔলঙদ ওালনভলতভ।<br />

অয়াঢ-২০: তরৃযলঢভ ঘফও এফদ দব, ফলদ লয় দবদ ঢালতভ তৃতষ্যতি দওল়ে তদলয় বায়,<br />

বঔদআ তরৃয ঢালতভ চন্য অলমা তেুতভঢ ওলভ ঢঔদআ ঢাভা দ অলমালঢ ঘমলঢ ণালও,<br />

অাভ বঔদ ন্ধওাভ ঢাদতভ দঠলও দনলম ঢঔদ ঢাভা ণফলও তা়োয়। অভ বতত অল্লাল<br />

আলে ওভলঢদ, ঢাললম তঙতদলয় তদলঢদ ঢালতভ শ্রডযতি তৃতষ্যতি। যযআ অল্লাল<br />

তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২১: দল ফানুর! দঢাফভা আাতঢ ওভ দঢাফালতভ ধামদওঢতাভ তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ<br />

দঢাফালতভলও এং দঢাফালতভ ধূলত বাভা কঢ ললয়লঙ ঢালতভলও। অযা ওভা বায়<br />

দঢাফভা দফাত্তাওী ললঢ ধাভল।<br />

8


অয়াঢ-২২: তঢতদ দআ ধামদওঢতা তবতদ দঢাফালতভ চন্য পূ তফলও তঙাদা এং অওাযলও<br />

ঙাতসরূধ ওলভলঙদ এং অওায দণলও ধাতদ রতড ওলভ ঢা ততলয় দঢাফালতভ চীতওাভ<br />

চন্য নম-নম ঈৎধাতদ ওলভদ। ঢএ, দঢাফভা দচলদ-ুলছ ওাঈলও অল্লালভ ফওক্ষ<br />

তাোঁ়ে ওভ দা।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ বতত দঢাফভা লেল দধারড ওভ ঢালঢ বা অতফ দাতবম ওলভতঙ অফাভ<br />

াোভ প্রতঢ, ঢাললম দঢাফভা এভ ফঢ এওতঝ ূভা তদলয় এ। দটলও দা দঢাফালতভ<br />

ালাবযওাভীলতভ এও অল্লাল ঙা়ো, বতত দঢাফভা ঢযাতী ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ বতত দঢাফভা ঢা ওভলঢ দা ধাভ এং ওঔদ ঢা ওভলঢ ধাভল দা,<br />

ঢাললম দ অগুদলও পয় ওভ, বাভ আন্ধদ লল ফানুর ধাণভ, বা প্রস্তুঢ ভাঔা ললয়লঙ<br />

ওালনভলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২৫: রৄপ ংাত ততদ ঢালতভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও অফম ওলভলঙ দব,<br />

ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ এফদ দললযঢ̖ বাভ ধাতলতলয প্রাতলঢ ললে দলভফূল। বঔদআ<br />

ঢালতভ দঔালদ দওাদ নম দঔলঢ দতয়া লল ঢঔদআ ঢাভা মল, এ দঢা তওম ঢা-আ<br />

বা আতঢধূলত অফালতভ দতয়া লঢ। স্তুঢ াতৃযযধূডত নমআ ঢালতভ দতয়া লল এং দঔালদ<br />

ঢালতভ চন্য ণাওল ধতত্র তঙদী। ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৬: তদশ্চয় অল্লাল মজ্জাদাথ ওলভদ দা ঈধফা ততলঢ দওাদ স্তু ততলয়, দলাও ঢা<br />

ফযা তওংা ঢাভ দঘলয় ক্ষু দ্র তওঙু। সুঢভাং বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা চালদ দব, ঢালতভ<br />

ধামদওঢতাভ ঢভলনভ এ ঈধফা তদপু তম তঞও। তওন্তু বাভা ওালনভ ঢাভা লম, অল্লাল<br />

তও ঈলদ্দলযয এ ঢুে স্তুভ ঈধফা ততলয়লঙদ? এ ততলয় অল্লাল লদওলও তধণকাফী ওলভদ<br />

এং লদওলও তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ। ঢল নালওলতভ ঙা়ো ন্য ওাঈলও<br />

তঢতদ এরূধ ঈধফা ততলয় দকাফভাল ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-২৭: (নালও ভাআ) বাভা অল্লালভ লঙ তৃঢ়পাল ঙীওালভ অদ্ধ লয়াভ ধভ<br />

ঢা পঙ ওলভ, অল্লাল দব ম্পওত ক্ষু ন্ন ভাঔলঢ তদল তয ততলয়লঙদ ঢা তঙন্ন ওলভ এং<br />

রৃতদয়ায় নাাত ৃ তষ্ ওলভ দ়োয়। ভাআ প্রওৃঢ ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-২৮: তওরূলধ দঢাফভা অল্লালভ যাধালভ কুনভী ওভঙ? ণঘ দঢাফভা তঙলম<br />

প্রাডলীদ। ঢাভধভ তঢতদ প্রাড তাদ ওভলমদ দঢাফালতভ, অাভ তঢতদআ দঢাফালতভ ফৃঢুয<br />

খঝালদ এং ধুদভায় তঢতদআ দঢাফালতভ চীদ তাদ ওভলদ। ধতভডালফ ঢাোঁভআ ফীলধ<br />

দঢাফভা ঈধসাতধঢ লল।<br />

9


অয়াঢ-২৯: তঢতদ এফদ তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দঢাফালতভ ওমযালডভ চন্য ধতণীভ ৃ তওঙু।<br />

ঢাভধভ তঢতদ ফলদালবাক ততলমদ অওালযভ প্রতঢ এং তন্যস ওভলমদ ঢা াঢ<br />

অফাদরূলধ। অভ তঢতদ তরলয় তলযর লতলঢ।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ সভড ওভ, দঢাফাভ ধামদওঢতা বঔদ দনলভযঢালতভ মলমদ: অতফ<br />

ধতণীলঢ ৃ এওচদ প্রতঢতদতথ ৃ তষ্ ওভলঢ বাতে, ঢঔদ ঢাভা মম: অধতদ তও দণায়<br />

এফদ ওাঈলও ৃ তষ্ ওভলদ দব দঔালদ যাতন্ত খঝাল এং ভিধাঢ ওভল? অভ<br />

অফভা দঢা তা অধদাভ গুডওীঢতদ ওভতঙ এং অধদাভ ধতত্রঢা দখারডা ওভতঙ। তঢতদ<br />

মলমদঃ যযআ অতফ চাতদ, বা দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ তঢতদ তযঔালমদ অতফলও তওঙুভ দাফ। ঢাভধভ দ তওঙু<br />

দনলভযঢালতভ াফলদ ঈধসাধদ ওভলমদ এং মলমদ: দঢাফভা অফালও এগুলমাভ দাফ<br />

লম তা, বতত দঢাফভা ঢযাতী ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-৩২: ঢাভা মম: অধতদ ধতত্র। অধতদ বা অফালতভ তযতঔলয়লঙদ ঢাঙা়ো<br />

অফালতভ দওাদ জ্ঞাদআ দদআ। তদশ্চয়আ অধতদ প্রওৃঢ জ্ঞাদফয়, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৩৩: তঢতদ মলমদ: দল অতফ, লম তা ঢালতভ এ তওঙুভ দাফ। ঢাভধভ<br />

বঔদ দ লম ততম দলভ দাফ, ঢঔদ তঢতদ মলমদ: অতফ তও দঢাফালতভ তমতদ দব,<br />

অতফ অফাদ চতফলদভ ওম দকাধদ তরয় ম্পলওত তদতশ্চঢপাল কঢ এং ঢা<br />

চাতদ বা দঢাফভা প্রওায ওভ, অভ বা দঢাফভা দকাধদ ভাঔ।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ বঔদ অতফ অতফলও তচতা ওভাভ চন্য দনলভযঢালতভ মমাফ, ঢঔদ<br />

আমী ঙা়ো াআ তচতা ওভম। দ অলতয ফান্য ওভম এং লংওাভ ওভম। নলম<br />

দ ওালনভলতভ ন্তপু তি ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ অতফ মমাফ: দল অতফ, ঢুতফ দঢাফাভ সী দললয̖দঢ া ওভলঢ<br />

ণাও এং দঔালদ বা, দবপাল, দবঔাদ দণলও ঘা, ঢৃতিলওালভ ঔা, তওন্তু এ কালঙভ<br />

ওালঙ দব দা। দকলম, দঢাফভা চাতমফলতভ ন্তপু তি ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-৩৬: তওন্তু যয়ঢাদ ঢালতভ ঈপয়লও দঔাদ দণলও ধতসৎতমঢ ওভম এং ঢাভা<br />

দবঔালদ তঙম দঔাদ দণলও ঢালতভ দভ ওলভ ততম। অভ অতফ মমাফ: দঢাফভা দদলফ<br />

বা, দঢাফভা এলও ধলভভ যত্রু, দঢাফালতভ চন্য ভআম ধতণীলঢ ৃ তওঙু ওালমভ সাদ<br />

চীতওা।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভধভ অতফ ঢাভ ধামদওঢতাভ ওাঙ দণলও তওঙু াডী তযলঔ তদম। অল্লাল<br />

ঢাভ প্রতঢ ক্ষফাধভয ললমদ। তদশ্চয়আ তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

10


অয়াঢ-৩৮: অতফ মমাফঃ দঢাফভা াআ এঔাদ দণলও দদলফ বা। ধলভ বঔদ অফাভ<br />

ধক্ষ দণলও দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ দলতায়াঢ অল ঢঔদ বাভা অফাভ দলতায়াঢ<br />

নুালভ ঘমল ঢালতভ দওাদ পয় দদআ অভ ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ বাভা ঢয প্রঢযাঔযাদ ওলভ এং অফাভ তদতযতদগুলমালও সীওাভ ওলভ<br />

ঢাভাআ লল চালান্নাফী, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ–৪০: দল দী আভাইম! দঢাফভা সভড ওভ অফাভ দ নুগ্রল বা অতফ দঢাফালতভ<br />

প্রতঢ ওলভতঙ এং ধূডত ওভ অফাভ ংলক ওৃঢ দঢাফালতভ ঙীওাভ, অতফ দঢাফালতভ<br />

লঙ অফাভ ঙীওাভ ধূডত ওভ। অভ দঢাফভা দওম অফালওআ পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ দঢাফভা ইফাদ অদ ঢালঢ, বা অতফ ঢীডত ওলভতঙ, ঢা দঢাফালতভ<br />

ওালঙ বা অলঙ ঢাভ প্রঢযয়দওাভী। অভ দঢাফভাআ ঢাভ প্রণফ প্রঢযাঔযাদওাভী ললয়া দা<br />

এং অফাভ অয়াঢফূললভ ততদফলয় ঢুে ফূময গ্রলড ওভ দা। অভ দঢাফভা দওম<br />

অফালওআ পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-৪২: দঢাফভা তফতযলয় তত দা ঢযলও তফণযাভ ালণ এং দচলদ-রৄলদ ঢয<br />

দকাধদ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ ামাঢ ওালয়ফ ওভ, বাওাঢ তা এং ামালঢ দঢ ল ঢালতভ<br />

ংলক বাভা দঢ লয়।<br />

অয়াঢ-৪৪: দঢাফভা তও ফানুরলও ৎওালচভ তদল তয তা এং তদলচলতভ পু লম বা!<br />

ণঘ দঢাফভা তওঢা ধাঞ ওভ। ঢল তও দঢাফালতভ জ্ঞাদ দদআ?<br />

অয়াঢ-৪৫: দঢাফভা ালাবয প্রাণতদা ওভ ধথবত ামালঢভ ফাথযলফ। যয ঢা ঢযন্ত<br />

ওতঞদ, ঢল দ তদীঢ দমাওলতভ যতঢলভলও___<br />

অয়াঢ-৪৬: বাভা তশ্বা ওলভ দব, তদতশ্চঢপাল ঢালতভ সীয় প্রতঢধামলওভ ম্মুঔীদ ললঢ<br />

লল এং ঢাভআ ততলও ঢালতভ তনলভ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৪৭: দল দী আভাইম! দঢাফভা সভড ওভ অফাভ দ নুগ্রল বা অতফ দঢাফালতভ<br />

প্রতঢ ওলভতঙ এং অতফআ দঢাফালতভ ঈচ্চ ফবতাতা তাদ ওলভতঙমাফ ফগ্র তলশ্বভ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ পয় ওভ দততদলও দবততদ দওঈ ওালভা দওাদ ওালচ অল দা এং<br />

ওালভা ধলক্ষ দওাদ সুধাতভয ওুম ওভা লল দা এং ওালভা ওাঙ দণলও ক্ষতঢধূভড<br />

ক ৃলীঢ লল দা এং ঢাভা দওাদ ভওফ ালাবযপ্রাি লল দা।<br />

11


অয়াঢ-৪৯: অভ সভড ওভ, বঔদ অতফ দঢাফালতভ ফুতি ততলয়তঙমাফ দনভঅঈলদভ<br />

দমাওলতভ লাঢ দণলও বাভা দঢাফালতভ ওতঞদ যাতস ততঢ, দঢাফালতভ দঢাফালতভ<br />

প্রতঢধামলওভ ধক্ষ দণলও এও ফলা ধভীক্ষা তঙম।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ সভড ওভ, বঔদ দঢাফালতভ চন্য াকভলও তিঔতণঢ ওলভতঙমাফ এং<br />

দঢাফালতভ ঈদ্ধাভ ওলভতঙমাফ দনভঅঈলদভ দমাওলতভ টু তলয় ততলয়তঙমাফ, অভ দঢাফভা<br />

ঢা প্রঢযক্ষ ওভতঙলম।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ বঔদ অতফ ফূাভ ালণ ঘতল্লয ভালঢভ য়াতা ওলভতঙমাফ, ঢাভধভ<br />

দঢাফভা ঢাভ নুধতসতঢলঢ াঙুভ াতদলয় তদলয়তঙলম; দঢাফভা তঙলম চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৫২: এভধভ অতফ দঢাফালতভ ক্ষফা ওলভতঙ বালঢ দঢাফভা ওৃঢজ্ঞঢা জ্ঞাধদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ সভড ওভ, বঔদ অতফ ফূালও তওঢা নু ভওাদ তাদ ওলভতঙমাফ<br />

বালঢ দঢাফভা ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ল।<br />

অয়াঢ-৫৪: অভ সভড ওভ, বঔদ ফূা ঢাভ ম্প্রতালয়ভ দমাওলতভ লমতঙম, দল অফাভ<br />

ম্প্রতায়! দঢাফভা াঙুভ াতদলয় তদলচলতভ ঈধভ দখাভ ঢযাঘাভ ওলভঙ। সুঢভাং এঔদ<br />

দঢাফভা দঢাফালতভ সৗষ্াভ ততলও তনলভ বা এং তদলচলতভ লঢযা ওভ। এঝাআ ওমযাডওভ<br />

তঢতদ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৫৫: অভ বঔদ দঢাফভা মলম: দল ফূা অফভা ওঔদ দঢাফালও তশ্বা ওভ<br />

দা, বঢক্ষড দা অফভা অল্লাললও প্রঢযক্ষপাল দতঔলঢ ধা। ঢঔদ দঢাফালতভ ধাও়ো<br />

ওভম জ্র অভ ঢা দঢাফভা প্রঢযক্ষ ওভতঙলম।<br />

অয়াঢ-৫৬: ঢাভধভ অতফ দঢাফালতভ ধুদরুজ্জীতঢ ওভমাফ দঢাফালতভ ফৃঢুযভ ধভ বালঢ<br />

দঢাফভা ওৃঢজ্ঞঢা জ্ঞাধদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ অতফ দফখফামা ততলয় দঢাফালতভ ঈধভ ঙায়া তাদ ওলভতঙ এং<br />

দঢাফালতভ চন্য ঔাাভ ধাতঞলয়তঙ ফান্না াময়া। ‚দঢাফভা ঔা দ ধতত্র স্তু বা<br />

অতফ দঢাফালতভ তাদ ওলভতঙ।‛ ঢাভা অফাভ প্রতঢ দওাদ চুমুফ ওলভতদ, ভং ঢাভা<br />

তদলচলতভ প্রতঢআ চুমুফ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ–৫৮ সভড ওভ, বঔদ অতফ মমাফ: দঢাফভা প্রলয ওভ এ দকভীলঢ এং এঔালদ<br />

বা, দবপাল ঔুযী অলাভ ওলভ সেলে তঘভড ওভ এং তভচাভ তপঢভ ততলয় দঢতযলভ<br />

প্রলয ওভ এং ম: অফালতভ ক্ষফা ওলভ তা-ঢাললম অতফ দঢাফালতভ ধভাথ ক্ষফা<br />

ওলভ দত অভ ৎওফতধভায়ড দমাওলতভ তঢতভি তাদ ওভ।<br />

12


অয়াঢ-৫৯: তওন্তু বাভা চুমুফ ওলভতঙম ঢাভা ঢালতভ বা মা ললয়তঙম ঢাভ সলম ন্য ওণা<br />

মম। সুঢভাং অতফ অফাদ দণলও চাতমফলতভ ঈধভ অবা ঢীডত ওভমাফ ওাভদ<br />

ঢাভা তদল তয ফান্য ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৬০: সভড ওভ, বঔদ ফূা ঢাভ চাতঢভ চন্য ধাতদ প্রাণতদা ওলভতঙম। ঢঔদ অতফ<br />

মমাফ: দঢাফাভ মাতঞ ততলয় ধাণলভ অখাঢ ওভ। নলম ঢা দণলও াভতঝ প্রসৗড প্রাতলঢ<br />

লম। প্রলঢযও দকাত্রআ তদচ তদচ খাঝ তঘলদ তদম। মমাফ: দঢাফভা অল্লাল̖ভ দতয়া চীতওা<br />

দণলও ধাদালাভ ওভ অভ ধতণীলঢ ৃ তাঙা-লাঙাফা ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ দঢাফভা বঔদ মলমঃ দল ফূা, অফভা ওঔদ এওআ ভওফ ঔালতয<br />

ধথবতথাভড ওভ দা। সুঢভাং অধতদ অধদাভ ঢাভ ওালঙ অফালতভ চন্ম প্রাণতদা ওলভদ,<br />

তঢতদ দবদ অফালতভ চন্য চতফলঢ ঈৎধন্ন ওলভদ ঢভওাতভ, ওাোঁও়ে, কফ, ফসুভ দধোঁয়াচ।<br />

ফূা মমঃ দঢাফভা তও ঈৎওৃষ্ স্তুভ ধতভলঢত তদওৃষ্ স্তু তদলঢ ঘা? ঢাললম দওাদ<br />

দকভীলঢ দঢাফভা ঢভড ওভ, দঔালদ দঢাফভা বা ঘা ঢা ধাল। ঢালতভ ঈধভ<br />

অলভাতধঢ লম মাঞ্দা তাতভদ্রয। অভ ঢাভা অল্লালভ কচল ধতঢঢ ললয় খুভলঢ ভআম।<br />

এরূধ লম এচন্য দব, ঢাভা অল্লালভ অয়াঢলও সীওাভ ওভঢ এং দীলতভ<br />

ন্যায়পাল লঢযা ওভঢ। ঢাভা দানভফাতদ ীফামংখদ ওলভতঙম লমআ এফদ ধতভডতঢ<br />

ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-৬২: বাভা ইফাদ এলদদঙ এং বাভা আরতী ললয়লঙ অভ তিসাদ াতইদ-<br />

ঢালতভ ফথয দণলও বাভা ইফাদ এলদলঙ অল্লাল দযর ততলভ প্রতঢ এং ৎওাচ<br />

ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ধুভস্াভ ঢালতভ ধামদওঢতাভ ওালঙ। অভ ঢালতভ দওাদ পয়<br />

দদআ এং ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৬৩: অভ সভড ওভ, বঔদ অতফ দঢাফাদতভ ওাঙ দণলও ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ<br />

এং ঢুভ-দও দঢাফালতভ ঈধভ ঢুলম থলভ লমতঙমাফঃ অতফ দঢাফালতভ বা ততমাফ ঢা<br />

তৃঢ়পাল থভ এং ঢালঢ বা অলঙ ঢা সভড দভঔ, বালঢ দঢাফভা াথাদ ললয় ঘমলঢ<br />

ধাভ।<br />

অয়াঢ-৬৪: এভধভ দঢাফভা ঢা দণলও তনলভ দকঙ। ঢএ, দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ<br />

নুগ্রল দফললভাদী দা ণাওলম যযআ দঢাফভা ক্ষতঢগ্রস ললয় ধ়েলঢ।<br />

অয়াঢ-৬৫: দঢাফালতভ ফলথয বাভা যতদালভভ যাধালভ ীফামংখদ ওলভতঙম, দঢাফভা<br />

ঢালতভ পামরূলধ চাদলঢ। অতফ ঢালতভ লমতঙমাফঃ দঢাফভা খৃ তডঢ াদভ ললয় বা।<br />

13


অয়াঢ-৬৬: ঢাভধভ অতফ এ খঝদালও ঢালতভ ফওামীদ ধভঢীলতভ চন্য তৃষ্ান্ত<br />

এং দফািাওীলতভ চন্য ঈধলতযসরূধ ওলভ ততলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-৬৭: সভড ওভ, বঔদ ফূা ঢাভ ম্প্রতায়লও লমতঙমঃ অল্লাললঢাফালতভ এওতঝ<br />

করু চাআ ওভলঢ অলতয ততলয়লঙদ। ঢঔদ ঢাভা লমতঙম; ঢুতফ তও অফালতভ ালণ ঞাট্টা<br />

ওভঙ? ফূা মমঃ অতফ অল্লালভ অশ্রয় প্রাণতদা ওভতঙ ফূঔতলতভ ন্তপু তি লয়া দণলও।<br />

অয়াঢ-৬৮: ঢাভা মম: ঢুতফ প্রাণতদা ওভ অফালতভ চন্য দঢাফাভ ধামদওঢতাভ ওালঙ,<br />

তঢতদ দবদ দতঝ ওী ঢা অফালতভ সষ্পাল চাতদলয় দতদ। ফূা মম: অল্লাল লমলঙদ,<br />

দঝা লল এফদ কাপী বা ৃদ্ধ দয় ল্পয়স্ দয়, এ রৃলয়ভ ফথযয়ী। সুঢভাং বা<br />

অততষ্ ললয়ঙ ঢা ওভ।<br />

অয়াঢ-৬৯: ঢাভা মম: ঢুতফ প্রাণতদা ওভ অফালতভ চন্য দঢাফাভ ধামদওঢতাভ ওালঙ,<br />

তঢতদ দবদ অফালতভ সষ্পাল চাতদলয় দতদ দতঝভ ভং তওরূধ লল? মমঃ অল্লাল<br />

লমলঙদ, দতঝ লল লমুত লডতভ কাপী, বা তযতওলতভ অদে দতল।<br />

অয়াঢ–৭০: ঢাভা মম: ঢুতফ প্রাণতদা ওভ অফালতভ চন্য দঢাফাভ অফালতভ ওালঙ<br />

াতৃযযযীম ফলদ লয়। অভ অল্লাল ঘাআলম তদশ্চয়আ অফভা ধণপ্রাি ল।<br />

অয়াঢ-৭১: ফূা মম: তঢতদ লমদ, এতঝ এফদ কাপী বা চতফ ঘালর এং দক্ষলঢ ধাতদ<br />

দলঘভ চন্য যরঢ লয়তদ, এতঝ সুস, তদঔু োঁঢ। ঢাভা মমঃ এাভ ঢুতফ তঞও ঢণয<br />

এলদঙ। ঢাভধভ ঢাভা দঝা চাআ ওভম, বতত ঢাভা চাআ ওভল লম ফলদ লতেম দা।<br />

অয়াঢ-৭২: সভড ওভ, বঔদ দঢাফভা এও যতিলও লঢযা ওলভতঙলম এং ধলভ দ<br />

যাধালভ এলও ধভলও দতারালভাধ ওভতঙলম, বা দঢাফভা দকাধদ ওভতঙলম ঢা প্রওায ওলভ<br />

দতয়া তঙম অল্লালভ আো।<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢাভধভ অতফ মমাফঃ ফৃঢলও অখাঢ ওভ করুভ এওতঝ ঔণ ততলয়। এপাল<br />

অল্লাল ফৃঢলও চীতঢ ওলভদ এং ঢাোঁভ তদতযতদফূল দঢাফালতভ দততঔলয় ণালওদ, বালঢ<br />

দঢাফভা ুছলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৭৪: এভধভ দঢাফালতভ ন্তভ ওতঞদ ললয় দকম, ঢা ধাণলভভ ফৃঢ ণা ঢাভ<br />

দঘলয় ওতঞদ। ওঢও ধাণভ এফদ অলঙ দব, ঢা দণলও দতী-দামা প্রাতলঢ লয় এং<br />

ওঢও এফদ অলঙ দব, ঢা ততীডত লয় ধলভ ঢা দণলও ধাতদ তদকতঢ লয়, অাভ ওঢও<br />

এরূধ অলঙ বা অল্লালভ পলয় ঔল ধল়ে। দঢাফভা বা ওভ দ ম্পলওত অল্লাল দতলঢ<br />

দা।<br />

14


অয়াঢ-৭৫: দঢাফভা তও অযা ওভ দব, ঢাভা দঢাফালতভ ওণায় ইফাদ অদল? ঢালতভ<br />

ফলথয দঢা এওতম তঙম, বাভা অল্লালভ াডী রৄদঢ, ঢাভধভ রতয়ংকফ ওলভ ঢা তওৃঢ<br />

ওভঢ ঢাভা জ্ঞালদ।<br />

অয়াঢ-৭৬: অভ বঔদ ঢাভা ফুতফদলতভ ালণ তফতমঢ লয় ঢঔদ লম: অফভা ইফাদ<br />

এলদতঙ। অাভ বঔদ ঢাভা তদপৃলঢ ধভসলভভ ালণ তফতমঢ লয় ঢঔদ লম: অল্লাল<br />

দঢাফালতভ ওালঙ বা প্রওায ওলভলঙদ, দঢাফভা তও ঢা ঢালতভ লম ততে? ঢাললম এ তদলয়<br />

ঢাভা দঢাফালতভ ধামদওঢতাভ াফলদ দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুতি দধয ওভল। দঢাফভা তও<br />

ুকু দা?<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢাভা তও এঢঝুকু চালদ দা দব, ঢাভা বা দকাধদ ওলভ তওংা বা প্রওায<br />

ওলভ, তদতশ্চঢপাল অল্লাল ঢা চালদদ?<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢালতভ ফলথয এফদ তওঙু তদভক্ষভ দমাও অলঙ বাভা তফণযা অযা ঙা়ো<br />

তওঢালভ তওঙুআ চালদ দা। ঢাভা রৄথু থাভডাআ দধারড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৭৯: সুঢভাং অনলা ঢালতভ চন্য বাভা তদচ লালঢ তওঢা দমলঔ এং লম:<br />

এঝা অল্লালভ ওাঙ দণলও ঢীডত,-বালঢ এভ ততদফলয় ঢুে ফূময দধলঢ ধালভ। ওালচআ<br />

ঢালতভ প্রতঢ অলক্ষধ ঢালতভ লাঢ বা ভঘদা ওলভলঙ ঢাভ চন্য এং ঢাভা বা ঈধাচতদ<br />

ওলভলঙ ঢাভ চন্য অলক্ষধ ঢালতভ প্রতঢ।<br />

অয়াঢ-৮০: ঢাভা লম: ওঔদ অগুদ অফালতভ সযত ওভল দা কডাকডতঢভ ওলয়ও ততদ<br />

যতঢলভলও। অধতদ লম ততদ: দঢাফভা তও অল্লালভ ওাঙ দণলও দওাদ ঙীওাভ তদলয়ঙ,<br />

ঢএ অল্লাল ঢাভ ঙীওাভ ওঔদ দঔমান ওভলদ দা তওংা দঢাফভা অল্লাল িলন্ধ<br />

এফদ তওঙু মঙ বা দঢাফভা চাদ দা?<br />

অয়াঢ-৮১: লাোঁ, দব যতি ধাধ ঈধাচতদ ওলভলঙ এং ঢাভ ধাধ ঢালও ধতভলতষ্ঢ ওলভ<br />

তদলয়লঙ, এরূধ দমালওভাআ দতাবলঔভ তথাী। দঔালদ ঢাভা তঘভওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৮২: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং ৎওাচ ওলভলঙ, ঢাভাআ দললযলঢভ<br />

তথাী। দঔালদ ঢাভা তঘভওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৮৩: সভড ওভ, বঔদ অতফ দী আভাইলমভ ওাঙ দণলও ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ<br />

দব, দওাফভা অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা আতাতঢ ওভল দা, তধঢা-ফাঢা, অত্মীয়-সচদ,<br />

এতঢফ ততভদ্রলতভ ালণ তয় যলাভ ওভল, ফানুলরভ ালণ তামাধ ওভল, ামাঢ<br />

ওালয়ফ ওভল এং বাওাঢ দতল, ঢঔদ ল্প ওলয়ওচদ ঙা়ো দঢাফভা গ্রাহ্যওাভী ললয়<br />

ফুঔ তনতভলয় তদলম।<br />

15


অয়াঢ-৮৪: অভ বঔদ অতফ দঢাফালতভ ওাঙ দণলও ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ দব, দঢাফভা<br />

ধভসলভভ ভিধাঢ ওভল দা এং দঢাফালতভ অধদচদলতভ দতয দণলও তলষ্কাভ ওভল<br />

দা, ঢঔদ দঢাফভা ঢা সীওাভ ওলভতঙলম এং এ তরলয় দঢাফভা াক্ষয তততেলম।<br />

অয়াঢ-৮৫: ঢাভধভ দঢাফভাআ ঢাভা বাভা তদলচলতভ লঢযা ওভঙ এং দঢাফালতভ এও<br />

তমলও ঢালতভ দতয দণলও তলষ্কাভ ওভঙ, ধাধ ন্যালয়ভ ফাথযলফ ঢালতভ তরুলদ্ধ<br />

অক্রফড ওভঙ। অভ বতত ঢাভা েী ললয় দঢাফালতভ ওালঙ অল, ঢাললম ফুতিধড তদলয়<br />

ঢালতভ ফুি ওভঙ। ণঘ ঢালতভ তলষ্কাভ ওভাআ দঢাফালতভ চন্য বথ তঙম। ঢল তও<br />

দঢাফভা তওঢালভ তওঙু ংয তশ্বা ওভ এং তওঙু ংযলও প্রঢযাঔযাদ ওভ? দঢাফালতভ<br />

ফলথয বাভা এরূধ ওলভ, ধাতণত চীলদ ঢালতভ রৃকতঢ ঙা়ো দওাদ ধণ দদআ এং<br />

দওয়াফলঢভ ততদ ওলঞাভঢভ যাতসভ ততলও ঢালতভ তদলক্ষধ ওভা লদ। দঢাফভা বা ওভ<br />

অল্লাল দ িলন্ধ দ-ঔভ দদ।<br />

অয়াঢ-৮৬: এভাআ ধভওালমভ ততদফলয় ধাতণত চীদ ক্রয় ওলভলঙ; সুঢভাং ঢালতভ যাতস<br />

মাখ ওভা লল দা এং ঢাভা ালাবয-প্রাি লল দা।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ অতফ দঢা ফূালও তওঢা ততলয়তঙ এং ঢাভ ধলভ ধবতায়ক্রলফ ভাূমলতভ<br />

ধাতঞলয়তঙ; ফতভয়লফভ ধুত্র ইালও অতফ সষ্ ফু'তচবা তাদ ওলভতঙ এং ধতত্র রূললভ<br />

ফাথযলফ ঢালও যতিযামী ওলভতঙ। ঢাভধভ বঔদআ দওাদ ভাূম এফদ তওঙু তদলয় এললঙ<br />

বা দঢাফালতভ ফদঃধূঢ লয়তদ ঢঔদআ দঢাফভা লংওাভ ওলভঙ, অভ ঢালতভ ওঢওলও<br />

তফণযাাতী লমঙ এং ওঢওলও লঢযা ওলভঙ।<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢাভা লমতঙম: অফালতভ ন্তভ অোততঢ; ভং ঢয প্রঢযাঔযালদভ তরুদ<br />

অল্লাল ঢালতভ তপম্পাঢ ওলভলঙদ। নলম ঢালতভ ঔু ওফ ংঔযওআ ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-৮৯: বঔদ ঢালতভ ওালঙ অল্লালভ ধক্ষ দণলও তওঢা এম বা ঢালতভ ওালঙ বা<br />

ভলয়লঙ ঢাভ ফণতও, অভ ঢাভা ধূলত এভ ালালবয ঢয প্রঢযাঔযাদওাভীলতভ তরুলদ্ধ<br />

তচয় প্রাণতদা ওভঢ; লযলর বঔদ ঢালতভ ওালঙ দধৌঙম বা ঢাভা জ্ঞাঢ তঙম ঢঔদ ঢাভা<br />

ঢা সীওাভ ওলভ ম। সুঢভাং ঢয প্রঢযাঔযাদওাভীলতভ প্রতঢ অল্লালভ তপম্পাঢ।<br />

অয়াঢ-৯০: ওঢআদা ফে ঢা বাভ ততদফলয় ঢাভা ঢালতভ অত্মালও ততক্র ওলভলঙ। ঢা<br />

লম, অল্লাল বা ঢীডত ওলভলঙদ ঢা ঢাভা সীওাভ ওভঢ ইরতাতিঢ ললয় রৄথু এ ওাভলড<br />

দব, অল্লাল ঢাভ াোলতভ ফথয দণলও বালও আো নুগ্রল ওলভদ। সুঢভাং ঢাভা দক্রালথভ<br />

ঈধভ দক্রাথ চতদ ওলভলঙ। ঢয প্রঢযাঔযাদওাভীলতভ চন্য দঢা ভলয়লঙ মাঞ্দাতায়ও<br />

যাতস।<br />

16


অয়াঢ-৯১: অভ বঔদ ঢালতভ মা লয়: দঢাফভা ইফাদ অদ ঢালঢ বা অল্লাল দাতবম<br />

ওলভলঙদ; ঢঔদ ঢাভা লম: অফভা ইফাদ ভাতঔ ঢালঢ বা অফালতভ প্রতঢ দাতবম ওভা<br />

ললয়লঙ। দতঝ ঙা়ো তওঙুআ ঢাভা সীওাভ ওলভ বতত ঢা ঢয এং বা ঢালতভ ওালঙ<br />

অলঙ ঢাভ ফণতও। অধতদ লম ততদ, বতত দঢাফভা প্রওৃঢ তশ্বাী লল ঢাললম আতঢধূলত<br />

দাভীলতভ দওদ লঢযা ওভলম?<br />

অয়াঢ-৯২: অভ ফূা দঢা দঢাফালতভ ওালঙ এললঙ সষ্ ফু'তচবাল, ঢাভধভ ঢাভ<br />

নুধতসতঢলঢ দঢাফভা াঙুভ াতদলয় তদলয়ঙ, দঢাফভা দঢা ীফামংখদওাভী।<br />

অয়াঢ-৯৩: সভড ওভ, বঔদ অতফ দঢাফালতভ ওাঙ দণলও ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ এং<br />

ঢুভলও দঢাফালতভ ঈধভ ঢুলম থলভতঙমাফ, লমতঙমাফ: তৃঢ়পাল থভ বা অতফ দঢাফালতভ<br />

ততলয়তঙ এং দযাদ। ঢাভা লমতঙম: অফভা রৄদমাফ ফান্য ওভমাফ কুনলভভ ওাভলড<br />

ঢালতভ রতলয় াঙুভ-প্রীতঢ ততিঢ ললয়তঙম। অধতদ লম ততদ: বতত দঢাফভা তশ্বাী ল,<br />

ঢাললম দঢাফালতভ তশ্বা বাভ অলতয দতয় ঢা ওঢআ দা ফে!<br />

অয়াঢ-৯৪: অধতদ মুদ: বতত ন্য দমাওলতভ ঙা়ো রৄথু দঢাফালতভআ চন্য তলযরপাল<br />

অলঔভালঢভ াসাদ অল্লালভ ওালঙ ভাত ললয় ণালও, ঢল ফৃঢুয ওাফদা ওভ, বতত<br />

ঢযাতী ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-৯৫: তওন্তু ঢাভা ওঔদ ফৃঢুয ওাফদা ওভল দা, দ ওাভলড বা ঢালতভ লাঢ ধূলত<br />

ধাতঞলয়লঙ। অভ অল্লাল চাতমফলতভ িলন্ধ ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৯৬: যযআ অধতদ াভ দঘলয় এফদতও ফুযতভওলতভ দঘলয় চীলদভ প্রতঢ<br />

ঢালতভ তথও দমাপী দতঔলঢ ধালদ। ঢালতভ প্রলঢযলও ওাফদা ওলভ দবদ লাচাভ ঙভ<br />

াোঁঘলঢ ধালভ। তওন্তু এ থভলদভ তীখতায়ু যাতস দণলও ঢালতভ ভক্ষা ওভলঢ ধাভল দা। ঢাভা<br />

বা ওলভ অল্লাল ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৯৭: অধতদ লম ততদ: দব দওঈ তচভাইলমভ যত্রু-এ ওাভলড দব, দ অল্লালভ<br />

তদল তলয অধদাভ ন্তলভ দওাভঅদ দাতবম ওলভলঙ, বা ঢাভ ধূতঢতী তওঢালভ<br />

ঢযায়দওাভী এং বা ফু'তফদলতভ চন্য ধণপ্রতযতও রৄপ ংাত__<br />

অয়াঢ-৯৮: দব দওঈ অল্লাল, ঢাভ দনলভযঢা, ঢাভ ভাূম এং তচভাইম তফওাইলমভ<br />

ত্রু, দ দচলদ ভাঔুও, তদশ্চয়আ অল্লাল ওালনভলতভ যত্রু।<br />

অয়াঢ-৯৯: অভ অতফ অধদাভ প্রতঢ সষ্ তদতযতদফূল দাতবম ওলভতঙ। ওালনভভা ঙা়ো<br />

দওঈ ঢা প্রঢযাঔযাদ ওলভ দা।<br />

17


অয়াঢ-১০০: তও অশ্চবত, বঔদআ ঢাভা দওাদ ঙীওালভ অদ্ধ লয় ঢঔদআ ঢালতভ দওাদ<br />

এওতম ঢা পঙ ওলভ, ভং ঢালতভ তথওাংযআ তশ্বা ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১০১: অভ বঔদ অল্লালভ ধক্ষ দণলও ঢালতভ ওালঙ এওচদ ভাূম এম, দব<br />

ঢালতভ ওালঙ বা অলঙ ঢাভ ফণতও, ঢঔদ বাদতভ তওঢা দতয়া ললয়তঙম ঢালতভ এওতম<br />

অল্লালভ তওঢালও ধশ্চালঢ তদলক্ষধ ওভম, দবদ ঢাভা চালদআ দা।<br />

অয়াঢ-১০২: ঢাভা ঢা নুভড ওভম বা যয়ঢাদভা ওভঢ সুমায়ফালদভ ভাচত্বওালম।<br />

সুমায়ফাদ কুনভ ওলভতদ, ভং যয়ঢাদভাআ কুনভ ওলভতঙম। ঢাভা ফানুরলও বারৃ এং<br />

ালম যললভ লারূঢ ফাভঢ দনলভযঢািলয়ভ ঈধভ বা ঢীডত ললয়তঙম ঢা তযঔাঢ।<br />

ঢাভা ওাঈলও এওণা দা লম তযঔাঢ দা দব, ―অফভা ধভীক্ষাসরূধ, ওালচআ ঢুতফ কুনভী<br />

ওভ দা।" ঢাভা ঢালতভ ওাঙ দণলও এফদ বারৃ তযঔঢ বা তলেত খঝাঢ সাফী-সীভ ফলথয।<br />

অভ ঢাভা অল্লালভ তদল তয ঙা়ো ওালভা দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভঢ দা। ঢাভা তযঔঢ এফদ<br />

তওঙু বা ঢালতভ ক্ষতঢ ওভঢ এং দওাদ ঈধওাভ ওভলঢ ধাভঢ দা। অভ ঢাভা তদতশ্চঢপাল<br />

চাদঢ দব, দব দওঈ মিদ ওলভ ধভওালম ঢাভ দওাদ ংয দদআ। ওঢআদ তদওৃষ্ ঢা<br />

বাভ ততদফলয় ঢাভা অত্মালও ততক্র ওভলঙ, বতত ঢাভা চাদঢ!<br />

অয়াঢ-১০৩: বতত ঢাভা ইফাদ অদঢ দফাত্তাওী লঢ, ঢল ঢাভা অল্লালভ ওাঙ দণলও<br />

তথও ওমযাডওভ প্রতঢতাদ দধঢ। বতত ঢাভা চাদঢ।<br />

অয়াঢ-১০৪: লল দঢাফভা বাভা ইফাদ এদঙ! দঢাফভা ‗ভালয়দা‘ ম দা ভং ‗ঈদ̖বুভদা‘<br />

ম এং রৄদলঢ ণাও। অভ ওালনভলতভ চন্য ভলয়লঙ ফফতন্তত যাতস।<br />

অয়াঢ-১০৫: তওঢাীলতভ ফলথয বাভা ওালনভ ঢাভা এং ফুযতভওভা ঘায় দা দব,<br />

দঢাফালতভ প্রতঢ দঢাফালতভ প্রতঢধামলওভ ওাঙ দণলও দওাদ ওমযাড ঢীডত দলাও। ণঘ<br />

অল্লাল বালও আো তলযরপাল তদচ নুগ্রললভ চন্য ফলদাদীঢ ওলভদ, এং অল্লাল ফলা<br />

নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-১০৬: অতফ দওাদ অয়াঢ ভতলঢ ওভলম তওংা পু তমলয় ততলম ঢাভ দঘলয় ঈত্তফ<br />

ণা ঢাভ ফঢুময দওাদ অয়াঢ অদয়দ ওতভ। ঢুতফ তও চাদ দা দব, অল্লাল তরলয়<br />

তযতিফাদ?<br />

অয়াঢ-১০৭: ঢুতফ তও চাদ দা দব, এওফাত্র অল্লালভ চন্যআ অফাদ চতফলদভ<br />

অতথধঢয? অভ অল্লাল যতঢলভলও দঢাফালতভ দদআ দওাদ ন্ধু এং দদআ দওাদ<br />

ালাবযওাভী।<br />

18


অয়াঢ-১০৮: দঢাফভা তও দঢাফালতভ ভাূমলও দরূধ প্রশ্ন ওভলঢ ঘা দবরূধ প্রশ্ন ওভা<br />

ললয়তঙম ফূালও আতঢধূলত? দব দওঈ ইফালদভ ধতভলঢত কুনভ গ্রলড ওলভ, দ<br />

তদতশ্চঢপাল ভম ধণ লাভায়।<br />

অয়াঢ-১০৯: তওঢাীলতভ ওালঙ ঢয প্রওাতযঢ লয়াভ ধভ ঢালতভ লদলওআ<br />

ইরতাযঢ দঢাফালতভ ইফাদ অদাভ ধভ অাভ দঢাফালতভ ওালনভরূলধ তনলভ ধায়াভ<br />

অওাগক্ষা ওলভ। বঢক্ষড দা অল্লালভ দওাদ তদল তয অল ঢঢক্ষড ধবতন্ত দঢাফভা ক্ষফা<br />

ওভ ঈলধক্ষা ওভ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-১১০: দঢাফভা ামাঢ ওালয়ফ ওভ বাওাঢ তা দঢাফভা তদলচলতভ চন্য ঈত্তফ<br />

ওালচভ বা তওঙু ধূলত দপ্রভড ওভল, ঢা অল্লালভ ওালঙ ধাল। দঢাফভা বা ওভ তদশ্চয়<br />

অল্লাল ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-১১১: অভ ঢাভা লম: আরতী া তিষ্াদ ঙা়ো ন্য দওঈ দললযলঢ প্রলয ওভল<br />

দা। এঝা ঢালতভ মীও াদা। অধতদ মুদ: বতত দঢাফভা ঢযাতী ল ঢল প্রফাড<br />

তদলয় এ।<br />

অয়াঢ –১১২: লাোঁ, দব দওঈ তদলচলও অল্লালভ ঈলদ্দলযয ম্পূডতরূলধ ফধতড ওলভ এং দ<br />

ৎওফতধভায়ড, ঢাভ চন্য ভলয়লঙ ঢাভ প্রতঢধামলওভ ওালঙ ধুভস্াভ। ঢালতভ দদআ দওাদ<br />

পয় এং ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-১১৩: আরতীভা লম, তিসাদভা দওাদ তপতত্তভ ঈধভ প্রতঢতষৎঢ দয় এং তিসাদভা<br />

লম, আরতীভা দওাদ তপতত্তভ ঈধভ প্রতঢতষৎঢ দয়। ণঘ ঢাভা াআ তওঢা ধাঞ ওলভ।<br />

এপালআ বাভা তওঙু চালদ দা ঢাভা লতভ ফঢআ লম। সুঢভাং দব তরলয় ঢাভা<br />

ফঢতলভাথ ওভঢ, অল্লাল দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভ ফলথয দ তরলয় নয়ামা ওলভ<br />

ততলদ।<br />

অয়াঢ-১১৪: দব যতি অল্লালভ ফতচতফূলল ঢাভ দাফ সভড ওভলঢ াথা দতয় এং<br />

দগুলমা ধ্বং ওভলঢ দঘষ্া ওলভ, ঢাভ দঘলয় ়ে চাতমফ দও ললঢ ধালভ? ণঘ পীঢ-<br />

ন্ত্রস দা ললয় ঢালতভ চন্য ফতচলত প্রলয ওভা ধথ তঙম দা। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ধতণীলঢ ৃ মাঞ্দা এং অলঔভালঢ ভলয়লঙ ঢালতভ চন্য ফলাযাতস।<br />

অয়াঢ-১১৫: ধূত ধতশ্চফ অল্লালভআ। সুঢভাং দবততলওআ দঢাফভা ফুঔ তনভা, দততলওআ<br />

অল্লাল তভাচফাদ। তদশ্চয় অল্লাল তযাধী ́জ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১১৬: অভ ঢাভা লম: অল্লাল ন্তাদ গ্রলড ওলভলঙদ। তঢতদ তঢ ধতত্র; ভং<br />

অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা আ ঢাভ, আ ঢাভ অজ্ঞাল।<br />

19


অয়াঢ –১১৭: তঢতদ অফাদ চতফদলও দতসত্ব দণলও তসলত্ব অদয়দওাভী; তঢতদ<br />

বঔদ তওঙু ওভলঢ ঘাদ ঢঔদ দতঝলও লমদ, ললয় বা, ফতদ ঢা ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-১১৮: বাভা তওঙু চালদ দা ঢাভা লম; দওদ অল্লাল অফালতভ ালণ ওণা লমদ<br />

দা; তওংা দওদ অফালতভ ওালঙ দওাদ তদতযতদ অল দা? এফতদপাল ঢালতভ ধূতঢীভা<br />

ঢালতভআ ফঢ ওণা মঢ। ঢালতভ ন্তভ এও ভওফ। যযআ অতফ সষ্পাল ডতদা<br />

ওলভতঙ তদতযতদামী তৃঢ় প্রঢযয়যীমলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১১৯: তদশ্চয়আ অতফ অধদালও ঢযল সুংাততাঢা ঢওতওাভীরূলধ<br />

ধাতঞলয়তঙ। অধদালও দতাবঔাীলতভ ম্পলওত দওাদ প্রশ্ন ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১২০: আরতী তিসাদভা অধদাভ প্রতঢ ওঔদ ন্তুষ্ লল দা, বঢক্ষড দা;<br />

অধতদ ঢালতভ থফত নুভড ওলভদ। লম ততদ, তদশ্চয় অল্লাল দব ধণতদল তয ওলভদ, ঢা-আ<br />

প্রওৃঢ ভম তঞও ধণ। জ্ঞাদমালপভ ধভ অধতদ বতত ঢালতভ দঔয়াম-ঔুতযভ নুভড<br />

ওলভদ, ঢল দওঈ অল্লালভ ওম দণলও অধদাভ ঈদ্ধাভওাভী ালাবযওাভী ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-১২১: অতফ বালতভ তওঢা ততলয়তঙ, ঢালতভ ফলথয বাভা ঢা বণাবণপাল অতত্ত<br />

ৃ<br />

ওলভ, ঢাভাআ ঢালঢ তশ্বা ওলভ; অভ বাভা ঢা তশ্বা ওলভ ঢাভাআ লল ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-১২২: দল দী আভাইম! দঢাফভা সভড ওভ অফাভ দ নুগ্রললভ ওণা, বা অতফ<br />

দঢাফালতভ ততলয়তঙ। তশ্বাীভ ঈধভ অতফ দঢাফালতভ দশ্রষৎত্ব তাদ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-১২৩: এং দঢাফভা দ ততদলও পয় ওভ, দব ততদ দওঈ ওালভা দওাদ ঈধওালভ<br />

অল দা এং ওালভা ওাঙ দণলও ক্ষতঢধূভড গ্রলড ওভা লল দা এং দওাদ সুধাতভয<br />

ওালভা চন্য নমপ্রত লল দা, অভ ঢাভা ালাবযপ্রাি লল দা।<br />

অয়াঢ-১২৪: এং সভড ওভ, বঔদ আভালীফলও ঢাভ ধামদওঢতা ওলয়ওতঝ ওণা ততলয়<br />

ধভীক্ষা ওভলমদ, ঢাভধভ দ ঢা ধূডত ওভম; ঢঔদ অল্লাল মলমদঃ অতফ দঢাফালও<br />

ফাদচাতঢভ দদঢা াদা। দ মমঃ অফাভ ংযথভলতভ ফথয দণলও? অল্লাল লমদ:<br />

অফাভ ঙীওাভ চাতমফলতভ যাধালভ প্রলবাচয দয়।<br />

অয়াঢ-১২৫: এং সভড ওভ, বঔদ অতফ ওাা খভলও ফাদচাতঢভ চন্য তফমদ দওন্দ্র <br />

তদভাধত্তাভ সাদ ওলভতঙমাফ এং লমতঙমাফ: দঢাফভা আভালীলফভ তা়োলদাভ চায়কালও<br />

ামালঢভ চায়কারূলধ গ্রলড ওভ। অভ অতফ আব্রালীফ আফাইমলও অলতয ওভমাফ দব,<br />

‗দঢাফভা ঈপলয় অফাভ খভলও ঢয়ানওাভ, আতঢওানওাভ এং রুকু তচতাওাভীদতভ<br />

চন্য ধতত্র ভাঔ।‘<br />

20


অয়াঢ-১২৬: ম্মভড ওভ, বঔদ আভালীফ লমতঙম: দল অফাভ ধামদওঢতা! এ চায়কালও<br />

ঢুতফ তদভাধত যলভ ওভ এং এভ াতোলতভ ফলথয বাভা অল্লাল অলঔভালঢ ইফাদ<br />

ভালঔ নমফূম ততলয় ঢালতভ চীতওা তাদ ওভ। তঢতদ মলমদঃ দব দওঈ কুনভ ওলভ<br />

ঢালও তওঙুওালমভ চন্য চীদ ঈধলপাক ওভলঢ দত। লযলর ঢাল দতাবলঔভ যাতস<br />

দপাক ওভলঢ দঞলম দত। ঢা ওঢআদা তদওৃষ্ ধতভদাফ!<br />

অয়াঢ-১২৭: সভড ওভ, বঔদ আভালীফ আফাইম ওাা খলভভ তপঢ তদফতাড ওভতঙম<br />

ঢঔদ ঢাভা দতায়া ওলভতঙম: দল অফালতভ ধামদওঢতা! অফালতভ এ প্রয়া ওুম ওভ,<br />

তদশ্চয় ঢুতফ তলশ্রাঢা, তজ্ঞাঢা।<br />

অয়াঢ-১২৮: দল অফালতভ ধামদওঢতা! অফালতভ ঈপয়লও াদা দঢাফাভ প্রতঢ ধতভধূডত<br />

অত্মফধতডওাভী এং অফালতভ ংযথভ দণলও দঢাফাভ প্রতঢ অত্মফধতডওাভী এও<br />

ঈম্মঢ াদা। এং দততঔলয় তা অফালতভ ললজ্জভ তদয়ফ-ধদ্ধতঢ এং অফালতভ প্রতঢ<br />

ক্ষফাযীম ল। তদশ্চয়আ ঢুতফ ধভফ ক্ষফাযীম ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১২৯: দল অফালতভ ধামদওঢতা! ঢালতভ ফথয দণলও ঢালতভ ওালঙ এওচদ ভাূম<br />

দপ্রভড ওভ, দব দঢাফাভ অয়াঢফূল ঢালতভ ওালঙ অতত্ত ৃ ওভল, ঢালতভ তওঢা <br />

দলওফঢ তযক্ষা দতল এং ঢালতভ ধতত্র ওভল। তদশ্চয়আ ঢুতফ ধভাক্রফযামী প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-১৩০: আব্রালীদফভ থফতাতযত দণলও দও তফুঔ লল দ ঙা়ো দব তদলচলও তদলতাথ<br />

প্রতঢধন্ন ওলভলঙ? অতফ দঢা ঢালও ধতণীলঢ ৃ ফলদাদীঢ ওলভতঙ এং অলঔভালঢ দ<br />

ৎওফ˝ধভায়দলতভ ন্ততপু ি।<br />

অয়াঢ-১৩১: বঔদ ঢাভ ধামদওঢতা ঢালও মলমদঃ অত্মফধতড ওভ, ঢঔদ দ মম :<br />

অতফ অত্মফধতড ওভমাফ তশ্বধামলওভ ওালঙ।<br />

অয়াঢ-১৩২: অভ এভআ তয়ঢ ওলভলঙ আব্রালীফ ঢাভ ন্তাদলতভ এং আয়াকু: দল<br />

ধুত্রকড! তদশ্চয় অল্লাল দঢাফালতভ চন্য এ িীদলও ফলদাদীঢ ওলভলঙদ। সুঢভাং দঢাফভা<br />

ফুমফাদ দা ললয় ওঔদ ফৃঢুযভড ওভ দা।<br />

অয়াঢ-১৩৩: বঔদ আয়াকুলভ ফৃঢুয ঈধতসঢ লম, দঢাফভা তও ঢঔদ দঔালদ তঙদম? দ<br />

বঔদ ধুত্রলতভ তচলজ্ঞ ওভমঃ অফাভ ধলভ দঢাফভা ওাভ আাতঢ ওভল? ঢঔদ ঢাভা<br />

মমঃ অফভা আাতঢ ওভ অধদাভ আমাল-এভ এং অধদাভ তধঢৃ-ধুরুর আভালীফ,<br />

আফাইম আলালওভ আমাল-এভ আাতঢ ওভ। তঢতদ দঢা এওফাত্র আমাল। অফভা<br />

াআ ঢাভ ওালঙ অত্মফধতডওাভী।<br />

21


অয়াঢ-১৩৪: ঢাভা তঙম এও ঈন্মঢ বাভা ঢীঢ ললয় দকলঙ। ঢাভা বা ওলভলঙ ঢা<br />

ঢালতভ, অভ দঢাফভা বা ওভ ঢা দঢাফালতভ। ঢাভা বা ওভঢ দ যাধালভ দঢাফালতভ দওাদ<br />

প্রশ্ন ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১৩৫: ঢাভা লম: দঢাফভা আরতী তওংা তিষ্াদ ললয় বা, তঞও ধণ ধাল।<br />

অধতদ মুদঃ ভং অফভা এওতদষৎপাল আভালীলফভ থফতাতযত নুভড ওভ। অভ দ<br />

দঢা ফুযতভওলতভ ন্তপু তি তঙম দা।<br />

অয়াঢ-১৩৬: দঢাফভা ম: অফভা ইফাদ এলদতঙ অল্লালভ ঈধভ এং বা ঢীডত ললয়লঙ<br />

অফালতভ প্রতঢ, এং বা ঢীডত ললয়লঙ আভালীফ, আফাইম, আলাও, আয়াকু এং<br />

ঢাভ ংযথভলতভ প্রতঢ এং বা দতয়া ললয়লঙ ফূা ইালও এং বা দতয়া ললয়লঙ<br />

ন্যান্য দীলতভ ঢালতভ প্রতঢধামলওভ ওাঙ দণলও। অফভা ঢালতভ ফলথয দওাদ ধাণতওয<br />

ওতভ দা। অভ অফভা ঢাভআ ওালঙ অত্মফধতডওাভী।<br />

অয়াঢ-১৩৭: ঢএ ঢাভা বতত ইফাদ অলদ দঢাফালতভ ইফাদ অদাভ ফঢ, ঢাললম<br />

তদশ্চয় ঢাভা ৎধণ ধাল। তওন্তু বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল যযআ ঢাভা ভলয়লঙ<br />

লঞওাতভঢায়। ওালচআ এঔদ ঢালতভ যাধালভ অধদাভ চন্য অল্লালআ বণলণষ্। তঢতদ<br />

তলশ্রাঢা তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৩৮: অফভাগ্রলড ওভমাফ অল্ললভ ভং। অল্ললভ ভং-এভ দঘলয় ঈত্তফ ভং অভ ওভ<br />

ললঢ ধালভ? অভ অফভা ঢাভআ আাতঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৩৯: অধতদ মুদঃ দঢাফভা তও অফালতভ লঙ অল্লাল িলন্ধ তঢলওত তমি ললঢ<br />

ঘা? ণঘ তঢতদ অফালতভ ধামদওঢতা এং দঢাফালতভ ধামদওঢতা অভ অফালতভ চন্য<br />

অফালতভ ওফত এং দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ওফত। অফভা ঢাভ চন্য তদলততঢ।<br />

অয়াঢ-১৪০: দঢাফভা তও ম দব, আভালীফ, আফাইম, আলাও, আয়াকু ঢাভ<br />

ংযথভভা আরতী তওংা তিষ্াদ তঙম? অধতদ মুদঃ দঢাফভা দতয চাদ, দা অল্লাল? ঢাভ<br />

দঘলয় তথও চাতমফ দও ললঢ ধালভ দব দকাধদ ওলভ ঢাভ ওালঙ অল্লাল̖ভ ধক্ষ দণলও দব<br />

প্রফাড অলঙ ঢা। দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ অল্লাল দঔভ দদ।<br />

অয়াঢ-১৪১: ঢাভা তঙম এও ঈম্মঢ, ঢীঢ ললয় দকলঙ। ঢাভা বা ওলভলঙ ঢা ঢালতভ চন্য<br />

এং দঢাফভা বা ওভঙ ঢা দঢাফালতভ চন্য। ঢাভা বা ওভলঙ দ িলন্ধ দঢাফালতভ দওাদ<br />

প্রশ্ন ওভা লল দা।<br />

22


অয়াঢ–১৪২: তঘলভআ তদলতাথ দমালওভা মল: তওল তনতভলয় ততম ঢালতভ দ দওম<br />

দণলও, দব দওম ঢাভা এ বাঢ নুভড ওলভ অতঙম? অধতদ মুদঃ ধূত ধতশ্চফ<br />

অল্লালভআ। তঢতদ বালও আলে ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-১৪৩: অভ এপাল অতফ দঢাফালতভ ওলভতঙ এও ফথযধন্ণী চাতঢ বালঢ দঢাফভা<br />

ফাদ চাতঢভ চন্য াক্ষযতাঢা ল এং ভাূম দঢাফালতভ চন্য াক্ষযতাঢা লদ। অধতদ<br />

দব দওমাভ এ বাঢ নুভড ওভতঙলমদ ঢালও অতফ এচন্য প্রতঢতষৎঢ ওলভতঙমাফ বালঢ<br />

চাদলঢ ধাতভ-দও ভাূলমভ নুভড ওলভ, অভ দও তধঞঝাদ দতয়? অল্লাল বালতভ ৎধণ<br />

প্রতযতদ ওলভলঙদ ঢালতভ ঙা়ো ন্যলতভ ওালঙ এঝা তদতশ্চঢ ওলঞাভঢভ তরয়। অল্লাল<br />

এফদ দদ দব, দঢাফালতভ ইফাদ যণত ওলভ দতলদ। তদশ্চয় অল্লাল ফানুলরভ প্রতঢ ধভফ<br />

ফফঢাফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৪৪: াভ াভ অওালযভ ততলও অধদাভ ঢাওালদালও অতফ যয মক্ষয ওভতঙ।<br />

ওালচআ এফদ দওমাভ ততলও অতফ অধদালও তনতভলয় দত বালও অধতদ ধঙে ওলভদ।<br />

এঔদ অধতদ অম-ফতচরৃম লাভালফভ ততলও ফুঔ তনভাদ। অভ দঢাফভা দবঔালদআ ণাও দা<br />

দওদ দততলও ফুঔ ওভ। অভ বালতভ তওঢা দতয়া ললয়লঙ ঢাভা তদতশ্চঢপাল চালদ দব,<br />

এঝাআ ঢালতভ ধামদওঢতাভ দপ্রতভঢ ঢয। অল্লাল দ িলন্ধ দঔভ দদ বা ঢাভা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৪৫: বালতভ তওঢা দতয়া ললয়লঙ ঢালতভ ওালঙ অধতদ ফস প্রফাড দধয<br />

ওভলম ঢাভা অধদাভ দওমাভ নুভড ওভল দা, অভ অধতদ ঢালতভ দওমা<br />

নুভড ওভাভ দদ। অভ ঢাভা এলও লন্যভ দওমা নুভড ওলভ দা। অধতদ বতত<br />

অধদাভ ওালঙ জ্ঞাদ অাভ ধভ ঢালতভ াদাভ নুভড ওলভদ, ঢল তদশ্চয়আ অধতদ<br />

চাতমফলতভ ন্তপু তি ললয় ধ়েলদ।<br />

অয়াঢ-১৪৬: বালতভ অতফ তওঢা ততলয়তঙ ঢাভা ঢালও দরূধ দঘলদ, দবরূধ ঢাভা ঢালতভ<br />

ধুত্রলতভ দঘলদ। অভ ঢালতভ এওতম দচলদ-রৄলদ তদতশ্চঢপাল ঢয দকাধদ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৪৭: প্রওৃঢ ঢয দঢা ঢা, বা দঢাফাভ ধামদওঢতাভ ঢভন দণলও প্রাি। ওালচআ<br />

ঢুতফ তেলাদলতভ তমপু ি ললয় দা।<br />

অয়াঢ-১৪৮: অভ প্রলঢযলওভআ ভলয়লঙ এওতঝ ততও, দবততলও দ ফুঔ ওলভ। সুঢভাং<br />

দঢাফভা ৎওালচ প্রতঢলবাতকঢায় এতকলয় বা। দবঔালদআ দঢাফভা ণাও দা দওদ , অল্লাল<br />

দঢাফালতভ াআদও এওলত্র ফলঢ ওভলদ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

23


অয়াঢ-১৪৯: দবঔাদ দণলওআ ঢুতফ দভ ল দা দওদ, দঢাফাভ ফুঔ অম-ফতচরৃম<br />

লাভালফভ ততলও দনভা। তদশ্চয় এঝা লম দঢাফাভ ধামদওঢতাভ ঢভন দণলও থাতভঢ<br />

ঢয। দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ অল্লাল দঔভ দদ।<br />

অয়াঢ-১৫০: এং দবঔাদ দণলওআ ঢুতফ দভ ল দা দওদ, দঢাফাভ ফুঔ অম-ফতচরৃম<br />

লাভালফভ ততলও দনভা এং দঢাফভা দবঔালদআ ণাও দা দওদ দততলওআ ফুঔ দনভাল,<br />

বালঢ ফানুলরভ দওাদ ওায দা ণালও দঢাফালতভ তরুলদ্ধ তঢওত ওভাভ, ঢালতভ ফলথয<br />

বাভা চাতমফ ঢালতভ ওণা অমাতা। ঢএ ঢালতভ পয় ওভ দা, দওম অফালওআ পয়<br />

ওভ, বালঢ অতফ অফাভ নুগ্রল ধূডতরূলধ দঢাফালতভ তাদ ওভলঢ ধাতভ এং দঢাফভা<br />

ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১৫১: দবফদ, অতফ ধাতঞলয়তঙ দঢাফালতভআ ফথয দণলও দঢাফালতভ চন্য এওচদ<br />

ভাূম, তবতদ অফাভ অয়াঢফূল দঢমায়াঢ ওলভ দঢাফালতভ রৄদাদ, দঢাফালতভ ধতত্র<br />

ওলভদ, দওঢা দলওফঢ দঢাফালতভ তযক্ষা দতদ এং দঢাফালতভ এফদ তরয় তযক্ষা দতদ<br />

বা দঢাফভা ওঔলদা চাদলঢ দা।<br />

অয়াঢ-১৫২: সুঢভাং দঢাফভা অফালও সভড ওভ, অতফ দঢাফালতভ সভড ওভ। অফাভ<br />

ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায ওভ, ওৃঢজ্ঞ ললয় দা।<br />

অয়াঢ-১৫৩: দল ইফাদতাভকড, বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ালাবয প্রাণতদা ওভ ধথবত <br />

ামালঢভ ফাথযলফ। তদশ্চয় অল্লাল ভলয়লঙদ ধথবতযীমলতভ ালণ।<br />

অয়াঢ-১৫৪: অভ বাভা অল্লালভ ধলণ তদলঢ লয় ঢালতভ ফৃঢ ম দা, ভং ঢাভা চীতঢ;<br />

তওন্তু দঢাফভা ঢা ুছলঢ ধাভ দা।<br />

অয়াঢ-১৫৫: অভ অতফ যযআ দঢাফালতভ ধভীক্ষা ওভ তওঙুঝা পয়, ক্ষু থা এং থদ-<br />

ম্পত, চীদ নম-নলমভ ক্ষয়ক্ষতঢভ ফাথযলফ। ঢল সুংাত তা ধথবতযীমলতভ,<br />

অয়াঢ-১৫৬: বাভা ঢালতভ ঈধভ বঔদ দওাদ তধত অধতঢঢ লয় ঢঔদ লমঃ অফভা দঢা<br />

অল্লালভআ চন্য এং অফভা াআ যযআ ঢাভআ ওালঙ তনলভ বা।<br />

অয়াঢ-১৫৭: এভাআ ঢাভা বালতভ প্রতঢ ভলয়লঙ ঢালতভ ধামদওঢতাভ ঢভন দণলও লযর<br />

নুগ্রল ওরুডা অভ এভাআ লম দলতায়াঢপ্রাি।<br />

অয়াঢ-১৫৮: তদশ্চয় ানা ফাভয়া লম অল্লালভ তদতযতদফূললভ ফলথয ন্তপু তি।<br />

সুঢভাং দব দওঈ ওা‘াখলভভ লজ্জ া ঈফভা ধামদ ওলভ ঢাভ ধলক্ষ এ রৃতঝভ ফলথয<br />

24


প্রততক্ষড ওভালঢ দওাদ ধাধ দদআ। অভ দওঈ সঢঃসূ ঢতপাল দওাদ দদও ওাচ ওভলম<br />

অল্লাল ঢাভ ধুভষ্কাভ দতলদ তঢতদ তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৫৯: অতফ দব সষ্ তদতযতদ এং দলতায়াঢ ফানুলরভ চন্য দাতবম ওলভতঙ,<br />

তওঢাল ঢা তসাতভঢ ডতদা ওভাভ ধভ বাভা ঢা দকাধদ ওলভ, ঢালতভ অল্লাল<br />

তপম্পাঢ দতদ এং ন্যান্য তপম্পাঢওাভীভা ঢালতভ তপম্পাঢ দতদ।<br />

অয়াঢ-১৬০: তওন্তু বাভা ঢা ওলভ এং তদলচলতভ ংলযাথদ ওলভ অভ সুসষ্পাল বা<br />

দকাধদ ওলভতঙম ঢা যি ওলভ, এলতভআ ঢা অতফ ওুম ওতভ, অভ অতফ দঢা ধভফ<br />

ঢা ওুমওাভী, ধুভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৬১: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভ এং ওালনভ সায় ফৃঢুযভড ওলভ, ঢালতভ<br />

ঈধভ অল্লাল, দনলভযঢা ওম ফানুলরভ তপম্পাঢ।<br />

অয়াঢ-১৬২: তঘভওাম ঢাভা তপম্পালঢভ ফলথয ণাওল। ঢালতভ যাতস ওঔদ লামওা<br />

ওভা লল দা। অভ ঢালতভ দওাদ তভাফ দতয়া লল দা।<br />

অয়াঢ-১৬৩: অভ দঢাফালতভ আমাল এও আমাল; তঢতদ ঙা়ো দওাদ আমালা দদআ; তঢতদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৬৪: তদশ্চয়আ অফাদ চতফলদভ ৃ তষ্লঢ, ভাঢ ততলদভ ধতভঢতলদ, ফানুলরভ<br />

চন্য ওমযাড াথদওাভী ফুলদ্র তঘভডযীম ধদাবাদফূলল, অল্লাল অওায দণলও ধাতদ<br />

রতড ওলভ ঢা ততলয় চতফদলও ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ দব ধুদরুজ্জীতঢ ওলভদ ঢালঢ, থভলদভ<br />

চীচন্তz দণায় তসাভ ওলভদ, ায়ুভ ততও ধতভভঢলদ এং অফাদ চতফলদভ ফলথয<br />

তদয়তন্ত্রঢ দফখফামালঢ তদতযতদ ভলয়লঙ জ্ঞাদাদ দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১৬৫: ফানুলরভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ দব অল্লাল ঙা়ো ন্যলও ঢাোঁভ<br />

ফওক্ষরূলধ গ্রলড ওলভ এং অল্লাললও দবরূধ পামালঢ লয় দরূধ ঢালতভ পামাল।<br />

তওন্তু বাভা প্রওৃঢ ইফাদ এলদলঙ অল্লালভ প্রতঢ ঢালতভ পামাা তৃঢ়ঢফ। যাতস প্রঢযক্ষ<br />

ওভাভ ধভ চাতমফভা দবফদ ুছল এঔদ বতত ঢাভা দঢফদ ুছঢ! তদশ্চয় যতি রৄথু<br />

অল্লালভআ এং অল্লাল যাতস তালদ ঢযন্ত ওলঞাভ।<br />

অয়াঢ-১৬৬: বালতভ নুভড ওভা ললয়তঙম ঢাভা বঔদ ঢালতভ নুভডওাভীলতভ িলন্ধ<br />

তাতয়ত্ব গ্রলড ওভলঢ সীওাভ ওভল এং ঢাভা যাতস প্রঢযক্ষ ওভল ঢালতভ ফথযওাভ<br />

বাঢীয় ম্পওত ততঙন্ন ললয় বাল,<br />

25


অয়াঢ-১৬৭: এং বাভা নুভড ওলভতঙম ঢাভা মলঃ লায়! বতত এওাভ অফালতভ<br />

তনলভ বাাভ সুলবাক দতয়া লঢ, ঢাললম অফভা ঢালতভ সীওাভ ওলভ ম্পওত তঙন্ন<br />

ওভঢাফ দবফদ ঢাভা অফালতভ ালণ ওলভলঙ। এপালআ অল্লাল ঢালতভ ওৃঢওফত<br />

ধতভঢাধরূলধ ঢালতভ দতঔালদ; তওন্তু ঢাভা ওঔদ অগুদ দণলও দভ ললঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-১৬৮: দল ফানুর! ধতণীলঢ ৃ বা তওঙু লামাম ধতত্র স্তু অলঙ ঢা দণলও দঢাফভা<br />

অলাভ ওভ অভ যয়ঢালদভ ধতাঙ্ নুভড ওভ দা। দ দঢা দঢাফালতভ প্রওাযয যত্রু।<br />

অয়াঢ-১৬৯: দ দঢা দঢাফালতভ তদল তয দতয় ফে শ্লীম ওাচ ওভলঢ এং অল্লাল<br />

িলন্ধ এফদ তরয় মলঢ লম বা দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-১৭০: অভ বঔদ ঢালতভ মা লয় দঢাফভা ঢা নুভড ওভ বা অল্লাল দাতবম<br />

ওলভলঙদ। ঢঔদ ঢাভা লম দা, ভং অফভা অফালতভ াধ-তাতালতভ বাদঢ দধলয়তঙ ঢাভ<br />

নুভড ওভ। এফদতও, বতত ঢালতভ াধ-তাতাভা দওাদ জ্ঞাদআ ভাঔঢ দা এং<br />

দলতায়াঢপ্রাি তঙম দা।<br />

অয়াঢ-১৭১: বাভা কুনভী ওলভ ঢালতভ ঈতালভড এফদ, দবদ দওাদ যতি এফদ তওঙুলও<br />

টালও বা দওাদ তওঙুআ দযালদ দা লাও-টাও অভ তঘওাভ ঙা়ো তথভ, ফূও, ন্ধ। সুঢভাং<br />

ঢাভা তওঙুআ ুছল দা।<br />

অয়াঢ-১৭২: দল ইফাদতাভকড, বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অলাভ ওভ ধতত্র স্তু দণলও<br />

বা অতফ দঢাফালতভ তাদ ওলভতঙ এং অল্লালভ রৄওতভয়া অতায় ওভ বতত রৄথু ঢাভআ<br />

লেকী ওলভ ণাও।<br />

অয়াঢ-১৭৩: তদশ্চয় অল্লাল দঢাফালতভ ঈধভ লাভাফ ওলভলঙদ ফৃঢ চন্তু , ভি, যূওলভভ<br />

ফাং এং ঢা বাভ ঈধভ চাআভ ফয় অল্লালভ দাফ ঙা়ো লন্যভ দাফ ঈচ্চাতভঢ ললয়লঙ।<br />

তওন্তু দব যতি দলন্যাধায় ললয় ধদ়ে এং দানভফাদ ীফামংখদওাভী দা লয়, ঢাভ<br />

দওাদ ধাধ লল দা। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৭৪: তদশ্চয় বাভা দকাধদ ওলভ দ তরয় বা অল্লাল তওঢাল দাতবম ওলভলঙদ<br />

এং ততদফলয় ঢুে ফূময গ্রলড ওলভ, ঢাভা অগুদ ঙা়ো তদলচলতভ দধলঝ অভ তওঙুআ ধূডত<br />

ওভলঙ দা। দওয়াফলঢভ ততদ অল্লাল ঢালতভ ালণ ওণা মলদ দা এং ঢালতভ ধতত্র<br />

ওভলদ দা। অভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ দতদাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৭৫: এভাআ লম দ ওম দমাও বাভা দলতায়ালঢভ ততদফলয় দকাফভালী এং<br />

ক্ষফাভ ধতভলঢত অবা ঔতভত ওলভলঙ। লায়! ওঢআদা ধথবতযীম ঢাভা অগুলদভ ঈধভ!<br />

26


অয়াঢ-১৭৬: অভ এঝা এ ওাভলড দব, অল্লাল ঢযল তওঢা দাতবম ওলভলঙদ। অভ<br />

বাভা তওঢাল ফঢলপত ৃ তষ্ ওলভলঙ তদশ্চয় ঢাভা সুতূভপ্রাভী ফঢতলভালথভ ফলথয তদধতঢঢ<br />

ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১৭৭: দওাদ ধুডয দদআ ধূত এং ধতশ্চফ ততলও দঢাফালতভ ফুঔ দনভালদালঢ; তওন্তু<br />

ধুডয অলঙ দওঈ ইফাদ অদদম অল্লালভ ঈধভ, অলঔভালঢভ ঈধভ, দনলভযঢাকলডভ ঈধভ,<br />

ওম তওঢালভ ঈধভ, অভ ওম দী-ভাূমকলডভ ঈধভ, এং ণত তাদ ওভলম<br />

অল্লারলপ্রলফ অত্মীয়-সচদ, এতঢফ, তফওীদ, ফুাতনভ, ালাবযপ্রাণতী এং তা ফুতিভ<br />

চন্য; ামাঢ ওালয়ফ ওভলম, বাওাঢ ততলম, ওৃঢ প্রতঢশ্রুতঢ ধূডত ওভলম অভ পাল,<br />

দভালক-দযালও বুদ্ধ-তভ্রালঝ ধথবতথাভড ওভলম। এভাআ লম প্রওৃঢ ঢযধভায়ড, অভ<br />

এভাআ দফাত্তাওী।<br />

অয়াঢ–১৭৮: দল ইফাদতাভকড, বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ চন্য তদলঢলতভ যাধালভ<br />

তওালভ তথাদ দতয়া লম, সাথীদ যতিভ তলম সাথীদ যতি, ক্রীঢতালভ তলম<br />

ক্রীঢতা এং দাভীভ তলম দাভী। ঢল ঢাভ পাআলয়ভ ঢভন দণলও ওাঈলও তওঙু ফান<br />

ওলভ দতয়া ললম বণাবণ ততথভ নুভড ওভলঢ লল এং ঢঢাভ ালণ ঢা ঢালও প্রতাদ<br />

ওভলঢ লল। এঝা দঢাফালতভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও পাভ মাখ তলযর ভলফঢ।<br />

এভধভ দব দওঈ া়োাত়ে ওলভ, ঢাভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ–১৭৯: দল ুতদ্ধফাদকড! দঢাফালতভ চন্য তওালভ ফলথয চীদ ভলয়লঙ, বালঢ<br />

দঢাফভা াথাদ ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১৮০: বঔদ দঢাফালতভ ওালভা ফৃঢুযভ ফয় ঈধতসঢ লয় দ বতত তওঙু থদ-ম্পতত্ত<br />

দভলঔ বায়, ঢল ঢাভ চন্য আদালনভ ালণ তধঢা-ফাঢা তদওঝ-অত্মীয়লতভ চন্য<br />

তয়ঢ ওভা ততথদ্ধ ওভা লম। দফাত্তাওীলতভ চন্য এতঝ এওতঝ ওঢতয।<br />

অয়াঢ-১৮১: বতত ঢা দযাদাভ ধভ দওঈ ঢালঢ দওাদ ভওফ ধতভঢতদ ওলভ, ঢল বাভা<br />

ধতভঢতদ ওভল ঢালতভ ঈধভ এভ ধাধ ঢতাল। তদশ্চয় অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ–১৮২: লাোঁ, দওঈ বতত অতয়ঢওাভীভ ধক্ষ দণলও দওাদ ভওদফভ ধক্ষধাতঢলত্বভ<br />

তওংা দওাদ ধভাথফূমও তদ্ধালন্তভ অযংওা ওলভ এং ঢালতভ ফলথয ফীফাংা ওলভ<br />

দতয়, ঢল ঢাভ ঈধভ দওাদ ধাধ ঢতাল দা। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–১৮৩: দল ইফাদতাভকড, বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ ঈধভ দভাচা নভব ওভা<br />

লম দবরূধ নভব ওভা ললয়তঙম দঢাফালতভ ধূতঢী দমাওলতভ ঈধভ, দবদ দঢাফভা দফাত্তাওী<br />

ললঢ ধাভ__<br />

27


অয়াঢ-১৮৪: তদত তষ্ ওলয়ও ততলদভ চন্য। ঢল দঢাফালতভ ফলথয দওঈ সুস ললম তওংা<br />

নলভ ণাওলম দ ন্য ফলয় দভাচাভ ংঔযা ধূভড ওলভ দদল। অভ দভাচা বালতভ চন্য<br />

তঢযয় ওষ্তায়ও, ঢাভা এভ ধতভলঢত তনতয়া দতল এওচদ তফওীদলও ঔাতযতাদ ওলভ।<br />

দওঈ সঢঃসূ ঢতপাল ৎওাচ ওভলম ঢা ঢাভ চন্য ওমযাডওভ লয়। বতত দঢাফভা দভাচা<br />

ভাঔ; ঢল ঢা লল দঢাফালতভ চন্য তথওঢভ ওমযাডওভ, বতত দঢাফভা ঢা ুছলঢ।<br />

অয়াঢ-১৮৫: ভফচাদ ফা, এ ফালআ দওাভঅদ দাতবম ওভা ললয়লঙ, বা ফানুলরভ চন্য<br />

দলতায়াঢ, ৎধলণভ সষ্ তদতযতদ এং ঢযালঢযভ ধাণতওযওাভী। সুঢভাং দঢাফালতভ<br />

ফলথয দব এ ফা ধাল দ দবদ এ ফাল দভাচা ভালঔ। ঢল দওঈ সুস ললম তওংা<br />

নলভ ণাওলম দ ন্য ফলয় দভাচাভ ংঔযা ধূভড ওলভ দতল। অল্লাল ঘাদ দঢাফালতভ<br />

চন্য লচ ওভলঢ, তঢতদ এফদ তওঙু ঘাদ দা বা দঢাফালতভ চন্য ওষ্ওভ। বালঢ দঢাফভা<br />

ংঔযা ধূভড ওভ এং দঢাফালতভ ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভাভ তরুদ অল্লালভ ফতলফা ডতদা<br />

ওভ এং বালঢ দঢাফভা ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১৮৬: অভ অফাভ াোভা বঔদ অফাভ যাধালভ দঢাফালও তচলজ্ঞ ওলভ, অতফ<br />

দঢা অতঙ তদওলঝআ। অতফ া়ো দতআ প্রাণতদাওাভীভ টালও বঔদ দ অফাভ ওালঙ প্রাণতদা<br />

ওলভ। সুঢভাং ঢাভা অফাভ রকুফ ফান্য ওরুও এং অফাভ প্রতঢ তশ্বা সাধদ ওরুও,<br />

বালঢ ঢাভা তঞও ধলণ ঘমলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ–১৮৭: দঢাফালতভ চন্য ধথ ওভা ললয়লঙ দভাচাভ ভালঢ দঢাফালতভ সীলতভ ালণ<br />

লা ওভা। ঢাভা দঢাফালতভ দধাযাও এং দঢাফভা ঢালতভ দধাযাও। অল্লাল চাদলঢদ<br />

দব, দঢাফভা তদলচলতভ ালণ প্রঢাভডা ওভতঙলম। সুঢভাং তঢতদ দঢাফালতভ ক্ষফা ওভলমদ<br />

এং দঢাফালতভ যালতঢ ততলমদ। ঢএ, এঔদ দণলও দঢাফভা ঢালতভ ালণ লা<br />

ওভলঢ ধাভ এং অল্লাল দঢাফালতভ চন্য বা তওঙু ততথদ্ধ ওলভলঙদ ঢা ওাফদা ওভ। অভ<br />

দঢাফভা ধাদালাভ ওভ বঢক্ষড দা ওালমা দভঔা দণলও দপালভভ াতা দভঔা ধতভষ্কাভ দতঔা<br />

বায়। ঢাভধভ দভাচা ধূডত ওভ ভাঢ ধবতন্ত। অভ দঢাফভা বঔদ ফতচলত আতঢওান ওভল<br />

ঢঔদ সীলতভ ালণ লা ওভল দা। এগুলমা অল্লালভ দোঁলথ দতয়া ীফালভঔা। সুঢভাং<br />

এভ ওালঙ দব দা। এফতদপাল অল্লাল ঢাভ তদতযতদামী ফানুলরভ চন্য সুসষ্পাল<br />

ডতদা ওলভদ, বালঢ ঢাভা ঢওতঢা মিদ ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ–১৮৮: দঢাফভা ন্যায়পাল এলও ধলভভ ণত-ম্পত গ্রা ওভ দা এং<br />

চদকলডভ ম্পলতভ তওয়তংয দচলদ-রৄলদ ধাধ ধলণ গ্রা ওভাভ চন্য তঘাভওলতভ ওালঙ<br />

দধয ওভ দা।<br />

28


অয়াঢ-১৮৯: ঢাভা দঢাফাভ ওালঙ দঢুদ ঘাোঁলতভ তরলয় চাদলঢ ঘায়। লম তা; এতঝ<br />

ফানুলরভ চন্য এং ললজ্জভ চন্য ফয় তদথতাভড ওভাভ ফাথযফ। অভ দধঙলদভ ততও ততলয়<br />

খলভ প্রলয ওভালঢ দওাদ ধুডয দদআ, যয ধুডয অলঙ দওঈ ঢাওয়া মিদ ওভলম।<br />

সুঢভাং দঢাফভা তভচা ততলয় খলভ প্রলয ওভ এং অল্লাললও পয় ওভ, বালঢ দঢাফভা<br />

ওৃঢওাবত ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১৯০: অভ দঢাফভা বুদ্ধ ওভ অল্লালভ ধলণ ঢালতভ তরুলদ্ধ বাভা দঢাফালতভ<br />

তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওলভ; যয া়োাত়ে ওভ দা। তদশ্চয় অল্লাল ীফামংখদওাভীলতভ<br />

পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৯১: অভ দবঔালদ ঢালতভ ধাল লঢযা ওভল এং দবঔাদ দণলও ঢাভা দঢাফালতভ<br />

দভ ওলভলঙ, দঢাফভা ঢালতভ দঔাদ দণলও দভ ওভল। তনত্না-নাাত লম লঢযাভ দঘলয়<br />

গুরুঢভ। অভ দঢাফভা ঢালতভ ালণ ফাতচরৃম লাভালফভ ওালঙ বুদ্ধ ওভল দা বঢক্ষড দা<br />

ঢাভা দঢাফালতভ ালণ দঔালদ বুদ্ধ ওলভ। ঢল ঢাভা বতত দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওলভ<br />

ঢাললম দঢাফভা ঢালতভ লঢযা ওভল। এ লম ওালনভলতভ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-১৯২: অভ ঢাভা বতত তভঢ ণালও, ঢল অল্লাল দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৯৩: অভ দঢাফভা ঢালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভল বঢক্ষড দা দনঢদাভ াদ লয়<br />

এং িীদ রৄথু অল্লালভ চন্য লয়। ঢাভধভ বতত ঢাভা তদ ৃঢ ললয় বায় ঢল<br />

ীফামংখদওাভীলতভ ঙা়ো ওাঈলও চভততস ওভা ঘমদ দা।<br />

অয়াঢ-১৯৪: ধতত্র ফাআ লম ধতত্র ফালভ তমা অভ বাঢীয় ধতত্র তরয় বাভ<br />

ফাদদা ওভা তদতরদ্ধ ঢাভ চন্য তওা। ওালচআ দব দওঈ দঢাফালতভ ঈধভ চভততস<br />

ওভল দঢাফভা ঢালতভ ঈধভ চভততস ওভল, দবফদ চভততস ঢাভা দঢাফালতভ ঈধভ<br />

ওলভলঙ। এং দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ দচলদ দভঔ: অল্লাল দঢা দফাত্তাওীলতভ ালণ<br />

ভলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ–১৯৫: অভ যয় ওভ অল্লালভ ধলণ এং তদলচভ লালঢ তদলচলতভ দঢাফভা ধ্বংলভ<br />

ফলথয তদলক্ষধ ওভ দা। অভ দঢাফভা ৎওাচ ওভ। তদশ্চয় অল্লাল ৎওফতযীমলতভ<br />

পামালদ।<br />

অয়াঢ-১৯৬: অভ দঢাফভা ধূডত ওভ লজ্জ ঈফভা অল্লালভ ঈলদ্দলযয। তওন্তু বতত দঢাফভা<br />

াথাপ্রাি ল, ঢাললম দওাভাতদভ চন্য বা তওঙু লচমপয ঢা-আ দওাভাতদ ওভ।<br />

দওাভাতদভ ধরৄ বণাসালদ দা দধৌঙা ধবতন্ত দঢাফভা ফাণা ফুণদ ওভল দা। দঢাফালতভ ফলথয<br />

29


বতত দওঈ সুস ললয় ধল়ে তওংা ফাণায় দওাদ ওষ্ ণালও ঢল দভাচা তওংা াতওা<br />

ণা দওাভাতদ ততলয় ঢাভ তনত̖য়া দতল। বঔদ দঢাফভা তদভাধত লল, ঢঔদ দঢাফালতভ<br />

ফলথয দব দওঈ লজ্জ ঈফভা এওলত্র ধামদ ওভলঢ ঘায়, দ বা তওঙু লচমপয ঢা ততলয়<br />

দওাভাতদ ওভল। ঢল বতত দওঈ ঢা দা ধায় ঢাললম দ ললজ্জভ ফয় তঢদততদ এং খলভ<br />

তনলভ বাাভ ধভ াঢততদ, দফাঝ তযততদ দভাচা ভাঔল। এ তদল তয ঢাদতভ চন্য বালতভ<br />

ধতভচদকত ফাতচলত লাভালফভ অলযধালয া ওলভ দা। দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ<br />

এং দচলদ দভঔ দব, অল্লাল̖ভ অবা ঢযন্ত ওলঞাভ।<br />

অয়াঢ-১৯৭: ললজ্জভ অলঙ ওলয়ওতঝ সুতততঢ ফা। এ ফাল দব দওঈ লজ্জ ওভা তসভ<br />

ওভল, ঢাভ চন্য ললজ্জভ ফলয় সী লা, ন্যায় অঘভড ছক়ো-তাত ওভা ধথ<br />

দয়। অভ দঢাফভা বা তওঙু ঈত্তফ ওাচ ওভ অল্লাল ঢা চালদদ। এং দঢাফভা ধালণয় ালণ<br />

তদ। ঢল লতাত্তফ ধালণয় লম ঢাও̖য়া। দল জ্ঞাদাদভা দঢাফভা অফালওআ পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-১৯৮: দঢাফালতভ ধামদওঢতাভ নুগ্রল লিরড ওভায় দঢাফালতভ দওাদ ধাধ দদআ।<br />

ঢাভধভ বঔদ দঢাফভা অভানাঢ দণলও তনলভ অল ঢঔদ ফাযঅরুম লাভালফভ ওালঙ<br />

দধৌলঙ অল্লাললও সভড ওভল এং ঢাোঁলও তঞও দপাল সভড ওভল দবপাল সভড<br />

ওভাভ চন্য তঢতদ দঢাফালতভ তদল তয ততলয়লঙদ। বতত আতঢধূলত দঢাফভা তভ্রান্তলতভ<br />

ন্তপু তি তঙলম।<br />

অয়াঢ-১৯৯: ঢাভধভ দঢাফভা দ্রুঢকতঢলঢ দঔাদ দণলও তনলভ এ দবঔাদ দণলও াআ<br />

তনলভ এং অল্লালভআ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২০০: অভ বঔদ দঢাফভা ললজ্জভ বাঢীয় নুষৎাদ ফাি ওভল ঢঔদ অল্লাললও<br />

এফদপাল সভড ওভল দবফদ দঢাফালতভ াধ-তাতালতভ সভড ওভলঢ, ভং ঢাভ দঘলয়<br />

তথও সভড ওভল। অভ ফানুলরভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ দব লমঃ দল অফালতভ প্রপু !<br />

এ রৃতদয়ালঢআ অফালতভ তা। স্তুঢ অলঔভালঢ ঢাভ চন্য দওাদ ংয দদআ।<br />

অয়াঢ-২০১: এং ঢালতভ ফলথয এফদ দমাও ভলয়লঙ দব লমঃ দল অফালতভ প্রপু ! এ<br />

রৃতদয়ালঢ অফালতভ ওমযাড তাদ ওভ এং অলঔভালঢ ওমযাড তা এং দতাবলঔভ<br />

অবা দণলও অফালতভ ভক্ষা ওভ।<br />

অয়াঢ-২০২: এলতভআ চন্য ংয ভলয়লঙ এভা বা চতদ ওলভলঙ ঢালঢ অভ অল্লাল তঢ<br />

দ্রুঢ তলা গ্রলডওাভী।<br />

30


অয়াঢ-২০৩: অভ সভড ওভল অল্লাললও তদত তষ্ ংঔযও ততলদ। ঢল বতত দওঈ<br />

ঢা়োর়ো ওলভ রৃ‘ততলদভ ফলথয ঘলম অল ঢল ঢাভ দওাদ ধাধ দদআ, অভ বতত দওঈ<br />

তমি ওলভ ঢাললম ঢাভ দওাদ ধাধ দদআ। এ লম ঢাভ চন্য দব ঢাওয়া মিদ ওলভ।<br />

দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং দচলদ দভঔ দব, ঢাভ ওালঙ দঢাফালতভ এওত্র ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২০৪: অভ ফানুলরভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ বাভ ধাতণত চীদ িলন্ধভ<br />

ওণাাঢতা দঢাফালও ঘফৎওৃঢ ওভল এং দ অল্লাললও াক্ষী ভালঔ ঢাভ ফলদ বা অলঙ<br />

দ যাধালভ। প্রওৃঢধলক্ষ দ দখাভ ছক়োলঝ দমাও।<br />

অয়াঢ-২০৫: অভ বঔদ দ তনলভ বায় ঢঔদ দ দঘষ্া ওলভ বালঢ ধতণীলঢ ৃ যাতন্ত ৃ তষ্<br />

ওভলঢ ধালভ এং যযলক্ষত্র চী-চন্তুভ ংয তদায ওভলঢ ধালভ। অল্লাল যাতন্ত<br />

ধঙে ওলভদ দ।<br />

অয়াঢ-২০৬: অভ বঔদ ঢালও মা লয়ঃ অল্লাললও পয় ওভ, ঢঔদ ঢাভ অত্মাতপফাদ<br />

ঢালও ধালধ ঈিুদ্ধ ওলভ। সুঢভাং দতাচঔআ ঢাভ চন্য বণালবাকয সাদ। তদশ্চয়আ ঢা লম<br />

তদওৃষ্ অা।<br />

অয়াঢ-২০৭: ফানুলরভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ দব অল্লালভ ন্তুতষ্ মালপভ ঈলদ্দলযয<br />

তদলচলও ততওলয় দতয়। অভ অল্লাল ঢাভ াোলতভ প্রতঢ ঢযন্ত দফললভাদ।<br />

অয়াঢ-২০৮: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ধতভধূডতপাল আমালফ প্রলয ওভ এং<br />

যয়ঢালদভ ধতাংও নুভড ওভ দা। দ দঢা দঢাফালতভ প্রওাযয যত্রু।<br />

অয়াঢ-২০৯: দঢাফালতভ ওালঙ সুসষ্ তদতযতদ অাভ ধভ বতত দঢাফালতভ ধতসৎমদ<br />

খলঝ, ঢল দচলদ দভঔ দব অল্লাল ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২১০: ঢাভা তও রৄথু এভ প্রঢীক্ষায় ভলয়লঙ দব, অল্লাল দনলভযঢাভা দফলখভ<br />

অ়োলম ঢালতভ ওালঙ অলদ, ঢাভধভ তওঙুভ ফীফাংা ললয় বাল? ফস তরয়আ<br />

অল্লালভ ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অাক্সাঢ-২১১: দী আভাইমলও তচলজ্ঞ ওভ, অতফ ঢালতভ ওঢ সষ্ তদতযতদামী তাদ<br />

ওলভতঙ। অভ অল্লালভ নুগ্রল দধৌলঙ বায়াভ ধভ দওঈ ঢাভ ধতভঢতদ ওভলম অল্লালভ<br />

যাতস তঢ ওতঞদ।<br />

অয়াঢ-২১২: ধাতণত চীদলও ওালনভলতভ চন্য সুলযাতপঢ ওলভ দতয়া ললয়লঙ। ঢাভা<br />

ফু'তফদলতভ ঈধলা ওলভ। ধক্ষান্তলভ বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভ ঢাভা দ ওালনভলতভ<br />

31


দঘলয় দওয়াফলঢভ ততদ ঈচ্চ ফবতাতায় ণাওল। অভ বালও আলে অল্লাল ীফালীদ চীতওা<br />

তাদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-২১৩: ওম ফানুর এওআ ঈম্মঢ তঙম। ঢাভধভ অল্লাল দীলতভ ধাঞালমদ<br />

সুংাততাঢা ঢওতওাভীরূলধ। অভ ঢালতভ ালণ ঢযল তওঢা দাতবম ওভলমদ<br />

বালঢ ফানুলরভ ফালছ দব তরলয় ফঢলপত ৃ তষ্ ললয়তঙম ঢাভ ফীফাংা ওভলঢ ধালভদ।<br />

স্তুঢ তওঢালভ যাধালভ ন্য দওঈ ফঢলপত ওলভতদ, ভং সষ্ তদতযতদ অাভ ধভ<br />

ধাভসতভও তলিরযঢ ঢাভাআ ওলভলঙ বালতভ তওঢা দতয়া ললয়তঙম। ফু'তফদভা দব ঢয<br />

িলন্ধ ফঢলপত ওভঢ, অল্লাল তদচ নুগ্রলল ঢালতভ দ যাধালভ দলতায়াঢ প্রতাদ ওলভদ।<br />

অল্লাল বালও আলে ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-২১৪: দঢাফভা তও ফলদ ওভ দব, দঢাফভা দললযলঢ ঘলম বাল, বতত এঔদ<br />

দঢাফভা ঢালতভ সা তঢক্রফ ওভতদ বাভা দঢাফালতভ ধূলত কঢ ললয়লঙ? ঢালতভ ঈধভ<br />

ধতঢঢ ললয়তঙম ণত-ংওঝ রৃঃঔ-দেয। ঢাভা এফদপাল পীঢ-তযলতভঢ ললয়তঙম। দব,<br />

ভাূম এং ঢাভ ালণ বাভা ইফাদ এলদতঙম ঢালতভ মলঢ ললয়তঙমঃ ওঔদ অল।<br />

অল্লালভ ালাবয? লাোঁ, অল্লালভ ালাবয এওান্তআ ওালঙ।<br />

অয়াঢ-২১৫: ঢাভা দঢাফাভ ওালঙ তচলজ্ঞ ওলভঃ তও ঢাভা যয় ওভল? লম তাঃ বা<br />

তওঙুআ দঢাফভা যয় ওভল ঢা লল তধঢা-ফাঢা, অত্মীয়-সচদ, এতঢফ, পাগ্রস <br />

ফুাতনভলতভ চন্য। অভ দঢাফভা বা তওঙু ঈত্তফ ওাচ ওভ দা দওদ, অল্লাল ঢা ফযও<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-২১৬: দঢাফালতভ ঈধভ বুদ্ধ থাতভঢ ওভা লম, বতত ঢা দঢাফালতভ ওালঙ<br />

তপ্রয়। অভ লয়ঢ দওাদ এওঝা তরয় দঢাফালতভ ওালঙ তপ্রয় ফলদ লয়, ণঘ অলম ঢা<br />

দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ এং লয়ঢা দওাদ তরয় দঢাফালতভ ওালঙ তপ্রয় ফলদ লয়,<br />

অলম ঢা দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ। অল্লাল চালদদ, দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-২১৭: ঢাভা অধদালও ধতত্র ফাল বুদ্ধ ওভা ম্পলওত তচলজ্ঞ ওলভ, অধতদ লম<br />

ততদঃ ঢালঢ বুদ্ধ ওভা পীরড ধাধ। অভ অল্লালভ ধলণ াথা দতয়া, কুনভী ওভা, ফাতচরৃম<br />

লাভালফ প্রললয াথা দতয়া এং দঔাদওাভ াতোলতভ দঔাদ দণলও দভ ওলভ দতয়া<br />

অল্লালভ ওালঙ ঢাভ দঘলয় ়ে ধাধ অভ তওঙু ললঢ ধালভ দা। অভ তনঢদা লঢযাভ দঘলয়<br />

ফলাধাধ। ঢাভা তা দঢাফালতভ ালণ বুদ্ধ ওভলঢ ণাওল বালঢ দঢাফালতভ িীদ দণলও<br />

তনতভলয় ততলঢ ধালভ, বতত ঢাভা ঢালঢ ক্ষফ লয়। দঢাফালতভ ফলথয দব দওঈ সীয় িীদ<br />

দণলও তনলভ বাল এং ওালনভ সায় ফৃঢুযফুলঔ ধতঢঢ লল, রৃতদয়া অলঔভালঢ<br />

32


ঢালতভ বাঢীয় ওফত তদষ্ ললয় বাল। এভাআ দতাবলঔভ াতো, দঔালদ ঢাভা তঘভওাম<br />

ণাওল।<br />

অয়াঢ-২১৮: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ এং বাভা তলচভঢ ওলভলঙ এং বাভা অল্লালভ<br />

ধলণ তচলাত ওলভলঙ ঢাভাআ অল্লালভ ভলফঢ প্রঢযাযা ওলভ। অভ অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২১৯: ঢাভা অধদালও ফত চুয়া ম্পলওত তচলজ্ঞ ওলভ। অধতদ মুদঃ এ<br />

রৃলয়ভ ফলথয ভলয়লঙ ফলাধাধ, ঢল ফানুলরভ চন্য ঈধওাভ অলঙ, তওন্তু এগুলমাভ ধাধ<br />

ঈধওালভভ দঘলয় লদও ়ে। ঢাভা অধদালও তচলজ্ঞ ওলভ, তও ঢাভা যয় ওভল?<br />

অধতদ মুদঃ প্রলয়াচদ ধূভলডভ ধভ বা ালঘ ঢা। এপাল অল্লাল ঢাভ তদল তযফূল<br />

সুসষ্রূলধ দঢাফালতভ চন্য ডতদা ওলভদ, বালঢ দঢাফভা তঘন্তা ওভলঢ ধাভ__<br />

অয়াঢ-২২০: রৃতদয়া অলঔভাঢ িলন্ধ। ঢাভা অধদালও এতঢফলতভ ম্পলওত তচলজ্ঞ<br />

ওলভ। অধতদ মুদ: ঢালতভ সুযসা ওভা ঈত্তফ। ঢল বতত দঢাফভা ঢালতভ ালণ<br />

তফলমতফলয এওলত্র ণাও ঢাললম ফলদ ওভল ঢাভা দঢা দঢাফালতভ পাআ। অভ অল্লাল<br />

চালদদ দও নাাত ৃ তষ্ওাভী এং দও ফঙমওাফী। অভ অল্লাল আলে ওভলম দঢাফালতভ<br />

ওলষ্ দনমলঢ ধাভলঢদ। তদশ্চয় অল্লাল প্রম ধভাক্রফযামী, ফলাপ্রাজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২২১: দঢাফভা ফুযতভও দাভীলতভ তলয় ওভ দা বঢক্ষড দা ঢাভা ইফাদ অলদ।<br />

ফু'তফদ ক্রীঢতাী ফুযতভও দাভীভ দঘলয় ঈত্তফ বতত ফুযতভও দাভী দঢাফালতভ পাম মালক।<br />

দঢাফভা তলয় তত দা দঢাফালতভ দাভীলতভ ফুযতভও ধুরুরলতভ ালণ বঢক্ষড দা ঢাভা<br />

ইফাদ অলদ। এওচদ ফু'তফদ ক্রীঢতা এওচদ ফুযতভলওভ দঘলয় যযআ ঈত্তফ বতত দ<br />

দঢাফালতভ দফাতলঢ ওলভ। ঢাভা দতাবলঔভ ততলও টালও এং অল্লাল তদচ নুগ্রলল চান্নাঢ<br />

ক্ষফাভ ততলও অলাদ ওলভদ। অভ তঢতদ ফানুলরভ চন্য সীয় তথাদ সুসষ্পাল ডতদা<br />

ওলভদ বালঢ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-২২২: ঢাভা অধদাভ ওালঙ তচলজ্ঞ ওলভ ভিসৗা িলন্ধ। অধতদ মুদঃ ঢা<br />

রৄতঘ। ওালচআ ভিসৗা সায় দঢাফভা সীকফদ দণলও তভঢ ণাওল এং ধতত্র দা<br />

লয়া ধবতন্ত ঢালতভ তদওঝঢতী লল দা। সুঢভাং বঔদ ঢাভা ঈত্তফরূলধ ধতভরৄদ্ধ লল ঢঔদ<br />

দঢাফভা ঢালতভ ওালঙ তঞও দপাল কফদ ওভল দবপাল অল্লাল দঢাফালতভ অলতয<br />

ততলয়লঙদ। অল্লাল ঢাওাভীলতভ পামালদ এং বাভা ধতত্র ণালও ঢালতভ<br />

পামালদ।<br />

অয়াঢ-২২৩: দঢাফালতভ সীভা লম দঢাফালতভ যযলক্ষত্র। দবপাল আলে দঢাফভা<br />

দঢাফালতভ যযলক্ষলত্র কফদ ওভলঢ ধাভ। ঢল দঢাফভা তদলচলতভ চন্য তওঙু তগ্রফ যসা<br />

33


ওভল এং অল্লাললও পয় ওভল। অভ দচলদ দভঔ দব, অল্লালভ ালণ দঢাফালতভ াক্ষাঢ<br />

ললআ এং ফুতফদলতভ সুংাত তা।<br />

অয়াঢ-২২৪: দঢাফভা তদলচলতভ যধলণভ চন্য অল্লালভ দাফদও মক্ষযস্তু াতদ দা<br />

ৎওাচ দণলও, অত্মংবফ দণলও এং ফানুলরভ ফালছ ফীফাংা ওলভ দতয়া দণলও দোঁলঘ<br />

ণাওাভ ঈলদ্দলযয। অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২২৫: দঢাফালতভ ণতলীদ যধলণভ চন্য অল্লাল দঢাফালতভ থভলদ দা; তঢতদ<br />

দঢাফালতভ ধাও়ো ওভলদ দঢাফালতভ ন্তলভভ ংওলল্পভ চন্য। অল্লাল ধভফ<br />

ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

ডয়াঢ-২২৬: বাভা সীকফদ দা ওভাভ যধণ ওলভ ঢাভা ঘাভ ফা লধক্ষা ওভল।<br />

ঢাভধভ বতত ঢাভা অলধাল তফঝফাঝ ওলভ দদয় ঢল দঢা অল্লাল̖ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২২৭: অভ বতত ঢাভা ঢামাও দতয়াভ তদ্ধান্ত দদয়, ঢল দঢা অল্লাল তলশ্রাঢা,<br />

তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ–২২৮: অভ ঢামাওপ্রািা দাভী তঢদ লালয়ব ধবতন্ত তদলচলও প্রঢীক্ষায় ভাঔল<br />

ঢালতভ ধলক্ষ ধথ দয় দকাধদ ভাঔা বা অল্লাহ্ ঢালতভ চভায়ুলঢ ৃ তষ্ ওলভলঙদ, বতত ঢাভা<br />

অল্লাল এং ধভওালম তশ্বাী লয়। অভ বতত ঢাভা অলধা-ফীফাংা ওভলঢ ঘায় ঢল ঐ<br />

ফলয় ঢালতভ তনতভলয় তদলঢ ঢালতভ সাফীভা তথও লওতাভ। দাভীলতভ দঢফতদ ন্যায়ংকঢ<br />

তথওাভ অলঙ দবফদ ধুরুরলতভ অলঙ ঢালতভ ঈধভ। অভ দাভীলতভ ঈধভ ভলয়লঙ<br />

ধুরুরলতভ ফবতাতা। অল্লাল ধভাক্রফযামী, ফলাতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২২৯: এ ঢামাও রৃ‘াভ ধবতন্ত, ঢাভধভ লয় ততথফঢ সীলও ভাঔল, দা লয়<br />

তয়পাল ফুি ওলভ দতল। দঢাফভা দঢাফালতভ সীলতভ বা তওঙু ততলয়ঙ ঢা দণলও দওাদ<br />

তওঙু গ্রলড ওভা দঢাফালতভ চন্য ধথ দয়; তওন্তু সাফী এং সী ঈপয় বতত অযংওা ওলভ<br />

দব, ঢাভা অল্লালভ ীফালভঔা ভক্ষা ওলভ ঘমলঢ ধাভল দা, ঢাভধভ দঢাফভা বতত পয় ওভ<br />

দব, ঢাভা ঈপয় অল্লালভ ীফাদভঔা ভক্ষা ওলভ ঘমলঢ ধাভল দা, ঢাললম দলক্ষলত্র সী বতত<br />

ততদফয় ততলয় তদস্ৃতঢ দধলঢ ঘায়, ঢালঢ ঢালতভ ওালভা দওাদ ধাধ দদআ। এ লম অল্লালভ<br />

তদথাতভঢ ীফালভঔা। সুঢভাং ঢা মংখদ ওভ দা। বাভা অল্লালভ ীফালভঔা মঙদ ওভল<br />

ঢাভাআ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-২৩০: ঢাভধভ বতত সাফী সীলও (ঢৃঢীয়াভ) ঢামাও দতয়, ঢল দ ঢাভ চন্য ধথ<br />

লল দা বঢক্ষড ধবতন্ত দা ঢালও ঙা়ো ন্য সাফীভ ালণ ঢাোঁভ তলয় লয়। ঢাভধভ তিঢীয়<br />

34


সাফী বতত ঢালও ঢামাও দতয় এং ঢাভা ঈপলয় বতত ফলদ ওলভ দব, ঢাভা অল্লালভ<br />

ীফালভঔা ভক্ষা ওলভ ঘমলঢ ধাভল, ঢাললম ঢালতভ ধুদভায় তলয় ওভালঢ ওালভা দওাদ<br />

ধাধ দদআ। এআ লম অল্লালভ তদথতাতভঢ ীফালভঔা। জ্ঞাদীলতভ চন্য তঢতদ এ সষ্পাল<br />

ডতদা ওলভদ।<br />

অয়াঢ-২৩১: অভ বঔদ দঢাফভা দঢাফালতভ সীলতভ ঢামাও ততলয় তা এং ঢাভা ঢালতভ<br />

আদ্দঢ ধুতঢতভ ওাঙাওাতঙ লয়, ঢঔদ দঢাফভা ঢালতভ লয় ততথফঢ দভলঔ দতল ণা<br />

বণাততথ ফুি ওলভ দতল; তওন্তু িামাঢদ া়োাত়ে ওভাভ ঈলদ্দলযয ঢালতভ অঝলও<br />

দভঔ দা। অভ দব এরূধ ওলভ দ দঢা তদলচভ প্রতঢ চুমুফ ওলভ। অল্লালভ তদল তযামীলও<br />

দঢাফভা লাত-ঢাফাযাভ স্তু ওভ দা। অভ সভড ওভ অল্লালভ নুগ্রললভ ওণা বা<br />

দঢাফালতভ ঈধভ ভলয়লঙ এং সভড ওভ তওঢা দলওফলঢভ ওণা বা দঢাফালতভ প্রতঢ<br />

তঢতদ দাতবম ওলভলঙদ এং বা ততলয় তঢতদ দঢাফালতভ তযক্ষা দতদ। দঢাফভা পয় ওভ<br />

অল্লাললও এং দচলদ দভঔ দব, তদশ্চয়আ অল্লাল তরলয় তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৩২: অভ বঔদ দঢাফভা দঢাফালতভ সীলতভ ঢামাও ততলয় তা এং ঢাভা ঢালতভ<br />

আদ্দঢওাম ধূডত ওভলঢ ণালও, ঢঔদ বতত ঢাভা ধভসভ ম্মঢ ললয় তদলচলতভ সাফীলতভ<br />

ততথফঢ তলয় ওভলঢ ঘায় ঢাললম দঢাফভা ঢালতভ াথা দতল দা। এ ঈধলতয ঢালওআ<br />

দতয়া ললে, দব ইফাদ ভালঔ অল্লালভ প্রতঢ এং ধভওালমভ প্রতঢ। এলঢ ভলয়লঙ দঢাফালতভ<br />

চন্য এওান্ত ধতভরৄদ্ধঢা এং ধভফ ধতত্রঢ। অল্লাল চালদদ, দঢাফভা চাদ দ।<br />

অয়াঢ-২৩৩: ফালয়ভা ঢালতভ ন্তাদলতভ ধূডত রৃ‘ঙভ রৃথ ধাদ ওভাল, বতত রৃথ ধাদ<br />

ওভালদাভ ধূডত দফয়াত ফাি ওভলঢ ঘায়। অভ তধঢাভ ওঢতয লম ঢালতভ বণাততথ<br />

পভডলধারড ওভা। ওাঈলও ঢাভ াফলণতযভ তথও তাতয়ত্বপাভ দতয়া লয় দা। দওাদ ফালও<br />

ঢাভ ন্তালদভ চন্য ক্ষতঢগ্রস ওভা বাল দা এং দওাদ তধঢালও ঢাভ ন্তালদভ চন্য<br />

ক্ষতঢগ্রস ওভা বাল দা। অভ ঈত্তভাতথওাভীলতভ ঈধভ নুরূধ ওঢতয অভ ফাঢা-তধঢা<br />

ধভসলভভ ম্মতঢ ধভাফযতক্রলফ বতত রৃথ ধাদ ন্ধ ভাঔলঢ ঘায়, ঢল ঢালঢ ঢালতভ<br />

ওালভা দওাদ ধাধ দদআ। ততথফঢ াযসওৃঢ ততদফয় প্রতাদ ওলভ দওাদ থাত্রী ততলয় বতত<br />

দঢাফভা তদলচলতভ ন্তাদলতভ রৃথ ধাদ ওভালঢ ঘা ঢালঢ দওাদ ধাধ দদআ। অল্লাললও<br />

পয় ওভ এং দচলদ দভঔ দব, দঢাফভা বা ওভ অল্লাল ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-২৩৪: দঢাফালতভ ফলথয বাভা সী দভলঔ ফৃঢুযভড ওলভ, ঢালতভ সীভা ঘাভ ফা<br />

তযততদ প্রঢীক্ষা ওভল। ঢাভধভ বঔদ ঢাভা ঢালতভ আদ্দঢওাম ধূডত ওলভ দদল, ঢঔদ<br />

ততথফঢ ঢাভা তদলচলতভ যাধালভ বা ওভল ঢালঢ দঢাফালতভ দওাদ ধাধ দদআ। দঢাফভা<br />

বা ওভ দ িলন্ধ অল্লাল তলযর তলঢ।<br />

35


অয়াঢ-২৩৫: অভ বতত দঢাফভা দ দাভীভ ওালঙ আংতকলঢ তলয়ভ ধয়কাফ ধাঞা তওংা<br />

তদলচলতভ ন্তলভ দকাধদ ভাঔ, ঢল ঢালঢ দঢাফালতভ দওাদ ধাধ দদআ। অল্লাল চালদদ<br />

দব, যযআ দ দাভীলতভ ওণা দঢাফভা মল। তওন্তু ততথফঢ ওণাাঢতা ঙা়ো ঢালতভ<br />

ালণ তলয় ওভাভ দকাধদ প্রতঢশ্রুতঢ ততলয় দভঔ দা এং তদথতাতভঢ আদ্দঢওাম ধূডত দা লয়া<br />

ধবতন্ত তলয়ভ ওাচ ম্পন্ন ওভাভ তৃঢ় ংওল্প ওভ দা। অভ দচলদ দভঔ দব, দঢাফালতভ ফলদ<br />

বা অলঙ অল্লাল ঢা চালদদ, সুঢভাং দঢাফভা ঢালও পয় ওভ। অলভা দচলদ দভঔ দব,<br />

অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ লদযীম।<br />

অয়াঢ-২৩৬: দঢাফভা দঢাফালতভ সীলতভ সযত ওভাভ ধূলত এং ঢালতভ চন্য ফলভ থাবত<br />

ওভাভ ধূলত বতত ঢামাও ততলয় তা, ঢল ঢালঢ দঢাফাদতভ দওাদ ধাধ দদআ। দঢাফভা<br />

ঢালতভ তওঙু ঔভঘ দতল, তত্তাদ ঢাভ াথযফঢ দতল এং তত্তলীদ ঢাভ াথয নুবায়ী<br />

দতল। ততথফঢ ঔভঘ প্রতাদ ৎওফতযীমলতভ ঈধভ ওঢতয।<br />

অয়াঢ-২৩৭: অভ বতত দঢাফভা ঢালতভ ফলভ থাবত ওভাভ ধভ সযত ওভাভ ধূলত ঢামাও<br />

তা, ঢল দব ফলভ দঢাফভা থাবত ওদভঙ ঢাভ লথতও ততলঢ লল। যয বতত সীভা ক্ষফা<br />

ওলভ দতয় ণা বাভ লালঢ তলয়ভ ন্ধদ ভলয়লঙ দ বতত ক্ষফা ওলভ দতয় ঢল সঢন্ত্র। অভ<br />

দঢাফভা বতত ক্ষফা ওলভ তা ঢল ঢা লল ঢাওয়াভ তদওঝঢতী। দঢাফভা তদলচলতভ<br />

ফলথয লানুপূ তঢভ ওণা পু লম দব দা। দঢাফভা বা ওভ তদশ্চয় অল্লাহ্ দ যাধালভ ফযও<br />

দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-২৩৮: দঢাফভা ফস দাফালবভ প্রতঢ বত্নাদ লল, তলযর ওলভ ফথযঢতী দাফালবভ<br />

প্রতঢ এং অল্লালভ ঈলদ্দলযয এওান্ত তদীঢপাল তা়োল।<br />

অয়াঢ-২৩৯: ঢল বতত দঢাফভা অযংওা ওভ, ঢাললম ধতঘাভী সায় ণা অলভালী<br />

সায়; ঢাভধভ বঔদ দঢাফভা তদভাধত দাথ ওভল ঢঔদ অল্লাললও সভড ওভল,<br />

দবপাল তঢতদ দঢাফালতভ তযক্ষা ততলয়লঙদ, বা দঢাফভা চাদলঢ দা।<br />

অয়াঢ-২৪০: অভ দঢাফালতভ ফলথয বাভা সী দভলঔ ফৃঢুযফুলঔ ধতঢঢ লল, ঢাভা (ফৃঢুযভ<br />

ধূলত) সীলতভ খভ দণলও দভ দা ওলভ ততলয় ঢালতভ চন্য এও ঙলভভ পভডলধারলডভ<br />

তয়ঢ ওলভ বাল। তওন্তু বতত ঢাভা তদলচভা দতভলয় বায় ঢল ততথফঢ ঢাভা তদলচলতভ<br />

যাধালভ বা ওভল ঢালঢ দঢাফালতভ দওাদ ধাধ লল দা। অভ অল্লাল ললমদ<br />

ধভাক্রফযামী, ফলাতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৪১: অভ ঢামাওপ্রাি দাভীলতভ চন্য ততথফঢ পভডলধারড দতয়া দফািাওীলতভ<br />

ঈধভ ওঢতয।<br />

36


অয়াঢ-২৪২: এপালআ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য ঢাভ তদতযতদামী ডতদা ওলভদ বালঢ<br />

দঢাফভা ুছলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-২৪৩: ঢুতফ তও ঢালতভ দতঔতদ বাভা ফৃঢুযপলয় তদলচলতভ অাপূ তফ দঙল়ে দতভলয়<br />

তকলয়তঙম? ঢাভা তঙম লাচাভ লাচাভ। ঢাভধভ অল্লাল ঢালতভ মলমদঃ ফলভ বা। ধলভ<br />

ঢালতভ তঢতদ চীতঢ ওভলমদ। তদশ্চয় অল্লাল ফানুলরভ প্রতঢ নুগ্রলযীম; তওন্তু তথওাংয<br />

ফানুর রৄওতভয়া জ্ঞাধদ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-২৪৪: অভ দঢাফভা অল্লালভ ধলণ ম়োআ ওভ এং দচলদ দভঔ, অল্লাল তলশ্রাঢা,<br />

তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৪৫: এফদ যতি দও অলঙ দব অল্লাললও ঈত্তফ ঋড দতল? ঢাভধভ তঢতদ ঢাভ<br />

চন্য ঢা র গুলড তদ্ধ ৃ ওলভ দতলদ। অল্লালআ ংকুতঘঢ ওলভদ এং তঢতদআ তসৃঢ ওলভদ<br />

এং ঢাভআ ওালঙ দঢাফালতভ তনলভ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-২৪৬: ঢুতফ তও ফূাভ ধলভ দী আভাইলমভ দদঢালতভ দতঔতদ? বঔদ ঢাভা<br />

ঢালতভ দীলও লমতঙমঃ অফালতভ চন্য এওচদ যাও তদথতাতভঢ ওলভ ততদ বালঢ অফভা<br />

অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওভলঢ ধাতভ; ঢঔদ দী মমঃ এফদলঢা লল দা দব, বতত দঢাফালতভ<br />

প্রতঢ বুলদ্ধভ তথাদ দতয়া লয় ঢঔদ অভ দঢাফভা বুদ্ধ ওভল দা? ঢাভা মমঃ অফালতভ তও<br />

ললয়লঙ দব, অফভা অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওভ দা, ণঘ অফভা তঢাত়েঢ ললয়তঙ অফালতভ<br />

অাপূ তফ ন্তাদ-ন্ততঢ দণলও? ঢাভধভ বঔদ ঢালতভ বুলদ্ধভ তথাদ দতয়া লম ঢঔদ<br />

ল্প ংঔযও ঙা়ো ঢালতভ াআ ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওভম। অল্লাল চাতমফলতভ িলন্ধ তলযর<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৪৭: অভ ঢালতভ দী ঢালতভ লমতঙম? তদশ্চয় অল্লাল ঢামুঢলও দঢাফালতভ<br />

চন্য যাও ওলভ ততলয়লঙদ। ঢাভা লমতঙমঃ ঢা দওফদ ওলভ লয় দব , ঢাভ ওঢৃ তত্ব ঘমল<br />

অফালতভ ঈধভ? ণঘ ঢাভ দঘলয় অফভা ওঢৃ তলত্বভ তথও লওতাভ এং ম্পলতভ ততও<br />

ততলয় দ ঢঢঝা েম দয়। দী মমঃ অল্লালআ ঢালও দঢাফালতভ চন্য ফলদাদীঢ<br />

ওলভলঙদ এং জ্ঞালদ দতলল প্রাঘুবত ততলয়লঙদ। অল্লাল বালও আলে ওলভদ সীয় ওঢৃ তত্ব<br />

প্রতাদ ওলভদ। অল্লাল প্রাঘুবতফয়, তজ্জ।<br />

অয়াঢ-২৪৮: অভ ঢালতভ দী ঢালতভ অলভা মম, ঢামুলঢভ ওঢতলত্বভ অমাফঢ লমঃ<br />

দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ প্রপু ভ ঢভন দণলও এওঝা তন্দুও অল দঢাফালতভ তঘত্ত<br />

প্রযাতন্তভ চন্য, ঢালঢ ণাওল ফূা লারূলদভ ংযথভলতভ ধতভঢযি তওঙু াফগ্রী, বা<br />

দনলভযঢাভা লয় অদল। যযআ এলঢ ভলয়লঙ দঢাফালতভ চন্য তদতশ্চঢ তদতযতদ, বতত<br />

দঢাফভা প্রওৃঢ ফু‘তফদ ল।<br />

37


অয়াঢ-২৪৯: ঢাভধভ ঢামুঢ বঔদ ধন্য-াফন্ত তদলয় দভ লম ঢঔদ দ মমঃ তদশ্চয়<br />

অল্লাল দঢাফালতভ ধভীক্ষা ওভলদ এওতঝ দতী ততলয়। দব দওঈ দ দতীভ ধাতদ ধাদ ওভল<br />

দ অফাভ দয়, অভ দব দওঈ ঢাভ সাত গ্রলড ওভল দা দ যযআ অফাভ। তওন্তু দওঈ<br />

ঢাভ লালঢভ অচোঁমা পলভ াফান্য ধাদ ওভলম ঢাভ দঢফদ দওাদ দতার লল দা। ঢঃধভ<br />

ল্প ংঔযও ঙা়ো ঢালতভ াআ দ ধাতদ ধাদ ওভম। ধলভ বঔদ ঢামুঢ ঢাভ ঙী<br />

ইফাদতাভভা ঢা তঢক্রফ ওভম, ঢঔদ ঢাভা মমঃ অচ অফালতভ চামুঢ ঢাভ<br />

দদাাতলদীভ ালণ বুদ্ধ ওভাভ ফঢ যতি দদআ। তওন্তু বাভা তৃঢ়পাল থাভডা ভাঔঢ দব,<br />

অল্লালভ ালণ ঢালতভ াক্ষাঢ খঝলআ ঢাভা মমঃ অল্লালভ রকুলফ ওঢ ক্ষু দ্র তম তচয়ী<br />

ললয়লঙ ওঢ ৃলৎ তলমভ দফাওালমায়। অভ অল্লাল দঢা ভলয়লঙদ ধথবতযীমলতভ ালণ।<br />

অয়াঢ-২৫০: ঢামুঢ ঢাভ দদাাতলদী বঔদ চামুঢ ঢাভ দদাাতলদীভ ম্মুঔীদ লম<br />

ঢঔদ ঢাভা মম, দল অফালতভ প্রপু ! ধথবত তা অফালতভ ফলদ, তৃঢ়ধত ভাঔ অফালতভ,<br />

অভ ালাবয ওভ অফালতভ ওালনভ চাতঢভ তরুলদ্ধ।<br />

অয়াঢ-২৫১: ঢাভধভ ঢাভা অল্লালভ রকুলফ চামুলঢভ াতলদীলও ধভাতচঢ ওভম এং<br />

তাঈত চামুঢলও লঢযা ওভম। অভ অল্লাল তাঈতলও ভাচয দলওফঢ তাদ ওভলমদ এং<br />

ঢালও তযঔালমদ বা তঢতদ ঘাআলমদ। ফাদ চাতঢভ ওঢওলও বতত ওঢলওভ িাভা অল্লাল<br />

প্রতঢলঢ দা ওভলঢদ ঢাললম দকাঝা ধতণী ৃ তধবতন্ত ললয় দবঢ। তওন্তু তশ্বাীভ প্রতঢ<br />

অল্লাল ললমদ ধভফ ওরুডাফয়।<br />

অয়াঢ-২৫২: এ অল্লালভ অয়াঢ। অতফ দঢাফাভ ওালঙ ঢা বণাবণপাল অতত্ত<br />

ৃ<br />

ওভতঙ। অভ ঢুতফ দঢা তদতশ্চঢপাল ভাূমলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ-২৫৩: এআ ভাূমকড, এলতভ ওঢওলও অতফ ওঢলওভ ঈধভ দশ্রষৎত্ব ততলয়তঙ।<br />

ঢালতভ ফলথয ওালভা ালণ অল্লাল ওণা লমলঙদ এং ওাঈলও ঈচ্চ ফবতাতা তাদ ওলভলঙদ।<br />

অতফ ফতভয়লফভ ধুত্র ইালও সষ্ প্রফাড প্রতাদ ওলভতঙ এং তচভাইলমভ ফাথযলফ ঢালও<br />

যতি তাদ ওলভতঙ। অভ বতত অল্লাল আলে ওভলঢদ ঢাললম ঢালতভ ধভঢতীভা ঢালতভ<br />

ওালঙ ধতভষ্কাভ তদল তয এল বাাভ ধভ বুদ্ধ-তগ্রলল তমি লঢ দা। তওন্তু ঢালতভ ফলথয<br />

ফঢতলভাথ খঝম, নলম ঢালতভ ওঢও ইফাদ অদম এং ওঢও কুনভী ওভম। অল্লাল<br />

আলে ওভলম ঢাভা বুদ্ধ-তগ্রলল তমি লঢ দা। তওন্তু অল্লাল দঢা ঢাআ ওলভদ বা তঢতদ আলে<br />

ওলভদ।<br />

অয়াঢ-২৫৪: দল ফু‘তফদকড! বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা যয় ওভ ঢা দণলও বা অতফ<br />

দঢাফালতভ ততলয়তঙ দততদ অাভ ধূলত দবততদ ণাওল দা ক্রয়-তক্রয়, ন্ধু ত্ব অভ দা<br />

সুধাতভয। অভ ওালনভভাআ প্রওৃঢ চাতমফ।<br />

38


অয়াঢ-২৫৫: অল্লাল, তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ। তঢতদ তঘভঞৎী, তওঙুভ থাভও।<br />

ঢালও সযত ওভলঢ ধালভ দা ঢন্দ্রা অভ দা তদদ্রা। অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা<br />

আ ঢাভ। এফদ দও অলঙ, দব ঢাভ ওালঙ সুধাতভয ওভল ঢাভ নুফতঢ ঙা়ো? ঢালতভ<br />

াফলদ দধঙলদ বা তওঙু ভলয়লঙ ঢা আ তঢতদ চালদদ। বা তঢতদ আলে ওলভদ ঢাঙা়ো<br />

ঢাভ জ্ঞাদীফা দণলও ঢাভা দওাদ তওঙুআ অয়ত্ত ওভলঢ ধালভ দা। ঢাোঁভ তংলাদ অফাদ<br />

চতফদলও ধতভলতষ্ঢ ওলভ অলঙ। অভ এলতভ ভক্ষডালক্ষড ঢালও োন্ত-শ্রান্ত ওলভ দা।<br />

তঢতদ ফলাদ, দশ্রষৎ।<br />

অয়াঢ-২৫৬: িীলদভ যাধালভ দওাদ দচাভ-চভততস দদআ। তদশ্চয়আ সুসষ্ ললয় দকলঙ<br />

ৎধণ ভ্রান্ত ধণ দণলও। দব সীওাভ ওভল ঢাগুঢলও এং ইফাদ অদল অল্লালভ প্রতঢ<br />

দ এফদ এও তৃঢ় লাঢম থাভড ওভল বা ওঔদ পাঙাাভ দয়। অল্লাল তলশ্রাঢা,<br />

ফলাতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৫৭: বাভা ইফাদ এলদলঙ, অল্লাল ঢালতভ তপপাও, তঢতদ ঢালতভ দভ ওলভ<br />

অলদদ ন্ধওাভ দণলও অলমালঢ। অভ বাভা কুনভী ওলভ ঢাগুঢ ঢালতভ তপপাও, ঢাভা<br />

ঢালতভ অলমা দণলও দভ ওলভ ন্ধওালভ তদলয় বায়। এভাআ দতাবলঔভ তথাী, দঔালদ<br />

ঢাভা তঘভওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৫৮: ঢুতফ তও দতঔতদ দ দমাওতঝলও, দব আ̖ভালীলফভ ালণ ঢাভ ধামদওঢতাভ<br />

যাধালভ াতানুাত ওলভতঙম, এ ওাভলড দব, অল্লাল ঢালও ওঢৃ তত্ব ততলয়তঙলমদ? বঔদ<br />

আ̖ভালীফ মম; অফাভ ধামদওঢতা তঢতদ তবতদ চীদ তাদ ওলভদ ফৃঢুয খঝাদ। ঢঔদ দ<br />

মমঃ অতফ দঢা চীদ তাদ ওতভ ফৃঢুয খতঝলয় ণাতও। আভালীফ মমঃ অল্লাল দঢা<br />

ূবতলও ধূত ততও দণলও ঈততঢ ওলভদ, ধাভলম ঢুতফ ঢালও ধতশ্চফ ততও দণলও ঈততঢ ওভ।<br />

ঢঔদ দ ওালনভ লঢুতদ্ধ ললয় ধ়েম। অল্লাল ীফামংখদওাভী দমাওলতভ ৎধলণ<br />

ধতভঘাতমঢ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-২৫৯: ণা ঢুতফ তও দতঔতদ দ যতিলও দব এফদ এও চদধত ততলয় তঢক্রফ<br />

ওভতঙম বাভ খভ-াত়েগুলমা দপলঙ ঙালতভ ঈধভ ধল়েতঙম? দ মমঃ দওফদ ওলভ অল্লাল<br />

ফৃঢুযভ ধভ এলও চীতঢ ওভলদ? ঢাভধভ অল্লাল ঢালও এওয ঙভ ফৃঢ সায়<br />

ভাঔলমদ, ঢাভধভ ঢালও ধুদরুজ্জীতঢ ওভলমদ, মলমদঃ ঢুতফ ওঢওাম এপাল তঙলম?<br />

দ মমঃ এওততদ তওংা এওততলদভ ওফ ফয় এপাল তঙমাফ। তঢতদ মলমদঃ দা ,<br />

ভং ঢুতফ দঢা এওয‘ ঙভ সাদ ওলভঙ। ঢুতফ দঘলয় দতঔ দঢাফাভ ঔাাভ ধাদীলয়ভ<br />

ততলও, ঢা ধলঘ বায়তদ এং মক্ষয ওভ দঢাফাভ কাথাতঝভ প্রতঢ। অতফ দঢাফালও ফানুলরভ<br />

চন্য তৃষ্ান্ত াদালঢ ঘাআ। অভ লা়েগুলমাভ ততলও দঘলয় দতঔ দব, তওপাল অতফ এগুলমালও<br />

39


ংলবাতচঢ ওতভ, ঢাভধভ ঢালঢ ফাংলভ অভড ধভাআ। বঔদ ঢাভ ওালঙ এ সা সুসষ্<br />

লম ঢঔদ দ লম ঈঞম, অতফ চাতদ তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২৬০: অভ সভড ওভ বঔদ আ̖ভালীফ মমঃ দল অফাভ ধামদওঢতা! অফালও<br />

দতঔা তওপাল ঢুতফ ফৃঢলও চীতঢ ওভ। তঢতদ মলমদ; ঢল তও ঢুতফ তশ্বা ওভ দা?<br />

দ মমঃ যযআ তশ্বা ওতভ, ঢল দতঔলঢ ঘাআ এচন্য বালঢ অফাভ ন্তভ প্রযাতন্ত<br />

মাপ ওলভ। তঢতদ মলমদঃ ঢাললম ঘাভতঝ ধাতঔ থলভ দা এং দগুলমালও দঢাফাভ<br />

যীপূ ঢ ওভ। ঢাভধভ দগুলমাভ দতললভ এও এও ংয ততপন্ন ধালাল়েভ ঈধভ দভলঔ<br />

তা। ঢাভধভ ঢালতভ টাও তা, ঢাভা দঢাফাভ ওালঙ দতৌল়ে ঘলম অল। দচলদ দভঔ,<br />

তদশ্চয় অল্লাল প্রম ধভাক্রফযামী, ফলাতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৬১: বাভা অল্লালভ ধলণ তদলচলতভ থদ-ম্পত যয় ওলভ, ঢালতভ ঈতালভড<br />

এওতঝ যয-ীলচভ ফঢ, বা াঢতঝ যীর ঈৎধাতদ ওলভ, প্রতঢতঝ যীলর এওয ওলভ<br />

যযওডা। অল্লাল বালও ঘাদ রগুলড তদ্ধ ৃ ওলভ দতদ। অল্লাল প্রাঘুবতফয়, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৬২: বাভা অল্লালভ ধলণ তদলচলতভ থদ-ম্পত যয় ওলভ এং বা যয় ওলভ ঢাভ<br />

ওণা লম দ়োয় দা এং ওষ্ দতয় দা, ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ ধুভস্াভ ঢালতভ<br />

ধামদওঢতাভ ওালঙ ঢালতভ দওাদ পয় দদআ, অভ ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-২৬৩: পাম ওণা লম দতয়া এং ক্ষফা ঘায়া ঐ তালদভ দঘলয় ঈত্তফ বাভ ধলভ<br />

ওষ্ দতয়া লয়। অল্লাল পাফুি, ধভফ লদযীম।<br />

অয়াঢ-২৬৪: দল ফু‘তফদকড! বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা তালদভ ওণা প্রঘাভ ওলভ এং<br />

ওষ্ ততলয় দঢাফালতভ তাদলও ঐ যতিভ ফঢ ভাত ওভ দা দব তদলচভ ম্পত দমাও<br />

দতঔালদাভ চন্য যয় ওলভ ণালও এং অল্লালভ প্রতঢ অলঔভালঢভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ দা।<br />

ঐ যতিভ তৃষ্ান্ত এওতঝ ফৃড ধাণলভভ ফঢ বাভ ঈধভ তওঙু ফাতঝ তঙম, ঢাভধভ এভ ঈধভ<br />

প্রম তষ্ ৃ তরতঢ লম, নলম ঢালও ধতভষ্কাভ ওলভ দভলঔ ততম। বা ঢাভা ঈধাচতদ ওলভতঙম<br />

ঢাভ তওঙুআ ঢাভা ওালচ মাকালঢ ধাভল দা। অল্লাল ওালনভ ম্প্রতায়লও ধণপ্রতযতদ<br />

ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-২৬৫: বাভা অল্লালভ ন্তু তষ্ চতলদভ মলক্ষয এং তদলচলতভ তঘত্ত সুতৃঢ় ওভাভ চন্য<br />

সীয় ম্পত যয় ওলভ, ঢালতভ ঈতালভড দওাদ ঈচ্চ পূ তফলঢ তসঢ াকালদভ ফঢ, বালঢ<br />

প্রম তষ্ধাঢ ৃ লয়, নলম দণায় নমফূম তিগুড চলন্ম। অভ বতত প্রম তষ্ধাঢ ৃ দা- লয়<br />

ঢু লামওা রতডআ বলণষ্। দঢাফভা বা ওভ অল্লাল ঢা ফযও প্রঢযক্ষ ওলভদ।<br />

40


অয়াঢ-২৬৬: দঢাফালতভ দওঈ তও ঘায় দব, ঢাভ এওতঝ দঔচুভ অঙুলভভ াকাদ ণাওল,<br />

বাভ ধাতলতয ততলয় দলভ প্রাতলঢ লল এং বালঢ থভলদভ নমফূম ণাওল, বঔদ দ<br />

াথতলওয ঈধদীঢ লল অভ ঢাভ ণাওল রৃতম ন্তাদ-ন্ততঢ, ঢাভধভ লয় বাল ঐ<br />

াকালদভ ঈধভ ততলয় এও তিকপত প্রম খূতডতছ়ে, নলম াকাদতঝ পসীপূ ঢ ললয় বাল?<br />

এপালআ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য ঢাভ তদতযতদামী সষ্পাল ডতদা ওলভদ, বালঢ দঢাফভা<br />

তঘন্তা-পাদা ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-২৬৭: দল ফু‘তফদকড বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বা ঈধাচতদ ওভ এং অতফ বা<br />

দঢাফালতভ চন্য পূ তফ দণলও ঈৎধন্ন ওতভ ঢাভ ফলথয বা ঈৎওৃষ্ ঢা যয় ওভ, অভ ঢাভ<br />

তদওৃষ্ তচতদ যয় ওভলঢ দব দা, ণঘ দঢাফভা ঢা ওঔদ গ্রলড ওভাভ দ বতত দা ঘক্ষু<br />

ন্ধ ওলভ ণাও। দচলদ দভঔ, তদশ্চয়আ অল্লাল পাফুি, প্রযংতঢ।<br />

অয়াঢ-২৬৮: যয়ঢাদ দঢাফালতভ পা-দঝলদভ পয় দতঔায় এং শ্লীমঢাভ রকুফ<br />

দতয়। অভ অল্লাল দঢাফালতভ প্রতঢশ্রুতঢ দতদ ঢাভ ক্ষফাভ এং নুগ্রললভ। অল্লাল<br />

প্রাঘুবতফয়, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৬৯: তঢতদ বালও আলে দলওফঢ তাদ ওলভদ এং বালও দলওফঢ প্রতাদ ওভা লয়<br />

দ দঢা প্রঘুভ ওমযাড প্রাি লয়। জ্ঞাদাদভা ঙা়ো দওঈ ঈধলতয গ্রলড ওলভ দা!<br />

অয়াঢ-২৭০: দঢাফভা বা তওঙু যয় ওভ তওংা বা তওঙু ফাদঢ ওভ, দ তওঙুআ অল্লাল<br />

চালদদ। চাতমফলতভ দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-২৭১: দঢাফভা বতত প্রওালযয তাদ-ঔয়ভাঢ ওভ ঢল ঢা ওঢআ দা ঈত্তফ; অভ বতত<br />

ঢা দকাধলদ ওভ এং পাগ্রসলতভ ঢা ততলয় তা ঢল দঢাফালতভ চন্য ঢা অভ পাম।<br />

অল্লাল দঢাফালতভ তওঙু তওঙু ধাধ ততূতভঢ ওলভ ততলদ। দঢাফভা বা ওভ অল্লাল দ<br />

তরলয় ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৭২: ঢালতভ ৎধলণ অদাভ তায় দঢাফাভ দয়, ভং অল্লাল বালও ঘাদ ৎধলণ<br />

ধতভঘাতমঢ ওলভদ। দঢাফভা দব ম্পত যয় ওভ ঢা দঢা দঢাফালতভ তদলচলতভ ঈধওাভালণতআ<br />

ওভ। দঢাফভা দঢা রৄথু অল্লালভ ন্তুতষ্ভ ঈলদ্দলযযআ যয় ওলভ ণাও। অভ দব ম্পত<br />

দঢাফভা যয় ওভল ঢাভ ধুভস্াভ ধুলভাধুতভ দঢাফালতভ দতয়া লল এং দঢাফালতভ ঈধভ<br />

চুমুফ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-২৭৩: এ যয় ঐ ওম পাগ্রস দমাওলতভ চন্য বাভা অল্লালভ ধলণ এফদপাল<br />

যাধ ৃঢ ললয় ধল়েলঙ দব, ঢাভা চীতওাভ ন্ধালদ চতফলদ দখাভালনভা ওভলঢ ধালভ দা।<br />

তপক্ষা দা ওভাভ তরুদ জ্ঞ দমালওভা ঢালতভ পাফুি লম ফলদ ওলভ। ঢালতভ মক্ষড<br />

41


দতঔলমআ ঢুতফ ঢালতভ তঘদলঢ ধাভল। ওাকুতঢ-তফদতঢ ওলভ ঢাভা ফানুলরভ ওালঙ তপক্ষা<br />

ঘায় দা। অভ দব ম্পত দঢাফভা যয় ওভ, তদশ্চয়আ অল্লাল ঢা তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৭৪: বাভা যয় ওলভ তদলচলতভ থদ-ম্পত ভালঢ ততলদ, দকাধলদ প্রওালযয<br />

ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ধুডয-নম ঢালতভ ধামদওঢতাভ ওালঙ। ঢালতভ দদআ দওাদ-পয়<br />

অভ ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-২৭৫: বাভা সুত ঔায় ঢাভা তাোঁ়োল ঐ যতিভ ন্যায় বালও যয়ঢাদ সযত ওদভ<br />

দফালাতষ্ ওলভ দতয়। এ সা ঢালতভ এচন্য দব, ঢাভা লম, ‗দঘা-দওদা দঢা সুলতভআ<br />

ফঢ‘। ণঘ অল্লাল দঘা-দওদালও ধথ এং সুতলও বথ ওলভলঙদ। বাভ ওালঙ ঢাভ<br />

ধামদওঢতাভ ঢভন দণলও ঈধলতয এললঙ এং দ তদ ৃত্ত ললয়লঙ, ঢল ধূলত বা ললয়<br />

দকলঙ ঢা ঢাভ, অভ ঢাভ যাধাভ অল্লালভ ওালঙ দাধ ত। তওন্তু বাভা ধুদভায় সুত তদল,<br />

ঢাভাআ দতাবঔাী, ঢাভা দঔালদ তঘভওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৭৬: অল্লাল সুতলও তদতশ্চহ্ন ওলভদ এং তাদ-ঔয়ভাঢলও তথতঢ ওলভদ। অল্লাল<br />

দওাদ ওৃঢজ্ঞ ধাধীলও ধঙে ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-২৭৭: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ, দদও ওাচ ওলভলঙ, দাফচ ওালয়ফ ওলভলঙ এং<br />

বাওাঢ ততলয়লঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ধুভস্াভ ঢালতভ ধামদওঢতাভ ওালঙ। ঢালতভ<br />

দদআ দওাদ পয় এং ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-২৭৮: দল ফু‘তফদকড! বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং সুলতভ<br />

বা তওঙু লওয়া ভলয় দকলঙ ঢা ধতভঢযাক ওভ, বতত দঢাফভা প্রওৃঢ ফুতফদ ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-২৭৯: ঢাভধভ বতত দঢাফভা ধতভঢযাক দা ওভ, ঢাললম অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ<br />

ালণ বুদ্ধ ওভলঢ ধঢতভ ললয় বা। তওন্তু বতত দঢাফভা ঢা ওভ, ঢল দঢাফালতভ চন্য<br />

দঢাফালতভ ফূমথদ ভলয় বাল। দঢাফভা ওাঈলও ঢযাঘাভ ওভল দা অভ দা দওঈ<br />

দঢাফালতভ ঢযাঘাভ ওভল।<br />

অয়াঢ-২৮০: ঔাঢও বতত পাগ্রস লয় ঢল ঢাভ সেমঢা অা ধবতন্ত ঢালও ওায<br />

দতয়া ঈতঘঢ। অভ বতত দঢাফভা ক্ষফা ওলভ তা, ঢা লল দঢাফালতভ চন্য তঢ ঈত্তফ<br />

ওাচ, বতত দঢাফভা চাদলঢ।<br />

অয়াঢ-২৮১: অভ দততদলও পয় ওভ, দবততদ দঢাফভা অল্লালভ ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

ঢাভধভ প্রলঢযওলওআ ঢাভ ওফতনম ধুলভাধুতভ দতয়া লল, অভ ঢালতভ প্রতঢ দওাদ তঘাভ<br />

ওভা লল দা।<br />

42


অয়াঢ-২৮২: দল ফু‘তফদকড বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ তদথতাতভঢ ফলয়ভ চন্য<br />

ঋলডভ দমদ-দতদ ওভ ঢঔদ ঢা তমলঔ দভঔ। দঢাফালতভ ফলথয দওাদ দমাও দবদ<br />

ন্যায়ঙঢপাল ঢা তমলঔ দতয়। দমঔও দবদ তমঔলঢ সীওাভ দা ওলভ দবললঢু অল্লাল<br />

ঢালও তযক্ষা ততলয়লঙদ, সুঢভাং দ দবদ তমলঔ দতয়। অভ ঋডগ্রলীঢা দবদ দমঔাভ তরয়<br />

লম দতয়। এং ঢাভ ধামদওঢতা অল্লাললও পয় ওলভ এলঢ দবদ তন্দুফাত্র ওফ দা<br />

ওলভ। তওন্তু ঋডগ্রলীঢা বতত তদলাথ লয় তওংা রৃতম লয় ণা তদলচ দমঔাভ তরয়স্তু<br />

লম ততলঢ দা ধালভ ঢল দবদ ঢাভ তপপাও ন্যায়ঙঢপাল দমঔাভ তরয়স্তু লম<br />

দতয়। রৃ‘চদ াক্ষী ভাঔল দঢাফালতভ ধুরুরলতভ ফথয দণলও। রৃ'চদ ধুরুর বতত দা লয়<br />

ঢল এওচদ ধুরুর রৃ'চদ ফতলমা–ঐ াক্ষীলতভ ফথয দণলও বালতভ দঢাফভা ধঙে ওভ-<br />

ঢালতভ এওচদ পু ম ওভলম ধভচদ সভড ওতভলয় দতল। বঔদ াক্ষীলতভ টাওা লল<br />

ঢঔদ দবদ ঢাভা সীওাভ দা ওলভ। ঋড দঙাঝ দলাও তওংা ়ে দলাও, দফয়াতল ঢা তমলঔ<br />

ভাঔলঢ মঢা ওভল দা। দঢাফালতভ এ তমলঔ ভাঔাভ ওাচ অল্লালভ ওালঙ ন্যাবযঢভ<br />

এং ালক্ষযভ চন্য তৃঢ়ঢভ অভ দঢাফালতভ ফলথয লেল ঈলদ্রও দা লয়াভ যাধালভ<br />

তদওঝঢভ। তওন্তু ওাভাভ বতত দকত লয়, ধভসভ লালঢ লালঢ অতাদ-প্রতাদ ওভা লয়,<br />

ঢল ঢা বতত দঢাফভা দা তমলঔ ভাঔ ঢালঢ দঢাফালতভ দওাদ দতার দদআ। বঔদ দঢাফভা<br />

দঘা-দওদা ওভল ঢঔদ াক্ষী ভাঔল। দওাদ দমঔও াক্ষী দবদ ক্ষতঢগ্রস দা লয়। বতত<br />

দঢাফভা এরূধ ওভ ঢল যযআ ঢা লল দঢাফালতভ চন্য ধালধভ তরয়। দঢাফভা<br />

অল্লাললও পয় ওভ। তঢতদ দঢাফালতভ তযক্ষা দতদ। অভ অল্লাল তরলয় তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৮৩: অভ বতত দঢাফভা নলভ ণাও এং দওাদ দমঔও দা ধা, ঢল ন্ধওী স্তু<br />

লসকঢ ভাঔা তলথয়। বতত দঢাফালতভ এলও ধভলও তশ্বা ওলভ, ঢল বালও তশ্বা ওভা<br />

লয়, দ দবদ অফাদঢ তনতভলয় দতয় এং ঢাভ ধামদওঢতা অল্লাললও পয় ওলভ। অভ<br />

দঢাফভা াক্ষয দকাধদ ওভল দা। দব দওঈ ঢা দকাধদ ওভল, যযআ ঢাভ ন্তভ লল<br />

ধাধধূডত। দঢাফভা বা ওভ দ তরলয় অল্লাল ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৮৪: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ তওঙুআ অল্লালভ।<br />

দঢাফালতভ ফলদ বা অলঙ ঢা দঢাফভা প্রওায ওভ তওংা দকাধদ ভাঔ অল্লাল দঢাফালতভ<br />

ওাঙ দণলও ঢাভ তলা দদলদ। ঢাভধভ বালও আলে তঢতদ ক্ষফা ওভলদ এং বালও আলে<br />

যাতস দতলদ। অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২৮৫: ভাূম ইফাদ এলদলঙদ ঐ তরলয়ভ ঈধভ বা ঢাোঁভ প্রতঢ দাতবম ওভা<br />

ললয়লঙ ঢাভ ধামদওঢতাভ ধক্ষ দণলও এং ফু'তফদভা ইফাদ এলদলঙ। ঢাভা াআ ইফাদ<br />

এলদলঙ অল্লালভ প্রতঢ ঢাভ দনলভযঢালতভ প্রতঢ, ঢাভ তওঢাফূললভ প্রতঢ এং ঢাভ<br />

ভাূমলতভ প্রতঢ। ঢাভা লম; অফভা ঢাভ ভাূমলতভ ফলথয দওাদ ধাণতওয ওতভ দা। ঢাভা<br />

43


অলভা লম; অফভা রৄলদতঙ এং ফান্য ওলভতঙ। দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! অফভা<br />

দঢাফাভ ওালঙ ক্ষফা ঘাআ। অভ প্রঢযাঢতদ দঢা দঢাফাভআ ওালঙ ওভলঢ লল।<br />

অয়াঢ-২৮৬: অল্লাল ধতড ওলভদ দা ওালভা ঈধভ এফদ দওাদ তাতয়ত্ব বা লদ ওভাভ<br />

াথয ঢাভ দদআ। বা তওঙু পাম দ ওাফাআ ওলভ ঢা ঢাভআ এং বা তওঙু ফে দ ঈধাচতদ<br />

ওলভ ঢা ঢাভআ। দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! বতত অফভা পু লম বাআ তওংা পু ম ওতভ<br />

ঢল ঢুতফ অফালতভ ধাও়ো ওভ দা।<br />

দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! অভ ধতড ওভ দা অফালতভ ঈধভ এফদ গুরুতাতয়ত্ব দবফদ<br />

ধতড ওলভতঙলম অফালতভ ধূতঢীলতভ ঈধভ। দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! ধতড ওভ<br />

দা অফালতভ ঈধভ এফদ দাছাভ পাভ, বা লদ ওভাভ যতি অফালতভ দদআ। ঢুতফ<br />

অফালতভ ধাধলফাঘদ ওলভ তা, অফালতভ ক্ষফা ওলভ তা এং অফালতভ প্রতঢ তয়া ওভ,<br />

ঢুতফআ অফালতভ ন্ধু । সুঢভাং ওালনভ ম্প্রতালয়ভ দফাওালমায় ঢুতফ অফালতভ তচয়ী<br />

ওভ।<br />

44


ূভা অলম-আফভাদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ফীফ।<br />

অয়াঢ-২: দদআ দওাদ ঈধায অল্লাল ঙা়ো, তঢতদ তঘভঞৎী, তওঙুভ থাভও।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদ অধদাভ প্রতঢ ঢযল তওঢা দাতবম ওলভলঙদ বা ঢাভ ধূতঢতী<br />

তওঢালভ ঢযয়দ ওলভ। অভ তঢতদ দাতবম ওলভলঙদ ঢাভাঢ আদ̖চীম__<br />

অয়াঢ-৪: আতঢধূলত, ফানুলরভ দলতায়ালঢভ চন্য এং তঢতদ ঢয-তফণযা ধাণতওযওাভী<br />

দওাভঅদ দাতবম ওলভলঙদ। তদশ্চয় বাভা অল্লালভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভ ঢালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ ওলঞাভ যাতস। অল্লাল ধভাক্রফযামী, তণতাঢা।<br />

অয়াঢ-৫: তদশ্চয়আ অল্লাল এফদ দব, অফাদ চতফলদভ দওাদ তওঙুআ ঢাভ ওালঙ<br />

দকাধদ দদআ।<br />

অয়াঢ-৬: তঢতদআ দআ ত্তা, তবতদ ফাঢৃকলপত দঢাফালতভ অওৃতঢ কঞদ ওলভদ, দবপাল<br />

তঢতদ আলে ওলভদ। দদআ দওাদ ঈধায তঢতদ ঙা়ো। তঢতদ ধভাক্রফযামী, ফলাতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৭: তঢতদআ অধদাভ প্রতঢ এ তওঢা দাতবম ওলভলঙদ। এলঢ অলঙ ওঢও িযণতলীদ<br />

সুসষ্ অয়াঢ, দগুলমা লম গ্রলন্ণভ অম ংয। অভ ন্যগুলমা লম রূধও। সুঢভাং<br />

বালতভ ন্তলভ ক্রঢা-কুতঝমঢা ভলয়লঙ দওম ঢাভাআ তনঢদা ৃ তষ্ ধযাঔযাভ<br />

ঈলদ্দলযয বা রূধও ঢাভ নুভড ওলভ। অভ ঢাভ যাঔযা অল্লাল ঙা়ো দওঈ চালদ দা।<br />

অভ বাভা জ্ঞালদ সুকপীভ ঢাভা লমঃ অফভা এলঢ ইফাদ এলদতঙ, এআ অফালতভ প্রপু ভ<br />

ঢভন দণলও এললঙ। জ্ঞাদাদভা ঙা়ো দওঈ ঈধলতয গ্রলড ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৮: দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! ভম-তঞও ধণ অফালতভ প্রতযতলদভ ধভ ঢুতফ<br />

অফালতভ ন্তভলও অাভ ঢয মংখলদ প্র ৃত্ত ওভ দা। অভ অফালতভ তা দঢাফাভ<br />

ধাভ ওরুডা। ঢুতফ দঢা ফলাতাঢা।<br />

অয়াঢ-৯: দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! ঢুতফ দঢা ফাদ চাতঢলও এওততদ যযআ<br />

এওত্র ওভল, এলঢ লেললভ দওাদ ওায দদআ। তদশ্চয় অল্লাল ঢাভ য়াতাভ যতঢক্রফ<br />

ওলভদ দা।<br />

45


অয়াঢ-১০: বাভা কুনভী ওলভ, ঢালতভ থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ অল্লালভ ওালঙ দওাদ<br />

ওালচ অল দা। অভ এভাআ ললে দতাবলঔভ আন্ধদ।<br />

অয়াঢ-১১: দনভাঈলদভ ম্প্রতায় ঢাদতভ ধূতঢীলতভ থাভা নুবায়ী ঢাভা অফাভ<br />

অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভতঙম, নলম ঢালতভ ধালধভ চন্য অল্লাল ঢালতভ ধাও়ো<br />

ওলভদ। অভ অল্লাল তণতালদ তঢযয় ওলঞাভ।<br />

অয়াঢ-১২: লম ততদ ঢালতভ বাভা কুনভী ওলভ: তযককীভআ দঢাফভা ধভাপূ ঢ লল এং<br />

চালান্নালফ দঢাফালতভ এওত্র ওভা লল। অভ ঢা ওঢআ দা তদওষ্ অাসম।<br />

অয়াঢ-১৩: যযআ দঢাফালতভ চন্য তদতযতদ তঙম রৃলঝা তলমভ ধভসলভভ দফাওালমাভ<br />

ফলথয-এওতঝ তম অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওভতঙম অভ ন্য তমতঝ তঙম ওালনভলতভ-ঢাভা<br />

ফুতমফলতভ সঘলক্ষ তিগুড দতঔতঙম। অভ অল্লাল বালও ঘাদ তদচ ালালবয যতি তাদ<br />

ওলভদ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ ন্ততৃতষ্ ম্পন্নলতভ চন্য তযক্ষডীয় তরয়।<br />

অয়াঢ-১৪: ফানুলরভ ওালঙ ফলদাভফ ওভা ললয়লঙ অওরতডীয় ওাফয স্তুফূললভ ফলব্বঢ-<br />

দবফদ দাভীভ, ন্তাদ-ন্ততঢভ, সূধীওৃঢ সডত-দভৌলধযভ, তঘতহ্নঢ শ্বভাতচভ, কাতত-<br />

ধরৄভাতচভ এং দক্ষঢ-ঔাফালভভ। এ আ লম ধাতণত চীলদভ দপাকযস্তু। অভ অল্লালভ<br />

ওালঙআ ভলয়লঙ ঈত্তফ অশ্রয়সম।<br />

অয়াঢ-১৫: অধতদ লম ততদঃ অতফ তও দঢাফালতভ এ স্তুভ দঘলয় ঈত্তফ দওাদ স্তুভ<br />

ংাত দত? বাভা দফাত্তাওী ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ধামদওঢতাভ ওালঙ এফদ<br />

দললযঢ বাভ ধাতলতয ততলয় প্রাতলঢ লয় দলভ-ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল-অভ<br />

অলঙ ঢালতভ চন্য ধতত্র তঙদী অল্লালভ ঢভন দণলও ন্তুতষ্। অল্লাল াোলতভ<br />

যাধালভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-১৬: দফাত্তাতও ঢাভ বাভা লমঃ দল অফালতভ ধামদওঢতা! অফভা ইফাদ এলদতঙ,<br />

সুঢভাং অধতদ অফালতভ ধাধফূল ফান ওলভ ততদ এং দতাবলঔভ অবা দণলও<br />

অফালতভ ভক্ষা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢাভা ধথবতথাভডওাভী, ঢযধভায়ড, তদয়ী, দদও ওালচ যয়ওাভী অভ দযর<br />

ভালঢ ক্ষফা প্রাণতদাওাভী।<br />

অয়াঢ-১৮: অল্লাল াক্ষয দতদ দব, তঢতদ ঙা়ো অভ দওাদ ঈধায দদআ, দনলভযঢা <br />

জ্ঞাদীকত; অল্লাল ন্যায়দীতঢলঢ প্রতঢতষৎঢ। তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ। তঢতদ<br />

ধভাক্রফযামী, ফলাতজ্ঞ।<br />

46


অয়াঢ-১৯: তদঃলেলল আমাফআ লম অল্লালভ ওালঙ এওফাত্র িীদ। বালতভ তওঢা দতয়া<br />

ললয়তঙম ঢালতভ ওালঙ প্রওৃঢ জ্ঞাদ অাভ ধভ রৄথু ধভসভ তলিরযঢ ঢাভা ফঢতলভালথ<br />

তমি ললয়তঙম। অভ দওঈ অল্লালভ অয়াঢলও প্রঢযাঔযাদ ওভলম, (দ দচলদ ভাঔুও)<br />

তদশ্চয়আ অল্লাল তলল গ্রললড ঢযন্ত দ্রুঢ।<br />

অয়াঢ-২০: বতত ঢাভা অধদাভ ালণ তঢওত ওলভ ঢল অধতদ লম ততদঃ অতফ দঢা<br />

অত্মফধতড ওলভতঙ অল্লালভ ওালঙ এং অফালও বাভা নুভড ওলভ ঢাভা। অভ<br />

বালতভ তওঢা দতয়া ললয়লঙ ঢালতভ এং তদভক্ষভলতভ মুদঃ দঢাফভা তও অত্মফধতড<br />

ওদভঙ? বতত ঢাভা অত্মফধতড ওলভ ঢল যযআ ঢাভা ভম-তঞও ধণ ধাল। তওন্তু<br />

বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল অধদাভ তাতয়ত্ব দঢা রৄথু দধৌলঙ দতয়া। অভ অল্লাল<br />

াোলতভ ম্পলওত ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-২১: তদশ্চয় বাভা সীওাভ ওলভ অল্লালভ অয়াঢফূললও এং দীলতভ<br />

ন্যায়পাদ লঢযা ওলভ, অভ বাভা ন্যায়ধভায়ডঢাভ তদল তয দতয় ঢালতভ লঢযা ওলভ,<br />

ঢালতভ রৄতদলয় ততদ এও ফলাবন্ত্রডাতায়ও যাতসভ ংাত।<br />

অয়াঢ-২২: এভাআ দ দমাও বালতভ ওাবতামী রৃতদয়া অলঔভালঢ তদষ্ফম ললয় দকলঙ,<br />

অভ ঢালতভ চন্য দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-২৩: অধতদ তও ঢাদতভ দতলঔদতদ বালতভ তওঢালভ তওঙু ংয দতয়া ললয়তঙম?<br />

ঢালতভ অলাদ ওভা ললয়তঙম অল্লালভ তওঢালভ ততলও বালঢ এ তওঢা ঢালতভ ফলথয<br />

ফীফাংা ওলভ দতয়, এভধভ ঢালতভ এওতম ফুঔ তনতভলয় দদয়। অভ ঢাভাআ<br />

ফান্যওাভী।<br />

অয়াঢ-২৪: এ ফান্য এচন্য দব, ঢাভা লম ণালওঃ দতাবলঔভ অগুদ ওঔদ অফালতভ<br />

সযত ওভল দা, ঢল লালঢলকাদা াফান্য ওলয়ও ততদ ঙা়ো। ঢালতভ তফণযা ফদক়ো<br />

ঈদ্ভাদ িীলদভ যাধালভ ঢালতভ দথাোঁওায় দনলম দভলঔলঙ।<br />

অয়াঢ-২৫: তওন্তু তও সা লল ঢালতভ, বঔদ অতফ ঢালতভ াআলও এওত্র ওভ<br />

দততদ দবততলদভ অকফলদ দওাদ লেল দদআ এং দবততদ প্রলঢযওলও ঢাভ ওলফতভ<br />

প্রতঢতাদ ধুলভাধুতভ প্রতাদ ওভা লল, অভ ঢালতভ প্রতঢ দওাদ তঘাভ ওভা লল দা?<br />

অয়াঢ-২৬: মুদঃ দল অল্লাল! ঢুতফআ ফাতমও াতলপৌফ যতিভ। ঢুতফ বালও আলে ভাচয<br />

তাদ ওভ এং বাভ ওাঙ দণলও আলে ভাচয দওল়ে দা; বালও আলে ঢুতফ ম্মাতদঢ ওভ<br />

এং বালও আলে ধফাতদঢ ওভ। ওম ওমযাড দঢাফাভআ লালঢ। তদশ্চয় ঢুতফ তরলয়<br />

তযতিফাদ।<br />

47


অয়াঢ-২৭: ঢুতফআ প্রলয ওভা ভাঢলও ততলদভ দপঢলভ এং ততদলও ভালঢভ দপঢলভ।<br />

ঢুতফআ চীতঢলও ফৃলঢভ দপঢভ দণলও দভ ওলভ অদ, অাভ ফৃঢলও চীতলঢভ দপঢভ<br />

দণলও দভ ওভ। বালও ঘা ঢুতফ ধতভতফঢ তভতবও তাদ ওভ।<br />

অয়াঢ-২৮: ফু'তফদভা দবদ ওালনভলতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড দা ওলভ ফুতফদলতভ ন্ধু ত্ব দঙল়ে।<br />

দব দওঈ এরূধ ওভল অল্লালভ ালণ ঢাভ দওাদ ম্পওত ণাওল দা। ঢল বতত ঢালতভ<br />

ঢভন দণলও দওাদ তদলষ্ভ অযংওা ওভ, ঢাললম যতঢক্রফ। অভ অল্লাল ঢাভ ত্তা<br />

ম্পতলও দঢাফালতভ ঢওত ওলভলঙদ। অল্লালভআ ততলও তনলভ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-২৯: লম ততদঃ দঢাফালতভ ন্তলভ বা অলঙ, দঢাফভা বতত ঢা দকাধদ ভাঔ ণা<br />

যি ওভ, অল্লাল ঢা চালদদ এং বা তওঙু অলঙ অফালদ বা তওঙু অলঙ চতফলদ ঢা<br />

তঢতদ চালদদ। অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৩০: দবততদ প্রলঢযও যতি তদলচভ ওৃঢ পাম ওাচফূল াফলদ ঈধতসঢ ধাল<br />

এং দ দব ফে ওাচ ওলভলঙ ঢা ধাল, দততদ দ যতি ঢাভ দ ফে ওালচভ<br />

ফলথয তূভ যথাদ ওাফদা ওভল। অল্লাল তদলচভ ত্তা ম্পলওত দঢাফালতভ ঢওত<br />

ওভলঙদ। অভ অল্লাল াোলতভ প্রতঢ ঢযন্ত ফফঢাফয়।<br />

অয়াঢ-৩১: অধতদ লম ততদঃ বতত দঢাফভা প্রওৃঢআ অল্লাললও পামা ঢল অফাভ<br />

নুভড ওভ, ঢাললম অল্লাল দঢাফালতভ পামালদ এং দঢাফালতভ ধাধ ফাচতদা ওলভ<br />

দতলদ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৩২: লম ততদঃ দঢাফভা নুভড ওভ অল্লালভ এং ভাূলমভ। ঢল বতত ঢাভা<br />

ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢাললম দচলদ দভঔ, অল্লাল ওালনভলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৩: তদশ্চয় অল্লাল ফলদাদীঢ ওলভলঙদ অতফলও, নুললও, আভালীলফভ ংযথভলও<br />

এং আফভালদভ ংযথভলও তশ্বাীভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৪: ঢাভা এলও লন্যভ ন্তাদ। অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩৫: সভড ওভ, ‗আফভালদভ সী বঔদ লমতঙমঃ দল অফাভ ধামদওঢতা! অতফ<br />

ফাদঢ ওভমাফ দঢাফাভ চন্য বা অলঙ অফাভ কলপত তওঙু দণলও ফুি দভলঔ, সুঢভাং<br />

অফাভ ওাঙ দণলও ঢা ওুম ওভ। ঢুতফ দঢা রৄদ, চাদ।<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢাভধভ বঔদ দ ঢালও প্র ওভম, ঢঔদ দ মমঃ দল অফাভ<br />

ধভয়াভলতকাভ! অতফ দঢা এও ওন্যা প্র ওলভতঙ। অলম দ তও প্র ওলভলঙ অল্লাল<br />

ঢা ঔু পামআ চালদদ__দব দঙলম দ ওাফদা ওলভতঙম, দ দঙলম এ ওন্যাভ ফওক্ষ দয়।<br />

48


__অভ অতফ ঢাভ দাফ দভলঔতঙ ফতভয়ফ এং ঢালও ঢাভ ন্তাদলতভ দঢাফাভ অশ্রলয়<br />

দাধ ত ওভতঙ তপযি যয়ঢালদভ ওম দণলও াঘাভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢঃধভ ঢাভ ধামদওঢতা ফতভয়ফলও ঈত্তফরূলধ গ্রলড ওভলমদ এং<br />

ঈত্তফরূলধ ঢালও মামদ-ধামদ ওভাভ যসা ওভলমদ অভ ঢাভ তপপাওলত্বভ তাতয়ত্ব<br />

তঢতদ বাওাতভয়ালও ততলমদ। বঔদআ বাওাতভয়া ফতভয়লফভ ওলক্ষ দবঢ ঢঔদআ ঢাভ ওালঙ<br />

তওঙু ধাদালালভভ স্তু দতঔলঢ দধঢ। দ তচলজ্ঞ ওভঢ: দল ফতভয়ফ এ দওাণা দণলও<br />

দঢাফাভ ওালঙ এম? দ মঢ: এ অল্লালভ ওাঙ দণলও অল। তদশ্চয় অল্লাল বালও<br />

আলে ওলভদ দতলল তভতবও তাদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৩৮: দঔালদআ বাওাতভয়া ঢাভ ধামদওঢতাভ ওালঙ প্রাণতদা ওলভ মমঃ দল অফাভ<br />

ধভয়াভলতকাভ! ঢুতফ অফালও দঢাফাভ ওাঙ দণলও ধূঢ-ধতত্র ন্তাদ তাদ ওভ। ঢুতফআ<br />

দঢা দশ্রষৎ প্রাণতদা শ্রডওাভী।<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢাভধভ বঔদ দ দফলভাল তাত়েলয় দাফাব ধ়েতঙম, ঢঔদ দনলভযঢাভা<br />

ঢালও দটলও মম: অল্লাল দঢাফালও সুংাত ততলেদ আয়াল̖আয়াভ; দ লল অল্লালভ<br />

াডীভ ঢযায়দওাভী, দদঢা, তচলঢতন্দ্রয় এং দদওওাভলতভ ফথয দণলও এওচদ দী।<br />

অয়াঢ-৪০: বাওাতভয়া মম: দল অফাভ ধভয়াভলতকাভ দওফদ ওলভ অফাভ ধুত্র লল?<br />

অফাভ দঢা াথতওয এল দকলঙ এং অফাভ সী দঢা ন্ধযা। অল্লাল মলমদ; এ সালঢআ<br />

লল। অল্লাল বা আলে ওলভদ ঢা ওলভ দতদ।<br />

অয়াঢ-৪১: দ মমঃ দল অফাভ ধভয়াভলতকাভ! অফাভ চন্য তওঙু মক্ষড তা। অল্লাল<br />

মলমদ: দঢাফাভ মক্ষড এআ দব, ঢুতফ তঢদ ততদ ধবতন্ত দমালওভ ালণ ওণা মলঢ ধাভল<br />

দা, ঢল আযাভা-আংতকলঢ ধাভল। অভ দঢাফাভ ধামদওঢতালও দতয ওলভ সভড ওভল<br />

এং ন্ধযায় ওালম ঢাভ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওভল।<br />

অয়াঢ-৪২: অভ সভড ওভ, বঔদ দনলভযঢাভা মমঃ দল ফতভয়ফ অল্লাল দঢাফালও দলঙ<br />

তদলয়লঙদ, ধতত্র ওলভলঙদ এং দঢাফালও তশ্বদাভী ফালচভ ঈলধ্বত ফলদাদীঢ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৪৩: দল ফতভয়ফ! ঢুতফ অনুকঢয ওভ দঢাফাভ ধামদওঢতাভ এং তচতা ওভ অভ<br />

রুকূ‘ওাভীলতভ ালণ রুকূ ওভ।<br />

অয়াঢ-৪৪: এ ললমা কালয়ী ংাত বা অতফ অধদালও ঐযী াডী ততলয় চাদাআ।<br />

অভ অধতদ দঢা ঢালতভ ওালঙ তঙলমদ দা বঔদ ঢাভা তদচ তদচ ওমফ তদলক্ষধ ওভতঙম এ<br />

ঈলদ্দলযয দব, ঢালতভ ফথয দণলও ফতভয়লফভ তপপাও দও লল ঢা তদথতাভড ওভলঢ। ঢাভা<br />

বঔদ তদলচভা াতানুাত ওভতঙম ঢঔদ অধতদ ঢালতভ ওালঙ তঙলমদ দা।<br />

49


অয়াঢ-৪৫: সভড ওভ, বঔদ দনলভযঢাভা মমঃ দল ফতভয়ফ! তদশ্চয় অল্লাল ঢাোঁভ ঢভন<br />

দণলও দঢাফালও এওতঝ ওলমফাভ সুংাত ততলেদ, ঢাভ দাফ ফীল ইা আদ ফতভয়ফ, দ<br />

ম্মাতদঢ রৃতদয়া অলঔভালঢ এং দ অল্লালভ খতদষৎলতভ ন্যঢফ।<br />

অয়াঢ-৪৬: দ ফানুলরভ ালণ ওণা মল দতামদায় ণাওা সায় এং প্রািয়ল<br />

এং দ লল দদওওাভলতভ ন্যঢফ।<br />

অয়াঢ-৪৭: ফতভয়ফ মমঃ দল অফালতভ ধভয়াভলতকাভ! দওফদ ওলভ অফাভ ন্তাদ<br />

লল, ণঘ দওাদ ফানুর অফালও সযত ওলভতদ। অল্লাল মলমদঃ এপালআ লল। অল্লাল<br />

ৃ তষ্ ওলভদ বা আলে ওলভদ। বঔদ তঢতদ দওাদ ওাচ ওভলঢ ফদস ওলভদ ঢঔদ ঢালও রৄথু<br />

লমদ ―ল‖, ফতদ ঢা ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ তঢতদ দ ন্তাদলও তযতঔলয় দতলদ তওঢা, দলওফঢ, ঢাভাঢ <br />

আন চীম।<br />

অয়াঢ-৪৯: এং ঢালও দী আভাইলমভ চন্য ভাূম তললল ফলদাদীঢ ওভলদ। দ<br />

মলঃ অতফ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ এলতঙ দঢাফাদতভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও তদতযতদ<br />

তদলয়। ঢা এআ দব, দঢাফালতভ চন্য অতফ ওাতাফাতঝ ততলয় ধাতঔভ অওৃতঢভ ন্যায় অওাভ<br />

কঞদ ওভ, ঢাভধভ ঢালঢ নু ৎওাভ দত, নলম ঢা অল্লালভ রকুলফ ঈ়েন্ত ধাতঔলঢ ধতভডঢ<br />

লল। অভ অতফ অলভাকয ওভ চন্মান্ধলও দশ্বঢকুষৎ দভাকীলও এং চীতঢ ওভ<br />

ফৃঢলও অল্লালভ রকুলফ। অভ অতফ দঢাফালতভ লম দত বা দঢাফভা ঔা এং বা<br />

দঢাফভা দঢাফালতভ খলভ ফচুত ওভ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ বলণষ্ প্রফাড দঢাফালতভ চন্য<br />

বতত দঢাফভা ফুতফদ ল!<br />

অয়াঢ-৫০: অভ অতফ এলতঙ অফাভ াফলদ ঢাভালঢ বা অলঙ ঢাভ<br />

ঢযায়দওাভীরূলধ এং দঢাফালতভ চন্য ওতঢধয় স্তু লামাম ওভাভ চন্য বা দঢাফালতভ<br />

প্রতঢ লাভাফ ওভা ললয়তঙম। অভ অতফ দঢাফালতভ ওালঙ এলতঙ তদতযতদ তদলয় দঢাফালতভ<br />

প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও। সুঢভাং দঢাফভা পয় ওভ অল্লাললও এং নুভড ওভ<br />

অফালও।<br />

অয়াঢ-৫১: তদশ্চয় অল্লাল অফাভ ধামদওঢতা এং দঢাফালতভ ধামদওঢতা। সুঢভাং<br />

দঢাফভা ঢাভআ আাতঢ ওভ। এঝাআ ভম-তঞও ধণ।<br />

অয়াঢ-৫২: ঢাভধভ বঔদ ইা ঢালতভ ফলথয কুনভী ঈধমতি ওভলঢ ধাভম ঢঔদ দ<br />

মমঃ দওঈ তও অলঙ দব অল্লালভ ধলণ অফাভ ালাবযওাভী লল? ঙী-াণীভা মমঃ<br />

50


অফভা অল্লালভ ালাবযওাভী। অফভা দঢা অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ এলদতঙ। অধতদ াক্ষী<br />

ণাকুদ দব, অফভা ফুতমফ-অত্মফধতডওাভী।<br />

অয়াঢ-৫৩: দল অফালতভ ধামদওঢতা! ঢুতফ বা দাতবম ওলভঙ অফভা ঢালঢ ইফাদ এলদতঙ<br />

এং অনুকঢয ওলভতঙ ভাূলমভ। সুঢভাং ঢুতফ অফালতভ াক্ষয লদওাভীলতভ ঢাতমওাপু ি<br />

ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৫৪: অভ ঢাভা দকাধদ র়েবন্ত্র ওলভতঙম এং অল্লাল দওৌযম মিদ<br />

ওভলমদ। স্তুঢ অল্লাল ললমদ তলশ্রষৎ দওৌযমী।<br />

অয়াঢ-৫৫: সভড ওভ, বঔদ অল্লাল মলমদঃ দল ইা। যযআ অতফ দঢাফাভ ওাম ধূডত<br />

ওভ, দঢাফালও অফাভ ততলও ঢুলম দদ এং বাভা কুনভ ওলভলঙ ঢালতভ দণলও দঢাফালও<br />

ধতত্র ফুি ওভ। অভ বাভা প্রওৃঢপাল দঢাফাভ নুভড ওভল দওয়াফঢ ধবতন্ত<br />

ঢালতভ অতফ ওালনভলতভ ঈধভ সাদ দত। ঢঃধভ অফাভআ ওালঙ দঢাফালতভ তনলভ<br />

অলঢ লল। ঢঔদ দব তরলয় দঢাফভা ফঢলপত ওভলঢ, অতফ দঢাফালতভ ফলথয ঢাভ<br />

ফীফাংা ওলভ দত।<br />

অয়াঢ-৫৬: ঢএ বাভা কুনভী ওলভলঙ, রৃতদয়া অলঔভালঢ ঢালতভ ওলঞাভ যাতস<br />

দত, অভ ঢালতভ দওাদ ালাবযওাভী ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ‗অফম ওলভলঙ তঢতদ ঢালতভ ধুলভাধুতভ<br />

দতলদ ঢালতভ প্রতঢনম। অল্লাল চাতমফলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৮: এ বা অতফ দঢাফাভ ওালঙ ধাঞ ওতভ, ঢা তদতযতদ জ্ঞাদকপত।<br />

অয়াঢ-৫৯: তদশ্চয় অল্লালভ ওালঙ ইাভ তৃষ্ান্ত অতলফভ তৃষ্ালন্তভ ফঢ। তঢতদ অতফলও<br />

ফাতঝ ততদয় ৃ তষ্ ওলভতঙলমদ, ঢাভধভ ঢালও লমতঙলমদঃ ললয় বা; ঢঔদআ দ ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-৬০: এ ঢয দঢাফাভ ধামদওঢতাভ ঢভন দণলও, সুঢভাং লেলওাভীলতভ ন্তপু তি<br />

ললয় দা।<br />

অয়াঢ-৬১: দব দওঈ দঢাফাভ ালণ ইা িলন্ধ তঢওত ওলভ দঢাফাভ ওালঙ জ্ঞাদ অাভ<br />

ধলভ, ঢালও লম তা; এ অফভা দটলও দদআ অফালতভ ধুত্রলতভ এং দঢাফালতভ<br />

ধুত্রলতভ, অফালতভ দাভীলতভ এং দঢাফালতভ দাভীলতভ এং অফালতভ তদলচলতভ <br />

দঢাফালতভ তদলচলতভ, ঢাভধভ াআ তফলম তদীঢপাল প্রাণতদা ওতভ অভ তফণযাাতীলতভ<br />

ঈধভ অল্লালভ মা'দঢ দতআ।<br />

51


অয়াঢ-৬২: তদশ্চয়আ এ ডতদা তঢ ঢয ৃত্তান্ত এওফাত্র অল্লাল ঙা়ো ন্য দওঈ ঈধায<br />

দদআ। তদশ্চয় অল্লাল প্রম ধভাক্রফযামী, ফলাতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৬৩: এভধভ বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল অল্লাল দঢা নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ<br />

যাধালভ ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৬৪: অধতদ লম ততদ: দল অললম তওঢা! এ দ ওণায় বা অফালতভ <br />

দঢাফালতভ ফলথয এও তপন্ন। ঢা লম অফভা দবদ অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা ‗আাতঢ<br />

দা ওতভ, দওাদ তওঙুলওআ দবদ ঢাভ যভীও াযস দা ওতভ এং অফালতভ দওঈ দবদ<br />

ওাঈলও ধামদওঢতারূলধ গ্রলড দা ওলভ অল্লাললও ঢযাক ওলভ। বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয়<br />

দদয়, ঢল দঢাফভা ম, ―দঢাফভা াক্ষী ণাও, অফভা দঢা ফুতমফ।‖<br />

অয়াঢ-৬৫: দল অললম তওঢা! দওদ দঢাফভা আভালীফ ম্পলওত ঢওত ওভ? ণঘ<br />

ঢাভাঢ আদচীম দঢা ঢাভ লদও ধলভ দাতবম ওভা ললয়তঙম। ঢু তও দঢাফভা ুছ<br />

দা?<br />

অয়াঢ-৬৬: লাোঁ, দঢাফভা দঢা আতঢধূলত ঢওত ওলভঙ এফদ তরলয় বালঢ দঢাফালতভ<br />

তওঙুফাত্র জ্ঞাদ অলঙ, ঢল দব তরলয় দঢাফালতভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ দ তরলয় দওদ ঢওত<br />

ওভঙ? অল্লাল ঔু চালদদ, দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৭: আভালীফ আরতী তঙম দা এং দাাভা তঙম দা। দ তঙম এওতদষৎ<br />

ভমধন্ণী ফুতমফ। অভ দ ফুযতভওলতভ ন্তপু তি তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৬৮: ফানুলরভ ফলথয আভালীলফভ খতদষৎঢফ ঢাভা বাভা ঢাভ নুভড ওলভতঙম<br />

এং এআ দী বাভা ঢাভ প্রতঢ ইফাদ এলদলঙ। অল্লাল ফু‘তফদলতভ ন্ধু ।<br />

অয়াঢ-৬৯: অললম তওঢালভ এও তম ফলদ-প্রালড ঘায় দবদ দঢাফালতভ তধণকাফী<br />

ওভলঢ ধালভ, তওন্তু ঢাভা ওাঈলও তধণকাফী ওভলঢ ধালভ দা তদলচলতভ ঙা়ো, ণঘ ঢাভা<br />

ঢা ঈধমতি ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৭০: দল অললম তওঢা। দওদ দঢাফভা অল্লালভ অয়াঢলও সীওাভ ওভঙ, ণঘ<br />

দঢাফভাআ ঢাভ াক্ষয ততে?<br />

অয়াঢ-৭১: দল অললম তওঢা! দওদ দঢাফভা ঢযলও তফণযাভ ালণ তফতশ্রঢ ওভঙ এং<br />

ঢয দকাধদ ওভঙ, ণঘ দঢাফভা চাদ?<br />

52


অয়াঢ-৭২: অললম তওঢালভ এওতম মমঃ "ফু'তফদলতভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ<br />

দঢাফভা ততলদভ প্রণফ পালক ঢালঢ ইফাদ অদ এং ততলদভ দযলর ঢা প্রঢযাঔযাদ ওভ, লয়ঢ<br />

এলঢ ঢাভা আমাফ দণলও তনলভ বাল।‖<br />

অয়াঢ-৭৩: ―অভ দঢাফভা তশ্বা ওভল দা সথফতামিী ঙা়ো ন্য ওাঈলও।" অধতদ<br />

লম ততদ; তদশ্চয় প্রওৃঢ দলতায়াঢ লম অল্লালভ দলতায়াঢ। অভ এ এচন্য দব, দঢাফভা<br />

বা দধলয়তঙলম ঢা ন্য দওঈ দওদ ধাল? তওংা ঢাভা দওদ দঢাফালতভ ধভাপূ ঢ ওভল<br />

বুতিলঢ দঢাফালতভ ধামদওঢতাভ াফলদ? মুদঃ তদশ্চয়আ বাঢীয় নুগ্রল অল্লালভআ<br />

লালঢ। তঢতদ বালও আলে ঢা তাদ ওলভদ। অল্লাল প্রাঘুবতফয়, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৭৪: তঢতদ বালও আলে সীয় নুগ্রললভ চন্য তলযর ওলভ দলঙ দদদ। অভ অল্লাল<br />

লম ফলা নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-৭৫: অভ অললম তওঢালভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ, বতত ঢুতফ ঢাভ ওালঙ<br />

তধুম ধতভফাড থদ-ম্পত অফাদঢ ভাঔ, ঢা দ দঢাফালও দনভঢ দতল। ঢালতভ ফলথয<br />

এফদ দমাও অলঙ, বতত ঢুতফ ঢাভ ওালঙ এওতঝফাত্র তীদাভ অফাদঢ ভাঔ এং ঢাভ<br />

দধঙলদ দমলক দা ণাও, ঢাললম দ ঢা দঢাফালও দনভঢ দতল দা। এঝা এচন্য দব, ঢাভা<br />

লম; অফালতভ ঈধভ তদভক্ষভলতভ যাধালভ দওাদ প্রওাভ াথযাথওঢা দদআ। অভ ঢাভা<br />

দচলদ-রৄলদ অল্লাল ম্পলওত তফণযা লম।<br />

অয়াঢ-৭৬: লাোঁ, যযআ দব যতি ঢাভ ঙীওাভ ধামদ ওলভ এং অল্লাললও পয় ওলভ<br />

ঘলম, ঢল দঢা এরূধ দফাত্তাওীলতভ অল্লাল̖ পামালদ।<br />

অয়াঢ-৭৭: তদশ্চয় বাভা অল্লালভ লঙ ওৃঢ য়াতাভ ধতভলঢত এং তদলচলতভ যধলণভ<br />

ধতভলঢত াফান্য ততদফয় গ্রলড ওলভ ঢালতভ চন্য অলঔভালঢ দওাদ ংয দদআ। অভ<br />

দওয়াফলঢভ ততদ অল্লাল ঢালতভ ালণ ওণা মলদ দা, ঢালতভ ততলও ওরুডাভ তৃতষ্লঢ<br />

ঢাওালদ দা এং ঢালতভ ধতভরৄদ্ধ ওভলদ দা; ঢালতভ চন্য তদথতাতভঢ অলঙ বন্ত্রডাতায়ও<br />

যাতস।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ ঢালতভ ফলথয দঢা এওতম দমাও এফদ অলঙ বাভা তদলচলতভ তচলা<br />

াোঁওা ওলভ তওঢা ধাঞ ওলভ বালঢ দঢাফভা ফলদ ওভ দব, ঢা তওঢালভআ ংয, ণঘ ঢা<br />

তওঢালভ ংয দয়। অভ ঢাভা লমঃ ―এ অল্লালভ ঢভন দণলও", অলম ঢা অল্লালভ<br />

ঢভন দণলও দয়। ঢাভা দচলদ-রৄলদ অল্লাল̖ভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৭৯: দওাদ ফানুলরভ ধলক্ষ এঝা ম্ভ দয় দব, অল্লাল ঢালও তওঢা, দলওফঢ <br />

দুঢ তাদ ওভলদ ঢাভধভ দ দমাওলতভ মলঃ "দঢাফভা অল্লালভ ধতভলঢত অফাভ<br />

53


াো ললয় বা।" ভং দ মলঃ "দঢাফভা অল্লালয়ামা ললয় বা, এচন্য দব, দঢাফভা<br />

দযঔা তওঢা এং তদলচভা ধাঞ ওভ।‖<br />

অয়াঢ-৮০: দ দঢাফালতভ অলতয দতল দা দব, দঢাফভা দনলভযঢালতভ এং দীলতভ<br />

ধামদওঢতারূলধ গ্রলড ওভ। দ তও দঢাফালতভ তদল তয দতল কুনভীভ, এ সায় দব,<br />

দঢাফভা ফুতমফ?<br />

অয়াঢ-৮১: অভ সভড ওভ, বঔদ অল্লাল ঙীওাভ তদলয়তঙলমদ দীলতভ ওাঙ দণলও দব,<br />

বা তওঙু অতফ দঢাফালতভ তওঢা দলওফঢ ততলয়তঙ এং দঢাফালতভ ওালঙ বা অলঙ ঢাভ<br />

ঢযায়দওাভীরূলধ বঔদ এওচদ ভাূম অল ঢঔদ যযআ দঢাফভা ঢাভ প্রতঢ ইফাদ<br />

অদল এং ঢালও ালাবয ওভল। ঢাভধভ তঢতদ মলমদঃ দঢাফভা তও সীওাভ ওভলম<br />

এং এ তরলয় অফাভ ঙীওাভ ওুম ওভলম? ঢাভা মমঃ অফভা সীওাভ ওভমাফ।<br />

তঢতদ মলমদঃ ঢাললম দঢাফভা াক্ষী দণও এং অতফ দঢাফালতভ ালণ াক্ষীলতভ<br />

ন্তপু তি ভআমাফ।<br />

অয়াঢ-৮২: এভধভ বাভা ফুঔ তনতভলয় দদল ঢাভাআ লল দানভফাদ।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢল তও ঢাভা অল্লালভ িীলদভ ধতভলঢত ন্য িীদ লিরড ওলভ? ণঘ ঢাভ<br />

ওালঙ অত্মফধতড ওলভলঙ অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ দসোয় তওংা তদোয়<br />

এং ঢাভআ ততলও ঢাভা াআ প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৮৪: মুদঃ অফভা ইফাদ এলদতঙ অল্লালভ প্রতঢ এং অফালতভ ঈধভ বা তওঙু<br />

দাতবম ললয়লঙ ঢাভ প্রতঢ এং বা তওঙু দাতবম ললয়লঙ আভালীফ, আফাইম, আলাও,<br />

আয়াকু ঢাভ ন্তাদলতভ ঈধভ এং বা তওঙু প্রতাদ ওভা ললয়লঙ ফূা, ইা ন্যান্য<br />

দীলতভ ঢালতভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও। অফভা ঢালতভ ফলথয দওাদ ধাণতওয ওতভ দা।<br />

অভ অফভা ঢাভআ চন্য তদলততঢ অত্মফধতডওাভী।<br />

অয়াঢ-৮৫: দব দওঈ আমাফ ঙা়ো ন্য দওাদ িীদ লিরড ওভল, ওঔদ ঢা ঢাভ<br />

দণলও ওুম ওভা লল দা; অভ অলঔভালঢ দ লল ক্ষতঢগ্রসলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ-৮৬: তওরূলধ অল্লাল এফদ চাতঢলও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভলদ বাভা কুনভী<br />

ওলভ ঢালতভ ইফাদ অদাভ ধভ এং ভাূমলও ঢয লম াক্ষয দতয়াভ ধভ অভ ঢালতভ<br />

ওালঙ সুসষ্ প্রফাড অাভ ধভ? অল্লাল চাতমফ ওফলও দলতায়াঢ তাদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৮৭: এরূধ দমাওলতভ ওৃঢওলফতভ প্রতঢনম লম এআ দব, তদশ্চয়আ ঢালতভ প্রতঢ<br />

মা'দঢ অল্লালভ, দনলভযঢালতভ এং ফানুর ওলমভআ।<br />

54


অয়াঢ-৮৮: ঢাভা দন্তওাম এ মা‘দলঢ ণাওল; ঢালতভ অবা লামওা ওভা লল দা<br />

এং ঢালতভ তভাফ দতয়া লল দা।<br />

অয়াঢ-৮৯: ঢল ঢালতভ যতঢলভলও বাভা এভধভ ঢা ওলভ দদয় এং তদলচলতভ<br />

ংলযাথদ ওলভ দদয়। তদশ্চয়আ অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৯০: যয বাভা কুনভী ওলভ ঢালতভ ইফাদ অদাভ ধভ এং তদ্ধ ৃ দধলঢ ণালও<br />

ঢালতভ কুনভী প্রতত্ত, ৃ ওঔদ ওুম ওভা লল দা ঢালতভ ঢা। এভাআ প্রওৃঢ দকাফভাল।<br />

অয়াঢ-৯১: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভলঙ এং ওালনভ সায়আ বালতভ ফৃঢুয খলঝলঙ,<br />

ঢালতভ ওালভা ওাঙ দণলও ধতণীধূডত ৃ সডত ওঔলদা ওুম ওভা লল দা, বতত ঢাভা ঢা<br />

কুনভীভ ততদফয় ততলঢ ঘায়। এলতভআ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও অবা ণাওল দা এলতভ<br />

চন্য দওাদ ালাবযওাভী।<br />

অয়াঢ-৯২: দঢাফভা ওঔদ ধুডয মাপ ওভল দা দব ধবতন্ত দা তদলচলতভ তপ্রয়স্তু দণলও<br />

যয় ওভল, অভ বা তওঙু দঢাফভা যয় ওভ, অল্লাল দঢা ঢা ঔু চালদদ।<br />

অয়াঢ-৯৩: ঔাতযআ দী আভাইলমভ চন্য লামাম তঙম ঢাঙা়ো, বা আয়াকু তদলচভ<br />

চন্য লাভাফ ওলভতঙম ঢাভাঢ দাতবম লয়াভ ধূদত। মুদ, ঢাভাঢ তদলয় এ এং ঢা<br />

ধাঞ ওভ বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৯৪: সুঢভাং এভধভ বাভা অল্লালভ ঈধভ তফণযা অলভাধ ওভল ঢাভাআ প্রওৃঢ<br />

চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৯৫: মুদ, অল্লাল ঢয লমলঙদ। ঢএ দঢাফভা তফল্লালঢ আভালীলফভ<br />

নুভড ওভ, বালঢ দওাদ ক্রঢা দদআ। আভালীফ ফুযতভওলতভ ন্তপু তি তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৯৬: তদশ্চয় তপ্রণফ দব খভ ফানুলরভ চন্য সাতধঢ ললয়তঙম ঢা দঢা দ খভ বা<br />

ফনায় তসঢ বা ভওঢফয় এং তশ্বাীভ চন্য দলতায়াঢ।<br />

অয়াঢ-৯৭: এলঢ ভলয়লঙ লদও প্রওাযয তদতযতদ, ফাওালফ আভালীফ' ঢাভ ন্যঢফ। দব<br />

দওঈ এ খলভ প্রলয ওলভ দ তদভাধত ললয় বায়। ফানুলরভ ফলথয ঢাভ ঈধভ অল্লালভ চন্য<br />

এ খলভভ লজ্জ ওভা নভব বাভ দঔালদ বায়াভ াফণতয অলঙ। তওন্তু দওঈ কুনভী ওভলম<br />

দ দচলদ ভাঔুও তদশ্চয় অল্লাহ্ াভাচালাদ দণলও দতদয়াচ__ফুঔালধক্ষী।<br />

অয়াঢ-৯৮: মুদ, দল অললম তওঢা! দওদ দঢাফভা অল্লালভ এ অয়াঢফূল প্রঢযাঔযাদ<br />

ওভ? দঢাফভা বা তওঙু ওভ অল্লাল ঢাভ াক্ষী।<br />

55


অয়াঢ-৯৯: মুদ, দল অললম তওঢা! দওদ দঢাফভা ঢালতভ অল্লালভ ধলণ াথা তা,<br />

বাভা ইফাদ এলদলঙ, ঢালঢ ক্রঢা নুপ্রলয ওভালদাভ ধন্ণা লিরড ওলভ, ণঘ দঢাফভা<br />

এভ ঢযঢাভ াক্ষয লদওাভী। অভ দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ অল্লাল দঔভ দদ।<br />

অয়াঢ-১০০: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বতত অললম তওঢালভ দওাদ তলমভ ওণা<br />

ফাদ, ঢল ঢাভা দঢাফালতভ ইফাদ অদাভ ধভ অাভ ওালনলভ ধতভডঢ ওলভ দতল।<br />

অয়াঢ-১০১: দওফদ ওলভ দঢাফভা কুনভী ওভল? ণঘ দঢাফালতভ ধাঞ ওলভ রৄদাদ ললে<br />

অল্লালভ অয়াঢফূল এং দঢাফালতভআ ফলথয অলঙদ অল্লালভ ভাূম। অভ দব দওঈ<br />

তৃঢ়পাল অল্লাললও থাভড ওভল দ যযআ ধতভঘাতমঢ লল ভম-তঞও ধলণ।<br />

অয়াঢ-১০২: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাললও দরূধ পয় ওভা দবরূধ ঢালও<br />

পয় ওভা ঈতঘঢ। অভ দঢাফভা প্রওৃঢ ফুতমফ দা ললয় দওাদ সায় ফৃঢুযভড ওভ দা।<br />

অয়াঢ-১০৩: অভ দঢাফভা াআ ঐওযদ্ধ ললয় তৃঢ়পাল অল্লালভ ভজ্জু থাভড ওভ এং<br />

ধভসভ ততেন্ন ললয় দব দা। অভ সভড ওভ অল্লালভ দ নুগ্রল বা দঢাফালতভ ঈধভ<br />

ভলয়লঙ-দঢাফভা তঙলম ধভসভ যত্রু, অল্লাল দঢাফালতভ রতলয় ফলব্বঢ ৃ তষ্ ওলভদ, নলম<br />

ঢাভ নুগ্রলল দঢাফভা ধভসভ পাআ পাআ ললয় দকলম। দঢাফভা তঙলম এও তিকুলণভ<br />

তওদালভ, অল্লাল ঢা দণলও দঢাফালতভ ভক্ষা ওলভদ। এরূলধ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য সীয়<br />

তদতয©দফূল সষ্পাল ডতদা ওলভদ দবদ দঢাফভা তঞও ধলণ ঘমলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১০৪: অভ দঢাফালতভ ফলথয এফদ এওতম ণাওা অযযও বাভা ফানুলরভ<br />

ওমযালডভ ততলও অলাদ ওভল এং অলতয ওভল পালমা ওালচভ অভ তদলরথ ওভল<br />

ফে ওালচ। এভাআ ললমা নমওাফ।<br />

অয়াঢ-১০৫: অভ দঢাফভা ঢালতভ ফঢ ললয়া দা বাভা ততেন্ন ললয়লঙ এং তদলচলতভ<br />

ফলথয ফঢাবদওয ৃ তস ওলভলঙ ঢালতভ ওালঙ সষ্ প্রফাড অাভ ধভ। ঢালতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ ফলাযাতস।<br />

অয়াঢ-১০৬: দততদ তওঙু দঘলাভা ঈজ্জ্বম লল এং তওঙু দঘলাভা ওালমা লল। বালতভ<br />

দঘলাভা ওালমা লল ঢালতভ মা লল: দঢাফভা তও ইফাদ অদাভ ধভ কুনভী ওলভতঙলম?<br />

সুঢভাং দঢাফভা দব কুনভী ওভলঢ ঢাভ চন্য এঔদ অবালভ সাত গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-১০৭: অভ বালতভ দঘলাভা ঈজ্জ্বম লল, ঢাভা ণাওল অল্লালভ ভলফলঢভ ফলথয,<br />

ঢালঢ ঢাভা তঘভওাম ণাওল।<br />

56


অয়াঢ-১০৮: এ লম অল্লালভ অয়াঢ, বা অতফ অধদালও বণাবণপাল ধাঞ ওলভ<br />

রৄদাতে। অল্লাল তশ্বাীভ প্রতঢ চুমুফ ওভলঢ ঘাদ দা।<br />

অয়াঢ-১০৯: অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ দআ অল্লালভ, অভ বাঢীয় তরয়<br />

অল্লালভ ততলওআ প্রঢযাঢতীঢ লল।<br />

অয়াঢ-১১০: দঢাফভা ললম দশ্রষৎ ঈন্মঢ, ফানুলরভ তললঢভ চন্য দঢাফালতভ ঈদ্ভ খঝাদ<br />

ললয়লঙ, দঢাফভা পাম ওালচভ অলতয ওভ, ফে ওালচ তদলরথ ওভ এং অল্লালভ প্রতঢ<br />

ইফাদ ভাঔ। অললম তওঢা বতত ইফাদ অদঢ ঢল ঢা ঢালতভ চন্য ফঙমওভ লঢ।<br />

ঢালতভ ফলথয ওঢও ফুতফদ তওন্তু তথওাংযআ লম ধাধাঘাভী-নাতও।<br />

অয়াঢ-১১১: ঢাভা ওঔদ দঢাফালতভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা, াফান্য ওষ্ দতয়া<br />

ঙা়ো। অভ বতত ঢাভা দঢাফালতভ ালণ ম়োআ ওলভ ঢল ঢাভা দঢাফালতভ ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ<br />

ধামাল, ঢাভধভ ঢালতভ দওাদভওফ ালাবয ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১১২: অল্লালভ প্রতঢশ্রুতঢ ফানুলরভ প্রতঢশ্রুতঢভ াআলভ ঢাভা দবঔাদদআ ণাকুও<br />

দা দওদ, ঢালতভ ঈধভ দঔালদআ মাঞ্দাভ ঙাধ মাতকলয় দতয়া ললয়লঙ, অভ ঢাভা অল্লালভ<br />

কচলভ ধাত্র ললয়লঙ এং ঙাধ মাতকলয় দতয়া ললয়লঙ ঢালতভ ঈধভ লীদঢা-তীদঢাভ।<br />

এ এচন্য দব, ঢাভা প্রঢযাঔযাদ ওভঢ অল্লালভ অয়াঢ এং ন্যায়পাল লঢযা ওভঢ<br />

দীলতভ। এ ওাভলড দব, ঢাভা দানভফাদী ওলভতঙম এং ীফামংখদ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১১৩: ঢাভা াআ ফাদ দয়; অললম তওঢালভ ফলথয এওতম অলঙ তঘতমঢ,<br />

ভালঢভ দমায় ঢাভা অল্লালভ অয়াঢফূল অতত্ত ৃ ওলভ তচতা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১১৪: ঢাভা ইফাদ ভালঔ অল্লালভ প্রতঢ এং দযর ততলভ প্রতঢ। ঢাভা অলতয<br />

ওলভ পাম ওালচভ এং তদলরথ ওলভ ফে ওালচ এং ঢাভা প্রতঢলবাতকঢা ওলভ দদও<br />

ওালচ। ঢাভাআ দদওওাভলতভ ফলথয াতফম।<br />

অয়াঢ-১১৫: ঢাভা দব দদও ওাচ ওলভ ঢাভ ততদফয় দণলও ঢালতভ ওঔদ তিঢ<br />

ওভা লল দা। অভ দফাত্তাওীলতভ যাধালভ অল্লাল ঔু পাম চালদদ।<br />

অয়াঢ-১১৬: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভ, অল্লালভ াফলদ দওাদ ওালচ অল দা ঢালতভ<br />

থদ-ম্পত অভ দা ঢালতভ ন্তাদ-ন্ততঢ। অভ ঢাভাআ দতাবঔাী, ঢাভা দঔালদ<br />

দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-১১৭: ঢাভা এ ধাতণত চীলদ বা তওঙু যয় ওলভ ঢাভ ঈতালভড ঐ ায়ুভ ন্যায়<br />

বালঢ ভলয়লঙ প্রঘণ তলফ, বা অখাঢ ওভম এফদ দমাওলতভ যযলক্ষত্রলও বাভা তদলচলতভ<br />

57


প্রতঢ চুমুফ ওলভতঙম, নলম দ ায়ু যযলক্ষত্রতঝ ধ্বং ওলভ ততম। অল্লাল ঢালতভ প্রতঢ<br />

দওাদ ন্যায় ওলভদতদ, ভং ঢাভা তদলচভাআ তদলচলতভ ঈধভ তঘাভ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-১১৮: দল বাভা ইফাদ এলদলঙ! দঢাফভা তদলচলতভ ঙা়ো ন্য ওালও ন্তভঙ<br />

ন্ধু রুলধ গ্রলদ ওভ দা। ঢাভা দঢাফালতভ তদষ্ ওভলঢ তন্দুফাত্র ত্রুতঝ ওলভ দা। বা<br />

দঢাফালতভ ওষ্ দতয় ঢা ঢাভা ওাফদা ওলভ। অভ ওঔলদা ওঔলদা ঢালতভ ফুঔ দণলও তলির<br />

প্রওায ধায়; তওন্তু বা ঢালতভ রতয় দকাধদ ভালঔ ঢা দঢা অলভা গুরুঢভ। অতফ দঢা<br />

দঢাফালতভ চন্য তদতযতদফূল তযতপাল প্রওায ওলভ ততলয়তঙ, বতত দঢাফভা নুথাদ<br />

ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১১৯: লাোঁ, দঢাফভা এরুধ দব, দঢাফভা ঢালতভ পামা, তওন্তু ঢাভা দঢাফালতভ<br />

পামাল দা। অভ দঢাফভা ওম তওঢালভ ঈধভ ইফাদ ভাঔ। অভ বঔদ ঢাভা<br />

দঢাফালতভ ালণ াক্ষাঢ ওলভ ঢঔদ লম, অফভা ইফাড এলদতঙ। তওন্তু বঔদ ঢাভা ধ ৃণও<br />

ললয় বায় ঢঔদ দঢাফালতভ প্রতঢ অলক্রালয তদদচলতভ অঙুলমভ গ্রপাক ওাফ়োলঢ ণালও।<br />

মুদঃ দঢাফভা ফভ দঢাফালতভআ অলক্রালয। তদশ্চয় অল্লাল ন্তলভভ ওণা তলযর<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-১২০: বতত দঢাফালতভ দওাদ ফঙম লয়, ঢল ঢা ঢালতভ ঔাভাধ মালক, অভ বতত<br />

দঢাফালতভ দওাদ ফঙম লয়, ঢাললম ঢালঢ ঢাভা অদতেঢ লয়। বতত দঢাফভা ধথবতথাভড<br />

ওভ এং ঢাওয়া মিদ ওভ, ঢল ঢালতভ র়েবন্ত্র দঢাফালতভ তন্দুফাত্র ক্ষতঢ ওভলঢ<br />

ধাভল দা। তদশ্চয়আ অল্লাল ঢা ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ বা ঢাভা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১২১: অভ সভড ওভ, বঔদ অধতদ অধদাভ ধতভচদলতভ ওাঙ দণলও দপাভলমায়<br />

দভ ললয় ফু‘তফদলতভ বুলদ্ধভ চন্য খাোঁতঝলঢ তন্যস ওভতঙলমদ, অভ অল্লাল দঢা <br />

দযালদদ, চালদদ।<br />

অয়াঢ-১২২: বঔদ দঢাফালতভ ফলথযভ রৃ‘তঝ তম াল লাভালঢ ম, ণঘ অল্লাল<br />

ঢালতভ লায়ও তঙলমদ; অভ অল্লালভ ঈধভআ ফু‘তফদলতভ পভা ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-১২৩: অভ এ দঢা সুতদতশ্চঢ দব, অল্লাল তভ বুলদ্ধ দঢাফালতভ ালালবয<br />

ওলভতঙলমদ, ণঘ দঢাফভা তঙলম রৃতম। সুঢভাং দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ, দবদ দঢাফভা<br />

দযাওভগুচাভী ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১২৪: সভড ওভ, অধতদ বঔদ ফু'তফদলতভ মতঙলমদঃ দঢাফালতভ চন্য এতও<br />

বলণষ্ দয় দব, অফাদ দণলও দাতবম লয়া তঢদ লাচাভ দনলভযঢা ততলয় দঢাফালতভ ভ<br />

দঢাফালতভ ালবয ওভলদ?<br />

58


অয়াঢ- ১২৫: লাোঁ, যযআ। বতত দঢাফভা ধথবতথাভড ওভ এং ঢাওয়া মিদ ওভ;<br />

ঢল ওালনভ াতলদী ঢতওতলঢ দঢাফালতভ ঈধভ অক্রফড ওভলম অল্লাল ধাোঁঘ লাচাভ<br />

তঘতহ্নঢ দনলভযঢা ততলয় দঢাফালতভ ালাবয ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১২৬: এঝা দঢা অল্লাল রৄথু এচন্য ওলভলঙদ দবদ দঢাফালতভ চন্য সুংাত লয়,<br />

বালঢ দঢাফালতভ ন্তভ প্রযাতন্ত মাপ ওলভ। অভ ালাবয দঢা রৄথুফাত্র ধভাক্রফযামী<br />

ফালাতজ্ঞ অল্লাল̖ভ ঢভন দণলও ললয় ণালও,<br />

অয়াঢ-১২৭: বালঢ ধ্বং ওলভ দতদ ওালনভলতভ দওাদ তমলও ণা মাতঞ্ঢ ওলভ দতদ<br />

ঢালতভ, দবদ ঢাভা তদভায ললয় তনলভ বায়।<br />

অয়াঢ-১২৮: অধদাভ তওঙু ওভডীয় দদআ এ যাধালভ দব, অল্লাল ঢালতভ ক্ষফা ওভলদ<br />

ণা যাতস দতলদ। ওাভড ঢাভা দঢা চাতমফ।<br />

অয়াঢ-১২৯: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ আ অল্লালভ। তঢতদ<br />

ফান ওলভদ বালও ঘাদ এং অবা দতদ বালও ঘাদ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৩০: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা সুত দঔলয়া দা ঘক্রতদ্ধ ৃ লালভ দঢাফভা<br />

অল্লাললও পয় ওভ বালঢ নমঢা মাপ ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১৩১: অভ দঢাফভা দ অগুদ দণলও দোঁলঘ ণাও, বা প্রস্তুঢ ওলভ ভাঔা ললয়লঙ<br />

ওালনভলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১৩২: অভ দঢাফভা অনুকঢয ওভ অল্লালভ এং ভাূলমভ বালঢ দঢাফালতভ প্রতঢ<br />

নুগ্রল ওভা লয়।<br />

অয়াঢ-১৩৩: দঢাফভা প্রতঢদবাতকঢাভ ফলদাপা তদলয় থাফাদ ল দঢাফালতভ<br />

প্রতঢধামলওভ ওাঙ দণলও ক্ষফা এং ঐ চান্নালঢভ ততলও বাভ প্রযসঢা অফাদ <br />

চতফলদভ ন্যায়, বা প্রস্তুঢ ওলভ ভাঔা ললয়লঙ দফাত্তাওীলতভ চন্য,<br />

অয়াঢ-১৩৪: বাভা যয় ওলভ েম সায় এং েম সায় অভ ঢাভা দক্রাথ<br />

ংভডওাভী ফানুলরভ ধভাথ ক্ষফাওাভী। অল্লাল দদওওাভলতভ পামালদ,<br />

অয়াঢ-১৩৫: এং বাভা ওঔদ দওাদ শ্লীম ওাচ ওলভ দনমলম ণা তদলচলতভ প্রতঢ<br />

চুমুফ ওভলম অল্লাললও সভড ওলভ এং ক্ষফা প্রাণতদা ওলভ তদলচলতভ ধভালথভ চন্য।<br />

59


অল্লাল ঙা়ো দও অলঙ দব ধভাথ ফাচতদা ওভল? ঢাভা বা ওলভ দনলম, দচলদ-রৄলদ ঢাভ<br />

ধুদভাতত্ত ৃ ওলভ দ।<br />

অয়াঢ-১৩৬: এভাআ ঢাভা বালতভ প্রতঢতাদ লম ঢালতভ ধামদওঢতাভ ক্ষফা এং ঐ চান্নাঢ<br />

বাভ ধাতলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল; দঔালদ ঢাভা তঘভওাম ণাওল। ওঢ ঈত্তফ<br />

প্রতঢতাদ ৎওফতযীমলতভ!<br />

অয়াঢ-১৩৭: যযআ কঢ ললয়লঙ দঢাফালতভ অলক লদও চীদাঘভড। সুঢভাং<br />

ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওভ এং মক্ষয ওভ, তফণযাশ্রয়ীলতভ ধতভডতঢ তও ললয়তঙম?<br />

অয়াঢ- ১৩৮: এআ লম ওম ফানুলরভ চন্য তযত ডতদা এং দলতায়াঢ ঈধলতয<br />

দফাত্তাওীলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১৩৯: অভ দঢাফভা াল লাতভলয়া দা এং রৃঃঔ ওভ দা, দঢাফভাআ ধতভডালফ<br />

তচয়ী লল, বতত দঢাফভা প্রওৃঢ ফুতফদ ল।<br />

অয়াঢ-১৪০: বতত দঢাফালতভ অখাঢ দমলক ণালও ঢল নুরূধ অখাঢ দঢা ঢালতভ<br />

দমলকতঙম। অভ এ ততদগুলমালও অতফ ফানুলরভ ফালছ ধবতায়ক্রলফ অতঢতঢ ওতভ। বালঢ<br />

অল্লাল চাদলঢ ধালভদ ওাভা ইফাদ এলদলঙ এং বালঢ তঢতদ দঢাফালতভ ফথয দণলও<br />

ওঢওলও যলীতরূলধ গ্রলড ওভলঢ ধালভদ। অল্লাল চাতমফলতভ পামালদ দা,<br />

অয়াঢ-১৪১: এং বালঢ অল্লাল তদফতম ওভলঢ ধালভদ ফু‘তফদলতভ অভ তদধাঢ ওভলঢ<br />

ধালভদ ওালনভলতভ।<br />

অয়াঢ-১৪২: দঢাফভা তও থাভডা ওভ দব, দঢাফভা দললযলঢ প্রলয ওভল, এঔদ<br />

অল্লাল প্রওায ওলভদতদ দঢাফালতভ ফলথয ওাভা তচলাত ওলভলঙ এং ওাভা ধথবতযীম?<br />

অয়াঢ-১৪৩: অভ দঢাফভা দঢা ফভড ওাফদা ওভলঢ ফৃঢুযভ ম্মুঔীদ লয়াভ ধূলতআ।<br />

এঔদ দঢা দঢাফভা ঢা সঘলক্ষ দতঔলঢ ধাে।<br />

অয়াঢ-১৪৪: ফুলাম্মত দঢা এওচদ ভাূম যতঢলভলও অভ তওঙু দয়। ঢাভ ধূলত লদও<br />

ভাূম ঘলম দকলঙ। ঢএ বতত দ ফাভা বায় ণা তদলঢ লয় ঢাললম তও দঢাফভা ধালয়ভ<br />

দকা়োতমলঢ পভ ওলভ দধঙলদ তনলভ বাল? অভ বতত দওঈ দরূধ দধঙলদ তনলভ বায়,<br />

ঢল দ ওঔদ অল্লালভ তন্দুফাত্র ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা। অল্লাল তঢ ত্বভ<br />

ওৃঢজ্ঞলতভ ধুভষ্কাভ দতলদ।<br />

60


অয়াঢ-১৪৫: অল্লালভ নুফতঢ ঙা়ো দওঈ ফভলঢ ধালভ দা, এচন্য তদত তষ্ ফয় তমতঔঢ<br />

অলঙ। দব দওঈ ধাতণত ধুভস্াভ ঘায় অতফ ঢালও ঢা রৃতদয়ালঢআ দতআ, অভ দব<br />

ধাভলমৌতওও ধুভস্াভ ঘায় অতফ ঢালও ঢা দঔালদ দত। তঢ ত্বভ অতফ ওৃঢজ্ঞলতভ<br />

ধুভস্াভ দত।<br />

অয়াঢ-১৪৬: অভ দীলতভ ফলথয লদলও বুদ্ধ ওলভলঙ, ঢালতভ ালণ তঙম র<br />

অল্লালয়ামা। ঢাভা াল লাভায়তদ অল্লালভ ধলণ ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ তধত-<br />

অধলতভ ওাভলড, অভ দা ঢাভা রৃতম ললয়লঙ, অভ দা তলফ দকলঙ। অল্লাল এরূধ তৃঢ়ধত<br />

ধথবতযীমলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ-১৪৭: অভ ঢালতভ দওাদ ওণা তঙম দা এওণা ঙা়োঃ দল অফালতভ ভ! ফাচতদা<br />

ওলভ তা অফালতভ ধভাথ এং অফালতভ ওালচ দব া়োাত়ে ললয় দকলঙ ঢা; অভ<br />

তৃঢ়ধত ভাঔ অফালতভ এং ওালনভ ওলফভ দফাওালমায় অফালতভ ালাবয ওভ।<br />

অয়াঢ-১৪৮: ঢাভধভ অল্লাল ঢালতভ ততলয়লঙদ ধাতণত ধুভস্াভ এং অলঔভালঢভ ঈত্তফ<br />

ধুভস্াভ। অল্লাল দদওওাভলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ-১৪৯: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বতত ওালনভলতভ ওণা দফলদ ঘম, ঢল ঢাভা<br />

দঢাফালতভ দধঙলদ তনতভলয় দতল, নলম দঢাফভা ক্ষতঢগ্রস ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-১৫০: ভং অল্লালআ দঢাফালতভ প্রওৃঢ ন্ধু এং তঢতদআ দশ্রষৎ ালাবযওাভী।<br />

অয়াঢ-১৫১: তঢ ত্ত্বভ অতফ ওালনভলতভ ন্তলভ পীতঢভ িাভ ওভ, দওদদা ঢাভা<br />

অল্লালভ এফদ যভীও াযস ওলভলঙ বাভ ধলক্ষ অল্লাল দওাদ প্রফাড দাতবম ওলভদতদ।<br />

অভ ঢালতভ তঞওাদা লম দতাবঔ ওঢ তদওৃষ্ চাতমফলতভ অাসম।<br />

অয়াঢ-১৫২: অভ অল্লাল ঢাভ প্রতঢশ্রুতঢ দঢাফালতভ লঢয ধতভডঢ ওলভ দততঔলয়লঙদ<br />

বঔদ দঢাফভা ওালনভলতভ ঔঢফ ওভতঙলম ঢাোঁভআ অলতলয। ঢাভধভ দঢাফভা াল লাতভলয়<br />

দনমলম এং ধভসভ ফঢতলভাথ ওভলম তদল তয ধামলদ, অভ বা দঢাফভা পামা ঢা<br />

দঢাফালতভ দতঔাাভ ধভ দঢাফভা াথয ললম। দঢাফালতভ ফালছ ওঢও এরূধ তঙম বাভা<br />

ওাফদা ওভতঙম রৃতদয়া এং ওঢও ওাফদা ওভতঙম অলঔভাঢ। ঢাভধভ ধভীক্ষা ওভাভ চন্য<br />

তঢতদ ঢালতভ দণলও দঢাফালতভ তনতভলয় ততলমদ। স্তুঢ তঢতদ দঢাফালতভ ক্ষফা ওলভলঙদ।<br />

অভ অল্লাল দঢা ফু'তফদলতভ প্রতঢ ঢযন্ত নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-১৫৩: সভড ওভ, বঔদ দঢাফভা ঈধলভভ ততলও ধামাতেলম এং দধঙলদ তনলভ<br />

ওালভা প্রতঢ ঢাওাতেলম দা, ণঘ ভাূম দধঙদ ততও দণলও দঢাফালতভ টাওতঙলমদ। নলম<br />

তঢতদ দঢাফালতভ ততলমদ রৃঃলঔভ ঈধভ রৃঃঔ, বালঢ দঢাফভা রৃঃঔ দা ওভ বা দঢাফভা<br />

61


লাতভলয়ঙ ঢাভ চন্য, অভ দা দ তধলতভ চন্য বা দঢাফালতভ ঈধভ অধতঢঢ ললয়লঙ। অভ<br />

অল্লাল ধূডত তলঢ দ তরলয় বা দঢাফভা ওভ।<br />

অয়াঢ-১৫৪: ঢাভধভ তঢতদ দঢাফালতভ ঈধভ রৃঃলঔভ ধভ প্রযাতন্ত দাতবম ওভলমদ<br />

ঢন্দ্রারূলধ, বা দঢাফালতভ এওতমলও অেন্ন ওলভতঙম। অভ এওতম তঙম বালতভ তব্রঢ<br />

ওলভ দভলঔতঙম ঢালতভ প্রালডভ তঘন্তা, ঢাভা অল্লালভ প্রতঢ চাললমী বুলকভ থাভডাভ ন্যায়<br />

াস থাভডা ওলভতঙম। ঢাভা মতঙমঃ এ যাধালভ অফালতভ লালঢ তও তওঙু ওভাভ<br />

দদআ? মুদ: তদশ্চয়, বাঢীয় তরয় এওফাত্র অল্লালভআ লালঢ। ঢাভা তদলচলতভ ফলদ<br />

দকাধদ ভালঔ বা অধদাভ ওালঙ প্রওায ওলভ দা। ঢাভা লমঃ বতত অফালতভ লালঢ এ<br />

যাধালভ তওঙু ওভাভ ণাওঢ ঢাললম অফভা এঔালদ তদলঢ লঢাফ দা। মুদ: বতত দঢাফভা<br />

তদলচলতভ খলভ ণাওলঢ, ঢু বালতভ তদলঢ লয়া তদথতাতভঢ তঙম ঢাভা দতভলয় ধ়েঢ<br />

তদলচলতভ ফৃঢুযভ সালদভ ততলও। এ এচন্য দব, অল্লাল দঢাফালতভ ফলদ বা অলঙ ঢা<br />

ধভীক্ষা ওভলদ এং দঢাফালতভ ন্তদভ বা অলঙ ঢা তদফতম ওভলদ। ফলদভ দকাধদ তরয়<br />

অল্লাল তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-১৫৫: দবততদ ঈপয় তম ধভসলভভ ম্মুঔীদ ললয়তঙম, দততদ দঢাফালতভ ফথয<br />

দণলও বাভা খুলভ তাোঁত়েলয়তঙম, ঢাভা দঢা তঙম এফদ, বালতভ যয়ঢাদ ধতসৎমদ খতঝলয়তঙম<br />

ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ। যয অল্লাল ঢালতভ ফান ওলভ ততলয়লঙদ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ লদযীম।<br />

অয়াঢ-১৫৬: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ঢালতভ ফঢ ললয় দা বাভা কুনভী ওলভলঙ<br />

এং তদলচলতভ পাআলতভ িলন্ধ লম, বঔদ ঢাভা ধতণীলঢ ৃ তপবালদ দভ লয় তওংা<br />

থফতবুলদ্ধ তমি লয়- ঢাভা বতত অফালতভ ালণ ণাওঢ ঢল ফভঢ দা, তদলঢ লঢ দা।<br />

দবদ অল্লাল এঝালও ঢালতভ ন্তলভ ধতভঢালধভ ওাভড ওলভ দতদ। অল্লালআ চীদ দতদ<br />

এং প্রাড ংলাভ ওলভদ। দঢাফভা বা ওভ অল্লাল ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-১৫৭: অভ বতত দঢাফভা অল্লালভ ধলণ তদলঢ ল তওংা ফলভ বা, ঢল অল্লালভ<br />

ঢভন দণলও প্রাি ক্ষফা ভলফঢ ঢাভ দঘলয় দশ্রয় বা ঢাভা চফা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৫৮: অভ বতত দঢাফভা ফলভ বা ণা তদলঢ ল, তদশ্চয় অল্লালভ ওালঙ<br />

দঢাফালতভ এওত্র ওভা লল।<br />

অয়াঢ-১৫৯: অভ অধদাভ প্রতঢ অল্লালভ ভলফঢ ণাওাভ তরুদ অধতদ ঢালতভ প্রতঢ<br />

দওাফম রতয় ললয়তঙলমদ; তওন্তু বতত অধতদ ওওতয সপা ওলঞাভ রতয় ললঢদ, ঢল<br />

ঢাভা অধদাভ অযধায দণলও লভ ধ়েঢ। সুঢভাং অধতদ ঢালতভ ফান ওলভ ততদ এং<br />

ঢালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওরুদ, অভ ওাচ-ওলফত ঢালতভ ালণ ধভাফযত ওরুদ। অভ বঔদ<br />

62


দওাদ ংওল্প ওলভদ ঢঔদ অল্লালভ ঈধভ পভা ওভলদ। তদশ্চয় অল্লাল পামালদ ঢাভ<br />

ঈধভ পভাওাভীলতভ।<br />

অয়াঢ-১৬০: বতত অল্লাল দঢাফালতভ ালাবয ওলভদ ঢল দওঈআ দঢাফালতভ ঈধভ তচয়ী<br />

ললঢ ধাভল দা। অভ বতত তঢতদ দঢাফালতভ ালাবয দা ওলভদ, ঢল তঢতদ ঙা়ো দও অলঙ<br />

দব দঢাফালতভ ালাবয ওভল? অভ রৄথু অল্লালভআ ঈধভ ফুতফদলতভ পভা ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-১৬১: দওাদ দীভ ধলক্ষ ম্ভ দয় দওাদ তওঙু ন্যায়পাল দকাধদ ওলভ ভাঔা।<br />

দওঈ দওাদ তওঙু ন্যায়পাল দকাধদ ওলভ ভাঔলম দ ঢা দওয়াফলঢভ ততদ তদলয় অল।<br />

ঢাভধভ প্রলঢযওলও ধতভধূডতপাল দতয়া লল বা দ চতদ ওলভলঙ এং ঢালতভ প্রতঢ দওাদ<br />

তঘাভ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১৬২: দব যতি অল্লাল বালঢ ন্তুষ্ ঢাভ অনুকঢয ওলভ দ তও ঐ যতিভ ফঢ, দব<br />

অল্লালভ দক্রালথভ ধাত্র ললয়লঙ এং বাভ অা চালান্নাফ? অভ ঢা ওঢ তদওৃষ্<br />

প্রঢযাঢতদসম।<br />

অয়াঢ-১৬৩: অল্লাল̖ভ ওালঙ ফানুর ফবতাতায় ততপন্ন সলভভ। ঢাভা বা ওলভ অল্লাল̖ ঢাভ<br />

ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-১৬৪: যযআ অল্লাল̖ ফু‘তফদলতভ প্রতঢ নুগ্রল ওলভলঙদ দব, তঢতদ ঢালতভ ওালঙ<br />

ঢালতভআ ফথয দণলও এওচদ ভাূম ধাতঞলয়লঙদ। তঢতদ অল্লালভ অয়াঢ ঢালতভ ধাঞ ওলভ<br />

রৄদাদ, ঢালতভ ধতভরৄদ্ধ ওলভদ এং ঢালতভ তযক্ষা দতদ তওঢা দলওফঢ; বতত ঢাভা<br />

ধূলত প্রওাযয দকাফভালীলঢ তঙম।<br />

অয়াঢ-১৬৫: তও লম? বঔদ দঢাফালতভ ঈধভ এও তধত অধতঢঢ লম, বাভ দঘলয় তিগুড<br />

তধত দঢাফভা খতঝলয়তঙলম, ঢঔদ দঢাফভা মলমঃ দওাণা দণলও এম এ তধত? অধতদ<br />

লম ততদ, এ তধত দঢাফালতভ তদলচলতভ ধক্ষ দণলও। অল্লাল ত তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-১৬৬: দবততদ ঈপয় তম ধভসভ ম্মুঔীদ ললয়তঙম, দততদ দঢাফালতভ ঈধভ দব<br />

তধত অধতঢঢ ললয়তঙম ঢা অল্লালভআ আোয় ললয়তঙম। অভ ঢা এচন্য দব, তঢতদ প্রওায<br />

ওলভ দতলদ ফু'তফদলতভ__<br />

অয়াঢ-১৬৭: এং প্রওায ওলভ দতলদ দফাদালনওলতভ। ঢালতভ মা ললয়তঙমঃ এ<br />

দঢাফভা অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওভ ণা যক্রলতভ প্রতঢলভাথ ওভ। ঢাভা লমতঙমঃ বতত<br />

চাদঢাফ বুদ্ধ লল ঢাললম যযআ দঢাফালতভ নুভদ ওভঢাফ। দততদ ঢাভা ইফালদভ<br />

দঘলয় কুনভীভ ওাঙাওাতঙ তঙম। ঢাভা ফুলঔ এফদ ওণা লম বা ঢালতভ ন্তলভ দদআ।<br />

অল্লাল ঔু পামপাল চালদদ বা ঢাভা দকাধদ ভালঔ।<br />

63


অয়াঢ-১৬৮: বাভা খলভ ল দণলও তদলচলতভ পাআলতভ ম্পলওত লমঃ ঢাভা অফালতভ<br />

ওণাফঢ ঘমলম তদলঢ লঢ দা, ঢালতভ অধতদ লম ততদ; বতত দঢাফভা ঢযাতী ল<br />

ঢাললম তদলচলতভ ঈধভ দণলও ফৃঢুযলও তভলয় তা।<br />

অয়াঢ-১৬৯: বাভা অল্লালভ ধলণ তদলঢ লয় দঢাফভা ওঔদ ঢালতভ ফৃঢ থাভডা ওভ দা;<br />

ভং ঢাভা ঢালতভ ভলভ ওালঙ চীতঢ এং চীতওাপ্রাি।<br />

অয়াঢ-১৭০: বাভা ধতভঢুষ্ ঢালঢ বা অল্লাল ঢালতভ তাদ ওলভলঙদ তদচ নুগ্রলল এং<br />

ঢাভা অদে প্রওায ওভলঙ ঢালতভ যাধালভ বাভা এঔদ ঢালতভ ালণ তফতমঢ লয়তদ,<br />

ঢালতভ দধঙলদ ভলয় দকলঙ। ওাভড ঢালতভ দওাদ পয় দদআ এং ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-১৭১: ঢাভা অদে প্রওায ওলভ অল্লালভ ঢভন দণলও দদয়াফঢ নুগ্রল মালপভ<br />

চন্য। অভ অল্লাল দঢা ফু‘তফদলতভ শ্রফনম তদষ্ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১৭২: অলঢ লয়াভ ধভ বাভা অল্লাল ভাূলমভ টালও া়ো দতয়, ঢালতভ<br />

ফলথয বাভা পাম ওাচ ওলভ এং ঢাওয়া মিদ ওলভ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ফলাধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-১৭৩: ঢাভা এফদ ফানুর দব, দমালওভা ঢালতভ লমতঙমঃ তদশ্চয়আ দঢাফালতভ<br />

তরুলদ্দ ওালনভভা তভাঝ াচ-ভঞৎালফভ ফালয ওলভলঙ, সুঢভাং দঢাফভা ঢালতভ পয়<br />

ওভ। এওণা ঢালতভ ইফালদভ দঢচ াত়েলয় ততম এং ঢাভা মমঃ অফালতভ চন্য<br />

অল্লালআ বলণষ্ এং তঢতদআ ঈত্তফ ওাবতদতালও।<br />

অয়াঢ-১৭৪: ঢাভধভ ঢাভা তনলভ এম অল্লালভ দদয়াফঢ নুগ্রল তদলয়, দওাদ ফঙমআ<br />

ঢালতভ সযত ওলভতদ। অভ অল্লাল বালঢ ভাতচ ঢাভা ঢাভআ নুভড ওলভতঙম। অল্লাল<br />

ফলা নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-১৭৫: এ দঢা যয়ঢাদ ঙা়ো অভ তওঙু দয়, দ দঢাফালতভ পয় দতঔায় ঢাভ<br />

ন্ধু লতভ। সুঢভাং দঢাফভা ঢালতভ পয় ওভ দা, অফালওআ পয় ওভ, বতত দঢাফভা প্রওৃঢ<br />

ফু'তফদ ল।<br />

অয়াঢ-১৭৬: অধদালও দবদ তঘন্তা-পাদায় দা দনলম ঐ ওম দমাও বাভা কুনভীভ ততলও<br />

থাতঢ লয়। ঢাভা ওঔদ অল্লালভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা। অল্লাল ঘাদ দব<br />

অলঔভালঢ ঢালতভ অলতৌ দওাদ ংয দা দতদ। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ফলাযাতস।<br />

অয়াঢ-১৭৭: অভ বাভা ইফালডভ ধতভলঢত কুনভী ক্রয় ওলভলঙ ঢাভা ওঔলদা অল্লালভ<br />

দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা। ঢালতভ চন্য ভলয়দঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

64


অয়াঢ-১৭৮: ওালনভভা দবদ ওঔদ ফলদ দা ওলভ দব, অতফ ঢালতভ দব ওায দতআ<br />

ঢালঢ ঢালতভ চন্য দওাদ ফঙম ভলয়লঙ; অতফ দঢা ওায দতআ রৄথু এচন্য দব, ঢালতভ<br />

গুদাল দবদ অলভা তদ্ধ ৃ ধায়। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ মাঞ্দাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৭৯: অল্লাল ফু‘তফদদতভ এ সায় ভাঔলঢ ঘাদ দা, দব সায় দঢাফভা এঔদ<br />

অঙ, বঢক্ষড ধবতন্ত দা ধতত্রলও ধ ৃণও ওলভদ ধতত্র দণলও। অভ অল্লাল এফদ দদ দব,<br />

তঢতদ দঢাফালতভ কালয়লভ ংাত দতলদ। ঢল অল্লাল ঢাভ ভাূমলতভ ফলথয বালও আলে<br />

াঙাআ ওলভ দদদ। সুঢভাং দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লালভ ঈধভ এং ঢাোঁভ ভাূমলতভ ঈধভ।<br />

বতত দঢাফভা ইফাদ অদ এং দফাত্তাওী ল, ঢল দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ তভাঝ<br />

প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-১৮০: বাভা ওৃধডঢা ওলভ ঢালঢ বা অল্লাল ঢালতভ ততলয়লঙদ তদচ নুগ্রলল, ঢাভা<br />

দবদ ফলদ দা ওলভ দব এ ওৃধডঢা ঢালতভ চন্য ফঙমচদও; ভং ঢা ঢালতভ চন্য<br />

ফঙমচদও। ঐ ফাম বালঢ ঢাভা ওৃধডঢা ওলভতঙম, দওয়াফলঢভ ততদ ঢা ততলয় দত়ে<br />

াতদলয় কমায় ধতভলয় দতয়া লল। অফাদ চতফলদভ ফাতমওাদা সত্ব এওফাত্র অল্লালভ।<br />

দঢাফভা বা ওভ অল্লাল দ ম্পলওত ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-১৮১: তদশ্চয় অল্লল ঢালতভ ওণা রৄলদলঙদ, বাভা মলঙ ―অল্লাল কভী অভ<br />

অফভা থদী।‖ যযআ অতফ তমলণ ভাঔ বা ঢাভা লমলঙ এং ঢালতভ দীলতভ<br />

ন্যায়পাল লঢযা ওাভাভ তরয়। অভ অতফ মঃ অসাতদ ওভ চমন্ত অগুলদভ যাতস।<br />

অয়াঢ-১৮২: এআ ললমা দঢাফালতভ দ ওালচভ নম বা দঢাফভা ধূলত সললস<br />

ওলভতঙলম। স্তুঢ অল্লাল াোলতভ প্রতঢ তঘাভ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১৮৩: বাভা লমঃ অল্লাল দঢা অফালতভ তদল তয ততলয়লঙদ দব, অফভা দবদ দওাদ<br />

ভাূলমভ প্রতঢ ইফাদ দা অতদ বঢক্ষড ধবতন্ত দা দ অফালতভ ওালঙ এফদ দওাভাডী তদলয়<br />

অল বালও অগুদ গ্রা ওলভ তদল; অধতদ ঢালতভ লম ততদ দঢাফালতভ ওালঙ র<br />

ভাূম এলতঙম অফাভ অলক সষ্ তদতযতদল এং দঢাফভা বা অব্দাভ ওভঙ ঢা তদলয়,<br />

ঢল দওদ ঢালতভ লঢযা ওলভতঙলম, বতত দঢাফভা ঢযাতী ললয় ণাও?<br />

অয়াঢ-১৮৪: বতত এভা অধদালও তফণযাাতী াযস ওলভ, ঢল অধদাভ ধূলত র<br />

ভাূমলও তফঢযাাতী াযস ওভা ললয়তঙম, বাভা এলতঙম সষ্ তদতয©দ, র লীনা<br />

এং ঈজ্জ্বম তওঢা তদলয়।<br />

অয়াঢ-১৮৫: তদশ্চয় প্রলঢযও প্রাডীআ ফৃঢুযভ সাত গ্রলড ওভল। যযআ দওয়াফলঢভ ততদ<br />

দঢাফালতভ ওফতনম দঢাফভা ধূডতফাত্রায় প্রাি লল। ঢাভধভ বালও দতাবঔ দণলও রৃলভ ভাঔা<br />

65


লল এং দললযলঢ প্রলয ওভাদ লল, দ-আ লল নমওাফ। অভ ধাতণত চীদ দঢা<br />

ঙমদাফয় ক্ষতডলওভ দপাক-াফগ্রী ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-১৮৬: যযআ দঢাফালতভ ধভীক্ষা ওভা লল দঢাফালতভ থদ-ম্পলত এং<br />

দঢাফালতভ চদ-ম্পলত। অভ যযআ দঢাফভা রৄদলঢ ধাল ধূতঢতী অললম তওঢালভ<br />

এং ফুযতভওলতভ ওাঙ দণলও লদও ওষ্তায়ও ওণা। ঢল বতত দঢাফভা ধথবতথাভড ওভ<br />

এং ঢাওয়া মিদ ওভ, ঢা লদ তৃঢ় ংওলল্পভ ওাচ।<br />

অয়াঢ-১৮৭: সভড ওভ, বঔদ অল্লাল প্রতঢশ্রুতঢ তদলয়তঙলমদ অললম তওঢালভঃ দঢাফভা<br />

ফানুলরভ ওালঙ তওঢা সষ্পাল প্রওায ওভল এং ঢা দকাধদ ওভল দা; তওন্তু ঢাভা দ<br />

প্রতঢশ্রুতঢ তদলচলতভ দধঙলদ দনলম ভাঔম এং ঢাভ ধতভলঢত দকডয ততদফয় গ্রলড ওভম।<br />

সুঢভাং ঢাভা বা ততদফয় গ্রলড ওভম ওঢ তদওৃষ্ ঢা!<br />

অয়াঢ-১৮৮: ঢুতফ ওঔদ ফলদ ওভ দা দব, বাভা তদলচলতভ ওৃঢওলফতভ চন্য অদতেঢ<br />

লয় এং তদলচভা বা ওলভতদ ঢাভ চন্য প্রযংতঢ ললঢ পামাল-ঢাভা অবা দণলও<br />

ধতভত্রাড ধাল। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৮৯: অফাদ চতফলদভ ফাতমওাদা এওফাত্র অল্লালভআ। অভ অল্লাল ললমদ<br />

তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-১৯০: তদশ্চয় অফাদ চতফলদভ ৃচলদ এং ভাঢ ততলদভ অঢতলদ তদতশ্চঢ<br />

তদতযতদ ভলয়লঙ জ্ঞাদাদলতভ চন্য,<br />

অয়াঢ-১৯১: বাভা অল্লাললও সভড ওলভ তাোঁত়েলয়, ল এং রৄলয় এং তঘন্তা ওলভ<br />

অফাদ চতফলদভ ৃচলদভ যাধালভ, এং লমঃ দল অফালতভ ধামদওঢতা! ঢুতফ এ<br />

তদভণতও ৃ তষ্ ওভতদ। অফভা দঢাফাভ ধতত্রঢা দখারডা ওতভ। ঢুতফ অফালতভ দতাবলঔভ<br />

অবা দণলও ভক্ষা ওভ।<br />

অয়াঢ-১৯২: দল অফালতভ ধামদওঢতা! তদশ্চয় ঢুতফ বালও দতাবলঔ তাতঔম ওভলম ঢালও<br />

দঢা মাতঞ্ঢ ওভলম; অভ চাতমফলতভ চন্য দঢা দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-১৯৩: দল অফালতভ ধামদওঢতা তদশ্চয় অফভা রৄলদতঙ এও অলাদওাভীলও ইফাদ<br />

অদাভ চন্য অলাদ ওভলঢঃ ―দঢাফভা ইফাদ অদ দঢাফালতভ ভলভ প্রতঢ‖ সুঢভাং অফভা<br />

ইফাদ এলদতঙ। দল অফালতভ ভ! ঢএ ঢুতফ ফান ওলভ তা অফালতভ গুদালগুলমা<br />

এং তূভীপূ ঢ ওলভ তা অফালতভ দতার-ত্রুতঝফূল অভ অফালতভ ফৃঢুয তা দদওওাভলতভ<br />

ালণ।<br />

66


অয়াঢ-১৯৪: দল অফালতভ ভ! অভ ঢুতফ অফালতভ তা, বা দঢাফাভ ভাূমলতভ ফাথযলফ<br />

অফালতভ ততলঢ য়াতা ওলভঙ এং মাতঞ্ঢ ওভ দা অফালতভ দওয়াফলঢভ ততদ। ঢুতফ দঢা<br />

ওঔদ য়াতা দঔমান ওভ দা।<br />

অয়াঢ-১৯৫: ঢাভধভ ঢালতভ ভ ঢালতভ প্রণতদা ওুম ওলভ মলমদঃ ―অতফ তদষ্ ওতভ<br />

দা দঢাফালতভ দওাদ ধতভশ্রফওাভীভ ওফত, ঢা দ দলাও ধুরুর তওংা সীলমাও। দঢাফভা<br />

এলও লন্যভ ংয। সুঢভাং বাভা তলচভঢ ওলভলঙ, তদলচলতভ খভ-াত়ে দণলও তলষ্কৃঢ<br />

ললয়লঙ, অফভ ধলণ তদবতাতঢঢ ললয়লঙ এং বুদ্ধ ওলভলঙ তদলঢ ললয়লঙ; যযআ অতফ<br />

ঢালতভ দতার-ত্রুতঝগুলমা তূভীপূ ঢ ওভ এং যযআ ঢালতভ তাতঔম ওভ দললযলঢ,<br />

প্রাতলঢ লয় বাভ ঢমলতলয দলভফূল। এআ লম ধুভস্াভ অল্লালভ ঢভন দণলও। অভ<br />

অল্লালভ ওালঙ ভলয়লঙ ঈত্তফ ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-১৯৬: দঢাফালও দবদ দথাোঁওা দা দতয়, ওালনভলতভ দতলয দতলয াথ তঘভড।<br />

অয়াঢ-১৯৭: এ দঢা ক্ষতডলওভ ঈধলপাক। ঢাভধভ ঢালতভ তঞওাদা লল চালান্নাফ। অভ<br />

ঢা ওঢ তদওৃষ্ অা!<br />

অয়াঢ-১৯৮: তওন্তু বাভা ঢালতভ ভলও পয় ওলভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ চান্নাঢ, বাভ<br />

ঢমলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল, ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল। এ অধযায়দ<br />

অল্লালভ ঢভন দণলও। অভ অল্লালভ ওালঙ বা অলঙ ঢা দদওওাভলতভ চন্য দশ্রয়।<br />

অয়াঢ-১৯৯: অভ অললম তওঢালভ ফলথয যয এফদ দমাও অলঙ বাভা ইফাদ ভালঔ<br />

অল্লালভ প্রতঢ এং বা দঢাফালতভ প্রতঢ দাতবম ওভা ললয়লঙ অভ বা ঢালতভ প্রতঢ দাতবম<br />

ওভা ললয়লঙ ঢাভ ঈধভ অল্লালভ ওালঙ তদয়াদঢ সায়। ঢাভা অল্লালভ অয়াঢ ঢু ে<br />

ফূলময তক্রয় ওলভ দা। ঢাভাআ লম দ দমাও বালতভ চন্য ঢালতভ ভলভ ওালঙ ভলয়লঙ<br />

ঢালতভ ধুভস্াভ। তদশ্চয় অল্লাল তলা গ্রললড দ্রুঢ।<br />

অয়াঢ-২০০: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ধথবতথাভড ওভ এং ধথবতথাভলড<br />

প্রতঢলবাতকঢা ওভ অভ তা বুলদ্ধভ চন্য প্রস্তুঢ ণাও। অভ অল্লাললও পয় ওভ, অযা ওভা<br />

বায় দঢাফভা নমওাফ লল।<br />

67


ূভা তদা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ–১: দল ফাদ! দঢাফভা পয় ওভ দঢাফালতভ ভলও, তবতদ ধয়তা ওলভলঙদ দঢাফালতভ<br />

এও যতি দণলও এং তবতদ ধয়তা ওলভলঙদ ঢাভ দণলও ঢাভ দচা়ো, অভ ঙত়েলয়<br />

ততলয়লঙদ ঢালতভ রৃ'চদ দণলও লদও দভ দাভী। অভ দঢাফভা পয় ওভ। অল্লাললও বাোঁভ<br />

দালফ দঢাফভা এলও ধলভভ ওালঙ বাঞ্া ওলভ ণাও এং অত্মীয়-জ্ঞাতঢলতভ ম্পলওত<br />

ঢওত ণাও। তদশ্চয় অল্লাল দঢাফালতভ ঈধভ ঢওত তৃতষ্ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-২: অভ ততলয় তা এতঢফলতভ ঢালতভ ম্পত এং তম ওভ দা ঔাভাধ ফালমভ<br />

ালণ পাম ফালমভ। অভ গ্রা ওভ দা ঢালতভ ফাম দঢাফালতভ ফালমভ ালণ তফতযলয় তদশ্চয়<br />

এরূধ ওভা গুরুঢভ ধাধ।<br />

অয়াঢ-৩: অভ বতত দঢাফভা পয় ওভ দব, এতঢফ দফলয়লতভ যাধালভ সুতঘাভ ওভলঢ<br />

ধাভল দা, ঢল তলয় ওলভ দা ন্য দাভীলতভ ফথয দণলও বালও দঢাফালতভ ফদঃধুঢ লয়-<br />

রৃআ, তঢদ তওংা ঘাভচদ ধবতন্ত। তওন্তু বতত অযংওা ওভ দব, ঢালতভ ফলথয সুতঘাভ ওভলঢ<br />

ধাভল দা, ঢল এওচদলও ণা দঢাফালতভ সত্বাথীদ ক্রীঢতাীলও। এলঢআ<br />

ধক্ষধাতঢলত্ব চত়েঢ দা লয়াভ ম্ভাদা তথও।<br />

অয়াঢ-৪: অভ দঢাফভা ততলয় তা সীলতভ ঢালতভ ফলভ ন্তুষ্তঘলত্ত; ঢল ঢাভা ঔুযী ললয়<br />

ফললভভ তওঙু ংয দঙল়ে ততলম ঢা দঢাফভা াদলে ঢৃতিলওালভ দপাক ওভ।<br />

অয়াঢ-৫: অভ ঢুলম তত দা তদলতাথলতভ লালঢ দঢাফাদতভ ঐ ম্পত বা অল্লাল<br />

দঢাফালতভ চীদ তদতাললভ মিদ ওলভলঙদ; ভং ঢা দণলও ঢালতভ ঔায়া, ধভা<br />

এং রৄদা ঢালতভ ান্তুদাভ াডী।<br />

অয়াঢ-৬: অভ দঢাফভা এতঢফলতভ ধভীক্ষা ওলভ দদল, দব ধবতন্ত দা ঢাভা তলয়ভ য়ল<br />

দধৌলঙ। বতত ঢালতভ ফলথয পাম-ফে তঘালভভ জ্ঞাদ দতঔলঢ ধা, ঢল ঢালতভ ফাম<br />

ঢালতভ লালঢ তনতভলয় দতল। এতঢলফভ ফাম প্রলয়াচদাতঢতভি ঔভঘ ওভ দা এং ঢাভা ়ে<br />

ললয় বাল ফলদ ওলভ ঢা়োঢাত়ে দঔলয় দনম দা। দব সেম দ দবদ এতঢলফভ ফাম ঔভঘ<br />

ওভা দণলও তভঢ ণালও এং দব পাগ্রস দ দবদ ঙঢ ধতভফালড দপাক ওলভ। বঔদ<br />

দঢাফভা ঢালতভ লালঢ ঢাদতভ ম্পত প্রঢযধতড ওভল, ঢঔদ াক্ষী ভাঔল। যয তলা<br />

গ্রললড অল্লালআ বলণষ্।<br />

68


অয়াঢ-৭: ধুরুরলতভ চন্য ংয অলঙ দ ম্পতত্তলঢ বা তধঢা-ফাঢা তদওঝ-অত্মীয়ভা<br />

দভলঔ বায়; এং দাভীলতভ চন্য ংয অলঙ দ ম্পতত্তলঢ বা তধঢা-ফাঢা তদওঝ-<br />

অত্মীয়ভা দভলঔ বায়, দলাও ঢা ল্প তওংা দতয। ঢা ওাঝয তদথতাতভঢ ংয।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বতত ম্পতত্ত ণ্দওালম (ঈত্তভাতথওাভী দয় এফদ) অত্মীয় এতঢফ <br />

তফওীদ ঈধতসঢ লয়, ঢল ঢা দণলও ঢালতভ তওঙু দতল এং ঢালতভ ালণ তামাধ<br />

ওভল।<br />

অয়াঢ-৯: অভ ঢাভা দবদ পয় ওলভ দব, বতত ঢাভা ঢালতভ দধঙলদ রৃতম লায়<br />

ন্তাদলতভ দঙল়ে দবঢ, ঢল ঢাভা ঢালতভ যাধালভ ঈতিি লঢ। সুঢভাং ঢাভা দবদ<br />

অল্লাললও পয় ওলভ এং ঢালতভ ালণ বলণাধলবাকী ওণা লম।<br />

অয়াঢ-১০: তদশ্চয় বাভা এতঢলফভ ম্পত ন্যায়পাল ঔায়, ঢাভা দঢা রৄথু ঢালতভ দধলঝ<br />

অগুদ পতঢত ওভলঙ; অভ ঢাভা ত্বভআ দতাবলঔভ অগুলদ িমল।<br />

অয়াঢ-১১: অল্লাল দঢাফালতভ ন্তাদলতভ ম্পলওত দঢাফালতভ অলতয ওলভদ; এও ধুলত্রভ<br />

ংয রৃআ ওন্যাভ ংলযভ ফাদ। ঢল বতত রৄথু ওন্যা ণালও রৃ‘চলদভ তথও ঢাললম<br />

ঢালতভ চন্য দঙল়ে বায়া ম্পতত্তভ তঢদ পালকভ রৃআ পাক, অভ বতত ওন্যা এওচদ ণালও<br />

ঢল ঢাভ চন্য লথতও। বতত ফৃঢ যতিভ ন্তাদ ণালও, ঢল ঢাভ তধঢা-ফাঢা প্রলঢযলও<br />

ঢাভ ধতভঢযি ম্পতত্তভ ঙয় পালকভ এওপাক ধাল। বতত দ তদঃন্তাদ লয় এং ঢাভ<br />

তধঢা-ফাঢাআ য়াতভয লয়, ঢাললম ফা ধাল তঢদ পালকভ এও পাক; তওন্তু বতত ঢাভ পাআ-<br />

দাদ ণালও ঢল ফা ধাল ঙয় পালকভ এও পাক। এআ ফৃঢ যতিভ দব তয়ঢ ওলভ<br />

দকলঙ ঢা দতয়াভ ঋড ধতভলযাথ ওভাভ ধভ। দঢাফালতভ তধঢা দঢাফালতভ ন্তাদলতভ<br />

ফলথয ঈধওালভ ওাভা দঢাফালতভ তদওঝঢভ ঢা দঢাফভা চাদ দা। এ যসা অল্লালভ ঢভন<br />

দণলও তদথতাতভঢ। তদশ্চয় অল্লাল ললমদ তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১২: অভ দঢাফভা ধাল লথতও দঢাফালতভ সীলতভ ধতভঢযি ম্পতত্তভ, বতত<br />

ঢালতভ দওাদ ন্তাদ দা ণালও। বতত ঢালতভ ন্তাদ ণালও ঢল দঢাফভা ঢালতভ ধতভঢযি<br />

ম্পতত্তভ ঘাভ পালকভ এও পাক ধাল, তয়ঢ ধামদ ঋড ধতভলযালথভ ধভ। দঢাফালতভ<br />

সীভা দঢাফালতভ ধতভঢযি ম্পতত্তভ ঘাভ পালকভ এও পাক ধাল বতত দঢাফালতভ ন্তাদ দা<br />

ণালও। ঢল দঢাফালতভ ন্তাদ ণাওলম ঢাভা ধাল দঢাফালতভ ধতভঢযি ম্পতত্তভ অঝ<br />

পালকভ এও পাক, দঢাফভা দব তয়ঢ ওভল ঢা দতয়াভ ঋড ধতভলযাথ ওভাভ ধভ। বতত<br />

তধঢা-ফাঢা ন্তাদলীদ দওাদ ধুরুর ণা দাভী ফাভা বায় এ সায় দব, ঢাভা এও<br />

ধতধলত্রয় পাআ তওংা এও ধতধলত্রয় দাদ ঢাভ ঈত্তভাতথওাভী, ঢল ঢাভা প্রলঢযলও ধাল<br />

ঙয় পালকভ এও পাক। তওন্তু ঢাভা বতত এভ তথও লয় ঢল াআ তঢদ পালকভ এও পালক<br />

69


ফ ংযীতাভ লল। এঝা লল দব তয়ঢ ওভা লয় ঢা ধামদ ওভাভ এং ঋড ধতভলযাথ<br />

ওভাভ ধভ; তয়ঢ দবদ ওালভা চন্য ক্ষতঢওভ দা লয়। এ লম অল্লালভ তথাদ। অল্লাল<br />

তজ্ঞ, লদযীম।<br />

অয়াঢ-১৩: এগুলমা অল্লালভ তদথতাতভঢ ীফা। অভ দওঈ অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ<br />

অনুকঢয ওভলম তঢতদ ঢালও দললযলঢ তাতঔম ওভলদ, বাভ ঢমলতলয দলভ প্রাতলঢ লয়;<br />

দঔালদ ঢাভা তঘভওাম ণাওল। এ লম তভাঝ ানময।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ দব দওঈ অল্লাল ঢাোঁভ ভাূলমভ দানভফাদী ওভল এং ঢাভ তদথতাতভঢ<br />

ীফা মংখদ ওভল, তঢতদ ঢালও দতাবলঔ তাতঔম ওভলদ, দঔালদ দ তঘভওাম ণাওল।<br />

অভ ঢাভ চন্য ভলয়লঙ ধফাদচদও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৫: দঢাফালতভ দাভীলতভ ফলথয বাভা যতপঘাভ ওলভ ঢালতভ তরুলদ্ধ দঢাফালতভ<br />

ফথয দণলও ঘাভচদ াক্ষী ঈধতসঢ ওভল, বতত ঢাভা াক্ষয প্রতাদ ওলভ ঢল<br />

যতপঘাতভডীলতভলও খলভ অদ্ধ ওলভ ভাঔল দব ধবতন্ত দা ঢালতভ ফৃঢুয লয় ণা অল্লাল<br />

ঢালতভ চন্য ন্য দওাদ যসা ওলভদ।<br />

অয়াঢ-১৬: দঢাফালতভ ফলথয দব রৃ'চদ এ কুওলফত তমি লল, ঢালতভ যাতস দতল; ঢল<br />

বতত ঢাভা ঢা ওলভ এং তদলচলতভ ংলযাথদ ওলভ দদয়, ঢাললম ঢাদতভ দভলাআ দতল।<br />

তদশ্চয় অল্লাল ফলা ঢা ওুমওাভী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৭: যযআ অল্লাল ঢালতভ ঢা ওুম ওলভদ, বাভা পু মযঢ ফে ওাচ ওলভ<br />

দনলম, ঢাভধভ তমলি ঢা ওলভ; এরূধ দমালওভ ঢাআ অল্লাল ওুম ওলভদ।<br />

অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়াম।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ ঢা ঢালতভ চন্য দয় বাভা ফে ওাচ ওভলঢআ ণালও, এফদতও বঔদ<br />

ঢালতভ ওালভা ফৃঢুয ঈধতসঢ লয় ঢঔদ দ লম; অতফ এঔদ ঢা ওভতঙ; অভ ঢালতভ<br />

চন্য দয় বাভা ফাভা বায় ওালনভ সায়। এরূধ দমাওলতভ চন্যআ অতফ প্রস্তুঢ ওলভ<br />

দভলঔতঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ–১৯: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ চন্য লামাম দয় দাভীলতভ চভততস<br />

ঈত্তভাতথওাভ কডয ওভা। অভ ঢালতভ অঝলও দভঔ দা ঢালতভ বা ততলয়ঙ ঢা দণলও তওঙু<br />

অত্মাৎ ওভলঢ, তওন্তু বতত ঢাভা দওাদ প্রওাযয যতপঘাভ ওলভ ঢল ঢা যতঢক্রফ।<br />

দঢাফভা ঢালতভ ালণ দ্ভাল চীদবাধদ ওভল। ঢাভধভ দঢাফভা বতত ঢালতভ ধঙে<br />

ওভ, ঢল এফদ ললঢ ধালভ দব, দঢাফভা এরূধ তচতদলও ধঙে ওভঙ বালঢ অল্লাল<br />

প্রপূ ঢ ওমযাড দভলঔলঙদ।<br />

70


অয়াঢ-২০: অভ বতত দঢাফভা এও সীভ সলম ন্য সী ধতভঢতদ ওভলঢ আলে ওভ এং<br />

ঢালতভ এওচদলও প্রঘুভ ণত ততলয় ণাও ঢু ঢা দণলও তওঙুআ দনভঢ গ্রলড ওভ দা।<br />

দঢাফভা তও ঢা গ্রলড ওভল তফণযা ধাত প্রওাযয ধাধাঘালভভ ফাথযলফ?<br />

অয়াঢ-২১: তওরূলধ দঢাফভা ঢা গ্রলড ওভল, ণঘ দঢাফভা এলও ধলভভ ালণ ংকঢ<br />

ললয়ঙ এং দ দাভীভা দঢাফালতভ ওাঙ দণলও তৃঢ় ঙীওাভ তদলয়লঙ?<br />

অয়াঢ-২২: দঢাফভা তলয় ওভ দা দ দাভীলতভ বালতভ তলয় ওলভলঙ দঢাফালতভ<br />

তধঢৃধুরুরভা, ঢল বা ধূলত কঢ ললয়লঙ ঢা কঢ ললয়লঙ। তদশ্চয় এঝা তদঢান্ত শ্লীম,<br />

তঢযয় খৃডয তদওৃষ্ অঘভড।<br />

অয়াঢ-২৩: দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওভা ললয়লঙ দঢাফালতভ ফাঢা, দঢাফালতভ ওন্যা,<br />

দঢাফালতভ পতকদী, দঢাফালতভ নু নু , দঢাফালতভ ঔামা, ভ্রাঢৃওন্যা, পতকদী ওন্যা, রৃথফাঢা,<br />

রৃথলাদ, যারৄ়েী, দঢাফালতভ সীদতভ ধূত সাফীভ ভচাঢ ওন্যা বাভা দঢাফালতভ<br />

তপপাওলত্ব অলঙ, বতত দঢাফভা ঐ সীলতভ ালণ লা ওলভ ণাও। বতত ঢালতভ ালণ<br />

লা দা ওলভ ণাও ঢাললম দওাদ ধভাথ দদআ। এং দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওভা<br />

ললয়লঙ দঢাফালতভ ভচাঢ ধুলত্রভ সী এং রৃআ দাদলও এওলত্র তলয় ওভা। ধূলত বা<br />

কঢ ললয়লঙ, ঢা ললয়লঙ। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৪: ওম থা দাভীলও দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওভা ললয়লঙ, তওন্তু দঢাফালতভ<br />

সত্বাথীদ দব তাী ভলয়লঙ ঢালতভ লাভাফ ওভা লয়তদ। এ লম দঢাফালতভ চন্য অল্লালভ<br />

তথাদ। এলতভ ঙা়ো ন্য ওম দাভীলও দঢাফালতভ চন্য লামাম ওভা ললয়লঙ এ যলঢত দব,<br />

দঢাফভা ঢালতভ ওাফদা ওভল লণতভ ততদফলয় তলয় ওভাভ চন্য যতপঘালভভ চন্য দয়।<br />

তলয়ভ ফাথযলফ দব দাভীলতভ দঢাফভা লম্ভাক ওলভঙ ঢালতভ ততলয় দতল ঢালতভ তদথতাতভঢ<br />

ফলভ। অভ দঢাফালতভ দওাদ গুদাল লল দা বতত ফলভ তদথতাভলডভ ধভ দওাদ তরলয় ধভসভ<br />

ম্মঢ ল। তদশ্চয় অল্লাল ললমদ তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ দঢাফালতভ ফলথয বতত দওঈ সাথীদ ফুমফাদ দাভী তলয় ওভাভ াফণতয<br />

দা ভালঔ, দ দঢাফালতভ তথওাভপু ি ইফাদতাভ দাভী তলয় ওভল। অল্লাল দঢাফালতভ<br />

ইফাদ িলন্ধ পাম চালদদ। দঢাফভা ধভসভ এও-তপন্ন। সুঢভাং দঢাফভা ঢালতভ তলয়<br />

ওভল ঢালতভ ফাতমলওভ নুফতঢক্রলফ এং তদয়ফ নুবায়ী ঢালতভ ফলভ ঢালতভ ততলয়<br />

দতল, এআ তললল দব, ঢাভা তাতলঢা সী; এআ তললল দয় দব, ঢাভা যতপঘাতভডী <br />

ঈধ-ধতঢ গ্রলডওাতভডী। বতত তাতলঢা লয়াভ ধভ ঢাভা যতপঘাভ ওলভ ঢল ঢালতভ<br />

যাতস লল সাথীদ দাভীলতভ লথতও। এআ যসা (তাীলও তলয় ওভা) দঢাফালতভ ফলথয ঐ<br />

71


যতিভ চন্য দব যতপঘালভ তমি লয়াভ অযংওা ওলভ। ঢল ধথবত থাভড ওভা দঢাফালতভ<br />

চন্য ঈত্তফ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ অল্লাল ঘাদ দঢাফালতভ চন্য তওঙু তযতপাল ত ৃঢ ওভলঢ,<br />

দঢাফালতভ ধূতঢতীলতভ ভীতঢদীতঢ দঢাফালতভ তলঢ ওভলঢ এং দঢাফালতভ ক্ষফা ওভলঢ<br />

অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অল্লাল দঢা ঘাদ দঢাফালতভ ক্ষফা ওভলঢ তওন্তু বাভা ওাফদা-াদাভ<br />

নুভড ওলভ ঢাভা ঘায় দব, দঢাফভা পীরডপাল ধণ দণলও তূলভ তঘুযঢ ললয় ধ়ে।<br />

অয়াঢ-২৮: অল্লাহ্ ঘাদ দঢাফালতভ দাছা লামওা ওভলঢ ওাভড ফানুর দঢা ৃষ্ ললয়লঙ<br />

রৃতম।<br />

অয়াঢ-২৯: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা এলও ধলভভ ম্পত ন্যায়পাল দঔলয় দনম<br />

দা। ঢল ঐ যা-াতডচয বা দঢাফালতভ ধভসলভভ ম্মতঢক্রলফ লয় ঢা ধথ। অভ<br />

দঢাফভা এলও ন্যলও লঢযা ওভ দা। যযআ অল্লাল ললমদ দঢাফালতভ প্রতঢ ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ দব যতি ীফামংখদ ওলভ ন্যায়পাল এরূধ ওভল, ঢালও অতফ<br />

ত্বভআ অগুলদ িামা। এ ওাচ অল্লালভ ধলক্ষ ঔুআ লচ।<br />

অয়াঢ-৩১: বতত দঢাফভা তূলভ ণাওলঢ ধাভ দ ়ে গুদাল দণলও দবগুলমা ম্পলওত<br />

দঢাফালতভ তদলরথ ওভা ললয়লঙ, ঢল অতফ দঢাফালতভ দঙাঝ গুদালগুলমা ফাচতদা ওলভ দত<br />

এং তাতঔম ওভ দঢাফালতভ এও ম্মাদচদও সালদ।<br />

অয়াঢ-৩২ অভ দঢাফভা অওাঙ্ক্ক্ষা ওভ দা এফদ তওঙুভ বালঢ অল্লাল দশ্রষৎত্ব ততলয়লঙদ<br />

দঢাফালতভ ওাঈলও ওালভা ঈধভ। ধুরুর বা চতদ ওলভ দঝা ঢাভ প্রাধয ংয এং দাভী<br />

বা চতদ ওলভ দঝা ঢাভ প্রাধয ংয। অভ প্রাণতদা ওভ অল্লালভ ওালঙ ঢাোঁভ নুগ্রল।<br />

তদশ্চয় অল্লাল ত তরলয় তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩৩: অতফ ঈত্তভাতথওাভী তদথতাভড ওলভ ততলয়তঙ দ ম্পতত্তভ বা দঙল়ে বায় তধঢা-<br />

ফাঢা তদওঝ-অত্মীয়ভা। অভ বালতভ ালণ দঢাফভা ঙীওাভাদ্ধ ললয়ঙ ঢালতভ ততলয়<br />

তা ঢালতভ প্রাধয ংয। তদশ্চয় অল্লাল ত তরলয় ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৩৪: ধুরুলরভা দাভীলতভ ঈধভ ওঢৃ তত্বযীম, ওাভড অল্লাল ঢালতভ ওঢওলও<br />

ওঢলওভ ঈধভ দশ্রষৎত্ব তাদ ওলভলঙদ এং ধুরুলরভা তদলচলতভ ণত যয় ওলভ। সুঢভাং<br />

ধুডযঢী দাভীভা নুকঢ লয় এং দমাও ঘক্ষু ভ ন্তভালম ঢাভ তলনাবঢ ওলভ অল্লালভ<br />

তলনাবঢ নুালভ। সীলতভ ফলথয দঢাফভা বালতভ াথযঢাভ অযঙ্া ওভ ঢালতভ<br />

72


রৃধলতয তা, ঢাভধভ ঢালতভ এওাতওদী ঢযাক ওভ ঢালতভ যবযায়, দযলর ঢালতভ প্রলাভ<br />

ওভ। এলঢ বতত ঢাভা দঢাফালতভ াথয ললয় বায়, ঢল ঢালতভ যাধালভ ন্য দওাদ ধণ<br />

ঢামায ওভ দা। তদশ্চয় অল্লাল ঈচ্চ ফবতাতাযীম, ফলাদ।<br />

অয়াঢ-৩৫: বতত দঢাফভা সাফী-সীভ ফলথয তালতভ অযঙ্া ওভ, ঢল সাফীভ ধতভাভ<br />

দণলও এওচদ াতময এং সীভ ধতভাভ দণলও এওচদ াতময তদবুি ওভল; ঢাভা<br />

ঈপলয় ফীফাংা ঘাআলম অল্লাল ঢালতভ ফলথয ম্প্রীতঢ ৃ তষ্ ওলভ দতলদ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

তজ্ঞ, তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ দঢাফভা আাতঢ ওভ অল্লালভ এং যভীও াযস ওভ দা ঢাোঁভ ালণ<br />

