Industrial Automation 03 2019
PLATFORM OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING
PLATFORM OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
PLATFORM OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING<br />
31 WWW.IA-ONLINE.BE<br />
<strong>2019</strong> • mei januari – juni – februari<br />
Vision, Robotics & Motion<br />
<strong>2019</strong><br />
Waar op letten bij de<br />
aankoop van een pomp?<br />
Sensorintegratie als sleutel<br />
tot voedingsindustrie 4.0
Digital Enterprise –<br />
Implement now!<br />
Make the most of your journey towards digitalization<br />
and Industrie 4.0 today to ensure your competitive<br />
edge, with scalable solutions from Siemens.<br />
Now is the right time! Become a digital enterprise<br />
and stay ahead of your competition.<br />
www.siemens.be
ZVS Techniek (NL)<br />
0492-665176<br />
ZVS Techniek (NL)<br />
<strong>03</strong>8-4541017<br />
ZVS Techniek (BE)<br />
09-2779679<br />
www.zvstechniek.nl<br />
info@zvstechniek.nl
Voorwoord<br />
Machines leren denken<br />
We hebben machines al leren voelen, luisteren en spreken. Het enige wat nu nog rest is om ze te leren nadenken en autonoom beslissingen<br />
maken. Een logische evolutie maar bij het horen van het begrip artificiële intelligentie komt bij velen nog het haar recht<br />
te staan. Het voelt wat ongemakkelijk dat een machine dan daadwerkelijk alles zou kunnen dat wij kunnen. Maar wat de hype op<br />
de afgelopen Hannover Messe ook beloofde, vandaag staat de integratie van denkend vermogen in machines en productielijnen<br />
nog in zijn kinderschoenen.<br />
De eerste toepassingen doen schoorvoetend hun intrede en zijn in feite niks meer dan een combinatie van algoritmes en software<br />
om patronen te leren identificeren. In de nieuwe Industrie 4.0-fabriek van Rittal in Haiger bijvoorbeeld zullen ze vanaf deze zomer<br />
machine learning in al zijn kracht loslaten op hun productielijnen. We brengen u verderop in dit magazine een unieke blik achter<br />
de schermen, in het kloppend hart van deze fabriek. Verwacht er robots, maar ook veel operatoren naast de lijn. Volautomatisch<br />
en autonoom produceren zal pas realiteit worden als de machines hun kennis, hun ervaring aangeleerd hebben. Nog een werk van<br />
jaren dus. Maar niet van decennia, want aangedreven door meer rekenkracht en geavanceerde simulatiesoftware zullen machines<br />
een steile leercurve hebben.<br />
Dat we nog maar een tipje van de ijsberg van de ware potentie van machine learning kunnen vermoeden, staat als een paal boven<br />
water. Maar u hoeft er dus de eerste maanden en jaren nog geen slaap over te verliezen hoe artificiële intelligentie uw bedrijfsmuren<br />
moet worden binnengeloodst. U heeft ongetwijfeld prangender noden in uw productieproces dan de belofte van wat<br />
machine learning zal klaarmaken. Hoe u de kwaliteit kunt opdrijven bijvoorbeeld of hoe uw stilstandtijden kan terugdringen. Het<br />
goede nieuws is dat de oplossingen op die uitdagingen ook de eerste stap in de richting van machine learning zullen zijn. Alles<br />
begint immers met data. Geen betere werkmieren om die gegevens overal in en rond uw productieproces te gaan verzamelen dan<br />
sensoren. Het reilen en zeilen van uw productieproces met binaire code in beeld brengen zal u de bottlenecks aanwijzen en de<br />
oplossing aanreiken. Daar staat de cloud nu al volledig voor open.<br />
Hoe innovatiever de sensoren, hoe breder uw basis zal zijn voor inline proces- en kwaliteitscontrole. Niet elke industrie kan nieuwe<br />
technologie echter even eenvoudig omarmen. De voedingsindustrie bijvoorbeeld met zijn strenge eisen om de voedselveiligheid te<br />
garanderen, maakt van de integratie van hoogtechnologische sensoren in het productieproces geen eenvoudige opdracht. Want<br />
om globaal de concurrentiestrijd te kunnen aangaan, moeten innovaties ook economisch rendabel zijn. Het onderzoeksproject<br />
SensInFood wil hier een doorbraak in forceren. U kan er alles over ontdekken wat verderop op deze pagina’s.<br />
Veel leesplezier!<br />
Valérie Couplez
Platform over productieen<br />
procesautomatisering<br />
ia-online.be<br />
Jaargang 4 ● Nummer 3 <strong>2019</strong><br />
Verschijnt 6 x per jaar<br />
Verantwoordelijke Uitgever<br />
Louwers Mediagroep<br />
Domein De Herten<br />
Hertsbergsestraat 4<br />
B-8020 Oostkamp<br />
Postbus 85<br />
B-3900 Pelt<br />
+32 50 36 81 70<br />
info@louwersmediagroep.be<br />
louwersmediagroep.be<br />
Eindredactie<br />
Valérie Couplez<br />
Redactieteam<br />
Valérie Couplez, Johan Debaere<br />
Bladmanager<br />
Freddy Fierens<br />
f.fierens@louwersmediagroep.be<br />
Secretariaat<br />
Lisa Gyselinck<br />
Elke Kina<br />
12<br />
18<br />
Advertenties<br />
www.wetransfer.com<br />
Onder vermelding van naam en project<br />
traffic@louwersmediagroep.be<br />
26<br />
36<br />
Abonnementsprijs<br />
België: € 45,00 per jaar excl. BTW<br />
Buiten België: € 75,00 per jaar excl. BTW<br />
KBC Pelt<br />
IBAN nr. BE80 7310 2514 2977<br />
BIC: KREDBEB<br />
t.n.v. Louwers Mediagroep<br />
o.v.v. vaktijdschrift <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong><br />
Adreswijzigingen<br />
Schriftelijk ten minste drie weken voor<br />
verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Pelt<br />
Opzeggingen<br />
Indien twee maanden voor het verstrijken van<br />
de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht<br />
van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement<br />
automatisch met een jaar verlengd.<br />
Doelgroep<br />
Voor management, directies, engineers,<br />
inkopers en operators in: productie- en<br />
procesautomatisering, inclusief food processing<br />
& packaging.<br />
Vormgeving /Art-direction<br />
+32 50 36 81 70<br />
studio@louwersmediagroep.be<br />
Drukwerk<br />
Drukkerij Hendrix, Peer<br />
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of<br />
vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van<br />
de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op<br />
zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen<br />
uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid<br />
of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen<br />
enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het<br />
gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn<br />
op deze informatie.<br />
In sync met robots 8<br />
Bedieningspanelen voor kranen krijgen tweede leven 10<br />
Update stacker om aan stijgende eisen qua levertijd en kwaliteit te voldoen 12<br />
Sleutelklare oplossingen voor Internet of Things en Industrie 4.0 16<br />
De Pen: Alain Wayenberg 18<br />
Licht werk maken van zware vaten 20<br />
Betrouwbaarder, veiliger en sneller produceren 23<br />
Splitsing integratie en distributie van cobots 26<br />
Meer vrijheid in analyseren en bedienen 28<br />
Introductie van HRC-grijpers voor cobots 31<br />
Waar op letten bij de aankoop van een pomp? 32<br />
Drankenproducent investeert in drukverhogingssysteem voor waterverdeling in productie 36<br />
Centrifugale pomp met capaciteit van bijna 7 miljoen flesjes bier per uur 39
Inhoud<br />
56<br />
64<br />
69<br />
73<br />
INDUSTRIAL AUTOMATION<br />
PLATFORM OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING<br />
Volledig inzicht in productie- en kwaliteitsproces met touchtechnologie 40<br />
Revolutionaire technologieën moeten CO 2<br />
-uitstoot in cement- en kalkindustrie drastisch inperken 42<br />
PLATFORM OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING IA-ONLINE.BE JAARGANG 4<br />
Open en eenvoudig automatiseren 47<br />
Sensorintegratie als sleutel tot voedingsindustrie 4.0 56<br />
Sensoren zijn belangrijk in de wereld van de industriële automatisering 60<br />
<strong>2019</strong> • mei januari – juni – februari<br />
31 WWW.IA-ONLINE.BE<br />
Vision, Robotics & Motions<br />
<strong>2019</strong><br />
Waar op letten bij de<br />
aankoop van een pomp?<br />
Sensorintegratie als sleutel<br />
tot voedingsindustrie 4.0<br />
Machine learning naadloos geïntegreerd in sturing 62<br />
Coverbeeld:<br />
Waar op letten bij de aankoop<br />
van een pomp. (Beeld: Nostal6ie)<br />
Blijf gratis en eenvoudig op de<br />
hoogte van het laatste nieuws.<br />
Volg ons op social media en meld<br />
je aan voor onze nieuwsbrief!<br />
ia-online.be<br />
De digital twin doorgelicht 64<br />
Online calculatietool voor trillingsdemping 66<br />
Klein, kleiner, kleinst 69<br />
Industrie 4.0-producten uit Industrie 4.0-fabriek: marktleider zet de toon 70<br />
Krachtpatser met lange slag voor collaboratieve toepassingen 74<br />
<strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong> Partners 79
Tekst Valérie Couplez | Beeld B&R<br />
IN SYNC<br />
MET ROBOTS<br />
Om de volle potentie van robots te benutten is software onontbeerlijk. B&R heeft nieuwe functionaliteiten toegevoegd<br />
aan zijn mapp Motion softwarepakket. Op die manier wordt de actuele structuur van een complexe machine<br />
intuïtief voorgesteld. De verschillende subsystemen van een machine kunnen eenvoudig gelinkt worden, de bewegingen<br />
van de robots eenvoudig gesynchroniseerd, zonder bijkomende programmering. Daarnaast heeft B&R ook<br />
SafeROBOTICS functionaliteiten toegevoegd voor tripods om veilig alle types van deltarobots te monitoren. Ook<br />
seriële assen kunnen geïntegreerd worden in de berekeningen.<br />
B&R breidde zijn mapp Motion softwarepakket<br />
uit met nieuwe functionaliteit. ‘Frame<br />
Hierarchy’ dient om de actuele structuur van<br />
een machine voor te stellen. Op strategische<br />
plekken kunnen coördinatensystemen gepositioneerd<br />
worden, zoals gereedschapshouders.<br />
Elk coördinatensysteem kan een naam<br />
toegewezen krijgen om het te identificeren<br />
binnen de toepassing. Dit resulteert in duidelijke<br />
georganiseerde, makkelijk leesbare<br />
code, zelfs in complexe toepassingen. De<br />
‘Programming moving frame’ functie koppelt<br />
8 | ia-online.be
een coördinatensysteem dan aan een as en<br />
definieert een extra vrijheidsgraad. Dit laat<br />
geoptimaliseerde bewegingen toe en een betere<br />
benutting van de dynamica van een robot.<br />
De bewegingen van het portaalsysteem<br />
zijn geïntegreerd in de padberekeningen van<br />
de robot. De programmeur hoeft ze dus niet<br />
handmatig te berekenen. Hetzelfde geldt<br />
waar robots of CNC-machines gecombineerd<br />
worden met bewegende werktafels. Ten<br />
slotte is er slechts één controller meer nodig<br />
voor machine, robot en andere bewegende<br />
componenten. De gecoördineerde planning<br />
van het pad benut de dynamische limieten<br />
van individuele componenten optimaal. Het<br />
garandeert bovendien dat alle gespecifieerde<br />
procesparameters gevolgd worden, bijvoorbeeld<br />
de relatieve snelheid tussen gereedschap<br />
en werkstuk.<br />
Veiligheid voor deltasystemen<br />
Om robots veilig te monitoren kunnen vier<br />
veiligheidsfuncties gebruikt worden: Safely<br />
Limited Position, Safely Limited Orientation,<br />
Safely Limited Joint Position en Safely Limited<br />
Speed. De gebruiker heeft de keuze om het<br />
middelpunt van het gereedschap te controleren<br />
(Tool Center Point), de individuele gewrichten<br />
of gelijk welk punt op de robot. Het<br />
is ook mogelijk om verschillende punten tegelijkertijd<br />
te checken op snelheid, oriëntatie<br />
en positionering in de ruimte. De SafeROBO-<br />
TICS functies zijn gebaseerd op een generieke<br />
beschrijving van de kinematische ketting<br />
waarin de geometrische eigenschappen van<br />
de robot gedefinieerd zijn. De veiligheidstoepassing<br />
kan geïsoleerd worden van de geometrische<br />
definities. Dat maakt het mogelijk<br />
om te wisselen naar een ander gereedschap<br />
met een verschillende contour, zonder aan<br />
de veiligheidstoepassing zelf te moeten raken.<br />
Dit bespaart gebruikers het tijdrovende<br />
proces van opnieuw certificeren. Alle monitoringfuncties<br />
zijn predictief van aard, wat<br />
het mogelijk maakt om de bewegingen op<br />
het juiste moment te stoppen. SafeROBOTICS<br />
garandeert dat beschermende gebieden niet<br />
worden binnengedrongen. ■<br />
‘Alle monitoringfuncties zijn predictief van aard, wat<br />
het mogelijk maakt om de bewegingen op het juiste<br />
moment te stoppen’<br />
ia-online.be<br />
| 9
Tekst en beeld Valérie Couplez<br />
BEDIENINGSPANELEN<br />
VOOR KRANEN KRIJGEN<br />
TWEEDE LEVEN<br />
U kan er niet naast kijken als ze bij u in de buurt aan het werk<br />
zijn. De kranen van Sarens laten altijd en overal ter wereld<br />
een indruk na. Wanneer er een defect is aan de elektronica,<br />
is het echter geen evidentie om een onderdeel simpelweg<br />
te vervangen. Gelukkig kan de kraanspecialist dan<br />
een beroep doen op de expertise van ABC <strong>Industrial</strong><br />
Parts. Zij herstellen de defecte onderdelen tot<br />
op componentenniveau, zodat de kranen zich<br />
binnen de kortste keren weer betrouwbaar<br />
van hun taken kunnen kwijten.<br />
Wanneer er bij oudere types problemen zijn met de elektronica, dan kan de technische dienst van Sarens nog altijd rekenen op de expertise van ABC <strong>Industrial</strong> Parts.<br />
Niks is te zwaar, niks is te hoog. Het is het motto<br />
dat Sarens elke dag inspireert om klanten te ondersteunen<br />
met kranen, zware hijsactiviteiten en<br />
speciaal transport. Het materiaal wordt overal ter<br />
wereld ingezet, onderhouden en hersteld maar<br />
dat wordt gecoördineerd vanuit de technische<br />
dienst in het hoofdkwartier in Wolvertem. Gerrit<br />
Van Hove vertelt: “We ondersteunen buitenlandse<br />
vestigingen bij reparaties en onderhouden<br />
de contacten met constructeurs voor garanties.<br />
Daarnaast fungeren we als technische back-up<br />
voor de aankoopdienst om de juiste onderdelen<br />
te bestellen. En uiteraard nemen we de revisies en<br />
herstellingen in deze regio voor onze rekening.”<br />
In de werkplaats zijn een twintigtal techniekers<br />
aan de slag. Door de band behandelen zij drie à<br />
vier grote revisies per jaar en een vijftiental kleinere<br />
herstellingen per week. Daarenboven staan<br />
er vijf techniekers, de vliegende brigade, standby<br />
om wereldwijd bijstand te leveren.<br />
Herstel sneller en goedkoper<br />
Kranen bestaan uit meer dan alleen mechanische<br />
componenten. Wanneer er bij oudere types<br />
problemen zijn met de elektronica, dan kan de<br />
technische dienst van Sarens nog altijd rekenen<br />
op de expertise van ABC <strong>Industrial</strong> Parts. Van<br />
Hove: “Verouderde elektronica vervangen door<br />
nieuwe onderdelen vraagt meestal om een update<br />
van de sturing. Als ze hier in de buurt staan,<br />
is dat geen enkel probleem. Het wordt een<br />
moeilijker verhaal wanneer ze overzees worden<br />
ingezet. Kiezen voor herstel is voor ons qua snelheid,<br />
kostprijs en logistiek vaak de beste keuze.<br />
Op voorwaarde tenminste dat we het onderdeel<br />
hier kunnen testen. We hebben immers 100%<br />
zekerheid nodig dat het zal werken. Transport<br />
kost ook tijd, dat doen we niet op goed geluk.”<br />
Weer voor jaren verder<br />
De eerste keer dat Sarens een beroep deed op<br />
ABC <strong>Industrial</strong> Parts was voor een bepaald type<br />
bedieningspaneel met touchdisplay. “We zien dat<br />
type hier geregeld terug”, geeft Van Hove aan.<br />
“Vervanging zou in dit geval problemen geven om-<br />
10 | ia-online.be
“ABC <strong>Industrial</strong> Parts denkt echt met ons mee om tot de best mogelijke oplossing te komen.”<br />
dat een nieuw paneel aan een andere snelheid<br />
werkt dan de kraan. We contacteren in plaats<br />
daarvan ABC <strong>Industrial</strong> Parts voor een controle en<br />
een offerte en geven ook de prioriteit aan. Als we<br />
ons echt geen stilstand kunnen veroorloven kan<br />
het ook zijn dat we toch een nieuw onderdeel<br />
‘Ze zorgen niet alleen voor<br />
de herstelling, maar zetten<br />
er ook een nieuwe front op<br />
maat op, zodat we weer<br />
voor jaren verder kunnen’<br />
laten installeren en het oude laten herstellen om<br />
hier dan op stock te hebben. Maar meestal slaagt<br />
ABC erin om de deadline die we voor ogen hebben<br />
te halen. Ze zorgen niet alleen voor de herstelling,<br />
maar zetten er ook een nieuwe front op<br />
maat op, zodat we weer voor jaren verder kunnen.<br />
Ze denken echt met ons mee om tot de best<br />
mogelijke oplossing te komen.” Intussen kregen<br />
al een meer dan honderd displays van kranen<br />
dankzij ABC Industrrial Parts een tweede leven.<br />
Alle expertise rond elektronica<br />
Van Hove is bijzonder tevreden over de samenwerking.<br />
“We gaan graag in zee met<br />
partners waarmee we in alle vertrouwen<br />
kunnen werken. Voor ABC geldt dit zeker. Ze<br />
houden zich zeer correct aan de afspraken<br />
en voor alles van oudere elektronica kunnen<br />
we hun expertise goed gebruiken. Ik heb al<br />
eens gezocht, maar nog niemand gevonden<br />
die kan wat zij doen”, besluit Van Hove. ■<br />
Intussen kregen al een meer dan honderd displays van<br />
kranen dankzij ABC Industrrial Parts een tweede leven.<br />
Gerrit Van Hove (rechts) van Sarens en Brieuc De Sejournet van ABC <strong>Industrial</strong> Parts: “Ik heb al eens gezocht,<br />
maar nog niemand gevonden die kan wat zij doen.”<br />
ia-online.be<br />
| 11
Tekst en beeld Siemens<br />
UPDATE STACKER OM<br />
AAN STIJGENDE EISEN<br />
QUA LEVERTIJD EN<br />
KWALITEIT TE VOLDOEN<br />
Al sinds 1936 zorgen Stelrad radiatoren voor aangename temperaturen in<br />
gebouwen overal ter wereld. In het Nederlandse Nuth bevindt zich het ‘center<br />
of excellence’. Daar zien de nieuwste producten het daglicht. In totaal<br />
rollen er meer dan 8.000 verschillende radiatoren van de band. Om aan de<br />
stijgende verwachtingen qua levertijden en kwaliteit te kunnen blijven voldoen,<br />
verzorgde CKS Elektrotechniek de engineering en uitwerking van de<br />
sturing van het automatiseringssysteem met een grondige Siemens update.<br />
‘Onze mensen hebben nu veel meer inzicht in het<br />
proces. Zo kunnen ze precies zien waar een storing<br />
optreedt en sneller ingrijpen’<br />
“De opstarttijd is sinds de implementatie met maar liefst 50% gedaald.”<br />
Samen met CKS Elektrotechniek en Siemens stelde<br />
Stelrad een gedetailleerd plan van aanpak op. Dat<br />
omvatte onder meer de installatie van Siemens’ S7-<br />
1500 PLC, SINAMICS G120C drives en Sirius 3RW44<br />
soft starters.<br />
Met een productie van zo’n 6 miljoen radiatoren<br />
per jaar in onder meer Engeland, Turkije<br />
en Nederland is Stelrad een van de grootste<br />
radiatorfabrikanten in Europa. “De focus ligt<br />
in ons ‘center of excellence’ op innovatie en<br />
maatwerk”, legt manufacturing director Marc<br />
Peeters uit. “Het resultaat is een enorme verscheidenheid<br />
aan producten. Om alles overzichtelijk<br />
en beheersbaar te houden, hebben<br />
we een investeringsplan voor de lange termijn<br />
opgesteld. Onze automatiseringsinfrastructuur<br />
is daar een belangrijk onderdeel van.”<br />
Hoge differentiatiegraad<br />
tegen lage kostprijs<br />
Een belangrijke stap in dat plan is een update<br />
van de automatische sturing van de ‘carrier<br />
stacker’-installatie. Peeters: “De bestaande<br />
sturing van de stacker dateerde van eind jaren<br />
90. Daardoor liet ze niet langer toe om te voldoen<br />
aan de huidige eisen qua maatwerk en<br />
levertijden. We wisten dus dat we dringend<br />
aan vernieuwing toe waren. Ons doel was<br />
