Industrial Automation en FoodTec nr 01 2025
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
1
2025 • FEBRUARI - MAART
WWW.INDUSTRIALAUTOMATION.NL
WWW.FOOD-TEC.NL
Veilig verwerken van
nucleair materiaal
Zeven uitdagingen in
mechanisch engineeren
Verbeteren productiviteit
topprioriteit voor
voedingsbedrijven
Since 1979
UW PARTNER
VOOR FASTENERS
Kobout is al 45 jaar
het vertrouwde adres
voor bouten, moeren en
bijbehorende artikelen.
Met onze medewerkers, de aanwezige
kennis, het uitgebreide assortiment,
onze kwaliteitsproducten en
logistieke diensten bedienen we
duizenden klanten in de Nederlandse
dse
industrie
Kobout levert een breed pakket stalen
en rvs bevestigingsmaterialen. Met
ruim 100.000 verschillende bevesti
gingsmaterialen, 13.300 m² magazijn
en ruim 130 medewerkers hebben we
1 motto: wij staan voor u klaar!
Vraag snel een account aan op
www.kobout.nl, neem contact op met een
van onze experts via industy@kobout.nl of
bel ons op 078-684 66 11.
-
EMBEDDED SYSTEMEN EN
DATACOMMUNICATIE PRODUCTEN VOOR
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
BESD Benelux biedt een zo breed mogelijk scala
aan productvarianten aan voor datacommunicatie via
multimode of singlemode glasvezel.
B.E.S.D. Benelux BV
Oude Graaf 3b, 6002NL Weert
sales@besd.nl
www.besd.nl
Zelfs de beste kabel ter
wereld heeft een
SKINTOP ® wartel nodig voor
bescherming
Scan voor meer info
of kijk op LAPP.com
Voorwoord
Ons een weg innoveren uit elke uitdaging
Wat brengt 2025? Als het vroeger al mogelijk was om voorspellingen te maken, lijkt er vandaag, door alles wat er
gebeurt in de wereld, nog meer koffi edik dan anders op onze glazen bol te liggen. Maar dat de Europese en dus ook
de Nederlandse maakindustrie voor grote uitdagingen staat, is een open deur. Verschillende bedrijven gingen al kopje
onder vorig jaar. Hoe kunnen we het hier dan redden, lijkt de vraag waar we ons op lange termijn allemaal de kop over
moeten breken.
Puur op prijs halen we het al jaren niet meer. Daarvoor zijn de handjes in andere delen van de wereld veel te
goedkoop. De afgelopen decennia konden we de wereldwijde concurrentiestrijd wel nog winnen door een hogere
kwaliteit. De goede praktijken die Nederlandse machinebouwers hanteren, werden zelfs een label. Stond er Made
in Holland op, dan konden eindgebruikers vertrouwen op een goede werking en een lange levensduur. Maar
intussen staan ze elders in de wereld niet stil. Dat bewijst bijvoorbeeld de Chinese auto-industrie. Op het vlak van
verbrandingsmotors heeft zij nooit meegespeeld, maar met haar elektrische wagens brengt ze wel de Europese
fabrikanten in verlegenheid en toomt ze zelfs Tesla in.
Het gaat echter niet bij wagens alleen blijven. Elk jaar studeren er in China 4 miljoen ingenieurs af. Die willen niks
liever dan uitvinden en dat vindt de Chinese overheid prima. Daar werpt ze graag subsidies tegenaan. Het copy paste
gedrag om Westerse merken gewoon te imiteren, is al lang opgegeven. Innovatie is de name of the game. Kijk maar
naar hoe Deepseek zich plots op de kaart zette met haar generative AI model. Dat heeft ook alles te maken met de
andere mindset die in China wordt gehanteerd. Willen we hier eerst bètaversies testen en pas als alle bugs eruit zijn
een machine in de markt zetten, daar ziet men de markt als haar speelterrein. Innovaties worden direct gelanceerd,
waarna men er aan gaat sleutelen met de feedback uit de markt. En ook reguleren, is voor later.