দওাদ তওঙুলও। অভ িযলাভ ওভ তধঢা-ফাঢাভ ালণ, অত্মীয়-সচলদভ ালণ, এতঢফলতভ<br />

ালণ, তফওীদলতভ ালণ, তদওঝ-প্রতঢলযী তূভ-প্রতঢলযীভ ালণ, ঙী-াণী <br />

ধণঘাভীভ ালণ এং দঢাফালতভ তথওাভপু ি তা-তাীলতভ ালণ। তদশ্চয় অল্লাল ধঙে<br />

ওলভদ দা তাতম্ভও অত্ম-কততঢ যতিলও__<br />

অয়াঢ-৩৭: বাভা তদলচভা ওৃধডঢা ওলভ এং ন্য ফানুরলও ওৃধডঢাভ তদল তয দতয়<br />

অভ ঢাভা দকাধদ ওলভ ঢা বা অল্লাল ঢালতভ ততলয়লঙদ তদচ নুগ্রলল। অতফ ওালনভলতভ<br />

চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ ধফাদচদও অবা;<br />

অয়াঢ-৩৮: এং বাভা যয় ওলভ ঢালতভ ফাম দমাও দতঔালদাভ চন্য এং ইফাদ ভালঔ দা<br />

অল্লালভ প্রতঢ, অভ দা দযর ততলদভ প্রতঢ। অভ যয়ঢাদ বাভ ঙী লয় দ ওঢআদা তদওৃষ্<br />

ঙী!<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ ঢালতভ তও-আ া ক্ষতঢ লঢ বতত ঢাভা ইফাদ অদঢ অল্লালভ ঈধভ <br />

দযর ততলদভ ঈধভ এং বতত ঢাভা যয় ওভঢ অল্লাল ঢালতভ বা ততলয়লঙদ ঢা দণলও!<br />

অল্লাল ঢালতভ যাধালভ ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৪০: তদশ্চয় অল্লাল চুমুফ ওলভদ দা এও দভডু ধতভফাড, অভ বতত লয় দওাদ ধুডয<br />

ওাচ ঢল তঢতদ ঢা তিগুড ওলভ দতদ এং তদলচভ ধক্ষ দণলও ফলা ধুভস্াভ তাদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ ঢঔদ তও সা লল বঔদ অতফ ঈধতসঢ ওভ প্রলঢযও ঈম্মঢ দণলও<br />

এওচদ াক্ষী এং অধদালও ঢালতভ ঈধভ ঈধতসঢ ওভ াক্ষীরূলধ?<br />

অয়াঢ-৪২: বাভা কুনভী ওলভতঙম এং ভাূলমভ দানভফাদী ওলভতঙম, দততদ ঢাভা<br />

ওাফদা ওভল বতত ফাতঝভ ালণ ঢাভা তফলয দবঢ! ঢাভা দওাদ ওণাআ অল্লালভ দণলও<br />

দকাধদ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

73


অয়াঢ-৪৩: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা দদযায় ফত্ত সায় দাফালবভ এ ওালঙ<br />

দব দা বঢক্ষড দা দঢাফভা বা ম ঢা ুছলঢ ধাভ; অভ ধতত্র সায় দয় বঢক্ষদ<br />

ধবতন্ত দা দঢাফভা দকাম ওভ, ঢল ফুাতনভ সাভ ওণা সঢন্ত্র। অভ বতত দঢাফভা সুস<br />

ল তওংা নলভ ণাও ণা দঢাফালতভ দওঈ প্রসৗা-ধায়ঔাদা দণলও এল ণালও ণা<br />

দঢাফভা সী লা ওলভ ণাও এং ধাতদ দা ধা, ঢল ধতত্র ফাতঝ ততলয় ঢায়াম্মুফ ওলভ<br />

দা__ফলল ওভল সীয় ফুঔফণম লাঢ। তদশ্চয় অল্লাল ললমদ তঢযয় ফাচতদাওাভী,<br />

ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢুতফ তও ঢালতভ প্রতঢ মক্ষয ওভতদ বালতভ দতয়া ললয়লঙ তওঢালভ এও ংয?<br />

ণঘ ঢাভা দকাফভালীলও ক্রয় ওলভ এং ওাফদা ওলভ দবদ দঢাফভা ধণভ্রষ্ ল।<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ অল্লাল দঢাফালতভ যত্রুলতভ ঔু পামপালআ চালদদ। তপপাও<br />

তললল অল্লালআ বলণষ্ এং ালাবযওাভী তললল অল্লালআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৪৬: আরতীলতভ ফলথয তওঙু দমাও ওণাভ প্রওৃঢ ণত তওৃঢ ওলভ এং লমঃ<br />

অফভা রৄদমাফ তওন্তু ফান্য ওভমাফ! ঢাভা অলভা লমঃ দযাদ, দা দযাদাভ ফঢ। অভ ফুঔ<br />

াোঁতওলয় এং িীলদভ প্রতঢ ঢাতেময ওলভ লমঃ ভা‘দয়দা (অফালতভ ভাঔাম)। তওন্তু ঢাভা<br />

বতত মঢঃ ―অফভা রৄদমাফ এং ফান্য ওভমাফ;" এং বতত ঢাভা মঢঃ ―দযাদ এং<br />

অফালতভ প্রতঢ মক্ষয দভঔ,‖ ঢল ঢা-আ ঢালতভ চন্য ঈত্তফ ংকঢ লঢ। তওন্তু অল্লাল<br />

ঢালতভ কুনভীভ চন্য ঢালতভ মা'দঢ ওলভলঙদ। ঢাআ ঢালতভ ল্প ংঔযওআ ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-৪৭: লল অললম তওঢা! দঢাফভা ইফাদ অদ ঢালঢ বা অতফ দাতবম ওলভতঙ এ<br />

সায় দব, ঢা দঢাফালতভ ওালঙ বা অলঙ ঢাভ ঢযায়দওাভী, এভ ধূলত দব, অতফ তওৃঢ<br />

ওলভ দত দঘলাভাফূল, ঢাভধভ দগুলমালও খুতভলয় দত দধঙলদভ ততলও, ণা ঢালতভ<br />

মা‘দঢ ওভ দবরুধ মা‘দঢ ওলভতঙমাফ অলাু াঢলও। অভ অল্লালভ তদল তয<br />

সুম্পন্ন ললয়আ ণালও।<br />

অয়াঢ-৪৮: তদশ্চয় অল্লাল ক্ষফা ওলভদ দা ঢাোঁভ ালণ যভীও ওভাভ ধভাথ; ঢল তঢতদ<br />

ক্ষফা ওলভদ এঙা়ো ন্যান্য ধভাথ বালও আলে ওলভদ। অভ দব যতি অল্লালভ ালণ<br />

যভীও াযস ওলভ দ দঢা এও ফলাধালধ তমি লয়।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢুতফ তও ঢালতভ দতঔতদ বাভা তদলচলতভ ধূঢ-ধতত্র ফলদ ওলভ? ভং অল্লালআ<br />

ধতত্র ওলভদ বালও তঢতদ আলে ওলভদ। অভ ঢালতভ ঈধভ তন্দু ধতভফাড ন্যায় ওভা<br />

লল দা।<br />

74


অয়াঢ-৫০: মক্ষয ওভ, ঢাভা দওফদ তফণযা ধাত অলভাধ ওলভ অল্লালভ প্রতঢ; এং<br />

সষ্ ধাধ তললল এঝাআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৫১: ঢুতফ তও ঢালতভ দতঔতদ বালতভ দতয়া ললয়তঙম তওঢালভ এও ংয, ঢাভা<br />

ইফাদ ভালঔ তচঢ ঢাকূলঢ এং ঢাভা ওালনভলতভ ন্মলন্ধ লমঃ এভাআ ফু‘তফদলতভ<br />

দঘলয় তথওঢভ ভম-তঞও ধলণ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৫২: এভা দ দমাও অল্লাল বালতভ মা‘দঢ ওলভলঙদ, অভ অল্লাহ্ বালও<br />

মা‘দঢ ওলভদ ঢুতফ ওঔদ ঢাভ চন্য ালাবযওাভী ধল দা।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢল তও ঢালতভ ওালঙ ভাচলত্বভ দওাদ ংয অলঙ? ঢাললম দ সায়<br />

ঢাভা দমাওলতভ তঢম ধতভফাড দতল দা।<br />

অয়াঢ-৫৪: ণা ঢাভা তও ফানুরলও ইরতা ওলভ অল্লাল তদচ নুগ্রলল ঢালতভ বা<br />

ততলয়লঙদ দচন্য? অভ অতফ দঢা আভালীলফভ ংযথভলও তওঢা দলওফঢ<br />

ততলয়তঙমাফ এং সুতযাম ভাচয ঢালতভ ততলয়তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভধভ ঢালতভ ওঢও ঢালঢ ইফাদ এলদলঙ এং ওঢও ঢা দণলও তূদভ লভ<br />

ভলয়লঙ। িামাাভ চন্য দতাবঔআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৫৬: তদশ্চয়আ বাভা অফাভ অয়াঢলও প্রঢযাঔযাদ ওলভলঙ, যযআ অতফ ঢালতভ<br />

অগুলদ িামা; বঔদআ ঢালতভ ঘাফ়ো িলম-ধুল়ে বাল, ঢঔদআ ঢা অতফ ধামলঝ দত<br />

ন্য ঘাফ়ো ততলয়, বালঢ ঢাভা যাতস অসাতদ ওলভ। তদশ্চয়আ অল্লাল ধভাক্রফযামী,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ যযআ অতফ তাতঔম ওভ<br />

ঢালতভ চান্নালঢ বাভ ঢমলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

ঢালতভ চন্য দঔালদ ভলয়লঙ ধূঢ-ধতত্র সীকড। অভ অতফ ঢালতভ তাতঔম ওভ তঘভ তসগ্ধ<br />

ঙায়ায়।<br />

অয়াঢ-৫৮: তদশ্চয় অল্লাল দঢাফালতভ তদল তয দতদ দব, দঢাফভা অফাদঢ দধৌলঙ তা ঢাভ<br />

প্রাধওলতভ ওালঙ। অভ বঔদ ফানুলরভ ফলথয তঘাভওাবত ধতভঘামদা ওভল ঢঔদ<br />

ন্যায়তপতত্তও তঘাভ ওভল। অল্লাল দব ঈধলতয দঢাফালতভ দতদ ঢা ওঢ ঈত্তফ! তদশ্চয়<br />

অল্লাল দযালদদ, দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৫৯: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অনুকঢয ওভ অল্লালভ এং অনুকঢয ওভ<br />

ভাূলমভ এং ঢালতভ বাভা দঢাফালতভ ফলথয নয়ামাভ তথওাভী। ঢাভধভ বতত দঢাফভা<br />

75


দওাদ তরলয় ফঢলপত ওভ, ঢল ঢা প্রঢযধতড ওভ অল্লাল ভাূলমভ প্রতঢ-বতত দঢাফভা<br />

ইফাদ এলদ ণাও অল্লালভ প্রতঢ এং দযর ততলদভ প্রতঢ। অভ এঝাআ ঈত্তফ এং ধতভডালফ<br />

ওমযাডওভ।<br />

অয়াঢ-৬০: অধতদ তও ঢালতভ দতলঔদতদ বাভা তাত ওলভ দব, অধদাভ প্রতঢ বা দাতবম<br />

ললয়লঙ এং অধদাভ ধূলত বা দাতবম ললয়লঙ ঢালঢ ঢাভা তশ্বাী? ণঘ ঢাভা তঘাভপ্রাণতী<br />

ললঢ ঘায় ঢাগুলঢভ ওালঙ, বতত ঢালতভ তদল তয দতয়া ললয়লঙ ঢা প্রঢযাঔযাদ ওভলঢ। অভ<br />

যয়ঢাদ ঢালতভ ধণভ্রষ্ ওলভ র তূলভ তদলয় দবলঢ ঘায়।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ বঔদ ঢালতভ মা লয়, এ অল্লাল বা দাতবম ওলভলঙদ ঢাভ ততলও এং<br />

ভাূলমভ ততলও, ঢঔদ অধতদ দফাদালনওলতভ দতঔলদ অধদাভ ওাঙ দণলও ম্পূডতপাল<br />

ফুঔ তনতভলয় লভ বালে।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢালতভ তও তযা লদ বঔদ ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ ঢালতভ ঈধভ দওাদ<br />

ফতঢ অধতঢঢ লল? ঢাভধভ ঢাভা অধদাভ ওালঙ এল অল্লালভ দালফ যধণ ওলভ<br />

মল। অফভা দঢা ওমযাড ম্প্রীতঢ ঙা়ো ন্য তওঙু ঘাআতদ।<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢাভা এফদ দমাও বালতভ ন্তলভভ তরলয় অল্লাল চালদদ। সুঢভাং অধতদ<br />

ঢালতভ ঈলধক্ষা ওরুদ এং ঢালতভ রৃধলতয ততদ অভ এফদ ওণা ঢালতভ মুদ বা<br />

ঢালতভ ফফত সযত ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬৪: অতফ দঢা ভাূম রৄথু এ ঈলদ্দলযযআ দপ্রভড ওলভতঙ দব, অল্লালভ তদল তয<br />

নুবায়ী ঢাভ অনুকঢয ওভা লল। অভ বতত ঢাভা তদলচলতভ ঈধভ চুমুফ ওভাভ ধভ<br />

অধদাভ ওালঙ অঢ, অল্লালভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভদঢ এং ভাূম ঢালতভ চন্য<br />

ক্ষফা প্রাণতদা ওভলঢদ, ঢল তদশ্চয় ঢাভা অল্লাললও তঢযয় ঢা ওুমওাভী ধভফ<br />

তয়ামু দধঢ।<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢল দা; অধদাভ ভলভ ওফ! ঢাভা ফু'তফদ লল দা দব ধবতন্ত দা ঢাভা<br />

অধদাভ ঈধভ তঘালভভ পাভ ধতড ওলভ দ তাত-তিালতভ বা ঢালতভ ফলথয<br />

ংখতঝঢ লয়, ঢাভধভ ঢাভা তদলচলতভ ফলদ দওাদরূধ তিথা-ংলওাঘ দাথ দা ওলভ<br />

অধদাভ তদ্ধালন্তভ যাধালভ এং তান্তঃওভলড ঢা দফলদ দদয়।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ বতত অতফ ঢালতভ প্রতঢ নভব ওলভ ততঢাফ দব, দঢাফভা তদলচলতভ লঢযা<br />

ওভ ণা তদলচলতভ খভ-াত়ে দঙল়ে দতভলয় বা, ঢল ঢালতভ ওলয়ওচদ ঙা়ো দওঈআ<br />

ঢা ওভঢ দা। অভ বতত ঢাভা ঢা ওভঢ বা ওভলঢ ঢালতভ ঈধলতয দতয়া লয় ঢল ঢা<br />

ঢালতভ চন্য ঈত্তফ লঢ এং ইফাদলও তৃঢ়ঢভ ওভঢ।<br />

76


অয়াঢ-৬৭: এং এ সায় অতফ যযআ তদলচভ ঢভন দণলও ঢালতভ ফলাদ প্রতঢতাদ<br />

প্রতাদ ওভঢাফ;<br />

অয়াঢ-৬৮: এং তদশ্চয়আ অতফ ঢালতভ ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওভঢাফ।<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ দব যতি অনুকঢয ওভল অল্লাল ভাূলমভ, এরূধ যতিভা দ<br />

যতিলতভ ঙী ললদ বালতভ প্রতঢ অল্লাল নুগ্রল ওলভলঙদ, ঢাভা ললমদ: দী, ততীও,<br />

যলীত এং ৎওফতধভায়ড যতিকত। অভ ওঢ ঈত্তফ ঙী এভা।<br />

অয়াঢ-৭০: এঝা লম অল্লারভ নুগ্রল। অভ জ্ঞালদ অল্লালআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৭১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ঢওতঢা মিদ ওভ এং ঢাভধভ<br />

দতভলয় ধ়ে তলম তলম তপি ললয় ণা গ্রভ ল এওলঙ তম্মতমঢপাল।<br />

অয়াঢ-৭২: অভ দঢাফালতভ ফলথয এফদ তওঙু দমাও অলঙ বাভা কত়েফত ওভলআ; অভ<br />

দঢাফালতভ ঈধভ দওাদ ফতঢ অধতঢঢ ললম মল: যযআ অল্লাল অফাভ প্রতঢ<br />

নুগ্রল ওলভলঙদ, দওদদা অতফ ঢালতভ ালণ ঈধতসঢ তঙমাফ দা।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ বতত দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ ঢভন দণলও দওাদ নুগ্রকল। এ অল<br />

ঢঔদ এফদপাল মলঢ রৄরু ওভল দবদ দঢাফালতভ ঢালতভ ফলথয দওাদ তফত্রঢাআ তঙম<br />

দা: ―লায়! অতফ বতত ঢাদতভ ালণ ণাওঢাফ ঢাললম অতফ তভাঝ ানময মাপ<br />

ওভঢাফ।"<br />

অয়াঢ-৭৪: সুঢভাং ঢাভা দবদ অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওলভ বাভা অলঔভালঢভ এ ততদফলয়<br />

ধাতণত চীদ ততক্র ওলভ দতয়। অভ দব যতি অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওলভ, ঢাভধভ দ তদলঢ<br />

দলাও তওংা তচয়ী দলাও, যযআ অতফ ঢালও তাদ ওভ ফলাধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-৭৫: অভ দঢাফালতভ তও লম দব, দঢাফভা বুদ্ধ ওভঙ দা অল্লালভ ধলণ এং দ<br />

লায়-রৃতম দভ-দাভী তযরৄলতভ চন্য বাভা লম: দল অফালতভ প্রতঢধামও। এ চদধত<br />

দণলও অফালতভ দভ ওলভ দা, এঔাদওাভ তথাীভা পয়াদও ঢযাঘাভী? অভ দঢাফাভ<br />

ঢভন দণলও ওাঈলও অফালতভ তপপাও তদথতাভড ওলভ তা এং দঢাফাভ ঢভন দণলও<br />

ওাঈলও অফালতভ চন্য ালাবযওাভী ওলভ তা।<br />

অয়াঢ-৭৬: বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা দঢা অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওলভ এং বাভা কুনভী<br />

ওলভলঙ ঢাভা ঢাকূলঢভ ধলণ বুদ্ধ ওলভ। সুঢভাং দঢাফভা বুদ্ধ ওভ যয়ঢালদভ ন্ধু লতভ<br />

তরুলদ্ধ। যয়ঢালদভ দওৌযম দঢা তদঢান্তআ রৃতম।<br />

77


অয়াঢ-৭৭: ঢুতফ তও ঢালতভ দতঔতদ বালতভ মা ললয়তঙম: দঢাফভা তদলচলতভ লাঢ ংভড<br />

ওভ, দাফাব ওালয়ফ ওভ এং বাওাঢ তা? ঢাভধভ বঔদ ঢালতভ প্রতঢ বুলদ্ধভ তথাদ<br />

দতয়া লম, ঢঔদ ঢালতভ ফলথয এওতম দমাওলতভ এরূধ পয় ওভলঢ মাকম দবফদ দওঈ<br />

অল্লাললও পয় ওলভ ণা ঢাভ দঘলয় তথও পয়। অভ মলঢ মাকম? দল অফালতভ ভ<br />

দওদ অফালতভ ঈধভ বুলদ্ধভ তথাদ ততলম? বতত অফালতভ অভ তওঙু ফয় ওায<br />

ততলঢ? মুদ: ধাতণত দপাক-তমা াফান্য অভ অলঔভাঢ ঈত্তফ ঢাভ চন্য দব দফাত্তাওী।<br />

অভ দঢাফালতভ প্রতঢ তন্দু ধতভফাড চুমুফ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-৭৮: দঢাফভা দবঔালদআ ণাও দা দওদ ফৃঢুয দঢাফালতভ ধাও়ো ওভলআ, বতত<br />

দঢাফভা সুতৃঢ় রৃলকতভ দপঢলভ ণাও। অভ বতত ঢালতভ দওাদ ফঙম লয় ঢল ঢাভা লম :<br />

―এঝা অল্লালভ ঢভন দণলও।‖ অভ বতত ঢালতভ দওাদ ফঙম লয় ঢল ঢাভ লম: ―এঝা<br />

দঢাফাভ ধক্ষ দণলও‖ লম ততদ: ―এআ অল্লালভ ঢভন দণলও।‖ ঢল এ দমালওভ তও<br />

লম দব, এভ দওাদ ওণা ুছাভ ওালঙ বায় দা।<br />

অয়াঢ-৭৯: অধদাভ প্রতঢ দব ফঙম অল ঢা দঢা অল্লালভ ঢভন দণলও অল এং দব<br />

ফঙম অধদাভ লয় ঢা দঢা অধদাভআ ওাভলড লয়। অভ অধদালও দঢা অতফ ধাতঞলয়তঙ<br />

ফানুলরভ চন্য ভাূমরুলধ। াক্ষয তললল অল্লালআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৮০: দব যতি ভাূলমভ অনুকঢয ওলভ দ দঢা অল্লাল̖ভআ অনুকঢয ওভম। অভ<br />

দওঈ ফুঔ তনতভলয় তদলম অতফ দঢা অধদালও ঢালতভ ঈধভ ঢত্ত্বাথায়ও ওলভ ধাঞাআতদ।<br />

অয়াঢ-৮১: অভ ঢাভা লম: অনুকঢয অফালতভ ওাচ। ঢাভধভ বঔদ ঢাভা ফুলঔ লমতঙম<br />

ঢাভ তধভীলঢ অভ অল্লাল তমলঔ ভালঔদ বা ঢাভা ভালঢ ধভাফযত ওলভ। সুঢভাং অধতদ<br />

ঢালতভ প্রতঢ ভ্রলক্ষধ ওভলদ দা এং অল্লালভ প্রতঢ পভা ওরুদ। এ ওাবতম্পাতদওাভী<br />

তললল অল্লাল̖আ বলণষ্।<br />

অয়াঢ–৮২: ঢল তও ঢাভা দওাভঅদ িলন্ধ তঘন্তা-পাদা ওলভ দা? বতত অল্লাল ঙা়ো<br />

ন্য ওালভা ঢভন দণলও এ দওাভঅদ লঢ ঢল ঢাভা এলঢ লদও ধধভীঢয দধঢ।<br />

অয়াঢ-৮৩: অভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ দধৌলঙ দওাদ ংাত তদভাধত্তা তওংা পয় ংক্রান্ত,<br />

ঢঔদ ঢাভা ঢা প্রঘাভ ওলভ দতয়। বতত ঢাভা ঢা দাধ ত ওভঢ ভাূলমভ ওালঙ: তওংা<br />

ঢালতভ ফলথয বাভা নায়ামাভ তথওাভী ঢালতভ ওালঙ, ঢল ঢালতভ ফলথয বাভা ঢণয<br />

নুন্ধাদ ওলভ ঢাভা ঢাভ বণাণতঢা তদডতয় ওভলঢ ধাভঢ। দঢাফালতভ ঈধভ বতত অল্লালভ<br />

এ নুগ্রল ওরুডা দা ণাওঢ, ঢাললম ল্প ওলয়ওচদ ঙা়ো দঢাফভা াআ যয়ঢালদভ<br />

নুকাফী ললয় দবলঢ।<br />

78


অয়াঢ-৮৪: ঢএ অল্লালভ ধলণ বুদ্ধ ওরুদ; অধদালও রৄথু অধদাভ এ তদলচভ<br />

ওালচভ চন্য তায়ী ওভা লল; অভ অধতদ ফুতফদলতভ ঈৎাতলঢ ওরুদ। তঘলভআ অল্লাল<br />

ওাদনভলতভ যতি ঔত ওলভ দতলদ। অভ অল্লাল যতিলঢ প্রমঢভ এং ওলঞাভ<br />

যাতসতাঢা।<br />

অয়াঢ-৮৫: দব যতি দওাদ পাম ওালচভ সুধাতভয ওভল ঢাভ চন্য ঢালঢ ংয ণাওল,<br />

অভ দওঈ দওাদ ফে ওালচভ সুধাতভয ওভলম ঢালঢ ঢাভ ংয ণাওল। অল্লাল<br />

তরলয় ঢওত দচভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৮৬: অভ বঔদ দঢাফালতভ ামাফ ওভা লয় ঢঔদ দঢাফভা ঈত্তভ দতল ঢাভ দঘলয়<br />

ঈত্তফরূলধ ণা ঢাভআ ফঢ তনতভলয় মল। তদশ্চয় অল্লাল ত তরলয় তলা গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ-৮৭: অল্লাল এফদ দব, তঢতদ ঙা়ো অভ দওাদ ফাুত দদআ। যযআ তঢতদ<br />

দওয়াফলঢভ ততদ দঢাফালতভ এওত্র ওভলদ, এলঢ দওাদ লেল দদআ। অভ ওাভ ওণা<br />

অল্লালভ ওণাভ দঘলয় তথও ঢয?<br />

অয়াঢ-৮৮: দঢাফালতভ তও লম দব, দঢাফভা দফাদালনওলতভ িলন্ধ রৃ‘তম ললয় দকলম?<br />

ণঘ অল্লাল ঢালতভ ধূতাসায় তনতভলয় ততলয়লঙদ ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ দঢাফভা তও<br />

ঢালও দলতায়াঢ ওভলঢ ঘা বালও অল্লাল দকাফভালীভ ফলথয দভলঔলঙদ? অভ অল্লাল<br />

বালও দকাফভাল ওলভদ ঢুতফ ওঔদ ঢাভ চন্য দওাদ ধণ ধাল দা।<br />

অয়াঢ-৮৯: ঢাভা ওাফদা ওলভ দবদ দঢাফভা কুনভী ওভ দবফদ ঢাভা কুনভী ওলভলঙ, বালঢ<br />

দঢাফভা ঢাভা ফাদ ললয় বা। সুঢভাং ঢালতভ ফথয দণলও ওাঈলও ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভ<br />

দা, দব ধবতন্ত ঢাভা অল্লালভ ধলণ তলচভঢ ওলভ ঘলম দা অল। অভ বতত ঢাভা ফুঔ<br />

তনতভলয় দদয় ঢল ঢালতভ ধাও়ো ওভ এং লঢযা ওভ দবঔালদআ ঢালতভ ধা, এং<br />

ঢালতভ ফথয দণলও ওাঈলও ন্ধু ালাবযওাভীরূলধ গ্রলড ওভ দা,<br />

অয়াঢ-৯০: তওন্তু ঢালতভ দয় বাভা এফদ এও ম্প্রতালয়ভ ালণ তফতমঢ ললয়লঙ, বালতভ<br />

ালণ দঢাফালতভ ঘুতি অলঙ; ণা বাভা দঢাফালতভ ওালঙ এফদ সায় অল দব,<br />

ঢালতভ ফদ দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভলঢ ণা ঢালতভ ম্প্রতালয়ভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভলঢ<br />

ংকুতঘঢ লয়। অভ বতত অল্লাল আলে ওভলঢদ, ঢল দঢাফালতভ ঈধভ ঢালতভ প্রম ওলভ<br />

ততলঢদ; নলম যযআ ঢাভা দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভঢ। সুঢভাং বতত ঢাভা দঢাফালতভ<br />

দণলও ধ ৃণও ণালও, দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ দা ওলভ এং দঢাফালতভ ওালঙ যাতন্ত প্রসা<br />

দতয় ঢল অল্লাল দঢাফালতভ চন্য ঢালতভ তরুলদ্ধ দওাদ ধণ ভালঔদতদ।<br />

79


অয়াঢ-৯১: দঢাফভা এ ঙা়ো এফদ তওঙু দমাও ধাল বাভা দঢাফালতভ দণলও তদভাধত<br />

ণাওলঢ ঘায় এং তদলচলতভ ওলফভ দণলও তদভাধত ণাওলঢ ঘায়। বঔদআ ঢালতভ<br />

তনঢদাভ ততলও অওরতড ওভা লয় ঢঔদআ ঢাভা ঢালঢ ছাতধলয় ধল়ে। ঢএ ঢাভা বতত<br />

দঢাফালতভ ওাঙ দণলও লভ দা বায়, দঢাফালতভ ওালঙ যাতন্ত প্রসা দা দতয় এং তদলচলতভ<br />

লস ংভড দা ওলভ, ঢল ঢালতভ ধাও়ো ওভল এং লঢযা ওভল দবঔালদআ ঢালতভ<br />

ধাল। অভ অতফ দঢাফালতভ চন্য ঢালতভ তরুলদ্ধ প্রওাযয প্রফাড প্রতাদ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-৯২: পু মক্রলফ ঙা়ো দসোয় দওাদ ফু'তফদলও লঢযা ওভা দওাদ ফুতফলদভ ওাচ দয়।<br />

দওঈ দওাদ ফুতফদলও পু মক্রলফ লঢযা ওভলম দ এওচদ ফু'তফদ তা ফুি ওভল এং ঢাভ<br />

সচদলতভ ভি-ততদফয় ধতড ওভল, বতত দা ঢাভা ক্ষফা ওলভ। বতত দ দঢাফালতভ যক্র<br />

ধলক্ষভ দমাও লয় এং ফু'তফদ লয় ঢল এওচদ ফু‘তফদ তা ফুি ওভল। অভ বতত দ<br />

এফদ এও ওলফভ দমাও লয় বাভ ালণ দঢাফালতভ ঘুতি অলঙ ঢল ঢাভ সচদলতভ<br />

ভিততদফয় ধতড ওভল এং এওচদ ফুতফদ তা ফুি ওভল। তওন্তু বাভ ংকতঢ দদআ<br />

দ এওাততক্রলফ রৃ'ফা দভাচা ভাঔল। এঝা লম অল্লালভ ঢভন দণলও ঢারূলধ<br />

তদথতাতভঢ। অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৯৩: দওঈ আোওৃঢপাল দওাদ ফুতফদলও লঢযা ওভলম ঢাভ যাতস চালান্নাফ,<br />

দঔালদ দ দন্তওাম ণাওল। অল্লাল ঢাভ প্রতঢ ক্রু দ্ধ ণাওলদ, সীয় ওরুডা দণলও ঢালও<br />

তূদভ ভাঔলদ এং ঢাভ চন্য পীরড যাতস প্রস্তুঢ ভাঔলদ।<br />

অয়াঢ-৯৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ অল্লালভ ধলণ দভ লল ঢঔদ বাঘাআ<br />

ওলভ তদল এং দওঈ দঢাফালতভ ামাফ ওভলম ঢালও ম দা: ―ঢুতফ দঢা ফুতফদ দ‖।<br />

দঢাফভা ধাতণত চীলদভ ম্পত লিরড ওভ, স্তুঢ অল্লালভ ওালঙ অলঙ প্রঘুভ ত্র ম্পত।<br />

দঢাফভা দঢা আতঢধূলত এফতদ তঙলম, ঢাভধভ অল্লাল দঢাফালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওলভলঙদ।<br />

সুঢভাং দঢাফভা বাঘাআ ওলভ তদ। তদশ্চয় অল্লাল দঢাফভা বা ওভ দ তরলয় ফযও<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-৯৫: ফাদ দয় দ ফু'তফদ বাভা তদা চলভ খলভ ল ণালও এং ঐ<br />

ফু'তফদ বাভা অল্লালভ ধদণ তদলচলতভ চাদফাম ততলয় তচলাত ওলভ। বাভা সীয় চাদ ফাম<br />

ততলয় তচলাত ওলভ, অল্লাল ঢালতভ ফবতাতা াত়েলয় ততলয়লঙদ ঢালতভ ঈধভ বাভা খলভ ল<br />

ণালও। অভ প্রলঢযওলওআ অল্লাল ওমযালডভ য়াতা ওলভলঙদ। অল্লাল ফুচাললতীদলও<br />

ফলাদ ধুভস্ালভ দশ্রষৎত্ব ততলয়লঙদ বাভা খলভ ল ণাদও ঢালতভ ঈধলভ।<br />

অয়াঢ-৯৬: এ ঢাোঁভ ঢভন দণলও ফবতাতা, ক্ষফা ভলফঢ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

80


অয়াঢ-৯৭: তদশ্চয় বাভা তদলচলতভ ঈধভ চুমুফ ওলভ, দনলভযঢাভা ঢালতভ চাদ ওলচভ<br />

ফয় মল: ―দঢাফভা তও সায় তঙলম?‖ ঢাভা মল: ―অফভা রৃতদয়ায় লায়<br />

সায় তঙমাফ।‖ দনলভযঢাভা মল: ―অল্লালভ রৃতদয়া তও এফদ প্রযস তঙম দা দব,<br />

দঢাফভা দঔালদ তলচভঢ ওলভ ঘলম দবলঢ?" ঢএ এলতভআ তঞওাদা লম চালান্নাফ। অভ<br />

ওঢআ ফে এ তঞওাদা?<br />

অয়াঢ-৯৮: ঢল দ লায় ধুরুর, দাভী তযরৄ বাভা দওাদ ঈধায় মিদ ওভলঢ<br />

ধালভ দা এং দওাদ ধলণভ ন্ধাদ চাদদ দা?<br />

অয়াঢ-৯৯: এলতভ যাধালভ অযা ওভা বায় দব, অল্লাল এলতভ ফান ওভলদ। ওাভড<br />

অল্লাল তঢযয় ফাচতদাওাভী, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-১০০: দব দওঈ অল্লালভ ধলণ তলচভঢ ওভল দ রৃতদয়ায় র অশ্রয়সম প্রাঘুবত<br />

মাপ ওভল। অভ দব যতি তদচ খভ দণলও দভ লল অল্লাল ঢাোঁভ ভাূলমভ ঈলদ্দলযয<br />

তলচভঢ ওভাভ চন্য, ঢাভধভ দ ফৃঢুযফুলঔ ধতঢঢ লয়, ঢাভ প্রতঢতাদ থাতভঢ ললয়<br />

অলঙ অল্লাল̖ভ ওালঙ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১০১: অভ বঔদ দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ নভ ওভল, ঢঔদ দঢাফালতভ দওাদ গুদাল<br />

লল দা বতত দঢাফভা দাফাব ংতক্ষি ওভ, এ অযংওায় দব, ওালনভভা দঢাফালতভ চন্য<br />

তনঢদা ৃ তষ্ ওভল। তদশ্চয় ওালনভভা লম দঢাফালতভ প্রওাযয যত্রু।<br />

অয়াঢ-১০২: অভ অধতদ বঔদ ঢালতভ ফলথয ণালওদ এং ঢালতভ দাফাব ধ়োলঢ ঘাদ,<br />

ঢঔদ দবদ ঢালতভ এওতম অধদাভ ালণ তাোঁ়োয় এং ঢাভা দবদ তদলচলতভ স ালণ<br />

ভালঔ। ঢাভধভ বঔদ ঢাভা তচতা ম্পন্ন ওভল ঢঔদ দবদ ঢাভা দঢাফালতভ দধঙলদ<br />

সাদ দদয়, অভ ন্য তম বাভা দাফাব ধল়েতদ ঢাভা দবদ অধদাভ ালণ দাফাব ধল়ে<br />

দদয় এং ঢাভা দবদ ঢওত যস ণালও। ওালনভভা ঘায় দবদ দঢাফভা দঢাফালতভ<br />

সযস অাধত্র িলন্ধ ঢওত ল বালঢ ঢাভা এওলবালক দঢাফালতভ ঈধভ<br />

ছাোঁতধলয় ধ়েলঢ ধালভ। বতত দঢাফভা তষ্ভ ৃ ওাভড ওষ্ ধা ণা বতত দঢাফভা সুস ল,<br />

এ সায় তদলচলতভ স ধতভঢযাক ওভলম দঢাফালতভ দওাদ গুদাল দদআ। তওন্তু দঢাফভা<br />

ঢওতঢা মিদ ওভল। অল্লাল ওালনভলতভ চন্য যযআ মাঞ্দাতায়ও যাতস প্রস্তুঢ<br />

ওলভ দভলঔলঙদ।<br />

অয়াঢ-১০৩: অভ বঔদ দঢাফভা দাফাব ফাি ওভল, ঢঔদ তাোঁত়েলয়, ল যাতয়ঢ<br />

সায় অল্লাললও সভড ওভল। ঢাভধভ বঔদ দঢাফভা তধতফুি লল ঢঔদ বণাবণপাল<br />

দাফাব ধ়েল। তদশ্চয় তদথতাতভঢ ফয় ফুতফদলতভ ঈধভ দাফাব ধ়ো নভব।<br />

81


অয়াঢ-১০৪: অভ যক্রতলমভ ধশ্চাদ্ধালদ দঢাফভা ললঢাতযফ লআ দা। বতত দঢাফভা<br />

যতণঢ ললয় ণাও, ঢল ঢাভা দঢা যতণঢ ললয়লঙ, দবফদ দঢাফভা যণা দধলয়ঙ। অভ<br />

দঢাফভা অল্লালভ ওালঙ এফদ তওঙু অযা ওভ বা ঢাভা অযা ওলভ দা। অল্লাহ্ তজ্ঞ,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১০৫: তদশ্চয় অতফ অধদাভ প্রতঢ ঢযল তওঢা দাতবম ওলভতঙ বালঢ অধতদ<br />

ফানুলরভ ফলথয তঘাভ ফীফাংা ওলভদ দ নুালভ বা অল্লাল অধদালও চাতদলয়লঙদ।<br />

অভ অধতদ তশ্বা পঙওাভীলতভ ধলক্ষ তঢওতওাভী ললদ দা,<br />

অয়াঢ-১০৬: এং অল্লালভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওরুদ। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অায়াঢ-১০৭: বাভা তশ্বাখাঢওঢা ওলভ তদলচলতভ ক্ষতঢ ওলভদঙ অধতদ ঢালতভ ধলক্ষ<br />

ওণা মলদ দা। তদশ্চয় অল্লাল তশ্বাপঙওাভী ধাধীলও পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-১০৮: ঢাভা ফানুলরভ দণলও দকাধদ ওভলঢ ঘায় তওন্তু অল্লালভ ওাঙ দণলও দকাধদ<br />

ওলভ দা, ণঘ তঢতদ ঢালতভ লঙআ অলঙদ বঔদ ঢাভা ভালঢ এফদ তরলয় ধভাফযত ওলভ<br />

বা তঢতদ ধঙে ওলভদ দা। অভ বা তওঙু ঢাভা ওলভ ঢা আ অল্লালভ অয়ত্তাথীদ।<br />

অয়াঢ–১০৯: লাোঁ, দঢাফভা দঢা ধাতণত চীলদ ঢালতভ ধলক্ষ তঢওত ওভলম, তওন্তু<br />

দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভ ধলক্ষ অল্লালভ াফলদ দও তঢওত ওভল ণা দও ঢালতভ ঈতওম<br />

লল?<br />

অয়াঢ-১১০: অভ দব যতি দওাদ ফে ওাচ ওলভ ণা তদলচভ প্রতঢ চুমুফ ওলভ,<br />

ঢাভধভ অল্লালভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওলভ, দ অল্লাললও ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু<br />

ধাল।<br />

অায়াঢ-১১১: অভ দব যতি দওাদ ধাধ ওাচ ওলভ দ রৄথু তদলচভ ঈধভআ ঢাভ প্রতঢনম<br />

দধৌঙায়। অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১১২: অভ দব যতি দওাদ দতার তওংা দওাদ ধাধ ওলভ, ঢাভধভ ঢা দওাদ<br />

তদভধভাথ যতিভ ঈধভ অলভাধ ওলভ, ঢল দঢা দ তদলচভ ঈধভ ঘাতধলয় তদম তফণযা<br />

ধাত সষ্ ধালধভ দাছা।<br />

অয়াঢ-১১৩: অভ বতত দা অধদাভ প্রতঢ ণাওঢ অল্লালভ নুগ্রল ভলফঢ, ঢল ঢালতভ<br />

এওতম অধদালও যযআ তভ্রাতন্তলঢ দনমলঢ ংওল্প ওলভতঙম। ঢাভা তদলচলতভ ঙা়ো<br />

ন্য ওাঈলও তভ্রাতন্তলঢ দনমলঢ ধালভ দা। অভ ঢাভা অধদাভ দওাদআ ক্ষতঢ ওভলঢ ধালভ<br />

82


দা। অধদাভ প্রতঢ তওঢা দলওফঢ দাতবম ওলভলঙদ এং অধদালও তযক্ষা ততলয়লঙদ<br />

বা অধতদ চাদলঢদ দা। অভ অধদাভ প্রতঢ ভলয়লঙ অল্লালভ ফলা নুগ্রল।<br />

অয়াঢ-১১৪: ঢালতভ তথওাংয মা-ধভাফলযত দওাদ ওমযাড দদআ। ঢল দব যতি তদল তয<br />

দতয় তাদ-ঔয়ভাঢ ওভলঢ, তওংা ৎওাচ ওভলঢ, তওংা ফানুলরভ ফলথয যাতন্ত-য ৃংঔমা<br />

সাধলদভ চন্য, ঢালঢ ওমযাড অলঙ। দব এ ওাচ অল্লালভ ন্তুতষ্ মালপভ তদতফত্ত ওলভ,<br />

যযআ অতফ ঢালও ফলাধুভস্াভ তাদ ওভ।<br />

অয়াঢ-১১৫: অভ দব যতি ভাূলমভ তলভাতথঢা ওভল ঢাভ ওালঙ ৎধণ প্রওাতযঢ<br />

লয়াভ ধভ এং ফুতফদলতভ ধণ দঙল়ে ন্য ধণ নুভড ওভল যযআ অতফ ঢালও<br />

দততলও দনভা দবততলও দ তনলভ বায়। অভ ঢালও চালান্নালফ িামা। ঢা ওঢ তদওৃষ্<br />

কন্তযসম।<br />

অয়াঢ-১১৬: আ তদশ্চয় অল্লাল ক্ষফা ওলভদ দা ঢাভ লঙ যভীও াযস ওভালও; অভ<br />

তঢতদ ক্ষফা ওলভদ এঙা়ো তওঙু বালও আলে ওলভদ। দব অল্লালভ ালণ যভীও ওলভ, দ<br />

দঢা পীরডপাল ধণভ্রষ্ লয়।<br />

অয়াঢ-১১৭: ঢাভা দঢা ঢাভ ধতভলঢত রৄথু দতীভআ ধূচা ওলভ এং ঢাভা ধূচা ওলভ রৄথু<br />

াথয যয়ঢাদদভ,<br />

অয়াঢ-১১৮: বালও অল্লাল মা'দঢ ওলভদ। অভ দ লম: অতফ যযআ দঢাফাভ<br />

াোলতভ ফথয দণলও এও তদত তষ্ ংযলও অফাভ নুকাফী ওলভ দদ।<br />

অয়াঢ-১১৯: এং ঢালতভ অতফ ধণভ্রষ্ ওভআ, ঢালতভ ৃণা অশ্বা দতআ, অভ অতফ<br />

যযআ ঢালতভ তদল তয দত দবদ ঢাভা ধরৄভ ওাদ দঙতদ ওলভ, অভ তদশ্চয় অতফ ঢালতভ<br />

তদল তয দত দবদ ঢাভা অল্লালভ ৃষ্ অওৃতঢ তওৃঢ ওলভ দতয়। অভ দব দওঈ অল্লালভ<br />

ধতভলঢত যয়ঢাদলও ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভল দ প্রওাযয ক্ষতঢভ ফলথয তদধতঢঢ লল।<br />

অয়াঢ-১২০: দ ঢালতভ প্রতঢশ্রুতঢ দতয় এং ৃণা অশ্বা দতয়। যয়ঢাদ ঢালতভ দব<br />

প্রতঢশ্রুতঢ দতয় ঢা প্রঢাভডা ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-১২১: এলতভআ তঞওাদা চালান্নাফ। এভা দঔাদ দণলও দওাণা াঘাভ চায়কা ধাল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-১২২: অভ বাভা ইফাদ অলদ এং দদও ওাচ ওলভ, তঘলভআ অতফ ঢালতভ<br />

চান্নালঢ তাতঔম ওভ, প্রাতলঢ লয় বাভ ঢমলতলয দলভফূল; ঢাভা দঔালদ তঘভওাম<br />

ণাওল। অল্লালভ য়াতা ঢয। অল্লালভ দঘলয় ওণায় তথও ঢযাতী দও?<br />

83


অয়াঢ-১২৩: দঢাফালতভ ৃণা অওাগক্ষায় দওাদ ওাচ লল দা এং অললম তওঢালভ<br />

ৃণা অওাগক্ষায় দওাদ ওাচ লল দা। দব দওঈ দওাদ ফে ওাচ ওভল দ ঢাভ প্রতঢনম<br />

ধাল এং দ অল্লাল ঙা়ো ঢাভ দওাদ ন্ধু ালাবযওাভী ধাল দা।<br />

অয়াঢ-১২৪: দব যতি দদও ওাচ ওভল, দলাও দ ধুরুর তওংা দাভী, এং দ<br />

ইফাদতাভ লল, এরূধ দমাও চান্নালঢ তাতঔম লল, অভ ঢালতভ প্রতঢ তন্দুফাত্র চুমুফ ওভা<br />

লল দা।<br />

অয়াঢ-১২৫: দও ঈত্তফ িীলদভ ততও ততলয় ঢাভ দঘলয় দব তদলচলও দাধ ত ওলভ দতয়<br />

অল্লালভ ওালঙ ৎ ওালচ তদলয়াতচঢ দণলও এং এওতদষৎপাল তফল্লালঢ আভালীফলও<br />

নুভড ওলভ? অভ অল্লাল আভালীফলও ন্ধু রূলধ গ্রলড ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-১২৬: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ তওঙু অল্লালভআ।<br />

অভ এ তওঙুলওআ অল্লাল ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ।<br />

অাক্সাঢ-১২৭: অভ দমালওভা অধদাভ ওালঙ দাভীলতভ িলন্ধ তথাদ চাদলঢ ঘায়। মুদঃ<br />

অল্লাল ঢালতভ িলন্ধ দঢাফালতভ যসা ততলেদ এং বা দঢাফালতভ দঢমায়াঢ ওলভ<br />

রৄদাদ লয় দওাভঅলদ ঢা ঐ এতঢফ দাভীলতভ ম্পলওত বালতভ দঢাফভা ঢালতভ তদথতাতভঢ<br />

প্রাধয প্রতাদ ওভ দা ণঘ দঢাফভা ঢালতভ তলয় ওভলঢ ঘা, এং লায় তযরৄলতভ<br />

িলন্ধ, অভ এতঢফলতভ যাধালভ আদালনভ ালণ ওাবত তদতাল ওভল। অভ দঢাফভা<br />

দবলওাদ পাম ওাচ ওভ অল্লাল দঢা ঢা ঔু চালদদ।<br />

অয়াঢ-১২৮: অভ বতত দওাদ সী ঢাভ সাফীভ ধক্ষ দণলও তাঘভড তওংা ঈলধক্ষাভ<br />

অযংওা ওলভ, ঢল ঢালতভ দওাদ গুদাল দদআ বতত ঢাভা ধভসভ ফীফাংা ওদভ দদয়।<br />

অভ ফীফাংাআ ঈত্তফ। অভ মামা দঢা অত্মাভ ালণ খতদষৎপাল ম্প ৃি। বতত দঢাফভা<br />

পাম ওাচ ওভ এং দফাত্তাওী ল ঢল দঢাফভা বা ওভ অল্লাল ঢাভ ফযও ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১২৯: দঢাফভা ওঔদ ন্যায়তঘাভ ওভলঢ ধাভল দা সীলতভ ফলথয বতত দঢাফভা<br />

ঢা ওভলঢ ঘা। ঢল দঢাফভা ম্পূডতপাল ছু োঁলও ধ়ে দা বালঢ এওচদলও দনলম ভাঔ<br />

ছু মন্ত সায়। বতত দঢাফভা তদলচলতভ ংলযাথদ ওভ এং দফািাওী ল ঢল অল্লাল<br />

দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–১৩০: বতত ঢাভা ততেন্ন ললয় বায় ঢল অল্লাল ঢাোঁভ প্রাঘুবত ততলয় ঢালতভ<br />

প্রলঢযওলও ফুঔালধক্ষী ওলভ দতলদ। অল্লাল প্রাঘুবতফয়, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১৩১: অভ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ তওঙু<br />

অল্লালভআ। অতফ দঢা তদল তয ততলয়তঙ দঢাফালতভ ধূতঢতী অললম তওঢালও এং<br />

84


দঢাফালতভ দব, দঢাফভা পয় ওভল অল্লাললও। বতত দঢাফভা কুনভী ওভ ঢল দচলদ<br />

দভঔ, তদশ্চয়আ অল্লাল̖ভআ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ। অভ<br />

অল্লাল ললমদ পাফুি, প্রযংতঢ।<br />

অয়াঢ-১৩২: অভ অল্লাল̖ভআ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ এং<br />

ওফতথায়ও তললল অল্লালআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-১৩৩: দল ফানুর। তঢতদ আলে ওভলম দঢাফালতভ ধ্বং ওলভ ততলঢ ধালভদ এং<br />

ন্যদতভ অদলঢ ধালভদ। অভ এরূধ ওভলঢ অল্লাল ম্পূডত ক্ষফ।<br />

অয়াঢ-১৩৪: দব দওঈ ধাতণত ওমযাড ঘায় দ দচলদ ভাঔুও দব, অল্লালভ ওালঙ ভলয়লঙ<br />

রৃতদয়া অলঔভালঢভ ওমযাড। অল্লাল রৄলদদ, দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-১৩৫: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ন্যায়তঘালভ তৃঢ় প্রতঢতষৎঢ ণাওল<br />

অল্লাল̖ভ াক্ষীসরূধ বতত ঢা দঢাফালতভ তদলচলতভ তওংা তধঢা-ফাঢা অত্মীয়-<br />

সচলদভ তরুলদ্ধ লয়; দলাও দ থদী ণা ততভদ্র, ঈপলয়ভ ালণ অল্লালভ ম্পওত<br />

তথওঢভ। ঢএ ন্যায়তঘাভ ওভলঢ তকলয় দঢাফভা ওাফদা-াদাভ নুভড ওভ দা।<br />

অভ বতত দঢাফভা খুতভলয়-দধতঘলয় ওণা ম ণা ধায ওাতঝলয় বা ঢল দচলদ দভঔ,<br />

তদশ্চয়আ-অল্লাল দঢাফভা বা ওভ ঢাভ ধতভধূডত ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১৩৬: দল ফু‘তফদকড! দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লালভ প্রতঢ, ঢাোঁভ ভাূলমভ প্রতঢ, তঢতদ<br />

দব তওঢা ঢাোঁভ ভাূলমভ ঈধভ দাতবম ওলভলঙদ ঢাভ প্রতঢ এং দব তওঢা তঢতদ ধূলত<br />

দাতবম ওলভলঙদ ঢাভ প্রতঢ। অভ দব তশ্বা ওলভ অল্লাললও, ঢাভ দনলভযঢালতভ, ঢাভ<br />

তওঢাফূললও, ঢাভ ভাূমলতভ এং দওয়াফলঢভ ততদলও, দ ধণভ্রষ্ঢায় র তূভ লভ<br />

ধল়েলঙ।<br />

অয়াঢ-১৩৭: বাভা ইফাদ এলদলঙ ধলভ কুনভী ওলভলঙ এং অাভ ইফাদ এলদলঙ,<br />

ধুদভায় কুনভী ওলভলঙ, ঢাভধভ ঢালতভ কুনভী প্রতত্ত ৃ তদ্ধ ৃ দধলঢ ভলয়লঙ, অল্লাল ওঔদ<br />

ঢালতভ ক্ষফা ওভলদ দা এং ঢালতভ দওাদ ধণ দতঔালদ দা।<br />

অায়াঢ–১৩৮: সুংাত রৄতদলয় ততদ দফাদালনওলতভ দব, ঢালতভ চন্য যযআ অলঙ<br />

বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৩৯: বাভা গ্রলড ওলভ ওালনভলতভ ন্ধু রূলধ ফু'তফদলতভ ধতভলঢত, ঢাভা তও<br />

ঢালতভ ওালঙ যতি প্রঢযাযা ওলভ? ণঘ বাঢীয় যতি দঢা রৄথু অল্লালভআ।<br />

85


অয়াঢ-১৪০: অভ দওাভঅলদ দঢাফালতভ প্রতঢ তঢতদ তদল তয দাতবম ওলভলঙদ দব, বঔদ<br />

দঢাফভা রৄদলঢ ধাল অল্লালভ অয়ালঢভ প্রতঢ কুনভী ঈধলা ওভা ললে, ঢঔদ দঢাফভা<br />

ঢালতভ ালণ ল দা, বঢক্ষড দা ঢাভা ন্য প্রলঙ তমি লয়। ন্যণায় দঢাফভা<br />

ঢালতভআ ফঢ ললয় বাল। তদশ্চয় অল্লাল দফাদালনও ওালনভ াআলও চালান্নালফ এওত্র<br />

ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১৪১: ঢাভা প্রঢীক্ষায় ণালও দঢাফালতভ প্রতঢ দওাদ তধত খঝাভ। ঢাভধভ অল্লালভ<br />

নুগ্রলল দঢাফালতভ দওাদ তচয় ললম ঢাভা লম: অফভা তও দঢাফালতভ ালণ তঙমাফ দা?<br />

তওন্তু বতত ওালনভভা চয়ী লয় ঢঔদ ঢাভা লম: অফভা তও দঢাফালতভ তখলভ ভাতঔতদ এং<br />

ফুতফদলতভ লাঢ দণলও দঢাফালতভ ভক্ষা ওতভতদ? দওয়াফলঢভ ততদ অল্লাল দঢাফালতভ ফদথয<br />

তঘাভ-ফীফাংা ওলভ দতলদ। অল্লাল ওঔদ ওালনভলতভ চন্য ফু‘তফদলতভ তরুলদ্ধ দওাদ<br />

ধণ ভাঔলদ দা।<br />

অয়াঢ-১৪২: দফাদালনওভা প্রঢাতভঢ ওভলঢ ঘায় অল্লাল̖দও, অভ অল্লাল এ প্রঢাভডাভ<br />

প্রতঢনম ঢালতভ দতলদ। অভ ঢাভা বঔদ দাফালব তা়োয় ঢঔদ তদঢান্ত মঢাভ ালণ<br />

তা়োয় দমাও দতঔালদাভ চন্য এং ঔু ল্পআ ঢাভা অল্লাল̖দও সভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৪৩: এভা দতাঝাদায় দতারৃমযফাদ সায় অলঙ, ম্পূডত এততলও দা, ম্পূডত<br />

ততলও দা! অভ অল্লাল বালও দকাফভাল ওলভদ ঢুতফ ঢাভ চন্য ওঔদ দওাদ ধণ ধাল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-১৪৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ওালনভলতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভল দা<br />

ফু'তফদলতভ াত ততলয়। দঢাফভা তও ঘা তদলচলতভ তরুলদ্ধ অল্লাল̖ভ চন্য সষ্ প্রফাড<br />

ওালয়ফ ওলভ ততলঢ?<br />

অয়াঢ-১৪৫: তদঃলেলল দফাদালনওভা ণাওল চালান্নালফভ তদম্ন সলভ; অভ ঢুতফ<br />

ওঔদ ধাল দা ঢালতভ চন্য দওাদ ালাবযওাভী।<br />

অয়াঢ-১৪৬: যয বাভা ঢা ওলভ, তদলচলতভ ংলযাথদ ওলভ, অল্লালভ ধণলও<br />

তৃঢ়পাল অোঁওল়ে থলভ এং অল্লালভ ঈলদ্দলযয সীয় িীলদ এওতদষৎ ণালও, ঢাভা ণাওল<br />

ফু'তফদলতভ লঙ। অভ তঘলভআ অল্লাল ফু‘তফদলতভ ফলাধুভস্াভ প্রতাদ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১৪৭: তও ওভলদ অল্লাল দঢাফালতভ যাতস ততলয় বতত দঢাফভা ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায<br />

ওভ এং ইফাদ অদ? অভ অল্লাল ললমদ গুডগ্রালী, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৪৮: অল্লাল ফে ওণা প্রওায ওভা পালমা ালদ দা। ঢল ওালভা প্রতঢ চুমুফ<br />

ললয় ণাওলম দ ওণা অমাতা। অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

86


অয়াঢ-১৪৯: দঢাফভা বতত দওাদ দদও ওাচ প্রওালযয ওভ ণা দকাধলদ ওভ ণা<br />

দতার ক্ষফা ওভ ঢল দচলদ দভঔ, যযআ অল্লাল দতার ক্ষফাওাভী, ফলাযতিযামী।<br />

অয়াঢ-১৫০: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভ অল্লাল̖ভ ালণ এং ঢাভ ভাূমলতভ ালণ অভ<br />

ধাণতওয ওভলঢ ঘায় অল্লাল̖ ঢাভ ভাূমলতভ প্রতঢ তশ্বালভ যাধালভ এং লম: অফভা<br />

ওতঢধলয়ভ প্রতঢ তশ্বা ভাতঔ এং ওতঢধয়লও তশ্বা ওতভ; অভ ঢাভা এভ ফাছাফাতছ<br />

এও ধণ ঈদ্ভাদ ওভলঢ ঘায়;<br />

অয়াঢ-১৫১: এভাআ প্রওৃঢধলক্ষ ওালনভ। অভ অতফ ওালনভলতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ<br />

দভলঔতঙ মাঞ্দাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৫২: বাভা ইফাদ অলদ অল্লালভ প্রতঢ এং ঢাভ ভাূমলতভ প্রতঢ অভ ধাণতওয<br />

ওলভ দা ঢালতভ ওালভা ফলথয, তঘলভআ তঢতদ ঢালতভ ধুভস্াভ দতলদ। অল্লাল ধভফ<br />

ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–১৫৩: অললম তওঢা অধদাভ ওালঙ অলতদ ওলভ ঢালতভ ঈধভ অফাদ দণলও<br />

তমতধওা ঢীডত ওতভলয় ততলঢ, তওন্তু ঢাভা দঢা ফূাভ ওালঙ এভ দঘলয় ়ে তাত<br />

ওলভতঙম। ঢাভা লমতঙম: প্রওালযয অল্লাল̖দও অফালতভ দততঔলয় তা। নলম ঢালতভ<br />

ধাও়ো ওভম জ্রধাঢ ঢালতভ থৃষ্ঢাভ তরুদ। ঢাভধভ ঢাভা াঙুভলও ঈধাযরূলধ গ্রলড<br />

ওলভতঙম ঢালতভ ওালঙ সষ্ প্রফাড অাভ ধভ। অভ অতফ ঢা ক্ষফা ওলভ ততলয়তঙমাফ।<br />

ফূালও অতফ প্রওৃষ্ প্রপা প্রতাদ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১৫৪: অভ অতফ ঢালতভ ঈধলভ ঢুভ ধতঢলও ঢুলম থলভতঙমাফ ঢালতভ দণলও<br />

ঙীওাভ দদয়াভ চন্য এং ঢালতভ লমতঙমাফ, প্রলয ওভ যলভ িালভ দঢ ফসলও<br />

এং ঢালতভ অলভা লমতঙমাফ, যতদাভ িলন্ধ ীফামংখদ ওভ দা। এপাল ঢালতভ ওাঙ<br />

দণলও তৃঢ় ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১৫৫: অভ ঢাভা দঢা তপযি ললয়তঙম ঢালতভ ঙীওাভ পলঙভ চন্য, অল্লালভ<br />

অয়াঢফূললভ ালণ ঢালতভ কুনভী ওভাভ চন্য, ন্যায়পাল দীলতভ লঢযা ওভাভ চন্য<br />

এং ―অফালতভ ন্তভ ংভতক্ষঢ‖ ঢালতভ এ ঈতিভ চন্য; ভং অল্লাল ঢালতভ<br />

ন্তভফূলল দফালভ দফলভ ততলয়লঙদ ঢালতভ কুনভীভ ওাভলড। নলম ঢাভা ঔু ল্প<br />

ংঔযওআ ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-১৫৬: অভ ঢাভা তপযি ললয়তঙম ঢালতভ কুনভীভ ওাভলড এং ফাভআয়ালফভ<br />

প্রতঢ গুরুঢভ ধাত অলভাধ ওভাভ তরুদ,<br />

87


অয়াঢ-১৫৭: অভ ঢালতভ এ ঈতিভ চন্য দব, অফভা অল্লালভ ভাূম ফীল ইা আদ̖<br />

ফাভআয়াফলও লঢযা ওলভতঙ। ণঘ ঢাভা ঢালও লঢযা ওলভতদ এং যূমীলঢ ঘ়োয়তদ,<br />

ভং ঢালতভ এরূধ তভ্রফ ললয়তঙম। অভ বাভা ঢাভ িলন্ধ ফঢলপত ওলভতঙম, তদশ্চয়আ<br />

ঢাভা ঢাভ যাধালভ লেললভ ফলথয তঙম। এ ম্পলওত ঢালতভ নুফাদ ওভা ঙা়ো দওাদ<br />

জ্ঞাদআ তঙম দা। অভ ঢাভা ঢালও লঢযা ওলভতদ এওণা তদতশ্চঢ।<br />

অয়াঢ–১৫৮: ভং অল্লাল ঢালও ঢাভ ওালঙ ঢুলম তদলয়লঙদ। অল্লাল ধভাক্রফযামী,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১৫৯: অভ অললম তওঢালভ ফলথয প্রলঢযলওআ ঢাভ ফৃঢুযভ ধূলত ইাভ প্রতঢ ইফাদ<br />

অদলআ। অভ দওয়াফলঢভ ততদ তঢতদ ঢালতভ তরুলদ্ধ াক্ষয দতলদ।<br />

অয়াঢ-১৬০: অভ আরতীলতভ চন্য অতফ র ধতত্র স্তু লাভাফ ওলভ ততলয়তঙ বা ঢালতভ<br />

চন্য লামাম তঙম, ঢালতভ ীফামংখলদভ তরুদ এং অল্লালভ ধলণ লদওলও াথা দতয়াভ<br />

চন্য,<br />

অয়াঢ-১৬১: এং ঢালতভ সুত গ্রললডভ চন্য, ণঘ ঢা ঢালতভ চন্য তদতরদ্ধ ওভা ললয়তঙম,<br />

এং ঢালতভ ন্যায়পাল ফানুলরভ থদ-ম্পত গ্রা ওভাভ চন্য। অভ অতফ ঢালতভ ফলথয<br />

ওালনভলতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৬২: তওন্তু ঢালতভ ফলথয বাভা জ্ঞালদ সুকপীভ এং বাভা ইফাদতাভ ঢাভা ইফাদ<br />

অলদ অধদাভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢালঢ এং অধদাভ ধূলত বা দাতবম ওভা<br />

ললয়লঙ ঢালঢ; এং বাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ, বাওাঢ দতয় এং ইফাদ ভালঔ অল্লালভ<br />

প্রতঢ অলঔভালঢভ প্রতঢ; স্তুঢ এরূধ দমাওলতভআ অতফ সুফলাদ ধুভস্াভ প্রতাদ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৬৩: তদশ্চয় অতফ অধদাভ প্রতঢ দরূধ লী দপ্রভড ওলভতঙ দবরূধ দূল ঢাভ<br />

ধভঢতী দীলতভ প্রতঢ লী দপ্রভড ওলভতঙমাফ। অভ অতফ লী দপ্রভড ওলভতঙমাফ<br />

আ̖ভালীফ, আ̖ফাইম, আলাও, আয়াকু ঢাভ ংযথভলতভ প্রতঢ এং ইা, অআয়ু,<br />

আঈনু, লারূদ সুমায়ফালদভ প্রতঢ এং তাঈতলও ততলয়তঙমাফ বাুভ;<br />

অয়াঢ-১৬৪: অভ অতফ এফদ লদও ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ বালতভ অধদালও ধূলত<br />

রৄতদলয়তঙ এং এফদ লদও ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ বালতভ ওণা অধদালও তমতদ। অভ<br />

অল্লাল ফূাভ ালণ ভাতভ ওণা লমতঙলমদ।<br />

অয়াঢ-১৬৫ সুংাততাঢা ঢওতওাভী তললল ভাূমলতভ অতফ এচন্য দপ্রভড ওলভতঙ<br />

বালঢ ভাূমলতভ অকফলদভ ধভ অল্লালভ াফলদ ফানুলরভ দওাদ চভ-অধতত্ত দা ণালও।<br />

অল্লাল ধভাক্রফযামী, দলওফঢয়ামা।<br />

88


অয়াঢ-১৬৬: তওন্তু অল্লাল াক্ষয ততলেদ (অধদাভ নুুয়ালঢভ) অধদাভ প্রতঢ তঢতদ দব<br />

তওঢা দাতবম ওলভলঙদ ঢা ততলয় বা তঢতদ দাতবম ওলভলঙদ জ্ঞালদ, এং দনলভযঢাভা<br />

এভ াক্ষয ততলে। াক্ষী তললল অল্লালআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-১৬৭: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভলঙ এং অল্লালভ ধলণ াথা ততলয়লঙ ঢাভা দঢা<br />

পীরডপাল ধণভ্রষ্ ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১৬৮: বাভা কুনভী ওলভলঙ এং চুমুফ ওলভলঙ অল্লাল̖ ঢালতভ ওঔদ ক্ষফা<br />

ওভলদ দা এং ঢালতভ দওাদ ধণ দতঔালদ দা,<br />

অয়াঢ-১৬৯: চালান্নালফভ ধণ ঙা়ো, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল। অভ এরূধ ওভা<br />

অল্লালভ ধলক্ষ তঢ লচ।<br />

অয়াঢ–১৭০: দল ফানুর! দঢাফালতভ ওালঙ এললঙদ এ ভাূম ঢযাডী তদলয় দঢাফালতভ<br />

ভলভ ঢভন দণলও। সুঢভাং দঢাফভা ইফাদ অদ, ঢা দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ। অভ<br />

বতত দঢাফভা কুনভী ওভ, ঢল তদশ্চয় অল্লালভআ বা তওঙু অলঙ অফালদ চতফলদ।<br />

অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ–১৭১: দল অললম তওঢা! দঢাফভা দঢাফালতভ িীলদভ যাধালভ া়োাত়ে ওভ দা<br />

এং ম দা অল্লাল িলন্ধ ঢয ঙা়ো ন্য দওাদ ওণা। ফীল ইা আদ ফাভআয়াফ<br />

অল্লাল̖ভ ভাূম ঢাভ াডী ঙা়ো অভ তওঙু দয়, অল্লাল ঢা ফভআয়ালফভ ওালঙ দপ্রভড<br />

ওলভলঙদ এং অল্লালভ ঢভন দণলও এও রূল। সুঢভাং দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লাল̖ভ প্রতঢ<br />

এং ঢাভ ভাূমলতভ প্রতঢ, অভ ম দা (অল্লাল) তঢদচদ। এরূধ মা দণলও তদ ৃত্ত ল<br />

ঢা দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ। এওফাত্র অল্লাল̖আ এও ফা‘ুত। ঢাভ ন্তাদ লল তঢতদ<br />

এভ লদও ঈলধ্বত। ঢাভআ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ।<br />

ওফতথায়ও তললল অল্লালআ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-১৭২: ফীল ওঔদ মজ্জালাথ ওলভদ দা এলঢ দব, তঢতদ অল্লালভ াো এং<br />

াতন্নথযপ্রাি দনলভযঢাভা মজ্জালাথ ওলভ দা। অভ দব যতি মজ্জালাথ ওভল-ঢাভ<br />

আাতঢ ওভলঢ এং লংওাভ ওভল, ঢল তঢতদ ঢালতভ াআলও ঢাভ ওালঙ ফলঢ<br />

ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১৭৩: ঢল বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ তঢতদ ঢালতভ ধূডত<br />

প্রতঢতাদ দতলদ এং তদচ নুগ্রলল ঢালতভ অলভা তথও দতলদ। তওন্তু বাভা (ঢাভ<br />

আাতঢ ওভলঢ) মজ্জালাথ ওলভলঙ এং লংওাভ ওলভলঙ, তঢতদ ঢালতভ বন্ত্রডাতায়ও<br />

যাতস দতলদ। ঢাভা অল্লাল̖দও ঙা়ো তদলচলতভ চন্য দওাদ ন্ধু ালাবযওাভী ধাল দা।<br />

89


অয়াঢ-১৭৪: দল ফানুর! যযআ দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও প্রফাড<br />

এললঙ এং অতফ দঢাফালতভ প্রতঢ ঈজ্জ্বম অলমা ঢীডত ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-১৭৫: সুঢভাং বাভা অল্লাল̖ভ প্রতঢ ইফাদ এলদলঙ এং ঢালঢ তৃঢ়ঢা মিদ<br />

ওলভলঙ তঢতদ ঢালতভ সীয় ভলফঢ নুগ্রললভ ফলথয তাতঔম ওভলদ এং ঢাভ ভম ধলণ<br />

ঢালতভ ধতভঘাতমঢ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১৭৬: দমালওভা অধদাভ ওালঙ তথাদ চাদলঢ ঘায়। অধতদ মুদ: অল্লাল<br />

দঢাফালতভ তথাদ ততলেদ ―ওামামা‖– (তধঢা-ফাঢালীদ তদঃন্তাদ যতি) িলন্ধ। বতত<br />

দওাদ যতি তদঃন্তাদ সায় ফাভা বায়। (তধঢা-ফাঢা দা ণালও) এং ঢাভ এও এ<br />

দাদ ণালও ঢল দ ধতভঢযি ম্পতত্তভ থতাংয ধাল; দ বতত ন্তাদলীদা লয় ঢল ঢাভ-<br />

পাআ ঢাভ য়াতভয লল। ঢল বতত দাদ রৃচদ ণালও ঢাললম ঢাভা ধতভঢযি ম্পতত্তভ<br />

রৃআ-ঢৃঢীয়াংয ধাল; অভ বতত পাআ-দাদ ওলয়ওচদ ণালও ঢল এও ধুরুলরভ ংয রৃআ<br />

দাভীভ ংলযভ ফাদ লল। দঢাফভা দকাফভাআ লল এ অযংওায় অল্লাল দঢাফালতভ চন্য<br />

ধতভষ্কাভপাল ডতদা ওভলঙদ। অল্লাল ততরলয় তজ্ঞ।<br />

90


ূভা ফাতয়তাল<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ঙীওাভ ধূডত ওভল। দঢাফালতভ চন্য লামাম<br />

ওভা ললয়লঙ ঘঢুষত চন্তু , দগুলমা ঙা়ো বা দঢাফালতভ ওালঙ তডতঢ ললে, ঢল আল̖ভাফ<br />

সায় তযওাভ ওভালও লামাম ফলদ ওভল দা। তদশ্চয় অল্লাল অলতয ওলভদ বা তঢতদ<br />

আলে ওলভদ।<br />

অয়াঢ-২: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা লামাম ফলদ ওভ দা অল্লাল̖ভ তদতযতদফূললও,<br />

অভ দা ধতত্র ফাফূললও, অভ দা দওাভাদীভ চন্য লভলফ দপ্রতভঢ ধরৄলও, অভ দা<br />

দ ধরৄ বাভ কমায় তঘহ্ন ধভাদ ললয়দঙ, অভ দা ঐ দমাওলও বাভা ায়ঢুম লাভালফভ<br />

ততলও বালে সীয় ভলভ নুগ্রল লন্তার মালপভ অযায় দঢাফভা বঔদ আল̖ভাফ ফুি লল<br />

ঢঔদ তযওাভ ওভলঢ ধাভ। ফতচলত লাভালফ দঢাফালতভ প্রললয াথা দতয়াভ তরুদ দওাদ<br />

ওলফভ প্রতঢ তলির দবদ দঢাফালতভ ওঔদ ীফা মংখলদ প্রলভাতঘঢ দা ওলভ দঢাফভা<br />

এলও ন্যলও দদও ওালচ এং ঢাওয়াভ যাধালভ ালাবয ওভল, তওন্তু ধাধ ওালচ <br />

ীফামংখলদভ যাধালভ এলও ন্যলও ালাবয ওভল দা। অল্লাল̖̖দও পয় ওভ। তদশ্চয়<br />

অল্লাল̖ যাতসতালদ ওলঞাভ।<br />

অয়াঢ-৩: দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওভা ললয়লঙ ফৃঢপ্রাডী, ভি, যূওলভভ ফাং, অল্লাল̖<br />

ঙা়ো লন্যভ দালফ চাআ ওভা ধরৄ, শ্বালভালথ ফৃঢ ধরৄ, অখালঢ ফৃঢ ধরৄ, ঈচ্চসাদ<br />

দণলও ধঢলদভ ওাভলড ফৃঢ ধরৄ, তযং-এভ অখালঢ ফৃঢ ধরৄ, তলংসৗ চালদায়ালভ পক্ষড ওভা<br />

ধরৄ, ঢল বা দঢাফভা চাআ ওভলঢ দধলভঙ, ঢাঙা়ো বা ফূতঢতধূচাভ দতীলঢ তম দতয়া<br />

লয় এং বা মঝাভীভ ঢীভ ততলয় পাক ওভা লয়। এ ধাধ ওাচ। অচ ওালনভভা<br />

দঢাফালতভ িীলদভ তরুদ্ধাঘভলড তদভায ললয় ধল়েলঙ। সুঢভাং ঢালতভ পয় ওভ দা, ভং<br />

অফালওআ পয় ওভ। অচ ধূডত ওলভ ততমাফ এং আমাফলও দঢাফালতভ চন্য িীদ তললল<br />

ধঙে ওভমাফ। বতত দওঈ ক্ষু থাভ ঢা়েদায় তসভ ললয় ধল়ে তওন্তু দওাদ ধালধভ প্রতঢ<br />

অওৃষ্ দা লয়, ঢল অল্লাল̖ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৪: দমালওভা অধদালও তচলজ্ঞ ওলভ, তও তও তচতদ ঢালতভ চন্য লামাম ওভা<br />

ললয়লঙ? অধতদ মুদঃ দঢাফালতভ চন্য লামাম ওভা ললয়লঙ ধতত্র তচতদফূল এং<br />

দব তযওাভী ধরৄ-ধক্ষীলও দঢাফভা প্রতযক্ষড ততলয়ঙ তযওালভভ চন্য, দবপাল অল্লাল̖<br />

দঢাফালতভ তযক্ষা ততলয়লঙদ, এফদ তযওাভ চন্তু দব তযওাভলও দঢাফালতভ চন্য থলভ অলদ<br />

91


ঢা ঔাল এং ঢাভ ঈধভ অল্লাল̖ভ দাফ দদল, অভ অল্লাল̖দও পয় ওভল। তদশ্চয় অল্লাল̖<br />

ত্বভ তলা গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ-৫: অচ দঢাফালতভ চন্য লামাম ওভা লম ধতত্র স্তুফূল। অলদম তওঢালভ<br />

ঔাতয দঢাফালতভ চন্য লামাম এং দঢাফালতভ ঔাতয ঢালতভ চন্য লামাম। দঢাফালতভ<br />

চন্য লামাম ঢী-াথী ফু‘তফদ দাভী এং অললম তওঢালভ ঢী-াধ্বী দাভী, বঔদ<br />

দঢাফভা ঢালতভ ফলভ প্রতাদ ওভ সীরূলধ গ্রলড ওভাভ চন্য, প্রওাযয যতপঘাভ তওংা<br />

ঈধধত্নীরূলধ গ্রললডভ চন্য দয়। দব যতি সীওাভ ওভল ইফাদ ঢাভ ওফতনম যযআ<br />

তদষ্ফম ললয় বাল এং দ অলঔভালঢ ক্ষতঢগ্রসলতভ ন্তপু তি লল।<br />

অয়াঢ-৬: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ দাফালবভ চন্য তা়োলঢ ঘা। ফুঔফণম<br />

এং লাঢ ওনুআ ধবতন্ত অভ ফলল ওলভ দদল তদলচলতভ ফসও এং দথৌঢ ওলভ দদল<br />

তদলচলতভ ধা ধবতন্ত। তওন্তু বতত দঢাফভা ধতত্র ণাও ঢল ঈত্তফরূলধ ধতত্র লল। অভ<br />

বতত দঢাফভা ধীত়েঢ ল তওংা নলভ ণাও ণা দঢাফালতভ দওঈ প্রসৗা-ধায়ঔাদ দলভ<br />

অল তওংা দঢাফভা সী লা ওভ, ঢাভধভ ধাতদ দা ধা, ঢল দঢাফভা ধতত্র ফাতঝ<br />

ততলয় ঢায়াম্মুফ ওভল-ঐ ফাতঝ ততলয় তদলচলতভ ফুঔফণম লাঢ ফলল ওলভ দদল।<br />

অল্লাল̖ দঢাফালতভ সুতথায় দনমলঢ ঘাদ দা, ভং তঢতদ দঢাফালতভ ধাও-ধতত্র ভাঔলঢ<br />

ঘাদ এং দঢাফালতভ প্রতঢ ঢাভ দদয়াফঢ ধূডত ওভলঢ ঘাদ, দবদ দঢাফভা ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-৭: দঢাফভা সভড ওভ দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লাল̖ভ দদয়াফলঢভ ওণা এং ঢাভ দ<br />

ঙীওালভভ ওণা বা তঢতদ দঢাফালতভ ওাঙ দণলও তদলয়লঙদ। বঔদ দঢাফভা লমতঙলম,<br />

অফভা রৄদমাফ এং ফান্য ওভমাফ। দঢাফভা অল্লাল̖দও পয় ওভ। তদশ্চয় অল্লাল̖ ন্তলভ বা<br />

অলঙ দ তরলয় ধুলভাধুতভ ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৮: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা তঘম ণাওল অল্লাল̖ভ ঈলদ্দদযয ন্যায়<br />

াক্ষযতালদভ যাধালভ; এং দওাদ ম্প্রতালয়ভ যত্রুঢা দবদ দঢাফালতভ ওঔদ প্রলভাতঘঢ<br />

দা ওলভ ন্যায়তঘাভ চতদ ওভলঢ। ন্যায়তঘাভ ওভল। ন্যায়তঘাভ ওভাআ ঢাওয়াভ<br />

তদওঝঢভ। অল্লাল̖দও পয় ওভল। তদশ্চয় অল্লাল̖ ঔু ঔভ ভালঔদ দ তরলয় বা দঢাফভা<br />

ওভ।<br />

অায়াঢ-৯: অল্লাল̖ প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়লঙদ এরূধ দমাওলতভ বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ<br />

ওলভ দব, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা ফলাধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-১০: অভ বাভা কুনভী ওলভ এং অফাভ অয়াঢলও তফণযা ফলদ ওলভ, ঢাভা<br />

দতাবলঔভ তথাী।<br />

92


অয়াঢ-১১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা সভড ওভ দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লাল̖ভ<br />

দদয়াফলঢভ ওণা, বঔদ এও ম্প্রতায় ংওল্প ওলভতঙম দঢাফালতভ তরুলদ্ধ লাঢ া়োলঢ,<br />

ঢঔদ তঢতদ ঢালতভ লাঢ দঢাফালতভ দণলও প্রতঢলঢ ওলভ ততলয়তঙলমদ। দঢাফভা পয় ওভ<br />

অল্লাল̖দও। অভ অল্লাল̖ভআ ঈধভ দবদ ফুতফদভা পভা ওলভ।<br />

অত্মাঢ-১২: অল্লাল̖ দী আভাইলমভ ওাঙ দণলও ঙীওাভ তদদয়তঙলমদ এং অতফ<br />

ঢালতভ ফথয দণলও াভচদ দদঢা তদবুি ওলভতঙমাফ। অল্লাল̖ লমতঙলমদ : যযআ অতফ<br />

দঢাফালতভ ালণ অতঙ। বতত দঢাফভা দাফাব ওালয়ফ ওভ, বাওাঢ তা, অফাভ ভাূলমভ<br />

প্রতঢ ইফাদ ভাঔ, ঢালতভ ালাবয ওভ এং অল্লাল̖দও ―ওভলচ লাাদা‖ তা, ঢল অতফ<br />

যযআ দঢাফালতভ ধাধ দফাঘদ ওভ এং যযআ দঢাফালতভ তাতঔম ওভ চান্নালঢ,<br />

প্রাতলঢ লয় বাভ ঢমলতলয দলভফূল। এভধভ দঢাফালতভ ফথয দণলও দব দওঈ কুনভী<br />

ওভল, দ তদশ্চয়আ ভম ধণ লাভাল।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢএ ঢালতভ এ ঙীওাভ পলঙভ ওাভলড অতফ ঢালতভ মা'দঢ ওলভতঙ এং<br />

ঢালতভ রতয় ওতঞদ ওলভ ততলয়তঙ। ঢাভা অল্লাল̖ভ ওামাফলও বণাসাদ দণলও তওৃঢ ওলভ<br />

দতয় এং পু লম দকলঙ ঢাভ এও ংয বাভ ঈধলতয ঢালতভ দতয়া ললয়তঙম। ঢুতফ ঢালতভ<br />

ল্প ংঔযও ঙা়ো াআলও দতঔলঢ ধাল দওাদ দা দওাদ তশ্বাখাঢওঢা ওভলঢ।<br />

সুঢভাং ঢালতভ ক্ষফা ওভ ঈলধক্ষা ওভ। তদশ্চয় অল্লাল̖ দদওওাভলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ–১৪: বাভা লম: ―অফভা দাাভা‖, অতফ ঢালতভ ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ, তওন্তু<br />

ঢাভা দব ঈধলতয মাপ ওলভতঙম ঢাভ এও ংয পু লম তকলয়তঙম। সুঢভাং অতফ দওয়াফঢ<br />

ধবতন্ত সায়ী ধাভসতভও ত্রুঢা তলির ঢালতভ ফলথয িাতভঢ ওলভ ততলয়তঙ। অভ<br />

তঘলভআ অল্লাল̖ ঢালতভ চাতদলয় দতদদ বা ঢাভা ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৫: দল অললম তওঢা! দঢাফালতভ ওালঙ অফাভ ভাূম এললঙদ, তঢতদ<br />

দঢাফালতভ ওালঙ প্রওায ওলভদ তওঢালভ এফদ লদও তওঙু বা দঢাফভা দকাধদ ওভলঢ<br />

এং লদও তরয় ঈলধক্ষা ওলভদ। দঢাফালতভ ওালঙ এললঙ অল্লাল̖ভ ঢভন দণলও এও<br />

দচযাতঢ এওতঝ ফুজ্জ্বম তওঢা।<br />

অয়াঢ-১৬: বাভা অল্লাল̖ভ ন্তুতষ্ ওাফদা ওলভ, এ তওঢা ততলয় তঢতদ ঢালতভ যাতন্তভ ধলণ<br />

ধতভঘাতমঢ ওলভদ এং ঢালতভ তঢতদ দভ ওলভ অলদদ ন্ধওাভ দণলও অলমাভ ততলও সীয়<br />

নুফতঢক্রলফ, অভ ঢালতভ তঢতদ ধতভঘাতমঢ ওলভদ ভম-তঞও ধলণ।<br />

অয়াঢ-১৭: তদশ্চয় ঢাভা ওালনভ, বাভা লম: ―ফীল আদ ফাভআয়াফআ লম অল্লাল̖̖।"<br />

অধতদ মুদ: অল্লাল̖̖ বতত আলে ওলভদ ফীল আদ ফতভয়াফ, ঢাভ ফা এং রৃতদয়াভ<br />

াআলও ধ্বং ওলভ ততলঢদ, ঢল ঢালও াথা দতাভ তন্দুফাত্র যতি ওাভ অলঙ ?<br />

93


অফাদ চতফদ এং এ রৃলয়ভ ফলথয বা তওঙু অলঙ ঢাভ ফাতমওাদা এওফাত্র অল্লাল̖̖ভ<br />

তঢতদ ৃ তষ্ ওলভদ বা তঢতদ আলে ওলভদ। অল্লাল̖ তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-১৮: আরতী ঔ ৃষাদভা লম: অল্লাল̖̖ভ ধূত্র ঢাভ তপ্রয়চদ।‖ অধতদ মুদ; ঢল<br />

তঢতদ দওদ দঢাফালতভ যাতস দতদ দঢাফালতভ ধালধভ চন্য? ভং দঢাফভা ঢালতভআ ফঢ<br />

ফানুর বালতভ অল্লাল̖ ৃ তষ্ ওলভলঙদ। তঢতদ ক্ষফা ওলভদ বালও আলে ওলভদ এং যাতস দতদ<br />

বালও আলে ওলভদ। অফাদ চতফদ এং এ রৃলয়ভ ফলথয বা তওঙু অলঙ ঢাভ ফাতমওাদা<br />

এওফাত্র অল্লাল̖ভ, অভ ঢাভআ ততলও প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৯: দল অললম তওঢা! দঢাফালতভ ওালঙ এললঙদ অফাভ ভাূম, তবতদ ভাূম<br />

অকফলদভ তভতঢভ ধভ দঢাফালতভ ওাদঙ সষ্পাল ডতদা ওভলঙদ বালঢ দঢাফভা মলঢ<br />

দা ধাভ দব, ―অফালতভ ওালঙ দওাদ সুংাততাঢা ঢওতওাভী অলতদ "এঔদ দঢা<br />

দঢাফালতভ ওালঙ এল দকলঙদ এওচদ সুংাততাঢা ঢওতওাভী। অল্লাল̖ তরলয়<br />

তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২০: সভড ওভ, ফূা ঢাভ ম্প্রতায়লও লমতঙম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা সভড<br />

ওভ দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লাল̖ভ দদয়াফলঢভ ওণা, বঔদ তঢতদ দঢাফালতভ ফলথয লদও দী<br />

ৃ তষ্ ওলভতঙলমদ এং দঢাফালতভ ওলভতঙলমদ ভাচযাতথধতঢ, অভ দঢাফালতভ ততলয়তঙলমদ<br />

এফদ তচতদ বা তশ্বচকলঢ ন্য ওাঈলও দতদতদ।<br />

অয়াঢ-২১: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা প্রলয ওভ ধতত্র পূ তফলঢ বা অল্লাল̖ দঢাফালতভ<br />

চন্য তদথতাতভঢ ওলভ ততলয়লঙদ এং দধঙলদ তনলভ দব দা, দকলম দঢাফভা ক্ষতঢগ্রস ললয়<br />

ধ়েল।<br />

অয়াঢ-২২: ঢাভা মমঃ দল ফূা দঔালদ ভলয়লঙ এও রৃ তান্ত চাতঢ। অফভা ওঔদ<br />

দঔালদ প্রলয ওভ দা, দব ধবতন্ত দা ঢাভা দঔাদ দণলও দভ ললয় বায়। বতত ঢাভা<br />

দঔাদ দণলও দভ ললয় বায় ঢল যযআ অফভা প্রলয ওভ।<br />

অয়াঢ-২৩: বাভা পয় ওভঢ, ঢালতভ ফথয দণলও রৃ' যতি, বালতভ প্রতঢ অল্লাল̖ নুগ্রল<br />

ওলভতঙলমদ, মমঃ দঢাফভা ঢালতভ ঈধভ অক্রফড ওলভ তভচা ততলয় প্রলয ওভ। অভ<br />

বঔদ দঢাফভা দঔালদ প্রলয ওভল ঢঔদআ দঢাফভা চয়ী লল। অভ অল্লাল̖ভআ ঈধভ<br />

পভা ওভ, বতত দঢাফভা ফু'তফদ ল।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢাভা মমঃ দল ফূা! অফভা ওঔদ দঔালদ প্রলয ওভ দা, বঢক্ষড ঢাভা<br />

দঔালদ ণাওল। ঢএ অধতদ অধদাভ ভ বাদ এং ঈপলয় বুদ্ধ ওরুদ, অফভা দঢা<br />

এঔালদআ মাফ।<br />

94


অয়াঢ-২৫: ফূা মলমদঃ দল অফাভ ভ! অফাভ অফাভ পাআ ঙা়ো ন্য ওাদভা ঈধভ<br />

অফাভ ক্ষফঢা দদআ। সুঢভাং ঢুতফ অফালতভ এ নালও ওলফভ ফলথয ম্পওতলেত<br />

ওলভ তা।<br />

অয়াঢ-২৬: অল্লাল̖ মলমদঃ ঢালতভ চন্য এ দতয ঘতল্লয ঙভ ধবতন্ত লাভাফ ওভা লম,<br />

ঢাভা ঈতভ্রালন্তভ ফঢ ধতণীলঢ ৃ খুলভ তনভল। ঢএ নালও ওলফভ চন্য ঢুতফ রৃঃঔ<br />

ওভ দা।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢুতফ ঢালতভ বণাবণপাল রৄদা অতলফভ রৃআ ধুলত্রভ ৃত্তান্ত। বঔদ ঢাভা<br />

দওাভাদী ওলভতঙম ঢঔদ ঢালতভ এওচলদভ দওাভাদী ওুম ওভা ললয়তঙম এং<br />

ধভচলদভ ওুম ওভা লয়তদ। দ মম: ―যযআ অতফ দঢাফালও লঢযা ওভ।‖<br />

ধভচদ মমঃ "অল্লাল̖ দওমফাত্র দফাত্তাওীলতভ দওাভাদী ওুম ওলভদ।"<br />

অয়াঢ-২৮: বতত ঢুতফ অফালও লঢযা ওভাভ চন্য অফাভ ততলও দঢাফাভ লাঢ প্রাতভঢ<br />

ওভ, ঢু অতফ দঢাফালও লঢযা ওভাভ চন্য দঢাফাভ ততলও অফাভ লাঢ প্রাতভঢ ওভ<br />

দা। দওদদা অতফ দঢা পয় ওতভ তশ্বচকলঢভ প্রতঢধামও অল্লাল̖দও৷‖<br />

অয়াঢ-২৯: ―অতফ ঘাআ, ঢুতফ লদ ওভ অফাভ দঢাফাভ ধালধভ দাছা, ঢাভধভ ঢুতফ<br />

দতাবঔাীলতভ ন্তপু তি ললয় বা। এঝাআ লম চাতমফলতভ প্রতঢনম।‖<br />

অয়াঢ-৩০: ঢাভধভ ঢাভ প্রতত্ত ৃ ঢালও ভ্রাঢৃ-লঢযায় প্রলভাতঘঢ ওভম এং দ ঢালও লঢযা<br />

ওভম, নলম দ ক্ষতঢগ্রসলতভ ন্তপু তি ললয় ধ়েম।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢাভধভ অল্লাল̖̖ এওতঝ ওাও ধাঞালমদ, দ ফাতঝ ঔদদ ওভলঢ মাকম, ঢালও<br />

দতঔাাভ চন্য দব, তওপাল দ ঢাভ পাআলয়ভ যলতল দকাধদ ওভল। দ মম:<br />

অনলা! অতফ তও এ ওালওভ ফঢ ললঢ ধাভমাফ দা দব, অফাভ পাআলয়ভ যলতল<br />

দকাধদ ওভলঢ ধাতভ? ঢাভধভ দ নুঢি লম!<br />

অয়াঢ-৩২: এ ওাভলডআ অতফ দী আভাইলমভ প্রতঢ এ তথাদ ততলয়তঙ দব, দওঈ ওাঈলও<br />

প্রালডভ ততদফলয় প্রাড তওংা রৃতদয়ায় নাাত ৃ তষ্ ওভাভ ওাভড ঙা়ো লঢযা ওভলম দ দবদ<br />

রৃতদয়াভ ফানুরলওআ লঢযা ওভম, অভ দব দওঈ ওালভা চীদ ভক্ষা ওভম, দ দবদ<br />

ওম ফানুলরভ চীদ ভক্ষা ওভম। ঢালতভ ওালঙ দঢা এলতঙম অফাভ লদও ভাূম সষ্<br />

প্রফাড তদলয়। তওন্তু এভধভ ঢালতভ দদলওআ রৃতদয়ায় ীফামংখদওাভীআ ভলয় দকম।<br />

অয়াঢ-৩৩: বাভা অল্লাল̖ ঢাভ ভাূলমভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওলভ এং ধতণীলঢ ৃ লাঙাফা ৃ তষ্<br />

ওলভ দ়োয়, ঢালতভ যাতস লম-ঢালতভ লঢযা ওভা লল ণা যূলম ঘ়োদ লল ণা<br />

ঢালতভ লাঢ ধা তধভীঢ ততও দণলও দওলঝ দনমা লল ণা দতয দণদও ঢালতভ<br />

95


তদতাতঢ ওভা লল। এ লম ঢালতভ চন্য রৃতদয়ায় মাঞ্দা অভ অলঔভালঢ ঢালতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ ফলাযাতস।<br />

অয়াঢ-৩৪: ঢল বাভা দঢাফালতভ দগ্রনঢাভ ওলভ দদয়াভ ধূলত ঢা ওভম, (ঢালতভ<br />

িলন্ধ) দচলদ দভঔ দব, যযআ অল্লাল̖ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৩৫: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাল̖দও পয় ওভ, ঢাভ ধদওঝয মালপভ<br />

ঈধায় লিরড ওভ এং ঢাভ ধলণ দচলাত ওভ, বালঢ দঢাফভা নমওাফ ল।<br />

অয়াঢ-৩৬: বাভা কুনভী ওলভলঙ, বতত ঢালতভ ওালঙ রৃতদয়াভ ফুতয় ম্পত ণালও এং<br />

ঢাভ ালণ ফধতভফাড অভ ণালও অভ এগুলমাভ ততদফলয় দওয়াফলঢভ ততদ যাতস দণদও<br />

ধতভত্রাড দধলঢ ঘায়, ঢু ঢালতভ ওাঙ দণলও ঢা ওুম ওভা লল দা। অভ ঢালতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভা ঘাআল দভ ললয় অলঢ দতাবঔ দণলও তওন্তু ঢাভা দঔাদ দণলও দভ<br />

ললঢ ধাভল দা এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ সায়ী যাতস।<br />

অয়াঢ-৩৮: দব ধুরুর ঘুতভ ওলভ এং দব দাভী ঘুতভ ওলভ ঢালতভ লাঢ দওলঝ তা ঢালতভ<br />

ওৃঢওলফতভ াচা তললল, এ লম অল্লাল̖ভ ধক্ষ দণলও তণ। অল্লাল̖ ধভাক্রফযামী,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢাভধভ দব ঢা ওলভ তদলচভ এ চুমুফ ওভাভ ধভ এং তদলচলও ংলযাথদ<br />

ওলভ দদয়, তদশ্চয় অল্লাল̖̖ ঢাভ ঢা ওুম ওলভদ। অল্লাল̖ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৪০: ঢুতফ তও চাদ দা দব, অফাদ চতফলদভ ফাতমওাদা অল্লাল̖ভআ, তঢতদ যাতস<br />

দতদ বালও আলে ওলভদ এং ক্ষফা ওলভদ বালও আলে ওলভদ। অল্লাল̖ তরলয়<br />

তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৪১: দল ভাূম! অধদালও দবদ রৃঃঔ দা দতয় ঢাভা বাভা দ্রুঢ কুনভীভ ততলও<br />

থাতঢ লয়, ঢালতভ ফথয দণলও বাভা তদলচলতভ ফুলঔ লম, ―অফভা ইফাদ এলদতঙ," ণঘ<br />

ঢালতভ ন্তভ ইফাদ অলদতদ এং আরতীলতভ ফলথয বাভা তফণযা রৄদলঢ পযস, বাভা<br />

অধদাভ ওণা ওাদ দধলঢ রৄলদ এফদ এও ওলফভ চন্য বাভা অধদাভ ওালঙ অলতদ।<br />

ঢাভা অল্লাল̖ভ ওামাফলও তওৃঢ ওলভ ঢা বণাসালদ সুতন্যস ণাওাভ ধলভ ঢাভা লম,<br />

বতত দঢাফালতভ এরূধ তথাদ দতয়া লয় ঢল ঢা গ্রলড ওভল তওন্তু বতত ঢা দা ধা ঢল<br />

ঢা চতদ ওভল। বালও অল্লাল̖ দনঢদায় দনমলঢ ঘাদ ঢাভ চন্য অধতদ অল্লাল̖ভ ওালঙ<br />

96


তওঙুআ ওভলঢ ধাভলদ দা। এভাআ এফদ দমাও বালতভ ন্তভলও অল্লাল̖ ধতত্র ওভলঢ ঘাদ<br />

দা। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ রৃতদয়ায় মাঞ্দা এং অলঔভালঢ ভলয়লঙ ঢালতভ চন্য ফলাযাতস।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢাভা তফণযা রৄদলঢ পযস, লাভাফ দঔলঢ ঢযন্ত অি। সুঢভাং ঢাভা বতত<br />

অধদাভ ওালঙ অল ঢল ঢালতভ ফলথয তঘাভ তদম্পতত্ত ওলভ ততদ ণা ঢালতভ যাধালভ<br />

তদতমতি ণাকুদ। অভ বতত অধতদ ঢালতভ যাধালভ তদতমতি ণালওদ ঢল ঢাভা অধদাভ<br />

তন্দুফাত্র ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা। অভ বতত তঘাভ নয়ামাআ ওলভদ ঢল ঢালতভ ফলথয<br />

ন্যায়পাল তঘাভ ওভলদ। তদশ্চয়আ অল্লাল̖ পামালদ ন্যায়তঘাভওাভীলতভ।<br />

দায়াঢ-৪৩: ঢাভা তওরূলধ অধদাভ ঈধভ তঘাভপাভ ন্যস ওভল ণঘ ঢালতভ ওালঙ<br />

ভলয়লঙ ঢাভাঢ? দব ঢাভালঢ অলঙ অল্লাল̖ভ অলতয। ঢাভধভ ঢাভা দধঙলদ ফুঔ<br />

তনতভলয় দদয়। ঢাভা ওঔদ ফতফদ দয়।<br />

অয়াঢ–৪৪: অতফ দঢা দাতবম ওলভতঙমাফ ঢাভাঢ বালঢ তঙম দলতায়াঢ অলমা। এ<br />

ঢাভালঢভ ফাথযলফ আরতীলতভ নয়ামা ততঢ অল্লাল̖ভ নুকঢ দী, তভলয অভ ঢাভা<br />

তঙম ঢাভ াক্ষী। ঢএ দঢাফভা ফানুরলও পয় ওভ দা, ভং অফালওআ পয় ওভ এং<br />

অফাভ অয়াঢফূল ঢুে ফূলময ততক্র ওভ দা। বাভা অল্লাল̖̖ বা দাতবম ওলভলঙদ ঢতনুবায়ী<br />

তথাদ দতয় দা ঢাভাআ ওালনভ।<br />

অয়াঢ –৪৫: অতফ ঢালতভ চন্য ঢালঢ নভব ওলভ ততলয়তঙমাফ দব, প্রালডভ তলম প্রাড,<br />

দঘালঔভ তলম দঘাঔ, দালওভ তলম দাও, ওালদভ তলম ওাদ, তালঢভ তলম তাঢ এং<br />

নুরূধপাল চঔলফভ তলম চঔফ। ঢল দওঈ ঢা ফান ওলভ ততলম ঢা ঢাভ চন্য গুদাললভ<br />

ওাননাভা লল। অভ বাভা অল্লাল̖̖ বা দাতবম ওলভলঙদ ঢতনুবায়ী তথাদ দতয় দা ঢাভাআ<br />

চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ অতফ ঢালতভ দধঙলদ দপ্রভড ওলভতঙমাফ ইা আদ ফতভয়ফলও, তঢতদ<br />

তঙলমদ ধূলত ঢীডত ঢাভালঢভ ঢযায়দওাভী। অতফ ঢালও ততলয়তঙমাফ আদতচম৷ ঢালঢ<br />

তঙম দলতায়াঢ অলমা। ঢা তঙম ধূতঢী তওঢা ঢাভালঢভ ঢযায়দওাভী, দলতায়াঢ <br />

ঈধলতয দফাত্তাওীলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ আন তচলমভ নুাভীভা দবদ তথাদ দতয় ঢালঢ অল্লাল̖ বা দাতবম<br />

ওলভলঙদ ঢতনুবায়ী অল্লাল̖ বা দাতবম ওলভলঙদ ঢতনুবায়ী বাভা তথাদ দতয় দা ঢাভা দঢা<br />

নালও।<br />

অয়াঢ-৪৮: অতফ অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওলভতঙ ঢযল এ তওঢা বা ঢযয়দওাভী ধূলত<br />

ঢীডত তওঢাফূললভ এং ংভক্ষডওাভী ঢালঢ বা অলঙ ঢাভ। সুঢভাং অধতদ ঢালতভ<br />

97


ফলথয নয়ামা ওরুদ অল্লাল̖ বা দাতবম ওলভলঙদ ঢতনুালভ এং অধদাভ ওালঙ দব ঢয<br />

এললঙ ঢা দঙল়ে ঢালতভ দঔয়াম-ঔুযীভ নুভড ওভলদ দা। অতফ দঢাফালতভ প্রলঢযলওভ<br />

চন্য তদথতাভড ওলভ ততলয়তঙ তদত তষ্ যভীয়ঢ তদত তষ্ ধন্ণা। অভ বতত অল্লাল̖ ঘাআলঢদ,<br />

ঢল যযআ তঢতদ দঢাফালতভ াআলও এও চাতঢ ওলভ ততলঢদ। তওন্তু তঢতদ দঢাফালতভ<br />

ধভীক্ষা ওভলঢ ঘাদ বা তঢতদ দঢাফালতভ ততলয়লঙদ ঢাভ ফাথযলফ। ঢএ দদও ওালচভ<br />

প্রতঢ থাতঢ ল। দঢাফালতভ াআলও অল্লাল̖ভ ততলও প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল। ঢাভধভ<br />

তঢতদ দঢাফালতভ তলঢ ওভলদ দ তরয় বালঢ দঢাফভা ফঢলপত ওভলঢ।<br />

অয়াঢ–৪৯: অভ অধতদ ঢালতভ ফলথয নয়ামা ওরুদ অল্লাল̖ বা দাতবম ওলভলঙদ<br />

ঢতনুবায়ী এং ঢালতভ দঔয়াম-ঔুযীভ নুভড ওভলদ দা, অভ ঢালতভ িলন্ধ ঢওত<br />

ণাওলদ দবদ ঢাভা অধদালও তঘুযঢ দা ওভলঢ ধালভ অধদাভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা<br />

ললয়লঙ ঢাভ দওাদ তওঙু দণলও। বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয় ঢল দচলদ ভাঔুদ, অল্লাল̖ ঘাদ<br />

ঢালতভ দওাদ দওাদ ধালধভ চন্য ঢালতভ যাতস প্রতাদ ওভলঢ। অভ ফানুলরভ ফলথয দঢা<br />

লদলওআ দানভফাদ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢল তও ঢাভা চাললমী অফলমভ তথাদ ওাফদা ওলভ? দও ঈত্তফ অল্লাল̖ভ<br />

ঘাআলঢ তথাদ প্রতালদ তৃঢ় তশ্বাী দমাওলতভ চন্য?<br />

অয়াঢ-৫১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা আরতী তিসাদলতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভ<br />

দা। ঢাভা এলও ধলভভ ন্ধু । দঢাফালতভ ফথয দণলও দব দওঈ ঢালতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড<br />

ওভল দ ঢালতভআ এওচদ লল। তদশ্চয় অল্লাল̖ ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ দা<br />

ীফামংখদওাভী দমাওলতভ।<br />

অয়াঢ–৫২: অভ অধতদ ঢালতভ দতঔলদ বালতভ ন্তলভ দভাক ভলয়লঙ দব, ঢাভা দতৌল়ে<br />

তকলয় লতভআ ফলথয প্রলয ওলভ এআ লম দব, অফভা অযংওা ওভতঙ ধালঙ অফালতভ<br />

ঈধভ দা দওাদ তধত অধতঢঢ লয়। তঘলভআ অল্লাল̖ তচয় দতলদ ণা তদলচভ ধক্ষ<br />

দণলও। এফদ তওঙু দতলদ নলম ঢাভা বা ন্তলভ দকাধদ দভলঔতঙম দচন্য নুঢি লল।<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা মল: এভাআ তও দ দমাও বাভা অল্লাল̖ভ<br />

দালফ তৃঢ়পাল যধণ ওলভতঙম দব, ―ঢাভা দঢা দঢাফালতভআ ালণ অলঙ?‖ ঢালতভ<br />

ওৃঢওফতফূল তদসম ললয়লঙ। নলম ঢাভা ক্ষতঢগ্রস ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৫৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ ফথয দণলও দওঈ িীদ দণলও তনলভ দকদম<br />

তঘলভআ অল্লাল̖ এফদ এও ওফ তদলয় অলদ বালতভ তঢতদ পামালদ এং বাভা<br />

ঢালও পামাল; ঢাভা ফু'তফদলতভ প্রতঢ দওাফম লল অভ ওালনভলতভ প্রতঢ ওলঞাভ<br />

লল। ঢাভা অল্লাল̖ভ ধলণ দচলাত ওভল এং দওাদ তদন্দুলওভ তদোভ পয় ওভল দা।<br />

98


এঝা অল্লাল̖ভ নুগ্রল, বালও তঢতদ আলে ওলভদ ঢা তাদ ওলভদ। অল্লাল̖ প্রাঘুবতাদওাভী,<br />

তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৫৫: দঢাফালতভ ন্ধু দঢা অল্লাল̖, ঢাভ ভাূম এং বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা বাভা<br />

দাফাব ওালয়ফ ওলভ, বাওাঢ দতয়, এ সায় দব, ঢাভা তদঢ তদম্র।<br />

অয়াঢ-৫৬: অভ বাভা অল্লাল̖, ঢাভ ভাূম এং ফুতফদলতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড ওদভ ঢাভাআ<br />

অল্লাল̖ভ তম, ঢাভাআ তচয়ী লল।<br />

অয়াঢ-৫৭: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভ দা অললম তওঢালভ<br />

ফলথয বাভা দঢাফালতভ িীদলও লাত-ঢাফাযা দঔমাভ স্তু ফলদ ওলভ ঢালতভ এং ন্যান্য<br />

ওালনভলতভ। দঢাফভা অল্লাল̖দও পয় ওভ বতত ফু'তফদ ল।<br />

অয়াঢ–৫৮: অভ বঔদ দঢাফভা দাফালবভ চন্য অলাদ ওভ, ঢঔদ ঢাভা এলও লাত-<br />

ঢাফাযা দঔমা লম ফলদ ওলভ। ওাভড ঢাভা এফদ দমাও বালতভ দাথযতি দদআ।<br />

অয়াঢ-৫৯: মুদ – দল অললম তওঢা! দঢাফভা তও রৄথু এ ওাভলডআ অফালতভ প্রতঢ<br />

যত্রুঢা দধারড ওভ দব, অফভা ইফাদ এলদতঙ অল্লাল̖ভ প্রতঢ, অফালতভ প্রতঢ বা দাতবম<br />

ললয়লঙ ঢাভ ঈধভ এং ধূলত বা দাতবম ললয়লঙ ঢাভ ঈধভ? দঢাফালতভ তথওাংযআ<br />

নালও।<br />

অয়াঢ-৬০: অধতদ মুদ: অতফ তও দঢাফালতভ লম দত, এভ দঘলয় তদওৃষ্ ধতভডাফ ওাভ<br />

ভলয়লঙ, অল্লাল̖ভ ওালঙ? বালও অল্লাল̖ মা'দঢ ওলভলঙদ, বাভ প্রতঢ দক্রাথাতিঢ ললয়লঙদ,<br />

বালতভ ওঢওলও তঢতদ াদভ ওঢওলও যূওলভ রূধান্ততভঢ ওলভ ততলয়লঙদ এং বাভা<br />

ঢাকূলঢভ ঈধাদা ওলভ, ঢাভাআ ফবতাতাভ ততও ততলয় তদওৃষ্ এং তঞও ধণ দণলও র<br />

তূলভ তঘুযঢ।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ ঢাভা বঔদ দঢাফালতভ ওালঙ অল ঢঔদ লম, অফভা ইফাদ এলদতঙ,<br />

ণঘ ঢাভা এলতঙম কুনভ তদলয় এং ঢাভা দতভলয় দকদঙ ঢা তদলয়আ। ঢাভা বা দকাধদ<br />

ওলভ, অল্লাল̖ ঢা ঔু পাম চালদদ।<br />

অয়াঢ-৬২: অভ অধতদ ঢালতভ লদওলওআ দতঔলদ ধালধ, ীফামংখলদ এং লাভাফ<br />

পক্ষলড তঢ ঢৎধভ। ওঢআ দা তদওৃষ্ ঢাভা বা ওভলঙ!<br />

অয়াঢ-৬৩: দওদ ঢালতভ তদলরথ ওভলঙ দা ভাাদী ধতণঢভা ধাধ ওণা ঈচ্চাভড<br />

ওভলঢ লাভাফ পক্ষড ওভলঢ? যযআ ঢাভা কতলতঢ ওাচ ওভলঙ।<br />

99


অয়াঢ-৬৪: অভ আরতীভা লম, ‗অল্লাল̖ভ লাঢ ন্ধ ললয় দকলঙ‘। ঢালতভআ লাঢ ন্ধ<br />

ললয়লঙ। ঢাভা বা লম দ ওণাভ চন্য ঢালতভ ঈধভ তপম্পাঢ। ভং অল্লাল̖ভ ঈপয়<br />

ঢভন দণলও বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা ঢালতভ ফলথযভ লদলওভ াথযঢা কুনভ তদ্ধ<br />

ৃ<br />

ওভলআ। অতফ ঢালতভ ফলথয দওয়াফঢ ধবতন্ত ত্রুঢা তলংা িাতভঢ ওলভ ততলয়তঙ।<br />

বঔদআ নাাত ৃ তষ্ ওলভ দ়োয়। অভ অল্লাল̖ নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৫: অভ বতত অললম তওঢা ইফাদ অদঢ এং ঢাওয়া মিদ ঢালতভ<br />

তাতঔম ওভঢাফ।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ ঢাভা বতত ধুলভাধুতভ ধামদ ওভঢ ঢাভাঢ, আদ̖তচম ঢালতভ ভলভ<br />

ঢভন দণলও ঢালতভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা, ঢাললম ঢাভা ঢালতভ ঈধভ দণলও<br />

এং ঢালতভ ধালয়ভ তদঘ দণলও অলাবত মাপ ওভঢ। ঢালতভ ফলথযভ এওতম ভম ধলণভ<br />

ধতণও, তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ তদওৃষ্ ওাচ ওলভ বালে।<br />

অয়াঢ-৬৭: দল ভাূম! অধতদ দধৌলঙ ততদ বা অধদাভ প্রতঢ অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও<br />

দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা, অভ বতত ঢা দা ওলভদ ঢল দঢা ঢাভ ধয়কাফ দধৌঙালমদ দা।<br />

অল্লাল̖ অধদালও ফানুলরভ দণলও ভক্ষা ওভলদ। তদশ্চয় অল্লাল̖ ওালনভ ওফলও<br />

দলতালয়ঢ তাদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৮: অধতদ লম ততদ: দল অললম তওঢা! দঢাফভা দওাদ তওঙুভ ঈধভআ প্রতঢতষৎঢ<br />

দ, বঢক্ষড ধবতন্ত দা ধুলভাধুতভ ধামদ ওভল ঢাভাঢ, আদ̖তচম দঢাফালতভ প্রতঢ<br />

দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা। অধদাভ প্রতঢ অধদাভ ভলভ<br />

ঢভন দণলও বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা ঢালতভ লদলওভ াথযঢা কুনভী তদ্ধ<br />

ৃ<br />

ওভলআ। সুঢভাং অধতদ এ ওাদনভ ওলফভ চন্য রৃঃঔ ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৯: তদশ্চয় বাভা ফু'তফদ, বাভা আরতী, ালয়ী া দাাভা, ঢালতভ ফলথয বাভা<br />

ইফাদ এলদলঙ অল্লাল̖ভ প্রতঢ, অলঔভালঢভ প্রতঢ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভ দওাদ<br />

পয় দদআ এং ঢাভা রৃঃতক্ষঢ লল দা।<br />

অয়াঢ–৭০: অতফ দঢা ঙীওাভ তদলয়তঙমাফ দী আভাইলমভ ওাঙ দণলও এং ঢালতভ<br />

ওালঙ লদও ভাূম দপ্রভড ওলভতঙমাফ। বঔদআ ঢালতভ ওালঙ দওাদ ভাূম এফদ তওঙু<br />

তদলয় অঢ বা ঢালতভ ফদঃধূঢ দয় ঢঔদআ ঢাভা ওঢওলও তফণযাাতী মঢ এং<br />

ওঢওলও লঢযা ওভঢ।<br />

100


অয়াঢ-৭১: অভ ঢাভা থাভডা ওলভতঙম দব, ঢালতভ দওাদ তদষ্ লল দা। নলম ঢাভা<br />

অভ ন্ধ তথভ ললয় দকম। ঢাভধভ অল্লাল̖ ঢালতভ ঢা ওুম ওভলমদ। এভধভ<br />

ঢালতভ লদলওআ ন্ধ তথভ ললয় ভআম। ঢাভা বা ওলভ অল্লাল̖ ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৭২: তদঃলেলল ঢাভা ওালনভ বাভা লম, ফীল আদ ফতভয়ফআ অল্লাল̖, ণঘ<br />

ফীল লমতঙম: দল দী আভাইম! দঢাফভা আাতঢ ওভ অল্লাল̖ভ তবতদ অফাভ ভ এং<br />

দঢাফালতভ ভ। তদশ্চয় দব দওঈ অল্লাল̖ভ যভীও াযস ওলভ অল্লাল̖ ঢাভ চন্য চান্নাঢ<br />

লাভাফ ওলভ দতদ এং ঢাভ অাসম লয় দতাবঔ। চাতমফলতভ দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-৭৩: যযআ ঢাভা ওালনভ, বাভা লম: ―অল্লাল̖ দঢা তঢলদভ ফলথয এওচদ "<br />

ণঘ এও আমাল ঙা়ো ন্য দওাদ আমাল̖ দদআ। অভ বতত ঢাভা তদ ৃত্ত দা লয় বা ঢাভা লম<br />

ঢা দণলও, ঢাললম ঢালতভ ফলথয বাভা কুনভ ওলভলঙ ঢালতভ ঈধভ বন্ত্রডাতায়ও যাতস<br />

অধতঢঢ ললআ।<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢল তও ঢাভা অল্লাল̖ভ ওালঙ ঢা ওভল দা এং ঢাভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা<br />

ওভল দা? অল্লাল̖ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–৭৫: ফীল আদ ফতভয়াফ এওচদ ভাূম ঙা়ো অভ তওঙু দয়। ঢাভ ধূলত লদও<br />

ভাূম কঢ ললয়লঙ এং ঢাভ ফা এওচদ ঢযতদষৎ ফতলমা তঙম। ঢাভা ঈপলয় ঔাতয পক্ষড<br />

ওভঢ। দতঔ, ঢালতভ চন্য তওরূধ বুতি-প্রফাড তযতপাল ডতদা ওতভ, অভ দতঔ ঢাভা<br />

ঈল্টা দওাদ ততদও বালে।<br />

অয়াঢ-৭৬: মুদঃ দঢাফভা তও অল্লাল̖ ঙা়ো এফদ তওঙুভ আাতঢ ওভ বাভ দওাদ ক্ষফঢা<br />

দদআ দঢাফালতভ ধওাভ া ঈধওাভ ওভাভ? অল্লাহ্ রৄলদদ, চালদদ।<br />

অয়াঢ–৭৭: মুদ: দল অললম তওঢা! দঢাফভা তদলচলতভ িীদ িলন্ধ ন্যায় া়োাত়ে<br />

ওভ দা। অভ দব ম্প্রতায় ধূলত ধণভ্রষ্ ললয়লঙ এং লদওলও ধণভ্রষ্ ওলভলঙ এং ভম<br />

ধণ দণলও তঘুযঢ ললয়লঙ ঢালতভ দঔয়াম-ঔুযীভ নুভড ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৭৮: দী আভাইলমভ ফলথয বাভা কুনভী ওলভতঙম, তাঈত ইা আদ<br />

ফাভআয়ালফভ ফুলঔ ঢালতভ মা'দঢ ওভা ললয়তঙম। এঝা এ ওাভলড দব, ঢাভা দানভফাতদ<br />

ওলভতঙম এং ীফামংখদ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৭৯: ঢাভা দব ন্যায় ওাচ ওভঢ ঢা দণলও ধভম্পভলও ঢাভা াভড ওভঢ দা।<br />

ওঢআ দা তদওৃষ্ তঙম ঢা বা ঢাভা ওভঢ।<br />

101


অয়াঢ-৮০: অধতদ ঢালতভ লদওলও ওালনভলতভ ালণ ন্ধু ত্ব ওভলঢ দতঔলঢ ধালদ।<br />

দ ওাচ ঔুআ ফে বা ঢাভা তদলচলতভ পতরযলঢভ চন্য ওলভলঙ, দব ওাভলড অল্লাল̖<br />

ঢালতভ প্রতঢ ন্তুষ্ ললয়লঙদ। অভ ঢাভা তঘভওাম অবালভ ফলথয ণাওল।<br />

অয়াঢ-৮১: বতত ঢাভা ইফাদ অদঢ অল্লাল̖ভ প্রতঢ এং দীভ প্রতঢ অভ ঢাভ প্রতঢ বা<br />

দাতবম ওভা ভলয়লঙ ঢালঢ, ঢাললম ঢাভা ওালনভলতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভঢ দা। তওন্তু<br />

ঢালতভ ফলথয লদলওআ নালও।<br />

অয়াঢ-৮২: অধতদ ওম ফানুলরভ ফলথয ফু‘তফদলতভ প্রতঢ তথও ত্রুঢা দধারডওাভী<br />

ধালদ আরতী ফুযতভওলতভ অভ ফানুলরভ ফলথয ফু‘তফদলতভ ালণ ন্ধু লত্ব তথও<br />

তদওঝঢতী অধতদ ঢালতভ ধালদ বাভা লম? ―অফভা দঢা দাাভা‖। ওাভড ঢালতভ ফলথয<br />

অলঙ লদও অলমফ ংাভ-তভাকী তভলয। অভ ঢাভা লংওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৮৩: অভ ঢাভা বঔদ দযালদ ভাূলমভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা, ঢঔদ<br />

অধতদ ঢালতভ দঘাঔ শ্রুতকতমঢ দতঔলঢ ধালদ, ওাভড ঢাভা ঢযলও তঘলদ তদলয়লঙ।<br />

ঢাভা লম: দল অফালতভ ভ! অফভা ইফাদ এলদতঙ; সুঢভাং অধতদ অফালতভ ঢযলও<br />

সীওাভওাভীলতভ ঢাতমওাপু ি ওলভ তদদ।<br />

অয়াঢ-৮৪: অভ অফালতভ তও চভ ণাওলঢ ধালভ দব, অফভা ইফাদ অদ দা অল্লাল̖ভ<br />

প্রতঢ এং দ লঢযভ প্রতঢ বা অফালতভ ওালঙ এললঙ, ণঘ অফভা অযা ওতভ দব,<br />

অফালতভ ভ দদওওাভ দমাওলতভ ালণ অফালতভ যাতফম ওভলদ?<br />

অয়াঢ-৮৫: নলম ঢালতভ এ ঈতিভ চন্য অল্লাল ঢালতভ ধুভস্াভ দতলদ চান্নাঢ বাভ<br />

ঢমলতলয দলভ প্রাতলঢ লয়। ঢাভা দঔালদ তঘভওাম ণাওল। এঝাআ দদওওাভলতভ<br />

প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-৮৬: অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ এং অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভলঙ<br />

ঢাভাআ দতাবঔাী।<br />

অয়াঢ-৮৭: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা লাভাফ ওভ দা দ ঈৎওৃষ্ স্তু বা অল্লাল<br />

দঢাফালতভ চন্য লামাম ওদভলঙদ এং ীফামংখদ ওভ দা। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ীফামংখদওাভীলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৮৮: অভ অল্লাল দঢাফালতভ দব স্তু ততলয়লঙদ ঢাভ ফলথয বা লামাম ঈৎওৃষ্<br />

ঢা ঔা এং অল্লাললও পয় ওভ, বাভ প্রতঢ দঢাফভা ইফাদ ভাঔ।<br />

102


অয়াঢ-৮৯: অল্লাল দঢাফালতভ ধাও়ো ওভলদ দা দঢাফালতভ তদভণতও যধলণভ চন্য,<br />

তওন্তু তঢতদ দঢাফালতভ ধাও়ো ওভলদ দ যধলণভ চন্য বা দঢাফভা আোওৃঢপাল<br />

ওভা অভ এভ ওাননাভা লম তযচদ তফওীদলও ঔাতয তাদ ওভা, ফথযফ থভলদভ ঔাতয বা<br />

দঢাফভা াথাভডঢ দঢাফালতভ ধতভালভভ দমাওলতভ দঔলঢ তা; ণা ঢালতভ ধতভলথয়<br />

স প্রতাদ ওভা; ণা এওচদ ক্রীঢতা/তাী ফুি ওভা; তওন্তু দব যতি াফণতয ভালঔ দা<br />

ঢাভ চন্য তঢদ ততদ দভাচা ভাঔা। এ লম দঢাফালতভ যধলণভ ওাননাভা, বঔদ দঢাফভা<br />

যধণ ওভল। দঢাফভা দঢাফালতভ যধণফূল ভক্ষা ওভ। এপাল অল্লাল̖ দঢাফালতভ চন্য<br />

ঢাভ অয়াঢফূল তযতপাল ডতদা ওলভদ বালঢ দঢাফভা দযাওভ অতায় ওভ।<br />

অয়াঢ-৯০: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! ফত, চুয়া, প্রতঢফা এং পাকয তদডতায়ও যভ-এ<br />

দদাংভা-ধতত্র, যয়ঢালদভ ওাচ ঙা়ো অভ তওঙু দয়। সুঢভাং দঢাফভা এ দণলও দোঁলঘ<br />

ণাও বালঢ দঢাফভা নমওাফ ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৯১: যয়ঢাদ দঢা ঘায় দঢাফালতভ ফলথয ত্রুঢা তলির িাতভঢ ওভলঢ ফত <br />

চুয়াভ ফাথযলফ এং অল্লাল̖ভ সভড দাফাব দণলও দ দঢাফালতভ তভঢ ভাঔলঢ ঘায়।<br />

ঢল তও দঢাফভা এঔদ তদ ৃত্ত লল দা?<br />

অয়াঢ-৯২: দঢাফভা অনুকঢয ওভ অল্লাল̖ভ অনুকঢয ওভ ভাূলমভ এং ঢওত ল;<br />

তওন্তু বতত দঢাফভা ফুঔ তনতভলয় দা ঢল দচলদ দভঔ, অফাভ ভাূলমভ তাতয়ত্ব দঢা রৄথু<br />

সষ্ প্রঘাভ ওভা।<br />

অয়াঢ-৯৩: বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ ঢালতভ দওাদ গুদাল দদআ ধূলত<br />

ঢাভা বা দঔলয়লঙ দচন্য, বঔদ ঢাভা াথাদ ললয়লঙ, ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ<br />

ওলভলঙ। ঢাভধভ াথাদ লয় ইফালদ তৃঢ় ণালও। ঢাভধভ াথাদ লয় দদও ওাচ<br />

ওলভ। অভ অল্লাল দদওওাভলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ-৯৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! যযআ অল্লাল̖ দঢাফালতভ ধভীক্ষা ওভলদ এফদ<br />

তওঙু তযওালভভ ফাথযলফ বা দঢাফালতভ লাঢ যতা ললচআ তযওাভ ওভলঢ ধালভ, বালঢ<br />

অল্লাল̖ ুছলঢ ধালভদ দও ঢালও দা দতলঔ পয় ওলভ। ঢএ দব দওঈ এভধভ<br />

ীফামংখদ ওভল ঢাভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৯৫: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা আলভালফ ণাওা সায় তযওাভলও লঢযা ওভ<br />

দা। দঢাফালতভ ফলথয দওঈ আলে ওলভ তযওাভ লঢযা ওভলম ঢাভ ঈধভ ততদফয় ঢতল, বা<br />

ফাদ লল লঢযাওৃঢ চন্তুভ, দঢাফালতভ ফলথযভ রৃ'চদ ন্যায়াদ দমাও এভ নয়ামা<br />

ওভল; দ চন্তুতঝ লাততয়া তললল ওা'ায় দধৌঙালঢ লল। ণা ঢাভ ঈধভ ওাননাভা<br />

ঢতাল-ওলয়ওচদ তফওীদলও ঔায়ালদা; ণা ঢাভ ফধতভফাড দভাচা ভাঔল দবদ দ<br />

103


অসাতদ ওলভ ঢাভ ওৃঢওলফতভ প্রতঢনম। বা কঢ ললয়লঙ অল্লাল̖ ঢা ফান ওলভলঙদ। ঢল<br />

দওঈ ঢা ধুদভায় ওভলম অল্লাল̖ ঢাভ ওাঙ দণলও প্রতঢলযাথ দদদদ। অল্লাল̖ ধভাক্রফযামী,<br />

প্রতঢলযাথ গ্রললড ক্ষফ।<br />

অয়াঢ-৯৬: দঢাফালতভ চন্য লামাম ওভা ললয়লঙ ফুলদ্রভ তযওাভ থভা এং ঢা ঔায়া,<br />

দঢাফালতভ ফুাতনভলতভ দপালকভ চন্য। অভ দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওভা ললয়লঙ সলমভ<br />

তযওাভ থভা, বঢক্ষড দঢাফভা আলভাফ সায় ণাওল। পয় ওভ অল্লাল̖দও বাভ ওালঙ<br />

দঢাফালতভ এওত্র ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৯৭: অল্লাল̖ ফানুলরভ ওমযালডভ চন্য তদথতাতভঢ ওলভ ততলয়লঙদ ফলাম্মাতদঢ খভ<br />

ওাালও, ম্মাতদঢ ফালও, দওাভাদীভ চন্য ওা'ায় দপ্রতভঢ ধরৄলও এং কমায় ফামা<br />

ধতভতলঢ ধরৄলও। এভ ওাভড এআ দব, দঢাফভা দবদ চাদলঢ ধাভ দব, যযআ অল্লাল<br />

চালদদ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, অভ অল্লাল দঢা তরলয়<br />

তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ–৯৮: দঢাফভা দচলদ দা, তদশ্চয় অল্লাল ওলঞাভ যাতসতাঢা এং যযআ অল্লাল<br />

ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৯৯: ভাূলমভ তাতয়ত্ব দঢা রৄথু প্রঘাভ ওভা। অল্লাল চালদদ দঢাফভা বা প্রওায ওভ<br />

এং বা দকাধদ ওভ।<br />

অয়াঢ-১০০: লম ততদ: ফাদ দয় ধতত্র ধতত্র, বতত ধতলত্রভ অতথওয<br />

দঢাফালও ঘফৎওৃঢ ওলভ। সুঢভাং পয় ওভ অল্লাল̖দও, দল জ্ঞাদাদভা! দবদ দঢাফভা<br />

নমওাফ ল।<br />

অয়াঢ-১০১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা এফদ তরলয় প্রশ্ন ওভ দা বা দঢাফালতভ<br />

ওালঙ প্রওায ওভা ললম দঢাফালতভ ঔাভাধ মাকল। বতত দঢাফভা দ তরয় িলন্ধ প্রশ্ন<br />

ওভ দওাভঅদ দাতবম লয়াভ ফয়, ঢল দঢাফালতভ ওালঙ ঢা প্রওায ওভা লল। অল্লাল<br />

দ ফান ওলভ ততলয়লঙদ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ লদযীম।<br />

অয়াঢ-১০২: এরূধ প্রশ্ন দঢা ওলভতঙম দঢাফালতভ ধূলত এও ম্প্রতায়, ঢাভধভ ঢাভা দ<br />

তরলয় তশ্বাী ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-১০৩: অল্লাল লীভা, াআা, ীমা এং লাফ-এভ প্রঘমদ ওলভদতদ, তওন্তু বাভা<br />

কুনভী ওলভলঙ ঢাভাআ অল্লাল̖ভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ। অভ ঢালতভ তথওাংযআ দওাদ<br />

জ্ঞাদ ভালঔ দা।<br />

104


অয়াঢ-১০৪: অভ বঔদ ঢালতভ মা লয়, ―দঢাফভা এ অল্লাল বা দাতবম ওলভলঙদ<br />

দততলও এং ভাূলমভ ততলও, ঢঔদ ঢাভা লম, ―অফালতভ চন্য ঢা-আ বলণষ্ বাভ ঈধভ<br />

অফভা অফালতভ ধূতধুরুরলতভ দধলয়তঙ।‖ ঢল তও বতত ঢালতভ ধূতধুরুরভা দওাদ<br />

জ্ঞাদআ দা ভালঔ এং দলতায়াঢ প্রাি দা লয় ঢু?<br />

অয়াঢ–১০৫: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা তদলচলতভ তাতয়ত্ব ধামদ ওভ। দব ধণভ্রষ্<br />

ললয়লঙ দ দঢাফালতভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা, বতত দঢাফভা ৎধলণ ধতভঘাতমঢ<br />

ল। দঢাফালতভ াআলও অল্লাল̖ভআ ততলও তনলভ দবলঢ লল। ঢাভধভ তঢতদ দঢাফালতভ<br />

তলঢ ওভলদ বা দঢাফভা ওভলঢ দ িলন্ধ।<br />

অয়াঢ-১০৬: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ ফলথয বঔদ দওাদ যতিভ ফৃঢুয ঈধতসঢ<br />

লয় ঢঔদ দঢাফালতভ ফথয দণলও রৃ'চদ ন্যায়ধভায়ড দমাওলও তয়ঢ ওভাভ ফয় াক্ষী<br />

ভাঔল; বতত দঢাফভা নলভ ণাও এং দঢাফালতভ ফৃঢুযভ ফুতঢ ঈধতসঢ লয় ঢল<br />

দঢাফালতভ ঙা়ো ন্য দমাওলতভ ফথয দণলও রৃ‘চদ াক্ষী ভাঔল। দঢাফালতভ লেল ললম<br />

ঢালতভ ঈপয়লও দাফালবভ ধভ লধক্ষফাদ ভাঔল এং ঢাভা অল্লাল̖ভ দালফ ওফ ওলভ<br />

মল: ―অফভা এভ ততদফলয় দওাদ ফূময গ্রলড ওভলঢ ঘাআ দা বতত দ অত্মীয় লয়, অভ<br />

অফভা অল্লাল̖ভ াক্ষয দকাধদ ওভ দা, ওভলম অফভা গুদালকাভলতভ ফলথয যাতফম ল।‖<br />

অয়াঢ-১০৭: ঢল বতত চাদা বায় দব, ঢাভা রৃ'চদ দওাদ ধালধ চত়েঢ ললয়লঙ ঢাললম<br />

বালতভ সাণতলাতদ খলঝলঙ ঢালতভ ফথয দণলও তদওঝঢফ রৃ'চদ ঢালতভ সমাতপতরি লল<br />

এং অল্লাল̖ভ দালফ ওফ ওলভ মল: ―যযআ অফালতভ াক্ষয ঢালতভ াক্ষয দণলও<br />

তথও ঢয এং অফভা ীফামংখদ ওতভতদ; ওভলম দঢা অফভা যযআ চাতমফলতভ<br />

ন্তপু তি ল।‖<br />

অয়াঢ-১০৮: এ ধদ্ধতঢলঢ তথও ম্ভাদা ভলয়লঙ দব, দমালওভা বণাবণপাল াক্ষযতাদ<br />

ওভল ণা ঢাভা পয় ওভল দব, ওলফভ ধভ অাভ ঢালতভ ওফ ওভাদ লল। দঢাফভা<br />

অল্লাল̖দও পয় ওভ এং শ্রড ওভ-অল্লাল নাতও দমাওলতভ ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-১০৯: সভড ওভ, দবততদ অল্লাল̖ ভাূমলতভ এওত্র ওভলদ, ঢাভধভ মলদ: ―তও<br />

ঈত্তভ দঢাফভা দধলয়তঙলম?‖ ঢাভা মল: ―অফালতভ দঢা দওাদ জ্ঞাদ দদআ। অধতদআ<br />

তৃযয তরয় িলন্ধ ফযও জ্ঞাঢ।‖<br />

অয়াঢ-১১০: বঔদ অল্লাল মলদ: ―দল ইা আদ̖ ফাভআয়াফ! ঢুতফ সভড ওভ দঢাফাভ<br />

প্রতঢ দঢাফাভ ফালয়ভ প্রতঢ অফাভ দদয়াফলঢভ ওণা, বঔদ অতফ দঢাফালও ালাবয<br />

ওলভতঙমাফ তচব্রাইমলও ততলয়, ঢুতফ ফানুলরভ ালণ ওণা মলঢ ফাঢৃলক্রাল়ে এং<br />

105


ধতভডঢ য়ল; অভ বঔদ অতফ দঢাফালও তযক্ষা ততলয়তঙমাফ তওঢা, দলওফঢ,<br />

ঢাভাঢ আদতচম, অভ বঔদ ঢুতফ ওাতাফাতঝ ততলয় অফাভ অলতলয ধাতঔ তৃ অওৃতঢ<br />

ধঢভী ওভলঢ এং ঢালঢ নু ততলঢ, নলম ঢা অফাভ অলতলয ধাতঔ ললয় দবঢ; অভ অফাভ<br />

অলতলয ঢুতফ চন্মান্ধ কুষৎ দভাকীলও তদভাফয় ওভলঢ; অভ বঔদ ঢুতফ অফাভ অলতলয<br />

ফৃঢলও (ওভ দণলও) দভ ওলভ তদলয় অলঢ, অভ বঔদ অতফ তদ ৃঢ দভলঔতঙমাফ দী<br />

আভাইমলও দঢাফাভ দণলও, বঔদ ঢুতফ ঢালতভ ওালঙ সষ্ প্রফাডাতত তদলয় এলতঙলম<br />

ঢঔদ তঢতদ ঢালতভ ফলথয বাভা কুনভী ওলভতঙম ঢাভা লমতঙম: এ দঢা সষ্ বারৃ ঙা়ো<br />

অভ তওঙু দয়।‖<br />

অয়াঢ-১১১: অভ সভড ওভ, বঔদ অতফ লায়াভীলতভ অলতয ওভমাফ, ―দঢাফভা<br />

ইফাদ অদ অফাভ প্রতঢ এং অফাভ ভাূলমভ প্রতঢ,‖ ঢঔদ ঢাভা লমতঙম: ―অফভা<br />

ইফাদ অদমাফ এং অধতদ াক্ষী ণাকুদ দব, অফভা দঢা ফুতমফ।‖<br />

অয়াঢ-১১২ সভড ওভ, লায়াভীভা লমতঙম: ―দল ইা আদ̖ ফাভআয়াফ! অধদাভ ভ তও<br />

অফালতভ চন্য অফাদ দণলও ঔাতয পতঢত ঔািা দপ্রভড ওভলঢ ধালভদ? তঢতদ লমতঙলমদ:<br />

অল্লাল̖দও পয় ওভ, বতত দঢাফভা প্রওৃঢ ফুতফদ ল।‖<br />

অয়াঢ-১১৩: ঢাভা মম: "অফভা ঘাআ দব, ঢা দণলও তওঙু ঔা এং অফালতভ ন্তভ<br />

ধতভঢৃি লল। অভ অফভা দচলদ দদ দব, অধতদ অফালতভ ঢয লমলঙদ এং অফভা<br />

ঢাভ াক্ষী ললয় বা।‖<br />

অয়াঢ–১১৪: ইা আদ̖ ফাভআয়াফ মলমদ: ―দল অল্লাল̖ অফালতভ ভ! দপ্রভড ওরুদ<br />

অফালতভ চন্য অফাদ দণলও ঔাতয পতঢত ঔািা, বা লল অফালতভ চন্য এং অফাদতভ<br />

ধূতঢতী ধভঢতী াভ চন্য অদলোৎ সরূধ, অভ অধদাভ ধক্ষ দণলও এওতঝ<br />

তদতযতদ লল। অধতদ অফালতভ চীতওা তাদ ওরুদ, অভ অধতদআ দশ্রষৎ তভতবওতাঢা।‖<br />

অয়াঢ-১১৫: অল্লাল মলমদঃ ―যযআ অতফ ঢা দঢাফালতভ ওালঙ দপ্রভড ওভ। তওন্তু<br />

এভ ধলভ দঢাফালতভ ফলথয দওঈ কুনভী ওভলম ঢালও অতফ এফদ যাতস দত দব যাতস<br />

তশ্বচকলঢ ন্য ওাঈলও দত দা।‖<br />

অয়াঢ-১১৬: বঔদ অল্লাল মলদ: ―দল ইা আদ ফতভয়ফ! ঢুতফ তও দমাওলতভ লমতঙলম<br />

দব, দঢাফভা অল্লাল̖ ঙা়ো অফালও অফাভ ফাঢালও রৃআ আমালরূলধ গ্রলড ওভ?‖ ইা<br />

মলদ: ―অধতদ ধতত্র, ফতলফাতিঢ। অফাভ ধলক্ষ দফাদঝ দযাপদীয় দয় এফদ ওণা<br />

মা, বা মাভ দওাদ তথওাভ অফাভ দদআ। বতত অতফ ঢা লম ণাতও, ঢল অধতদ দঢা<br />

ঢা চাদলঢদ। অধতদ দঢা চালদদ বা অলঙ অফাভ ফলদ, তওন্তু অতফ দঢা চাতদ দা<br />

অধদাভ ফলদ বা অলঙ। অধতদ দঢা তৃযয তরয় িলন্ধ ফযও জ্ঞাঢ।‖<br />

106


অয়াঢ-১১৭: ―অতফ দঢা ঢালতভ তওঙুআ তমতদ, ঢাঙা়ো বা অধতদ অফালও মলঢ<br />

অলতয ওলভতঙলমদ দব, দঢাফভা আাতঢ ওভ অল্লাল̖ভ, তবতদ প্রতঢধামও অফাভ এং<br />

প্রতঢধামও দঢাফালতভ। অভ অতফ ঢালতভ যাধালভ াক্ষী তঙমাফ বঢততদ অতফ ঢালতভ<br />

ফলথয তঙমাফ। ঢাভধভ বঔদ অধতদ অফালও ঢুলম তদলমদ ঢঔদ দণলও অধতদআ ঢালতভ<br />

িলন্ধ য়াতওলাম। অভ অধতদআ তরলয় ধূডত জ্ঞাঢ।‖<br />

অয়াঢ–১১৮: ―অধতদ বতত ঢালতভ যাতস দতদ ঢল ঢাভা দঢা অধদাভআ াো, অভ বতত<br />

ঢালতভ ফান ওলভ দতদ ঢল অধতদ দঢা ধভাক্রফযামী, দলওফঢয়ামা।‖<br />

অয়াঢ-১১৯: অল্লাল মলদ: ―অচলওভ ততলদ ঈধওালভ অল ঢযাতীলতভ চন্য<br />

ঢালতভ ঢযাততঢা; ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ চান্নাঢ, বাভ ঢমলতলয দলভ প্রাতলঢ লয়, ঢাভা<br />

দঔালদ দন্তওাম ণাওল। অল্লাল̖ ঢালতভ প্রতঢ ন্তুষ্ এং ঢাভা ঢাোঁভ প্রতঢ ন্তুষ্। এ<br />

লম ফলা নমঢা।‖<br />

অয়াঢ-১২০: অফাদ চতফলদভ এং এলতভ ফলথয বা তওঙু অলঙ ঢাভ াতলপৌফত্ব<br />

এওফাত্র অল্লাল̖ভ এং তঢতদ তরলয় তযতিফাদ।<br />

107


ূভা অদ-অফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওম প্রযংা অল্লাল̖ভআ চন্য তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ এং ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ অথাভ অলমা। ঢণাতধ ওালনভভা ঢালতভ প্রতঢধামলওভ ফওক্ষ াযস<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদআ ফাতঝ দণলও দঢাফালতভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢাভধভ তদথতাভড ওলভ ততলয়লঙদ<br />

এওতঝ ওাম, অভ এওতঝ তদত তষ্ ওাম অলঙ বা তঢতদআ চালদদ। ঢণাতধ দঢাফভা লেল<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদআ অল্লাল অফালদ এং চতফলদ। তঢতদ চালদদ দঢাফালতভ দকাধদ <br />

দঢাফালতভ প্রওাযয তওঙু এং দঢাফভা বা চতদ ওভ ঢা তঢতদ চাদদদ।<br />

অয়াঢ-৪: ঢালতভ ওালঙ অলতদ ঢালতভ ভলভ তদতযতদামী দণলও দওাদ তদতযতদ বা<br />

দণলও ঢাভা ফুঔ তনভায়তদ।<br />

অয়াঢ-৫: সুঢভাং ঢাভা দঢা ঢযলও সীওাভ ওলভলঙ বঔদ ঢা ঢালতভ ওালঙ এললঙ।<br />

ঢএ তঘলভআ ঢালতভ ওালঙ দ তরলয়ভ প্রওৃঢ ংাত দধৌঙল বা তদলয় ঢাভা ঈধলা<br />

ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৬: ঢাভা তও দতলঔতদ দব, ঢালতভ ধূলত ওঢ ফাদলকাষৎীলও অতফ ধ্বং ওলভ<br />

ততলয়তঙ, বালতভ অতফ রৃতদয়ায় এফদপাল প্রতঢতষৎঢ ওলভতঙমাফ দবফদ দঢাফালতভ<br />

ওতভতদ। অভ অতফ ঢালতভ ঈধভ প্রঘুভ তষ্ ৃ রতড ওলভতঙমাফ এং প্রাতলঢ ওলভতঙমাফ<br />

ঢালতভ তদম্নলতলয দলভফূল। ঢাভধভ ঢালতভ ধালধভ তরুদ অতফ ঢালতভ ধ্বং ওলভ<br />

ততলয়তঙ এং ঢালতভ ধলভ ন্য ফাদলকাষৎী ৃ তষ্ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ বতত অতফ ওাকলচ তমতঔঢ তওঢা অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওভঢাফ এং<br />

ঢাভা ঢা ঢালতভ লাঢ ততলয় সযত ওভঢ, ঢু বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভা যযআ মঢ;<br />

এ সষ্ বারৃ ঙা়ো অভ তওঙুআ দয়।<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভা অভ লম: ঢাভ ওালঙ দওাদ দনলভযঢা দওদ দপ্রভড ওভা লম দা? অভ<br />

বতত অতফ দওাদ দনলভযঢা দপ্রভড ওভঢাফ, ঢল দঢা ঘূ়োন্ত নয়ামাআ ললয় দবঢ এং<br />

ঢালতভ দওাদ ওায দতয়া লঢ দা।<br />

108


অয়াঢ-৯: অভ বতত অতফ দওাদ দনলভযঢালও ভাূম ওলভ ধাঞাঢাফ ঢল ঢালও ফানুলরভ<br />

অওৃতঢলঢআ ধাঞাঢাফ এং ঢালতভ দরুধ ংযলয়আ দভলঔ ততঢাফ। দবরুধ ংযলয় ঢাভা<br />

এঔদ অলঙ।<br />

অয়াঢ-১০: তদশ্চয় অধদাভ ধূতঢতী ভাূমলতভ ালণ ঈধলা ওভা ললয়লঙ। লযলর<br />

বাভা ঢালতভ লণ ঈধলা ওলভতঙম ঢালতভ ধতভলষ্দ ওলভ তদম ঢা বা তদলয় ঢাভা<br />

ধতভলা ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১১: লম ততদ: দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ ধতভভ্রফড ওভ ঢাভধভ দতঔ, দওফদ ললয়তঙম<br />

ধতভডাফ বাভা ঢযলও সীওাভ ওলভলঙ ঢালতভ!<br />

অয়াঢ-১২: অধতদ তচলজ্ঞ ওরুদ: অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢাভ ফাতমওাদা<br />

ওাভ? অধতদআ লম ততদ: অল্লাল̖ভ। তঢতদ নুগ্রল ওভালও তদলচভ ঈধভ ওঢতয তললল<br />

তসভ ওলভ তদলয়লঙদ। তঢতদ যযআ দঢাফালতভ এওত্র ওভলদ দওয়াফলঢভ ততদ, এলঢ<br />

দওাদ লেল দদআ। বাভা তদলচভা তদলচলতভ ক্ষতঢ ওলভলঙ ঢাভা ইফাদ অদল দা।<br />

অয়াঢ-১৩: বা তওঙু সাদ ওলভ ভাতত্রওালম ততাপালক ঢা ঢাভআ এং তঢতদ<br />

তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৪: মুদঃ অফাদ চতফলদভ সৗষ্া অল্লাল ঙা়ো ন্য ওাঈলও তও অতফ<br />

তপপাওরূলধ গ্রলড ওভ? তঢতদআ অলাবত তাদ ওলভদ তওন্তু ঢালও দওঈ অলাবত তাদ<br />

ওলভ দা। মুদ: অতফ অততষ্ ললয়তঙ দব, অতফ দবদ তপ্রণফ আমাফ গ্রলড ওতভ।<br />

(অফালও অভ তদল তয প্রতাদ ওভা ললয়লঙ দব,) অধতদ ওঔদ ফুযতভওলতভ তমপু ি<br />

ললদ দা।<br />

অয়াঢ-১৫: মুদঃ অতফ বতত অফাভ ভলভ দানভফাতদ ওতভ, ঢল অতফ পয় ওতভ এও<br />

ফলাততলদভ যাতসভ,<br />

অয়াঢ-১৬: দততদ বাভ ওাঙ দণলও ঢা তভলয় দদয়া লল ঢাভ প্রতঢ দঢা-তঢতদ তয়া<br />

ওভলদ, অভ এঝাআ সষ্ ানময।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ অল্লাল̖ বতত দঢাফালও দওাদ ওষ্ দতদ, ঢল তঢতদ ঙা়ো ঢা<br />

দফাঘদওাভী_অভ দওঈ দদআ। অভ তঢতদ বতত দঢাফাভ ফঙম ওলভদ, ঢল তঢতদ তওঙুভ<br />

ঈধভ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-১৮: তঢতদ ধভাক্রফযামী তদচ াোলতভ ঈধভ, এং তঢতদ দলওফঢয়ামা,<br />

তজ্ঞাঢা।<br />

109


অায়াঢ-১৯: মুদঃ াক্ষযরূলধ দওাদ স্তু তলশ্রষৎ? লম ততদ: অল্লাল̖আ অফাভ <br />

দঢাফালতভ ফলথয াক্ষী; এং অফাভ ওালঙ এ দওাভঅদ দপ্রতভঢ ললয়দঙ দবদ অতফ এভ<br />

ফাথযলফ দঢাফালতভ এং বালতভ ওালঙ এঝা দধৌঙল াআলও ঢওত ওতভ দঢাফভা তও<br />

াক্ষয তা দব, অল্লালভ ালণ ন্যান্য ফা‘ুত ভলয়লঙ? লম ততদ: অতফ এরূধ াক্ষয<br />

দতআ দা। মুদ: তঢতদআ এওফাত্র ফা‘ুত এং দঢাফভা দব যভীও ওভ অতফ যযআ ঢা<br />

দণলও ফুি।<br />

অয়াঢ-২০: বাদতভ অতফ তওঢা ততলয়তঙ ঢাভা ঢালও দরূধ দঘলদ দবরূধ ঢাভা ঢালতভ<br />

ন্তাদলতভ দঘলদ। বাভা তদলচভা তদলচলতভ ক্ষতঢ ওলভলঙ ঢাভা ইফাদ অদল দা।<br />

অয়াঢ-২১: ঢাভ দঘলয় ়ে চাতমফ দও, দব অল্লাল িলন্ধ তফণযা ভঘদা ওলভ ণা ঢাভ<br />

তদতযতদামীলও সীওাভ ওলভ? তদশ্চয় চাতমফভা নমওাফ লল দা।<br />

অয়াঢ-২২: সভড ওভ, দবততদ অতফ ঢালতভ াআলও এওত্র ওভ, ঢাভধভ ফুযতভওলতভ<br />

ম: দওাণায় ঢাভা বালতভ দঢাফভা অফাভ যভীও ফলদ ওভলঢ?<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভধভ ঢালতভ তযভলওভ ধতভডাফ এ ঙা়ো অভ তওঙুআ লল দা দব, ঢাভা<br />

মল: অফালতভ ভ অল্লাল̖ভ ওফ, অফভা দঢা ফুযতভও তঙমাফ দা।<br />

অয়াঢ-২৪: দতঔ দঢা, ঢাভা দওফদ তফণযা মম তদলচলতভআ তরুলদ্ধ? অভ ঈথা ললয়<br />

দকলঙ ঢালতভ দণলও দ বা ঢাভা তফঙাতফতঙ ওল্পদা ওভঢ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ ঢালতভ ফলথয দওঈ দওঈ অধদাভ ততলও ওাদ দধলঢ ভালঔ। অতফ<br />

ঢালতভ ন্তলভভ ঈধভ ধ তা দনলম দভলঔতঙ দবদ ঢাভা ঢা ুছলঢ দা ধালভ এং ঢালতভ<br />

ওালদ তঙতধ পলভ ততলয়তঙ। বতত ঢাভা ওম তদতযতদ প্রঢযক্ষ ওলভ ঢু ঢাভা ঢালঢ ইফাদ<br />

অদল দা। এফদতও ঢাভা বঔদ অধদাভ ওালঙ এল ছক়োয় তমি লয়, ঢঔদ ওালনভভা<br />

লম: এ দঢা ধূতঢীলতভ তওো-ওাতলদী ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ ঢাভা ঢা দণলও ধভলও তদ ৃত্ত ভালঔ এং তদলচভা ঢা দণলও তূলভ<br />

লভ ণালও। ঢাভা দঢা তদলচলতভআ ধ্বং ওভলঙ, ণঘ ঢা ুছলঢ ধাভলঙ দা।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ বতত অধতদ দতঔলঢ দধলঢদ বঔদ ঢালতভ তা়ে ওভাদ লল দতাবলঔভ<br />

তওদালভ, ঢঔদ ঢাভা মল: লায়! ওঢআদা পাম লঢ বতত অফালতভ ধুদভায় (রৃতদয়ায়)<br />

দপ্রভড ওভা লঢ, ঢল অফভা অফালতভ ভলভ তদতযতদফূললও সীওাভ ওভঢাফ দা এং<br />

অফভা ফু‘তফদলতভ ন্তপু তি ললয় দবঢফ।<br />

110


অয়াঢ-২৮: ভং ঢালতভ াফলদ ঢা প্রওায ললয় ধল়েলঙ বা ঢাভা আতঢধূলত দকাধদ<br />

ওভঢ। অভ বতত ঢাভা প্রঢযাতঢতঢ লয় ঢু ঢাভা ঢা-আ ধুদভায় ওভল, বা ওভলঢ<br />

ঢালতভ তদলরথ ওভা ললয়তঙম। অভ তদশ্চয় ঢাভা তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ ঢাভা লম: অফালতভ এ ধাতণত চীদআ এওফাত্র চীদ এং অফভা<br />

ধুদভতিঢ ল দা।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ বতত অধতদ দতঔলঢ দধলঢদ বঔদ ঢালতভ তা়ে ওভাদ লল ঢালতভ<br />

ভলভ াফলদ এং তঢতদ মলদ: এঝা তও াস ঢয দয়? ঢাভা মলঃ তদশ্চয়আ ঢয,<br />

ওফ অফালতভ ভলভ। তঢতদ মলদঃ ঢল দঢাফভা দব কুনভী ওভলঢ দ ওাভলড অবা<br />

অসাতদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৩১: তদশ্চয় ঢাভা ক্ষতঢগ্রস ললয়লঙ বাভা তফণযা ফলদ ওলভলঙ অল্লালভ াক্ষযলও।<br />

এফদতও বঔদ লঞাৎ ঢালতভ ওালঙ দওয়াফঢ এল বাল ঢঔদ ঢাভা মল: লায়<br />

অনলা! ওঢআদা ত্রুতঝ ওলভতঙ অফভা এভ যাধালভ! অভ ঢাভা ঢালতভ ধালধভ দাছা<br />

তদলচলতভ তধলঞ লদ ওভল। দচলদ দভঔ, ঢাভা দব দাছা লদ ওভল ঢা তদওৃষ্ দাছা!<br />

অয়াঢ-৩২: রৃতদয়াভ চীদ দঢা দঔমাথূমা ঙা়ো অভ তওঙুু্আ দয়। অভ অলঔভালঢভ<br />

অা দঢা দফাত্তাওীলতভ চন্য দশ্রয়। ঢল তও দঢাফভা ুছ দা?<br />

অয়াঢ-৩৩: অতফ যযআ চাতদ দব, ঢাভা বা লম ঢা অধদালও যতণঢ ওলভ, তওন্তু<br />

ঢাভা দঢা অধদালও তফণযাাতী লম দা; ভং চাতমফভা অল্লালভ অয়াঢফূললও সীওাভ<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৪: অধদাভ ধূতঢতী লদও ভাসুমলও তফণযাাতী মা ললয়তঙম, তওন্তু ঢাভা<br />

ধথবতথাভড ওলভলঙদ, তফণযাাতী মা এং তদবতাতঢঢ ওভা লত্ত্ব দব ধবতন্ত দা ঢালতভ<br />

ওালঙ অফাভ ালাবয দধৌলঙলঙ। অভ অল্লালভ াডী দওঈ ধতভঢতদ ওভলঢ ধালভ দা।<br />

যযআ অধদাভ ওালঙ এললঙ ধয়কিভলতভ তওঙু আতঢ ৃত্ত।<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ বাতত ঢালতভ তফুঔঢা অধদাভ ওালঙ লদীয় লয় ঢল ধাভলম<br />

চতফলদ দওাদ সু়েঙধণ তওংা অফালদ দওাদ তত়ে লিরড ওলভ তদদ, ঢাভধভ তদলয়<br />

অসুদ ঢালতভ ওালঙ দওাদ ফু'তচবা। অভ বতত অল্লাল ঘাআলঢদ ঢল ঢালতভ াআলও<br />

যযআ ৎধলণ এওত্র ওলভ ততলঢদ। ঢএ অধতদ জ্ঞ ফূঔতলতভ তমপু ি ললদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৬,: ঢাভাআ টালও া়ো দতয় বাভা অন্ততভওঢাভ ালণ শ্রড ওলভ। অভ অল্লাল<br />

ফৃঢলতভ চীতঢ ওলভ ঈঞালদ, ঢাভধভ ঢাভা ঢাভআ ততলও প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

111


অয়াঢ-৩৭: ঢাভা লম: দওদ ঢাভ প্রতঢ ঢাভ ভলভ ধক্ষ দণলও দওাদ ফু'তচবা দাতবম ওভা<br />

লয়তদ? মুদ: তদশ্চয় অল্লাল ফু'তচবা দাতবম ওভলঢ ধূডত ক্ষফ, তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ<br />

ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ ধতণীলঢ ৃ বঢ প্রওাভ তঘভডযীম প্রাডী অলঙ এং বঢ প্রওাভ ধাতঔ<br />

রৃ'টাদাভ ালালবয ঈল়ে দ়োয় ঢাভা াআ দঢাফালতভআ ফঢ এও এওতঝ ঈন্মঢ। অতফ<br />

দওাদ তওঙু তওঢাল তমতধদ্ধ ওভলঢ ঙাত়েতদ। লযলর াআলও ঢালতভ ভলভ ওালঙ<br />

এওত্র ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৩৯: বাভা অফাভ তদতযতদফূললও সীওাভ ওলভ ঢাভা তথভ দাা, ঢাভা<br />

ভলয়লঙ ন্ধওালভ। অল্লাল বালও ঘাদ তধণকাফী ওলভদ, এং বাল ঘাদ তঢতদ ভমধলণ<br />

ধতভঘাতমঢ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৪০: মুদ: অো ম দঢা, বতত দঢাফালতভ ওালঙ অল্লাল̖ভ দওাদ অবা এল<br />

দধৌলঙ ণা দঢাফালতভ ওালঙ দওয়াফঢ এল বায়, ঢল দঢাফভা তও অল্লাললও ঙা়ো<br />

ন্যলও টাওল, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল?<br />

অয়াঢ-৪১: ভং ঢঔদ দঢা রৄথু ঢালওআ টাওলঢ ণাও। দবচন্য দঢাফভা ঢালও টাও, আলে<br />

ওভলম তঢতদ ঢা তূভ ওভলদ, অভ দঢাফভা পু লম বাল বালতভ ঢাভ যভীও ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৪২: অতফ দঢা অধদাভ ধূতঢতী ঈম্মঢলতভ ওালঙ ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ, ঢাভধভ<br />

অতফ ঢালতভ ধাও়ো ওলভতঙমাফ পা-দঝদ দভাক-যাতথ ততলয় দবদ ঢাভা ওাকুতঢ-<br />

তফদতঢ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢাভধভ বঔদ ঢালতভ ঈধভ অফাভ যাতস অধতঢঢ লম ঢঔদ ঢাভা দওদ<br />

ওাকুতঢ-তফদতঢ ওভম দা? ভং ঢালতভ ন্তভ ওতঞদ ললয় দকম এং ঢাভা বা ওভতঙম<br />

যয়ঢাদ ঢা ঢালতভ ওালঙ দযাপদ ওলভ দতঔাম।<br />

অয়াঢ-৪৪: অাভ বঔদ ঢাভা পু লম দকম দ ঈধলতয বা ঢালতভ দতয়া ললয়তঙম, ঢঔদ<br />

অতফ ঢালতভ চন্য তওঙুভ িাভ ঈন্মুি ওলভ ততমাফ। লযলর ঢাভা বঔদ ঈল্লতঢ ললয়<br />

ধ়েম ঢালতভ বা দতয়া ললয়তঙম ঢাভ চন্য ঢঔদ অতফ ওসাৎ ঢালতভ ধাও়ো ওভমাফ,<br />

নলম ঢঔদ ঢাভা লঢায ললয় ধ়েম।<br />

অয়াঢ-৪৫: ধতভলযলর চাতমফ ওলফভ ফূলমালেত ওভা লম। ওম প্রযংা অল্লালভ চন্য<br />

তবতদ াভাচালালদভ ধামদওঢতা।<br />

112


অয়াঢ-৪৬: মুদ: দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ, অল্লাল বতত দঢাফালতভ শ্রডযতি <br />

তৃতষ্যতি দওল়ে দদদ এং দঢাফালতভ ন্তভফূললভ ঈধভ দফালভ দফলভ দতদ, ঢল অল্লাল<br />

ঙা়ো অভ দওাদ ফা‘ুত অলঙ দব এগুলমা দঢাফালতভ তনতভলয় দতল? দতঔ, অতফ তওরূলধ<br />

তযতপাল তদতযতদামী ডতদা ওতভ; ঢণাতধ ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-৪৭: মুদ: দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ, বতত অল্লালভ যাতস দঢাফালতভ ঈধভ<br />

ওসাৎ তওংা প্রওালযয অধতঢঢ লয়, ঢল চাতমফ ওফ ঙা়ো অভ দওঈ ধ্বং লল<br />

তও?<br />

অয়াঢ-৪৮: অতফ দঢা দপ্রভড ওতভ ভাূমলতভ দওম সুংাততাঢা ঢওতওাভীরূলধ।<br />

ঢাভধভ দব ইফাদ অদম তদলচলও ংলযাথদ ওভম, ঢালতভ দওাদ পয় দদআ অভ ঢাভা<br />

রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: অভ বাভা অফাভ তদতযতদামীলও তফণযা লমলঙ ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ লল<br />

যাতস, ঢাভা দব দানভফাতদ ওভঢ ঢাভ তরুদ।<br />

অয়াঢ-৫০: অধতদ মুদ: অতফ দঢাফালতভ এওণা তম দা দব, অফাভ ওালঙ অল্লালভ<br />

থদপান্টাভ অলঙ। অভ অতফ তৃযয তরয় িলন্ধ কঢ দআ এং অতফ দঢাফালতভ<br />

এওণা তম দা দব, অতফ দনলভযঢা। অতফ দঢা রৄথু দ লীভ নুভড ওতভ বা অফাভ<br />

প্রতঢ দাতবম লয়। অধতদ লম ততদ: ন্ধ ঘক্ষু ষাদ যতি তও ফাদ ললঢ ধালভ? ঢএ<br />

দঢাফভা তও দপল দতঔ দা?<br />

অয়াঢ-৫১: অধতদ ঢওত ওরুদ এ দওাভঅদ ততলয় ঢালতভ বাভা পয় ওলভ দব, ঢালতভ<br />

এওত্র ওভা লল ঢালতভ ভলভ ওালঙ এফদ সায় দব, ঢাভা ঙা়ো ঢালতভ দওাদ<br />

তপপাও সুধাতভযওাভী ণাওল দা। অযা ওভা বায় ঢাভা ঢওত লল।<br />

অয়াঢ-৫২: অভ অধতদ তঢাত়েঢ ওভলদ দা ঢালতভ বাভা ওালম তওালম ঢালতভ<br />

ভলভ আাতঢ ওলভ রৄথু ঢাভআ ন্তুতষ্ ওাফদা ওলভ। অধদাভ ঈধভ ঢালতভ দওাদ ওলফতভ<br />

চাতততলভ তাতয়ঢ দদআ এং ঢালতভ ঈধভ অধদাভ দওাদ ওলফতভ চাতততলভ তাতয়ত্ব<br />

দদআ, দব ওাভলড অধতদ ঢালতভ তঢাত়েঢ ওভলদ। ন্যণায় অধতদ চাতমফলতভ ন্তপু তি<br />

ললয় বাদদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: এপালআ অতফ ঢালতভ তওঙু দমাওলও তওঙু দমাও ততলয় ধভীক্ষা ওলভতঙ বালঢ<br />

ঢাভা লম: এভাআ দাতও ঢাভা, অফালতভ ফথয দণলও বালতভ প্রতঢ অল্লাল ওরুডা<br />

ওলভলঙদ? অল্লাল তও ওৃঢজ্ঞলতভ ম্পলওত পাম চালদদ দা?<br />

113


অয়াঢ-৫৪: অভ বঔদ অল অধদাভ ওালঙ ঢাভা বাভা ইফাদ অলদ অফাভ অয়াদঢ,<br />

ঢঔদ অধতদ মলদ: দঢাফালতভ ঈধভ যাতন্ত তরতঢ দলাও। দঢাফালতভ ভ ভলফঢ ওভা<br />

তদচ ওঢতয লম তসভ ওলভ তদলয়লঙদ। দঢাফালতভ ফলথয দব যতি জ্ঞঢাযঢ দওাদ ফে<br />

ওাচ ওলভ ঢাভধভ ঢা ওলভ দদয় এং ংলযাথদ ওলভ দদয়, ঢল দঢা অল্লাল ধভফ<br />

ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৫৫: অভ এপাদআ অতফ অয়াঢফূল তসাতভঢ ডতদা ওতভ এং এলঢ<br />

ধভাথীলতভ ধণ সুসষ্ ললয় ঈলঞ।<br />

অয়াঢ-৫৬: মুদ: অফালও তদলরথ ওভা ললয়লঙ ঢালতভ আাতঢ ওভলঢ বালতভ দঢাফভা<br />

টাও অল্লাল̖দও দঙল়ে। অলভা মুদ: অতফ দঢাফালতভ দঔয়াম-ঔুযীভ নুভড ওতভ দা।<br />

ওভলম অতফ তধণকাফী ললয় বা এং দলতায়াঢপ্রাি দমাওলতভ ফলথয ণাও দা।<br />

অফায়াঢ-৫৭: মুদ: অতফ দঢা অফাভ ভলভ ধক্ষ দণলও সষ্ প্রফালডভ ঈধভ প্রতঢতষৎঢ,<br />

ণঘ দঢাফভা ঢা সীওাভ ওভঙ। দঢাফভা বা ত্বভ ঘাআঙ ঢা অফাভ ওালঙ দদআ। ওঢৃ তত্ব<br />

দঢা রৄথু অল্লালভ। তঢতদ ঢয ডতদা ওলভদ। তঢতদআ দশ্রষৎ নয়ামাওাভী।<br />

অয়াঢ-৫৮: মুদ: দঢাফভা বা ত্ত্বভ ঘাআঙ ঢা বতত অফাভ ওালঙ ণাওঢ ঢল দঢা অফাভ<br />

দঢাফালতভ ফথযওাভ যাধাভ ওলআ নয়ামা ললয় দবঢ অল্লাল চাতমফলতভ িলন্ধ ঔু<br />

চালদদ।<br />

অয়াঢ-৫৯: ঢাভআ ওালঙ অলঙ তৃলযযভ ঘাত; তঢতদ ঙা়ো ন্য দওঈ ঢা চালদ দা। তঢতদ<br />

চালদদ বা তওঙু অলঙ সলম চলম এওতঝ ধাঢা ছলভ দা ঢাভ জ্ঞাঢালভ। দওাদ<br />

যযওডা চতফলদভ ন্ধওালভ ংকুতভঢ লয় দা ণা অদ্রত তওংা রৄষ্ক দওাদ স্তু দদআ বা<br />

সুসষ্রূলধ তওঢাল দদআ।<br />

অয়াঢ-৬০: অভ তঢতদআ ভাতত্রওালম দঢাফালতভ এও প্রওাভ ফৃঢুয খঝাদ এং তঢতদ চালদদ<br />

বা দঢাফভা ততলদভ দমায় ওভ, ঢাভধভ তঢতদ ততলদভ দমায় দঢাফালতভ ধুদচতাকতভঢ<br />

ওলভদ বালঢ তদথতাতভঢ অয়ুষ্কাম ধূডত ওলভ দতয়া লয়। ঢঃধভ ঢাভআ ততলও দঢাফালতভ<br />

প্রঢযাঢতদ লল, ঢাভধভ তঢতদ দঢাফালতভ চাতদলয় দতলদ বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ তঢতদআ সীয় াোলতভ ঈধভ প্রম ধভাক্রফযামী এং তঢতদআ দপ্রভড<br />

ওদভদ দঢাফালতভ প্রতঢ ভক্ষও। এফদতও, বঔদ দঢাফালতভ ওাভ ফৃঢুয অল ঢঔদ অফাভ<br />

দপ্রতভঢ দনলভযঢাভা ঢাভা চাদ ওচ ওলভ এং ঢাভা দওাদ ত্রুতঝ ওলভদা।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢাভধভ ঢালতভ প্রওৃঢ প্রপু অল্লালভ ওালঙ ঢাভা প্রঢযাতঢতঢ লল। রৄলদ<br />

দভঔ, ওঢৃ তত্ব দঢা ঢাভআ এং তলা গ্রলডওাভীলতভ ফলথয তঢতদআ তালধক্ষা দ্রুঢ।<br />

114


অয়াঢ-৬৩: মুদ: দও দ তবতদ দঢাফালতভ ঈদ্ধাভ ওলভদ সলমভ ফুলদ্রভ ন্ধওাভ<br />

দণলও, বঔদ দঢাফভা ঢালও টাও তদীঢপাল দকাধলদ এআ লম দব, ―বতত অধতদ<br />

অফালতভ এ তধত দণলও ঈদ্ধাভ ওলভদ, ঢল অফভা যযআ ওৃঢজ্ঞলতভ ন্তপু তি ললয়<br />

বাল।<br />

অয়াঢ-৬৪: মুদ: অল্লালআ দঢাফালতভ ঈদ্ধাভ ওলভদ ঢা দণলও এং বাঢীয় তধত-<br />

অধত দণলও। ঢণাতধ দঢাফভা তযভও ওভ।<br />

অয়াঢ-৬৫: মুদ: তঢতদআ ক্ষফ দঢাফালতভ ঈধভ যাতস দপ্রভড ওভলঢ দঢাফালতভ ঈধভ<br />

ততও দণলও ণা দঢাফালতভ ধতঢম দণলও, তওংা দঢাফালতভ ততপন্ন তলম তপি ওভলঢ<br />

এং এও তমলও ন্য তলমভ বুলদ্ধভ সাত গ্রলড ওভালঢ। দতঔ, অতফ তওরূলধ ততপন্নপাল<br />

অয়াঢফূল ডতদা ওতভ, বালঢ ঢাভা ুলছ দদয়।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ অধদাভ ওফ এ যাতসদও তফণযা মলঙ, ণঘ ঢা ঢয। অধতদ লম<br />

ততদ: অতফ দঢাফালতভ ঈধভ ওাবতদতালও দআ।<br />

অয়াঢ-৬৭ প্রলঢযও ংাত ওাবতওভী লয়াভ চন্য তদথতাতভঢ ফয় অলঙ এং ত্বভআ<br />

দঢাফভা ঢা চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ বঔদ ঢুতফ দতঔ, ঢাভা অফাভ অয়াঢফূলল ঔু োঁঢ লিরড ওলভ, ঢঔদ<br />

ঢুতফ ঢালতভ ওাঙ দণলও লভ ণাওল, দব ধবতন্ত দা ঢাভা ন্য অলমাঘদায় প্র ৃত্ত লয়। অভ<br />

বতত যয়ঢাদ দঢাফালও পু তমলয় দতয়, ঢল সভড লাভ ধভ চাতমফ ওলফভ ালণ ল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ দফাত্তাওীলতভ ঈধভ লতভ ওলফতভ চাতততলভ দওাদ তাতয়ত্ব দদআ, ঢল<br />

ঈধলতয দতয়া ঢালতভ তাতয়ত্ব, লয়ঢ ঢাভা ঢাওয়া মিদ ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৭০: অভ তূলভ লভ ণাও এরূধ দমাও দণলও বাভা তদলচলতভ তীদলও ক্রী়ো <br />

দওৌঢুওরূলধ গ্রলড ওলভলঙ এং ধাতণত চীদ বালতভ দথাওায় দনলম দভলঔলঙ।<br />

দওাভঅলদভ ফাথযলফ ঢালতভ ঈধলতয তা, দবদ দওঈ তদচ ওলফতভ তরুদ এফদপাল<br />

চত়েলয় দা ধল়ে দব, অল্লাল ঙা়ো ঢাভ দওাদ তপপাও সুধাতভযওাভী ণাওল দা, অভ<br />

বতত রৃতদয়াভ ততদফয় প্রতাদ ওভা লয়, ঢু ঢা গ্রলড ওভা লল দা। এভা এরূধ দব,<br />

ঢাভা তদলচলতভ ওৃঢওলফতভ চন্য চত়েলয় ধল়েলঙ। দবললঢু ঢাভা কুনভী ওভঢ, ঢাআ ঢালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ নু ঝন্ত ধাদীয় এং বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-৭১: মুদ অফভা তও অল্লাল ঙা়ো এফদ তওঙুলও টাও বা অফালতভ দওাদ<br />

ঈধওাভ ওভলঢ ধালভ দা এং দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধালভ দা? অভ অল্লাল অফালতভ<br />

115


ৎধণ প্রতযতলদভ ধভ অফভা তও ঐ যতিভ ন্যায় তধভীঢ ন্যায় তধভীঢ ততলও তনলভ<br />

বা। যয়ঢাদ বালও রৃতদয়ায় তধণকাফী ওলভলঙ এং দ ততলযলাভা ললয় খুলভলঙ; ঢাভ<br />

লঘভভা ঢালও তঞও ধলণভ ততলও দটলও লমলঙ: ―এলা অফালতভ ওালঙ‖। তম ততদ<br />

তদশ্চয় অল্লালভ ধণআ সুধণ। অভ অফভা অততষ্ ললয়তঙ তশ্বচকলঢভ ধামডঢতাভ ওাঙ<br />

অত্মফর্রধতদ ওভলঢ;<br />

অয়াঢ-৭২: এং দাফাচ ধ়েলঢ ঢাোঁলও পয় ওভলঢ। ঢাোঁভআ ওালঙ দঢাফালতভ এওত্র<br />

ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ তঢতদ বণাবণপাল অফাদফূল চতফদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ। দবততদ তঢতদ<br />

মলদ, ―ললয় বা‖ ঢঔদআ ঢা ললয় বাল। ঢাোঁভ ওণাআ ঢয। দবততদ তযঙায় নু োঁ দতয়া লল<br />

দততলদভ তফয় ওঢৃ তত্ব এওফাত্র ঢাোঁভআ। তঢতদ ওম তৃযয প্রওাযয তরলয় জ্ঞাঢ।<br />

তঢতদ দলওফঢয়ামা, তরলয় ঔভ ভাদঔদ।<br />

অয়াঢ-৭৪: সভড ওভ, আব্রালীফ লমলঙলমদ ঢাভ তধঢা অবভলও: ―অধতদ তও<br />

প্রতঢফাগুমুলও ফা‘ুতরুলধ গ্রলড ওলভদ? অতফ দঢা অধদালও অধদাভ ওফলও<br />

প্রওাযয দকাফভালীভ ফলথয দতঔলঢ ধাতে।‖<br />

অয়াঢ-৭৫: অভ এরুলধআ অতফ আব্রাতলফলও দততঔলয়তঙ অফাদ চতফলদভ ঢযাশ্চবত<br />

স্তুফূল, দবদ তঢতদ তৃঢ় তশ্বাীলতভ ন্তপূ তি ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৭৬: ঢাভধভ ভালঢভ ন্ধওাভ বঔদ ঢালও অেন্ন ওভম ঢঔদ তঢতদ ঢাভওা<br />

দতঔলঢ দধলমদ এং মলমদঃ ―এতঝ অফাভ ভ‖। ঢঃধভ বঔদ ঢা সতফঢ লম ঢঔদ<br />

তঢতদ মলমদঃ ―অতফ সকাফীলতভ পামাত দা।<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢাভধভ বঔদ তঢতদ ঘাোঁতলও তীতিফাদ সায় দতওলঢ দধলমদ ঢঔদ মলমদঃ<br />

―এতঝঅফাভ ভ‖। বঔদ ঢা সতফঢ লম ঢঔদ তঢতদ মলমদঃ ―বতত অফাভ ভ<br />

অফালও তঞও ধণ দা দতঔাদ, ঢল যযআ অতফ ধণভ্রষ্ দমাওলতভ ন্ততপূ ি ললয়<br />

ধ়ে।‖<br />

অয়াঢ-৭৮: অলযলর বঔদ তঢতদ ূবতলও প্রতীি সায় দতঔলমদ ঢঔদ তঢতদ মলমদঃ<br />

―এতঝ অফাভ ভ, এতঝ ৃলত্তফ‖। ঢাভধভ বঔদ ঢা টু ল দকম ঢঔদ তঢতদ মলমদঃ ―দল<br />

অফাভ ও! তদশ্চয় অতফ ঢা দণলও ফুি।‖<br />

অয়াঢ-৭৯: ―তদশ্চয় অতফ এওাগ্রতঘলত্ত রৄথু ঢাোঁভআ ততলও অফভ ফুঔ তনভাতে, তবতদ ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ অফাদ চতফদ, অভ অতফ ফুযতভওলতভ তমপূ ি দআ।‖<br />

116


অয়াঢ-৮০: ঢাোঁভ ওফ ঢাভ ালণ তঢলওত তমি লম। তঢতদ মলমদঃ ―দঢাফভা তও অফাভ<br />

ালণ অল্লল িলন্ধ তঢওত ওভঙ? ণঘ তঢতদ দঢা অফালও ধণ দততঔলয়লঙদ। অফাভ ভ<br />

ন্য তওঙু আলে দা ওভলম অতফ পয় ওতভ দা ঢালও বালও দঢাফভা ঢাোঁভ যভীও ওভ।<br />

তওঙুআ অফাভ ভলভ জ্ঞাদায়ত্ত। দঢাফভা তও ঢু দপল দতঔ দা?‖<br />

অয়াঢ-৮১: ―অভ অতফ দওফদ ওলভ পয় ওভ ঢালও বালও দঢাফভা অল্লাল̖ভ যভীও ওভ?<br />

ণঘ দঢাফভা পয় ওভ দা অল্লাল̖ভ লণ যভীও ওভলঢ, দব তরলয় তঢতদ দঢাফালতভ প্রতঢ<br />

দওাদ প্রফাড দাতবম ওলভদতদ। ঢএ এ রৃতলমভ ফলথয তদভাধত্তা মালপভ তথও লওতাভ<br />

দওােম? (ম,) বতত দঢাফভা বাদ।‖<br />

অয়াঢ-৮২: বাভা ইফাদ এলদলঙ এং তদলচলতভ ইফাদলও যীভলওভ তফতশ্রঢ ওলভতদ,<br />

ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ তদভাধত্তা এং ঢাভাআ ৎধণপ্রাি।<br />

অয়াঢ-৮৩: অভ ঢা তঙম অফাভআ বুতি-প্রফাড, বা অতফ ততলয়তঙমাফ আব্রালীফলও ঢাভ<br />

ওলফভ দফাওাতমায়। বালও অতফ আলে ওতভ ফবতাতায় ফুন্নঢ ওতভ। তদশ্চয় অধদাভ ভ<br />

দলওফঢয়ামা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৮৪: অভ অতফ ঢালও তাদ ওলভতঙমাফ আলাও আবাকূ। প্রলঢযলওআ অতফ<br />

ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভতঙমাফ। এভ ধূলত অতফ দূললও দলতায়াঢ তাদ ওলভতঙমাফ এং<br />

ঢাভ ংযথভলতভ দণলও তাঈত, সুমায়ফাদ, অআঈ, আঈসুন, ফূা লারুদলও।<br />

এপালআ অতফ দদওওাভলতভ প্রতঢতাদ ততলয় ণাতও,<br />

অয়াঢ-৮৫: এং বাওাতভয়া, আয়াতলয়া, আা আতময়ালও দলতালয়ঢ তাদ ওলভতঙমাফ।<br />

অতফ প্রলঢযওলওআ াভাচালালদভ ঈধভ নতচমঢ তাদ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৮৬: এং ইফাআম, অমআয়াা‘অ, আঈনু মূঢলও দলতালয়ঢ তাদ<br />

ওলভতঙমাফ। অতফ প্রলঢযওলওআ াভাচালালদভ ঈধভ নতচমঢ তাদ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৮৭: এং ঢালতভ ধূতধুরূরলতভ ওঢওলও, ঢালতভ ংযথভলতভ ওঢওলও এং<br />

ঢালতভ ভ্রাঢৃ ৃলেভ ওঢওলও; ঢালতভ অতফ ফলদাতদঢ ওলভতঙমাফ এং ধতভঘাতমঢ<br />

ওলভতঙমাফ ভম তঞও ধলণ।<br />

অয়াঢ-৮৮: এঝা অল্লাল̖ভ দলতালয়ঢ। তঢতদ তদচ াোলতভ ফলথয বালও আলে ওলভদ এভ<br />

িাভা দলতালয়ঢ তাদ ওলভদ। ঢাভা বতত তযভও ওভঢ ঢল যযআ ঢালতভ ওৃঢওফত তনম<br />

ললয় দবঢ।<br />

117


অয়াঢ-৮৯: ঢালতভ অতফ তাদ ওলভতঙমাফ তওঢা, ওঢৃ তত্ব দুয়াঢ। ঢাভধভ বতত<br />

ঢাভা অধদাভ দুয়াঢলও প্রঢযাঔযাদ ওলভ, ঢল অতফ দঢা এভ চন্য এফদ এও ওফ<br />

তদত তষ্ ওলভতঙ বাভা এভ প্রতঢ তশ্বা ওভল দা।<br />

অয়াঢ-৯০: ঢাভা তঙলমদ এফদ বালতভ অল্লাল দলতায়াঢ তাদ ওলভতঙলমদ। ঢএ<br />

অধতদ ঢালতভআ ধলণ ঘমুদ। মুদ: এভ চন্য অতফ দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ধাতভশ্রতফও<br />

ঘাআ দা। এ দঢা তশ্বাীভ চন্য এওতঝ ঈধলতয ফাত্র।<br />

অয়াঢ-৯১: অভ ঢাভা অল্লাল̖ভ ফবতাতা দরুলধ ঈধমতি ওলভতদ দবরুলধ ঈধমতি ওভা<br />

ঈতঘঢ তঙম, বঔদ ঢাভা মম: ―অল্লাল̖ দওাদ ফানুলরভ ঈধভ দওাদ তওঙুআ দাতবম<br />

ওলভদতদ।‖ মুদঃ ―দও দাতবম ওলভতঙম দআ তওঢাতঝ বা তদলয় এলতঙলমদ ফূা? বা<br />

তঙম ফানুলরভ চন্য লমা দলতালয়ঢ সরুধ, বা দঢাফভা ততপন্ন ধাঢায় তমতধদ্ধ ওলভ<br />

তওঙু প্রওায ওভ এং লদও তরয় দকাধদ ওভ।‖ অভ দঢাফালতভ এফদ লদও তরয়<br />

তযক্ষা দতয়া ললয়তঙম বা দঢাফভা চাদলঢ দা এং দঢাফালতভ ধূতধুরুরভা চাদঢ দা।<br />

অধতদ লম ততদঃ ―অল্লাহ্আ দাতবম ওলভলঙদ।‖ ঢাভধভ দঙল়ে ততদ ঢালতভলও ঢালতভ<br />

তদচ তদচ দণতও ওালচ তমি ণাওলঢ।<br />

অয়াঢ-৯২: এ দওাভঅদ এফদ তওঢা বা অতফ দাতবম ওলভতঙ, বা ভওঢফয়, ধূতঢতী<br />

তওঢালভ ঢযঢা প্রফাডওাভী এং এচন্য দব, অধতদ পয় প্রতযতদ ওলভদ ফনাাী <br />

ঢাভ ধাশ্বতঢতী দমাওলতভ। অভ বাভা অলঔভালঢ তশ্বা ওলভ ঢাভা এভ প্রতঢ ইফাদ অলদ<br />

এং ঢাভ তদলচলতভ দাফালবভ দলনাচঢ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৯৩: অভ ঐ যতিভ দঘলয় ়ে চাতমফ দও, দব অল্লাল̖ভ প্রতঢ তফণযা ধাত<br />

অলভাধ ওলভ, ণা লম: ―অফাভ প্রতঢ লী দাতবম লয়‖, বতত ঢাভ প্রতঢ দওাদ লী<br />

অলতদ; এং দব লমঃ ―অতফ দাতবম ওভলঢ ধাতভ দবফদ অল্লাল দাতবম ওলভলঙদ?‖<br />

অভ বতত অধতদ দতলঔদ বঔদ চাতমফভা ফৃঢুয বন্ত্রদায় ণালও এং দনলভযঢাভা লাঢ<br />

াত়েলয় লম: ―দভ ওভ দঢাফালতভ প্রাড! অচ দঢাফালতভলও ফাদদাওভ অবা প্রতাদ<br />

ওভা লল, দওদদা দঢাফভা অল্লাল িলন্ধ ঢয মলঢ এং ঢাভ অয়াঢফূল ওুম ওভা<br />

দণলও লংওাভ ওভলঢ।‖<br />

অয়াঢ-৯৪: দঢাফভা দঢা অফাভ ওালঙ এলঙ এওা এওা, দবফদ অতফ দঢাফালতভ ৃ তষ্<br />

ওলভতঙমাফ প্রণফালভ। দঢাফভা ঢা দধঙলদ দনলম এলঙ বা অতফ দঢাফালতভ<br />

ততলয়তঙমাফ। অভ অতফ দঢা দঢাফালতভ ালণ দআ সুধাতভযাওাভীলতভ দতঔতঙ দা বালতভ<br />

িলন্ধ দঢাফভা থাভডা ওভলঢ দব, ঢাভা দঢাফালতভ যাধালভ যভীও। যযআ তঙন্ন ললয়<br />

118


দকলঙ দঢাফালতভ ফথযওাভ ম্পওত এং যণত ললয় দকলঙ দঢাফালতভ দ থাভডা বা<br />

দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৯৫: তদশ্চয় অল্লাল যয-ীচ অোঁতঝ ততীডতওাভী; তঢতদআ দভ ওলভদ চীতঢলও<br />

ফৃঢ দণদও এং দভ ওলভদ ফৃঢলও চীতঢ দণলও। তঢতদআ অল্লাল, সুঢভাং দঢাফভা<br />

দওাণায় তনলভ বাল।<br />

অয়াঢ-৯৬: তঢতদআ দঢাফালতভ ঈলন্মর খঝাদ, তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ তশ্রালফভ চন্য ভাঢ<br />

এং কডদাভ চন্য ূবত ঘন্দ্র। এ আ ধভাক্রফযামী, তলজ্ঞভ তদথতাভড।<br />

অয়াঢ-৯৭: তঢতদআ দঢাফালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভলঙদ দক্ষত্রফূল দবদ দঢাফভা ঢালতভ<br />

ালালবয ধলণভ ন্ধাদ ধা সলমভ ফুলদ্রভ ন্ধওালভ। তদশ্চয় অতফ তযতপাল ডতদা<br />

ওলভতঙ প্রফাদফূল জ্ঞাদী দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৯৮: তঢতদআ দঢাফালতভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ এও যতি দণলও, অভ দঢাফালতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ তীখতওামীদ সল্পওামীদ তঞওাদা। অতফ দঢা তযতপাল ডতদা ওলভতঙ<br />

প্রফাদফূল ঢালতভ চন্য বাভা ুলছ।<br />

অয়াঢ-৯৯: তঢতদ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ ঢাভধভ অতফ ঢা ততলয় থভলদভ<br />

ঈতদ্ভত ঈৎধন্ন ওতভ; অভ অতফ ঢা দণলও ুচ ধাঢা ঈতকঢ ওতভ ধলভ ঢা দণলও খদ<br />

তন্নতষ্ যয-তাদা ঈৎধন্ন ওতভ। এং দঔচুভ কালঙভ ফাতণ দণলও ছু মন্ত ওাোঁতী দভ ওতভ,<br />

অভ ৃ তষ্ ওতভ অংগুলভভ াকাদ, বায়ঢুদ অদালভভ; এগুলমা ধভসভ তৃয ততৃয।<br />

মক্ষয ওভ এভ নলমভ প্রতঢ বঔদ ঢা নমাদ লয় এং ঢাোঁভ ধতভধনঢাভ প্রতঢ। যযআ<br />

এলঢ তদতযতদ ভলয়লঙ দ দমাওলতভ চন্য বাভা ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-১০০: ঢাভা তিদলও অল্লাল̖ভ যভীও াযস ওলভ, ণঘ তঢতদআ ঢালতভ ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ অভ ঢাোঁভা অল্লালভ চন্য ধুত্র ওন্যা অতষ্কাভ ওলভলঙ দওাদ প্রফাড ঙা়ো।<br />

তঢতদ ধতত্র, ফতলফাতিঢ এং ঢাভা বা লম তঢতদ ঢাভ লদও ঈলধ্বত।<br />

অয়াঢ-১০১: তঢতদ অতত সৗষ্া অফাদ চতফলদভ। তওরূলধ ঢাোঁভ ন্তাদ ললঢ ধাদভ?<br />

ণঘ ঢাোঁভ দঢা দওাদ তঙদী দদআ। তঢতদআ দঢা তওঙু ৃ তষ্ ওলভলঙদ। অভ স্তু ম্পলওত<br />

তঢতদ তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১০২: তঢতদআ অল্লাল, দঢাফালতভ ভ। তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ। তঢতদ<br />

তওঙুভ সৗষ্া। ঢএ দঢাফভা ঢাভআ আাতঢ ওভ। অভ তঢতদআ তরলয়ভ<br />

ওাবতদতালও।<br />

119


অয়াঢ-১০৩: তৃতষ্ফূল ঢালও ধতভলষ্দ ওভলঢ ধালভ দা, যয তঢতদ তৃতষ্ফূললও<br />

ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ। তঢতদ ঢযন্ত ূক্ষ্মতযতী, সুতজ্ঞ।<br />

অয়াঢ–১০৪: যযআ এল দকলঙ দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও সষ্<br />

প্রফাডফূল। ঢএ দব দওঈ ঢা দতঔল দ দঢা তদলচভআ ঈধওাভ ওভল এং দব দা<br />

দতলঔ ন্ধ ণাওল দ দঢা তদলচভআ ক্ষতঢ ওভল। অভ অতফ দঢাফালতভ ঈধভ ধবতলক্ষও<br />

দদআ।<br />

অয়াঢ-১০৫: এফতদপাল অতফ প্রফাডফূল ততপন্ন থাভায় ডতদা ওতভ এং বালঢ ঢাভা<br />

লম: ―ঢুতফ দঢা ধল়ে তদলয়ঙ‖ এং বালঢ অতফ সুসষ্পাল প্রওায ওলভ দতআ ঢালতভ<br />

চন্য, বাভা চালদ।<br />

অয়াঢ-১০৬: অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও অধদাভ ওালঙ দব লী অল অধতদ ঢাভ<br />

নুভড ওরুদ। তঢতদ ঙা়ো দওাদ ফা‘ুত দদআ। অভ ফুযতভওলতভ দণলও অধতদ ফুঔ<br />

তনতভলয় তদদ।<br />

অয়াঢ-১০৭: অভ বতত অল্লাল ঘাআলঢদ ঢাললম ঢাভা তযভও ওভঢ দা। অভ অতফ<br />

অধদালও ঢালতভ ঈধভ ধবতলক্ষও ওতভতদ এং অধতদ ঢালতভ ওাবতদতালও দদ।<br />

অয়াঢ-১০৮: অভা ঢাভা অল্লাল̖দও দঙল়ে বালতভ ধূচা ওলভ দঢাফভা ঢালতভ কাতম তত<br />

দা, দওদদা ঢাললম ঢাভা ীফামংখদ ওলভ জ্ঞঢাযঢ অল্লাল̖দও কাতম দতল এরূলধআ<br />

অতফ প্রলঢযও চাতঢভ ওালঙ ঢালতভ ওাচওফত সুলযাতপঢ ওলভ দভলঔতঙ। লযলর ঢালতভ<br />

ভলভ ওালঙ ঢালতভ প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল। ঢঔদ তঢতদ ঢালতভ চাতদলয় দতলদ বা ঢাভা<br />

ওভঢ।<br />

অয়াঢ–১০৯: অভ ঢাভা অল্লালভ দালফ যি ওফ ওলভ লম, বতত ঢালতভ ওালঙ দওাদ<br />

তদতযতদ অল, ঢল যযআ ঢাভা ঢালঢ ইফাদ অদল। অধতদ মুদ: তদতযতদামী দঢা<br />

এওফাত্র অল্লালভ তথওালভ। তওপাল দঢাফালতভ ুছাদ বাল তদতযতদামী ঢালতভ ওালঙ<br />

এল দকলম ঢাভা ইফাদ অদল দা?<br />

অয়াঢ-১১০: অভ অতফ খুতভলয় দত ঢালতভ ন্তভ ঢালতভ তৃতষ্ দবফদ ঢাভা এভ প্রতঢ<br />

প্রণফালভ ইফাদ অলদতদ, অভ অতফ ঢালতভ দঙল়ে দত ঢালতভ াথযঢায় ততলযলাভা<br />

ললয় খুলভ দ়োঢ।<br />

অয়াঢ-১১১: অভ বতত অতফ ঢালতভ ওালঙ দনলভযঢালতভ ধাঞাঢাফ এং ফৃঢভা ঢালতভ<br />

ালণ ওণা মঢ এং স্তুলও ঢালতভ াফলদ এওলত্র লাতচভ ওলভ ততঢাফ, ঢণাতধ<br />

120


ঢাভা ওঔদ ইফাদ অদঢ দা, যয বতত অল্লাহ্ আলে ওলভদ ঢল ন্য ওণা। তওন্তু<br />

ঢালতভ তথওাংযআ জ্ঞ-ফূঔত।<br />

অয়াঢ-১১২: এফতদপাল অতফ প্রলঢযও দীভ যত্রু ওলভতঙ যয়ঢাদলতভলও ফানুর <br />

তিদলতভ দণলও—ঢাদতভ এলও ধভলও প্রঢাভডাভ ঈলদ্দলযয ফদপূ মালদা ালওয কুফন্ত্রডা<br />

দতয়। বতত অধদাভ ভ ঘাআলঢদ ঢল ঢাভা এ ওাচ ওভঢ দা। সুঢভাং অধতদ দঙল়ে ততদ<br />

ঢালতভ এং ঢালতভ তফণযা ভঘদালও।<br />

অয়াঢ-১১৩: অভ ঢাভা এচন্য প্রলভাতঘঢ ওলভ বালঢ কুফন্ত্রডাভ প্রতঢ ঢালতভ ফদ অওৃষ্<br />

লয় বাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ দা এং দবদ ঢাভা ঢালঢ ধতভঢুষ্ লয় এং দবদ<br />

ঢাভা দ ধওফত ওভলঢ ণালও বা ঢাভা ওভলঙ।<br />

অয়াঢ-১১৪: (অধতদ মুদঃ) ―ঢল তও অতফ অল্লাহ্ ঙা়ো ন্য দওাদ নয়ামাওাভী<br />

নুন্ধাদ ওভ? ণঘ তঢতদআ দঢাফালতভ প্রতঢ সুতসাতভঢ তওঢা দাতবম ওলভলঙদ।‖<br />

অভ অতফ বালতভ তওঢা ততলয়তঙ ঢাভ চালদ দব, ঢা অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ঢযল<br />

ঢীডত ললয়লঙ। ঢভাং অধতদ লেলওাভীলতভ ন্তপূ তি ললদ দা।<br />

অয়াঢ-১১৫: অধদাভ ভলভ াডী ঢয ন্যালয়ভ ততও দতলয় ধতভধূডত, ঢাভ াডীভ দওাদ<br />

ধতভঢতদওাভী দদআ, তঢতদ রৄলদদ, চালদদ।<br />

অয়াঢ-১১৬: অভ অধতদ বতত রৃতদয়াভ তথওাংয দমালওভ ওণা দফলদ ঘলমদ, ঢল ঢাভ<br />

অধদালও অল্লাল̖ভ ধণ দণলও তধণকাফী ওলভ দত। ঢাভা দঢা দওম থাভডাভ নুভড<br />

ওলভ এং ফদক়ো ওণা লম।<br />

অয়াঢ-১১৭: তদশ্চয় অধদাভ ভ ঢাভ ম্পলওত দয পাম চালদদ দব ঢাোঁভ ধণ দঙল়ে<br />

তধণকাফী লয় এং তঢতদ ৎধণপ্রাি দমাওলতভ ঔু পাম চালদদ।<br />

অয়াঢ-১১৮: দব প্রাডীভ ঈধভ অল্লাল̖ভ দাফ ঈচ্চাভড ওভ ললয়লঙ ঢা দণলও ঔা বতত<br />

দঢাফভা ঢাোঁভ তদতযতদামীভ প্রতঢ ইফাদ ভাঔ।<br />

অয়াঢ-১১৯: দঢাফালতভ তও ললয়লঙ দব, দঢাফভা ঔাল দা এফদ প্রাডী দণলও বাভ ঈধভ<br />

অল্লাল̖ভ দাফ ঈচ্চাভড ওভা ললয়লঙ? অভ তঢতদ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ তযতপাল ডতদা<br />

ওলভলঙদ বা দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওভা ললয়লঙ, ঢল দঢাফভা তদরুধায় ললম ঢা সঢন্ত্র।<br />

যয লদলও জ্ঞঢাযঢ তদলচলতভ দঔয়াম-ঔুযী নুবায়ী ন্যলও তধণকাফী ওলভ।<br />

তদশ্চয় অধদাভ ভ ীফামংদখদওাভীলতভ ঈত্তফরুলধ চালদদ।<br />

121


অয়াঢ-১২০: অভ দঢাফভা চতদ ওভ প্রওাযয ধাধ ওাচ এং প্রওাযয ধাধ ওাচ,<br />

তদশ্চয় বাভা ধাধ ওাচ ওলভ ত্বভ ঢালতভ যাতস দতয়া লল ঢালতভ ওৃঢওলফতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১২১: অভ এফদ প্রাডী দণলও দঔলয়া দা বাভ ঈধভ অল্লাল̖ভ দাফ ঈচ্চাভড ওভা<br />

লয়তদ, যযআ ঢা ধালধভ ওাচ। অভ যয়ঢালদভ দঢা ঢালতভ ন্ধু লতভ প্রলভাতঘঢ ওলভ<br />

দঢাফালতভ ালণ তঢওত ওভলঢ। বতত দঢাফভা ঢালতভ ওণা দফলদ ঘম ঢল দঢাফভা<br />

ফুযতভওলতভ তমপূ ি ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-১২২: দব যতি ফৃঢ তঙম, ধলভ অতফ ঢালও চীতঢ ওতভ এং ঢালও এফদ<br />

অলমাও তাদ ওতভ বা তদলয় দ ফাদফালচ তঘভড ওলভ, দ যতি তও ঐ যতিভ ঢুময<br />

ললঢ ধালভ দব ন্ধওালভ ভলয়লঙ এং দঔাদ দণলও দভ ললঢ ধাভলঙ দা? এফতদপাল<br />

ওালনভলতভ তৃ ু্তষ্লঢ ঢালতভ ওাবতওমাধ সুলযাতপঢ ওলভ ভাঔা ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১২৩: এপালআ অতফ প্রলঢযও চদধলত ঢাভ ধভাথীলতভ তাভলতভ দঔালদ<br />

ঘক্রান্ত ওভাভ সুলবাক ততলয়তঙ। তওন্তু ঢাভা দঢা রৄথু ঢালতভ তদলচলতভ তরুলদ্ধআ -ঘক্রান্ত<br />

ওলভ, ণঘ ঢাভা ঢা ুছলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১২৪: অভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ দওাদ অয়াঢ অল, ঢঔদ ঢাভা লম: অফভা<br />

ওঔদ ইফাদ অদ দা বঢক্ষড ধবতন্ত অফালতভ ঢা দতয়া দা লল বা অল্লাল̖ভ ভাূমলতভ<br />

দতয়া ললয়তঙম। অল্লাল̖ পাম চালদদ ওাভ ঈধভ তঢতদ ঢাভ তভামাঢ ধতড ওভলদ। বাভা<br />

ধভাথ ওলভলঙ ঢালতভ ঘক্রালন্তভ চন্য ঢালতভ ঈধভ অল্লাল̖ভ ওাঙ দণলও ধফাদ <br />

ওতঞদ যাতস দধৌোঁঙলআ।<br />

অয়াঢ-১২৫: বালও অল্লাল ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভলঢ ঘাদ তঢতদ ঢাভ ক্ষলও আমালফভ<br />

চন্য ঈন্মুি ওলভ দতদ এং বালও তধণকাফী ওভলঢ ঘাদ ঢাভ ক্ষলও তঢযয় ংওীডত<br />

ওলভ দতদ, দবদ দ ললক অওালয অলভালড ওভলঙ। বাভা ইফাদ অলদ দা অল্লাল<br />

ঢালতভ এরূলধ মাতঞ্ঢ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-১২৬: অভ এঝাআ অধদাভ ভলভ ভম তঞও ধণ। ঈধলতয গ্রলডওাভীলতভ চন্য<br />

অতফ অয়াঢফূল তসাতভঢপাল ডতদা ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-১২৭: ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ যাতন্তভ অা ঢালতভ ভলভ ওালঙ এং তঢতদআ<br />

ঢালতভ ন্ধু ঢাভা বা ওভঢ দ ওাভলড।<br />

অয়াঢ-১২৮: সভড ওভ, দবততদ তঢতদ ফলঢ ওভলদ ওম ৃষ্ চীলও এং মলদ:<br />

দল তচদ চাতঢ! দঢাফভা লদও ফানুরলও দঢাফালতভ নুকাফী ওলভ তদলয় ফানুলরভ ফলথয<br />

ঢালতভ ন্ধু ভা মল: দল অফালতভ ভ! অফভা এলও ধলভভ ফাথযলফ মাপাদ<br />

122


ললয়তঙমাফ এং অধতদ অফালতভ চন্য দব ফয় তদথতাতভঢ ওলভ ততলয়তঙলমদ অফভা এঔদ<br />

ঢালঢ ঈধদীঢ ললয়তঙ। দততদ অল্লাল মলদ: দতাবঔ দঢাফালতভ তঞওাদা, দণায়<br />

দঢাফভা তঘভওাম ণাওল, ঢল অল্লাল̖ আলে ওভলম তপন্ন ওণা। তদশ্চয় অধদাভ ভ<br />

দলওফঢয়ামা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১২৯: এপালআ অতফ চাতমফলতভ ওঢওলও ওঢলওভ ন্ধু ওলভ ণাতও ঢালতভ<br />

ওৃঢওলফতভ তরুদ।<br />

অয়াঢ-১৩০: দল তিদ ফাদচাতঢ! দঢাফালতভ ওালঙ তও অলতদ দঢাফালতভ ফথয দণলও<br />

ভাূমকড বাভা দঢাফালতভ ওালঙ অফাভ তদতযতদামী ডতদা ওভঢ এং দঢাফালতভ<br />

অচলওভ এ ততলদভ ম্মুঔীদ লাভ যাধালভ ঢওত ওভঢ? ঢাভা মল: অফভা তদলচলতভ<br />

ধভাথ সীওাভ ওভতঙ। স্তুঢ ধাতণত চীদ ঢালতভ প্রঢাতভঢ ওলভতঙম। অভ ঢাভা<br />

তদলচলতভ তরুলদ্ধ এ ওণা সীওাভ ওভল দব, ঢাভা ওালনভ তঙম।<br />

অয়াঢ-১৩১: এঝা এচন্য দব, অধদাভ ভ দওাদ চদধলতভ তথাীলও ধ্বং ওলভদ দা<br />

ঢালতভ চুমুলফভ ওাভলড, এফদ সায় ঢণাওাভ তথাীভা দঔভ ণালও।<br />

অয়াঢ-১৩২: অভ প্রলঢযলওভ চন্য তলযর সভ ভদয়লঙ ঢালতভ ওফত নুবায়ী এং<br />

অধদাভ ভ ঢালতভ ওফত ম্পলওত দঔভ দদ।<br />

অয়াঢ-১৩৩: অধদাভ ভ পাফুি, ওরুডাফয়। তঢতদ আলে ওভলম দঢাফালতভ<br />

ধাতভঢ ওভলঢ ধালভদ এং দঢাফালতভ ধভ বালও আলে দঢাফালতভ সমঢতী ওলভ ততলঢ<br />

ধালভদ, দবফদ তঢতদ দঢাফালতভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ন্য এও ওদফভ ংয দণলও।<br />

অয়াঢ-১৩৪: দঢাফালতভ দব য়াতা প্রতাদ ওভা লয় ঢা াসাতয়ঢ ললআ, অভ দঢাফভা<br />

ঢা যণত ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-১৩৫: মুদ: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা তদচ তদচ সালদ ওাচ ওভলঢ ণাও, অতফ<br />

ওাচ ওভতঙ। দঢাফভা তঘলভআ চাদলঢ ধাভল দব, ওাভ ধতভডাফ ফঙমচদও লল।<br />

যযআ চাতমফভা ওঔদ নমওাফ লল দা।<br />

অয়াঢ-১৩৬: অভ ঢাভা তদত তষ্ ওলভ তওঙু ংয অল্লাল̖ভ চন্য ঢা দণলও বা অল্লাল ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ যয কাততধরৄ দণলও এং তদলচলতভ থাভডা নুবায়ী লম: এঝা অল্লালভ<br />

ংয এং এঝা অফালতভ দতঢালতভ চন্য। ঢাভধভ দব ংয ঢালতভ দতঢালতভ চন্য<br />

ঢা দঢা অল্লালভ ততলও দধৌোঁলঙ দা, তওন্তু দব ংয অল্লালভ চন্য ঢা ঢালতভ দতঢালতভ<br />

ততলও দধৌলঙ বায়। ঢাভা বা নয়ামা ওলভ ঢা ওঢ তদওৃষ্।<br />

123


অয়াঢ-১৩৭: এফতদপাল ঢালতভ দতঢাভা লদও ফুযতভলওভ তৃতষ্লঢ ন্তাদ লঢযালও<br />

সুলযাতপঢ ওলভ ততলয়লঙ দবদ ঢাভা ঢালতভ ধ্বং ওভলঢ ধালভ এং ঢালতভ থফতলও ঢালতভ<br />

চন্য দকামলফলম ওলভ ততলঢ ধালভ। অভ বতত অল্লাল̖ ঘাআলঢদ ঢল ঢাভা এ ওাচ ওভঢ<br />

দা। সুঢভাং অধতদ দঙল়ে ততদ ঢালতভ এং ঢালতভ ফদক়ো ঈতিফূললও।<br />

অয়াঢ-১৩৮: অভ ঢাভা ঢালতভ থাভডা নুালভ লম: এ কাততধরৄ এং যযলক্ষত্র<br />

ওালভা চন্য ধথ দয়, অফভা বালও আলে ওতভ দ ঙা়ো দওঈ এগুলমা দঔলঢ ধাভল দা।<br />

তওঙু ংঔযও ক ৃলধাতমঢ ধরৄ ভলয়লঙ বালতভ ঈধভ অলভালড ওভা লাভাফ ওভা ললয়লঙ, অভ<br />

ওঢওগুলমা ধরৄ অলঙ বালতভ ঈধভ ঢাভা চাআ ওভাভ ফয় অল্লাল̖ভ দাফ ঈচ্চাভড ওলভ<br />

দা। এ ওণা ঢাভা অল্লালভ ঈধভ তফণযা অলভাধ ওভাভ চন্য লম। তঘলভআ তঢতদ<br />

ঢালতভ ফদক়ো ঈতিভ ওাভলড ঢালতভ প্রতঢনম দতলদ।<br />

অয়াঢ-১৩৯: ঢাভা অভ লম: এ কাততধরৄভ দধলঝ বা অলঙ ঢা তলযরপাল<br />

অফালতভ ধুরুরলতভ চন্য লামাম এং ঢা অফালতভ দাভীলতভ চন্য লাভাফ; বতত ঢা ফৃঢ<br />

লয় ঢু ঢালঢ াআ ফাদ লওতাভ। তঘলভআ তঢতদ ঢালতভ এরূধ মাভ প্রতঢনম<br />

দতলদ। তদশ্চয় তঢতদ দলওফঢয়ামা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৪০: যযআ ক্ষতঢগ্রস ললয়লঙ ঢাভা বাভা তদচ ন্তাদলতভ লঢযা ওলভলঙ<br />

দাওাতফভ তরুদ জ্ঞঢাযঢ এং লাভাফ ওলভ তদলয়লঙ ঢা বা অল্লাল ঢালতভ চীতওা<br />

তললল ততলয়তঙলমদ, দওম অল্লাল িলন্ধ তফণযা ভঘদা ওভাভ ঈলদ্দলযয। তদশ্চয় ঢাভা<br />

তধণকাফী ললয়লঙ এং ঢাভা দলতায়াঢপ্রাি তঙম দা।<br />

অয়াঢ-২৪১: অভ তঢতদআ দআ ত্তা তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ াকাদফূল, বাভ ওঢও ফাঘাদ<br />

মিী এং ওঢও ফাঘাদ মিী দয়, এং দঔচুভ ৃক্ষ যযলক্ষত্র, বালঢ ততপন্ন<br />

সালতভ ঔাতযযয ঈৎধন্ন লয়, অভ বয়ঢুদ অদাভ বা ধভসভ তৃয ততৃয।<br />

এগুলমা দণলও নম ঔা বঔদ নমাদ লয় এং নম ওাঝাভ ততদ ঢাভ লও তাদ ওভ এং<br />

ধঘয় ওভ দা। তদশ্চয় তঢতদ ধঘয়ওাভীলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৪২: তঢতদ তষ্ ওলভলঙদ কাততধরৄভ ফলথয ওঢও দাছা লদওাভী ওঢও<br />

ক্ষু দ্রাওাভ। অল্লাল̖ তভতবও দঢাফালতভ বা ততলয়লঙদ ঢা দণলও ঔা এং যয়ঢালদভ ধতাঙ্<br />

নুভড ওভ দা, দ দঢা দঢাফালতভ প্রওাযয যক্র;<br />

অয়াঢ-১৪৩: তৃতষ্ ওলভলঙদ অঝতঝ দভ ফাতী, দফলরভ ফলথয রৃআ প্রওাভ ঙাকলমভ<br />

ফলথয রৃআ প্রওাভ। মুদ: তঢতদ তও লাভাফ ওলভলঙদ দভ রৃতঝ তওংা ফাতী রৃতঝ ণা ফাতী<br />

রৃ'তঝভ কলপত বা অলঙ ঢা? দঢাফভা অফালও প্রফাডল ম বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

124


অয়াঢ-১৪৪: এং ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঈলঝভ ফলথয রৃআ প্রওাভ এং করুভ ফলথয রৃআ প্রওাভ।<br />

মুদ: তঢতদ তও লাভাফ ওলভলঙদ দভ রৃ'তঝ তওংা ফাতী রৃ‘তঝ ণা ফাতী রৃতঝভ কলপত বা<br />

অলঙ ঢা? দঢাফভা তও ঈধতসঢ তঙলম বঔদ অল্লাল এ তদল তয দঢাফালতভ ততলয়তঙদমদ?<br />

সুঢভাং ঢাভ দঘলয় তথও চাতমফ দও দব জ্ঞঢাযঢ ফানুরলও তভ্রান্ত ওভাভ চন্য অল্লাল ̖<br />

িলন্ধ তফণযা ভঘদা ওলভ? তদশ্চয় অল্লাল̖ চাতমফ দমাওলতভ ৎধণ প্রতযতদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১৪৫: মুদ অফাভ ওালঙ দব লী দপ্রভড ওভা ললয়লঙ ঢালঢ অতফ দওাদ লাভাফ<br />

ঔাতয ধাআ দা দওাদ পক্ষডওাভীভ চন্য বা দ পক্ষড ওলভ, ফৃঢ ণা লফাদ এ ভি<br />

ণা যূওলভভ ফাং ঙা়ো, দওদদা এঝা যযআ ধতত্র, ণা বা বথ অল্লাল ঙা়ো<br />

লন্যভ দালফ ঈৎকত ওভাভ ওাভলড; দওঈ দলন্যাধায় ললয় ধ়েলম, বতত াথয দা লয়<br />

এং ীফামংখদ দা ওলভ, ঢাললম অধদাভ ভ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৪৬: অভ অতফ আরতীলতভ চন্য লাভাফ ওলভতঙমাফ দঔভবুি ধরৄ এং করু<br />

ঙাকলমভ ঘতত অতফ ঢালতভ চন্য লাভাফ ওলভতঙমাফ, ঢল দব ঘতত এগুলমাভ তধলঞভ<br />

ণা লন্ত্রভ তওংা লাল়েভ ালণ তফতমঢ ণালও ঢা ঙা়ো। এ যাতস অতফ ঢালতভ<br />

ততলয়তঙমাফ ঢালতভ াথযঢাভ তরুদ। অভ অতফ যযআ ঢযাতী৷<br />

অয়াঢ-১৪৭: ঢাভা বতত অধদালও তফণযাাতী লম ঢল লম ততদ; দঢাফালতভ ভ<br />

তযাধী ওরুডাভ ফাতমও: অভ ধভাথী দমাওলতভ দণলও ঢাভ যাতস ভত ওভা লয় দা।<br />

অয়াঢ-১৪৮: তঘলভআ ফুযতভওভা মল: অল্লাল বতত ঘাআলঢদ ঢল দা অফভা তযভও<br />

ওভঢাফ, অভ দা অফালতভ াধ-তাতাভা তযভও ওভঢ এং দা অফভা দওাদ তওঙুলও<br />

লাভাফ ওভঢাফ। এরূলধআ ঢালতভ ধূতঢতীভা তফণযালভাধ ওলভতঙম, লযলর ঢাভা অফাভ<br />

যাতস অসাতদ ওলভতঙম। মুদ: অলঙ তও দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ প্রফাড? বতত ণালও ঢল<br />

ঢা অফালতভ ওালঙ দধয ওভ। দঢাফভা দঢা রৄথু নুফালদভ দধঙলদআ ঘমঙ এং দওম<br />

অোচ ওলভ ওণা মঙ।<br />

অয়াঢ-১৪৯: মুদঃ ধতভধূডত ঘূ়োন্ত বুতিপ্রফাড দঢা অল্লালভআ। তঢতদ আলে ওভলঢদ ঢল<br />

দঢাফালতভ াআলও ৎধণ প্রতযতদ ওভলঢদ।<br />

অয়াঢ-১৫০: মুদ: দঢাফালতভ দআ াক্ষীলতভ অদ বাভা াক্ষয দতল দব, অল্লাল̖<br />

এগুলমা লাভাফ ওলভলঙদ। বতত ঢাভা াক্ষয দতয় ঢু অধতদ এ াক্ষয গ্রলড ওভলদ<br />

দা। অভ অধতদ ঢালতভ কুপ্রতত্তভ ৃ নুভড ওভলদ দা বাভা অফাভ অয়াঢলও সীওাভ<br />

ওলভ, বাভা অলঔভালঢ ইফাদ অলদ দা এং বাভা ঢালতভ ভলভ ফওক্ষ াযস ওলভ।<br />

125


অয়াঢ-১৫১: মুদ: এ, অতফ ধল়ে রৄদাআ দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ভ বা লাভাফ<br />

ওলভলঙদ ঢা। দ লম এআ: দঢাফভা ঢাভ দওাদ যভীও াযস ওভল দা, ফাঢা-তধঢাভ<br />

ালণ িযলাভ ওভল, তাতভলদ্রযভ ওাভলড দঢাফভা তদলচলতভ ন্তাদলতভ লঢযা ওভল দা-<br />

অতফআ তভতবও তাদ ওতভ দঢাফালতভ এং ঢালতভ, শ্লীম অঘভলডভ ওালঙ দব দা ঢা<br />

প্রওাযয দলাও তওংা দকাধদ দলাও, এং অল্লাল̖ বালও লঢযা ওভা লাভাফ ওলভলঙদ ঢালও<br />

ন্যায়পাল লঢযা ওভ দা। এ তদল তয তঢতদ দঢাফালতভ ততলয়লঙদ দবদ দঢাফভা<br />

নুথাদ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৫২,: এতঢফ াামও দা লয়া ধবতন্ত দঢাফভা রৃলদ্দযয ঙা়ো ঢাভ ম্পলতভ<br />

ওালঙ বাল দা এং ধতভফাধ চদ তঞওপাল ধুলভাধুতভ দতল। অতফ ওাঈলও ঢাভ<br />

াথযাঢীঢ ওষ্ দতআ দা। বঔদ দঢাফভা ওণা মল, ঢঔদ ন্যায়ধভায়ডঢা লাম ভাঔল,<br />

বতত দ অত্মীয় লয়। অভ অল্লাল̖দও দতয়া য়াতা ধূডত ওভল। এ তদল তয তঢতদ<br />

দঢাফালতভ ততলয়লঙদ দবদ দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-১৫৩: অভ এতঝআ অফাভ ভম-তঞও ধণ, ঢএ দঢাফভা এ ধলণআ ঘম এং<br />

ন্যান্য ধলণ ঘম দা। ঘমলম দ ধণ দঢাফালতভ ঢাোঁভ ধণ দণলও ততেন্ন ওলভ দনমল।<br />

তঢতদ দঢাফালতভ এ তদল তয ততলয়লঙদ দবদ দঢাফভা াথাদ ল।<br />

অয়াঢ-১৫৪: ঢাভধভ অতফ ফূালও তওঢা ততলয়তঙমাফ ৎওফতধভায়লডভ প্রতঢ দদয়াফঢ<br />

ধূডত ওভাভ চন্য, প্রলঢযও তরলয়ভ তযত তভলডভ চন্য এং দলতায়াঢ ভলফঢসরূধ,<br />

বালঢ ঢাভা ঢালতভ ভলভ ালণ াক্ষালঢভ প্রতঢ ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-১৫৫: এতঝ এওতঝ তওঢা, বা অতফ দাতবম ওলভতঙ, ঢী ভওঢফয়। ঢএ<br />

এভ নুভড ওভ এং ঢওত ল, বালঢ দঢাফভা ভলফঢপ্রাি ল।<br />

অয়াঢ-১৫৬: এওাভলড দব, লয়ঢ দঢাফভা মলঢ ধাভলঢ: তওঢা দঢা রৄথু অফাদতভ<br />

ধূতঢী রৃ‘ম্প্রতালয়ভ প্রতঢ দাতবম ওভা ললয়তঙম এং অফভা দঢা ঢালতভ ধঞদ-ধাঞদ<br />

ম্পলওত তওঙুআ চাদঢাফ দা।<br />

অয়াঢ-১৫৭: ণা দঢাফভা মলঢ: বতত অফালতভ প্রতঢ তওঢা দাতবম ওভা লঢ ঢল<br />

অফভা ঢালতভ দঘলয় তথও দলতায়াঢপ্রাি লঢাফ। ঢএ এঔদ দঢা এল দকলঙ<br />

দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ ধক্ষ দণলও সুসষ্ প্রফাড, দলতায়াঢ ভলফঢ। ঢাভ<br />

ঘাআলঢ ়ে চাতমফ দও, দব অল্লালভ অয়াঢলও সীওাভ ওলভ এং ঢা দণলও ফুঔ তনতভলয়<br />

দদয়? বাভা অফাভ অয়াঢ দণলও ফুঔ তনতভলয় দদয়, অতফ ঢালতভ তদওৃষ্ যাতস দত ঢালতভ<br />

ফুঔ তনতভলয় দদয়াভ তরুদ।<br />

126


অয়াঢ-১৫৮: ঢাভা এঙা়ো ন্য তওঙুভ প্রঢীক্ষা ওলভ দা দব, ঢালতভ ওালঙ দনলভযঢা<br />

অল, তওংা অধদাভ ভ অলদ, ণা অধদাভ ভলভ দওাদ তদতযতদ অল।<br />

দবততদ অধদাভ ভলভ দওাদ তদতযতদ অল, দততদ এফদ দওাদ যতিভ ইফাদ ওালচ<br />

অল দা দব যতি দদও ওাচ ওলভতদ। মুদ: দঢাফভা প্রঢীক্ষায় ণাও, অতফ প্রঢীক্ষায়<br />

ভআমাফ।<br />

অয়াঢ-১৫৯: তদশ্চয় বাভা তদলচলতভ িীদলও ঔণ-তঔণ ওলভ দনলমলঙ এং ততপন্ন তলম<br />

তপি ললয় ধল়েলঙ, ঢালতভ ালণ অধদাভ দওাদ ংশ্র দদআ। ঢালতভ তরয় অল্লালভ<br />

লালঢ ন্যস। ঢাভধভ তঢতদ ঢালতভ চাতদলয় দতলদ বা ঢাভা ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৬০: দব যতি এওতঝ দদও ওাচ ওভল দ ঢাভ তয গুড ধাল এং দব যতি<br />

এওতঝ ফে ওাচ ওভল ঢালও রৄথু ঢাভ ওফত ধতভফাডআ প্রতঢনম দতয়া লল। অভ ঢালতভ<br />

ঈধভ চুমুফ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১৬১: মুদ: যযআ অফাভ ভ অফালও ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভলঙদ।<br />

ঢা তৃঢ়পাল প্রতঢতষৎঢ িীদ-এওতদষৎ আভালীদফভ তফল্লাঢ। অভ তঢতদ ফুযতভওলতভ তমপু ি<br />

তঙলমদ দা।<br />

অয়াঢ-১৬২: ―অফাভ দাফাব, অফাভ বাঢীয় আাতঢ, অফাভ চীদ অফাভ ফভড<br />

াভাচালালদভ প্রতঢধামও অল্লালভআ চন্য;<br />

অয়াঢ-১৬৩: ―ঢাভ দওাদ যভীও দদআ, অভ অতফ এভআ চন্য অততষ্ ললয়তঙ, এং অতফআ<br />

ফুতমফলতভ ফলথয প্রণফ।‖<br />

অয়াঢ-১৬৪: মুদঃ অতফ তও অল্লাল̖দও দঙল়ে ন্য দওাদ ভ লিরড ওভ? ণঘ<br />

তঢতদআ তওঙুভ ভ। দব বা ওলভ ঢা ঢাভআ ঈধভ ঢতায় এং দওঈ লন্যভ দাছা লদ<br />

ওভল দা। লযলর দঢাফালতভ প্রঢযাঢতদ দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ, ঢাভধভ তঢতদ<br />

দঢাফালতভ চাতদলয় দতলদ দব তরলয় দঢাফভা ফঢলপত ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-১৬৫: অভ তঢতদআ দঢাফালতভ ধ ৃ তণীলঢ প্রতঢতদতথ ওলভলঙদ এং দঢাফালতভ<br />

ওঢওলও ফবতাতায় ধলভভ ঈধভ ঈন্নঢ ওলভলঙদ, বালঢ তঢতদ দঢাফালতভ বা ততলয়লঙদ দ<br />

তরলয় দঢাফালতভ ধভীক্ষা ওলভদ। তদশ্চয়আ অধদাভ ভ যাতস প্রতালদ দ্রুঢ এং<br />

তদঃলেলল তঢতদ তঢযয় ক্ষফাযীম, ঢী তয়ামু।<br />

127


ূভা অ’ভান<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন, মাফ, ফীফ, দায়াত।<br />

অয়াঢ-২: এতঝ এওতঝ তওঢা, অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওভা ললয়লঙ, অধদাভ ফলদ দবদ এ<br />

ম্পলওত দওাদ ংওীডতঢা দা ণালও এভ ফাথযলফ ঢওতীওভলডভ যাধালভ, অভ এতঝ<br />

ফু'তফদলতভ চন্য ঈধলতয।<br />

অয়াঢ-৩: দঢাফভা নুভড ওভ বা দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ ধক্ষ দণলও দাতবম<br />

ওভা ললয়লঙ এং ঢালও দঙল়ে ন্য তফত্রলতভ নুভড ওভ দা। দঢাফভা ঔু াফান্যআ<br />

ঈধলতয গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ ওঢ চদধতলও অতফ ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ এং ঢালতভ ঈধভ অফাভ<br />

অবা অধতঢঢ ললয়তঙম ভাতত্রওালম ণা তিপ্রললভ বঔদ ঢাভা ততাতদদ্রায় ফি তঙম।<br />

অয়াঢ-৫: বঔদ ঢালতভ ঈধভ অফাভ অবা অধতঢঢ লম, ঢঔদ ঢালতভ ফুঔ দণলও<br />

এঙ়ো অভ দওাদ ওণা দভ লম দা দব, ঢাভা মম: ―তদশ্চয় অফভা তঙমাফ চাতমফ।‖<br />

অয়াঢ-৬: ঢঃধভ অতফ যযআ ঢালতভ তচলজ্ঞ ওভ বালতভ ওালঙ ভাূম দপ্রভড ওভা<br />

ললয়তঙম এং যযআ অতফ ভাূমকডলও তচলজ্ঞ ওভ।<br />

অয়াঢ-৭: ঢাভধভ অতফ ঢালতভ ওালঙ সা ত ৃঢ ওভ ধূডত জ্ঞালদভ ালণ, অভ অতফ<br />

দঢা নুধতসঢ তঙমাফ দা।<br />

অয়াঢ-৮: অভ দততদ বণাণতআ চদ ওভা লল। বালতভ ধাল্লা পাভী লল ঢাভাআ লল<br />

নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ বালতভ ধাল্লা লামওা লল, ঢাভা দঢা এফদ দমাও বাভা তদলচলতভ ক্ষতঢ<br />

ওলভলঙ, দওদদা ঢাভা অফাভ অয়াঢফূল প্রঢযাঔযাদ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অতফ দঢা দঢাফালতভ ধতণীলঢ ৃ প্রতঢতষৎঢ ওলভতঙ এং দঢাফালতভ চন্য<br />

দণায় চীতওা তদতাললভ ঈধওভডফূল ৃ তষ্ ওলভতঙ, তওন্তু দঢাফভা ঔু াফান্যআ দযাওভ<br />

ওলভ ণাও।<br />

128


অয়াঢ-১১: অভ অতফআ দঢাফালতভ ৃ তষ্ ওলভতঙ, ঢঃধভ দঢাফালতভ অওাভ-অওৃতঢ<br />

কঞদ ওলভতঙ। ঢাভধভ অতফ দনলভযঢালতভ তম: ―দঢাফভা অতফলও তচতা ওভ।‖ ঢঔদ<br />

আমী ঙা়ো াআ তচতা ওভম। দ তচতাওাভীলতভ ন্তপু তি লম দা।<br />

অয়াঢ-১২: তঢতদ মলমদ: তওল দঢাফালও তচতা ওভা দণলও তভঢ ভাঔম বঔদ অতফ<br />

দঢাফালও অলতয ততমাফ? দ মম: অতফ ঢাভ দঘলয় ঈত্তফ, অধতদ অফালও অগুদ<br />

দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং ঢালও ফাতঝ দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-১৩: তঢতদ মলমদ: ঢুতফ এঔাদ দণলও দদলফ বা, এঔালদ দণলও ঢুতফ লংওাভ<br />

ওভল ঢা ললঢ ধালভ দা। ঢএ দভ ললয় বা, তদশ্চয় ঢুতফ থফলতভ ন্যঢফ।<br />

অায়াঢ-১৪ দ মমঃ "অফালও ওায ততদ ধুদরুিাদ তত ধবতন্ত।‖<br />

অয়াঢ-১৫: তঢতদ মলমদঃ ―যযআ, ঢুতফ ওাযপ্রািলতভ ন্তপু তি।‖<br />

অয়াঢ-১৬: দ মম: ―দবললঢু অধতদ অফালও দকাফভাল াযস ওলভলঙদ, ঢাআ অতফ<br />

যয ঢালতভ চলন্য অধদাভ ভম-তঞও ধলণ োঁঢ দধলঢ ল ণাও।‖<br />

অয়াঢ-১৭: ―ঢাভধভ অতফ যযআ ঢালতভ ওালঙ অ ঢালতভ াফলদভ ততও দণলও,<br />

ঢালতভ দধঙলদভ ততও দণলও, ঢালতভ টাদ ততও দণলও ঢালতভ াফ ততও দণলও। অভ<br />

অধতদ ঢালতভ তথওাংযলও দযাওভ দকাচাভ ধালদ দা।‖<br />

অয়াঢ-১৮: তঢতদ মলমদঃ ―এঔাদ দণলও দতভলয় বা মাতঞ্ঢ তথওৃঢ সায়।<br />

ঢালতভ ফথয দণলও দব দওঈ দঢাফাভ নুভড ওভল, অতফ যযআ দঢাফালতভ াআলও<br />

ততলয় চালান্নাফ ধূডত ওলভ দত।"<br />

অয়াঢ-১৯: দল অতফ! ঢুতফ দঢাফাভ সী চান্নালঢ া ওভ এং দঢাফভা ঈপলয়<br />

দঔালদ বা আলে ঔা, তওন্তু এ কালঙভ ওালঙ দব দ। দকলম দঢাফভা চাতমফলতভ ন্তপু তি<br />

ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-২০: ঢঃধভ যয়ঢাদ ঢালতভ ঈপয়লও কুফন্ত্রডা ততম, দবদ প্রওায ওলভ দতয়<br />

ঢালতভ াফলদ ঢালতভ মজ্জাসাদ বা ঢালতভ ওালঙ দকাধদ তঙম এং মম: ―দঢাফালতভ<br />

ভ দঢাফালতভ এ কাঙ দণলও রৄথু এচন্য তদলরথ ওলভলঙদ, দবদ দঢাফভা দনলভযঢা ললয় দা<br />

বা তওংা দন্ত চীলদভ তথওাভী ললয় দা বা।‖<br />

অায়াঢ-২১: অভ দ ঢালতভ ঈপলয়ভ াফলদ ওফ ওলভ মম: ―অতফ যযআ<br />

দঢাফালতভ ফঙমওাফীলতভ এওচদ৷‖<br />

129


অয়াঢ-২২: এপাল দ ঢালতভ ঈপয়লও দথাওা ততলয় থঃধতঢঢ ওভম ঢাভধভ বঔদ<br />

ঢাভা দ কালঙভ নম অসাতদ ওভম, ঢঔদ ঢালতভ মজ্জাসাদ ঢালতভ াফলদ দি ললয়<br />

ধ়েম এং ঢাভা দললযলঢভ ধাঢা ততলয় তদলচলতভলও অ ৃঢ ওভলঢ মাকম। ঢঔদ<br />

ঢালতভ ভ ঢালতভ দটলও মলমদ: ―অতফ তও দঢাফালতভ এ কালঙভ দণলও তদলরথ ওতভতদ<br />

এং অতফ তও দঢাফালতভ তমতদ দব, তদশ্চয় যয়ঢাদ দঢাফালতভ প্রওাযয যক্র?‖<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভা ঈপলয় মম: ―দল অফালতভ ভ! অফভা অফালতভ ঈধভ চুমুফ ওলভতঙ,<br />

বতত অধতদ অফালতভ ক্ষফা দা ওলভদ এং অফালতভ প্রতঢ তয়া দা ওলভদ, ঢল যযআ<br />

অফভা ক্ষতঢগ্রসলতভ ন্তপু তি ললয় ধ়ে।"<br />

অয়াঢ-২৪: তঢতদ মলমদঃ ―দঢাফভা দদলফ বা, দঢাফভা ধভসভ ধভসলভভ যত্রু।<br />

দঢাফালতভ চন্য ধতণীলঢ ৃ ভলয়লঙ াসাদ তওঙুওালমভ চন্য চীতওা।‖<br />

অয়াঢ-২৫: তঢতদ মলমদ: ―দঔালদআ দঢাফভা চীদবাধদ ওভল, দঔালদআ দঢাফভা<br />

ফৃঢুযভড ওভল এং দঔাদ দণলওআ দঢাফালতভ দভ ওলভ অদা লল।‖<br />

অয়াঢ-২৬: দল দী অতফ! অতফ দঢাফালতভ চন্য দধাযাও ৃ তষ্ ওলভতঙ, বা দঢাফালতভ<br />

মজ্জাসাদলও অ ৃঢ ওলভ এং দয-পূ রাভ ঈধওভড লয়; এং ঢাওয়াভ দধাযাও,<br />

এতঝআ লতাত্তফ। এঝা অল্লালভ তদতযতদফূললভ ন্যঢফ তদতযতদ, বালঢ ঢাভা ঈধলতয<br />

গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৭: দল দী অতফ! যয়ঢাদ দবদ দঢাফালতভ দওাদ ফে ওালচ তমি দা ওলভ,<br />

দবফদ, দ দঢাফালতভ ফাঢা-তধঢালও চান্নাঢ দণলও দভ ওলভ ততলয়তঙম এফদ সায় দব,<br />

দ, ঢালতভ তস ওলভ ততলয়তঙম ঢালতভ মজ্জাসাদ দতঔালদাভ চন্য। দ এং ঢাভ াঙ -<br />

ধাঙভা দঢাফালতভ এফদপাল দতলঔ দব, দঢাফভা ঢালতভ দতঔলঢ ধা দা। বাভা ইফাদ<br />

অলদ দা অতফ যয়ঢাদলও ঢালতভ ন্ধু াতদলয় ততলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-২৮: বঔদ ঢাভা দওাদ শ্লীম ওাচ ওলভ, ঢঔদ ঢাভা লম: অফভা অফালতভ<br />

াধ-তাতালও এরূধ ওভলঢ দতলঔতঙ এং অল্লাল̖ অফালতভ এ অলতযআ ততলয়লঙদ।<br />

মুদ: অল্লাল̖ ওঔদ শ্লীম ওালচভ অলতয দতদ দা। দঢাফভা তও অল্লাল িলন্ধ এফদ<br />

ওণা মঙ বা দঢাফভা চাদ দা?<br />

অয়াঢ-২৯: মুদঃ অফাভ ভ তদল তয ততলয়লঙদ ন্যায়তঘালভভ। অভ প্রলঢযও দাফালবভ<br />

ফয় দঢাফালতভ ফুঔফণম দাচা ভাঔল এং ঢালও টাওল ঢাভআ অনুকলঢয<br />

এওতদষৎপাল। তঢতদ দবপাল দঢাফালতভ প্রণলফ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দপাল দঢাফভা তনলভ<br />

অল।<br />

130


অয়াঢ-৩০: তঢতদ এওতমলও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভলঙদ এং অভ এওতলমভ প্রতঢ<br />

দকাফভালী াযস ললয় দকলঙ। ঢাভা দঢা অল্লাল̖দও দঙল়ে যয়ঢাদলতভ ন্ধু ওলভ তদলয়লঙ<br />

এং ঢাভা ফলদ ওলভ দব, ঢাভা দঢা ৎধলণ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩১: দল দী অতফ! দঢাফভা প্রলঢযও দাফালবভ ফয় সুেভ দধাযাও ধতভথাদ ওভ<br />

এং অলাভ ওভ ধাদ ওভ, তওন্তু ধঘয় ওভ দা। তদশ্চয় তঢতদ ধঘয়ওাভীলতভ<br />

পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩২: মুদ অল্লাহ্ তদচ াোলতভ দব দযাপাভ স্তু ধতত্র ঔাতযাফগ্রী ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ ঢা দও লাভাফ ওভম? অধতদ লম ততদ, এ ধাতণত চীলদ তলযর ওলভ<br />

দওয়াফলঢভ ততলদ ঢালতভ চন্য বাভা ইফাদ অলদ। এফতদপাল অতফ অয়াঢফূল<br />

তসাতভঢ ডতদা ওতভ জ্ঞাদী দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৩: মুদঃ অফাভ ভ লাভাফ ওলভলঙদ বাঢীয় প্রওাযয প্রওাযয শ্লীমঢা,<br />

ধাধ ওাচ, ংকঢ তলভাতথঢা, অল্লালভ ালণ এফদ তওঙু যভীও ওভা বাভ দওাদ প্রফাড<br />

তঢতদ দাতবম ওলভদতদ এং অল্লালভ প্রতঢ এফদ ওণা অলভাধ ওভা বা দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৪: প্রলঢযও চাতঢভ চন্য ভলয়লঙ এও তদথতাতভঢ ফয়। সুঢভাং বঔদ ঢালতভ<br />

তদথতাতভঢ ফয় এল বাল, ঢঔদ ঢাভা এও ফুরঢত দধঙলদ দবলঢ ধাভল দা এং<br />

এতকলয় অলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩৫: দল তদ অতফ! বতত দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভআ ফথয দণলও ভাূমকড এল<br />

অফাভ অয়াঢফূল দঢাফালতভ রৄদাদ, ঢঔদ দব যতি ঢাওয়া মিদ ওভল এং<br />

তদলচলও ংলযাথদ ওভল, ঢালতভ দওাদ পয় দদআ এং ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: বাভা অফাভ অয়াঢফূলদও সীওাভ ওলভলঙ এং দ িলন্ধ লংওাভ<br />

ওলভলঙ ঢাভাআ দতাবলঔভ তথাী, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভ দঘলয় তথও চাতমফ দও, দব অল্লাল̖ িলন্ধ তফণয ভঘদা ওলভ ণা ঢাভ<br />

অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভ? ঢাভা এফদ দমাও দব, ঢালতভ ওালঙ দধৌঙল তওঢাল<br />

তমতঔঢ ঢালতভ (অবালভ) তদথতাতভঢ ংয, বঢক্ষড দা অফাভ দনলভযঢাভা চাদ ওব<br />

ওভাভ চন্য ঢালতভ ওালঙ অল তচলজ্ঞ ওভল: অল্লাল ঙা়ো ৰালতভ দঢাফভা টাওলঢ<br />

ঢাভা দওাণাব? ঢাভা মল: ―ঢাভা অফালতভ ওাঙ দণলও ঈথা ললয় দকলঙ।‖ ঢঔদ ঢাভা<br />

তদলচভাআ সীওাভ ওভল দব, ঢাভা ওালনভ তঙম।<br />

অয়াঢ-৩৮: অল্লাল মলদ: দঢাফভা দতাবলঔ প্রলয ওভ তিদ ফানুলরভ ঐ তলমভ<br />

ালণ বাভা দঢাফালতভ ধূলত কঢ ললয়লঙ। বঔদআ দওাদ তম প্রলয ওভল: ঢঔদআ ন্য<br />

131


তলমভ ঈধভ মা'দঢ ওভল, এফদতও বঔদ াআ ঢালঢ ফলঢ লল, ঢঔদ ধভঢতীভা<br />

ধূতঢতী দমাওলতভ িলন্ধ মল: দল অফালতভ ভ এভাআ অফালতভ দকাফভাল ওলভতঙম,<br />

সুঢভাং এলতভ দতাবলঔভ তিগুড অবা ততদ। অল্লাল মলদ, প্রলঢযলওভ চলন্যআ তিগুড,<br />

তওন্তু দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ ধূতঢীভা ধভঢীলতভ মল: ঢল দঢা অফালতভ ঈধভ দঢাফালতভ<br />

দওাদআ প্রাথান্য দদআ, ঢএ দঢাফভা যাতস অসাতদ ওভলঢ ণাও তদলচলতভ ওৃঢওলফতভ<br />

তরুদ।<br />

অয়াঢ–৪০: তদশ্চয় বাভা অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভ এং ঢাভ প্রতঢ লংওাভ<br />

দতঔায় ঢালতভ চন্য অফালদভ িাভফূল দঔামা লল দা, অভ ঢাভা ওঔদ ঢ দললযলঢ<br />

প্রলয ওভল দা দব ধবতন্ত দা ঈঝ সুলঘভ তঙদ্র ততলয় তঢক্রফ ওলভ। অভ এপালআ অতফ<br />

ধভাথীলতভ যাতস দতআ।<br />

অয়াঢ-৪১: ঢাদতভ চন্য ভলয়লঙ চালান্নালফভ তঙাদা এং ঢালতভ ঈধভ ঢাভআ অোতদ।<br />

অভ এপালআ অতফ চাতমফলতভ যাতস দতআ।<br />

অয়াঢ-৪২: বাভা ইফাদ এলদলঙ দদও ওাচ ওলভলঙ, অতফ ওাঈলও ঢাভ াথযাঢীঢ<br />

দাছা দতআ দা, ঢাভাআ চান্নালঢভ তথাী, ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ অতফ ততূতভঢ ওলভ দতআ ঢালতভ ন্তলভ বা তওঙু গ্রাতদ তঙম ঢা প্রাতলঢ<br />

লল ঢালতভ তদম্নলতলয দলভফূল। অভ ঢাভা মল: ফস প্রযংা অল্লালভ, তবতদ<br />

অফালতভ এঔাদ ধবতন্ত দধৌোঁতঙলয়লঙদ। অফভা ওঔদ ধণ দধঢাফ দা, বতত অল্লাল<br />

অফালতভ ধণ দা দতঔালঢদ। অফালতভ ভলভ ভাূমকড দঢা ঢযাডী তদলয় এলতঙলমদ।<br />

ঢালতভ লিাথদ ওলভ মা লল: এআ চান্নাঢ, দঢাফভা এভ ঈত্তভাতথওাভী, এঝা দঢাফভা বা<br />

ওভলঢ ঢাভ প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-৪৪: দললযঢাীভা দতাবঔাীলতভ দটলও মল? অফালতভ ভ অফালতভ<br />

ালণ দব য়াতা ওলভতঙলমদ অফভা দঢা ঢা ঢয দধলয়তঙ, ঢল দঢাফভা তও দঢাফালতভ<br />

প্রতঢধামও দঢাফালতভ দব য়াতা ততলয়তঙলমদ ঢা ঢয দধলয়ঙ? ঢাভা মল, লাোঁ। ঢঔদ<br />

এও দখারডাওাভী ঢালতভ ফলথয দখারডা ওভল: অল্লালভ মা'দঢ চাতমফলতভ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-৪৫: বাভা অল্লালভ ধলণ াথা ততঢ এং ঢালঢ ক্রঢা লিরড ওভঢ ঢাভা<br />

অলঔভাঢলও তশ্বা ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঈপলয়ভ ফলথয অলঙ এওতঝ ধ তা এং অ‘ভালন ণাওল লদও দমাও,<br />

বাভা প্রলঢযওলও ঢাভ মক্ষড দতলঔ তঘলদ দদল। ঢাভা দললযঢাীলতভ দটলও মল?<br />

132


দঢাফালতভ ঈধভ যাতন্ত তরতঢ দলাও। ঢাভা ঢঔদ দললযলঢ প্রলয ওলভতদ, তওন্তু ঢাভা<br />

ঢাভ অযায় ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ বঔদ ঢালতভ ততষ্ দতাবঔাীলতভ ঈধভ ধতঢঢ লল ঢঔদ ঢাভা মল:<br />

দল অফালতভ ভ! অফালতভ এ দমাওলতভ াণী ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভানাীভা বালতভ মক্ষড দতলঔ তঘদল, ঢালতভ দটলও মল, দঢাফালতভ<br />

তমম এং দঢাফালতভ লংওাভ দওাদ ওালচআ এম দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: দতঔ, এভাআ তও ঢাভা, বালতভ িলন্ধ দঢাফভা ওফ ওলভ মলঢ দব, অল্লাল<br />

এলতভ প্রতঢ তয়া ওভলদ দা। (ঢালতভ মা লল) দঢাফভা দললযলঢ প্রলয ওভ।<br />

দঢাফালতভ দওাদ পয় দদআ এং দঢাফভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৫০: দতাবঔাীভা দললযঢাীলতভ দটলও মল: দঠলম তা অফালতভ ঈধভ<br />

তওঙু ধাতদ, ণা অল্লাল দঢাফালতভ তভতনও তললল বা ততলয়লঙদ ঢা দণলও তওঙু তা।<br />

ঢাভা মল: অল্লাল̖ দঢা এ রৃ‘তঝআ ওালনভলতভ চন্য লাভাফ ওলভলঙদ,<br />

অয়াঢ-৫১: বাভা ঢালতভ িীদলও দঔম-ঢাফাযাভ স্তু াতদলয় তদলয়তঙম এং ধাতণত চীদ<br />

ঢালতভলও প্রঢাতভঢ ওলভতঙম। সুঢভাং অচ অতফ ঢালতভ পু লম বা, দবফদ ঢাভা<br />

পু লমতঙম ঢালতভ এ ততলদভ াক্ষাঢলও এং দবফদ ঢাভা অফাভ অয়াঢফূললও ফান্য<br />

ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৫২: অভ যযআ অতফ ঢালতভ ওালঙ দধৌতঙলয়তঙ এফদ এও তওঢা বা অতফ ধূডত<br />

জ্ঞালদ তসাতভঢ ডতদা ওলভতঙ এং বা দলতায়াঢ ভলফঢ ঢালতভ চন্য বাভা ইফাদ<br />

অলদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা তও এঔদ রৄথু এভ ধতভডালফভ প্রঢীক্ষায় অলঙ? দবততদ এভ ধতভডাফ<br />

প্রওায ধাল দততদ ধূলত বাভা এভ ওণা পু লম তকলয়তঙম ঢাভা মল: অফালতভ ভলভ<br />

ভাূমকড দঢা ঢযাডী তদলয় এলতঙলমদ, এফদতও অফালতভ চন্য এফদ দওাদ<br />

সুধাতভযওাভী তও অলঙ বাভা অফালতভ চন্য সুধাতভয ওভল ণা অফালতভ তও ধুদভায়<br />

(রৃতদয়ায়) দপ্রভড ওভা লল, বালঢ অফভা ধূলত বা ওভঢাফ ঢাভ তধভীঢ ওাচ ওভলঢ<br />

ধাতভ? ঢাভা দঢা তদলচলতভআ ক্ষতঢ ওলভলঙ। অভ ঢাভা দব ফদক়ো তফণযা ভঘদা ওভঢ<br />

ঢা ঈথা ললয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৫৪: তদশ্চয় দঢাফালতভ ভ অল্লাল, তবতদ অফাদ চতফদ ঙয় ততলদ ওলভলঙদ,<br />

ঢাভধভ তঢতদ অভলযভ ঈধভ ফাীদ লদ। তঢতদআ অ ৃঢ ওলভদ ভাতত্র িাভা বালঢ ঢালতভ<br />

এলও ন্যলও দ্রুঢকতঢলঢ নুভড ওলভ। তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ূবত, ঘন্দ্র দক্ষত্রভাতচ,<br />

133


বা ঢাভআ অলতলযভ নুঢী। দচলদ দভঔ, ঢাভআ ওাচ ৃ তষ্ ওভা এং অলতয প্রতাদ ওভা<br />

অল্লাল ভওঢফয়, াভাচালালদভ প্রতঢধামও।<br />

অয়াঢ-৫৫: দঢাফভা টাও দঢাফালতভ ভলও ওাকুতঢ-তফদতঢ ওলভ এং দকাধলদ। তঢতদ<br />

ীফামংখদওাভীলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৬: চতফলদ যাতন্ত-য ৃংঔমা প্রতঢষৎাভ ধভ দঔালদ তয ৃংঔমা ৃ তষ্ ওভ দা। ঢালও<br />

টালওা পয় অযা লওালভ। তদশ্চয় অল্লালভ ভলফঢ দদওওাভলতভ তদওঝঢতী।<br />

অয়াঢ-৫৭: তঢতদআ ায়ুলও সুংাতালীরূলধ দপ্রভড ওলভদ তষ্ভ ৃ ধূলত। এফদতও বঔদ<br />

ঢা খদ দফখফামা লয় অলদ, ঢঔদ অতফ এ দফখফামালও এও তদচী চদধলতভ ততলও<br />

ঘামদা ওতভ, ঢাভধভ ঢা দণলও তষ্ ৃ রতড ওতভ। ঢা ততলয় তপ্রওালভ নমফূম ঈলত্তামদ ত্র<br />

ওতভ, এরূলধআ অতফ ফৃঢলতভ চীতঢ ওলভ ঈঞা, বালঢ দঢাফভা নুথাদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ দব পূ -ঔণ ঈত্তফ, ঢাভ নম ঢাভ ভলভ অলতলয ঈৎধন্ন লয় এং বা<br />

তদওৃষ্ ঢালঢ তওঙুআ চন্মায় দা ওলঞাভ ধতভশ্রফ যতঢলভলও। এরূলধআ অতফ ততপন্নপাল<br />

অয়াঢফূল ওৃঢজ্ঞ দমাওলতভ চন্য ডতদা ওতভ।<br />

অয়াঢ-৫৯: তদশ্চয় অতফ দূললও ঢাভ ওলফভ ওালঙ ধাতঞলয়তঙমাফ। দ লমতঙম: দল<br />

অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ, তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ দওাদ ফা‘ুত দদআ।<br />

অতফ পয় ওভতঙ দঢাফালতভ চন্য এও ফলাততলদভ যাতসভ।<br />

অয়াঢ-৬০: ঢাভ ওলফভ তাভভা লমতঙম: অফভা দঢা দঢাফালও প্রওাযয ভ্রাতন্তলঢ<br />

দতঔলঢ ধাতে।<br />

অয়াঢ–৬১: দ লমতঙম: দল অফাভ ওফ! অফাভ ফলথয দওাদ ভ্রাতন্ত দদআ, ভং অতফ<br />

দঢা এওচদ ভাূম তশ্ব-চকলঢভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-৬২: অতফ দঢাফালতভ অফাভ ভলভ াডী দধৌঙাআ এং দঢাফালতভ রৃধলতয<br />

দতআ। অতফ চাতদ অল্লালভ ধক্ষ দণলও এফদ তরয় বা দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৩: দঢাফভা তও এলঢ তসয় দাথ ওভঙ দব, দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ<br />

ঢভন দণলও ঈধলতযাডী এললঙ দঢাফালতভআ ফথয দণলও এও যতিভ ফাথযলফ? বালঢ<br />

দ দঢাফালতভ ঢওত ওলভ, দবদ দঢাফভা াথাদ ল এং অযা ওভা বায় দঢাফভা<br />

নুক ৃলীঢ ল।<br />

134


অয়াঢ-৬৪: ঢঃধভ ঢাভা ঢালও তফণযাাতী মম। ঢঔদ অতফ ঢালও এং সীওাভ<br />

ওলভতঙম ঢালতভ টু তলয় ততমাফ। যয ঢাভা ললয় তকলয়তঙম ন্ধ।<br />

অয়াঢ-৬৫: অতফ অত চাতঢভ ওালঙ ঢালতভ পাআ রতলও দপ্রভড ওলভতঙমাফ। দ<br />

লমতঙম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ। তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ দওাদ<br />

ফা‘ুত দদআ। ঢএ দঢাফভা তও াথাদ লল দা?<br />

অয়াঢ-৬৬: ঢাভ ওলফভ তাভভা, বাভা কুনভী ওলভতঙম, ঢাভা মম: অফভা দঢা<br />

দঢাফালও তদলাথ দতঔলঢ ধাতে এং অফভা দঢা দঢাফালও তফণযাাতীলতভ এওচদ ফলদ<br />

ওতভ।<br />

অয়াঢ-৬৭: দ মম: দল অফাভ ওফ: অতফ তদলতাথ দআ, ভং অতফ দঢা এওচদ ভাূম<br />

তশ্বচকলঢভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-৬৮: অতফ দঢাফালতভ অফাভ ভলভ াডী দধৌঙাআ এং দঢাফালতভ ফঙমওাফী,<br />

তশ্বস।<br />

অয়াঢ-৬৯: দঢাফভা তও তসয় দাথ ওভঙ দব, দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন<br />

দণলও ঈধলতযাডী এললঙ দঢাফালতভআ ফথয দণলও এও যতিভ ফাথযলফ বালঢ দ<br />

দঢাফালতভ ঢওত ওলভ? অভ দঢাফভা সভড ওভ দব, অল্লাল দঢাফালতভ দূললভ ওলফভ<br />

ধলভ ঢালতভ সমাতপতরি ওলভলঙদ এং ধততলও কঞলদ দঢাফালতভ তথও প্রযসঢা তাদ<br />

ওলভলঙদ। সুঢভাং দঢাফভা অল্লালভ নুগ্রললভ ওণা সভড ওভ, বালঢ দঢাফভা নমওাফ<br />

ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৭০: ঢাভা মমঃ ঢুতফ তও অফালতভ ওালঙ এচন্য এলঙ দব, অফভা দবদ<br />

দওমফাত্র এও অল্লালভ আাতঢ ওতভ এং অফালতভ াধ-তাতাভা বাভ আাতঢ ওভঢ ঢা<br />

দঙল়ে দতআ? সুঢভাং অফালতভ ওালঙ ঢা তদলয় এ বাভ পয় ঢুতফ অফালতভ দতঔালে, বতত<br />

ঢুতফ ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৭১: দ মম: এঔদ দঢাফালতভ ঈধভ থাতভঢ ললয় দকলঙ দঢাফালতভ ভলভ<br />

ঢভন দণলও অবা কচ। ঢল তও দঢাফভা অফাভ লঙ এফদ ওঢগুলমা দাফ ম্পলওত<br />

তঢওত ওভঙ বা দঢাফভা দঢাফালতভ াধ-তাতাভা তদত তষ্ ওলভ তদলয়ঙ? ণঘ অল্লাল<br />

এলতভ িলন্ধ দওাদ প্রফাড দাতবম ওলভদতদ। ঢএ দঢাফভা প্রঢীক্ষায় ণাও, অতফ<br />

দঢাফালতভ ালণ প্রঢীক্ষায় ভআমাফ।<br />

135


অয়াঢ-৭২: লযলর অতফ ভক্ষা ওভমাফ ঢালও ঢাভ ালণ বাভা তঙম ঢালতভ সীয়<br />

ভলফলঢ অভ ফূম দওলঝ ততমাফ ঢালতভ বাভা অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভতঙম<br />

এং ঢাভা ফুতফদ তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ াফূত চাতঢভ ওালঙ ঢালতভ পাআ ালমললও দপ্রভড ওলভতঙমাফ। দ<br />

লমতঙম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ, তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ দওাদ<br />

ফা‘ুত দদআ। দঢাফালতভ ওালঙ এল দকলঙ এওতঝ সুষৎু তদতযতদ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন<br />

দণলও। এতঝ অল্লাল̖ভ ঈঝ, দঢাফালতভ চন্য প্রফাডসরূধ। ঢএ এতঝলও দঙদ়ে তা, দবদ<br />

দঔলয় দ়োয় অল্লালভ চতফলদ এং দঢাফভা এলও ফে ঈলদ্দলযয সযত ওভ দা। ন্যণায়<br />

দঢাফালতভ ধাও়ো ওভল বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৭৪: অভ দঢাফভা সভড ওভ, বঔদ তঢতদ দঢাফালতভ ‗অত চাতঢভ ধলভ ঢালতভ<br />

সমাতপতরি ওলভলঙদ এং এফদপাল দঢাফালতভ পূ ধ ৃলষৎ াসাদ ততলয়লঙদ দব, দঢাফভা<br />

ফঢম পূ তফলঢ প্রাাত তদফতাড ওভঙ এং ধালা়ে দওলঝ াক ৃল তদফতাড ওভঙ। সুঢভাং<br />

দঢাফভা সভড ওভ অল্লালভ নুগ্রল এং ধতণীলঢ ৃ তয ৃংঔমা ৃ তষ্ ওলভ দত়ে দা।<br />

অয়াঢ-৭৫: ঢাভ ওলফভ লংওাভী তাভভা দ রৃতম দমাওলতভ, বাভা ঢালতভ ফথয<br />

দণলও ইফাদ এলদতঙম, তচলজ্ঞ ওভমঃ দঢাফভা তও চাদ দব, ালমল ঢাভ ভলভ ঢভন<br />

দণলও দপ্রতভঢ ভাূম? ঢাভা মম: যযআ অফভা ঢাভ প্রতঢ দব াডী দপ্রতভঢ ললয়লঙ<br />

ঢালঢ তশ্বাী।<br />

অায়াঢ-৭৬: বাভা লংওাভ ওলভতঙম ঢাভা মম: দঢাফভা বালঢ তশ্বা ওলভঙ অফভা<br />

দঢা ঢা তশ্বা ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢাভধভ ঢাভা ঈঝতঝলও লঢযা ওভম এং সীয় প্রপু ভ অলতয ফান্য ওভম<br />

এং মমঃ দল ালমল! ঢুতফ অফালতভ ঈধভ ঢা তদলয় এ, বাভ পয় ঢুতফ অফালতভ<br />

দতঔালে, বতত ঢুতফ ভাূম ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢঃধভ ঢালতভ ধাও়ো ওভম পূ তফওম্প, নলম ঢাভা তদচ তদচ ক ৃলল ঈধু়ে<br />

ললয় ধল়ে ভআম।<br />

অয়াঢ-৭৯: ঢাভধভ ালমল ঢালতভ ওাঙ দণলও তনলভ দকম এং মমঃ দল অফাভ ওফ!<br />

অতফ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ অফাভ ভলভ াডী দধৌতঙলয়তঙ এং দঢাফালতভ তললঢাধলতয<br />

ততলয়তঙ, তওন্তু দঢাফভা দঢা তলঢাওাংক্ষীলতভ পামা দা।<br />

অয়াঢ-৮০: অভ অতফ মুঢলও দপ্রভড ওলভতঙমাফ। বঔদ দ ঢাভ ওফলও ঢুলা দীম<br />

চম পাম মাম দণলও ওলভতদ?<br />

136


অয়াঢ-৮১: দঢাফভা দঢা ধুরুরলতভ ওালঙ কফদ ওভ ওাফঢতিভ চন্য দাভীলতভ দঙল়ে ভং<br />

দঢাফভা ললম ীফামংখদওাভী ম্প্রতায়।<br />

অয়াঢ-৮২: ঢাভ ম্প্রতালয়ভ এ ঙা়ো দওাদ ঈত্তভ তঙম দা; ঢাভা মম: দভ ওলভ তা<br />

এলতভ দঢাফালতভ চদধত দণলও, এভা দঢা এফদ দমাও বাভা ঔু ধতত্র ণাওলঢ ঘায়।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢঃধভ অতফ ভক্ষা ওভমাফ ঢালও ঢাভ ধতভাভ-ধতভচদলও, ঢাভ সীলও<br />

ঙা়ো, দ দধঙলদ সাদওাভীলতভ ফলথয ভলয় দকম।<br />

অয়াঢ-৮৪: অভ অতফ ঢালতভ ঈধভ (ধাণলভভ) তষ্ ৃ রতড ওভমাফ। মক্ষয ওভ,<br />

ধভাথীলতভ ধতভডতঢ দওফদ ললয়তঙম!<br />

অয়াঢ-৮৫: অভ অতফ ফাত̖আয়ালদভ তথাীলতভ ওালঙ ঢালতভ পাআ রৄয়ালয়লও দপ্রভড<br />

ওলভতঙমাফ। দ লমতঙম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ। তঢতদ ঙা়ো<br />

দঢাফালতভ দওাদ ফা‘ুত দদআ। দঢাফালতভ ওালঙ এল দকলঙ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও<br />

সষ্ প্রফাড। সুঢভাং দঢাফভা ধতভফাধ চদ ধূডতরূলধ ওভল এং দমাওলতভ ঢালতভ<br />

প্রাধয তচতদ ওফ দতল দা, এং রৃতদয়ায় যাতন্ত-য ৃংঔমা প্রতঢতষৎঢ লাভ ধভ তয ৃংঔমা<br />

ৃ তষ্ ওভল দা। এঝা দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ বতত দঢাফভা ফুতফদ ল।<br />

অয়াঢ-৮৬: অভ দঢাফভা ল দণও দা দওাদ ধলণ-খালঝ এ ঈলদ্দলযয দব, পয় প্রতযতদ<br />

ওভল এং াথা দতল অল্লালভ ধলণ ঐ ওম দমাওলও বাভা অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ অলদ<br />

এং এ ঈলদ্দলযয দব, ঢালঢ ক্রঢা লিরড ওভল। সভড ওভ, বঔদ দঢাফভা ংঔযায়<br />

ওফ তঙলম, ঢঔদ তঢতদ দঢাফালতভ ংঔযা তদ্ধ ৃ ওলভলঙদ। অভ মক্ষয ওভ, দওফদ ললয়তঙম<br />

তয ৃংঔমা ৃ তষ্ওাভীলতভ ধতভডতঢ।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ বতত দঢাফালতভ এওতম ঢালঢ ইফাদ অলদ বা তদলয় অতফ দপ্রতভঢ<br />

ললয়তঙ এং এওতম ইফাদ দা অলদ, ঢল ধথবত থাভড ওভ দব ধবতন্ত দা অল্লাল অফালতভ<br />

ফলথয ফীফাংা ওলভ দতদ। অভ তঢতদআ দশ্রষৎ ফীফাংাওাভী।<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢাভ ওলফভ লংওাভী ভতাভভা মম দল দযাালয় অফভা দঢাফালও <br />

দঢাফাভ ালণ বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢালতভ অফালতভ চদধত দণলও যযআ দভ ওলভ<br />

দত ণা দঢাফালতভ অফালতভ তফল্লালঢ তনলভ অলঢআ লল। দযায়ালয় মম: বতত<br />

অফভা ঢা খৃ তডঢ ফলদ ওতভ ঢু?<br />

অয়াঢ-৮৯: যযআ অফভা অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধওাভী ললয় বা বতত অফভা<br />

দঢাফালতভ তফল্লালঢ তনলভ বাআ, তলযর ওলভ এভধভ বঔদ অল্লাল অফালতভ ঢা দণলও ফুি<br />

ওলভলঙদ। অফালতভ ধলক্ষ ম্ভধভ দয় দব, দঢাফালতভ তফল্লালঢ তনলভ বা, তওন্তু<br />

137


অফালতভ ভ অল্লাল বতত আলে ওলভদ। অফালতভ ভ তওঙুলও সীয় জ্ঞাদায়ত্ত ওলভ<br />

অলঙদ। অফভা পভা ওতভ অল্লালভআ ঈধভ। দল অফালতভ ভ। অফালতভ অফালতভ<br />

ওলফভ ফলথয ফীফাংা ওলভ ততদ ন্যায়পাল অভ অধতদআ দশ্রষৎ ফীফাংাওাভী।<br />

অয়াঢ-৯০: ঢাভ ওলফভ ওালনভ তাভভা মমঃ দঢাফভা বতত দযায়ালয়লও নুভড<br />

ওভ, ঢল দঢা দঢাফভা ক্ষতঢগ্রস লল।<br />

অয়াঢ-৯১: ঢঃধভ ঢালতভ ধাও়ো ওভম পূ তফওম্প, নলম ঢাভা তদচ তদচ ক ৃলল ঈধু়ে<br />

ললয় ধল়ে ভআম।<br />

অয়াঢ-৯২: বাভা দযায়ালয়লভ প্রতঢ তফণযালভাধ ওলভতঙম ঢাভা দবদ দওাদততদ দঔালদ<br />

াআ ওলভতদ। বাভা দযায়ালয়লভ প্রতঢ তফণযালভাধ ওলভতঙম ঢাভাআ ক্ষতঢগ্রস<br />

ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-৯৩: দযায়ালয় ঢালতভ ওাঙ দণলও তনলভ দকম এং মমঃ দল অফাভ ওফ!<br />

অতফ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ অফাভ ভলভ াডী দধৌলঙ ততলয়তঙ এং অতফ দঢাফালতভ<br />

তললঢাধলতয ততলয়তঙ। সুঢভাং এঔদ অতফ দওদ ওালনভলতভ চন্য অলক্ষধ ওভ?<br />

অয়াঢ-৯৪ অভ অতফ দওাদ চদধলত দওাদ দী দপ্রভড ওভলম ধাও়ো ওলভতঙ দ<br />

চদধলতভ তথাীলতভ তাতভদ্রয রৃঃঔ-দেয ততলয়, বালঢ ঢাভা ওাকুতঢ-তফদতঢ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৯৫: ঢঃধভ অতফ ওমযাডলও ওমযালড ধতভতঢতঢ ওলভ ততমাফ। এফদতও ঢাভা<br />

প্রাঘুলবতভ তথওাভী ললয় দকম এং মলঢ মাকম: অফালতভ াধ-তাতালতভ দঢা সযত<br />

ওলভতঙম এফদ রৃঃঔ সুঔ। ঢাভধভ অতফ ওসাৎ ঢালতভ এফদপাল ধাও়ো ওতভ দব<br />

ঢাভা ঈধমতি ওভলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৯৬: অভ বতত দ চদধলতভ তথাীভা ইফাদ অদঢ এং ঢাওয়া মিদ<br />

ওভঢ, ঢল অতফ যযআ ঈন্মুি ওলভ ততঢাফ ঢালতভ চন্য অফাদ চতফলদভ<br />

ভওঢফূল; তওন্তু ঢাভা সীওাভ ওলভতঙম; সুঢভাং অতফ ঢালতভ ধাও়ো ওভমাফ<br />

ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ।<br />

অয়াঢ-৯৭: ঢল তও চদধতাী তদতশ্চন্ত ললয় দকলঙ এ দণলও দব, অফাভ যাতস ঢালতভ<br />

ঈধভ অলঢ ধালভ ভাতত্রওালম বঔদ ঢাভা তদদ্রাফি ণাওল?<br />

অয়াঢ-৯৮: ণা চদধতাী তও এ িলন্ধ তদতশ্চন্ত ললয় দকলঙ দব, অফাভ অবা<br />

ঢালতভ ঈধভ ততদ-রৃধুলভ এল ধ়েলঢ ধালভ বঔদ ঢাভা দঔমাথূমায় ফত্ত ণাওল?<br />

138


অয়াঢ-৯৯: ঢাভা তও অল্লালভ ধাও়ো িলন্ধ তদতশ্চন্ত ললয় দকলঙ? অল্লালভ ধাও়ো<br />

িলন্ধ দওঈ তদতশ্চন্ত ললঢ ধালভ দা, ঢালতভ ঙা়ো বাভা ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-১০০: এওণা তও ধতভস্াভ লয়তদ ঢালতভ ওালঙ বাভা ঈত্তভাতথওাভী ললয়লঙ ধতণীভ<br />

ৃ<br />

দঔাদওাভ তথাীলতভ ধ্বংলভ ধলভ দব, অতফ বতত আলে ওভঢাফ ঢল ঢালতভ ধালধভ<br />

তরুদ ঢালতভ তধতগ্রস ওভঢাফ? অভ অতফ ফলভ দফলভ দত ঢালতভ ন্তলভ, নলম<br />

ঢাভা রৄদলঢ ধাল দা।<br />

অয়াঢ-১০১: অধদাভ ওালঙ অতফ এ চদধলতভ তওঙু তওঙু ৃত্তান্ত ডতদা ওভতঙ।<br />

ঢালতভ ওালঙ দঢা এলতঙম ঢালতভ ভাূমকড সষ্ প্রফাড তদলয়। তওন্তু ঢাভা ইফাদ অদাভ<br />

তঙম দা ঢালঢ বা ঢাভা ধূলত সীওাভ ওলভতঙম। এপালআ দফালভ দফলভ দতদ অল্লাল<br />

ওালনভলতভ ন্তদভ।<br />

অয়াঢ-১০২: অভ অতফ ঢালতভ তথওাংয দমাওলওআ য়াতা ধামদওাভী ধাআতদ, ভং<br />

ঢালতভ তথওাংযলও অতফ দানভফাদ দধলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-১০৩: ঢাভধভ অতফ ফূালও ঢালতভ ধলভ অফাভ তদতযতদল দনভাঈদ ঢাভ<br />

পাতলতভ ওালঙ দপ্রভড ওতভ, তওন্তু ঢাভা ঢাভ প্রতঢ চুমুফ ওলভ। সুঢভাং মক্ষয ওভ, তও<br />

ধতভডতঢ ললয়তঙম নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ।<br />

অয়াঢ-১০৪: ফূা মমঃ দল দনভাঈদ অতফ এওচদ ভাূম তশ্ব চকলঢভ প্রতঢধামলওভ<br />

ঢভন দণলও;<br />

অয়াঢ-১০৫: এঝাআ ঙঢ দব, অতফ ঢয ঙা়ো ন্য দওাদ ওণা অল্লালভ প্রতঢ অলভাধ<br />

ওভ দা। অতফ দঢাফালতভ ওালঙ সষ্ প্রফাড তদলয় এলতঙ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও।<br />