van bij het begin heel duidelijk: we wilden<br />
een systeem dat kon zorgen voor de hoogst<br />
mogelijke differentiatiegraad tegen de laagst<br />
mogelijke kostprijs. Tegelijkertijd willen we de<br />
lead time van onze producten zo laag mogelijk<br />
houden. Ook zochten we een manier om de<br />
traceerbaarheid van onze producten te verhogen.<br />
Daarnaast speelde energie-efficiëntie een<br />
belangrijke rol: inzicht in verbruik en het verkorten<br />
van de opstartprocedure kan heel wat<br />
energiewinst opleveren.”<br />
Oud en nieuw<br />
Om dat alles te realiseren riep Stelrad de hulp<br />
in van een vertrouwde partner: de Belgische<br />
integrator en Siemens partner CKS Elektrotechniek.<br />
Peeters: “De belangrijkste technische<br />
uitdaging bestond erin om de nieuwe<br />
automatiseringsonderbouw – de schakelkas-<br />
12 | ia-online.be
ten – te combineren met de oude technologie.<br />
Alles moest perfect op elkaar afgestemd zijn.<br />
Samen met CKS Elektrotechniek en Siemens<br />
stelden we daarom een gedetailleerd plan van<br />
aanpak op. Dat omvatte onder meer de installatie<br />
van Siemens’ S7-1500 PLC, SINAMICS<br />
G120C drives, Sirius 3RW44 soft starters, en<br />
het opzetten van diverse Comfort Panels met<br />
Sm@rt Servers en Key Panels. Alles communiceert<br />
via Profinet. Maandelijks zaten we met<br />
alle drie de partijen bijeen om het verloop en<br />
eventuele uitdagingen te bespreken.” De uiteindelijke<br />
implementatie vond plaats tijdens<br />
de jaarlijkse zomerstop en nam dankzij een<br />
goede voorbereiding slechts veertien dagen in<br />
beslag. Peeters: “Nadien zijn we uiteraard nog<br />
een tijdje bezig geweest met het finetunen<br />
van verschillende parameters. De lakoven, bijvoorbeeld,<br />
vergt een heel precieze afstelling.”<br />
De uiteindelijke implementatie vond plaats<br />
tijdens de jaarlijkse zomerstop en nam<br />
dankzij een goede voorbereiding slechts<br />
veertien dagen in beslag.<br />
Opstarttijd gehalveerd<br />
Een belangrijk aspect in het succes van de update<br />
was om er de operatoren zo vroeg mogelijk<br />
bij te betrekken. Peeters: “Zij werken tenslotte<br />
het meeste met het systeem. Bovendien<br />
wilden we al van bij het begin een aantal zorgen<br />
over de nakende verandering wegnemen.<br />
En die aanpak werpt vandaag duidelijk zijn<br />
vruchten af: onze mensen hebben nu veel meer<br />
inzicht in het proces. Zo kunnen ze precies zien<br />
waar een storing optreedt en sneller ingrijpen.<br />
Daarnaast zit de kennis van de operatoren nu<br />
ook opgeslagen in het systeem. Daardoor kunnen<br />
we de continuïteit garanderen in geval van<br />
ziekte of afwezigheid. Het maakt ons minder<br />
kwetsbaar.” Ook wat energieverbruik en lead<br />
time betreft, zette Stelrad grote stappen: “De<br />
opstarttijd is sinds de implementatie met maar<br />
liefst 50% gedaald.” ■<br />
Er werden tevens diverse Comfort Panels met Sm@rt Servers<br />
en Key Panels opgezet.<br />
Met een productie van<br />
zo’n 6 miljoen radiatoren<br />
per jaar in onder<br />
meer Engeland, Turkije<br />
en Nederland is Stelrad<br />
een van de grootste<br />
radiatorfabrikanten<br />
in Europa.<br />
ia-online.be<br />
| 13
Assen, handling-systemen en cartesiaanse<br />
robots met de Handling Guide Online<br />
Berekening,<br />
tekening en<br />
prijs op enkele<br />
minuten!<br />
U hebt handling-systemen of assen nodig.<br />
U wilt standaarden en minder complexiteit.<br />
Wij zijn uw betrouwbare partner.<br />
Start met het gewicht van het werkstuk, geef verplaatsing en cyclustijd in en<br />
HGO berekent de perfecte as of assensysteem. Vermijd kosten en gebruik de<br />
tekening van deze standaardsystemen om de afmeting van je frame of<br />
inbouwruimte te bepalen, niet andersom. Verminder uw workload aanzienlijk:<br />
met de Handling Guide Online configureer en bestel je perfecte handlingsysteem<br />
in enkele stappen. Dit minimaliseert aanzienlijk uw technische inspanning.<br />
U ontvangt uw handlingsysteem in recordtijd volledig geassembleerd (met of<br />
zonder motoren) en getest.<br />
www.festo.be/hgo
Haal meer uit je<br />
werknemers met<br />
een VDAB-opleiding.<br />
Ontdek onze werknemersopleidingen<br />
op maat van jouw bedrijf.<br />
Surf naar<br />
industrie-opleidingen.vdab.be
Tekst en Beeld Festo<br />
SLEUTELKLARE OPLOSSINGEN<br />
VOOR INTERNET OF THINGS<br />
EN INDUSTRIE 4.0<br />
HoloLens, mobiele telefonie, 3D-print of databril – wat in de blockbuster ‘Back to the Future’ meer dan dertig jaar<br />
geleden nog de fantasie prikkelde is vandaag de dag al realiteit. Digitalisering maakt het mogelijk. Als Industrie<br />
4.0 automatiseert de digitalisering de moderne arbeidswereld en helpt de installatie- en machinebouw te groeien<br />
tot grote hoogtes. Welke slimme producten en oplossingen van Festo helpen u op weg naar deze nieuwe wereld?<br />
“Wij begeleiden onze klanten bij alle stappen in<br />
de waardeketen met digitale oplossingen en ondersteunen<br />
zo hun individuele Digital Customer<br />
Journey”, benadrukt dr. Michael Hoffmeister,<br />
Executive Expert Digital Business bij Festo. Het<br />
bedrijf stelt een logisch opgebouwde softwareinfrastructuur<br />
beschikbaar en verlaagt daarmee<br />
de proceskosten van zijn klanten. Voorbeelden<br />
hiervan zijn intelligente systeemoverkoepelende<br />
softwareoplossingen zoals de Handling Guide<br />
Online voor het snel plannen en bestellen van<br />
assystemen, de Festo Design Tool 3D online voor<br />
het combineren van individuele componenten<br />
tot pneumatische modules, de productkey voor<br />
de eenduidige identificatie van iedere component<br />
en het gebruik als digitale tweeling, evenals<br />
de op apps gebaseerde producten zoals de Festo<br />
Motion Terminal.<br />
Condition monitoring in de cloud<br />
met een druk op de knop<br />
Met de IoT-gateway CPX-IOT effent Festo de<br />
weg naar een veilige cloudoplossing waarmee<br />
zowel machine- en installatiebouwers<br />
als eindklanten de effectiviteit van hun complete<br />
installatie aanzienlijk kunnen verhogen.<br />
De IoT-gateway CPX-IOT verbindt componenten<br />
en modules op veldniveau zoals het ven-<br />
16 | ia-online.be
Een veilige weg naar de Festo-cloud en de exclusieve<br />
toegang tot individuele digitalisering: de IoT-gateway<br />
CPX-IoT. (Beeld: Festo AG & Co. KG)<br />
Met Smartenance behoort het tijdrovende preventieve installatieonderhoud tot het verleden.<br />
(Beeld: Festo AG & Co. KG)<br />
tieleiland CPX/MPA, de energiemonitoringmodule<br />
MSE6-E2M en handlingssystemen via<br />
de OPC-UA-interface met de Festo cloud. In<br />
de cloud kunnen gegevens worden verwerkt<br />
en bewaakt. Zo kunnen trendanalyses worden<br />
afgeleid en ‘early warning systemen’ en<br />
automatische meldingen voor bepaalde gebeurtenissen<br />
worden geconfigureerd. De IoTgateway<br />
verbindt controllers met de cloud en<br />
zorgt voor de communicatie van relevante<br />
informatie in het vereiste format en op het<br />
gewenste tijdstip.<br />
Digitaal onderhoudsmanagement<br />
Met Smartenance behoort het tijdrovende preventieve<br />
installatieonderhoud tot het verleden:<br />
de software van Festo is de digitale onderhoudsmanager<br />
voor productieleiders en installatieoperators<br />
– te downloaden als app. Smartenance<br />
is het eerste zuiver digitale product van<br />
Festo. Deze kan als mobiele app in de App Stores<br />
van Apple en Google worden gedownload<br />
voor smartphones en tablets. Het dashboard<br />
voor productieleiders wordt comfortabel opgeroepen<br />
in de webbrowser. Met Smartenance<br />
kunnen en klanten het installatieonderhoud<br />
inplannen, volgen en analyseren. Met een digitale<br />
onderhoudskalender wordt het onderhoud<br />
eenvoudiger, sneller en veiliger. De onderlinge<br />
controle van installatieoperators en productieleiders<br />
biedt meer veiligheid. Omwegen en afstemmingen<br />
komen te vervallen.<br />
Slimme producten<br />
Met de slimme digitale oplossingen bundelt de<br />
automatiseringsexpert Festo zijn uitgebreide<br />
knowhow over industriële toepassingen met de<br />
actuele ontwikkelingen in de informatietechniek,<br />
om onlineapplicaties voor de industriële praktijk<br />
in de automatisering te realiseren. In de digitale<br />
communicatie begeleidt Festo zijn klanten<br />
bij hun Digital Customer Journey. Deze digitale<br />
reis leidt klanten veilig en alomvattend door het<br />
portfolio van Festo: van de informatieverschaffing,<br />
configuratie, bestelling en levering tot aan<br />
de inbedrijfname en revisie of het technische<br />
scholingsaanbod van Festo Didactic. ■<br />
Met dashboards<br />
toestanden bewaken<br />
De IoT-gateway CPX-IOT biedt de mogelijkheid<br />
om voor ieder Festo element vooraf dasboards<br />
te configureren – met verdere individualisering.<br />
Het dashboard is een display in de<br />
webbrowser met diagrammen en stoplichtindicaties.<br />
Specifieke widgets, componenten<br />
op een gebruikersinterface, en diagrammen<br />
voor de energiebewaking, het preventieve<br />
onderhoud en performancecijfers voor het<br />
proces en voor de verhoging van de effectiviteit<br />
van de complete installatie bieden duidelijkheid:<br />
de conditionmonitoringoplossing<br />
verbetert de diagnose en het opsporen van<br />
storingsoorzaken, schept transparantie over<br />
het energieverbruik, levert overzichtelijke grafische<br />
informatie en stelt historische gegevens<br />
beschikbaar.<br />
De IoT-gateway CPX-IOT biedt de mogelijkheid om voor ieder Festo element vooraf dasboards te configureren –<br />
met verdere individualisering. Het dashboard is een display in de webbrowser met diagrammen en stoplichtindicaties.<br />
(Beeld: Festo AG & Co. KG)<br />
ia-online.be<br />
| 17
De Pen<br />
18 | ia-online.be
De Pen<br />
Alain Wayenberg,<br />
business group leader Manufacturing Industries bij Agoria<br />
JUISTE FOCUS OP INDUSTRIE 4.0<br />
Ook in de toekomst zal automatisering nodig zijn om de concurrentiekracht van<br />
onze bedrijven te vrijwaren. Maar waar die in de jaren 90 nog typisch was weggelegd<br />
om een zo groot mogelijk volume in een zo kort mogelijke tijdsspanne<br />
van de band te laten rollen, is flexibilisering vandaag het codewoord. En dat<br />
maakt Industrie 4.0 net geschoeid op de leest van kmo’s. Op voorwaarde dat ze<br />
de meerwaarde in hun bedrijf kunnen identificeren en de juiste blik voor ogen<br />
houden om die te realiseren. Industrie 4.0 vraagt om een plan.<br />
En dat plan moet beginnen met digitalisering. Willen we met een en dezelfde machine verschillende<br />
variaties gaan produceren, het rendabel produceren van enkelstuks is immers het ultieme doel van<br />
Industrie 4.0, dan zal data de sleutel te zijn om snel te kunnen schakelen. Het wisselen tussen producten<br />
mag niet meer om een manuele interventie vragen, maar moet een kwestie van een nieuwe<br />
set parameters worden. En dat kan enkel als product- en productiegegevens tot nullen en enen, tot<br />
binaire code herleid zijn. In een handomdraai rolt er een nieuw product van de band, dat is de belofte<br />
van flexibel automatiseren en van digitaliseren.<br />
De uitdaging ligt hem niet in het vinden van manieren om flexibel automatiseren werkelijkheid te<br />
laten worden, maar in het uitkiezen van de juiste technologie. Industrie 4.0 ligt immers niet in een<br />
mooie verpakking op het winkelrek te wachten op de volgende gebruiker. Neen, het gaat om het<br />
identificeren van die transformaties die nodig zijn om voor uw bedrijf bottlenecks weg te werken,<br />
de kwaliteit en de efficiëntie op te drijven, nieuwe businessmodellen te creëren … Dat begint met<br />
een goed begrip van de eigen processen. We moeten met zijn allen meerwaardezoekers worden in<br />
ons eigen bedrijf en een duidelijk plan voor ogen houden hoe we die meerwaarde technologisch en<br />
operationeel kunnen realiseren.<br />
Technologisch staat voor meer dan slimme machines en nieuwe snufjes (cobots, AR, VR, artificiële<br />
intelligentie …). Aangezien alles om data en connecteren draait, moet er in de eerste plaats efficiënt<br />
gecommuniceerd worden. Van in het veld tot op het hoogste echelon en terug. Of dat nu draadloos<br />
verloopt of niet, dat zal van uw omgeving afhangen, maar openheid zal wel een basisvoorwaarde<br />
zijn. Wie zijn machines wil laten praten met elkaar, moet er eerst voor zorgen dat ze dezelfde taal<br />
spreken. Daar moeten investeringen beginnen. Dan is het zaak om de juiste gegevens te selecteren<br />
uit uw processen om werk te maken van die meerwaarde.<br />
En dan is het de beurt aan uw mensen. Als het Made Different programma van Sirris en Agoria en<br />
de Factory of the Future Awards iets geleerd hebben, is het wel dat mensen centraal staan, hoe<br />
hoogtechnologisch de veranderingen ook mogen zijn. Zorg dat verandering omarmd wordt binnen<br />
uw bedrijfsmuren. Digitalisering zal immers niet stoppen, het is een continu proces van optimaliseren.<br />
Levenslang leren wordt dan ook het motto. Wie dat het beste in zijn bedrijfscultuur weet te verankeren,<br />
zal zich pas echt future proof maken. ■<br />
ia-online.be<br />
| 19
Tekst Valérie Couplez | Beeld CRC Industries<br />
LICHT WERK MAKEN<br />
VAN ZWARE VATEN<br />
In chemische producten maakt de formule het verschil. Voor CRC Industries begint dat vanuit een grondige kennis<br />
van het product en de toepassing. Vanuit de Europese hoofdzetel in Zele produceert het maar liefst 250 verschillende<br />
formules, goed voor 14 miljoen aerosols per jaar. In zijn productie geeft CRC Industries alle voorrang aan veiligheid<br />
en ergonomie. In de mengkamer werd daarom sinds vorig jaar een pneumatische manipulator van Dalmec in gebruik<br />
genomen. Een sterk staaltje technisch kunnen want geen enkele andere fabrikant kon de uitdaging de baas.<br />
De pneumatische manipulator van Dalmec voor CRC Industries bleek een sterk staaltje technisch kunnen want geen enkele andere fabrikant kon de uitdaging de baas.<br />
CRC Industries bvba (Corrosion Reaction Consultants) ontstond toen<br />
Charles Webb in 1958 met een innovatieve formule voor kruipolie op de<br />
proppen kwam. Het succes bleef niet uit, ook in Europa en in 1975 werd<br />
begonnen met de bouw van een productiefaciliteit in Zele. Een van de<br />
specialiteiten is het gebruik van CO 2<br />
als drijfgas. “Dat heeft als voordeel<br />
dat de klant 95% actief product krijgt in aerosol, dit dankzij het groot<br />
drukbehoud, terwijl dit met vloeibaar drijfgas typisch 60% is”, opent productiemanager<br />
Marc Vereecke . HSE-manager Freddy Remue: “De sterkte<br />
van CRC Industries heeft alles te maken met productkennis. We maken<br />
en mengen alles zelf, waardoor we elk type product, of het nu smeermiddelen,<br />
reinigingsmiddelen, anti-corrosieproducten of verven zijn, door en<br />
door kennen. Van de formule tot zelfs de spuitbus, het ventiel en de vultechniek.<br />
Ons technisch kunnen zit hem in het vinden van het optimum<br />
tussen alle verschillende eigenschappen.”<br />
20 | ia-online.be
Al vijf jaar op zoek naar oplossing<br />
In de mengkamer komt de magie tot stand. Er wordt gewerkt met vaten<br />
van 30 tot 300 kg. Geen evidentie voor operatoren om manueel mee aan<br />
de slag te gaan. CRC Industries was daarom al een tijdje op zoek naar een<br />
manier om de veiligheid en de ergonomie te verbeteren. “De technische<br />
uitdaging zat hem in het wegnemen van een vat dat gestapeld is op een<br />
pallet vol met andere vaten en dit vat veilig neerleggen zonder de grijper of<br />
de vloercoating te beschadigen”, geeft Vereecke aan. “We waren al vijf jaar<br />
op zoek naar een oplossing met voldoende gebruiksgemak, maar geen enkele<br />
partij kon de handschoen opnemen. Tot we kennismaakten met Thierry<br />
Reverse en Arcadel.” CRC Industries kreeg via een aantal video’s en een<br />
demo in de showroom een idee van hoe de pneumatische manipulatoren<br />
van Dalmec het verschil konden maken. Supervisor Koen Dierick, die aanwezig<br />
was bij demo en FAT (fabrieksafname) raakte zo ook overtuigd: “We<br />
waren zeer kritisch geworden door onze lange zoektocht, maar je voelde<br />
aan dat Arcadel wist waar ze mee bezig waren en hoe ze aan onze eisen<br />
konden voldoen.”<br />
Industriële manipulatoren van het merk Dalmec... zijn dé oplossing<br />
voor het gewichtloos verhandelen van lasten tot 1500 kg.<br />
De manipulator volgt naadloos de beweging van de bedienaar.<br />
Ons studiebureau werkt uw project volledig op maat uit.<br />
‘Onze mensen hebben van de ene dag op<br />
de andere hun oude manier van werken<br />
laten vallen om de manipulator te<br />
gebruiken. Het beste bewijs dat we dit al<br />
eerder hadden moeten doen’<br />
Meteen omarmd<br />
De pneumatische manipulator werd zo compact mogelijk gebouwd om<br />
veilig in de beschikbare ruimte te passen. In rustpositie past de grijper zelfs<br />
volledig rond de steunpaal van het toestel om geen storend element te zijn.<br />
“Het beste bewijs dat we dit al twintig jaar geleden nodig hadden, is dat<br />
onze mensen van de ene dag op de andere hun oude manier van werken<br />
hebben laten vallen om de manipulator te gebruiken. Hij is zo eenvoudig<br />
in gebruik en verlicht het werk zodanig dat hij een bijzonder welkome<br />
aanvulling is”, vat HSE-manager Anja Van De Velde de voordelen samen.<br />
“Als preventieadviseur vond ik Arcadel een heel fijne partner om mee samen<br />
te werken. Bij de installatie werden alle gevraagde veiligheidsdocumenten<br />
correct meegeleverd. Dat gaf enorm veel vertrouwen.” ■<br />
Elke manipulator is het resultaat van een persoonlijke aanpak,<br />
rekening houdend met het te manipuleren product, de werkpost<br />
en de industriële sector waarin u zich bevindt.<br />
De technische uitdaging zat hem in het grijpen van het vat op een pallet<br />
vol andere vaten.<br />
contacteer ons<br />
051 24 42 83<br />
www.arcadel.be<br />
ia-online.be<br />
| 21
Tekst Valérie Couplez | Beeld Vision, Robotics & Motion<br />
BETROUWBAARDER, VEILIGER<br />
EN SNELLER PRODUCEREN<br />
De maakindustrie staat altijd voor de uitdaging om<br />
efficiënter te produceren. Automatisering van de productie<br />
is hierin een onmisbaar onderdeel. Maar hoe<br />
combineert u een steeds hogere mate van automatisering<br />
met flexibiliteit in het productieproces? Enkel<br />
door het automatiseringsvraagstuk te zien als onderdeel<br />
van het gehele productieproces waarin het plaatsvindt.<br />
Dan is een integrale oplossing nodig met een<br />
multidisciplinair karakter. Vision, Robotics & Motion<br />
is de vakbeurs waar u alles vindt om betrouwbaarder<br />
veiliger en sneller te produceren dankzij automatisering,<br />
machinevisie en motion control. De achttiende<br />
editie vindt plaats op 12 en 13 juni in NH Conference<br />
Center Koningshof in Veldhoven, Nederland<br />
Vision, Robotics & Motion is dé vakbeurs in de Benelux op het gebied<br />
van het automatiseren van discrete productieprocessen. Of u nu<br />
eindgebruiker bent van een automatiseringsoplossing of integrator<br />
van componenten: tijdens Vision, Robotics & Motion vindt u laatste<br />
ontwikkelingen en ontdekt u welke mogelijkheden de nieuwste<br />
technologieën u bieden. Internationale sprekers en ruim tachtig exposanten<br />
delen de laatste ontwikkelingen rondom machineveiligheid,<br />
cobots, 3D-visie, multi-spectrale camera’s, visualisatie en virtualisatie,<br />