Laten we uit die aanpak lessen trekken. Neen, we hoeven niet alles dat we aan regelgevend kader hebben opgebouwd
zomaar weggooien. Dat we machines veiliger bouwen door de richtlijnen die er zijn, is ook voor eindgebruikers
een koopargument. Maar misschien kunnen we dan een ietsiepietsie afhalen van de enorme papierwinkel die
Europa vandaag verwacht, zodat we wel een betere time-to-market realiseren. Bedrijven willen heus wel duurzamer
werken, want dat is vaak gewoon de weg van het gezond verstand. Minder energie verbruiken is ook een lagere
energierekening betalen en een manier om je te onderscheiden van wat er uit het verre oosten en westen komt. Maar
al die rapportages maken ons wel duurder – iemand moet nu eenmaal betaald worden om al dat papierwerk in te
vullen. En dat is onze achilleshiel.
De overlevingskansen van machinebouw in Nederland zullen hand in hand gaan met hoe effi ciënt we werken.
Automatiseren en digitaliseren dus in plaats van overdreven veel regels. En hoewel we uit onze bestaande machines,
systemen, lijnen en installaties zeker nog enkele percentjes winst kunnen halen om op zijn minst meer output
te realiseren, zullen we voor meer kwaliteit en onderscheidend vermogen vooral moeten kijken naar innovatie.
Door nieuwe technieken te introduceren of bestaande op een innovatieve manier te combineren. We hoeven heus
niet telkens het warm water uit te vinden. Dat is eigenlijk ook niet anders dan hoe we het al jaren doen: ons uit
elke uitdaging een weg innoveren. En uiteindelijk zal dat het meeste renderen. Daar hebben we geen glazen bol
voor nodig.
Veel leesplezier!
Valérie Couplez
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 5
industrialautomation.nl
food-tec.nl
Jaargang 3 ● Nummer 1 2025
Verschijnt 5 x per jaar
ISSN 2950-242X
Verantwoordelijke Uitgever
Schatbeurderlaan 6
Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland
+31 495 45 00 95
info@louwersmediagroep.nl
louwersmediagroep.nl
Vestiging België
Domein De Herten
Hertsbergsestraat 4
B-8020 Oostkamp
+32 50 36 81 70
info@louwersmediagroep.be
louwersmediagroep.be
Eindredactie
Lieke Bousema
Redactieteam
Valérie Couplez, Evi Husson en
Marjolein de Wit-Blok
Projectmanagers
Erik Imming
e.imming@louwersmediagroep.nl
Wouter Jansen
w.jansen@louwersmediagroep.nl
Jerry Wolter
j.wolter@louwersmediagroep.nl
Alexander Dewaele
a.dewaele@louwersmediagroep.be
Secretariaat
Manuela Depenbrock
Esmee Peeters
Sandra Reijnders
Advertenties
Een hoge resolutie PDF moet worden aangeleverd
via de AdPortal. Mocht u nog geen
uploadlink hebben ontvangen, stuur een email
naar: traffi c@louwersmediagroep.nl
Abonnementsprijs
Nederland: € 90,00 per jaar excl. BTW
Buiten Nederland: € 142,00 per jaar excl. BTW
ING: IBAN: NL46INGB0000417165
SWIFTADRES: INGBNL2A
t.n.v. Louwers Mediagroep
o.v.v. Industrial Automation
Informatie over abonnementen:
+31 495 45 00 95
Adreswijzigingen
Schriftelijk tenminste drie weken
voor verhuizing naar: Postbus 249,
6000 AE Weert, Nederland
Opzeggingen
Indien twee maanden voor het verstrijken van
de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht
van op zegging is ontvangen, wordt het abonnement
auto matisch met een jaar verlengd.
Doelgroep
Voor management, directies, engineers,
inkopers en operators in: productie- en
procesautomatisering, inclusief food processing
& packaging.
Vormgeving /Art-direction
+31 495 45 00 95
studio@louwersmediagroep.nl
Drukwerk
drukkerij Hendrix, Peer
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of
vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van
de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op
zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen
uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid
of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen
enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het
gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn
op deze informatie.
