Economy Today 102 December 2024

TEΥΧΟΣ 102 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2024 / €2,50

PURCHASING POWER

ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΣΙΩΠΗΛΗ ΑΠΕΙΛΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΤΕΥΧΟΣ 102 / ΔΕΚΈΜΒΡΙΟΣ 2024

18

44

8 76

102

FOCUS

18 ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ

ΚΑΙ Η ΣΙΩΠΗΛΗ ΑΠΕΙΛΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

- Η μάχη απέναντι στο «σαράκι» του

πληθωρισμού

- Το Στοίχημα διατήρησης της αγοραστικής

δύναμης

- AstroBank: H διαφοροποίηση χαρτοφυλακίου

είναι η απάντηση στον πληθωρισμό

- Consulco: Υψηλές αποδόσεις μέσω

εναλλακτικών επενδύσεων

- GMM: Ο καθένας μπορεί να αναλάβει το

οικονομικό του μέλλον

44 ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

- CIFA: Στοχεύουμε σε ενδυνάμωση και

μεγένθυνση του τομέα

- Έρχονται σημαντικές νομοθετικές αλλαγές για

τα Επενδυτικά Ταμεία

- Τάσος Γιασεμίδης: Εναλλακτικοί τρόποι

χρηματοδότησης

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

8 Βρασίδας Νεοφύτου: Ποιοι είναι οι νικητές

του «Trump Trade»

12 Το αύριο της οικονομίας με τον Τραμπ (ξανά)

στο πηδάλιο

54 Δήμητρα Επενδυτική: Η Κυπριακή Οικονομία

είναι ίσως πιο ανθεκτική απ’ ό,τι πιστεύουμε

60 Προς μια αποτελεσματικότερη στεγαστική

πολιτική

66 Όπου υπάρχει Καπνός υπάρχει και… λεωφορείο

68 Room 1219: Πρωτοπορώντας στον τομέα

των Convenience Stores

72 H μεγάλη εικόνα του κυπριακού τουρισμού

76 Πωλίνα Άνιφτου: Η οικονομία της συνύπαρξης

82 Μιχάλης Κασίνης: Οι μύθοι για το ψηφιακό

ευρώ και η πραγματικότητα

90 Τέλος εποχής για τους «μεγάλους» ο

φορολογικός συντελεστής του 12,5%

96 SoEasy Insurance: Κάναμε την ασφάλιση

εύκολη υπόθεση

98 Leptos Group: Ηγείται στην ανάπτυξη γης

και περιουσιών

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

4 EDITORIAL

6 ΕΙ-ΚΟΝΟΜΙΑ

106 MARKET WATCH

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

100 Το προφίλ της «πριγκίπισσας» του Λευκού

Οίκου

102 ΑΘΛΗΤΙΚΟ: Αν δεν πετύχει και ο Αμορίμ…

EconomyToday 3

TEΥΧΟΣ 102 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2024 / €2,50

ΕDITORIAL

ΤΟ ΣΑΡΆΚΙ

ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΟ ΣΤΡΩΜΑ

ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΙΤΗ

PURCHASING POWER

ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΣΙΩΠΗΛΗ ΑΠΕΙΛΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

Ο

πληθωρισμός μοιάζει με ένα

σαράκι που, χωρίς να το αντιληφθούμε,

τρώει σιγά σιγά την

πραγματική αξία των χρημάτων

μας. Όσο οι τιμές ανεβαίνουν, το

ευρώ που έχουμε στην τσέπη μας, στον τραπεζικό

λογαριασμό ή ακόμα και στον κουμπαρά

μας, αξίζει ολοένα και λιγότερο. Και εν αντιθέσει

με μια δεκαετία πριν, όταν οι τραπεζικές

καταθέσεις έφταναν ακόμα και σε επίπεδα του

5%, σήμερα η απλή αποταμίευση δεν αρκεί πια

για να μας διασφαλίσει την άνεση ή την ασφάλεια

μακροπρόθεσμα, αντιθέτως ζημιώνει την

αγοραστική μας δύναμη.

Για όσους σχεδιάζουν το μέλλον τους—είτε

πρόκειται για την αγορά ενός σπιτιού, την αποταμίευση

για τις σπουδές των παιδιών ή τη σύνταξή

τους—ο πληθωρισμός είναι μια δύναμη

που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Μια σύνταξη που

φαίνεται αρκετή σήμερα, σε 10 ή 20 χρόνια

μπορεί να μην καλύπτει

ούτε τα βασικά. Τα χρήματα

κάτω από το στρώμα

χάνουν τη δύναμή

τους κάθε μέρα. Ακόμα

και οι πιο προσεκτικοί

αποταμιευτές βρίσκονται

αντιμέτωποι με μια σκληρή

αλήθεια: αν τα χρήματα

δεν δουλεύουν, τα τρώει ο πληθωρισμός.

Η λύση; Το να γίνουν αυτά τα δεδομένα κατανοητά.

Το να καταλάβουμε τον πληθωρισμό

σημαίνει να πάρουμε καλύτερες αποφάσεις για

τη ζωή μας. Η επίγνωση της αγοραστικής μας

δύναμης είναι το κλειδί. Ο πληθωρισμός μπορεί

να είναι ένας κρυφός εχθρός, αλλά αν τον γνωρίζουμε,

μπορούμε να τον διαχειριστούμε.

Στο τέλος της ημέρας, η ευημερία μας εξαρτάται

από την ικανότητά μας να προστατεύσουμε την

πραγματική αξία των χρημάτων μας. Αν αφήσουμε

το σαράκι να δουλέψει ανενόχλητο, το

μέλλον που ονειρευόμαστε μπορεί να αποδειχθεί

λιγότερο λαμπερό απ’ όσο πιστεύαμε.

Προσοχή, λοιπόν, γιατί ο πληθωρισμός και η

αγοραστική δύναμη μέσα στον χρόνο είναι ουσιαστικά

ο καθρέφτης τού πώς ζούμε σήμερα

και του πώς θα ζήσουμε αύριο.

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ

Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή

και γωνία Λεωφόρου

Αρχαγγέλου 31,

2057, Στρόβολος, Λευκωσία

Τηλ.: 22580580

Φαξ: 22580675

ΑΡΧΙΣΥΝΤΆΚΤΗΣ:

Ξένιος Μεσαρίτης

ART DIRECTOR:

Ελένη Νικολάου

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ:

Ευδοκία Παπαδοπούλου, Θεόδωρος

Καυκαρίδης, Άννα Κριθαρίδου,

Βάσια Καττή, Μαρία Καραΐσκου

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ:

Τάσος Γιασεμίδης, Βρασίδας

Νεοφύτου, Πωλίνα Άνιφτου,

Κωνσταντίνος Νικολαΐδης,

Αριστείδης Τριμιντής

ΔΙΌΡΘΩΣΗ:

Μαρία Ζερβού

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

SALES EXECUTIVE:

Καρολίνα Νεοκλέους

neocleousc@diasmedia.com

22580491

CLIENT SERVICE:

Ελισάβετ Ηρακλέους

iracleouse@diaspublishing.com

22580487

MARKETING EXECUTIVE:

Κλέλια Γιασεμίδου

CLIENT SERVICE SUPERVISOR:

Μαρία Χαραλάμπους

ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΊΟΥ:

Οδυσσέας Κωνσταντίνου

ΛΟΓΙΣΤΉΡΙΌ:

Σάββια Αριστείδου

EΚΔΟΤΗΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ

ΙΔΡΥΤΉΣ:

Κώστας Ν. Χατζηκωστής

ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ:

Χρύσανθος Τσουρούλλης

ΕΚΤΎΠΩΣΗ:

NBF Graphic Solutions Ltd

ΔΙΑΝΟΜΉ:

Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

4 EconomyToday

EconomyToday 5

EI-KONOMIA

Η ΓΛΏΣΣΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΏΝ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

3,9%

ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΤΟΥ ΑΕΠ

3ο ΤΡΙΜΗΝΟ 2024

+3,4%

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ 23.346 ΑΤΟΜΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ 17.686 ΑΤΟΜΑ

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 13.852 ΑΤΟΜΑ

+7,7%

ΑΦΙΞΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023 426.272 ΑΤΟΜΑ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2024 459.106 ΑΤΟΜΑ

+6%

ΜΕΣΕΣ ΜΗΝΙΑΙΕΣ

ΑΠΟΛΑΒΕΣ


€2.398 ΜΕΣΟΣ ΜΙΣΘΟΣ


€2.262 ΜΕΣΟΣ ΜΙΣΘΟΣ

-15,7%

ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2024 7.781 ΑΝΕΡΓΟΙ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023 9.232 ΑΝΕΡΓΟΙ

+1,6%

ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ

ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

+5% ΤΡΟΦΙΜΑ & ΜΗ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ

-3,2% ΣΤΕΓΑΣΗ, ΥΔΡΕΥΣΗ, ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ

+5,3% ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

+0,13% ΤΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

-0,22% ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

+3,63% ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΙΔΗ

+2,12% ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

6 EconomyToday

EconomyToday 7

ΘΕΜΑ

ΠΟΙΟΙ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΝΙΚΗΤΈΣ ΤΟΥ

«TRUMP TRADE»;

Η επάνοδος του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο

εισάγει στις παγκόσμιες αγορές τον όρο Trump Trade.

Ποιοι οι κερδισμένοι και ποιο είναι

το στοίχημα για τις χρηματαγορές;

ΤΟΥ ΒΡΑΣΊΔΑ ΝΕΟΦΎΤΟΥ

Υπεύθυνου Επενδυτικής Έρευνας

στην Exclusive Capital

8 EconomyToday

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές στις

ΗΠΑ υποδέχθηκαν τη νίκη του

Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές

εκλογές με ένα εντυπωσιακό ράλι

προς νέα επίπεδα ρεκόρ, ενώ τα

κρυπτονομίσματα, η Tesla και το αμερικανικό δολάριο

ήταν ανάμεσα στους μεγάλους κερδισμένους.

Η επενδυτική ευφορία έσπρωξε τα περιουσιακά

στοιχεία σε νέα ρεκόρ, παρά τη σημαντική

συζήτηση σχετικά με το πώς τα σχέδια του Τραμπ

για δασμούς, χαμηλότερους φόρους και μαζικές

απελάσεις μεταναστών ενδέχεται να επηρεάσουν

την οικονομία των ΗΠΑ και τις παγκόσμιες αγορές.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΟ TRUMP TRADE;

Με τους Ρεπουμπλικανούς να κερδίζουν τον

απόλυτο έλεγχο στο Κογκρέσο, το κόμμα θα

ελέγχει τόσο τη νομοθετική όσο και την εκτελεστική

εξουσία της κυβέρνησης το επόμενο έτος

– ένα αποτέλεσμα που θα διευκολύνει τον Τραμπ

να εφαρμόσει τις πολιτικές της προεκλογικής του

εκστρατείας, με τους επενδυτές να το ονομάζουν

«Trump Trade».

Το «Trump Trade» είναι μια γενική ορολογία

που αναφέρεται σε μια σειρά οικονομικών και

χρηματοοικονομικών στρατηγικών που θα προκύψουν

κατά τη διάρκεια της νέας προεδρίας του

Ντόναλντ Τραμπ μέχρι το 2028 και θα έχουν σημαντικό

αντίκτυπο στις αγορές και την οικονομία

των ΗΠΑ, καθώς και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το «Trump Trade» βρίσκεται ήδη σε πλήρη

εξέλιξη στις παγκόσμιες χρηματαγορές, καθώς οι

επενδυτές προετοιμάζονται για τη δεύτερη θητεία

του Ρεπουμπλικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ

στον Λευκό Οίκο, αναπροσαρμόζοντας τα χαρτοφυλάκια

τους σε όλα τα περιουσιακά στοιχεία.

Το Trump 2,0 αναμένεται να φέρει μειώσεις φόρων,

απορρύθμιση και δασμούς, ενισχύοντας την

οικονομική ανάπτυξη, τα εταιρικά κέρδη, αλλά και

αυξάνοντας παράλληλα τον πληθωρισμό και τα

ελλείμματα στις ΗΠΑ.

ΟΙ ΚΥΡΙΌΤΕΡΟΙ ΠΥΛΏΝΕΣ

ΤΟΥ «TRUMP TRADE»

Ο Τραμπ έκανε προεκλογική εκστρατεία με μια

πλατφόρμα επέκτασης:

1. Tων μειώσεων στη Φορολογία Εισοδήματος

φυσικών προσώπων,

2. Στη μείωση των Εταιρικών Φόρων,

3. Στην απορρύθμιση του ενεργειακού και του

χρηματοπιστωτικού τομέα

4. Των εμπορικών δασμών,

5. Του ελέγχου της μετανάστευσης και

6. Της επανεκτίμησης του ρόλου της Αμερικής

στις παγκόσμιες υποθέσεις.

Δασμοί και Εμπορικοί Πόλεμοι

Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο

EconomyToday 9

ΘΕΜΑ

Τραμπ εισήγαγε υψηλούς δασμούς σε πολλές ξένες

χώρες, κυρίως στην Κίνα, στοχεύοντας να προστατεύσει

τις αμερικανικές βιομηχανίες από τον ξένο

ανταγωνισμό. Αυτή η πολιτική οδήγησε σε έναν

εμπορικό πόλεμο, που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση

των τιμών για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις

στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η επανεκλογή Τραμπ αυξάνει την πιθανότητα επιβολής

πολύ υψηλών δασμών -μέχρι και 60%- στις

κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ και 10% στις

εισαγωγές από τον υπόλοιπο κόσμο. Οι νέοι δασμοί

θα μπορούσαν να καταστήσουν μεγάλο μέρος του

εμπορίου ΗΠΑ-Κίνας μη βιώσιμο, με την Κίνα να

ανοίγει και αυτή τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ.

Φορολογικές Περικοπές

Μια άλλη πτυχή του Trump Trade είναι η εφαρμογή

φορολογικών περικοπών, οι οποίες σχεδιάστηκαν

για να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη και τα

εταιρικά κέρδη. Οι περικοπές αυτές έχουν ως στόχο

να αυξήσουν τις επενδύσεις από τις εταιρείες και να

ενισχύσουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Ο Τραμπ έκανε προεκλογική εκστρατεία για την

παράταση των μειώσεων της φορολογίας φυσικών

προσώπων που λήγουν στο τέλος του 2025, τη μείωση

του συντελεστή φορολογίας επιχειρήσεων από

21% σε 15% και μια σειρά άλλων φοροαπαλλαγών

για τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες.

Απορρύθμιση (deregulation)

Ο Τραμπ αναμένεται να προωθήσει επίσης μια πολιτική

απορρύθμισης που αποσκοπεί στη μείωση των

κανονιστικών περιορισμών για τις επιχειρήσεις, του

ενεργειακού (oil&gas) και του χρηματοπιστωτικού

τομέα και στα κρυπτονομίσματα.

Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της

επιχειρηματικής δραστηριότητας και της τεχνολογικής

καινοτομίας, αλλά και ανησυχίες σχετικά με τις

περιβαλλοντικές επιπτώσεις, την πράσινη ανάπτυξη

και την ασφάλεια.

ΠΟΙΟΙ ΚΛΆΔΟΙ ΚΈΡΔΙΣΑΝ

ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΉ ΤΡΑΜΠ

Αμερικανικό Δολάριο

Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών προκάλεσε

μεγάλες αλλαγές στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος,

καθώς οι επενδυτές αναπροσάρμοσαν τα

χαρτοφυλάκια τους με σκοπό να επωφεληθούν από

ένα ισχυρότερο δολάριο, καθώς τα σχέδια του Τραμπ

για μείωση των φόρων και ενίσχυση των δασμών

αναμένεται να αυξήσουν τον πληθωρισμό και να

οδηγήσουν σε ισχυρότερο δολάριο.

Η εκλογή του Τραμπ αναμένεται να επηρεάσει τον

κύκλο μείωσης των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής

Τράπεζας των ΗΠΑ (Federal Reserve), καθώς πολλοί

οικονομολόγοι θεωρούν ότι ο πληθωριστικός αντίκτυπος

των πολιτικών του Τραμπ θα οδηγήσει σε λιγότερες

μειώσεις επιτοκίων στο 2025 από ό,τι αναμενόταν

προηγουμένως, δίνοντας ώθηση στο δολάριο.

10 EconomyToday

ΤΟ «TRUMP TRADE»

ΒΡΊΣΚΕΤΑΙ ΉΔΗ ΣΕ

ΠΛΉΡΗ ΕΞΈΛΙΞΗ

ΣΤΙΣ ΠΑΓΚΌΣΜΙΕΣ

ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΈΣ,

ΚΑΘΏΣ ΟΙ

ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ

ΠΡΟΕΤΟΙΜΆΖΟΝΤΑΙ

ΓΙΑ ΤΟ TRUMP 2,0

Νομίσματα που είναι ευαίσθητα στο παγκόσμιο ελεύθερο

εμπόριο και στην οικονομική ανάπτυξη όπως

το ευρώ, αγγλική στερλίνα, κινεζικό γουάν, ιαπωνικό

γεν και το δολάριο Αυστραλίας, έχασαν μεγάλο μέρος

της αξίας τους μετά τις εκλογές, καθώς αναμένεται

να μην επωφεληθούν από τον εμπορικό πόλεμο.

Οι επενδυτές αγοράζουν το ισχυρό δολάριο έναντι

αυτών των νομισμάτων μετά τις εκλογές των ΗΠΑ,

καθώς ο Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει ενιαίο τέλος

60% στα κινεζικά προϊόντα και καθολικό δασμό

10% σε ό,τι εισάγουν οι ΗΠΑ απ’ όλο τον κόσμο,

ασχέτως αν είναι παραδοσιακός σύμμαχος, όπως η

Ε.Ε., Αγγλία, Αυστραλία και Ιαπωνία.

Η αγορά συναλλάγματος παίρνει πλέον πιο σοβαρά

τους κινδύνους των δασμών και τη σημασία τους για

τις προοπτικές της παγκόσμιας και εγχώριας ανάπτυξης

και του πληθωρισμού.

Επιπρόσθετα, η ασθενέστερη οικονομική επέκταση

στον κόσμο ωθεί τις κεντρικές τράπεζες να μειώσουν

το κόστος δανεισμού, επιβαρύνοντας τα τοπικά

νομίσματα έναντι του δολαρίου.

Για ακόμη μια φορά επιβεβαιώνεται γιατί το αμερικανικό

δολάριο παραμένει το πιο δυνατό νόμισμα στον

κόσμο, καθώς κανένα άλλο νόμισμα δεν έχει αυτό

που έχει το δολάριο: ανώτερη ανάπτυξη (ισχυρότερη

οικονομία στον κόσμο) και μετοχές (Wall Street),

υψηλότερη απόδοση (interest rates), περιζήτητα

κρατικά ομόλογα (bond yields) και αμυντικά χαρακτηριστικά

σε περιόδους κρίσης (safe-haven asset).

Κρυπτονομίσματα

Ένας από τους μεγαλύτερους κερδισμένους της

επανεκλογής Τραμπ είναι ο κλάδος των κρυπτο-

νομισμάτων, καθώς ο νέος πρόεδρος δεσμεύτηκε

να στηρίξει τη βιομηχανία των αποκεντρωμένων

νομισμάτων και να κάνει τις ΗΠΑ την πρωτεύουσα

του Bitcoin.

Μέσα σε ένα κλίμα ευφορίας, το Bitcoin σημείωσε

άνοδο πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ των

$74.000, ανεβαίνοντας στις $94.000 μετά τις 05

Νοεμβρίου, διευρύνοντας τα κέρδη που παρατηρήθηκαν

τις εβδομάδες πριν από τις εκλογές.

Μετοχές

Το κλίμα για τις μετοχές ήταν εξαιρετικό για τις μετοχές,

με τους διαχειριστές κεφαλαίων να ποντάρουν

δυναμικά εν όψει των εκλογών, ανοίγοντας θέσεις

αγοράς με αξία σχεδόν τα 400 δισεκατομμύρια

δολάρια.

Τα νέα ρεκόρ συνεχίστηκαν και μετά τις εκλογές, με

τους δείκτες S&P 500, Dow Jones, Nasdaq 100

και Russell 2000 που αποδόθηκε στην προσδοκία

ότι ο Τραμπ θα εφαρμόσει πολιτικές που ευνοούν τη

μείωση των φόρων και τη χαλάρωση των ρυθμίσεων,

ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη και τα

εταιρικά κέρδη.

Tesla

Οι στενοί δεσμοί μεταξύ του νέου προέδρου Τραμπ

και Έλον Μασκ, του εκτελεστικού προέδρου της

αυτοκινητοβιομηχανίας παραγωγής ηλεκτρικών

οχημάτων Tesla, βοήθησαν να εκτοξευθεί η αξία των

μετοχών της Tesla πέραν του 35% από τις εκλογές

στις 5 Νοεμβρίου.

Το ράλι ώθησε την αγοραία αξία της εταιρείας πάνω

από το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για πρώτη φορά

από το 2022 και αύξησε τον πλούτο του προέδρου

ΤΟ ΑΠΟΤΈΛΕΣΜΑ

ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΏΝ

ΕΚΛΟΓΏΝ

ΠΡΟΚΆΛΕΣΕ ΜΕΓΆΛΕΣ

ΑΛΛΑΓΈΣ ΣΤΗΝ

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΑΓΟΡΆ

ΣΥΝΑΛΛΆΓΜΑΤΟΣ

Έλον Μασκ, ο οποίος κατέχει περίπου το 13% της

εταιρείας, κατά περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια

δολάρια. Σηματοδοτεί, επιπρόσθετα, ένα στοίχημα

από τους επενδυτές ότι ο Λευκός Οίκος θα μπορούσε

να διευκολύνει ορισμένες από τις έρευνες των

Ρυθμιστικών Αρχών Ασφαλείας σχετικά με χαρακτηριστικά

όπως η αυτόνομη οδήγηση (self-driving).

Σύμφωνα με τους χρηματιστηριακούς κύκλους, η

στενή σχέση Τραμπ και Μασκ ενδεχομένως να μειώσει

την κρατική υποστήριξη για ηλεκτρικά οχήματα,

όπως οι πιστώσεις φόρου, κάτι που θα μπορούσε

να ωφελήσει πραγματικά την Tesla, τον ηγέτη της

αγοράς στις ΗΠΑ, καθιστώντας πιο δύσκολο για

τους ανταγωνιστές της, εκτός ΗΠΑ, να καλύψουν τη

διαφορά.

ΠΟΙΟΙ ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟΎΧOΙ

ΠΛΟΎΤΙΣΑΝ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ

ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΉ ΤΡΑΜΠ

Μετά την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις

προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών το

2024, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στην καθαρή

περιουσία αρκετών δισεκατομμυριούχων.

Αυτές οι εξελίξεις υποδεικνύουν ότι η νίκη του

Τραμπ είχε άμεσες οικονομικές επιπτώσεις στους

πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, εν μέσω

προσδοκιών για μια πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις

πολιτική ατζέντα.

Κύριοι κερδισμένοι

1. Έλον Μασκ, ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla

είδε την καθαρή του αξία να αυξάνεται κατά

26,5 δισεκατομμύρια δολάρια, γεγονός που τον

κατέστησε τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο.

Η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην

άνοδο της τιμής των μετοχών της Tesla, οι οποίες

σημείωσαν άνοδο 35% μετά τις εκλογές.

2. Τζεφ Μπέζος, ο ιδρυτής της Amazon και ο Μαρκ

Ζούκερμπεργκ, ο ιδρυτής του Facebook (Meta

Platforms) ήταν επίσης ανάμεσα στους κορυφαίους

κερδισμένους, καθώς η καθαρή τους περιουσία

αυξήθηκε σημαντικά λόγω της γενικότερης

ανόδου των χρηματιστηριακών αγορών.

3. Μπιλ Γκέιτς, ο συνιδρυτής της Microsoft και ο Λάρι

Έλισον, ο συνιδρυτής της Oracle είδαν την καθαρή

τους αξία να αυξάνεται, καθώς οι τεχνολογικές

μετοχές παρουσίασαν πολύ θετική απόδοση, επωφελούμενες

από τη θετική αντίδραση των αγορών

στις τεχνολογικές προοπτικές του Τραμπ.

4. Μπερνάρ Αρνό: Ο πρόεδρος της LVMH είναι ο

μόνος από τους δέκα πλουσιότερους ανθρώπους

στον κόσμο που έχει έδρα εκτός ΗΠΑ και επίσης

επωφελήθηκε από τις αγορές.

5. Δισεκατομμυριούχοι των Κρυπτονομισμάτων:

Άλλοι κερδισμένοι όπως Μπράιαν Άρμστρονγκ

(Coinbase) και Τσανγκπένγκ Ζάο (Binance), είδαν

τις καθαρές τους αξίες να εκτοξεύονται λόγω της

ανόδου στις τιμές των κρυπτονομισμάτων.

EconomyToday 11

ΘΕΜΑ

12 EconomyToday

ΤΟ ΑΎΡΙΟ ΤΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ

ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΑΜΠ

(ΞΑΝΆ) ΣΤΟ

ΠΗΔΆΛΙΟ

Ο προ των πυλών εμπορικός πόλεμος,

τα μαύρα σύννεφα για την Ευρώπη

και πώς επηρεάζεται η Κύπρος –

Η ανάγνωση τεσσάρων

οικονομολόγων

ΤΗΣ ΜΑΡΊΑΣ ΚΑΡΑΐΣΚΟΥ

ΑΝ Ο ΤΡΑΜΠ

ΠΡΟΧΩΡΉΣΕΙ

Ο προ των πυλών εμπορικός

ΣΕ ΑΠΕΛΆΣΕΙΣ,

πόλεμος, τα μαύρα

ΌΠΩΣ ΔΉΛΩΣΕ

σύννεφα για την Ευρώπη και πώς επηρεάζεται

ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΆ,

η Κύπρος – Η ανάγνωση τεσσάρων οικονομολόγων

ΤΗΣ ΜΑΡΊΑΣ ΚΑΡΑΐΣΚΟΥ

ΟΙ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ

ΘΑ ΕΊΝΑΙ

ΠΟΛΥΕΠΊΠΕΔΕΣ ΚΑΙ

ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΟΎΝ

ΤΡΙΒΈΣ ΣΤΗΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

Στο πηδάλιο των Ηνωμένων Πολιτειών

Αμερικής θα βρεθεί ξανά ο

Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου,

όταν θα αναλάβει επίσημα

τα καθήκοντά του, ορκιζόμενος

ως ο 47ος πρόεδρος. Στην προεκλογική του

καμπάνια, ο εκλεκτός των Ρεπουμπλικάνων,

μέσω ελκυστικών συνθημάτων, παρουσίασε μία

πολύ υποσχόμενη πολιτική ατζέντα. Το πώς θα

προχωρήσει στην πράξη και κατά πόσο θα τηρήσει

τις δεσμεύσεις του, αποτελεί ένα πραγματικό

ερωτηματικό, καθώς το μόνο σίγουρο είναι ότι

παραμένει απρόβλεπτος.

Παρά ταύτα, ανάμεσα στις υποσχέσεις – και τη

συνθηματολογία – που εξέφρασε προεκλογικά,

συγκαταλέγονται οι μαζικές απελάσεις μεταναστών,

ο πολιτικός προστατευτισμός των ΗΠΑ, η

επιβολή εισαγωγικών δασμών και η μείωση της

φορολογίας. Αναφορικά με την ενεργειακή πολιτική,

ο Τραμπ δεν έκρυψε τη στήριξή του προς

τα ορυκτά καύσιμα με το σλόγκαν «Drill, baby,

drill», να έχει αποτελέσει μία από τις χαρακτηριστικές

εκφράσεις του πολιτικού του λόγου.

Ήδη, αναλυτές προειδοποιούν για επικείμενο

κίνδυνο ενός εμπορικού πολέμου, ο οποίος

απειλεί τις παγκόσμιες ισορροπίες και φαντάζει

όλο και πιο πιθανός εξαιτίας των πολιτικών προστατευτισμού

και των δασμών που προωθεί.

Το Economy Today ανέθεσε σε τέσσερις οικονομολόγους

να εξετάσουν τις συνέπειες αυτών

των πολιτικών και να παραθέσουν τις δικές τους

εκτιμήσεις για το αύριο της οικονομίας μετά τη

νίκη Τραμπ. Ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης,

ο οικονομικός αναλυτής Γιάγκος Χατζηγιάννης,

ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών του

Πανεπιστημίου Κύπρου, Μιχάλης Μιχαήλ και ο

Οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης, σκιαγραφούν

την επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ και τι σημαίνει

αυτή για την οικονομία.

EconomyToday 13

ΘΕΜΑ

ΜΑΖΙΚΈΣ ΑΠΕΛΆΣΕΙΣ

ΜΕΤΑΝΑΣΤΏΝ

– ΟΙ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ

Η υπόσχεση του Ντόναλντ Τραμπ για μαζικές

απελάσεις μεταναστών, εκτός από την πολιτική

της διάσταση, ενδέχεται να επιφέρει και

σοβαρές οικονομικές προεκτάσεις. Οι μετανάστες

αποτελούν κρίσιμο τμήμα του εργατικού

δυναμικού των ΗΠΑ και η απομάκρυνσή τους

αναμένεται να επηρεάσει άμεσα την αγορά

εργασίας.

Με την ανεργία στις ΗΠΑ να βρίσκεται σε χαμηλά

επίπεδα, γύρω στο 4% και τον πληθωρισμό

υπό έλεγχο, οι μαζικές απελάσεις θα μπορούσαν

να αποσταθεροποιήσουν την οικονομία,

προκαλώντας ελλείψεις εργατικού δυναμικού

σε καίριους τομείς όπως οι κατασκευές.

Μιλώντας στο Economy Today, ο Οικονομολόγος

Γιάννης Τελώνης υπογράμμισε ότι, αν

ο Τραμπ προχωρήσει σε απελάσεις, όπως

δήλωσε προεκλογικά, οι συνέπειες θα είναι

πολυεπίπεδες και θα δημιουργηθούν τριβές

στην οικονομία.

«Απελαύνοντας όλους αυτούς τους μετανάστες,

όπως ισχυρίζεται ότι θα πράξει, θα χαθεί ένα

κρίσιμο κομμάτι της αμερικανικής κοινωνίας,

η συμβολή του οποίου σε τομείς, όπως οι

κατασκευές είναι πολύ σημαντική. Οι θέσεις

αυτές δεν μπορούν εύκολα να καλυφθούν από

τον εγχώριο πληθυσμό, ειδικά σε μια περίοδο

σχεδόν πλήρους απασχόλησης», σημείωσε.

ΔΑΣΜΟΊ ΣΕ ΚΊΝΑ

ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΈΝΩΣΗ

Η πολιτική ατζέντα του Ντόναλντ Τραμπ βασίζεται

σε πολιτικές προστατευτισμού, με στόχο την

ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και τη μείωση

της εξάρτησης από ξένες αγορές. Ένα από τα βασικά

εργαλεία που όπως είπε θα χρησιμοποιήσει

για την επίτευξη του συγκεκριμένου σκοπού είναι

η επιβολή δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα.

Η πρότασή του να επιβάλει δασμούς έως και

60% σε προϊόντα από την Κίνα και 10-20%

στα υπόλοιπα εισαγόμενα, συμπεριλαμβανομένων

των ευρωπαϊκών αγαθών, αποτελεί

κεντρικό σημείο της ρητορικής του καθώς

θεωρεί ότι με αυτό τον τρόπο θα θωρακίσει

την αμερικανική οικονομία.

Ουσιαστικά, ο Τραμπ επιχειρεί τον «επαναπατρισμό»

των βιομηχανοποιημένων προϊόντων στην

Αμερική. Επιδιώκει να σπρώξει τα εργοστάσια

που δουλεύουν στην Κίνα και εξάγουν στις ΗΠΑ,

να δημιουργήσουν εργοστάσια στις ΗΠΑ ώστε

να αποφύγουν αυτούς τους δασμούς.

Οι πρώτες επιπτώσεις από τους δασμούς που

ενδεχομένως να επιβάλλει ο Τραμπ, όπως εξήγησε

ο οικονομικός αναλυτής Γιάγκος Χατζηγιάννης,

θα είναι οι πληθωριστικές πιέσεις στις

ΗΠΑ, καθώς θα αυξηθεί το κόστος αγοράς των

ξένων προϊόντων.

«Βεβαίως μακροπρόθεσμος στόχος του Τραμπ

είναι να αυξηθεί η παραγωγή. Την επόμενη μέρα,

14 EconomyToday

δεν θα υπάρξει αύξηση παραγωγής. Θα χρειαστεί

κάποιο χρονικό διάστημα», είπε ο κ. Χατζηγιάννης.

Την ίδια ώρα επισήμανε ότι ο αμερικανικός λαός

σε μεγάλο βαθμό είναι εξαρτημένος από κινεζικά

προϊόντα, τα οποία δεν είναι εύκολο να αντικατασταθούν.

«Το κόστος παραγωγής στην Αμερική

είναι πιο υψηλό από ό,τι στην Κίνα», αναφέρει,

υπογραμμίζοντας ότι η αντικατάσταση αυτών των

προϊόντων θα οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών.

«Άρα ποια είναι η εναλλακτική; Να παράγεις

ακριβά προϊόντα και ο κόσμος να μην μπορεί

να τα αγοράσει; Δεν είναι εύκολο καθώς πολλά

καθημερινά καταναλωτικά προϊόντα στις ΗΠΑ προέρχονται

από την Κίνα», τόνισε.

Επιπρόσθετα, ο Γιάγκος Χατζηγιάννης αναφέρει

ότι η επιβολή δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ

θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην Ευρώπη, ειδικά

για τομείς όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και

η φαρμακοβιομηχανία, οι οποίοι εξαρτώνται

σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές στις ΗΠΑ.

Η Αμερική είναι ένας από τους μεγαλύτερους

εισαγωγείς αυτών των προϊόντων και αν ο

Τραμπ προχωρήσει με την εξαγγελία του για

επιβολή δασμών σε όλα τα ξένα προϊόντα, τότε

οι επιπτώσεις θα είναι σοβαρές.

«Αυτό θα πλήξει την Ευρώπη σε μια περίοδο

όπου ήδη οι μεγάλες οικονομίες της δεν παρουσιάζουν

ανάπτυξη», τόνισε ο κ. Χατζηγιάννης.

ΑΥΤΌΣ ΠΟΥ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΆ

ΚΕΡΔΊΖΕΙ ΣΕ ΈΝΑ

ΕΜΠΟΡΙΚΌ

ΠΌΛΕΜΟ ΕΊΝΑΙ

Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ

δασμούς, οι άλλες δεν μένουν απαθείς. Αντιδρούν

με αντίστοιχα μέτρα, κάτι που επηρεάζει

το διεθνές εμπόριο, την παγκόσμια εφοδιαστική

αλυσίδα και την οικονομική σταθερότητα».

Ο Μιχάλης Μιχαήλ επισήμανε ότι οι δασμοί θα

έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του

ΑΕΠ, τόσο για την Ευρωζώνη όσο και για τις

ΗΠΑ. «Όταν μια χώρα επιβάλλει δασμούς, οι

εισαγωγές μειώνονται. Όταν και άλλες χώρες

απαντούν με δασμούς, τότε περιορίζονται και

οι εξαγωγές της. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε

συνολική μείωση της παραγωγής και όχι σε

αύξηση, η οποία είναι ο βασικός στόχος του

Τραμπ», εξήγησε.

Αυτός που πραγματικά κερδίζει σε ένα εμπορικό

πόλεμο, όπως τόνισε ο Γιάννης Τελώνης,

είναι ο πληθωρισμός.

«Αν ο Τραμπ πραγματοποιήσει την απειλή του

και βάλει τόσους μεγάλους δασμούς, τότε θα

έχουμε μεσοπρόθεσμα πληθωρισμό. Μπορεί

στην αρχή να επωφεληθεί η οικονομία των ΗΠΑ

που είναι και ο στόχος του Τραμπ, αλλά θα επέλθουν

πληθωριστικές πιέσεις. Συνεπώς θα έχουμε

πληθωρισμό και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη

και εκεί θα δούμε τι πραγματικά σημαίνουν οι

δασμοί», διευκρίνισε ο κ. Τελώνης.

Ένα τέτοιο σενάριο, σύμφωνα με τον οικονομολόγο

Μάριο Κληρίδη, θα μπορούσε να προκαλέσει

κάποιου είδος ύφεση στην Ευρώπη και

συνάμα επιτάχυνση στη μείωση των επιτοκίων

για να αυξηθεί η αγοραστική δύναμη και να

δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη.

«ΤΎΜΠΑΝΑ» ΕΜΠΟΡΙΚΟΎ

ΠΟΛΈΜΟΥ

Την ίδια ώρα, η Ε.Ε. και η Κίνα δεν θα μείνουν

με σταυρωμένα χέρια, καθώς αναμένεται ότι και

αυτές με τη σειρά τους θα ανταποδώσουν με

δασμούς στις εισαγωγές τους από τις ΗΠΑ.

«Την προηγούμενη φορά που ήταν πρόεδρος

ο Τραμπ και επέβαλε δασμούς, η Ε.Ε. και η

Κίνα ανταπέδωσαν. Αξίζει να πούμε ότι μετά

τον Τραμπ, οι Δημοκρατικοί δεν πήραν πίσω

όλους τους δασμούς, με τους περισσότερους να

υπάρχουν ακόμα και κάποιους να έχουν εισαχθεί

τώρα τελευταία, όπως για παράδειγμα στα ηλεκτρικά

αυτοκίνητα. Ο Τραμπ όμως πολύ πιθανόν

να τους αυξήσει», υπέδειξε στο Economy Today

ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου

Κύπρου, Μιχάλης Μιχαήλ.

Ο κ. Μιχαήλ να υποστηρίζει ότι η επαναφορά

των δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ θα οδηγήσει

σε μια νέα φάση εμπορικού πολέμου, με

άμεσες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία,

καθώς Κίνα και Ε.Ε. θα απαντήσουν.

Πρόσθεσε ότι αυτό θα δημιουργήσει ένα φαύλο

κύκλο αντιποίνων, με τις τιμές να αυξάνονται

αισθητά τόσο για τους καταναλωτές όσο

και για τις επιχειρήσεις.

Διευκρινίζοντας τον όρο «εμπορικός πόλεμος»,

ο κ. Μιχαήλ εξήγησε: «Όταν μια χώρα επιβάλλει

EconomyToday 15

ΘΕΜΑ

«Θα χρειαστεί η οικονομία ρευστό για επανεκκίνηση»,

είπε ο κ. Κληρίδης.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Γιάγκος Χατζηγιάννης

τόνισε ότι αν ο Τραμπ προχωρήσει στην υλοποίηση

των δασμών, τότε η Ευρωπαϊκή Κεντρική

Τράπεζα (ΕΚΤ) θα χρειαστεί να υιοθετήσει πιο

δραστική προσέγγιση στη μείωση των επιτοκίων,

προκειμένου να τονώσει την οικονομία.

«Είναι πιθανό να δούμε ταχύτερη μείωση των

επιτοκίων το 2025, κάτι που θα είναι θετικό

για την Κύπρο, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει

υψηλό ποσοστό υπερχρεωμένων νοικοκυριών

και επιχειρήσεων», δήλωσε ο κ. Χατζηγιάννης.

Παράλληλα, ο Μάριος Κληρίδης, εκτιμά ότι

υπάρχει πιθανότητα να δούμε στενότερη

συνεργασία μεταξύ της Ε.Ε. και του Ηνωμένου

Βασιλείου, στην προσπάθειά τους να ελαχιστοποιήσουν

τις αρνητικές επιπτώσεις από τους

δασμούς των ΗΠΑ.

«ΤΡΎΠΑ» ΣΤΑ ΔΗΜΌΣΙΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΆ ΤΩΝ ΗΠΑ

Αναφορικά με την πολιτική του Τραμπ για μείωση

των φορολογιών και συγκεκριμένα του Φόρου

Εισοδήματος και του Εταιρικού Φόρου, ο Γιάννης

Τελώνης προβλέπει πως αυτό θα δημιουργήσει

μία «τρύπα» στα δημόσια οικονομικά των ΗΠΑ.

«Ο Τραμπ πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο θα ρίξει

λεφτά μέσα στην οικονομία τα οποία θα πάνε σε

επενδύσεις που θα δώσουν ώθηση στην οικονομία.

Αυτό που θα δημιουργήσει όμως, είναι ένα

τεράστιο έλλειμμα. Ο ίδιος λέει ότι θα το αντισταθμίσει

από τους δασμούς, ωστόσο τα έσοδα που

θα έχει από τους δασμούς δεν είναι αρκετά για να

εξισορροπήσουν τη μείωση των φόρων. Υπολογίζεται

ότι με την αύξηση δασμών και τη μείωση

φορολογιών, το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ θα πάει

ακόμη 7 τρις δολάρια πάνω και θα ξεπεράσει το

100% του ΑΕΠ. Θα ανοίξει μια τρύπα στα δημόσια

οικονομικά», υποστήριξε ο κ. Τελώνης.

Ο Μιχάλης Μιχαήλ επισήμανε ότι η φιλοσοφία

του Τραμπ για μείωση του Φόρων Εισοδήματος

και του Εταιρικού Φόρου, σε συνδυασμό με την

επιβολή δασμών, δεν είναι ρεαλιστική.

«Ο Τραμπ λέει ότι θα μηδενίσει τον Φόρο

Εισοδήματος και θα βρίσκει έσοδα από τους

δασμούς. Αυτό φυσικά είναι υπερβολή και

θα οδηγήσει σε εμπορικό πόλεμο. Επίσης, οι

δασμοί στις εισαγωγές οδηγούν σε πληθωρισμό

εντός της χώρας», ανέφερε ο κ. Μιχαήλ.

Συνεπώς, ο Γιάννης Τελώνης υποστηρίζει ότι ο

μόνος τρόπος για να λειτουργήσει η κυβέρνηση

του Τραμπ είναι ο δανεισμός και η αύξηση του

δημόσιου χρέους, με τις ΗΠΑ σε αυτό το σημείο

όμως, να έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα συγκριτικά

με άλλες οικονομίες, καθώς τα ομόλογά

τους, αγοράζονται παγκοσμίως, έχοντας έτσι μια

αστείρευτη πηγή εσόδων.

Επίσης, το δολάριο είναι το νόμισμα αναφορά

στις παγκόσμιες συναλλαγές, με το χρυσό, το

πετρέλαιο και όλα τα πολύτιμα μέταλλα να τιμώνται

σε δολάρια.

16 EconomyToday

ΕΊΝΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΉ

ΝΑ ΠΑΡΆΓΕΙΣ

ΑΚΡΙΒΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ

ΚΑΙ Ο ΚΌΣΜΟΣ ΝΑ

ΜΗΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΤΑ

ΑΓΟΡΆΣΕΙ; ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ

ΕΎΚΟΛΟ, ΚΑΘΏΣ

ΠΟΛΛΆ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΆ

ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

ΠΡΟΈΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΌ

ΤΗΝ ΚΊΝΑ

«DRILL, BABY, DRILL»

Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένθερμος

υποστηρικτής της πολιτικής εκμετάλλευσης

των ορυκτών πόρων, με το χαρακτηριστικό

σύνθημα «Drill, baby, drill», το οποίο προωθεί

την αύξηση της εξόρυξης πετρελαίου. Η

συγκεκριμένη στρατηγική αποσκοπεί στην

ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας

της χώρας, μειώνοντας την εξάρτηση από

εισαγωγές και ικανοποιώντας τη ζήτηση της

εσωτερικής αγοράς.

«Αυτή η πολιτική αναμένεται να οδηγήσει σε

μείωση των τιμών πετρελαίου στην Αμερική,

κάτι που θα ευνοήσει τους καταναλωτές,

αλλά μπορεί να δημιουργήσει ανισορροπίες

στην παγκόσμια αγορά. Αν οι ΗΠΑ γίνουν

ενεργειακά αυτάρκεις, οι χώρες που εξάγουν

πετρέλαιο και άλλα ορυκτά καύσιμα στην

Αμερική θα βρεθούν αντιμέτωπες με

πλεονάζουσα παραγωγή και συνεπώς θα

σημειωθεί πτώση των τιμών διεθνώς»,

ανέφερε, μεταξύ άλλων ο οικονομολόγος

Γιάννης Τελώνης.

Εξηγώντας περαιτέρω, ο κ. Τελώνης ανέφερε

ότι από τη μία, σαν Κύπρος είναι κάτι που μας

συμφέρει καθώς δεν προχωρήσαμε ακόμη με

το φυσικό αέριο και εξαρτόμαστε πλήρως από

το πετρέλαιο. Ωστόσο, γενικότερα, δεν είναι

και τόσο καλά νέα καθώς αποθαρρύνει τη

μετάβαση στην πράσινη οικονομία.

Από την άλλη, ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης,

αναφέρει ότι η Σαουδική Αραβία που

έχει τεράστια αποθέματα, ελέγχει την αγορά με

περιορισμό της ζήτησης ή με πώληση περαιτέρω

αποθέματος για να κρατεί σταθερές τις

τιμές στις διεθνείς αγορές.

«ΦΡΈΝΟ» ΣΤΗΝ

ΠΡΆΣΙΝΗ ΜΕΤΆΒΑΣΗ

Συν τοις άλλοις, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει

δηλώσει πως σκοπεύει να αποσύρει τα μέτρα

της πράσινης οικονομίας που υιοθέτησε ο

Τζο Μπάιντεν, χαρακτηρίζοντας τις σχετικές

επιδοτήσεις ως απάτη. Αυτή η πολιτική αλλαγή

περιλαμβάνει την κατάργηση κινήτρων που

βοηθούν τους Αμερικανούς να υιοθετήσουν πιο

φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις, όπως για

παράδειγμα την αλλαγή του τρόπου θέρμανσης.

«Αυτή η επιλογή θα γυρίσει την Αμερική

χρόνια πίσω», τόνισε ο Γιάννης Τελώνης,

υπογραμμίζοντας πως οι συνέπειες δεν θα είναι

άμεσες αλλά θα εμφανιστούν σε βάθος χρόνου.

«Θα φανεί σε 10-15 χρόνια που οι Αμερικανοί

θα εξαρτώνται από το πετρέλαιο και ο

Η ΚΎΠΡΟΣ ΔΕΝ

ΑΝΑΜΈΝΕΤΑΙ ΝΑ

ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΊ ΆΜΕΣΑ

ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΉ

ΤΟΥ ΝΤΌΝΑΛΝΤ

ΤΡΑΜΠ, ΑΛΛΆ ΟΙ

ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΘΑ

ΦΤΆΣΟΥΝ ΜΈΣΩ

ΤΗΣ Ε.Ε. ΚΑΙ ΤΗΣ

ΕΥΡΩΖΏΝΗΣ

υπόλοιπος κόσμος θα προχωρήσει με την

πράσινη οικονομία. Έτσι, αυτό θα οδηγήσει

στον αποκλεισμό των αμερικανικών προϊόντων

από αγορές που θα απαιτούν χρήση καθαρής

ενέργειας», κατέληξε ο κ. Τελώνης.

Ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών του

Πανεπιστημίου Κύπρου, Μιχάλης Μιχαήλ,

εξέφρασε την ανησυχία του για τη στάση

του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στην κλιματική

αλλαγή, τονίζοντας ότι, ο Τραμπ, δεν αποδέχεται

τη σύνδεση της περιβαλλοντικής μόλυνσης με

την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.

«Αποτελεί τραγικό θέμα, καθώς η

κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε

ανεπανόρθωτες συνέπειες στον πλανήτη»,

δήλωσε ο κ. Μιχαήλ. Εξέφρασε, επίσης, την

ανησυχία ότι η δυσπιστία του Τραμπ απέναντι

στα συγκεκριμένα ζητήματα οδηγεί στην

παραμέληση λήψης απαραίτητων μέτρων για

προστασία του περιβάλλοντος.

«Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα και τους

οικονομολόγους είναι η στάση του απέναντι

στο πράσινο. Εάν θέλουμε σαν Ευρώπη να

προχωρήσουμε με την πράσινη μετάβαση, δεν

γίνεται μία άλλη τεράστια οικονομία να βγάζει

τόσο καυσαέριο και ρύπους», είπε με τη σειρά

του ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης.

Η απόσυρση από διεθνείς συμφωνίες και η

ενδεχόμενη μείωση της χρηματοδότησης για

βιώσιμες τεχνολογίες μπορεί να οδηγήσουν

σε αύξηση των εκπομπών αερίων του

θερμοκηπίου. Αυτές οι πολιτικές δυσκολεύουν

τις παγκόσμιες προσπάθειες για την

αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και

επηρεάζουν αρνητικά τη διεθνή συνεργασία για

βιώσιμη ανάπτυξη και πράσινη μετάβαση.

ΠΏΣ ΕΠΗΡΕΆΖΕΤΑΙ

Η ΚΎΠΡΟΣ

Η Κύπρος δεν αναμένεται να επηρεαστεί

άμεσα από την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ,

αλλά οι συνέπειες θα φτάσουν μέσω της Ε.Ε.

και της Ευρωζώνης. Όπως έχει αναφερθεί, η

ενδεχόμενη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ θα

προκαλέσει πληθωριστικές πιέσεις στην Ε.Ε.

και θα μειώσει τον ρυθμό ανάπτυξης. Είναι

πιθανόν να οδηγήσει σε μείωση των επιτοκίων,

προκειμένου να δοθεί ώθηση στην οικονομία.

Επιπλέον, η κλιμάκωση ενός εμπορικού

πολέμου ενδέχεται να αποσταθεροποιήσει

την οικονομική κατάσταση και να πλήξει την

εφοδιαστική αλυσίδα. Ο κίνδυνος ύφεσης στην

Ευρωζώνη είναι υπαρκτός και αυτό θα έχει

αντίκτυπο και στην Κύπρο.

«Άμεσα, δεν θα υπάρξει σοβαρός αντίκτυπος,

εκτός από την επίδραση στα επιτόκια. Όμως,

θα επηρεαστούμε μέσω της Ε.Ε. και είναι

σημαντικό να έχουμε μια οικονομικά ισχυρή

Ένωση. Δυστυχώς, τους τελευταίους 12

μήνες, μεγάλες οικονομίες όπως η Γερμανία

και η Γαλλία αντιμετωπίζουν προβλήματα

ανάπτυξης», κατέληξε ο Γιάγκος Χατζηγιάννης.

EconomyToday 17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

COVER STORY

18 EconomyToday

Η ΣΙΩΠΗΛΉ ΑΠΕΙΛΉ

ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΎ

ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΎΣΕΙΣ

ΚΑΙ Η ΠΡΌΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑΣ

ΤΗΣ ΑΞΊΑΣ ΤΟΥ ΧΡΉΜΑΤΟΣ

Η άνοδος των τιμών και η μείωση της αγοραστικής

δύναμης απαιτούν στρατηγικές κινήσεις για τη

διαχείριση των οικονομικών των νοικοκυριών.

Ο

πληθωρισμός αποτελεί

μία από τις πιο μεγάλες και

διαχρονικές προκλήσεις που

αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά

και οι παγκόσμιες οικονομίες

στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον.