ঢএ দবলঢ তা অফাভ ালণ দী আভাইমলও।<br />

অয়াঢ-১০৬: দনভাঈদ মমঃ বতত ঢুতফ দওাদ তদতযতদ এলদআ ণাও ঢল ঢা ঈধতসঢ ওভ,<br />

বতত ঢুতফ ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-১০৭: ঢঔদ ফূা ঢাভ মাতঞ তদলক্ষধ ওভম এং ঢৎক্ষডাৎ ঢা এও চমচযান্ত<br />

চকভ ললয় দকম;<br />

অয়াঢ-১০৮: অভ দ দভ ওভম ঢাভ লাঢ, ঢৎক্ষডাৎ ঢা তযতওলতভ দঘালঔ থথল<br />

ঈজ্জ্বম প্রতঢপাঢ লম।<br />

অয়াঢ-১০৯: দনভাঈদ ওলফভ তাভভা মম: তদশ্চয় এ এওচদ তজ্ঞ বারৃওভ;<br />

139


অয়াঢ-১১০: দ দঢাফালতভ দতয দণলও দভ ওলভ ততলঢ ঘায়, এঔদ দঢাফভা তও ধভাফযত<br />

তা?<br />

অায়াঢ-১১১: ঢাভা মম: তওতিঢ ওায ততদ ঢালও ঢাভ পাআলও এং যললভ-<br />

েলভ দমাও দপ্রভড ওরুদ দমাও চফালয়ঢ ওভাভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১১২: ঢাভা দবদ তপজ্ঞ বারৃওভলতভ অধদাভ ওালঙ তদলয় অল।<br />

অয়াঢ-১১৩: বারৃওভভা দনভাঈলদভ ওালঙ এম এং মম: অলঙ তও অফালতভ চন্য<br />

দওাদ ধুভষ্কাভ বতত অফভা তচয়ী লআ?<br />

অয়াঢ-১১৪: দ মমঃ লা, ঢরৃধতভ দঢাফভা যযআ যাতফম লল অফাভ ধদওঝযপ্রািলতভ<br />

ফলথয।<br />

অয়াঢ-১১৫: ঢাভা মম: দল ফূা লয় ঢুতফআ তদলক্ষধ ওভ, দা লয় অফভাআ তদলক্ষধ ওতভ।<br />

অায়াঢ-১১৬: মম: দঢাফভাআ তদলক্ষধ ওভ। বঔদ ঢাভা তদলক্ষধ ওভম, ঢঔদ দমাওলতভ<br />

দঘালঔ দপতল্ক মাতকলয় ততম এং ঢালতভ ঈধভ অঢংও তসাভ ওভম এং এওঝা ়ে<br />

ভওলফভ বারৃ দতঔাম।<br />

অয়াঢ-১১৭: ঢাভধভ অতফ লীভ ফাথযলফ ফূালও অলতয ততমাফ: ―ঢুতফ তদলক্ষধ ওভ<br />

দঢাফাভ মাতঞ।" তদলক্ষধ ওভাভ লঙ লঙ ঢা বারৃওভভা বা াতদলয়তঙম দ তকমলঢ<br />

মাকম।<br />

অয়াঢ-১১৮: নলম ঢয প্রতঢতষৎঢ লম এং ঢাভা বা াতদলয়তঙম ঢা তমীদ ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-১১৯: সুঢভাং ঢাভা দঔালদ ধভাতচঢ লম এং তদঢান্ত ধতস লম;<br />

অয়াঢ-১২০: এং বারৃওভভা তচতায় ধল়ে দকম।<br />

অয়াঢ-১২১: ঢাভা মম: অফভা ইফাদ অদমাফ তশ্বচকলঢভ প্রতঢধামলওভ প্রতঢ,<br />

দায়াঢ-১২২: তবতদ ফূতা লারুলদভ প্রতঢধামও।<br />

অয়াঢ-১২৩: দনভাঈদ মমঃ ঢল তও দঢাফভা ঢাভ প্রতঢ ইফাদ অদলম অফাভ নুফতঢ<br />

দতয়াভ অলকআ? এঝা দঢা এও ঘক্রান্ত, বা দঢাফভা এ দকলভ ওলভঙ, বালঢ দকভাীলও<br />

ঢা দণলও দভ ওলভ ততলঢ ধাভ। সুঢভাং তঘলভআ দঢাফভা এভ ধতভডাফ চাদলঢ ধাভল।<br />

140


অয়াঢ-১২৪: যযআ অতফ দওলঝ দনম দঢাফালতভ লাঢ দঢাফালতভ ধা তধভীঢ ততও<br />

দণলও। ঢাভধভ দঢাফালতভ াআলও যূমীলঢ ঘ়ো।<br />

অয়াঢ-১২৫: ঢাভা মমঃ তদশ্চয় অফভা অফালতভ ভলভ ওালঙআ তনলভ বা।<br />

অয়াঢ-১২৬: ঢুতফ দঢা রৄথু এ ওাভলডআ অফালতভ ালণ যত্রুঢা ওভঙ দব, অফভা ইফাদ<br />

এলদতঙ অফালতভ ভলভ তদতযতদফূললভ প্রতঢ বঔদ ঢা অফালতভ ওালঙ এললঙ। দল<br />

অফালতভ ভ! অফালতভ প্রতঢ ধথলবতভ িাভ ঔুলম তা এং ফুতমফ তললল অফালতভ ফৃঢুয<br />

তা।<br />

অয়াঢ-১২৭: দনভাঈদ ওলফভ তাভভা মমঃ অধতদ তও ফূা ঢাভ ওফলও<br />

এপালআ দঙল়ে দতলদ দব, ঢাভা ভালচয তধুবতয় ৃ তষ্ ওভল এং অধদালও অধদাভ<br />

দত-দতীলও চতদ ওভল? দ মম: অতফ ঢালতভ ধুত্রলতভ লঢযা ওভ এং ঢালতভ<br />

দফলয়লতভ চীতঢ ভাঔ। অভ অতফ দঢা ঢালতভ ঈধভ প্রম।<br />

অয়াঢ-১২৮: ফূা ঢাভ ওফলও মমঃ দঢাফভা অল্লালভ ওালঙ ালাবয প্রাণতদা ওভ এং<br />

ধথবতথাভড ওভ; এ চতফদ দঢা অল্লালভ, তঢতদ সীয় াোলতভ ফলথয বালও আলে এভ<br />

ঈত্তভাতথওাভী াতদলয় দতদ। অভ দযর নমঢা দঢা দফাত্তাওীলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১২৯: ঢাভা মমঃ অফভা তদবতাতঢঢ ললয়তঙ অফালতভ ওালঙ অধদাভ অাভ<br />

অলক এং অধদাভ অাভ ধলভ। দ মম: তঢ ত্বভ দঢাফালতভ ভ দঢাফালতভ<br />

যত্রু ধ্বং ওভলদ এং ঢালতভ সলম দঢাফালতভ চফীলদ তপতরি ওভলদ, ঢাভধভ<br />

দতঔলদ দঢাফভা দওফদ ওাচ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৩০: অতফ দঢা ধাও়ো ওলভতঙমাফ দনভাঈলদভ নুাভীলতভ রৃতপতক্ষ নম-<br />

নলমভ ক্ষয়-ক্ষতঢ ততলয় বালঢ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৩১: অভ বঔদ দওাদ তওঙু রৄপ ঢালতভ ওালঙ এল দবঢ ঢঔদ ঢাভা মঢ:<br />

এঝাআ অফালতভ চন্য াঞ্দীয়; অভ বতত দওাদ তওঙু রৄপ ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ লঢ,<br />

ঢঔদ ঢাভা ফূা ঢাভ ঙীলতভ চন্য মক্ষু লড ফলদ ওভঢ। দচলদ দভঔ, ঢালতভ<br />

মক্ষু লডভ (ফূম) ওাভড অল্লালভ চাদা অলঙ। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৩২: ঢাভা অভ মম: অফালতভ বারৃ ওভাভ চন্য ঢুতফ বঢ তদতযতদআ তদলয়<br />

অ দা দওদ অফভা তওঙুলঢআ দঢাফাভ ঈধভ ইফাদ অদ দা।<br />

141


অয়াঢ-১৩৩: ঢঃধভ অতফ ঢালতভ ঈধভ দপ্রভড ওভমাফ প্লাদ, ধঙধাম, ঈকুদ, যাগ<br />

ভি; এগুলমা তঙম সষ্ ফু'তচবা। তওন্তু ঢাভা লংওাভআ ওভলঢ ভআম, অভ ঢাভা তঙম<br />

ধভাথী ওফ।<br />

অয়াঢ-১৩৪: অভ বঔদ ঢালতভ ঈধভ দওাদ অবা অধতঢঢ লয় ঢঔদ ঢাভা লম: দল<br />

ফূা ঢুতফ দঢাফাভ ভলভ ওালঙ অফালতভ চন্য প্রাণতদা ওভ দঢাফাভ ালণ ঢাভ দব য়াতা<br />

ভলয়লঙ দ নুবায়ী; বতত ঢুতফ অফালতভ ঈধভ দণলও অবা তূভ ওলভ তা, ঢল যযআ<br />

অফভা দঢাফাভ ঈধভ ইফাদ অদ এং দী আভাইমলও ফুি ওলভ দঢাফাভ ালণ<br />

দবলঢ দত।<br />

অয়াঢ-১৩৫: ঢঃধভ বঔদআ অতফ ঢালতভ ঈধভ দণলও অবা তূভ ওলভ ততঢাফ এও<br />

তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত বা ঢালতভ চন্য তদাবত তঙম, ঢঔদআ ঢাভা ঢালতভ য়াতা পঙ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৩৬: ঢএ অতফ ঢালতভ প্রতঢ প্রতঢলযাথ তদমাফ এপাল দব, ঢালতভ াকদভ<br />

টু তলয় ততমাফ, দওদদা ঢাভা অফাভ তদতযতদামীলও তফণযা াযস ওলভতঙম এং এ<br />

িলন্ধ ঢাভা কালনম তঙম।<br />

অয়াঢ-১৩৭: অভ অতফ ঈত্তভাতথওাভী ওলভ ততমাফ দ ওফলও বালতভ রৃতম কডয ওভা<br />

লঢ দ চতফলদভ ধূত ধতশ্চলফভ বালঢ অতফ ভওঢ সাধদ ওলভতঙমাফ; অভ দী<br />

আভাইম িলন্ধ অধদাভ ভলভ রৄপ াডী ধূডত লম, ঢালতভ ধথবতথাভলডভ ওাভলড। অভ<br />

অতফ ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ বা তওঙু তযল্প-ওাভঔাদা তদফতাড ওলভতঙম দনভাঈদ ঢাভ ওফ<br />

এং দব সুঈচ্চ প্রাাত ঢাভা তদফতাড ওলভতঙম ঢা।<br />

অয়াঢ-১৩৮: অভ অতফ দী আভাইমলও াকভ ধাভ ওতভলয় ততমাফ। ঢঔদ ঢাভা এফদ<br />

এও চাতঢভ ওালঙ তকলয় ঈধতসঢ লম, বাভা তদলচলতভ তদতফতঢ ফূতঢত ধূচা ওভঢ। ঢাভা<br />

মমঃ দল ফূা অফালতভ চন্য তদফতাড ওলভ ততদ এও দতঢা দবফদ ঢালতভ ভলয়লঙ<br />

দতঢা। ফূা মম, দঢাফভা দঢা এও ফূঔ ওফ।<br />

অয়াঢ-১৩৯: তদশ্চয় এভা দব ওালচ তদলয়াতচঢ ভলয়লঙ ঢা দঢা ধ্বং লল এং ঢাভা বা<br />

তওঙু ওভলঙ ঢা তপতত্তলীদ।<br />

অয়াঢ-১৪০: দ মমঃ ঢল তও অতফ দঢাফালতভ চন্য অল্লাল ঙা়ো ন্য ফা‘ুত ঔু োঁচ?<br />

ণঘ তঢতদআ দঢাফালতভ াভাচালালদভ ঈধভ দশ্রষৎত্ব ততলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-১৪১: অভ সভড ওভ, বঔদ অতফ দঢাফালতভ দনভাঈলদভ দমাওলতভ ওম দণলও<br />

ভক্ষা ওলভতঙমাফ। ঢাভা দঢাফালতভ ওলঞাভ তদবতাঢদ ওভঢ, দঢাফালতভ ধুত্র-ন্তাদলও লঢযা<br />

142


ওভঢ এং দঢাফালতভ দফলয়লতভ চীতঢ ভাঔঢ। অভ এলঢ তঙম ফলাধভীক্ষা দঢাফালতভ<br />

ভলভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-১৪২: সভড ওভ, অতফ ফূালও তত্রয ভালঢভ য়াতা ততলয়তঙমাফ এং অভ তয<br />

ততলয় ঢা ধূডত ওলভতঙমাফ। এপাল ঢাভ ভলভ ঘতল্লয ভালঢভ তদথতাতভঢ দফয়াত ধূডত লয়।<br />

ফূা ঢাভ পাআ লারুদলও লমতঙম, ঢুতফ অফাভ ওলফভ ফলথয অফাভ প্রতঢতদতথত্ব ওভল<br />

এং ংলযাথদ ওভল অভ তয ৃংঔমা ৃ তষ্ওাভীলতভ ধলণ ঘমল দা।<br />

অয়াঢ-১৪৩: ঢাভধভ ফূা বঔদ অফাভ তদথতাতভঢ ফলয় এল লাতচভ লম এং ঢাভ<br />

ালণ ঢাভ ভ ওণা মলমদ, ঢঔদ দ মমঃ দল অফাভ ভ! অফালও অধদাভ তযতদ<br />

ততদ, দবদ অতফ অধদালও দতঔলঢ ধাআ। তঢতদ মলমদ: ঢুতফ অফালও তওঙুলঢআ দতঔলঢ<br />

ধাল দা। ঢল ঢুতফ এ ধালাল়েভ ততলও তৃতষ্ধাঢ ওভ, বতত ঢা সসালদ তসভ ণালও ঢাললম<br />

ঢুতফ অফালও দতঔলঢ ধাল। ঢাভধভ বঔদ ঢাভ ভ ধালাল়েভ ঈধভ দচযাতঢভ তওায<br />

খঝালমদ ঢঔদ ঢা ধালা়েতঝলও ঘূডত-তঘূডত ওলভ দনমম এং ফূা জ্ঞাদ ললয় ধল়ে দকম।<br />

বঔদ দ জ্ঞাদ তনলভ দধম ঢঔদ মম: অধতদ ধতত্র ফলাদ, অতফ অধদাভ ওালঙ ঢা<br />

ওভতঙ এং ফুতফদদতভ ফলথয অতফআ প্রণফ।<br />

অয়াঢ-১৪৪: তঢতদ মলমদ: দল ফূা! অতফ দঢাফালও ধতযষ্য তাদ ওলভতঙ ফানুলরভ ঈধভ<br />

অফাভ তভামাঢ অফাভ াওযামালধভ ফাথযলফ, সুঢভাং অতফ বা দঢাফালও ততমাফ ঢা<br />

গ্রলড ওভ এং ওৃঢজ্ঞলতভ যাতফম ল।<br />

অয়াঢ-১৪৫: অভ অতফ ঢাভ চন্য ওলয়ওতঝ নমলও তমলঔ ততলয়তঙমাফ ূতপ্রওাভ<br />

ঈধলতয তরলয়ভ তসাতভঢ তভড। সুঢভাং এগুলমা তৃঢ়পাল থাভড ওভ এং সীয়<br />

ওফলও অলতয ওভ দগুলমাভ বা ঈত্তফ ঢা তৃঢ়পাল ধামদ ওভলঢ। যীঘ্রআ অতফ<br />

দঢাফালতভলও দানভফাদলতভ াসাদ দতঔা৷<br />

অয়াঢ-১৪৬: অতফ তনতভলয় দত অফাভ অয়াঢফূল দণলও ঢালতভ বাভা ধ ৃতণীলঢ<br />

ন্যায়পাল লংওাভ ওলভ দ়োয়। ঢাভা বতত প্রতঢতঝ তদতযতদ দতলঔ ঢু ঢাভা ঢালঢ<br />

ইফাদ অদল দা। বতত ঢাভা ৎধণ দতঔলঢ ধায় ঢু ঢাভা দ ধণলও ধণরূলধ গ্রলড<br />

ওভল দা, ণঘ বতত ঢাভ ভ্রান্ত ধণ দতঔলঢ ধায় ঢল ঢালও ঢালওআ ধণ তললল গ্রলড<br />

ওভল। ঢা এ ওাভলড দব, ঢাভা অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভলঙ, অভ ঢাভা তঙম<br />

দ িলন্ধ কালনম।<br />

অয়াঢ-১৪৭: বাভা অফাভ অয়াঢফূললও এং অলঔভালঢভ াক্ষযলও সীওাভ ওলভলঙ<br />

ঢালতভ বাঢীয় ওফত তদষ্ফম ললয় দকলঙ। দব ওাচ ঢাভা ওভঢ ঢাভআ প্রতঢনম ঢালতভ<br />

দতয়া লল।<br />

143


অয়াঢু-১৪৮: অভ ফূাভ ওফ ঢাভ নুধতসতঢভ ফয় তদলচলতভ মংওাভ ততলয় াতদলয়<br />

তদম এওতঝ াঙুভ, বাভ এওতঝ দতল তঙম, বা লািা ভ ওভঢ। ঢাভা তও মক্ষয ওভম দা দব,<br />

দ াঙুভ দা ঢালতভ ালণ ওণা লম, অভ দা ঢালতভ ধণ দতঔায়? ঢাভা দতঝলও<br />

ঈধাযরূলধ গ্রলড ওভম। ঢাভা তঙম ীফামংখদওাভী।<br />

অয়াঢ-১৪৯: ঢাভধভ বঔদ ঢাভা নুঢি লম এং দতঔলঢ দধম দব, ঢাভা দঢা দকাফভাল<br />

ললয় ধল়েলঙ, ঢঔদ মলঢ মাকম? বতত অফালতভ ভ অফালতভ প্রতঢ নুগ্রল দা ওলভদ<br />

এং অফালতভ ক্ষফা দা ওলভদ, ঢল অফভা যযআ ক্ষতঢগ্রসলতভ যাতফম ললয় ধ়ে।<br />

অয়াঢ-১৫০: ঢাভধভ বঔদ ফূা তনলভ এম তদচ কুলফভ ওালঙ পীরড দক্রাথাতিঢ <br />

নুঢি সায় ঢঔদ মমঃ দঢাফভা অফাভ নুধতসতঢলঢ অফাভ ওঢ তদওৃষ্ প্রতঢতদতথত্ব<br />

ওলভঙ! দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ অলতলযভ ধূলত ঢা়োর়ো ওভলম? দ ঢঔদ নমওগুলমা<br />

ঙুল়ে দনলম ততম এং তদলচভ পাআলয়ভ ফাণাভ ঘুম থলভ তদলচভ ততলও দঝলদ অদম। ঢাভ<br />

পাআ মম: দল অফাভ ললাতভ! দমালওভা অফালও রৃতম দপলতঙম এং অফালও লঢযা<br />

ওভলঢআ ঈতযঢ ললয়তঙম; সুঢভাং ঢুতফ অফাভ ালণ এফদ অঘভড ওভ দা বালঢ যক্রভা<br />

অদতেঢ লয় এং অফালও ীফামংখদওাভীলতভ তলম কডয ওভ দা।<br />

অয়াঢ-১৫১: ফূা মম: দল অফাভ ভ! ক্ষফা ওভ অফালও অফাভ পাআলও এং<br />

তাতঔম ওভ অফালতভ দঢাফাভ ভলফলঢভ ফলথয, ঢুতফআ তলশ্রষৎ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৫২: যয বাভা াঙুভলও ফা‘ুত াতদলয় তদলয়লঙ, ঢালতভ ঈধভ এ ধাতণত<br />

চীলদআ ঢালতভ ভলভ ঢভন দণলও কচ ফাদদা অধতঢঢ লল। অভ অতফ<br />

এরূধআ যাতস ততলয় ণাতও তফণযা ভঘদাওাভীলতভ।<br />

অয়াঢ-১৫৩: অভ বাভা ফে ওাচ ওলভ ঢা ওলভ দদয় এং ইফাদ অলদ, ঢল<br />

তদশ্চয়আ দঢাফাভ ভ দআ ঢাভ ধলভ যযআ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৫৪: ঢাভধভ বঔদ ফূাভ দক্রাথ প্রযতফঢ লম ঢঔদ দ নু মওগুলমা ঢুলম তদম।<br />

বাভা ঢালতভ ভলও পয় ওলভ ঢালতভ চন্য দ নমলওভ ঔলণ তমতঔঢ তঙম দলতায়াঢ <br />

ভলফঢ।<br />

অয়াঢ-১৫৫: অভ ফূা তদতাতঘঢ ওভম সীয় ওফ দণলও ত্তভ চদ দমাওলও অফাভ<br />

তদথতাতভঢ সালদ ফলঢ লয়াভ চন্য। ঢাভধভ বঔদ পূ তফওম্প ঢালতভ ধাও়ো ওভম<br />

ঢঔদ ফূা মমঃ দল অফাভ ভ! ঢুতফ বতত আলে ওভলঢ ঢল দঢা ধূলতআ ঢালতভ ধ্বং<br />

ওলভ ততলঢ ধাভলঢ এং অফালও। ঢুতফ তও অফালতভ দচন্য ধ্বং ওভল, বা<br />

অফালতভ ফলথয বাভা তদলতাথ ঢাভা ওলভলঙ? এআ দঢাফাভ ধভীক্ষা ঙা়ো অভ তওঙু দয়;<br />

144


ঢুতফ বালও আলে এ িাভা তধণকাফী ওভ এং বালও আলে ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভ।<br />

ঢুতফআ অফালতভ প্রওৃঢ ন্ধু , ঢএ অফালতভলও ক্ষফা ওভ, অফালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওভ,<br />

এং ঢুতফআ তলশ্রষৎ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-১৫৬: অভ তমলঔ তা অফালতভ চন্য রৃতদয়া অলঔভালঢভ ওমযাড, আলে ততলয়<br />

ণাতও, অভ অফাভ ভলফঢ প্রলঢযও স্তুলও ধতভলষ্দ ওলভ অলঙ। সুঢভাং অতফ ঢা তমলঔ<br />

দত ঢালতভ চন্য বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভ, বাওাঢ দতয় এং বাভা অফাভ<br />

অয়াঢফূলল ইফাদ ভালঔ।<br />

অয়াঢ-১৫৭: বাভা নুভড ওলভ এফদ ভাূলমভ তবতদ তদভক্ষভ দী, বালও ঢাভা তমতঔঢ<br />

ধায় তদলচলতভ ওালঙ ভতক্ষঢ ঢাভাঢ আদতচলমভ ফলথয, তবতদ ঢালতভ দদও ওালচভ<br />

অলতয দতদ এং তদলরথ ওলভদ ফে ওালচ, তবতদ লামাম ওলভদ ঢালতভ চন্য বাঢীয়<br />

ধতত্র স্তু এং লাভাফ ওলভদ ধতত্র স্তু এং ধাতভঢ ওলভদ ঢালতভ দণলও দ<br />

গুরুপাভ য ৃংঔম বা ঢালতভ ঈধভ তঙম। সুঢভাং বাভা ঢাভ প্রতঢ ইফাদ এলদলঙ, ঢালও<br />

ম্মাদ ওলভলঙ, ঢালও ালাবয ওলভলঙ এং নুভড ওলভলঙ দ অলমাভ বা ঢাভ ালণ<br />

ঢীডত ওভা ললয়লঙ, এরূধ দমালওভাআ প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-১৫৮: মুদঃ দল ফানুর! অতফ দঢাফালতভ াভ প্রতঢ দআ অল্লালভ ভাূম, তবতদ<br />

ফগ্র অফাদ চতফলদভ ফাতমও, তবতদ ঙা়ো ন্য দওাদ ফা‘ুত দদআ, তবতদ চীদ তাদ<br />

ওলভদ এং ফৃঢুয খঝাদ। সুঢভাং দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লালভ প্রতঢ এং ঢাোঁভ ভাূলমভ<br />

প্রতঢ তবতদ তদভক্ষভ দী, তবতদ ইফাদ অলদদ অল্লালভ প্রতঢ ঢাোঁভ াডীলঢ। দঢাফভা ঢাভ<br />

নুভড ওভ বালঢ দলতায়াঢ প্রাি ল।<br />

অয়াঢ-১৫৯: অভ ফূাভ ওলফভ ফলথয এফদ এওতম অলঙ বাভা ঢয ধণ দতঔায় এং<br />

দ নুবায়ী ন্যায়তঘাভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৬০: অভ অতফ ঢালতভ াভতঝ দকালত্র তপি ওলভ প্রলঢযলওভ ধ ৃণও ধ ৃণও তম<br />

তদথতাতভঢ ওলভ ততমাফ। বঔদ ফূাভ ওালঙ ঢাভ ওফ ধাতদ ঘাআম ঢঔদ অতফ ঢাভ প্রতঢ<br />

প্রঢযালতয ওভমাফ, "দঢাফাভ মাতঞ ততলয় ধাণলভ অখাঢ ওভ।‖ নলম ঢা দণলও নু লঝ<br />

দতভলয় এম াভতঝ প্রসৗড। প্রলঢযও দকাত্র তঘলদ তদম তদচ তদচ ধাদসাদ। অভ অতফ দফখ<br />

ততলয় ঢালতভ ঈধভ ঙায়া তসাভ ওলভতঙমাফ এং ঢালতভ চন্য ফান্না াময়া ঢীডত<br />

ওলভতঙমাফ (এং লমতঙমাফ)–দঢাফভা অলাভ ওভ দঢাফালতভ দব ধতত্র স্তু ততলয়তঙ<br />

ঢা দণলও। ঢাভা অফাভ প্রতঢ দওাদ চুমুফ ওলভতদ, ভং ঢাভা তদলচলতভ প্রতঢআ চুমুফ<br />

ওভতঙম।<br />

145


অয়াঢ-১৬১: সভড ওভ, ঢালতভ মা ললয়তঙম: দঢাফভা এ চদধলত া ওভ এং ঔা<br />

দঔালদভ ঔাতযদ্রয দণলও দবঔালদ দঢাফভা আলে ওভ এং ম: ―ক্ষফা ওরুদ।‖ অভ<br />

প্রলয ওভ তভচা ততলয় দঢতযলভ। অতফ ক্ষফা ওভ দঢাফালতভ ধাধ। অভ দদওওাভলতভ<br />

অতফ অভ তথও দত।<br />

অয়াঢ-১৬২: তওন্তু ঢালতভ ফলথয বাভা চাতমফ তঙম, ঢালতভ বা মলঢ মা ললয়তঙম,<br />

ঢাভা ঢাভ ধতভলঢত ন্য ওণা মম। সুঢভাং অতফ অফাদ দণলও ঢালতভ ঈধভ অবা<br />

দপ্রভড ওভমাফ, ঢাভা দব ীফামংখদ ওভঢ দ ওাভলড।<br />

অয়াঢ-১৬৩: অভ ঢালতভ তচলজ্ঞ ওভ দ চদধত ম্পলওত বা তসঢ তঙম াকলভভ<br />

ঈধকূলম, বঔদ দ চদধতাীভা যতদালভভ যাধালভ ীফামংখদ ওভঢ, বঔদ ঢালতভ<br />

যতদাভ ঈতবাধলদভ ততদ ফাঙ ধাতদলঢ দপল দপল ঢালতভ ওালঙ অঢ, তওন্তু দবততদ<br />

যতদাভ ঈতবাধদ ওভঢ দা দততদ ফাঙ ঢালতভ ওালঙ অঢ দা। এপাল অতফ ঢালতভ<br />

ধভীক্ষা ওলভতঙমাফ এচন্য দব, ঢাভা অলতয ফান্য ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৬৪: সভড ওভ, ঢালতভ ফথয দণলও এওতম লমতঙম: দওদ দঢাফভা দ ওফলও<br />

রৃধলতয তা, বালতভ অল্লাল ধ্বং ওলভ দতলদ ণা ওতঞদ অবা দতলদ? ঢাভা<br />

মম: দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ বভ দধয ওভাভ চন্য এং বালঢ ঢাভা ঢওত লয় দচন্য।<br />

অয়াঢ-১৬৫: ঢাভধভ বঔদ ঢাভা পু লম দকম দ ঈধলতয বা ঢালতভ দতয়া ললয়তঙম,<br />

ঢঔদ অতফ ভক্ষা ওভমাফ ঢালতভ বাভা ফে ওাচ দণলও তদ ৃত্ত ওভঢ এং ধাও়ো<br />

ওভমাফ ঢালতভ বাভা ীফামংখদ ওভঢ ওলঞাভ অবালভ ফাথযলফ দওদদা ঢাভা '<br />

দানভফাতদ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৬৬: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা ীফামংখদ ওলভ বা ঢালতভ তদলরথ ওভা ললয়তঙম ঢা<br />

ওভলঢ মাকম, ঢঔদ অতফ ঢালতভ মমাফ: ―ললয় বা খৃ তডঢ াদভ।‖<br />

অয়াঢ-১৬৭: সভড ওভ, দঢাফাভ ভ দখারডা ওলভদ দব, তঢতদ যযআ ঢালতভ ঈধভ<br />

দওয়াফঢ ধবতন্ত এফদ দমাওলতভ ধাঞালঢ ণাওলদ, বাভা ঢালতভ ওলঞাভ অবা িাভা<br />

বাঢদা ততলঢ ণাওল। তদশ্চয় দঢাফাভ ভভ দ্রুঢ যাতসতাঢা। অভ তঢতদ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৬৮: অভ অতফ ঢালতভ রৃতদয়ায় ততপন্ন তলম তপি ওলভ ততলয়তঙ: ঢালতভ ফলথয<br />

ওঢও দদওওাভ এং ওঢও ন্য ভওফ। অভ অতফ ঢালতভ ধভীক্ষা ওলভতঙ পাম ফে<br />

িাভা বালঢ ঢাভা তনলভ অল।<br />

146


অয়াঢ-১৬৯: ঢঃধভ ঢালতভ ধলভ এফদ লবাকয দমালওভা ঢালতভ সমাতপতরি লম বাভা<br />

ঈত্তভাতথওাভী লম তওঢালভ। ঢাভা এ রৃতদয়াভ দকডয থদ-ম্পত গ্রলড ওলভ এং লম:<br />

অফালতভ ক্ষফা ওভা লল। অভ বতত ঢালতভ ওালঙ দ ভওফ ম্পত-অালভা অল ঢল<br />

ঢা ঢাভা গ্রলড ওলভ। ঢালতভ ওাঙ দণলও তওঢালভ এ ঙীওাভ তও দদয়া লয়তদ দব,<br />

ঢাভা অল্লাল িলন্ধ ঢয ঙা়ো তওঙু মল দা? অভ ঢাভা দঢা ঢালঢ বা অলঙ ঢা ধাঞ<br />

ওলভলঙ। বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভ ঢালতভ চন্য অলঔভালঢভ াসাদ ঈত্তফ। ঢল তও<br />

দঢাফভা ুছ দা?<br />

অয়াঢ-১৭০: অভ বাভা তৃঢ়পাল থাভড ওদভ তওঢালও এং দাফাব ওালয়ফ ওলভ, অতফ<br />

দঢা দষ্ ওতভ দা ঢালতভ ফঢ দদওওাভলতভ শ্রফনম।<br />

অয়াঢ-১৭১: সভড ওভ, বঔদ অতফ ধালা়েলও ঢালতভ ঈধভ ঢুলম থভমাফ, অভ ঢা তঙম<br />

াতফয়াদাভ ফঢ; এং ঢাভা পালঢ মাকম দব, ঢা ঢালতভ ঈধভ ধল়ে বাল, ঢঔদ অতফ<br />

মমাফ: তৃঢ়পাল থভ বা অতফ দঢাফালতভ ততলয়তঙ এং ঢালঢ বা অলঙ ঢা সভড দভঔ,<br />

বালঢ দঢাফভা দফাত্তাওী ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-১৭২ সভড ওভ, অতফ ন্তাদলতভ ধ ৃষৎলতয দণলও দঢাফাভ ভ দভ ওভলমদ<br />

ঢালতভ ংযথভলতভ এং ঢালতভ দণলও সীওালভাতি তদলমদ ঢালতভআ িলন্ধ এং<br />

মলমদঃ ―অতফ তও দঢাফালতভ ভ দআ?‖ ঢাভা মমঃ ―লা, অফভা াক্ষী ভআমাফ।‖ (ঢা<br />

এচন্য দব) দঢাফভা দবদ দওয়াফলঢভ ততদ মলঢ দা ধাভ দব, অফভা দঢা এ যাধালভ<br />

দঔভ তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১৭৩: ণা দঢাফভা দবদ মলঢ দা ধাভ দব, তযভও দঢা ওভতঙম অফালতভ ধূলত<br />

অফালতভ ধূত-ধুরুরভা; অভ অফভা দঢা লমাফ ঢালতভ ধভঢতী ংযথভ; ঢল তও ঢুতফ<br />

অফালতভ ধ্বং ওলভ দতল ধণভ্রষ্লতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ?<br />

অয়াঢ-১৭৪: এপালআ অতফ অয়াঢফূল তসালভ ত ৃঢ ওতভ, বালঢ ঢাভা তনলভ<br />

অল।<br />

অয়াঢ-১৭৫: অভ অধতদ ঢালতভ দ দমালওভ ৃত্তান্ত রৄতদলয় ততদ, বালও অতফ অফাভ<br />

তদতযতদামী তাদ ওলভতঙমাফ; তওন্তু দ ঢা চতদ ওলভ দতভলয় দকম এং যয়ঢাদ ঢাভ<br />

দধঙলদ দমলক দকম, নলম দ ধণভ্রষ্লতভ যাতফম ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-১৭৬: যয অতফ বতত ঘাআঢাফ ঢল ঢালও দ তদতযতদামীভ লতৌমলঢ ঈচ্চ<br />

ফবতাতা তাদ ওভঢাফ, তওন্তু দ রৃতদয়াভ প্রতঢ অওৃষ্ ললয় ধ়েম এং তদচ প্রতত্তভ<br />

ৃ<br />

নুভড ওভলঢ মাকম। নমঢঃ ঢাভ সা কুকুলভভ ফঢ; বতত ঢুতফ ঢালও অক্রফড ওভ<br />

147


ঢু দ লধালঢ ণালও, ণা বতত ঢুতফ ঢালও দঙল়ে তা ঢু দ লধালঢ ণালও। এ<br />

লম দ ওম দমালওভ ঈতালভদ বাভা অফাভ অয়ঢফূললও তসওাভ ওলভলঙ। ঢএ<br />

অধতদ এ ৃত্তান্ত ডতদা ওরুদ, বালঢ ঢাভা তঘন্তা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৭৭: ওঢ ফে দ দমাওলতভ সা বাভা অফাভ অয়াঢফূললও তফণযা াযস<br />

ওলভ এং তদলচভা তদলচলতভ ঈধভ চুমুফ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৭৮: বালও অল্লাল ধণ দতঔাদ দ-আ ধণপ্রাি লয়, এং বালতভ তঢতদ তধণকাফী<br />

ওলভদ স্তুঢ ঢাভআ ক্ষতঢগ্রস লয়।<br />

অয়াঢ–১৭৯: অভ অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ চালান্নালফভ চন্য এফদ লদও তচদ ফানুর<br />

বালতভ ন্তভ অলঙ লঝ, তওন্তু ঢা ততলয় ঢাভা দালছ দা, ঢালতভ দঘাঔ অলঙ তওন্তু ঢা<br />

ততলয় ঢাভা দতলঔ দা এং ঢালতভ ওাদ অলঙ তওন্তু ঢা ততলয় ঢাভা দযালদ দা। ঢাভা<br />

ঘঢুষত চন্তুভ ন্যায়, ভং ঢাভা ঢাভ দঘলয় তদওৃষ্ঢভ। ঢাভাআ কালনম-ঈতাীদ।<br />

অয়াঢ-১৮০ অভ অল্লালভ চন্য অলঙ সুেভ সুেভ দাফ; ঢএ দঢাফভা ঢালও দ<br />

দাফ থলভআ টাও। অভ ঢালতভ চতদ ওলভ ঘম বাভা ঢাভ দাফফূল তওৃঢ ওলভ। তঘদভআ<br />

ঢালতভ দতয়া লল ঢালতভ ওৃঢওলফতভ নম।<br />

অয়াঢ-১৮১: অভ অতফ বালতভ ওলভতঙ ঢালতভ ফলথয এফদ এওতম অলঙ বাভা ঢয ধণ<br />

দতঔায় এং দ নুবায়ী ন্যায়তঘাভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৮২: অভ বাভা সীওাভ ওলভ অফাভ অয়াঢফূললও অতফ ঢালতভ এফদপাল<br />

ক্রফািলয় ধ্বংলভ ততলও তদলয় বাআ দব, ঢাভা ঢা দঝভ ধায় দা।<br />

অয়াঢ-১৮৩: অভ অতফ ঢালতভ ওায ততলয় ণাতও; তদশ্চয় অফাভ দওৌযম তঢযয়<br />

তৃঢ়।<br />

অয়াঢ-১৮৪: ঢাভা তও দপল দতলঔতদ দব, ঢালতভ ঙী দমাওতঝভ ফলথয তন্দুফাত্র<br />

ঈন্মাতদা দদআ? তঢতদ দঢা এওচদ সষ্ ঢওতওাভী ঙা়ো অভ তওঙু দদ।<br />

অয়াঢ-১৮৫: ঢাভা তও মক্ষ ওলভতদ অফাদ চতফলদ াতবপাফত্ব ম্পলওত এং অল্লাল̖<br />

বা ৃ তষ্ ওলভলঙদ দ ম্পতলও? এং এ ম্পতলও দব, লয়ঢ ঢালতভ তদত তষ্ওাম তদওঝঢী<br />

ললয়লঙ? ঢএ এভধভ ঢাভা অভ দওাদ ওণাভ ঈধভ ইফাদ অদল?<br />

অয়াঢ-১৮৬: বালও অল্লাল̖ দকাফভাল ওলভদ ঢাভ চন্য দওাদ ধণপ্রতযতও দদআ। অভ তঢতদ<br />

ঢালতভলও ঢালতভ াথযঢাভ ফলথয দঙল়ে দতদ তভ্রান্ত সায় খুলভ দ়োলঢ।<br />

148


অয়াঢ-১৮৭: ঢাভা অধদালও তচলজ্ঞ ওলভ, দওয়াফঢ ওঔদ ংখতঝঢ লল? অধতদ<br />

লম ততদ: এভ জ্ঞাদ দঢা দওম অফাভ ভলভ ওালঙআ ভলয়লঙ। রৄথু তঢতদআ ঢা তদথতাতভঢ<br />

ফয় প্রওায ওভলদ। অফাদ চতফলদ ঢা লল পয়ংওভ যাধাভ ঢা দঢাফালতভ ঈধভ<br />

দওম ওসাৎ এল ধ়েল। ঢাভা অধদালও এফদপাল প্রশ্ন ওলভ দবদ অধতদ এভ<br />

ন্ধাদ তদলয় দভলঔলঙদ। অধতদ মুদঃ এভ জ্ঞাদ দঢা রৄথু অল্লালভআ ওালঙ ভলয়লঙ, তওন্তু<br />

ঢা তথওাংয দমাওআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৮৮: অধতদ লম ততদ: অতফ অফাভ তদলচভ চন্য দওাদ ঈধওালভভ ক্ষফঢা ভাতঔ<br />

দা, অভ দা দওাদ ধওালভভ, ঢল বা অল্লাল আলে ওলভদ ঢা ঙা়ো। অভ অতফ বতত<br />

কালয় চাদঢাফ ঢল দঢা র ওমযাড চতদ ওভলঢ ধাভঢাফ এং দওাদ ক্ষতঢআ অফালও<br />

সযত ওভলঢ ধাভঢ দা। অতফ দঢা রৄথু ঢওতওাভী সুংাততাঢা দ দমাওলতভ চন্য<br />

বাভা ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-১৮৯: তঢতদআ অল্লাল তবতদ দঢাফালতভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ এও যতি দণলও এং ঢাভ<br />

দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঢাভ দচা়ো, বালঢ ঢাভ ওালঙ দ যাতন্ত ধায়। ঢঃধভ দ বঔদ ঢাভ<br />

ালণ ঙফ ওভম ঢঔদ সী মখুপাভ কপতথাভড ওভম, ঢাভধভ দ ঢা তদলয় লেলয<br />

ঘমালনভা ওভলঢ ণাওম। ধলভ কপত বঔদ দাছা ললয় দকম ঢঔদ ঢাভা ঈপলয় ঢালতভ ভ<br />

অল্লালভ ওালঙ প্রাণতদা ওভম? বতত ঢুতফ অফালতভ তদঔু োঁঢ সুস ন্তাদ তাদ ওভ ঢল<br />

যযআ অফভা দযাওভগুচাভ ল।<br />

অয়াঢ-১৯০: ঢাভধভ তঢতদ বঔদ ঢালতভ তদঔু োঁঢ সুস ন্তাদ তাদ ওভলমদ, ঢঔদ ঢাভা<br />

ঢালতভ বা তঢতদ তাদ ওলভলঙদ ঢালঢ অল্লালভ যভীও াযস ওভলঢ মাকম। স্তুঢ অল্লাল<br />

লদও ঈলধ্বত ঢালতভ যভীও ওভা দণলও।<br />

অয়াঢ-১৯১: ঢল তও ঢাভা এফদ স্তুলও যভীও াযস ওলভ বাভা দওাদ তওঙুআ ৃ তষ্<br />

ওভলঢ ধালভ দা, ভং ঢাভা তদলচভাআ ৃষ্?<br />

অয়াঢ-১৯২: অভ ঢাভা ঢালতভ দওাদ ালাবয ওভদঢ ধালভ দা এং দলচলতভ দওাদ<br />

ালাবয ওভলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১৯৩: দঢাফভা বতত ঢালতভ ৎধলণভ ততলও টাও, ঢাভা দঢাফালতভ নুভড<br />

ওভল দা। দঢাফভা ঢালতভ টাও তওংা ঘুধ ওলভ ণাও, দঢাফালতভ ধলক্ষ ঈপয়আ ফাদ।<br />

অয়াঢ-১৯৪: দঢাফভা অল্লাললও দঙল়ে বালতভ ঈধাদা ওভ ঢাভা দঢা দঢাফালতভআ ফঢ<br />

াো; ঢএ দঢাফভা ঢালতভ টাও, ঢাভা দবদ দঢাফালতভ টালও া়ো দতয়, বতত দঢাফভা<br />

ঢযাতী ল।<br />

149


অয়াঢ-১৯৫: ঢালতভ তও ধা অলঙ বা ততলয় ঢাভা ঘমালনভা ওলভ? ণা ঢালতভ তও লাঢ<br />

অলঙ বা ততলয় ঢাভা থলভ? ণা ঢালতভ তও দঘাঔ অলঙ বা ততলয় ঢাভা দতঔলঢ ধায়?<br />

ণা ঢালতভ তও ওাদ অলঙ বা ততলয় ঢাভা রৄদলঢ ধায়? লম ততদ: দঢাফভা দটলও অদ<br />

দঢাফালতভ দতঢালতভ, ঢাভধভ অফাভ তরুলদ্ধ ঘক্রান্ত ওভ এং অফালও এওঝু<br />

ওায তত দা।<br />

অয়াঢ-১৯৬: তদশ্চয় অফাভ লায় ললমদ অল্লাল, তবতদ তওঢা দাতবম ওলভলঙদ এং<br />

তঢতদআ দদওওাভলতভ ালাবয ওলভ ণালওদ।<br />

অয়াঢ-১৯৭: অভ অল্লাললও দঙল়ে বালতভ দঢাফভা ঈধাদা ওভ ঢাভা দঢাফালতভ দওাদ<br />

ালাবয ওভলঢ ধালভ দা এং ঢাভা তদলচলতভ দওাদ ালাবয ওভলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১৯৮: অভ বতত ঢালতভ ৎধলণভ ততলও টাও ঢল ঢাভা তওঙুআ রৄদল দা, এং<br />

ঢুতফ ঢালতভ দতঔল দব, ঢাভা দবদ দঢাফাভ ততলও ঢাতওলয় অলঙ, ণঘ ঢাভা তওঙুআ দতলঔ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-১৯৯: ঢুতফ ক্ষফা ওভাভ পযা অত্মস ওভ, পাম ওালচভ তদল তয তা এং জ্ঞ-<br />

ফূঔতলতভ দণলও তূলভ লভ ণাও।<br />

অয়াঢ-২০০: অভ বতত প্রলভাতঘঢ ওলভ দঢাফালও যয়ঢালদভ প্রলভাঘদা ঢাললম অল্লালভ<br />

অশ্রয় গ্রলড ওভ। তদশ্চয় তঢতদ তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২০১: তদশ্চয় বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভ যয়ঢাদ বঔদ ঢালতভ কুফন্ত্রডা দতয়<br />

ঢঔদ ঢাভা অল্লালভ সভলড ফযগুম লয়। নলম ঢঔদআ ঢালতভ ন্তভঘক্ষু ঔুলম বায়।<br />

অয়াঢ–২০২: অভ যয়ঢালদভ পাআলয়ভা ঢালতভ ক্রফাকঢ দকাফভালীভ ততলও অওরতড<br />

ওভলঢ ণালও এং ঢালঢ ঢাভা দওাদ ক্রতঝ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-২০৩: অভ বঔদ অধতদ ঢালতভ ওালঙ দওাদ তদতযতদ তদলয় দা অলদ ঢঔদ ঢাভা<br />

লম: দওদ অধতদ তদলচআ এওঝা তদতযতদ দলঙ তদলমদ দা? মুদ: অতফ দঢা রৄথু ঢাভআ<br />

নুভড ওতভ, বা অফাভ প্রতঢ অফাভ ভলভ ঢভন দণলও প্রঢযালতয ওভা ললয়লঙ। এ<br />

দওাভঅদ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও তদতযতদ, এং দলতায়াঢ ভলফঢ ঢালতভ চন্য<br />

বাভা ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-২০৪: অভ বঔদ দওাভঅদ ধাঞ ওভা লয় ঢঔদ দঢাফভা ঢা ফলদালবাক লওালভ<br />

রৄদ এং দীভ ণাও, বালঢ দঢাফালতভ প্রতঢ ভলফঢ ওভা লয়।<br />

150


অয়াঢ-২০৫: অভ সভড ওভ, দঢাফাভ ভলও অধদ ফলদ ওাঢভপাল যংওতঘলত্ত<br />

এং নুচ্চশ্বলভ ওালম ন্ধায়, অভ ঢুতফ কালনমলতভ ন্ততপূ ি লআলয়াদা।<br />

অয়াঢ-২০৬: তদশ্চয় বাভা দঢাফাভ ভলভ াতন্নলথয ভলয়লঙ ঢাভা ঢাভ আাতঢ ওভা দণলও<br />

লংওাভ ওলভ দা এং ঢাভা ঢাভ ধতত্রঢা দখারডা ওলভ এং ঢাভআ ফীলধ তচতাদঢ<br />

লয়।<br />

151


ূভা অদ̖নাম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ঢাভা অধদালও তচলজ্ঞ ওলভ বুদ্ধমন্ধ ফাম িলন্ধ। অধতদ লম ততদ: বুদ্ধমি<br />

ফাম অল্লালভ এং ভাূলমভ। ঢএ দঢাফভা পয় ওভ অল্লাল̖দও এং তদলচলতভ<br />

ধাভসতভও ম্পওত তঞও ওলভ দা। অভ অনুকঢয ওভ অল্লাল̖ভ ঢাভ ভাূলমভ বতত<br />

দঢাফভা ফতফদ ল।<br />

অয়াঢ-২: ফু'তফদ দঢা ঢাভাআ বালতভ ন্তভ পীঢ ললয় ধল়ে বঔদ অল্লাল̖দও সভড ওভা<br />

লয় এং বঔদ ঢাভ অয়াঢ ঢালতভ াফলদ দঢমায়াঢ ওভা লয় ঢঔদ ঢা ঢালতভ<br />

ইফাদলও অভ াত়েলয় দতয়। অভ ঢাভা ঢালতভ ভলভ ঈধভআ পভা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩: ঢাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ এং বা তওঙু অতফ ঢালতভ ততলয়তঙ ঢা দণলও যয়<br />

ওলভ;<br />

অয়াঢ-৪: এভাআ প্রওৃঢ ফু‘তফদ; ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ভলভ ওালঙ ফবতাতা, ক্ষফা<br />

এং ম্মাদচদও চীতও।<br />

অয়াঢ-৫: দবফদ অধদাভ ভ অধদালও অধদাভ খভ দণলও ন্যায়পাল দভ ওলভতঙলমদ<br />

ণঘ ফুতফদলতভ এওতম ঢা ধঙে ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৬: ঢাভা অধদাভ ালণ তঢওত ওভতঙম ঢয-ন্যায় তরলয়, ঢা সষ্পাদ প্রওাতযঢ<br />

লয়াভ ধভ, দবদ ঢালতভ ফৃঢুযভ ততলও লাতওলয় দদয়া লতেম, অভ ঢাভা ঢা দতঔতঙম।<br />

অয়াঢ-৭: সভড ওভ, অল্লাল দঢাফালতভ ালণ য়াতা ওলভতঙলমদ দব, রৃতঝ তলমভ এওতঝ<br />

দঢাফালতভ ওভঢমকঢ লল; অভ দঢাফভা ওাফদা ওভতঙলম দব, তদভস তমতঝ দবদ<br />

দঢাফালতভ অয়লত্ত অল; ণঘ অল্লাল ঘাতেলমদ দব, সীয় াডীভ ফাথযলফ তঢতদ ঢযলও<br />

ঢযরূলধ প্রতঢতষৎঢ ওলভদ এং ওালনভলতভ ফূম ওঢতদ ওলভ দতদ।<br />

অয়াঢ-৮: দবদ ঢযলও তঢতদ ঢয এং ঢযলও তঢতদ ঢয প্রতঢধন্ন ওলভ দতদ<br />

বতত ধভাথীভা ঢা ধঙে ওলভ।<br />

152


অয়াঢ-৯: সভড ওভ, দঢাফভা ালাবয প্রাণতদা ওভতঙদম দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ, তঢতদ<br />

দঢাফালতভ প্রাণতদাভ চাল মলমদ: যযআ অতফ দঢাফালতভ ালাবয ওভ এও লাচাভ<br />

দনলভযঢা ততলয়, বাভা ক্রফািলয় এল দধৌোঁঙল।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অল্লাল̖ এ ালাবয ওভলমদ রৄথু সুংাত দতয়াভ চন্য এং দবদ<br />

দঢাফালতভ ন্তভ প্রযান্ত লয়। অভ ালাবয দঢা দওম অল্লালভ ঢভন দণলওআ লয়। তদশ্চয়<br />

অল্লাল ধভাক্রফযামী, দলওফঢয়াম।<br />

অয়াঢ-১১: সভড ওভ, অল্লাল̖ দঢাফালতভ ঢন্দ্রােন্ন ওলভদ তদলচভ ধক্ষ দণলও সতস<br />

প্রতালদভ চন্য এং দঢাফালতভ ঈধভ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ ঢা ততলয়<br />

দঢাফালতভ ধতত্র ওভাভ চন্য, এং বালঢ দঢাফালতভ দণলও ধাতভঢ ওলভ দতদ<br />

যয়ঢালদভ কুফন্ত্রডা, অভ বালঢ দঢাফালতভ ন্তভ সুতৃঢ় ওলভদ এং বাভ নলম দঢাফালতভ<br />

ধা তসভ ওলভ ততলঢ ধালভদ।<br />

অয়াঢ-১২: সভড ওভ, দঢাফাভ ভ দনলভযঢালতভ প্রঢযালতয ওলভদ-তদশ্চয় অতফ<br />

দঢাফালতভ ালণ অতঙ সুঢভাং দঢাফভা ফুতফদলতভ তৃঢ়তঘত্ত ভাঔ। তঘলভআ অতফ<br />

ওাদনভলতভ ন্তলভ অঢংও িাভ ওলভ দত, ঢএ অখাঢ ওভ ঢালতভ ক তালদভ ঈধভ<br />

এং অখাঢ ওভ ঢালতভ ঙুমীভ দচা়োয় দচা়োয়।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢা এ ওাভলড দব, ঢাভা অল্লাল̖ ঢাভ ভাূলমভ তরুদ্ধাঘভড ওলভলঙ এং<br />

দওঈ অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ তরুদ্ধাঘভড ওভলম অল্লাল̖ দঢা যাতসতালদ ঢযন্ত ওলঞাভ।<br />

অায়াঢ-১৪: সুঢভাং এ যাতস অসাতদ ওভ, অভ ওালনভলতভ চন্য দতাবলঔভ অবা দঢা<br />

তদথতাতভঢ অলঙআ।<br />

অয়াঢ-১৫: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ ওালনভলতভ ফুলঔাফুঔী লল। ঢঔদ<br />

দঢাফভা ঢালতভ ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওভল দা;<br />

অয়াঢ-১৬: বুলদ্ধভ চন্য দওৌযম মিদ তওংা তদচ তলম অশ্রয় গ্রললডভ ঈলদ্দযয ঙা়ো<br />

দততদ দব দওঈ ঢালতভ ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওভল, দ যযআ অল্লাল̖ভ কচল ধতঢঢ লল এং<br />

ঢাভ াসাদ লল চালান্নাফ, অভ ঢা ওঢ তদওৃষ্ াসাদ!<br />

অয়াঢ-১৭: দঢাফভা ঢালতভ লঢযা ওভতদ, ভং অল্লাল̖আ ঢালতভ লঢযা ওলভলঙদ। অভ<br />

অধতদ তদলক্ষধ ওলভদতদ বঔদ অধতদ তদলক্ষধ ওলভতঙলমদ, ভং অল্লালআ তদলক্ষধ<br />

ওলভতঙলমদ, দবদ ফু'তফদলতভ তদলচভ ধক্ষ দণলও ঈত্তফ ধুভস্াভ তাদ ওভলঢ ধালভদ। তদশ্চয়<br />

অল্লাল তলশ্রাঢা তজ্ঞ।<br />

153


অয়াঢ-১৮: এ দঢা দঢাফালতভ চন্য, অভ অল্লাল দঢা ওালনভলতভ র়েবন্ত্র রৃতম ওলভ<br />

দতদ।<br />

অয়াঢ–১৯: বতত দঢাফভা (ওালনভভা) ফীফাংা ঘা, ঢল দঢা ঢা দঢাফালতভ ওালঙ এল<br />

দকলঙ; অভ বতত দঢাফভা তভঢ ণাও ঢল ঢা দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ; তওন্তু বতত দঢাফভা<br />

ধুদভায় ওভ ঢল অতফ ধুদভায় ওভ। দঢাফালতভ দওাদ ওালচ অল দা দঢাফালতভ<br />

তমম, বতত ংঔযায় ঢা তথও লয়। তদশ্চয় অল্লাল̖ ফুতফদলতভ লঙ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-২০: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অনুকঢয ওভ অল্লাল̖ ঢাভ ভাূলমভ এং<br />

দঢাফভা বঔদ ঢাভ ওণা রৄদঙ ঢঔদ ঢা দণলও তফুঔ দললয়া দা।<br />

অয়াঢ-২১: অভ দঢাফভা ঢালতভ ফঢ ললয়া দা বাভা লম: ―অফভা রৄলদতঙ।‖ অলম<br />

ঢাভা দযালদ দা।<br />

অয়াঢ-২২: তদশ্চয় তদওৃষ্ঢফ চী অল্লাল̖ভ ওালঙ ঐ তথভ ফূও বাভা নুথাদ<br />

ওলভ দা।<br />

অয়াঢ–২৩: অভ বতত অল্লাল̖ ঢালতভ ফলথয দওাদ তওঙু ফঙম দতঔলঢদ ঢল ঢালতভ<br />

রৄদাভ ঢতনও ততলঢদ। তওন্তু তঢতদ ঢালতভ রৄদাভ ঢতনও ততলম ঢাভা যযআ<br />

ঈলধক্ষা ওলভ ফুঔ তনতভলয় তদঢ।<br />

অয়াঢ-২৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা া়ো দতল অল্লাল ভাূলমভ অলালদ,<br />

বঔদ ভাূম দঢাফালতভ এফদ ওালচভ প্রতঢ অলাদ ওলভদ বা দঢাফালতভ ফালছ চীদ<br />

িাভ ওলভ; এং দচলদ দভঔ, অল্লাল̖ ন্তভায় ললয় ণালওদ ফানুর ঢাভ ন্তলভভ ফালছ,<br />

অভ ঢাভআ ওালঙ দঢাফালতভ ফলঢ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ দঢাফভা এফদ দনঢদা দণলও দোঁলঘ ণাও বা তলযর ওলভ দওম ঢালতভ<br />

ঈধভ ধতঢঢ লল দা বাভা দঢাফালতভ ফলথয চাতমফ এং দচলদ দভঔ দব, তদশ্চয় অল্লাল<br />

ওলঞাভ যাতসতাঢা।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ সভড ওভ, দঢাফভা ংঔযায় তঙলম ল্প, রৃতদয়ায় রৃতমরূলধ ধতভকতডঢ<br />

ললঢ দঢাফভা অযংওা ওভলঢ দব, দমালওভা দঢাফালতভ দঙাোঁ দফলভ তদলয় দা বায়। ঢাভধভ<br />

তঢতদ দঢাফালতভ অশ্রয় দতদ, তদচ ালালবয দঢাফালতভ যতিযামী ওলভদ এং দঢাফালতভ<br />

চীতওা তাদ ওলভদ ঈত্তফ স্তুফূল দণলও, দবদ দঢাফভা দযাওভ ওভ।<br />

অয়াঢ-২৭: লল বাভা ইফাদ এলদলঙ! দঢাফভা জ্ঞাঢালভ অল্লাল ভাূলমভ ালণ<br />

দঔয়াদঢ ওভ দা এং তদলচলতভ অফাদলঢভ যাধালভ দঔয়াদঢ ওভ দা।<br />

154


অয়াঢ-২৮: অভ দঢাফভা দচলদ দভঔ, দঢাফালতভ থদ-ম্পত দঢাফালতভ ন্তাদ-ন্ততঢ<br />

এও ধভীক্ষা। অভ অল্লাল দঢা এফদ বাভ ওালঙ ভলয়লঙ ফলা প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-২৯: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বতত অল্লাল̖দও পয় ওভ ঢল তঢতদ<br />

দঢাফালতভ লও াতঢম ধাণতওয ওভাভ যতি তাদ ওভলদ, দঢাফালতভ দণলও দঢাফালতভ<br />

ধাধ দফাঘদ ওভলদ এং দঢাফালতভ ক্ষফা ওভলদ। অভ অল্লাল ফলা নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ সভড ওতভলয় ততদ, বঔদ ওালনভভা অধদাভ তরুলদ্ধ র়েবন্ত্র ওভতঙম<br />

অধদালও েী ওভাভ চন্য, ণা অধদালও লঢযা ওভাভ চন্য, ণা অধদালও<br />

দতযান্ততভঢ ওভাভ চন্য, অভ ঢাভা দঢা ঢালতভ র়েবন্ত্র ওভতঙম এং অল্লাল ঢাভ<br />

দওৌযম ওভতঙলমদ স্তুঢ অল্লাল ললমদ দশ্রষৎ দওৌযমী।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ বঔদ ঢালতভ াফলদ অফাভ অয়াঢফূল দঢমায়াঢ ওভা লয়, ঢঔদ<br />

ঢাভা লম: অফভা দঢা রৄলদতঙ, আলে ওভলম অফভা এফদ ভঘদা ওভলঢ ধাতভ; এলঢা<br />

ধূতঢী দমাওলতভ ওাতলদী ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-৩২: সভড ওভ ঢাভা লমতঙম: দল অল্লল! বতত এ দওাভঅদ দঢাফাভ ধক্ষ দণলও<br />

ঢয লয় ঢাললম অফালতভ ঈধভ অফাদ দণলও প্রসভ রতড ওভ ণা তা। অফালতভ<br />

বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ অল্লাল দঢা এরূধ দদ দব, তঢতদ ঢালতভ যাতস দতলদ ণঘ অধতদ<br />

ঢালতভ ফলথয ণাওলদ এং অল্লাল এফদ দদ দব, তঢতদ ঢালতভ যাতস দতলদ ণঘ<br />

ঢাভা ক্ষফা প্রাণতদা ওভল।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ ঢালতভ এফদ তও অলঙ দব চন্য অল্লাল ঢালতভ যাতস দতলদ। দা, ণঘ<br />

ঢাভা ফতচলত লাভালফ দবলঢ াথা প্রতাদ ওলভ? অভ ঢাভা দ ফাতচলতভ ঢত্ত্বাথায়ও<br />

দয়। ঢাভ ঢত্ত্বাথায়ও দঢা দফািাওীভা ঙা়ো অভ দওঈ দয়। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ঢা<br />

চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৫: ওা'া খলভভ ওালঙ ঢালতভ দাফাব, তযর দতয়া এং ঢাতম াচালদা ঙা়ো ন্য<br />

তওঙুআ তঙম দা। সুঢভাং দঢাফভা অসাতদ ওভ অবা দঢাফালতভ ওৃঢ কুনভীভ ওাভলড।<br />

অয়াঢ-৩৬: তদশ্চয় বাভা ওালনভ, ঢাভা যয় ওলভ ঢালতভ থদ-ম্পত বালঢ ঢাভা তদ ৃত্ত<br />

ওভলঢ ধালভ দমাওলতভ অল্লাল̖ভ ধণ দণলও; এঔদ ঢাভা ঢা অলভা যয় ওভল, ঢাভধভ<br />

ঢা ঢালতভ চন্য ফদসালধভ ওাভড লল, এং লযলর ঢাভা ধভাতচঢ লল। অভ বাভা<br />

কুনভী ওলভলঙ ঢালতভ চালান্নালফ ফলঢ ওভা লল।<br />

155


অয়াঢ-৩৭: এ ওাভলড দব, অল্লাল ধ ৃণও ওভলদ ধতত্রলও ধতত্র দণলও এং<br />

ধতলত্রভ এওতঝলও ধভতঝভ ঈধভ সাধদ ওলভ স্তুলধ ধতভডঢ ওভলদ এং ধলভ ঢা<br />

দতাবলঔ তদলক্ষধ ওভলদ। এভাআ প্রওৃঢ ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-৩৮: বাভা কুনভী ওলভলঙ অধতদ ঢালতভ লম ততদ: বতত ঢাভা তভঢ লয় ঢল<br />

ঢালতভ ফাচতদা ওলভ দতয়া লল বা ঢীলঢ ললয় দকলঙ ঢা। তওন্তু বতত ঢাভা ধুদভায় ঢাআ<br />

ওলভ বা ধূলত ওভঢ ঢল দঢা ধূতঢতীলতভ তৃষান্ত ভলয়লঙআ।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ দঢাফভা ঢালতভ ালণ বুদ্ধ ওভলঢ ণাও বঢক্ষড দা দনঢদা দযর ললয়<br />

বায় এং িীদ াফতগ্রওপাল অল্লাল̖ভ চন্য প্রতঢতষৎঢ ললয় বায়। ঢল বতত ঢাভাতভঢ লয়,<br />

ঢাললম ঢাভা বা ওলভ অল্লাল ঢা ঈত্তফরূলধ দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৪০: তওন্তু বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল দচলদ দভঔ দব, তদশ্চয় অল্লাল<br />

দঢাফালতভ ন্ধু ওঢ ঈত্তফ ন্ধু এং ওঢ ঈত্তফ ালাবযওাভী।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ দচলদ দভঔ দব, দঢাফভা বা তওঙু কডীফঢরূলধ প্রাি ল ঢাভ এও-<br />

ধিফাংয অল্লাল̖ভ চন্য, ভাূলমভ চন্য, ভাূলমভ অত্মীয়লতভ চন্য, এতঢফলতভ চন্য,<br />

তফওীদলতভ চন্য এং ফুাতনভলতভ চন্য, বতত দঢাফভা ইফাদ ভাঔ অল্লাল̖ভ প্রতঢ এং<br />

দ তরলয়ভ প্রতঢ বা অতফ দাতবম ওলভতঙ অফাভ াোভ প্রতঢ নয়ামাভ ততলদ, দবততদ<br />

ঈপয় দদাতম ম্মুঔীদ ললয়তঙম। অভ অল্লাল̖ তওঙুভ ঈধভ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৪২: সভড ওভ, দঢাফভা তঙলম ঈধঢযওাভ তদওঝ- প্রালন্ত এং ঢাভা তঙম তূভ-<br />

প্রালন্ত, অভ ওালনমা তঙম দঢাফালতভ দণলও তদলঘ। অভ বতত দঢাফভা তদলচলতভ ফলথয<br />

বুলদ্ধভ যাধালভ দওাদ তদ্ধান্ত ওভলঢ ঘাআলঢ ঢল যযআ দঢাফভা দ তদ্ধালন্ত ফঢলপত<br />

ৃ তষ্ ওভলঢ। তওন্তু অল্লাল̖ এফদ ওাচ ওভলঢ দঘলয়তঙলমদ বা তঙম তপলপ্রঢ-তদথতাতভঢ।<br />

বালঢ দব ধ্বং লাভ দ দবদ সষ্ প্রফাড প্রওালযভ ধভ ধ্বং লয় এং দব দোঁলঘ ণাওাভ<br />

দ দবদ দোঁলঘ ণালও সষ্ প্রফাড প্রওালযভ ধভ। অভ তদশ্চয় অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৪৩: সভড ওরুদ, অল্লাল̖ অধদালও সলে ঢালতভ ংঔযা ওফ দততঔলয়তঙলমদ। বতত<br />

তঢতদ অধদালও ঢালতভ ংঔযা তথও দতঔালঢদ ঢল দঢাফভা াললাভা ললয় ধ়েলঢ<br />

এং দঢাফভা ধভসভ বুলদ্ধভ যাধালভ ফঢতলভাথ ৃ তষ্ ওভলঢ। তওন্তু অল্লাল̖ ভক্ষা<br />

ওভলমদ। তদশ্চয় তঢতদ ন্তলভ বা অলঙ দ িলন্ধ তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-৪৪: সভড ওভ, বঔদ দঢাফভা ধভসভ ম্মুঔীদ ললয়তঙলম ঢঔদ তঢতদ দঢাফালতভ<br />

তৃতষ্লঢ ঢালতভলও ল্প ংঔযও দতঔালমদ এং ঢালতভ তৃতষ্লঢ দঢাফালতভলও ল্প<br />

156


ংঔযও দতঔালমদ, দবদ অল্লাল ম্পন্ন ওলভদ তপলপ্রঢ-তদথতাতভঢ ওাচ। অভ তরয়আ<br />

অল্লাল̖ভ ততলও প্রঢযাতঢতঢ লয়।<br />

অয়াঢ-৪৫: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ দওাদ াতলদীভ ম্মুঔীদ লল ঢঔদ<br />

তৃঢ়ধত ণাওল এং অল্লাললও দতয দতয সভড ওভল, বালঢ দঢাফভা নমওাফ ললঢ<br />

ধাভ।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ দঢাফভা অনুকঢয ওভল অল্লাল̖ ঢাভ ভাূলমভ এং তদলচভা ধভসভ<br />

তাত ওভল দা; বতত ওভ ঢল দঢাফভা াললাভা ললয় ধ়েদ এং দঢাফালতভ প্রপা<br />

ঘলম বাল। অভ দঢাফভা ধথবতথাভড ওভল। তদশ্চয় অল্লাল ধথবতযীমলতভ লঙ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ দঢাফভা ঢালতভ ফঢ ললয় দব দা বাভা তদলচলতভ খভ দণলও দতভলয়লঙ<br />

তলধত দমাও দতঔাাভ চন্য; অভ ঢাভা অল্লালভ ধলণ াথা ৃ তষ্ ওভঢ। বা ঢাভা ওলভ<br />

অল্লাল̖ ঢা ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৪৮: সভড ওভ, সুলযাতপঢ ওলভ দততঔলয়তঙম যয়ঢাদ ঢালতভ তৃতষ্লঢ ঢালতভ<br />

ওাবতামী এং লমতঙম? ―অচ ফানুলরভ ফলথয দওঈআ দঢাফালতভ ঈধভ তচয়ী ললঢ<br />

ধাভল দা অভ অতফ দঢাফালতভ ধালযআ অতঙ।‖ ঢাভধভ ঈপয় তম বঔদ ম্মুঔীদ লম<br />

ঢঔদ দ দধঙদ ততও ততলয় লভ ধ়েম এং মম: দঢাফালতভ ালণ অফাভ দওাদ ম্পওত<br />

দদআ, অতফ দঢা দতঔতঙ এফদ স্তু বা দঢাফভা দতঔলঢ ধাে দা। যযআ অতফ<br />

অল্লাল̖দও পয় ওতভ। অভ অল্লাল̖ ওলঞাভ যাতসতাঢা।<br />

অয়াঢ-৪৯: সভড ওভ, দফাদালনওভা এং বালতভ ন্তলভ দভাক তঙম ঢাভা মতঙম:<br />

―এলতভ তভ্রান্ত ওলভলঙ এলতভ থফত।‖ স্তুঢ দব অল্লাল̖ভ ঈধভ পভা ওলভ তদশ্চয় অল্লাল<br />

প্রম প্রঢাধযামী দলওফঢয়াম।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ বতত ঢুতফ দতঔলঢ দধলঢ বঔদ দনলভযঢাভা ওালনভলতভ চাদ ওচ<br />

ওলভ, ঢালতভ ফুঔফণলম ধ ৃষৎলতলয অখাঢ ওলভ এং লম: অসাতদ ওভ তলদবন্ত্রডা।<br />

অয়াঢ-৫১: এ লম দচন্য বা দঢাফভা সললস ধূদত দপ্রভড ওলভঙ। অভ অল্লাল দঢা<br />

াোলতভ প্রতঢ চাতমফ দদ।<br />

অয়াঢ-৫২: দনভাঈলদভ ম্প্রতায় এং ঢালতভ ধূতঢীলতভ অঘভলডভ ন্যায় ঢাভা<br />

অল্লালভ অয়াঢলও প্রঢযাঔযাদ ওলভতঙম, নলম অল্লাল ঢালতভ ধাও়ো ওভলমদ ঢালতভ<br />

ধালধভ চন্য। তদশ্চয় অল্লাল প্রম যতিযামী, ওলঞাভ যাতসতাঢা।<br />

157


অয়াঢ-৫৩: এভ ওাভড এআ দব, তদশ্চয় অল্লাল ধতভঢতদ ওলভদ দা দ দদয়াফঢ বা তঢতদ<br />

তাদ ওলভলঙদ দওাদ চাতঢলও বঢক্ষড দা ঢাভা তদলচভা তদলচলতভ সাভ ধতভঢতদ ওলভ।<br />

তদশ্চয় অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৫৪: দনভাঈলদভ ম্প্রতায় এং ঢালতভ ধূতঢীলতভ অঘভলডভ ন্যায় ঢাভা<br />

সীওাভ ওলভতঙম ঢালতভ ভলভ অয়াঢফূল, নলম অতফ ঢালতভ ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ<br />

ঢালতভ ধালধভ ওাভলড এং টু তলয় ততলয়তঙ দনভাঈলদভ দমাওচদলও অভ ঢাভা াআ<br />

তঙম চাতমফ ৷<br />

অয়াঢ-৫৫: তদশ্চয় তদওৃষ্ চী অল্লালভ ওালঙ ঢাভাআ বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভধভ ইফাদ<br />

অলদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৬: ঢালতভ ফথয দণলও বালতভ ালণ অধতদ ঘুতি ওলভলঙদ ঢাভা প্রতঢাভ ঢালতভ<br />

ওৃঢ ঘুতি মংখদ ওলভ এং দফালঝ পয় ধায় দা;<br />

অয়াঢ-৫৭: সুঢভাং বতত অধতদ ঢালতভ ওাু ওভলঢ ধালভদ বুলদ্ধ, ঢল ঢালতভ ফাথযলফ<br />

ততেন্ন ওলভ ততদ বাভা ঢালতভ তধঙলদ ভলয়লঙ ঢালতভ, দবদ ঢাভা তযক্ষা মাপ ওভলঢ<br />

ধালভ।<br />

অয়াঢ-৫৮: ঢল অধতদ বতত দওাদ ম্প্রতায় দণলও ঘুতি পলঙভ অযংওা ওলভদ ঢল<br />

অধতদ ঢালতভ ঘুতি ঢালতভ ততলও ফপাল ঙুল়ে দনলম দতলদ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ঘুতিপঙওাভীলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভা দবদ ফলদ দা ওলভ দব, ঢাভা ভক্ষা দধলয়লঙ;<br />

তদশ্চয় ঢাভা ওঔদ ক্ষফ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৬০: অভ দঢাফভা প্রস্তুঢ ভাঔল ঢালতভ ালণ বুলদ্ধভ চন্য বা তওঙু দঢাফালতভ<br />

াথয লয় সাতত শ্বাতলদী দণলও, এ ততলয় দঢাফভা পীঢ-ন্ত্রস ওভল অল্লালভ<br />

যত্রুলও এং দঢাফালতভ যত্রুলও, অভ ঢালতভ ঙা়ো ন্যান্যলতভ বালতভ দঢাফভা চাদ<br />

দা, অল্লাল চালদদ। অভ বা তওঙু দঢাফভা অল্লালভ ধলণ যয় ওভল ঢা দঢাফালতভ<br />

ধুলভাধুতভআ প্রঢযধড ওভা লল এং দঢাফালতভ প্রতঢ দফালঝ তঘাভ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ ঢাভা বতত তন্ধভ ততলও অওৃষ্ লয়, ঢাললম অধতদ দততলও অগ্রলী<br />

ললদ এং অল্লাল̖ভ ঈধভ পভা ওভলদ। তদশ্চয় তঢতদ তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

158


অয়াঢ-৬২: ঢল ঢাভা বতত অধদালও দথাোঁওা ততলঢ ঘায়, ঢাললম অধদাভ চন্য অল্লালআ<br />

বলণষ্। তঢতদ দআ ত্তা তবতদ অধদালও যতি বুতকলয়লঙদ সীয় ালালবয ফুতফদলতভ<br />

ফাথযলফ,<br />

অয়াঢ-৬৩: অভ তঢতদ ঢালতভ ন্তলভ ঐওয-প্রীতঢ ৃ তষ্ ওলভলঙদ। অধতদ বতত াভা<br />

তলশ্বভ বাঢীয় ম্পত যয় ওভলঢদ, ঢু ঢালতভ ন্তলভ ঐওয-প্রীতঢ ওভলঢ ধাভলঢদ<br />

দা। তওন্তু অল্লাল̖আ ঢালতভ ফলথয প্রীতঢ সাধদ ওলভলঙদ। তদশ্চয় তঢতদ প্রম প্রঢাধযামী ,<br />

প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৬৪: দল দী অল্লালআ অধদাভ চন্য বলণষ্ এং দব ফু‘তফদ অধদাভ নুভড<br />

ওলভ ঢাভ।<br />

অয়াঢ-৬৫: দল দী! অধতদ ফুতফদলতভ বুলদ্ধভ চন্য ঈৎাতলঢ ওরুদ। বতত দঢাফালতভ<br />

ফলথয তযচদ তৃঢ়ধত দমাও ণালও, ঢল ঢাভা রৃ‘যভ ঈধভ চয়মাপ ওভল। অভ বতত<br />

দঢাফালতভ ফলথয এওয চদ ণালও, ঢল ঢাভা এও লাচাভ ওালনলভভ ঈধভ চয়মাপ<br />

ওভল, দওদদা ঢাভা এফদ দমাও বাভা দালছ দা।<br />

অয়াঢ-৬৬: এঔদ অল্লাল̖ দঢাফালতভ দাছা লামওা ওলভ ততলয়লঙদ এং তঢতদ চালদদ<br />

দব, দঢাফালতভ ফলথয রৃতমঢা অলঙ। সুঢভাং বতত দঢাফালতভ ফলথয এওয চদ তৃঢ়ধত<br />

দমাও ণালও ঢল ঢাভা রৃ‘য চলদভ ঈধভ চয়মাপ ওভল, অভ দঢাফালতভ ফলথয এও<br />

লাচাভ ণাওলম অল্লালভ রকুলফ ঢাভা রৃ লাচালভভ ঈধভ চয়মাপ ওভল। অভ অল্লাল<br />

অলঙদ তৃঢ়ধত দমাওলতভ ালণ।<br />

য়াঢ-৬৭: দওাদ দীভ ধলক্ষ ফীঘীদ দয় ােীলতভলও তদলচভ ওালঙ ভাঔা বঢক্ষড ধবতন্ত<br />

দা দতলয ধুলভাধুতভপাল যত্রুলও ধভাপূ ঢ ওভা লয়। দঢাফভা দঢা ধাতণত । থদ-ম্পত<br />

ওাফদা ওভ অভ অল্লাল ঘাদ অলঔভালঢভ ফঙম। অল্লাল̖ প্রম প্রঢাধযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৬৮: বতত অল্লাল̖ভ ঢভন দণলও ধূত তদথতাতভঢ তমঔদ দা ণাওঢ ঢল দঢাফভা বা<br />

গ্রলড ওলভঙ দচন্য দঢাফালতভ ঈধভ পীরড অবা এল ধ়েঢ।<br />

অয়াঢ-৬৯: ঢএ দঢাফভা দপাক ওভ লামাম ধতত্র ফলদ ওলভ ঢা দণলও বা দঢাফভা<br />

কডীফঢ তললল মাপ ওলভঙ এং পয় ওভ অল্লাল̖দও। তদশ্চয় অল্লাল̖ ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৭০: দল দী! লম ততদ ঢালতভ বাভা অধদালতভ লালঢ েী সায় অলঙ দব,<br />

অল্লাল বতত দঢাফালতভ ন্তলভ পাম তওঙু দতলঔদ ঢল তঢতদ দঢাফালতভ ঢাভ দঘলয় ঈত্তফ<br />

159


তওঙু তাদ ওভলদ বা দঢাফালতভ ওাঙ দণলও দদয়া ললয়লঙ এং দঢাফালতভ তঢতদ ক্ষফা ওলভ<br />

দতলদ। অল্লাল̖ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ বতত ঢাভা অধদাভ ালণ তশ্বাখাঢওঢা ওভলঢ ঘায়, ঢল ঢাভা দঢা<br />

আতঢধূলত অল্লাল̖ভ ালণ তশ্বাখাঢওঢা ওলভতঙম। ঢাভধভ তঢতদ অধদালও ঢালতভ<br />

ঈধভ ওঢৃ তত্ব ততলমদ। অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৭২: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ, তলচভঢ ওলভলঙ, তদলচলতভ থদ প্রাড ততলয়<br />

অল্লাল̖ভ ধলণ দচলাত ওলভলঙ এং বাভা ঢালতভ অশ্রয় তাদ ওলভলঙ ালাবয ওলভলঙ<br />

ঢাভা এলও ধলভভ ন্ধু । অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ তওন্তু তলচভঢ ওলভতদ ঢালতভ<br />

তপপাওলত্বভ তাতয়ত্ব দঢাফালতভ দদআ দব ধবতন্ত দা ঢাভা তলচভঢ ওলভ। অভ বতত ঢাভা<br />

এ িীলদভ যাধালভ দঢাফালতভ ালাবয ঘায় ঢল ঢালতভ ালাবয ওভা দঢাফালতভ যয<br />

ওঢতয, তওন্তু দঢাফালতভ ালণ দব ওলফভ ঘুতি ভলয়লঙ ঢালতভ দফাওালমায় দয়। দঢাফভা<br />

বা তওঙু ওভ অল্লাল ঢা আ দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ বাভা কুনভ ওলভলঙ ঢাভা এলও ধলভভ ন্ধু । বতত দঢাফভা ঢা ধামদ দা<br />

ওভ ঢল ধতণীলঢ ৃ তাঙা-লাঙাফা ফলাতধবতয় দতঔা দতল।<br />

অয়াঢ-৭৪: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ, তলচভঢ ওলভলঙ, অল্লাল̖ভ ধলণ তচলাত ওলভলঙ<br />

এং বাভা ঢালতভ অশ্রয় তাদ ওলভলঙ ালাবয ওলভলঙ ঢাভাআ তঢযওাভ ফু'ফদ। ঢালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা ম্মাদচদও চীতওা।<br />

অয়াঢ- ৭৫: অভ বাভা ধভঢতী ধবতালয় ইফাদ এলদলঙ, তলচভঢ ওলভলঙ দঢাফালতভ<br />

ালণ তফলম এওলত্র তচলাত ওলভলঙ ঢাভা দঢাফালতভআ ন্তপু তি এং বাভা অত্মীয় ঢাভা<br />

অল্লাল̖ভ তথাদফলঢ এলও ধলভভ তথও লওতাভ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তজ্ঞ।<br />

160


ূভা ঢা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অল্লাল̖ভ ধক্ষ দণলও এং ঢাভ ভাূলমভ ধক্ষ দণলও তায়ফুতিভ দখারডা দ<br />

ফুযতভলওভ ম্পলওত বালতভ ালণ দঢাফভা তন্ধঘুতি ওলভতঙলম।<br />

অয়াঢ-২: ঢাভধভ দঢাফভা এলতলয ঘাভ ফাওাম খুলভ দ়ো। অভ দচলদ দভঔ, দঢাফভা<br />

অল্লাললও ক্ষফ ওভলঢ ধাভল দা এং অল্লাল যযআ ওালনভলতভ ধতস ওলভ<br />

ণালওদ।<br />

অয়াঢ-৩: অভ অল্লাল ঢাোঁভ ভাূলমভ ধক্ষ দণলও ফলাদ ললজ্জভ ততলদ ফানুলরভ প্রতঢ<br />

দখারডা ওভা ললে দব, ―তদশ্চয় অল্লাল তায়ফুি ফুযতভওলতভ দণলও এং ঢাভ ভাূম<br />

তায়ফুি।‖ ঢল বতত দঢাফভা ঢা ওভ ঢাললম ঢা লল দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ।<br />

অভ বতত দঢাফভা ফুঔ দনভা ঢল দচলদ দভঔ, দঢাফভা ওঔদ অল্লাল̖দও ক্ষফ ওভলঢ<br />

ধাভল দা। অভ সুংাত ততদ ওালনভলতভ বন্ত্রডাতায়ও যাতসভ।<br />

অয়াঢ-৪: এ দখারডাভ াআলভ দ ফুযতভওভা, বালতভ ালণ দঢাফভা তন্ধ ওলভতঙলম,<br />

ধলভ ঢাভা দঢাফালতভ প্রতঢ তন্দুফাত্র ত্রুতঝ প্রতযতদ ওলভতদ এং দঢাফালতভ তরুলদ্ধ<br />

ওাঈলও ালাু্বয ওলভতদ। ঢএ দঢাফভা ধূডত ওভল ঢালতভ ালণ ওৃঢ ঘুতিলও ঢালতভ<br />

দফয়াত ধবতন্ত। তদশ্চয় অল্লাল দফাত্তাওীলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢঃধভ বঔদ তদতরদ্ধ ফাগুলমা তঢাতলঢ ললয় বাল, ঢঔদ (ঘুতি পঙওাভী)<br />

ফুযতভওলতভ দবঔাদদ ধাল লঢযা ওভল, ঢালতভ েী ওভল, রুদ্ধ ওলভ ভাঔল ঢালতভ<br />

এং প্রলঢযও দকাধদ খাোঁতঝলঢ ঢালতভ ন্ধালদ সাদ ওভল। ঢঃধভ বতত ঢাভা ঢা<br />

ওলভ, দাফাব ওালয়ফ ওলভ এং বাওাঢ দতয় ঢল ঢালতভ ধণ দঙল়ে তা। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬: অভ ফুযতভওলতভ ফথয দণলও বতত দওঈ অধদাভ ওালঙ অশ্রয় প্রাণতদা ওলভ,<br />

ঢল অধতদ ঢালও অশ্রয় দতলদ, বালঢ দ অল্লালভ াডী রৄদলঢ ধায়। ঢাভধভ ঢালও<br />

ঢাভ তদভাধত সালদ দধৌলঙ দতলদ। এ অলতয এচন্য দব, এভা তদঢান্ত জ্ঞ দমাও।<br />

অয়াঢ-৭: দওফদ ওলভ অল্লালভ ওালঙ ঢাোঁভ ভাূলমভ ওালঙ ফুযতভওলতভ ঘুতি ওাবতওভ<br />

ণাওল? ঢল বালতভ ালণ দঢাফভা ফতচলত লাভালফভ ওালঙ ঙীওাভাদ্ধ ললয়ঙ, দব<br />

161


ধবতন্ত ঢাভা দঢাফালতভ ালণ ভমপাল ণালও দঢাফভা ঢালতভ ালণ ভমপাল ণাওল।<br />

তদশ্চয় অল্লাল দফাত্তাওীলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ-৮: দওফদ ওলভ ওাবতওভ ণাওল? বতত ঢাভা দঢাফালতভ ঈধভ প্রাথান্য মাপ ওলভ<br />

ঢল ঢাভা দঢাফালতভ অত্মীয়ঢাভ ফবতাতা দতল দা এং ঙীওালভভ দা। ঢাভা দওম<br />

তদলচলতভ দফৌতঔও ওণায় দঢাফালতভ ন্তুষ্ ভালঔ তওন্তু ঢালতভ ন্তভ ঢা সীওাভ ওলভ।<br />

অলম ঢালতভ তথওাংযআ নাতও।<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভা অল্লাল̖ভ অয়ালঢভ ততদফলয় তদঢান্ত দকডয ফূময গ্রলড ওলভ এং<br />

দমাওলতভ ঢাভ ধণ দণলও তদ ৃত্ত ওলভ। ঢাভা বা ওলভ ঢা যযআ তঢ তদওৃষ্।<br />

অয়াঢ-১০: ঢাভা ফবতাতা দতয় দা দওাদ ফুতফলদভ ালণ অত্মীয়ঢাভ অভ দা ঙীওালভভ।<br />

ঢাভা দঢা ীফামংখদওাভী।<br />

অয়াঢ-১১: ঢল ঢাভা বতত ঢা ওলভ, দাফাব ওালয়ফ ওলভ বাওাঢ দতয় ঢল ঢাভা<br />

দঢাফালতভ িীলদভ পাআ। অতফ তসাতভঢপাল ডতদা ওলভ ণাতও অয়াঢফূল জ্ঞাদী<br />

দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১২: অভ বতত ঢাভা পঙ ওলভ ঢালতভ ঙীওাভ ঢালতভ ঘুতিভ ধভ এং তদ্রুধ<br />

ওলভ দঢাফালতভ িীদ িলন্ধ, ঢল দঢাফভা বুদ্ধ ওভল ওালনভলতভ প্রথাদলতভ তরুলদ্ধ।<br />

দওদদা ঢালতভ দওাদ ঙীওাভআ লাম দদআ। লয়ঢ ঢাভা তদভস ললঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-১৩: দঢাফভা তও এফদ দমাওলতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভল দা, বাভা পঙ ওলভলঙ<br />

তদলচলতভ ঙীওাভ এং ংওল্প ওলভলঙ ভাূমলও দতযান্ততভঢ ওভলঢ? অভ এভাআ<br />

দঢাফালতভ তরুলদ্ধ প্রণলফ তাত ৃ তষ্ ওলভলঙ। ঢল তও দঢাফভা ঢালতভ পয় ওভ? স্তুঢ<br />

অল্লাল̖আ তথও লওতাভ দব, দঢাফভা ঢালওআ পয় ওভল, বতত দঢাফভা ফু'তফদ ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-১৪: দঢাফভা ঢালতভ ালণ বুদ্ধ ওভ, অল্লাল ঢালতভ_দঢাফালতভ লালঢ যাতস<br />

দতলদ, ঢালতভ মাতঞ্ঢ ওভলদ এং ঢালতভ ঈধভ দঢাফালতভ তচয়ী ওভলদ, অভ<br />

প্রযান্ত ওভলদ ফু‘তফদ দমাওলতভ ন্তভ,<br />

অয়াঢ-১৫: এং তঢতদ তূভ ওলভ দতলদ ঢালতভ ন্তলভভ দক্ষাপ। অল্লাল বাভ প্রতঢ আলে<br />

ওলভদ ক্ষফাধভায়ড লদ। অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ- ১৬: দঢাফভা তও থাভডা ওভ দব, দঢাফালতভ এফতদ দঙল়ে দতয়া লল-বঢক্ষড দা<br />

অল্লাল প্রওায ওলভদ দব, দঢাফালতভ ফলথয দও বুদ্ধ ওলভলঙ এং দও ন্তভঙ ন্ধু রূলধ<br />

162


গ্রলড ওলভতদ অল্লাল, ঢাভ ভাূম ফুতফদলতভ ঙা়ো ন্য ওাঈলও? অভ দঢাফভা বা ওভ<br />

ঢা অল্লাল ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-১৭: ফুযতভওলতভ এ তথওাভ দদআ দব, ঢাভা অল্লাল̖ভ ফাতচলতভ ভক্ষডালক্ষড<br />

ওভল, বঔদ ঢাভা তদলচভাআ তদলচলতভ কুনভীভ সীওৃতঢ ততলে। এলতভ ওফতফূল তনম<br />

ললয় দকলঙ। অভ এভা দতাবলঔ দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-১৮: অল্লাল̖ভ ফতচতফূললভ ভক্ষডালক্ষড দঢা দওম ঢাভাআ ওভল বাভা ইফাদ<br />

এলদলঙ অল্লাল̖ভ প্রতঢ দযর ততলদভ প্রতঢ, এং দাফাব ওালয়ফ ওলভ বাওাঢ দতয়,<br />

অভ অল্লাল ঙা়ো ন্য ওাঈলও পয় ওলভ দা। স্তুঢ এলতভআ িলন্ধ অযা ওভা বায় দব,<br />

ঢাভা দলতায়াঢপ্রািলতভ ন্তপু তি লল।<br />

অয়াঢ-১৯: দঢাফভা তও লাচীলতভ ধাতদ ধাদ ওভালদা এং ফাতচলত লাভালফভ<br />

ভক্ষডালক্ষডলও ঐ যতিভ অফলমভ ফাদ াযস ওলভ তদলয়ঙ, দব যতি ইফাদ এলদলঙ<br />

অল্লাল̖ভ প্রতঢ এং দযর ততলদভ প্রতঢ অভ দচলাত ওলভলঙ অল্লালভ ধলণ? এভা অল্লালভ<br />

ওালঙ ফাদ দয়। অভ অল্লাল ৎধণ প্রতযতদ ওলভদ দা চাতমফ ওফলও।<br />

অয়াঢ-২০: বাভা ইফাদ এলদলঙ, তলচভঢ ওলভলঙ এং তদলচলতভ ফাম চাদ ততলয়<br />

অল্লাল̖ভ ধলণ দচলাত ওলভলঙ, ঢাভা অল্লাল̖ভ ওালঙ ফবতাতায় দশ্রষৎ। অভ ঢা ভা আ ধু্ ভওৃ ঢ<br />

নমওাফ।<br />

অয়াঢ-২১: ঢালতভ ভ ঢালতভ সুংাত ততলেদ সীয় নুগ্রললভ লন্তালরভ এং<br />

চান্নালঢভ, বাভ ফলথয ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ তঘভসায়ী দদয়াফঢ,<br />

অয়াঢ-২২: ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল। তদশ্চয় অল্লালভ ওালঙ অলঙ ফলাধুভষ্কাভ।<br />

অয়াঢ-২৩: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ন্তভঙরূলধ গ্রলড ওভল দা দঢাফালতভ তধঢা<br />

দঢাফালতভ ভ্রাঢালতভ, বতত ঢাভা কুনভীলও তপ্রয় ফলদ ওলভ ইফালদভ ঢুমদায় ;<br />

দঢাফালতভ ফলথয বাভা ঢালতভ ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভল, ঢাভাআ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-২৪: অধতদ লম ততদঃ দঢাফালতভ ওালঙ বতত দঢাফালতভ তধঢা, তচতঢ থদ-<br />

ম্পত, দঢাফালতভ যা বাভ ফে ধ়োভ পয় ওভ এং দঢাফালতভ াক ৃল বা দঢাফভা<br />

ধঙে ওভ-অল্লাল, ঢাভ ভাূম এং ঢাভ ধলণ দচলাত ওভাভ দঘলয় তথও তপ্রয় লয় ঢল<br />

লধক্ষা ওভ অল্লালভ তদল তয অা ধবতন্ত অল্লাল নাতও দমাওলতভ দলতায়াঢ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-২৫: অল্লাল দঢা দঢাফালতভ ালাবয ওলভলঙদ লদও বুদ্ধলক্ষলত্র এং দলাদালয়লদভ<br />

ততলদ, বঔদ দঢাফালতভ ংঔযাতথওয দঢাফালতভ কততঢ; ওলভ ঢুলমতঙম; তওন্তু দ ংঔযাতথও<br />

163


দঢাফালতভ দওাদ ওালচ অলতদ এং ংওীডত ললয় ধল়েতঙম দঢাফালতভ প্রতঢ এ ধতণী<br />

ৃ<br />

এঢ প্রযস লয়া লত্ত্ব, ধলভ দঢাফভা ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ ধাতমলয়তঙলম।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢঃধভ অল্লাল তদলচভ ঢভন দণলও প্রযাতন্ত দাতবম ওভলমদ ঢাভ ভাূলমভ<br />

প্রতঢ এং ফুতফদলতভ প্রতঢ, অভ তঢতদ দাতবম ওভলমদ এফদ এও দদাাতলদী বালতভ<br />

দঢাফভা দতঔলঢ ধাতদ। তঢতদ ওালনভলতভ যাতস ততলমদ এং ঢা তঙম ওালনভলতভ<br />

ওফতনম।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অল্লাল এভধভ ঢাভ ঢতনও দতদ বালতভ আলে ওলভদ। অল্লাল<br />

ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৮: দল ফু‘তফদকড! ফুযতভওভা দঢা ধতত্র। সুঢভাং ঢাভা দবদ এ ঙলভভ ধভ<br />

ফাতচলত লাভালফভ ওালঙ দা অল। ঢল বতত দঢাফভা তাতভলদ্রযভ অযংওা ওভ, ঢাললম<br />

অল্লাল আলে ওভলম সীয় নুগ্রলল দঢাফালতভ পাফুি ওলভ দতলদ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-২৯: দঢাফভা বুদ্ধ ওভলঢ ণাও অললম তওঢালভ ঐ দমাওলতভ তরুলদ্ধ, বাভা ইফাদ<br />

অলদ দা অল্লাল̖ভ প্রতঢ এং দযর ততলদভ প্রতঢ, অল্লাল ঢাভ ভাূম বা লাভাফ ওলভলঙদ<br />

ঢা লাভাফ লম ফলদ ওলভ দা, এং নুভড ওলভ দা প্রওৃঢ ঢয িীদ দব ধবতন্ত দা ঢাভা<br />

যযঢা সীওাভ ওলভ সললস তচতবতবয়া প্রতাদ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩০: আরতীভা লমঃ ―ঈবাআভ অল্লাল̖ভ ধুত্র।‖ এং দাাভাভা লম: ―ফীল<br />

অল্লালভ ধুত্র।‖ এ লম ঢালতভ ফুলঔভ ওণা। ঢাভা ওণা লম ঢালতভ ফঢ বাভা ধূলত কুনভ<br />

ওলভতঙম। অল্লাল এলতভ ধ্বং ওরুদ। এভা ঈল্টা দওাদ ততলও বালে?<br />

অয়াঢ-৩১: ঢাভা ঢালতভ ধতণঢলতভ এং ঢালতভ ংাভ তভাকী বাচওলতভ ভ াতদলয়<br />

দভলঔলঙ অল্লাললও দঙল়ে এং ফতভয়লফভ ধুত্র ফীললও। ণঘ ঢাভা অততষ্ তঙম রৄথু<br />

এও ফা‘ুলতভ আাতঢ ওভাভ চন্য। তঢতদ ঙা়ো দওাদ ফা‘ুত দদআ। তঢতদ ধতত্র-ফলাদ<br />

ঢাভা দব যভীও ঢা দণলও।<br />

অয়াঢ-৩২: ঢাভা ঘায় ঢালতভ ফুলঔভ নু ৎওালভ অল্লাল̖ভ দূভলও তদতাতধঢ ওলভ ততলঢ।<br />

তওন্তু অল্লাল সীয় দূভলও ধূডতঢায় দধৌঙালদা যতঢলভলও ন্য তওঙু ঘাদ দা, বতত<br />

ওালনভভা ঢা ধঙে ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৩: তঢতদআ দআ ত্তা তবতদ সীয় ভাূমলও দপ্রভড ওলভলঙদ দলতায়াঢ ঢয িীদ<br />

লওালভ দবদ ওম থলফতভ ঈধভ এ িীদলও চয়বুি ওলভদ, বতত ফুযতভওভা ঢা ধঙে<br />

ওলভ।<br />

164


অয়াঢ-৩৪: দল ফু‘তফদকড! ঢালতভ ধতণঢ ংাভ-তভাকী বাচওলতভ ফলথয লদলও<br />

ফানুলরভ থদ-ম্পত ন্যায়পাল অত্মাৎ ওলভ এং অল্লাল̖ভ ধলণ াথা ৃ তষ্ ওলভ। অভ<br />

বাভা চফা ওলভ ভালঔ সডত দভৌধয এং ঢা অল্লাল̖ভ ধলণ যয় ওলভ দা, ঢালতভ অধতদ<br />

রৄতদলয় ততদ বন্ত্রডাতায়ও যাতসভ সুংাত–<br />

অয়াঢ-৩৫: দ ততলদভ বঔদ চালান্নালফভ অগুলদ ঢা ঈত্তি ওভা লল এং ঢা ততলয়<br />

তাতকলয় দতয়া লল ঢালতভ ওধাম, ঢালতভ ধাোঁচভ এং ঢালতভ ধ ৃষৎলতয, মা ললঃ<br />

―এগুলমা লম ঢা, বা দঢাফভা তদলচলতভ চন্য চফা ওলভ দভলঔতঙলম। সুঢভাং বা দঢাফভা<br />

চফা ওলভ ভাঔলঢ ঢাভ সাত গ্রলড ওভ।‖<br />

অয়াঢ-৩৬: তদশ্চয় ফাফূললভ ংঔযা অল্লাল̖ভ ওালঙ াভ ফা, সুতদত তষ্ ভলয়লঙ অল্লাল̖ভ<br />

তওঢাল দততদ দণলও দবততদ তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ, এভ ফলথয ঘাভতঝ<br />

ফা ম্মাতদঢ। এতঝআ সুপ্রতঢতষৎঢ থফতধণ। সুঢভাং এ ফাগুলমাভ যাধালভ দঢাফভা<br />

তদলচলতভ প্রতঢ চুমুফ ওভ দা। অভ দঢাফভা বুদ্ধ ওভল ফুযতভওলতভ ালণ ফলঢপাল,<br />

দবফদ ঢাভা দঢাফালতভ তরুলদ্ধ ফলঢপাল বুদ্ধ ওলভ ণালও। অভ দচলদ দভঔ তদশ্চয়<br />

অল্লাল ভলয়লঙদ দফাত্তাওীলতভ ালণ।<br />

অয়াঢ-৩৭: ফালও তধতঙলয় দতয়াভ ওাচ দঢা রৄথু কুনভীভ ফাত্রা তদ্ধ ৃ ওভা, বাভ নলম<br />

ওালনভলতভ দকাফভাল ওভা লয়। দওাদ ঙভ ঢাভা এ লাভাফ ফালও লামাম ওলভ দদয় এং<br />

দওাদ ঙভ লাভাফ ফলদ ওলভ, বালঢ ঢাভা ংঔযা ধূডত ওভলঢ ধালভ দ ফাগুলমাভ বালও<br />

অল্লাল লাভাফ ওলভলঙদ, ঢাভধভ ঢাভা লামাম ওলভ দদয় দ ফাগুলমালও বালও অল্লাল<br />

লাভাফ ওলভলঙদ। ঢালতভ ফে ওাচগুলমালও ঢালতভ চন্য দযাপদীয় ওভা ললয়লঙ। অল্লাল<br />

ওালনভ দমাওলতভ দলতায়াঢ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ তও লম? বঔদ দঢাফালতভ অল্লাল̖ভ ধলণ<br />

তপবালদ দভ ললঢ মা লয় ঢঔদ দঢাফভা পাভাক্রান্ত ললয় ফাতঝলঢ ছু োঁলও ধ়ে। ঢল তও<br />

দঢাফভা অলঔভালঢভ ধতভলঢত ধাতণত চীলদ ঢুষ্ ললয় দকলম? স্তুঢ অলঔভালঢভ ঢুমদায়<br />

ধাতণত চীলদভ দপালকভ ঈধওভড তদঢান্ত তওতিৎওভ।<br />

অয়াঢ-৩৯: বতত দঢাফভা তপবালদ দভ দা ল, ঢল অল্লাল দঢাফালতভ বন্ত্রডাতায়ও<br />

যাতস দতলদ এং ধভ চাতঢলও দঢাফালতভ সমাতপতরি ওভলদ, অভ দঢাফভা ঢাভ<br />

দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা। অভ অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৪০: বতত দঢাফভা ভাূমলও ালাবয দা ওভ, ঢল অল্লাল̖ ঢালও ালাবয ওলভলঙদ<br />

বঔদ ওালনভভা ঢালও তলষ্কাভ ওলভতঙম, তঢতদ তঙলমদ রৃ‘চলদভ ফলথয তিঢীয় চদ, বঔদ<br />

ঢাভা ঈপলয় গুলাভ ফলথয তঙলমদ, ঢঔদ তঢতদ সীয় ঙীলও লমতঙলমদ: তরন্ন লল দা,<br />

165


তদশ্চয় অল্লাল অফালতভ ালণ অলঙদ। ঢাভধভ অল্লাল সীয় প্রযাতন্ত ঢাভ ঈধভ দাতবম<br />

ওভলমদ এং ঢালও যতিতাদ ওভলমদ এফদ দদাাতলদী ততলয় বালতভ দঢাফভা দতঔলঢ<br />

ধাতদ। স্তুঢ অল্লাল ওালনভলতভ ওণা তদঘু ওলভ ততলমদ এং অল্লালভ াডীআ লতাধতভ<br />

ফুন্নঢ অল্লাল প্রম প্রঢাধযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৪১: দঢাফভা তপবালদ দভ ললয় ধ়ে, সল্প ভঞৎালফভ ালণ তওংা প্রঘুভ<br />

ভঞৎালফভ ালণ; এং দচলাত ওভ অল্লালভ ধলণ তদলচলতভ ফাম ততলয় তদদচলতভ চাদ<br />

ততলয়। এঝাআ দঢাফালতভ চন্য দশ্রয়, বতত দঢাফভা চাদলঢ।<br />

অয়াঢ-৪২: বতত অরৄ মালপভ ম্ভাদা ণাওঢ এং নভ লচ লঢ, ঢল ঢাভা<br />

যযআ অধদাভ নুকাফী লঢ, তওন্তু ঢালতভ ওালঙ বাত্রাধণ তীখত ফলদ লম। অভ ঢাভা<br />

এঔদআ অল্লালভ দালফ যধণ ওলভ মল: অফালতভ াথয ণাওলম তদশ্চয়আ অফভা<br />

দঢাফালতভ ালণ দভ লঢাফ। ঢাভা তদলচভাআ তদলচলতভ ধ্বং ওভলঙ। অল্লাল চালদদ দব<br />

ঢাভা দঢা তফণযাাতী৷<br />

অয়াঢ-৪৩: অল্লাল অধদালও ক্ষফা ওলভলঙদ। অধতদ দওদ ঢালতভ নুফতঢ ততলমদ, দব<br />

ধবতন্ত দা অধদাভ ওালঙ সষ্ ললয় দবঢ ওাভা ঢযাতী এং অধতদ দচলদ তদলঢদ<br />

তফণযাাতীলতভ?<br />

অয়াঢ-৪৪: বাভা ইফাদ ভালঔ অল্লাল̖ভ প্রতঢ দযর ততলদভ প্রতঢ, ঢাভা তদলচলতভ ফাম <br />

তদলচলতভ চাদ ততলয় দচলাত ওভাভ যাধালভ অধদাভ ওালঙ যালতঢ মালপভ নুফতঢ<br />

প্রাণতদা ওভল দা। অল্লাল দফাত্তাওীলতভ িলন্ধ পাম চালদদ।<br />

অয়াঢ-৪৫: যয দ দমাওআ অধদাভ ওালঙ যালতঢভ নুফতঢ প্রাণতদা ওলভ, বাভা<br />

ইফাদ ভালঔ দা অল্লালভ প্রতঢ দযর ততলদভ প্রতঢ এং বালতভ ন্তঃওভড লেলল<br />

ধতঢঢ। নলম ঢাভা তদলচলতভ লেললভ ফলথয খুভধাও ঔালে।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢাভা বতত বুলদ্ধ দভ লয়াভ আলে ওভঢ, ঢল ঢাভ চন্য তওঙু প্রস্তুতঢভ<br />

যসা ওভঢ। তওন্তু অল্লাল̖আ ঢালতভ বুলদ্ধভ চন্য দভ লয়ালও ধঙে ওলভলঙদ, সুঢভাং<br />

তঢতদ ঢালতভ তভঢ ভাঔলমদ এং মা লম: ―ল ণাও বাভা ল অলঙ ঢালতভ ালণ।‖<br />

অয়াঢ-৪৭: বতত ঢাভা দঢাফালতভ ালণ বুলদ্ধ দভ লঢ, ঢল ঢাভা দঢাফালতভ তভ্রাতন্ত<br />

া়োলদা ঙা়ো অভ তওঙুআ ওভঢ দা এং দঢাফালতভ ফলথয দকামলবাক ৃ তষ্ভ ঈলদ্দলযয<br />

দঢাফালতভ ফলথয দতৌ়োলতৌত়ে ওলভ দ়োঢ। অভ দঢাফালতভ ফলথয ঢালতভ গুিঘভ অলঙ।<br />

অল্লাল চাতমফলতভ িলন্ধ তলযর তলঢ।<br />

166


অয়াঢ-৪৮: ঢাভা দঢা ধূলত দকামলবাক ৃ তষ্ভ দঘষ্া ওলভতঙম এং অধদাভ ওাবতওমাধ<br />

ঈমঝ-ধামঝ ওভলঢ দঘলয়তঙম, এফদতও ঢয এল ধ়েম এং অল্লালভ রকুফ তচয়ী লম,<br />

বতত ঢাভা ধঙে ওভতঙম।<br />

অয়াঢ-৪৯: অভ ঢালতভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ, দব লম: ―অফালও যালতঢ ততদ<br />

এং অফালও তধলত দনমলদ দা।‖ ফলদ দভঔ, এভা দঢা তধলত ধল়েআ অলঙ। তদশ্চয়<br />

চালান্নাফ ওালনভলতভ ধতভলষ্দ ওলভ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৫০: বতত অধদাভ দওাদ ফঙম লয় ঢল ঢা ঢালতভলও ওষ্ দতয়, অভ বতত দওাদ<br />

তধত অধদাভ ঈধভ অধতঢঢ লয় ঢল ঢাভা লমঃ ধূলতআ অফভা অফালতভ যাধাভ<br />

াফলম তদলয়তঙমাফ, এং ঢাভা ঔুযী ললয় তনলভ বায়।<br />

অয়াঢ-৫১: অধতদ লম ততদ: অফালতভ ঈধভ ওঔদ দওাদ তধত অল দা ঢাঙা়ো,<br />

বা অল্লাল অফালতভ চন্য তদত তষ্ ওলভ ততলয়লঙদ। তঢতদআ অফালতভ ওাবতদতালও।<br />

অল্লালভ ঈধভআ ফুতফদলতভ পভা ওভা যয ওঢতয।<br />

অয়াঢ–৫২: মুদঃ দঢাফভা দঢা অফালতভ চন্য প্রঢীক্ষা ওভঙ রৃতঝ ফঙলমভ ফলথয<br />

এওতঝভ। অভ অফভা প্রঢীক্ষা ওভতঙ দঢাফালতভ চন্য দব, অল্লাল তদলচভ ধক্ষ দণলও<br />

দঢাফালতভ যাতস দতলদ ণা অফালতভ লালঢ। ঢএ দঢাফভা লধক্ষা ওভলঢ ণাও,<br />

অফভা দঢাফালতভ ালণ লধক্ষফাদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: মুদ: দঢাফভা আোয় ণত যয় ওভ তওংা তদোয়, দঢাফালতভ দণলও ঢা<br />

ওঔদ ওুম ওভা লল দা। দঢাফভা দঢা দানভফাদ দমাও।<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢালতভ ণতযয় ওুম দা লাভ এঙা়ো অভ দওাদ ওাভড দদআ দব, ঢাভা<br />

কুনভী ওলভলঙ অল্লাল̖ভ ালণ ঢাভ ভাূলমভ ালণ, ঢাভা দাফালব অল ধযতণলমযভ<br />

ালণ এং ণত যয় ওলভ তদোওৃঢপাল।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢএ ঢালতভ থদ-ম্পত এং ঢালতভ ন্তাদ ন্ততঢ দবদ অধদালও<br />

ঘফৎওৃঢ দা ওলভ। অল্লালভ আলে লম, এগুলমা ততলয় রৃতদয়াভ চীলদ ঢালতভ যাতস<br />

দতলদ এং ওালনভ সায় ঢালতভ প্রাড তলকতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৫৬: অভ ঢাভা অল্লাল̖ভ দালফ ওফ ওলভ লম দব, ঢাভা দঢাফালতভআ তমপু ি,<br />

ণঘ ঢাভা দঢাফালতভ তলমভ দমাও দয়, তওন্তু ঢাভা এফদ দমাও বাভা পয় ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫৭: বতত ঢাভা দধঢ দওাদ অশ্রয়সম ণা দওাদ তকতভ-গুলা তওংা ফাণা দকাচাভ<br />

দওাদ ঞাোঁআ, ঢল যযআ ঢাভা দততলও ঈধ্বতশ্বাল থাতঢ লঢ।<br />

167


অয়াঢ-৫৮: অভ ঢালতভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ, দব তওা ণ্লদভ যাধালভ অধদাভ<br />

প্রতঢ দতারালভাধ ওলভ। ঢাভধভ ঢা দণলও তওঙু ঢালতভ দতয়া ললম ঢাভা ঢুষ্ লয় তওন্তু বতত<br />

দা দতয়া লয় ঢা দণলও, ঢল ঢঔদআ ঢাভা ন্তু ষ্ ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৫৯: ওঢআ দা পাম লঢ, বতত ঢাভা ধতভঢুষ্ লঢ ঢালঢ, বা অল্লাল ঢাভ ভাূম<br />

ঢালতভ ততলয়লঙদ এং মঢ: অল্লাল̖আ অফালতভ চন্য বলণষ্, পতরযলঢ অল্লাল সীয়<br />

নুগ্রলল অফালতভ অভ দতলদ এং ঢাভ ভাূম, তদশ্চয় অফভা অল্লাল̖ভআ প্রতঢ<br />

নুভি।<br />

অয়াঢ-৬০: বাওাঢ দঢা রৄথু ঢালতভ লও বাভা কভী, তফওীদ, বাভা বাওাঢ অতালয়ভ<br />

ওালচ তদবুি, বালতভ তঘত্ত অওরতড প্রলয়াচদ, এং তা ফুতিভ চন্য, ঋডগ্রসলতভ চন্য,<br />

অল্লালভ ধলণ এং ফুালনভলতভ চন্য-এঝা অল্লাল̖ভ তদথতাতভঢ তথাদ। অল্লাল তজ্ঞ,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ ঢালতভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ বাভা দীলও দেয দতয় এং লমঃ<br />

―তঢতদ দঢা প্রলঢযও ওণাআ ওাদ দধলঢ রৄলদদ।" অধতদ লম ততদঃ তঢতদ দঢা ওাদ দধলঢ<br />

দ ওণাআ রৄলদদ বা দঢাফালতভ চন্য ফঙমচদও। তঢতদ অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ অলদদ এং<br />

ফুতফদলতভলও তশ্বা ওলভদ। অভ দঢাফালতভ ফলথয বাভা ফু'তফদ তঢতদ ঢাদতভ চন্য<br />

ভলফঢ। বাভা অল্লালভ ভাূমলও ওষ্ দতয় ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢাভা দঢাফালতভ াফলদ অল্লাল̖ভ দালফ ওফ ওলভ দঢাফালতভ ন্তুষ্ ওভাভ<br />

চন্য। ণঘ অল্লাল এং ঢাভ ভাূম এ তরলয় তথও লওতাভ দব, ঢাভা ঢালওআ ন্তুষ্<br />

ওলভ, বতত ঢাভা ফু‘তফদ ললয় ণালও।<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢাভা তও এওণা চালদতদ দব, দব যতি অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ তরুদ্ধাঘভড<br />

ওলভ ঢাভ চন্য ভলয়লঙ চালান্নালফভ অগুদ, দণায় দ দন্তওাম ণাওল? এঝা তরফ<br />

মাঞ্দা।<br />

অয়াঢ-৬৪: দফাদালনওভা পয় ওলভ, ধালঙ দা এফদ দওাদ ূভা ঢালতভ যাধালভ ঢীডত<br />

লয়, বা ঢালতভ ন্তদভভ ওণা ফুতফদলতভ চাতদলয় দতয়। অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা ঞাট্টা -<br />

তদ্ধধ ওভলঢ ণাও। তদশ্চয় অল্লাল ঢা প্রওায ওভলদ বা দঢাফভা পয় ওভ।<br />

অয়াঢ–৬৫: অভ অধতদ বতত ঢালতভ প্রশ্ন ওলভদ ঢল ঢাভা যযআ মল: ―অফভা<br />

দঢা দওম কল্পগুচ লাত-ঢাফাযা ওভতঙমাফ।‖ মুদ: ঢল তও দঢাফভা অল্লাল, ঢাভ<br />

অয়াঢফূল ঢাভ ভাূলমভ ালণ ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভতঙলম?<br />

168


অয়াঢ-৬৬: দঢাফভা এঔদ চভ দধয ওভ দা; দঢাফভা দঢা কুনভী ওলভঙ তদলচলতভ<br />

ইফাদ প্রওালযভ ধভ। দঢাফালতভ ফলথয দওাদ তমলও অতফ ক্ষফা ওভলম ন্য তমলও<br />

যাতস দতআ, দওদদা ঢাভা তঙম ধভাথী।<br />

অয়াঢ-৬৭: দফাদালনও দভ এং দফাদাদনও দাভী এলও ধলভভ ন্যায়। ঢাভা ফে<br />

ওালচভ তদল তয দতয় এং পাম ওাচ দণলও াভড ওলভ, ঢাভা ন্ধ ওলভ ভালঔ তদলচলতভ<br />

লাঢ। ঢাভা অল্লাললও পু লম দকলঙ, ঢাআ তঢতদ ঢালতভ পু লম দকলঙদ। তদশ্চয়<br />

দফাদালনওভাআ লম নাতও।<br />

অয়াঢ-৬৮: অল্লাল প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়লঙদ দফাদালনও দভ দফাদালনও দাভী এং<br />

ওালনভলতভলও চালান্নালফভ অগুলদভ, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল। দঝাআ ঢালতভ<br />

চন্য বলণষ্। অভ অল্লাল ঢালতভ মা'দঢ ওলভলঙদ এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ তঘভসায়ী<br />

অবা।<br />

অয়াঢ-৬৯: (দল দফাদালনওভা!) দঢাফালতভ সা ঢালতভ ন্যায় বাভা দঢাফালতভ ধূলত কঢ<br />

ললয়লঙ, বাভা যতিদঢ দঢাফালতভ দঘলয় প্রম তঙম এং থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ<br />

তঙম ঢালতভ লদও দতয। ঢঃধভ ঢাভা দপাক ওলভলঙ ঢালতভ পালক বা তঙম ঢা, এং<br />

দঢাফালতভ পালক বা তঙম ঢা দঢাফভা দপাক ওলভঙ, দবফদ দঢাফালতভ ধূতঢতীভা ঢালতভ<br />

পালক বা তঙম ঢা দপাক ওলভলঙ। ঢাভা দবরূধ দরতা অমাধ-অলমাঘদায় তদফি তঙম<br />

দঢাফভা দরূধ তদফি ভলয়ঙ। ঢাভা এফদ দমাও দব, ঢালতভ অফমফূল রৃতদয়া <br />

অলঔভালঢ তদষ্ ললয় দকলঙ এং ঢাভাআ ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ- ৭০: ঢালতভ ওালঙ দধৌলঙতদ তও দ দমাওলতভ ংাত বাভা ঢালতভ কঢ ললয়লঙ?<br />

দবফদ দূল অ‘ত াফুলতভ ওফ, আভালীলফভ ওফ এং ফাদ্আয়াদ তধ্বস<br />

চদধলতভ তথাী ঢালতভ ওালঙ এলতঙলমদ ঢালতভ ভাূমকড সষ্ তদতযতদ তদলয়।<br />

অল্লাল এফদ দদ দব, তঢতদ ঢালতভ ঈধভ চুমুফ ওলভদ, ভং ঢাভাআ তদলচলতভ ঈধভ চুমুফ<br />

ওভতঙঙম।<br />

অয়াঢ-৭১: ফু'তফদ দভ ফু'তফদ দাভী এলও ধলভভ ন্ধু । ঢাভা পাম ওালচভ তদল তয দতয়<br />

এং ফে ওাচ দণলও তভঢ ভালঔ, ঢাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ, বাওাঢ দতয় এং অনুকঢয<br />

ওলভ অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ। এলতভআ ঈধভ অল্লাল ভলফঢ রতড ওভলদ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

প্রম প্রঢাধযামী, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৭২: অল্লাল প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়লঙদ ফু'তফদ দভ ফু'তফদ দাভীলও। চান্নালঢভ,<br />

প্রাতলঢ লয় বাভ ঢমলতলয দলভফূল, দণায় ঢাভা দন্তওাম ণাওল এং তঘভসায়ী<br />

চান্নালঢ ঈত্তফ াসালদভ। অভ অল্লালভ ন্তুতষ্আ তলশ্রষৎ দদয়াফঢ। এঝাআ ফলা ানময।<br />

169


অয়াঢ-৭৩: দল দী! দচলাত ওরুদ ওালনভলতভ দফাদালনওলতভ তরুলদ্ধ এং ঢালতভ<br />

প্রতঢ ওলঞাভঢা মিদ ওরুদ। চালান্নাফ লম ঢালতভ াসাদ, ওঢ তদওৃষ্ সাদ!<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভা অল্লাল̖ভ দালফ ওফ ওলভ লম দব, ঢাভা এরূধ ওণা লমতদ। ণঘ<br />

ঢাভা দঢা লমলঙ কুনভী ওণা এং ঢাভা ওালনভ ললয় দকলঙ তদলচলতভ আমাফ প্রওালযভ<br />

ধভ। অভ ঢাভা এফদ তরলয়ভ ংওল্প ওলভতঙম বা ঢালতভ দাকালম অলতদ। অভ ঢাভা<br />

প্রতঢলযাথ তদলঢ দঘলয়তঙম রৄথু এওাভলডআ দব, অল্লাহ্ ঢাভ ভাূম তদচ নুগ্রলল ঢালতভ<br />

পাফুি ওলভতঙলমদ। দন্তভ ঢাভা বতত ঢা ওলভ ঢল ঢা ঢালতভ চন্য ঈত্তফ লল।<br />

তওন্তু বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল অল্লাল̖ ঢালতভ বন্ত্রডাতায়ও যাতস দতলদ রৃতদয়ালঢ<br />

অলঔভালঢ। সুঢভাং ঢালতভ চন্য ধতণীলঢ ৃ দওাদ তপপাও দদআ এং দওাদ<br />

ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-৭৫: দফাদালনওলতভ ফলথয দওঈ দওঈ অল্লাল̖ভ ালণ য়াতা ওলভতঙম দব, তঢতদ<br />

বতত তদচ নুগ্রলল অফালতভ তাদ ওলভদ ঢল অফভা যযআ তওা দত এং<br />

দদওওাভলতভ ন্তপু তি ললয় বা।<br />

অয়াঢ-৭৬: ঢাভধভ বঔদ তঢতদ ঢালতভ তদচ নুগ্রলল তাদ ওভলমদ, ঢঔদ ঢাভা ঢালঢ<br />

ওাধতডয ওভম এং ফুঔ তনতভলয় তদম, অভ ঢাভা দঢা ফুঔ দনভালঢ পযস।<br />

অয়াঢ-৭৭: এভ ধতভডতঢলঢ ঢালতভ ন্তলভ দফাদালনওী ধয়তা ওলভ ততলমদ, বা অল্লাল̖ভ<br />

ালণ ঢালতভ াক্ষাঢ তত ধবতন্ত ণাওল, ওাভড ঢাভা অল্লাল̖ভ ালণ ওৃঢ তদলচলতভ<br />

য়াতা দঔমান ওলভতঙম এং এচন্য দব, ঢাভা তফণযা ওণা মঢ।<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢাভা তও চাদঢ দা দব, অল্লাল ঢালতভ ফলদভ গুি ওণা ঢালতভ দকাধদ<br />

ধভাফযত কঢ অলঙদ এং অল্লাল̖ তলযর তলঢ য়াঢীয় কালয়লভ ওণা?<br />

অয়াঢ-৭৯: ফু‘তফদলতভ ফলথয বাভা সঢ:সূ ঢতপাল তওা দতয় এং বাভা তদলচলতভ<br />

ধতভশ্রফমি স্তু ঙা়ো যয় ওভাভ তওঙুআ ধায় দা, ঢালতভ বাভা দতারালভাধ ওলভ ঞাট্রা-<br />

তদ্রুধ ওলভ, অল্লাল ঢালতভ তদ্রুধ ওলভদ। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রদাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৮০: অধতদ ঢালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওলভদ ণা ঢালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা দা<br />

ওলভদ (ঈপয়আ ফাদ)। বতত অধতদ ঢালতভ চন্য ত্তভ াভ ক্ষফা প্রাণতদা ওলভদ ঢু<br />

অল্লাল ঢালতভ ওঔদআ ক্ষফা ওভলদ দা। ওাভড ঢাভা দঢা কুনভী ওলভলঙ অল্লাল̖ভ ালণ<br />

এং ঢাভ ভাূলমভ ালণ। অল্লাল নাতও দমাওলতভ দলতায়াঢ তাদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৮১: বাভা দধঙলদ দণলও দকম ঢাভা অল্লালভ ভাূলমভ তরুদ্ধাঘভড ওলভ তদলচলতভ<br />

সালদ ল ণাওালঢ অদে মাপ ওভম এং ঢালতভ ফাম ঢালতভ চাদ ততলয়<br />

170


অল্লাল̖ভ ধলণ দচলাত ওভা ধঙে ওভম এং ঢাভা মম: দঢাফভা এফদ পীরড কভলফভ<br />

ফলথয তপবালদ দভ ললয়া দা। অধতদ লম ততদঃ: ―চালন্নালফভ অগুদ ঈত্তালধ<br />

প্রঘন্টঢফ।‖ বতত ঢাভা ুছলঢ ধাভঢ!<br />

অয়াঢ-৮২: সুঢভাং ঢাভা াফান্য দলল তদও এং ঢাভা লদও লদও ওাোঁতল ঢালতভ<br />

ওৃঢওলফতভ নমসরূধ।<br />

অয়াঢ-৮৩: অল্লাল বতত অধদালও তনতভলয় অলদদ ঢালতভ দওাদ তলমভ ওালঙ এং ঢাভা<br />

বতত দওাদ তপবালদ দভ লাভ চন্য অধদাভ নুফতঢ প্রাণতদা ওলভ, ঢল অধতদ লম<br />

ততদ: দঢাফভা ওঔদ অফাভ ালণ দভ লল দা এং অফাভ াণী ললয় ওঔদ দওাদ<br />

যত্রুভ তরুলদ্ধ দঢাফভা বুদ্ধ ওভল দা। দঢাফভা দঢা ল ণাওাআ ধঙে ওলভতঙলম<br />

প্রণফালভ, ঢএ লআ ণাও, বাভা দধঙলদ ণালও ঢালতভ ালণ।<br />

অয়াঢ-৮৪ দফাদালনওলতভ ফথয দণলও ওালভা ফৃঢুয ললম ঢাভ চন্য অধতদ চাদাবাভ<br />

দাফাব ওঔদ ধ়েলদ দা এং ঢাভ ওলভভ ধালয তা়োলদ দা। দওদদা ঢাভা দঢা<br />

কুনভ ওলভলঙ অল্লালভ ালণ এং ঢাভ ভাূলমভ ালণ, অভ ঢাভা ফৃঢুযফুলঔ ধতঢঢ<br />

ললয়লঙ নাতও সায়।<br />

অয়াঢ-৮৫: অভ ঢালতভ থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ দবদ অধদালও ঘফৎওৃঢ দা ওলভ।<br />

অল্লাল দঢা ঘাদ এভ ফাথযলফআ ঢালতভ রৃতদয়ায় যাতস ততলঢ এং দবদ ঢালতভ প্রাডায়ু<br />

দতভলয় বায় ঢালতভ ওালনভ সায়।<br />

অয়াঢ-৮৬: অভ বঔদ দাতবম লয় দওাদ ূভা এআ ফলফত দব, দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লালভ<br />

প্রতঢ এং দচলাত ওভ ভাূলমভ ঙী ললয়, ঢঔদ ঢালতভ ফলথযভ ক্ষফঢাাদ দমালওভা<br />

অধদাভ ওালঙ যালতঢ ঘায় এং লম; অফালতভ দভলাআ ততদ, অফভা ল ণাওা<br />

দমাওলতভ ালণআ ণাও।<br />

অয়াঢ-৮৭: ঢাভা ঔুযী লম ন্ত:ধুভাতদীলতভ ালণ দণলও দবলঢ ধাভায় এং দফালভ<br />

দফলভ দতয়া লম ঢালতভ ন্তলভ, নলম ঢাভা ুছলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৮৮: তওন্তু ভাূম এং বাভা ঢাভ ালণ ইফাদ এলদলঙ, ঢাভা দচলাত ওলভলঙ<br />

তদলচলতভ ফাম তদলচলতভ চাদ ততলয়। ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ বাঢীয় ওমযাড এং<br />

ঢাভাআ প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৮৯: অল্লাল ঢালতভ চন্য এফদ চান্নাঢ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ দব, ঢাভ ঢমলতলয<br />

প্রাতলঢ লয় দলভফূল, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল। এঝা তভাঝ ানময।<br />

171


অয়াঢ-৯০: অভ দরৃইদলতভ ফথয দণলও তওঙু চভ দধযওাভী দমাও এম দবদ ঢালতভ<br />

যালতঢ দতয়া লয়, অভ এলওালভআ ল ভআম দ দমাও বাভা তফণযা দমতঙম<br />

অল্লাল̖ভ ালণ ঢাভ ভাূলমভ ালণ। ঢালতভ ফলথয বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢালতভ ঈধভ<br />

তঘলভআ বন্ত্রডাতায়ও যাতস অধতঢঢ লল।<br />

অয়াঢ-৯১: দওাদ ধভাথ দদআ ঢালতভ বাভা রৃতম, বাভা ধীত়েঢ এং বাভা যয়পাভ<br />

ললদ ফণত, বতত ঢালতভ অন্ততভওঢা ণালও অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ।<br />

দদওওাভলতভ তরুলদ্ধ তপলবালকভ দওাদ ধণ দদআ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৯২: অভ ঢালতভ দওাদ ধভাথ দদআ বাভা অধদাভ ওালঙ এলতঙম দবদ অধতদ<br />

ঢালতভ ালদ দতদ। অধতদ লমতঙলমদ: অফাভ ওালঙ এফদ দওাদ ালদ দদআ বাভ ঈধভ<br />

দঢাফালতভ য়াভ ওভা। ঢঔদ ঢাভা তনলভ দকম অভ ঢালতভ দঘাঔ ততলয় শ্রু তকতঢম<br />

লতেম এ রৃঃলঔ দব, ঢাভা এফদ তওঙু ধালে দা বা যয় ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৯৩: তপলবালকভ ধণ দঢা ভলয়লঙ ঢালতভ তরুলদ্ধ, বাভা অধদাভ ওালঙ যালতঢ<br />

প্রাণতদা ওলভ, ণঘ ঢাভা তত্তযামী। ঢাভা অদতেঢ ললয়লঙ ন্তঃধুভাতদীলতভ ালণ<br />

দণলও দবলঢ ধাভায় এং দফালভ দফলভ দতয়া ললয়লঙ ঢালতভ ন্তলভ, নলম ঢাভা চালদআ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৯৪: ঢাভা দঢাফালতভ ওালঙ বভ দধয ওভল বঔদ দঢাফভা ঢালতভ ওালঙ তনলভ<br />

অল। অধতদ লম ততদ: দঢাফভা বভ দধয ওভ দা, অফভা ওঔদ দঢাফালতভ তশ্বা<br />

ওভ দা: অল্লাল দঢা অফালতভ চাতদলয় ততলয়লঙদ দঢাফালতভ ঔভ; অভ পতরযলঢ<br />

অল্লাল দঢাফালতভ ওাবতওমাধ মক্ষয ভাঔলদ এং ঢাোঁভ ভাূম। ঢাভধভ দঢাফালতভ<br />

প্রঢযাতঢতঢ ওভা লল দকাধদ প্রওালযযভ ধতভজ্ঞাঢা অল্লালভ ওালঙ, ঢঔদ তঢতদ<br />

দঢাফালতভ চাতদলয় দতলদ বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৯৫: বঔদ দঢাফভা ঢালতভ ওালঙ তনলভ অল ঢঔদ ঢাভা দঢাফালতভ াফলদ<br />

অল্লাল̖ভ দালফ ওফ ওভল বালঢ দঢাফভা ঢালতভলও ঢালতভ সাভ ঈধভ দঙল়ে তা।<br />

সুঢভাং দঢাফভা ঢালতভ দণলও তভঢ ণাও। ঢাভা দঢা ধতত্র। অভ ঢালতভ াসাদ লম<br />

চালাদাফ। এঝা ঢাভা বা ওাফাআ ওভঢ ঢাভ প্রতঢনম।<br />

অয়াঢ-৯৬: ঢাভা দঢাফালতভ াফলদ ওফ ওভল বালঢ দঢাফভা ঢালতভ প্রতঢ ভাতচ ল।<br />

বতত দঢাফভা ঢালতভ প্রতঢ ভাতচ ললয় বা ঢু অল্লাল এ নালও দমাওলতভ প্রতঢ<br />

ভাতচ ললদ দা।<br />

172


অয়াঢ-৯৭: ফরুাীভা কুনভী দফাদালনওীলঢ ঢযন্ত ওলঞাভ এং ঢাভা দ রকুফ-<br />

অলওাফ দা চাদাভআ দবাকয বা অল্লাল ঢাোঁভ ভাূলমভ ঈধভ দাতবম ওলভলঙদ। অল্লাল<br />

তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৯৮: অভ ফরুাীলতভ ফালছ দওঈ দওঈ ঢাভা বা যয় ওলভ ঢালও চতভফাদা ফলদ<br />

ওলভ এং দঢাফালতভ প্রতঢ রৃত তলদভ প্রঢীক্ষায় ণালও। রৃত তদ ঢালতভআ ঈধভ অসুও।<br />

অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৯৯: ফরুাীলতভ দওঈ দওঈ ইফাদ ভালঔ অল্লাল̖ভ প্রতঢ এং দযর ততলদভ প্রতঢ,<br />

অভ বা ঢাভা যয় ওলভ ঢালও অল্লালভ ধদওঝয মালপভ এং ভাূলমভ দতায়া মালপভ ঈধায়<br />

ফলদ ওলভ। দচলদ দভঔ, তদশ্চয়আ ঢা ঢালতভ চন্য ধদওঝয মালপভ ঈধায় তঘলভআ অল্লাল<br />

ঢালতভলও তদচ ভলফলঢভ ফলথয তাতঔম ওলভ দদলদ। অল্লাল দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১০০: ফুলাতচভ অদাভলতভ ফলথয বাভা গ্রকাফী প্রণফ এং বাভা তদষৎাভ<br />

ালণ ঢালতভ নুকফদ ওলভলঙ, অল্লাল ঢালতভ প্রতঢ ন্তুষ্ ললয়লঙদ এং ঢাভা ঢাোঁভ<br />

প্রতঢ ন্তুষ্। তঢতদ ঢালতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ এফদ চান্নাঢ প্রাতলঢ লয় বাভ<br />

ঢমলতলয দলভফূল, ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল। এঝা ফলাানময।<br />

অয়াঢ-১০১: অভ দঢাফালতভ অযধালযভ ফরুাীলতভ ফথয দণলও তওঙু দমাও<br />

দফাদালনও এং ফতীদাাীলতভ ফথয দণলও তওঙু দমাও, ঢাভা দফাদালনওীলঢ ঘভলফ<br />

দধৌলঙলঙ। অধতদ ঢালতভ ধতভঘয় চালদদ দা, ঢালতভ দওম অতফআ চাতদ। অতফ<br />

ঢালতভলও রৃ‘াভ যাতস দত এং ধলভ ঢালতভলও পীরড অবালভ ততলও প্রঢযাতঢতঢ ওভা<br />

লল।<br />

অয়াঢ-১০২: অভ তওঙু দমাও অলঙ বাভা তদলচলতভ ধাধ সীওাভ ওলভলঙ, ঢাভা এও<br />

দদও ওালচভ ালণ ন্য তওাচ তফতশ্রঢ ওলভলঙ। অযা ওভা বায় অল্লাল ঢালতভ ক্ষফা<br />

ওভলদ। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১০৩: অধতদ ঢালতভ ফাম দণলও তওা গ্রলড ওরুদ, বালঢ ঢা ততলয় অধতদ<br />

ঢালতভ ধতত্র ওভলদ এং ধতভরৄদ্ধ ওভলদ, অভ অধতদ ঢালতভ চন্য দতায়া ওরুদ।<br />

তদশ্চয় অধদাভ দতায়া ঢালতভ চন্য তঘত্ত সতসওভ। অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১০৪: ঢাভা তও চালদ দা দব, অল্লাল̖আ ঢাভ াোলতভ ঢা ওুম ওলভদ এং<br />

তঢতদআ তওা গ্রলড ওলভদ, অভ এওফাত্র অল্লাল̖আ ঢা ওুমওাভী, ধভফ তয়ামু?<br />

173


অয়াঢ-১০৫: অভ অধতদ লম ততদ: দঢাফভা ওাচ ওলভ বা। ঢাভধভ অল্লাল̖ দতঔলদ<br />

দঢাফালতভ ওাচ এং ঢাভ ভাূম ফুতফদকড দতঔল। ঢঃধভ দঢাফালতভ তনতভলয়<br />

দদয়া লল দকাধদ প্রওালযযভ ধতভজ্ঞাঢা অল্লালভ ওালঙ, ঢঔদ তঢতদ দঢাফালতভ চাতদলয়<br />

দতলদ বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-১০৬: অভ ধভ ওঢলওভ যাধালভ অল্লাল̖ভ অলতলযভ প্রঢীক্ষায় তদ্ধান্ত ফুমঢী<br />

ভআম-লয়ঢ ঢালতভ যাতস দতলদ ণা ঢালতভ ঢা ওুম ওভলদ। অল্লাল তজ্ঞ,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১০৭: বাভা ফাতচত তদফতাড ওলভলঙ আমালফভ ক্ষতঢাথলদভ চন্য, কুনভী ওভাভ<br />

চন্য, ফুতফদলতভ ফালছ তলপত ৃ তষ্ ওভাভ চন্য এং ঐ যতিভ চন্য খাোঁতঝসরূধ যলালভভ<br />

ঈলদ্দলযয দব ধূত দণলওআ অল্লাল̖ ঢাভ ভাূলমভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওলভ অলঙ এং ঢাভা<br />

যযআ ওফ ওলভ মল: অফভা দঢা দওম ফঙমআ দঘলয়তঙ। তওন্তু অল্লাল াক্ষয<br />

ততলেদ, যযআ ঢাভা তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-১০৮: অধতদ ওঔদ দ ফাতচলত তাোঁ়োলদ দা। দব ফাতচলতভ তপতত্ত প্রণফ<br />

ততদ দণলওআ ঢাওয়াভ ঈধভ সাতধঢ দ ফাতচতআ অধদাভ চন্য তা়োাভ তথও<br />

দবাকয। দঔালদ এফদ দমাও ভলয়লঙ বাভা ঔু পামরূলধ ধতত্রঢা চতদ ওভালও<br />

পামাল। অভ অল্লাল̖ ঈত্তফরূলধ ধতত্রঢা চতদওাভীলতভ পামালদ।<br />

অয়াঢ–১০৯: ঢল তও দ যতি ঈত্তফ দব সীয় ক ৃললভ তপতত্ত অল্লাল̖ পীতঢভ ঈধভ এং<br />

ঢাোঁভ ন্তুতষ্ তথালদভ ঈধভ সাধদ ওলভলঙ, দা তও ঐ যতি ঈত্তফ দব ঢাভ ক ৃললভ তপতত্ত<br />

সাধদ ওলভলঙ এও কলঢতভ ধঢলদান্মুঔ তওদাভায়, নলম দ ক ৃল ঢালও তদলয় চালান্নালফভ<br />

অগুলদ ধতঢঢ লয়? অল্লাল চাতমফ ওফলও ধণ দতঔাদ দা।<br />

অয়াঢ-১১০: ঢালতভ আফাভঢ বা ঢাভা তদফতাড ওলভলঙ ঢালতভ ন্তলভ তা ঔঝওা ৃ তষ্<br />

ওভলঢ ণাওল, দব ধবতন্ত দা ঢালতভ ন্তভ দঘৌতঘভ ললয় বায়। অভ অল্লাল ললমদ তজ্ঞ,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-১১১: তদশ্চয় অল্লাল̖ ঔতভত ওলভ তদলয়লঙদ ফু'তফদলতভ দণলও ঢালতভ চাদ <br />

ঢালতভ ফাম এভ ততদফলয় দব, যযআ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ চান্নাঢ। ঢাভা বুদ্ধ ওলভ<br />

অল্লালভ ধলণ, ওঔদ লঢযা ওলভ এং ওঔদ তদলঢ লয়। ঢাভাঢ, আদতচম <br />

দওাভঅলদ এ ম্পলওত ঢয য়াতা ভলয়লঙ। অল্লাল̖ভ ঘাআলঢ তদলচভ য়াতা তথও<br />

ধামদওাভী অভ দও অলঙ? সুঢভাং দঢাফভা অদে ওভ দঢাফালতভ দ তাভ চন্য বা<br />

দঢাফভা ঢাভ ালণ ওলভঙ। অভ ঢা লম তভাঝ ানময।<br />

174


অয়াঢ-১১২: ঢাভা ঢাওাভী, আাতঢওাভী, অল্লালভ প্রযংাওাভী, দভাচাতাভ,<br />

রুকূওাভী, তচতাওাভী, পাম ওালচভ অলতযতাঢা, ফে ওালচ াথা প্রতাদওাভী এং<br />

অল্লালভ তদথতাতভঢ ীফালভঔা দলনাচঢওাভী ; (এ গুলড গুডাতিঢ) ফু'তফদলতভলও অধতদ<br />

দঔাযঔভ রৄতদলয় ততদ।<br />

অয়াঢ-১১৩: দী ফু'তফদলতভ ধলক্ষ ঈতঘঢ দয় দব, ঢাভা ক্ষফা প্রাণতদা ওভল<br />

ফুযতভওলতভ চন্য বতত ঢাভা তদওঝাত্মীয় লয় বঔদ ঢালতভ ওালঙ এ ওণা সষ্ ললয় দকলঙ<br />

দব, ঢাভা চালান্নাফী।<br />

অয়াঢ-১১৪: অভ আব্রালীলফভ সীয় তধঢাভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওভা দঢা তঙম রৄথু এওতঝ<br />

য়াতাভ ওাভলড, বা দ তধঢাভ ালণ ওলভতঙম। ঢাভধভ বঔদ ঢাভ ওালঙ এ ওণা সষ্<br />

ললয় দকম দব, দ অল্লালভ যত্রু, ঢঔদ দ ঢাভ ালণ ম্পওত তঙন্ন ওভম। তদশ্চয় আব্রালীফ<br />

তঙম ঢযন্ত দওাফম রতয়, লদযীম।<br />

অয়াঢ-১১৫: অভ অল্লাল̖ এফদ দদ দব, তঢতদ দওাদ ওফলও দলতায়াঢ ওভাভ ধভ<br />

দকাফভাল ওলভ দতলদ, দব ধবতন্ত দা ঢালতভলও সুসষ্পাল লম দতদ দ তরয় বা<br />

দণলও ঢালতভ দোঁলঘ ণাওলঢ লল। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তলযর য়ালওনলাম।<br />

অয়াঢ-১১৬: তদশ্চয় অফাদ চতফলদভ াতলপৌফত্ব অল্লাল̖ভআ। তঢতদআ চীদ তাদ<br />

ওলভদ এং ফৃঢুয খঝাদ। দঢাফালতভ চন্য অল্লাল̖ ঙা়ো দওাদ ন্ধু দদআ এং দওাদ<br />

ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-১১৭ অল্লাল ওৃধাতৃতষ্ তাদ ওভলমদ দীভ প্রতঢ এং ফুলাতচভ অদাভলতভ<br />

প্রতঢ, বাভা ঢাভ নুভড ওলভতঙম তঢ ওতঞদ ফয়, এভধভ বঔদ ঢালতভ এও তলমভ<br />

ন্তভ তঘতমঢ লয়াভ ঈধক্রফ ললয়তঙম। ঢাভধভ অল্লাল̖ ঢালতভ ঢা ওুম ওভলমদ।<br />

তদশ্চয় অল্লাল̖ ঢালতভ প্রতঢ ধভফ ফফঢাফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢু-১১৮: অভ ঐ তঢদ যতিভ প্রতঢ তঢতদ ওৃধাতৃতষ্ তাদ ওভলমদ বালতভ যাধাভ<br />

ফুমঢী ভাঔা ললয়তঙম। এফদতও বঔদ চতফদ প্রযস লয়া লত্ত্ব ঢালতভ ঈধভ ংকুতঘঢ<br />

ললয় দকম এং ঢালতভ চীদ ঢালতভ চন্য ংওীডত ললয় ধ়েম। অভ ঢাভা ুছলঢ ধাভম<br />

দব, অল্লাল̖ভ ততলও রুচু লয়া ঙা়ো দওাদ অশ্রয় ধায়াভ ঈধায় দদআ, ঢঔদ তঢতদ<br />

ঢালতভ প্রতঢ ওৃধাতৃতষ্ তাদ ওভলমদ, বালঢ ঢাভা ঢা ওলভ। তদশ্চয় অল্লাল̖আ ধভফ<br />

ঢা ওুমওাভী ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১১৯: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাল̖দও পয় ওভ এং ঢযাতীলতভ<br />

াণী ললয় বা।<br />

175


অয়াঢ-১২০: ফতীদাাী ঢালতভ ধাশ্বতঢতী ফরুাীলতভ ধলক্ষ ফীঘীদ দয় অল্লাল̖ভ<br />

ভাূলমভ ঙ ঢযাক ওলভ দধঙলদ দণলও বায়া এং ভাূলমভ চীলদভ দঘলয় তদলচলতভ<br />

চীদলও তপ্রয় ফলদ ওভা। এ ওাভলড দব, অল্লাল̖ভ ধলণ ঢালতভ দব তধধাা, োতন্ত ক্ষু থা<br />

তেষ্ ওলভ এং ঢালতভ এফদ ধতলক্ষধ বা ওালনভলতভ দক্রালথভ ঈলদ্রও ওলভ, অভ যত্রু<br />

ধক্ষ দণলও বা তওঙু ঢাভা প্রাি লয়, ঢাভ প্রতঢতঝভ ততদফলয় ঢালতভ চন্য এওতঝ দদও<br />

অফম তমতঔঢ লয়। তদশ্চয় অল্লাল দদওওাভলতভ শ্রফনম তদষ্ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ- ১২১: অভ ঢাভা বা তওঙু যয় ওলভ দঙাঝ ণা ়ে এং বঢ প্রান্তভআ ঢাভা<br />

তঢক্রফ ওলভ, ঢা আ ঢালতভ দালফ তমতঔঢ লয়, দবদ অল্লাল̖ ঢালতভলও ঈত্তফ ধুভষ্কাভ<br />

প্রতাদ ওলভদ ঢালতভ ওৃঢওলফতভ।<br />

অয়াঢ-১২২: অভ ফু'তফদলতভ ওলমভ এওলত্র তপবালদ দভ লয়া ফীঘীদ দয়।<br />

ঢএ ঢালতভ প্রলঢযও তম দণলও এওতঝ ংয দওদ দভ লয় দা, বালঢ তযষ্ দমালওভা<br />

িীলদভ জ্ঞাদ চতদ ওভলঢ ধালভ এং বালঢ ঢাভা ঢওত ওভলঢ ধালভ ঢালতভ ওফলও<br />

বঔদ ঢাভা ঢালতভ ওালঙ অল, দবদ ঢাভা াথাদ লয়।<br />

অয়াঢ-১২৩: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বুদ্ধ ওভ দঢাফালতভ তদওঝঢতী<br />

ওালনভলতভ ালণ এং ঢাভা দবদ দঢাফালতভ ফলথয ওলঞাভঢা দতঔলঢ ধায়। দচলদ দভঔ,<br />

অল্লাল দঢা দফাত্তাওীলতভ ালণ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-১২৪: অভ বঔদআ দওাদ ূভা দাতবম ওভা লয় ঢঔদ ঢালতভ ফথযওাভ দওঈ দওঈ<br />

লম: এ ূভাতঝ দঢাফালতভ ওাভ ইফাদ তদ্ধ ৃ ওভম? ঢল দযাদ, বাভা ইফাদ এলদলঙ, এ<br />

ূভা ঢালতভআ ইফাদ তদ্ধ ৃ ওলভলঙ এং ঢাভা এলঢ অদতেঢ লয়।<br />

অয়াঢ-১২৫: ঢল বালতভ ন্তলভ যাতথ অলঙ, এ ূভা ঢালতভ ফতমদঢাভ ালণ অলভা<br />

ফতমদঢা তদ্ধ ৃ ওলভলঙ এং ঢাভ ওালনভ সায়আ ফাভা দকলঙ।<br />

অয়াঢ-১২৬: ঢাভা তও দতলঔ দা দব, ঢাভা প্রতঢ ঙভ এওাভ তও রৃ‘াভ তধবতস লয়?<br />

ঢু ঢাভা ঢা ওলভ দা এং ঈধলতয গ্রলড ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১২৭: অভ বঔদআ দওাদ ূভা দাতবম ওভা লয়, ঢঔদ ঢাভা এলও ধলভভ ততলও<br />

ঢাওায় (এং লম) দওাদ ফুতফদ দঢাফালতভলও দতঔলঙ তও? ঢাভধভ ঢাভা লভ ধল়ে।<br />

অল্লাল̖ ঢালতভ ন্তভলও তনতভলয় ততলয়লঙদ, দওদদা ঢাভা তদলতাথ দমাও।<br />

অয়াঢ-১২৮: দঢাফালতভ ওালঙ এললঙদ দঢাফালতভআ ফথয দণলও এওচদ ভাূম। ঢাভ<br />

ধলক্ষ তঢ রৃঃল-রৃতল দ তরয় বা দঢাফালতভলও তধন্ন ওলভ, তঢতদ দঢাফালতভ<br />

তঢযয় তলঢওাফী, ফু‘তফদলতভ প্রতঢ ়েআ দসলযীম, ঔুআ তয়ামু।<br />

176


অয়াঢ-১২৯: এঢতলত্ত্ব ঢাভা বতত ফুঔ তনতভলয় দদয় ঢল অধতদ লম ততদ: অফাভ<br />

চন্য অল্লাল̖আ বলণষ্, তঢতদ ঙা়ো ন্য দওাদ ফা‘ুত দদআ। ঢাভআ ঈধভ অতফ পভা ওতভ<br />

এং তঢতদ তভাঝ অভলযভ তথধতঢ।<br />

177


ূভা আঈনু<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন, মাফ, ভা। এগুলমা জ্ঞাদকপতফয় তওঢালভ অয়াঢ।<br />

অয়াঢ-২: ফানুলরভ চন্য তও এঝা অশ্চবতচদও ললয়লঙ দব, অতফ ঢালতভআ ফথয দণলও<br />

এওচলদভ ওালঙ লী ধাতঞলয়তঙ এআ ফলফত দব, ―অধতদ ঢওত ওরুদ ফানুরলও এং<br />

সুংাত ততদ ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদলঙ দব, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঈচ্চ ফবতাতা ঢালতভ<br />

ভলভ ওালঙ! ওালনভভা মমঃ তদশ্চয় এ যতি দঢা এও প্রওাযয বারৃওভ।‖<br />

অয়াঢ-৩: তদশ্চয় দঢাফালতভ ধামদওঢতা অল্লাল̖, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ<br />

ঙয় ততলদ, ঢাভধভ তঢতদ ফাীদ লদ অভলয, তঢতদ ধতভঘামদা ওলভদ প্রতঢতঝ ওাচ।<br />

সুধাতভয ওভাভ দওঈ দদআ ঢাভ নুফতঢ যতঢলভলও। তঢতদআ ললমদ অল্লাল̖, দঢাফালতভ<br />

ভ, ওালচআ দঢাফভা ঢাভআ আাতঢ ওভ। ঢু তও দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড ওভল দা?<br />

অয়াঢ-৪: ঢাোঁভআ ওালঙ দঢাফালতভ াআলও তনলভ দবলঢ লল। অল্লাল̖ভ য়াতা বণাণত<br />

ঢয। তদঃলেলল তঢতদআ প্রণফাভ ৃ তষ্ ওলভদ, ঢাভধভ তঢতদআ ঢা ধুদতাভ ৃ তষ্ ওভলদ,<br />

দবদ ন্যায়তঘালভভ ালণ ততদফয় প্রতাদ ওলভদ ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও<br />

অফম ওলভলঙ। অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঈত্তি ধাদীয় এং<br />

বন্ত্রডাতায়ও অবা, ঢাভা দব কুনভী ওভঢ ঢাভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ এফদ ত্তা তবতদ াতদলয়লঙদ ূবতলও প্রঘণ তীতিফয় এং ঘন্দ্রলও তসগ্ধ<br />

অলমাওফয় এং তদথতাতভঢ ওলভলঙদ এভ চন্য ফদতবম বালঢ দঢাফভা চাদলঢ ধভ ঙলভভ<br />

কডদা তলা। অল্লাল এ তদভণতও ৃ তষ্ ওলভদতদ। তঢতদ তযতপাল ত ৃঢ ওলভদ<br />

অয়াঢফূল দ দমালওভ চন্য বাভা জ্ঞাদ ভালঔ।<br />

অয়াঢ-৬: তদশ্চয় ভাঢ ততলদভ ধতভঢতলদ এং অফাদ চতফদদ অল্লাল বা তওঙু ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ ঢালঢ তদতযতদ ভলয়লঙ দফাত্তাওী দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৭: তদশ্চয় বাভা অফাভ াক্ষাঢ মালপভ অযা ভালঔ দা এং ধাতণত চীদ তদলয়আ<br />

ধতভঢুষ্ ভলয়লঙ এং ঢালঢআ তদতশ্চন্ত প্রযাতন্ত নুপ ওলভ অভ বাভা অফাভ<br />

অয়াঢফূললভ যাধালভ কালনম,<br />

অয়াঢ-৮: এফদ দমাওলতভ াসাদ দতাবঔ ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ।<br />

178


অয়াঢ-৯: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ দদও অফম ওলভলঙ, ঢালতভলও ঢালতভ ভ<br />

দলতায়াঢ তাদ ওভলদ ঢালতভ ইফালদভ লতৌমলঢ, ঢালতভ (াসাদ) সুঔফয় চন্নালঢ বাভ<br />

ঢমলতলয দলভফূল প্রাতলঢ লয়।<br />

অয়াঢ-১০: দঔালদ ঢালতভ প্রাণতদা লল, ―দল অল্লাল! ঢুতফ ফলাদ ধতত্র!‖অভ দণায়<br />

ঢালতভ তপাতদ লল, "ামাফ‖। ঢালতভ দযর প্রাণতদা লল, ―ফস প্রযংা<br />

াভাচালালদভ ভ অল্লাল̖ভআ চন্য‖।<br />

অয়াঢ-১১: অভ বতত অল্লাল ঢা়োর়ো ওভলঢদ ফানুলরভ ক্ষতঢ াথলদ দবফদ ঢাভা দ্রুঢ<br />

ওমযাড মাপ ওভলঢ ঘায়, ঢল ঢালতভ তদত তষ্ ফয় ওলআ ধূডত ওলভ দতয়া লঢ। সুঢভাং<br />

বাভা অফাভ াক্ষাঢ মালপভ অযা ভালঔ দা অতফ ঢালতভলও দঙল়ে ভাতঔ দবদ ঢাভা<br />

তদলচলতভ াথযঢায় ততলযলাভা সায় খুলভ দ়োয়।<br />

অয়াঢ-১২: অভ বঔদ ফানুরলও দওাদ তধত সযত ওলভ ঢঔদ দ অফালও টাওলঢ ণালও<br />

রৄলয়, ল তাোঁত়েলয়। ঢাভধভ বঔদ অতফ ঢাভ দণলও দ তধত তূভ ওলভ দতআ ঢঔদ দ<br />

এফদ ললয় বায়, দবদ দ অফালও ওঔদ টালওতদ দ তধত দণলও ফুতিভ চন্য বা ঢালও<br />

সযত ওলভতঙম। এরূধআ দযাপদ ফলদ লয় ীফামংখদওাভীলতভ ওালঙ ঢালতভ ওৃঢওফত।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ যয অতফ দঢাফালতভ ধূলত লদও ফাদলকাষৎীলও ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ<br />

বঔদ ঢাভা চুমুফ ওলভতঙম, ণঘ ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ভাূমকড এলতঙলমদ সষ্<br />

তদতযতদ তদলয়। তওন্তু ঢাভা তওঙুলঢআ ইফাদ অদাভ তঙম দা। এপালআ অতফ ধভাথী<br />

দমাওলতভলও প্রতঢনম ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢঃধভ অতফ দঢাফালতভলও প্রতঢতদতথ ওলভতঙ ধতণীলঢ ৃ ঢালতভ সলম দবদ<br />

অতফ দতলঔ দদআ দঢাফভা তওরূধ ওাচ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ বঔদ দঢমায়াঢ ওভা লয় ঢালতভ ওালঙ অফাভ সুসষ্ অয়াঢফূল<br />

ঢঔদ বাভা অফাভ াক্ষাঢ মালপভ অযা ভালঔ দা ঢাভা লম: তদলয় এ দওাদ দওাভঅদ<br />

এতঝ ঙা়ো ণা এলও তলম তা। অধতদ লম ততদঃ ―এ অফাভ ওাচ দয় দব, এলঢ<br />

অতফ তদলচভ ঢভন দণলও দওাদ ভততম ওভ। অতফ দঢা দওম ঢাভআ নুভড ওতভ বা<br />

অফাভ প্রতঢ লী ওভা লয়। অতফ বতত অফাভ ভলভ দানভফাতদ ওতভ, ঢল পয় ওতভ ফলা<br />

ততলভ অবালভ।‖<br />

অয়াঢ-১৬: মুদ: বতত অল্লাল̖ আলে ওভলঢদ ঢল অতফ এঝা দঢাফালতভলও ধল়ে<br />

রৄদাঢাফ দা এং তঢতদ দঢাফালতভলও এঝা চাদালঢদ দা। অতফ দঢা সাদ ওলভতঙ<br />

দঢাফালতভ ফলথয এভ ধূলত চীলদভ তীখত ফয়; ঢল তও দঢাফভা এঢঝুকু ুছ দা?<br />

179


অয়াঢ-১৭: ঢএ ঢাভ দঘলয় তথও চাতমফ দও দব অল্লাল̖ভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ<br />

ণা ঢাভ অয়াঢলও সীওাভ ওলভ? ধভাথীভা ওঔদ নমওাফ লয় দা।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ ঢাভা ঈধাদা ওলভ অল্লাল̖দও াত ততলয় এফদ তওঙুভ বা ঢালতভ দওাদ<br />

ক্ষতঢ ওভলঢ ধালভ দা এং দওাদ ঈধওাভ ওভলঢ ধালভ দা। ঢাভা লম: এভা অল্লালভ<br />

ওালঙ অফালতভ সুধাতভযওাভী। অধতদ মুদ, দঢাফভা তও অল্লাল̖দও অফাদ চতফলদভ<br />

এফদ তরলয়ভ ংাত ততে বা তঢতদ চালদদ দা? তঢতদ ধতত্র এং র ঈলধ্বত ঢা দণলও<br />

বা ঢাভা যভীও ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৯: ফানুর দঢা ধূলত এওআ ঈম্মঢ তঙম, ধলভ ঢাভা ফঢলপত ৃ তষ্ ওলভ। অভ<br />

অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও বতত এওতঝ াডী ধূলতআ াযস ললয় দা ণাওঢ, ঢল দঢা<br />

ঢালতভ ফলথয ঘূ়োন্ত ফীফাংা ওলভ দতয়া লঢ দ তরলয় বালঢ ঢাভা ফঢলপত ওভলঙ।<br />

অয়াঢ-২০: অভ ঢাভা লমঃ ―দওদ দাতবম ওভা লয় দা ঢাভ ঈধভ দওাদ ফু'তচবা ঢাভ<br />

ভলভ ঢভন দণলও? অধতদ লম ততদ: কালয়লভ ঔভ দঢা দওম অল্লাল̖ভআ অলঙ।<br />

সুঢভাং দঢাফভা প্রঢীক্ষায় ণাও, অতফ দঢাফালতভ ালণ প্রঢীক্ষায় ভআমাফ।<br />

অয়াঢ-২১: অভ বঔদআ অতফ ফানুরলও অসাতদ ওভাআ ভলফঢ দওাদ তধত ঢালতভলও<br />

সযত ওভাভ ধভ, ঢঔদআ ঢাভা অফাভ অয়াঢফূল িলন্ধ ঘক্রালন্ত তমি লয়; অধতদ লম<br />

ততদ: ―অল্লাল ঘক্রালন্তভ যাতসতালদ দ্রুঢঢভ‖ তদশ্চয় অফাভ দনলভযঢাভা তমতধদ্ধ ওলভ<br />

ভালঔ দঢাফভা দব ঘক্রান্ত ওভ ঢা।<br />

অয়াঢ–২২: তঢতদআ দঢাফালতভ ভ্রফড ওভাদ সমপালক এং চমপালক; এফদতও বঔদ<br />

দঢাফভা দদৌওায় অলভালী ণাও এং দগুলমা অলভালীলতভ তদলয় নুকূম ায়ুভ ালালবয<br />

ঘমলঢ ণালও অভ ঢালঢ ঢাভা অদতেঢ লয়, এফঢসায় দদৌওাগুলমাভ ঈধভ এও প্রঘন্ট<br />

ায়ু এল ধল়ে এং ততও দণলও ঢভঙফামা দগুলমালও অখাঢ লালদ অভ ঢাভা ফলদ<br />

ওলভ দব, ঢাভা তধলত ধতভলতষ্ঢ ললয় ধল়েলঙ; ঢঔদ ঢাভা এওতদষৎপাল ঔাোঁতঝ তশ্বালভ<br />

ালণ অল্লাল̖দও দটলও লম: ―বতত অধতদ অফালতভলও এ তধত দণলও ভক্ষা ওলভদ ঢল<br />

যযআ অফভা দযাওভগুচাভ ললয় বা।‖<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভধভ বঔদ তঢতদ ঢালতভলও ভক্ষা ওলভদ, ঢঔদ ঢাভা ন্যায়পাল<br />

ধতণীলঢ ৃ চুমুফ ওভলঢ ণালও। দল ফানুর! দঢাফালতভ চুমুফ দঢাফালতভআ ঈধভ ঢতাল<br />

চীলদভ ক্ষতডলওভ সুঔ দপাক ওলভ দা ঢাভধভ অফাভআ ওালঙ দঢাফালতভ প্রঢযাঢতদ,<br />

ঢঔদ অতফ দঢাফালতভ চাতদলয় দত বা তওঙু দঢাফভা ওভলঢ।<br />

180


অয়াঢ-২৪: স্তুঢ ধাতণত চীলদভ ঈতালভড এরূধ, দবফদ অফাদ দণলও অতফ ধাতদ<br />

রতড ওতভ, ধলভ ঢা ংতফতশ্রঢ ললয় ঢা দণলও চতফলদভ খদ তন্নতষ্ ঈতদ্ভত ঈৎধন্ন লয় বা<br />

দণলও ফানুর চী-চন্তুভা দঔলয় ণালও। ঢাভধভ বঔদ চতফদ ঢাভ ফলদাফুগ্ধওভ তৃযয<br />

থাভড ওলভ এং সুলযাতপঢ ললয় ঈলঞ অভ চতফলদভ ফাতমলওভা থাভডা ওলভ দব, ঢাভা<br />

এঔদ এগুলমাভ ধূডত তথওাভী ললয়লঙ, ঢঔদ এল ধল়ে ঢাভ ঈধভ অফাভ তদল তয ভালঢ<br />

তওংা ততলদ, নলম অতফ ঢা এফদ তদতশ্চহ্ন ওলভ ততমাফ দবদ কঢওাম এভ তসত্ব তঙম<br />

দা। এরূধআ অতফ তযতপাল অয়াঢফূল ডতদা ওতভ তঘন্তাযীম দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ অল্লাল̖ অলাদ ওলভদ তঘভসায়ী যাতন্তভ াসালদভ ততলও এং তঢতদ<br />

বালও আলে ভম তঞও ধলণ ঘমাভ ঢনীও দতদ।<br />

অয়াঢ-২৬: বাভা দদও ওাচ ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ওমযাড এং অলভা দতয; এং<br />

ঢালতভ দঘলাভালও ফতমদঢা অেন্ন ওভল দা, অভ দা দওাদ লীদঢা। এভাআ চান্নালঢভ<br />

তথাী, ঢাভা দণায় দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ বাভা চতদ ওলভলঙ ফে, ফলেভ যাতস নুরূধ ফে, ঢালতভলও অেন্ন<br />

ওভল লীদঢা, অল্লাল দণলও ঢালতভলও াোঁঘালঢ ধালভ এফদ দওঈ দদআ। ঢালতভ ফুঔফণম<br />

দবদ অোততঢ ওলভ দতয়া ললয়লঙ অোঁথাভ ভালঢভ অসভড ততলয়। এভা দতাবলঔভ<br />

তথাী, দণায় ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৮: সভড ওভ দততলদভ ওণা, দবততদ অতফ ঢালতভ াআলও এওত্র ওভ,<br />

ঢাভধভ বাভা তযভও ওভঢ ঢাদতভলও ম; দঢাফভা এং দঢাফালতভ যভীওভা তদচ তদচ<br />

সালদ তসভ ণাও। ঢঃধভ অতফ ঢালতভলও ধভসভ দণলও ততেন্ন ওলভ দত। ঢালতভ<br />

যভীওভা মল: দঢাফভা দঢা অফালতভ ঈধাদা ওভলঢ দা।<br />

অয়াঢ-২৯: স্তুঢ, অল্লাল̖আ অফালতভ দঢাফালতভ ফালছ াক্ষী তললল বলণষ্ দব,<br />

দঢাফালতভ ঈধাদা িদন্ধ অফভা তঙমাফ ম্পূডত কালনম।<br />

অয়াঢ-৩০: দঔালদ বাঘাআ ওলভ দদল প্রলঢযলও তদচ তদচ ধূত ওৃঢ অফম এং<br />

ঢালতভলও ঢালতভ প্রওৃঢ তপপাও অল্লাল̖ভ ওালঙ তনতভলয় অদা লল, অভ ঢালতভ ওাঙ<br />

দণলও ঈল বাল ঢাভা দব তফণযা ঈদ্ভাদ ওভঢ ঢা।<br />

অয়াঢ-৩১: অধতদ মুদ দও দঢাফালতভলও তভতবও তাদ ওলভদ অফাদ চতফদ দণলও,<br />

ণা তঢতদ দও বাভ ওঢৃ তত্বাথীদ শ্রড যতি তৃতষ্ যতি, এং দও দভ ওলভদ চীতঢলও<br />

ফৃঢ দণলও, অভ দও দভ ওলভদ ফৃঢলও চীতঢ দণলও এং দও বাঢীয় তরয় তদয়ন্ত্রড<br />

181


ওলভদ? ঢঔদ ঢাভা যযআ মল: "অল্লাল̖"। অধতদ মুদঃ ―ঢু তও দঢাফভা ঢওত<br />

লল দা?‖<br />

অয়াঢ-৩২: সুঢভাং তঢতদআ অল্লাল̖, দঢাফালতভ প্রওৃঢ ভ। ঢয প্রওাতযঢ লয়াভ ধভ<br />

দকাফভালী ঙা়ো অভ তও ণালও? সুঢভাং দওাণায় দঢাফালতভ তনতভলয় দদয়া ললে?<br />

অয়াঢ-৩৩: এপাল ঢয প্রফাতডঢ লম অধদাভ ভলভ াডী নাতওলতভ ম্পলওত দব,<br />

ঢাভা ইফাদ অদল দা।<br />

অয়াঢ-৩৪: অধতদ মুদ: দঢাফালতভ যভীওলতভ ফালছ এফদ দওঈ অলঙ তও দব ৃ তষ্লও<br />

প্রণফালভ তসলত্ব অলদ এং ধলভ ঢা ধুদভাতত্ত ৃ ওলভ? মুদ: অল্লাল̖আ ৃ তষ্লও<br />

প্রণফালভ তসলত্ব অলদদ এং ধলভ ঢা ধুদভাতত্ত ৃ ওলভদ। সুঢভাং দওফদ ওলভ দঢাফভা<br />

তভ্রান্ত লে।<br />

অয়াঢ-৩৫: অধতদ মুদঃ দঢাফালতভ যভীওলতভ ফালছ এফদ দওঈ অলঙ তও দব লঢযভ<br />

ততলও ধণ দতঔায়? অধতদ লম ততদ: অল্লাল̖আ লঢযভ ততলও ধণ দতঔাদ। ঢল তবতদ<br />

লঢযভ ততলও ধণ দতঔাদ তঢতদ তথও নুভডলবাকয দা তও দ, বালও ধণ দা দতঔালম<br />

ধণ ধায় দা? দঢাফালতভ তও লম? দওফদ দঢাফভা ওভঙ?<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢালতভ তথওাংযআ নুফালদভ নুভড ওলভ ঘলম। লঢযভ যাধালভ<br />

নুফাদ দওাদ ওালচআ অল দা। তদশ্চয় অল্লাল̖ তলযর তলঢ ঢাভা বা ওলভ ঢা।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ এ দওাভঅদ এফদ দয় দব, ঢা অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা ওঢৃ তও ফদক়ো<br />

ভতঘঢ ললয় ণাওল, ভং এতঝ ধূলত বা দাতবম ললয়লঙ ঢাভ ঢযায়দওাভী এং<br />

তথাদফূললভ তযত যাঔযা, এলঢ দওাদ লেল দদআ, এঝা াভাচালালদভ প্রতঢধামলওভ<br />

ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢাভা তও লম: ―দ এঝা ভঘদা ওলভলঙ?‖ অধতদ মুদ ―ঢল দঢাফভা এভ<br />

নুরূধ এওতঝ ূভা তদলয় এ এং দটলও দা বালও ধাভ অল্লাল̖দও ালত, বতত দঢাফভা<br />

ঢযাতী ল।‖<br />

অয়াঢ-৩৯: ভং ঢাভা সীওাভ ওলভ দ তরয় বাভ জ্ঞাদ ঢাভা অয়ত্ত ওভলঢ ধালভতদ<br />

এং এঔলদা এভ ধতভডাফ ঢালতভ ওালঙ অলতদ। এপাল ঢালতভ ধূতঢীভা সীওাভ<br />

ওলভতঙম। ঢএ মক্ষয ওভ, দওফদ ললয়তঙম চাতমফলতভ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-৪০: অভ ঢালতভ ফলথয দওঈ এ দওাভঅলদভ প্রতঢ ইফাদ অলদ এং ঢালতভ ফলথয<br />

দওঈ এলঢ ইফাদ অলদ দা। অধদাভ ভ নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ িলন্ধ ঔু পাম।<br />

182


অয়াঢ-৪১: অভ বতত ঢাভা অধদাভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ ঢল অধতদ মুদ: অফাভ<br />

চন্য অফাভ ওফত এং দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ওফত। দঢাফভা তায়ফুি দ তরয় দণলও<br />

বা অতফ ওতভ এং অতফ তায়ফুি দঢাফভা বা ওভ দ তরয় দণদও।<br />

অয়াঢ-৪২: অভ ঢালতভ ফলথয ওঢও এফদ অলঙ দব অধদাভ ততলও ওাদ দধলঢ ভালঔ।<br />

ঢল তও অধতদ তথভলও দযাদালঢ ঘাদ বতত ঢাভা দা ুলছ?<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢালতভ ফলথয দওঈ দওঈ অধদাভ ততলও ঢাতওলয় ণালও। অধতদ তও ন্ধলও<br />

ধণ দতঔালঢ ঘাদ, বতত ঢাভা দফালঝ দা দতলঔ?<br />

অয়াঢ-৪৪: তদশ্চয় অল্লাল̖ ফানুলরভ প্রতঢ তন্দুফাত্র চুমুফ ওলভদ দা, ভং ফানুরআ<br />

তদলচলতভ প্রতঢ চুমুফ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪৫: সভড ওভ দততলদভ ওণা, দবততদ তঢতদ ফলঢ ওভলদ ঢালতভলও, ঢঔদ<br />

ঢালতভ ফলদ লল দবদ ঢাভা সাদ ওলভতদ ততলদভ এওতণ ঙা়ো, ঢাভা এলও ধভলও<br />

তঘদল। তদঃলেলল ঢাভাআ ক্ষতঢগ্রস লদয়লঙ বাভা অল্লাল̖ভ ালণ াক্ষাঢলও সীওাভ<br />

ওভলঙ এং ঢাভা ৎধণপ্রাি তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢালতভ ালণ অতফ দব যাতসভ ঙীওাভ ওলভতঙ বতত ঢাভ তওঙু<br />

অধদালও দতঔাআ ণা অধদালও নাঢ তাদ ওতভ, তাসায় ঢালতভ অফাভ ওালঙআ<br />

প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল। স্তুঢ অল্লাল াক্ষী ঢালতভ ওৃঢওলফতভ।<br />

অয়াঢ-৪৭: প্রলঢযও ঈম্মলঢভ চন্য ভলয়লঙ এও-এওচদ ভাূম। অভ বঔদ ঢালতভ ভাূম<br />

এললঙ ঢঔদ ঢালতভ ফালছ ন্যায়পাল ফীফাংা ওভা ললয়লঙ এং ঢালতভ প্রতঢ চুমুফ ওভা<br />

লয়তদ।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ ঢাভা লম: এ য়াতা ওল অল, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৪৯: অধতদ লম ততদ: অল্লাল̖ বা আো ওলভদ ঢাঙা়ো অতফ অফাভ তদলচভ<br />

চন্য দওাদ ক্ষতঢভ এং দওাদ ঈধওালভভ তথওাভী দআ। প্রলঢযও ঈম্মলঢভ চন্য ভলয়লঙ<br />

এওতঝ তদত তষ্ ফয়, বঔদ ঢালতভ তদত তষ্ ফয় অল, ঢঔদ ঢাভা ফুরঢতওাম দধঙলদ<br />

ভলঢ ধাভল দা এং াফলদ গ্রভ ললঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৫০: মুদ: দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ, বতত এল ধল়ে ঢাভ অবা দঢাফালতভ<br />

ঈধভ ভালঢ ণা ততলদ, ঢল এভ ফলথয তও অলঙ বা ধভাথীভা ত্বভাতদঢ ওভলঢ ঘায়?<br />

183


অয়াঢ-৫১: ঢল তও বঔদ অবা এল ধ়েল, ঢঔদ ঢাভ প্রতঢ ইফাদ দঢাফভা অদল?<br />

লাোঁ, এঔদ ফাদলম? ণঘ দঢাফভা দঢা এভআ চন্য ঢা়োর়ো ওভতঙলম!<br />

অয়াঢ-৫২: ঢাভধভ চাতমফলতভ মা লল: ন্তঢ অবালভ সাত গ্রলড ওভ, দঢাফভা বা<br />

ওভলঢ দঢাফালতভলও ঢাভআ প্রতঢনম দতয়া ললে।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা অধদাভ ওালঙ চাদলঢ ঘায়: ―এঝা তও ঢয?‖ অধতদ লম ততদঃ ―লাোঁ,<br />

অফাভ ভলভ ওফ, এঝা যযআ ঢয। অভ দঢাফভা দঢা যণত ওভলঢ ধাভল দা।‖<br />

অয়াঢ-৫৪: ধতণীলঢ ৃ বা তওঙু অলঙ ঢা বতত প্রলঢযও চাতমলফভ ণাওঢ ঢল দ ঢা<br />

তদলচভ ফুতিভ ততদফলয় ততলয় ততঢ, এং বঔদ ঢাভা অবা দতঔল ঢঔদ ফদসাধ দকাধদ<br />

ওভল। অভ ঢালতভ ফালছ ফীফাংা ওভা ললম ন্যালয়ভ ালণ এং ঢালতভ প্রতঢ চুমুফ ওভা<br />

লল দা।<br />

অয়াঢ-৫৫: সভড দভঔ, তদশ্চয় অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা দঢা আ অল্লাল̖ভ<br />

। সভড দভঔ, তদশ্চয় অল্লালভ য়াতা ঢয। তওন্তু ঢালতভ লদলওআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৬: তঢতদআ চীদ তাদ ওলভদ এং তঢতদআ চীদ ংলাভ ওলভদ এং ঢাভআ<br />

ওালঙ দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৫৭: দল ফানুর দঢাফালতভ ওালঙ এললঙ ঈধলতয দঢাফাদতভ ভলভ ঢভন দণলও<br />

এং ন্তলভ বা অলঙ ঢাভ তদভাফয়, অভ ফু‘তফদলতভ চন্য দলতায়াঢ ভলফঢ।<br />

অয়াঢ-৫৮: মুদঃ এ দওাভঅদ অল্লাল̖ভ নুগ্রলল ঢাোঁভ ভলফলঢ; ঢএ ঢাভা াআ<br />

এলঢ অদতেঢ দলাও। ঢাভা বা তওঙু চফা ওলভ ঢাভ দঘলয় এ দওাভঅদ লদও ঈত্তফ।<br />

অয়াঢ-৫৯: মুদ! দঢাফভা তও দপল দতদঔঙ, দঢাফালতভ চন্য অল্লাল̖ দব তভতবও তাদ<br />

ওলভলঙদ, দঢাফভা ঢাভ তওঙু লামাম ওলভঙ এং তওঙু লাভাফ ওলভঙ? অধতদ মুদ,<br />

অল্লাল তও এভ নুফতঢ দঢাফালতভ ততলয়লঙদ, দা দঢাফভা অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ<br />

ওভঙ?<br />

অয়াঢ-৬০: দওয়াফঢ তত িলন্ধ ঢালতভ তও থাভডা বাভা অল্লালভ ঈধভ তফণযা অলভাধ<br />

ওলভ? তদশ্চয় অল্লাল ফানুলরভ ঈধভ নুগ্রলধভায়ড; তওন্তু ঢালতভ লদলওআ দযাওভ ওলভ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ ঢুতফ দব সায়আ ণাও এং দ ম্পলওত দওাভঅদ দণলও বা তওঙু<br />

দঢমায়াঢ ওভ, অভ দঢাফভা দব ওাচআ ওভ, অতফ দঢাফালতভ ওালঙ ঈধতসঢ ণাতও,<br />

184


বঔদ দঢাফভা ঢালঢ প্র ৃত্ত ল। অফাদ চতফলদভ ডু ধতভফাড দঢাফাভ ভলভ দণলও<br />

দকাধদ ণালও দা এং এভ দঘলয় দওাদ ক্ষু দ্রঢভ তওংা ৃলত্তভ দদআ বা সুসষ্ তওঢাল<br />

দদআ।<br />

অয়াঢ-৬২: দচলদ দভঔ, তদশ্চয় অল্লালভ ন্ধু লতভ দওাদ পয় দদআ অভ ঢাভা রৃঃতঔঢ লল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৬৩: বাভা ইফাদ এলদলঙ এং ঢাওয়া মিদ ওলভলঙ,<br />

অয়াঢ-৬৪: ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ সুংাত রৃতদয়াভ চীলদ এং অলঔভালঢ। অল্লালভ<br />

াডীভ দওাদ দলভলনভ লয় দা। এঝাআ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ-৬৫: অভ অধদালও দবদ ঢালতভ ওণা রৃঃঔ দা দতয়। তদশ্চয় ফস যতি<br />

অল্লাল̖ভআ। তঢতদ রৄলদদ, চালদদ।<br />

অয়াঢ-৬৬: দচলদ দভঔ, বাভা অফালদ অলঙ এং বাভা চতফলদ অলঙ ঢাভা আ<br />

অল্লাল̖ভ। অভ বাভা অল্লাল̖দও দঙল়ে ন্য যভীওলতভ ঈধাদা ওলভ ঢাভা তওলভ<br />

নুভড ওলভ? ঢাভা দঢা দওম থাভডাভ যঢতী ললয় ঘলম, অভ ঢাভা দঢা রৄথু অচগুত<br />

ওণা লম।<br />

অয়াঢ-৬৭: তঢতদ দআ ত্তা তবতদ দঢাফালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভলঙদ ভাঢ, দবদ দঢাফভা ঢালঢ<br />

তশ্রাফ ওভ এং ততদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দতঔাভ চন্য। তদশ্চয় এলঢ তদতযতদ ভলয়লঙ দ<br />

ওলফভ চন্য বাভা ফলদালবাক লওালভ দযালদ।<br />

অয়াঢ-৬৮: ঢাভা লম? ―অল্লাল ন্তাদ গ্রলড ওলভলঙদ।‖ তঢতদ ফলাদ, ধতত্র। তঢতদ<br />

ফুঔালধক্ষী। বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ ঢা আ ঢাভ৷<br />

দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ দত দদআ এ তাতভ ধলক্ষ। দঢাফভা তও অল্লাল িলন্ধ এফদ ওণা<br />

মঙ বা দঢাফভা চাদ দা?<br />

অয়াঢ-৬৯: মুদ: তদশ্চয় বাভা অল্লাল িলন্ধ তফণযা ঈদ্ভাদ ওলভ ঢাভা নমওাফ লয়<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৭০: এঝা রৃতদয়াভ ক্ষতডলওভ অলয়য-অভাফ ফাত্র। ঢাভধভ ঢালতভ অফাভআ ওালঙ<br />

অলঢ লল। ঢঔদ অতফ ঢালতভলও অসাতদ ওভা ওলঞাভ অবা ঢালতভ কুনভীভ<br />

ওাভলড।<br />

185


অয়াঢ-৭১: অধতদ ঢালতভলও দূললভ ৃত্তান্ত রৄতদলয় ততদ, বঔদ দ ঢাভ ওফলও<br />

লমতঙম: দল অফাভ ওফ! বতত দঢাফালতভ ফলথয অফাভ তসতঢ এং অল্লাল̖ভ অয়াঢ<br />

ততলয় অফাভ ঈধলতয তাদ দঢাফালতভ ওালঙ পাভী লম ফলদ লয়, ঢল অতফ দঢা অল্লালভ<br />

ঈধভ পভা ওভতঙ। এঔদ দঢাফভা দঢাফালতভ যভীওভা তফলম তদলচলতভ ওঢতয তসভ<br />

ওলভ দা, ধলভ দবদ দঢাফালতভ ফালছ তদলচলতভ ওঢতয তরলয় দওাদ লেল-ংযয় দা<br />

ণালও। ঢাভধভ অফাভ যাধালভ বা ওভাভ ওলভ দনম এং অফালও ওায তত দা।<br />

অয়াঢ-৭২: ঢাভধভ বতত দঢাফভা ফুঔ তনতভলয় ণাও, ঢল অতফ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ<br />

দওাদ ধাতভশ্রতফও ঘাআ দা। অফাভ ধাতভশ্রতফও দঢা ভলয়লঙ অল্লাল̖ভ ওালঙ। অভ অতফ<br />

অততষ্ ললয়তঙ দবদ অতফ ফুতমফলতভ ন্তপু তি লআ।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ ঢাভা দূললও তফণযাাতী মম। ঢাভধভ অতফ ঢালও ঢাভ ালণ বাভা<br />

দদৌওায় তঙম ঢালতভলও ভক্ষা ওভমাফ এং ঢালতভলও অাত ওভমাফ, অভ বাভা অফাভ<br />

অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভতঙম ঢালতভলও টু তলয় ততমাফ। সুঢভাং মক্ষয ওভ তওরূধ<br />

দযাঘদীয় ধতভডাফ ললয়তঙম ঢালতভ বালতভ ঢওত ওভা ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভধভ অতফ নুললভ ধলভ লদও ভাূম ধাতঞলয়তঙ ঢালতভ ওলফভ ওালঙ,<br />

ঢাভা ঢালতভ ওালঙ সুসষ্ তদতযতদ তদলয় এলতঙম। তওন্তু ঢাভা ধূলত বা সীওাভ ওলভতঙম<br />

ঢালঢ ইফাদ অদাভ চন্য প্রস্তুঢ তঙম দা। এপালআ অতফ দফালভ ওলভ দতআ<br />

ীফামংখদওাভীলতভ ন্তভ।<br />

অয়াঢ-৭৫: ঢাভধভ অতফ এলতভ ধলভ ধাতঞলয়তঙমাফ ফূা লারুদলও দনভাঈদ ঢাভ<br />

প্রথাদলতভ ওালঙ অফাভ তদতযতদামী লওালভ। তওন্তু ঢাভা লংওাভ ওভম, অভ ঢাভা<br />

তঙম ধভাথী দমাও।<br />

অয়াঢ-৭৬: বঔদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ ঢভন দণলও ঢয এম, ঢঔদ ঢাভা মম: তদশ্চয়<br />

এ দঢা প্রওাযয বারৃ।<br />

অয়াঢ-৭৭: ফূা মম: দঢাফভা তও ঢয ম্পলওত এরূধ মঙ বঔদ ঢা দঢাফালতভ ওালঙ<br />

দধৌলঙলঙ? এঝা তও বারৃ? অভ বারৃওলভভা দঢা নমওাফ লয় দা।<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢাভা মমঃ ঢুতফ তও অফালতভ ওালঙ এলঙ এচন্য দব, অফালতভলও তঘুঢ<br />

ওভল দ ধণ দণলও বাভ ঈধভ অফভা অফালতভ াধ-তাতালতভ দধলয়তঙ? অভ বালঢ<br />

দঢাফালতভ রৃ'চলদভ এলতলয অতথধঢয প্রতঢতষৎঢ লয় দচন্য? অফভা তওঙুলঢআ<br />

দঢাফালতভলও তশ্বা ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৭৯: দনভাঈদ মম: দঢাফভা অফাভ ওালঙ তদলয় এ সুতজ্ঞ বারৃওভলতভ।<br />

186


অয়াঢ-৮০: ঢাভধভ বঔদ বারৃওভভা এম ঢঔদ ফূা ঢালতভলও মম: ―তদলক্ষধ ওভ বা<br />

দঢাফভা তদলক্ষধ ওভলঢ ঘা।‖<br />

অয়াঢ-৮১: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা তদলক্ষধ ওভম ঢঔদ ফূা মমঃ দঢাফভা বা তওঙু এলদঙ<br />

ঢা আ বারৃ, তদশ্চয় অল্লাল̖ এঔদআ এ াতঢম াযস ওলভ দতলদ। অল্লাল̖ দঢা<br />

নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ ওাচ সুষৎু পাল ফাথা ললঢ দতদ দা।<br />

অয়াঢ-৮২: অল্লাল̖ সীয় াডী নুবায়ী ঢযলও লঢয ধতভডঢ ওলভদ, বতত ধভাথীভা<br />

ঢা ধঙে ওলভ।<br />

অয়াঢ-৮৩: ফূাভ প্রতঢ ঢাভ ওলফভ ওতঢধয় দমাও ঙা়ো দওঈ ইফাদ অদম দা, এ<br />

অযংওায় দব, দনভাঈদ ঢাভ তাভভা ঢালতভ তদবতাঢদ ওভল। অভ দনভাঈদ দঢা দ<br />

দতলযভ ওঢৃ তলত্বভ তযঔলভ অলভালড ওলভতঙম এং দ তঙম ন্যঢফ ীফামংখদওাভী।<br />

অয়াঢ-৮৪: ফূা মমঃ দল অফাভ ওফ! বতত দঢাফভা অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ<br />

অয়াঢ-৮৫: ঢাভধভ ঢাভা মমঃ অফভা অল্লাল̖ভ ঈধভ পভা ওভমাফ। দল অফালতভ<br />

ভ! অফালতভলও চাতমফ ওলফভ তদবতাঢলদভ দক্ষত্র ওভ দা,<br />

অয়াঢ-৮৬: অভ অফালতভলও সীয় নুগ্রলল এ ওালনভ ওলফভ ওম দণলও ভক্ষা ওভ।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ অতফ লী ধাঞামাফ ফূা ঢাভ পাআলয়ভ প্রতঢ দব, দঢাফভা ঈপলয়<br />

দঢাফালতভ ওলফভ চন্য তফলভ াসাদ লাম ভাঔ এং দঢাফালতভ াক ৃলগুলমালও<br />

দাফালবভ সাদরূধ কডয ওভ, অভ দঢাফভা দাফাব ওালয়ফ ওভ ফু'তফদলতভ সুংাত তা।<br />

অয়াঢ-৮৮: ফূা মম: দল অফালতভ ভ! ঢুতফ দঢা দনভাঈদলও এং ঢাভ প্রথাদলতভলও<br />

ধাতণত চীলদ অ়েিলভভ াফগ্রী দাদাপ্রওাভ থদ-ম্পত তাদ ওলভঙ, দল অফালতভ ভ!<br />

বাভ নলম ঢাভা দমাওলতভলও দঢাফাভ ধণ দণলও দকাফভাল ওলভ। দল অফালতভ ভ! ঢালতভ<br />

থদ-ম্পত তদতশ্চহ্ন ওলভ তা, ঢালতভ ন্তভ ওতঞদ ওলভ তা, ঢাভা দঢা ইফাদ অদল দা<br />

বঢক্ষড দা ঢাভা বন্ত্রডাতায়ও যাতস প্রঢযক্ষ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৮৯: অল্লাল মলমদ? দঢাফালতভ ঈপলয়ভ দতায়া ওুম ওভা লম, ঢএ দঢাফভা<br />

তৃঢ় ণাও এং ওঔদ জ্ঞ দমাওলতভ ধণ নুভড ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৯০: অভ অতফ দী আভাইমলও দতী ধাভ ওতভলয় ততমাফ। ঢাভধভ ঢালতভ<br />

ধশ্চাতনুভড ওভম দনভাঈদ ঢাভ ধন্যাতলদী তদধী়েদ তদবতাঢলদভ ঈলদ্দলযয।<br />

এফদতও বঔদ দ তদফতজ্জঢ ললঢ মাকম ঢঔদ মমঃ ―অতফ ইফাদ অদমাফ দব, দওাদ<br />

187


ফা‘ুত দদআ তঢতদ ঙা়ো বাভ প্রতঢ ইফাদ এলদলঙ দী আভাইম এং অতফ এওচদ<br />

ফুতমফ।‖<br />

অয়াঢ-৯১: এঔদ ইফাদ এলদঙ? ণঘ এভ ধূত ফুরলঢত ঢুতফ দানভফাতদ ওভতঙলম এং<br />

ঢুতফ তঙলম নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ-৯২: অচ অতফ দঢাফাভ মাযলও ভক্ষা ওভ বালঢ ঢুতফ দঢাফাভ ধভঢতী দমাওলতভ<br />

চন্য ঈধলতয গ্রললডভ স্তু ললয় ণাও। অভ াসতওধলক্ষ লদও দমাও অফাভ তদতযতদ<br />

িলন্ধ কালনম ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৯৩: অভ অতফ দী আভাইমলও ণাওাভ চন্য তাদ ওভমাফ ঈৎওৃষ্ াসাদ এং<br />

অতফ ঢালতভলও তভতবও ততমাফ ঈত্তফ স্তু দণলও। ঢাভা ফঢলপত ওলভতদ দব ধবতন্ত দা<br />

ঢালতভ ওালঙ জ্ঞাদ এল দধৌঙম। তদশ্চয় অধদাভ ভ দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভ ফলথয দ<br />

তরলয় ফীফাংা ওলভ দতলদ দব তরলয় ঢাভা ফঢলপত ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৯৪: অভ অধতদ বতত লেলল ণালওদ বা অতফ অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওলভতঙ দ<br />

িলন্ধ ঢল অধতদ ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওরুদ বাভা অধদাভ ধূলতওাভ তওঢা ধাঞ ওলভ।<br />

যযআ অধদাভ ওালঙ এললঙ ঢয অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও, সুঢভাং অধতদ<br />

ওঔদ লেলওাভী দমাওলতভ ন্তপু তি ললদ দা,<br />

অয়াঢ-৯৫: এং অধতদ ওঔদ ঢালতভ তমপু ি ললদ দা বাভা অল্লালভ অয়াঢলও<br />

সীওাভ ওলভলঙ, ঢাললম অধতদ ক্ষতঢগ্রসলতভ যাতফম ললয় ধ়েলদ।<br />

অয়াঢ-৯৬: তদশ্চয় বাদতভ যাধালভ অধদাভ ভলভ াওয াযস ললয় দকলঙ ঢাভা ইফাদ<br />

অদল দা।<br />

অয়াঢ-৯৭: বতত ঢালতভ াফলদ প্রতঢতঝ তদতযতদ এল বায় ঢু; বঢক্ষড দা ঢাভা<br />

প্রঢযক্ষ ওভল বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৯৮: দওাদ চদধতাী এফদ দওদ লম দা বাভা ইফাদ অদঢ এং ঢালতভ ইফাদ<br />

অদা ঢালতভ ঈধওালভ অঢ, যয আঈনুলভ ওফ যতঢলভলও? ঢাভা বঔদ ইফাদ<br />

অদম ঢঔদ অতফ তূভ ওলভ ততমাফ ঢালতভ দণলও ধাতণত চীলদ ধফাদচদও যাতস<br />

এং ঢালতভলও তওঙুওালমভ চন্য চীদ ঈধলপাক ওভলঢ ততমাফ।<br />

অয়াঢ-৯৯: অভ অধদাভ ভ বতত ঘাআলঢদ, ঢল ধ ৃ তণীলঢ বাভা অলঙ ঢাভা াআ<br />

ফলঢপাল ইফাদ অদঢ। ঢল তও অধতদ ফানুলরভ ঈধভ চভততস ওভলদ বালঢ<br />

ঢাভা ফু'তফদ ললয় বায়?<br />

188


অয়াঢ-১০০: অল্লালভ রকুফ ঙা়ো ওালভা ধলক্ষ ইফাদ অদা ম্ভ দয়। অভ তঢতদ<br />

ধতত্রঢা অলভাধ ওলভদ ঢালতভ প্রতঢ বাভা নুথাদ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১০১: অধতদ মুদ: দঢাফভা মক্ষয ওভ, অফাদ চতফলদ তও ভলয়লঙ! অভ<br />

তদতযতদামী পয় প্রতযতদ দ দমাওলতভ দওাদ ওালচআ অল দা বাভা ইফাদ অলদ দা।<br />

অয়াঢ-১০২: ঢল তও ঢাভা ঢালতভ ধূলত বা খলঝ দকলঙ ঢাভ নুরূধ খঝদাভআ লধক্ষায়<br />

অলঙ? অধতদ লম ততদ: ঢল দঢাফভা প্রঢীক্ষা ওভলঢ ণাও, অতফ দঢাফালতভ ালণ<br />

প্রঢীক্ষাওাভীলতভ যাতফম অতঙ।<br />

অয়াঢ-১০৩: লযলর অতফ ভক্ষা ওতভ অফাভ ভাূমলতভলও এং ঢালতভলও বাভা ইফাদ<br />

এলদলঙ, এফতদপাল ফুতফদলতভ ভক্ষা ওভা অফাভ তাতয়ত্ব।<br />

অয়াঢ-১০৪: মুদ, দল ফানুর! দঢাফভা বতত অফাভ িীলদভ যাধালভ লেললভ ফলথয ণাও<br />

ঢল দচলদ দভঔ, অতফ ঢালতভ আাতঢ ওতভ দা বালতভ আাতঢ দঢাফভা ওভ অল্লাললও<br />

দঙল়ে; ভং অতফ আাতঢ ওতভ অল্লাল̖ভ তবতদ দঢাফালতভ নাঢ দতদ এং অতফ অততষ্<br />

ললয়তঙ দবদ অতফ ফুতফদলতভ ন্তপু তি লআ।<br />

অয়াঢ-১০৫: (অভ এ অলতয দতয়া ললয়লঙ দব) ঢুতফ এওতদষৎপাল িীদদ তৃঢ় প্রতঢতষৎঢ<br />

ণাওল এং ওঔদ ফুযতভওলতভ তমপু ি লল দা,<br />

অয়াঢ-১০৬: এং টাওল দা অল্লাল̖ ঙা়ো ন্য ওাঈলও দব দঢাফাভ ঈধওাভ ওলভ দা,<br />

ধওাভ ওলভ দা। ঢল বতত ঢুতফ এফদ ওাচ ওভ, ঢাললম ঢঔদ ঢুতফ চাতমফলতভ<br />

ন্তপু তি ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-১০৭: অভ অল্লাল̖ বতত দঢাফাদও দওাদ ওলষ্ দনলমদ ঢল তঢতদ ঙা়ো ঢা<br />

দফাঘদওাভী অভ দওঈ দদআ, এং তঢতদ বতত দঢাফাভ ফঙম ঘাদ ঢল ঢাভ নুগ্রল ভত<br />

ওভাভ দওঈ দদআ। তঢতদ ঢাভ াোলতভ ফলথয বালও ঘাদ ফঙম তাদ ওলভদ। তঢতদ ধভফ<br />

ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১০৮: অধতদ লম ততদ: দল ফানুর! দঢাফালতভ ওালঙ এল দকদঙ দঢাফালতভ ভলভ<br />

ঢভন দণলও ঢয। সুঢভাং দব যতি ৎধণ মিদ ওভল দ দঢা তদলচভ তললঢভ<br />

চন্যআ ৎধণ মিদ ওভল, অভ দব যতি তধলণ ঘমল দ দঢা তধলণ ঘমল<br />

তদলচভআ ফঙলমভ চন্য। অভ অতফ দঢাফালতভ ঈধভ ওফতথায়ও দআ।<br />

189


অয়াঢ-১০৯: অভ অধতদ নুভড ওরুদ দ লীভ বা অধদাভ প্রতঢ ঢীডত ওভা লয়<br />

এং অধতদ ধথবতথাভড ওরুদ বঢক্ষড দা অল্লাল̖ ফীফাংা ওলভ দতদ এং তঢতদআ দশ্রষৎ<br />

ফীফাংাওাভী।<br />

190


ূভা লূত<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন, মাফ, ভা; এঝা এফদ তওঢা, বাভ অয়াঢফূল সুতৃঢ়, সুসষ্ অভ<br />

তযতপাল তডতঢ ললয়লঙ এফদ ত্তাভ ঢভন দণলও তবতদ প্রজ্ঞাফয়, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২: দব, দঢাফভা অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা আাতঢ ওভল দা। তদশ্চয় অতফ<br />

দঢাফালতভ চন্য ঢাভ ঢভন দণলও ঢওতওাভী সুংাততাঢা,<br />

অয়াঢ-৩: অভ দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ, ঢাভধভ ঢাোঁভআ ততলও<br />

রুচু ললয় ণাও তঢতদ দঢাফালতভলও তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত ঈৎওৃষ্ চীলদাধওভড তাদ ওভলদ<br />

এং প্রলঢযও তথও অফমওাভীলও তঢতদ তথও তাদ ওভলদ ; তওন্তু বতত দঢাফভা ফুঔ<br />

তনতভলয় দা, ঢল অতফ দঢাফালতভ ঈধভ এও ফলাততলভ অবালভ অযংওা ওতভ।<br />

অয়াঢ-৪: অল্লালভ ওালঙ দঢাফালতভ তনলভ দবলঢ লল এং তঢতদ তওঙুভ ঈধভ<br />

তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৫: দচলদ দভঔ, তদশ্চয় ঢাভা ঢালতভ ক্ষলও কুতিঢ ওলভ বালঢ অল্লালভ ওালঙ<br />

দকাধদ ভাঔলঢ ধালভ। সভড দভঔ, ঢাভা বঔদ তদলচলতভলও ওাধল়ে অোততঢ ওলভ,<br />

ঢঔদ ঢাভা বা দকাধদ ওলভ প্রওায ওলভ অল্লাহ্ ঢা চালদদ। ন্তদভ বা তওঙু অলঙ<br />

তঢতদ ঢা তলযলর তলঢ।<br />

অয়াঢ-৬: অভ পূ ধ ৃলষৎ তঘভডওাভী এফদ দওাদ প্রাডী দদআ, বাভ চীতওাভ তাতয়ত্ব<br />

অল্লালভ দয়, অভ তঢতদ চালদদ ঢালতভ তীখতওাম সালদভ সম এং সল্পওাম<br />

সালদভ সম। তওঙুআ সুসষ্ তওঢাল ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ তঢতদআ অফাদ চতফদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঙয় ততলদ, ঢঔদ ঢাভ অভয<br />

ধাতদভ ঈধলভ তঙম, দবদ তঢতদ দঢাফালতভলও ধভীক্ষা ওভলঢ ধালভদ দব, দও দঢাফালতভ<br />

ফলথয ওলফত ঈত্তফ? অভ বতত অধতদ লমদঃ তদশ্চয় ফৃঢুযভ ধভ দঢাফালতভলও ধুদরুজ্জীতঢ<br />

ওভা লল, ঢঔদ বাভা ওালনভ ঢাভা যযআ মলঃ এঝা দঢা সুসষ্ বারৃ।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বতত অতফ ঢালতভ দণলও এও তদত তষ্ দফয়াত ধবতন্ত অবা ফুমঢী ভাতঔ<br />

ঢল ঢাভা যযআ মলঃ দওাদ তচতদল ঢা দঞতওলয় ভাঔলঙ? ফলদ দভঔ, দবততদ ঢা<br />

191


ঢালতভ ঈধভ এল ধ়েল ঢঔদ ঢা ঢালতভ দণলও তদ ৃত্ত ওভা লল দা এং ঢালতভলও<br />

তখলভ দনমল ঢা বা তদলয় ঢাভা তদ্রুধ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ বতত অতফ ফানুরলও অফাভ ঢভন দণলও ভলফঢ অসাতদ ওভাআ ঢাভধভ<br />

ঢাভ ওাঙ দণলও ঢা দওল়ে দদআ, ঢাললম দ যযআ লঢায ওৃঢজ্ঞ ললয় ধল়ে।<br />

অয়াঢ-১০: অভ বতত অতফ ঢালও অসাতদ ওভাআ দওাদ দদয়াফঢ ঢাভ ঈধভ অধতঢঢ<br />

দওাদ রৃঃঔ-ওলষ্ভ ধলভ, ঢল দ ঢঔদ মলঢ ণালওঃ ―অফাভ দণলও তধত-অধত দওলঝ<br />

দকলঙ।‖ অভ দ অদতেঢ লংওাভী ললয় ধল়ে।<br />

অয়াঢ-১১: তওন্তু বাভা ধথবতথাভড ওলভলঙ দদও অফম ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা<br />

ফলাধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-১২: ঢল তও অধতদ চতদ ওভলঢ ঘাদ ঢাভ তওঙু বা অধদাভ প্রতঢ লীভ ফাথযলফ<br />

দপ্রতভঢ লয়? অভ অধদাভ ফদ এলঢ ংকুতঘঢ লল দব, ঢাভা লমঃ ঢাভ ঈধভ দওাদ থদ-<br />

পাণাভ দওদ ঢাতভঢ লয়তদ, ণা ঢাভ ালণ দওাদ দনলভযঢা দওদ অল দা? অধতদ<br />

দঢা ঢওতওাভী ফাত্র। অভ অল্লাহ্ তওঙুভআ ওফতথায়ও।<br />

অয়াঢ-১৩: ণা ঢাভা তও লমঃ এ দওাভঅদ দ তদলচ ভঘদা ওলভলঙ? অধতদ লম<br />

ততদঃ ঢল দঢাফভা নুরূধ তযতঝ সভতঘঢ ূভা তদলয় এ এং অল্লাল ঙা়ো বালও<br />

বালও ধাভ দটলও দা, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢল ঢাভা বতত দঢাফালতভ টালও া়ো দা দতয়, ঢাললম দচলদ দভঔ, এ<br />

দওাভঅদ অল্লালভআ আমফ ললঢ ঢীডত ললয়লঙ এং তঢতদ ঙা়ো ন্য দওাদ ফা ‘ুত দদআ।<br />

সুঢভাং এঔদ তও দঢাফভা ফুতমফ লল?<br />

অয়াঢ-১৫: দব দওঈ ধাতণত চীদ ঢাভ অ়েিভ ওাফদা ওলভ, অতফ রৃতদয়ালঢআ<br />

ঢালতভ ওফতনম ধূডতরূলধ ঢালতভলও তাদ ওতভ এং দঔালদ ঢালতভলও ওফ দতয়া লল দা।<br />

অয়াঢ-১৬: এভা এফদ দমাও দব, এলতভ চন্য অলঔভালঢ দতাবঔ ঙা়ো অভ তওঙু দদআ।<br />

অভ ঢাভা বা তওঙু ওলভতঙম ঢা দঔালদ তদষ্ফম ললয় বাল, এং ঢাভা বা ওলভ ণালও ঢা<br />

তদভণতও।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢল তও ঢাভা ঢাভ ফাদ দব ওালয়ফ ভলয়লঙ ঢাভ ভলভ ঢভন দণলও দপ্রতভঢ<br />

সষ্ প্রফালডভ ঈধভ এং ঢাোঁভ ঢভন দণলও দপ্রতভঢ াক্ষী ঢা ধাঞ ওলভ রৄদাদ, অভ এভ<br />

ধূলত ভলয়লঙ ফূাভ তওঢা ধণতদল তযও ভলফঢ সরূধ? ঢাভা এলঢ ইফাদ অলদ। অভ<br />

ন্যান্য তলমভ দব দওঈ ঢা সীওাভ ওভল, দতাবঔ লল ঢাভ প্রতঢশ্রুঢ সাদ। ঢএ<br />

192


ঢুতফ এলঢ দওাদ লেললভ ফলথয দণও দা। তদশ্চয় ঢা দঢাফাভ ভলভ ঢভন দণলও দপ্রতভঢ<br />

ঢয। তওন্তু লদও ফানুরআ ঢা তশ্বা ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১৮: বাভা অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ ঢালতভ দঘলয় ়ে চাতমফ অভ দও?<br />

ঢালতভলও দধয ওভা লল ঢালতভ ভলভ াফলদ এং াক্ষীভা মলঃ এভাআ ঐ দমাও<br />

বাভা ঢালতভ ভলভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভতঙম। দচলদ দভঔ, চাতমফলতভ ঈধভ অল্লালভ<br />

মা'দঢ,<br />

অয়াঢ-১৯: বাভা ফানুরলও অল্লালভ ধণ দণলও তভঢ ভালঔ এং ঢালঢ ক্রঢা ঔু োঁলচ<br />

দ়োয়, অভ ঢাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ তশ্বাযী।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা ধালভতদ ধাভক ওভলঢ অল্লাললও ধতণীলঢ, ৃ অভ দা তঙম ঢালতভ চন্য<br />

অল্লাল ঙা়ো দওাদ তপপাও। ঢালতভ চন্য অবা তিগুড ওভা লল। ঢাভা রৄদলঢ<br />

ধাভঢ দা এং দতঔলঢ দধঢ দা।<br />

অয়াঢ-২১: এভা ঐ দমাও, বাভা তদলচভাআ তদলচলতভ ক্ষতঢ ওলভলঙ এং এভা দব<br />

মীও ঈধায াযস ওলভ দভলঔতঙম, ঢা ঢালতভ দণলও ঈথা ললয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-২২: তদঃলেলল এভাআ লল অলঔভালঢ তালধক্ষা তথও ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-২৩: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ, দদও ওাচ ওলভলঙ এং সীয় ভলভ প্রতঢ তদঢ<br />

ললয়লঙ ঢাভাআ চান্নালঢভ তথাী, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৪: তম রৃ‘তঝভ ঈতালভড ললে দবফদ এও যতি ন্ধ তথভ এং ধভ যতি<br />

ঘক্ষু ষাদ শ্রডযতিম্পন্ন; এভা রৃ‘চদ তও সাভ ততও ততলয় ফাদ ললঢ ধালভ? ঢল<br />

তও দঢাফভা ঈধলতযগ্রলড ওভল দা?<br />

অয়াঢ-২৫: অভ অতফ যযআ দূললও ঢাভ ওলফভ ওালঙ ভাূমরুলধ দপ্রভড<br />

ওলভতঙমাফ। (দ ঢাভ ওফলও লমতঙম:) তদশ্চয় অতফ দঢাফালতভ চন্য প্রওাযয<br />

ঢওতওাভী,<br />

অয়াঢ-২৬: দঢাফভা অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা আাতঢ ওভল দা। অতফ দঢা দঢাফালতভ<br />

যাধালভ পয় ওভতঙ এও বন্ত্রডাতায়ও ততলদভ যাতসভ।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢঃধভ ঢাভ ওলফভ দব ওম প্রথাদভা কুনভী ওলভতঙম ঢাভা মমঃ<br />

অফভা দঢা অধদালও অফালতভ ফঢ ফানুর ঙা়ো অভ তওঙু ফলদ ওতভ দা। অভ অফালতভ<br />

ফলথয বাভা তদঢান্ত তদম্নসলভভ ঢা অাভ সূ মুতদ্ধম্পন্ন ঢালতভ ঙা়ো ন্য ওাঈলও<br />

193


অধদাভ নুভড ওভলঢ দততঔ দা, এং অফালতভ ঈধভ অধদালতভ দওাদ দশ্রষৎত্ব দততঔ<br />

দা, ভং অফভা অধদালতভলও তফণযাাতী ফলদ ওতভ।<br />

অয়াঢ-২৮: দূল মলমদঃ দল অফাভ ওফ: অো মঢ, অতফ বতত অফাভ ভলভ ঢভন<br />

দণলও সষ্ প্রফালডভ ঈধভ ণাতও এং তঢতদ বতত অফালও ঢাভ ধক্ষ দণলও তদচ নুগ্রল<br />

তাদ ওলভ ণালওদ, ঢাভধভ দঢাফভা দ তরলয় ন্ধ ণাও, ঢল তও অতফ ঢা তঢ<br />

দঢাফালতভ ঈধভ ঘাতধলয় ততলঢ ধাতভ, ণঘ দঢাফভা ঢা ধঙে ওভ?<br />

অয়াঢ-২৯: দল অফাভ ওফ: অতফ দঢা এভ ততদফলয় দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ থদ-ম্পত<br />

ঘাআ দা, অফাভ ধাতভশ্রতফও দঢা ভলয়দঙ অল্লালভ ওালঙ; অভ অতফ দঢা ঢাত়েলয় ততলঢ<br />

ধাতভ দা ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদলঙ। ঢাভা যযআ ঢালতভ ভলভ াক্ষাঢ মাপ<br />

ওভল। তওন্তু অতফ দঢা দঢাফালতভলও দতঔতঙ দব, দঢাফভা এও জ্ঞ ম্প্রতায়।<br />

অয়াঢ-৩০: দল অফাভ ওফ! দও অফালও াোঁঘাল অল্লালভ ওাঙ দণলও বতত অতফ<br />

ঢালতভ ঢাত়েলয় দতআ? দঢাফভা তও এঢঝুকু ওণা ুছ দা?<br />

অয়াঢ-৩১: অভ অতফ দঢাফালতভলও তম দা দব, অফাভ ওালঙ অল্লালভ থদ-পাণাভ<br />

অলঙ, অভ অতফ কালয় চাতদ এ তাত ওতভ দা, অভ এ ওণা তম দা দব, অতফ<br />

দনলভযঢা। দঢাফালতভ তৃতষ্লঢ বাভা দলয় অতফ ঢালতভ িলন্ধ তম দা দব, অল্লাল<br />

ঢালতভলও ওঔদ ওমযাড তাদ ওভলদ দা। অল্লাল পাম চালদদ বা অলঙ ঢালতভ ন্তলভ।<br />

ঢএ, এরূধ ওণা মলম অতফ ীফামংখদওাভীলতভ ন্তপু তি ললয় ধ়ে।<br />

অয়াঢ-৩২: ঢাভা মমঃ দল নুল! ঢুতফ অফালতভ ালণ তঢওত ওলভঙ এং অফালতভ<br />

ালণ লদও দতয তঢওত ওলভ দনলমঙ। সুঢভাং এঔদ দব িলন্ধ ঢুতফ অফালতভ পয়<br />

দতঔালে ঢা তদলয় অ, বতত ঢুতফ ঢযাতী ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-৩৩: তঢতদ মলমদঃ অল্লালআ ঢা দঢাফালতভ ওালঙ অদলদ, বতত তঢতদ ঘাদ; অভ<br />

দঢাফভা ঢালও ক্ষফ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ দঢাফালতভ দওাদ ঈধওালভ অল দা অফাভ তললঢাধলতয, অতফ<br />

দঢাফালতভ তললঢাধলতয ততলঢ ঘাআলম, বতত অল্লাল দঢাফালতভ দকাফভাল ওভলঢ ঘাদ।<br />

তঢতদআ দঢাফালতভ ভ এং ঢাভআ ওালঙ দঢাফালতভ তনলভ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢল তও ঢাভা লম দব, দ (ফুলাম্মত) এ দওাভঅদ তদলচআ ভঘদা ওলভ<br />

তদলয়লঙ? অধতদ লম ততদঃ বতত অতফ এ দওাভঅদ ভঘদা ওলভ ণাতও, ঢল অফাভআ<br />

ঈধভ অফাভ ধভাথ ঢতাল, অভ অতফ তায়ফুি দ ধভাথ দণলও বা দঢাফভা ওভ।<br />

194


অয়াঢ-৩৬: অভ দূললভ প্রতঢ লী দপ্রতভঢ লম দব, বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা ঙা়ো দঢাফাভ<br />

ওলফভ ন্য দওঈ ইফাদ অদলআ দা। ঢএ ঢুতফ দফালঝ রৃঃঔ ওভ দা ঢাভা বা<br />

ওভলঙ ঢাভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ ঢুতফ অফাভ াফলদ অফাভ প্রঢযালতয দফাঢালও দদৌওা তদফতাড ওভ<br />

এং বাভা চুমুফ ওলভলঙ ঢালতভ যাধালভ অফালও দওাদ ওণা মল দা। ঢাভা যযআ<br />

তদফতজ্জঢ লল।<br />

অয়াঢ-৩৮: দ দদৌওা তদফতাড ওভলঢ মাকম। অভ বঔদআ ঢাভ ওলফভ তাভভা ঢাভ<br />

ধাশ্বত ততলয় বাঢায়াঢ ওভঢ, ঢঔদআ ঢাভা ঢাভ ালণ ঈধলা ওভঢ। দ মঢঃ দঢাফভা<br />

বতত অফালতভলও ঈধলা ওভ ঢল অফভা দঢাফালতভ ঈধলা ওভ, দবফদ দঢাফভা<br />

ঈধলা ওভঙ।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ তঘলভআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল, মাঞ্দাতায়ও অবা ওাভ ঈধভ<br />

অল এং ওাভ ঈধভ সায়ী অবা অধতঢঢ লল।<br />

অয়াঢ-৪০: দযর ধবতন্ত বঔদ অফাভ অলতয এল ধ়েম এং ঈদাদ ঈণলম ঈঞম, ঢঔদ<br />

অতফ মমাফ: ঈতঞলয় দা এলঢ প্রলঢযও প্রওাভ দণলও এও এওতঝ ওলভ দভ ফাতী এং<br />

দঢাফাভ ধতভাভ ধতভচদলও, ঢালও ঙা়ো বাভ ম্পলওত ধূলতআ তদ্ধান্ত ললয় দকলঙ অভ<br />

বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢালতভলও ঢুলম দা ; ঢল ঔু ওফ ংঔযও দমাওআ ঢাভ ালণ<br />

ইফাদ এলদতঙম।<br />

অয়াঢ-৪১: দ মম: এ; দঢাফভা দদৌওায় অলভালড ওভ: অল্লালভ দালফ এভ কতঢ <br />

তসতঢ। তদশ্চয় অফাভ ভ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢাভধভ দদৌওাঔাতদ ঢালতভ তদলয় লয় ঘমম ধতঢফ ঢভলঙভ ফলথয; অভ<br />

দূল দটলও মম ঢাভ ধুত্রলও, দব তঙম ধ ৃণও সালদ: দল অফাভ ধুত্র! অফালতভ ালণ<br />

অলভালড ওভ এং ওালনভলতভ লঙ দণও দা।<br />

অয়াঢ-৪৩: দ মমঃ অতফ এঔদআ অশ্রয় দদ দওাদ ধালাল়ে বা অফালও ভক্ষা ওভল<br />

প্লাদ দণলও। নুল মমঃ অচ দওঈআ ভক্ষাওাভী দদআ অল্লালভ রকুফ দণলও, এওফাত্র দ<br />

ঙা়ো বালও তঢতদ তয়া ওভলদ। ঢাভধভ ঢালতভ ফালছ ঢভঙ অ়োম ললয় ধ়েম এং দ<br />

ললয় দকম তদফতজ্জঢ।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢাভধভ তদল তয দতয়া লমঃ দল ধ ৃ তণী! ঢুতফ দঢাফাভ ধাতদ ঘুলর দা, দল<br />

অফাদ! ঢুতফ ক্ষান্ত ল। এভধভ ন্যা প্রযতফঢ লম এং ওালচভ ফাতি খঝম, অভ<br />

195


দদৌওাতঝ চুতী ধালাল়েভ ঈধভ এল তসভ লম; অভ দখারডা দতয়া লম: ধ্বং দলাও চাতমফ<br />

ম্প্রতায়।<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ দূল ঢাভ ভলও দটলও মমঃ দল অফাভ ভ! তদশ্চয় অফাভ ধুত্র অফাভ<br />

ধতভাভ-ধতভচদলতভ ন্তপু তি, এং অধদাভ য়াতা দঢা ঢয, অভ অধতদ তলশ্রষৎ<br />

তঘাভও।<br />

অয়াঢ-৪৬: অল্লাল মলমদঃ দল নুল! তদশ্চয় দ দঢাফাভ ধতভাভপু ি দয়, যযআ দ<br />

ৎওফতধভায়ড। ঢএ অফাভ ওালঙ এফদ তরলয়ভ অলতদ ওভ দা, দব িলন্ধ<br />

দঢাফাভ জ্ঞাদ দদআ। অতফ দঢাফালও ঈধলতয তততে দব, ঢুতফ দবদ জ্ঞলতভ যাতফম ললয় দা<br />

ধ়ে।<br />

অয়াঢ-৪৭: দূল মম: দল অফাভ ভ! অতফ অধদাভআ ওালঙ অশ্রয় প্রাণতদা ওভতঙ এফদ<br />

তরলয়ভ অলতদ ওভা দণলও, বাভ িলন্ধ অফাভ জ্ঞাদ দদআ ; অধতদ অফালও ক্ষফা দা<br />

ওভলম এং অফাভ প্রতঢ তয়া দা ওভলম অতফ দঢা ক্ষতঢগ্রসলতভ যাতফম ললয় ধ়ে।<br />

অয়াঢ-৪৮: মা লম: দল দূল ঢভড ওভ অফাভ ঢভন দণলও যাতন্ত ওমযাড তদলয়<br />

দঢাফাভ প্রতঢ এং দব ম্প্রতায় দঢাফাভ ালণ অলঙ ঢালতভ প্রতঢ। অভ (ধভঢতী)<br />

ন্যান্য ম্প্রতায়ফূললও অতফ তওঙুওাম চীদ ঈধলপাক ওভলঢ দত, লযলর ঢালতভ<br />

ঈধভ অফাভ ঢভন দণদও বন্ত্রডাতায়ও অবা অধতঢঢ লল।<br />

অয়াঢ-৪৯: এ কালয়লভ ঔভ বা অতফ অধদালও লীভ ফাথযলফ তলঢ ওতভ। এ<br />

আতঢধূলত দা অধতদ চাদলঢদ অভ দা অধদাভ ওলফভ দমালওভা চাদঢ। ঢএ ধথবত<br />

থাভড ওরুদ। তদশ্চয় রৄপ ধতভডাফ দফাত্তাওীলতভআ চন্য।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ অতফ ওলফ অলতভ ওালঙ ধাতঞলয়তঙমাফ ঢালতভ পাআ লূতলও। দ<br />

লমতঙম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ। তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ ন্য<br />

দওাদ ফা‘ুত দদআ। দঢাফভা দঢা তদঙও তফণযা ঈদ্ভাদওাভী?<br />

অয়াঢ-৫১: দল অফাভ ওফ! অতফ এচন্য দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআ দা।<br />

অফাভ ততদফয় দঢা ঢাভ ওালঙ তবতদ অফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ। ঢু তও দঢাফভা ুছল<br />

দা?<br />

অয়াঢ-৫২: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা ক্ষফা প্রাণতদা ওভ দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ, ঢাভধভ<br />

ঢাভআ ততলও তনলভ এ; তঢতদ দঢাফালতভ ঈধভ অফাদ দণলও প্রঘুভ তষ্ ৃ রতড ওভলদ<br />

এং দঢাফালতভ যতিভ ঈধভ অলভা যতি তদ্ধ ৃ ওভলদ। তওন্তু দঢাফভা ধভালথ তমি<br />

দণলও ফুঔ তনতভলয় তদ দা।<br />

196


অয়াঢ-৫৩: ঢাভা মমঃ দল লূত! অধতদ দঢা অফালতভ ওালঙ দওাদ সষ্ প্রফাড তদলয়<br />

অলদতদ, অফভা অধদাভ ওণায় অফালতভ ফাৰুতলতভলও ঢযাক ওভলঢ ধাতভ দা, অভ<br />

অফভা দঢা অধদাভ প্রতঢ তশ্বাী দআ।<br />

অয়াঢ-৫৪: ভং অফভা দঢা তম দব, অফালতভ দওাদ ফা‘ুত অধদালও রৃভসায় দনলম<br />

ততলয়লঙ। লূত মমঃ অতফ এ তরলয় অল্লাললও াক্ষী ওভতঙ অভ দঢাফভা াক্ষী দণও<br />

দব, অতফ তদশ্চয় ঢা দণলও ফুি বালও দঢাফভা ঢাভ যভীও াযস ওভ,<br />

অয়াঢ-৫৫: অল্লাললও দঙল়ে; দঢাফভা াআ তফলম অফাভ তরুলদ্ধ র়েবন্ত্র ওভ ঢাভধভ<br />

অফালও দওাদ ওায তত দা।<br />

অয়াঢ-৫৬: অতফ দঢা পভা ওলভতঙ অল্লালভ ঈধভ তবতদ ভ অফাভ দঢাফালতভ। এফদ<br />

দওাদ তঘভডওাভী প্রাডী দদআ বা ঢাভ ধূডত অয়ত্তাথীদ দয়। তদশ্চয় অফাভ ভ ভলয়লঙদ<br />

ভম ধলণ।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢঃধভ বতত দঢাফভা ফুঔ তনতভলয় দা, ঢল দঢা অতফ দঢাফালতভ ওালঙ ঢা<br />

দধৌোঁতঙলয়তঙ বা তদলয় অতফ দঢাফালতভ প্রতঢ দপ্রতভঢ ললয়তঙ। অভ অফাভ ভ ন্য দওাদ<br />

চাতঢলও দঢাফালতভ সমাতপতরি ওভলদ এং দঢাফভা ঢাভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল<br />

দা। তদশ্চয় অফাভ ভ তরলয়ভ দলনাচঢওাভী।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ বঔদ অফাভ অলতয এম, ঢঔদ অতফ তদচ ভলফলঢ ভক্ষা ওভমাফ লূত<br />

ঢাভ ালণ বাভা ইফাদ এলদতঙম ঢালতভলও এং ভক্ষা ওভমাফ ঢালতভলও এও ওতঞদ<br />

অবা দণলও।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ এ ‗অত চাতঢ, এভা সীওাভ ওলভতঙম ঢালতভ ভলভ তদতযতদফূল<br />

এং ফান্য ওলভতঙম ঢাোঁভ ভাূমলতভ ; ঢাভা নুভড ওভঢ প্রলঢযও ঈদ্ধঢ ধসভাঘাভীভ<br />

অলতয।<br />

অয়াঢ-৬০: এ রৃতদয়ায় ঢালতভলও মা'দঢগ্রস ওভা ললয়তঙম এং দওয়াফলঢভ ততলদ।<br />

দচলদ দভঔ, তদশ্চয় অত চাতঢ ঢাদতভ ভলও সীওাভ ওলভতঙম! দচলদ দভঔ অত চাতঢ,<br />

বাভা লূলতভ দমাও, ঢালতভ ধতভডাফ ধ্বং!<br />

অয়াঢ-৬১: অভ াফূত চাতঢভ প্রতঢ ঢালতভ পাআ ালমললও ধাতঞলয়তঙমাফ। দ লমতঙম :<br />

দল অফাভ ওফ! দঢাফভা আাতঢ ওভ অল্লালভ, তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ ন্য দওাদ ফা‘ুত<br />

দদআ। তঢতদআ দঢাফালতভলও চতফদ দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং দঔালদআ দঢাফালতভলও<br />

অাত ওতভলয়লঙদ। সুঢভাং ঢাোঁভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ এং ঢাভআ ততলও তনলভ ঘম।<br />

তদশ্চয় অফাভ ভ ওালঙআ অলঙদ, তঢতদ অলতদ ওুম ওলভদ।<br />

197


অয়াঢ-৬২: ঢাভা মম: দল ালমল ঢুতফ দঢা তঙলম আতঢধূলত অফালতভ ফলথয অযা-<br />

পভাভ সম। ঢুতফ তও অফালতভ াভড ওভঙ দলভ ঈধাদা ওভলঢ বালতভ ঈধাদা<br />

ওভঢ অফালতভ াধ-তাতাভা? অভ যযআ অফভা দ তরলয় তভ্রাতন্তওভ লেলল ভলয়তঙ<br />

বাভ প্রতঢ ঢুতফ অফালতভলও টাওঙ।<br />

অয়াঢ-৬৩: ালমল মম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ, অতফ বতত অফাভ<br />

ভলভ ঢভন দণলও সষ্ প্রফালডভ ঈধভ ণাতও এং তঢতদ বতত অফালও তদচ নুগ্রল তাদ<br />

ওলভ ণালওদ, ঢল অফালও দও অল্লালভ অবা দণলও ভক্ষা ওভল বতত অতফ ঢাোঁভ াথয<br />

লআ? দঢাফভা দঢা অফাভ ক্ষতঢ ঙা়ো অভ তওঙুআ তদ্ধ ৃ ওভলঢ ধাভল দা,<br />

অয়াঢ-৬৪: দল অফাভ ওফ! এতঝ অল্লালভ ঈঝদী, দঢাফালতভ চন্য তদতযতদ। সুঢভাং<br />

এতঝলও দঙল়ে তা, দবদ অল্লালভ চতফলদ তঘভড ওলভ ঔায়। এলও সযত ওভ দা দওাদ<br />

রৃলদ্দলযয। ন্যণায় অওতসও অবা দঢাফালতভলও ধাও়ো ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৬৫: তওন্তু ঢাভা দতঝলও লঢযা ওভম। ঢাভধভ দ মম: দঢাফভা তদলচলতভ খলভ<br />

তঢদততদ চীদ ঈধলপাক ওলভ দা। এ এফদ য়াতা বা তফণযা লাভ দয়।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ বঔদ অফাভ তদল তয এম, ঢঔদ অতফ তদচ নুগ্রলল ভক্ষা ওভমাফ<br />

ালমল ঢাভ ালণ বাভা ইফাদ এলদতঙম ঢালতভলও, এং াোঁঘামাফ ঢালতভলও দততলদভ<br />

মাঞ্দা দণলও। তদশ্চয় দঢাফাভ ভ ফলাযতিফাদ, ধভাক্রফযামী।<br />

অয়াঢ-৬৭: অভ বাভা ীফামংখদ ওলভতঙম, এও তওঝ কচতদ ঢালতভলও ধাও়ো ওভম,<br />

নলম ঢাভ তদলচলতভ খলভআ ঈধু়ে ললয় ধল়ে ভআম,<br />

অয়াঢ-৬৮: দবদ ঢাভা দওাদ ফয় দণায় া ওলভতদ। দচলদ দভঔ, াফূত চাতঢ<br />

ঢালতভ ভলও সীওাভ ওলভতঙম। দচলদ দভঔ, াফূত চাতঢভ ধতভডাফ লম ধ্বং।<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ অফাভ দপ্রতভঢ দনলভযঢাভা যযআ এলতঙম আভালীলফভ ওালঙ<br />

সুংাত তদলয়। ঢাভা মমঃ ামাফ। তঢতদ মলমদ: ামাফ। ঢাভধভ তঢতদ এওতঝ<br />

ওাা ওভা াঙুভ তদলয় এলমদ।<br />

অয়াঢ-৭০: তওন্তু বঔদ তঢতদ দতঔলমদ ঢালতভ লাঢ দততলও প্রাতভঢ ললে দা, ঢঔদ<br />

তঢতদ ঢালতভ াতিঢ ফলদ ওভলমদ এং ঢালতভ ম্পলওত ফলদ ফলদ পয় নুপ ওভলঢ<br />

মাকলমদ। ঢাভা মমঃ পয় ওভলদ দা। অফভা দঢা দপ্রতভঢ ললয়তঙ মূলঢভ ওলফভ প্রতঢ।<br />

198


অয়াঢ-৭১: অভ ঢাভ সী দঔালদ তাোঁত়েলয়তঙম, দ দলল দনমম। ঢাভধভ অতফ ঢালও<br />

আলালওভ সুংাত ততমাফ, এং আলালওভ ধলভ ঢাভ (ধুত্র)আয়াকূলভ সুংাত<br />

ততমাফ।<br />

অয়াঢ-৭২: দ মমঃ লায় ওধাম! অতফ ওভ ন্তাদ প্র? ণঘ অতফ যথতলওযভ দযর<br />

প্রালন্ত এং অফাভ সাফী ম্পূডত ৃদ্ধ! তদশ্চয় এ এও তসয়ওভ যাধাভ!<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢাভা মমঃ ‗ঢুতফ তও অল্লাল̖ভ রকুফ ম্পতলও তলসয়লাথ ওভঙ? দল এ<br />

ধতভালভভ দমাও! দঢাফালতভ ঈধভ ভলয়লঙ অল্লাল̖ভ ভলফঢ ঢাভ প্রপূ ঢ ভওঢ। তদশ্চয়<br />

তঢতদ প্রযংতঢ, ফতলফাফয়।<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভধভ বঔদ আতভাতললফভ ফদ দণলও পয় তূভীপূ ঢ লম এং ঢাভ ওালঙ<br />

সুংাত এম, ঢঔদ তঢতদ অফাভ ালণ াতানুাত ওভলঢ রৄরু ওভলমদ মূলঢভ ওফ<br />

ম্পতলও।<br />

অয়াঢ-৭৫: তদশ্চয় আভালীফ তঙলমদ ়ে তলষ্ণু , দওাফম রতয়, ঢঢ অল্লাহ্ তপফুঔী।<br />

অয়াঢ-৭৬: দল আভালীফ! এ দণলও তভঢ ণাকুদ, অধদাভ ভলভ রকুফ এল দকলঙ।<br />

তদশ্চয় ঢালতভ ঈধভ দ অবা অলআ বা তওঙুলঢআ প্রতঢলঢ লাভ দয়।<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢাভধভ বঔদ অফাভ দপ্রতভঢ দনলভযঢাভা মুলঢভ ওালঙ এম ঢঔদ ঢালতভ<br />

ওাভলড দ রৃতশ্চন্তাগ্রস ললয় ধ়েম এং ঢালতভলও ভক্ষা ওভলঢ ঙ্কুতঘঢ দাথ ওভম এং<br />

মমঃ অচ ঢযন্ত ঙ্ঝফয় ততদ।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ ঢাভ ওলফভ দমালওভা ঢাভ ওালঙ ঙুলঝ অলঢ মাকম; অভ ঢাভা ধূত<br />

দণলওআ কুওফত ওলভ অতঙম। মুঢ মমঃ দল অফাভ ওফ! এআ অফাভ ওন্যাভা ভলয়লঙ,<br />

এভা দঢাফালতভ চন্য তথও ধতত্র ঈত্তফ। সুঢভাং দঢাফভা পয় ওভ অল্লাললও এং<br />

অফালও ধফাতদঢ ওভ দা অফাভ দফলফাদলতভ যাধালভ। দঢাফালতভ ফলথয তও দওাদ পাম<br />

ফানুর দদআ?<br />

অয়াঢ-৭৯: ঢাভা মম: অধতদ দঢা চালদদ, অধদাভ ওন্যালতভ তদলয় অফালতভ দওাদ<br />

প্রলয়াচদ দদআ; অভ অধতদ দঢা যযআ চালদদ অফভা বা ঘাআ।<br />

অয়াঢ-৮০: মুঢ মমঃ ওঢ ঈত্তফ লঢ বতত দঢাফালতভ ঈধভ অফাভ ক্ষফঢা ণাওঢ,<br />

ণা অতফ বতত দওাদ তৃঢ় সলম্ভভ অশ্রয় তদলঢ ধাভঢাফ।<br />

199


অয়াঢ-৮১: দনলভযঢাভা মম: দল মুঢ। অফভা অধদাভ ভলভ দপ্রতভঢ দনলভযঢা। ঢাভা<br />

ওঔদ অধদাভ ওালঙ দধৌোঁঙলঢ ধাভল দা। ঢএ অধতদ ভালঢভ দওাদ এও ফলয়<br />

অধদাভ দমাওচদ তদলয় াআলভ ঘলম বাদ এং অধদালতভ ফথয দণলও দওঈ দবদ দধঙলদ<br />

তনলভ দা ঢাওায়, তওন্তু অধদাভ সী যতঢলভলও। তদশ্চয় ঢাভ ঈধভ দ অবাআ অধতঢঢ<br />

লল বা লতভ ঈধভ অধতঢঢ লল। দপাভলমাআ ঢালতভ চন্য প্রতঢশ্রুঢ ফয়।<br />

দপাভলমা তও ঔু তদওঝঢতী দয়?<br />

অয়াঢ-৮২: লযলর বঔদ অফাভ অলতয এল দকম, ঢঔদ অতফ দ চদধতলও<br />

ঈমতঝলয় ততমাফ এং ঢাভ ঈধভ ক্রফাকঢ রতড ওভমাফ ওাওভ, ধাণভ-<br />

অয়াঢ-৮৩: বা তলযরপাল তঘতহ্নঢ তঙম অধদাভ ভলভ ওালঙ। অভ দআ চদধত এআ<br />

চাতমফলতভ দণলও দতয তূলভ দয়।<br />

অয়াঢ-৮৪: অভ ফাতআয়াদাীলতভ ওালঙ অতফ ঢালতভ পাআ দযায়ালয়লও<br />

ধাতঞলয়তঙমাফ। দ লমতঙম: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা আাতঢ ওভ অল্লালভ, তঢতদ ঙা়ো<br />

দঢাফালতভ দওাদ ফা‘ুত দদআ। অভ দঢাফভা ফালধ চলদ ওফ দতল দা, অতফ দঢা<br />

দঢাফালতভলও েম সায় দতঔতঙ; তওন্তু অতফ দঢাফালতভ চন্য এও তগ্রাী ততলদভ<br />

যাতসভ অযঙ্া ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-৮৫: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা ধতভধূডত ওভল ফাধ চদ ন্যায়তদষৎাভ ালণ<br />

এং দমাওলতভলও ঢালতভ প্রাধয দ্রযাতত ওফ দতল দা, অভ ধতণীলঢ ৃ নযাাত ৃ তষ্ ওলভ<br />

দ়োল দা।<br />

অয়াঢ-৮৬: অল্লাল নুলফাততঢ বা তযষ্ ণালও ঢা দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ, বতত<br />

দঢাফভা ফু'তফদ ল। অভ অতফ দঢাফালতভ চন্য ধালাভাতাভ দআ।<br />

অয়াঢ-৮৭: ঢাভা মম: দল দযায়ালয়! অধদাভ দাফাব তও অধদালও তযক্ষা দতয় দব,<br />

অফভা ঢযাক ওতভ ঐ ঈধাযলও বালতভ ঈধাদা ওলভ অলঙ অফালতভ াধ-তাতাভা<br />

ণা অফালতভ ম্পলত অফভা আলেফঢ বা তওঙু ওলভ ণাতও ঢা ঢযাক ওতভ? অধতদ দঢা<br />

এওচদ ুতদ্ধফাদ, পাম ফানুর।<br />

অয়াঢ-৮৮: দযায়াদয় মমঃ দল অফাভ ওফ! দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ, অতফ বতত<br />

অফাভ ভলভ ঢভন দণলও সষ্ প্রফালডভ ঈধভ প্রতঢতষৎঢ ললয় ণাতও এং তঢতদ বতত<br />

তদলচভ ঢভন দণলও অফালও ঈত্তফ তভতনও তাদ ওলভ ণালওদ(ঢল অতফ দওফদ ওলভ ঢাভ<br />

তদল তয ধামদ ওভা দণলও তভঢ ণাও?), অভ অতফ ঘাআ দা দব, দঢাফালতভলও বা ওভলঢ<br />

তদলরথ ওতভ অতফ তদলচআ দ ওাচ ওতভ। অতফ দঢা অফাভ াথযফঢ ংলযাথদ ওভলঢ<br />

200


ঘাআ। অফাভ বাঢীয় ওাবতাথদ দওমফাত্র অল্লালভআ ফতলত লয়। ঢাোঁভআ ঈধভ অতফ<br />

পভা ওতভ এং ঢাোঁভআ তপফুঔী লআ।<br />

অয়াঢ-৮৯: দল অফাভ ওফ! অফাভ ালণ তলভাথ দবদ দঢাফালতভলও এফদ ধভাথ দা<br />

ওভায় বালঢ দঢাফাদতভ ঈধভ দরূধ তধত এল ধল়ে দবফদ অধতঢঢ ললয়তঙম দূললভ<br />

ওলফভ ঈধভ ণা রলতভ ওলফভ ঈধভ ণা ালমললভ ওলফভ ঈধভ। অভ মুলঢভ<br />

ওফ দঢা দঢাফালতভ দণলও তূলভ দয়।<br />

অয়াঢ-৯০: অভ দঢাফভা ক্ষফা প্রাণতদা ওভ দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ এং ঢাভআ ততলও<br />

তনলভ এ ; তদশ্চয় অফাভ ভ ধভফ তয়ামু, তঢ দসলফয়।<br />

অয়াঢ-৯১: ঢাভা মমঃ দল দযায়ালয়! অধতদ বা লমদ ঢাভ লদও ওণাআ অফভা ুতছ<br />

দা এং অফভা দঢা অধদালও অফালতভ ফলথয রৃতম ফলদ ওতভ। বতত অধদাভ সচদকত<br />

দা ণাওঢ ঢল অফভা যযআ অধদালও প্রসভাখালঢ দফলভ দনমঢাফ। অভ অধতদ দঢা<br />

অফালতভ ঈধভ যতিযামী দদ।<br />

অয়াঢ-৯২: দযায়ালয় মমঃ দল অফাভ ওফ! অফাভ সচদকত তও দঢাফালতভ ওালঙ<br />

অল্লালভ দঘলয় তথও যতিযামী? অভ দঢাফভা ঢালও তস ৃঢ ললয় দধঙলদ দনলম দভলঔঙ!<br />

তদশ্চয় অফাভ ভ দঢাফভা বা ওভ ঢা ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৯৩: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা তদলচলতভ সায় ওাচ ওভলঢ ণাও, অতফ ওাচ<br />

ওভতঙ। তঘলভআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল ওাভ ঈধভ এফদ অবা অল বা ঢালও<br />

মাতঞ্ঢ ওভল এং দ দওান যতি দব তফণযাাতী। সুঢভাং দঢাফভা প্রঢীক্ষায় ণাও,<br />

অতফ দঢাফালতভ ালণ প্রঢীক্ষায় ভআমাফ।<br />

অrলাঢ-৯৪: অভ বঔদ অফাভ অলতয এম. ঢঔদ অতফ ভক্ষা ওভমাফ দযায়ালয়লও<br />

এং ঢাভ ালণ বাভা ইফাদ এলদতঙম ঢালতভলও অফাভ তলযর ভলফলঢ ; অভ বাভা<br />

ীফামংখদ ওলভতঙম ঢালতভলও ধাও়ো ওভম এও তওঝ কচতদ, নলম ঢাভা তদলচলতভ<br />

খলভ ঈধু়ে ললয় ধল়ে ভআম।<br />

অয়াঢ-৯৫: দবদ ঢাভা ওঔদ দঔালদ া ওলভতদ। দচলদ দভঔ, ধ্বংআ তঙম<br />

ফাতআয়াদাীলতভ ধতভডাফ, দবফদ াফূত চাতঢভ ধতভডাফ তঙম ধ্বং।<br />

অয়াঢ-৯৬: অভ অতফ দঢা দপ্রভড ওলভতঙমাফ ফূালও অফাভ তদতযতদামী সুসষ্<br />

প্রফাডল,<br />

201


অয়াঢ-৯৭: দনভাঈদ ঢাভ ধাতভরতলকতভ ওালঙ; তওন্তু ঢাভা দনভাঈলদভ তদল তয<br />

নুবায়ী ঘমলঢ ভআম ণঘ দনভাঈলদভ ফঢাফঢ দফালঝ তঞও তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৯৮: দ দওয়াফলঢভ ততদ তদচ ওলফভ অদক অলক ণাওল এং দ ঢালতভলও<br />

তদলয় দতাবলঔ ঈধতসঢ ওলভ দতল। দবঔালদ ঢালতভ ঈধদীঢ ওভা লল ঢা ওঢ তদওৃষ্<br />

সাদ।<br />

অয়াঢ-৯৯: এ রৃতদয়ালঢ ঢালতভ ালণ মাদঢ তঙম এং দওয়াফলঢভ ততলদ ণাওল।<br />

ওঢ তদওৃষ্ প্রতঢনম বা ঢালতভলও দতয়া লল!<br />

অয়াঢ-১০০: এ লম দ চদধলতভ ওতঢধয় আতঢ ৃত্ত, বা অতফ অধদাভ ওালঙ ডতদা<br />

ওভতঙ, বাভ ফলথয দওাদ দওাদতঝ এঔদ লাম ভলয়লঙ এং দওাদ দওাদতঝ তমুি ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১০১: অভ অতফ ঢালতভ ঈধভ চুমুফ ওতভতদ, ভং ঢাভা তদলচভাআ তদলচলতভ ঈধভ<br />

চুমুফ ওলভলঙ। নলম ঢালতভ দওাদআ ওালচ অলতদ ঢালতভ দ ঈধায দতঢাভা<br />

বালতভ ঢাভা ঈধাদা ওভঢ অল্লাললও দঙল়ে, বঔদ অধদাভ ভলভ তদল তয এল দকম।<br />

অভ ঢাভা দঢা রৄথু ঢালতভ তধবতয়আ তদ্ধ ৃ ওভম।<br />

অয়াঢ-১০২: অভ এরূধআ লঝ অধদাভ ভলভ ধাও়ো, বঔদ তঢতদ দওাদ<br />

চদধতাীলও ধাও়ো ওলভদ ঢালতভ চুমুলফভ তরুদ। তদঃলেলল ঢাভ ধাও়ো ়ে<br />

বন্ত্রডাতায়ও, ঢযন্ত ওতঞদ।<br />

অয়াঢ-১০৩: তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ ঈধলতয ঢাভ চন্য দব অলঔভালঢভ অবালও পয়<br />

ওলভ। অলঔভাঢ এফদ ততদ দবততদ ওম ফানুরলও ফলঢ ওভা লল এং দততদ<br />

ওলমভ ঈধতসতঢভ ততদ।<br />

অয়াঢ-১০৪: অভ অতফ ঢা সতকঢ দভলঔতঙ দওম তদত তষ্ওালমভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১০৫: বঔদ দততদ অল ঢঔদ দওঈ অল্লালভ নুফতঢ ঙা়ো দওাদ ওণা মলঢ<br />

ধাভল দা। ঢালতভ ফলথয ওঢও লল রৃপতাকা অভ ওঢও লল পাকযাদ।<br />

অয়াঢ-১০৬: ঢএ বাভা রৃপতাকা ঢাভা চালান্নালফ বাল, দঔালদ ঢালতভ তঘৎওাভ <br />

অঢতদাত ঘমলঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-১০৭: দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল, বঢততদ অফাদ চতফদ লাম ণাওল:<br />

যয বতত অধদাভ ভ ন্য তওঙু আলে ওলভদ ঢল তপন্ন ওণা। দওদদা অধদাভ ভ বা<br />

আলে ওলভদ ঢা-আ ওলভদ।<br />

202


অয়াঢ-১০৮: অভ বাভা পাকযাদ ঢাভা ণাওল চান্নালঢ, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম<br />

ণাওল, বঢততদ অফাদ চতফদ লাম ণাওল; যয বতত অধদাভ ভ ন্য তওঙু<br />

আলে ওলভদ ঢল তপন্ন ওণা। এ তাদ নু ভন্ত, তদভতেন্ন।<br />

অয়াঢ–১০৯: ঢএ ঢাভা বালতভ ঈধাদা ওলভ ঢুতফ দ যাধালভ দওাদ প্রওাভ ংযলয়<br />

দণও দা। ধূলত ঢালতভ াধ-তাতাভা বালতভ ধূচা ওভঢ এভা দরূধ ঢালতভ ঈধাদা<br />

ওভলঙ। অভ অতফ যযআ ঢালতভলও ঢালতভ (অবালভ) তলযা ধুলভাধুতভ দত, তন্দুফাত্র<br />

ওফ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-১১০: অভ অতফ ফূালও যযআ তওঢা ততলয়তঙমাফ, ঢাভধভ ঢালঢ ফঢলপত<br />

ৃ তষ্ লম। অধদাভ ভলভ ধক্ষ দণলও বতত ধূত তদ্ধান্ত দা ণাওঢ, ঢল ঢালতভ ফলথয<br />

ঘূ়োন্ত নয়ামা ললয় দবঢ। ঢাভা এ যাধালভ এফদ লেললভ ফলথয অলঙ বা ঢালতভলও<br />

ংযলয় দনলম দভলঔলঙ।<br />

অয়াঢ-১১১: অভ বঔদ ফয় অল ঢঔদ অধদাভ ভ ঢালতভ প্রলঢযওলও যযআ<br />

তদচ তদচ ওলফতভ প্রতঢতাদ ধুলভাধুতভ তাদ ওভলদ। তদশ্চয় তঢতদ ঢাভা বা ওলভ দ তরলয়<br />

ধূডত ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১১২: ঢএ অধতদ তসভ ণাকুদ দবপাল অধতদ অততষ্ ললয়লঙদ এং বাভা<br />

ঢা ওলভ অধদাভ ালণ অলঙ ঢাভা তসভ ণাকুও, অভ ীফামংখদ ওভ দা। তদশ্চয়<br />

তঢতদ দঢাফভা বা ওভ দ তরলয় ধূডত তৃতষ্ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১১৩: অভ দঢাফভা চাতমফলতভ প্রতঢ ছু োঁলও ধ়েল দা, ধ়েলম অগুদ<br />

দঢাফালতভলও সযত ওভল। অভ দঢাফালতভ চন্য দওাদ ন্ধু দদআ অল্লাল ঙা়ো, ঢএ<br />

দঢাফালতভলও দওাদ ালাবয ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১১৪: দাফাব ওালয়ফ ওভল ততলদভ রৃআ প্রালন্ত এং ভালঢভ প্রণফ পালক। দদও<br />

ওাচ যযআ তফতঝলয় দতয় ত ওাচ। বাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ ঢালতভ চন্য এতঝ এও<br />

ঈধলতয।<br />

অয়াঢ-১১৫: ধথবত থাভড ওভ। ওাভড অল্লাল দঢা দদওওাভলতভ শ্রফনম তদষ্ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১১৬: দব চাতঢ দঢাফালতভ ধূলত কঢ ললয়লঙ ঢালতভ ফলথয এফদ দদও দমাও<br />

দওদ ভআম দা, বাভা ধতণীলঢ ৃ তধবতয় ৃ তষ্ ওভলঢ াথা ততঢ? ঢল ফুতষ্লফয় দমাও ঙা়ো,<br />

বালতভলও অতফ ঢালতভ ফথয দণলও ভক্ষা ওলভতঙমাফ। অভ চাতমফভা দ অভাফ-অলয়লযভ<br />

দধঙলদ ধল়ে ভআম বা ঢালতভলও দতয়া ললয়তঙম, ঢাভা তঙম ধভাথী।<br />

203


অয়াঢ-১১ ৭: অভ অধদাভ ভ এফদ দদ দব, তঢতদ চদধতফূল ধ্বং ওভলদ<br />

ন্যায়পাল, ণঘ দঔাদওাভ তথাীভা ংদযাথলদ তমি।<br />

অয়াঢ-১১৮: বতত অধদাভ ভ আলে ওভলঢদ, ঢল ওম ফানুরলও এওআ ঈম্মঢ ওভলঢ<br />

ধাভলঢদ, তওন্তু ঢাভা াতা ফঢলপত ওভলঢআ ণাওল।<br />

অয়াঢ-১১৯: ঢল ঢাভা দয়, বালতভ প্রতঢ অধদাভ ভ তয়া ওলভলঙদ। অভ তঢতদ<br />

ঢালতভলও এচন্যআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ। অধদাভ ভলভ এ ওণা ধূডত ললআ: অতফ যযআ ধূডত<br />

ওভ চালান্নাফলও তিদ ফানুর চাতঢভ ফিলয়।‖<br />

অয়াঢ-১২০: ভাূমলতভ এ ৃত্তান্ত অতফ অধদাভ ওালঙ ডতদা ওভতঙ বালঢ অধদাভ<br />

ন্তভলও ফচুঢ ওতভ; অভ এভ ফাথযলফ অধদাভ ওালঙ এললঙ ঢয এং ফু'তফদলতভ<br />

চন্য এললঙ ঈধলতয ঢওতাডী।<br />

অয়াঢ-১২১: অভ অধতদ দম ততদ ঐ দমাওলও বাভা ইফাদ অলদ দা: ―দঢাফভা ওাচ<br />

ওলভ বা তদচ তদচ সায়, অফভা অফালতভ ওাচ ওভতঙ।‖<br />

অয়াঢ-১২২: এং দঢাফভা প্রঢীক্ষায় ণাও, অফভা প্রঢীক্ষায় ভআমাফ।‖<br />

অয়াঢ-১২৩: অভ অল্লালভআ ভলয়লঙ অফাদ চতফলদভ কালয়লভ জ্ঞাদ এং ঢাভআ<br />

ততলও প্রঢযাতঢতঢ লল তওঙু। সুঢভাং ঢাোঁভআ আাতঢ ওভ এং ঢাভআ ঈধভ পভা<br />

দভঔ। অভ দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ দঢাফাভ ভ কালনম দদ।<br />

204


ূভা আঈূন<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ভা, এগুলমা সুসষ্ তওঢালভ অয়াঢ।<br />

অায়াঢ-২ অতফআ এলও দাতবম ওলভতঙ দওাভঅদরূলধ অভী পারায় দবদ দঢাফভা ুছলঢ<br />

ধাভ।<br />

অয়াঢ-৩: অতফ ডতদা ওভতঙ অধদাভ ওালঙ তঢ ঈত্তফ ওাতলদী, অধদাভ প্রতঢ<br />

লীলবালক এ দওাভঅদ দপ্রভড ওলভ; বতত অধতদ এ যাধালভ এভ ধূলত দতলঢলতভ<br />

যাতফম তঙলমদ।<br />

অয়াঢ-৪: সভড ওভ, আঈসুন ঢাভ তধঢাদও লমতঙমঃ দল অফাভ অা! অতফ সলে<br />

দতলঔতঙ একাভতঝ দক্ষত্র এং ূবত ঘন্দ্রলও। অতফ দতলঔতঙ ঢালতভলও অফাভ প্রতঢ<br />

তচতাওাভী সায়।<br />

অয়াঢ-৫: তধঢা মলমদঃ দল ৎ! দঢাফাভ এ সে- ৃত্তান্ত দঢাফাভ পাআলতভ ওালঙ যি<br />

ওভ দা। ঢাললম ঢাভা দঢাফাভ তরুলদ্ধ দওাদ তলযর ঘক্রান্ত ওভল। তদশ্চয় যয়ঢাদ<br />

ফানুলরভ চন্য প্রওাযয যত্রু।<br />

অয়াঢ-৬: এফতদপাল দঢাফাভ ভ দঢাফালও ফলদাদীঢ ওভলদ এং দঢাফালও তযক্ষা<br />

দতলদ সলেভ যাঔযা, অভ ধূডত ওভলদ ঢাভ নুগ্রল দঢাফাভ প্রতঢ আয়াকুলভ ধতভাভ-<br />

ধতভচলদভ প্রতঢ; দবফদ তঢতদ আতঢধূলত ঢা ধূডত ওলভতঙলমদ দঢাফাভ তধঢৃ-ধুরুর আভালীফ<br />

আলালওভ প্রতঢ। তদশ্চয় দঢাফাভ ভ তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৭: আঈসুন ঢাভ পাআলতভ ওাতলদীলঢ যযআ তদতযতদ ভলয়লঙ তচজ্ঞাসুলতভ<br />

চন্য।<br />

অয়াঢ-৮: সভড ওভ, ঢাভ পাআলয়ভা লমতঙমঃ যযআ আঈসুন ঢাভ পাআ অফালতভ<br />

তধঢাভ ওালঙ অফালতভ দঘলয় তথও তপ্রয়, ণঘ অফভা এওতঝ ংলঢ তম। তদশ্চয়<br />

অফালতভ তধঢা প্রওাযয ভ্রাতন্তভ ফলথয অলঙদ।<br />

205


অয়াঢ-৯: লয় আঈসুনলও দফলভ দনম, ণা ঢালও ন্য দওাদ সালদ দনলম অ। নলম<br />

দঢাফালতভ তধঢাভ দসলতৃতষ্ রৄথু দঢাফালতভ প্রতঢআ তদতষ্ লল এং এভধভ দঢাফভা ললয়<br />

বাল পাম ফানুর।<br />

অয়াঢ-১০: ঢালতভ ফথয দণলও এওচদ মমঃ দঢাফভা আঈসুনলও লঢযা ওভ দা; ঢল<br />

বতত দঢাফভা তওঙু ওভলঢআ ঘা, ঢাললম ঢালও দওাদ কূলধভ কপীলভ তদলক্ষধ ওভ, বালঢ<br />

দওাদ ধতণও ঢালও ঢুলম তদলয় বায়।<br />

অয়াঢ –১১: ঢাভা মম: দল অফালতভ অা। অধদাভ তও ললয়লঙ দব, অধতদ<br />

আঈসুলনভ যাধালভ অফালতভলও তশ্বা ওলভদ দা, ণঘ অফভা দঢা ঢাভ রৄপাওাঙৎী?<br />

অয়াঢ-১২: অধতদ ঢালও অকাফীওাম অফালতভ ালণ ধাঞালদ, দ ঢৃতিল ঔাল <br />

দঔমাথুমা ওভল, অভ অফভা ঢাভ ধূডত দলনাবঢ ওভ।<br />

অয়াঢ–১৩: তঢতদ মলমদ: যযআ অতফ এ যাধালভ রৃতশ্চন্তাগ্রস দব, দঢাফভা ঢালও<br />

তদলয় বাল এং অতফ অযংওা ওভতঙ দঢাফভা ঢাভ দণলও ফলদালবাকী ললম দদওল়ে াখ<br />

ঢালও দঔলয় দনমল।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢাভা মমঃ বতত ঢালও দদওল়ে াখ দঔলয় দনলম, ণঘ অফভা এওতঝ<br />

ংলঢ তম ভলয়তঙ, ঢল দঢা অফভা ম্পূডত ক্ষতঢগ্রস ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-১৫: ঢাভধভ ঢাভা বঔদ ঢালও তদলয় দকম এং ঢালও কূলধভ কপীলভ তদলক্ষধ<br />

ওভলঢ এওফঢ লম, ঢঔদ অতফ ঢালও আতঙলঢ চাতদলয় ততমাফ দব, যযআ ঢুতফ<br />

ঢালতভলও ঢালতভ এ ওালচভ ওণা মল, ণঘ ঢাভা দঢাফালও ঢঔদ তঘদলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ ঢাভা ঢালতভ তধঢাভ ওালঙ ভালঢভ দমায় ওাোঁতলঢ ওাোঁতলঢ এম;<br />

অয়াঢ-১৭: ঢাভা মম: দল অফালতভ অা! অফভা দতৌল়ে প্রতঢলবাতকঢা ওভতঙমাফ<br />

এং আঈসুনলও অফালতভ অাধলত্রভ ওালঙ দভলঔ তকলয়তঙমাফ, ঢাভধভ দদওল়ে াখ<br />

ঢালও দঔলয় দনলমলঙ; তওন্তু অধতদ দঢা অফালতভ তশ্বা ওভলদ দা, বতত অফভা<br />

ঢযাতী।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢাভা আঈসুলনভ চাফায় ওৃতত্রফ ভি দফলঔ এলদতঙম। আয়াকু মলমদ: (দা,<br />

আঈসুনলও াদখ ঔায়তদ) ভং দঢাফভা তদলচলতভ ফদ দণলও এওতঝ ওাতলদী াতচলয়<br />

তদলয়ঙ। সুঢভাং এঔদ ধূডত ধথবতথাভড ওভাআ দশ্রয়। দঢাফভা বা প্রওায ওভঙ দ িলন্ধ<br />

অতফ এওফাত্র অল্লালভআ ালাবয প্রাণতদা ওতভ।<br />

206


অয়াঢ–১৯: অভ খঝদাক্রলফ এওতঝ ওালনমা ঢণায় এম। ঢাভা ঢালতভ ধাতদ ংগ্রালওলও<br />

দপ্রভড ওভম। দ তদলচভ ামতঢ কূলধ দনমম। দ মমঃ তও অদে এ দব এও ঈত্তফ<br />

ামও ঢাভধভ ঢাভা ঢালও ধডযরূলধ দকাধদ ওলভ ভাঔম। ঢাভা বা ওভতঙম দ তরলয়<br />

অল্লাল তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা ঢালও ততক্র ওলভ ততম তঢ ল্প ফূলময, গুদাগুদতঢভ ওলয়ও ততভলালফ;<br />

অভ ঢাভা তঙম ঢাভ যাধালভ তদভাি।<br />

অয়াঢ-২১: অভ তফলভভ দব যতি ঢালও ঔতভত ওলভতঙম দ ঢাভ সীলও মম: এভ<br />

ম্মাদচদও ণাওাভ যসা ওভ। লয়ঢ দ অফালতভ ঈধওালভ অল ণা অফভা<br />

ঢালও ধুত্ররূলধ গ্রলড ওলভ দদ। এপাল অতফ আঈসুনলও দ দতলয প্রতঢতষৎঢ ওভমাফ,<br />

অভ এ ঈলদ্দলযয দব, দবদ ঢালও তযক্ষা দতআ সে-নম ডতদা ওভা। অল্লাল সীয় তপলপ্রঢ<br />

ওালবত প্রম, তওন্তু তথওাংয ফানুর ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ–২২: অভ বঔদ দ ধূডত দবৌলদ দধৌঙম ঢঔদ অতফ ঢালও তাদ ওভমাফ দলওফঢ<br />

আমফ। এপাল অতফ দদওওাভলতভ ধুভতষ্কঢ ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ-২৩: দব ফতলমাভ খলভ আঈসুন তঙম, দ ঢালও নু মালঢ মাকম এং তভচাগুলমা<br />

ন্ধ ওলভ ততম । দ মম: দঢাফালও মতঙ এততলও এ; দ মম: অল্লাল অফালও ভক্ষা<br />

ওরুদ ; তদশ্চয় তঢতদ অফাভ ফাতমও। তঢতদ অফাভ ঘফৎওাভ ণাওাভ যসা ওলভলঙদ। বাভা<br />

ীফামংখদ ওলভ ঢাভা ওঔদ নমওাফ লয় দা।<br />

অয়াঢ-২৪: যয দ ফতলমা ঢাভ প্রতঢ অি ললয় ধল়েতঙম। অভ দ ঢাভ প্রতঢ<br />

অি ললয় ধ়েঢ বতত দা দ ঢাভ ভলভ তদতযতদ লমাওদ ওভঢ। এরূলধআ অতফ<br />

ঢালও জ্ঞাদ ততমাফ ফেওফত শ্লীমঢা দণলও ঢালও তূলভ ভাঔাভ চন্য। তদশ্চয় দ তঙম<br />

অফাভ তদতাতঘঢ াোলতভ এওচদ।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা ঈপলয় দতৌত়েলয় তভচাভ ততলও দকম এং দ আঈসুলনভ চাফা দধঙদ<br />

ততও দণলও তঙল়ে দনমম। ঢাভা ফতলমাভ সাফীলও তভচাভ ওালঙ দধম। ফতলমা মমঃ দব<br />

যতি দঢাফাভ সীভ ালণ কুওলফতভ আলে ওলভ ঢালও এ ঙা়ো অভ তও যাতস দতয়া দবলঢ<br />

ধালভ দব, ঢালও ওাভাকালভ দপ্রভড ওভা লল ণা ন্য দওাদ বন্ত্রডাতায়ও যাতস প্রতাদ<br />

ওভা লল?<br />

অয়াঢ-২৬: আঈসুন মম: দ-আ অফালও ৎওলফতভ চন্য নু তমলয়লঙ। অভ ফতলমাতঝভ<br />

ধতভালভভ এওচদ াক্ষী াক্ষয ততম? বতত ঢাভ চাফা াফলদভ ততও দণলও দঙ়ো ণালও<br />

ঢল ফতলমাতঝ ঢয ওণা লমলঙ এং ধুরুরতঝ তফণযাাতী।<br />

207


অয়াঢ-২৭: তওন্তু বতত ঢাভ চাফা দধঙদ ততও দণলও দঙ়ো ণালও, ঢল দ তফণযা লমলঙ<br />

এং ধুরুরতঝ ঢযাতী।<br />

অয়াঢ-২৮: ঢাভধভ ক ৃলসাফী বঔদ দতঔম দব, আঈসুলনভ চাফা দধঙলদভ ততও দণলও<br />

দঙ়ো ঢঔদ দ মমঃ এঝা যযআ দঢাফালতভ দাভীলতভ ঙমদা, তদঃলেলল দঢাফালতভ<br />

ঙমদা তঢ পীরড!<br />

অয়াঢ-২৯: দল আঈসুন! ঢুতফ এ প্রঙ দঙল়ে তা। অভ দল দাভী! ঢুতফ দঢাফাভ এ<br />

ধালধভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওভ। যয ঢুতফআ ধভাথী।<br />

অয়াঢ-৩০: দকলভ ফতলমাভা মাতম ওভলঢ মাকমঃ অবীলবভ সী সীয় বুও তালও<br />

তদলচভ ওাফদা ঘতভঢাণত ওভাভ চন্য নু মালে। দ ঢাভ দপ্রলফ ঈন্মত্ত ললয় দকলঙ। অফভা<br />

দঢা ঢালও প্রওাযয তভ্রাতন্তলঢ দতঔলঢ ধাতে।<br />

অয়াঢ-৩১: ফতলমাতঝ বঔদ ঢালতভ কুৎা ভঝদাভ ঔভ রৄদলঢ দধম, ঢঔদ দ ঢালতভলও<br />

দটলও ধাঞাম এং ঢালতভ চন্য দপাচপাভ যসা ওভম। দ ঢালতভ প্রলঢযওলও এওতঝ<br />

ওলভ ঙুতভ ততম এং আঈসুনলও মমঃ ‗এলতভ াফলদ এওঝু দভ ল। বঔদ ঢাভা ঢালও<br />

দতঔম ঢঔদ ঢাভা ঢাভ রূধফাথুলবত লম্মাতলঢ ললয় ধ়েম এং তদলচলতভ লাঢ দওলঝ<br />

দনমম। ঢাভা মমঃ ―দ্ভূঢ অল্লালভ ফালাত্ময! এ দঢা দওাদ ফানুর দয়, এ দঢা দওাদ<br />

ফলাদ দনলভযঢা।‖<br />

অয়াঢ-৩২: ফতলমা মমঃ "এআ দআ যতি বাভ িলন্ধ দঢাফভা অফাভ প্রতঢ দতারালভাধ<br />

ওলভতঙলম। অভ াসতওআ অতফ এভ দণলও সীয় ওাফদা ঘতভঢাণত ওভলঢ দঘলয়তঙমাফ,<br />

তওন্তু দ তদলচলও ধতত্র দভলঔলঙ। অভ বতত দ ধামদ দা ওলভ অতফ ঢালও দব অলতয<br />

দতআ ঢা, ঢল যযআ দ ওাভাকালভ দপ্রতভঢ লল এং মাতঞ্ঢলতভ ন্তপু তি লল।"<br />

অয়াঢ-৩৩: আঈসুন মমঃ দল অফাভ ভ। ওাভাকাভআ অফাভ ওালঙ তথও তপ্রয় এ<br />

দাভীভা দব তরলয়ভ প্রতঢ অফালও অলাদ ওলভ ঢাভ দঘলয়। অধতদ বতত ঢালতভ ঘক্রান্ত<br />

দণলও অফালও ভক্ষা দা ওলভদ ঢল অতফ ঢালতভ প্রতঢ অওৃষ্ ললয় ধ়ে এং<br />

চাললমলতভ যাতফম ললয় বা।<br />

অয়াঢ–৩৪: লযলর ঢাভ ভ ঢাভ দতায়া ওুম ওভলমদ এং ঢালতভ ঘক্রান্তলও ঢাভ<br />

দণলও তূলভ ভাঔলমদ। তদশ্চয় তঢতদ তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢঃধভ ততপন্ন তদতযতদ দতঔাভ ধভ ঢালও তওঙুওালমভ চন্য ওাভারুদ্ধ ভাঔা<br />

ঢাভা বুতিবুি ফলদ ওভম।<br />

208


অয়াঢ-৩৬: ঢাভ ালণ অভ রৃ‘চদ বুও ওাভাকালভ প্রলয ওভম। ঢালতভ এওচদ<br />

মমঃ অতফ তদলচলও সলে দতঔমাফ দব, যভা তদঃাভড ওভতঙ; অভ ধভচদ মমঃ<br />

অতফ তদলচলও সলে দতঔমাফ দব, তদলচভ ফাণায় রুতঝ লদ ওভতঙ এং ঢা দণলও ধাতঔ<br />

ঔালে। ঢুতফ অফালতভলও এ যঔযা চাতদলয় তা, অফভা দঢা দঢাফালও দদওওাভ দতঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৩৭: আঈসুন মমঃ দঢাফালতভলও দব ঔাতয দতয়া লয় ঢা দঢাফালতভ ওালঙ অাভ<br />

ধূলতআ অতফ এভ যাঔযা দঢাফালতভলও লম দত। এ জ্ঞাদ অফালও অফাভ ভ তযক্ষা<br />

ততলয়লঙদ। অতফ দঢা ঢালতভ তফল্লাঢ ধতভঢযাক ওলভতঙ বাভা অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ দা<br />

এং অলঔভাঢলও তশ্বা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৮: অতফ নুভড ওভতঙ অফাভ তধঢৃধুরুর আভালীফ, আলাও আয়াকুলভ<br />

তফল্লাঢ। অফালতভ ধলক্ষ তওঙুলঢআ দযাপা ধায় দা দব, অল্লালভ ালণ ন্য তওঙুলও যভীও<br />

াযস ওতভ। এঝা অফালতভ প্রতঢ এং ওম ফানুলরভ প্রতঢ অল্লালভ তলযর নুগ্রল:<br />

তওন্তু তথওাংয দমাও ওৃঢজ্ঞঢা সীওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৩৯: দল ওাভাকালভভ ঙীিয় । ততপন্ন ঈধায দশ্রয়, দা ধভাক্রফযামী এও<br />

অল্লাল?<br />

অয়াঢ–৪০: দঢাফভা দঢা অল্লাললও দঙল়ে দওমফাত্র ওঢওগুলমা দালফভ ঈধাদা ওভঙ,<br />

দব দাফ দঢাফভা দঢাফালতভ াধ-তাতাভা তসভ ওলভ তদলয়ঙ। এলতভ যাধালভ অল্লাল<br />

দওাদ প্রফাডআ দাতবম ওলভদতদ। অল্লাল ঙা়ো ওাভ তথাদ দতয়াভ তথওাভ দদআ। তঢতদ<br />

অলতয ততলয়লঙদ: দঢাফভা তঢতদ ঙা়ো ন্য ওাভ আাতঢ ওভ দা। এঝাআ ভম তঞও<br />

িীদ, তওন্তু তথওাংয ফানুর ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৪১: দল ওাভাকালভভ ঙীিয়! দঢাফালতভ এওচদ সীয় ফতদলও যভা ধাদ ওভাল<br />