energiebesparing, predictief onderhoud, big data en het IoT. Speciale<br />
aandacht gaat dit jaar naar toepassingen in food en pharma, systems<br />
engineering, de samenwerking tussen mens en robot in de productieomgeving<br />
en logistieke toepassingen.<br />
‘Met ruim tachtig exposanten en een<br />
uitgebreid kennisprogramma slaat Vision,<br />
Robotics & Motion een brug tussen<br />
wetenschap en concrete toepassing.’<br />
Robot als directe collega<br />
Robotica is niet meer weg te denken uit de industrie. Waar de aansturing<br />
van robots vroeger een complex verhaal met veel programmeerwerk<br />
was, wordt het werken met robotica steeds toegankelijker. Zo zijn<br />
er zelflerende robots en robots die aangestuurd worden door gedrag<br />
te kopiëren. De ontwikkelingen gaan razendsnel en maken dat de samenwerking<br />
tussen mens en robot steeds intensiever wordt. De laatste<br />
generatie robots, de collaboratieve robot of cobot, maakt dan ook<br />
een opmars. Samenwerking is hierbij het sleutelwoord: de robot niet<br />
als vervanger maar als directe collega. Vision, Robotics & Motion slaat<br />
een brug tussen wetenschap en concrete toepassing. Laat u inspireren<br />
door bijdragen van alle Nederlandse technische universiteiten, <br />
ia-online.be<br />
| 23
INTEGRALE<br />
OPLOSSINGEN<br />
voor de verpakkings-, voedings- en drankenindustrie<br />
Balluff biedt u krachtige automatiseringsoplossingen voor vlotte en fl exibele processen. We gaan competent<br />
met uw uitdagingen om en openen daarbij nieuwe perspectieven.<br />
Balluff bvba, Interleuvenlaan 62, 3001 Leuven – Tel 016 397800 – info.be@balluff.be – www.balluff.be<br />
PackagingA-Z_197x130mm_BE_Dutsch.indd 1 17.04.<strong>2019</strong> 14:28:30<br />
Motion Technologies<br />
SKF LLU Profile Rail Guides<br />
• High performance<br />
• High stiffness<br />
SKF - High class<br />
SKF Roller Screws<br />
• High performance<br />
• High speed<br />
• High accuracy<br />
SKF Precision Rails<br />
• High duty cycle<br />
• High stiffness<br />
• High accuracy<br />
SKF CEMC Actuators<br />
• High performance<br />
• High speed<br />
• High stiffness<br />
• High accuracy<br />
SKF CASM 100 Actuators<br />
• High duty cycle<br />
• High speed<br />
• High accuracy<br />
SKF Motion Technologies Benelux<br />
Phone: +31 30 6029<strong>03</strong>0<br />
Vision Robotics & Motion - Stand 171<br />
SKF adv.indd 1 21-05-19 17:19
ontmoet de vernieuwende bedrijven in de innovatieve frontline<br />
en bekijk demo’s van de actuele stand van techniek.<br />
Codewoord integratie<br />
Industrie 4.0 of smart industry is de naam voor steeds beter<br />
geïntegreerde industriële systemen. Deze verbeterde connectiviteit<br />
en sterkere interactie met andere systemen is een hele<br />
omschakeling. Eindgebruikers stellen steeds hogere eisen<br />
aan automatiseringsoplossingen. Die moeten flexibeler zijn<br />
en naadloos passen binnen het gehele productieproces. Op<br />
Vision, Robotics & Motion komen deze onderwerpen uitgebreid<br />
aan bod en vindt u alle tools om toekomstbestendig te<br />
automatiseren. Ontdek hoe u augmented reality kunt toepassen<br />
in de machinebouw, hoe u de toegevoegde waarde van<br />
machine learning kunt inzetten voor uw klanten en hoe u het<br />
productieproces kunt verbeteren met AGV’s. Met een bezoek<br />
bent u in een dag op de hoogte van de nieuwste producten<br />
op het gebied van visie, robotica en aandrijftechniek.<br />
Uitgebreid kennisprogramma<br />
Zoals steeds heeft organisator Mikrocentrum voor een boeiend<br />
en leerrijk kennisprogramma gezorgd, verspreid over de<br />
twee dagen. Op dag een zijn er twee trajecten naar voor<br />
geschoven, enerzijds robotisering voor het mkb (kmo) en<br />
anderzijds artificiële intelligentie. Op dag twee staat er een<br />
visiecongres ingepland dat huidige en toekomstige ontwikkelingen<br />
in visie behandelt. ■<br />
Praktische info<br />
Waar? NH Conference Center Koningshof in Veldhoven<br />
Wanneer? 12 en 13 juni<br />
Openingsuren? Telkens van 9.30 u. tot 17 u.<br />
Tickets? Gratis mits registratie<br />
Meer info? www.vision-robotics.nl<br />
Sfeerbeelden genomen op Vision, Robotics & Motion 2018.<br />
ia-online.be<br />
| 25
Tekst en beeld <strong>Industrial</strong> Cobotics<br />
SPLITSING<br />
INTEGRATIE EN<br />
DISTRIBUTIE<br />
VAN COBOTS<br />
De marktvraag naar cobots in de Benelux groeit exponentieel. Om er te blijven aan voldoen, intensifiëren Universal<br />
Robots en Gibas <strong>Automation</strong> hun samenwerking. Zij splitsen integratie en distributie. Per 1 mei neemt het nieuw<br />
opgerichte <strong>Industrial</strong> Cobotics de distributie en marketing voor zijn rekening. Gibas <strong>Automation</strong> zal zich volledig<br />
gaan richten op integratie- en servicewerkzaamheden.<br />
Al sinds 2010 is Gibas <strong>Automation</strong> het gezicht<br />
van Universal Robots (UR) in de Benelux.<br />
Niet alleen vonden de Deense cobot pionier<br />
en de robotintegrator uit Nijkerk elkaar op<br />
het gebied van technologie. Ook visie en<br />
bedrijfscultuur bleken een perfecte match.<br />
Dit resulteerde in een snelle adaptatie van<br />
cobots in Nederland en België, waarbij Gibas<br />
<strong>Automation</strong> steevast tot de top van snelst<br />
groeiende UR distributeurs en integratoren<br />
wereldwijd behoorde. Om de groeicurve in<br />
deze nog steeds jonge industrie te kunnen<br />
voortzetten, is nu gekozen distributie en cobotintegratie<br />
te splitsen.<br />
26 | ia-online.be
Focus op kerntaken<br />
Sinds 1 mei verzorgt <strong>Industrial</strong> Cobotics,<br />
met zetel in Haaltert (B), de distributie van<br />
UR cobots. Samen met de recent aangetreden<br />
Christian Janse (Area Sales Development<br />
Manager UR), wordt zo ook de toekomstige<br />
lokale ondersteuning voor een toenemend<br />
aantal partners en klanten veilig gesteld. Janse:<br />
“Door lokale aanwezigheid en een zuivere<br />
focus op distributie kunnen we marketing,<br />
service en het UR partnernetwerk doelgerichter<br />
optimaliseren. Ook kunnen we directer op<br />
lokale ontwikkelingen inspelen.”<br />
‘Sinds 1 mei neemt <strong>Industrial</strong> Cobotics, met zetel<br />
in Haaltert, de distributie van UR cobots op zich.<br />
Gibas <strong>Automation</strong> richt zich volledig op<br />
de integratie en service’<br />
Waarde creëren<br />
De focus levert ook Gibas <strong>Automation</strong> voordelen<br />
op. Zij kunnen zich bij een groeiende<br />
vraag concentreren op het creëren van waarde<br />
voor klanten middels automatisering en<br />
de integratie van UR cobots. “We hebben<br />
naast technische knowhow het afgelopen<br />
decennium ook veel ervaring met UR cobots<br />
opgedaan waarmee we klanten vanaf eerste<br />
contact tot en met oplevering en service<br />
ondersteunen. Door ons volledig op die rol<br />
toe te leggen, kunnen we nog efficiënter bijdragen<br />
aan de verdere ontwikkeling van de<br />
cobotmarkt”, aldus Stefaan Poppe, directeur<br />
Gibas <strong>Automation</strong>. “Met de splitsing blijft de<br />
Beneluxmarkt ook de komende jaren verzekerd<br />
van een maximale support bij de inzet<br />
van Universal Robots om zijn concurrentiepositie<br />
te verstevigen.” ■<br />
ia-online.be<br />
| 27
Tekst en beeld SigmaControl<br />
INTUÏTIEVE EN FLEXIBELE BEDIENINGSCONCEPTEN<br />
MEER VRIJHEID IN<br />
ANALYSEREN EN BEDIENEN<br />
Moderne bedieningsconcepten moeten hand in hand gaan met ‘smart production’. Machinebouwers hebben<br />
daarom de taak om complexe processen in nieuwe operationele concepten eenvoudig te implementeren. Met de<br />
web-based visualiseringstool VisuDesigner van SIGMATEK kunnen bedieningsconcepten op basis van html, css en<br />
javascript comfortabel worden geprogrammeerd.<br />
In de snelle consumentenwereld worden nieuwe<br />
technologieën uitgeprobeerd en trends gezet,<br />
die met enige tijdsvertraging ook in de industrie<br />
verwacht kunnen worden. Echter is voor de industriële<br />
toepassing de lange beschikbaarheid<br />
een basisvereiste. Naast een eenvoudige bediening<br />
moet een machine betrouwbaar zijn, vele<br />
jaren trouwe dienst bewijzen en blootgesteld<br />
kunnen worden aan ruwe omgevingsinvloeden.<br />
Intuïtieve Bediening<br />
SIGMATEK biedt met zijn widescreen ETT<br />
serie een HMI-oplossing die het mogelijk<br />
maakt de hardware gemakkelijk in te zetten<br />
voor toekomstige configuraties. Eenmaal<br />
ingebouwd kan de processor- en interface<br />
eenheid van het Multi Touch panel dusdanig<br />
worden uitgebreid dat zelfs complexe HTML5<br />
visualisaties kunnen worden weergegeven.<br />
Flexibele Ontwikkelomgeving<br />
Visualisatie ontwikkelaars kunnen gebruikmaken<br />
van de voordelen van de webtechnologieën<br />
in de VISUDesigner, zonder uitgebreide<br />
expertise. De intuïtief ontworpen<br />
werking van de grafische HMI-Editor zorgt<br />
voor deze vereenvoudiging: de grafische<br />
interface is geconfigureerd met behulp van<br />
moderne design thema’s en uitgerust met<br />
een uitgebreide bibliotheek van vooraf gedefinieerde<br />
display en besturingselementen.<br />
Denk aan knoppen, schuifregelaars of menu’s<br />
en veel gebruikte functies, zoals trend<br />
display of receptmanagement. Tijdens het<br />
bewerken ziet de gebruiker altijd het resultaat<br />
van het scherm zoals het uiteindelijk<br />
zal verschijnen op het geselecteerde doelapparaat,<br />
bedieningspaneel, tablet of smartphone.<br />
Via de online preview kan het besturingsconcept<br />
getest worden: de volledige<br />
Flexibele apparatuur: rekenkracht en interfaces kunnen eenvoudig worden uitgebreid met de modulaire ETT Widescreen Panels.<br />
28 | ia-online.be
visualisatie kan via de netwerkverbinding<br />
worden uitgevoerd met behulp van de werkelijke<br />
machinewaarden zonder een HMI.<br />
Responsieve visualisatie<br />
De eerste ervaring leert dat bij HTML5 visualisaties<br />
de omschakeltijden van beelden<br />
belangrijk zijn. Aangezien het bij de automatisering<br />
hoofdzakelijk over snelheid gaat is<br />
het belangrijk de belasting van de processor<br />
zo efficiënt mogelijk te benutten zonder de<br />
gebruikerservaring tekort te doen. SIGMA-<br />
TEK vertrouwt op een geoptimaliseerde webbrowser<br />
en speelt in op een adaptief design<br />
concept. Dit zorgt voor meer flexibele presentatiemogelijkheden.<br />
Zo kan bijvoorbeeld een<br />
aparte pagina met belangrijkse statusberichten<br />
aangemaakt worden en op de mobiele<br />
telefoon van een supervisor systeem worden<br />
weergegeven terwijl de gebruikersinterface<br />
op een workstation andere instelopties of<br />
animaties bevat. ■<br />
HTML5, CCS, JavaScript: Met de webbased<br />
visualiseringstool Lasal VisuDesigner<br />
kunnen de moderne bedieningsconcepten<br />
comfortabel worden geprogrammeerd.<br />
SigmaControl is op 12 en 13 juni aanstaande<br />
aanwezig op VisionRobotics&Motion in Veldhoven,<br />
standnummer 143.<br />
Kabelvrij en veilig rondom de machine; het Wireless-Bedieningspaneel HGW 1<strong>03</strong>3-3 met Safety-Functies biedt<br />
grote bewegingsvrijheid.<br />
ia-online.be<br />
| 29
More drive. ACOPOS P3.<br />
www.br-automation.com/ACOPOSP3<br />
More speed<br />
3-axis servo drive with<br />
50 µs sampling time<br />
More intelligence<br />
Safe Motion up to<br />
SIL3 / PL e / Cat.4<br />
More precision<br />
Virtual sensors for more<br />
precise control<br />
More power<br />
Highest power density<br />
in its class
Tekst en beeld ZVS Techniek<br />
INTRODUCTIE VAN<br />
HRC-GRIJPERS VOOR COBOTS<br />
Cobots blijven in opmars. Grijperspecialist Zimmer brengt daarom een geheel nieuwe grijperserie speciaal voor<br />
cobots op de markt. Deze bevat zowel pneumatische als elektrische varianten die allen zijn voorzien van IO-Link.<br />
Door een vergaande samenwerking met enkele bekende cobotfabrikanten is de grijper bovendien plug-and-play in<br />
diverse robotbesturingen te integreren. De HRC-grijpers worden in de Benelux geleverd door ZVS Techniek.<br />
Volgens diverse deskundigen zijn cobots een prima antwoord op de<br />
flexibele eisen die een Industrie 4.0-productieomgeving stelt. En hoewel<br />
de meeste robots nu nog gewoon achter een hek hun werk doen,<br />
wint de cobot flink aan populariteit. Wil hij echter echt doorbreken,<br />
dan zullen alle onderdelen van de cobot – dus ook de grijper aan<br />
strenge veiligheidseisen moeten voldoen.<br />
Cobotnorm<br />
Hoewel er nog geen norm is voor veilige grijpers – deze is wel in de<br />
maak en uiteraard heeft Zimmer zitting in de normcommissie – geeft<br />
de nieuwe cobotnorm ISO/ TS 15066 al wel de nodige handvatten. Zo<br />
stelt de norm dat ook cobotgrijpers geen scherpe hoeken, randen of<br />
naden mogen hebben waaraan men zich kan bezeren en dat de grijpkracht<br />
begrensd dient te worden op 140 N.<br />
Elektrisch én pneumatisch met IO-Link<br />
Naast een veilige geometrie en een begrenzing op 140 N, zijn de<br />
nieuwe HRC-grijpers (Human Robot Collaboration) uitgerust met een<br />
gepatenteerde mechanische vergrendeling die de aandrijving blokkeert,<br />
mocht de maximale waarde overschreden worden. Een extra<br />
beveiliging dus. Ook beschikken ze over kleurenfeedback middels<br />
ledverlichting rond de hele omtrek van de grijperbehuizing. Dankzij<br />
een IO-Link-interface, die ook het snel in gebruik nemen middels parametriseren<br />
mogelijk maakt, kan snel een diagnose worden gesteld.<br />
De nieuwe grijperfamilie bevat eenvoudig uit te wisselen elektrische<br />
parallelgrijpers, pneumatische parallelgrijpers én pneumatische hoekgrijpers.<br />
Wat de HRC-grijpers echt anders maakt dan andere fabricaten<br />
is het feit dat Zimmer een vergaande samenwerking zoekt met<br />
cobotbouwers voor een optimale integratie en gebruikerservaring.<br />
Vision, Robotics & Motions<br />
Uiteraard zullen de nieuwe cobotgrijpers van Zimmer<br />
ook op de beurs in Veldhoven te bewonderen zijn. ■<br />
Naast een veilige geometrie en een begrenzing op<br />
140 N, zijn de nieuwe HRC-grijpers uitgerust met<br />
een gepatenteerde mechanische vergrendeling.<br />
ia-online.be | 31
Tekst en beeld Valérie Couplez<br />
WAAR OP LETTEN BIJ DE<br />
AANKOOP VAN EEN POMP?<br />
Of u nu een nieuwe toepassing opstart die een pomp vereist of problemen hebt met een bestaande pomp in uw<br />
productieproces, gezien de investeringskost kan u maar beter de juiste keuze maken voor een nieuwe pomp. Er<br />
moeten echter heel wat factoren in rekening gebracht worden. Om het bos door de bomen te blijven zien, zetten<br />
we de belangrijkste vragen die u zich moet stellen op een rijtje.<br />
Wat verwacht ik van mijn nieuwe pomp? Moet<br />
ze enkel aan de minimale specificaties en regelgeving<br />
voldoen of vallen er voordelen te rapen<br />
door een pomp te kiezen die meer aan kan,<br />
maar die tegelijkertijd meer kost en misschien<br />
niet meer opbrengt? Om de juiste verwachtingen<br />
te koesteren, moet u een goed idee hebben<br />
van uw proces, zodat u weet wat de pomp<br />
moet doen. Uiteraard kunnen de vereisten van<br />
een systeem en van het medium veranderen,<br />
dus stippel een soort ‘worst case scenario’ uit<br />
voor uw pomp: wat is het ergste dat ze moet<br />
aankunnen. Overweeg ook of andere pompprincipes<br />
zich daardoor niet beter lenen voor<br />
uw toepassing.<br />
32 | ia-online.be
Wat is de juiste pomp voor mijn<br />
systeem?<br />
Als het om een vervanging gaat, kan de bestaande<br />
pomp het uitgangspunt vormen. Begin dan<br />
met een grondige inspectie. Zijn er tekenen van<br />
buitensporige of ongelijkmatige slijtage? Zijn er<br />
cavitaties? U moet zich met andere woorden<br />
een beeld kunnen vormen of het systeem en de<br />
omstandigheden in het medium te zeer hun tol<br />
eisen van de pomp. In de loop der jaren kunnen<br />
er veel veranderingen gebeurd zijn, waardoor<br />
andere specificaties soms beter kunnen werken.<br />
Fabrikanten kunnen hierin advies geven. Als het<br />
om een nieuwe toepassing gaat, kan u starten<br />
met een blank canvas en op basis van de systeemvereisten<br />
en al dan niet in samenspraak<br />
met de fabrikanten een juiste pomp kiezen.<br />
Zijn de omstandigheden<br />
altijd dezelfde?<br />
Fluctuaties in het productproces zijn van invloed<br />
op de efficiëntie van uw pomp in werking. Als<br />
een proces vraagt om een consistente temperatuur,<br />
dan moet er bijzondere aandacht gaan<br />
naar verschillende punten in het systeem. Het<br />
cumulatieve effect van verwarmen of afkoelen<br />
van extern leidingwerk of machines kan zorgen<br />
voor degradatie van uw medium met alle gevolgen<br />
voor uw pomp. Een verhoogde viscositeit<br />
bijvoorbeeld zal een ander zuigend vermogen<br />
nodig hebben. Zeker bij centrifugaalpompen<br />
kan dit de efficiëntie beïnvloeden. Het kan lonen<br />
om te investeren in materiaal om een stabiele<br />
temperatuur doorheen het proces te creëren.<br />
Wat gebeurt er wanneer het<br />
medium stop<br />
Stilstandtijden zijn nooit volledig uit te sluiten.<br />
Zelfs als ongeplande pannes uitblijven, moet er<br />
nog altijd onderhoud verricht worden. Wat gebeurt<br />
er met de pomp als alles stil ligt en als alles<br />
weer opstart? Het type vloeistof zal hier een<br />
belangrijke rol in spelen. Een suspensie of een<br />
hardende vloeistof zal bijvoorbeeld snel schade<br />
berokkenen aan de pomp. Stem uw pompprincipe<br />
dan ook af op het medium in kwestie.<br />
Past ze bij mijn vloeistof en procesdata? Hou<br />
er verder rekening mee in het ontwerp van uw<br />
systeem. Pompen die standby staan om het in<br />
dergelijke gevallen over te nemen kunnen soelaas<br />
bieden. Het kan ook interessant zijn om<br />
cruciale onderdelen op stock te houden.<br />
Wat wanneer contaminaties in mijn<br />
pomp binnendringen?<br />
Contaminaties die het medium en/of de pomp<br />
binnensluipen kunnen zorgen voor graduele slijtage<br />
of breuken. Dit kan gaan om vervuiling die<br />
er niet in thuis hoort maar even goed vaste partikels<br />
die net boven het formaat zitten dat een<br />
pomp aankan. Vooral wanneer een en dezelfde<br />
pomp verschillende media moet verwerken die<br />
verschillen in viscositeit, vastestofgehalte, temperatuur<br />
en densiteit wordt dit risico nog groter.<br />
Selecteer daarom een pomp op de hoogst<br />
mogelijke waarden die kunnen voorkomen. <br />
Wat verwacht ik van mijn nieuwe pomp? Moet ze enkel aan de minimale specificaties en regelgeving<br />
voldoen of vallen er voordelen te rapen door een pomp te kiezen die meer aan kan. (Beeld: Nostal6ie)<br />
ia-online.be<br />
| 33
GRUNDFOS iSOLUTIONS<br />
INTELLIGENTE CONNECTIVITEIT<br />
IN INDUSTRIËLE SYSTEMEN<br />
CRE MEERCELLIGE POMPEN :<br />
EFFICIËNTIE MET INTELLIGENTE<br />
CONNECTIVITEIT<br />
INTELLIGENTE CONNECTIVITEIT MET CRE-POMPEN<br />
CRE-pompen maken directe communicatie mogelijk met procesgecontroleerde<br />
systemen en systemen in drukverhoging, temperatuurregeling en geavanceerde<br />
niveaubesturingsapplicaties.<br />
Een meercellige pomp, IE5 motor en geïntegreerde aandrijving in één eenheid ;<br />
de CRE is een volledig te personaliseren ‘plug and pump’-oplossing met een<br />
eenvoudige installatie en systeemintegratie. Verminder uitvaltijd en onderhoudskosten,<br />
optimaliseer procescontrole en meer!<br />
Meer informatie via www.grundfos.be
Wat is het maximale vastestofgehalte of de<br />
hoogt mogelijke densiteit? Welke temperatuurfluctuaties<br />
zijn er in dit medium? Het zijn<br />
enkele voorbeelden van vragen die u zich kan<br />