10
18
24
32
Hannover Messe 2025: De sleutel tot duurzame groei en digitale transformatie 8
Apart team begeleidt de ‘customer journey’ 10
De Pen, Frank Epping: De kracht van cobots in de industriële automatisering 12
Eenvoudig dankzij AI: Automatisch grijpen van onderdelen 14
Veilig verwerken van nucleair materiaal 18
Metalen transportbanden op Empack 20
Betrouwbare datacommunicatie in camera- en lichtmasten 22
Machineveiligheid in explosiegevaarlijke omgevingen 24
Een nieuw tijdperk voor collaboratieve robots 28
Vier voorspellingen voor de maakindustrie in 2025 30
Nieuwe generatie thermo-chillers speelt in op strengere F-gas wetgeving 32
Betrouwbaar, veilig en snel gassen detecteren in diverse toepassingen 36
Zeven uitdagingen in mechanisch engineeren 38
Inhoud
40
44
54
62
Trends en technologie voor de maakindustrie 40
Slimmer en eenvoudiger machines bouwen 44
Duurzaamheid: waar moet je beginnen? 46
Procesbewaking bij afvalrecycling 50
Innoveren met ‘Water as a Service’ 52
Edge computing biedt ook bij eenvoudige toepassingen veel meerwaarde 54
Coverbeeld:
SMC NEDERLAND
Blijf gratis en eenvoudig op de
hoogte van het laatste nieuws.
Volg ons op social media en meld
je aan voor onze nieuwsbrief!
industrialautomation.nl
food-tec.nl
Zorg dat gehoorbescherming ook effectief gedragen wordt 56
Sensorfusie voor compactere, slimmere toepassingen 58
Persluchtkwaliteit: weet wat je meet 62
Membraanpanelen voor een hygiënische bediening 64
Verbeteren productiviteit topprioriteit voor voedingsbedrijven 66
Kunnen we duurzamere keuzes maken in smeermiddelen? 68
Branchepartners 70
Het evenement brengt exposanten en bezoekers uit meer dan zeventig landen samen en speelt een sleutelrol in het stimuleren van innovatie, samenwerking en
technologische vooruitgang binnen de industrie.
Tekst en beeld Global Fairs Nederland
HANNOVER MESSE 2025:
DE SLEUTEL TOT DUURZAME GROEI
EN DIGITALE TRANSFORMATIE
Nieuwe markten ontdekken, kennismaken met de nieuwste innovaties en waardevolle contacten leggen met
vakgenoten, investeerders en andere relevante partijen: Hannover Messe 2025 biedt bezoekers tal van interessante
mogelijkheden om hun bedrijf te laten groeien. De grootste industriebeurs ter wereld (die dit jaar plaatsvindt
van 31 maart tot en met 4 april) brengt ondernemers, innovators en industrie-experts samen. Met meer dan
vierduizend exposanten, internationale bezoekers uit meer dan zeventig landen en een focus op de toekomst van
industriële technologie vormt deze beurs een essentiële kans voor ambitieuze maakbedrijven die hun (internationale)
aanwezigheid willen vergroten.
Hoofdthema’s en innovaties
Wie een goed beeld wil krijgen van de laatste
technologische trends en ontwikkelingen voor
de industrie, kan niet om Hannover Messe
heen. De beurs – die jaarlijks meer dan 100.000
bezoekers trekt – biedt een staalkaart van de
allerlaatste industriële innovaties die een antwoord
bieden op de grote vragen van deze tijd.
Centraal staan daarbij dit jaar zeven kerngebieden:
Smart Manufacturing, Digital Ecosystems,
Energy for Industry, Compressed Air & Vacuum
Technology, Engineered Parts & Solutions,
Future Hub en International Trade & Investment.
Meer dan een beurs
Hannover Messe biedt niet alleen een actueel
overzicht van technologische innovaties, maar
fungeert ook als een platform voor kennisuitwisseling
en netwerkvorming. Met meer dan
1.600 sprekers en een breed scala aan conferenties
en live-demonstraties, is het een essentieel
event voor professionals in de maakindustrie
die voorop willen lopen in innovatie en duurzaamheid.