এং ধভচদ যূমতদ্ধ লল, ঢাভধভ ঢাভ ফসও দণলও ধাতঔ অলাভ ওভল। দঢাফভা দব<br />

তরলয় চাদলঢ দঘলয়ঙ ঢাভ তদ্ধান্ত লদয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢালতভ রৃচলদভ ফলথয দব ফুতি ধাল লম থাভডা তঙম আঈসুন ঢালও মমঃ<br />

অফাভ ওণা দঢাফাভ ফতদলভ ওালঙ ঈলল্লঔ ওভ। তওন্তু যয়ঢাদ ঢালও পু তমলয় ততম ঢাভ<br />

ওণা ঢাভ ফতদলভ ওালঙ মলঢ। ঢএ আঈসুন ওলয়ও ঙভ ওাভাকালভ ভআম।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ াতযাল মমঃ অতফ দঢা সলে দতলঔতঙ াঢতঝ কাপী ঔু দফাঝাঢাচা,<br />

এলতভলও দঔলয় দনমলঙ াঢতঝ ক্ষীডওায় কাপী; এং দতলঔতঙ াঢতঝ ুচ যীর ধভ<br />

াঢতঝ রৄষ্ক যীর। দল ধাতভরতকত! অফাভ এ সে িলন্ধ অফালও যাঔযা তা বতত<br />

দঢাফভা সলপ্লভ ঢাীভ মলঢ ধাভতযতী ল ।<br />

209


অয়াঢ-৪৪: ঢাভা মমঃ এঝা ণতলীদ ওল্পদাপ্রূঢ সে, অভ অফভা সলেভ ঢাীভ<br />

িলন্ধ ধাভতযতী দআ।<br />

অয়াঢ-৪৫: েীিলয়ভ ফথয দণলও দব যতি ফুতি দধলয়তঙম এং তীখতওাম ধলভ<br />

আঈসুলনভ ওণা বাভ সভড লম, দ মমঃ অতফ এ সলেভ ঢাীভ িলন্ধ অধদালতভলও<br />

ঔভ এলদ দত, অধদাভা অফালও দপ্রভড ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৪৬: (দ ওাভাকালভ আঈসুলনভ ওালঙ তকলয় মমঃ) দল! ঢযাতী! াঢতঝ<br />

দফাঝাঢাচা কাপী এলতভলও াঢতঝ ক্ষীডওায় কাপী ঔালে এং াঢতঝ ুচ যীর ধভ<br />

াঢতঝ রৄষ্ক যীর, অধতদ অফালতভলও এ সলেভ ঢাীভ মুদ, বালঢ দমাওলতভ ওালঙ<br />

তনলভ দবলঢ ধাতভ এং দবদ ঢাভা চাদলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৪৭: আঈসুন মমঃ দঢাফভা াঢ ঙভ ক্রফাকঢ ঘারাাত ওভল, ঢাভধভ দঢাফভা<br />

দব যয ওঢতদ ওভল ঢা যীর লফঢ গুতাফচাঢ ওলভ ভাঔল, যয দ াফান্য ংয<br />

ঙা়ো বা দঢাফভা ঔাল।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ ঢাভধলভ অল াঢতঝ ঙভ ওতঞদ রৃতপতক্ষ তদলয়, দঢাফভা ধূলত বা<br />

িয় ওলভ ভাঔল দমালও ঢা এ াঢ ঙলভ দঔলয় দনমল, দওম াফান্য ধতভফাড ঙা়ো<br />

বা দঢাফভা ংভক্ষড ওভল (ীলচভচন্য)।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢাভধলভ অল এফদ এওতঝ ঙভ বালঢ ফানুলরভ চন্য প্রঘুভ তষ্ধাঢ ৃ লল<br />

এং দ ঙভ ফানুর প্রঘুভ নলমভ ভ তদং়োল।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ াতযাল মমঃ দঢাফভা আঈসুনলও অফাভ ওাদঙ তদলয় এ। ঢাভধভ<br />

তূঢ বঔদ ঢাভ ওালঙ এম ঢঔদ দ মমঃ ঢুতফ তনলভ বা দঢাফাভ ফতদলভ ওালঙ এং<br />

ঢালও তচলজ্ঞ ওভ, ঐ ভফডীলতভ তও সা বাভা তদলচলতভ লাঢ দওলঝ দনলমতঙম।<br />

অফাভ ভ যযআ ঢালতভ ঘক্রান্ত ঔু কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৫১: াতযাল ভফডীলতভ মমঃ দঢাফালতভ খঝদা তও? দঢাফভা বঔদ আঈসুনলও<br />

দঢাফালতভ ওাফদা ঘতভঢাণত ওভাভ চন্য নু তমলয়তঙলম? ঢাভা মম দ্ভুঢ অল্লালভ<br />

ফালাত্ময। ঢাভ ফলথয দওাদ দতার অলঙ লম অফভা চাদলঢ ধাতভতদ। অবীলবভ সী মম:<br />

এঔদ দঢা ঢয ওণা প্রওায ললয় ধল়েলঙ। অতফআ ঢালও সীয় ওাফদা ঘতভঢালণতভ চন্য<br />

নু তমলয়তঙমাফ, দ দঢা তদঃলেলল ঢযাতী।<br />

অয়াঢ–৫২: আঈসুন মমঃ এঝা এচন্য, দবদ অবীব চাদলঢ ধালভ দব, অতফ ঢাভ<br />

নুধতসতঢলঢ ঢাভ দঔয়াদঢ ওতভতদ এং অল্লাল তশ্বাখাঢওলতভ ঘক্রান্ত এগুলঢ দতদ<br />

দা।<br />

210


অয়াঢ-৫৩: অভ অতফ তদলচলও তদল তার তম দা। দওদদা ফানুলরভ ফদ দঢা ফে<br />

ওালচভআ প্রলভাঘদা ততলয় ণালও, ঢল দ দয়-বাভ প্রতঢ অফাভ ভ তয়া ওলভদ। তদশ্চয়<br />

অফাভ ভ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৫৪: াতযাল মমঃ আঈসুনলও অফাভ ওালঙ তদলয় এ, অতফ ঢালও অফাভ<br />

এওান্ত লঘভ ওলভ ভাঔ। ঢাভধভ দ বঔদ ঢাভ ালণ ওণা মম ঢঔদ দ মমঃ তদশ্চয়<br />

অচ অধতদ অফালতভ ওালঙ তঢযয় ফবতাতাাদ তশ্বস।<br />

অয়াঢ-৫৫: আঈসুন মম: দতলযভ থদ-পাণালভভ ঈধভ অফালও ওঢৃ তত্ব প্রতাদ ওরুদ,<br />

অতফ দঢা তশ্বস, ভক্ষও দয তপজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৫৬: অভ এরূলধআ অতফ আঈসুনলও দ দতলয প্রতঢতষৎঢ ওভমাফ। দ দতলয<br />

দবঔালদ আলে দ া ওভলঢ ধাভঢ। অতফ বালও আলে সীয় ভলফঢ দধৌলঙ দতআ এং<br />

অতফ দদওওাভলতভ ততদফয় দষ্ ওতভ দা।<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ যযআ অলঔভালঢভ ধুভস্াভ ঈত্তফ ঢালতভ চন্য বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

এং ঢাওয়া মিদ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৫৮: আঈসুলনভ পাআলয়ভা এম এং ঢাভ ওালঙ ঈধতসঢ লম। আঈসুন ঢালতভলও<br />

তঘদম তওন্তু ঢাভা ঢালও তঘদলঢ ধাভম দা।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ বঔদ দ ঢালতভলও ঢালতভ ভত প্রস্তুঢ ওলভ ততম ঢঔদ দ মমঃ<br />

দঢাফভা অফাভ ওালঙ তদলয় এ দঢাফালতভ ধফালত্রয় পাআলও। দঢাফভা তও দতঔ দা দব,<br />

অতফ দঢা ধুলভাধুতভ দফলধ দতআ? অভ অতফ ঈত্তফ তঢতণ দও?<br />

অয়াঢ-৬০: তওন্তু বতত দঢাফভা ঢালও অফাভ ওালঙ তদলয় দা অ ঢল দঢাফালতভ চন্য<br />

অফাভ ওালঙ দওাদ ভাদ্দ যয ণাওল দা এং দঢাফভা অফাভ ওালঙ অল দা।<br />

অয়াঢ–৬১: ঢাভা মম: অফভা ঢাভ যাধালভ ঢাভ তধঢালও ম্মঢ ওভাভ দঘষ্া ওভ<br />

এং যযআ অফভা এ ওাচ ওভ।<br />

অয়াঢ-৬২: আঈসুন ঢাভ পৃঢযলতভলও মম: ঢালতভ ফূমথদ, বা যলযভ ফূমযসরূধ<br />

ততলয়লঙ, ঢা ঢালতভ ভত-ধলত্রভ ফলথয দভলঔ তা, বালঢ ঢাভা ঢা তঘদলঢ ধালভ বঔদ<br />

ঢাভা সচদলতভ ফালছ তনলভ বাল, ঢাললম ঢাভা অাভ অলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢাভধভ ঢাভা বঔদ ঢালতভ তধঢাভ ওালঙ তনলভ এম, ঢঔদ ঢাভা মম: দল<br />

অফালতভ অব্বা! অফালতভ চন্য যলযভ ভাদ্দ তদতরদ্ধ ওভা ললয়লঙ, ঢএ অধতদ<br />

211


অফাদতভ পাআলও অফালতভ লঙ ধাতঞলয় ততদ, বালঢ অফভা যলযভ ভাত দধলঢ ধাতভ।<br />

অভ অফভা ঢাভ দলনাবঢ যযআ ওভ।<br />

অয়াঢ-৬৪: তধঢা মলমদ: অতফ তও ঢাভ যাধালভ দঢাফালতভলও দরূধ তশ্বা ওভ<br />

দবরূধ আতঢধূলত দঢাফালতভলও তশ্বা ওলভতঙমাফ ঢাভ পাআ আঈসুন ম্পলওত? স্তুঢ<br />

অল্লালআ লতাত্তফ দলনাবঢওাভী এং তঢতদআ তলশ্রষৎ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–৬৫: বঔদ ঢাভা ঢালতভ অাধত্র ঔুমম, ঢঔদ ঢাভা ঢালঢ দধম তদলচলতভ<br />

ফূমথদ বা ঢালতভলও দনভঢ দতয়া ললয়লঙ। ঢাভা মম: দল অফালতভ অব্বা। অফভা<br />

অভ তও ঘাআ দতঔুদ, এ অফালতভ ফূমথদ, অফালতভলও দনভঢ দতয়া ললয়লঙ। এঔদ<br />

অফভা অফালতভ ধতভাভলকতভ চন্য অাভ ভত অদ। এাভ বা এলদতঙ ঢা দঢা<br />

াফান্য যয ফাত্র।<br />

অয়াঢ-৬৬: তধঢা মলমদ: অতফ ওঔদ ঢালও দঢাফালতভ ালণ ধাঞা দা, দব ধবতন্ত দা<br />

দঢাফভা অল্লালভ দালফ ওফ ওলভ অফালও তৃঢ় প্রতঢশ্রুতঢ তা দব, দঢাফভা ঢালও অফাভ<br />

ওালঙ দনভঢ তদলয় অলআ, যয বতত দঢাফভা তদরুধায় ললয় দা বা। ঢঃধভ বঔদ<br />

ঢাভা ঢালও তৃঢ় প্রতঢশ্রুতঢ ততম, ঢঔদ তঢতদ মলমদঃ অফভা বা তওঙু মতঙ ঢা অল্লালভআ<br />

ওালঙ দাধ ত।<br />

অয়াঢ-৬৭: তঢতদ মলমদঃ দল অফাভ ৎকড! দঢাফভা াআ এওআ তভচা ততলয় প্রলয<br />

ওভ দা, ভং ধ ৃণও ধ ৃণও তভচা ততলয় প্রলয ওভ। দঢাফালতভ িদন্ধ অল্লালভ দব<br />

নয়ামা ঢাভ তরুলদ্ধ অতফ তওঙুআ ওভলঢ ধাতভ দা। নয়ামা দঢা দওম অল্লালভআ।<br />

অতফ ঢাোঁভআ ঈধভ পভা ওতভ এং ঢাোঁভআ ঈধভ পভা ওরুও বাভা পভা ওভলঢ ঘায়।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ বঔদ ঢাভা ঢালতভ তধঢাভ অলতয নুবায়ী প্রলয ওভম, ঢঔদ<br />

অল্লালভ নয়ামাভ তরুলদ্ধ ঢা ঢালতভ দওাদ ওালচ অম দা। ঢল আয়াকু দওম ঢাভ<br />

ফলদভ এওতঝ াদা ধূডত ওলভতঙম ফাত্র। দ তদঃলেলল জ্ঞাদী তঙম, দওদদা অতফ ঢালও<br />

তযক্ষা ততলয়তঙমাফ, তওন্তু তথওাংয ফানুর ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ ঢাভা বঔদ আঈসুলনভ ওালঙ দধৌঙম, ঢঔদ আঈসুন ঢাভ ললাতভলও<br />

তদলচভ ওালঙ ভাঔম। দ মমঃ তদশ্চয় অতফআ দঢাফাভ ললাতভ। ঢএ ঢাভা বা ওভঢ<br />

ঢাভ চন্য রৃঃঔ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৭০: ঢাভধভ বঔদ আঈসুন ঢালতভলও যসা ওলভ ততম ঢালতভ ভতধত্র, ঢঔদ<br />

ঢাভ ললাতলভভ ফামধলত্রভ ফলথয ধাদধাত্র দভলঔ ততম। ঢঃধভ এওচদ দখারডাওাভী<br />

দখারডা ওভমঃ দল ওালনমাভ দমাওচদ! দঢাফভা তদশ্চয়আ দঘাভ।<br />

212


অয়াঢ-৭১: ঢাভা ঢালতভ প্রতঢ মক্ষয ওলভ মমঃ দঢাফভা তও লাতভলয়ঙ?<br />

অয়াঢ-৭২: ঢাভা মমঃ অফভা াতযালভ ধাদধাত্র লাতভলয়তঙ, অভ দব দওঈ ঢা এলদ<br />

দতল দ এও ঈলঝভ দাছা ধতভফাড ফাম ধাল এং অতফ এভ চাতফদ ।<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢাভা মম: অল্লালভ ওফ! দঢাফভা দঢা চাদ, অফভা এলতলয নাাত ৃ তষ্<br />

ওভলঢ অততদ, অভ অফভা দঘাভ দআ।<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভা মমঃ বতত দঢাফভা তফণযাাতী ল, ঢল ঢাভ যাতস তও লল?<br />

অয়াঢ-৭৫: ঢাভা মম: এভ যাতস বাভ ফামধুলত্রভ ফলথয ধাদধত্রতঝ ধায়া বাল দ-আ<br />

লল এভ তণ। এপালআ অফভা চাতমফলতভলও যাতস দতআ।<br />

অয়াঢ-৭৬: ঢাভধভ দ ঢাভ ন্যান্য পাআলতভ ণলম ঢল্লাতয রৄরু ওভম-ঢাভ ললাতলভভ<br />

ণলম ঢল্লাতযভ অলক-ধলভ ঢাভ ললাতলভভ ণলম দণলও ধাদধত্রতঝ দভ ওভম। এপাল<br />

অতফ আঈসুলনভ চন্য দওৌযম ৃ তষ্ ওলভ ততমাফ। দ দতলযভ াতযালভ অআলদ দ ঢাভ<br />

ললাতভলও দগ্রনঢাভ ওভলঢ ধাভঢ দা। বতত দা অল্লাল আলে ওভলঢদ। অতফ বালও আলে<br />

ফবতাতায় ঈন্নীঢ ওতভ এং প্রলঢযও জ্ঞাদীভ ঈধভ অলঙ এও ফলাজ্ঞাদী।<br />

অয়াঢ–৭৭: ঢাভা মমঃ দ বতত ঘুতভ ওলভ ণালও ঢল ঢাভ এও পাআ দঢা আতঢধূলত<br />

ঘুতভ ওলভতঙম। ঢঔদ আঈসুন প্রওৃঢ যাধাভ তদলচভ ফলদ দকাধদ ভাঔম এং ঢালতভ ওালঙ<br />

যি ওভম দা। দ ফলদ ফলদ মমঃ দঢাফভা দমাও তললল ঢযন্ত ফে, দঢাফভা বা<br />

ডতদা ওভঙ দ িলন্ধ অল্লাল ঔু জ্ঞাঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢাভা মমঃ দল অবীব। ঢাভ তধঢা অলঙদ, তঢযয় ৃদ্ধ। সুঢভাং অধতদ<br />

ঢাভ তলম অফালতভ এওচদলও দভলঔ ততদ। অফভা দঢা অধদালও দদওওাভলতভ<br />

এওচদ ফলদ ওভতঙ।<br />

অয়াঢ–৭৯: দ মম: এফদ ওাচ দণলও অল্লাল ভক্ষা ওরুদ দব, বাভ ওালঙ অফভা<br />

অফালতভ দ্রয দধলয়তঙ ঢালও ঙা়ো ন্য এওচদলও থলভ ভাতঔ। এরূধ ওভলম দঢা অফভা<br />

যযআ চাতমফ লম কন্য ল।<br />

অয়াঢ-৮০: ঢাভধভ বঔদ ঢাভা ঢাভ ওাঙ দণলও তদভায ললয় দকম, ঢঔদ ঢাভা<br />

ধ ৃণওপাল তদলচলতভ ফলথয ধভাফযত ওভলঢ মাকম। ঢালতভ ়ে পাআ মমঃ দঢাফভা তও<br />

চাদ দা দব, দঢাফালতভ তধঢা দঢাফালতভ ওাঙ দণলও অল্লালভ দালফ তৃঢ় য়াতা গ্রলড<br />

ওলভলঙদ? অভ এভ ধূলত দঢাফভা আঈসুলনভ যাধালভ ওঢ ন্যায় ওলভঙ? সুঢভাং অতফ<br />

ঢ তওঙুলঢআ এলতয ঢযাক ওভ দা, দব ধবতন্ত অফাভ তধঢা অফালও নুফতঢ দা দতদ<br />

213


ণা অল্লাল অফাভ চন্য দওাদ ফাথালদভ যসা ওলভ দা দতদ। তঢতদআ দশ্রষৎ<br />

ফাথাদওাভী।<br />

অয়াঢ-৮১: দঢাফভা দঢাফালতভ তধঢাভ ওালঙ তনলভ বা এং ম: দল অফালতভ অব্বা<br />

অধদাভ দঙলম ঘুতভ ওলভলঙ। অফভা বা চাতদ ঢাআ মমাফ। অভ অফভা দঢা কালয়লভ<br />

তরয় চাদঢাফ দা।<br />

অয়াঢ-৮২: অভ অধতদ তচলজ্ঞ ওরুদ ঐ চদধলতভ াতোলতভলও দবঔালদ অফভা<br />

তঙমাফ অভ ঐ ওালনমালও বালতভ যাতফম ললয় অফভা এলতঙ। যযআ অফভা<br />

ঢযাতী।<br />

অয়াঢ-৮৩: তধঢা মলমদঃ দা, ভং দঢাফভা াতচলয় তদলয়ঙ দঢাফালতভ চন্য এওতঝ<br />

ফদক়ো ওণা। এঔদ ধূডত ধথবতথাভডআ দশ্রয়। অযা ওভা বায়, অল্লাল ঢালতভ াআলও<br />

এওালণ অফাভ ওালঙ তদলয় অলদ। তঢতদ দঢা তজ্ঞ প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৮৪: তঢতদ ঢালতভ ততও দণলও ফুঔ তনতভলয় তদলমদ এং মলমদ: লায়, অনলা<br />

আঈসুলনভ চন্য। অভ দযালও ঢাভ ঘক্ষু িয় াতা ললয় তকলয়তঙম এং তঢতদ লদীয় দযাও<br />

িভড ওভতঙলমদ।<br />

অয়াঢ-৮৫: ঢাভা মমঃ অল্লালভ ওফ! ফলদ লয়, অধতদ তা আঈসুলনভ সভলডআ<br />

দমলক ণাওলদ, দব ধবতন্ত দা ফভডাধন্ন ললয় বাদ, ণা এলওালভ ফলভআ বাদ।<br />

অয়াঢ-৮৬: তধঢা মলমদ: অতফ দঢা অফাভ লদীয় দতদা অফাভ রৃঃঔ দওম<br />

অল্লালভআ ওালঙ তদলতদ ওভতঙ এং অতফ অল্লালভ ঢভন দণলও চাতদ বা দঢাফভা চাদ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৮৭: দল অফাভ ৎকড! দঢাফভা বা, আঈসুন ঢাভ পাআলও ঢামায ওভ এং<br />

অল্লালভ ভলফঢ দণলও দঢাফভা তদভায ললয়া দা। দওদদা অল্লালভ ভলফঢ দণলও ওালনভ<br />

দমাও ঙা়ো দওঈ তদভায লয় দা।<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা ঢাভ ওালঙ দধৌঙম ঢঔদ মমঃ দল অবীব! অফভা <br />

অফাদতভ ধতভচদকত (রৃতপতলক্ষভ তরুদ) তদতারুড ওষ্ দপাক ওভতঙ এং অফভা তঢ<br />

দকডয ধু োঁতচ তদলয় এলতঙ। অধতদ অফালতভ ধুলভাধুতভ যয ভাদ্দ ততদ এং অফালতভলও<br />

তাদ ওরুদ। তদশ্চয় অল্লাল তাঢালতভলও ধুভস্ৃঢ ওলভ ণালওদ।<br />

অয়াঢ-৮৯: তঢতদ মলমদঃ দঢাফভা তও চাদ, দঢাফভা বা ওলভতঙলম আঈসুন ঢাভ<br />

পাআলয়ভ ালণ, বঔদ দঢাফভা তঙলম জ্ঞঢাভ ফলথয?<br />

214


অয়াঢ-৯০: ঢাভা মমঃ ঢল তও প্রওৃঢধলক্ষ অধতদ আু্ঈূন? তঢতদ মলমদঃ লা,<br />

অতফআ আঈসুন এং এ অফাভ ললাতভ পাআ। অফালতভ প্রতঢ অল্লাল ়ে ওৃধা ওলভলঙদ।<br />

তদশ্চয় দব যতি ঢাওয়া মিদ ওলভ এং ভ ওলভ, যযআ অল্লাল দরূধ<br />

দদওওাভলতভ শ্রফনম তদষ্ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৯১: ঢাভা মম: অল্লালভ ওফ! তদঃলেলল অল্লাল অধদালও অফালতভ ঈধভ<br />

প্রাথান্য ততলয়লঙদ এং যযআ অফভা তঙমাফ ধভাথী ।<br />

অয়াঢ-৯২: তঢতদ মলমদ; অচ দঢাফালতভ তরুলদ্ধ দওাদ তপলবাক দদআ। অল্লাল<br />

দঢাফালতভলও ক্ষফা ওরুদ। অভ তঢতদ তদশ্রষৎ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৯৩: দঢাফভা অফাভ এ চাফাতঝ তদলয় বা এং এতঝ অফাভ অব্বাভ দঘলাভাভ<br />

ঈধভ দভঔ। এলঢ তঢতদ তৃতষ্যতি তনলভ ধালদ। অভ দঢাফভা দঢাফালতভ ধতভালভভ<br />

াআলও তদলয় অফাভ ওালঙ এ।<br />

অয়াঢ-৯৪: ঢাভধভ বঔদ ওালনমা দতভলয় ধ়েম, ঢঔদ ঢালতভ তধঢা মলমদঃ বতত<br />

দঢাফভা অফালও প্রমালধািওাভী ফলদ দা ওভ ঢাললম দযাদ, ‗‗অতফ দঢা আঈসুলনভ ঘ্রাড<br />

ধাতে।‖<br />

অয়াঢ–৯৫: ঢাভা মম: অল্লালভ ওফ! অধতদ দঢা অধদাভ ধুভলদা ভ্রাতন্তভ ফলথযআ<br />

অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৯৬: ঢাভধভ বঔদ সুংাততাঢা এম, ঢঔদ দ চাফাতঝ ঢাভ দঘলাভাভ ঈধভ<br />

ভাঔম, ফতদ তঢতদ তৃতষ্যতি তনলভ দধলমদ। তঢতদ মলমদঃ অতফ তও দঢাফালতভ তমতদ<br />

দব, অতফ অল্লালভ ঢভন দণলও চাতদ বা দঢাফভা চাদ দা?<br />

অয়াঢ-৯৭: ঢাভা মমঃ দল অফালতভ অব্বা অফালতভ ধালধভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওরুদ।<br />

অফভা দঢা তদতশ্চঢ ধভাথী।<br />

অয়াঢ-৯৮: তধঢা মলমদঃ অতফ তঢ ত্বভ দঢাফালতভ চন্য অফাভ ভলভ ওালঙ ক্ষফা<br />

প্রাণতদা ওভ। তদশ্চয় তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৯৯: লযলর ঢাভা বঔদ আঈসুলনভ ওালঙ দধৌঙম, ঢঔদ দ ঢাভ তধঢাফাঢালও<br />

তদলচভ ওালঙ সাদ ততম এং মমঃ অধদাভা অল্লালভ আোয় তদভাধলত তফলভ প্রলয<br />

ওরুদ।<br />

215


অয়াঢ-১০০: আঈসুন ঢাভ তধঢাফাঢালও তংলালদভ ঈধভ াম এং ঢাভা াআ ঢাভ<br />

াফলদ দচতায় ধতঢঢ লম। ঢঔদ আঈসুন মমঃ দল অফাভ অব্বা! এ লম অফাভ<br />

ধূলতওাভ সলেভ যাঔযা। অফাভ ভ এলও লঢয ধতভডঢ ওলভলঙদ। তঢতদ অফাভ প্রতঢ<br />

নুগ্রল ওলভলঙদ বঔদ অফালও ওাভাকাভ দণলও দভ ওভলমদ এং অধদালতভ াআলও<br />

ফরু এমাওা দণলও এঔালদ তদলয় এলমদ, এভধভ দব যয়ঢাদ অফাভ অফাভ পাআলতভ<br />

ফলথয তলপত ৃ তষ্ ওলভতঙম। তদশ্চয় অফাভ ভ বা ওভলঢ ঘাদ ঢা তদধুডঢাভ ালণ ওলভদ।<br />

তঢতদ দঢা তজ্ঞ, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-১০১: দল অফাভ ভ! অধতদ দঢা অফালও ভাচয তাদ ওলভলঙদ এং অফালও<br />

সেনম ডতদা তযক্ষা ততলয়লঙদ। দল অফাদ চতফলদভ সৗষ্া! অধতদআ অফাভ<br />

তপপাও রৃতদয়ালঢ এং অলঔভালঢ। অধতদ অফালও ফুতমফ সায় ফৃঢুয তাদ<br />

ওরুদ এং অফালও ততযষ্ দদওওাভ াোলতভ যাতফম ওরুদ।‖<br />

অয়াঢ-১০২: এ খঝদা কালয়ী খঝদাফূললভ এওতঝ বা অতফ অধদালও লীভ ফাথযলফ<br />

চাতদলয় তততে। অভ অধতদ ঢালতভ ওালঙ ঢঔদ ঈধতসঢ তঙলমদ দা বঔদ ঢাভা তদলচলতভ<br />

তদ্ধান্ত ঘূ়োন্ত ওলভতঙম এং ঢাভা র়েবন্ত্র ওভতঙম।<br />

অয়াঢ-১০৩: অধতদ বঢআ অওাগক্ষা ওলভদ দা দওদ, তথওাংয ফানুরআ ইফাদ অদাভ<br />

দয়।<br />

অয়াঢ-১০৪: অধতদ দঢা এ দওাভঅলদভ প্রঘালভভ ততদফলয় ঢালতভ ওালঙ দওাদ<br />

ধাতভশ্রতফও ঘাদ দা। এ দওাভঅদ দঢা দওম এওতঝ ঈধলতয াভা তশ্বাীভ চন্য।<br />

অয়াঢ–১০৫: অফালদ চতফলদ লদও তদতযতদ ভলয়লঙ বা ঢাভা লভল প্রঢযক্ষ ওলভ,<br />

তওন্তু এলভ প্রতঢ ঢাভা ফলদাতদলয ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১০৬: ঢালতভ তথওাংযআ অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ অলদ দা ঢাোঁভ ালণ যভীও াযস<br />

দা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১০৭: ঢাভা তও এ তরলয় তদতশ্চন্ত ললয় দকলঙ দব, অল্লালভ তগ্রাী অবা<br />

ঢালতভলও অ ৃঢ ওলভ দনমল, ণা ঢালতভ প্রতঢ অওতসওপাল দওয়াফঢ এল ধ়েল<br />

ণঘ ঢাভা দঝভ ধাল দা?<br />

অয়াঢ-১০৮: অধতদ মুদ: এঝাআ অফাভ ধণ, অতফ ফানুরলও অল্লালভ ততলও অলাদ<br />

ওতভ প্রফালডভ ঈধভ ওালয়ফ দণলও-অতফ অফাভ নুাভীভা। অল্লাল ফলাদ ধতত্র।<br />

অতফ ফুযতভওলতভ তমপু ি দআ।<br />

216


অয়াঢ-১০৯: অতফ অধদাভ ধূলত চদধতাীলতভ ফথয দণলও বঢ ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ<br />

ঢাভা াআ তঙম ধুরুর ফানুর। ঢালতভ ওালঙ লী ধাঞাঢাফ। ঢাভা তও চতফলদ ভ্রফড<br />

ওলভতদ। বালঢ ঢাভা দতঔলঢ দধঢ তওরূধ ললয়তঙম ঢালতভ ধূতঢতীলতভ ধতভডতঢ? অভ<br />

বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভ ঢালতভ চন্য অলঔভালঢভ অাআ ঈত্তফ। ঢল তও দঢাফভা<br />

এঢঝুকু দাছ দা?<br />

অয়াঢ-১১০: এফদতও বঔদ ভাূমকড তদভায ললয় ধ়েম এং পালঢ মাকম দব,<br />

ঢালতভলও তফণযা অশ্বা দতয়া ললয়লঙ, ঢঔদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ ালাবয এম। ঢঃধভ<br />

বালও অতফ াোঁঘালঢ দঘলয়তঙ দ ভক্ষা দধম। অভ অফাভ যাতস ওঔদ ভত ওভা বায় দা<br />

ধভাথী ম্প্রতায় দণলও।<br />

অয়াঢ-১১১: ঢালতভ ওাতলদীলঢ ুতদ্ধফাদ দমাওলতভ চন্য ভলয়লঙ তযক্ষডীয় তরয়। এ<br />

দওাভঅদ দওাদ ফদক়ো ওণা দয়, ভং ঢা ধূলতওাভ গ্রলন্ণ বা অলঙ ঢাভ ফণতদ এং<br />

তওঙুভ তযত তভড, দলতায়াঢ ভলফঢ ফুতফদলতভ চন্য।<br />

217


ূভা ভা’ত<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ফীফ-ভা; এগুলমা তওঢালভ অয়াঢ। অভ বা অধদাভ প্রতঢ<br />

দাতবম ওভা ললয়লঙ অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ঢা দঢা ঢয। তওন্তু লদও ফানুর এভ<br />

প্রতঢ ইফাদ অলদ দা।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদআ অল্লাল, তবতদ ঈলধ্বত সাধদ ওলভলঙদ অফাদফূললও দওাদ সম্ভ ঙা়ো,<br />

দঢাফভা ঢা দতঔঙ। ঢাভধভ তঢতদ ফাীদ ললমদ অভলযভ ঈধভ এং ূবত ঘন্দ্রলও<br />

তদয়ন্ত্রডাথীদ ওভলমদ, প্রলঢযলওআ তদত তষ্ওাম দফাঢালও অঢতদ ওলভ ঘমলঙ। তঢতদআ<br />

তদয়ন্ত্রড ওলভদ বাঢীয় তরয়, তঢতদআ তযতপাল ডতদা ওলভদ তদতযতদফূল, বালঢ<br />

দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ ালণ াক্ষালঢভ যাধালভ তৃঢ় তশ্বা সাধদ ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদআ তসৃঢ ওলভলঙদ পূ ফণমলও এং দঔালদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ধতঢফামা <br />

দত-দতী এং দঔালদ প্রলঢযও প্রওালভভ নম ৃ তষ্ ওলভলঙদ দচা়োয় দচা়োয়, তঢতদআ<br />

ততদলও ভাতত্র ততলয় অ ৃঢ ওলভদ। এলঢ তদতশ্চঢ তদতযতদ ভলয়লঙ তঘন্তাযীম দমাওলতভ<br />

চন্য।<br />

অয়াঢ-৪: অভ ধতণীলঢ ৃ ভলয়লঙ ততপন্ন পূ ঔণ এওতঝ ধভতঝভ ালণ ংমি এং<br />

ভলয়লঙ অঙুলভভ াকাদ, যয দক্ষত্র, দঔচুলভভ কাঙ বাভ ওঢও এওাতথও তযভততযষ্ <br />

ওঢও এও তযভততযষ্, বা এওআ ধাতদ ততলয় দঘ ওভা লয়। অভ নলমভ সালত অতফ<br />

এলতভ এওতঝলও ধভতঝভ ঈধভ দশ্রষৎত্ব ততলয় ণাতও। এলঢ তদতশ্চঢ তদতযতদ ভলয়লঙ<br />

ুতদ্ধফাদ দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৫: অভ বতত অধদাভ অশ্চবত দাথ লয়, ঢল াসতও অশ্চবত লঝ ঢালতভ ঈতি:<br />

―অফভা বঔদ ফাতঝআ ললয় বা, ঢঔদ তও অফভা অাভ দঢুদপাল ৃষ্ ল?‖ ঢাভাআ<br />

তদলচলতভ ভলও সীওাভ ওলভ এং ঢালতভআ ক তালদ ণাওল দমালাভ দত়ে। অভ এভাআ<br />

লল দতাবঔাী, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৬: এভা অধদালও ধী়োধীত়ে ওলভ অবা ত্বভাতিঢ ওভাভ চন্য ফঙলমভ ধূলত,<br />

বতত ঢীঢ ললয়লঙ ঢাদতভ ধূলত অবালভ র তৃষ্ান্ত। অধদাভ ভ দঢা ফানুলরভ প্রতঢ<br />

ক্ষফাযীম ঢালতভ ন্যায় অঘভড লত্ত্ব এং অধদাভ ভ ওতঞদ যাতসতাঢা লঝ।<br />

218


অয়াঢ-৭: বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভা লম: ―ঢাভ প্রতঢ ঢাভ ভলভ ধক্ষ দণলও দওাদ<br />

ফু‘দচবা দওদ ঢীডত লম দা?‖ অধতদ দঢা দওম ঢওতওাভী ফাত্র। অভ ধু্ ভঢু্ বলও<br />

ওলফভ চন্য অলঙ ধণ প্রতযতও।<br />

অয়াঢ-৮: অল্লাল চালদদ প্রলঢযও সীলমাও বা কলপত থাভড ওলভ এং চভায়ুভ ফলথয বা<br />

তওঙু ওফ দতয ললয় ণালও ঢা তঢতদ চালদদ। অভ ঢাভ ওালঙ প্রলঢযও স্তুআ<br />

সুতদথতাতভঢ ধতভফালড অলঙ।<br />

অয়াঢ-৯: তঢতদ বাঢীয় গুি প্রওাযয তরয় জ্ঞাঢ অলঙদ। তঢতদ সুফলাদ, লতাচ্চ<br />

ফবতাতাাদ।<br />

অয়াঢ-১০: দঢাফালতভ ফলথয দব দওঈ দকাধলদ ওণা মুও ণা দব দওঈ ঢা প্রওায<br />

ওরুও, ভালঢভ দমায় দব দওঈ অত্মলকাধদ ওরুও, তওংা ততলদভ দমায় প্রওালযয তঘভড<br />

ওরুও, াআ ঢাোঁভ ওালঙ ফাদ।<br />

অয়াঢ-১১: প্রলঢযও ফানুলরভ চন্য ঢাভ াফলদ দধঙলদ দনলভযঢা ভলয়লঙ বালতভ<br />

ধামাক্রলফ ততম ওভা ললয় ণালও, বাভা অল্লালভ তদল তলয ঢাভ দলনাচঢ ওলভ। তদশ্চয়<br />

অল্লাল দওাদ চাতঢভ সাভ ধতভঢতদ ওলভদ দা, দব ধবতন্ত ঢাভা তদলচভা তদলচলতভ<br />

সাভ ধতভঢতদ দা ওলভ। অভ বঔদ অল্লাল দওাদ চাতঢভ ঈধভ দওাদ ফঙম ঘাদ,<br />

ঢঔদ ঢা ভত লয়াভ দয় এং তঢতদ ঙা়ো ঢালতভ চন্য দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-১২: তঢতদআ দঢাফালতভ দতঔাদ তরৃযৎ বা অযংওা অযা িাভ ওলভ এং<br />

তঢতদআ ধাতদলঢ ধতভধূডত দফখফামা ঈতণঢ ওলভদ,<br />

অয়াঢ-১৩: জ্র তদলখতার প্রযংাভ ালণ ঢাভ ফতলফা-ধতত্রঢা দখারডা ওলভ এং ন্যান্য<br />

দনলভযঢাভা ঢাোঁভ পলয়। অভ তঢতদ জ্রধাঢ ওলভদ এং বালও আলে ঢালও ঢা ততলয়<br />

অখাঢ ওলভদ। ঢণাতধ ঢাভা অল্লাল িলন্ধ তঢওত ওলভ। ণঘ তঢতদ ফলাযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-১৪: লঢযভ অলাদ ঢাোঁভআ চন্য তদত তষ্। বাভা ঢালও ঙা়ো ধভলও টালও, ঢাভা<br />

ঢালতভলও দওাদআ া়ো দতয়তদ। এভ তৃষ্ান্ত এরূধ, দবফদ দওাদ যতি ঢাভ লাঢ ধাতদভ<br />

ততলও প্রাতভঢ ওলভ, দবদ ধাতদ ঢাভ ফুলঔ দধৌলঙ, ণঘ ঢা ঢাভ ফুলঔ তওঙুলঢআ দধৌোঁঙাাভ<br />

দয়। অভ ওালনভলতভ অলাদ ফাত্রআ তদষ্ফম।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ অল্লালভআ প্রতঢ তচতায় দঢ অলঙ বাভা ভলয়লঙ অফালদ <br />

চতফলদ দসোয় তওংা তদোয় এং ঢালতভ ঙায়া প্রপালঢ ন্ধযায়।<br />

219


অয়াঢ-১৬: অধতদ তচলজ্ঞ ওরুদ: দও অফাদ চতফলদভ ভ? অধতদ লম ততদ,<br />

অল্লাল। মুদঃ ঢল তও দঢাফভা অল্লাল ঙা়ো এফদ তপপাও তদথতাভড ওলভ দভলঔঙ,<br />

বাভা তদলচলতভআ দওাদ ঈধওাভ া ক্ষতঢাথলদভ দওাদ ক্ষফঢা ভালঔ দা? মুদ: ন্ধ <br />

ঘক্ষু ষাদ তও ফাদ ললঢ ধালভ, ণা ন্ধওাভ অলমা তও ফাদ ললঢ ধালভ? ণা<br />

ঢাভা তও অল্লালভ এফদ যভীও তসভ ওলভলঙ, বাভা দওাদ তওঙু ৃ তষ্ ওলভলঙ, দবফদ অল্লাল<br />

ৃ তষ্ ওলভলঙদ, দব ওাভলড ঈপয় ৃ তষ্ ঢালতভ ওালঙ এও ভওফ ফলদ ললে? মুদ: অল্লালআ<br />

ওম স্তুভ সৗষ্া এং তঢতদআ এও, ধভাক্রফযামী।<br />

অয়াঢ-১৭: তঢতদআ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ, নলম ঈধঢযওাফূল তদচ তদচ<br />

ধতভফাড নুবায়ী প্লাতঢ লয়। ঢাভধভ প্লাদ ঢাভ ঈধতভতসঢ অচতদা লয় তদলয় অল।<br />

অভ বঔদ দওাদ ধতাণতলও অগুলদ ঈত্তি ওভা লয় মংওাভ তওংা ধঢচধত্র ধঢতভ ওভাভ<br />

চন্য ঢঔদ ঢালঢ এরূদধআ ফয়মা-কাত ঈধলভ অল। এপালআ অল্লাল লও াতঢলমভ<br />

তৃষ্ান্ত ততলয় ণালওদ। স্তুঢ বা অচতদা ঢা দঢা দনলম দতয়া লয় এং বা ফানুলরভ ওালচ<br />

অল ঢা চতফলঢ তযষ্ ণালও। এপালআ অল্লাল তৃষ্ান্ত ডতদা ওলভ ণালওদ।<br />

অয়াঢ-১৮: বাভা ঢালতভ ভলভ অলালদ া়ো ততলয়লঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঈত্তফ<br />

প্রতঢতাদ। তওন্তু বাভা ঢাভ টালও া়ো দতয় দা, বতত ঢালতভ ওালঙ ধতণীলঢ ৃ বা তওঙু<br />

অলঙ ঢা আ ণালও এং ঢাভ ালণ ঢাভ ফধতভফাড অলভা ণালও ঢল ঢাভা ঢা আ<br />

তদলচলতভ ফুতিধড সরূধ ততলয় দতল। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ওলঞাভ তলা। ঢালতভ<br />

অা লল চালান্নাফ। ঢা ওঢ তদওৃষ্ সাদসম।<br />

অয়াঢ-১৯: দব যতি চালদ দব, অধদাভ প্রতঢ অধদাভ ভলভ ধক্ষ দণলও বা তওঙু দাতবম<br />

ওভা ললয়লঙ ঢা ঢয, দ তও ঐ যতিভ ফাদ দব ন্ধ ? ঈধলতয দঢা গ্রলড ওলভ দওম<br />

দাথযতিম্পন্ন দমালওভাআ।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা এফদ দমাও বাভা অল্লালভ ালণ ওৃঢ ঙীওাভ ধূভড ওলভ এং ঘুতি<br />

পঙ ওলভ দা,<br />

অয়াঢ-২১: বাভা দ ম্পওত চায় ভালঔ বা চায় ভাঔলঢ অল্লাল অলতয ওলভলঙদ এং<br />

সীয় ভলও পয় ওলভ অভ পয় ওলভ ওলঞাভ তলালও।<br />

অয়াঢ-২২: বাভা ঢালতভ ভলভ ন্তুতষ্ মালপভ চন্য ভ ওলভ, দাফাব ওালয়ফ ওলভ,<br />

অতফ ঢালতভলও বা ততলয়তঙ ঢা দণলও দকাধলদ প্রওালযয যয় ওলভ এং বাভা পাম ততলয়<br />

ফে তূভীপূ ঢ ওলভ। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ অলঔভালঢভ রৄপ ধতভডাফ–<br />

220


অয়াঢ-২৩: সায়ী চান্নাঢ, দঔালদ ঢাভা প্রলয ওভল এং ঢালতভ তধঢা-ফাঢা, সাফী-<br />

সী ন্তাদ-ন্ততঢলতভ ফলথয বাভা দদও ওাচ ওলভলঙ ঢাভা এং প্রলঢযও তভচা ততলয়<br />

দনলভঢাভা ঢালতভ ওালঙ অল,<br />

অয়াঢ-২৪: মল: দঢাফালতভ প্রতঢ দাতম যাতন্ত তরতঢ দলাও, দওদদা দঢাফভা<br />

ধথবতথাভড ওলভতঙলম, অভ দঢাফালতভ এ ধতভডাফ ওঢ ঈত্তফ!<br />

অয়াঢ-২৫: অভ বাভা অল্লালভ ালণ তৃঢ় ঙীওাভ ওভাভ ধভ ঢা পঙ ওলভ এং দব<br />

ম্পওত চায় ভাঔলঢ অল্লাল অলতয ওলভলঙদ ঢা তঙন্ন ওলভ, অভ ধতণীলঢ ৃ নাাত ৃ তষ্<br />

ওলভ দ়োয়, ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ মা'দঢ এং ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ তদওৃষ্ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-২৬: অল্লাল বালও আলে প্রঘুভ তভতনও তাদ ওলভদ এং বালও আলে ঢা ংওীডত<br />

ওলভ দতদ। তওন্তু ঢাভা ধাতণত চীদ তদলয় ঈল্লা ওলভ। ণঘ ধাতণত চীদ অলঔভালঢভ<br />

ঢুমদায় তঢ াফান্য দপাকযাফগ্রী ফাত্র।<br />

অয়াঢ-২৭: বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভ লমঃ ঢাোঁভ প্রতঢ ঢাভ ভলভ ধক্ষ দণলও দওাদ<br />

ফুতচবা দওদ ঢীডত ওভা লম দা ? অধতদ লম ততদ: তদশ্চয় অল্লাল বালও আলে<br />

দকাফভাল ওলভদ এং তঢতদ তদলচভ ততলও ঢালও ধণ দতঔাদ দব ঢাভ তপফুঔী লয়,<br />

অয়াঢ-২৮: ঢাভা ঐ দমাও বাভা ইফাদ অলদ এং বালতভ ন্তভ অল্লালভ সভলড ঢৃি<br />

লয়; দচলদ দভঔ, অল্লালভ সভলডআ ন্তভ ধতভঢৃি ললয় ণালও।<br />

অয়াঢ-২৯: বাভা ইফাদ অলদ এং দদও ওাচ ওলভ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ সুংাত <br />

রৄপ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-৩০: এপালআ অতফ অধদালও ধাতঞলয়তঙ এফদ ঈম্মলঢভ ফলথয বালতভ ধূলত<br />

অলভা লদও ঈন্মঢ কঢ ললয়লঙ, দবদ অধতদ ঢালতভলও ধাঞ ওলভ রৄদাদ বা অতফ<br />

অধদাভ ওালঙ লীভ ফাথযলফ দপ্রভড ওলভতঙ। ঢণাতধ ঢাভা তয়াফয়লও সীওাভ ওলভ।<br />

মুদ: তঢতদআ অফাভ ভ, তঢতদ ঙা়ো অভ দওঈ ঈধায দদআ ; ঢাভআ ঈধভ অতফ পভা<br />

ওভতঙ এং ঢাভআ ততলও অফাভ প্রঢযাঢতদ।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ বতত এফদ দওাদ দওাভঅদ লঢ, বাভ ালালবয ধতঢফামালও ঘমফাদ<br />

ওভা দবঢ, ণা ঢাভ ালালবয চতফদলও ঔতণঢ ওভা দবঢ, ণা ঢাভ ালালবয ফৃলঢভ<br />

ালণ ওণা মা দবঢ, ঢু ঢাভা ইফাদ অদঢ দা। ভং অল্লালভআ আঔতঢয়ালভ ভলয়লঙ<br />

ওম তরয়। ঢদ তও ফুতফদভা এ যাধালভ তদতশ্চঢ দয় দব, বতত অল্লাল ঘাআলঢদ, ঢাললম<br />

ফানুরলও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভলঢ ধাভলঢদ? অভ বাভা কুনভ ওলভলঙ, ঢালতভ<br />

ওৃঢওলফতভ ওাভলড ঢালতভ ঈধভ ফয় তধবতয় খঝলঢআ ণাওল, ঢালতভ অলযধালয<br />

221


তধবতয় অধতঢঢ ললঢআ ণাওল, দব ধবতন্ত অল্লালভ য়াতা দা অল। অল্লাল দঢা য়াতা<br />

দঔমান ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৩২: অধদাভ ধূলত লদও ভাূলমভ ালণ ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভা ললয়লঙ এং বাভা<br />

কুনভী ওলভলঙ অতফ ঢালতভলও তওঙু ওায ততলয়তঙ, ঢাভধভ ঢালতভলও ধাও়ো<br />

ওলভতঙ। সুঢভাং দওফদ তঙম অফাভ যাতস।<br />

অয়াঢ-৩৩: এঢতলত্ত্ব তবতদ প্রলঢযও যতিভ ওাবতামী িলন্ধ ধূডত তলঢ, তঢতদ অভ<br />

ঢালতভ যভীওভা তও ফাদ ললঢ ধালভ? ণঘ ঢাভা অল্লালভ চন্য র যভীও াযস<br />

ওলভলঙ। অধতদ মুদঃ ―দঢাফভা লতভ দাফ ম। দঢাফভা তও ঢালও ধতণীভ ৃ এফদ তওঙুভ<br />

ংাত ততলঢ ঘা বা তঢতদ চালদদ দা? ণা রৄথু াতহ্যও ওণা তললল মঙ?‖ ভং<br />

বাভা কুনভ ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ঢালতভ ভ্রাতন্তফূমও ওাবতামীলও সুলযাতপঢ ওভা ললয়লঙ<br />

এং ঢালতভ তনতভলয় ভাঔা ললয়লঙ ৎধণ দণলও । অভ অল্লাল বালও দকাফভাল ওলভদ<br />

ঢাভ দওাদ ধণ প্রতযতও দদআ।<br />

অয়াঢ-৩৪: ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ রৃতদয়াভ চীলদ যাতস এং অলঔভালঢভ যাতস দঢা<br />

ওলঞাভঢফ। অভ অল্লালভ অবা দণলও ঢালতভ চন্য দওাদ ভক্ষাওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ–৩৫: দফািাওীলতভ দব চান্নালঢভ য়াত দতয়া ললয়লঙ ঢাভ সা এআ দব, ঢাভ<br />

ধাতলতলয দলভ প্রাতলঢ লয় এং ঢাভ নম ঢাভ ঙায়া তঘভসায়ী। বাভা দফাত্তাওী এঝা<br />

ঢালতভ ওলফতভ প্রতঢতাদ, অভ ওালনভলতভ ধতভডাফ দতাবঔ।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ অতফ বালতভলও তওঢা ততলয়তঙ ঢাভা অধদাভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা<br />

ললয়লঙ ঢালঢ অদতেঢ লয়, ঢল দওাদ দওাদ তম এভ দওাদ দওাদ ংয সীওাভ ওলভ।<br />

অধতদ মুদ: অতফ দঢা অততষ্ ললয়তঙ দব, অতফ দবদ অল্লালভ আাতঢ ওতভ এং ওাঈলও<br />

ঢাভ যভীও াযস দা ওতভ। অতফ ঢাোঁভআ ততলও তায়াঢ দতআ এং ঢাোঁভআ ওালঙ অফাভ<br />

প্রঢযাঢতদ।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ এরূলধআ অতফ এ দওাভঅদলও দাতবম ওলভতঙ এও তথাদরূলধ অভী<br />

পারায়। অধতদ বতত ঢালতভ দঔয়াম-ঔুযীভ নুভড ওলভদ অধদাভ ওালঙ জ্ঞাদ অাভ<br />

ধভ, ঢল অল্লালভ দফাওালমায় অধদাভ চন্য দওাদ ালাবযওাভী ণাওল দা এং<br />

দওাদ ভক্ষাওাভী দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ অতফ দঢা অধদাভ ধূলত লদও ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ এং ঢালতভলও<br />

সী ন্তাদ-ন্ততঢ ততলয়তঙ। দওাদ ভাূলমভআ ক্ষফঢাথীদ দয় দব, এওতঝ অয়াঢ<br />

অল্লালভ নুফতঢ ঙা়ো অদলঢ ধালভ। প্রলঢযও ওালমভ চন্য তমতধদ্ধ তথাদ ভলয়লঙ।<br />

222


অয়াঢ-৩৯: অল্লাল বা আলে ওলভদ তফতঝলয় দতদ এং বা আলে ওলভদ লাম ভালঔদ।<br />

অভ ঢাভ ওালঙ ভলয়লঙ ফূম তওঢা!<br />

অয়াঢ–৪০: অভ অতফ বতত অধদালও দততঔলয় দতআ ঢাভ তওঙু ংয বাভ য়াতা অতফ<br />

ঢালতভ ালণ ওলভতঙ, তওংা অধদাভ ফৃঢুয খঝাআ ঢালঢ তও, অধদাভ ওঢতয দঢা দওম<br />

দধৌোঁঙালদা, অভ তলা দদয়া অফাভ ওাচ।<br />

অয়াঢ-৪১: ঢাভা তও মক্ষয ওলভ দা দব, অতফ ঢালতভ দতযলও ঘঢুত তও দণলও ংকুতঘঢ<br />

ওলভ অদতঙ? অভ অল্লাল অলতয ওলভদ, ঢাোঁভ অলতয ভত ওভাভ দওঈ দদআ। তঢতদ ত্বভ<br />

তলা গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ-৪২: বাভা ঢালতভ ধূলত তঙম ঢাভা দওৌযম ওলভতঙম। বাঢীয় দওৌযম অল্লালভ<br />

আঔতঢয়ালভ। বা প্রলঢযও যতি ওলভ তঢতদ ঢা চালদদ, ওালনভভা তঘলভআ চাদলঢ ধাভল<br />

দব রৄপ ধতভডাফ ওালতভ চন্য ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪৩: বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভা লমঃ ―অধতদ ভাূম দদ।‖ অধতদ লম ততদঃ<br />

অফাভ দঢাফালতভ ফলথয অল্লাল এং ঐ যতি বাভ ওালঙ তওঢালভ জ্ঞাদ অলঙ াক্ষী<br />

তললল বলণষ্।<br />

223


ূভা আ̖̖ভালীফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ভা, এ দওাভঅদ এওতঝ তওঢা, বা অতফ অধদাভ প্রতঢ দাতবম<br />

ওলভতঙ। দবদ অধতদ ফানুরলও ন্ধওাভ দণলও অলমাভ ততলও দভ ওলভ অলদদ, ঢালতভ<br />

ভলভ তদল তলয, প্রম-প্রঢাধযামী, প্রযংাপাচদ অল্লালভ ধলণভ ততলও।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ অল্লাল, অফালদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা ঢাভআ। অভ ওলঞাভ<br />

যাতসভ রৃকতঢ ওালনভলতভ চন্য,<br />

অয়াঢ-৩: বাভা প্রাথান্য দতয় রৃতদয়াভ চীদলও অলঔভালঢভ ঈধভ, ফানুরলও তভঢ ভালঔ<br />

অল্লালভ ধণ দণলও এং ঢালঢ ক্রঢা লিরড ওলভ; এরূধ দমালওভা ধণ পু লম তূলভ<br />

ধল়ে অলঙ।<br />

অয়াঢ-৪: অতফ ধাতঞলয়তঙ প্রলঢযও ভাূমলও ঢাভ ওলফভ পারায় দবদ দ সষ্পাল<br />

ঢালতভ ওালঙ ডতদা ওভলঢ ধালভ। অভ অল্লাল বালও ঘাদ তধণকাফী ওলভদ এং বালও<br />

ঘাদ ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ। তঢতদ ধভাক্রফযামী, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৫: অতফ দঢা ফূালও অফাভ তদতযতদল দপ্রভড ওলভ লম ততলয়তঙমাফ দব দভ<br />

ওলভ অদ দঢাফাভ ওফলও ন্ধওাভ দণলও অলমাভ ততদও এং ঢালতভ সভড ওতভলয়<br />

তা অল্লালভ দদয়াফঢ অবালভ ততদগুলমাভ ওণা; তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ<br />

প্রলঢযও ধভফ ধথবতযীম ধভফ দযাওভগুচাভ াোভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৬: অভ সভড ওভ, ফূা ঢাভ ওফলও লমতঙম: দঢাফভা সভড ওভ দঢাফালতভ<br />

প্রতঢ অল্লালভ নুগ্রল, বঔদ তঢতদ দঢাফালতভদও ফুি ওলভতঙলমদ দনভাঈলদভ দমাওলতভ<br />

লাঢ দণলও, ঢাভা দঢাফালতভলও ওলঞাভ যাতস ততঢ, দঢাফালতভ দঙলমলফলয়লতভলও লঢযা<br />

ওভঢ এং দঢাফালতভ দফলয়লতভলও চীতঢ দভলঔ ততঢ। এলঢ তঙম দঢাফালতভ ভলভ<br />

ঢভন দণলও এও তভাঝ ধভীক্ষা।<br />

অয়াঢ-৭: সভড ওভ, দঢাফালতভ ভ দখারডা ওলভদ বতত দঢাফভা দযাওভ ওভ ঢল অতফ<br />

দঢাফালতভলও যযআ অলভা তথও দত, তওন্তু বতত দঢাফভা ওৃঢজ্ঞ ল, ঢল যযআ<br />

অফাভ যাতস লল ়েআ ওতঞদ।<br />

224


অয়াঢ-৮: ফূা লমতঙম বতত দঢাফভা এং ধতণীভ ৃ াআ কুনভী ওভ, ঢু অল্লাল<br />

যযআ ফুঔালধক্ষী, প্রযংাপাচদ।<br />

অয়াঢ-৯: দঢাফালতভ ওালঙ তও ঔভ দধৌোঁলঙতদ দঢাফালতভ ধূতঢতী ওলফ নুললভ, ওলফ<br />

অলতভ াফূলতভ এং ঢালতভ ধভঢতীলতভ? অভ দওঈআ চালদ দা ঢালতভ তরয় অল্লাল<br />

ঙা়ো। ঢালতভ ওালঙ সষ্ তদতযতদল ঢালতভ ভাূমকড এলতঙলমদ। ঢাভা তদলচলতভ লাঢ<br />

ঢালতভ ফুলঔ দভলঔ ততঢ এং মঢ: অফভা দঢা ঢা সীওাভ ওভতঙ বা ল দঢাফভা<br />

দপ্রতভঢ ললয়ঙ এং দব দব তরলয়ভ প্রতঢ দঢাফভা অফালতভলও টাওঙ ঢালঢ অফভা<br />

যযআ দখাভঢভ লেল দধারড ওতভ, দতারৃমযফাদ সায় অতঙ।<br />

অয়াঢ-১০: ঢালতভ ভাূমকড লমতঙলমদ: অল্লাল ম্পলওত তও দওাদ লেল অলঙ, তবতদ<br />

অফাদ চতফলদভ ৃ তষ্ওঢতা? তঢতদ দঢাফালতভলও টাওলঙদ দবদ দঢাফালতভলও<br />

দঢাফালতভ গুদাল ফান ওলভ দতদ এং এও তদত তষ্ওাম ধবতন্ত দঢাফালতভলও ওায<br />

দতদ। ঢাভা মমঃ দঢাফভা দঢা রৄথু অফালতভআ ফঢ ফানুর; দঢাফভা দঢা ঘাে অফালতভ<br />

তভঢ ভাঔলঢ ঢা দণলও বাভ ঈধাদ ওভঢ অফালতভ াধ-তাতাভা। সুঢভাং তদলয় এ<br />

অফালতভ ওালঙ সুসষ্ ফুতচবা।<br />

অয়াঢ-১১: ঢালতভ ভাূমকড ঢালতভলও মলমদ: প্রওৃঢধলক্ষ অফভা দঢাফালতভআ ফঢ<br />

ফানুর, তওন্তু অল্লাল সীয় াোলতভ ফথয দণলও বাভ প্রতঢ আো নুগ্রল ওলভ ণালওদ। অভ<br />

অল্লালভ তদল তয ঙা়ো দঢাফালতভলও দওাদ ফুতচবা দতঔাদ অফালতভ ওাচ দয়। অভ<br />

অল্লালভআ ঈধভ ফুতফদলতভ পভা ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-১২: অভ অল্লালভ ঈধভ দওান ওাভলড অফভা পভা ওভ দা? ণঘ তঢতদআ<br />

অফালতভলও অফালতভ ধণ প্রতযতদ ওলভলঙদ। দঢাফভা অফালতভলও দব ওষ্ ততলঢঙ,<br />

অফভা ঢা ধথলবতভ ালণ যযআ হ্য ওভ। বাভা পভা ওভলঢ ঘায় ঢাভা দবদ অল্লালভআ<br />

ঈধভ পভা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৩: ওালনভভা ঢালতভ ভাূমলতভলও লমতঙম: অফভা দঢাফালতভলও অফালতভ<br />

দতয দণলও দভ ওলভ দতআ ণা দঢাফালতভলও অফালতভ তফল্লালঢ তনলভ অলঢআ<br />

লল। ঢঔদ ভাূমলতভলও ঢালতভ ভ লীভ ফাথযলফ চাদালমদ? অতফ চাতমফলতভলও<br />

যযআ ধ্বং ওলভ দত,<br />

অয়াঢ-১৪: এং ঢালতভ ধভ অতফ দঢাফালতভলও দতদয অাত ওভআ। এঝা ঢাভ চন্য<br />

দব পয় ভালঔ অফাভ াফলদ তণায়ফাদ লয়াভ এং দব পয় ভালঔ অফাভ যাতসভ।<br />

225


অয়াঢ-১৫: অভ ঢাভা নায়ামা ঘাআলঢ মাকম এং প্রলঢযও ঈতযঢ, লঞওাভী যণত<br />

ফলদাভণ লম।<br />

অয়াঢ-১৬: ঢাভ দধঙলদ ভলয়লঙ চালান্নাফ, ঢালও ধুচোঁঢুময ধাতদ ধাদ ওভালদা লল,<br />

অয়াঢ-১৭: এং দ ঢা দঠাও তকলম তঢ ওলষ্ ধাদ ওভল, ললচ দ ঢা তকমলঢ<br />

ধাভল দা এং ততও দণলও ঢাভ ওালঙ ফৃঢুয অল, তওন্তু দ ফভল দা। ঢালও অলভা<br />

ওলঞাভ অবা দপাক ওভলঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৮: বাভা ঢালতভ ভলভ ালণ কুনভী ওলভ ঢালতভ ঈধফাঃ ঢালতভ ঙাআপলসভ ফঢ<br />

বাভ ঈধভ ততলয় ছল়েভ ততদদ প্রম াঢা লয় বায়। বা ঢাভা ঈধাচতদ ওলভতঙম ঢাভ<br />

তওঙুআ ঢাভা ওালচ মাকালঢ ধাভল দা। এঝাআ লম দখাভঢভ দকাফভালী।<br />

অয়াঢ-১৯: ঢুতফ তও দতঔতদ দব, অল্লাল অফাদ চতফদ তঞওপাল ৃ তষ্ ওলভলঙদ?<br />

তঢতদ আলে ওভলম দঢাফালতভলও ধ্বং ওভলঢ ধালভদ এং অদলঢ ধালভদ দওাদ দঢুদ<br />

ৃ তষ্।<br />

অয়াঢ-২০: অভ এরূধ ওভা অল্লালভ ধলক্ষ দফালঝ ওতঞদ দয়।<br />

অয়াঢ-২১: ঢাভা াআ অল্লালভ াফলদ ঈধতসঢ ললআ। ঢঔদ রৃতমভা লংওাভী<br />

দদঢালতভলও মল: অফভা দঢা তঙমাফ দঢাফালতভ নুাভী, এঔদ দঢাফভা তও অল্লালভ<br />

অবা দণলও অফালতভলও তওঙুফাত্র ভক্ষা ওভলঢ ধাভল? ঢাভা মলঃ বতত অল্লাল<br />

অফালতভলও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভলঢদ ঢল অফভা যযআ দঢাফালতভলও তঞও<br />

ধণ দতঔাঢাফ। এঔদ অফালতভ ওলমভ চন্য ফাদ, অফভা তসভআ লআ ণা ভআ<br />

ওতভ, অফালতভ দভলাআ দদআ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ বঔদ তওঙুভ নায়ামা ললয় বাল ঢঔদ যয়ঢাদ মল, তদশ্চয়<br />

অল্লাল দঢাফালতভলও ঢয য়াতা ততলয়তঙলমদ এং অতফ দঢাফালতভলও য়াতা<br />

ততলয়তঙমাফ তওন্তু অতফ দঢাফালতভ ালণ য়াতা পঙ ওলভতঙ। অফাভ দঢা দঢাফালতভ ঈধভ<br />

দওাদ ক্ষফঢা তঙম দা। রৄথু এঢঝুকু দব, অতফ দঢাফালতভলও দটলওতঙমাফ অভ দঢাফভা<br />

অফাভ ওণা দফলদ তদলয়তঙলম। সুঢভাং দঢাফভা অফাভ ঈধভ দতার ঘাতধ দা, ভং<br />

তদলচলতভলওআ দতারালভাধ ওভ। এঔদ দঢাফালতভ ঈদ্ধালভ দা অতফ ালাবযওাভী ললঢ<br />

ধাতভ, অভ দা অফাভ ঈদ্ধালভ দঢাফভা ালাবযওাভী ললঢ ধাভ। দঢাফভা দব আতঢধূলত<br />

অফালও অল্লালভ যভীও াযস ওলভতঙলম, অতফ ঢা সীওাভ ওভতঙ। তদশ্চয় চাতমফলতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

226


অয়াঢ-২৩: বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও অফম ওলভলঙ ঢালতভলও এফদ চান্নালঢ<br />

প্রলয ওলভালদা লল, বাভ ধাতলতলয প্রাতলঢ লল দলভফূল, ঢালতভ ভলভ অলতলয<br />

ঢাভা দণায় দন্তওাম ণাওল ; দঔালদ ঢালতভ ম্ভারড লল ‗ামাফ‘।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢুতফ তও মক্ষয ওভতদ অল্লাল তওপাল তৃষ্ান্ত ততলয়লঙদ ওালমফালয়<br />

ঢাআলয়যাভ দব, ঢা এওতঝ ধতত্র ৃলক্ষভ ন্যায় বাভ তযও়ে সুতৃঢ় এং বাভ যাঔা-প্রযাঔা<br />

ঈলধ্বত ঈতণঢ,<br />

অয়াঢ-২৫: দ ৃক্ষ সীয় ভলভ অলতলয প্রলঢযও ফসুলফ ঢাভ নমতাদ ওলভ। অভ<br />

অল্লাল ফানুলরভ চন্য তৃষ্ান্ত ততলয় ণালওদ বালঢ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ ধতত্র ওলমফাভ তৃষ্ান্ত দবফদ এওতঝ তদওৃষ্ ৃক্ষ বাভ ফূম চতফদ দণলও<br />

ততেন্ন, বাভ দওাদ সাতয়ত্ব দদআ।<br />

অয়াঢ-২৭: বাভা যাশ্বঢ াডী ওালমফালয় ঢাআলয়যায় ইফাদ ভালঔ, অল্লাল ঢালতভলও<br />

রৃতদয়াভ চীলদ এং অলঔভালঢ সুপ্রতঢতষৎঢ ভাঔলদ, অভ চাতমফলতভলও অল্লাল<br />

দকাফভাতললঢ দভলঔ দতলদ। অল্লাল বা ঘাদ ঢা ওলভদ।<br />

অয়াঢ–২৮: ঢুতফ তও ঢালতভলও দতঔতদ বাভা অল্লালভ দদয়াফলঢভ তলম কুনভী ওলভলঙ<br />

এং তদলচলতভ ওফলও দাতফলয় এলদলঙ ধ্বংলভ দক্ষলত্র –<br />

অয়াঢ-২৯: চালান্নালফ? দঔালদ ঢাভা প্রলয ওভল, ওঢ তদওৃষ্ দ অা।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢাভা অল্লালভ চন্য লদও ফওক্ষ াযস ওলভলঙ দবদ ঢাভ ধণ দণলও<br />

ন্যলতভলও তধণকাফী ওলভ দতয়। অধতদ লম ততদ: দঢাফভা তওঙুততদ দপাক ওলভ<br />

দা। দওদদা ধতভলযলর দতাবঔআ দঢাফালতভ প্রঢযাঢতদসম।<br />

অয়াঢ-৩১: অফাভ াোলতভ ফলথয বাভা ইফাদ এলদলঙ অধতদ ঢালতভলও লম ততদ,<br />

ঢাভা দাফাব ওালয়ফ ভাঔুও এং অতফ ঢালতভলও বা ততদয়তঙ ঢা দণলও দকাধলদ <br />

প্রওালযয যয় ওরুও, ঐ ততদ অাভ ধূলত দবততদ ণাওল দা দওাদ দঘালওদা, অভ দা<br />

দওাদ ন্ধু ত্ব।<br />

অয়াঢ-৩২: অল্লাল তঢতদআ, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ, তবতদ অফাদ দণলও<br />

ধাতদ রতড ওতভলয় ঢা ততলয় দঢাফালতভ চীতওাভ চন্য নমফূম ঈৎধন্ন ওলভদ, তবতদ<br />

দদৌবাদফূললও দঢাফালতভ যীপূ ঢ ওলভ ততলয়লঙদ বালঢ ঢাোঁভ অলতলয ঢা ফুলদ্র ঘলম<br />

এং তবতদ দঢাফালতভ ঈধওাভালণত তদলয়াতচঢ ওলভলঙদ দত-দতীলও,<br />

227


অয়াঢ-৩৩: তবতদ দঢাফালতভ ওমযালড তদলয়াতচঢ ওলভলঙদ ূবত ঘন্দ্রলও বাভা এওআ<br />

তদয়লফ দভঢ ঘমলঙ এং দঢাফালতভ তলঢালণত তদলয়াতচঢ ওলভলঙদ ভাঢ ততদলও,<br />

অয়াঢ-৩৪: তবতদ দঢাফালতভলও ততলয়লঙদ দঢাফভা ঢাভ ওালঙ বা তওঙু দঘলয়ঙ ঢাভ<br />

প্রলঢযওতঝ দণলওআ। বতত দঢাফভা অল্লালভ দদয়াফঢ কডদা ওভ, ঢল ঢা গুলড দযর ওভলঢ<br />

ধাভল দা। তদশ্চয় ফানুর ়েআ ীফামংখদওাভী, তঢযয় ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩৫: সভড ওভ, আভালীফ লমতঙলমদ: দল অফাভ ভ! এ দকভীলও তদভাধত্তাফয়<br />

ওলভ ততদ এং অফালও অফাভ ন্তাদ-ন্ততঢলও ফূতঢতধূচা দণলও তূলভ ভাঔুদ।<br />

অয়াঢ-৩৬: দল অফাভ ভ! এ ফূতঢত লদও ফানুরলও ধণভ্রষ্ ওলভলঙ; ঢাআ দব যতি<br />

অফাভ নুভড ওভল দ দঢা অফাভ তমপু ি, তওন্তু দব অফাভ ওণা ফান্য ওভল,<br />

(অধতদ ঢালও দলতায়াঢ ওরুদ), দওদদা অধতদ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৩৭: দল অফালতভ ভ! অতফ অফাভ ংযথভলতভ ফথয দণলও ওঢওলও<br />

ঘারাাতলীদ নুভ ঈধঢযওায় অধদাভ ধতত্র খলভভ ওালঙ অাত ওলভতঙ। দল অফালতভ<br />

ভ! দবদ ঢাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ। সুঢভাং অধতদ তওঙু দমালওভ ন্তভ ঢালতভ প্রতঢ<br />

অওৃষ্ ওলভ ততদ এং নমাতত ততলয় ঢালতভ রুবীভ যসা ওরুদ, বালঢ ঢাভা দযাওভ<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৮: দল অফালতভ ভ। অধতদ দঢা চালদদ বা তওঙু অফভা দকাধদ ওতভ এং বা<br />

তওঙু অফভা প্রওায ওতভ। দওাদ তওঙুআ অল্লালভ ওালঙ দকাধদ ণালও দা চতফলদ অভ দা<br />

অফালদ।<br />

অয়াঢ-৩৯: ওম প্রযংা অল্লালভ চন্য তবতদ অফালও তাদ ওলভলঙদ, াথতওয লত্ত্ব<br />

আফাইম আলাওলও। তদশ্চয় অফাভ ভ প্রাণতদা রৄলদ ণালওদ।<br />

অয়াঢ–৪০: দল অফাভ ভ! ওরুদ অফালও দাফাব ওালয়ফওাভী এং অফাভ ংযথভলতভ<br />

ফথয দণলও । দল অফালতভ ভ। অভ ওুম ওরুদ অফাভ দতায়া।<br />

অয়াঢ–৪১: দল অফালতভ ভ! ক্ষফা ওরুদ অফালও, অফাভ তধঢা-ফাঢালও এং <br />

ফু‘তফদলও দবততদ তলা লল দততলদ।<br />

অয়াঢ–৪২: অভ ঢুতফ ওঔদ ফলদ ওভ দা দব, চাতমফভা বা ওলভ দ িলন্ধ অল্লাল<br />

দঔভ। ঢল তঢতদ ঢালতভলও ওায দতদ দততদ ধবতন্ত, দবততদ ঘক্ষু ফূল তসাতভঢ<br />

লল।<br />

228


অয়াঢ-৪৩: পীঢ-তলম তঘলত্ত ফসও ঈধ্বতফুঔী ওলভ ঢাভা দতৌ়োলঢ ণাওল, তদলচলতভ<br />

ততলও ঢালতভ তৃতষ্ তনলভ অল দা এং ঢালতভ ন্তভ লল যূন্য।<br />

অয়াঢ-৪৪: অধতদ ফানুরলও দততদ ম্পলওত পয় প্রতযতদ ওরুদ, দবততদ ঢালতভ ওালঙ<br />

অবা অল, ঢঔদ চাতমফভা মল: দল অফালতভ ভ। অফালতভলও ল্প তওঙু<br />

ফলয়ভ চন্য ওায ততদ, অফভা অধদাভ টালও া়ো দত এং ভাূমলতভ নুভড<br />

ওভ। দঢাফভা তও ধূলত ওফ ওলভ মলঢ দা দব, দঢাফালতভ দওাণা দবলঢ লল দা?<br />

অয়াঢ-৪৫: ণঘ দঢাফভা া ওভলঢ ঢালতভ াপূ তফলঢ বাভা তদলচলতভ প্রতঢ চুমুফ<br />

ওলভতঙম এং দঢাফালতভ ওালঙ সুতততঢ তঙম দব, অতফ ঢালতভ ালণ তওরূধ যলাভ<br />

ওলভতঙমাফ; অভ অতফ দঢাফালতভ ওালঙ তৃষ্ান্ত ডতদা ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৪৬: ঢাভা পীরড ঘক্রান্ত ওভতঙম, অভ ঢালতভ ঘক্রান্ত অল্লালভ াফলদআ তঙম।<br />

স্তুঢ ঢালতভ ঘক্রান্ত এফদ তঙম দব, ঢালঢ দবদ ধালা়েফূল ঝলম দবঢ।<br />

অয়াঢ-৪৭: সুঢভাং ঢুতফ ওঔদ অল্লাললও সীয় ভাূমলতভ ালণ য়াতা পঙওাভী ফলদ<br />

ওভ দা। তদশ্চয় অল্লাল ধভাক্রফযামী, প্রতঢলযাথ গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ-৪৮: দবততদ এ ধতণীলও ৃ ন্য ধতণীলঢ ৃ ধতভতঢতঢ ওভা লল এং<br />

অফাদফূললও, অভ এও ধভাক্রফযামী অল্লালভ াফলদ ওলম ঈধতসঢ লল,<br />

অয়াঢ-৪৯: দততদ ঢুতফ ধভাথীলতভ দতঔল য ৃঙৎলম অদ্ধ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢালতভ চাফা লল অমওাঢভাভ এং ঢালতভ ফুঔফণমলও অগুদ দঠলও<br />

দনমল,<br />

অয়াঢ-৫১: এ ওাভলড দব, অল্লাল প্রলঢযওলও ঢাভ ওৃঢওলফতভ প্রতঢনম দতলদ। তদশ্চয়<br />

অল্লাল তঢযয় দ্রুঢ তলা গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ–৫২: এ দওাভঅদ ফানুলরভ চন্য এও াডী, বালঢ এভ ফাথযলফ ঢাভা ঢওত লয়<br />

এং দবদ ঢাভা চাদলঢ ধালভ দব, তঢতদআ এওফাত্র ফা‘ুত, অভ দবদ জ্ঞাদাদ দমালওভা<br />

ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

229


ূভা তলচভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ভা, এগুলমা অয়াঢ অম-তওঢালভ এং সুসষ্ দওাভঅলদভ।<br />

অয়াঢ-২: ওালনভভা দওাদ দওাদ ফয় অওাগক্ষা ওভল দব, বতত ঢাভা ফুতমফ লঢ!<br />

অয়াঢ-৩: অধতদ ঢালতভ দঙল়ে ততদ, ঢাভা দঔলয় তদও, দপাক ওলভ তদও এং মীও<br />

অযা ঢালতভলও পু তমলয় ভাঔুও, তঢ ত্বভ ঢাভা (প্রওৃঢ সা) চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৪: অভ অতফ দওাদ চদধত ধ্বং ওতভতদ, তওন্তু ঢাভ চন্য এওতঝ তদত তষ্ ফয়<br />

তমতঔঢ তঙম।<br />

অয়াঢ-৫: দওাদ চাতঢ ঢাভ তদত তষ্ ফয়লও ত্বভাতিঢ ওভলঢ ধালভ দা এং তমতিঢ<br />

ওভলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৬ ঢাভা মমঃ লল বাভ প্রতঢ দওাভঅদ দাতবম ললয়লঙ! ঢুতফ দঢা এও ঈম্মাত।<br />

অয়াঢ-৭: বতত ঢুতফ ঢযাতী ল, ঢল অফালতভ ওালঙ দনলভযঢালতভলও তদলয় অঙ<br />

দা দওদ?<br />

অয়াঢ-৮: অতফ দনলভযঢালতভলও বণাণত ওাভড যতঢলভলও দাতবম ওতভ দা, দাতবম ওভলম<br />

ঢঔদ ঢাভা ওায ধাল দা।<br />

অয়াঢ-৯: অতফআ সয়ং এ দওাভঅদ দাতবম ওলভতঙ এং অতফআ সয়ং এভ দলনাবঢওাভী।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অধদাভ ধূলত অতফ ধূতঢতী লদও ম্প্রতালয়ভ ওালঙ ভাূম<br />

ধাতঞলয়তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১১: ঢালতভ ওালঙ এফদ দওাদ ভাূম অলতদ, বাভ ালণ ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ<br />

ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-১২: এপালআ অতফ ধভাথীলতভ ন্তলভ তদ্রুধ প্রডঢা িাভ ওলভ দতআ,<br />

অয়াঢ-১৩: ঢাভা দওাভঅলদভ প্রতঢ ইফাদ অলদ দা, অভ এ ভীতঢ ধূতঢতীলতভ দণলওআ<br />

ঘলম অলঙ।<br />

230


অয়াঢ-১৪: অতফ বতত ঢালতভ াফলদ অফালদভ দওাদ রৃয়াভ ঔুলম দতআ এং ঢাভা<br />

াভাততদ ঢালঢ অলভালড ওভলঢ ণালও,<br />

অয়াঢ-১৫: ঢু ঢাভা যযআ মলঃ অফালতভ তৃতষ্ তভ্রাঝ খঝালদা ললয়লঙ, ভং<br />

অফভা বারৃগ্রস ললয় ধল়েতঙ।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ তদশ্চয় অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ অফালদ গ্রল-দক্ষত্র এং ঢালও সুলযাতপঢ<br />

ওলভ ততদয়তঙ তযতওলতভ চন্য,<br />

অয়াঢ-১৭: অভ অতফ অফাদলও সুভতক্ষঢ ওলভতঙ প্রলঢযও তঢাত়েঢ যয়ঢাদ দণলও,<br />

অয়াঢ-১৮: তওন্তু দওঈ বতত ঘুতভ ওলভ দওাদ তওঙু রৄলদ ধামায় ঢল ঢাভ ধশ্চাদ্ধাদ ওলভ<br />

এও ঈজ্জ্বম তিতযঔা।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ অতফ চতফদলও তসৃঢ ওলভতঙ এং সাধদ ওলভতঙ দণায় ধতঢফামা,<br />

অভ ঈৎধন্ন ওলভতঙ দঔালদ থভলদভ স্তু এও তদত তষ্ ধতভফালড।<br />

অয়াঢ-২০: অভ অতফ দঔালদ দঢাফালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভতঙ চীতওাভ ঈধওভড এং<br />

ঢালতভ চন্য বালতভ চীতওাতাঢা দঢাফভা দ।<br />

অয়াঢ-২১: অফাভআ ওালঙ ভলয়লঙ প্রলঢযও স্তুভ পাণাভ এং অতফ ঢা এও তদত তষ্<br />

ধতভফালডআ দাতবম ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ-২২: অভ অতফআ দপ্রভড ওতভ ায়ুভাতযলও বা লদ ওলভ ধাতদধূডত দফখফামালও,<br />

ঢাভধভ অতফআ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওতভ এং ঢা দঢাফালতভলও ধাদ ওভাআ। সঢ<br />

দঢাফালতভ ওালঙ এভ পাণাভ দদআ।<br />

অয়াঢ-২৩: অতফআ চীদ তাদ ওতভ এং অতফআ ফৃঢুয তাদ ওতভ, অভ অতফআ সায়ী<br />

দণলও বা।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ অতফ দঢাফালতভ ধূতঢতীলতভলও চাতদ এং দঢাফালতভ<br />

ধভঢতীলতভলও চাতদ।<br />

অয়াঢ-২৫: যযআ অধদাভ ভ ঢালতভলও এওত্র ওভলদ। তদশ্চয় তঢতদ<br />

দলওফঢয়ামা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৬: অতফ দঢা ফানুর ৃ তষ্ ওলভতঙ কন্ধবুি তরৄষ্ক ঞদঞলদ ফাতঝ দণলও,<br />

231


অয়াঢ-২৭: এং এভ অলক তিদ ৃ তষ্ ওলভতঙ ঢুযর অগুদ দণলও।<br />

অয়াঢ-২৮: সভড ওরুদ, বঔদ অধদাভ ভ দনলভযঢালতভলও মলমদ: অতফ ফানুর ৃ তষ্<br />

ওভলঢ ঘাআ কন্ধবুি তরৄদ্ধ ঞদঞলদ ফাতঝ দণলও;<br />

ীয়াঢ-২৯: ঢাভধভ বঔদ অতফ ঢালও তঞওঞাওফঢ কঞদ ওভ এং ঢাভ ফলথয অফাভ<br />

রূল দণলও নু লও দত, ঢঔদ দঢাফভা ঢাভ প্রতঢ তচতাদঢ লল।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢঔদ দনলভযঢাভা াআ এওলত্র তচতা ওভম;<br />

অয়াঢ-৩১: তওন্তু আতম ওভম দা। দ তচতাওাভীলতভ যাতফম ললঢ সীওাভ ওভম।<br />

অয়াঢ-৩২: অল্লাল মলমদ; দল আতম! দঢাফাভ তও লম দব, ঢুতফ তচতাওাভীলতভ<br />

যাতফম ললম দা?<br />

অয়াঢ-৩৩: দ মমঃ অতফ এফদ দআ দব, অতফ এফদ এও ফানুরলও তচতা ওভ,<br />

বালও অধতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ কন্ধবুি তরৄদ্ধ ঞদঞলদ ফাতঝ দণলও।<br />

অয়াঢ-৩৪: অল্লাল মলমদ; ঢল ঢুতফ এঔাদ দণলও দভ ললয় বা, তদঃলেলল ঢুতফ<br />

তঢাত়েঢ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ যযআ দঢাফাভ প্রতঢ মা'দঢ ভআম দওয়াফঢ ধবতন্ত।<br />

অয়াঢ-৩৬: দ মম: দল অফাভ ভ! অফালও ওায ততদ ধুদরুিাদ তত ধবতন্ত।<br />

অয়াঢ-৩৭: অল্লাল মলমদ : যযআ দঢাফালও ওায দতয়া দকম,<br />

অয়াঢ-৩৮: তদত তষ্ ফলয়ভ ততদ ধবতন্ত (দওয়াফঢ ধবতন্ত)।<br />

অয়াঢ-৩৯: দ মমঃ দল অফাভ ভ। অধতদ দবললঢু অফালও তধণকাফী ওভলমদ,<br />

সুঢভাং অতফ রৃতদয়াভ ফানুলরভ তৃতষ্লঢ ধাধওাবতফূললও দযাপদ ওলভ দতঔা এং<br />

ঢালতভ াআলও ধণভ্রষ্ ওলভ দত।<br />

অয়াঢ-৪০: ঢল ঢালতভ ফলথয বাভা অধদাভ াঙাআ ওভা াো ঢালতভ ঙা়ো।<br />

অয়াঢ-৪১: অল্লাল মলমদঃ এঝাআ অফাভ ওালঙ দধৌঙাভ ভম-লচ ধণ।<br />

অয়াঢ-৪২: অফাভ াোলতভ ঈধভ দঢাফাভ দওাদ ক্ষফঢা দদআ, ঢল তভ্রান্তলতভ ফলথয<br />

বাভা দঢাফাভ নুভড ওলভ ঢালতভ ঙা়ো।<br />

232


অয়াঢ-৪৩: তদশ্চয় চালান্নাফ ললে ঢালতভ াভ তদথতাতভঢ সাদ,<br />

অয়াঢ-৪৪: এভ ভলয়লঙ াঢতঝ তভচা, প্রতঢতঝ তভচাভ চন্য ঢালতভ তদথতাতভঢ পাক<br />

ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪৫: তদশ্চয় দফাত্তাওীভা ণাওল চান্নালঢ, বা লল প্রসৗদরম।<br />

অয়াঢ-৪৬: (ঢালতভ মা লল) দঢাফভা এঔালদ প্রলয ওভ যাতন্ত তদভাধত্তাভ ালণ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অতফ তূভ ওলভ দত বা তওঙু তলির ঢালতভ ন্তলভ তঙম ঢা, নলম ঢাভা<br />

পাআলয়ভ ফঢ ধভসভ ফুলঔাফুতঔ ললয় ঈচ্চালদ ল,<br />

অয়াঢ-৪৮: দঔালদ ঢালতভলও দওাদ াত সযত ওভল দা এং দঔাদ দণলও ঢাভা<br />

তলস্ৃঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: অধতদ অফাভ াোলতভলও লম ততদ দব, অতফ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু,<br />

অয়াঢ-৫০: এং অফাভ অবা, ঢা দঢা ঢযন্ত বন্ত্রডাতায়ও অবা!<br />

অয়াঢ-৫১: অভ অধতদ ঢালতভলও রৄতদলয় ততদ আভালীলফভ দফলফাদলতভ ওণা,<br />

অয়াঢ-৫২: ঢাভা বঔদ ঢাভ ওালঙ ঈধতসঢ লম এং মমঃ ামাফ; ঢঔদ দ মমঃ<br />

অফভা দঢাফালতভ যাধালভ অঢতঙ্ঢ।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা মম; পয় ওভলদ দা, অফভা অধদালও এও জ্ঞাদাদ ধুলত্রভ<br />

সুংাত তততে।<br />

অয়াঢ-৫৪: তঢতদ মলমদঃ দঢাফভা তও অফালও সুংাত ততে এফদ সায় বঔদ<br />

অফাভ ঈধভ াথতওয এল ধল়েলঙ? ঢএ দঢাফভা তওলভ সুংাত ততে?<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভা মম: অফভা অধদালও াস তরলয়ভআ সুংাত তততে, সুঢভাং<br />

অধতদ তদভায ললদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৬: তঢতদ মলমদ: সীয় ভলভ ভলফঢ দণলও দও তদভায লয়, ধণভ্রষ্ দমালওভা<br />

যতঢলভলও?<br />

অয়াঢ-৫৭: তঢতদ মলমদ: এঔদ দঢাফালতভ অভ তও তলযর ওাচ অলঙ, দল<br />

দনলভযঢাভা?<br />

233


অয়াঢ-৫৮: ঢাভা মম: অফভা দপ্রতভঢ ললয়তঙ এও ধভাথী ওলফভ প্রতঢ,<br />

অয়াঢ-৫৯: ঢল মুলঢভ ধতভাভলকতভ তরুলদ্ধ দয়, অফভা যযআ ঢালতভ াআলও<br />

ভক্ষা ওভ,<br />

অয়াঢ-৬০: তওন্তু ঢাভ সীলও দয়, দওদদা অফভা াযস ওলভতঙ দব, দ দঢা ধশ্চালঢ<br />

দণলও বায়া দমাওলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৬১: ঢাভধভ দনলভযঢাভা বঔদ মুলঢভ ধতভাভলকতভ ওালঙ এম,<br />

অয়াঢ-৬২: ঢঔদ মুঢ মমঃ দঢাফভা দঢা ধতভতঘঢ দমাও।<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢাভা মম: দা, ভং অফভা অধদাভ ওালঙ দ স্তু তদলয় এলতঙ, দব িলন্ধ<br />

ঢাভা লেল ওভঢ,<br />

অয়াঢ-৬৪: অফভা অধদাভ ওালঙ ঢয তরয় তদলয় এলতঙ, এং অফভা দঢা ঢযাতী;<br />

অয়াঢ–৬৫: সুঢভাং অধতদ তদচ ধতভাভ-ধতভচদলও তদলয় ভালঢভ দওাদ এও ফলয়<br />

লভ ধ়েু দ এং অধতদ ঢালতভ ওলমভ দধঙলদ ঘমুদ, অভ অধদালতভ ফলথয দওঈ দবদ<br />

দধঙলদ তনলভ দা দতলঔ। অধদাভা দঔালদ বাদ দবঔালদ দবলঢ অততষ্ ললয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ অতফ মুঢলও এ তরলয় অলতয ততমাফ দব, দপাভ লয়াভ ালণ ালণ<br />

এলতভলও ফূলম ওতঢতঢ ওলভ দতয়া লল।<br />

অয়াঢ-৬৭: যললভভ দমালওভা অদে ওভলঢ ওভলঢ এল ঈধতসঢ লম।<br />

অয়াঢ-৬৮: মুঢ মম: এভা দঢা অফাভ দফলফাদ। সুঢভাং দঢাফভা অফালও ধফাতদঢ<br />

ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৬৯: দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং অফালও দলয় ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৭০: ঢাভা মম: অফভা তও অধদালও ফগ্র রৃতদয়াভ দমাওলও দফলফাদ ওভা<br />

ম্পলওত তদলরথ ওতভতদ?<br />

অয়াঢ-৭১: মুঢ মমঃ দঢাফভা বতত তওঙু ওভলঢআ ঘা, ঢল এআ অফাভ ওন্যাভা অদঙ।<br />

অয়াঢ-৭২: অধদাভ চীলদভ ওফ, ঢাভা দঢা অধদ দদযায় ফত্ত ভলয়লঙ।<br />

234


অয়াঢ-৭৩: ঢাভধভ ূলবতাতলয়ভ ালণ ালণ ঢালতভলও ধাও়ো ওভম এও তওঝ<br />

অয়াচ;<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভধভ অতফ দ চদধততঝলও ঈলল্ট ততমাফ এং ঢালতভ ঈধভ রতড ওভমাফ<br />

দধা়ো ফাতঝভ প্রসভ।<br />

অয়াঢ-৭৫: তদশ্চয় এলঢ ভলয়দঙ ন্ততৃতষ্ম্পন্ন দমাওলতভ চন্য তদতশ্চঢ তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-৭৬: অভ দ চদধত দমাও ঘমাঘলমভ ধলণভ থালভ তসঢ।<br />

অয়াঢ–৭৭: যযআ এলঢ ভলয়লঙ ফুতফদলতভ চন্য তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ অয়ওা'াীভা তঙম যযআ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৭৯: সুঢভাং অতফ ঢালতভ দণলও প্রতঢলযাথ তদলয়তঙ। অভ ঈপয় ওলফভ চদধত<br />

প্রওাযয ধলণভ ধালশ্বত তসঢ।<br />

অয়াঢ-৮০: তদশ্চয় তলচলভভ তথাী ভাূলমভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভতঙম,<br />

অয়াঢ-৮১: অভ অতফ ঢালতভলও ততলয়তঙমাফ অফাভ ঢভন দণলও তদতযতদামী, তওন্তু<br />

ঢাভা ঢা দণলও ফুঔ তনতভলয় দদয়;<br />

অয়াঢ-৮২: ঢাভা তদভাধত ালভ চন্য ধালা়ে দওলঝ তদলচলতভ াক ৃল তদফতাড ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢাভধভ ঢালতভলও ধাও়ো ওভম এও তওঝ অয়াচ প্রপাঢওালম,<br />

দায়াঢ-৮৪: ঢঔদ ঢালতভ দওাদ ঈধওালভ অম দা বা ঢাভা ঈধাচতদ ওলভ তঙম।<br />

অয়াঢ-৮৫ অতফ ৃ তষ্ ওতভতদ অফাদ চতফদলও এং এঢরৃপলয়ভ ফথযঢতী বা অলঙ<br />

ঢা বণা। অভ যযআ দওয়াফঢ অল। অধতদ ধভফ দৌচলন্যভ ালণ ঢালতভলও<br />

ক্ষফা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৮৬: তদশ্চয় অধদাভ ভআ ফলাসৗষ্া, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ অতফ দঢা অধদালও ততলয়তঙ াঢতঝ অয়াঢ বা াভাভ ধাঞ ওভা লয়<br />

এং ততলয়তঙ ফলা দওাভঅদ।<br />

235


অয়াঢ-৮৮: অধতদ দঘাঔ ঢুলম ঐ স্তুভ প্রতঢ দতঔলদ দা বা অতফ ঢালতভ ততপন্ন<br />

দশ্রডীলও দপাক-তমালভ চন্য ততলয় দভলঔতঙ এং ঢালতভ চন্য রৃঃঔ ওভলদ দা। অধতদ<br />

ফুতফদলতভ চন্য তয়পা দধারড ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৮৯: অভ মুদঃ অতফ দঢা দওম এও প্রওাযয পয় প্রতযতদওাভী।<br />

অয়াঢ-৯০: দবফদ অতফ দাতবম ওলভতঙ তপিওাভীলতভ ঈধভ,<br />

অয়াঢ-৯১: বাভা দাদাপাল দওাভঅদলও তপি ওলভলঙ:<br />

অয়াঢ-৯২: সুঢভাং ওফ অধদাভ ভলভ! অতফ যযআ ঢালতভ াআলও প্রশ্ন ওভ,<br />

অয়াঢ–৯৩: ঢাভা বা ওভঢ দ তরলয়।<br />

অয়াঢ-৯৪: ঢএ অধতদ প্রওালযয প্রঘাভ ওরুদ বা অধদালও অলতয ওভা ললয়লঙ<br />

এং ফুযতভওলতভ ধলভায়া ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৯৫: অতফআ অধদাভ চন্য বলণষ্ তদ্রুধওাভীলতভ তরুলদ্ধ,<br />

অয়াঢ-৯৬: বাভা অল্লালভ ালণ ন্য ফা‘ুত াযস ওলভ। ঢাভা তঢ ত্বভ চাদলঢ<br />

ধাভল।<br />

অয়াঢ-৯৭: অভ অতফ দঢা চাতদ দব, ঢাভা বা লম ঢালঢ অধদাভ রতয় যতণঢ লয়।<br />

অয়াঢ-৯৮: সুঢভাং অধতদ অধদাভ ভলভ প্রযংাভ ালণ ধতত্রঢা-ফতলফা দখারডা<br />

ওভলঢ ণাকুদ এং তচতাওাভীলতভ যাতফম ললয় বাদ।<br />

অয়াঢ-৯৯: অভ অধদাভ ভলভ আাতঢ ওভলঢ ণাকুদ দব ধবতন্ত দা অধদাভ ওালঙ ফৃঢুয<br />

এল ঈধতসঢ লয়।<br />

236


ূভা দালম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: এল দকলঙ অল্লালভ রকুফ। ঢএ দঢাফভা এভ চন্য ঢা়োর়ো ওভ দা।<br />

অল্লাল ধতত্র-ফতলফাতিঢ এং ঢাভা দব যভীও াযস ওলভ তঢতদ ঢাভ লদও ঈলদ্ধত।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ সীয় তদল তলয ঢাভ াোলতভ ফলথয বাভ প্রতঢ আলে লীল<br />

দনলভযঢালতভলও দপ্রভড ওলভদ এআ ফলফত দব, ঢওত ওলভ তা, অতফ ঙা়ো দওাদ ফা‘ুত<br />

দদআ, ঢএ অফালও পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ বণাবণপাল। ঢাভা দব যভীও াযস<br />

ওলভ তঢতদ ঢাভ লদও ঈলদ্ধত।<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফানুরলও রৄক্র দণলও। ণঘ ফানুর প্রওাযয তঢণাওাভী<br />

ললয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৫: অভ তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঘঢু ষত চন্তু ; এলঢ ভলয়লঙ দঢাফালতভ চন্য যীলঢভ<br />

িম, অভ ভলয়লঙ লদও ঈধওাভ, এং ঢা দণলও দঢাফভা তওঙু ংঔযও দঔলয় ণাও।<br />

অয়াঢ-৬: অভ দঢাফালতভ চন্য এলতভ ফলথয দযাপা ভলয়লঙ, বঔদ দঢাফভা ন্ধযাওালম<br />

এলতভলও ঘাভডপূ তফ দণলও তদলয় অ এং প্রপালঢ বঔদ ঘাভডপূ তফলঢ তদলয় বা।<br />

অয়াঢ-৭: অভ এভা দঢাফালতভ দাছা লদ ওলভ তদলয় বায় এফদ যললভ দবঔালদ দঢাফভা<br />

দধৌঙলঢ ধাভলঢ দা তদলচলতভলও শ্রান্ত োন্ত ওভা যতঢলভও। তদশ্চয় দঢাফালতভ ভ<br />

তঢযয় ওৃধাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–৮: তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দখা়ো, ঔচ্চভ কাথা দঢাফালতভ অলভাললডভ চন্য <br />

দযাপাভ চন্য এং তঢতদ ৃ তষ্ ওলভদ এফদ তওঙু বা দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৯: অভ ভম ধণ অল্লাল ধবতন্ত দধৌলঙ, ঢল দওাদ ধণ ক্র অলঙ। অভ বতত<br />

অল্লাল আলে ওভলঢদ, ঢল দঢাফালতভ াআলও যযআ ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভলঢদ।<br />

অয়াঢ-১০: তঢতদ দআ ত্তা তবতদ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ; দঢাফালতভ চন্য<br />

ভলয়দঙ ঢালঢ ধাদীয় এং দ ধাতদ দণলওআ ঈতদ্ভত ঈৎধন্ন লয় বালঢ দঢাফভা ধরৄঘাভড<br />

ওভ।<br />

237


অয়াঢ-১১: তঢতদ দঢাফালতভ চন্য এ ধাতদ ততলয় ঈৎধাতদ ওলভদ যয, বায়ঢুদ, দঔচুভ,<br />

অঙুভ এং ভওফ নম। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তঘন্তাযীম দমাওলতভ চন্য তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-১২: তঢতদআ দঢাফালতভ ঈধওালভ তদদয়াতচঢ ওলভলঙদ ভাঢ ততদলও, ূবত <br />

ঘন্দ্রলও; অভ দক্ষত্রভাতচ ঢাভআ তদল তলয যীপূ ঢ ভলয়লঙ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ জ্ঞাদাদ<br />

দমাওলতভ চন্য তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ ততপন্ন থভলদভ স্তু বা দঢাফালতভ চন্য তঢতদ ধতণীলঢ ৃ ৃ তষ্ ওলভলঙদ<br />

(ঢা দঢাফালতভ ঈধওাভালণত তদলয়াতচঢ ওলভলঙদ)। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ দ<br />

দমালওভ চন্য বাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৪: তঢতদআ ফুদ্রলও যীপূ ঢ ওলভলঙদ দবদ দঢাফভা ঢা দণলও ঝাঝওা দকাযঢ<br />

(ণতাৎ ফাঙ) দঔলঢ ধাভ এং দবদ ঢা দণলও দভ ওভলঢ ধাভ ফতডফুি বা দঢাফভা<br />

ধতভথাদ ওভ; অভ ঢুতফ ঢালঢ চমবাদফূললও ধাতদ তঘলভ ঘমলঢ দতঔল; এ এচন্য<br />

দব, দঢাফভা দবদ ঢাভ নুগ্রল লিরড ওভ এং ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায ওভ।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ তঢতদ ধতণীলঢ ৃ গুরুপাভ ধতঢফামা সাধদ ওলভলঙদ বালঢ দঢাফালতভলও<br />

তদলয় ঢা রৃমলঢ অভম্ভ দা ওলভ, এং দত-দতী দাদা থভলদভ ধণ ৃ তষ্ ওলভলঙদ, বালঢ<br />

দঢাফভা তদচ কন্তযসলম দধৌঙলঢ ধাভ,<br />

অয়াঢ-১৬: এং তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ধণ তদডতায়ও র তঘহ্ন। অভ দক্ষলত্রভ ালালবয<br />

ঢাভা ধলণভ ন্ধাদ ধায়।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢল তও তবতদ ৃ তষ্ ওলভদ তঢতদ ঢাভ ফঢ, দব ৃ তষ্ ওভলঢ ধালভ দা? ঢু তও<br />

দঢাফভা তযক্ষা গ্রলড ওভল দা?<br />

অয়াঢ-১৮: বতত দঢাফভা অল্লালভ দদয়াফঢ কডদা ওভ, ঢল ঢাভ ংঔযা তদডতয় ওভলঢ<br />

ধাভল দা। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–১৯: অভ দঢাফভা বা দকাধদ ওভ এং বা দঢাফভা প্রওায ওভ, অল্লাল ঢা<br />

চালদদ।<br />

অয়াঢ-২০: বাভা অল্লাললও দঙল়ে ন্যলতভ ঈধাদা ওলভ, ঢাভা দঢা দওাদ তওঙুআ ৃ তষ্<br />

ওভলঢ ধালভ দা, ভং ঢাভা তদলচভাআ ৃষ্।<br />

অয়াঢ-২১: ঢাভা প্রাডলীদ, তদচী; ঢাভা চালদ দা দব, ধুদরুিাদ ওল লল।<br />

238


অয়াঢ-২২: দঢাফালতভ আমাল, এও আমাল। সুঢভাং বাভা অলঔভালঢ ইফাদ অলদ দা<br />

ঢালতভ ন্তভ ঢয-তফুঔ এং ঢাভা লংওাভী।<br />

অয়াঢ-২৩: এলঢ দওাদ লেল দদআ দব, অল্লাল যযআ চালদদ বা ঢাভা দকাধদ ওলভ<br />

এং বা ঢাভা প্রওায ওলভ। তদশ্চয় অল্লাল পামালদ দা লংওাভীলতভ।<br />

অয়াঢ-২৪: বঔদ ঢালতভলও মা লয়: দঢাফালতভ ভ তও দাতবম ওলভলঙদ? ঢঔদ ঢাভা<br />

লমঃ ধূতঢতীলতভ তওা-ওাতলদী;<br />

অয়াঢ-২৫: নলম দওয়াফলঢভ ততদ ঢাভা লদ ওভল ঢালতভ তদলচলতভ ধালধভ দাছা<br />

ধূডতফাত্রায় এং ঢালতভ ধালধভ দাছা বালতভলও ঢাভা ধণভ্রষ্ ওলভলঙ জ্ঞঢাভ তরুদ।<br />

দচলদ দভঔ দব দাছা ঢাভা লদ ওভল ঢা ওঢ তদওৃষ্।<br />

অয়াঢ-২৬: যয ঢালতভ ধূতঢতীভা ঘক্রান্ত ওলভতঙম, ঢাভধভ অল্লাল ঢালতভ<br />

আফাভলঢভ তপতত্তফূলম অখাঢ ওলভতঙলমদ। নলম ঈধভ দণলও ঢালতভ ফাণায় আফাভলঢভ<br />

ঙাত ধ্বল ধ়েম এং ঢালতভ ঈধভ অবা এম এফদ ততও দণলও বা ঢাভা থাভডা<br />

ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢাভধভ দওয়াফলঢভ ততদ তঢতদ ঢালতভলও মাতঞ্ঢ ওভলদ এং মলদ?<br />

দওাণায় অফাভ দ যভীওভা বালতভ যাধালভ দঢাফভা ঔু তঢণা ওভলঢ? বালতভ জ্ঞাদ<br />

তাদ ওভা ললয়তঙম ঢাভা মল? তদশ্চয় অচলওভ ততলদ মাঞ্দা রৃকতঢ ওালনভলতভ<br />

চন্য,<br />

অয়াঢ –২৮: বালতভ চাদ ওচ ওলভ দনলভযঢাভা এফঢসায় দব, ঢাভা তদলচলতভ ঈধভ<br />

চুমুফ ওভলঢ ণালও। ঢাভধভ ঢাভা অত্মফধতড ওলভ মল? অফভা দঢা দওাদ ফে ওাচ<br />

ওভঢাফ দা। অল্লাল মলদ? লা, যযআ ওভলঢ দঢাফভা বা ওভলঢ দ তরলয় অল্লাল̖<br />

তলযর কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৯: সুঢভাং চালান্নালফভ তভচা ততলয় চালান্নালফ প্রলয ওভ, দণায় দন্তওাম<br />

ণাওাভ তদতফত্ত। স্তুঢ ওঢ তদওৃষ্ লংওাভীলতভ অাসম।<br />

অয়াঢ–৩০: বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভতঙম ঢালতভলও মা ললঃ দঢাফালতভ ভ তও<br />

দাতবম ওলভলঙদ? ঢাভা মলঃ ফলা ওমযাড। বাভা এ রৃতদয়ায় দদও ওাচ ওলভ ঢালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ ওমযাড এং অলঔভালঢভ অা অলভা ঈত্তফ । দফাত্তাওীলতভ অাসম<br />

ওঢ ঘফৎওাভ-<br />

239


অয়াঢ-৩১: ঢা লম দন্তওালমভ সায়ী চান্নাঢ, বালঢ ঢাভা প্রলয ওভল, প্রাতলঢ লল<br />

ঢাভ ধাতলতলয দলভফূল, ঢালতভ চন্য দণায় ঢা-আ ণাওল বা ঢাভা ওাফদা ওভল।<br />

এপালআ অল্লাল প্রতঢতাদ দতলদ দফাত্তাওীলতভলও,<br />

অায়াঢ–৩২: বালতভ চাদ ওচ ওলভ দনলভযঢাভা ঢালতভ ধতত্র ণাওা সায়।<br />

দনলভযঢাভা মল? দঢাফালতভ প্রতঢ যাতন্ত তরতঢ দলাও। দঢাফভা বা ওভলঢ ঢাভ প্রতঢতাদ<br />

চান্নালঢ প্রলয ওভ।<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভা তও রৄথু এভ লধক্ষা ওভলঙ দব, ঢালতভ ওালঙ দনলভযঢাভা অল<br />

ণা অধদাভ ভলভ অলতয দধৌোঁঙল? ঢালতভ ধূতঢতীভা এরূধআ ওলভতঙম। অল্লাল<br />

ঢালতভ ঈধভ দওাদ তঘাভ ওলভদতদ, তওন্তু ঢাভাআ তদলচলতভ ঈধভ তঘাভ ওভঢ।<br />

অয়াঢ–৩৪: লযলর ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ ললয়তঙম ঢালতভআ ফে ওালচভ যাতস এং<br />

বা তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ ঢা-আ ঢালতভলও ধতভলষ্দ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ ফুযতভওভা মল: বতত অল্লাল আলে ওভলঢদ ঢল অফভা ঢালও ঙা়ো<br />

ন্য দওাদ তওঙুভ আাতঢ ওভঢাফ দা এং অফালতভ তধঢৃধুরুলরভা ওভঢ দা, অভ ঢাভ<br />

অলতয যতঢলভলও দওাদ তওঙু লাভাফ ওভঢাফ দা। এরূধআ ওলভতঙম ঢালতভ ধূতঢতীভা।<br />

ভাূমলতভ তাতয়ত্ব দঢা রৄথু সুসষ্ াডী দধৌলঙ দতয়া।<br />

অয়াঢ-৩৬: অতফ প্রলঢযও ঈম্মলঢভ ফলথযআ দওাদ দা দওাদ ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ এ<br />

তদল তয প্রঘালভভ চন্য দব, দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ এং ঢাগুঢ দণলও তূলভ ণাও।<br />

ঢঃধভ ঢালতভ ফথয দণলও ওঢওলও অল্লাল দলতায়াঢ তাদ ওলভদ এং ওঢলওভ ঈধভ<br />

দকাফভালী থাতভঢ ললয় দকম। সুঢভাং দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওভ এং দতঔ,<br />

তফণযালভাধওাভীলতভ ধতভডাফ দওফদ ললয়লঙ?<br />

অয়াঢ–৩৭: বতত অধতদ ঢালতভ দলতায়াঢ প্রাতিভ অওাগক্ষা ওলভদ, ঢু অল্লাল<br />

এফদ দমাওলতভলও দলতায়াঢ তাদ ওলভদ দা বালতভলও তঢতদ তভ্রান্ত ওলভলঙদ এং দওঈ<br />

ঢালতভ লায় লল দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ ঢাভা তৃঢ়ঢাভ ালণ অল্লালভ দালফ ওফ ওলভ লমঃ দব যতি ফাভা<br />

বায় অল্লাল ঢালও ধুদভায় চীতঢ ওভলদ দা। যযআ ওভলদ, এ য়াতা দঢা অল্লাল<br />

তদলচভ ঈধভ যয ধামদীয় ওলভ দভলঔলঙদ; তওন্তু তথওাংয ফানুরআ ঢা চালদ দা,<br />

অয়াঢ-৩৯: ধুদরুজ্জীতঢ ওভলদ এচন্য দব, তঢতদ প্রওায ওলভ দতলদ দ তরয় বালঢ<br />

ঢালতভ ফলথয ফঢাবদওয তঙম এং বাভা কুনভী ওলভতঙম ঢাভা দবদ চাদলঢ ধালভ দব,<br />

ঢাভাআ তঙম তফণযাাতী।<br />

240


অয়াঢ-৪০: অতফ বঔদ দওাদ তওঙু ওভাভ আলে ওতভ, ঢঔদ ঢাভ চন্য অফাভ ওণা রৄথু<br />

এআ দব, ঢালও তম: ―ললয় বা‖ নলম ঢা ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৪১: বাভা তদবতাতঢঢ লয়াভ ধভ অল্লালভ ঈলদ্দলযয তলচভঢ ওলভলঙ, অতফ<br />

যযআ ঢালতভলও রৃতদয়ায় ঈত্তফ াসাদ দত এং অলঔভালঢভ প্রতঢতাদ দঢা দশ্রষৎ।<br />

লায়! বতত ঢাভা চাদঢ!<br />

অয়াঢ-৪২: ঢাভা ধথবতথাভড ওলভ এং ঢালতভ ভলভ ঈধভ পভা ভালঔ।<br />

অয়াঢ-৪৩: অতফ অধদাভ ধূলত ফানুরলওআ লীল দপ্রভড ওলভতঙ। ঢএ দঢাফভা<br />

জ্ঞাদীলতভলও তচলজ্ঞ ওভ। বতত দঢাফভা দা চাদ।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢালতভলও দপ্রভড ওলভতঙমাফ সষ্ তদতযতদ গ্রন্ণল। অভ অধদাভ প্রতঢ<br />

দাতবম ওলভতঙ দওাভঅদ বালঢ অধতদ ফানুরলও সুসষ্পাল ুতছলয় দতদ বা ঢালতভ প্রতঢ<br />

দাতবম ওভা ললয়লঙ, দবদ ঢাভা দপল দতলঔ।<br />

অয়াঢ-৪৫: বাভা দাদাতথ তদওৃষ্ র়েবন্ত্র ওলভ ঢাভা তও এ তরয় তদতশ্চন্ত ললয়লঙ দব,<br />

অল্লাল ঢালতভলও পূ কলপত তমীদ ওলভ দতলদ দা? ণা ঢালতভ ওালঙ এফদ ততও দণলও<br />

অবা অল বা ঢাভা থাভডা ওলভতদ?<br />

অয়াঢ-৪৬: ণা ঘমালনভা ওভলঢ ণাওা সায় তঢতদ ঢালতভলও ধাও়ো ওভলদ<br />

দা? ঢাভা দঢা ঢা যণত ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৪৭: ণা তঢতদ ঢালতভলও ধাও়ো ওভলদ দা পীঢন্ত্রস সায়? তদশ্চয়<br />

দঢাফালতভ ভ তঢযয় ওৃধাফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢাভা তও মক্ষয ওলভতদ অল্লালভ ৃষ্ স্তুভ প্রতঢ, বাভ ঙায়া টাদ াফ ততলও<br />

ঠলম ধল়ে অল্লালভ প্রতঢ তদীঢপাল তচতাদঢ লয়?<br />

অয়াঢ-৪৯: অভ অল্লাললওআ তচতা ওলভ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং দব ওম<br />

চীচন্তু অলঙ চতফলদ এং দনলভযঢাভা, ঢাভা লংওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা ঢালতভ ঈধভ ধভাক্রফযামী ঢালতভ ভলও পয় ওলভ এং ঢাভা ওলভ বা<br />

ঢালতভলও অলতয ওভা লয়।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ অল্লাল মলমদঃ দঢাফভা রৃআ ফা‘ুত গ্রলড ওভ দা। তঢতদ দঢা দওম<br />

এওফাত্র ফা‘ুত। সুঢভাং অফালওআ পয় ওভ।<br />

241


অয়াঢ–৫২: বা তওঙু অলঙ অফাদ চতফলদ ঢা ঢাোঁভআ এং যয ধামদীয়রূলধ<br />

অনুকঢয ঢাভআ প্রাধয। এঢতলত্ত্ব দঢাফভা তও অল্লাল ঙা়ো ন্যলও পয় ওভল?<br />

অয়াঢ-৫৩: দঢাফালতভ ওালঙ দব দদয়াফঢ ভলয়লঙ, ঢা দঢা অল্লালভআ ঢভন দণলও;<br />

অাভ বঔদ রৃঃঔ-ধতন্য দঢাফালতভলও সযত ওলভ ঢঔদ দঢাফভা ঢাোঁভআ ওালঙ নতভয়াত<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢাভধভ বঔদ অল্লাল দঢাফালতভ দণলও দ ওষ্ তূভীপূ ঢ ওলভদ, ঢঔদ<br />

দঢাফালতভ ফথয দণলও এওতম সীয় ভলভ ালণ যভীও াযস ওলভ;<br />

অয়াঢ-৫৫: বা অতফ ঢালতভলও তাদ ওলভতঙ ঢা সীওাভ ওভাভ চন্য। ঢএ তওঙু<br />

ফলয়ভ চন্য ফচা দপাক ওলভ দা, তঘলভআ চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৫৬: অতফ ঢালতভলও বা ততলয়তঙ ঢা দণলও এওতঝ ংয ঢাভা তদথতাতভঢ ওলভ<br />

ঢালতভ চন্য বালতভ িলন্ধ ঢাভা তওঙুআ চালদ দা। অল্লালভ ওফ! দঢাফভা দব তফণযা<br />

ঈদ্ভাদ ওভ দ িলন্ধ যযআ দঢাফভা তচজ্ঞাতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢাভা অল্লালভ চন্য তদথতাভড ওলভ ওন্যা ন্তাদ; তঢতদ ধতত্র, ফতলফাতিঢ।<br />

অভ ঢাভা তদলচলতভ চন্য তসভ ওলভ বা ঢাভা ওাফদা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ বঔদ ঢালতভ ওাঈলও ওন্যা ন্তালদভ সুংাত প্রতাদ ওভা লয়, ঢঔদ<br />

ঢাভ দঘলাভা ফতমদ ললয় বায় এং দ ফলদভ ফলথয দক্রাথ দঘলধ ভালঔ।<br />

অয়াঢ-৫৯: ঢালও দব সুংাত দতয়া লম ঢাভ মজ্জায় দ তদলচভ দমাওলতভ ওাঙ দণলও<br />

ধাতমলয় দ়োয়; দ পাল ধফাদ হ্য ওলভ ঢালও চীতঢ দভলঔ দতল, দা তও ফাতঝভ<br />

তদলঘ ধুদঢ দনমল? দচলদ দভঔ, ওঢ তদওৃষ্ ঢালতভ তদ্ধান্ত ।<br />

অয়াঢ-৬০: বাভা অলঔভালঢ ইফাদ ভালঔ দা ঢাভা তদওৃষ্ প্রওৃতঢভ তথওাভী। অভ<br />

অল্লালভ চন্য ভলয়লঙ ফলত্তফ গুডামী। তঢতদ ধভাক্রফযামী, দলওফঢয়ামা।<br />

দায়াঢ–৬১: অভ অল্লাল বতত ফানুরলও ঢালতভ বুমুলফভ ওাভলড ধাও়ো ওভলঢদ ঢল<br />

পূ ধ ৃলষৎ ঘমফাদ দওাদ তওঙুলওআ দভলাআ ততলঢদ দা; তওন্তু তঢতদ এও তদথতাতভঢ ওাম ধবতন্ত<br />

ঢালতভলও ওায দতদ। লযলর বঔদ ঢালতভ তদথতাতভঢ ফয় এল বাল, ঢঔদ ঢাভা<br />

এও ফুরঢত তমি তওংা ত্বভা ওভলঢ ধাভল দা।<br />

242


অয়াঢ-৬২: বা ঢাভা তদলচলতভ চন্য ধঙে ওলভ ঢা-আ ঢাভা অল্লালভ চন্য াযস ওলভ<br />

এং ঢালতভ তচলা তফণযা ডতদা ওলভ দব, ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ ফঙম। তদঃলেলল<br />

ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ দতাবঔ এং তালগ্র ঢালতভলওআ ঢালঢ তদলক্ষধ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৬৩: অল্লালভ ওফ! অতফ অধদাভ ধূলত র চাতঢভ ওালঙ ভাূম দপ্রভড<br />

ওলভতঙ। তওন্তু যয়ঢাদ ঢালতভ তৃতষ্লঢ ঢালতভ ওাবতওমাধ সুলযাতপঢ ওলভ দততঔলয়লঙ<br />

সুঢভাং দ-আ অচ ঢালতভ তপপাও এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ–৬৪: অতফ দঢা অধদাভ প্রতঢ তওঢা দাতবম ওলভতঙ এ ঈলদ্দলযয দব, অধতদ<br />

সুসষ্পাল ঢালতভলও ুতছলয় দতলদ দব তরলয় ঢাভা ফঢলপত ওলভ এং ফুতফদ<br />

দমাওলতভ চন্য দলতায়াঢ ভলফঢসরূধ।<br />

অয়াঢ-৬৫: অভ অল্লাল অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ এং ঢা ততলয় চতফদলও ঢাভ<br />

ফৃঢুযভ ধভ ধুদরুজ্জীতঢ ওলভদ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ দ দমাওলতভ চন্য বাভা<br />

ওণা দযালদ।<br />

অয়াঢ-৬৬: তদশ্চয় দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ তযক্ষডীয় তরয় ক ৃলধাতমঢ ঘঢুষত ধরৄভ<br />

ফলথয। অতফ দঢাফালতভলও ধাদ ওভাআ ঢালতভ ঈতভতসঢ দকাভ ভলিভ ফথযসম দণলও<br />

ঔাতঝ রৃগ্ধ বা ধাদওাভীলতভ চন্য সুসারৃ।<br />

অয়াঢ-৬৭: অভ দঔচুভ নম অঙুভ দণলও দঢাফভা ফাতওদ্রয ঈত্তফ ঔাতয প্রস্তুঢ<br />

ওলভ ণাও, যযআ এলঢ ভলয়লঙ দমাওলতভ চন্য তদতযতদ।<br />

অফায়াঢ-৬৮: অধদাভ ভ দফৌফাতঙলও অলতয ততলয়লঙদ দব, দফৌঘাও াতদলয় দা<br />

ধালাল়ে, ৃলক্ষ এং ফানুর দব ক ৃল তদফতাড ওলভ ঢালঢ;<br />

অয়াঢ-৬৯: ঢাভধভ দঘারড ওলভ দা প্রলঢযও নম দণলও এং ঘম সীয় ভলভ লচ-<br />

ভম ধলণ। ঢাভ দধঝ দণলও দভ লয় দাদা ভলগভ ধাদীয়, বালঢ ভলয়লঙ ফানুলরভ চন্য<br />

দভালকভ প্রতঢওাভ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তঘন্তাযীম দমাওলতভ চন্য তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-৭০: অভ অল্লালআ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢাভধভ তঢতদআ দঢাফালতভ ফৃঢুয<br />

তাদ ওভলদ এং দঢাফালতভ ফলথয ওঢওলও ঈধদীঢ ওভা লল তদওৃষ্-ওফতডয য়ল<br />

নলম দ চাদঢ দ িলন্ধ জ্ঞ ললয় বায়। তদশ্চয় অল্লাল তজ্ঞ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৭১: অল্লাল দশ্রষৎত্ব ততলয়লঙদ দঢাফালতভ ওঢওলও ওঢলওভ ঈধভ<br />

চীলদাধওভলডভ যাধালভ । সুঢভাং বালতভলও দশ্রষৎত্ব দতয়া ললয়লঙ ঢাভা ঢালতভ থীদস<br />

243


তা-তাীলতভলও ঢালতভ চীলদাধওভড দণলও এফদ তওঙু ততলঢ ম্মঢ লয় দা দব, ঢাভা<br />

াআ ঢাদঢ ফাদ ললয় বায়। ঢল তও ঢাভা অল্লালভ দদয়াফঢ সীওাভ ওভল?<br />

অয়াঢ-৭২: অভ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভআ ফথয দণলও দচা়ো ৃ তষ্ ওলভলঙদ<br />

এং দঢাফালতভ বুকম দণলও দঢাফালতভ চন্য ধুত্র দধৌত্রাতত ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং<br />

দঢাফালতভলও তাদ ওলভলঙদ ঈত্তফ চীলদাধওভড। ঢু তও ঢাভা তপতত্তলীদ তরলয়ভ প্রতঢ<br />

তশ্বা ভাঔল এং ঢাভা অল্লালভ দদয়াফলঢভ দালযাওভী ওভল?<br />

অয়াঢ-৭৩: এং ঢাভা তও অল্লাল ঙা়ো এফদ তওঙুভ ঈধাদা ওভল বাভা ঢালতভ চন্য<br />

অফাদ চতফদ দণলও দওাদ তভতবও ভভাল ওভাভ াফণতয ভালঔ দা এং ঢাভা দওাদ<br />

তওঙু ওভলঢ ক্ষফ দয়?<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢএ দঢাফভা অল্লালভ চন্য তৃষ্ান্ত ক়ে দা। তদশ্চয় অল্লাল চালদদ এং<br />

দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ–৭৫: অল্লাল এওতঝ ঈতালভড ডতদা ওভলঙদ: এওতঝ সত্বাথীদ ক্রীঢতা অলঙ দব<br />

ঢাভ প্রপু ভ দওাদ তওঙুভ ঈধভ দওাদ ক্ষফঢা ভালঔ দা এং এও যতি অলঙ বালও অতফ<br />

তদলচভ ঢভন দণলও প্রঘুভ তভতবও তাদ ওলভতঙ, এং দ ঢা দণলও যয় ওলভ দকাধলদ <br />

প্রওালযয; এরূধ দমালওভা তও ধভসভ ফাদ ললঢ ধালভ? ওম প্রযংা অল্লালভ, তওন্তু<br />

ঢালতভ তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৭৬: অল্লাল অভ ঈতালভড ডতদা ওভলঙদ রৃআ যতিভ: ঢালতভ ফলথয এওচদ<br />

দাা, দওাদ ওাচআ ওভলঢ ধালভ দা, ঢাআ দ ঢাভ ফতদলভ কমগ্রল; ফতদ ঢালও<br />

দবঔালদআ ধাঞায়, দ পাম তওঙুআ ওলভ অলঢ ধালভ দা; দ তও ঐ যতিভ ফাদ ললঢ<br />

ধালভ দব ন্যালয়ভ অলতয দতয় এং ভম ধলণ ভলয়লঙ?<br />

অয়াঢ-৭৭: অফাদ চতফলদভ বাঢীয় গুি তরলয়ভ জ্ঞাদ অল্লালভআ এং দওয়াফলঢভ<br />

যাধাভ দঢা দঘালঔভ ধমলওভ ন্যায়, ভং ঢাভ দঘলয় দ্রুঢঢভ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয়<br />

তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৭৮: অল্লাল দঢাফালতভলও দভ ওলভলঙদ দঢাফালতভ ফাঢৃকপত দণলও এফদ সায়<br />

দব, দঢাফভা তওঙুআ চাদলঢ দা। তঢতদ দঢাফালতভলও ততলয়লঙদ ওডত, ঘক্ষু রতয়, দবদ<br />

দঢাফভা ঢাভ দযাওভগুচাভী ওভ।<br />

অয়াঢ-৭৯: ঢাভা তও ধক্ষীকুলমভ প্রতঢ মক্ষয ওলভতদ দব, ঢাভা অওালযভ যূন্য ফণলম<br />

তদয়তন্ত্রঢ ভলয়লঙ? অল্লাল ঙা়ো দওঈ এলতভলও দঔালদ থলভ ভালঔ দা। তদশ্চয় এলঢ<br />

ভলয়লঙ তদতযতদ ফু'তফদ দমাওলতভ চন্য।<br />

244


অয়াঢ-৮০: অভ অল্লাল ওলভ ততলয়লঙদ দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ক ৃললও অালভ<br />

চায়কা এং তঢতদ ওলভ ততলয়লঙদ দঢাফালতভ চন্য ধরৄঘলফতভ ঢাুভ যসা; দঢাফভা ঢা<br />

নভওালম ললচ লদ ওভলঢ ধাভ এং সাদওালম ললচ ঔাঝালঢ ধাভ; অভ তঢতদ<br />

দঢাফালতভ চন্য যসা ওলভদ এগুলমাভ ধযফ, দমাফ ঘুম দণলও তওঙুওালমভ<br />

অাধত্রাতত প্রলয়াচদীয় দ্রযতত।<br />

অয়াঢ-৮১: অল্লাল দঢাফালতভ চন্য ঙায়াভ যসা ওলভলঙদ তঢতদ বা ওলভলঙদ ঢা দণলও<br />

এং তঢতদ দঢাফালতভ চন্য অশ্রলয়ভ যসা ওলভলঙদ ধালাল়ে, তঢতদ দঢাফালতভ চন্য<br />

অভ যসা ওলভলঙদ এফদ চাফাভ বা দঢাফালতভলও ঈত্তাধ দণলও ভক্ষা ওলভ এং এফদ<br />

চাফা বা দঢাফালতভলও বুলদ্ধ ভক্ষা ওলভ। এপালআ তঢতদ সীয় দদয়াফঢ দঢাফালতভ চন্য ধূডত<br />

ওলভদ বালঢ দঢাফভা ঢাভ নভফাভতাভ ললয় ণাও।<br />

অয়াঢ-৮২: ঢঃধভ ঢাভা বতত ফুঔ তনতভলয় দদয় ঢল অধদাভ ওাচ দঢা রৄথু<br />

সুসষ্পাল াডী দধৌলঙ দতয়া।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢাভা দঢা অল্লালভ দদয়াফঢ দঘলদ তওন্তু ঢাভা ঢা সীওাভ ওলভ এং ঢালতভ<br />

তথওাংযআ ওালনভ।<br />

অয়াঢ–৮৪: দবততদ অতফ প্রলঢযও ঈন্মঢ দণলও এওচদ াক্ষী তা়ে ওভা দততদ<br />

ওালনভলতভলও ধওতনয়লঢভ নুফতঢ দতয়া লল দা এং ঢালতভ ঢা ওুম ওভা লল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৮৫: বঔদ চাতমফভা অবা প্রঢযক্ষ ওভল ঢঔদ ঢালতভ দণলও ঢা লাল্কা ওভা<br />

লল দা এং ঢালতভলও ওায দতয়া লল দা।<br />

অয়াঢ–৮৬: অভ বঔদ ফুযতভওভা ঢালতভ যভীও দত-দতঢালতভ দতঔল ঢঔদ মল:<br />

দল অফালতভ ভ! এভাআ অফালতভ দ যভীও বালতভ অফভা ধূচা ওভঢাফ অধদালও<br />

দঙল়ে ঢঔদ ভা ঢালতভলও মল: দঢাফভা দঢা তফণযাাতী।<br />

ীয়াঢ-৮৭: দততদ ঢাভা অল্লালভ ওালঙ অত্মফধতড ওভল এং ঢাভা দব তফণযা ঈদ্ভাদ<br />

ওভঢ ঢা ঈথা ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-৮৮: ফাভা কুনু ভী ওলভলঙ এং অল্লালভ ধলণ াথা ৃ তষ্ ওলভলঙ, অতফ ঢালতভলও<br />

অবালভ ঈধভ অবা াত়েলয় দত, দওদদা ঢাভা নাাত ৃ তষ্ ওভঢ।<br />

অয়াঢ–৮৯: দততদ অতফ প্রলঢযও ঈম্মলঢভ ফলথয ঢালতভ তরলয় এও-এওচদ াক্ষী<br />

তা়ে ওভা ঢালতভআ ফথয দণলও এং অধদালও অদ ঢালতভ তরলয় াক্ষীরূলধ। অতফ<br />

245


অধদাভ প্রতঢ তওঢা দাতবম ওলভতঙ বা প্রলঢযও তরলয়ভ সুসষ্ যাঔযা , বা দলতায়াঢ,<br />

ভলফঢ সুংাত ফুতমফলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ–৯০: তদশ্চয় অল্লাল অলতয ওলভদ ন্যায়তঘাভ ওভাভ তাঘভলডভ এং অত্মীয়-<br />

সচদলও তাদ ওভাভ। অভ তঢতদ তদলরথ ওলভদ শ্লীমঢা, ঙঢ ওাচ াথযঢা<br />

ওভলঢ। তঢতদ দঢাফালতভলও ঈধলতয দতদ বালঢ দঢাফভা তযক্ষা গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-৯১: বঔদ দঢাফভা ধভসভ অল্লালভ দালফ ঙীওাভ ওভ ঢঔদ ঢা ধূডত ওভ এং<br />

অল্লাললও চাতফদ ওলভ তদলচলতভ ওফ তৃঢ় ওভাভ ধভ দঢাফভা ঢা পঙ ওভ দা। তদশ্চয়<br />

অল্লাল চালদদ দঢাফভা বা ওভ-<br />

অয়াঢ-৯২: দঢাফভা ললয় দা ঐ ঈন্মাততদী দাভীভ ফঢ, দব ঢাভ ূঢা ফচুঢ ওলভ<br />

ধাওালদাভ ধভ ঢাভ ধাও ঔুলম ঝুওভা ঝুওভা ওলভ তঙোঁল়ে দনলম। দঢাফভা ধভসভলও<br />

প্রিদা ওভাভ চন্য তদলচলতভ ওফলও যলাভ ওলভ ণাও বালঢ এওতম ন্য তম<br />

লধক্ষা তথও মাপাদ ললয় বায়। এঢিাভা অল্লাল দঢা রৄথু দঢাফালতভ ধভীক্ষা ওলভদ।<br />

যযআ অল্লাল দঢাফালতভ ওালঙ দওয়াফলঢভ ততদ সষ্পাল প্রওায ওলভ দতলদ দব<br />

তরলয় দঢাফভা ফঢলপত ওভলঢ।<br />

অয়াঢ–৯৩: অভ বতত অল্লাল ঘাআলঢদ ঢল দঢাফালতভলও এও ঈম্মঢ ওলভ ততলঢদ; তওন্তু<br />

তঢতদ বালও আলে দকাফভাল ওলভদ এং বালও আলে দলতায়াঢ তাদ ওলভদ। অভ যযআ<br />

দঢাফভা তচলজ্ঞতঢ লল দ তরলয় বা দঢাফভা ওভ।<br />

অয়াঢ–৯৪: অভ দঢাফভা দঢাফালতভ ওফলও তদলচলতভ ফালছ প্রিদাভ চন্য যলাভ<br />

ওভ দা ওভলম তৃঢ়পাল প্রতঢতষৎঢ লয়াভ ধভ ধা নলও বাল এং অল্লালভ ধলণ<br />

াথাতাদ ওভাভ চন্য দঢাফভা যাতসভ অসাত গ্রলড ওভল; অভ দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ফলা যাতস।<br />

অয়াঢ-৯৫: দঢাফভা অল্লালভ ালণ ওৃঢ ঙীওালভভ ততদফলয় াফান্য ফূময গ্রলড ওভ দা।<br />

অল্লালভ ওালঙ বা অলঙ তদশ্চয় ঢা-আ দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ, বতত দঢাফভা চাদলঢ।<br />

অয়াঢ-৯৬: দঢাফালতভ ওালঙ বা অলঙ ঢা তদঃলযর ললয় বাল এং অল্লালভ ওাদঙ বা<br />

অলঙ ঢা তঘভসায়ী। বাভা ভ ওলভ অতফ যযআ ঢালতভলও তাদ ওভ ঢাভা বা ওভঢ<br />

ঢাভ দঘলয় দশ্রয় ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-৯৭: দব দদও ওাচ ওলভ এং দ ফুতফদ, দলাও দ ধুরুর তওংা দাভী, অতফ ঢালও<br />

যযআ তাদ ওভ এও ধতত্র যাতন্তফয় চীদ এং ঢাভা বা ওভঢ ঢাভ চন্য ঢালতভলও<br />

দশ্রষৎ ধুভস্াভ তাদ ওভ।<br />

246


অয়াঢ–৯৮: বঔদ দওাভঅদ ধাঞ ওভল ঢঔদ তঢাত়েঢ যয়ঢাদ দণলও অল্লালভ অশ্রয়<br />

গ্রলড ওভল;<br />

অয়াঢ-৯৯: তদশ্চয় ঢাভ দওাদ ক্ষফঢা দদআ ঢালতভ ঈধভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং সীয়<br />

ভলভ ঈধভ পভা ভালঔ।<br />

অTয়াঢ–১০০: ঢাভ ক্ষফঢা দঢা ঘলম দওম ঢালতভ ঈধভ বাভা ঢালও তপপাও ফলদ<br />

ওলভ এং বাভা অল্লালভ যভীও াযস ওলভ।<br />

অয়াঢ–১০১: অভ বঔদ অতফ দওাদ অয়াঢলও ধতভঢতদ ওতভ ন্য দওাদ অয়ালঢভ<br />

সলম, অল্লাল পাম চালদদ বা তঢতদ দাতবম ওলভদ, ঢঔদ ওালনভভা লম: অধতদ দঢা<br />

দওম ফদক়ো ওণা লমদ। ভং ঢালতভ তথওাংয দমাওআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ–১০২: মুদ: অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও তচভাইম ঢযল এ দওাভঅদ দাতবম<br />

ওলভলঙ, বাভা ফু'তফদ ঢালতভলও তৃঢ়পাল প্রতঢতষৎঢ ওভাভ চন্য এং দলতায়াঢ <br />

সুংাতসরূধ ফুতমফলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ–১০৩: অভ অতফ যযআ চাতদ দব, ঢাভা লম: ঢালও দঢা তযক্ষা দতয় চবদও<br />

ফানুর। বাভ প্রতঢ ঢাভা আতঙঢ ওলভ ঢাভ পারা দঢা অভী দয়, ণঘ এ দওাভঅদ সুসষ্<br />

অভী পারায়।<br />

অয়াঢ–১০৪: বাভা অল্লালভ অয়ালঢ ইফাদ অলদ দা, অল্লাল ঢালতভলও দলতালয়ঢ ওলভদ<br />

দা এং ঢালতভ চন্য অলঙ বন্ত্রদাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-১০৫: স্তুঢ তফণযা দঢা ঢাভাআ ঈদ্ভাদ ওলভ বাভা অল্লালভ অয়ালঢ ইফাদ ভালঔ<br />

দা এং ঢাভাআ প্রওৃঢ তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-১০৬: দওঈ ঢাভ ইফাদ অদাভ ধভ অল্লালভ ালণ কুনভী ওভলম এং কুনভীভ<br />

চন্য সীয় রতয় ঈন্মুি ভাঔলম ঢাভ ঈধভ অল্লালভ কচ অধতঢঢ লল এং ঢাভ চন্য<br />

অভ অলঙ ফলা যাতস, ঢল ঢাভ চন্য দয় বালও কুনভী ওভাভ চন্য চভততস ওভা লয়<br />

ণঘ ঢাভ ন্তলভ ইফাদ তঘতমঢ ণালও।<br />

অয়াঢ-১০৭: এঝা এচন্য দব, ঢাভা রৃতদয়াভ চীদলও অলঔভালঢভ ঈধভ প্রাথান্য ততলয়লঙ<br />

এং এ ওাভলড দব, অল্লাল দঢা ওালনভ দমাওলতভলও ধণ প্রতযতদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১০৮: এভাআ ঢাভা, বালতভ ন্তভ, ওডত ঘক্ষু ভ ঈধভ অল্লাল দফালভ দফলভ<br />

ততলয়লঙদ, অভ এভাআ প্রওৃঢ কালনম ।<br />

247


অয়াঢ–১০৯: তদঃলেলল এভাআ অলঔভালঢ ক্ষতঢগ্রস লল।<br />

অয়াঢ–১১০: তদশ্চয় বাভা রৃঃঔ-ওষ্ দপালকভ ধভ তলচভঢ ওলভলঙ, ধলভ দচলাত ওলভলঙ<br />

এং ভ ওলভলঙ, অধদাভ ভ এলভ ধভ ঢালতভ প্রতঢ যযআ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১১১: সভড ওভ, দততলদভ ওণা দবততদ প্রলঢযও যতি অত্মফণতলদ ওণা মল<br />

এং প্রলঢযওলও ঢাভ ওৃঢওলফতভ ধূডত নম দতয়া লল এং ঢালতভ প্রতঢ দওাদ তঘাভ<br />

ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-১১২: অল্লাল সা ডতদা ওলভলঙদ এও চদধলতভ, বা তঙম তদভাধত তদতশ্চন্ত,<br />

দবঔালদ ততও দণলও প্রঘুভ চীলদাধওভড দধৌোঁঙঢ; ঢাভধভ ঢাভ াতোভা অল্লালভ<br />

দদয়াফলঢভ দালযাওভী ওভম। নলম ঢালতভ ওৃঢওলফতভ ওাভলড অল্লাল ঢালতভলও ক্ষু থা <br />

পীতঢভ অোতলদভ সাত অসাতদ ওভালমদ।<br />

অয়াঢ-১১৩: ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ফথয দণলও এওচদ ভাূম এলতঙম, তওন্তু ঢাভা<br />

ঢালও সীওাভ ওভম, নলম অবা ঢালতভলও ধাও়ো ওভম, এফদ সায় দব, ঢাভা<br />

তঙম চাতমফ।<br />

অয়াঢ-১১৪: দঢাফভা ঔা দ তচতদ দণলও বা অল্লাল দঢাফালতভলও ততলয়লঙদ<br />

লামাম ধতত্ররূলধ এং অল্লালভ দদয়াফলঢভ দযাওভগুচাভী ওভ, বতত দঢাফভা দওম<br />

ঢাভআ আাতঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-১১৫: যযআ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য লাভাফ ওলভলঙদ ফৃঢ চন্তু , ভি, যূওলভভ<br />

ফাং এং বা অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা দালফ ঈৎকত ওভা ললয়লঙ, ঢল দওঈ তদরুধায়<br />

ললয় ধ়েলম, বতত দ সাত গ্রললডেু দা লয় এং ীফামংখদওাভী দা ললয় ঔায়, ঢাললম<br />

অল্লাল দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১১৬: দঢাফালতভ তচলা দব তফণযা ঈদ্ভাদ ওলভ ঢজ্জন্য দঢাফভা ম দা: এঝা<br />

লামাম এং এঝা লাভাফ; এলঢ ওলভ দঢাফভা অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওভল। তদশ্চয়<br />

বাভা অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওভল ঢাভা নমওাফ লল দা।<br />

অয়াঢ-১১৭: ঢালতভ সুঔ-লম্ভাক াফান্য ক্ষডসায়ী এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও<br />

অবা ।<br />

248


অয়াঢ-১১৮: অতফ দঢা আরতীলতভ চন্য দওম ঢা-আ লাভাফ ওলভতঙমাফ বা অধদাভ<br />

ওালঙ ধূলত ঈলল্লঔ ওলভতঙ, অতফ ঢালতভ প্রতঢ দওাদ চুমুফ ওতভতদ, ভং ঢাভা তদলচভাআ<br />

তদলচলতভ ঈধভ চুমুফ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১১৯: বাভা জ্ঞঢাঢ ফে ওাচ ওলভ ধলভ ঢা ওলভ এং তদলচলতভ<br />

ংলযাথদ ওলভ দদয়, তদশ্চয় অধদাভ ভ এলভ ধলভ যযআ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১২০: তদশ্চয় আভালীফ তঙলমদ এও ঈম্মঢ, অল্লালভ নুকঢ, এওতদষৎ এং তঢতদ<br />

ফুযতভওলতভ তমপু ি তঙলমদ দা,<br />

অয়াঢ-১২১: তঢতদ তঙলমদ ঢাভ দদয়াফলঢভ দযাওভগুচাভ। অল্লাল ঢালও ফলদাদীঢ<br />

ওলভতঙলমদ এং ধতভঘাতমঢ ওলভতঙলমদ ভম তঞও ধলণ।<br />

অয়াঢ–১২২: অভ অতফ ঢালও রৃতদয়ালঢ ওমযাড তাদ ওলভতঙমাফ এং অলঔভালঢ<br />

তঢতদ ললদ দদওওাভলতভ ন্যঢফ।<br />

অয়াঢ-১২৩: ঢাভধভ অতফ অধদাভ প্রতঢ লী দপ্রভড ওভমাফ দব, অধতদ এওতদষৎ<br />

আভালীলফভ তফল্লাঢ নুভড ওরুদ এং তঢতদ ফুযতভওলতভ তমপু ি তঙলমদ দা।<br />

অয়াঢ-১২৪: যতদালভভ ম্মাদ প্রতযতদ ওভা দঢা দওম ঢালতভ ঈধভআ যয ধামদীয়<br />

ওলভ দতয়া ললয়তঙম, বাভা এ যাধালভ ফঢলপত ওভঢ। তদশ্চয় অধদাভ ভ যযআ<br />

ফীফাংা ওলভ দতলদ ঢালতভ ফালছ দওয়াফলঢভ ততদ, ঐ তরয় বালঢ ঢাভা ফঢলপত<br />

ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১২৫: অধতদ অলাদ ওরুদ ফানুরলও অধদাভ ভলভ ধলণভ ততলও দলওফঢ <br />

ঈত্তফ ঈধলতয ততলয় এং ঢালতভ াদণ তঢওত ওরুদ ঈত্তফ ধন্ণায়। তদশ্চয় অধদাভ ভ<br />

দ যতিলও তলযরপাল চালদদ দব ঢাভ ধণ দণলও ভ্রষ্ ললয় দকলঙ এং তঢতদ<br />

ৎধণকাফীলতভলও পামপাল চালদদ।<br />

অয়াঢ–১২৬: অভ বতত দঢাফভা প্রতঢলযাথ গ্রলড ওভ ঢল দ ধতভফাডআ গ্রলড ওভল দব<br />

ধতভফাড দঢাফভা তদধীত়েঢ ললয়ঙ। তওন্তু বতত দঢাফভা ভ ওভ, ঢল ঢা<br />

ধথবতথাভডওাভীলতভ চন্য ঈত্তফ।<br />

অয়াঢ–১২৭: অধতদ ভ ওরুদ, অভ অধদাভ ভ ওভা দঢা দওম অল্লালভআ<br />

ালালবয। ঢালতভ ওাভলড রৃঃঔ ওভলদ দা এং ঢাভা দব র়েবন্ত্র ওভলঙ দচন্য<br />

ংওীডতফদা ললদ দা।<br />

249


অয়াঢ–১২৮: তদশ্চয় অল্লাল ঢালতভ ালণ অলঙদ বাভা ঢাওয়া মিদ ওলভ এং<br />

বাভা দদওওাভ।<br />

250


ূভা দী-আভাইম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: তঢতদ ধতত্র ফতলফফয়, তবতদ সীয় াোলও ভালঢভ দমায় ভ্রফড ওতভলয়তঙলমদ<br />

ফতচলত লাভাফ দণলও ফতচলত অওা ধবতন্ত, বাভ ঘঢুষাশ্বতলও অতফ ভওঢফয় ওলভতঙ<br />

বালঢ অতফ ঢালও দতঔাআ অফাভ কুতভলঢভ তওঙু তদতযতদ; তদশ্চয় তঢতদ তলশ্রাঢা,<br />

তদ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-২: অতফ ফূালও তওঢা ততলয়তঙমাফ এং দ তওঢালও দী আভাইলমভ চন্য<br />

দলতায়ালঢ ধতভডঢ ওলভতঙমাফ (অলতয ততলয়তঙমাফ) দঢাফভা অফালও ঙা়ো ন্য ওাঈলও<br />

ওাবতদতালওরূলধ গ্রলড ওভ দা;<br />

অয়াঢ-৩: দঢাফভা দঢা ঢালতভ ন্তাদ বালতভ অতফ দূললভ ালণ দদৌওায় অলভালড<br />

ওতভলয়তঙমাফ। তদশ্চয় দূলতঙম দযাওভগুচাভ াো।<br />

অয়াঢ-৪: অতফ দী আভাইমলও তওঢাল চাতদলয় ততলয়তঙমাফ দব , দঢাফভা যযআ<br />

রৃতদয়াভ ুলও রৃ‘াভ নাাত ৃ তষ্ ওভল এং তঢযয় াথয ধসভাঘাভী লল।<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভধভ বঔদ ঈি রৃ‘ালভভ ফলথযভ প্রণফালভভ ফয় এম, ঢঔদ অতফ<br />

দঢাফালতভ তরুলদ্ধ দপ্রভড ওভমাফ অফাভ তঢযয় যতিযামী দবাদ্ধা াোলতভলও, বাভা<br />

খলভ খলভ ঠু লও ধল়ে ধ্বং ওলভতঙম। অভ এ য়াতা ওাবতওভী লয়াভআ তঙম।<br />

অয়াঢ-৬: ঢঃধভ অতফ দঢাফালতভ চন্য ঢালতভ তরুলদ্ধ ধামা তলম ততমাফ এং<br />

দঢাফালতভলও থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ ততলয় ালাবয ওভমাফ এং দঢাফালতভলও<br />

চদংঔযাভ ততও ততলয় কতভষৎ ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৭: বতত দঢাফভা পাম ওাচ ওভ ঢল ঢা তদলচলতভ চন্য ওভল এং বতত ফে<br />

ওাচ ওভ ঢল ঢা তদলচলতভ চন্যআ ওভল। ঢাভধভ বঔদ রৃ‘ালভভ ফলথযভ<br />

তিঢীয়ালভভ প্রতঢশ্রুঢ ফয় এম, ঢঔদ অতফ ন্য াোলতভ দপ্রভড ওভমাফ বালঢ<br />

দঢাফালতভ দঘলাভা তওৃঢ ওলভ দতয় এং ফতচলত ঠু লও ধল়ে দবফদ প্রণফালভ ঠু লওতঙম,<br />

অভ বা তওঙু ঢাভা ওভঢমকঢ ওভল ঢা ম্পূডতরূলধ ধ্বং ওলভ দতয়।<br />

251


অয়াঢ-৮: লয়ঢ দঢাফালতভ ভ দঢাফালতভ প্রতঢ তয়া ওভলদ, তওন্তু বতত দঢাফভা ধুদভায়<br />

ঢা-আ ওভ বা ধূলত ওভলঢ, ঢল অতফ ধুদভায় ঢাআ ওভ। অভ অতফ চালান্নাফলও<br />

ওালনভলতভ চন্য ওাভাকাভ ওলভ দভলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৯: তদশ্চয় এ দওাভঅদ এফদ ধলণভ ন্ধাদ দতয় বা তাতথও ভম এং ঐ<br />

ফু'তফদলতভ বাভা দদও ওাচ ওলভ ঢালতভলও সুংাত দতয় দব, ঢাদতভ চন্য ভলয়লঙ ফলা<br />

ধুভস্াভ,<br />

অয়াঢ-১০: এং বাভা অলঔভালঢ ইফাদ ভালঔ দা, ঢালতভ চন্য অতফ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ<br />

বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-১১: ফানুর ফঙম ওাফদা ওলভ দবফদ দ ফঙম ওাফদা ওলভ, অভ ফানুর<br />

সপাঢআ ত্বভাতপ্রয়।<br />

অয়াঢ-১২: অতফ ভাঢ ততদলও রৃতঝ তদতযতদ ওলভতঙ। ভালঢভ তদতযতদলও ওলভ ততলয়তঙ<br />

তদম্প্রপ এং ততলদভ তদতযতদলও ওলভতঙ অলমালওাজ্জ্বম, বালঢ দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ<br />

নুগ্রল লিরড ওভলঢ ধাভ এং বালঢ দঢাফভা চাদলঢ ধাভ ঙলভভ কডদা তলা,<br />

অভ অতফ প্রতঢতঝ তরয়লও তসাতভঢপাল ডতদা ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ অতফ প্রলঢযও ফানুলরভ ওৃঢওফতলও ঢাভ কমাভ লাভ সরূধ ওলভ দভলঔতঙ<br />

এং দওয়াফলঢভ ততদ ঢাভ চন্য দভ ওভ এও তওঢা, বা দ ঈন্মুি সায় দতঔলঢ<br />

ধাল ।<br />

অয়াঢ-১৪: (ঢালও মা লল) ―ঢুতফ ধাঞ ওভ দঢাফাভ তওঢা, অচ দঢাফাভ তলা-<br />

তদওালযভ চন্য ঢুতফ তদলচআ বলণষ্।‖<br />

অয়াঢ-১৫: দব যতি ৎধলণ ঘলম দ দঢা তদলচভআ ফঙলমভ চন্য ৎধলণ ঘলম এং দব<br />

যতি তধলণ ঘলম, স্তুঢ দ তদলচভআ ফঙলমভ চন্য তধলণ ঘলম। দওঈ ধলভভ<br />

দাছা লদ ওভল দা। দওাদ ভাূম দা ধাঞালদা ধবতন্ত অতফ ওাঈলও যাতস দতআ দা ।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ বঔদ অতফ দওাদ চদধতলও ধ্বং ওভলঢ ঘাআ ঢঔদ ঢাভ তত্তযামী<br />

দমাওলতভলও দদও ওাচ ওভলঢ অলতয ওতভ। তওন্তু ঢাভা দণায় ধাধাঘালভ তমি লয়।<br />

ঢঔদ দ চদধলতভ তরুলদ্ধ প্রফাড প্রতঢতষৎঢ ললয় বায়, নলম অতফ দ চদধতলও<br />

ম্পূডতরূলধ ধ্বং ওলভ দতআ।<br />

অয়ভঢ-১৭: ওঢ ফাদলকাষ্ীলও অতফ ধ্বং ওলভতঙ দূললভ ধলভ! অভ অধদাভ ভ ঢাভ<br />

াোলতভ গুদাললভ ঔভ ভাঔা এং ধবতলক্ষলডভ চন্য বলণষ্।<br />

252


অয়াঢ-১৮: দব দওঈ রৃতদয়াভ অরৄ সুঔ ওাফদা ওলভ, অতফ ঢালও এঔালদআ বা আলে তাদ<br />

ওতভ, ধলভ ঢাভ চন্য চালান্নাফ তদথতাতভঢ ওতভ দবঔালদ দ প্রলয ওভল তদতেঢ <br />

তঢাত়েঢ সায়।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ দব যতি অলঔভাঢ ওাফদা ওলভ এং ঢাভ চন্য বণাবণ দঘষ্া ওলভ<br />

এরূধ সায় দব, দ ফু'তফদ, এফদ দমাওলতভ দঘষ্াআ সীওৃঢ ললয় ণালও।<br />

অয়াঢ-২০: অতফ দঢা তাদ ওতভ প্রলঢযওলও এলতভলও এং লতভলও, অধদাভ<br />

ভলভ তাদ দণলও। অভ অধদাভ ভলভ তাদ াতভঢ।<br />

অয়াঢ-২১: মক্ষয ওরুদ, অতফ ঢালতভ ওঢওলও ওঢলওভ ঈধভ তওরূধ দশ্রষৎত্ব তাদ<br />

ওলভতঙ, স্তুঢ অলঔভাঢ দঢা ফবতাতায় দশ্রষৎ এং নতবমলঢ দশ্রষৎ।<br />

অয়াঢ-২২: অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ফা‘ুত াযস ওভ দা, এরূধ ওভলম ঢুতফ তদতেঢ<br />

লায় ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ দঢাফাভ ভ অলতয ওলভলঙদ দব, ঢাোঁলও ঙা়ো ন্য ওালভা আাতঢ ওভ<br />

দা এং তধঢা-ফাঢাভ ালণ িযলাভ ওভ। বতত ঢালতভ ফলথয দওঈ ণা ঈপলয়আ<br />

দঢাফাভ চীদ্দযায় াথতলওয ঈধদীঢ লয়, ঢল ঢুতফ ঢালতভলও ‗ঈল‘ ধবতন্ত ম দা এং<br />

ঢালতভলও থফও তত দা; ঢালতভ ালণ তদম্রপাল ম্মাদূঘও ওণা ম।<br />

অয়াঢ-২৪: এং ঢালতভ াফলদ পতি-শ্রদ্ধা তদলয়ভ ালণ দঢ দণও, অভ প্রাণতদা<br />

ওভঃ দল অফাভ ভ। ঢালতভ ঈপলয়ভ প্রতঢ তয়া ওরুদ, দবপাল ঢাভা অফালও ধযযল<br />

মামদ-ধামদ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৫: দঢাফালতভ ভ ঔু পালমা চালদদ বা দঢাফালতভ ন্তলভ অলঙ ঢা। দঢাফভা<br />

বতত দদওওাভ ল ঢল তঢতদ দঢা ঢাওাভীলতভ চন্য ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-২৬: অত্মীয়-সচদলও ঢাভ লও দতল এং তফওীদ ফুাতনভলও এং<br />

তওঙুলঢআ ধযয় ওভ দা।<br />

অয়াঢ-২৭: তদশ্চয় ধযয়ওাভীভা যয়ঢালদভ পাআ; অভ যবঢাদ সীয় ভলভ প্রতঢ<br />

তঢযয় ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ- ২৮: অভ বতত দঢাফালও তভঢ ণাওলঢ লয় ঢালতভলও তাদ ওভা দণলও বঔদ ঢুতফ<br />

দঢাফাভ ভলভ ওাঙ দণলও ভলফঢ মালপভ প্রঢযাযায় লধক্ষফাদ ণাও ঢঔদ ঢালতভ ালণ<br />

দম্রপাল ওণা ম।<br />

253


অয়াঢ-২৯: ঢুতফ দঢাফাভ লাঢ দঢাফাভ গ্রীায় অদ্ধ ওলভ এলওালভ যয়কুণৎ ললয়া দা<br />

এং ঢা ম্পূডতরূলধ প্রাতভঢ ওলভ এলওালভ ফুিলস ললয়া দা। ঢাললম ঢুতফ তদতেঢ,<br />

তদঃস ললয় ল ণাও।<br />

অয়াঢ-৩০: তদশ্চয় দঢাফাভ ভ বাভ চন্য ঘাদ চীলদাধওভড াত়েলয় দতদ এং তঢতদআ<br />

ঢা ংকুতঘঢ ওলভ দতদ। তঢতদ ঢাোঁভ াোলতভ িলন্ধ ফযও তলঢ, তদ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ দঢাফভা তদলচলতভ ন্তাদলতভলও পালভ পলয় লঢযা ওভ দা। অতফআ<br />

তভতনও দতআ ঢালতভলও এং দঢাফালতভলও। তদশ্চয় ঢালতভলও লঢযা ওভা গুরুঢভ<br />

ধাধ।<br />

অয়াঢ-৩২: দঢাফভা যতপঘালভভ ওালঙ দব দা। যযআ এঝা শ্লীম ওাচ তদওৃষ্<br />

ধন্ণা।<br />

অয়াঢ-৩৩: অল্লাল বালও লঢযা ওভা লাভাফ ওলভলঙদ বণাণত ওাভড ঙা়ো ঢালও লঢযা ওভ<br />

দা। অভ দব যতি ন্যায়পাল তদলঢ লয় অতফ ঢাভ ঈত্তভাতথওাভীলও যযআ এভ<br />

প্রতঢওালভভ তথওাভ ততলয়তঙ, তওন্তু দ দবদ লঢযাভ যাধালভ া়োাত়ে দা ওলভ ; দ দঢা<br />

ালাবযপ্রাি।<br />

অয়াঢ-৩৪: এতঢলফভ ফালমভ ওালঙ দব দা দব ধবতন্ত দা দ য়ঃপ্রাি লয়; তওন্তু এফদ<br />

ধন্ণায় বা ঈত্তফ। দঢাফভা ঙীওাভ ধূডত ওভ। তদশ্চয় ঙীওাভ ম্পলওত তচলজ্ঞ ওভা<br />

লল।<br />

অয়াঢ-৩৫: দফলধ দতয়াভ ফয় ধূডতফালধ দতল এং চদ ওভল তঞও তাোঁত়েধাল্লায়।<br />

এঝাআ ঈত্তফ এং এভ ধতভডাফ রৄপ।<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢুতফ এফদ দওাদ তরলয়ভ দধঙলদ ধ়ে দা বাভ জ্ঞাদ দঢাফাভ দদআ। তদশ্চয়<br />

ওাদ, দঘাঔ রতয়-এলভ প্রতঢতঝ ম্পলওতআ তচলজ্ঞ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢুতফ ধতণীলঢ ৃ তম্ভপলভ ধতঘাভডা ওভ দা। ঢুতফ দঢা ওঔদআ চতফদলও ততীডত<br />

ওভলঢ ধাভল দা এং ঈচ্চঢায় ওঔদআ ঢুতফ ধতঢফ ললঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: এলভ ফলথয বা ফে ঢা অধদাভ ভলভ ওালঙ ধঙেদীয়।<br />

অয়াঢ-৩৯: এঝা ঐ দলওফলঢভ ন্তপু তি, বা অধদালও অধদাভ ভ লীভ ফাথযলফ তাদ<br />

ওলভলঙদ। অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ফা‘ুত াযস ওভ দা। ওভলম তদতেঢ তঢাত়েঢ<br />

সায় চালান্নালফ তদতক্ষি লল।<br />

254


অয়াঢ–৪০: দঢাফালতভ ভ তও দঢাফালতভলও ধুত্রন্তালদভ চন্য ফলদাদীঢ ওলভলঙদ এং<br />

তঢতদ তদলচ দনলভযঢালতভলও ওন্যারূলধ গ্রলড ওলভলঙদ? তদশ্চয় দঢাফভা দঢা গুরুঢভ<br />

কতলতঢ ওণা মঙ।<br />

অয়াঢ-৪১: এ দওাভঅলদ অতফ দাদাপাল ডতদা ওলভতঙ বালঢ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ;<br />

তওন্তু এলঢ ঢালতভ দওম তফুঔঢাআ তদ্ধ ৃ ধায়।<br />

অয়াঢ-৪২: মুদঃ ঢালতভ ওণাফঢ ঢাভ ালণ বতত ন্য ফা‘ুত ণাওঢ, ঢল ঢাভা<br />

অভলযভ ফাতমও অল্লাল ধবতন্ত দধৌোঁঙাভ ধণ লিরড ওভঢ।<br />

অায়াঢ-৪৩: তঢতদ ধতত্র ফতলফাতিঢ এং ঢাভা বা লম ঢা দণলও তঢতদ র ঈলদ্ধত।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢাভ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওভলঙ াঢ অফাদ চতফদ এং এলতভ<br />

ন্ততঢতী বা তওঙু অলঙ, অভ এফদ তওঙু দদআ বা ঢাভ প্রযংাভ ালণ ধতত্রঢা ফতলফা<br />

দখারডা ওলভ দা। তওন্তু ঢালতভ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা দঢাফভা ুছলঢ ধাভ দা।তদশ্চয়<br />

তঢতদ তঢ লদযীম, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৪৫: বঔদ অধতদ দওাভঅদ ধাঞ ওলভদ ঢঔদ অতফ অধদাভ ফলথয বাভা<br />

অলঔভালঢ ইফাদ ভালঔ দা ঢালতভ ফলথয দভলঔ দতআ এও প্রেন্ন ধ তা:<br />

অয়াঢ-৪৬: এং অতফ ঢালতভ ন্তলভভ ঈধভ অভড দনলম দতআ দবদ ঢাভা ঢা ুছলঢ<br />

দা ধালভ এং ঢালতভ ওালদ তঙতধ মাতকলয় দতআ। অভ বঔদ অধতদ দওাভঅলদ রৄথু<br />

অধদাভ ভলভ এওাভ ওণা ঈলল্লঔ ওলভদ, ঢঔদ ঢাভা খৃডাপলভ ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ ঘলম<br />

বায়।<br />

অয়াঢ-৪৭: বঔদ ঢাভা অধদাভ ওণা ওাদ দধলঢ দযালদ, ঢঔদ ঢাভা ঢা ওাদ দধলঢ দওদ<br />

দযালদ, ঢা অতফ ঔু পাম চাতদ, এং এ চাতদ বঔদ চাতমফভা দকাধলদ অলমাঘদাওালম<br />

লমঃ দঢাফভা দঢা এও বারৃগ্রস যতিভ নুভড ওভঙ।<br />

অয়াঢ-৪৮: মক্ষয ওরুদ, ঢাভা অধদাভ চন্য দওফদ ঈধফা দতয়; ঢাভা দঢা ধণভ্রষ্<br />

ললয়লঙ, সুঢভাং ঢাভা ধণ দধলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢাভা লমঃ অফভা বঔদ তসলঢ ধতভডঢ ঘূডত-তঘূডত ললয় বা, ঢঔদ তও<br />

দঢুদ ৃ তষ্রূলধ ধুদভায় ৃ তচঢ ললয় ঈতিঢ ল?<br />

অয়াঢ–৫০: মুদঃ দঢাফভা ললয় বা ধাণভ তওংা দমালা,<br />

255


অয়াঢ-৫১: ণা এফদ দওাদ ৃষ্ স্তু বা দঢাফালতভ থাভডায় ঢযন্ত ওতঞদ : ঢঔদ ঢাভা<br />

মল; দও অফালতভলও ধুদতাভ ৃ তষ্ ওভল ? মুদঃ তঢতদআ, তবতদ দঢাফালতভলও<br />

প্রণফাভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ। ঢাভধভ ঢাভা অধদাভ াফলদ ফাণা দা়েল এং মলঃ দ<br />

ঈিাদ ওল লল? মুদঃ ম্ভঢ ঢা তঘলভআ এল ধ়েল।<br />

অয়াঢ-৫২: দবততদ তঢতদ দঢাফালতভলও টাওলদ এং দঢাফভা ঢাভ প্রযংাভ ালণ ঢাভ<br />

অলতয ধামদ ওভল এং দঢাফভা থাভডা ওভল দব, ধতণীলঢ ৃ দঢাফভা তঢ ল্পওামআ<br />

সাদ ওলভতঙলম।<br />

অয়াঢ-৫৩: অধতদ অফাভ াোলতভলও লম ততদ, ঢাভা দবদ এফদ ওণা লম বা ঈত্তফ।<br />

তদশ্চয় যয়ঢাদ ফানুলরভ ফলথয তলপত ৃতষ্ভ ঈস্াতদ দতয়। যয়ঢাদ দঢা ফানুলরভ প্রওাযয<br />

যত্রু।<br />

অয়াঢ-৫৪: দঢাফালতভ ভ দঢাফালতভ ম্পলওত পামপাল চালদদ। তঢতদ আলে ওভলম<br />

দঢাফালতভ প্রতঢ ভলফ ওভলঢ ধালভদ, তওংা তঢতদ আলে ওভলম দঢাফালতভলও যাতস<br />

ততলঢ ধালভদ। অভ অতফ অধদালও ঢালতভ ঈধভ ঢত্ত্বাথায়ওরূলধ ধাঞাআতদ।<br />

অয়াঢ-৫৫: অধদাভ ভ পালমাপাল চালদদ ঢালতভলও বাভা অলঙ অফালদ <br />

চতফলদ। অভ অতফ দঢা ওঢও দীলও ওঢলওভ ঈধভ ফবতাতা ততলয়তঙ এং তাঈতলও তাদ<br />

ওলভতঙ বাুভ।<br />

অয়াঢ-৫৬: মুদঃ দঢাফভা অল্লাল ঙা়ো বালতভলও ফা‘ুত ফলদ ওভ, ঢালতভলও টাও,<br />

ঢাভা দঢাফালতভ রৃঃঔ-ওষ্ তূভ ওভাভ ক্ষফঢা ভাদঔ দা এং ঢা ধতভঢতদ ওভলঢ ধালভ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢাভা বালতভলও অলাদ ওলভ, ঢাভা তদলচভাআ দঢা ঢালতভ ভলভ ধদওঝয<br />

মালপভ ঈধায় ঢামায ওলভ দব, ঢালতভ ফলথয দও তথও ধদওঝয মাপ ওভলঢ ধালভ এং<br />

ঢাোঁভ ভলফলঢভ অযা ভালঔ, ঢাোঁভ যাতসলও পয় ওলভ। তদশ্চয় অধদাভ ভলভ যাতস পয়াল।<br />

অয়াঢ-৫৮: এফদ দওাদ চদধত দদআ বা অতফ দওয়াফলঢভ ততলদভ ধূলত ধ্বং ওভ দা<br />

ণা বালও ওলঞাভ যাতস দত দা। এ ওণা দঢা তওঢাল তমতধদ্ধ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ এ তরয়তঝআ রৄথু অফালও ফু'তচবা দপ্রভড ওভলঢ তভঢ দভলঔলঙ দব,<br />

ধূতঢতী দমালওভা ঢা সীওাভ ওলভতঙম। অতফ দঢা াফূত চাতঢলও ঈঝদী ততলয়তঙমাফ বা<br />

তঙম জ্ঞাদমালপভ ঈধায়সরূধ; তওন্তু ঢাভা ঢাভ প্রতঢ চুমুফ ওলভতঙম। অতফ দঢা দওম পয়<br />

প্রতযতলদভ ঈলদ্দলযযআ ফু'তচবা দপ্রভড ওলভ ণাতও।<br />

256


অয়াঢ-৬০ সভড ওরুদ, অতফ অধদালও লমতঙমাফ দব, অধদাভ ভ ফানুরলও<br />

ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ। অতফ অধদালও দব তৃযয দততঔলয়তঙ ঢা এং দওাভঅলদ<br />

ঈলল্লতঔঢ তপযি ৃক্ষতঝ রৄথু ফানুলরভ ধভীক্ষাভ চন্য; অতফ ঢালতভলও পয় প্রতযতদ ওতভ<br />

তওন্তু এলঢ ঢালতভ াথযঢা অভ ঢীব্রঢভ ললয় তদ্ধ ৃ ধায়।<br />

অয়াঢ-৬১: অভ সভড ওভ বঔদ অতফ দনলভঢালতভলও মমাফঃ দঢাফভা অতফলও<br />

তচতা ওভ, ঢঔদ আতম ঙা়ো াআ তচতা ওভম। দ মমঃ অতফ তও এফদ যতিলও<br />

তচতা ওভ বালও অধতদ ফাতঝ দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ?<br />

অয়াঢ-৬২: দ মমঃ অো মুদ দঢা, এ যতি বালও অধতদ অফাভ ঈধভ ফবতাতা তাদ<br />

ওভলমদ (ঢাভ ফলথয ফবতাতাভ তও অলঙ?) অধতদ বতত অফালও দওয়াফলঢভ ততদ ধবতন্ত<br />

ওায দতদ ঢাললম অতফ ল্প ংঔযও ঙা়ো ঢাভ ংযথভলতভলও অফাভ যীপূ ঢ ওলভ<br />

দনম।<br />

অয়াঢ-৬৩: অল্লাল লমদ; বা ঢালতভ ফথয দণলও বাভা দঢাফাভ নুভড ওভল, তদশ্চয়<br />

চালান্নাফআ লল দঢাফালতভ াভ প্রতঢনমধূডত যাতস।<br />

অয়াঢ-৬৪: ঢালতভ ফলথয বালতভ ধাভ দঢাফাভ অলালদ ধতসতমঢ ওভ, দঢাফাভ<br />

অশ্বালভালী ধতাতঢও াতলদী তদলয় ঢালতভলও অক্রফড ওভ, ঢালতভ ম্পলত ন্তাদ-<br />

ন্ততঢলঢ যভীও ললয় বা এং ঢালতভলও প্রতঢশ্রুতঢ তা। অভ যয়ঢাদ দঢা ঢালতভলও<br />

দওম তফণযা প্রতঢশ্রুতঢআ ততলয় ণালও।<br />

অয়াঢ-৬৫: তদশ্চয়, অফাভ াোলতভ ঈধভ দঢাফাভ দওাদ ক্ষফঢা দদআ। অভ অধদাভ<br />

ভ ওাবতদতালওরূলধ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৬৬: দঢাফালতভ ভ দঢা তঢতদ তবতদ দঢাফালতভ চন্য ফুলদ্র দদৌবাদ ঘামদা ওলভদ,<br />

বালঢ দঢাফভা ঢাভ নুগ্রল লিরড ওভলঢ ধাভ। যযআ তঢতদ দঢাফালতভ প্রতঢ ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়ঢ-৬৭: অভ বঔদ ফুলদ্র দঢাফালতভ ঈধভ তধত অধতঢঢ লয়, ঢঔদ তঢতদ ঙা়ো<br />

ন্য বালতভলও টাও ঢাভা াআ ঈথা ললয় বায়। ঢাভধভ তঢতদ বঔদ দঢাফালতভলও<br />

ঈদ্ধাভ ওলভ সমপালকভ ততলও তদলয় অলদ, ঢঔদ দঢাফভা অাভ ফুঔ তনতভলয় দা। স্তুঢ<br />

ফানুর ়েআ ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৬৮: ঢল তও দঢাফভা এ তরলয় তদতশ্চন্ত ললয়ঙ দব, তঢতদ দঢাফালতভলও সমপালক<br />

দওাণা পূ কলপত ধুলঢ দনমলদ দা ণা দঢাফালতভ ঈধভ ওংওভ রতডওাভী প্রম ায়ু<br />

দপ্রভড ওভলদ দা? ঢঔদ দঢাফভা তদলচলতভ চন্য দওাদ ওাবতদতালও ধাল দা ।<br />

257


অয়াঢ-৬৯: ণা দঢাফভা তও এ তরলয় তদতশ্চন্ত ললয়ঙ দব, তঢতদ অভ এওাভ<br />

দঢাফালতভলও ফুলদ্র তদলয় বালদ দা, ঢাভধভ দঢাফালতভ ঈধভ প্রঘণ ছতঝওা দপ্রভড<br />

ওভলদ দা এং দঢাফালতভ কুনভীভ তরুদ দঢাফালতভলও টু তলয় দতলদ দা? ঢঔদ<br />

দঢাফভা অফাভ তরুলদ্ধ এ তরলয় দওাদ ালাবযওাভী ধাল দা ।<br />

অয়াঢ-৭০: তদশ্চয় অতফ দী অতফলও ফবতাতা তাদ ওলভতঙ এং অতফ ঢালতভলও<br />

সমপালক চমপালক ঘমাঘলমভ ালদ তাদ ওলভতঙ। অভ অতফ ঢালতভলও ততলয়তঙ<br />

দাদাতথ ঈত্তফ চীলদাধওভড এং অতফ ঢালতভলও দশ্রষৎত্ব তাদ ওলভতঙ অফাভ লদও<br />

ৃ তষ্ভ ঈধভ।<br />

অফায়াঢ-৭১: সভড ওভ, দততলদভ ওণা বঔদ অতফ ফানুরলও ঢালতভ দদঢাল<br />

অলাদ ওভ; ঢাভধভ বালতভলও টাদ লালঢ ঢালতভ অফমদাফা দতয়া লল, ঢাভা<br />

তদলচলতভ অফমদাফা ধাঞ ওভল এং ঢালতভ ঈধভ তন্দু ধতভফাড চুমুফ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-৭২: অভ দব যতি আলওালম ন্ধ তঙম দ অতঔভালঢ ন্ধ ণাওল এং তথও<br />

ধণভ্রষ্ লল।<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢাভা দঢা অধদালও প্রঢাতভঢ ওভলঢ দঘলয়তঙম ঢা দণলও বা অতফ অধদাভ<br />

প্রতঢ লীভ ফাথযলফ দপ্রভড ওলভতঙ, দবদ অধতদ অফাভ িলন্ধ লীভ তধভীঢ তফণযা<br />

অলভাধ ওলভদ, এরুধ ওভলম ঢাভা অধদালও ন্তভঙ ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৭৪: অভ বতত অতফ অধদালও তৃঢ়ধত দা ভাঔঢাফ, ঢল লয়ঢ অধতদ ঢালতভ<br />

প্রতঢ তওঙুঝা ছু োঁলও ধ়েলঢদ।<br />

অয়াঢ-৭৫: বতত এফদ লঢ ঢল যযআ অধদালও আলওালম তিগুড এং ফৃঢুযভ ধলভ<br />

তিগুড যাতস অসাতদ ওভঢাফ। ঢঔদ অফাভ দফাওাদমায় অধতদ দওাদ ালাবযওাভী<br />

দধলঢদ দা।<br />

অায়াঢ- ৭৬: ঢাভা দঢা অধদালও এ দতয দণলও ঈৎঔাঢ ওভলঢ ঈতযঢ ললয়তঙম, দবদ<br />

অধদালও দঔাদ দণলও তলস্ৃঢ ওলভ দতয়। অভ বতত এরূধ খলঝআ দবঢ ঢল অধদাভ<br />

ধভ ঢাভা দণায় ল্প ফয়আ তঢতষ্লঢ ধাভঢ।<br />

অয়াঢ-৭৭: অধদাভ ধূলত অতফ দব ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ, ঢালতভ দমায় তঙম এরূধ<br />

তদয়ফ এং অধতদ অফাভ তদয়লফভ দওাদ যতঢক্রফ ধালদ দা।<br />

258


অয়াঢ-৭৮: ূবত ঠলম ধ়োভ ধভ দণলও ভাতত্র ন্ধওাভােন্ন লয়া ধবতন্ত দাফাব ওালয়ফ<br />

ওভ এং নচলভভ দাফাব ওালয়ফ ওভ। তদশ্চয় নচলভভ দাফাব (দনলভযঢালতভ)<br />

ঈধতসতঢভ ফয়।<br />

অয়াঢ-৭৯: অভ ভাতত্রভ তওঙু ংলযভ ফলথয ঢালাজ্জুত ওালয়ফ ওরুদ। এঝা অধদাভ চন্য<br />

তঢতভি। অযা ওভা বায়, অধদাভ ভ অধদালও ফাওালফ ফালফুলত প্রতঢতষৎঢ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-৮০: মুদঃ দল অফাভ ভ! অফালও তাতঔম ওরুদ ওমযালডভ ালণ এং অফালও<br />

দভ ওরুদ ওমযালডভ ালণ অভ অফালও অধদাভ তদদচভ ওাঙ দণলও তাদ ওরুদ<br />

ালাবযওাভী যতি।<br />

অয়াঢ-৮১: ঢঃধভ মুদঃ ঢয এললঙ এং তফণযা তমুি ললয়লঙ। তদশ্চয় তফণয দঢা<br />

তমুি ললয়আ ণালও।<br />

অয়াঢ-৮২: অভ অতফ দওাভঅলদ এফদ তরয় দাতবম ওতভ বা ফুতফদলতভ চন্য অলভাকযু্<br />

ভলফঢ। তওন্তু ঢা চাতমফলতভ দওম ক্ষতঢআ তদ্ধ ৃ ওদভ।<br />

অয়াঢ-৮৩: অভ অতফ বঔদ ফানুরলও দদয়াফঢ তাদ ওতভ ঢঔদ দ ফুঔ তনতভলয় দদয়<br />

এং তূলভ লভ বায়। অভ বঔদ ঢাভ ঈধভ দওাদ তধত অধতঢঢ লয় ঢঔদ দ তদভায<br />

ললয় ধল়ে।<br />

অয়াঢ-৮৪: মুদঃ প্রলঢযলওআ তদচ ভীতঢ নুবায়ী ওাচ ওলভ, অভ দঢাফালতভ ভ পাম<br />

চালদদ দও তালধক্ষা তদপু তম ধলণ অলঙ।<br />

অয়াঢ-৮৫: অভ ঢাভা অধদালও ―রূল" ম্পলওত প্রশ্ন ওলভ। অধতদ লম ততদঃ রূল<br />

অফাভ ভলভ অলতযখতঝঢ। এ তরলয় দঢাফালতভলও ঔু াফান্যআ জ্ঞাদ দতয়া ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৮৬: বতত অতফ আলে ওভঢাফ ঢল দব লী অতফ অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওলভতঙ<br />

ঢা যযআ তঙতদলয় তদলঢ ধাভঢাফ, ঢাললম অধতদ তদলচভ চন্য এ যাধালভ অফাভ<br />

দফাওালমায় দওাদ ালাবযওাভী দধলঢদ দা।<br />

অয়াঢ-৮৭: এঝা অধদাভ ভলভ তয়া দব, তঢতদ ঢা তঙতদলয় দদদতদ। তদশ্চয় অধদাভ প্রতঢ<br />

ভলয়লঙ ঢাভ ফলা নুগ্রল।<br />

অয়াঢ-৮৮: অধতদ লম ততদঃ বতত ওম ফানুর তচদ এ ঈলদ্দলযয ফলঢ লয় দব,<br />

ঢাভা এ দওাভঅলদভ নুরূধ দওাভঅদ ভঘদা ওলভ অদল এং ঢাভা ধভসলভভ<br />

ালাবযওাভী লয় ঢু ঢাভা ওঔদ এভ নুরূধ অদলঢ ধাভল দা।<br />

259


অয়াঢ-৮৯: অতফ দাদাপাল এ দওাভঅলদ ফানুলরভ চন্য ততপন্ন ঈধফা ডতদা ওলভতঙ;<br />

তওন্তু তথওাংয ফানুরআ কুনভী ঙা়ো ন্য তওঙু সীওাভ ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-৯০: অভ ঢাভা লমঃ অফভা ওঔদ অধদাভ প্রতঢ ইফাদ অদ দা বঢক্ষড<br />

ধবতন্ত দা অধতদ চতফদ দণলও অফালতভ চন্য এওতঝ ছদতা প্রাতলঢ ওলভদ,<br />

অয়াঢ-৯১: ণা অধদাভ চন্য দঔচুলভভ অঙুলভভ এওতঝ াকাদ লল এং অধতদ<br />

দ াকালদভ ফলথয র দলভ প্রাতলঢ ওলভ দতলদ,<br />

অয়াঢ-৯২: ণা অধতদ দবফদ লম ণালওদ, দ নুবায়ী অফালতভ ঈধভ অফাদলও<br />

ঔণ-তঔণ ওলভ দনলম দতলদ তওংা অল্লাল দনলভযঢালতভলও অফালতভ াফলদ তদলয়<br />

অলদ,<br />

অয়াঢ–৯৩: ণা অধদাভ চন্য দাদাভ ধঢতভ দওাদ খভ লল, ণা অধতদ অফালদ<br />

অলভালড ওভলদ, তওন্তু অফভা অধদাভ অফালদ অলভালড ওভালও ওঔদ তশ্বা<br />

ওভ দা, দব ধবতন্ত দা অধতদ অফালতভ প্রতঢ এও তওঢা দাতবম ওলভদ বা অফভা ধাঞ<br />

ওভ। অধতদ লম ততদঃ ধতত্র ফলাদ অফাভ ভ! অতফ দঢা এওচদ ফানুর, এওচদ<br />

ভাূম ঙা়ো অভ তওঙু দআ।<br />

অয়াঢ-৯৪: বঔদ ঢালতভ ওালঙ দলতায়াঢ এল দকম, ঢঔদ দমাওলতভলও ইফাদ অদা<br />

দণলও এঙা়ো অভ তওঙুআ াথা দতয়তদ দব, ঢাভা মমঃ অল্লাল তও ফানুরলও ভাূম ওলভ<br />

ধাতঞলয়লঙদ?<br />

অয়াঢ-৯৫: অধতদ লম ততদঃ বতত ধতণীলঢ ৃ দনভযঢাভা ণাওঢ, বাভা দণায় তদতশ্চলন্ত<br />

তঘভড ওভঢ, ঢল যযআ অতফ অফাদ দণলও ঢালতভ ওালঙ দনলভযঢালওআ ভাূম<br />

ওলভ ধাঞাঢাফ।<br />

অয়াঢ-৯৬: মুদঃ অল্লালআ অফাভ দঢাফালতভ ফলথয াক্ষী তললল বলণষ্। তদশ্চয়<br />

তঢতদ সীয় াোলতভলও ঔু চালদদ, ঔু দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৯৭: অভ অল্লাল বালও দলতালয়ঢ ওলভদ দ-আ দলতায়াঢপ্রাি লয়, অভ বালতভলও<br />

তঢতদ দকাফভাল ওলভদ অধতদ ওঔদ ঢালও ঙা়ো ন্য ওাঈলও ঢালতভ চন্য ালাবযওাভী<br />

ধালদ দা। অতফ দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভলও ফলঢ ওভ ঢালতভ ফুলঔভ ঈধভ পভ<br />

ততলয়আ ন্ধ, দাা তথভ সায়। ঢালতভ তঞওাদা চালান্নাফ। বঔদআ চালান্নালফভ<br />

অগুদ তওতিঢ তদলসচ লয়াভ ঈধক্রফ লল, ঢঔদআ অতফ ঢালতভ চন্য ঢা অলভা তথও<br />

তদ্ধ ৃ ওলভ দত।<br />

260


অয়াঢ-৯৮: এঝাআ ঢালতভ যাতস, দওদদা ঢাভা অফাভ অয়াঢ সীওাভ ওলভতঙম <br />

লমতঙমঃ অফভা বঔদ তসলঢ ধতভডঢ ল এং ঘূডত-তঘূডত ললয় বা, ঢঔদ তও অফভা<br />

দঢুদপাল ৃ তষ্ ললয় ধুদরুতণঢ ল?<br />

অয়াঢ-৯৯: ঢাভা তও মক্ষয ওলভতদ দব, দব অল্লাল অফাদ চতফদ ওলভলঙদ তঢতদ<br />

এলতভ ফঢ ফানুরলও ধুদভায় ৃ তষ্ ওভলঢ ক্ষফ? তঢতদ ঢালতভ চন্য ওলভ দভলঔলঙদ<br />

এওতঝ ফয়, বালঢ তন্দুফাত্র লেল দদআ। স্তুঢ চাতমফভা কুনভী ঙা়ো তওঙু<br />

সীওাভ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-১০০: মুদঃ বতত দঢাফভা অফাভ ভলভ ভলফলঢভ পাণালভভ ফাতমও ললঢ, ঢল<br />

যয় ললয় বায়াভ পলয় যযআ দঢাফভা ঢা থলভ ভাঔলঢ। অলম ফানুর ়েআ<br />

ংওীডতফদা।<br />

অয়াঢ-১০১: অভ অতফ দঢা ফূালও দয়তঝ প্রওাযয ফু'তচবা ততলয়তঙমাফ, অধতদ দী<br />

আভাইমলও তচলজ্ঞ ওরুদ; বঔদ দ ঢালতভ ওালঙ এলতঙম ঢঔদ দনভাঈদ ঢালও<br />

লমতঙমঃ ―দল ফূা! অতফ দঢা ফলদ ওতভ, যযআ ঢুতফ বারৃগ্রস।‖<br />

অয়াঢ-১০২: ফূা মলমদ; ঢুতফ দঢা চাদ দব, এ ফু'তচবা অফাদ চতফলদভ ভআ<br />

প্রঢযক্ষ প্রফাডসরূধ দাতবম ওলভলঙদ। দল দনভাঈদ অতফ দঢা ফলদ ওতভ ঢুতফ তদতশ্চঢ<br />

রৃ তযাগ্রস।<br />

অয়াঢ-১০৩: ঢাভধভ দনভাঈদ দী আভাইমলও দতয দণলও তদফুতম ওলভ দতয়াভ ংওল্প<br />

ওভম, ঢঔদ অতফ ঢালও ঢাভ ঙীলতভ াআলও টু তলয় ততমাফ,<br />

অয়াঢ-১০৪: ঢাভধভ অতফ দী আভাইমলও মমাফঃ দঢাফভা এ দতলয া ওভলঢ<br />

ণাও এং বঔদ অলঔভালঢভ য়াতা াসাতয়ঢ লল ঢঔদ অতফ দঢাফালতভ াআলও<br />

এওত্র ওলভ ঈধতসঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-১০৫: অভ অতফ ঢযল এ দওাভঅদ দাতবম ওলভতঙ এং ঢা ঢযলআ দাতবম<br />

ললয়লঙ। অতফ দঢা অধদালও রৄথু সুংাততাঢা ঢওতওাভী ওলভআ ধাতঞলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-১০৬ অতফ দওাভঅদলও ধ ৃণও ধ ৃণওপাল ধালঞভ ঈধলবাকী ওলভ দাতবম ওলভতঙ,<br />

দবদ অধতদ ঢা ফানুলরভ ওালঙ দণলফ দণলফ ধাঞ ওভলঢ ধালভদ; এং অতফ ঢা ক্রফািলয়<br />

দাতবম ওলভতঙ।<br />

261


অয়াঢ-১০৭: অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা এ দওাভঅলদভ প্রতঢ ইফাদ অদ তওংা ইফাদ<br />

দা অদ, বালতভলও এভ ধূলত জ্ঞাদ তাদ ওভা ললয়লঙ ঢালতভ ওালঙ বঔদ এ দওাভঅদ<br />

তঢমায়াঢ ওভা লয় ঢঔদ ঢাভা তচতায় মুতঝলয় ধল়ে-<br />

অয়াঢ-১০৮: এং লমঃ ধতত্র-ফলাদ অফালতভ ভ! যযআ অফালতভ ভলভ য়াতা<br />

ওাবতওভী লল।<br />

অয়াঢ-১০৯: অভ ঢাভা ওাোঁতলঢ ওাোঁতদঢ পূ তফলঢ মুতঝলয় ধল়ে এং দওাভঅদ<br />

তঢমায়াঢ শ্রড ঢালতভ ন্তলভভ তদয়পালও অলভা তদ্ধ ৃ ওলভ দতয়।<br />

অয়াঢ-১১০: মুদ, দঢাফভা ‗অল্লাল‘ লম টাও তওংা ভলফাদ লম টাও, দব দালফআ<br />

টাও দা দওদ, ঢাভ দঢা ভলয়লঙ সুেভ সুেভ দাফ। অভ সীয় দাফালবভ তওভায়াঢ ঔু<br />

ঈবচ্চসলভ ধ়েদ দা এং ঔু ক্ষীড সলভ ধ়েল দা, ভং এঢরৃপলয়ভ ফাছাফাতছ<br />

এওতঝ ধন্ণা মিদ ওভল।<br />

অয়াঢ-১১১: মুদঃ ফস প্রযংা অল্লালভ তবতদ দওাদ ন্তাদ গ্রলড ওলভদতদ এং ঢাভ<br />

তথধলঢয দওাদ যভীও দদআ, অভ ঢাভ দওাদ রৃতমঢা দদআ দব ওাভলড ঢাভ দওাদ<br />

ালাবযওাভী প্রলয়াচদ ললঢ ধালভ। ঢাভ ফালাত্ময ম্ভ্রলফ ডতদা ওভলঢ ণাও।<br />

262


ূভা ওালন<br />

ধভফ ওরুদাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ফস প্রযংা অল্লালভ তবতদ ঢাোঁভ াোভ প্রতঢ এ তওঢা দাতবম ওলভলঙদ<br />

এং এলঢ তঢতদ দওাদ ক্রঢা ভালঔদতদ;<br />

অয়াঢ-২: ভং এলও সুপ্রতঢতষৎঢ ওলভলঙদ দবদ ঢা ঢাোঁভ ওলঞাভ অবা ম্পলওত পয়<br />

প্রতযতদ ওলভ এং সুংাত প্রতাদ ওলভ ফুতফদলতভলও বাভ দদও ওাচ ওলভ দব, ঢালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ ঈত্তফ প্রতঢতাদ;<br />

অয়াঢ-৩: বালঢ ঢাভা দন্তওাম ণাওল;<br />

অয়াঢ-৪: অভ দবদ পয় প্রতযতদ ওলভ ঢালতভলও বাভা লমঃ অল্লাল ন্তাদ গ্রলদ<br />

ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৫: এ তরলয় ঢালতভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ এং ঢালতভ াধ তাতালতভ তঙম দা।<br />

ঢালতভ ফুঔ দণলও দব ওণা দভ লয় ঢা তঢ চখন্য। ঢাভা দঢা রৄথু তফণযাআ লম।<br />

অয়াঢ-৬: লয়ঢ অধতদ ঢালতভ দধঙলদ অলক্ষধ ওভলঢ ওভলঢ তদলচভ চীদআ তচতদ<br />

দতলদ, বতত ঢাভা এ াডীলঢ ইফাদ দা অলদ।<br />

অয়াঢ-৭: ধতণীলঢ ৃ বা তওঙু অলঙ অতফ ঢা ধতণীভ ৃ চন্য দযাপা ওলভ ততলয়তঙ, দবদ<br />

অতফ ফানুরলও ধভীক্ষা ওতভ দব, দও ঢালতভ ফলথয ওলফত দশ্রষৎ।<br />

অয়াঢ-৮: অভ পূ ধ ৃলষৎ বা তওঙু অলঙ ঢা আ অতফ ঈতদ্ভতযূন্য ধতভষ্কাভ ফালঞ ধতভডঢ<br />

ওলভ দত।<br />

অয়াঢ-৯: অধতদ তও ফদদ ওলভদ দব, গুলা এং ভওীলফভ তথাীভা অফাভ<br />

তদতযতদামীভ ফলথয অশ্চবতচদও তরয় তঙম?<br />

অয়াঢ-১০ সভড ওরুদ, বঔদ বুওভা ধালাল়েভ গুলায় অশ্রয় গ্রলড ওভম, ঢাভধভ<br />

প্রাণতদা ওভম? দল অফালতভ ভ। অফালতভলও তাদ ওরুদ অধদাভ ওাঙ দণলও ভলফঢ<br />

এং অফালতভ চন্য অফালতভ ওাচওফত তঞওপাল ম্পন্ন ওভাভ যসা ওলভ ততদ।<br />

অয়াঢ-১১: ঢাভধভ অতফ ঢালতভলও দ গুলায় র ঙভ খুফন্ত সায় দভলঔ ততমাফ।<br />

263


অয়াঢ- ১২: ধলভ অতফ ঢালতভলও চাকতভঢ ওভমাফ, দবদ দচলদ দদআ দব, রৃ'তলমভ ফলথয<br />

দওাদ তম ঢালতভ সাদওাম ম্পলওত তঞওপাল তদডতয় ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-১৩: অতফ অধদাভ ওালঙ ঢালতভ খঝদা তঞওভলধ ডতদা ওভতঙঃ ঢাভা তঙম<br />

ওলয়ওচদ বুও। ঢাভা ঢালতভ ভলভ প্রতঢ ইফাদ এলদতঙম এং অতফ ঢালতভলও ৎধলণ<br />

ঘমাভ যতি াত়েলয় ততলয়তঙমাফ;<br />

অয়াঢ-১৪: এং অতফ ঢালতভ ন্তভ তৃঢ় ওলভ ততলয়তঙমাফ, বঔদ ঢাভা ঈলঞ তাোঁ়োম এং<br />

মলঢ মাকম? অফালতভ ভ অফাদ চতফলদভ ধামদওঢতা, অফভা ওঔদ ঢালও<br />

দঙল়ে ন্য দওাদ ঈধালযভ আাতঢ ওভ দা, বতত ওলভ ত, ঢল ঢা লল ঢযন্ত কতলতঢ<br />

ওাচ।<br />

অয়াঢ-১৫: এভা দঢা অফালতভআ সচাতঢ, এভা অল্লালভ ধতভলঢত লদও ঈধায গ্রলড<br />

ওলভলঙ। এভা এলতভ ম্পলওত দওাদ প্রওাযয প্রফাড দওদ ঈধতসঢ ওদভ দা? ঢল ঢাভ<br />

দঘলয় তথও চাতমফ দও, দব অল্লাল িলন্ধ তফণযা ঈদ্ভাদ ওলভ?<br />

অয়াঢ-১৬: বঔদ দঢাফভা ধ ৃণও ললয়ঙ ঢালতভ দণলও এং ঢাভা অল্লালভ ধতভলঢত<br />

বালতভ আাতঢ ওলভ ঢালতভ দণলও, ঢঔদ দঢাফভা গুলায় অশ্রয় গ্রলড ওভ; দঢাফালতভ<br />

ভ সীয় ভলফঢ দঢাফালতভ প্রতঢ তসাভ ওলভ দতদদ এং দঢাফালতভ ওাচ-ওফতলও<br />

দঢাফালতভ চন্য নমপ্রূ ওভাভ যসা ওলভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ ঢুতফ ূবতলও দতঔল, বঔদ ঢা ঈততঢ লয়, ঢালতভ গুলা দণলও টাদততলও<br />

লভ বায়; এং বঔদ ঢা স বায়, ঢঔদ ঢা ঢালতভলও াফততও দণলও তঢক্রফ ওলভ,<br />

ণঘ ঢাভা দ গুলাভ প্রযস ঘত্বলভ তঙম। এঝা অল্লালভ তদতযতদামীভ যাতফম। অল্লাল<br />

বালও দলতায়াঢ দতদ দ-আ দলতায়াঢ ধায়, অভ বালও তঢতদ দকাফভাল ওলভদ, অধতদ<br />

ওঔদ ঢাভ চন্য দওাদ ালাবযওাভী ধণপ্রতযতও ধালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢুতফ ঢালতভলও দতঔলম চাগ্রঢ ফলদ ওভলঢ, ণঘ ঢাভা তঙম তদতদ্রঢ। অভ<br />

অতফ ঢালতভলও ধাশ্বত ধতভঢতদ ওভাঢাফ ওঔদ টাদততলও এং ওঔদ াফততলও।<br />

ঢালতভ কুওভতঝ তঙম াফলদভ ধা রৃ‘তঝ গুলা িালভ প্রাতভঢ ওলভ। ঢুতফ বতত ঢালতভলও<br />

ঈতও ততলয় দতঔলঢ ঢল দধঙলদ তনলভ ধমায়দ ওভলঢ এং ঢালতভ পলয় অঢংওগ্রস ললয়<br />

ধ়েলঢ।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ এরূলধ অতফ ঢালতভলও চাগ্রঢ ওলভ ততমাফ, দবদ ঢাভা ধভসভ<br />

তচজ্ঞাাাত ওলভ। ঢালতভ ফথয দণলও এওচদ মমঃ দঢাফভা ওঢক্ষড ওলভঙ? দওঈ<br />

দওঈ মমঃ অফভা এওততদ ণা এওততলদভ তওঙু ংয সাদ ওলভতঙ। দওঈ দওঈ<br />

264


মম দঢাফালতভ ভআ পাম চালদদ দঢাফভা ওঢক্ষড সাদ ওলভঙ। এঔদ দঢাফভা<br />

দঢাফালতভ এওচদলও এআ ফুদ্রাল যললভ দপ্রভড ওভ, দ দবদ ওলভ দতলঔ দব, দওাদ ঔাতয<br />

ঈত্তফ এং ঢা দণলও দঢাফালতভ চন্য তওঙু ঔাতয তদলয় অল; দ দবদ তঘক্ষডঢাভ ালণ<br />

ওাচ ওলভ এং ওাঈলও দবদ দঢাফালতভ ংাত চাদলঢ দা দতয়।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা বতত দঢাফালতভ ন্ধাদ দধলয় দনলম ঢল লয় দঢাফালতভলও প্রসভাখালঢ<br />

দফলভ দনমল, ণা দঢাফালতভলও ঢালতভ থলফত তনতভলয় দদল এং এরূধ খঝলম ওঔদ<br />

দঢাফভা ানময মাপ ওভল দা।<br />

অয়াঢ-২১: অভ এরূলধ অতফ ঢালতভ যাধাভ প্রওায ওলভ ততমাফ দবদ ঢাভা চাদলঢ<br />

ধালভ দব, অল্লালভ য়াতা ঢয এং দওয়াফঢ িলন্ধ দওাদ লেল দদআ। বঔদ ঢাভা<br />

তদলচলতভ ফলথয ঢালতভ যাধালভ তঢওত ওভতঙম ঢঔদ ঢাভা মমঃ ―ঢালতভ ঈধভ দৌথ<br />

তদফতাড ওভ।‖ ঢালতভ ভ ঢালতভ যাধালভ পাম চালদদ। লযলর ঢালতভ যাধালভ বালতভ<br />

ফঢ প্রম লম ঢাভা মমঃ ―যযআ অফভা ঢালতভ ধালশ্বত ফতচত তদফতাড ওভ।‖<br />

অয়াঢ-২২: ঢালতভ দওঈ দওঈ মলঃ ঢাভা তঙম তঢদচদ, ঢালতভ ঘঢুণতঝ তঙম ঢালতভ<br />

কুওভ; এং দওঈ দওঈ মলঃ ঢাভা তঙম ধাোঁঘচদ, ঢালতভ রষৎতঝ তঙম ঢালতভ কুওভ এ<br />

তঙম তৃযয তরলয় নুফাদতদপতভ ওণা। অাভ ঢালতভ দওঈ দওঈ লমঃ ঢাভা তঙম<br />

াঢচদ, ঢালতভ ষ্ফতঝ তঙম ঢালতভ কুওভ। অধতদ লম ততদঃ অফাভ ভআ ঢালতভ<br />

ংঔযা ঔু পাম চালদদ। ঢালতভ ংঔযা তঢ ল্প দমালওআ চালদ। অধতদ াথাভড<br />

অলমাঘদা ঙা়ো ঢালতভ তরলয় তঢওত ওভলদ দা এং ঢালতভ যাধালভ এলতভ ওাঈলও<br />

তওঙু তচলজ্ঞ ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ অধতদ দওাদ ওাচ িলন্ধ ওঔদ এরূধ মলদ দা দব, অতফ এ ওাচ<br />

অকাফীওাম ওভ;<br />

অয়াঢ-২৪: অল্লাল আলে ওভলম-এ ওণা মা যতঢলভলও। অভ বঔদ অধতদ পু লম বাদ<br />

ঢঔদ সীয় ভলও সভড ওভলদ এং মলদ? অযা ওতভ অফাভ ভ অফালও এভ দঘলয়<br />

লঢযভ তদওঝঢভ ধণ তদল তয ওভলদ।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা ঢালতভ গুলায় তঢদয' ঙভ সাদ ওলভতঙম, অভ দয় ঙভ তথও।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢাভা ওঢওাম সাদ ওলভতঙম, ঢা অল্লালআ পাম চালদদ। অফাদ <br />

চতফলদভ কালয়লভ জ্ঞাদ ঢাভআ। তঢতদ ওঢ সুেভ দ্রষ্া এং ওঢ সুেভ দশ্রাঢা। তঢতদ<br />

ঙা়ো ঢালতভ দওাদ ালাবযওাভী দদআ। তঢতদ তদচ ওঢৃ তলত্ব ওাঈলও যভীও ওলভদ দা।<br />

265


অয়াঢ-২৭: অভ অধতদ ধাঞ ওলভ রৄতদলয় ততদ অধদাভ ভলভ দ তওঢা বা লীলবালক<br />

অধদাভ ওালঙ এললঙ; ঢাভ াডী ধতভঢতদ ওভাভ দওঈ দদআ। ঢালও ঙা়ো অধতদ<br />

ওঔদআ দওাদ অশ্রয়সম ধালদ দা।<br />

অয়াঢ-২৮: অধতদ ধথবতলওালভ তদলচলও ঢালতভআ ংলকত তদদ্ধ ভাঔুদ বাভা আাতঢ<br />

ওলভ তদলচলতভ ভলভ ওালম ন্ধযায় রৄথু ঢাভ ন্তুতষ্ মালপভ ঈলদ্দলযয এং ধাতণত<br />

চীলদভ চাওচফলওভ প্রঢযাযায় অধতদ ঢালতভ দণলও সীয় ততষ্ তনতভলয় দদলদ দা। অভ<br />

অধতদ এফদ দমালওভ অনুকঢয ওভলদ দা বাভ ন্তভলও অতফ অফাভ সভড দণলও<br />

কালনম ওলভ ততলয়তঙ এং দব তদলচভ প্রতত্তভ ৃ নুভড ওলভ ঢাভ ওাবতওমাধ ীফা<br />

তঢক্রফ ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৯: মুদঃ ঢয দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও এললঙ; ঢএ বাভ আলে লয়<br />

ইফাদ অনুও এং বাভ আলে লয় কুনভ ওরুও। তদশ্চয় অতফ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ<br />

চাতমফলতভ চন্য অগুদ, বাভ দষ্দী ঢালতভলও ধতভলষ্দ ওলভ ণাওল। অভ বতত ঢাভা<br />

ধাদীয় প্রাণতদা ওলভ, ঢল ঢালতভলও দতয়া লল কতমঢ থাঢুভ ন্যায় ধাদীয় বা ফুঔফণম<br />

তগ্ধ ওলভ দতল। ওঢ তদওৃষ্ ধাদীয় ওঢ তদওৃ ষ্ অশ্রয়!<br />

অয়াঢ-৩০: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ দদও ওাচ ওলভলঙ, অতফ দঢা দষ্ ওতভ দা<br />

শ্রফনম এফদ দমাওলতভ দব পাম ওাচ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ দন্তওাম ালভ ঈধলবাকী চান্নাঢ, প্রাতলঢ লয়<br />

বাভ ধাতলতলয দলভফূল, ঢালতভলও দঔালদ ধভালদা লল সলডতভ ওংওদ এং ঢাভা<br />

ধতভথাদ ওভল তফতল ধুরু দভযলফভ ুচ দধাযাও ঢাভা দণায় দলমাদ ততলয়<br />

সুতজ্জঢ ধামলঙ্ভ ঈধভ ঈধতষ্ ণাওল। ওঢ ঘফৎওাভ ততদফয় ওঢ সুেভ অশ্রয়!<br />

অয়াঢ-৩২: অভ অধতদ ঢালতভ ওালঙ ঐ রৃ‘যতিভ তৃষ্ান্ত ডতদা ওরুদ, বালতভ<br />

এওচদলও অতফ রৃতঝ অঙুলভভ াকাদ ততলয়তঙমাফ এং এ রৃতঝলও অতফ দঔচুভ ৃক্ষ ততলয়<br />

ধতভলতষ্ঢ ওলভতঙমাফ অভ এ রৃ'তঝভ ফলথয যযলক্ষত্র ওলভ দভলঔতঙমাফ;<br />

অয়াঢ-৩৩: ঈপয় াকাদআ তদচ তদচ নম ধূডতরূলধ ততঢ, দওাদতঝভ নম তওঙুফাত্র ওফ<br />

লঢ দা, এং অতফ এ রৃ'তঝভ ফালছ ছদতা প্রাতলঢ ওলভতঙমাফ;<br />

অয়াঢ-৩৪: এং ঢাভ অভ লদও ম্পত তঙম। এওতা দ ওণা প্রলঙ ঢাভ াণীলও<br />

মমঃ অতফ থদ-ম্পলত দঢাফাভ দঘলয় দতয এং চদলম দঢাফাভ দঘলয় তথও<br />

যতিযামী।<br />

266


অয়াঢ-৩৫: তদলচভ প্রতঢ চুমুফ ওলভ দ এওততদ ঢাভ াকালদ প্রলয ওভম, দ মমঃ<br />

অফাভ দঢা ফলদ লয় দা দব, এ াকাদ ওঔদ ধ্বং ললয় বাল;<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ অতফ থাভডা ওতভ দা দব, দওয়াফঢ লল। অভ বতত অফালও ওঔদ<br />

অফাভ ভলভ ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ ওভাদআ লয়, ঢল যযআ অতফ দঔালদ এভ দঘলয়<br />

ঈৎওৃষ্ সাদ ধা।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভ াণী ঢালও ঢাভ ওণাভ ঈত্তলভ মমঃ ঢুতফ তও ঢাভ ালণ কুনভী ওভঙ,<br />

তবতদ দঢাফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফাতঝ দণলও, ঢাভধভ রৄক্র দণলও এং ধলভ দঢাফালও ধূডতাঙ<br />

ফানুলর ধতভডঢ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৩৮: তওন্তু অতফ দঢা তশ্বা ওতভ দব, তঢতদআ অল্লাল অফাভ ভ, অভ অতফ ন্য<br />

ওাঈলও অফাভ ভলভ যভীও ওতভ দা।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ বঔদ ঢুতফ দঢাফাভ াকালদ প্রলয ওভতঙলম, ঢঔদ এরূধ দওদ মলম<br />

দা দব, অল্লাল বা আলে ওলভদ ঢা-আ ললয় ণাও, অল্লালভ ালাবয ঙা়ো ওালভা দওাদ<br />

ক্ষফঢা দদআ? বতত ঢুতফ অফালও ম্পলত ন্তাদ-ন্ততঢলঢ দঢাফাভ দঘলয় লীদ ফলদ ওভ,<br />

অয়াঢ-৪০: ঢল অযা ওতভ তঘলভআ অফাভ ভ অফালও দঢাফাভ াকালদভ দঘলয়<br />

ঈৎওৃষ্ঢভ তওঙু তাদ ওভলদ এং দঢাফাভ াকালদ অফাদ দণলও দওাদ অওতসও<br />

তধবতয় দপ্রভড ওভলদ, নলম ঢা ঈতদ্ভতযূন্য এওতঝ ধতভষ্কাভ ফালঞ ধতভডঢ ললয় বাল;<br />

অয়াঢ-৪১: ণা ঢাভ ধাতদ চতফলদভ ঢমলতলয দদলফ রৄতওলয় বাল এং ঢুতফ ওঔদ<br />

ঢাভ ন্ধাদ মালপ ক্ষফ লল দা।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢঃধভ ঢাভ নম ম্পত তধবতলয় দতষ্ঢ ললয় দকম, নলম দ ঐ াকালদভ<br />

চন্য বা তওঙু যয় ওলভতঙম ঢাভ চন্য নুঢাধ ওভলঢ মাকম, অভ াকাদতঝ ফাঘাদল<br />

পূ তফলঢ ধল়ে ভআম। দ মলঢ মাকম লায়! অতফ বতত ওাঈলও অফাভ ভলভ ালণ যভীও<br />

দা ওভঢাফ।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ ঢাভ এফদ দওাদ তম তঙম দা দব ঢালও অল্লালভ দফাওালমায় ালাবয<br />

ওলভ এং দ তদলচ দওাদ প্রতঢওাভ ওভলঢ ধাভম দা।<br />

অয়াঢ-৪৪: এরূধ দক্ষলত্র ালাবয ওভা প্রওৃঢ ফা‘ুত অল্লালভআ ওাচ। তঢতদআ দশ্রষৎ<br />

ধুভস্াভ প্রতালদ এং তঢতদআ দশ্রষৎ প্রতঢনম তালদ।<br />

267


অয়াঢ-৪৫: অধতদ ঢালতভ ওালঙ ধাতণত চীলদভ তৃষ্ান্ত ডতদা ওরুদঃ ঢা লম ধাতদভ<br />

ন্যায়, বা অতফ অফাদ দণলও রতড ওতভ, বাভ ালালবয পূ তফচ ঈতদ্ভত যযাফম-ুচ ললয়<br />

ঈতকঢ লয়, ঢাভধভ ঢা রৄতওলয় এফদ ঘূডত-তঘূডত ললয় বায় দব, াঢা ঢালও ঈত়েলয় তদলয়<br />

বায়। অল্লাহ্ তওঙুভ ঈধভ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৪৬: থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ ধাতণত চীলদভ দযাপা, এং সায়ী দদও ওাচ<br />

অধদাভ ভলভ ওালঙ য়ালভ ততও ততলয় দশ্রয় এং অযাভ ততলও ততলয় ঈৎওৃষ্।<br />

অায়াঢ-৪৭: সভড ওভ দততদতঝলও, দবততদ অতফ িাতমঢ ওভ ধতঢফূললও এং<br />

ঢুতফ ধতণীলও ৃ দতঔল এও ঈন্মুি প্রান্তভ এং অতফ দততদ াআলও এওত্র ওভ,<br />

ঢালতভ ফথয দণলও ওাঈলও ঙা়ে দা,<br />

অয়াঢ-৪৮: এং ঢালতভলও াতভদ্ধপাল ঈধতসঢ ওভা লল অধদাভ ভলভ াফলদ<br />

এং মা ললঃ দঢাফভা দঢা অফাভ ওালঙ এল দকঙ দবফদ অতফ দঢাফালতভলও প্রণফাভ<br />

ৃ তষ্ ওলভতঙমাফু, ণঘ দঢাফভা ফলদ ওভলঢ দব, অতফ ওঔদ দঢাফালতভ চন্য দওাদ<br />

প্রতঢশ্রুঢ ফয় ঈধতসঢ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: অভ অফমদাফা াফলদ দভলঔ দতয়া লল এং ঢালঢ বা ভলয়লঙ ঢাভ ওাভলড<br />

অধতদ ধভাথীলতভলও পীঢন্ত্রস দতঔলঢ ধালদ। ঢাভা মলঃ লায় অনলা<br />

অফালতভ! এ দওফদ অফমদাফা! এ দঢা দঙাঝ-়ে দওাদ তওঙুআ াত দতয়তদ, ভং আ<br />

এলঢ ভলয়লঙ। ঢাভা বা ওলভতঙম ঢা াফলদ ঈধতসঢ ধাল। অধদাভ ভ ওালভা প্রতঢ<br />

চুমুফ ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৫০: সভড ওভ, অতফ বঔদ দনলভযঢালতভলও মমাফঃ ―অতফলও তচতা ওভ,<br />

ঢঔদ াআ তচতা ওভম আতম ঙা়ো। দ তঙম তিদলতভ এওচদ। দ ঢাভ ভলভ<br />

অলতয ফান্য ওভম। সুঢভাং ঢু তও দঢাফভা অফালও দঙল়ে ঢালও ঢাভ ংযথভলও<br />

ন্ধু রূলধ গ্রলড ওভঙ? ণঘ ঢাভা দঢা দঢাফালতভ যক্র । এঝা চাতমফলতভ চন্য ঔুআ<br />

তদওৃষ্ তম।<br />

অয়াঢ-৫১: অতফ দঢা ঢালতভলও টাতওতদ অফাদ চতফদ ৃ তষ্ ওভাভ ফয় এং সয়ং<br />

ঢালতভলও ৃ তষ্ ওভাভ ফয় দয়। অভ অতফ এফদ দআ দব, তভ্রান্তওাভীলতভলও অফাভ<br />

ালাবযওাভীরূলধ গ্রলড ওভলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৫২: ম্মভড ওভ, দবততদ তঢতদ মলদঃ দঢাফভা বালতভদও অফাভ যভীও ফলদ<br />

ওভলঢ ঢালতভলও টাও, ঢঔদ ঢাভা ঢালতভলও টাওল, তওন্তু ঢাভা ঢালতভ টালও া়ো<br />

দতল দা। অতফ ঢালতভ ফালছ এও ন্তভায় ৃ তষ্ ওলভ দত।<br />

268


অয়াঢ-৫৩: অভ ধভাথীভা দতাবঔ দতঔলঢ ধাল। ঢঔদ ঢাভা ুছলঢ ধাভল দব,<br />

যযআ ঢালতভলও ঢালঢ ধতঢঢ ললঢ লল এং ঢাভা ঢা দণলও তদসালভভ দওাদ ধণ<br />

ধাল দা।<br />

অয়াঢ-৫৪: তদশ্চয় অতফ এ দওাভঅলদ ফানুলরভ চন্য ততপন্ন তৃষ্ালন্তভ ফাথযলফ অফাভ<br />

াডী তযতপাল ডতদা ওলভতঙ। তওন্তু ফানুর তথওাংয যাধালভআ ওমলতপ্রয়।<br />

অয়াঢ-৫৫: অভ ফানুরলও ইফাদ অদলঢ এং ঢালতভ ভলভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভলঢ<br />

এ ঙা়ো অভ তওঙুআ াথা দতয়তদ, বঔদ ঢালতভ ওালঙ দলতায়াঢ অল দব, ঢালতভ ালণ<br />

ধূতঢতীলতভ ন্যায় অঘভড ওভা দলাও তওংা ঢালতভ প্রতঢ ভাতভ অবা এল ধ়েু ও।<br />

অয়াঢ-৫৬: অভ অতফ দঢা ভাূমকডলও ধাতঞলয় ণাতও দওম সুংাততাঢা <br />

ঢওতওাভীরূলধ; তওন্তু ওালনভভা দণতও ওণা তদলয় ছক়োভ ৃতষ্ ওলভ, দবদ এভ ফাথযলফ<br />

ঢযলও যণত ওলভ ততলঢ ধালভ; অভ ঢাভা অফাভ অয়াঢফূললও এং বা ততলয়<br />

ঢালতভলও পয় প্রতযতদ ওভা ললয়লঙ দগুলমালও ঞাট্টা-তদ্রুলধভ তরয়ভলধ গ্রলড ওলভ<br />

ণালও।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢাভ দঘলয় তথও চাতমফ দও, বালও ঢাভ ভলভ অয়াঢ ততলয় ঈধলতয প্রতাদ<br />

ওভা লয় তওন্তু দ ঢা দণলও ফুঔ তনতভলয় দদয় এং ঢাভ ধূলতভ ওৃঢওফত পু লম বায়? অতফ<br />

ঢালতভ ন্তলভভ ঈধভ ধ তা দনলম দভলঔতঙ দবদ ঢাভা দওাভঅদ ুছলঢ দা ধালভ এং<br />

ঢালতভ ওালদ তঙতধ ততলয় দভলঔতঙ। অধতদ বতত ঢালতভলও ৎধলণভ ততলও টালওদ ঢল<br />

ঢাভা ওঔদ ৎধলণ অল দা।<br />

অয়াঢ-৫৮: অধদাভ ভ ধভফ ক্ষফাযীম, তয়াাদ ; তঢতদ বতত ঢালতভলও ঢালতভ<br />

ওৃঢওলফতভ তরুদ ধাও়ো ওভলঢ ঘাআলঢদ, ঢল ঢৎক্ষডাৎ ঢালতভ প্রতঢ অবা অধতঢঢ<br />

ওভলঢদ, তওন্তু ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ এওতঝ প্রতঢশ্রুঢ ফয়, বা দণলও ঢাভা ওঔদআ দওাদ<br />

মুওালদাভ চায়কা ধাল দা।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ ঐ চদধত, বঔদ এভ তথাীভা চুমুফ ওলভতঙম, ঢঔদ অতফ<br />

ঢালতভলও ধ্বং ওলভতঙমাফ এং ঢালতভ ধ্বংলভ চন্য অতফ তদত তষ্ ফয় তদথতাভড<br />

ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৬০ সভড ওভ, ফূা সীয় বুও ঙীলও লমতঙলমদ; অতফ তভঢ ঘমলঢ ণাও<br />

দব ধবতন্ত দা রৃআ াকলভভ ঙফসলম দধৌোঁতঙ, ণা এপাল অতফ তীখতওাম ঘমলঢ ণাও।<br />

269


অয়াঢ-৬১: ঢাভধভ বঔদ ঢাভা ঘমলঢ ঘমলঢ রৃআ াকলভভ ঙফসলম দধৌঙলমদ, ঢঔদ<br />

ঢাভা ঢালতভ ফালঙভ ওণা পু লম দকলমদ। অভ ফাঙতঝ সু়েলঙভ ফঢ ধণ ওলভ াকলভভ ফলথয<br />

ঘলম দকম।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা ঈপলয় দ সাদতঝ তঢক্রফ ওলভ াফলদ দকলমদ, ঢঔদ<br />

ফূা ঢাভ ঙীলও মলমদঃ অফাদতভ দাযঢা অদ, এ নলভ অফভা যযআ োন্ত ললয়<br />

ধল়েতঙ।<br />

অয়াঢ-৬৩: ঙী মমঃ অধতদ তও মক্ষয ওলভলঙদ, অফভা বঔদ প্রসভঔলণভ ওালঙ<br />

তশ্রাফ ওভতঙমাফ, ঢঔদ অতফ ফালঙভ ওণা পু লম তকলয়তঙমাফ। যয়ঢাদআ অফালও এওণা<br />

সভড ভাঔলঢ পু তমলয় ততলয়তঙম। অভ ফাঙতঝ াকলভভ ফলথয অশ্চবতচদওপাল তদলচভ ধণ<br />

থলভ ঘলম দকম।<br />

অয়াঢ-৬৪: ফূা মলমদঃ এ সাদতঝআ দঢা অফভা ঔু োঁচতঙমাফ। ঢাভধভ ঢাভা ঈপলয়<br />

তদলচলতভ ধততঘহ্ন মক্ষয ওলভ দধঙলদভ ততলও তনলভ ঘমলমদ;<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢাভধভ ঢাভা (দণায় দধৌলঙ) অফাভ াোলতভ ফথয দণলও এফদ এওচলদভ<br />

াক্ষাঢ দধলমদ, বালও অতফ অফাভ ঢভন দণলও ভলফঢ তাদ ওলভতঙমাফ এং ঢালও<br />

তযক্ষা ততলয়তঙমাফ অফাভ ধক্ষ দণলও এও তলযর জ্ঞাদ।<br />

অয়াঢ-৬৬: ফূা ঢালও মলমদঃ অতফ তও এ যলঢত অধদাভ নুভড ওভলঢ ধাতভ দব,<br />

ঢযধলণভ দব জ্ঞাদ অধদালও দযঔালদা ললয়লঙ ঢা দণলও অধতদ অফালও দযঔালদ?<br />

অয়াঢ-৬৭: তঢতদ মলমদ? অধতদ তওঙুলঢআ ধথবতথাভড ওলভ অফাভ লঙ ণাওলঢ<br />

ধাভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ দওফদ ওলভআ া অধতদ এফদ তরলয় ধথবতথাভড ওভলদ বা অধদাভ<br />

জ্ঞাদায়ত্ত দয়?<br />

অয়াঢ-৬৯: ফূা মলমদঃ আদযা অল্লাল অধতদ অফালও ধথবতযীম ধালদ এং অতফ<br />

অধদাভ দওাদ অলতয ফান্য ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৭০: তঢতদ মলমদঃ অো, বতত অধতদ অফাভ ালণ ণাওলঢআ আলে ওলভদ, ঢল<br />

দওাদ তরলয় অফালও প্রশ্ন ওভলদ দা, দব ধবতন্ত অতফ দ তরলয় অধদালও তওঙু দা তম।<br />

অয়াঢ-৭১: ঢঃধভ ঢাভা ঈপলয় ঘমলঢ মাকলমদ, লযলর ঢাভা বঔদ দদৌওায়<br />

অলভালড ওভলমদ, ঢঔদ তঢতদ ঢালঢ তঙদ্র ওলভ ততলমদ। ফূা মলমদঃ অধতদ তও<br />

270


দদৌওাতঝলও এ ঈলদ্দলযয তঙদ্র ওভলমদ দব, এভ অলভালীলতভ টু তলয় দতলদ? তদঃলেলল<br />

অধতদ এওতঝ গুরুঢভ ফে ওাচ ওলভ দনলমলঙদ।<br />

অয়াঢ-৭২: তঢতদ মলমদ? অতফ তও তমতদ দব, অধতদ তওঙুলঢআ অফাভ ালণ ধথবতথাভড<br />

ওলভ ণাওলঢ ধাভলদ দা?<br />

অয়াঢ-৭৩: ফূা মলমদঃ অতফ পু লম বা ওলভ দনলমতঙ দচন্য অফালও ধাও়ো<br />

ওভলদ দা এং অফাভ এ যাধালভ অফাভ প্রতঢ তথও ওলঞাভঢা অলভাধ ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ- ৭৪: ঢাভধভ ঢাভা ঈপয় ঘমলঢ মাকলমদ, এফদতও বঔদ ঢাভা এওতঝ ামওলও<br />

দতঔলমদ, ঢঔদ তঢতদ ঢালও লঢযা ওভলমদ। ফূা মলমদঃ অধতদ তও এওতঝ তদষাধ<br />

চীদ দযর ওলভ ততলমদ দওাদ প্রালডভ ততদফয় ঙা়োআ? তদঃলেলল অধতদ দঢা এও<br />

ফাভাত্মও ন্যায় ওাচ ওলভ দনলমলঙদ।<br />

অয়াঢ- ৭৫: তঢতদ মলমদঃ অতফ তও তমতদ দব, অধতদ তওঙুলঢআ অফাভ ালণ<br />

ধথবতথাভড ওলভ ণাওলঢ ধাভলদ দা?<br />

অয়াঢ-৭৬: ফূা মলমদঃ এভধভ বতত অতফ অধদালও দওাদ তরলয় প্রশ্ন ওতভ, ঢল<br />

অধতদ অফালও ালণ ভাঔলদ দা। তদশ্চয় অধতদ অফাভ ধক্ষ দণলও বলভভ দযর ীফায়<br />

দধৌোঁলঙলঙদ।<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢঃধভ ঢাভা ঈপলয় ঘমলঢ মাকলমদ; লযলর বঔদ ঢাভা দওাদ এও<br />

গ্রাফাীলতভ ওালঙ এলমদ, ঢঔদ ঢাভা ঢালতভ ওালঙ তওঙু ঔাতয ঘাআলমদ; তওন্তু ঢাভা<br />

ঢালতভ অতঢলণয়ঢা ওভলঢ সীওাভ ওভম। আতঢফলথয ঢাভ দঔালদ এওতঝ প্রাঘীভ<br />

দতঔলঢ দধলমদ বা ধ্বল ধ়োভ ঈধক্রফ ললয়তঙম এং তঢতদ ঢা তঞও ওলভ ততলমদ। ফূা<br />

মলমদঃ অধতদ আলে ওভলম এভ ততদফলয় তওঙু ধাতভশ্রতফও যযআ গ্রলড ওভলঢ<br />

ধাভলঢদ।<br />

অয়াঢ-৭৮: তঢতদ মলমদ এঔালদআ ম্পওতলেত লম অফাভ অধদাভ ফলথয। ঢল দব<br />

তরলয় অধতদ ধথবতথাভড ওভলঢ ধালভদতদ, অতফ ঢাভ প্রওৃঢ ঢত্ত্বওণা অধদালও চাতদলয়<br />

তততে:<br />

অয়াঢ-৭৯: দদৌওাতঝভ যাধাভ-ঢা তঙম ওতঢধয় ততভদ্র দমালওভ। ঢাভা াকলভ চীতওা<br />

লিরড ওভঢ। অতফ দদৌওাতঝলও ঔু োঁঢ ততযষ্ ওভলঢ আলে ওভমাফ, দওদদা ঢালতভ<br />

াফলদ তঙম এও ভাচা, দব মধূতও তদঔু োঁঢ দদৌওা তঙতদলয় তদঢ।<br />

271


অয়াঢ-৮০: অভ ামওতঝভ যাধাভ-ঢাভ ফাঢাতধঢা তঙম ফু'তফদ। অতফ অযঙ্া ওভমাফ<br />

দব, ধালঙ দ াথযঢা কুনভীভ তরুদ ঢালতভলও তব্রঢ ওলভ?<br />

অয়াঢ-৮১: ঢএ অতফ ঘাআমাফ দব, ঢালতভ ভ দবদ ঢালতভলও এভ তলম এফদ এও<br />

ন্তাদ তাদ ওলভদ, দব ঢাভ ঘাআলঢ ধতত্রঢায় ফলত্তভ পামাায় খতদষৎঢভ লদ।<br />

অয়াঢ-৮২: অভ প্রাঘীলভভ যাধাভ-ঢা তঙম দকলভভ রৃতঝ এতঢফ ামলওভ এং এভ তদলঘ<br />

তঙম ঢালতভ চন্য দপ্রাতণঢ তওঙু থদ; অভ ঢালতভ তধঢা তঙলমদ এওচদ দদওওাভ দমাও।<br />

অধদাভ ভ তয়াধভয ললয় আলে ওভলমদ দব, ঢাভা দবদ দবৌলদ ঈধদীঢ লয় এং<br />

তদলচলতভ থদপাণাভ দভ ওলভ দদয়। অভ অতফ এদভ তওঙুআ তদচ দণলও ওতভতদ।<br />

অধতদ দব তরলয় ধথবতথাভড ওভলঢ ধালভদতদ, এ লম ঢাভ প্রওৃঢ ঢত্ত্বওণা।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢাভা অধদালও বুম-ওাভদাআদ ম্পলওত তচলজ্ঞ ওলভ। অধতদ লম ততদঃ<br />

অতফ এঔদআ দঢাফালতভ ওালঙ ঢাভ তভড ডতদা ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-৮৪ অতফ ঢালও ধতণীলঢ ৃ অতথধঢয তাদ ওলভতঙমাফ এং ঢালও ততলয়তঙমাফ<br />

প্রলঢযও তরলয়ভ প্রঘুভ ঈধওভড,<br />

অয়াঢ-৮৫: ঢাভধভ দ এও ধণ থলভ ঘমম।<br />

অয়াঢ-৮৬: এফদতও বঔদ দ ঘমলঢ ঘমলঢ ূলবতভ সকফদসলম দধৌঙম, ঢঔদ দ<br />

ূবতলও এও ধতঙ্ম চমাযলয় টু লঢ দতঔম এং দ ঢণায় এও চাতঢলও দতঔলঢ দধম।<br />

অতফ মমাফ: দল বুম-ওাভদাআদ। লয় যাতস তা, দা লয় এলতভ ালণ ঈত্তফ যলাভ ওভ।<br />

অয়াঢ-৮৭: দ মমঃ দব দওঈ চুমুফ ওভল অতফ যযআ ঢালও যাতস দত, ঢাভধভ<br />

দ ঢাভ ভলভ ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ লল এং তঢতদ ঢালও ওলঞাভ যাতস দতলদ।<br />

অয়াঢ-৮৮: অভ দব দওঈ ইফাদ অদল এং দদও ওাচ ওভল ঢাভ চন্য এভ ততদফলয়<br />

ঈত্তফ ধুভস্াভ ভলয়লঙ এং অফভা অফালতভ অঘভলড ঢাভ ালণ লচ দম্র ওণা ম।<br />

অায়াঢ-৮৯: ঢাভধভ দ অভ এও ধণ থভম,<br />

অয়াঢ-৯০: এফদতও বঔদ দ ঘমলঢ ঘমলঢ ূলবতাতয়সলম দধৌঙম, ঢঔদ দ ূবতলও এফদ<br />

এও ম্প্রতালয়ভ ঈধভ ঈতয় ললঢ দতঔম বালতভ চন্য অতফ ূলবতভ াফলদ দওাদ অভড<br />

ভাতঔতদ,<br />

অয়াঢ-৯১: এরূধআ লম প্রওৃঢ খঝদা। অভ অতফ দঢা ঢাভ ৃত্তান্ত ফযও কঢ অতঙ।<br />

272


অয়াঢ-৯২: ঢাভধভ দ ন্য ধণ থলভ ঘমম,<br />

অয়াঢ-৯৩: লযলর দ ঘমলঢ ঘমলঢ বঔদ রৃআ ধতঢ-প্রাঘীলভভ ফথযঢতী দধৌঙম, ঢঔদ<br />

দ ঢণায় এও ম্প্রতায়লও দধম, বাভা দওাদ ওণা এলওালভআ ুছলঢ ঘাআঢ দা।<br />

অয়াঢ-৯৪: ঢাভা মমঃ দল বুম-ওাভদাআদ তদশ্চয় আয়াচুচ ফাচুচ দতলয যাতন্ত ৃ তষ্<br />

ওভলঙ, অফভা তও অধদালও ঔভলঘভ যসা ওলভ দত বালঢ অধতদ অফালতভ ঢালতভ<br />

ফলথয এওতঝ প্রাঘীভ তদফতাড ওলভ দতদ?<br />

অয়াঢ-৯৫: দ মমঃ অফাভ ভ অফালও দব ম্পত ততলয়লঙদ ঢা বলণষ্। ঢএ<br />

দঢাফভা অফালও দওম ধততলও যতি ততলয় ালাবয ওভ। অতফ দঢাফালতভ ঢালতভ ফলথয<br />

এওতঝ তঢ ফচুঢ প্রাঘীভ তদফতাড ওলভ দত।<br />

অয়াঢ-৯৬: দঢাফভা অফালও দমালাভ ধাঢ এলদ তা। লযলর বঔদ ধালাল়েভ ফথযঢতী<br />

নাোঁওা সাদ ধূডত ললয় ফাদ ললয় দকম, ঢঔদ দ মমঃ দঢাফভা ঢাধ ততলঢ ণাও; এফদতও<br />

বঔদ ঢাভা ঢাতধলয় ঢা তিৎ ওলভ দনমম, ঢঔদ দ মমঃ এঔদ দঢাফভা অফাভ ওালঙ<br />

কতমঢ ঢাম্র তদলয় এ, অতফ ঢা এভ ঈধভ দঠলম দতআ।<br />

অয়াঢ-৯৭: ঢাভধভ আয়াচুচ ফাচুচ ঢা তঢক্রফ ওভলঢ ধাভম দা এং ঢালঢ দওাদ<br />

তঙদ্র ওভলঢ ক্ষফ লম দা।<br />

অয়াঢ-৯৮: বুম-ওাভদাআদ মমঃ এঝা অফাভ ভলভ ভলফঢ। বঔদ অফাভ ভলভ<br />

প্রতঢশ্রুঢ ফয় অল ঢঔদ তঢতদ এলও ঘূডত-তঘূডত ওলভ দতলদ এং অফাভ ভলভ<br />

য়াতা দঢা ঢয।<br />

অয়াঢ-৯৯: অভ দততদ অতফ ঢালতভ সা এরূধ ওলভ দত দব, ঢাভা এওতম ন্য<br />

তলমভ ঈধভ ঢভলঙভ ন্যায় ধতঢঢ লল এং তযঙায় নু দতয়া লল। ঢাভধভ অতফ ঢালতভ<br />

াআলও এওত্ভ ওভ।<br />

অয়াঢ-১০০: অভ দততদ অতফ চালান্নাফলও ওালনভলতভ ওালঙ প্রঢযক্ষপাল ঈধতসঢ<br />

ওভ,<br />

অয়াঢ-১০১: বালতভ ঘক্ষু অফাভ সভড দণলও ধ তা ৃঢ তঙম, অভ ঢাভা রৄদলঢ ক্ষফ<br />

তঙম দা।<br />

273


অয়াঢ-১০২: ঢু তও ওালনভভা থাভডা ওলভ দব, ঢাভা অফালও দঙল়ে অফাভ<br />

াোলতভলও তপপাওরূলধ গ্রলড ওভল? অতফ দঢা চালান্নাফলও প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ<br />

ওালনভলতভ অধযায়লদভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১০৩: অধতদ লম ততদ অতফ তও দঢাফালতভলও এফদ দমাওলতভ ধতভঘয় দত বাভা<br />

অফলমভ ততও ততলয় ম্পূডতরূলধ ক্ষতঢগ্রস?<br />

অয়াঢ-১০৪: ঢাভা ঐ দমাও, এ রৃতদয়াভ চীলদ বালতভ ধতভশ্রফ তনম ললয়লঙ, ণঘ<br />

ঢাভা ফলদ ওলভ দব, ঢাভা ঈত্তফ ওাচ ওভলঙ;<br />

অয়াঢ- ১০৫: ঢাভা এফদ দমাও, বাভা সীওাভ ওভলঙ সীয় ভলভ অয়াঢফূললও এং<br />

ঢাভ ালণ াক্ষাঢলও। নলম ঢালতভ বাঢীয় অফম তদষ্ফম ললয়লঙ। ঢএ দওয়াফলঢভ<br />

ততদ অতফ ঢালতভ চন্য দওাদ চদআ ওালয়ফ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-১০৬: চালান্নাফ-এঝাআ ঢালতভ যাতস; দওদদা, ঢাভা অফাভ অয়াঢফূললও এং<br />

অফাভ ভাূমলতভলও তদ্রুলধভ তরয়ভলধ গ্রলড ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-১০৭: তদশ্চয় বাভা ইফাদ অলদ এং দদও অফম ওলভ ঢালতভ অধযায়লদভ চন্য<br />

ভলয়লঙ চান্নাঢুম তনভতাঈ,<br />

অয়াঢ-১০৮: ঢাভা দঔালদ ন্তঢওাম ণাওল, দঔাদ দণলও ঢাভা ন্য দওাদ সালদ<br />

দবলঢ ঘাআল দা।<br />

অয়াঢ-১০৯: মুদঃ বতত অফাভ ভলভ ফতলফা-াডী দমঔাভ চন্য ফুদ্র ওাতম লয়, ঢল<br />

যযআ ফুদ্র তদঃলযর ললয় বাল অফাভ ভলভ ফতলফা-াডী দযর লাভ ধূলতআ, বতত এভ<br />

নুরূধ অভ ফুদ্রলও ালাবযালণত তদলয় অত।<br />

অয়াঢ-১১০: মুদঃ অতফ দঢা দঢাফালতভআ ফঢ এওচদ ফানুর, অফাভ প্রতঢ লী দপ্রতভঢ<br />

লয় দব, দঢাফালতভ ফা‘ুত দঢা এওআ ফা‘ুত। সুঢভাং দব যতি ঢাভ ভলভ াক্ষাৎ মালপভ<br />

অযা ভালঔ দ দবদ দদও ওাচ ওলভ এং ঢাভ ভলভ আাতলঢ ন্য ওাঈলও যভীও দা<br />

ওলভ।<br />

274


ূভা ফাভআয়াফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওান-লা-আয়া-অইদ-দায়াত;<br />

অয়াঢ-২: এ লম অধদাভ ভলভ নুগ্রললভ তভড বা ঢাভ াো বাওাতভয়াভ প্রতঢ ওভা<br />

ললয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৩: বঔদ তঢতদ ঢাভ ভলও তদপৃলঢ দটলওতঙলমদ,<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদ লমতঙলমদ: দল অফাভ ভ! অফাভ তস রৃতম ললয় ধল়েলঙ এং<br />

াথতলওযভ তরুদ ফসলওভ দওলয রৄভ্রঢা ঙত়েলয় ধল়েলঙ। দল অফাভ ভ! অধদালও দটলও<br />

অতফ ওঔদ তনম ফলদাভণ লআতদ।<br />

অয়াঢ-৫: অভ অতফ অযঙ্া ওভতঙ অফাভ সচদকত দণলও অফাভ ধলভ এং অফাভ সী<br />

ন্ধযা, ঢএ অধতদ অধদাভ ঢভন দণলও অফালও তাদ ওরুদ এওচদ ঈত্তভাথীওাভী,<br />

অয়াঢ-৬: দবদ দ অফাভ ঈত্তভাতথওাভী লয় এং আয়াকুলভ ংলযভ ঈত্তভাতথওাভী লয়;<br />

দল অফাভ ভ! ঢালও লন্তারপাচদ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৭: দল বাওাতভয়া! অতফ দঢাফালও এও ধুত্র ন্তালদভ সুংাত তততে, ঢাভ দাফ<br />

লল আয়ালআয়া ; আতঢধূলত অতফ এ দালফ ওাভ দাফওভড ওতভতদ।<br />

অয়াঢ-৮: বাওাতভয়া মলমদঃ দল অফাভ ভ! তওরূলধ অফাভ ধুত্র লল বঔদ অফাভ সী<br />

ন্ধযা এং অতফ াথতলওযভ প্রান্ত ীফায় ঈধদীঢ ললয়তঙ?<br />

অয়াঢ-৯: অল্লাল মলমদঃ এরূধআ লল। দঢাফাভ ভ লমদঃ এরূধ ওভা অফাভ ধলক্ষ<br />

লচ। আতঢধূলত অতফ দঢা দঢাফালও ৃ তষ্ ওলভতঙ বঔদ ঢুতফ তওঙুআ তঙলম দা।<br />

অয়াঢ-১০: বাওাতভয়া মলমদ: দল অফাভ ভ! অফালও এওতঝ তদতযতদ ততদ। তঢতদ<br />

মলমদ? দঢাফাভ তদতযতদ এআ দব, ঢুতফ তঢদ ততদ ধবতন্ত ফানুলরভ ালণ সুস ণাওা লত্ত্ব<br />

দওাদ ওণা মল দা।<br />

অয়াঢ-১১: ঢাভধভ তঢতদ ওক্ষ দণলও দভ ললয় সীয় ম্প্রতালয়ভ ওালঙ এলমদ এং<br />

আতঙলঢ ঢালতভলও ওাম-ন্ধযায় অল্লালভ ধতত্রঢা ফতলফা ডতদা ওভলঢ মলমদ।<br />

275


অয়াঢ-১২: দল আয়ালআয়া তৃঢ়ঢাভ ালণ এ তওঢা থাভড ওভ। অভ অতফ ঢালও ধযযলআ<br />

তাদ ওলভতঙমাফ জ্ঞাদ,<br />

অয়াঢ-১৩: এং তলযর ওলভ অফাভ ঢভন দণলও রতলয়ভ দওাফমঢা ধতত্রঢা; দ<br />

তঙম দফাত্তাওী,<br />

অয়াঢ-১৪: এং ফাঢাতধঢাভ এওতদষৎ নুকঢ; অভ দ ঈদ্ধঢ, াথয তঙম দা।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ ঢাভ প্রতঢ যাতন্ত-দবততদ দ চন্মগ্রলড ওলভ, দবততদ ঢাভ ফৃঢুয লল এং<br />

দবততদ দ চীতঢ সায় ধুদরুতণঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ এ তওঢাল ডতদা ওরুদ ফাভআয়ালফভ ওণা, বঔদ দ তদচ ধতভালভভ<br />

দমাওলতভ দণলও ধ ৃণও ললয় ধূততলও এওতঝ তদচতদ সালদ অশ্রয় তদলয়তঙম,<br />

অয়াঢ-১৭: ঢাভধভ দ ঢালতভ দণলও তদলচলও অ়োম ওভাভ চন্য ধ তা ওভম। ঢঃধভ<br />

অতফ ঢাভ ওালঙ অফাভ দনলভযঢা ধাঞামাফ, দ ঢাভ ওালঙ এও ধূডত ফনুরযওৃতঢ<br />

থাভডধূতও অত্মপ্রওায ওভম।<br />

অয়াঢ-১৮: ফাভআয়াফ মম: অতফ দঢাফা দণলও তয়াফয় অল্লালভ অশ্রয় ঘাআতঙ, বতত<br />

ঢুতফ অল্লাললও পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-১৯: দনলভযঢা মম: অতফ দঢা রৄথু অধদাভ ভলভ দপ্রতভঢ দনলভযঢা,<br />

অধদালও এও ধতত্র ন্তাদ তাদ ওভাভ চন্য এলতঙ।<br />

অয়াঢ-২০: ফাভআয়াফ মমঃ তওরূলধ অফাভ ধুত্র লল! ণঘ দওাদ ফানুর অফালও সযত<br />

ধবতন্ত ওলভতদ এং অতফ ঢী দআ?<br />

অয়াঢ-২১: দনলভযঢা মম: এরূধআ লল। অধদাভ ভ লমলঙদ: এরূধ ওভা অফাভ<br />

ধলক্ষ লচ। অতফ ঢালও ফানুলরভ চন্য এওতঝ তদতযতদ অফাভ ঢভন দণলও ভলফঢ<br />

সরূধ ওভলঢ ঘাআ। অভ এঝা দঢা এওতঝ তসভীওৃঢ তরয়।<br />

অয়াঢ-২২: ঢাভধভ দ ঢালও কলপত থাভড ওভম এং ঢা তদলয় দওাদ তূভঢতী তদচতদ<br />

সালদ ঘলম দকম।<br />

অয়াঢ-২৩: লযলর প্রস-দতদা ঢালও এও দঔচুভ ৃক্ষ ঢলম অশ্রয় তদলঢ াথয ওভম।<br />

দ মমঃ লায়! এভ ধূলতআ বতত অতফ ফলভ দবঢফ এং ফানুলরভ ফদ দণলও এ ম্পূডত<br />

তস ৃঢ ললয় দবঢফ!<br />

276


অয়াঢ-২৪: ধভক্ষলড দনলভযঢা ঢাভ তদম্নততও দণলও ঢালও দটলও মম: অধতদ তঘতন্তঢ<br />

ললদ দা, অধদাভ ভ অধদাভ তদম্নততলও এওতঝ ছভডা ৃ তষ্ ওলভ ততলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ অধতদ ঐ দঔচুভ ৃলক্ষভ ওান্ট থলভ তদলচভ ততলও দা়ো ততদ ঢালঢ<br />

অধদাভ ওালঙ ঝাঝওা ধাওা দঔচুভ ছলভ ধ়েল।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢএ অলাভ ওরুদ, ধাদ ওরুদ ঘক্ষু চু়োদ। বতত ফানুলরভ ফলথয<br />

ওাঈলও দতলঔদ ঢল লম ততদ: অতফ তয়াফয় অল্লালভ ঈলদ্দলযয দভাচা ফাদঢ ওলভতঙ,<br />

সুঢভাং অচ অতফ তওঙুলঢআ দওাদ ফানুলরভ ালণ ওণা ম দা।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢঃধভ দ দচাঢ তযরৄতঝলও দওালম ওলভ সীয় ম্প্রতালয়ভ ওালঙ এম।<br />

ঢাভা মমঃ দল ফাভআয়াফ! ঢুতফ দঢা ়ে চখন্য ওাচ ওলভ লঙ।<br />

অয়াঢ-২৮: দল লারুলদভ দাদ! দঢাফাভ তধঢা দওাদ ফে দমাও তঙলমদ দা; অভ দঢাফাভ<br />

ফাঢা ঢী তঙলমদ দা,<br />

অয়াঢ-২৯: ঢাভধভ ফাভআয়াফ তযরৄধুলত্রভ প্রতঢ আতঙঢ ওভম। ঢাভা মম: অফভা এফদ<br />

তযরৄভ ালণ তওরূলধ ওণা ম, দব এঔদ দওালম।<br />

অয়াঢ-৩০: তযরৄ মম: অতফ দঢা অল্লালভ াো। তঢতদ অফালও তওঢা ততলয়লঙদ এং<br />

অফালও দী াতদলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ অতফ দবঔালদআ ণাতও দা দওদ, তঢতদ অফালও ভওঢফয় ওলভলঙদ;<br />

তঢতদ অফালও অলতয ততলয়লঙদ, বঢততদ চীতঢ ণাতও, ঢঢততদ ামাঢ ওালয়ফ ওভলঢ<br />

বাওাঢ ততলঢ,<br />

অয়াঢ-৩২: এং অফালও অফাভ ফাঢাভ প্রতঢ ওলভলঙদ এওান্ত নুকঢ, অভ তঢতদ<br />

অফালও ওলভদতদ ঈদ্ধঢ, রৃপতাকা।<br />

অয়াঢ-৩৩: অফাভ প্রতঢ যাতন্ত-দবততদ অতফ চন্মগ্রলড ওলভতঙ, দবততদ অফাভ ফৃঢুয লল<br />

এং দবততদ চীতঢ ললয় ধুদরুতণঢ ল।<br />

অয়াঢ-৩৪: এআ ফাভআয়ালফভ ধুত্র ইা। ঢয ওণা, দব তরলয় দমালওভা তঢওত ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অল্লাল এফদ দদ দব, তঢতদ ন্তাদ গ্রলড ওভলদ। তঢতদ ধতত্র, ফতলফাফয়।<br />

তঢতদ বঔদ দওাদ তওঙু ওভলঢ তদ্ধান্ত ওলভদ, ঢঔদ তঢতদ ঢাভ ঈলদ্দলযয রৄথু লমদ:<br />

―ল‖, ঢৎক্ষডাৎ ঢা ললয় বায়।<br />

277


অয়াঢ-৩৬: তদশ্চয় অল্লাল অফাভ ভ, দঢাফালতভ ভ, সুঢভাং দঢাফভা ঢাোঁভ আাতঢ<br />

ওভ। এঝাআ ভম ধণ।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভধভ ততপন্ন তম তদলচলতভ ফলথয ফঢলপলতভ ৃ তষ্ ওভম, সুঢভাং ফলাতত<br />

অকফদওালম ওালনভলতভ চন্য ভলয়লঙ রৃলপতাক।<br />

অয়াঢ-৩৮: দততদ ঢাভা ওঢ ঘফৎওাভ রৄদল এং দতঔল, দবততদ ঢাভা অফাভ ওালঙ<br />

অল। তওন্তু অচ চাতমফভা প্রওাযয দকাফভালীলঢ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩৯: অধতদ ঢালতভলও রোঁতযয়াভ ওলভ ততদ ধতভঢালধভ ততদ ম্পলওত, বঔদ ঘূ়োন্ত<br />

নায়ামা ওলভ দতয়া লল। এঔদ (রৃতদয়ায়) ঢাভা কাতনম সায় ভলয়লঙ এং ঢাভা<br />

ইফাদ অলদ দা।<br />

অয়াঢ-৪০: অতফআ প্রওৃঢ ফাতমও ণাও রৃতদয়াভ রৃতদয়াাীলতভ এং ঢাভা অফাভআ<br />

ওালঙ প্রঢযতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ অধতদ এ তওঢাল ঈলল্লঔ ওরুদ আভালীলফভ ওণা, তঢতদ তঙলমদ ঢযন্ত<br />

ঢযতদষৎ, দী।<br />

অয়াঢ-৪২: বঔদ তঢতদ সীয় তধঢালও মলমদ: দল অফাভ তধঢা! দওদ অধতদ ঢাভ<br />

আাতঢ ওলভদ, দব দযালদ দা, দতলঔ দা এং অধদাভ দওাদ ওালচ অল দা?<br />

অয়াঢ-৪৩: দল অফাভ তধঢা! অফাভ ওালঙ এললঙ এফদ জ্ঞাদ বা অধদাভ ওালঙ<br />

অলতদ, ঢএ অধতদ অফাভ ওণাফঢ ঘমুদ, অতফ অধদালও ভম ধণ দতঔা।<br />

অয়াঢ-৪৪: দল অফাভ তধঢা! অধতদ যয়ঢালদভ ধূচা ওভলদ দা। তদশ্চয় যয়ঢাদ<br />

তয়াফয় অল্লালভ াথয।<br />

অয়াঢ-৪৫: দল অফাভ তধঢা! অতফ অযঙ্া ওতভ, ওরুডাফয় অল্লালভ ঢভন দণলও<br />

অধদাভ ঈধভ দওাদ অবা এল ধ়েল, নলম অধতদ ললয় ধ়েলদ যয়ঢালদভ াণী৷<br />

অয়াঢ-৪৬: তধঢা মমঃ দল আভালীফ! ঢুতফ তও অফাভ ঈধাযলতভ দণলও ফুঔ তনতভলয়<br />

তদে? বতত ঢুতফ তদ ৃত্ত দা ল, ঢল অতফ যযআ ধাণভ দফলভ দঢাফাভ প্রাড দায ওভ।<br />

ঢুতফ তঘভঢলভ অফাভ ওাঙ দণলও তূভ ললয় বা।<br />

অয়াঢ-৪৭: আভালীফ মলমদঃ ামাফ অধদাভ প্রতঢ। অতফ অধদাভ চন্য অফাভ ভলভ<br />

ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ। তদশ্চয় তঢতদ অফাভ প্রতঢ তঢযয় দফললভাদ।<br />

278


অয়াঢ-৪৮: অভ অতফ অধদালতভ দণলও এং অধদাভ অল্লাললও দঙল়ে বালতভ আাতঢ<br />

ওলভদ ঢালতভ দণলও তূলভ লভ বাতে, এং অতফ অফাভ ভলভ আাতঢ ওভ; অযা ওতভ<br />

অফাভ ভলভ আাতঢ ওলভ অতফ তিঢ ল দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢঃধভ বঔদ তঢতদ ঢালতভ দণলও এং ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে বালতভ<br />

আাতঢ ওভঢ ঢালতভ দণলও তূলভ লভ দকলমদ, ঢঔদ অতফ ঢালও তাদ ওভমাফ আলাও<br />

আয়াকু এং প্রলঢযওলও অতফ দী ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ অতফ ঢালতভলও তাদ ওভমাফ অফাভ ভলফঢ এং ঢালতভলও ততমাফ<br />

সুদাফ, সুঔযাতঢ।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ অধতদ এ তওঢাল ফূাভ ওণা ঈলল্লঔ ওরুদ। তদশ্চয় তঢতদ তঙলমদ<br />

ঔাোঁতঝ াো এং তঢতদ তঙলমদ ভাূম, দী।<br />

অয়াঢ-৫২: অভ অতফ ঢালও দটলওতঙমাফ ঢূভ ধালাল়েভ টাদ ততও দণলও এং ন্তভঙ<br />

অমালধভ ঈলদ্দলযয অতফ ঢালও তদওঝঢতী ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ অতফ সীয় নুগ্রলল ঢাভ পাআ লারুদলও দীরূলধ ঢালও তাদ ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৫৪: এ তওঢাল অধতদ আফাইলমভ ওণা ঈলল্লঔ ওরুদ ; তদশ্চয় তঢতদ তঙলমদ<br />

য়াতা ধামলদ ঢযধভায়ড এং তঢতদ তঙলমদ ভাূম, দী;<br />

অয়াঢ-৫৫: অভ তঢতদ তদলচভ ধতভালভভ দমাওলতভলও অদতয ওভলঢদ ামালঢভ <br />

বাওালঢভ এং তঢতদ সীয় ভলভ ওালঙ ধঙেদীয় তঙলমদ।<br />

অয়াঢ-৫৬: অভ অধতদ এ তওঢাল আতভীলভ ওণা ঈলল্লঔ ওরুদ, তদশ্চয় তঢতদ তঙলমদ<br />

তঢযয় ঢযতদষৎু্, দী;<br />

অয়াঢ-৫৭: এং অতফ ঢালও ঈন্নীঢ ওলভতঙমাফ ঈচ্চ ফবতাতায়।<br />

অয়াঢ-৫৮: এভা ঢাভা বালতভলও অল্লাল নুগ্রল ওলভলঙদ দীলতভ ফথয দণলও, ঢাভা<br />

অতলফভ ংযথভ এং বালতভলও অতফ দূললভ ালণ দদৌওায় অলভালড ওতভলয়তঙমাফ<br />

ঢালতভ ংযথভ, এং আভালীফ আভাইলমভ ংযথভ, এং বালতভলও অতফ দলতায়াঢ<br />

তাদ ওলভতঙমাফ ফলদাদীঢ ওলভতঙমাফ ঢালতভ তমপু ি। ঢালতভ ওালঙ বঔদ তয়াফয়<br />

অল্লালভ অয়াঢ ধাঞ ওভা লঢ ঢঔদ ঢাভা তচতায় মুতঝলয় ধ়েঢ ওাোঁতলঢ ণাওঢ।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ ঢালতভ ধলভ এফদ ৎ ংযথভ এম, বাভা ামাঢলও দষ্ ওভম এং<br />

কুপ্রতত্তভ ৃ নুভড ওভম। সুঢভাং ঢাভা তঘলভআ কুওলফতভ যাতস দতঔল,<br />

279


অয়াঢ-৬০: ঢল ঢাভা দয়, বাভা ঢা ওলভলঙ, ইফাদ এলদলঙ দদও অফম ওলভলঙ।<br />

ঢাভা চান্নালঢ প্রলয ওভল। ঢালতভ প্রতঢ দওাদ চুমুফ ওভা লল দা;<br />

অয়াঢ-৬১: দআ সায়ী চান্নালঢ, বাভ প্রতঢশ্রুতঢ তয়াফয় অল্লাল ঢাভ াোলতভ ততলয়লঙদ<br />

তৃযযাসায়। তদশ্চয় ঢাভ য়াতা যযম্ভাী।<br />

অয়াঢ-৬২: দললযঢীভা দঔালদ ―ামাফ" ঙা়ো ন্য দওাদ তদভণতও ওণা রৄদলঢ ধাল<br />

দা এং দঔালদ ঢালতভ চলন্য তভতবও ণাওল ওালম ন্ধযায়।<br />

অয়াঢ-৬৩: এ লম ঐ চান্নাঢ, বাভ ফাতমও ওলভ দত অফাভ এফদ াোলতভলও বাভা<br />

ফুত্তাতও।<br />

অয়াঢ-৬৪: (তচভাইম মম:) অতফ অধদাভ ভলভ অলতয যতঢলভলও অলঢ ধাতভ<br />

দা। ঢাভআ অয়লত্ত ভলয়লঙ বা তওঙু অফালতভ াফলদ অলঙ, বা অফালতভ ধশ্চালঢ অলঙ<br />

এং বা তওঙু এভ ফথযসলম অলঙ। অভ অধদাভ ভ এফদ দদ দব, পু লম বাদ।<br />

অয়াঢ-৬৫: তঢতদ ভ অফালদভ চতফলদভ এং বা তওঙু এঢরৃপলয়ভ ফথযঢতী ঢাভ।<br />

সুঢভাং ঢাোঁভআ আাতঢ ওভ এং ঢাভ আাতলঢ তা ধথলবতভ ালণ ওালয়ফ ণাও। ঢুতফ তও<br />

ওাঈলও ঢাোঁভ ফগুডম্পন্ন চাদ?<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ ফানুর লম: অতফ বঔদ ফলভ বা, ঢঔদ তও ধুদভায় অফালও চীতঢ<br />

ওলভ দভ ওভা লল?<br />

অয়াঢ-৬৭: ফানুর তও এ ওণা সভড ওলভ দা দব, আতঢধূলত অতফআ ঢালও ৃ তষ্ ওলভতঙ<br />

বঔদ দ তওঙুআ তঙম দা?<br />

অয়াঢ-৬৮: ঢএ অধদাভ ভলভ ওফ! যযআ অতফ এওত্র ওভ ঢাদতভলও <br />

যয়ঢাদলতভলও এং ধলভ অতফ ঢালতভলও চালান্নালফভ ঘাভধালয দঢচানু সায় লাতচভ<br />

ওভআ।<br />

অয়াঢ-৬৯: ঢঃধভ যযআ অতফ ধ ৃণও ওলভ দনম প্রলঢযও তম দণলও ঢালতভলও<br />

বাভা তয়াফয় অল্লালভ প্রতঢ তাতথও াথয তঙম ;<br />

অয়াঢ-৭০: অভ অতফ দঢা ঐ দমাওলও ঔু পামরূলধ চাতদ, বাভা চালান্নালফ প্রললযভ<br />

তথও দবাকয।<br />

অয়াঢ-৭১: দঢাফালতভ ফলথয এফদ দওঈ দদআ দব ঢা তঢক্রফ ওভল দা। এঝা দঢাফাভ<br />

ভলভ থাতভঢ নয়ামা।<br />

280


অয়াঢ-৭২: ঢাভধভ অতফ দফাত্তাওীলতভলও ঈদ্ধাভ ওভ এং চাতমফলতভলও দণায়<br />

দঢচানু সায় দঙল়ে দত।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ সুসষ্ অয়াঢফূল ধাঞ ওভা লয়, ঢঔদ<br />

ওালনভভা ফু'তফদলতভলও লম: রৃ'তলমভ ফলথয ফবতাতায় দওাদতঝ দশ্রষৎ এং ফচতমলভ ততও<br />

ততলয় দওাদতঝ ঈত্তফ?<br />

অয়াঢ-৭৪: (ঢাভা তও দতলঔ দা দব,) ঢালতভ ধূলত অতফ ওঢ ফাদলকাষৎীলও ধ্বং<br />

ওলভতঙ, বাভা তঙম ঢালতভ ঘাআলঢ ম্পলত চাওচফলও দশ্রষৎ?<br />

অয়াঢ-৭৫: অধতদ লম ততদ: বাভা ভ্রষ্ঢাভ ফলথয ভলয়লঙ, তয়াফয় অল্লাল ঢালতভলও<br />

ওায ততলঢ ণালওদ, বঢক্ষড ধবতন্ত দা ঢাভা দব তরলয় ঢালতভলও ঢওত ওভা ললয়লঙ<br />

ঢা প্রঢযক্ষ ওভল, ঢা যাতস দলাও ণা দওয়াফঢ দলাও। ঢাভধভ ঢাভা চাদলঢ ধাভল,<br />

দও ফবতাতায় তদওৃষ্ এং দও তমলমভ ততও ততলয় রৃতম।<br />

অয়াঢ-৭৬: অভ বাভা ৎধলণ ঘলম অল্লাল ঢালতভ দলতায়াঢ তদ্ধ ৃ ওলভ ণালওদ ; এং<br />

সায়ী দদও ওাচফূল দঢাফাভ ভলভ ফীলধ য়ালভ ততও ততলয় দশ্রয় এং প্রতঢতাদ<br />

তললল দশ্রষৎ।<br />

অয়াঢ-৭৭: অধতদ তও ঢালও মক্ষয ওলভলঙদ, দব অফাভ অয়াঢফূললও তশ্বা ওলভ<br />

এং লম ? যযআ অফালও থদ-ম্পতত্ত ন্তাদ-ন্ততঢ দতয়া লল।<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢল তও দ তৃযয তরয় চাদলঢ দধলভলঙ ণা তয়াফয় অল্লালভ ওাঙ<br />

দণলও দ দওাদ প্রতঢশ্রুতঢ প্রাি ললয়লঙ?<br />

অয়াঢ-৭৯: ওঔদআ দয়, অতফ দ বা লম ঢা তমলঔ ভাঔ এং ঢাভ যাতস তদ্ধ ৃ ওভলঢ<br />

ণাও।<br />

অয়াঢ-৮০: অভ দ বা লম ঢা ণাওল অফাভআ তথওালভ এং দ অফাভ ওালঙ<br />

অল এওাওী।<br />

অয়াঢ-৮১: ঢাভা অল্লাল ঙা়ো ন্য ঈধায এচন্য গ্রলড ওলভলঙ, বালঢ ঢাভা ঢালতভ<br />

চন্য ালাবযওাভী লয়;<br />

অয়াঢ-৮২: ওঔদআ দয়; তঘলভআ ঢাভা ঢালতভ আাতঢ সীওাভ ওভল এং ঢালতভ<br />

তলভাথী ললয় বাল।<br />

281


অয়াঢ-৮৩: অধতদ তও মক্ষয ওলভদতদ দব, অতফ দঙল়ে দভলঔতঙ যয়ঢাদলতভলও<br />

ওালনভলতভ ঈধভ, নলম ঢাভা ঢালতভলও তলযরপাল প্রমুি ওলভ (ফে ওলফত)।<br />

অয়াঢ-৮৪: ঢএ ঢালতভ যাধালভ ঢা়োর়ো ওভলদ দা। অতফ দঢা ঢালতভ তদথতাতভঢ<br />

ওাম তলা ভাঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৮৫: দবততদ অতফ তয়াফলয়ভ ওালঙ দফাত্তাওীলতভ তঢতণরূলধ ফলঢ ওভ,<br />

অয়াঢ-৮৬: এং ধাধীলতভলও ঢৃষ্ণাঢত সায় চালান্নালফভ ততলও ঢাত়েলয় তদলয় বা।<br />

অয়াঢ -৮৭: ঢঔদ ওাভ সুধাতভয ওভাভ তথওাভ ণাওল দা, ওরুডাফয় অল্লালভ ওাঙ<br />

দণলও নুফতঢপ্রাি যতি ঙা়ো।<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢাভা লম, তয়াফয় অল্লাল ন্তাদ গ্রলড ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৮৯: তদশ্চয় দঢাফভা এও চখন্য ওাচ ওলভ লঙ,<br />

অয়াঢ-৯০: এলঢ দবদ অফাদ দনলঝ ধ়েল, চতফদ ঔণ-তঔণ ললয় বাল এং<br />

ধতঢফামা ঘূডত-তঘূডত ললয় থল ধ়েল,<br />

অয়াঢ-৯১: দওদদা ঢাভা তয়াফয় অল্লালভ প্রতঢ ন্তাদ অলভাধ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৯২: ণঘ ন্তাদ গ্রলড ওভা তয়াফয় অল্লালভ চন্য দযাপদীয় দয়।<br />

অয়াঢ-৯৩: দওদদা অফাদ চতফলদ এফদ দওঈ দদআ, দব তয়াফয় অল্লালভ ফীলধ<br />

াোরূলধ ঈধতসঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৯৪: যযআ তঢতদ ঢালতভলও ধতভলষ্দ ওলভ দভলঔলঙদ এং তঢতদ ঢালতভলও<br />

কডদা ওলভ দভলঔলঙদ,<br />

অয়াঢ-৯৫: এং দওয়াফলঢভ ততদ ঢাভা াআ ঢাভ ওালঙ অল এওা এওা।<br />

অয়াঢ -৯৬: তদশ্চয় বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ, তয়াফয় অল্লাল ঢালতভ চন্য<br />

(ফানুলরভ ন্তলভ) পামাা ৃ তষ্ ওলভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-৯৭: অতফ দঢা অধদাভ পারায় দওাভঅদলও লচ ওলভ ততলয়তঙ, দবদ অধতদ এভ<br />

ালালবয দফাত্তাওীলতভলও সুংাত ততলঢ ধালভদ এং ওমলপ্রড দমাওলতভলও ঢওত<br />

ওভলঢ ধালভদ।<br />

282


অয়াঢ-৯৮: অভ ঢালতভ ধূলত অতফ ওঢ ফাদলকাষৎীলও ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ। ঢুতফ তও<br />

ঢালতভ ফথয দণলও ওাভ দওাদ া়ো ধা ণা ঢালতভ ক্ষীডঢফ অয়াচ রৄদলঢ<br />

ধা?<br />

283


ূভা ত্বালা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ত্বা লা,<br />

অয়াঢ-২: অতফ দাতবম ওতভতদ অধদাভ প্রতঢ এ দওাভঅদ এচন্য দব, অধতদ ওষ্ দপাক<br />

ওভলদ,<br />

অয়াঢ-৩: ভং এফদ যতিলও ঈধলতয প্রতালদভ চন্য দাতবম ওলভতঙ, দব পয় ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪: এ দওাভঅদ এফদ ত্তাভ ঢভন দণলও দাতবম ওভা ললয়লঙ, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ<br />

চতফদলও এং সুঈচ্চ অফাদলও।<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ তয়াফয় অল্লাল, অভলয ফাীদ।<br />

অয়াঢ-৬: ঢাভআ সত্বাথীদ বা তওঙু অফালদ, বা তওঙু চতফলদ, বা তওঙু এঢরৃপলয়ভ<br />

ফথযসলম এং বা তওঙু পূ কলপত অলঙ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ বতত ঢুতফ ঈচ্চওলণৎ ওণা ম ঢা দঢা তঢতদ দযালদদ, ঢল তঢতদ দঢা বা<br />

গুি যি ঢা চালদদ ।<br />

অয়াঢ-৮: অল্লাল তঢতদ ঙা়ো ন্য দওাদ ফা‘ুত দদআ, অভ ঢাভ অলঙ লদও সুেভ<br />

সুেভ দাফ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ অধদাভ ওালঙ ফূাভ ৃত্তান্ত দধৌলঙলঙ তও?<br />

অয়াঢ-১০: তঢতদ বঔদ অগুদ দতঔলঢ দধলমদ, ঢঔদ তদচ ধতভাভকতলও মলমদঃ<br />

দঢাফভা এঔালদ সাদ ওভ, অতফ অগুদ দতঔলঢ দধলয়তঙ। লয়ঢ অতফ ঢা দণলও<br />

দঢাফালতভ চন্য তওঙু িমন্ত ঙাভ অদলঢ ধাভ, ণা অগুলদভ ওালঙ দধৌোঁলঙ ধলণভ<br />

ন্ধাদ ধা।<br />

অয়াঢ-১১: ঢাভধভ তঢতদ বঔদ অগুলদভ ওালঙ দধৌঙলমদ, ঢঔদ লিাথদ ওলভ মা লম:<br />

দল ফূা!<br />

284


অয়াঢ-১২: অতফআ দঢাফাভ ভ, ঢুতফ দঢাফাভ চুঢা ঔুলম দনম, দওদদা, ঢুতফ ধতত্র<br />

ঢূয়া ঈধঢযওায় ভলয়ঙ,<br />

অয়াঢ-১৩: অভ অতফ দঢাফালও ফলদাদীঢ ওলভতঙ, ঢএ বা তওঙু লী ওভা লয় ঢা<br />

ফলদালবালকভ ালণ রৄদলঢ ণাও।<br />

অয়াঢ–১৪: অতফআ অল্লাল, অতফ ঙা়ো ন্য দওাদ ফা‘ুত দদআ, ঢএ অফাভ আাতঢ<br />

ওভ; এং অফাভ সভডালণত দাফাব বণাভীতঢ অতায় ওভলঢ ণাও।<br />

অয়াঢ-১৫: তদশ্চয়আ দওয়াফঢ অল, অতফ ঢা দকাধদ ভাঔলঢ ঘাআ, বালঢ প্রলঢযলওআ<br />

ঢাভ ওফতানুবায়ী ততদফয় মাপ ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-১৬: সুঢভাং দব যতি দওয়াফলঢভ প্রতঢ তশ্বা ভালঔ দা এং সীয় কুপ্রতত্তভ<br />