stellen. Het kan dan weer interessant worden<br />
om voor een pompprincipe te kiezen dat beter<br />
tegen contaminaties en partikels bestand is.<br />
Hoe zit het met de TCO?<br />
Het kostenplaatje is een belangrijke factor in<br />
elke investering. Bij pompen komt het er op<br />
aan om dit voor de volledige levensduur te<br />
bekijken. Naast de investeringskost moeten<br />
met andere woorden ook de gebruikskosten<br />
(energie, accessoires, verbruiksgoederen), de<br />
levensduur, de arbeidskosten voor onderhoud<br />
en breuken, de kosten voor inefficiënties<br />
zoals verkeerd doseren, de effecten van<br />
verouderen op de efficiëntie en mogelijke<br />
herverkoopwaarde in de balans gelegd worden.<br />
Een hele boterham, waar de fabrikanten<br />
u verder mee kunnen helpen. Of u kan nadenken<br />
over hoe de lay-out van uw productie<br />
eruitziet en waar de bottlenecks zijn om de<br />
juiste pomp op de juiste plaats te krijgen.<br />
Zelfde pomp, ander medium?<br />
Als uw medium verandert, hoeft u zich niet<br />
noodzakelijk een nieuwe pomp aan te schaffen.<br />
Op voorwaarde dat de fysische eigenschappen<br />
(viscositeit, dampdruk, vastestofgehalte,<br />
temperatuur …) dicht genoeg bij<br />
elkaar liggen. Bijkomende restricties zijn dat<br />
de aan- en afvoer naar en uit de pomp niet<br />
de maximale capaciteiten van de pomp overschrijden<br />
en dat er een chemische compatibiliteit<br />
is, zeker bij sterke zuren en bases. Bepaalde<br />
pomptypes beschikken ook over een<br />
grotere flexibiliteit om verschillende media te<br />
verwerken.<br />
Wat zijn de karakteristieken van<br />
mijn medium?<br />
Corrosief, abrasief, volatiel, toxisch, viskeus,<br />
dampdruk, concentratie vaste stoffen, partikelgrootte,<br />
hardheid partikels, extreme temperaturen<br />
… elk van deze parameters moet gewikt<br />
en gewogen worden om tot het best mogelijke<br />
pompprincipe te komen. Wie nog verder in de<br />
toepassing wil duiken, kan er ook nog de TCO<br />
(zie hierboven) in betrekken om zeker te zijn<br />
dat de keuze ook op lange termijn de beste is.<br />
De fabrikanten beschikken over checklists om u<br />
hier snel wegwijs in te maken. ■<br />
Als uw medium verandert, hoeft u zich niet noodzakelijk een nieuwe pomp aan te schaffen. Op voorwaarde<br />
dat de fysische eigenschappen dicht genoeg bij elkaar liggen.<br />
‘Stippel een soort ‘worst case scenario’ uit voor uw pomp:<br />
wat is het ergste dat ze moet aankunnen’<br />
Fluctuaties in het productproces zijn van invloed op de efficiëntie van uw pomp in werking. (Beeld: Iren Moroz)<br />
Als het om een nieuwe toepassing gaat, kan u starten met een blank canvas en op basis van de systeemvereisten<br />
en al dan niet in samenspraak met de fabrikanten een juiste pomp kiezen. (Beeld: Nostal6ie)<br />
ia-online.be<br />
| 35
Tekst Johan Debaere | Beeld Grundfos/Konings<br />
DRANKENPRODUCENT INVESTEERT<br />
IN DRUKVERHOGINGSSYSTEEM VOOR<br />
WATERVERDELING IN PRODUCTIE<br />
Wie wil blijven groeien, moet continu investeren in de<br />
ontwikkeling van innovatieve oplossingen en de verdere<br />
uitbouw van de faciliteiten. Bij Konings hebben ze de<br />
boodschap duidelijk begrepen. De toonaangevende producent<br />
van gedistilleerde dranken, ciders, sappen, frisdranken,<br />
wijnen en energiedranken installeerde recent<br />
het nieuwe hoogwaardige Hydro MPC drukverhogingssysteem<br />
van Grundfos, dat moet zorgen voor de verdeling<br />
van het water over de zes productielijnen en de bereidingsruimte<br />
in de fabriek van Zonhoven.<br />
Konings, opgericht in 1946, is een onafhankelijke co-packer van vruchtensappen,<br />
ciders, frisdranken, bier, wijnen en gedistilleerde dranken met<br />
vestigingen in Zonhoven (B), Borgloon (B), Breda (NL), Boxford (UK) en<br />
Beaucaire (FR). “We vullen en verpakken alle dranken, met uitzondering<br />
van plat water en zuivelproducten, in glazen en petflessen, blikjes en karton.<br />
Zo ontzorgen we klanten van aspecten van de productie en verpakking<br />
die te ingewikkeld zijn, die ze moeilijk kunnen combineren met hun<br />
andere activiteiten of waarvoor ze geen capaciteit hebben”, zegt Marc<br />
Welkenhuysen, hoofd van de technische dienst. “We verwerken bovendien<br />
jaarlijks duizenden tonnen fruit, voornamelijk appels en peren. Die<br />
worden geperst tot sap of concentraat, een deel wordt gebruikt voor het<br />
De Hydro MPC drukverhogingssystemen worden net als alle andere oplossingen<br />
vervaardigd volgens de hoogste normen. Ze worden op maat van de toepassing<br />
ontworpen en zijn gebaseerd op twee sensoren die elkaar controleren, wat toelaat<br />
om onmiddellijk op te treden bij de minste afwijking bij één van de sensoren.<br />
opzetten van ciderfermentaties. Tot slot beschikken<br />
we in Zonhoven ook over een kenniscentrum<br />
op het vlak van ciders en sappen.”<br />
De firma Konings is een toonaangevende onafhankelijke co-packer van vruchtensappen, ciders, frisdranken,<br />
bier, wijnen en gedistilleerde dranken.<br />
Investeren in de optimalisatie van<br />
de productie<br />
De directie investeert continu in de optimalisatie<br />
van de productiefaciliteiten. Zo werden<br />
recent de twee drukgroepen voor de waterverdeling<br />
in de fabriek van Zonhoven vervangen.<br />
“Na een grondige evaluatie van de verschillende<br />
systemen op de markt kozen we voor<br />
een Hydro MPC drukverhogingssysteem van<br />
Grundfos”, legt het hoofd van de technische<br />
dienst uit. “Zo kunnen we met één drukgroep<br />
nu de zes productielijnen en de bereidingsruimte<br />
steeds van het nodige water voorzien.<br />
Stilstand moet te allen tijde vermeden worden<br />
en bij het geringste probleem moeten we<br />
onmiddellijk gealarmeerd worden. Zo is deze<br />
nieuwe installatie bijvoorbeeld uitgerust met<br />
36 | ia-online.be
twee druksensoren, waarvan de signalen continu<br />
in de controller vergeleken worden. Bij de<br />
minste afwijking bij één van de sensoren krijgen<br />
we onmiddellijk een alarm.”<br />
Hydro MPC drukverhogingssysteem<br />
van Grundfos<br />
De Hydro MPC drukverhogingssystemen,<br />
beschikbaar met twee tot zes pompen voor<br />
een totale capaciteit tot 1000 m³/u. bij 100<br />
mwk, worden vervaardigd volgens de hoogste<br />
normen. Naast een uitgebreid standaardgamma<br />
kan een groep ook volledig op maat<br />
samengesteld worden. “Het brein, de CU352,<br />
zorgt ervoor dat de snelheid van elke pomp<br />
continu aangepast wordt om de gewenste<br />
druk constant te houden én monitort onder<br />
andere het stuursignaal van de druksensoren,<br />
wat toelaat om onmiddellijk op te treden bij<br />
de minste afwijking bij één van de sensoren.<br />
Dankzij een overzichtelijk grafisch scherm<br />
kunnen alle parameters eenvoudig ingegeven<br />
en gecontroleerd worden”, licht Marco<br />
Gregory, sales engineer bij Grundfos, toe.<br />
“Bovendien zoeken de systemen steeds naar<br />
de zuinigste werking op energetisch vlak en<br />
is er een automatische alternatie tussen de<br />
pompen, zodat ze allemaal een gelijk aantal<br />
uren functioneren, wat de levensduur gevoelig<br />
verlengt. De rvs collectoren worden geproduceerd<br />
volgens een extrusieproces dat de<br />
dode ruimtes elimineert en efficiënt leidingverliezen,<br />
bacteriegroei en geluid reduceert.”<br />
Flexibiliteit verzekerd<br />
Bij Konings zijn ze alvast zeer tevreden van<br />
de kwaliteit van hun installatie en de service<br />
van Grundfos. “Voor resultaten op vlak van<br />
energieverbruik is het nog wat wachten”,<br />
sluit Welkenhuysen af. “Maar we verwachten<br />
dat we ook daar beter zullen scoren dan<br />
in het verleden.” ■<br />
‘De nieuwe drukgroep zorgt voor de watertoevoer naar<br />
de productielijnen en de bereidingsruimte’<br />
Het nieuwe Hydro MPC drukverhogingssysteem<br />
van Grundfos zorgt voor de verdeling<br />
van water naar de zes productielijnen en één<br />
bereidingsruimte op de site in Zonhoven.<br />
ia-online.be<br />
| 37
Roterende aandrijvingen<br />
Lineaire aandrijvingen<br />
Elektromagneten<br />
Koelen | verwarmen | ventileren<br />
Relais | schakelaars<br />
Sensoren<br />
Subassemblies<br />
Rotero Belgium | Wayenborgstraat 10 | 2800 Mechelen | +32 (0)15 45 18 40 | info@rotero.be | www.rotero.com<br />
VERDERFLEX ROLLIT SLANGENPOMP<br />
De smeringsvrije oplossing<br />
Snel en eenvoudig onderhoud<br />
Lage Total Cost of Ownership<br />
Droog zelfaanzuigend<br />
Robuuste slangen met lange levensduur<br />
Verderflex Rollit<br />
Max. capaciteit: 24,3 m 3 /h<br />
Max. druk: 4 bar<br />
FDA & ATEX leverbaar<br />
VERDER NV/SA<br />
Tel.: <strong>03</strong>-877 11 12<br />
E-mail: sales@verder.be www.verder.be<br />
102-VR-18_Adv_210 x 140_BE.indd 1 02-08-18 12:55<br />
186904-11296_Verder_1-2.indd 1 07-08-18 11:10
Tekst Valérie Couplez | Beeld VERDER/ Dries Van den Brande<br />
Hygiënische centrifugale pomp met capaciteit<br />
van bijna 7 miljoen flesjes bier per uur<br />
Kwaliteit in de markt zetten betekent controles uitvoeren.<br />
Packo Pumps rondde onlangs de ontwikkeling en de testen<br />
af op zijn grootste pomp ooit. Deze kanjer, een uitbreiding<br />
van de bestaande MCP3 en MFP3 serie, weegt<br />
maar liefst 1,6 ton en kan makkelijk een debiet van 1.700<br />
m³/u aan, aangedreven door een motor van 250 kW. De<br />
ontwikkeling van dit hygiënische maximodel was enkel<br />
mogelijk door de uitbreiding van de testbank die kaderde<br />
in een volledige vernieuwing van het testlabo. Elke Packo<br />
pomp wordt immers voor verzending naar de klant op<br />
verschillende vlakken uitvoerig getest en gemeten.<br />
Grotere productiecapaciteiten, strengere hygiënische eisen en stijgende<br />
energieprijzen zijn de belangrijkste oorzaken van de vraag naar grotere<br />
voedingsgekeurde pompen met een hoge hydraulische efficiëntie en<br />
goede reinigbaarheid. Deze ontwikkeling heeft nu geleid tot een ideale<br />
oplossing voor het verwerken van hoge productstromen die gevoelig zijn<br />
voor shearforces zoals voorbeeld maish dat de basis is om bier te brouwen.<br />
Een oplossing die naast het behouden van de productkwaliteit bovendien<br />
ook geld zal besparen op de elektriciteitsfactuur.<br />
Kanjer komt overal van pas<br />
De mogelijke toepassingen voor deze grotere pomp zijn legio. In de zuivelindustrie<br />
liggen er heel wat mogelijkheden in voorbeeld weifiltratie, terwijl<br />
de pompen in grotere brouwerijen kunnen ingezet worden voor de transfer<br />
van maisch of het rondcirculeren van kokende wort in of buiten de kookketel.<br />
In het algemeen zal de grootste uitvoering pas 100% tot zijn recht<br />
komen in industrieën waar hoofdzakelijk filtratietoepassingen zijn met de-<br />
Deze kanjer, een uitbreiding van de<br />
bestaande MCP3 en MFP3 serie, weegt<br />
maar liefst 1,6 ton en heeft een debiet<br />
van maximaal 1.700 m³ per uur.<br />
bieten die meer dan 1.000 m³/u halen. Packo Pumps zet hiermee een nieuwe<br />
standaard, zeker gezien de strenger wordende richtlijnen en klanteisen.<br />
Capaciteit van bijna 7 miljoen bierflesjes<br />
Door te voldoen aan alle geldende 1935/2004 EC regelgeving , slaagt<br />
Packo Pumps erin om deze markten op de best mogelijk manier te bedienen.<br />
Bovendien is het één van de weinige spelers op de markt die<br />
een pomp in hygiënische uitvoering kan maken met een dergelijk groot<br />
debiet. Als we de capaciteit van de pomp zouden omrekenen naar bierflesjes<br />
van 25 cl, dan kan ze eigenlijk bijna 7 miljoen flesjes bier per uur<br />
verpompen. Krijgt u ook al dorst? ■<br />
Stijgende productiecapaciteiten, meer efficiënte processen en grotere voedingsbedrijven zijn er de belangrijkste oorzaken van dat grote foodgrade pompen met een hoge<br />
efficiëntie vandaag in opmars zijn in de industrie.<br />
ia-online.be<br />
| 39
Tekst en beeld DOBIT Products<br />
VOLLEDIG INZICHT IN PRODUCTIE-<br />
EN KWALITEITSPROCES MET<br />
TOUCHTECHNOLOGIE<br />
Om de prestaties van machines in beeld te brengen voor een goede opvolging, zijn touchmonitoren een bijzonder<br />
populaire optie. Ook Agio Cigars koos voor een innovatief project in zijn vestiging in Westerlo voor deze technologie.<br />
Elke machine is voortaan gekoppeld aan een thin client met daarop MES-software van Novotek en CPA. De<br />
visualisatie van het systeem gebeurt op een 17” Elo touchmonitor. Hierdoor krijgt de internationale sigarenfabrikant<br />
inzicht in, voorspelbaarheid van en controle over het volledige productie- en kwaliteitsproces.<br />
‘Operatoren kunnen het productieproces, stilstand,<br />
orders, productiefouten … op een heel eenvoudige<br />
en intuïtieve manier registreren’<br />
Dankzij touchschermen heeft de operator immers altijd een duidelijk zicht op de prestaties van de machines en<br />
worden afwijkingen meteen gesignaleerd.<br />
“Het is voor onze medewerkers belangrijk dat<br />
ze hun tijd maximaal kunnen besteden aan<br />
het produceren van sigaren en maar een minimum<br />
aan tijd verliezen aan het verzamelen van<br />
de gegevens. Een overzichtelijk touchscreen<br />
maakt dit mogelijk”, opent Johan Gebruers,<br />
bedrijfsleider van Agio Cigars. “Dankzij touchschermen<br />
heeft de operator immers altijd een<br />
duidelijk zicht op de prestaties van de machines<br />
en worden afwijkingen meteen gesignaleerd.”<br />
In de industrie is een goed werkend touchscherm<br />
echter niet altijd evident. Het moet in<br />
dergelijke omgevingen tegen een stootje kunnen<br />
en bovenal bestand zijn tegen stof en vuil.<br />
Gebruers koos daarom resoluut voor de touchtechnologie<br />
van Elo, officieel verdeeld door DO-<br />
BIT Products. Een PC en thin client doen dienst<br />
als directe gebruikersinterface tussen de operator<br />
en de productiemachine.<br />
Verschillende touchtechnologieën<br />
en aansluitingsmogelijkheden<br />
DOBIT Products is meer dan een distributeur<br />
van producten. Het bedrijf staat al ruim<br />
dertig jaar voor passie voor technologie en<br />
een doorgedreven marktkennis. Als officiële<br />
verdeler van de Elo en AAEON producten beschikt<br />
het over een compleet assortiment van<br />
touchmonitoren, Panel PC’s, touchcomponenten<br />
en all-in-one systemen. Het eigen magazijn<br />
en de nauwe band met partners stelt<br />
DOBIT in staat om klanten op korte termijn<br />
verder te helpen. Elo componenten worden<br />
ook in de eigen productlijn geïntegreerd: de<br />
Luvox reeks. Omdat het deze lijn volledig zelf<br />
beheert, kunnen er op vraag van klanten producten<br />
uitgerust worden met verschillende<br />
touchtechnologieën en aansluitingsmogelijkheden<br />
en IP65-uitvoeringen.<br />
40 | ia-online.be
Meest intuïtieve vorm van bediening<br />
Touch in de industrie heeft heel wat voordelen. “Ook industriële bedrijven hebben<br />
er baat bij om te investeren in touchtechnologie. Touch is de meest intuïtieve<br />
vorm van bediening. Operatoren kunnen het productieproces, stilstand, orders,<br />
productiefouten … op een heel eenvoudige en intuïtieve manier registreren”, verklaart<br />
Wendy van de Sande, accountmanager bij DOBIT. “Wel is het belangrijk om<br />
rekening te houden met alle omgevingsfactoren, want in de industrie gaat het er<br />
al eens wat ‘harder’ aan toe. De Elo touchmonitoren die we bij Agio Cigars leveren,<br />
zijn uitgerust met AccuTouch en werken daarom perfect in omgevingen met veel<br />
fijn stof en vuil.”<br />
Koppelen interfaces<br />
DOBIT verzorgt de hardware in dit project, CPA en Novotek staan in voor de<br />
software. Beide bedrijven zijn tevreden over het resultaat. “De samenwerking<br />
verliep heel vlot. Het koppelen van verschillende IT-onderdelen was een hele<br />
uitdaging maar dankzij de nauwe samenwerking en een goede portie doorzettingsvermogen<br />
is alles perfect geïmplementeerd”, besluit van de Sande. ■<br />
Touch is de meest intuïtieve vorm van bediening. Operatoren kunnen het productieproces,<br />
stilstand, orders, productiefouten … op een heel eenvoudige en intuïtieve manier registreren.<br />
Het is voor de medewerkers van Agio Cigars belangrijk<br />
dat ze hun tijd maximaal kunnen besteden aan het<br />
produceren van sigaren en maar een minimum aan<br />
tijd verliezen aan het verzamelen van de gegevens.<br />
ia-online.be<br />
| 41
Tekst Johan Debaere | Beeld JUMO<br />
Revolutionaire technologieën<br />
moeten CO 2<br />
-uitstoot in cement- en<br />
kalkindustrie drastisch inperken<br />
De cement- en kalkindustrie levert een belangrijke economische bijdrage. In Europa alleen al zorgt ze voor een<br />
directe tewerkstelling van bijna 400.000 mensen. Deze sector is echter ook een grote industriële vervuiler met<br />
een hoge CO 2<br />
-intensiteit. Het LEILAC consortium wil met zijn project in de CBR fabriek in Lixhe revolutionaire<br />
technologieën demonstreren, die deze industrietak moeten toelaten haar CO 2<br />
-uitstoot drastisch in te perken en<br />
haar internationale concurrentiekracht te versterken.<br />
‘De combinatie van revolutionaire<br />
technologieën moet de CO 2<br />
-uitstoot<br />
met 95% kunnen reduceren’<br />
Het LEILAC consortium koos de CBR fabriek in Lixhe voor een speciaal project, dat moet<br />
bijdragen tot een drastische reductie van de CO 2<br />
-uitstoot in de cement- en kalksector.<br />
De cement- en kalkindustrie doet zelf al heel wat inspanningen om<br />
de CO 2<br />
-intensiteit te beperken, maar met een project op basis van revolutionaire<br />
technologieën wil het LEILAC consortium (Low Emissions<br />
Intensity Lime and Cement – kalk en cement met lage uitstootintensiteit)<br />
die CO 2<br />
-uitstoot met 95% reduceren. De CBR fabriek in Lixhe<br />
werd uitgekozen als locatie voor dit demonstratieproject, dat startte<br />
in 2016 voor een periode van vijf jaar. Het ontwerp en de bouw van<br />
de installatie neemt drie jaar in beslag, waarna tot het eind van 2020<br />
testen zullen gebeuren met een dagelijkse capaciteit van 240 ton cement<br />
op basis van gemalen kalksteen.<br />
Thermokoppels en transmitters van JUMO<br />
De proefopstelling bij CBR bestaat uit een DSR (Direct Separation Reactor<br />
– Directe Scheidingsreactor), die zich in een toren van bijna 60 m hoog bevindt.<br />
Deze reactor wordt verwarmd door een aantal branders. Die leveren<br />
de energie die nodig is om het cementmeel te verwerken. “Dankzij een groot<br />
aantal op maat gemaakte thermokoppelsensoren van JUMO kan de gebruiker<br />
de DSR nauwkeurig aansturen en de nodige gegevens verzamelen om<br />
het proces verder te optimaliseren”, stelt Marc Thielmanns, Sales & Product<br />
Manager Temperature Probes bij de specialist op het gebied van industriële<br />
sensor- en automatiseringstechniek met hoofdzetel in Eupen. “De gegevens<br />
worden verzameld via transmitter boxen type mTron T van JUMO, die verbonden<br />
zijn met een centrale database via het lokale netwerk. Net als bij<br />
alle andere elementen van dit LEILAC project wijken ook deze modules af<br />
van de standaardoplossingen, onder meer op het vlak van dichtheid, lengte,<br />
uitzetting … We zijn heel trots aan dit project te kunnen meewerken.” ■<br />
Dankzij een groot aantal op maat gemaakte thermokoppelsensoren kan de gebruiker<br />
de DSR nauwkeurig aansturen en de nodige gegevens verzamelen om het proces verder<br />
te optimaliseren. Naast deze sensoren leverde JUMO ook de mTron T transmitter boxen.<br />
42 | ia-online.be
SOMS IS KIEZEN MOEILIJK …
… BIJ NIVEAUMETING IS HET<br />
80GHZ-RADAR!<br />
Eén sensor<br />
voor vloeistoffen.