Mattias Dreher, Managing Director
van Global Fairs Nederland, benadrukt: “Ook
anno 2025 is Hannover Messe een cruciale ontmoetingsplek
voor bedrijven die streven naar
8 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
‘We zijn trots om Canada
als partnerland te mogen
verwelkomen en kijken
uit naar alle inspirerende
innovaties die getoond
zullen worden’
Hannover Messe is uitgegroeid tot ‘s werelds grootste en meest invloedrijke vakbeurs voor industriële technologie.
duurzame groei en digitale transformatie. We
zijn trots om Canada als partnerland te mogen
verwelkomen en kijken uit naar alle inspirerende
innovaties die getoond zullen worden.”
Partnerland 2025: Canada
Canada is in 2025 het officiële partnerland
van Hannover Messe. Met meer dan tweehonderd
deelnemende bedrijven uit sectoren zoals
AI, cleantech, waterstof en robotica speelt
Canada een belangrijke rol binnen met name
de thema's digitalisering en duurzame energie.
Het partnerschap versterkt de banden tussen
Europa en Canada en biedt unieke samenwerkingsmogelijkheden
voor bedrijven die op zoek
zijn naar innovatieve oplossingen en duurzame
partnerschappen.
Bijblijven?
Kom naar Hannover Messe!
Hannover Messe werd voor het eerst gehouden
in 1947 en is sindsdien uitgegroeid tot ‘s
werelds grootste en meest invloedrijke vakbeurs
voor industriële technologie. Het evenement
brengt exposanten en bezoekers uit
meer dan zeventig landen samen en speelt
een sleutelrol in het stimuleren van innovatie,
samenwerking en technologische vooruitgang
binnen de industrie. Met een breed scala aan
onderwerpen en een hoogwaardig conferentieprogramma
blijft Hannover Messe dé plek waar
de toekomst van de industrie wordt gevormd.
Plan vandaag uw bezoek aan Hannover, en
registreer een gratis toegangsticket met ticketcode
7e6qL via www.hannovermesse.de. ■
Hannover Messe biedt niet alleen een actueel overzicht van technologische innovaties, maar fungeert ook als
een platform voor kennisuitwisseling en netwerkvorming.
Centraal dit jaar staan zeven kerngebieden: Smart Manufacturing, Digital Ecosystems, Energy
for Industry, Compressed Air & Vacuum Technology, Engineered Parts & Solutions, Future Hub en
International Trade & Investment.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 9
Tekst Marjolein de Wit-Blok | Beeld Kobout
APART TEAM BEGELEIDT DE
‘CUSTOMER JOURNEY’
Er zijn vele technische hulpmiddelen die bedrijven helpen om efficiënt te werken. Onmisbaar blijft echter ook het
menselijk contact. Voor die ene hulpvraag, een spoedlevering en zeker om als klant te ervaren dat een toeleverancier
begrijpt wat je nodig hebt. Kobout heeft sinds kort een aparte afdeling ingericht die nieuwe klanten begeleidt bij
de eerste bestellingen en vragen en die er bovendien voor zorgt dat iedere klant aan de juiste specialist wordt
gekoppeld. David van der Poel vertelt als hoofd van deze afdeling over zijn eerste ervaringen.
Als leverancier van bevestigingsmiddelen is Kobout de afgelopen jaren
bijzonder sterk gegroeid. Enerzijds heeft dit te maken met een opvallend
groot assortiment. De soorten bevestigingsmiddelen lopen van standaard
afmetingen en oppervlaktebehandeling tot aan Engelse en Amerikaanse
maten en exotische coatings. Maar ook het aantal varianten van een
bepaald type is breder dan menig ander bedrijf vanuit voorraad kan leveren.
Het gaat dan typisch om de allerlangste, allerkortste, allerdunste of
allerdikste varianten die voor Kobout geen exoten zijn, maar gewoon
standaard producten die op voorraad liggen. Directeur Joost Kunst: “Dit,
in combinatie met de vergaande kennis en ervaring die wij hebben om
voor ieder vraagstuk een optimale oplossing aan te bieden, heeft ervoor
gezorgd dat zich dagelijks nieuwe klanten op onze website melden.
Direct of via een van onze dealers. De afgelopen tijd is de groei dermate
hard gegaan, dat er een noodzaak ontstond om te kanaliseren. Zodanig
Alle afdelingen van Kobout gaan mee in de maximale zorg voor klanten. Een mooi voorbeeld is het magazijn waar het 'picken' van orders 100% moeten kloppen.