ৃ<br />

নুভড ওলভ, দ দবদ দঢাফালও ঢালঢ তশ্বা ওভা দণলও তদ ৃত্ত দা ওলভ, ঢল ঢুতফ<br />

তদ ৃত্ত ললম ধ্বং ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-১৭: দল ফূা! দঢাফাভ টাদ লালঢ ঝা তও?<br />

অয়াঢ-১৮: ফূা মলমদঃ এঝা অফাভ মাতঞ, এভ ঈধভ অতফ পভ দতআ এং এভ<br />

ালালবয অতফ অফাভ দফরধালমভ চন্য কালঙভ ধাঢা দছল়ে দনতম, অভ এলঢ অফাভ<br />

অভ লদও প্রলয়াচদ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ–১৯: অল্লাল মলমদঃ দল ফূা! ঢুতফ ঝা তদলক্ষধ ওভ।<br />

অয়াঢ-২০: ঢঃধভ তঢতদ ঢা তদলক্ষধ ওভলমদ, ঢৎক্ষডাৎ ঢা এও থাফাদ ালধ<br />

ধতভডঢ লম।<br />

অয়াঢ-২২: অভ ঢুতফ দঢাফাভ লাঢ দঢাফাভ কলম ভাঔ, ঢা দভ ললয় অল তদল তার<br />

সায় ঈজ্জ্বম তদফতম ললয় ধভ এও ফু'তচবারূলধ;<br />

অয়াঢ-২৩: এচন্য দব, অতফ দঢাফালও অফাভ ফলা তদতযতদামী দণলও তওঙু দতঔা৷<br />

অায়াঢ-২৪: দনভাঈলদভ ওালঙ বা, দ তারুডপাল ীফা ঙাত়েলয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-২৫: ফূা মলমদঃ দল অফাভ ভ! অফাভ ক্ষ প্রযস ওলভ ততদ;<br />

অয়াঢ-২৬: এং অফাভ ওাচ লচ ওলভ ততদ;<br />

অয়াঢ-২৭: এং অফাভ তচলা দণলও চ়েঢা তূভ ওলভ ততদ;<br />

285


অয়াঢ-২৮: দবদ দমালও অফাভ ওণা ুছলঢ ধালভ;<br />

সায়াঢ-২৯: এং অফাভ চন্ম অফাভ ধতভাভ দণলও এওচদ ালাবযওাভী ওলভ ততদ:<br />

অয়াঢ –৩০: অফাভ পাআ লারুদলও;<br />

অয়াঢ-৩১: ঢাভ ফাথযলফ অফাভ যতি সুতৃঢ় ওলভ ততদ;<br />

অয়াঢ-৩২: এং ঢালও অফাভ ওালচ ংযী ওলভ ততদ;<br />

অয়াঢ–৩৩: দবদ অফভা দতয দতয অধদাভ ধতত্রঢা–ফতলফা দখারডা ওভলঢ ধাতভ;<br />

অয়াঢ-৩৪: এং অধদালও দতয দতয সভড ওভলঢ ধাতভ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অধতদ দঢা অফালতভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৩৬: অল্লাল মলমদঃ দল ফূা! যযআ দঢাফালও দতয়া লম বা ঢুতফ দঘলয়ঙ,<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ অতফ দঢা দঢাফাভ প্রতঢ অভ এওাভ নুগ্রল ওলভতঙমাফ;<br />

অয়াঢ-৩৮: বঔদ অতফ কালয়ী তদল তলয দঢাফাভ ফালও চাতদলয় ততলয়তঙমাফ বা চাদাাভ<br />

তঙম,<br />

অয়াঢ-৩৯: দব, ঢুতফ ফূালও তন্দুলওভ ফলথয ভাঔ, ঢাভধভ ঢা ততভয়ায় পাতলয় তা;<br />

ধলভ ততভয়া ঢালও ঢীলভ তদলয় দনমল; ঢালও ঈতঞলয় দদল এফদ এও যতি দব অফাভ<br />

যক্র এং ঢাভ যত্রু। অভ অতফ দঢাফাভ ঈধভ অফাভ ঢভন দণলও পামাা দঠলম<br />

ততলয়তঙমাফ; বালঢ ঢুতফ অফাভ ঢত্ত্বাথালদ প্রতঢধাতমঢ ল।<br />

অয়াঢ-৪০: আতঢফলথয বঔদ দঢাফাভ দাদ দঔালদ এল ধ়েম এং মমঃ অতফ তও<br />

দঢাফালতভলও এফদ এও যতিভ ন্ধাদ দত, দব এ তযরৄভ মামদ-ধামলদভ পাভ গ্রলড<br />

ওভল? ঢাভধভ অতফ দঢাফালও অাভ দঢাফাভ ফালয়ভ ওালঙ তনতভলয় ততমাফ, দবদ ঢাভ<br />

ঘক্ষু চু়োয় এং দ রৃঃঔ দা ধায়। ঢুতফ এও যতিলও লঢযা ওলভতঙলম, ঢঃধভ অতফ<br />

দঢাফালও রৃতশ্চন্তা দণলও ফুতি দতআ, অতফ দঢাফালও দাদাতথ ধভীক্ষায় দনলমতঙমাফ। ঢুতফ<br />

ওলয়ও ঙভ ফাতআয়াদাীলতভ ফলথয সাদ ওলভতঙলম, ঢাভধভ ঢুতফ তদথতাতভঢ ফলয়<br />

এঔালদ এলঙ, দল ফূা!<br />

অয়াঢ-৪১: অভ অতফ দঢাফালও অফাভ তদলচভ চন্য ধঢতভ ওলভ তদলয়তঙ।<br />

286


অয়াঢ-৪২: ঢুতফ দঢাফাভ পাআ অফাভ তদতযতদফূল তদলয় বা এং অফাভ সভলড<br />

ধযতণময ওভ দা;<br />

অয়াঢ-৪৩: দঢাফভা ঈপলয় দনভাঈলদভ ওালঙ বা, দ ঔু ীফা ঙাত়েলয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৪৪: দঢাফভা ঢাভ ালণ দভফ ওণা মল, লয়ঢ দ ঈধলতয গ্রলড ওভদ ণা<br />

পয় ওভল।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢাভা ঈপলয় মলমদঃ দল অফালতভ ভ! অফভা অযংওা ওতভ ধালঙ দ<br />

অফালতভ প্রতঢ ঢযাঘাভ দা ওলভ, ণা ন্যায় অঘভলড া়োাত়ে অভম্ভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪৬: অল্লাল মলমদ: দঢাফভা পয় ওভ দা, অতফ দঢাফালতভ ালণ অতঙ, অতফ<br />

তওঙু রৄতদ দততঔ।<br />

অয়াঢ-৪৭: ঢএ দঢাফভা ঢাভ ওালঙ বা এং মঃ অফভা ঈপলয় দঢাফাভ ভলভ<br />

ভাূম, সুঢভাং দী আভাইমলও অফালতভ ালণ দবলঢ তা এং ঢালতভলও ওষ্ তত<br />

দা। অফভা দঢা দঢাফাভ ওালঙ দঢাফাভ ভলভ ঢভন দণলও ফুতচবা তদলয় এলতঙ; অভ<br />

ামাফ‘ ঢাভ প্রতঢ দব ৎধণ নুভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪৮: যযআ অফালতভ প্রতঢ লী দপ্রভড ওভা ললয়লঙ দব, যাতস দঢা ঢাভ চন্য দব<br />

তফণযা অলভাধ ওলভ এং ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-৪৯: দনভাঈদ মমঃ ঢল দঢাফালতভ ভ দও? দল ফূা!<br />

অয়াঢ-৫০: ফূা মমঃ অফালতভ ভ তঢতদ, তবতদ প্রলঢযও স্তুলও ঢাভ ঈধবুি কঞদতাদ<br />

ওলভলঙদ। ঢঃধভ ধণপ্রতযতদ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৫১: দনভাঈদ মমঃ ঢাললম ধূতওালমভ দমাওলতভ সা তও?<br />

অয়াঢ-৫২: ফূা মলমদ: এভ ঔভ অফাভ ভলভ ওালঙ তনঢলভ তমতধদ্ধ ভলয়লঙ;<br />

অফাভ ভ তভ্রান্ত লদ দা এং তস ৃঢ লদ দা।<br />

অয়াঢ–৫৩: তবতদ দঢাফালতভ চন্য চতফদলও ওলভ ততলয়লঙদ তঙাদাতয এং ঢালঢ<br />

াতদলয় ততলয়লঙদ দঢাফালতভ চন্য ঘমাভ ধণ; অভ তঢতদ অফাদ দণলও ধাতদ রতড<br />

ওলভদ। অভ অতফ ঢা ততলয় দাদাতথ ঈতদ্ভত ঈৎধন্ন ওতভ।<br />

অয়াঢ-৫৪: দঢাফভা ঔা এং দঢাফালতভ ধরৄধামলও ঘভা। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ<br />

তদতযতদ তলওাদলতভ চন্য।<br />

287


অয়াঢ-৫৫: অতফ দঢাফালতভলও এ ফাতঝ দণলওআ ৃ তষ্ ওলভতঙ, এলঢআ দঢাফালতভলও<br />

তনতভলয় দত এং এ দণলওআ ধুদতাভ দঢাফালতভলও দভ ওলভ অদ।<br />

অয়াঢ-৫৬: অতফ দঢা দনভ অফাভ তদতযতদ দততঔলয়তঙ, তওন্তু দ তশ্বা ওলভলঙ<br />

এং ফান্য ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৫৭: দ মম: দল ফূা! ঢুতফ তও অফালতভ ওালঙ এলঙ দঢাফাভ বারৃভ দচালভ<br />

অফালতভলও দতয দণলও দভ ওলভ দতয়াভ চন্য?<br />

অয়াঢ–৫৮: ঢল অফভা দঢাফাভ তরুলদ্ধ এভ নুরূধ বারৃ যযআ ঈধতসঢ ওভ,<br />

ঢএ তসভ ওভ অফালতভ দঢাফাভ ফলথয এওতঝ ফয়, বাভ যতঢক্রফ অফভা ওভ<br />

দা এং ঢুতফ ওভল দা, ঢা লল এও ফথযঢতী সালদ।<br />

অয়াঢ-৫৯: ফূা মলমদঃ দঢাফালতভ তদথতাতভঢ ফয় দঢাফালতভ ―দফমাভ ততদ‖ এং<br />

দমাওচদ দবদ দমা ঈঞলমআ ফলঢ লয়।<br />

অফায়াঢ-৬০: ঢঃধভ দনভাঈদ প্রঢযাঢতদ ওভম এং ধলভ সীয় ওমালওৌযম চফা<br />

ওভলঢ মাকম, ঢাভধভ (ফালঞ) অম।<br />

অয়াঢ-৬১: ফূা ঢালতভলও মলমদ; রৃলপতাক দঢাফালতভ চন্য! দঢাফভা অল্লালভ প্রতঢ<br />

তফণযা অলভাধ ওভ দা। ওভলম, তঢতদ দঢাফালতভলও অবা ততলয় এলওালভ তদতশ্চহ্ন ওলভ<br />

দতলদ। দব তফণযা ঈদ্ভাদ ওলভ ধতভডালফ দ তনম ফলদাভণআ ললয় ণালও।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢাভধভ বারৃওলভভা তদলচলতভ যাধালভ ধভসভ তঢওত ওভলঢ মাকম এং<br />

ঢাভা দকাধলদ ধভাফযত ওভম;<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢাভা মমঃ যযআ এভা রৃ‘চদ বারৃওভ। ঢাভা ঘায় ঢালতভ বারৃলম<br />

দঢাফালতভলও দঢাফালতভ দতয দণলও দভ ওলভ ততলঢ এং দঢাফালতভ ঈৎওৃষ্ থফতফঢলও<br />

দযাৎ ওলভ ততলঢ।<br />

অয়াঢ-৬৪: ঢএ দঢাফভা তদলচলতভ ওমালওৌযম সুংলঢ ওভ, ঢাভধভ াতভদ্ধ ললয়<br />

গ্রভ ল। অভ অচ দ যতিআ নমওাফ লল দব যতি চয়ী লল।<br />

অয়াঢ–৬৫: ঢাভা মমঃ দল ফূা! লয় অধতদআ তদলক্ষধ ওরুদ, দা লয় অফভাআ প্রণফ<br />

তদলক্ষধওাভী লআ ।<br />

অয়াঢ-৬৬: ফূা মলমদঃ ভং দঢাফভাআ তদলক্ষধ ওভ। ঢালতভ বারৃতক্রয়াভ প্রপাল ফূাভ<br />

থাভডা ললঢ মাকম, দবদ লঞাৎ ঢালতভ ভতযগুলমা মাতঞগুলমা ঙুলঝাঙুতঝ ওভলঙ।<br />

288


অয়াঢ-৬৭: ঢএ ফূাভ ন্তদভ তওতিৎ পলয়ভ িাভ লম।<br />

অয়াঢ-৬৮: অতফ মমাফ: পয় ওভ দা, তদশ্চয় ঢুতফআ তচয়ী লল।<br />

অয়াঢ-৬৯: দঢাফাভ টাদ লালঢ বা অলঙ ঢা তদলক্ষধ ওভ ঢা ঢাভা বা ওলভলঙ দ গ্রা<br />

ওলভ দনমল। ঢাভা বা ওলভলঙ ঢা দঢা দওম বারৃওলভভ দওৌযম ফাত্র। অভ বারৃওভ<br />

দবঔালদআ বায়, ওঔদ নমওাফ লয় দা।<br />

অয়াঢ-৭০: লযলর বারৃওলভভা তচতায় ধল়ে দকম এং মমঃ অফভা ইফাদ অদমাফ<br />

লারুদ ফূাভ ভলভ প্রতঢ।<br />

অয়াঢ-৭১: দনভাঈদ মমঃ দঢাফভা তও ফূাভ প্রতঢ ইফাদ অদলম অতফ দঢাফালতভলও<br />

নুফতঢ দতয়াভ ধূলতআ? বণাণতআ ফলদ লয়, দ-আ দঢাফালতভ প্রথাদ, দ-আ দঢাফালতভলও<br />

বারৃততযা তযক্ষা ততলয়লঙ। ঢএ অতফ যযআ দঢাফালতভ লাঢ-ধা তধভীঢ ততও দণলও<br />

দওলঝ দনম এং দঢাফালতভলও অতফ যূলম ঘ়ো দঔচুভ কালঙভ ওালণ। অভ দঢাফভা<br />

তদতশ্চঢরূলধ চাদলঢ ধাভল, অফালতভ ফলথয ওাভ যাতস তথওঢভ ওলঞাভ তীখতসায়ী।<br />

অয়াঢ-৭২: বারৃওলভভা মম: অফভা ওঔলদা দঢাফালও প্রাথান্য দত দা ঐ তদতযতলদভ<br />

ঈধভ বা অফালতভ ওালঙ এললঙ এং ঐ ত্তাভ ঈধভ তবতদ অফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ।<br />

সুঢভাং ঢুতফ ওলভ দনম বা তওঙু ঢুতফ ওভলঢ ঘা। ঢুতফ দঢা দওম এ ধাতণত চীলদআ বা<br />

ওভাভ ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৭৩: এঔদ দঢা অফভা অফালতভ ভলভ প্রতঢ ইফাদ এলদতঙ, দবদ তঢতদ ক্ষফা<br />

ওদভদ অফালতভ ধাধফূল এং ঢুতফ দব বারৃ ওভলঢ অফালতভলও াথয ওলভঙ ঢা। অভ<br />

অল্লাল দশ্রষৎ দন্তওাম সায়ী।<br />

অয়াঢ-৭৪: তদশ্চয় দব যতি ধভাথীরূলধ সীয় ভলভ ফীলধ ঈধতসঢ লল, ঢাভ চন্য<br />

দঢা ভলয়লঙ চালান্নাফ; দঔালদ দ ফভল দা, াঘল দা।<br />

অয়াঢ-৭৫: অভ দব যতি ফুতফদরূলধ ঢাভ ওালঙ ঈধতসঢ লল এ সায় দব, দ<br />

যযআ দদও ওাচ ওলভলঙ, এফদ দমাওলতভ চন্য ভলয়লঙ সুঈচ্চ ফবতাতা,<br />

অয়াঢ-৭৬: দন্ত ালভ ঈধলবাকী চান্নাঢ, প্রাতলঢ লয় বাভ ধাতলতলয দলভফূল,<br />

ঢাভা দঔালদ তঘভওাম ণাওল। এ ধুভস্াভ ঢালতভআ বাভা ধতত্র-ধতভরৄদ্ধ ণালও।<br />

289


অয়াঢ-৭৭: অতফ দঢা ফূাভ প্রতঢ এআ ফলফত লী দপ্রভড ওলভতঙমাফ দব, অফাভ াোলতভ<br />

তদলয় ভাঢাভাতঢ দতভলয় বা এং ঢালতভ চন্য ফুলদ্রভ ফলথয রৄষ্ক ধণ ওলভ তা। দধঙদ<br />

দণলও এল থলভ দনমাভ অযঙ্া ওভ দা এং ন্য দওাদ পয় ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৭৮: ঢাভধভ দনভাঈদ ঢাভ দদাাতলদী তদদয় ঢালতভ ধশ্চাদ্ধাদ ওভম, এং<br />

ফুদ্র ঢালতভ ম্পূডতরূলধ তদফতজ্জঢ ওলভ দনমম।<br />

অয়াঢ–৭৯: অভ দনভাঈদ ঢাভ দমাওলতভলও ধণভ্রষ্ ওলভতঙম এং ঢালতভলও সুধণ<br />

দতঔায়তদ।<br />

অয়াঢ-৮০: দল দী আভাইম! অতফ দঢা দঢাফালতভ ঈদ্ধাভ ওলভতঙমাফ দঢাফালতভ যত্রুভ<br />

ওম দণলও এং অতফ দঢাফালতভলও ঢূভ ধালাল়েভ টাদ ধালশ্বত প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়তঙমাফ,<br />

অভ দঢাফালতভ ওালঙ ফান্না াময়া দপ্রভড ওলভতঙমাফ;<br />

অয়াঢ-৮১: (লমতঙমাফ:) অতফ দঢাফালতভলও বা তাদ ওলভতঙ ঢা দণলও ঈৎওৃষ্ স্তুফূল<br />

ঔা, তওন্তু এলঢ ীফামংখদ ওভ দা, ওভলম দঢাফালতভ ঈধভ অফাভ দক্রাথ দদলফ অল,<br />

অভ বাভ ঈধভ অফাভ দক্রাথ দদলফ অল দ যযআ ধ্বং ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৮২: অভ অতফ ঢাভ প্রতঢ যযআ ক্ষফাযীম, দব ঢা ওলভ, ইফাদ অলদ, দদও<br />

ওাচ ওলভ ৎধলণ ঝম ণালও।<br />

অয়াঢ-৮৩: দল ফূা তওল দঢাফালও াথয ওভম দঢাফাভ ওফলও দধঙলদ দনলম<br />

ঢা়োঢাত়ে ঘলম অলঢ?<br />

অয়াঢ-৮৪: ফূা মলমদ: ঢাভা এআ দঢা অফাভ দধঙলদ অলঙ এং দল অফাভ ভ!<br />

অতফ অধদাভ ওালঙ ঢা়োঢাত়ে এমাফ, বালঢ অধতদ ন্তুষ্ লদ।<br />

অয়াঢ-৮৫ অল্লাল মলমদঃ ঢুতফ ঘলম অাভ ধভ অতফ দঢাফাভ ওফলও এও ধভীক্ষায়<br />

দনলমতঙ, ালফভী ঢালতভলও ধণভ্রষ্ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৮৬: ঢঃধভ ফূা ঢাভ ওলফভ ওালঙ তনলভ দকলমদ দক্রাথাতিঢ নুঢি<br />

সায়। তঢতদ মলমদ: দল অফাভ ওফ! দঢাফালতভ ভ তও দঢাফালতভলও এওতঝ ঈত্তফ<br />

প্রতঢশ্রুতঢ দতদ তদ? ঢল তও প্রতঢশ্রুতঢভ ফয়ওাম দঢাফালতভ ওালঙ তীখত লদয়লঙ, দা<br />

দঢাফভা দঘলয়ঙ দব, দঢাফালতভ ঈধভ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও কচ অধতঢঢ দলাও,<br />

দব ওাভলড দঢাফভা অফাভ ালণ ওৃঢ য়াতা পঙ ওভলম?<br />

290


অয়াঢ-৮৭: ঢাভা মম: অফভা অধদাভ ালণ ওৃঢ য়াতা দসোয় পঙ ওতভতদ, ভং<br />

অফালতভ ঈধভ ঘাতধলয় দতয়া ললয়তঙম দমাওলতভ মংওালভভ দাছা এং অফভা ঢা<br />

(অগুলদ) তদলক্ষধ ওলভতঙ, ঢাভধভ ালফভী নুরূধপাল তদলক্ষধ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢ:ধভ ালফভ ঢালতভ চন্য এওতঝ দকা-যাও াতদলয় দভ ওভম, বা<br />

যব্দওাভী এওতঝ অওৃতঢ তঙম। ওলফভ দমালওভা মমঃ এঝাআ দঢাফালতভ ফা‘ুত এং<br />

ফূাভ ফা‘ুত, তওন্তু ফূা ঢা পু লম দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৮৯: ঢল তও ঢাভা এঢঝুকু দতলঔ দা দব, এঝা ঢালতভ দওাদ ওণাভ ঈত্তভ দতয়<br />

দা এং ঢালতভ দওাদ ক্ষতঢ ঈধওাভ ওভাভ ক্ষফঢা ভালঔ দা?<br />

অয়াঢ-৯০: অভ লারুদ দঢা ধূলতআ ঢালতভলও লমতঙলমদ: দল অফাভ ওফ দঢাফভা দঢা<br />

এ াঙুলভভ ওাভলড ধভীক্ষায় ধল়েঙ। তদশ্চয় দঢাফালতভ ভ ওরুডাফয়। সুঢভাং দঢাফভা<br />

অফাভ নুভড ওভ এং অফাভ অলতয দফলদ ঘম।<br />

অয়াঢ-৯১: ঢাভা মম: অফালতভ ওালঙ ফূা তনলভ দা অা ধবতন্ত অফভা দঢা এভআ<br />

ঈধাদায় দমলক ণাও।<br />

অয়াঢ-৯২: ফূা মলমদঃ দল লারুদ! ঢুতফ বঔদ দতঔলম ঢাভা ধণভ্রষ্ ললয় দকলঙ, ঢঔদ<br />

দঢাফালও তওল তদ ৃত্ত ওভম।<br />

অয়াঢ–৯৩: অফাভ ধতাঙ্ নুভড ওভা দণলও? ঢল তও ঢুতফ অফাভ অলতয ফান্য<br />

ওভলম?<br />

অয়াঢ–৯৪: লারুদ মলমদ: দল অফাভ ললাতভ। ঢুতফ অফাভ তাত়ে অফাভ ঘুম থলভ<br />

দঝলদা দা। অতফ দঢা অযংওা ওলভতঙমাফ দব, ঢুতফ মল: ঢুতফ দী আভাইলমভ ফলথয<br />

তলপত ৃ তষ্ ওলভঙ এং অফাভ ওণা ভক্ষা ওভতদ।<br />

অয়াঢ-৯৫: ফূা মলমদঃ দল ালফভী! দঢাফাভ িয তও?<br />

অয়াঢ-৯৬: দ মম: অতফ দতলঔতঙমাফ এফদ তওঙু বা লন্যভা দতলঔতদ। ঢাভধভ অতফ<br />

তদলয়তঙমাফ দপ্রতভঢ তূলঢভ ধততঘলহ্নভ দণলও এও ফুতষ্ ফাতঝ এং ঢা অতফ তদলক্ষধ<br />

ওলভতঙমাফ। অফাভ ফদ অফালও এরূধ ওভলঢ প্রলভাতঘঢ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৯৭: ফূা মলমদ: তূভ ললয় বা, দঢাভ চন্য াভাচীদ এ যাতসআ ভআম দব, ঢুআ<br />

দওম লম দ়োত, ―অফালও দওঈ সযত ওভ দা‖, এং দঢাভ চন্য অভ এওতঝ য়াতা<br />

অলঙ বা দঢাভ দমায় ঝমাভ দয়। অভ ঢুআ দঢাভ ঐ ফা‘ুলতভ প্রতঢ মক্ষয ওভ বাভ<br />

291


ধূচায় ঢুআ দমলকতঙতম ; অফভা ঢা এঔদআ িাতমলয় তততে, ঢাভধভ ঢা ততক্ষি ওলভ<br />

াকলভ তদলক্ষধ ওভ।<br />

অয়াঢ-৯৮: দঢাফালতভ ফা‘ুত ললমদ এওফাত্র অল্লাল, তঢতদ ঙা়ো ন্য দওাদ ফা‘ুত<br />

দদআ; তঢতদ জ্ঞাদদ তরয় ধতভলষ্দ ওলভ ভলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-৯৯: এরূলধ অতফ ধূলত বা খলঝলঙ ঢাভ ংাত অধদাভ ওালঙ ত ৃঢ ওতভ; অভ<br />

অতফ দঢা অফাভ ঢভন দণলও অধদালও তাদ ওলভতঙ দওাভঅদ।<br />

অয়াঢ-১০০: দব দওঈ এ দণলও ফুঔ তনতভলয় দদল, দ দওয়াফলঢভ ততদ লদ ওভল<br />

যাতসভ পাভী দাছ।<br />

অয়াঢ-১০১: ঢাভা ঢালঢ দন্তওাম ণাওল। দওয়াফলঢভ ততদ এ দাছা ঢালতভ চন্য<br />

লল তঢ ফে।<br />

অয়াঢ-১০২: দবততদ তযঙায় নু ৎওাভ দতয়া লল এং অতফ ধভাথীলতভলও দততদ এফদ<br />

সায় এওত্র ওভ দব, ঢালতভ ঘক্ষু নযাওালয দীম লডতভ লল,<br />

অয়াঢ-১০৩: ঢাভা তদলচলতভ ফালছ ঘুতধালভ মাতম ওভল: দঢাফভা দওমফাত্র তয<br />

ততদ সাদ ওলভতঙলম।<br />

অয়াঢ-১০৪: ঢাভা তও মল ঢা অতফ ঔু পামপাল চাতদ, ঢালতভ ফলথয তালধক্ষা<br />

ঈত্তফ যতি মল: দঢাফভা দঢা দওমফাত্র এওততদ সাদ ওলভতঙলম।<br />

অয়াঢ-১০৫: ঢাভা অধদালও ধতঢফামা ম্পতলও প্রশ্ন ওলভ। অধতদ লম ততদঃ অফাভ<br />

ভ দ ফূলম ঈৎধাঝদ ওলভ ঈত়েলয় ততলদ।<br />

অয়াঢ-১০৬: ঢাভধভ তঢতদ চতফদলও এও ফঢম ফৃড ফালঞ ধতভডঢ ওভলদ,<br />

অয়াঢ-১০৭: ঢালঢ ঢুতফ ক্রঢা দতঔলঢ ধাল দা এং ঈচ্চঢা দা।<br />

অয়াঢ-১০৮: দততদ াআ অলাদওাভীভ টালও া়ো দতল, এ যাধালভ এততও-ততও<br />

লল দা। তয়াফয় অল্লালভ াফলদ যব্দ সি ললয় বাল। সুঢভাং ঢুতফ ধতলক্ষলধভ ক্ষীড<br />

যব্দ ঙা়ো অভ তওঙুআ রৄদলঢ ধাল দা।<br />

অয়াঢ–১০৯: তয়াফয় অল্লাল বালও নুফতঢ দতলদ এং বাভ ওণায় তঢতদ ন্তুষ্ ললদ,<br />

দ ঙা়ো ন্য ওাভ সুধাতভয দততদ দওাদ ঈধওালভ অল দা।<br />

292


অয়াঢ–১১০: তঢতদ চালদদ বা তওঙু ঢালতভ াফলদ বা তওঙু ঢালতভ ধশ্চালঢ অলঙ ;<br />

তওন্তু ঢাভা ঢালতভ জ্ঞালদ ঢালও অয়ত্ত ওভলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১১১: অভ দততদ ফুঔফণমআ দআ তঘভঞৎী, তঘভসায়ী অল্লালভ াফলদ<br />

দতফঢ ণাওল, এং দ-আ যণত লল দব চুমুলফভ দাছা লদ ওভল।<br />

অয়াঢ-১১২: দব যতি ফু‘তফদ সায় দদও ওাচ ওলভ, দ তঘাভ ক্ষতঢভ অযংওা<br />

ওভল দা।<br />

অয়াঢ-১১৩: এপালআ অতফ এ তওঢালও অভী পারায় দওাভঅদরূলধ দাতবম ওলভতঙ<br />

এং এলঢ ততপন্নরূলধ ঢওতাডী ত ৃঢ ওলভতঙ, বালঢ ঢাভা পয় ওলভ, তওংা এ<br />

দওাভঅদ ঢালতভ চন্য ঈধলতয লয়।<br />

অয়াঢ-১১৪: স্তুঢ অল্লাল তঢ ফলাদ, প্রওৃঢ াতযাল। অভ অধদাভ প্রতঢ অল্লালভ<br />

লী ম্পূডত লাভ ধূলত অধতদ দওাভঅদ ধালঞ ঢা়োর়ো ওভলদ দা। অধতদ প্রাণতদা<br />

ওরুদ: দল অফাভ ভ! অফাভ জ্ঞাদ তদ্ধ ৃ ওলভ ততদ।<br />

অয়াঢ-১১৫: অভ অতফ দঢা আতঢধূলত অতফলও এও অলতয ততলয়তঙমাফ, তওন্তু দ পু লম<br />

তকলয়তঙম, অভ অতফ ঢাভ ফলথয তৃঢ় ংওল্পঢা ধাআতদ।<br />

অয়াঢ-১১৬: সভড ওভ, বঔদ অতফ দনলভযঢালতভলও মমাফ: দঢাফভা অতলফভ প্রতঢ<br />

তচতা ওভ, ঢঔদ াআ তচতা ওভম, দওম আতম ঙা়ো, দ ফান্য ওভম।<br />

অয়াঢ-১১৭: ঢঃধভ অতফ মমাফ: দল অতফ! এ দঢাফাভ দঢাফাভ সীভ যক্র, সুঢভাং<br />

দ দবদ দঢাফালতভলও তওঙুলঢআ চান্নাঢ দণলও দভ ওদভ দা দতয়, ঢাললম ওলষ্ ধতঢঢ<br />

লল।<br />

অয়াঢ-১১৮: তদশ্চয় এঔালদ দঢাফাভ চন্য এ যসা ভলয়লঙ দব, ঢুতফ ওঔদ ক্ষু থাঢত লল<br />

দা এং ঈমঙ ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-১১৯: এং এঔালদ ঢুতফ তধধাাঢত লল দা এং দভৌদ্র ঢালধ ওষ্ ধাল দা ।<br />

অয়াঢ-১২০: ঢঃধভ যয়ঢাদ ঢালও কুফন্ত্রডা ততম। দ মমঃ দল অতফ। অতফ তও<br />

দঢাফালও ন্ধাদ দত ফভলত্বভ ৃলক্ষভ এং তদশ্বভ ভালচযভ?<br />

অয়াঢ-১২১: ঢাভধভ ঢাভা ঈপলয় ঈি ৃক্ষ দণলও পক্ষড ওভম, ঢৎক্ষডাৎ ঢালতভ াফলদ<br />

ঢালতভ গুিাঙ দা ৃঢ ললয় ধ়েম এং ঢাভা দললযূলঢভ ৃক্ষধত্র ততলয় তদলচলতভলও<br />

293


অ ৃঢ ওভলঢ মাকম অভ অতফ সীয় ভলভ দানভফাদী ওভম। নলম দ তভ্রান্ত ললয়<br />

ধ়েম।<br />

অয়াঢ –১২২: এভধভ ঢাভ ভ ঢালও ফলদাদীঢ ওভলমদ, ঢাভ প্রতঢ ক্ষফাধভায়ড ললমদ<br />

এং ঢালও ৎধলণ প্রতঢতষৎঢ ওভলমদ।<br />

অয়াঢ–১২৩: অল্লাল মলমদ: দঢাফভা ঈপলয় এওআ লঙ এঔাদ দণলও দদলফ বা।<br />

দঢাফভা এলও ধলভভ যত্রু। ঢঃধভ অফাভ ঢভন দণলও বতত দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ<br />

দলতায়াঢ দধৌলঙ, ঢল দব অফাভ দলতায়াঢ দফলদ ঘমল দ ধণভ্রষ্ লল দা এং দ<br />

ওষ্ ধাল দা।<br />

অয়াঢ-১২৪: অভ দব অফাভ সভড দণলও ফুঔ তনতভলয় দদল, ঢাভ চীদবাধদ লল<br />

ংকুতঘঢ এং দওয়াফলঢভ ততদ অতফ ঢালও ন্ধ সায় ঈঞা।<br />

অয়াঢ-১২৫: দ মল: দল অফাভ ভ দওদ অফালও ন্ধ সায় ঈঞালমদ? অতফ দঢা<br />

তৃতষ্যতিম্পন্ন তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১২৬: অল্লাল মলদ: এরূলধআ অফাভ অয়াঢফূল দঢাফাভ ওালঙ এলতঙম তওন্তু<br />

ঢুতফ ঢা পু লম তকলয়তঙলম ; অচ নুরূধপাল ঢুতফ তসৃঢ ললম।<br />

অয়াঢ-১২৭: অভ এফতদপালআ অতফ ঢালও প্রতঢনম দতআ দব ীফা মঙদ ওলভ এং<br />

ঢাভ ভলভ অয়ালঢভ প্রতঢ ইফাদ অলদ দা। অলঔভালঢভ অবা যযআ পয়াদও।<br />

ওলঞাভ তথও সায়ী।<br />

অয়াঢ-১২৮: এঝা তও ঢালতভলও ৎধণ দতঔাম দা দব, ঢালতভ ধূলত অতফ ওঢ<br />

ফাদলকাষৎীলও ধ্বং ওলভতঙ বালতভ অাপূ তফলঢ ঢাভা বাঢায়াঢ ওলভ ণালও? তদশ্চয়<br />

এলঢ ভলয়লঙ জ্ঞাদাদ দমাওলতভ চন্য তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-১২৯: অভ বতত অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ধূলতআ এওতঝ ওণা তসভীওৃঢ ললয় দা<br />

ণাওঢ এং এওতঝ ফয় তদথতাতভঢ দা ণাওঢ, ঢল ঢালতভ যাতস যযআ লঢ।<br />

অয়াঢ–১৩০: সুঢভাং অধতদ ঢালতভ ওণায় ধথবতথাভড ওরুদ এং অধদাভ ভলভ<br />

প্রযংাভ ালণ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওরুদ ূলবতাতলয়ভ ধূলত ূবতালসভ ধূলত, অভ<br />

ভালঢভ তওঙু ংলয ততাপালকভ প্রান্তফূলল ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওরুদ, বালঢ<br />

অধতদ ন্তুষ্ ললঢ ধালভদ।<br />

294


অয়াঢ-১৩১: অভ অধতদ ওঔদ তৃতষ্ধাঢ ওভলদ দা ঐ স্তুভ প্রতঢ, বা অতফ<br />

ঢালতভ ততপন্ন দশ্রডীলও ধাতণত চীলদভ ঘাওতঘওয সরূধ ঈধলপাক ওভলঢ ততলয় দভলঔতঙ ,<br />

ঢদ্ধাভা ঢালতভলও ধভীক্ষা ওভাভ ঈলদ্দলযয। অভ অধদাভ ভলভ দতয়া তভতবও র গুলড<br />

দশ্রয় তথও সায়ী।<br />

ডয়াঢ–১৩২: অভ অধতদ অধদাভ ধতভালভভ দমাওলতভলও দাফালবভ অলতয ততদ এং<br />

তদলচ এলঢ তঘম ণাকুদ। অতফ অধদাভ ওালঙ দওাদ তভতবও ঘাআ দা। তভতনও দঢা<br />

অতফআ অধদালও দতআ। অভ রৄপ ধতভডাফ দঢা ঢাওয়াভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১৩৩: ঢাভা লম: আতদ অফালতভ ওালঙ ঢাভ ভলভ ঢভন দণলও দওাদ তদতযতদ<br />

দওদ তদলয় অলদ দা? ঢালতভ ওালঙ তও অলতদ সুসষ্ প্রফাড বা ভলয়লঙ ধূতঢতী<br />

গ্রন্ণফূলল?<br />

অয়াঢ-১৩৪: অতফ বতত ঢালতভলও ভাূম দপ্রভলডভ ধূলত দওাদ অবা ততলয় ধ্বং<br />

ওভঢাফ, ঢল ঢাভা যযআ মঢ: দল অফালতভ ভ! ঢুতফ অফালতভ ওালঙ এওচদ<br />

ভাূম দওদ ধাঞালম দা? বতত ধাঞালঢ ঢাললম অফভা মাতঞ্ঢ ধফাতদঢ লাভ ধূলত<br />

দঢাফাভ অলতয দফলদ ঘমঢাফ।<br />

অTয়াঢ–১৩৫: অধতদ লম ততদ: প্রলঢযলওআ প্রঢীক্ষা ওভলঙ, দঢাফভা প্রঢীক্ষা ওভলঢ<br />

ণাও, ঢঃধভ তঘলভআ চাদলঢ ধাভল দব, ভম ধলণভ ধতণও দও এং দও ৎধণপ্রাি<br />

ললয়লঙ।<br />

295


ূভা অতিয়া<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ফানুলরভ তলা-তদওালযভ ফয় তদওঝঢতী ললয়লঙ, ণঘ ঢাভা ঢওতঢাভ<br />

ফলথয ফুঔ তনতভলয় ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-২: ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ভলভ ঢভন দণলও বঔদআ দওাদ দঢুদ ঈধলতয অল,<br />

ঢঔদআ ঢাভা ঢা দঔমাভ ঙলম শ্রড ওলভ,<br />

অয়াঢ-৩: ঢালতভ ন্তভ ণালও ফলদালবাকী। চাতমফভা দকাধলদ ধভাফযত ওলভ: দ দঢা<br />

দঢাফালতভআ ফঢ এওচদ ফানুর, এভধভ তও দঢাফভা দতলঔ-রৄলদ বারৃভ ওলম ধ়েল?<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদ মলমদ: অফাভ ভ অফাদ চতফলদভ ওণাআ কঢ অলঙদ<br />

এং তঢতদআ তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৫: ভং ঢাভা অভ লমঃ এ মীও ওল্পদা, ভং দ এঝা তদলচ ভঘদা ওলভ<br />

তদলয়লঙ, ভং দ এওচদ ওত। সুঢভাং দ তদলয় অসুও অফালতভ ওালঙ দওাদ তদতযতদ,<br />

দবফদ–তদতযতদল ধাঞালদা ললয়তঙম ধূতঢতী ভাূমকডলও।<br />

অয়াঢ-৬: ইফাদ অলদতদ ঢালতভ ধূতঢতী দ চদধতাী বালতভলও অতফ ধ্বং<br />

ওলভতঙ, ঢল তও এভা এঔদ ইফাদ অদল?<br />

অয়াঢ-৭: অতফ অধদাভ ধূলত রৄথু ফানুরলওআ ভাূমভলধ দপ্রভড ওলভতঙ, বালতভ প্রতঢ<br />

অতফ লী ধাঞাঢাফ। বতত দঢাফালতভ চাদা দা ণালও, ঢল বালতভ তওঢালভ জ্ঞাদ অলঙ,<br />

ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভ দচলদ দা।<br />

অয়াঢ-৮: অভ অতফ ঢালতভলও এফদ দতলততযষ্ ওতভতদ দব, ঢাভা ঔাতয গ্রলড ওভঢ দা<br />

এং ঢাভা ফভ তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৯: ঢঃধভ অতফ লঢয ধতভডঢ ওভমাফ ঢালতভলও প্রতত্ত য়াতা, ঢএ অতফ<br />

ভক্ষা ওভমাফ ঢালতভলও বালতভলও আলে ওলভতঙ, অভ ধ্বং ওভমাফ<br />

ীফামংখদওাভীলতভলও।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অতফ দঢা দাতবম ওলভতঙ দঢাফালতভ প্রতঢ এফদ তওঢা বালঢ দঢাফালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ ঈধলতয। ঢু তও দঢাফভা ুছ দা?<br />

296


অয়াঢ-১১: অভ অতফ ধ্বং ওলভ ততদয়তঙ ওঢ চদধত বাভ তথাীভা তঙম চাতমফ<br />

এং ঢালতভ ধলভ অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ ন্য চাতঢ।<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভধভ বঔদ দ চাতমফভা অফাভ অবা দঝভ দধম, ঢঔদআ-ঢাভা ঐ চদধত<br />

দণলও ধমায়দ ওভলঢ মাকম।<br />

অয়াঢ-১৩: ―ধমায়দ ওভ দা এং তনলভ এ দঢাফালতভ সুঔ-লম্ভালকভ ঈধওভলডভ প্রতঢ<br />

বালঢ দঢাফভা ফত্ত তঙলম এং দঢাফালতভ অাক ৃলল, লয়ঢ দঢাফালতভলও তচজ্ঞাাাত<br />

ওভা দবলঢ ধালভ।‖<br />

অয়াঢ-১৪: ঢাভা মম: লায়! রৃলপতাক অফালতভ! তঢযআ, অফভা তঙমাফ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-১৫: ঢালতভ এরূধ তমাধ ঘমলঢ ণাওম দব ধবতন্ত দা অতফ ঢালতভলও ওলভ ততমাফ<br />

ওতঢতঢ যয তদতাতধঢ তিতৃয।<br />

অয়াঢ-১৬: অফাদ, চতফদ এঢরৃপলয়ভ ফলথয বা তওঙু অলঙ ঢা অতফ ক্রী়োেলম<br />

ৃ তষ্ ওতভতদ।<br />

অয়াঢ-১৭: অতফ বতত ক্রী়োভ াফগ্রী ৃ তষ্ ওভলঢ ঘাআঢাফ, ঢল অফাভ ওালঙ বা অলঙ<br />

ঢা ততলয়আ ঢা ওভঢাফ, তওন্তু ঢা অতফ ওঔদ ওভাভ দআ।<br />

অয়াঢ-১৮: ভং অতফ ঢযলও তফণযাভ ঈধভ তদলক্ষধ ওতভ, নদম ঢয-তফণযাভ ফকচ দভ<br />

ওলভ দতয় এং তফণযা ঢৎক্ষডাঢ তমুি ললয় বায়। দঢাফভা বা মঙ ঢাভ চন্য দঢাফালতভ<br />

রৃলপতাক।<br />

অয়াঢ-১৯: অফাদ চতফলদ বাভা অলঙ ঢাভা ঢাভআ এং বাভা ঢাোঁভ াতন্নলথয অলঙ<br />

ঢাভা ঢাোঁভ আাতলঢ মজ্জা দাথ ওলভ দা এং োন্ত লয় দা।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা ততা-ভাতত্র ঢাভ ঢাীল ধাঞ ওলভ ওতাঘ ক্ষান্ত লয় দা।<br />

অয়াঢ-২১: ঢাভা তও ফা‘ুত াযস ওলভ দভলঔলঙ ধতণীভ ৃ স্তুফূল দণলও, বাভা ওাঈলও<br />

চীদ তাদ ওভলঢ ধালভ?<br />

অয়াঢ-২২: বতত অফাদ চতফলদ অল্লাল ঙা়ো ন্যান্য ফা‘ুত ণাওঢ, ঢল ঈপয়আ<br />

ধ্বং ললয় দবঢ। ঢএ অভলযভ তথধতঢ অল্লাল ঐ তরয় দণলও ধতত্র বা ঢাভা<br />

লম ণালও।<br />

297


অয়াঢ-২৩: তঢতদ বা ওলভদ দ িলন্ধ তঢতদ তচজ্ঞাতঢ ললদ দা, ভং ঢালতভলও<br />

তচলজ্ঞ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢাভা তও ঢালও ঙা়ো ন্যান্য ফা‘ুত াযস ওলভলঙ? অধতদ মুদঃ দঢাফভা<br />

দঢাফালতভ ধলক্ষ প্রফাড ঈধতসঢ ওভ। এঝাআ অফাভ ালণ বাভা অলঙ ঢালতভ চন্য<br />

ঈধলতয এং অফাভ ধূতঢতীলতভ চন্য তঙম ঈধলতয। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ঢয<br />

চালদ দা, ঢাআ ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ অতফ অধদাভ ধূলত এফদ দওাদ ভাূম দপ্রভড ওতভতদ বাভ প্রতঢ অতফ<br />

এআ লী দাতবম ওতভতদ দব, ―অতফ ঙা়ো অভ দওঈ ঈধায দদআ, ঢএ অফাভআ<br />

আাতঢ ওভ।‖<br />

অয়াঢ-২৬: ঢাভা লমঃ ―তয়াফয় অল্লাল ন্তাদ গ্রলড ওলভলঙদ।‖ ―তঢতদ ধতত্র, ফলাদ,<br />

ভং ঢাভা দঢা ঢাভ ম্মাতদঢ াো।‖<br />

অয়াঢ-২৭: ঢাভা ঢাভ অলক দল়ে ওণা মলঢ ধালভ দা, ঢাভা দঢা ঢাোঁভআ অলতযানুবায়ী<br />

ওাচ ওলভ ণালও।<br />

অয়াঢ-২৮: অল্লাল কঢ অলঙদ বা তওঙু অলঙ ঢালতভ াফলদ এং বা তওঙু অলঙ<br />

ঢালতভ দধঙলদ। ঢাভা রৄথু ঢালতভ চন্য সুধাতভয ওলভ বালতভ প্রতঢ অল্লাল ন্তুষ্। অভ<br />

ঢাভা ঢাভ পলয় ন্ত্রস ণালও।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ ঢালতভ ফথয দণলও দব মল: ―অতফআ ফা‘ুত তঢতদ ঙা়ো‖, ঢালও অতফ<br />

চালান্নাদফভ যাতস দত। এফতদপাল অতফ চাতমফলতভলও যাতস ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-৩০: বাভা কুনভী ওলভ ঢাভা তও দপল দতলঔ দা দব, অফাদ চতফদ<br />

ঢলপ্রাঢপাল তফলযতঙম, ঢাভধভ অতফ ঈপয়লও অমাতা ওলভ ততমাফ; এং প্রাডাদ<br />

তওঙু অতফ ৃ তষ্ ওভমাফ ধাতদ দণলও। ঢু তও ঢাভা ইফাদ অদল দা?<br />

অয়াঢ-৩১: অভ অতফ চতফলদভ ঈধভ সুতৃঢ় ধতঢফামা ৃ তষ্ ওলভতঙ বালঢ ঢালতভলও<br />

তদলয় চতফদ ছু োঁলও দা ধল়ে; এং অতফ দঔালদ প্রযস প্রযস ভাস ৃ তষ্ ওলভতঙ দবদ ঢাভা<br />

কন্তযসলম দধৌঙলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ অতফ অফাদলও ৃ তষ্ ওলভতঙ এওতঝ সুভতক্ষঢ ঙাতরূলধ, তওন্তু ঢাভা<br />

ঢাভ তদতযতদামী দণলও ফুঔ তনতভলয় ভালঔ।<br />

298


অয়াঢ-৩৩: অভ তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ভাঢ ততদ এং ূবত ঘন্দ্র। াআ তদচ তদচ<br />

ওক্ষধলণ তঘভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৪ অতফ অধদাভ ধূলত দওাদ ফানুরলও ফভত্ব তাদ ওতভতদ; সুঢভাং বতত<br />

অধদাভ ফৃঢুয লয়, ঢল তও ঢাভা দন্তওাম দোঁলঘ ণাওল?<br />

অয়াঢ-৩৫: প্রলঢযও প্রাডীআ ফৃঢুযভ সাত গ্রলড ওভল। অতফ দঢাফালতভলও তলযরপাল<br />

ধভীক্ষা ওলভ ণাতও ফে পাম ততলয়; এং অফাভআ ওালঙ দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ বঔদ ওালনভভা অধদালও দতলঔ ঢঔদ ঢাভ অধদালও রৄথু ঞাট্টা-<br />

তদ্রুলধভ ধাত্ররূলধ গ্রলড ওলভ। ঢাভা লম: এ তও দআ দমাও, দব দঢাফালতভ দত-<br />

দতীলতভ ফালমাঘদা ওলভ? ণঘ এভাআ অল্লালভ চন্য ―ভলফাদ‖ ঈলল্ললঔভ তলভাতথঢা<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৭: ফানুরলও ৃ তষ্ ওভা ললয়লঙ ত্বভাপ্রড ওলভ। তঘলভআ অতফ দঢাফালতভলও<br />

অফাভ তদতযতদামী দতঔা । ঢএ অফালও ঢা়োর়ো ওভলঢ ম দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ ঢাভা লম: এআ য়াতা ওঔদ অল? ম, বতত দঢাফভা ঢযাতী<br />

ল।<br />

অয়াঢ-৩৯: ওঢ পাম লঢ! বতত ওালনভভা চাদলঢ ধাভঢ দ ফলয়ভ ওণা, বঔদ ঢাভা<br />

ঢালতভ ম্মুলঔ ধশ্চাৎততও দণলও তি প্রতঢলভাথ ওভলঢ ধাভল দা এং ঢাভা দওাদ<br />

ভওফ ালাবয প্রাি লল দা।<br />

অয়াঢ-৪০: ভং ঢা ঢালতভ ঈধভ ওসাৎ এদ ধ়েল এং ঢালতভলও ততলযলাভা ওলভ<br />

দনমল; ঢঔদ ঢাভা ঢা দভাথ ওভলঢ ধাভল দা এং ঢালতভলও ওায দতয়া লল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৪১: তদঃলেল অধদাভ ধূলত ভাূমলতভ ালণ ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভা ললয়লঙ।<br />

লযলর বা তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ ঢা তদ্রুধওাভীলতভলওআ ধতভলষ্দ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৪২: মুদঃ দও দঢাফালতভলও ভলফাদ দণলও ভক্ষা ওভল ভাতত্রওালম ততলদভ<br />

দমায়? ভং ঢাভা ঢালতভ ভলভ সভড দণলও ফুঔ তনতভলয় ভালঔ।<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢল তও ঢালতভ ওালঙ অতফ ঙা়ো অভ ঈধায অলঙ, বাভা ঢালতভলও<br />

ভক্ষা ওভলঢ ধালভ? ঢাভা দঢা তদলচলতভআ ালাবয ওভলঢ ধালভ দা এং অফাভ<br />

দফাওালমায় ঢাভা দওাদ াণী ধাল দা।<br />

299


অয়াঢ-৪৪: ভং অতফ ঢালতভলও ঢালতভ াধ-তাতালতভলও প্রঘুভ দপাক-ম্ভাভ<br />

ততলয়তঙমাফ, এফদতও ঢালতভ অয়ুষ্কাম লদও তীখত ললয়তঙম। ঢাভা তও দতঔলঙ দা দব,<br />

অতফ ঢালতভ দতযলও ঘঢুত তও দণলও ংকুতঘঢ ওলভ অদতঙ? এভধভ তও ঢাভা (অযা<br />

ওলভ দব) তচয়ী লল?<br />

অয়াঢ-৪৫: মুদ: অতফ দঢা দওম লীভ ফাথযলফ দঢাফালতভলও ঢওত ওভতঙ; তওন্তু<br />

তথভভা ঢওতাডী রৄলদ দা বঔদ ঢালতভলও ঢওত ওভা লয়।<br />

অয়াঢ-৪৬: অধদাভ ভলভ অবালভ এওতঝ ছাধঝা বতত ঢালতভলও সযত ওলভ ঢল<br />

ঢাভা যযআ লম ঈঞল: লয়, রৃলপতাক অফালতভ াসতওআ অফভা তঙমাফ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ অতফ দওয়াফলঢভ ততদ ন্যায়তঘালভভ ফাদতণ সাধদ ওভ, এং ওাভ<br />

প্রতঢ তন্দুফাত্র চুমুফ ওভা লল দা। বতত ওাভ অফম তভরাভ ীচ ধতভফাড লয় ,<br />

ঢল ঢা অতফ লাতচভ ওভ । তলা-তদওায গ্রললডভ চন্য অতফআ বলণষ্।<br />

অায়াঢ-৪৮: অভ অতফ দঢা ততলয়তঙমাফ ফূা লাভদলও নু ভওাদ, অলমা এং ঈধলতয<br />

দফাত্তাওীলতভ চন্য-<br />

অয়াঢ-৪৯: বাভা তদলচলতভ ভলও দা দতলঔআ পয় ওলভ এং ঢাভা দওয়াফলঢভ পলয় তা<br />

যতঙ্ঢ।<br />

অয়াঢ-৫০: এ দওাভঅদ এও ওমযাডফয় ঈধলতয, বা অতফ দাতবম ওলভতঙ। ঢল তও<br />

দঢাফভা এলও সীওাভ ওভ?<br />

অয়াঢ-৫১: অভ অতফ দঢা আতঢধূলত আভালীফলও ততলয়তঙমাফ ৎধলণভ জ্ঞাদ এং অতফ<br />

ঢাভ যাধালভ ফযও তলঢ তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৫২: সভড ওভ, বঔদ তঢতদ ঢাভ তধঢা ঢাভ ওফলও মলমদ: এ ফূতঢতগুলমা<br />

তও, বালতভ ধূচায় দঢাফভা দমলক ভলয়ঙ?<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা মম: অফভা অফালতভ াধ-তাতালও এলতভ ঈধাদা ওভলঢ দতলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৫৪: তঢতদ মলমদ: তদঃলেলল দঢাফভা দঢাফালতভ াধ-তাতাভা ভলয়লঙ<br />

প্রওাযয দকাফভালীলঢ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভা মমঃ ঢুতফ তও অফালতভ ওালঙ ঢয তদলয় এলঙ দা ঢুতফ দঔম-<br />

ঢাফাযা ওভঙ?<br />

300


অয়াঢ-৫৬: তঢতদ মলমদ; দা, দঔম-ঢাফাযা দয়, ভং দঢাফালতভ প্রওৃঢ ভ দঢা<br />

অফাদ চতফলদভ ভ, তবতদ এ ৃ তষ্ ওলভলঙদ; অভ অতফ এ তরলয় ন্যঢফ<br />

াক্ষযতাঢা।<br />

অয়াঢ-৫৭: অল্লালভ ওফ, দঢাফভা বঔদ ঘলম বাল ঢঔদ অতফ যযআ দঢাফালতভ<br />

ফূতঢতগুলমাভ যাধালভ এওঝা যসা গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৮: ঢাভধভ তঢতদ দ ফূতঢতগুলমালও ঘূডত-তঘূডত ওলভ ততলমদ লতভ ফলথযভ প্রথাদতঝ<br />

ঙা়ো, বালঢ ঢাভা ঢাভ ওালঙ তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-৫৯: ঢাভা মমঃ অফালতভ দতঢালতভ ালণ এফদ ওাচ দও ওভম? তদশ্চয় দ<br />

়ে চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৬০: ঢালতভ দওঈ দওঈ মম: অফভা আভালীফ দাফও চবদও বুওলও এ<br />

দতঢালতভ িলন্ধ ফালমাঘদা ওভলঢ রৄলদতঙ।<br />

অয়াঢ-৬১: ঢাভা মমঃ ঢাললম ঢালও চদফলক্ষ লাতচভ ওভ, বালঢ ঢাভা াক্ষয ততলঢ<br />

ধালভ।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢাভা মম: দল আভালীফ! ঢুতফআ তও অফালতভ দতঢালতভ ালণ এ ওাচ<br />

ওলভঙ?<br />

অয়াঢ-৬৩: তঢতদ মলমদঃ দা ভং এ ওাচ ওলভলঙ এলতভআ এআ প্রথাদ। সুঢভাং<br />

এলতভলও তচলজ্ঞ ওভ বতত এভা ওণা মলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৬৪: ঢঃধভ ঢাভা ফলদ ফলদ তঘন্তা ওভম এং এলও ধভলও মমঃ প্রওৃঢধলক্ষ<br />

দঢাফভাআ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢাভধভ ঢালতভ ফসও দঢ ললয় দকম এং মম: দল আভালীফ! ঢুতফ দঢা<br />

চাদ দব, এ ফূতঢতগুলমা ওণা মলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৬৬: আভালীফ মলমদ: ঢু তও দঢাফভা অল্লাললও দঙল়ে এফদ তওঙুভ ঈধাদা<br />

ওভল, বা দঢাফালতভ দওাদ ঈধওাভ ওভলঢ ধালভ দা এং দঢাফালতভ ক্ষতঢ ওভলঢ<br />

ধালভ দা?<br />

অয়াঢ-৬৭: তথনাভ দঢাফালতভ প্রতঢ এং অল্লাললও দঙল়ে দঢাফভা বালতভ আাতঢ ওভ<br />

ঢালতভ প্রতঢ । ঢল তও দঢাফভা ুছল দা?<br />

301


অয়াঢ-৬৮: ঢাভা মম: আভালীফলও অগুলদ ধুত়েলয় তা এং দঢাফালতভ দতঢালতভ<br />

ালাবয ওভ, বতত দঢাফভা তওঙু ওভলঢআ ঘা।<br />

অয়াঢ-৬৯: অতফ তদল তয ততমাফ: দল তি ঢুতফ আভালীলফভ প্রতঢ যীঢম তদভাধত ললয়<br />

বা।<br />

অয়াঢ-৭০: ঢাভা আভালীলফভ তদষ্ ওভলঢ দঘলয়তঙম, তওন্তু অতফ ঢালতভলও ওলভ ততমাফ<br />

তাতথও ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ অতফ ঢালও মুঢলও ঈদ্ধাভ ওলভ এফদ দতলযভ ততলও তদদয় দকমাফ,<br />

দবঔালদ অতফ তশ্বাীভ চন্য ভওঢ দভলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৭২: অতফ আভালীফলও তাদ ওভমাফ ধুত্র আলাও এং অভ তাদ ওভমাফ দধৌত্র<br />

আয়াকু । অভ ঢালতভ প্রলঢযওলওআ ওভমাফ ৎওফতধভায়ড।<br />

অয়াঢ-৭৩: অতফ ঢালতভলও ওলভতঙমাফ দদঢা, ঢাভা অফাভ অলতয নুালভ দলতায়াঢ<br />

ওভলঢদ। অতফ ঢালতভলও লীভ ফাথযলফ তদল তয ততলয়তঙমাফ-দদও ওাচ ওভলঢ, দাফালবভ<br />

ধােী ওভলঢ এং বাওাঢ প্রতাদ ওভলঢ এং ঢাভা অফাভআ আাতঢ ওভলঢদ।<br />

অয়াঢ-৭৪: অভ অতফ মুঢলও তাদ ওলভতঙমাফ দলওফঢ জ্ঞাদ এং অতফ ঢালও ঈদ্ধাভ<br />

ওলভতঙমাফ ঐ চদধত দণলও বাভ তথাীভা তমি তঙম শ্লীম ওালচ। তদঃলেলল ঢাভা<br />

তঙম ৎ ম্প্রতায়, ধাধাঘাভী,<br />

অয়াঢ-৭৫: এং অতফ ঢালও অফাভ ভলফলঢ তাতঔম ওভমাফ। তদশ্চয় তঢতদ তঙলমদ<br />

দদওওাভলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ-৭৬: অভ সভড ওরুদ দূললভ ওণা, বঔদ তঢতদ এভ ধূলত দতায়া ওলভতঙলমদ, ঢঔদ<br />

অতফ ঢাভ দতায়া ওুম ওলভতঙমাফ এং ঢালও ঢাভ ধতভাভকতলও ফলা ংওঝ দণলও<br />

দাচাঢ ততলয়তঙমাফ,<br />

অয়াঢ-৭৭: এং অতফ ঢালও ালাবয ওলভতঙমাফ ঐ ম্প্রতালয়ভ দফাওালমায় বাভা<br />

অফাভ তদতযতদফূললও তফণযা াযস ওলভতঙম। তদশ্চয় ঢাভা তঙম তঢ ফে দমাও ,<br />

সুঢভাং অতফ ঢালতভ াআলও তদফতজ্জঢ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ সভড ওরুদ তাঈত সুমায়ফালদভ ওণা, বঔদ ঢাভা যযলক্ষত্র ম্পলওত<br />

তঘাভ ওলভতঙলমদ; ঢালঢ ভাতত্রওালম দওাদ ম্প্রতালয়ভ ওভীভ ধাম ঠু লও ঢা দঔলয় তদায<br />

ওলভতঙম। অভ অতফ ঢালতভ তঘাভ প্রঢযক্ষ ওভতঙমাফ;<br />

302


অয়াঢ-৭৯: এং অতফ সুমায়ফাদলও দ দফাওদ্দফা ফীফাংাভ জ্ঞাদ তাদ ওলভতঙমাফ, অভ<br />

ঢালতভ ঈপয়লও অতফ ততলয়তঙমাফ দলওফঢ জ্ঞাদ। অতফ ধতঢফূললও তাঈলতভ<br />

অলতযানুঢতী ওলভ ততলয়তঙমাফ দবদ ঢাভা ঢাভ ালণ ঢাীল ধাঞ ওলভ এং<br />

ধক্ষীফূললও। অভ এলভ অতফআ তঙমাফ ওঢতা।<br />

অয়াঢ-৮০: অভ অতফ ঢালও দমৌল ফত তদফতালডভ দওৌযম তযতঔলয়তঙমাফ দঢাফালতভ<br />

তললঢভ চন্য, দবদ ঢা দঢাফাদতভলও বুদ্ধওালম ধভসলভভ অখাঢ দণলও ভক্ষা ওলভ।<br />

ঢএ দঢাফভা তও ওৃঢজ্ঞ লল দা?<br />

অয়াঢ-৮১: অভ অতফ প্রম ায়ুলও সুমায়ফালদভ যীপূ ঢ ওলভ ততলয়তঙমাফ, ঢা ঢাভ<br />

অলতলয দলতলযভ ততলও প্রাতলঢ লঢ দবঔালদ অতফ ভওঢ ততলয় দভলঔতঙ। অভ অতফ<br />

তরলয়আ ফযও জ্ঞাঢ অতঙ ।<br />

অয়াঢ-৮২: যয়ঢালদভ ফলথয দওঈ দওঈ সুমায়ফালদভ চন্য টু ুভীভ ওাচ ওভঢ এং<br />

এঙা়ো অভ লদও ওাচ ওভঢ। অভ অতফআ ঢালতভলও অয়লত্ত ভাঔঢাফ।<br />

অয়াঢ-৮৩: অভ সভড ওরুদ অআয়ুলভ ওণা, বঔদ তঢতদ সীয় ভলও দটলও মলমদ:<br />

রৃঃঔ-ওষ্ অফালও তেষ্ ওভলঙ, অধতদ দঢা তলশ্রষৎ তয়াাদ।<br />

অয়াঢ-৮৪: ঢঔদ অতফ ঢাভ দতায়া ওুম ওভমাফ, ঢাভ দব রৃঃঔ-ওষ্ তঙম ঢা দফাঘদ<br />

ওলভ ততমাফ, ঢালও ঢাভ ধতভাভ-ধতভচদ তনতভলয় ততমাফ এং ঢালতভ ালণ ঢালতভ ফঢ<br />

অভ ততমাফ অফাভ ঢভন দণলও তলযর ভলফঢরূলধ: অভ সভডীয় ললয় ণাওাভ ঈলদ্দলযয<br />

অফাভ আাতঢওাভীলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৮৫: অভ সভড ওরুদ আফাইম, আতভী বুম-তওনম-এভ ওণা, ঢালতভ<br />

প্রলঢযলওআ তঙলমদ তৃঢ়ধত ধথবতযীম।<br />

অয়াঢ-৮৬: অতফ ঢালতভলও অফাভ তলযর ভলফলঢভ ফলথয তাতঔম ওলভতঙমাফ। ঢাভা<br />

তঙলমদ তঢযয় দদওওাভ।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ সভড ওভ, বুদ-দূদ-এভ ওণা, বঔদ তঢতদ ক্রু দ্ধ ললয় ঘলম তকলয়তঙলমদ<br />

এং থাভডা ওলভতঙলমদ দব, অতফ ঢালও ধাও়ো ওভ দা। ঢাভধভ তঢতদ ন্ধওালভভ<br />

ফথয দণলও টাওলমদ: ―অধতদ ঙা়ো দওাদ ফা‘ুত দদআ, অধতদ ধতত্র, ফলাদ । অতফ দঢা<br />

চাতমফ।‖<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢঔদ অতফ ঢাভ দতায়া ওুম ওভমাফ এং ঢালও ফুতি ততমাফ রৃতশ্চন্তা<br />

দণলও। অতফ এপালআ ফুতফদলতভলও ফুতি ততলয় ণাতও।<br />

303


অয়াঢ-৮৯: অভ সভড ওরুদ বাওাতভয়াভ ওণা, বঔদ তঢতদ ঢাভ ভলও দটলও<br />

লমতঙলমদ: ―দল অফাভ ভ! অফালও তদঃন্তাদ সায় ভাঔলদ দা। অভ অধতদ দঢা<br />

লতাত্তফ য়াতভ।‖<br />

অয়াঢ-৯০: ঢঔদ অতফ ঢাভ দতায়া ওুম ওভমাফ এং ঢালও তাদ ওভমাফ ধুত্র<br />

আয়ালআয়া অভ ঢাভ চন্য ঢাভ সীলও ন্তাদ থাভলডভ ঈধবুি ওলভ ততমাফ। ঢাভা ধভসভ<br />

ৎওলফত প্রতঢলবাতকঢা ওভঢ, ঢাভা অফালও টাওঢ অযা পলয়ভ ালণ এং ঢাভা তঙম<br />

অফাভ াফলদ তদীঢ।<br />

অয়াঢ-৯১: অভ সভড ওরুদ দআ দাভী ফাভআয়ালফভ ওণা, তবতদ তদচ ঢীত্বলও ভক্ষা<br />

ওলভতঙলমদ, ঢাভধভ অতফ (তচভাইলমভ ফাভনঢ) ঢাভ ফলথয অফাভ ঢভন দণলও রূল<br />

নু লও ততলয়তঙমাফ এং ঢালও ঢাভ ধুত্রলও তশ্বাীভ চন্য অফাভ কুতভলঢভ তদতযতদ<br />

ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৯২: তদশ্চয় এআ দব দঢাফালতভ চাতঢ, এ দঢা এওআ চাতঢ; এং অতফআ<br />

দঢাফালতভ ভ; ঢএ দঢাফভা অফাভআ আাতঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-৯৩: তওন্তু ফানুর ঢালতভ ওাবতওমালধভ ফাথযলফ তদলচলতভ ফলথয ফঢলপত ৃ তষ্<br />

ওলভলঙ। প্রলঢযলওআ অফাভ ওালঙ তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-৯৪: দব যতি ফু'তফদ সায় দদও ওাচ ওলভ, ঢাভ প্রলঘষ্া যণত লল দা; অতফ<br />

দঢা ঢা তমলঔ ভাতঔ।<br />

অয়াঢ-৯৫: দব চদধতলও অতফ ধ্বং ওলভতঙ, ঢাভ তথাীলতভ তনলভ দা অা<br />

থাতভঢ;<br />

অয়াঢ–৯৬: এফদতও বঔদ আয়াচুচ ফাচুচলও ফুি ওলভ দতয়া লল এং ঢাভা<br />

প্রলঢযলও ঈচ্চ সাদ দণলও দ্রুঢ ঙুলঝ অল,<br />

অয়াঢ-৯৭: অভ বঔদ প্রওৃঢ প্রতঢশ্রুঢ ফয় ওালঙ এল বাল, ঢঔদ ওসাৎ<br />

ওালনভলতভ ঘক্ষু াও তসলয় তসাতভঢ ললয় বাল। ঢাভা মল: লায়, রৃপতাকয<br />

অফালতভ! অফভা দঢা তঙমাফ এ তরলয় ঈতাীদ, ভং অফভা তঙমাফ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-৯৮: তদঃলেলল দঢাফভা এং দঢাফালতভ ঐ দতঢা বালতভ দঢাফভা অল্লাললও<br />

দঙল়ে ধূচা ওভঙ াআ চালান্নালফভ আন্ধদ লল। দঢাফভা াআ ঢালঢ প্রলয ওভল।<br />

304


অয়াঢ-৯৯: বতত দঢাফালতভ দতঢাভা প্রওৃঢ ঈধায লঢ, ঢল ঢাভা চালান্নালফ প্রলয<br />

ওভঢ দা। অভ ঢাভা াআ ঢালঢ দন্তওাম ণাওল,<br />

অয়াঢ-১০০: দঔালদ ঢাভা অঢতদাত ওভলঢ ণাওল এং দণায় ঢাভা তওঙুআ রৄদলঢ<br />

ধাল দা।<br />

অয়াঢ-১০১: বালতভ চন্য অফাভ ঢভন দণলও ধূত ললঢআ ফঙম তদথতাতভঢ ভলয়লঙ,<br />

ঢালতভলও চালান্নাফ দণলও এঢ তূলভ ভাঔা লল দব,<br />

অয়াঢ-১০২: ঢাভা ঢাভ ষ্ফু ঝ যব্দ রৄদল দা; ঢাভা ঢালতভ ওাংতক্ষঢ স্তুফূললভ ফলথয<br />

দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-১০৩: (লাযলভভ ফালঞভ) ফলাত্রা ঢালতভলও তঘন্তাবুি ওভল দা এং দনলভযঢাভা<br />

ঢালতভলও এআ লম তপদেদ চাদাল: এআ দঢাফালতভ দততদ, দব ততলদভ য়াতা<br />

দঢাফালতভলও দতয়া ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১০৪: দততদ অতফ অফাদলও এফদপাল গুতঝলয় দদ দবফদ গুঝালদা লয় তমতঔঢ<br />

ওাকচধত্র। দবপাল অতফ প্রণফাভ ৃ তষ্ অভম্ভ ওলভতঙমাফ, দপাল ধুদভায় ৃ তষ্ ওভ।<br />

এ অফাভ ওৃঢ য়াতা, অতফ যযআ ঢা ধূডত ওভ।<br />

অয়াঢ-১০৫: অভ অতফ যযআ মলল ফালনু লবভ ধভ অফাদী তওঢাল তমলঔ দভলঔতঙ<br />

দব, অফাভ দবাকযঢাম্পন্ন াোভা চতফলদভ তথওাভী লল।<br />

অয়াঢ-১০৬: তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ ঈধলতয াডী দআ দমাওলতভ চন্য বাভা<br />

অফাভ আাতঢ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১০৭: অতফ দঢা অধদালও তশ্বচকলঢভ প্রতঢ দওম ভলফঢসরূধআ দপ্রভড<br />

ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-১০৮: অধতদ লম ততদ: অফাভ ওালঙ দঢা এ লীআ অল দব দঢাফালতভ ফা‘ুত<br />

দঢা দওম এওআ ফা‘ুত, সুঢভাং দঢাফভা তও এঔদ ফুতমফ লল?<br />

অয়াঢ-১০৯: এভধভ বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল লম ততদ: অতফ দঢা<br />

দঢাফালতভলও ধতভষ্কাভপাল চাতদলয় ততলয়তঙ এং অতফ চাতদ দা দব , দঢাফালতভলও দব<br />

য়াতা দতয়া ললয়লঙ ঢা তদওঝঢতী, দা তূভঢতী।<br />

অয়াঢ-১১০: তদশ্চয় তঢতদ চালদদ ঈবচ্চসলভভ ওণা এং তঢতদ চালদদ বা দঢাফভা<br />

দকাধদ ভাঔ।<br />

305


অয়াঢ-১১১: অভ অতফ চাতদ দা লয়ঢ (যাতস অরৄ ংখতঝঢ দা লয়াভ ফলথয)<br />

দঢাফালতভ চন্য এও ধভীক্ষা অলঙ এং এও তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত চীলদাধলপালকভ সুলবাক<br />

ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১১২: ভাূম মলমদঃ দল অফাভ ভ বলণাতঘঢ নয়ামা ওলভ ততদ। অফালতভ ভ<br />

দঢা ধভফ তয়াফয়; দঢাফভা বা মঙ, ঢাভ তরুলদ্ধ ঢাভআ ফীলধ ালাবয প্রাণতদা ওতভ।<br />

306


ূভা অম-লাজ্জ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল ফানুর! দঢাফভা পয় ওভ দঢাফালতভ ভলও। তদশ্চয় দওয়াফলঢভ ওম্পদ ়ে<br />

পীরড যাধাভ।<br />

অয়াঢ-২: দবততদ দঢাফভা ঢা দতঔল, দততদ প্রলঢযও সন্যতাত্রী ঢাভ রৃলথভ তযরৄলও পু লম<br />

বাল এং প্রলঢযও কপতঢী দাভী ঢাভ কপতধাঢ ওলভ দনমল; এং ঢুতফ ফানুরলও<br />

ফাঢালমভ ফঢ দতঔল, ণঘ ঢাভা প্রওৃঢধলক্ষ ফাঢাম দয়। স্তুঢ অল্লালভ অবা ়ে<br />

ওলঞাভ।<br />

অয়াঢ-৩: ফানুলরভ ফলথয ওঢও এফদ অলঙ বাভা অল্লাল ম্পলওত দা দচলদ দা ুলছ<br />

ঢওত-তঢওত ওলভ এং প্রলঢযলও াথয যয়ঢালদভ নুভড ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪: যয়ঢাদ ম্পলওত এ ওণা তমতঔঢ ললয় অলঙ দব, দব দওঈ ঢাভ ালণ ম্পওত<br />

ভাঔল, দ ঢালও ধণভ্রষ্ ওভল এং দতাবলঔভ অবালভ ততলও ধতভঘাতমঢ ওভল।<br />

অয়াঢ-৫: দল ফানুর! দঢাফভা বতত ধুদরুিাদ িলন্ধ লেললভ ফলথয ণাও ঢল দপল<br />

দতঔ, অতফ দঢা দঢাফালতভলও ফাতঝ দণলও ৃ তষ্ ওলভতঙ, ঢাভধভ রৄক্র দণলও, ঢাভধভ এফদ<br />

তওঙু দণলও বা দমলক ণালও, ঢাভধভ ফাংতধণ দণলও বা ধূডতাওৃতঢ ণা ধূডতাওৃতঢ<br />

ততযষ্ ললয় ণালও, দঢাফালতভ ওাদঙ অফাভ কুতভঢ প্রওায ওভাভ চন্য। অভ কপতাথালভ<br />

তসঢ ভাতঔ বা আলে ওতভ এও তদত তষ্ওাম ধবতন্ত ঢাভধভ অতফ দঢাফালতভলও তযরৄভ<br />

অওালভ ফাঢৃকপত দণলও দভ ওতভ, ঢঃধভ দবদ দঢাফভা দবৌলদ ঈধদীঢ ল। অভ<br />

দঢাফালতভ ফলথয ওঢও এফদ অলঙ বাভা দবৌলদভ ধূলতআ ফৃঢুযপ্রাি লয় এং দঢাফালতভ<br />

ফলথয ওঢও এফদ অলঙ বালতভলও দধৌঙালদা লয় ওফতডয য় ধবতন্ত, নলম দব তরলয়<br />

ঢাভ চাদা তঙম, ঢা দ ফলদ ভাঔলঢ ধালভ দা। ঢুতফ চতফদলও দতঔলঢ ধা রৄষ্ক, ঢাভধভ<br />

বঔদ অতফ ঢালঢ ধাতদ রতড ওতভ ঢঔদ ঢা লঢচ সীঢ ললয় অলোতমঢ লয় এং<br />

দাদা ভওলফভ দয়দাতপভাফ ঈতদ্ভত ঈৎধন্ন ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬: এ এ ওাভলড দব, অল্লালআ ঢয এং তঢতদআ প্রাডলীদলও প্রাড তাদ ওলভদ<br />

অভ তঢতদআ তরলয় তযতিফাদ;<br />

অয়াঢ-৭: এং দওয়াফঢ যযআ অল, ঢালঢ দওাদ লেল দদআ এং বাভা ওলভ<br />

অলঙ ঢালতভলও অল্লাহ্ তদশ্চয় ধূদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞালদ।<br />

307


অয়াঢ-৮: অভ ওঢও ফানুর এফদ অলঙ বাভা অল্লাল িলন্ধ দওাদ জ্ঞাদ ঙা়ো, দওাদ<br />

প্রফাড ঙা়ো দওাদ ঈজ্জম তওঢা ঙা়োআ তঢওত ওলভ।<br />

অয়াঢ-৯: দ লংওালভ খা়ে াতওলয় তঢওত ওলভ, বালঢ দ দমাওলতভলও অল্লালভ ধণ<br />

দণলও তভ্রান্ত ওভলঢ ধালভ। ঢাভ চন্য ধতণীলঢ ৃ ভলয়লঙ মাঞ্দা এং দওয়াফলঢভ ততদ<br />

অতফ ঢালও অসাতদ ওভা দতাবলঔভ তলদ বন্ত্রডা।<br />

অয়াঢ-১০: এঝা দঢাফাভ ওৃঢওলফতভআ নম; দওদদা অল্লাল দঢা াোলতভ প্রতঢ তঘাভ<br />

ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১১: অভ ফানুলরভ ফলথয দওঈ দওঈ তিথা-িলন্ধভ ালণ অল্লালভ আাতঢ ওলভ।<br />

বতত ঢাভ দওাদ ধাতণত সাণত মাপ লয় ঢল দ ঢালঢ প্রযাতন্ত মাপ ওলভ; তওন্তু বতত ঢাভ<br />

ঈধভ দওাদ তধবতয় খলঝ ঢল দ ধূতাসায় তনলভ বায়। এলঢ দ রৃতদয়া অলঔভাঢ<br />

ঈপয়ঝাআ লাতভলয় ল। এঝাআ লম প্রওাযয ক্ষতঢ।<br />

অয়াঢ-১২: দ অল্লাললও দঙল়ে এফদ তওঙুভ ঈধাদা ওলভ, বা ঢাভ দওাদ ক্ষতঢ<br />

ওভলঢ ধালভ দা এং ঈধওাভ ওভলঢ ধালভ দা। এঝাআ ঘভফ দকাফভালী।<br />

অয়াঢ-১৩: দ এফদ তওঙুভ ঈধাদা ওলভ বাভ ক্ষতঢ ঢাভ ঈধওালভভ ঢুমদায় তথওঢভ<br />

তদওঝঢতী। ওঢ তদওৃষ্ ন্ধু ওঢ তদওৃষ্ এআ াণী!<br />

অয়াঢ-১৪: তদশ্চয় বাভা ইফাদ দদও ওাচ ওলভ, অল্লাল ঢালতভলও চান্নালঢ তাতঔম<br />

ওভলদ, বাভ ধাতলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল। তদশ্চয় অল্লাল বা আলে ওলভদ ঢা-আ<br />

ওলভদ।<br />

অয়াঢ-১৫: দব যতি এরূধ থাভডা ওলভ দব, অল্লাল ভাূমলও অলঔভালঢ ওঔদআ ালাবয<br />

ওভলদ দা, দ দবদ অফাদ ধবতন্ত এওতঝ ভতয ঝাতদলয় দদয়, ঢাভধভ ঢা দওলঝ দতয়।<br />

ঢঃধভ দ তঘন্তা ওলভ দতঔুও ঢাভ এ দওৌযম ঢাভ অলক্রায তূভ ওলভ তও দা।<br />

অয়াঢ–১৬: এপালআ অতফ দওাভঅদ দাতবম ওলভতঙ সুসষ্ তদতযতদরূলধ; অভ অল্লাল<br />

বালও আলে ওলভদ ৎধণ প্রতযতদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-১৭: তদশ্চয়আ বাভা ইফাদ এলদলঙ, বাভা আরতী ললয়লঙ, বাভা ালয়ী, বাভা ঔ ৃষ্াদ,<br />

বাভা তিধূচও এং বাভা ফুযতভও, দওয়াফলঢভ ততদ অল্লাল ঢালতভ ফলথয যযআ<br />

নয়ামা ওলভ দতলদ। তদশ্চয় অল্লাহ্ তওঙুভ ফযও দ্রষ্া।<br />

308


অয়াঢ-১৮: ঢুতফ তও দতঔতদ দব, তদশ্চয় অল্লাললও তচতা ওলভ বা তওঙু অলঙ অফালদ,<br />

বা তওঙু অলঙ চতফলদ, ূবত, ঘন্দ্র, দক্ষত্রফণমী, ধতঢভাতচ, ৃক্ষমঢা, চীচন্তু এং<br />

ফানুলরভ ফলথয লদলও এং লদও ফানুর এফদ অলঙ বালতভ ঈধভ থাতভঢ ললয়লঙ<br />

যাতস। অভ অল্লাল বালও মাতঞ্ঢ ওলভদ ঢালও ম্মাদতাঢা দওঈ দদআ। তদশ্চয় অল্লাল বা<br />

আলে ওলভদ ঢা-আ ওলভ ণালওদ।<br />

অয়াঢ-১৯: এভা রৃ'তঝ ততফাদ তম, ঢাভা ঢালতভ ভ ম্পলওত তঢওত ওলভ। ঢএ<br />

বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢালতভ চন্য অগুলদভ দধাযাও প্রস্তুঢ ওভা ললয়লঙ; ঢালতভ ফাণাভ<br />

ঈধভ নু ঝন্ত ধাতদ দঠলম দতয়া লল।<br />

অয়াঢ-২০: নলম ঢালতভ দধলঝ বা অলঙ ঢা এং ঘফত কলম বাল।<br />

অয়াঢ-২১: এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ দমালাভ গুজ্জতফূল।<br />

অয়াঢ-২২: বঔদআ বন্ত্রডায় তঢষৎ ললয় দঔাদ দণলও দভ ললঢ ঘাআল, ঢঔদআ<br />

ঢালতভলও ঢালঢ দঞলম দতয়া লল এং মা লল: অসাতদ ওভলঢ ণাও তলদ যাতস।<br />

অয়াঢ-২৩: তদশ্চয় অল্লাল চান্নালঢ তাতঔম ওভলদ ঐ দমাওলতভ বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

এং দদও ওাচ ওলভলঙ, বাভ ধাতলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল, দণায় ঢালতভলও<br />

ধভালদা লল সলডতভ ামা ফতঢভ ফামা এং দণায় ঢালতভ দধাযাও লল দভযলফভ।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ ঢালতভলও ওালমফালয় ঢাআলয়যাভ প্রতঢ দলতায়াঢ ওভা ললয়তঙম এং<br />

ঢালতভলও ধতভঘাতমঢ ওভা ললয়তঙম ধভফ প্রযংতঢ অল্লালভ ধলণ।<br />

অয়াঢ-২৫: তদশ্চয় বাভা কুনভ ওলভ এং অল্লালভ ধলণ াথা ৃ তষ্ ওলভ ফতচলত<br />

লাভাফ দণলও ফানুরলও তদ ৃত্ত ওলভ, দব ফাতচলত লাভাফলও অতফ সাদীয় তলভাকঢ<br />

ওম ফানুলরভ চন্য ফাদ ওলভতঙ, অভ দব যতি ঢণায় আোধূতও ন্যায়পাল দওাদ<br />

ধাধ ওাচ ওভল, অতফ ঢালও বন্ত্রডাতায়ও যাতসভ সাত অসাতদ ওভা।<br />

অয়াঢ-২৬: বঔদ অতফ আভালীফলও ওাাক ৃললভ সাদ তদথতাভড ওলভ লমতঙমাফ দব,<br />

অফাভ ালণ দওাদ তওঙু যভীও ওভ দা এং অফাভ ক ৃললও ধতত্র দভঔ ঢায়ানওাভীলতভ<br />

চন্য, দাফালব তণায়ফাদ দমাওলতভ চন্য, রুকূওাভী তচতাওাভীলতভ চন্য;<br />

ডয়াঢ-২৭: এং ফানুলরভ ফলথয ললজ্জভ চন্য দখারডা ওলভ তা, ঢাভা দঢাফাভ ওালঙ<br />

অল ধালয় দললঝ এং থভলদভ রৃতম ঈলঝভ তধলঞ য়াভ ললয়, ঢাভা অল তূভ-<br />

তূভালন্তভ ধণ তঢক্রফ ওলভ,<br />

309


অায়াঢ-২৮: বালঢ ঢাভা ঈধতসঢ ললঢ ধালভ ঢালতভ ওমযাডফয় সালদ এং ঢাভা অল্লালভ<br />

দাফ ঈচ্চাভড ওভলঢ ধালভ তদত তষ্ ততদগুলমালঢ দ ঘঢুষত চন্তু বলল ওভাভ ফয় বা<br />

ঢালতভলও তঢতদ তভতবও তললল তাদ ওলভলঙদ। ঢঃধভ দঢাফভা ঢা দণলও ঔা এং<br />

তধন্ন, পাগ্রসলও ঔায়া।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢাভধভ ঢাভা দবদ তূভ ওলভ দনলম তদলচলতভ যভীলভভ ধতভেন্নঢা এং<br />

তদলচলতভ ফাদঢ ধূডত ওলভ প্রাঘীদ ওাাক ৃললভ ঢয়ান ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩০: এঝাআ তথাদ। অভ দওঈ অল্লালভ ধতত্র নুষৎাদফূললভ ফবতাতা ভক্ষা ওভলম<br />

ঢাভ চন্য ঢা লল ঢাভ ভলভ ওালঙ ঈত্তফ। দঢাফালতভ চন্য লামাম ওভা ললয়লঙ ঘঢুষত<br />

চন্তু। ঐগুলমা ঙা়ো বা দঢাফালতভলও ধাঞ ওলভ রৄদালদা ললয়লঙ। সুঢভাং দঢাফভা দোঁলঘ<br />

ণাও ফূতঢতধূচাভ ধতত্রঢা দণলও এং তূলভ ণাও তফণযা ওণা দণলও,<br />

অয়াঢ-৩১: অল্লালভ প্রতঢ এওতদষৎ ললয়, ঢাভ ালণ দওাদ যভীও াযস দা ওলভ। অভ<br />

দব যতি অল্লালভ ালণ যভীও াযস ওলভ দ দবদ অফাদ দণলও তঙঝলও ধ়েম।<br />

ঢাভধভ ধাতঔ ঢালও দঙা দফলভ তদলয় দকম, ণা াঢা ঢালও ঈত়েলয় তদলয় দওাদ<br />

তূভঢতী সালদ তদলক্ষধ ওভম।<br />

অয়াঢ-৩২: এঝাআ অল্লালভ তথাদ। অভ দওঈ অল্লালভ তদতযতদামীভ ফবতাতা ভক্ষা<br />

ওভলম ঢা দঢা ঢাভ ন্তলভভ ঢাওয়া ঞৎাঢ।<br />

অয়াঢ-৩৩: এ ঘঢুষত চন্তুভ ফলথয দঢাফালতভ চন্য এও তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত ততপন্ন<br />

ভওফ ঈধওাভ ভলয়লঙ; ঢঃধভ এগুলমাভ দওাভাদীভ সাদ প্রাঘীদ ওাা ক ৃললভ ওালঙ।<br />

অায়াঢ-৩৪: অভ অতফ প্রলঢযও ঈম্মলঢভ চন্য দওাভাদী ততথদ্ধ ওলভ ততলয়তঙ বালঢ<br />

ঢাভা অল্লাল ঢালতভলও দব ঘঢুষত চন্তু ততলয়লঙদ ঢা বলল ওভাভ ফয় ঢাভ ঈধভ<br />

অল্লালভ দাফ ঈচ্চাভড ওলভ। দঢাফালতভ ফা‘ুত দঢা এওফাত্র অল্লাল। সুঢভাং দঢাফভা<br />

ঢাভআ ওালঙ অত্মফধতড ওভ এং সুংাত তা ঐ তদীঢলতভলও-<br />

অয়াঢ-৩৫: বালতভ রতয় অল্লালভ দাফ সভড ওভা ললম পলয় ওতম্পঢ লয়, বাভা ঢালতভ<br />

ঈধভ অধতঢঢ তধত-অধলত ধথবতথাভড ওলভ এং বাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ অতফ<br />

ঢালতভলও বা ততলয়তঙ ঢা দণলও যয় ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ ঈঝলও অতফ ওলভতঙ দঢাফালতভ চন্য অল্লালভ তদতযতদামীভ ফলথয<br />

ন্যঢফ তদতযতদ, দঢাফালতভ চন্য এলঢ ভলয়লঙ ফঙম। সুঢভাং াতভদ্ধপাল তা়ে ওভালদা<br />

সায় ঢালতভ ঈধভ দঢাফভা অল্লালভ দাফ ঈচ্চাভড ওভ ; ঢাভধভ বঔদ ঢাভা ওাঢ ললয়<br />

ধল়ে বায় ঢঔদ দঢাফভা ঢা দণলও ঔা এং অলাভ ওভা ধথবতযীম পাগ্রসলও এং<br />

310


বািাওাভী পাগ্রসলও। অতফ এপাল ঐ ধরৄগুলমালও দঢাফালতভ যীপূ ঢ ওলভ<br />

ততলয়তঙ দবদ দঢাফভা দযাওভ ওভ ।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ অল্লালভ ওালঙ দধৌোঁলঙ দা এগুলমাভ দকাযঢ এং দা এগুলমাভ ভি, ভং<br />

ঢাভ ওালঙ দধৌলঙ দঢাফালতভ ঢাওয়া। এপালআ তঢতদ এগুলমালও দঢাফালতভ য ওলভ<br />

ততলয়লঙদ দবদ দঢাফভা অল্লালভ ফলত্ব দখারডা ওভ, দবললঢু তঢতদ দঢাফালতভলও দলতায়াঢ<br />

তাদ ওলভলঙদ। সুঢভাং সুংাত তা দদওওাভলতভদও।<br />

অয়াঢ-৩৮: তদশ্চয় অল্লাল ভক্ষা ওলভদ ফু'তফদলতভলও। তদশ্চয় অল্লাল পামালদ দা<br />

দওাদ তশ্বাখাঢও ওৃঢজ্ঞলও।<br />

অয়াঢ-৩৯: বুলদ্ধভ নুফতঢ দতয়া লম ঢালতভলও বালতভ ালণ বুদ্ধ ওভা লয়, দওদদা<br />

ঢালতভ প্রতঢ চুমুফ ওভা ললয়লঙ; অভ অল্লাল ঢালতভলও ালাবয ওভলঢ যযআ ক্ষফ;<br />

অয়াঢ-৪০: বাভা তলষ্কৃঢ ললয়লঙ ন্যায়পাল ঢালতভ খভ-াত়ে দণলও, রৄথু এচন্য দব,<br />

ঢাভা লম: ―অফালতভ ভ অল্লাল।" অভ অল্লাল বতত ফানুলরভ এওতমলও ন্য তম ততলয়<br />

প্রতঢলঢ দা ওভলঢদ, ঢাললম যযআ ধ্বং ললয় দবঢ দাাভালতভ অশ্রফ কীচতা,<br />

আরতীলতভ তদাকক এং ফতচতফূল বালঢ তথও ধতভফালড অল্লালভ দাফ সভড ওভা<br />

ললয় ণালও। অভ অল্লাল তদশ্চয়আ ঢালও ালাবয ওলভদ দব ঢালও ালাবয ওলভ। তদশ্চয়<br />

অল্লাল ফলাযতিথভ, প্রম ধভাক্রান্ত।<br />

অয়াঢ-৪১: ঢাভা এফদ দমাও, বতত অতফ ঢালতভলও ধতণীলঢ ৃ প্রতঢষৎা তাদ ওতভ ঢল<br />

ঢাভা দাফাব ওালয়ফ ওভল, বাওাঢ দতল এং দদও ওালচভ ধতভডাফ দঢা অল্লালভআ<br />

লালঢ।<br />

অয়াঢ-৪২: অভ বতত ঢাভা অধদালও সীওাভ ওলভ, ঢল ঢালতভ ধূলত সীওাভ<br />

ওলভতঙম দূললভ ওফ, অত াফূত,<br />

অয়াঢ-৪৩: এং আভালীলফভ ওফ মুলঢভ ওফ,<br />

অয়াঢ-৪৪: এং ফাতআয়ালদভ তথাীভা। অভ ফূালও সীওাভ ওভা ললয়তঙম।<br />

সুঢভাং অতফ ওালনভলতভ ওায ততলয়তঙমাফ এং ধলভ ঢালতভলও ধাও়ো<br />

ওলভতঙমাফ। দওফদ পীরড তঙম অফাভ অবা!<br />

311


অয়াঢ–৪৫: ওঢ চদধত অতফ ধ্বং ওলভতঙ বাভ তথাীভা তঙম চাতমফ, এ<br />

চদধত এঔদ ধ্বংস্তুলধ ধতভডঢ ললয়লঙ, এং ওঢ ওৃধ ধতভঢযি ললয়লঙ ওঢ সুতৃঢ়<br />

প্রাাত ধ্বংস্তুলধ ধতভডঢ ললয়লঙ!<br />

অয়াঢ-৪৬: ঢল তও ঢাভা দতয-তলতয ভ্রফড ওলভতদ ? ঢাললম ঢাভা এফদ রতলয়ভ<br />

তথওাভী লঢ বিাভা ঢাভা ুছলঢ ধাভঢ, ণা ঢাভা এফদ ওলডতভ তথওাভী লঢ বিাভা<br />

ঢাভা রৄদলঢ ধাভঢ। স্তুঢ ঘক্ষু দঢা ন্ধ লয় দা, ভং ন্ধ লয় ক্ষতসঢ রতয়।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ ঢাভা অধদালও অবা ঢভাতিঢ ওভাভ চন্য ঢাকাতা ওভলঙ। ণঘ<br />

অল্লাল ওঔদ ঢাোঁভ য়াতা পঙ ওলভদ দা। তদশ্চয় অধদাভ ভলভ ওালঙ এওততদ<br />

দঢাফালতভ কডদাভ এও লাচাভ ঙলভভ ফাদ।<br />

অয়াঢ-৪৮: ওঢ চদধতলও অতফ ওায ততলয়তঙ বঔদ ঢাভ তথাীভা তঙম চাতমফ;<br />

ধলভ অতফ ঢালতভলও ধাও়ো ওলভতঙ; অভ অফাভআ ওালঙ প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৪৯: মুদঃ দল ফানুর! অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য রৄথু এওচদ সষ্ ঢওতওাভী;<br />

অয়াঢ-৫০ সুঢভাং বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা <br />

ম্মাদচদও চীতওা।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ বাভা অফাভ অয়াঢফূললও যণত ওভাভ ঈলদ্দলযয দঘষ্া ওলভ ঢাভাআ লল<br />

দতাবলঔভ তথাী।<br />

অয়াঢ-৫২: অভ অতফ অধদাভ ধূলত দপ্রভড ওতভতদ দওাদ ভাূম অভ দা দওাদ দী, তওন্তু<br />

বঔদআ ঢালতভ দওঈ তওঙু অওাগক্ষা ওলভলঙ, ঢঔদআ যয়ঢাদ ঢাভ অওাঙ্ক্ক্ষায় তওঙু<br />

প্রতক্ষি ওলভলঙ। ঢঃধভ অল্লাল ততূতভঢ ওলভদ যয়ঢাদ বা প্রতক্ষি ওলভ। ঢাভধভ<br />

অল্লাল ঢাভ অয়াঢফূললও অভ ফচুঢ ওলভ দতদ। অল্লাল তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৫৩: এঝা এচন্য দব, যয়ঢাদ বা প্রতক্ষি ওলভ তঢতদ ঢা ধভীক্ষাসরূধ ওলভ দতদ<br />

ঢালতভ চন্য বালতভ ন্তলভ দভাক ভলয়লঙ এং বাভা ধারাড রতয়। তদশ্চয় চাতমফভা ভলয়লঙ<br />

ঘভফ ফঢতলভাতথঢায় তমি;<br />

অয়াঢ–৫৪: এং এ ওাভলড দব, বালতভলও জ্ঞাদতাদ ওভা ললয়লঙ ঢাভা দবদ চাদলঢ<br />

ধালভ দব, এঝা অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ঢয; ঢাভধভ ঢাভা দবদ এলঢ ইফাদ অলদ<br />

এং ঢালতভ ন্তভ দবদ এভ প্রতঢ অভ অওৃষ্ লয়। তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ অল্লাল<br />

যযআ ঢালতভলও ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ।<br />

312


অয়াঢ-৫৫: অভ বাভা কুনভ ওলভলঙ ঢাভা ঢালঢ তা লেল দধারড ওভলঢ ণাওল দব<br />

ধবতন্ত দা ঢালতভ ওালঙ ওসাৎ দওয়াফঢ এল ধল়ে ণা এল ধল়ে ঢালতভ ওালঙ এও<br />

ফঙম ততলদভ যাতস।<br />

অয়াঢ-৫৬: দততদ তফয় অতথধঢয লল অল্লালভআ। তঢতদআ ঢালতভ ফলথয নয়ামা<br />

ওলভ দতলদ। সুঢভাং বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ ঢাভা ণাওল দদয়াফঢধূডত<br />

চান্নালঢ।<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ বাভা কুনু ভী ওলভ অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভ ঢালতভআ<br />

চন্য ভলয়লঙ মাঞ্দাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ বাভা অল্লালভ ধলণ তলচভঢ ওলভলঙ, ঢাভধভ তদলঢ ললয়লঙ তওংা ফলভ<br />

দকলঙ, অল্লাল ঢালতভলও যযআ ঈৎওৃষ্ চীতওা তাদ ওভলদ এং অল্লাল, তঢতদআ দঢা<br />

লতাৎওৃষ্ তভতবওতাঢা।<br />

অয়াঢ-৫৯: তঢতদ ঢালতভলও যযআ এফদ ফলদাভফ সালদ তাতঔম ওভলদ বা ঢাভা<br />

ধঙে ওভল। তদশ্চয় অল্লাল তজ্ঞ, ধভফ লদযীম।<br />

অয়াঢ–৬০: এ-আ তভড; বতত দওাদ যতি তদধীত়েঢ ললয় তদধী়েদ ধতভফালড প্রতঢলযাথ<br />

গ্রলড ওলভ এং ধুদভায় দ ঢযাঘাতভঢ লয়, ঢল অল্লাল যযআ ঢালও ালাবয<br />

ওভলদ। তদশ্চয়আ অল্লাল তঢযয় ফাচতদাওাভী, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ–৬১: এঝা এচন্য দব, অল্লাল প্রলয ওভাদ ভাঢলও ততলদভ ফলথয এং ততদলও<br />

প্রলয ওভাদ ভালঢভ ফলথয এং অল্লাল তওঙু রৄলদদ এং তওঙু দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৬২: এঝা এ ওাভলড দব, অল্লাল, তঢতদআ ঢয, এং ঢাভা ঢাোঁভ ধতভলঢত বালও<br />

টালও ঢা ঢয এং তদশ্চয়আ অল্লাল, তঢতদআ ফুচ্চ, তলশ্রষৎ।<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢুতফ তও দতঔ দা দব, অল্লাল অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ বালঢ পূ ধ ৃষৎ<br />

ুচ-যযাফম ললয় ঈলঞ। তদশ্চয় অল্লাল তঢযয় ূক্ষ্মতযতী, ত তরলয় ধতভজ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ-৬৪: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ ঢা ঢাোঁভআ। তদশ্চয়আ<br />

অল্লাল, তঢতদআ পাফুি, ফস প্রযংাভ তথওাভী।<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢুতফ তও দতঔ দা দব, অল্লাল দঢাফালতভ ওালচ তদলয়াতচঢ দভলঔলঙদ ধ ৃ তণীস<br />

তওঙুলও এং চমবাদফূললও, বা ঢাভআ অলতলয ফুলদ্র ঘমাঘম ওলভ এং তঢতদআ<br />

313


অফাদলও তসভ ভালঔদ বালঢ ঢাোঁভআ অলতয যতঢলভলও ঢা ধতণীভ ৃ ঈধভ ধতঢঢ দা লয়।<br />

তদশ্চয়আ অল্লাল ফানুলরভ প্রতঢ ধভফ ওরুডাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ তঢতদআ দঢাফালতভলও চীদ তাদ ওলভলঙদ, অাভ তঢতদআ দঢাফালতভ<br />

ফৃঢুয খঝালদ, ধুদভায় দঢাফালতভলও চীদ তাদ ওভলদ। তদশ্চয় ফানুর ়েআ ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৬৭: প্রলঢযও ঈম্মলঢভ চন্য অতফ তদথতাতভঢ ওলভ ততলয়তঙ আাতলঢভ তদয়ফ ধদ্ধতঢ,<br />

বা ঢাভা ধামদ ওলভ। সুঢভাং ঢাভা দবদ অধদাভ ালণ এ যাধালভ তঢওত দা ওলভ।<br />

অধতদ অধদাভ ভলভ ততলও অলাদ ওভলঢ ণাকুদ। তদঃলেলল অধতদ দঢা অলঙদ<br />

ভম-তঞও ধলণ।<br />

অয়াঢ-৬৮: এঢতলত্ত্ব বতত ঢাভা অধদাভ ালণ ছক়ো ওলভ ঢল লম ততদ: দঢাফভা<br />

বা ওভ দ িলন্ধ অল্লাল ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৬৯: দঢাফভা দব তরলয় ফঢলপত ওভঙ, দওয়াফলঢভ ততদ অল্লাল দ তরলয়<br />

দঢাফালতভ ফলথয নয়ামা ওদভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-৭০: ঢুতফ তও চাদ দা দব, তদশ্চয় অল্লাল চালদদ বা তওঙু ভলয়লঙ অফালদ <br />

চতফলদ, যযআ এ তওঢাল তমতঔঢ অলঙ। এ ওাচ অল্লালভ ধলক্ষ ঔু লচ।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে এফদ তওঙুভ ধূচা ওভলঙ বাভ ম্পলওত তঢতদ<br />

দওাদ প্রফাড দাতবম ওলভদতদ এং বাভ িলন্ধ ঢালতভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ। অভ চাতমফলতভ<br />

দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-৭২: অভ বঔদ ঢালতভ াফলদ অফাভ সুসষ্ অয়াঢফূল দঢমায়াঢ ওভা লয়<br />

ঢঔদ ঢুতফ বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢালতভ দঘালঔ-ফুলঔ লন্তালরভ তঘহ্ন দতঔলঢ ধাল। বাভা<br />

ঢালতভ াফলদ অফাভ অয়াঢফূল দঢমায়াঢ ওলভ ঢালতভলও ঢাভা অক্রফড ওভলঢ<br />

ঈতযঢ লয়। অধতদ লম ততদ: ঢল তও অতফ দঢাফালতভলও এভ দঘলয় ফে তওঙুভ ংাত<br />

দত? ঢা লম দতাবঔ। ওালনভলতভলও অল্লাল এভ য়াতা ততলয় দভলঔলঙদ। অভ ঢা তঢ<br />

তদওৃষ্ প্রঢযাঢতদসম।<br />

অয়াঢ-৭৩: দল ফানুর এওতঝ তৃষ্ান্ত তডতঢ লম, ফলদালবালকভ ালণ ঢা শ্রড ওভ: দঢাফভা<br />

অল্লাললও দঙল়ে বালতভ ধূচা ওভ, ঢাভা দঢা এওতঝ ফাতঙ ৃ তষ্ ওভলঢ ওঔদ ধাভল<br />

দা, বতত এ ঈলদ্দলযয ঢাভা াআ এওত্র লয়। অভ ফাতঙ বতত ঢালতভ ওাঙ দণলও দওাদ<br />

তওঙু তঙতদলয় তদলয় বায়, ঢল ঢাভা ঢা ঢাভ ওাঙ দণলও ঈদ্ধাভ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

ধূচাভী দতঢা ঈপয়আ ওঢ ক্রফ।<br />

314


অয়াঢ-৭৪: ঢাভা অল্লাললও দঢফদ ফবতাতা দতয়তদ দবফদ ফবতাতা ঢালও দতয়া ঈতঘঢ তঙম।<br />

তদশ্চয় অল্লাহ্ ফলাযতিযামী, প্রম ধভাক্রান্ত।<br />

অয়াঢ-৭৫: অল্লাল ভাূম ফলদাদীঢ ওলভদ দনলভযঢালতভ ফথয দণলও এং ফানুলরভ ফথয<br />

দণলও। তদশ্চয় অল্লাল তলশ্রাঢা, তদ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৭৬: তঢতদ চালদদ বা অলঙ ঢালতভ াফলদ এং বা অলঙ ঢালতভ দধঙলদ। অভ<br />

তওঙু অল্লালভআ ততলও প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৭৭: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা রুকূ ওভ, তচতা ওভ এং দঢাফালতভ ভলভ<br />

আাতঢ ওভ, অভ দদও ওাচ ওভলঢ ণাও, দবদ দঢাফভা নমওাফ ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ দঢাফভা অল্লালভ ধলণ তচলাত ওভ দবপাল তচলাত ওভা ঈতঘঢ। তঢতদ<br />

দঢাফালতভলও ফলদাদীঢ ওলভলঙদ। তঢতদ িীলদভ যাধালভ দঢাফালতভ ঈধভ দওাদ ভওফ<br />

ংওীডতঢা অলভাধ ওলভদতদ। দঢাফভা দঢাফালতভ তধঢা আভালীলফভ তফল্লালঢভ ঈধভ তা<br />

ওালয়ফ দণও। তঢতদআ দঢাফালতভ দাফ দভলঔলঙদ "ফুতমফ" ধূলত এং এ দওাভঅলদ;<br />

দবদ ভাূম দঢাফালতভ চন্য াক্ষযতাঢা লদ এং দঢাফভা ফাদচাতঢভ চন্য াক্ষাতাঢা<br />

ল। ঢএ দঢাফভা দাফাব ওালয়ফ ওভ, বাওাঢ তা এং অল্লাললও তৃঢ়পাল থাভড<br />

ওভ । তঢতদআ দঢাফালতভ তপপাও; ঢএ তঢতদ ওঢআ দা ঈত্তফ তপপাও এং<br />

ওঢআ দা ঈত্তফ ালাবযওাভী!<br />

315


ূভা ফু’তফনুদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: তদশ্চয়আ ফু‘তফদকড নমওাফ ললয়লঙ,<br />

অয়াঢ-২: বাভা তদলচলতভ দাফালব তদয়ী-দম্র,<br />

অয়াঢ-৩: বাভা দণতও তরয় দণলও তূলভ ণালও,<br />

অয়াঢ-৪: বাভা বণাবণপাল বাওাঢ দতয়,<br />

অয়াঢ-৫: এং বাভা তদলচলতভ দবৌদ ঙলও ভক্ষা ওলভ,<br />

অয়াঢ-৬: ঢল ঢালতভ সীলতভ তওংা তদলচলতভ ক্রীঢতাীলতভ যতঢলভলও, দওদদা এলঢ<br />

ঢালতভ প্রতঢ দওাদ দতারালভাধ লয় দা।<br />

অয়াঢ-৭: তওন্তু বাভা এলতভলও ঙা়ো ন্যলও ওাফ-ঘতভঢাণত ওভলঢ ঘাআল ঢাভা লল<br />

ীফামংখদওাভী।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বাভা তদলচলতভ অফাদঢ ঙীওাভ ভক্ষা ওলভ,<br />

অয়াঢ-৯: এং বাভা তদলচলতভ দাফালবভ দলনাবঢ ওলভ,<br />

অয়াঢ-১০: ঢাভাআ লল ঈত্তভাতথওাভী,<br />

অয়াঢ-১১: ঢাভা চান্নাঢুম তনভতাঈলভ ঈত্তভাতথওাভী লল, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম<br />

ণাওল।<br />

অয়াঢ-১২: অভ অতফ দঢা ফানুরলও ৃ তষ্ ওলভতঙ ফাতঝভ তদবতা দণলও,<br />

অয়াঢ-১৩: ঢাভধভ ঢালও রৄক্ররূদধ এও সুভতক্ষঢ সালদ সাধদ ওতভ,<br />

অয়াঢ-১৪: এভধভ অতফ রৄক্রতন্দুলও ধতভডঢ ওতভ এফদ ‗অমালও‘ বা দমলক ণালও,<br />

ঢাভধভ দ অমাও-দও ধতভডঢ ওতভ ফাংতধলণ, ঢঃধভ দ ফাংতধণ দণলও ৃ তষ্ ওতভ<br />

তস, ধলভ তসলও দঠলও দতআ দকাযঢ ততলয়, ঢাভধভ ঢালও কল়ে ঢুতম এও দঢুদ<br />

ৃ তষ্রূদধ। সুঢভাং ওঢ ফলাদ ওমযাডফয় অল্লাহ্ তবতদ লতাত্তফ সৗষ্া!<br />

316


অয়াঢ-১৫: অাভ এভ ধলভ যযআ দঢাফভা ফভল,<br />

অয়াঢ-১৬: ঢঃধভ দওয়াফলঢভ ততদ ধুদভায় দঢাফালতভলও চীতঢ ওলভ ঈঞালদা লল।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ অতফ দঢা ৃ তষ্ ওলভতঙ দঢাফালতভ ঈধভ াঢতঝ ওক্ষধণ এং অতফ ৃ তষ্<br />

িলন্ধ কালনম দআ।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ অতফ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওতভ ধতভফাড ফঢ, ঢাভধভ অতফ ঢা<br />

চতফলদ ংভক্ষড ওতভ। অভ অতফ ঢা ধাতভঢ ওভলঢ যযআ ক্ষফ।<br />

অয়াঢ-১৯,: ঢাভধভ অতফ দ ধাতদভ ালালবয দঢাফালতভ চন্য দঔচুভ অঙুলভভ াকাদ<br />

ৃ তষ্ ওতভ; ঢালঢ দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ প্রঘুভ ধতভফালড নম এং দঢাফভা ঢা দণলও<br />

অলাভ ওলভ ণাও;<br />

অয়াঢ-২০: এং (দ ধাতদভ ালালবয) ৃ তষ্ কুতভ এও প্রওাভ ৃক্ষ বা ঢুলভ াআদালয়<br />

চন্মায় এং এলঢ ঈৎধন্ন লয় ধঢম যঞৎদ পক্ষডওাভীলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২১: তদশ্চয় দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ ঘঢুষত চন্তুভ ফলথয তযক্ষডীয় তরয়; অতফ<br />

দঢাফালতভলও ধাদ ওভাআ ঢালতভ ঈতভতসঢ স্তু দণলও এং দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ঢালতভ ফলথয লদও ঈধওাতভঢা এং দঢাফভা ঢালতভ ওঢওলও পক্ষড ওভ,<br />

অয়াঢ-২২: এং দঢাফভা ঢালতভ তধলঞ দদৌবালদ অলভালড ওলভ ঘমালনভা ওলভ ণাও।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ অতফ দঢা ধাতঞলয়তঙমাফ দূললও ঢাভ ওলফভ ওালঙ। দ লমতঙম? দল<br />

অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ, তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ ন্য দওাদ ফা‘ুত<br />

দদআ। ঢু তও দঢাফভা ঢওতঢা মিদ ওভল দা?<br />

অয়াঢ-২৪: ঢঃধভ ঢাভ ওলফভ ওালনভ ভতাভভা মম: এ যতি দঢা দঢাফালতভ ফঢ<br />

এওচদ ফানুর ঙা়ো ন্য তওঙু দয়, দ দঢাফালতভ ঈধভ তথও ফবতাতাযামী ললয় ণাওলঢ<br />

ঘায়। অভ বতত অল্লাল ভাূম ধাঞালঢ ঘাআলঢদ, ঢল তঢতদ যযআ এওচদ দনলভযঢা<br />

দপ্রভড ওভলঢদ। অফভা দঢা অফালতভ ধূতধুরুরলতভ ফলথয এরূধ ওণা রৄতদতদ।<br />

অয়াঢ-২৫: দ দঢা এফদ এও যতি বাভ ফতসষ্কতওৃতঢ খলঝলঙ, সুঢভাং ঢাভ যাধালভ<br />

তওঙুওাম লধক্ষা ওভ।<br />

অয়াঢ-২৬: দূল লমতঙমঃ দল অফাভ ভ। অফালও ালাবয ওরুদ, দওদদা ঢাভা অফালও<br />

তফণযাাতী মলঙ।<br />

317


অয়াঢ-২৭: ঢ:ধভ অতফ ঢালও লীভ ফাথযলফ অলতয ওভমাফ: ঢুতফ দদৌওা ধঢতভ ওভ<br />

অফাভ তৃতষ্ভ াফলদ অফাভ অলতলয। ঢাভধভ বঔদ অফাভ অলতয এল বাল <br />

ঘুমাভ তদম্ন দণলও ধাতদ ঈণলম ঈঞলঢ ণাওল, ঢঔদ দদৌওায় ঢুলম দদল প্রলঢযও প্রওাভ<br />

প্রাডী দণলও এও এও দচা়ো এং দঢাফাভ ধতভাভকতলও, ঢল ঢালও ঙা়ো বাভ<br />

যাধালভ তদ্ধান্ত ললয় দকলঙ। অভ ঢুতফ অফালও চাতমফলতভ ম্পলওত তওঙু ম দা, ঢাভা<br />

দঢা তদফতজ্জঢ ললআ।<br />

অয়াঢ-২৮: বঔদ ঢুতফ দঢাফাভ াণীভা দদৌওায় তঞও ললয় অদ গ্রলড ওভল ঢঔদ<br />

মলঃ ওম প্রযংা অল্লালভ, তবতদ অফালতভলও ঈদ্ধাভ ওলভলঙদ চাতমফ ওলফভ ওম<br />

দণলও।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ মলঃ দল অফভ ভ! অফালও দাতফলয় ততদ ওমযাডওভপাল, অভ<br />

অধতদ দঢা লতাত্তফ ঢভডওাভী।<br />

অয়াঢ-৩০: তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ তদতযতদ। অভ অতফ দঢা ঢালতভলও ধভীক্ষা<br />

ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢঃধভ অতফ ঢালতভ ধভ ন্য এও ম্প্রতায় ৃ তষ্ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৩২: এং ঢালতভআ ফথয দণলও এওচদলও ঢালতভ ওালঙ ভাূম ওলভ দপ্রভড<br />

ওলভতঙমাফ। দ লমতঙমঃ দঢাফভা অল্লালভআ আাতঢ ওভ, তঢতদ ঙা়ো দঢাফালতভ চন্য<br />

ন্য দওাদ ফা‘ুত দদআ, ঢু তও দঢাফভা ঢওত লল দা?<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভ ওলফভ তাভভা, বাভা কুনভী ওলভতঙম এং অলঔভালঢভ াক্ষাঢলও<br />

তফণযা মঢ বালতভলও অতফ ধাতণত চীলদ সুঔ-সােেয ততলয়তঙমাফ, ঢাভা লমতঙমঃ<br />

এ যতি দঢা দঢাফালতভআ ফঢ এওচদ ফানুর ঙা়ো অভ তওঙু দয়; দ দঢা ঢা-আ দঔলয়<br />

ণালও বা দঢাফভা ঔা এং দ ঢা-আ ধাদ ওলভ বা দঢাফভা ধাদ ওভ;<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ বতত দঢাফভা দঢাফালতভআ ফঢ এওচদ ফানুলরভ অনুকঢয ওভ, ঢল দঢা<br />

দঢাফভা যযআ ক্ষতঢগ্রস লল;<br />

অয়াঢ-৩৫: দ তও দঢাফালতভলও এরূধ য়াতা দতয় দব, বঔদ দঢাফভা ফাভা বাল এং<br />

ফাতঝ লাল়ে ধতভডঢ লল ঢঔদ দঢাফালতভলও ধুদতাভ চীতঢ ওলভ দভ ওভা লল?<br />

অয়াঢ-৩৬: দঢাফালতভলও দব য়াতা দতয়া ললে ঢা র তূলভ, ঢা ম্ভ।<br />

318


অয়াঢ-৩৭: এ ধাতণত চীদআ অফালতভ এওফাত্র চীদ, এঔালদআ অফভা ফতভ াোঁতঘ,<br />

অভ অফালতভলও ওঔদ ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞাদ লল দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: দ দঢা এফদ এও যতি দব অল্লাল িলন্ধ তফণযা ঈদ্ভাদ ওভলঙ এং<br />

অফভা ওঔদ ঢাভ প্রতঢ ইফাদ অদাভ দআ।<br />

অয়াঢ-৩৯: ভাূম মলমদঃ দল অফাভ ভ! অফালও ালাবয ওরুদ, দওদদা ঢাভা<br />

অফালও তফণযাাতী মলঙ।<br />

অয়াঢ–৪০: অল্লাল মলমদঃ তঘলভআ ঢাভা নুঢি লল।<br />

অয়াঢ-৪১: ঢঃধভ এও পয়ংওভ অয়াচ ঢয য়াতা নুালভ ঢালতভলও ধাও়ো<br />

ওভম এং অতফ ঢালতভলও ওলভ ততমাফ াঢযাঢাত়েঢ ঔ়েকুঝ তৃয। সুঢভাং রৃলপতাক<br />

চাতমফ ওলফভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢঃধভ অতফ ঢালতভ ধলভ ন্যান্য লদও চাতঢ ৃ তষ্ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-৪৩: দওাদ ঈম্মঢ ঢাভ চন্য তদত তষ্ ফয়লও ঢুভাতিঢ ওভলঢ ধালভ দা এং<br />

তমতিঢ ওভলঢ ধাদভ দা।<br />

ঢফায়াঢ-৪৪: ঢঃধভ অতফ এলওভ ধভ এও অফাভ ভাসুম দপ্রভড ওলভতঙ। বঔদআ দওাদ<br />

ঈম্মলঢভ ওালঙ ঢাভ ভাূম এললঙ, ঢঔদআ ঢাভা ঢালও তফণযাাতী লমলঙ। ঢাভধভ অতফ<br />

ঢালতভলও এলওভ ধভ এও ধ্বং ওলভতঙ। অভ ঢালতভলও ওাতলদীভ তরলয় ধতভডঢ<br />

ওলভতঙ। সুঢভাং রৃলপতাক ঢালতভ চন্য বাভা ইফাদ অলদ দা!<br />

অয়াঢ–৪৫: ঢঃধভ অতফ দপ্রভড ওভমাফ ফূা ঢাভ পাআ লারুদলও অফাভ তদতযতদ <br />

সুসষ্ প্রফাডল,<br />

অয়াঢ-৪৬: দনভাঈদ ঢাভ অফাঢযলতভ ওালঙ, ঢাভা লংওাভ ওভম, অভ ঢাভা তঙম<br />

ঈদ্ধঢ ম্প্রতায়।<br />

অয়াঢ-৪৭: ঢাভা মমঃ অফভা তও এফদ রৃ‘যতিভ প্রতঢ ইফাদ অদ বাভা অফালতভআ<br />

ফঢ এং বালতভ ম্প্রতায় অফালতভ তা?<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢঃধভ ঢাভা ঢালতভ ঈপয়লও তফণযাাতী মম, নলম ঢাভা ধ্বং ললয়<br />

দকম।<br />

319


অয়াঢ-৪৯: অভ অতফ দঢা ফূালও তওঢা ততলয়তঙমাফ বালঢ ঢাভা দলতালয়ঢ মাপ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫০: অতফ ফাভআয়ালফভ ঢাভ ফাঢালও ওলভতঙমাফ ়ে তদতযতদ এং অতফ<br />

ঢালতভ ঈপয়লও অশ্রয় ততলয়তঙমাফ এও সুঈচ্চ প্রসৗডততযষ্ তদভাধত পূ তফলঢ।<br />

অয়াঢ-৫১: দল ভাূমকড! অধদাভ ধতত্র স্তু দণলও অলাভ ওরুদ এং দদও ওাচ<br />

ওরুদ। অধদাভা বা ওলভদ দ তরলয় অতফ দঢা ম্পূডত জ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ–৫২: অভ অধদালতভ এআ দব ঈন্মঢ ঢা দঢা এওআ ঈম্মঢ এং অতফআ<br />

অধদালতভ ভ; সুঢভাং অফালওআ পয় ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: লযলর ঢাভা ঢালতভ তরয়লও রথা তপি ওলভ ততলয়লঙ। প্রলঢযও তমআ<br />

ঢালতভ ওালঙ বা অলঙ ঢা তদলয় ন্তুষ্।<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢএ অধতদ ঢালতভলও ণাওলঢ ততদ ফূঔতঢাভ ফলথয এও তদত তষ্ওাম<br />

ধবতন্ত।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভা তও ফলদ ওলভ দব, অতফ ঢালতভ দব থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ তাদ<br />

ওভতঙ ঢালঢ ওলভ-<br />

অয়াঢ-৫৬: ঢালতভ চন্য তপ্রওাভ ফঙম ঢভাতিঢ ওভতঙ? দা, ঢাভা ুলছ দা।<br />

অয়াঢ-৫৭: তদশ্চয় বাভা ঢালতভ ভলভ পলয় পীঢ-ন্ত্রস ণালও,<br />

অয়াঢ–৫৮: অভ বাভা ঢালতভ ভলভ অয়াঢফূললভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ,<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ বাভা ঢালতভ ভলভ ালণ দওাদ যভীও াযস দা ওলভ,<br />

অয়াঢ-৬০: অভ বাভা তাদ ওলভ বা তওঙু তাদ ওভাভ ণালও পীঢ-ওতম্পঢ রতলয় এ<br />

তশ্বাল দব, ঢাভা ঢালতভ ভলভ ওালঙ তনলভ বাল,<br />

অয়াঢ–৬১: এরূধ দমালওভাআ দ্রুঢ ম্পাতদ ওলভ ঘমলঙ ওমযালডভ ওাচ এং ঢাভাআ<br />

এভ ততলও দ্রুঢ থাতঢ ললে।<br />

অয়াঢ-৬২: অভ অতফ ওাঈলও ঢাভ াথযাঢীঢ তাতয়ত্ব ধতড ওতভ দা এং অফাভ ওালঙ<br />

এও তওঢা অলঙ, বা প্রলঢযলওভ তঞও তঞও সা প্রওায ওলভ দতল এং ঢালতভ প্রতঢ<br />

দওাদ তঘাভ ওভা লল দা।<br />

320


অয়াঢ-৬৩: দা, ভং ঢালতভ ন্তভ এ তরলয় জ্ঞঢাভ ফলথয ধতঢঢ ভলয়লঙ এং এঙা়ো<br />

ঢালতভ অভ তদেদীয় ওাচ ভলয়লঙ, বা ঢাভা ওলভ ণালও।<br />

অয়াঢ–৬৪: এফদতও, বঔদ অতফ ঢালতভ তত্তযামী দমাওলতভলও অবা ততলয় ধাও়ো<br />

ওতভ, ঢঔদআ ঢাভা অঢতদাত রৄরু ওলভ দতয়।<br />

অয়াঢ-৬৫: ―অচ ঢতদাত ওভ দা। অফাভ ঢভন দণলও দঢাফালতভ দওাদআ ালালবয<br />

ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-৬৬: অফাভ অয়াঢফূল ধাঞ ওলভ দঢাফালতভলও রৄদালদা লঢ, তওন্তু দঢাফভা<br />

দধঙলদ তনলভ লভ ধ়েলঢ,<br />

অয়াঢ-৬৭: লংওাভলয, এ তরলয় ণতলীদ কল্প-গুচ ওভলঢ ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৬৮: ঢল তও ঢাভা এ ওামাফ ম্পলওত তঘন্তা-পাদা ওলভ দা? দা ঢালতভ ওালঙ<br />

এফদ তওঙু এললঙ, বা ঢালতভ ধূতধুরুরলতভ ওালঙ অলতদ ?<br />

অয়াঢ-৬৯: ণা ঢাভা তও ঢালতভ ভাূমলও দঘলদ দা, নলম ঢাভা ঢালও সীওাভ<br />

ওলভ?<br />

অয়াঢ-৭০: ণা ঢাভা তও লম দব, ঢাভ ফতসষ্কতওৃতঢ খলঝলঙ? ভং এ ভাূম ঢালতভ<br />

ওালঙ ঢয তদলয় এললঙদ। অভ ঢালতভ তথওাংয ঢযলও ধঙে ওলভ।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ ঢয বতত ঢালতভ প্রতত্তভ ৃ নুাভী লঢ, ঢল যযআ তয ৃংঔম ললয়<br />

ধ়েঢ অফাদ, চতফদ এলতভ ফথযঢতী ভং অতফ ঢালতভলও তাদ ওলভতঙ ঈধলতয<br />

াডী, তওন্তু ঢাভা সীয় ঈধলতয াডী দণলও ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-৭২: ণা অধতদ তও ঢালতভ ওালঙ দওাদ প্রতঢতাদ ঘাদ? স্তুঢ অধদাভ ভলভ<br />

প্রতঢতাদআ ঈত্তফ এং তঢতদআ দশ্রষৎ তভতবওতাঢা।<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ অধতদ দঢা ঢালতভলও ভম-তঞও ধলণ তায়াঢ ততলেদ।<br />

অয়াঢ-৭৪: অভ বাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ দা ঢাভা দঢা ভম-লচ ধণ দণলও<br />

তঘুযঢ ললয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৭৫: অতফ বতত ঢালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওতভ এং ঢালতভ দব রৃঃঔ-ওষ্ অলঙ ঢা তূভ<br />

ওলভ দতআ, ঢু ঢাভা ঢাদতভ াথযঢায় ততলযলাভা ললয় খুভলঢ ণাওল।<br />

321


অয়াঢ-৭৬: অতফ দঢা ঢালতভলও অবা ততলয় ধাও়ো ওলভতঙমাফ, তওন্তু ঢাভা ঢালতভ<br />

ভলভ াফলদ তদীঢ লয়তদ এং তফদতঢ ওলভতদ।<br />

অয়াঢ–৭৭: লযলর বঔদ অতফ ঢালতভ ঈধভ ওলঞাভ অবালভ িাভ ঔুলম দতআ, ঢঔদআ<br />

ঢাভা ঢালঢ পলয় তলম ললয় ধল়ে।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ তঢতদআ দঢাফালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভ ততলয়লঙদ ওাদ, দঘাঔ ন্তঃওভড;<br />

দঢাফভা ঔু ল্পআ দযাওভ ওলভ ণাও।<br />

অয়াঢ-৭৯: তঢতদআ দঢাফালতভলও ধতণীলঢ ৃ ঙত়েলয় দভলঔলঙদ এং ঢাভআ ওালঙ<br />

দঢাফালতভলও ফলঢ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৮০: তঢতদআ চীদ তাদ ওলভদ এং প্রাড ংলাভ ওলভদ, অভ ভাঢ ততলদভ<br />

তঢতদ ঢাোঁভআ আঔতঢয়ালভ। ঢু তও দঢাফভা ুছল দা?<br />

অয়াঢ-৮১: ভং ঢাভা দরূধ ওণাআ লম দবরূধ মঢ ধূতঢতী দমালওভা।<br />

অয়াঢ-৮২: ঢাভা লমঃ বঔদ অফভা ফলভ বা এং ফাতঝ লাল়ে ধতভডঢ ল, ঢঔদ<br />

তও অফালতভলও ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞাদ লল?<br />

অয়াঢ-৮৩: এরূধ প্রতঢশ্রুতঢ দঢা অফালতভলও ঢীলঢ অফালতভ ধূতধুরুরলতভলও<br />

দতয়া ললয়লঙ। এঝা দঢা ধূতধুরুরলতভ ওতণঢ তদঙও তপতত্তলীদ ওল্পওণা ঙা়ো অভ তওঙু<br />

দয়।<br />

অয়াঢ-৮৪: মুদঃ এ ধতণী ৃ এং বাভা এলঢ অলঙ ঢাভা ওাভ? ম, বতত দঢাফভা চাদ।<br />

অয়াঢ-৮৫: ঢাভা ঈত্তলভ যযআ মল, "অল্লালভ‖। মুদ ঢু দঢাফভা দওদ দপল<br />

দতঔ দা?<br />

অয়াঢ-৮৬: মুদঃ দও ফাতমও াঢ অফালদভ এং ফলা অভলযভ তথধতঢ দও?<br />

অয়াঢ-৮৭: ঢাভা যযআ মলঃ এ আ অল্লালভ । অধতদ মুদঃ ঢু তও দঢাফভা<br />

পয় ওভল দা?<br />

অয়াঢ-৮৮: মুদঃ দঢাফালতভ চাদা ণাওলম ম, ওাভ লালঢ তওঙুভ ওঢৃ তত্ব, তবতদ<br />

অশ্রয় দতদ এং বাভ তরুলদ্ধ দওঈ ওাঈলও অশ্রয় ততলঢ ধালভ দা?<br />

322


অয়াঢ-৮৯: ঢাভা যযআ মলঃ ―অল্লালভ।‖ মুদঃ ঢাললম দওালণলও দঢাফভা বারৃগ্রস<br />

লে?<br />

অয়াঢ-৯০: ভং অতফ ঢালতভ ওালঙ ঢয দধৌতঙলয়তঙ। তওন্তু ঢাভা দঢা তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-৯১: অল্লাল ওাঈলও ন্তাদরূলধ গ্রলড ওলভদতদ এং ঢাভ ালণ ন্য দওাদ<br />

ঈধায দদআ ; বতত ণাওঢ, ঢল প্রলঢযও ফা‘ুত তদচ তদচ ৃ তষ্ তদলয় যযআ ধ ৃণও<br />

ধ ৃণও ললয় দবঢ এং এলও লন্যভ ঈধভ প্রাথান্য তসাভ ওভঢ। ঢাভা বা লম, ঢা দণলও<br />

অল্লাল ধতত্র ফলাদ;<br />

অয়াঢ-৯২: তঢতদ ধতভজ্ঞাঢা তৃলযযভ তৃলযযভ, অভ ঢাভা বা যভীও ওলভ তঢতদ ঢাভ<br />

র ঈলদ্ধত।<br />

অয়াঢ-৯৩: মুদঃ দল অফাভ ভ! বতত অফালও দতঔাদ দ অবা বাভ য়াতা ঢালতভলও<br />

দতয়া ললয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৯৪: ঢল, দল অফাভ ভ ! অফালও যাতফম ওভলদ দা দ চাতমফলতভ তলম।<br />

অয়াঢ-৯৫: অভ অতফ ঢালতভলও দব প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়তঙ, ঢা অধদালও দতঔালঢ যযআ<br />

ক্রফ।<br />

অয়াঢ-৯৬: বা ঈত্তফ ঢা ততলয় ফলেভ প্রতঢওাভ ওরুদ। অতফ তলযর তলঢ বা ঢাভা<br />

লম।<br />

অয়াঢ-৯৭: অধতদ প্রাণতদা ওরুদঃ ―দল অফাভ ভ! অতফ যয়ঢালদভ কুফন্ত্রডা দণলও<br />

অধদাভ অশ্রয় প্রাণতদা ওতভ;<br />

অয়াঢ-৯৮: ―দল অফাভ ভ! অতফ অধদাভ অশ্রয় প্রাণতদা ওতভ অফাভ ওালঙ ঢালতভ<br />

ঈধতসতঢ দণলও‖<br />

অয়াঢ-৯৯: এফদতও বঔদ ঢালতভ ফলথয ওাভ ওালঙ ফৃঢুয এল ধল়ে ঢঔদ দ লমঃ<br />

―দল অফাভ ভ! অফালও ধুদভায় দপ্রভড ওরুদ,<br />

অয়াঢ-১০০: বালঢ অতফ দদও ওাচ ওভলঢ ধাতভ বা অতফ ধূলত ওতভতদ।‖ দা, ওঔদ<br />

দয়। এ দঢা ঢাভ এওতঝ ওণাভ ওণা ফাত্র। অভ ঢালতভ াফলদ ভলয়লঙ াভবাঔ ধুদরুিাদ<br />

তত ধবতন্ত।<br />

323


অয়াঢ-১০১: ঢঃধভ দবততদ তযংকায় নু ৎওাভ দতয়া লল, দততদ ঢালতভ ফথযওাভ<br />

ধাভসতভও অত্মীয়ঢাভ ম্পওত ণাওল দা এং এলও ধলভভ দঔাচ-ঔভ দদল দা;<br />

অয়াঢ-১০২: দততদ বালতভ ধাল্লা পাভী লল, ঢাভাআ লল প্রওৃঢ নমওাফ;<br />

অয়াঢ-১০৩: এং বালতভ ধাল্লা লামওা লল, ঢাভা দঢা ঐ ওম দমাও বাভা তদলচভা<br />

তদলচলতভ ক্ষতঢ ওলভলঙ। ঢাভা দন্তওাম চালান্নালফ ণাওল।<br />

অয়াঢ-১০৪: দতাবলঔভ অগুদ ঢালতভ ফুঔফণম তগ্ধ ওভল এং ঢাভা দঔালদ ীপৎ<br />

দঘলাভায় ণাওল।<br />

অয়াঢ-১০৫: মা লল, অফাভ অয়াঢফূল তও দঢাফালতভ ওালঙ ধাঞ ওলভ রৄদালদা লঢ<br />

দা? তওন্তু দঢাফভা দঢা ঢা সীওাভ ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-১০৬: ঢাভা মলঃ দল অফালতভ ভ! অফভা রৃপতালকযভ লালঢ ধভাপূ ঢ তঙমাফ<br />

এং অফভা তঙমাফ এও ধণভ্রষ্ ম্প্রতায়;<br />

অয়াঢ-১০৭: দল অফালতভ ভ। এঔাদ দণলও অফালতভলও দভ ওলভ তত; ঢঃধভ অফভা<br />

বতত ধুদভায় এরূধ ওতভ, ঢল তদশ্চয় অফভা ল চাতমফ।<br />

অয়াঢ-১০৮: অল্লাল মলদ। তথওৃঢ সায় এঔালদআ ধল়ে ণাও, অভ অফাভ ালণ<br />

দওাদ ওণা ম দা।<br />

অয়াঢ-১০৯: অফাভ াোলতভ ফলথয এওতম তঙম বাভা প্রাণতদা ওভঢঃ দল অফালতভ ভ!<br />

অফভা ইফাদ এলদতঙ, ঢএ অধতদ অফালতভলও ক্ষফা ওরুদ এং অফালতভ প্রতঢ ভলফ<br />

ওরুদ; অধতদ দঢা তলশ্রষৎ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১১০: ঢঔদ দঢাফভা ঢালতভলও ঈধলালভ স্তু াতদলয় দভলঔতঙলম, এফদতও, ঢা<br />

দঢাফালতভলও অফাভ সভডআ পু তমলয় ততলয়তঙম। দঢাফভা দঢা ঢালতভলও তদলয় লাত-ঞাট্টা<br />

ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-১১১: অচ অতফ ঢালতভলও ঢাভা দব ধথবতথাভড ওলভতঙম ঢাভ ওাভলড এফদ<br />

প্রতঢতাদ ততমাফ দব, ঢাভাআ লম প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-১১২: অল্লাল মলদঃ ঙলভভ কডদায় দঢাফভা ধ ৃ তণীলঢ ওঢ ফয় সাদ<br />

ওলভতঙলম?<br />

324


অয়াঢ-১১৩: ঢাভা মলদঃ অফভা এওততদ ণা ততলদভ তওঙু ংয সাদ<br />

ওলভতঙমাফ। ঢএ অধতদ কডদাওাভী দনলভযঢালতভ তচলজ্ঞ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১১৪: অল্লাল মলদ ; দঢাফভা দঔালদ ল্প ফয়আ সাদ ওলভতঙলম বতত<br />

দঢাফভা ঢা চাদলঢ ?<br />

অয়াঢ-১১৫: ঢল তও দঢাফভা থাভডা ওলভতঙলম দব, অতফ দঢাফালতভলও দণতও ৃ তষ্<br />

ওলভতঙ এং দঢাফালতভলও অফাভ ওালঙ তনতভলয় অদা লল দা?<br />

অয়াঢ-১১৬: ঢএ অল্লালআ ফতলফাতিঢ, তঢতদ প্রওৃঢ ফাতমও, তঢতদ ঙা়ো ন্য দওাদ<br />

ফা‘ুত দদআ, তঢতদআ ম্মাতদঢ অভলযভ ফাতমও।<br />

অয়াঢ-১১৭: অভ দব যতি অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ঈধালযভ ধূচা ওলভ, বাভ ধলক্ষ<br />

ঢাভ ওালঙ দওাদ প্রফাড দদআ, ঢাভ তলা ঢাভ ভলভ ওালঙ অলঙ। তদশ্চয় ওালনভভা<br />

নমওাফ লল দা।<br />

অয়াঢ-১১৮: মুদঃ দল অফাভ ভ! ক্ষফা ওরুদ, ভলফ ওরুদ এং অধতদ তলশ্রষৎ<br />

ভলফওাভী।<br />

325


ূভা দূভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: এঝা এওতঝ ূভা, বা অতফ দাতবম ওলভতঙ এং এলও যয ধামদীয় ওলভতঙ,<br />

অভ এলঢ অতফ দাতবম ওলভতঙ সুসষ্ অয়াঢফূল, বালঢ দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড ওভলঢ<br />

ধাভ।<br />

অয়াঢ-২: যতপঘাতভডী দাভী যতপঘাভী ধুরুর, ঢালতভ প্রলঢযওলও এওযঢ ওলভ<br />

দত্রাখাঢ ওভ; এং অল্লালভ তথাদ ধামলদ দঢাফালতভ ফলদ ঢালতভ প্রতঢ দবদ তন্দুফাত্র<br />

তয়াভ ঈলদ্রও দা লয়, বতত দঢাফভা ইফাদ ভাঔ অল্লালভ প্রতঢ অলঔভালঢভ প্রতঢ; অভ<br />

ফুতফদলতভ এওতঝ তম দবদ ঢালতভ যাতস প্রঢযক্ষ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩: যতপঘাভী ধুরুর, যতপঘাতভডী তওংা ফুযতভও দাভী ঙা়ো ওাঈলও তলয় ওলভ<br />

দা, এং যতপঘাতভডী দাভীলও যতপঘাভ ণা ফুযতভও ধুরুর ঙা়ো দওঈ তলয় ওলভ দা;<br />

অভ এলতভলও ফু‘তফদলতভ চন্য লাভাফ ওভা ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ বাভা দওাদ ঢী দাভীভ প্রতঢ ধাত অলভাধ ওলভ, ঢাভধভ ঘাভচদ<br />

াক্ষী ঈধতসঢ ওলভ দা ঢালতভলও অতযতঝ দত্রাখাঢ ওভল এং ওঔদ ঢালতভ াক্ষয<br />

ওুম ওভল দা। এভাআ প্রওৃঢ নালও।<br />

অায়াঢ-৫: তওন্তু বাভা এভধভ ঢা ওলভ এং তদলচলতভ ংলযাথদ ওলভ দদয়, ঢল<br />

অল্লাল দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬: অভ বাভা তদলচলতভ সীলতভ প্রতঢ ধাত অলভাধ ওলভ এং ঢাভা তদলচভা<br />

ঙা়ো ঢালতভ দওাদ াক্ষী দদআ, এরূধ দক্ষলত্র ঢালতভ প্রলঢযলওভ াক্ষয লল এপাল দব,<br />

দ অল্লালভ দালফ ঘাভাভ ওফ ওলভ মল দব, দ যযআ ঢযাতী।<br />

অয়াঢ-৭: এং ধিফালভ মল বতত দ তফণযাাতী লয় ঢল ঢাভ ঈধভ যযআ<br />

অল্লালভ মা'দঢ।<br />

অয়াঢ-৮: অভ সীলমাওতঝ দণলও যাতস ভতলঢ লল বতত দ ঘাভাভ অল্লালভ দালফ ওফ<br />

ওলভ াক্ষয দতয় দব, তদশ্চয় ঢাভ সাফীআ তফণযাাতী,<br />

326


অয়াঢ-৯: এং ধিফ ালভ লম দব, ঢাভ সাফী বতত ঢযাতী লয় ঢল ঢাভ তদলচভ<br />

ঈধভ অল্লালভ কচ দদলফ অল।<br />

অয়াঢ-১০: অভ বতত দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ নুগ্রল ভলফঢ দা ণাওঢ, (ঢল<br />

দঢাফভা ওঢআ দা ক্ষতঢগ্রস ললঢ,) এং অল্লাল দঢা ঢা ওুমওাভী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-১১: তদশ্চয় বাভা এ ধাত ভঝদা ওলভলঙ, ঢাভা দঢা দঢাফালতভআ ফথয দণলও<br />

এওতঝ ক্ষু দ্র তম। দঢাফভা এ ধাতলও দঢাফালতভ চন্য ফে লম ফলদ ওভ দা, ভং এঝা<br />

দঢা দঢাফালতভ চন্য ওমযাডওভ । ঢালতভ প্রলঢযলওভ চন্য অলঙ ঢঢঝুকু বঢঝুকু ধাধ দ<br />

ওলভলঙ এং ঢালতভ ফথয দণলও দব যতি এ যাধালভ তালধক্ষা প্রথাদ পূ তফওা গ্রলড<br />

ওলভলঙ, ঢাভ চন্য ভলয়লঙ পীরড যাতস ।<br />

অয়াঢ-১২: বঔদ দঢাফভা এ ওণা রৄলদতঙলম, ঢঔদ ফু'তফদ ধুরুর ফুতফদ দাভীকড দওদ<br />

তদলচলতভ যাধালভ সুথাভডা ওভম দা এং মম দা এঝা দঢা সুসষ্ ধাত।<br />

অয়াঢ-১৩: ধাত অলভাধওাভীভা দওদ এ যাধালভ ঘাভচদ াক্ষী ঈধতসঢ ওভম দা?<br />

সুঢভাং ঢাভা বঔদ াক্ষী ঈধতসঢ ওলভতদ, ঢঔদ ঢাভা অল্লালভ ওালঙ তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ–১৪: অভ বতত দঢাফালতভ প্রতঢ রৃতদয়া অলঔভালঢ অল্লালভ নুগ্রল ভলফঢ<br />

দা ণাওঢ, ঢল দব ওালচ দঢাফভা তমি ললয়তঙলম, ঢজ্জন্য গুরুঢভ অবা দঢাফালতভলও<br />

সযত ওভঢ,<br />

অয়াঢ-১৫: বঔদ দঢাফভা দ ধালতভ ওণা ফুলঔ ফুলঔ ঙ়োতেলম এং তদলচলতভ ফুলঔ<br />

এফদ তরয় ঈচ্চাভড ওভতঙলম, বাভ িলন্ধ দওাদ জ্ঞাদ দঢাফালতভ তঙম দা, অভ দঢাফভা<br />

এলও তঢ লচ যাধাভ লম ফলদ ওভতঙলম ণঘ এঝা অল্লালভ ওালঙ ়ে পীরড যাধাভ<br />

তঙম।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ বঔদ দঢাফভা এ ওণা রৄলদতঙলম ঢঔদ দওদ মলম দা দব, এ তরলয়<br />

দওাদ ওণা মাআ অফালতভ ঈতঘঢ দয় অল্লাল ধতত্র ফলাদ ! এঝা দঢা এও পীরড<br />

ধাত।<br />

অয়াঢ-১৭: অল্লাল দঢাফালতভলও ঈধলতয ততলেদ ; ধুদভায় এফদ ওাচ ওঔদ ওভ দা,<br />

বতত দঢাফভা ফু'তফদ ল।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য সুসষ্ অয়াঢফূল তযতপাল ত ৃঢ ওলভদ।<br />

অল্লাল ফলাজ্ঞাদী, দলওফঢয়ামা।<br />

327


অয়াঢ-১৯: তদশ্চয় বাভা ঘায় দব, ফু'তফদলতভ ফলথয শ্লীমঢাভ প্রাভ দলাও, ঢালতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ রৃতদয়া অলঔভালঢ বন্ত্রডাতায়ও যাতস। অল্লাল চালদদ, দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-২০: অভ বতত দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ নুগ্রল ভলফঢ দা ণাওঢ (ঢল<br />

দঢাফভা ওঢআ দা ক্ষতঢগ্রস ললঢ), অল্লাল দঢা ধভফ ফফঢাফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা যয়ঢালদভ ধতাঙ্ নুভড ওভ দা। অভ দব<br />

দওঈ যয়ঢালদভ ধতাঙ্ নুভড ওলভ, যয়ঢাদ দঢা াআলও শ্লীমঢা ফে ওালচভ<br />

তদল তয দতয়। দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ নুগ্রল ভলফঢ দা ণাওলম দঢাফালতভ দওঈ<br />

ওঔদ ধতত্র ললঢ ধাভলঢ দা। তওন্তু অল্লাল বালও আলে ধতত্র ওলভদ। অল্লাল তওঙু<br />

রৄলদদ, তওঙু চালদদ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ দঢাফালতভ ফলথয বাভা ফবতাতা ধাতণত ঐশ্বলবতভ তথওাভী, ঢাভা দবদ<br />

ওফ ওলভ দা ল দব, ঢাভা অত্মীয়-সচদলও, কভী-তফওীদলও এং অল্লালভ ভাসায়<br />

তলচভঢওাভীলতভলও তাদ ওভল দা ; ঢাভা দবদ ঢালতভলও ক্ষফা ওলভ দতয় এং ঢালতভ<br />

দতার-ত্রুতঝ ঈলধক্ষা ওলভ । দঢাফভা তও ঘা দা দব, অল্লাল দঢাফালতভলও ক্ষফা ওলভদ ?<br />

অভ অল্লাল দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৩: তদশ্চয় বাভা ধাত অলভাধ ওলভ ঢী, তদভীল, ভমফদা ফু'তফদ দাভীলতভ<br />

প্রতঢ, ঢাভা রৃতদয়া অলঔভালঢ তপযি এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ পীরড যাতস।<br />

অয়াঢ-২৪: দবততদ ঢালতভ তরুলদ্ধ াক্ষয দতল ঢালতভ তচলা, ঢালতভ লাঢ ঢালতভ<br />

ধা, ঢাভা বা ওভঢ দ িলন্ধ,<br />

অয়াঢ-২৫: দততদ অল্লাল ঢালতভলও ধুলভাধুতভ দতলদ ঢালতভ প্রাধয প্রতঢনম এং<br />

ঢাভা চাদলঢ ধাভল দব, তদশ্চয়আ অল্লাল, তঢতদআ ঢয, তঢতদআ ঢণয যিওাভী।<br />

অয়াঢ-২৬: রৃশ্চতভত্রা দাভী রৃশ্চতভত্র ধুরুলরভ চন্য; রৃশ্চতভত্র ধুরুর রৃশ্চতভত্রা দাভীভ চন্য।<br />

ঢালতভ িলন্ধ দমালও বা লম ঢা দণলও ঢাভা ধতত্র। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা <br />

ম্মাদচদও চীতওা।<br />

অয়াঢ-২৭: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা প্রলয ওভ দা তদদচলতভ ক ৃল ঙা়ো ন্য<br />

ওালভা ক ৃলল দব ধবতন্ত দা দ ক ৃলাীলতভ নুফতঢ গ্রলড ওভ এং ঢালতভলও ামাফ<br />

ওভ। এঝাআ দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ, দবদ দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-২৮: ঢঃধভ বতত দঢাফভা ক ৃলল ওাঈলও দা ধা, ঢল দঔালদ প্রলয ওভল দা<br />

দব ধবতন্ত দা দঢাফালতভলও নুফতঢ দতয়া লয়। বতত দঢাফালতভলও মা লয়, তনলভ বা<br />

328


ঢল দঢাফভা তনলভ বাল। এঝাআ দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ। অভ দঢাফভা বা ওভ অল্লাল ঢা<br />

তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৯: দব ক ৃলল দওঈ া ওলভ দা তওন্তু ঢালঢ দঢাফালতভ দ্রযাফগ্রী ভলয়লঙ, এফদ<br />

ক ৃলল প্রলয ওভালঢ দঢাফালতভ দওাদ ধাধ দদআ। অভ অল্লাল চাদদদ বা দঢাফভা প্রওায<br />

ওভ এং বা দঢাফভা দকাধদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৩০: অধতদ ফু'তফদ ধুরুরলতভ লম ততদ, ঢাভা দবদ ঢালতভ তৃতষ্ ংবঢ ভালঔ এং<br />

ঢালতভ দবৌদালঙভ দলনাবঢ ওলভ। এঝা ঢালতভ চন্য ঈত্তফ। তদশ্চয় ঢাভা বা ওলভ অল্লাল<br />

দ তরলয় ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ অধতদ ফুতফদ দাভীলতভ লম ততদ, ঢাভা দবদ ঢালতভ তৃতষ্ ংবঢ ভালঔ<br />

এং ঢালতভ দবৌদালঙভ দলনাবঢ ওলভ ; এং ঢাভা দবদ বা াথাভডঢ প্রওায। ণালও<br />

ঢাঙা়ো ঢালতভ দৌেবত প্রতযতদ দা ওলভ, অভ ঢাভা দবদ ঢালতভ ঘাতভ সীয় লক্ষভ ঈধভ<br />

চত়েলয় ভালঔ। অভ ঢাভা দবদ তদলচলতভ দৌেবত ওালভা ওালঙ প্রওায দা ওলভ তওন্তু<br />

এলতভ যতঢলভলও-ঢালতভ সাফী, ঢালতভ তধঢা, ঢালতভ শ্বরৄভ, ঢালতভ ধুত্র, ঢালতভ<br />

সাফীলতভ ধুত্র, ঢালতভ পাআ, ঢালতভ ভ্রাঢুষুত্র, ঢালতভ পকদীধুত্র, অধদ সীলমাও,<br />

তদলচলতভ ফাতমওাদাথীদ তাী, দবৌদওাফদাফুি তদষ্কাফ ধুরুর এং এফদ ামও বাভা<br />

দাভীলতভ দকাধদ ঙ িদন্ধ জ্ঞ; অভ ঢাভা দবদ তদলচলতভ দকাধদ দৌেবত প্রওায<br />

ওভাভ চন্য দচালভ ধতঘাভডা দা ওলভ। দল ফু‘তফদকড! দঢাফভা াআ অল্লালভ ফীলধ<br />

ঢা ওভ, দবদ দঢাফভা নমঢা মাপ ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৩২: দঢাফালতভ ফলথয বাভা তলয় ওলভতদ দঢাফভা ঢালতভ তলয় ম্পাতদ ওলভ<br />

তা, এং দঢাফালতভ তা-তাীলতভ ফলথয বাভা ৎ, দবাকয, ঢালতভ। ঢাভা বতত ততভদ্র<br />

লয় ঢল অল্লাল তদচ নুগ্রলল ঢালতভলও থদী ওলভ দতলদ। অল্লাল ীফ ক্ষফঢাাদ,<br />

তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ বাভা তলয় ওভলঢ ফণত, ঢাভা দবদ ংবফ মিদ ওলভ দব ধবতন্ত দা<br />

অল্লাল তদচ নুগ্রলল ঢালতভলও পাফুি ওলভ দতদ। অভ দঢাফালতভ ফাতমওাদাথীদ<br />

তা-তাীলতভ ফথয দণলও বাভা ফুতিভ চন্য তমতঔঢ ঘুতি ওভলঢ ঘায়, ঢালতভ ালণ<br />

দঢাফভা তমতঔঢ ঘুতিলঢ অদ্ধ ল, বতত দঢাফভা চাদলঢ ধাভ দব, ঢালতভ ফলথয ওমযালডভ<br />

ম্ভাডা অলঙ। অল্লাল দঢাফালতভলও দব ম্পত ততলয়লঙদ দঢাফভা ঢা দণলও ঢালতভলও<br />

তাদ ওভ। দঢাফালতভ তাীভা ঢীত্ব ভক্ষা ওভলঢ ঘাআলম দঢাফভা ধাতণত চীলদভ তওঙু<br />

সাণত মালপভ ফাদল ঢালতভলও যতপঘালভ াথয ওভ দা। ঢল বতত দওঈ ঢালতভ ঈধভ<br />

329


দচাভ-চভততস ওলভ, ঢাললম অল্লাল দঢা ঢালতভ ঈধভ দচাভ-চভততসভ ধভ ধভফ<br />

ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ অতফ দঢা দঢাফালতভ ওাদঙ দাতবম ওলভতঙ সুসষ্ অয়াঢফূল,<br />

দঢাফালতভ ধূতঢীলতভ তওঙু তৃষ্ান্ত এং দফাত্তাওীলতভ চন্য ঈধলতয।<br />

অয়াঢ-৩৫: অল্লাল অফাদ চতফলদভ দচযাতঢ, ঢাভ দচযাতঢভ তৃষ্ান্ত দবদ এওতঝ ঢাও,<br />

ঢালঢ অঙ এওতঝ প্রতীধ, দ প্রতীধতঝ এওতঝ ওাোঁলঘভ নানুলভ ফলথয ভলয়লঙ, ওাোঁলঘভ<br />

নানুতঝ দবদ এওতঝ ঈজ্জ্বম দক্ষত্র, দ প্রতীধ িামালদা লয় ধূঢ-ধতত্র বয়ঢুদ ৃলক্ষভ<br />

ধঢম ততলয়, বা ধূতফুঔী দয় এং ধতশ্চফফুঔী দয় ; তি ঢা সযত দা ওভলম দবদ ঢাভ<br />

দঢম তদলচআ ঈজ্জ্বম অলমা ততলে ; দচযাতঢভ ঈধভ দচযাতঢ। অল্লাল বালও ঘাদ তদলচভ<br />

দচযাতঢভ ততলও দলতায়াঢ তাদ ওলভদ। অল্লাল ফানুলরভ চন্য তৃষ্ান্তফূল ডতদা ওলভদ।<br />

অভ অল্লাল প্রতঢতঝ স্তু িলন্ধ ঔু পামরূলধ কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৩৬: দব ক ৃললও অল্লাল ফবতাতায় ফুন্নঢ ওভলঢ দবঔালদ ঢাভ দাফ সভড<br />

ওভলঢ অলতয ততলয়লঙদ, দঔালদ ওাম ন্ধযায় ঢাভ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা<br />

ওলভ-<br />

অয়াঢ-৩৭: এফদ দমালওভা, বালতভলও পু মালঢ ধালভ দা যা-াতডচয ক্রয়-তক্রয়<br />

অল্লালভ সভড দণলও, এং দাফাব ওালয়ফ ওভা দণলও বাওাঢ প্রতাদ ওভা দণলও, ঢাভা<br />

পয় ওলভ দততদলও, দবততদ ন্তভ তৃতষ্ফূল তধবতস ললয় ধ়েল,<br />

অয়াঢ-৩৮: দবদ অল্লাল ঢাভা বা ওলভলঙ ঢাভ চন্য ঢালতভলও ঈত্তফ ধুভস্াভ দতদ এং<br />

তদচ নুগ্রলল ঢালতভলও অভ তথও দতদ। অভ অল্লাল বালও আলে ধতভতফঢ তভতনও<br />

তাদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ, ঢালতভ ওাবতামী ফরুপূ তফভ ফভীতঘওা তৃয,<br />

ঢৃষ্ণাঢত যতি বালও তূভ দণলও ধাতদ লম ফলদ ওলভ। তওন্তু দ বঔদ দঔালদ বায়, ঢঔদ<br />

দ ঢাভ তওঙুআ ধায় দা এং ধায় দঔালদ অল্লাললও, ঢাভধভ অল্লাল ঢাভ তলল<br />

ধুলভাধুতভ ঘুতওলয় দতদ। অভ অল্লাল দ্রুঢ তলা গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ-৪০: ণা ঢালতভ ওাবতামী ঢযন্ত কপীভ ফুলদ্রভ ঢমলতলযভ ন্ধওালভভ ন্যায়,<br />

বালও অেন্ন ওলভ ঢভলঙভ ঈধভ ঢভঙ, বাভ ঈধলভ ভলয়লঙ ওালমা দফখ; ন্ধওালভভ ঈধভ<br />

ন্ধওাভ। এফদতও বঔদ দওঈ ঢাভ লাঢ দভ ওভল, ঢঔদ দ ঢা অলতৌ দতঔলঢ ধাল<br />

দা। অভ বালও অল্লাল দলতায়ালঢভ দূভ তাদ দা ওলভদ ঢাভ চন্য দওাণা দওাদ দূভ দদআ।<br />

330


অয়াঢ-৪১: ঢুতফ তও দতঔতদ দব, অল্লালভ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওলভ অফাদ <br />

চতফদদ বাভা অলঙ াআ এং ঈ়েন্ত ধক্ষীকূম? প্রলঢযলওআ তদচ তদচ প্রাণতদা <br />

ঢাীল-এভ ধদ্ধতঢ কঢ অলঙ; এং ঢাভা বা ওলভ অল্লাল ঢা ফযও জ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ-৪২: অভ অফাদ চতফলদভ াতযালী অল্লালভআ এং অল্লালভআ ততলও<br />

াআলও তনলভ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢুতফ তও দতঔ দা দব, অল্লাল দফখফামালও িাতমঢ ওলভদ। ঢাভধভ<br />

দফখঔণলমালও এওত্র ওলভদ এং ধলভ ঢা ধুঞৎীপূ ঢ ওলভদ সলভ সলভ ; ঢঃধভ ঢুতফ<br />

দতঔলঢ ধা দব, দ দফলখভ ফথয দণলও তদকতঢ লয় তষ্। ৃ অভ তঢতদ অফাদতসঢ ধালা়ে<br />

দফখফামা দণলও রতড ওলভদ তযমা এং ঢা ততলয় তঢতদ বালও আলে অখাঢ ওলভদ এং<br />

বাভ ঈধভ দণলও তঢতদ আলে ওলভদ ঢা তূলভ তভলয় দতদ। দ দফলখভ তরৃযলঢভ ঘফও<br />

এফদ, দবদ ফলদ লয় তৃতষ্যতি প্রায় দওল়ে দদয়।<br />

অয়াঢ-৪৪: অল্লাল ভাঢ ততলদভ ধতভঢতদ খঝাদ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ ন্ততৃতষ্ম্পন্ন<br />

দমাওলতভ চন্য ঈধলতয গ্রললডভ ঈধওভড।<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ অল্লাল প্রলঢযও প্রাডীলও ধাতদ দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ; এলতভ ওঢও দধলঝ<br />

পভ ততলয় ঘলম, ওঢও রৃ'ধালয় পভ ততলয় ঘলম এং ওঢও ঘাভ ধালয় পভ ততলয় ঘলম।<br />

অল্লাল বা আলে ৃ তষ্ ওলভদ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৪৬: অতফ দঢা দাতবম ওলভতঙ সুসষ্পাল ডতদাওভী অয়াঢফূল। অভ অল্লাল<br />

বালও আলে ওলভদ ভম-তঞও ধলণভ দলতায়াঢ তাদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৪৭: ঢাভা লমঃ অফভা ইফাদ এলদতঙ অল্লাল ভাূলমভ প্রতঢ এং অফভা<br />

অনুকঢয ওতভ; তওন্তু এভধভ ঢালতভ ফথয দণলও এওতম ফুঔ তনতভলয় দদয় ; ঢাভা অলমআ<br />

ফু‘তফদ দয়।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ বঔদ ঢালতভলও অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ ততলও টাওা লয় ঢালতভ ফলথয<br />

নয়ামা ওলভ দতয়াভ চন্য ঢঔদ ঢালতভ এওতম ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-৪৯: অভ বতত ঢালতভ প্রাধয ণালও ঢল ঢাভা এওান্ত তদীঢপাল ভাূলমভ ওালঙ<br />

ঙুলঝ অল।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢালতভ ন্তলভ তও দভাক অলঙ, দা ঢাভা লেললধারড ওলভ, দা ঢাভা পয়<br />

ওদভ দব, অল্লাল ঢাোঁভ ভাূম ঢালতভ প্রতঢ তঘাভ ওভলদ? ভং ঢাভাআ লম প্রওৃঢ<br />

চাতমফ।<br />

331


অয়াঢ-৫১: ফুতফদলতভ ওণা দঢা দওম এ-আ বঔদ ঢালতভলও ঢালতভ ফলথয নয়ামা<br />

ওলভ দতয়াভ চন্য অল্লাল ঢাভ ভাসুলমভ ততলও টাওা লয় ঢঔদ ঢাভা লমঃ অফভা<br />

রৄদমাফ এং দফলদ তদমাফ।‖ অভ এরূধ দমালওভাআ প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৫২: অভ দব যতি অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ অনুকঢয ওলভ, অভ পয় ওলভ<br />

অল্লাললও এং ঢাভ াথযঢা দণলও তূলভ ণালও, এরূধ দমালওভাআ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা তৃঢ়পাল অল্লালভ দালফ ওফ ওলভ লম দব, অধতদ বতত ঢালতভলও<br />

অলতয ওলভদ, ঢল ঢাভা ছাতধলয় ধ়েল ; অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা ওফ দঔলয়া দা,<br />

বঔদ বণাণত অনুকঢযআ ওাফয। তদশ্চয়আ অল্লাল দঢাফভা বা ওভ দ তরলয় ধূডত ঔভ<br />

ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৫৪: মুদঃ দঢাফভা অনুকঢয ওভ অল্লালভ এং অনুকঢয ওভ ভাূলমভ। ঢঃধভ<br />

বতত দঢাফভা ফুঔ তনতভলয় দা, ঢল ভাূলমভ ঈধভ ন্যস তাতয়লত্বভ চন্য দ তায়ী এং<br />

দঢাফালতভ ঈধভ তধতঢ তাতয়লত্বভ চন্য দঢাফভা তায়ী। অভ বতত দঢাফভা ঢাভ অনুকঢয<br />

ওভ, ঢল ৎধণ ধাল। অভ ভাূলমভ ওাচ দঢা দওম সষ্রূলধ াডী দধৌলঙ দতয়া।<br />

অয়াঢ-৫৫: দঢাফালতভ ফলথয বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ, অল্লাল ঢালতভলও<br />

য়াতা ততলয়লঙদ দব, যযআ তঢতদ ঢাদতভলও ধতণীলঢ ৃ অতথধঢয তাদ ওভলদ, দবফদ<br />

তঢতদ অতথধঢয তাদ ওলভতঙলমদ ঢালতভ ধূতঢতীলতভলও এং তঢতদ যযআ সুতৃঢ়<br />

ওভলদ ঢালতভ চন্য ঢালতভ িীদলও বা তঢতদ ঢালতভ চন্য ধঙে ওলভলঙদ; এং যযআ<br />

তঢতদ ঢালতভ পয়-পীতঢভ ধলভ ঢা ধতভতঢতঢ ওলভ দতলদ তদভাধত্তায়। ঢাভা অফাভআ<br />

আাতঢ ওভল, অফাভ ালণ দওাদ যভীও াযস ওভল দা। অভ বাভা এভধভ<br />

দালযাওভী ওভল, ঢাভাআ দঢা দানভফাদ।<br />

অয়াঢ-৫৬: দঢাফভা দাফাব ওালয়ফ ওভ, বাওাঢ প্রতাদ ওভ এং ভাূলমভ অনুকঢয ওভ,<br />

দবদ দঢাফভা নুগ্রলপ্রাি ল।<br />

অয়াঢ-৫৭: বাভা ওালনভ ঢালতভ িলন্ধ ওঔদ এরূধ থাভডা ওভ দা দব, ঢাভা ধতণীলঢ<br />

ৃ<br />

(ঢযলও) লাতভলয় দতল। ঢালতভ অশ্রয়সম দতাবঔ। অভ ঢা তঢ তদওৃষ্ অাসম।<br />

অয়াঢ-৫৮: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ ফাতমওাদাথীদ তা-তাীভা এং<br />

দঢাফালতভ ফলথয বাভা এঔদ ধতভডঢ য়ল ঈধদীঢ লয়তদ, ঢাভা দবদ দঢাফালতভ ওালঙ<br />

অাভ চন্য তঢদ ফলয় দঢাফালতভ নুফতঢ গ্রলড ওলভঃ নচলভভ দাফালবভ ধূলত, রৃধুলভ<br />

বঔদ দঢাফভা তদলচলতভ দধাযাও ঔুলম ভাঔ এং এযাভ দাফালবভ ধভ। এ তঢদ ফয়<br />

দঢাফালতভ চন্য দকাধদীয়ঢা তদচতদঢাভ ফয়। এ তঢদ ফয় ঙা়ো দঢাফালতভ ঢালতভ<br />

332


চন্য দওাদ দতার দদআ। দঢাফালতভ এলও ধলভভ ওালঙ দঢা বাঢায়াঢ ওভলঢআ লয়।<br />

এরূধআ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য সুসষ্পাল ডতদা ওলভদ অয়াঢফূল। অভ অল্লাল<br />

তজ্ঞ, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ দঢাফালতভ ফথয দণলও ামওভা বঔদ াালমক লয়, ঢাভা দবদ<br />

নুফতঢ ঘায় দবফদ ঢালতভ ধূতঢতী লয়ালচযষৎভা নুফতঢ দঘলয় ণালও। এরূধআ অল্লাল<br />

দঢাফালতভ চন্য ঢাভ অয়াঢফূল সুসষ্পাল ডতদা ওলভদ। অভ অল্লাল তজ্ঞ,<br />

দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-৬০: অভ তথও য়স্ সীলমাও, বাভা তলয়ভ অযা ভালঔ দা, ঢালতভ চন্য দওাদ<br />

দতার দদআ, বতত ঢাভা ঢালতভ দৌেবত প্রওায দা ওলভ ঢালতভ তঢতভি স ঔুলম ভালঔ।<br />

ঢল এ দণলও তভঢ ণাওাআ ঢালতভ চন্য ঈত্তফ। অভ অল্লাল তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ–৬১: লন্ধভ চন্য দওাদ দতার দদআ, দঔা়ো যতিভ চন্য দওাদ দতার দদআ, দভাকীভ<br />

চন্য দওাদ দতার দদআ এং দঢাফালতভ তদলচলতভ চন্য দওাদ দতার দদআ দব, দঢাফভা<br />

অলাভ ওভল দঢাফালতভ ক ৃলল ণা দঢাফালতভ তধঢালতভ ক ৃলল, ণা দঢাফালতভ<br />

ফাঢালতভ ক ৃলল, ণা দঢাফালতভ ভ্রাঢালতভ ক ৃলল, ণা দঢাফালতভ পতকদীলতভ ক ৃলল,<br />

ণা দঢাফালতভ ঘাঘালতভ ক ৃলল, ণা দঢাফালতভ নু নু লতভ ক ৃলল, ণা দঢাফালতভ<br />

ফাফালতভ ক ৃলল, ণা দঢাফালতভ ঔামীলতভ ক ৃলল, ণা ঐ ক ৃলল বাভ ঘাত ভলয়লঙ<br />

দঢাফালতভ লালঢ, ণা দঢাফালতভ ন্ধু লতভ ক ৃলল ; দঢাফভা এওলত্র অলাভ ওভ তওংা<br />

ধ ৃণও ধ ৃণওপাল অলাভ ওভ ঢালঢ দঢাফালতভ দওাদ দতার দদআ। ঢঃধভ বঔদ দঢাফভা<br />

ক ৃলল প্রলয ওভলঢ বাল, ঢঔদ দঢাফভা দঢাফালতভ সচদলতভ প্রতঢ ামাফ ওভল<br />

দতায়াসরূধ, বা অল্লালভ ঢভন দণলও ভওঢফয় ধতত্র। এরূলধ অল্লাল দঢাফালতভ<br />

চন্য অয়াঢফূল সুসষ্রূলধ ডতদা ওলভদ বালঢ দঢাফভা ুছলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৬২: ফু'তফদ দঢা ঢাভাআ বাভা অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ এং বঔদ<br />

ঢাভা দওাদ ফতষ্কঢ ওালচ ভাূলমভ ালণ ফলঢ লয় ঢঔদ ঢাভা ঢাভ নুফতঢ<br />

যতঢলভলও ঘলম বায় দা। বাভা অধদাভ ওালঙ নুফতঢ প্রাণতদা ওলভ ঢাভাআ অল্লাল ঢাভ<br />

ভাূলমভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ। ঢএ ঢাভা বঔদ তদলচলতভ দওাদ ওালচভ চন্য াআলভ<br />

দবলঢ অধদাভ নুফতঢ ঘাআল ঢঔদ ঢালতভ ফলথয অধতদ বালও আলে ওলভদ নুফতঢ<br />

প্রতাদ ওভলদ এং ঢালতভ চন্য অল্লালভ তভালভ ক্ষফা প্রাণতদা ওভলদ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬৩: দঢাফভা ভাূলমভ অলাদলও দঢাফাদতভ এলও ধভলও অলালদভ ফঢ কডয<br />

ওভ দা। অল্লাল যযআ ঢালতভলও চালদদ বাভা দঢাফালতভ ফলথয ঘুতধালভ অ়োলম লভ<br />

333


ধল়ে। ঢএ বাভা ঢাভ অলতলযভ তরুদ্ধাঘভড ওলভ ঢাভা দবদ ঢওত লয় দব, ঢালতভ<br />

ঈধভ তধবতয় অধতঢঢ লল ণা বন্ত্রডাতায়ও অবা ঢালতভলও গ্রা ওভল।<br />

অয়াঢ-৬৪: দচদদ দভঔ, অফালদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা দঢা অল্লালভআ। তঢতদ<br />

যযআ চালদদ বা তদলয় দঢাফভা যাধ ৃঢ অঙ। অভ দবততদ ঢালতভলও ঢাভ ফীলধ<br />

তনতভলয় অদা লল, দততদ তঢতদ ঢালতভলও চাতদলয় দতলদ বা ঢাভা ওভঢ। অভ অল্লাল<br />

প্রলঢযও তরয়আ ঔু পাম জ্ঞাঢ অলঙদ।<br />

334


ূভা নু ভওাদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ফলাফতলফাতিঢ তঢতদ, তবতদ ঢাোঁভ াোভ প্রতঢ নয়ামাওাভী গ্রন্ণ অম-<br />

দওাভঅদ দাতবম ওলভলঙদ, বালঢ তঢতদ তশ্বচকলঢভ চন্য ঢওতওাভী লদ;<br />

অয়াঢ-২: তবতদ অফাদ চতফলদভ অতথধলঢযভ তথওাভ এং তঢতদ দওাদ ন্তাদ গ্রলড<br />

ওলভদতদ, এং ভাচলত্ব ঢাোঁভ দওাদ যভীও দদআ। তঢতদআ প্রলঢযওতঝ স্তু ৃ তষ্ ওলভলঙদ, অভ<br />

ঢালও ধতভতফঢ ওলভলঙদ তদথতাতভঢ নুধালঢ।<br />

অয়াঢ-৩: অভ ঢাভা ঢাভ ধতভলঢত এফদ ঈধায গ্রলড ওলভলঙ, বাভা তওঙুআ ৃ তষ্<br />

ওলভ দা, ভং ঢাভা তদলচভাআ ৃষ্ এং ঢাভা তদলচলতভ ধওাভ তওংা ঈধওাভ ওভাভ<br />

দওাদ ক্ষফঢা ভালঔ দা। অভ ঢালতভ দওাদ ক্ষফঢা দদআ ফৃঢুযভ ঈধলভ, অভ দা চীলদভ<br />

ঈধলভ, অভ দা ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞালদাভ ঈধলভ ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ ওালনভভা লম, এ দওাভঅদ দঢা তদঙও তফণযা ঙা়ো অভ তওঙুআ দয়, বা<br />

দ তদলচ ভঘদা ওলভ তদলয়লঙ এং এ যাধালভ ন্য দমালওভা ঢাোঁলও ালাবয ওলভলঙ।<br />

এপাল ওালনভভা যযআ ়ে তঘাভ তফণযাঘভড ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভা অভ লম দব, এ দওাভঅদ দঢা ধুভাওালমভ ওল্পওণা, বা দ তমতঔলয়<br />

তদলয়লঙ, ঢাভধভ ঢা ওাম-ন্ধযায় ঢালও ধাঞ ওলভ রৄদালদা লয়।<br />

অয়াঢ-৬: অধতদ মুদঃ এ দওাভঅদ তঢতদআ দাতবম ওলভলঙদ, তবতদ অফাদ <br />

চতফলদভ ওম গুি ভলয কঢ অলঙদ। তদঃলেলল তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৭: ঢাভা এ ওণা লম দব, ‗‗এ দওফদ ভাূম দব অলাভ ওলভ এং াচালভ<br />

ঘমালনভা ওলভ? দওদ ঢাভ ালণ দওাদ দনলভযঢা দাতবম ওভা লম দা দব ঢাভ ালণ<br />

ঢওতওাভীরূলধ ণাওঢ?‖<br />

অয়াঢ-৮: ণা ঢালও দওাদ থদপাণাভ দতয়া লয় দা দওদ, ণা ঢাভ এফদ এওতঝ<br />

াকাদ দদআ দওদ, বা দণলও দ অলাভ ওভলঢ ধালভ? চাতমফভা অভ লমঃ দঢাফভা দঢা<br />

এওচদ বারৃগ্রস ফানুলরভআ নুভড ওভঙ।<br />

335


অয়াঢ-৯: দতঔুদ দঢা (দল ভাূম) ঢাভা দওফদ তসয়ওভ ঈধফা দতয় অধদাভ িলন্ধ,<br />

স্তুঢ ঢাভা ধণভ্রষ্ ললয় দকলঙ, ঢঃধভ ঢাভা দফালঝআ তঞও ধণ দধলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১০: ফলাফতলফাতিঢ তঢতদ, তবতদ আলে ওভলম অধদালও ততলঢ ধালভদ ঢতলধক্ষা<br />

ঈত্তফ স্তু। লদও াক-াতকঘা, বাভ ঢমলতলয দলভফূল প্রাতলঢ এং অধদালও অভ<br />

ততলঢ ধালভদ প্রাাতফূল।<br />

অয়াঢ-১১: তওন্তু ঢাভা দঢা দওয়াফঢলও সীওাভ ওলভ; অভ বাভা দওয়াফঢলও সীওাভ<br />

ওলভ অতফ ঢালতভ চন্য দতাবঔ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-১২: বঔদ তূভ দণলও দতাবঔ ঢালতভলও দতঔলঢ ধাল, ঢঔদ ঢাভা ঢাভ ঢচতদ-<br />

কচতদ রৄদলঢ ধাল।<br />

অয়াঢ-১৩: এং বঔদ ঢালতভলও দতাবলঔভ দওাদ ংওীডত সালদ লাঢ-ধা াথা সায়<br />

তদলক্ষধ ওভা লল, ঢঔদ ঢাভা দণায় দওম ফৃঢুযলওআ টাওল।<br />

অয়াঢ–১৪: ঢালতভলও মা লল ? দঢাফভা এও ফৃঢুযলও দটও দা, ভং র ফৃঢুযলও<br />

টাও।<br />

অয়াঢ-১৫: অধতদ ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওরুদ: এঝাআ ঈত্তফ, দা দন্তওালমভ অা<br />

চান্নাঢ, বাভ প্রতঢশ্রুতঢ দফাত্তাওীলতভলও দতয়া ললয়লঙ? ঢা লল ঢালতভ চন্য ধুভস্াভ <br />

তলযর াসাদ।<br />

অয়াঢ-১৬: দঔালদ বা ঘাআল, ঢাআ ধাল, তঘভওাম দঔালদ ঢাভা ণাওল। এঝা<br />

অধদাভ ভলভ তচন্মায় এওতঝ য়াতা, বা ধূভলডভ তাতয়ত্ব ঢাভ।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ দততদ অল্লাল এওত্র ওভলদ ঢালতভলও এং অল্লাললও দঢাফভাআ তও<br />

অফাভ এ াোলও ধণভ্রষ্ ওলভতঙলম, দা ঢাভা তদলচভাআ ধণভ্রষ্ ললয়তঙম ?<br />

অয়াঢ-১৮: ঢাভা মলঃ ধতত্র ফলাদ অধতদ! অফালতভ তও াথয তঙম দব, অফভা<br />

অধদালও দঙল়ে ন্য তপপাও গ্রলড ওভলঢ ধাতভ! অধতদআ দঢা ঢালতভলও ঢালতভ<br />

তধঢৃধুরুরলতভলও দপাক-ম্ভাভ ততলয়তঙলমদ, বাভ নলম ঢাভা অধদাভ সভডআ পু লম<br />

তকলয়তঙম এং ধতভডঢ ললয়তঙম ধ্বংপ্রাি চাতঢলঢ।<br />

অয়াঢ–১৯: (অল্লাল ফুযতভওলতভ মলদ): দঢাফভা বা মলঢ দঢাফালতভ ঈধাযভা ঢা<br />

তফণযা াযস ওলভলঙ। সুঢভাং দঢাফভা অবা প্রতঢলভাথ ওভলঢ ধাভল দা এং ালাবয<br />

336


ধাল দা। অভ দঢাফালতভ ফলথয দব চুমুফ ওভল অতফ ঢালও পীরড যাতস অসাতদ<br />

ওভা।<br />

অয়াঢ-২০: অভ অধদাভ ধূলত অতফ বঢ ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ, ঢাভা াআ যযআ<br />

ঔাতয গ্রলড ওভঢ লালঝ-াচালভ ঘমালনভা ওভঢ। অভ অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ দঢাফালতভ<br />

ওঢওলও ওঢলওভ ধভীক্ষা সরূধ। দঢাফভা তও ধথবতথাভড ওভল? অভ দঢাফালতভ ভ দঢা<br />

তওঙু দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-২১: বাভা অফাভ াক্ষাঢ অযা ওলভ দা ঢাভা লমঃ অফালতভ ওালঙ দনলভযঢা<br />

দাতবম ওভা লয় দা দওদ? ণা অফভা অফালতভ ভলও দততঔ দা দওদ? ঢাভা দঢা<br />

তদলচলতভ ফলদ তদলচলতভলও ঔু ়ে লম পালঙ এং ঢাভা গুরুঢভরূলধ ীফা মংখদ<br />

ওভলঙ।<br />

অয়াঢ–২২: দবততদ ঢাভা দনলভযঢালতভলও দতঔল, দততদ ধভাথীলতভ চন্য দওাদ<br />

সুংাত ণাওল দা এং ঢাভা মল? বতত দওাদ তৃঢ় াথা ণাওঢ।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ অতফ ঢালতভ ওৃঢওলফতভ প্রতঢ তৃতষ্ধাঢ ওভ এং দগুলমালও ঈৎতক্ষি<br />

থুতমভাতযভ ন্যায় ওলভ দত।<br />

অয়াঢ-২৪: দততদ চান্নাঢাীলতভ াসাদ লল ঔুআ ঈত্তফ। এং তশ্রাফাকাভ লল<br />

তঢ ফলদাভফ৷<br />

অয়াঢ-২৫: অভ দবততদ অফাদ দফখফামাল ততীডত লল এং দনলভযঢালতভলও<br />

দাতফলয় দতয়া লল,<br />

অয়াঢ-২৬: দততদ তঢযওালভভ ভাচত্ব লল তয়াফয় অল্লালভ এং ওালনভলতভ ধলক্ষ<br />

দততদতঝ লল ়েআ ওতঞদ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ দততদ চাতমফ তদচ লসিয় তংযদ ওভলঢ ওভলঢ মলঃ লায়! ওঢআ দা<br />

পাম লঢ, অতফ বতত ভাূলমভ ালণ ধণ মিদ ওভঢাফ!<br />

অয়াঢ-২৮: লায়, রৃলপতাক অফাভ, ওঢআ দা পাম লঢ অতফ বতত ফুওলও ন্ধু রূলধ গ্রলড<br />

দা ওভঢাফ!<br />

অয়াঢ-২৯: দ দঢা অফালও তভ্রান্ত ওলভতঙম দওাভঅদ দণলও, ঢা অফাভ ওালঙ অাভ<br />

ধলভ। অভ যয়ঢাদ দঢা ফানুলরভ চন্য ফলা প্রঢাভও।<br />

337


অয়াঢ-৩০: ভাূম মলদ: দল অফাভ ভ অফাভ ওফ এ ওভঅদলও ধতভঢযাচয ফলদ<br />

ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৩১: এফতদপাল অতফ প্রলঢযও দীভ চন্য ধভাথীলতভ ফথয দণলও যত্রু<br />

ওলভতঙমাফ। অধদাভ চন্য অধদাভ ভ-আ ধণপ্রতযতও ালাবযওাভীরূলধ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ ওাতনভভা লমঃ ফগ্র দওাভঅদ ঢাভ প্রতঢ এওালভ দওদ দাতবম ওভা<br />

লম দা? এরূদধ এচন্য দাতবম ওলভতঙ দব, এলঢ ওলভ অধদাভ ন্তভলও ফচুঢ ওভ<br />

এং এ ঈলদ্দলযযআ অতফ ঢা ক্রলফ ক্রলফ সষ্পাল অতত্ত ৃ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভা অধদাভ ওালঙ এফদ দওাদ তসয়ওভ ফযা তদলয় অলতদ, বাভ<br />

তঞও ফাথাদ সুেভ যাঔযা অধদালও অতফ তাদ ওতভতদ।<br />

অয়াঢ-৩৪: বালতভলও তদলচলতভ ফুলঔভ ঈধভ পভ ওতভলয় চালান্নালফভ ততলও এওত্র ওভা<br />

লল, ঢালতভআ সাদ লল তদওৃষ্ এং ধলণভ ততও ততলয় ঢাভা লল ভ্রষ্ঢফ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ অতফ দঢা ফূালও তওঢা ততলয়তঙমাফ এং ঢাভ ালণ ঢাভ পাআ<br />

লারুদলও ালাবযওাভী ওলভতঙমাফ, -<br />

অয়াঢ-৩৬: এং লমতঙমাফ: দঢাফভা ঈপলয় দআ ওলফভ ওালঙ বা, বাভা অফাভ<br />

তদতযতদামীলও সীওাভ ওলভলঙ। ঢঃধভ অতফ ঢালতভলও ম্পূডতরূলধ ধ্বং ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ সভড ওভ দ ৃললভ ওলফভ ওণা, বঔদ ঢাভা ভাূমলতভলও সীওাভ ওভম<br />

ঢঔদ অতফ ঢালতভলও তদফতজ্জঢ ওভমাফ এং ফাদচাতঢভ চন্য ঢালতভলও তদতযতদ সরূধ<br />

ওলভ ভাঔমাফ। অভ অতফ চাতমফলতভ চন্য বন্ত্রডাতায়ও যাতস প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ সভড ওভ অত, াফূত এং ভা-এভ তথাী ঢালতভ ফথযঢতী<br />

অভ লদও ম্প্রতালয়ভ ওণা।<br />

অয়াঢ-৩৯: অতফ এলতভ প্রলঢযলওভ চন্য তৃষ্ান্ত ডতদা ওলভতঙ এং ঢালতভ াআলও<br />

অতফ ম্পূডতরূলধ ধ্বং ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-৪০: ঢাভা দঢা দআ চদধলতভ ঈধভ ততলয়আ বাঢায়াঢ ওলভ, বাভ ঈধভ<br />

পীরডপাল ওমযালডভ তষ্ ৃ তরতঢ ললয়তঙম; ঢল তও ঢাভা ঢা দতলঔ দা? ভং ঢাভা<br />

ফৃঢুযভ ধভ ধুদরুজ্জীলদভ অযঙ্া ওলভ দা।<br />

338


অয়াঢ-৪১: অভ বঔদআ ঢাভা অধদালও দতঔলঢ ধায়, ঢঔদআ ঢাভা অধদালও তদলয়<br />

ঞাট্টা-তদ্রুধ অভম্ভ ওলভ এং লম: আতদআ তও দআ যতি বালও অল্লাল ভাূমকুলধ দপ্রভড<br />

ওলভলঙদ?<br />

অয়াঢ-৪২: দ দঢা অফালতভলও অফালতভ দতঢালতভ দণলও তভ্রান্ত ওলভআ দনমঢ, বতত<br />

দা অফভা ঢালতভলও তৃঢ়পাল অোঁওল়ে থলভ ণাওঢাফ। ঢাভা বঔদ সঘলক্ষ অবা দতঔল<br />

ঢঔদ ঢাভা চাদলঢ ধাভল দও তাতথও ধণভ্রষ্।<br />

অয়াঢ-৪৩: অধতদ তও ঢালও দতলঔলঙদ, দব সীয় প্রতত্তলও ৃ তদলচভ ঈধায ওলভ<br />

দভলঔলঙ? ঢু তও অধতদ ঢাভ তচন্মাতাভ ললদ?<br />

অয়াঢ-৪৪: ণা অধতদ তও ফলদ ওলভদ দব, ঢালতভ তথওাংযআ দযালদ ণা দালছ?<br />

ঢাভা দঢা তদঙও ঘঢুষত চন্তুভ ফঢ, ভং ঢাভা অভ তথও থফ।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢুতফ তও দঢাফাভ ভলভ প্রতঢ মক্ষয ওভ দা দব, তঢতদ দওফদ ওলভ ঙায়ালও র<br />

তূভ তসৃঢ ওলভদ? অভ বতত তঢতদ আলে ওভলঢদ ঢল এলও এওআ সায় তসভ ভাঔলঢ<br />

ধাভলঢদ। এভধভ অতফ ূবতলও এভ তদল তযও ওলভতঙ;<br />

অয়াঢ-৪৬: ঢাভধভ অতফ ঙায়ালও থীলভ থীলভ তদলচভ ততলও ংকুতঘঢ ওলভ দদআ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ তঢতদআ দঢাফালতভ চন্য ভাঢলও ওলভলঙদ অভডসরূধ এং তশ্রালফভ<br />

চন্য ততলয়লঙদ তদদ্রা, অভ ততদলও ওলভলঙদ চাগ্রঢ ণাওাভ ফয়।<br />

অয়াঢ-৪৮ : তঢতদআ সীয় ভলফলঢভ তষ্ভ ৃ ধূলত সুংাতালীরূলধ ায়ুলও দপ্রভড ওলভদ<br />

এং অতফ অফাদ দণলও ধতত্র তরৄদ্ধ ধাতদ রতড ওতভ।<br />

অয়াঢ-৪৯: বালঢ অতফ ঢা ততলয় ফৃঢ পূ ঔণলও চী ওলভ দতআ এং ঢা ধাদ ওভাআ<br />

অফাভ ৃষ্ র চীচন্তু ংঔয ফানুরলও,<br />

অয়াঢ-৫০: এং অতফ দ ধাতদ ঢালতভ ফলথয ণ্দ ওলভ দতআ, বালঢ ঢাভা দপল দতলঔ;<br />

তওন্তু তথওাংয ফানুরআ ঢা ঙা়ো অভ তওঙুআ সীওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ–৫১: অতফ বতত আলে ওভঢাফ ঢল প্রলঢযও চদধলত যযআ এও-এওচদ<br />

ঢওতওাভী দপ্রভড ওভঢাফ।<br />

অয়াঢ-৫২: ঢএ অধতদ ওালনভলতভ অনুকঢয ওভলদ দা এং ঢালতভ ালণ<br />

দওাভঅলদভ ালালবয ওলঞাভ ংগ্রাফ ঘাতমলয় বাদ।<br />

339


অয়াঢ-৫৩: অভ তঢতদআ ফান্তভালম তফতমঢপাল প্রাতলঢ ওলভদ মুতঝ ফুদ্রলও, বাভ<br />

এওতঝ তফষ্, যাতন্ততায়ও, ধভতঝ মডাি, তসাত। এং ঈপলয়ভ ফলথয তঢতদ দভলঔ<br />

ততলয়লঙদ এওতঝ ন্তভায়, এওতঝ রৃলপতয অ়োম।<br />

অয়াঢ-৫৪: অভ তঢতদআ ধাতদ দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফানুরলও, ঢঃধভ তঢতদ ঢাোঁলও<br />

ওলভলঙদ ংয-ম্পওত ততযষ্ এং তাল-ম্পওত ততযষ্। অধদাভ ভ দঢা তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে এফদ তওঙুভ ঈধাদা ওলভ, বা ঢালতভ দওাদ<br />

ঈধওাভ ওভলঢ ধালভ দা এং ঢালতভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধালভ দা। অভ দব ওালনভ<br />

দ দঢা সীয় ভলভ তরুদ্ধাঘাভী লঝআ।<br />

অয়াঢ-৫৬: অতফ দঢা অধদালও দপ্রভড ওলভতঙ দওম সুংাততাঢা <br />

ঢওতওাভীরূলধআ।<br />

অয়াঢ-৫৭: অধতদ মুদ: অতফ দঢাফালতভ ওালঙ এভ ততদফলয় দওাদ প্রতঢতাদ ঘাআ দা,<br />

ঢল দব আলে ওলভ দ ঢাভ ভলভ ধণ মিদ ওরুও।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ অধতদ পভা ওরুদ দআ তঘভঞৎা ত্তাভ প্রতঢ বাভ ওঔদ ফৃঢুয লল<br />

দা এং ঢাভ প্রযং ঢাীল ধাঞ ওরুদ। তঢতদ ঢাভ াোলতভ ধাধ ম্পলওত বলণষ্<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-৫৯: তঢতদ এফদ ত্তা, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঙয় ততলদ অফাদ, চতফদ এং<br />

এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ তওঙুলও, ঢাভধভ তঢতদ ফাীদ লদ অভলয। তঢতদআ ধভফ<br />

তয়াফয় ভলফাদ। ঢাভ িলন্ধ দব ঔভ ভালঔ, ঢালও তচলজ্ঞ ওভ।<br />

অয়াঢ-৬০: অভ বঔদ ঢালতভলও মা লয়: ―ভলফাদলও তচতা ওভ,‖ ঢঔদ ঢাভা লম:<br />

ভলফাদ তও স্তু? ঢুতফ ওাঈলও তচতা ওভলঢ অলতয ওভলমআ তও অফভা ঢালও তচতা<br />

ওভ? এঝা ঢালতভ খৃডা অভ াত়েলয় দতয়।<br />

অয়াঢ-৬১: ফলাফতলফাতিঢ তঢতদ, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফালদ তযামওায় গ্রলফূল<br />

এং তঢতদ দঔালদ সাধদ ওলভলঙদ প্রতীধরূধী ূবত অলমাওফয় ঘন্দ্র।<br />

অয়াঢ-৬২: অভ তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ভাঢলও এং ততদলও ধভসলভভ নুকাফীরূলধ<br />

ঢালতভ চন্য বাভা ঈধলতয গ্রলড ওভলঢ ণা দযাওভ ওভদঢ ঘায়।<br />

অয়াঢ-৬৩: অভ ভলফালদভ াো দঢা ঢাভাআ, বাভা ধ ৃ তণীলঢ তদলয়ভ ালণ ঘমালনভা<br />

ওলভ এং বঔদ জ্ঞ-ফূঔত দমালওভা ঢালতভলও লিাথদ ওলভ, ঢঔদ ঢাভা লম ―ামাফ,‖<br />

340


অয়াঢ-৬৪: এং ঢাভা ভাঢ তঢাতলঢ ওলভ ঢালতভ ভলভ ঈলদ্দলযয তচতাওাভী <br />

দাফালব তণায়ফাদ সায়।<br />

অয়াঢ-৬৫: এং ঢাভা লম: দল অফালতভ ভ! অফালতভ দণলও চালান্নালফভ অবা তূলভ<br />

ভাঔুদ, দওদদা এভ অবা দঢা তারুড বন্ত্রডাফয়।<br />

অয়াঢ-৬৬: তদশ্চয় দ চালন্নাফ তঢ তদওৃষ্ অশ্রয়সম এং তঢযয় ফে াসাদ।<br />

অয়াঢ –৬৭: অভ বঔদ ঢাভা যয় ওলভ, ঢঔদ ধযয় ওলভ দা এং ওৃধডঢা ওদভ<br />

দা, ভং ঢালতভ যয় ওভাভ ধন্ণা এভ ফথযঢতী ললয় ণালও।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ ঢাভা অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ঈধালযভ আাতঢ ওলভ দা; অল্লাল বাভ<br />

লঢযা লাভাফ ওলভলঙদ ঙঢ ওাভড যতঢলভলও ঢালও লঢযা ওলভ দা এং যতপঘাভ ওলভ<br />

দা। অভ দব এরূধ ওভল দ দঢা ওতঞদ অবালভ ম্মুঔীদ লদআ।<br />

অয়াঢ-৬৯: দওয়াফলঢভ ততদ ঢাভ যাতস তিগুড ওভা লল এং ঢণায় দ দন্তওাম<br />

মাতঞ্ঢ সায় ণাওল।<br />

অয়াঢ-৭০: ঢল ঢাভা দয় বাভা ঢা ওলভ, ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ; অল্লাল<br />

এরূধ দমাওলতভ ধাধফূললও ধুলডয ধতভতঢতঢ ওলভ দতলদ। অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ দব যতি ঢা ওলভ এং দদও ওাচ ওলভ, দ দঢা াসতওআ অল্লাল<br />

তপফুঔী লয়।<br />

অয়াঢ-৭২: বাভা তফণযা াক্ষয দতয় দা এং বতত দরতা অলফাত-প্রলফালত তকলয় ধল়ে,<br />

ঢল পদ্রপাল ঢা তঢক্রফ ওলভ ঘলম।<br />

অয়াঢ-৭৩: এং বাভা ঢালতভ ভলভ অয়াঢ সভড ওতভলয় ততলম ঢাভ প্রতঢ তথভ <br />

লন্ধভ ন্যায় অঘভড ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৭৪: এং বাভা প্রাণতদা ওলভ; দল অফালতভ ভ! অফালতভলও তাদ ওভ এফদ সী <br />

ন্তাদ-ন্ততঢ বাভা লল অফালতভ চন্য দয়লদভ যীঢমঢা এং অফালতভলও ওভ<br />

দফািাওীলতভ চন্য আফাফ।<br />

অয়াঢ-৭৫: ঢালতভলও প্রতঢতাদ দতয়া লল চান্নালঢভ সুঈচ্চ ওক্ষ ঢালতভ ধথবতথাভলডভ<br />

চন্য এং ঢালতভলও দঔালদ পযণতদা চাদালদা লল দতায়া ামাফ লওালভ;<br />

341


অয়াঢ-৭৬: ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল। ঢা ওঢ ঈত্তফ অশ্রয়সম াসাদ।<br />

অয়াঢ-৭৭: অধতদ লম ততদ: অফাভ ভ দঢাফালতভ এওঝু ধলভায়া ওলভদ দা বতত<br />

দঢাফভা ঢাভ আাতঢ দা ওভ ; দঢাফভা দঢা সীওাভ ওভঙ, ঢএ তঘলভআ দদলফ<br />

অল তদাবত যাতস।<br />

342


ূভা রৄ’অভা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ত্বা, ীদ, ফীফ।<br />

অয়াঢ-২: এগুলমা তযত ডতদাওাভী তওঢালভ অয়াঢ।<br />

অয়াঢ-৩: ঢাভা ইফাদ অলদ দা লম অধতদ লয়ঢ ফফতযণায় প্রাড তচতদ দতলদ।<br />

অয়াঢ-৪: বতত অতফ আলে ওভঢাফ, ঢল অতফ অফাদ দণলও ঢালতভ ঈধভ এও<br />

তদতযতদ দাতবম ওভঢাফ, নলম ঢাভ ওাভলড ঢালতভ খা়ে দঢ ললয় ধ়েঢ।<br />

অয়াঢ-৫: অভ ঢালতভ ওালঙ তয়াফয় অল্লালভ ঢভন দণলও এফদ দওাদ দঢুদ ঈধলতয<br />

অল দা, বা দণলও ঢাভা ফুঔ দা তনভায়।<br />

অয়াঢ-৬: ঢাভা দঢা সীওাভ ওলভলঙ। সুঢভাং তঘলভআ ঢালতভ ওালঙ এল ধ়েল দ<br />

তরলয়ভ প্রওৃঢ ঢণয বা তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৭: ঢাভা তও চতফলদভ প্রতঢ মক্ষয ওলভ দা দব, ঢালঢ অতফ ঈৎধন্ন ওলভতঙ ওঢ<br />

প্রওালভভ ঈত্তফ ঈতদ্ভত?<br />

অয়াঢ-৮: তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ। এঢতলত্ত্ব ঢালতভ তথওাংযআ ফুতফদ দয়।<br />

অয়াঢ-৯: অধদাভ ভ দঢা যযআ ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১০: বঔদ অধদাভ ভ ফূালও দটলও মলমদ; ঢুতফ বা চাতমফ ওলফভ ওালঙ;<br />

অয়াঢ-১১: দনভাঈলদভ ওলফভ ওালঙ; ঢাভা তও পয় ওলভ দা;<br />

অয়াঢ-১২: ফূা মলমদ: দল অফাভ ভ! অতফ পয় ওভতঙ দব, ঢাভা অফালও তফণযাাতী<br />

মল;<br />

অয়াঢ-১৩: এং অফাভ ন্তভ ংকুতঘঢ ললয় ধ়েলঙ, অভ অফাভ ওণৎ পামরূলধ<br />

িাতমঢ লয় দা; সুঢভাং লারুলদভ প্রতঢ লী দপ্রভড ওরুদ;<br />

343


অয়াঢ-১৪: অভ ঢালতভ ভলয়লঙ অফাভ তরুলদ্ধ এও তপলবাক, ঢএ অতফ অযঙ্া<br />

ওতভ দব, ঢাভা অফালও লঢযা ওলভ দনমল।<br />

অয়াঢ-১৫: অল্লাল মলমদ: দা, দওাদ াথয দদআ, সুঢভাং দঢাফভা ঈপলয় অফাভ<br />

তদতযতদল বা, অতফ দঢা দঢাফালতভ ালণআ অতঙ, রৄদ।<br />

অয়াঢ-১৬: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দনভাঈলদভ ওালঙ বা এং ম: ―অফভা ঈপলয়<br />

ভাুম অমাফীলদভ ভাূম,<br />

অয়াঢ-১৭: ঢুতফ দী আভাইমলও অফালতভ ালণ দবলঢ তা।‖<br />

অয়াঢ-১৮: দনভাঈদ মমঃ অফভা তও দঢাফালও ধযযওালম অফালতভ-ফলথয প্রতঢধামদ<br />

ওতভতদ? ঢুতফ দঢা দঢাফাভ চীলদভ র ঙভ অফালতভ ফলথয ওাতঝলয়ঙ।<br />

অয়াঢ-১৯: ঢুতফ দঢা দঢাফাভ ধওফত বা ওভাভ ঢা ওলভঙ; অভ ঢুতফ ়েআ ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২০: ফূা মলমদ: অতফ ঢঔদ ঢা ওলভ দনলমতঙমাফ এং অফাভ পু ম ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-২১: ঢঃধভ অতফ বঔদ দঢাফালতভ পলয় পীঢ লমাফ, ঢঔদ দঢাফালতভ ঢা দণলও<br />

ধাতমলয় দকমাফ। ঢাভধভ অফাভ ভ অফালও তলযর জ্ঞাদ তাদ ওভলমদ এং অফালও<br />

ভাূমলতভ যাতফম ওভলমদ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ অফাভ প্রতঢ দঢাফাভ দব নুগ্রললভ ওণা মঙ ঢা দঢা এআ দব, ঢুতফ<br />

দী আভাইমলও তা াতদলয় দভলঔঙ।<br />

অয়াঢ-২৩: দনভাঈদ মমঃ ভাুম অমাফীদ তও স্তু?<br />

অয়াঢ-২৪: ফূা মলমদ: তঢতদ ললমদ অফাদ চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযঢতী <br />

তওঙুভ ভ, প্রতঢধামও; বতত দঢাফভা তদতশ্চঢ তশ্বাী ল।<br />

অয়াঢ-২৫: দনভাঈদ ঢাভ ধাতভরতকতলও মমঃ দঢাফভা তও রৄদঙ দা?<br />

অয়াঢ-২৬: ফূা মলমদ: তঢতদ দঢাফালতভ প্রতঢধামও এং দঢাফালতভ ধূতঢতী<br />

তধঢৃধুরুরলতভ তঢতদ প্রতঢধামও।<br />

অয়াঢ-২৭: দনভাঈদ মমঃ দঢাফালতভ এআ ভাূমতঝ, দব দঢাফালতভ ওালঙ দপ্রতভঢ লম<br />

ফলদ ওলভ, দ দঢা দ্ধ ধাকম।<br />

344


অয়াঢ-২৮: ফূা মলমদ: তঢতদ ধূত ধতশ্চলফভ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযঢতী তওঙুভ<br />

ধামদওঢতা; বতত দঢাফভা ুছলঢ!<br />

অয়াঢ-২৯: দনভাঈদ মমঃ ঢুতফ বতত অফাভ ধতভলঢত ধভ ফা‘ুত াযস ওভ, ঢল<br />

অতফ যযআ দঢাফালও ওাভারুদ্ধ ওভ।<br />

অয়াঢ-৩০: ফূা মলমদঃ অতফ বতত দঢাফাভ ওালঙ দওাদ সষ্ প্রফাড তদলয় অত, ঢু<br />

তও?<br />

অয়াঢ-৩১: দনভাঈদ মম: অো, ঢল ঢা ঈধতসঢ ওভ, বতত ঢুতফ ঢযাতী ল!<br />

অয়াঢ-৩২: ঢঃধভ ফূা সীয় মাতঞ তদলক্ষধ ওভলমদ, ঢৎক্ষডাঢ ঢা এও সুসষ্<br />

চকলভ ধতভডঢ লম;<br />

অয়াঢ-৩৩: এং তঢতদ ঢাভ লাঢ দভ ওভলমদ, ঢৎক্ষডাঢ ঢা তযতওলতভ ওালঙ রৄভ্র-<br />

ঈজ্জ্বম প্রতঢপাঢ লম।<br />

অয়াঢ-৩৪: দনভাঈদ ঢাভ অযধালযভ পাতকলও মম: তদশ্চয় এ যতি এও ়ে<br />

তপজ্ঞ বারৃওভ।<br />

অয়াঢ-৩৫-: দ ঢাভ দঢাফালতভলও দঢাফালতভ দতয দণলও তলষ্কাভ ওভলঢ ঘায়; ঢএ<br />

দঢাফভা তও ধভাফযত ততে?<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢাভা মমঃ অধতদ ঢালও ঢাভ পাআলও তওঙু ওায ততদ এং দকলভ<br />

যললভ ংগ্রলওাভীলতভলও দপ্রভড ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভা দবদ অধদাভ ওালঙ ফস তপজ্ঞ বারৃওভলতভ তদলয় অল।<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢঃধভ বারৃওভলতভলও এওত্র ওভা লম তদত তষ্ ফলয় দওাদ এও তদত তষ্<br />

ততলদ।<br />

অয়াঢ-৩৯: এং দমাওলতভলও মা লম: দঢাফভা তও ফলঢ লল?<br />

অয়াঢ-৪০: দবদ অফভা বারৃওভলতভ নুভড ওভলঢ ধাতভ, বতত ঢাভা চয়মাপ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪১: ঢাভধভ বঔদ বারৃওভভা এম, ঢঔদ ঢাভা দনভাঈদলও মম: বতত অফভা<br />

চয়মাপ ওতভ ঢল অফালতভ চন্য তও দওাদ ়ে ধুভষ্কাভ ণাওল?<br />

345


অয়াঢ –৪২: দনভাঈদ মম: লা, যযআ দঢাফভা ঢঔদ অফাভ ধদওঝযযীমলতভ যাতফম<br />

লল।<br />

অয়াঢ-৪৩: ফূা বারৃওভলতভ মলমদ; দঢাফালতভ বা তওঙু তদলক্ষধ ওভাভ অলঙ ঢা<br />

তদলক্ষধ ওভ।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢাভধভ ঢাভা তদলক্ষধ ওভম ঢালতভ ভতয মাতঞ এং মলঢ মাকমঃ<br />

দনভাঈলদভ আববলঢভ ওফ! তদশ্চয় অফভাআ চয়ী ল।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢঃধভ ফূা সীয় মাতঞ তদলক্ষধ ওভলমদ, লঙ লঙ ঢা ঢালতভ মীও<br />

দপতল্কাতচগুলমালও গ্রা ওভলঢ মাকম।<br />

অয়াঢ-৪৬: ঢঔদ বারৃওভভা তচতায় ধল়ে দকম;<br />

অয়াঢ-৪৭: এং মলঢ মাকমঃ অফভা ইফাদ অদমাফ ভাুম অমাফীলদভ প্রতঢ;<br />

অয়াঢ-৪৮: তবতদ ফূা লারুলদভ ভ।<br />

অয়াঢ-৪৯: দনভাঈদ মমঃ অতফ দঢাফালতভলও নুফতঢ তাদ ওভাভ ধূলতআ দঢাফভা<br />

ফূাভ প্রতঢ ইফাদ অদলম? তদশ্চয় এ যতিআ দঢাফালতভ ফলথয দভা দব দঢাফালতভলও<br />

বারৃততযা তযতঔলয়লঙ। সুঢভাং এঔদআ দঢাফভা এভ ধতভডাফ চাদলঢ ধাভল। অতফ<br />

যযআ ওঢতদ ওলভ দনম দঢাফালতভ এও ততলওভ লাঢ এং ধভ ততলওভ ধা, অভ<br />

দঢাফালতভ াআলও নাতওালষৎ ছু মাআ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা মম? দওাদ ক্ষতঢ দদআ। অফভা দঢা অফালতভ ভলভ ওালঙ তনলভ<br />

বা।<br />

অয়াঢ-৫১: অফভা অযা ওতভ, অফালতভ ভ অফালতভ ক্রতঝ-তঘূতঢফূল ফাচতদা<br />

ওভলদ, দওদদা অফভা াভ অলক ইফাদ এলদতঙ।<br />

অয়াঢ-৫২: অভ অতফ ফূালও লীভ ফাথযলফ তদল তয ততমাফ দব, অফাভ াোলতভলও<br />

তদলয় ভাঢাভাতঢ দভ ললয় বাোঁ; তদশ্চয় দঢাফালতভ ধশ্চাতনুভড ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢঃধভ দনভাঈদ দকলভ-যললভ দমাও ংগ্রলওাভীলতভ দপ্রভড ওভম, এআ<br />

লম দব,<br />

অয়াঢ-৫৪: তদশ্চয় দী আভাইম দঢা এওতঝ ক্ষু দ্র তম;<br />

346


অয়াঢ-৫৫: অভ ঢাভা দঢা অফালতভ ঈলত্ততচঢ ওলভলঙ;<br />

অয়াঢ-৫৬: এং অফভা দঢা সযলস সুতজ্জঢ তাঢওত এওতঝ তম।<br />

অয়াঢ-৫৭: লযলর অতফ দনভাঈলদভ তমলও দভ ওভমাফ ঢাদতভ াক-াতকঘা <br />

ছভদাফূল দণলও;<br />

অয়াঢ-৫৮: এং থদ-পাণাভফূল ঈত্তফ প্রাাতফূল দণলও।<br />

অয়াঢ-৫৯: এরূধআ ওলভতঙমাফ। অভ দ লভ তথওাভী ওলভতঙমাফ দী<br />

আভাইমলও।<br />

অয়াঢ-৬০: দনভাঈলদভ দমালওভা ূলবতাতয়ওালম ঢালতভ ধশ্চালঢ এল ঈধতসঢ লম।<br />

অয়াঢ–৬১: ঢঃধভ বঔদ ঈপয় তম ধভসভলও দতঔম ঢঔদ ফূাভ ঙীভা মমঃ<br />

অফভা দঢা থভা ধল়ে দকমাফ।<br />

অয়াঢ-৬২: ফূা মলমদ: ওঔদ দয়; অফাভ ভ দঢা অফাভ ালণ অলঙদ, তঢতদআ<br />

অফালও এঔদআ ধণ দতঔালদ।<br />

অয়াঢ–৬৩: ঢঃধভ অতফ লীভ ফাথযলফ অলতয ওভমাফ, দঢাফাভ মাতঞ ততলয় াকলভ<br />

অখাঢ ওভ। নলম ঢৎক্ষডাঢ াকভ ততীডত ললয় দকম এং প্রলঢযও পাকআ তভাঝওায়<br />

ধতলঢভ ফঢ তঙম।<br />

অয়াঢ-৬৪: অভ দঔালদ অতফ দধৌতঙলয় ততমাফ ধভ তমতঝলও।<br />

অয়াঢ-৬৫: এং অতফ ফূালও ঢাভ ঙীলতভ াআলও ঈদ্ধাভ ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৬৬: ঢঃধভ ধভ তমতঝলও তদফতজ্জঢ ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৬৭: যযআ এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ইফাদ অলদতদ।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ অধতদ ঢালতভ ওালঙ আভালীলফভ ৃত্তান্ত ডতদা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৭০: বঔদ তঢতদ ঢাভ তধঢা ঢাভ ম্প্রতায়লও মলমদ: দঢাফভা তওলভ আাতঢ<br />

ওভ?<br />

347


অয়াঢ-৭১: ঢাভা মম: অফভা প্রতঢফাভ ধূচা ওতভ এং এওতদষৎপাল এলতভলওআ<br />

অোঁওল়ে অতঙ।<br />

অয়াঢ-৭২: আভালীফ মলমদ: দঢাফভা বঔদ ঢালতভলও টাও ঢঔদ তও ঢাভা দঢাফালতভ<br />

টাও দযালদ?<br />

অয়াঢ-৭৩: ণা ঢাভা তও দঢাফালতভ দওাদ ঈধওাভ ওভলঢ তওংা দওাদ ধওাভ<br />

ওভলঢ ধালভ?<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভা মম: দা, ভং অফভা অফালতভ তধঢৃধুরুরলতভলও দধলয়তঙ, ঢাভা<br />

এরূধআ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৭৫: আভালীফ মলমদ: দঢাফভা তও ঢালতভ িলন্ধ দপল দতলঔঙ, বালতভ ধূচা<br />

ওভঙ?<br />

অয়াঢ-৭৬: দঢাফভা এং দঢাফালতভ ধূতঢী তধঢৃধুরুলরভা?<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢাভা াআ অফাভ যক্র, দওমফাত্র ‗ভাব্বুম অমাফীদ‘ ঙা়ো;<br />

অয়াঢ-৭৮: তবতদ অফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং তঢতদআ অফালও ধণ প্রতযতদ ওলভদ;<br />

অয়াঢ-৭৯: এং তঢতদআ অফালও অলাভ ওভাদ এং তঢতদআ অফালও ধাদ ওভাদ;<br />

অয়াঢ-৮০: এং বঔদ অতফ ধীত়েঢ লআ, ঢঔদ তঢতদআ অফালও অলভাকয তাদ ওলভদ;<br />

অয়াঢ-৮১: এং তঢতদআ অফাভ ফৃঢুয খঝালদ, ঢঃধভ ধুদভায় চীতঢ ওভলদ;<br />

অয়াঢ-৮২: এং অতফ অযা ওতভ দওয়াফলঢভ ততদ তঢতদআ অফাভ পু ম-ত্রুতঝ ফাচতদা<br />

ওভলদ;<br />

অায়াঢ –৮৩: দল অফাভ ভ! অফালও দলওফঢ তাদ ওরুদ এং অফালও ধুডযাদ<br />

দমাওলতভ ন্তপু তি ওরুদ;<br />

অয়াঢ-৮৪: এং অফাভ সুঔযাতঢ যালঢ ভাঔুদ ধভঢতীলতভ ফলথয;<br />

অয়াঢ-৮৫: এং অফালও চান্নাঢুদ দাইফ-এভ তথওাভীলতভ যাতফম ওরুদ;<br />

অয়াঢ-৮৬: এং অফাভ তধঢালও ক্ষফা ওরুদ, দওদদা তঢতদ দঢা ধণভ্রষ্লতভ ন্যঢফ;<br />

348


অয়াঢ-৮৭: এং অফালও ধুদরুিাদ ততল মাতঞ্ঢ ওভ দা;<br />

অয়াঢ-৮৮: দবততদ দওাদ ওালচ অল দা থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ।<br />

অয়াঢ-৮৯: ঢল দওম দ-আ ফুতি ধাল, দব অল্লালভ ওালঙ ধতত্র-তরৄদ্ধ অত্মা তদলয়<br />

ঈধতসঢ লল।<br />

অয়াঢ-৯০: দততদ চান্নাঢ দফািাওীলতভ তদওঝঢতী ওভা লল;<br />

অয়াঢ-৯১: এং চালান্নাফ তধণকাফীলতভ াফলদ ঈলন্মাতঘঢ ওভা লল;<br />

অায়াঢ–৯২: এং ঢালতভলও মা লল? দঢাফালতভ ঈধালযভা দওাণায় বালতভ দঢাফভা<br />

ধূচা ওভলঢ?<br />

অয়াঢ-৯৩: অল্লালভ ধতভলঢত? ঢাভা তও দঢাফালতভ ালাবয ওভলঢ ধালভ, তওংা ঢাভা<br />

তও প্রতঢলযাথ তদলঢ ধালভ?<br />

অয়াঢ–৯৪: ঢঃধভ ঢালতভলও এং ধণভ্রষ্ দমাওলতভলও লথাফুঔী ওলভ চালান্নালফ<br />

তদলক্ষধ ওভা লল;<br />

অয়াঢ-৯৫: এং আতমলভ ধন্য-াফন্তলও৷<br />

অয়াঢ-৯৬: ঢাভা দঔালদ ঢওত-তঢলওত তমি ললয় মল?<br />

অয়াঢ-৯৭: অল্লালভ ওফ অফভা দঢা তঙমাফ প্রওাযয ধণভ্রষ্ঢাভ ফলথয,<br />

অয়াঢ-৯৮: বঔদ অফভা দঢাফালতভলও ভাুম অমাফীলদভ ফওক্ষ ফলদ ওভঢাফ।<br />

অয়াঢ-৯৯: অভ অফালতভলও দঢা দওঈ ধণভ্রষ্ ওলভতদ এআ ধভাথীভা ঙা়ো।<br />

অয়াঢ-১০০: ঢাআ অফালতভ দওাদ সুধাতভযওাভী দদআ,<br />

অয়াঢ-১০১: এং দওাদ ঔাোঁতঝ ন্ধু দদআ।<br />

অয়াঢ-১০২: সুঢভাং ওঢআ দা ঈত্তফ লঢ, বতত ধতণীলঢ ৃ প্রঢযাঢতলদভ সুলবাক অফালতভ<br />

এওাভ খঝঢ, ঢল অফভা ফুতফদলতভ ন্তপু তি ললয় দবঢাফ।<br />

অয়াঢ-১০৩: যযআ এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ, ঢু ঢালতভ তথওাংযআ ইফাদ অলদ দা।<br />

অয়াঢ-১০৪: তদশ্চয় অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

349


অয়াঢ-১০৫: দূললভ ওফ ভাূমকলডভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১০৬: বঔদ ঢালতভ পাআ ঢালতভলও মলমদঃ দঢাফভা তও ঢওত লল দা?<br />

অয়াঢ-১০৭: অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য এওচদ তশ্বস ভাূম।<br />

অয়াঢ-১০৮: ঢএ অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ।<br />

অয়াঢ–১০৯: অতফ এভ চন্য দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআ দা, অফাভ ততদফয়<br />

দঢা ভব্বুম ‗অমাফীলদভ ওালঙ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১১০: ঢএ অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ।<br />

অয়াঢ-১১১: ঢাভা মম: অফভা তও দঢাফাভ প্রতঢ ইফাদ অদ, ণঘ দঢাফাভ নুভড<br />

ওভলঙ আঢভ দশ্রডীভ দমালওভা?<br />

অয়াঢ-১১২: দূল মলমদঃ ঢাভা তও ওভঢ ঢা অফাভ চাদা দদআ।<br />

অয়াঢ-১১৩: ঢালতভ তলা দদয়াভ ওাচ দঢা অফাভ ভলভ, বতত দঢাফভা ঢা ুছলঢ!<br />

অয়াঢ-১১৪: অভ অতফ দঢা ফুতফদলতভলও ঢাত়েলয় ততলঢ ধাতভ দা।<br />

অয়াঢ-১১৫: অতফ দঢা দওম এওচদ সুসষ্ ঢওতওাভী।<br />

অয়াঢ-১১৬: ঢাভা মম? দল নুল! ঢুতফ বতত তভঢ দা ল, ঢল ঢুতফ যযআ ললয় বাল<br />

প্রসভাখালঢ তধ্বস।<br />

অয়াঢ-১১৭: দূল মলমদ: দল অফাভ ভ । অফাভ ওফ দঢা অফালও তফণযাাতী মলঙ;<br />

অয়াঢ-১১৮: ঢএ অফাভ ঢালতভ ফলথয এওতঝ ওাবতওভী ফীফাংা ওলভ ততদ এং<br />

অফালও অফাভ াণী ফুতফদলতভলও ভক্ষা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১১৯: ঢঃধভ অতফ ঢালও ঢাভ ালণ বাভা দাছাআ দদৌওায় তঙম ঢালতভলও<br />

ভক্ষা ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-১২০: এভধভ তযষ্ াআলও অতফ তদফতজ্জঢ ওলভ ততমাফ।<br />

অয়াঢ-১২১: যযআ এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ তদতযতদ, তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ফুতফদ<br />

দয়।<br />

350


অয়াঢ-১২২: তদশ্চয় অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১২৩: অত ম্প্রতায় ভাূমলতভলও সীওাভ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১২৪: বঔদ ঢালতভ পাআ লূত ঢালতভলও মলমদ? দঢাফভা তও পয় ওভ দা?<br />

অয়াঢ-১২৫: অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য এওচদ তশ্বস ভাূম।<br />

অয়াঢ-১২৬: ঢএ অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ।<br />

অয়াঢ-১২৭: অতফ এভ চন্য দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআ দা, অফাভ ততদফয়<br />

দঢা ভাুম অমাফীলদভ ওালঙ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১২৮: দঢাফভা তও প্রলঢযও ঈচ্চ সালদ দণতও সতঢসম্ভ ৃ তদফতাড ওভঙ?<br />

অয়াঢ-১২৯: অভ দঢাফভা তভাঝ প্রাাত তদফতাড ওভঙ, দবদ দঢাফভা দন্তওাম া<br />

ওভল।<br />

অয়াঢ–১৩০: অভ বঔদ দঢাফভা অখাঢ লাদ, ঢঔদ অখাঢ দললদ ণাও তদষৎু ভ<br />

ঢযাঘাভীভ ফঢ।<br />

অয়াঢ-১৩১: সুঢভাং দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ।<br />

অয়াঢ-১৩২: অভ দঢাফভা পয় ওভ ঢালও তবতদ দঢাফালতভলও ালাবয ওলভলঙদ দ<br />

স্তু ততলয়, বা দঢাফভা চাদ;<br />

অয়াঢ-১৩৩: দঢাফালতভলও ালাবয ওলভলঙদ ঘঢুষত চন্তু ততলয় এং ন্তাদ-ন্ততঢ<br />

ততলয়;<br />

অয়াঢ-১৩৪: াক-াতকঘা ততলয় এং ছভদাফূল ততলয়।<br />

অয়াঢ-১৩৫: অতফ দঢাফালতভ চন্য ফলাততলভ যাতসভ অযঙ্া ওতভ।<br />

অয়াঢ-১৩৬: ঢাভা মম: ঢুতফ ঈধলতয তা ণা ঈধলতয দা-আ তা, ঈপয়আ<br />

অফাদতভ চন্য ফাদ।<br />

অয়াঢ-১৩৭: ঢুতফ বা মঙ ঢা দঢা দওম ধূতঢতীলতভ পযা।<br />

অয়াঢ-১৩৮: অভ অফভা ওঔদ যাতসপ্রাি ল দা।<br />

351


অয়াঢ-১৩৯: ঢঃধভ ঢাভা ঢালও সীওাভ ওভম এং অতফ ঢালতভলও ধ্বং ওভমাফ।<br />

তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ তদতযতদ; তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ফুতফদ দয়।<br />

অয়াঢ-১৪০: অভ অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৪১: াফূত ম্প্রতায় ভাূমকডলও সীওাভ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১৪২: বঔদ ঢালতভ পাআ ালমল ঢালতভলও মলমদ? দঢাফভা তও ঢওত লল দা?<br />

অয়াঢ-১৪৩: অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য এওচদ তশ্বস ভাূম;<br />

অয়াঢ-১৪৪: সুঢভাং অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ;<br />

অয়াঢ-১৪৫: অতফ এভ চন্য দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআ দা, অফাভ ততদফয়<br />

দঢা ভাুম অমাফীলদভ ওালঙ।<br />

অয়াঢ-১৪৬: দঢাফালতভলও তও ধাতণত দপাক-তমালভ ফলথয তদভাধলত দঙল়ে ভাঔা<br />

লল—<br />

অয়াঢ-১৪৭: াক-াতকঘাভ ফলথয, ছভদাফূললভ ফলথয,<br />

অয়াঢ-১৪৮: যযলক্ষত্র ফঞৎুতভঢ দঔচুভ াকালদভ ফলথয?<br />

অয়াঢ-১৪৯: দঢাফভা দঢা ধালা়ে দওলঝ ক ৃল তদফতাড ওভঙ ধদধুলডযভ ালণ।<br />

অয়াঢ-১৫০: সুঢভাং দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ,<br />

অয়াঢ-১৫১: এং ীফামংখদওাভীলতভ অনুকঢয ওলভা দা,<br />

অয়াঢ-১৫২: বাভা ধতণীলঢ ৃ নু াত ৃ তষ্ ওলভ, তওন্তু যাতন্ত সাধদ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১৫৩: ঢাভা মমঃ ঢুতফ দঢা বারৃগ্রসলতভ এওচদ,<br />

অয়াঢ-১৫৪: ঢুতফ দঢা অফালতভআ ফঢ এওচদ ফানুর; সুঢভাং বতত ঢুতফ ঢযাতী ল,<br />

ঢল দওাদ তদতযতদ তদলয় অ।<br />

অয়াঢ-১৫৫: ালমল মলমদ: এতঝ এওতঝ ঈষী, এভ চন্য ভলয়লঙ ধাতদ ধালদভ ধামা,<br />

অভ দঢাফালতভ চন্য অলঙ ধাতদ ধালদভ ধামা, তদত তষ্ এও এও ততলদ;<br />

352


অয়াঢ-১৫৬: এং এতঝলও সযত ওভ দা দওাদ তদষ্ াথলদভ চন্য, ঢাললম ফলাততলভ<br />

অবা দঢাফালতভলও ধাও়ো ওভল।<br />

অয়াঢ-১৫৭: তওন্তু ঢাভা দতঝলও লঢযা ওভম, নলম ঢাভা নুঢি ললয় ধ়েম;<br />

অয়াঢ-১৫৮: ঢঃধভ অবা ঢালতভলও ধাও়ো ওভম, যযআ এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ,<br />

তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ফু'তফদ দয়।<br />

অয়াঢ-১৫৯: তদশ্চয় অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ–১৬০: মূলঢভ ওফ ভাূমকডলও সীওাভ ওলভতঙম,<br />

অয়াঢ-১৬১: বঔদ ঢালতভ পাআ মূঢ ঢালতভলও মলমদঃ দঢাফভা তও ঢওত লল দা?<br />

অয়াঢ-১৬২: অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য এওচদ তশ্বস ভাূম;<br />

অয়াঢ-১৬৩: ঢএ দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ।<br />

অয়াঢ-১৬৪: অতফ এভ চন্য দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআ দা, অফাভ ততদফয়<br />

দঢা ভলয়লঙ ভাব্বুম ‗অমাফীলদভ ওালঙ।<br />

অয়াঢ-১৬৫: াভাচালালদভ ফানুলরভ ফলথয দঢাফভা তও ধুরুরলতভ ালণ ঈধকঢ ল?<br />

অয়াঢ-১৬৬: অভ দঢাফভা চতদ ওভঙ দঢাফালতভ ভ দঢাফালতভ চন্য দব সীলমাওলতভ<br />

ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঢালতভলও, ভং দঢাফভা দঢা ীফামংখদওাভী ওফ।<br />

অয়াঢ-১৬৭: ঢাভা মমঃ দল মুঢ! ঢুতফ বতত তভঢ দা ল, ঢল যযআ দঢাফালও<br />

তলষ্কৃঢ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-১৬৮: মুঢ মলমদঃ অতফ দঢাফালতভ এ ওাচলও ঢযন্ত খৃডা ওতভ।<br />

অয়াঢ-১৬৯: দল অফাভ ভ! অফালও এং অফাভ ধতভাভকতলও ঢাভা বা ওলভ, ঢা<br />

দণলও ভক্ষা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১৭০: ঢঃধভ অতফ ঢালও ঢাভ ধতভালভভ াআলও ভক্ষা ওভমাফ,<br />

অয়াঢ-১৭১: এও ৃদ্ধা ঙা়ো, দ তঙম অবাল তদধতঢঢ দমাওলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ –১৭২: এভধভ ন্যলতভলও ধ্বং ওভমাফ।<br />

353


অয়াঢ-১৭৩: অভ অতফ ঢালতভ ঈধভ এও তলযর তষ্ ৃ রতড ওভমাফ। পীতঢ প্রততযতঢলতভ<br />

চন্য এ তষ্ ৃ তঙম তঢ তদওৃষ্।<br />

অয়াঢ-১৭৪: এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ তদলতযতদ, তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ফু‘তফদ দয়।<br />

অয়াঢ-১৭৫: অভ অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৭৬: অয়ওাাীভা ভাূমলতভ সীওাভ ওলভতঙম,<br />

অয়াঢ-১৭৭: বঔদ দযায়াআ ঢালতভলও মলমদঃ দঢাফভা তও ঢওত লল দা?<br />

অয়াঢ-১৭৮: অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য এওচদ তশ্বস ভাূম,<br />

অয়াঢ-১৭৯: ঢএ দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ অনুকঢয ওভ।<br />

অয়াঢ-১৮০: অতফ এভ চন্য দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআ দা। অফাভ ততদফয়<br />

দঢা ভাুম অমাফীলদভ ওালঙ অলঙ।<br />

অয়াঢ-১৮১: দঢাফভা ধূডতফাত্রায় চদ ওভ এং বাভা চলদ ওফ দতয়, ঢালতভ ন্তপূ তি<br />

ললয়া দা;<br />

অয়াঢ-১৮২: এং তঞও তাত়ে-ধাল্লায় চদ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৮৩: অভ ফানুরলও ঢালতভ প্রাধয দ্রযাতত ওফ তত দা এং ধতণীলঢ ৃ নাাত<br />

ৃ তষ্ ওলভ তনতভ দা।<br />

অয়াঢ-১৮৪: দঢাফভা পয় ওভ ঢালও তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দঢাফালতভলও এং দঢাফালতভ<br />

ধূতঢতী চদলকাষৎীলও ।<br />

অয়াঢ-১৮৫: অয়ওাাীভা মমঃ ঢুতফ দঢা বারৃগ্রসলতভ এওচদ,<br />

অয়াঢ–১৮৬: এং ঢুতফ দঢা অফালতভ ফঢ ফানুর ঙা়ো অভ তওঙু দ; অভ অফভা ফলদ<br />

ওতভ, যযআ ঢুতফ এওচদ তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-১৮৭: ঢএ বতত ঢুতফ ঢযাতী ল ঢল অফালদভ দওাদ এও ঔণ অফালতভ<br />

ঈধভ ধতঢঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-১৮৮: দযায়াআ মলমদঃ দঢাফভা বা ওভ, অফাভ ভ ঢা ঔু পাম চালদদ।<br />

354


অয়াঢ-১৮৯: ঢঃধভ ঢাভা ঢালও সীওাভ ওভম, নলম দফখােন্ন ততলদভ অবা<br />

ঢালতভলও ধাও়ো ওভমু। যযআ ঢা তঙম এও ফলাততলভ অবা।<br />

অয়াঢ–১৯০: তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ, তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ইফাদ অদদ দা।<br />

অয়াঢ-১৯১: অভ অধদাভ ভ, তঢতদ দঢা ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৯২: তদশ্চয় এ দওাভঅদ ভাুম অমাফীলদভ দাতবমওৃঢ;<br />

অয়াঢ–১৯৩: তশ্বস দনলভযঢা তচভাইম এলও তদলয় এললঙদ–<br />

অয়াঢ –১৯৪: অধদাভ ন্তলভ, বালঢ অধতদ ঢওতওাভী ললঢ ধালভদ,<br />

অয়াঢ –১৯৫: (ঢা দাতবম ওভা লদয়লঙ) ধতভষ্কাভ অভী পারায়।<br />

অয়াঢ-১৯৬: অভ এভ ঈলল্লঔ ভলয়লঙ ধূতঢতী তওঢাফূলল।<br />

অয়াঢ–১৯৭: এ ওণা তও ঢালতভ চন্য প্রফাড দয় দব, দী আভাইলমভ অলমফকড এ<br />

তরয় কঢ অলঙ?<br />

অয়াঢ–১৯৮: অভ অতফ বতত এ দওাভঅদ দওাদ দাভলভ ঈধভ দাতবম ওভঢাফ,<br />

অয়াঢ-১৯৯: এং দ ঢা ঢালতভ ওাদঙ ধাঞ ওভঢ, ঢু ঢাভা ঢালঢ ইফাদ অদঢ দা।<br />

অায়াঢ-২০০: এপালআ অতফ ধভাথধভায়ডলতভ ন্তলভ ইফাদ দা অদাভ প্রডঢা<br />

িাভ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-২০১: ঢাভা এ দওাভঅলদভ প্রতঢ ইফাদ অদল দা, দব ধবতন্ত দা ঢাভা বন্ত্রডাতায়ও<br />

অবা প্রঢযক্ষ ওলভ;<br />

অয়াঢ-২০২: লযলর দ অবা ঢালতভ ওাদঙ লঞাৎ এল ধ়েল, ণঘ ঢাভা তওঙুআ<br />

ুছলঢ ধাভল দা;<br />

অয়াঢ-২০৩: ঢঔদ ঢাভা মল: অফভা তও তওঙু ওায ধা?<br />

অয়াঢ-২০৪: ঢল তও ঢাভা অফাভ যাতসভ দ্রুঢ অকফদ ওাফদা ওলভ?<br />

অয়াঢ-২০৫: ঢুতফ দপল দতঔ দঢা, অতফ বতত ঢালতভলও ঙলভভ ধভ ঙভ দপাক-তমা<br />

ওভলঢ দতআ,<br />

355


অায়াঢ-২০৬: ঢঃধভ দব তরলয় ঢালতভলও প্রতঢশ্রুতঢ দতয়া ললয়তঙম, ঢা ঢালতভ ওালঙ<br />

এল ধল়ে,<br />

অয়াঢ-২০৭: ঢঔদ ঢালতভ দপাক-তমা ঢালতভ দওাদ ওালচআ অল দা।<br />

অায়াঢ-২০৮: অতফ দওাদ চদধত ধ্বং ওতভতদ, দবঔালদ দওাদ ঢওতওাভী অলতদ,<br />

অয়াঢ-২০৯: সভড ওভালদাভ চন্য; অভ অতফ চাতমফ দআ।<br />

অয়াঢ-২১০: অভ যয়ঢাদভা এ দওাভঅদ তদলয় অলতদ;<br />

অয়াঢ-২১১: ঢাভা এ ওালচভ চন্য ঈধবুি দয় এং ঢাভা এভ াফণতয ভালঔ দা।<br />

অয়াঢ-২১২: যয়ঢাদলতভলও দঢা লী শ্রড দণলও তূলভ ভাঔা ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-২১৩: ঢএ অধতদ অল্লালভ ালণ ন্য ঈধালযভ আাতঢ ওভলদ দা, ওভলম<br />

অধতদ যাতসপ্রািলতভ যাতফম ললয় ধ়েলদ।<br />

অয়াঢ--২১৪: অধতদ অধদাভ তদওঝ-অত্মীয়লতভলও ঢওত ওরুদ,<br />

অয়াঢ-২১৫: এং অধতদ দ ওম ফুতফদলতভ প্রতঢ দম্র যলাভ ওরুদ, বাভা অধদাভ<br />

নুভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-২১৬: অভ বতত ঢাভা অধদাভ াথয লয়, ঢল অধতদ লম ততদ: দঢাফভা বা<br />

ওভ অতফ যযআ ঢা দণলও ফুি।<br />

অয়াঢ-২১৭: অভ অধতদ পভা ওরুদ ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু অল্লালভ টধভ,<br />

অয়াঢ-২১৮: তবতদ অধদালও দতলঔদ বঔদ অধতদ দাফালব তা়োদ,<br />

অয়াঢ-২১৯: এং তচতাওাভীলতভ ালণ অধদাভ ঈঞা া দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-২২০: তদশ্চয় তঢতদআ তলশ্রাঢা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২২১: অতফ তও দঢাফালতভলও চাতদলয় দত দব, যয়ঢাদভা ওাভ ওালঙ ঢভড<br />

ওলভ?<br />

অয়াঢ-২২২: ঢাভা দঢা ঢভড ওলভ প্রলঢযও দখাভ তফণযাাতী ধাধীভ ওালঙ;<br />

অয়াঢ-২২৩: ঢাভা ওাদ দধলঢ ণালও এং ঢালতভ তথওাংযআ তফণযাাতী।<br />

356


অয়াঢ-২২৪: অভ ওতলতভলও দঢা তভ্রান্ত দমালওভাআ নুভড ওলভl<br />

অয়াঢ-২২৫: ঢুতফ তও দতঔ দা দব, ঢাভা প্রলঢযও ফয়তালদ ঈতভ্রান্ত সায় খুলভ দ়োয়?<br />

অয়াঢ –২২৬: এং এফদ ওণা লম, বা ঢাভা ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-২২৭: ঢল ঢালতভ ওণা সঢন্ত্র বাভা ইফাদ অলদ, দদও ওাচ ওলভ এং দতয<br />

দতয অল্লাললও সভড ওলভ ঢযাঘাতভঢ লয়াভ ধভ প্রতঢলযাথ গ্রলড ওলভ। বাভা<br />

ঢযাঘাভ ওলভলঙ, ঢাভা যীঘ্রআ চাদলঢ ধাভল, ঢালতভ কন্তযসম দওফদ?<br />

357


ূভা দাফম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ত্বা-ীদ; এগুলমা অয়াঢ অম-দওাভঅলদভ সুসষ্ তওঢালভ;<br />

অয়াঢ-২: ফু'তফদলতভ চন্য ধণতদল তয সুংাত;<br />

অয়াঢ-৩: বাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ বাওাঢ দতয়, অভ ঢাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ তৃঢ়<br />

তশ্বা ভালঔ।<br />

অয়াঢ-৪: বাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ তশ্বা ভালঔ দা, অতফ ঢালতভ ওফতফূললও ঢালতভ<br />

তৃতষ্লঢ দযাপদীয় ওলভ ততলয়তঙ, নলম ঢাভ তভ্রান্ত সায় খুলভ দ়োয়;<br />

অয়াঢ-৫: ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ ওতঞদ যাতস এং ঢাভাআ অলঔভালঢ তাতথও ক্ষতঢগ্রস<br />

লল।<br />

অয়াঢ-৬: অভ অধদালও দঢা দওাভঅদ প্রতাদ ওভা ললে ফলাপ্রজ্ঞাফয় ীফ জ্ঞাদী<br />

অল্লালভ ওাঙ দণলও।<br />

অয়াঢ-৭: সভড ওভ দ ফলয়ভ ওণা, বঔদ ফূা ঢাভ ধতভাভকতলও মলমদ: অতফ<br />

অগুদ দতলঔতঙ: এঔদআ অতফ দঔাদ দণলও দঢাফালতভ চন্য দওাদ ঔভ অদলঢ ধাভ<br />

ণা দঢাফালতভ চন্য তদলয় অ িমন্ত ঙাভ, বালঢ দঢাফভা অগুদ দধালালঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভধভ বঔদ ফূা অগুলদভ ওালঙ অলমদ, ঢঔদ ঢালও দটলও মা লমঃ<br />

অগুলদভ ফলথয তবতদ ভলয়লঙদ ঢাভ প্রতঢ ভওঢ দলাও এং বাভা ভলয়লঙদ এভ ঘাভধালয<br />

ঢালতভ প্রতঢ, অভ ভাুম অমাফীদ ললমদ ধতত্র ফতলফাতিঢ।<br />

অয়াঢ-৯: দল ফূা অতফ দঢা অল্লাল, প্রম ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অধতদ তদলক্ষধ ওরুদ অধদাভ মাতঞ; ঢঃধভ বঔদ তঢতদ মাতঞতঝলও<br />

দতঔলমদ দব, ালধভ ন্যায় ঙুঝাঙুতঝ ওভলঙ, ঢঔদ তঢতদ ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ ধমায়দ ওভলমদ,<br />

দধঙলদ তনলভ দতঔলমদ দা। দল ফূা! পয় ওভলদ দা। তদশ্চয় অতফ দঢা অতঙ, অফাভ<br />

ওালঙ ভাূমকড পয় ধায় দা।<br />

358


অয়াঢ-১১: তওন্তু বতত দওঈ ীফামংখদ ওভাভ ধভ ফে ওালচভ ধতভলঢত পাম ওাচ ওলভ,<br />

ঢল অতফ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১২: অভ অধদাভ লাঢ অধদাভ কলম তাতঔম ওভাদ, ঢা ত্রুতঝলীদ রৄলভ্রাজ্জ্বম<br />

ললয় দতভলয় অল। এ লম দনভাঈদ ঢাভ ওলফভ ওালঙ অদীঢ দয়তঝ তদতযতলদভ<br />

যাতফম। ঢাভা দঢা তঙম ঘভফ ীফামংখদওাভী ওফ।<br />

অয়াঢ-১৩: লযলর অফাভ সুসষ্ তদতযতদফূল বঔদ ঢালতভ ওালঙ দধৌঙম, ঢঔদ ঢাভা<br />

মম: এ দঢা সুসষ্ বারৃ।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢাভা ন্যায় লঙ্ালভভ ালণ তদতযতদফূললও প্রঢযাঔযাদ ওভম, বতত<br />

ঢালতভ ন্তভ এগুলমালও ঢয লম তশ্বা ওলভতঙম। ঢএ দতঔুদ তধবতয়<br />

ৃ তষ্ওাভীলতভ ধতভডাফ দওফদ ললয়তঙম?<br />

অয়াঢ-১৫: অভ অতফ যযআ তাঈত সুমায়ফাদলও জ্ঞাদতাদ ওলভতঙমাফ: এং ঢাভা<br />

লমতঙলমদ? ফস প্রযংা অল্লালভআ চন্য, তবতদ অফালতভলও ম্মাতদঢ ওলভলঙদ ঢাোঁভ<br />

র ফু'তফদ াোভ ঈধলভ।<br />

অয়াঢ-১৬: সুমায়ফাদ ঈত্তভাতথওাভী ললয়তঙলমদ তাঈলতভ এং তঢতদ লমতঙলমদঃ দল<br />

ফানুর! অফালও ধাতঔভ পারা তযক্ষা দতয়া ললয়লঙ এং অফালও তপ্রওাভ স্তু দণলও<br />

প্রতাদ ওভা ললয়লঙ। তদশ্চয় এঝা দঢা সুসষ্ দশ্রষৎত্ব।<br />

অয়াঢ-১৭: সুমায়ফালদভ চন্য ঢাভ দদাাতলদীলঢ ফলঢ ওভা ললয়তঙম তিদ ফানুর <br />

ধক্ষীকুমলও এং এলতভলও তন্যস ওভা ললয়তঙম ততপন্ন ুযলল।<br />

অয়াঢ-১৮: এফদতও বঔদ ঢাভা তধধীতমওালতভ ফয়তালদ এল দধৌঙম, ঢঔদ এওতঝ<br />

তধধীতমওা মমঃ দল তধধীতমওা তম! দঢাফভা তদচ তদচ কলঢত প্রলয ওভ, দবদ সুমায়ফাদ<br />

ঢাভ দদাতম জ্ঞাঢালভ দঢাফালতভলও ধতততমঢ ওলভ দা দনলম।<br />

অয়াঢ-১৯: তধধীতমওাভ এ ওণা রৄলদ সুমায়ফাদ ফুঘতও দলল মলমদ: দল অফাভ ভ!<br />

অধতদ অফালও াফণতয ততদ বালঢ অতফ অধদাভ দ দদয়াফলঢভ দযাওভ অতায়<br />

ওভলঢ ধাতভ বা অধতদ অফালও অফাভ তধঢাফাঢালও তাদ ওলভলঙদ এং দবদ অতফ<br />

এফদ দদও ওাচ ওভলঢ ধাতভ বালঢ অধতদ ন্তুষ্ লদ, অভ অফালও তদচ নুগ্রলল<br />

অধদাভ দদও াোলতভ যাতফম ওলভ তদদ।<br />

অয়াঢ-২০: সুমায়ফাদ ধাতঔলতভ দঔাচ-ঔভ তদলমদ এং মলমদঃ যাধাভ তও! রতরত<br />

ধাতঔলও দতঔতঙ দা দওদ? দ ধামাম দাতও?<br />

359


অয়াঢ-২১: অতফ যযআ ঢালও ওতঞদ যাতস দত, ণা ঢালও বলল ওভ, ণা দ<br />

অফাভ ওালঙ দওাদ ঈধবুি ওাভড ঈধতসঢ ওভল।<br />

অয়াঢ-২২: এওঝু ধলভআ রতরত এল মম: এফদ তরয় অতফ কঢ ললয়তঙ বা অধতদ<br />

কঢ দদ এং অতফ অধদাভ ওালঙ ‗াা‘ দণলও তদতশ্চঢ ংাত তদলয় এলতঙ।<br />

অয়াঢ-২৩: অতফ এওচদ সীলমাওলও ঢালতভ ঈধভ ভাচত্ব ওভলঢ দতলঔতঙ এং ঢালও<br />

তওঙু দতয়া ললয়লঙ, অভ ঢাভ অলঙ এও তভাঝ তংলাদ।<br />

অয়াঢ-২৪: অতফ ঢালও ঢাভ ওফলও দতলঔতঙ, ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে ূবতলও দচতা<br />

ওভলঙ এং যয়ঢাদ ঢালতভ ওাবতামীলও ঢালতভ চন্য দযাপদ ওলভ দভলঔলঙ, নলম<br />

ঢালতভলও ৎধণ দণলও তভঢ দভলঔলঙ, ঢাআ ঢাভা ৎধণ ধায় দা,<br />

অয়াঢ-২৫: দবদ ঢাভা অল্লাললও তচতা দা ওলভ, তবতদ অফাদ চতফলদভ ওম<br />

দকাধদ স্তুলও দভ ওলভ অলদদ এং তবতদ চালদদ বা দঢাফভা দকাধদ ভাঔ এং বা তওঙু<br />

দঢাফভা প্রওায ওভ।<br />

অয়াঢ-২৬: অল্লালআ এফদ ত্তা, তবতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ, তঢতদআ ফলা অভলযভ<br />

তথধতঢ।<br />

অয়াঢ-২৭: সুমায়ফাদ মলমদঃ এঔদ অতফ দতঔ, ঢুতফ ঢয মঙ, দাতও ঢুতফ<br />

তফণযাাতীলতভ এওচদ।<br />

অয়াঢ-২৮: ঢুতফ অফাভ এআ ধত্র তদলয় বা এং ঢা ঢালতভ ওালঙ তদলক্ষধ ওভ,<br />

ঢঃধভ ঢালতভ দণলও এওঝু তূলভ লভ দণও এং মক্ষয ওভ ঢাভা ধভসভ তও লম?<br />

অয়াঢ-২৯: দ সীলমাওতঝ মম: দল পাত ৃে! অফাভ ওালঙ এওতঝ ম্মাতদঢ ধত্র<br />

তদতক্ষি ললয়লঙ;<br />

অয়াঢ-৩০: দ ধত্র সুমায়ফালদভ ঢভন দণলও এং ঢালঢ ভলয়লঙঃ ‗‗ততফল্লাতলভ<br />

ভালফাতদভ ভাতলফ‘‘<br />

অয়াঢ-৩১: দঢাফভা অফাভ দফাওালমায় লঙ্াভ ওভ দা এং অনুকঢয সীওাভ ওলভ<br />

অফাভ ওালঙ ঘলম এ।‖<br />

অয়াঢ-৩২: দ মম: দল ধাতভরতকত! দঢাফভা অফালও অফাভ এ যাধালভ ধভাফযত<br />

তা। অতফ দঢা দওাদ যাধালভ ঘূ়োন্ত তদ্ধান্ত গ্রলড ওতভ দা, দব ধবতন্ত দা দঢাফভা অফাভ<br />

াফলদ ঈধতসঢ ল।<br />

360


অয়াঢ-৩৩: ঢাভা মম: অফভা দঢা ঔু যতিযামী এং বুলদ্ধ ঔু ধাভতযতী, ঢল তদ্ধান্ত<br />

দঢা অধদাভআ। ঢএ অধতদআ তসভ ওরুদ, তও অলতয ওভলদ?<br />

অয়াঢ-৩৪: দ মম: ভাচা-াতযালভা বঔদ দওাদ চদধলত প্রলয ওলভ, ঢঔদ ঢাভা দ<br />

চদধতলও তদায ওলভ দতয় এং দঔাদওাভ ম্মাতদঢ তথাীলতভলও ধতস ওলভ।<br />

এভা এরূধআ ওভল;<br />

অয়াঢ-৩৫: এঔদ অতফ ঢালতভ ওালঙ তওঙু ঈধলঝৌওদ ধাঞাতে, ঢাভধভ দতঔ তূলঢভা<br />

দঔাদ দণলও তও ঈত্তভ তদলয় অল।<br />

অয়াঢ-৩৬: বঔদ তূঢ সুমায়ফালদভ ওালঙ ঈধতসঢ লম, ঢঔদ তঢতদ মলমদ: দঢাফভা তও<br />

ণত-ম্পত ততলয় অফালও ালাবয ওভলঢ ঘা? ণঘ অল্লাল অফালও বা তাদ ওলভলঙদ<br />

ঢা দঢাফালতভলও বা ততলয়লঙদ ঢাভ ঘাআলঢ ঈত্তফ; ভং দঢাফভা দঢাফালতভ ঈধলঠৌওদ<br />

তদলয় সুলঔ ণাও।<br />

অয়াঢ-৩৭: তনলভ বা ঢালতভ ওালঙ। অতফ যযআ ঢালতভ তরুলদ্ধ এফদ এও<br />

দদাাতলদী তদলয় অ, বাভ দফাওালমা ওভাভ যতি ঢালতভ দদআ এং অতফ যযআ<br />

ঢালতভলও দঔাদ দণলও ধতস ওলভ দভ ওলভ দত; অভ ঢাভা ললয় বাল থীদ।<br />

অয়াঢ-৩৮: তঢতদ অলভা মলমদঃ দল পাতুত। দঢাফালতভ ফলথয এফদ দও অলঙ দব<br />

ঢাভ তংলাদতঝ অফাভ ওালঙ তদলয় অল, ঢাভা অত্মফধডত ওলভ অফাভ ওালঙ অাভ<br />

ধূলত?<br />

অয়াঢ-৩৯: ফলাতমষৎ এও তচদ মমঃ অতফ ঢা অধদাভ ওালঙ এলদ দত অধতদ<br />

অধদাভ অদ ঢযাক ওভাভ ধূলতআ এং এ ওাচ ওভলঢ অতফ যযআ ক্ষফঢাাদ,<br />

তশ্বস।<br />

অয়াঢ–৪০: বাভ ওালঙ তওঢালভ জ্ঞাদ তঙম দ মমঃ অতফ ঢা অধদালও এলদ দত<br />

অধদাভ দঘালঔভ ধমও দনমাভ ধূলতআ। ঢঃধভ সুমায়ফাদ বঔদ ঢা ঢাভ াফলদ ভতক্ষঢ<br />

সায় দতঔলমদ, ঢঔদ মলমদঃ এলঢা অফাভ ভলভ এওতঝ নুগ্রল, দবদ অফালও তঢতদ<br />

ধভীক্ষা ওলভদ দব, অতফ দযাওভ ওতভ, দা তও দালযাওভী ওতভ; অভ দব দযাওভ ওলভ দ<br />

তদলচভ ওমযালডভ চন্যআ দযাওভ ওলভ। অভ দব যতি দালযাওভী ওলভ, (দ দচলদ ভাঔুও)<br />

ঢল তদশ্চয় অফাভ ভ পাফুি, ওৃধাযীম।<br />

অয়াঢ-৪১: সুমায়ফাদ মলমদঃ ঢাভ চন্য ঢাভ তংলালদভ অওাভ-অওৃতঢ ততমলয়<br />

তা; দততঔ দ তঘদলঢ ধালভ, দা তও দ বাভা তঘদলঢ ধালভ দা ঢালতভ যাতফম লয়?<br />

361


অয়াঢ-৪২: ঢ:ধভ বঔদ দ এল দকম ঢঔদ ঢালও তচলজ্ঞ ওভা লমঃ এরূধআ তও<br />

দঢাফাভ তংলাদ? দ মম: লাোঁ ফলদ লয় এতঝআ দতঝ। অফভা ধূলতআ তওঙু কঢ<br />

ললয়তঙ এং অফভা অত্মফধতড ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-৪৩: অল্লাল ঙা়ো বাভ ধূচা দ ওভঢ ঢা-আ ঢালও ইফাদ অদা দণলও তভঢ<br />

দভলঔতঙ ঢএ দ তঙম ওালনভ ম্প্রতালয়ভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢঔদ দ ঢালও এওতঝ সে কপীভ চমাযয় ফলদ ওভম এং দ ঢাভ ধালয়ভ<br />

ঈপয় দকাঙা ঔুলম দনমম। সুমায়ফাদ মলমদঃ এঝা দঢা এওতঝ প্রাাত, বা সে নতঝও<br />

তদতফতঢ। দ মমঃ দল অফাভ ভ। অতফ দঢা অফাভ তদলচভ প্রতঢ বুমুফ ওলভতঙ; অতফ<br />

সুমায়ফালদভ ালণ ভাুম অমফীলদভ ওালঙ অত্মফধডত ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৪৫: অতফ দঢা াফূত ম্প্রতালয়ভ ওালঙ ঢালতভ পাআ ালমললও ভাূমভলধ দপ্রভড<br />

ওলভতঙমাফ, এ অলতযল দব ―দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ,‖ তওন্তু ঢাভা তিথাতপি<br />

ললয় ধভসভ তাত ওভলঢ মাকম।<br />

অয়াঢ-৪৬: ালমল মলমদ: দল অফাভ ওফ! দঢাফভা দওদ ওমযালডভ ধূলত ওমযাড<br />

ঢা়োঢাত়ে ওাফদা ওভঙ? দওদ দঢাফভা অল্লালভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভঙ দা? বালঢ<br />

দঢাফালতভ প্রতঢ ভলফলঢভ অযা ওভা দবলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৪৭: ঢাভা মম: অফভা দঢাফালও দঢাফাভ ালণ বাভা অলঙ ঢালতভলও<br />

কুমক্ষু লড লম ফলদ ওতভ। ালমল মলমদঃ দঢাফালতভ কুমক্ষু লডভ ওাভড অল্লালভ জ্ঞালদভ<br />

ফলথয ভলয়লঙ, ভং দঢাফভা দঢা এফদ ওফ বালতভলও ধভীক্ষা ওভা ললে।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ ঈি চদধলত এফদ দয় যতি তঙম, বাভা দতযফয় তধবতয় ৃ তষ্ ওলভ<br />

দ়োঢ এং এওঝু যাতন্ত সাধদ ওভঢ দা।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢাভা মমঃ দঢাফভা ধভসভ অল্লালভ দালফ ওফ ওভ দব, অফভা<br />

ভাতত্রওালম ঢালও ঢাভ ধতভাভকতলও যযআ লঢযা ওভ, ঢাভধভ ঢাভ তপপাওলও<br />

যযআ লম দত দব, ‗অফভা ঢাভ ধতভাভলকতভ লঢযাওাণ প্রঢযক্ষ ওতভতদ, অভ অফভা<br />

দঢা ঢযাতী।‘<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা এও দকাধদ র়েবন্ত্র ওভম এং অতফ এও দওৌযম মিদ ওভমাফ,<br />

তওন্তু ঢাভা ঢা দঝভ দধম দা।<br />

অয়াঢ-৫১: ঢএ দতঔ ঢালতভ র়েবলন্ত্রভ ধতভডাফ দওফদ ললয়তঙম-অতফ দঢা ঢালতভলও<br />

এং ঢালতভ ওলফভ াআলও ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ।<br />

362


অয়াঢ-৫২: ঢাআ, এ ঢালতভআ খভাত়ে, বা তধ্বস সায় ধল়ে অলঙ ঢালতভ<br />

ীফামংখলদভ তরুদ । তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ জ্ঞাদী দমাওলতভ চন্য তদতশ্চঢ তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ অতফ ভক্ষা ওভমাফ ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদতঙম এং ঢাওয়া<br />

ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৫৪: সভড ওভ মুলঢভ ওণা, বঔদ তঢতদ সীয় ওফলও লমতঙলমদ: দঢাফভা তও<br />

এআ শ্লীম ওাচ ওভঙ? ণঘ দঢাফভা এভ ধতভডতঢভ ওণা চাদ?<br />

অয়াঢ-৫৫: দঢাফভা তও ওাফপ্রতত্ত ৃ ঘতভঢাণত ওভঙ ধুরুরলতভ ালণ সীলমাওলতভলও<br />

দঙল়ে? স্তুঢ দঢাফভা দঢা এও তভ ওফ।<br />

অয়াঢ-৫৬: এভ ঈত্তলভ ঢাভ ওফ রৄথু এ ওণাআ মম: মুঢ ধতভাভলও দঢাফালতভ<br />

চদধত দণলও দভ ওলভ তা। ঢাভা দঢা ঔু ধতত্র ফানুর ললঢ ঘায়।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢঃধভ অতফ ঢালও ঢাভ ধতভাভকতলও ভক্ষা ওভমাফ, ঢাভ সীলও ঙা়ো।<br />

ঢালও অতফ ধ্বংপ্রািলতভ ফলথয াযস ওলভ দভলঔতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ অতফ ঢালতভ ঈধভ এও তলযর থভলদভ তষ্ ৃ রতড ওভমাফ। ঢএ<br />

পয় প্রততযতঢলতভ ঈধভ দ তষ্ ৃ তঙম ওঢ তদওৃষ্!<br />

অয়াঢ-৫৯: মুদঃ ফস প্রযংা অল্লালভআ, অভ যাতন্ত তরতঢ দলাও ঢাভ ঐ াোলতভ<br />

ঈধভ বালতভলও তঢতদ ফলদাদীঢ ওলভলঙদ। দশ্রষৎ তও অল্লাল, দা ভা বালতভলও যভীও<br />

াযস ওলভ ঢাভা?<br />

অয়াঢ-৬০: ণা তঢতদ, তবতদ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ এং দঢাফালতভ চন্য<br />

অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ? ঢঃধভ ঢাভ ালালবয অতফ ফলদাভফ ঈতযাদফূল<br />

ৃ তষ্ ওতভ; ঢাভ ৃক্ষাতত ঈৎধন্ন ওভাভ ক্ষফঢা দঢা দঢাফালতভ দদআ। অল্লালভ ালণ ন্য<br />

দওাদ ফা‘ুত অলঙ তও? ভং ঢাভা এফদ দমাও বাভা অল্লালভ ফওক্ষ াযস ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬১: ণা তঢতদ, তবতদ ধতণীলও ৃ াতদলয়লঙদ াসাদ এং ঢাভ ফালছ ফালছ<br />

তন্নতষ্ ওলভলঙদ দলভফূল এং ঢালঢ সাধদ ওলভলঙদ তৃঢ় ধতঢফামা, অভ রৃআ ততভয়াভ<br />

ফলথয ৃ তষ্ ওলভলঙদ এও ন্তভায় অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ফা‘ুত অলঙ তও? ভং<br />

ঢালতভ তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৬২: ণা তঢতদ, তবতদ তধলন্নভ টালও া়ো দতদ বঔদ দ ঢালও টালও এং<br />

তধত-অধত তূভীপূ ঢ ওলভ দতদ, অভ দঢাফালতভলও ধতণীলঢ ৃ ধূতঢতীলতভ সমাতপতরি<br />

363


ওলভদ? অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ফা‘ুত অলঙ তও? দঢাফভা ঔু ওফআ ঈধলতয গ্রলড<br />

ওলভ ণাও।<br />

অয়াঢ-৬৩: ণা তঢতদ, তবতদ সলমভ চলমভ ন্ধওালভ দঢাফালতভলও ধলণভ ন্ধাদ<br />

দতদ এং তবতদ ঢাোঁভ নুগ্রললভ ধূলত সুংাতালী ায়ুভাতযলও দপ্রভড ওলভদ? অল্লালভ<br />

ালণ ন্য দওাদ ফা‘ুত অলঙ তও? ঢাভা বা যভীও ওলভ, অল্লাল ঢা দণলও র ঈলধ্বত।<br />

অয়াঢ-৬৪: ণা তঢতদ, তবতদ ৃ তষ্ভ ূঘদা ওলভদ, ঢাভধভ অাভ ঢা ৃ তষ্ ওভলদ,<br />

এং তবতদ দঢাফালতভলও তভতবও তাদ ওলভদ অফাদ চতফদ দণলও? অল্লালভ ালণ<br />

ন্য দওাদ ফা‘ুত অলঙ তও? মুদ! দঢাফভা দঢাফালতভ প্রফাড দধয ওভ বতত দঢাফভা<br />

ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৬৫: মুদ: অল্লাল ঙা়ো অফাদ চতফলদ দওঈআ কালয়লভ ঔভ চালদ দা<br />

এং ঢাভা এ চালদ দা দব, ঢাোঁলতভলও ওঔদ ধুদভায় চীতঢ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৬৬: ভং অলঔভাঢ ম্পলওত ঢালতভ জ্ঞাদ দমাধ দধলয়লঙ, ভং ঢাভা এ তরলয়<br />

লেললভ ফলথয ভলয়লঙ, ভং ঢাভা এ তরলয় ন্ধ।<br />

অয়াঢ-৬৭: ওালনভভা লম: বঔদ অফভা অফালতভ াধ-তাতাভা ফৃ তত্তওায় ধতভডঢ<br />

ললয় বা, ঢঔদ তও অফালতভ ধুদভায় চীতঢ ওভা লল?<br />

অয়াঢ-৬৮: এ তরলয় দঢা ধূলত অফালতভলও অফালতভ াধ-তাতালতভলও পীতঢ<br />

প্রতযতদ ওভা ললয়দঙ। এ দঢা ধূতঢতীলতভ ওল্পওণা ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-৬৯: মুদঃ দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওভ এং দতঔ, দওফদ ধতভডতঢ ললয়তঙম<br />

ধভাথীলতভ।<br />

অয়াঢ-৭০: অভ অধতদ ঢালতভ চন্য রৃঃঔ ওভলদ দা এং ঢাভা দব ঘক্রান্ত ওভলঙ, দ<br />

ওাভলড ফদঃক্ষু ণ্ড ললদ দা।<br />

অয়াঢ-৭১: ঢাভা লম? দঢাফভা বতত ঢযাতী ল ঢল ম, ওঔদ এ প্রতঢশ্রুতঢ ওালবত<br />

ধতভডঢ লল?<br />

অয়াঢ-৭২: মুদ: অশ্চবত দয় দব, দঢাফভা বাভ চন্য ঢা়োর়ো ওভঙ, ঢাভ তওয়তংয<br />

ম্ভঢ দঢাফালতভ ওালঙআ এল দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৭৩: অধদাভ ভ দঢা ফানুলরভ প্রতঢ ়েআ নুগ্রলযীম। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ<br />

দযাওভ ওলভ দা।<br />

364


অয়াঢ-৭৪: অভ যযআ অধদাভ ভ তদতশ্চঢপাল চালদদ, বা ঢালতভ ন্তভ দকাধদ<br />

ওলভ এং বা ঢাভা প্রওায ওলভ ।<br />

অয়াঢ-৭৫: অফালদ চতফলদ এফদ দওাদ দকাধদ তরয় দদআ, বা সুসষ্ তওঢাল দা<br />

অলঙ।<br />

অয়াঢ-৭৬: দী আভাইম দব তরলয় ফঢতলভাথ ওলভ, এ দওাভঅদ দঢা ঢাভ<br />

তথওাংয ঢালতভ ওাদঙ ডতদা ওলভ।<br />

অয়াঢ–৭৭: অভ এ দওাভঅদ দঢা ফু'তফদলতভ চন্য দলতায়াঢ ভলফঢ।<br />

অয়াঢ-৭৮: তদশ্চয় অধদাভ ভ তদচ রকুলফ ঢালতভ ফলথয নয়ামা ওলভ দতলদ। তঢতদ<br />

ধভাক্রফযামী, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৭৯: ঢএ অল্লালভ ঈধভ পভা ওরুদ। তদশ্চয় অধতদ সুসষ্ লঢযভ ঈধভ<br />

অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৮০: অধতদ দঢা ফৃঢলও রৄদালঢ ধালভদ দা এং তথভলও অলাদ রৄদালঢ<br />

ধালভদ দা, বঔদ ঢাভা তধঞ তনতভলয় ঘলম বায়।<br />

অয়াঢ-৮১: অভ অধতদ দঢা ন্ধলতভলও ঢালতভ দকাফভালী দণলও ৎধলণ অদলঢ<br />

ধাভলদ দা। অধতদ দঢা রৄথু ঢালতভলও দযাদালঢ ধালভদ, বাভা অফাভ অয়াঢফূলল<br />

তশ্বা ওলভ। অভ ঢাভাআ ফুতমফ।<br />

অয়াঢ-৮২: অভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ দওয়াফলঢভ প্রতঢশ্রুতঢ ধূডত লয়াভ ফয় ফাকঢ<br />

লল, ঢঔদ অতফ ঢালতভ চন্য চতফদ দণলও এওতঝ চী দভ ওভ, দ ঢালতভ ালণ ওণা<br />

মল; ওাভড দমালওভা অফাভ তদতযতলদ তশ্বা ওভঢ দা।<br />

অয়াঢ-৮৩: সভড ওভ, দ ততলদভ ওণা, দবততদ অতফ এওত্র ওভ প্রলঢযও ম্প্রতায়<br />

দণলও এও-এওতঝ তমলও, বাভা অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওভঢ; অভ ঢালতভলও<br />

াতভদ্ধপাল তন্যস ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৮৪: এফদতও বঔদ ঢাভা ঈধতসঢ ললয় বাল, ঢঔদ অল্লাল মলদ: দঢাফভা তও<br />

অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভতঙলম? ণঘ এগুলমা ম্পলওত দঢাফালতভ ধূডত জ্ঞাদ<br />

তঙম দা। ণা দঢাফভা ন্য তওঙু ওভতঙলম?<br />

অয়াঢ-৮৫: অভ ঢালতভ ঈধভ প্রতঢশ্রুতঢ ধূডত ললয় দকলঙ, ওাভড ঢাভা ীফামংখদ<br />

ওলভতঙম, ঢএ ঢাভা দওাদ তওঙু মলঢ ধাভল দা।<br />

365


অয়াঢ-৮৬: ঢাভা তও মক্ষয ওলভ দা দব, অতফ ভাঢলও ৃ তষ্ ওলভতঙ, দবদ ঢাভা ঢালঢ<br />

তশ্রাফ ওভলঢ ধালভ এং ততদলও ৃ তষ্ ওলভতঙ অলমাওফয়। যযআ এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ<br />

তদতযতদ ফুতফদ দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ দবততদ তঙায় নু ৎওাভ দতয়া লল, দততদ অফাদ চতফলদ বাভা<br />

অলঙ ঢাভা াআ পীঢ-তলম ললয় ধ়েল, তওন্তু অল্লাল বালও ঘাআলদ দ ঙা়ো াআ<br />

ঢাভ ওালঙ অল তদীঢ সায় ।<br />

অয়াঢ-৮৮: অভ ঢুতফ ধতঢফূললও দতলঔ ঝম-ঘম ফলদ ওভ, ণঘ এগুলমা দততদ<br />

দফখভাতযভ ন্যায় ঘমফাদ লল। এ লম অল্লালভ ৃ তষ্ ধদধুডয, তবতদ তওঙুলও ওলভলঙদ<br />

সুরফ-সুংলঢ। দঢাফভা বা তওঙু ওভঙ, তঢতদ ঢা ফযও কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৮৯: দততদ দব যতি ৎওফত তদলয় অল, দ ঢতলধক্ষা ঈত্তফ ততদফয় ধাল<br />

এং ঢাভা দততদ পীরড অঢঙ্ দণলও তদভাধত ণাওল।<br />

অয়াঢ-৯০: অভ দব যতি ফেওফত তদলয় অল, ঢালতভলও লথাফুলঔ অগুলদ তদলক্ষধ<br />

ওভা লল। (ঢালতভ মা লল) দঢাফভা বা ওভলঢ ঢাভআ প্রতঢনম দঢাফালতভলও দতয়া<br />

ললে।<br />

অয়াঢ-৯১: (দল ভাূম, অধতদ লম ততদ), অতফ দঢা অততষ্ ললয়তঙ দওম এআ দকভীভ<br />

প্রপূ ভ আাতঢ ওভলঢ, তবতদ এলও ম্মাতদঢ ওলভলঙদ। অভ তওঙু ঢাোঁভআ। অভ অতফ<br />

অভ অততষ্ ললয়তঙ দবদ অতফ অত্মফধতডওাভীলতভ যাতফম লআ।<br />

অয়াঢ-৯২: এং দবদ অতফ দওাভঅদ ধাঞ ওলভ রৄদাআ। ঢঃধভ দব যতি ৎধণ<br />

মিদ ওভল, দ তদলচভআ ওমযালডভ চন্য ৎধলণ ঘমল। অভ দওঈ তধণকাফী ললম<br />

অধতদ লম ততদ: অতফ দঢা দওম এওচদ ঢওতওাভী ফাত্র।<br />

অয়াঢ-৯৩: অধতদ মুদ: ওম প্রযংা অল্লালভ চন্য তঢতদ যীঘ্রআ ঢাভ তদতযতদফূল<br />

দঢাফালতভলও দতঔালদ, ঢঔদ দঢাফভা ঢা তঘদলঢ ধাভল। দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ<br />