Στην Κύπρο, όπως και σε πολλές άλλες

χώρες, η αύξηση των τιμών στα αγαθά και

τις υπηρεσίες, οι αναταράξεις στις αλυσίδες

εφοδιασμού και οι γεωπολιτικές

συγκρούσεις έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα

οικονομικής αβεβαιότητας. Οι συνέπειες

αυτής της κατάστασης δεν περιορίζονται στα

μακροοικονομικά μεγέθη επηρεάζουν άμεσα

την καθημερινότητα των πολιτών, διαβρώνοντας

την αγοραστική τους δύναμη και

καθιστώντας πιο δύσκολη τη διαχείριση των

αποταμιεύσεών τους.

Τα χαμηλά επιτόκια στις τραπεζικές καταθέσεις,

σε συνδυασμό με την αύξηση των

τιμών, έχουν οδηγήσει σε μείωση της πραγματικής

αξίας των χρημάτων με την πάροδο

του χρόνου. Αυτή η «σιωπηλή απειλή» για

τις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών απαιτεί

στρατηγική προσέγγιση. Η παραδοσιακή

πρακτική της απλής αποθήκευσης χρημάτων

σε τραπεζικούς λογαριασμούς δεν επαρκεί

πλέον για την κάλυψη του πληθωρισμού.

Αντίθετα, η ανάγκη για διαφοροποίηση στις

επενδύσεις γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.

Στο παρακάτω αφιέρωμα του Economy

Today εξετάζουμε πώς τα κυπριακά νοικοκυριά

μπορούν να θωρακιστούν απέναντι στον

πληθωρισμό και να διατηρήσουν την αγοραστική

δύναμη των χρημάτων τους. Επενδυτικά

προϊόντα, ασφαλιστικά σχέδια, Αμοιβαία

Κεφάλαια και ακίνητα αποτελούν μόνο μερικές

από τις διαθέσιμες επιλογές που μπορούν

να ενισχύσουν τη δυνητική απόδοση και να

περιορίσουν τους κινδύνους.

Η δύναμη της διαφοροποίησης αποτελεί βασικό

εργαλείο για την επίτευξη οικονομικής

ασφάλειας. Με ένα καλά δομημένο χαρτοφυλάκιο,

που περιλαμβάνει μετοχές, ομόλογα

και άλλα περιουσιακά στοιχεία, οι επενδυτές

μπορούν να προστατεύσουν το οικονομικό

τους μέλλον. Στο τέλος, κάθε ευρώ που

επενδύεται με σύνεση μπορεί να συμβάλει

στη δημιουργία ενός σταθερού και βιώσιμου

οικονομικού πλαισίου.

H στρατηγική διαχείριση των αποταμιεύσεων

μπορεί να οδηγήσει στην επίτευξη

μακροπρόθεσμης ευημερίας, ακόμη και στις

πιο δύσκολες εποχές.

EconomyToday 19


COVER STORY

Η ΜΆΧΗ

ΑΠΈΝΑΝΤΙ

ΣΤΟ «ΣΑΡΆΚΙ»


Πού μπορούν να τοποθετήσουν το κομπόδεμά

τους και τις αποταμιεύσεις τους τα νοικοκυριά

για να αποφύγουν το «σαράκι» του

πληθωρισμού που ροκανίζει σταδιακά την

αγοραστική δύναμη και την πραγματική αξία

του χρήματος.

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΊΔΗ ΤΡΙΜΙΝΤΉ

20 EconomyToday

ΟΙ ΓΕΝΙΈΣ ΤΩΝ MILLENNIALS ΚΑΙ GENZ

ΠΑΡΌΛΟ ΠΟΥ ΕΊΧΑΝ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ

ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗΣ, ΛΌΓΩ ΤΗΣ

ΑΎΞΗΣΗΣ ΤΟΥ ΒΙΟΤΙΚΟΎ ΕΠΙΠΈΔΟΥ,

ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟΙ ΈΜΑΘΑΝ ΝΑ

ΚΑΤΑΝΑΛΏΝΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΔΑΝΕΊΖΟΝΤΑΙ

ΠΑΡΆ ΝΑ ΑΠΟΤΑΜΙΕΎΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ

ΕΠΕΝΔΎΟΥΝ

Στο άρθρο αυτό θα προσπαθήσουμε να

αναλύσουμε το προφίλ και τις αποταμιευτικές-επενδυτικές

επιλογές που

έχουν οι Κύπριοι των μεσαίων εισοδηματικών

στρωμάτων, από πλευράς

εισοδήματος και πλούτου.

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ ΤΟΥ

ΚΥΠΡΙΑΚΟΎ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΎ

Τα τελευταία 50 χρόνια, η Κυπριακή Οικονομία

πέρασε διάφορα στάδια και προκλήσεις. Από

μια γεωργική οικονομία με κάποιες υποτυπώδεις

τουριστικές υποδομές πριν την εισβολή του

1974, έφτασε στο οικονομικό θαύμα της δεκαετίας

του ογδόντα με την ανάπτυξη του τουρισμού,

της βιομηχανίας ένδυσης και άλλων ελαφρών

βιομηχανιών. Μετά το 2000, η κατάρρευση του

Σοβιετικού μπλοκ και η ένταξη στην Ευρωπαϊκή

Ένωση έφεραν τεράστια ανάπτυξη στους τομείς

του τουρισμού, των υπηρεσιών και της ανάπτυξης

γης, που παρά τις παθογένειές τους και τα σκάνδαλα

δημιούργησαν ευκαιρίες και αύξησαν το κατά

κεφαλήν εισόδημα.

Υπήρξαν όμως και διάφορες σοβαρές κρίσεις

όπως το κλείσιμο των βιομηχανιών λόγω της

μείωσης της ανταγωνιστικότητας και της τελωνειακής

ένωσης με την Ευρώπη, η κατάρρευση του

χρηματιστηρίου, η φούσκα των ακινήτων και η

κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Αυτά, σε συνδυασμό με πολλά άλλα παγκόσμια

γεγονότα των τελευταίων ετών όπως η πανδημία,

EconomyToday 21


COVER STORY

ο πόλεμος στην Ουκρανία και Μέση Aνατολή,

οι πληθωριστικές τάσεις και οι αυξήσεις των

επιτοκίων προκαλούν ανησυχία και αναστάτωση

ιδιαίτερα στις χαμηλές και μεσαίες εισοδηματικές

ομάδες που βλέπουν την αγοραστική τους δύναμη

να εξανεμίζεται και επηρεάζει τις αποταμιευτικές

και επενδυτικές τους αποφάσεις.

ΜΙΑ ΣΎΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΉ

ΕΞΈΛΙΞΗ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΏΝ

ΓΕΝΕΏΝ

Η γενιά πριν και μέρος της Generation X, λόγω

των τραυμάτων της εισβολής, της κουλτούρας της

εποχής και των ψηλών καταθετικών επιτοκίων,

είχε ψηλούς δείκτες αποταμίευσης, αγόραζε γη

κυρίως για αξιοποίηση από τα παιδιά τους (κτίσιμο

σπιτιού) και άρχισε δειλά-δειλά να τοποθετείται σε

ασφαλιστικά προϊόντα λόγω και των φορολογικών

κινήτρων που παρείχαν. Υπήρχε προσωπική σχέση

και εξάρτηση πολλές φορές με τους τραπεζικούς

υπαλλήλους και ασφαλιστές.

Οι γενιές των Millennials και GenZ παρόλο που

είχαν καλύτερες ευκαιρίες εκπαίδευσης, λόγω της

αύξησης του βιοτικού επιπέδου, οι περισσότεροι

έμαθαν να καταναλώνουν και να δανείζονται παρά

να αποταμιεύουν και να επενδύουν. Επίσης, λόγω

της ψηφιακής εποχής που ζούμε, η πλειοψηφία

τους βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται

από το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Υπάρχουν πολλές βοηθητικές επενδυτικές

συμβουλές στο διαδίκτυο, το πρόβλημα είναι ότι

πνίγεσαι σε ένα απύθμενο ωκεανό διαδικτυακού

υλικού. Επιπρόσθετα, λόγω του ότι οι εφαρμογές

αυτές βασίζονται στη διαφήμιση, η πλειοψηφία

του υλικού που βλέπουμε αποφασίζεται από ένα

αλγόριθμο, ο οποίος δεν ρυθμίζει την ακρίβεια

και την ποιότητα της πληροφορίας αλλά πώς θα

σε δεσμεύσει όσο περισσότερο χρόνο μπορεί στη

συγκεκριμένη εφαρμογή. Γι’ αυτό τον λόγο δεν

πρέπει να υποθέτουμε ότι κάποιος με εκατομμύρια

ακόλουθους είναι ειδήμων ή θέλει το συμφέρον

σου και έχει το μυστικό να σε κάνει εκατομμυριούχο

σε ένα μήνα.

ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΆΡΙΟ ΤΩΝ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ ΕΝΝΟΙΏΝ

Πριν προχωρήσουμε με τις επιλογές θα ήθελα να

ορίσουμε μερικές έννοιες που είναι πολύ σημαντικές

και οι οποίες πρέπει να είναι ξεκάθαρες στο

μυαλό του δυνητικού επενδυτή και να εμπεδωθούν

πριν τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης.

Η έννοια του Ορίζοντα. Ορίζοντας ονομάζεται

το μελλοντικό χρονικό σημείο στο οποίο το άτομο

θα κάνει ανάληψη της κατάθεσης ή απαιτεί τη

ρευστοποίηση των επενδυμένων κεφαλαίων του.

22 EconomyToday

ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΆΡΙΟ

ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ

ΕΝΝΟΙΏΝ ΠΡΈΠΕΙ

ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΞΕΚΆΘΑΡΟ

ΣΤΟ ΜΥΑΛΌ

ΤΟΥ ΔΥΝΗΤΙΚΟΎ

ΕΠΕΝΔΥΤΉ ΚΑΙ

ΠΡΈΠΕΙ ΟΙ ΈΝΝΟΙΕΣ

ΝΑ ΕΜΠΕΔΩΘΟΎΝ

ΠΡΙΝ ΠΑΡΘΟΎΝ

ΑΠΟΦΆΣΕΙΣ

Κατά συνέπεια, ο ορίζοντας καθορίζει τη διάρκεια

ζωής της κατάθεσης/επένδυσης.

Η έννοια του Κινδύνου (risk). Ο κίνδυνος σε

μια επένδυση μπορεί να οριστεί απλά ως η πιθανότητα

το πραγματικό αποτέλεσμα από μια επένδυση

να διαφέρει από το αναμενόμενο προς τα κάτω.

Πιο τεχνικά, κίνδυνος είναι η μεταβλητότητα των

δυνητικών αποτελεσμάτων γύρω από τη μεταβλητή

αναμενόμενη τιμή ή τον αριθμητικό τους μέσο.

Υπάρχουν διάφορες πηγές κινδύνου, τις οποίες

θα αναφέρω επιγραμματικά, όχι γιατί δεν είναι

σημαντικές αλλά γιατί δεν είναι σκοπός αυτού του

άρθρου. Εισηγούμαι όμως στον φέρελπιν επενδυτή

να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το θέμα.

• Κίνδυνος επιτοκίων (Interest rate risk);

• Κίνδυνος πληθωρισμού ή κίνδυνος αγοραστικής

δύναμης (Inflation risk or purchasing power risk);

• Κίνδυνος αγοράς (Market risk);

• Επιχειρηματικός κίνδυνος (Business risk);

• Χρηματοοικονομικός κίνδυνος (Financial risk);

• Κίνδυνος ρευστότητας (Liquidity risk);

• Συναλλαγματικός κίνδυνος (Exchange rate risk

or currency risk);

• Πολιτικός κίνδυνος (Country risk or political risk).

Διασπορά κινδύνου/χαρτοφυλακίου.

(portfolio/risk diversification), είναι με απλά λόγια

να μη βάζεις τις επενδύσεις σου σε ένα καλάθι.

Ο κάθε επενδυτής πρέπει να έχει μια στρατηγική

διαφοροποίησης έστω και αν τα κεφαλαία που

διαθέτει για επένδυση είναι χαμηλά.

Η έννοια της απόδοσης. Όταν επενδυτής

κάνει μια επένδυση, αναβάλλει κάποια σημερινή

κατανάλωση, με σκοπό να έχει τη δυνατότητα να

καταναλώσει περισσότερα στο μέλλον, άρα να

αυξήσει τον πλούτο του. Αυτή η μεταβολή μπορεί

να προέλθει είτε από την απόδοση είτε από τη

μεταβολή της αξίας της ίδιας της επένδυσης.

Απόδοση εισοδήματος (yield), είναι οι περιοδικές

ταμειακές εισροές τις οποίες έχει ένας

επενδυτής από μια επένδυση που κάνει. Παραδείγματος

χάριν για τις μετοχές έχουν τη μορφή

μερισμάτων, για τα ομόλογα και άλλα συναφή

προϊόντα έχουν τη μορφή τοκομεριδίων και για

επενδύσεις σε αναπτύξεις γης, ενοίκια.

Κέρδη ή ζημιές κεφαλαίου (capital gain or

loss), είναι η μεταβολή της τιμής/αξίας της μετοχής/ομολόγου/γης

ή οποιουδήποτε άλλου επενδυτικού

προϊόντος κατά τη διάρκεια μιας χρονικής

περιόδου η οποία έχει ως αποτέλεσμα κεφαλαιουχικά

κέρδη ή ζημιές.

Η έννοια του Ανατοκισμού. Ανατοκισμός

είναι ο τόκος που εισπράττεται από ένα αρχικό

κεφάλαιο, συμπεριλαμβανομένων των τόκων μιας

κατάθεσης ή ενός δανείου από προηγούμενες

περιόδους.

Η κατανόηση των πιο πάνω εννοιών και η σχέση

μεταξύ απόδοσης και κινδύνου σε συνδυασμό με

τον ορίζοντα, είναι αυτό που πρέπει να εκτιμηθεί

και να μετρηθεί από τον επενδυτή πριν πάρει τις

επενδυτικές του αποφάσεις. Σημαντικός είναι

επίσης και ο τρόπος και τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται

για τον υπολογισμό της απόδοσης και

του κινδύνου, γιατί πολλές φορές μπορεί να καταλήξουν

σε λάθος συμπεράσματα και εκτιμήσεις.

ΠΡΏΤΑ ΑΠ’ ΌΛΑ

ΈΝΑ ΚΟΜΠΌΔΕΜΑ

Λαμβάνοντας υπόψιν τα πιο πάνω, το πρώτο

πράγμα που πρέπει να κάνουμε ξεκάθαρο είναι ότι

εξοικονόμηση/αποταμίευση σημαίνει ότι αφήνετε

χρήματα στην άκρη για βραχυπρόθεσμους οικονομικούς

στόχους. Ο πρώτος βραχυχρόνιος στόχος

είναι να δημιουργήσετε ένα Ταμείο Έκτακτης

Ανάγκης το οποίο θα είναι άμεσα προσβάσιμο

όταν χρειαστεί κυρίως εάν προκύψουν μεγάλες

και απρόβλεπτες χρηματοοικονομικές ανάγκες ή

απώλεια της εργασίας σας. Άλλα παραδείγματα

αποταμιευτικών στόχων είναι οι διακοπές, προβλεπόμενα

γεγονότα όπως γάμος, έλευση παιδιού,

αγορά ή επιδιόρθωση σπιτιού, καθώς και προβλεπόμενα

ετήσια ή μηνιαία έξοδα όπως ασφάλειες,

συντήρηση αυτοκινήτων και λογαριασμοί κοινής

ωφέλειας κ.τλ.. Δεν συνίσταται να επενδύουμε τα

EconomyToday 23


COVER STORY

λεφτά που αποταμιεύουμε για βραχυπρόθεσμους

στόχους λόγω της αστάθειας των αγορών.

ΚΑΙ ΤΏΡΑ ΠΆΜΕ

ΣΤΗΝ ΕΠΈΝΔΥΣΗ

Το δεύτερο πράγμα που πρέπει να κάνουμε ξεκάθαρο

είναι ότι επένδυση σημαίνει πως αφήνετε

χρήματα στην άκρη για μακροπρόθεσμους οικονομικούς

στόχους. Ο κύριος λόγος εκτός από την

απόδοση είναι ο πληθωρισμός. Οι τιμές αυξάνονται

μακροπρόθεσμα και ο τόκος που πληρώνει ο λογαριασμός

ταμιευτηρίου σας είναι απίθανο να συμβαδίσει

με τον πληθωρισμό. Ο πρώτος μακροχρόνιος

στόχος είναι να προγραμματίσετε τη συνταξιοδότησή

σας προσπαθώντας να προσδιορίσετε τις

μελλοντικές σας ανάγκες. Επιπρόσθετα, ένας πολύ

σημαντικός στόχος ο οποίος είναι πάντα επίκαιρος

είναι αυτός της Οικονομικής Ελευθερίας.

Προχωρώντας θα εξετάσουμε κάποιες επιλογές

που έχουν οι Κύπριοι των μεσαίων εισοδηματικών

στρωμάτων από πλευράς εισοδήματος και πλούτου,

χωρίς τα πιο κάτω να αποτελούν επενδυτική

συμβουλή από μέρους μου. Επειδή το προφίλ

των ατόμων είναι μέσης οικονομικής επιφάνειας,

προσπαθήσαμε οι εισηγήσεις μας να είναι απλές,

εύκολα κατανοητές και να είναι εύκολες στη διαχείριση.

ΟΙ ΠΙΟ ΑΠΛΈΣ ΕΠΙΛΟΓΈΣ –

ΔΆΝΕΙΟ, ΚΑΤΑΘΈΣΕΙΣ ΚΑΙ

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ

Η πιο απλή επιλογή, η οποία δεν περιέχει σημαντικά

ρίσκα και η απόδοσή της είναι έμμεση είναι η

Αποπληρωμή βραχυχρόνιων δανείων, πιστωτικών

καρτών και καταναλωτικών δανείων που φέρουν

πολύ ψηλά επιτόκια, δεδομένου ότι αυτό δεν σας

στερεί την πιθανότητα επένδυσης σε κάτι που έχει

πιο ψηλή απόδοση. Με την επιλογή αυτή όμως

απεμπολείτε τυχόν δυνητικά κέρδη κεφαλαίου

που μπορεί να είχατε αν επενδύσετε κάπου άλλου.

Επιπρόσθετα χάνετε την επιπρόσθετη ρευστότητα

που σας προσφέρει ο δανεισμός με το αντίτιμο

του επιτοκίου φυσικά.

Προθεσμιακές καταθέσεις σε τράπεζες με συγκεκριμένη

διάρκεια. Στο παρελθόν ήταν πολύ

δημοφιλής τρόπος να καταθέτεις τα λεφτά σου για

το επιτόκιο που ήταν αρκετά ψηλό. Παρόλο που

στην εποχή μας τα επιτόκια είναι μηδαμινά, είναι

ακόμα αρκετά δημοφιλής σε άτομα Generation

X ή που αποστρέφονται τον κίνδυνο. Πρέπει να

ληφθεί υπόψιν ότι εκτός από τα μηδαμινά επιτόκια,

υπάρχουν πέναλτι σε περίπτωση πρόωρης διακοπής

της κατάθεσης, καθώς επίσης απεμπολούνται

όπως και με την προηγούμενη επιλογή, τυχόν

δυνητικά κέρδη κεφαλαίου. Στα υπέρ, είναι ότι οι

24 EconomyToday

ΌΛΕΣ ΟΙ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΈΣ

ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΠΡΈΠΕΙ

ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΘΟΎΝ

ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΛΥΘΟΎΝ

ΕΙΣ ΒΆΘΟΣ ΑΠΌ

ΚΆΠΟΙΟΝ ΠΟΥ ΘΈΛΕΙ

ΝΑ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙ

MONEY MARKET

FUNDS

Τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς

(money market funds), λειτουργούν

περίπου σαν αποταμιευτικός λογαριασμός,

αλλά συνήθως προσφέρουν

ελαφρώς μεγαλύτερη απόδοση.

Επενδύουν σε χαμηλού ρίσκου, βραχυπρόθεσμα

χρηματοοικονομικά προϊόντα όπως, έντοκα

γραμμάτια ή πιστοποιητικά καταθέσεων, κρατικά

ομόλογα ή ομόλογα επιχειρήσεων που κατηγοριοποιούνται

στην ψηλή επενδυτική βαθμίδα. Θεωρούνται

σαν ασφαλής τρόπος αποθήκευσης χρημάτων,

κερδίζουν κάποιον τόκο και είναι πολύ σταθερά και

δημοφιλή για βραχυπρόθεσμες αποταμιεύσεις.

Ωστόσο, σε αντίθεση με τους τακτικούς λογαριασμούς

ταμιευτηρίου, τα αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς

είτε δεν είναι εγγυημένα από την κυβέρνηση

ή μέχρι €22.000 ανά ταμείο σε κάποιες

περιπτώσεις, οπότε υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος,

αλλά οι πιθανότητες να χάσεις χρήματα είναι μηδαμινές.

Επίσης, στις περισσότερες περιπτώσεις,

μπορείς να κάνεις ανάληψη των χρημάτων σου με

πολύ μικρή προειδοποίηση χωρίς πρόστιμο. Μπορείς

επίσης να τοποθετηθείς σε διάφορα ταμεία

για να εμπίπτεις μέσα στα εγγυημένα ποσά.

καταθέσεις είναι εγγυημένες μέχρι €100.000 ανά

τραπεζικό ίδρυμα. Φυσικά με το κούρεμα καταθέσεων

του 2013, πάρα πολλοί Κύπριοι αποστρέφονται

τις τράπεζες ή έσπασαν τις καταθέσεις

τους σε διάφορες τράπεζες για να τους καλύπτει η

εγγύηση καταθέσεων.

Τα αποταμιευτικά και επενδυτικά ασφαλιστικά

προϊόντα, είναι και αυτά μια

συνηθισμένη επιλογή των Κυπρίων,

λόγω των φορολογικών ελαφρύνσεων

και της ασφαλιστικής κάλυψης που

προσφέρουν, όμως η απόδοση καθαυτή

δεν είναι τόσο ψηλή αν υπολογιστεί με

πραγματικούς όρους. Επιπρόσθετα, τα

αρχικά ασφάλιστρα δεν επενδύονται

στο σύνολό τους και τυχόν πρόωρη

εξαργύρωσή τους έχει και φορολογικές

και χρηματικές συνέπειες.

INDEX ΚΑΙ MUTUAL FUNDS

Τα αμοιβαία κεφάλαια δείκτη (Index Funds), είναι

ένας τύπος αμοιβαίων κεφαλαίων όπου το χαρτοφυλάκιο

τους έχει κατασκευαστεί για να ταιριάζει

ή να παρακολουθεί ένα συγκεκριμένο δείκτη,

όπως ο S&P 500 ή ο Nasdaq. Η επιλογή αυτή θα

πρέπει να είναι ως επί το πλείστον μακροχρόνιου

ορίζοντα για να απορροφήσει τυχόν διακυμάνσεις

της αγοράς. Έχει χαμηλό κόστος τοποθέτησης

και συντήρησης και με βάση τα μέχρι σήμερα

δεδομένα έχει θετική μακροχρόνια απόδοση. Δεν

χρειάζεται να διαθέτεις ιδιαίτερες επενδυτικές

γνώσεις ούτε να τα παρακολουθείς καθημερινά.

Για σκοπούς διασποράς μπορείς να τοποθετηθείς

σε διάφορους δείκτες.

Τα Αμοιβαία Κεφάλαια (Μutual Funds) αποτελούν

ένα θεσμό συγκέντρωσης κεφαλαίων

από μεγάλο αριθμό επενδυτών που τοποθετούνται

ενιαία από εταιρείες διαχείρισης

(ΑΕΔΑΚ) σε συγκεκριμένα χαρτοφυλάκια

ανοικτού τύπου (open ended), που

να ανταποκρίνονται στους στόχους της δημόσιας

πρότασής τους και τις προτιμήσεις

των εκάστοτε επενδυτών ανάλογα με τον

επενδυτικό τους ορίζοντα και το ρίσκο και

το συνολικό επενδυτικό προφίλ τους. Οι

επενδυτές αγοράζουν μερίδια και τυχόν

μερίσματα είτε διανέμονται είτε επενδύονται

ξανά. Οι αποδόσεις τους ποικίλουν,

η αγορά έχει πάρα πολλές επιλογές αλλά

ταυτόχρονα έχουν και ψηλό κόστος.

ETFS ΚΑΙ ΜΕΤΟΧΈΣ

Τα διαπραγματεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια

(Exchange Traded Funds – ETF),

είναι Επενδυτικά Κεφάλαια που διαπραγματεύονται

σε χρηματιστήρια, παρόμοια

EconomyToday 25


COVER STORY

με τις μετοχές. Διατηρούν περιουσιακά στοιχεία

όπως ρευστά αποθέματα, μετοχές, ομόλογα ή

εμπορεύματα (πολύτιμα μέταλλα κ.τλ.) και στοχεύουν

στη διατήρηση των συναλλαγών κοντά στην

καθαρή αξία του ενεργητικού τους, αν και μπορεί

να υπάρχουν αποκλίσεις. Τα ETF προσφέρουν τη

δυνατότητα συναλλαγών καθ’ όλη τη διάρκεια της

ημέρας με τιμολόγηση σε πραγματικό χρόνο.

Επενδύσεις σε μεμονωμένες μετοχές. Σε αντίθεση

με τις προαναφερθείσες επιλογές, αυτή η επιλογή

εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο, χρόνο παρακολούθησης

και κόστος, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις

γίνεται μέσω κάποιου επενδυτικού συμβούλου

(με το ανάλογο κόστος) ή με βάση τα καινούργια

δεδομένα robo advisor. Στο παρελθόν, χρειαζόταν

να γίνει μέσω χρηματιστηριακών οίκων και περιοριζόταν

σε τοπικά χρηματιστήρια, ενώ σε πολλές

περιπτώσεις είχε και ελάχιστο ποσό επένδυσης

για να σε δεχθούν σαν πελάτη. Σήμερα, είναι πολύ

εύκολο να ανοίξεις χρηματιστηριακό λογαριασμό

και επενδύσεις ακόμα και σε μια μετοχή. Μπορεί

εύκολα να ρευστοποιηθεί αν και στις περιπτώσεις

κρίσης θα φέρει σημαντική ζημιά αν πωληθεί, ενώ

πολλές μετοχές δίνουν μερίσματα. Ανάλογα με το

επενδυτικό προφίλ του, ο επενδυτής, μπορεί να

επικεντρωθεί σε μετοχές που παραδοσιακά δίνουν

σοβαρά μερίσματα βλέπε Exxon Mobil και PepsiCo

ή σε μετοχές που αυξάνεται η τιμή τους λόγω

μελλοντικών προοπτικών βλέπε Amazon και Tesla.

Μετά την κατάρρευση του κυπριακού χρηματιστηρίου,

πολλοί Κύπριοι αποστρέφονται αυτού του είδους

επενδύσεις αλλά οι νέες γενιές άρχισαν ξανά

να τοποθετούνται λόγω της ευκολίας, των επιλογών

και της ευελιξίας που παρέχουν οι επενδυτικές

πλατφόρμες.

ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΤΩΝ ΟΜΟΛΌΓΩΝ

Επενδύσεις σε Ομόλογα. Το Ομόλογο είναι ένα

χρηματοπιστωτικό μέσο το οποίο παρέχει σε έναν

επενδυτή τη δυνατότητα να δανείζει χρήματα στην

οντότητα κρατική ή ιδιωτική που το εκδίδει με

αντάλλαγμα τοκομερίδια. Η επένδυση σε Ομόλογα,

αν και συχνά θεωρείται ασφαλέστερη από την αντίστοιχη

σε μετοχές, εξακολουθεί να ενέχει κινδύνους.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι διακυμάνσεις

των επιτοκίων, ο πιστωτικός κίνδυνος, ο πληθωρισμός

που μειώνει τις αποδόσεις, τα προβλήματα

ρευστότητας και ο κίνδυνος της επανεπένδυσης.

ΑΚΊΝΗΤΑ ΚΑΙ ΧΡΥΣΌΣ

Η επένδυση σε ακίνητα είτε σε μορφή αγοράς

οικοπέδου για μελλοντικά κεφαλαιουχικά κέρδη,

είτε αγορά οικιστικού ή εμπορικού ακινήτου για

ενοικίαση είναι και αυτή πολύ δημοφιλής, παρά το

γεγονός ότι κατά καιρούς δημιουργούνται φούσκες

στην αγορά. Η επένδυση αυτή είναι πιο δύσκολο να

26 EconomyToday

ΤΟ ΔΕΎΤΕΡΟ

ΠΡΆΓΜΑ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ

ΝΑ ΚΆΝΟΥΜΕ

ΞΕΚΆΘΑΡΟ ΕΊΝΑΙ

ΌΤΙ ΕΠΈΝΔΥΣΗ

ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΠΩΣ

ΑΦΉΝΕΤΕ ΧΡΉΜΑΤΑ

ΣΤΗΝ ΆΚΡΗ ΓΙΑ

ΜΑΚΡΟΠΡΌΘΕΣΜΟΥΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΎΣ

ΣΤΌΧΟΥΣ

ρευστοποιηθεί και σε περιόδους κρίσης μπορεί να

πωληθεί σε τιμές πολύ χαμηλότερες της τιμής που

έχει αγοραστεί, ιδιαίτερα σε περίπτωση αναγκαστικής

πώλησης. Στην περίπτωση ενοικίασης, το ακίνητο

παρέχει ένα σταθερό παθητικό εισόδημα αλλά

ταυτόχρονα υπάρχει το κόστος συντήρησης και

κτηματομεσιτικά έξοδα για ανεύρεση ενοικιαστών.

Η επένδυση σε χρυσό είναι επίσης αρκετά δημοφιλής

και θεωρείται από πολλούς ασφαλές καταφύγιο.

Μπορεί να γίνει είτε με αγορά φυσικού χρυσού

σε ράβδους διαφόρων γραμμαρίων, με αγορά χρυσών

λιρών είτε σε πλατφόρμες τύπου Bullionvolt.

Επίσης, πολλοί επενδυτές που θέλουν να ακολουθούν

την πορεία του χρυσού μπορεί να επενδύσουν

σε Μετοχές εταιρειών εξόρυξης χρυσού ή σε

Αμοιβαία Κεφάλαια που επενδύουν σε χρυσό. Τα

τελευταία χρόνια η ρευστοποίηση έγινε πιο εύκολη

μέσω των ανταλλακτηρίων χρυσού αλλά οι κίνδυνοι

κλοπής σε περίπτωση φυσικού χρυσού και της

διακύμανσης της τιμής είναι πάντα εκεί.

ΠΕΤΡΈΛΑΙΟ, ΛΆΔΙ, ΚΑΦΈΣ

Κ.ΤΛ.

Επενδύσεις σε εμπορεύματα (commodities). Η

αγορά εμπορευμάτων περιλαμβάνει την αγορά, την

πώληση ή την εμπορία ακατέργαστων προϊόντων

όπως λάδι, αλουμίνιο ή καφέ. Υπάρχουν σκληρά

εμπορεύματα, που είναι γενικά φυσικοί πόροι

πετρελαιοειδών και μεταλλεύματα και μαλακά

εμπορεύματα, τα οποία είναι ζωικά ή γεωργικά

αγαθά όπως σιτάρι, καλαμπόκι κ.τλ.. Τις περισσότερες

φορές αγοράζεις και πουλάς μέσω συμβολαίων

προαίρεσης (Option Contracts) και μελλοντικών

ή προθεσμιακών συμβάσεων (future or forward

contracts). Αυτού του είδους οι επενδύσεις είναι

πολύ εξειδικευμένες, γίνονται συνήθως από επαγγελματίες

ή θεσμικούς επενδυτές αλλά μπορεί να

έχουν σημαντικές αποδόσεις. Χρειάζεται πάρα πολλή

μελέτη και προσοχή για να γίνει από κάποιον ιδιώτη.

PEER TO PEER LENDING ΚΑΙ

ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΊΣΜΑΤΑ

Επένδυση σε ομότιμο δανεισμό (Peer to peer

lending). Οι πλατφόρμες αυτές φέρνουν σε επαφή

ανθρώπους/επιχειρήσεις που θέλουν να λάβουν

κάποιο δάνειο με ιδιώτες επενδυτές οι οποίοι είναι

διατεθειμένοι να τους δανείσουν τα χρήματά τους

με αντάλλαγμα κάποιο επιτόκιο. Αφού επιλέξεις την

πλατφόρμα που θέλεις, κάνεις κατάθεση το κεφάλαιο

που θέλεις να επενδύσεις και στη συνέχεια

επιλέγεις τα δάνεια στα οποία θέλεις να το επενδύσεις.

Υπάρχουν εργαλεία που μπορείς να καθορίσεις

παραμέτρους όπως ποσό ανά δάνειο, επαναλαμβανόμενη

επένδυση, χώρες κ.τλ. καθώς επίσης τεχνικές

που ελαχιστοποιούν το ρίσκο μη αποπληρωμής.

Δεν παύει όμως η σχετικά ψηλή απόδοση και το

παθητικό εισόδημα που αποκομίζεις, να συνοδεύεται

με το ρίσκο τής μη αποπληρωμής και της χώρας ή

του νομίσματος που γίνεται το δάνειο. Ακροθιγώς

θα πρέπει να δοθεί προσοχή αν η πλατφόρμα είναι

εποπτευόμενη, αν υπάρχουν εγγυήσεις και εγγυημένες

αποπληρωμές και στους επιτήδειους που μπορεί

να εξαπατήσουν. Επίσης υπάρχουν πλατφόρμες που

χρηματοδοτούν μικροδάνεια, αυτοκίνητα ή ακίνητα.

Επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα. Τα κρυπτονομίσματα

είναι ψηφιακά νομίσματα που χρησιμοποιούν

τεχνολογίες κρυπτογράφησης και είναι σχεδόν αδύνατον

να αναπαραχαραχθούν ή να διπλο-ξοδευτούν.

Λειτουργούν σαν νομίσματα αλλά και σαν ψηφιακά

γενικά καθολικά (ledgers). Τα περισσότερα δεν ελέγχονται

από μια συγκεκριμένη εταιρεία ή Ρυθμιστική

Αρχή (είναι αποκεντρωμένα), ενώ τα περισσότερα

βασίζονται πάνω στην τεχνολογία του Blockchain.

Μπορείς να τα αγοράσεις μέσω ανταλλακτηρίων ή

με απευθείας ανταλλαγή μέσω του προσωπικού σου

πορτοφολιού (hard wallet).

Υπάρχουν διάφοροι τύποι κρυπτονομισμάτων

ως ακολούθως:

• Ψηφιακά Νομίσματα πληρωμών

(cryptocurrencies) όπως το

Bitcoin, Ethereum κ.τλ. που προσφέρουν

μια εναλλακτική μορφή

πληρωμής.

• Μάρκες αγοράς συγκεκριμένων

υπηρεσιών ή προϊόντων (Utility

Ο ΠΡΏΤΟΣ

ΒΡΑΧΥΧΡΌΝΙΟΣ

ΣΤΌΧΟΣ ΕΊΝΑΙ

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΤΑΜΕΊΟΥ

ΈΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΆΓΚΗΣ,

ΤΟ ΟΠΟΊΟ ΘΑ ΕΊΝΑΙ

ΆΜΕΣΑ ΠΡΟΣΒΆΣΙΜΟ

ΌΤΑΝ ΧΡΕΙΑΣΤΕΊ, ΌΤΑΝ

ΠΡΟΚΎΨΟΥΝ ΜΕΓΆΛΕΣ

ΚΑΙ ΑΠΡΌΒΛΕΠΤΕΣ

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΈΣ

ΑΝΆΓΚΕΣ Ή ΑΠΏΛΕΙΑ

ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΣΑΣ

Token) που δημιουργούνται για τη χρηματοδότηση

συναλλαγών και άλλων εξόδων στο πλαίσιο μιας

συγκεκριμένης εφαρμογής.

• Μάρκες Επενδυτικών Μεριδίων (Security Token)

που δημιουργούνται για τη χρηματοδότηση

κάποιας επένδυσης και έχουν κάποια από τα

χαρακτηριστικά των μετοχών.

• NFTs Non Fungible Tokens όπου στο καθένα από

αυτά αντιστοιχεί ένα μοναδικό περιουσιακό στοιχείο

όπως έργα τέχνης ή ψηφιακό οπτικοακουστικό

περιεχόμενο.

• (Stable Coins) όπως το USDT, TEther των οποίων

η διακύμανσή τους είναι συνδεδεμένη με το δολάριο

και ελαχιστοποιούν αρκετό από το ρίσκο που

φέρουν τα κρυπτονομίσματα αλλά παράλληλα και

τις αποδόσεις.

• (Privacy coins) όπως το Monero και το Zcash που

έχουν σαν προτεραιότητα την εμπιστευτικότητα και

την ανωνυμία του χρήστη.

Στην περίπτωση των κρυπτονομισμάτων η απόδοση

μπορεί να είναι:

1. με τη μορφή της ανατίμησης κατέχοντάς το με

μακροπρόθεσμο ορίζοντα,

2. κάνοντας συχνές αγοραπωλησίες (trading), με

σκοπό το άμεσο κέρδος,

3. κάνοντας επιβεβαιώσεις-staking (Proof of Stake)

όπου μέσω των κρυπτονομισμάτων επιβεβαιώνουν

την εγκυρότητα συγκεκριμένων συναλλαγών

ή έξυπνων συμβολαίων (smart contracts) δίνοντας

αμοιβή για κάθε επιβεβαίωση,

4. μέσω του δανεισμού του κρυπτονομίσματος

έναντι επιτοκίου καθώς και

5. λαμβάνοντας επιτόκιο σαν μια προθεσμιακή

κατάθεση.

Για όλα τα πιο πάνω υπάρχουν εξειδικευμένες

πλατφόρμες που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για

να τοποθετηθείς.

Οι θιασώτες τους τα ευλογούν για τα άμεσα, εύκολα,

ψηλά και γρήγορα κέρδη, αλλά δυστυχώς το

νόμισμα έχει και την άλλη όψη γιατί οι μεγάλες διακυμάνσεις

προκαλούν επίσης και τεράστιες ζημιές

καθώς και εγκλωβισμένους επενδυτές.

ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ ΠΡΟΣΟΧΉ,

ΠΡΟΣΟΧΉ ΚΑΙ ΠΡΟΣΟΧΉ

Όλες οι πιο πάνω επιλογές πρέπει να μελετηθούν

και να αναλυθούν εις βάθος από κάποιον που

θέλει να επενδύσει. Ακόμα και η απλή προθεσμιακή

κατάθεση περιέχει ρίσκα και

στρατηγική όσο απλή και να φαίνεται.

Παρά τους κινδύνους και τις προκλήσεις,

πρέπει να έχετε υπόψιν ότι η

καλύτερη στιγμή για να επενδύσετε ήταν

πριν είκοσι χρόνια. Αν δεν το έχετε κάνει,

τότε η καλύτερη στιγμή είναι σήμερα.

EconomyToday 27


COVER STORY

ΤΟ ΣΤΟΊΧΗΜΑ

ΔΙΑΤΉΡΗΣΗΣ

ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΉΣ ΔΎΝΑΜΗΣ

Ο Πληθωρισμός και οι Επιπτώσεις του στην Κύπρο:

Στρατηγικές για τη Διατήρηση της Αγοραστικής Δύναμης.

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΐΔΗ

28 EconomyToday

Στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον,

ο πληθωρισμός παραμένει μια από

τις πιο ανθεκτικές και περίπλοκες

προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι

παγκόσμιες οικονομίες. Ειδικότερα

στην Κύπρο, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

και της παγκόσμιας οικονομικής κοινότητας, ο

πληθωρισμός έχει αφήσει έντονα τα ίχνη του, με

επιπτώσεις που αγγίζουν την καθημερινότητα των

πολιτών και επηρεάζουν τη συνολική οικονομική

σταθερότητα. Η αύξηση των τιμών των αγαθών και

των υπηρεσιών, οι διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού

και οι γεωπολιτικές αναταραχές, όπως η

σύγκρουση στην Ουκρανία, έχουν δημιουργήσει

ένα αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον, επιβαρύνοντας

την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και

καθιστώντας τον πληθωρισμό έναν από τους πιο

κρίσιμους παράγοντες που απαιτούν στρατηγική

διαχείριση.

Σε αυτό το πλαίσιο, γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό

για τους καταναλωτές να εξετάζουν τρόπους

για να προστατεύσουν και να αυξήσουν την

αξία των αποταμιεύσεων τους. Οι παραδοσιακές

καταθέσεις σε τράπεζες συχνά δεν επαρκούν για

να καλύψουν τον πληθωρισμό. Ως αποτέλεσμα, οι

αποταμιεύσεις χάνουν την αξία τους σε πραγματικούς

όρους. Η επένδυση σε διάφορα χρηματοοικονομικά

και περιουσιακά στοιχεία μπορεί να

προσφέρει υψηλότερες αποδόσεις και να βοηθήσει

στη διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των

καταναλωτών.

EconomyToday 29


COVER STORY

Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ:

ΟΡΙΣΜΌΣ, ΜΟΡΦΈΣ

ΚΑΙ ΣΎΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΤΊΕΣ

Ο πληθωρισμός εκφράζει τη γενική αύξηση των

τιμών των αγαθών και υπηρεσιών σε μια οικονομία

κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής

περιόδου, οδηγώντας σε υποχώρηση της αγοραστικής

δύναμης του χρήματος. Η επίδραση αυτής

της αύξησης είναι άμεση για τους καταναλωτές, οι

οποίοι βλέπουν την αξία των χρημάτων τους να

μειώνεται, με αποτέλεσμα να είναι αναγκασμένοι

να πληρώνουν περισσότερα για τα ίδια αγαθά και

υπηρεσίες.

Το φαινόμενο του πληθωρισμού μπορεί να

οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, αλλά οι

πιο συχνές αιτίες είναι η αύξηση της ζήτησης

(πληθωρισμός ζήτησης) ή η αύξηση του κόστους

παραγωγής (πληθωρισμός κόστους). Η πρώτη

περίπτωση παρατηρείται όταν η ζήτηση για αγαθά

30 EconomyToday

ΟΙ ΑΥΞΉΣΕΙΣ

ΣΤΙΣ ΤΙΜΈΣ ΤΩΝ

ΚΑΥΣΊΜΩΝ ΚΑΙ

ΤΩΝ ΤΡΟΦΊΜΩΝ

ΑΠΟΤΈΛΕΣΑΝ

ΤΟΥΣ ΒΑΣΙΚΟΎΣ

ΚΙΝΗΤΉΡΙΟΥΣ

ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ ΠΊΣΩ

ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΤΊΝΑΞΗ


ΣΤΗ ΧΏΡΑ

και υπηρεσίες ξεπερνά την ικανότητα της οικονομίας

να τα προσφέρει. Αυτό συμβαίνει συνήθως

σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης, όταν

οι καταναλωτές έχουν αυξημένα εισοδήματα ή

μεγαλύτερη πρόσβαση σε ρευστότητα. Η ζήτηση

αυτή ωθεί τις επιχειρήσεις να αυξήσουν τις τιμές

για να καλύψουν την αυξημένη κατανάλωση. Ένα

χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του φαινομένου

είναι η οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία

COVID-19, όπου οι διαταραχές στις αλυσίδες

εφοδιασμού, η αύξηση της ζήτησης και οι μεγάλες

κρατικές δαπάνες οδήγησαν σε αυξήσεις στις τιμές

των αγαθών και των υπηρεσιών.

Η δεύτερη περίπτωση προκαλείται από την αύξηση

των παραγωγικών δαπανών, όπως είναι οι τιμές

των πρώτων υλών, των μισθών ή του ενεργειακού

κόστους. Οι επιχειρήσεις, προκειμένου να διατηρήσουν

τα περιθώρια κέρδους τους, μετακυλίουν

αυτά τα αυξημένα κόστη στους καταναλωτές, με

ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΈΣ ΚΑΤΑΘΈΣΕΙΣ

ΣΕ ΤΡΆΠΕΖΕΣ ΣΥΧΝΆ ΔΕΝ

ΕΠΑΡΚΟΎΝ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΛΎΨΟΥΝ

ΤΟΝ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌ

αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών. Ένα χαρακτηριστικό

παράδειγμα είναι η ενεργειακή κρίση που

προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η

οποία οδήγησε σε απότομες αυξήσεις στις τιμές

του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Οι αυξήσεις

στις τιμές της ενέργειας καθώς και η έλλειψη

αγροτικών προϊόντων όπως το σιτάρι, οδήγησαν

σε αύξηση στις τιμές των καταναλωτικών αγαθών,

επιδεινώνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις.

Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ ΣΤΗΝ

ΚΎΠΡΟ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ

ΧΡΌΝΙΑ

Η Κύπρος, όπως και πολλές άλλες χώρες της

Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπήρξε αποδέκτης των

πληθωριστικών πιέσεων που δημιουργήθηκαν από

εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, ιδίως

μετά την πανδημία και τη γεωπολιτική αναταραχή

στην Ουκρανία. Οι αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων

και των τροφίμων αποτέλεσαν τους βασικούς

κινητήριους παράγοντες πίσω από την εκτίναξη του

πληθωρισμού στη χώρα.

• Το 2021: Στη διάρκεια του 2021, η Κύπρος

ξεκίνησε να βιώνει τις πρώτες σοβαρές πληθωριστικές

πιέσεις, με την αύξηση των τιμών καυσίμων

και άλλων βασικών αγαθών να καταγράφει

ιστορικά υψηλά ποσοστά. Ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε

σε υψηλά επίπεδα λόγω της αναταραχής

στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, της αυξημένης

ζήτησης, καθώς η οικονομία ανέκαμπτε

από την πανδημία και των κρατικών δαπανών που

έθρεψαν τη ζήτηση χωρίς να εξασφαλίζουν την

επαρκή προσφορά.

• Το 2022: Ο πληθωρισμός στην Κύπρο έφτασε

το 8,6%, την υψηλότερη τιμή των τελευταίων δεκαετιών,

με τους βασικούς τομείς που επηρεάστηκαν

να είναι τα καύσιμα και τα τρόφιμα. Η σύγκρουση

στην Ουκρανία συνέβαλε καθοριστικά στην εκτίναξη

των τιμών ενέργειας, προκαλώντας σοβαρές επιπτώσεις

στην παγκόσμια και κυπριακή οικονομία.

• Το 2023: Η έντονη πληθωριστική πίεση συνεχίστηκε

και το πρώτο εξάμηνο του 2023, κυρίως

λόγω της ενεργειακής κρίσης και των υψηλών

τιμών των πρώτων υλών. Παρά τις αυξήσεις

επιτοκίων από την ΕΚΤ, το ποσοστό του πληθωρισμού

συνέχισε να παρουσιάζεται μεγαλύτερο του

επιθυμητού 2%, φτάνοντας το 3,9% στο τέλος

του έτους, καταδεικνύοντας όμως τη σταδιακή

αποσυμπίεση της οικονομίας.

• Το 2024: Η πτωτική πορεία του πληθωρισμού

συνεχίστηκε το 2024, με τον πληθωρισμό να μειώνεται

στο 2,3% έως τον Σεπτέμβριο, λόγω των

αυστηρών νομισματικών πολιτικών της ΕΚΤ, που

περιλάμβαναν τη διατήρηση υψηλών επιτοκίων

μέχρι και τα μέσα της χρονιάς, προτού ξεκινήσουν

οι πρώτες μειώσεις.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΤΟΥ

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΎ ΣΤΙΣ

ΑΠΟΤΑΜΙΕΎΣΕΙΣ ΚΑΙ

ΤΑ ΕΠΙΤΌΚΙΑ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

Παρά τις υψηλές πληθωριστικές τιμές και τις

αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ μέσα στα έτη

EconomyToday 31


COVER STORY

ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΈΣΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΉ,

Η ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌ

ΑΠΑΙΤΕΊ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΈΣ ΠΟΥ ΝΑ ΕΊΝΑΙ

ΠΡΟΣΒΆΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΗΤΈΣ

2022 και 2023, οι κυπριακές τράπεζες προσέφεραν

χαμηλά επιτόκια στις καταθέσεις, τα οποία δεν

ήταν επαρκή για να αντισταθμίσουν τον πληθωρισμό

για την πλειονότητα της περιόδου αυτής. Παρά

την ελαφρά μείωση των επιπέδων πληθωρισμού

το 2024, τα επιτόκια στις καταθέσεις προθεσμίας

μέχρι και ενός έτους εξακολουθούν να παραμένουν

ανεπαρκή για την πλήρη κάλυψη του πληθωρισμού.

Οι μεγαλύτερες τράπεζες του νησιού,

στις οποίες ο περισσότερος κόσμος αποταμιεύει τα

χρήματά του, προσφέρουν τα χαμηλότερα επιτόκια

της αγοράς, καθιστώντας δύσκολη τη διατήρηση της

αξίας των αποταμιεύσεων σε πραγματικούς όρους.

ΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΈΣ ΛΎΣΕΙΣ

Το γεγονός ότι οι αποταμιεύσεις στις τράπεζες

δεν προστατεύουν την αγοραστική δύναμη των

πολιτών, καθιστά επιτακτική ανάγκη για τους

πολίτες να εξετάσουν εναλλακτικές επιλογές για

να διατηρήσουν τα χρήματά τους την αγοραστική

τους αξία.

Η επένδυση σε ακίνητα αποτελεί μία από τις

παραδοσιακές μεθόδους που ακολουθείται στην

Κύπρο διαχρονικά, με σκοπό τη διατήρηση της

αγοραστικής δύναμης. Παρά τις αυξήσεις του

πληθωρισμού, οι αξίες των ακινήτων στην Κύπρο

εξακολουθούν να παραμένουν ισχυρές, με πολλές

περιοχές, ειδικά στα αστικά κέντρα και τουριστικές

περιοχές, να βιώνουν σημαντική αύξηση στην

αξία τους τα τελευταία χρόνια. Η αγορά ακινήτων

μπορεί να προσφέρει μια ασφαλή πηγή απόδοσης,

είτε μέσω αύξησης της αξίας του ακινήτου είτε

μέσω των ενοικίων.