10 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
subassemblages. Heb je het over snelheid, dan weten wij inmiddels dat
bevestigingsmiddelen vaker het sluitstuk van een project zijn en dat er
veelal haast geboden is.”
Continu verbeteren
De afdeling is nog jong, maar de eerste ervaringen van beide kanten zijn
goed. De positieve reacties geven aan dat klanten de extra aandacht waarderen.
Zeker wanneer ze lastige vraagstukken hebben. Kunst: “Een mooi
voorbeeld zijn bedrijven die bevestigingsmiddelen met een Amerikaanse
maatvoering nodig hebben. Die kwamen vaak uit Groot-Brittannië, maar
nu dit land niet meer in de EU zit, ontstaan er veel praktische en administratieve
problemen wanneer je daar wilt bestellen. Kobout levert dit
programma inmiddels voor een groot deel uit voorraad, maar via de webshop
is het net wat lastiger zoeken op inch-afmetingen. Daar kunnen we
dan even bij helpen.” ■
Directeur Joost Kunst vindt het belangrijk dat nieuwe klanten niet 'verdwalen' en
direct worden gekoppeld aan de juiste specialist.
‘Nieuwe klanten zo snel mogelijk
koppelen aan de juiste accountmanager
met het passende specialisme’
dat je zeker weet dat iedere nieuwe klant de producten en ondersteuning
krijgt die hij nodig heeft en niet tussen de spreekwoordelijke wal en het
schip valt.”
De customer journey
Om dit direct professioneel aan te pakken, is sinds 1 november 2024 een
nieuwe afdeling van 2,5 FTE actief, die nieuwe klanten begeleidt in hun
zogenaamde ‘customer journey’. Aan het hoofd staat David van der Poel:
“In feite is deze nieuwe afdeling in lijn met ons streven naar het voortdurend
perfectioneren van onze dienstverlening”, vertelt hij. “En dat is
belangrijk. Juist door het brede en diepe assortiment krijgen we aanvragen
uit heel Europa. Mensen weten ons wat dat betreft steeds beter te
vinden. Maar dan: iedereen heeft wel ervaring met een eerste bestelling
bij een nieuw bedrijf. Waar vind je wat je nodig hebt? Wie bel je als je een
vraag hebt? Daar zijn wij voor.”
De mensen op de nieuwe afdeling filteren iedere nieuwe klant (geen particulieren)
uit het systeem en nemen in elk geval na de eerste bestelling
contact op om de ervaring te horen. Daarbij is een van de belangrijkste
elementen om te informeren naar de branches waarin de klant werkzaam
is, zodat hij vervolgens gekoppeld kan worden aan een accountmanager
met dat specifieke specialisme. Hiermee heeft de betreffende klant direct
een vaste contactpersoon met naam en telefoonnummer die hij altijd kan
bellen met vragen of advies. Van der Poel: “Alles is daarbij gericht op service
en snelheid. Qua service kunnen we bijvoorbeeld soms meer bieden
dan alleen de bevestigingsmaterialen. Denk daarbij aan afwijkende
maatvoering of oppervlaktebehandeling maar ook type verpakkingen of
Nieuwe klanten worden persoonlijk begeleid bij het maken van de juiste keuze uit
het uitgebreide portfolio bevestigingsmiddelen van Kobout.
Aan het hoofd van de nieuwe afdeling staat David van der Poel (rechts).
Links: directeur Joost Kunst.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 11
De Pen
‘De industrie verandert
snel en bedrijven die
niet meegaan in deze
transformatie riskeren
achterop te raken’
12 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
De Pen
Frank Epping
Sales Director Robotics bij Dormac Cobots
DE KRACHT VAN COBOTS IN DE
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
Industriële automatisering is al decennialang een drijvende kracht achter efficiëntieverbeteringen
in de productie. Waar traditionele robots vaak grootschalige en starre automatiseringsoplossingen
boden, brengen collaboratieve robots (cobots) een nieuwe dynamiek in de sector. Dankzij hun
flexibiliteit, veiligheid en gebruiksvriendelijkheid zijn cobots dé oplossing voor bedrijven die
slimmer, efficiënter en met minder afhankelijkheid van schaarse arbeidskrachten willen opereren.