GEMAKKELIJK:<br />
Eén sensor voor<br />
stortgoederen.<br />
Klinkt eenvoudig,<br />
is ook eenvoudig!
RADARNIVEAUMETING<br />
MET 80 GHZ<br />
Industriële processen worden steeds specifi eker en complexer.<br />
Het is dan gemakkelij k als het juiste meetinstrument<br />
kan worden gekozen. De radarsensoren VEGAPULS 64<br />
voor vloeistoff en en VEGAPULS 69 voor stortgoederen zij n<br />
dé oplossing voor een betrouwbare niveaumeting.<br />
DYNAMISCH BEREIK 120 dB<br />
Slecht refl ecterende media?<br />
Stof, condens of aangroei?<br />
De 80GHz-radarsensoren<br />
behouden het volledige zicht.<br />
PROCESAANSLUITING VANAF ¾"<br />
Met kleine schroefdraad en in compacte<br />
uitvoering: de VEGAPULS 64 voor de<br />
kleinste vloeistoftanks.<br />
FOCUSSERING 3°<br />
Geen stoorsignalen bij ingebouwde<br />
obstakels: zendhoek vanaf 3° bij<br />
meting van vloeistoffen en 4° bij<br />
meting van stortgoederen.<br />
NAUWKEURIGHEID +/-1 mm<br />
De VEGAPULS 64 scoort, juist bij<br />
hoogwaardige vloeistoffen, tot op<br />
de druppel nauwkeurig.<br />
BEDIENING<br />
80GHz-radarsensoren kunnen ook draadloos met de<br />
smartphone of via tablet worden bediend. Overigens: alle<br />
VEGA-niveausensoren vanaf 2002 kunnen achteraf nog<br />
met Bluetooth worden uitgerust. Universele weergaveen<br />
bedieningsmodule PLICSCOM vervangen. Klaar!<br />
Meer informatie: www.vega.com/radar<br />
Telefoon +32 2 466 05 05 | E-mail info.be@vega.com
Tekst en beeld WAGO<br />
OPEN EN EENVOUDIG<br />
AUTOMATISEREN<br />
Programmeren was nooit eerder zo open en eenvoudig – #openandeasy. De tweede generatie controllers van de<br />
serie PFC200 van WAGO weet te overtuigen met een verhoogde performantie en een groter geheugen. De nieuwe<br />
serie kan overweg met de klassieke PLC-programmatie alsook met hogere programmeertalen in een open Linux®omgeving<br />
en is daarom dan ook een logische eerste keuze voor klanten uit beide werelden.<br />
Als PLC kan de controller comfortabel met de e!COCKPIT engineeringsoftware<br />
worden geprogrammeerd. De voor de ontwikkeling benodigde<br />
tijd wordt hierdoor aanzienlijk verlaagd. De ontwikkelingsomgeving<br />
biedt ondersteuning voor diverse veldbussen en protocollen en<br />
voegt daar nog een veelvoud aan mogelijkheden toe. De PFC200 beschikt<br />
over een embedded Linux besturingssysteem en biedt daardoor<br />
de mogelijkheid om het basisimage uit te breiden met open-source<br />
pakketten. Zo kan ook de PLC runtime-omgeving volledig worden vervangen<br />
door C/C++-programma’s.<br />
Ongekend spectrum aan mogelijkheden<br />
Ontwikkelaars beschikken hiermee over een ongekend spectrum<br />
aan mogelijkheden en kunnen te allen tijde flexibel op specifieke<br />
klantvereisten reageren. Dankzij de nieuwe systeemupdate is de<br />
PFC200 ‘Docker Ready’ en bijgevolg toekomstgericht. Met de Docker<br />
technologie kunnen softwarecontainers zonder invloed op de<br />
basissoftware geïnstalleerd worden. Een ander opvallend kenmerk<br />
van de nieuwe controller is de mogelijkheid om een verbinding met<br />
tal van cloudproviders en MQTT-brokers tot stand te brengen.. ■<br />
‘Ontwikkelaars beschikken hiermee<br />
over een ongekend spectrum<br />
aan mogelijkheden en kunnen te<br />
allen tijde flexibel op specifieke<br />
klantvereisten reageren’<br />
Open en eenvoudig automatiseren<br />
met de nieuwe generatie<br />
controllers van de serie PFC200<br />
(750-821x) van WAGO.<br />
ia-online.be<br />
| 47
t aan!<br />
De nieuwe generatie<br />
industrie-gasveren.<br />
Met een service die u volledig<br />
tevreden zal stellen.<br />
e PCB oppervlakte nodig<br />
Schmalz BV, Generatorstraat 34, NL- 7556 RC Hengelo, Nederland<br />
le • hoogte Minimale hoogte<br />
Dat hebben wij bereikt<br />
in compacte<br />
door het toepassen van nieuwe<br />
behuizingen<br />
zuigertechnologie, nieuwe<br />
ventiel-techniek en - vooral -<br />
door het nieuwe rolgroef-design.<br />
en van boards<br />
Meer weten?<br />
www.newtonline.ace-ace.com<br />
Alles. Altijd. Top.<br />
Meer informatie?<br />
Advanced Engineering<br />
+32 (0)11 - 960 736<br />
Vraag de gratis ACE<br />
catalogus aan via<br />
nburg op<br />
benelux@ace-int.eu<br />
www.ace-ace.com<br />
• Relais met gedwongen contacten<br />
• Beperkte PCB oppervlakte nodig<br />
• Minimale hoogte<br />
• Gebruik in compacte behuizingen<br />
• Bij stacken van boards<br />
Bezoek Batenburg op<br />
Advanced Engineering<br />
by ACE<br />
Flanders Expo Gent<br />
22 & 23 mei | Stand 122<br />
S E R V<br />
I C E<br />
Veiligheidsr<br />
Innovatief automatiseren met vacuüm<br />
minimale af<br />
zen of andere verpakkingen<br />
alles snel, efficiënt en veilig<br />
• Relais met gedwongen contacten<br />
• Beperkte PCB oppervlakte nodig<br />
Veiligheidsrelais met<br />
minimale afmetingen<br />
• Gebruik in compacte behuizingen<br />
• Bij stacken van boards<br />
Bezoek Batenburg op<br />
Flanders Expo Gent<br />
Veiligheidsrela<br />
onze brochure aan!<br />
Onze nieuwe gasveren familie NEWTONLINE<br />
staat voor langere levensduur, betere loopeigenschappen<br />
en meer toepassings<br />
Member of the PILZ Group<br />
mogelijkheden - omdat de Uitschuifkracht<br />
meteen ter<br />
+31 74 255 5757<br />
beschikking staat.<br />
C et Hengelo, gedwongen Nederlandcontacten<br />
Wij pakken het aan!<br />
Of het nu plaatdelen, blikken, dozen of andere verpakkingen<br />
zijn, Schmalz zorgt ervoor dat alles snel, efficiënt en veilig<br />
omgepakt wordt! Vraag gelijk onze brochure aan!<br />
minimale afme<br />
www.schmalz.com | Tel. +31 74 255 5757<br />
• Relais met gedwongen contacten<br />
• Beperkte Relais met PCB gedwongen oppervlakte contacten nodig<br />
• Minimale Beperkte PCB hoogte oppervlakte nodig<br />
• Gebruik Minimale in hoogte compacte behuizingen<br />
• Bij Gebruik stacken in compacte van boards behuizingen<br />
• Bij stacken van boards<br />
Member of the PILZ Group<br />
Veiligheidsrelais met<br />
minimale<br />
Veiligheidsrelais<br />
afmetingen<br />
met<br />
minimale afmetingen<br />
info@batenburgbelgie<br />
info@batenburgbelgie.be<br />
www.batenburg-mechatronica.com<br />
info@batenburgbelgie.be<br />
info@batenburgbelgie.be<br />
www.batenburg-mechatronica.com<br />
Bezoek Batenburg op<br />
Advanced Bezoek Batenburg Engineering op<br />
Advanced Engineering<br />
Flanders Expo Gent<br />
22 Flanders & 23 mei Expo | Stand Gent122<br />
22 & 23 mei | Stand 122<br />
Vision, Robotics<br />
& Motion <strong>2019</strong><br />
stand 1<strong>03</strong><br />
Schmalz_TIV.indd 1 29-08-18 15:50<br />
Member of the PILZ Group<br />
29-08-18 15:50<br />
13 mm<br />
www.batenburg-mechatronica.com
Sectornieuws<br />
Creëer vacuüm zonder perslucht<br />
De elektrische vacuümpomp ECBP van Schmalz vertegenwoordigt een<br />
nieuwe generatie van intelligente vacuümbronnen die geen persluchtvoeding<br />
meer nodig hebben. De ECBP heeft een geïntegreerde interface<br />
voor aansluiting aan grijpers en robots, en is vooral geschikt voor gebruik<br />
bij lichtgewicht robotsystemen. De elektrische vacuümbron ECBP is<br />
ideaal voor de handling van luchtdichte en iets poreuze werkstukken.<br />
Hij heeft een interne regelfunctie, die de pompcapaciteit stuurt. Dit<br />
maakt de vacuümbron extreem efficiënt in het energieverbruik. Via een<br />
combi-data interface wordt de ECBP van spanning voorzien en levert hij<br />
de gebruiker procesdata via de IO-Link van de machine naar de cloud.<br />
Het monitoring system onderkent variaties in de vacuümtoevoer, en kan<br />
daardoor vroegtijdig storingen en stilstand voorkomen. Dit verhoogt de<br />
betrouwbaarheid van het systeem aanzienlijk voor de gebruiker. Sterker<br />
nog: de gebruiker heeft verschillende mogelijkheden om de pompcapaciteit<br />
aan een werkstuk via een NFC-geschikte mobile terminal of via de<br />
IO-Link in het controlecentrum.<br />
gegevensanalyses uitvoeren en een geheel nieuwe reeks aangepaste<br />
rapporten creëren om het beslissingsproces en de informatiedoorstroming<br />
te vergemakkelijken. “Sinds we Navigator in 2012 op de markt brachten,<br />
hebben we het voortdurend verder ontwikkeld om onze klanten te helpen<br />
betere beslissingen te nemen, hun operationele uitgaven te verlagen, hun<br />
duurzaamheidsdoelstellingen te bereiken en hun blootstelling aan risico’s<br />
te verminderen. De afdeling die actief is in gebouwentechnologie reduceerde<br />
zijn CO 2<br />
-uitstoot in 2018 met 10,96 miljoen ton, wat overeenkomt<br />
met de uitstoot van één miljoen kleine auto’s die allemaal één keer rond<br />
de wereld rijden”, zegt Eike Steffen, Global Head, Solutions and Services<br />
Portfolio. Momenteel verwerkt Navigator dagelijks meer dan 625 miljoen<br />
gegevenswaarden van meer dan 80.000 aangesloten gebouwen over<br />
de hele wereld. Nieuw is de mogelijkheid om drie verschillende soorten<br />
operationele gegevens in Navigator te combineren: onderhoudsgegevens,<br />
meestal afkomstig van het computergestuurde onderhoudsbeheersysteem<br />
(CMMS); assetgegevens, zoals het merk en model van de geïnstalleerde<br />
apparatuur, de afzonderlijke onderdelen en onderhoudsschema’s; en prestatiegegevens,<br />
zoals comfortniveaus, energieverbruik en CO 2<br />
-uitstoot.<br />
Een sensor voor alle applicaties met<br />
multicolour en touch<br />
Optimalisatie facilitaire diensten<br />
Navigator, het cloudgebaseerde energie- en assetbeheerplatform van<br />
Siemens, is onlangs nog krachtiger geworden dankzij een nieuwe versie<br />
die in februari van dit jaar werd uitgebracht. Met deze nieuwste versie<br />
kan Navigator een breder scala aan datasets samenvoegen, krachtigere<br />
De nieuwe multicolour-touch-sensoren<br />
van ifm kunnen flexibel<br />
aan hun applicatie<br />
worden aangepast.<br />
Waar vroeger veel<br />
verschillende sensoren<br />
nodig waren,<br />
volstaat tegenwoordig<br />
een individueel<br />
instelbare sensor. In<br />
enkele seconden<br />
kunnen verbreek-/maakfunctie of de kleuren voor verschillende functionaliteiten<br />
worden geparametreerd. Er kan ergonomisch gewerkt<br />
worden door het zacht aanraken van de sensor. Daarnaast kan de<br />
sensor dynamisch-, statisch- of bistabiel-schakelend worden ingesteld.<br />
De instelling van de gevoeligheid maakt het gebruik in zeer vochtige<br />
omgevingen of de bediening met handschoenen mogelijk. Door het<br />
invoeren van een vertraging kan het onopzettelijk schakelen van een<br />
touchsensor worden verhinderd. Alle instellingen blijven opgeslagen,<br />
ook wanneer de sensor als schakelaar zonder IO-Link wordt gebruikt.<br />
Bovendien telt de sensor de schakelcycli voor behoeftegebaseerd<br />
onderhoud aan de machine. Via RGB leds krijgen gebruikers eenvoudig<br />
een indicatie van de installatietoestand.<br />
ia-online.be<br />
| 49
INNOVATION IN MOTION<br />
GESPECIALISEERD PRODUCENT VAN<br />
AUTOMATISERING – TRANSPORT SYSTEMEN<br />
MACHINEBOUW – ROBOT PROJECTEN<br />
RDL ENGINEERING NV<br />
Ambachtenstraat 46<br />
8870 Izegem<br />
T +32 51 31 35 24<br />
E sales@rdl-engineering.com<br />
W www.rdl-engineering.com
Sectornieuws<br />
Schakelstation voor grootste<br />
windturbinepark van Nederland<br />
Windpark Zeewolde moet het grootste windpark op land van Nederland<br />
worden met genoeg energie om 280.000 huishoudens van stroom te<br />
voorzien. ABB Power Grids zal het schakelstation leveren zodat de 91 windturbines<br />
op een veilige en gecontroleerde manier kunnen invoeden op het<br />
landelijke hoogspanningsnet van TenneT.<br />
In de loop van <strong>2019</strong> beginnen de bouwwerkzaamheden. In het najaar van<br />
2020 zal het park de eerste duurzaam opgewekte energie leveren. Het<br />
schakelstation wordt voorbereid om ook de energie van andere windparken<br />
en zonneparken te verwerken. Het windturbinepark bestaat uit 91<br />
grote, moderne turbines. De nieuwe windturbines vervangen 220 kleinere<br />
verspreid staande molens waarvan de oudste exemplaren twintig jaar energie<br />
hebben opgewekt. In de loop der jaren is het rendement van de windmolens<br />
toegenomen en kunnen er met een kleiner aantal moderne windturbines<br />
veel grotere hoeveelheden elektrische energie worden opgewekt. De nieuwe<br />
molens leveren ieder een vermogen van maximaal 3,5 MW. ABB Power<br />
Grids levert de twee 240 MVA-transformatoren die bij het schakelstation<br />
geplaatst worden. Daarmee wordt de energie die door de windturbines op<br />
33 kV-niveau geleverd wordt omhoog getransformeerd naar 150 kV om<br />
met zo gering mogelijke energieverliezen in te voeden op het landelijke<br />
hoogspanningsnet via het hoogspanningsstation van TenneT. Naast de 33<br />
kV en 150 kV schakelapparatuur levert ABB de beveiligingsapparatuur, het<br />
SCADA-systeem en alle bouwkundige voorzieningen voor het schakelstation.<br />
Ook de 6,5 kilometer lange kabelverbinding van het windturbinepark naar<br />
het 150kV-station van TenneT behoort tot de leveringsomvang.<br />
Consequente uitbreiding van<br />
technologische ontwikkeling<br />
Beckhoff <strong>Automation</strong> realiseerde in 2018 een wereldwijde omzet van 916<br />
miljoen euro. Dat betekent een groei van 13% ten opzichte van het jaar<br />
ervoor. Innovatieve technologische ontwikkelingen, de toename van de<br />
productiecapaciteit en de uitbreiding van het verkoopnetwerk hebben in<br />
gelijke mate bijgedragen tot dit succes. “2018 was opnieuw een heel goed<br />
jaar voor ons”, benadrukt algemeen directeur Hans Beckhoff. “De gestage<br />
groei van het bedrijf gaat uiteraard hand in hand met een uitbreiding van<br />
de capaciteit in alle afdelingen, zowel wat betreft de gebouwen als het<br />
aantal medewerkers. Momenteel hebben we wereldwijd 4.300 mensen<br />
in dienst. In 2018 hebben we onze productie-oppervlakte door nieuwe<br />
bouwprojecten en aangekochte gebouwen vergroot met 40.000 m².<br />
Deze bijkomende ruimte wordt nu geleidelijk aan in gebruik genomen.<br />
Met de nieuwbouw voor de elektronicaproductie, die een oppervlakte<br />
van 11.000 m² beslaat, is onze capaciteit op het gebied van de primaire<br />
productie verdubbeld.” Beckhoff dankt het aanhoudende succes vooral<br />
aan de consequente technologische oriëntatie van het bedrijf. Dit blijkt<br />
uit het hele productassortiment van Beckhoff. Zo werden ook dit jaar<br />
nieuwe, krachtigere industrie-pc’s, busterminals, fieldbus-box-modules,<br />
aandrijvingstechnologie en natuurlijk nieuwe softwarefuncties voorgesteld<br />
op de Hannover Messe. Dit jaar stond vooral in het teken van drie revolutionaire<br />
productlanceringen: het aandrijfsysteem XPlanar, de ultrasnelle<br />
communicatietechnologie EtherCAT G en op het gebied van de artificiële<br />
intelligentie de eerste softwaremodules voor machine learning.<br />
Verhoog de beschikbaarheid van robots<br />
• 3-assig triflex ® energietoevoersysteem, compleet met uiterst flexibele<br />
chainflex ® robotkabels<br />
• 3 kamers die onafhankelijk van elkaar kunnen worden geopend voor<br />
het snel en gemakkelijk monteren van kabels<br />
• Gedefinieerde minimale buigradius & torsie-aanslag voor een lange<br />
levensduur van de kabels en slangen<br />
• Maten 65, 85, 100 mm leverbaar uit voorraad, ook geconfectioneerd;<br />
geen minimale bestelhoeveelheid<br />
• Optioneel: triflex ®<br />
RSE automatisch terugtreksysteem<br />
• Kan online worden geconfigureerd en berekend op: igus.be/quickrobot<br />
Reduceer de montagekosten<br />
Tel. <strong>03</strong>-330 13 60 info@igus.be<br />
Bezoek ons: Propak Asia <strong>2019</strong>, Bangkok – Hal 101 Stand BE22<br />
plastics for longer life ®<br />
B(NL)-1231-triflex Robot 197x61M.indd 1 16.04.19 10:38<br />
ia-online.be<br />
| 51
wireless multi-touch besturings paneel<br />
noodstop (25m!) met oplichtende<br />
status indicator, bevestiging button<br />
en key switch, SIL3/PLe<br />
safety over wlan<br />
OPC UA<br />
stand 143 / 12-13 juni<br />
Koningshof / Veldhoven<br />
www.sigmacontrol.eu<br />
powered by
Destaco biedt U een omvangrijk portfolio van<br />
produkten waarmee u de productiviteit kunt<br />
opvoeren.<br />
• Endeffectors<br />
• Grijpers, zwenkenheden en geleidingssleden<br />
• Draaitafels en transportbanden<br />
• Hand- en pneumatische spanners<br />
• Krachtspanners en zwenkeenheden<br />
Wij leveren automatiseringsoplossingen voor de maakindustrie<br />
De maakindustrie is aan constante veranderingen onderhevig en moet continue nieuwe oplossingen bedenken voor<br />
de nieuw gestelde eisen. Wij, bij Destaco, ontwikkelen maatwerk oplossingen die het de maakindustrie mogelijk<br />
maakt de processen zo te optimaliseren dat die snelle nauwkeuriger en betrouwbaarder als ooit tevoren kunnen<br />
produceren.<br />
Wij zijn bereikbaar onder telefoonnummer +31 (0)297 28 53 32 of bezoek onze website.<br />
automatingtomorrow.com<br />
Benieuwd wat robotisering voor u kan<br />
betekenen? Bezoek Vision, Robotics & Motion!<br />
· De nieuwste ontwikkelingen in aandrijftechniek, vision en robotisering<br />
· Uitgebreid lezingenprogramma met inspirerende verhalen van gebruikers<br />
· Internationale Meet & Match<br />
Vakbeurs & Congres<br />
12 & 13 juni <strong>2019</strong><br />
NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven<br />
18 e editie,<br />
gratis<br />
toegang<br />
www.vision-robotics.nl
(R)evolutie op hoogste niveau<br />
JUMO variTRON 500<br />
JUMO variTRON centraal automatiseringssysteem met een hoge evolutie-mogelijkheid<br />
en flexibele bediening<br />
• Een systeem in de eerste klasse van geïntegreerde systemen, hoge snelheidsprestaties<br />
• Hardware platform met een 800 MHz processor<br />
• Kan gebruikt worden als Single-, Dual- of Quad-Core versie<br />
• Software op basis van een Linux-platform, die modulair kan worden opgebouwd<br />
• Klantspecifieke configuratie- en procesdata-editor voor de klant<br />
• Integratie van alle belangrijke veldbussystemen via CODESYS (bv. Modbus RTU of TCP-master en slave, PROFINET IO-controller,<br />