Τα ακίνητα, ωστόσο, έχουν και τα δικά τους ρίσκα,

όπως είναι η ανάγκη για συντήρηση, η πιθανή

μεταβλητότητα της αξίας τους λόγω της οικονομικής

συγκυρίας και οι περιορισμοί στη ρευστότητα,

καθώς οι επενδύσεις σε ακίνητα απαιτούν

μεγαλύτερη χρονική δέσμευση σε σχέση με άλλα

χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα στρατηγική είναι η

επένδυση σε εμπορεύματα, όπως το χρυσό και το

ασήμι. Τα εμπορεύματα παραδοσιακά θεωρούνται

«ασφαλή καταφύγια» σε περιόδους πληθωριστικών

πιέσεων, καθώς οι τιμές τους τείνουν να

ανεβαίνουν όταν η αξία του χρήματος μειώνεται. Ο

χρυσός, για παράδειγμα, έχει καταγράψει σημαντική

αύξηση κατά τη διάρκεια των οικονομικών

κρίσεων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που συνδέονται

με την πανδημία COVID-19 και την ενεργειακή

κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Επιπλέον, η επένδυση σε διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια

μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο και να

προσφέρει μια πιο σταθερή απόδοση έναντι του

πληθωρισμού. Η διαφοροποίηση σε διάφορους

τομείς, από τον τομέα της τεχνολογίας μέχρι τις

καταναλωτικές αγαθές, προσφέρει την ευκαιρία

να προστατεύσει κανείς τις αποταμιεύσεις του από

τις μεταβολές των αγορών. Τα χρηματοοικονομικά

προϊόντα όπως τα αμοιβαία κεφάλαια και τα ETFs

(Exchange Traded Funds) είναι δημοφιλή εργαλεία

για τους επενδυτές που επιθυμούν να αυξήσουν

τις αποδόσεις τους χωρίς να αναλαμβάνουν υπερβολικό

ρίσκο.

Η επένδυση σε χαρτοφυλάκια και εμπορεύματα,

όμως, ενδέχεται να απαιτεί μεγαλύτερη εμπειρία και

παρακολούθηση των αγορών, σε αντίθεση με τα πιο

απλά τραπεζικά προϊόντα. Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν

οι Κύπριοι πολίτες είναι να βρουν τρόπους

32 EconomyToday

να διατηρήσουν την αξία των χρημάτων τους σε ένα

περιβάλλον με υψηλό πληθωρισμό, όπου οι παραδοσιακές

μέθοδοι αποταμίευσης δεν αρκούν.

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΈΣ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑΣ

ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌ

ΓΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΎΣ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ

Για τον μέσο καταναλωτή, η προστασία από τον πληθωρισμό

απαιτεί στρατηγικές που να είναι προσβάσιμες

και κατανοητές. Εάν τα χρήματα σε τραπεζικές

καταθέσεις δεν αρκούν, είναι σημαντικό να εξετάσει

κανείς πιο έξυπνους τρόπους για να «κλειδώσει»

την αξία τους. Η πιο συνηθισμένη προσέγγιση

είναι η στρατηγική σταδιακής εισόδου (dollar-cost

averaging - DCA), δηλαδή η επένδυση ενός σταθερού

ποσού χρημάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα,

ανεξάρτητα από τις συνθήκες της αγοράς.

Η στρατηγική DCA εξομαλύνει τις επιπτώσεις

των διακυμάνσεων, αγοράζοντας περισσότερες

μετοχές όταν οι τιμές είναι χαμηλές και λιγότερες

όταν είναι υψηλές, γεγονός που οδηγεί σε

μειωμένο μέσο κόστος ανά μετοχή με την πάροδο

του χρόνου. Επιπλέον, μειώνει τον κίνδυνο κακών

επενδυτικών αποφάσεων βασισμένων σε βραχυπρόθεσμες

κινήσεις της αγοράς και ενθαρρύνει

την πειθαρχία στη διαδικασία της επένδυσης, ακολουθώντας

ένα συγκεκριμένο σχέδιο ανεξαρτήτως

των βραχυπρόθεσμων κινήσεων της αγοράς.

Η ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΊΔΕΥ-

ΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗΣ

Ένας εξίσου σημαντικός παράγοντας για την

προστασία της αγοραστικής δύναμης είναι η

εκπαίδευση και η ενημέρωση του κοινού σχετικά

με τη φύση του πληθωρισμού και τις στρατηγικές

προστασίας. Όσο πιο κατανοητό γίνεται το πώς

λειτουργεί ο πληθωρισμός και ποιες είναι οι επιλογές

για την προστασία των χρημάτων, τόσο πιο

προετοιμασμένοι θα είναι οι πολίτες να λάβουν τις

σωστές αποφάσεις για τις αποταμιεύσεις τους. Η

ανάλυση και η παρακολούθηση των οικονομικών

τάσεων, καθώς και η επένδυση σε χρηματοοικονομική

εκπαίδευση, μπορεί να προσφέρει πολύτιμες

γνώσεις και στρατηγικές για την αντιμετώπιση των

αυξανόμενων τιμών.

EconomyToday 33

EconomyToday 35


COVER STORY

Η ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΊΗΣΗ

ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΊΟΥ

ΕΊΝΑΙ Η

ΑΠΆΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌ

Η δημιουργία ενός καλά

διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου, με

βάση το επίπεδο ανοχής ρίσκου του κάθε

πελάτη, μπορεί να αποτελέσει το κλειδί

για την προστασία της αγοραστικής

δύναμης και την επίτευξη αποδόσεων που

υπερβαίνουν τον πληθωρισμό δηλώνει στο

Economy Today η κ. ΧΆΡΙΣ ΚΥΝΗΓΟΎ,

Επικεφαλής Private Banking, Treasury &

ESG Division της AstroBank.

Η

AstroBank έχει σχεδιάσει προϊόντα

που καλύπτουν τις ανάγκες τόσο του

Private Banking όσο και πελατών με

μικρότερα κεφάλαια προς επένδυση

με το ελάχιστο ποσό επένδυσης που

απαιτείται να ανέρχεται στις €20.000. Η Χάρις

Κυνηγού υπογραμμίζει στο Economy Today ότι η

επενδυτική στρατηγική πρέπει να εστιάζει στη διαφοροποίηση,

λαμβάνοντας υπόψη το ρίσκο, τον χρονικό

ορίζοντα και τους οικονομικούς στόχους του κάθε

επενδυτή, καθώς και τις ανάγκες ρευστότητας.

Ποιες εναλλακτικές επενδύσεις προτείνετε

σε πελάτες που επιθυμούν να αποφύγουν

την απώλεια αγοραστικής δύναμης λόγω

πληθωρισμού;

Ο πληθωρισμός αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες

προκλήσεις για τη διατήρηση της αγοραστικής δύναμης.

Στην AstroΒank, προτείνουμε τη διαφοροποίηση

χαρτοφυλακίου ως τη βέλτιστη στρατηγική για την

36 EconomyToday

ΣΤΗΝ ASTROΒANK,

ΈΧΟΥΜΕ ΣΧΕΔΙΆΣΕΙ

ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΠΟΥ

ΚΑΛΎΠΤΟΥΝ ΤΙΣ

ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΌΣΟ ΤΩΝ

ΠΕΛΑΤΏΝ PRIVATE

BANKING ΌΣΟ ΚΑΙ

ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΏΝ ΜΕ

ΜΙΚΡΌΤΕΡΑ ΚΕΦΆΛΑΙΑ

ΠΡΟΣ ΕΠΈΝΔΥΣΗ

προστασία από την απώλεια αγοραστικής δύναμης.

Εάν δούμε τις αποδόσεις των τελευταίων 25 ετών

θα δούμε ότι όλες οι κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων

- πλην των μετρητών - είχαν αποδόσεις που

ξεπερνούσαν τον πληθωρισμό.

Μετοχές: Παρέχουν μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη

ανάπτυξη του κεφαλαίου, αν και συνοδεύονται

από μεγαλύτερο ρίσκο.

Ομόλογα: Εταιρικά και κρατικά, προσφέρουν σταθερό

εισόδημα και χαμηλότερο ρίσκο.

Εμπορεύματα και μέταλλα: Ιδιαίτερα ο χρυσός,

είναι δημοφιλής ως «ασφαλές καταφύγιο» έναντι

του πληθωρισμού.

Ακίνητα: Αποτελούν μία σταθερή επενδυτική επιλογή,

προσφέροντας εισόδημα μέσω ενοικίων και

πιθανή άνοδο της αξίας τους.

Η δημιουργία ενός καλά διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου,

με βάση το επίπεδο ανοχής ρίσκου του

κάθε πελάτη, μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για την

προστασία της αγοραστικής δύναμης και την επίτευξη

αποδόσεων που υπερβαίνουν τον πληθωρισμό. Ο

πιο πολύς κόσμος φοβάται την επένδυση. Αποτελεί

λέξη που εμπεριέχει κίνδυνο, και συνυφασμένη με

απώλεια κεφαλαίου.

Εδώ είναι που η χρηματοοικονομική εκπαίδευση

αποτελεί βασικό παράγοντα για την ορθολογική

διαχείριση των χρημάτων και την δημιουργία οικο-

νομικής ευημερίας. Oι επενδύσεις δεν είναι μόνο

για τους λίγους και τους επαγγελματίες. Υπάρχουν

επενδυτικές επιλογές για κάθε επίπεδο κεφαλαίου

και για διάφορα επίπεδα ρίσκου.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που υπάρχει είναι να

μένουν τα χρήματα ανεκμετάλλευτα καθώς ο πληθωρισμός

ροκανίζει σταδιακά την αγοραστική τους

δύναμη.

Οι επενδύσεις δεν αποτελούν απλώς τρόπο για

να αυξήσει κάποιος τα κεφάλαια του αλλά είναι

ένα μέσο για να επιτύχει οικονομική ελευθερία και

σταθερότητα.

Ποια επενδυτικά προϊόντα προσφέρετε, προσαρμοσμένα

στο κυπριακό επενδυτικό τοπίο;

Στην AstroΒank, έχουμε σχεδιάσει προϊόντα που

καλύπτουν τις ανάγκες τόσο των πελατών Private

Banking όσο και των πελατών με μικρότερα κεφάλαια

προς επένδυση.

Για πελάτες Private Banking:

Οι πελάτες που διαθέτουν περισσότερα από

€300.000 για επενδύσεις έχουν πρόσβαση σε:

• Υπηρεσίες συμβουλευτικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου

Multi Asset Classes.

• Επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια, ETFs, μετοχές,

ομόλογα και εμπορεύματα.

Λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους του κάθε πελάτη,

τον χρονικό ορίζοντα που έχει και την ανοχή στο

ρίσκο, δημιουργούμε σε συνεργασία μαζί του ένα

εξατομικευμένο χαρτοφυλάκιο που ανταποκρίνεται

στις δικές του ανάγκες.

Για affluent πελάτες:

Πρόσφατα λανσάραμε το AstroBank Target Maturity

Fund, ένα επενδυτικό προϊόν τακτής λήξης που

περιλάμβανε :

• Χαρτοφυλάκιο με 20 τίτλους ευρωπαϊκών κρατικών

και εταιρικών ομολόγων.

• Ελάχιστη επένδυση €20.000

• Εκτιμώμενη ετήσια μερισματική απόδοση 3,5%.

Το Target Maturity Fund είχε προσαρμοστεί στα

δεδομένα της κυπριακής αγοράς, εμπνευσμένο από

παρόμοια προϊόντα που είχαν μεγάλη επιτυχία στην

ελληνική αγορά. Στόχος μας ήταν να προσφέρουμε

στους πελάτες μας την ευκαιρία να επωφεληθούν

από το τρέχον καθεστώς των υψηλών επιτοκίων, για

χρονική περίοδο έως και τρία έτη.

Ποιες είναι οι κυριότερες τάσεις στις επενδύσεις

αυτή τη στιγμή, ειδικά στην κυπριακή

αγορά;

ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΊΝΕΙ

ΚΑΤΑΝΟΗΤΌ ΌΤΙ,

ΟΙ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ

ΜΌΝΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ

ΛΊΓΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΊΕΣ

ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ

Επιτόκια και οικονομικό περιβάλλον

Τα επιτόκια μειώνονται σταδιακά τόσο στις ΗΠΑ όσο

και στην Ευρωζώνη. Οι αγορές Ομολόγων προεξοφλούν

ήδη βέβαια ότι ο νεοκλεγέντας πρόεδρος

Trump θα μετατρέψει τις προεκλογικές του ανακοινώσεις

σε πολιτικές και αυτό θα δημιουργήσει

πληθωριστικές πιέσεις ένεκα των αυξημένων δασμών.

Για αυτό τον λόγο η Fed δεν προβλέπεται να

μειώσει τα επιτόκια πολύ περισσότερο (25μβ κάθε

τρίμηνο) εξού και παρατηρείται άνοδος στα μακροχρόνια

επιτόκια, ενώ η ΕΚΤ πιθανότατα θα προβεί

σε μειώσεις 50 μονάδων βάσης το 2024 και 100

μονάδων βάσης το πρώτο εξάμηνο του 2025.

Αυτό δημιουργεί νέες ευκαιρίες για επενδύσεις σε

ομόλογα με υψηλές αποδόσεις.

Μετοχές

Στις ΗΠΑ, ο S&P 500 ενδέχεται να σπάσει το όριο

των 6.000 μονάδων, αν και είναι πιθανές προσωρινές

διορθώσεις της τάξης του 10%.

Στην Ευρώπη, οι μετοχές προσφέρουν υψηλότερες

μερισματικές αποδόσεις από τις αποδόσεις των

βραχυπρόθεσμων ομολόγων, καθιστώντας τις

ελκυστική επιλογή για επενδυτές. Παρόλα αυτά δεν

περιμένουμε υπεραποδόσεις, ένεκα των σοβαρών

προβλημάτων της Ευρωζώνης.

Το αντίθετο συμβαίνει με τις αμερικανικές μετοχές,

οι οποίες έχουνε μικρότερες μερισματικές αποδόσεις

σε σχέση τα risk-free 2 years US Treasury.

Χρυσός

Ο χρυσός παραμένει ένα φυσικό μέσο αντιστάθμισης

κινδύνου (hedge) έναντι του πληθωρισμού,

ενώ η ζήτηση από χώρες όπως η Κίνα συνεχίζει να

στηρίζει τις τιμές.

Συναλλαγματικές ισοτιμίες

Η ισοτιμία EUR/USD παραμένει υπέρ του δολαρίου

με μεγάλη πιθανότητα να σπάζει το 1,05 και

να κινείται προς την μονάδα, με την αμερικανική

οικονομία να παρουσιάζει μεγαλύτερη ανάπτυξη και

υψηλότερα επιτόκια σε σύγκριση με την Ευρωζώνη.

Να μην παραβλέπουμε και το γεγονός ότι η Ευρώπη

είναι ουσιαστικά σε ύφεση σε αντίθεση με την

Αμερική.

Επενδυτικές ευκαιρίες και στρατηγική

διαφοροποίησης

Η επενδυτική στρατηγική πρέπει να εστιάζει στη

διαφοροποίηση, λαμβάνοντας υπόψη το ρίσκο, τον

χρονικό ορίζοντα και τους οικονομικούς στόχους

του κάθε επενδυτή. Στην AstroΒank, παρέχουμε

ένα ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών που

ανταποκρίνονται στις εξελίξεις της κυπριακής και

διεθνούς αγοράς, προσφέροντας στους πελάτες

μας τις κατάλληλες λύσεις για την προστασία και

την ανάπτυξη του κεφαλαίου τους.

Τέλος να τονίσω ότι η κατανόηση των επενδύσεων

και η εμπιστοσύνη στις ορθές επιλογές μπορούν

να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της ανασφάλειας

και στην διασφάλιση ενός καλύτερου οικονομικού

μέλλοντος.

EconomyToday 37


COVER STORY

ΥΨΗΛΕΣ

ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΜΕΣΩ

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Το LC London Credit AIF V.C.I.C. Public Ltd, ένα

Επενδυτικό Ταμείο που εποπτεύεται από την Επιτροπή

Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), έχει αναπτύξει ισχυρή

δυναμική, σημειώνοντας συνεχή και σημαντική αύξηση

στα υπό διαχείριση κεφάλαιά του.

Η

Consulco έχει καθιερωθεί ως αξιόπιστος

διαχειριστής επενδύσεων, οδηγώντας

τους πελάτες της προς κερδοφόρες

επενδύσεις, ξεπερνώντας σταθερά τους

στόχους της. Το ιστορικό της υπογραμμίζει

την αξιοπιστία της εταιρείας και την εμπιστοσύνη που της

δείχνουν οι επενδυτές.

ΕΚΠΛΗΡΏΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ

ΑΠΟΣΤΟΛΉ ΤΗΣ: ΚΑΘΟΔΉΓΗΣΗ

ΠΕΛΑΤΏΝ ΠΡΟΣ ΚΕΡΔΟΦΌΡΕΣ

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

«Στην Consulco αξιοποιούμε στρατηγικές επενδύσεις

στις αγορές ακινήτων και πιστώσεων του Λονδίνου,

προσφέροντας δυνατότητες ανάπτυξης αλλά και σταθερότητας»,

εξήγησε ο Μιχάλης Ταννούσης, Διευθυντής

Επενδυτικών Υπηρεσιών. Μέσω μιας συντηρητικής

προσέγγισης στις εναλλακτικές επενδύσεις, η εταιρεία

υπερβαίνει σταθερά τους στόχους της.

«Η έμπειρη ομάδα διαχείρισης επενδύσεων μας στο

Λονδίνο, επιλέγει προσεκτικά βρετανικά περιουσιακά

στοιχεία, διενεργεί τη δέουσα επιμέλεια, διαχείριση και

διατηρεί συνεπή παρακολούθηση», σημείωσε, υπογραμμίζοντας

την συντηρητική προσέγγιση της εταιρείας. Η

Consulco έχει δώσει έμφαση τόσο στην ανάπτυξη όσο

και στην προστασία, διασφαλίζοντας σταθερή πρόοδο

προς τους οικονομικούς της στόχους, ενώ παραμένει ευέλικτη

εν μέσω μεταβαλλόμενων δυναμικών της αγοράς.

ΈΝΑ ΧΑΡΤΟΦΥΛΆΚΙΟ ΠΟΥ

ΒΑΣΊΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΊΑ

ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑ

Η Consulco έχει ιδρύσει την London Credit, εταιρεία

χρηματοδότησης με έδρα το Λονδίνο, η οποία λειτουργεί

με επιτυχία τα τελευταία 13 χρόνια.

Από την ίδρυσή της, η London Credit έχει εγκρίνει και

ΑΠΌ ΤΗΝ ΊΔΡΥΣΉ ΤΗΣ,

Η LONDON CREDIT,

ΈΧΕΙ ΕΓΚΡΊΝΕΙ ΚΑΙ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΉΣΕΙ

ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΑΠΌ

€253.000.000

ΣΕ ΣΥΝΟΛΙΚΌ

ΠΟΣΌ ΔΑΝΕΊΩΝ,

ΔΙΑΤΗΡΏΝΤΑΣ

ΈΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΆ

ΥΨΗΛΌ ΠΟΣΟΣΤΌ

ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΉΣ

χρηματοδοτήσει περισσότερα από €253.000.000

σε συνολικό ποσό δανείων, διατηρώντας ένα εξαιρετικά

υψηλό ποσοστό αποπληρωμής. Αυτό το ιστορικό

υπογραμμίζει την αξιοπιστία και την ανθεκτικότητα των

δανειοδοτικών της υπηρεσιών στην ανταγωνιστική

αγορά ακινήτων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Tο 2021, δημιουργήθηκε το LC London Credit AIF

V.C.I.C. Public Ltd («το Επενδυτικό Ταμείο»), το οποίο

παρέχει στους επενδυτές έμμεση πρόσβαση στην αγορά

δανεισμού του Λονδίνου, έχοντας ως εξασφάλιση

ακίνητη ιδιοκτησία. Το Επενδυτικό Ταμείο, το οποίο

εποπτεύεται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

(ΕΚΚ), απέκτησε γρήγορα δυναμική, αυξάνοντας

τα υπό διαχείριση κεφάλαιά του στα 60 εκατομμύρια

ευρώ. Το Επενδυτικό Ταμείο απευθύνεται σε επαγγελματίες

και επαρκώς ενημερωμένους επενδυτές.

Οι επενδυτές του Επενδυτικού Ταμείου επωφελούνται

από την έμμεση έκθεση στην αγορά ακινήτων του

Λονδίνου, με τη δυνατότητα υψηλών αποδόσεων. Το

Επενδυτικό Ταμείο αποτελείται από τα ακόλουθα τρία

Επενδυτικά Τμήματα:

• Επενδυτικό Τμήμα A: Συμμετέχει μέσω θυγατρικής

σε βραχυπρόθεσμα δάνεια με εξασφάλιση

κυρίως οικιστικά ακίνητα στο Λονδίνο, δίνοντας

έμφαση στη σταθερότητα.

Στόχοι απόδοσης: 4%+ (Ευρώ), 5%+ (Στερλίνα και

Δολάριο).

• Επενδυτικό Τμήμα B: Συμμετέχει μέσω θυγατρικής

σε βραχυπρόθεσμα δάνεια με εξασφάλιση κυρίως

εμπορικά ακίνητα στο Λονδίνο, εξισορροπώντας

τον κίνδυνο με την απόδοση.

Στόχοι απόδοσης: 5%+ (Ευρώ), 6%+ (Στερλίνα και

Δολάριο).

• Επενδυτικό Τμήμα C: Όταν ενεργοποιηθεί, θα

συμμετέχει μέσω θυγατρικής σε βραχυπρόθεσμα

δάνεια με εξασφάλιση έργα οικιστικής ανάπτυξης

και ανακαινίσεις σε περιοχές υψηλής ζήτησης.

Στόχοι απόδοσης: 6%-7% (Ευρώ), 7%-8% (Στερλίνα

και Δολάριο).

ΓΙΑΤΊ ΤΟ ΗΝΩΜΈΝΟ ΒΑΣΊΛΕΙΟ

ΠΑΡΑΜΈΝΕΙ ΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΕΠΕΝ-

ΔΎΣΕΩΝ ΤΗΣ CONSULCO

Το Ηνωμένο Βασίλειο και το Λονδίνο ειδικότερα,

παραμένει η κύρια βάση επενδύσεων της Consulco. Ο

συνδυασμός της μακροπρόθεσμης σταθερότητας, της

ισχυρής ζήτησης για οικιστικά και εμπορικά ακίνητα και η

παγκόσμια οικονομική εξέχουσα θέση της την καθιστούν

μια κερδοφόρα αγορά. «Το Λονδίνο προσφέρει ελκυστικές

αποδόσεις στον τομέα του δανεισμού λόγω του

βάθους και της ανθεκτικότητας της αγοράς δανεισμού

που υποστηρίζεται από ακίνητα», είπε ο κ. Ταννούσης.

Η τεχνογνωσία της εταιρείας της επιτρέπει να εντοπίζει

ευκαιρίες υψηλών δυνατοτήτων και να δημιουργεί ένα

38 EconomyToday

διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο που ανταποκρίνεται

στις ανάγκες των επενδυτών.

ΑΝΆΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ

ΑΚΙΝΉΤΩΝ ΤΟΥ ΗΝΩΜΈΝΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ

Τρέχουσα Δυναμική Αγοράς

Η αγορά αστικών ακινήτων του Ηνωμένου Βασιλείου,

ιδιαίτερα στο Λονδίνο, έχει επηρεαστεί από ευρύτερες

οικονομικές αλλαγές. Ενώ ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει,

τα υψηλά επιτόκια μετριάζουν τον όγκο των

συναλλαγών και την αύξηση των τιμών. Οι τιμές των

ακινήτων παρέμειναν σταθερές, με μέτριο ετήσιο ρυθμό

αύξησης 2,4% (Nationwide, Οκτώβριος 2024).

Ωστόσο, οι προβλέψεις για το 2025 υποδηλώνουν

ανάπτυξη 4% (Savills, November 2024) καθώς σταθεροποιούνται

οι οικονομικές συνθήκες.

Προκλήσεις Αγοράς Ακινήτων

Το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει έλλειψη κατοικιών,

πρόκληση που αντιμετωπίζει και η υπόλοιπη

Ευρώπη. Αυτή η έλλειψη είναι ιδιαίτερα έντονη στην

αγορά ενοικίων, όπου η ζήτηση υπερβαίνει την

προσφορά, αυξάνοντας τα ενοίκια. Οι προβλέψεις παρουσιάζουν

ετήσια αύξηση ενοικίων 4% σε ολόκληρο

το Ηνωμένο Βασίλειο το 2025, αν και η ανάπτυξη του

Λονδίνου αναμένεται να είναι πιο μέτρια στο 1,5%.

(Savills, November 2024)

ΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ

ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΎ

ΤΑΜΕΊΟΥ

ΕΠΩΦΕΛΟΎΝΤΑΙ

ΑΠΌ ΤΗΝ ΈΜΜΕΣΗ

ΈΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ

ΑΓΟΡΆ ΑΚΙΝΉΤΩΝ

ΤΟΥ ΛΟΝΔΊΝΟΥ, ΜΕ

ΤΗ ΔΥΝΑΤΌΤΗΤΑ

ΥΨΗΛΏΝ

ΑΠΟΔΌΣΕΩΝ

Μελλοντικά σχέδια για επέκταση

Η Consulco πρόκειται να ενεργοποιήσει το Επενδυτικό

Τμήμα C, την τρίτη επενδυτική της επιλογή,

η οποία στοχεύει να προσφέρει υψηλότερες

αποδόσεις με μια ευέλικτη στρατηγική εξόδου

για τους επενδυτές. Παράλληλα, η είσοδος

της εταιρείας στην αγορά ανάπτυξης ακινήτων

αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω το χαρτοφυλάκιό

της, αξιοποιώντας στοχευμένες επενδύσεις

σε έργα υψηλής ζήτησης και στρατηγικής

σημασίας. Αυτή η στρατηγική υπογραμμίζει τη

δέσμευση τής Consulco για διαφοροποίηση,

παρέχοντας στους επενδυτές της εναλλακτικές

ευκαιρίες σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο τομέα.

Disclaimer: Ανατρέξτε στο πληροφοριακό μνημόνιο

του LC London Credit AIF V.C.I.C. Public

Ltd («the Fund») πριν από τη λήψη τελικών

επενδυτικών αποφάσεων. Υπάρχουν ορισμένοι

παράγοντες κινδύνου που πρέπει να ληφθούν

υπόψη, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγματικών

διακυμάνσεων, που μπορεί να επηρεάσουν

τις αποδόσεις. Η προηγούμενη απόδοση

δεν προβλέπει μελλοντικές αποδόσεις. Το Fund

διατίθεται αποκλειστικά σε επαγγελματίες και

επαρκώς ενημερωμένους επενδυτές.

ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ

Tηλ.: 22 361300

Email: info@consulco.com

Iστοσελίδα: www.consulco.com

EconomyToday 39


COVER STORY

Ο ΚΑΘΈΝΑΣ ΜΠΟΡΕΊ

ΝΑ ΑΝΑΛΆΒΕΙ

ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ

ΤΟΥ ΜΈΛΛΟΝ

Για πρώτη φορά στην ιστορία,

η οικονομική ελευθερία είναι εφικτή

για όλους. Πρέπει όμως το κάθε ευρώ

να παράγει το επόμενο, δηλώνει

o ΗΛΊΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΛΈΑΣ,

Chief Strategic Officer της

GMM Fund Management.

Με την πάροδο του χρόνου, η παραδοσιακή

προσέγγιση της απλής

κατάθεσης των αποταμιεύσεων

σε έναν τραπεζικό λογαριασμό

διαβρώνει την αγοραστική δύναμη,

υπογραμμίζει στη συνέντευξή του στο Economy

Today o Ηλίας Γεωργουλέας. Ως εκ τούτου οι

επενδυτές σήμερα πρέπει να εξετάσουν τη διαφοροποίηση

των επενδύσεων τους σε μια ποικιλία

κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων με στόχο να

προστατεύσουν το οικονομικό τους μέλλον. Όσον

αφορά την κυπριακή αγορά καταγράφονται επενδυτικές

τάσεις κυρίως στον τομέα των ακινήτων, στην

ενέργεια και στο οικοσύστημα των Startups, ενώ

σημειώνει ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι μεγαλύτερες

αποδόσεις απολαμβάνουν όσοι έχουν πρόσβαση σε

επαγγελματική διαχείριση και αποκλειστικές ευκαιρίες

που οι μικρότεροι επενδυτές δεν μπορούν καν να

πλησιάσουν.

Ποια η γνώμη σας για τις αποταμιεύσεις νοικοκυριών

σε τραπεζικούς λογαριασμούς, την

παρούσα χρονική συγκυρία αλλά και γενικότερα;

Πώς μπορούν τα νοικοκυριά να διασφαλίσουν

τις αποταμιεύσεις και την αγοραστική

τους δύναμη με δεδομένο των χαμηλών

τραπεζικών καταθετικών επιτοκίων;

Στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον, η παραδοσιακή

προσέγγιση της απλής κατάθεσης των

αποταμιεύσεων σε έναν τραπεζικό λογαριασμό δεν

40 EconomyToday

αποτελεί πλέον μια κερδοφόρα στρατηγική. Παρόλο

που οι τραπεζικοί λογαριασμοί προσφέρουν ευκολία

και ασφάλεια, συχνά αποτυγχάνουν να παράγουν

σημαντικές αποδόσεις. Ο συνδυασμός χαμηλών

επιτοκίων και πληθωρισμού διαβρώνει την αγοραστική

δύναμη των αποταμιεύσεων με την πάροδο

του χρόνου.

Για πρώτη φορά στην ιστορία, η οικονομική ελευθερία

είναι εφικτή για όλους. Πρέπει όμως, το κάθε

ευρώ να παράγει το επόμενο. Για να προστατεύσουν

το οικονομικό τους μέλλον, οι επενδυτές πρέπει να

εξετάσουν τη διαφοροποίηση των επενδύσεων τους

σε μια ποικιλία κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων.

Διασπείροντας τις επενδύσεις σε διάφορα περιουσιακά

στοιχεία, τα άτομα μπορούν να μετριάσουν τον

κίνδυνο και να ενισχύσουν τις δυνητικές αποδόσεις.

Για παράδειγμα ένα καλά διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο

μπορεί να περιλαμβάνει μετοχές, ομόλογα,

μερίδια σε Επενδυτικά Ταμεία και ακίνητα.

Κατανοώντας τους περιορισμούς των παραδοσια-

κών αποταμιεύσεων και αγκαλιάζοντας τη δύναμη

της διαφοροποίησης, ο καθένας μπορεί να αναλάβει

τον έλεγχο του οικονομικού του μέλλοντος και να

επιδιώξει μακροπρόθεσμη στρατηγική οικονομικής

ασφάλειας.

Ποιες εναλλακτικές επενδύσεις θεωρείτε πως

μπορούν να βοηθήσουν τους επενδυτές να

διατηρήσουν την αγοραστική τους δύναμη εν

μέσω πληθωρισμού;

Με βάση τις ιστορικές αποδόσεις (> 50 χρόνια) ανά

κατηγορία περιουσιακών στοιχείων, όπως φαίνεται

και από τον Πίνακα 1, δύο κατηγορίες περιουσιακών

στοιχείων ξεχωρίζουν. Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις

σε ιδιωτικά κεφάλαια (private equity) και ακίνητα,

παρουσιάζουν υψηλότερες αποδόσεις από τον μέσο

όρο του πληθωρισμού, αλλά και από τις παραδοσιακές

επενδύσεις όπως μετοχές και ομόλογα. Αυτό

σημαίνει ότι ιστορικά, οι εν λόγω επενδύσεις έχουν

προστατεύσει καλύτερα την αγοραστική δύναμη των

επενδυτών.

Η απόδοση της ακίνητης περιουσίας που προκύπτει

από υπεραξία, τείνει να έχει θετική συσχέτιση με τον

πληθωρισμό, δηλαδή όσο αυξάνεται ο πληθωρισμός,

αυξάνεται και η απόδοση από την υπεραξία. Επιπλέον,

οι επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία, προσφέρουν

σταθερό εισόδημα μέσω ενοικίων.

Μέσω των επενδύσεων σε private equity, οι επενδυτές

αποκτούν πρόσβαση σε δυναμικά αναπτυσσόμενους

τομείς της αγοράς, όπως για παράδειγμα

ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τεχνολογίες

blockchain. Οι τομείς αυτοί παρουσιάζουν συχνά

ψηλές αποδόσεις, κυρίως σε περιόδους οικονομικής

ανάπτυξης, έχοντας παράλληλα και χαμηλή συσχέτιση

με τις παραδοσιακές επενδύσεις.

Ποια επενδυτικά προϊόντα προσφέρετε που είναι

προσαρμοσμένα στο κυπριακό επενδυτικό

τοπίο; Ποιο είναι το ελάχιστο επενδυτικό ποσό

για τα εναλλακτικά προϊόντα που προσφέρετε;

Ο όμιλος μας συμπεριλαμβάνει δύο εταιρείες διαχείρισης,

τη GMM Global Money Managers Ltd (GMM

UCITS) και τη GMM Global Money Managers AIFM

Ltd (GMM AIFM), οι οποίες διαχειρίζονται αμοιβαία

κεφάλαια και ταμεία εναλλακτικών επενδύσεων.

Σε γενικές γραμμές οι δύο αυτές εταιρείες διαχειρίζονται

περισσότερα από 500 εκατομμύρια ευρώ σε

assets under management, έχοντας υπό τη διαχείρισή

τους περίπου 50 funds και εξυπηρετώντας τις επενδυτικές

ανάγκες περίπου 2.800 επενδυτών. Από τα

ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι τα επενδυτικά προϊόντα

μας, μπορούν να καλύψουν ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών

επιλογών καθώς απευθύνονται σε διάφορες

κατηγορίες επενδυτικών προφίλ. Ενδεικτικά μπορούμε

να αναφέρουμε μερικά από αυτά παρακάτω:

Η GMM UCITS προσφέρει το AstroBank Target

Πίνακας 1

ANNUAL

AVERAGE

RETURN

Private Equity

15,20%

RE Development

14,00%

Public Equity

10,75%

Corporate Bonds

8,56%

Gold

7,87%

Government Bond

6,08%

Real Estate

5,30%

Cash Equivalents

4,35%

INFLATION

3,96%

Maturity Fund 2027, το οποίο είναι το πρώτο target

maturity fund στην Κύπρο, το οποίο επενδύει σε

κρατικά και εταιρικά ομόλογα. Είναι εμπνευσμένο

από παρόμοιου είδους Αμοιβαία Κεφάλαια που

δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα από τις τέσσερις

μεγάλες ελληνικές τράπεζες, ύψους €5 δισ. (2023).

Το AstroBank Target Maturity Fund 2027 είναι

αμοιβαίο κεφάλαιο σχετικά χαμηλού ρίσκου με στοχευμένη

ετήσια μερισματική απόδοση 3,5%.

Επίσης, η GMM UCITS διαχειρίζεται το GMM Kolona

Balanced Fund, του οποίου επενδυτικός σκοπός

είναι η επίτευξη μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων

ανταγωνιστικών αποδόσεων, μέσω ισορροπημένων

επενδύσεων σε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο

διεθνών εταιρικών και κρατικών ομολόγων,

μετοχών και καταθέσεων. Το GMM Kolona Balanced

Fund είναι αμοιβαίο κεφάλαιο μετρίου ρίσκου με

εντυπωσιακό ιστορικό υψηλών αποδόσεων μέχρι

σήμερα.

Τέλος, η GMM AIFM προσφέρει το Global Green

Energy Fund, ένα ταμείο εναλλακτικών επενδύσεων

με στοχευμένη ετήσια μερισματική απόδοση της

τάξεως του 5%, το οποίο έχει ως επενδυτική πολιτική

του τις βιώσιμες επενδύσεις. Το Global Green

Energy Fund επενδύει κυρίως σε υδροηλεκτρικά

πάρκα στην Ελλάδα και προσφέρεται σε επενδυτές

στην Κύπρο από €10.000 και σε επενδυτές στην Ελλάδα

από €100.000. Το Global Green Energy Fund

ακολουθεί τις απαιτήσεις γνωστοποίησης σύμφωνα

με το Άρθρο 9 του Κανονισμού (Ε.Ε.) 2019/2088

περί γνωστοποιήσεων αειφορίας στον τομέα των

χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (το «SFDR»), γνωστά

και ως «Dark Green» Επενδυτικά Ταμεία.

Ποιες είναι οι κυριότερες τάσεις στις επενδύσεις

αυτή τη στιγμή, ειδικά στην κυπριακή

αγορά;

Στην κυπριακή αγορά παρατηρούμε τις πιο κάτω

τάσεις στην κυπριακή αγορά:

• Ακίνητα: Η κυπριακή αγορά ακινήτων εξακολουθεί

να είναι ελκυστική για τους επενδυτές, ιδιαίτερα σε

τομείς όπως ο τουρισμός και τα εμπορικά κέντρα.

• Ενεργειακός τομέας: Με έμφαση στις ανανεώσιμες

πηγές ενέργειας όπως τα φωτοβολταϊκά,

οι επενδύσεις στον τομέα αυτό αναμένεται να

αυξηθούν.

• Startups: Υπάρχει μια αυξανόμενη τάση σε

εταιρείες Startup που δραστηριοποιούνται κυρίως

στον τομέα της τεχνολογίας στην Κύπρο, προσφέροντας

ευκαιρίες για επενδύσεις σε καινοτόμες

επιχειρήσεις.

Φυσικά, η επιλογή των κατάλληλων επενδύσεων για

συμπερίληψή τους στα ιδιωτικά χαρτοφυλάκια του

κάθε επενδυτή, εξαρτάται από τους προσωπικούς

στόχους, την ανοχή κινδύνου και τον επενδυτικό του

ορίζοντα.

EconomyToday 41


COVER STORY

Strategy Change Date

Minimum Subscription

Currency

Recommended Holding Period

NAV as at 30/09/2024

IRR (annualized)

Strategy Duration

Valuation Frequency

Activity area

ISIN

25/04/2024

€20.000

EUR

3 yrs.

€9,5 million

2-3%

3 yrs (until 2027)

Daily

EU

CYF000000143

BONDS

97.4%

Fund Administration Custodian External Auditor

ASTROBANK

TARGET MATURITY FUND 2027

Bond Fund

The objective of the Mutual Fund is to generate income and capital appreciation, while at the

same time seeking to preserve the capital of shareholders.

CySEC license number

Strategy Change Date


Currency


NAV as at 30/09/2024

IRR (annualized)

Strategy Duration

Valuation Frequency

Activity area

ISIN

TARGETED ANNUAL DIVIDEND 3.5%

UCITS 03/78

25/04/2024

€20.000

EUR

3 yrs.

€9,5 million

2-3%

3 yrs (until 2027)

Daily

EU

CYF000000143

CASH

2.6%

BONDS

97.4%

GMM KOLONA BALANCED FUND

an investment compartment of GMM FUNDS

Balanced Fund

The Investment Compartment’s investment objective is to generate income and added value in the

medium term, by investing its assets in a balanced manner


License Date


Currency


NAV as at 30/09/2024

IRR (annualized)

Duration

Valuation Frequency

Activity area

ISIN

TARGETED ANNUAL RETURN 10%

UCITS02_11

01/11/2013

€1.000

EUR

3 yrs.

€1,8 million

10%

Unlimited

Daily

EU & International

CYF000000127

ETFs

11.2%

CASH

20.4%

BONDS

49%

EQUITIES

19.4%



GMM KOLONA BALANCED FUND

Τι θα μπορούσε να προσέξει Balanced ένας άπειρος Fund επενδυτής

που θέλει medium να term, ξεκινήσει by investing να its assets επενδύει in a balanced και manner

πώς δύναται να παρακολουθεί και να προσαρμόζει

τη στρατηγική του, αποτελεσματικά;

TARGETED ANNUAL RETURN 10%

CASH


UCITS02_11

20.4%

Βλέπουμε ότι οι περισσότεροι επενδυτές (~70%)

License Date

01/11/2013


€1.000

επιλέγουν να επενδύσουν χωρίς επαγγελματική

Currency

EUR

διαχείριση.

Recommended Holding

Το 70%

Period

3 yrs.

- 90% αυτών, χάνουν τα χρήματά

ETFs

NAV as at 30/09/2024

€1,8 million

11.2%

τους IRR (annualized) μέσα σε μια από τις διάφορες 10% πλατφόρμες που

Duration

Unlimited

χρησιμοποιούν.

Valuation Frequency

Daily

Activity area

EU & International

Επίσης ISIN βλέπουμε από τις CYF000000127 έρευνες (αποδόσεις περιουσιακών

στοιχείων 1995 - 2021) ότι όσοι διαθέτουν

μεγαλύτερο κεφάλαιο απολαμβάνουν πολύ μεγαλύτερες

αποδόσεις. Το 90% του πληθυσμού απολαμβάνει

αποδόσεις κοντά στο 3-4%, ενώ το 10% αποδόσεις

από 4%-9%. Αυτό συμβαίνει, όχι επειδή είναι πιο τυχεροί,

αλλά επειδή έχουν πρόσβαση σε επαγγελματική διαχείριση

και αποκλειστικές ευκαιρίες που οι μικρότεροι

επενδυτές δεν μπορούν καν να πλησιάσουν.

Τα Επενδυτικά Ταμεία προσφέρουν διαφοροποιημένα

χαρτοφυλάκια που διαχειρίζονται επαγγελματίες διαχειριστές,

χωρίς τον πονοκέφαλο τις συνεχείς παρακολούθησης

και επαναξιολόγησης επενδύσεων, για τα

οποία φυσικά απαιτούνται και εξειδικευμένες γνώσεις.

Τα Επενδυτικά Ταμεία, είναι θεσμικοί, επαγγελματίες,

μεγάλοι επενδυτές, που μπορούν να προσφέρουν

στους μεσαίους και μικρούς επενδυτές τις ίδιες ευκαιρίες

και τα ίδια εργαλεία που είναι προνόμιο των λίγων.

Η GlobalWealth Group Plc, έγινε γι’ αυτό ακριβώς τον

σκοπό, να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των μικρών

και μεγάλων επενδυτών. Τον Ιούλιο του 2024, η GMM

UCITS και GMM AIFM απέκτησαν την Wealth Avenue

Plc (εισηγμένη στη ΝΕΑ αγορά του Χρηματιστήριου

Αξιών Κύπρου με TICKER: WEALTH), μέσω αντίστροφης

εξαγοράς (αναμένοντας την τελική έγκριση από

την CySEC). Η WealthAvenue Plc είναι μια εταιρεία που

συνεπενδύει σε ακίνητα. Ο νέος όμιλος μετονομάστηκε

σε GlobalWealth Plc, με στόχο να προσφέρει πρόσβαση

και σε μικρούς επενδυτές σε ένα ευρύ φάσμα χρηματοοικονομικών

προϊόντων.

42 EconomyToday

an investment compartment of GMM FUNDS

The Investment Compartment’s investment objective is to generate income and added value in the

BONDS

49%

EQUITIES

19.4%


HOW DO YOU CURRENTLY MANAGE YOUR INVESTMENTS?

5,1 %

I have

hired an

investment

management

agency/firm

14,4 %

I invest

based

on the

advice of

family and

friends

2,8%

I have hired a

Financial Advisor

70,5%

I invest on

my own

Source: GoodFirms (2023) Investment Management Survey (N=815)

7,2%

I currently

don’t have

any investments

EconomyToday 43


COVER STORY

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΆ

ΤΑΜΕΊΑ:

ΣΤΟΧΕΎΟΥΜΕ ΣΕ

ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗ

ΚΑΙ ΒΙΏΣΙΜΗ

ΜΕΓΈΘΥΝΣΗ

ΤΟΥ ΤΟΜΈΑ

Παρά το γεγονός ότι το υπό

διαχείριση ενεργητικό των

Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο

ξεπερνά τα €9 δις, η Πρόεδρος του

CIFA τονίζει ότι οι δυνατότητες των

στελεχών και των εταιρειών στην

Κύπρο είναι απεριόριστες και ο

τομέας μπορεί να αναπτυχθεί και να

ενισχύσει περαιτέρω την κυπριακή

οικονομία.

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΞΈΝΙΟ ΜΕΣΑΡΊΤΗ

Η

Μαρία Παναγιώτου, Πρόεδρος

του Cyprus Investment Funds

Association (CIFA) αναφέρει, στο

Economy Today, ότι μέχρι σήμερα

αξιοποιούμε τα πλεονεκτήματα της

Κύπρου για προσέλκυση ταμείων στην Κύπρο από

το εξωτερικό, τα οποία συνήθως διατηρούν επενδυτές

από το εξωτερικό και επενδύουν κατά κύριο

λόγο στο εξωτερικό. Στη συνέντευξή της δηλώνει

ότι οι δυνατότητες των στελεχών και των εταιρειών

στην Κύπρο είναι απεριόριστες, τονίζοντας

ότι πλέον έφτασε η ώρα να προσελκύσουμε και

επενδύσεις από το εξωτερικό προς την Κύπρο και

από την Κύπρο προς το εξωτερικό. Σχετικά με τις

γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, επισημαίνει

ότι η Κύπρος απέδειξε ότι αποτελεί πυλώνα σταθε-

44 EconomyToday

ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

ΚΑΤΟΡΘΏΣΑΜΕ ΝΑ

ΠΡΟΣΕΛΚΎΣΟΥΜΕ

ΑΡΚΕΤΆ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΆ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΆ ΤΑΜΕΊΑ,

ΩΣ ΑΠΟΤΈΛΕΣΜΑ

ΜΊΑΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΉΣ

ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑΣ, Η

ΟΠΟΊΑ ΞΕΚΊΝΗΣΕ

ΠΡΙΝ 10 ΧΡΌΝΙΑ

ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΆ ΑΠΌ

ΤΟ ΜΗΔΈΝ

ρότητας στην περιοχή, υπογραμμίζοντας παράλληλα

ότι «σε καμία περίπτωση δεν βλέπουμε τραγικά

γεγονότα όπως οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις με

χιλιάδες θύματα, ως ευκαιρίες».

Τι ορίζουμε ως ένα Επενδυτικό Ταμείο και

πώς προέκυψε η προσέλκυση Επενδυτικών

Ταμείων να αποτελεί ένα από τα success

stories της κυπριακής οικονομίας τα τελευταία

χρόνια;

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι Επενδυτικών Ταμείων,

οι Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων

(AIFs) οι οποίοι συγκεντρώνουν κεφάλαια από

αριθμό επενδυτών, με σκοπό τη συλλογική επένδυση

σύμφωνα με καθορισμένη επενδυτική πολιτική,

οι οποίοι επενδύουν κατά κύριο λόγο στην

πραγματική οικονομία, δηλαδή σε ακίνητα, στη

ναυτιλία, εκπαίδευση κ.τλ. και οι Ανοικτού Τύπου

Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων (UCITS),

οι οποίοι επενδύουν συλλογικά τα κεφάλαια των

επενδυτών, σε παραδοσιακές επενδύσεις όπως τα

ομόλογα και οι μετοχές. Στην Κύπρο τα τελευταία

χρόνια κατορθώσαμε να προσελκύσουμε αρκετά

Εναλλακτικά Επενδυτικά Ταμεία (Alternative

Investment Funds – AIFs) ως αποτέλεσμα μίας

συλλογικής προσπάθειας η οποία ξεκίνησε πριν

10 χρόνια κυριολεκτικά από το μηδέν.

Ποια είναι η συνεισφορά του τομέα των

Επενδυτικών Ταμείων στην τοπική οικονομία

και πώς η παρουσία τους βοηθά επακριβώς

την κυπριακή οικονομία;

Πρόκειται για έναν τομέα ο οποίος καταγράφει

σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Κατά συνέπεια,

δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, νέες

δραστηριότητες για παρεμφερείς τομείς, προσελκύουμε

εξειδικευμένα στελέχη από το εξωτερικό,

αυξάνονται τα κρατικά έσοδα και προβάλλεται η

χώρα μας διεθνώς. Πρόσφατα πραγματοποιήσαμε

roadshow στην Αθήνα για να παρουσιάσουμε

τα πλεονεκτήματα της Κύπρου ως προορισμού

εγκατάστασης Alternative Investment Funds και

το ενδιαφέρον ήταν τεράστιο.

Πέραν όμως από τα προαναφερόμενα οφέλη, η

πραγματική κυπριακή οικονομία έχει να κερδίσει

πολλά από τα Επενδυτικά Ταμεία. Περίπου το

26,6% του υπό διαχείριση ενεργητικού τους είναι

επενδυμένο στην κυπριακή οικονομία, δηλαδή περίπου

€2,5 δις.. Άρα σε μία οικονομία που παραδοσιακά

η ανάπτυξη εξαρτάται από τον τραπεζικό

δανεισμό, τα Επενδυτικά Ταμεία προσφέρουν μία

καλή εναλλακτική επιλογή, ιδιαίτερα εάν αναλογιστούμε

ότι βρισκόμαστε σε μία περίοδο υψηλών

επιτοκίων.

παράδειγμα η φορολογική διαχείριση, η επιλογή

της επενδυτικής στρατηγικής/πολιτικής, ο τύπος

του ταμείου (ανοικτού ή κλειστού τύπου) και αν θα

είναι ένα ταμείο ή με πολλά επενδυτικά τμήματα

(umbrella structure). Σε κανονιστικό επίπεδο δε,

για τα RAIFs, Registered Alternative Investment

Funds, δεν απαιτείται να είναι αδειοδοτημένα

αλλά είναι καταχωρισμένα σε ειδικό μητρώο, το

οποίο διατηρεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Ένα

από τα ισχυρά μας πλεονεκτήματα, είναι το χαμηλό

κόστος εγκαθίδρυσης και λειτουργίας σε σχέση με

τους παραδοσιακούς προορισμούς Επενδυτικών

Ταμείων.

Ως Σύνδεσμος ποιο είναι το στρατηγικό σας

πλάνο για την προσέλκυση Επενδυτικών

Ταμείων στην Κύπρο; Ποιες είναι οι αγορές

που αποτελούν τους κυριότερους στόχους;

Δεν είναι εύκολο να οριοθετηθούν γεωγραφικά

τα Επενδυτικά Ταμεία. Σε γενικότερες γραμμές, θα

έλεγα πως στοχεύουμε σε ταμεία και διαχειριστές

από χώρες εκτός Ε.Ε. που θέλουν να επενδύσουν

Γιατί ένα Επενδυτικό Ταμείο να επιλέξει να

μεταφέρει τη βάση του στην Κύπρο και ποια

είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρουμε

έναντι άλλων ανταγωνιστικών προορισμών;

Είναι πολλά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που

προσφέρει η Κύπρος ως προορισμός. Στα πιο

γενικής φύσεως πλεονεκτήματα ξεχωρίζουν η

στρατηγικής σημασίας γεωγραφική θέση της

χώρας, το ισχυρό νομικό και φορολογικό πλαίσιο,

καθώς και η εξειδίκευση των επαγγελματιών

του τομέα, τα οποία καθιστούν την Κύπρο ένα

ιδιαίτερα ελκυστικό προορισμό για τους διεθνείς

επενδυτές. Υπάρχουν όμως και ειδικά πλεονεκτήματα,

τα οποία πλαισιώνουν ή αν προτιμάτε

συμπληρώνουν ένα καθόλα ελκυστικό πακέτο

πλεονεκτημάτων για την επενδυτική κοινότητα.

Κατ’ αρχάς, υπάρχουν πολλές επιλογές σε σχέση

με τη δομή των Επενδυτικών Ταμείων, καθώς οι

διαχειριστές έχουν τα απαιτούμενα περιθώρια ευελιξίας

σε σχέση με διάφορα ζητήματα, όπως για

EconomyToday 45


COVER STORY

στην Ε.Ε., αλλά και σε όσα ενδιαφέρονται να

επενδύσουν στην ευρύτερη περιοχή μέσω μίας

ευρωπαϊκής χώρας.