Cobots: gamechanger voor elke industrie
Wat cobots zo revolutionair maakt, is hun vermogen om veilig
samen te werken met mensen. In tegenstelling tot traditionele
robots, die achter hekwerken werken en complexe programmering
vereisen, zijn cobots ontworpen om intuïtief te
bedienen en snel aan te passen aan veranderende productievraagstukken.
Dit maakt ze breed inzetbaar, van de maakindustrie
en logistiek tot de foodsector en farmaceutische industrie.
Bij Dormac Cobots, leverancier van Doosan Robotics Cobots in
de Benelux, begrijpen we dat automatisering geen one-sizefits-all-oplossing
is. Daarom bieden we een line-up van veertien
verschillende cobots, die elk hun eigen kracht en specificaties
hebben. Hierdoor kunnen we vrijwel elke sector en toepassing
ondersteunen – of het nu gaat om precisiewerk in de
elektronica-industrie, zware handling in de metaalbewerking
of hygiënische processen in de voedingsmiddelenindustrie.
De rol van systeemintegratoren:
automatisering zonder grenzen
Een cobot is slechts een onderdeel van de oplossing. De
echte innovatie zit in de manier waarop deze robots geïntegreerd
worden in het productieproces. Dit is waar onze
systeemintegratoren een cruciale rol spelen. Onze partners
hebben de lat hoger gelegd door geavanceerde automatiseringsoplossingen
te bedenken die eerder als onhaalbaar
werden beschouwd. Door diepgaande kennis van zowel
hardware als software te combineren, worden unieke toepassingen
ontwikkeld die bestaande productieprocessen
niet alleen ondersteunen, maar volledig transformeren.
Denk hierbij aan cobots die:
• Pallets stapelen in de voedingsmiddelenindustrie,
zonder onderbreking van de productie.
• Precisiebewerkingen uitvoeren in de luchtvaarten
metaalindustrie, met hogere consistentie dan
handmatige processen.
• Automatisch producten sorteren en verpakken,
waardoor foutmarges geminimaliseerd worden en
de efficiëntie toeneemt.
Deze integratiekracht betekent dat bedrijven die voorheen
dachten dat automatisering niet haalbaar was, nu wél stappen
kunnen zetten. Dankzij slimme engineering en maatwerktoepassingen
vinden onze systeemintegratoren oplossingen
waar anderen afhaken.
Waarom kiezen voor een leverancier met
brede keuze?
Veel bedrijven aarzelen om te investeren in automatisering,
omdat ze vrezen dat een robotoplossing niet goed aansluit
bij hun specifieke productieomgeving. Dit is precies
waarom een leverancier met een breed scala aan cobots
én ervaren integratiepartners het verschil maakt. Dankzij
onze diverse line-up kunnen we voor elke toepassing de
juiste cobot selecteren. Nog belangrijker is dat we, samen
met onze systeemintegratoren, zorgen voor een naadloze
implementatie. Dit voorkomt niet alleen dure aanpassingen
achteraf, maar zorgt er ook voor dat de oplossing direct
rendement oplevert.
Van kostenbesparing tot duurzaamheid
Cobots dragen niet alleen bij aan hogere productiviteit, maar
spelen ook een sleutelrol in kostenbesparing en duurzaamheid:
• Efficiënter energiegebruik vergeleken met
traditionele robotsystemen.
• Lagere fysieke belasting voor medewerkers, wat zorgt
voor een gezondere werkomgeving.
• Minder verspilling door hogere precisie en minder fouten
in productieprocessen.
• Snelle implementatie, waarbij bedrijven snel de vruchten
plukken van hun investering.
Toekomstbestendig automatiseren
De industrie verandert snel en bedrijven die niet meegaan in
deze transformatie riskeren achterop te raken. Cobots bieden
een laagdrempelige, flexibele en kostenefficiënte manier om
automatisering te omarmen. Automatisering is geen luxe
meer, maar een noodzaak en cobots maken het toegankelijk
voor iedereen. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl
| 13
2D Grasping Kit: een intelligente applicatiekit voor vision-gebaseerd grijpen.