দঢাফাভ ভ কালনম দদ।<br />

366


ূভা ওাাস্<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ত্বা-ীদ-ফীফ;<br />

অয়াঢ-২: এগুলমা সুসষ্ তওঢালভ অয়াঢ।<br />

অয়াঢ-৩: অতফ অধদালও ধাঞ ওলভ রৄদাতে ফূা দনভাঈলদভ তওঙু ৃত্তান্ত<br />

বণাবণপাল ফুতফদলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৪: দনভাঈদ ঢাভ দতলয তঢফাত্রায় ঈদ্ধঢ ললয় তকলয়তঙম এং দ দতযাীলও<br />

ততপন্ন তলম তপি ওলভ ঢালতভ ফথয দণলও এওতঝ তমলও রৃতম ওলভ দভলঔতঙম-ঢালতভ<br />

ধুত্র-ন্তাদলতভলও দ লঢযা ওভঢ এং ঢালতভ দফলয়লতভলও চীতঢ দভলঔ ততঢ। স্তুঢ<br />

দ তঙম তধবতয় ৃ তষ্ওাভী।<br />

অয়াঢ-৫: অভ অতফ আলে ওভমাফ দব, দ দতলয বালতভলও রৃতম ওলভ ভাঔা ললয়তঙম,<br />

ঢালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওতভ এং ঢালতভলও দদঢা াদাআ ঢালতভলও দতলযভ ঈত্তভাতথওাভী<br />

ওতভ,<br />

অয়াঢ-৬: এং ঢালতভলও দতলয যাদক্ষফঢা তাদ ওতভ এং দনভাঈদ, লাফাদ ঢালতভ<br />

ঢা দততঔলয় দতআ, বা ঢাভা দী আভাইলমভ ঢভন দণলও অযঙ্া ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ অতফ ফূাভ ফাঢাদও কালয়ী তদল তয প্রতাদ ওভমাফ দব, ঢুতফ ঢালও সন্য<br />

তাদ ওভলঢ ণাও। ধলভ বঔদ ঢুতফ ঢাভ ম্পলওত তধলতভ অযঙ্া ওভল, ঢঔদ ঢালও<br />

সুফলদ্র তদলক্ষধ ওভ, এং পয় ওভ দা, তঘন্তা ওভ দা। অতফ ঢালও দঢাফাভ ওালঙ<br />

যযআ তনতভলয় দত এং ঢালও ভাূমলতভ এওচদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢঃধভ দনভাঈলদভ দমালওভা তযরৄতঝলও ঈতঞলয় তদম, বাভ ধতভডালফ দ<br />

ঢালতভ যত্রু রৃঃলঔভ ওাভড ললয় বায়। তদশ্চয় দনভাঈদ, লাফাদ ঢালতভ দদাাতলদী<br />

তঙম ধভাথী।<br />

অয়াঢ-৯: দনভাঈলদভ সী মম: এ তযরৄতঝ অফাভ দঢাফাভ ঘক্ষু যীঢমওাভী, দয়দফতদ।<br />

এলও লঢযা ওভ দা। দ অফালতভ ঈধওালভ অলঢ ধালভ, তওংা অফভা ঢালও ধুত্র ওলভ<br />

তদলঢ ধাতভ। প্রওৃঢধলক্ষ ধতভডাফ ম্পলওত ঢাভা ুছলঢ ধালভতদ।<br />

367


অয়াঢ-১০: অভ ফূাভ ফাঢাভ ন্তভ তঘতমঢ ললয় ধল়েতঙম এং দ ফূাভ সা<br />

প্রওায ওলভ ততাভ ঈধক্রফ ওলভতঙম বতত দা অতফ তৃঢ় ভাঔঢাফ ঢাভ রতয়; এরূধ<br />

ওভমাফ, বালঢ দ ণালও তশ্বাীলতভ ফলথয।<br />

অয়াঢ-১১: ফূাভ ফাঢা ফূাভ দাদলও মলমদ: "এভ দধঙলদ দধঙলদ বা", দ তূভ<br />

দণলও ঢালতভ জ্ঞাঢালভ ঢালও দতলঔ দবলঢ মাকম।<br />

অয়াঢ-১২: অভ অতফ প্রণফ দণলওআ ফূাভ চন্য থাত্রীসন্য ধাদ লাভাফ ওলভ ততলয়তঙমাফ<br />

সুঢভাং ফূাভ দাদ মমঃ অতফ তও দঢাফালতভলও এফদ এও ধতভালভভ ওণা ম, বাভা<br />

দঢাফালতভ ললয় এলও মামদ-ধামদ ওভল এং ঢাভা লল এভ তলঢাওাগক্ষী?<br />

অয়াঢ-১৩: লযলর অতফ ঢালও ঢাভ ফালয়ভ ওালঙ তনতভলয় ততমাফ, বালঢ ঢাভ ঘক্ষু<br />

চু়োয় এং দ তঘন্তাতিঢ দা ণালও, অভ দ ুছলঢ ধালভ দব, যযআ অল্লালভ য়াতা<br />

ঢয। তওন্তু তথওাংয ফানুর ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ বঔদ ফূা ধূডত দবৌলদ দধৌঙলমদ এং ধূডতঢা প্রাি ললমদ, ঢঔদ অতফ<br />

ঢালও তাদ ওভমাফ দলওফঢ জ্ঞাদ। এপালআ অতফ ধুডযাদলতভ ধুভস্ৃঢ ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ-১৫: ফূা এফদ ফলয় যললভ প্রলয ওভলমদ, বঔদ ঢাভ তথাীভা তঙম<br />

ঢওত। তঢতদ দঔালদ রৃআ যতিলও ংখলরত তমি দতঔলঢ দধলমদ; এলতভ এওচদ তঙম<br />

ঢাভ তদলচভ তলমভ এং ন্যচদ তঙম ঢাভ যত্রু তলমভ। ঢঃধভ ঢাভ তলমভ দমাওতঝ<br />

যত্রুভ তলমভ দমাওতঝভ তরুলদ্ধ ঢাভ ালালবয প্রাণতদা ওভম; ঢঔদ ফূা ঢালও খূতর<br />

ফাভলমদ এং ঢালঢআ দ ফাভা দকম। ফূা মলমদঃ এঝা দঢা যয়ঢালদভ ওাচ। তদশ্চয়<br />

দ প্রওাযয যত্রু, তভ্রান্তওাভী ।<br />

অয়াঢ-১৬: তঢতদ মলমদঃ দল অফাভ ভ! অতফ দঢা অফাভ তদলচভ প্রতঢ চুমুফ ওলভতঙ ;<br />

ঢএ অফালও ক্ষফা ওরুদ। অল্লাল ঢালও ক্ষফা ওভলমদ। তঢতদ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৭: তঢতদ অভ মলমদঃ দল অফাভ ভ! অধতদ অফাভ প্রতঢ দব নুগ্রল<br />

ওলভলঙদ, এভধভ অতফ ওঔদ ধভাথীলতভ লায়ও ল দা।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢঃধভ যললভভ ফলথয পীঢ-ঢওত সায় ফূাভ দপাভ লম। লঞাৎ তঢতদ<br />

রৄদলঢ দধলমদ অলকভ ততদ দব যতি ঢাভ ালাবয দঘলয়তঙম, অাভ দ ঢাভ ালাবযালণত<br />

তঘৎওাভ ওভলঙ। ফূা ঢালও মলমদ: ঢুতফ দঢা এও প্রওাযয তভ্রান্ত যতি।<br />

368


অয়াঢ-১৯: ঢঃধভ বঔদ ফা ঈপলয়ভ যত্রুলও থভলঢ ঘাআলমদ, ঢঔদ ঢাভ তলমভ<br />

দমাওতঝ মমঃ দল ফূা কঢওময ঢুতফ দবফদ এও যতিলও লঢযা ওলভঙ, দপাল<br />

অফালও তও ঢুতফ লঢযা ওভলঢ ঘা? ঢুতফ দঢা ধতণীলঢ ৃ ধসভাঘাভী ললঢ ঘাে, ণঘ<br />

অলধা ফীফাংাওাভী ললঢ ঘা দা।<br />

অয়াঢ-২০: এও যতি যললভভ তূভপ্রান্ত দণলও ঙুলঝ এল মমঃ দল ফূা! দনভাঈদ<br />

পাতকত অধদাভ ন্মলন্ধ ধভাফযত ওভলঙ দব, ঢাভা অধদালও লঢযা ওলভ দনমল।<br />

সুঢভাং অধতদ এঔাদ দণলও ঘলম বাদ, অতফ দঢা অধদাভ তলঢাওাগক্ষী।<br />

অয়াঢ-২১: ঢঃধভ তঢতদ দঔাদ দণলও পীঢ-ঢওত সায় দভ ললয় ধ়েলমদ। তঢতদ<br />

মলমদঃ দল অফাভ ভ! অফালও চাতমফ ম্প্রতালয়ভ ওম দণলও ভক্ষা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ বঔদ ফূা ফাতআয়াদ তপফুলঔ ভয়াদা ললমদ, ঢঔদ মলমদ: অযা<br />

ওতভ অফাভ ভ অফালও ভম ধণ দতঔালদ।<br />

অয়াঢ-২৩: বঔদ তঢতদ ফাতআয়ালদভ ধাতদভ কূলধভ ওালঙ ঈধদীঢ ললমদ, ঢঔদ তঢতদ<br />

দঔালদ দমাওলতভ এওতঝ তমলও দতঔলঢ দধলমদ, ঢাভা তদচ তদচ চন্তুলও ধাতদ ধাদ<br />

ওভালে এং ঢালতভ দধঙলদ রৃ‘চদ সীলমাওলও দতঔলঢ দধলমদ, ঢাভা ঢালতভ<br />

চন্তুগুলমালও অকলম ভাঔলঙ। তঢতদ তচলজ্ঞ ওভলমদ: দঢাফালতভ ঈলদ্দযয তও? ঢাভা<br />

মমঃ অফভা ধাতদ ধাদ ওভাআ দা, দব ধবতন্ত দা ভাঔালমভা ঢালতভ ধরৄগুলমালও তদলয় তূলভ<br />

লভ বায়। অভ অফালতভ তধঢা তদঢান্ত ৃদ্ধ।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢঃধভ ফূা ঢালতভ ধলক্ষ ধরৄগুলমালও ধাতদ ধাদ ওভালমদ, ঢাভধভ লভ<br />

তকলয় ঙায়াভ তদলঘ লমদ এং দতায়া ওভলমদঃ দল অফাভ ভ। দব নুগ্রলআ অধতদ<br />

অফাভ প্রতঢ ওভলদ, অতফ ঢাভ ফুঔালধক্ষী।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢঃধভ সীলমাওিলয়ভ এওচদ মজ্জাদঢ সায় ঘমলঢ ঘমলঢ ফূাভ<br />

ওালঙ এল মমঃ অফাভ তধঢা অধদালও টাওলঙদ, অধতদ দব অফালতভ ধলক্ষ ধাতদ<br />

ধাদ ওতভলয়লঙদ ঢাভ ততদফয় অধদালও প্রতালদভ চন্য। ঢাভধভ বঔদ ফূা ঢাভ ওালঙ<br />

দকলমদ এং ওম ৃত্তান্ত ঢাভ ওালঙ ডতদা ওভলমদ, ঢঔদ তঢতদ মলমদঃ পয় ওভ দা,<br />

ঢুতফ চাতমফ ওলফভ লাঢ দণলও ফুতি দধলয়ঙ।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢালতভ এওচদ মম: অব্বাচাদ! অধতদ ঢালও ওফতঘাভী তদবুি ওরুদ,<br />

ওাভড অধদাভ ওাফতঘাভী তললল ঈত্তফ লল দ, দব যতিযামী, তশ্বস ।<br />

অয়াঢ-২৭: তঢতদ ফূালও মলমদঃ অতফ অফাভ এআ ওন্যািলয়ভ এওতঝলও দঢাফাভ ালণ<br />

এআ যলঢত তলয় ততলঢ ঘাআ দব, ঢুতফ অঝ ঙভওাম অফাভ ঘাওতভ ওভল, ঢল বতত ঢুতফ<br />

369


তয ঙভ ধূডত ওভ, ঢা দঢাফাভ আলে; অভ অতফ এ যাধালভ দঢাফালও ওষ্ ততলঢ ঘাআ দা।<br />

আদযাঅল্লাল ঢুতফ অফালও তাঘাভী ধাল।<br />

অয়াঢ– ২৮: ফূা মলমদঃ এআ ঘুতিআ অফাভ অধদাভ ফলথয তসভীওৃঢ লম। এ রৃতঝ<br />

দফয়ালতভ ফথয দণলও দবলওাদ এওতঝ ধূডত ওভলম অফাভ তরুলদ্ধ দওাদ তপলবাক ণাওল<br />

দা। অফভা দব তরলয় ওণাাঢতা মতঙ অল্লাল ঢাভ াক্ষী।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢঃধভ ফূা বঔদ ঢাভ দফয়াতওাম ধূডত ওভলমদ এং ধতভালভ<br />

(তফভাতপফুলঔ) বাত্রা ওভলমদ, ঢঔদ তঢতদ ঢুভ ধতলঢভ দণলও অগুদ দতঔলঢ দধলমদ।<br />

তঢতদ ঢাভ ধতভাভকতলও মলমদ: দঢাফভা লধক্ষা ওভ, অতফ অগুদ দতলঔতঙ, ম্ভঢ<br />

দঔাদ দণলও অতফ দঢাফালতভ চন্য দওাদ ঔভ তদলয় অলঢ ধাভ, ণা দওাদ িমন্ত<br />

ওাষৎঔণ অদলঢ ধাভ, বালঢ দঢাফভা অগুদ দধালালঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৩০: বঔদ ফূা ঈি অগুলদভ ওালঙ দধৌঙলমদ, ঢঔদ ঈধঢযওাভ টাদ ততও দণলও<br />

দআ ধতত্র সাদতঝভ ৃক্ষ দণলও দটলও মা লমঃ দল ফূা অতফআ অল্লাল, চকঢফূললভ<br />

ধামদওঢতা,<br />

অয়াঢ-৩১: এং অভ মা লমঃ ঢুতফ দঢাফাভ মাতঞ তদলক্ষধ ওভ ঢাভধভ বঔদ তঢতদ<br />

মাতঞলও যালধভ ন্যায় ঙুঝাঙুতঝ ওভলঢ দতঔলমদ ঢঔদ তঢতদ ধ ৃষ্প্রতযতদ ওলভ ধমায়দ<br />

ওভলমদ, দধঙলদ তনলভ ঢাওালমদ দা। ঢঔদ ঢালও মা লম: দল ফূা াফলদ এ, পয়<br />

ওভ দা; যযআ ঢুতফ তদভাধত।<br />

অয়াঢ-৩২: দঢাফাভ লাঢ দঢাফাভ চাফাভ ুলওভ ংলযভ দপঢলভ ঠু ওা, ঢা দওাদ প্রওাভ<br />

ঈধকত যতঢলভলও রৄলভ্রাজ্জ্বম ললয় দভ ললয় অল এং পয় তূভ ওভাভ চন্য দঢাফাভ<br />

লাঢ ধুদভায় দঢাফাভ চাফাভ দপঢলভ কলমভ ালণ তফমা। এ রৃ‘তঝ দঢাফাভ<br />

প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও দনভাঈদ ঢাভ পাতলকতভ চন্য প্রফাড। তদশ্চয় ঢাভা<br />

ধাধাঘাভী ম্প্রতায় ।<br />

অয়াঢ-৩৩: মলমদঃ দল অফাভ ভ! অতফ দঢা ঢালতভ এও যতিলও লঢযা ওলভতঙমাফ।<br />

ঢএ পয় ওভতঙ দব, ঢাভা অফালও লঢযা ওভল।<br />

অয়াঢ-৩৪: অফাভ পাআ লারুদ অফাভ ঘাআলঢ াগ্মী; ঢএ ঢালও অফাভ<br />

ালাবযওাভীরূলধ দপ্রভড ওরুদ, বালঢ দ অফাভ ঢযঢা প্রতঢধাতদ ওভলঢ ধালভ। অতফ<br />

পয় ওভতঙ, ঢাভা অফালও সীওাভ ওভল।<br />

অয়াঢ-৩৫: অল্লাল মলমদঃ অতফ দঢাফাভ ারলও যতিযামী ওভ দঢাফাভ পাআলও<br />

ততলয় এং দঢাফালতভ ঈপয়দও প্রাথান্য তাদ ওভ। নলম ঢাভা দঢাফালতভ ওালঙ দধৌোঁঙালঢ<br />

370


ধাভল দা। দঢাফভা ঈপলয় এং বাভা দঢাফালতভ নুভড ওভল ঢাভা অফাভ<br />

তদতযতদলম তচয়ী লল।<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢঃধভ বঔদ ফূা অফাভ সষ্ তদতযতদামী তদলয় ঢালতভ ওালঙ অলমদ<br />

ঢঔদ ঢাভা মম: এ দঢা মীও বারৃ ঙা়ো অভ তওঙু দয়। অফভা অফালতভ ধূতধুরুরলতভ<br />

ফলথয এরূধ ললয়তঙম লম ওঔদ রৄতদতদ।<br />

অয়াঢ-৩৭: ফূা মলমদঃ অফাভ ভ ঢালও ঔু পাম ওলভ চালদদ, দব ঢাভ ওাঙ দণলও<br />

দলতায়াঢ তদলয় এললঙ এং বাভ অলঔভালঢ ধতভডাফ রৄপ লল। ীফামংখদওাভীভা<br />

ওঔদ নমঢা মাপ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: দনভাঈদ মমঃ দল পাতওৃে! অতফ ঙা়ো দঢাফালতভ ন্য দওাদ ঈধায<br />

অলঙ লম অতফ ফলদ ওতভ দা। দল লাফাদ! ঢুতফ অফাভ চন্য আঝ দধা়ো, ঢাভধভ অফাভ<br />

চন্য এওতঝ সুঈচ্চ প্রাাত তদফতাড ওভ, বালঢ অতফ ফূাভ ফা‘ুলতভ প্রতঢ ঈোঁতও দফলভ<br />

দতঔলঢ ধাতভ। ঢল অফাভ দঢা থাভডা দব, দ যযআ তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ দনভাঈদ ঢাভ াতলদী ন্যায়পাল ধতণীলঢ ৃ লংওাভ ওলভতঙম এং<br />

ঢাভা দপলতঙম দব, ঢালতভলও অফাভ ওালঙ তনতভলয় অদা লল দা।<br />

অয়াঢ-৪০: সুঢভাং অতফ ঢালও ঢাভ াতলদীলও ধাও়ো ওভমাফ এং ঢালতভলও<br />

ফুলদ্র তদলক্ষধ ওভমাফ। দতঔ, চাতমফলতভ ধতভডাফ দওফদ ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ অতফ দঢা ঢালতভলও দদঢা াতদলয়তঙমাফ, ঢাভা দমাওলতভলও<br />

চালান্নালফভ ততলও অলাদ ওভঢ। দওয়াফলঢভ ততদ ঢাভা ালাবযপ্রাি লল দা।<br />

অয়াঢ-৪২: এ ধতণীলঢ ৃ অতফ ঢালতভ ধশ্চালঢ মাদঢ মাতকলয় ততলয়তঙ এং<br />

দওয়াফলঢভ ততলদ ঢাভা লল রৃ তযাগ্রস দমাওলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৪৩: ধূতঢতী লদও ফাদলকাষৎীলও ধ্বং ওভাভ ধভ অতফ দঢা ফূালও<br />

ততলয়তঙমাফ তওঢা, বা তঙম দমাওলতভ চন্য জ্ঞাদতঢতওা, দলতায়াঢ ভলফঢসরূধ, বালঢ<br />

ঢাভা ঢা দণলও ঈধলতয গ্রলড ওভলঢ ধালভ ।<br />

অয়াঢ-৪৪: অভ বঔদ অতফ ফূালও তদল তযদাফা ততলয়তঙমাফ, ঢঔদ অধতদ (ঢুভ<br />

ধতলঢভ) ধতশ্চফ ধালশ্বত তঙলমদ দা এং অধতদ প্রঢযক্ষতযতী তঙলমদ দা।<br />

অয়াঢ-৪৫: ভং অতফ লদও ফাদলকাষৎী ৃ তষ্ ওলভতঙমাফ, ঢঃধভ ঢালতভ ঈধভ<br />

তীখতওাম তঢাতলঢ ললয় দকলঙ(ঢাভধভ অধদালও ধাতঞলয়তঙ) অভ অধতদ দঢা<br />

371


ফাতআয়াদাীলতভ ফলথয সাদওাভী তঙলমদ দা, বালঢ ঢালতভ ওালঙ অফাভ অয়াঢফূল<br />

ধাঞ ওভলঢদ। তওন্তু অতফআ ভাূম দপ্রভডওাভী।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ অতফ বঔদ ফূালও অলাদ ওলভতঙমাফ, ঢঔদ অধতদ ঢুভ ধতলঢভ<br />

ধালশ্বত তঙলমদ দা। স্তুঢ এঝা অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ভলফঢসরূধ, বালঢ অধতদ<br />

এফদ এও ওফলও ঢওত ওভলঢ ধালভদ, বালতভ ওালঙ অধদাভ ধূলত দওাদ ঢওতওাভী<br />

অলতদ, দবদ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ;<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ অতফ ভাূম ধাঞাঢাফ দা, বতত এভ ম্ভাদা দা ণাওঢ দব, ঢালতভ<br />

ওৃঢওালবতভ চন্য ঢালতভ প্রতঢ দওাদ তধত অলম ঢাভা মঢ: দল অফালতভ ভ! অধতদ<br />

অফালতভ ওালঙ দওাদ ভাূম দওদ ধাঞালমদ দা? ধাঞালম অফভা অধদাভ তদল তযফূল<br />

দফলদ ঘমঢাফ এং অফভা ফুতফদলতভ ফলথয যাতফম ললয় দবঢাফ ।<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢঃধভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ ঢভন দণলও ঢয দধৌঙম ঢঔদ ঢাভা<br />

মমঃ ঢালও রূধ দওদ দতয়া লম দা, দবরূধ ফূালও দতয়া ললয়তঙম? ঢল ঢাভা তও ঢা<br />

সীওাভ ওলভতদ, বা আতঢধূলত ফূালও দতয়া ললয়তঙম? ঢাভা দঢা লমঃ ঈপয়আ বারৃ,<br />

এলও ধভলও ফণতদ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪৯: অধতদ লম ততদ: ঢাললম দঢাফভাআ অল্লালভ ওাঙ দণলও এফদ দওাদ তওঢা<br />

অদ, বা এ রৃ'তঝ গ্রলন্ণভ দঘলয় তথও দলতায়াঢওাভী লল, অতফ দ তওঢা নুভড<br />

ওভ; বতত দঢাফভা দঢাফালতভ তাতলঢ ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা বতত অধদাভ ওণায় া়ো দা দতয়, ঢল অধতদ চাদলদ দব, ঢাভা<br />

রৄথু সীয় প্রতত্তভআ ৃ নুভড ওলভ ণালও। অল্লালভ দলতায়ালঢভ ধতভলঢত দব যতি সীয়<br />

প্রতত্তভ ৃ নুভড ওলভ, ঢাভ দঘলয় তথও ধণভ্রষ্ অভ দও ললঢ ধালভ? অল্লাল দঢা<br />

চাতমফ দমাওলতভলও ধণ দতঔাদ দা।<br />

অয়াঢ-৫১: অতফ দঢা ঢালতভ ওালঙ ক্রফািলয় াডী দধৌতঙলয়তঙ, বালঢ ঢাভা ঈধলতয<br />

গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫২: অতফ বালতভলও আতঢধূলত তওঢা ততলয়তঙমাফ, ঢাভা এ দওাভঅদলও তশ্বা<br />

ওলভ।<br />

অায়াঢ-৫৩: বঔদ ঢালতভ ওালঙ এ দওাভঅদ দঢমায়াঢ ওভা লয় ঢঔদ ঢাভা লম:<br />

অফভা এভ প্রতঢ ইফাদ অদমাফ, এঝা দঢা অফালতভ ভলভ ঢভন দণলও ঢয। অফভা<br />

দঢা এভ ধূলত অত্মফধতডওাভী তঙমাফ।<br />

372


অয়াঢ-৫৪: ঢালতভ লভভ ওাভলড ঢালতভলও রৃ‘াভ ততদফয় প্রতাদ ওভা লল। ঢাভা<br />

পাম ততলয় ফলেভ দফাওালমা ওলভ এং অতফ ঢালতভলও বা ততলয়তঙ ঢা দণলও যয় ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভা বঔদ ালচ ওণাাঢতা শ্রড ওলভ, ঢঔদ ঢা এত়েলয় ঘলম এং লম:<br />

অফালতভ চন্য অফালতভ ওালচভ নম এং দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ওালচভ নম;<br />

দঢাফালতভ প্রতঢ ামাফ । অফভা চাললমলতভ ালণ চত়েঢ ললঢ ঘাআ দা।<br />

অয়াঢ-৫৬: অধতদ বালও পামালদ, আলে ওভলমআ ঢালও দলতায়াঢ ওভলঢ ধাভলদ<br />

দা; ঢল অল্লাল বালও আলে দলতায়াঢ ওলভ ণালওদ এং তঢতদআ দলতায়াঢপ্রাি দমাওলতভ<br />

িলন্ধ পাম চালদদ।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢাভা লম: অফভা বতত অধদাভ ালণ ৎধণ নুভড ওতভ, ঢল<br />

অফালতভলও অফালতভ দতয দণলও ঢাত়েলয় দতয়া লল। অতফ তও ঢালতভলও যাতন্ত <br />

তদভাধত্তা ততযষ্ ‗লাভালফ‘ প্রতঢতষৎঢ ওতভতদ? দবঔালদ ভওফ নম-নমাতত অফতাতদ<br />

ওভা লয় অফাভ ঢভন দণলও তভতবওিরূধ। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৮: অভ অতফ এফদ লদও চদধতলও ধ্বং ওলভতঙ, বাভ তথাীভা<br />

তদলচলতভ দপাক ম্পলতভ কত ওভঢ। এগুলমাআ ঢালতভ খভাত়ে; ঢালতভ ধলভ দঔালদ<br />

ফানুর ঔু াফান্যআ া ওলভলঙ। লযলর ঘূ়োন্ত ফাতমও অতফআ ভলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ অধদাভ ভ চদধতফূললও ধ্বং ওলভদ দা, দব ধবতন্ত দা তঢতদ ঢাভ<br />

দওন্দ্রসলম ভাূম দপ্রভড ওলভদ, তবতদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ অয়াঢফূল দঢমায়াঢ ওলভদ<br />

এং অতফ দঢা চদধতফূললও দওম ঢঔদআ ধ্বং ওতভ, বঔদ ঢাভ তথাীভা চুমুফ<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬০: দঢাফালতভলও বা তওঙু তাদ ওভা ললয়লঙ, ঢা দঢা ধাতণত চীলদভ দপাক-<br />

ম্ভাভ ঢাভ দযাপা ফাত্র এং অল্লালভ ওালঙ বা অলঙ ঢা এভ দঘলয় ঈৎওৃষ্ তথও<br />

সায়ী। ঢু তও দঢাফভা ুছ দা?<br />

অয়াঢ–৬১: বালও অতফ প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়তঙ ঈত্তফ ধুভস্ালভভ, বা দ ধাল, দ তও ঐ<br />

যতিভ ফঢ ললঢ ধালভ, বালও অতফ ধাতণত চীলদভ দপাক-ম্ভাভ ততলয়তঙ, ধলভ ঢালও<br />

দওয়াফলঢভ ততদ ধভাথীরূলধ লাতচভ ওভা লল?<br />

অয়াঢ-৬২: দবততদ অল্লাল ঢালতভলও দটলও মলদ: দঢাফভা বালতভলও অফাভ যভীও<br />

ফলদ ওভলঢ, ঢাভা দওাণায়?<br />

373


অয়াঢ-৬৩: বালতভ চন্য অল্লালভ াডী াযস ললয় দকলঙ, ঢাভা মল: দল অফালতভ<br />

ভ। এলতভলওআ অফভা ধণভ্রষ্ ওলভতঙমাফ। এলতভলও ধণভ্রষ্ ওলভতঙমাফ দবফদ অফভা<br />

ধণভ্রষ্ ললয়তঙমাফ। অফভা অধদাভ াফলদ ঢালতভ যাধালভ তায়ফুতি ঘাতে। ঢাভা<br />

অফালতভ ধূচাআ ওভঢ দা।<br />

অয়াঢ-৬৪: অভ মা লল: দঢাফভা দঢাফালতভ দতঢালতভ টাও । ঢঔদ ঢাভা ঢালতভলও<br />

টাওল, তওন্তু ঢাভা ঢালতভ টালও া়ো দতল দা এং ঢাভা অবা দতঔলঢ ধাল। অলা!<br />

ওঢআদা ঈত্তফ লঢ, বতত ঢাভা ৎধলণ ঘমঢ।<br />

অয়াঢ–৬৫: দততদ অল্লাল ঢালতভলও দটলও মলদ? দঢাফভা ভাূমকডলও তও চা<br />

ততলয়তঙলম?<br />

অয়াঢ-৬৬: দততদ ঢণয ঢালতভ দণলও ঈল বাল এং ঢাভা ধভসভলও<br />

তচজ্ঞাাাত ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৬৭: ঢল যয দব যতি ঢা ওলভলঙ, ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ<br />

ওলভলঙ, অযা ওভা বায়, দ নমওাফলতভ ন্তপু তি লল।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ অধদাভ ভ বা আলে ৃ তষ্ ওলভদ এং বালও আলে ফলদাদীঢ ওলভদ,<br />

এলঢ ঢালতভ দওাদ ক্ষফঢা দদআ। অল্লাল ধতত্র, ফলাদ এং ঢাভা দব যভীও ওলভ ঢাভ<br />

তঢ ঈলধ্বত।<br />

অয়াঢ-৬৯: অধদাভ ভ চালদদ বা তওঙু ঢাভা ঢালতভ ন্তলভ দকাধদ ভালঔ এং বা তওঙু<br />

ঢাভা প্রওায ওলভ।<br />

অয়াঢ-৭০: অভ তঢতদআ অল্লাল, তঢতদ ঙা়ো ন্য দওাদ ঈধায দদআ। রৃতদয়া <br />

অলঔভালঢ ওম প্রযংা ঢাভআ এং তথাদ ঢাভআ। দঢাফভা ঢাভআ ফীলধ প্রঢযাতঢতঢ<br />

লল।<br />

অয়াঢ-৭১: মুদ: দঢাফভা দপল দতলঔঙ তও, বতত অল্লাল দঢাফালতভ ঈধভ ভাঢলও<br />

এওাথালভ দওয়াফলঢভ ততদ ধবতন্ত সায়ী ওলভদ, ঢল অল্লাল ঙা়ো এফদ দওাদ ঈধায<br />

অলঙ, দব দঢাফালতভলও অলমা এলদ ততলঢ ধালভ? ঢু তও দঢাফভা শ্রড ওভল দা?<br />

অয়াঢ-৭২: মুদ: দঢাফভা দপল দতলঔঙ তও, বতত অল্লাল দঢাফালতভ ঈধভ ততদলও<br />

এওাথালভ দওয়াফলঢভ তত ধবতন্ত সায়ী ওলভদ, ঢল অল্লাল ঙা়ো এফদ দওাদ ঈধায<br />

অলঙ, দব দঢাফালতভলও ভাঢ এলদ ততলঢ ধালভ, বালঢ দঢাফভা তশ্রাফ ওভল? ঢু তও<br />

দঢাফভা দপল দতঔল দা?<br />

374


অয়াঢ-৭৩: অভ তঢতদআ সীয় নুগ্রলল দঢাফালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভলঙদ ভাঢ ততদ, দবদ<br />

ঢালঢ দঢাফভা তশ্রাফ গ্রলড ওভলঢ ধাভ এং ঢাভ নুগ্রল লিরড ওভলঢ ধাভ এং দবদ<br />

ঢাভ দযাওভ ওভ।<br />

অয়াঢ-৭৪: দততদ তঢতদ ঢালতভলও দটলও মলদ? দঢাফভা বালতভলও অফাভ যভীও<br />

কডয ওভলঢ ঢাভা দওাণায়?<br />

অয়াঢ-৭৫: অভ অতফ প্রলঢযও ঈম্মঢ দণলও এও-এওচদ াক্ষী দভ ওলভ অদ এং<br />

ম: দঢাফভা দঢাফালতভ প্রফাড ঈধতসঢ ওভ। ঢঔদ ঢাভা চাদলঢ ধাভল দব, অল্লালভ<br />

ওণাআ ঢয। অভ ঢাভা বা তওঙু তফণযা ঈদ্ভাদ ওভঢ, ঢা ঢালতভ ওাঙ দণলও ঈথা ললয়<br />

বাল।<br />

অয়াঢ-৭৬: ওারূদ দঢা ফূাভ ম্প্রতায়পু ি তঙম, তওন্তু দ ঢালতভ াফলদ তম্ভ ওভঢ।<br />

অতফ ঢালও এঢ তথও ধতভফাড থদ-পান্টাভ ততলয়তঙমাফ বাভ ঘাতগুলমা লদ ওভা<br />

এওতম যতিযামী দমালওভ ধলক্ষ ওষ্াথয তঙম। সভড ওভ, ঢাভ ওফ ঢালও<br />

লমতঙম: তম্ভ ওভ দা, অল্লাল দঢা তাতম্ভওলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৭৭: অভ দঢাফালও অল্লাল বা ততলয়লঙদ, ঢা ততলয় অলঔভালঢভ অা নুন্ধাদ<br />

ওভ এং রৃতদয়া দণলও দঢাফাভ ংয পু লম দব দা। এং ঢুতফ নুগ্রল ওভ তদশ্চয় অল্লাল<br />

নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৭৮: ওারূদ মম: এ ম্পত অতফ সীয় ুতদ্ধফত্তা লমআ প্রাি ললয়তঙ। দ তও<br />

চাদলঢ ধালভতদ দব, অল্লাল ঢাভ ধূলত এফদ লদও ফাদলকাষৎীলও ধ্বং ওলভলঙদ, বাভা<br />

যতিলঢ তঙম ঢাভ দঘলয় প্রম এং চদম তঙম ঢাভ দঘলয় তথও? অভ<br />

ধভাথীলতভলও ঢালতভ ধাধ ম্পলওত তচলজ্ঞ ওভলঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৭৯: ওারূদ এওততদ ঢাভ ওলফভ াফলদ চাওচফও লওালভ দভ লম। বাৱা<br />

ধাতণত চীদ ওাফদা ওভঢ ঢাভা মমঃ ওঢআ দা ঈত্তফ লঢ, বতত অফালতভলও ঢা দতয়া<br />

লঢ, বা ওাভদলও দতয়া ললয়লঙ। স্তুঢ দ ়ে পাকযাদ।<br />

অয়াঢ-৮০: অভ বালতভলও জ্ঞাদ দতয়া ললয়তঙম ঢাভা মমঃ তদায দলাও দঢাফালতভ ;<br />

বাভা ইফাদ অলদ এং দদও ওাচ ওলভ ঢালতভ চন্য অল্লালভ দতয়া য়াআ দশ্রষৎ । এ<br />

য়া ঢাভাআ ধায় বাভা ভওাভী।<br />

অয়াঢ-৮১: ঢঃধভ অতফ ওারুদলও এং ঢাভ প্রাাতলও পূ কলপত থতলয় ততমাফ। ঢঔদ<br />

ঢাভ ধলক্ষ এফদ দওাদ তম তঙম দা, বাভা ঢালও অল্লালভ অবা দণলও াোঁঘালঢ ালাবয<br />

ওভলঢ ধাভঢ এং দ তদলচ তদলচলও ভক্ষা ওভলঢ ধালভতদ।<br />

375


অয়াঢ-৮২: কঢওময বাভা ঢাভ ফঢ লয়াভ অওাগক্ষা দধারড ওলভতঙম ঢাভা মলঢ<br />

মাকমঃ দতঔলম দঢা, অল্লাল সীয় াোলতভ ফলথয বালও আলে প্রঘুভ চীতওা তাদ ওলভদ<br />

এং হ্রা ওলভদ। অল্লাল বতত অফালতভ প্রতঢ নুগ্রল দা ওভলঢদ, ঢল অফালতভলও<br />

পূ কলপত থতলয় ততলঢদ। দতঔলম দঢা, ওালনভভা ওঔদ নমওাফ লয় দা।<br />

অয়াঢ-৮৩: এঝা অলঔভালঢভ দআ অা, বা অতফ ঢালতভ চন্য তদত তষ্ ওলভতঙ। বাভা<br />

ধতণীলঢ ৃ দ্ধঢয প্রওায ওভলঢ নাাত ৃ তষ্ ওভলঢ ঘায় দা। অভ রৄপ ধতভডাফ দঢা<br />

দফাত্তাওীলতভ চন্য ।<br />

অায়াঢ-৮৪: দব যতি দদও ওাচ তদলয় অল, দ ঢতলধক্ষা ঈত্তফ নম ধাল এং দব<br />

ফে ওাচ তদলয় অল, ঢল বাভা ফে ওাচ ওভঢ ঢালতভলও ঢালতভ ওফত ধতভফাডআ<br />

প্রতঢনম দতয়া লল।<br />

অয়াঢ-৮৫: দব অল্লাল অধদাভ প্রতঢ দওাভঅদলও নভব ওলভলঙদ, তঢতদ অধদালও<br />

যযআ তনতভলয় অদলদ অধদাভ চন্মপূ তফলঢ। মুদ: অফাভ ভ পাম চালদদ, দও<br />

দলতায়াঢ তদলয় এললঙ এং দও প্রওাযয ধণভ্রষ্ঢাভ ফলথয অলঙ।<br />

অয়াঢ-৮৬: অভ অধতদ এরূধ অযা ওলভদতদ দব, অধদাভ প্রতঢ এ তওঢা দাতবম ওভা<br />

লল। এঝা দঢা দওম অধদাভ ভলভ নুগ্রল। ঢএ অধতদ ওঔদ ওালনভলতভ<br />

ালাবযওাভী ললদ দা।<br />

অয়াঢ-৮৭: ঢাভা দবদ অধদালও অল্লালভ অয়াঢ দণলও তওঙুলঢআ তদ ৃত্ত দা ওলভ, বঔদ<br />

ঢা অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওভা লয়। অধতদ অধদাভ ভলভ ততলও অলাদ ততলঢ ণাকুদ<br />

এং তওঙুলঢআ ফুযতভকুলতভ যাতফম ললদ দা।<br />

অয়াঢ-৮৮: অধতদ অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ঈধাযলও টাওলদ দা । তঢতদ ঙা়ো ন্য<br />

দওাদ ফা'ূত দদআ। অল্লালভ ত্তা ঙা়ো তওঙুআ ধ্বংযীম। তথাদ দঢা ঢাভআ এং<br />

ঢাভআ ফীলধ দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

376


ূভা অদওাুঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ফীফ;<br />

অয়াঢ-২: দমালওভা তও ফলদ ওলভ দব, ‗অফভা ইফাদ এলদতঙ‘ এওণা মলমআ ঢাভা<br />

যালতঢ দধলয় বাল, অভ ঢালতভ ধভীক্ষা ওভা লল দা?<br />

অয়াঢ-৩: অভ অতফ দঢা এলতভ ধূতঢীলতভলও ধভীক্ষা ওলভতঙমাফ; ঢএ অল্লাল<br />

যযআ প্রওায ওলভ দতলদ ঢালতভলও বাভা ঢযাতী এং তঢতদ যযআ প্রওায ওলভ<br />

দতলদ তফণযাাতীলতভলও৷<br />

অয়াঢ-৪: অভ বাভা ৎওাবত ওলভ ঢাভা তও ফলদ ওলভ দব, ঢাভা অফালও এত়েলয়<br />

বাল? ঢালতভ এরূধ তদ্ধান্ত ওঢ ফে!<br />

অয়াঢ-৫: দব যতি অল্লালভ ালণ াক্ষালঢভ অযা ভালঔ, (দ দচলদ ভাঔুও) অল্লালভ<br />

দআ তদত তষ্ ফয় যযআ অল। তঢতদ তওঙু রৄলদদ, তওঙু চালদদ।<br />

অয়াঢ-৬: অভ দব যতি াথদা ওলভ, দ দঢা তদলচভআ চন্য াথদা ওলভ। অল্লাল দঢা<br />

তশ্বচকঢ দণলও ফুঔালধক্ষী।<br />

অয়াঢ-৭: বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ, অতফ যযআ ঢালতভ ফে ওাচগুলমা<br />

তফতঝলয় দত এং ঢালতভ ওলফতভ ঈৎওৃষ্ ততদফয় দত।<br />

অয়াঢ-৮: অতফ ফানুরলও সীয় ফাঢা-তধঢাভ ালণ িযলাভ ওভলঢ অলতয ততলয়তঙ ;<br />

ঢল ঢাভা বতত দঢাফাভ ঈধভ ঘাধ দতয়, অফাভ ালণ এফদ তওঙু যভীও ওভলঢ বাভ<br />

িলন্ধ দঢাফাভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ, এলক্ষলত্র ঢুতফ ঢালতভ অনুকঢয ওভল দা। অফাভআ<br />

ওালঙ দঢাফালতভ তনলভ অলঢ লল, ঢঔদ অতফ দঢাফালতভলও চাতদলয় দত বা তওঙু<br />

দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৯: বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ, অতফ যযআ ঢালতভলও দদওওাভ<br />

াোলতভ ফলথয তাতঔম ওভ।<br />

অয়াঢ-১০: অভ ওঢও দমাও এফদ অলঙ বাভা লম, অফভা অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ<br />

এলদতঙ, তওন্তু বঔদ ঢাভা অল্লালভ ধলণ তদবতাতঢঢ লয়, ঢঔদ ঢাভা ফানুলরভ ধক্ষ দণলও<br />

377


অধতঢঢ তধতলও অল্লালভ অবালভ ন্যায় ফলদ ওলভ। অভ বতত অধদাভ ভলভ ঢভন<br />

দণলও দওাদ ালাবয অল ঢল ঢাভা মলঢ ণালও: ‗অফভা দঢা দঢাফালতভআ ালণ<br />

তঙমাফ।‘ অল্লাল তও তশ্বাীভ ন্তলভ বা অলঙ ঢা ফযও কঢ দদ?<br />

অায়াঢ-১১: অভ অল্লাল যযআ প্রওায ওলভ দতলদ ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

এং তঢতদ যযআ প্রওায ওলভ দতলদ ফুদাতনওলতভলও৷<br />

অয়াঢ-১২: ওালনভভা ফু'তফদলতভলও লম? দঢাফভা অফালতভ ধণ নুভড ওভ, অফভা<br />

দঢাফালতভ ধালধভ দাছা লদ ওভ। ণঘ ঢাভা ঢালতভ ধালধভ দাছাভ তওঙুআ লদ<br />

ওভলঢ ধাভল দা। ঢাভা দঢা তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ ঢাভা দঢা লদ ওভল তদলচলতভ ধালধভ দাছা এং তদলচলতভ দাছাভ<br />

ালণ অভ তওঙু দাছা। ঢাভা দব তফণযা ঈদ্ভাদ ওভঢ, দ ম্পলওত দওয়াফলঢভ ততদ<br />

ঢালতভলও যযআ প্রশ্ন ওভা লল।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ অতফ দঢা দূললও ঢাভ ওলফভ প্রতঢ দপ্রভড ওলভতঙমাফ। তঢতদ ঢালতভ<br />

ফলথয ধিায ওফ লাচাভ ঙভ সাদ ওলভতঙলমদ। ঢঃধভ ফলাপ্লাদ ঢালতভলও গ্রা<br />

ওভম। ঢাভা তঙম চাতমফ৷<br />

অয়াঢ-১৫: লযলর অতফ ভক্ষা ওভমাফ ঢালও ঢাভ ঙী দদৌওালভালীলতভলও এং এ<br />

খঝদালও ওভমাফ এওতঝ তদতযতদ তশ্বাীভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ সভড ওভ আভালীলফভ ওণা। তঢতদ ঢাভ ওফলও লমতঙলমদ? দঢাফভা<br />

অল্লালভ আাতঢ ওভ এং ঢালও পয় ওভ । এঝাআ দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ, বতত দঢাফভা<br />

চাদলঢ।<br />

অয়াঢ-১৭: দঢাফভা দঢা অল্লাললও দঙল়ে দওম ফূতঢতফূললভ ধূচা ওভঙ এং তফণযা<br />

ঈদ্ভাদ ওভঙ। তদশ্চয় অল্লাললও দঙল়ে বালতভ দঢাফভা ধূচা ওভঙ, ঢাভা দঢাফালতভলও<br />

তভতনও প্রতালদভ দওাদআ ক্ষফঢা ভালঔ দা। ঢএ দঢাফভা অল্লালভআ ওালঙ তভতবও<br />

লিরড ওভ এং ঢাভআ আাতঢ ওভ ঢাভআ দযাওভগুচাভী ওভ। ঢাভআ ওালঙ<br />

দঢাফালতভ তনলভ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ বতত দঢাফভা অফালও তফণযাাতী ম, ঢল দচলদ দভঔ, দঢাফালতভ<br />

ধূতঢতীভা দীলতভলও তফণযাাতী লমতঙম। ভাূলমভ তাতয়ত্ব সষ্পাল ধয়কাফ দধৌোঁলঙ<br />

দতয়া ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

378


অয়াঢ-১৯: ঢাভ তও মক্ষয ওলভ দা দব, অল্লাল তওপাল ৃ তষ্লও তসত্ব তাদ ওলভদ,<br />

ঢাভধভ ঢালও ধুদতাভ ৃ তষ্ ওভলদ? যয এঝা অল্লালভ চন্য ঔুআ লচ।<br />

অয়াঢ-২০: মুদঃ দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওভ এং দতঔ, তওপাল তঢতদ ৃ তষ্লও তসত্ব<br />

তাদ ওলভলঙদ। ঢাভধভ অল্লালআ ৃ তষ্ ওভলদ দযরালভভ ৃ তষ্। তদশ্চয় অল্লাল<br />

তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২১: তঢতদ বালও আলে যাতস দতদ এং বালও আলে নুগ্রল ওলভদ, ঢাভআ ততলও<br />

দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-২২: দঢাফভা ঢালও চতফলদ অফালদ ক্ষফ ওভলঢ ধাভল দা এং অল্লাল<br />

ঙা়ো দঢাফালতভ দওাদ তলঢাওাগক্ষী দদআ, ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ বাভা অল্লালভ অয়াঢফূল ঢাভ াক্ষাঢলও সীওাভ ওলভ, ঢাভাআ<br />

অফাভ ভলফঢ দণলও তদভায লয়। এভাআ ঢাভা বালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢঔদ আভালীলফভ ওলফভ এঙা়ো দওাদ চা তঙম দা দব, ঢাভা মমঃ<br />

‗এলও লঢযা ওভ ণা তিতগ্ধ ওভ।‘ ঢাভধভ অল্লাল ঢালও অগুদ দণলও ভক্ষা<br />

ওভলমদ। যযআ এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ তদতযতদ দআ দমাওলতভ চন্য বাভা ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ আভালীফ মলমদ: ধাতণত চীলদ দঢাফালতভ ধাভসতভও ন্ধু লত্বভ চন্য<br />

দঢাফভা অল্লাললও দঙল়ে ফূতঢতগুলমালও ঈধাযরূলধ গ্রলড ওলভঙ। ঢঃধভ দওয়াফলঢভ<br />

ততদ দঢাফভা এলও ধভলও সীওাভ ওভল এং এলও ধভলও মা'দঢ দতল। অভ<br />

দঢাফালতভ াসাদ লল দতাবঔ এং দঢাফালতভ দওাদ ালাবযওাভী ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢঃধভ মুঢ ঢাভ প্রতঢ ইফাদ অদলমদ। আভালীফ মলমদ: অতফ অফাভ<br />

ভলভ ঈলদ্দলযয তলচভঢ ওভতঙ। তদশ্চয় তঢতদ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অতফ আভালীফলও তাদ ওভমাফ ধুত্র আলাও দধৌত্র আয়াকু এং<br />

ঢাভ ংযথভলতভ ফলথয ওালয়ফ ভাঔমাফ নুুয়াঢ তওঢা। অভ অতফ ঢালও ধতণীলঢ<br />

ৃ<br />

ধুভস্াভ তাদ ওভমাফ এং অলঔভালঢ তঢতদ ধুডযাদ দমাওলতভ ন্তপু তি ললদ।<br />

অয়াঢ-২৮: সভড ওভ মুলঢভ ওণা, তঢতদ ঢাভ ওফলও লমতঙলমদ: দঢাফভা দঢা এফদ<br />

শ্লীম ওাচ ওভঙ, বা দঢাফালতভ ধূলত তশ্বাীলতভ ফলথয দওঈ ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-২৯: দঢাফভা তও ধুরুরলতভ ালণ শ্লীম ওাচ ওভঙ? দঢাফভা তও ভালাচাতদ<br />

ওভঙ? এং দঢাফভা তও তদলচলতভ ফচতমল প্রওালযয কতলতঢ ওাচ ওভঙ? এভ ঈত্তলভ ঢাভ<br />

379


ওফ রৄথু এওণা মম দব, অফালতভ ঈধভ অল্লালভ অবা তদলয় এ, বতত ঢুতফ<br />

ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৩০: মুঢ প্রাণতদা ওভলমদ: দল অফাভ ভ! নাাত ৃ তষ্ওাভীলতভ তরুলদ্ধ অফালও<br />

ালাবয ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৩১: বঔদ অফাভ দপ্রতভঢ দনলভযঢাভা সুংাত তদলয় আভালীলফভ ওালঙ দধৌঙম<br />

ঢঔদ ঢাভা মম? ―অফভা এ চদধতাীলও ধ্বং ওভ, তদশ্চয় এভ তথাীভা<br />

চাতমফ ।‖<br />

অয়াঢ-৩২: আভালীফ মলমদ দণায় দঢা মুঢ ভলয়লঙ। ঢাভা মমঃ দঔালদ ওাভা<br />

অলঙ, ঢা অফভা ঔু কঢ অতঙ। অফভা মুঢলও ঢাভ ধতভাভকতলও যযআ ভক্ষা<br />

ওভ, ঢাভ সীলও ঙা়ো, দওদদা দ দঢা ধশ্চালঢ সাদওাভীলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভধভ বঔদ অফাভ দপ্রতভঢ দনলভযঢাভা মূলঢভ ওালঙ দধৌঙম, ঢঔদ তঢতদ<br />

ঢালতভ ওাভলড তরি ললয় ধ়েলমদ এং ঢালতভ ভক্ষায় তদলচলও ক্ষফ ফলদ ওভলমদ।<br />

ঢঔদ ঢাভা মম; পয় ওভলদ দা এং তঘন্তা ওভলদ দা, অফভা অধদালও অধদাভ<br />

ধতভাভকতলও যযআ ভক্ষা ওভ, অধদাভ সীলও ঙা়ো, দওদদা দ দঢা ধশ্চালঢ<br />

সাদওাভীলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৩৪: অফভা এ চদধলতভ তথাীলতভ ঈধভ অফাদ দণলও যযআ অবা<br />

দাতবম ওভ ঢালতভ ওলফতভ যাতসসরূধ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ অতফ ঈি চদধলতভ তওঙু সষ্ তদতযতদ দভলঔ ততলয়তঙ জ্ঞাদাদ<br />

দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ অতফ ফাতআয়াদাীলতভ প্রতঢ ঢাদতভ পাআ দযায়াআলও দী ওলভ<br />

ধাতঞলয়তঙমাফ। তঢতদ লমতঙলমদ; দল অফাভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ এং<br />

দযর ততলও পয় ওভ, অভ ধুতণীলঢ তধবতয় ৃ তষ্ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভা ঢালও তফণযাাতী মম, নলম পূ তফওম্প ঢালতভলও ধাও়ো ওভম<br />

এং ঢাভা তদচ তদচ ক ৃলল ঈধু়ে ললয় ধল়ে ভআম।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ অতফ ধ্বং ওলভতঙমাফ অত াফূতলও; ঢালতভ াত়েখভ দণলওআ<br />

দঢাফালতভ ওালঙ ঢা সুসষ্ ললয় দকলঙ যয়ঢাদ ঢালতভ ওাচলও ঢালতভ তৃতষ্লঢ দযাপদ<br />

ওলভতঙম এং ঢালতভলও ৎধণ দণলও তভঢ দভলঔতঙম, ণঘ ঢাভা তঙম জ্ঞাদাদ-<br />

তঘক্ষড দমাও।<br />

380


অয়াঢ-৩৯: অতফ ওারূদ, দনভাঈদ লাফাদলও ধ্বং ওলভতঙমাফ। ফূা দঢা ঢালতভ<br />

ওালঙ সুসষ্ তদতযতদ তদলয় এলতঙলমদ; ঢণাতধ ঢাভা ধতণীলঢ ৃ তম্ভ ওভঢ, তওন্তু ঢাভা<br />

অফাভ অবা এ়োলঢ ধালভতদ।<br />

অয়াঢ-৪০: ঢঃধভ অতফ ঢালতভ প্রলঢযওলওআ তদচ তদচ ধালধভ চন্য ধাও়ো<br />

ওলভতঙমাফ। ঢালতভ ওাভ প্রতঢ দপ্রভড ওলভতঙ প্রসভালী প্রঘণ ায়, ঢালতভ ওাঈলও<br />

ধাও়ো ওভম তওঝ যব্দ, ঢালতভ ওাঈলও অতফ থতলয় ততলয়তঙ পূ কলপত এং ঢালতভ<br />

ওঢওলও ধাতদলঢ টু তলয় ততলয়তঙ। অল্লাল এফদ দদ দব, ঢালতভ প্রতঢ চুমুফ ওলভদ। তওন্তু<br />

ঢাভাআ তদলচলতভ প্রতঢ চুমুফ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৪১: বাভা অল্লাললও দঙল়ে ন্যলও তপপাওরূলধ গ্রলড ওলভ, ঢালতভ তৃষ্ান্ত ঐ<br />

ফাও়োভ ন্যায়, দব এওতঝ খভ াতদলয়লঙ; এং তদঃলেলল খলভভ ফলথয ফাও়োভ<br />

খভআ তথও রৃতম। বতত ঢাভা চাদঢ।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে বা তওঙুভ ধূচা ওলভ, ঢা অল্লাল যযআ চালদদ,<br />

তঢতদ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৪৩: এ ঈতালভড অতফ ফানুলরভ চন্য দতআ, তওন্তু দওম জ্ঞাদীভাআ ঢা দালছ।<br />

অয়াঢ-৪৪: অল্লাল অফাদ চতফদলও বণাবণপাল ৃ তষ্ ওলভলঙদ। তদশ্চয় এলঢ<br />

তদতযতদ ভলয়লঙ ফু'তফদলতভ চন্য।<br />

দায়াঢ-৪৫: অধদাভ প্রতঢ তওঢা দণলও বা প্রঢযালতয ওভা ললয়লঙ ঢা অতত্ত ৃ ওরুদ<br />

এং ামাঢ ওালয়ফ ওরুদ। তদশ্চয় শ্লীম ফে ওাচ দণলও ামাঢ তভঢ ভালঔ। অভ<br />

অল্লালভ সভডআ দশ্রষৎঢভ। দঢাফভা বা ওভ অল্লাল ঢা চালদদ।<br />

অয়াঢ-৪৬: দঢাফভা তওঢাীলতভ ালণ ঢওত ওভল দা বুতিঙঢ ঈত্তফ ধন্ণা<br />

যতঢলভলও। ঢল ঢালতভ ফলথয বাভা ীফামংখদ ওলভ ঢালতভ ালণ ওভলঢ ধাভ এং ম:<br />

অফভা ইফাদ ভাতঔ অফালতভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢালঢ এং দঢাফালতভ প্রতঢ বা<br />

দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢালঢ; অভ অফালতভ ফা‘ুত দঢাফালতভ ফা‘ুত দঢা এওআ এং<br />

অফভা দঢা ঢাভআ প্রতঢ অত্মফধতডওাভী।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ এরূলধআ অতফ অধদাভ প্রতঢ তওঢা দাতবম ওলভতঙ। সুঢভাং বালতভলও<br />

অতফ তওঢা ততলয়তঙমাফ ঢাভা এলঢ ইফাদ অলদ, এং এলতভ ফলথয দওঈ দওঈ এলঢ<br />

ইফাদ অলদ। অভ অফাভ অয়াঢফূল ওালনভভা ঙা়ো দওঈ সীওাভ ওলভ দা।<br />

381


অয়াঢ-৪৮: অধতদ দঢা এভ ধূলত দওাদ তওঢা ধাঞ ওলভদতদ এং তদলচভ টাদ লাঢ<br />

ততলয় দওাদ তওঢা তমলঔদতদ, বালঢ ঢযধন্ণীভা তওঙুফাত্র লেল দধারড ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৪৯: ভং এ তওঢা দঢা সষ্ তদতযতদ ঢালতভ ন্তলভ বালতভলও জ্ঞাদ দতয়া<br />

ললয়লঙ। অভ অফাভ অয়াঢফূল চাতমফভা ঙা়ো দওঈ সীওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা লম: ঢাভ ভলভ ঢভন দণলও ঢাভ ওালঙ তদতযতদ দওদ দাতবম ওভা লয়<br />

দা? অধতদ লম ততদ: তদতযতদ দঢা অল্লালভ আোথীদ। অতফ দঢা এওচদ সষ্<br />

ঢওতওাভী ফাত্র।<br />

অয়াঢ-৫১: এঝা তও ঢালতভ চন্য বলণষ্ দয় দব, অতফ অধদাভ প্রতঢ দওাভঅদ দাতবম<br />

ওলভতঙ, বা ঢালতভলও ধাঞ ওলভ রৄদালদা লয়। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ ফুতফদ দমাওলতভ চন্য<br />

ভলফঢ ঈধলতয।<br />

অয়াঢ-৫২: মুদ: অফাভ দঢাফালতভ ফলথয অল্লালআ াক্ষীরূলধ বলণষ্, অফালদ <br />

চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা তঢতদ চালদদ । বাভা লঢয তশ্বা ওলভ এং অল্লালভ প্রতঢ<br />

তশ্বা ওলভ, ঢাভাআ প্রওৃঢ ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা অবা ত্বভাতিঢ ওভাভ চন্য অধদালও ধী়োধীত়ে ওলভ। বতত অবালভ<br />

ফয় তদত তষ্ দা ণাওঢ, ঢল ঢা ঢালতভ ঈধভ এল দবঢ। তদশ্চয়আ অবা ওসাৎ<br />

ঢালতভ ঈধভ এল ধ়েল, ণঘ ঢাভা দঝভ ধাল দা।<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢাভা অবা ত্বভাতিঢ ওভাভ চন্য অধদালও ধী়োধীত়ে ওলভ। চালান্নাফ দঢা<br />

ওালনভলতভলও যযআ তখলভ দনমল;<br />

অায়াঢ-৫৫: দততদ ঢালতভদও অবা অেন্ন ওলভ দনমল ঢালতভ ফাণাভ - ঈধভ দণলও<br />

এং ঢালতভ ধালয়ভ তদঘ দণলও। অভ তঢতদ মলদ? দঢাফভা বা ওভলঢ ঢা অসাতদ<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৬: দল অফাভ ফু'তফদ াোকড! অফাভ চতফদ দঢা প্রযস; ঢএ দঢাফভা<br />

দওম অফাভআ আাতঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-৫৭: প্রলঢযও প্রাডীআ ফৃঢুযভ সাত গ্রলড ওভল, ঢঃধভ অফাভআ ওালঙ দঢাফভা<br />

প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

382


অয়াঢ-৫৮: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ. অতফ যযআ ঢালতভলও<br />

সাদ তাদ ওভ চান্নালঢভ ঈচ্চ প্রাাতফূলল, বাভ তদম্নলতলয দলভ প্রাতলঢ লয়: দঔালদ<br />

ঢাভা দন্তওাম ণাওল। ওঢ ঈত্তফ ধুভস্াভ ঐ ওম দদওওাভলতভ চন্য-<br />

অয়াঢ-৫৯: বাভা ভ ওলভ এং সীয় ভলভ ঈধভ পভা ভালঔ ।<br />

অয়াঢ-৬০: অভ এফদ লদও প্রাডী অলঙ বাভা তদলচলতভ ঔাতয ংগ্রল ওলভ ভালঔ দা,<br />

অল্লালআ ঢালতভলও ঔাতয ভভাল ওলভদ এং দঢাফালতভলও। তঢতদ রৄলদদ, <br />

দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৬১: অধতদ বতত ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভদ: দও ওলভলঙদ অফাদ চতফদ এং<br />

দও তদয়তন্ত্রঢ ওভলঙদ ূবত ঘন্দ্রলও? ঢাভা মল: "অল্লাল।" ঢাললম ঢাভা দওাদ ততলও<br />

ঈতভ্রালন্তভ ফঢ ঙুঝলঙ।<br />

অয়াঢ-৬২: অল্লাল ঢাভ াোলতভ ফলথয বাভ চন্য আলে তভতনও াত়েলয় দতদ। এং বাভ<br />

চন্য আলে ীতফঢ ওলভ দতদ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তজ্জ।<br />

অয়াঢ-৬৩: অধতদ বতত ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভদ: দও অফাদ দণলও ধাতদ রতড<br />

ওলভদ, ঢঃধভ ঢা ততলয় চতফদলও ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ ঞৎীতঢ ওলভদ ? ঢল ঢাভা -<br />

যযআ মল: ―অল্লাল।" অধতদ মুদ: প্রযংা অল্লাল̖ভ আ চন্য। তওন্তু ঢালতভ<br />

তথওাংযআ ঢা ুলছ দা।<br />

অয়াঢ-৬৪: অভ এআ ধাতণত চীদ দঢা দঔমাথূমা ঙা়ো অভ তওঙু দয়। স্তুঢ<br />

অলঔভালঢভ চীদআ প্রওৃঢ চীদ; বতত ঢাভা চাদঢ।<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢাভা বঔদ দদৌবালদ অলভালড ওলভ ঢঔদ ঢাভা এওতদষৎপাল ওায়ফলদ<br />

অল্লাললও টাওলঢ ণালও; ঢঃধভ বঔদ তঢতদ ঢালতভলও ঈদ্ধাভ ওলভ সমপালকভ ততলও<br />

তদলয় বাদ, ঢঔদ অফতদ ঢাভা তযভও অভম্ভ ওলভ দতয়,<br />

অয়াঢ-৬৬: এলঢ ওলভ ঢাভা অতফ ঢালতভ প্রতঢ দব তাদ ওলভতঙ ঢা সীওাভ ওলভ এং<br />

দপাক-তমাল ফত্ত ণালও। তঘলভআ ঢাভা তওঙু চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৬৭: ঢাভা তও এভ প্রতঢ মক্ষয ওলভ দা দব, অতফ ‗লভফলও‘ তদভাধত অশ্রয়সম<br />

ওলভতঙ? ণঘ ঢালতভ অযধালযভ দমাওলতভ ঈধভ ঢতওতদঢ লাফমা ওভা লয়। ঢু তও<br />

ঢাভা লঢযআ তশ্বা ওভল এং অল্লালভ দদয়াফঢফূললভ দালযাওভী ওভল?<br />

383


অয়াঢ-৬৮: দব যতি অল্লাল ম্পলওত তফণযা ঈদ্ভাদ ওলভ ণা ঢাভ ওালঙ ঢয অাভ<br />

ধভ ঢা সীওাভ ওলভ, ঢাভ দঘলয় তথও চাতমফ দও ললঢ ধালভ? এরূধ ওালনভলতভ<br />

াসাদ তও চালান্নাফ দয়?<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ বাভা অফাভ ঈলদ্দলযয ওষ্ হ্য ওলভ, অতফ যযআ ঢালতভলও অফাভ<br />

ধলণ ধতভঘাতমঢ ওভ। তদশ্চয় অল্লাল দদওওাভলতভ ালণ অলঙদ।<br />

384


ূভা রুফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ফীফ,<br />

অয়াঢ-২: দভাফওভা ধভাতচঢ ললয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৩: এও তদওঝঢতী সালদ এং ঢাভা ঢালতভ এ ধভাচলয়ভ ধভ তঢত্ত্বভ চয়মাপ<br />

ওভল,<br />

ডয়াঢ-৪: তঢদ দণলও দয় ঙলভভ ফলথয। ধূলতভ ধলভভ নয়ামা অল্লালভআ। অভ<br />

দততদ ফুতফদভা অদতেঢ লল,<br />

অয়াঢ-৫: অল্লালভ ালালবয। তঢতদ বালও আলে ালাবয ওলভদ এং তঢতদ ধভাক্রফযামী<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬: এঝা অল্লালভ য়াতা। অল্লাল ঢাভ য়াতা দঔমান ওলভদ দা: তওন্তু তথওাংয<br />

ফানুর চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৭: ঢাভা ধাতণত চীলদভ াতহ্যও সাঝুকুআ চালদ এং অলঔভাঢ িলন্ধ ম্পূডত<br />

কালনম।<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভা তও তদলচলতভ ফদদ দপল দতলঔ দা দব, অল্লাল দঢা অফাদ, চতফদ এং<br />

এঢরৃপলয়ভ ফথযঢতী বা তওঙু অলঙ ঢা আ ৃ তষ্ ওলভলঙদ বণাবণপাল এও তদত তষ্<br />

ফলয়ভ চন্য; তওন্তু লদও ফানুরআ ঢালতভ ভলভ াক্ষালঢ তশ্বাী।<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভা তও ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওলভ দা? ওভলম দতঔলঢ দধঢ দব, ঢালতভ<br />

ধুতঢতীলতভ ধতভডাফ দওফদ পয়াল ললয়তঙম। ঢাভা যতিলঢ তঙম এলতভ দঘলয় প্রম ,<br />

ঢাভা ঘার ওভঢ এং ঢাভা চতফদলও অাত ওলভতঙম এভা দব ধতভফাড অাত ওলভলঙ<br />

ঢাভ দঘলয় তথও। ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ভাূমকড সুসষ্ তদতযতদ তদলয় এলতঙলমদ।<br />

অল্লাল দঢা এফদ দদ দব, ঢালতভ প্রতঢ চুমুফ ওভলঢদ, ভং ঢাভা তদলচভাআ তদলচলতভ<br />

ঈধভ চুমুফ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১০: ঢঃধভ বাভা ফে ওাচ ওলভতঙম ঢালতভ ধতভডাফ ফেআ ললয়লঙ, দওদদা<br />

ঢাভা অল্লালভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভতঙম এং ঢা তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ।<br />

385


অয়াঢ-১১: অল্লালআ ৃ তষ্ভ ূঘদা ওলভদ, ঢঃধভ তঢতদআ ঢা ধুদভায় ৃ তষ্ ওভলদ,<br />

ঢাভধভ দঢাফভা ঢাভআ ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-১২: অভ দবততদ দওয়াফঢ ওালয়ফ লল, দততদ ধভাথীভা লঢায ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ- ১৩: অভ ঢালতভ দত-দতীলতভ ফথয দণলও ঢালতভ চন্য দওাদ সুধাতভযওাভী<br />

লল দা এং ঢাভাআ তদলচলতভ দত-দতীলতভ সীওাভ ওভল।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ দবততদ দওয়াফঢ ওালয়ফ লল, দততদ ফানুর ধ ৃণও ধ ৃণও ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-১৫: সুঢভাং বাভা ইফাদ এলদতঙম এং দদও ওাচ ওলভতঙম, ঢাভা দঢা চান্নালঢ<br />

অদলে ণাওল;<br />

অয়াঢ-১৬: অভ বাভা কুনভী ওলভতঙম এং সীওাভ ওলভতঙম অফাভ অয়াঢফূললও<br />

অলঔভালঢ অফাভ ালণ াক্ষাঢলও, ঢালতভলওআ অবালভ ফলথয লাতচভ ভাঔা লল।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢএ দঢাফভা অল্লালভ ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওভ ন্ধযায় ওালম<br />

–<br />

অয়াঢ-১৮: এং ধভালহ্ন দবাললভভ ফয় ; অভ অফালদ চতফলদভ ওম প্রযংা<br />

দঢা ঢাোঁভআ।<br />

অয়াঢ-১৯: তঢতদআ দভ ওলভ অলদদ ফৃঢ দণলও চীতঢলও এং তঢতদআ দভ ওলভ<br />

অলদদ চীতঢ দণলও ফৃঢলও, অভ তঢতদআ চতফদলও ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ ধুদভায় চীতঢ<br />

ওলভদ। এপালআ দঢাফালতভলও দভ ওলভ অদা লল।<br />

অয়াঢ-২০: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয ন্যঢফ এআ দব, তঢতদ দঢাফালতভলও ফাতঝ<br />

দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ধলভ এঔদ দঢাফভা ফানুর তত্র ঙত়েলয় অঙ।<br />

অয়াঢ-২১: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয এওতঝ এআ দব, তঢতদ দঢাফালতভ চন্য<br />

দঢাফালতভ তদলচলতভ ফথয দণলও সীলতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, বালঢ দঢাফভা ঢালতভ ওালঙ<br />

যাতন্ত মাপ ওভ এং ৃ তষ্ ওলভলঙদ দঢাফালতভ ফলথয পামাা তয়া। তদশ্চয় এলঢ ঐ<br />

ওম দমালওভ চন্য তদতযতদ ভলয়লঙ, বাভা কপীভপাল তঘন্তা ওলভ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয ভলয়লঙ অফাদ চতফলদভ ৃচদ এং<br />

দঢাফালতভ পারা লডতভ ধতঘত্রয। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ জ্ঞাদাদলতভ চন্য।<br />

386


অয়াঢ-২৩: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয ভলয়লঙ ভাতত্রওালম ততাপালক দঢাফালতভ<br />

তদদ্রা এং ঢাভআ নুগ্রল দঢাফালতভ লিরড ওভা। যযআ এলঢ তদতযতদ ভলয়লঙ ঐ<br />

ওম দমালওভ চন্য বাভা ফলদালবাক লওালভ শ্রড ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয ভলয়লঙঃ তঢতদ দঢাফালতভলও দততঔলয় ণালওদ<br />

তরৃযলঢভ ঘফও, বালঢ পয় ণালও এং অযা ণালও; অভ তঢতদ অফাদ দণলও ধাতদ<br />

রতড ওলভদ, ঢাভধভ ঢা ততলয় পূ তফলও ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ ধুদভায় চীতঢ ওলভদ। তদশ্চয়<br />

এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ ঐ দমাওলতভ চন্য বাভা দাথযতি ম্পন্ন।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয ভলয়লঙ দব, ঢাভআ অলতলয অফাদ চতফদ<br />

ওালয়ফ অলঙ; অাভ বঔদ তঢতদ দঢাফালতভলও চতফদ দণলও দতভলয় অাভ চন্য<br />

টাওলদ, ঢঔদ দঢাফভা ফতদ দতভলয় অল।<br />

অয়াঢ-২৬: অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা আ ঢাভ। ওমআ ঢাোঁভ নুকঢ।<br />

অয়াঢ-২৭: তঢতদআ ৃ তষ্ভ ূঘদা ওলভদ, ঢাভধভ তঢতদআ ধুদভায় ঢা ওভলদ। এঝা ঢাভ<br />

চন্য ঔু লচ। অফালদ চতফলদ ঢাভআ ফবতাতা লতাচ্চ। অভ তঢতদ ধভাক্রফযামী<br />

প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ:-২৮: অল্লাল দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ তদলচলতভ ফথয দণলও এওতঝ তৃষ্ান্ত ডতদা<br />

ওভলঙদ: অতফ দঢাফালতভলও বা তাদ ওলভতঙ, দঢাফালতভ তথওাভপু ি তা-তাীলতভ<br />

দওঈ তও ঢালঢ ংযীতাভ, বালঢ দঢাফভা ঢাভা ফাদ? দঢাফভা তও ঢালতভলও দরূধ<br />

পয় ওভ, দবরূধ দঢাফভা তদলচলতভ দমাওলও পয় ওভ? এরূলধ অতফ জ্ঞাদাদ দমাওলতভ<br />

চন্য তদতযতদফূল তযতপাল ডতদা ওতভ।<br />

অয়াঢ-২৯: ভং চাতমফভা তদা প্রফালড তদলচলতভ প্রতত্তভ ৃ নুভড ওলভ ণালও। ঢএ<br />

ঢালও দও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওভল বালও অল্লাল ধণভ্রষ্ ওলভলঙদ? অভ ঢালতভ চন্য<br />

দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢএ ঢুতফ এওাগ্রতঘলত্ত তদলচলও িীদদ ওলয়ফ ভাঔ ; অল্লালভ প্রওৃতঢভ<br />

নুভড ওভ, বাভ ঈধভ তঢতদ ফাদৰ ৃ তষ্ ওলভলঙদ। অল্লালভ ৃ তষ্ভ দওাদ ধতভঢতদ দদআ।<br />

এঝাআ ভম-তঞও িীদ। তওন্তু তথওাংয ফানুর চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩১: তদলচলও িীলদ ওালয়ফ ভাঔ তরৄদ্ধ তঘলত্ত অল্লাল তপফুঔী ললয় এং ঢালও<br />

পয় ওভ, দাফাব ওালয়ফ ওভ এং ফুযতভওলতভ যাতফম ললয়া দা,<br />

387


অয়াঢ-৩২,: বাভা ঢালতভ থফতলও ঔণতঔণ ওলভ তদলয়লঙ এং ততপন্ন তলম তপি ললয়<br />

ধল়েলঙ। প্রলঢযও তমআ তদচ তদচ নুৃঢ ধন্ণাভ ঈধভ কততঢ-ঈৎনু ল্ল।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ বঔদ ফানুরলও রৃঃঔ-ওষ্ সযত ওলভ, ঢঔদ ঢাভা ঢালতভ ভলও ঢাভ<br />

তপফুঔী ললয় টাওলঢ ণালও। ঢাভধভ বঔদ তঢতদ তদলচভ ঢভন দণলও ঢালতভলও তওঙু<br />

ভলফলঢভ সাত অসাতদ ওভাদ, ঢৎক্ষডাৎ ঢালতভ এওতম ঢালতভ ভলভ যভীও াযস<br />

ওভলঢ অভম্ভ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৩৪: বালঢ অতফ ঢালতভলও বা তওঙু তাদ ওলভতঙ ঢাভ দালযাওভী ওলভ। সুঢভাং<br />

অভ তওঙু ফয় দপাক ওলভ দা, ঢঃধভ তঘলভআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৩৫: অতফ তও ঢালতভ ওালঙ এফদ দওাদ ততমম দাতবম ওলভতঙ, বা ঢালতভলও লম<br />

ঢাভ ালণ ঢাভা দব যভীও াযস ওলভ দ ওণা?<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ বঔদ অতফ ফানুরলও ভলফলঢভ সাত অসাতদ ওভাআ, ঢঔদ ঢাভা ঢালঢ<br />

অদতেঢ লয়, অভ বতত ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ ঢালতভ ঈধভ দওাদ তধত অল, ঢল<br />

ঢঔদআ ঢাভা তদভায ললয় ধল়ে।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভা তও দতলঔ দা দব, অল্লাল বালও আলে প্রঘুভ তভতনও দতদ এং ঢা হ্রা<br />

ওলভদ। তদশ্চয় এলঢ তদতযতদ ভলয়লঙ ঐ দমাওলতভ চন্য বাভা ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢএ তা অত্মীয়-সচদলও ঢালতভ লও এং তফওীদ ফুাতনভদও।<br />

এঝা ঢালতভ চন্য ঈত্তফ, বাভা অল্লালভ ন্তুতষ্ ওাফদা ওলভ, অভ ঢাভাআ লম নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৩৯: ফানুলরভ থদ-ম্পলত দঢাফালতভ ম্পত তদ্ধ ৃ ধাল, এ অযায় বা তওঙু<br />

দঢাফভা সুলত ততলয় ণাও, অল্লালভ ওালঙ ঢা তথতঢ লয় দা। ধক্ষান্তলভ অল্লালভ ন্তুতষ্<br />

মালপভ চন্য বা দঢাফভা বাওাঢরূলধ ততলয় ণাও, ঢল এরূধ দমালওভাআ (ঢালতভ প্রতত্ত<br />

স্তুলও) অল্লালভ ফীলধ তথতঢ ওভলঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৪০: অল্লালআ দআ ফলাদ ত্তা, তবতদ দঢাফালতভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢাভধভ<br />

দঢাফালতভলও তভতনও ততলয়লঙদ, এভধভ দঢাফালতভ ফৃঢুয দতলদ, ঢঃধভ দঢাফালতভলও<br />

অাভ চীতঢ ওভলদ। দঢাফালতভ যভীওলতভ ফলথয এফদ দওঈ অলঙ তও, দব এ<br />

ওালচভ ফথয দণলও দওাদ এওতঝ ওভলঢ ধালভ? ঢাভা দব যভীও ওলভ, অল্লাল ঢা দণলও<br />

ধতত্র ফলাদ।<br />

388


অয়াঢ-৪১: সমপালক চমপালক ফানুলরভ ওৃঢওলফতভ তরুদ নাাত ঙত়েলয় ধল়েলঙ, বাভ<br />

নলম অল্লাল ঢালতভলও ঢালতভ তওঙু তওঙু ওালচভ যাতস অসাতদ ওভাদঢ ঘাদ, বালঢ ঢাভা<br />

তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-৪২: অধতদ মুদঃ দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওভ এং দতঔ বাভা ধূলত কঢ ললয়লঙ,<br />

ঢালতভ ধতভডাফ দওফদ ললয়তঙম। ঢালতভ তথওাংযআ তঙম ফুযতভও।<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢএ ঢুতফ দঢাফালও ভম-ঢয িীলদ তৃঢ়পাল ওালয়ফ ভাঔ এফদ ততদ<br />

অাভ ধূলত, দবততদ অল্লালভ ঢভন দণলও প্রঢযারঢ লাভ দয়, দততদ ফানুর তপি ললয়<br />

ধ়েল।<br />

অয়াঢ-৪৪: দব যতি কুনভী ওলভ, ঢাভআ ঈধভ ঢতাল ঢাভ কুনভীভ যাতস। অভ দব<br />

যতি দদও ওাচ ওলভ, ঢাভা তদলচলতভআ চন্য তললঢভ ধণ প্রযস ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪৫: বালঢ অল্লাল সীয় নুগ্রলল ঢালতভলও ধুভস্ৃঢ ওভলদ, বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

দদও ওাচ ওলভলঙ। তঢতদ দঢা ওালনভলতভ পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢাভ তদতযতদামীভ ফলথয এওতঝ এআ দব, তঢতদ ায়ু দপ্রভড ওলভদ<br />

সুংাত তাদওাভীরূলধ এং দবদ দঢাফালতভলও ঢাভ নুগ্রললভ সাত অসাতদ ওভাদ,<br />

এং দবদ দদৌবাদফূল ঢাভ তদল তলয ঘমাঘম ওলভ, বালঢ দঢাফভা ঢাভ প্রতত্ত চীতওা<br />

লিরড ওভলঢ ধাভ এং দবদ দঢাফভা ঢাভ দযাওভ ওভ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অতফ দঢা দপ্রভড ওলভতঙমাফ অধদাভ ধূলত র ভাূম ঢালতভ তদচ তদচ<br />

ওলফভ ওালঙ, ঢাভা ঢালতভ ওালঙ সুসষ্ তদতযতদ তদলয় এলতঙদমদ। ঢঃধভ অতফ<br />

ঢালতভ দণলও প্রতঢলযাথ তদলয়তঙমাফ, বাভা ধভাথফূমও ওাচ ওলভতঙম। অভ ফু'তফদলতভ<br />

ালাবয ওভা দঢা অফাভ তাতয়ত্ব।<br />

অয়াঢ-৪৮: অল্লাল এফদ ত্তা দব, তঢতদ ায়ু দপ্রভড ওলভদ, ঢঃধভ ায়ু দফখভাতযলও<br />

িাতমঢ ওলভ ; ঢাভধভ তঢতদ দফখভাতযলও দবফদ আলে অফালদভ যূন্য ফণলমভ ফলথয<br />

আঢসঢ ঙত়েলয় দতদ, এং ওঔদ ঢা ঔণতঔণ ওলভ দতদ; ঢঃধভ ঢুতফ দতঔলঢ ধা<br />

ঢাভ ফথয দণলও দভ ললয় অল তষ্থাভা। ৃ তঢতদ বঔদ ঢাভ াোলতভ ফলথয বালতভলও<br />

আলে ঢা দধৌলঙ দতদ, ঢঔদ ঢাভা অদে ওভলঢ ণালও;<br />

অয়াঢ-৪৯: অভ বতত ঢাভা ঢালতভ ঈধভ তষ্ ৃ তরতঢ লয়াভ ধূলত তদভায তঙম।<br />

389


অয়াঢ-৫০: ঢএ অল্লালভ ভলফলঢভ নম িলন্ধ তঘন্তা ওভ; তওপাল তঢতদ চতফদলও<br />

চীতঢ ওলভদ ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ। তদশ্চয় তঢতদআ ফৃঢলও চীদতাদওাভী এং তঢতদআ <br />

তওঙুভ ঈধভ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ বতত অতফ এফদ ায়ু দপ্রভড ওতভ, বাভ তরুদ ঢাভা যযলও লতভৎডত<br />

দতঔলঢ ধায়, ঢল ঢঔদ ঢাভা যযআ দালযাওভী ওভলঢ রৄরু ওলভ দতয়।<br />

অায়াঢ-৫২: ঢএ অধতদ দঢা ফৃঢলতভলও রৄদালঢ ধাভলদ দা এং তথভলও<br />

অলাদ রৄদালঢ ধাভলদ দা, বঔদ ঢাভা ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওলভ ঘলম বায়।<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ অধতদ ন্ধলতভলও ঢালতভ ধণভ্রষ্ঢা দণলও ধলণ অদলঢ ধাভলদ<br />

দা। অধতদ দঢা দওম ঢালতভলওআ রৄদালঢ ধাভলদ, বাভা অফাভ অয়ালঢ ইফাদ ভালঔ,<br />

ঢঃধভ ঢাভা ফান্য ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫৪: অল্লাল তঢতদ, তবতদ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভদ রৃতম সায়, ঢঃধভ তঢতদ<br />

রৃতমঢাভ ধভ যতি দতদ, ঢাভধভ যতিভ ধভ দতদ রৃতমঢা াথতওয। তঢতদ বা আলে ৃ তষ্<br />

ওলভদ এং তঢতদআ তজ্ঞ, তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৫৫: দবততদ দওয়াফঢ ওালয়ফ লল, দততদ ধভাথীভা ওফ ওলভ মল দব,<br />

ঢাভা ফুরঢতওালমভ তথও সাদ ওলভতদ। এরূধআ ঢাভা তধভীঢ ততলও ঘমঢ।<br />

অয়াঢ-৫৬: তওন্তু বালতভলও জ্ঞাদ ইফাদ দতয়া ললয়লঙ, ঢাভা মলঃ দঢাফভা দঢা<br />

অল্লালভ তথাদ নুবায়ী সাদ ওলভঙ দওয়াফঢ তত ধবতন্ত এং এঝাআ দওয়াফঢ<br />

তত, তওন্তু দঢাফভা চাদলঢ দা।<br />

অয়াঢ-৫৭: দততদ চাতমফলতভ চভ-অধতত্ত ঢালতভ দওাদ ঈধওালভ অল দা এং<br />

ঢা ওলভ অল্লালভ ন্তুতষ্ মালপভ ঢাতনও ঢালতভলও দতয়া লল দা।<br />

অয়াঢ–৫৮: অতফ দঢা ডতদা ওলভতঙ এ দওাভঅলদ ফানুলরভ চন্য তপ্রওাভ তৃষ্ান্ত।<br />

অধতদ বতত ঢালতভ ওালঙ দওাদ তদতযতদ তদলয় অলদ, ঢু বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভা<br />

যযআ মল, ―দঢাফভা াআ াতঢমধন্ণী ঙা়ো অভ তওঙুআ দ।‖<br />

অয়াঢ-৫৯: এপালআ অল্লাল দফালভ দফলভ ণালওদ ঢালতভ ন্তলভ বালতভ জ্ঞাদ দদআ।<br />

অয়াঢ-৬০: ঢএ অধতদ ধথবতথাভড ওরুদ। তদশ্চয় অল্লালভ য়াতা ঢয। বাভা তৃঢ়<br />

তশ্বাী দয় ঢাভা দবদ অধদালও তঘতমঢ ওভলঢ দা ধালভ।<br />

390


ূভা মুওফাদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ফীফ;<br />

অয়াঢ-২: এগুলমা দলওফঢধূডত তওঢালভ অয়াঢ,<br />

অয়াঢ-৩: বা দলতায়াঢ ভলফঢ ৎওফতধভায়ডলতভ চন্য,<br />

অয়াঢ-৪: বাভা দাফাব ওালয়ফ ওলভ, বাওাঢ দতয় এং অদঔভালঢভ প্রতঢ তৃঢ় তশ্বা<br />

ভালঔ;<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভাআ সীয় ভলভ ঢভন দণলও অকঢ দলতায়ালঢভ ঈধভ অলঙ এং ঢাভাআ<br />

প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-৬: ধক্ষান্তলভ ফানুলরভ ফলথয এফদ দমাও অলঙ দব দমাওলতভলও অল্লালভ ধণ<br />

দণলও দকাফভাল ওভাভ চন্য জ্ঞঢাযঢ াভ ওণাাঢতা ংগ্রল ওলভ দদয় এং অল্লাল<br />

প্রততযতঢ ধণলও ঞাট্টা-তদ্রুলধভ তরয় াদায়। এলতভআ চন্য ভলয়লঙ অধফাদওভ-অবা।<br />

অয়াঢ-৭: বঔদ ঢাভ ওালঙ অফাভ অয়াঢ ধাঞ ওভা লয়, ঢঔদ দ লংওাভ ওলভ<br />

এফদপাল ফুঔ তনতভলয় দদয়, দবদ দ রৄদলঢআ ধায়তদ, দবদ ঢাভ ওডতিলয়ভ ফলথয তথভঢা<br />

ভলয়লঙ। ঢএ ঢালও সুংাত ততদ বন্ত্রডাতায়ও যাতসভ।<br />

অয়াঢ-৮: বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ দদয়াফঢধূডত<br />

চান্নাঢ,<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল। অল্লালভ য়াতা ঢয। তঢতদ ধভাক্রফযামী,<br />

প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-১০: তঢতদ অফাদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ সম্ভ যতঢলভলও, দঢাফভা ঢা দতঔঙ। তঢতদ<br />

ধতণীলঢ ৃ সুঈচ্চ ধতঢফামা সাধদ ওলভলঙদ, বালঢ ধতণী ৃ দঢাফালতভলও তদলয় ঠলম দা<br />

ধল়ে এং এঔালদ থভলদভ চী-চন্তু ততলয়লঙদ। অভ অতফ অফাদ দণলও ধাতদ রতড<br />

ওলভতঙ, ঢঃধভ ধতণীলঢ ৃ ঈৎধন্ন ওলভতঙ তপ্রওাভ ঈত্তফ ঈতদ্ভত।<br />

391


অয়াঢ-১১: এঝা অল্লালভ ৃ তষ্। দঢাফভা অফালও দতঔা, তঢতদ ঙা়ো লন্যভা তও তও ৃ তষ্<br />

ওলভলঙ। ভং চাতমফভা দঢা ভলয়লঙ সষ্ দকাফভালীলঢ।<br />

অয়াঢ-১২: অভ অতফ দঢা মুওফাদলও জ্ঞাদ তাদ ওলভতঙমাফ দব, অল্লালভ! অভ দব<br />

দালযাওভী ওলভ (দ তদলচভআ ক্ষতঢাথদ ওলভ)। দওদদা অল্লাল দঢা পাফুি, তগুলড<br />

গুডাতিঢ।<br />

অয়াঢ-১৩: সভড ওভ, বঔদ মুওফাদ সীয় ধুত্রলও ঈধলতয প্রতাদসরূধ মলমদঃ দল ৎ<br />

অল্লালভ ালণ ওাঈলও যভীও ওভ দা। তদশ্চয় তযভও দঢা ফলাধাধ।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ অতফ ফানুরলও ঢাভ ফাঢা-তধঢা িলন্ধ তদল তয ততলয়তঙ (ঢালতভ ালণ<br />

তাঘভড ওভলঢ)। ঢাভ ফাঢা ওলষ্ভ ধভ ওষ্ হ্য ওলভ ঢালও কলপত থাভড ওলভলঙ এং রৃ'<br />

ঙলভ ঢাভ রৃথ ঙা়োলদা লয়। সুঢভাং দযাওভগুচাভী ওভ অফাভ এং দঢাফাভ ফাঢা-<br />

তধঢাভ। লযলর অফাভআ ওালঙ তনলভ অলঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ বতত দঢাফাভ ফাঢা-তধঢা দঢাফাভ ঈধভ ঘাধ দতয় দব, ঢুতফ অফাভ ালণ<br />

এফদ তওঙু যভীও াযস ওভ দব িলন্ধ দঢাফাভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ, ঢল ঢালতভ ওণা<br />

ফাদল দা এং রৃতদয়ালঢ ঢালতভ ালণ দ্ভাল া ওভল। অভ দব অফাভ তপফুঔী<br />

ললয়লঙ ঢাভ ধণ নুভড ওভল। লযলর অফাভআ ততলও দঢাফালতভ তনলভ অলঢ লল<br />

এং অতফ দঢাফালতভলও তলঢ ওভ বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-১৬: দল ৎ! দওাদ তওঙু বতত তভরাভ ীলচভ ধতভফাড লয় এং ঢা বতত ণালও<br />

ধাণলভভ দপঢলভ ণা অফালদ তওংা পূ কলপত, ঢণাতধ ঢা অল্লাল লাতচভ ওভলদ।<br />

তদশ্চয় অল্লাল ূক্ষ্মতযতী, তরলয় ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১৭: দল ৎ! দাফাব ওালয়ফ ওভ, দদও ওালচভ অলতয তা, ফে ওাচ দণলও<br />

তভঢ ভাঔ এং দঢাফাভ ঈধভ দব তধত-অধত অল ঢালঢ ধথবতথাভড ওভ। তদশ্চয় এ<br />

লম তৃঢ় ংওলল্পভ ওাচ।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ ঢুতফ লংওাভলয ফানুরলও জ্ঞা ওভ দা এং ধতণীলঢ ৃ কতপলভ<br />

তঘভড ওভ দা। তদশ্চয় অল্লাল দওাদ তাতম্ভও, কতওাভীলও পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ ঢুতফ দঢাফাভ ঘমলদ ফথযফ ধন্ণা মিদ ওভল এং দঢাফাভ ওণৎসভ<br />

তদঘু ভাঔল। তদঃলেলল সলভভ ফলথয কাথাভ সভআ তালধক্ষা তথও দাধঙেদীয়।<br />

অয়াঢ-২০: দঢাফভা তও দতঔ দা দব, অল্লালআ দঢাফালতভ ওালচ তদলয়াতচঢ দভলঔলঙদ বা<br />

তওঙু অলঙ অফালদ বা তওঙু অলঙ চতফলদ এং তঢতদআ ধূডত ওলভ ততলয়লঙদ দঢাফালতভ<br />

392


প্রতঢ ঢাভ প্রওাযয প্রওাযয দদয়াফঢ ? ফানুলরভ ফলথয ওঢও এরূধ অলঙ, বাভা<br />

অল্লাল িলন্ধ াওতঢণা ওলভ দওাদ জ্ঞাদ, দওাদ ধণতদল তয দওাদ ঈজ্জ্বম তওঢা<br />

ঙা়োআ।<br />

অয়াঢ-২১: অভ বঔদ ঢালতভলও মা লয়, দঢাফভা ঢাভ নুভড ওভ বা অল্লাল দাতবম<br />

ওলভলঙদ, ঢঔদ ঢাভা লম, ভং অফভা দঢা ঢাভ নুভড ওভ, বাভ ঈধভ অফালতভ<br />

াধ-তাতালতভ দধলয়তঙ। বতত যয়ঢাদ ঢালতভলও চালান্নালফভ অবালভ ততলও টাওলঢ<br />

ণালও ঢু তও?<br />

অয়াঢ-২২: দব যতি ৎওফতধভায়ড ললয় তদলচলও তদষৎাভ ালণ অল্লাল তপফূঔী ওলভ,<br />

দ দঢা তৃঢ়পাল এও ফচুঢ লাঢম থাভড ওলভ। ওম ওালচভ ধতভডাফ অল্লালভআ<br />

ফীলধ দধৌঙল।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ দওঈ কুনভী ওভলম ঢাভ কুনভী দবদ অধদালও তঘতন্তঢ দা ওলভ।<br />

অফাভআ ওালঙ ঢালতভ তনলভ অলঢ লল। ঢঔদ ঢালতভলও তলঢ ওভ বা তওঙু ঢাভা<br />

ওভঢ। তদশ্চয় অল্লাল ন্তলভ বা তওঙু অলঙ দ িলন্ধ তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৪: অতফ সল্পওালমভ চন্য ঢালতভলও সুঔ-লম্ভাক দত, ঢাভধভ ঢালতভলও াথয<br />

ওভ ওতঞদ যাতস দপাক ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ অধতদ বতত ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভদ, অফাদ চতফদ দও ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ? ঢদ ঢাভা যযআ মল ―অল্লাল"। অধতদ মুদ, ওম প্রযংা অল্লালভআ।<br />

তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-২৬: অফাদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ ঢা আ অল্লালভ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

পাফুি, তগুলড গুডাতিঢ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ ফগ্র ধতণীলঢ ৃ বঢ ৃক্ষ অলঙ ঢা আ বতত ওমফ লয় অল্লালভ াডী<br />

দযর লল দা। তদশ্চয় অল্লাল ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২৮: দঢাফালতভ ৃ তষ্ ধুদরুিাদ দঢা এওতঝফাত্র প্রাডীভ ৃ তষ্ ধুদরুিালদভ<br />

ফঢআ। তদশ্চয় অল্লাহ্ রৄলদদ, দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢুতফ তও দতঔ দা দব, অল্লাল ভাঢলও ততলদভ ফলথয প্রলয ওভাদ এং ততদলও<br />

ভালঢভ ফলথয প্রলয ওভাদ? অভ তঢতদআ ওালচ তদলয়াতচঢ দভলঔলঙদ ূবতলও ঘন্দ্রলও,<br />

প্রলঢযলওআ ঘমলঢ ণাওল তদথাতভঢ ফয় ধবতন্ত। দঢাফভা বা ওভ অল্লাল যযআ ঢা<br />

ফযও তলঢ।<br />

393


অয়াঢ-৩০: এঝাআ প্রফাড দব, অল্লাহ্আ ঢুয এং ঢাভা ঢাভ ধতভলঢত বালও টালও ঢা<br />

তফণযা। তদশ্চয় অল্লাল তঢ ঈচ্চ ফবতাতাযামী, তঢ ফলাদ।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢুতফ তও দতঔ দা দব, দদৌবাদফূল অল্লাল̖ভ নুগ্রলল ফুলদ্র ঘমাঘম ওলভ,<br />

দবদ তঢতদ দঢাফালতভলও ঢাোঁভ তদতযতদামীভ তওঙু দতঔাদ? তদশ্চয় এলঢ তদতযতদ ভলয়লঙ<br />

প্রলঢযও এফদ যতিভ চন্য দব ঔু ভ ওলভ ঔু দযাওভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ বঔদ ঢভঙভাতচ ঘালতায়াভ ন্যায় ঢালতভলও তখলভ দনলম ঢঔদ ঢাভা ঔাোঁতঝ<br />

ফলদ অল্লাললও টাওলঢ ণালও। তওন্তু বঔদ তঢতদ ঢালতভলও ঈদ্ধাভ ওলভ সমপালকভ ততলও<br />

অলদদ, ঢঔদ ঢালতভ ফলথযভ ওঢও দমাও ৎধলণ ণালও। অভ দওম প্রতঢজ্ঞা পঙওাভী,<br />

ওৃঢজ্ঞ যতিআ অফাভ তদতযতদামী সীওাভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৩: দল ফানুর! দঢাফভা পয় ওভ দঢাফালতভ ভলও এং পয় ওভ দততদলও,<br />

দবততদ তধঢা ন্তালদভ দওাদ ওালচ অল দা, অভ দা ন্তাদ তধঢাভ দওাদ ওালচ<br />

অল। তদশ্চয় অল্লালভ য়াতা ঢয। সুঢভাং ধাতণত চীদ দবদ তওঙুলঢআ দঢাফালতভলও<br />

দথাওা দা দতয় এং প্রঢাভও যয়ঢাদ দবদ তওঙুলঢআ দঢাফালতভলও অল্লাল ম্পলওত<br />

প্রঢাতভঢ দা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৪: তদশ্চয় অল্লালভআ ওালঙ ভলয়লঙ দওয়াফঢ িন্ধীয় জ্ঞাদ এং তঢতদআ ৃ তষ্<br />

রতড ওলভদ, অভ তঢতদআ চালদদ বা তওঙু অলঙ কপতাথালভ। দওঈ চালদ দা অকাফীওময<br />

দ তও ঈধাচতদ ওভল এং দওঈ চালদ দা দওাদ সালদ দ ফৃঢুযভড ওভল। তদশ্চয়<br />

অল্লাল তওঙু চালদদ, ঔভ ভালঔদ।<br />

394


ূভা াচতা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতমন-মাফ-ফীফ;<br />

অয়াঢ-২: এ তওঢা তশ্বচকলঢভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও দাতবমওৃঢ, এলঢ দওাদ<br />

লেল দদআ।<br />

অয়াঢ-৩: ঢাভা তও লম দব, এঝা দঢা দ তদলচ ভঘদা ওলভ তদলয়লঙ? ভং এঝা দঢা<br />

অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও অকঢ ঢয, দবদ অধতদ এফদ দমাওলতভলও ঢওত ওভলঢ<br />

ধালভদ, বালতভ ওালঙ অধদাভ ধূলত দওাদ ঢওতওাভী অলতদ। লয়ঢ ঢাভা ৎধণ প্রাি<br />

লল।<br />

অায়াঢ–৪: অল্লাহ্আ দআ ত্তা, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ, চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ<br />

ফথযঢতী তওঙু ঙয়ততলদ, ঢঃধভ তঢতদ অোঁভলযভ ঈধভ তথতষৎঢ ললয়লঙদ। তঢতদ ঙা়ো<br />

দঢাফালতভ দওাদ ন্ধু এং দওাদ ালাবযওাভী দদআ। ঢু তও দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড<br />

ওভল দা?<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ অফাদ দণলও চতফদ ধবতন্ত বাঢীয় তরয় ধতভঘামদা ওলভদ। লযদর<br />

ঢা ঢাভ ফীলধ এফদ এওততলদ দধৌঙাল, বাভ ধতভফাড লল দঢাফালতভ কডদানুবায়ী<br />

লাচাভ ঙলভভ ফাদ।<br />

অয়াঢ-৬: তঢতদআ তৃযয ধতভজ্ঞাঢা, ধভাক্রফযামী, ধভফ তয়ামু,<br />

অয়াঢ-৭: তবতদ তঢ সুেভভলধ ঢাভ প্রলঢযওতঝ ৃ তষ্লও ৃচদ ওলভলঙদ এং ফাদ ৃ তষ্ভ<br />

ূঘদা ওলভলঙদ ওাতাফাতঝ ততদয়,<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভধভ ঢাভ ংযথভলও তষ্ ওলভদ দকডয ধাতদভ তদবতা দণলও।<br />

অয়াঢ-৯: ঢঃধভ তঢতদ ঢালও সুঞাফ ওলভদ এং ঢালঢ তদলচভ ঢভন দণলও রূল নু োঁলও<br />

দতদ, অভ দঢাফালতভলও তাদ ওলভদ ওড, ঘক্ষু ন্তঃওভড। তওন্তু দঢাফভা ঔু ওফআ<br />

দযাওভ ওভ।<br />

395


অয়াঢ-১০: অভ ঢাভা লম, অফভা বঔদ ফাতঝদঢ তফলয তমীদ ললয় বা, ঢঔদ তও<br />

অাভ অফালতভলও দঢুদ ওলভ ৃ তষ্ ওভা লল? স্তুঢ ঢাভা ঢালতভ ভলভ ালণ<br />

াক্ষাঢলও তশ্বা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১১: অধতদ লম ততদঃ দঢাফালতভ প্রাড লভলডভ তাতয়লত্ব তদলয়াতচঢ দনলভযঢা<br />

দঢাফালতভ প্রাড ংলাভ ওভল, ঢাভধভ দঢাফালতভলও দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ তনতভলয়<br />

দদয়া লল।<br />

অয়াঢ-১২: অভ বতত অধতদ দতঔলঢদ, বঔদ ধভাথীভা ঢালতভ ভলভ াফলদ সীয়<br />

ফসও দঢ ওলভ মলঃ ―দল অফালতভ ভ! অফভা দতঔমাফ শ্রড ওভমাফ, এঔদ<br />

অধতদ অফালতভলও ধূদভায় (ধতণীলঢ)ধাতঞলয় ৃ<br />

ততদ; অফভা দদও ওাচ ওভ। অফভা<br />

দঢা তৃঢ় তশ্বাী ললয়তঙ।‖<br />

অয়াঢ-১৩: অতফ বতত আলে ওভঢাফ, ঢল প্রলঢযও যতিলও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ<br />

ওভঢাফ; তওন্তু অফাভ এ াডী তসভীওৃঢ ললয় ভলয়লঙ দব, অতফ যযআ তচদ ফানুর<br />

াআলও ততলয় চালান্নাফ ধূডত ওভ।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢএ অতচওাভ এ ততলদভ াক্ষালঢভ ওণা দঢাফালতভ পু লম ণাওাভ ওাভলড<br />

দঢাফভা যাতস অসাতদ ওভ, অতফ দঢাফালতভলও পু লম দকমাফ। অভ দঢাফভা বা ওভলঢ<br />

ঢাভ চন্য দন্ত অবা দপাক ওভলঢ ণাও।<br />

অয়াঢ-১৫: দওম ঢাভাআ অফাভ অয়াঢফূললভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ, বালতভলও অফাভ<br />

অয়াঢফূল বঔদ সভড ওতভলয় দতয়া লয় ঢঔদআ ঢাভা তচতায় মুতঝলয় ধল়ে এং সীয়<br />

ভলভ প্রযং ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওলভ, অভ ঢাভা লংওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-১৬: ঢালতভ দতল-ধাশ্বত তঙাদা দণলও এফদপাল অমাতা ললয় বায় দব, ঢাভা<br />

ঢালতভ ভলও টাওলঢ ণালও পলয় অযায় এং অতফ ঢালতভলও দব তভতবও ততলয়তঙ ঢা<br />

দণলও ঢাভা যয় ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৭: দওঈআ চালদ দা ঢালতভ চন্য দয়দ চু়োলদা তও তও াফগ্রী মুনাতয়ঢ ভাঔা<br />

ললয়লঙ ঢালতভ ওৃঢওলফতভ প্রতঢতাদসরূধ?<br />

অয়াঢ-১৮: ঢল তও দব যতি ফুতফদ দ ফঢুময ঐ যতিভ দব দানভফাদ? ওঔদআ ঢাভা<br />

ফাদ ললঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১৯: ঢএ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ঢালতভ ওৃঢওলফতভ অধযায়দসরূধ দন্তওাম ালভ চান্নাঢ।<br />

396


অয়াঢ-২০: অভ বাভা দানভফাদী ওলভলঙ ঢালতভ াসাদ লল দতাবঔ। বঔদআ ঢাভা<br />

দঔাদ দণলও দভ ললঢ ঘাআল, ঢঔদআ ঢালতভলও দণায় তনতভলয় দতয়া লল এং<br />

ঢালতভলও মা লল, ―দতাবলঔভ দব অবালও দঢাফভা তফণযা মলঢ ঢা অসাতদ ওভ।‖<br />

অয়াঢ-২১: অতফ যযআ ঢালতভলও মখু যাতস অসাতদ ওভা ফলাযাতসভ ধূলত, বালঢ<br />

ঢাভা তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-২২: ঐ যতিভ ঘাআলঢ তথও চাতমফ দও, বালও ঢাভ ভলভ অয়াঢুফূল সভড<br />

ওতভলয় দতয়া লয়, তওন্তু দ ঢা দণলও ফুঔ তনভায়? অতফ যযআ ধভাথীলতভলও যাতস<br />

দত।<br />

অয়াঢ-২৩: অতফ দঢা ফূালও তওঢা ততলয়তঙ। ঢএ অধতদ ঢাভ াক্ষাঢ িলন্ধ<br />

দওাদ লেল ওভলদ দা। অতফ এলও দী আভাইলমভ চন্য ধণ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ অতফ ঢালতভ ফথয দণলও দদঢা ফলদাদীঢ ওলভতঙমাফ, বাভা অফাভ<br />

অলতয নুবায়ী দলতায়াঢ ওভঢ, বঔদ ঢাভা ধথবতথাভড ওলভতঙম। অভ ঢাভা অফাভ<br />

অয়াঢফূদল তৃঢ় তঙম।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা দব তরলয় ধভসলভভ ফলথয ফঢলপত ওভঢ, অধদাভ ভআ দওয়াফলঢভ<br />

ততদ দ তরলয় ঢালতভ ফলথয যযআ নয়ামা ওলভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-২৬: এঝা তও ঢালতভলও ধণ দতঔাম দা দব, অতফ দঢা ঢালতভ ধূলত ওঢ<br />

ফাদলকাষৎীলও ধ্বং ওলভতঙ, বালতভ াসাদফূললভ ফলথয এভা বাঢায়াঢ ওলভ ণালও?<br />

তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ সষ্ তদতযতদ। ঢল তও ঢাভা রৄদল দা?<br />

অয়াঢ-২৭: ঢাভা তও মক্ষয ওলভ দা দব, অতফ রৄষ্ক ধতঢঢ চতফলদ ধাতদ প্রাতলঢ ওতভ,<br />

ঢাভধভ ঢাভ ালালবয যয ঈৎধন্ন ওতভ, ঢা দণলও ঔায় ঢালতভ ঘঢুষত চন্তুভা এং<br />

ঢাভা তদলচভা। ঢল তও ঢাভা দতলঔ দা?<br />

অয়াঢ-২৮: অভ ঢাভা লম: ওঔদ লল দ নয়ামা? ম, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-২৯: অধতদ লম ততদ: দআ নয়ামাভ ততলদ ওালনভলতভ দওাদ ওালচআ অল<br />

দা ঢালতভ ইফাদ এং ঢালতভলও দওাদ ওায দতয়া লল দা।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢএ অধতদ ঢালতভ ওণাভ প্রতঢ মক্ষযআ ওভলদ দা এং প্রঢীক্ষায়<br />

ণাকুদ, ঢাভা প্রঢীক্ষায় ভলয়লঙ।<br />

397


ূভা অলবা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল দী! পয় ওরুদ অল্লাললও এং অনুকঢয ওভলদ দা ওালনভলতভ <br />

ফুদালনওলতভ। তদশ্চয় অল্লাল তজ্ঞ, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২: অভ অধতদ নুভড ওরুদ ঢাভ, বা অধদাভ প্রতঢ লীরূলধ দপ্রভড ওভা লয়<br />

অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও তদশ্চয় অল্লাল দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৩: অধতদ অল্লালভ ঈধভ পভা ওরুদ। স্তুঢ ওাবতদতালওরূলধ অল্লাহ্আ বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৪: অল্লাল দওাদ ফানুলরভ চন্য ঢাভ লক্ষভ ফলথয রৃতঝ রতয় ৃ তষ্ ওলভদতদ; এং<br />

দঢাফালতভ সীলতভ ফলথয বালতভ ালণ দঢাফভা ‗তবলাভ‘ ওভ ঢালতভলও দঢাফালতভ চদদী<br />

ওলভদতদ, অভ দঢাফালতভ দধারয-ধুত্রলতভলও দঢাফালতভ ধুত্র ওলভদতদ। এ দঢাফালতভ<br />

ফুলঔভ ওণা ফাত্র। অল্লালআ লমদ ঢয ওণা এং তঢতদআ দতঔাদ ভম ধণ।<br />

অয়াঢ-৫: দঢাফভা ঢালতভলও টাও ঢালতভ প্রওৃঢ তধঢৃ-ধতভঘলয়, এঝাআ অল্লালভ ওালঙ<br />

তথও ন্যায়ঙঢ। বতত দঢাফভা ঢালতভ প্রওৃঢ তধঢৃ-ধতভঘয় দা চাদ, ঢল ঢাভা<br />

দঢাফালতভ িাদী পাআ এং ন্ধু রূলধ কডয লল। এ যাধালভ দঢাফভা দওাদ পু ম-ত্রুতঝ ওলভ<br />

দনমলম ঢালঢ দঢাফালতভ দওাদ গুদাল লল দা, তওন্তু ন্তলভ আলে ণাওলম দকাদাল লল।<br />

অল্লাল দঢা ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬: দী ফুতফদলতভ ওালঙ ঢালতভ তদলচলতভ দঘলয় তথও খতদষৎ এং ঢাভ সীকড<br />

ঢালতভ ফাঢা। অভ অত্মীয়-সচদভা অল্লালভ তথালদ ধভসভ য়াতভ লয়াভ যাধালভ<br />

ন্যান্য ফু‘তফদ ফুলাতচভলতভ দঘলয় তথও খতদষৎ। ঢল বতত দঢাফভা দঢাফালতভ<br />

তদলচলতভ ন্ধু -ান্ধলতভ ালণ তওঙু তয়া ওভলঢ ঘা ওভলঢ ধাভ। এঝা তওঢাল তমতধদ্ধ<br />

অলঙ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ সভড ওভ, অতফ ঙীওাভ গ্রলড ওলভতঙমাফ দীলতভ ওাঙ দণলও এং<br />

অধদাভ ওাঙ দণলও, নুল, আভালীফ, ফূা ইা আলদ ফাভআয়ালফভ ওাঙ দণলও এং<br />

ঢালতভ ওাঙ দণলও গ্রলদ ওলভতঙমাফ তঢ ফচুঢ ঙীওাভ-<br />

দায়াঢ-৮: দবদ তঢতদ ঢযাতীলতভলও ঢালতভ ঢযততঢা ম্পলওত তচলজ্ঞ ওলভদ;<br />

অভ তঢতদ ওালনভলতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

398


অয়াঢ-৯: দল বাভা ইফাদ এলদঙ, দঢাফভা সভড ওভ দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ নুগ্রললও,<br />

বঔদ যত্রুাতলদী দঢাফালতভ ঈধভ ঘ়ো ললয়তঙম, ঢঔদ অতফ ঢালতভ ঈধভ দপ্রভড<br />

ওলভতঙমাফ এও প্রঘণ ায়ু এং এফদ এও াতলদী বালতভলও দঢাফভা দতঔলঢ ধাতদ।<br />

দঢাফভা বা ওভ, অল্লাল ঢা যযআ লমাওদ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-১০: বঔদ ঢাভা দঢাফালতভ ঈধভ ততও দণলও এং দঢাফালতভ তদম্ন ততও দণলও<br />

দঢাফালতভ ঈধভ অক্রফড ওলভতঙম, এং বঔদ দঢাফালতভ ঘক্ষু পলয় তসাতভঢ ললয়তঙম,<br />

প্রাড ওণৎাকঢ ললয় ধল়েতঙম অভ দঢাফভা অল্লাল িলন্ধ দাদা ভওফ থাভডা ওভলঢ রৄরু<br />

ওলভতঙলম,<br />

অয়াঢ-১১: ঢঔদ ফুতফদলতভলও ধভীক্ষা ওভা ললয়তঙম এং ঢাভা পীরডপাল প্রওতম্পঢ<br />

ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১২: অভ ফুদালনওভা এং বালতভ ন্তলভ দভাক তঙম, ঢাভা মতঙমঃ অল্লাল <br />

ঢাভ ভাূম অফালতভলও দব য়াতা ততলয়লঙদ, ঢা প্রঢাভডা ঙা়ো অভ তওঙুআ দয়।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢালতভ ফথয দণলও এও তম লমতঙমঃ দল ফতীদাাী! এঔালদ দঢাফালতভ<br />

তঢতষৎাভ সাদ দদআ, ঢএ তনলভ বা। অভ ঢালতভ ফদথয এও তম দীভ ওালঙ<br />

যালতঢ দঘলয় লমতঙমঃ অফালতভ াত়ে-খভ ভতক্ষঢ। ণঘ ঢা ভতক্ষঢ তঙম দা। ঢাভা<br />

দঢা রৄথু ধমায়দ ওভলঢআ ঘাতেম।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ বতত যত্রুভা দকভীভ ঘঢুত তও দণলও প্রলয ওলভ তলদ্রাললভ চন্য<br />

ঢালতভলও প্রলভাতঘঢ ওভঢ, ঢল ঢাভা ঢৎক্ষডাঢ ঢা-আ ওভঢ; এং ঢাভা দণায় ঔু<br />

ল্পআ সাদ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৫: ণঘ এভাআ ধূলত অল্লালভ ালণ ঙীওাভ ওলভতঙম দব, ঢাভা ধ ৃষৎপ্রতযতদ<br />

ওভল দা। অভ অল্লালভ ালণ ওৃঢ ঙীওালভভ চাততলী ওভলঢআ লল।<br />

অয়াঢ-১৬: অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা বতত ফৃঢুয ণা লঢযাভ পলয় ধমায়দ ওভ, ঢল<br />

এ ধমায়দ দঢাফালতভ দওাদ ঈধওালভ অল দা এং ঢঔদ দঢাফালতভলও ল্পআ দপাক<br />

ওভলঢ দতয়া লল।<br />

অয়াঢ-১৭: মুদঃ দ দও, দব দঢাফালতভলও অল্লাল দণলও ভক্ষা ওভলঢ ধালভ, বতত তঢতদ<br />

আলে ওলভদ দঢাফালতভ দওাদ তদষ্ ওভলঢ? ণা দ দও, দব দভাথ ওভলঢ ধালভ ঢাভ<br />

নুগ্রললও, বতত তঢতদ দঢাফালতভ প্রতঢ ওভলঢ আলে ওলভদ? অভ ঢাভা অল্লাল ঙা়ো<br />

তদলচলতভ চন্য দওাদ ন্ধু দওাদ ালাবযওাভী ধাল দা।<br />

399


অয়াঢ-১৮: ঔু চালদদ দঢাফালতভ ফলথয ওাভা বুলদ্ধ ংযগ্রলড ওভলঢ াথা দতয় এং<br />

ওাভা ঢালতভ পাআলতভলও লম, ―অফালতভ ওালঙ এ।‖ ঢাভা ঔু ওফআ বুলদ্ধ ংযগ্রলড<br />

ওলভ,<br />

অয়াঢ-১৯: দঢাফালতভ প্রতঢ ওাধতডয লওালভ। অভ বঔদ দওাদ পলয়ভ ওাভড াফলদ<br />

অল, ঢঔদ অধতদ ঢালতভলও দতঔলঢ ধালদ দব, ঢাভা ফৃঢুযপলয় লঘঢদ যতিভ ন্যায়<br />

দঘাঔ ঈমতঝলয় অধদাভ ততলও ঢাতওলয় অলঙ। ঢঃধভ বঔদ দ পয় ঘলম বায়, ঢঔদ<br />

ঢাভা থদ-ম্পলতভ দমালপ ঢীব্র পারায় দঢাফালতভলও তদ্ধ ওলভ। ঢাভা ইফাদ অলদতদ।<br />

ঢএ অল্লাল ঢালতভ ওাববতফূল তনম ওলভ ততলয়লঙদ। এরুধ ওভা অল্লালভ চন্য ঔুআ<br />

লচ।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা থাভডা ওলভ দব, এঔদ তম্মতমঢ যক্রাতলদী ঘলম বায়তদ। অভ বতত<br />

দ াতলদী ধুদভায় এল ধল়ে, ঢল ঢাভা ওাফদা ওভল দব, ওঢ পাম লঢ বতত ঢাভা<br />

ফরুাীলতভ ফথয দণলও দঢাফালতভ ংাত দচলদ তদঢ! ঢাভা বতত দঢাফালতভ ংলক<br />

দণলও দবঢ, ঢু ঢাভা ঔু াফান্যআ বুদ্ধ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-২১: দঢাফালতভ ফলথয বাভা অল্লাল দযর তঘালভভ ততদলও পয় ওলভ এং<br />

অল্লাললও তথও ধতভফালড সভড ওলভ, ঢালতভ চন্য যযআ ঈত্তফ অতযত ভলয়লঙ<br />

ভাূমুল্লালভ ফলথয।<br />

অয়াঢ-২২: অভ বঔদ ফুতফদভা তম্মতমঢ যক্রাতলদীলও দতঔলঢ দধম, ঢঔদ ঢাভা লম<br />

ঈঞম, "অল্লাহ্ ঢাভ ভাসুম দঢা এভআ য়াতা অফালতভলও ততলয় এং অল্লাল ঢাভ<br />

ভাূম ঢযআ লমলঙদ।" এলঢ ঢালতভ ইফাদ অনুকঢয অভ তদ্ধ ৃ দধম।<br />

অয়াঢ-২৩,: ফুতফদলতভ ফলথয ওঢও দমাও এফদ অলঙ বাভা অল্লালভ ালণ ঢ ঢাদতভ<br />

ঙীওাভ ধূডত ওলভলঙ; ঢালতভ ফলথয দওঈ দওঈ যালাতঢভড ওলভলঙ এং দওঈ দওঈ<br />

প্রতঢক্ষায় ভলয়লঙ। ঢাভা সীয় ংওল্প এওঝু ধতভঢতদ ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-২৪: এঝা এচলন্য বালঢ অল্লাল ঢযাতীলতভলও ঢালতভ ঢযাততঢাভ চন্য<br />

প্রতঢতাদ দতদ এং আলে ওভলম ফুদালনওলতভ যাতস দতদ ণা ঢালতভলও ঢা ওভাভ<br />

ঢাতনও দতদ। তদঃলেলল অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৫: অল্লাল ওালনভলতভলও ঢালতভ দক্রাথ লওালভ তনতভলয় ততলমদ, ঢালতভ দওাদ<br />

ঈলদ্দযয নম লয়তদ। অভ বুলদ্ধ ফু‘তফদলতভ চন্য অল্লালআ বলণষ্ তঙলমদ। অল্লাল ফলা<br />

ক্ষফঢাাদ, প্রম প্রঢাধযামী।<br />

400


অয়াঢ-২৬: অললম তওঢালভ ফথয দণলও বাভা ফুযতভওলতভ ালাবয ওলভতঙম, ঢালতভলও<br />

অল্লাল ঢালতভ রৃকতফূল দণলও দাতফলয় ততলমদ এং ঢালতভ ন্তলভ পীতঢ িাভ ওভলমদ,<br />

নলম দঢাফভা ঢালতভ এও তমলও লঢযা ওভঙ এং এওতমলও েী ওভঙ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ তঢতদ দঢাফালতভলও ফাতমও ওলভ ততলমদ ঢালতভ চতফলদভ ঢালতভ াত়ে-<br />

খভফূললভ, ঢালতভ থদ-ম্পলতভ এং এফদ চতফলদভ বাভ ঈধভ দঢাফভা এঔদ ধা<br />

ভাঔতদ। অল্লাল তরলয় তযতিফাদ ।<br />

অয়াঢ-২৮: দল দী! অধতদ অধদাভ ধত্নীলতভলও মুদঃ বতত দঢাফভা ধাতণত চীদ <br />

ঢাভ দৌেবত ঘা, ঢল অ, অতফ দঢাফালতভ দপালকভ যসা ওলভ দতআ এং তাঘালভভ<br />

ালণ দঢাফালতভলও ততায় দতআ।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ বতত দঢাফভা অল্লাল, ঢাোঁভ ভাূম অলঔভাঢ ঘা, ঢল দঢাফালতভ<br />

ফলথয বাভা তগুডম্পন্না, অল্লাল ঢালতভ চন্য তভাঝ ধুভস্াভ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ।<br />

অয়াঢ-৩০: দল দী-ধত্নীকড দঢাফালতভ ফথয দণলও দব দওঈ প্রওাযয শ্লীম ওাচ ওভল,<br />

ঢালও তিগুড যাতস দতয়া লল এং এঝা অল্লালভ ধলক্ষ ঔুআ লচ।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ দঢাফালতভ ফলথয দব দওঈ অল্লালভ এং ঢাভ ভাূলমভ নুকঢ ণাওল<br />

দদও ওাচ ওভল, ঢালও অতফ রৃ‘াভ ধুভস্াভ দত, অভ ঢাভ চন্য অতফ প্রস্তুঢ<br />

দভলঔতঙ এও ম্মাদচদও চীতওা।<br />

অয়াঢ-৩২: দল দী ধত্নীকড দঢাফভা দওাদ াথাভড দাভীভ ফঢ দ; বতত ঢ দঢাফভা<br />

অল্লাললও পয় ওভ ঢল ধভধুরুলরভ ালণ াওযামালধ এফদপাল দওাফম ওলণৎ ওণা ম<br />

দা বালঢ ন্তলভ বাভ কুপ্রতত্তভ ৃ দভাক ভলয়লঙ দ প্রমুি লয়। অভ দঢাফভা ভীতঢ নুালভ<br />

ওণা মল।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ দঢাফভা তদলচলতভ খলভ সাদ ওভল এং প্রাঘীদ ফূঔতঢা বুলকভ ফঢ<br />

তদলচলতভলও প্রতযতদ ওলভ দ়োল দা; দঢাফভা দাফাব ওালয়ফ ওভল, বাওাঢ প্রতাদ<br />

ওভল এং অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ অনুকঢয ওভল। দল দী ধতভাভ। অল্লাল দঢা<br />

দঢাফালতভ দণলও ধতত্রঢা তূভ ওভলঢ ঘাদ এং দঢাফালতভলও তলঢাপাল ধতত্র<br />

ভাঔলঢ ঘাদ।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ দঢাফভা অল্লালভ দআ অয়াঢফূল জ্ঞাদকপত ওণা, বা দঢাফালতভ খলভ<br />

ধতঞঢ লয়, ঢা সভড ভাঔল। তদশ্চয় অল্লাল ঔু ূক্ষ্মতযী, ধূডত তলঢ।<br />

401


অয়াঢ-৩৫: তদশ্চয় ফুতমফ ধুরুর ফুতমফ দাভী, ফুতফদ ধুরুর ফুতফদ দাভী, নুকঢ<br />

ধরুর নুকঢ দাভী, ঢযাতী ধরুর ঢযাতী দাভী, ধথবতযীম ধরুর ধথবতযীম<br />

দাভী, তদয়ী ধুরুর তদয়ী দাভী, তাদযীম ধুরুর তাদযীমা দাভী, দভাচাতাভ ধুরুর <br />

দভাচাতাভ দাভী, সীয় মজ্জাসাদ দলনাবঢওাভী ধুরুর সীয় মজ্জাসাদ দলনাবঢওাভী দাভী<br />

এং অল্লাললও তথও সভডওাভী ধুরুর তথও সভডওাভী দাভী-এলতভ চন্য অল্লাল<br />

প্রস্তুঢ দভলঔলঙদ ক্ষফা তভাঝ প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-৩৬: দওাদ ফুতফদ ধুরুর তওংা ফু'তফদ দাভীভ চন্য এ ওায দদআ দব, অল্লাল <br />

ঢাভ ভাূম বঔদ দওাদ ওালচভ তদল তয দতদ, ঢঔদ দ ওালচ ঢালতভ দওাদ তদচস<br />

তদ্ধালন্তভ তথওাভ ণাওল। দওঈ অল্লাল ঢাভ ভাূমলও ফান্য ওভলম দ দঢা প্রওাযয<br />

ধণভ্রষ্ঢায় ধতঢঢ লয়।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ সভড ওরুদ, অল্লাল বালও নুগ্রল ওলভলঙদ এং অধতদ বালও<br />

নুগ্রল ওলভলঙদ, অধতদ ঢালও লমতঙলমদঃ ―ঢুতফ দঢাফাভ সীলও সীয় তালাথীলদ<br />

ণাওলঢ তা এং অল্লাললও পয় ওভ "অধতদ অধদাভ ন্তলভ এফদ তরয় দকাধদ<br />

ওভতঙলমদ, ণঘ অল্লাললওআ পয় ওভা অধদাভ ধলক্ষ তথওঢভ ঈতঘঢ তঙম। ঢাভধভ<br />

বালয়ত বঔদ চয়দলভ ালণ তালম্পওত তঙন্ন ওভম, ঢঔদ অতফ ঢালও অধদাভ ালণ<br />

তালন্ধলদ অদ্ধ ওভমাফ। বালঢ ফুতফদলতভ দধারযধুত্রভা ঢালতভ সীলতভ ালণ<br />

তালম্পওত তঙন্ন ওভলম - দ ওম সীলও তাল ওভাভ যাধালভ ফুতফদলতভ দওাদ<br />

সুতথা দা ণালও। অল্লালভ তদল তয ওাবতওভী ললয়আ ণালও।<br />

অয়াঢ-৩৮: দীভ চন্য ঢা ওভলঢ দওাদ াথা দদআ বা অল্লাল ঢাভ চন্য ততথম্মঢ<br />

ওলভলঙদ। ধূলত দব ওম দী কঢ ললয়লঙদ, ঢালতভ দক্ষলত্র এঝাআ অল্লাল̖ভ ভীতঢ। অভ<br />

অল্লাল̖ভ রকুফ দঢা ধূত দণলওআ তদথতাতভঢ ললয় ণালও।<br />

অয়াঢ-৩৯: দ দীকড অল্লালভ াডী প্রঘাভ ওভলঢদ এং ঢালও পয় ওভলঢদ, অভ<br />

ঢাভা অল্লাললও ঙা়ো ন্য ওাঈলও পয় ওভলঢদ দা। তলাল গ্রলডওাভী তললল অল্লালআ<br />

বলণষ্ ।<br />

অয়াঢ-৪০: দঢাফালতভ ফলথযভ দওাদ ধুরুলরভ তধঢা দদ, ভং তঢতদ অল্লালভ ভাূম এং<br />

তলযর অল্লাল তরলয় তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৪১: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা তথও ধতভফালড অল্লাললও সভড ওভ,<br />

অয়াঢ-৪২: এং ওালম ন্ধযায় ঢাভ ধতত্রঢা ফতলফা ডতদা ওভ।<br />

402


অয়াঢ-৪৩: তঢতদআ দঢাফালতভ প্রতঢ ভলফঢ ওলভদ এং ঢাভ দনলভযঢাভা দঢাফালতভ<br />

চন্য ভলফঢ প্রাণতদা ওলভদ দবদ অল্লাল দঢাফালতভলও ন্ধওাভ দণলও অলমালও দভ ওলভ<br />

অলদদ। তঢতদ ফু‘তফদলতভ প্রতঢ তঢযয় নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-৪৪: দবততদ ঢাভা অল্লালভ ালণ াক্ষাঢ ওভল, দততদ ঢালতভ তপাতদ লল<br />

‗ামাফ‘। অভ তঢতদ ঢালতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ ম্মাদচদও প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-৪৫: দল দী! অতফ দঢা অধদালও দপ্রভড ওলভতঙ াক্ষীরূলধ, সুংাততাঢারূলধ<br />

ঢওতওাভীরূলধ;<br />

অয়াঢ-৪৬ এং অল্লালভ অলতলয ঢাোঁভ ততলও অলাদওাভীরূলধ তীতিফাদ<br />

প্রতীধরূলধ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ অধতদ ফুতফদলতভলও সুংাত ততদ দব, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ অল্লালভ<br />

ঢভন দণলও তভাঝ নুগ্রল।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ অধতদ ওালনভলতভ ফুদালনওলতভ ওণা ফাদলদ দা এং ঢালতভ<br />

ঈৎধী়েদ ঈলধক্ষা ওভলদ অল্লালভ ঈধভ পভা ওভলদ। ওাবতদতালওরূলধ অল্লালআ<br />

বলণষ্।<br />

অয়াঢ-৪৯: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! বঔদ দঢাফভা ফু'তফদ দাভীলতভলও তলয় ওভ, ঢাভধভ<br />

ঢালতভলও সযত ওভাভ ধূলত ঢামাও ততলয় তা, ঢঔদ দঢাফালতভ চন্য ঢালতভ ঈধভ দওাদ<br />

আদ্দঢ দদআ বা দঢাফভা কডদা ওভল। ঢএ দঢাফভা ঢালতভলও তওঙু দপালকভ াফগ্রী<br />

দতল এং দ্ভাল ঢালতভলও ততায় দতল।<br />

অয়াঢ-৫০: দল দী! অতফ অধদাভ চন্য অধদাভ দআ সীদতভলও লামাম ওলভতঙ<br />

বালতভলও অধতদ ঢালতভ দফালভ প্রতাদ ওলভলঙদ এং লামাম ওলভতঙ দআ দাভীলতভলও<br />

বালতভলও অল্লাল অধদাভ ফাতমওাদাথীদ ওভলঙদ কডীফঢরূলধ, এং তলয়ভ চন্য লামাম<br />

ওলভতঙ অধদাভ ঘাঘাভ ওন্যা, অধদাভ নু নু ভ ওন্যা, অধদাভ ফাফাভ ওন্যা, অধদাভ<br />

ঔামাভ ওন্যালও, বাভা অধদাভ ালণ তলচভঢ ওলভলঙ। অভ দওাদ ফুতফদ দাভী বতত দীভ<br />

ওালঙ তদলচলও ফধতড ওলভ এং দী বতত ঢালও তলয় ওভলঢ ঘাদ, ঢল দ লামাম।<br />

এ রকুফ রৄথু অধদাভআ চন্য, ন্য ফু‘তফদলতভ চন্য দয়, বালঢ অধদাভ দওাদ সুতথা<br />

দা লয়। ফু'তফদলতভ সী ঢালতভ ফাতমওাদাথীদ তাীলতভ যাধালভ বা তদথতাতভঢ ওলভতঙ,<br />

ঢা অফাভ চাদা অলঙ। অল্লাল তঢযয় ক্ষফাযীম; ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৫১: অধতদ অধদাভ ধত্নীলতভ ফলথয বালও আলে তূলভ ভাঔলঢ ধালভদ এং বালও<br />

আলে ওালঙ ভাঔলঢ ধালভদ; অভ অধতদ বালও তূলভ দভলঔলঙদ, ঢালও ধুদভায় ঘাআলম<br />

403


ঢালঢ অধদাভ দওাদ গুদাল দদআ। এলঢ তথও অযা ওভা বায় দব, ঢালতভ ঘক্ষু যীঢম<br />

ণাওল, ঢাভা রৃঃঔ ধাল দা এং অধতদ ঢালতভলও বা দতদ ঢালঢ ঢাোঁভা াআ ন্তুষ্<br />

ণাওল। দঢাফালতভ ন্তলভ বা অলঙ অল্লাল ঢা চালদদ। অল্লাল ফলাজ্ঞাদী, ধভফ<br />

ধথবতযীম।<br />

অয়াঢ-৫২: এভধভ অধদাভ চন্য দওাদ দাভী লামাম দয় এং অধদাভ সীলতভ ধতভলঢত<br />

ন্য সী গ্রলড ওভা লামাম দয় বতত ঢালতভ দৌেবত অধদালও ফুগ্ধ ওলভ, ঢল<br />

অধদাভ তথওাভপু ি তাীলতভ যাধাভ সঢন্ত্র। অল্লাল ওম তওঙুভ ঈধভ চাক দচভ<br />

ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ঔায়াভ চন্য অলাবত প্রস্তুতঢভ লধক্ষা দা<br />

ওলভ, দীভ খলভ, দঢাফালতভলও নুফতঢ দা দতয়া ধবতন্ত, প্রলয ওভল দা ; ঢল<br />

দঢাফালতভলও টাওা ললম দঢাফভা প্রলয ওভল এং ঔায়া দযর ললম তদলচভাআ ঘলম<br />

বাল, ওণাাঢতায় ফযগুম ললয় ধ়েল দা। দঢাফালতভ এ অঘভড যযআ দীলও ধী়ো<br />

দতয়। তঢতদ দঢাফালতভলও ঈতঞলয় ততলঢ ংলওাঘ দাথ ওলভদ । তওন্তু অল্লাল ঢয মলঢ<br />

ংলওাঘ দাথ ওলভদ দা। দঢাফভা বঔদ ঢাভ ধত্নীলতভ ওাঙ দণলও দওাদ তওঙু ঘাআল,<br />

ঢঔদ ধ তাভ ন্তভাম দণলও ঘাআল। এঝা দঢাফালতভ ন্তলভভ চন্য এং ঢালতভ ন্তলভভ<br />

চন্য তথওঢভ ধতত্র ঈধায়। অল্লালভ ভাূমলও ওষ্ দতয়া এং ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ ঢাভ<br />

ধত্নীলতভলও তলয় ওভা দঢাফালতভ ওাভ ধলক্ষ ওঔদ ধথ দয়। এঝা অল্লালভ ওালঙ<br />

গুরুঢভ ধভাথ।<br />

অয়াঢ-৫৪: বতত দঢাফভা দওাদ তরয় প্রওায ওভ তওংা ঢা দকাধদ ভাঔ, ঢল দঢা<br />

অল্লাল প্রলঢযও তরলয় তলযর কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৫৫: দী-ধত্নীলতভ চন্য দওাদ গুদাল দদআ ঢালতভ তদচ তদচ তধঢা, ধুত্র, ভ্রাঢা,<br />

ভ্রাঢুষুত্র, পতকদীধুত্র, সথফতামতিদী দাভী এং সীয় তথওাভপু ি তাতাীলতভ াফলদ<br />

ধ তা ধামদ দা ওভায়। দল দী-ধত্নীকড! দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

তরয় প্রঢযক্ষ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৫৬: তদশ্চয় অল্লাল ভলফঢ দপ্রভড ওলভদ দীভ প্রতঢ এং ঢাভ দনলভযঢাভা<br />

দীভ চন্য ভলফঢ প্রাণতদা ওলভ। দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা দীভ চন্য ভলফঢ<br />

প্রাণতদা ওভ এং ঢাভ প্রতঢ প্রঘুভ ধতভফালড ামাফ ধাঞালঢ ণাও।<br />

অয়াঢ-৫৭: বাভা অল্লাললও ঢাভ ভাূমলও ওষ্ দতয়, অল্লাল যযআ ঢালতভলও রৃতদয়া<br />

অলঔভালঢ মা'দঢ ওলভদ এং তঢতদ ঢালতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ ফাদদাওভ<br />

যাতস।<br />

404


অয়াঢ-৫৮: অভ বাভা তদা ধভালথ ফুতফদ ধুরুর ফুতফদ দাভীলতভলও ওষ্ দতয়, ঢাভা<br />

দঢা লদ ওলভ তফণযা ধাত প্রওাযয ধালধভ দাছা।<br />

অয়াঢ-৫৯: দল দী! অধতদ অধদাভ ধত্নীলতভলও, অধদাভ ওন্যালতভলও এং<br />

ফু‘তফদলতভ দাভীলতভলও লম ততদ, ঢাভা দবদ ঢালতভ ়েদা তদলচলতভ ঈধভ দঝলদ দতয়;<br />

এলঢ ললচআ ঢালতভ ধতভঘয় ধায়া বাল, নলম ঢাভা তদবতাতঢঢা লল দা। অভ অল্লাহ্<br />

তঢযয় ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬০: বতত তভভঢ দা লয় ফুদালনওভা বালতভ দভাক অলঙ ঢাভা এং ফতীদায়<br />

গুচ ভঝদাওাভীভা, ঢল অতফ যযআ অধদালও ঢালতভ ঈধভ ধভাক্রফযামী ওভ,<br />

ঢঃধভ এ যললভ অধদাভ প্রতঢলযীরুলধ ঢাভা ল্প ওামআ সাদ ওভলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৬১: ঢা তপযি সায়; ঢালতভলও দবঔালদআ ধায়া বাল থভ-ধাও়ে ওভা<br />

লল এং প্রমপাল লঢযা ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৬২: এঝাআ তঙম অল্লাল̖ভ ভীতঢ ঢালতভ যাধালভ বাভা ধূলত কঢ ললয়লঙ অভ<br />

অধতদ ওঔদ অল্ললভ ভীতঢলঢ ধতভঢতদ ধালদ দা।<br />

অয়াঢ-৬৩: দমালওভা অধদালও দওয়াফঢ ম্পতলও প্রশ্ন ওলভ। অধতদ লম ততদঃ এ জ্ঞাদ<br />

রৄথু অল্লালভ ওালঙ অলঙ।‖ অধতদ তও ওলভ চাদলদ দব, লয়ঢ দওয়াফঢ যীঘ্রআ ংখতঝঢ<br />

ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-৬৪: তদশ্চয় অল্লাল মা‘দঢ ওলভলঙদ ওালনভলতভলও এং ঢালতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ<br />

দভলঔলঙদ িমন্ত তি;<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢাভা দঔালদ দন্তওাম ণাওল; ঢাভা ধাল দা দওাদ ন্ধু অভ দা দওাদ<br />

ালালবযওাভী।<br />

অয়াঢ-৬৬: দবততদ ঢালতভ দঘলাভা দতাবলঔভ অগুলদভ ফলথয ঈমঝ-ধামঝ ওভা লল<br />

দততদ ঢাভা মলঃ লায়! অফভা বতত অল্লাল̖ভ অদকঢয ওভঢাফ এং ভাূলমভ<br />

অনুকঢয ওভঢাফ!<br />

অয়াঢ-৬৭: ঢাভা অভ মলঃ দল অফালতভ ভ! অফভা দঢা অনুকঢয ওলভতঙমাফ<br />

অফালতভ দদঢালতভ এং অফালতভ প্রথাদলতভ। ঢএ ঢাভাআ অফালতভলও ধণভ্রষ্<br />

ওলভতঙম।<br />

405


অয়াঢ-৬৮: দল অফালতভ ভ! ঢাআ অধতদ ঢালতভলও তিগুদ যাতস প্রতাদ ওরুদ এং<br />

প্রতঢ মা‘দঢ ওরুদ ফলা মা‘দঢ।<br />

অয়াঢ-৬৯: লল বাভা ইফাদ এলদঙ!দঢাফভা ঢালতভ ফঢ ললয় দা বাভা ফূালও ওষ্<br />

ততলয়তঙম; অল্লাল ফূালও তদল তার প্রফাতডঢ ওভলমদ দ ধাত দণলও বা ঢাভা ভঝদা<br />

ওলভতঙম। অভ তঢতদ তঙলমদ অল্লালভ ফীলধ ঔুআ ম্মাতদঢ।<br />

অয়াঢ-৭০: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং তঞও ওণা ম।<br />

অয়াঢ-৭১: অল্লাল দঢাফালতভ ওফতফূললও ংলযাথদ ওভলদ এং দঢাফালতভ গুদাল<br />

ক্ষফা ওভলদ। অভ দব দওঈ অল্লাহ্ ঢাভ ভাূলমভ অনুকঢয ওলভ, দ দঢা ফলা ানময<br />

মাপ ওভল।<br />

অয়াঢ-৭২,: অতফ দঢা এ অফাদঢ দধয ওলভতঙমাফ অফাদ চতফদ ধতঢফামাভ<br />

াফলদ, ঢাভা ঢা লদ ওভলঢ সীওাভ ওভম এং ঢা গ্রলড ওভলঢ পয় দধম, তওন্তু ফানুর<br />

ঢা লদ ওভম; তদশ্চয় দ তঢযয় চাতমফ, ়েআ জ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৭৩: ধতভডালফ অল্লাল ফুদালনও ধুরুর ফুদালনও দাভীলও এং ফুযতভও ধুরুর<br />

ফুযতভও দাভীলও যাতস দতলদ, অভ ফু‘তফদ ধুরুর ফু'তফদ দাভীলও ওরুডাভ তৃতষ্লঢ<br />

দতঔলদ। অল্লাহ্ তঢযয় ক্ষফাযীম ধভফ তয়ামু।<br />

406


ূভা াা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওম প্রযংা অল্লালভ, বাোঁভ ফাতমওাদাথীদ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা<br />

তওঙু অলঙ চতফলদ, অভ অলঔভালঢ ওম প্রযংা ঢাোঁভআ। তঢতদ প্রজ্ঞাফয়, তওঙু<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ চালদদ বা তওঙু প্রলয ওলভ চতফলদ এং বা তওঙু দঔাদ দণলও দভ<br />

ললয় অল। অভ বা তওঙু দাতবম লয় অফাদ দণলও এং বা তওঙু দণায় ঈতিঢ লয়।<br />

তঢতদ ধভফ তয়ামু, তঢযয় ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৩: ওালনভভা লমঃ অফালতভ ঈধভ দওয়াফঢ অল দা। অধতদ লম ততদ, দওদ<br />

অল দা? ওফ অফাভ ভলভ! যযআ ঢা দঢাফালতভ ঈধভ অল। তঢতদ তৃলযযভ<br />

ধতভজ্ঞাঢা। অফালদ চতফলদ দভডু ধতভফাড স্তু ঢাভ লকাঘলভ দয়, তওংা ঢতলধক্ষা<br />

ক্ষু দ্র দদআ এং ৃলৎ দদআ, তওন্তু এ আ সুসষ্ তওঢাল অলঙ।<br />

অয়াঢ-৪: দবদ তঢতদ ধুভস্ৃঢ ওলভদ ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ<br />

ওলভলঙ। ঢালতভআ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা এং ম্মাদচদও চীততওা।<br />

অয়াঢ-৫: অভ বাভা অফাভ অয়াঢফূললও যণত ওভাভ দঘষ্া ওলভ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ওলঞাভ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অডয়াঢ–৬: অভ বালতভলও জ্ঞাদতাদ ওভা ললয়লঙ ঢাভা চালদ দব, অধদাভ ভলভ ঢভন<br />

দণলও অধদাভ প্রতঢ বা দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢা ঢয এং ঢা প্রম প্রঢাধযামী, তগুলড<br />

গুডাতিঢ অল্লালভ ধণ প্রতযতদ ওলভ।<br />

ডয়াঢ-৭: ওালনভভা লমঃ অফভা তও দঢাফালতভলও এফদ এও যতিভ ন্ধাদ । দত,<br />

দব দঢাফালতভলও ংাত দতয় দব, বঔদ দঢাফভা ম্পূডতরূলধ ঘূডত-তঘূডত ললয় বাল, ঢাভধভ<br />

অাভ দঢাফভা দঢুদ ৃ তষ্রূলধ তজ্জঢ লল?<br />

অয়াঢ-৮: চাতদ দা, দ তও অল্লালভ প্রতঢ তফণযালভাধ ওভলঙ, দা ঢাভ ফতসষ্ক তওৃতঢ<br />

খলঝলঙ? ভং বাভা অলঔভালঢ ইফাদ ভালঔ দা ঢাভাআ ভলয়লঙ অবাল দখাভ<br />

ধণভ্রষ্ঢায়।<br />

407


অয়াঢ-৯: ঢল তও ঢাভা ঢালতভ াফলদ ঢালতভ ধশ্চালঢ দব অফাদ চতফদ ভলয়লঙ<br />

ঢাভ প্রতঢ মক্ষয ওলভ দা ? অতফ বতত আলে ওতভ ঢল ঢালতভল চতফদ থতলয় ততলঢ<br />

ধাতভ ণা ঢালতভ ঈধভ অফালদভ ঔণফূল ধতঢঢ ওভলঢ ধাতভ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ<br />

অল্লাল তপফুঔী প্রলঢযও াোভ চন্য তদতযতদ।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অতফ তাঈতলও দঢা ততলয়তঙমাফ অফাভ ঢভন দণলও প্রাঘু বত, (দবফদ<br />

লমতঙমাফ) দল ধতঢফামা! দঢাফভা তাঈলতভ ালণ ধুদঃ ধুদঃ অফাভ ধতত্রঢা দখারডা<br />

ওভ এং ধক্ষীকুমলও এরূধ তদল তয ততলয়তঙমাফ। অভ ঢাভ চন্য অতফ দমৌললও দভফ<br />

ওলভতঙমাফ,<br />

অয়াঢ-১১: লমতঙমাফ, ধূডত ফালধভ ফত তদফতাড ওভ এং ংলবাচদওালম ধতভফাড তঞও<br />

দভঔ, অভ দঢাফভা াআ দদও ওাচ ওভ । দঢাফভা বা তওঙু ওভ অতফ ঢা দততঔ।<br />

অয়াঢ-১২: অভ অতফ সুমায়ফালদভ যীপূ ঢ ওলভতঙমাফ ায়ুলও, বা ওালম এও ফালভ<br />

ধণ এং তওালম এও ফালভ ধণ তঢক্রফ ওভঢ এং অতফ ঢাভ চন্য প্রাতলঢ<br />

ওলভতঙমাফ ঢভম ঢাফাভ এও ছভদা। ঢাভ াফলদ ঢাভ ভলভ অলতলয তচদলতভ ওলঢও<br />

ওাচ ওভঢ। ঢালতভ ফথয দণলও দব অফাভ অলতয ফান্য ওলভ ঢালও অতফ অসাতদ<br />

ওভা দতাবলঔভ অবা।<br />

অয়াঢ-১৩: তিলদভা সুমায়ফালদভ চন্য দ স্তু তদফতাড ওভঢ বা তঢতদ আলে ওভলঢদ ,<br />

দবফদ ৃলৎ রৃকত, ফূতঢত, দঘৌাচ্চাভ ন্যায় ৃলতাওাভ ধাত্র এং ঘুতল্লভ ঈধভ তৃঢ়পাল সাতধঢ<br />

ৃলতাওাভ দটকফূল। দল তাঈত-ধতভাভ! ওৃঢজ্ঞঢাভ ালণ ওাচ ওলভ বা। অফাভ<br />

াোলতভ ফলথয ঔু ওফআ ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢঃধভ বঔদ অতফ ঢাভ প্রতঢ অলতয চাতভ ওভমাফ ঢঔদ দওাদ তওঙুআ<br />

ঢালতভলও ঢাভ ফৃঢুযভ তরয় চাদায়তদ খুড ওীঝ যতঢলভলও, বা ঢাভ মাতঞ দঔলয় বাতেম।<br />

বঔদ তঢতদ ধল়ে দকলমদ, ঢঔদ তচদদভা ুছলঢ ধাভম দব, বতত ঢাভা কালয়ী তরয় চাদঢ<br />

ঢল ঢাভা এ ধফাদওভ অবাল সাদ ওভঢ দা।<br />

অয়াঢ-১৫: াাভ াতোলতভ চন্য ঢালতভ াপূ তফলঢ তঙম এও তদতযতদ-রৃতঝ ঈতযাদ,<br />

এওতঝ টাদ ততলও, ন্যতঝ াফ ততলও। ঢালতভলও অলতয প্রতাদ ওভা ললয়তঙমঃ ―দঢাফভা<br />

ঔা দঢাফালতভ ধামদওঢতাভ প্রতত্ত তভতনও এং ঢাভ দযাওভগুচাভী ওভ। ঈত্তফ এ যলভ<br />

এং ধভফ ক্ষফাযীম ভ।‖<br />

408


অয়াঢ-১৬: ধলভ ঢাভা অলতয ফান্য ওভম। নলম অতফ ঢালতভ ঈধভ াথপাঙা প্লাদ<br />

প্রাতলঢ ওভমাফ এং ঢালতভ ঈতযাদিয়লও ধতভঢতদ ওলভ ততমাফ এফদ রৃতঝ ঈতযালদ<br />

বালঢ ভলয় দকম তসাতবুি নমফূম, ছাঈকাঙ, অভ তওঙু কুমকাঙ।<br />

অয়াঢ-১৭: অতফ ঢালতভলও এ যাতস ততলয়তঙমাফ ঢালতভ দালযাওভীভ তরুদ। অভ এফদ<br />

যাতস অতফ দওম তঢ ওৃঢজ্ঞ দমাওলতভলওআ ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢালতভ চদধত এং দ চদধত দবণায় অতফ ভওঢ ততলয় দভলঔতঙমাফ,<br />

দগুলমাভ ফথযঢতী সালদ র তৃযযফাদ চদধত অাত ওলভ দভলঔতঙমাফ এং দ<br />

চদধলত ভ্রফলডভ বণাবণ যসা ওলভ দভলঔতঙমাফ। ঢালতভলও লমতঙমাফঃ দঢাফভা এ<br />

চদধলত ভালঢ ততলদ তদভাধলত ভ্রফড ওভ।<br />

অয়াঢ –১৯: তওন্তু ঢাভা মমঃ দল অফালতভ ভ! অফালতভ নলভভ ধতভভ াত়েলয়<br />

ততদ। ঢাভা দঢা তদলচলতভ প্রতঢ চুমুফ ওলভতঙম। নলম অতফ ঢালতভলও ওাতলদীলঢ<br />

ধতভডঢ ওলভ ততমাফ এং ম্পূডতরূলধ তঙন্নতপন্ন ওলভ ততমাফ। তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ তদতযতদ<br />

প্রলঢযও ধথবতযীম ওৃঢজ্ঞ যতিভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২০: অভ আতম াসতওআ ঢালতভ যাধালভ ঢাভ নুফাদ ঢয প্রফাড ওভম,<br />

নলম ফু'তফদলতভ এওতঝ তম ঙা়ো ঢালতভ াআ ঢাভ নুভড ওভম;<br />

অয়াঢ-২১: ঢালতভ ঈধভ যয়ঢালদভ দওাদ প্রপা তঙম দা, ঢল, দও অলঔভালঢ ইফাদ<br />

ভালঔ এং দও ঢালঢ লেল দধারড ওলভ ঢা প্রওায ওভাআ তঙম অফাভ ঈলদ্দযয। অধদাভ<br />

ভ তরলয়ভ দলনাবঢওাভী।<br />

অয়াঢ-২২: অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা ঢালতভলও টাও, বালতভলও দঢাফভা অল্লালভ<br />

ধতভলঢত ঈধায ফলদ ওভলঢ ; ঢাভা অফাদ চতফলদভ দভডু ধতভফাড দওাদ তওঙুভ<br />

ফাতমও দয়, এঢরৃপলয় ঢালতভ দওাদ ংয দদআ এং ঢালতভ ফথয দণলও দওঈ অল্লালভ<br />

লায়ও দয়।<br />

অয়াঢ-২৩: অল্লালভ ওালঙ ওাভ সুধাতভয ঈধওালভ অল দা, তওন্তু ঢাভ সুধাতভয<br />

ঈধওালভ অল বালও তঢতদ নুফতঢ দতলদ। এফদতও, বঔদ ঢালতভ ন্তভ দণলও পয়<br />

তূভীপূ ঢ লল ঢঔদ ঢাভা এলও ন্যলও মল, ―দঢাফালতভ ভ তও মলমদ?‖ ঢাভা<br />

মল, ―ঢয লমলঙদ। তঢতদআ ফুন্নঢ, সুফলাদ।‖<br />

অয়াঢ-২৪: মুদ: দও দঢাফালতভলও তভতনও প্রতাদ ওলভদ অফাদ চতফদ দণলও?<br />

অধতদ লম ততদঃ ―অল্লাল"। তদশ্চয় অফভা ণা দঢাফভা দলতায়ালঢভ ঈধভ প্রতঢতষৎঢ<br />

তওংা প্রওাযয তভ্রাতন্তলঢ ধতঢঢ।<br />

409


অয়াঢ-২৫: মুদঃ দঢাফভা তচজ্ঞাতঢ লল দা অফালতভ ধভালথভ চন্য এং অফভা<br />

তচজ্ঞাতঢ ল দা দঢাফভা বা ওভ ঢাভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২৬: মুদঃ অফালতভ ভ অফালতভলও ফলঢ ওভলদ, ঢাভধভ তঢতদ অফালতভ<br />

ফলথয তঞও ফীফাংা ওলভ দতলদ, অভ তঢতদআ দশ্রষৎ ফীফাংাওাভী, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৭: মুদঃ দঢাফভা অফালও দতঔা দ দতঢালও বালতভলও দঢাফভা অল্লালভ<br />

ালণ যভীওরূলধ চুল়ে দভলঔঙ; দা, ঢাভা ওঔদ যভীও দয়; ভং অল্লালআ ধভাক্রফযামী,<br />

প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২৮: অভ অতফ দঢা অধদালও ফগ্র ফাদচাতঢভ চন্য সুংাততাঢা <br />

ঢওতওাভীরূলধ দপ্রভড ওলভতঙ। তওন্তু তথওাংয ফানুর চালদ দা।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢাভা লমঃ দঢাফভা বতত ঢযাতী ল ঢাললম ম, এ য়াতা ওঔদ<br />

াসাতয়ঢ লল?<br />

অয়াঢ-৩০: অধতদ মুদঃ দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ এও তদত তষ্ ততলদভ য়াতা, বা দঢাফভা<br />

এও ফুরঢত ধশ্চাতঢতী ওভলঢ ধাভল দা এং গ্রঢতী ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩১ ওালনভভা লমঃ অফভা ওঔদ এ দওাভঅলদভ ঈধভ ইফাদ অদ দা এং<br />

এভ ধূতঢতী তওঢাফূললভ ঈধভ দয়। অভ অধতদ বতত দতঔলঢদ, বঔদ চাতমফলতভলও<br />

ঢালতভ ভলভ াফলদ তা়ে ওভালদা লল। ঢঔদ ঢাভা এলও লন্যভ ঈধভ দতার ঘাধালঢ<br />

ণাওল ; বাভা রৃতম তঙম ঢাভা প্রমলতভলও মল, বতত দঢাফভা দা ণাওলঢ ঢল অফভা<br />

যযআ ফু'তফদ লঢাফ।<br />

অয়াঢ-৩২: বাভা প্রম তঙম ঢাভা তূতমলতভলও মলঃ দঢাফালতভ ওালঙ দলতালয়ঢ<br />

অাভ ধভ অফভা তও দঢাফালতভলও াথা ততলয়তঙমাফ? ভং দঢাফভাআ ধভাথী তঙলম।<br />

অয়াঢ-৩৩: বাভা রৃতম তঙম ঢাভা প্রমলতভলও মলঃ ―ভং দঢাফভাআ দঢা ততাভাতত্র<br />

ঘক্রান্ত ওলভ অফালতভলও তদল তয ততলয়তঙলম, দবদ অফভা অল্লালভ ালণ কুনভী ওতভ এং<br />

ঢাভ চন্য যভীও াযস ওতভ।‖ বঔদ ঢাভা অবা দতঔলঢ ধাল, ঢঔদ ঢাভা তদলচলতভ<br />

নুঢাধ দকাধদ ভাঔল। অভ অতফ ওালনভলতভ কমায় দত়ে ধতভলয় দত। ঢাভা বা ওভঢ<br />

ঢাভআ প্রতঢনম ঢালতভলও দতয়া লল।<br />

অয়াঢ-৩৪: দওাদ চদধলত বঔদআ অতফ দওাদ ঢওতওাভী দপ্রভড ওলভতঙ, দঔাদওাভ<br />

তত্তযামী দমালওভা লমলঙ, দঢাফভা দব তরয়ল দপ্রতভঢ ললয়ঙ, অফভা ঢা ফাতদ দা।<br />

410


অয়াঢ-৩৫: ঢাভা অভ মঢঃ অফভা দঢা থলদ-চলদ তথও ফৃদ্ধ এং অফভা ওঔদ<br />

ততণঢ ল দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: মুদঃ অফাভ ভ বালও আলে প্রঘুভ চীতওা তাদ ওলভদ এং বালও আলে<br />

াফান্য দতদ; তওন্তু তথওাংয ফানুর কঢ দয়।<br />

অয়াঢ-৩৭,: অভ দঢাফালতভ থদ-ম্পত দঢাফালতভ ন্তাদ-ন্ততঢ এফদ তওঙু দয়, বা<br />

দঢাফালতভলও ফবতাতায় অফাভ তদওঝঢতী ওলভ দতল। যয বাভা ইফাদ অলদ দদও<br />

ওাচ ওলভ ঢাভাআ ঢালতভ ওালচভ র গুড ধুভস্াভ ধাল এং ঢাভা দললযলঢভ প্রাালত<br />

তদভাধলত ণাওল।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ বাভা অফাভ অয়াঢফূললও যণত ওভাভ দঘষ্ায় তমি লল ঢালতভলও<br />

অবালভ ফলথয ঈধতসঢ ভাঔা লল।<br />

অয়াঢ-৩৯: মুদ? তদশ্চয় অফাভ ভ ঢাভ াোলতভ ফলথয বালও আলে প্রঘুভ চীতকু তাদ<br />

ওলভদ এং বালও আলে ীতফঢ ধতভফাডু দতদ। দঢাফভা বা তওঙু যয় ওভল, তঢতদ ঢাভ<br />

ততদফয় প্রতাদ ওভলদ। অভ তঢতদআ লতাত্তফ তভতনওতাঢা।<br />

অয়াঢ–৪০: সভড ওভ, দবততদ অল্লাল ঢালতভ াআলও এওত্র ওভলদ এং<br />

দনলভযঢালতভলও মলদঃ এভা তও দঢাফালতভআ ঈধাদা ওভঢ?<br />

অয়াঢ-৪১: দনলভযঢাভা মল: অধতদ ধতত্র, ফলাদ! অফালতভ ম্পওত দঢা দওম<br />

অধদাভ ালণ, ঢালতভ ালণ দয়। ঢাভা দঢা ভং তিদলতভ ঈধাদা ওভঢ এং ঢালতভ<br />

তথওাংযআ তিদলতভ প্রতঢ তশ্বাী তঙম।<br />

অয়াঢ-৪২: অচ দঢাফালতভ ক্ষফঢা দদআ এলও লন্যভ ঈধওাভ ওভাভ তওংা ধওাভ<br />

ওভাভ। অভ অতফ চাতমফলতভলও মঃ দঢাফভা দতাবলঔভ দব অবা সীওাভ ওভলঢ ঢা<br />

অসাতদ ওভ।<br />

দায়াঢ-৪৩: অভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ অয়াঢফূল দঢমায়াঢ ওভা লয় ঢঔদ<br />

ঢাভা লমঃ এ দমাওতঝ দঢা দঢাফালতভলও তভঢ ভাঔলঢ ঘায় দঢাফালতভ াধ-তাতাভা বাভ<br />

আাতঢ ওভঢ ঢা দণলও। ঢাভা অভ লমঃ এঝা দঢা ফদক়ো তফণযা ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অভ ওালনভলতভ ওালঙ বঔদ এ দওাভঅদ দধৌঙম ঢঔদ ঢাভা মমঃ এঝা দঢা সষ্ বারৃ<br />

ঙা়ো অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-৪৪: অভ অতফ এলতভলও ধূলত ওঔদ দওাদ তওঢা দতআতদ বা ঢাভা ধাঞ ওভঢ,<br />

এং অধদাভ ধূলত ঢালতভ ওালঙ দওাদ ঢওতওাভী দপ্রভড ওতভতদ।<br />

411


অয়াঢ-৪৫: এলতভ ধূতঢতীভা তফণযা অলভাধ ওলভতঙম। ঢালতভলও অতফ বা ততলয়তঙমাফ<br />

এভা ঢাভ এও-তযফাংয ধায়তদ। ঢু ঢাভা অফাভ ভাূমলতভলও সীওাভ ওলভতঙম।<br />

ঢএ দওফদ ললয়তঙম অফাভ যাতস!<br />

অয়াঢ–৪৬: মুদঃ অতফ দঢাফালতভলও রৄথু এওতঝ ঈধলতয তততে দব, দঢাফভা অল্লালভআ<br />

চন্য তা়ো রৃআ-রৃআচদ ওলভ এও-এওচদ ওলভ; ঢাভধভ দঢাফভা তঘন্তা ওভ, দতঔলঢ<br />

ধাল, দঢাফালতভ ঙীতঝভ ফলথয দওাদ ফতসষ্ক তওৃতঢ দদআ। দ দঢা অন্ন ওতঞদ অবা<br />

ম্পলওত দঢাফালতভ এওচদ ঢওতওাভী ফা।<br />

অয়াঢ–৪৭: মুদঃ দব ধাতভশ্রতফওআ অতফ দঢাফালতভ ওালঙ দঘলয় ণাতও দা দওদ, ঢা দঢা<br />

দঢাফালতভআ চন্য। অফাভ ধুভস্াভ দঢা ভদয়লঙ অল্লালভ ওালঙ। তঢতদ তরলয় তলযর<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-৪৮: মুদঃ তদশ্চয় অফাভ ভ ঢয তদলক্ষধ ওলভদ (ঢয ততূতভঢ ওভাভ চন্য)।<br />

তঢতদ বাঢীয় কালয়ী তরলয়ভ ধতভজ্ঞাঢা।<br />

অয়াঢ-৪৯: মুদঃ ঢয এল ধল়েলঙ এং ঢয দঢুদ তওঙু ৃ তষ্ ওভলঢ ধালভ দা,<br />

অভ ধুদভাতপূ তঢ ললঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৫০: মুদঃ বতত অতফ ধণভ্রষ্ লআ ঢল দঢা অতফ ধণভ্রষ্ ল তদলচভআ ক্ষতঢভ<br />

চন্য ; অভ বতত অতফ ৎধলণভ ঈধভ ণাতও ঢল ঢা এচন্য দব, অফাভ ভ অফাভ প্রতঢ<br />

লী দপ্রভড ওলভদ। তঢতদ দঢা রৄলদদ, তঢ তদওঝঢতী।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ বতত অধতদ দতঔলঢদ, বঔদ ঢাভা পীঢ ললয় ধ়েল, ঢাভা ধামালঢ<br />

ধাভল দা এং ঢাভা তদওঝঢতী সাদ দণলও থৃঢ লল,<br />

অয়াঢ-৫২: ঢঔদ ঢাভা মল: অফভা ঢাভ প্রতঢ ইফাদ অদমাফ। তওন্তু ঢাভা এঢ<br />

তূভঢতী সাদ দণলও দাকাম ধাল দওফদ ওলভ?<br />

অয়াঢ-৫৩: ণঘ ধূত দণলওআ ঢাভা ঢালও সীওাভ ওভতঙম। অভ ঢাভা তূভঢতী সালদ<br />

দণলওআ কালয়ী তরলয়ভ ঈধভ ফন্তয ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢালতভ ঢালতভ ওাংতক্ষঢ স্তুভ ফলথয াথা ৃ তষ্ ওভা ললয়লঙ, দবফদ ধূলত<br />

ওভা ললয়তঙম ঢালতভ সথফতীলতভ ালণ৷ ঢাভা তঙম লেললভ ফলথয তসভ সায়<br />

ধতঢঢ।<br />

412


ূভা নাতঢভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওম প্রযংা অল্লালভ, তবতদ অফাদ চতফলদভ সৗষ্া এং তবতদ<br />

দনলভযঢালতভলও ওলভলঙদ াডীালও, বাভা রৃআ রৃআ, তঢদ তঢদ ঘাভ ঘাভ টাদাততযষ্।<br />

তঢতদ ৃ তষ্ভ ফলথয বা আলে তদ্ধ ৃ ওলভদ। তদশ্চয় অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২: অল্লাল ফানুলরভ চন্য দব ভলফঢ ফুি ওলভ দতদ ঢা দওঈ প্রতঢলভাথ ওভলঢ<br />

ধালভ দা ; অভ বা তঢতদ ন্ধ ওলভ দতদ ঢা ন্ধ ওভাভ ধলভ দওঈ ঈন্মুি ওভলঢ ধালভ দা।<br />

তঢতদ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৩: দল ফানুর! দঢাফালতভ ঈধভ অল্লালভ দব দদয়াফঢ ভলয়লঙ ঢা সভড ওভ।<br />

অল্লাল ঙা়ো এফদ দওাদ সৗষ্া অলঙ তও, দব দঢাফালতভলও অফাদ চতফদ দণলও<br />

তভতনও তাদ ওলভ? তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ। ঢএ দঢাফভা তধভীঢ ততলও<br />

দওাণায় ঘাতমঢ লে?<br />

অয়াঢ-৪: অভ এভা বতত অধদালও সীওাভ ওলভ, ঢল অধদাভ ধূলত ভাূমলতভলও<br />

সীওাভ ওভা ললয়তঙম। ওম তরয়আ অল্লালভ ফীলধ ঈধসাতধঢ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৫: দল ফানুর! তদশ্চয় অল্লালভ য়াতা ঢয। ধাতণত চীদ দবদ তওঙুলঢআ<br />

দঢাফালতভলও প্রঢাতভঢ দা ওলভ, এং প্রঢাভও যয়ঢাদ দবদ তওঙুলঢআ দঢাফালতভলও<br />

অল্লাল ম্পলওত প্রতিঢ দা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬: যয়ঢাদ দঢা দঢাফালতভ যত্রু, সুঢভাং ঢালও দঢাফভা যত্রুরূলধআ গ্রলড ওভ। দ<br />

দঢা ঢাভ তমমলও রৄথু এচলন্যআ অলাদ ওলভ, দবদ ঢাভা ধণভ্রষ্ ললয় দতাবঔীলতভ<br />

ন্তপু তি ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৭: বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ওলঞাভ যাতস; অভ বাভা ইফাদ<br />

এলদলঙ দদও ওাচ ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা তভাঝ ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-৮: ওাঈলও বতত ঢাভ ফে ওফত দযাপদীয় ওলভ দতঔাদ লয় এং দ ঢালও ঈত্তফ<br />

ফলদ ওলভ, দ তও ঢাভ ফাদ দব ফেলও ফে ফলদ ওলভ? তদশ্চয় অল্লাল বালও আলে<br />

দকাফভাল ওলভদ এং বালও আলে দলতায়াঢ তাদ ওলভদ। ঢএ অধতদ ঢালতভ চন্য<br />

নুঢাধ ওলভ তদলচলও ধ্বং ওভলদ দা। ঢাভা বা ওলভ অল্লাল ঢা যযআ চালদদ।<br />

413


অয়াঢ-৯: অভ অল্লালআ ায়ু দপ্রভড ওলভদ, ঢাভধভ ঢা দফখফামালও িাতমঢ ওলভ।<br />

ঢঃধভ অতফ ঢা ধতভঘাতমঢ ওতভ ফৃঢ পূ ঔলণভ ততলও, ঢাভধভ অতফ ঢা ততলয় চতফদলও<br />

ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ চীতঢ ওলভ দতআ। এফতদপাল লল ধুদরুিাদ।<br />

অকয়াঢ-১০: দওাদ যতি বতত আজ্জঢ মাপ ওভলঢ ঘায় ঢল দ দচলদ ভাঔুও, ওম<br />

আজ্জঢ অল্লালভআ চন্য। ঢাোঁভআ তভালভ দধৌলঙ ণালও ঈত্তফ াওযফূল, অভ দদও ওাচ<br />

ঢালও ঢাোঁভ তভালভ ঢুলম দতয়। অভ বাভা ফে ওালচভ র়েবন্ত্র ওলভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

ওলঞাভ যাতস। ঢালতভ র়েবন্ত্র তনম ললআ।<br />

অয়াঢ-১১: অভ অল্লাল দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফাতঝ দণলও, ঢাভধভ রৄক্র দণলও,<br />

ঢাভধভ দঢাফালতভলও ওলভলঙদ দচা়ো দচা়ো। দওাদ দাভী কপত থাভড ওলভ দা এং<br />

ন্তাদ প্র ওলভ দা ঢাভ কতঢ যতঢলভলও অভ দওাদ য়স্ যতিভ অয়ু তদ্ধ<br />

ৃ<br />

ওভা লয় দা অভ ঢাভ অয়ু লা ওভা লয় দা, তওন্তু ঢা দঢা তমতধদ্ধ ভলয়লঙ মলল<br />

ফালনু লব। তদশ্চয় এ ওাচ অল্লালভ ধলক্ষ তঢ লচ।<br />

অয়াঢ-১২: অভ ফুদ্র রৃ'তঝ ফাদ দয়-এওতঝ দঢা তফঞা ধাতদততযষ্ তধধাা<br />

তদাভডওাভী, এভ ধাতদ ধাদ ওভা লচ, অভ ধভতঝ মডাি ধাতদততযষ্, তসাত।<br />

দঢাফভা প্রলঢযওতঝ দণলওআ ঝাঝওা দকাযঢ ঔা এং অলভড ওভ ফতড-ফুিাভ মংওাভ বা<br />

দঢাফভা ধতভথাদ ওভ। এং ঢুতফ দতঔলঢ ধা ঢাভ ুও তঘলভ চালাচ ঘমাঘম ওলভ বালঢ<br />

দঢাফভা ঢাভ নুগ্রল লিরড ওভলঢ ধাভ এং বালঢ দঢাফভা ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায ওভ।<br />

অয়াঢ-১৩: তঢতদ ভাতত্রলও ততল প্রতষ্ ওভাদ এং ততলও ভাতত্রলঢ প্রতষ্ ওভাদ।<br />

তঢতদ ওাবতভঢ দভলঔলঙদ ূবতলও ঘন্দ্রলও ; প্রলঢযলও এও তদথতাতভঢ ফয় ধবতন্ত ঘমলঢ<br />

ণাওল । তঢতদআ অল্লাল, দঢাফালতভ ধামদওঢতা, ঢাভআ চন্য াতলপৌফত্ব। ঢালও দঙল়ে<br />

বালতভলও দঢাফভা টাওঙ, ঢাভা দঢা দঔচুলভভ অতঝভ াওলমভ ফাতমও দয়।<br />

অয়াঢ-১৪: বতত দঢাফভা ঢালতভলও টাও, ঢু ঢাভা দঢাফালতভ টাও রৄদল দা। অভ<br />

বতত ঢাভা রৄদদ, ঢু ঢাভা দঢাফালতভ টালও া়ো দতল দা। দওয়াফলঢভ ততদ ঢাভা<br />

দঢাফালতভ তযভও াযস ওভালও সীওাভ ওভল। দওঈআ দঢাফালও তঞও ং ততলঢ<br />

ধালভ দা তজ্ঞ অল্লালভ ন্যায়।<br />

অয়াঢ-১৫: দল ফানুর! দঢাফভাআ অল্লালভ ফুঔালধক্ষী, অভ অল্লাল ললমদ পাফুি<br />

তগুলড গুডাতিঢ।<br />

অয়াঢ-১৬: বতত তঢতদ আলে ওলভদ ঢল দঢাফালতভলও তমুি ওলভ দতলদ এং এও<br />

দঢুদ ৃ তষ্ অাত ওভলদ।<br />

414


অয়াঢ-১৭: অভ এরূধ ওভা অল্লালভ ধলক্ষ দফালঝআ ওতঞদ দয়।<br />

অয়াঢ-১৮: দওাদ দাছা লদওাভী ধলভভ দাছা লদ ওভল দা। বতত দওাদ দাছা<br />

পাভাক্রান্ত যতি ওাঈলও ঢাভ দাছা লদ ওভলঢ টালও, ঢল ঢা দণলও তওঙুআ লদ ওভা<br />

লল দা, বতত দ তদওঝ-অত্মীয় লয়। অধতদ দঢা দওম ঢালতভলও ঢওত ওভলঢ<br />

ধালভদ, বাভা ঢালতভ ভলও দা দতলঔ পয় ওলভ এং দাফাব ওালয়ফ ওলভ। অভ দব দওঈ<br />

তদলচলও ধতভরৄদ্ধ ওলভ, দ দঢা ধতভরৄদ্ধ ওলভ তদলচভআ ওমযালডভ চন্য। অভ অল্লালভআ<br />

ওালঙ ওলমভ প্রঢযাঢতদ।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ ফাদ দয় ন্ধ ঘক্ষু ষাদ যতি,<br />

অয়াঢ-২০: এং ফাদ দয় ন্ধওাভ অলমা,<br />

অয়াঢ-২১: এং ফাদ দয় ঙায়া দভৌদ্র।<br />

অয়াঢ-২২: অভ ফাদ দয় চীতঢ ফৃঢ। অল্লাল বালও আলে শ্রড ওভাদ। অধতদ<br />

ওলভ বাভা যাতয়ঢ ঢালতভলও রৄদালঢ ধাভলদ দা।<br />

অয়াঢ-২৩: অধতদ দঢা এওচদ ঢওতওাভী ফাত্র।<br />

অয়াঢ-২৪: অতফআ অধদালও ঢযল দপ্রভড ওলভতঙ সুংাততাঢা ঢওতওাভীরূলধ।<br />

অভ এফদ দওাদ ঈম্মঢ তঙম দা, বালতভ ফলথয দওাদ ঢওতওাভী অলতদ।<br />

অয়াঢ-২৫: এভা বতত অধদালও সীওাভ ওলভ, ঢল এলতভ ধূতঢীভা দঢা সীওাভ<br />

ওলভতঙম, ঢালতভ ওালঙ এলতঙলমদ ঢালতভ ভাূমকড সষ্ তদতযতদ, ক্ষু দ্র তওঢা <br />

ঈজ্জ্বম তওঢাল।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢঃধভ অতফ ওালনভলতভলও ধাও়ো ওভতঙমাফ। সুঢভাং দওফদ তঙম<br />

অফাভ অবা!<br />

অয়াঢ-২৭: ঢুতফ তও মক্ষয ওভতদ? অল্লাল অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ। ঢাভধভ<br />

অতফ ঢিাভা দাদা লডতভ নমফূম ঈৎধন্ন ওতভ। অভ ধতঢফামাভ ভলয়লঙ ততপন্ন লডতভ<br />

তকতভধণ াতা, মাম দখাভ ওাম।<br />

অয়াঢ-২৮: অভ এরূলধ ফানুর, ততপন্ন প্রাডী ঘঢুষত চন্তু ততপন্ন লডতভ ললয় ণালও।<br />

অল্লালভ াোলতভ ফলথয দওম জ্ঞাদীভাআ ঢালও পয় ওলভ। তদশ্চয় অল্লাল ধভাক্রফযামী,<br />

ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

415


অয়াঢ-২৯: বাভা অল্লালভ তওঢা ধাঞ ওলভ, ভীতঢফঢ দাফাব ওালয়ফ ওলভ এং বা তওঙু<br />

অতফ ঢালতভলও ততলয়তঙ ঢা দণলও দকাধলদ প্রওালযয যয় ওলভ, ঢাভা এফদ যালয়ভ<br />

অযা ওলভ, বালঢ ওঔদ দমাওাদ লল দা।<br />

অয়াঢ-৩০: ধতভডালফ অল্লাল ঢালতভলও ঢালতভ ওলফতভ ধূডত য়া দতলদ এং তঢতদ<br />

তদচ নুগ্রলল ঢালতভলও অভ তথও দতলদ। তঢতদ দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, গুদগ্রালী।<br />

অায়াঢ-৩১: অভ এ তওঢা বা অতফ লীরূলধ অধদাভ প্রতঢ দাতবম ওলভতঙ ঢা ম্পূডত<br />

ঢয, বা ধূতঢতী তওঢালভ ফণতও। তদশ্চয় অল্লাল ঢাভ াোলতভ যাধালভ। তওঙু<br />

চালদদ দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৩২: ঢঃধভ অতফ এ তওঢালভ তথওাভী ওলভতঙ ঢালতভলও, বালতভলও অতফ<br />

অফাভ াোলতভ ফথয দণলও ধঙে ওলভতঙ। ঢল ঢালতভ ফলথয দওঈ দওঈ তদলচভ প্রতঢ<br />

ঢযাঘাভী, ঢালতভ দওঈ দওঈ ফথযধন্ণা মিদওাভী এং ঢালতভ ফলথয দওঈ দওঈ<br />

অল্লালভ ঢাতনওক্রলফ দদও ওালচ গ্রঢতী। এঝাআ লম তভাঝ নুগ্রল।<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভা প্রলয ওভল দন্তওাম সালদাধলবাকী চান্নালঢ, ঢণায় ঢালতভলও<br />

ধভালদা লল সলডতভ ামা ফুিা এং ঢণায় ঢালতভ দধাযাও লল দভযলফভ।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ ঢাভা মলঃ ওম প্রযংা অল্লালভ, তবতদ অফালতভ দণলও তঘন্তা<br />

তূভীপূ ঢ ওভলমদ। তদশ্চয় অফালতভ ভ ধভফ ক্ষফাযীম, গুডগ্রালী,<br />

অয়াঢ-৩৫: তবতদ সীয় নুগ্রলল অফালতভলও দন্ত তদাল সাদ ততলয়লঙদ, দবঔালদ<br />

অফালতভলও দওাদ ওষ্ সযত ওলভ দা এং দণায় অফালতভলও দওাদ োতন্ত সযত<br />

ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ দতাবলঔভ অগুদ। ঢালতভলও<br />

ফৃঢুযভ অলতয দতয়া লল দা দব, ঢাভা ফলভ বাল এং ঢালতভ দণলও দতাবলঔভ অবা<br />

মাখ ওভা লল দা। অতফ এরূধআ যাতস ততলয় ণাতও প্রলঢযও ওৃঢজ্ঞলও।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভা দণায় অঢত তঘৎওাভ ওলভ মল: দল অফালতভ ভ। অফালতভলও<br />

এঔাদ দণলও দভ ওরুদ, অফভা দদও ওাচ ওভ, বা ধূলত ওভঢাফ ঢা ওভ দা। অল্লাল<br />

মলদ? অতফ তও দঢাফালতভলও এঢঝা অয়ু দতআতদ দব, ঢঔদ দওঈ ঈধলতয গ্রলড<br />

ওভলঢ ঘাআলম ঈধলতয গ্রলড ওভলঢ ধাভঢ ? ঢাঙা়ো দঢাফালতভ ওালঙ ঢওতওাভী<br />

এলতঙম। ঢএ যাতস অসাতদ ওভ, চাতমফলতভ চন্য দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

416


অয়াঢ-৩৮: তদশ্চয় অল্লাল অফাদ চতফলদভ বাঢীয় গুি তরয় ধতভজ্ঞাঢ। ন্তলভ বা<br />

তওঙু ভলয়লঙ দ িলন্ধ তঢতদ তলযর কঢ।<br />

অয়াঢ-৩৯: তঢতদআ দঢাফালতভলও চতফলদ প্রতঢতদতথ ওলভলঙদ। সুঢভাং দব যতি কুনভী<br />

ওভল ঢাভ কুনভীভ নম ঢাভআ ঈধভ ঢতাল। ওালনভলতভ কুনভ দঢা ঢালতভ ভলভ<br />

লন্তারআ তদ্ধ ৃ ওলভ এং ওালনভলতভ কুনভ দঢা ঢালতভ ক্ষতঢআ তদ্ধ ৃ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪০: মুদ: দঢাফভা অল্লাললও দঙল়ে দঢাফালতভ দব দত-দতীভ ধূচা ওভ,<br />

ঢালতভ িলন্ধ দপল দতলঔঙ তও? অফালও দতঔা, চতফলদভ দওাদ ংয ঢাভা ওলভ<br />

ণাওলম, ণা অফালদভ ৃ তষ্লঢ ঢালতভ দওাদ ংযীতাতভঢু ণাওলম, ণা অতফ<br />

ঢালতভলও এফদ দওাদ তওঢা ততলয়তঙ বাভ প্রফালডভ ঈধভ ঢাভা প্রতঢতষৎঢ। ভং চাতমফভা<br />

এলও ন্যলও তদলভঝ প্রঢাভডাফূমও য়াতা ততলয় অলঙ।<br />

অয়াঢ-৪১: তদশ্চয় অল্লালআ অফাদ চতফদলও তসভপাল থলভ ভালঔদ, বালঢ ঢা ঝলম<br />

দা বায়। বতত এভা ঝলম বায় ঢল তঢতদ ঙা়ো দও এলতভলও থলভ ভাঔল? তঢতদ তঢযয়<br />

লদযীম, ধভফ ক্ষফাযীম ।<br />

অয়াঢ-৪২,: অভ ঢাভা অল্লালভ দালফ তৃঢ় যধণ ওলভ মঢ দব, বতত ঢালতভ ওালঙ দওাদ<br />

ঢওতওাভী অল, ঢল ঢাভা ন্য দবলওাদ ম্প্রতায় লধক্ষা তথওঢভ দলতায়াঢ<br />

ওুমওাভী লল। ঢঃধভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ এওচদ ঢওতওাভী অকফদ ওভম ঢঔদ<br />

রৄথু ঢালতভ খৃডাআ তদ্ধ ৃ দধম-<br />

ীয়াঢ-৪৩: ধতণীলঢ তদলচলতভ প্রাথান্য চায় ভাঔাভ চন্য এং লীদ র়েবলন্ত্রভ ওাভলড।<br />

লীদ র়েবলন্ত্রভ কুনম ধতঢঢ লয় দআ কুঘক্রীলতভআ ঈধভ। ঢল তও ঢাভা দওম<br />

ধুতঢতীলতভ প্রতঢ প্রবুি তথালদভ লধক্ষা ওভলঙ? অধতদ অল্লালভ তথালদ ওঔদ দওাদ<br />

ধতভঢতদ ধালদ দা এং ঢাভ তথালদ দওাদ তঘুযতঢ দতঔলদ দা।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢাভা তও ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওলভতদ? ওভলম দতঔলঢ দধঢ, দওফদ ধতভডাফ<br />

ললয়তঙম ঢালতভ ধূতঢতীলতভ ঢাভা তঙম এলতভ লধক্ষা তথওঢভ যতিযামী। অভ<br />

অল্লাল এফদ দদ দব, অফাদ চতফলদভ দওাদ তওঙু ঢালও ক্ষফ ওভলঢ ধালভ। তঢতদআ<br />

তজ্ঞ, তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ বতত অল্লাল ফানুরলও ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ ধাও়ো ওভলঢদ ঢল<br />

পূ ধ ৃলষৎ এওতঝ প্রাডীলও দভলাআ ততলঢদ দা। তওন্তু তঢতদ ঢালতভলও এও তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত<br />

ওায দতদ। ঢঃধভ বঔদ এল ধ়েল ঢালতভ দআ তদত তষ্ ফয়, ঢঔদ অল্লাল দঢা<br />

ঢাোঁভ াোলতভ দতলঔ দদলদ।<br />

417


ূভা আয়াতদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: আয়া-ীদ,<br />

অয়াঢ-২: ওফ জ্ঞাদকপত দওাভঅলদভ<br />

অয়াঢ-৩: তদশ্চয়আ অধতদ দপ্রতভঢ ভাূমলতভ ন্তপু তি,<br />

অয়াঢ-৪: অধতদ অলঙদ ভম-তঞও ধলণভ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-৫: এ দওাভঅদ দাতবম ওভা ললয়লঙ প্রম প্রঢাধযামী ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ<br />

ঢভন দণলও,<br />

অয়াঢ-৬: দবদ অধতদ ঢওত ওলভদ এফদ দমাওলতভলও, বালতভ ধূতধুরুরলতভলও ঢওত<br />

ওভা লয়তদ, নলম ঢাভা কালনম ভলয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৭: ঢালতভ তথওাংলযভ চন্য াডী থাতভঢ ললয় অলঙ। সুঢভাং ঢাভা ইফাদ<br />

অদল দা।<br />

অয়াঢ-৮: অতফ ঢালতভ গ্রীালতলয তঘুও ধবতন্ত দত়ে ধতভলয়তঙ, নলম ঢাভা ঈধ্বতফুঔী<br />

ললয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ অতফ ঢালতভ াফলদ প্রাঘীভ ঢালতভ দধঙলদ প্রাঘীভ সাধদ ওলভতঙ এং<br />

ঢালতভলও অোততঢ ওলভ ততলয়তঙ, নলম ঢাভা দতঔলঢ ধায় দা।<br />

অয়াঢ-১০: অধতদ ঢালতভলও ঢওত ওলভদ তওংা ঢওত দা ওলভদ, ঢালতভ ধলক্ষ ঈপয়আ<br />

ফাদ, ঢাভা ইফাদ অদল দা।<br />

অয়াঢ-১১: অধতদ দওম ঢালওআ ঢওত ওভলঢ ধালভদ, দব ঈধলতয দফলদ ঘলম এং দা<br />

দতলঔ তয়াফয় অল্লাললও পয় ওলভ। ঢএ অধতদ ঢালও সুংাত রৄতদলয় ততদ ক্ষফা <br />

ঈত্তফ ধুভস্ালভভ।<br />

418


অয়াঢ-১২: অতফআ ফৃঢলতভলও চীতঢ ওতভ এং অতফ তমতধদ্ধ ওলভ ভাতঔ বা ঢাভা ধূলত<br />

দপ্রভড ওলভ, অভ বা ঢাভা ধশ্চালঢ দভলঔ বায়। অতফ প্রলঢযও স্তু সষ্ তওঢাল দলনাবঢ<br />

ওলভ দভলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-১৩: অধতদ ঢালতভ ওালঙ এও চদধলতভ দ ফলয়ভ খঝদা ডতদা ওরুদ, বঔদ<br />

ঢালতভ ওালঙ ওলয়ওচদ ভাূম এলতঙলমদ।<br />

অয়াঢ-১৪: বঔদ অতফ ঢালতভ ওালঙ রৃ‘চদ ভাূম দপ্রভড ওলভতঙমাফ ঢঔদ ঢাভা<br />

ঢালতভলও তফণযাাতী মম। ঢঃধভ অতফ ঢালতভ ঈপয়লও লায়ঢা ওভমাফ ঢৃঢীয়<br />

এওচলদভ ফাথযলফ। ঢাভা তঢদচদ মলমদঃ অফভা দঢাফালতভ প্রতঢ দপ্রতভঢ ললয়তঙ।<br />

অয়াঢ-১৫: ঢাভা মমঃ দঢাফভা দঢা অফালতভআ ফঢ ফানুর, তয়াফয় অল্লাল দঢা তওঙুআ<br />

দাতবম ওলভদতদ। দঢাফভা রৄথু তফণযাআ লম বাে।<br />

অয়াঢ-১৬: ভাূমকড মলমদঃ অফালতভ ভ চালদদ, অফভা যযআ দঢাফালতভ প্রতঢ<br />

দপ্রতভঢ ললয়তঙ।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ অফালতভ তাতয়ত্ব দওম সষ্রূলধ প্রঘাভ ওভা।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢাভা মমঃ অফভা দঢাফালতভলও যযআ রৄপ মক্ষড ফলদ ওতভ, বতত<br />

দঢাফভা তভঢ দা ল, ঢল অফভা যযআ দঢাফালতভলও প্রসভ দফলভ ধ্বং ওলভ দনম<br />

এং অফালতভ ঢভন দণলও দঢাফালতভ ঈধভ বন্ত্রডাতায়ও যাতস অধতঢঢ ললআ।<br />

অয়াঢ-১৯: ভাূমকড মলমদঃ দঢাফালতভ রৄপ মক্ষড দঢাফালতভআ ালণ ংবুি।<br />

দঢাফভা তও এঝালও রৄপ ফলদ ওভঙ দব, দঢাফালতভলও ঈধলতয প্রতাদ ওভা লয়? ভং<br />

দঢাফভা দঢা এও ীফামংখদওাভী ওফ।<br />

অয়াঢ-২০: ঢঃধভ যললভভ তূভপ্রান্ত দণলও এও যতি দতৌল়ে এম, দ মম: দল অফাভ<br />

ওফ! দঢাফভা ভাূমলতভ নুভড ওভ।<br />

অয়াঢ-২১: নুভড ওভ ঢালতভ, বাভা দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘায় দা এং<br />

ঢাভা তদলচভা ভলয়লঙ ৎধলণ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ অফাভ তও ধওতনয়ঢ অলঙ দব, অতফ ঢাোঁভ আাতঢ ওভ দা, তবতদ<br />

অফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং বাভ ওালঙ দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল?<br />

419


অয়াঢ-২৩: অতফ তও অল্লাললও দঙল়ে এফদ ঈধায গ্রলড ওভ, বতত তয়াফয় অল্লাল<br />

অফালও ওলষ্ তদধতঢঢ ওভলঢ ঘাদ, ঢল ঢালতভ সুধাতভয অফাভ দওাদ ঈধওালভ অল<br />

দা এং ঢাভা অফালও ফুি ওভলঢ ধাভল দা?<br />

অয়াঢ-২৪: বতত অতফ এরূধ ওতভ ঢল দঢা অতফ প্রওাযয দকাফভালীলঢ ধতঢঢ ল।<br />

অয়াঢ-২৫: অতফ দঢা দঢাফালতভ ভলভ প্রতঢ ইফাদ এলদতঙ, ঢএ দঢাফভা অফাভ<br />

ওণা রৄদ।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢালও মা লম? ―চান্নালঢ প্রলয ওভ।‖ দ মমঃ অলা! বতত অফাভ ওফ<br />

চাদলঢ ধাভঢ<br />

অয়াঢ-২৭: দব, অফাভ ভ অফালও ক্ষফা ওলভলঙদ এং অফালও ম্মাতদঢলতভ যাতফম<br />

ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৮: অভ ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ অতফ ঢাভ ওলফভ তরুলদ্ধ অফাদ দণলও দওাদ<br />

াতলদী দপ্রভড ওতভতদ এং দপ্রভড ওভাভ প্রলয়াচদ অফাভ তঙম দা।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢা তঙম দওমফাত্র এওতঝ তওঝ অয়াচ, নলম ঢৎক্ষডাৎ ঢাভা তদণভ-<br />

তদঃসে ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-৩০: অনলা দ াোলতভ চন্য, বালতভ ওালঙ ওঔদ এফদ দওাদ ভাূম<br />

অলতদ, বালও তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢাভা তও মক্ষয ওলভতদ দব, অতফ ঢালতভ ধূলত র ফাদলকাষৎীলও ধ্বং<br />

ওলভতঙ, বাভা ঢালতভ ফলথয ধুদভায় তনলভ অল দা?<br />

অয়াঢ-৩২: অভ ঢালতভ াআলও যযআ এওলত্র অফাভ ফীলধ ঈধতসঢ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ ঢালতভ চন্য এওতঝ তদতযতদ ফৃঢ চতফদ। অতফ ঢালও ঞৎীতঢ ওতভ<br />

এং ঢা দণলও ঈৎধন্ন ওতভ যয, নলম ঢা দণলও ঢাভা পক্ষড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৪: অতফ ঢালঢ ৃ তষ্ ওতভ দঔচুভ অঙুলভভ াকাদ এং প্রাতলঢ ওতভ ঢালঢ<br />

প্রসৗডফূল,<br />

অয়াঢ-৩৫: দবদ ঢাভা এভ নমফূম দণলও পক্ষড ওভলঢ ধালভ। ঢালতভ লাঢ এঝা ৃ তষ্<br />

ওলভতদ। ঢু তও ঢাভা দযাওভগুচাভী ওভল দা?<br />

420


অয়াঢ-৩৬: ধতত্র ফলাদ তঢতদ, তবতদ দচা়ো দচা়ো ওলভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঈতদ্ভত, ফানুর<br />

এং ঢাভা বালতভলও চালদ দা ঢালতভ প্রলঢযওলও।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ ঢালতভ চন্য এওতঝ তদতযতদ ভাঢ। অতফ ঢাভ ঈধভ দণলও ততদলও<br />

ধাতভঢ ওতভ, নলম ঢৎক্ষডাৎ ঢাভা ন্ধওাভােন্ন ললয় ধল়ে।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ ূবত সীয় কন্তয সালদভ ততলও ঘমলঢ ণালও। এঝা ধভাক্রফযামী,<br />

তলজ্ঞভ তদয়ন্ত্রড।<br />

অয়াঢ-৩৯: অতফ ঘলন্দ্রভ চন্য তদথতাতভঢ ওলভতঙ ততপন্ন ফাদতবম, এফদতও ঢা ভ্রফডলযলর<br />

ক্ষীড ললয় দঔচুলভভ ধুভাঢদ টালমভ ফঢ ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৪০: ূলবতভ াথয দদআ দব, দ ঘন্দ্রলও থলভ দনলম এং ভাঢ ততলদভ ধূলত<br />

অলঢ ধালভ দা। প্রলঢযলওআ তদথতাতভঢ ওলক্ষ ন্তভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ ঢালতভ চন্য এওতঝ তদতযতদ এআ দব, অতফ ঢালতভ ন্তাদ-ন্ততঢলও<br />

দাছাআ দদৌওায় অলভালড ওতভলয়তঙ,<br />

অয়াঢ-৪২: এং ঢালতভ চন্য অতফ এভ নুরূধ ৃ তষ্ ওলভতঙ বালঢ ঢাভা অলভালড<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ অতফ আলে ওভলম ঢালতভলও টু তলয় ততলঢ ধাতভ, ঢঔদ দওঈ ঢালতভ<br />

অঢতদালত া়ো দতল দা এং ঢাভা ফুতি ধাল দা,<br />

অয়াঢ-৪৪: তওন্তু অফাভআ ঢভন দণলও ভলফঢ তওঙুওালমভ চন্য<br />

চীলদাধলপাক ওভলঢ দতয়াভ ঈলদ্দলযয ঢা ওতভ দা।<br />

অয়াঢ–৪৫: বঔদ ঢালতভলও মা লয়ঃ দঢাফভা পয় ওভ বা দঢাফালতভ াফলদ ভলয়লঙ<br />

এং বা দঢাফালতভ দধঙলদ অলঙ, দবদ দঢাফালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওভা লয়,<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢালতভ ভলভ তদতযতদামীভ এফদ দওাদ তদতযতদআ ঢালতভ ওালঙ অল<br />

দা, বা দণলও ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয় দা।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ বঔদ ঢালতভলও মা লয়ঃ অল্লাল দঢাফালতভলও বা তাদ ওলভলঙদ ঢা<br />

দণলও যয় ওভ, ঢঔদ ওালনভভা ফু'তফদলতভলও লমঃ অল্লাল আলে ওভলম বালও ঔায়ালঢ<br />

ধাভলঢদ, অফভা ঢালও দওদ ঔায়া ? দঢাফভা দঢা ভলয়ঙ প্রওাযয তভ্রাতন্তলঢ।<br />

421


অয়াঢ-৪৮: ঢাভা লমঃ দঢাফভা ঢযাতী ললম ম, এ য়াতা ওঔদ ধূডত লল?<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢাভা দওম এওঝা তওঝ অয়ালচভ প্রঢীক্ষায় ভলয়লঙ, বা ঢালতভলও<br />

ধাও়ো ওভল এফঢাসায় দব, ঢাভা ধভসভ াও-তঢণা ওভলঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢঔদ ঢাভা তয়ঢ ওভলঢ ফণত লল দা এং তদচ ধতভালভভ দমাওলতভ<br />

ওালঙ তনলভ দবলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৫১: তযঙায় নু ৎওাভ দতয়া লল, ঢৎক্ষডাৎ ঢাভা ওভ দণলও সীয় ভলভ ততলও<br />

ঙুলঝ বাল।<br />

অয়াঢ-৫২: ঢাভা মলঃ লায়, রৃলপতাক অফালতভ! দও অফালতভলও অফালতভ ওভ দণলও<br />

ঈঞাম ? তয়াফয় অল্লাল দঢা এভআ প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়তঙলমদ এং ভাূমকড ঢযআ<br />

লমতঙলমদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: এঝা দঢা লল এওঝা তওঝ অয়াচ ফাত্র, নলম ঢৎক্ষডাৎ ঢাভা াআ<br />

অফাভ ফীলধ ঈধসাতধঢ লল।<br />

অয়াঢ-৫৪: অচলওভ ততলদ ওাভ প্রতঢ তওঙুফাত্র তঘাভ ওভা লল দা এং<br />

দঢাফালতভদও দওম ঢাভআ প্রতঢনম প্রতাদ ওভা লল, বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৫৫: তদঃলেলল দললযঢাীভা অদলে ফযগুম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৫৬: ঢাভা এং ঢালতভ তঙদীভা সুযীঢম ঙায়াঢলম, সুতজ্জঢ ধামলঙ্ভ ঈধভ<br />

দলমাদ ততলয় ঈধতষ্ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৫৭: দঔালদ ঢালতভ চন্য ণাওল প্রলঢযও প্রওাভ নমফূম এং বা তওঙু ঢাভা<br />

ঘাআল ঢা আ।<br />

অয়াঢ–৫৮: ঢালতভলও মা লল ামাফ‘, ধভফ তয়ামু অল্লালভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-৫৯: অভ মা ললঃ দল ধভাথীভা অচ দঢাফভা ধ ৃণও ললয় বা।<br />

অয়াঢ-৬০: অতফ তও দঢাফালতভলও ঢওত ওতভতদ দব, দল দী অতফ! দঢাফভা যয়ঢালদভ<br />

ধূচা ওভ দা, দ দঢাফালতভ প্রওাযয যত্রু,<br />

অয়াঢ–৬১: অভ অফাভ আাতঢ ওভ, এঝাআ ভম-তঞও ধণ।<br />

422


অয়াঢ-৬২: অভ যয়ঢাদ দঢা দঢাফালতভ ফথয দণলও র দমাওলও ধণভ্রষ্ ওলভলঙ,<br />

ঢএ দঢাফভা তও ুছলঢ দা?<br />

অয়াঢ-৬৪: দঢাফভা দব কুনভী ওভলঢ, ঢাভ চন্য অচ দঢাফভা এলঢ প্রলয ওভ।<br />

অয়াঢ–৬৫: অচ অতফ এলতভ ফুলঔ দফালভ দফদভ দত, এলতভ লাঢ অফাভ ালণ ওণা<br />

মল এং এলতভ ধা এলতভ ওৃঢওলফতভ াক্ষয দতল।<br />

অয়াঢ-৬৬: অভ অতফ আলে ওভলম ঢালতভ ঘক্ষু গুলমালও তমীদ ওলভ ততঢাফ, ঢঃধভ<br />

ঢাভা ধণ ঘমলঢ ঘাআলম দওফদ ওলভ দতঔলঢ দধঢ?<br />

অয়াঢ-৬৭: অভ অতফ বতত আলে ওভঢাফ, ঢল ঢালতভ অওৃতঢ ধতভঢতদ ওলভ ততঢাফ,<br />

ঢাভা দবঔাদওাভ দঔালদআ দণলও দবঢ, নলম ঢাভা াফলদ এগুলঢ ধাভঢ দা এং<br />

দধঙলদ তনলভ দবলঢ ধাভঢ দা।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ অতফ বালও তীখতায়ু তাদ ওতভ, ঢালও তনতভলয় দদআ ৃ তষ্কঢ ধূতাসায়।<br />

ঢু তও ঢাভা ুলছ দা?<br />

অয়াঢ-৬৯: অতফ ভাূমলও ওতঢা তযক্ষা দতআতদ এং ঢা ঢাভ চন্য দযাপদীয় দয়।<br />

এঝা দঢা দওম এও ঈধলতয এং সুসষ্ দওাভঅদ;<br />

অয়াঢ-৭০: বালঢ তঢতদ ঢওত ওলভদ এফদ যতিলও দব চীতঢ এং বালঢ ওালনভলতভ<br />

ঈধভ প্রফাড াযস লয়।<br />

অয়াঢ-৭১: ঢাভা তও মক্ষয ওলভতদ দব, অতফ ঢালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভতঙ তদচ লালঢ ৃষ্<br />

স্তুফূললভ ফথয দণলও ঘঢুষত চঢুগুলমালও? ঢঃধভ ঢাভা এগুলমাভ ফাতমও লয়।<br />

অয়াঢ-৭২: অভ অতফ এগুলমালও ঢালতভ যীপূ ঢ ওলভ ততলয়তঙ, নলম এলতভ ওঢও<br />

ঢালতভ ালদ এং ওঢও ঢাভা ঔায়।<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢালতভ চন্য এগুলমাভ ফলথয ভলয়লঙ অভ লদও ঈধওাতভঢা এং দাদা<br />

থভলদভ ধাদীয়। ঢু তও ঢাভা রৄওতভয়া অতায় ওভল দা?<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে লদও ঈধায গ্রলড ওলভলঙ, এ অযায় দব, ঢাভা<br />

ালাবযপ্রাি লল।<br />

অয়াঢ-৭৫: এ ঈধায ঢালতভ দওাদআ ালাবয ওভলঢ ক্ষফ দয়। এভা ঢালতভ<br />

াতলদীরূলধ ঈধসাতধঢ লল।<br />

423


অয়াঢ-৭৬: ঢএ এলতভ ওণা দবদ অধদালও রৃঃঔ দা দতয়। অতফ যযআ কঢ<br />

অতঙ বা ঢাভা দকাধদ ওলভ এং বা ঢাভা প্রওায ওলভ।<br />

অয়াঢ-৭৭: ফানুর তও মক্ষয ওলভ দা দব, অতফ ঢালও রৄক্রতন্দু দণলও ৃ তষ্ ওলভতঙ?<br />

ঢঃধভ দ ললয় ধ়েম প্রওাযয তঢণাওাভী।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ দ অফাভ ম্পলওত তপদ ওণা ডতদা ওলভ, ণঘ দ তদলচভ ৃ তষ্ভ<br />

ওণা পু লম বায়। দ লমঃ দও চীতঢ ওভল এ লা়েগুলমালও, বঔদ ঢা ধলঘ কলম বাল?<br />

অয়াঢ-৭৯: মুদঃ তঢতদআ এগুলমালও ধুদরুজ্জীতঢ ওভলদ, তবতদ ঢা প্রণফালভ ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ। অভ তঢতদ তপ্রওাভ ৃ তষ্ ম্পলওত ফযও কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৮০: তঢতদ ুচ ৃক্ষ দণলও দঢাফালতভ চন্য অগুদ ঈৎধন্ন ওলভদ, ঢ:ধভ<br />

দঢাফভা ঢা দণলও অভ অগুদ িামা।<br />

অয়াঢ-৮১: অভ তবতদ অফাদ চতফদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ, তঢতদ তও ক্ষফ দদ এলতভ<br />

নুরূধ ৃ তষ্ ওভলঢ? যযআ তঢতদ ক্ষফ। তঢতদ দঢা দশ্রষৎ ৃ তষ্ওঢতা, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৮২: স্তুঢ ঢাভ ৃ তষ্ওাবত এরূধ দব, বঔদ তঢতদ দওাদ তওঙু ৃ তষ্ ওভলঢ আলে<br />

ওলভদ, ঢঔদ তঢতদ ঢালও লমদঃ ―ল", ফতদ ঢা ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢএ ধতত্র ফলাদ তঢতদ, বাোঁভ লালঢ ভলয়লঙ তরলয়ভ তফয় ক্ষফঢা<br />

এং ঢাোঁভআ ফীলধ দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

424


ূভা াননাঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ঢালতভ বাভা াতভদ্ধপাল তণায়ফাদ,<br />

অয়াঢ-২: এং ঢালতভ বাভা ওলঞাভপাল াথাতাদওাভী,<br />

অয়াঢ-৩: এং ঢালতভ বাভা তবওভ দঢমায়াঢওাভী,<br />

অয়াঢ-৪: তদশ্চয় দঢাফালতভ ফাুত এও।<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ অফাদ চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ তওঙুভ ভ এং তঢতদ<br />

ভ ঈতয়াঘমফূললভ।<br />

অয়াঢ-৬: তদশ্চয় অতফ ধতণীভ ৃ অফাদলও সুতজ্জঢ ওলভতঙ দক্ষত্রফামাভ ূরফা ততলয়,<br />

অয়াঢ-৭: এং ংভতক্ষঢ ওলভতঙ প্রলঢযও াথয যয়ঢাদ দণলও।<br />

অয়াঢ-৮: নলম যয়ঢালদভ তম ঈধ্বতচকলঢভ দওাদ তওঙু শ্রড ওভলঢ ধালভ দা এং<br />

ঢালতভ প্রতঢ ততও দণলও ঈল্কা তদলক্ষধ ওভা লয়-<br />

অয়াঢ-৯: তঢা়েলদভ চন্য এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ তভাফলীদ দন্ত যাতস,<br />

অয়াঢ-১০: তওন্তু দওাদ যয়ঢাদ লঞাৎ তওঙু রৄলদ দনমলম, এও িমন্ত ঈল্কাতধণ ঢাভ<br />

ধশ্চাতানুভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-১১: ঢএ অধতদ ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওরুদঃ ঢাভা ৃ তষ্লঢ তথওঢভ ফচুঢ,<br />

দা অতফ ন্য বা তওঙু ৃ তষ্ ওলভতঙ ঢা? অতফ দঢা ঢালতভলও ৃ তষ্ ওলভতঙ ওাতাফাতঝ<br />

দণলও।<br />

অয়াঢ-১২: ভং অধতদ দঢা অশ্চবতলাথ ওলভদ, অভ ঢাভা তদ্রুধ ওলভ;<br />

অয়াঢ-১৩: এং বঔদ ঢালতভলও ঈধলতয দতয়া লয় ঢঔদ ঢাভা ঢা গ্রলড ওলভ দা;<br />

অয়াঢ-১৪: অভ বঔদ ঢাভা দওাদ তদতযতদ দতলঔ ঢঔদ ঈধলা ওলভ,<br />

425


অয়াঢ-১৫: এং লমঃ এঝা দঢা তদঙও প্রওাযয বারৃ ঙা়ো অভ তওঙু দয়,<br />

অয়াঢ-১৬: অফভা বঔদ ফলভ বা এং ফাতঝ লাল়ে ধতভডঢ ল ঢঔদ তও অফভা<br />

ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈতিঢ ল?<br />

অয়াঢ-১৭: এং অফালতভ ধূতঢতী তধঢৃধুরুলরভা তও?<br />

অয়াঢ-১৮: অধতদ লম ততদঃ লা, যযআ, এং দঢাফভা ধতস লল।<br />

অয়াঢ-১৯: ঢএ ঢা লল এওতঝ তওঝ অয়াচ ফাত্র, ঢঔদ ফতদ ঢাভা ঘঢুত তলও<br />

ঢাওালঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-২০: অভ ঢাভা মলঃ লায়, রৃপতাকয অফালতভ! এঝাআ দঢা তঘালভভ ততদ।<br />

অয়াঢ-২১: মা ললঃ এঝাআ দআ নয়ামাভ ততদ, বাদও দঢাফভা সীওাভ ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-২২: দনলভযঢালতভলও মা লল: এওত্র ওভ চাতমফলতভলও এং ঢালতভ<br />

দতাভলতভলও অভ ঢালতভলও বালতভ ঢাভা আাতঢ ওভঢ–<br />

অয়াঢ-২৩: অল্লাললও দঙল়ে; এং ঢালতভলও ধতভঘাতমঢ ওভ দতাবলঔভ ধলণ,<br />

অয়াঢ-২৪: ঢঃধভ ঢালতভলও এওঝু ণাফা, ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওভা লল;<br />

অয়াঢ-২৫: এঔদ দঢাফালতভ তও লম দব, এলও লন্যভ ালাবয ওভঙ দা?<br />

অয়াঢ-২৬: ভং দততদ ঢাভা াআ অত্মফধতডওাভী লল,<br />

অয়াঢ-২৭: এং এলও লন্যভ াফদা-াফতদ ললয় য়াম-চয়া ওভল।<br />

অয়াঢ-২৮: রৃতমভা মলতভ মলঃ দঢাফভা দঢা অফালতভ ওালঙ প্রঢালধভ ালণ<br />

অলঢ।<br />

অয়াঢ-২৯: মভা মল: ভং দঢাফভা দঢা তশ্বাীআ তঙলম দা;<br />

অয়াঢ-৩০: অভ দঢাফালতভ ঈধভ অফালতভ দওাদ ওঢৃ তত্ব তঙম দা, ভং দঢাফভা দঢা<br />

তঙলম াথয দমাও।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢএ াযস ললয় দকলঙ অফালতভ ঈধভ অফালতভ ভলভ াডী;<br />

অফালতভলও যযআ অবা অসাতদ ওভলঢ লল।<br />

426


অয়াঢ-৩২: অফভা দঢাফালতভলও ধণভ্রষ্ ওলভতঙমাফ, অভ তদলচভা ধণভ্রষ্ তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৩৩: সুঢভাং ঢাভা াআ দততদ অবালভ ফলথয যভীও ণাওল।<br />

অয়াঢ-৩৪: অতফ ধভাথীলতভ ালণ এরূধআ ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ-৩৫: বঔদ ঢালতভলও মা লঢ, অল্লাল ঙা়ো দওাদ ফাূত দদআ, ঢঔদ ঢাভা<br />

লংওাভ ওভঢ,<br />

অয়াঢ-৩৬: এং মঢ: অফভা তও এও ধাকম ওতভ ওণায় অফালতভ ঈধাযলতভলও<br />

ধতভঢযাক ওভ?<br />

অয়াঢ-৩৭: ভং তঢতদ ঢযল এললঙদ এং ন্যান্য ওম ভাূমলতভ ঢযঢা<br />

প্রতঢধাতদ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৩৮: দঢাফালতভলও যযআ বন্ত্রদাতায়ও অবা অসাতদ ওভলঢ লল,<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ দঢাফভা ঢাভআ প্রতঢনম ধাল, বা দঢাফভা ওভলঢ,<br />

অয়াঢ-৪০: ঢল বাভা অল্লালভ ঔাোঁতঝ াো, ঢাভা অবা অসাতদ ওভল দা।<br />

অয়াঢ-৪১: ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ (দললযলঢ) তদথতাতভঢ তভতবও-<br />

অয়াঢ-৪২: দাদা ভওফ নমফূম, এং ঢাভা লল ম্মাতদঢ,<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢাভা ণাওল তদয়াফঢধূডত চান্নালঢ,<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢাভা ধামলঙ্ অীদ লল ফুলঔাফুতঔ ললয়।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢালতভলও খুলভ তনলভ ধতভলযদ ওভা লল তরৄদ্ধ যভাল ধূডত ধাদধাত্র।<br />

অয়াঢ-৪৬: রৄভ্র ঈজ্জ্বম, ধাদওাভীলতভ চন্য ঔু সুসারৃ।<br />

অয়াঢ-৪৭: ঢালঢ তযভঃধী়োভ ঈধাতাদ ণাওল দা এং ঢালঢ ঢাভা ফাঢাম লল দা।<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢালতভ ওালঙ ণাওল অদঢ দয়দা, প্রযান্ত ঘক্ষু ততযষ্ লূভকড ;<br />

অয়াঢ-৪৯: দবদ ঢাভা অোততঢ সুভতক্ষঢ তটফ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা এলও ধলভভ ততলও ফুঔ ওলভ ওলণাধওণদ ওভল।<br />

427


অয়াঢ-৫২,: দ মঢ: ঢুতফ তও এলঢ তশ্বাী দব,<br />

অয়াঢ-৫৩: বঔদ অফভা ফলভ বা এং ফাতঝ লাল়ে ধতভডঢ ল, ঢঔদ তও অফভা<br />

প্রতঢনম প্রাি ল?<br />

অয়াঢ-৫৪: অল্লাল মলদ: দঢাফভা তও ঢালও ঈতও দফলভ দতঔলঢ ঘা?<br />

অয়াঢ-৫৫:. ঢঃধভ দ ঈতও দফলভ দতঔল এং ঢালও দতাবলঔভ ফাছঔালদ দতঔলঢ<br />

ধাল। -<br />

অয়াঢ-৫৬: দ মল: অল্লালভ ওফ! ঢুতফ দঢা অফালও ধ্বং ওভাভ ঈধক্রফ<br />

ওলভতঙলম,<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ বতত অফাভ ভলভ নুগ্রল দা ণাওঢ, ঢল অতফ দঢাফাভ ন্যায়<br />

ততণঢলতভ ালণ চালান্নালফ লাতচভ লঢাফ।<br />

অয়াঢ-৫৮: অফভা তও এঔদ অভ ফভ দা?<br />

অয়াঢ-৫৯: অফালতভ প্রণফালভভ ফৃঢুযভ ধভ, এং অফভা তও ততণঢ ল দা ?<br />

অয়াঢ-৬০: তদশ্চয়, এ দঢা ফলা ানময।<br />

অয়াঢ-৬১: এরূধ নমঢাভ চন্যআ ওফতীলতভ ওফত ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-৬২: এ ওম অধযায়দআ ঈত্তফ, দাতও বাকুফ ৃক্ষ?<br />

অয়াঢ-৬৩: অতফ দঢা ঢা ৃ তষ্ ওলভতঙ চাতমফলতভ চন্য ধভীক্ষাসরূধ।<br />

অয়াঢ-৬৪: এতঝ এফদ ৃক্ষ, বা ঈৎধন্ন লয় দতাবলঔভ ঢমলতয দণলও,<br />

অয়াঢ-৬৫: এভ দফাঘা দবদ যয়ঢালদভ ফাণা,<br />

অয়াঢ-৬৬: ঢঔদ ওালনভভা এ ৃক্ষ দণলও পক্ষড ওভল এং ঢা ততলয় ঈতভ ধূডত ওভল।<br />

অয়াঢ-৬৭: ঢরৃধতভ ঢালতভ চন্য ণাওল ধু োঁলচভ ালণ তফতশ্রঢ নু ঝন্ত ধাতদ।<br />

অয়াঢ-৬৮: ঢঃধভ ঢালতভ কন্তয লল দতাবলঔভআ ততলও।<br />

অয়াঢ-৬৯: ঢাভা দঢা ঢালতভ তধঢৃধুরুরলতভলও দধলয়তঙম ধণভ্রষ্।<br />

428


অয়াঢ-৭০: ঢাভধভ ঢাভা থাতঢ ললয়তঙম ঢালতভআ ধতাংও নুভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ ঢালতভ ধূলত ধণভ্রষ্ ললয়তঙম ধূতঢতীলতভ তথওাংযআ,<br />

অয়াঢ-৭২: এং অতফ দঢা ঢালতভ ফলথয লদও ঢওতওাভী ধাতঞলয়তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢএ দতঔুদ, বালতভলও ঢওত ওভা ললয়তঙম, ঢালতভ ধতভডাফ দওফদ<br />

ললয়তঙম;<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢল অল্লালভ ঔাোঁতঝ াোলতভ যতঢলভলও।<br />

অয়াঢ-৭৫: অভ দূল দঢা অফালও দটলওতঙলমদ, এং অতফ ওঢ ঈত্তফ, টালও া়ো<br />

তাদওাভী!<br />

অয়াঢ-৭৬: অতফ ঢালও ঢাভ ধতভাভকতলও ভক্ষা ওলভতঙমাফ ফলা ংওঝ দণলও।<br />

অয়াঢ–৭৭: অভ অতফ ঢাভ ংযথভলতভলওআ তযষ্ ভাঔমাফ,<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ অতফ ঢাভ চন্য ধভঢতীলতভ এওণা দভলঔ ততমাফ দব,<br />

অয়াঢ-৭৯: ‗ামাফ‘ দূললভ প্রতঢ চকিাীলতভ ফলথয।<br />

অয়াঢ-৮০: অতফ ঔাোঁতঝ াোলতভলও এরূধআ ধুভস্ৃঢ ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ-৮১: তদঃলেলল তঢতদ তঙলমদ অফাভ ইফাদতাভ াোলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ-৮২: ঢঃধভ অতফ ধভ দমাওলতভলও তদফতজ্জঢ ওলভ ততমাফ।<br />

অয়াঢ-৮৩: অভ তদশ্চয় দূললভ নুকাফীলতভ ফলথয তঙলমদ আভালীফ।<br />

অয়াঢ-৮৪: সভড ওভ, তঢতদ ঢাভ ভলভ ওালঙ তরৄদ্ধতঘলত্ত এলমদ,<br />

অয়াঢ-৮৫: বঔদ তঢতদ ঢাভ তধঢা ঢাভ ওফলও মলমদ: দঢাফভা তওলভ ঈধাদা<br />

ওভঙ?<br />

অয়াঢ-৮৬: দঢাফভা তও অল্লাললও দঙল়ে তফণযা দতঢালতভ ঘা?<br />

অয়াঢ-৮৭: ঢল দঢাফালতভ তও থাভডা তশ্বচকলঢভ প্রতঢধামও িলন্ধ?<br />

অয়াঢ-৮৮: ঢ:ধভ আভালীফ এওাভ ঢাভওালতভ ততলও ঢাওালমদ<br />

429


অয়াঢ-৮৯: এং তঢতদ মলমদঃ অতফ সুস।<br />

অয়াঢ-৯০ ঢঃধভ ঢাভা ঢালও ঢযাক ওলভ ঘলম দকম।<br />

অয়াঢ-৯১: ঢাভধভ তঢতদ ঢালতভ দতঢাগুলমাভ ওালঙ তঢ ন্তধতলড দকদমদ এং<br />

মলমদঃ দঢাফভা ঔাে দা দওদ?<br />

অয়াঢ-৯২: দঢাফালতভ তও লম, দঢাফভা ওণা মঙ দা দওদ?<br />

অয়াঢ-৯৩: ঢঃধভ তঢতদ ঢালতভ ঈধভ লচালভ অখাঢ ওভলমদ।<br />

অয়াঢ-৯৪: ঢঔদ ঢাভা ঢাভ ততলও যস ফস ললয় দতৌল়ে এম।<br />

অয়াঢ-৯৫: আভালীফ মলমদঃ দঢাফভা তও ঢালতভআ ধূচা ওভ, বালতভলও দঢাফভা<br />

তদদচভা তদফতাড ওভ?<br />

অয়াঢ-৯৬: ণঘ অল্লালআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দঢাফালতভলও এং দঢাফভা বা তদফতাড ওভ<br />

ঢা।<br />

অয়াঢ-৯৭: ঢাভা মমঃ এভ চন্য এওতঝ তিকুণ তদফতাড ওভ এং ঢালও দ িমন্ত<br />

তিকুলণ তদলক্ষধ ওভ।<br />

অয়াঢ–৯৮: স্তুঢ ঢাভা ঢাভ তরুলদ্ধ তভাঝ ঘক্রালন্তভ ংওল্প ওলভতঙম, তওন্তু অতফ<br />

ঢালতভলও ধভাপূ ঢ ওলভ ততমাফ।<br />

অয়াঢ-৯৯: অভ আভালীফ মলমদঃ অতফ দঢা অফাভ ভলভ ততলও ঘমমাফ, তঢতদআ<br />

অফালও কন্তলয দধৌতঙলয় দতলদ।<br />

অয়াঢ-১০০: দল অফাভ ভ! অফালও এওতঝ সুধুত্র তাদ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১০১: ঢঃধভ অতফ ঢালও এওতঝ ধথবতযীম ধুলত্রভ সুংাত ততমাফ।<br />

অয়াঢ-১০২: ঢাভধভ দ বঔদ ঢাভ তধঢাভ ালণ ঘমালনভা ওভাভ য়ল ঈধদীঢ লম<br />

ঢঔদ আভালীফ মলমদঃ দল ৎ! অতফ সলে দতঔতঙ দব, অতফ দঢাফালও বলল ওভতঙ;<br />

এঔদ ঢুতফ ম, দঢাফাভ ফঢ তও? দ মমঃ দল অফাভ অব্বাচাদ! অধতদ বা অততষ্<br />

ললয়লঙদ ঢা ধূডত ওরুদ। ―আদযাঅল্লাল", অধতদ অফালও ধথবতযীমলতভ ন্তপু তি ধালদ।<br />

অয়াঢ-১০৩: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা ঈপলয় অনুকঢয প্রওায ওভলমদ এং তধঢা ধুত্রলও<br />

ওাঢ ওলভ যাতয়ঢ ওভলমদ,<br />

430


অয়াঢ-১০৪: ঢঔদ অতফ ঢালও দটলও মমাফ: দল আভালীফ!<br />

অয়াঢ-১০৫: অধতদ দঢা সেলও লঢয ধতভডঢ ওলভ দতঔালমদ। অতফ এরূলধআ ঔাোঁতঝ<br />

াোলতভলও প্রতঢতাদ ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-১০৬: তদশ্চয় এঝা তঙম এও সুসষ্ ধভীক্ষা।<br />

অয়াঢ-১০৭: অভ অতফ ঢালও ঢাভ ধতভলঢত তাদ ওভমাফ এও ফলাদ বললভ চন্তু।<br />

অয়াঢ-১০৮: অভ অতফ ঢাভ চন্য এ তরয়তঝ ধভঢতীলতভ ফলথয দভলঔ ততমাফ দব,<br />

অয়াঢ–১০৯: ‗ামাফ‘ আভালীলফভ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-১১০: এরূলধআ অতফ ঔাোঁতঝ াোলতভলও প্রতঢতাদ ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-১১১: তদশ্চয় তঢতদ তঙলমদ অফাভ ফুতফদ াোলতভ এওচদ।<br />

অয়াঢ-১১২: অভ অতফ ঢালও সুংাত ততলয়তঙমাফ আলালওভ, তঢতদ দদওওাভলতভ ফথয<br />

দণলও ন্যঢফ দী,<br />

অয়াঢ-১১৩: অভ অতফ ঢালও ভওঢ তাদ ওলভতঙমাফ এং আলাওলও৷ ঢালতভ<br />

ংযথভলতভ ফলথয ওঢও তঙম দদওওাভ এং ওঢও তদলচলতভ ঈধভ প্রওাযয চাতমফ।<br />

অয়াঢ-১১৪: অভ অতফ দঢা নুগ্রল ওলভতঙমাফ ফূা লারুলদভ প্রতঢ,<br />

অায়াঢ-১১৫: এং অতফ ভক্ষা ওলভতঙমাফ ঢালতভ ঈপয়লও ঢালতভ ওফলও ফলা<br />

ংওঝ দণলও।<br />

অয়াঢ-১১৬: অভ অতফ ঢালতভ ালাবয ওলভতঙমাফ, নলম ঢাভাআ তচয়ী ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১১৭: অতফ ঢালতভ ঈপয়লও ততলয়তঙমাফ সুসষ্ তওঢা।<br />

অয়াঢ-১১৮: ঢালতভ ঈপয়লও অতফ ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১১৯: অভ অতফ ঢালতভ ঈপলয়ভ চন্য ধভঢীলতভ ফলথয এ তরয়তঝ দভলঔ ততলয়তঙ<br />

দব,<br />

অয়াঢ-১২০: ‗ামাফ‘ ফূা লারুলদভ প্রতঢ।<br />

অয়াঢ-১২১: এরূলধআ অতফ ঔাোঁতঝ দদওওাভ াোলতভ প্রতঢতাদ ততলয় ণাতও।<br />

431


অয়াঢ-১২২: তদশ্চয় ঢাভা ঈপয় তঙলমদ অফাভ ফুতফদ াোলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ-১২৩: অভ তদঃলেলল আতময়া তঙলমদ ভাূমলতভ এওচদ।<br />

অয়াঢ-১২৪ সভড ওভ, তঢতদ ঢাভ ওফলও লমতঙলমদ দঢাফভা তও অল্লাললও পয় ওভ<br />

দা?<br />

অয়াঢ-১২৫: দঢাফভা তও া'অম দতঢাভ ধূচা ওভল অভ তলশ্রষৎ ৃ তষ্ওঢতালও<br />

ধতভঢযাক ওভল?<br />

অয়াঢ-১২৬: তবতদ অল্লাল, দঢাফালতভ ভ এং দঢাফালতভ ধূতঢতী তধঢৃধুরুরলতভ<br />

ভ?<br />

অয়াঢ-১২৭: লযলর ঢাভা ঢালও সীওাভ ওভম। সুঢভাং ঢালতভলও যযআ যাতসভ<br />

চন্য লাতচভ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-১২৮: ঢল বাভা অল্লালভ ঔাোঁতঝ দদওওাভ াো ঢাভা দয়।<br />

অয়াঢ-১২৯: অভ অতফ ঢাভ চন্য ধভঢীোঁলতভ ফলথয এ তরয়তঝ দভলঔ ততলয়ঙ দব,<br />

অয়াঢ-১৩০: ‗ামাফ‘ আতময়ালভ প্রতঢ।<br />

অয়াঢ-১৩১: অতফ দঢা এরূলধআ দদওওাভলতভলও প্রতঢতাদ ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-১৩২: তদশ্চয় তঢতদ তঙলমদ অফাভ ফু‘তফদ াোলতভ এওচদ।<br />

অয়াঢ-১৩৩: অভ যযআ মুঢ তঙলমদ ভাূমকলডভ এওচদ।<br />

অয়াঢ-১৩৪: সভড ওভ, অতফ ভক্ষা ওলভতঙমাফ ঢালও ঢাভ ধতভালভভ াআলও।<br />

অয়াঢ-১৩৪: এও ৃদ্ধালও ঙা়ো, দ ধশ্চালঢ সাদওাভীলতভ ালণ দণলও তকলয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১৩৬: ঢঃধভ অতফ ন্যান্যলতভলও ম্পূডতরূলধ ধ্বং ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-১৩৭: অভ দঢাফভা দঢা ঢালতভ ধ্বংপ্রাি াত়ে-খলভভ ঈধভ ততলয় কফদাকফদ ওভ<br />

দপাভ দমায়,<br />

অয়াঢ-১৩৮: এং ভাতত্রওালম। ঢু তও দঢাফভা ুছ দা?<br />

অয়াঢ-১৩৯: অভ আঈনু তঙলমদ ভাূমকলডভ এওচদ।<br />

432


অয়াঢ-১৪০: বঔদ তঢতদ ধাতমলয় দাছাআ দদৌবালদ তকলয় দধৌঙলমদ,<br />

অয়াঢ-১৪১: ঢঃধভ তঢতদ মঝাভীলঢ যভীও ললমদ এং ধভাথী াযস ললমদ।<br />

অয়াঢ-১৪২: ঢাভধভ এওতঝ ফাঙ ঢালও তকলম দনমম, ঢঔদ তঢতদ তদলচলও তঢভস্াভ<br />

ওভলঢ মাকলমদ।<br />

অয়াঢ-১৪৩: সুঢভাং বতত তঢতদ অল্লালভ ঢাীল ধাঞওাভী দা ললঢদ,<br />

অয়াঢ-১৪৪: ঢল তঢতদ যযআ দণলও দবলঢদ ফালঙভ দধলঝ দওয়াফলঢভ ততদ ধবতন্ত।<br />

অয়াঢ-১৪৫: ঢ:ধভ অতফ ঢালও তদলক্ষধ ওভমাফ এও ফয়তালদ এং তঢতদ তঙলমদ<br />

ধীত়েঢ।<br />

অয়াঢ-১৪৬: অভ অতফ ঈৎধন্ন ওভমাফ ঢাভ ঈধভ এও মাঈ কাঙ।<br />

অয়াঢ-১৪৭: অতফ ঢালও ভাূম ওলভ ধাতঞলয়তঙমাফ এও মক্ষ া ঢলঢাতথও দমালওভ<br />

প্রতঢ।<br />

অয়াঢ-১৪৮: ঢাভা ইফাদ এলদতঙম, নলম অতফ ঢালতভলও এও তদত তষ্ওাম ধবতন্ত<br />

চীলদাধলপাক ওভলঢ ততলয়তঙমাফ।<br />

ডয়াঢ-১৪৯: অধতদ ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওরুদ: দঢাফাভ ভলভ চন্য তও ভলয়লঙ<br />

ওন্যান্তাদ, অভ ঢালতভ চন্য ধুত্রন্তাদ?<br />

অয়াঢ-১৫০: ণা অতফ তও দনলভযঢালতভলও দাভীরূলধ ৃতষ্ ওলভতঙ এং ঢাভা ঢা<br />

দতঔতঙম?<br />

অয়াঢ-১৫১: দতঔ, ঢাভা দঢা তদলচলতভ ফদক়ো ঈতি দণলও লম দব,<br />

অয়াঢ-১৫২: অল্লাল ন্তাদ চন্ম ততলয়লঙদ। তদশ্চয় ঢাভা দঢা তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-১৫৩: তঢতদ তও তথও ধঙে ওলভলঙদ ধুত্রন্তালদভ ধতভলঢত ওন্যান্তাদলও?<br />

অয়াঢ-১৫৪: দঢাফালতভ তও লম? দঢাফভা দওফদ তদ্ধান্ত ততে?<br />

অয়াঢ-১৫৫: ঢল তও দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড ওভল দা?<br />

অয়াঢ-১৫৬: ণা দঢাফালতভ ওালঙ তও দওাদ সষ্ প্রফাড অলঙ?<br />

433


অয়াঢ-১৫৭: ঢাললম দঢাফালতভ তওঢা ঈধতসঢ ওভ, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ–১৫৮: অভ ঢাভা অল্লাল তিদলতভ ফলথয কুঝুতিঢা াযস ওলভলঙ। ণঘ<br />

তিলদভা চালদ দব, ঢাভা ধাও়ো ললয় যযআ যাতসভ চন্য ঈধতসঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৫৯: ঢাভা বা লম ঢা দণলও অল্লাল ধতত্র-ফলাদ।<br />

অয়াঢ-১৬০: ঢল বাভা অল্লালভ ঔাোঁতঝ াো, ঢাভা ধাও়ো ললয় অল দা।<br />

অয়াঢ-১৬১: ঢএ দঢাফভা দঢাফালতভ ঈধালযভা–<br />

অয়াঢ-১৬২: াআ তফলম ওাঈলও অল্লাল িলন্ধ তভ্রান্ত ওভলঢ ধাভল দা,<br />

অয়াঢ-১৬৩: দওম ঢালও ঙা়ো দব দতাবলঔ প্রলয ওভল।<br />

অয়াঢ-১৬৪: (দনলভযঢাভা লম) অফালতভ প্রলঢযলওভ চন্যআ ভলয়লঙ এও তদত তষ্ সাদ,<br />

অয়াঢ-১৬৫: অভ অফভা দঢা ভলয়তঙ াতভদ্ধপাল তণায়ফাদ,<br />

অয়াঢ-১৬৬: এং অফভা দঢা ঢাীল ধালঞ তদলয়াতচঢ অতঙ।<br />

অয়াঢ-১৬৭: অভ ওালনভভা দঢা মঢ:<br />

অয়াঢ-১৬৮: বতত ধূতঢতীলতভ তওঢালভ ন্যায় অফালতভ ওালঙ দওাদ তওঢা ণাওঢ,<br />

অয়াঢ-১৬৯: ঢল অফভা যযআ অল্লালভ ঔাোঁতঝ াো লঢাফ।<br />

অয়াঢ-১৭০: তওন্তু ঢাভা দওাভঅদ প্রঢযাঔযাদ ওভম, এঔদ ঢাভা যীঘ্রআ চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-১৭১: অফাভ ভাূম াোলতভ ম্পলওত অফাভ এ ওণা ধূলতআ তসভ ললয়লঙ দব,<br />

অয়াঢ-১৭২: যযআ ঢাভা ললদ ালাবযপ্রািু্।<br />

অয়াঢ-১৭৩: এং অফাভ াতলদী, যযআ ঢাভাআ লল তচয়ী।<br />

অয়াঢ-১৭৪: ঢএ অধতদ তওঙুওালমভ চন্য ঢালতভলও ঈলধক্ষা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১৭৫: এং ঢালতভ প্রতঢ মক্ষয ভাঔুদ, ঢাভা যীঘ্রআ দতঔলঢ ধাল।<br />

অয়াঢ-১৭৬: ঢাভা তও অফাভ অবা দ্রুঢ ঘায়?<br />

434


অয়াঢ-১৭৭: বঔদ ঢালতভ অতগদায় অবা এল ধ়েল, ঢঔদ ঢওতওৃঢলতভ প্রপাঢ<br />

লল ওঢ ফে।<br />

অয়াঢ-১৭৮: ঢএ অধতদ তওঙুওালমভ চন্য ঢালতভলও ঈলধক্ষা ওরুদ,<br />

অভাঢ-১৭৯: এং অধতদ মক্ষয ভাঔুদ, ঢাভা যীঘ্রআ দতঔলঢ ধাল।<br />

অয়াঢ-১৮০: ঢাভা বা লম ণালও ঢা দণলও অধদাভ ভ, তবতদ ফলা ফতলফাতিঢ ওম<br />

ক্ষফঢাভ ফাতমও, ধতত্র-ফলাদ।<br />

অয়াঢ-১৮১: ‗ামাফ‘ ভাূমকলডভ প্রতঢ।<br />

অয়াঢ-১৮২: অভ ওম প্রযংা অল্লালভ, তবতদ চকঢফূললভ প্রতঢধামও।<br />

435


ূভা াত<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দায়াত, ওফ দওাভঅলদভ বা ঈধলতলয ধতভধূডত।<br />

অয়াঢ-২: ভং ওালনভভা দ্ধলঢযভ তরুদ তলিরপ্রড তলভাতথঢায় তমি।<br />

অয়াঢ-৩: ঢালতভ ধূলত অতফ র চদলকাষৎীলও ধ্বং ওলভতঙ ; ঢঔদ ঢাভা অঢতদাত<br />

ওলভতঙম, তওন্তু ঢঔদ মালপভ দওাদ ফয় তঙম দা।<br />

অয়াঢ-৪: ঢাভা এলঢ ততসঢ লম দব, ঢালতভ এললঙ ঢালতভআ ফথয দণলও এও<br />

ঢওতওাভী। অভ ওালনভভা মলঢ মাকমঃ এ দঢা এও বারৃওভ, তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-৫: দ তও র ঈধালযভ সালদ এওচদ ফাত্র ঈধায াযস ওলভ ততলয়লঙ? স্তুঢ<br />

এঝা এও তসয়ওভ যাধাভ।<br />

অয়াঢ-৬: অভ ঢালতভ ভতাভভা এওণা লম ঘলম বায় দব, ―দঢাফভা ঘলম বা এং<br />

তদলচলতভ ঈধাযলতভ ধূচায় ঝম ণাও, তদশ্চয় এ দঢা এও ঈলদ্দযযফূমও যাধাভ।‖<br />

অয়াঢ-৭: এরূধ ওণা দঢা অফভা ধূতঢতী থলফত রৄতদতদ। এঝা দঢা ফদক়ো ঈতি ঙা়ো<br />

অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-৮: অফালতভ ফথয দণলও দওম এ যতিভ ঈধভআ তও অল্লালভ ভলয়লঙ; ভং ঢাভা<br />

এঔদ ধবতন্ত অফাভ অবা অসাতদ ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-৯: ঢালতভ ওালঙ অলঙ তও অধদাভ ধভাক্রফযামী, ফলাদ তাদযীম ভলভ<br />

নুগ্রললভ পাণাভফূল?<br />

অয়াঢ-১০: ণা ঢালতভ তও অতথধঢয অলঙ অফাদ চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ<br />

ফথযতসঢ তওঙুভ ঈধভ ? ঢাললম ঢাভা তোঁত়ে মাতকলয় অফালদ অলভালড ওরুও।<br />

অয়াঢ-১১: র াতলদীভ ফলথযভ এঔাদওাভ এ াতলদী যযআ ধভাতচঢ লল।<br />

অয়াঢ-১২: এলতভ ধূলত ভাূমলতভলও সীওাভ ওলভতঙম দূললভ ওফ, অত এং র<br />

তযতলভভ ফাতমও দনভাঈদ,<br />

436


অয়াঢ-১৩: এং াফূত, মুলঢভ ওফ অআওাভ তথাীভা। এভাআ তঙম র াতলদী।<br />

অয়াঢ-১৪: এভা প্রলঢযলওআ ভাূমকডলও সীওাভ ওলভতঙম। সুঢভাং অফাভ যাতস<br />

ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১৫: এভা দঢা দওম এওতঝ তওঝ তঘৎওালভভ প্রঢীক্ষা ওভলঙ, বালঢ তদঃশ্বা<br />

গ্রললডভ ওায ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-১৬: এভা লম: দল অফালতভ ভ! অফালতভ প্রাধয ংয অফালতভলও তঘালভভ<br />

ততলদভ ধূলতআ যীঘ্র ততলয় ততদ।<br />

অয়াঢ-১৭: এভা বা তওঙু লম ঢালঢ অধতদ ধথবত থাভড ওরুদ এং সভড ওরুদ অফাভ<br />

াো তাঈলতভ ওণা, তবতদ তঙলমদ ঔু যতিযামী এং তবতদ তঙলমদ তঢযয় অল্লাল<br />

তপফুঔী।<br />

অয়াঢ-১৮: অতফ ধতঢফামালও নুকঢ ওলভ ততলয়তঙমাফ, ঢাভ ালণ ঢাভা ওাম-<br />

ন্ধযায় অফাভ ঢাীল ধাঞ ওভঢ,<br />

অয়াঢ-১৯: এং ধক্ষীকুমলও, বাভা ঢাভ ওালঙ ফলঢ লঢ। ওলমআ তঙম ঢাভ<br />

তপফুঔী।<br />

অয়াঢ-২০: অভ অতফ ঢাভ ভাচত্বলও সুতৃঢ় ওলভতঙমাফ এং ঢালও ততলয়তঙমাফ দলওফঢ<br />

নয়ামাওাভী ডতদা যতি।<br />

অয়াঢ-২১: অধদাভ ওালঙ ততফাদ দমাওলতভ ংাত দধৌলঙলঙ তও? বঔদ ঢাভা<br />

আাতঢঔাদাভ দতয়াম ঝধওাম,<br />

অয়াঢ-২২: এং তাঈলতভ ওালঙ দধৌঙম, ঢঔদ তঢতদ ঢালতভলও দতলঔ পীঢ ললয়<br />

ধ়েলমদ। ঢাভা মম: অধতদ পয় ধালদ দা। অফভা ততফাদ রৃতঝ ধক্ষ, এলও ধলভভ<br />

প্রতঢ া়োাত়ে ওলভতঙ। ঢএ অফালতভ ফলথয ন্যায়পাল তঘাভ ওলভ ততদ, তঘাভ<br />

ওভলদ দা এং অফালতভলও তঞও ধণ লম ততদ।<br />

অয়াঢ-২৩: এ দমাওতঝ অফাভ পাআ; এভ অলঙ তদভাদব্বআতঝ রৃিা অভ অফাভ অলঙ ফাত্র<br />

এওতঝ রৃিা। এভধভ দ দম; ঐতঝ অফাভ তচন্মায় ততলয় তা। এং ওণাভ দচালভ দ<br />

অফালও ধভাস ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৪: তাঈত মলমদ এ যতি দঢাফাভ রৃিাতঝলও ঢাভ রৃিাগুলমাভ ালণ ংবুি<br />

ওভাভ তাত ওলভ দঢাফাভ প্রতঢ যযআ চুমুফ ওলভলঙ। অভ তথওাংয যভীওভাআ এলও<br />

437


লন্যভ ঈধভ ন্যায় অঘভড ওলভ ণালও, ঢল বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভ<br />

ণালও ঢাভা দয়, যয এরূধ দমাও ঔুআ তভম। অভ তাঈত ুছলঢ ধাভলমদ দব, অতফ<br />

ঢালও ধভীক্ষা ওলভতঙ। ঢএ তঢতদ সীয় ভলভ ফীলধ ক্ষফা প্রাণতদা ওভলমদ এং<br />

তচতায় মুতঝলয় ধ়েলমদ ঢাভ তপফুঔী ললমদ।<br />

অয়াঢ-২৫: অতফ ঢাভ ক্রতঝ ফাচতদা ওলভ ততমাফ। অভ ঢাভ চন্য দঢা ভলয়লঙ অফাভ<br />

ওালঙ ধদওলঝযভ ফবতাতা এং রৄপ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-২৬: দল তাঈত! অতফ অধদালও ধতণীলঢ ৃ প্রতঢতদতথ ওলভতঙ। ঢএ অধতদ<br />

ফানুলরভ ফলথয ন্যায়পাল তঘাভ-ফীফাংা ওভলঢ ণাকুদ এং প্রতত্তভ ৃ যীপূ ঢ ললদ দা।<br />

দওদদা ঢাললম ঢা অধদালও অল্লালভ ধণ দণলও তঘুঢ ওলভ দতল। তদশ্চয় বাভা অল্লালভ<br />

ধণ দণলও তঘুযঢ লয় ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ পীরড যাতস, দবললঢু ঢাভা তলা-তদওালযভ<br />

ততদলও পু লম ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অতফ অফাদ, চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ দওাদ তওঙুআ দণতও<br />

ৃ তষ্ ওতভতদ; অতফ এ তদভণতও ৃ তষ্ ওলভতঙ এরূধ থাভডা দঢা ঢালতভ বাভা ওালনভ।<br />

সুঢভাং ওালনভলতভ চন্য ভলয়লঙ চালান্নালফভ রৃলপতাক।<br />

অয়াঢ-২৮: বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ অতফ তও ঢালতভলও ঐ<br />

দমালওভ ফাদ ওলভ দত, বাভা ধতণীলঢ ৃ নাাত ৃ তষ্ ওলভ দ়োয়? ণা অতফ তও<br />

দফাত্তাওীলতভলও ধাতধষৎলতভ ফাদ ওলভ দত?<br />

অয়াঢ-২৯: এ দওাভঅদ এওতঝ ভওঢফয় তওঢা, অতফ ঢা অধদাভ প্রতঢ দাতবম<br />

ওলভতঙ দবদ ফানুর এভ অয়াঢফূল নুথাদ ওলভ এং জ্ঞাদাদ দমালওভা ঈধলতয গ্রলড<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ অতফ তাঈতলও তাদ ওভমাফ সুমায়ফাদ। দ তঙম তঢ ঈত্তফ াো।<br />

তঢতদ দঢা তঙলমদ তঢযয় অল্লাল তপফুঔী।<br />

অয়াঢ-৩১: বঔদ ন্ধযাভ ফয় ঢাভ াফলদ দধয ওভা লম ঈৎওৃষ্ শ্বভাতচ,<br />

অয়াঢ-৩২: ঢঔদ তঢতদ মলমদ: অতফ দঢা অফাভ ভলভ সভড দণলও কালনম ললয়<br />

ম্পলতভ দফালল ফযগুম ললয় ধল়েতঙ, এফদতও ূবত ধ তাভ অ়োলম ঘলম দকলঙ;<br />

অয়াঢ-৩৩: এগুলমালও অাভ অফাভ াফলদ অদ। ঢাভধভ তঢতদ দগুলমাভ ধা <br />

কমলতয দওলঝ দনমলঢ মাকলমদ।<br />

438


অয়াঢ-৩৪: অভ অতফ দঢা সুমায়ফাদলও ধভীক্ষা ওলভতঙমাফ এং ঢাভ তংলালদভ<br />

ঈধভ এওতঝ থ়ে দভলঔ ততলয়তঙমাফ। ঢঃধভ তঢতদ অল্লাল তপফুঔী ললমদ।<br />

অয়াঢ-৩৫: তঢতদ প্রাণতদা ওভলমদ: দল অফাভ ভ! অফালও ক্ষফা ওরুদ এং অফালও<br />

এফদ ভাচয তাদ ওরুদ, বা অতফ ঙা়ো অভ ওাভ পালকয দা দচালঝ তদশ্চয় অধতদ ধভফ<br />

তাঢা।<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢঔদ অতফ ায়ুলও ঢাভ যীপূ ঢ ওলভ ততমাফ, বা ঢাভ তদল তলয দবঔালদ<br />

তঢতদ আলে ওভলঢদ দণায় ফৃরৃ কতঢলঢ প্রাতলঢ লঢ;<br />

অয়াঢ-৩৭: এং যীপূ ঢ ওলভতঙমাফ যয়ঢাদলতভলও, বাভা তঙম আফাভঢ তদফতাডওাভী <br />

টু ুভী;<br />

অয়াঢ-৩৮: এং অভ লদওলও, বাভা য ৃঙৎলম অদ্ধ ণাওঢ।<br />

অয়াঢ-৩৯: এগুলমা অফাভ নুগ্রল, ঢএ অধতদ ওাঈলও তাদ ওলভদ তওংা তদলচভ<br />

চন্য দভলঔ দতদ, ঢজ্জন্য অধদালও চাতততল ওভলঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৪০: অভ অফাভ ওালঙ দঢা ভলয়লঙ ঢাভ চন্য ধদওলঝযভ ফবতাতা রৄপ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-৪১ সভড ওভ, অফাভ াত অআয়ুলভ ওণা, বঔদ তঢতদ ঢাভ ভলও অলাদ ওলভ<br />

লমতঙলমদ ; যয়ঢাদ দঢা অফালও বন্ত্রডা ওলষ্ দনলমলঙ।<br />

অয়াঢ-৪২: (অলতয ওভমাফ) অধদাভ ধা ততলয় চতফলদ অখাঢ ওরুদ। (অখাঢ<br />

ওভলঢআ এওতঝ প্রসৗড ঈৎধন্ন লম) ঢালঢ তঙম সুযীঢম দকালমভ ধাতদ এং ধাদীয়।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ অতফ ঢালও তাদ ওভমাফ ঢাভ ধতভচদকত এং ঢৎলঙ ঢালতভ ফাদ<br />

অভ, অফাভ ঢভন দণলও ভলফঢ সরূধ এং জ্ঞাদাদলতভ চন্য ঈধলতয সরূধ ।<br />

অয়াঢ-৪৪: "একু ফুতষ্ ওতি লালঢ তদদ, ঢাভধুভ ঢা ততলয় অখাঢ ওরুদ এং যধণ পঙ<br />

ওভলদ দা।" অতফ ঢালও যয ধথবতযীম দধলয়তঙ। তঢতদ তঙলমদ ওঢ ঈত্তফ াো। তঢতদ<br />

তঙলমদ অল্লাল তপফুঔী।<br />

অয়াঢ-৪৫: সভড ওভ অফাভ াো আভালীফ, আলাও আয়াওলভ ওণা, ঢাভা তঙলমদ<br />

ওফতযতি জ্ঞাদযতিম্পন্ন।<br />

অয়াঢ-৪৬: অতফ দঢা ঢালতভলও ধতযষ্যফতণঢ ওলভতঙমাফ এও তলযর গুলড, ঢালম<br />

অলঔভালঢভ সভড।<br />

439


অয়াঢ-৪৭: অভ ঢাভা অফাভ ওাদঙ তদতাতঘঢ লতাত্তফ াোলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৪৮: সভড ওভ আফাইম, অম-আয়াা বুম-তওনলমভ ওণা, ঢাভা প্রলঢযলওআ<br />

লতাত্তফ াোলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৪৯: এ দঢা এও সভডীয় ডতদা। তদশ্চয় দফািাওীলতভ চন্য ভলয়লঙ ঈত্তফ<br />

াসাদ,<br />

অয়াঢ-৫০: তঘভসায়ী চান্নাঢ, বাভ িাভ ঢালতভ চন্য ঈন্মুি।<br />

অয়াঢ–৫১: দঔালদ ঢাভা দলমাদ ততলয় ঈধতষ্ লল । ঢাভা দঔালদ দাদাতথ নমফূম <br />

ধাদীয় ঘাআল।<br />

অয়াঢ-৫২: ঢালতভ ওালঙ ণাওল অদঢ তৃতষ্ম্পন্না ফয়স্া লূভকড ।<br />

অয়াঢ-৫৩: এ দঢাফালতভলও তঘাভ ততলদভ চন্য দতয়া প্রতঢশ্রুতঢ।<br />

অয়াঢ-৫৪: তদশ্চয় এঝা লম অফাভ দতয়া তভতবও, বা দযর লল দা।<br />

অয়াঢ-৫৫: এ দঢা দফাত্তাওীলতভ চন্য। অভ াথয দমাওলতভ চন্য ভলয়লঙ তদওৃষ্<br />

তঞওাদা-<br />

অয়াঢ-৫৬: চালান্নাফ। দণায় ঢাভা প্রলয ওভল স্তুঢ ঢা তঢ তদওৃষ্ অাসম।<br />

অয়াঢ-৫৭: এঝা নু ঝন্ত ধাতদ ধূ োঁচ, ঢএ ঢাভা ঢা অসাতদ ওরুও;<br />

অয়াঢ-৫৮: এং এরুধ অভ অলঙ দাদা থভলদভ যাতস।<br />

অয়াঢ-৫৯: এআ দঢা এওতম, দঢাফালতভ ালণ প্রলয ওভলঙ। ঢালতভ চন্য দদআ দওাদ<br />

তপেদ। ঢাভা দঢা দতাবলঔ িমল।<br />

অয়াঢ-৬০: নুকাফীভা মলঃ ভং দঢাফভা। দঢাফালতভ চন্য দওাদ তপেদ দদআ।<br />

দঢাফভাআলঢা এ তধত অফালতভ াফলদ এলদঙ। স্তুঢ তঢ তদওৃষ্ এ অাসম!<br />

অয়াঢ-৬১: ঢাভা মলঃ দল অফালতভ ভ! দব যতি এ তধতলও অফালতভ ম্মুঔীদ<br />

ওলভলঙ, ঢালও দতাবলঔ তিগুদ যাতস তথতঢ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢাভা অভ মলঃ অফালতভ তও লম? অফভা দব দমাওলও তদওৃষ্ লম<br />

কডয ওভঢাফ, ঢালতভলও দতঔলঢ ধাতে দা!<br />

440


অয়াঢ-৬৩: ঢল তও অফভা ঢালতভলও ললঢুও লাযাসত াতদলয়তঙমাফ, দা ঢালতভ<br />

যাধালভ অফালতভ তৃতষ্ভ্রফ খলঝলঙ?<br />

অয়াঢ-৬৪: তদশ্চয়, চালান্নাফীলতভ এ াও-তঢণা ঢয।<br />

অয়াঢ-৬৫: অধতদ লম ততদ: অতফ দঢা এওচদ ঢওতওাভী ফাত্র, দওাদ ঈধায দদআ<br />

অল্লাল ঙা়ো, তবতদ এও প্রম প্রঢাধযামী।<br />

অফায়াঢ-৬৬: তবতদ অফাদ, চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ তওঙুভ প্রতঢধামও,<br />

তবতদ ধভাক্রফযামী, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৬৭: মুদঃ এতঝ এও ফলাদ ংাত।<br />

অয়াঢ-৬৮: বা দণলও দঢাফভা ফুঔ তনতভলয় তদলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৬৯: ঈধ্বত চকলঢভ অফাভ জ্ঞাদ তঙম দা, বঔদ দনলভযঢাভা াতানুাত ওভতঙম।<br />

অয়াঢ-৭০: অফাভ ওালঙ দঢা রৄথু এ লীআ অল দব, অতফ এওচদ সষ্ ঢওতওাভী।<br />

অয়াঢ-৭১: সভড ওরুদ, অধদাভ ভ দনলভযঢালতভলও লমতঙলমদ: অতফ ফাতঝ ততলয়<br />

ফানুর ৃ তষ্ ওভ।<br />

অয়াঢ-৭২: বঔদ অতফ ঢাভ ৃ তষ্ওাবত ম্পূডত ওভ এং ঢাভ ফলথয অফাভ রূল নু লও<br />

দত, ঢঔদ দঢাফভা ঢাভ াফলদ তচতাদঢ ললয় দব।<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢঃধভ ওম দনলভযঢাআ এওলবালক তচতাদঢ লম-<br />

অয়াঢ-৭৪: দওম আতম ঙা়ো। দ লংওাভ ওভম এং ওালনভলতভ তমপু ি ললয়<br />

দকম।<br />

অয়াঢ-৭৫: অল্লাল মলমদঃ দল আতম! ৃ অতফ বালও সললস ৃ তষ্ ওলভতঙ, ঢালও তচতা<br />

ওভলঢ দঢাফালও তওল াথা ততম? ঢুতফ তও লংওাভ ওভলম, দা ঢুতফ দশ্রষৎ<br />

ফবতাতাযীমলতভ এওচদ?<br />

অয়াঢ-৭৬ দ মম: অতফ ঢাভ দঘলয় দশ্রষৎ। অধতদ অফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ অগুদ দণলও<br />

এং ঢালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফাতঝ দণলও।<br />

অয়াঢ–৭৭: অল্লাল মলমদ: ঢুতফ এঔাদ দণলও দভ ললয় বা, তদশ্চয় ঢুতফ তঢাত়েঢ;<br />

441


অয়াঢ-৭৮: এং দঢাফাভ প্রতঢ অফাভ তপযাধ তঘাভ তত ধবতন্ত ।<br />

অয়াঢ-৭৯: দ মম: দল অফাভ ভ! অধতদ অফালও ওায ততদ দওয়াফঢ তত<br />

ধবতন্ত।<br />

অয়াঢ-৮০: অল্লাল মলমদঃ দঢাফালও ওায দতয়া দকম।<br />

অয়াঢ-৮১: তদত তষ্ ফয় ঈধতসঢ লয়াভ ততদ ধবতন্ত।<br />

অয়াঢ-৮২: দ মমঃ ঢল অধদাভ আজ্জলঢভ ওফ! অতফ ঢালতভ াআলও ধণভ্রষ্<br />

ওভআ,<br />

অয়াঢ-৮৩: তওন্তু ঢালতভ ফলথয বাভা অধদাভ ঔাোঁতঝ াো, ঢালতভ ঙা়ো।<br />

অয়াঢ-৮৪: অল্লাল মলমদঃ ঢল ঢাআ তঞও, অভ অতফ ঢয মতঙ,<br />

অয়াঢ-৮৫: যযআ অতফ চালান্নাফ ধূডত ওভ দঢাফালও ততলয় এং ঢালতভ ফলথয বাভা<br />

দঢাফাভ নুভড ওভল ঢালতভ াআলও ততলয়।<br />

অয়াঢ-৮৬: মুদঃ অতফ দঢাফালতভ ওালঙ এভ ততদফলয় দওাদ প্রতঢতাদ ঘাআ দা এং<br />

অতফ ওৃতত্রফ দমৌতওওঢাওাভী দআ।<br />

অয়াঢ-৮৭: এ দওাভঅদ দঢা তশ্বাীলতভ চন্য এও ঈধলতয ফাত্র।<br />

অয়াঢ-৮৮: অভ দতঢওাম ধলভ যযআ দঢাফভা এভ ংাত চাদলঢ ধাভল।<br />

442


ূভা বুফাভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: এ তওঢা দাতবম ললয়লঙ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয় অল্লালভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-২: অতফ অধদাভ প্রতঢ এ তওঢা ঢযল দাতবম ওলভতঙ। ঢএ অধতদ তরৄদ্ধ<br />

তঘলত্ত তদষৎাভ ালণ অল্লালভ আাতঢ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৩: দচলদ দভঔ, তদষৎাধূডত তরৄদ্ধ আাতঢ এওফাত্র অল্লালভআ চন্য। অভ বাভা<br />

অল্লাললও দঙল়ে ধভলও তপপাওরূলধ গ্রলড ওলভলঙ এং লম দব, অফভা দঢা এলতভ<br />

ধূচা এচন্য ওতভ, দবদ ঢাভা অফালতভলও অল্লালভ ধদওলঝয দধৌতঙলয় দতয়। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ঢালতভ ফলথয নয়ামা ওলভ দতলদ দ তরলয়, দব তরলয় ঢাভা তদলচলতভ ফলথয ফঢলপত<br />

ওভলঙ। অল্লাল দঢা ঢালও ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ দা, দব তফণযাাতী, ওালনভ।<br />

অয়াঢ-৪: বতত অল্লাল ন্তাদ গ্রলড ওভলঢ ঘাআলঢদ ঢল তঢতদ যযআ দলঙ তদলঢদ<br />

তদদচভ ৃ তষ্ভ ফথয দণলও বালও আলে ওভলঢদ। তঢতদ ধতত্র-ফলাদ। তঢতদ অল্লাল, এও,<br />

প্রম প্রঢাধযামী।<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ অফাদ চতফদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ বণাবণপাল। তঢতদ ভাঢ ততলয় ততদলও<br />

অোততঢ ওলভদ এং ততদ ততলয় ভাঢলও অোততঢ ওলভদ । তঢতদ তদয়ফাথীদ ওলভলঙদ<br />

ূবত ঘন্দ্রলও। প্রলঢযলওআ তদথতাতভঢ ফয় ধবতন্ত ঘমলঢ ণাওল। দচলদ দভঔ, তঢতদ<br />

ধভাক্রফযামী, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৬: তঢতদ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এওআ যতি দণলও। ঢাভধভ ঢা দণলওআ<br />

ঢাভ দচা়ো ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং দঢাফালতভ চন্য ৃ তষ্ ওলভলঙদ অঝ প্রওাভ ঘঢুষত চন্তু।<br />

তঢতদ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভদ দঢাফালতভ ফাঢৃকলপত এও সাভ ধভ ন্য সায় তত্রতথ<br />

ন্ধওালভভ ফলথয। তঢতদআ অল্লাল, দঢাফালতভ ভ, তফয় ওঢৃ তত্ব ঢাভআ । তঢতদ ঙা়ো<br />

দওাদ ফাৰুত দদআ। ঢএ দঢাফভা দওাণায় তনলভ বাে?<br />

অয়াঢ-৭: বতত দঢাফভা কুনভী ওভ ঢল অল্লাল দঢাফালতভ ফুঔালধক্ষী দদ। অভ তঢতদ<br />

সীয় াোলতভ চন্য কুনভী ধঙে ওলভদ দা। অভ বতত দঢাফভা দযাওভগুচাভী ওভ। ঢল<br />

তঢতদ ঢা দঢাফালতভ চন্য ধঙে ওলভদ। দওাদ দাছা লদওাভী ধলভভ দাছা লদ<br />

ওভল দা। লযলর দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ দঢাফালতভ তনলভ দবলঢ লল, ঢঔদ তঢতদ<br />

443


দঢাফালতভলও চাতদলয় দতলদ দঢাফভা বা ওভলঢ। তদশ্চয় তঢতদ ফযও কঢ দ তরলয়<br />

বা অলঙ ন্তলভ।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বঔদ ফানুলরভ ঈধভ দওাদ রৃঃঔ-ধতন্য এল ধল়ে ঢঔদ দ ঢাভ ভলও<br />

টাওলঢ ণালও এওাগ্রপাল ঢাভ তপফুঔী ললয়। ধলভ বঔদ তঢতদ ঢালও তদলচভ ঢভন<br />

দণলও দদয়াফঢ তাদ ওলভদ ঢঔদ দ পু লম বায় দ ওণা বাভ চন্য ধূলত ঢালও টাওতঙম<br />

এং অল্লালভ যভীও াযস ওলভ বালঢ ধভলও অল্লালভ ধণ দণলও ভ্রষ্ ওভলঢ ধালভ।<br />

অধতদ মুদ: ঢুতফ দঢাফাভ কুনভ লওালভ তওঙুওাম ঈধলপাক ওলভ দা, ধতভলযলর ঢুতফ<br />

দঢা দতাবঔীলতভ ন্ততপূ ি লল।<br />

অয়াঢ-৯: অো, ওালনভভা তও ঐ যতিভ ফাদ, দব যতি ভাতত্রওালম তচতাভঢ<br />

সায় ণা তাত়েলয় আাতঢ ওলভ, অলঔভাঢলও পয় ওলভ এং সীয় ভলভ ভলফঢ<br />

প্রঢযাযা ওলভ? অধতদ মুদঃ বাভা চালদ এং বাভা চালদ দা, ঢাভা তও ফাদ ললঢ<br />

ধালভ? জ্ঞাদাদ দমালওভাআ রৄথু ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-১০: অধতদ অফাভ ঢভন দণলও লম ততদ: দল অফাভ ইফাদতাভ াোভা! দঢাফভা<br />

পয় ওভ দঢাফাদতভ ভলও। বাভা এ রৃতদয়ায় দদও ওাচ ওলভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঈত্তফ<br />

ততদফয়। অভ অল্লালভ চতফদ দঢা প্রযস। ধথবতযীমভা দঢা ঢালতভ ধুভস্াভ<br />

ধতভতফঢপাল ধাল।<br />

অয়াঢ-১১: মুদ: অতফ দঢা অততষ্ ললয়তঙ অল্লালভ আাতঢ ওভলঢ ঢাভআ ঈলদ্দলযয<br />

এওতদষৎপাল,<br />

অয়াঢ-১২: এং অভ অততষ্ ললয়তঙ, দবদ অতফ ওম ফুতমলফভ ফলথয প্রণফ ফুতমফ<br />

লআ।<br />

অয়াঢ-১৩: মুদঃ বতত অতফ অফাভ ভলভ াথয লআ, ঢল অতফ পয় ওতভ এও পীরড<br />

ততলভ যাতসভ।<br />

অয়াঢ-১৪: মুদঃ অতফ আাতঢ ওতভ অল্লালভআ, অফাভ আাতলঢ ঢাভ প্রতঢ এওতদষৎ<br />

ললয়।<br />

অয়াঢ-১৫: ঢএ দঢাফভা ঢালও দঙল়ে বাভ আো ঢাভ আাতঢ ওভ। মুদ: তদশ্চয়<br />

ঢাভাআ দওয়াফলঢভ ততদ ক্ষতঢগ্রস লল, বাভা ক্ষতঢ ওলভলঙ তদলচলতভ এং তদলচলতভ<br />

ধতভাভলকতভ। দচলদ দভঔ, এঝাআ প্রওাযয ক্ষতঢ।<br />

444


অয়াঢ-১৬: ঢালতভ চন্য ণাওল ঢালতভ ঈধভ ততও দণলও দষ্দওাভী তিতযঔা এং<br />

ঢালতভ তদলঘভ ততও দণলও দষ্দওাভী তিতযঔা। এ দআ যাতস, বাভ পয় অল্লাল ঢাভ<br />

াোলতভলও প্রতযতদ ওলভদ। দল অফাভ াোকড! দঢাফভা অফালওআ পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ বাভা ঢাকূলঢভ ধূচা দণলও তূলভ ণালও এং অল্লাল তপফুঔী লয় ঢালতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ সুংাত। ঢএ সুংাত ততদ অফাভ াোলতভলও,<br />

অয়াঢ-১৮: বাভা ফলদাতদলয লওালভ ওণা রৄলদ, ঢঃধভ ঢাভ ফলথয বা ঈত্তফ দ<br />

নুবায়ী ওাচ ওলভ। এভাআ ঢাভা বালতভলও অল্লাল ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভলঙদ এং<br />

এভাআ ঢাভা বাভা জ্ঞাদাদ।<br />

অয়াঢ-১৯: দব যতিভ ঈধভ অবালভ রকুফ থাতভঢ ললয় দকলঙ, অধতদ তও দ<br />

চালান্নাফীলও ফুতি ততলঢ ধাভলদ?<br />

অয়াঢ-২০: তওন্তু বাভা ঢালতভ ভলও পয় ওলভ, ঢালতভ চন্য দললযলঢ এফদ প্রাাত<br />

ভলয়লঙ বাভ ঈধভ অভ প্রাাত তদতফতঢ অলঙ, বাভ ঢমলতলয দলভফূল প্রাতলঢ লয়।<br />

অল্লাল এ প্রতঢশ্রুতঢ ততলয়লঙদ; অল্লাল ওঔদ প্রতঢশ্রুতঢ পঙ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-২১: ঢুতফ তও মক্ষয ওভতদ দব, অল্লাল অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ, ঢাভধভ<br />

তঢতদ ঢা প্রলয ওভাদ চতফলদভ প্রসৗডফূললভ ফলথয, ঢঃধভ ঢিাভা দাদা লডতভ যয<br />

ঈৎধন্ন ওলভদ, ঢাভধভ ঢা রৄতওলয় বায়, নলম ঢঔদ ঢুতফ ঢা লতভৎ লডতভ দতঔলঢ ধা,<br />

লযলর তঢতদ ঢালও ঘূডত-তঘূডত ওলভ ঔ়ে-কুঝায় ধতভডঢ ওলভদ? যয এলঢ ভলয়লঙ<br />

তদতশ্চঢ তদতযতদ জ্ঞাদাদলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২২: অল্লাল বাভ ক্ষলও আমালফভ চন্য ঈন্মুি ওলভ ততলয়লঙদ এং দব সীয়<br />

ভলভ ঢভন দণলও অকঢ অলমাভ ফালছ ভলয়লঙ, দ তও ঢাভ ফাদ দব এরূধ দয়?<br />

রৃলপতাক ঢালতভ চন্য বালতভ ওলঞাভ রতয় অল্লালভ সভলড তফুঔ। ঢাভা ভলয়লঙ প্রওাযয<br />

দকাফভালীলঢ।<br />

অয়াঢ-২৩: অল্লাল তঢ ঈত্তফ াডী দাতবম ওলভলঙদ, ঢা এফদ তওঢা বা সুাফঞৎ,<br />

াভ াভ তডতঢ। এলঢ ঢালতভ দতল দভাফাতিঢ ললয় ঈলঞ বাভা সীয় ভলও পয় ওলভ,<br />

ঢাভধভ ঢালতভ দতল ঢালতভ ন্তভ প্রযান্ত ললয় অল্লালভ সভলড ছু োঁলও ধল়ে। এঝাআ<br />

অল্লালভ দলতায়াঢ, এভআ ফাথযলফ তঢতদ বালও আলে দলতায়াঢ তাদ ওলভদ। অভ অল্লাল<br />

বালও ধণভ্রষ্ ওলভদ ঢাভ দওাদ ধণপ্রতযতও দদআ।<br />

445


অয়াঢ-২৪: দব যতি দওয়াফলঢভ ততদ তদলচভ ফুঔফণম ততলয় ওতঞদ অবা দঞওালঢ<br />

ঘাআল, দ তও ঢাভ ফঢ দব এরূধ দয়? অভ এরূধ চাতমফলতভলও মা লল: অসাতদ<br />

ওভ ঢাভ যাতস, বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢালতভ ধূতঢতীভা সীওাভ ওলভতঙম, নলম ঢালতভ ঈধভ অবা<br />

এফদপাল এলতঙম দব, ঢাভা ওল্পদা ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢঃধভ অল্লাল ঢালতভলও ধাতণত চীলদআ ধফালদভ সাত অসাতদ<br />