Το γεωπολιτικό σκηνικό όπως διαμορφώνεται

τα τελευταία χρόνια δημιουργεί συγκεκριμένες

«ευκαιρίες» στο «κυνήγι για την

κάθοδο» νέων Επενδυτικών Ταμείων στην

Κύπρο;

Είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουμε ότι σε

καμία περίπτωση δεν βλέπουμε τραγικά γεγονότα

όπως οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις με χιλιάδες

θύματα, ως ευκαιρίες. Σίγουρα θα βοηθήσουμε

όσους αναζητούν ασφαλείς εναλλακτικές επιλογές

αλλά δεν θα καπηλευτούμε τραγικές εξελίξεις

στον βωμό του πρόσκαιρου κέρδους. Η Κύπρος

απέδειξε ότι αποτελεί πυλώνα σταθερότητας

στην περιοχή και γι’ αυτό βλέπουμε αρκετές

επιχειρήσεις, αλλά και ιδιώτες να την επιλέγουν

για εγκατάσταση λόγω των εξελίξεων στη Μέση

46 EconomyToday

ΈΝΑ ΑΠΌ ΤΑ

ΙΣΧΥΡΆ ΜΑΣ

ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ,

ΕΊΝΑΙ ΤΟ

ΧΑΜΗΛΌ ΚΌΣΤΟΣ

ΕΓΚΑΘΊΔΡΥΣΗΣ

ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑΣ

ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΎΣ

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΎΣ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ

ΤΑΜΕΊΩΝ

Ανατολή και προηγουμένως στην Ουκρανία.

Θέλω όμως να είμαι ξεκάθαρη, ότι δεν αποτελεί

βιώσιμη αναπτυξιακή πολιτική να επικεντρώνουμε

τις προσπάθειές μας στην εκμετάλλευση τέτοιων

καταστάσεων.

Ποιες είναι οι κυριότερες τάσεις που παρατηρείτε

στη σύνθεση του χαρτοφυλακίου

των Επενδυτικών Ταμείων σήμερα; Υπάρχει

μια ταύτιση ή ένα μοτίβο που ακολουθούν

και τα Επενδυτικά Ταμεία που έχουν ως

βάση τους την Κύπρο;

Κάθε Ταμείο έχει τη δική του επενδυτική πολιτική

και εξειδίκευση. Σε γενικές γραμμές όμως, παρατηρούμε

ότι τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς

σημειώνεται μία αύξηση των επενδύσεων σε

τομείς όπως η τεχνολογία και η πράσινη ενέργεια.

Στην Κύπρο είδαμε επενδύσεις να κατευθύνονται

προς τους τομείς της παιδείας, της ναυτιλίας, των

ακινήτων, της υγείας του τουρισμού και άλλους.

Η ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΩΝ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ ΤΑΜΕΊΩΝ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ ΝΈΕΣ

ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ, ΝΈΕΣ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΕΣ

ΓΙΑ ΠΑΡΕΜΦΕΡΕΊΣ

ΤΟΜΕΊΣ, ΠΡΟΣΕΛΚΎΕΙ

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΑ

ΣΤΕΛΈΧΗ ΑΠΌ ΤΟ

ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ, ΑΥΞΆΝΕΙ

ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΆ ΈΣΟΔΑ ΚΑΙ

ΠΡΟΒΆΛΛΕΙ ΤΗ ΧΏΡΑ

ΜΑΣ ΔΙΕΘΝΏΣ

Οι επερχόμενες ρυθμιστικές αλλαγές με την

εισαγωγή των νέων οδηγιών AIFMD αλλάζουν

με κάποιο τρόπο τα πλάνα του CIFA;

Ένας από τους στόχους μας ως Διοικητικό Συμβούλιο

είναι να ενημερώνουμε και να παρέχουμε

ευκαιρίες επιμόρφωσης στα μέλη μας που σήμερα

ξεπερνούν τα 400. Σ’ αυτό το πλαίσιο, οργανώνουμε

κατά καιρούς ενημερωτικά σεμινάρια.

Όσον αφορά την ουσία της AIFMD που θα τεθεί

σε εφαρμογή μέχρι τον Φεβρουάριο του 2026,

σκοπός της είναι να ενισχύσει την προστασία των

επενδυτών, κάτι το οποίο ως CIFA επικροτούμε

και καλούμε τα μέλη μας να τη μελετήσουν και να

εφαρμόσουν τις αναθεωρημένες πρόνοιές της.

Η AIFMD II εισάγει αρκετές σημαντικές αλλαγές,

μεταξύ των οποίων και τη δημιουργία διαβατηρίου

θεματοφυλακής (depository passport). Αυτό το

διαβατήριο επιτρέπει στους θεματοφύλακες να

παρέχουν υπηρεσίες θεματοφυλακής σε AIFs σε

ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανεξαρτήτως

του κράτους-μέλους στο οποίο βρίσκονται τα

ταμεία ή οι διαχειριστές τους. Με το διαβατήριο

θεματοφυλακής, οι θεματοφύλακες δεν περιορίζονται

πλέον στο κράτος-μέλος στο οποίο είναι

αδειοδοτημένοι, γεγονός που ενισχύει τη διασυνοριακή

παροχή υπηρεσιών. Το διαβατήριο θεματοφυλακής

θα προσφέρει ευκαιρίες επέκτασης της

διεθνούς παρουσίας της Κύπρου, βελτίωση της

ανταγωνιστικότητας και θα βοηθήσει στη στήριξη

της ανάπτυξης του τομέα των Επενδυτικών

Ταμείων.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα και οι άμεσοι

στρατηγικοί σας στόχοι ως Σύνδεσμος και

κατά πόσο είναι εφικτός ο στόχος η Κύπρος

να καταστεί στα κορυφαία Κέντρα για Επενδυτικά

Ταμεία;

Οι στόχοι μας, ως Συμβούλιο, επικεντρώνονται

σε γενικές γραμμές στην περαιτέρω ενδυνάμωση

και βιώσιμη μεγέθυνση του τομέα των Επενδυτικών

Ταμείων και των παρεμφερών υπηρεσιών

στην Κύπρο, με απώτερο στόχο την περαιτέρω

ανάπτυξη του υφιστάμενου οικοσυστήματος ώστε

να ενισχύσει τον τομέα παροχής υπηρεσιών και

ασφαλώς την κυπριακή οικονομία γενικότερα.

Αυτό θα το πετύχουμε με επικέντρωση αρχικά σε

δύο άξονες. Ο πρώτος είναι η χρηματοοικονομική

παιδεία των πολιτών. Οι λογικές των προηγούμενων

δεκαετιών ως προς τη διαχείριση του

οικογενειακού και προσωπικού εισοδήματος δεν

μπορούν να αποδώσουν πλέον. Θα βοηθήσουμε

λοιπόν στην πληροφόρηση του κοινού ούτως

ώστε να είναι δυνατόν να αξιοποιήσουν εργαλεία

που προσφέρονται από τα Επενδυτικά Ταμεία.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, ανάμεσα σε άλλες δράσεις,

συμμετέχουμε στην ομάδα Ενδιαφερόμενων

της Κυπριακής Επιτροπής Χρηματοοικονομικού

Αλφαβητισμού και Παιδείας (ΚΕΧΑΠ). Ο δεύτερος

άξονας είναι να καταστήσουμε τον τομέα

μας ουσιαστικότερο. Μέχρι σήμερα αξιοποιούμε

τα πλεονεκτήματα της Κύπρου για προσέλκυση

ταμείων στην Κύπρο από το εξωτερικό, τα οποία

συνήθως διατηρούν επενδυτές από το εξωτερικό

και επενδύουν κατά κύριο λόγο στο εξωτερικό. Οι

δυνατότητες όμως των στελεχών και των εταιρειών

που έχουμε στην Κύπρο είναι απεριόριστες και

θεωρούμε ότι είναι ώρα να προσελκύσουμε και

επενδύσεις από το εξωτερικό προς την Κύπρο και

από την Κύπρο προς το εξωτερικό.

EconomyToday 47


COVER STORY

ΈΡΧΟΝΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΈΣ

ΑΛΛΑΓΈΣ ΓΙΑ ΤΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΆ ΤΑΜΕΊΑ

Ο τομέας των Συλλογικών Επενδύσεων μετά τον επηρεασμό του

από σωρεία γεωπολιτικών και άλλων παραγόντων τα τελευταία

χρόνια οδεύει σε ρυθμούς ανάκαμψης. Την ίδια ώρα έρχονται

σημαντικές νομοθετικές αλλαγές με την AIFMD II (Οδηγία για

τους Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων).

ΤΟΥ ΠΑΝΊΚΚΟΥ ΒΆΚΚΟΥ

Αντιπροέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

48 EconomyToday

Η ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΆΣ

ΚΎΠΡΟΥ (ΕΚΚ) ΈΧΕΙ ΥΠΌ

ΤΗΝ ΕΠΟΠΤΕΊΑ ΤΗΣ 328

ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΜΈΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΎΣ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΏΝ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ, ΜΕ

ΤΑ ΥΠΌ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΚΕΦΆΛΑΙΑ ΝΑ

ΑΝΈΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΑ €9,4 ΔΙΣ

Άρχισε να ανακάμπτει ο τομέας των

Συλλογικών Επενδύσεων τους τελευταίους

10 μήνες, καταγράφοντας

οριακή άνοδο, αφού προηγήθηκε

πτώση στην αξία των χαρτοφυλακίων

των ταμείων, λόγω του επηρεασμού τους από

σειρά εξωγενών παραγόντων ή και την ολοκλήρωση

του σκοπού ύπαρξης κάποιων τμημάτων τους.

Στο μεταξύ, οι επικείμενες νομοθετικές εξελίξεις,

ιδιαίτερα με την εφαρμογή της αναθεωρημένης

Οδηγίας για τους Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών

Επενδύσεων (ΔΟΕΕ) γνωστής ως AIFMD

II, που αναμένεται να υιοθετηθεί από τα κράτη –

μέλη μέχρι τον Απρίλιο του 2026, θα συμβάλουν

στην περαιτέρω διεύρυνση και μετεξέλιξη του

τομέα.

ΣΤΑ €9,4 ΔΙΣ. ΟΙ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

Στο παρόν στάδιο, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

(ΕΚΚ) έχει υπό την εποπτεία της 328 αδειοδοτημένες

Εταιρείες Διαχείρισης και Οργανισμούς

Συλλογικών Επενδύσεων, με τα υπό διαχείριση

κεφάλαια να ανέρχονται στα €9,4 δισ.

Το 59% του Ενεργητικού Υπό Διαχείριση, προερχόταν

από ΔΟΕΕ, το 18% από ΔΟΕΕ και Εταιρείες

Διαχείρισης Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων

σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ), το 11% από

ΔΟΕΕ-κάτω των ορίων, το 11% από Εταιρείες

Διαχείρισης ΟΣΕΚΑ και μόλις το 1% από εποπτευόμενους

Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων

(ΟΣΕ), οι οποίοι είναι υπό τη διαχείριση μη

Κυπριακών Εταιρειών Διαχείρισης. Το 89,3%

του Ενεργητικού Υπό Διαχείριση των ΟΣΕΚΑ

επενδύθηκε σε Κινητές Αξίες και το 7% ήταν σε

επενδύσεις μεριδίων ΟΣΕΚΑ και ΟΣΕ, ενώ το

2,6% σε τραπεζικές καταθέσεις. Όσον αφορά

τους Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων

EconomyToday 49


COVER STORY

(OEΕ), Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων

με Περιορισμένο Αριθμό Προσώπων (ΟΕΕΠΑΠ)

και Καταχωρισμένους Οργανισμούς Εναλλακτικών

Επενδύσεων (ΚΟΕΕ), 32,2% του Ενεργητικού

Υπό Διαχείριση αφορούσε επενδύσεις σε Ιδιωτικό

Μετοχικό Κεφάλαιο και το 13,2% σε Αντισταθμιστικό

Κεφάλαιο. Το 11,7% έχει επενδυθεί σε

Ακίνητα και το 11,3% σε μερίδια ΟΣΕ. 74,1%

του Ενεργητικού Υπό Διαχείριση κατέχεται από

198 Κυπριακούς ΟΣΕ (13 ΟΣΕΚΑ, 49 ΟΕΕ, 45

ΟΕΕΠΑΠ και 91 ΚΟΕΕ).

Από το σύνολο των 225 ΟΣΕ με δραστηριότητες,

οι 162 επενδύουν στην Κύπρο μερικώς ή ολικώς

με το ποσό της επένδυσης αυτής να αντιστοιχεί σε

€2,5 δισ. ή 26,6% του συνολικού Ενεργητικού

Υπό Διαχείριση. Το 68,5% των επενδύσεων στην

Κύπρο αφορά επενδύσεις σε Ιδιωτικό Μετοχικό

Κεφάλαιο, ενώ οι επενδύσεις σε Ακίνητα αποτελούν

το 12,8%.

Από την κατηγοριοποίηση των επενδυτών των

ΟΣΕΚΑ, διαπιστώνεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία

είναι ιδιώτες επενδυτές (99,1%). Όσον

αφορά τους ΟΕΕ, ΟΕΕΠΑΠ και ΚΟΕΕ, 68,8% του

συνόλου των επενδυτών είναι επαρκώς ενημερωμένοι,

18,8% επαγγελματίες επενδυτές και μόλις

12,4% ιδιώτες επενδυτές.

AIFMD II

Με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για

τους Διαχειριστές ΟΕΕ θα επέλθουν σημαντικές

αλλαγές, οι οποίες αποσκοπούν στην ενίσχυση

της εποπτείας του τομέα, με απώτερο στόχο την

προστασία των επενδυτών. Είναι σημαντικό και

οι εποπτευόμενες οντότητες να προετοιμαστούν

έγκαιρα και κατάλληλα για την εφαρμογή της

AIFMD II.

Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται:

• Η θέσπιση εναρμονισμένων κανόνων για τους

ΔΟΕΕ που διαχειρίζονται ΟΕΕ οι οποίοι θα παρέχουν

δάνεια (Loan Originating AIFs). Ενόψει

του γεγονότος ότι οι Οργανισμοί Επενδύσεων

που χορηγούν δάνεια, μπορούν να αποτελέσουν

εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης για την

πραγματική οικονομία, η Ε.Ε. προχώρησε μέσω

της AIFMD II, στη θέσπιση κοινών κανόνων για

τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής εσωτερικής

αγοράς για την παροχή δανείων από ΟΕΕ.

Οι κανόνες αυτοί, στοχεύουν να διασφαλίσουν

ένα ενιαίο επίπεδο προστασίας των επενδυτών,

καθώς και να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη των

δραστηριοτήτων των ΟΕΕ με τη δανειοδότηση

σε όλα τα κράτη - μέλη και τη διευκόλυνση της

πρόσβασης των εταιρειών που εδρεύουν στην

Ε.Ε. σε χρηματοδότηση.

• Η βελτίωση της διασυνοριακής πρόσβασης σε

υπηρεσίες θεματοφύλακα. Ορισμένες αγορές δεν

50 EconomyToday

Η AIFMD II

ΘΑ ΦΈΡΕΙ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ

ΑΛΛΑΓΈΣ,

ΟΙ ΟΠΟΊΕΣ

ΑΠΟΣΚΟΠΟΎΝ

ΣΤΗΝ ΕΝΊΣΧΥΣΗ

ΤΗΣ ΕΠΟΠΤΕΊΑΣ

ΤΟΥ ΤΟΜΈΑ ΜΕ

ΑΠΏΤΕΡΟ ΣΤΌΧΟ

ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ

ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΏΝ

διαθέτουν ανταγωνιστική προσφορά υπηρεσιών

θεματοφύλακα. Για να αντιμετωπιστεί η εν

λόγω έλλειψη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε

αυξημένο κόστος για τους ΔΟΕΕ και σε λιγότερο

αποτελεσματική αγορά ΟΕΕ, τα κράτη - μέλη θα

έχουν τη δυνατότητα να επιτρέπουν στις αρμόδιες

Αρχές να διορίζουν θεματοφύλακα εγκατεστημένο

σε άλλο κράτος - μέλος. Η δυνατότητα αυτή

θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση

που πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται

στην AIFMD II και αφού εξασφαλιστεί η εκ των

προτέρων έγκριση των αρμόδιων εποπτικών

αρχών του ΟΕΕ.

• Οι διαχειριστές ΟΕΕ θα πρέπει να παρέχουν πιο

εκτενή και τυποποιημένα δεδομένα για την απόδοση

των κεφαλαίων, την έκθεση κινδύνου και

τις επενδυτικές στρατηγικές με στόχο τη βελτίωση

της διαφάνειας προς τους επενδυτές και τις

Εποπτικές Αρχές.

• Η ενισχυμένη προστασία επενδυτών. Οι Οργανισμοί

θα έχουν αυξημένες υποχρεώσεις για την

αποκάλυψη στοιχείων για τέλη, κινδύνους και

επενδυτικές στρατηγικές, διασφαλίζοντας ότι οι

επενδυτές θα έχουν πιο σαφείς και προσβάσιμες

πληροφορίες πριν από τη λήψη των επενδυτικών

τους αποφάσεων.

• Οι διαχειριστές ΟΕΕ υποχρεώνονται να αποκαλύπτουν

πώς ενσωματώνουν τους κινδύνους και

τους παράγοντες βιωσιμότητας στις επενδυτικές

τους διαδικασίες, εναρμονιζόμενοι με τους

στόχους βιωσιμότητας που έθεσε η Ευρωπαϊκή

Ένωση.

• Το θεσμικό πλαίσιο προώθησης απλοποιείται

για να διευκολυνθεί η ευκολότερη διασυνοριακή

διανομή εναλλακτικών επενδυτικών κεφαλαίων,

μειώνοντας τα εποπτικά εμπόδια για τους διαχειριστές

ΟΕΕ που δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα

σε πολλές χώρες.

• Πιο σαφείς οδηγίες για τους διαχειριστές

κεφαλαίων εκτός της Ε.Ε. που επιθυμούν να

αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά της Ε.Ε.,

διευκολύνοντάς τους να λειτουργούν εντός του

ρυθμιστικού πλαισίου της.

• Αυστηρότεροι κανόνες για τα όρια μόχλευσης

και την εφαρμογή ενισχυμένων πλαισίων διαχείρισης

κινδύνου με στόχο τη μείωση του συστημικού

κινδύνου στο χρηματοοικονομικό σύστημα.

ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ ΔΙΟΊΚΗΣΗΣ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΏΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΏΝ

ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ

Περαιτέρω, βρίσκεται ενώπιον της Βουλής των

Αντιπροσώπων για ψήφιση το Νομοσχέδιο που

θα ρυθμίζει τη σύσταση και τη λειτουργία των

εταιρειών που θα εκτελούν λειτουργίες διοίκησης

Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων (ΟΣΕΚΑ

και ΟΕΕ, ΚΟΕΕ, ΟΕΕΠΑΠ), τις Κυπριακές Εταιρείες

Διοίκησης Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων

(ΚΕΔΟΣΕ). Οι λειτουργίες διοίκησης που ορίζονται

στο Νομοσχέδιο, περιλαμβάνουν μεταξύ

άλλων, υπηρεσίες παροχής πληροφοριών προς

πελάτες, υπηρεσίες αποτίμησης χαρτοφυλακίου

(NAV calculation), υπηρεσίες τήρησης μητρώου

μεριδιούχων, διανομή εσόδων ΟΕΕ και εκδόσεις

και εξαγορές μεριδίων ΟΕΕ. Με βάση τις πρόνοιες

του Νομοσχεδίου, μόνο αδειοδοτημένες ΚΕΔΟΣΕ,

θα επιτρέπεται να εκτελούν λειτουργίες διοίκησης

ΟΣΕ από ή στη Δημοκρατία.

Η ΕΚΚ ΑΝΑΠΤΎΣΣΕΙ

ΈΝΑ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ

ΔΡΆΣΗΣ ΓΙΑ

ΤΗ ΒΙΏΣΙΜΗ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗ,

ΕΣΤΙΆΖΟΝΤΑΣ

ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΉ

ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΉΣΕΩΝ

ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΏΝΤΑΣ

ΜΙΑ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ

ΣΥΜΜΌΡΦΩΣΗΣ

ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑ

Όσον αφορά στη βιωσιμότητα (sustainability), η

Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοπορεί στον καθορισμό

μιας ευρείας εμβέλειας κανόνων για τη βιώσιμη

χρηματοδότηση, οι οποίοι θεωρείται ότι έχουν τη

«δύναμη να αλλάξουν κυριολεκτικά τον κόσμο».

Επιδιώκει επίσης, να πατάξει τα φαινόμενα «πράσινου

ξεπλύματος» γνωστά ως greenwashing δηλαδή

παραπλανητικών στρατηγικών που εφαρμόζουν

κάποιες εταιρείες, για να δημιουργήσουν την

εντύπωση στους επενδυτές ότι οι επενδύσεις που

κάνουν είναι περιβαλλοντικά υπεύθυνες ή φιλικές

προς το περιβάλλον για να τις επιλέξουν.

Τα Επενδυτικά Ταμεία θα πρέπει σε συνεχή βάση

να κατανοούν τις διάφορες απαιτήσεις και να τις

εφαρμόζουν.

Η ΕΚΚ αναπτύσσει ένα πρόγραμμα δράσης για τη

βιώσιμη χρηματοδότηση, εστιάζοντας στην εφαρμογή

των απαιτήσεων βιωσιμότητας και καλλιεργώντας

μια κουλτούρα συμμόρφωσης. Η επίτευξη

του net-zero απαιτεί σημαντικές επενδύσεις,

επομένως είναι σημαντικό ο ιδιωτικός τομέας να

διαδραματίσει τον ρόλο του στη μετάβαση, δεδομένης

της σημασίας του Επενδυτικού Κλάδου.

Η ΕΚΚ αποδίδει μεγάλη σημασία στην περαιτέρω

ανάπτυξη του τομέα των Συλλογικών Επενδύσεων

μέσω της συνεχούς αναβάθμισης και συγχρονισμού

του νομοθετικού πλαισίου του, με την Κύπρο

να βρίσκεται ανάμεσα στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες

αγορές κεφαλαίων εντός της ευρωπαϊκής

επικράτειας.

EconomyToday 51


COVER STORY

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΊ ΤΡΌΠΟΙ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗΣ

Η Σημασία της Χρηματοδότησης για τις Επιχειρήσεις.

ΤΟΥ ΤΆΣΟΥ ΓΙΑΣΕΜΊΔΗ

Οι επιχειρήσεις αποτελούν ζωντανούς

Οργανισμούς, οπότε η διασφάλιση

της χρηματοδότησης των αναγκών

τους αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους

παράγοντες επιβίωσης και

ανάπτυξής της. Επιπλέον είναι ιδιαίτερα σημαντικό

να έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζονται στο

επιχειρησιακό και οικονομικό περιβάλλον στο οποίο

λειτουργούν, να έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν

σε υποδομές και τεχνολογία που θα τις διατηρήσει

ανταγωνιστικές.

Η ΑΝΆΓΚΗ ΣΩΣΤΟΎ ΟΙΚΟΝΟΜΙ-

ΚΟΎ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΎ

Για τις επιχειρήσεις, όπως και για οποιονδήποτε

Οργανισμό, ακόμα και για τα νοικοκυριά, είναι πολύ

σημαντικό να υπάρχει ένας σωστός σχεδιασμός/

προϋπολογισμός, ώστε τα εισοδήματα να καλύπτουν

τις δαπάνες και τις ανάγκες χρηματοδότησης.

Υπάρχουν τα σταθερά/ανελαστικά έξοδα, τα οποία

είναι σημαντικό να είναι όσον το δυνατόν μικρότερα.

Φυσικά, αυτό εξαρτάται από το είδος της επιχείρησης

και τα μεταβαλλόμενα έξοδα, τα οποία αυξομειώνονται

ανάλογα με τον τζίρο. Γίνεται αντιληπτό ότι η

χρήση τεχνολογικά αναβαθμισμένων μεθόδων από

τη μια, απαιτεί σημαντική επένδυση σε εξοπλισμό και

ανθρώπινο δυναμικό. Από την άλλη, δίνει τη δυνατότητα

λειτουργίας της επιχείρησης με πιο αποδοτικό

τρόπο, αυξάνοντας το περιθώριο κέρδους.

Οπότε το ερώτημα το οποίο γεννάται είναι αν οι

επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε τέτοιους σχεδι-

52 EconomyToday

ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΠΟΥ

ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΤΑΦΈΡΟΥΝ

ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΟΎΝ

ΣΤΑ ΝΈΑ ΔΕΔΟΜΈΝΑ

Ή ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΊΝΟΥΝ

ΣΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΕΣ

ΜΙΑΣ ΆΛΛΗΣ ΕΠΟΧΉΣ,

ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΠΡΏΤΕΣ

ΟΙ ΟΠΟΊΕΣ ΘΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΊΣΟΥΝ

ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ

ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ

ασμούς, αν τους έχουν προσαρμόσει στα νέα δεδομένα

με την πανδημία και ειδικά αν υπήρξε ανάλυση

ευαισθησίας για την κατάσταση μετά την άρση των

μέτρων στήριξης και αν εφαρμόζονται αποδοτικές

μέθοδοι παραγωγής και διαχείρισης.

Η χρηματοδότηση των αναγκών των επιχειρήσεων

μπορεί να επιτευχθεί από τα οργανικά κέρδη (τα

οποία θα πρέπει να μετατρέπονται και σε ταμειακές

εισροές, διότι πωλήσεις με μεγάλη περίοδο πίστωσης

ή ανείσπρακτων χρεωστών δεν είναι καθόλου

υγιές φαινόμενο), τα οποία έχουν συσσωρευτεί τις

καλές χρονιές και δεν έχουν ξοδευτεί σε αχρείαστες

δαπάνες ή μέσα από δανεισμό (τραπεζικό ή με την

έκδοση ομολόγων και προσέλκυση επενδυτών -

φυσικά αυτό οδηγεί στην απώλεια ελέγχου από τους

υφιστάμενους μετόχους).

Ο ΡΌΛΟΣ ΤΗΣ ΜΌΧΛΕΥΣΗΣ

ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗ

Ο δανεισμός αποτελεί σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης

επενδύσεων και μέρος του κεφαλαίου

κίνησης των επιχειρήσεων. Η μόχλευση, στο πλαίσιο

ενός λογικού χρηματοδοτικού σχεδίου, είναι ένα

απόλυτα υγιές φαινόμενο, το οποίο μεγιστοποιεί τα

κέρδη μιας επένδυσης. Για παράδειγμα, χρησιμοποιείται

δανεισμός με χαμηλό κόστος, ειδικά αυτήν την

περίοδο που τα επιτόκια είναι πολύ χαμηλά, για να

γίνουν επενδύσεις που, αν είναι επιτυχημένες, θα

έχουν μεγαλύτερη απόδοση.

Η μόχλευση σταματά να είναι «υγιές» χρηματοδοτικό

εργαλείο τη στιγμή που γίνεται με υπερβολικό τρόπο,

χωρίς να διασφαλίζεται η δυνατότητα αποπληρωμής

και φυσικά όταν ο δανεισμός διοχετεύεται σε αμφιβόλου

ποιότητας επενδύσεις, χωρίς καμιά αξιολόγηση

του ρίσκου που αναλαμβάνεται.

Τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης αποτέλεσαν,

τουλάχιστον στην αρχή της προηγούμενης κρίσης,

έκτακτα μέτρα νομισματικής πολιτικής ενίσχυσης της

ανάπτυξης, με βασικό στόχο την αποκατάσταση του

πληθωρισμού. Στην πορεία παρατηρήσαμε ότι τα

μέτρα αυτά παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα,

εφόσον η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας

παρουσιαζόταν αδύναμη, ενώ με το ξέσπασμα της

πανδημίας έχουν ενισχυθεί σημαντικά.

Η επιπλέον ρευστότητα που δημιουργήθηκε στα

τραπεζικά ιδρύματα δεν μπόρεσε να διοχετευτεί

αποτελεσματικά στην αγορά. Υπήρχαν αξιόλογα έργα,

τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν, αλλά

αυτό δεν έγινε, είτε επειδή δεν είχε εξευρεθεί το

απαραίτητο ποσοστό ιδίων κεφαλαίων που προνοούν

οι κανόνες της Κεντρικής Τράπεζας, είτε επειδή

η εταιρεία/ο όμιλος στον οποίο ανήκε το έργο ήταν

υπερχρεωμένη/ος και δεν μπορούσε να αντλήσει

επιπλέον δανειοδότηση.

Η δημιουργία εγγυοδοτικού μηχανισμού από την Κυβένηση

θα δώσει τη δυνατότητα στα τραπεζικά ιδρύματα

να προχωρήσουν σε χρηματοδοτήσεις, αφού

αξιολογήσουν πρώτα τον δανειολήπτη και έχοντας

υπόψη ότι τα ίδια κεφάλαια από τον δανειολήπτη διασφαλίζονται,

ενώ ενδεχόμενη μη σωστή χρησιμοποίηση

του συγκεκριμένου εργαλείου ίσως να επιβαρύνει

σημαντικά τα δημόσια οικονομικά στο μέλλον.

Η ΜΌΧΛΕΥΣΗ,

ΣΤΟ ΠΛΑΊΣΙΟ

ΕΝΌΣ ΛΟΓΙΚΟΎ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΎ

ΣΧΕΔΊΟΥ, ΕΊΝΑΙ

ΈΝΑ ΑΠΌΛΥΤΑ

ΥΓΙΈΣ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ,

ΤΟ ΟΠΟΊΟ

ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΕΊ

ΤΑ ΚΈΡΔΗ ΜΙΑΣ

ΕΠΈΝΔΥΣΗΣ

ΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΈΣ ΜΈΘΟΔΟΙ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗΣ

Στην Κύπρο το μεγαλύτερο ποσοστό χρηματοδότησης

προέρχεται από τον τραπεζικό δανεισμό. Τα τελευταία

χρόνια άρχισαν να αναπτύσσονται εναλλακτικές μέθοδοι

χρηματοδότησης επενδύσεων και επιχειρηματικών

δραστηριοτήτων, όπως τα Επενδυτικά Ταμεία.

Τα Επενδυτικά Ταμεία ή οι Οργανισμοί Συλλογικών

Επενδύσεων αποτελούν σημαντικό μέρος της παγκόσμιας

αγοράς χρηματοοικονομικών μέσων. Προσελκύουν

μεγάλο όγκο επενδύσεων, διότι διαθέτουν συγκεκριμένα

πλεονεκτήματα, όπως η διασπορά του κινδύνου και η

δυνατότητα επένδυσης σε έργα ή χρηματοοικονομικά

μέσα που ο επενδυτής από μόνος του (δηλαδή χωρίς τη

συμμετοχή του σε Οργανισμό Συλλογικών Επενδύσεων)

δεν θα είχε πρόσβαση.

Το πλεονέκτημα αυτών των εναλλακτικών μεθόδων είναι

ότι τα ποσά που επενδύονται έχουν τη μορφή των ιδίων

κεφαλαίων και όχι του δανεισμού, διατηρώντας με αυτόν

τον τρόπο τα ποσοστά μόχλευσης των επιχειρήσεων και

το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους σε χαμηλά επίπεδα.

ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΈΨΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΉ

ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

Την τελευταία δεκαπενταετία ο επιχειρηματικός χάρτης

αναδιαρθρώθηκε σημαντικά. Πολλά τα παραδείγματα

εταιρειών που δανείστηκαν ποσά τα οποία δύσκολα θα

μπορούσαν να εξυπηρετήσουν. Πτωχεύσεις, εξαγορές,

συγχωνεύσεις, διορισμοί διαχειριστών με βάση ομόλογα

κυμαινόμενης επιβάρυνσης συνέθεσαν το όλο σκηνικό.

Πολλοί είναι οι αναλυτές που προβλέπουν ότι η πανδημία

θα αναδιαμορφώσει το επιχειρηματικό και οικονομικό

περιβάλλον.

Επιχειρήσεις που δεν θα καταφέρουν να προσαρμοστούν

στα νέα δεδομένα ή θα παραμείνουν σε διαδικασίες

μιας άλλης εποχής, θα είναι οι πρώτες οι οποίες

θα αντιμετωπίσουν προβλήματα βιωσιμότητας. Φυσικά,

σημαντικός παράγοντας είναι και τα αντανακλαστικά που

θα παρουσιάσει η κυπριακή οικονομία, με τη σταδιακή

άρση των μέτρων στήριξης και τη σταδιακή επαναφορά

των δημοσιονομικών δεικτών εντός των στόχων του

δημοσιονομικού συμφώνου.

Η διασφάλιση της χρηματοδότησης μιας επιχείρησης είναι

απαραίτητο στοιχείο για την επιβίωσή της. Η στήριξη

μέσω δανεισμού στις εποχές που υπάρχουν ελλείμματα

λόγω κρίσης είναι θεμιτή για συγκεκριμένο χρονικό

διάστημα, αλλά η επιχείρηση πρέπει από μόνη της να

αναδιοργανωθεί μέσα στο οικονομικό περιβάλλον όπου

δραστηριοποιείται και να διασφαλίσει την επιβίωσή της.

Σημαντικός παράγοντας διατήρησης του επιχειρηματικού

περιβάλλοντος είναι η απλούστευση των διαδικασιών

και η αποδοτική λειτουργία της κρατικής μηχανής, προς

διευκόλυνση όχι μόνο της επιχειρηματικής δραστηριότητας

αλλά και της κοινωνίας. Υπήρξαν κάποια βήματα

αλλά υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, όπως η

εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η διευκόλυνση

των διαδικασιών μέσα από νομοθετικές ρυθμίσεις

και η αλλαγή κουλτούρας.

EconomyToday 53


54 EconomyToday

Η ΚΥΠΡΙΑΚΉ

ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

ΕΊΝΑΙ ΊΣΩΣ ΠΙΟ

ΑΝΘΕΚΤΙΚΉ

ΑΠ’ Ό,ΤΙ ΠΙΣΤΕΎΟΥΜΕ

«Εάν αναλογιστεί κάποιος την πορεία της κυπριακής οικονομίας τα τελευταία

50 χρόνια θα μείνει έκπληκτος» δηλώνει ο ΔΡ ΚΛΕΆΝΘΗΣ ΧΑΝΔΡΙΏΤΗΣ,

πρώτος Εκτελεστικός Διευθυντής της Demetra Holdings Plc, τονίζοντας

ωστόσο την ανάγκη να προσαρμοστούμε στις αλλαγές οι οποίες πλέον

συμβαίνουν με ταχύτητες που δεν έχουμε συνηθίσει.

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΞΈΝΙΟ ΜΕΣΑΡΊΤΗ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Η ΘΈΣΗ ΜΟΥ

ΕΊΝΑΙ ΞΕΚΆΘΑΡΗ:

ΕΆΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΈΣΟΥΜΕ

ΝΑ ΜΕΙΏΣΟΥΜΕ

ΤΗΝ ΕΞΆΡΤΗΣΉ ΜΑΣ

ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΌ ΚΑΙ

ΝΑ ΕΠΕΝΔΎΣΟΥΜΕ

ΣΤΑ ΜΥΑΛΆ ΤΩΝ ΤΌΣΩΝ

ΜΟΡΦΩΜΈΝΩΝ

ΚΥΠΡΊΩΝ, ΘΑ ΈΧΟΥΜΕ

ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΝΑ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΟΎΜΕ

ΣΤΙΣ ΑΛΛΑΓΈΣ

Η

Demetra Holdings Plc είναι η

μεγαλύτερη εισηγμένη επενδυτική

εταιρεία στο ΧΑΚ, με επενδύσεις

στους 4 πιο σημαντικούς τομείς

της κυπριακής οικονομίας και ο

Δρ Κλεάνθης Χανδριώτης αναφέρει χαρακτηριστικά

στη συνέντευξή του, στο Economy

Today, ότι «κάποιος που επενδύει στην DEM

μπορεί να ισχυριστεί ότι επενδύει έμμεσα σε ένα

αντιπροσωπευτικό δείγμα της κυπριακής οικονομίας».

Όσον αφορά το μέλλον της κυπριακής

οικονομίας τονίζει ότι παρά την ανθεκτικότητα

που επιδείξαμε τα τελευταία 50 χρόνια, πλέον

πρέπει να αναπτύξουμε περαιτέρω ικανότητα

προσαρμοστικότητας, αφού ο κόσμος αλλάζει με

ταχύτητες που δεν έχουμε συνηθίσει και «αυτές

οι αλλαγές δεν πρέπει να βρουν την Κύπρο απροετοίμαστη».

Σχετικά με την Ελληνική Τράπεζα, ο

κ. Χανδριώτης υπογραμμίζει πως «δεν θα ήταν

EconomyToday 55


υπερβολή να ειπωθεί ότι χωρίς την καταλυτική

συμβολή της DEM, η Ελληνική Τράπεζα δεν θα

ήταν στη θέση που είναι σήμερα», ενώ για τις

εξελίξεις στην ιδιοκτησιακή σύνθεση της τράπεζας

επισημαίνει ότι «Η απόφαση μας να αποεπενδύσουμε

επιτυχώς από την Ελληνική Τράπεζα μας

δίνει τα αναγκαία πυρομαχικά και εχέγγυα για

να εξερευνήσουμε αυτές τις ευκαιρίες με στόχο

να προσθέσουμε και άλλη αξία στους μετόχους

μας και στην κοινωνία ευρύτερα».

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ

4 ΒΑΣΙΚΟΎΣ ΤΟΜΕΊΣ ΤΗΣ

ΚΥΠΡΙΑΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ

Ποιος είναι ο ρόλος της Δήμητρας Holdings

στο κυπριακό επενδυτικό τοπίο και γενικότερα

στην κυπριακή οικονομία σήμερα;

Η Demetra Holdings Plc (DEM) είναι σήμερα

η μεγαλύτερη εισηγμένη επενδυτική εταιρεία

στη ρυθμιζόμενη αγορά του ΧΑΚ και η τρίτη

μεγαλύτερη σε κεφαλαιοποίηση, με επενδύσεις

στους 4 πιο σημαντικούς τομείς της κυπριακής

οικονομίας, τον τραπεζικό τομέα, τον τομέα των

ακινήτων, τον τομέα της τεχνολογίας και τον

ξενοδοχειακό τομέα. Επιπλέον, συμμετέχει σε

έργα υποδομών. Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας

αποτελείται από εισηγμένους τίτλους στο ΧΑΚ,

ιδιωτικές συμμετοχές, καθώς και συμμετοχές σε

ακίνητα κυρίως στην Κύπρο, αλλά και στο εξωτερικό.

Κάποιος που επενδύει στην DEM μπορεί

να ισχυριστεί ότι επενδύει έμμεσα σε ένα αντιπροσωπευτικό

δείγμα της κυπριακής οικονομίας.

Στην DEM προσπαθούμε να αφουγκραζόμαστε

τους καιρούς και να επενδύουμε σε τομείς που

θα πάρουν την κυπριακή οικονομία στο επόμενο

επίπεδο ανταγωνιστικότητας. Λόγω της φύσεως

των εργασιών μας, προσπαθούμε να διατηρούμε

ένα ισοζύγιο μεταξύ ανάπτυξης και επενδυτικού

ρίσκου, κάτι που δεν είναι πάντοτε κατορθωτό.

ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΛΛΆ

ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΕΊΜΑΣΤΕ

ΣΕ ΕΓΡΉΓΟΡΣΗ

Πώς χαρακτηρίζετε την κυπριακή οικονομία

σήμερα, ιδίως αν λάβουμε υπόψη

την ισχυρή παρουσία της εταιρείας σας

τις τελευταίες δεκαετίες στο προσκήνιο.

Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις για

το 2025 και τα επόμενα χρόνια;

Εάν κάποιος αναλογιστεί την πορεία της κυπριακής

οικονομίας τα τελευταία 50 χρόνια θα μείνει

έκπληκτος! Μετά από την καταστροφή από την

τουρκική εισβολή κατάφερε να σταθεί στα πόδια

της και να αναπτυχθεί σε σημείο που το 2004 να

είναι σε θέση να γίνει αποδεκτή ως μέλος, ίσως

στο ισχυρότερο οικονομικό club στον κόσμο, την

Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2008 υιοθετεί το Ευρώ ως

νόμισμα, δεσμευόμενη να ακολουθεί τα αυστηρά

56 EconomyToday

ΔΕΝ ΘΑ ΉΤΑΝ

ΥΠΕΡΒΟΛΉ ΝΑ ΕΙΠΩΘΕΊ

ΌΤΙ ΧΩΡΊΣ

ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΉ

ΣΥΜΒΟΛΉ ΤΗΣ DEM, Η

ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ

ΔΕΝ ΘΑ ΉΤΑΝ ΣΤΗ

ΘΈΣΗ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ

ΣΉΜΕΡΑ

οικονομικά κριτήρια του Μάαστριχτ. Το 2013

επέρχεται η πλήρης καταστροφή του τραπεζικού

τομέα, αλλά και πάλι, η κυπριακή οικονομία μέσα

σε 3 χρόνια καταφέρνει να σταθεί στα πόδια της.

Το 2013 το χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ ήταν στο

110% και το 2024 αναμένεται να κλείσει στο 76%.

Το 2013 η ανεργία βρισκόταν στο 16,1% και το

2024 αναμένεται να κλείσει στο 4,5%. Το 2013

η πιστοληπτική αξιολόγηση της Κύπρου ήταν στα

«σκουπίδια», ενώ σήμερα βρίσκεται στην επενδυτική

βαθμίδα. Τα ανέφερα όλα αυτά για να γίνει αντιληπτό

ότι η κυπριακή οικονομία είναι πιο ανθεκτική απ’

ό,τι ίσως να πιστεύουμε και συνάμα προσαρμόσιμη

με τις εκάστοτε συνθήκες, κάτι που της δίνει την

ευκινησία που χρειάζεται για να αντιδρά γρήγορα σε

αλλαγές. Όσον αφορά το μέλλον, η θέση μου είναι

ξεκάθαρη: εάν δεν μπορέσουμε να μειώσουμε την

εξάρτησή μας στον τουρισμό και να επενδύσουμε

στα μυαλά των τόσων μορφωμένων Κυπρίων, θα

έχουμε πρόβλημα να προσαρμοστούμε στις αλλαγές,

οι οποίες πλέον συμβαίνουν με ταχύτητες που δεν

έχουμε συνηθίσει. Όσες οικονομίες και κοινωνίες

δεν προσαρμοστούν στα νέα αυτά δεδομένα θα

έχουν προβλήματα.

Μέσα σ’ αυτήν την προσπάθεια θα πρέπει να προσέξουμε

να μην οδηγήσουμε από μόνοι μας την αγορά

κρίσιμων υποδομών και υπηρεσιών σε ολιγοπωλιακές

ή ακόμα και σε δυοπωλιακές καταστάσεις.

Είναι απαραίτητο να υπάρχει υγιής ανταγωνισμός

σε κάθε τομέα οικονομικής δραστηριότητας και ο

ρόλος του κράτους είναι καταλυτικός στη ρύθμιση

της αγοράς, πάντα προς όφελος του καταναλωτή.

Επιπρόσθετα, για να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητά

μας θα πρέπει να προχωρήσουμε άμεσα και

χωρίς άλλη καθυστέρηση στην ψηφιοποίηση των

υπηρεσιών του κράτους για τον πολίτη. Θα πρέπει

όλες οι κρατικές υπηρεσίες να είναι διαθέσιμες στο

κινητό τού κάθε πολίτη, εύκολα προσβάσιμες και

με λογικό κόστος. Η ηλεκτρονική ταυτότητα πρέπει

να εφαρμοστεί άμεσα.

«ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ:

Η ΕΠΙΤΥΧΉΣ ΑΠΟΕΠΈΝΔΥ-

ΣΗ ΜΑΣ ΔΊΝΕΙ ΤΑ ΕΧΈΓΓΥΑ

ΝΑ ΕΞΕΡΕΥΝΉΣΟΥΜΕ ΝΈΕΣ

ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ»

Το ιστορικό με την μεγάλη επένδυση της

Eurobank στην Ελληνική Τράπεζα τα τελευταία

δύο χρόνια φαίνεται ότι αλλάζει το

κάδρο του κυπριακού τραπεζικού τομέα.

Με δεδομένη την πώληση του μετοχικού

σας πακέτου στην Ελληνική Τράπεζα με

μια συναλλαγή που κυμαίνεται περίπου

στα 420 εκατομμύρια ευρώ, πώς αξιολογείται

την επένδυση που είχε γίνει τότε

στην Ελληνική και τι προβλέπετε για το

τραπεζικό σύστημα ευρύτερα;

Η DEM επένδυσε στην Ελληνική Τράπεζα το 2012,

εν μέσω πολύ δύσκολων καταστάσεων και τα

τελευταία 12 χρόνια, τρεις φορές χρειάστηκε να

συνεισφέρει νέα κεφάλαια και μάλιστα, το 2018

να κάνει και αναδοχή (underwriting) μέρους

της έκδοσης των νέων μετοχών για εξαγορά

του Συνεργατισμού. Δεν θα ήταν υπερβολή να

ειπωθεί ότι χωρίς την καταλυτική συμβολή της

DEM, η Ελληνική Τράπεζα δεν θα ήταν στη θέση

που είναι σήμερα.

Οι τράπεζες πέρασαν δύσκολα την τελευταία

δεκαετία και ως μέτοχοι, μέχρι σήμερα δεν έχουμε

πάρει σεντ από την επένδυσή μας, αφού η

Ελληνική Τράπεζα δεν έχει διανέμει μέρισμα τα

τελευταία 12 χρόνια. Η Ελληνική Τράπεζα σήμερα

βρίσκεται σε εξαιρετική θέση, με σημαντική

κερδοφορία, εποπτικά κεφάλαια που υπερβαίνουν

το μέσο όρο τραπεζών της Ευρωζώνης, με

σημαντική υπερβάλλουσα ρευστότητα και ίσως

το μεγαλύτερο αριθμητικά πελατολόγιο ιδιωτών

(retail) στο Κυπριακό τραπεζικό σύστημα.

Πρόσφατα η Ελληνική Τράπεζα ανακοίνωσε την

εξαγορά της CNP, μιας εκ των 2 μεγαλύτερων

ασφαλιστικών εταιρειών στην Κύπρο με υπηρεσίες

που είναι απόλυτα συμπληρωματικές με το

πελατολόγιο της Τράπεζας. Η Ελληνική Τράπεζα

είναι πλέον σε θέση να διαδραματίσει τον πρωταγωνιστικό

ρόλο στην Κυπριακή οικονομία που

εμείς οραματιστήκαμε.

Ταυτόχρονα, πιστεύουμε ότι έχουν αρχίσει να

διαμορφώνονται οι συνθήκες για τη δημιουργία

σημαντικών επενδυτικών ευκαιριών σε ένα

συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Η απόφαση μας

να αποεπενδύσουμε επιτυχώς από την Ελληνική

Τράπεζα μας δίνει τα αναγκαία πυρομαχικά και

εχέγγυα για να εξερευνήσουμε αυτές τις ευκαιρίες

με στόχο να προσθέσουμε και άλλη αξία στους

μετόχους μας και στην κοινωνία ευρύτερα.

ΟΙ ΚΎΠΡΙΟΙ ΝΑ ΔΟΥΝ

ΠΈΡΑΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΈΣΕΩΝ

ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΚΙΝΉΤΩΝ

Στο σημερινό χρηματοοικονομικό περιβάλλον

που τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν μια

άνευ προηγουμένου μείωση της αγοραστικής

τους δύναμης, ποιες είναι οι συμβουλές

σας στη διαχείριση των οικονομικών

τους και των αποταμιεύσεών τους για την

αντιμετώπιση του πληθωρισμού ένεκα και

των χαμηλών καταθετικών επιτοκίων των

τραπεζών;

Δυστυχώς στην Κύπρο έχουμε από τα χαμηλότερα

καταθετικά επιτόκια στην Ε.Ε. πράγμα που δεν

βοηθά, ιδιαίτερα με τα ψηλά χρεωστικά επιτόκια

και τον πληθωρισμό, που παρόλο ότι έχει μειωθεί

σημαντικά, εντούτοις στα κύρια αγαθά π.χ., της

ενέργειας δεν υπάρχει σημαντική ελάφρυνση.

Στην Κύπρο επίσης δεν έχουμε αναπτυγμένο τον

θεσμό των αμοιβαίων κεφαλαίων, κάτι που σε

άλλες χώρες της Ε.Ε. είναι ευρέως διαδεδομένο

στα νοικοκυριά π.χ. στην Ελλάδα, Αυστρία, Γερμα-

EconomyToday 57


νία, Ολλανδία, Σουηδία, Πορτογαλία και Ισπανία.

Τα Αμοιβαία Κεφάλαια προσφέρουν μια γκάμα

επιλογών που μπορεί να διαφοροποιήσουν το

μείγμα των επενδυτικών επιλογών των ιδιωτών

επενδυτών με θετικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα σε

ένα συγκεντρωμένο τραπεζικό σύστημα, όπως

είναι το κυπριακό. Σε γενικές γραμμές, θα πρέπει

να αναπτυχθεί περισσότερο η κουλτούρα της

επένδυσης από τους Κύπριους σε χώρους εκτός

των καταθέσεων και των ακινήτων, πάντοτε μέσα

στα πλαίσια των εποπτικών κανονισμών και της

ορθολογιστικής αξιολόγησης των επιλογών.

Η ΚΎΠΡΟΣ ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΉΡΙΟ

Πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσε να ενισχυθεί

ο ρόλος του Χρηματιστηρίου Αξιών

Κύπρου (ΧΑΚ) ως εργαλείο χρηματοδότησης

για τις κυπριακές επιχειρήσεις και

πώς μπορεί η DEM να συμβάλλει στην

ανάπτυξή του;

Στην Κύπρο η διαμεσολάβηση (intermediation)

από τις τράπεζες είναι σχεδόν ολοκληρωτική.

Οι επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, ιδιωτικές ή

δημόσιες, υποχρεώνονται εκ των πραγμάτων να

αποτείνονται στις τράπεζες για χρηματοδότηση.

Αυτό δεν είναι υγιές φαινόμενο για μια χώρα

που εδώ και χρόνια διακηρύττει ότι θέλει να γίνει

Χρηματοοικονομικό Κέντρο. Για να επιτευχθεί αυτό

πρέπει οπωσδήποτε πρώτα να αυξηθεί το επίπεδο

και η ποιότητα αποδιαμεσολάβησης στην αγορά.

Το πρώτο βήμα που θα πρέπει να γίνει είναι η

ενίσχυση του Χρηματιστηριακού Θεσμού μέσω της

ένδειξης εμπιστοσύνης σ’ αυτό πρώτα από το ίδιο

το κράτος. Αυτό μπορεί να γίνει με την εισαγωγή

στο χρηματιστήριο, ομολόγων που εκδίδονται από

το κράτος για άντληση δανειακών κεφαλαίων.

