01.01.2016 Views

Nieuwe Markt, een eerste verkenning naar toekomstige kwaliteiten

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Nieuwe</strong> <strong>Markt</strong><br />

Rotterdam, september 2012<br />

<strong>een</strong> <strong>eerste</strong> <strong>verkenning</strong> <strong>naar</strong> <strong>toekomstige</strong> <strong>kwaliteiten</strong>


aanleiding<br />

Al jaren speelt de gedachte <strong>een</strong> plan te ontwikkelen voor de locatie hoek<br />

<strong>Nieuwe</strong> <strong>Markt</strong> / Pannekoekstraat. Deze plek oogt als <strong>een</strong> nooit opgevuld<br />

kaalslag gat. Met het opvullen van de grote bouwlocaties aan de Binnenrotte<br />

heeft het gebied <strong>een</strong> duidelijke omgrenzing en achterland gekregen<br />

en wordt het onbenutte potentieel als fijnkorrelige laagbouw enclave met<br />

bijzondere winkels, bedrijven, horeca en woningen steeds beter zichtbaar.<br />

Nu de omgeving weer stabiel is, en bekend is geworden dat Erasmus University<br />

College zich gaat vestigen in de oude bibliotheek, is het zaak weer<br />

loop in het gebied te krijgen en te behouden (Hoogstraat - M<strong>een</strong>t en Binnenrotte<br />

- Mariniersweg). Het moment is aangebroken om de <strong>toekomstige</strong><br />

<strong>kwaliteiten</strong> nader te verkennen en in beeld te brengen.<br />

<strong>eerste</strong> indruk<br />

<strong>een</strong> snelle analyse van de directe omgeving van de Oude Bibliotheek toont contrasten:<br />

• <strong>een</strong> historische gebouw versus wederopbouwarchitectuur<br />

• <strong>een</strong> dominerend en beeldbepalend monumentaal blok versus relatief neutrale kleinschalige<br />

modernistische blokken<br />

• <strong>een</strong> expressieve pannendaken kap versus 2-3 lagen platte daken


aanpak<br />

NXTlandscapes en D~B architecten zijn van mening dat<br />

het gebied bijzondere <strong>kwaliteiten</strong> en potenties heeft, die<br />

zich goed lenen voor <strong>een</strong> gefaseerde en kleinschalige<br />

aanpak. Een benadering die passend is bij de sfeer en<br />

schaal van het gebied, en actueel en realistisch aansluit op<br />

de huidige ontwikkelingen in de markt. Daarbij is het zaak<br />

<strong>een</strong> helder beeld te schetsen van de bijzondere sfeer die<br />

dit stukje Rotterdam uitstraalt. Hier proef je nog iets van<br />

het oude centrum van de stad, maar ook van het optimisme,<br />

waarmee de stad na de oorlog de toekomst tegemoet<br />

zag. In de ‘limelight’ van meer imposante projecten is hier<br />

<strong>een</strong> enclave gespaard gebleven die klaar is om als <strong>een</strong> bijzonder<br />

eilandje in de stad gekoesterd te worden.<br />

Onderlinge afstemming, ruimtelijk, programmatisch en financieel,<br />

van de afzonderlijke ingrepen/projecten is in onze<br />

opvatting essentieel voor het bereiken van <strong>een</strong> gebalanceerd<br />

eindresultaat. Om het bijzondere karakter van het gebied<br />

verder uit te bouwen en vat te krijgen op alle kansen op<br />

meerwaarde en <strong>een</strong> duurzame toekomst, is in onze visie <strong>een</strong><br />

integrale gem<strong>een</strong>schappelijke onderlegger nodig, waarin<br />

alle stakeholders zich kunnen herkennen en <strong>een</strong> bijdrage<br />

willen leveren. Wij doen hiertoe graag deze voorzet!<br />

transformatie<br />

• gesloten rode bakstenen gevels met gaten versus transparante architectuur met<br />

open etalages, glazen puien en licht gekleurde materialen<br />

• continue winkel-facades met plotselinge onderbrekingen en dode plinten<br />

• fijnkorrelige laagbouw versus kloeke volumineuze hoogbouw<br />

• heldere straatprofielen versus onduidelijke pleinruimtes<br />

Om op deze contrasten het juiste antwoord te geven, ofwel de juiste schakel te<br />

vinden, is de clou van de opgave. Dit vereist nader stedenbouwkundig onderzoek<br />