ওভালমদ, অভ অলঔভালঢভ অবা দঢা অভ পীরড। ওঢআ দা পাম লঢ বতত ঢাভা<br />

চাদঢ!<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অতফ দঢা এ দওাভঅলদ ফানুলরভ চন্য প্রলঢযও প্রওাভ তৃষ্ান্ত ডতদা<br />

ওলভতঙ, বালঢ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওলভ,<br />

অয়াঢ-২৮: এ দওাভঅদ অভী পারায়, এলঢ তন্দুফাত্র ক্রঢা দদআ, দবদ ফানুর<br />

াথাদ লয়।<br />

অয়াঢ-২৯: অল্লাল এওতঝ তৃষ্ান্ত ডতদা ওভলঙদ: এওচদ তা অলঙ বাভ ভলয়লঙ ধভসভ<br />

তরুদ্ধপাাধন্ন ওলয়ওচদ ংযীতাভ ফাতমও, অভ এওচদ তা অলঙ বাভ অলঙ দওম<br />

এওচদ ফাতমও, এলতভ রৃ‘চলদভ সা তও ফাদ ললঢ ধালভ? ওম প্রযংা অল্লালভ;<br />

ভং ঢালতভ তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩০: তদশ্চয় অধতদ ফভডযীম অভ ঢাভা ফভডযীম।<br />

অায়াঢ–৩১: ঢঃধভ দওয়াফলঢভ ততলদ দঢাফভা ঈপয় তমআ তদচ তদচ দফাওদ্দফা সীয়<br />

ভলভ ফীলধ দধয ওভল।<br />

অত্মাঢ-৩২: ঢাভ দঘলয় ়ে চাতমফ দও, দব অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ। ঢাভ<br />

ওালঙ ঢয অাভ ধভ ঢা সীওাভ ওলভ? ওালনভলতভ াসাদ তও চালান্নাফ দয়?<br />

অয়াঢ–৩৩: বাভা ঢয তদলয় এললঙদ এং ঢযলও ঢয লম দফলদ তদলয়লঙদ, এরূধ<br />

দমালওভাআ দফাত্তাওী,<br />

অয়াঢ-৩৪: ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ভলভ ওালঙ বা ঢাভ ঘাআল; এঝা দদওওাভলতভ<br />

ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-৩৫: দবদ অল্লাল ফাচতদা ওলভ দতদ ঢালতভ ফে ওফতফূল এং ঢালতভলও ঢালতভ<br />

দদওওালচভ ধুভস্াভ প্রতাদ ওলভদ।<br />

446


অয়াঢ-৩৬: অল্লাল তও ঢাভ াোভ চন্য বলণষ্ দদ? অভ ঢাভা অধদালও অল্লালভ<br />

ধতভলঢত ন্যান্যলতভ পয় দতঔায়। অল্লাল বালও ধণভ্রষ্ ওলভদ, ঢাভ দওাদ ধণপ্রতযতও<br />

দদআ।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ অল্লাল বালও দলতায়াঢ তাদ ওলভদ, ঢাভ চন্য দওাদ ধণভ্রষ্ওাভী দদআ।<br />

অল্লাল তও ধভাক্রফযামী, প্রতঢলযাথ গ্রলডওাভী দদ?<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ অধতদ বতত ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভদ, অফাদ চতফদ দও ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ, ঢল ঢাভা যযআ মল: "অল্লাল"। অধতদ মুদ: দঢাফভা দপল দতলঔঙ তও,<br />

বতত অল্লাল অফাভ দওাদ তদষ্ ওভলঢ ঘাদ, ঢল দঢাফভা অল্লালভ ধতভলঢত বালতভ<br />

ঈধাদা ওভ ঢাভা তও দ তদষ্ তূভ ওভলঢ ধাভল? ণা তঢতদ বতত অফাভ প্রতঢ<br />

ভলফঢ ওভলঢ ঘাদ, ঢল ঢাভা তও ঢাভ দ ভলফঢ প্রতঢলভাথ ওভলঢ ধাভল? অধতদ লম<br />

ততদ: অফাভ চন্য অল্লালআ বলণষ্ । তদপতভওাভীভা ঢাভআ ঈধভ তদপতভ ওলভ ণালও।<br />

অয়াঢ-৩৯: মুদঃ দল অফাভ ওফ! দঢাফভা তদচ তদচ চায়কায় ওাচ ওলভ বা, অতফ<br />

অফাভ ওাচ ওভতঙ। তঘলভআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল-<br />

অয়াঢ-৪০: ওাভ ঈধভ অল মাঞ্দাতায়ও অবা এং ওাভ ঈধভ অধতঢঢ লল সায়ী<br />

অবা।<br />

অয়াঢ-৪১: অতফ ফানুলরভ চন্য অধদাভ প্রতঢ ঢযল তওঢা দাতবম ওলভতঙ। ঢঃধভ<br />

দব সুধণ মিদ ওভল দ ঢা ওভল তদলচভআ তললঢভ চন্য ; এং দব তধলণ ঘমল দ<br />

দঢা তধণকাফী লল তদলচভআ ক্ষতঢভ চন্য। অভ অধতদ ঢালতভ ঈধভ ঢত্ত্বাথায়ও দদ।<br />

অয়াঢ-৪২: অল্লালআ ফানুলরভ চাদ ওচ ওলভদ ঢাভ ফৃঢুযভ ফয় এং বাভ ফৃঢুয<br />

অলতদ ঢাভ তদদ্রাওালম। ঢঃধভ বাভ চন্য তঢতদ দভলঔ দতদ এং ন্যান্যগুলমা এও<br />

তদত তষ্ ফলয়ভ চন্য দঙল়ে দতদ। এলঢ যযআ তদতযতদ ভলয়লঙ তঘন্তাযীম দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢাভা তও অল্লাল ঙা়ো ন্যলতভলও সুধাতভযওাভী গ্রলড ওলভলঙ? মুদ:<br />

বতত ঢাভা দওাদ ক্ষফঢাআ ভালঔ দা এং ঢাভা দওাদ জ্ঞাদআ ভালঔ দা, ঢু?<br />

অয়াঢ-৪৪: মুদ: সুধাতভয দঢা ফযওরূলধ অল্লালভআ আোথীদ; অফাদ চতফলদভ<br />

তফয় অতথধঢয ঢাোঁভআ। লযলর ঢাভআ ওালঙ দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ–৪৫: বঔদ এওওপাল রৄথু অল্লালভ দাফ ঈলল্লঔ ওভা লয়, ঢঔদ বাভা অলঔভালঢ<br />

ইফাদ ভালঔ দা ঢালতভ ন্তভ ংকুতঘঢ ললয় বায়; অভ বঔদ অল্লাল ঙা়ো ন্য<br />

ঈধাযলতভ দাফ ঈলল্লঔ ওভা লয়, ঢঔদ ঢাভা অদতেঢ ললয় ঈলঞ।<br />

447


অয়াঢ-৪৬: মুদঃ দল অল্লাল, অফাদ চতফলদভ ৃ তষ্ওঢতা, গুি প্রওাযয তরলয়ভ<br />

জ্ঞাঢা! অধতদআ ফীফাংা ওভলদ অধদাভ াোলতভ ফলথয ঐ তরলয় বালঢ ঢাভা<br />

ফঢলপত ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ বাভা চুমুফ ওলভলঙ ঢালতভ ওালঙ বতত াভা তলশ্বভ বাঢীয় ততযফাদ<br />

ণালও এং ঢাভ ালণ ফধতভফাড অভ ণালও, ঢু ঢাভা দওয়াফলঢভ ততদ ওতঞদ<br />

অবা দণলও ধতভত্রাড মালপভ চন্য ঢা ফুতিধডসরূধ তাদ ওভলঢ প্রস্তুঢ লল। অভ<br />

ঢালতভ চন্য অল্লালভ ঢভন দণলও এফদ যাধাভ প্রওায ধাল, বা ঢাভা ওঔদ ওল্পদা<br />

ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢালতভ ওালঙ প্রওায ধাল ঢালতভ ওৃঢওলফতভ ফে নম এং বা তদলয় ঢাভা<br />

ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ, ঢা ঢালতভলও ধতভলষ্দ ওলভ দনমল।<br />

অয়াঢ–৪৯: স্তুঢ ফানুরলও বঔদ দওাদ রৃঃঔ-ওষ্ সযত ওলভ ঢঔদ দ অফালওআ টাওলঢ<br />

ণালও, ঢাভধভ অতফ বঔদ অফাভ ঢভন দণলও ঢালও দদয়াফঢ তাদ ওতভ ঢঔদ দ লম:<br />

এঝা দঢা অতফ অফাভ জ্ঞালদভ ফাথযলফ মাপ ওলভতঙ। ভং এঝা দঢা এও ধভীক্ষা, তওন্তু<br />

ঢালতভ তথওাংযআ দালছ দা।<br />

অয়াঢ-৫০: এ ওণাআ লমতঙম ঢালতভ ধূতঢতীভা, তওন্তু ঢালতভ ওাবতওমাধ ঢালতভ<br />

দওাদ ওালচ অলতদ।<br />

অয়াঢ-৫১: ঢঃধভ ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ লম ঢালতভ ওলফতভ ফে নম। অভ এলতভ<br />

ফলথয বাভা চুমুফ ওলভ, ঢালতভ ঈধভ অধতঢঢ লল ঢালতভ ওলফতভ ফে নম; অভ ঢাভা<br />

ঢা যণত ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৫২: ঢাভা তও চালদ দা দব, অল্লাল বাভ চন্য আলে তভতবও তদ্ধ ৃ ওলভ ণালওদ এং<br />

ধতভতফঢ দতদ। এলঢ যযআ তদতযতদ ভলয়লঙ ঢালতভ চন্য বাভা ইফাদ অলদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: অধতদ লম ততদ দব, অল্লাল লমদ: দল অফাভ াোকড। দঢাফভা বাভা<br />

তদলচলতভ ঈধভ চুমুফ ওলভঙ, দঢাফভা অল্লালভ ভলফঢ দণলও তদভায ললয় দা। তদশ্চয়<br />

অল্লাহ্ ক্ষফা ওভলদ ওম গুদাল। স্তুঢ তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৫৪: দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ তপফুঔী ল এং ঢাভ ওালঙ অত্মফধতড ওভ<br />

দঢাফালতভ ঈধভ অবা অাভ ধূলত। ঢঃধভ দঢাফভা দওাদ ালাবযপ্রাি লল দা।<br />

448


অয়াঢ-৫৫: দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও বা তওঙু ঈত্তফ দঢাফালতভ প্রতঢ দাতবম ওভা<br />

লদয়লঙ ঢা দফলদ ঘম, দঢাফালতভ ঈধভ ঢতওতলঢ দঢাফালতভ জ্ঞাঢালভ অবা<br />

অাভ ধূলত।<br />

অয়াঢ-৫৬: ধালঙ ওাঈলও দবদ দা মলঢ লয়, লায় অফাভ দআ ক্রতঝভ চন্য বা অতফ<br />

ওলভতঙ অল্লালভ প্রতঢ এং অতফ দঢা তঙমাফ ঞাট্রা-তদ্রুধওাভীলতভ তমপু ি।<br />

অয়াঢ-৫৭: ণা ওাঈলও দবদ দা মলঢ লয়: অল্লাল বতত অফালও দলতায়াঢ তাদ<br />

ওভলঢদ, ঢল অতফ দফাত্তাওীলতভ তমপু ি লঢাফ।<br />

অয়াঢ-৫৮: ণা অবা প্রঢযক্ষ ওভাভ ফয় দবদ দওঈ দা লম: ওঢআ দা পাম লঢ<br />

বতত অতফ ধুদভায় তনলভ দবলঢ ধাভঢাফ, ঢল অতফ দদওওাভলতভ তমপু ি ললয়<br />

দবঢাফ।<br />

অয়াঢ-৫৯: লাোঁ, দঢাফাভ ওালঙ দঢা অফাভ তদতযতদামী এলতঙম, তওন্তু ঢুতফ দগুলমালও<br />

তফণযা লমতঙলম এং লংওাভ ওলভতঙলম, অভ ঢুতফ দঢা তঙলম ওালনভলতভ ন্তপু তি।<br />

অয়াঢ –৬০: বাভা অল্লালভ প্রতঢ তফণযা অলভাধ ওলভ, দওয়াফলঢভ ততদ অধতদ ঢালতভ<br />

ফুঔ ওালমা দতঔলদ, লংওাভীলতভ াসাদ চালান্নালফ দয় তও?<br />

অয়াঢ-৬১: অল্লাল দফাত্তাওীলতভলও দাচাঢ দতলদ ঢালতভ ানলমযভ ালণ, দওাদ<br />

প্রওাভ ওষ্ ঢালতভলও সযত ওভল দা এং ঢাভা তঘতন্তঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-৬২: অল্লালআ তওঙুভ ৃ তষ্ওঢতা এং তঢতদআ তওঙুভ ঢত্ত্বাথাদওাভী।<br />

অয়াঢ-৬৩: অফাদ চতফলদভ কুতঞৎ ঢাোঁভআ তথওালভ ভলয়লঙ। অভ বাভা অল্লালভ<br />

অয়াঢফূললও তশ্বা ওলভ, ঢাভাআ প্রওৃঢ ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-৬৪: মুদ: ―দল ফূলঔতভ তম! দঢাফভা তও অফালও অল্লাল ঙা়ো লন্যভ আাতঢ<br />

ওভলঢ অলতয ওভঙ?‖<br />

অয়াঢ-৬৫: অভ দল ভাূম, অধদাভ প্রতঢ এং ধূতঢী দীলতভ প্রতঢ যযআ এওণা<br />

লী ওভা ললয়লঙ দব, বতত ঢুতফ অল্লালভ যভীও াযস ওভ ঢল দঢাফাভ ওফত যযআ<br />

ভাত ললয় বাল এং ঢুতফ ললয় ধ়েল ক্ষতঢগ্রসলতভ যাতফম।<br />

অয়াঢ-৬৬: ভং অল্লালভআ আাতঢ ওভ এং দযাওভগুচাভলতভ যাতফম ললয় ণাও।<br />

449


অয়াঢ-৬৭: অল্লালভ প্রতঢ বঢঝুকু ফবতাতা দতয়া ঈতঘঢ তঙম, ঢাভা ঢালও ঢা দতয়তদ।<br />

দওয়াফলঢভ ততদ ফগ্র ধতণী ৃ ণাওল ঢাভ লালঢভ ফুলঞালঢ এং দকাঝা অফাদ ণাওল<br />

গুঝালদা সায় ঢাভ টাদলালঢ। তঢতদ ধতত্র-ফলাদ, অভ ঢাভা বা যভীও ওলভ ঢা দণলও<br />

তঢতদ লদও ঈলধ্বত।<br />

অয়াঢ-৬৮: অভ তযঙায় নু দতয়া লল, ঢঔদ অল্লাল বালতভ আলে ওভলদ ঢালতভ ঙা়ো<br />

অফাদ চতফলদ বাভা অলঙ ঢাভা াআ ংজ্ঞালীদ ললয় ধ়েল। ঢঃধভ তযঙায়<br />

অাভ নু দতয়া লল, ঢঔদ লঞাৎ ঢাভা াআ ঈলঞ তাোঁ়োল এং ঢাওালঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৬৯: অভ চতফদ সীয় ভলভ দচযাতঢলঢ ঈদ্ভাতঢ ললয় ধ়েল, অফমদাফা দধয<br />

ওভা লল এং দীলতভলও াক্ষীলতভলও ঈধতসঢ ওভা লল, অভ ঢালতভ ফলথয তঞও<br />

ফীফাংা ওলভ দতয়া লল, ঢালতভ প্রতঢ তন্দুফাত্র তঘাভ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-৭০: প্রলঢযওলও ঢাভ ওৃঢওলফতভ ধূডত ততদফয় প্রতাদ ওভা লল। ঢাভা বা তওঙু ওলভ<br />

দ ম্পলওত তঢতদ ধূডত কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৭১: অভ ঢাত়েলয় দদয়া লল ওালনভলতভলও দতাবলঔভ ততলও তলম তলম ; এফদতও<br />

বঔদ ঢাভা দতাবলঔভ ওালঙ দধৌঙল ঢঔদ ঢাভ তভচাগুলমা ঔুলম দতয়া লল এং<br />

দতাবলঔভ ভক্ষীভা ঢালতভলও মল: দঢাফালতভ ওালঙ তও দঢাফালতভ ফথয দণলও ভাূমকড<br />

অলদতদ, বাভা দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ ভলভ অয়াঢফূল ধাঞ ওলভ রৄদালঢদ এং<br />

দঢাফালতভলও দঢাফালতভ এ ততলদভ অকফদ িলন্ধ ঢওত ওভলঢদ? ঢাভা মল: লা,<br />

যযআ এলতঙলমদ। তওন্তু ওালনভলতভ ঈধভ অবালভ ওণা াযস ললয় অলঙ।<br />

অয়াঢ-৭২: ঢালতভলও মা লল? দঢাফভা দতাবলঔভ তভচাফূল ততলয় প্রলয ওভ দণায়<br />

দন্তওাম সালদভ চন্য। ওঢ তদওৃষ্ লংওাভীলতভ অাসম!<br />

অয়াঢ-৭৩: অভ বাভা ঢালতভ ভলও পয় ওভঢ ঢালতভলও দললযলঢভ ততলও তদলয় বায়া<br />

লল তলম তলম ; এফদতও বঔদ ঢাভা দললযলঢভ ওালঙ দধৌঙল এং ঢাভ তভচাগুলমা<br />

ঔুলম দতয়া লল ঢঔদ ঢালতভলও দললযলঢভ ভক্ষীভা মল: দঢাফালতভ প্রতঢ ামাফ,<br />

দঢাফভা সুলঔ ণাও এং দন্তওাম সালদভ চন্য দললযলঢ প্রলয ওভ।<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢাভা মল: ওম প্রযংা অল্লালভ, তবতদ অফালতভ যাধালভ ঢাভ য়াতা<br />

াসাতয়ঢ ওলভলঙদ এং অফালতভলও দললযলঢভ এ চতফলদভ ফাতমও ওলভলঙদ। অফভা<br />

দললযলঢভ দবঔালদ আলে সাদ ওভ। ওঢ ঈত্তফ ধুভস্াভ ভলয়লঙ দদও অফমওাভীলতভ<br />

চন্য!<br />

450


অয়াঢ-৭৫: অভ অধতদ দতঔলদ দব, দনলভযঢাভা অভলযভ ঘঢুষালযত ঘক্রাওালভ<br />

সাদ ওলভ সীয় ভলভ প্রযং ধতত্রঢা-ফতলফা দখারডা ওভলঙ। অভ াোলতভ ফলথয<br />

নয়ামা ওলভ দতয়া লল তঞওপাদ এং মা লল? ওম প্রযংা তশ্বধামও এওফাত্র<br />

অল্লালভ।<br />

451


ূভা ফু’তফদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ।<br />

অয়াঢ-২: এ তওঢা দাতবম ললয়লঙ ধভাক্রফযামী তজ্ঞ অল্লালভ ঢভন দণলও-<br />

অয়াঢ-৩: তবতদ গুদাল ফাচতদওাভী, ঢা ওুমওাভী, ওলঞাভ যাতসতাঢা, ক্ষফঢাাদ;<br />

তঢতদ ঙা়ো দওাদ ফা‘ুত দদআ ; ঢাভআ ফীলধ ওলমভ প্রঢযাঢতদ।<br />

অয়াঢ-৪: অল্লালভ অয়াঢ িলন্ধ দওম ওালনভভাআ তঢওত ওলভ; ওালচআ দকলভ-যললভ<br />

ঢালতভ তঘভড দবদ অধদালও তভ্রাতন্তলঢ দা দনলম।<br />

অয়াঢ-৫: সীওাভ ওলভতঙম ঢালতভ ধূদত দূললভ ওফ এং ঢালতভ ধলভ ন্য লদও<br />

তম প্রলঢযও তম তদচ তদচ ভাূমলও প্রাও়ো ওলভ লঢযা ওভাভ তপতন্ধ ওলভতঙম<br />

এং ঢযলও যণত ওভাভ চন্য ঢাভা দণতও ঢলওত তমি ললয়তঙম; নলম অতফ ঢালতভলও<br />

ধাও়ো ওলভতঙমাফ। দওফদ তঙম অফাভ যাতস!<br />

অয়াঢ-৬: অভ নুরূধপাল অধদাভ ভলভ এ াডী ওালনভলতভ দক্ষলত্র াযস ললয়<br />

ভলয়লঙ দব, ঢাভা দঢা দতাবলঔভ তথাী।<br />

অয়াঢ-৭: দব ওম দনলভযঢা ‗অভয‘ লদ ওলভ এং ঢাভ ঘাভধালয ভলয়লঙ, ঢাভা<br />

ঢালতভ ভলভ প্রযং ধতত্রঢা-ফতলফা দখারডা ওলভ, ঢাভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ এং বাভা<br />

ইফাদ এলদলঙ ঢালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওলভ লমঃ দল অফালতভ ভ! অধতদ তওঙু<br />

ধতভযাি ওলভ দভলঔলঙদ ভলফলঢ জ্ঞালদ, ঢএ ঢালতভলও ক্ষফা ওরুদ বাভা ঢা<br />

ওলভলঙ এং অধদাভ ধণ মিদ ওলভলঙ, অভ ঢালতভলও দতাবলঔভ অবা দণলও ভক্ষা<br />

ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৮: দল অফালতভ ভ! অধতদ ঢালতভলও তাতঔম ওরুদ দন্তওাম সালদভ<br />

দদলযলঢ বাভ য়াতা অধতদ ঢালতভলও ততলয়লঙদ এং ঢালতভ াধ-তাতা, ধতঢ-ধত্নী <br />

ন্তাদ-ন্ততঢলতভ ফলথয বাভা দদও ওাচ ওলভলঙ ঢালতভলও। অধতদ দঢা ধভাক্রফযামী,<br />

প্রজ্ঞাফয়।<br />

452


অয়াঢ-৯: অভ অধতদ ঢালতভলও ভক্ষা ওরুদ বাঢীয় ফঙম দণলও। দততদ বালও<br />

অধতদ ফঙম দণলও ভক্ষা ওভলদ, ঢালও দঢা অধতদ তলযর নুগ্রল ওভলদ; অভ<br />

এঝাআ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ-১০: বাভা ওালনভ ঢালতভলও দটলও মা ললঃ দঢাফালতভ তদলচলতভ প্রতঢ<br />

অচলওভ এ দক্ষাপ লধক্ষা অল্লালভ দক্ষাপ তথও তঙম, বঔদ দঢাফালতভলও ইফালদভ<br />

ততলও টাওা ললয়তঙম অভ দঢাফভা ঢা প্রঢযাঔযাদ ওলভতঙলম।<br />

অয়াঢ-১১: ঢাভা মলঃ দল অফলতভ ভ! অধতদ অফালতভলও রৃাভ ফৃঢূয ততলয়লঙদ<br />

এং রৃ‘াভ অফালতভলও চীদ ততলয়লঙদ। সুঢভাং অফভা অফালতভ বাঢীয় ধভাথ<br />

সীওাভ ওভতঙ। ঢঃধভ এঔাদ দণলও দভ লয়াভ দওাদ ঈধায় অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-১২: দঢাফালতভ এ সা এচন্য দব, বঔদ এও অল্লাললও টাওা লঢ ঢঔদ<br />

দঢাফভা কুনভী ওভলঢ ; অভ বতত ঢাভ ালণ যভীও াযস ওভা লঢ ঢল দঢাফভা ঢা<br />

তশ্বা ওভলঢ সুঢভাং এ নয়ামা অল্লালভ, তবতদ ফতলফাতিঢ, দশ্রষৎ ফবতাতাযীম।<br />

অয়াঢ-১৩: তঢতদআ দআ ত্তা তবতদ দঢাফালতভলও ঢাভ তদতযতদফূল দতঔাদ এং<br />

দঢাফালতভ চন্য অফাদ দণলও তভতবও দাতবম ওলভদ। অভ ঈধলতয দঢা গ্রলড ওলভ<br />

দওম দআ যতি, দব অল্লাল তপফুঔী লয়।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢএ দঢাফভা অল্লাললও টাওলঢ ণাও ঢাভ অনুকলঢয এওতদষৎ ললয়,<br />

বতত ওালনভভা ঢা ধঙে ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৫: তঢতদ ঈচ্চ ফবতাতাযামী, অভলযভ তথধতঢ। তঢতদ সীয় াোলতভ ফলথয বাভ<br />

প্রতঢ আলে ওলভদ তদলচভ তদল তযল লী দপ্রভড ওলভদ, বালঢ দ ঢওত ওভলঢ ধালভ<br />

দওয়াফলঢভ ততদ ম্পতলও।<br />

অয়াঢ-১৬: দবততদ ওম ফানুর দভ ললয় ধ়েল, দততদ অল্লালভ ওালঙ ঢালতভ দওাদ<br />

তওঙুআ দকাধদ ণাওল দা। অচলওভ ততলদভ অতথধঢয ওাভ? এওফাত্র অল্লালভ, তবতদ<br />

এও, প্রম ধভাক্রফযামী।<br />

অয়াঢ-১৭: অচ প্রলঢযও যতিদও ঢাভ ওৃঢওলফতভ ততদফয় দতয়া লল। অচ ওালভা প্রতঢ<br />

চুমুফ ওভা লল দা। তদশ্চয় অল্লাল তলা গ্রললড দ্রুঢ।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ অধতদ ঢালতভলও ঢওত ওলভ ততদ অন্ন ততদ ম্পলওত, বঔদ রৃঃঔ-<br />

ওলষ্ ঢালতভ প্রাড ওণৎাকঢ লল। দততদ চাতমফলতভ চন্য দওাদ ন্ধু ণাওল দা এং<br />

এফদ দওাদ সুধাতভযওাভী ণাওল দা বাভ ওণা গ্রলডলবাকয লল।<br />

453


অয়াঢ-১৯: দঘালঔভ ধযলাভ এং ন্তলভভ দকাধদ তরয় তঢতদ চালদদ।<br />

অয়াঢ-২০: অভ অল্লালআ তঞওপাল নয়ামা ওলভদ; অল্লাললও দঙল়ে ঢাভা বালতভলও<br />

টালও, ঢাভা দওাদ প্রওাভ নয়ামা ওভলঢ ধালভ দা। তদশ্চয় অল্লাহ্ তওঙু রৄলদদ,<br />

তওঙু দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-২১: ঢাভা তও ধতণীলঢ ৃ ধতভভ্রফড ওলভ দতলঔতদ দব, ঢালতভ ধূতঢতীলতভ ধতভডাফ<br />

দওফদ ললয়তঙম? ঢাভা তঙম ধতণীলঢ ৃ এলতভ লধক্ষা তথও প্রম যতিলঢ ওীতঢতলঢ।<br />

ঢ:ধভ ঢালতভ দকাদাললভ তরুদ অল্লাল ঢালতভলও ধাও়ো ওভলমদ। অভ অল্লালভ<br />

যাতস দণলও ঢালতভলও ভক্ষা ওভাভ দওঈ তঙম দা।<br />

অয়াঢ-২২: এভ ওাভড এআ দব, ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ভাূমকড সষ্ তদতযতদফূল তদলয়<br />

এলতঙলমদ, তওন্তু ঢাভা কুনু ভী ওলভতঙম। নলম অল্লাল ঢালতভলও ধাও়ো ওভলমদ<br />

তদশ্চয় তঢতদ ফলা যতিথভ, ওলঞাভ তণতাঢা।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ অতফ দঢা দপ্রভড ওলভতঙমাফ ফূালও অফাভ সষ্ এং প্রওাযয<br />

প্রফাডল– -<br />

অয়াঢ-২৪: দনভাঈদ, লাফাদ ওারূলদভ ওালঙ। ঢঔদ ঢাভা লমতঙম: এ যতি বারৃওভ,<br />

তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢঃধভ বঔদ ফূা অফাভ ওাঙ দণলও ঢযল ঢালতভ ওালঙ এলমদ, ঢঔদ<br />

ঢাভা মমঃ বাভা ফূাভ লঙ ইফাদ এলদলঙ ঢালতভ ধুত্রলতভলও লঢযা ওভ এং ঢাদতভ<br />

দাভীলতভলও চীতঢ দভলঔ তা, তওন্তু ওালনভলতভ ঘক্রান্ত দঢা যণত ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-২৬: দনভাঈদ মম: দঢাফভা অফালও দঙল়ে তা, অতফ ফূালও লঢযা ওলভ<br />

দনম, অভ দ ঢাভ ধামদওঢতালও টাকুও। অফাভ অযঙ্া লয়, ধালঙ দ দঢাফালতভ<br />

থফতলও ধতভঢতদ ওলভ দতয় তওংা দতযফয় তয ৃঙৎমা ৃ তষ্ ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৭: ফূা মলমদ; অতফ দঢা যভডাধন্ন ললয়তঙ অফাভ ভলভ দঢাফালতভ ভলভ<br />

এফদ লংওাভী যতিলতভ দণলও, বাভা তলা-তদওালযভ ততল ইফাদ ভালঔ দা।<br />

অয়াঢ-২৮: দনভাঈলদভ ংলযভ এও যতি দব ফু‘তফদ তঙম এং তদলচভ ইফাদ দকাধদ<br />

দভলঔতঙম, দ মম? দঢাফভা তও এওচদ দমাওলও রৄথু এচন্য লঢযা ওভল দব, দ লম:<br />

―অফাভ ভ অল্লাল?‖ ণঘ দ দঢাফালতভ ভলভ ঢভন দণলও সষ্ প্রফাড তদলয়<br />

দঢাফালতভ ওালঙ এললঙ। বতত দ তফণযাাতী লয় ঢল ঢাভ তফণযাভ চন্য দ তায়ী লল,<br />

অভ বতত দ ঢযাতত লয় ঢল ঢাভ তওঙু দা তওঙু দঢাফালতভ ঈধভ যযআ অধতঢঢ<br />

454


লল বাভ প্রতঢশ্রুতঢ দ দঢাফালতভলও ততলে। তদশ্চয় অল্লাল ধণপ্রতযতদ ওলভদ দা<br />

ীফামংখদওাভী তঢযয় তফণযাাতীলও।<br />

অয়াঢ-২৯: দল অফাভ ওফ: অচ দঢাফালতভআ ভাচত্ব, এ দতলয দঢাফভাআ প্রম; তওন্তু<br />

দও অফালতভলও ালাবয ওভল বতত অফালতভ ঈধভ অল্লালভ অবা এল ধল়ে ?<br />

দনভাঈদ মম: অতফ দঢা দঢাফালতভলও দ ওণাআ তম বা অতফ ুতছ; অভ অতফ<br />

দঢাফালতভলও দওম ফঙলমভ ধণআ দতঔাআ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢঃধভ ফু'তফদ দমাওতঝ মম: দল অফাভ ওফ! অতফ দঢাফালতভ চন্য<br />

অযংওা ওভতঙ ধূতঢী ম্প্রতায়ফূললভ ন্যায় তধজ্জদও ততলদভ-<br />

অয়াঢ-৩১: দবফদ ওলফ দূল, অত, াফূত ঢালতভ ধভঢতীলতভ দক্ষলত্র ংখতঝঢ<br />

ললয়তঙম। অভ অল্লাহ্ দঢা াোলতভ প্রতঢ দওাদ চুমুফ ওভলঢ ঘাদ দা।<br />

অয়াঢ-৩২: দল অফাভ ওফ! অতফ দঢাফালতভ চন্য অযংওা ওতভ দওয়াফলঢভ ততলদভ,<br />

অয়াঢ-৩৩: দবততদ দঢাফভা ধামাল দধঙলদ তনলভ। তওন্তু অল্লাল দণলও দঢাফালতভলও<br />

ভক্ষা ওভাভ দওঈ ণাওল দা। অভ অল্লাল বালও ধণভ্রষ্ ওলভদ, ঢাভ চন্য দওাদ<br />

ধণপ্রতযতও দদআ।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ আতঢধূলত দঢাফালতভ ওালঙ আঈসুন এলতঙলমদ সষ্ তদতযতদ তদলয়,<br />

তওন্তু তঢতদ বা তদলয় এলতঙলমদ দঢাফভা ঢালঢ লেল দধারড ওলভ বাতেলম। এফদতও<br />

ভাূম দপ্রভড ওভলদ দা। এরূলধ অল্লাহ্ ভ্রাতন্তভ ফলথয দনলম ভালঔদ ঢালও, দব<br />

ীফামংখদওাভী, তেগ্ধফদা,<br />

অয়াঢ-৩৫: বাভা অল্লালভ অয়াঢ ম্পলওত তঢওত ওলভ ঢালতভ ওালঙ দওাদ প্রফাড দা<br />

ণাওলম। ঢালতভ এ ওাচ অল্লাল এং বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢালতভ ওালঙ ঢযন্ত খৃডালত।<br />

এরূলধআ অল্লাল দফালভ দফলভ দতদ প্রলঢযও লঙ্াভ ধসভাঘাভী যতিভ ন্তলভভ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-৩৬: দনভাঈদ মমঃ দল লাফাদ! ঢুতফ অফাভ চন্য এওতঝ সুঈচ্চ ট্টাতমওা তদফতাড<br />

ওভ, লয়ঢ অতফ দধলয় বা মিদ-<br />

অয়াঢ-৩৭: অফালদ অলভাললডভ মিদ, ঢাভধভ অতফ দঔাদ দণলও ফূাভ দঔাতাভ<br />

ততলও ঈোঁতও দফদভ দতঔ। অভ অতফ দঢা ঢালও তফণযাাতীআ ফলদ ওতভ। এপালআ<br />

দনভাঈলদভ ওালঙ ঢাভ ধওফতগুলমালও সুলযাপদ ওভা ললয়তঙম এং ঢালও তভঢ ভাঔা<br />

ললয়তঙম ভম-তঞও ধণ দণলও। অভ দনভাঈলদভ ঘক্রান্ত দঢা যণত লয়াভআ তঙম।<br />

455


অয়াঢ-৩৮: অভ দআ ফু'তফদ যতি মমঃ দল অফাভ ওফ! দঢাফভা অফাভ নুভড<br />

ওভ, অতফ দঢাফালতভলও তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-৩৯: দল অফাভ ওফ! এ ধাতণত চীদ দঢা ল্পততলদভ ঈধলপাক ফাত্র, অভ<br />

অলঔভাঢআ ললে দন্তওাম সালদভ চায়কা।<br />

অয়াঢ-৪০: দব যতি ফে ওাচ ওলভ দ দওম ঢতনুরূধ প্রতঢনম ধাল। অভ দব যতি<br />

দদও ওাচ ওলভ দ ধুরুরআ দলাও তওংা দাভীআ দলাও, দ বতত ফু'তফদ লয় ঢল এরূধ<br />

দমালওভাআ দললযলঢ প্রলয ওভল, দণায় ঢালতভলও দতয়া লল দতলা তভতয়ও।<br />

অয়াঢ-৪১: দল অফাভ ওফ: এ দওফদ ওণা দব, অতফ দঢাফালতভলও ফুতিভ ধলণ<br />

অলাদ ওভতঙ, অভ দঢাফভা অফালও চালান্নালফভ ততলও টাওঙ?<br />

অয়াঢ-৪২: দঢাফভা অফালও টাওঙ দবদ অতফ অল্লালভ ালণ কুনভ ওতভ এং এফদ<br />

স্তুলও ঢাভ যভীও ওতভ, বাভ ধলক্ষ অফাভ ওালঙ দওাদ জ্ঞাদ দদআ। অভ অতফ<br />

দঢাফালতভলও টাওতঙ প্রম ধভাক্রফযামী, ধভফ ক্ষফাযীম অল্লালভ ততলও।<br />

অয়াঢ-৪৩: তদঃলেলল, দঢাফভা অফালও বাভ ততলও টাওঙ, রৃতদয়া অলঔভালঢ<br />

দওাণা দ তায়ালঢভ দবাকয দয়। তদশ্চয় অফালতভ াআলও অল্লালভ ওালঙ তনলভ দবলঢ<br />

লল, অভ ীফামংখদওাভীভা যযআ দতাবঔাী লল।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢএ অতফ দঢাফালতভলও বা মতঙ, পতরযলঢ দঢাফভা ঢা সভডওভল।<br />

অভ অতফ অফাভ যাধাভ অল্লালভ ঈধভ দাধ ত ওভতঙ। তদশ্চয় অল্লাল ঢাভ াোলতভ<br />

যাধালভ তলযর তৃতষ্ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢঃধভ অল্লাল ঢালও ভক্ষা ওভলমদ ঢালতভ ঘক্রালন্তভ তদষ্ দণলও এং<br />

দনভাঈলদভ দমাওলতভলও দযাঘদীয় অবা ধতভলষ্দ ওভম।<br />

অয়াঢ–৪৬: ঢালতভলও ওালম ন্ধযায় দধয ওভা লয় অগুলদভ াফলদ এং দবততদ<br />

দওয়াফঢ ংখতঝঢ লল দততদ মা ললঃ দনভাঈলদভ দমাওলতভলও ওতঞদ অবাল ততঔম<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-৪৭: সভড ওভ, বঔদ ঢাভা দতাবলঔ ধভসভ ছক়ো ওভল, ঢঔদ তদম্ন সলভভ<br />

দমালওভা ঈচ্চ সলভভ দমাওলতভলও মল, ‗‗অফভা দঢা দঢাফালতভআ নুকাফী তঙমাফ,<br />

এঔদ দঢাফভা অফালতভ দণলও দতাবলঔভ অগুলদভ তওঙু ংয ধাভড ওভলঢ ধাভ তও?‖<br />

456


অয়াঢ-৪৮: ঈচ্চ সলভভ দমালওভা মল: অফভা দঢা াআ দতাবলঔ অতঙ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ঢাভ াোলতভ ফলথয ফীফাংা ওলভ ততলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-৪৯: বাভা দতাবলঔ ণাওল ঢাভা দতাবলঔভ প্রলভীলতভলও মল: দঢাফভা<br />

দঢাফালতভ ভলভ ওালঙ প্রাণতদা ওভ, দবদ তঢতদ অফালতভ দণলও দওাদ এওততলদভ অবা<br />

মখু ওদভ দতদ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভা মল: ―দঢাফালতভ ওালঙ তও সষ্ তদতযতদ তদলয় দঢাফালতভ ভাূমকড<br />

অলঢদ দা?‖ ঢাভা মল: ―লা, যযআ অলঢদ।‖ ঢঔদ প্রলভীভা মল: ―ঢল<br />

এঔদ দঢাফভাআ প্রাণতদা ওভ।‖ অভ ওালনভলতভ প্রাণতদা দঢা এলওালভআ তদষ্ফম।<br />

অয়াঢ-৫১: অতফ যযআ ালাবয ওভ অফাভ ভাূমকডলও এং বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

ঢালতভলও রৃতদয়াভ চীলদ এং দবততদ াক্ষযতাঢাভা াক্ষয প্রতালদভ চন্য তা়োল<br />

দততদ।<br />

অয়াঢ-৫২,: দবততদ চাতমফলতভ বভ-অধতত্ত ঢালতভ দওাদ ওালচ অল দা, তথওন্তু<br />

ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ মা'দঢ এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ অাসম।<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ অতফ দঢা ফূালও তাদ ওলভ দলতায়াঢ এং দী আভাইমলও<br />

ঈত্তভাতথওাভী ওলভতঙমাফ তওঢালভ,<br />

অয়াঢ-৫৪: দ তওঢা তঙম দলতায়াঢ ঈধলতযফূমও, জ্ঞাদাদ দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৫৫: সুঢভাং অধতদ ভ ওরুদ। তদঃলেলল অল্লালভ য়াতা ঢয। অধতদ<br />

অধদাভ ধভালথভ চন্য ক্ষফা প্রণতদা ওরুদ এং ওাম-ন্ধযায় সীয় ভলভ প্রযং<br />

ধতত্রঢা-ফতলফা ডতদা ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৫৬: তদশ্চয় বাভা অল্লালভ অয়াঢফূল ম্পলওত তদলচলতভ ওালঙ দওাদ প্রফাড<br />

ততযফাদ দা ণাওা লত্ত্ব ছক়োভ ৃ তষ্ ওলভ, ঢালতভ ন্তলভ ভলয়লঙ তদঙও লঙ্াভ, বা<br />

ওঔদ নম লল দা। ঢএ অধতদ অল্লালভ অশ্রয় প্রাণতদা ওরুদ। তদশ্চয় তঢতদ<br />

তওঙু রৄলদদ, তওঙু দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৫৭: তদশ্চয় অফাদ চতফলদভ ৃচদ ফানুর ৃ তষ্ লধক্ষা ওতঞদঢভ, তওন্তু<br />

তথওাংয ফানুরআ ঢা চালদ দা।<br />

457


অয়াঢ-৫৮: অভ ফাদ ললঢ ধালভ দা ন্ধ ঘক্ষু ষাদ যতি; এং বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

দদও ওাচ ওলভলঙ এং বাভা ধাধাঘাভী। দঢাফভা ঔু ওফআ ঈধলতয গ্রলড ওলভ ণাও।<br />

অয়াঢ-৫৯: তদশ্চয় দওয়াফঢ যযআ অল, এলঢ দওাদ লেল দদআ। তওন্তু তথওাংয<br />

ফানুরআ তশ্বা ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৬০: অভ দঢাফালতভ ভ লমদ: দঢাফভা অফালও টাও, অতফ দঢাফালতভ প্রাণতদা<br />

ফঞৎুভ ওভ। যয বাভা অফাভ আাতঢ দণলও লঙ্াভ ওলভ, তঘলভআ ঢাভা মাতঞ্ঢ ললয়<br />

চালান্নালফ তাতঔম লল।<br />

অয়াঢ-৬১: তঢতদআ অল্লাল, তবতদ দঢাফালতভ চন্য ভাঢ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দবদ দঢাফভা ঢালঢ<br />

তশ্রাফ ওভলঢ ধাভ এং ততলও ওলভলঙদ অলমাওফয়। তদশ্চয় অল্লাল দঢ ফানুলরভ প্রতঢ<br />

়েআ নুগ্রলযীম, তওন্তু তথওাংয ফানুর ওৃঢজ্ঞঢা সীওাভ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৬২: তঢতদআ অল্লাল, দঢাফালতভ ভ, প্রলঢযও স্তুভ ৃ তষ্ওঢতা; তঢতদ ঙা়ো দওাদ<br />

ঈধায দদআ। ঢএ দঢাফভা দওাণায় তধণকাফী লে?<br />

অয়াঢ-৬৩: এপালআ ঢাভা তধণকাফী লয়, বাভা অল্লালভ অয়াঢফূললও সীওাভ<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬৪: অল্লালআ দআ ত্তা, তবতদ চতফদলও দঢাফালতভ চন্য ওলভলঙদ াসাদ এং<br />

অফাদলও াতদলয়লঙদ ঙাত। অভ তঢতদআ দঢাফালতভ অওৃতঢ তাদ ওলভলঙদ এং<br />

দঢাফালতভ অওৃতঢলও ওলভলঙদ তঢ সুেভ ; অভ তঢতদআ দঢাফালতভলও তাদ ওলভলঙদ<br />

ঈত্তফ তভতবও। তঢতদআ অল্লাল, দঢাফালতভ ভ। তশ্বচকলঢভ প্রতঢধামও অল্লাল ওঢ ফলাদ<br />

ভওঢফয়!<br />

অয়াঢ-৬৫: তঢতদ তঘভঞৎা, তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ; সুঢভাং দঢাফভা ঢালওআ টাও<br />

ঢাভ অনুকলঢয এওতদষৎ ললয়। ওম প্রযংা অল্লালভ, তবতদ াভাচালালদভ ধামদওঢতা।<br />

অয়াঢ-৬৬: অধতদ লম ততদ: অফালও তদলরথ ওভা ললয়লঙ ঢালতভ আাতঢ ওভলঢ,<br />

দঢাফভা অল্লাললও দঙল়ে বালতভ ধূচা ওভ, বঔদ অফাভ ওালঙ অফাভ ভলভ ঢভন দণলও<br />

সষ্ তদতযতদফূল এল দকলঙ। অভ অফালও অলতয ওভা ললয়লঙ তশ্বচকলঢভ<br />

প্রতঢধামলওভ ওালঙ অত্মফতধড ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৬৭: তঢতদআ দআ ফলাদ ত্তা, তবতদ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফাতঝ দণলও, ধলভ<br />

রৄক্র দণলও, ঢাভধভ ‗অমাও দণলও, ঢাভধভ দঢাফালতভলও তযরৄরূলধ দভ ওলভদ,<br />

ঢঃধভ দঢাফভা দবদ সীয় দবৌলদ ঈধদীঢ ল, ঢাভধভ দবদ দঢাফভা ৃদ্ধ ল।<br />

458


দঢাফালতভ ফলথয দওঈ দওঈ এভ ধূলতআ ফৃঢুযফুলঔ ধতঢঢ লয়, এং দবদ দঢাফভা তদথতাতভঢ<br />

ওাম ধবতন্ত দধৌঙ এং দবদ দঢাফভা নুথাদ ওভ।<br />

অয়াঢ-৬৮: তঢতদআ চীদ তাদ ওলভদ এং ফৃঢুয খঝাদ। অভ বঔদ তঢতদ দওাদ ওাচ<br />

ওভলঢ ঘাদ ঢঔদ ঢাভ ঈলদ্দলযয রৄথু লমদঃ ―ললয় বা‖; ফতদ ঢা ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-৬৯: অধতদ তও ঢালতভলও দতলঔদতদ, বাভা অল্লালভ অয়াঢফূল ম্পলওত তঢওত<br />

ওলভ? ঢাভা দওাণায় তনলভ বালে?<br />

অয়াঢ-৭০: বাভা সীওাভ ওলভ তওঢা এং ঢা বা ততলয় অতফ অফাভ ভাূমকডলও<br />

দপ্রভড ওলভতঙ, ঢাভা যীঘ্রআ চাদলঢ ধাভল,<br />

অয়াঢ-৭১: বঔদ দত়ে য ৃঙৎম ঢালতভ কমলতলয ধভাদ লল, ঢালতভলও দঝলদ তদলয়<br />

বায়া লল-<br />

অয়াঢ-৭২: নু ঝন্ত ধাতদভ ততলও, ঢাভধভ ঢালতভলও অগুলদ িামালদা লল;<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢাভধভ ঢালতভলও মা লল: ঢাভা দওাণায় দকম বালতভলও দঢাফভা যভীও<br />

ওভলঢ–<br />

অয়াঢ-৭৪: অল্লাল ঙা়ো? ঢাভা মল: ঢাভা দঢা অফালতভ ওাঙ দণলও ঈথা ললয়<br />

দকলঙ; ভং অফভা দঢা আতঢধূলত দওাদ তওঙুভআ ধূচা ওভঢাফ দা। এপালআ অল্লাল<br />

ওালনভলতভলও ধণভ্রষ্ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৭৫: এঝা এ ওাভলড দব, দঢাফভা ন্যায়পাল ধতণীলঢ ৃ অদে-ঈল্লা। ওভলঢ<br />

এং এচন্য দব, দঢাফভা লঙ্াভ ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৭৬: দঢাফভা চালান্নালফভ তভচা ততলয় দঔাদদ প্রলয ওভ দন্তওাম সালদভ<br />

চন্য। ওঢ তদওৃষ্ লংওাভীলতভ াসাদ।<br />

অয়াঢ-৭৭: সুঢভাং অধতদ ধথবত থরুদ। তদশ্চয় অল্লালভ য়াতা ঢয। ঢঃধভ অতফ<br />

ওালনভলতভলও দব যাতসভ প্রতঢশ্রুতঢ দতআ, ঢাভ তওঙু বতত অধদালও দততঔলয় দতআ, ণা<br />

অধদালও ফৃঢুয তাদ ওতভ, তাসায় ঢাভা দঢা অফাভআ ওালঙ তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-৭৮: অভ অতফ দঢা অধদাভ ধূলত লদও ভাূম দপ্রভড ওলভতঙ; ঢালতভ ফলথয<br />

ওঢলওভ ওাতলদী অতফ অধদাভ ওালঙ ডতদা ওলভতঙ এং ওঢলওভ ওণা অধদাভ ওালঙ<br />

459


ত ৃঢ ওতভতদ। অভ দওাদ ভাূলমভ াথয দদআ অল্লালভ নুফতঢ যতঢলভলও দওাদ ফু'তচবা<br />

প্রওায ওভাভ। বঔদ অল্লালভ তদল তয অল ঢঔদ তঞও ফীফাংা ললয় বাল এং<br />

াতঢমধন্ণীভা ক্ষতঢগ্রস লল।<br />

অয়াঢ-৭৯: তঢতদআ অল্লাল, তবতদ দঢাফালতভ চন্য ঘঢুষত চন্তুফূল ৃ তষ্ ওলভলঙদ, দবদ<br />

ঢালতভ দওাদতঝলও ালদ তললল যলাভ ওভ এং দওাদতঝলও অলাভ ওভ ।<br />

অয়াঢ-৮০: অভ দঢাফালতভ চন্য ঢালঢ ভলয়লঙ দাদাতথ ঈধওাভ। অভ দবদ দঢাফভা<br />

এলঢ অলভালড ওলভ দঢাফালতভ পীষ্ প্রলয়াচদ ধূডত ওভলঢ ধাভ। অভ এগুলমাভ ঈধভ<br />

এং দদৌবালদভ ঈধভ দঢাফালতভলও লদ ওভা লয়।<br />

অয়াঢ-৮১: অল্লাল দঢাফালতভলও ঢাভ তদতযতদামী দততঔলয় ণালওদ। ঢএ দঢাফভা<br />

অল্লালভ দওাদ দওাদ তদতযতদলও সীওাভ ওভল।<br />

অয়াঢ-৮২: ঢাভা তও ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওলভ দতলঔতদ দব, দওফদ দযাঘদীয় ললয়তঙম ঢালতভ<br />

ধতভডাফ, বাভা ঢালতভ ধূলত ঢীঢ ললয়লঙ? ঢাভা তঙম ধতণীলঢ ৃ এলতভ দঘলয় ংঔযায়<br />

দতয এং যতি, াফণতয ওীতঢতলঢ তথও প্রম। ঢাভা বা ঈধাচতদ ওভঢ। ঢা ঢালতভ<br />

দওাদ ওালচ অলতদ।<br />

অয়াঢ-৮৩: বঔদ ঢালতভ ওালঙ সষ্ তদতযতদ তদলয় ঢালতভ ভাূমকড এলতঙলমদ, ঢঔদ<br />

ঢাভা তদলচলতভ মি জ্ঞালদভ চন্য লঙ্াভ ওলভতঙম । ঢাভা বা তদলয় ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ<br />

ঢাআ ঢালতভলও ধতভলষ্দ ওভম।<br />

অয়াঢ-৮৪: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা অফাভ অবা প্রঢযক্ষ ওভম ঢঔদ মম? অফভা এও<br />

অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ অদমাফ এং ঢাভ ালণ বালতভলও যভীও াযস ওভঢাফ<br />

ঢালতভলও ধতভলাভ ওভমাফ।<br />

অয়াঢ-৮৫: স্তুঢ ঢালতভ এ ইফাদ অদা ঢালতভ দওাদ ওালচআ অলতদ, বঔদ ঢাভা<br />

অফাভ অবা প্রঢযক্ষ ওভম। অল্লালভ এ তদয়ফআ ধূত দণলও ঢাভ াোলতভ ফলথয ঘলম<br />

অলঙ। (ইফাদ অদা বঔদ ওালচ এম দা) ঢঔদ ওালনভভা ক্ষতঢগ্রস লম।<br />

460


লা-ফীফ অস্ াচতা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ,<br />

অয়াঢ-২: এ াডী দাতবম ওভা ললয়লঙ ধভফ তয়াফয়, ধভফ তয়ামুভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-৩: এতঝ এওতঝ তওঢা, এভ অয়াঢফূল তযতপাল ত ৃঢ অভী পারায়<br />

দওাভঅদরূলধ জ্ঞাদীভ দমাওলতভ চন্য-<br />

অয়াঢ-৪: সুংাততাঢা ঢওতওাভীরূলধ। তওন্তু ঢালতভ তথওাংযআ ফুঔ তনতভলয়<br />

তদলয়লঙ, ঢএ ঢাভা রৄলদআ দা।<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভা লম: অধতদ দব তরলয়ভ প্রতঢ অফালতভলও টালওদ দ তরলয় অফালতভ<br />

ন্তভ অভলড অ ৃঢ, অভ অফালতভ ওলডত ভলয়লঙ তথভঢা এং অফাদতভ অধদাভ<br />

ফালছ অলঙ ধ তা। সুঢভাং অধতদ অধদাভ ওাচ ওভলঢ ণাকুদ, অভ অফভা অফালতভ<br />

ওাচ ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-৬: মুদঃ অতফ দঢা দঢাফালতভআ ফঢ এওচদ ফানুর অফাভ প্রতঢ লী দাতবম ওভা<br />

লয় দব, দঢাফালতভ ফা‘ুত ফাত্র এওচদ, ঢএ ঢাভআ ধণ তৃঢ়পাল থাভড ওভ এং<br />

ঢাভআ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ। অভ ফুযতভওলতভ চন্য ভলয়লঙ রৃলপতাক,<br />

অয়াঢ-৭: বাভা বাওাঢ দতয় দা এং ঢাভা অলঔভালঢ ইফাদ ভালঔ দা।<br />

অয়াঢ-৮: তদশ্চয় বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ এফদ<br />

ধুভস্াভ বা ওঔদ ভতলঢ লাভ দয়।<br />

অয়াঢ-৯: মুদঃ দঢাফভা তও ঢাোঁলও সীওাভ ওভ, তবতদ রৃততলদ ধতণী ৃ ৃ তষ্ ওলভলঙদ<br />

এং দঢাফভা তও ঢাভ চন্য যভীও াযস ওভ? তঢতদআ াভাচালালদভ প্রতঢধামও।<br />

অয়াঢ-১০: তঢতদ ধ ৃ তণীলঢ ঢাভ ঈধতভপালক ঝম ধতঢভাতচ সাধদ ওলভলঙদ এং<br />

ঢালঢ তদতলঢ দভলঔদঙদ ভওঢ। অভ ঘাভততলদভ ফলথয ঢালঢ ঢাভ তথাীলতভ ঔালতযভ<br />

যসা ওলভলঙদ; বা কডদায় ধতভধূদত ভলয়লঙ প্রশ্নওাভীলতভ চন্য।<br />

461


অয়াঢ-১১: ঢঃধভ তঢতদ অফালদভ প্রতঢ ফলদাতদলয ওভলমদ, ঢঔদ ঢা তঙম থূম্রৎ।<br />

ঢাভধভ তঢতদ ঢালও ধতণীলও ৃ মলমদঃ দঢাফভা ঈপলয় অ দসোয় তওংা তদোয়।<br />

ঢাভা ঈপলয় মমঃ অফভা দসোয় াদলে এমাফ।<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভধভ তঢতদ অওাযফণমলও রৃ‘ততলদ াঢ অফালদ ধতভডঢ ওভলমদ এং<br />

প্রলঢযও অফালদ ঢাভ চন্য অলতয দপ্রভড ওভলমদ। অভ অতফ তদওঝঢতী অফাদলও<br />

সুলযাতপঢ ওলভতঙ দক্ষত্রভাতচ ততলয় এং ঢালও দলনাবঢ ওলভতঙ। এঝা ধভাক্রফযামী,<br />

তজ্ঞ অল্লালভ যসাধদা।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢঃধভ বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল অধতদ ঢালতভলও লম ততদ:<br />

অতফ দঢাফালতভলও দরূধ তধলতভ পয় প্রতযতদ ওভতঙ, দবরূধ তধত অধতঢঢ ললয়তঙম<br />

‗অত াফূলতভ‘ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-১৪: বঔদ এলতঙলমদ ঢালতভ ওালঙ ভাূমকড ঢালতভ ম্মুঔ ততও দণলও <br />

ঢালতভ দধঙদ ততও দণলও এং লমতঙলমদ? দঢাফভা এওফাত্র অল্লাল ঙা়ো ন্য ওাভ<br />

আাতঢ ওভ দা। ঢঔদ ঢাভা লমতঙম: বতত অফালতভ ভ ঘাআলঢদ, ঢল যযআ তঢতদ<br />

দনলভযঢা দপ্রভড ওভলঢদ; ঢএ দঢাফভা বা-ল দপ্রতভঢ ললয়ঙ, অফভা ঢা তশ্বা<br />

ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ ওলফ অলতভ যাধাভ দঢা এরূধ দব, ঢাভা ধতণীলঢ ৃ বণা লংওাভ<br />

ওভঢ এং মঢ: অফালতভ দঘলয় তথও যতিথভ দও অলঙ? ঢাভা তও মক্ষয ওলভতদ দব,<br />

দব অল্লাল ঢালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, তঢতদ ঢালতভ দঘলয় লদও দতয যতিথভ? স্তুঢ<br />

ঢাভা অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওভঢ।<br />

অায়াঢ-১৬: ঢএ ঢালতভ ঈধভ দপ্রভড ওভমাফ প্রঘণ ছজাায়ু রৄপ ততলদ বালঢ<br />

অতফ ঢালতভলও মাঞ্দাতায়ও যাতস অসাতদ ওভাআ ধাতণত চীলদ; অভ অলঔভালঢভ<br />

অবা দঢা অভ তথও মাঞ্দাতায়ও এং ঢালতভলও ালাবয ওভা লল দা।<br />

অায়াঢ-১৭: অভ াফূত ম্প্রতালয়ভ যাধাভ দঢা এরূধ দব, অতফ ঢালতভলও ধণপ্রতযতদ<br />

ওলভতঙমাফ, তওন্তু ঢাভা ৎধলণভ ধতভলঢত ন্ধ ণাওাআ ধঙে ওভম। নলম ঢালতভলও<br />

ধাও়ো ওভম ধফাদওভ অবা ঢালতভ ওৃঢ ধওলফতভ তরুদ।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ অতফ ভক্ষা ওভমাফ ঢালতভলও বাভা ইফাদ এলদতঙম এং ঢাওয়া<br />

ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ দবততদ অল্লালভ যত্রুলতভ দতাবলঔভ ততলও এওত্র ওভা লল এং<br />

ঢালতভলও তন্যস ওভা লল ততপন্ন তলম;<br />

462


অয়াঢ-২০: এফদতও বঔদ ঢাভা দতাবলঔভ তদওঝঢী লল, ঢঔদ ঢালতভ ওাদ, ঢালতভ<br />

দঘাঔ ঢালতভ ঘাফ়ো ঢালতভ ওৃঢওফত িলন্ধ াক্ষয দতল।<br />

অয়াঢ-২১: ঢাভা ঢালতভ ঘাফ়োলও মল: দঢাফভা অফালতভ তরুলদ্ধ াক্ষয ততলম দওদ?<br />

ঈত্তলভ ঢাভা মল: দব অল্লাল তওঙুলও াওযতি ততলয়লঙদ, তঢতদআ অফালতভলও<br />

াওযতি ততলয়লঙদ। তঢতদআ দঢাফালতভলও প্রণফাভ ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং ঢাভআ ওালঙ<br />

ধুদভায় দঢাফভা প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-২২: দঢাফালতভ ওাদ, দঢাফালতভ দঘাঔ দঢাফালতভ ঘাফ়ো দঢাফালতভ তরুলদ্ধ<br />

াক্ষয দতল দা- এ থাভডাভ যঢতী ললয় দঢাফভা ঢালতভ ওালঙ তওঙু দকাধদ ওভলঢ দা।<br />

ঈধভন্তু দঢাফভা ফলদ ওভলঢ দব, দঢাফভা বা ওভ ঢাভ লদও তওঙুআ অল্লাল চালদদ দা।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ দঢাফালতভ এ থাভডাআ, বা দঢাফভা সীয় ভ িলন্ধ ওভলঢ. দঢাফাদতভ<br />

তদায ওলভলঙ। নলম দঢাফভা ক্ষতঢগ্রসলতভ যাতফম ললয় দকঙ।<br />

অয়াঢ-২৪: এঔদ ঢাভা ভ ওভলম দতাবঔআ ঢালতভ অাসম লল; অভ বতত ঢাভা<br />

বভঔালী ওলভ ঢু ঢালতভ বভ ওুম ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ অতফ ঢালতভ চন্য ওঢও ঙী তদবুি ওলভ দভলঔতঙমাফ, বাভা ঢালতভ<br />

গ্র-ধশ্চালঢভ ওফতলও ঢালতভ তৃতষ্লঢ দযাপদ ওলভ দততঔলয়তঙম। অভ ঢালতভ যাধালভ<br />

ঢালতভ ধূতঢতী তিদ ফানুলরভ ন্যায় যাতসভ ওণা াসাতয়ঢ ললয়লঙ। তদশ্চয় ঢাভা তঙম<br />

ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ ওালনভভা এলও ন্যলও লম: দঢাফভা এ দওাভঅদ শ্রড ওভ দা এং<br />

ঢা ধাঞ ওলভ রৄদাাভ ফয় দযাভলকাম ৃ তষ্ ওভ, বালঢ দঢাফভা চয়ী ললঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢএ অতফ ওালনভলতভলও যযআ ওতঞদ যাতসভ ফচা অসাতদ ওভা<br />

এং অতফ যযআ ঢালতভলও ঢালতভ তদেদীয় ওালচভ চন্য প্রতঢনম দত।<br />

অয়াঢ-২৮: অল্লালভ যক্রলতভ যাতস এঝাআ-চালান্নাফ। দণায় ভলয়লঙ ঢালতভ চন্য দন্ত<br />

অা– অফাভ অয়াঢফূল সীওাভ ওভাভ প্রতঢনমসরূধ।<br />

অয়াঢ-২৯: ওালনভভা মল: দল অফালতভ ভ! তিদ ফানুলরভ ফথয দণলও বাভা<br />

অফালতভলও ধণভ্রষ্ ওলভতঙম ঢালতভ ঈপয়লও অফালতভ দততঔলয় ততদ, অফভা ঢালতভ-<br />

ঈপয়লও ধতততমঢ ওভ, বালঢ ঢাভা মাতঞ্ঢ লয়।<br />

463


অয়াঢ-৩০: তদশ্চয় বাভা লম: ―অফালতভ ভ অল্লাল", ঢাভধভ ঢালঢআ তঘম ণালও,<br />

ঢালতভ ওালঙ দনলভযঢা দাতবম লয় (এং লম)? দঢাফভা পয় ওভ দা এং তঘন্তা ওভ<br />

দা, অভ অদতেঢ ল দআ চান্নালঢভ চন্য বাভ য়াতা দঢাফালতভলও দতয়া ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-৩১: অফভাআ দঢাফালতভ ন্ধু তঙমাফ রৃতদয়াভ চীলদ এং অতঔভালঢ ণাও।<br />

দণায় দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ বা তওঙু দঢাফালতভ ফদ ঘাআল এং দণায় দঢাফালতভ<br />

চন্য অলঙ বা তওঙু দঢাফভা নভফালয়য ওভল।<br />

অয়াঢ-৩২: এঝা লল াতভ অধযায়দ ধভফ ক্ষফাযীম ধভফ তয়ামু অল্লালভ ঢভন<br />

দণলও।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ ঢাভ দঘলয় ওাভ ওণা তথও ঈত্তফ, দব ফানুরলও অল্লাল̖ভ প্রতঢ অলাদ<br />

ওলভ এং তদলচ দদও ওাচ ওলভ অভ লম: অতফ দঢা এওচদ অত্মফধতডওাভী।<br />

অয়াঢ-৩৪: পাম ফে ফাদ দয়। বা ঈৎওৃষ্ ঢা ততলয় ফেলও প্রতঢলঢ ওরুদ, নলম<br />

অধদাভ ালণ বাভ যক্রঢা অলঙ দ ন্তভঙ ন্ধু ভ ফঢ ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-৩৫: এ ঘতভলত্রভ তথওাভী দওম ঢালতভলওআ ওভা লয় বাভা ভ ওলভ এং এ<br />

গুলডভ তথওাভী দওম ঢালতভলওআ ওভা লয় বাভা ়েআ পাকযাদ।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ বতত যয়ঢালদভ দওাদ কুফন্ত্রডা অধদালও প্রলভাতঘঢ ওলভ, ঢল অধতদ<br />

অল্লালভ যভডাধন্ন ললদ। তদশ্চয় তঢতদ তলশ্রাঢা তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভ তদতযতদফূললভ ফলথয ভলয়লঙ ভাঢ, ততদ, ূবত ঘন্দ্র। দঢাফভা ূবতলও<br />

তচতা ওভ দা এং ঘন্দ্রলও দা। অভ দঢাফভা দআ অল্লাললওআ তচতা ওভ, তবতদ<br />

এগুলমা ৃ তষ্ ওলভলঙদ, বতত দঢাফভা দওম ঢাোঁভআ আাতঢ ওভলঢ ঘা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ ঢাভা বতত লংওাভ ওলভ, ঢল বাভা অধদাভ ভলভ াতন্নলথয ভলয়লঙ,<br />

ঢাভা দঢা ভালঢ ততলদ ঢাভ ঢাীল ধাঞ ওলভ এং ঢাভা এলঢ এওঝু োন্ত লয় দা।<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ ঢাোঁভ কুতভলঢভ তদতযতদফূললভ ফলথয এওতঝ এআ দব, ঢুতফ চতফদলও<br />

ফৃঢৎ নুতভ দতঔলঢ ধা, ঢঃধভ বঔদ অতফ ঢাভ ঈধভ ধাতদ রতড ওতভ ঢঔদ ঢা<br />

লঢচ সীঢ ললয় ঈলঞ৷ তদশ্চয় তবতদ চতফদলও চীতঢ ওলভদ, তঢতদআ ফৃঢলতভলও<br />

চীদতাদওাভী। তদশ্চয় তঢতদ তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ–৪০: তদশ্চয় বাভা অফাভ অয়াঢফূল িলন্ধ ক্রঢা মিদ ওলভ, ঢাভা অফাভ<br />

ওালঙ তততঢ দয়। দব যতি দতাবলঔ তদতক্ষি লল দ ঈত্তফ দা ঐ যতি, দব তওয়াফলঢভ<br />

464


ততদ তদভাধলত দললযলঢ অল? দঢাফভা বা আলে ওভ। তদশ্চয় তঢতদ দতলঔদ বা দঢাফভা<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-৪১: তদশ্চয় বাভা এ দওাভঅদলও তশ্বা ওলভ ঢালতভ ওালঙ ঢা অাভ ধভ<br />

(ঢাভা দঢা তদলতাথ), অভ যযআ এঝা এও ঢী ম্মাতদঢ গ্রন্ণ,<br />

অয়াঢ-৪২: এলঢ দওাদ ালঢম নুপ্রলয ওভল দা, াফলদভ ততও দণলও দয় এং<br />

দধঙলদভ ততও দণলও দয়। এতঝ দাতবম ললয়লঙ প্রজ্ঞাফয়, প্রযংালত অল্লালভ ঢভন দণলও।<br />

অয়াঢ-৪৩: অধদালও দ ওণাআ মা লয় বা অধদাভ ধূতঢী ভাূমলতভলও মা<br />

ললয়লঙ। অধদাভ ভ দঢা ়েআ ক্ষফাযীম এং ফলা বন্ত্রডাতায়ও যাতসতাঢা।<br />

অয়াঢ-৪৪: অভ অতফ বতত এলও দাভ পারায় দওাভঅদ ওভঢাফ ঢল ঢাভা যযআ<br />

মঢ: এভ অয়াঢফূল তযতপাল ত ৃঢ লয়তদ দওদ? এ দওফদ ওণা, দাভাী তওঢা<br />

এং অভীপারী ভাূম! অধতদ মুদঃ এতঝ ফু'তফদলতভ চন্য দলতায়াঢ দভালকভ<br />

প্রতঢওাভ। তওন্তু বাভা ইফাদ অলদ দা ঢালতভ ওালদ ভলয়লঙ তথভঢা এং এ দওাভঅদ<br />

ঢালতভ চন্য ন্ধত্বসরূধ। ঢাভা এফদ দব, ঢালতভলও দবদ র তূভ দণলও অলাদ ওভা<br />

লয়।<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ অতফ দঢা ফূালও ততলয়তঙমাফ তওঢা, ঢঃধভ ঢালঢ ফঢলপত ৃ তষ্<br />

ললয়তঙম। অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ধূত তদ্ধান্ত দা ণাওলম ঢালতভ ফলথয নয়ামা ললয়<br />

দবঢ। অভ ঢাভা দঢা দওাভঅদ িলন্ধ তভ্রাতন্তওভ লেললভ ফলথয ধতঢঢ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪৬: দব যতি দদও ওাচ ওলভ দ ঢা তদলচভ ওমযালডভ চন্যআ ওলভ এং দব<br />

যতি ফে ওাচ ওলভ, ঢাভ প্রতঢনম দ-আ দপাক ওভল। অভ অধদাভ ভ াোলতভ<br />

প্রতঢ দওাদ চুমুফ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৪৭: ‗দওয়াফলঢভ জ্ঞাদ এওফাত্র অল্লাল̖ভ আ ঈধভ ন্যস। ঢাভ জ্ঞালদভ াআলভ<br />

দওাদ নম অভড দণলও দভ লয় দা, দওাদ দাভী কপতথাভড ওলভ দা এং ন্তাদ প্র<br />

ওলভ দা। অভ দততদ অল্লাল ঢালতভলও দটলও মলদ? অফাভ যভীওভা দওাণায়?<br />

ঈত্তলভ ঢাভা মল: ওভঅদ অধদাভ ফীলধ তদলতদ ওভতঙ দব, অফালতভ ফলথয দওঈআ<br />

এভ তাীতাভ দয়।‘<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ ধূলত ঢাভা বালতভ ঈধাদা ওভঢ ঢাভা ঈথা ললয় বাল এং ঢাভা<br />

ুছলঢ ধাভল দব, ঢালতভ চন্য ফুতিভ দওাদ ঈধায় দদআ।<br />

465


অয়াঢ-৪৯: সুঔ-ম্পত অওাগক্ষায় ফানুলরভ ঢৃতি তফলঝ দা, তওন্তু দওাদ রৃঃঔ-ধতন্য ঢালও<br />

সযত ওভলম দ তদভায লঢাযাগ্রস ললয় ধল়ে;<br />

অয়াঢ-৫০: অভ বতত অতফ ঢালও রৃঃঔ-ধতন্য সযত ওভাভ ধভ অফাভ নুগ্রল অসাতদ<br />

ওভাআ, ঢঔদ দ যযআ লম ণালও, ―এঝা দঢা অফাভ প্রাধয এং অতফ ফলদ ওতভ দা<br />

দব, দওয়াফঢ ংখতঝঢ লল, অভ অতফ বতত অফাভ ভলভ ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ লআ, ঢল<br />

ঢাভ ওভআ এং ঢাদতভলও ওতঞদ অবালভ সাত অসাতদ ওভাআ।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ অতফ বঔদ ফানুরলও দদয়াফঢ প্রতাদ ওতভ, ঢঔদ দ ফুঔ তনতভলয় দদয়<br />

এং ধালশ্বতভ ততলও তনলভ ণালও। অভ বঔদ ঢালও দওাদ তধত-অধত সযত ওলভ ঢঔদ<br />

দ সুতীখত দতায়া ওভলঢ ণালও।<br />

অয়াঢ-৫২: মুদঃ অো দঢাফভা মঢ, বতত এ দওাভঅদ অল্লালভ ঢভন দণলও এল<br />

ণালও, ঢাভধভ দঢাফভা এলও প্রঢযাঔযাদ ওভ, ঢল ঢাভ ঘাআলঢ তথও ধণভ্রষ্ অভ দও<br />

লল, দব সুতূভ তলভাতথঢাভ ফলথয ভলয়লঙ?<br />

অয়াঢ-৫৩: তমলি অতফ ঢালতভলও অফাভ তদতযতদামী দততঔলয় দত ঢালতভ<br />

অলযধালয এং ঢালতভ তদলচলতভ ফলথয, এফদতও এভ নলম ঢালতভ ওালঙ সষ্ ললয়<br />

বাল দব, এ দওাভঅদ ঢয। এঝা তও বলণষ্ দয় দব, অধদাভ ভ ত তরলয়ভ াক্ষী?<br />

অয়াঢ-৫৪: দচলদ দভঔ, এভা এলতভ ভলভ ালণ াক্ষালঢভ যাধালভ লেললভ ফলথয<br />

ভলয়লঙ; দচলদ দভঔ, তদশ্চয় অল্লাল তওঙুলও ধতভলষ্দ ওলভ ভলয়লঙদ।<br />

466


ূভা যূভা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ,<br />

অয়াঢ-২: অআদ-ীদ-ওান,<br />

অয়াঢ-৩: এপালআ লী দপ্রভড ওলভদ অধদাভ প্রতঢ অধদাভ ধূতঢতীলতভ প্রতঢ<br />

ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয় অল্লাল।<br />

অয়াঢ-৪: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, ঢা ওমআ ঢাোঁভ। অভ<br />

তঢতদআ ফুন্নঢ। সুফলাদ ফবতাতাভ ফাতমও।<br />

অয়াঢ-৫: অফাদফূল ঢালতভ ঈধভ ততও দণলও দপলঙ ধ়োভ ঈধক্রফ লয়, অভ<br />

দনলভযঢাভা সীয় ভলভ প্রযং ধতত্রঢা-ফতলফা ডতদা ওলভ এং তশ্বাীভ চন্য ক্ষফা<br />

প্রাণতদা ওলভ। দচলদ দভঔ, তদশ্চয় অল্লাল তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬: অভ বাভা অল্লালভ ধতভলঢত ন্যলও তপপাওরূলধ গ্রলড ওলভলঙ, অল্লাল<br />

ঢালতভ প্রতঢ মক্ষয ভালঔদ। অভ অধতদ ঢালতভ ওাবতদতালও দদ।<br />

অয়াঢ-৭: এরূলধ অতফ অধদাভ প্রতঢ অভী পারায় দওাভঅদলও লীরূলধ দাতবম<br />

ওলভতঙ, দবদ অধতদ ঢওত ওলভদ ফনাাীলতভলও এং ঢাভ অযধালযভ দমাওলতভলও,<br />

এং ঢওত ওলভদ দওয়াফলঢভ ততদ ম্পলওত, বাভ ংখঝদ িলন্ধ দওাদআ লেল দদআ;<br />

দততদ এওতম দললযলঢ এং এওতম দতাবলঔ প্রলয ওভল।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বতত অল্লাল আলে ওভলঢদ, ঢল ওম ফানুরলও এও ঈম্মঢ ওলভ<br />

ততলঢদ; তওন্তু তঢতদ বালও আলে সীয় ভলফলঢভ ফলথয তাতঔম ওলভ দদদ। অভ চাতমফলতভ<br />

দওাদ তপপাও দদআ এং দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভা তও অল্লাললও দঙল়ে ন্যলও তপপাওরূলধ গ্রলড ওলভলঙ? স্তুঢ<br />

অল্লাহ্ তঢতদআ তপপাও এং তঢতদআ চীদ তাদ ওলভদ ফৃঢলতভলও। অভ তঢতদআ<br />

তযতিফাদ।<br />

467


অয়াঢ-১০: অভ দঢাফভা দব তরলয় ফঢলপত ওভঙ, ঢাভ নয়ামা দঢা অল্লালভআ<br />

ঈধভ ন্যস। তঢতদআ অল্লাল, অফাভ ভ, ঢাভআ ঈধভ অতফ পভা ওতভ এং ঢাভআ<br />

তপফুঔী লআ।<br />

অয়াঢ-১১: তঢতদ অফাদ চতফলদভ ৃতষ্ওঢতা। তঢতদ দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ফথয<br />

দণলও দচা়ো ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং ঘঢুষত চন্তুগুলমাভ দচা়ো ৃ তষ্ ওলভলঙদ, এপাল<br />

দচা়ো ৃ তষ্ভ ফাথযলফ তঢতদ দঢাফালতভ ংয তসাভ ওলভদ। দওাদ স্তুআ ঢাভ তৃয দয়।<br />

তঢতদ রৄলদদ দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-১২: অফাদ চতফলদভ ঘাতওাতঞ ঢাভআ অয়লত্ত। তঢতদ বালও আলে প্রঘুভ<br />

চীতওা তাদ ওলভদ এং বালও আলে ংওীডত ওলভ দতদ। তদশ্চয় তঢতদ তরলয়<br />

তলঢ।<br />

অয়াঢ-১৩: তঢতদ দঢাফালতভ চন্য তদথতাতভঢ ওলভ ততলয়লঙদ দ িীদলও বাভ তদল তয তঢতদ<br />

ততলয়তঙলমদ দূললও, অভ বা অতফ অধদাভ প্রতঢ লীভ ফাথযলফ দপ্রভড ওলভতঙ, অভ বাভ<br />

তদল তয ততলয়তঙমাফ আভালীফ, ফূা ইালও এআ ফলফত দব, দঢাফভা িীদলও প্রতঢতষৎঢ ওভ<br />

এং ঢালঢ দওাদ তলপত ৃ তষ্ ওভ দা। অধতদ ফুযতভওলতভলও দব তরলয়ভ প্রতঢ অলাদ<br />

ওভলঙদ, ঢা ঢালতভ ওালঙ ়েআ রৃতল দাছা লম ফলদ লয়। অল্লাল বালও আলে িীলদভ<br />

প্রতঢ অওৃষ্ ওলভদ এং দব ঢাভ তপফুঔী লয় ঢালও িীলদভ ততলও ধণ দতঔাদ।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ ঢাভা দঢা ততপন্ন ললয় দকলঙ ঢালতভ ওালঙ জ্ঞাদ অাভ ধভ দওমফাত্র<br />

ঢালতভ ধাভসতভও তলিলরভ ওাভলডআ। বতত অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও এও তদত তষ্ ওাম<br />

ধবতন্ত ওালযভ ধূত তদ্ধান্ত দা ণাওঢ, ঢল দঢা ঢালতভ তরলয় নয়ামা ললয় দবঢ।<br />

অভ ঢালতভ ধভ বালতভলও তওঢালভ ঈত্তভাতথওাভী ওভা ললয়লঙ, ঢাভা দওাভঅদ িলন্ধ<br />

এফদ লেলল ধতঢঢ, বা ঢালতভলও তিথাগ্রস ওলভ দভলঔলঙ।<br />

অয়াঢ-১৫: ঢএ অধতদ এভ প্রতঢআ তায়াঢ ততলঢ ণাকুদ এং অধদালও প্রতত্ত<br />

তদল তলযভ প্রতঢ তঘম ণাকুদ। অভ অধতদ ঢালতভ দঔয়াম-ঔুযীভ নুভড ওভলদ দা।<br />

মুদঃ অল্লাল দব তওঢা দাতবম ওলভলঙদ, অতফ ঢালঢ ইফাদ ভাতঔ; অভ অতফ অততষ্<br />

ললয়তঙ দঢাফালতভ ফলথয ন্যায়তঘাভ ওভলঢ। অল্লাল অফালতভ ভ এং দঢাফালতভ<br />

ভ। অফালতভ চন্য অফালতভ ওফত এং দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ওফত। অফালতভ <br />

দঢাফাদতভ ফলথয দওাদ ছক়ো-তাত দদআ। অল্লাল অফালতভ াআলও এওত্র ওভলদ<br />

এং ঢাভআ ফীলধ াভ প্রঢযাঢতদ।<br />

468


অয়াঢ-১৬: বাভা অল্লাল ম্পলওত তঢলওত প্র ৃত্ত লয় ঢালও সীওাভ ওভাভ ধভ, ঢালতভ<br />

তঢওত ঢালতভ ভলভ ফীলধ াতঢম এং ঢালতভ ঈধভ ঢাভ কচ, অভ ঢালতভ চন্য<br />

অভ ভলয়লঙ ওলঞাভ অবা।<br />

অয়াঢ-১৭: অল্লাল দআ ফলাদ ত্তা, তবতদ ঢযল তওঢা দাতবম ওলভলঙদ এং দাতবম<br />

ওলভলঙদ আদালনভ ঢুমাতণ। অধতদ তও চালদদ, লয়ঢ দওয়াফঢ তদওঝঢতী?<br />

অয়াঢ-১৮: বাভা ঢালঢ তশ্বা ওলভ দা, ঢাভাআ ঢা ঢা়োঢাত়ে ঘায়। অভ বাভা তশ্বা<br />

ওলভ ঢাভা ঢা পয় ওলভ এং ঢাভা চালদ দব, ঢা তদতশ্চঢ ঢয। দচলদ দভঔ, বাভা<br />

দওয়াফঢ ম্পলওত ছক়ো ওলভ ঢাভা সুতূভ দকাফভালীভ ফলথয ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১৯: অল্লাল সীয় াোলতভ প্রতঢ তঢযয় দফললভাদ। তঢতদ বালও আলে তভতনও<br />

তাদ ওলভদ। তঢতদ ফলাক্ষফঢাাদ, প্রম ধভাক্রফযামী।<br />

অয়াঢ-২০: দব যতি অলঔভালঢভ নম ওাফদা ওলভ, অতফ ঢাভ চন্য ঢাভ নলম<br />

অতথওয তাদ ওতভ। অভ দব যতি ধাতণত নম ওাফদা ওলভ, অতফ ঢালও ঢাভ তওঙু দতআ<br />

এং অলঔভালঢ ঢাভ চন্য দওাদ ংয ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-২১: ঢালতভ তও এফদ ওঢও যভীও দতঢা অলঙ, বাভা ঢালতভ চন্য এফদ এও<br />

থলফতভ তথাদ ততলয়লঙ বাভ নুফতঢ অল্লাল দতদতদ? অভ বতত নয়ামাভ াডী দা ণাওঢ,<br />

ঢল দঢা ঢালতভ যাধালভ ফীফাংা ললয় দবঢ। তদশ্চয় চাতমফলতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-২২: অধতদ চাতমফলতভলও ঢালতভ ওৃঢওলফতভ চন্য পীঢ-ন্ত্রস দতঔলদ। অভ<br />

ঢালতভ ওৃঢওলফতভ যাতস ঢালতভ ঈধভ যযআ অধতঢঢ লল। অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ<br />

এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢাভা ণাওল দললযলঢভ াকালদ। ঢাভা বা তওঙু ঘাআল, ঢা-আ<br />

ভলয়লঙ ঢালতভ চন্য ঢালতভ ভলভ ওালঙ। এঝাআ দঢা ফলানুগ্রল।<br />

অয়াঢ-২৩: এ সুংাতআ অল্লাল দতদ ঢাভ দ াোলও, বাভা ইফাদ এলদলঙ এং<br />

দদও ওাচ ওলভলঙ। অধতদ মুদ: ―অতফ অফাভ তায়ালঢভ ততদফলয় দঢাফালতভ ওালঙ<br />

অত্মীয়ঢাভ ম্প্রীতঢ যতঢলভলও ন্য দওাদ প্রতঢতাদ প্রঢযাযা ওতভ দা।‖ দব দওঈ দওাদ<br />

ঈত্তফ ওাচ ওলভ, অতফ ঢাভ চন্য ঢালঢ অভ দৌেবত াত়েলয় দতআ। তদশ্চয় অল্লাল<br />

ধভফ ক্ষফাযীম, তঢযয় গুডগ্রালী।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢাভা তও অধদাভ িলন্ধ লম দব, ―তঢতদ অল্লাল ম্পলওত তফণযা ভঘদা<br />

ওলভলঙদ?‖ বতত ঢাআ লঢ ঢল অল্লাল আলে ওভলম অধদাভ রতলয় দফালভ এোঁলঝ ততলঢদ।<br />

469


অভ অল্লাল তফণযালও তমুি ওলভদ এং সীয় াডী ততলয় ঢযলও প্রতঢতষৎঢ ওলভদ। তদশ্চয়<br />

তঢতদ ন্তলভ বা অলঙ ঢা তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ তঢতদআ সীয় াোদতভ ঢা ওুম ওলভদ এং ধাধ ফাচতদা ওলভদ,<br />

অভ দঢাফভা বা ওভ তঢতদ ঢা চালদদ;<br />

অয়াঢ-২৬: অভ তঢতদ ঢালতভ টালও া়ো দতদ, বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ<br />

ওলভলঙ; অভ সীয় নুগ্রলল তঢতদ ঢালতভলও অভ তথও তাদ ওলভদ। অভ ওালনভলতভ<br />

চন্য ভলয়লঙ ওতঞদ যাতস।<br />

অয়াঢ-২৭: অল্লাল বতত ঢাভ ওম াোলও প্রঘুভ চীলদাধওভড ততলঢদ ঢল ঢাভা<br />

ধতণীলঢ ৃ যযআ তধবতয় ৃ তষ্ ওভঢ। তওন্তু তঢতদ দব ধতভফাড আলে দ ধতভফাড তভবও<br />

দাতবম ওলভদ। তদশ্চয় তঢতদ ঢাভ াোলতভ ফযও ঔভ ভালঔদ এং তওঙু দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-২৮: অভ তঢতদআ তষ্ ৃ রতড ওলভদ ফানুর তদভায ললয় বায়াভ ধলভ এং সীয়<br />

ভলফঢ ঙত়েলয় দতদ। তঢতদআ প্রওৃঢ তপপাও, তঢযয় প্রযংালত।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢাভ কুতভলঢভ তদতযতদামীভ ন্যঢফ অফাদ চতফলদভ ৃ তষ্ এং<br />

এঢরৃপলয়ভ ফলথয দব চী-চন্তু তঢতদ ঙত়েলয় ততলয়লঙদ দ। তঢতদ বঔদআ আলে<br />

এগুলমালও এওত্র ওভলঢ ক্ষফ।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ দব তধত-অধত দঢাফালতভ ঈধভ অধতঢঢ লয়, ঢা দঢা দঢাফালতভ<br />

সলসাতচঢ ওলফতভআ ওাভলড এং লদও ধাধ দঢা তঢতদ ক্ষফা ওলভ দতদ।<br />

অয়াঢ-৩১: দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ অল্লালভ আোলও যণত ওভলঢ ধাভল দা এং অল্লাল<br />

ঙা়ো দঢাফালতভ দওাদ তপপাও দদআ, অভ দওাদ ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ ঢাভ কুতভলঢভ তদতযতদফূললভ ফলথয ন্যঢফ ফুলদ্র ঘমফাদ ধতঢফ<br />

চালাচফূল।<br />

অয়াঢ-৩৩: তঢতদ আলে ওভলম ন্ধ ওলভ ততলঢ ধালভদ, ঢঔদ চালাচগুলমা ফুলদ্রভ<br />

ঈধতভপালক ঘম ললয় ধ়েল। তদশ্চয় এলঢ তদতযতদ ভলয়লঙ প্রলঢযও ধথবতযীম, ওৃঢজ্ঞ<br />

যতিভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৪: ণা ঢালতভ ওৃঢওলফতভ তরুদ তঢতদ দগুলমালও ধ্বং ওলভ ততলঢ ধালভদ<br />

এং তঢতদ লদওলও ক্ষফা ওলভদ।<br />

470


অয়াঢ-৩৫: অভ বাভা অফাভ তদতযতদ ম্পলওত ছক়ো ওলভ ঢাভা চাদলঢ ধাভল দব,<br />

দওাণা ঢালতভ াঘাোঁভ চায়কা দদআ।<br />

অয়াঢ-৩৬: স্তুঢ বা তওঙু দঢাফালতভলও দতয়া ললয়লঙ ঢা দঢা ধাতণত চীলদভ দপাকফাত্র;<br />

তওন্তু অল্লালভ ওালঙ বা অলঙ ঢা ঈৎওৃষ্ সায়ী ঢালতভ চন্য, বাভা ইফাদ অলদ এং<br />

সীয় ভলভ ঈধভ পভা ওলভ:<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ বাভা দোঁলঘ ণালও ওতভা গুদাল শ্লীম ওাচ দণলও এং দক্রাথাতিঢ<br />

ললয় ক্ষফা ওলভ দতয়;<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ বাভা ঢালতভ ভলভ টালও া়ো দতয়, দাফাব ওালয়ফ ওলভ, তদলচলতভ<br />

ফলথয ধভাফলযতভ ফাথযলফ ধাভসতভও ওফত ম্পাতদ ওলভ এং দব তভতনও অতফ ঢালতভলও<br />

ততলয়তঙ ঢা দণলও যয় ওলভ;<br />

অয়াঢ-৩৯: অভ বাভা ঈৎধীত়েঢ ললম ফাদ প্রতঢলযাথ গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৪০: অভ ফলেভ প্রতঢনম দঢা নুরূধ ফে। ঢল দব ক্ষফা ওলভ দতয় এং<br />

অলধার-ফীফাংা ওলভ, ঢাভ ধুভস্াভ ভলয়লঙ অল্লালভ ওালঙ। তদশ্চয় তঢতদ চাতমফলতভলও<br />

ধঙে ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ দব ঈৎধীত়েঢ লয়াভ ধভ ফাদ প্রতঢলযাথ গ্রলড ওলভ, এরূধ<br />

দমাওলতভ তরুলদ্ধ দওাদ তপলবাক দদআ;<br />

অয়াঢ-৪২: তপলবাক দওম ঢালতভ তরুলদ্ধ বাভা ফানুলরভ ঈধভ ঢযাঘাভ ওলভ এং<br />

ধতণীলঢ ৃ ন্যায়পাল তলদ্রাল ওলভ দ়োয়। এরূধ দমাওলতভ চন্যআ ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও<br />

অবা।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ দব যতি ধথবতথাভড ওলভ এং ক্ষফা ওলভ দতয়, ঢা যয তৃঢ়<br />

ংওলল্পভআ ওাচ।<br />

অয়াঢ-৪৪: অভ অল্লাল বালও ধণভ্রষ্ ওলভদ ঢাভ চন্য তঢতদ ঙা়ো দওাদ তপপাও<br />

দদআ। চাতমফভা বঔদ অবা প্রঢযক্ষ ওভল, ঢঔদ অধতদ ঢালতভলও দতঔলদ দব, ঢাভা<br />

মলঙ: (ধতণীলঢ) ৃ প্রঢযাঢতলদভ দওাদ ঈধায় অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-৪৫: অধতদ ঢালতভলও দতঔলঢ ধালদ দব, দতাবলঔভ াফলদ ঢালতভলও ঈধতসঢ<br />

ওভা ললে, ঢাভা মাতঞ্ঢ লয়াভ তরুদ দতফঢ ললয় ম তৃতষ্লঢ ঢাওালে। অভ<br />

ফু'তফদভা মল: দওয়াফলঢভ ততদ ক্ষতঢগ্রস ঢাভাআ, বাভা তদলচলতভ এং তদলচলতভ<br />

471


ধতভাভ-ধতভচলদভ ক্ষতঢাথদ ওলভলঙ। দচলদ দভঔ, তদশ্চয় চাতমফভা দন্ত যাতসভ ফলথয<br />

তদধতঢঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢাদতভ চন্য এফদ দওাদ ালাবযওাভী ণাওল দা, বাভা অল্লাললও<br />

তটতঙলয় ঢালতভলও ালাবয ওভলঢ ধালভ। অল্লাল বালও ধণভ্রষ্ ওলভদ ঢাভ চন্য দওাদ ধণ<br />

দদআ।<br />

অয়াঢ-৪৭: দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ টালও া়ো তা দততদ অাভ ধূলত, দবততলদভ<br />

অকফদ অল্লালভ ঢভন দণলও প্রতঢলভাথয। দততদ দঢাফালতভ চন্য দওাদ অশ্রয়সম<br />

ণাওল দা এং দঢাফালতভ যাধালভ দওাদ তদ ৃত্তওাভী ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-৪৮: বতত ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়, ঢল অতফ দঢা অধদালও ঢালতভ ভক্ষওরূলধ<br />

ধাঞাআতদ। অধদাভ তাতয়ত্ব রৄথু দধৌলঙ দতয়া অভ বঔদ অতফ ফানুরলও তদলচভ দওাদ<br />

নুগ্রল অসাতদ ওভাআ, ঢঔদ দ ঢালঢ অদতেঢ লয়; অভ বঔদ ঢালতভ ঈধভ দওাদ<br />

তধত অধতঢঢ লয় ঢালতভ সললস ওৃঢ ধূত ওলফতভ ওাভলড, ঢঔদ ফানুর ঔু ওৃঢজ্ঞ ললয়<br />

ধল়ে।<br />

অয়াঢ-৪৯: অফাদ চতফলদভ তফয় ওঢৃ তত্ব অল্লালভ তঢতদ বা আলে ওলভদ। বালও<br />

আলে তঢতদ ওন্যা ন্তাদ তাদ ওলভদ এং বাোঁলও আলে তঢতদ ধুত্র ন্তাদ তাদ।<br />

অয়াঢ-৫০: ণা বালতভলও আলে বুগ্মপাল ধুত্র ওন্যা ঈপয়আ তাদ ওলভদ এং বালও<br />

আলে ন্ধযা ওলভ দতদ। তদশ্চয় তঢতদ তজ্ঞ, তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৫১: দওাদ ফানুলরভ সা এফদ দয় দব, অল্লাল ঢাভ ালণ ওণা মলদ; তওন্তু<br />

লীভ ফাথযলফ, ণা ধ তাভ ন্তভাম দণলও তওংা তঢতদ দওাদ দনলভযঢা দপ্রভড ওভলদ,<br />

দ অল্লাল বা ঘাদ ঢা ঢাভ নুফতঢক্রলফ দধৌলঙ দতল। তদশ্চয় তঢতদ তঢ ঈচ্চ ফবতাতাভ<br />

তথওাভী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৫২: এপালআ অতফ অধদাভ প্রতঢ লী দপ্রভড ওলভতঙ, দওাভঅদ-অফাভ তদল তয।<br />

অধতদ দঢা চাদলঢদ দা দব, তওঢা তও এং এ চাদলঢদ দা দব, ইফাদ তও? তওন্তু<br />

অতফ এ দওাভঅদলও ওলভতঙ এও দচযাতঢ, বাভ ালালবয অতফ অফাভ াোলতভ ফলথয<br />

বালও আলে ধণপ্রতযতদ ওলভ ণাতও। তদশ্চয় অধতদ এভ ালালবয ভম-তঞও ধণ প্রতযতদ<br />

ওলভদ;<br />

অয়াঢ-৫৩: দআ অল্লালভ ধণ, তবতদ বা তওঙু অফালদ বা তওঙু চতফলদ অলঙ ঢাভ<br />

ফাতমও। দচলদ দভঔ, বাঢীয় তরয় দআ অল্লালভ ফীলধ প্রঢযাঢতদ ওলভ।<br />

472


ূভা বুঔরুন<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ,<br />

অয়াঢ-২: ওফ সুসষ্ তওঢালভ,<br />

অয়াঢ-৩: অতফ ঢা ওলভতঙ অভী পারায় দওাভঅদ, বালঢ দঢাফভা ুছলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-৪: তদশ্চয় ঢা অলঙ অফাভ ওালঙ মলল ফালনু লচভ ফলথয, ঢা তঢ ফবতাতাযামী<br />

জ্ঞাদকপত গ্রন্ণ।<br />

অয়াঢ-৫ অতফ তও দঢাফালতভ দণলও এ ঈধলতযধূডত দওাভঅদ এচন্য প্রঢযালাভ ওলভ দদ<br />

দব, দঢাফভা ীফামংখদওাভী দমাও?<br />

অয়াঢ-৬: অভ অতফ র দী দপ্রভড ওলভতঙ ধূতঢতী দমাওলতভ ওালঙ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ বঔদআ ঢালতভ ওালঙ দওাদ দী এললঙদ, ঢঔদআ ঢাভা ঢাভ ালণ ঞাট্টা-<br />

তদ্রুধ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢঃধভ অতফ ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ ঢালতভলও বাভা এলতভ দঘলয় তথওঢভ<br />

যতিযামী তঙম। অভ ধূতঢীলতভ তৃষ্ান্ত এরূধ ঘলম অলঙ।<br />

অয়াঢ–৯: অধতদ বতত ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভদঃ "অফাদ চতফদ দও ৃ তষ্ ওলভলঙ?<br />

ঢল ঢাভা যযআ মলঃ ―এগুলমালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ প্রম প্রঢাধযামী, ফলাজ্ঞাদফয়<br />

অল্লাল।‖<br />

অয়াঢ-১০: তবতদ দঢাফালতভ চন্য চতফদলও তঙাদাসরূধ ওলভ ততলয়লঙদ এং ঢালঢ<br />

দঢাফালতভ চন্য ওলভ ততলয়লঙদ বাঢায়ালঢভ ধণ, বালঢ দঢাফভা তঞও ধলণভ ন্ধাদ ধা;<br />

অয়াঢ-১১: অভ তবতদ অফাদ দণলও ধাতদ রতড ওলভদ তদত তষ্ ধতভফালড। ঢাভধভ অতফ<br />

দ ধাতদভ ালালবয ফৃঢ চতফদলও ঞৎীতঢ ওতভ। এরূলধআ দঢাফালতভলও দভ ওলভ অদা<br />

লল।<br />

473


অয়াঢ-১২: অভ তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ তওঙুভ দচা়ো এং ৃ তষ্ ওলভলঙদ দঢাফালতভ<br />

চন্য দদৌবাদ ঘঢুষত চন্তু বালঢ দঢাফভা অলভালড ওভ,<br />

অয়াঢ-১৩: দবদ দঢাফভা ঢাভ তধলঞভ ঈধভ অদ দধলঢ লঢ ধাভ, ঢাভধভ দঢাফভা<br />

সীয় ভলভ দদয়াফঢলও সভড ওভ বঔদ দঢাফভা ঢাভ ঈধভ তসভ ললয় এং ম?<br />

―ধতত্র-ফলাদ তঢতদ, তবতদ এলও অফালতভ যীপূ ঢ ওলভ ততলয়লঙদ, ন্যণায় অফভা দঢা<br />

এলও যীপূ ঢ ওভলঢ ফণত তঙমাফ দা।‖<br />

অয়াঢ-১৪: অভ অফভা যযআ অফালতভ ভলভ ওালঙ তনলভ বা।‖<br />

অয়াঢ-১৫: অভ ঢাভা অল্লালভ দওাদ দওাদ াোলও ঢাভ ংযী াযস ওলভলঙ। স্তুঢ<br />

ফানুর দঢা প্রওাযযরূলধআ ওৃঢজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৬: অল্লাল তও সীয় ৃ তষ্ভ ফথয দণলও তদলচভ চন্য ওন্যা ধঙে ওলভলঙদ এং<br />

দঢাফালতভলও তলযর ওলভ তাদ ওভলমদ ধুত্র ন্তাদ?<br />

অয়াঢ-১৭: ঢাভা তয়াফয় অল্লালভ চন্য দব ওন্যা ন্তালদভ ওণা লম, বঔদ ঢালতভ<br />

ওাঈলও দআ ন্তালদভ ংাত দতয়া লয়, ঢঔদ ঢাভ ফুঔফণম ফতমদ লদয় বায় এং দ<br />

পীরড ফফত বাঢদায় তেষ্ লয়।<br />

অয়াঢ–১৮: দব মঙ্ালভ ফতণঢ ললয় মাতমঢ-ধাতমঢ লয় এং ঢওত-তঢওতওালম সষ্<br />

িলয ফণত (দ তও অল্লালভ ংয ললঢ ধালভ)?<br />

অয়াঢ-১৯: তয়াফয় অল্লালভ াো দনলভযঢালতভলও ঢাভা দাভী াযস ওলভলঙ। ঢাভা<br />

তও দনলভযঢালতভ ৃ তষ্ প্রঢযক্ষ ওলভলঙ? ঢালতভ এ ঈতি তমতধদ্ধ ওভা ললে এং<br />

ঢালতভলও এ িলন্ধ তচজ্ঞাাাত ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২০: অভ ঢাভা লমঃ তয়াফয় অল্লাল বতত ওভলঢদ, ঢল অফভা লতভ ঈধাদা<br />

ওভঢাফ দা। এ িলন্ধ ঢালতভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ। ঢাভা দঢা রৄথু নুফালদ ওণা লম।<br />

অয়াঢ-২১: অতফ তও ঢালতভলও আতঢধূলত দওাদ তওঢা ততলয়তঙ, বা ঢাভা তৃঢ়পাল<br />

অোঁওল়ে দভলঔলঙ?<br />

অয়াঢ-২২: ভং ঢাভা লমঃ অফভা দঢা অফালতভ ধূতধুরুরলতভলও এও ধন্ণাভ ঈধভ<br />

দধলয়তঙ এং অফভা ঢালতভআ ধতাঙ্ নুভড ওলভ ঘমতঙ।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ এফতদপাল অধদাভ ধূলত বঔদআ অতফ দওাদ চদধলত দওাদ<br />

ঢওতওাভী ধাতঞলয়তঙ, ঢঔদআ দঔাদওাভ সাধন্ন দমালওভা লমলঙঃ অফভা দঢা<br />

474


অফালতভ ধূতধুরুরলতভলও এওতঝ ধন্ণাভ ঈধভ দধলয়তঙ এং অফভা ঢালতভআ ধতাঙ্<br />

নুভড ওলভ ঘমতঙ।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢওতওাভী মলঢদঃ ―দঢাফালতভ ধূতধুরুরলতভলও দব ধন্ণাভ ঈধভ দধলয়ঙ,<br />

অতফ বতত দঢাফালতভ চন্য ঢাভ ঘাআলঢ ঈত্তফ ধন্ণা তদলয় এল ণাতও, ঢু ঢালতভ ধন্ণা<br />

নুভড ওভল?‖ ঢাভা মঢঃ ―বা-ল দঢাফভা দপ্রতভঢ ললয়ঙ, অফভা ঢা ফাতদ দা।‖<br />

অয়াঢ-২৫: ঢঃধভ অতফ ঢালতভ দণলও প্রতঢলযাথ তদলয়তঙ। সুঢভাং দতঔুদ, দওফদ<br />

ললয়লঙ তফঔযাঘাভীলতভ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-২৬: সভড ওভ, আভালীফ ঢাোঁভ তধঢা ঢাভ ওফলও লমতঙলমদঃ দঢাফভা<br />

বালতভ ধূচা ওভ, তদশ্চয় অতফ ঢালতভ ালণ ম্পওতলীদ,<br />

অয়াঢ-২৭: তওন্তু অফাভ ম্পওত দওম ঢাভ ালণ, তবতদ অফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং<br />

তঢতদআ অফালও তঞও ধণ দতঔালদ।<br />

অয়াঢ-২৮: অভ আভালীফ ঈি দখারডালও ধভঢতীলতভ ফলথয সায়ী াডীরূলধ দভলঔ<br />

দকদঙদ, দবদ ঢাভা অল্লালভ ততলও তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-২৯: ভং অতফ ঢালতভলও এং ঢালতভ ধূতধুরুরলতভলও চীদ দপালকভ ঈধওভড<br />

ততলয়তঙমাফ, এফদতও ঢালতভ ওালঙ এম ঢয দওাভঅদ এং সষ্ ডতদাওাভী ভাূম।<br />

অয়াঢ–৩০: অভ বঔদ ঢালতভ ওালঙ ঢয দওাভঅদ দধৌঙম, ঢঔদ ঢাভা মলঢ মাকমঃ<br />

এঝা দঢা বারৃ, অফভা এলও ফাতদ দা।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢাভা অভ মমঃ দওদ এ দওাভঅদ দাতবম ওভা লম দা রৃআ চদধলতভ<br />

দওাদ প্রথাদ যতিভ ঈধভ?<br />

অয়াঢ-৩২: ঢাভা তও অধদাভ ভলভ ভলফঢ ণ্দ ওভলঢ ঘায়? অতফআ ণ্দ ওলভ<br />

দভলঔতঙ ঢালতভ চীতওা ধাতণত চীলদ ঢালতভ ফলথয এং ঢালতভ এওচদলও ন্য চলদভ<br />

ঈধভ দশ্রষৎত্ব ততলয়তঙ, বালঢ এলও ন্যলও ততলয় ওাচ ওতভলয় তদলঢ ধালভ। অভ অধদাভ<br />

ভলভ ভলফঢ, ঢাভা বা চফা ওলভ ঢতলধক্ষা ঈত্তফ।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ বতত এফদ দা লঢ দব, ফানুর এওআ ধন্ণামিী ললয় বাল, ঢল<br />

বাভা তয়াফয় অল্লালভ ালণ কুনভী ওলভ, অতফ যযআ ঢালতভলও ততঢাফ ঢালতভ<br />

ক ৃলফূললভ চন্য দভৌধয-তদতফতঢ ঙাত তোঁত়ে, বাভ ঈধভ ঢাভা অলভালড ওভঢ,<br />

475


অয়াঢ-৩৪: এং ঢালতভ ক ৃললভ চন্য অভ ততঢাফ দভৌধয তদতফতঢ তভচা ধামঙ্, বাভ<br />

ঈধভ ঢাভা দলমাদ ততলয় ঢ,<br />

অয়াঢ-৩৫: অভ এগুলমা সলডতভ ওলভ ততঢাফ। এ আ দঢা দওম ধাতণত চীলদভ<br />

দপাক াফগ্রী ফাত্র। অভ অলঔভাঢ অধদাভ ভলভ ওালঙ দফািাওীলতভ চন্য ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩৬,: দব যতি তয়াফয় অল্লালভ সভড দণলও দঘাঔ তনতভলয় দদয়, অতফ ঢাভ চন্য<br />

এও যয়ঢাদ তদলয়াতচঢ ওলভ দতআ, নলম দ তা ঢাভ ঙীরূলধ ণালও।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ দআ যয়ঢালদভাআ ফানুরলও ৎধলণ াথা প্রতাদ ওলভ, ণঘ ফানুর ফলদ<br />

ওলভ দব, ঢাভা ৎধলণভ ঈধভআ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩৮: এফদতও বঔদ এরূধ যতি অফাভ ফীলধ অল, ঢঔদ দ যয়ঢাদলও<br />

মলঃ লায়! অফাভ দঢাফাভ ফাছঔালদ বতত ধূত ধতশ্চলফভ যথাদ ণাওঢ। ওঢ<br />

তদওৃষ্ াণী দ।<br />

অয়াঢ-৩৯: দঢাফভা বঔদ কুনভী ওলভতঙলম, ঢঔদ দঢাফালতভ এওণা অচলওভ দওাদ<br />

ওালচ অল দা দব, দঢাফভা াআ অবাল যভীও।<br />

অয়াঢ-৪০: সুঢভাং অধতদ তও রৄদালঢ ধাভলদ তথভলও? ণা অধতদ তও ধলণ<br />

অদলঢ ধাভলদ ন্ধলও এং ঢালও দব প্রওাযয তভ্রাতন্তভ ফলথয ভলয়লঙ?<br />

অয়াঢ-৪১: ঢ:ধভ অতফ বতত অধদালও রৃতদয়া দণলও ঈতঞলয় তদলয় বাআ, ঢু অতফ<br />

ঢালতভ ওাঙ দণদও প্রতঢলযাথ দদআ।<br />

অয়াঢ–৪২: ণা বতত অতফ অধদালও দতঔাআ দ অবা, বাভ য়াতা ঢালতভলও<br />

ততলয়তঙ, ঢু অতফ ঢালতভ ঈধভ ধূডত ক্ষফঢাাদ।<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢএ অধতদ ঢাভ ঈধভ ঝম ণাকুদ, বা অধদাভ প্রতঢ লীভ ফাথযলফ<br />

দাতবম ওভা ললয়লঙ। তদশ্চয় অধতদ ভলয়লঙদ ভম-তঞও ধলণ।<br />

অয়াঢ–৪৪: অভ এ দওাভঅদ অধদাভ অধদাভ ওলফভ চন্য তদঃলেলল ঢযন্ত<br />

ম্মালদভ স্তু। অভ অধদালতভ াআলও যযআ প্রশ্ন ওভা লল।<br />

অয়াঢ-৪৫: অধদাভ ধূলত অতফ দব ভাূম দপ্রভড ওলভতঙমাফ, অধতদ ঢালতভ তচলজ্ঞ<br />

ওরুদ: অতফ তও তয়াফয় অল্লাল ঙা়ো ন্য ঈধায তদথতাভড ওলভতঙমাফ, বালতভ ঈধাদা<br />

ওভা বায়?<br />

476


অয়াঢ-৪৬: অভ অতফ দঢা অফাভ তদতযতদল দনভাঈদ ঢাভ পাত ৃলেভ ওালঙভ<br />

দপ্রভড ওলভতঙমাফ। তঢতদ লমতঙলমদ; অতফ দঢা চকঢফূললভ প্রতঢধামলওভ ভাূম।<br />

অয়াঢ-৪৭: তঢতদ বঔদ ঢালতভ ওালঙ অফাভ তদতযতদফূল তদলয় এলমদ, ঢঔদ ঢাভা ঢা<br />

তদলয় লাত-ঞাট্টা ওভলঢ মাকম।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ অতফ ঢালতভলও এফদ দওাদ ফু'তচবা দতঔাআতদ, বা ন্যান্য ফু‘তচবাভ<br />

দঘলয় দশ্রষৎ দয়। অতফ ঢালতভলও অবাল দগ্রনঢাভ ওলভতঙমাফ দবদ ঢাভা তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢাভা লমতঙমঃ দল বারৃওভ। ঢুতফ অফালতভ চন্য দঢাফাভ ভলভ। ওালঙ দ<br />

তরলয়ভ প্রাণতদা ওভ, বাভ য়াতা তঢতদ দঢাফাদও ততলয়লঙদ; ঢাললম যযআ অফভা<br />

ৎধলণ অ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢাভধভ বঔদ অতফ ঢালতভ দণলও অবা ঈতঞলয় তদমাফ, ঢঔদআ ঢাভা<br />

য়াতা পঙ ওভলঢ মাকম।<br />

অয়াঢ-৫১: অভ দনভাঈদ ঢাভ ওফলও দটলও মম: দল অফাভ ওফ! তফলভভ ভাচত্ব<br />

তও অফাভ দয়? অভ এআ দতীগুলমা অফাভ তদম্নলতলয প্রাতলঢ লয়, দঢাফভা তও দতঔ দা?<br />

অয়াঢ–৫২: ভং অতফ দঢা দশ্রষৎ এ যতিভ দণলও, দব তদঢান্ত ঢুে এং সষ্ ওণা<br />

মলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢালও সলডতভ ামা দওদ দতয়া লম দা, ণা দওদ দনলভযঢাকড<br />

াতভদ্ধপাল ঢাভ ালণ অম দা?<br />

অয়াঢ-৫৪: এপাল দ ঢাভ ওফলও দাওা াতদলয় ততম, নলম ঢাভা ঢাভ ওণা দফলদ<br />

তদম। যয ঢাভা তঙম এও ধাধাঘাভী ওফ।<br />

অয়াঢ–৫৫: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা অফালও ভাকাতিঢ ওভম, ঢঔদ অতফ ঢালতভ ওাঙ<br />

দণলও প্রতঢলযাথ তদমাফ এং ঢালতভ াআলও টু তলয় ততমাফ।<br />

অয়াঢ–৫৬: ঢাভধভ অতফ ঢালতভলও ওলভতঙমাফ ধভঢীলতভ চন্য ঢীঢ আতঢলা <br />

তৃষ্ান্ত।<br />

অয়াঢ-৫৭: অভ বঔদআ ইা আলদ ফাভআয়ালফভ তৃষ্ান্ত ডতদা ওভা লয় ঢঔদআ অধদাভ<br />

ওলফভ দমালওভা ঢালঢ দযাভলকাম রৄরু ওলভ দতয়,<br />

477


অয়াঢ–৫৮: এং লমঃ ―অফালতভ দতঢাভা ঈত্তফ দা ইা ঈত্তফ?‖ ঢাভা। দঢা দওম<br />

ছক়োভআ ঈলদ্দলযয অধদালও এ ওণা লম। স্তুঢ ঢাভা লম এও ওমলতপ্রয় ওফ।<br />

অয়াঢ-৫৯: ইা দঢা এফদ এও াো, বাভ প্রতঢ অতফ নুগ্রল ওলভতঙমাফ এং ঢালও<br />

দী আভাইলমভ চন্য অতযত ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৬০: অতফ বতত আলে ওভঢাফ, ঢল যযআ দঢাফালতভ ফথয দণলও দনলভযঢা<br />

ৃ তষ্ ওভঢাফ, বাভা ধতণীলঢ ৃ ঈত্তভাতথওাভী লঢ।<br />

অয়াঢ–৬১: অভ ইা দঢা দওয়াফলঢভ তদতযতদ। সুঢভাং দঢাফভা ঢালঢ লেল ওভ দা<br />

এং অফাভ নুভড ওভ। এঝাআ ভম তঞও ধণ।<br />

অয়াঢ-৬২: যয়ঢাদ দবদ দঢাফালতভলও তওঙুলঢআ ভম ধণ দণলও তদ ৃত্ত দা ওলভ, দ<br />

দঢা দঢাফালতভ প্রওাযয যত্রু।<br />

অয়াঢ–৬৩: বঔদ ইা সষ্ তদতযতদল অলমদ, ঢঔদ তঢতদ মলমদ: অতফ দঢা<br />

দঢাফালতভ ওালঙ জ্ঞাদকপত াডী তদলয় এলতঙ এং এলতঙ দঢাফভা দব তরলয় ফঢলপত<br />

ওভঙ, ঢা সষ্ ওলভ দতয়াভ চন্য। ঢএ দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং অফাভ<br />

নুভড ওভ।<br />

অয়াঢ-৬৪: তদশ্চয়, অল্লালআ অফাভ ভ এং দঢাফালতভ ভ, ঢএ ঢাভআ আাতঢ<br />

ওভ। এঝাআ লম ভম-তঞও ধণ।<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢঃধভ ঢালতভ ফথয দণলও ততপন্ন তম ফঢাবদওয ৃ তষ্ ওভম। সুঢভাং<br />

চাতমফলতভ চন্য ভলয়লঙ রৃলপতাক বন্ত্রডাতায়ও ততলদভ অবালভ।<br />

অায়াঢ-৬৬: ঢল তও ঢাভা রৄথু দওয়াফলঢভআ লধক্ষা ওভলঙ, দবদ ঢা ঢালতভ ঈধভ<br />

ওসাৎ এল ধল়ে, অভ ঢাভা দঝভ দা ধায়?<br />

অয়াঢ-৬৭: ন্ধু -ান্ধভা দততদ এলও ধলভভ যক্র ললয় ধ়েল, দওম দফাত্তাওীভা<br />

ঙা়ো।<br />

অয়াঢ-৬৮: দল অফাভ াোকড! দঢাফালতভ অচ দওাদ পয় দদআ এং দঢাফভা রৃঃতঔঢ<br />

লল দা;<br />

অয়াঢ-৬৯: বাভা অফাভ অয়াঢফূললভ প্রতঢ ইফাদ এলদতঙলম এং অত্মফধতডওাভী<br />

তঙলম,<br />

478


অয়াঢ-৭০: দললযলঢ প্রলয ওভ দঢাফভা এং দঢাফালতভ ততকড অদতেঢ ফলদ।<br />

অয়াঢ-৭১: ঢালতভলও সলডতভ ণামা ধাদধাত্র তদলয় প্রততক্ষড ওভা লল এং দঔালদ<br />

ভলয়লঙ ফদ বা ঘায় দয়দ বালঢ ঢৃি লয়, ঢা আ । অভ দঢাফভা দণায় দন্তওাম<br />

ণাওল।<br />

অয়াঢ-৭২: এঝা দআ দললযঢ, বাভ ফাতমও দঢাফালতভলও ওলভ দতয়া ললয়লঙ, দঢাফালতভ<br />

ওলফতভ ততদফলয়।<br />

অয়াঢ-৭৩: দঢাফালতভ চন্য দণায় ভলয়লঙ দাদা চাঢীয় প্রঘুভ নম, ঢা দণলও দঢাফভা<br />

অলাভ ওভল।<br />

অয়াঢ-৭৪: তদশ্চয় ধভাথীভা চালান্নালফভ অবাল দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-৭৫: দ অবা ঢালতভ ঈধভ দণলও মাখ ওভা লল দা এং ঢাভা দ অবালভ<br />

ফলথয তদভায সায় ধল়ে ণাওল।<br />

অয়াঢ-৭৬: অভ অতফ ঢালতভ প্রতঢ তঘাভ ওতভতদ, ভং ঢাভা তদলচভাআ দাঘাভী তঙম।<br />

অায়াঢ-৭৭: ঢাভা দতাবলঔভ তালভাকালও দটলও মলঃ ―দল ফালমও! দঢাফাভ ভ দবদ<br />

অফালতভ ওাচ দযর ওলভ দতদ।‖ দনলভযঢা মলঃ ―দঢাফভা দঢা এ সায়আ ণাওল।‖<br />

অয়াঢ-৭৮: (অল্লাল মলদঃ) অতফ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ ঢয দধৌতঙলয়তঙমাফ, তওন্তু<br />

দঢাফালতভ তথওাংযআ তঙম লঢযভ প্রতঢ খৃডা দধারডওাভী।<br />

অয়াঢ-৭৯: ঢাভা তও দওাদ যসা ঘূ়োন্ত ওলভলঙ? ঢল অতফআ দঢা ঘূ়োন্ত যসা<br />

গ্রলডওাভী।<br />

অয়াঢ-৮০: ঢাভা তও ফলদ ওলভ দব, অতফ ঢালতভ গুি ওণা দকাধদ ধভাফযত রৄতদ দা?<br />

যযআ রৄতদ। অফাভ দনলভযঢাভা ঢালতভ ওালঙ অদঙ, ঢাভা তওঙু তমতধদ্ধ ওভলঙ।<br />

অয়াঢ-৮১: অধতদ মুদঃ বতত তয়াফয় অল্লালভ, দওাদ ন্তাদ ণাওঢ ঢল অতফআ<br />

তপ্রণফ ঢাভ আাতঢওাভী লঢাফ।<br />

অয়াঢ-৮২: অফাদ চতফলদভ ভ এং অভলযভ তথধতঢ অল্লাল ঐ ঈতি দণলও<br />

ধতত্র-ফলাদ বা ঢাভা লম।<br />

479


অয়াঢ-৮৩: ঢএ অধতদ ঢালতভলও তমি ণাওলঢ ততদ াও-তঢণা ক্রী়ো-দওৌঢুলও<br />

দততলদভ ম্মুঔীদ লয়া ধবতন্ত, দবততলদভ প্রতঢশ্রুতঢ ঢালতভলও দতয়া ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৮৪: অভ তঢতদআ দআ ত্তা, তবতদ অফালদ ঈধায এং চতফলদ ঈধায।<br />

তঢতদআ ফলা প্রজ্ঞাফয়, তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৮৫: ভওঢফয় দআ ত্তা, তবতদ অফাদ চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযওাভ<br />

তওঙুভ ফাতমও। দওয়াফলঢভ জ্ঞাদ রৄথু ঢাভআ ওালঙ অলঙ এং ঢাভআ ওালঙ দঢাফভা<br />

প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৮৬: ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে বালতভলও টালও, ঢাভা সুধাতভয ওভাভ তথওাভী লল<br />

দা। ঢল দ, দব লঢযভ াক্ষয দতয়, অভ ঢাভা ঢালও চালদ।<br />

অয়াঢ-৮৭: অভ অধতদ বতত ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওলভদ; দও ঢালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙ ঢল<br />

ঢাভা যযআ মলঃ "অল্লাল"। ঢু ঢাভা ঈল্টা দওাদ ততলও ঘমলঙ?<br />

অয়াঢ-৮৮: অভ ভাূলমভ এ অতঢতঃ দল অফাভ ভ। এভা এফদ এও ওফ, এভা দঢা<br />

ইফাদ অদলঙ দা। (অল্লাল জ্ঞাঢ অলঙদ এং ঢালও মলমদঃ)<br />

অয়াঢ-৮৯: অধতদ ঢাদতভ দণলও ফুঔ তনতভলয় তদদ এং মুদঃ ―ামাফ‖ ঢাভা যীঘ্রআ<br />

চাদলঢ ধাভল।<br />

480


ূভা রৃঔাদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ।<br />

অয়াঢ-২: ওফ সুসষ্ তওঢালভ।<br />

অয়াঢ-৩: অতফ দঢা এলও দাতবম ওলভতঙ এও ভওঢফয় ভালঢ, তদশ্চয় অতফ<br />

ঢওতওাভী।<br />

অয়াঢ-৪: এ ভালঢ তসভীওৃঢ লয় প্রলঢযও তলওফঢধূডত তরয়-<br />

অয়াঢ-৫: অলতযক্রলফ অফাভ ঢভন দণলও। অতফআ দঢা ভাূম দপ্রভড ওলভ ণাতও –<br />

অয়াঢ-৬: অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ভলফঢসরুধ। তদশ্চয় তঢতদ তলশ্রাঢা তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৭: তঢতদআ ধামদওঢতা অফাদ, চতফদ এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ তওঙুভ, বতত<br />

দঢাফভা তদতশ্চঢ তশ্বাী ল।<br />

অয়াঢ-৮: তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ। তঢতদআ চীদ তাদ ওলভদ এং তঢতদআ ফৃঢুয<br />

দতদ। তঢতদ দঢাফালতভ ভ এং দঢাফালতভ ধূতঢতী তধঢৃ-ধুরুরলতভ ভ।<br />

অয়াঢ-৯: এঢতলত্ত্ব ঢাভা লেললভ ললয় ক্রী়ো-দওৌঢুও ওভলঙ।<br />

অয়াঢ-১০: ঢএ অধতদ ঢালতভ চন্য দততদতঝভ প্রঢীক্ষা ওরুদ, দবততদ অফালদ<br />

তৃযযফাদ থূম্রভাতযভ অততপা খঝল।<br />

অয়াঢ-১১: বা দমাওলতভলও দঠলও দনমল। এঝা লল বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভা ঢঔদ প্রাণতদা ওভল: দল অফালতভ ভ! অফালতভ দণলও এ অবা<br />

ধাভড ওরুদ, অফভা যযআ ইফাদ অদ।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢাভা দওফদ ওলভ ঈধলতয গ্রলড ওভল ? ণঘ ঢালতভ ওালঙ এললঙদ সষ্<br />

ডতদাওাভী ভাূম।<br />

481


অয়াঢ-১৪: ঢঃধভ ঢাভা ঢালও ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওভম এং মমঃ দ দঢা তযক্ষাপ্রাি,<br />

ধাকম।<br />

অয়াঢ-১৫: অতফ তওঙুওালমভ চন্য এ অবা তূভ ওলভ দত, দঢাফভা দঢা ধূতাসায়<br />

তনলভ বাল।<br />

অয়াঢ-১৬: দবততদ অতফ প্রমপাল থভ, দততদ অতফ ধূডত প্রতঢলযাথ গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ ঢালতভ ধূলত অতফ দঢা ধভীক্ষা ওলভতঙমাফ দনভাঈলদভ ওফলও এং<br />

ঢালতভ ওালঙ এলতঙলমদ এওচদ ম্মাতদঢ ভাূম।<br />

অয়াঢ-১৮: তঢতদ লমতঙলমদ: অল্লালভ াোলতভলও অফাভ ওালঙ দাধ ত ওভ; অতফ<br />

দঢা দঢাফালতভ চন্য তশ্বস ভাূম;<br />

অয়াঢ –১৯: অভ দঢাফভা অল্লালভ তরুলদ্ধ দ্ধঢয প্রওায ওভ দা; অতফ দঢাফালতভ<br />

ওালঙ যযআ সষ্ প্রফাড দধয ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-২০: অভ অতফ দঢা যভডাধন্ন ললয়তঙ অফাভ ভলভ এং দঢাফালতভ ভলভ, বালঢ<br />

দঢাফভা অফালও প্রসভাখালঢ লঢযা ওভলঢ দা ধাভ।<br />

অয়াঢ-২১: বতত দঢাফভা অফাভ ওণায় ইফাদ দা অদ, ঢল দঢাফভা অফাভ দণলও তূলভ<br />

ণাও।<br />

অয়াঢ-২২: ঢাভধভ তঢতদ ঢাভ ভলভ ফীলধ দতায়া ওভলমদ ; এভা দঢা ধভাথধভায়ড<br />

দমাও।<br />

অয়াঢ-২৩: অল্লাল মলমদঃ অধতদ এঔদ অফাভ াোলতভ তদলয় ভাঢাভাতঢ লভ ধ়েু দ;<br />

যযআ দঢাফালতভ ধশ্চাদ্ধাদ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ ফুদ্রলও যান্ত-তসভ ণাওলঢ তা। ঢাভা দঢা এফদ এও াতলদী বাভা<br />

তদফতজ্জঢ লল।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা দঙল়ে তকলয়তঙম ওঢ ঈতযাদ ছভদা,<br />

অয়াঢ-২৬: এং ওঢ যযলক্ষত্র সুভফয াসাদ,<br />

অয়াঢ-২৭: এং ওঢ অভাফ-অলয়লযভ াফগ্রী, বালঢ ঢাভা াদলে া ওভঢ।<br />

482


অয়াঢ-২৮: এরূধআ ললয়তঙম। অভ অতফ এলভ ফাতমও ওলভতঙমাফ ন্য এও<br />

ওফলও।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢালতভ চন্য ওালততদ অফাদ চতফদ এং ঢালতভলও ওায দতয়া<br />

লয়তদ।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ অতফ দঢা ফুতি ততলয়তঙমাফ দী আভাইমলও ধফাদচদও অবা<br />

দণলও<br />

ফায়াঢ-৩১: নাঈলদভদভ ; তদশ্চয় দ তঙম যীরতসাদীয় ীফা মংখদওাভীলতভ ন্ততপূ ি।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ অতফ দচলদরৄলদ ঢালতভলও তশ্বাীভ ঈধভ ফলদাদীঢ ওলভতঙমাফ,<br />

অয়াঢ-৩৩: এং অতফ ঢালতভলও এফদ তদতযতদ ততলয়তঙমাফ, বালঢ তঙম বালঢ তঙম<br />

সুসষ্ ধভীক্ষা দদয়াফঢ।<br />

অয়াঢ-৩৪: তদশ্চয় ভা লম:<br />

অয়াঢ-৩৫: প্রণফ ফৃঢুয ঙা়ো অফালতভ অভ তওঙু দদআ এং অফালতভলও ধুদভায় চীতঢ<br />

ওলভ ঈঞালদা লল দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢএ দঢাফভা তদলয় এ অফালতভ ধূতধুরুরলতভলও, বতত দঢাফভা<br />

ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভাআ তও দশ্রষৎ, দা ওলফ ঢুব্বা ঢালতভ ধূতঢীভা? অতফ ঢালতভলও<br />

ধ্বং ওলভতঙ, ঢাভা তঙম ধভাথধভায়দ দমাও।<br />

অয়াঢ –৩৮: অভ অতফ অফাদ, চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ দওাদ তওঙুআ ৃ তষ্<br />

ওতভতদ ক্রী়োেলম;<br />

অয়াঢ-৩৯: অতফ ৃ তষ্ ওতভতদ এগুলমা বণাবণ ঈলদ্দযয যতঢলভলও, তওন্তু ঢালতভ<br />

তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৪০: তদশ্চয় নয়ামাভ ততদ ঢালতভ াভআ চন্য তদথতাতভঢ ভলয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৪১: দততদ দওাদআ ওালচ অল দা এও ন্ধু ন্য ন্ধু ভ এং ঢাভা ালাবয<br />

ধাল দা,<br />

483


অয়াঢ–৪২: ঢল বাভ প্রতঢ অল্লাল তয়া ওভলদ, দ ঙা়ো। তদশ্চয় তঢতদ ধভাক্রফযামী,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৪৩: তদশ্চয় বাকুফ ৃক্ষ,<br />

অয়াঢ-৪৪: ধাধীলতভ ঔাতয;<br />

অয়াঢ-৪৫: কতমঢ ঢালম্রভ ফঢ, দধলঝভ ফলথয নু ঝলঢ ণাওল,<br />

অয়াঢ-৪৬: দবফদ ঢীব্র ঈত্তি ধাতদ নু ঝলঢ ণালও।<br />

অয়াঢ-৪৭: অলতয লল: এলও থভ এং দলোঁঘল়ে তদলয় বা দতাবলঔভ ফাছঔালদ,<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢাভধভ ঠাম ঢাভ ফাণাভ ঈধভ অবালভ নু ঝন্ত ধাতদ,<br />

অয়াঢ-৪৯: মা লল: অসাতদ ওভ, ঢুতফ দঢা ়ে প্রঢাধযামী, ম্মাদঢ।<br />

অয়াঢ-৫০: এ দঢা ঢাআ, দব ম্পলওত দঢাফভা লেল ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৫১: তদশ্চয় দফািাওীভা ণাওল যাতন্তফয়-তদভাধত সালদ,<br />

অয়াঢ–৫২: ঈতযাদ ছভদাভ ফালছ।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা ধতভথাদ ওভল ধাঢমা ধুরু দভযলফভ দধাযাও এং াফদা-াফতদ<br />

ললয় ল।<br />

অায়াঢ–৫৪: এরূধআ লল। অভ অতফ ঢালতভলও তলয় ওতভলয় দত টাকভ ঘক্ষু ততযষ্<br />

লূভলতভ ালণ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢাভা দঔালদ প্রযান্ত তঘলত্ত প্রলঢযও প্রওালভভ নম ঘাআল ।<br />

অয়াঢ-৫৬: ঢাভা দঔালদ প্রণফ ফৃঢুযভ ধভ অভ ফৃঢুয অসাতদ ওভল দা। ঢালতভলও<br />

দতাবলঔভ অবা দণলও অল্লাল ভক্ষা ওভলদ,<br />

অয়াঢ-৫৭: এ অধদাভ ভলভ নুগ্রল। এঝাআ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ-৫৮: অতফ দঢা অধদাভ পারায় দওাভঅদলও লচ ওলভ ততলয়তঙ, বালঢ ঢাভা<br />

ঈধলতয গ্রলড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫৯: ঢএ অধতদ লধক্ষা ওরুদ, ঢাভা দঢা লধক্ষা ওভলঙ।<br />

484


ূভা চাতঙয়া<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ,<br />

অয়াঢ-২: এ তওঢা ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয় অল্লালভ ঢভন দণলও দাতবম ওভা ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩: তদশ্চয় অফাদ চতফলদ তদতযতদ ভলয়লঙ ফুতফদলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৪: দঢাফালতভ ৃ তষ্ভ ফলথয এং দব চী-চন্তুলও ঙত়েলয় দভলঔলঙদ ঢালতভ<br />

ৃ তষ্ভ ফলথয, র তদতযতদ ভলয়লঙ ঐ ওম দমালওভ চন্য, বাভা তৃঢ় তশ্বা ভালঔ;<br />

অয়াঢ-৫: অভ ভাঢ ততলদভ ধতভঢতলদ, এং অফাদ দণলও অল্লাল দব ধাতদ রতড<br />

ওলভদ, ঢাভধভ ঢা ততলয় চতফদলও ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ ধুদরুজ্জীতঢ ওলভদ ঢালঢ, অভ ায়ুভ<br />

ধতভঢতলদ র তদতযতদ ভলয়লঙ জ্ঞাদাদ দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৬: এগুলমা অল্লালভ অয়াঢ, অতফ ঢা অধদালও তঞওপাল ধাঞ ওলভ রৄদাতে।<br />

ঢএ, অল্লাল ঢাভ অয়ালঢভ ধভ দওাদ ওণাভ ঈধভ ঢাভা তশ্বা ওভল?<br />

অয়াঢ-৭: প্রলঢযও দখাভ তফণযাাতী, ধাধাঘাভীভ চন্য রৃলপতাক,<br />

অয়াঢ-৮: দ অল্লালভ অয়াঢফূল রৄলদ, বঔদ ঢাভ াফলদ ঢা দঢমায়াঢ ওভা লয়,<br />

ঢাভধভ লঙ্াভযঢ দ এফদপাল লঞওাতভঢা ওলভ, দবদ দ ঢা রৄলদআতদ। ঢএ<br />

ঢালও বন্ত্রডাতায়ও অবালভ দঔাযঔভ রৄতদলয় ততদ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ বঔদ দ অফাভ অয়াঢফূল দণলও তওঙু রৄদলঢ ধায় ঢঔদ দ ঢা তদলয়<br />

ঞাট্টা-তদ্রুধ ওলভ। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ধফাদওভ যাতস।<br />

অয়াঢ –১০: ঢালতভ াফলদ ভলয়লঙ চালান্নাফ। ঢাভা বা চতদ ওলভ দভলঔ। এললঙ ঢা<br />

ঢালতভ দওানু ওালচ অল দা এং ঢাভা অল্লাললও দঙল়ে বালতভলও বালতভলও<br />

তপপাওরুলধ গ্রলড ওলভতঙম, ঢাভা দওাদ ওালচ অল দা। অভ ঢালতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ পীরদ যাতস।<br />

অয়াঢ-১১: এ দওাভঅদ ৎধলণভ ততযাভী। অভ বাভা ঢালতভ ভলভ অয়াঢফূললও<br />

প্রঢযাঔযাদ ওলভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ওলঞাভ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

485


অয়াঢ-১২: অল্লালআ দআ ত্তা, তবতদ ফুদ্রলও দঢাফালতভ ঈধওাভালণত অয়ত্তাথীদ ওলভ<br />

ততলয়লঙদ, বালঢ ঢাভ অলতলয ঢালঢ দদৌবাদফূল ঘমাঘম ওভলঢ ধালভ এং বালঢ<br />

দঢাফভা ঢাভ নুগ্রল লিরড ওভলঢ ধাভ ঢাভ দযাওভগুচাভী ওভ।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ তঢতদ তদচ নুগ্রলল দঢাফালতভ ঈধওাভালণত অয়ত্তাথীদ ওলভ ততলয়লঙদ<br />

বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ আ। এলঢ ভলয়লঙ তদতশ্চঢ তদতযতদ<br />

ঐ দমালওভ চন্য বাভা তঘন্তা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৪: অধতদ ফু'তফদলতভলও মুদ, ঢাভা দবদ ঢালতভলও ক্ষফা ওলভ, বাভা অল্লালভ<br />

ততদগুলমাভ প্রঢযাযা ওলভ দা। ঢা এচন্য দব, তঢতদ প্রলঢযও ওফলও ঢালতভ ওৃঢওলফতভ<br />

চন্য প্রতঢতাদ দতলদ।<br />

অয়াঢ-১৫: দব যতি দদও ওাচ ওলভ, দ ঢা তদলচভআ তললঢভ চন্য ওলভ এং দব যতি<br />

ফে ওাচ ওলভ, ঢাভ প্রতঢনম ঢাভ ঈধভআ ঢতাল। লযলর দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ<br />

ওালঙ প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ অতফ দঢা তাদ ওলভতঙমাফ দী আভাইমলও তওঢা, প্রজ্ঞা <br />

দুয়াঢ, ঢালতভলও ততলয়তঙমাফ ঈত্তফ স্তু দণলও চীলদাধওভড এং ঢালতভলও দশ্রষৎত্ব<br />

ততলয়তঙমাফ তশ্বাীভ ঈধভ।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢালতভলও অভ ততলয়তঙমাফ সুসষ্ প্রফাড িীদ ম্পলওত। ঢঃধভ ঢালতভ<br />

ওালঙ জ্ঞাদ অাভ ধভ ঢাভা রৄথু ধাভসতভও তলিলরভ ওাভলড ফঢলপত ৃ তষ্ ওলভতঙম।<br />

তদশ্চয় অধদাভ ভ, দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভ ফলথয দ তরলয়ভ নয়ামা ওলভ দতলদ, দব<br />

তরলয় ঢাভা ফঢলপত ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৮: এভধভ অতফ অধদালও প্রতঢতষৎঢ ওলভতঙ িীলদভ এও তলযর ধন্ণাভ ঈধভ,<br />

ঢএ অধতদ এভ নুভড ওরুদ; এং ফূঔতদতভ প্রতত্তভ ৃ নুভড ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ–১৯: ঢাভা অল্লালভ াফলদ অধদাভ দওাদআ ওালচ অলঢ ধালভ দা। অভ<br />

চাতমফভা দঢা এলও ধলভভ ন্ধু এং অল্লাল ললমদ দফাত্তাওীলতভ ন্ধু ।<br />

অয়াঢ-২০: এ দওাভঅদ ফানুলরভ চন্য জ্ঞাদত্তাভ ততমম এং বাভা তৃঢ়তশ্বা ভালঔ<br />

ঢালতভ চন্য দলতায়াঢ ভলফঢ।<br />

অয়াঢ-২১: বাভা ফে ওাচ ওলভ ঢাভা তও ফলদ ওলভ দব, অতফ ঢালতভলও ঐ দমাওলতভ<br />

ফঢ ওলভ দত, বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, নলম ঢালতভ চীদ ফৃঢুয<br />

ফাদ ললয় বাল ? ওঢ ফে, বা ঢাভা তদ্ধান্ত ওভলঙ।<br />

486


অয়াঢ-২২: অভ অল্লাল ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ বণাবণপাল দবদ প্রদঢযও<br />

যতি ঢাভ ঈধাচতলদভ নম দধলঢ ধালভ, অভ ঢালতভ প্রতঢ চুমুফ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-২৩: অধতদ তও দ যতিলও দতলঔলঙদ, দব যতি ঢাভ প্রতত্তলও ৃ তদলচভ ফা‘ুত<br />

াতদলয় তদলয়লঙ? অভ অল্লাল দচলদ-রৄলদ ঢালও ধণভ্রষ্ ওলভলঙদ এং ঢাভ ওালদভ <br />

ঢাভ ন্তলভভ ঈধভ দফালভ দফলভ ততলয়লঙদ, অভ ঢাভ দঘালঔভ ঈধভ দভলঔ ততলয়লঙদ ধ তা।<br />

ঢএ অল্লালভ ধভ দও ঢালও ধণ দতঔাল ? এভধভ তও দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড ওভল<br />

দা?<br />

অয়াঢ-২৪: ঢাভা লমঃ অফালতভ ধাতণত চীদআ এওফাত্র চীদ, অফভা ফতভ এং<br />

াোঁতঘ, অভ ওালমভ প্রাললআ দওম অফালতভ ফৃঢুয লয়। ণঘ এ যাধালভ ঢাদতভ দওাদ<br />

জ্ঞাদ দদআ। ঢাভা দঢা রৄথু নুফাদ ওলভআ মলঙ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ বঔদ ঢালতভ াফলদ অফাভ সুসষ্ অয়াঢফূল ধাঞ ওভা লয়, ঢঔদ<br />

এঙা়ো ঢালতভ অভ দওাদ বুতি ণালও দা দব, ঢাভা লম: দঢাফভা বতত ঢযাতী ল ঢল<br />

অফালতভ ধূতধুরুরলতভলও তদলয় এ।<br />

অয়াঢ-২৬: অধতদ মুদ: অল্লালআ দঢাফালতভ চীদ তাদ ওলভদ, ঢঃধভ তঢতদআ<br />

দঢাফালতভ ফৃঢুয দতদ। ঢাভধুভ তঢতদআ দঢাফালতভলও দওয়াফলঢভ ততলদ এওত্র ওভলদ,<br />

এলঢ দওাদআ লেল দদআ; তওন্তু তথওাংয ফানুর চালদ দা।<br />

অয়াঢ-২৭: অফাদ চতফলদভ তফয় ওঢৃ তত্ব অল্লালভআ। অভ দবততদ দওয়াফঢ ওালয়ফ<br />

লল, দততদ ালঢমধন্ণীভা ক্ষতঢগ্রস লল।<br />

অায়াঢ-২৮: অভ অধতদ দততদ প্রলঢযও তমলও দতঔলঢ ধালদ পলয় দঢচানু সায়।<br />

প্রলঢযও তমলও সীয় অফুমুদাফাভ প্রতঢ অলাদ ওভা লল অভ মা ললঃ অচ<br />

দঢাফালতভলও দঢাফালতভ ওৃঢওলফতভ ততদফয় প্রতাদ ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২৯: এ অফমদাফা অফাভ তমতঔঢ তনঢভ, বা দঢাফাদতভ ম্পলওত ঢয মলঙ।<br />

দঢাফভা বা ওভলঢ, অতফ দঢা ঢা তমতঔলয় তদঢাফ।<br />

অায়াঢ-৩০: ঢএ বাভা ইফাদ এলদলঙ দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভলও ঢালতভ ভ<br />

তাতঔম ওভলদ অধদ ভলফলঢভ ফলথয। এঝাআ ফলাানময।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢালতভলও মা ললঃ দঢাফালতভলও অফাভ<br />

অয়াঢফূল ধাঞ ওলভ রৄদাদ লঢ দা? ঢঔদ দঢাফভা লংওাভ ওলভতঙলম, অভ দঢাফভা<br />

তঙলম ়েআ ধভাথপ্রড দমাও।<br />

487


অয়াঢ-৩২: অভ বঔদ মা লঢ: অল্লালভ য়াতা দঢা ঢয এং দওয়াফঢ ংখতঝঢ<br />

লয়ালঢ দওাদআ লেল দদআ, ঢঔদ দঢাফভা মলঢ: অফভা চাতদ দা, দওয়াফঢ অাভ<br />

দওাদ স্তু; অফভা এঝালও দওম নুফাদ ফলদ ওতভ এং এ যাধালভ অফভা তদতশ্চঢ দআ।<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ ঢঔদ ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ বাঢীয় ফেওফত প্রওায ললয় ধ়েল এং<br />

বা তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ ঢা ঢালতভলও তখলভ দনমল।<br />

অয়াঢ-৩৪: মা লল ; অচ অতফ দঢাফালতভলও পু লম বা, দবফদ দঢাফভা পু লম<br />

তকলয়তঙলম এ ততলদভ াক্ষাঢলও। দঢাফাদতভ াসাদ দতাবঔ, অভ দঢাফালতভ দওাদ<br />

ালাবযওাভী দদআ।<br />

অয়াঢ–৩৫: এঝা এচলন্য দব, দঢাফভা অল্লালভ অয়াঢফূললও ঞাট্টা-তদ্রুলধভ স্তু<br />

াতদলয়তঙলম এং ধাতণত চীদ দঢাফালতভলও দথাওায় দনলম দভলঔতঙম। সুঢভাং অচ<br />

ঢালতভলও দতাবঔ দণলও দভ ওভা লল দা এং ঢাভা ঢা ওভাভ সুলবাক প্রাি লল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: স্তুঢ ওম প্রযংা এওফাত্র অল্লালভ, তবতদ অফালদভ ভ, চতফলদভ<br />

ভ এং াভাচালালদভ ভ।<br />

অয়াঢ–৩৭: ঢাভআ দশ্রষৎত্ব-দকৌভ-কতভফা অফালদ চতফলদ এং তঢতদআ প্রম<br />

ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

488


ূভা অলওান<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লা-ফীফ,<br />

অয়াঢ-২: এ তওঢা ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয় অল্লালভ ঢভন দণলও দাতবম ওভা ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩: অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ অফাদ চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ বাঢীয়<br />

স্তুলও বণাবণপাল এও তদত তষ্ ফলয়ভ চন্য; তওন্তু বাভা কুনভ ওলভলঙ ঢালতভলও দব<br />

তরলয় ঢওত ওভা ললয়লঙ, ঢা দণলও ঢাভা ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-৪: অধতদ মুদঃ দঢাফভা অল্লাললও দঙল়ে বালতভ ঈধাদা ওভ ঢালতভ িলন্ধ<br />

দপল দতলঔঙ তও? অফালও দতঔা, ঢাভা চতফলদ তও ৃ তষ্ ওলভলঙ? ণা অলঙ তও<br />

ঢালতভ দওাদ ংয অফালদ? অফাভ ওালঙ ঈধতসঢ ওভ এভ ধূতঢতী দওাদ তওঢা<br />

তওংা ধভম্পভাকঢ দওাদ জ্ঞাদ, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৫: ঐ যতিভ দঘলয় তথও ধণভ্রষ্ দও, দব অল্লাললও দঙল়ে এফদ তওঙুলও টালও,<br />

বা দওয়াফলঢভ ততদ ধবতন্ত ঢাভ টালও া়ো দতল দা? অভ ঢাভা দঢা ঢালতভ টাও<br />

িলন্ধ দঔভ।<br />

অয়াঢ-৬: অভ বঔদ দওয়াফলঢভ ততদ ওম ফানুরলও এওত্র ওভা লল, ঢঔদ ঢাভা<br />

ঢালতভ যত্রু ললয় তাোঁ়োল এং ঢালতভ ধূচা ওভাআ সীওাভ ওলভ ল।<br />

অয়াঢ-৭: অভ বঔদ ঢালতভলও অফাভ সষ্ অয়াঢফূল ধাঞ ওলভ রৄদালদা লয়, ঢঔদ<br />

দব ঢয ঢালতভ ওালঙ এললঙ, দ িলন্ধ বাভা কুনভী ওলভলঙ ঢাভা লমঃ এ দঢা প্রওাযয<br />

বারৃ।<br />

অয়াঢ–৮: ঢাভা তও এরূধ লম দব, ―এ যতি তদলচআ এলও ভঘদা ওলভ তদলয়লঙ?‖<br />

অধতদ মুদঃ বতত অতফ তদলচআ আলা ভঘদা ওলভ ণাতও, ঢল দঢাফভা দঢা অফালও<br />

অল্লালভ অবা দণলও এওঝু ভক্ষা ওভলঢ ধাভল দা। দঢাফভা এ তরলয় বা অলমাঘদা<br />

ওভ ঢা অল্লাল তলযর তলঢ। অফাভ দঢাফালতভ ফলথয াক্ষী তললল তঢতদআ<br />

বলণষ্। অভ তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

489


অয়াঢ-৯: মুদঃ অতফ দঢা দওাদ দঢুদ ভাূম দআ। অভ অতফ চাতদ দা, অফাভ <br />

দঢাফালতভ ালণ তও অঘভড ওভা লল। অফাভ প্রতঢ বা লী ওভা লয়, অতফ দঢা দওম<br />

ঢাভআ নুভড ওতভ। অভ অতফ দঢা এও সষ্ ঢওতওাভী ফাত্ভ।<br />

অয়াঢ-১০: অধতদ মুদঃ দঢাফভা দপল দতলঔঙ তও, বতত এ দওাভঅদ অল্লালভ ঢভন<br />

দণলও লয় অভ দঢাফভা ঢা তশ্বা ওভ, এং দী আভাইলমভ এওচদ াক্ষী এভ ধলক্ষ<br />

াক্ষয প্রতাদ ওলভ ইফাদ অলদ, অভ দঢাফভা লংওাভ ওভ, ঢল দঢাফালতভ দঘলয়<br />

তথও চাতমফ অভ দও? তদশ্চয় অল্লাল চাতমফলতভলও দলতায়াঢ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-১১: অভ ওালনভভা ফু‘ফীদলতভ ম্পতলও লমঃ ―এ দওাভঅদ বতত দওাদ পাম স<br />

লঢ, ঢল এ দমাও ঢাভ প্রতঢ অফালতভ গ্রঢতী ললঢ ধাভঢ দা।‖ অভ বঔদ ঢাভা এ<br />

দওাভঅদ িাভা দলতায়াঢ প্রাি লয়তদ, ঢঔদ ঢাভা মল ? এ দঢা এও ধুভাঢদ তফণযা।<br />

অয়াঢ-১২: অভ এভ ধূলত তঙম ফূাভ তওঢা ধণপ্রতযতও ভলফঢসরূধ এং এ তওঢা<br />

ঢাভ ফণতও, অভী পারায়, বালঢ ঢা চাতমফলতভলও ঢওত ওলভ এং দদওওাভ<br />

দমাওলতভলও সুংাত প্রতাদ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৩: তদশ্চয় বাভা লমঃ ―অফালতভ ভ দঢা অল্লাল" এং ঢালঢ ঝম ণালও,<br />

ঢালতভ দওাদ পয় দদআ এং ঢাভা রৃঃতঔঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-১৪: এভাআ চান্নালঢভ তথাী। ঢাভা দণায় দন্তওাম ণাওল। ঢাভা দব ওাচ<br />

ওভঢ, এ লম ঢাভ প্রতঢতাদ।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ অতফ ফানুরলও তদল তয ততলয়তঙ ঢাভ ফাঢা-তধঢাভ ালণ িযলাভ<br />

ওভলঢ। ঢাভ ফা ঢালও কলপত থাভড ওলভলঙ ়ে ওলষ্ভ ালণ এং ঢালও প্র ওলভলঙ<br />

তঢ ওলষ্ভ ালণ। ঢালও কলপত থাভড ওভলঢ এং প্রালন্ত রৃথ ঙা়োলঢ তত্রয ফা<br />

দমলকলঙ। এফদতও বঔদ দ সীয় দবৌলদ ঈধদীঢ লয় এং ঘতল্লয ঙভ য়ল দধৌলঙ<br />

ঢঔদ দ লম; দল অফাভ ভ। অধতদ অফালও ঢতনও ততদ, দবদ অতফ অধদাভ দ<br />

দদয়াফলঢভ দযাওভগুচাভী ওভলঢ ধাতভ, বা অধতদ অফালও অফাভ ফাঢা-তধঢালও তাদ<br />

ওলভলঙদ এং দবদ অতফ এফদ দদও ওাচ ওভলঢ ধাতভ বা অধতদ ধঙে ওলভদ। অভ<br />

অফাভ চন্য অফাভ ন্তাদ-ন্ততঢলতভ ফলথয দবাকযঢা তাদ ওরুদ। অতফ অধদাভআ<br />

তভালভ ঢা ওভতঙ এং অতফ দঢা এওচদ অত্মফধতডওাভী।<br />

অয়াঢ-১৬: এভা এফদ দমাও বালতভ দদও ওাচফূল অতফ ওুম ওলভ ণাতও এং ঢালতভ<br />

বাঢীয় ফে ওাচ ফাচতদা ওতভ, ঢাভা চান্নাঢাীলতভ যাতফম। ঢালতভলও দব য়াতা<br />

দতয়া ললয়লঙ ঢা ঢয প্রফাতডঢ ললআ।<br />

490


অয়াঢ-১৭: অভ দব যতি ঢাভ ফাঢা-তধঢালও লমঃ ―তথও দঢাফালতভলও দঢাফভা তও<br />

অফালও এ পয় দতঔালে দব, অতফ ওভ দণলও ধুদরুজ্জীতঢ ললয় তলকতঢ ল, ণঘ<br />

অফাভ ধূলত র চদলকাষৎী ঢীঢ ললয়লঙ ?‖ ঢঔদ ঢাভ ফাঢাতধঢা অল্লালভ তভালভ<br />

নতভয়াত ওলভ লম "দঢাভ তদায দলাও। ইফাদ অদ। অল্লালভ য়াতা যযআ ঢয।"<br />

তওন্তু দ লম ? ―এঝা দঢা ঢীঢওালমভ তপতত্তলীদ ঈধওণা ঙা়ো অভ তওঙু দয়।‖<br />

অয়াঢ-১৮: এভা এফদ দমাও বালতভ িলন্ধ অল্লালভ অবালভ াডী াযস ললয় ভলয়লঙ<br />

দ ঈম্মলঢভ ালণ, বাভা এলতভ ধূলত ঢীঢ ললয়লঙ তিদ ফানুলরভ ফথয দণলও।<br />

তদশ্চয় ঢাভা াআ ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ প্রলঢযলওভ চন্য ভলয়লঙ ওৃঢওফত নুবায়ী ফবতাতা। এঝা এচন্য দব, দবদ<br />

অল্লাল াআলও ঢালতভ ওফতনম ধূডতরূলধ তাদ ওলভদ এং ঢালতভ প্রতঢ দওাদ তঘাভ<br />

ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-২০: দবততদ ওালনভলতভলও দতাবলঔভ ওালঙ ঈধতসঢ ওভা লল দততদ ঢালতভলও<br />

মা লল, ―দঢাফভা দঢা দঢাফালতভ ধাতণত চীলদ দঢাফালতভ সুঔ-ম্ভাভ তদঃলযর ওদভঙ<br />

এং ঢা ঔু ঈধলপাক ওলভঙ। ঢএ অচ দঢাফালতভলও ধফাদওভ যাতস দতয়া লল,<br />

ওাভড দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ বণা লংওাভ ওভলঢ এং দঢাফভা ধাধাঘাভ ওভলঢ‖<br />

অয়াঢ-২১: অভ অধতদ ঈলল্লঔ ওরুদ অত ম্প্রতালয়ভ পাআ রলতভ ওণা। বঔদ তঢতদ<br />

অলওানাী সীয় ওফলও ঢওত ওভলমদ–ঢাভ ধূলত ধলভ লদও ঢওতওাভী দঢা<br />

ঢীঢ ললয়লঙ-তঢতদ মলমদঃ দঢাফভা অল্লাল ঙা়ো ন্য ওালভা আাতঢ ওভ দা; অতফ<br />

দঢাফালতভ ঈধভ এও পীরড ততলভ অবালভ অযংওা ওভতঙ।<br />

অয়াঢ–২২: ঢঔদ ঢাভা লমতঙম; ঢুতফ তও অফালতভ ওালঙ এচন্য এলঙ দব, ঢুতফ<br />

অফালতভলও অফালতভ দত-দতীভ ধূচা দণলও তদ ৃত্ত ওভল? বতত ঢুতফ ঢযাতী ল<br />

ঢল অফালতভলও দব যাতসভ পয় দতঔা ঢা অফালতভ ঈধভ তদলয় এ।<br />

অয়াঢ-২৩: তঢতদ মলমদঃ এভ ধূডত জ্ঞাদ দওম অল্লালভআ ওালঙ ভলয়লঙ। অভ অতফ<br />

দঢা দঢাফালতভলও দধৌঙাতে দওম ঢাআ, বা তদলয় অতফ দপ্রতভঢ ললয়তঙ। তওন্তু অতফ<br />

দঢাফালতভলও দতঔতঙ দব, দঢাফভা ফূঔত দমালওভ ফঢ ওণা মঙ।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা দ অবালও দফখভাতযরূলধ ঢালতভ ঈধঢযওাভ ততলও<br />

গ্রভ ললঢ দতঔম ঢঔদ ঢাভা মমঃ ―এ দঢা দফখ, অফালতভ ঈধভ তষ্ ৃ রতড ওভল।‖<br />

লূত মলমদ: দা, ভং এঝা দঢা ঢা, বা দঢাফভা ঢা়োঢাত়ে দঘলয়তঙলম। এ এও প্রঘণ ছ়ে,<br />

এলঢ ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

491


অয়াঢ-২৫: দ ঢাভ ভলভ তদল তলয তওঙুলও ধ্বং ওলভ দতল। ঢঃধভ এফদ লম<br />

দব, ঢালতভ াত়ে-খভ ঙা়ো ন্য তওঙুআ তৃতষ্লকাঘভ লঢ দা। এপালআ অতফ ধভাথী<br />

দমাওলতভলও যাতস ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ অতফ দঢা ঢালতভলও এফদ তরলয় ক্ষফঢা ততলয়তঙমাফ, দব তরলয়<br />

দঢাফালতভলও ক্ষফঢা দতআতদ। অতফ ঢালতভলও ততলয়তঙমাফ ওাদ, দঘাঔ ন্তভ। তওন্তু<br />

ঢালতভ দওাদ ওালচ অম দা ঢালতভ ওাদ, অভ দা ঢালতভ দঘাঔ এং দা ঢালতভ ন্তভ।<br />

দওদদা ঢাভা অল্লালভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওভঢ। ঢালতভলও দআ অবা গ্রা ওলভ<br />

তদম, বা তদলয় ঢাভা ঞাট্টা-তদ্রুধ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অতফ দঢা ধ্বং ওলভতঙমাফ দঢাফালতভ অযধালযভ চদধতফূল এং<br />

অফাভ অয়াঢফূল াভাভ ত ৃঢ ওলভতঙমাফ, বালঢ ঢাভা তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-২৮: অভ দওদ ঢালতভলও ালাবয ওভম দা ঐ দতঢাভা, বালতভলও ঢাভা<br />

অল্লালভ াতন্নথয মালপভ চন্য অল্লালভ ধতভলঢত ঈধাযরূলধ গ্রলড ওলভলঙ? ভং ঢাভা<br />

ঢালতভ ওাঙ দণলও ঈথা ললয় দকম। অভ এঝা তঙম ঢালতভ তদঙও তফণযা ফদক়ো<br />

ঈতি।<br />

অয়াঢ-২৯: সভড ওরুদ, অতফ অধদাভ প্রতঢ এওতম তিদলও অওৃষ্ ওলভতঙমাফ, ঢাভা<br />

দওাভঅদ ধাঞ রৄদতঙম। বঔদ ঢাভা ঢাভ ওালঙ ঈধতসঢ লম ঢঔদ ধভসভ মমঃ ―দীভল<br />

শ্রড ওভ।‖ ঢঃধভ বঔদ দওাভঅদ ধাঞ ফাি লম ঢঔদ ঢাভা ঢালতভ ওলফভ ওালঙ<br />

ঢওতওাভীরূলধ তনলভ দকম।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢাভা মম: দল অফালতভ ওফ! অফভা এও তওঢা ধাঞ রৄলদতঙ, বা ফূাভ<br />

ধলভ দাতবম ওভা ললয়লঙ, বা ধূতঢতী তওঢালভ ফণতও এং ঢয ভম-তঞও ধলণভ<br />

ততলও ধতভঘাতমঢ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩১: দল অফালতভ ওফ! দঢাফভা অল্লালভ ততদও অলাদওাভীভ টালও া়ো তা<br />

এং ঢাোঁভ প্রতঢ ইফাদ অদ, অল্লাল দঢাফালতভ ধাধ ক্ষফা ওভলদ এং বন্ত্রডাতায়ও যাতস<br />

দণলও দঢাফালতভলও ভক্ষা ওভলদ।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ দব যতি অল্লালভ ততলও অলাদওাভীভ টালও া়ো দতল দা, দ<br />

ধতণীলঢ ৃ অল্লাললও যণত ওভলঢ ধাভল দা এং অল্লাল ঙা়ো ঢাভ দওাদ ালাবযওাভী<br />

ণাওল দা। এরূধ দমালওভাআ প্রওাযয ধণভ্রষ্ঢাভ ফলথয ধতঢঢ ভলয়লঙ।<br />

492


অয়াঢ-৩৩: ঢাভা তও চালদ দা দব, অল্লাল, তবতদ অফাদ চতফদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং<br />

এগুলমাভ ৃ তষ্লঢ দওাদ োতন্তলাথ ওলভদতদ, তঢতদআ ফৃঢলও চীতঢ ওভলঢ ক্ষফ ?<br />

যযআ, তঢতদ দঢা তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৩৪: দবততদ ওালনভলতভলও দতাবলঔভ াফলদ ঈধতসঢ ওভা লল দততদ ঢালতভলও<br />

মা লল? ―এঝা তও ঢয দয়?‖ ঢাভা মলঃ ―লা ঢয! অফালতভ ভলভ ওফ।‖<br />

অল্লাল মলদ; ঢল দঢাফভা দব কুনভী ওভলঢ ঢাভ ওাভলড যাতস অসাতদ ওভ।<br />

অয়াঢ–৩৫: ঢএ অধতদ ভ ওরুদ দবপাল তৃঢ়লঘঢা ভাূমকড ভ ওলভতঙলমদ<br />

এং লতভ যাধালভ ঢা়োর়ো ওভলদ দা। লতভলও দব তরলয় ঢওত ওভা ললয়লঙ ঢা<br />

দবততদ ঢাভা দতঔল, ঢঔদ ঢালতভ ফলদ লল দবদ ঢাভা ততলদভ এও ফুরলঢতভ দতয<br />

ধতণীলঢ ৃ সাদ ওলভতদ। এঝা ংাত দধৌলঙ দতয়াফাত্র। ঢাভাআ ধ্বং লল, বাভা<br />

ধাধাঘাভী।<br />

493


ূভা ফুলাম্মত<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বাভা কুনভী ওলভ এং ন্যলও অল্লালভ ধণ দণলও তভঢ ভালঔ, অল্লাল<br />

ঢালতভ বাঢীয় ওফত তদষ্ ওলভ দতদ।<br />

অয়াঢ-২: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ এং ফুলাম্মলতভ প্রতঢ বা<br />

দাতবম ওভা ললয়লঙ ঢালঢ ইফাদ এলদলঙ, অভ ঢা-আ ঢালতভ ভলভ ঢভন দণলও দপ্রতভঢ<br />

ঢয, অল্লাল ঢালতভ গুদাল ফাচতদা ওভলদ এং ঢালতভ সা পাম ওভলদ।<br />

অয়াঢ-৩: ঢা এচন্য দব, বাভা কুনভী ওলভলঙ, ঢাভা াতঢলমভ নুভড ওলভলঙ এং<br />

বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা দঢা ঢালতভ ভলভ ঢভন দণলও অকঢ লঢযভ নুভড<br />

ওলভলঙ। এপাল অল্লাল ফানুলরভ চন্য ঢালতভ সা ডতদা ওলভ ণালওদ।<br />

অয়াঢ-৪ সুঢভাং বঔদ দঢাফভা ওালনভলতভ ালণ বুলদ্ধ ঢীডত ল, ঢঔদ দঢাফভা<br />

ঢালতভ ক তালদ অখাঢ ওভ। এফদতও বঔদ দঢাফভা ঢালতভলও ধুলভাধুতভ ধভাপূ ঢ ওভল<br />

ঢঔদ ঢালতভলও তৃঢ়পাল দোঁলথ দনমল; ঢাভধভ লয় ঢালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওভ ণা<br />

ফুতিধড তদলয় দঙল়ে তা দব ধবতন্ত দা বুদ্ধাচ যক্রধক্ষ স ফধতড ওলভ, এ রকুফ<br />

যয ধামদীয়। অভ বতত অল্লাল আলে ওভলঢদ, ঢল যযআ ঢালতভ ওাঙ দণলও<br />

প্রতঢলযাথ গ্রলড ওভলঢদ। তওন্তু তঢতদ দঢাফালতভ ওঢওলও ওঢলওভ িাভা ধভীক্ষা ওভলঢ<br />

ঘাদ। অভ বাভা অল্লালভ ধলণ প্রাড তচতদ দতয়, অল্লাল ওঔদ ঢালতভ ওফত তদষ্<br />

ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৫: অল্লাল ঢালতভলও কন্তযসলম দধৌলঙ দতলদ এং ঢালতভ সা পাম<br />

ওভলদ।<br />

অয়াঢ-৬: অভ তঢতদ ঢালতভলও দললযলঢ তাতঔম ওভলদ, বাভ ধতভঘয় তঢতদ ঢালতভলও<br />

চাতদলয় ততলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-৭: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বতত অল্লাললও ালাবয ওভ, ঢল অল্লাল<br />

দঢাফালতভলও ালাবয ওভলদ এং দঢাফালতভ ধা তৃঢ় ভাঔলদ।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বাভা কুনভ ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য অলঙ রৃকতঢ এং তঢতদ ঢালতভ ওফত<br />

তদষ্ ওলভ দতলদ।<br />

494


অয়াঢ-৯: ঢা এআ ওাভলড দব, অল্লাল বা দাতবম ওলভলঙদ, ঢাভা ঢা ধঙে ওলভলঙ,<br />

ওালচআ তঢতদ ঢালতভ ওফত তনম ওলভ ততলয়লঙদ।<br />

অয়াঢ-১০: ঢাভা তও ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওলভতদ এং দতলঔতদ দব, ঢালতভ ধূতঢীলতভ<br />

ধতভডাফ দওফদ ললয়তঙম? অল্লাল ঢালতভলও ধ্বং ওলভ ততলয়দঙদ এং ওালনভলতভ চন্য<br />

ভলয়লঙ নুরূধ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-১১: ঢা এ ওাভলড দব, অল্লাল ফু‘তফদলতভ ন্ধু অভ ওাতনভলতভ চন্য দওাদ ন্ধু<br />

দদআ।<br />

অয়াঢ-১২: তদশ্চয় অল্লাল তাতঔম ওভলদ দ ওম দমাওলও, বাভা ইফাদ এলদলঙ এং<br />

দদও ওাচ ওলভলঙ-এফদ দললযলঢ বাভ তদম্নলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল। অভ বাভা<br />

কুনভী ওলভলঙ, সুঔ-সােে ঈধলপাক ওলভলঙ এং ঘঢুষত চন্তুভা দবপাল ঔায় দপাল<br />

দঔলয়লঙ, ঢালতভ াসাদ দতাবঔ।<br />

অয়াঢ–১৩: অভ র চদধত এফদ তঙম, বা অধদাভ এ চদধত লধক্ষা তথওঢভ<br />

যতিযামী তঙম, বাভ তথাীভা অধদালও দতয দণলও দভ ওলভ ততলয়লঙ। অতফ দআ<br />

প্রাঘীদ চদধতলও ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ, ঢঔদ দওঈআ ঢালতভ ালাবযওাভী তঙম দা।<br />

অয়াঢ–১৪: দব যতি সীয় ভলভ ঢভন দণলও অকঢ সষ্ প্রফালডভ ঈধভ প্রতঢতষৎঢ, দ<br />

তও ঢাভ ফাদ বাভ ওালঙ তদলচভ ধাধ ওাচফূল দযাপদীয় ওভা ললয়লঙ এং বাভা সীয়<br />

প্রতত্তভ ৃ নুভড ওলভ?<br />

অয়াঢ-১৫: দফাত্তাওীলতভলও দব দললযলঢভ য়াতা প্রতাদ ওভা ললয়লঙ ঢাভ সা<br />

এরূধ: দঔালদ অলঙ তদফতম ধাতদভ দলভ, অলঙ রৃলথভ দল বাভ সাত ধতভঢতদীয়,<br />

অলঙ ধাদওাভীলতভ চন্য ়েআ সুসারৃ যভালভ দলভ, অলঙ ধতভলযাতথঢ সে ফথুভ দলভ<br />

এং ঢালতভ চন্য দঔালদ ণাওল তপ্রওালভভ নমফূম এং ঢালতভ ভলভ ঢভন দণলও<br />

ক্ষফা। দফাত্তাওীভা তও ঢালতভ ন্যায় বাভা দন্তওাম দতাবলঔ ণাওল এং বালতভলও এফদ<br />

নু ঝন্ত ধাতদ ধাদ ওভলঢ দতয়া লল বা ঢালতভ দাত়েপূ ত়ে তঙন্ন-ততেন্ন ওলভ দনমল?<br />

অয়াঢ-১৬: ঢালতভ ফলথয ওঢও দমাও এফদ অলঙ, বাভা অধদাভ ওণা ওাদ দধলঢ রৄলদ,<br />

ঢাভধভ বঔদ অধদাভ ওাঙ দণলও াআলভ বায়, ঢঔদ বালতভলও জ্ঞাদ দতয়া ললয়লঙ<br />

ঢালতভলও লমঃ ―তঢতদ এঔদ তও ওণা মলমদ?" এলতভআ ন্তঃওভলডভ ঈধভ অল্লাল<br />

দফালভ দফলভ ততলয়লঙদ এং এভা তদলচলতভ প্রতত্তভ ৃ নুভড ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৭: বাভা ৎধণ মিদ ওলভলঙ, অল্লাল ঢালতভলও অভ তথও দলতায়াঢ<br />

তাদ ওলভদ এং ঢালতভলও ঢাওয়াভ ঢাতনও দতদ।<br />

495


অয়াঢ-১৮: ঢাভা দঢা দওম এভআ লধক্ষা ওভলঙ দব, ওসাৎ ঢালতভ ওালঙ দওয়াফঢ<br />

এল ধ়েু ও। দওয়াফলঢভ মক্ষডগুলমা দঢা এলআ ধল়েলঙ। ঢএ দওয়াফঢ বঔদ ঢালতভ<br />

াফলদ এল ধ়েল, ঢঔদ ঢালতভ ঈধলতয গ্রলড ওভাভ সুলবাক ণাওল দওাণায়?<br />

অয়াঢ-১৯: ঢএ দচদদ ভাঔুদ, অল্লাল ঙা়ো ন্য দওাদ ফা‘ুত দদআ। অভ ক্ষফা<br />

প্রাণতদা ওরুদ তদলচভ ত্রুতঝ-তঘুযতঢভ চন্য এং ফু'তফদ ধুরুর ফু‘তফদ দাভীলতভ চন্য।<br />

অল্লাল দঢাফালতভ কতঢততথ দঢাফালতভ সাদ ম্পলওত জ্ঞাঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-২০: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢাভা লমঃ ―এওতঝ ূভা দাতবম লয় দা দওদ?‖<br />

ঢঃধভ বঔদ দওাদ িযণতলীদ ূভা দাতবম লয় এং ঢালঢ তচলালতভ ঈলল্লঔ ণালও, ঢঔদ<br />

অধতদ দতঔলদ বালতভ ন্তলভ ওধঝঢাভ যাতথ ভলয়লঙ, ঢাভা অধদাভ ততলও ফৃঢুযপলয়<br />

দরয ফানুলরভ ফঢ ঢাওালে। ঢএ রৃলপতাক ঢালতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-২১: অনুকঢয ন্যায়ংকঢ ওণা ঢালতভ চন্য ঈত্তফ তঙম। সুঢভাং বঔদ<br />

দচলালতভ যাধাভ ঘূ়োন্ত লয়, ঢঔদ বতত ঢাভা অল্লালভ ওালঙ ইফালদভ তাতলঢ ঢয<br />

ণাওঢ, ঢল ঢা ঢালতভ চন্য ঔুআ ফঙমচদও লঢ।<br />

অয়াঢ-২২: ঢএ বতত দঢাফভা ক্ষফঢায় প্রতঢতষৎঢ ল, ঢল তও দঢাফালতভ এ ম্ভাদা<br />

অলঙ দব, দঢাফভা ধতণীলঢ ৃ তধবতয় ৃ তষ্ ওভল এং দঢাফালতভ ধাভসতভও অত্মীয়ঢা<br />

তঙন্ন ওলভ দনমল?<br />

অয়াঢ-২৩: এভাআ ঢাভা, বালতভলও অল্লাল মা'দঢ ওলভদ, নলম ঢালতভলও তথভ ওলভদ<br />

এং ন্ধ ওলভ দতদ ঢালতভ ঘক্ষু গুলমালও।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢল তও ঢাভা দওাভঅদ ম্পলওত কপীভপাল তঘন্তা ওলভ দা, দা ঢালতভ<br />

ন্তলভভ ঈধভ ঢামা মাকাদদা ভলয়লঙ?<br />

অয়াঢ–২৫: তদশ্চয় বাভা তদলচলতভ ওালঙ ৎধণ ধতভষ্কাভপাল যি লয়াভ ধভ ঢাভ<br />

প্রতঢ ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ লভ ধল়ে, যয়ঢাদ ঢালতভ চন্য এ ওাচলও দযাপদ ওলভ দতঔায়<br />

এং ঢালতভলও তফণযা অযা দতয়।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢা এচন্য দব, ঢাভা ঢালতভলও লম, বাভা অল্লাল বা দাতবম ওলভদঙদ ঢা<br />

ধঙে ওলভঃ ―অফভা দওাদ দওাদ তরলয় দঢাফালতভ নুভড ওভ।‖ অভ অল্লাল<br />

ঢালতভ দকাধদ ধভাফযতফূল ঔু কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢএ ঢালতভ তও সা লল, বঔদ দনলভযঢাভা ঢালতভ চাদ ওচ ওভল<br />

ঢালতভ ফুঔফণলম ঢালতভ ধ ৃষৎলতলয অখাঢ ওলভ ওলভ?<br />

496


অয়াঢ-২৮: ঢা এচন্য দব, ঢাভা এফদ তরলয়ভ নুভড ওলভ, বা অল্লালভ লন্তার<br />

চন্মায় এং ঢাভা ঢাভ ন্তুতষ্লও ধঙে ওলভ, নলম তঢতদ ঢালতভ ওফতফূল তনম ওলভ<br />

দতদ।<br />

অয়াঢ-২৯: বালতভ ন্তলভ যাতথ ভলয়লঙ ঢাভা তও থাভডা ওলভ দব, অল্লাল ঢালতভ<br />

ন্তলভভ যত্রুঢালও ওঔদ প্রওায ওভলদ দা?<br />

অয়াঢ-৩০: অভ অতফ বতত আলে ওভঢাফ ঢল অধদালও ঢালতভ ধতভঘয় লম ততঢাফ,<br />

নলম অধতদ ঢালতভ দঘলাভা দতলঔ ঢালতভলও তঘদলঢ ধাভলঢদ এং অধতদ যযআ<br />

ঢালতভলও তঘদলঢ ধাভলদ ওণাাঢতাভ থভলদ। অভ অল্লাল দঢাফালতভ ওফতফূল কঢ<br />

অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ অতফ যযআ দঢাফালতভলও ধভীক্ষা ওভ, দব ধবতন্ত দা অতফ প্রওায<br />

ওলভ দতআ দঢাফালতভ ফলথযভ দচলাতওাভীলতভলও ধথবতযীমলতভলও এং অতফ দঢাফালতভ<br />

সা বাঘাআ ওতভ।<br />

অয়াঢ-৩২: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভ এং ন্যলতভলও অল্লালভ ধণ দণলও তনতভলয় ভালঔ,<br />

অভ তদলচলতভ ওালঙ ৎধণ প্রওাতযঢ লয়াভ ধভ ভাূলমভ তলভাতথঢা ওলভ, ঢাভা<br />

ওঔদ অল্লালভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধাভল দা। অভ অল্লাল ঢালতভ বাঢীয় ওফত তনম<br />

ওলভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-৩৩: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লালভ অলতয দফলদ ঘম এং ভাূলমভ<br />

নুভড ওভ, অভ তদলচলতভ ওফতফূল তদষ্ ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৩৪: তদশ্চয় বাভা কুনভী ওলভলঙ এং ন্যলতভলও অল্লালভ ধণ দণলও তনতভলয়<br />

দভলঔলঙ, ঢাভধভ ওালনভ সায় ফাভা তকলয়লঙ, ঢালতভলও অল্লাল ওঔদ ক্ষফা ওভলদ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢএ দঢাফভা াল লাতভ দা এং যত্রুলতভলও তন্ধভ অলাদ চাতদ<br />

দা, দঢাফভাআ লল তচয়ী, অভ অল্লাল দঢাফালতভ ালণআ অলঙদ। তঢতদ ওঔদ<br />

দঢাফালতভ ওফতফূল ওফালদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: এ ধাতণত চীদ দঢা রৄথু দঔমাথুমা ঢাফাযা ফাত্র। বতত দঢাফভা ইফাদ<br />

অদ এং ঢাওয়া মিদ ওভ, ঢল অল্লাল দঢাফালতভলও দঢাফালতভ ততদফয় দতলদ<br />

এং দঢাফালতভ ওালঙ দঢাফালতভ থদ-ম্পত ঘাআলদ দা।<br />

497


অয়াঢ-৩৭: বতত তঢতদ দঢাফালতভ ওালঙ থদ-ম্পত ঘাদ এং ঢজ্জন্য দঢাফালতভ ঈধভ<br />

ঘাধ ততলঢ ণাদওদ, ঢল দঢাফভা ওাধতডয ওভল এং ঢঔদ তঢতদ দঢাফালতভ তলির<br />

প্রওায ওলভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-৩৮: লা, দঢাফভাআ দঢা ঢাভা, বালতভলও অল্লালভ ধলণ যয় ওভলঢ মা ললে,<br />

ণঘ দঢাফালতভ ফলথয ওঢলও ওৃধডঢা ওলভ; বাভা ওৃধডঢা ওলভ, ঢাভা দঢা তদলচলতভ<br />

প্রতঢআ ওৃধডঢা ওলভ। অভ অল্লাল পাফুি এং দঢাফভা াআ ঢাভ ফুঔালধক্ষী।<br />

দঢাফভা বতত ফুঔ তনতভলয় দা ঢল তঢতদ দঢাফালতভ সলম ন্য এও চাতঢলও ৃ তষ্<br />

ওভলদ, ঢঃধভ ঢাভা দঢাফালতভ ফঢ লল দা।<br />

498


ূভা নাঢহ্<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: তদশ্চয় অতফ অধদালও এও প্রওাযয তচয় তাদ ওলভতঙ,<br />

অয়াঢ-২: দবদ অল্লাল ক্ষফা ওলভ দতদ অধদাভ ধূতঢতী ধভঢতী ত্রুতঝ-তঘূতঢফূল<br />

এং ধূডত ওলভদ অধদাভ প্রতঢ ঢাভ নুগ্রল, অভ অধদালও ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ<br />

ওলভদ,<br />

অয়াঢ-৩: এং অল্লাল অধদালও তাদ ওলভদ তমষৎ ালাবয।<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদআ ফুতফদলতভ ন্তলভ প্রযাতন্ত দাতবম ওলভদ, বালঢ ঢাভা ঢালতভ ইফালদভ<br />

ালণ অভ ইফাদ তদ্ধ ৃ ওলভ দদয়। অফাদ চতফলদভ াতলদীফূল অল্লালভআ চন্য।<br />

অভ অল্লাল ফলাজ্ঞাদফয়, প্রজ্ঞাফয়,<br />

অয়াঢ-৫: ঢা এচন্য দব, তঢতদ ফু'তফদ ধুরুর ফু'তফদ দাভীলতভলও দদলযলঢ তাতঔম<br />

ওভলদ, বাভ তদম্নলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল, দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল এং<br />

তঢতদ ঢালতভ ধাধফূল ফাচতদা ওভলদ। এঝাআ অল্লালভ ফীলধ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ-৬: অভ তঢতদ ফুদালনও ধুরুর ফুদালনও দাভী, ফুযতভও ধুরুর ফুযতভও দাভী,<br />

বাভা অল্লালভ িলন্ধ ফে থাভডা দধারড ওলভ ণালও, ঢালতভলও যাতস দতলদ। ঢালতভ<br />

ঈধভ ফঙলমভ অঢতদ যযম্ভাী। অভ অল্লালভ কচ ঢালতভ ঈধভ এং তঢতদ<br />

ঢালতভলও মা'দঢ ওলভলঙদ ঢালতভ চন্য চালান্নাফ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ। ওঢ তদওৃষ্<br />

ঢালতভ প্রঢযাঢতদ সম!<br />

অয়াঢ-৭: অফাদ চতফলদভ াতলদীফূল অল্লালভআ চন্য। অভ অল্লাল ধভাক্রফযামী,<br />

প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৮: অতফ দঢা অধদালও দপ্রভড ওলভতঙ াক্ষয প্রতাদওাভী, সুংাততাঢা <br />

ঢওতওাভীরূলধ।<br />

অয়াঢ-৯: বালঢ দঢাফভা অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ ইফাদ অদ এং ভাূমলও ালাবয<br />

ওভ ম্মাদ ওভ এং ওালম ন্ধযায় অল্লালভ ঢাীল ধাঞ ওভ।<br />

499


অয়াঢ-১০: তদশ্চয় বাভা অধদাভ ওালঙ অনুকলঢযভ যধণ ওলভ, ঢাভা দঢা অল্লালভ ওালঙ<br />

অনুকলঢযভ যধণ ওলভ। অল্লালভ লাঢ ঢালতভ লালঢভ ঈধভ। অভ দব যতি প্রতঢজ্ঞা পঙ<br />

ওভল দ দঢা ঢা ওভল তদলচভআ তদলষ্ভ চন্য। অভ দব যতি অল্লালভ ালণ ওৃঢ<br />

ঙীওাভ ধূডত ওভল, অল্লাল তঘলভআ ঢালও ফলা ধুভস্াভ তাদ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১১: ফরুাীলতভ ফলথয বাভা দধঙলদ ভলয় দকলঙ ঢাভা তঘলভআ অধদালও মল :<br />

―অফালতভ থদ-ম্পত অফালতভ ধতভাভকত অফালতভলও যস দভলঔতঙম, ঢএ<br />

অফালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওরুদ।‖ ঢাভা তদলচলতভ ফুলঔ এফদ ওণা মলঙ, বা ঢাদতভ<br />

ন্তলভ দদআ। অধতদ মুদঃ এফদ দও অলঙ, দব অল্লালভ দফাওালমায় দঢাফালতভ চন্য<br />

দওাদ ক্ষফঢা ভালঔ, বতত তঢতদ দঢাফালতভ দওাদ তদষ্ ওভলঢ আলে ওলভদ ণা বতত<br />

তঢতদ দঢাফালতভ দওাদ ঈধওাভ ওভলঢ ঘাদ ? ভং দঢাফভা বা ওভ, অল্লাল দ তরলয়<br />

ধতভধূডত ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১২: ভং দঢাফভা দঢা থাভডা ওলভতঙলম দব, ভাূম ফু'তফদভা অভ ওঔদ<br />

ঢালতভ ধতভাভলকতভ ওালঙ তনলভ অল দা এং এ থাভডা দঢাফালতভ ন্তলভ ঔুআ<br />

প্রীতঢওভ নুপূ ঢ লতেম। অভ দঢাফভা কু-থাভডা ওভতঙলম। দঢাফভা দঢা ধ্বংলভ<br />

ঈধলবাকী এও ওফ।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ দব ইফাদ অলদ দা অল্লালভ প্রতঢ এং ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ, ঢল অতফ<br />

দঢা প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ ওাতনভলতভ চন্য দতাবঔ।<br />

অয়াঢ-১৪: অফাদ চতফলদভ তফয় ওঢৃ তত্ব এওফাত্র অল্লালভআ। তঢতদ বালও আলে<br />

ক্ষফা ওলভদ এং বালও আলে যাতস দতদ; অভ অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৫: বাভা দধঙলদ দণলও তকলয়তঙম, তূভ পতরযলঢ বঔদ দঢাফভা কডীফলঢভ ফাম<br />

ংগ্রললভ চন্য গ্রভ লল, ঢঔদ ঢাভা মল: অফালতভলও নুফতঢ তা, অফভা<br />

দঢাফালতভ ালণ ঘতম। ঢাভা অল্লালভ ওামাফ ঈলল্ট ততলঢ ঘায়। অধতদ মুদ: ―দঢাফভা<br />

ওঔদ অফালতভ ালণ দবলঢ ধাভল দা। অল্লাল ধূলতআ এরূধ লম ততলয়লঙদ।‘‘ ঢঔদ<br />

ঢাভা মলঃ ―ভং দঢাফভা অফাদতভলও তলংা ওভঙ।‖ স্তুঢ ঢাভা ঔু ওফআ দালছ।<br />

অয়াঢ-১৬: দধঙলদ দণলও বায়া দরৃইদলতভলও অধতদ লম ততদ: তঘলভআ দঢাফভা<br />

এফদ এও ওলফভ ালণ বুদ্ধ ওভলঢ অলূঢ লল, বাভা ঢযন্ত রৃথতরত দবাদ্ধা, দঢাফভা<br />

ঢালতভ ালণ বুদ্ধ ওভলঢ ণাওল, বঢক্ষড দা ঢাভা ফুমফাদ ললয় বায়। ঢঔদ বতত<br />

দঢাফভা ঢা ফান্য ওভ, ঢল অল্লাল দঢাফালতভলও তাদ ওভলদ ঈত্তফ ধুভস্াভ। অভ বতত<br />

দঢাফভা ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওভ দবফদ আতঢধূলত ওলভতঙলম, ঢল তঢতদ দঢাফালতভলও বন্ত্রাডাতায়ও<br />

যাতস দতলদ।<br />

500


অয়াঢ-১৭: (তচলালত ংযগ্রলড দা ওভলম) লন্ধভ চন্য দওাদ গুদাল দদআ, ঔলঞৎভ চন্য<br />

দওাদ গুদাল দদআ এং রুলিভ চন্য দওাদ গুদাল দদআ। অভ দব যতি অল্লালভ তদল তয<br />

দফলদ ঘমল এং ঢাভ ভাূলমভ অনুকঢয ওভল, অল্লাল ঢালও দললযলঢ তাতঔম ওভলদ<br />

বাভ তদম্নলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল। ঢল দব যতি ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওভল, তঢতদ ঢালও<br />

যাতস দতলদ, পীরড বন্ত্রাডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৮: যযআ অল্লাল ফু‘তফদলতভ প্রতঢ ন্তুষ্ ললমদ, বঔদ ঢাভা ৃলক্ষভ তদলঘ<br />

অধদাভ অনুকলঢযভ যধণ গ্রলড ওভম, অভ ঢালতভ বা তঙম ঢা তঢতদ চাদলঢদ। ঢঃধভ<br />

ঢালতভ প্রতঢ দাতবম ওভলমদ প্রযাতন্ত এং ঢালতভলও তাদ ওভলমদ এওতঝ তদওঝঢতী<br />

তচয়,<br />

অয়াঢ-১৯: এং তধুম ধতভফালড কডীফলঢভ ফাম, বা ঢাভা মাপ ওভল। অভ অল্লাল<br />

ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২০: অল্লাল দঢাফালতভলও প্রঘুভ কডীফলঢভ য়াতা ততলয়লঙদ, বা দঢাফভা মাপ<br />

ওভলঢ ণাওল। ঢএ এঝা তঢতদ দঢাফালতভ চন্য প্রণলফ ত্বভাতিঢ ওলভলঙদ এং<br />

দমাওলতভ লাঢ দঢাফালতভ দণলও তদ ৃত্ত ওলভ ততলয়লঙদ, বালঢ ঢা ফুতফদলতভ চন্য এওতঝ<br />

তদতযতদ লয় এং অল্লাল দঢাফালতভলও ভম-তঞও ধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-২১: অভ এওতঝ তচয় ভলয়লঙ বা এঔদ দঢাফভা অয়লত্ত অদলঢ ধাভতদ।<br />

যযআ অল্লাল ঢা দষ্দ ওলভ ভলয়লঙদ। অভ অল্লাল তরলয়ভ ঈধভ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ বতত ওালনভভা দঢাফালতভ ালণ বুদ্ধ ওভঢ, ঢল যযআ ঢাভা ধ ৃষৎ<br />

প্রতযতদ ওলভ ধমায়দ ওভঢ। ঢঔদ ঢাভা দওাদ ন্ধু দধঢ দা এং দওাদ ালাবযওাভী<br />

দা।<br />

অয়াঢ-২৩: এঝাআ অল্লালভ ভীতঢ বা ধূত দণলও ঘলম অলঙ। অধতদ অল্লালভ ভীতঢলঢ<br />

দওাদআ ধতভঢতদ ধালদ দা।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ তঢতদ ফনা ঈধঢযওায় ঢালতভ লাঢ দঢাফালতভ দণলও এং দঢাফালতভ<br />

লাঢ ঢালতভ দণলও তদ ৃত্ত ওলভ দভলঔলঙদ ঢালতভ ঈধভ দঢাফালতভ তচয়ী ওভাভ ধভ।<br />

দঢাফভা বা তওঙু ওভ, অল্লাল ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা দঢা ঐ দমাও, বাভা কুনভী ওলভলঙ এং দঢাফালতভলও াথা ততলয়লঙ<br />

ফাতচলত লাভাফ দণলও এং াথা ততলয়লঙ দওাভাতদভ চন্য লধক্ষফাদ চন্তুগুলমালও<br />

দগুলমাভ বলল ওভাভ তদত তষ্ সালদ দধৌোঁঙলঢ। অভ বতত ফনায় ওঢও এফদ ফু'তফদ ধুরুর<br />

ফু'তফদ দাভী দা ণাওঢ, বালতভ দঢাফভা চাদলঢ দা ধালঙ দঢাফভা ঢালতভলও ধতততমঢ<br />

501


ওভলঢ, নলম ঢালতভ ওাভলড দঢাফভা জ্ঞাঢালভ ক্ষতঢগ্রস ললঢ, ঢাললম দঢাফালতভলও<br />

বুলদ্ধভ নুফতঢ প্রতাদ ওভা লঢ। তওন্তু এ ওাভলড দতয়া লয়তদ, বালঢ তঢতদ বালও আলে তদচ<br />

ভলফলঢভ ফলথয তাতঔম ওলভদ। বতত দআ ফু'তফদভা লভ দবঢ, ঢল অতফ ফনাাীলতভ<br />

ফলথয বাভা ওালনভ ঢালতভলও যযআ যাতস ততঢাফ বন্ত্রডাতায়ও যাতস ।<br />

অয়াঢ-২৬: বঔদ ওালনভভা ঢালতভ ন্তলভ জ্ঞঢা বুলকভ দচত দধারড ওভতঙম, ঢঔদ<br />

অল্লাল তদলচভ ঢভন দণলও ঢাভ ভাূম ফুতফদলতভ ঈধভ দাতবম ওভলমদ প্রযাতন্ত এং<br />

ঢালতভলও ঢাওয়াভ ওণাভ ঈধভ সুতৃঢ় ভাঔলমদ, অভ ঢাভা তঙম এভ তথও লওতাভ <br />

দবাকয। অল্লাল তরলয় তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-২৭: তদশ্চয় অল্লাল ঢাোঁভ ভাূমলও াসাতয়ঢ ওলভ দততঔলয়লঙদ সপ্লতঝ<br />

বণাবণপাল। যযআ দঢাফভা অল্লালভ আোয় ফাতচলত লাভালফ প্রলয ওভল<br />

তদভাধলত, ঢঔদ দঢাফালতভ ফলথয দওঈ দওঈ ফাণা ফু়োলঢ ণাওল এং দওঈ দওঈ ঘুম<br />

ওাঝলঢ ণাওল। দঢাফালতভ দওাদ প্রওাভ পয় ণাওল দা। অল্লাল চালদদ বা দঢাফভা চাদ<br />

দা। অভ তঢতদ দঢাফালতভলও এ সে াসাতয়ঢ লয়াভ ধূলত এও অরৄ তচয় ততলমদ।<br />

অয়াঢ-২৮: তঢতদ দআ ত্তা, তবতদ দপ্রভড ওলভলঙদ ঢাভ ভাূমলও দওাভঅলদভ ধণতদল তয<br />

ঢয থফত আমাফল, ন্য ওম থলফতভ ঈধভ আমাফলও তচয়ী ওভাভ চন্য। অভ<br />

অল্লালআ াক্ষী তললল বলণষ্।<br />

অয়াঢ-২৯: ফুলাম্মত অল্লালভ ভাূম। অভ বাভা ঢাভ লঘভ, ঢাভা ওালনভলতভ তরুলদ্ধ<br />

তঢযয় ওলঞাভ এং তদলচলতভ ফলথয লানুপূ তঢযীম। ঢুতফ ঢালতভলও দতঔলঢ ধাল<br />

ওঔদ া রুকু সায়, ওঔদ া তচতাভঢ সায় অল্লালভ নুগ্রল ন্তুতষ্ভ<br />

লিরলড। ঢালতভ দঘলাভায় ণাওল িীতিফাদ তঘহ্ন তচতাভ ওাভলড। ঢালতভ এ গুদামী<br />

ঢাভালঢ ততযফাদ এং আতন্চলম। ঢালতভ তৃষ্ান্ত দবফদ এওতঝ ঘাভাকাঙ, বা দণলও<br />

তদকতঢ লয় তওযময়, ঢাভধভ ঢা যি ধুষ্ লয় এং সীয় ওালণভ ঈধভ দাচা ললয়<br />

তা়োয়, নলম ঢা ওৃরওলতভলও অদতেঢ ওলভ। এপাল অল্লাল ফুতফদদতভ ক্রলফান্নতঢভ<br />

িাভা ওালনভলতভ ন্তচতামা ৃ তষ্ ওলভদ। ঢালতভ ফলথয বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও<br />

ওাচ ওলভলঙ, অল্লাল ঢালতভলও য়াতা ততলয়লঙদ ক্ষফা ফলাধুভস্ালভভ।<br />

502


ূভা রচুভাঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা দওাদ তরলয় অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ াফলদ<br />

গ্রডী ললয় দা এং অল্লাললও পয় ওভ। তদশ্চয় অল্লাল দযালদদ, চালদদ।<br />

অয়াঢ-২: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা ঈঘু ওভ দা দঢাফালতভ ওণৎসভ দীভ<br />

ওণৎসলভভ ঈধভ এং দঢাফভা এফদ ঈবচ্চসলভ ঢাভ ালণ ওণা ম দা, দবফদ দঢাফভা<br />

এলও ধলভভ ালণ ঈচ্চসলভ ওণা লম ণাও। এলঢ দঢাফালতভ ওফতনম তদষ্ ললয় বাল,<br />

ণঘ দঢাফভা দঝভ ধাল দা।<br />

অয়াঢ-৩: তদশ্চয় বাভা তদলচলতভ ওণৎসভ অল্লালভ ভাূলমভ াফলদ তদঘু ভালঔ, অল্লাল<br />

ঢালতভ ন্তভলও ঢাওয়াভ চন্য তরৄদ্ধ ওলভ ততলয়লঙদ। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা <br />

তভাঝ ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-৪: বাভা রচভাভ দধঙদ দণলও অধদালও তঘৎওাভ ওলভ টালও, ঢালতভ তথওাংযআ<br />

ুছ।<br />

অয়াঢ-৫: বতত ঢাভা ধথবতথাভড ওভঢ ঢালতভ ওালঙ অধদাভ দভ ললয় অা ধবতন্ত, ঢল<br />

ঢা লঢ ঢালতভ চন্য ঈত্তফ। অভ অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৬: লল বাভা ইফাদ এলদঙ ! বতত দঢাফালতভ ওালঙ দওাদ নালও যতি দওাদ<br />

ংাত তদলয় অল, ঢল দঢাফভা ঢা ঔু ধভীক্ষা ওলভ দতঔল, দবদ জ্ঞঢাযঢ দওাদ<br />

ওলফভ ক্ষতঢ ওলভ দা দনম এং ধলভ তদলচলতভ ওৃঢওলফতভ চন্য নুঢি ললঢ দা লয়।<br />

অয়াঢ-৭: অভ দঢাফভা দচলদ দভঔ দব, দঢাফালতভ ফলথয অল্লালভ ভাূম ভলয়লঙদ। বতত<br />

তঢতদ লদও তরলয় দঢাফালতভ ওণা দফলদ দদদ, ঢল দঢাফভাআ ওষ্ ধাল। তওন্তু অল্লাল<br />

দঢাফালতভ ওালঙ ইফাদলও তপ্রয় ওলভলঙদ এং ঢা দঢাফালতভ ন্তলভ সুলযাতপঢ ওলভ<br />

ততলয়লঙদ। অভ তঢতদ দঢাফালতভ ন্তলভ খূডা চতন্মলয় ততলয়লঙদ কুনভী, নালওী <br />

াথযঢাভ প্রতঢ । অভ এরূধ দমালওভাআ ৎধলণ ভলয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৮: অল্লালভ তয়ায় নুগ্রলল। অভ অল্লাল তজ্ঞ, প্রজ্ঞাফয়।<br />

503


অয়াঢ-৯: অভ বতত ফুতফদলতভ রৃ‘তঝ তম ধভসভ বুলদ্ধ তমি ললয় ধল়ে, ঢল দঢাফভা<br />

ঢালতভ ফলথয তন্ধ সাধদ ওলভ দতল। ঢঃধভ বতত ঢালতভ এওতম ন্য তলমভ ঈধভ<br />

া়োাত়ে ওলভ, ঢল দঢাফভা বাভা া়োাত়ে ওলভ ঢালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভল, দব ধবতন্ত<br />

দা ঢাভা অল্লালভ রকুলফভ ততলও তনলভ অল। বতত ঢাভা তনলভ অল, ঢল দঢাফভা ঈপয়<br />

তলমভ ফলথয ন্যালয়ভ ালণ তন্ধ ওলভ দতল এং আদান ওভল। তদশ্চয় অল্লাল আদান<br />

ওালয়ফওাভীলতভলও পামালদ।<br />

অয়াঢ-১০: ফু'তফদভা দঢা ধভসভ পাআ ; সুঢভাং দঢাফভা দঢাফালতভ পাআলতভ ফলথয<br />

ফীফাংা ওলভ দতল এং অল্লাললও পয় ওভল, দবদ দঢাফালতভ প্রতঢ অল্লালভ ভলফঢ<br />

তরতঢ লয়।<br />

অয়াঢ-১১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ দওাদ ধুরুর দবদ দওাদ ধুরুরলও ঈধলা<br />

দা ওলভ, দওদদা ঢাভা ঈধলাওাভীলতভ লধক্ষা ঈত্তফ ললঢ ধালভ; এং দওাদ দাভী<br />

দবদ ন্য দওাদ দাভীলও ঈধলা দা ওলভ, দওদদা ঢাভা ঈধলাওাতভডীলতভ লধক্ষা ঈত্তফ<br />

ললঢ ধালভ। অভ দঢাফভা এলও ন্যলও দঔাঝা তত দা এং এলও ন্যলও ফে দালফ<br />

দটও দা। ইফাদ অদাভ ধভ নাতও দাফ বুি লয়া তঢ কতলতঢ। অভ বাভা এরূধ<br />

ওাবতামী দণলও তদ ৃত্ত দা লয় ঢাভাআ প্রওৃঢ দাঘাভী।<br />

অয়াঢ-১২: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা লদও নুফাদ দণলও তূলভ ণাও। তদশ্চয়<br />

দওাদ দওাদ নুফাদ ধাধচদও ললয় ণালও। অভ দঢাফভা ওাভ দতার নুন্ধাদ ওভ দা<br />

এং এলও ধলভভ কীঢ ওভ দা। দঢাফালতভ ফলথয দওঈ তও ঢাভ ফৃঢ পাআলয়ভ ফাং<br />

পক্ষড ওভলঢ ধঙে ওভল? দঢাফভা দঢা যযআ ঢা খৃডা ওভ। দঢাফভা অল্লাললও পয়<br />

ওভ। তদশ্চয় অল্লাল ়েআ ঢা ওুমওাভী, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৩: দল ফানুর! অতফ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভতঙ এওচদ ধুরুর এওচদ<br />

সীলমাও দণলও এং দঢাফালতভলও ধতভডঢ ওলভতঙ ততপন্ন চাতঢলঢ ততপন্ন দকালত্র,<br />

বালঢ দঢাফভা ধভসভলও তঘদলঢ ধাভ। তদশ্চয় অল্লালভ ওালঙ দঢাফালতভ ফলথয তালধক্ষা<br />

তথও ফবতাতাাদ দআ যতি, দব দঢাফালতভ ফলথয তালধক্ষা তথও দফাত্তাওী। তদশ্চয়<br />

অল্লাল তওঙু চালদদ, তওঙুভ ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১৪: ফরুাীভা লমঃ অফভা ইফাদ এলদতঙ। অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা ইফাদ<br />

দঢা অদতদ, ভং ম, অফভা যযঢা সীওাভ ওলভতঙ। অভ ইফাদ দঢা এঔদ দঢাফালতভ<br />

ন্তলভ প্রলয ওলভতদ। ওালচআ বতত দঢাফভা অল্লাল ঢাোঁভ ভাূলমভ অনুকঢয ওভ, ঢল<br />

তঢতদ দঢাফালতভ ওফতফূল দণলও এওঝু ওফ ওভলদ দা। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম,<br />

ধভফ তয়ামু।<br />

504


অয়াঢ-১৫: প্রওৃঢ ফু'তফদ দঢা ঢাভাআ, বাভা ইফাদ এলদলঙ অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ,<br />

ধলভ ওঔদ লেল ওলভতদ এং অল্লালভ ধলণ তদলচলতভ থদ-ম্পত চীদ ততলয়<br />

দচলাত ওলভলঙ ; ঢাভাআ ঢযাতী দমাও।<br />

অয়াঢ-১৬: মুদঃ দঢাফভা তও দঢাফালতভ থফতগ্রলড ম্পলওত অল্লাললও তলঢ ওভঙ?<br />

ণঘ অল্লাল চালদদ বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ। অল্লাল<br />

তরলয় তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢাভা তদলচলতভ আমাফ গ্রলড ওভালও অধদাভ প্রতঢ নুগ্রল লম প্রওায<br />

ওভলঙ। অধতদ লম ততদঃ দঢাফালতভ আমাফ গ্রলড ওভালও অফাভ প্রতঢ নুগ্রল লম<br />

ফলদ ওভ দা, ভং অল্লাল দঢাফালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওলভলঙদ দব, তঢতদ দঢাফালতভলও<br />

ইফালদভ প্রতঢ ধণ প্রতযতদ ওলভলঙদ, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-১৮: তদশ্চয় অল্লাল অফাদ চতফলদভ দকাধদ তরয় চালদদ। অভ দঢাফভা বা<br />

তওঙু ওভ, অল্লাল ঢা দতলঔদ।<br />

505


ূভা ওান<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওান; ওফ ম্মাতদঢ দওাভঅলদভ (অধদালও অতফ ঢওতওাভীরূলধ দপ্রভড<br />

ওলভতঙ)।<br />

অয়াঢ-২: তওন্তু ওালনভভা এলঢ ততসঢ ললয়লঙ দব, ঢালতভআ ফথয দণলও ঢালতভ ওালঙ<br />

এওচদ ঢওতওাভী এললঙদ। ঢএ ঢাভা মলঢ মাকমঃ এ দঢা এও তসয়ওভ<br />

যাধাভ।<br />

অয়াঢ-৩: অফভা বঔদ ফলভ বা এং ফাতঝ ললয় বা, ঢঔদ তও অফভা ধুদভায় চীতঢ<br />

ল? এরূধ প্রঢযাঢতদ সুতূভ ধভালঢ।<br />

অয়াঢ-৪ অতফ দঢা চাতদ ফাতঝ ঢালতভ ওঢঝুকু ক্ষয় ওলভ এং অফাভ ওালঙ অলঙ<br />

মালল ফালনু ব।<br />

অয়াঢ-৫: ভং ঢালতভ ওালঙ ঢয অাভ ধভ ঢাভা ঢা সীওাভ ওলভলঙ, নলম ঢাভা<br />

ংযলয় দতারৃমযফাদ সায় ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৬: ঢাভা তও ঢালতভ ঈধভতসঢ অফালদভ ততলও ঢাতওলয় দতলঔ দা, অতফ ঢা<br />

তওরূলধ তদফতাড ওলভতঙ এং ঢালও সুলযাতপঢ ওলভতঙ, অভ ঢালঢ দওাদ তঙদ্র দদআ?<br />

অয়াঢ-৭: অভ অতফ চতফদলও তসৃঢ ওলভতঙ এং ঢালঢ সাধদ ওলভতঙ সুঈচ্চ ধতঢফামা<br />

এং ঢণায় ঈৎধন্ন ওলভতঙ তপ্রওাভ দয়দাতপভাফ স্তু,<br />

অয়াঢ-৮: অল্লাল তপফুঔী প্রলঢযও াোভ চন্য জ্ঞাদ অলভড ঈধলতয গ্রললডভ<br />

ঈধওভড সরূধ।<br />

অয়াঢ–৯: অভ অতফ অফাদ দণলও ভওঢফয় ধাতদ রতড ওতভ এং ঢা ততলয় অতফ<br />

ঈৎধন্ন ওতভ াক-াতকঘা ওৃতরচাঢ যয,<br />

অয়াঢ-১০: এং মিা মিা দঔচুভ কাঙ, বালঢ ভলয়লঙ খদ তন্নলতযঢ গুে,<br />

অয়াঢ-১১: অফাভ াোলতভ তভতবলওভ চন্য। অভ অতফ ৃ তষ্ ততলয় ফৃঢ চদধতলও<br />

ঞৎীতঢ ওতভ। এপালআ ফৃঢলতভলও ধুদভায় চতফদ দণলও দভ ওভা লল।<br />

506


অয়াঢ-১২: এলতভ ধূলত সীওাভ ওলভতঙম দূললভ ওফ, ভালভ তথাীভা, াফূত<br />

ম্প্রতায়,<br />

অয়াঢ-১৩: এং অত, দনভাঈদ মুলঢভ ম্প্রতায়,<br />

অয়াঢ-১৪: এং অআওাভ তথাীভা ঢুব্বা ম্প্রতায়। এভা ওলমআ ভাূমলতভলও<br />

সীওাভ ওলভতঙম, নলম অফাভ যাতস ঢালতভ ঈধভ ওাবতওভী ললয় দকম।<br />

অয়াঢ-১৫: ঢল তও অতফ প্রণফালভভ ৃ তষ্লঢআ ধতভশ্রান্ত ললয় ধল়েতঙ? ভং ঢাভা দঢুদ<br />

ৃ তষ্ভ যাধালভ লেললভ ফলথয ধল়ে ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ অতফআ ৃ তষ্ ওলভতঙ ফানুর এং অতফ চাতদ ঢাভ প্রতত্ত ৃ ঢালও দব<br />

কুফন্ত্রডা দতয় ঢা। অভ অতফ ঢাভ খাল়েভ ভলকভ দঘলয় ঢাভ তথও তদওঝঢতী।<br />

অয়াঢ-১৭: বঔদ গ্রলডওাভী রৃআ দনলভযঢা ফানুলরভ টালদ ালফ ল ঢাভ ওাবতামী<br />

গ্রলড ওলভ,<br />

অয়াঢ–১৮: দ দওাদ ওণাআ ঈচ্চাভড ওভলঢ ধালভ দা, তওন্তু এওচদ লধক্ষফাদ তা<br />

প্রস্তুঢ প্রলভী ঢাভ ওালঙ ততযফাদ ণালও।<br />

অয়াঢ-১৯: অভ ফৃঢুযভ ওষ্ তদতশ্চঢআ অল। এ দণলওআ ঢুতফ যালতঢ ঘাআলঢ।<br />

অয়াঢ-২০: অভ তিঢীয়াভ তযঙায় নু ৎওাভ দতয়া লল। এঝা লল অবালভ ততদ।<br />

অয়াঢ-২১: প্রলঢযও যতি দততদ এফদপাল ঈধতসঢ লল দব, ঢাভ ালণ ণাওল<br />

এওচদ ধতভঘামও এওচদ াক্ষী।<br />

অয়াঢ-২২: ঢুতফ দঢা এ ততদ ম্পলওত ঈতাীদ তঙলম, এঔদ দঢাফাভ ওাঙ দণলও অতফ<br />

অভড তভলয় ততলয়তঙ। নলম অচ দঢাফাভ তৃতষ্ তঢযয় ঢীক্ষ্ণ।<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভ ঙী দনলভযঢা মলঃ এআ দঢা দঢাফাভ অফমদাফা অফাভ ওালঙ<br />

প্রস্তুঢ।<br />

অয়াঢ-২৪: (দনলভযঢািয়লও রকুফ ওভা ললঃ) দঢাফভা ঈপলয়আ তদলক্ষধ ওভ দতাবলঔ<br />

প্রলঢযও ওলঞাভ লঞওাভী ওালনভলও,<br />

অয়াঢ-২৫: দদও ওালচ াথা প্রতাদওাভী, ীফামংখদওাভী, লেল ৃ তষ্ওাভীলও।<br />

507


অয়াঢ-২৬: দব যতি অল্লালভ ালণ ন্য ঈধায তসভ ওলভতঙম ঢালও দঢাফভা ঈপলয়<br />

ওলঞাভ অবাল তদলক্ষধ ওলভ।<br />

অয়াঢ–২৭: ঢাভ ঙী যয়ঢাদ মল: দল অফালতভ ভ! অতফ ঢালও াথযঢায় তমি<br />

ওতভতদ। স্তুঢ দ তদলচআ তঙম দখাভ ধণভ্রষ্ঢায় তমি।<br />

অয়াঢ-২৮: অল্লাহ্ মলদ? অফাভ াফলদ দঢাফভা তঢওত ওভ দা। অতফ দঢা ধূলতআ<br />

দঢাফালতভ প্রতঢ অবালভ ঢওতাডী দপ্রভড ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-২৯: অফাভ তভালভ ওণাভ ভততম লয় দা এং অতফ অফাভ াোলতভ প্রতঢ<br />

তঘাভও দআ৷<br />

অয়াঢ-৩০: দততদ অতফ দতাবঔলও তচলজ্ঞ ওভঃ ঢুতফ তও ধূডত ললয় দকঙ? দ মলঃ<br />

অভ তওঙু অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-৩১: অভ দললযঢলও তদওঝঢতী ওভা লল দফাত্তাওীলতভ, দফালঝ তূভত্ব ণাওল<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৩২: মা লল: এআ ঢা, বাভ প্রতঢশ্রুতঢ দঢাফালতভলও দতয়া ললয়তঙম, প্রলঢযও<br />

অল্লাল তপফুঔী, দলনাচঢওাভীভ চন্য,<br />

অয়াঢ-৩৩: দব দা দতলঔ তয়াফয় অল্লাললও পয় ওলভ এং তদতষ্ ন্তলভ ঈধতসঢ লয়।<br />

অয়াঢ-৩৪: মা ললঃ যাতন্তলঢ তদভাধলত এ দললযলঢ প্রলয ওভ, এ লম দন্তওাম<br />

সালদভ ততদ।<br />

অয়াঢ-৩৫: দঔালদ ঢাভা বাঘাআল ঢা-আ ঢাভা ধাল এং অফাভ ওালঙ অভ তথও<br />

ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ অতফ এলতভ ধূলত ধ্বং ওলভ ততলয়তঙ র ফাদলকাষৎীলও, বাভা তঙম<br />

এলতভ দঘলয় যতিদঢ তথও প্রম এং ঢাভা দকলভ-েলভ তঘভড ওলভ দ়োঢ। ধলভ<br />

ঢালতভ দওাদ ধমায়লদভ সাদ ভআম দা।<br />

অয়াঢ-৩৭: তদশ্চয় এলঢ ভলয়লঙ ঈধলতয ঢাভ চন্য বাভ দাথযতি ম্পন্ন ন্তভ অলঙ,<br />

ণা দব ফলদাতদলয লওালভ শ্রড ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ অতফ দঢা ৃ তষ্ ওলভতঙ অফাদ, চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ<br />

তওঙুলও ঙয় ততলদ। অভ অফালও দওাদ োতন্ত সযত ওলভতদ।<br />

508


অয়াঢ–৩৯: ঢএ অধতদ ঢাভা বা লম ঢালঢ ধথবতথাভড ওরুদ এং অধদাভ ভলভ<br />

প্রযং ধতত্রঢা-ফতলফা ডতদা ওভলঢ ণাকুদ ূলবতাতলয়ভ ধূলত এং ূবতালসভ ধূলত,<br />

অয়াঢ-৪০: এং ভাতত্রওালম ঢাভ ঢাীল ধাঞ ওভলঢ ণাকুদ এং দাফালবভ ধলভ৷<br />

অয়াঢ-৪১: রৄদ, দবততদ এওচদ অলাদওাভী তদওঝঢতী সাদ দণলও অলাদ ওভল,<br />

অয়াঢ-৪২: দবততদ ফানুর দআ পয়াল অয়াচ তদতশ্চঢরূলধ রৄদলঢ ধাল, দততদআ<br />

ওভ দণলও দভ লয়াভ ততদ।<br />

অয়াঢ-৪৩: অতফআ চীদ তাদ ওতভ এং অতফআ ফৃঢুয দতআ এং অফাভআ ততলও ওলমভ<br />

প্রঢযাঢতদ।<br />

অয়াঢ-৪৪: দবততদ চতফদ ঢালতভ ঈধভ ততীডত ললয় বাল, ঢঔদ ঢাভা ঙুঝাঙুতঝ ওলভ দভ<br />

ললয় অল। এঝা লাযভ (ফলঢওভড), বা অফাভ ধলক্ষ তঢ লচ।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢাভা বা লম ঢা অতফ ঔু কঢ অতঙ; অভ অধতদ ঢালতভ ঈধভ ম<br />

প্রলয়াকওাভী দদ। ঢএ অধতদ দওাভঅলদভ ালালবয ঢালও ঈধলতয ততলঢ ণাকুদ, দব<br />

অফাভ অবালভ ঢওতাডীলও পয় ওলভ।<br />

509


ূভা বাতয়াঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ছজাায়ুভ,<br />

অয়াঢ-২: ওফ ধাতদ লদওাভী দফখফামাভ,<br />

অয়াঢ-৩: ওফ ফৃরৃকতঢলঢ ঘমফাদ দদৌবালদভ,<br />

অয়াঢ-৪: ওফ ণ্দওাভী দনলভযঢালতভ,<br />

অয়াঢ-৫: দঢাফালতভলও দব য়াতা দতয়া ললে ঢা যযআ ঢয।<br />

অয়াঢ-৬: অভ ওফতনলমভ চন্য তঘাভ যযআ ংখতঝঢ লল।<br />

অয়াঢ-৭: ওফ র ধণ ততযষ্ অফালদভ,<br />

অয়াঢ-৮: দঢাফভা দঢা দাদাতথ ফঢ দধারড ওভঙ,<br />

অয়াঢ-১১: বাভা ফূঔতঢাভ ফলথয ঈতাীদ ললয় ভলয়লঙ,<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভা তচলজ্ঞ ওলভ: তঘালভ ততদ ওল অল?<br />

অয়াঢ-১৩: মুদঃ দবততদ ঢালতভলও অগুলদ দধা়োলদা লল,<br />

অয়াঢ-১৪: এং মা লল? দঢাফভা দঢাফালতভ যাতস অসাতদ ওভ, দঢাফভা এ যাতসআ<br />

ত্বভাতিঢ ওভলঢ দঘলয়তঙলম।<br />

অয়াঢ-১৫: তদশ্চয় দফাত্তাওীভা ণাওল ঈতযাদ দলভফূললভ ফলথয,<br />

অয়াঢ-১৬: ঢাভা াদলে গ্রলড ওভলঢ ণাওল বা ঢালতভ ভ ঢালতভলও তাদ ওভলদ।<br />

দওদদা ঢাভা আতঢধূলত দদওওাভ তঙম।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢাভা ভাতত্রওালম ঔু ওফআ তদদ্রা দবঢ,<br />

অয়াঢ-১৮: এং ভালঢভ দযর প্রললভ ঢাভা অল্লালভ তভালভ ক্ষফা প্রাণতদা ওভঢ।<br />

510


অয়াঢ-১৯: অভ ঢালতভ ম্পলত প্রাণতী তিলঢভ লও তঙম।<br />

অয়াঢ-২০: তদতশ্চঢ তশ্বাীলতভ চন্য ধতণীলঢ ৃ ভলয়লঙ লদও তদতযতদ:<br />

অয়াঢ-২১: এং দঢাফালতভ তদলচলতভ ফলথয। ঢু তও দঢাফভা নুথাদ ওভল দা?<br />

অয়াঢ-২২: অফালদভ ফলথয ভলয়লঙ দঢাফালতভ তভতনও এং বা তওঙু দঢাফালতভলও<br />

প্রতঢশ্রুতঢ দতয়া ললে ঢা।<br />

অয়াঢ-২৩: ওফ অফাদ চতফলদভ প্রতঢধামলওভ, এঝা এফদ ঢয, দবফদ দঢাফভা<br />

ধভসভ ওণাাঢতা মঙ।<br />

অয়াঢ-২৪: এললঙ তও অধদাভ ওালঙ আভালীলফভ ম্মাতদঢ দফলফাদলতভ ৃত্তান্ত?<br />

অয়াঢ-২৫: বঔদ ঢাভা ঢাভ ওালঙ প্রলয ওভম, ঢঃধভ ঢালও ামাফ ওভম।<br />

আভালীফ মলমদ: ―ামাফ,‖ এভা দঢা ধতভতঘঢ দমাও!<br />

অয়াঢ-২৬: ঢাভধভ তঢতদ তদলচভ ধতভালভভ ওালঙ দকলমদ এং এওতঝ রষ্ধুষ্ পাচা<br />

দকা-াঙুভ তদলয় এলমদ,<br />

অয়াঢ-২৭: এং ঢালতভ াফলদ ভাঔলমদ। (ঢাভা ঔালে দা দতলঔ) তঢতদ মলমদ?<br />

অধদাভা ঔালেদ দা দওদ?<br />

অয়াঢ-২৮: এলঢ ঢালতভ যাধালভ ঢাভ ফলদ পীতঢভ িাভ লম। ঢাভা মম: অধতদ পয়<br />

ওভলদ দা। ঢঃধভ ঢাভা ঢালও এও ঔু জ্ঞাদী ধুত্র ন্তালদভ সুংাত ততম।<br />

অয়াঢ-২৯: আতঢফলথয ঢাভ সী তঘৎওাভ ওভলঢ ওভলঢ াফলদ এম এং ওধালম লাঢ<br />

দফলভ মমঃ অতফ দঢা ৃদ্ধ ন্ধযা।<br />

অয়াঢ-৩০: দনলভযঢাভা মমঃ এরূধআ লমলঙদ অধদাভ ভ, তদশ্চয় তঢতদ প্রজ্ঞাফয়,<br />

তজ্ঞ।<br />

অয়াঢ-৩১: আভালীফ মলমদঃ দল দপ্রতভঢ দনলভযঢা ৃে দঢাফালতভ ফূঔয ঈলদ্দযয তও?<br />

অয়াঢ-৩২: ঢাভা মম: অফভা দঢা দপ্রতভঢ ললয়তঙ এওতঝ ধভাথী ওলফভ প্রতঢ,<br />

অয়াঢ-৩৩: দবদ অফভা ঢালতভ ঈধভ দধা়োফাতঝভ ধাণভ তদলক্ষধ ওতভ,<br />

অয়াঢ-৩৪: বা অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও ীফামংখদওাভীলতভ চন্য তঘতহ্নঢ।<br />

511


অয়াঢ-৩৫: দঔালদ দব ওম ফু'তফদ তঙম, অতফ ঢালতভলও দভ ওলভ ততমাফ,<br />

অয়াঢ-৩৬: নমঢঃ অতফ দঔালদ ফুমফাদলতভ এওতঝ ক ৃল ঙা়ো দওাদ ফুতমফ ক ৃল<br />

ধাআতদ।<br />

অয়াঢ-৩৭: অভ অতফ এলঢ তদতযতদ দভলঔতঙ ঢালতভ চন্য বাভা বন্ত্রডাতায়ও যাতসলও পয়<br />

ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ ফূাভ ৃত্তালন্তভ ফলথয তদতযতদ ভলয়লঙ, বঔদ অতফ ঢালও দনভাঈলদভ<br />

ওালঙ প্রওাযয প্রফাড ততলয় ধাঞামাফ,<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢঔদ দ ঢাভ পাত ৃেল ফুঔ তনতভলয় তদম এং মমঃ এ যতি লয়<br />

এও বারৃওভ দা লয় এও ধাকম।<br />

অয়াঢ–৪০: নলম অতফ ঢালও ঢাভ দদাাতলদীলও ধাও়ো ওভমাফ, ঢঃধভ<br />

ঢালতভলও ফুদ্রকলপত তদলক্ষধ ওভমাফ, অভ দ দঢা তঙম তঢভস্ৃঢ।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ তদতযতদ ভলয়লঙ অত ম্প্রতালয়ভ খঝদাভ ফলথয, বঔদ অতফ ঢালতভ<br />

ঈধভ দপ্রভড ওলভতঙমাফ রৄপ ছজা ায়ু,<br />

অয়াঢ-৪২: এ ায়ু বা তওঙুভ ঈধভ ততলয় প্রাতলঢ লঢ, ঢালওআ ঘূডত-তঘূডত ওলভ ঙা়েঢ।<br />

অয়াঢ-৪৩: অভ াফূত ম্প্রতালয়ভ ৃত্তালন্তভ ফলথয তদতযতদ ভলয়লঙ, বঔদ ঢালতভলও<br />

মা ললয়তঙম: দঢাফভা অভ তওঙুওাম ঈধলপাক ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৪৪: তওন্তু ঢাভা ঢালতভ ভলভ অলতয ফান্য ওভম, নলম ঢালতভলও জ্রাখাঢ<br />

ধাও়ো ওভম এং ঢাভা ঢা প্রঢযক্ষ ওভতঙম।<br />

অয়াঢ–৪৫: ঢাভা ঈলঞ তা়োলঢ ধাভম দা এং দওাদ প্রতঢওাভ ওভলঢ ধাভম দা।<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢালতভ ধূলত দূললভ ওলফভ এরূধ সাআ ললয়তঙম। ঢাভা দঢা তঙম<br />

়ে াথয ওফ।<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ অতফ সীয় ক্ষফঢালম অফাদলও ৃ তষ্ ওলভতঙ এং অতফ যযআ<br />

ফলাক্ষফঢাযামী।<br />

অয়াঢ –৪৮: অভ অতফ চতফদলও ততঙলয় ততলয়তঙ। ওঢ সুেভপাল অতফ ততঙলয়তঙ।<br />

512


অয়াঢ-৪৯: প্রলঢযও স্তু অতফ দচা়োয় দচা়োয় ৃ তষ্ ওলভতঙ, দবদ দঢাফভা ঈধলতয গ্রলড<br />

ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ –৫০: (দল ভাূম, অধতদ মুদ:) ঢএ দঢাফভা অল্লালভ ততলও থাতঢ ল,<br />

অতফ দঢা ঢাভ ঢভন দণলও দঢাফালতভ চন্য প্রওাযয ঢওতওাভী।<br />

অয়াঢ-৫১: দঢাফভা অল্লালভ ালণ ন্য দওাদ ঈধায াযস ওভ দা। অতফ দঢা ঢাভ<br />

ঢভন দণলও দঢাফালতভ চন্য প্রওাযয ঢওতওাভী।<br />

অয়াঢ-৫২: এরূধআ বাভা ঢালতভ ধূলত কঢ ললয়লঙ, ঢালতভ ওালঙ এফদ দওাদ ভাূমআ<br />

অলদতদ বালও ঢাভা বারৃওভ ণা ধাকম লমতদ।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভা তও এলও ধভলও এ ওণাভআ তয়ঢ ওলভ অলঙ? স্তুঢ ঢাভা<br />

াআ াথয দমাও।<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢএ অধতদ ঢালতভ দণলও ফুঔ তনতভলয় তদদ, এলঢ অধদাভ প্রতঢ দওাদ<br />

দতারালভাধ ওভা লল দা।<br />

অয়াঢ-৫৫: অভ অধতদ ঈধলতয ততলঢ ণাকুদ ; দওদদা ঈধলতয ফু'তফদলতভ ঈধওালভ<br />

অল।<br />

অয়াঢ-৫৬: অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ তিদ আদাদলও দওমফাত্র এচন্য দব, দবদ ঢাভা<br />

অফাভআ আাতঢ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫৭: অতফ ঢালতভ ওালঙ তভতবও ঘাআ দা এং এঝা ওাফদা ওতভ দা দব, ঢাভা<br />

অফালও ঔায়াল।<br />

অয়াঢ–৫৮: অল্লাল তদলচআ দঢা তভতবওতাঢা, ীফ যতিফাদ, প্রম-ধভাক্রান্ত।<br />

অয়াঢ-৫৯: তদশ্চয় এ ীফামংখদওাভীভ চন্য যাতসভ ধামা তদথতাতভঢ অলঙ, দবফদ<br />

ঢালতভ ঢীঢওালমভ ফফঢামতিলতভ চন্য ধামা তদথতাতভঢ তঙম। সুঢভাং ঢাভা দবদ এভ<br />

চন্য অফাভ ওালঙ ঢা়োর়ো দা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৬০: ঢএ ওালনভলতভ চন্য ়েআ তদায লল দততলদভ অকফলদ, বাভ<br />

প্রতঢশ্রুতঢ ঢালতভলও দতয়া ললে।<br />

513


ূভা ঢূভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ঢুভ ধালাল়েভ,<br />

অয়াঢ-২: ওফ তমতঔঢ তওঢালভ,<br />

অয়াঢ-৩: দঔামা ধলত্রভ,<br />

অয়াঢ-৪: ওফ াআঢুম ফাফুলভভ,<br />

অয়াঢ-৫: ওফ সুঈচ্চ অফালদভ,<br />

অয়াঢ-৬: ওফ ঈত্তাম ফুলদ্রভ,<br />

অয়াঢ-৭: তদশ্চয় অধদাভ ভলভ যাতস যযম্ভাী,<br />

অয়াঢ-৮: দওঈআ ঢা প্রতঢলভাথ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৯: দবততদ অফাদ প্রমপাল ণভণভ ওলভ ওাধলঢ ণাওল,<br />

অয়াঢ-১০: এং ধতঢফামা দ্রুঢ ঘমলঢ ণাওল,<br />

অয়াঢ-১১: দততদ ়েআ রৃলপতাক লল তফণযাাতীলতভ চন্য,<br />

অয়াঢ- ১২: বাভা ঢযলও তফণযা প্রতঢধন্ন ওভাভ ওালচ দণতওপাল তমি ণালও।<br />

অয়াঢ- ১৩: দবততদ ঢালতভলও থানা দফলভ দফলভ দতাবলঔভ অগুলদভ ততলও তদলয় বায়া<br />

লল,<br />

অয়াঢ-১৪: এং মা লল? এ-আ দআ দতাবঔ, বা দঢাফভা তশ্বা ওভলঢ,<br />

অয়াঢ-১৫: এঝা তও বারৃ, দা দঢাফভা দতঔলঢ ধাে দা?<br />

অয়াঢ-১৬: এলঢ প্রলয ওভ। ঢঃধভ দঢাফভা ধথবতথাভড ওভ তওংা ধথবতথাভড দা ওভ,<br />

ঈপয়আ দঢাফালতভ ধলক্ষ ফাদ। দঢাফালতভলও দঢা দওম ঢাভআ প্রতঢনম প্রতাদ ওভা<br />

লল বা দঢাফভা ওভলঢ ।<br />

514


অয়াঢ-১৭: তদশ্চয় দফাত্তাওীভা ণাওল চান্নালঢ সুঔ-ম্পলতভ ফলথয।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢালতভ ভ বা ঢালতভলও ততলদ, ঢা ঢাভা অদলেভ ালণ ঈধলপাক ওভল<br />

এং ঢালতভ ভ ঢালতভলও দতাবলঔভ অবা দণলও ভক্ষা ওভলদ।<br />

অয়াঢ–১৯: ঢালতভলও মা ললঃ দঢাফভা ঔু ঢৃতিভ ালণ ঔা ধাদ ওভ দঢাফভা বা<br />

ওভলঢ ঢাভ ততদফলয়।<br />

অয়াঢ-২০: াতভ াতভ াচালদা অলদভ ঈধভ ঢাভা দলমাদ ততলয় ল। অতফ<br />

ঢালতভলও সুদয়দ সুেভী লূলভভ ালণ তলয় ওতভলয় দত।<br />

অয়াঢ-২১: অভ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং ঢালতভ ন্তাদভা ইফাদ অদায় ঢালতভ<br />

নুভড ওলভলঙ, অতফ ঢালতভ ন্তাদলতভলও ঢালতভ ালণ যাতফম ওলভ দত এং ঢালতভ<br />

ওফত তন্দুফাত্র হ্রা ওভ দা। প্রলঢযও যতি তদচ তদচ ওৃঢওলফতভ চন্য তায়ী।<br />

অয়াঢ-২২: অতফ ঢালতভলও ততলঢ ণাও নমফূম দকাযঢ ঢালতভ অওাগক্ষানুবায়ী।<br />

অয়াঢ-২৩: দঔালদ ঢাভা দওৌঢুও ওলভ যভালভ দধয়ামা তদলয় ওা়োওাত়ে ওভল,<br />

ঢালঢ দণতও প্রমাধ দদআ এং ধাধ ওফত দদআ।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢালতভ দায় তদলয়াতচঢ সুভতক্ষঢ দফাতঢতৃয তওলযালভভা ঢালতভ ওালঙ<br />

খুভাদনভা ওভল।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা এলও ধলভভ ফুলঔাফুতঔ ললয় তচজ্ঞাাাত ওভল।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢাভা মল: অফভা দঢা আতঢধূলত তদলচলতভ ধতভাভ-ধতভচলদভ ফলথয ঔু<br />

পীঢ-যতঙ্ঢ তঙমাফ।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢঃধভ অল্লাল অফালতভ প্রতঢ নুগ্রল ওলভলঙদ এং অফালতভলও<br />

দতাবলঔভ অবা দণলও ভক্ষা ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৮: অফভা ধূলত ঢালওআ টাওঢাফ। তঢতদ দঢা ়েআ ওৃধাফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢএ অধতদ ঈধলতয ততলঢ ণাকুদ। অধদাভ ভলভ ওৃধায় অধতদ<br />

কডও দদ এং ধাকম দদ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢল ঢাভা তও লম দব, এ যতি এওচদ ওত, অফভা ঢাভ চন্য ফৃঢুযভ<br />

তধবতলয়ভ প্রঢীক্ষা ওভতঙ?<br />

515


অয়াঢ-৩১: অধতদ লম ততদ, দঢাফভা প্রঢীক্ষা ওভলঢ ণাও, অতফ দঢাফালতভ ালণ<br />

প্রঢীক্ষাভঢ অতঙ।<br />

অয়াঢ-৩২: ঢালতভ ুতদ্ধ তও এ তরলয় ঢালতভলও অলতয ওলভ, ণা ঢাভা<br />

ীফামংখদওাভী দমাও!<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভা তও লম দব, এ দওাভঅদ তঢতদ তদলচ ভঘদা ওলভ তদলয়লঙদ? ভং ঢাভা<br />

দঢা ইফাদ অলদ দা।<br />

অয়াঢ-৩৪ বতত ঢাভা ঢযাতী লয়, ঢল এরূধ দওাদ াডী ভঘদা ওলভ ঈধতসঢ ওরুও।<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢাভা তও ৃ তচঢ ললয়লঙ দওাদ সৗষ্া যতঢলভলও অধদ-অধতদআ দা ঢাভা<br />

তদলচভাআ সৗষ্া?<br />

অয়াঢ-৩৬: ণা ঢাভা তও ৃ তষ্ ওলভলঙ অফাদ চতফদ? ভং ঢাভা দঢা তশ্বা ওলভ<br />

দা।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢালতভ ওালঙ তও অধদাভ ভলভ পান্টাভ ভলয়লঙ, দা ঢাভাআ এ তওঙুভ<br />

তদয়ন্তা?<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢালতভ ওালঙ তও দওাদ তোঁত়ে অলঙ, বালঢ অলভালড ওলভ ঢাভা অফালদভ<br />

ওণাাঢতা শ্রড ওলভ ? ঢল ঢালতভ ফলথয দব শ্রড ওলভ অল, দ দওাদ সষ্ প্রফাড<br />

ঈধতসঢ ওরুও!<br />

অয়াঢ-৩৯: অল্লালভ চন্য তও ওন্যা ন্তাদ এং দঢাফালতভ চন্য ধুত্র ন্তাদ?<br />

অয়াঢ-৪০: অধতদ তও ঢালতভ ওালঙ দওাদ ততদফয় ঘাআলঙদ দব, ঢা ঢালতভ ওালঙ পাভী<br />

দাছা ফলদ ললে?<br />

অয়াঢ-৪১: ণা ঢালতভ ওালঙ তও কালয়ী জ্ঞাদ অলঙ দব, ঢাভা ঢা তমলঔ ভালঔ ?<br />

অয়াঢ-৪২: ণা ঢাভা তও দওাদ র়েবন্ত্র ওভলঢ আলে ওলভ? লযলর বাভা ওালনভ<br />

ঢাভাআ র়েবলন্ত্রভ তযওাভ লল।<br />

অয়াঢ-৪৩: অল্লাল ঙা়ো ঢালতভ তও ন্য ঈধায অলঙ? ঢালতভ তযভও দণলও অল্লাল<br />

ধতত্র ফলাদ।<br />

516


অয়াঢ-৪৪: অভ বতত ঢাভা অফালদভ দওাদ ঔণলও ধতঢঢ ললঢ দতলঔ, ঢল ঢাভা<br />

মল: এঝা দঢা সলভ সলভ চফাঝ দফখফামা।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢএ ঢালতভলও তদচ সায় ণাওলঢ ততদ, দব ধবতন্ত দা ঢাভা ঢালতভ<br />

দআ ততলদভ ম্মুঔীদ লয়, দবততদ ঢাভা ওতঞদ অবাল অক্রান্ত লল,<br />

অয়াঢ-৪৬: দততদ ঢালতভ ঘক্রান্ত ঢালতভ দওাদ ওালচ অল দা এং ঢাভা দওাদ<br />

ালাবয প্রাি লল দা।<br />

অয়াঢ-৪৭: বাভা চাতমফ, ঢালতভ চন্য এ ঙা়ো অভ যাতস ভলয়লঙ, তওন্তু ঢালতভ<br />

তথওাংযআ চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ অধতদ ধথলবতভ ালণ লধক্ষা ওরুদ অধদাভ ভলভ রকুলফভ চন্য।<br />

অধতদ দঢা অলঙদ অফাভ দঘালঔভ াফলদ। অধতদ অধদাভ ভলভ প্রযং ঢাীল<br />

ধাঞ ওরুদ বঔদ অধতদ তদদ্রা দণলও ঈলঞদ,<br />

অয়াঢ-৪৯: এং ঢাভ ঢাীল ধাঞ ওরুদ ভালঢভ তওঙু ংলয দক্ষলত্রভ সতফঢ<br />

লয়াভ ধভ।<br />

517


ূভা দাচফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ দক্ষলত্রভ, বঔদ ঢা সতফঢ লয়,<br />

অয়াঢ-২: দঢাফালতভ ঙী ধণভ্রষ্ লদতদ এং তধণকাফী লদতদ,<br />

অয়াঢ-৩: অভ তঢতদ ফদক়ো ওণা লমদ দা।<br />

অয়াঢ-৪: এ দওাভঅদ লী ঙা়ো ন্য তওঙু দয়, বা ঢাভ প্রতঢ প্রঢযালতয ওভা লয়,<br />

অয়াঢ-৫: ঢালও তযক্ষা তাদ ওলভ এও তঢ ়ে যতিযামী দনলভযঢা–<br />

অয়াঢ-৬: দব ৃ তষ্কঢপাল যতিযামী; দ ঢাভ অম অওৃতঢলঢ তৃযযফাদ ললয়তঙম,<br />

অয়াঢ-৭: ঢঔদ দ ঈধ্বত ততকলন্ত তঙম,<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভধভ দ ঢাভ তদওঝঢতী লম এং তঢ তদওঝঢতী লম,<br />

অয়াঢ-৯: লযলর ঢালতভ ফলথয রৃআ থনুলওভ তূভত্ব ভআম ণা অভ ওফ।<br />

অয়াঢ-১০: ঢঔদ অল্লাল সীয় াোভ প্রতঢ বা লী ওভাভ তঙম, ঢা লী ওভলমদ।<br />

অয়াঢ-১১: বা তঢতদ দতলঔলঙদ, ঢাভ ন্তঃওভড ঢা সীওাভ ওলভতদ;<br />

অয়াঢ-১২: ঢল তও দঢাফভা ঢাভ ালণ, তঢতদ বা দতলঔলঙদ দ তরলয় ছক়ো ওভঙ?<br />

অয়াঢ-১৩: তঢতদ দঢা ঈি দনলভযঢালও অভ এওাভ দতলঔলঙদ,<br />

অয়াঢ-১৪: ততভাঢুম ফুদঢালাভ তন্নওলঝ।<br />

অয়াঢ-১৫: বাভ ওালঙআ তসঢ চান্নাঢুম ফায়া।<br />

সুভঢ-১৬: বঔদ ততভাঢুম ফুদঢালালও অোততঢ ওভতঙম, বা অোততঢ ওভাভ তঙম।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢঔদ ঢাোঁভ তৃতষ্তভ্রফ লয়তদ এং তঢতদ ীফামংখদ ওলভদতদ।<br />

518


অয়াঢ-১৮: তঢতদ দঢা সীয় ভলভ ফলাদ তদতযতদফূল তযতদ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ–১৯: দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ মাঢ ঈববা িলন্ধ<br />

অয়াঢ-২০: এং ঢৃঢীয় অলভওতঝ ফাদাঢ িলন্ধ?<br />

অয়াঢ-২১: দঢাফালতভ চন্য তও ধুত্র ন্তাদ অভ অল্লালভ চন্য ওন্যা ন্তাদ?<br />

অয়াঢ-২২: এফঢাসায় এঝা দঢা ়ে ংকঢ ণ্দ লম।<br />

অয়াঢ-২৩: এগুলমা দঢা তদঙও দাফফাত্র, বা দঢাফভা দঢাফালতভ ধূতধুরুরভা দভলঔঙ,<br />

এভ ফণতলদ অল্লাল দওাদ প্রফাড দাতবম ওলভদতদ। ঢাভা দঢা নুভড ওভলঙ দওম<br />

তপতত্তলীদ নুফালদভ এং সীয় প্রতত্তভ, ৃ ণঘ ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ভলভ ঢভন দণলও<br />

ধণতদল তয এললঙ।<br />

অয়াঢ-২৪: ফানুর বা ঘায়, ঢা-আ তও দ ধায়?<br />

অয়াঢ-২৫: স্তুঢ অল্লালভআ অয়ত্তাথীদ ধভওাম আলওাম।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ অফালদ ংঔয দনলভযঢা ভলয়লঙ। ঢালতভ সুধাতভয দওাদ ওালচ<br />

অল দা, বঢক্ষড দা অল্লাল বাদও আলে এং বাভ প্রতঢ ন্তুষ্ ঢালও নুফতঢ দতদ।<br />

অয়াঢ-২৭: বাভা অলঔভালঢভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ দা, ঢাভাআ দনলভযঢালতভলও দাভীাঘও<br />

দাফ ততলয় ণালও;<br />

অয়াঢ-২৮: ণঘ এ তরলয় ঢালতভ দওাদ জ্ঞাদ দদআ। ঢাভা দঢা নুভড ওভলঙ তদঙও<br />

তপতত্তলীদ নুফালদভ, অভ ঢয তরলয়ভ প্রতঢধাতলদ তপতত্তলীদ নুফাদ এওঝু নমপ্রসু<br />

লয় দা।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢএ অধতদ ফুঔ তনতভলয় তদদ এরূধ যতি দণলও, দব অফাভ সভলড<br />

তফুঔ এং রৄথু ধাতণত চীদআ ওাফদা ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢালতভ জ্ঞালদভ দতৌ়ে এ ধবতন্তআ। তদশ্চয় অধদাভ ভ পাম চালদদ, দও ঢাভ<br />

ধণ দণলও ভ্রষ্ ললয় ধল়েলঙ এং তঢতদ ঢালও চালদদ, দও ৎধলণ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৩১: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, ঢা আ অল্লালভ ।<br />

বালঢ তঢতদ বাভা ফে ওাচ ওলভ ঢালতভলও ঢালতভ ওালচভ প্রতঢনম দতদ এং বাভা দদও<br />

ওাচ ওলভ ঢালতভলও দতদ ঈত্তফ ধুভস্াভ,<br />

519


অয়াঢ–৩২: ঢাভা এরূধ দব, ওীভা গুদাল দণলও এং শ্লীম ওাবত দণলও দোঁলঘ ণালও,<br />

কীভা গুদাল যতঢলভলও। তদশ্চয় অধদাভ ভ যাধও ক্ষফাযীম। তঢতদ দঢাফালতভ ম্পলওত<br />

পাম চালদদ-বঔদ তঢতদ দঢাফালতভলও ফাতঝ দণলও ৃ তষ্ ওলভতঙলমদ এং বঔদ দঢাফভা<br />

ভ্রুডরূলধ দঢাফালতভ ফাঢকলপত তঙলম। ঢএ দঢাফভা তদলচলতভলও ধতত্র ফলদ ওভ দা।<br />

তঢতদআ পাম চালদদ দফাত্তাওী দও?<br />

অয়াঢ-৩৩: অধতদ তও ঢালও দতলঔলঙদ, দব ফুঔ তনতভলয় দদয়,<br />

অয়াঢ-৩৪: এং াফান্যআ দতয়, ধলভ ন্ধ ওলভ দতয়?<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢাভ ওালঙ তও কালয়ী জ্ঞাদ অলঙ দব, দ ঢা দতঔলঙ?<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢাভ ওালঙ তও ংাত দধৌোঁলঙতদ বা ভলয়লঙ ফূাভ লীনাফূলল,<br />

অয়াঢ-৩৭: এং আভালীলফভ লীনাফূলল, তবতদ ঢাভ তাতয়ত্ব ধুলভাধুতভ ধামদ<br />

ওলভতঙলমদ?<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢা এআ দব, দওাদ দাছা লদওাভী ধলভভ দাছা লদ ওভল দা,<br />

অয়াঢ-৩৯: এং ফানুর রৄথু ঢাআ ধায়, বা দ চতদ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪০: এং ঢাভ ওফত যীঘ্রআ দতঔাদ লল,<br />

অয়াঢ-৪১: ঢাভধভ ঢালও ধূডত ততদফয় প্রতাদ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-৪২: অভ দঢাফাভ ভলভ ওালঙআ তওঙুভ ধতভফাতি,<br />

অয়াঢ-৪৩: এং তঢতদআ লাাদ, তঢতদআ ওাোঁতাদ,<br />

অয়াঢ-৪৪: এং তঢতদআ ফালভদ, তঢতদআ াোঁঘাদ,<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দচা়ো দভ দাভী<br />

অয়াঢ-৪৬: রৄক্রতন্দু দণলও, বঔদ ঢা কপতধাঢ ওভা লয়;<br />

অয়াঢ-৪৭: অভ তিঢীয়াভ ৃ তষ্ভ তাতয়ত্ব ঢাভআ,<br />

অয়াঢ-৪৮: এং তঢতদআ পাফুি ওলভদ এং ম্পত তাদ ওলভদ,<br />

অয়াঢ-৪৯: এং তঢতদআ তযভা দাফও দক্ষলত্রভ ফাতমও,<br />

520


অয়াঢ-৫০: অভ তঢতদআ ধ্বং ওলভলঙদ প্রাঘীদ অত ম্প্রতায়দও,<br />

অয়াঢ-৫১: এং াফূত ম্প্রতায়লও, ওাঈলওআ তঢতদ ঙাল়েদতদ,<br />

অয়াঢ-৫২: অভ ঢালতভ ধূলত দ ৃললভ ওফলও, ঢাভা দঢা তঙম ়ে চাতমফ, তঢযয়<br />

াথয,<br />

অয়াঢ-৫৩: অভ তঢতদআ মুলঢভ ম্প্রতালয়ভ ঈধ়োলদা চদধতলও যূলন্য ঈলত্তামদ ওলভ<br />

তদলক্ষধ ওলভলঙদ,<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢঃধভ দ চদধতলও অেন্ন ওলভ দনমম বা অেন্ন ওভাভ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢল ঢুতফ দঢাফাভ ভলভ দওাদ দওাদ দদয়াফঢ িলন্ধ লেল ওভল?<br />

অয়াঢ-৫৬: আতদ ধূতঢতী ঢওতওাভীলতভ ন্যায় এওচদ ঢওতওাভী।<br />

অয়াঢ-৫৭: দওয়াফঢ ওালঙ এল দকলঙ,<br />

অয়াঢ-৫৮: অল্লাল ঙা়ো দওঈআ ঢা প্রওায ওভলঢ ক্ষফ দয়।<br />

অয়াঢ-৫৯: ঢল তও দঢাফভা এ ওণায় তসয় দাথ ওভঙ?<br />

অয়াঢ-৬০: অভ লাঙ, ক্রেদ ওভঙ দা?<br />

অয়াঢ-৬১: অভ দঢাফভা দঢা অনুকলঢযভ যাধালভ লংওাভী।<br />

অয়াঢ-৬২: ঢএ অল্লাললও তচতা ওভ এং ঢাোঁভআ আাতঢ ওভ।<br />

521


ূভা ওাফাভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দওয়াফঢ অন্ন, ঘন্দ্র তিঔতণঢ ললয় দকলঙ।<br />

অয়াঢ-২: ঢাভা বতত দওাদ ফু‘তচবা দতলঔ, ঢল ফুঔ তনতভলয় দদয়, এং লম: এঝা দঢা<br />

তঘভাঘতভঢ চারৃ।<br />

অয়াঢ-৩: ঢাভা ঢযলও সীওাভ ওভলঙ এং তদলচলতভ প্রতত্তভ ৃ নুভড ওভলঙ,<br />

প্রলঢযও তরয়আ বণাফলয় তসভীওৃঢ লয়।<br />

অয়াঢ–৪: ঢালতভ ওালঙ দঢা এল দকলঙ এফদ ংাত, বালঢ ভলয়লঙ ঢওতাডী,<br />

অয়াঢ-৫: ধতভধূডত জ্ঞাদ; ঢওতাডী ঢালতভ দওাদ ঈধওালভ অলতদ।<br />

অয়াঢ-৬: ঢএ অধতদ এলতভ দণলও ফুঔ তনতভলয় তদদ। দবততদ এও অলাদওাভী<br />

অলাদ ওভল এও প্রীতঢওভ তরলয়ভ ততলও,<br />

অয়াঢ-৭: দততদ ঢাভা দতফঢ দদলত্র ওভ দণলও ততক্ষি ধঙধালমভ ন্যায় দভ লল।<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভা পীঢ-ন্ত্রস ললয় অলাদওাভীভ ততলও দতৌ়োলঢ ণাওল। ওালনভভা<br />

মল এ দঢা ়ে ওতঞদ ততদ।<br />

অয়াঢ-৯: ঢালতভ ধূলত দূললভ ওফ সীওাভ ওলভতঙম, ঢাভা অফাভ াোলও<br />

সীওাভ ওলভতঙম এং এ দঢা এও ধাকম। অভ ঢাভা ঢালও রফতও প্রতযতদ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১০: ঢঔদ তঢতদ সীয় ভলও অলাদ ওলভ লমতঙলমদঃ অতফ দঢা ধভাপূ ঢ।<br />

ঢএ অধতদ প্রতঢতথাদ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-১১: ঢঃধভ অতফ ঔুলম ততমাফ অফালদভ তভচাফূল ফূরমথালভ াতভ রতলডভ<br />

ফাথযলফ,<br />

অয়াঢ-১২: এং চতফদ দণলও চাতভ ওলভ ততমাফ দনায়াভাফূল ; ঢাভধভ অফাদ <br />

চতফলদভ ধাতদ তফতমঢ লম এও থাতভঢ যাধালভভ চন্য।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ অতফ দূললও অলভালড ওভামাফ ঢিা দধলভও ততযষ্ দদৌবালদ,<br />

522


অয়াঢ–১৪: বা ঘমঢ অফাভ দঘালঔভ াফলদ । এঝা তঙম ঢাভ চন্য ধুভস্াভ, বালও<br />

প্রঢযাঔযাদ ওভা ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ অতফ এলও এও তদতযতদরূলধ দভলঔ ততলয়তঙ, ঢএ দওাদ ঈধলতয<br />

গ্রলডওাভী অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-১৬ ঢঃধভ অফাভ অবা এং অফাভ পীতঢপ্রতযতদ দওফদ ওলঞাভ তঙম।<br />

অয়াঢ–১৭: অভ অতফ দঢা দওাভঅদলও লচ ওলভ ততলয়তঙ ঈধলতয গ্রললডভ চন্য ;<br />

ঢএ দওাদ ঈধলতয গ্রলডওাভী অলঙ তও?<br />

অয়াঢ–১৮: অত ম্প্রতায় দীলও সীওাভ ওলভতঙম, ঢএ অফাভ অবা এং<br />

পীতঢপ্রতযতদ দওফদ ওলঞাভ ললয়তঙম।<br />

অয়াঢ-১৯: অতফ দঢা ঢালতভ ঈধভ ধাতঞলয়তঙমাফ এও প্রঘণ ছতঝওা এও তঘভ রৄপ<br />

ততলদ,<br />

অয়াঢ-২০: বা ফানুরলও এফতদপাল ঈধল়ে দনলমতঙম, দবদ ঢাভা ঈৎধাতঝঢ দঔচুভ<br />

ৃলক্ষভ ওান্ট।<br />

অয়াঢ-২১: ঢএ দওফদ ওলঞাভ তঙম অফাভ অবা অফাভ পীতঢপ্রতযতদ।<br />

অয়াঢ-২২: অভ অতফ দঢা দওাভঅদলও লচ ওলভ ততলয়তঙ ঈধলতয গ্রললডভ চন্য;<br />

ঢএ দওাদ ঈধলতয গ্রলডওাভী অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-২৩: াফূত ম্প্রতায় ঢওতওাভীলতভলও সীওাভ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢাভা লমতঙমঃ অফভা তও অফালতভআ ফলথযভ এওচদ ফানুলরভ নুভড<br />

ওভ? এফঢাসায় দঢা অফভা তদঢান্ত দকাফভালী ধাকমাফীভ ফলথয ধতঢঢ ল।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢল তও অফালতভ ফথয দণলও দওম ঢাভআ ঈধভ লী দাতবম ওভা ললয়লঙ?<br />

ভং দ দঢা এওচদ টালা তফণযাাতী, তাতম্ভও ।<br />

অয়াঢ-২৬: অকাফীওমযআ ঢাভা চাদলঢ ধাভল, দও তফণযাাতী, তাতম্ভও।<br />

অয়াঢ-২৭: অতফ ঢালতভ ধভীক্ষাভ চন্য এওতঝ ঈষী ধাঞা, ঢএ অধতদ ঢালতভ প্রতঢ<br />

মক্ষয ভাঔুদ এং ভ ওরুদ;<br />

523


অয়াঢ-২৮: এং ঢালতভলও চাতদলয় ততদ দব, ঢালতভ ফলথয ধাতদভ ধামা পাক ওলভ দতয়া<br />

ললয়লঙ, প্রলঢযলও ধাতদভ তদথতাতভঢ ধামাক্রলফ ঈধতসঢ লল।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢঃধভ ঢাভা ঢালতভ এও ন্ধু লও টাওম, দ ঈঝতঝলও অখাঢ ওলভ দফলভ<br />

দনমম।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢএ দওফদ ওলঞাভ তঙম অফাভ অবা এং অফাভ পয়প্রতযতদ।<br />

অয়াঢ-৩১: অতফ ঢালতভ ঈধভ এওতঝফাত্র তওঝ তদদাত দপ্রভড ওলভতঙমাফ, নলম ঢাভা<br />

ললয় দকম দঔায়া়ে তদফতাডওাভীভ ততমঢ রৄষ্ক ঢৃড ৃলক্ষভ প্রযাঔাভ ন্যায়।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ অতফ দঢা দওাভঅদলও লচ ওলভ ততলয়তঙ ঈধলতয গ্রললডভ চন্য,<br />

ঢএ দওাদ ঈধলতয গ্রলডওাভী অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-৩৩: মুলঢভ ওফ ঢওতওাভীলতভলও সীওাভ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৩৪: অতফ দঢা ঢালতভ ঈধভ দপ্রভড ওলভতঙমাফ প্রসভ রতডওাভী প্রঘণ ছতঝওা;<br />

তওন্তু মুঢ ধতভালভভ ঈধভ দয়; অতফ ঢালতভলও ভালঢভ দযরপালক ভক্ষা ওলভতঙমাফ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অফাভ ঢভন দণলও তলযর নুগ্রলধূতও। এপালআ অতফ ধুভস্ৃঢ ওতভ<br />

ঢালও, দব দযাওভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৩৬: অভ মুঢ দঢা ঢালতভলও অফাভ ধাও়ো ওভাভ পয় প্রতযতদ ওলভতঙলমদ,<br />

তওন্তু ঢাভা পীতঢ প্রতযতদ িলন্ধ ছক়ো ৃ তষ্ ওদভতঙম।<br />

অয়াঢ-৩৭: ঢাভা মুলঢভ ওাঙ দণলও ঢাভ দফলফাদলতভলও তদলয় দবলঢ ঘাআম, ঢঔদ অতফ<br />

ঢালতভ দঘাঔ দষ্ ওলভ এং মমাফঃ অসাতদ ওভ অফাভ অবা এং অফাভ<br />

ঢওতাডীভ ফচা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অভ তঢ প্রঢুযলর ঢালতভ ঈধভ অখাঢ লাদম তভাফলীদ যাতস।<br />

অয়াঢ-৩৯: মা লমঃ অসাতদ ওভ অফাভ অবা এং অফাভ ঢওতাডীভ ফচা।<br />

অয়াঢ–৪০: অভ অতফ দঢা দওাভঅদলও লচ ওলভ ততলয়তঙ ঈধলতয গ্রললডভ চন্য,<br />

ঢএ দওাদ ঈধলতয গ্রলডওাভী অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-৪১: অভ দনভাঈদ ম্প্রতালয়ভ ওালঙ যযআ ঢওতওাভীকড এলতঙলমদ:<br />

524


অয়াঢ-৪২: তওন্তু ঢাভা অফাভ ওম তদতযতদ প্রঢযাঔযাদ ওভম। সুঢভাং অতফ ঢালতভলও<br />

ধাও়ো ওভমাফ, ধভাক্রফযামী, ফলাযতিথলভভ ধাও়ো ওভাভ ন্যায়।<br />

অয়াঢ-৪৩: দঢাফালতভ বুলকভ ওালনভভা তও ধূতবুলকভ ওালনভলতভ দঘলয় দশ্রষৎ? দা তও<br />

দঢাফালতভ চন্য দওাদ ফুতিভ দত ভলয়লঙ অফাদী তওঢাল?<br />

অয়াঢ-৪৪: দাতও এভা লম; অফভা এও ধভালচয় তম।<br />

অয়াঢ-৪৫: তঘলভআ এ তম ধভাপূ ঢ লল এং ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ ধামাল।<br />

অয়াঢ-৪৬: তথওন্তু দওয়াফঢ ঢালতভ যাতসভ প্রতঢশ্রুতঢ ওাম এং দওয়াফঢ ়েআ<br />

ওলঞাভ তঢিঢভ।<br />

অয়াঢ–৪৭: তদশ্চয় ধভাথীভা দকাফভালী ধাকমাফীভ ফলথয ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪৮: দবততদ ঢালতভলও ঈধু়ে ওলভ দঝলদ-দলোঁঘল়ে দদয়া লল দতায়লঔভ ফলথয,<br />

দততদ মা লল? অসাতদ ওভ দতাবলঔভ অগুলদভ ধভয।<br />

অয়াঢ-৪৯: অতফ দঢা প্রলঢযও স্তু ৃ তষ্ ওলভতঙ তদথতাতভঢ ধতভফালধ।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ অফাভ অলতয দঢা এও ফুরলঢতভ যাধাভ, দঘালঔভ ধমলওভ ফঢ।<br />

অয়াঢ-৫১: অতফ দঢা ধ্বং ওলভতঙ দঢাফালতভ ফধন্ণী তমগুলমালও, ঢএ এ দণলও<br />

ঈধলতয গ্রলডওাভী দওঈ অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-৫২: ঢাভা বা তওঙু ওলভলঙ, ঢা আ অফমদাফায় অলঙ।<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢালঢ তমতধদ্ধ অলঙ দঙাঝ ়ে তওঙুআ।<br />

অয়াঢ-৫৪: দফাত্তাওীভা ণাওল চান্নালঢ দলভফূললভ ফলথয;<br />

অয়াঢ-৫৫: ঈধবুি অলদ, তফয় ক্ষফঢাভ তথওাভী অল্লালভ ফীলধ।<br />

525


ূভা অর্-ভলফাদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ধভফ ওরুডাফয় অল্লাল,<br />

অয়াঢ-২: তঢতদআ তযক্ষা ততলয়লঙদ দওাভঅদ।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফানুর,<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদআ ঢালও তযতঔলয়লঙদ ওণা মলঢ।<br />

অয়াঢ-৫ ূবত ঘন্দ্র তলাফঢ অঢতদ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৬: অভ ঢৃডমঢা ৃক্ষ ঈপয়আ ঢাভ নুকঢ।<br />

অয়াঢ–৭: অভ তঢতদআ অফাদলও সুঈচ্চ ওলভলঙদ এং ফাদতণ সাধদ ওলভলঙদ,<br />

অয়াঢ-৮: দবদ দঢাফভা ধতভফালধ ওফ-দতয দা ওভ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ ন্যায়ধভায়ডঢাভ ালণ দঢাফভা চদ ওালয়ফ ওভ এং চদদ <br />

ধতভফালধ ওফ তত দা।<br />

অয়াঢ-১০: অভ তঢতদআ ৃষ্চীলভ চন্য সাধদ ওলভলঙদ ধতণীলও।<br />

ৃ<br />

অয়াঢ-১১: দঔালদ ভলয়লঙ দাদা প্রওাভ নমফূম এং দঔাাবুি দঔচুলভভ ৃক্ষ,<br />

অয়াঢ-১২: এং দঔাা ততযষ্ যযতাদা সুকতন্ধ গুল্ম।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢএ দল িীদ ফাদ! দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান<br />

দদয়াফঢ সীওাভ ওভল?<br />

অয়াঢ-১৪: তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফানুরলও দধা়ো ফাতঝভ ধালত্রভ ফঢ রৄষ্ক ফৃ তত্তওা দণলও,<br />

অয়াঢ-১৫: এং তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ তচদলও তিতযঔা দণলও।<br />

অয়াঢ-১৬: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

526


অয়াঢ-১৭: তঢতদআ রৃআ ঈতয়াঘলমভ ভ এং তঢতদআ রৃআ সাঘলমভ ভ।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-১৯: তঢতদআ ফুিপাল প্রাতলঢ ওলভদ রৃআ ততভয়া, বাভা ধভসভ তফতমঢ ললয়<br />

ণালও,<br />

অয়াঢ-২০: তওন্তু ঈপলয়ভ ফলথয ভলয়লঙ এও ধ তা, বা ঢাভা তঢক্রফ ওভলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-২১: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-২২: ঈপয় ততভয়া দণলও দভ ললয় ণালও ফুিা প্রাম।<br />

অয়াঢ–২৩: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-২৪: ততভয়ায় তঘভডযীম ধতঢতৃয চালাচফূল ঢাভআ অয়ত্তাথীদ,<br />

অয়াঢ-২৫: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান তদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-২৬: চতফলদভ ঈধভ বা তওঙু অলঙ, ঢা আ ধ্বংযীম,<br />

অয়াঢ-২৭: অভ তযষ্ ণাওল রৄথু অধদাভ ভলভ ত্তা, তবতদ তথধতঢ ফলত্ত্ব <br />

ফলানুপঢাভ।<br />

অয়াঢ-২৮: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-২৯: ঢাভআ ফীলধ প্রাণতদা ওলভ অফাদ চতফলদ বাভা অলঙ ওলমআ। তঢতদ<br />

তা ফলাদ ওালচ ভঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৩১: দল ফানুর িীদ! অতফ যীঘ্রআ দঢাফালতভ তলা-তদওালযভ প্রতঢ ফলদাতদলয<br />

ওভ।<br />

527


অয়াঢ-৩২: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৩৩: দল তচদ ফাদচাতঢ৷ বতত দঢাফালতভ ক্ষফঢা ণালও অফাদ চতফদদভ<br />

ীফা তঢক্রফ ওলভ দভ ললয় বায়াভ, ঢল দভ ললয় বা; তওন্তু ক্ষফঢা যতঢলভলও<br />

দঢাফভা দভ ললঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩৪: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৩৫: দঢাফালতভ ঈপয় চাতঢভ ঈধভ তদলক্ষধ ওভা লল তিতযঔা এং থূম্রভাতয,<br />

ঢঔদ দঢাফভা ঢা প্রতঢলঢ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৩৭: দবততদ অফাদ ততীডত লল, দততদ ঢা মাম ভলঙ ভতঞৎঢ ঘাফ়োভ ফঢ মাম<br />

ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৩৯: দততদ ওালভা ধভাথ িলন্ধ তচলজ্ঞ ওভা লল দা দওাদ ফানুরলও, অভ দা<br />

দওাদ তিদলও।<br />

অয়াঢ-৪০: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৪১: ধভাথীলতভ দঘদা বাল ঢালতভ দঘলাভা দণলও, ঢালতভ ফাণাভ ঘুম ধা থলভ<br />

দঝলদ দদয়া লল চালান্নালফ।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৪৩: এঝাআ দআ চালান্নাফ, বা ধভাথীভা তশ্বা ওভঢ,<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢাভা চালান্নালফভ এং নু ঝন্ত ধাতদভ ফাছঔালদ ঙুঝাঙুতঝ ওভলঢ ণাওল।<br />

528


অয়াঢ-৪৫: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফাদতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ দব যতি ঢাভ ভলভ াফলদ ঈধতসঢ লয়াভ পয় ভালঔ, ঢাভ চন্য<br />

ভলয়লঙ রৃ‘তঝ াকাদ;<br />

অয়াঢ-৪৭: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৪৮: ঈি াকাদিয় র যাঔা-ধল্ল ততযষ্ ৃলক্ষ ধূডত লল;<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৫০: ঈপয় াকালদ ভলয়লঙ প্রলফাদ রৃ‘তঝ প্রসৗড,<br />

অয়াঢ-৫১ ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ–৫২: ঈপয় াকালদ ভলয়লঙ থভলদভ নম রৃআ রৃআ প্রওাভ,<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢাভা দণায় ধুরু দভযলফভ অসভততযষ্ তঙাদায় দলমাদ ততলয় ল। অভ<br />

াকাদিলয়ভ নম ঢালতভ ওালঙ ছু মলঢ ণাওদ;<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৫৬: দণায় ণাওল অদঢদয়দ লূভকড, বালতভলও ধূলত দওাদ ফানুর সযত<br />

ওলভতদ এং দওাদ তিদ দা।<br />

অয়াঢ-৫৭: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৫৮: ঢাভা দবদ আয়াওৃঢ প্রাম ভত্ন;<br />

529


অয়াঢ-৫৯: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৬০: দদও ওালচভ ততদফয় ঈত্তফ ধুভষ্কাভ ঙা়ো অভ তওঙু ললঢ ধালভ?<br />

অয়াঢ-৬১: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৬২: দঔালদ এ ত‘তঝ ঙ়ো অভ রৃ‘তঝ াকাদ ভলয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৬৩: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৬৪: াকদ রৃ‘তঝ কাঢ় ুচ লডতভ;<br />

অয়াঢ-৬৫: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৬৬: ঈপয় াকালদ ভলয়লঙ রৃ‘তঝ ছদতা, বা ঈণতমঢ ললঢ ণাওল;<br />

অয়াঢ-৬৭: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৬৮: দ াকাদিলয়ভ ফলথয ভলয়লঙ দাদা-চাঢীয় নম, দঔচুভ এং অদাভ;<br />

অয়াঢ-৬৯: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৭০: দণায় ভলয়দঙ ঈত্তফ ঘতভলত্রভ সুেভীভা,<br />

অয়াঢ-৭১: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৭২: ঢাভা ঢাোঁুলঢ সুভতক্ষঢা দকৌভ লডতভ রভ;<br />

অয়াঢ-৭৩: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢালতভলও আতঢধূলত দওাদ ফানুর সযত ওলভতদ এং দওাদ তিদ দা?<br />

530


অয়াঢ-৭৫: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৭৬: ঢাভা লমাদ ততলয় ল ুচ ফদলত এং সুেভ কাতমঘায়,<br />

অয়াঢ-৭৭: ঢএ দঢাফভা ঈপলয় দঢাফালতভ ভলভ দওান দওান দদয়াফঢ সীওাভ<br />

ওভল?<br />

অয়াঢ-৭৮: ওঢ ভওঢফয় অধদাভ ভলভ দাফ, তবতদ তথধতঢ ফললত্বভ <br />

ফলানুপঢাভ!<br />

531


ূভা য়াতও’অ<br />

ধভফ ওরুদাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বঔদ দওয়াফঢ ংখতঝঢ লল,<br />

অয়াঢ-২: বাভ ংখতঝঢ লয়ালঢ তফণযাভ দওাদ ওায দদআ,<br />

অয়াঢ-৩: বা ওঢওলও ওভল তদঘু ওঢওলও ওভল ফুন্নঢ,<br />

অয়াঢ-৪: বঔদ চতফদ পীরডপাল প্রওতম্পঢ লল,<br />

অয়াঢ-৫: অভ ধালা়ে-ধতঢ দপলঙ ঘুভফাভ ললয় বাল,<br />

অয়াঢ-৬: নলম ঢা ততক্ষি থূতমওডায় ধবততঢ লল,<br />

অয়াঢ-৭: অভ দঢাফভা তঢদ পালক তপি লল;<br />

অয়াঢ-৮: ঢঃধভ বাভা টাদ ততলওভ তম, ওঢআ দা পাকযাদ দআ টাদ ততলওভ তম;<br />

অয়াঢ-৯: অভ বাভা াফ ততলওভ তম, ওঢআদা লঢপাকা দআ াফ ততলওভ তম;<br />

অয়াঢ-১০: অভ বাভা গ্রঢতী, ঢাভা দঢা গ্রঢতীআ,<br />

অয়াঢ-১১: ঢাভাআ অল্লালভ াতন্নথযপ্রাি।<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভা ণাওল দদয়াফঢধূডত চান্নালঢ<br />

অয়াঢ-১৩: ধূতঢতীলতভ ফথয দণলও লল র ংঔযও<br />

অয়াঢ-১৪: অভ ধভঢতীলতভ ফথয দণলও লল ল্প ংঔযও;<br />

অয়াঢ-১৫: ঢাভা সডতঔতঘঢ অলদ<br />

অয়াঢ-১৬: দলমাদ ততলয় ধভসভ ফুলঔাফুতঔ ললয় ল।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢালতভ ওালঙ খুলভ দ়োল তঘভ তওলযালভভা<br />