Επιπλέον, θα μπορούσαν κάποιοι ημικρατικοί

Οργανισμοί, αντί να δανείζονται από τις τράπεζες,

να εκδίδουν ομόλογα τα οποία να εισάγονται στο

χρηματιστήριο. Οι δήμοι επίσης θα μπορούσαν

να χρησιμοποιήσουν τη χρηματιστηριακή αγορά

για να αντλήσουν κεφάλαια και να εκτελέσουν

έργα για τους δημότες τους και οι τελευταίοι να

συμμετέχουν ως επενδυτές, σε κοινωφελή έργα

που τους αφορούν. Νοείται φυσικά ότι οι ίδιοι

κανόνες αξιολόγησης της φερεγγυότητας ισχύουν

σε όλες τις αγορές κεφαλαίων.

Επιπλέον, η εξαγγελθείσα ιδιωτικοποίηση του

χρηματιστηρίου πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο,

με προσοχή όμως για να μην καταντήσει

το ΧΑΚ απλά ένας βραδύκαυστος δορυφόρος

κάποιου άλλου χρηματιστηρίου. Το ΧΑΚ πρέπει

58 EconomyToday

να αποτελέσει τον εναλλακτικό χρηματοδοτικό

βραχίονα της επιχειρηματικής δραστηριότητας,

έναν ρόλο που σήμερα δεν εκπληρώνει. Πρέπει να

αντιληφθούμε όλοι ότι ένα ισχυρό χρηματιστήριο

θα ωφελήσει την κυπριακή οικονομία και επιχειρηματικότητα,

προάγοντας την ανταγωνιστικότητα

της χώρας μας και ταυτόχρονα μειώνοντας την

εξάρτηση από τις τράπεζες.

ΠΡΆΣΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ…

ΌΧΙ ΜΌΝΟ ΣΑΝ ΣΎΝΘΗΜΑ

Η Demetra Holdings έχει εκφράσει ενδιαφέρον

για την πράσινη οικονομία. Ποιες

επενδυτικές ευκαιρίες εξετάζετε σε αυτόν

τον τομέα και πώς θα συνεισφέρουν στη

βιώσιμη ανάπτυξη της Κύπρου;

Η πράσινη οικονομία είναι κάτι που μελετούμε

προσεκτικά για τα επόμενά μας βήματα. Ιδιαίτερα

ο τομέας της ενέργειας είναι κάτι που

αναμένουμε να αλλάξει άρδην τα δεδομένα της

οικονομίας τα επόμενα χρόνια εφόσον υπάρχει

ορθός σχεδιασμός. Η αποθήκευση ενέργειας

ΤΟ ΧΑΚ ΠΡΈΠΕΙ

ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΕΙ

ΤΟΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΌ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΌ

ΒΡΑΧΊΟΝΑ ΤΉΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΉΣ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑΣ,

ΈΝΑ ΡΌΛΟ ΠΟΥ

ΣΉΜΕΡΑ ΔΕΝ

ΕΚΠΛΗΡΏΝΕΙ

είναι ιδιαίτερα σημαντική για ένα νησί, αλλά και

η παραγωγή από εναλλακτικές πηγές. Ήδη έχει

χαθεί πολύτιμος χρόνος.

Είμαι της άποψης ότι η πράσινη οικονομία δεν

πρέπει να είναι ένα σύνθημα, αλλά να αποτελέσει

όραμα αλλαγής και προσαρμογής σε νέα δεδομένα

που είναι απαραίτητα για να αλλάξουμε την πορεία

της κλιματικής αλλαγής και να περισώσουμε ό,τι

περισώζεται. Ταυτόχρονα η στροφή αυτή χρειάζεται

τεράστιες επενδύσεις σε υποδομές που

θα πρέπει να αναλύονται μέσα σε ένα μακροχρόνιο

πλαίσιο, μιας και η επιβολή τους μπορεί

να προκαλέσει σημαντικούς τριγμούς στους

ισολογισμούς εταιρειών και Οργανισμών, αλλά

και κρατών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα όργανά

της πρέπει να είναι αρωγός στις προσπάθειες

των κρατών-μελών και να υπάρχει κατανόηση

για τις δυσκολίες της μετάβασης.

ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΈΣ

ΑΛΛΑΓΈΣ ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ

ΒΡΟΥΝ ΑΠΡΟΕΤΟΊΜΑΣΤΟΥΣ

Με δεδομένη την εξέλιξη της τεχνολογίας

και τον ρόλο της Τεχνητής Νοημοσύνης,

ποιες είναι οι στρατηγικές κατευθύνσεις

της DEM για να παραμείνει ανταγωνιστική

και να ενισχύσει το αποτύπωμά της στον

κυπριακό επιχειρηματικό χάρτη;

Πιστεύω ότι είμαστε στο μεταίχμιο μιας τεχνολογικής

επανάστασης που θα επιφέρει δραματικές

αλλαγές στα οικονομικά των επιχειρήσεων, αλλά

και των κρατών, καθώς και σημαντικές αλλαγές

στον τρόπο και στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων.

Αυτές οι αλλαγές μπορεί να συνοψισθούν

σε τέσσερις επικεφαλίδες: η κλιματική αλλαγή

που ήδη επηρεάζει τις ζωές μας, η εφαρμογή της

Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) σε σχεδόν όλους τους

τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας,

η επανάσταση που θα επέλθει μέσω της

ευρείας εφαρμογής των Κβαντικών Υπολογιστών

(Quantum Computing) και η χαλιναγώγηση της

παραγωγής καθαρής ενέργειας από την Πυρηνική

Σύντηξη (nuclear fusion). Αυτές οι αλλαγές θα

επιφέρουν επαναστατικές επιπτώσεις στους τομείς

της υγείας, της εκπαίδευσης, της διαβίωσης,

αλλά και της ίδιας της εργασίας. Νέα επαγγέλματα

θα γεννηθούν και υφιστάμενα θα παύσουν να

υπάρχουν. Αυτές οι αλλαγές δεν πρέπει να βρουν

την Κύπρο απροετοίμαστη. Δεν θα μπορούμε να

είμαστε οδηγοί σε αυτό το τρένο, αλλά θα πρέπει

να επιβιβαστούμε το συντομότερο δυνατό, γιατί

θα κινείται με τέτοια ταχύτητα που όποιοι το χάσουν

θα μείνουν ανταγωνιστικά πίσω. Η Κύπρος

με τη στρατηγική της θέση μπορεί να παίξει ένα

σημαίνοντα ρόλο στην περιοχή, ως κρίκος που

συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή. Μέσα

σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να κινηθούμε και

αυτό χρειάζεται καλή προετοιμασία και όραμα.

EconomyToday 59

ΘΕΜΑ

ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌΤΕΡΗ

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΉ

ΠΟΛΙΤΙΚΉ

Μπορούν οι Δημόσιες-Ιδιωτικές

Συνεργασίες να δώσουν μόνιμη λύση

στο στεγαστικό πρόβλημα της Κύπρου;

60 EconomyToday

Τα νέα στεγαστικά σχέδια της

Κυβέρνησης «είναι ιδιαίτερα

σημαντικά και θα προσφέρουν

βραχυπρόθεσμη

στήριξη σε ορισμένους

πολίτες. Ωστόσο, δεν επιλύουν το

μακροπρόθεσμο ζήτημα της εξεύρεσης

προσιτής στέγασης για την πλειοψηφία

των πολιτών», δηλώνει ο Πρόεδρος του

Συνδέσμου Εκτιμητών Ακινήτων, κ. Πόλυς

Κουρουσίδης. Μιλώντας στο Economy

Today, ο κ. Κουρουσίδης εξηγεί ότι αυτό απαιτεί

μία πιο ολοκληρωμένη και στρατηγική προσέγγιση,

με έμφαση σε βιώσιμες λύσεις που θα καλύψουν τις

αυξανόμενες ανάγκες της κοινωνίας.

ΤΑ ΝΕΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Τέλη

Οκτωβρίου, ο Υπουργός Εσωτερικών, κ. Κωνσταντίνος

Ιωάννου, παρουσίασε δύο νέες πρωτοβουλίες της

κυβέρνησης, οι οποίες εντάσσονται στο πλαίσιο της

ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής «ΣτεγάΖΩ το

μέλλον μου». Οι πρωτοβουλίες αυτές περιλαμβάνουν

το Σχέδιο «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» και ένα Στεγαστικό

Σχέδιο οικονομικής βοήθειας για νέους και νεαρά ζευγάρια

έως 41 ετών και όπως σημείωσε ο Υπουργός,

στοχεύουν στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος

και της ακρίβειας.

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

Ο κ. Ιωάννου τόνισε ότι ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στους

νέους και τις νεαρές οικογένειες, με στόχο την υποστήριξή

τους στην κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών.

Στο πλαίσιο αυτό, έχει εκπονηθεί το Στεγαστικό Σχέδιο

παραχώρησης οικονομικής βοήθειας σε νέους ή και

νεαρά ζευγάρια μέχρι 41 ετών, το οποίο προσφέρει

εφάπαξ χορηγία από €20.000 έως €50.000 σε νέους

μέχρι 41 ετών, με συνολικό αριθμό δικαιούχων 400,

στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων και σύνθεσης της

οικογένειας. Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υπο-

Γράφημα 1

ΥΨΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

• Η ενίσχυση ανέρχεται στο 50% της συνολικής επιλέξιμης

δαπάνης, με κατώτατο όριο επιλέξιμης δαπάνης τις €20.000

• Το ανώτατο όριο ενίσχυσης εξαρτάται από τη σύνθεση

της οικογένειας

ΣΥΝΘΕΣΗ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

Μονήρες άτομο €20.000

Οικογένεια χωρίς τέκνα €45.000

Οικογένεια χωρίς τέκνα

(περιλαμβανομένης

μονογονεϊκής οικογένειας)

€50.000

Πρόσθετο ποσό μέχρι €10.000 για άτομα με αναπηρία

ΤΟ ΚΌΣΤΟΣ ΣΤΈΓΑΣΗΣ ΔΕΝ ΘΑ

ΈΠΡΕΠΕ ΝΑ ΥΠΕΡΒΑΊΝΕΙ ΤΟ 40%

ΤΟΥ ΜΕΙΚΤΟΎ ΕΙΣΟΔΉΜΑΤΟΣ ΕΝΌΣ

ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΎ. ΔΥΣΤΥΧΏΣ ΣΤΗ ΧΏΡΑ

ΜΑΣ ΤΟ ΚΌΣΤΟΣ ΑΥΤΌ ΞΕΠΕΡΝΆ ΚΑΤΆ

ΠΟΛΎ ΤΟ ΑΠΟΔΕΚΤΌ ΌΡΙΟ

βάλουν αιτήσεις μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας από

15 Νοεμβρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2024, με σκοπό

την κάλυψη μέρους του κόστους ανέγερσης ή αγοράς

ιδιόκτητης κατοικίας. (βλ. Γράφημα 1)

Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, το εν λόγω

σχέδιο στοχεύει να ενισχύσει την αγοραστική δυνατότητα

των νέων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Είναι

αρκετό, όμως, για να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες

των νέων, ιδιαίτερα σε μια εποχή που η αγορά ακινήτων

παρουσιάζει συνεχείς αυξήσεις; «Κάθε μέτρο ή σχέδιο

που υποστηρίζει μικρές ή μεγάλες κοινωνικές ομάδες

είναι καλοδεχούμενο», απαντά ο κ. Κουρουσίδης και

συνεχίζει: «Παράλληλα, όμως, θέλω να υπογραμμίσω

κάτι που έχω τονίσει επανειλημμένα δημόσια. Η στεγαστική

πολιτική του κράτους οφείλει να διαχωρίζεται

από την κοινωνική πολιτική. Οι νέοι μας, δυστυχώς,

εξαιτίας της γενικότερης αύξησης του κόστους ζωής

και της ταυτόχρονης ανόδου του κόστους απόκτησης

στέγης, όχι μόνο δυσκολεύονται να αγοράσουν, αλλά

ακόμα και να ενοικιάσουν κατοικία».

ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΘΕΙ Η ΧΟΡΗΓΙΑ

ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

Το στεγαστικό σχέδιο χορηγιών είναι, αναμφισβήτητα,

πολύ σημαντικό, λέει ο κ. Κουρουσίδης και θα παρέχει

μέγιστη βοήθεια σε 400 δικαιούχους. «Ωστόσο, δεν

αποτελεί λύση στο συνολικό πρόβλημα της στέγασης.

Κάθε οικονομική ενίσχυση που στοχεύει σε πραγματικές

ανάγκες είναι απαραίτητη. Είναι πολύ πιο δίκαιο να

επιδοτείς άτομα που έχουν ανάγκη, παρά να επιδοτείς

αγορές σε συγκεκριμένες περιοχές». Σύμφωνα με τον

Πρόεδρο του Συνδέσμου Εκτιμητών Ακινήτων, αυτό που

πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω είναι η χορηγία προς

άτομα με αναπηρία. «Το αυξημένο ποσό των €10.000,

αν και σημαντικό, θεωρώ ότι δεν είναι αρκετό. Θα

πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ώστε να ανταποκρίνεται

στις πραγματικές ανάγκες αυτών των ατόμων».

EconomyToday 61

ΘΕΜΑ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ

«ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ-ΕΝΟΙΚΙΑΖΩ»

Το Σχέδιο «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» στοχεύει στην

αξιοποίηση των αδρανών κατοικιών, προσφέροντας

χορηγίες από €15.000 έως €35.000 στους ιδιοκτήτες

για εργασίες ανακαίνισης. Οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται

να διαθέσουν τις ανακαινισμένες κατοικίες σε προσιτό

ενοίκιο για τέσσερα χρόνια, με ενοίκιο μειωμένο κατά

30% σε σχέση με την αγορά. Οι αιτήσεις θα ξεκινούν

από τις 15 Νοεμβρίου για τους ιδιοκτήτες και από τις

15 Ιανουαρίου 2025 για τους ενοικιαστές, οι οποίοι θα

πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.

(βλ. Γράφημα 2)

Γράφημα 2

ΥΨΟΣ ΧΟΡΗΓΙΑΣ

Το ανώτατο όριο της οικονομικής ενίσχυσης για τις

επιλέξιμες δαπάνες (ελάχιστη επιλέξιμη δαπάνη είναι €5.000)

καθορίζεται ως εξής:

ΤΥΠΟΣ

ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

Οικιστική μονάδα ενός υπνοδωματίου Μέχρι €15.000

Οικιστική μονάδα δύο υπνοδωματίου Μέχρι €25.000

Οικιστική μονάδα τριών υπνοδωματίου Μέχρι €35.000

Πρόσθετα, καλύπτεται το κόστος εξασφάλισης

Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης.

Σε περίπτωση που το ποσό που δαπανάται για την ολοκλήρωση

των εργασιών ανακαίνισης/αναβάθμισης υπερβαίνει

του ανώτατου ορίου οικονομικής ενίσχυσης, το επιπλέον

ποσό καλύπτεται από ίδιους πόρους.

«Αυτό το σχέδιο αποτέλεσε και δική μας πρόταση ως

Σύνδεσμος Εκτιμητών Κύπρου», λέει ο κ. Κουρουσίδης.

«Στις πόλεις μας υπάρχουν αρκετά αδρανή

υποστατικά που παρέμεναν ανεκμετάλλευτα, με έναν

από τους κύριους λόγους να είναι το υψηλό κόστος

ανακαίνισης. Θεωρώ πως το συγκεκριμένο σχέδιο θα

συμβάλει, αφενός, στην ενίσχυση των ιδιοκτητών ώστε

να ανακαινίσουν τα ακίνητά τους και να τα διαθέσουν

προς ενοικίαση και αφετέρου, στη στήριξη ατόμων που

θα μπορούν να ενοικιάζουν σε χαμηλότερο μίσθωμα,

μειωμένο κατά 30% από την αγοραία αξία που καθορίζεται

από το Τμήμα Κτηματολογίου».

«Το παρόν σχέδιο, όπως και το Στεγαστικό Σχέδιο Χορηγιών

για Νεαρά Ζευγάρια και Νέους έως 41 ετών,

είναι ιδιαίτερα σημαντικά και θα προσφέρουν βραχυπρόθεσμη

στήριξη σε ορισμένους πολίτες. Ωστόσο, δεν

επιλύουν το μακροπρόθεσμο ζήτημα της εξεύρεσης

προσιτής στέγασης για την πλειοψηφία των πολιτών.

Αυτό απαιτεί μία πιο ολοκληρωμένη και στρατηγική

προσέγγιση, με έμφαση σε βιώσιμες λύσεις που θα

καλύψουν τις αυξανόμενες ανάγκες της κοινωνίας».

ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Σε δηλώσεις του στα Μέσα Ενημέρωσης, ο κ. Κουρουσίδης

έχει αναφέρει ότι οι εφάπαξ χορηγίες είναι μεν

σημαντικές, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα. Ερωτηθείς

ποια είναι η βασική του ανησυχία και ποιοι παράγοντες

καθιστούν τα σχέδια αυτά ανεπαρκή για την αντιμετώπιση

του στεγαστικού προβλήματος στην Κύπρο, απαντά:

«Στην παρούσα περίοδο, λόγω της γενικότερης αύξησης

του κόστους ζωής, η πλειοψηφία των νέων αλλά και

ένα μεγάλο μέρος της μεσαίας τάξης δυσκολεύεται να

αντεπεξέλθει στις βασικές οικονομικές απαιτήσεις. Το

κόστος στέγασης δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει το 40%

του μεικτού εισοδήματος ενός νοικοκυριού. Δυστυχώς,

στη χώρα μας, το κόστος αυτό ξεπερνά κατά πολύ το

αποδεκτό όριο. Το κόστος στέγασης περιλαμβάνει το

ενοίκιο ή τη δόση στεγαστικού δανείου, τους λογαριασμούς

κοινής ωφέλειας, καθώς και τα κοινόχρηστα.

Με τη συνεχή αύξηση των ενοικίων, των επιτοκίων

και του κόστους ενέργειας, το διαθέσιμο εισόδημα των

νοικοκυριών συχνά υπολείπεται σημαντικά του 60%».

Σε πολλές περιπτώσεις, οι συμπολίτες μας εργάζονται

αποκλειστικά για να καλύψουν το κόστος στέγασης,

επισημαίνει ο κ. Κουρουσίδης. «Καθίσταται σαφές

62 EconomyToday

ΚΑΘΊΣΤΑΤΑΙ ΣΑΦΈΣ

ΌΤΙ ΤΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΣΤΈΓΑΣΗΣ

ΕΠΗΡΕΆΖΕΙ ΈΝΑ ΜΕΓΆΛΟ ΜΈΡΟΣ

ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΎ ΚΑΙ ΔΕΝ

ΠΕΡΙΟΡΊΖΕΤΑΙ ΜΌΝΟ ΣΕ ΚΆΠΟΙΕΣ

ΕΥΆΛΩΤΕΣ ΟΜΆΔΕΣ, ΑΠΌ

ΤΙΣ ΟΠΟΊΕΣ ΜΌΝΟ ΜΙΑ ΜΙΚΡΉ

ΜΕΡΊΔΑ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΉΣΕΙ

ΤΑ ΤΡΈΧΟΝΤΑ ΣΧΈΔΙΑ

ότι το πρόβλημα της στέγασης επηρεάζει ένα μεγάλο

μέρος του πληθυσμού και δεν περιορίζεται μόνο σε

κάποιες ευάλωτες ομάδες, από τις οποίες μόνο μια

μικρή μερίδα μπορεί να αξιοποιήσει τα τρέχοντα σχέδια.

Ως εκ τούτου, απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός και η

υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων, που θα αντιμετωπίσουν

το πρόβλημα στέγασης οριστικά και με βιώσιμο τρόπο».

ΚΡΑΤΙΚΗ ΓΗ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ο κ. Κουρουσίδης έχει προτείνει τη δημιουργία Δημόσιων-Ιδιωτικών

Συνεργασιών (Public-Private

Partnerships, PPPs) για μία αποτελεσματικότερη λύση

στο στεγαστικό πρόβλημα. Πώς λειτουργούν, όμως,

αυτές οι συνεργασίες και ποια είναι τα οφέλη για το

κράτος, τους ιδιώτες επενδυτές και τους πολίτες; Μας

απαντά: «Αυτή η πρόταση εντάσσεται στη γενικότερη

προσέγγιση που ανέφερα προηγουμένως, δηλαδή

την ανάγκη για στρατηγικό σχεδιασμό με στόχο την

ανέγερση μεγάλου αριθμού διαμερισμάτων και μικρών

κατοικιών, που θα προσφέρουν προσιτή στέγαση μέσω

ενοικίασης ή και ενοικιαγοράς. Οι Δημόσιες-Ιδιωτικές

Συνεργασίες μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό

ρόλο στη στεγαστική πολιτική, παρέχοντας βιώσιμες

λύσεις για την κάλυψη των αναγκών σε προσιτή στέγη

και υποδομές».

«Η πρότασή μου, η οποία θα παρουσιαστεί ολοκληρωμένη

και κοστολογημένη σε μεταγενέστερο στάδιο,

αφορά τη συνεργασία του κράτους μέσω της ενοικίασης

ή και της παραχώρησης γης, με στόχο την ανέγερση

μικρών, σύγχρονων γειτονιών. Αυτές οι γειτονιές θα

είναι εξοπλισμένες με πάρκα, σχολεία και φιλικές προς

το περιβάλλον υποδομές, χρηματοδοτούμενες από

ιδιωτικά κεφάλαια, ασφαλιστικά ταμεία και επενδυτές.

Οι επενδυτές, που θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν

και το κράτος, για παράδειγμα μέσω του Ταμείου Κοινωνικών

Ασφαλίσεων, θα λαμβάνουν απόδοση επί της

επένδυσής τους. Παράλληλα, το κράτος, στο πλαίσιο της

κοινωνικής του προσφοράς, δεν θα απαιτεί οικονομικό

αντάλλαγμα για τη γη που παραχωρεί».

Με αυτόν τον τρόπο, σημειώνει ο κ. Κουρουσίδης,

επιτυγχάνονται δύο σημαντικοί στόχοι: αφενός προσφέρεται

προσιτή στέγαση για τους πολίτες και αφετέρου

αναβαθμίζονται υποβαθμισμένες περιοχές, μετατρέποντάς

τες σε σύγχρονες, βιώσιμες πόλεις.

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΔΙΑ

Όσο για το ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις και τα

εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν για να γίνει αυτή η

πρόταση πραγματικότητα, ο κ. Κουρουσίδης σημειώνει

ότι το κύριο πρόβλημα, όπως συμβαίνει συχνά, είναι η

γραφειοκρατία. «Είναι προφανές ότι για την παραχώρηση

κρατικής γης απαιτούνται αποφάσεις από πολλά

τμήματα και υπουργεία, γεγονός που επιβραδύνει τη

διαδικασία. Επιπλέον, είναι αναγκαία η τροποποίηση των

κανονισμών διάθεσης κρατικής γης από το Υπουργικό

Συμβούλιο, ώστε να συμπεριληφθεί σαφώς αυτός ο

σκοπός στους επιτρεπόμενους λόγους παραχώρησης».

«Για την υπέρβαση αυτών των γραφειοκρατικών εμποδίων,

κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία μιας ειδικής

ad hoc επιτροπής, αποτελούμενης από τα συναρμόδια

τμήματα. Η επιτροπή αυτή θα πρέπει να διαθέτει την

αρμοδιότητα και την ευελιξία να λαμβάνει άμεσα και

αποτελεσματικά αποφάσεις, διασφαλίζοντας την ταχύτητα

και τη διαφάνεια στη διαδικασία».

EconomyToday 63

ΘΕΜΑ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Γράφημα 3

ΠΕΡΙΟΧΉ ΣΟΠΆΖ

Έκταση: 170.000 τ.μ.

Διαμερίσματα: > 1.500

ΠΕΡΙΟΧΉ ΣΤΡΟΒΌΛΟΥ

(MALL OF CYPRUS)

Έκταση: 243 000 τ.μ.

Διαμερίσματα: 1.500

ΠΕΡΙΟΧΉ ΒΕΡΕΓΓΆΡΙΑ (ΛΕΜΕΣΌΣ)

Έκταση: 250.000 τ.μ.

Διαμερίσματα: 1.000

64 EconomyToday

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ

ΤΟΡΟΝΤΟ, ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ

ΚΑΙ ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ

Το μοντέλο των PPPs δεν είναι κάτι που αναμένεται

να εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Κύπρο.

Έχει ήδη εφαρμοστεί με αξιοσημείωτη επιτυχία

σε πολλές χώρες. Ενδεικτικά παραδείγματα

περιλαμβάνουν το Regent Park Revitalization

Project στο Τορόντο, το Home Ownership Scheme

στο Χονγκ Κονγκ και το Project Homekey στην

Καλιφόρνια.

REGENT PARK

REVITALIZATION PROJECT

Τορόντο, Καναδάς

Το συγκεκριμένο έργο αναμόρφωσε μια υποβαθμισμένη

περιοχή κοινωνικής στέγασης, μετατρέποντάς

την σε μια σύγχρονη, βιώσιμη και

μεικτή κοινότητα, λέει ο κ. Κουρουσίδης. «Η

πρωτοβουλία αυτή περιλάμβανε την ανάπτυξη

ενός ολοκληρωμένου αστικού σχεδιασμού, ο

οποίος συνδύαζε κατοικίες, υποδομές και κοινόχρηστους

χώρους, με στόχο τη βελτίωση της

ποιότητας ζωής για όλους τους κατοίκους. Συγκεκριμένα,

δημιουργήθηκαν περισσότερες από

2.000 μονάδες στέγασης, συμπεριλαμβανομένων

τόσο οικονομικά προσιτών όσο και εμπορικά

διαθέσιμων κατοικιών, καλύπτοντας τις ανάγκες

διαφορετικών κοινωνικών και εισοδηματικών

ομάδων.

Επιπρόσθετα, το έργο ενσωμάτωσε υποδομές

όπως πάρκα, σχολεία, κοινοτικά κέντρα και εμπορικά

καταστήματα, συμβάλλοντας στην οικονομική

ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή της περιοχής.

Η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα

αποτέλεσε το κλειδί για την επιτυχία του εγχειρήματος,

εξασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση, τη

διαχείριση πόρων και τη βιωσιμότητα του έργου

μακροπρόθεσμα.

Το Regent Park Revitalization Project αναγνωρίζεται

ως πρότυπο παράδειγμα αναβάθμισης

αστικών περιοχών, καθώς πέτυχε να μεταμορφώσει

μια κοινωνικά και οικονομικά υποβαθμισμένη

περιοχή σε μια ακμάζουσα κοινότητα,

αναδεικνύοντας τα πολλαπλά οφέλη των Δημόσιων-Ιδιωτικών

Συνεργασιών».

HOME OWNERSHIP SCHEME

Χονγκ Κονγκ, Κίνα

«Στο Χονγκ Κονγκ, το πρόγραμμα Home

Ownership Scheme αποτελεί ένα χαρακτηριστικό

παράδειγμα Δημόσιων-Ιδιωτικών Συνεργασιών

(PPPs). Μέσω του προγράμματος αυτού,

παραχωρείται δημόσια γη σε ιδιώτες με σκοπό

την κατασκευή μεικτών αναπτύξεων, οι οποίες

περιλαμβάνουν οικονομικά προσιτές κατοικίες.

Το μοντέλο αυτό συνδυάζει την αξιοποίηση δημόσιων

πόρων με την εμπειρογνωμοσύνη και τα

κεφάλαια του ιδιωτικού τομέα, διασφαλίζοντας

την παροχή βιώσιμων λύσεων στέγασης για τις

ανάγκες της κοινωνίας».

PROJECT HOMEKEY

Καλιφόρνια, ΗΠΑ

Τέλος, ο κ. Κουρουσίδης δίνει ένα παράδειγμα

από την Αμερική. «Ένα ακόμα παράδειγμα

αποτελεσματικής συνεργασίας κράτους και ιδιωτών

είναι το πρόγραμμα Project Homekey

στην Καλιφόρνια. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα

αποσκοπεί στη μετατροπή κενών κτηρίων σε

μόνιμες κατοικίες για άτομα που αντιμετωπίζουν

έλλειψη στέγης. Μέσω της συνεργασίας δημόσιων

φορέων με ιδιωτικούς επενδυτές, επιτυγχάνεται

η άμεση και αποτελεσματική αξιοποίηση υφιστάμενων

κτηριακών υποδομών, ενώ παράλληλα

καλύπτονται επείγουσες κοινωνικές ανάγκες».

Όπως επισημαίνει ο Πόλυς Κουρουσίδης, αυτά τα

παραδείγματα αναδεικνύουν τη δυνατότητα των

Δημόσιων-Ιδιωτικών Συνεργασιών να αντιμετωπίζουν

τις προκλήσεις στον τομέα της στέγασης,

προωθώντας λύσεις που είναι ταυτόχρονα

κοινωνικά δίκαιες και οικονομικά βιώσιμες. «Η

εφαρμογή ανάλογων μοντέλων στη χώρα μας,

προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες, θα

μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση

του προβλήματος της προσιτής στέγασης».

ΑΛΛΑ ΜΕΤΡΑ

Ερωτηθείς ποιες άλλες καινοτόμες προσεγγίσεις

ή στρατηγικές θα μπορούσαν να εξεταστούν από

την κυβέρνηση και τον ιδιωτικό τομέα για να αντιμετωπιστεί

το στεγαστικό πρόβλημα, πέρα από

τα υπάρχοντα σχέδια και τα PPPs, ο Πόλυς Κουρουσίδης

προτείνει τέσσερα μέτρα. Πρόκειται για

μέτρα που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την

ενίσχυση της προσφοράς στέγης και την προσωρινή

ανακούφιση του προβλήματος της στέγασης.

Συγκεκριμένα:

1. Φορολογικές εκπτώσεις στους ιδιοκτήτες

ακινήτων: Θα μπορούσε να

θεσπιστεί ένα σύστημα φορολογικών

εκπτώσεων για άτομα που διαθέτουν

τα ακίνητά τους προς ενοικίαση, δίνοντας

κίνητρα για τη διεύρυνση

της αγοράς ενοικίων.

2. Έλεγχος της βραχυπρόθεσμης

ενοικίασης: Η

αυστηρή ρύθμιση και ο περιορισμός

των βραχυπρόθεσμων

ενοικιάσεων,

όπως μέσω πλατφορμών

τύπου Airbnb, θα

μπορούσε να αυξήσει

τη διαθεσιμότητα

ακινήτων για μακροχρόνια

ενοικίαση.

ΤΟ ΜΟΝΤΈΛΟ

ΤΩΝ PPPS ΔΕΝ

ΕΊΝΑΙ ΚΆΤΙ ΠΟΥ

ΑΝΑΜΈΝΕΤΑΙ ΝΑ

ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΊ ΓΙΑ

ΠΡΏΤΗ ΦΟΡΆ ΣΤΗΝ

ΚΎΠΡΟ. ΈΧΕΙ ΉΔΗ

ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΊ ΜΕ

ΑΞΙΟΣΗΜΕΊΩΤΗ

ΕΠΙΤΥΧΊΑ ΣΕ

ΠΟΛΛΈΣ ΧΏΡΕΣ

3. Δικαίωμα ενοικίασης για ξένους ιδιοκτήτες:

Θα μπορούσε να δοθεί το δικαίωμα

σε ξένους που έχουν αγοράσει ακίνητα

για μόνιμη παραμονή να τα διαθέσουν

προς ενοικίαση, υπό την προϋπόθεση της

τήρησης προκαθορισμένων και προσυμφωνημένων

μισθωμάτων. Αυτή η ρύθμιση

θα εξασφάλιζε την προσιτή στέγαση για

περισσότερους πολίτες, ενώ παράλληλα θα

αξιοποιούσε αδρανή ακίνητα.

4. Έλεγχος των περιοχών αγοράς ακινήτων

από ξένους: Μία πρόσθετη ρύθμιση

θα μπορούσε να αφορά την τιμή αγοράς

ακινήτων από ξένους, ανάλογα με την

περιοχή. Για παράδειγμα, το ελάχιστο όριο

τιμής για την απόκτηση μόνιμης παραμονής

θα μπορούσε να αυξηθεί σε €600.000

στις αστικές περιοχές, ενώ να παραμείνει

στις €300.000 για τις αγροτικές και περιαστικές

περιοχές. Με αυτόν τον τρόπο θα

διασφαλίζονταν ισορροπία και δικαιοσύνη

στις αγορές ακινήτων ανά περιοχή.

Η εφαρμογή αυτών των μέτρων θα μπορούσε

να αυξήσει άμεσα την προσφορά διαθέσιμων

κατοικιών στην αγορά, με αποτέλεσμα

την προσωρινή ανακούφιση του στεγαστικού

προβλήματος, σχολιάζει ο κ. Κουρουσίδης.

Παρόλα αυτά, όπως τονίζει, είναι σημαντικό να

συνοδευτούν από μακροπρόθεσμες στρατηγικές

και πολιτικές για τη βιώσιμη διαχείριση

του ζητήματος της στέγασης. «Η ισορροπία μεταξύ

ρύθμισης και κινήτρων είναι κρίσιμη για

την επιτυχία αυτών των

μέτρων», καταλήγει.

EconomyToday 65

ADVERTORIAL

ΌΠΟΥ ΥΠΆΡΧΕΙ ΚΑΠΝΌΣ

ΥΠΆΡΧΕΙ ΚΑΙ… ΛΕΩΦΟΡΕΊΟ

Λεωφορείο που αναχωρεί πάντοτε στην ώρα του και κατευθύνεται

προς και από τα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου.

Όπου υπάρχει Καπνός,

υπάρχει λεωφορείο,

υπάρχουν ικανοποιημένοι

επιβάτες,

υπάρχουν αεροδρόμια

και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου,

αλλά μια πραγματικότητα, την οποία

κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει

στην Κύπρο του σήμερα.

Η εταιρεία Kapnos Airport Shuttle

δραστηριοποιείται με επιτυχία στον

τομέα των αεροδρομίων από το

2008 και σήμερα διαθέτει στόλο

πέραν των 200 λεωφορείων,

μικρών και μεγάλων.

Χωρίς υπερβολή, είναι η πρώτη

εταιρεία που κατάφερε να ανεβάσει

στα οχήματά της, Κύπριους ταξιδιώτες

αεροπορικών εταιρειών

και έτσι να τους απαλλάξει από

τον πονοκέφαλο που προκαλεί το

ερώτημα «πώς θα πάω και πώς θα

επιστρέψω από το αεροδρόμιο»;

Οι Κύπριοι που σήμερα πηγαινοέρχονται

στα Αεροδρόμια Λάρνακας

και Πάφου με λεωφορεία της

εταιρείας, αυξάνονται συνεχώς,

ενώ παρόμοια αυξητική τάση

καταγράφεται και στη χρήση των

λεωφορείων της εταιρείας από

ξένους επισκέπτες του νησιού. Τα

δρομολόγια από Λευκωσία προς

το Αεροδρόμιο της Λάρνακας

πραγματοποιούνται από το 2008,

ενώ από το 2014 πραγματοποιούνται

δρομολόγια και από και προς

το Αεροδρόμιο Πάφου. Ταυτόχρονα

άρχισε και η διασύνδεση των δύο

αεροδρομίων με λεωφορεία της

εταιρείας, ενώ από το 2018 η εταιρεία

συνδέει τα δύο αεροδρόμια

και με την ελεύθερη Αμμόχωστο,

Αγία Νάπα και Πρωταρά.

ΓΙΑΤΊ ΝΑ ΠΆΡΩ

ΛΕΩΦΟΡΕΊΟ ΚΑΙ

ΌΧΙ ΑΥΤΟΚΊΝΗΤΟ;

Τι ήταν όμως αυτό που έπεισε

-και πείθει- πολλούς Κύπριους, να

αφήσουν το ιδιωτικό τους όχημα και

να χρησιμοποιούν λεωφορεία της

Kapnos Airport Shuttle για το πήγαινε

– έλα τους στα αεροδρόμια;

Όπως συχνά αναφέρει ο Χαράλαμπος

Αναστασίου Καπνός, που

βρίσκεται στο τιμόνι της εταιρείας

από την πρώτη ημέρα της ίδρυσής

της, οι παράγοντες που οδήγησαν

σιγά-σιγά στην αλλαγή νοοτροπίας

και στη δημιουργία νέας κουλτούρας

στον συγκεκριμένο τομέα, ήταν πολλοί.

Ανάμεσα σε αυτούς, η συνέπεια

και ο σεβασμός προς τους επιβάτες.

Τι εννοεί με αυτό; Όπως εξηγεί, τα

λεωφορεία της εταιρείας αναχωρούν

πάντοτε στην ώρα τους και έτσι οι

επιβάτες είναι βέβαιοι ότι θα φτάσουν

έγκαιρα στον προορισμό τους, όντας

σίγουροι ότι δεν θα χάσουν την πτήση

τους. Για να διασφαλίσει κάτι τέτοιο

η εταιρεία, έχει πάντοτε εφεδρικό

λεωφορείο για όλα τα δρομολόγια.

Επιπλέον, ο στόλος των λεωφορείων

της εταιρείας ανανεώνεται συνεχώς,

ενώ το προσωπικό τυγχάνει διαρκούς

εκπαίδευσης, προκειμένου να

είναι σε θέση να προσφέρει την όσον

το δυνατόν αρτιότερη εξυπηρέτηση

στους επιβάτες.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι

όλα ανεξαιρέτως τα λεωφορεία,

είναι σε άρτια λειτουργική κατάσταση

-αφού σε αυτά πραγματοποιούνται

συχνοί μηχανικοί έλεγχοι σύμφωνα

με τις οδηγίες του κατασκευαστή

τους- και επιπλέον είναι πάντοτε

καθαρά και περιποιημένα.

ΚΑΤΑΦΈΡΑΜΕ ΝΑ

ΑΠΑΛΛΆΞΟΥΜΕ

ΤΟΥΣ ΤΑΞΙΔΙΏΤΕΣ

ΑΠΌ ΤΟΝ

ΠΟΝΟΚΈΦΑΛΟ

ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΊ

ΤΟ ΕΡΏΤΗΜΑ

«ΠΏΣ ΘΑ ΠΆΩ

ΚΑΙ ΠΏΣ ΘΑ

ΕΠΙΣΤΡΈΨΩ ΑΠΌ

ΤΟ ΑΕΡΟΔΡΌΜΙΟ»

ΤΟ ΣΤΟΊΧΗΜΑ ΤΩΝ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΜΈΝΩΝ

ΕΠΙΒΑΤΏΝ

Σήμερα, η εταιρεία αποτελεί την κορωνίδα

των μεταφορών στην Κύπρο,

τίτλο που απέκτησε από τους

χιλιάδες επιβάτες που χρησιμοποίησαν

μέχρι σήμερα τις υπηρεσίες της

και έμειναν ικανοποιημένοι.

Στα πλαίσια της συνεχούς προσπάθειας

για αναβάθμιση των

υπηρεσιών της, η εταιρεία ζήτησε

πρόσφατα, τη διεξαγωγή ανεξάρτητης

έρευνας αγοράς που επικεντρώθηκε

στην καλύτερη κατανόηση

των αναγκών σε ό,τι αφορά

μεταφορά επιβατών από και προς

τα αεροδρόμια. Η έρευνα, με δείγμα

πέραν των 1.000 ατόμων, κατέδειξε

αυτό που ήταν αναμενόμενο, την

ικανοποίηση δηλαδή των ατόμων

που ήδη αξιοποίησαν την υπηρεσία.

Αυτή η καταγεγραμμένη -όμωςικανοποίηση

των επιβατών, δεν

καθησυχάζει την εταιρεία, η οποία,

συνεχώς θέλει να βελτιώνεται.

«Τα καλύτερα έπονται» είπε ο

Χαράλαμπος Αναστασίου Καπνός,

σε πρόσφατη ομιλία του, στη

δημοσιογραφική διάσκεψη που

πραγματοποιήθηκε στον σταθμό

λεωφορείων της εταιρείας, στη λεωφόρο

Κυρηνείας, στην Αγλαντζιά.

Τη συγκεκριμένη φράση την επαναλαμβάνει

συχνά ο επικεφαλής της

μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας

66 EconomyToday

λεωφορείων της Κύπρου, όμως δεν

μένει στα λόγια.

Αρχές του 2024, ενέκρινε και ανακοίνωσε

την καθιέρωση φοιτητικού

εισιτηρίου για άτομα που διακινούνται

μέσω του Αεροδρομίου

Πάφου, λόγω των σπουδών τους

στο εξωτερικό. Η έκπτωση ύψους

4 ευρώ δίδεται χωρίς πολύπλοκες

διαδικασίες, αφού αρκεί απλή

επίδειξη φοιτητικής ταυτότητας

που να βρίσκεται σε ισχύ. Η ίδια

έκπτωση, δίδεται και στους μαθητές

που ταξιδεύουν στο εξωτερικό μέσω

Αεροδρομίου Πάφου.

Περισσότερα προνόμια από την

εταιρεία, απολαμβάνουν τα παιδιά,

αφού σε όλες τις διαδρομές από

και προς τα Αεροδρόμια Λάρνακας

και Πάφου, τους προσφέρεται

δωρεάν διακίνηση. Και αυτό, επειδή

η Kapnos Airport Shuttle προωθεί

έμπρακτα την καθιέρωση κουλτούρας

συχνής και επαναλαμβανόμενης

χρήσης των δημόσιων μεταφορών.

της 5 ολοκαίνουργια λεωφορεία

«Euro 6», που διαθέτουν αυτόματο

κιβώτιο ταχυτήτων, ηλεκτρικές

πόρτες και ανακλινόμενα καθίσματα

ενώ, επιπλέον, δίνουν τη δυνατότητα

στους επιβάτες, κατά τη διάρκεια του

ταξιδιού τους με αυτά, να επαναφορτίζουν

τα κινητά και άλλες ηλεκτρονικές

τους συσκευές μέσω USB. Η

εταιρεία προγραμματίζει να παραλάβει

εντός του 2025 άλλα δέκα

παρόμοια σύγχρονα λεωφορεία.

Με τον κατάλληλο προγραμματισμό,

τα δρομολόγια που πραγματοποιούν

λεωφορεία της εταιρείας, συνδέουν

-εκτός από τη Λευκωσία- την Αγία

Νάπα και τον Πρωταρά με τα Αεροδρόμια

Λάρνακας και Πάφου, ούτως

ώστε να εξυπηρετούνται και οι επιβάτες

που φτάνουν στο Αεροδρόμιο

Πάφου και έχουν τελικό προορισμό

τους, όχι μόνο τη Λευκωσία ή τη

Λάρνακα αλλά και την Αγία Νάπα ή

τον Πρωταρά.

Η εταιρεία δίνει βαρύτητα στη

συχνότητα των δρομολογίων διότι,

σύμφωνα με τη φιλοσοφία της, αυτή

είναι πολύ σημαντικός παράγοντας

για την αύξηση και ικανοποίηση του

επιβατικού κοινού. Φέτος η εταιρεία

πραγματοποιούσε, σε ώρες αιχμής,

δρομολόγια κάθε 30 λεπτά προς και

από το Αεροδρόμιο Λάρνακας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Kapnos

Airport Shuttle προώθησε και

καθιέρωσε το check in στον σταθμό

των λεωφορείων της στη Λευκωσία,

ενώ το ηλεκτρονικό σύστημα

κρατήσεων, στην ιστοσελίδα της,

εμφανίζει συνεχώς αυξανόμενη

προτίμηση από τους επιβάτες. Σε

όλους προσφέρεται, στον σταθμό

Λευκωσίας, δωρεάν χώρος

στάθμευσης καθόλη τη διάρκεια της

απουσίας τους στο εξωτερικό.

Αυξημένη κίνηση παρουσιάζει και

το γραφείο εξυπηρέτησης των επιβατών

της εταιρείας, που βρίσκεται

στην καρδιά της Λευκωσίας, στην

πλατεία Σολωμού.

«Στόχος μας είναι η αμφίδρομη

επικοινωνία με τους επιβάτες και

τους υποψήφιους πελάτες των

λεωφορείων μας, ώστε ακούγοντάς

τους να γινόμαστε καλύτεροι και

έτσι να ανεβάζουμε ακόμη πιο ψηλά

τον πήχη της εξυπηρέτησής τους»

δηλώνει ο Χαράλαμπος Αναστασίου

Καπνός και αυτό είναι βασικό συστατικό

της κουλτούρας που καλλιεργείται

στο ανθρώπινο δυναμικό της

εταιρείας.

ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΉ

ΚΑΙ ΠΡΆΣΙΝΗ

ΠΟΡΕΊΑ

Η εταιρεία, πέρα από το γεγονός ότι

είναι ανθρωποκεντρική, ακολουθεί

πράσινη πορεία, οικολογική.

Συμβάλλοντας με τον δικό της τρόπο

στη δημιουργία ενός πιο καθαρού

περιβάλλοντος, με λιγότερους ρύπους,

πρόσθεσε φέτος στον στόλο

EconomyToday 67


68 EconomyToday

ROOM 1219:

ΠΡΩΤΟΠΟΡΏΝΤΑΣ

ΣΤΟΝ ΤΟΜΈΑ ΤΩΝ

CONVENIENCE STORES

Οι επικεφαλής της εταιρείας καταγράφουν τη

διαδρομή της εταιρείας τους, η οποία κλείνει 24 χρόνια

και πρωτοπορεί στον τομέα της.

ΤΟ ΌΡΑΜΆ ΜΑΣ

ΉΤΑΝ ΑΠΌ ΤΌΤΕ ΠΟΥ

ΚΆΝΑΜΕ ΤΑ ΠΡΏΤΑ

ΜΑΣ ΒΉΜΑΤΑ ΤΟ

ΊΔΙΟ, ΔΗΛΑΔΉ ΝΑ

ΓΊΝΟΥΜΕ ΗΓΈΤΕΣ

ΣΤΟΝ ΤΟΜΈΑ

CONVENIENCE

STORES ΤΟΥ

ΚΛΆΔΟΥ ΛΙΑΝΙΚΉΣ

ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

O

Χρίστος Ηλία και Χριστόφορος

Χριστοφόρου, συνιδρυτές

και ιδιοκτήτες της Room 1219

μιλούν, στο Economy Today,

για την πορεία της εταιρείας τους,

τις προκλήσεις του λιανικού εμπορίου, καθώς

και τα επόμενα βήματά τους στον τομέα των

Convenience Stores.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα για την ίδρυση της Room

1219; Πείτε μας για την ιστορία, τη διαδρομή

και τα σημεία ορόσημα της εταιρείας σας.

Η εταιρεία Room 1219 ξεκίνησε τη λειτουργία της

το 2001, με το πρώτο της κατάστημα στη Λευκωσία,

στην περιοχή Στροβόλου. Στα πρώτα τρία

χρόνια λειτουργίας άνοιξαν δύο ακόμη καταστήματα

στην ίδια περιοχή. Σήμερα, η εταιρεία διαθέτει

ιδιόκτητα γραφεία και αποθήκες επίσης στον

Στρόβολο και απασχολεί συνολικά 60 άτομα.

Η φιλοσοφία μας εστιάζει στη δημιουργία μιας

μοναδικής εμπειρίας για τον πελάτη, προσφέροντας

μια συνεχώς ανανεωμένη γκάμα προϊόντων

και διασφαλίζοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.

Παράλληλα, υιοθετούμε πρακτικές βιωσιμότητας,

EconomyToday 69


όπως η ανακύκλωση και στοχεύουμε να είμαστε

ένας εργοδότης που προσφέρει εξαιρετικές συνθήκες

εργασίας.

Το όραμά μας ήταν από τότε που κάναμε τα πρώτα

μας βήματα το ίδιο, δηλαδή να γίνουμε ηγέτες

στον τομέα Convenience Stores του κλάδου λιανικής

στην Κύπρο, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές

μας με βιώσιμο τρόπο, έχοντας ως προτεραιότητα

την προσφορά μοναδικής εμπειρίας στον πελάτη.

ΤΑ ΣΗΜΕΊΑ ΟΡΌΣΗΜΑ

ΤΗΣ ROOM 1219

• 2001: Ίδρυση της εταιρείας Room

1219 και λειτουργία του πρώτου

καταστήματος στη Λευκωσία

(Στρόβολος).

• 2007: Έναρξη λειτουργίας του

πρώτου περιπτέρου σε εμπορικό

κέντρο στην Κύπρο, το Mall of

Cyprus.

• 2009-2015: Διαχείριση δύο καταστημάτων

και καφετεριών, στην

Πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου

Κύπρου.

• 2012-2015: Διαχείριση καντινών

στο Στάδιο Αντώνης Παπαδόπουλος,

σε συνεργασία με την Ανόρθωση.

• 2013: Έναρξη του The Mall Kiosk

στο Kings Avenue Mall, στην

Πάφο.

• 2015: Άνοιγμα του τρίτου The Mall

Kiosk, στο My Mall Limassol.

• 2018: Συνεργασία με την

Cassandra Trading Ltd, για διάθεση

προϊόντων IQOS.

• 2019: Λειτουργία του τέταρτου

The Mall Kiosk, στο Nicosia Mall.

• 2021: Λειτουργία του πέμπτου The

Mall Kiosk, στο Metropolis Mall,

στη Λάρνακα.

• 2023: Λειτουργία του πρώτου

καταστήματος YOU, στη Λεωφόρο

Μακαρίου, στα Λατσιά.

• 2024: Λειτουργία του δεύτερου

καταστήματος YOU, στη Βιομηχανική

Περιοχή Ιδαλίου.

• 2025: (Προγραμματισμένο) Άνοιγμα

του τρίτου καταστήματος YOU,

απέναντι από το Πανεπιστήμιο

Κύπρου.

Τα τελευταία χρόνια είδαμε να αλλάζει

ραγδαία ο τρόπος που κινείται το λιανικό

εμπόριο σε σχέση με τότε που ξεκινήσατε τα

πρώτα σας επιχειρηματικά βήματα στον τομέα.

Πώς βλέπετε ότι μεταβάλλονται τα δεδομένα

και πώς διαμορφώνεται το μέλλον;

Είναι γεγονός ότι έχει αλλάξει ραγδαία το λιανικό

εμπόριο και στην αλλαγή αυτή συνέβαλε τόσο η

τεράστια ανάπτυξη των υπεραγορών, με αποτέλεσμα

τη μετακίνηση μεγάλου όγκου του τζίρου από

τα μικρά σημεία στις μεγάλες υπεραγορές, όσο και

το ηλεκτρονικό εμπόριο που έχει μπει για τα καλά

στη ζωή του Κύπριου καταναλωτή.

Η κούρσα για την πρωτιά μεταξύ των υπεραγορών

θα συνεχιστεί και είναι και αυτή που θα καθορίσει

το μέλλον στο λιανικό εμπόριο. Δυστυχώς για

εμάς τα μικρά σημεία, θα πρέπει να συνεχίσουμε

να προσαρμόζουμε τα καταστήματά μας ανάλογα

με τις τάσεις της εποχής.