<strong>naar</strong> de onderlinge ruimtelijke relaties en verhoudingen in het gebied, <strong>een</strong> <strong>verkenning</strong><br />

<strong>naar</strong> passende architectuurbeelden en <strong>een</strong> onderkenning van de programmatische<br />

<strong>kwaliteiten</strong> van de locatie. Bovenal vereist dit dat gangmakers en betrokken partijen<br />

zich bewust worden van de eigen rol om hier gezamenlijk iets tot stand te brengen.<br />

NXTlandscapes en D~B architecten stellen voor om<br />

door middel van <strong>een</strong> aantal specifieke ingrepen, die<br />

in tijd en plaats los van elkaar gerealiseerd kunnen<br />

worden, <strong>een</strong> transformatie op gang te brengen die<br />

het bijzondere karakter van het gebied recht doet en<br />

verder uitbouwt.<br />

Ondanks dat we van mening zijn dat er in de binnenstad<br />

van Rotterdam minstens woonruimte voor<br />

50.000 nieuwe inwoners gerealiseerd zou moeten<br />

worden, geloven wij dat deze locatie niet de juiste<br />

is voor verdere verdichting. Vooral het kleinschalige,<br />

fijnkorrelige en diverse karakter van deze wederopbouwenclave<br />

is de karakteristiek die hier gekoesterd<br />

zou moeten worden.


wat is zo kenmerkend aan de omgeving van de <strong>Nieuwe</strong> <strong>Markt</strong> ?<br />

Het Pannekoekstraatgebied heeft <strong>een</strong> aantal <strong>kwaliteiten</strong> waarvan Rotterdam er maar weinig heeft en die daarom gekoesterd, benut en<br />

geconsolideerd zouden moeten worden. Hoe kun je bijvoorbeeld de huidige diversiteit van het winkelaanbod versterken? De komst van<br />

Erasmus University College zal ontegenzeggelijk <strong>een</strong> enorme impuls aan het gebied geven. Eindelijk <strong>een</strong> plek waar de universiteit zichtbaar<br />

wordt in de binnenstad van Rotterdam. Het gebied kent ook enkele mindere punten die niet bijdragen aan <strong>een</strong> toekomstbestendige<br />

koers voor het gebied als ze niet geadresseerd worden tijdens het transformatieproces.<br />

huidige <strong>kwaliteiten</strong><br />

• unieke tweezijdige winkels met 2 voorkanten<br />

• kleinschalig winkel / horeca gebied<br />

• arty en trendy uitstraling<br />

• divers winkelaanbod zonder ‘standaard’ ketenwinkels<br />

• relatief betaalbaar voor trendy en ‘ambachtelijke’ middenstand<br />

• veel jongerenhuisvesting<br />

• uitstraling weekmarkt aan de Binnenrotte<br />

• rustige enclave<br />

minpunten<br />

• misplaatste en gedateerde stadsvernieuwing aan de Herenplaats<br />

• gebrekkige aansluiting onderdoorgang <strong>naar</strong> de Hoogstraat<br />

• dominante uitstraling parkeren Prinsenhof<br />

• gebrekkige definitie ruimte rond ‘Maagd van Holland’<br />

• doorsnijding van het voetgangersgebied met autoverkeer<br />

• overgedimensioneerde ruimte aan de Herenplaats<br />

• gedateerde buitenruimte poffertjespaviljoen<br />

• verborgen en weinig uitnodigende toegangen


uitgangspunten voor transformatie van de omgeving van de <strong>Nieuwe</strong> <strong>Markt</strong><br />

Versterking en nadere definitie van het historische ensemble Oude Bibliotheek / Maagd van Holland fontein als scharnierpunt in<br />

het gebied, zodat het monumentale gebouw als zelfstandig blok met <strong>een</strong> alzijdige uitstraling wordt herkend en het historische<br />

hart van het gebied weer voelbaar wordt gemaakt. Parkeren op maaiveld in de Prinsenhof, onder <strong>een</strong> overkapping waarop midden<br />

in het gebied <strong>een</strong> nieuwe ‘groene long’ gerealiseerd kan worden. Aantrekkelijke nieuwe architectuur op markante punten, met <strong>een</strong><br />

hoogbouw accent aan de kop van de Pannekoekstraat en bij de M<strong>een</strong>t. Herstel van de continuiteit van de plint, door opvullen van<br />

gaten en begeleiding van nieuwe looproutes. Omvorming middengebied tot langszaamverkeersgebied met <strong>een</strong> nieuwe circulatie<br />

voor autoverkeer. Aansluiting looproutes op omliggende winkelstraten en toegangen tot het gebied. Halvering stedelijke ruimte<br />