EtherCAT-master en OPC UA-server)<br />
Welkom bij JUMO.<br />
www.jumo.be<br />
WE KEEP YOUR MACHINE RUNNING<br />
INDUSTRIAL<br />
ELECTRONICS<br />
WE SELL & REPAIR<br />
FASCINATED BY<br />
ELECTRONICS?<br />
#joinabc<br />
WWW.ABCPARTS.BE/JOBS
SMARTER PRODUCT USABILITY<br />
SMARTER PRODUCT USABILITY<br />
ZO EENVOUDIG LEEST MEN<br />
BARCODES TEGENWOORDIG.<br />
OP CAMERA GEBASEERDE<br />
CODELEZER DCR 200i<br />
Dankzij de Setup Wizard in drie minuten in bedrijf genomen.<br />
De nieuwe DCR 200i identificeert snel en betrouwbaar<br />
1D en 2D codes, óók bij ongunstige omstandigheden.<br />
Sven-Philipp Abraham<br />
Product Management<br />
Product Center<br />
Ident + Vision<br />
www.leuze.be<br />
easy handling.<br />
Leuze electronic nv, Steenweg Buda 50, B-1830 Machelen, info@leuze.be, Tel: 00 32 2 253 16 00
Tekst en beeld Valérie Couplez<br />
Sensorintegratie als sleutel tot<br />
voedingsindustrie 4.0<br />
De Vlaamse voedingssector is sterk exportgericht. Er is nood aan een versnelde digitalisatie en innovatie van het<br />
productieapparaat om de lokale en internationale concurrentiepositie te behouden of zelfs versterken en beter te<br />
beantwoorden aan de wijzigende marktvraag. Dat vraagt ook om een herdenken van de kwaliteitscontrole. Innovatieve<br />
sensortechnologieën zullen hierin het verschil maken. Flanders’ FOOD en Sirris hebben daarom het project<br />
SensInFood opgestart. Ze zien sensorintegratie als de sleutel tot een voedingsindustrie 4.0.<br />
Export is de motor van de omzettoename in<br />
de voedingsindustrie. Hierbij worden voedingsbedrijven<br />
met diverse uitdagingen geconfronteerd:<br />
toenemende kwaliteitseisen,<br />
een grotere productvariëteit en nood aan<br />
verhoogde flexibiliteit, een constante druk<br />
op kosten en levertermijnen, hoge loonkosten<br />
en moeilijkheden bij het vinden (en<br />
behouden) van gespecialiseerd personeel.<br />
Productkwaliteit is dus cruciaal. Vlaamse voedingsbedrijven<br />
dienen hun huidige manier<br />
van het bewaken van proces- en productkwaliteit<br />
doorheen het productiesysteem te<br />
herbekijken. De integratie van innovatieve<br />
‘Het integreren van hoogtechnologische sensoren in een<br />
productielijn voor voeding is geen eenvoudige opdracht’<br />
Vlaamse voedingsbedrijven dienen hun huidige manier van het bewaken van proces- en productkwaliteit<br />
doorheen het productiesysteem te herbekijken. (Beeld: fotostudiocolor24)<br />
sensortechnologieën doorheen het productiesysteem<br />
en technologische ontwikkelingen<br />
binnen de Industrie 4.0-context, bieden<br />
groot potentieel voor in-line procescontrole,<br />
kwaliteitscontrole van ingrediënten en producten<br />
en een optimalisatie van de productie.<br />
Probleemstelling<br />
Het integreren van hoogtechnologische sensoren<br />
in een productielijn voor voeding is geen<br />
eenvoudige opdracht. Het is als voedingsbedrijf<br />
niet vanzelfsprekend om een onderbouwde<br />
inschatting te kunnen maken van de<br />
technologische en economische haalbaarheid<br />
van de integratie van sensoren in productiesystemen<br />
en voor specifieke cases. Er worden<br />
immers hoge eisen gesteld aan sensorsystemen<br />
in de voedingsindustrie. Ze moeten niet<br />
alleen robuust zijn en bestand tegen extreme<br />
condities, maar tevens moeten ze kunnen<br />
meten aan hoge snelheden en bijkomend<br />
voldoen aan alle wettelijke bepalingen (materiaalkeuze,<br />
contact met levensmiddel …). En<br />
zeker niet onbelangrijk is het kostenplaatje<br />
van de integratie in de machine en de inschatting<br />
van mogelijke impact/opbrengst vanuit<br />
toepassingen die deze sensordata benutten.<br />
Doelstelling en aanpak<br />
Het project SensInFood focust daarom op het<br />
helpen overbruggen van de integratiekloof<br />
door de betrokken partijen in de waardeketen<br />
concrete richtlijnen en methodes aan te leveren,<br />
gevalideerd door middel van industriële<br />
cases. Door eindklanten en aanbieders samen<br />
te betrekken in de gebruikersgroep van het<br />
project en in interactie met hen de integratieproblematiek<br />
te ontleden willen Flanders’<br />
FOOD en Sirris projectresultaten realiseren die<br />
maximaal aansluiten bij de noden van voe-<br />
56 | ia-online.be
Er worden hoge eisen gesteld aan sensorsystemen in de voedingsindustrie. Ze moeten niet alleen robuust zijn en bestand tegen extreme condities, maar tevens moeten ze<br />
kunnen meten aan hoge snelheden en bijkomend voldoen aan alle wettelijke bepalingen. (Beeld: vladimir_n)<br />
dingsbedrijven. Zo kunnen de Vlaamse voedingsindustrie<br />
en haar technologieleveranciers<br />
het potentieel van bestaande en innovatieve<br />
technologieën ten volle benutten. Het project<br />
SensInFood, ‘Sensorintegratie als sleutel tot<br />
voedingsindustrie 4.0’, richt zich tot voedingsbedrijven<br />
en leveranciers van productietechnologie<br />
die slimme automatisatie en digitalisatie<br />
oplossingen aanbieden aan voedingsbedrijven<br />
(integratoren, machinebouwers, sensorontwikkelaars<br />
en technologieaanbieders). Het<br />
project kiest voor een pragmatische case-gedreven<br />
aanpak.<br />
SensInFood ontleedt aan hand van industriële cases de integratieproblematiek en ontwikkelt en valideert<br />
concrete richtlijnen en methodes voor sensorintegratie. (Beeld: zlikovec)<br />
Concrete doelstellingen:<br />
• Inzicht in de verschillende vereisten gesteld<br />
aan een sensorsysteem voor productinspectie<br />
in voeding. Zowel voedingsbedrijven<br />
als hun leveranciers van productietechnologie<br />
kunnen zo uitdagingen en risico’s<br />
(beter) inschatten.<br />
• Vroegtijdige inschatting van de technoeconomische<br />
haalbaarheid en ROI van<br />
een sensorintegratie. De technologische<br />
haalbaarheid omvat zowel mechanische<br />
integratie-aspecten (bijvoorbeeld staal/<br />
productpresentatie, productspecifieke<br />
meetconfiguratie, fysieke sensorintegratie)<br />
als ICT-integratieaspecten (bijvoorbeeld<br />
hardwareplatform, software, Industrie<br />
4.0-connectie).<br />
• Concrete richtlijnen en best practices gevalideerd<br />
op reële industriële cases.<br />
• In nauwe samenwerking met voedingsbedrijven<br />
en technologie-integratoren in de<br />
gebruikersgroep, ontleedt SensInFood aan<br />
hand van industriële cases de integratieproblematiek<br />
en ontwikkelt en valideert<br />
SensInFood concrete richtlijnen en methodes<br />
voor sensorintegratie (inschatting van<br />
ROI en de haalbaarheid van mechanische<br />
en ICT integratie van sensoren). ■<br />
ia-online.be<br />
| 57
Uitdagingen beheersen.<br />
Uitdagingen beheersen.<br />
Uitdagingen Communicatiekanalen beheersen.<br />
Communicatiekanalen<br />
Communicatiekanalen<br />
openen.<br />
openen.<br />
openen. Maximale flexibiliteit .<br />
Maximale flexibiliteit Maximale flexibiliteit .<br />
R10x en R20x Series<br />
R10x en R20x Series<br />
R10x en R20x Series<br />
Alle foto-elektrische detectiemodi in standaard behuizingsstijlen voor maximale flexibiliteit en<br />
Alle<br />
Alle meer<br />
foto-elektrische<br />
foto-elektrische integratiemogelijkheden<br />
detectiemodi in standaard behuizingsstijlen voor maximale flexibiliteit en<br />
detectiemodi in standaard behuizingsstijlen voor maximale flexibiliteit en<br />
meer integratiemogelijkheden<br />
Vlotte meer integratiemogelijkheden<br />
installatie en configuratie met één interface voor alle behuizingsstijlen en detectiemodi<br />
Vlotte<br />
Vlotte<br />
IO-Link<br />
installatie<br />
installatie en Smart<br />
en<br />
en Sensor<br />
configuratie met één interface voor alle behuizingsstijlen en detectiemodi<br />
configuratie Profile met in elke één sensor: interface gestandaardiseerde voor alle behuizingsstijlen communicatie en detectiemodi tot op het<br />
IO-Link en Smart Sensor Profile in elke sensor: gestandaardiseerde communicatie tot op het<br />
IO-Link sensorniveau Smart als basis Sensor voor Profile Sensorik4.0® in elke sensor: gestandaardiseerde communicatie tot op het<br />
sensorniveau als basis voor Sensorik4.0®<br />
sensorniveau als basis voor Sensorik4.0®<br />
www.pepperl-fuchs.com/pr-rx<br />
www.pepperl-fuchs.com/pr-rx<br />
www.pepperl-fuchs.com/pr-rx<br />
When automation<br />
becomes intuitive…<br />
automation goes blue.<br />
Software Development<br />
Cyber Security<br />
Digital Business Models<br />
Predictive Maintenance<br />
Digital Twin<br />
Digital Engineering<br />
Shouldn’t automation be as easy and efficient as possible?<br />
Experience INTUITIVE AUTOMATION from Lenze.<br />
www.Lenze.com<br />
As easy as that.<br />
Lenze_INTUITIVE_AUTOMATION_AZ_200x128__3_<strong>2019</strong>_LNL_en.indd 1 22.<strong>03</strong>.<strong>2019</strong> 09:40:14
THE FACTORY AUTOMATION COMPANY<br />
Intelligent ideas<br />
for smart factories<br />
EASE OF USE | SMART | CUSTOMISE | PERFORMANCE<br />
COME AND VISIT US!<br />
12-13 June <strong>2019</strong><br />
NH Conference Centre,<br />
Koningshof, Veldhoven<br />
Stand C133<br />
WWW.FANUC.EU<br />
FANUC Benelux BVBA<br />
+32 15 78 00 00<br />
info@fanuc.be<br />
CNC, MOTION,<br />
LASER, RETROFIT<br />
ROBOTS<br />
COBOTS<br />
ROBOCUT<br />
Wire-Cut Electric<br />
Discharge Machines<br />
ROBODRILL<br />
CNC Machining<br />
Centres<br />
ROBOSHOT<br />
Injection Moulding<br />
Machines<br />
ROBONANO<br />
Ultra Precision<br />
Machine
Tekst Johan Debaere | Beeld Gefran<br />
SENSOREN ZIJN BELANGRIJK<br />
IN DE WERELD VAN<br />
DE INDUSTRIËLE<br />
AUTOMATISERING<br />
Onze industrie wordt gekenmerkt door een verregaande<br />
automatisering. Sensoren spelen daarbij een steeds belangrijkere<br />
rol. Zo hebben machines sensoren nodig om<br />
hen de juiste informatie te geven, waarmee ze de taken<br />
op een correcte manier kunnen uitvoeren. Vandaag zijn<br />
er sensoren in alle soorten en maten. Gefran, al vijftig<br />
jaar een gerenommeerd producent van sensoren, biedt<br />
een ruim aanbod oplossingen voor druk, smeltdruk,<br />
kracht, temperatuur, positie, hoek en helling.<br />
Gefran biedt een ruim aanbod<br />
van sensoren, waaronder<br />
de gepatenteerde Impact<br />
smeltdruksensor voor drukmeting<br />
op hoge temperatuur.<br />
De geschiedenis van Gefran gaat terug tot<br />
1969, wanneer de firma uit het Italiaanse Provaglio<br />
d’Iseo start met de productie van elektrische<br />
panelen voor machines in de kunststofindustrie.<br />
Door het assortiment continu<br />
op de behoeften uit de markt af te stemmen,<br />
is Gefran uitgegroeid tot een specialist in de<br />
ontwikkeling en productie van meet- en regeloplossingen<br />
voor industriële toepassingen<br />
en machinebouw. De firma telt negenhonderd<br />
medewerkers in elf productiefaciliteiten<br />
en dertien verkoopkantoren wereldwijd. Het<br />
assortiment omvat kwalitatieve sensoren voor<br />
druk, smeltdruk, kracht, temperatuur, positie,<br />
hoek en helling, maar ook tal van automatiseringscomponenten,<br />
waaronder procesregelaars<br />
(PID), solid state relais, geavanceerde<br />
vermogenregelaars, indicators en alarmunits.<br />
Druksensoren voor elke toepassing<br />
Bij de ontwikkeling van nieuwe producten<br />
wordt veel aandacht besteed aan het milieu<br />
en de veiligheid. Zo biedt de firma vloeistofvrije<br />
smeltdruksensoren of producten met<br />
groene oplossingen in overeenstemming<br />
met de RoHS-richtlijn. Meerdere producten<br />
zijn ook PL’c’- en/of SIL2-gecertificeerd. Gefran<br />
speelt bovendien in op de trend naar<br />
de Smart Factory met oplossingen die gemakkelijk<br />
geïntegreerd kunnen worden op<br />
het vlak van connectiviteit en die voldoen<br />
aan de behoeften wat betreft monitoring<br />
en diagnostisch onderhoud. Eén van de producten<br />
uit het gamma is de revolutionaire,<br />
gepatenteerde Impact smeltdruksensor voor<br />
“Het assortiment omvat sensoren voor druk, smeltdruk,<br />
kracht, temperatuur, positie, hoek en helling”<br />
60 | ia-online.be
drukmeting op hoge temperatuur, die gebruikmaakt<br />
van een piëzoresistief element<br />
en geen transmissievloeistof bevat. Deze<br />
sensor is groen, robuust en voldoet aan Performance<br />
Level ‘C’. Hij is ook leverbaar in<br />
een ATEX-uitvoering.<br />
Hyperwave positiesensor<br />
Gefran heeft ook verschillende positiesensoren<br />
met de meest uiteenlopende technologieën<br />
in het gamma: van de alom gekende<br />
potentiometers tot nieuwe technologieën<br />
op basis van het Hall-effect en het magnetostrictief<br />
meetprincipe. De Hyperwave magnetostrictieve<br />
sensor is een hoogtechnologische<br />
contactloze positiesensor met een nauwkeurigheid<br />
tot 0,01% FS. De contactloze meting<br />
voorkomt slijtage van het meetelement en<br />
garandeert een vrijwel oneindige levensduur<br />
De Hyperwave magnetostrictieve sensor is een hoogtechnologische<br />
contactloze positiesensor met een nauwkeurigheid tot 0,01 % FS.<br />
van de sensor. Dankzij een compleet nieuw intern<br />
concept is de versterking van het signaal<br />
van het primaire element tien keer zo hoog,<br />
waardoor het meetsignaal van de sensor als<br />
het ware immuun wordt voor elektrische ruis,<br />
schokken en trillingen. De hoge EMC-immuniteitseigenschappen<br />
maken de Hyperwave serie<br />
geschikt voor gebruik in veeleisende industriële<br />
omgevingen en met de mogelijkheid tot<br />
analoge, digitale SSI- of veldbuscommunicatie,<br />
zoals CANopen, Profibus of Profinet, is deze<br />
sensor zeer breed inzetbaar. ■<br />
AUTOMATION COMPONENTS<br />
SENSORS<br />
Discover our expertise<br />
www.gefran.be<br />
At your service :: tel +32 14 24 81 81 - info@gefran.be<br />
ia-online.be<br />
1969<strong>03</strong>-13719_Gefran_1-2.indd 1 25-04-19 08:51<br />
| 61
Tekst Valérie Couplez | Beeld Beckhoff <strong>Automation</strong><br />
MACHINE LEARNING NAADLOOS<br />
GEÏNTEGREERD IN STURING<br />
Een nieuw product draaien op een productielijn vraagt vandaag om het omstellen van parameters. Tijdens de eerste<br />
run zal er boven nog wat finetuning aan te pas komen voor een perfect resultaat. Om dergelijke productwissels volledig<br />
te automatiseren, zal men niet om machine learning heen kunnen. Beckhoff toonde op de Hannover Messe<br />
hoe dit naadloos in een TwinCAT 3 omgeving kan geïntegreerd worden in real-time. Op deze manier beschikt de<br />
machinefabrikant over een optimale basis voor betere machineprestaties.<br />
Het basisidee achter machine learning is dat oplossingen niet meer door klassieke<br />
engineering tot stand komen, maar op basis van algoritmes. Aan de<br />
hand van procesvoorbeeldgegevens kunnen algoritmes aangeleerd worden<br />
om efficiënte modellen te trainen en betere, performantere oplossingen te<br />
creëren. Voor de automatiseringstechnologie opent dit nieuwe mogelijkheden<br />
en optimalisatiepotentieel op gebieden als preventief onderhoud en<br />
procesbesturing, anomaliedetectie, cobots, geautomatiseerde kwalitetiscontrole<br />
en machineoptimalisatie. Patrick Gielis, general manager van Beckhoff<br />
<strong>Automation</strong> Belgium vermoedt dat machine learning wel eens de toekomst<br />
van automatisering zou kunnen worden. “Net omdat het een antwoord<br />
biedt op de uitdagingen waar machinebouwers vandaag voorstaan. We<br />
hebben machines al leren kijken, luisteren en praten. Ze leren nadenken en<br />
autonoom beslissingen maken is de volgende stap. Machine learning kan<br />
immers voor heel wat toegevoegde waarde zorgen voor de eindgebruikers,<br />
wat het tot een unique selling point maakt voor machinebouwers die deze<br />
weg ingeslagen zijn.”<br />
Met TwinCAT 3 staan de nieuwe mogelijkheden die machine learning en deep learning bieden ter beschikking van de automatiseringsingenieur in zijn vertrouwde omgeving.<br />
62 | ia-online.be
Machine learning zou wel eens de toekomst van automatisering kunnen worden.<br />
Alles in één omgeving<br />
Op de Hannover Messe kon Beckhoff <strong>Automation</strong> tonen dat het al zijn<br />
huiswerk rond machine learning af had, hoewel de technologie nog in<br />
zijn kinderschoenen staat. De modellen voor machine learning kunnen in<br />
de gebruikelijke frameworks zoals MatLAB of TensorFlow getraind worden.<br />
Via het gestandaardiseerde uitwisselingsformaat ONNX (Open Neural<br />
Network Exchange) voor het beschrijven van getrainde modellen kunnen<br />
ze vervolgens rechtstreeks in de TwinCAT Runtime geïntegreerd worden.<br />
“Het grote voordeel hiervan is dat alles in de PLC zit. Je hebt als programmeur<br />
niet nog een ander toestel nodig, het kan allemaal gebeuren in één<br />
omgeving voor een hogere efficiëntie. Daarenboven kan men dankzij de<br />
multi-core ondersteuning van TwinCAT verschillende taken synchroon en<br />
in real-time gaan uitvoeren. En dat zal nodig zijn, want machines moeten<br />
in fractie van een seconde de juiste aanpassingen kunnen maken. De demo<br />
die we klaar hadden toonde hoe een machine energiezuiniger kan worden<br />
door het accelereren en afremmen zoveel mogelijk te beperken aan de<br />
hand van wat de praktijk hem geleerd had. Maar dat kan even goed voor<br />
het verbeteren van de kwaliteit, het opdrijven van de productiviteit …”<br />
mens hoeft zich absoluut nog niet bedreigd te voelen door deze stappen.<br />
Wat we nu eigenlijk voorstellen zijn methodes waardoor de machine zelf<br />
kan gaan leren. Hij is nog niet helemaal zelfstandig aan het nadenken.<br />
Maar dat artificiële intelligentie zo een groot thema was op de Hannover<br />
Messe, bewijst dat het er wel snel zal gaan aankomen.” Beckhoff heeft<br />
in elk geval een geïntegreerde visie klaar. ■<br />
Geen bedreiging voor de mens<br />
Om machine learning mogelijk te maken werden er twee nieuwe functies<br />
in TwinCAT-Runtime geïntegreerd. TwinCAT 3 Machine Learning<br />
Inference Engine zal de klassieke algoritmes voor machine learning behandelen.<br />
TwinCAT 3 Neural Network Inference Engine staat dan weer<br />