Κυρίως μετά την πανδημία έχει μπει για τα

καλά στη ζωή μας το ηλεκτρονικό εμπόριο

αλλά και οι υπηρεσίες ντελίβερι. Πιστεύετε

ότι τίθεται πλέον σε «αμφισβήτηση» τόσο η

φυσική παρουσία των καταστημάτων όσο και

η φυσική παρουσία των καταναλωτών για να

πραγματοποιηθεί μια συναλλαγή; Δηλαδή σε

ένα «δυστοπικό» σενάριο μπορεί να σταματήσουμε

να βλέπουμε περίπτερα και ο κόσμος

να εξυπηρετείται από αυτά;

Όντως το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει μπει για τα

καλά στη ζωή μας, όπως και το delivery, ενώ

παρουσιάζονται αυξητικές τάσεις στο μερίδιο των

υπηρεσιών αυτών στο εμπόριο. Παρόλα αυτά δεν

πιστεύω ότι θα αποκτήσει τεράστια δυναμική, αλλά

θα συγκρατηθεί σε ένα επίπεδο του 10-15% του

τζίρου. Η φυσική παρουσία των καταναλωτών στα

σημεία πώλησης θα συνεχίσει να υφίσταται, θα

απαιτείται όμως η εμπειρία του καταναλωτή να γί-

70 EconomyToday

νει πιο ενδιαφέρουσα. Αυτό που μπορεί να δούμε

στο μέλλον, είναι «αυτόματα περίπτερα» δηλαδή

σημεία αυτόματης εξυπηρέτησης, με αυτόματους

πωλητές (vending machine).

Πιστεύετε ότι υπάρχει χώρος για συνδυασμό

των φυσικών και ψηφιακών σημείων πώλησης

στο μέλλον, όπως για παράδειγμα clickand-collect

υπηρεσίες;

Υπάρχουν ήδη click and collect υπηρεσίες που

έχουν εφαρμοστεί σε αρκετά σημεία, όμως ο μεγαλύτερος

όγκος εξυπηρέτησης αφορά προϊόντα τα

οποία δεν είναι πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα.

Ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον; Υπάρχουν

σχέδια επέκτασης των δραστηριοτήτων

της εταιρείας σας;

Από το 2023 έχουμε αποφασίσει στρατηγικά να

αναπτύξουμε ένα σύγχρονο τύπο Convenience

Stores, όπου πέραν του παραδοσιακού περιπτέρου

θα συνδυάζεται καφές, αρτοποιήματα , γλυκά,

σάντουιτς ακόμα και φαγητό ανάλογα με τις ανάγκες

της περιοχής.

Να σημειώσουμε ότι όλες τις παρασκευές των πιο

THE MALL

KIOSK

Με παρουσία σε όλα τα

εμπορικά κέντρα της Κύπρου,

είναι ένα καινοτόμο

περίπτερο όπου μπορείτε να

κάνετε τις καθημερινές σας

αγορές και να απολαύσετε

τις μοναδικές υπηρεσίες

μας, γρήγορα και εύκολα,

σε ένα σύγχρονο και οικείο

περιβάλλον.

YOU

CONVENIENCE

STORES

Νέα εμπειρία περίπτερου

που συνδυάζει φρέσκο

αλεσμένο καφέ, σάντουιτς,

αρτοσκευάσματα ακόμα και

φαγητό. Το μότο μας είναι

«Στα YOU πρώτα εσύ!!!».

πάνω επιμελείται ο Chef Χαράλαμπος Χαραλάμπους,

με μεγάλη εμπειρία στον τομέα .

Επίσης, έχουμε ήδη προχωρήσει στη λειτουργία

δυο καταστημάτων κάτω από την επωνυμία YOU

Convenience Stores, στη Λεωφόρο Αρχ. Μακάριου

στα Λατσιά και στη Βιομηχανική Περιοχή Ιδαλίου.

Τον Φεβρουάριο του 2025 θα προχωρήσουμε στη

λειτουργία του τρίτου καταστήματος της αλυσίδας

YOU Convenience Stores απέναντι από το Πανεπιστήμιο

Κύπρου.

Επιπρόσθετα, είμαστε στην ευχάριστη θέση να

ανακοινώσουμε ότι έχουμε υπογράψει και το

πρώτο συμβόλαιο για τη δημιουργία δικτύου

συνεργατών «franchise» του καταστήματος YOU

Convenience Stores, το οποίο θα λειτουργήσει

περί τα τέλη Μαΐου 2025, στην περιοχή Καντάρας

στον Στρόβολο.

Η σχέση με τους συνεργάτες μας –

franchisees θέλουμε να είναι win-win

Η σχέση μας με τους συνεργάτες – franchisees βασίζεται

στη φιλοσοφία του αμοιβαίου οφέλους (winwin).

Κάθε συνεργάτης του δικτύου μας επωφελείται

από την 25ετή εμπειρία μας στον κλάδο, ξεκινώντας

από την καθοδήγηση για το σωστό στήσιμο του

καταστήματος και τη στρατηγική κατηγοριοποίησης

των προϊόντων.

Παράλληλα, προσφέρουμε πρόσβαση σε προνομιακές

εμπορικές συμφωνίες, καθώς και υποστήριξη

μέσω στοχευμένων ενεργειών marketing και δημοσίων

σχέσεων. Ο συνεργάτης διατηρεί την ευελιξία

να συνάπτει επιπλέον εμπορικές συμφωνίες με προμηθευτές

και να προσαρμόζει το κατάστημα ανάλογα

με τις ανάγκες της τοποθεσίας, επιτυγχάνοντας έτσι

τη μέγιστη δυνατή απόδοση για την επιχείρησή του.

EconomyToday 71

ΘΕΜΑ

Η ΜΕΓΆΛΗ ΕΙΚΌΝΑ

ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΎ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ

Ο ΦΙΛΌΚΥΠΡΟΣ ΡΟΥΣΟΥΝΊΔΗΣ μιλά στο Economy Today

για τις νέες τάσεις στον τουρισμό - Οι γεωπολιτικές κρίσεις,

οι ταξιδιώτες της τελευταίας στιγμής, η αναζήτηση βιώσιμων

καταλυμάτων και το κυνήγι των «unique experiences» -

Προκλήσεις, νέες αγορές και προοπτικές ανάπτυξης.

ΤΗΣ ΒΆΣΙΑΣ ΚΑΤΤΉ

Στον απολογισμό

της

τουριστικής

περιόδου

του 2024, οι προκλήσεις

που αντιμετώπισε

ο κυπριακός τουρισμός

αναδεικνύουν την ανθεκτικότητα

και την προσαρμοστικότητα

του τομέα απέναντι

σε μια σειρά από παγκόσμιες

κρίσεις. Οι πληθωριστικές πιέσεις, το αυξημένο

ενεργειακό κόστος και η κρίση στην αεροπλοΐα

δημιούργησαν σημαντικές δυσκολίες, ενώ οι

γεωπολιτικές αναταράξεις, όπως ο πόλεμος στην

Ουκρανία και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή,

ενίσχυσαν την αβεβαιότητα. Η οικονομική ύφεση

στη μεγαλύτερη αγορά μάς πρόσθεσε ακόμα

περισσότερα εμπόδια στον κλάδο. Παρόλα αυτά,

οι αριθμοί μίλησαν: η τουριστική βιομηχανία της

Κύπρου αποδεικνύει την ανθεκτικότητά της, προμηνύοντας

μια ελπιδοφόρα πορεία για το μέλλον.

72 EconomyToday

Ο Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης αναλύει την επιρροή

των πρόσφατων προκλήσεων στις προτιμήσεις

των ταξιδιωτών και πώς ο τομέας προσαρμόζεται

στις νέες συνθήκες, εστιάζοντας στις μεταβολές

στις κρατήσεις και την αναζήτηση μοναδικών

εμπειριών που θα διαμορφώσουν τη κατεύθυνση

του κυπριακού τουρισμού στα επόμενα χρόνια.

AGAINST ALL ODDS

Η αύξηση των αφίξεων για την περίοδο Ιανουαρίου

– Σεπτεμβρίου 2024 κατά 4,2% σε σύγκριση

με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, σηματοδοτεί το

καλύτερο αντίστοιχο εννιάμηνο στην ιστορία του

τουρισμού της Κύπρου, την ώρα που σε ορίζοντα

διετίας, η άνοδος των αφίξεων αγγίζει το 28,6%.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής

Υπηρεσίας, για τους πρώτους εννέα μήνες του

2024 καταγράφονται 3.268.090 αφίξεις, ενώ για

την αντίστοιχη περσινή περίοδο οι αφίξεις ανήλθαν

στις 3.136.145. Επιπλέον, η φετινή περίοδος

Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου κατέγραψε αύξηση της

τάξης του 0,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη

περίοδο του 2019, έτος που αποτέλεσε ορόσημο

τάση των «late bookings», που έχουν αυξηθεί τα

τελευταία χρόνια, ενώ τα «super late bookings»,

δηλαδή οι κρατήσεις που γίνονται μόλις λίγες

ημέρες πριν την αναχώρηση των ταξιδιωτών, κερδίζουν

επίσης έδαφος. Αυτές οι τάσεις μπορεί να

δημιουργούν προκλήσεις στον προγραμματισμό,

αλλά, όπως επιβεβαιώνει ο Γενικός Διευθυντής

του ΠΑΣΥΞΕ, η τουριστική βιομηχανία της Κύπρου

έχει ήδη προσαρμοστεί σε αυτά τα νέα δεδομένα.

ΠΕΡΊ SUSTAINABILITY

Ο ΛΌΓΟΣ

Πέρα από την αλλαγή που αναφέρθηκε στον

προγραμματισμό των διακοπών, ο κ. Ρουσουνίδης

παρατηρεί επίσης ότι οι ταξιδιώτες δείχνουν

ολοένα και μεγαλύτερη προτίμηση σε καταλύματα

που ακολουθούν τις αρχές της βιωσιμότητας και

είναι πιστοποιημένα ως «πράσινα». Αυτή η στροφή

προς την επιλογή οικολογικών λύσεων αντικατοπτρίζει

την αυξανόμενη ευαισθησία του κοινού για

περιβαλλοντικά ζητήματα και την επιθυμία τους να

στηρίξουν πιο βιώσιμες πρακτικές. Ωστόσο, όπως

επισημαίνει ο Γενικός Διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ,

αυτή η προτίμηση δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη,

η τιμή παραμένει καθοριστικός παράγοντας.

Αν ένα μη πιστοποιημένο κατάλυμα προσφέρει

ελκυστική τιμή, οι ταξιδιώτες δεν θα διστάσουν

να το επιλέξουν. Έτσι, οι ξενοδόχοι καλούνται να

βρουν τη χρυσή τομή ανάμεσα στη βιωσιμότητα

και την προσιτή τιμή, προκειμένου να προσελκύσουν

περισσότερους επισκέπτες.

για τον τουρισμό στη χώρα, καταγράφοντας ιστορικό

ρεκόρ με 3.976.777 αφίξεις περιηγητών. Τα

αποτελέσματα αυτά θα λέγαμε ότι επιβεβαιώνουν

την ανθεκτικότητα του κυπριακού τουρισμού, ο

οποίος αποδεικνύει ότι μπορεί να προσαρμόζεται

σε νέες συνθήκες.

ΟΙ ΝΈΕΣ ΤΆΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙ-

ΣΜΟΎ: LATE ΚΑΙ SUPER LATE

BOOKINGS, ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑ

ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΈΣ ΕΜΠΕΙΡΊΕΣ

Η τουριστική βιομηχανία της Κύπρου έχει παρατηρήσει

σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που οι

ταξιδιώτες προγραμματίζουν τις διακοπές τους.

«Παλαιότερα, οι πλείστες των αγορών προγραμματίζονταν

και έκλειναν τις διακοπές τους μέχρι

12 και 14 μήνες προηγουμένως», σημειώνει ο

Γενικός Διευθυντής του Παγκύπριου Συνδέσμου

Ξενοδόχων, κ. Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης. Η

πανδημία όμως, έσπειρε ένα αίσθημα αβεβαιότητας,

οδηγώντας τους τουρίστες να κλείνουν τα

ταξίδια τους μόνο 6 με 8 μήνες πριν. Επί τούτου ο

κ. Ρουσουνίδης σημειώνει ότι έχει αναδυθεί η νέα

ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ ΕΊΝΑΙ

Η ΑΝΆΓΚΗ ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΉ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉ

ΣΤΙΣ ΑΠΑΙΤΉΣΕΙΣ

ΤΩΝ ΣΎΓΧΡΟΝΩΝ

ΤΑΞΙΔΙΩΤΏΝ, ΠΟΥ

ΑΝΑΖΗΤΟΎΝ ΌΧΙ

ΜΌΝΟ ΆΝΕΣΗ ΚΑΙ

ΠΟΛΥΤΈΛΕΙΑ ΑΛΛΆ

ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΊΕΣ ΠΟΥ

ΕΝΣΩΜΑΤΏΝΟΥΝ ΤΗΝ

ΤΟΠΙΚΉ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ

ΚΑΙ ΠΑΡΆΔΟΣΗ

ΠΡΟΣ ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ

ΜΟΝΑΔΙΚΏΝ ΕΜΠΕΙΡΙΏΝ

Τελευταία παρατηρείται το φαινόμενο οι τουρίστες

να επιδιώκουν ολοένα και περισσότερο

«unique experiences». Όπως ανέφερε σχετικά ο

Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης, η Κύπρος μπορεί να

προσφέρει μια πλούσια ποικιλία εμπειριών λόγω

του μικρού της μεγέθους και των αναπτυγμένων

υποδομών. Οι εύκολες μετακινήσεις από τη

θάλασσα στο βουνό και αντίστροφα επιτρέπουν

την ανάπτυξη νέων ειδικών μορφών θεματικού

τουρισμού, όπως ο γαστρονομικός, ο αθλητικός,

ο τουρισμός ευεξίας και ο θρησκευτικός τουρισμός.

Η συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς και

τεχνίτες μπορεί να προσφέρει στους επισκέπτες

αυθεντικές εμπειρίες, όπως μαθήματα μαγειρικής

ή περιηγήσεις σε τοπικά οινοποιεία, συμβάλλοντας

έτσι στην οικονομία των κοινοτήτων. Αυτές οι

εμπειρίες δεν ενισχύουν μόνο το τουριστικό προϊόν,

αλλά καθιστούν και την Κύπρο πιο ελκυστική

στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.

ΝΈΕΣ ΑΓΟΡΈΣ ΚΑΙ

ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ

Όπως είναι γνωστό, ο πόλεμος στην Ουκρανία

οδήγησε σε σημαντική απώλεια εσόδων για τον

κυπριακό τουρισμό. «Χάσαμε εν μία νυκτί περίπου

το 25% της τουριστικής μας εισροής, τη ρωσική

αγορά και την ουκρανική», ανέφερε χαρακτηρι-

EconomyToday 73

ΘΕΜΑ

στικά ο κ. Ρουσουνίδης. Ωστόσο, αυτό το πλήγμα

οδήγησε σε μια αναδιάρθρωση του τουριστικού

τοπίου, καθώς χώρες της κεντρικής Ευρώπης,

όπως η Αυστρία, η Ελβετία, η Γερμανία, η Γαλλία

και η μεγάλη, αναδυόμενη αγορά της Πολωνίας,

κατάφεραν να καλύψουν ένα μεγάλο μέρος του

χαμένου εδάφους.

Ο Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης τόνισε ότι «πρέπει

να επενδυθούν λεφτά στην προώθηση και την

αναγνωρισιμότητα του προορισμού σε αυτές τις

χώρες και είμαι σίγουρος ότι στα επόμενα χρόνια

θα μπορούμε να μιλάμε για ουσιαστική τουριστική

εισροή από χώρες της κεντρικής Ευρώπης αλλά

και της Σκανδιναβίας, όπως είναι η Σουηδία, η

Φινλανδία και η Νορβηγία». Αν και χρειάζεται

χρόνος για να αποδώσουν αυτές οι επενδύσεις,

τόνισε ότι η αύξηση της τουριστικής εισροής από

αυτές τις αγορές μπορεί να είναι ευεργετική για

την Κύπρο, καθώς αναμένεται να οδηγήσει σε ποιοτικότερο

τουρισμό. «Δεν πρέπει να το βλέπουμε

short term όλο αυτό», ανέφερε ο κ. Ρουσουνίδης,

επισημαίνοντας ότι, αν και χρειάζεται συγκεκριμένο

κονδύλι για να γίνει πραγματικότητα, αυτό «θα

επιστρέψει σίγουρα στα ταμεία πολλαπλάσιο».

74 EconomyToday

ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΆ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ

ΣΤΟ ΑΕΠ (2024):

13,5% (E) (ΣΕ

ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΜΕ

12,9% ΤΟ 2023)

ΚΎΡΙΕΣ ΑΓΟΡΈΣ

(2024):

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΈΣ

ΣΥΝΔΈΣΕΙΣ:

Συνολικές

αερογραμμές: 55

Συνολικά

δρομολόγια: 156

Χώρες: 38

ΗΝΩΜΈΝΟ

ΒΑΣΊΛΕΙΟ

34,5%

ΙΣΡΑΉΛ

11%

ΠΟΛΩΝΊΑ

8,2%

ΓΕΡΜΑΝΊΑ

5,2%

ΣΟΥΗΔΊΑ

3,8%

Η ΜΆΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΈΛΛΕΙΨΗΣ

ΕΡΓΑΤΙΚΟΎ ΔΥΝΑΜΙΚΟΎ

Ο τομέας της φιλοξενίας στην Κύπρο διαδραματίζει

κρίσιμο ρόλο στην απασχόληση, αντιπροσωπεύοντας

περίπου το 12-13% των εργαζόμενων

στο νησί. Πρόκειται για ένα σημαντικό ποσοστό,

καθώς αν εξαιρέσουμε τη δημόσια υπηρεσία, είναι

ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας απασχόλησης. Τα

τελευταία δέκα χρόνια, η τουριστική βιομηχανία

έχει γνωρίσει ραγδαία ανάπτυξη, φτάνοντας σε

επίπεδα τετραπλάσια του γηγενούς πληθυσμού της

Κύπρου. Με 4 εκατομμύρια τουρίστες να επισκέπτονται

την Κύπρο, ενώ οι ντόπιοι κάτοικοι είναι

περίπου 800.000, είναι προφανές ότι η αγορά

εργασίας δεν μπορεί να καλυφθεί μόνο από ντόπιο

προσωπικό.

Μέσα σε αυτή την πενταετία των πολλαπλών

προκλήσεων, η έλλειψη εργατικού δυναμικού

εξακολουθεί να αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές

ανησυχίες για τους ξενοδόχους. Η συνεχής

αύξηση της τουριστικής ροής δημιουργεί ολοένα

και μεγαλύτερη ανάγκη για προσωπικό, καθώς και

για ειδικότητες που εξυπηρετούν τις απαιτήσεις

της αγοράς. Η ανάπτυξη μεγάλων έργων, όπως

καζίνο και μαρίνες, έχει εντείνει αυτή την ανάγκη,

οδηγώντας σε ελλείψεις εργατικού δυναμικού σε

άλλους τομείς. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος πρέπει

να εξετάσει τη δυνατότητα εισαγωγής εργατικού

δυναμικού από τρίτες χώρες, καθώς η Ευρώπη, με

τη σειρά της, αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το θέμα βρέθηκε στο επίκεντρο

της 89ης Γενικής Συνέλευσης του Πανευρωπαϊκού

Οργανισμού του κλάδου της Φιλοξενίας

– HOTREC στη Βαρσοβία. Η συζήτηση επικεντρώθηκε

στην ανάγκη για πιο ευέλικτα νομοθετικά

πλαίσια που θα επιτρέπουν την εισαγωγή ξένων

εργαζόμενων σε χώρες που έχουν ανάγκη, όπως

είναι η Κύπρος. Το μήνυμα των ξενοδόχων είναι

σαφές: η νομοθεσία πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη,

επιτρέποντας γρήγορη προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες

ανάγκες της αγοράς.

ΤΟ «ΑΓΚΆΘΙ» ΤΩΝ

SHORT-TERM RENTALS

Ένα άλλο θέμα που επίσης προβληματίζει την

ξενοδοχειακή βιομηχανία και συζητήθηκε στη

Βαρσοβία, αφορά τα short-term rentals. Όπως

δήλωσε, στο Economy Today ο κ. Ρουσουνίδης,

τα εν λόγω καταλύματα «δημιουργούν πολλά προβλήματα

και κανιβαλίζουν τη βιομηχανία». Η απουσία

ρυθμιστικού πλαισίου σε πολλές ευρωπαϊκές

χώρες έχει οδηγήσει σε μια ανεξέλεγκτη ανάπτυξη

αυτών των καταλυμάτων, με σοβαρές κοινωνικές

και οικονομικές συνέπειες. Ο κ. Ρουσουνίδης

σημείωσε ότι οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών

κρατών παρουσίασαν πλέον σχέδια για αυστηροποίηση

της νομοθεσίας, με στόχο να περιορίσουν

την αχαλίνωτη εξάπλωση των καταλυμάτων

βραχυχρόνιας μίσθωσης, ακόμα και την πλήρη

απαγόρευσή τους σε συγκεκριμένες περιοχές.

Οι κοινωνικές επιπτώσεις είναι εξίσου έντονες:

οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν εκτοξεύσει τα

ενοίκια σε πολλές πόλεις, καθιστώντας δυσβάστακτο

το κόστος ζωής για τους μόνιμους κατοίκους.

Η ανησυχία είναι έκδηλη σε όλη την Ευρώπη και οι

ξενοδόχοι απαιτούν θεσμικά μέτρα που να επαναφέρουν

την ισορροπία στην αγορά.

ΠΡΟΣΔΟΚΊΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΥΞΕ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΌΜΕΝΗ

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟ

Ερωτώμενος ποιες είναι οι προσδοκίες του ΠΑ-

ΣΥΞΕ για την επόμενη τουριστική περίοδο, ειδικά

σε σχέση και με την έκρυθμη κατάσταση στη Μέση

Ανατολή, ο Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης σημείωσε

ότι, ως πρεσβευτές της τουριστικής βιομηχανίας

στην Κύπρο «είμαστε φύσει αισιόδοξοι», ωστόσο

η έκρυθμη κατάσταση στο Μεσανατολικό τούς προκαλεί

εύλογη ανησυχία. «Εμείς θα θέλαμε πρώτα

και πάνω από όλα για το ανθρωπιστικό κομμάτι

να δούμε μια αποκλιμάκωση. Να σταματήσουν

να χάνονται ζωές και από εκεί και πέρα, εμείς θα

προσπαθήσουμε, στα πλαίσια της σταθεροποίησης,

να δημιουργήσουμε και τις συνθήκες ούτως

ώστε να έχουμε μία χρονιά περίπου την ίδια με τη

φετινή». Ο Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης σημείωσε ότι

ΤΟ ΠΛΉΓΜΑ

ΤΟΥ ΠΟΛΈΜΟΥ

ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΊΑ

ΟΔΉΓΗΣΕ ΣΕ ΜΙΑ

ΑΝΑΔΙΆΡΘΡΩΣΗ

ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΎ

ΤΟΠΊΟΥ, ΜΕ ΤΟΥΣ

ΕΠΙΣΚΈΠΤΕΣ ΑΠΌ ΤΙΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΈΣ ΧΏΡΕΣ

ΝΑ ΚΑΤΑΦΈΡΝΟΥΝ

ΝΑ ΚΑΛΎΨΟΥΝ ΈΝΑ

ΜΕΓΆΛΟ ΜΈΡΟΣ ΤΟΥ

ΧΑΜΈΝΟΥ ΕΔΆΦΟΥΣ

οι ξενοδόχοι θα ανεβάσουν τον πήχη όσον αφορά

τις προσφερόμενες υπηρεσίες, προκειμένου να

προσελκύσουν τουρίστες με υψηλότερα εισοδηματικά

κριτήρια. Αυτή η στρατηγική αναμένεται να

ενισχύσει τα δημόσια οικονομικά και να αναδείξει

το επίπεδο του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου.

ΜΕ ΤΟ ΒΛΈΜΜΑ ΣΤΟ ΜΈΛΛΟΝ

Η μεγάλη εικόνα του κυπριακού τουρισμού δεν

είναι μόνο οι προκλήσεις, αλλά και οι ευκαιρίες που

προκύπτουν. Καθώς ο τομέας αναζητά νέες στρατηγικές

και καινοτόμες προσεγγίσεις, οι προοπτικές

για ανάπτυξη είναι καλές. Ιδιαίτερα σημαντική είναι

η ανάγκη για συνεχή προσαρμογή στις απαιτήσεις

των σύγχρονων ταξιδιωτών, που αναζητούν όχι

μόνο άνεση και πολυτέλεια αλλά και εμπειρίες που

ενσωματώνουν την τοπική κουλτούρα και παράδοση.

Η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ τουριστικών

φορέων και τοπικών κοινοτήτων θα μπορούσε

να συμβάλει στη δημιουργία μοναδικών προσφορών

που να ικανοποιούν τις προσδοκίες των επισκεπτών.

Με το βλέμμα στραμμένο σε νέες αγορές

και με την εκπαίδευση του προσωπικού στον τομέα

της φιλοξενίας, η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να

φτιάξει την εικόνα της ως κορυφαίος τουριστικός

προορισμός, καθιστώντας τον τομέα πιο ανταγωνιστικό

στο παγκόσμιο σκηνικό.

EconomyToday 75

ΘΕΜΑ

76 EconomyToday

Η ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

ΤΗΣ ΣΥΝΎΠΑΡΞΗΣ

Η δημιουργία ειδικών ζωνών οικονομικής και

επενδυτικής συνεργασίας στη Μέση Ανατολή.

ΤΗΣ ΠΩΛΊΝΑΣ ΆΝΙΦΤΟΥ

Συμβούλου Εξωτερικής Πολιτικής

και Επενδύσεων

Η ΎΠΑΡΞΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ

ΖΩΝΏΝ ΜΠΟΡΕΊ

ΝΑ ΑΠΕΓΚΛΩΒΊΣΕΙ

ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΉ Η

ΟΠΟΊΑ ΈΧΕΙ ΒΥΘΙΣΤΕΊ

ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΈΣ

ΑΝΑΚΑΤΑΤΆΞΕΙΣ

ΕΠΊΣΗΜΩΝ ΚΑΙ

ΑΝΕΠΊΣΗΜΩΝ

ΜΟΡΦΩΜΆΤΩΝ ΚΑΙ

ΝΑ ΒΟΗΘΉΣΕΙ

ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΟΠΟΊΗΣΗ

ΤΩΝ ΛΑΏΝ

Η ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΗ

ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΊΓΥΠΤΟ

Οι σχέσεις των χωρών στη Μέση Ανατολή

δεν ήταν ποτέ χρονικά οι ίδιες ούτε και

απολάμβαναν την ίδια ομαλότητα. Η ίδρυση

του Ισραήλ το 1948 έφερε περαιτέρω

ανακατατάξεις στην περιοχή μετά το τέλος της

Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Συρία και της

Βρετανικής Αποικιοκρατίας στην Παλαιστίνη.

Οι Άραβες δεν αποδέχθηκαν ποτέ στην ίδρυση

του Ισραήλ και παρόλους τους τρεις αραβοισραηλινούς

πολέμους (1948, 1967, 1973)

μόνο η Αίγυπτος και η Ιορδανία αναγνώρισαν

το Ισραήλ κάτω από την πίεση των ΗΠΑ πριν

τις Συμφωνίες του Αβραάμ.

Η αναγνώριση του Ισραήλ από τις δύο αυτές

χώρες ήρθε το 1979 από την Αίγυπτο και το

1994 από την Ιορδανία. Η Συνθήκη Ειρήνης

Ισραήλ-Αιγύπτου υπογράφηκε στις 26 Μαρτίου

1979, μετά από δύο ενδιάμεσες συμφωνίες

διαχωρισμού των δυνάμεων και αποχώρησης

των ισραηλινών στρατευμάτων. Η συνθήκη

ήταν το αποτέλεσμα μυστικών προκαταρκτικών

συνομιλιών μεταξύ ανώτερων εκπροσώπων

του Ισραήλ και της Αιγύπτου, της επίσκεψης

του Αιγύπτιου Προέδρου Ανουάρ Σαντάτ στην

Ιερουσαλήμ τον Νοέμβριο του 1977 και της

σύναψης των Συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ

της 18ης Σεπτεμβρίου 1978.

Έτσι, η Αίγυπτος έγινε η πρώτη αραβική

χώρα που αναγνώρισε επίσημα το Ισραήλ

σε μια περίοδο που η αιγυπτιακή οικονομία

ασφυκτιούσε μετά τους τρεις αραβοισραηλινούς

πολέμους. Το 1967-1973,

η αιγυπτιακή οικονομία προσανατολίστηκε

προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης των

στρατιωτικών στόχων παραμελώντας την

επίτευξη των στόχων της ιδιωτικής ανάπτυξης

στη χώρα που τέθηκαν από το 1960. Το

EconomyToday 77

ΘΕΜΑ

βάρος των στρατιωτικών εξόδων του ΑΕΠ

αυξήθηκε σε 20% το 1973 (τουτέστιν περίπου

20 δισεκατομμύρια αιγυπτιακές λίρες) από

ό,τι το 1962 και το 1966. Το βάρος του

πολέμου ήταν πολύ μεγαλύτερο αν σκεφτεί

κανείς το υλικό (όπλα και τεχνικά μέσα

μάχης, μηχανήματα, εξοπλισμός, κτήρια) και

ανθρώπινες απώλειες.

Η συνθήκη περιλάβανε το τέλος του πολέμου,

αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ των χωρών,

εξομάλυνση των σχέσεων, σταδιακή πλήρη

αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και

πολιτών από το Σινά στα διεθνή σύνορα

που συμφωνήθηκαν και περιορισμούς στην

τοποθέτηση ενόπλων δυνάμεων στο Σινά

και στο Νεγκέβ. Επίσης, προέβλεπε δωρεάν

διέλευση της ισραηλινής ναυτιλίας μέσω

της διώρυγας του Σουέζ και αναγνώριση

των Στενών του Τιράν ως διεθνούς πλωτής

οδού. Η συνθήκη με το Ισραήλ έφερε την

οικονομική ανάπτυξη στην Αίγυπτο αφού με

την παρακίνηση των ΗΠΑ η χώρα προχώρησε

σε ιδιωτικοποιήσεις και ο ρυθμός αύξησης του

ΑΕΠ σε 8,6% το 1975 είναι διπλάσιος από τον

ρυθμό αύξησης του προηγούμενων ετών.

ΟΙ ΣΧΈΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΉΛ

ΜΕ ΤΗΝ ΙΟΡΔΑΝΊΑ

Οι σχέσεις με την Ιορδανία ήταν πολύ

διαφορετικές ένεκα του Ιορδάνη ποταμού

και της Ιερουσαλήμ, οι χώρες είχαν εχθρικές

σχέσεις για περίπου 46 χρόνια, ενώ η ηγεσία

της Ιορδανίας υποστήριξε σθεναρά τον ένοπλο

αγώνα στη Γάζα. Η Διάσκεψη της Μαδρίτης

το 1991 οδήγησε σε διμερείς συνομιλίες, με

αποκορύφωμα την επίσημη συνθήκη (1994)

στην οποία και οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν

να απόσχουν από πολεμικές ενέργειες, να

εξασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξουν απειλές

και κινήσεις βίας εντός της επικράτειάς τους,

θα λάβουν μέτρα κατά της τρομοκρατίας

και από κοινού δράσεις για την επίτευξη

ασφάλειας και συνεργασίας στη Μέση Ανατολή

αντικαθιστώντας τη στρατιωτική ετοιμότητα με

μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Συνολικά, η Ιορδανία επηρεάστηκε τη δεκαετία

του ’90 από τον Πόλεμο του Κόλπου όπου

περίπου 300.000 Ιορδανοί αναγκάστηκαν

να επαναπατριστούν από τις χώρες στον

Κόλπο, ενώ παρουσίασε δραματική βελτίωση

του μέσου ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ μεταξύ

του 1992 και το 1995 που διαμορφώθηκε

στο 6,7%. Ωστόσο, αυτή η λεγόμενη έκρηξη

ήταν βραχύβια και μεταξύ 1996 και 1999, η

αύξηση του ΑΕΠ μειώθηκε κατά μέσο όρο στο

2,9%. Η αναγνώριση του Ισραήλ το 1994

έφερε τη μείωση του εξωτερικού χρέους

της χώρας με την παρέμβαση των ΗΠΑ. Εκ

των υστέρων πέρα από την τριετή περίοδο

βελτίωσης, τα προγράμματα μεταρρυθμίσεων

και η εκδυτικοποίηση από δυτικούς και

ισραηλινούς επενδυτικούς κύκλους τόνωσαν

78 EconomyToday

την οικονομική ανάπτυξη, παρόλα ταύτα η

οικονομία επιβαρύνθηκε περαιτέρω από

τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στο Ιράκ τη

δεκαετία του 1990, γεγονός που μείωσε τελικά

το διμερές εμπόριο μεταξύ Ιορδανίας και Ιράκ

κατά 75%.

Άλλες διατάξεις στη συνθήκη ειρήνης με

το Ισραήλ περιλαμβάνουν συμφωνημένες

χορηγήσεις από υπάρχοντες υδάτινους πόρους,

ελευθερία διέλευσης για τους υπηκόους

και των δύο χωρών, προσπάθειες για την

άμβλυνση του προσφυγικού προβλήματος και

συνεργασία για την ανάπτυξη της κοιλάδας

του Jordan Rift. Τα διεθνή σύνορα που

οριοθετούνται στη συνθήκη αντικατέστησαν

τις γραμμές κατάπαυσης του πυρός του

1949 και οριοθετούνται με αναφορά στα

σύνορα της Βρετανικής Εντολής (1922-48).

Η συνθήκη ειρήνης μεταξύ Ιορδανίας και

Ισραήλ υπογράφηκε στο συνοριακό πέρασμα

Άκαμπα-Εϊλάτ (Οκτώβριος 1994), όπου και

προηγήθηκε συνάντηση του βασιλιά Χουσεΐν

και του πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν στην

Ουάσινγκτον τρεις μήνες νωρίτερα, όταν οι

δύο ηγέτες διακήρυξαν το τέλος του πολέμου

μεταξύ των χωρών τους.

ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΊΕΣ

ΤΟΥ ΑΒΡΑΆΜ

Παρόλο που το Ισραήλ είχε συνάψει επίσημες

διπλωματικές σχέσεις με την Αίγυπτο και

την Ιορδανία και είχε μυστικές επαφές με τα

ΗΑΕ και το Μπαχρέιν πριν το 2020, καμία

επίσημη πρωτοβουλία δεν είχε παρθεί ώστε

να δημιουργηθούν εγγύτερες επαφές με τον

αραβικό κόσμο. Η θητεία Τραμπ το 2020

έφερε την αλλαγή στη Μέση Ανατολή με τις

Συμφωνίες του Αβραάμ και σηματοδότησε ένα

σημείο καμπής στην περιοχή και στις διεθνείς

σχέσεις. Η συμφωνία προωθεί διμερείς

και πολυμερείς αναπτυξιακές συμφωνίες

στους τομείς κυρίως της οικονομίας. Δηλαδή

δημιουργήθηκε μια συμφωνία όπου τα κράτη

θα θεμελιώσουν οικονομικά δικαιώματα και

μέσα από τις επενδύσεις θα κατοχυρωθούν

διμερείς σχέσεις.

Το Σουδάν και το Μαρόκο υπέγραψαν

παρόμοιες συμφωνίες με το Ισραήλ όπου το

αναγνώρισαν και ξεκίνησαν διμερείς σχέσεις.

Σύμφωνα με έρευνα του Arab Barometer το

2022, στις δώδεκα χώρες της έρευνας, μόνο

το 20,4% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι ο

αραβικός κόσμος πρέπει να δεχτεί το Ισραήλ,

Η ΑΊΓΥΠΤΟΣ

ΈΓΙΝΕ Η ΠΡΏΤΗ

ΑΡΑΒΙΚΉ ΧΏΡΑ

ΠΟΥ ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΕ

ΕΠΊΣΗΜΑ ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ

ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΊΟΔΟ

ΠΟΥ Η ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΉ

ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

ΑΣΦΥΚΤΙΟΎΣΕ

ΜΕΤΆ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ

ΑΡΑΒΟ-ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΎΣ

ΠΟΛΈΜΟΥΣ

ενώ το 79,6% πιστεύει ότι δεν πρέπει. Το

ποσοστό που θα δεχόταν το Ισραήλ είναι

υψηλότερο στον Λίβανο (30,7%), στο Σουδάν

(28,3%) και στο Κουβέιτ (26,1%) και το

χαμηλότερο στη Λιβύη (11,6%), στην Αλγερία

(11,4%) και στο Ιράκ (10,4%). Ωστόσο, όπως

φαίνεται, δεν υπερβαίνει ποτέ το 30,7% και

αυτό είναι στον Λίβανο, που είναι μια χώρα

με τη δική της περίπλοκη ιστορία με το Ισραήλ

και ένα υψηλό ποσοστό Χριστιανών που,

στο σύνολό τους, έχουν πιο συμφιλιωτικές

απόψεις για το Ισραήλ από τους Σουνίτες

μουσουλμάνους στο εν λόγω δείγμα.

Σε πολλές όμως αραβικές χώρες εξετάζουν

το ενδεχόμενο να αντιταχθούν στις Συμφωνίες

του Αβραάμ, αν δεν υπάρξει αναστολή

των σχεδίων του Ισραήλ να επεκτείνει την

κυριαρχία του στα παλαιστινιακά εδάφη

ειδικά μετά τις συγκρούσεις στη Γάζα το

2023-24. Σε κάποιο βαθμό, οι Συμφωνίες

έχουν ήδη απελευθερώσει μια περιφέρεια

από τη ρητορική που έχει ενθαρρύνει μόνο

τη στασιμότητα και πιέζουν στη δόμηση

περιφερειακών παραγόντων προς οικονομικές

δράσεις. Αν και η πρόοδος ήταν αξιοσημείωτη,

οι δυνατότητές της είναι πολύ μεγαλύτερες.

EconomyToday 79

ΘΕΜΑ

Σύμφωνα με την ανάλυση της RAND για τις

δυνατότητες διμερών συμφωνιών ελεύθερου

εμπορίου (free trade agreements- FTA) μεταξύ

του Ισραήλ και των σημερινών υπογραφόντων,

οι Συμφωνίες θα μπορούσαν να

δημιουργήσουν 46.000 νέες θέσεις εργασίας

και 24 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέα

οικονομική δραστηριότητα για τους εταίρους

του Ισραήλ. Τα οφέλη μιας πολυμερούς FTA

που περιλαμβάνει τους υπογράφοντες είναι

θεαματικά, αφού θα τριπλασίαζαν το συνολικό

όφελος, δημιουργώντας περισσότερες από

150.000 νέες θέσεις εργασίας και νέα

οικονομική δραστηριότητα που υπερβαίνει τα

75 δισεκατομμύρια δολάρια. Μια πολυμερής

FTA μεταξύ ενός διευρυμένου αριθμού

πιθανών υπογραφόντων στις Συμφωνίες

θα μπορούσε να δημιουργήσει έως και 4

εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας και 1

τρισεκατομμύριο δολάρια σε νέα οικονομική

δραστηριότητα έως το 2030.

Τα παραπάνω έχουν εξαχθεί αν λάβουμε

υπόψιν ότι το Ισραήλ συνήψε μια

Comprehensive Economic Partnership

Agreement (CEPA) με τα Ηνωμένα Αραβικά

Εμιράτα τον Δεκέμβριο του 2022 και επί του

παρόντος διαπραγματεύεται μια συμφωνία

ελεύθερου εμπορίου με το Μπαχρέιν. Και τα

δύο θα επιταχύνουν σημαντικά την οικονομική

ανάπτυξη, όταν μάλιστα ο όγκος του εμπορίου

με τις αραβικές χώρες που εξομάλυναν

τις σχέσεις με το Ισραήλ στο πλαίσιο των

Συμφωνιών του Αβραάμ το 2020 ξεπέρασε τα

2,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022.

Η στρατηγική πρόοδος των Συμφωνιών

υπογραμμίζουν επίσης την αποφασιστικότητα

τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να θεωρηθούν

σημαντικός παράγοντας στην παγκόσμια σκηνή.

Το Άμπου Ντάμπι επιδιώκει να αντιμετωπίσει

την επιρροή των εξτρεμιστικών ομάδων,

ιδιαίτερα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας,

καθώς και των κρατών που τη στηρίζουν, ενώ

κατά τις συγκρούσεις Χαμάς- Ισραήλ το 2023-

24 σε αντίθεση με το Κατάρ δεν επέδειξε καμία

συμπαράσταση στη Χαμάς.

ΤΟ ΜΟΝΤΈΛΟ ΤΩΝ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΏΝ ΖΩΝΏΝ

Οι Βιομηχανικές Ζώνες που πληρούν τις

προϋποθέσεις ((Qualified Industrial Zones-

QIZ) είναι βιομηχανικά πάρκα που στεγάζουν

παραγωγικές δραστηριότητες στην Ιορδανία

και την Αίγυπτο. Το πρόγραμμα QIZ εισήχθη

το 1996 από το Κογκρέσο των ΗΠΑ για

την τόνωση της περιφερειακής οικονομικής

συνεργασίας μετά τη συνθήκη ειρήνης μεταξύ

Ισραήλ και Ιορδανίας. Τα προϊόντα που

παράγονται σε περιοχές που καθορίζονται

ως QIZ στην Αίγυπτο, την Ιορδανία και τα

παλαιστινιακά εδάφη μπορούν να έχουν

απευθείας πρόσβαση στις αγορές των ΗΠΑ

χωρίς δασμολογικούς περιορισμούς ή

80 EconomyToday

ARAB BAROMETER:

ΤΟ 2022, ΑΠΌ ΤΙΣ

12 ΑΡΑΒΙΚΈΣ ΧΏΡΕΣ

ΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ,

ΜΌΝΟ ΤΟ 20,4%

ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΘΈΝΤΩΝ

ΠΙΣΤΕΎΕΙ ΌΤΙ Ο

ΑΡΑΒΙΚΌΣ ΚΌΣΜΟΣ

ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΔΕΧΤΕΊ

ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ, ΕΝΏ ΤΟ

79,6% ΠΙΣΤΕΎΕΙ ΌΤΙ

ΔΕΝ ΠΡΈΠΕΙ

ποσοστώσεις, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Για να πληρούν τις προϋποθέσεις, τα προϊόντα

που παράγονται σε αυτές τις ζώνες πρέπει να

περιέχουν ένα μικρό μέρος της ισραηλινής

συνεργασίας. Επιπλέον, στο τελικό προϊόν

πρέπει να προστεθεί ελάχιστη αξία 35% στα

προϊόντα.

Η προστιθέμενη αξία του βιομηχανικού τομέα,

γενικά, ήταν 2.045,9 εκατομμύρια JD το

2010 και 2.151,5 εκατομμύρια JD το 2011,

που θεωρείτο μια καλή περίοδος στην περιοχή

μετά τον πόλεμο Ισραήλ- Λιβάνου το 2006,

εκ των οποίων στο μερίδιο του μεταποιητικού

τομέα προστέθηκαν 1.689,5 εκατομμύρια JD

και 1.757,7 εκατομμύρια JD για το 2010 και

το 2011 αντίστοιχα. Αυτό μεταφράζεται σε

μερίδιο 83% το 2010 και 82% το 2011 για

τον μεταποιητικό τομέα. Αυτό αντανακλά την

υψηλή συνεισφορά προστιθέμενης αξίας του

μεταποιητικού τομέα στον βιομηχανικό τομέα.

Πολλά έχουν αλλάξει για την Ιορδανία από

τότε που λειτούργησαν τα πρώτα QIZ το

1997. Η Ιορδανία διατύπωσε μια σειρά από

άλλες εμπορικές συμφωνίες, με άλλες χώρες

όπως η Τουρκία, ο Καναδάς, η Σιγκαπούρη

και οι ΗΠΑ ώστε πλέον να προχωρήσει στον

εκμοντερνισμό του χρηματοπιστωτικού της

συστήματος, να οδηγήσει τον τραπεζικό

τομέα στην διεθνή αγορά και να επεκτείνει

τη βιομηχανική παραγωγή. Βέβαια πλέον οι

αλλαγές στις επενδυτικές σχέσεις των χωρών

απαιτούν αναθεώρηση της Συμφωνίας QIZ

όσον αφορά τη συνάφεια, τη βιωσιμότητα και

τον αντίκτυπό της κυρίως όσο ακόμη υπάρχουν

συγκρούσεις και εμπόλεμες ζώνες. Ωστόσο,

η QIZ θα πρέπει να θεωρείται ως εργαλείο,

μεταξύ άλλων διεθνών συμφωνιών, από τις

οποίες μπορούν να επωφεληθούν οι επενδυτές

και μια βάση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για

να προχωρήσουμε μπροστά.

Το μοντέλο της Ειδικής Βιομηχανικής Ζώνης

(QIZ) των βιομηχανικών περιοχών που

βρίσκονται στα σύνορα, οι δασμοί και οι

ποσοστώσεις είναι μια πολιτική εργαλείο

που έχει σχεδιαστεί για την αξιοποίηση

της διασυνοριακής συνεργασίας για τη

διευκόλυνση της εξομάλυνσης μετά τις

συγκρούσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιορδανίας,

ενώ QIZ υφίσταται και στην Αίγυπτο. Η

συνθήκη ειρήνης Ισραήλ-Ιορδανίας του

1994 σηματοδότησε ένα νέο κεφάλαιο στην

ιστορία των κοινών συμφερόντων των δύο

ΕΝΔΈΧΕΤΑΙ

Η ΕΠΌΜΕΝΗ

ΧΏΡΑ ΠΟΥ ΘΑ

ΑΝΑΓΝΩΡΊΣΕΙ ΤΟ

ΙΣΡΑΉΛ ΜΕΤΆ ΤΗΝ

ΕΞΌΝΤΩΣΗ ΤΗΣ

ΧΕΖΜΠΟΛΆΧ ΝΑ

ΕΊΝΑΙ Ο ΛΊΒΑΝΟΣ ΚΑΙ

ΈΝΑ ΕΊΔΟΣ QIZ ΘΑ

ΒΟΗΘΟΎΣΕ ΣΤΗΝ

ΑΝΆΠΤΥΞΗ

ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑΣ

ΤΟΥ ΛΙΒΆΝΟΥ

χωρών και της συνεργασίας, ωστόσο οι

σχέσεις τους επισκιάζονταν και εξακολουθούν

να επισκιάζονται από τις συνεχιζόμενες

περιφερειακές συγκρούσεις.

Η QIZ στην περιοχή μπορεί να χρησιμοποιηθεί

ως η βάση για μια μελλοντική συμφωνία

μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ. Η συμφωνία της

ΑΟΖ μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ το 2022

στηρίχθηκε σε μια εμπορικού και οικονομικού

τύπου συμφωνία καθορισμού της ΑΟΖ χωρίς

την ανάγκη να υπάρξουν διπλωματικές σχέσεις

μεταξύ των δύο χωρών. Ενδέχεται η επόμενη

χώρα που θα αναγνωρίσει το Ισραήλ μετά την

εξόντωση της Χεζμπολάχ να είναι ο Λίβανος

και ένα είδος QIZ θα βοηθούσε στην ανάπτυξη

της βιομηχανίας του Λιβάνου και μάλιστα υπό

μια πολυμερή QIZ με μέλη τον Λίβανο, το

Ισραήλ, την Ιορδανία και την Αίγυπτο όπου οι

χώρες του Λεβάντ θα μπορέσουν να στηρίξουν

ένα υβριδικό μοντέλο παλαιστινιακού

μορφώματος στην περιοχή.

Δίχως αμφιβολία η ύπαρξη οικονομικών ζωνών

μπορεί να απεγκλωβίσει την περιοχή η οποία

έχει βυθιστεί στις πολιτικές ανακατατάξεις

επίσημων και ανεπίσημων μορφωμάτων και να

βοηθήσει στην διεθνοποίηση των λαών.

EconomyToday 81

ΘΕΜΑ

ΟΙ ΜΎΘΟΙ ΓΙΑ

ΤΟ ΨΗΦΙΑΚΌ

ΕΥΡΏ ΚΑΙ

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ

Το ψηφιακό ευρώ: Ξετυλίγοντας τους μύθους και τις

πραγματικότητες στο αφήγημα της Κεντρικής Τράπεζας

της Κύπρου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

ΤΟΥ ΜΙΧΆΛΗ ΚΑΣΊΝΗ

Πολιτικού Οικονομολόγου, ειδικού σε θέματα Ψηφιακής Εμπιστοσύνης

Η

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)

ηγείται του έργου για την εισαγωγή

του ψηφιακού ευρώ, προωθώντας

μια συντονισμένη πανευρωπαϊκή προσπάθεια

μέσω του Ευρωσυστήματος.

Εκστρατείες, όπως η πρόσφατη ομιλία του Αναπληρωτή

Διοικητή της Τράπεζας της Γαλλίας (Central

bank digital currency and crypto, Speech by Mr

Denis Beau, First Deputy Governor of the Bank of

France, at the Bank of France branch, Montpellier,

24 April 2024) και οι δημοσιεύσεις από την Κεντρική

Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ), αποσκοπούν να καθησυχάσουν

το κοινό και να μειώσουν την αντιληπτή

πολυπλοκότητα αυτής της σημαντικής αλλαγής στη

νομισματική τεχνολογία.

Ωστόσο, αυτή η συλλογική προσπάθεια απλουστεύει

υπερβολικά μια διαδικασία μετάβασης που είναι πολύ

82 EconomyToday

EconomyToday 83

ΘΕΜΑ

πιο περίπλοκη από ό,τι παραδέχονται οι υπεύθυνοι.

Στην πρόσφατη εκστρατεία «απομυθοποίησης» της

ΚΤΚ (Economy Today 23/09/2024), προβάλλεται η

ιδέα ότι το ψηφιακό ευρώ θα φέρει επανάσταση στις

ευρωπαϊκές συναλλαγές. Παρά τα καθησυχαστικά

μηνύματα, σημαντικά ζητήματα αποσιωπούνται και

παρουσιάζεται μια απλοϊκή εικόνα. Μια προσεκτική

ανάλυση αποκαλύπτει κενά και ασυνέπειες στις

θέσεις της ΚΤΚ, καθώς και την έντονη εξάρτησή

της από τις ήδη διαμορφωμένες στρατηγικές της

ΕΚΤ. Ως αποτέλεσμα, η ΚΤΚ δείχνει να στερείται

ανεξάρτητης προσέγγισης στη νομισματική πολιτική,

επαναλαμβάνοντας γνωστές θέσεις της ΕΚΤ. Αυτή

η υπερβολική εξάρτηση από τα θεσμικά όργανα

της Ε.Ε. διαβρώνει την τοπική τεχνογνωσία και

υποβαθμίζει μια πιο κυπροκεντρική οπτική.