Herenplaats. Versmalling rooilijn aan kop van Pannekoekstraat, waardoor meer ruimte voor nieuwbouw en voortgezette plint.<br />

Expressieve losstaande nieuwbouw bij Oude Bibliotheek, met <strong>een</strong> plint die aansluit op de omgeving.<br />

Sloop<br />

Op enkele plekken is verwijdering van bestaande<br />

bebouwing onvermijdelijk om ruimte te bieden aan de<br />

transformatie van het gebied. Het jaren 80 woningblok<br />

aan de Herenplaats zou prima als tijdelijke studentenhuisvesting<br />

t.b.v. het nieuwe Erasmus University College<br />

kunnen worden benut, om vervolgens het veld te<br />

ruimen voor nieuwbouw met riante appartementen.<br />

Realisatie nieuwbouw<br />

Inbreiding met <strong>een</strong> studentenflatje bij de Pannekoekhof.<br />

Een nieuwe plint met winkels en stadswoningen<br />

op de kop van de Herenplaats. <strong>Nieuwe</strong><br />

winkelplinten aan noord- en oostzijde van de Oude<br />

Bibliotheek. Met aan de Pannekoekstraat, <strong>een</strong> markant<br />

nieuw gebouw dat ruimte biedt aan <strong>een</strong> mogelijke<br />

uitbreiding van Erasmus University College.<br />

Versterking programmatische diversiteit<br />

Stimuleren van diverse winkelaanbod door duidelijke<br />

omschrijving van gewenste branchering. Met de komst<br />

van Erasmus University College in september 2013 in<br />

de oude bibliotheek krijgt de zichtbaarheid van de universiteit<br />

in de binnenstad <strong>een</strong> belangrijke impuls. Een<br />

“Erasmus University College Store” in de nieuwbouw<br />

aan de M<strong>een</strong>t zou <strong>een</strong> prachtig startschot vormen.<br />

Verbetering toegankelijkheid van het gebied<br />

Uitnodigende nieuwbouw bij de verborgen entrees<br />

van het gebied, voldoende parkeervoorzieningen en<br />

<strong>een</strong> duidelijke scheiding tussen <strong>een</strong> nieuw centraal<br />

gelegen aan<strong>een</strong>gesloten voetgangersgebied, en omliggende<br />

wegen voor auto’s en overig verkeer zorgen er<br />

voor dat de toegankelijkheid en begaanbaarheid van<br />

het gebied <strong>een</strong> stevige impuls krijgen.<br />

Herstel van de ‘loop’ in het gebied<br />

Continue winkelplinten van oost <strong>naar</strong> west en van<br />

zuid <strong>naar</strong> noord, door toevoeging van nieuwe winkelunits,<br />

nieuwbouw aan de kop van de Pannekoekstraat,<br />

<strong>een</strong> nieuwe doorlopende steeg naast de Oude<br />

Bibliotheek en het autovrij maken van het middengebied,<br />

versterken de ‘loop’ en maken het gebied beter<br />

‘doorwaadbaar’ voor bezoekers.<br />

Aanpassing van de buitenruimte<br />

Robuuste bomen en <strong>een</strong> sobere inrichting van de<br />

buitenruimte met aandacht voor detail en duurzame<br />

materialisering complementeren de ruimtelijke en<br />

programmatische ingrepen van deze transformatie.<br />

Groene daken, vertikaal groen en <strong>een</strong> aansprekende<br />

groene inrichting van de nieuwe overkapping van de<br />

parkeergarage vormen de finishing touch.


NXTLANDSCAPES<br />

landscape architecture urban design regional planning<br />

www.nxtlandscapes.nl info@nxtlandscapes.nl<br />

Wijnstraat 96 3011 TR Rotterdam 010 436 9005

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!