in voor deep learning en neurale netwerken. De TwinCAT 3 Inference Engine<br />
kan vanuit verschillende taakcontexten worden benaderd zonder dat<br />
deze elkaar belemmeren. Daarnaast blijft de volledige toegang tot alle<br />
fieldbus-interfaces en gegevens in TwinCAT mogelijk. Zo kan voor de MLoplossing<br />
enerzijds een enorme hoeveelheid gegevens worden gebruikt<br />
en anderzijds staan realtime interfaces met actoren ter beschikking. “De<br />
ia-online.be<br />
| 63
Tekst Valérie Couplez | Beeld Lenze<br />
DE DIGITAL TWIN<br />
DOORGELICHT<br />
De huidige markt stelt maakbedrijven voor bijzondere uitdagingen. De productkwaliteit moet de hoogte in, producten<br />
moeten in meer varianten beschikbaar zijn, terwijl de druk op de productietijd en de -kosten stijgt. Om de<br />
efficiëntie te verhogen zal men er in moeten slagen om data tijdens de volledige levenscyclus van een product consistent<br />
en beschikbaar te houden. Door gebruik te maken van digital twins, een exacte virtuele kopie van producten,<br />
machines … in al hun facetten, kan men de bestaande kloof tussen individuele fases overbruggen. Alle tools tijdens<br />
een productlevenscyclus werken zo samen in een gemeenschappelijke virtuele database die gradueel aangroeit tot<br />
een bron van informatie voor continue verbeteringen in de reële wereld.<br />
Een digital twin is geen specifieke file of model. Het is een kader waar<br />
alle gegevens over een product tijdens zijn volledige levenscyclus in<br />
samenkomen. Dit omvat alle informatie relevant voor het ontwerp,<br />
maar ook informatie over de productie en het productieproces en de<br />
informatie die nodig is om het systeem als een autonome unit te laten<br />
functioneren of als een geïntegreerd deel van een productielijn. Het<br />
is de perfecte tool om de missie van een first time right productie<br />
werkelijkheid te laten worden. Net omdat de digital twin een antwoord<br />
kan bieden op de uitdagingen die een dergelijke manier van<br />
produceren met zich meebrengt. Dat machines de laatste jaren complexer<br />
zijn geworden, heeft er mee te maken dat ze flexibeler moeten<br />
worden zonder aan productiviteit in te boeten. De winst moet vooral<br />
gehaald worden uit het reduceren van stilstand- en set-uptijden. Dat<br />
heeft ook zijn impact op de opbouw. Mechanisch engineeren moet<br />
zich meer gaan toespitsen op het realiseren van een hogere graad van<br />
modulariteit om behendig te kunnen omgaan met individuele klanteneisen.<br />
Het verschil tussen productiebatches moet voortaan zitten<br />
in de parameters, niet in mechanisch aanpassen of herprogrammeren.<br />
Digitaliseren en het connecteren van business processen zal hier de<br />
sleutel toe vormen. Digital twins dus.<br />
Een gemeenschappelijke database voor alle data<br />
Het basisprincipe erachter is dat er gewerkt wordt vanuit een centraal<br />
model, vanaf het initiële idee tot en met de productiemachines. Alle<br />
engineering tools hebben toegang tot het model, zodat er een single<br />
source of truth ontstaat. De voordelen zijn dat er geen informatie<br />
kan verloren gaan en dat iedereen altijd over de meest recente versie<br />
beschikt, twee belangrijke parameters om foutenmarges te reduceren.<br />
Door gebruik te maken van een digital twin zal men zijn producten<br />
sneller op markt kunnen lanceren en op een kostenefficiëntere manier,<br />
omdat het modelleerwerk in geen enkele fase meer gedupliceerd<br />
moet worden. Dat kan zelfs volledig zonder hardware verlopen. Gegevens<br />
voor individuele batches worden automatisch aangeleverd, zodat<br />
de planning vereenvoudigt. Door realtime data uit de productie continu<br />
in te brengen, aangevuld met gedrags- en slijtagemodellen, kan<br />
men de productie voortdurend optimaliseren. Onderhoud zal simpeler<br />
en preventief worden en ook de opstart erna kan eenvoudig verlopen.<br />
Enkel digitalisering kan complexiteit bedwingen<br />
De inzet van digital twins als een centrale informatiebron helpt om de<br />
complexiteit van ontwikkeling onder de knie te krijgen en verzekert<br />
dat de aanpassingen aan bestaande systemen de juiste zijn. Maar het<br />
model dat aan de basis ligt, zal maar zo goed zijn als de mensen die<br />
het ontwerpen. Het voorzien van de juiste gedragsmodellen en de<br />
juiste data zal het verschil maken. In de toekomst zal dat even evident<br />
worden als het aanleveren van datasheets en CAD-data. Wie niet de<br />
weg van digitalisering kiest, zal op termijn de inspanningen die nodig<br />
zijn voor modelleren niet meer kunnen dragen. Er komen immers<br />
alsmaar gegevens bij. Maar hou ook uw kosten in de gaten voor het<br />
ontwikkelen en aanpassen van digital twins.<br />
■<br />
64 | ia-online.be
Hoe kunnen digital twins<br />
van meerwaarde zijn in uw<br />
productie?<br />
Wilt u zelf ook meer te weten komen over hoe u met<br />
digital twins aan de slag kunt gaan in uw productieproces?<br />
Dat kan! Lenze stelt zijn whitepaper hieromtrent<br />
gratis ter beschikking. U krijgt concrete tips and tricks<br />
om uw eerste stappen in de digitale transformatie<br />
te zetten. Ga naar de website www.lenze.com en<br />
download deze of één van de andere Whitepapers.<br />
ia-online.be<br />
| 65
Tekst en beeld ACE Stoßdämpfer<br />
ONLINE CALCULATIETOOL<br />
VOOR TRILLINGSDEMPING<br />
Het vraagt nogal wat rekenwerk om tot de perfecte<br />
dempingsoplossing te komen. ACE Stoßdämpfer zet<br />
een nieuwe stap op weg naar verdere digitalisering: op<br />
de website www.ace-ace.de kunnen engineers nu 24<br />
uur per dag dempingsoplossingen op maat berekenen<br />
en bestellen. Met een nieuwe, intuïtief te bedienen calculatietool<br />
zorgt ACE voor een optimale visualisatie van<br />
de meest uiteenlopende toepassingen.<br />
Via de website van ACE kunnen gebruikers meer dan tweederde van de<br />
meest voorkomende gevallen zelfstandig berekenen. Na de invoer van een<br />
paar kerndata berekent het programma direct het massazwaartepunt van de<br />
machine en daarmee de individuele belasting per machinevoet, waarbij alle<br />
mogelijke oplossingen getoond worden. Robuuste machinevoeten, conuslagers<br />
voor voertuigcabines of vibratie-isolerende cup mounts: de innovatieve<br />
tool bepaalt binnen een paar seconden welke trillingsdemper van ACE het<br />
meest geschikt is. Uniek in deze branche is de volledig grafisch weergegeven<br />
gebruikersinterface die de trillingsdempers geplaatst onder de machine laat<br />
zien. Als interface voor de bepaling van de stoorfrequentie kan de door ACE<br />
‘Uniek in deze branche is de volledig<br />
grafisch weergegeven gebruikersinterface<br />
die de trillingsdempers geplaatst onder<br />
de machine laat zien’<br />
ontwikkelde gratis app VibroChecker in combinatie met het nieuwe programma<br />
worden gebruikt, net als een filter waarmee kan worden bepaald<br />
of alleen afscheur zekere of standaardproducten berekend moeten worden.<br />
Maatwerkproducten binnen 24 uur<br />
“De nieuwe calculatietool voor trillingsdemping is een aanvulling op de andere<br />
online sizingtools van ACE en breidt ons aanbod van zogeheten ‘self selection<br />
services’ met een belangrijke component uit“, vertelt André Weßling,<br />
hoofd marketing en bij ACE conceptioneel verantwoordelijk voor de ontwikkeling<br />
van de calculatie- en shoptools. Langs deze weg kunnen klanten hun<br />
maatwerkproducten nu meteen bestellen. In de meeste gevallen kunnen de<br />
producten binnen 24 uur verzonden worden. Natuurlijk kunnen klanten naar<br />
wens nog steeds gebruik maken van persoonlijk advies en hulp bij de berekening<br />
en bestelling van ACE producten. ■<br />
66 | ia-online.be
PROFINET<br />
MANAGED<br />
SWITCHES<br />
Unlock new<br />
services with your<br />
machines data!<br />
Flexy205<br />
IIoT gateway<br />
• Read & monitor your machine’s data in<br />
real-time (alarms, HMI’s, etc.)<br />
• Easily integrate your machines’ data with<br />
major IoT platforms<br />
• Benefit from a world-class Remote<br />
Access solution<br />
Netwerk technologie<br />
by Murrelektronik<br />
Verbind machines en installaties eenvoudig met<br />
de switches en ethernetkabels van Murrelektronik.<br />
…and much more!<br />
ewon.biz/flexy205<br />
Brixtonlaan 23,<br />
1930 Zaventem<br />
T: 02 7204916<br />
info@bintz.be<br />
www.bintz.be<br />
• Mirror poort functionaliteit<br />
• Eenvoudige PROFINET analyse<br />
• Neighbour detectie<br />
• PROFINET prioritering<br />
www.murrelektronik.be<br />
Naamloos-1 1 28-6-2018 16:35:43
Tekst Johan Debaere | Beeld Rotero<br />
KLEIN, KLEINER, KLEINST<br />
Miniaturisatie opent de deur naar nieuwe applicaties. Denk maar aan toepassingen binnen de robotica, accu aangedreven<br />
voertuigen en drones, maar ook mechanische vergrendelingssystemen die ongeautoriseerde toegang te<br />
voorkomen. Magnet-Schultz, de onbetwiste leider op het vlak van precisie solenoïdes, inclusief de zogenaamde<br />
shot bolts, speelt perfect in op deze trend naar miniaturisatie met de introductie van zijn allerkleinste elektromagnetische<br />
shot bolt ooit: GHUZ007. Rotero uit Woerden (NL) en Mechelen (B), specialist op het gebied van aandrijvingen,<br />
is verdeler van de robuuste vergrendelmagneten van dit Duitse merk.<br />
In heel wat toepassingen is het belangrijk<br />
dat de toegang tot een gebouw voor ongeautoriseerde<br />
personen beperkt of vermeden<br />
wordt. Dat kan onder meer met een shot bolt,<br />
aangestuurd door een regelsysteem dat controleert<br />
of iemand aan de vereisten voldoet<br />
om binnen of buiten te mogen. De ‘normale’<br />
stand betekent dan ook dat deze shot bolt<br />
vergendeld is en als het voedingssysteem<br />
plots faalt, zal de shot bolt ook automatisch<br />
vergrendelen. Dat gebeurt meestal door de<br />
grendel uit te schuiven en te koppelen aan<br />
een gat in het bewegende onderdeel. Deze<br />
toestand is pas weer op te heffen wanneer<br />
er weer voeding beschikbaar is en het regelsysteem<br />
aangeeft dat het veilig is.<br />
‘De nieuwe GHUZ007 is de allerkleinste shot bolt ooit<br />
van Magnet-Schultz’<br />
Wel de allerkleinste, maar zeker niet<br />
minder stoer<br />
Om in te spelen op de vraag naar kleinere<br />
componenten ontwikkelde Magnet-Schultz<br />
de allerkleinste elektromagnetische shot bolt<br />
ooit, nauwelijks groter dan een batterij van<br />
een gehoorapparaat. De cilinder heeft een<br />
lengte van slechts 20 mm en een diameter<br />
van 7 mm en is uitgerust met een M6 draadeind<br />
voor montage op een frame of paneel.<br />
De grendel van 2,5 mm heeft een laterale<br />
kracht van 15 N en komt bij bekrachtiging<br />
(12 VDC) 1 mm uit de behuizing, waarmee<br />
hij het vergrendelde onderdeel vrijgeeft. Het<br />
is meteen een eenvoudige, elegante en zeer<br />
betrouwbare oplossing voor een groot aantal<br />
vergrendel- en ontgrendeltoepassingen. ■<br />
Magnet-Schultz breidt zijn gamma shot bolts uit met de nieuwe<br />
GHUZ007, meteen de allerkleinste shot bolt ooit, nauwelijks<br />
groter dan een batterij van een gehoorapparaat.<br />
ia-online.be<br />
| 69
Tekst Valérie Couplez | Beeld Rittal<br />
INDUSTRIE 4.0 PRODUCTEN<br />
UIT INDUSTRIE 4.0 FABRIEK:<br />
MARKTLEIDER ZET DE TOON<br />
Tijdens de Hannover Messe kon het grote publiek kennismaken met de nieuwe generatie compacte behuizingen.<br />
Met de AX en KX series heeft Rittal getoond hoe de principes van Industrie 4.0 van toegevoegde waarde kunnen<br />
zijn. Ze zijn niet alleen zichtbaar in de nieuwe producten, die barstensvol innovatieve features zitten, maar ook in<br />
het productieproces. Ze rollen van de band in de nieuwe Haiger fabriek. Een ware pilootfabriek voor de implementatie<br />
van Industrie 4.0. <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong> kreeg een blik achter de schermen en een gesprek met Carsten Röttchen,<br />
Managing Director Production bij Rittal.<br />
70 | ia-online.be
Met 35 miljoen geproduceerde exemplaren<br />
is AE de populairste compacte behuizing ter<br />
wereld. De nieuwe AX en KX zullen dat succes<br />
nu verderzetten in een gedigitaliseerde wereld.<br />
Rittal pakt uit met dertig nieuwe functionaliteiten<br />
die inspelen op de trends naar meer decentralisatie<br />
en meer sensoren en actuatoren<br />
om data te capteren. Gebruikers zullen met<br />
de nieuwe compacte kasten 30% montagetijd<br />
en 30% ruimte besparen. Kortom, de nieuwe<br />
functies maken de compacte behuizingen robuuster<br />
en verzekeren een hogere stabiliteit<br />
en grotere zekerheid, zelfs bij dynamische<br />
belasting. De nieuwe AX en KX worden gemaakt<br />
in Haiger, in een van ’s werelds meest<br />
geavanceerde fabrieken die werkt volgens de<br />
Industrie 4.0-principes.<br />
Digitalisering enige pad<br />
Managing Director Production Carstten Röttchen<br />
legt uit waarom digitalisering de enige mogelijke<br />
weg was voor Rittal. “Op een oppervlakte van<br />
24.000 m² zullen we 9.000 behuizingen per dag<br />
gaan maken, elke 10 seconden zal er een van de<br />
band rollen. De hoogst mogelijke output met de<br />
best mogelijke efficiëntie creëren … door de omvang<br />
en de complexiteit van het productieproces<br />
is dat op papier niet meer mogelijk. Met software<br />
wel. Er zijn 3.000 uren van simulatie aan de<br />
bouw vooraf gegaan om tot het best werkende<br />
ontwerp te komen. Dat zijn 125 dagen oftewel<br />
zeventien weken. Simulaties leerden ons bijvoorbeeld<br />
dat om echt lean te zijn, we wel over een<br />
voorraadbuffer moeten beschikken. Een kleine<br />
weliswaar, maar toch. Het zijn alle processen samen<br />
die tellen, niet elk afzonderlijk. En daarvoor<br />
moet je digitaliseren. Het toont hoe intens IT en<br />
OT in dit project met elkaar verweven zijn. We<br />
hebben een stroom van data willen realiseren van<br />
het ERP-pakket tot in het veld en omgekeerd. De<br />
IT-infrastructuur is de ruggengraat van ons productieproces<br />
geworden. Elke dag zal er 11,2 TB<br />
aan data gegenereerd worden die de basis kunnen<br />
vormen voor verdere optimaliseringen. We<br />
onderzoeken nu nog wat essentieel is en er komt<br />
ook een container voor edge computing voor het<br />
verwerken van kritische procesgegevens.”<br />
Pionierswerk<br />
Het bouwen van een Industrie 4.0 fabriek was<br />
pionierswerk. “Van fabrieksbezoeken aan onder<br />
andere Porsche in Leipzig, <br />
De inbreng van operatoren zal nog altijd doorslaggevend zijn langs de lijn. In totaal zullen er 300 mensen aan de slag zijn in Haiger.<br />
ia-online.be<br />
| 71
23 & 24<br />
OCT<br />
Nekkerhal-Brussels North<br />
Mechelen<br />
BOEK NU UW STAND:<br />
VIA WWW.EMPACK.BE
leerden we al enkele dingen om niet te doen.<br />
Het is een nieuwe manier van denken en van<br />
werken, die we moesten leren kennen, met vallen<br />
en opstaan. Een ding hielden we strak voor<br />
ogen. De vernieuwing staat niet ten dienste van<br />
vernieuwing, maar is een essentiële voorwaarde<br />
om in de toekomst competitief te blijven. Alles<br />
wat we digitaliseren en connecteren moet met<br />
andere woorden toegevoegde waarde opleveren.<br />
En daar zijn we in geslaagd. We zullen met<br />
de nieuwe fabriek 25% meer efficiëntie kunnen<br />
realiseren met 25% mensen minder. En dat zijn<br />
nog maar de rechtstreekse voordelen. Op termijn<br />
zullen onze inspanningen ons toelaten om<br />
binnen de 24 uur te leveren in Europa. We hadden<br />
als marktleider uiteraard op onze lauweren<br />
kunnen rusten en wachten tot anderen bepaalde<br />
concepten in de praktijk konden bewijzen.<br />
Maar we willen zelf het tempo bepalen. Met<br />
deze Industrie 4.0-plant krijgen we er elke dag<br />
tonnen ervaring bij, hebben we elke dag tonnen<br />
meer te leren. Pas op, het vergt een grote dosis<br />
moed, want je kan het niet half doen, er is geen<br />
weg terug.”<br />
Machine learning<br />
begint bij operatoren<br />
Vanaf deze zomer zal het productieapparaat<br />
in Haiger op volle toeren beginnen te draaien<br />
om de AX en KX compacte kasten te produceren.<br />
Dit zal echter niet het eindpunt maar<br />
het beginpunt zijn. “We zijn uiteraard al aan<br />
het draaien en gegevens aan het oogsten om<br />
weer terug te koppelen en in simulaties mee<br />
aan de slag te gaan. Maar machine learning<br />
zal pas tot volle ontbolstering komen wanneer<br />
we echte productiedata kunnen capteren<br />
en patronen aanleren. In eerste instantie<br />
Gebruikers zullen met de nieuwe compacte kasten<br />
30% montagetijd en 30% ruimte besparen.<br />
Elke dag zal er 11,2 TB aan data gegenereerd<br />
worden die de basis kunnen<br />
vormen voor verdere optimaliseringen.<br />
Carsten Röttchen: “Al onze machines spreken nu dezelfde taal,<br />
dat was misschien nog de grootste uitdaging in dit project.”<br />
‘Er zijn 3.000 uren van simulatie aan de bouw vooraf<br />
gegaan om tot het best werkende ontwerp te komen’<br />
“Op een oppervlakte van 24.000 m² zullen we 9.000 behuizingen per dag gaan maken, elke 10 seconden zal<br />
er een van de band rollen.”<br />
om anomalieën te detecteren of bottlenecks<br />
te identificeren. De inbreng van onze operatoren<br />
zal nog altijd doorslaggevend zijn langs<br />
de lijn. We hebben hen nodig om de machines<br />
te onderwijzen, om hun praktijkervaring<br />
te delen. Zonder zullen we er niet in slagen<br />
om met machine learning volledig autonoom<br />
de productie aan te sturen in de toekomst.<br />
De tweede cruciale voorwaarde is het werken<br />
met open standaarden voor machines en<br />
communicatie. Machines moeten open genoeg<br />
zijn om data erin te steken en eruit te<br />
halen met zeer korte reactietijden. Voor sommige<br />
leveranciers vergde dat de nodige aanpassingen,<br />
van mentaliteit en van technologie.<br />
Willen we als maakindustrie onze fabrieken<br />
echt slim laten worden, dan zal nog meer<br />
standaardisering nodig zijn. Al onze machines<br />