Αντί να υιοθετήσουμε την ενημερω-διασκεδαστική

προσέγγιση της ΚΤΚ, που επικεντρώνεται σε ασήμαντες

περιπτώσεις παραπληροφόρησης για να

LAWRENCE

ΚΑΤΑΓΡΆΦΕΙ

ΠΩΣ Η ΕΞΆΛΕΙΨΗ

ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΤΏΝ

ΠΑΡΑΧΩΡΕΊ ΣΤΙΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΈΣ ΑΡΧΈΣ

ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ

ΈΛΕΓΧΟ ΣΤΟ ΠΏΣ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΎΝΤΑΙ

ΤΑ ΧΡΉΜΑΤΑ

τις εκθέσει και να τις γελοιοποιήσει, στοχεύουμε να

προσφέρουμε μια πιο ισορροπημένη και ουσιαστική

ανάλυση. Εστιάζουμε στο να θίξουμε καλοπροαίρετα

την επαναλαμβανόμενη αφήγηση της ΚΤΚ, η οποία

τείνει να παραβλέπει κρίσιμους κινδύνους που ενέχει

το ψηφιακό ευρώ για την οικονομική αυτονομία, την

ιδιωτικότητα και την ελευθερία.

ΚΑΤΆΡΡΙΨΗ 1ης

ΑΠΟΜΥΘΟΠΟΊΗΣΗΣ:

ΙΔΙΩΤΙΚΌΤΗΤΑ ΣΤΙΣ

ΨΗΦΙΑΚΈΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΈΣ

Πραγματικότητα: Ψευδαίσθηση της ιδιωτικότητας

που προσομοιάζει τα μετρητά

Η ΚΤΚ υποστηρίζει ότι το ψηφιακό ευρώ θα προσφέρει

ιδιωτικότητα συγκρίσιμη με εκείνη των μετρητών,

χρησιμοποιώντας όρους όπως «κρυπτογράφηση»,

«ψευδωνυμοποίηση» και «λειτουργία εκτός σύνδεσης».

Ωστόσο, αυτή η διαβεβαίωση είναι παρα-

84 EconomyToday

πλανητική και αποσιωπά τις πραγματικότητες της

ψηφιακής εποχής.

Καταρχήν, η έννοια της πλήρους ιδιωτικότητας είναι

ανέφικτη. Παρόλο που η κρυπτογράφηση και η ψευδωνυμοποίηση

μπορούν να αποκρύψουν ορισμένα

δεδομένα, δεν προσφέρουν την πλήρη ανωνυμία που

χαρακτηρίζει τα μετρητά. Κάθε ψηφιακή συναλλαγή,

ακόμη και κρυπτογραφημένη, αφήνει μεταδεδομένα –

όπως χρονικές σφραγίδες ή γεωγραφικές τοποθεσίες

– που μπορούν να αναλυθούν. Η «λειτουργία εκτός

σύνδεσης» που υποστηρίζεται για το ψηφιακό ευρώ

είναι επίσης προσωρινή, καθώς οι συναλλαγές θα

συγχρονίζονται αργότερα με το δίκτυο, καθιστώντας

τες ευάλωτες στην παρακολούθηση.

Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) ενισχύει

αυτό το επιχείρημα στο πρόγραμμα Polaris (Project

Polaris 2023, Part 1: A handbook for offline

payments with CBDC, May 2023), που αναλύει τις

δυνατότητες offline πληρωμών με CBDCs (Central

Bank Digital Currencies - Ψηφιακό Νόμισμα Κεντρικής

Τράπεζας). Το εγχειρίδιο επισημαίνει ότι οι

πληρωμές εκτός σύνδεσης απαιτούν συγχρονισμό

με το κεντρικό δίκτυο για την αποφυγή της διπλής

δαπάνης, γεγονός που επαναφέρει τον κίνδυνο

εποπτείας και παρακολούθησης μόλις τα συστήματα

συνδεθούν ξανά.

Επιπλέον, η Ετήσια Οικονομική Έκθεση της BIS για το

2021 (Annual Economic Report, June 2021) και η

Ανασκόπηση των Λειτουργιών Πληρωμών Εκτός Σύνδεσης

με CBDC (Review of Offline Payment Function

of CBDC Considering Security Requirements, Appl.

Sci. 2022, 12, 4488) τονίζουν ότι η ανωνυμία στα

ψηφιακά νομίσματα είναι περιορισμένη λόγω των

αναγκαίων μηχανισμών ελέγχου για την πρόληψη

της απάτης και του οικονομικού εγκλήματος. Κατά

τη διάρκεια ακρόασης της Επιτροπής Οικονομικών

και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού

Κοινοβουλίου (30/09/2024)

η Πρόεδρος της ΕΚΤ, Christine Lagarde, παραδέχθηκε

ότι το ψηφιακό ευρώ θα προσφέρει μόνο

«σχετική ιδιωτικότητα» (quasi-privacy), καθώς οι

κανονισμοί κατά της νομιμοποίησης εσόδων (AML)

θα εξακολουθούν να ισχύουν. Παρά τις τεχνολογίες

που αναμένεται να υλοποιηθούν, το ψηφιακό ευρώ θα

παραμένει μακριά από την ανωνυμία των μετρητών

και η ιδιωτικότητα στις ψηφιακές συναλλαγές θα

είναι πάντοτε υπό όρους.

ΚΑΤΆΡΡΙΨΗ 2ης ΑΠΟΜΥΘΟ-

ΠΟΊΗΣΗΣ: ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΊ ΚΑΙ

ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΉ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

Πραγματικότητα: Ένα ψηφιακό λουρί

Η ΚΤΚ απορρίπτει τις ανησυχίες γύρω από την πιθανότητα

του ψηφιακού ευρώ να αντιμετωπίσει περιορισμούς

χρήσης ή να υποτιμηθεί για να ενθαρρύνει

τις δαπάνες. Οι ειδικοί της ΚΤΚ διαβεβαιώνουν ότι

η ισοτιμία 1:1 με τα μετρητά θα διατηρηθεί, απορρίπτοντας

σενάρια προσχεδιασμένης απαρχαίωσης

ή περιορισμών.

Ωστόσο, ας φανταστούμε μια οικονομία που βασίζεται

πλήρως σε ένα CBDC, όπως το ψηφιακό ευρώ. Η

εξάρτηση του ψηφιακού χρήματος από τεχνολογικές

υποδομές το καθιστά πιο ευάλωτο σε κρίσεις. Σε

περίπτωση παρατεταμένης διακοπής ρεύματος ή

διακοπής πρόσβασης στο διαδίκτυο, οι ψηφιακές

συναλλαγές καθίστανται αδύνατες, ενώ τα φυσικά

μετρητά παραμένουν το μοναδικό λειτουργικό μέσο.

Σε τέτοιες συνθήκες, η αγορά πιθανώς θα προσδώσει

μεγαλύτερη αξία στα μετρητά, με τα ψηφιακά ευρώ να

γίνονται προσωρινά άχρηστα. Αυτό θα μπορούσε να

οδηγήσει σε απόκλιση της αξίας μεταξύ φυσικού και

ψηφιακού χρήματος, υπονομεύοντας την υποσχόμενη

αναλογία μετατροπής 1:1.

Επιπλέον, αν και το ψηφιακό ευρώ παρουσιάζεται

σήμερα ως πλήρως μετατρέψιμο, η υποδομή του

ενσωματώνει δυνατότητες «προγραμματιζόμενου

χρήματος». Αυτό ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικούς

περιορισμούς στη χρήση, όπως ο καθορισμός όρων

EconomyToday 85

ΘΕΜΑ

για το πού, το πότε και το πώς μπορεί να δαπανηθεί.

Αν και οι κεντρικές αρχές διαβεβαιώνουν ότι τέτοιες

παρεμβάσεις δεν είναι η τρέχουσα πρόθεση, η πιθανότητα

κυβερνητικών ελέγχων στο μέλλον δεν

μπορεί να αγνοηθεί. Η υποδομή του ψηφιακού ευρώ

θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εφαρμογή

αρνητικών επιτοκίων ή την επιβολή άλλων περιορισμών

στις συναλλαγές, κάτι που ήδη αναφέρεται

σε διεθνείς μελέτες.

Το ζήτημα αυτό έχει συζητηθεί σε επίπεδο διεθνών

χρηματοπιστωτικών αρχών, όπως καταδεικνύει η

σημείωση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ)

για την υιοθέτηση των CBDCs του Σεπτεμβρίου

2024 (Fintech Note, Central Bank Digital Currency

Adoption, Inclusive Strategies for Intermediaries and

Users, September 2024). Στη μελέτη αυτή αναφέρεται

ότι τα CBDCs επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να

ασκούν πιο άμεσο έλεγχο στη νομισματική πολιτική

μέσω του προγραμματιζόμενου χρήματος. Αυτό ενισχύεται

και από τα συμπεράσματα της έρευνας της ΕΚΤ

για τις τάσεις στις πληρωμές των Ευρωπαίων πολιτών

(Study on the payment attitudes of consumers in

the euro area SPACE), December 2020), η οποία

επισημαίνει ότι τα ψηφιακά νομίσματα δίνουν στους

διαμορφωτές πολιτικής πρωτοφανή έλεγχο στη

νομισματική κυκλοφορία και τη συμπεριφορά των

καταναλωτών.

Όσο οι κεντρικοί τραπεζίτες επιμένουν ότι το ψηφιακό

ευρώ δεν θα έχει χαρακτηριστικά προγραμματισμού,

τόσο περισσότερο αποκτούν βαρύτητα τα λόγια του

Lawrence H. White στο δοκίμιό του The Curse of

the War on Cash (Cato Journal, 2018). O Lawrence

καταγράφει πως η εξάλειψη των μετρητών παραχωρεί

στις κεντρικές αρχές μεγαλύτερο έλεγχο στο

πώς χρησιμοποιούνται τα χρήματα, ιδίως μέσω τις

επιβολής αρνητικών επιτοκίων ή του περιορισμού

της πρόσβασης κατά τη διάρκεια κρίσεων.


ΠΟΊΗΣΗΣ: Η ΔΙΑΤΉΡΗΣΗ


Πραγματικότητα: Μια προσωρινή

υπόσχεση

Ο τρίτος από τους υποτιθέμενους μύθους που προσπαθεί

να καταρρίψει η ΚΤΚ είναι η για πολλούς

εύλογη ανησυχία ότι το ψηφιακό ευρώ θα οδηγήσει

σταδιακά στην εξαφάνιση των μετρητών. Η ΚΤΚ

διαβεβαιώνει ότι τα μετρητά θα παραμείνουν σε

κυκλοφορία παράλληλα με το ψηφιακό ευρώ επ’

αόριστον, επικαλούμενη τον σχεδιασμό νέων τραπεζογραμματίων

ως απόδειξη.

Ωστόσο, παρά τις διαβεβαιώσεις της ΚΤΚ, οι παγκόσμιες

τάσεις δείχνουν ότι η χρήση μετρητών

μειώνεται σταθερά. Αν και τα μετρητά ενδέχεται

να συνυπάρχουν αρχικά με το ψηφιακό ευρώ, η

γενικότερη τάση δείχνει πως ο κόσμος μεταβαίνει

σε μια οικονομία χωρίς μετρητά. Η αισιοδοξία της

ΚΤΚ για τη διατήρηση των μετρητών μοιάζει υπερβολικά

αισιόδοξη, καθώς οι οικονομικές πιέσεις και

86 EconomyToday

Η ΑΝΤΙΚΑΤΆΣΤΑΣΗ


ΜΕ ΨΗΦΙΑΚΆ

ΝΟΜΊΣΜΑΤΑ

ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΑΠΛΆ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΉ

ΠΡΌΟΔΟΣ, ΑΛΛΆ

ΚΑΙ ΜΙΑ ΒΑΘΙΆ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΚΑΙ

ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΑΛΛΑΓΉ

οι εξελίξεις στον τομέα των ψηφιακών πληρωμών

ενισχύουν τη συρρίκνωση του φυσικού χρήματος.

Οι κυβερνήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα

έχουν ισχυρούς λόγους να προωθούν τη μείωση της

κυκλοφορίας μετρητών. Οι πρώτοι επικαλούνται την

αποτελεσματικότητα, την πρόληψη του εγκλήματος

και τη στήριξη της τεχνολογικής προόδου. Ωστόσο, ο

βασικός τους στόχος είναι ο ενισχυμένος έλεγχος της

οικονομικής δραστηριότητας. Από την πλευρά τους,

τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα βλέπουν στη μείωση

των μετρητών μια σημαντική πηγή κερδοφορίας.

Όπως αναφέρει η Ανασκόπηση των Λειτουργιών

Πληρωμών Εκτός Σύνδεσης των CBDCs, η καθιέρωση

των CBDCs θα οδηγήσει στη φυσική μείωση των

μετρητών, καθώς αυτά θα γίνουν λιγότερο βολικά

σε σύγκριση με τις ψηφιακές εναλλακτικές. Καθώς

οι πολίτες μεταβαίνουν σε πιο ελεγχόμενα ψηφιακά

συστήματα, τα πλεονεκτήματα των μετρητών, όπως

η ιδιωτικότητα, ενδέχεται να χαθούν. Η τάση αυτή

ενισχύεται περαιτέρω και από την The Guardian (The

rise of cashless Britain: the poor suffer as banks

and ATMs are closed, 01/10/2018), η οποία, στην

ανάλυσή της για τη μετάβαση σε μια κοινωνία χωρίς

μετρητά στη Βρετανία, επισημαίνει πώς οι τράπεζες

και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προωθούν ενεργά

τη μείωση της χρήσης μετρητών, περιορίζοντας την

πρόσβαση σε ΑΤΜ και φυσικές υποδομές τραπεζών.

Αντίστοιχα, η έκδοση Finance & Development (June

2018) του ΔΝΤ σημειώνει ότι, καθώς τα ψηφιακά

νομίσματα γίνονται πιο κυρίαρχα, τα μετρητά σταδιακά

χάνουν τη σημασία τους, καθώς όλο και λιγότερες

επιχειρήσεις τα αποδέχονται. Σήμερα, πολλές επιχειρήσεις

εφαρμόζουν αυθαίρετα πολιτικές κατάργησης

μετρητών, αποκλείοντας έτσι καταναλωτές, χωρίς

καμία παρέμβαση από τις Ρυθμιστικές Αρχές.


ΠΟΊΗΣΗΣ: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΈΣ

ΛΎΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΈΣ

ΠΛΗΡΩΜΈΣ

Πραγματικότητα: Ήδη υπάρχουν

Ένα ακόμη επιχείρημα που προβάλλουν οι κεντρικοί

τραπεζίτες είναι ότι το ψηφιακό ευρώ θα καλύψει

κενά στο σημερινό τοπίο πληρωμών, προσφέροντας

βελτιωμένη ιδιωτικότητα, καθολική αποδοχή και

δωρεάν βασική χρήση. Ωστόσο, αυτό το επιχείρημα

παραβλέπει την πραγματικότητα του υφιστάμενου

οικοσυστήματος πληρωμών, καθώς ήδη υπάρχουν

λύσεις που παρέχουν πολλά από τα πλεονεκτήματα

που υπόσχεται το ψηφιακό ευρώ.

Σήμερα, οι λύσεις του ιδιωτικού τομέα προσφέρουν

γρήγορες, ασφαλείς και οικονομικές ψηφιακές

πληρωμές, καθιστώντας το ψηφιακό ευρώ περιττό

όσον αφορά την καινοτομία και τη χρησιμότητά

του. Η Μελέτη για τις Νέες Ψηφιακές Μεθόδους

Πληρωμής (The Study on New Digital Payment

Methods commissioned by the European Central

Bank, September 2021) δείχνει ότι οι χρήστες

εξυπηρετούνται ήδη επαρκώς από τα υπάρχοντα

συστήματα, τα οποία προσφέρουν ευκολία και ταχύτητα,

ενώ εκφράζουν σκεπτικισμό ως προς την

ανάγκη για νέες μεθόδους πληρωμής. Στην ίδια

κατεύθυνση, η Ετήσια Οικονομική Έκθεση της BIS

επισημαίνει ότι το πραγματικό πλεονέκτημα των

CBDCs δεν βρίσκεται στην τεχνολογία τους, αλλά

στη συγκέντρωση του ελέγχου από τις κεντρικές

αρχές - κάτι που αποφεύγουν οι λύσεις του ιδιωτικού

τομέα, όταν ρυθμίζονται σωστά.

Επιπλέον, η υπόσχεση ότι το ψηφιακό ευρώ θα

προσφέρει μεγαλύτερη ιδιωτικότητα από τις υπάρχουσες

μεθόδους πληρωμής είναι παραπλανητική.

Οι σημερινές τεχνολογίες, αν και δεν είναι τέλειες,

υπόκεινται ήδη σε αυστηρούς κανονισμούς προστασίας

δεδομένων. Παραμένει ασαφές πώς το ψηφιακό

ευρώ θα μπορούσε να ξεπεράσει αυτό το επίπεδο

προστασίας χωρίς σημαντικές αλλαγές στην ψηφιακή

υποδομή του χρηματοπιστωτικού τομέα, όπως

σημειώνουν οι Krüger και Busche στη μελέτη τους

για τα τα κριτήρια αποδοχής του ψηφιακού ευρώ

(Towards acceptance criteria for a digital euro, IT

& Engineering, No. 2, July 2023).

EconomyToday 87

ΘΕΜΑ

Ακόμη, σημαντικό να επισημανθεί ότι τα ψηφιακά

πορτοφόλια προσφέρουν ήδη άμεσες, διασυνοριακές

συναλλαγές, αν και με κάποια θυσία στην

ιδιωτικότητα. Η ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων,

όπως τα κρυπτονομίσματα, καλύπτει ήδη πολλά από

τα ζητήματα που υποτίθεται ότι θα λύσει το ψηφιακό

ευρώ. Η αγορά ήδη προσφέρει ποικιλόμορφες και

καινοτόμες λύσεις, κάνοντας το ερώτημα ιδιαίτερα

επίκαιρο: Γιατί να εισαχθεί ένα κεντρικοποιημένο

ψηφιακό ευρώ, όταν υπάρχουν ήδη λύσεις που

καλύπτουν τις ανάγκες των καταναλωτών;

Αυτό ξεκάθαρα καθιστά την ώθηση της ΕΚΤ προς τα

CBDCs λιγότερο ως μία προσπάθεια παροχής νέων

εναλλακτικών και περισσότερο ως μέσο μετατόπισης

της εξάρτησης από μη ευρωπαϊκούς παρόχους

πληρωμών προς ευρωπαϊκό έλεγχο. Ένα χαρακτηριστικό

παράδειγμα αυτής της στρατηγικής είναι η

Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πληρωμών (EPI), η οποία

αποτελεί κοινοπραξία 16 κορυφαίων ευρωπαϊκών

τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με

στόχο τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής εναλλακτικής

απέναντι σε αμερικανικούς κολοσσούς όπως η Visa

και η Mastercard.

Εν κατακλείδι, τα «πλεονεκτήματα» που προσφέρει το

ψηφιακό ευρώ είναι ήδη διαθέσιμα μέσω λύσεων του

ιδιωτικού τομέα, καθιστώντας το εγχείρημα λιγότερο

μέσο εξυπηρέτησης των καταναλωτών και περισσότερο

εργαλείο θεσμικού ελέγχου στις υποδομές

πληρωμών. Συνολικά, η εισαγωγή ενός ψηφιακού

νομίσματος δεν πρέπει να θεωρείται επαναστατική

πρόοδος, αλλά μάλλον ως μια κίνηση προς την κεντρικοποίηση

του χρηματοπιστωτικού συστήματος.


ΠΟΊΗΣΗΣ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΚΥΡΙ-

ΑΡΧΊΑ ΚΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑ

ΣΤΙΣ ΠΛΗΡΩΜΈΣ

Πραγματικότητα: Ένα επιχείρημα

χωρίς βάθος

Τέλος, οι υποστηρικτές του ψηφιακού ευρώ προβάλλουν

ότι θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή κυριαρχία

στις πληρωμές και θα μειώσει την εξάρτηση από μη

ευρωπαϊκούς παρόχους, φέρνοντας ως παράδειγμα

τους Ολυμπιακούς αγώνες του Παρισιού, όπου μόνο

η Visa γινόταν δεκτή στα σημεία πώλησης. Παρόλο

που αυτός ο ισχυρισμός αναδεικνύει την ανάγκη για

την Ευρώπη να διασφαλίσει την κυριαρχία της στις

πληρωμές, παραβλέπει το γεγονός ότι η μετάβαση σε

ένα ψηφιακό ευρώ θα εισαγάγει και νέες εξαρτήσεις

- ειδικά από τεχνολογικές υποδομές που ελέγχουν

λίγοι κεντρικοί φορείς.

Στην πραγματικότητα, το επιχείρημα της κυριαρχίας

στις πληρωμές αντικρούεται από δελτίο της ΕΚΤ

(Economic Bulletin Issue 2, 2024) το οποίο αναλύει

γιατί «τα μετρητά παραμένουν σημαντικά για πολλούς»

και επιβεβαιώνει ότι το κύριο ζήτημα είναι η

εμπιστοσύνη των χρηστών και όχι απλώς η αποφυγή

ξένης εξάρτησης. Τα στοιχεία από έρευνες για τις

συνήθειες πληρωμών στην ευρωζώνη δείχνουν ότι

88 EconomyToday

ΑΥΤΌ ΠΟΥ

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΊ ΤΩΝ

ΚΕΝΤΡΙΚΏΝ

ΤΡΑΠΕΖΏΝ

ΑΠΟΡΡΊΠΤΟΥΝ

ΩΣ «ΜΎΘΟΥΣ»

ΜΠΟΡΕΊ, ΣΤΗΝ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ,

ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΊ

ΒΆΣΙΜΟ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΌ

ΓΙΑ ΌΣΟΥΣ

ΕΚΤΙΜΟΎΝ ΤΗΝ

ΑΥΤΟΝΟΜΊΑ ΠΟΥ

ΠΡΟΣΦΈΡΟΥΝ

ΤΑ ΜΕΤΡΗΤΆ

οι καταναλωτές δίνουν προτεραιότητα στην ευκολία

και την ιδιωτικότητα και όχι απλώς στην αναζήτηση

μιας ευρωπαϊκής εναλλακτικής προς τη Visa ή τη

Mastercard. Η ρητορική περί κυριαρχίας επισκιάζει

τις πραγματικές προκλήσεις στην υιοθέτηση του

ψηφιακού ευρώ, όπως η οικοδόμηση εμπιστοσύνης

και η ευελιξία.

Επιπλέον, η εστίαση στην κυριαρχία αποσπά την προσοχή

από τους κινδύνους που ενέχει η κεντρικοποίηση

των πληρωμών υπό μία ενιαία αρχή. Σε περιπτώσεις

τεχνολογικών διακοπών, κυβερνοεπιθέσεων

ή κατάχρησης εξουσίας, η ευρύτερη εξάρτηση από

το ψηφιακό ευρώ μπορεί να διακυβεύσει ολόκληρο

το σύστημα πληρωμών. Αντίθετα, το φυσικό χρήμα

αποτελεί μια ανθεκτική εναλλακτική - απαλλαγμένη

από τις κυβερνοευπάθειες και τις συστημικές τεχνολογικές

καταστροφές. Παράλληλα, η μονοπώληση

των πληρωμών από την ΕΚΤ μπορεί να καταπνίξει

την καινοτομία, καθώς μειώνεται ο ανταγωνισμός

από τον ιδιωτικό τομέα. Πρόσφατες μελέτες από το

ΔΝΤ και έρευνες όπως η Μελέτη για τις Συνήθειες

Πληρωμών στην Ευρωζώνη υποδεικνύουν ότι η

ανθεκτικότητα των πληρωμών ενισχύεται καλύτερα

μέσω της διαφοροποίησης και του ανταγωνισμού.

Ένα αποκεντρωμένο μοντέλο, με τη συμμετοχή

πολλών παρόχων πληρωμών, μπορεί να εξασφαλίσει

μεγαλύτερη ασφάλεια και ευελιξία. Αντίθετα,

η κεντρικοποίηση των πληρωμών υπό τα CBDCs

αυξάνει τους συστημικούς κινδύνους.

ΜΙΑ ΒΑΘΎΤΕΡΗ ΑΤΖΈΝΤΑ;

Αυτό που οι ειδικοί των Κεντρικών Τραπεζών απορρίπτουν

ως «μύθους» μπορεί, στην πραγματικότητα, να

αποτελεί βάσιμο προβληματισμό για όσους εκτιμούν

την αυτονομία που προσφέρουν τα μετρητά και τα

αποκεντρωμένα μέσα συναλλαγών σε έναν ολοένα

πιο ψηφιακό κόσμο.

Καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιταχύνει τις

διαδικασίες για την υλοποίηση του ψηφιακού ευρώ,

εγείρονται κρίσιμα ερωτήματα: Είμαστε έτοιμοι να

θυσιάσουμε κομμάτια της προσωπικής μας ελευθερίας

για χάρη της ευκολίας και του αυξημένου ελέγχου;

Το αφήγημα της ΕΚΤ παρουσιάζει το ψηφιακό ευρώ

ως ένα ασφαλές, σύγχρονο εργαλείο που θα φέρει

σταθερότητα και αποδοτικότητα στις πληρωμές.

Ωστόσο, η αντικατάσταση των μετρητών με ψηφιακά

νομίσματα δεν είναι απλά τεχνολογική πρόοδος,

αλλά και μια βαθιά κοινωνική και πολιτική αλλαγή. Οι

Κεντρικές Τράπεζες απορρίπτουν αυτές τις ανησυχίες

ως αβάσιμους «μύθους», αλλά μήπως υποτιμούν την

πραγματική διάσταση των προβληματισμών;

Ίσως το κρίσιμο ερώτημα να είναι πιο βαθύ: μήπως η

μετάβαση σε πλήρως ψηφιακά νομίσματα αντικατοπτρίζει

μια σταδιακή μετατόπιση από την αποκέντρωση και

την αυτονομία προς έναν κόσμο αυξημένης κεντρικής

διαχείρισης;

Τα μετρητά, παρά την υποχώρησή τους σε μια ψηφιοποιημένη

κοινωνία, παραμένουν εργαλείο αυτονομίας,

προσφέροντας ιδιωτικότητα και ανεξαρτησία από

κεντρικούς ελέγχους. Σε έναν κόσμο όπου οι ψηφιακές

συναλλαγές κυριαρχούν, η διατήρηση αυτής της

επιλογής έχει ιδιαίτερη σημασία για την προστασία της

προσωπικής ελευθερίας. Η συζήτηση για το ψηφιακό

ευρώ ξεπερνά την τεχνολογία και τις πληρωμές. Αγγίζει

τις αξίες που διαμορφώνουν την οικονομία μας και

κατ’ επέκταση, την ίδια την κοινωνία μας.

EconomyToday 89

ΘΕΜΑ

ΤΈΛΟΣ ΕΠΟΧΉΣ

ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΜΕΓΆΛΟΥΣ»

Ο ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΌΣ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΉΣ

ΤΟΥ 12,5%

Στην τελική ευθεία η Κύπρος για

την εφαρμογή του Παγκόσμιου Ελάχιστου

Εταιρικού Φόρου για πολυεθνικές

και μεγάλες επιχειρήσεις.

ΤΗΣ ΕΥΔΟΚΊΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ

90 EconomyToday

Αντίστροφα άρχισε να μετρά πλέον ο

χρόνος για πολυεθνικές και άλλες μεγάλες

επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται

στην Κύπρο και των οποίων τα

έσοδα ξεπερνούν τα €750 εκατομμύρια,

αφού, όπως όλα δείχνουν αποχαιρετούν σύντομα

και οριστικά τον ευνοϊκό φορολογικό συντελεστή του

12,5%. Η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να εναρμονιστεί

με την ευρωπαϊκή Οδηγία που προβλέπει την εξασφάλιση

παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας

για τις εν λόγω επιχειρήσεις, σηματοδοτώντας έτσι το

τέλος μίας εποχής για ένα από τα ισχυρότερα «χαρτιά»

της χώρας μας στις προσπάθειές της για προσέλκυση

ξένων επενδύσεων.

Πρόκειται για την Οδηγία (Ε.Ε.) 2022/2523 του

Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2022, γνωστή και

ως «Πυλώνας 2», η οποία στην ουσία ρυθμίζει, μέσω

της εφαρμογής σειράς κανόνων, την επιβολή ελάχιστου

πραγματικού φορολογικού συντελεστή ύψους 15%

σε οντότητες που ανήκουν σε ομίλους πολυεθνικών

επιχειρήσεων ή σε εγχώριο όμιλο μεγάλης κλίμακας

στην Ένωση με ετήσια έσοδα που υπερβαίνουν το

προαναφερθέν ποσό. Σύμφωνα με την Οδηγία, οι

επηρεαζόμενες εταιρείες θα κληθούν, τον Ιούνιο του

2026, να υποβάλουν την πρώτη δήλωση φορολογίας

για το οικονομικό έτος 2024.

Της Οδηγίας είχε προηγηθεί συμφωνία ήδη από

το 2021, μεταξύ 140 περίπου χωρών-μελών του

Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης

(ΟΟΣΑ), στον πυρήνα της οποίας βρισκόταν μια απλή

αρχή: ανεξαρτήτως της χώρας όπου μια πολυεθνική

δηλώνει τα κέρδη της, στο τέλος θα φορολογείται με

τον ίδιο ελάχιστο συντελεστή.

«ΧΑΣΤΟΎΚΙ» ΑΠΌ ΚΟΜΙΣΙΌΝ

Φέτος τον Οκτώβριο, δύο σχεδόν χρόνια μετά την

έγκριση της Οδηγίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε

πως παραπέμπει την Κύπρο, καθώς και την Ισπανία,

την Πολωνία και την Πορτογαλία, στο Δικαστήριο της

Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον δεν μετέφεραν στο

εθνικό τους δίκαιο την Οδηγία του 2022. Βάσει της

κοινοτικής Οδηγίας, τα κράτη μέλη είχαν την υποχρέωση

να εφαρμόσουν τις διατάξεις της Οδηγίας έως την

31η Δεκεμβρίου 2023, κάτι που δεν έπραξε η Κύπρος,

με αποτέλεσμα στις 3 Οκτωβρίου να καταχωρείται

κατά της Δημοκρατίας προσφυγή από την Ευρωπαϊκή

Επιτροπή λόγω μη έγκαιρης κοινοποίησης μέτρων

εναρμόνισης.

Στη συνέχεια, το Υπουργείο Οικονομικών με αστραπιαίες

κινήσεις κατέθεσε σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο

ενέκρινε στις 9 Οκτωβρίου του 2024 το Υπουργικό

Συμβούλιο, με το σκηνικό να μεταφέρεται στις αίθουσες

του Κοινοβουλίου και συγκεκριμένα στην Επιτροπή

Οικονομικών, προτού οδηγηθεί προς ψήφιση στην

Ολομέλεια του Σώματος.

ΟΙ «ΚΑΣΣΆΝΔΡΕΣ»

ΚΑΙ ΤΟ PLAN B

Κατά τις συνεδρίες που ακολούθησαν το τελευταίο δίμηνο

δεν ήταν λίγες οι «κασσάνδρες» που έκαναν λόγο

Η ΌΛΗ ΕΞΈΛΙΞΗ

ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ

ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΕΊ ΣΤΟ

ΕΥΡΎΤΕΡΟ ΠΛΑΊΣΙΟ

ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΉΣ

ΜΕΤΑΡΡΎΘΜΙΣΗΣ,

ΚΑΘΏΣ ΣΕ ΚΑΜΊΑ

ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ ΔΕΝ

ΘΑ ΘΈΛΑΜΕ ΝΑ

ΕΠΗΡΕΑΣΤΟΎΝ

ΑΡΝΗΤΙΚΆ ΟΙ ΞΈΝΕΣ

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

για κύμα φυγής εταιρείων από το νησί, με το Υπουργείο

Οικονομικών να αποκαλύπτει πως οι ανησυχίες που

ακούστηκαν δεν βρέθηκαν ενώπιόν του εγκαίρως, καθότι

κατά τη δημόσια διαβούλευση του εναρμονιστικού

νομοσχεδίου ανταποκρίθηκαν μόνο δύο φορείς (ΣΕΛΚ

και Ναυτιλιακό Επιμελητήριο). Ειδικότερα, επιχειρηματικοί

και επαγγελματικοί συνδέσμοι, κατέστησαν

σαφές πως δεν θα δέχονταν «αμαχητί» την εφαρμογή

της Οδηγίας και ζητούσαν όπως συμφωνηθεί συγκεκριμένη

φόρμουλα που θα περιόριζε τυχόν αρνητικές

επιπτώσεις για τις εταιρείες που θα επηρεάζονταν από

τη νομοθεσία.

ΟΙ «1900»

Σύμφωνα με τα όσα κατέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών,

οι επηρεαζόμενες κυπριακές οντότητες, οι οποίες

εντοπίστηκαν αξιολογώντας στοιχεία του 2021 και του

2022 από βάση δεδομένων του Τμήματος Φορολογίας,

ανέρχονται στις 1900.

Προχωρώντας σε άσκηση για τον υπολογισμό του

δημοσιονομικού αντικτύπου, το Υπουργείο κατέληξε

πως η εφαρμογή της οδηγίας θα οδηγούσε το 2026

σε αυξημένα κρατικά έσοδα της τάξεως των €200

- €250 εκατομμυρίων, εάν και εφόσον δεν υπήρχε

καμία απώλεια από τις επηρεαζόμενες επιχειρήσεις.

ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΌΜΩΣ

«ΑΝΑΊΜΑΚΤΗ»;

Μιλώντας στο Economy Today, ο CEO του Invest

Cyprus, Μάριος Τανούσης και ο Διευθυντής Επιχειρηματικής

Ανάπτυξης και Οικονομίας της Ομοσπονδίας

Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), Αντώνης

Φραγκούδης παρουσιάζονται αισιόδοξοι ως προς το

κεφάλαιο «φυγή».

«Δεν αναμένουμε πως η μελλοντική εφαρμογή του

φορολογικού συντελεστή στο 15% για τις επηρεαζόμενες

οντότητες θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα»,

σημειώνει ο κ. Τανούσης, με τον κ. Φραγκούδη να

εκφράζει επίσης, την πεποίθηση πως δεν θα υπάρξει

φυγή εταιρειών, εκτιμώντας πως εάν προκύψουν τέτοια

φαινόμενα, αυτές οι εταιρείες θα είναι πολύ λίγες.

ΩΣ ΚΌΡΗ ΟΦΘΑΛΜΟΎ

Για τον κ. Τανούση η εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή

Οδηγία είναι αδιαπραγμάτευτη. «Πρωτίστως είναι ιδιαίτερα

σημαντικό να σημειώσουμε πως η Κύπρος οφείλει

και πρέπει να εναρμονίζεται πλήρως με τις ευρωπαϊκές

οδηγίες, καθώς σε αντίθετη περίπτωση ελλοχεύει ο κίνδυνος

να υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στην εικόνα

και τη φήμη της. Ειδικότερα, σε σχέση με οδηγίες που

συνδέονται άμεσα και με διεθνείς επενδύσεις η ανάγκη

αυτή καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική», τονίζει.

Θέση με την οποία ταυτίζεται και ο Υπουργός Οικονομικών,

Μάκης Κεραυνός, ο οποίος σε επιστολή που

απέστειλε με τη μορφή του κατεπείγοντος, προς την

Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών

πριν από τη συνεδρία της 21ης Νοεμβρίου

υπογράμμισε πως «η απουσία ορθής και έγκαιρης

εναρμόνισης της Κυπριακής Δημοκρατίας με την

Οδηγία, συνοδεύεται με τον κίνδυνο διασυρμού του

EconomyToday 91

ΘΕΜΑ

ονόματος της χώρας ως φορολογικός παράδεισος, σε

μια εποχή που γίνονται προσπάθειες για αντιμετώπιση

συστάσεων της Ε.Ε. στα πλαίσια του Σχεδίου Ανάκαμψης

και Ανθεκτικότητας, για αποσύνδεσή μας με τον

χαρακτηρισμό ως δικαιοδοσία επιθετικών φορολογικών

πρακτικών».

Επιπρόσθετα, ο Μάκης Κεραυνός προειδοποίησε πως

«δεν πρέπει να αγνοηθούν οι συστημικές επιδράσεις

που θα επέλθουν στις αξιολογήσεις μας από τους

οίκους αξιολόγησης και τυχόν υποβάθμισή μας, με

αντίκτυπο στην ευρύτερη οικονομία».

ΏΡΑ ΓΙΑ ΑΣΚΉΣΕΙΣ

ΕΠΊ ΧΆΡΤΟΥ

Αναφερόμενος στην «επόμενη μέρα», ο CEO του Invest

Cyprus ξακαθαρίζει πως η όλη εξέλιξη είναι σημαντικό

να ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της φορολογικής

μεταρρύθμισης, καθώς, όπως επισημαίνει «σε καμία

περίπτωση δεν θα θέλαμε να επηρεαστούν αρνητικά οι

ξένες επενδύσεις».

Την ίδια ώρα, προσθέτει πως θα πρέπει να γίνουν

«ασκήσεις επί χάρτου» από πλευράς αρμόδιων φορέων

προκειμένου να διαπιστωθεί σε ποιους τομείς θα

μπορούσαν να δοθούν περισσότερα οφέλη ή άλλες ελαφρύνσεις,

λειτουργώντας ως αντιστάθμισμα. «Μεταξύ

άλλων, η παροχή περαιτέρω κινήτρων υπό τη μορφή

φορο - εκπτώσεων ή απαλλαγών σε επιχειρήσεις που

δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους τομείς, είναι μία

επιλογή που θα πρέπει να εξεταστεί», αναφέρει, υποδεικνύοντας

πως σχετικές πρόνοιες ισχύουν σήμερα για

νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις. «Αυτό είναι κάτι

που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλους κλάδους

όπως της υγείας και της εκπαίδευσης. Η λειτουργία πανεπιστημιακών

νοσοκομείων / κλινικών που θα διαθέτουν

κλίνες και σύγχρονο ιατρικό εξοπλισμό θα ήταν για

παράδειγμα, μία εξέλιξη που θα αναβάθμιζε τον τομέα

της υγείας στη χώρα μας», συμπληρώνει, προσθέτοντας

πως θα μπορούσε να διερευνηθεί η διοχέτευση περισσότερων

χρηματοδοτήσεων προς αυτή την κατεύθυνση,

μέσω και ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Από την άλλη, η ΟΕΒ με επιστολή που απέστειλε τον

Οκτώβριο στον Υπουργό Οικονομικών, επισήμαινε πως,

ενώ αντιλαμβάνεται τη σημασία της Οδηγίας, θεωρεί

πως η Κύπρος θα πρέπει να ζητήσει επανεκτίμηση του

όλου πλαισίου, επικαλούμενη, μεταξύ άλλων, το ότι

μέχρι σήμερα «λιγότερο από το ήμισυ των χωρών έχει

αποφασίσει να εφαρμόσει την παγκόσμια φορολογική

συμφωνία του ΟΟΣΑ», αλλά και την απόφαση του

Κογκρέσου να μη συναινέσει σε αυτή χαρακτηρίζοντάς

την ως «άδικη και ανεφάρμοστη παγκόσμια φορολογική

συμφωνία».

Παράλληλα, υποστήριζε πως ως επηρεαζόμενη χώρα,

η Κύπρος όφειλε να υποδείξει ότι το πλαίσιο πρέπει να

περιλαμβάνει ταυτόχρονη υιοθέτηση ελάχιστου επιπέδου

φορολογίας σε όλες τις χώρες σε παγκόσμιο επίπεδο,

καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα είναι ορατός ο κίνδυνος

για στρέβλωση των ίσων όρων ανταγωνισμού με

92 EconomyToday

ΛΙΓΌΤΕΡΟ ΑΠΌ

ΤΟ ΉΜΙΣΥ ΤΩΝ ΧΩΡΏΝ

ΈΧΕΙ ΑΠΟΦΑΣΊΣΕΙ

ΝΑ ΕΦΑΡΜΌΣΕΙ

ΤΗΝ ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΉ

ΣΥΜΦΩΝΊΑ

ΤΟΥ ΟΟΣΑ

αρνητικές παρενέργειες επί της κυπριακής Οικονομίας.

Θέση την οποία ο Μάκης Κεραυνός απέρριψε, παραθέτοντας

σειρά επιχειρημάτων και καταλήγοντας πως η

πρόταση της ΟΕΒ «δεν έχει οποιαδήποτε υπόσταση με

βάση το δίκαιο της Ε.Ε.».

ΑΝΑΖΗΤΟΎΝΤΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΈΣ

ΚΑΙ ΚΑΛΈΣ ΠΡΑΚΤΙΚΈΣ

Σε μία παράλληλη εξέλιξη, το Υπουργείο Οικονομικών

προχώρησε πάντως σε προκαταρκτική έρευνα αναφορικά

με τα μέτρα που λήφθηκαν από άλλα κράτη – μέλη

της Ε.Ε., εντοπίζοντας πως χώρες όπως η Γερμανία, η

Ιταλία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία και η Πολωνία

έχουν υιοθετήσει «ενδεδειγμένη επιστρεπτέα πίστωση

φόρου», προσφέροντας στοχευμένα κίνητρα κυρίως σε

επενδύσεις στους τομείς της καινοτομίας, έρευνας και

ανάπτυξης.

Ο Μάκης Κεραυνός συμφώνησε πως το Υπουργείο

Οικονομικών θα πρέπει να προβεί σε σχεδιασμούς για τη

διοχέτευση κρατικών εσόδων προς ενίσχυση συγκεκριμένων

τομέων, σύμφωνα με τα δεδομένα της κυπριακής

οικονομίας.

ΝΕΌΤΕΡΑ ΕΝΤΌΣ ΤΟΥ 2025

Μάλιστα το Υπουργείο Οικονομικών, προτίθεται, σύμφωνα

με τα όσα αναφέρει στην επιστολή του, να εντάξει εντός

του 2025 την επαναξιολόγηση και τον σχεδιασμό δυνητικών

κινήτρων και της μορφής που μπορούν να πάρουν,

χωρίς να υπονομεύουν τους κανόνες του Πυλώνα 2.

«Το κλειδί είναι να διασφαλίζουμε πως πάντοτε θα είμαστε

σε σύμπλευση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες, προστατεύοντας

ταυτόχρονα, τις ξένες επενδύσεις και παρέχοντας

τα απαραίτητα κίνητρα για την προσέλκυση νέων»,

δηλώνει από την πλευρά του ο Μάριος Τανούσης.

ΤΟ «ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΌ»

Σημαντικό κομμάτι στην εξίσωση αποτελούν οι ναυτιλιακές

εταιρείες, αφού αρκετές είναι εκείνες που διατηρούν

την έδρα τους στην Κύπρο και είτε είναι μέλη

πολυεθνικών ομίλων είτε είναι εγχώριες επιχειρήσεις

και τα έσοδά τους ξεπερνούν τα €750 εκατομμύρια.

Το Υπουργείο Οικονομικών, σε γραπτό του υπόμνημα,

εξηγεί πως τόσο κατά το στάδιο των συζητήσεων

της Οδηγίας όσο και κατόπιν της έκδοσής της, έγιναν

επισταμένες προσπάθειες από το Υπουργείο για συμπερίληψη

στην εξαίρεση από το διεθνές ναυτιλιακό

εισόδημα και του εισοδήματος που προκύπτει από την

πλοιοδιαχείρηση.

Δυστυχώς, σημειώνει το Υπουργείο, οι προσπάθειες

της Δημοκρατίας επέβησαν άκαρπες, καθώς μια

τέτοια προσαρμογή θα ακύρωνε την καθολικότητα και

ομοιομορφία των παγκόσμιων κανόνων, με σοβαρά

προβλήματα αναγνώρισης των αντίστοιχων ευρωπαϊκών

κανόνων για τον Πυλώνα 2.

Πιο αναλυτικά, το άρθρο 17 της Οδηγίας αναφέρει

πως «λόγω του εξαιρετικά ευμετάβλητου χαρακτήρα

και της μεγάλης διάρκειας του οικονομικού κύκλου

του τομέα της ναυτιλίας, ο εν λόγω τομέας υπόκειται

παραδοσιακά σε εναλλακτικά ή συμπληρωματικά φορολογικά

καθεστώτα στα κράτη μέλη. Προκειμένου να

μην υπονομεύεται αυτό το σκεπτικό πολιτικής και να

επιτρέπεται στα κράτη μέλη να συνεχίσουν να εφαρμόζουν

ειδική φορολογική μεταχείριση στον τομέα

της ναυτιλίας, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές και

τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, θα πρέπει

να εξαιρείται από το σύστημα το διεθνές ναυτιλιακό

εισόδημα».

Ενώ εξαιρείται το διεθνές ναυτιλιακό εισόδημα

εντούτοις, δεν περιλαμβάνεται ρητή εξαίρεση της

πλοιοδιαχείρισης (ship management), με αποτέλεσμα

να υπόκειται σε επιβολή του πραγματικού ελάχιστου

φορολογικού συντελεστή ύψους 15%.

Αξίζει να σημειωθεί πως από τις 140 δικαιοδοσίες –

μέλη που δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν τον «Πυλώνα

2», οι 40 έχουν ήδη μεταφέρει στο έννομο δίκαιο τους

σχετικούς κανόνες, ενώ 18 βρίσκονται στο στάδιο

της διαβούλευσης της οικείας νομοθεσίας και έχουν

ανακοινώσει την πρόθεσή τους για εφαρμογή. «Σχεδόν

όλες οι υπό αναφορά δικαιοδοσίες (συμπεριλαμβανομένης

και της Ε.Ε.) αποτελούν μεγάλες οικονομίες και

επιχειρηματικά / χρηματοοικονομικά κέντρα.

Στον αντίποδα, 83 δικαιοδοσίες δεν φαίνεται να προβαίνουν

σε εφαρμογή των κανόνων, με την πλειοψηφία

εξ αυτών να εντάσσεται είτε στην κατηγορία των

αναπτυσσόμενων χωρών ή δεν αποτελούν επιχειρηματικά

/ χρηματοοικονομικά κέντρα ή βρίσκονται στη

«μαύρη» λίστα της Ε.Ε. με τις μη συνεργάσιμες δικαιοδοσίες,

αλλά και στην αντίστοιχη λίστα του ΟΟΣΑ για

σκοπούς φορολογικής διαφάνειας και καταπολέμησης

της τρομοκρατίας και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

Ανάμεσα στις «εξαιρέσεις» οι Ηνωμένες Πολιτείες

Αμερικής, η Ινδία και η Κίνα.

EconomyToday 93

ΑΡΘΡΟ

ΕΊΝΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΆ

ΑΠΑΡΧΑΙΩΜΈΝΟΣ

Ο ΤΟΜΈΑΣ

ΤΩΝ ΑΚΙΝΉΤΩΝ;

Παρωχημένα συστήματα - Τεχνολογία

αιχμής: Μπορεί το PropTech να φέρει

επιτέλους την αγορά ακινήτων στο μέλλον;

ΤΟΥ ΠΑΎΛΟΥ ΛΟΐΖΟΥ

CEO Ask Wire

Η

«βιομηχανία» των ακινήτων είναι

γνωστή για την αργή υιοθέτηση της

τεχνολογίας. Παρά τις σημαντικές

εξελίξεις στο PropTech — που

αφορούν από αναλύσεις δεδομένων

σε πραγματικό χρόνο έως αυτοματοποιημένα

μοντέλα αποτίμησης (AVMs) — η υποδομή

που υποστηρίζει μεγάλο μέρος του κλάδου

παραμένει παρωχημένη. Σε μια πρόσφατη

συζήτηση σε πάνελ PropTech, δύο ομιλητές

ανέλυσαν αυτό το ζήτημα χρησιμοποιώντας διαφορετικές,

αλλά συμπληρωματικές, μεταφορές.

Ο πρώτος συνέκρινε τον κλάδο των ακινήτων με

έναν παλιό υπολογιστή που λειτουργεί με απαρχαιωμένο

λογισμικό, ενώ οι εταιρείες PropTech

προχωρούν μπροστά αναπτύσσοντας λογισμικό

αιχμής. Ο δεύτερος πρότεινε τη δημιουργία

ενός μηχανισμού «sandbox» για την ενθάρρυνση

του πειραματισμού και την προώθηση της

συνεργασίας μεταξύ νεοφυών επιχειρήσεων και

μεγάλων ιδρυμάτων.

Αυτές οι απόψεις αναδεικνύουν δύο βασικά

εμπόδια στην καινοτομία στην αγορά ακινήτων.

Την απαρχαιωμένη υποδομή που επιβραδύνει

την πρόοδο και την εγγενή αποστροφή των

μεγαλύτερων παικτών του κλάδου από την ανάληψη

του απαραίτητου ρίσκου. Και τα δύο πρέπει

να αντιμετωπιστούν αν θέλουμε να αξιοποιήσουμε

πλήρως τη δυναμική του PropTech.

Ο ΚΛΆΔΟΣ ΩΣ

ΠΑΡΩΧΗΜΈΝΟ ΥΛΙΚΌ

Ένας από τους ομιλητές παρομοίασε την αγορά

ακινήτων με έναν υπολογιστή Pentium που

τρέχει Windows XP — ξεπερασμένο και ανίκανο

να καλύψει τις σύγχρονες απαιτήσεις. Αντίθετα,

οι εταιρείες PropTech προσφέρουν προηγμένο

«λογισμικό» με τη μορφή τεχνητής νοημοσύνης,

μηχανικής μάθησης και ανάλυσης δεδομένων.

Ωστόσο, αυτό το νέο λογισμικό δεν μπορεί να

94 EconomyToday

ΤΑ ΝΟΜΙΚΆ

ΈΓΓΡΑΦΑ

ΑΠΑΙΤΟΎΝ ΦΥΣΙΚΈΣ

ΣΦΡΑΓΊΔΕΣ,

ΟΙ ΕΓΚΡΊΣΕΙΣ

ΚΑΘΥΣΤΕΡΟΎΝ

ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΔΟΜΈΝΑ

ΕΊΝΑΙ ΔΙΆΣΠΑΡΤΑ

ΣΕ ΔΙΆΦΟΡΑ

ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΆ

ΤΜΉΜΑΤΑ

λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς την αναβάθμιση

και του αντίστοιχου hardware.

Ας πάρουμε ως παράδειγμα την Κύπρο, όπου οι

συναλλαγές ακινήτων εξακολουθούν να εξαρτώνται

από γραφειοκρατικές, μη αυτοματοποιημένες

διαδικασίες. Τα νομικά έγγραφα απαιτούν

φυσικές σφραγίδες, οι εγκρίσεις καθυστερούν

και τα δεδομένα είναι διάσπαρτα σε διάφορα

κυβερνητικά τμήματα. Οι εταιρείες PropTech,

όπως η Ask Wire, έχουν τη δυνατότητα να απλοποιήσουν

αυτές τις διαδικασίες μέσω αυτοματισμών,

δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και

ολοκληρωμένων πλατφόρμων, αλλά η υποδομή

δεν είναι ακόμα έτοιμη να υποστηρίξει αυτές τις

καινοτομίες.