532


অয়াঢ-১৮: ধাদধত্র, কুোঁচা এং ঔাোঁতঝ যভাল ধতভধূডত দধয়ামা তদলয়,<br />

অয়াঢ-১৯: বা ধাদ ওভলম ঢালতভ ফাণা যণা লল দা এং ঢালতভ জ্ঞালদভ তমুতি<br />

খঝল দা,<br />

অয়াঢ-২০: অভ দাদা চাঢীয় নমফূম, বা ঢাভা ধঙে ওভল,<br />

অয়াঢ-২১: এং ঢালতভ রুতঘম্মঢ ধাতঔভ দকাযঢ তদলয়।<br />

অয়াঢ-২২,: অভ ণাওল টাকভ ঘক্ষু ততযষ্ দকৌভ লডতভ লূভ,<br />

অয়াঢ-২৩: অভলড বলত্ন ভতক্ষঢ ফুিাভ ন্যায়,<br />

অয়াঢ-২৪: এ ঢাভা প্রাি লল, ঢাভা বা ওভঢ ঢাভ ধুভস্াভ সরূধ।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা দণায় রৄদল দা দওাদ দণতও প্রমাধ, অভ দা দওাদ ধাধাওয,<br />

অয়াঢ-২৬: দওম রৄদল ―ামাফ‖ ―ামাফ‖ অয়াচ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ টাদ ততলওভ তম, ওঢআদা পাকযাদ টাদ ততলওভ তম,<br />

অয়াঢ-২৮: ঢাভা ণাওল এফদ াকালদ, দবঔালদ ভলয়লঙ ওাঝালীদ কূম ৃক্ষ,<br />

অয়াঢ-২৯: ওাোঁতত পভা ওমা কাঙ,<br />

অয়াঢ-৩০: সুতসৃঢ ঙায়া,<br />

অয়াঢ-৩১: তা প্রলফাদ ধাতদ,<br />

অয়াঢ-৩২: এং প্রঘুভ নমফূম,<br />

অয়াঢ-৩৩: বা ওঔদ দযর লল দা এং বা তদতরদ্ধ লল দা।<br />

অয়াঢ-৩৪: অভ দণায় ণাওল ঈঘু ঈঘু তঙাদা।<br />

অয়াঢ-৩৫: অতফ দঢা দঔাদওাভ দাভীলতভলও ৃ তষ্ ওলভতঙ তলযর থভলদ,<br />

অয়াঢ-৩৬: ঢালতভলও ওলভতঙ তঘভকুফাভী,<br />

অয়াঢ-৩৭: তঘত্তাওরতও, ফয়স্া,<br />

533


অয়াঢ-৩৮: এ আ টাদ ততলওভ তলমভ দমাওলতভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢালতভ র ংঔযও লল ধূতঢতীলতভ ফথয দণলও,<br />

অয়াঢ-৪০: এং র ংঔযও লল ধভঢতীলতভ ফথয দণলও।<br />

অয়াঢ-৪১: অভ াফ ততলওভ তম, ওঢআ দা লঢপাকা াফ ততলওভ তম;<br />

অয়াঢ-৪২: ঢাভা ণাওল অগুদ নু ঝন্ত ধতদভ ফলথয,<br />

অয়াঢ-৪৩: এং ওৃষ্ণলডতভ থূলফভ ঙায়ায়,<br />

অয়াঢ-৪৪: বা ঞাণা দয় এং অভাফতায়ও দয়।<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢাভা দঢা আতঢধূলত ফত্ত তঙম দপাকতমাল,<br />

অয়াঢ-৪৬: অভ ঢাভা তা দখাভঢভ ধাধ ওালচ তমি ণাওঢ। অয়াঢ-৪৭: অভ ঢাভা<br />

মঢঃ অফভা বঔদ ফলভ বা এং ফাতঝ লাল়ে ধতভডঢ ললয় বা, এভধভ তও অফভা<br />

ধুদভায় চীতঢ ললয় ঈতন্ণঢ ল?<br />

অয়াঢ-৪৮: এং অফালতভ ধূতধুরুরকড?<br />

অয়াঢ-৪৯: অধতদ লম ততদ ; তদশ্চয়আ, ধূতঢতী ধভঢতী<br />

অয়াঢ-৫০: াআলওআ এওত্র ওভা লল এও তদত তষ্ ততলদভ তদথতাতভঢ ফলয়।<br />

অয়াঢ-৫১: ঢঃধভ দল তধণকাফী তফণযালভাধওাভীভা,<br />

অয়াঢ-৫২: দঢাফালতভলও যযআ পক্ষড ওভলঢ লল বাকুফ ৃক্ষ দণলও,<br />

অয়াঢ-৫৩: ঢাভধভ ঢা ততলয় দঢাফালতভ ঈতভ ধূডত ওভলঢ লল,<br />

অয়াঢ-৫৪: ঢঃধভ দঢাফালতভ ধাদ ওভলঢ লল নু ঝন্ত ধাতদ।<br />

অয়াঢ-৫৫: অাভ দআ ধাদ ওভা তধধাাঢত ঈলঝভ ন্যায়।<br />

অয়াঢ-৫৬: এঝাআ লল দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভ অতঢলণয়ঢা।<br />

অয়াঢ-৫৭: অতফআ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভতঙ, ঢল দঢাফভা দওদ তশ্বা ওভঙ দা?<br />

534


অয়াঢ-৫৮: দঢাফভা তও দপল দতলঔঙ দঢাফালতভ ীবতধাঢ িলন্ধ?<br />

অয়াঢ-৫৯: দঢাফভা তও ঢা ৃ তষ্ ওভ, দা অতফ ঢাভ সৗষ্া?<br />

অয়াঢ-৬০: অতফআ দঢাফালতভ ফৃঢুযওাম তদথতাতভঢ ওলভ দভলঔতঙ এং অতফ ক্ষফ দআ<br />

অয়াঢ–৬১: দব, দঢাফালতভ ধতভদঢত দঢাফালতভ ফঢ ন্যলতভলও তদলয় অত এং<br />

দঢাফালতভ এফদ অওৃতঢলঢ াতদলয় দতআ, বা দঢাফভা চাদ দা।<br />

অয়াঢ-৬২: অভ দঢাফভা দঢা প্রণফালভভ ৃ তষ্ িলন্ধ চাদলঢ দধলভঙ, ঢল দওদ<br />

নুথাদ ওভ দা?<br />

অয়াঢ-৬৩: দঢাফভা দব ীচ ধদ ওভ দ িলন্ধ দপল দতলঔঙ তও?<br />

অয়াঢ-৬৪: ঢা তও দঢাফভাআ ঈৎধন্ন ওলভ ণাও, দা অতফ ঢাভ ঈৎধন্নওাভী?<br />

অয়াঢ-৬৫: অতফ বতত আলে ওতভ ঢল যযআ ঢা ঔ়ে-কুঝায় ধতভডঢ ওলভ ততলঢ ধাতভ;<br />

ঢঔদ দঢাফভা ললয় ধ়েল লঢুতদ্ধ,<br />

অয়াঢ-৬৬: মল, অফভা দঢা ঋলডভ তলন্ট অদ্ধ লমাফ,<br />

অয়াঢ-৬৭: ভং অফভা ম্পূডতরূলধ তিঢ লমাফ।<br />

অয়াঢ-৬৮: দঢাফভা দব ধাতদ ধাদ ওভ, দ িলন্ধ দপল দতলঔঙ তও?<br />

অয়াঢ-৬৯: দঢাফভাআ তও ঢা দফখ দণলও দাতফলয় অদ দা অতফ ঢাভ রতডওাভী?<br />

অয়াঢ-৭০: বতত অতফ আলে ওতভ ঢল ঢা ওলভ ততলঢ ধাতভ তঢি-তসাত, ঢু দওদ<br />

দঢাফভা দযাওভ ওভ দা?<br />

অয়াঢ-৭১: দঢাফভা দব অগুদ িামা, দ িলন্ধ দপল দতলঔঙ তও?<br />

অয়াঢ-৭২: দঢাফভাআ তও ঢাভ ৃক্ষ ৃ তষ্ ওলভঙ দা অতফ ঢাোঁভ সৗষ্া?<br />

অয়াঢ-৭৩: অতফআ এলও ওলভতঙ তদতযতদ এং ফরুঘাভীলতভ চন্য তলঢওভ স্তু।<br />

অয়াঢ-৭৪: ঢএ অধতদ অধদাভ ফলাদ ভলভ দালফ ঢাীল ধাঞ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৭৫: অতফ ওফ ওভতঙ ঢাভওাভাতচভ সাঘলমভ,<br />

535


অয়াঢ-৭৬: তদশ্চয় এঝা এও তভাঝ ওফ, বতত দঢাফভা চাদলঢ;<br />

অয়াঢ-৭৭: যযআ এঝা ন্মাতদঢ দওাভঅদ,<br />

অয়াঢ-৭৮: বা সুভতক্ষঢ অলঙ মলল ফালনু লব,<br />

অয়াঢ-৭৯: বাভা ধূঢ-ধতত্র ঢাভা ঙা়ো ন্য দওঈ ঢা সযত ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৮০: এতঝ চকঢফূললভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও দাতবমওৃঢ।<br />

অয়াঢ-৮১: ঢু তও দঢাফভা এ াডীভ প্রতঢ ঢাতেময প্রতযতদ ওভল?<br />

অয়াঢ-৮২: অভ এলও তফণযা মালও দঢাফভা দঢাফালতভ ঈধচীয ওলভ তদলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৮৩: ঢল এতঝ দওদ দয় দব, বঔদ ওালভা প্রাড ওণৎাকঢ লয়,<br />

অয়াঢ-৮৪: অভ দঢাফভা ঢঔদ ঢাতওলয় ণাও,<br />

অয়াঢ-৮৫: ঢঔদ অতফ দঢাফালতভ দঘলয় ঢাভ তথও তদওঝঢতী ণাতও। তওন্তু দঢাফভা<br />

দতঔলঢ ধা দা।<br />

অয়াঢ-৮৬: ঢএ বতত দঢাফালতভ তলা-তদওায দা লাভআ লয়, ঢল দওদ?<br />

অয়াঢ-৮৭: দঢাফভা তনতভলয় অদ দা দ প্রাডলও ? বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৮৮: বতত দ ধদওঝয প্রািলতভ ফথয দণলও লয়।<br />

অয়াঢ-৮৯: ঢল ঢাভ চন্য ভলয়লঙ নু ভন্ত সুঔ-যাতন্ত দদয়াফঢ পভা চান্নাঢ।<br />

অয়াঢ-৯০: অভ বতত দ টাদ ততলওভ তলমভ এওচদ লয়,<br />

অয়াঢ-৯১: ঢল ঢালও মা ললঃ ামাফ দঢাফাভ প্রতঢ, দল টাদ ততলওভ তলমভ দমাও!<br />

অয়াঢ-৯২: তওন্তু দ বতত ঢয সীওাভওাভী ধণভ্রষ্লতভ ফথয দণলও লয়,<br />

অয়াঢ-৯৩: ঢল ঢাভ অধযায়দ লল নু ঝন্ত ধাতদ<br />

অয়াঢ-৯৪: এং দতাবলঔভ তলদ ততলয়;<br />

অয়াঢ-৯৫: এতঝ দঢা তদঃলেলল ধ্রু ঢয।<br />

536


অয়াঢ-৯৬: ঢএ অধতদ অধদাভ ফলাদ ভলভ দালফ ঢাীল ধাঞ ওরুদ।<br />

537


ূভা লাতীত<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অফালদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ, ওলমআ অল্লালভ ঢাীল ধাঞ ওলভ।<br />

অভ তঢতদ ধভাক্রফযামী, দলওফঢয়ামা।<br />

অয়াঢ-২: অফাদ চতফলদভ তফয় ওঢৃ তত্ব ঢাভআ। তঢতদআ চীদতাদ ওলভদ এং<br />

তঢতদআ ফৃঢুয দতদ। তঢতদ তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদআ প্রণফ, তঢতদআ তলযর, তঢতদআ প্রওাযয এং তঢতদআ গুি। তঢতদ<br />

তরলয় তলযর ধতভজ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদ দআ ত্তা তবতদ ঙয় ততলদ অফাদ চতফদলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢাভধভ<br />

তঢতদ অভলযভ ঈধভ তথতষৎঢ ললয়লঙদ। তঢতদ চালদদ বা তওঙু চতফলদ প্রলয কুলভ দঢ<br />

এং বা চতফদ দণলও দভ লয়, অভ বা তওঙু অফাদ দণলও দাতবম লয় বা তওঙু<br />

অফালদ ঈতিঢ লয়। অভ তঢতদ দঢাফালতভ লঙ অলঙদ । দঢাফভা দবঔালদআ ণাও দা<br />

দওদ দঢাফভা বা তওঙু ওভ অল্লাল ঢা দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৫: অফাদ চতফলদভ তফয় ওঢৃ তত্ব ঢাভআ এং অল্লালভআ ততলও ওম তরয়<br />

প্রঢযাতঢতঢ লল।<br />

অয়াঢ-৬: তঢতদআ প্রলয ওভাদ ভাঢলও ততলদভ ফলথয এং তঢতদআ প্রলয ওভাদ ততদলও<br />

ভালঢভ ফলথয। অভ তঢতদ ন্তলভভ বাঢীয় তরয় ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৭: দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ এং তঢতদ । দঢাফালতভলও<br />

দব ম্পলতভ ঈত্তভাতথওাভী ওলভলঙদ ঢা দণলও যয় ওভ। ঢএ দঢাফালতভ ফথয দণলও<br />

বাভা ইফাদ অলদ যয় ওলভ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ফলা ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-৮: দঢাফালতভ তও লম দব, দঢাফভা অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ অদঙ দা? ণঘ অল্লাল<br />

দঢা দঢাফালতভ দণলও ঙীওাভ গ্রলড ওলভলঙদ, বতত দঢাফভা তশ্বাী ল।<br />

অয়াঢ-৯: তঢতদআ দআ ত্তা, তবতদ দাতবম ওলভদ সীয় াোভ প্রতঢ সষ্ অয়াঢফূল দবদ<br />

তঢতদ দঢাফালতভলও দভ ওলভ অলদদ ন্ধওাভ দণলও অলমালও। তদশ্চয় অল্লাল দঢাফালতভ<br />

প্রতঢ ়েআ দফললভাদ, তঢযয় তয়ামু।<br />

538


অয়াঢ-১০: দঢাফালতভ তও লম দব, দঢাফভা অল্লালভ ধলণ যয় ওভঙ দা, ণঘ অফাদ<br />

চতফলদভ ফাতমওাদা দঢা অল্লালভআ ? দঢাফালতভ ফলথয বাভা ফনা তচলয়ভ ধূদত<br />

অল্লালভ ধলণ যয় ওলভলঙ এং দচলাত ওলভলঙ, ঢাভা এং ধভঢীভা ফাদ দয়; ভং<br />

ঢাভা ফবতাতায় লদও দশ্রষৎ ঢালতভ দণলও, বাভা ফনা তচলয়ভ ধলভ যয় ওলভলঙ দচলাত<br />

ওলভলঙ। ঢল অল্লাল ওমলও ওমযালডভ য়াতা ততলয়লঙদ। অভ দঢাফভা বা ওভ অল্লাল<br />

ঢা ফযও ধতভজ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ-১১: এফদ দও অলঙ, দব অল্লাললও ঈত্তফ ঋড দতল? ধলভ তঢতদ ঢাভ চন্য ঢা র<br />

গুলড তদ্ধ ৃ ওভলদ এং ঢাভ চন্য ম্মাদচদও ধুভস্াভ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১২: দততদ অধতদ দতঔলঢ ধালদ ফু‘তফদ ধুরুর ফু‘তফদ দাভীলতভলও দব,<br />

ঢালতভ দূভ ঙুঝাঙুতঝ ওভলঙ ঢালতভ াফলদ ঢালতভ টালদ। ঢালতভলও মা ললঃ অচ<br />

দঢাফালতভ চন্য সুংাত এফদ চান্নালঢভ, বাভ তদম্নলতয ততলয় প্রাতলঢ লয় দলভফূল,<br />

দঔালদ দঢাফভা দন্তওাম ণাওল। এঝাআ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ-১৩: দততদ ফুদালনও ধুরুর ফুদালনও দাভীভা ফুতফদলতভলও মলঃ ―অফালতভ<br />

চন্য দঢাফভা এওঝু লধক্ষা ওভ, বালঢ অফভা দঢাফালতভ দূভ দণলও তওঙু অলভড ওভলঢ<br />

ধাতভ।‖ ঢালতভলও মা ললঃ ―দঢাফভা দঢাফালতভ দধঙলদভ তনলভ বা এং অলমা<br />

ঢামায ওভ।‖ ঢঃধভ ঢালতভ ঈপয় তলমভ ফলথয এওতঝ প্রাঘীভ ঔা়ো ওলভ দতয়া লল,<br />

বালঢ এওতঝ তভচা ণাওল। ঢাভ দপঢলভভ ততলও ণাওল ভলফঢ এং াআলভভ ততলও -<br />

ণাওল অবা।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢাভা ফু'তফদলতভলও দটলও মলঃ ―অফভা তও দঢাফালতভ ালণ তঙমাফ দা?‖<br />

ঢাভা মলঃ ―লা, তঙলম দঢা তঞওআ, তওন্তু দঢাফভা তদলচভাআ তদলচলতভলও তধতগ্রস<br />

ওলভঙ, প্রঢীক্ষা ওলভঙ (অফালতভ চন্য ফঙলমভ), লেল দধারড ওলভঙ এং মীও<br />

অযা দঢাফালতভলও তভ্রান্ত ওলভ দভলঔতঙম অল্লালভ অলতয দা অা ধবতন্ত। অভ অল্লাল<br />

িলন্ধ ফলাপ্রঢাভও যয়ঢাদ দঢাফালতভলও দথাওায় দনলম দভলঔতঙম।‖<br />

অয়াঢ-১৫: ―ঢএ অচ দঢাফালতভ দণলও দওাদ ফুতিধড ক ৃলীঢ লল দা এং বাভা<br />

কুনভী ওলভতঙম ঢালতভ দণলও দয়। দতাবঔআ দঢাফালতভ াসাদ, দঝাআ-দঢাফালতভ<br />

াণী; ওঢআ দা তদওৃষ্ এআ প্রঢযাঢতদ সম!‖<br />

অয়াঢ-১৬: বাভা ইফাদ এলদলঙ, ঢালতভ চন্য তও অল্লালভ সভলড এং দব ঢয দাতবম<br />

ললয়লঙ, ঢাভ ওাভলড, রতয় পতি-তকতমঢ লয়াভ ফয় অলতদ? অভ ঢাভা দবদ ধূলত<br />

বালতভলও তওঢা দতয়া ললয়তঙম ঢালতভ ফঢ দা লয়। ঢালতভ ঈধভ তীখতওাম তঢক্রান্ত<br />

ললয় দকলম ঢালতভ ন্তভ ওতঞদ ললয় ধল়েতঙম। অভ ঢালতভ তথওাংযআ তঙম-ধাধাঘাভী।<br />

539


অয়াঢ-১৭: দঢাফভা দচলদ দভঔ, অল্লালআ চীতঢ ওলভদ চুতফদলও ঢাভ ফৃঢুযভ ধভ। অতফ<br />

দঢা দঢাফালতভ চন্য র তদতযতদ ধতভষ্কাভপাল যি ওলভতঙ, বালঢ দঢাফভা ুছলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ–১৮: তদশ্চয় তাদযীম ধুরুর এং তাদযীমা দাভী, অভ বাভা অল্লাললও ঈত্তফ ঋড<br />

দতয়, ঢালতভলও র গুড াত়েলয় দতয়া লল এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ম্মাদচদও<br />

ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ–১৯: অভ বাভা ইফাদ ভালঔ অল্লালভ প্রতঢ ঢাভ ভাূমলতভ প্রতঢ, ঢাভাআ ঢালতভ<br />

ভলভ ওালঙ তেীও যলীত। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ধুভস্াভ ঢালতভ দূভ। অভ<br />

বাভা কুনভ ওলভদঙ এং অফাভ অয়াঢফূল সীওাভ ওলভলঙ ঢাভাআ দতাবলঔভ াতো।<br />

অয়াঢ-২০: দঢাফভা দচলদ দভঔ, ধাতণতভ চীদ দওম দঔম-ঢাফাযা, চাওচফও,<br />

ধাভসতভও লতফওা এং থুদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢলঢ এলও লন্যভ দঘলয় প্রাঘুবত<br />

মালপভ প্রতঢলবাতকঢা ফাত্র। দবফদ তষ্ভ ৃ তৃষ্ান্ত এভ িাভা ঈৎধন্ন নম ওৃরওলতভলও<br />

অদে তাদ ওলভ, ঢঃধভ ঢা রৄতওলয় বায় ঢঔদ ঢুতফ ঢা লতভদ্রা লডতভ দতঔলঢ ধা,<br />

ঢাভধভ ঢা ধতভডঢ লয় ঔ়ে-কুঝায়। অভ অলঔভালঢ ভলয়লঙ ওতঞদ যাতস এং অল্লালভ<br />

ঢভন দণলও ক্ষফা ন্তুতষ্। অভ ধাতণত চীদ তদঙও ঙমদাফয় দপালকভ াফগ্রী ঙা়ো<br />

অভ তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-২১: দঢাফভা থাতঢ ল দঢাফালতভ ভলভ ক্ষফাভ ততলও এং এফদ চান্নালঢভ<br />

ততলও, বাভ প্রযসঢা অফাদ চতফলদভ প্রযসঢাভ ফঢ; ঢা প্রস্তুঢ ভাঔা ললয়লঙ ঢালতভ<br />

চন্য বাভা ইফাদ ভালঔ অল্লালভ প্রতঢ ঢাভ ভাূমলতভ প্রতঢ। এঝা অল্লালভ নুগ্রল বালও<br />

আলে তঢতদ ঢা তাদ ওলভদ। অভ অল্লাল ফলা নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-২২: ধতণীলঢ ৃ এং দঢাফালতভ চীলদভ ঈধভ দওাদ তধূত অল দা তওন্তু ঢা<br />

তমতধদ্ধ ভলয়লঙ এও তনঢলভ অতফ ঢা ংখতঝঢ ওভাভ ধূলতআ। তদশ্চয় এঝা অল্লালভ<br />

ধলক্ষ ঔুআ লচ ওাচ।<br />

অয়াঢ-২৩: আলা এচন্য দব, বা তওঙু দঢাফভা লাভা ঢজ্জন্য দবদ রৃঃতঔঢ দা ল, এং<br />

তঢতদ দঢাফালতভলও বা ততলয়লঙদ ঢজ্জন্য দবদ ঈল্লতঢ দা ল। অল্লাল দওাদ লংওাভী,<br />

কততঢ-ঈদ্ধঢলও পামালদ দা।<br />

অয়াঢ-২৪: বাভা ওাধতডয ওলভ এং ন্যান্য ফানুরলও ওৃধডঢা ওভলঢ লম এং দব<br />

ফুঔ তনতভলয় দদয় দ দচলদ ভাঔুও দব, তদশ্চয় অল্লাল পাফুি, প্রযংতঢ।<br />

অয়াঢ-২৫: তদশ্চয় অতফ দপ্রভড ওলভতঙমাফ অফাভ ভাূমকডলও সষ্ প্রফাডল এং<br />

ঢালতভ ালণ দাতবম ওলভতঙ তওঢা ফাদতণ, বালঢ ফানুর আদান ওালয়ফ ওলভ। অভ<br />

540


অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ দমৌল বালঢ ভলয়লঙ প্রঘণ যতি এং ফানুলরভ চন্য অভ রতথ<br />

ঈধওাভ। এঝা এচন্য দব, অল্লাল প্রওায ওলভ দতলদ, দও দা দতলঔ ঢালও ঢাভ<br />

ভাূমলতভলও ালাবয ওলভ। তদশ্চয় অল্লাল ফলাযতিথভ, প্রম প্রঢাধযামী।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ অতফ দঢা দূল আভালীফলও ভাূমুরূলধ দপ্রভড ওলভতঙ এং ঢালতভ<br />

ংযথভলতভ ফলথয দুয়াঢ তওঢা যালঢ দভলঔতঙ তওন্তু ঢালতভ ফথয দণলও ওঢও<br />

দমাও ৎধণ প্রাি ললয়লঙ এং তথওাংযআ ললয়লঙ ধাধাঘাভী।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢঃধভ অতফ ঢালতভ ধলভ ক্রফািলয় ধাঞালঢ মাকমাফ অফাভ ভাূমকডলও<br />

এং ঢালতভ নুকাফী ওভমাফ ইা আলদ ফতভয়ফলও অভ ঢালও ততলয়তঙমাফ আদতচম।<br />

অভ বাভা নুভড ওলভতঙম, অতফ ঢালতভ ন্তলভ ৃ তষ্ ওলভ ততমাফ ফফঢা তয়া। অভ<br />

ধভাকয, ঢা দঢা ঢাভা তদলচভাআ প্রঢতদ ওলভতঙম; অতফ ঢা ঢালতভ চন্য ততথদ্ধ ওতভতদ,<br />

ধভন্তু ঢাভা অল্লারভ ন্তুতষ্ মালপভ চন্য ঢা মিদ ওলভতঙম; তওন্তু ঢা ঢাভা<br />

বণাবণপাল ধামদ ওলভতদ। ঢালতভ ফলথয বাভা ইফাদ এলদতঙম ঢালতভলও অতফ ঢালতভ<br />

প্রাধয ধুভস্াভ ততলয়তঙ। অভ ঢালতভ ফলথয তথওাংযআ লম ধাধাঘাভী।<br />

অয়াঢ–২৮: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং ঢাভ ভাূলমভ<br />

প্রতঢ ইফাদ অদ অল্লাল সীয় ভলফলঢ দঢাফালতভলও তিগুড ধুভস্াভ দতলদ এং<br />

দঢাফালতভলও তাদ ওভলদ এফদ দূভ, বা তদলয় দঢাফভা ঘমালনভা ওভল, অভ তঢতদ -<br />

দঢাফালতভলও ক্ষফা ওভলদ । অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৯: এতঝ এচন্য দব, তওঢাীকড দবদ চাদলঢ ধালভ দব, ঢালতভ দওাদআ তথওাভ<br />

দদআ অল্লাল̖ভ াফান্যঢফ নুগ্রললভ ঈধভ; অভ নুগ্রল দঢা অল্লাল̖ভ আ লালঢ, তঢতদ<br />

বালও আলে ঢা তাদ ওলভদ। অভ অল্লাল তয়াভ সুফলাদ তথধতঢ।<br />

541


ূভা ফুচতামা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অল্লাল যযআ ঐ সীলমাওতঝভ ওণা শ্রড ওলভলঙদ, দব ঢাভ সাফীভ যাধালভ<br />

অধদাভ ালণ াতানুাত ওভতঙম, অভ অল্লালভ তভালভ নতভয়াত ওভতঙম। অভ<br />

অল্লাল অধদালতভ ঈপলয়ভ ওণাাঢতা রৄলদদ। অল্লাল দঢা তলশ্রাঢা, তদ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-২: দঢাফালতভ ফলথয বাভা সীয় সীদতভ ালণ ‗তবলাভ‘ ওলভ, ঢাভা দচলদ ভাঔুও,<br />

ঢালতভ সীকড ঢালতভ ফাঢা দয়। ঢালতভ ফাঢা দঢা দওম ঢাভাআ, বাভা ঢালতভলও<br />

চন্মতাদ ওলভলঙ। ঢাভা দঢা এওতঝ ঙঢ তফণযা ওণাআ লমলঙ। অভ অল্লাল দঢা<br />

ঢী ধাধ ফাচতদাওাভী, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৩: অভ বাভা তদলচলতভ সীলতভ ালণ ‗তবলাভ‘ ওলভ, ধলভ ঢালতভ ঈতি প্রঢযালাভ<br />

ওভলঢ ঘায়, ঢালতভ ওঢতয এলও ধভলও সযত ওভাভ ধূলত এওতঝ দকামাফ অচাত ওলভ<br />

দতয়া। এ তদল তয ততলয় দঢাফালতভলও দতলঢ ওভা বালে। দঢাফভা বা ওভ, অল্লাল ঢাভ<br />

ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৪: ঢল বাভ এ াফণতয দদআ, দ এলও-ধভলও সযত ওভাভ ধূলত এওাততক্রলফ<br />

রৃ'ফা দভাচা ভাঔল। অভ দব যতি এলঢ ফণত দ রাঝচদ তফওীদলও অলাভ<br />

ওভল। এ তদল তয এচন্য দব, দঢাফভা দবদ ইফাদ অদ অল্লালভ প্রতঢ ঢাভ ভাূলমভ<br />

প্রতঢ। অভ এগুলমা অল্লালভ তদথতাতভঢ ীফালভঔা। অভ ওালনভলতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

অয়াঢ-৫: বাভা তলভাতথঢা ওলভ অল্লালভ এং ঢাভ ভাূলমভ ঢাভা মাতঞ্ঢ লল দবফদ<br />

মাতঞ্ঢ ললয়তঙম ঢালতভ ধূতঢীভা। অভ অতফ দঢা সুসষ্ অয়াঢফূল দাতবম ওলভতঙ।<br />

অভ ওালনভলতভ চন্য ভলয়লঙ ধফাদচদও যাতস,<br />

অয়াঢ-৬: দততদ, দবততদ অল্লাল ধুদরুজ্জীতঢ ওভলদ ঢালতভ ওমলও, ঢঃধভ<br />

ঢালতভলও চাতদলয় দতলদ বা ঢাভা ওভঢ। অল্লাল ঢা ংভতক্ষঢ দভলঔলঙদ, অভ ঢাভা ঢা<br />

পু লম দকলঙ। অল্লাল তরলয় ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৭: অধতদ তও মক্ষয ওলভদতদ দব, অল্লাল চালদদ বা তওঙু অলঙ অফালদ বা<br />

তওঙু অলঙ চতফলদ ? তঢদ চলদভ এফদ দওাদ ধভাফযত লয় দা, বালঢ তঢতদ ঢালতভ ঘঢুণত দা<br />

542


লদ , অভ ধাঘ চলদভ এফদ দওাদ ধভাফযত লয় দা, বালঢ তঢতদ ঢালতভ রষৎ দা লদ। ঢাভা<br />

এভ দঘলয় ওফ দলাও ণা দতয দলাও, ঢাভা দবঔালদআ ণাকুও দা দওদ, তঢতদ ঢালতভ<br />

ালণ অলঙদ। ঢাভা বা ওলভ, তঢতদ দওয়াফলঢভ ততদ ঢালতভলও ঢা চাতদলয় দতলদ।<br />

তদশ্চয় অল্লাল তরলয় ফযও জ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ-৮: অধতদ তও ঢালতভ প্রতঢ মক্ষয ওলভদতদ, বালতভলও ওাদখুরা ওভলঢ তদলরথ ওভা<br />

ললয়তঙম। ঢঃধভ ঢালতভলও বা তদলরথ ওভা ললয়তঙম ঢাভআ ধুদভাতত্ত ৃ ওলভ এং<br />

ধাধওালবত, ঈৎধী়েলদ ভাূলমভ াথযঢাঘভলড ওাদাখুরা ওলভ। অভ ঢাভা বঔদ<br />

অধদাভ ওালঙ অল ঢঔদ ঢাভা অধদালও এফদ যলব্দ ামাফ ওলভ, বিাভা অল্লাল<br />

অধদালও ামাফ ওলভদতদ। অভ ঢাভা তদলচলতভ ফলদ ফলদ লমঃ দওদ অল্লাল অফালতভ<br />

যাতস দতদ দা, অফভা বা তম ঢাভ ওাভলড। ঢালতভ চন্য চালান্নাফআ বলণষ্। দণায় ঢাভা<br />

প্রলয ওভল। স্তুঢ ঢা ওঢআ দা তদওৃষ্ প্রঢযাঢতদ সম।<br />

অয়াঢ-৯: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ ওালদ ওালদ ওণা ম ঢঔদ ধাধওাবত,<br />

ঈৎধী়েদ ভাূলমভ াথযঢাঘভলডভ তরলয় ওাদাওাতদ ওভ দা, ভং দদও ওাচ <br />

ঢাওয়া ম্পলওত ধভাফযত ওভ। অভ দঢাফভা পয় ওভ অল্লাললও, বাভ ওালঙ দঢাফালতভলও<br />

এওত্র ওভা লল।<br />

অয়াঢ-১০: এ ওাদাখুরা দঢা দওম যয়ঢালদভ ঢভন দণলও ললয় ণালও, ফু'তফদলতভ রৃঃঔ<br />

দতয়াভ চন্য। ঢল যয়ঢাদ অল্লালভ আলে যতঢলভলও ঢালতভ দওাদ ক্ষতঢ ওভলঢ ধালভ<br />

দা। অভ এওফাত্র অল্লালভ ঈধভআ ফু‘তফদলতভ পভা ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-১১: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! বঔদ দঢাফালতভলও মা লয়ঃ ফচতমলভ ফলথয সাদ<br />

প্রযস ওলভ তা ; ঢঔদ দঢাফভা সাদ প্রযস ওলভ তত। অল্লাল দঢাফালতভ চন্য সাদ<br />

প্রযস ওলভ দতলদ। ―অভ বঔদ মা লয়ঃ ঈলঞ বা‖, ঢঔদ ঈলঞ দব। দঢাফালতভ ফলথয<br />

বাভা ইফাদ এলদলঙ এং বালতভলও জ্ঞাদতাদ ওভা ললয়লঙ, অল্লাল ঢালতভলও ফবতাতায়<br />

অভ ঈন্নঢ ওভলদ। দঢাফভা বা তওঙু ওভ, দ ম্পলওত অল্লাল ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-১২: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বঔদ ভাূলমভ ালণ ঘুলধ ঘুলধ ওণা মলঢ<br />

বাল ঢঔদ দঢাফালতভ এআ ওণা মাভ ধূলত তওঙু তওা প্রতাদ ওভল। এঝা দঢাফালতভ<br />

চন্য দশ্রয় এং ধতত্র ণাওাভ ঈত্তফ ঈধায়। ঢল বতত দঢাফভা ঢালঢ ফণত ল, ঢাললম<br />

অল্লাহ্ দঢা ঢী ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৩: দঢাফভা তও পয় দধলয়ঙ ঘুলধ ঘুলধ ওণা মাভ ধূলত তওা প্রতাদ ওভলঢ?<br />

ঢঃধভ বঔদ দঢাফভা তওা ততলঢ ধাভলম দা এং অল্লাল দঢাফালতভলও ক্ষফা ওলভ<br />

543


ততলমদ, ঢঔদ দঢাফভা বণাভীতঢ দাফাব ওালয়ফ ওভ, বাওাঢ তা এং অনুকঢয ওভ<br />

অল্লালভ ঢাভ ভাূলমভ। অভ দঢাফভা বা ওভ, অল্লাল ঢা তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ-১৪: অধতদ তও ঢালতভ প্রতঢ মক্ষয ওলভদতদ, বাভা ন্ধু ত্ব ওলভ এফদ দমাওলতভ<br />

ালণ, বালতভ ঈধভ অল্লাল ক্রু দ্ধ ললয়লঙদ? ঢাভা অধদালতভ তমপু ি দয় এং<br />

ঢালতভ তমপু ি দয়। ঢাভা দচলদ-রৄলদ তফণযা ওণাভ ঈধভ ওফ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৫: অল্লাল ঢালতভ চন্য ওলঞাভ যাতস প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ। তদশ্চয় ঢাভা বা<br />

ওভঢ ঢা ওঢ ফে!<br />

অয়াঢ-১৬: ঢাভা ঢালতভ যধণলও ঠামসরূধ ওলভ দভলঔলঙ, এপাল ঢাভা অল্লালভ ধণ<br />

দণলও তভঢ ভালঔ। ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ধফাদচদও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢালতভ থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ ঢালতভ দওাদ ওালচ অল দা অল্লালভ<br />

যাতসভ দফাওালমায়। ঢাভাআ চালান্নালফভ তথাী, ঢাভা দণায় দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-১৮: দবততদ অল্লাল ঢালতভ াআলও ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞালদ, ঢঔদ ঢাভা<br />

অল্লালভ াফলদ যধণ ওভল, দবফদ দঢাফালতভ াফলদ যধণ ওলভ ণালও এং ঢাভা<br />

এরূধ থাভডা ওভল দব, এলঢ ঢালতভ দওাদ ওাচ লল। রৄলদ দভঔ, ঢাভা দঢা তদলভঝ<br />

তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ–১৯: যয়ঢাদ ঢালতভ ঈধভ ধূডত অতথধঢয তসাভ ওলভ তদলয়লঙ, অভ দ<br />

ঢালতভলও অল্লালভ সভড পু তমলয় ততলয়লঙ। ঢাভা দঢা যয়ঢালদভ তম। দচলদ দভঔ,<br />

যয়ঢালদভ তম তদশ্চয়আ ক্ষতঢগ্রস লল।<br />

অয়াঢ–২০: তদশ্চয় বাভা তলভাতথঢা ওলভ অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ, ঢাভাআ লল তদঢান্ত<br />

লীদ দমাওলতভ তমপূ ি।<br />

অয়াঢ-২১: অল্লাল তমলঔ দভলঔলঙদঃ ―অতফ এং অফাভ ভাূমকড যযআ তচয়ী ল।‖<br />

তদশ্চয় অল্লাল ফলাযতিথভ, ধভাক্রফযামী।<br />

অয়াঢ-২২: বাভা অল্লালভ প্রতঢ অলঔভালঢভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ, ঢালতভদও অধতদ<br />

এফদ দমাওলতভ ালণ ন্ধু ত্ব ওভলঢ দতঔলদ দা বাভা অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ তলভাতথঢা<br />

ওলভ, বতত ঢাভা ঢালতভ তধঢা, ণা ঢালতভ ধুত্র, ণা ঢালতভ ভ্রাঢা, ণা ঢালতভ<br />

জ্ঞাতঢ-দকাষৎী দলাও দা দওদ, অল্লাল ঢালতভ ন্তলভ ইফাদ সুতৃঢ় ওলভ ততলয়লঙদ এং<br />

ঢালতভলও যতিযামী ওলভলঙদ ঢাভ ঢভন দণলও তৃযয রূল ততলয়। তঢতদ ঢালতভলও<br />

দললযলঢ তাতঔম ওভলদ, বাভ তদম্নলতলয দলভফূল প্রাতলঢ লয়, দণায় ঢাভা দন্তওাম<br />

544


ণাওল। অল্লাল ঢালতভ প্রতঢ ন্তুষ্ এং ঢাভা ঢাভ প্রতঢ ন্তুষ্ । ঢাভাআ অল্লালভ তম।<br />

দচলদ দভঔ, অল্লালভ তমআ নমওাফ লল।<br />

545


ূভা লাযভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, ভতওঙুআ অল্লালভ<br />

ধতত্রঢা-ফতলফা দখারডা ওলভ। তঢতদ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদআ দআ ত্তা, তবতদ তওঢাীলতভ ফলথয বাভা ওালনভ, ঢালতভলও প্রণফাভআ<br />

এওত্র ওলভ ঢালতভ খভ-াত়ে দণলও তলষ্কৃঢ ওলভলঙদ। দঢাফভা থাভডা ওভতদ দব, ঢাভা<br />

দভ লল এং ঢাভা ফলদ ওলভতঙম দব, ঢালতভ রৃকতগুলমা ঢালতভলও অল্লাল দণলও ভক্ষা<br />

ওভল। তওন্তু অল্লালভ যাতস ঢালতভ ঈধভ এফদ ততও দণলও এল দধৌঙম বা ঢাভা<br />

ওল্পদা ওলভতদ। অভ অল্লাল ঢালতভ ন্তলভ ত্রািাভ ওলভ ততলমদ। ঢাভা ঢালতভ<br />

খভাত়ে তদলচলতভ লালঢ এং ফু'তফদলতভ লালঢ ধ্বং ওলভ দনমম। ঢএ তযক্ষা গ্রলড<br />

ওভ দল ঘক্ষু ষাদ যতিকড।<br />

অয়াঢ-৩: অভ অল্লাল বতত ঢালতভ চন্য তদতাদ দা তমলঔ ভাঔলঢদ ঢল ধতণীলঢআ<br />

ৃ<br />

ঢালতভলও যযআ যাতস ততলঢদ ; অভ অলঔভালঢ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ দতাবলঔভ যাতস।<br />

অয়াঢ-৪: এ যাতস এ ওাভলড দব, ঢাভা তরুদ্ধাঘভড ওলভতঙম অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ ;<br />

অভ দব দওঈ অল্লালভ তরুদ্ধাঘভড ওলভ দ দচলদ ভাঔুও দব, অল্লাল ওলঞাভ যাতসতাঢা।<br />

অয়াঢ–৫: দব দঔচুভ কাঙগুলমা দঢাফভা দওলঝ দনলমঙ তওংা দবগুলমা ঢালতভ ওালণভ<br />

ঈধভ তণায়ফাদ দভলঔ ততলয়ঙ ঢা দঢা অল্লালভ অলতয নুবায়ীআ ললয়লঙ। দওদদা তঢতদ<br />

ধাধাঘাভীলতভলও মাতঞ্ঢ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-৬: অভ অল্লাল আরতীলতভ ওাঙ দণলও ঢাোঁভ ভাূমলও দব কদীফঢ ততলয়লঙদ, ঢাভ<br />

চন্য দঢাফভা দখা়োয় তওংা ঈলঝ ঘল়ে বুদ্ধ ওভতদ, তওন্তু ল্লাহ্ ঢাোঁভ ভাূমকডলও বাভ<br />

ঈধভ আলে তচয়ী ওলভ দতদ। অল্লাল তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৭: চদধতাীলতভ ওাঙ দণলও অল্লাল ঢাোঁভ ভাূমলও বা তওঙু ততলয়লঙদ ঢা<br />

অল্লালভ, ঢাভ ভাূলমভ, ভাূলমভ তদওঝ-অত্মীয়লতভ, আয়াঢীফলতভ, তফওীদলতভ এং<br />

ফুাতনভলতভ, বালঢ থদ-ম্পত দঢাফালতভ ফলথয বাভা তত্তযামী দওম ঢালতভ ফলথয<br />

ধুঞৎীপূ ঢ দা লয়। অভ ভাূম দঢাফালতভলও বা দতদ, ঢা গ্রলড ওভ এং বা দণলও<br />

দঢাফালতভলও তদলরথ ওলভদ, ঢা দণলও তভঢ ণাও, অভ পয় ওভ অল্লাললও। তদশ্চয়<br />

অল্লাল ওলঞাভ যাতসতাঢা।<br />

546


অয়াঢ–৮: এ ম্পলত লও ভলয়লঙ ফুলাতচভলতভ, বাভা তদলচলতভ খভ-াত়ে থদ-ম্পত<br />

দণলও ঈৎঔাঢ ললয়লঙ। ঢাভা দওম লিরড ওলভ অল্লালভ নুগ্রল স্তুতষ্ এং ঢাভা<br />

অল্লাল ঢাভ ভাূলমভ ালাবয ওলভ। ঢাভাআ দঢা ঢযাতী।<br />

অয়াঢ-৯: অভ ঢালতভ লও ভলয়লঙ এ ম্পলত, বাভা ফুলাতচভলতভ অকফলদভ ধূলত<br />

ফতীদায় া ওভলঙ এং ইফাদ এলদলঙ, ঢাভা ফুলাতচভলতভলও পামাদ এং<br />

ফুলাতচভলতভলও বা দতয়া ললয়লঙ, ঢজ্জলন্য ঢাভা তদলচলতভ ন্তলভ ইরতা দধারড ওলভ দা।<br />

অভ তদলচভা পাগ্রস ললম ঢালতভলও তদলচলতভ ঈধভ গ্রাতথওাভ তাদ ওলভ। অভ দব<br />

যতি ফলদভ ওাধতডয দণলও তদলচলও ফুি ভাঔলঢ দধলভলঙ এরূধ দমালওভাআ প্রওৃঢ<br />

নমওাফ।<br />

অয়াঢ-১০: অভ এ ম্পদত ঢালতভ লও অলঙ, বাভা ঢালতভ ধলভ এললঙ, ঢাভা প্রাণতদা<br />

ওলভ: দল অফালতভ ভ! ক্ষফা ওরুদ অফালতভলও এং অফালতভ দআ পাআলতভলও বাভা<br />

অফালতভ ধূলত ইফাদ এদলঙ এং বাভা ইফাদ এলদলঙ ঢালতভ প্রতঢ অফালতভ ন্তলভ<br />

দওাদ তলংা-তলির দভঔ দা। দল অফালতভ ভ । অধতদ দঢা ধভফ ফফঢাফয়, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১১: অধতদ তও ফুদালনওলতভলও দতলঔদতদ ? ঢাভা ঢালতভ অললম তওঢালভ<br />

পাআলতভলও লম; দঢাফভা বতত তলষ্কৃঢ ল ঢল অফভা দঢাফালতভ ালণ যযআ দভ<br />

ললয় বা এং দঢাফালতভ যাধালভ ওঔদ ওাভ ওণা ফাদ দা। অভ বতত দঢাফভা<br />

অক্রান্ত ল ঢল অফভা যযআ দঢাফালতভ ালাবয ওভ। ণঘ অল্লাল াক্ষয দতদ দব,<br />

ঢাভা দঢা তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ–১২: স্তুঢ বতত অললম তওঢালভ দমালওভা তদতাতঢ লয়, ঢল ফুদালনওভা<br />

ঢালতভ ালণ দভ লল দা; অভ বতত ঢাভা অক্রান্ত লয় ঢল ঢাভা ঢালতভ ালাবয ওভল<br />

দা। অভ বতত ঢাভা ঢালতভ ালাবয ওভলঢ অল, ঢু ধ ৃষৎপ্রতযতদ ওলভ ধামাল।<br />

ঢাভধভ ঢাভা দওাদ ালাবযআ ধাল দা।<br />

অয়াঢ-১৩: প্রওৃঢধলক্ষ দঢাফালতভ পয় ঢালতভ ন্তলভ অল্লালভ পয় লধক্ষা তথও।<br />

এঝা এ ওাভলড দব, ঢাভা এফদ দমাও বাভা ুছলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-১৪: ঢাভা তম্মতমঢপাল দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওভলঢ ধাভল দা। ঢল ঢাভা<br />

বুদ্ধ ওভল দওম সুভতক্ষঢ চদধলতভ ফলথয ণা দতয়ালমভ অ়োলম দণলও। ঢালতভ<br />

বুদ্ধ ঢালতভ তদলচলতভ ফলথযআ প্রঘণ ললয় ণালও। ঢুতফ ঢালতভলও ঐওযদ্ধ ফলদ ওভঙ।<br />

তওন্তু ঢালতভ ন্তভ যঢথা ততেন্ন। এঝা এচন্য দব, ঢাভা এফদ দমাও বাভা জ্ঞাদ ভালঔ<br />

দা।<br />

547


অয়াঢ-১৫: ঢাভা ঐ দমাওলতভ ফঢ, বাভা ঢালতভ যতলঢ ধূলত তদলচলতভ ওলফতভ যাতস<br />

অসাতদ ওলভলঙ; অভ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-১৬: ফুদালনওলতভ তৃষ্ান্ত যয়ঢাদ, দ ফানুরলও লম ; কুনভী ওভ ঢঃধভ বঔদ<br />

দ কুনভ ওলভ, ঢঔদ যয়ঢাদ লম: দঢাফাভ ালণ অফাভ দওাদ ম্পওত দদআ, অতফ দঢা<br />

াভাচালালদভ প্রতঢধামও অল্লাললও পয় ওতভ।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢএ ঢালতভ ঈপলয়ভ ধতভডাফ লল এআ দব, ঢাভা চালান্নালফ প্রলয ওভল<br />

এং দণায় দন্তওাম ণাওল। অভ এঝাআ লম চাতমফলতভ ওফতনম।<br />

অয়াঢ–১৮: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লাললও পয় ওভ এং প্রলঢযলওআ দপল<br />

দতঔুও, দ অকাফীওালমভ চন্য তও তগ্রফ ধাতঞলয়লঙ। অভ দঢাফভা পয় ওভ অল্লাললও।<br />

তদশ্চয় অল্লাল দঢাফভা বা ওভ ঢা তলযর তলঢ।<br />

অয়াঢ–১৯: অভ দঢাফভা ঢালতভ ন্যায় ললয়া দা, বাভা অল্লাললও পু লম দকলঙ, নলম<br />

অল্লাল ঢালতভলও অত্মতস ৃঢ ওলভ ততলয়লঙদ। ঢাভাআ দঢা ধাধাঘাভী।<br />

অয়াঢ-২০: দতাবলঔভ তথাীভা এং দললযলঢভ তথাীভা ফাদ ললঢ ধালভ দা।<br />

বাভা দলললযলঢভ তথাী ঢাভাআ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-২১: অতফ বতত এ দওাভঅদ ধালাল়েভ ঈধভ দাতবম ওভঢাফ, ঢাললম ঢুতফ ঢালও<br />

দতঔলঢ অল্লালভ পলয় তদীঢ ততীডত ললয় দকলঙ। ফানুলরভ চন্য অতফ এ তৃষ্ান্ত<br />

এচন্য ডতদা ওতভ, বালঢ ঢাভা তঘন্তা ওলভ।<br />

অয়াঢ-২২: তঢতদআ অল্লাল, তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ, তৃযয তৃলযযভ ধতভজ্ঞাঢ;<br />

তঢতদআ তয়াফয়, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২৩: তঢতদআ অল্লাল, তঢতদ ঙা়ো দওাদ ঈধায দদআ, তঢতদআ তথধতঢ, ধতত্র,<br />

যাতন্ততাঢা, তদভাধত্তাতাঢা, ভক্ষাওাভী, ধভাক্রফযামী, প্রম প্রঢাধাতিঢ, ঢী<br />

ফতলফাতন্নঢ। ঢাভা বা যভীও ওলভ ঢা দণলও অল্লাল ধতত্র-ফলাদ।<br />

অয়াঢ-২৪: তঢতদ অল্লাল, ৃ তষ্ওঢতা, ঈদ্ভাদওাভী, রূধতাঢা , ঢাভ চন্য অলঙ সুেভ<br />

সুেভ দাফ। অফালদ চতফলদ বা তওঙু অলঙ, আ ঢাভ ধতত্রঢা-ফতলফা ডতদা ওলভ।<br />

তঢতদ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

548


ূভা ফুফঢালীদা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অফাভ যত্রু দঢাফালতভ যত্রুলও ন্ধু রূলধ<br />

গ্রলড ওভ দা। দঢাফভা দঢা ঢালতভ প্রতঢ ন্ধু লত্বভ াঢতা ধাঞা, ণঘ ঢাভা দঢাফালতভ<br />

ওালঙ দব ঢয এললঙ ঢা প্রঢযাঔযাদ ওভলঙ। ঢাভা ভাূমলও এং দঢাফালতভলও ফনা<br />

দণলও তদতাতঢ ওলভলঙ এ ওাভলড দব, দঢাফভা দঢাফালতভ ভ অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ ভাঔ।<br />

বতত দঢাফভা দভ ললয় ণাও অফাভ ধলণ দচলাত ওভাভ ঈলদ্দলযয এং অফাভ ন্তুতষ্<br />

মালপভ চন্য, ঢল দওদ দকাধলদ ঢালতভ ালণ ন্ধু ত্ব ওভলঢ ঘা? অভ দঢাফভা বা<br />

দকাধদ ওভ এং বা প্রওায ওভ ঢা অতফ পাম চাতদ। দঢাফালতভ দব দওঈ এরূধ ওলভ দ<br />

দঢা ভম ধণ দণলও তঘুযঢ ললয় বায়।<br />

অয়াঢ-২: বতত ঢাভা দঢাফালতভলও ওাু ওভলঢ ধালভ, ঢল ঢাভা দঢাফালতভ যত্রু ললয়<br />

বাল এং তদষ্ াথলদভ ঈলদ্দলযয ঢালতভ লস ঢালতভ ভদা দঢাফালতভ প্রতঢ<br />

প্রাতভঢ ওভল এং ঘাআল দব, দঢাফভা দওাদরূলধ ওালনভ ললয় বা।<br />

অয়াঢ-৩: দঢাফালতভ দওাদ ওালচ অল দা দঢাফালতভ অত্মীয়-সচদ দঢাফালতভ<br />

ন্তাদ-ন্ততঢ দওয়াফলঢভ ততদ। তঢতদ দঢাফালতভ ফলথয ফীফাংা ওলভ দতলদ। অভ<br />

দঢাফভা বা ওভ, অল্লাল ঢা দতলঔদ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ যযআ দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ ঈত্তফ অতযত আভালীফ ঢাভ<br />

নুাভীলতভ ফলথয। ঢাভা ঢালতভ ম্প্রতায়লও লমতঙম: অফালতভ দওাদ ম্পওত দদআ<br />

দঢাফালতভ ালণ এং অল্লাললও দঙল়ে দঢাফভা বালতভ আাতঢ ওভ ঢালতভ ালণ৷<br />

অফভা দঢাফালতভলও প্রঢযাঔযাদ ওতভ। অভ দঢাফভা এও অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ দা অদা<br />

ধবতন্ত অফালতভ দঢাফালতভ ফলথয তঘভঢদভ যক্রঢা তলির ৃ তষ্ ললয় ভআম। ঢল ঢাভ<br />

তধঢাভ প্রতঢ আভালীলফভ ওণা এভ যতঢক্রফ, তঢতদ লমতঙলমদঃ ―অতফ যযআ অধদাভ<br />

চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওভ, অভ অধদাভ যাধালভ অল্লালভ ফীলধ অতফ অভ দওাদ<br />

তথওাভ ভাতঔ দা।‘‘ দল অফালতভ ভ! অফভা দঢা দঢাফাভআ ঈধভ পভা ওলভতঙ,<br />

দঢাফাভআ তপফুঔী ললয়তঙ এং তনলভ দঢা দঢাফাভআ ওালঙ দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৫: দল অফালতভ ভ! অধতদ অফালতভলও ওালনভলতভ চন্য ধভীক্ষাভ ধাত্র<br />

াদালদ দা এং অফালতভলও ক্ষফা ওরুদ। দল অফালতভ ভ! তদশ্চয় অধতদ<br />

ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

549


অয়াঢ-৬: যযআ আভালীফ ঢাভ নুাভীলতভ ফলথয, দঢাফভা বাভা অল্লাল <br />

অলঔভালঢ ইফাদ ভাঔ, ঢালতভ চন্য ঈত্তফ অতযত ভলয়লঙ। অভ দওঈ ফুঔ তনতভলয় তদলম<br />

দ দচলদ ভাঔুও, অল্লাল দঢা পাফুি, প্রযংতাল।<br />

অয়াঢ-৭: অযা ওভা বায়, অল্লাল ন্ধু ত্ব ওালয়ফ ওলভ দতলদ দঢাফালতভ ফলথয ঐ<br />

ওম দমালওভ ফলথয, বালতভ ালণ দঢাফালতভ যত্রুঢা ভলয়লঙ। অল্লাল ফলাযতিফাদ। অভ<br />

অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-৮: অল্লাল দঢাফালতভলও তদলরথ ওলভদ দা িযলাভ ন্যায়াঘভড ওভলঢ ঢালতভ<br />

ালণ, বাভা িীলদভ যাধালভ দঢাফালতভ তরুলদ্ধ বুদ্ধ ওলভতদ এং দঢাফালতভলও খভাত়ে<br />

দণলও দভ ওলভ দতয়তদ। তদশ্চয় অল্লাল ন্যায়ঘাভীলতভলও পামালদ।<br />

অয়াঢ-৯: অল্লাল দঢা দঢাফালতভলও ন্ধু ত্ব ওভলঢ তদলরথ ওলভদ দওম ঐ দমালওভ<br />

ালণ, বাভা িীলদভ যাধালভ দঢাফালতভ ালণ বুদ্ধ ওলভলঙ এং দঢাফালতভলও খভাত়ে<br />

দণলও দভ ওলভ ততলয়লঙ এং দঢাফালতভলও তলষ্কাভ ওভাভ যাধালভ ালাবয ওলভলঙ।<br />

বাভা এলতভ াদণ ন্ধু ত্ব ওভল ঢাভা দঢা লল প্রওৃঢ চাতমফ।<br />

অয়াঢ-১০: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! বঔদ দঢাফালতভ ওালঙ ফু‘তফদ দাভীভা তলচভঢ ওলভ<br />

অল ঢঔদ দঢাফভা ঢালতভলও ধভীক্ষা ওলভ দদল। অল্লাল ঢালতভ ইফাদ িলন্ধ<br />

পামপাল চালদদ। বতত দঢাফভা চাদলঢ ধাভ দব, ঢাভা ইফাদতাভ, ঢল ঢালতভলও<br />

ওালনভলতভ ওালঙ দনভঢ ধাঞাল দা। এভা ওালনভলতভ চন্য লামাম দয় এং ওালনভভা<br />

এলতভ চন্য লামাম দয়। ওালনভভা বা যয় ওলভলঙ ঢা ঢালতভলও ততলয় তা। অভ<br />

দঢাফালতভ দওাদ গুদাল দদআ বতত দঢাফভা ঢালতভলও তলয় ওভ ঢালতভ প্রাধয দফালভ প্রতাদ<br />

ওলভ। অভ দঢাফভা ওালনভ দাভীলতভ ালণ তাম্পঢয ম্পওত চায় ভাঔল দা। দঢাফভা বা<br />

যয় ওলভঙ ঢা দনভঢ দঘলয় দদল, অভ ঢাভা দঘলয় দদল বা ঢাভা যয় ওলভলঙ। এঝাআ<br />

অল্লালভ তথাদ। তঢতদআ দঢাফালতভ ফলথয নয়ামা ওলভদ। অভ অল্লাল তজ্ঞ, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-১১: অভ বতত দঢাফালতভ সীলতভ ফথয দণলও দওঈ লাঢঙা়ো ললয় ওালনভলতভ<br />

ওাদঙ দণলও বায়, ঢাভধভ দঢাফভা সুলবাক ধা, ঢাললম বালতভ সী লাঢঙা়ো। ললয় দকলঙ,<br />

ঢালতভলও দব ণত ঢাভা যয় ওলভলঙ ঢাভ ফধতভফাড ণত প্রতাদ ওভল। দঢাফভা পয় ওভ<br />

অল্লাললও, বাভ প্রতঢ দঢাফভা ইফাদ ভাঔ।<br />

অয়াঢ-১২: দল দী! ফ‘তফদ দাভীভা বঔদ অধদাভ ওালঙ এল এআ ফলফত অনুকলঢযভ<br />

যধণ ওলভ দব, ঢাভা অল্লালভ ালণ দওাদ তওঙু যভীও ওভল দা, ঢাভা ঘুতভ ওভল দা,<br />

ঢাভা যতপঘাভ ওভল দা, ঢাভা তদলচলতভ ন্তাদলতভলও লঢযা ওভল দা, ঢাভা দচলদ রৄলদ<br />

দওাদ ধাত ভঘদা ওলভ ভঝাল দা এং পাম ওালচ অধদাভ াথযঢা ওভল দা, ঢঔদ<br />

550


অধতদ ঢালতভ অনুকলঢযভ যধণ গ্রলড ওরুদ এং ঢালতভ চন্য অল্লালভ ওালঙ ক্ষফা<br />

প্রাণতদা ওরুদ। তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, তঢযয় তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৩: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা এফদ ওলফভ ালণ ন্ধু ত্ব ওভ দা, বালতভ<br />

প্রতঢ অল্লাল রুষ্ ললয়লঙদ। ঢাভা দঢা অলঔভাঢ ম্পলওত লঢায ললয় ধল়েলঙ , দবফদ<br />

ওালনভভা লঢায ললয় দকলঙ ওভসলতভ ম্পলওত।<br />

551


ূভা াফ্<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, তওঙুআ অল্লালভ<br />

ধতত্রঢা ফতলফা দখারডা ওলভ। তঢতদ ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা বা ওভ দা, ঢা ম দওদ?<br />

অয়াঢ-৩: অল্লালভ ওালঙ তঢযয় লন্তারচদও দঢাফালতভ এফদ ওণা মা, বা দঢাফভা<br />

ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৪: তদশ্চয় অল্লাল ঢালতভলও পামালদ, বাভা ঢাভ ধলণ বুদ্ধ ওলভ াতভদ্ধপাল,<br />

দবদ ঢাভা ীা কমালদা সুতৃঢ় প্রাঘীভ।<br />

অয়াঢ-৫: সভড ওভ, ফূা ঢাোঁভ ওফলও লমতঙলমদ: ―দল অফাভ ওফ! দঢাফভা<br />

অফালও দওদ ওষ্ তা? ণঘ দঢাফভা দঢা চাদ দব, অতফ দঢাফালতভ প্রতঢ ঢা অল্লালভ<br />

দপ্রতভঢ ভাূম।‖ ঢঃধভ বঔদ ঢাভা ক্রআ ভলয় দকম, ঢঔদ অল্লাল ঢালতভ ন্তভলও<br />

অভ ক্র ওলভ ততলমদ। অভ অল্লাল ধাধাঘাভী ওফলও ধণ প্রতযতদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৬: সভড ওভ, ইা আদ ফাভআয়াফ লমতঙলমদ: ―দল দী আভাইম! অতফ<br />

দঢাফালতভ ওালঙ অল্লালভ ভাূম এং অফাভ ধূতঢতী ঢাভাঢ তওঢালভ অতফ ঢযঢা<br />

প্রতঢধাতদওাভী, অভ অতফ সুংাততাঢা এফদ এওচদ ভাূলমভ, তবতদ অফাভ ধলভ<br />

অলদ, বাভ দাফ অলফাত ।‖ বঔদ তঢতদ সষ্ তদতযতদ তদলয় ঢালতভ ওালঙ অলমদ<br />

ঢঔদ ঢাভা মমঃ ―এ দঢা এও প্রওাযয বারৃ।‖<br />

অয়াঢ-৭: ঐ যতিভ দঘলয় তথও চাতমফ দও, দব অল্লাল িলন্ধ তফণযা ভঘদা ওলভ, ণঘ<br />

ঢালও আমালফভ প্রতঢ অলাদ ওভা ললে? অল্লাল চাতমফ ওফলও ৎধণ প্রতযতদ<br />

ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভা ঘায় দব, অল্লালভ দূভলও তদলচলতভ ফুলঔভ নু ৎওালভআ তদতপলয় দতয়, তওন্তু<br />

অল্লাল ঢাভ দূভলও ধতভধূডতরূলধ তওতযঢ ওভলদ, বতত ওালনভভা ঢা ধঙে ওলভ।<br />

অয়াঢ-৯: তঢতদআ ঢাভ ভাূমলও দপ্রভড ওলভলঙদ দলতায়াঢ ঢয তীদ ততলয়, বালঢ<br />

তঢতদ ওম থলফতভ ঈধভ আমাফলও প্রম ওলভ দতদ, বতত ফুযতভওভা ঢা ধঙে ওলভ।<br />

552


অয়াঢ-১০: লল বাভা ইফাদ এলদঙ ! অতফ তও দঢাফালতভলও এফদ এও াতডলচযভ ওণা<br />

লম দত, বা দঢাফালতভলও ভক্ষা ওভল এও বন্ত্রডাতায়ও যাতস দণলও?<br />

অয়াঢ-১১: ঢা এআ দব, দঢাফভা ইফাদ অদল অল্লালভ প্রতঢ ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ এং<br />

দচলাত ওভল অল্লালভ ধলণ দঢাফালতভ থদ-ম্পত দঢাফালতভ চীদ ততদয়। এঝাআ<br />

দঢাফালতভ চন্য দশ্রয়, বতত দঢাফভা চাদলঢ।<br />

অয়াঢ-১২: অল্লাল ক্ষফা ওলভ দতলদ দঢাফালতভ গুদালফূল এং তাতঔম ওভলদ এফদ<br />

চান্নালঢ, প্রাতলঢ ললঢ ণাওল বাভ তদম্নলতলয দলভফূল এং এফদ ফলদাভফ ক ৃলল বা<br />

ভলয়লঙ দন্তওাম ালভ চন্য। এঝাআ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ–১৩: অভ ন্য এওতঝ ধাতণত নুগ্রল ভলয়লঙ, বা দঢাফভা ধঙে ওভ। ঢালম<br />

অল্লালভ ালাবয এং অন্ন তচয়। অধতদ ফুতফদলতভলও এভ সুংাত ততদ।<br />

অয়াঢ-১৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লালভ িীলদভ ালাবযওাভী ললয় বা।<br />

দবফদ ইা আদ ফাভআয়াফ লায়াভীলতভলও লমতঙলমদ: ―অল্লালভ ধলণ দও অফাভ<br />

ালাবযওাভী লল" ঢঔদ লায়াভীভা লমতঙম: ―অফভা অল্লালভ ধলণ ালাবযওাভী<br />

লমাফ।‖ ঢঃধভ দী আভাইলমভ এও তম ইফাদ অদম এং এওতম কুনভী ওভম।<br />

ধতভলযলর অতফ, বাভা ইফাদ এলদতঙম, ঢালতভলও ঢালতভ যত্রুলতভ দফাওালমায় াললবয<br />

ওভমাফ, নলম ঢাভা তচয়ী লম।<br />

553


ূভা চুফু’অ<br />

ধভফ ওরুডাফয়,-ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, তওঙুআ ধতত্রঢা-<br />

ফতলফা দখারডা ওলভ অল্লাল̖ভ , তবতদ তফয় তথধতঢ, ধতত্র, ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদআ তদভক্ষভলতভ ফলথয ঢালতভ এওচদলও ভাূম ওলভ দপ্রভড ওলভলঙদ,<br />

তবতদ ঢালতভলও অল্লালভ অয়াঢফূল ধাঞ ওলভ রৄদাদ এং ঢালতভলও ধতত্র ওলভদ, অভ<br />

ঢালতভলও তওঢা দলওফঢ তযক্ষা দতদ, বতত ঢাভা আতঢধূলত তঙম দখাভ ধণভ্রষ্ঢায়<br />

তদধতঢঢ।<br />

অয়াঢ-৩: অভ ঢালও দপ্রভড ওভা ললয়লঙ ঢালতভ ন্যান্য দমাওলতভ চন্য, বাভা এঔদ<br />

ঢালতভ ালণ তফতমঢ লয়তদ। অভ অল্লাল ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৪: এঝা অল্লালভ নুগ্রল, তঢতদ বালও আলে ঢা তাদ ওলভদ। অভ অল্লাল দঢা ফলা<br />

নুগ্রলযীম।<br />

অয়াঢ-৫: বালতভলও ঢাভাঢ নুবায়ী অফম ওভাভ তদল তয প্রতাদ ওভা ললয়তঙম, তওন্তু<br />

ঢাভা ঢতনুবায়ী অফম ওলভতদ, ঢালতভ দআ কাথা, দব ধুসও লদ ওলভ। ওঢ তদওৃষ্<br />

ঢালতভ তৃষ্ান্ত, বাভা অল্লালভ অয়াঢলও তফণযা লম। অভ অল্লাল চাতমফ ওফলও<br />

ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৬ মুদ! দল আরতীকড বতত দঢাফভা ফলদ ওভ দব, দঢাফভাআ অল্লালভ ন্ধু , ন্যান্য<br />

ফানুর যতঢলভলও; ঢল দঢাফভা ফৃঢুয ওাফদা ওভ, বতত দঢাফভা ঢযাতী ল।<br />

অয়াঢ-৭: তওন্তু ঢাভা ওঔদ ঢা ওাফদা ওভল দা, ঢালতভ লস লগ্র বা দপ্রভড ওলভলঙ<br />

ঢাভ ওাভলড। অভ অল্লাল চাতমফলতভ ম্পলওত ফযও তলঢ।<br />

অয়াঢ-৮: মুদ: দব ফৃঢুয দণলও দঢাফভা ধাতমলয় দ়ো ঢা এওততদ দঢাফালতভলও এল<br />

ধাও়ো ওভলআ। ঢাভধভ দঢাফালতভলও ঈধতসঢ ওভা লল তৃযয তৃলযযভ ধতভজ্ঞাঢা<br />

অল্লালভ ফীলধ এং দঢাফালতভলও চাতদলয় দতয়া লল দ তওঙু , বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

554


অয়াঢ-৯: লল বাভা ইফাদ এলদঙ। চুফ'অভ ততলদ বঔদ দাফালবভ অবাদ দতয়া লয়,<br />

ঢঔদ দঢাফভা অল্লালভ সভলডভ প্রতঢ থাতঢ ল এং ন্ধ ওলভ তা দঘা-দওদা। এঝাআ<br />

দঢাফালতভ চন্য ঈত্তফ, বতত দঢাফভা চাদলঢ।<br />

অয়াঢ–১০: ঢাভধভ বঔদ দাফাব ফাি ললয় বাল, ঢঔদ দঢাফভা চতফলদ ঙত়েলয় ধ়েল<br />

এং অল্লালভ নুগ্রল লিরড ওভল অল্লাললও দতয দতয সভড ওভল। বালঢ<br />

দঢাফভা নমওাফ ল।<br />

অফায়াঢ–১১: অভ বঔদ ঢাভা দওাদ যালয়ভ তওংা দওাদ ক্রী়োলওৌঢুলওভ স্তু দতলঔ,<br />

ঢঔদ ঢাভা অধদালও তা়োলদা সায় দভলঔ দততলও ঙুলঝ বায়। অধতদ লম ততদঃ<br />

অল্লালভ ওালঙ বা অলঙ, ঢা ক্রী়ো দওৌঢুও যালয়ভ স্তু লধক্ষা দশ্রয়। অল্লাহ্<br />

তলশ্রষৎ তভতবওতাঢা।<br />

555


ূভা ফুদাতনকুদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ফুদালনওভা বঔদ অধদাভ ওালঙ অল ঢঔদ ঢাভা লমঃ অফভা াক্ষয তততে<br />

দব, অধতদ যযআ অল্লালভ ভাূম। অভ অল্লাল চালদদ দব, তদশ্চয় অধতদ দঢা ঢাভ<br />

ভাূম এং অল্লাল াক্ষয ততলেদ দব, ফুদালনওভা যযআ তফণযাাতী।<br />

অয়াঢ-২: ঢাভা তদলচলতভ যধণফূললও ঠামরূলধ যলাভ ওলভ। ঢঃধভ ঢাভা<br />

দমাওলতভলও অল্লালভ ধণ দণলও তদ ৃত্ত ওলভ। ঢাভা বা ওলভ ঢা ওঢ ফে!<br />

অয়াঢ-৩: এঝা এওাভলড দব, ঢাভা ইফাদ অদাভ ধভ কুনভী ওলভলঙ, নলম ঢালতভ ন্তলভ<br />

দফালভ দফলভ দতয়া ললয়লঙ: ঢাআ ঢাভা দালছ দা।<br />

অয়াঢ-৪: অভ বঔদ অধতদ ঢালতভলও দতঔলদ, ঢঔদ ঢাদতভ ধততলও কঞদ অধদালও<br />

ঘফৎওৃঢ ওভল। অভ বতত ঢাভা ওণা মলঢ ণালও, অধতদ ঢালতভ ওণা রৄদলদ, বতত<br />

ঢাভা দতয়ালম দঞ মাকালদা ওাঞতৃয। ঢাভা প্রলঢযওতঝ দযাভলকামলও তদলচলতভ তরুলদ্ধ<br />

ফলদ ওলভ। ঢাভাআ যত্রু, অধতদ এলতভ দণলও ঢওত ণাকুদ। অল্লাল এলতভলও তদায<br />

ওরুও। এভা তভ্রান্ত লদয় দওাদ ততলও বালে?<br />

অয়াঢ–৫: অভ বঔদ ঢালতভলও মা লয়ঃ ―দঢাফভা এ, অল্লাল̖ভ ভাূম দঢাফালতভ<br />

চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওভলদ,‖ ঢঔদ ঢাভা তদলচলতভ ফাণা খুতভলয় দদয়। অভ অ ঢালতভ<br />

দতঔলদ দব, ঢাভা লঙ্ালভভ ালণ ফুঔ তনতভলয় দদয়।<br />

অয়াঢ-৬: অধতদ ঢালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা ওলভদ ণা ঢালতভ চন্য ক্ষফা প্রাণতদা দা<br />

ওলভদ ঈপয়আ ঢালতভ চন্য ফাদ। অল্লাল ঢালতভলও ওঔদ ক্ষফা ওভলদ দা। অল্লাল<br />

দঢা ধাধাঘাভী দমাওলতভলও দলতায়ালঢভ ঢাতনও তাদ ওলভদ দা।<br />

অয়াঢ-৭: এভাআ ঢাভা বাভা লম, অল্লালভ ভাূলমভ ালঘলবত বাভা ভলয়লঙ ঢালতভ চন্য<br />

যয় ওভ দা, বঢক্ষড দা ঢাভা লভ ধল়ে। অফাদ চতফলদভ থদপাণাভ দঢা অল্লালভআ।<br />

তওন্তু ফুদালনওভা ঢা ুলছ দা।<br />

অয়াঢ –৮: ঢাভা লমঃ ―অফভা বতত ফতীদায় তনলভ বাআ. ঢল প্রতঢধতত্তযামীভা দঔাদ<br />

দণলও লীদ দমাওলতভলও যযআ দভ ওলভ দতল।‖ ঢালতভ দচলদ ভাঔা ঈতঘঢ দব, আজ্জঢ<br />

556


প্রতঢধতত্ত দঢা এওফাত্র অল্লালভআ এং ঢাভ ভাূলমভ ফু'তফদলতভ। তওন্তু ফুদালনওভা<br />

ঢা চালদ দা।<br />

অয়াঢ-৯: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফালতভ থদ-ম্পত এং দঢাফালতভ ন্তাদ-ন্ততঢ<br />

দবদ দঢাফালতভলও অল্লালভ সভড দণলও কালনম দা ওলভ, অভ বাভা এরূধ ওভল ঢাভাআ<br />

ক্ষতঢগ্রস।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অতফ দঢাফালতভলও বা তাদ ওলভতঙ ঢা দণলও যয় ওভ, দঢাফালতভ ফলথয<br />

ওাভ ফৃঢুয অাভ ধূলত। ন্যণায় দ মলঃ দল অফাভ ভ দওদ অফালও অভ<br />

তওঙুওালমভ চন্য ওায ততলমদ দা, বালঢ অতফ তওা ততঢাফ এং দদওওাভলতভ<br />

ন্তপূ তি লঢাফ।<br />

অয়াঢ-১১: অল্লাল ওঔদ ওাঈলও ওায দতদ দা, বঔদ ঢাভ তদত তষ্ ফয় এল<br />

ধল়ে। অভ দঢাফভা বা ওভ দ িলন্ধ অল্লাল ধূডত তলঢ।<br />

557


ূভা ঢাকাুদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বা তওঙু অলঙ অফালদ এং বা তওঙু অলঙ চতফলদ, তওঙুআ ধতত্রঢা-<br />

ফতলফা দখারডা ওলভ অল্লালভ; তফয় ওঢৃ তত্ব ঢাভআ এং ফস প্রযংা ঢাভআ; তঢতদ<br />

তরলয় তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদআ দআ ত্তা, তবতদ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢঃধভ দঢাফালতভ<br />

ফলথয দওঈ লয় ওাদনভ এং দঢাফালতভ দওঈ লয় ফু'তফদ। অভ দঢাফভা বা ওভ, অল্লাল<br />

ঢাভ ফযও দ্রষ্া।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদআ ৃ তষ্ ওলভলঙদ অফাদ চতফদ বণাবণপাল এং দঢাফালতভলও<br />

অওৃতঢ তাদ ওলভলঙদ, অভ সুেভ-সুলযাপদ ওলভলঙদ দঢাফালতভ অওৃতঢ, অভ ঢাভআ<br />

ওালঙ প্রঢযাঢতদ।<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদ চালদদ বা তওঙু অলঙ অফালদ চতফলদ এং তঢতদ চালদদ বা<br />

দঢাফভা দকাধদ ওভ বা দঢাফভা প্রওায ওভ। অভ অল্লাল দঢা ন্তবতাফী।<br />

অয়াঢ-৫: দঢাফালতভ ওালঙ তও দধৌলঙতদ ঢালতভ ৃত্তান্ত, বাভা ধূলত কুনভী ওলভতঙম?<br />

ঢঃধভ ঢাভা তদলচলতভ ওলফতভ ফে নম অসাতদ ওলভতঙম এং ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

অয়াঢ-৬: ঢা এ ওাভলড দব, ঢালতভ ওালঙ ঢালতভ ভাূমকড প্রওাযয তদতযতদামীল<br />

অলঢদ, ঢঔদ ঢাভা মঢঃ ―ফানুরআ তও অফালতভলও ধণ প্রতযতদ ওভল? ঢাভধভ ঢাভা<br />

কুনভী ওভম ফুঔ তনতভলয় তদম। এলঢ অল্লালভ তওঙু অল বায় দা। অভ অল্লাল দঢা<br />

ফুঔালধক্ষী, প্রযংতাল।<br />

অয়াঢ-৭: ওাদনভভা থাভডা ওলভ দব, ঢালতভলও ওঔদ ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞালদা<br />

লল দা। অধতদ লম ততদ, লা যযআ লল ; অফাভ ভলভ ওফ, যযআ দঢাফালতভলও<br />

ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞালদা লল। ঢঃধভ দঢাফভা বা ওভলঢ, ঢা দঢাফালতভলও তলঢ<br />

ওভা লল। অভ এ ওাচ অল্লালভ ধলক্ষ ঔু লচ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢএ দঢাফভা ইফাদ অদ অল্লালভ প্রতঢ, ঢাভ ভাূলমভ প্রতঢ এং দব নুভ<br />

অতফ দাতবম ওলভতঙ ঢাভ প্রতঢ। দঢাফভা বা ওভ, দ ম্পলওত অল্লাল ফযও তলঢ।<br />

558


অয়াঢ-৯: সভড ওভ, দবততদ তঢতদ দঢাফালতভলও এওত্র ওভলদ ফলঢ লয়াভ ততলদ,<br />

দততদ লল মাপ-দমাওালদভ ততদ। দব যতি ইফাদ ভাঔল অল্লালভ প্রতঢ এং দদও<br />

ওাচ ওভল, ঢাভ গুদাল দফাঘদ ওলভ দতলদ এং ঢালও তাতঔম ওভলদ চান্নালঢ,<br />

প্রাতলঢ লয় বাভ তদম্নলতলয দলভফূল, দণায় ঢাভা দন্তওাম ণাওল। এঝাআ লম<br />

ফলাানময।<br />

অয়াঢ-১০: অভ বাভা কুনভী ওলভলঙ এং অফাভ অয়াঢফূললও সীওাভ ওলভলঙ,<br />

ঢাভাআ চালান্নালফভ তথাী, ঢাভা দণায় দন্তওাম ণাওল। ওঢআ দা ফে এ<br />

প্রঢযাঢতদ সম!<br />

অয়াঢ-১১: দওাদ তধতআ অল্লালভ তদল তয যতঢলভলও অল দা। অভ দব যতি অল্লালভ<br />

প্রতঢ ইফাদ ভালঔ, তঢতদ ঢাভ ন্তভলও ৎধণ প্রতযতদ ওলভদ। অল্লাল তরলয় ফযও<br />

ধতভজ্ঞাঢ।<br />

অয়াঢ-১২: দঢাফভা অনুকঢয ওভ অল্লালভ এং অনুকঢয ওভ ভাূলমভ । বতত দঢাফভা<br />

ফুঔ তনতভলয় দা ঢল অফাভ ভাূলমভ তাতয়ত্ব দওম সষ্পাল দধৌোঁলঙ দতয়া।<br />

অয়াঢ-১৩: অল্লাল, তঢতদ ঙা়ো দওাদ ফাৰুত দদআ। ঢএ অল্লালভআ ঈধভ ফু‘তফদলতভ<br />

পভা ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-১৪: লল বাভা ইফাদ এলদঙ! তদশ্চয় দঢাফালতভ সী দঢাফালতভ ন্তাদ-<br />

ন্ততঢলতভ ফলথয দওঈ দওঈ দঢাফালতভ যক্র, ঢএ ঢালতভ যাধালভ ঢওত ণাও। অভ<br />

বতত দঢাফভা ঢালতভলও ফাচতদা ওভ, ঢালতভ দতার-ত্রুতঝ ঈলধক্ষা ওভ এং ঢালতভলও ক্ষফা<br />

ওভ, ঢল দচলদ দভঔ, অল্লাল দঢা ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

অয়াঢ-১৫: দঢাফালতভ থদ-ম্পত দঢাফালতভ ন্তাদ-ন্ততঢ দঢা দওম ধভীক্ষাসরূধ।<br />

অভ অল্লালভআ ওালঙ ভলয়লঙ দঢাফালতভ চন্য ফলাধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-১৬: ঢএ দঢাফভা অল্লাললও বণাাথয পয় ওভ, ঢাভ ওণা রৄদ, ঢাভ অনুকঢয<br />

ওভ এং ঢাভ তদল তয দফাঢালও যয় ওভ, এঝা দঢাফালতভআ ওমযালডভ চন্য। অভ বাভ<br />

ন্তলভভ ওাধতডয দণলও ফুি ললয়লঙ ঢাভাআ প্রওৃঢ নমওাফ।<br />

অয়াঢ-১৭: বতত দঢাফভা অল্লাললও ঈত্তফ ওচত তাদ ওভ, তঢতদ দঢাফালতভলও ঢা র গুড<br />

াত়েলয় দতলদ এং তঢতদ দঢাফালতভলও ক্ষফা ওভলদ। অভ অল্লাল তঢযয় গুদগ্রালী,<br />

ধভফ ধথবতযীম।<br />

অয়াঢ-১৮: তঢতদ তৃলযযভ তৃলযযভ ধতভজ্ঞাঢা, ধভাক্রফযামী, প্রজ্ঞাফয়।<br />

559


ূভা ঢামাও<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল দী! (অধতদ ঈম্মঢলও লম ততদ) দঢাফভা বঔদ দঢাফভালতভ সীলতভ<br />

ঢামাও ততলঢ ঘা, ঢল ঢালতভলও ঢামাও তত ঢালতভ আেলঢভ প্রতঢ মক্ষয দভলঔ, এং<br />

আদ্দঢ কডদা ওভ । দঢাফভা পয় ওভ অল্লাললও, তবতদ দঢাফালতভ ধামদওঢতা। দঢাফভা<br />

ঢালতভলও ঢালতভ াক ৃল দণলও দভ ওলভ দতল দা এং ঢাভা দবদ দভ দা লয়, বতত<br />

দা ঢাভা দওাদ সষ্ শ্লীমঢায় তমি লয়। এগুলমা অল্লালভ তদথতাতভঢ তথাদ, দব দওঈ<br />

অল্লালভ তথাদ মংখদ ওলভ, দ দঢা তদলচভ ঈধভআ চুমুফ ওলভ। ঢুতফ চাদ দা, লয়ঢ<br />

অল্লাল এভধভ দওাদ দঢুদ ঈধায় ওলভ দতলদ।<br />

অয়াঢ-২: ঢঃধভ বঔদ ঢাভা আদ্দঢ দযর ওভাভ তদওঝঢতী লয়, ঢঔদ দঢাফভা ঢালতভলও<br />

বণাভীতঢ তালন্ধলদ ণাওলঢ দতল। ণা বণাভীতঢ ঢালতভলও আদ্দঢ দযলর ফুি ওলভ<br />

দতল। অভ দঢাফালতভ ফথয দণলও রৃ‘চদ ন্যায়াদ দমাওলও াক্ষী ভাঔল। অভ দঢাফভা<br />

অল্লালভ ঈলদ্দলযয তঞও াক্ষয দতল। এঢিাভা দঢাফালতভ ফলথয দব যতি অল্লাল <br />

অলঔভালঢভ প্রতঢ ইফাদ ভালঔ, ঢালও ঈধলতয দতয়া ললে। অভ দব যতি অল্লাললও পয়<br />

ওলভ, তঢতদ ঢাভ চন্য ফুতিভ ঈধায় ওলভ দতলদ,<br />

অয়াঢ-৩: এং তঢতদ ঢালও এফদ ঈৎ দণলও তভতনও তাদ ওভলদ বাভ থাভডা ঢাভ<br />

দদআ। অভ দব যতি অল্লালভ ঈধভ পভা ওলভ ঢাভ চন্য তঢতদআ বলণষ্। তদশ্চয় অল্লাল<br />

তদলচভ ওাচ ধূডত ওলভ ণালওদ। অল্লাল তদথতাতভঢ ওলভ দভলঔলঙদ প্রলঢযও তরলয়ভ চন্য<br />

এওতঝ ধতভফাড।<br />

অয়াঢ-৪: অভ দঢাফালতভ সীলতভ ফলথয বাভা ঋঢুসৗা দণলও তদভায ললয় দকলঙ, বতত<br />

দঢাফভা ঢালতভ আদ্দঢ ম্পলওত লেল ওভ ঢল ঢালতভ আদ্দঢওাম লল তঢদ ফা। অভ<br />

এঔদ বালতভ ঋঢুসৗা লয়তদ ঢালতভ আদ্দঢ তঢদ ফা। ঢল কপতঢী সীলমাওলতভ<br />

আদ্দঢ ঢালতভ কলপতভ ন্তাদ প্র লয়া ধবতন্ত। দব যতি অল্লাললও পয় ওলভ, তঢতদ ঢাভ<br />

প্রলঢযও ওাচ লচ ওলভ দতদ।<br />

অয়াঢ-৫: এঝা অল্লালভ তদল তয, বা তঢতদ দঢাফালতভ প্রতঢ দাতবম ওলভলঙদ। অভ দব<br />

যতি অল্লাললও পয় ওলভ, তঢতদ ঢাভ ধাধলফাঘদ ওভলদ এং ঢালও তভাঝ ধুভস্াভ<br />

প্রতাদ ওভলদ।<br />

560


অয়াঢ-৬: দঢাফালতভ াফণতয নুবায়ী দবরূধ ক ৃলল দঢাফভা া ওভ, দঢাফালতভ<br />

ঢামাওপ্রতত্তা সীলতভলও দরূধ কলল া ওভলঢ দতল। ঢালতভলও ঙ্লঝ দনমাভ<br />

ঈলদ্দলযয ঈঢযি ওভল দা। বতত ঢাভা কপতঢী লয়, ঢল ঢালতভ কলপতভ ন্তাদ প্র<br />

ধবতন্ত ঢালতভ যয়পাভ লদ ওভল। বতত ঢাভা দঢাফালতভ ন্তাদলতভলও সন্যতাদ ওলভ,<br />

ঢল ঢালতভলও ঢালতভ ধাতভশ্রতফও দতল এং এ যাধালভ তদলচলতভ ফলথয বলণাতঘঢরূলধ<br />

ধভাফযত ওভল। ঢল বতত দঢাফভা ধভসভ ওরাওতর ওভ ঢাললম ঢাভ চন্য ন্য দওাদ<br />

দাভী সন্যতাদ ওভল।<br />

অয়াঢ-৭: তত্তাদ যতি ঢাভ তত্ত নুবায়ী যয় ওভল; অভ বালও ীতফঢ তভতনও<br />

প্রতাদ ওভা ললয়লঙ, দ-অল্লাল ঢালও বা ততলয়লঙদ, ঢা দণলও যয় ওভল। অল্লাল বালও<br />

বা ততলয়লঙদ, ঢতলধক্ষা দতয দাছা তঢতদ ওালভা ঈধভ ঘাধাদ দা। ওলষ্ভ ধভ অল্লাল<br />

যযআ সতস দতলদ।<br />

অয়াঢ-৮: লদও চদধত তঙম, বাভা াথযঢা ওলভতঙম ঢালতভ ভলভ ঢাভ ভাূমলতভ<br />

তদল তলযভ, সুঢভাং অতফ ঢালতভ ওাঙ দণলও ওলঞাভ তলা গ্রলড ওলভতঙমাফ। অভ<br />

ঢালতভলও ততলয়তঙমাফ পীরড যাতস।<br />

অয়াঢ-৯: ধতভডালফ ঢাভা তদলচলতভ ওৃঢওলফতভ যাতস অসাতদ ওলভতঙম এং ক্ষতঢআ তঙম<br />

ঢালতভ ওলফতভ ধতভডাফ।<br />

অয়াঢ-১০: অল্লাল ঢালতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ ওতঞদ যাতস। সুঢভাং দঢাফভা পয়<br />

ওভ অল্লাললও, দল জ্ঞাদীকড, বাভা ইফাদ এলদঙ! তদশ্চয় অল্লাল দঢাফাদতভ প্রতঢ দাতবম<br />

ওলভলঙদ এও ঈধলতযাডী-<br />

অয়াঢ-১১: এফদ এওচদ ভাূলমভ ফাথযলফ, তবতদ দঢাফালতভলও ধাঞ ওলভ রৄদাদ<br />

অল্লালভ সুসষ্ অয়াঢফূল, বালঢ তঢতদ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ<br />

ঢালতভলও ন্ধওাভ দণলও অলমালঢ দভ ওলভ অলদদ। অভ দব দওঈ ইফাদ অলদ<br />

অল্লালভ প্রতঢ এং দদও ওাচ ওলভ, তঢতদ ঢালও তাতঔম ওভলদ চান্নালঢ, বাভ তদম্নলতলয<br />

প্রাতলঢ লয় দলভফূল, দণায় ঢাভা দন্তওাম ণাওল। অল্লাল যযআ ঢালও ঈত্তফ<br />

তভতনও তাদ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-১২: অল্লাল দআ ত্তা, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ াঢ অফাদ এং এভ নুরূধ<br />

চতফদ, এলভ ফলথয দাতবম লয় ঢাোঁভ অলতয ; বালঢ দঢাফভা চাদলঢ ধাভ দব, অল্লাল<br />

তরলয় তযতিফাদ এং তওঙুলও অল্লাল সীয় জ্ঞালদ ধতভলষ্দ ওলভ দভলঔলঙদ।<br />

561


ূভা ঢালভীফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল দী! অল্লাল অধদাভ চন্য বা লামাম ওলভলঙদ, অধতদ ঢা লাভাফ ওলভলঙদ<br />

দওদ? অধতদ অধদাভ সীলতভ ঔুযী ওভলঢ ঘাআলঙদ। অল্লাল তঢযয় ক্ষফাযীম, ধভফ<br />

তয়ামু।<br />

অয়াঢ-২: অল্লাল দঢা দঢাফালতভ চন্য তদথতাভড ওলভ ততলয়লঙদ ওফ দণলও ফুতিভ<br />

যসা। অল্লাল দঢাফালতভ ন্ধু । তঢতদ তজ্ঞ, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৩: সভড ওভ, দী ঢাভ সীলতভ এওচলদভ ওালঙ দকাধলদ তওঙু ওণা লমতঙলমদ,<br />

ঢাভধভ বঔদ দ ঢা ন্যলও লম ততম এং অল্লাল দীলও ঢা চাতদলয় ততলমদ, ঢঔদ<br />

দী দ তরলয় তওঙু যি ওভলমদ এং তওঙু যি ওভলমদ দা। ঢঃধভ বঔদ তঢতদ ঢা<br />

ঢাভ সীদও মলমদ ঢঔদ দ মম? দও অধদালও এ যাধালভ তলঢ ওলভলঙ? দী<br />

মলমদঃ অফালও তলঢ ওলভলঙদ অল্লাল তবতদ তজ্ঞ, তওঙুভ ঔভ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-৪: দঢাফালতভ ন্তভ ন্যালয়ভ ততলও ছু োঁলও ধল়েলঙ, ঢাআ দঢাফভা ঈপলয় ঢা<br />

ওভলম পাম লয়। তওন্তু বতত দঢাফভা দীভ তরুলদ্ধ এলও ধভলও ালাবয ওভ ঢল দচলদ<br />

দভঔ, অল্লালআ ঢাভ ন্ধু এং তচভাইম দদওওাভ ফু'তফদভা, ঢাঙা়ো ন্যান্য<br />

দনলভযঢাভা ঢাভ ালাবযওাভী।<br />

অয়াঢ-৫: বতত দী দঢাফালতভ াআলও ঢামাও দতদ, ঢল ঢাভ ভ তঘলভআ দঢাফালতভ<br />

ধতভলঢত দঢাফালতভ দঘলয় ঈত্তফ সী ঢালও দতলদ, বাভা লল অজ্ঞাল, ইফাদতাভ,<br />

নুকঢ, ঢাওাতভডী, আাতঢওাতভডী, দভাবাতাভ, কুফাভী কুফাভী।<br />

অয়াঢ-৬: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা তদলচলতভলও এং দঢাফালতভ ধতভাভকতলও<br />

দতাবলঔভ দআ অগুদ দণলও ভক্ষা ওভ, বাভ আন্ধদ লল ফানুর ধাণভ, দবণায় তদলয়াতচঢ<br />

ভলয়লঙ ওলঞাভ সপা যতিফাদ দনলভযঢাভা, বাভা অল্লাল বা অলতয ওলভদ ঢাভ<br />

দানভফাদী ওলভ দা, অভ ঢাভা ঢা-আ ওলভ, বা ঢালতভলও ওভলঢ অলতয ওভা লয়।<br />

অয়াঢ-৭: দল বাভা কুনভী ওলভঙ! দঢাফভা অচ চভ দধয ওভ দা, দঢাফালতভলও ঢাভআ<br />

প্রতঢনম দতয়া লল, বা দঢাফভা ওভলঢ।<br />

562


অয়াঢ-৮: দল বাভা ইফাদ এলদঙ! দঢাফভা অল্লালভ ওালঙ ঢা ওভ ঔাোঁতঝ ঢা। অযা<br />

ওভা বায় দঢাফালতভ ভ দঢাফালতভ ফেওফতফূল দফাঘদ ওলভ দতলদ এং দঢাফালতভলও<br />

তাতঔম ওভলদ চান্নালঢ, প্রাতলঢ লয় বাভ তদম্নলতলয দলভফূল। দততদ দী ঢাভ<br />

ফুতফদ ঙীলতভলও অল্লাল ধতস ওভলদ দা। ঢালতভ দূভ ঢালতভ াফলদ ঢালতভ টাদ<br />

ততলও ঙুলঝাঙুতঝ ওভল। ঢাভা মল; দল অফালতভ ভ! অফালতভ দূভলও ধূডত ওলভ ততদ<br />

এং অফালতভলও ক্ষফা ওরুদ, অধতদ দঢা তওঙুভ ঈধভ তযতিফাদ।<br />

অয়াঢ-৯: দল দী। অধতদ দচলাত ওরুদ ওালনভ ফুদালনওলতভ তরুলদ্ধ এং ঢালতভ<br />

প্রতঢ ওলঞাভ দলাদ। ঢালতভ অাসম চালান্নাফ। দঝা ওঢআ দা তদওৃষ্ প্রঢযাঢতদ সম।<br />

অয়াঢ-১০: অল্লাল ওালনভলতভ চন্য তৃষ্ান্ত দধয ওভলঙদ দূললভ সীভ মুলঢভ সীভ।<br />

ঢাভা তঙম অফাভ দদও াোলতভ ফলথয রৃআ াোভ থীলদ। তওন্তু ঢাভা ঢালতভ ালণ<br />

তশ্বাখাঢওঢা ওলভতঙম। নলম দূল মূঢ ঢালতভলও অল্লাহ্ যাতস দণলও এওঝু<br />

াোঁঘালঢ ধালভতদ। ঢালতভলও মা লমঃ চালান্নালফ প্রলযওাভীলতভ ালণ দঢাফভা প্রলয<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-১১: অভ অল্লাল ফু‘তফদলতভ চন্য তৃষ্ান্ত দধয ওভলঙদ দনভাঈলদভ সীভ, দ<br />

প্রাণতদা ওলভতঙম; দল অফাভ ভ! অফাভ চন্য অধদাভ ওালঙ দললযলঢ এওঔাদা ক ৃল<br />

তদফতাড ওরুদ, অফালঢ ভক্ষা ওরুদ দনভাঈদ ঢাভ রৃষ্কফত দণলও এং অফালও দাচাঢ<br />

ততদ চাতমফ ওফ দণলও।<br />

অয়াঢ-১২: অভ তৃষান্ত দধয ওভলঙদ আফভালদভ ওন্যা ফাভআয়ালফভ, দ ঢাোঁভ ঢীত্ব<br />

ভক্ষা ওলভতঙম। নলম অতফ ঢাভ ফলথয অফাভ ঢভন দণলও রুর নু লও ততলয়তঙমাফ এং দ<br />

ঢাভ ভলভ াডী ঢাোঁভ তওঢাফূল ঢয লম গ্রলড ওলভতঙম, অভ দ তঙম তদয়ী<br />

আাতঢওাভীলতভ ন্ততপূ ি।<br />

563


ূভা ফুল্ক<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ফলাফতলফাতিঢ দআ ত্তা, বাভ ওভায়ত্ব তফয় ওঢৃ তত্ব, তঢতদ তরলয়<br />

তযতিফাদ;<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফৃঢুয চীদ, দবদ তঢতদ দঢাফালতভলও ধভীক্ষা ওলভদ,<br />

দও দঢাফালতভ ফলথয ওলফত দশ্রষৎ? অভ তঢতদআ ধভাক্রফযামী, ধভফ ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ াঢ অফাদ সলভ সলভ। ঢুতফ দওাদ ঔু োঁঢ দতঔলঢ ধাল<br />

দা তয়াফয় অল্লালভ ৃ তষ্লঢ। অাভ দনভা তৃতষ্, দওাদ ক্রতঝ তৃতষ্লকাঘভ লয় তও?<br />

অয়াঢ-৪: ঢাভধভ ঢুতফ াভাভ তৃতষ্ দনভা, দ তৃতষ্ যণত োন্ত ললয় তনলভ অল<br />

দঢাফাভ ততলও।<br />

অয়াঢ-৫: অভ অতফ দঢা তদওঝঢতী অফাদলও প্রতীধফামা ততলয় সুলযাতপঢ ওলভতঙ<br />

এং দগুলমালও ওলভতঙ যয়ঢালদভ চন্য তঢা়েলদভ ঈধওভড, অভ ঢালতভ চন্য প্রস্তুঢ<br />

ওলভ দভলঔতঙ দতাবলঔভ অবা।<br />

অয়াঢ-৬: অভ বাভা ঢালতভ ভলভ ালণ কুনভী ওলভ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ চালান্নালফভ<br />

অবা, ঢা ওঢআদা তদওৃষ্ প্রঢযাঢতদ সম।<br />

অয়াঢ-৭: বঔদ ঢাভা দণায় তদতক্ষি লল, ঢঔদ ঢাভা ঢাভ তওঝ যব্দ রৄদলঢ ধাল এং<br />

ঢা ঈলত্ততচঢ লদঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৮: দক্রালথ চালান্নাফ দবদ দনলঝ ধ়েল; বঔদআ ঢালঢ দওাদ তমলও তদলক্ষধ ওভা<br />

লল ঢঔদআ চালান্নালফভ প্রলভীভা ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওভলঃ দঢাফালতভ ওালঙ তও দওাদ<br />

ঢওতওাভী অলতদ?<br />

অয়াঢ–৯: ঢাভা মল: লা, যযআ অফালতভ ওালঙ ঢওতওাভী এলতঙম, তওন্তু অফভা<br />

ঢালতভলও তফণযাাতী াযস ওলভতঙমাফ এং লমতঙমাফ, অল্লাল তওঙুআ দাতবম<br />

ওলভদতদ, দঢাফভা দঢা ধল়ে অঙ ফলা তভ্রাতন্তলঢ।<br />

অয়াঢ-১০: ঢাভা অভ মলঃ বতত অফভা ঢালতভ ওণা রৄদঢাফ তওংা তলও-ুতদ্ধ<br />

ঔাঝাঢাফ, ঢাললম অফভা চালান্নালফভ ফলথয ণাওঢাফ দা।<br />

564


অয়াঢ–১১: ঢঃধভ ঢাভা তদলচলতভ ধভাথ সীওাভ ওভল। ঢএ মা'দঢ<br />

দতাবঔাীলতভ প্রতঢ।<br />

অয়াঢ–১২: তদশ্চয় বাভা ঢালতভ ভলও দা দতলঔ পয় ওলভ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ ক্ষফা <br />

ফলা ধুভস্াভ।<br />

অয়াঢ-১৩: অভ দঢাফভা দঢাফালতভ ওণা ঘুতধঘুতধ ম তওংা ঈবচ্চসলভ ম, তঢতদ দঢা<br />

ন্তবতাফী।<br />

অয়াঢ-১৪: তঢতদ তও চাদলদ দা, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ? তঢতদ দঢা ূক্ষ্মতযতী, ফযও<br />

কঢ।<br />

অয়াঢ–১৫: তঢতদআ দআ ত্তা, তবতদ দঢাফালতভ চন্য চতফদলও ওলভ ততলয়লঙদ<br />

যলাভলবাকয। ঢএ দঢাফভা ঢাভ ততলও ততলও ঘমালনভা ওভ এং ঢাভ দতয়া তভতবও<br />

দণলও অলাবত গ্রলড ওভ। অভ ঢাোঁভআ ওালঙ ধুদভায় চীতঢ ললয় দবলঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৬: দঢাফভা তও এ যাধালভ তদতশ্চন্ত ললয় দকঙ দব, অফালদ তবতদ অলঙদ তঢতদ<br />

দঢাফালতভলও চতফদল ধ্বতলয় দতলদ দা, ঢঃধভ ঢা লঞাৎ ণভ ণভ ওলভ ওাোঁধলঢ<br />

ণাওল?<br />

অয়াঢ-১৭: ণা দঢাফভা তও তদতশ্চন্ত ললয় দকঙ দব, অফালদ তবতদ অলঙদ, তঢতদ<br />

দঢাফালতভ প্রতঢ এও প্রঘণ ওংওভ রতডওাভী ছ়ে দপ্রভড ওভলদ দা ? ঢঔদ দঢাফভা<br />

চাদলঢ ধাভল অফাভ পীতঢপ্রতযতদ দওফদ তঙম।<br />

অয়াঢ-১৮: ঢালতভ ধূলত বাভা তঙম, ঢাভা তফণযা অলভাধ ওলভতঙম, নলম দওফদ ললয়তঙম<br />

অফাভ যাতস!<br />

অয়াঢ–১৯: ঢাভা তও মক্ষয ওলভ দা ঢালতভ ঈধলভ ধক্ষীকূলমভ প্রতঢ, বাভা ধাঔা তসাভ<br />

ওলভ এং ঢা গুতঝলয় দদয়? দওঈআ ঢালতভলও যূলন্য তসভ ভালঔদতদ, তয়াফয় অল্লাল<br />

যতঢলভলও। তঢতদ তরলয় ফযও দ্রষ্।<br />

অয়াঢ-২০: তয়াফয় অল্লাল ঙা়ো এফদ দও অলঙ, দব ধন্যাতলদী তদলয় দঢাফালতভ<br />

ালাবয ওভল? ওালনভভা দঢ ভলয়লঙ তভ্রাতন্তলঢ।<br />

অয়াঢ–২১: তঢতদ বতত তভবও ন্ধ ওলভ দতদ, ঢল এফদ দও অলঙ, দব দঢাফালতভলও<br />

তভতবও তাদ ওভল? ভং ঢাভা দঢা াথযঢা তফূঔঢায় টু ল অলঙ।<br />

565


অয়াঢ-২২: আ দব যতি ঈধু়ে ললয় ফুলঔ পভ ততলয় ঘলম, দ যতিআ তও ৎধলণ ঘলম, দা<br />

তও ঐ যতি দব দাচা ললয় ভম তঞও ধলণ ঘলম?<br />

অয়াঢ-২৩: অধুতদ লম ততদঃ তঢতদআ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ এং দঢাফালতভলও<br />

ততলয়লঙদ শ্রডযতি, তৃতষ্যতি এং ন্তঃওভড । দঢাফভা ঔু াফান্যআ ওৃঢজ্ঞঢা প্রওায<br />

ওভ।<br />

অয়াঢ-২৪: অধতদ মুদঃ তঢতদআ দঢাফালতভলও ধতণীলঢ ৃ ঙত়েলয় ততলয়লঙদ এং ঢাভআ<br />

ওালঙ দঢাফালতভলও এওত্র ওভা লল।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা লম: এ য়াতা ওঔদ াসাতয়ঢ লল, ম; বতত দঢাফভা ঢযাতী<br />

ল?<br />

অয়াঢ-২৬: অধতদ মুদ: এভ জ্ঞাদ দঢা দওম অল্লালভআ ওালঙ অলঙ, অতফ দঢা<br />

এওচদ প্রওাযয ঢওতওাভী ফাত্র।<br />

অয়াঢ-২৭: বঔদ ঢা তদওঝঢতী ললঢ দতঔল, ঢঔদ ওালনভলতভ ফুঔফন্টম তডত ললয়<br />

ধ়েল এং ঢালতভলও মা ললঃ এঝাআ দঢা দঢাফভা ঘাআলঢ।<br />

অয়াঢ-২৮: অধতদ মুদঃ দঢাফভা দপল দতলঔঙ তও বতত অল্লাল অফালও এং অফাভ<br />

ঙীলতভলও ধ্বং ওলভ দনলমদ ণা অফালতভ প্রতঢ তয়া ওলভদ, ঢল ওালনভলতভলও<br />

দও বন্ত্রডাতায়ও অয়ু দণলও ভক্ষা ওভল?<br />

অয়াঢ-২৯: অধতদ অভ মুদঃ তঢতদ ধভফ তয়াফয়, অফভা ঢাভ প্রতঢ ইফাদ এলদতঙ<br />

এং ঢাভআ ঈধভ পভা ওভতঙ। ঢএ তঘলভআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল, দও প্রওাযয<br />

ভ্রাতন্তভ ফলথয অলঙ।<br />

অয়াঢ-৩০: অধতদ লম ততদঃ দঢাফভা দপল দতলঔঙ তও বতত দঢাফালতভ ধাতদ তদম্নততলও<br />

তৃযয ললয় বায়, ঢল এফদ দও অলঙ, দব দঢাফালতভলও এলদ দতল প্রলফাদ ধাতদ?<br />

566


ূভা ওামাফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দূদ, ওফ ওমলফভ এং বা ঢাভা তমতধদ্ধ ওলভ ঢাভ,<br />

অয়াঢ-২: অধতদ অধদাভ ভলভ নুগ্রলল ঈন্মাত দদ।<br />

অয়াঢ–৩: অভ অধদাভ চন্য যযআ নু ভন্ত ততদফয়;<br />

অয়াঢ-৪: অভ অধতদ যযআ ফলাদ ঘতভলত্রভ তথওাভী।<br />

অয়াঢ৫: তঘলভআ অধতদ দতঔলদ এং ঢাভা দতঔল<br />

অয়াঢ-৬: দব, দও দঢাফালতভ ফলথয তওাভগ্রস।<br />

অয়াঢ-৭: তদশ্চয় অধদাভ ভ ঔু পামপাল চালদদ, দও ঢাভ ধণ দণলও তভ্রান্ত ললয়লঙ<br />

এং তঢতদ ৎধণপ্রািলতভ ম্পলওত ফযও কঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢএ অধতদ তফণযাঘাভীলতভ নুভড ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ–৯: ঢাভা ঘায় দব, বতত অধতদ তযতণম লদ, ঢল ঢাভা তযতণম লল।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অধতদ এফদ যতিভ নুভড ওভলদ দা, দব ওণায় ওণায় ওফ<br />

ওলভ, দব লীদ প্রওৃতঢভ;<br />

অয়াঢ-১১: দব ধশ্চালঢ ঔু রৃদতাফ ভঝদাওাভী, দব দঘাকমঔুভী ওলভ দ়োয়;<br />

অয়াঢ-১২: দব দদও ওালচ াথা প্রতাদওাভী, দব ীফা মংখদওাভী, দব ফলাধাধী;<br />

অয়াঢ-১৩: দব রুক্ষ সপা, এঢিযঢীঢ চাভচ;<br />

অয়াঢ-১৪: ওাভড দ থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢভ তথওাভী।<br />

অয়াঢ-১৫: বঔদ ঢাভ াফলদ অফাভ অয়াঢফূল ধাঞ ওভা লয় ঢঔদ দ লম: এ দঢা<br />

দওালমভ তপতত্তলীদ ঈধওণা ফাত্র।<br />

অয়াঢ-১৬: তঘলভআ অতফ ঢাভ দালও তাক মাতকলয় দত।<br />

567


অয়াঢ-১৭: অতফ ঢালতভলও ধভীক্ষা ওলভতঙ, দবফদ অতফ ধভীক্ষা ওলভতঙমাফ<br />

াকাদয়ামালতভলও, বঔদ ঢাভা ওফ ওলভতঙম দব, যযআ ঢাভা দপাভলমায় াকালদভ<br />

নম অলভড ওভল,<br />

অয়াঢ-১৮: অভ ঢাভা ‗‗আদযাঅল্লাল‖ লমতদ।<br />

অয়াঢ–১৯: ঢঃধভ অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও াকালদভ ঈধভ এও তধবতয় অধতঢঢ<br />

লম, অভ ঢাভা তঙম ঢঔদ তদতদ্রঢ।<br />

অয়াঢ-২০: নলম াকাদতঝ যয-ওাঝা দক্ষলঢভ ফঢ ওৃষ্ণডত ললয় দকম,<br />

অয়াঢ-২১: ঢএ ঢাভা প্রাঢঃওালম এলও ধভলও দটলও মলঢ মাকম?<br />

অয়াঢ-২২: দঢাফভা প্রঢুযলরআ তদচ তদচ দক্ষলঢভ ততদও ঘম, বতত দঢাফভা নম অলভড<br />

ওভলঢ ঘা।<br />

অয়াঢ-২৩: ঢঃধভ ঢাভা ঘমম, ঘুতধ ঘুতধ ওণা মলঢ মলঢ:<br />

অয়াঢ-২৪: অচ দবদ াকালদ দওাদ তফওীদ দঢাফালতভ ওালঙ প্রলয দা ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-২৫: অভ ঢাভা তফওীদলতভলও তদ ৃত্ত ওভলঢ ক্ষফ ফলদ ওলভ প্রাঢঃওালম<br />

াকালদ বাত্রা ওভম।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢাভধভ বঔদ ঢাভা াকালদভ সা দতঔম ঢঔদ ঢাভা মমঃ অফভা<br />

তদশ্চয়আ ধণ পু লম দকতঙ।<br />

অায়াঢ-২৭: ভং অফভা দঢা পাকযলাভা তিঢ।<br />

অয়াঢ-২৮: ঢালতভ পাম দমাওতঝ মমঃ অতফ তও দঢাফালতভলও তমতদ? এঔদ দঢাফভা<br />

অল্লালভ ধতত্রঢা-ফতলফা দওদ দখারডা ওভঙ দা?<br />

অয়াঢ-২৯: ঢঔদ ঢাভা মম? অফভা অফালতভ ভলভ ধতত্রঢা-ফতলফা দখারডা ওভতঙ,<br />

অফভা দঢা তঙমাফ চাতমম্।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢঃধভ ঢাভা এলও ন্যলও লিাথদ ওলভ ধভসভ দতারালভাধ ওভলঢ<br />

মাকম।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢাভা মলঢ মাকম লায় রৃলপতাক অফালতভ! তদশ্চয় অফভা াআ তঙমাফ<br />

ীফামংখদওাভী।<br />

568


অয়াঢ-৩২: অযা ওভা বায়, অফালতভ ভ-এভ ধতভলঢত অফালতভলও দতলদ ঈৎওৃষ্<br />

াকাদ; অফভা দঢা অফালতভ ভলভ তপফুঔী লমাফ।<br />

অায়াঢ-৩৩: যাতস এরূধআ ললয় ণালও। অভ অলঔভালঢভ যাতস দঢা তঢ গুরুঢভ। তও<br />

পাম লঢ বতত ঢাভা চাদঢ!<br />

অয়াঢ–৩৪: তদশ্চয় দফাত্তাওীলতভ চন্য ভলয়লঙ ঢালতভ ভলভ ওালঙ দদয়াফঢধূডত চান্নাঢ।<br />

অয়াঢ-৩৫: অতফ তও অত্মফধতডওাভী াোলতভলও ধভাথীলতভ ফঢুময কডয ওভ?<br />

অয়াঢ-৩৬: দঢাফালতভ তও ললয়লঙ, দঢাফভা দওফদ তদ্ধান্ত ততে?<br />

অয়াঢ-৩৭: ণা দঢাফালতভ ওালঙ তও দওাদ তওঢা অলঙ, বালঢ দঢাফভা ধাঞ ওভ<br />

অয়াঢ-৩৮: দব, ঢালঢ দঢাফালতভ চন্য ভলয়লঙ বা দঢাফভা ধঙে ওভ?<br />

অয়াঢ-৩৯: ণা অতফ তও দঢাফালতভ ালণ দওয়াফঢ ধবতন্ত মঢ এফদ দওাদ<br />

প্রতঢজ্ঞায় অদ্ধ অতঙ দব, দঢাফভা দঢাফালতভ চন্য বা তদ্ধান্ত ওভল, ঢা-আ ধাল?<br />

অয়াঢ–৪০: অধতদ ঢালতভলও তচলজ্ঞ ওরুদ, ঢালতভ ফলথয দও এভ তচম্মাতাভ?<br />

অয়াঢ-৪১: ণা ঢালতভ দওাদ যভীও ঈধায অলঙ? ণাওলম ঢাভা ঢালতভ যভীও<br />

ঈধাযলতভলও ঈধতসঢ ওরুও, বতত ঢাভা ঢযাতী লয়।<br />

অয়াঢ-৪২: ধালয়ভ দকাঙা ধবতন্ত ঈন্মুি ওভাভ ততলদভ ওণা সভড ওভ, দততদ ঢালতভলও<br />

তচতা ওভাভ চন্য অলাদ ওভা লল, তওন্তু ঢাভা ঢা ওভলঢ ক্ষফ লল দা,<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢালতভ তৃতষ্ লথাফুঔী ললয় ণাওল এং লীদঢা ঢালতভদও অেন্ন ওলভ<br />

দনমল। ণা বঔদ ঢাভা সুস-ম তঙম, ঢঔদ ঢালতভলও তচতা ওভলঢ অলাদ<br />

চাদালদা লঢ (তওন্তু ঢাভা া়ো ততঢ দা)।<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢএ বাভা এআ ওামাফলও সীওাভ ওলভ, ঢালতভলও অফাভ ওালঙ দঙল়ে<br />

ততদ, অতফ ঢালতভলও এফদপাল থীলভ থীলভ ধাও়ো ওভ দব, ঢাভা চাদলঢ ধাভল<br />

দা ।<br />

অয়াঢ–৪৫: অভ অতফ ঢালতভলও ওায ততলয় ণাতও, তদশ্চয় অফাভ দওৌযম ঢযন্ত<br />

ফচুঢ।<br />

569


অয়াঢ–৪৬: অধতদ তও ঢালতভ ওালঙ ধাতভশ্রতফও ঘাদ, বাভ দঔাভলঢভ ওাভলড ঢাভা<br />

পাভাক্রান্ত ফলদ ওভল?<br />

অয়াঢ-৪৭: ণা ঢালতভ ওালঙ তও কালয়লভ জ্ঞাদ অলঙ বা ঢাভা তমলঔ ভালঔ?<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢএ অধতদ ধথবতথাভড ওরুদ অধদাভ ভলভ তদল তলযভ লধক্ষায়।<br />

অধতদ ফাঙয়ামা আঈনুলভ ফঢ ললদ দা, বঔদ তঢতদ তঘন্তায়-তধলত অেন্ন সায়<br />

ওাঢভ প্রাণতদা ওলভতঙলমদ।<br />

অয়াঢ–৪৯: বতত দা ঢাভ ভলভ নুগ্রল ঢাভ লায় লঢ, ঢল তঢতদ মাতঞ্ঢ ললয় ঈন্মুি<br />

প্রান্তলভ তদতক্ষি ললঢদ ।<br />

অয়াঢ–৫০: ধুদভায় ঢাভ ভ ঢালও ফলদাদীঢ ওভলমদ এং ঢালও দদওওাভলতভ<br />

ন্তপু তি ওভলমদ।<br />

অয়াঢ–৫১: অভ ওালনভভা বঔদ দওাভঅদ শ্রড ওলভ, ঢঔদ ফলদ লয় দবদ ঢালতভ ঢীক্ষ্ণ<br />

তৃতষ্ ততলয় অধদালও ধাঙল়ে দনমল এং ঢাভা লমঃ এ যতি দঢা এও ধাকম।<br />

অয়াঢ-৫২: ণঘ এআ দওাভঅদ দঢা ফগ্র তলশ্বভ চন্য ঈধলতযফাত্র।<br />

570


ূভা লানা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: সুতদতশ্চঢ ঢয তরয়।<br />

অয়াঢ-২: তও দআ সুতদতশ্চঢ ঢয তরয়?<br />

অয়াঢ-৩: অভ অধতদ তও চালদদ, দআ সুতদতশ্চঢ ঢয তরয় তও?<br />

অয়াঢ-৪: সীওাভ ওলভতঙম ‗অত াফূত‘ ম্প্রতায় ফলাপ্রময়লও।<br />

অয়াঢ-৫: ঢঃধভ াফূত ম্প্রতায়, ঢালতভলও দঢা ধ্বং ওভা ললয়তঙম এও তওঝ যব্দ<br />

ততলয়।<br />

অয়াঢ-৬: অভ অত ম্প্রতায়, ঢালতভলও ধ্বং ওভা ললয়তঙম এও প্রঘণ ছজা ায়ু<br />

ততলয়।<br />

অয়াঢ-৭: অল্লাল দ ায়ুলও ঢালতভ ঈধভ ঘাতধলয় দভলঔতঙলমদ এওাথালভ াঢ ভাঢ <br />

অঝ ততদ ধবতন্ত। ঢঔদ অধতদ ঢালতভলও দণায় দতঔলঢ দধলঢদ দবদ ঢাভা ঈৎধাতঝঢ<br />

দঔচুভ কালঙভ ওালণভ ন্যায় ততক্ষিপাল পূ ধাতঢঢ ললয় ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢএ অধতদ ঢালতভ দওাদ তসত্ব দতঔলঢ ধাদ তও?<br />

অয়াঢ-৯: দনভাঈদ, ঢাভ ধূতঢতীভা এং ঈলল্ট দতয়া চদধতাী মূঢ ম্প্রতায় গুরুঢভ<br />

ধালধ তমি তঙম।<br />

অয়াঢ–১০: সুঢভাং ঢাভা ঢালতভ ভলভ ভাূমলও ফান্য ওলভতঙম, নলম অল্লাল<br />

ঢালতভলও ধাও়ো ওভলমদ তঢ ওলঞাভপাল।<br />

অয়াঢ-১১: বঔদ চলমাো ললয়তঙম, ঢঔদ অতফ দঢাফালতভলও দদৌবালদ অলভালড<br />

ওতভলয়তঙমাফ,<br />

অয়াঢ-১২: দবদ এ খঝদালও অতফ দঢাফালতভ চন্য এওতঝ সভডীয় যাধাভ ওতভ এং<br />

দবদ সভডওাভীভ ওডত ঢা সভড ভালঔ।<br />

অয়াঢ-১৩: বঔদ তযঙায় নু ৎওাভ দতয়া লল, এওতঝফাত্র নু ৎওাভ,<br />

571


অয়াঢ-১৪: এং চতফদ ধতঢফামালও ঈলত্তাতমঢ ওভা লল, ঢঃধভ ঈপয়লওআ এওআ<br />

থানায় ঘূডতঘূডত ওভা লল,<br />

অয়াঢ–১৫: দততদ ংখতঝঢ লল দআ সুতদতশ্চঢ ঢয খঝদা ফলাপ্রময়,<br />

অয়াঢ-১৬: অভ অফাদ ললয় বাল ততীডত এং দততদ ঢা তদলসচ ততক্ষি ললয় ধ়েল,<br />

অয়াঢ-১৭: দনলভশ্তাকদ অফালদভ তওদাভায় তওদাভায় ণাওল এং দততদ অঝচদ<br />

দনলভযঢা ঢালতভ ভলভ অভযলও তদলচলতভ ঈধভ থাভড ওভল।<br />

অয়াঢ-১৮: দততদ দঢাফালতভলও ঈধতসঢ ওভা লল এং দঢাফালতভ দওাদ তওঙুআ দকাধদ<br />

ণাওল দা।<br />

অয়াঢ-১৯: দততদ বালও ঢাভ অফমদাফা ঢাভ টাদ লালঢ দতয়া লল, দ মলঃ দা<br />

দঢাফভা অফাভ অফমদাফা ধল়ে দতঔ;<br />

অয়াঢ-২০ অতফ দঢা চাদঢাফ দব, অফালও অফাভ তলালভ ম্মুঔীদ ললঢ লল।<br />

অয়াঢ-২১: সুঢভাং দ লন্তারচদও চীদবাধদ ওভল,<br />

অয়াঢ–২২: সুফলাদ চান্নালঢ,<br />

অয়াঢ-২৩: বাভ নমফূল ছু োঁলও ণাওল,<br />

অয়াঢ-২৪: ঢালতভলও মা ললঃ দঢাফভা াদলে ঔা ধাদ ওভ, দঢাফভা তকঢওালম<br />

বা ওলভতঙলম ঢাভ ততদফলয়।<br />

অয়াঢ-২৫: তওন্তু বালও ঢাভ অফমদাফা ঢাভ াফ লালঢ দতয়া লল, দ মলঃ লায় তও<br />

পাম লঢ, বতত অফভ অফমদাফা অফালও দতয়াআ দা লঢ!<br />

অয়াঢ-২৬: অভ অতফ বতত দা চাদঢাফ, অফাভ তলা-তদওায তও?<br />

অয়াঢ-২৭: লায়! ফৃঢুযআ বতত অফালও দযর ওলভ ততঢ।<br />

অয়াঢ-২৮: অফাভ থদ-ম্পত অফাভ দওাদ ওালচআ অম দা।<br />

অয়াঢ-২৯: অফাভ প্রতঢধতত্ত অফাভ দণলও ভাত ললয় দকম।<br />

অায়াঢ-৩০: দনলভযঢালতভলও মা লল ? এলও থভ, এভ কমায় দত়ে ধতভলয় তা,<br />

572


অয়াঢ–৩১: ঢাভধভ ঢালও দতাবলঔ প্রলয ওভা,<br />

অয়াঢ-৩২: ঢঃধভ ঢালও এফদ এও য ৃঙৎলম অদ্ধ ওভ, বা ত্তভ কচ তীখত।<br />

অয়াঢ-৩৩: দ ফলাদ অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ ভাঔঢ দা,<br />

অয়াঢ-৩৪: এং ঈৎাতলঢ ওভঢ দা তফওীদলতভলও অলাবত প্রতালদ;<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢএ অচলওভ ততলদ এঔালদ ঢাভ দওাদ ন্তভঙ লায় দদআ;<br />

অয়াঢ-৩৬: এং দওাদ ঔাতয দদআ, ক্ষঢ-তলথৌঢ ধাতদ ঙা়ো,<br />

অয়াঢ-৩৭: বা গুদালকাভ যতঢলভলও দওঈ ঔাল দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: অতফ ওফ ওভতঙ ঢাভ, বা দঢাফভা দতঔ<br />

অয়াঢ-৩৯: এং বা দঢাফভা দতঔ দা ঢাভ;<br />

অয়াঢ-৩৯: এং বা দঢাফভা দতঔদা ঢাভ;<br />

অয়াঢ-৪০: তদশ্চয় এ দওাভঅদ এওচদ ন্মাতদঢ দনলভযঢা ওঢৃ তও াতলঢ াডী;<br />

অয়াঢ-৪১: এং ঢা দওাদ ওতভ ওণা দয়। দঢাফভা ঔু ওফআ তশ্বা ওভ;<br />

অয়াঢ-৪২: অভ এঝা দওাদ কডলওভ ওণা দয়। দঢাফভা ঔু ওফআ ঈধলতয গ্রলড ওভ।<br />

অয়াঢ-৪৩: এ দওাভঅদ চকঢফূললভ প্রতঢধামলওভ ঢভন দণলও দাতবমওৃঢ।<br />

অয়াঢ-৪৪: তঢতদ বতত অফাভ দালফ দওাদ ওণা ভঘদা ওভলঢদ,<br />

অয়াঢ-৪৫: ঢল অতফ ঢাভ টাদ লাঢ থলভ দনমঢাফ,<br />

অয়াঢ-৪৬: ঢঃধভ দওলঝ দনমঢাফ ঢাভ রৎতধলণভ তযভা,<br />

অয়াঢ-৪৭: দঢাফালতভ ফলথয এফদ দওঈ দদআ, দব ঢালও ভক্ষা ওভলঢ ধালভ।<br />

অয়াঢ-৪৮: এ দওাভঅদ দঢা দফাত্তাওীলতভ চন্য যযআ ঈধলতয।<br />

অয়াঢ-৪৯: অতফ দঢা চাতদ দব, দঢাফালতভ ফলথয দওঈ দওঈ তফণযালভাধওাভী।<br />

অয়াঢ-৫০: অভ এ দওাভঅদ যযআ নুঢালধভ ওাভড ওালনভলতভ চন্য।<br />

573


অয়াঢ-৫১: অভ এ দওাভঅদ বণাণতআ তদতশ্চঢ ঢয।<br />

অয়াঢ-৫২: ঢএ অধতদ অধদাভ ফলাদ ভলভ দাদফভ ঢাীল ধাঞ ওরুদ।<br />

574


ূভা ফা’অতভচ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: এও প্রশ্নওাভী তচলজ্ঞ ওলভ দআ অবা িলন্ধ, বা অধতঢঢ লল,<br />

অয়াঢ-২: ওালনভলতভ ঈধভ, বাভ দওাদ প্রতঢলভাথওাভী দদআ,<br />

অয়াঢ-৩: বা ংখতঝঢ লল অল্লালভ ঢভন দণলও, তবতদ দাধাদফূললভ তথধতঢ।<br />

অয়াঢ-৪: দনলভযঢাকড এং রূল অল্লালভ ফীলধ অলভালড ওলভ বায় এফদ এও ততলদ,<br />

বাভ ধতভফাড ধিায লাচাভ ঙভ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢএ অধতদ ভ ওরুদ ঈত্তফ ভ।<br />

অয়াঢ-৬: ঢাভা ঐততদলও তূভঢী দতঔলঙ,<br />

অয়াঢ-৭: অভ অতফ দতঔতঙ ঢা তদওঝঢতী।<br />

অয়াঢ-৮: দততদ অফাদ ললয় বাল কতমঢ ঢাফাভ ফঢ,<br />

অয়াঢ-৯: অভ ধতঢফূল লল থূদা ভতগদ ধযলফভ ফঢ,<br />

অয়াঢ-১০: অভ দততদ দওাদ ন্ধু দওাদ ন্ধু লও তচলজ্ঞ ওভল দা,<br />

অয়াঢ–১১: বতত ঢালতভ এওচদলও ধভচলদভ ালণ দফামাওাঢ ওভালদা লয়। দততদ<br />

গুদালকাভ দমালওভা অবা দণলও যালতঢভ চন্য সীয় ন্তাদদতভলও ততলঢ ঘাআল,<br />

অয়াঢ-১২: সীয় সী পাআলও,<br />

অয়াঢ-১৩: অভ ঢাভ জ্ঞাতঢ-দকাষৎীলও, বাভা ঢালও অশ্রয় ততঢ,<br />

অয়াঢ-১৪: এং ধতণীভ ৃ াআলও ; ঢঃধভ বালঢ এ ঢালও ভক্ষা ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৫: দা, ওঔদআ দয় ; তদশ্চয় এঝা এফদ দমতমলাদ তি,<br />

অয়াঢ-১৬: বা ঘাফ়ো ধবতন্ত ঔতলয় দতল।<br />

575


অয়াঢ-১৭: দতাবঔ ঐ যতিলও টাওল, দব ধ ৃষৎ প্রতযতদ ওভঢ ফুঔ তনতভলয় ণাওঢ,<br />

অয়াঢ-১৮: অভ থদ িয় ওভঢ ংভক্ষড ওভঢ।<br />

অয়াঢ-১৯: তদশ্চয় ফানুর ৃ তচঢ ললয়লঙ রৃতমফদ-তসভতঘত্ত,<br />

অয়াঢ-২০: বঔদ ঢালও দওাদ তদষ্ সযত ওলভ, ঢঔদ দ লা-রঢায ওলভ,<br />

অয়াঢ-২১: অভ বঔদ দওাদ ওমযাড ঢালও সযত ওলভ, ঢঔদ দ ওাধতডয ওলভ,<br />

অয়াঢ-২২: ঢল বাভা দাফাব অতায়ওাভী, ঢাভা ঙা়ো;<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভা দঢা তদলচলতভ দাফালব তা ওালয়ফ ণালও,<br />

অয়াঢ-২৪: অভ ঢালতভ ম্পলত লও তদথতাতভঢ অলঙ,<br />

অয়াঢ-২৫: প্রাণতী প্রাণতী তদততলযলর ওলমভ চন্য,<br />

অয়াঢ-২৬: অভ ঢাভা দওয়াফলঢভ ততদলও ঢয লম তশ্বা ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ ঢাভা ঢালতভ ভলভ অবা ম্পলওত পীঢ-ন্ত্রস;<br />

অয়াঢ-২৮: াসতওআ ঢালতভ ভলভ অবা দণলও তদপতয় লয়া বায় দা।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ ঢাভা তদলচলতভ দবৌদ-ঙলও দলনাবঢ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৩০: ঢল ঢালতভ সী ণা ফাতমওাদাপু ি তাীলতভ যতঢলভলও, দওদদা এলঢ<br />

ঢাভা তদেদীয় লল দা।<br />

অয়াঢ-৩১: ঢএ বাভা এলতভলও ঙা়ো ন্যলও ওাফদা ওলভ, ঢাভাআ ীফামংখদওাভী।<br />

অয়াঢ-৩২: অভ বাভা তদলচলতভ অফাদঢ তদলচলতভ য়াতা ভক্ষা ওলভ,<br />

অয়াঢ-৩৩: এং বাভা ঢালতভ াক্ষয তঞওপাল প্রতাদ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৩৪: এং বাভা তদলচলতভ দাফালবভ প্রতঢ বত্নাদ,<br />

অয়াঢ-৩৫ ঢাভাআ ম্মালদ চান্নালঢ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৩৬: ওালনভলতভ তও লম দব, ঢাভা অধদাভ ততলও ঙুলঝ অলঙ,<br />

576


অয়াঢ-৩৭: টাদ ততও দণলও এং াফ ততও দণলও তলম তলম?<br />

অয়াঢ–৩৮: ঢালতভ ফলথয প্রলঢযও যতিআ তও অওাংক্ষা ওলভ দব, ঢালও দদয়াফঢধূডত<br />

চান্নালঢ তাতঔম ওভা লল?<br />

অয়াঢ-৩৯: দা, ঢা ওঔদ লল দা। অতফ ঢালতভলও দওাদ স্তু দণলও ৃ তষ্ ওলভতঙ ঢা<br />

ঢাভা চালদ।<br />

অয়াঢ–৪০: অতফ ওফ ওভতঙ ঈতয়াঘম সাঘমফূললভ ফাতমলওভ দব, তদশ্চয় অতফ<br />

ক্ষফঢা ভাতঔ<br />

অয়াঢ-৪১: ঢালতভ সদম ঢালতভ দঘলয় ঈত্তফ ফানুর ৃ তষ্ ওভলঢ এং এলঢ অতফ ক্ষফ<br />

দআ৷<br />

অয়াঢ–৪২,: ঢএ অধতদ ঢালতভলও দঙল়ে ততদ, ঢাভা াও-তঢণা অদে-দওৌঢুও<br />

ওভলঢ ণাকুও, দব ধবতন্ত দা ঢাভা ম্মুঔীদ লয় ঢালতভ দআ ততলদভ, বাভ প্রতঢশ্রুতঢ<br />

ঢালতভলও দতয়া ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪৩: দততদ ঢাভা ওভ দণলও দভ ললয় এফদপাল দ্রুঢললক থাতঢ লল, দবদ<br />

ঢাভা দওাদ তদত তষ্ মক্ষস্তুভ ততলও ঙুঝলঙ,<br />

অয়াঢ-৪৪: ঢালতভ তৃতষ্ লথাফুঔী ললয় ণাওল এং লীদঢা ঢালতভলও অেন্ন ওলভ<br />

দনমল। এঝাআ দততদ, বাভ য়াতা ঢালতভলও দতয়া লঢ।<br />

577


ূভা দূল<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতফ দঢা দূললও ঢাভ ওলফভ প্রতঢ দপ্রভড ওলভতঙমাফ দব, অধতদ সীয়<br />

ওফলও ঢওত ওরুদ ঢালতভ প্রতঢ বন্ত্রডাতায়ও অবা অাভ ধূলত।<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ লমতঙলমদ: দল অফাভ ওফ। অতফ দঢা দঢাফালতভ চন্য প্রওাযয<br />

ঢওতওাভী-<br />

অয়াঢ-৩: এ তরলয় দব, দঢাফভা অল্লালভ আাতঢ ওভ, ঢালও পয় ওভ এং অফাভ<br />

অনুকঢয ওভ,<br />

অয়াঢ-৪: তঢতদ দঢাফালতভলও দঢাফালতভ ধাধফূল ফাচতদা ওলভ দতলদ এং<br />

দঢাফালতভলও ওায প্রতাদ ওভলদ এও তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত। তদশ্চয় অল্লালভ তদথতাতভঢ<br />

ফয় বঔদ অল, ঢঔদ ঢা তমতিঢ লদ দা। তও ঈত্তফ লঢ, বতত দঢাফভা চাদলঢ।<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ মলমদঃ দল অফাভ ভ! অতফ অফাভ ওফলও তায়াঢ ততলয়তঙ ভালঢ<br />

ততলদ,<br />

অয়াঢ-৬: তওন্তু অফাভ তায়াঢ ঢালতভ ধমায়দপ্রডঢাআ তদ্ধ ৃ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ অতফ বঔদআ ঢালতভলও তায়াঢ দতআ, বালঢ অধতদ ঢালতভলও ক্ষফা<br />

ওলভদ, ঢঔদআ ঢাভা ঢালতভ ওালদ সীয় ঙুতম ঠু তওলয় দতয়, তদলচলতভলও সা ৃঢ ওলভ<br />

দদয় এং দচত ওলভ ঘভফ লঙ্াভ প্রওায ওলভ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢঃধভ অতফ ঢালতভলও ঈচ্চসলভ তায়াঢ ততলয়তঙ,<br />

অয়াঢ-৯: ধলভ অতফ প্রঘাভ ওলভতঙ প্রওালযয এং দকাধলদ ঢালতভলও ুতছলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-১০: অভ লমতঙ! দঢাফভা দঢাফালতভ ভলভ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ। তঢতদ দঢা তঢযয়<br />

ক্ষফাযীম।<br />

অয়াঢ-১১: তঢতদ দঢাফালতভ ঈধভ প্রঘুভ তষ্ ৃ রতড ওভলদ,<br />

578


অয়াঢ-১২: অভ তঢতদ দঢাফালতভলও থদ-ম্পলত ন্তাদ-ন্ততঢলঢ ফৃদ্ধ ওভলদ এং<br />

দঢাফালতভলও দতলদ লদও াকাদ দঢাফালতভ চন্য প্রাতলঢ ওভলদ দলভফূল।<br />

অয়াঢ-১৩: দঢাফালতভ তও লম দব, দঢাফভা অল্লালভ ফলত্ব অযা ওভঙ দা?<br />

অয়াঢ-১৪: ণঘ তঢতদআ দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ ধবতায়ক্রলফ।<br />

অয়াঢ-১৫: দঢাফভা তও মক্ষয ওভতদ? অল্লাল তওপাল াঢ অফাদলও সলভ সলভ ৃ তষ্<br />

ওলভলঙদ?<br />

অয়াঢ-১৬: অভ দঔালদ ঘন্দ্রলও ওলভলঙদ দচযাতঢ এং ূবতলও ওলভলঙদ প্রতীধসরুধ।<br />

অয়াঢ-১৭: অল্লাল দঢাফালতভলও ফাতঝ দণলও ঈতকঢ ওলভলঙদ,<br />

অয়াঢ-১৮: লযলর তঢতদ দঢাফালতভলও ঢালঢআ তনতভলয় দদলদ এং ধুদভায় তঢতদ<br />

দঢাফালতভলও দভ ওলভ অদলদ।<br />

অয়াঢ–১৯: অভ অল্লাল দঢাফালতভ চন্য চতফদলও ওলভলঙদ তসৃঢ,<br />

অয়াঢ-২০: বালঢ দঢাফভা ঢাভ ফুি ধণফূলল ঘমালনভা ওভলঢ ধাভ।<br />

অয়াঢ-২১: দূল লমতঙলমদ: দল অফাভ ভ। ঢাভা দঢা অফালও ফান্য ওলভলঙ এং<br />

নুভড ওলভলঙ এফদ দমালওভ, বাভ থদ-ম্পত ন্তাদ-ন্ততঢ ঢাভ রৄথু ক্ষতঢআ তদ্ধ<br />

ৃ<br />

ওলভলঙ;<br />

অয়াঢ-২২: অভ ঢাভা পয়াদও র়েবন্ত্র ওলভলঙ,<br />

অয়াঢ-২৩: এং ঢাভা এলও ধভলও দমলঙঃ দঢাফভা দঢাফালতভ দতঢালতভলও<br />

ওঔদ ঢযাক ওভ দা এং ঢযাক ওভ দা য়াত, ূয়া, আয়াগুঙ, আয়াঈও দাভলও।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢাভা দঢা লদওলও ধণভ্রষ্ ওলভলঙ। সুঢভাং এ চাতমফলতভ দকাফভালী<br />

অভ াত়েলয় ততদ।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢালতভ ধালধভ তরুদ ঢালতভলও তদফতজ্জঢ ওলভ দতয়া ললয়তঙম এং ধলভ<br />

দতাবলঔ তাতঔম ওভা লম। ঢঃধভ ঢাভা অল্লাল ঙা়ো ওাঈলও ালাবযওাভী ধায়তদ।<br />

অয়াঢ-২৬: অভ দূল অভ লমতঙলমদ: দল অফাভ ভ! অধতদ ওালনভলতভ ফথয দণলও<br />

এওচদ ক ৃলাীলও চতফলদ তযষ্ ভাঔলদ দা।<br />

579


অয়াঢ-২৭: বতত অধতদ ঢালতভলও চতফলদ তযষ্ ভালঔদ, ঢল ঢাভা অধদাভ<br />

াোদতভলও ধণভ্রষ্ ওভল এং চন্ম দতল দওম ধাধাঘাভী ওালনভ।<br />

অয়াঢ-২৮: দল অফাভ ভ! অধতদ ক্ষফা ওরুদ অফালও, অফাভ ফাঢা-তধঢালও, বাভা<br />

অফাভ ধতভালভভ ন্তপু তি ভলয়লঙ ফু'তফদ সায় ঢালতভলও, এং ওম ফু'তফদ ধুরুর <br />

ফু‘তফদ দাভীলতভলও; অভ চাতমফলতভলও দওম ধ্বংআ াত়েদয় ততদ।<br />

580


ূভা তিদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ মুদঃ অফাভ প্রতঢ লী দপ্রভড ওভা ললয়লঙ দব, তচদলতভ এওতঝ তম<br />

ফলদালবাক লওালভ দওাভঅদ শ্রড ওলভলঙ, ঢঃধভ ঢাভা তদচ ওলফভ ওালঙ তনলভ<br />

তকলয় মম; অফভা দঢা রৄলদ এলতঙ এও তসয়ওভ দওাভঅদ।<br />

অয়াঢ-২: বা ভম ধণ প্রতযতদ ওলভ। ঢএ অফভা ঢালঢ ইফাদ এলদতঙ! অভ অফভা<br />

ওঔদ অফালতভ ভলভ ালণ ওাঈলও যভীও ওভ দা।<br />

অয়াঢ-৩: অভ যযআ অফালতভ ভলভ ফবতাতা তঢ ঈচ্চ ; তঢতদ দওাদ সী গ্রলড<br />

ওলভদতদ এং দওাদ ন্তাদ গ্রলড ওলভদতদ।<br />

অয়াঢ-৪: অফালতভ ফলথযভ তদলতালথভা অল্লাল ম্পলওত ীফা তলপূ তঢ ওণা মঢ।<br />

অয়াঢ-৫: অভ অফভা ফলদ ওভঢাফ দব, ফানুর তিদ ওঔদ অল্লাল িলন্ধ তফণযা<br />

মলঢ ধালভ দা।<br />

অয়াঢ-৬: অভ লদও ফানুর লদও তিলদভ অশ্রয় তদঢ, নলম ঢাভা তচদলতভ<br />

অত্মম্ভতভঢা াত়েলয় ততঢ।<br />

অয়াঢ-৭: অভ ঢাভা থাভডা ওভঢ, দবফদ দঢাফভা থাভডা ওভ দব, অল্লাল ওাঈলও ওঔদ<br />

ধুদরুজ্জীতঢ ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ-৮,: অফভা অফালদভ ংাত ংগ্রল ওভলঢ দঘলয়তঙমাফ, তওন্তু দতঔলঢ দধমাফ<br />

ঢা ধতভধূডত ওলঞাভ প্রলভী ঈল্কাতধণ ততলয়;<br />

অয়াঢ-৯: অভ ধূলত অফভা ংাত শ্রড ওভাভ চন্য অফালদভ ততপন্ন খাোঁতঝলঢ তকলয়<br />

ল ণাওঢাফ, তওন্তু এঔদ দওঈ অফালদভ ংাত রৄদলঢ ঘাআলম, দ ঢাভ চন্য প্রস্তুঢ<br />

এও িমন্ত ঈল্কাতধণ ধায়।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অফভা চাতদ দা দব, ধ ৃ তণীাীভ ফঙম াথদআ তপলপ্রঢ, দা ঢালতভ<br />

ভ ঢালতভলও দলতায়াঢ ওভলঢ আলে ওলভলঙদ।<br />

581


অয়াঢ-১১: অফালতভ ফলথয ভলয়লঙ ওঢও দদওওাভ এং ওঢও এভ যতঢক্রফ। অফভা<br />

তঙমাফ ততপন্ন ধন্ণাভ ঈধভ;<br />

অয়াঢ-১২: এঔদ অফভা ুছলঢ দধলভতঙ দব, অফভা ওঔদ অল্লাললও ধতণীলঢ<br />

ৃ<br />

ধভাতচঢ ওভলঢ ধাভ দা, ধমায়দ ওলভ ঢালও ওঔদ ধভাতচঢ ওভলঢ ধাভ দা;<br />

অয়াঢ-১৩: অভ অফভা বঔদ দলতায়ালঢভ াডী রৄলদতঙ, ঢঔদআ অফভা ঢালঢ ইফাদ<br />

এলদতঙ। ঢএ দব যতি সীয় ভলভ প্রতঢ ইফাদ অদল, ঢাভ দওাদ অযংওা ণাওল দা<br />

দমাওালদভ, অভ দা ন্যালয়ভ।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ অফালতভ ফলথয ওঢও দঢা ফুতমফ এং ওঢও ীফামংখদওাভী।<br />

সুঢভাং বাভা ফুতমফ, ঢাভা দঢা ঢযধণ ঔু োঁলচ তদলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ বাভা ীফামংখদওাভী, ঢাভা দঢা চালান্নালফভ আন্ধদ;<br />

অয়াঢ-১৬: ঢাভা বতত ভম ধলণ ওালয়ফ ণাওঢ, ঢল অতফ ঢালতভলও প্রঘুভ ধাতদ রতলড<br />

তি ওভঢাফ ;<br />

অয়াঢ-১৭: দবদ অতফ ঢিাভা ঢালতভলও ধভীক্ষা ওভলঢ ধাতভ। অভ দব যতি সীয় ভলভ<br />

সভড দণলও ফুঔ তনতভলয় দদয়, তঢতদ ঢালও প্রলয ওভালদ ওতঞদ অবাল।<br />

অয়াঢ-১৮: অভ ফাতচতফূল অল্লালভআ সভলডভ চন্য। সুঢভাং দঢাফভা অল্লালভ ালণ<br />

ন্য ওাঈলও দটও দা;<br />

অয়াঢ-১৯: অভ বঔদ অল্লালভ াো ঢালও টাওাভ চন্য তণায়ফাদ লম, ঢঔদ ঢাভা ঢাভ<br />

ওালঙ পী়ে চফাম।<br />

অয়াঢ-২০: মুদঃ অতফ দঢা দওম অফাভ ভলওআ টাতও, এং ঢাভ ালণ ন্য ওাঈলও<br />

যভীও ওতভ দা।<br />

অয়াঢ-২১: মুদঃ অতফ দঢাফালতভ দওাদ ক্ষতঢাথলদভ ক্ষফঢা ভাতঔ দা এং দওাদ<br />

তলঢ াথলদভ দা।<br />

অয়াঢ-২২: মুদঃ অল্লালভ কব দণলও অফালও দওঈআ ভক্ষা ওভলঢ ধাভল দা এং<br />

তঢতদ যতঢলভলও অতফ দওাদ অশ্রয় ধা দা,<br />

582


অয়াঢ-২৩: তওন্তু দওম অল্লালভ ঢভন দণলও দধৌঙাদ ঢাোঁভ ধয়কাফ প্রঘাভ ওভাআ<br />

অফাভ ওাচ। অভ দব যতি ফান্য ওলভ অল্লাললও ঢাভ ভাূমলও, ঢাভ চন্য ভলয়লঙ<br />

চালান্নালফভ অগুদ। দঔালদ ঢাভা দন্তওাম ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৪: এফদতও বঔদ ঢাভা দতঔলঢ ধাল প্রতঢশ্রুঢ যাতস, ঢঔদ ঢাভা চাদলঢ<br />

ধাভল দব, ওাভ ালাবযওাভী রৃতম এং ওাভ ংঔযা ওফ।<br />

অয়াঢ-২৫: মুদঃ অতফ চাতদ দা, দঢাফালতভলও দব প্রতঢশ্রুতঢ দতয়া ললে, ঢা<br />

তদওঝঢতী, দা অফাভ ভ-এভ চন্য দওাদ তীখত দফয়াত তদথতাভড ওলভ দভলঔলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৬: তঢতদআ কালয়লভ এওফাত্র জ্ঞাদী। তঢতদ ঢাভ কালয়লভ জ্ঞাদ ওাভ ওালঙ<br />

প্রওায ওলভদ দা,<br />

অয়াঢ-২৭: ঢাভ ফলদাদীঢ দওাদ ভাূম যতঢলভলও। ঢঔদ তঢতদ দআ ভাূলমভ লগ্র <br />

ধশ্চালঢ ভক্ষী তদবুি ওলভদ;<br />

অয়াঢ-২৮: দবদ তঢতদ চাদলঢ ধালভদ দব, ঢাভা ঢালতভ ভলভ াডী দধৌতঙলয়লঙদ তওদা।<br />

অভ ঢালতভ ওালঙ বা অলঙ, ঢা তঢতদ অয়লত্ত দভলঔলঙদ এং তঢতদ তওঙুভ ংঔযায়<br />

তলা ভালঔদ।<br />

583


ূভা ফুববাফতফম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল ঘাতভ অ ৃঢ ভাূম।<br />

অয়াঢ-২: ভালঢ দাফালব তণায়ফাদ াফান্য ধতভফালড ভাঢ াত ততলয়;<br />

অয়াঢ-৩: থত ভাঢ তওংা ঢাভ দঘলয় তওঙু ওফ:<br />

অয়াঢ-৪: ণা ঢাভ দঘলয় তওঙু তদ্ধ ৃ ওরুদ। অভ দওাভঅদ ধাঞ ওরুদ থীলভ থীলভ, ঔু<br />

সষ্পাল;<br />

অয়াঢ-৫: যযআ অতফ অধদাভ প্রতঢ তঘলভআ এও গুরুপাভ াডী ঢীডত ওভতঙ।<br />

অয়াঢ-৬ তদশ্চয় ভাঢ চাকভড প্রতত্ত ৃ তমলদ প্রমঢভ এং িলযভ যাধালভ তলযর<br />

তক্রয়াযীম।<br />

অয়াঢ-৭: ততলদভ দমায় দঢা ভলয়লঙ অধদাভ র ওাচ।<br />

অয়াঢ-৮: সুঢভাং অধতদ অধদাভ ভলভ দাফ সভড ওভলঢ ণাকুদ এং এওাগ্রতঘলত্ত<br />

ঢাভআ প্রতঢ রুচু ললয় ণাকুদ।<br />

অয়াঢ-৯: তঢতদআ ফাতমও ঈতয়াঘম সাঘলমভ। তঢতদ ঙা়ো দওাদ ফা‘ুত দদআ।<br />

ঢএ ঢালওআ গ্রলড ওরুদ ওফতথায়ওরূদধ।<br />

অয়াঢ-১০: ঢাভা বা লম, ঢালঢ অধতদ ধথবত থাভড ওরুদ এং দৌচন্য লওালভ<br />

ঢালতভলও ধতভলাভ ওলভ ঘমুদ।<br />

অয়াঢ-১১: অভ দঙল়ে ততদ অফালও এং সুঔ-ম্পলত তদফি ঢয<br />

প্রঢযাঔযাদওাভীলতভলও, অভ ঢালতভলও অভ তওঙুওাম ওায ততদ।<br />

অয়াঢ-১২: তদশ্চয় অফাভ ওালঙ অলঙ তযওম দতাবঔ,<br />

অয়াঢ-১৩: অভ অলঙ কমায় অঝলও ধ়োভ ফঢ ঔাতয এং বন্ত্রডাতায়ও অবা।<br />

584


অয়াঢ-১৪: দততদ চতফদ ধতঢফামা প্রওতম্পঢ ললঢ ণাওল এং ধতঢফামা ললয়<br />

বাল ঈ়েন্ত থূতমভাতযভ ফঢ।<br />

অয়াঢ-১৫: অতফ দঢা দঢাফালতভ ওালঙ এওচদ ভাূম ধাতঞলয়তঙমাফ দঢাফালতভ চন্য<br />

াক্ষীসরূধ, দবফদ অতফ ধাতঞলয়তঙমাফ দনভাঈলদভ ওালঙ এওচদ ভাূম।<br />

অয়াঢ–১৬: তওন্ত দনভাঈদ দআ ভাূলমভ াথযঢা ওভম, নলম অতফ ঢালও ধাও়ো<br />

ওভমাফ ওলঞাভপাল।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢএ বতত দঢাফভা কুনভী ওভ, ঢল দততলদভ তধত দণলও দওফদ ওলভ<br />

তদলচলতভলও ভক্ষা ওভল, দবততদ ামওলতভলও ৃদ্ধ ওলভ দতল,<br />

অয়াঢ-১৮: দততদ অফাদ ততীডত লল। ঢাোঁভ য়াতা যযআ ধূডত লল।<br />

অয়াঢ-১৯: এঝা এও ঈধলতয। ঢএ বাভ আলে লয় দ অধদ ভলভ ধণ মিদ<br />

ওরুও।<br />

অয়াঢ-২০: অধদাভ ভ দঢা কঢ অলঙদ দব, অধতদ এং অধদাভ লঙ বাভা অলঙ<br />

ঢালতভ ওতঢধয় দমাও দাফালব তণায়ফাদ ণালওদ ওঔদ ভাতত্রভ প্রায় রৃআ-ঢৃঢীয়াংয,<br />

ওঔদ থতাংয এং ওঔদ ভালঢভ এও-ঢৃঢীয়াংয, অভ অল্লালআ তদথতাভড ওলভদ ভাঢ<br />

ততলভ ধতভফাড। তঢতদ কঢ অলঙদ দব, দঢাফভা এভ বণাবণ তলা ভাঔলঢ ধাভ<br />

দা। ঢএ তঢতদ দঢাফালতভ প্রতঢ ক্ষফাধভায়ড ললয়লঙদ। সুঢভাং দওাভঅলদভ বঢঝুকু<br />

দঢাফালতভ ধলক্ষ ধাঞ ওভা লচ, ঢঢঝু কু ধাঞ ওভ। তঢতদ কঢ অলঙদ দব, দঢাফালতভ<br />

ফলথয দওঈ দওঈ সুস ললয় ধ়েল, দওঈ দওঈ অল্লাল প্রতত্ত চীতওাভ লিরলডভ চন্য<br />

ধতণীলঢ ৃ ভ্রফড ওভল এং দওঈ দওঈ অল্লালভ ধলণ দচলাত ওভল। ঢএ দাফাব<br />

ওালয়ফ ওভ, বাওাঢ তা এং অল্লাললও ঈত্তফ ওচত তা। অভ দঢাফভা তদলচলতভ<br />

ফঙলমভ চন্য বা দদও ওাচ লগ্র দপ্রভড ওভল, অল্লালভ ওালঙ ঢা দঢাফভা ধাল<br />

ঢতলধক্ষা ঈত্তফ দশ্রষৎ ধুভস্াভ তললল। দঢাফভা অল্লালভ ওালঙ ক্ষফা প্রাণতদা ওভ।<br />

তদশ্চয় অল্লাল ধভফ ক্ষফাযীম, ধভফ তয়ামু।<br />

585


ূভা ফুদ্দাতেভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দল সা ৃঢ ভাূম।<br />

অয়াঢ-২: ঈঞদ, ঢওত ওরুদ;<br />

অয়াঢ-৩: অভ অধদাভ ভলভ দশ্রষৎত্ব দখারডা ওরুদ;<br />

অয়াঢ-৪: এং সীয় ধতভলথয় স ধতত্র ভাঔুদ;<br />

অয়াঢ-৫: এং ধতত্রঢা দণলও তূলভ ণাকুদ;<br />

অয়াঢ-৬: অভ তথও প্রতঢতালদভ অযায় ওাঈলও তওঙু তাদ ওভলদ দা,<br />

অয়াঢ-৭: অভ সীয় ভলভ ঢুতষ্ভ চন্য ভ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৮: দবততদ তযঙায় নু দতয়া লল,<br />

অয়াঢ-৯: দততদ লল এও ওতঞদ ততদ,<br />

অয়াঢ–১০: বা ওালনভলতভ চন্য দফালঝ লচ দয়।<br />

অয়াঢ-১১: দঙল়ে ততদ অফালও এং ঐ যতিলও, বালও অতফ াথাভড ওলভ ৃ তষ্<br />

ওলভতঙ;<br />

অয়াঢ-১২: এং অতফ ঢালও প্রঘুভ থদ-ম্পত ততলয়তঙ,<br />

অয়াঢ-১৩: এং অভ ততলয়তঙ তাঙী ধুত্রকত,<br />

অয়াঢ-১৪: অভ ঢাভ চন্য লোস ওলভতঙ সেে চীদবাত্রাভ বাঢীয় াচ -ভঞৎাফ,<br />

অয়াঢ-১৫: এভধভ দ অযা ওলভ দব, অতফ ঢালও অভ দতয দতআ।<br />

অয়াঢ-১৬: দা, ঢা ওঔলদা লল দা। দ দঢা অফাভ অয়াঢফূললভ প্রওঝ তলভাথী।<br />

অয়াঢ-১৭: তঘলভআ অতফ ঢালও যাতসভ ধালাল়ে অলভালড ওভা।<br />

586


অয়াঢ-১৮: দ দঢা তঘন্তা ওভম এং এও তদ্ধান্ত ওভম,<br />

অয়াঢ-১৯: ঢএ ধ্বং দলাও দ! দওফদ ওলভ দ এরূধ তদ্ধান্ত ওভম।<br />

অয়াঢ-২০: অাভ দ ধ্বং দলাও ! দওফদ ওলভ দ এরূধ তদ্ধান্ত ওভম!<br />

অয়াঢ-২১: ঢঃধভ দ এততও-দততও তৃতষ্ধাঢ ওভম,<br />

অয়াঢ-২২: ঢাভধভ দ ভ্রকুতিঢ ওভম ফুঔ তওৃঢ ওভম,<br />

অয়াঢ-২৩: ধলভ দ দধঙলদ তনভম লংওাভ ওভম,<br />

অয়াঢ-২৪: লযলর দ দখারডা ওভমঃ এ-দঢা দমাও ধভম্পভায় প্রাি বারৃ ঙা়ো অভ<br />

তওঙু দয়।<br />

অয়াঢ-২৫: এ-দঢা তদঙও ফানুলরভআ ওণা।<br />

অয়াঢ-২৬: অতফ তঘলভআ ঢালও তাতঔম ওভ াওালভ,<br />

অয়াঢ-২৭: অধতদ তও চালদদ, ‗াওাভ‘ তও?<br />

অয়াঢ-২৮: এঝা ওাঈলও াওী ভাঔল দা এং ঙা়েল দা;<br />

অয়াঢ-২৯: এঝা ফানুরলও তগ্ধ ওলভ তওৃঢ ওলভ দতল:<br />

অয়াঢ-৩০: এআ াওালভভ ঢত্ত্বাথালদ ভলয়দঙ ঈতদযচদ দনলভযঢা।<br />

অয়াঢ-৩১: অভ অতফ দতাবলঔভ প্রলভী দওম দনলভযঢালতভলওআ তদবুি ওলভতঙ। অতফ<br />

ঢালতভ ংঔযা এরূধ দভলঔতঙ ওালনভলতভ ধভীক্ষা ওভাভ ঈলদ্দলযয, বালঢ তওঢাীলতভ তৃঢ়<br />

প্রঢযয় চলন্ম, ফুতফদলতভ ইফাদ তদ্ধ ৃ ধায় এং তওঢাীভা ফুতফদভা লেল দধারড দা<br />

ওলভ এং বাদঢ বালতভ ন্তলভ দভাক অলঙ ঢাভা ওালনলভভা লম দব, ―অল্লাল এ<br />

তপদ ঈতি ততলয় তও ুছালঢ দঘলয়লঙদ? এফতদপাল অল্লাল বালও আলে ওলভদ ধণভ্রষ্<br />

ওলভ ণালওদ এং বালও আলে ওলভদ ৎধলণ ধতভঘাতমঢ ওলভ ণালওদ। অধদাভ ভলভ<br />

দদাাতলদীভ ংঔযা তঢতদ ঙা়ো দওঈ চালদ দা। অভ দতাবলঔভ এআ ডতদা দঢা ফানুলরভ<br />

চন্য দওম ঈধলতয ফাত্র।<br />

অয়াঢ-৩২: ওঔদআ দয়। ঢাভা ঈধলতয রৄদল দা। ওফ ঘলন্দ্রভ;<br />

অয়াঢ-৩৩: ওফ ভালঢভ, বঔদ ঢা তঢক্রান্ত ললঢ ণালও;<br />

587


অয়াঢ-৩৪: অভ ওফ প্রপালঢভ, বঔদ ঢা অলমাতওঢ লয়;<br />

অয়াঢ–৩৫ তদশ্চয় দআ দতাবঔ পয়ংওভ তধতফূললভ ন্যঢফ;<br />

অয়াঢ-৩৬: ফানুলরভ চন্য ঢযন্ত পীতঢপ্রত;<br />

অয়াঢ-৩৭: দঢাফালতভ ফলথয দব াফলদ গ্রভ ললঢ ঘায় ঢাভ চন্য, দব ধশ্চালঢ<br />

ণাওলঢ ঘায় ঢাভ চন্য।<br />

অয়াঢ-৩৮: প্রলঢযও ফানুর তদলচভ ওৃঢওলফতভভ চন্য তায়দ্ধ,<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢল টাদততওস যতিকত দয়;<br />

অয়াঢ-৪০: ঢাভা ণাওল চান্নাদঢ: ঢাভা তচজ্ঞাাাত ওভল<br />

অয়াঢ-৪১: ধভাথীলতভ ম্পলওত;<br />

অয়াঢ–৪২: তওল দঢাফালতভলও াওালভ তদলক্ষধ ওলভলঙ?<br />

অয়াঢ-৪৩: ঢাভা মলঃ অফভা ফুল্লীলতভ তমপু ি তঙমাফ দা ;<br />

অয়াঢ-৪৪: অভ অফভা তফওীদলতভ ঔাতয তাদ ওভঢাফ দা ;<br />

অয়াঢ-৪৫: অভ অফভা ফালমাঘওলতভ ালণ ফালমাঘদায় ফত্ত ণাওঢাফ ;<br />

অয়াঢ-৪৬: এং অফভা দওয়াফঢ ততলও সীওাভ ওভঢাফ ;<br />

অয়াঢ-৪৭: এফদতও অফালতভ ফৃঢুয এল ধ়েম ।<br />

অয়াঢ-৪৮: ঢএ সুধাতভযওাভীলতভ সুধাতভয ঢালতভ দওাদ ঈধওালভ অল দা ।<br />

অয়াঢ-৪৯: ঢালতভ তও লম দব, ঢাভা এ ঈধলতয দণলও ফুঔ তনতভলয় দদয় ?<br />

অয়াঢ –৫০: দবদ ঢাভা পীঢ-ন্ত্রস ন্য কাথা,<br />

অয়াঢ-৫১: বা তংল দণলও ধমায়দ ওভলঙ।<br />

অয়াঢ–৫২: ভং ঢালতভ প্রলঢযলওআ ওাফদা ওলভ দব, ঢালও এওতঝ ঈন্মুি তমতধওা প্রতাদ<br />

ওভা দলাও ।<br />

588


অয়াঢ-৫৩: দা, ঢা ওঔদআ লল দা ; ভং ঢাভা দঢা অলঔভালঢভ পয় দধারড ওলভ দা ।<br />

অয়াঢ-৫৪: দা, ঢা ওঔদআ লল দা, ভং এ দওাভঅদআ ঈধলতযাডী ।<br />

অয়াঢ-৫৫: ঢএ বাভ আলে দ ঢা দণলও ঈধলতয গ্রলড ওরুও ।<br />

অয়াঢ-৫৬: অভ ঢাভা ঈধলতয গ্রলড ওভলদ দা, বতত দা অল্লাল আলে ওলভদ। তঢতদআ<br />

দআ ত্তা, বালও পয় ওভা ঈতঘঢ। অভ তঢতদআ াোভ ধাধ ফাচতদা ওভাভ তথওাভী। ।<br />

589


ূভা তওয়াফা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অতফ ওফ ওভতঙ দওয়াফঢ ততলভ,<br />

অয়াঢ-২: অভ ওফ ওভতঙ দআ অত্মাভ, দব তদলচলও তঢভস্াভ ওলভ ণালও।<br />

অয়াঢ-৩: ফানুর তও থাভডা ওলভ দব, অতফ ঢাভ লা়েফূল এওত্র ওভলঢ ধাভ দা?<br />

অয়াঢ-4: লাোঁ, যযআ অতফ এওত্র ওভ। দওদদা অতফ ঢাভ ঙুতমভ গ্রপাক ধবতন্ত<br />

বণাবণপাল তঞও ওলভ ততলঢ ক্ষফ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢু ফানুর ঘায় দব, তদলচভ পতরযঢ চীলদ ধালধ তমি ণালও,<br />

অয়াঢ-৬: দ প্রশ্ন ওলভ: দওয়াফঢ তত ওল অল?<br />

অয়াঢ-৭: ঢএ বঔদ ঘক্ষু তসাতভঢ লদয় বাল,<br />

অয়াঢ-৮: এং ঘন্দ্র দচযাতঢলাদ ললয় ধ়েল,<br />

অয়াঢ-৯: অভ এওত্র ওভা লল ূবত ঘন্দ্রলও,<br />

অয়াঢ-১০: দততদ ফানুর মল: এঔদ দওাণায় ধামাআ?<br />

অয়াঢ –১১: মা লল: দা, দওাণা অশ্রয়সম দদআ।<br />

অয়াঢ-১২: অধদাভ ভলভ ওালঙআ দততদ ঞাোঁআ লল।<br />

অয়াঢ – ১৩: দততদ ফানুরলও তলঢ ওভা লল, দ বা তওঙু লগ্র ধাতঞলয়লঙ এং<br />

ধশ্চালঢ দঙল়ে এললঙ ঢা;<br />

অয়াঢ-১৪: ভং ফানুর দঢা তদলচআ তদলচভ িলন্ধ ঔু কঢ,<br />

অয়াঢ-১৫: বতত দ ঢাভ চভ-অধতত্ত ঈণাধদ ওভল।<br />

অয়াঢ-১৬: লী দ্রুঢ অয়ত্ত ওভাভ চন্য অধতদ লী দাতবম লয়াভ ফয় অধদাভ<br />

তচলা দা়েলদ দা।<br />

590


অয়াঢ-১৭: তদশ্চয় এভ এওতত্রওভড ধাঞ ওতভলয় দতয়াভ তাতয়ঢু অফাভ,<br />

অয়াঢ-১৮: সুঢভাং অতফ বঔদ ঢা ধাঞ ওতভ, ঢঔদ অধতদ দআ ধালঞভ নুভড ওরুদ,<br />

অয়াঢ-১৯: ঢাভধভ এভ তযত ডতদাভ তাতয়ত্ব দঢা অফাভআ।<br />

অয়াঢ-২০: ওঔদ দা, ভং দঢাফভা দঢা ধাতণত চীদলওআ পামা,<br />

অয়াঢ-২১: এং অলঔভাঢলও দঙল়ে ততলয়ঙ।<br />

অয়াঢ-২২: দততদ লদও ফুঔফণম ঈজ্জ্বম লল,<br />

অয়াঢ-২৩: ঢালতভ ভলভ ততলও ঢাতওলয় ণাওল।<br />

অয়াঢ-২৪: অভ লদও ফুঔফণম দততদ ফতমদ ণাওল,<br />

অয়াঢ-২৫: ঢাভা ওল্পদা ওভলঢ ণাওল দব, ঢালতভ ালণ ওভা লল দওাফভপাঙা<br />

অঘভড।<br />

অয়াঢ-২৬: ওঔদআ দয়, ভং প্রাড বঔদ ওণৎাকঢ লল,<br />

অয়াঢ-২৭: এং মা লল: দওাদ ছা়ে ভী অলঙ তও?<br />

অয়াঢ-২৮: অভ ঢঔদ দ তশ্বা ওভল দব, এঝাআ ততালয়ভ ক্ষড,<br />

অয়াঢ-২৯: এও ধালয়ভ দকাঙা অভ এও ধালয়ভ দকাঙাভ ালণ চত়েলয় দবলঢ ণাওল,<br />

অয়াঢ-৩০: দততদ দঢাফাভ ভলভ ফীলধ তওঙু ঈধসাতধঢ লল।<br />

অয়াঢ-৩১: দ ইফাদ অলদতদ এং দাফাব ধল়েতদ,<br />

অয়াঢ-৩২: ভং দ সীওাভ ওলভতঙম ফুঔ তনতভলয় তদলয়তঙম।<br />

অয়াঢ-৩৩: ঢাভধভ দ কলতভ ালণ সীয় ধতভাভ-ধতভচলদভ ওালঙ তনলভ দবঢ।<br />

অয়াঢ-৩৪: দঢাফাভ চন্য রৃলপতালকভ ঈধভ রৃলপতাক,<br />

অয়াঢ-৩৫: অাভ দঢাফাভ চন্য রৃলপতালকভ ঈধভ রৃলপতাক।<br />

অত্মাঢ-৩৬: ফানুর তও ফলদ ওলভ দব, ঢালও এফতদ দতলা দঙল়ে দতয়া লল?<br />

591


অয়াঢ-৩৭: দ তও এও তন্দু রৄক্র তঙম দা, বা ফাঢৃকলপত তদলক্ষধ ওভা ললয়তঙম?<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢাভধভ ঢা ―অমাতা" রূধ মাপ ওলভ, ধলভ অল্লাল ঢালও ফানুর অওৃতঢ তাদ<br />

ওলভদ, ঢঃধভ সুঞাফ ওলভদ।<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢাভধভ অল্লাল ঢা দণলও ৃ তষ্ ওলভদ দচা়ো ধুরুর দাভী।<br />

অয়াঢ–৪০: ঢু তও দআ অল্লাল ফৃঢলতভলও ধুদরুজ্জীতঢ ওভলঢ ক্ষফ ললদ দা?<br />

592


ূভা তালভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: যযআ ফানুলরভ ঈধভ ওামপ্রালল এফদ তওঙু ফয় তঢাতলঢ ললয়লঙ, বঔদ<br />

দ দওাদ ঈলল্লঔলবাকয স্তুআ তঙম দা।<br />

অয়াঢ-২: অতফ দঢা ফানুরলও তফশ্র রৄক্রতন্দু দণলও ৃ তষ্ ওলভতঙ ঢালও ধভীক্ষা ওভাভ<br />

চন্য; এ ওাভলড অতফ ঢালও ওলভতঙ শ্রডযতি ম্পন্ন তৃতষ্যতি ম্পনদ।<br />

অয়াঢ-৩: অতফ ঢালও ধণ দততঔলয় ততলয়তঙ, এঔদ দ লয়ঢ ওৃঢজ্ঞ লয় ণা ওৃঢজ্ঞ<br />

লয়।<br />

অয়াঢ-৪: অতফ ওালনভলতভ চন্য প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔতঙ য ৃংঔম, দত়ে দমতমলাদ অগুদ।<br />

অয়াঢ-৫: তদশ্চয় দদওওালভভা এফদ যভালভ ধালত্র ধাদ ওভল বালঢ ওধূ তভ তফতশ্রঢ<br />

ণাওল,<br />

অয়াঢ-৬: এফদ ছভদা, বা দণলও অল্লালভ াোভা ধাদ ওভল, বালও ঢাভা বলণো<br />

প্রাতলঢ ওলভ তদলয় বাল।<br />

অয়াঢ-৭: ঢাভা ফাদঢ ধূডত ওলভ এং দততদলও পয় ওলভ, দবততলদভ তধতত্ত লল<br />

সুতূভপ্রাভী।<br />

অয়াঢ-৮: অভা ঢাভা অল্লাল̖ভ ফলব্বলঢ ঔাতয তাদ ওলভ তফওীদ, আয়াতঢফ েীলও।<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভা লমঃ দওম অল্লালভ ন্তুতষ্ভ চন্যআ দঢাফালতভলও অফভা ঔাতয তাদ<br />

ওভতঙ, অফভা দঢাফালতভ ওালঙ এভ চন্য দওাদ ততদফয় ঘাআ দা এং দওাদ ওৃঢজ্ঞঢা<br />

দা।<br />

অয়াঢ-১০: অফভা অফালতভ ভলভ ঢভন দণলও এও পয়ংওভ পীতঢপ্রত ততলদভ অযংওা<br />

ওতভ।<br />

অয়াঢ-১১: ঢএ অল্লাল ঢালতভলও ভক্ষা ওভলদ দততলদভ তধতত্ত দণলও এং<br />

ঢালতভলও দতলদ দঘলাভাভ ঈৎনু ল্লঢা ন্তলভভ অদে।<br />

593


অয়াঢ-১২: অভ ঢালতভ লভভ ততদফলয় ঢালতভলও দতলদ চান্নাঢ, দভযফী দধাযাও।<br />

অয়াঢ-১৩: দণায় ঢাভা ধামলঙ্ভ ঈধভ দলমাদ ততলয় ফাীদ লল, দঔালদ ঢাভা<br />

তঢযয় কভফ দাথ ওভল দা এং তঢযয় যীঢ দাথ ওভল দা।<br />

অয়াঢ-১৪: অভ ঢাভ ৃক্ষঙায়া ঢালতভ ঈধভ ছু োঁলও ণাওল এং ঢাভ নমাতত ম্পূডতরূলধ<br />

ঢালতভ অয়লত্ত ণাওল।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ ঢালতভলও ধুদঃ ধুদঃ ধতভলযদ ওভা লল দভৌধযধালত্র এং সতঝলওভ<br />

ন্যায় সে ধাদধালত্র,<br />

অয়াঢ-১৬: ধতভলযদ ওভা লল রূধামী সতঝও ধালত্র, বা ধতভলযদওাভীভা বণাবঔ<br />

ধতভফালদ ধূডত ওভল।<br />

অয়াঢ-১৭: দণায় ঢালতভলও এফদ যভালভ তধয়ামায় ধাদ ওভাদ লল, বালঢ অদ্রলওভ<br />

ংতফশ্রড ণাওল,<br />

অয়াঢ-১৮: চান্নালঢভ এফদ এও ছভদা দণলও, বাভ দাফ ―ামাীম‖।<br />

অয়াঢ–১৯: ঢালতভলও খুলভ খুলভ ধতভলযদ ওভল তঘভ তওলযালভভা, ঢুতফ ঢালতভলও<br />

দতঔলম ফলদ ওভল দবদ ঢাভা ততক্ষি ফুিা।<br />

অয়াঢ-২০: অভ বঔদ ঢুতফ দণায় দতঔল, ঢঔদ দতঔলঢ ধাল তধুম দদয়াফঢ এং<br />

তযাম ভাচয।<br />

অয়াঢ-২১: দআ দললযঢীলতভ ঈধভ ণাওল তফতল দভযলফভ ুচ দধাযাও এং দফাঝা<br />

দভযলফভ দধাযাও। অভ ঢালতভলও দভৌধযতদতফতঢ ওংওলদ মংওৃঢ ওভা লল, এং<br />

ঢালতভ ভ ঢালতভলও ধাদ ওভালদ ধতত্র ধাদীয়।<br />

অয়াঢ-২২: তদশ্চয় এঝাআ দঢাফালতভ ধুভস্াভ এং দঢাফালতভ প্রলঘষ্া সীওৃতঢপ্রাি<br />

ললয়লঙ।<br />

অয়াঢ-২৩: অতফ দঢা অধদাভ প্রতঢ দওাভঅদ দাতবম ওলভতঙ ল্প ল্প ওলভ<br />

ধবতায়ক্রলফ।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢএ অধতদ ধথবতলওালভ অধদাভ ভলভ অলতলযভ চন্য লধক্ষা ওরুদ<br />

এং ঢালতভ ফথয দণলও দওাদ ধাধীষৎ ণা ওালনলভভ অনুকঢয ওভলদ দা।<br />

594


অয়াঢ-২৫: অভ সভড ওরুদ অধদাভ ভলভ দাফ ওাম ন্ধায়,<br />

অয়াঢ-২৬: এং ভালঢভ তওঙু ংলয ঢাভ ঈলদ্দলযয তচতা ওরুদ, অভ ভালঢভ তীখত<br />

ংলয ঢাভ ঢাীল ধাঞ ওরুদ।<br />

অয়াঢ-২৭: তদশ্চয় এ ওালনভভা পামাল ধাতণত চীদলও এং ঢালতভ দধঙলদ<br />

দনলম ভালঔ এও ওতঞদ ততলও।<br />

অয়াঢ-২৮: অতফআ ঢালতভলও ৃ তষ্ ওলভতঙ এং অতফআ ঢালতভ গ্রতন্ণ সুতৃঢ় ওলভতঙ অভ<br />

বঔদ আলে ঢঔদআ অতফ ঢালতভআ সলম ঢালতভআ ন্যায় ফানুর ধতভঢতদ ওলভ ততলঢ ধাতভ।<br />

অয়াঢ-২৯: তদশ্চয় এঝা এও ঈধলতয। ঢএ বাভ আলে লয় সীয় ভলভ ততলও দ ধণ<br />

মিদ ওরুও।<br />

অয়াঢ-৩০: অভ অল্লালভ আলে যতঢলভলও দঢাফভা দওাদ তওঙুভ আলে ওভলঢ ধাভ দা।<br />

তদশ্চয় অল্লাল তজ্ঞ, প্রজ্ঞাফয়।<br />

অয়াঢ-৩১: তঢতদ বালও আলে সীয় ভলফলঢভ ফলথয তাতঔম ওলভ দদদ। অভ চাতমফলতভ<br />

চন্য তঢতদ প্রস্তুঢ ওলভ দভলঔলঙদ বন্ত্রডাতায়ও যাতস।<br />

595


ূভা ফুভামাঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ তলঢাথলদভ ঈলদ্দলযয দপ্রতভঢ ায়ুভ;<br />

অয়াঢ-২: অভ ওফ প্রম দলক প্রাতলঢ ছতঝওাভ;<br />

অয়াঢ-৩: এং ওফ দফখফামালও িামদওাভী ায়ুভ;<br />

অয়াঢ-৪: অভ দফখফামালও ততেন্নওাভী ায়ুভ;<br />

অয়াঢ-৫: এং ঢালতভ, বাভা ন্তলভ ঈলদ্রও ওলভ অল্লালভ সভড;<br />

অয়াঢ-৬: নুলযাঘদাভ তওংা পলয়ভ;<br />

অয়াঢ-৭: তদশ্চয় দঢাফালতভলও দব প্রতঢশ্রুতঢ প্রতাদ ওভা ললে ঢা থাতভঢ।<br />

অয়াঢ-৮: বঔদ দক্ষত্রফূল দচযাতঢলীদ ললয় ধ়েল;<br />

অয়াঢ-৯: এং বঔদ অফাদ ততীডত ললয় বাল;<br />

অয়াঢ-১০: অভ বঔদ ধতঢফূল থূমাভ ন্যায় ঈল়ে দ়োল;<br />

অয়াঢ-১১: এং ওম ভাূমলও এও তদত তষ্ ফলয় ফলঢ ওভা লল;<br />

অয়াঢ-১২: এ তরয় দওাদ ততলভ চন্য সতকঢ ভাঔা লদয়লঙ, দঢাফভা চাদ তও?<br />

অয়াঢ-১৩: সতকঢ ভাঔা ললয়লঙ তঘাভ ততলভ চন্য।<br />

অয়াঢ–১৪: অধতদ তও চালদদ, দওফদ দআ তঘাভ তত?<br />

অয়াঢ-১৫: দততদ তশ্বাীলতভ ়েআ তদায লল।<br />

অয়াঢ–১৬: অতফ তও ধূতঢতীলতভলও ধ্বং ওতভতদ?<br />

অয়াঢ–১৭: অাভ ধভঢতীলতভলও ঢালতভআ নুকাফী ওলভ দত।<br />

596


অয়াঢ–১৮: অতফ ধভাথীলতভ ালণ এরুধ অঘভদআ ওলভ ণাতও।<br />

অয়াঢ–১৯: দততদ তশ্বাীলতভ ়েআ তদায লল।<br />

অয়াঢ-২০: অতফ তও দঢাফালতভলও এও ঢুে ধাতদ দণলও ৃষ্ ওতভতদ?<br />

অয়াঢ-২১: ঢঃধভ অতফ ঢা দভলঔতঙ এও সুভতক্ষঢ সালদ,<br />

অয়াঢ-২২: এও তদত তষ্ ফয় ধবতন্ত ;<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভধভ অতফ ধতভফাড তদথতাভড ওলভ ততলয়তঙ; ওঢ ঈত্তফ ধতভফাড<br />

তদথতাভডওাভী অতফ!<br />

অয়াঢ-২৪: দততদ তশ্বাীলতভ ়েআ তদায লল।<br />

অয়াঢ-২৫: অতফ তও চতফদলও ৃ তষ্ ওতভতদ থাভডওাভীরূলধ –<br />

অয়াঢ-২৬: চীতঢ ফৃঢলতভলও?<br />

অয়াঢ-২৭: অভ অতফ ঢালঢ ৃ তষ্ ওলভতঙ ফচুঢ সুঈচ্চ ধতঢফামা এং দঢাফালতভলও<br />

ধাদ ওভলঢ ততলয়তঙ সুলধয় ধাতদ।<br />

অয়াঢ-২৮: দততদ তশ্বাীলতভ ়েআ তদায লল।<br />

অয়াঢ-২৯: ঢালতভলও মা লল? দঢাফভা ঘম ঢাভআ ততলও, বালও দঢাফভা তশ্বা<br />

ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঘম তঢদ যাঔাততযষ্ ঙায়াভ ততলও,<br />

অয়াঢ-৩১: দব ঙায়া যীঢম দয় এং বা তিতযঔাভ ঈত্তাধ দণলও ভক্ষা ওলভ দা;<br />

অয়াঢ-৩২: বা ট্টাতমওা তৃয ়ে ়ে সু তমংক তদলক্ষধ ওভল;<br />

অয়াঢ-৩৩: দবদ ঢা ধীঢলডতভ ়ে ়ে ঈঝ।<br />

অয়াঢ-৩৪: দততদ তশ্বাীলতভ তারুড রৃলপতাক লল।<br />

অয়াঢ-৩৫: এঝা এফদ ততদ, দবততদ ঢাভা ওণা মলঢ ধাভল দা,<br />

অয়াঢ-৩৬: এং ঢালতভলও নুফতঢ দতয়া লল দা দব, ঢাভা চভ দধয ওভল।<br />

597


অয়াঢ-৩৭: দততদ তশ্বাীলতভ তারুড রৃলপতাক লল।<br />

অয়াঢ-৩৮: ঢালতভলও মা লল? এঝা নায়ামাভ ততদ, অতফ এওত্র ওলভতঙ<br />

দঢাফালতভলও এং ধূতঢতীলতভলও।<br />

অয়াঢ-৩৯: ঢএ দঢাফালতভ বতত দওাদ ঢতীভ ণালও ঢল অফাভ ঈধভ দ ঢতীভ<br />

ঘামা।<br />

অয়াঢ–৪০: দততদ তশ্বাীলতভ তারুড তদায লল।<br />

অয়াঢ-৪১: তদশ্চয় দফাত্তাওীভা ণাওল ঙায়া ছভদারম সালদ,<br />

অয়াঢ-৪২: এং ঢালতভ ওাংতক্ষঢ দাদা চাঢীয় নমফূলমভ ফলথয।<br />

অয়াঢ–৪৩: মা ললঃ ধভফাদলে ঔা ধাদ ওভ, দঢাফালতভ ওৃঢওলফতভ ততদফলয়।<br />

অয়াঢ–৪৪: অতফ দদওওাভলতভলও এরূধআ প্রতঢতাদ ততলয় ণাতও।<br />

অয়াঢ–৪৫: দততদ তশ্বাীলতৱ তারুড তদায লল।<br />

অয়াঢ–৪৬: দঢাফভা অভ তওঙুওাম দঔলয় দা এং ঈধলপাক ওলভ দা, দঢাফভা দঢা<br />

ধভাথী।<br />

অয়াঢ–৪৭: দততদ তশ্বাীলতভ তারুড তদায লল।<br />

অয়াঢ-৪৮: অভ বঔদ ঢালতভলও মা লয়ঃ অল্লাল̖ভ প্রতঢ দঢ ল; ঢাভা দঢ লয় দা।<br />

অয়াঢ–৪৯: দততদ তশ্বাীলতভ তারুড তদায লল ।<br />

অয়াঢ-৫০: ঢল দওাভঅলদভ ধলভ ঢাভা অভ দওাদ াডীভ ঈধভ ইফাদ অদল?<br />

598


ূভা দাা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ঢাভা ধভসভ দওাদ তরয় িলন্ধ তচজ্ঞাাাত ওভলঙ?<br />

অয়াঢ-২: দআ ফলা ংালতভ তরলয় তও ঢাভা তচলজ্ঞ ওভলঙ?<br />

অয়াঢ-৩: দব তরলয় ঢাভা তদলচলতভ ফলথয ফঢলপত ওভলঙ।<br />

অয়াঢ-৪: ওঔদআ দয়, যীঘ্রআ ঢাভা চাদলঢ ধাভল;<br />

অয়াঢ-৫: অফভা লমতঙ, ওঔদআ দয়, যীঘ্রআ ঢাভা চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৬: অতফ তও চতফদলও ওতভতদ তঙাদা তৃয?<br />

অয়াঢ-৭: এং ধালা়েফূললও দধলভওসরূধ?<br />

অয়াঢ-৮: অভ অতফআ দঢাফালতভলও াতদলয়তঙ দচা়ো দচা়ো,<br />

অয়াঢ-৯: অতফআ দঢাফালতভ তদদ্রালও ওলভতঙ অভাফ তাদওাভী,<br />

অয়াঢ-১০: এং ভাঢলও ওলভতঙ অভড,<br />

অয়াঢ-১১: অভ অতফআ ওলভ ততলয়তঙ ততলও চীতওা চতলদভ ফয়:<br />

অয়াঢ-১২: অভ অতফআ তদফতাড ওলভতঙ দঢাফালতভ ঈধভ াঢতঝ ফচুঢ অফাদ,<br />

অয়াঢ-১৩: এং অতফআ ৃ তষ্ ওলভতঙ এওতঝ তীতিফাদ প্রতীধ;<br />

অয়াঢ-১৪: অতফআ রতড ওলভতঙ ধাতদধূডত দফখফামা দণলও প্রঘুভ তষ্ভ ৃ ধাতদ,<br />

অয়াঢ –১৬: এং খদ ৃক্ষাততলঢ াকাদফূল।<br />

অয়াঢ-১৭: তদশ্চয় তঘালভভ ততদ তদথতাতভঢ ফয়;<br />

অয়াঢ-১৮: দততদ তযংকায় নু দতয়া লল, ঢঔদ দঢাফভা তলম তলম অল,<br />

599


অয়াঢ-১৯: অভ অফাদ ঈন্মুি ওলভ দতয়া লল, নলম ঢালঢ র তভচা<br />

অয়াঢ-২০: এং ধালা়েফূললও ঘাতমঢ ওভা লল, নলম দগুলমা ললয় বাল ফভীতঘওা।<br />

অয়াঢ-২১: তদশ্চয় চালান্নাফ োঁৎ দধলঢ ভলয়লঙ;<br />

অয়াঢ-২২: ঢা দানভফাদলতভ চন্য অশ্রয়সম;<br />

অয়াঢ-২৩: দণায় ঢাভা যঢাব্দীভ ধভ যঢাব্দী সাদ ওভল;<br />

অয়াঢ-২৪: দঔালদ ঢাভা দওাদ প্রওাভ যীঢমঢাভ সাত গ্রলড ওভলঢ ধাভল দা, অভ<br />

দা দওাদ ধাদীয় স্তুভ;<br />

অয়াঢ-২৫: নু ঝন্ত ধাতদ ধুচ যতঢলভলও;<br />

অয়াঢ-২৬: ঢা সীয় ওলফতভ প্রতঢনমসরূধ ধাল।<br />

অয়াঢ-২৭: ঢাভা দঢা তলা-তদওালযভ পয় ওভঢ দা।<br />

অয়াঢ-২৮: এং অফাভ অয়াঢফূল ঢাভা ধুলভাধুতভ সীওাভ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ অতফ তওঙুআ তমতঔঢপাল ংভতক্ষঢ দভলঔতঙ।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢএ এঔদ দঢাফভা দঢাফালতভ ওৃঢওলফতভ সাত গ্রলড ওভ, অভ অতফ দঢা<br />

দঢাফালতভ অবাআ তদ্ধ ৃ ওভলঢ ণাও।<br />

অয়াঢ-৩১: তদশ্চয় দফাত্তাওীলতভ চন্য ভলয়লঙ ানময,<br />

অয়াঢ-৩২: ঈতযাদফূল দাদাতথ অঙুভ,<br />

অয়াঢ-৩৩: অভ অলঙ ফয়স্া, ধূডত দবৌদা ঢরুডী।<br />

অয়াঢ-৩৪: এং যভাল ধতভধূডত ধাদধত্র।<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢাভা দণায় রৄদল দা দওাদ প্রওাভ তদভণতও ওণা, অভ দা দওাদ তফণযা<br />

াওয;<br />

অয়াঢ-৩৬: এঝা অধদাভ ভলভ ঢভন দণলও বলণাতঘঢ তাদ, ধুভস্াভরূলধ।<br />

600


অয়াঢ-৩৭: তবতদ ভ অফাদ, চতফদ এং এঢরৃপলয়ভ ফথযতসঢ তওঙুভ, তবতদ ধভফ<br />

তয়ামু; ঢাভ ফীলধ ঢাভা অলতদ-তদলতদ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-৩৮: দততদ রূল দনলভযঢাভা াতভদ্ধপাল তা়োল। তয়াফয় অল্লাল বালও<br />

নুফতঢ দতলদ, দ ঙা়ো ন্য দওঈ ওণা মলঢ ধাভল দা এং দ তঞও ওণা মল।<br />

অয়াঢ-৩৯: এ তত সুতদতশ্চঢ ঢয। সুঢভাং বাভ আলে দ ঢাভ ভলভ ওালঙ অশ্রয়<br />

গ্রলড ওরুও।<br />

অয়াঢ–৪০: অতফ দঢা দঢাফালতভলও এও অন্ন অবালভ পয় প্রতযতদ ওভমাফ ; দততদ<br />

ফানুর প্রঢযক্ষ ওভল বা দ সললস লগ্র দপ্রভড ওলভতঙম ; অভ ঢঔদ ওালনভ যতি<br />

মল? লায়, অতফ বতত ফাতঝ ললয় দবঢাফ!<br />

601


ূভা দাতব’অঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ দআ দনলভযঢালতভ, বাভা ওলঞাভপাল রূল ওব ওলভ,<br />

অয়াঢ-২: অভ ওফ ঢালতভ, বাভা ফৃরৃপাল রূললভ াথদ ঔুলম দতয়,<br />

অয়াঢ-৩: এং ওফ ঢালতভ, বাভা রূল তদলয় দ্রুঢকতঢলঢ ন্তভড ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪: এং ওফ ঢালতভ, বাভা দ্রুঢললক দতৌ়োয়,<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভধভ বাভা বাঢীয় ওাচ বণাবণপাল ধতভঘামদা ওলভ;<br />

অয়াঢ-৬: তদশ্চয়আ তওয়াফঢ অল, দততদ প্রণফ তযংকাভ নু োঁ প্রওতম্পঢওভল,<br />

অয়াঢ-৭: ঢালও নুভড ওভল ধভঢতী তযংকাভ নু োঁ।<br />

অয়াঢ-৮: দততদ লদও রতয় পীঢ-তলম লল।<br />

অয়াঢ-৯: ঢালতভ তৃতষ্ পলয় দতফঢ ললয় ণাওল।<br />

অয়াঢ-১০: ঢাভা লম; অফভা তও ধুদভায় ধূতাসায় প্রঢযাতঢতঢ লআ?<br />

অয়াঢ-১১: এফদতও বঔদ অফভা কতমঢ তসলঢ ধতভডঢ ল ঢাভধভ?<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভা অভ লম, এফঢাসায় এ প্রঢযাঢতদ দঢা অফালতভ চন্য ঢযন্ত<br />

ক্ষতঢওভ লল।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢা দঢা ফাত্র এওতঝ তওঝ অয়াচ লল,<br />

অয়াঢ-১৪: বাভ নলম ঢাভা াআ ঢৎক্ষডাৎ ফয়তালদ এল ঈধতসঢ লল।<br />

অয়াঢ-১৫: অধদাভ ওালঙ ফূাভ ৃত্তান্ত দধৌলঙলঙ তও?<br />

অয়াঢ-১৬: বঔদ ঢাভ ভ ঢালও ধতত্র ঢুয়া ঈধঢযওায় অলাদ ওলভ লমতঙলমদঃ<br />

অয়াঢ-১৭: তনভাঈলদভ ওালঙ বাদ, দ দঢা ীফামংখদ ওলভলঙ,<br />

602


অয়াঢ-১৮: এং মুদঃ দঢাফাভ তও ধতত্র লয়াভ অগ্রল অলঙ?<br />

অয়াঢ-১৯: অভ অতফ দঢাফালও দঢাফাভ ভলভ ততলও ধণ প্রতযতদ ওভতঙ, বালঢ ঢুতফ<br />

ঢাোঁলও পয় ওভ।<br />

অয়াঢ-২০: ঢঃধভ ফূা দনভাঈদলও ফলা তদতযতদ দতঔালমদ ।<br />

অয়াঢ-২১: তওন্তু দনভাঈদ সীওাভ ওভম এং ফূাভ ওণা ফাদম দা।<br />

অয়াঢ-২২: ঢাভধভ দ তনদভ তকলয় ফূাভ তরুলদ্ধ প্রতঢতথালদ দমলক দকম।<br />

অয়াঢ-২৩: দ দমাওলতভলও এওত্র ওভম এং তৃিওলণৎ অলাদ ওভম,<br />

অয়াঢ-২৪: অভ মমঃ অতফআ দঢাফালতভ দশ্রষৎ প্রতঢধামও।<br />

অয়াঢ-২৫: লযলর অল্লাল ঢালও ধাও়ো ওভলমদ অলঔভালঢভ রৃতদয়াভ অবাল।<br />

অয়াঢ-২৬: তদশ্চয় এলঢ ভলয়দঙ তযক্ষা ঢাভ চন্য, দব পয় ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৭: দঢাফালতভলও ৃ তষ্ ওভা তও তথও ওতঞদ ওাচ, দা তও অফাদ, বা তঢতদ<br />

তদফতাড ওলভলঙদ?<br />

অয়াঢ-২৮: তঢতদ এভ ঙাতলও ঈচ্চ ওলভলঙদ এং ঢালও সুতন্যস ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-২৯: অভ তঢতদ এভ ভাঢলও ওলভলঙদ ন্ধওাভফয় এং এভ ততদলও ওলভলঙদ<br />

অলমাওফয়।<br />

অয়াঢ-৩০: ঢঃধভ তঢতদ তসৃঢ ওলভলঙদ চতফদলও।<br />

অয়াঢ-৩১: তঢতদ এভ ফথয দণলও দভ ওলভলঙদ, এভ ধাতদ এং এভ ঢৃডাতত,<br />

অয়াঢ-৩২: অভ ধতঢফূল তৃঢ়পাল সাধদ ওলভলঙদ চতফলদ,<br />

অয়াঢ-৩৩: দঢাফালতভ দঢাফালতভ ঘঢুষত ধরৄভ ঈধওাভালণত।<br />

অয়াঢ-৩৪: ঢঃধভ বঔদ দআ ফলা ংওঝ ঈধতসঢ লল,<br />

অয়াঢ-৩৫: দততদ ফানুর ঢাভ ওৃঢওফত সভড ওভল,<br />

অয়াঢ-৩৬: এং তযতওলতভ চন্য দতাবঔ প্রওায ওভা লল;<br />

603


অয়াঢ-৩৭ : ঢঔদ দব দওঈ াথযাঘভড ওলভ ণাওল,<br />

অয়াঢ-৩৮: এং ধাতণত চীদলও গ্রতথওাভ প্রতাদ ওলভ ণাওল,<br />

অয়াঢ-৩৯: দতাবঔআ লল ঢাভ াসাদ ।<br />

অয়াঢ-৪০: অভ দব যতি সীয় ভলভ াফলদ তণায়ফাদ লয়ালও পয় ওলভলঙ এং<br />

তদলচলও তদ ৃত্ত দভলঔলঙ কুপ্রতত্ত ৃ দণলও,<br />

অয়াঢ-৪১: চান্নাঢআ লল ঢাভ াসাদ।<br />

অয়াঢ-৪২: ঢাভা অধদালও প্রশ্ন ওলভ দওয়াফঢ ম্পলওতঃ ঢা ওঔদ খঝল?<br />

অয়াঢ–৪৩: ঢাভ ডতদাভ ালণ অধদাভ তও ম্পওত?<br />

অয়াঢ–৪৪: অধদাভ ভলভ ওালঙ ভলয়লঙ এভ তদত তষ্ ফলয়ভ ঘূ়োন্ত জ্ঞাদ;<br />

অয়াঢ-৪৫: অধতদ দঢা দওম ঢাভ পয় প্রতযতদওাভী, দব এলও পয় ওলভ।<br />

অায়াঢ–৪৬: দবততদ ঢাভা ঢা দতঔল, দততদ ঢালতভ ফলদ লল, দবদ ঢাভা ধ ৃ তণীলঢ রৄথু<br />

এওততলদভ দযরাংয ণা প্রণফাংয সাদ ওলভতঙম।<br />

604


ূভা অ’াা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: তঢতদ ভ্রকুতিঢ ওভলমদ এং ফুঔ তনতভলয় তদলমদ,<br />

অয়াঢ-২: এ ওাভলড দব, ঢাভ ওালঙ ন্ধ দমাওতঝ এলতঙম।<br />

অয়াপ-৩: অধতদ দওফদ ওলভ চাদলদ দব, দ লয়ঢ অধদাভ ওণা রৄলদ ধতভরৄদ্ধ লঢ,<br />

অয়াপ-৪: ণা ঈধলতয গ্রলড ওভঢ। নলম দ ঈধলতয ঢাভ ঈধওাভ ওভঢ।<br />

অয়াঢ-৫: ণঘ দব যতি দধলভায়া পা প্রওায ওলভ<br />

অয়াঢ-৬: অধতদ দঢা ঢাভ প্রতঢআ ফলদালবাক দতদ।<br />

অয়াপ-৭: অভ অধদাভ দওাদ তাতয়ত্ব দদআ, বতত দ তদলচ ধতভরৄদ্ধ দা লয়;<br />

অয়াঢ-৮: অভ দব যতি অধদাভ ওালঙ দতৌল়ে এম,<br />

অয়াপ-৯: এং দ অল্লাললও পয় ওলভ,<br />

অয়াঢ-১০: অধতদ ঢাভ প্রতঢ ঈলধক্ষা প্রতযতদ ওভলমদ!<br />

অয়াঢ-১১: দা, ওঔদ এরূধ ওভলদ দা, এ দওাভঅদ দঢা ঈধলতযাডী।<br />

অয়াঢ-১২: ঢএ বাভ আলে লয়, দ ঢা গ্রলড ওরুও;<br />

অয়াঢ-১৩: বা অলঙ ন্মাতদঢ তমতধফূলল।<br />

অয়াঢ-১৪: বা ঈচ্চ ফবতাতাম্পন্ন, ধতত্র,<br />

অয়াঢ-১৫: বা এফদ তমতধওাভলতভ লালঢ তমতধদ্ধ,<br />

অয়াঢ-১৬: বাভা ম্মাতদঢ, ধূঢ ঘতভত্র।<br />

অয়াঢ-১৭: ফানুলরভ তদায দলাও। দ ওঢ ওৃঢজ্ঞ!<br />

605


অয়াঢ-১৮: অল্লাল ঢালও দওফদ স্তু দণলও ৃ তষ্ ওলভলঙদ?<br />

অয়াঢ–১৯: রৄক্র দণলও, তঢতদ ঢালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢঃধভ ঢালও ধতভতফঢ ওলভলঙদ,<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভধভ ঢাভ তদকতফ ধণ লচ ওলভ ততলয়লঙদ;<br />

অয়াঢ-২১: লযলর ঢালও ফৃঢুয দতদ এং ঢালও ওলভ সাদ দতদ;<br />

অয়াঢ-২২: ধলভ বঔদ আলে, ঢালও তঢতদ ধুদরুজ্জীতঢ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-২৩: ওঔদ দা, তঢতদ ঢালও দব অলতয ওলভলঙদ, ঢা দ ধুলভাধুতভ ধামদ<br />

ওলভতদ।<br />

অয়াঢ-২৪ ফানুর ঢাভ ঔালতযভ প্রতঢ তৃতষ্ধাঢ ওরুও,<br />

অয়াঢ-২৫: তও ঘফৎওাভপাল অতফ প্রঘুভ ধাতদ রতড ওলভতঙ,<br />

অয়াঢ-২৬: ঢাভধভ দওফদ সুেভপাল চতফদলও ততীডত ওলভতঙ,<br />

অয়াঢ-২৭: ধলভ ঢালঢ ঈৎধন্ন ওলভতঙ যয,<br />

অয়াঢ-২৮: এং অঙুভ যাওব্জী,<br />

অয়াঢ – ২৯: এং বয়ঢুদ দঔচুভ,<br />

অয়াঢ-৩০: অভ খদ ৃক্ষাততধূডত াকাদফূল,<br />

অয়াঢ-৩১: এং দাদাতথ নমফূম খা,<br />

অয়াঢ-৩২: দঢাফালতভ দঢাফালতভ ক ৃলধাতমঢ ঘঢুষত চন্তুভ ঈধওালভভ চন্য।<br />

অয়াপ-৩৩: দবততদ ওডততাভও দওয়াফঢ ংখতঝঢ লল,<br />

অয়াপ-৩৪: দততদ ফানুর তদলচভ পাআ দণলও ধমায়দ ওভল,<br />

অয়াপ-৩৫: এং তদলচভ ফাঢা তদলচভ তধঢা দণলও,<br />

অয়াপ-৩৬: অভ তদলচভ সী তদলচভ ন্তাদ-ন্ততঢ দণলও।<br />

606


অয়াপ-৩৭: দততদ ঢালতভ প্রলঢযলওভআ এফদ যসঢা ণাওল দব, ঢা ঢালও ন্যততলও<br />

ফলদালবাকী ললঢ ততল দা।<br />

অয়াপ-৩৮: দততদ লদও ফুঔফণম তীতিফাদ লল,<br />

অয়াঢ-৩৯: লাযফয়, প্রনু ল্ল লল,<br />

অয়াঢ-৪০: অভ লদও ফুঔফণম দততদ লল থূতমথূতভঢ।<br />

অয়াঢ-৪১: বাভ ঈধভ ওাতমফা ফােন্ন ণাওল।<br />

অয়াঢ-৪২: এভাআ ওালনভ, ধাধাঘাভী দমাও।<br />

607


ূভা ঢাওীভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বঔদ ূবত অলমাওতলীদ ললয় ধ়েল।<br />

অয়াঢ-২: বঔদ দক্ষত্রফূল ঔল ঔল ধ়েল,<br />

অয়াঢ-৩: বঔদ ধতঢফামালও ঘাতমঢ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-৪ বঔদ তয ফালভ কপতঢী ঈষীফূল ঈলধতক্ষঢ লল,<br />

অয়াঢ-৫: বঔদ ন্য ধরৄগুলমা এওত্র ওভা লল,<br />

অয়াঢ-৬: বঔদ ফুদ্রফূললও ঈত্তাম ওলভ দঢামা লল,<br />

অয়াঢ-৭: অভ বঔদ অত্মাফূললও ধুদঃ ংলবাতচঢ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-৮: বঔদ চীন্ত দপ্রাতণঢ তযরৄওন্যালও তচলজ্ঞ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-৯: দওান ধভালথ ঢালও লঢযা ওভা ললয়তঙম?<br />

অয়াঢ-১০ বঔদ অফমদাফাফূল ঔুলম থভা লল,<br />

অয়াঢ-১১: বঔদ অফাদফূল ঈলন্মাতঘঢ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-১২: বঔদ দতাবঔলও প্রঘণপাল ঈত্তি ওভা লল,<br />

অয়াঢ-১৩: এং চান্নাঢলও বঔদ তদওঝঢতী ওভা লল,<br />

অয়াঢ-১৪: ঢঔদ প্রলঢযও যতিআ চাদলঢ ধাভল, দ তও তদলয় এললঙ।<br />

অয়াঢ-১৫: অতফ ওফ ওতভ দ দক্ষলত্রভ বা ধশ্চালঢ লভ বায়,<br />

অয়াঢ-১৬: বা ঘমলঢ ণালও অত্মলকাধদ ওলভ,<br />

অয়াঢ-১৭: অভ ওফ ভালঢভ, বঔদ ঢা কফলদাতযঢ লয়,<br />

608


অয়াঢ-১৮: এং দপালভভ, বঔদ ঢাভ অতপতা লয়,<br />

অয়াঢ–১৯: তদশ্চয় এ দওাভঅদ এও ম্মাতদঢ াঢতাল দনলভযঢাভ অদীঢ াডী।<br />

অয়াঢ-২০: দব দনলভযঢা যতিযামী, অভলযভ তথধতঢভ ওালঙ ফবতাতাাদ,<br />

অয়াঢ-২১: বালও দণায় ফান্য ওভা লয় এং তবতদ তশ্বাপাচদ।<br />

অয়াঢ-২২: দঢাফালতভ এআ াণী ধাকম দদ।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ তঢতদ দঢা দআ দনলভযঢালও দতলঔলঙদ প্রওাযয ততকলন্ত।<br />

অয়াঢ-২৪: তঢতদ কালয়লভ যাধালভ ওৃধড দদ,<br />

অয়াঢ-২৫: অভ এ দওাভঅদ দওাদ তঢাত়েঢ যয়ঢালদভ াওয দয়।<br />

অয়াঢ-২৬: ঢএ দঢাফভা দওাদ ততলও ঘলম বাে?<br />

অয়াঢ-২৭: এ দওাভঅদ দঢা তশ্বাীভ চন্য রৄথু ঈধলতয।<br />

অয়াঢ-২৮: ঢালতভ চন্য, বাভা দঢাফালতভ ফলথয ভম-তঞও ধলণ ঘমলঢ ঘায়।<br />

অয়াঢ-২৯: দঢাফভা তওঙুআ আলে ওভলঢ ধাভ দা, বতত দা চকঢফূললভ প্রতঢধামও<br />

অল্লাল আলে ওলভদ।<br />

609


ূভা আদতনঢাভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বঔদ অফাদ ততীডত ললয় বাল,<br />

অয়াঢ-২: বঔদ দক্ষত্রফূল ততক্ষিপাল ঔল ধ়েল,<br />

অয়াঢ-৩: বঔদ াকভফূললও ঈত্তাম ওলভ দঢামা লল,<br />

অয়াঢ-৪: এং বঔদ ওভফূললও ঈলন্মাতঘঢ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-৫: ঢঔদ প্রলঢযও যতি চাদলঢ ধাভল, দ তও লগ্র দপ্রভড ওলভলঙ এং তও দ<br />

ধশ্চালঢ দভলঔ এললঙ।<br />

অয়াঢ-৬: দল ফানুর! তওল দঢাফালও তভ্রান্ত ওভম দঢাফাভ এফদ ফলাদ প্রপূ ম্পতলও?<br />

অয়াঢ-৭: তবতদ দঢাফালও ৃ তষ্ ওলভলঙদ, ঢঃধভ দঢাফাভ ঙ প্রঢযঙগুলমা সুঞাফ<br />

ওলভলঙদ, ঢাভধভ দঢাফালও সুরফ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৮: আ দব অওৃতঢলঢ তঢতদ দঘলয়দঙদ, দঢাফালও কঞদ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৯: ওঔদআ এরূধ তভ্রাতন্তলঢ ধতঢঢ ণাওা ঈতঘঢ দয়, ভং দঢাফভা দঢা দযর<br />

তঘাভলওআ সীওাভ ওভঙ।<br />

অয়াঢ-১০: তদশ্চয়আ দঢাফালতভ ঈধভ তদবুি ভলয়লঙ ংভক্ষও দনলভযঢাকড;<br />

অয়াঢ-১১: ন্মাতদঢ দমঔও ৃে;<br />

অয়াঢ-১২: ঢাভা চালদ দঢাফভা বা ওভ।<br />

অয়াঢ-১৩: তদশ্চয় দদওওাভ দমালওভা ণাওল সুলঔ-যাতন্তলঢ ধভফ সােলে;<br />

অয়াঢ-১৪: অভ যযআ ধাধাঘাভীভা ণাওল দতাবলঔ;<br />

অয়াঢ-১৫: ঢাভা তঘাভ ততল ঢালঢ প্রলয ওভল;<br />

অয়াঢ-১৬: দঔাদ দণলও ঢাভা দভ লল দা।<br />

610


অয়াঢ-১৭: অধতদ তও চালদদ, তঘাভ তত তও?<br />

অয়াঢ-১৮: ধুদভায় মতঙঃ অধতদ তও চালদদ, দআ তঘাভ তততঝ তও ভওফ?<br />

অয়াঢ-১৯: দততদ এফদ লল দব, দওঈ ওাভ দওাদ ঈধওাভ ওভলঢ ধাভল দা এং<br />

দততদ ওঢৃ তত্ব লল এওফাত্র অল্লালভ।<br />

611


ূভা ফুঢানতননীদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ফালধ ওফতাঢালতভ চন্য তদাযা ধতভডাফ;<br />

অয়াঢ–২: বাভা ফানুলরভ ওাঙ দণলও বঔদ দফলধ দদয়, ঢঔদ ধুলভাধুতভ দদয়,<br />

অয়াঢ-৩: অভ বঔদ ঢালতভলও দফলধ দতয় তওংা চদ ওলভ দতয়, ঢঔদ ওফ ওলভ<br />

দতয়।<br />

অয়াঢ-৪: ঢাভা তও তঘন্তা ওলভ দা দব, ঢালতভলও ধুদভায় চীতঢ ওলভ ঈঞালদা লল,<br />

অয়াঢ-৫: এও পয়াল ফলাততল?<br />

অয়াঢ-৬: দবততদ ফানুর চকঢফূললভ প্রতঢধামলওভ াফলদ তা়োল।<br />

অয়াঢ–৭: দা, ওঔদআ দয়। ধাধাঘাভীলতভ অফমদাফা যযআ ভলয়লঙ তজ্জীলদ ।<br />

অয়াঢ-৮: অধতদ চালদদ তও, তজ্জীদ তও?<br />

অয়াঢ-৯: ঢা এও দফালভবুি তওঢা।<br />

অয়াঢ-১০: দততদ তারুড রৃলপতাক লল তশ্বাীলতভ,<br />

অয়াঢ-১১: বাভা সীওাভ ওলভ ওফতনম ততলও।<br />

অয়াঢ-১২: দওম প্রলঢযও ীফামংখদওাভী ধাতধষৎআ এলও সীওাভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৩: বঔদ ঢাভ ওালঙ অফাভ অয়াঢফূল ধাঞ ওভা লয় ঢঔদ দ লম: এ দঢা<br />

ধূতওালমভ মীও ওাতলদী।<br />

অয়াঢ-১৪: দা, ওঔদ এরূধ দয়, ঢাভা ভং বা ওলভ, ঢা ঢালতভ রতলয় ফতভঘা<br />

থতভলয়লঙ।<br />

অায়াঢ-১৫: দা, ওঔদ এরূধ দয়, যযআ দততদ ঢাভা ঢালতভ ভলভ তযতদ দণলও<br />

ধ তাভ ন্তভালম ণাওল;<br />

612


অয়াঢ-১৬: ঢাভধভ ঢাভা দতাবলঔ প্রলয ওভল;<br />

অয়াঢ-১৭: ঢঃধভ ঢালতভলও মা ললঃ এঝাআ দআ দতাবঔ, বা দঢাফভা সীওাভ<br />

ওভলঢ।<br />

অয়াঢ-১৮: ওঔদ এরূধ দয় (ণতাৎ ফুতফদলতভ ধুভস্ৃঢ লয়া ম্পলওত ওালনভলতভ<br />

তশ্বা), যযআ দদওওাভলতভ অফমদাফা ণাওল আতল্লয়যীলদ,<br />

অয়াঢ-১৯: অধতদ চালদদ তও, আতল্লয়যীদ তও?<br />

অয়াঢ-২০: ঢা তঘতহ্নঢ দফালভবুি তওঢা,<br />

অয়াঢ-২১: বা অল্লালভ ধদওঝযপ্রাি দনলভযঢাভা দতলঔ ণালও।<br />

অয়াঢ-২২: তদশ্চয় দদওওাভভা ণাওল ধভফ অভালফ-ােলেয,<br />

অয়াঢ-২৩: ঢাভা সুতজ্জঢ ধামলঙ্ ল লমাওদ ওভল।<br />

অয়াঢ-২৪: ঢুতফ ঢালতভ ফুঔফণলম দতঔলঢ ধাল সুঔ-যাতন্তভ চীঢা।<br />

অয়াঢ-২৫: ঢালতভলও ীমলফালভওৃঢ তরৄদ্ধ যভা ধাদ ওভলঢ দতয়া লল,<br />

অTয়াঢ–২৬: বাভ ীমলফালভ লল ওস্তুভীভ, অভ এরূধ স্তুভ চন্যআ প্রতঢলবাকীলতভ<br />

প্রতঢলবাতকঢা ওভা ঈতঘঢ।<br />

অয়াঢ-২৭: অভ ঢাভ তফশ্রড লল ঢাদীলফভ,<br />

অয়াঢ-২৮: এফদ এও ছভদা, বা দণলও অল্লালভ াতন্নথযপ্রািভা ধাদ ওভল।<br />

অয়াঢ-২৯: বাভা ধভাথী ঢাভা ফু'তফদলতভলও ঢাতেলমযভ ালণ ঈধলা ওভঢ,<br />

অয়াঢ-৩০: অভ বঔদ ঢাভা ঢালতভ ওাঙ ততলয় দবঢ, ঢঔদ ঢাভা ধভসলভ দঘালঔভ<br />

আযাভা ওভঢ;<br />

অয়াঢ-৩১: বঔদ ঢাভা তদলচলতভ ক ৃলল তনলভ দবঢ, ঢঔদ ঢাভা (ফুতফদলতভ তদলয়) লাত-<br />

ঞাট্টা ওভঢ;<br />

অয়াঢ-৩২: অভ বঔদ ঢাভা ঢালতভলও দতঔঢ ঢঔদ মঢঃ তদশ্চয় এভাআ দঢা ধণভ্রষ্।<br />

অয়াঢ-৩৩: ণঘ এলতভলও দঢা ফু'তফদলতভ ঈধভ ঢত্ত্বাথায়ও ওলভ ধাঞালদা লয়তদ।<br />

613


অয়াঢ-৩৪: অচ ফু'তফদভা ওালনভলতভলও ঈধলা ওভল,<br />

অয়াঢ-৩৫: ঢাভা সুতজ্জঢ ধামলঙ্ ল লমাওদ ওভল।<br />

অয়াঢ-৩৬: ওালনভভা বা ওভঢ, ঢাভ ফুতঘঢ প্রতঢনম দধলয়লঙ দঢা?<br />

614


ূভা আদতযওাও<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বঔদ অফাদ ততীডত লল,<br />

অয়াঢ-২: এং সীয় ভলভ অলতয ধামদ ওভল, অভ দ এভআ দবাকয,<br />

অয়াঢ-৩: অভ বঔদ চতফদলও ম্প্রাতভঢ ওভা লল<br />

অয়াঢ-৪: এং দ তদলচভ পযন্তলভ বা তওঙু অলঙ ঢা াআলভ তদলক্ষধ ওভল ঔাতম<br />

ললয় ধ়েল,<br />

অয়াঢ-৫: এং সীয় ভলভ অলতয ধামদ ওভল, অভ দ এরূধআ দবাকয,<br />

অয়াঢ-৬: দল ফানুর! যযআ ঢুতফ ওফত ম্পাতলদ দঘতষ্ঢ অঙ দঢাফাভ ভলভ ওালঙ<br />

দধৌঙালদা ধবতন্ত, ঢঃধভ ঢুতফ ঢাভ াক্ষাঢ মাপ ওভল।<br />

অয়াঢ-৭: লযলর বালও ঢাভ অফমদাফা টাদ লালঢ দতয়া লল,<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভ তলা-তদওায ঔু ললচআ ললয় বাল।<br />

অয়াঢ-৯: অভ দ ঢাভ ধতভাভ-ধতভচলদভ ওালঙ প্রনু ল্লতঘলত্ত তনলভ অল।<br />

অয়াঢ-১০: তওন্তু বাভ অফমদাফা ঢাভ তধলঞভ ধশ্চাৎততও দণলও দতয়া লল,<br />

অয়াঢ-১১: দ দঢা ফৃঢুযলও অলাদ ওভল,<br />

অয়াঢ-১২: এং দতাবলঔভ অগুলদ প্রলয ওভল।<br />

অয়াঢ-১৩: দ দঢা ঢাভ সচদলতভ ফলথয াদলে তঙম,<br />

অয়াঢ-১৪: দ ফলদ ওভঢ দব, ঢালও ওঔদ প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল দা।<br />

অয়াঢ-১৫: তদশ্চয়আ ঢালও প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল। ঢাভ ভ ঢাভ ঈধভ দঢা তলযর<br />

তৃতষ্ ভালঔদ।<br />

অয়াঢ-১৬: অতফ ওফ ওতভ ূবতাসওামীদ মতমফাবুি ধতশ্চফাওালযভ;<br />

615


অয়াঢ-১৭: অভ ভালঢভ এং ভালঢ বা তওঙুভ ফাদয খলঝ ঢাভ;<br />

অয়াঢ-১৮: এং ঘলন্দ্রভ, বঔদ ঢা ধতভধূডত লয়।<br />

অয়াঢ–১৯: যযআ দঢাফভা এও সা দণলও ন্যাসায় ঈধদীঢ লল।<br />

অয়াঢ-২০: ঢএ ঢালতভ তও লম দব, ঢাভা ইফাদ অদলঙ দা?<br />

অয়াঢ-২১: অভ ঢালতভ াফলদ বঔদ দওাভঅদ ধাঞ ওভা লয়, ঢঔদ ঢাভা তচতা ওলভ<br />

দা,<br />

অয়াঢ-২২: ভং ওালনভভা ঢা সীওাভ ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৩: অভ অল্লাল তলযর তলঢ, বা ঢাভা ংভক্ষড ওলভ।<br />

অয়াঢ-২৪: সুঢভাং অধতদ ঢালতভলও বন্ত্রডাতায়ও যাতসভ ংাত ততদ,<br />

অয়াঢ-২৫: তওন্তু বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

নু ভন্ত ধুভস্াভ।<br />

616


ূভা ুরুচ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ুরুচ ততযষ্ অফালদভ,<br />

অয়াঢ-২: এং প্রতঢশ্রুঢ ততলভ,<br />

অয়াঢ-৩: এং দ্রষ্াভ তৃলষ্ভ,<br />

অয়াঢ-৪: ধ্বং ললয়লঙ তিকুলণভ তথধতঢভা,<br />

অয়াঢ-৫: র আন্ধদ ততযষ্ তিকুলণভ তথওাভীভা,<br />

অয়াঢ-৬: বঔদ ঢাভা ঢাভ অলযধালয ঈধতষ্ তঙম,<br />

অয়াঢ-৭: এং ফু'তফদলতভ প্রতঢ ঢাভা দব তদবতাঢদ ওলভতঙম, ঢা প্রঢযক্ষ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-৮: অভ ঢাভা ফু'তফদলতভলও রৄথু এ ওাভলড তদবতাঢদ ওলভতঙম দব, ঢাভা<br />

ধভাক্রফযামী প্রযংদীয় অল্লালভ প্রতঢ ইফাদ ভাঔঢ,<br />

অয়াঢ-৯: তবতদ অফাদ চতফলদভ তফয় ওঢৃ তলত্বভ তথওাভী। অভ অল্লাল প্রলঢযও<br />

স্তু িলন্ধ ফযও তলঢ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-১০: তদশ্চয় বাভা ফু'তফদ ধুরুর ফু'তফদ দাভীলতভলও তদধী়েদ ওলভলঙ, ঢঃধভ<br />

ঢাভা ঢা ওলভতদ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ চালান্নালফভ অবা এং তলযর ওলভ ঢালতভ<br />

চন্য অলঙ তলদ বন্ত্রডাভ অবা।<br />

অয়াঢ-১১: যযআ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

চান্নাঢ, বাভ তদম্নলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল। এঝাআ ফলা ানময।<br />

অয়াঢ–১২: তদশ্চয় অধদাভ ভলভ ধাও়ো ়েআ ওতঞদ।<br />

অয়াঢ–১৩: তঢতদআ প্রণফ াভ ধয়তা ওলভলঙদ এং ধুদতাভ চীতঢ ওভলদ।<br />

অয়াঢ–১৪: তঢতদ ধভফ ক্ষফাযীম, তঢযয় দপ্রফফয়,<br />

617


অয়াঢ–১৫: তঢতদ অভলযভ তথধতঢ, তঢ ঈচ্চ ফবতাতাযামী,<br />

অয়াঢ-১৬: তঢতদ বা আলে ওলভদ ঢা-আ ওলভ ণালওদ।<br />

অয়াঢ-১৭: অধদাভ ওালঙ দধৌোঁলঙলঙ তও ধন্যাতলদীভ ওাতলদী,<br />

অয়াঢ-১৮: দনভাঈলদভ াফূলতভ?<br />

অয়াঢ-১৯: ভং বাভা ওালনভ ঢাভা দঢা তমি ভলয়লঙ তফণযালভাধ ওভায়,<br />

অয়াঢ-২০: অভ অল্লাল ঢালতভলও ঘঢুত তও দণলও ধতভলষ্দ ওলভ অলঙদ।<br />

অয়াঢ-২১: স্তুঢ এ এও ফলা ম্মাতদঢ দওাভঅদ,<br />

অয়ঢ-২২: বা মলল ফালনু লব ংভতক্ষঢ অলঙ।<br />

618


ূভা ঢাতভও<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ অফালদভ এং ভাতত্রওালম বা অত্মপ্রওায ওলভ ঢাভ,<br />

অয়াঢ-২: অধতদ তও চালদদ, ভাতত্রওালম বা অত্মপ্রওায ওলভ ঢা তও?<br />

অয়াঢ-৩: ঢা ফুজ্জ্বম দক্ষত্র।<br />

অয়াঢ-৪: এফদ দওাদ ফানুর দদআ, বাভ ঈধভ দওাদ ঢত্ত্বাথায়ও দদআ।<br />

অয়াঢ-৫: সুঢভাং ফানুলরভ মক্ষয ওভা ঈতঘঢ, তও স্তু দণলও ঢালও ৃ তষ্ ওভা ললয়লঙ!<br />

অয়াঢ-৬: ঢালও ৃ তষ্ ওভা ললয়লঙ ললক তদ:ৃঢ ধাতদ দণলও।<br />

অয়াঢ-৭: বা তলকতঢ লয় দফরুতণ ক্ষলতলযভ ফথয দণলও,<br />

অয়াঢ-৮: তদশ্চয় অল্লাল ফানুরলও ধুদতাভ ৃ তষ্ ওভলঢ যযআ ক্ষফ।<br />

অয়াঢ-৯: দবততদ দকাধদ তরয়াতত ধভীতক্ষঢ লল,<br />

অয়াঢ–১০: দততদ ঢাভ দওাদ ক্ষফঢা ণাওল দা এং দওাদ লায়ও ণাওল দা।<br />

অয়াঢ–১১: ওফ অফালদভ, বা দণলও তষ্ধাঢ ৃ লয়,<br />

অয়াঢ–১২: এং ওফ অফালদভ, বা (ীচ ঙ্কুতভঢ লয়াওালম) ততীডত লয়।<br />

অয়াঢ-১৩: তদশ্চয় এ দওাভঅদ নয়ামাওাভী াডী;<br />

অয়াঢ-১৪: অভ ঢা দওাদ তদভণতও স্তু দয়।<br />

অয়াঢ–১৫: ঢাভা দঢা পীরড ঘক্রান্ত ওভলঙ<br />

অয়াঢ-১৬: এং অতফ দাদাভওফ দওৌযম ওভতঙ।<br />

অয়াঢ–১৭: সুঢভাং অধতদ ওালনভলতভলও ওায ততদ; ল্প তওঙু ওালমভ চন্য<br />

ঢালতভলও ওায ততদ।<br />

619


সুভা অ’মা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ অধদাভ সুফলাদ ভলভ দালফভ ধতত্রঢা-ফতলফা ডতদা ওরুদ,<br />

অয়াঢ-২: তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ সুঞাফ ওলভলঙদ;<br />

অয়াঢ-৩: তবতদ ধভীতফঢপাল তওায াথদ ওলভদ এং ধণ প্রতযতদ ওলভদ,<br />

অয়াঢ-৪: এং তবতদ খা-ঢৃড ঈৎধন্ন ওলভদ,<br />

অয়াঢ-৫: ধলভ ঢালও ধতভডঢ ওলভদ থূভ ঔ়েকুঝায়।<br />

অয়াঢ-৬: অতফ যযআ অধদালও ধাঞ ওতভলয় দত দওাভঅদ, নলম অধতদ পু মলদ<br />

দা,<br />

অয়াঢ-৭: ঢল অল্লাল বা আলে ওলভদ ঢা ঙা়ো। তদশ্চয় তঢতদ চালদদ প্রওাযয দকাধদ<br />

তরয়।<br />

অয়াঢ-৮: অভ অতফ অধদাভ চন্য ভম ধণলও লচ ওলভ দত।<br />

অয়াঢ-৯: সুঢভাং অধতদ ঈধলতয ততলঢ ণাকুদ, বতত ঈধদতয তলঢওভ লয়।<br />

অয়াঢ-১০: দ ঈধলতয গ্রলড ওভল, দব অল্লাললও পয় ওলভ,<br />

অয়াঢ-১১: এং দ ঢা ঈলধক্ষা ওভল, দব তঢযয় লঢপাকা।<br />

অয়াঢ-১২: দ পয়ংওভ তিলঢ প্রলয ওভল;<br />

অয়াঢ-১৩: ঢাভধভ দণায় দ ফভল দা, অভ দা দ াঘোঁল।<br />

অয়াঢ –১৪: তদশ্চয় ানময মাপ ওভল দ, দব অত্মরৄতদ্ধ মাপ ওলভ।<br />

অয়াঢ-১৫: এং দ সীয় ভলভ দাফ সভড ওলভ দাফাব ধল়ে,<br />

অয়াঢ-১৬: স্তুঢ দঢাফভা ধাতণত চীদলও প্রাথান্য তা,<br />

620


অয়াঢ–১৭: ণঘ অলঔভাঢ র গুলড দশ্রয় তঘভসায়ী।<br />

অয়াঢ-১৮: এঝা দঢা তমতঔঢ ভলয়লঙ ধূতঢতী তওঢাফূলল–<br />

অয়াঢ-১৯: আভালীফ ফূাভ তওঢাফূলল।<br />

621


ূভা কাতযয়া<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধদাভ ওালঙ তও দওয়াফলঢভ ৃত্তান্ত দধৌলঙলঙ?<br />

অয়াঢ-২: দততদ লদও ফুঔফণম লল মাতঞ্ঢ,<br />

অয়াঢ-৩: ওলষ্ তেষ্, োন্ত, রৃ তযাগ্রস,<br />

অয়াঢ-৪: ঢাভা প্রলয ওভল তগ্ধওাভী তিলঢ,<br />

অয়াঢ-৫: ঢালতভলও ধাদ ওভালদা লল নু ঝন্ত ছভদা দণলও,<br />

অয়াঢ-৬: ঢালতভ চন্য দওাদ ঔাতয ণাওল দা ওাোঁঝাবুি রৄষ্ক মঢাগুল্ম ঙা়ো,<br />

অয়াঢ-৭: বা ঢালতভলও ধুষ্ ওভল দা এং ক্ষু থা তদাভড ওভল দা।<br />

অয়াঢ-৮: দততদ লদও ফুঔফণম ললরতাৎনু ল্ল লল,<br />

অয়াঢ-৯: তদলচলতভ ওৃঢওলফতভ ওাভলড ন্তষ্ লল,<br />

অয়াঢ-১০: সুঈচ্চ চান্নালঢ সাদ ওভল,<br />

অয়াঢ-১১: দঔালদ ঢাভা দওাদ তদভণতও ওণাাঢতা রৄদল দা,<br />

অয়াঢ-১২: দণায় ণাওল প্রলফাদ ছভদাফূল,<br />

অয়াঢ-১৩: দঔালদ ণাওল ঈঘু ঈঘু সুতজ্জঢ ধামঙ্ফূল,<br />

অয়াঢ-১৪: অভ তা প্রস্তুঢ ধাদধত্রফূল,<br />

অয়াঢ-১৫: এং াতভ াতভ াচালদা াতমযফূল।<br />

অয়াঢ-১৬: অভ ততলও তঙালদা কাতমঘাফূল।<br />

অয়াঢ-১৭: ঢল তও ঢাভা ঈলঝভ প্রতঢ মক্ষয ওলভ দা, তওপাল ঢা ৃ তষ্ ওভা ললয়লঙ?<br />

622


য়াঢ-১৮: অভ মক্ষয ওলভ দা তও অফালদভ ততলও, তওপাল ঢা ঈলধ্বত সাধদ ওভা<br />

ললয়লঙ?<br />

অয়াঢ-১৯: এং ধতঢফামাভ ততলও, তওপাল ঢা তা়ে ওতভলয় ভাঔা ললয়লঙ?<br />

অয়াঢ-২০: এং চতফলদভ ততলও, তওপাল ঢা ফঢলম তঙালদা ললয়লঙ?<br />

অয়াঢ-২১: ঢএ অধতদ ঈধলতয ততলঢ ণাকুদ, অধতদ দঢা এওচদ ঈধলতযতাঢা<br />

ফাত্র;<br />

অয়াঢ-২২: অধতদ ঢালতভ তায়গ্রস ওফত তদয়ন্ত্রও দদ।<br />

অয়াঢ-২৩: ঢল দওঈ ফুঔ তনতভলয় তদলম এং কুনভী ওভলম,<br />

অয়াঢ-২৪: অল্লাল ঢালও ততলদ ঢযন্ত ওলঞাভ যাতস।<br />

অয়াঢ-২৫: ধতভলযলর অফাভআ ওালঙ ঢালতভ তনলভ অলঢ লল;<br />

অয়াঢ-২৬: ঢঃধভ ঢালতভ তলা-তদওায গ্রলড ওভা অফাভআ ওাচ।<br />

623


ূভা নাচভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ নচলভভ ফলয়ভ,<br />

অয়াঢ-২: ওফ তয ভালঢভ,<br />

অয়াঢ-৩: ওফ দচা়ে দলচাল়েভ,<br />

অয়াঢ-৪: এং ওফ ভালঢভ, বঔদ ঢা কফলদাতযঢ লয় –<br />

অয়াঢ-৫: তদশ্চয় এভ ফলথয ভলয়দঙ জ্ঞাদাদ দমাওলতভ চন্য বণাণত ওফ।<br />

অয়াঢ–৬: অধতদ তও মক্ষয ওলভদ তদ, অধদাভ ভ দওফদ যলাভ ওলভতঙলমদ অত<br />

ংলযভ ালণ, বাভা তঙম<br />

অয়াঢ-৭: আভাফ দকাত্রপু ি, বালতভ দতলায় তঙম সুঈচ্চ সলম্ভভ ফঢ,<br />

অয়াঢ-৮: বালতভ তৃয াভা তলশ্বভ চদধতফূলল দওাদ ফানুর ৃষ্ লয়তদ।<br />

অয়াঢ-৯: অভ াফূলতভ প্রতঢ দওফদ যলাভ ওভা ললয়তঙম, বাভা ধালাল়েভ ঈধঢযওায়<br />

ধাণভ দওলঝ ক ৃল তদফতাড ওলভতঙম?<br />

অয়াঢ-১০: অভ দওফদ যলাভ ওভা ললয়তঙম দনভাঈলদভ প্রতঢ, দব তঙম র তযতলভভ<br />

তথধতঢ?<br />

অায়াঢ-১১: বাভা দতলয ীফামংখদ ওলভতঙম,<br />

অয়াঢ-১২: এং দঔালদ র থভলদভ নাাত ৃ তষ্ ওলভতঙম,<br />

অয়াঢ-১৩: ঢঃধভ অধদাভ ভ ঢালতভ ঈধভ যাতসভ ওরাখাঢ লাদলমদ;<br />

অয়াঢ-১৪: তদশ্চয় অধদাভ ভ ঢওত ধবতলক্ষড ওলভদ।<br />

624


অয়াঢ-১৫: ঢল ফানুর দঢা এরূধ দব, বঔদ ঢাভ ভ ঢালও ধভীক্ষা ওলভদ, ঢালও<br />

ম্মাতদঢ ওলভদ নুগ্রল তাদ ওলভদ, ঢঔদ দ লমঃ ―অফাভ ভ অফালও ম্মাতদঢ<br />

ওলভলঙদ।"<br />

অয়াঢ-১৬: অাভ তঢতদ বঔদ ঢালও ধভীক্ষা ওলভদ, ঢাভ তভতবও ংওীডত ওলভ দতদ ঢঔদ<br />

দ লমঃ ―অফাভ ভ অফালও দলয় ওলভলঙদ।‖<br />

অয়াঢ-১৭: ওঔদ এরূধ দয়, ভং দঢাফভা এতঢফলও ম্মাদ ওভ দা,<br />

অয়াঢ-১৮: এং তফওীদলও ঔাতযতালদ ঈৎাতলঢ ওভ দা,<br />

অয়াঢ-১৯: অভ দঢাফভা ঈত্তভাতথওাভূলত্র প্রাধয ম্পত ম্পূডতরূলধ অত্মাৎ ওলভ দনম,<br />

অয়াঢ-২০: এং দঢাফভা থদ-ম্পত ঔু দতয পামা।<br />

অয়াঢ-২১: এরূধ ওঔদ তঞও দয়। বঔদ চতফদলও দপলঙ ঘূডত-তঘূডত ওভা লল,<br />

অয়াঢ –২২: এং বঔদ অধদাভ ভ ঈধতসঢ ললদ এং তলম তলম দনলভযঢাভা;<br />

অয়াঢ-২৩: দততদ চালান্নাফলও অদা লল এং ফানুর সভড ওভল, তওন্তু এ সভড ঢাভ<br />

তও ঈধওালভ অল?<br />

অয়াঢ-২৪: দ মলঃ লায়! অতফ বতত অফাভ এ চীলদভ চন্য লগ্র তওঙু ধাঞাঢাফ?<br />

অয়াঢ-২৫: দততদ ঢাভ যাতসভ ফঢ যাতস দওঈ ততলঢ ধাভল দা,<br />

অয়াঢ-২৬: অভ ঢাভ ন্ধলদভ ফঢ ন্ধদ দওঈ ওভলঢ ধাভল দা।<br />

অয়াঢ-২৭: দল প্রযান্ত অত্মা!<br />

অয়াঢ-২৮: ঢুতফ দঢাফাভ ভলভ ওালঙ তনলভ এ এফদপাল দব, ঢুতফ ঢাভ প্রতঢ ন্তষ্<br />

এং তঢতদ দঢাফাভ প্রতঢ ন্তষ্;<br />

অয়াঢ-২৯: ঢঃধভ ঢুতফ যাতফম ললয় বা অফাভ ততযষ্ াোলতভ ফলথয<br />

অয়াঢ–৩০: এং প্রলয ওভ অফাভ চান্নালঢ।<br />

625


ূভা ামাত<br />

ধভফ ওরুদাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দা, অতফ ওফ ওভতঙ এআ দকভীভ,<br />

অয়াঢ-২: অভ এআ দকভীলঢ অধদাভ চন্য বুদ্ধ ওভা তদ্ধ লল,<br />

অয়াঢ-৩: ওফ চন্মতাঢাভ ন্তাদ-ন্ততঢভ,<br />

অয়াঢ-৪: যযআ অতফ ৃ তষ্ ওলভতঙ ফানুরলও ঢযন্ত ওলষ্ভ ফলথয।<br />

অয়াঢ-৫: দ তও থাভডা ওলভ দব, ঢাভ ঈধভ ওাভ ক্ষফঢা ঘমল দা?<br />

অয়াঢ-৬: দ লমঃ অতফ প্রঘুভ থদ-ম্পত ঔভঘ ওলভ দনলমতঙ।<br />

অয়াঢ-৭: দ তও ফলদ ওলভ দব, দওঈ ঢালও দতলঔতদ?<br />

অয়াঢ-৮: অতফ তও ঢালও তাদ ওতভতদ রৃতঝ ঘক্ষু ?<br />

অয়াঢ-৯: এং তচলা রৃতঝ দঞাঝ?<br />

অয়াঢ-১০: অভ অতফ দঢা ঢালও দততঔলয় ততলয়তঙ রৃ‘তঝ ধণ,<br />

অয়াঢ-১১: ঢঃধভ দ রৃকতফ ধণ তঢক্রফ ওলভ ঘলমতদ।<br />

অয়াঢ-১২: অধতদ চালদদ তও, দ রৃকতফ ঔাোঁতঝ ধণ তও?<br />

অয়াঢ-১৩: ঢা লম, দওাদ তা ফুি ওভা,<br />

অয়াঢ-১৪: ণা রৃতপতলক্ষভ ততলদ ঔাতয তাদ ওভা,<br />

অয়াঢ-১৫: এতঢফলও, দব অত্মীয়ঢাভ ম্পলওত ম্পতওতঢ,<br />

অয়াঢ-১৬: ণা থূতম-থুভঢ তফওীদলও;<br />

অয়াঢ –১৭: ঢঃধভ দ ঢালতভ ন্তপু তি লয় বাভা ইফাদ অলদ, এং ধভসভলও<br />

ঈধলতয দতয় ধথবত থাভলডভ এং ঈধলতয দতয় তয়া-ফায়াভ।<br />

অয়াঢ-১৮: এভাআ টাদ ততওয়ামা দৌপাকযযামী।<br />

626


অয়াঢ–১৯: অভ বাভা অফাভ অয়াঢফূল প্রঢযাঔযাদ ওলভ, ঢাভাআ াফ ততওয়ামা,<br />

লঢপাকা।<br />

অয়াঢ-২০: ঢাভা লল তি ধতভলতষ্ঢ েী।<br />

627


ূভা যাফ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ূলবতভ ঢাভ তওভলডভ,<br />

অয়াঢ-২: এং ওফ ঘলন্দ্রভ, বঔদ ঢা ূলবতভ ধশ্চালঢ অল,<br />

অয়াঢ-৩: অভ ওফ ততলভ বঔদ দ ূবতলও ঈদ্ভাতঢ ওলভ দনলম,<br />

অয়াঢ-৪: এং ওফ ভালঢভ বঔদ দ ূবতলও অোততঢ ওলভ দনলম,<br />

অয়াঢ-৫: অভ ওফ অফালদভ এং তবতদ ঢা ততঙলয় ততলয়লঙদ, ঢাোঁভ,<br />

অয়াঢ-৬: এং ওফ চতফলদভ এং তবতদ ঢা তসৃঢ ওলভলঙদ ঢাোঁভ,<br />

অয়াঢ-৭: ওফ ফানুলরভ অত্মাভ এং তবতদ ঢালও অওৃতঢলঢ সুঞাফ ওলভলঙদ ঢাোঁভ,<br />

অয়াঢ-৮: ঢঃধভ ঢালও ঢাভ ফেওফত ঢাভ ঢাওয়াভ জ্ঞাদ তাদ ওলভলঙদ;<br />

অায়াঢ-৯: যযআ নমওাফ ললয়লঙ দ যতি, দব তদলচলও ধতভরৄদ্ধ ওলভলঙ;<br />

অয়াঢ-১০: অভ তনমওাফ ললয়লঙ দ যতি, দব তদলচলও ধাধাঘালভ ওমুতরঢ ওলভলঙ।<br />

অয়াঢ-১১: াফূত ম্প্রতায় তদলচলতভ াথযঢাযঢ (দীলও) সীওাভ ওলভতঙম।<br />

অয়াঢ-১২: বঔদ ঢালতভ তাতথও লঢপাকা যতি ঈঝদীতঝ থ ওভলঢ ঢৎধভ ললয় ঈঞম।<br />

অয়াঢ-১৩: ঢঔদ ঢালতভলও অল্লালভ ভাূম মলমদঃ অল্লালভ ঈঝদী ঢালও ধাতদ ধাদ<br />

ওভালদাভ যাধালভ াথাদ ল।<br />

অয়াঢ-১৪: তওন্তু ঢাভা ঢালও সীওাভ ওভম এং ঈঝদীতঝলও থ ওভম। নলম ঢালতভ<br />

ভ ঢালতভ ধালধভ ওাভলড ঢালতভ ঈধভ তগ্রাী ধ্বং দপ্রভড ওলভ এওাওাভ ওলভ<br />

ততলমদ।<br />

অয়াঢ-১৫: অভ এআ ধ্বংতক্রয়াভ ধতভডালফ অল্লাল দওাদ অযংওা ওলভদ দা।<br />

628


ূভা মাআম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ভালঢভ, বঔদ দ অেন্ন ওলভ,<br />

অয়াঢ-২: অভ ওফ ততলভ, বঔদ দ ঈদ্ভাতঢ লয়,<br />

অয়াঢ-৩: অভ ওফ ঢাভ, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ দভ দাভী-<br />

অয়াঢ-৪: তদশ্চয় দঢাফালতভ প্রলঘষ্া ততপন্ন থভলদভ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢএ দব যতি তাদ ওলভ এং দফাত্তাওী লয়,<br />

অয়াঢ-৬: এং বা ঈত্তফ ঢা ঢয লম তশ্বা ওলভ,<br />

অয়াঢ-৭: অতফ যযআ ঢাভ চন্য লচ ওলভ দত সুঔ-যাতন্তভ ধণ।<br />

অয়াঢ-৮: অভ দব যতি ওাধতডয ওলভ এং তদলচলও দধলভায়া ফলদ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৯: এং বা ঈত্তফ ঢা সীওাভ ওলভ,<br />

অয়াঢ-১০: অতফ যযআ ঢাভ চন্য লচ ওলভ দত ওলঞাভ ধতভডালফভ ধণ।<br />

অয়াঢ-১১: বঔদ দ ধ্বংলভ ফলথয ধতঢঢ লল, ঢঔদ ঢাভ থদ-ম্পত ঢাভ দওাদ ওালচ<br />

অল দা।<br />

অয়াঢ-১২: তদশ্চয় অফাভ তাতয়ত্ব রৄথু ধণ প্রতযতদ ওভা,<br />

অয়াঢ-১৩: অভ অফাভআ অয়লত্ব ভলয়লঙ ধভওাম আলওাম।<br />

অয়াঢ-১৪: অতফ দঢা দঢাফালতভলও ঢওত ওলভ ততলয়তঙ দমতমলাদ তি ম্পলওত,<br />

অয়াঢ-১৫: ঢালঢ দওম ঢাভাআ প্রলয ওভল, বাভা তদঢান্ত লঢপাকয,<br />

অয়াঢ-১৬: বাভা সীওাভ ওলভলঙ এং ফুঔ তনতভলয় তদলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-১৭: অভ ঢা দণলও তূলভ ভাঔা লল এফদ যতিলও, দব ঢযন্ত দফাত্তাওী,<br />

629


অয়াঢ-১৮: দব সীয় থদ-ম্পত তাদ ওলভ তদলচভ অত্মরৄতদ্ধভ চন্য,<br />

অয়াঢ-১৯: এং ঢাভ প্রতঢ ওালভা দওাদ নুগ্রললভ প্রতঢতালদভ চন্য দয়।<br />

অয়াঢ-২০: দওমফাত্র ঢাভ ফলাদ ভলভ ন্ততষ্ মালপভ ঈলদ্দলযয;<br />

অয়াঢ-২১: অভ দ দঢা তঘদভআ ন্তষ্ ললয় বাল।<br />

630


ূভা দতালা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ধূতালহ্নভ,<br />

অয়াঢ-২: অভ ওফ ভালঢভ, বঔদ ঢা তদছু ফ-তদসি লয়,<br />

অয়াঢ-৩: অধদাভ ভ অধদালও ঢযাক ওলভদতদ এং অধদাভ ালণ রৃযফদী<br />

ওলভদতদ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ যযআ অধদাভ চন্য ধভঢতী ফয় ধূতঢতী ফয় লধক্ষা দশ্রয়।<br />

অয়াঢ-৫: তঘলভআ অধদাভ ভ অধদালও তাদ ওভলদ, ঢঔদ অধতদ ন্তষ্ ললদ।<br />

অয়াঢ-৬: তঢতদ তও অধদালও আয়াঢীফরূলধ ধাদতদ এং অধদালও অশ্রয় দতদতদ?<br />

অায়াঢ-৭: তঢতদ দধলয়লঙদ অধদালও ধণ ম্পলওত দঔভ, ঢঃধভ ধণ দতঔালমদ।<br />

অয়াঢ-৮: তঢতদ দধলয়লঙদ অধদালও তদঃস সায়, ঢাভধভ পাফুি ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-৯: ঢএ অধতদ আয়াঢীলফভ প্রতঢ ওলঞাভঢা প্রতযতদ ওভলদ দা।<br />

অয়াঢ- ১০: অভ তপক্ষু ওলও থফও দতলদ দা।<br />

অয়াঢ- ১১: অভ অধদাভ ভলভ দদয়াফলঢভ ওণা প্রঘাভ ওরুদ।<br />

631


ূভা আদতযভাল<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ –১: অতফ তও অধদাভ চন্য অধদাভ ক্ষলও প্রাতভঢ ওলভ দতআতদ?<br />

অয়াঢ-২: অভ অতফ অধদাভ ঈধভ দণলও অধদাভ দআ দাছা ধাতভঢ ওলভতঙ,<br />

অয়াঢ-৩: বা অধদাভ দফরুতণ দপলঙ ততলয়তঙম,<br />

অয়াঢ-৪: এং অতফ অধদাভ অলমাঘদালও ঈচ্চ ফবতাতা ততলয়তঙ।<br />

অয়াঢ-৫: তদশ্চয় তধত-অধলতভ ালণ ালণ অাদী ভলয়লঙ,<br />

অয়াঢ-৬: যযআ রৃঃঔ-ওলষ্ভ ালণআ সুঔ-যাতন্ত ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ – ৭: ঢএ বঔদআ অধতদ ভ ধালদ ঢঔদআ দনম আাতঢ ওভলদ,<br />

অয়াঢ-৮: এং সীয় ভলভ প্রতঢ ফলদাতদদয ওভলদ।<br />

632


ূভা ঢীদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ অদচীলভভ বায়ঢুলদভ,<br />

অয়াঢ-২: এং তদাআ প্রান্তলভ তসঢ ঢুলভভ,<br />

অয়াঢ-৩: অভ এআ তদভাধত দকভীভ,<br />

অয়াঢ-৪ অতফ দঢা ফানুরলও ৃ তষ্ ওলভতঙ তঢযয় সুেভ কঞলদ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢঃধভ অতফ ঢালও তনতভলয় দতআ লীদ দণলও লীদঢফ সায়,<br />

অয়াঢ-৬: তওন্তু বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ, ঢালতভ চন্য ভলয়লঙ<br />

নু ভন্ত ধুভষ্কাভ।<br />

অয়াঢ-৭: ঢএ এভধভ তওল দঢাফালও দযর তঘাভ িলন্ধ তশ্বাী ওভলঙ?<br />

অয়াঢ-৮: অল্লাল তও ওম তঘাভওলতভ ফলথয দশ্রষৎ তঘাভও দদ?<br />

633


ূভা অমাও<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ধাঞ ওরুদ অধদাভ ভলভ দালফ, তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ।<br />

অয়াঢ-২: তবতদ ৃ তষ্ ওলভলঙদ ফানুরলও চফাঝ ভি দণলও,<br />

অয়াঢ-৩: ধাঞ ওরুদ, অভ অধদাভ ভ তঢযয় তয়ামু,<br />

অয়াঢ-৪: তবতদ তযক্ষা ততলয়লঙদ ওমলফভ ালালবয,<br />

অয়াঢ-৫: তঢতদ তযক্ষা ততলয়লঙদ ফানুরলও, বা দ চাদঢ দা।<br />

অয়াঢ-৬: াসতওআ ফানুর দঢা ীফামংখদ ওলভআ ণালও,<br />

অয়াঢ-৭: এ ওাভলড দব, দ তদলচলও ফুঔালধক্ষী ফলদ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৮: তদশ্চয় দঢাফাভ ভলভ ততলওআ াআলও প্রঢযাঢতদ ওভলঢ লল।<br />

অয়াঢ-৯: ঢুতফ তও ঢালও দতলঔঙ, দব াথা দতয়,<br />

অয়াঢ–১০: অফাভ এও াোলও, বঔদ দ দাফাব ধল়ে?<br />

অয়াঢ-১১: ঢুতফ তও মক্ষয ওলভঙ, বতত দ াো ৎধলণ ণালও,<br />

অয়াঢ-১২: ণা দ ন্যলও ঢাওয়াভ ওণা তযক্ষা দতয় (ঢল তও ঢাভ তলভাতথঢা ওভা<br />

ফীঘীদ?)<br />

অয়াঢ-১৩: ঢুতফ তও মক্ষয ওলভঙ দব, বতত দ সীওাভ ওলভ ফুঔ তনতভলয় দদয়,<br />

অয়াঢ–১৪: ঢল তও দ চালদ দা দব, অল্লাল দঢা তওঙু দতলঔদ?<br />

অয়াঢ-১৫: ঢাভ এরূধ ওভা ওঔদআ ঈতঘঢ দয়, বতত দ এরূধ ওভা দণলও তনলভ দা<br />

অল, ঢল অতফ যযআ ঢালও মমালঝভ দওযগুে থলভ দলোঁঘল়ে তদলয় বা।<br />

অয়াঢ-১৬: দব দওযগুে তফণযাঘাভী, ধাধাঘাভীভ।<br />

634


অয়াঢ-১৭: ঢঃধভ দ ঢাভ লঘভলতভ টাকুও।<br />

অয়াঢ-১৮: অতফ যযআ টাও দতাবলঔভ প্রলভীলতভলও।<br />

অয়াঢ –১৯: ঢাভ এরূধ ওভা ওঔদআ ঈতঘঢ দয়, অধতদ ঢাভ অনুকঢয ওভলদ দা এং<br />

অধতদ তচতা ওরুদ অফাভ ধদওঝয মাপ ওভলঢ ণাকুদ।<br />

635


ূভা ওতভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: তদশ্চয় অতফ দাতবম ওলভতঙ এ দওাভঅদ ফতলফাতিঢ ভালঢ;<br />

অয়াঢ-২: অভ অধতদ তও চালদদ ফতলফাতিঢ ভাঢ তও?<br />

অয়াঢ-৩: ফতলফাতিঢ ভাঢ লাচাভ ফালভ দঘলয় দশ্রষৎ।<br />

অয়াঢ-৪: দআ ভালঢ প্রলঢযও ওালচভ চন্য দনলভযঢাকড এং রুর ঢালতভ ভলভ<br />

অলতযক্রলফ দাতবম লয়।<br />

অয়াঢ-৫: দআ ভালঢ যাতন্তআ যাতন্ত, নচভ লয়া ধবতন্ত।<br />

636


ূভা াতয়যদাহ্<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অললম তওঢা ফুযতভওলতভ ফথয দণলও বাভা কুনভী ওলভতঙম, ঢাভা<br />

তওঙুলঢআ কুনভ ঢযাক ওলভ সুধলণ তনলভ অাভ তঙম দা, দব ধবতন্ত দা ঢালতভ ওালঙ<br />

সুসষ্ প্রফাড অঢ।<br />

অয়াঢ-২ ণতাৎ অল্লালভ ঢভন দণলও এওচদ ভাূম, তবতদ ধাঞ ওলভ রৄদালঢদ ধতত্র<br />

লীনা,<br />

অয়াঢ-৩: বালঢ তঞও তরয়ফূল তমতঔঢ ভলয়লঙ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ বালতভলও তওঢা দতয়া ললয়তঙম, ঢাভা দঢা তপন্ন তপন্ন তলম তপি ললয়<br />

দকম ঢালতভ ওালঙ সুসষ্ প্রফাড অাভ ধভআ।<br />

অফায়াঢ-৫: ণঘ ঢালতভলও দঢা দওম এআ অলতয প্রতাদ ওভা ললয়তঙম দব, ঢাভা<br />

তরৄদ্ধতঘলত্ত এওতদষৎপাল অল্লালভ ‗আাতঢ ওভল, অভ দাফাব ওালয়ফ ওভল এং<br />

বাওাঢ দতল এঝাআ তঞও িীদ।<br />

অয়াঢ-৬: তদশ্চয় বাভা অললম তওঢালতভ ফথয দণলও কুনভী ওলভলঙ এং ফুযতভওভা<br />

দন্তওাম চালান্নালফ ণাওল। এভাআ ৃ তষ্ভ ফলথয তদওৃষ্ঢফ।<br />

অয়াঢ-৭: যযআ বাভা ইফাদ এলদলঙ এং দদও ওাচ ওলভলঙ ঢাভাআ ৃ তষ্ভ ফলথয<br />

লতাত্তফ।<br />

অয়াঢ-৮: ঢালতভ ভলভ ওালঙ ভলয়লঙ ঢালতভ ধুভস্াভ দন্তওালমভ চন্য ালভ<br />

চান্নাঢ, বাভ ধাতলতলয প্রাতলঢ লয় দলভফূল, দণায় ঢাভা তঘভওাম ণাওল। অল্লাল<br />

ঢালতভ প্রতঢ ন্তষ্ এং ঢাভা ঢাভ প্রতঢ ন্তষ্। এঝা ঢাভ চন্য দব তদলচভ ভলও পয়<br />

ওলভ।<br />

637


ূভা তবমবাম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বঔদ ধতণীলও ৃ ঢাভ পীরড ওম্পলদ প্রওতম্পঢ ওভা লল,<br />

অয়াঢ-২: এং বঔদ ধতণী ৃ ঢাভ দাছা দভ ওলভ দতল,<br />

অয়াঢ-৩: অভ দমালওভা মলঃ এভ তও লম?<br />

অয়াঢ-৪: দততদ দ ঢাভ বাঢীয় ঔভ যি ওভল,<br />

অয়াঢ-৫: এ ওাভলড দব, অধদাভ ভ ঢাভ প্রতঢ এরূধ অলতযআ ওভলদ।<br />

অয়াঢ-৬: দততদ ফানুর ততপন্ন তলম তপি ললয় দভ লল, বালঢ ঢালতভলও ঢালতভ<br />

ওৃঢওফত দতঔালদা লয়।<br />

অয়াঢ–৭: ঢএ দওঈ ডু-ধতভফাড দদও ওাচ ওলভ ণাওলম, দ ঢা দতঔলঢ ধাল;<br />

অয়াঢ–৮: অভ দওঈ ডু-ধতভফাড ত ওাচ ওলভ ণাওলম, দ ঢা দতঔলঢ ধাল।<br />

638


ূভা অততয়াঢ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ ঐ ফস লশ্বভ বাভা ঈধ্বতশ্বাল দতৌ়োয়,<br />

অয়াঢ-২: বাভা ধালয়ভ ক্ষু লভভ অখালঢ তি সু তমংক তঙুতভঢ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৩: ঢঃধভ প্রপাঢওালম ঢতওতলঢ অক্রফড ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪: ঢঔদ ঈৎতক্ষি ওলভ থূতমভাতয,<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভধভ যত্রুতলমভ ফথযসলম ঠু লও ধল়ে,<br />

অয়াঢ-৬: তদশ্চয় ফানুর সীয় ভলভ প্রতঢ ়েআ ওৃঢজ্ঞ;<br />

অয়াঢ-৭: অভ এওণা ঢাভ তদলচভ যযআ চাদা অলঙ;<br />

অয়াঢ-৮: থদ-ম্পলতভ প্রতঢ ঢাভ দঢা ভলয়লঙ প্রম অতি,<br />

অয়াঢ-৯: ঢল তও ঢাভ চাদা দদআ, বঔদ ওলভ বা অলঙ ঢা ঈতণঢ ওভা লল?<br />

অয়াঢ-১০: এং ন্তলভ বা অলঙ ঢা প্রওায ওভা লল?<br />

অয়াঢ-১১: তদশ্চয় ঢালতভ ভ, ঢালতভ দততলদভ সা িলন্ধ ম্পূডত জ্ঞাঢ অলঙদ।<br />

639


ূভা ওাতভঅ’<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: লচালভ অখাঢওাভী ফলাপ্রময়।<br />

অয়াঢ-২: তও দআ ফলাপ্রময়?<br />

অয়াঢ -৩: ফলাপ্রময় তও, অধতদ তও চালদদ?<br />

অয়াঢ-৪: দততদ ফানুর আঢসঢ ততক্ষি ধঙধালমভ ন্যায় ললয় বাল<br />

অয়াঢ-৫: এং ধতঢফামা লল থুতদঢ ভতগদ ধযলফভ ফঢ।<br />

অয়াঢ-৬: ঢঔদ বাভ ধাল্লা চলদ পাভী লল,<br />

অয়াঢ-৭: দ দঢা সুঔ-যাতন্তফয় লন্তারচদও চীদবাধদ ওভল।<br />

অয়াঢ-৮: অভ বাভ ধাল্লা চলদ লামওা লল,<br />

অয়াঢ-৯: ঢাভ াসাদ লল ‗লাতয়া‘।<br />

অয়াঢ-১০: অভ অধতদ তও চালদদ, ঢা তও?<br />

অয়াঢ-১১: ঢা লম এও চমন্ত তি।<br />

640


ূভা ঢাওাঙুভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দঢাফালতভলও পু তমলয় ভালঔ প্রাঘুলবতভ মামা;<br />

অয়াঢ-২: দব ধবতন্ত দা দঢাফভা ওলভ ঈধদীঢ ল।<br />

অয়াঢ-৩: এরূধ ওঔদ ঈতঘঢ দয়, তযকতকভআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৪: অাভ মতঙঃ এরূধ ওভা ংকঢ দয়, যীঘ্রআ দঢাফভা চাদলঢ ধাভল।<br />

অয়াঢ-৫: ওঔদআ দয়, বতত দঢাফভা তদতশ্চঢরূলধ চাদলঢ (ঢল দঢাফভা পু লম ণাওলঢ<br />

দা।)<br />

অয়াঢ-৬: যযআ দঢাফভা দতাবঔ দতঔল;<br />

অয়াঢ-৭: অাভ মতঙঃ যযআ দঢাফভা ঢা দতঔলআ প্রঢযক্ষ তশ্বাল,<br />

অয়াঢ-৮: ঢাভধভ দততদ দঢাফালতভলও যযআ দদয়াফঢ িলন্ধ তচলজ্ঞ ওভা লল।<br />

641


ূভা অভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ওফ বফাদাভ,<br />

অয়াঢ-২: তদশ্চয় ফানুর দঢা ভলয়লঙ পীরড ক্ষতঢভ ফলথয,<br />

অয়াঢ-৩: ঢল ঢাভা দয়, বাভা ইফাদ অলদ দদও ওাচ ওলভ এং এলও ন্যলও<br />

লঢযভ ঈধলতয দতয় ধথলবতভ ঈধলতয দতয়।<br />

642


ূভা রফাবা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: প্রলঢযও এফদ যতিভ চন্য রৃলপতাক, দব ধশ্চালঢ ম্মুলঔ ধভতদো ওলভ;<br />

অয়াঢ-২: দব ফাম চফা ওলভ এং ঢা াভ াভ কডদা ওলভ;<br />

অয়াঢ-: দ ফলদ ওলভ দব, ঢাভ ফাম তঘভওাম ঢাভ ওালঙ ণাওল।<br />

অয়াঢ-৪: ওঔদ দা, দ যযআ তদতক্ষি লল রঢাফায়,<br />

অয়াঢ-৫: অধতদ তও চালদদ, ‗রঢাফা‘ তও?<br />

অয়াঢ-৬: ঢা অল্লালভ প্রজ্জ্বতমঢ তি।<br />

অয়াঢ-৭: বা রৎতধণ ধবতন্ত দধৌোঁঙল।<br />

অয়াঢ-৮: দ অগুদ ঢালতভ ঈধভ দোঁলথ দতয়া লল,<br />

অয়াঢ-৯: ়ে ়ে মিা ঔু োঁতঝলঢ।<br />

643


ূভা নীম<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ তও দতদঔদতদ, অধদাভ ভ লাতঢয়ামালতভ ালণ তও যলাভ<br />

ওলভলঙদ?<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ তও ঢালতভ ঘক্রান্ত ম্পূডতরূলধ যণত ওলভ দতদতদ?<br />

অয়াঢ-৩: অভ তঢতদ ধাঞালমদ ঢালতভ তরুলদ্ধ তলম তলম অাীম ধাতঔ,<br />

অয়াঢ-৪: বাভা ঢালতভ ঈধভ তদলক্ষধ ওলভতঙম ওঙ্ভ চাঢীয় ধাণভ।<br />

অয়াঢ-৫: নলম অল্লাল ঢালতভলও পতক্ষঢ পূ তরভ ফঢ ওলভ ততলয়তঙলমদ।<br />

644


ূভা কুভাআয<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: দবললঢু কুভাআযলতভ অতি ভলয়লঙ,<br />

অয়াঢ-২: ঢালতভ অতি ভলয়লঙ যীঢ গ্রীষওামীদ নলভভ,<br />

অয়াঢ-৩: ঢএ ঢাভা দবদ এআ ওাাখলভভ ফাতমলওভ ‗আাতঢ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৪: তবতদ ঢালতভলও ক্ষু থায় ঔাতয ততলয়লঙদ এং পয়-পীতঢ দণলও ঢালতভলও<br />

তদভাধত্তা তাদ ওলভলঙদ।<br />

645


ূভা ফাঈদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ তও দতলঔলঙদ ঢালও, দব িীদলও সীওাভ ওলভ?<br />

অয়াঢ-২: দ দঢা ঐ যতি, দব আয়াঢীফলও কমা থানা ততলয় ঢাত়েলয় দতয়,<br />

অয়াঢ-৩: এং তফওীদলও ঔাতয তালদ ঈৎাতলঢ ওলভ দা।<br />

অয়াঢ-৪: ঢএ, তারুড রৃলপতাক ঐ দাফাতচভ চন্য,<br />

অয়াঢ-৫: বাভা তদলচলতভ দাফাব িলন্ধ ঈতাীদ।<br />

অয়াঢ-৬: বাভা দমাও দতঔালদাভ চন্য ঢা ওলভ,<br />

অয়াঢ-৭: এং তদঢয যলাবত তচতদ ন্যলও ততলঢ তভঢ ণালও।<br />

646


ূভা ওাঙাভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: তদশ্চয় অতফ অধদালও ওাঙাভ দাফও লাঈচ তাদ ওলভতঙ।<br />

অয়াঢ-২: ঢএ অধতদ অধদাভ ভলভ ঈলদ্দলযয দাফাব ধ়েু দ এং দওাভাদী ওরুদ।<br />

অয়াঢ-৩: তদশ্চয় অধদাভ রৃযফদআ দাফ-তঘহ্নতলীদ তদতংয।<br />

647


ূভা ওাতনরুদ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ লম ততদঃ দল ওালনভ ৃে।<br />

অয়াঢ-২: অতফ ঢাভ আাতঢ ওতভ দা, দঢাফভা বাভ আাতঢ ওভ।<br />

অয়াঢ-৩: এং দঢাফভা ঢাভ ‗আাতঢওাভী দ‘ বাভ আাতঢ অতফ ওতভ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ অতফ ঢাভ আাতঢওাভী দআ, বাভ আাতঢ দঢাফভা ওভ।<br />

অয়াঢ-৫: এং দঢাফভা ঢাভ আাতঢওাভী দ, বাভ আাতঢ অতফ ওতভ।<br />

অয়াঢ-৬: দঢাফালতভ চন্য দঢাফালতভ ওফতনম এং অফাভ চন্য অফাভ ওফতনম।<br />

648


ূভা দাভ<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: বঔদ অল্লালভ ালাবয তচয় অল,<br />

অয়াঢ-২: এং অধতদ দমাওলতভলও তলম তলম অল্লালভ িীলদ প্রলয ওভলঢ দতঔলদ,<br />

অয়াঢ-৩: ঢঔদ অধতদ অধদাভ ভলভ প্রযংাভ ালণ ধতত্রঢা-ফতলফা ডতদা ওভলঢ<br />

ণাকুদ এং ঢাভ ফীলধ ক্ষফা প্রাণতদা ওভলঢ ণাকুদ। স্তুঢ তঢতদ দঢা তঢযয় ঢা<br />

ওুমওাভী।<br />

649


ূভা মালা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: ধ্বং দলাও অৰু মালালভ লসিয় এং ধ্বং দলাও দ তদলচ।<br />

অয়াঢ-২: ঢাভ ফাম-দতৌমঢ এং দ বা ঈধাচতদ ওলভলঙ ঢা ঢাভ দওাদ ওালচ অলতদ।<br />

অয়াঢ-৩: যীঘ্রআ দ তগ্ধ লল দমতমলাদ অগুলদ,<br />

অয়াঢ-৪: এং ঢাভ সী, দব ওালঞভ দাছা লদ ওলভ।<br />

অয়াঢ-৫: ঢাভ কমায় ণাওল ঈত্তফরূলধ ধাওালদা এওতঝ ভতয।<br />

650


ূভা আঔমা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ মুদঃ তঢতদ অল্লাল, এও, তিঢীয়,<br />

অয়াঢ-২: অল্লাল পাযূন্য; ফুঔালধক্ষী;<br />

অয়াঢ-৩: তঢতদ ওাঈলও চন্ম দতদতদ এং ঢালও দওঈ চন্ম দতয়তদ।<br />

অয়াঢ-৪: অভ দওঈআ ঢাভ ফঢুময দদআ।<br />

651


ূভা নামাও<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: অধতদ মুদঃ অতফ অশ্রয় গ্রলড ওভতঙ প্রপালঢভ সৗষ্াভ,<br />

অয়াঢ-২: তঢতদ বা ৃ তষ্ ওলভলঙদ ঢাভ ধওাতভঢা দণলও,<br />

অয়াঢ-৩: অভ ন্ধওাভ ভালঢভ ধওাতভঢা দণলও, বঔদ ঢা কপীভ ললয় ফাকঢ লয়,<br />

অয়াঢ-৪: এং ধওাতভঢা দণলও দ ওম দাভীলতভ, বাভা ঢালতভ তকভায় নু োঁৎওাভ দতয়,<br />

অয়াঢ-৫: এং তলংা দধারডওাভীভ ধওাতভঢা দণলও, বঔদ দ তলংা ওলভ।<br />

652


ূভা দা<br />

ধভফ ওরুডাফয়, ধভফ তয়ামু অল্লাল̖ভ দালফ রৄরু ওভতঙ<br />

অয়াঢ-১: মুদঃ অতফ অশ্রয় গ্রলড ওভতঙ ফানুলরভ ভদভ;<br />

অয়াঢ-২: ফানুলরভ ফাতমলওভ,<br />

অয়াঢ-৩: ফানুলরভ ফা‘ুলতভ,<br />

অয়াঢ-৪: ঢাভ ধওাতভঢা দণলও দব কুফন্ত্রডা দতয় অত্মলকাধদ ওলভ,<br />

অয়াঢ-৫: দব কুফন্ত্রডা দতয় ফানুলরভ ন্তলভ,<br />

অয়াঢ-৬: দলাও দ তিদ চাঢীয় তওংা ফাদ চাঢীয়।<br />

ফাি<br />

653

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!