spreken nu dezelfde taal, dat was misschien<br />
nog de grootste uitdaging in dit project.”. ■<br />
ia-online.be<br />
| 73
Tekst en beeld Schunk Intec<br />
Krachtpatser met<br />
lange slag voor<br />
collaboratieve<br />
toepassingen<br />
Een mijlpaal die het pad vereffent voor een intense samenwerking<br />
tussen mens en robot. De SCHUNK Co-act EGL-C is ‘s<br />
werelds eerste grijper met lange slag voor collaboratieve toepassingen.<br />
Hij bereikt hoge grijpkrachten tot 450 N in combinatie met een lange slag<br />
van 42,5 mm per vinger. De slimme krachtpatser van 24 V is geschikt voor<br />
de handeling van werkstukken tot 2,25 kg en kan breed worden ingezet. Als<br />
bijkomend voordeel zullen de componenten door DGUV gecertificeerd worden<br />
voor HRC-toepassingen, net op tijd voor de marktintroductie eind <strong>2019</strong>.<br />
Terwijl de grijpkracht van de DGUV-gecertificeerde<br />
grijpers van SCHUNK tot op heden<br />
beperkt was tot 140 N, biedt het bedrijf nu<br />
een volledig innovatieve reeks componenten<br />
met de Co-act EGL-C. Voor het eerst zal<br />
SCHUNK het potentieel van mensrobot-samenwerking<br />
verder uitbouwen voor het hanteren<br />
van grotere gewichtslasten dan bij de<br />
assemblage van kleine onderdelen. Hiermee<br />
richt de marktleider op het gebied van grijpsystemen<br />
en klemtechniek zich in de eerste<br />
plaats op de toeleveranciers en de fabrikanten<br />
in automotive, die intensief aan relevante<br />
HRC-scenario’s werken. Daarnaast richten de<br />
specialisten van het SCHUNK Co-act-team<br />
zich op andere industriële toepassingen, zoals<br />
machinebouw, waar de krachtige grijper<br />
HRC-toepassingen efficiënt sneller kan laten<br />
verlopen. Tot voor kort was dit onmogelijk<br />
omdat er geen betrouwbare aandrijfsystemen<br />
in het belastingbereik tot 2,25 kg<br />
beschikbaar waren.<br />
Kracht en verplaatsingsmeting<br />
gecombineerd<br />
Om ondanks de hoge grijpkracht te voldoen<br />
aan de biomechanische grenswaarden die in<br />
ISO/TS 15066 zijn vastgelegd, is de SCHUNK<br />
Co-act EGL-C-grijper uitgerust met een gecombineerde<br />
kracht-/verplaatsingsmeting. In<br />
de basisklemmen zijn krachtmetende klemmen<br />
en incrementele encoders geïntegreerd<br />
die permanent de respectieve grijpkracht en<br />
positie van de grijpervingers controleren. De<br />
grijpprocedure die op de draaiende grijper<br />
is opgeslagen, is in verschillende fasen opgedeeld.<br />
De grijpkracht is beperkt tot 30 N<br />
bij een theoretische afstand van 4 mm van<br />
het ingeleerde werkstuk, wat veel kleiner is<br />
dan de dikte van een vinger. Als er tijdens<br />
deze naderingsfase een botsing optreedt, bijvoorbeeld<br />
door contact met de hand van de<br />
operator, neemt de grijper onmiddellijk een<br />
veilige greep aan zonder risico op letsel. Pas<br />
in de tweede fase, bij een werkstukafstand<br />
onder 4 mm, sluiten de vingers met de door<br />
de gebruiker in te stellen kracht tot maximaal<br />
450 N. Als het systeem in deze sluitfase de<br />
flexibiliteit meet, bijvoorbeeld omdat een<br />
vastgegrepen werkstuk te klein is en de operator<br />
het handmatig wil verwijderen, dan<br />
stopt ook deze beweging automatisch. Hetzelfde<br />
geldt als de te verwachten afmetingen<br />
van het werkstuk met 2 mm worden overschreden,<br />
bijvoorbeeld omdat een onderdeel<br />
ontbreekt. In de derde fase detecteert de grijper<br />
of het onderdeel veilig is vastgegrepen<br />
en activeert hij vervolgens het geïntegreerde<br />
grijpkrachtbehoud door de rem in te schakelen.<br />
Dat betekent dat het vastgepakte deel<br />
nooit kan vallen, zelfs niet in geval van een<br />
noodstilstand. Bovendien is geen referentie<br />
nodig in geval van een stroomstoring.<br />
Plug & Work<br />
De krachtige grijper met lange slag uit de<br />
SCHUNK Co-act-serie wordt volledig voor-<br />
74 | ia-online.be
De SCHUNK Co-act EGL-C, ‘s werelds eerste grijper met<br />
lange slag voor collaboratieve toepassingen. Geschikt<br />
voor de handling van werkstukgewichten tot 2,25 kg<br />
gemonteerd geleverd en is verkrijgbaar met<br />
de bijhorende interfaces voor HRC-robots,<br />
waaronder die van KUKA, YASKAWA, FANUC,<br />
Universal Robots en NACHI. Daardoor kunnen<br />
ze eenvoudig en snel in bedrijf worden<br />
gesteld via Plug & Work. Een opstartwizard<br />
helpt u bij het programmeerproces. Daarnaast<br />
biedt een diagnose-interface toegang<br />
tot de belangrijkste proces- en statusgegevens<br />
van de grijper, terwijl die in bedrijf is.<br />
Om de samenwerking met de gebruiker vlot<br />
en intuïtief te laten verlopen, is de grijper<br />
voorzien van ledverlichting in verkeerslichtkleuren,<br />
wat de status van de module aangeeft.<br />
De slimme SCHUNK Co-act EGL-C kan<br />
optioneel via PROFINET, EtherCAT, EtherNet/IP,<br />
Modbus/TCP of TCP/IP worden aangestuurd.<br />
Om ruimte te besparen, wordt de complete<br />
besturings- en regelelektronica in de behuizing<br />
geïnstalleerd, waardoor decentraal gebruik<br />
mogelijk is. Dankzij de bedrijfsspanning<br />
van 24 V DC kan deze grijper ook worden<br />
gebruikt in mobiele toepassingen. De stabiele<br />
geleidingen en een borstelloze servomotor<br />
bieden een hoge mate van robuustheid en<br />
een langdurige en betrouwbare werking met<br />
minimale onderhoudskosten. De grijper zal<br />
beschikbaar zijn vanaf eind <strong>2019</strong>. ■<br />
‘Voor het eerst zal SCHUNK het potentieel van<br />
mensrobot-samenwerking verder uitbouwen voor<br />
het hanteren van grotere gewichtslasten zoals bij de<br />
assemblage van kleine onderdelen’<br />
ia-online.be<br />
| 75
Your <strong>Industrial</strong> Cobotics<br />
One-Stop-Shop<br />
• Universal Robots distributor<br />
• UR+ solutions dealer<br />
• Training<br />
• Service & Support<br />
Vlamstraat 7 • 9450 Haaltert • België • Tel: +32 2 793 10 41 • info@industrialcobotics.be<br />
INDUSTRIALCOBOTICS.BE
f f<br />
products.dobit.com<br />
TOUCHSOLUTIONS<br />
VOOR DE INDUSTRIE<br />
• Effi ciënt registreren en raadplegen van<br />
productiegegevens<br />
• Optimale proces aansturing en opvolging<br />
• Intuïtieve machine aansturing<br />
OFFICIËLE VERDELER VAN<br />
DOBIT nv Industrielaan 6, 2250 Olen (België) ● t +32 (0) 14 285 785 ● info@dobit.com<br />
DOBIT bv Steenovenweg 5, 5708 HN Helmond (Nederland) ● +31 (0) 492 472 638 ● info@dobit.com<br />
Meer dan 30 jaar ervaring Maatwerk Ruim assortiment
Branchepartners<br />
PARTNERS<br />
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,<br />
scan deze QR code met uw smartphone<br />
ia-online.be/bedrijf<br />
VANAF € 595 PER JAAR VINDEN ONZE LEZERS UW COÖRDINATEN GEMAKKELIJK TERUG<br />
Branchepartners'<br />
zijn servicepagina's<br />
met een overzicht<br />
van de deelnemende<br />
bedrijven.<br />
Zowel in het tijdschrift als<br />
op de website, treft u een<br />
overzicht van de meest<br />
gerenommeerde fabrikanten<br />
en leveranciers.<br />
Bent u geïnteresseerd om ook partner te worden van <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong>?<br />
Bel of mail voor meer informatie met Freddy Fierens: T +32 50 36 81 70 - E f.fierens@louwersmediagroep.be<br />
IA-ONLINE.BE<br />
HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VAN LEVERANCIERS AAN DE GEHELE SECTOR<br />
Op de website van <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong><br />
is bedrijfsinformatie van onze partners<br />
doeltreffend en efficiënt te vinden.<br />
Op de website van <strong>Industrial</strong><br />
Banners en bedrijfsprofi <strong>Automation</strong> elen zijn gekoppeld aan is redactionele bedrijfsinformatie<br />
artikelen, zo wordt<br />
optimale vindbaarheid van branchepartners onze branchepartners<br />
door Google gegarandeerd. Vanuit<br />
het tijdschrift is alle informatie over de bouwpartners direct beschikbaar, door de<br />
doeltreffend en efficiënt te<br />
QR code te gebruiken.<br />
vinden.<br />
Banners en bedrijfsprofi elen zijn gekoppeld aan redactionele<br />
artikelen, zo wordt optimale vindbaarheid van branchepartners<br />
door Google gegarandeerd. Vanuit het tijdschrift is alle<br />
informatie over de branchepartners direct beschikbaar, door de<br />
QR code te gebruiken.<br />
Bent u geïnteresseerd om ook partner te worden van <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong>?<br />
Bel of mail voor meer informatie met Freddy Fierens: T +32 50 36 81 70 – E f.fierens@louwersmediagroep.be<br />
ia-online.be | 79
Branchepartners<br />
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,<br />
scan deze QR code met uw smartphone<br />
ia-online.be/bedrijf<br />
ABB NV<br />
Hoge Wei 27<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 718 63 11<br />
F +32 2 718 66 66<br />
E contact.center@be.abb.com<br />
W www.new.abb.com<br />
BECKHOFF AUTOMATION BVBA<br />
Klaverbladstraat 11.2/2<br />
3560 LUMMEN<br />
T +32 13 25 22 00<br />
F +32 13 25 22 01<br />
E info@beckhoff.be<br />
W www.beckhoff.be<br />
DEXION NV<br />
Esplanade Heizel<br />
1020 BRUSSEL<br />
T +32 2 476 26 35<br />
F +32 2 476 26 60<br />
E info@dexion.be<br />
W www.dexion.be<br />
GEFRAN BENELUX<br />
"ENA 23 zone 3, nr 3910<br />
Lammerdries-Zuid 14A"<br />
2250 OLEN<br />
T +32 14 24 81 81<br />
F +32 14 24 81 80<br />
E info@gefran.be<br />
W www.gefran.be<br />
ACTEMIUM<br />
Leon Bekaertlaan 24<br />
9880 AALTER<br />
T +32 9 325 75 50<br />
F +32 9 325 75 55<br />
E info_aalter@actemium.com<br />
W www.actemium.be<br />
BINTZ TECHNICS<br />
Brixtonlaan 23<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 720 49 16<br />
F +32 2 720 37 50<br />
E info@bintz.be<br />
W www.bintz.be<br />
DOBIT PRODUCTS<br />
Industrielaan 6<br />
2250 OLEN<br />
T +32 14 28 57 85<br />
E info@dobit.com<br />
W products.dobit.com<br />
GIBAS<br />
Sluiswachter 20b<br />
3861 SN NIJKERK<br />
T +31 88 540 60 00<br />
F +31 88 540 60 10<br />
E info@gibas.nl<br />
W www.gibas.nl<br />
BALLUFF<br />
Researchpark Haasrode 1820<br />
Interleuvenlaan 62<br />
3001 LEUVEN<br />
T +32 16 39 78 00<br />
E info@balluff.be<br />
W www.balluff.com<br />
B&R INDUSTRIËLE AUTOMATISERING<br />
Guldensporenpark 28<br />
9820 MERELBEKE<br />
T +32 9 232 50 01<br />
F +32 9 232 40 07<br />
E office.be@br-automation.com<br />
W www.br-automation.com<br />
DYMATO AUTOMATION<br />
Ravelijn 48<br />
3905 NV VEENENDAAL<br />
T +31 318 550 800<br />
E info@dymato.nl<br />
W www.dymato.nl<br />
HEIDENHAIN<br />
Pamelse Klei 47<br />
1760 ROOSDAAL<br />
T +32 54 34 31 58<br />
E sales@heidenhain.be<br />
W www.heidenhain.be<br />
EUCHNER (BENELUX)<br />
BATENBURG<br />
Leuvensesteenweg 613<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 521 06 00<br />
E info.mechatronica@batenburg.nl<br />
DE-STA-CO BENELUX B.V.<br />
Amsteldijk 173<br />
1422 XZ UITHOORN<br />
T +31 297 28 53 32<br />
F +31 297 28 54 81<br />
E benelux@destaco.com<br />
Visschersbuurt 23<br />
3356 AE PAPENDRECHT<br />
T +31 78 615 47 66<br />
F +31 78 615 43 11<br />
E info@euchner.nl<br />
IFM ELECTRONIC<br />
Zuiderlaan 91<br />
1731 ZELLIK<br />
T +32 2 481 02 20<br />
E info.be@ifm.com<br />
W www.batenburg-mechatronica.nl<br />
W www.destaco.com<br />
W www.euchner.be<br />
W www.ifm.com/be/nl<br />
80 | ia-online.be
Branchepartners<br />
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,<br />
scan deze QR code met uw smartphone<br />
ia-online.be/bedrijf<br />
KARDEX NV<br />
Eikelenbergstraat 20<br />
1700 DILBEEK<br />
T +32 2 340 10 80<br />
F +32 2 340 10 86<br />
E info@kardex.com<br />
LINAK ACTUATO SYSTEMS NV<br />
Nijverheidsweg 1A<br />
9820 MERELBEKE<br />
T +32 9 230 01 09<br />
F +32 9 230 88 80<br />
E info@nl.linak.be<br />
W www.linak.be<br />
PEPPERL+FUCHS NV<br />
Metropoolstraat 11<br />
2900 SCHOTEN<br />
T +32 3 644 25 00<br />
E info@be.pepperl-fuchs.com<br />
W www.pepperl-fuchs.be<br />
SCHUNK INTEC N.V.<br />
Industrielaan 4, Zuid III<br />
9320 EREMBODEGEM<br />
T +32 53 85 35 04<br />
F +32 53 83 63 51<br />
E info@be.schunk.com<br />
W www.be.schunk.com<br />
W www.kardex.be<br />
KROHNE BELGIUM NV<br />
Noordkustlaan 16<br />
1702 GROOT-BIJGAARDEN<br />
T +32 2 466 00 10<br />
F +32 2 466 08 00<br />
E krohnebelgium@krohne.com<br />
MOTRAC HANDLING & CLEANING<br />
Noorderlaan 612<br />
2<strong>03</strong>0 ANTWERPEN<br />
T +32 3 360 11 11<br />
F +32 3 360 11 10<br />
E info@motrac.be<br />
W www.motrac.be<br />
PILZ BELGIUM CVBA<br />
Bijenstraat 4<br />
9051 GENT (SINT-DENIJS-WESTREM)<br />
T +32 9 321 75 70<br />
F +32 9 321 75 71<br />
E info@pilz.be<br />
W www.pilz.be<br />
SIEMENS<br />
Guido Gezellestraat 123<br />
1654 BEERSEL (HUIZINGEN)<br />
T +32 2 536 21 11<br />
F +32 2 536 24 92<br />
E<br />
info@siemens.be<br />
W www.siemens.com<br />
W www.krohne.be<br />
SIGMATEK<br />
POWERED BY SIGMACONTROL<br />
Bijdorp West 24<br />
LAPP BENELUX<br />
Van Dijklaan 16<br />
5581 WG WAARLE<br />
T +31 40 228 50 00<br />
F +31 40 228 50 10<br />
E sales.lappbenelux@lappgroup.com<br />
W www.lappbenelux.lappgroup.com<br />
MURRELEKTRONIK BVBA<br />
Noordlaan 21<br />
9200 DENDERMONDE<br />
T +32 52 33 98 55<br />
F +32 52 33 98 54<br />
E info@murrelektronik.be<br />
W www.murrelektronik.be<br />
QUOOTZ<br />
Reeënlaan 50<br />
7315 EX APELDOORN<br />
T +31 88 637 52 86<br />
E info@quootz.nl<br />
W www.quootz.nl<br />
2992 LC BARENDRECHT<br />
T +32 3 297 70 07<br />
E<br />
office@sigmacontrol.eu<br />
W www.sigmacontrol.eu<br />
SSI SCHÄFER NV<br />
Dellingstraat 34<br />
2800 MECHELEN<br />
T +32 15 79 68 70<br />
E<br />
info.be@ssi-schaefer.com<br />
W www.ssi-schaefer.com<br />
LEUZE ELECTRONIC<br />
RITTAL NV<br />
Steenweg Buda 50<br />
1830 MACHELEN<br />
T +32 2 253 16 00<br />
F +32 2 253 15 36<br />
E info@leuze.be<br />
W www.leuze.com/nl/belgium<br />
NORD AANDRIJVINGEN<br />
Boutersem Dreef 24<br />
2240 ZANDHOVEN<br />
T +32 3 484 59 21<br />
F +32 3 484 59 24<br />
E info@nord-be.com<br />
W www.nord.be<br />
Stokkelaar 8<br />
9160 LOKEREN<br />
T +32 9 353 91 11<br />
F +32 9 355 68 62<br />
E info@rittal.be<br />
W www.rittal.be<br />
TECHNOLEC BVBA<br />
Hoogkamerstraat 337 bus 2<br />
9140 TEMSE<br />
T +32 3 710 69 69<br />
F +32 3 710 69 70<br />
E info@technolec.be<br />
W www.technolec.be<br />
ia-online.be<br />
| 81
Branchepartners<br />
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,<br />
scan deze QR code met uw smartphone<br />
ia-online.be/bedrijf<br />
Rittal <strong>Automation</strong> Systems<br />
Wij automatiseren de schakelkastbouw<br />
■ Mechanische bewerking<br />
■ Montage<br />
■ Confectionering<br />
■ Handling<br />
■ Gereedschap<br />
Meer info via www.rittal.be<br />
Rittal nv/sa<br />
Industrieterrein E17/3206 - Stokkelaar 8 - 9160 Lokeren<br />
T 09 353 91 11 - info@rittal.be - www.rittal.be<br />
TRIVEST SOFTWARE GROUP<br />
Baaikensstraat 21/2<br />
9240 ZELE<br />
T +32 52 57 88 44<br />
E info@trivestsoftwaregroup.be<br />
W www.trivestsoftwaregroup.be<br />
WAGO BELUX NV<br />
Excelsiorlaan 11<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 717 90 90<br />
F +32 2 717 90 99<br />
E info-be@wago.com<br />
W www.wago.be<br />
WERMA BENELUX<br />
Poortakkerstraat 41C<br />
9051 SINT-DENIJS-WESTREM<br />
T +32 9 220 31 11<br />
F +32 9 222 81 11<br />
E info@wermabenelux.com<br />
W www.wermabenelux.com<br />
YASKAWA BENELUX<br />
Industrieterrein Ekkersrijt 5<strong>03</strong>1<br />
5692 EB SON<br />
T +31 40 289 55 00<br />
E info.nl@yaskawa.eu.com<br />
W www.yaskawa.eu.com<br />
VEGA<br />
J. Tieboutstraat 67<br />
1731 ZELLIK<br />
T +32 2 466 05 05<br />
F +32 2 466 88 91<br />
E info.be@vega.com<br />
WEG BENELUX S.A.<br />
Rue de l'Industrie 30 D<br />
1400 NIVELLES<br />
T + 32 67 88 84 20<br />
F +32 67 84 17 48<br />
E info-be@weg.net<br />
WIELAND ELECTRIC - ATEM NV<br />
Bedrijvenpark De Veert 4<br />
2830 WILLEBROEK<br />
T +32 3 866 18 00<br />
F +32 3 866 18 28<br />
E info@atem.be<br />
ZVS TECHNIEK<br />
Langenakker 131<br />
5731 KB MIERLO<br />
T +31 492 66 51 76<br />
F +31 492 66 63 79<br />
E info@zvstechniek.nl<br />
W www.vega.be<br />
W www.weg.net<br />
W www.atem.be<br />
W www.zvstechniek.nl<br />
82 | ia-online.be
Instellen in 2 stappen<br />
Elektrische lineaire<br />
module ELP<br />
Instellen in<br />
Instellen in 2 stappen<br />
stappen<br />
Elektrische lineaire<br />
Elektrische lineaire<br />
module ELP<br />
module ELP<br />
Max. 300 N<br />
grijpkracht<br />
Elektrische grijper EGP<br />
voor kleine onderdelen<br />
Max.<br />
Max. 300 N<br />
grijpkracht<br />
grijpkracht<br />
Elektrische grijper EGP<br />
Elektrische grijper EGP<br />
voor kleine onderdelen<br />
voor kleine onderdelen<br />
Slechts 0,18 s/180°<br />
rotatietijd<br />
Elektrische grijp -en<br />
draaimodule EGS<br />
Slechts<br />
Slechts 0,18 s/180°<br />
s/180°<br />
rotatietijd<br />
rotatietijd<br />
Elektrische grijp -en<br />
Elektrische grijp -en<br />
draaimodule EGS<br />
draaimodule EGS<br />
01.04-05.04.<strong>2019</strong> I Hannover I Hal 17 I Stand 40<br />
01.04-05.04.<strong>2019</strong> I Hannover I Hal 17 I Stand 40<br />
© <strong>2019</strong> © <strong>2019</strong> SCHUNK GmbH GmbH © & <strong>2019</strong> Co. & Co. KG SCHUNK KG GmbH & Co. KG<br />
Alles voor<br />
Assemblage Automatisering<br />
Alles Meer dan voor 10 000 onderdelen.<br />
Assemblage Automatisering<br />
NIEUW: het 24V mechatronica programma.<br />
schunk.com/equipped-by
ÖLFLEX ® CONNECT<br />
Your evolution of cable assembly solutions<br />
Connecting what belongs together: our ÖLFLEX ® CONNECT range shows what happens<br />
when components and solutions are seen as one entity. With our ÖLFLEX ® CONNECT<br />
Servo cables, we do not just offer individual components, but complete system solutions<br />
for the most complex requirements - quick, reliable and sustainable. Start focussing<br />
your resources on your core business and LAPP will handle your connectivity needs for<br />
maximum profitability. More information: www.lappbenelux.com/oelflexconnect
Change language