Ακόμα και στην Ελλάδα, όπου η οικονομική

ανάκαμψη έχει αυξήσει τις ξένες επενδύσεις

στην ακίνητη περιουσία, οι διαδικασίες παραμένουν

παρωχημένες. Παρά τις προσπάθειες της

κυβέρνησης για εκσυγχρονισμό, πολλές συναλλαγές

ακινήτων εξακολουθούν να απαιτούν μη

αυτοματοποιημένη εργασία, κάτι που δημιουργεί

εμπόδια στην υιοθέτηση της τεχνολογίας.

Η Ρουμανία παρουσιάζει παρόμοια προβλήματα.

Παρά την ταχεία αστικοποίηση και την αναπτυσσόμενη

οικονομία, ο τομέας των ακινήτων

εμποδίζεται από αναποτελεσματικά συστήματα

που δεν είναι έτοιμα να ενσωματώσουν τα προηγμένα

εργαλεία του PropTech. Αυτό το χάσμα

μεταξύ του τεχνολογικά εφικτού και αυτού που

είναι έτοιμη να υιοθετήσει η αγορά είναι συχνό

φαινόμενο σε πολλές χώρες κι όχι μόνο στις

συγκεκριμένες.

CASE STUDY: ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΊΑ

ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙ-

ΚΌ ΧΡΌΝΟ ΤΗΣ ASK WIRE

Η Ask Wire προσφέρει μια σειρά εργαλείων που

βασίζονται σε δεδομένα και παρέχουν πληροφορίες

αγοράς σε πραγματικό χρόνο, αυτοματοποιημένες

αποτιμήσεις και αξιολογήσεις

περιβαλλοντικών κινδύνων. Αυτά τα εργαλεία

θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν τον

τρόπο με τον οποίο αγοράζονται, πωλούνται και

τυγχάνουν διαχείρισης τα ακίνητα. Παρά ταύτα,

η προθυμία να υιοθετηθούν τέτοιες καινοτομίες

περιορίζεται από την προσκόλληση του κλάδου

στις παραδοσιακές μεθόδους.

Στην Κύπρο και την Ελλάδα, οι παράγοντες της

αγοράς ακινήτων συχνά διστάζουν να βασιστούν

στα αυτοματοποιημένα μοντέλα αποτίμησης

(AVMs), παρά την ακρίβεια και την αποδοτικότητά

τους. Πολλοί εξακολουθούν να προτιμούν τις

μη αυτοματοποιημένες αποτιμήσεις, οι οποίες

είναι χρονοβόρες και επιρρεπείς σε λάθη. Η

ανάλυση δεδομένων θα μπορούσε να αντικαταστήσει

τις ξεπερασμένες διαδικασίες, προσφέροντας

πιο γρήγορη και ακριβή πληροφόρηση.

Ωστόσο, η εξάρτηση του κλάδου από παλιά

συστήματα καθιστά την υιοθέτηση αυτών των

εργαλείων αργή.

Η ΛΎΣΗ ΤΟΥ «SANDBOX»:

ΈΝΑΣ ΔΡΌΜΟΣ ΓΙΑ ΠΡΌΟΔΟ

Ο δεύτερος ομιλητής πρότεινε τη δημιουργία

ενός «sandbox», ενός ελεγχόμενου περιβάλλοντος

όπου οι καινοτομίες PropTech μπορούν να

δοκιμαστούν χωρίς τον κίνδυνο αποτυχίας. Ένα

τέτοιο «sandbox» επιτρέπει τη συνεργασία μεταξύ

νεοφυών επιχειρήσεων και μεγάλων ιδρυμάτων

— κυβερνητικών ή εταιρικών — χωρίς τον φόβο

μιας καταστροφικής αποτυχίας.

Αυτό το μοντέλο έχει ήδη αποδειχθεί επιτυχές

σε άλλους κλάδους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο,

η Αρχή Χρηματοοικονομικής Συμπεριφοράς

(FCA) εφαρμόζει ένα ρυθμιστικό «sandbox» για

εταιρείες FinTech, το οποίο προωθεί την καινοτομία

προστατεύοντας ταυτόχρονα καταναλωτές

και μεγάλες χρηματοοικονομικές εταιρείες από

περιττούς κινδύνους.

Μια παρόμοια προσέγγιση θα μπορούσε να λειτουργήσει

εξίσου αποτελεσματικά και στον κλάδο

του PropTech. Στην Κύπρο, για παράδειγμα, ένα

«sandbox» θα μπορούσε να επιτρέψει στις εταιρείες

PropTech να δοκιμάσουν καινοτομίες όπως η

ψηφιακή καταγραφή ιδιοκτησιών ή τα συστήματα

επαλήθευσης μέσω blockchain. Στην Ελλάδα, το

«sandbox» θα μπορούσε να επιταχύνει τον ψηφιακό

εκσυγχρονισμό των διαδικασιών ακινήτων,

ενώ η Ρουμανία, με την ταχεία αστικοποίησή της

και τον ισχυρό τεχνολογικό τομέα, θα μπορούσε να

επωφεληθεί από τη δοκιμή λύσεων για την αστική

ανάπτυξη και τη διαχείριση δεδομένων.

Η ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΌΤΗΤΑ ΣΤΗΝ

ΥΙΟΘΈΤΗΣΗ: ΡΊΣΚΟ ΚΑΙ

ΠΑΡΩΧΗΜΈΝΑ ΣΥΣΤΉΜΑΤΑ

Γιατί υπάρχει τόση διστακτικότητα στην υιοθέτηση

των λύσεων PropTech; Ένας από τους λόγους

είναι η αποστροφή προς τον κίνδυνο. Οι μεγάλες

εταιρείες και οι κυβερνητικοί φορείς διστάζουν να

συνεργαστούν με νεοφυείς επιχειρήσεις λόγω του

φόβου αποτυχίας. Το «sandbox» μειώνει αυτούς

τους κινδύνους, επιτρέποντας σε νεοφυείς επιχειρήσεις

να αποδείξουν την αξία τους και σε μεγάλα

ιδρύματα να δοκιμάσουν νέες τεχνολογίες χωρίς

πλήρη δέσμευση.

ΣΥΜΠΈΡΑΣΜΑ: ΚΎΠΡΟΣ,

ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΙ ΡΟΥΜΑΝΊΑ ΩΣ

ΙΔΑΝΙΚΟΊ ΧΏΡΟΙ ΔΟΚΙΜΉΣ

Η Κύπρος, η Ελλάδα και η Ρουμανία παρουσιάζουν

μοναδικές ευκαιρίες για καινοτομία PropTech.

Η Κύπρος, με την υψηλή εξάρτησή της από την

ακίνητη περιουσία και την αυξανόμενη τεχνολογική

της ανάπτυξη, αποτελεί ιδανικό πεδίο για τη δοκιμή

νέων τεχνολογιών. Η Ελλάδα, με την οικονομική

της ανάκαμψη και την εισροή ξένων επενδύσεων,

είναι έτοιμη για εκσυγχρονισμό, ενώ η Ρουμανία,

με τη δυναμική της οικονομίας και την αστικοποίηση,

μπορεί να πρωτοστατήσει στην υιοθέτηση

PropTech, οδηγώντας τον κλάδο ακινήτων σε ένα

πιο αποδοτικό και βασισμένο σε δεδομένα μέλλον.

EconomyToday 95


ΚΆΝΑΜΕ

ΤΗΝ ΑΣΦΆΛΙΣΗ

ΕΎΚΟΛΗ

ΥΠΌΘΕΣΗ

«Με τη συνεχή απλούστευση των

διαδικασιών μας, με την αξιοποίηση

της τεχνολογίας, παρέχουμε στο δίκτυο

των ασφαλιστικών μας συμβούλων,

όλα τα εργαλεία που χρειάζονται για

να προσφέρουν υψηλού επιπέδου

εξυπηρέτηση στον τελικό καταναλωτή»,

δηλώνει ο ΓΙΆΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΆΟΥ,

Διευθύνων Σύμβουλος της So Easy

Insurance.

O

Γιάννης Νικολάου, Διευθύνων Σύμβουλος

της So Easy Insurance, μίλησε

στο Economy Today για τη φιλοσοφία

της εταιρείας του, αναδεικνύοντας τα

στοιχεία που τη διαφοροποιούν από

τους ανταγωνιστές της και την καθιστούν έναν από τους

κορυφαίους παίκτες της ασφαλιστικής βιομηχανίας στην

Κύπρο. Στη συνέντευξή του, αναφέρεται στην απόφαση

λανσαρίσματος του προϊόντος ταξιδιωτικής ασφάλειας

τα τελευταία χρόνια, εξηγώντας το σκεπτικό πίσω από

αυτή την πρωτοβουλία. Επιπλέον, αναλύει τη στρατηγική

σημασία της συνεργασίας με ταξιδιωτικά γραφεία, καθώς

και τον ρόλο της τεχνολογίας ως βασικό μοχλό ανάπτυξης

στον διαρκώς εξελισσόμενο ασφαλιστικό τομέα.

96 EconomyToday

ΤΟ ΠΛΕΟΝΈΚΤΗΜΑ

ΤΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΉΣ

ΜΑΣ ΑΣΦΆΛΙΣΗΣ

ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ

ΠΑΡΈΧΕΙ ΚΆΛΥΨΗ

ΑΝΕΞΑΡΤΉΤΩΣ

ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ

ΑΝΑΧΏΡΗΣΗΣ

Ή ΤΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΎ.

«FROM ANYWHERE,

TO ANYWHERE»

Ποιο πιστεύετε ότι είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα

της So Easy Insurance στην κυπριακή και

στην ευρύτερη ασφαλιστική αγορά;

Στη SoEasy Insurance μάς αρέσει να ξεχωρίζουμε και

να καινοτομούμε προσφέροντας σε καταναλωτές και

επιχειρήσεις εξειδικευμένα προϊόντα που αρκετές φορές

δεν είναι διαθέσιμα στην αγορά από άλλες εταιρείες.

Η φιλοσοφία μας έχει στον πυρήνα της το σλόγκαν «Κάναμε

την Ασφάλιση εύκολη υπόθεση» αφού επιδιώκουμε

σε όλες τις πτυχές της δραστηριότητάς μας την απλότητα

και την ευκολία πάντα προς όφελος των πελατών μας.

Επιδιώκουμε τη συνεχή απλούστευση των διαδικασιών

μας, καθώς, μαζί με την αξιοποίηση της τεχνολογίας

που σήμερα ακμάζει όσο ποτέ άλλοτε, μπορούμε να

παρέχουμε στο δίκτυο ασφαλιστικών μας συμβούλων,

όλα τα εργαλεία που χρειάζονται για να προσφέρουν

υψηλού επιπέδου εξυπηρέτηση στον τελικό καταναλωτή.

Ακόμη ένας παράγοντας που μας διαφοροποιεί είναι ότι

ως μεσίτες Ασφαλίσεων φροντίζουμε να παρέχουμε

πάντα στους πελάτες μας το καλύτερο προϊόν για τις

ανάγκες τους. Γι’ αυτό τον λόγο έχουμε τα τελευταία χρόνια

εδραιώσει συνεργασίες με κορυφαίες ασφαλιστικές

εταιρείες, εγχώριες και διεθνείς.

Μπορείτε να μας μιλήσετε για τα νέα προϊόντα

ή τις καινοτομίες που λανσάρατε πρόσφατα; Τι

ανάγκες καλύπτουν στην αγορά;

Ως εταιρεία δραστηριοποιούμαστε στον Γενικό Κλάδο,

προσφέροντας μία ευρύτατη γκάμα ασφαλιστικών επιλογών.

Επικεντρωνόμαστε σε κλάδους όπως η Ασφάλιση

Περιουσίας και ο κλάδος των Ευθυνών, ενώ σημαντική

είναι η παρουσία μας στις ασφαλίσεις Ιατροφαρμακευτικής

Περίθαλψης αλλοδαπών αλλά και στην Ταξιδιωτική

Ασφάλιση.

Το πιο πρόσφατο προϊόν που λανσάραμε είναι η Ασφάλιση

Φωτοβολταϊκών Εγκαταστάσεων Κατοικιών, το οποίο

προσφέρει ολοκληρωμένη κάλυψη για τυχόν ζημιές και

απώλειες σε φωτοβολταϊκά συστήματα. Καλύπτει κινδύνους

όπως πυρκαγιά, κεραυνό, εκρήξεις, πτώση δέντρων,

σεισμούς, πλημμύρες, αλλά και καιρικά φαινόμενα όπως

τυφώνες και χαλάζι καθώς και κλοπή ή απόπειρα κλοπής.

Άλλα προϊόντα που λανσάραμε πρόσφατα είναι η Ασφάλιση

Αστικής Ευθύνης για Διοργανωτές Εκδηλώσεων και

για Παιδικούς Σταθμούς, ενώ προσφέρουμε Ασφαλίσεις

Πιστώσεων και Εγγυητικές Επιστολές, δύο προϊόντα

που δίνουν σημαντικές λύσεις για τις επιχειρήσεις του

τόπου μας.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που προσφέρει

η ταξιδιωτική σας ασφάλιση; Πώς διασφαλίζετε

ότι καλύπτονται οι διαφορετικές ανάγκες

των ταξιδιωτών;

Στη SoEasy Insurance αναγνωρίζοντας τόσο τη γεωγραφική

θέση της χώρας μας όσο και το κενό που υπήρχε

στην Ταξιδιωτική Ασφάλιση, δημιουργήσαμε τα τελευταία

χρόνια τη SoEasy Travel Insurance, μία πλατφόρμα που

μπορεί όποιος ταξιδεύει, με πολύ εύκολο τρόπο, διαδικτυακά,

να ασφαλίσει το ταξίδι του και να μπορέσει να το

απολαύσει χωρίς να ανησυχεί για τα απρόοπτα.

Είτε κάποιος ταξιδεύει για αναψυχή είτε για επαγγελματικούς

λόγους, μπορεί απλά να μπει στο

soeasytravelinsurance.com και με λίγα κλικ να ασφαλίσει

πολύ οικονομικά το ταξίδι του.

Μέσα από την πλατφόρμα προσφέρουμε επιλογές τόσο

για μεμονωμένους ταξιδιώτες, οικογένειες αλλά και group.

Το πλεονέκτημα της Ταξιδιωτικής μας Ασφάλισης μας είναι

ότι παρέχει κάλυψη ανεξαρτήτως της χώρας αναχώρησης

ή του προορισμού. Δηλαδή όπως είναι και το σλόγκαν

μας «From Anywhere, To Anywhere».

Οι καλύψεις των σχεδίων μας περιλαμβάνουν μία ευρύτατη

γκάμα επιλογών αναλόγως των αναγκών κάθε ταξιδιώτη.

Αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ιατροφαρμακευτική

περίθαλψη, την απώλεια αποσκευών, την απώλεια

ταξιδιωτικών εγγράφων αλλά και την καθυστέρηση ή

ακύρωση πτήσεων. Διαθέτουμε συνεργασία με διεθνές

τηλεφωνικό κέντρο έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα

είμαστε δίπλα στον πελάτη τη στιγμή που θα μας χρειαστεί.

Η συνεργασία της So Easy Insurance με ταξιδιωτικά

γραφεία φαίνεται να είναι στρατηγικής

σημασίας. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα αυτής

Η ΑΞΙΟΠΟΊΗΣΗ

ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑΣ

ΈΧΕΙ ΚΟΜΒΙΚΌ

ΡΌΛΟ ΣΤΗΝ

ΕΠΙΔΊΩΞΗ ΜΑΣ ΝΑ

ΠΡΟΣΦΈΡΟΥΜΕ

ΤΙΣ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ

ΚΑΙ ΕΥΚΟΛΌΤΕΡΕΣ

ΛΎΣΕΙΣ, ΣΕ

ΣΥΝΕΡΓΆΤΕΣ ΚΑΙ

ΠΕΛΆΤΕΣ

της συνεργασίας και πώς επωφελούνται οι πελάτες

σας;

Τα ταξιδιωτικά γραφεία αποτελούν μία δημοφιλή επιλογή

όσων θέλουν να οργανώσουν ένα ταξίδι, ειδικότερα σε

μακρινούς προορισμούς! Στη SoEasy αντιλαμβανόμενοι

τις προκλήσεις που έχουν τα ταξιδιωτικά γραφεία και τη

σημασία που έχει η ασφάλεια των πελατών τους όταν

ταξιδεύουν, είμαστε σε θέση μέσα από τη συνεργασία

μας να τους δώσουμε τη δυνατότητα να προσφέρουν μία

αξιόπιστη ταξιδιωτική ασφάλιση στους πελάτες τους. Έτσι

ενισχύουν τις δραστηριότητές τους και διασφαλίζουν τη

φήμη του, ενώ έχουν και οικονομικό όφελος.

Πιστεύοντας στις win – win συνεργασίες, οι συνεργάτες

μας ξεκινούν να κερδίζουν από το πρώτο συμβόλαιο

που θα πωληθεί, επιτρέποντάς τους άμεσα να αυξήσουν

τη δραστηριότητα του γραφείου τους. Οι υψηλές

προμήθειες που προσφέρουμε για κάθε ασφαλιστήριο

συμβόλαιο που θα αγοράσουν οι πελάτες τους μπορεί

να τους εξασφαλίσει σημαντικό εισόδημα, ενισχύοντας

τη βιωσιμότητα της επιχείρησής τους.

Ακόμη μπορούν, μέσα από την τεχνολογία που διαθέτουμε

να προσφέρουν την Ταξιδιωτική Ασφάλιση ως υπηρεσία

είτε μέσα από την ιστοσελίδα τους είτε μέσα από την

πλατφόρμα τους αν διαθέτουν.

Αναφέρατε αρκετές φορές την τεχνολογία, που

σαφέστατα έχει σήμερα καθοριστικό ρόλο στην

ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Ποια είναι η στρατηγική

σας στον τομέα αυτό και πώς διασφαλίζετε

ότι αξιοποιείτε την τεχνολογία στο έπακρο;

Η αξιοποίηση της τεχνολογίας έχει κομβικό ρόλο στην

επιδίωξή μας να προσφέρουμε τις καλύτερες και ευκολότερες

λύσεις, σε συνεργάτες και πελάτες.

Διαχρονικά και πριν ο ψηφιακός μετασχηματισμός γίνει

must, πιστεύαμε στην τεχνολογία και εκδίδαμε τα

συμβόλαια μας αποκλειστικά ηλεκτρονικά χωρίς την

ανάγκη περιττών διαδικασιών, υπογραφών και άλλων

γραφειοκρατικών εμποδίων.

Επιβράβευση των πιο πάνω είναι η αναγνώριση των

τεχνολογικών μας λύσεων από βραβεία του εξωτερικού,

γεγονός που καταδεικνύει την αναγνώριση της εταιρείας

μας για τη βαρύτητα που δίνει στη σωστή αξιοποίηση

της τεχνολογίας.

Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας για το επόμενο

έτος και πώς οραματίζεστε την ανάπτυξη της So

Easy Insurance στο μέλλον;

Συνεχής μας επιδίωξη είναι από τη μία η διεύρυνση τόσο

της γκάμας των προϊόντων και από την άλλη η περαιτέρω

αξιοποίηση της τεχνολογίας για να βελτιώσουμε ακόμη

περισσότερο την εμπειρία τόσο των συνεργατών μας

αλλά και των πελατών.

Όσον αφορά την πλατφόρμα Ταξιδιωτικής Ασφάλισης,

έχουμε πρόσφατα ανανεώσει τη διαδικασία προσφοράς

και αγοράς, μειώνοντας τον χρόνο που χρειάζεται ένας

χρήστης να εκδώσει ένα συμβόλαιο και βελτιώνοντας

την εμπειρία των πελατών.

EconomyToday 97

EconomyToday 99

ΘΕΜΑ

ΙΒΑΝΚΑ ΤΡΑΜΠ:

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

«ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΣΑΣ

ΤΟΥ ΛΕΥΚΟΥ ΟΙΚΟΥ»

ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ

Έχει χαρακτηριστεί ως η «Πριγκίπισσα

του Λευκού Οίκου», ενώ κάλλιστα θα

μπορούσε να ήταν μοντέλο με ηγετικές

ικανότητες. Η Ιβάνκα Τραμπ, κόρη του

Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ

κατάφερε να ξεχωρίσει, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια,

τόσο για τις εμφανίσεις της, όσο και για την

πεποίθηση των σκέψεών της

Η ΙΒΆΝΚΑ ΚΑΙ Η ΓΙΑΈΛ

Η Ιβάνκα Τραμπ είναι γνωστή και ως Γιαέλ Κουσνέρ

και είναι Αμερικανίδα επιχειρηματίας και

συγγραφέας. Πατέρας της είναι ο Πρόεδρος των

ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και μητέρα της, ήταν η Ιβάνα,

η πρώτη γυναίκα του Τραμπ.

Ως παιδί, μεγάλωσε σε ένα αρκετά προστατευμένο

περιβάλλον, ωστόσο, έμαθε από νωρίς το πόσο

σημαντικό είναι να έρχεται κανείς σε επαφή με

ανθρώπους έξω από τη «γυάλα» του.

Η Ιβάνκα άρχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο

του Τζορτζτάουν και τις συνέχισε στο Πανεπιστήμιο

της Πενσυλβάνια, όπου ειδικεύτηκε στα κτηματομεσιτικά,

ενώ σπούδασε ακόμη οικονομικά και

ιστορία της τέχνης. Μετά την αποφοίτησή της, η

Ιβάνκα εργάστηκε για το Forest City Enterprises

ως διαχειριστή ακινήτων προτού ενταχθεί στον

100 EconomyToday

Η ΙΒΆΝΚΑ ΕΊΝΑΙ

ΈΝΑ ΑΠΌ ΤΑ

ΠΛΟΥΣΙΌΤΕΡΑ

ΜΈΛΗ ΤΗΣ

ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΆΣ ΤΗΣ,

ΜΕ ΕΚΤΙΜΏΜΕΝΗ

ΠΕΡΙΟΥΣΊΑ

ΎΨΟΥΣ $300

ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΊΩΝ

Οργανισμό Τραμπ στο 2005.

Είναι επιχειρηματίας τέταρτης γενιάς η οποία ακολούθησε

τα χνάρια της προγιαγιάς της Ελίζαμπεθ,

του παππού της Φρεντ και του πατέρα της, υπηρετώντας

για ένα διάστημα ως εκτελεστική αντιπρόεδρος

του Οργανισμού Τραμπ. Εμφανίστηκε ως

κριτής στην τηλεοπτική σειρά The Apprentice, την

οποία παρουσίαζε ο πατέρας της.

Ξεκινώντας από τον Μάρτιο του 2017, εγκατέλειψε

τον Οργανισμό Τραμπ και ξεκίνησε να εργάζεται

στην προεδρία του πατέρα της ως ανώτερος

σύμβουλος μαζί με τον σύζυγό της. Ανέλαβε αυτή

την επίσημη, αμισθί θέση μετά από ηθικές ανησυχίες

όσον αφορά την πρόσβασή της σε απόρρητα

έγγραφα χωρίς να έχει τους ίδιους περιορισμούς

που έχουν οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι, καθώς

θεωρείτο μέρος του εσωτερικού κύκλου του Προέδρου

των ΗΠΑ ακόμα και πριν αναλάβει επίσημα

καθήκοντα ως μέρος της προεδρίας του.

Αναφορικά με την προσωπική της ζωή, είναι

ιδιαίτερα προσεκτική με την έκθεση των παιδιών

της στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Αν και συχνά

αναρτά η ίδια φωτογραφίες με τα τρία της παιδιά,

είναι ιδιαίτερα προσεκτική με το τι ακριβώς θα

αναρτήσει. Αρκετές φορές, μάλιστα, οι ακόλουθοί

της, την κατακλύζουν με σχόλια, στα οποία την

O ΓΆΜΟΣ ΤΗΣ ΙΒΆΝΚΑ ΤΡΑΜΠ ΚΑΙ

ΤΟΥ ΤΖΆΡΕΝΤ ΚΟΎΣΝΕΡ, ΚΌΣΤΙΣΕ

1 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΟ ΔΟΛΆΡΙΑ.

47ο πλέον Πρόεδρο των ΗΠΑ, ειδικότερα στο

θέμα που αφορά τα γυναικεία δικαιώματα. Οι εικασίες

είναι πολλές, αλλά μόνο εκείνη γνωρίζει την

αλήθεια πίσω από το μήνυμα που μπορεί να κρύβει

η συγκεκριμένη ενδυματολογική επιλογή.Αυτή δεν

είναι η πρώτη φορά που η πρωτότοκη κόρη του

Ντόναλντ Τραμπ στέλνει ένα κρυφό μήνυμα μέσω

των ενδυνατολογικών της επιλογών.

Μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας

κατά του Τραμπ στις 13 Ιουλίου, η Ιβάνκα Τραμπ

εμφανίστηκε δύο μέρες αργότερα στο συνέδριο

του Ρεπουμπλικανικού κόμματος στο Μιλγουόκι, με

λευκό ταγιέρ και λευκές γόβες, στέλνοντας το δικό

της μήνυμα καθώς το λευκό είναι το χρώμα που

συμβολίζει την ειρήνη, την ελπίδα και την αγνότητα.

ενθαρρύνουν να αυξήσει τα ποσταρίσματα.

Επιπρόσθετα, μπορεί να είναι εκατομμυριούχα,

ωστόσο, η ίδια θέλει να περιποιείται και να

ασχολείται προσωπικά με τον κήπο της. Είναι μια

δραστηριότητα που την κάνει μαζί με τα παιδιά της,

σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν το μεταξύ τους

«δέσιμο». Ένα από τα hobbies της, είναι να κάνει

διαλογισμό, καθώς δεν θα μπορούσε να αντεπεξέλθει

ούτε στις μισές καθημερινές δραστηριότ

ητες που έχει να κάνει.

Διά του λόγου το αληθές, είναι ένα από τα πλουσιότερα

μέλη της οικογένειάς της, με εκτιμώμενη

περιουσία ύψους $300 εκατομμυρίων.

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΜΗΝΥΜΑ

Κατά τη νικητήρια ομιλία του Ντόναλντ Τραμπ, η

κόρη του Ιβάνκα, ξάφνιασε τους παρευρισκόμενους,

όταν επέλεξε να φορέσει ένα εντυπωσιακό

μπλε βελούδινο κοστούμι.

Ορισμένοι ανέφεραν ότι η Ιβάνκα, επέλεξε να φορέσει

το μπλε χρώμα, για να στείλει ένα ξεκάθαρο

μήνυμα για πιθανές πολιτικές διαφωνίες με τον

Η ΚΑΘΑΡΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

Σε αναφορά των δημοσίων οικονομικών στοιχείων

της προεδρικής οικογένειας του Ντόναλντ Τραμπ,

εικάζεται ότι έχουν περιουσία αξίας $7,5 δις.

Σχεδόν 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια της περιουσίας

του Τραμπ προέρχονται από τις επωνυμίες

του, εκτιμώμενα 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια από

την Trump Media and Technology Group και 59

εκατομμύρια δολάρια προέρχονται από την Trump

Hotel Management & Licensing Business. Οι

Τραμπ έχουν επίσης ακίνητα σε πιο ηλιόλουστες

περιοχές, όπως το Le Chateau Des Palmiers στη

Σεν Μαρτέν, αξίας 11 εκατομμυρίων δολαρίων.

Διαθέτουν επίσης μια έπαυλη 39.000 τετραγωνικών

ποδιών στο Bedford, Νέα Υόρκη, ονόματι

Seven Springs, για την οποία φέρεται ότι πλήρωσαν

7,5 εκατομμύρια δολάρια. Το σπίτι, που χρησιμοποιείται

για οικογενειακές αποδράσεις, εκτιμάται

ότι αξίζει περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια.

Επιπλέον, έχουν δύο σπίτια στη Sterling, Virginia,

αξίας συνολικά 2 εκατομμυρίων δολαρίων, καθώς

και ακίνητα στο Palm Beach, αξίας συνολικά 325

εκατομμυρίων δολαρίων.

Τέλος, υπάρχουν και τα γήπεδα γκολφ και οι λέσχες

του, αξίας εκτιμώμενων 810 εκατομμυρίων

δολαρίων, στις ΗΠΑ, τη Σκωτία και την Ιρλανδία.

Όσον αφορά, την Ιβάνκα Τραμπ, εκείνη είναι απασχολημένη

με τη δική της αυτοκρατορία. Περισσότερα

από 5 εκατομμύρια δολάρια, προήλθαν

από τη μάρκα που φέρει το όνομά της, ενώ τα 2,5

εκατομμυρία δολάρια προήλθαν από την Trump

Organization. Όσον αφορά τα βιβλία και την τηλεόραση,

από εκεί κέρδισε 800.000 δολάρια.

EconomyToday 101

ΘΕΜΑ

ΑΝ ΔΕΝ

ΠΕΤΎΧΕΙ ΚΑΙ

Ο ΑΜΟΡΊΜ....

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δοκίμασε κάθε είδους τεχνικό για να

μεγαλουργήσει στη μετά-Φέργκουσον εποχή. Η πρόσληψη του Πορτογάλου

είναι άλλο ένα μονοπάτι. Τουλάχιστον ότι οι συνθήκες επιλογής και τα

δεδομένα φαντάζουν καλύτερες. Φαντάζουν...

ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ

Πέρασαν πάνω από δέκα χρόνια

(2013) από την αποχώρηση του

Σερ Άλεξ Φέργκουσον. Εκείνη τη

χρονιά η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

πήρε και το τελευταίο από τα 20

της πρωταθλήματα. Χωρίς κανένας να μπορεί να το

προβλέψει, έμπαινε σε μία περίοδο παρατεταμένης

κρίσης. Σε όλο αυτό το διάστημα κέρδισε ελάχιστα

πράγματα. Δύο κύπελλα και δύο Λιγκ Καπ στην

Αγγλία. Μία φορά σήκωσε το τρόπαιο του Europa

League. Στο πρωτάθλημα μάξιμουμ 2η, συνήθως

από 4η και κάτω. Πολλές απογοητεύσεις τόσο στην

Αγγλία, εξίσου πολλές στα ευρωπαϊκά γήπεδα. Σχεδόν

12 σεζόν, όπου οι εκλάμψεις και οι καλές αγωνιστικές

περιόδοι, ήταν σαφώς λιγότερες από τις κακές.

Ήταν δεδομένο ότι ο σύλλογος θα αντιμετώπιζε δυσκολίες

όταν ο «Φέργκι» εγκατέλειψε τους πάγκους.

Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί όμως πως η

σοβαρή πιθανότητα μίας μεταβατικής περιόδου θα

εξελισσόταν σε κρίση... Από την ημέρα που ο πολυνίκης

Σκωτσέζος έκλεισε τον κύκλο του, η Γιουνάιτεντ

δοκίμασε τα πάντα στον πάγκο και απέτυχε. Όλων

των ειδών προπονητών.

102 EconomyToday

«

ΉΤΑΝ ΔΕΔΟΜΈΝΟ

ΌΤΙ Ο ΣΎΛΛΟΓΟΣ

ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΖΕ

ΔΥΣΚΟΛΊΕΣ ΌΤΑΝ

Ο «ΦΈΡΓΚΙ»

ΕΓΚΑΤΈΛΕΙΨΕ ΤΟΥΣ

ΠΆΓΚΟΥΣ. ΚΑΝΈΝΑΣ

ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ

ΦΑΝΤΑΣΤΕΊ ΌΜΩΣ

ΠΩΣ Η ΣΟΒΑΡΉ

ΠΙΘΑΝΌΤΗΤΑ ΜΊΑΣ

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΉΣ

ΠΕΡΙΌΔΟΥ ΘΑ

ΕΞΕΛΙΣΣΌΤΑΝ ΣΕ

ΚΡΊΣΗ...

«

EconomyToday 103

ΘΕΜΑ

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΆ ΜΟΝΟΠΆΤΙΑ

Ντέιβιντ Μόγιες. Ο επίσης Σκωτσέζος έμοιαζε

τότε η ιδανική επιλογή. Είχε πολυετή σταθερή

πορεία στην Έβερτον, είχε το πακέτο για να

εξελιχθεί από προπονητής 2ου ραφιού σε πρώτου.

Ο Μόγιες είχε όμως τρία σοβαρά μειονεκτήματα.

Το ένα αφορούσε την απειρία του σε μάξιμουμ

επίπεδο. Το 2ο, είχε παραλάβει την τελευταία ομάδα

που έφτιαξε ο Σερ Άλεξ και που σε σχέση με όλες

τις προηγούμενες, υστερούσε. Δεν είχε επίσης

διαθέσιμα χρήματα για να κάνει μεταγραφές. Εξού

και όταν ανέλαβε τα ηνία, η ομάδα απόκτησε μόνο

τον Φελαϊνί.

Η Γιουνάιτεντ ακολούθησε άλλο μονοπάτι στην

επόμενη επιλογή της. Πήγε σε έμπειρο, επιτυχημένο

(σε τίτλους) τεχνικό. Ο Φαν Χάαλ ανακοινώθηκε

στις 19 Μαΐου 2014, λίγες μέρες πριν αρχίσει το

Μουντιάλ. Η Ολλανδία υπό τις οδηγίες του έκανε

θραύση και ο 63 ετών τότε τεχνικός έδειχνε πως

κρατούσε ακόμη το μαγικό ραβδί. Ο σύλλογος έκανε

καλές μεταγραφές (Ντι Μαρία, Σο, Μπλιντ, Χερέρα,

Φαλκάο). Ξεκίνησε κάκιστα (η ήττα από την ομάδα

3ης κατηγορίας Μίλτον Κέινς με 4-0 στο Λιγκ Καπ

έμεινε στην ιστορία). Σταδιακά έφερε βελτιώσεις και

η Γιουνάιτεντ τερμάτισε 4η. Η 2η χρονιά κατέληξε με

κατάκτηση κυπέλλου. Αλλά από τον Αύγουστο μέχρι

τον Μάιο, τα σκαμπανεβάσματα ήταν συνεχόμενα,

τα αποδυτήρια «χάθηκαν», εξού και ο Ολλανδός

απολύθηκε δύο μέρες μετά τον τελικό.

Η Γιουνάιτεντ αποφάσισε να πάει ακόμη πιο ψηλά

τον πήχη. Ποιος ήταν ο διαθέσιμος, με άριστη

γνώση της Πρέμιερ Λιγκ, τίτλους (πολλούς) και

κυρίως προπονητής κορυφής. Ζοσέ Μουρίνιο. Ας

μην μπούμε σε πολλές λεπτομέρειες. Ο Πορτογάλος

οδήγησε την ομάδα στο τρόπαιο του Γιουρόπα Λιγκ,

αλλά ούτε αυτός μπόρεσε στα 2,5 χρόνια θητείας

να δώσει εκείνη την ώθηση που χρειαζόταν. Η

Γιουνάιτεντ στράφηκε σε άλλο μονοπάτι. Σε ένα

δικό της, εξελίξιμο παιδί. Ο Σόλσκιαρ απέφερε

αρχικά μία συνολική ευεξία (μάλλον κουβάλησε

την αύρα από την εποχή που ήταν ποδοσφαιριστής)

η ομάδα είχε αρκετές καλές στιγμές, αλλά έμενε

πάντα στο παρά ένα. Στα 3 χρόνια παρουσίας του ο

Νορβηγός, πρακτικά δεν πέτυχε. Απολύθηκε και η

επόμενη επιλογή κούφανε τους πάντες. Το δοκίμασε

και αυτό η Γιουνάιτεντ. Ραλφ Ράγκμικ. Ναι ήταν

κάποτε ο «νονός» του σύγχρονου γερμανικού

ποδοσφαίρου, αλλά πριν πάει στο Όλντ Τράφορντ,

δεν προπονούσε, αλλά εργαζόταν σαν αθλητικός

διευθυντής. Η σύντομη παρουσία του σφραγίστηκε

από καλό ξεκίνημα, πτώση και σαν κληρονομιά

άφησε τις διαπιστώσεις ότι η Γιουνάιτεντ είναι έξι

χρόνια μακριά από τη Λίβερπουλ και τη Σίτι.

Οπότε ο σύλλογος πήρε και άλλο καινούργιο

μονοπάτι. Ήθελε ένα προπονητή με ραγδαία εξέλιξη,

αρκετή εμπειρία, που να κέρδισε τρόπαια, που να

ήταν εξαίρετος στην τακτική. Στα χαρτιά η επιλογή

104 EconomyToday

Ο ΑΜΟΡΊΜ ΘΑ

ΧΡΕΙΑΣΤΕΊ ΧΡΌΝΟ.

ΤΟ ΠΌΣΟ ΘΑ

ΑΝΤΙΣΤΡΈΨΕΙ ΤΑ

ΠΡΆΓΜΑΤΑ ΣΤΗΝ

ΤΡΈΧΟΥΣΑ ΠΕΡΊΟΔΟ

ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ,

ΑΛΛΆ ΘΑ ΠΡΈΠΕΙ Ο

ΠΉΧΗΣ ΝΑ ΜΠΕΙ ΣΤΟ

ΣΩΣΤΌ ΣΗΜΕΊΟ.

Τεν Χαγκ έμοιαζε ιδανική. Στην πράξη... Πήρε δύο

τρόπαια, αλλά και πάλι η ιστορία επαναλήφθηκε.

Καλό ξεκίνημα και ως εκεί. Οι αγώνες όπου η

Γιουνάιτεντ ξεφτυλίστηκε σε Αγγλία και Ευρώπη

είναι πάρα πολλοί. Ο... μάστερ της τακτικής, έψαχνε

τρία χρόνια και τακτική δεν έβρισκε. Τζίφος!

Οπότε η Γιουνάιτεντ το πάει παραπέρα. Επιλέγει

νεαρό, ταλαντούχο και κατά γενική ομολογία

χαρισματικό από πλευράς ποδοφαιρικής φιλοσοφίας

τεχνικό, τον Ρούμπεν Αμορίμ. Ελπίζοντας πως θα

«ξεζουμίσει» σε πρώτο στάδιο ό,τι καλό υπάρχει στο

Κάρινγκτον, θα βγάλει την ομάδα από τη σημερινή

κρίση και σταδιακά θα την ξανακάνει διεκδικήτρια

πρωταθλήματος (εννοείται και πρωταγωνίστρια στην

Ευρώπη). Ότι δεν κατάφεραν όλοι οι προκάτοχοί

του από το 2013. Δεν ήταν όλοι ακατάλληλοι, είναι

κουφό να πιστεύει κάποιος ότι έφταιγαν μόνο οι

προπονητές.

Ο ΠΆΓΚΟΣ, ΑΛΛΆ...

Το μέγιστο πρόβλημα της Γιουνάιτεντ ήταν η έλλειψη

οργάνωσης, φιλοσοφία και πλάνου. Αν κάποιος

μετρήσει τις αποφάσεις των τελευταίων ετών

στις μεταγραφές θα καταλάβει, πως οι επιλογές

των παικτών ξεχωριστά δεν ήταν προσεγμένες,

Ο Αμορίμ πρέπει να επιφέρει μία

αγωνιστική φιλοσοφία, να φέρει

πειθαρχία (εντός και εκτός των

τεσσάρων γραμμών), να «ξυπνήσει»

το αγωνιστικό πνεύμα, να διώξει την

ηττοπάθεια. Εξίσου σημαντική είναι

η ανάληψη ευθύνης και από τους

ποδοσφαιριστές. Που για χρόνια

έμαθαν να καλύπτονται πίσω από τις

προπονητικές αδυναμίες.

στο πλαίσιο μίας στρατηγικής. Το ίδιο κα πολλές

αποφάσεις για την παραμονή ή αποδέσμευση

παικτών. Η αλήθεια είναι ότι έγιναν σαρωτικές

αλλαγές στο μοντέλο, από την ώρα που ανέλαβε

το ποδοσφαιρικό τμήμα ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ.

Προσλήψεις ανθρώπων με επιτυχίες στη διεύθυνση,

στο τμήμα σκάουτινγκ, στον μεταγραφικό σχεδιασμό.

Αλλά και πάλι. Η εκκίνηση δεν ήταν καλή. Από

τη μία η απόφαση παραμονής και επέκτασης της

συμφωνίας με Τεν Χαγκ. Από την άλλη, επιλογές

στη στελέχωση που έμοιαζαν καταδικασμένες να

αποτύχουν. Τέσσερα ήταν τα μεγάλα προβλήματα

της Γιουνάιτεντ στην περσινή χρονιά. Η θέση του

αριστερού μπακ, του κεντρικού (ανασταλτικού)

μέσου, η απειρία (πλην του ντεφορμέ Ράσφορντ)

στα άκρα, η έλλειψη έμπειρου φορ. Η ομάδα έμεινε

με τους τραυματίες Σο και Μαλάσια, έφερε την

τελευταία μέρα των μεταγραφών τον Ουγκάρντε,

έδιωξε ξανά τον Σάντσο και έφερε άλλο ένα άγουρο

νεαρό (Ζίρκσι) στην κορυφή. Θα πει κάποιος ότι

υπάρχει μπόλικη «πιτσιρικαρία» με ταλέντο και άρα

υπάρχει μέλλον. Αν προσθέσουμε και τον 18χρονο

άτυχο Γιόρο. Αλλά ξερά ομιλούντες το ρόστερ της

Γιουνάιτεντ έχει προοπτική και δεν είναι για τα

μπάζα, όπως εμφανιζόταν επί Τεν Χαγκ.

Η ΓΙΟΥΝΆΙΤΕΝΤ

ΘΈΛΕΙ ΈΝΑ ΠΙΟ

ΓΕΝΙΚΌ RE-

START. Η ΤΆΣΗ

ΥΠΆΡΧΕΙ, ΜΈΝΕΙ

ΝΑ ΔΟΎΜΕ ΤΗΝ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ,

ΥΠΌ ΤΙΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΆ

ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ

ΣΥΝΘΉΚΕΣ

ΣΥΝΘΉΚΕΣ ΚΑΙ ΧΡΌΝΟΣ

Ο Αμορίμ θα χρειαστεί χρόνο. Το πόσο θα

αντιστρέψει τα πράγματα στην τρέχουσα περίοδο

είναι σημαντικό, αλλά θα πρέπει ο πήχης να μπει στο

σωστό σημείο. Το κυριότερο είναι να επιφέρει μία

αγωνιστική φιλοσοφία, να φέρει πειθαρχία (εντός

και εκτός των τεσσάρων γραμμών), να «ξυπνήσει»

το αγωνιστικό πνεύμα, να διώξει την ηττοπάθεια. Να

εξελίξει ιδανικά τους νεαρούς παίκτες, πράγμα στο

οποίο απέτυχε ο Τεν Χαγκ. Εξίσου σημαντική είναι

η ανάληψη ευθύνης και από τους ποδοσφαιριστές.

Που για χρόνια έμαθαν να καλύπτονται πίσω από

τις προπονητικές αδυναμίες. Δεν είναι μάγος ο

Πορτογάλος και θα πρέπει να στηριχτεί, βάζοντας

τις πρώτες βάσεις και κουβαλώντας θετικά για

την επόμενη χρονιά. Παρεμπιπτόντως όσοι

πηγαίνουν 37 χρόνια πίσω (άφιξη Φέργκουσον εν

μέσω μίας κακής εκκίνησης) και αρχίζουν τα περί

συμπτώσεων είναι εκτός τόπου και χρόνου. Είναι

σαν να συγκρίνεις μήλα με πορτοκάλια επειδή είναι

φρούτα. Καμία σχέση.

Θα πετύχει ο Αμορίμ; Άγνωστο, αλλά έχει καλό

πακέτο σαν τεχνικός και η επιλογή του έγινε

με καθαρά ποδοσφαιρικά κριτήρια. Χειρότερα

τα πράγματα από ό,τι επί ημερών Τεν Χαγκ δεν

γίνονται, άρα όποια βελτίωση θα πιάσει τόπο.

Το πιο σημαντικό είναι πως ο Πορτογάλος

αναλαμβάνει υπό καλές συνθήκες. Είπαμε

έγιναν ξανά λάθη το καλοκαίρι, αλλά επιτέλους

η ομάδα που τρέχει το ποδοσφαιρικό τμήμα και

υπάρχει και καταρτισμένη είναι για να αλλάξει τα

πράγματα δραστικά. Η Γιουνάιτεντ έχει κολλήσει

στο 2013, νοητικά, αλλά και πρακτικά. Στα χάλια

του το «Όλντ Τράφορντ», μίλια πίσω από άλλα

προπονητικά κέντρα το Κάρινγκτον, προβλήματα

στα θέματα εκγύμνασης, ιατρικής φροντίδας και

αποκατάστασης. Τα προβλήματα τραυματισμών και

η πάντοτε λανθασμένη εκτίμηση αποθεραπείας

είναι σταθερό φαινόμενο. Η Γιουνάιτεντ θέλει ένα

πιο γενικό restart. Η τάση υπάρχει, μένει να δούμε

την πραγματικότητα, υπό τις θεωρητικά καλύτερες

συνθήκες. Η επιτυχία Αμορίμ είναι μονόδρομος,

γιατί αν δεν πετύχει και αυτός…

EconomyToday 105

MARKET WATCH

3+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

1

ΕΛΛΗΝΙΚΉ

ΤΡΆΠΕΖΑ: ΜΕΙΏΝΕΙ

ΤΟ ΒΑΣΙΚΌ ΤΗΣ

ΕΠΙΤΌΚΙΟ

Το υψηλό κόστος δανεισμού

αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες

προκλήσεις που καλούνται

να αντιμετωπίσουν σήμερα οι

πολίτες, ιδιώτες και επιχειρήσεις,

διεθνώς. Σε μια περίοδο

οικονομικής αβεβαιότητας και

πολλαπλών προκλήσεων είναι

κρίσιμο ένα Τραπεζικό Ίδρυμα

να μπορεί να διαμορφώσει σταθερό

και ασφαλές περιβάλλον,

καθώς και να παρέχει διευκολύνσεις

και εργαλεία στους

πελάτες για τη διαχείριση του

δανεισμού τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελληνική

Τράπεζα, με γνώμονα τη στήριξη

των πελατών της αλλά και της

κυπριακής οικονομίας, ανακοίνωσε,

τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου

2024, τη μείωση του βασικού

της επιτοκίου κατά 0,21%,

διαμορφώνοντάς το στο 1,91%

από το προηγούμενο 2,12%. Η

απόφαση αυτή έρχεται να προσφέρει

ουσιαστική ανακούφιση

σε περισσότερους από 90.000

δανειολήπτες. Με τον τρόπο

αυτό, η τράπεζα στηρίζει ενεργά

τους πελάτες της στη διαχείριση

του οικογενειακού τους προϋπολογισμού,

αλλά και τις επιχειρήσεις

στη διατήρηση ή την αύξηση

της ρευστότητάς τους.

ΣΤΗΝ WELLINGTON

MANAGEMENT ΤΟ 4,75%

ΤΗΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ ΚΎΠΡΟΥ

Στην απόκτηση περίπου 21 εκατ. μετοχών της Τράπεζας

Κύπρου προχώρησε το Επενδυτικό Ταμείο,

Wellington Management Group.

Πρόκειται για ποσοστό 4,75% στην τράπεζα, καθώς

το fund συμμετείχε στο πρόσφατο placement για το

4,8% του μετοχικού κεφαλαίου, όπου ο εκκαθαριστής

της Λαϊκής Τράπεζας, Αυγουστίνος Παπαθωμάς, διέθεσε

πακέτο 21,5 συνολικά εκατ. μετοχών.

Η συναλλαγή αφορούσε συγκεκριμένα σε

20.992.909 μετοχές της Τράπεζας Κύπρου.

Σημειώνεται πως το Ταμείο Wellington είχε πρόσφατα

αποκτήσει μέρος του πακέτου μετοχών που ρευστοποίησε

η επενδυτική εταιρεία CarVal, ανεβάζοντας τότε

το μετοχικό του κεφάλαιο στην Τρ. Κύπρου περίπου

στο 3%.

2

ΝΈΑ ΈΚΘΕΣΗ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΜΈΑ

ΑΚΙΝΉΤΩΝ ΑΠΌ

ΤΗΝ KPMG

Η ροή νέων έργων ακινήτων στην

Κύπρο συνεχίζει να αυξάνεται το

2024, με τα οικιστικά έργα να

ηγούνται της τάσης. Η ρευστότητα

της αγοράς φαίνεται να είναι ενισχυμένη,

ενώ η Λεμεσός συνεχίζει

να κυριαρχεί συνολικά στην αγορά

και στο κομμάτι των πολυτελών

οικιστικών ακινήτων υψηλής αξίας

το 2023 και το πρώτο εξάμηνο

του 2024, με τη Λάρνακα να

ξεχωρίζει όσον αφορά την αύξηση

των συναλλαγών το 2023.

Η νέα έκθεση της KPMG Cyprus

3

«Real Estate Market Report

Insights-13th edition» προσφέρει

μια ολοκληρωμένη ανάλυση της

αγοράς ακινήτων στην Κύπρο.

Η έκθεση εξετάζει διεξοδικά τα

κύρια δεδομένα της αγοράς και τις

νέες τάσεις, αναδεικνύοντας την

απόδοση του τομέα για το 2023

και το πρώτο εξάμηνο του 2024.

ΤΑ ΔΎΟ ΝΈΑ

ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΆ

ΑΥΤΟΚΊΝΗΤΑ ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΕ

Η BMW

Σε μια ξεχωριστή «BMW» μέρα, την Τρίτη 19

Νοεμβρίου, ο Όμιλος Πηλακούτα αποκάλυψε στο

κυπριακό κοινό τα δύο πολυαναμενόμενα νέα

μοντέλα των ιδιαίτερα επιτυχημένων σειρών,

1 και Χ3. Αυτοκίνητα σχεδιασμένα μέσα από το

πάθος της BMW για οδηγική απόλαυση, που συνδυάζουν

πρωτοποριακές τεχνολογικές δυνατότητες,

εξελιγμένη αισθητική, δυναμικές επιδόσεις

και κορυφαία ασφάλεια. Κατά την παρουσίαση

των δύο νέων μοντέλων, η Στάλω Πηλακούτα,

Head of Business Strategy σημείωσε, μεταξύ άλλων,

πως «οι νέες BMW Σειρά 1 και X3 είναι κάτι

περισσότερο από δύο νέα αυτοκίνητα. Αποτελούν

σύμβολα της εξέλιξης, της καινοτομίας και της

εμπειρίας BMW.

4

106 EconomyToday

Trusted AI

Accelerating the power of AI

with confidence.

Contact us:

Gerasimos Ntouskas

Board Member

Technology Consulting

E: gerasimos.ntouskas@kpmg.com.cy

©2024 KPMG Limited, a Cyprus limited liability company and a member firm of the KPMG global organization of independent member firms affiliated with KPMG

International Limited, a private English company limited by guarantee. All rights reserved.

The KPMG name and logo are trademarks used under license by the independent member firms of the KPMG global organization.

Economy Today 102 December 2024

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Delete template?

Save as template ?