Tekst SCHUNK, bewerkt door Evi Husson | Beeld SCHUNK
Eenvoudig dankzij AI:
AUTOMATISCH GRIJPEN
VAN ONDERDELEN
Hoe kan flexibele, duurzame en efficiënte productie tot stand komen met ruimte voor toekomstige uitbreiding en
rekening houdend met het tekort aan technisch geschoold personeel? De oplossing ligt in automatisering. De 2D
grasping kit van SCHUNK voert repetitieve en monotone taken betrouwbaar uit en is eenvoudig te bedienen, ook
zonder expertise.
“Automatiseren vormt voor veel bedrijven nog
steeds een uitdaging. Daarom benutten vooral
kleine en middelgrote bedrijven nog niet hun
volledige potentieel. Dit is precies waar wij om
de hoek komen kijken”, vertelt Ingrid Heeren,
marketing medewerker bij SCHUNK, gespecialiseerd
in spantechnologie, grijptechnologie en
automatiseringstechnologie.
AI maakt het gemakkelijk
Heeren legt de toekomstbestendigheid van
automatiseren uit aan de hand van de 2D grasping
kit. Bedrijven kunnen hiermee eenvoudig
slimme pick & place-processen implementeren
voor willekeurig gerangschikte onderdelen.
“De kit bestaat uit een camera, een industriële
pc, AI-software en een toepassingsspecifieke
grijper. Alle componenten zijn op elkaar
afgestemd en te combineren met elke robot en
elke overkoepelende besturing. Door de intuïtieve
gebruikersinterface wordt de AI-software
in een paar eenvoudige stappen aangeleerd.
Programmeer- of beeldverwerkingskennis is
niet nodig. Daarna traint de software zichzelf en
herkent het onderdelen op basis van karakteristieke
kenmerken zoals vorm, grootte en kleur.
AI compenseert daarbij variaties die worden
veroorzaakt door bijvoorbeeld veranderend
licht, kleur of achtergrondomstandigheden.”
Een complexe taak
gemakkelijk gemaakt
Bij een mechanisch opgebouwd systeem is
gemiddeld minder dan een halve dag nodig om
het systeem in te leren. De webinterface van
de software leidt de gebruiker stap voor stap
14 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
door het proces. “In de eerste stap maakt de
camera van bovenaf op een transportband, tray
of aanvoertafel een foto van de onderdelen. De
AI-software herkent en onderscheidt de onderdelen
op basis van eerder getrainde beelden
en geeft de optimale grijppositie. Hiervoor legt
de camera eerst de achtergrond vast waarop
de onderdelen worden geplaatst. Vervolgens
worden er verschillende foto's gemaakt van
de te grijpen onderdelen. De 2D grasping kit
heeft daarbij geen speciale lichtbron nodig en is
dankzij AI-gestuurde software aanzienlijk beter
bestand tegen omgevingslicht dan conventionele
vision-systemen.”
Objecten en grijppunten definiëren
In de volgende stap markeert en benoemt de
operator de componenten. “De AI-software
onderscheidt automatisch de contour van het
Het systeem herkent en hanteert op betrouwbare wijze moeilijke onderdelen zoals in folie gewikkelde schroeven
(met variabele contour en reflecterend). De AI-ondersteunde beeldverwerkingssoftware informeert de robot over
de positie, draaihoek en grijppositie van elk onderdeel.
‘Innovatieve, zeer flexibele en eenvoudig te gebruiken
automatiserings- en digitaliseringsmodules creëren een
gezonde en aantrekkelijke werkomgeving waarin mens
en machine een symbiose vormen’
Met de 2D Grasping Kit biedt SCHUNK een complete oplossing die het veel eenvoudiger maakt om aan de
slag te gaan met geautomatiseerde objecthantering.
object van de achtergrond, isoleert het en berekent
variaties voor kijkhoeken, lichtomstandigheden
en andere parameters. Na slechts 10 tot
20 afbeeldingen heeft de software al voldoende
gegevens over de objecten die gedetecteerd
moeten worden.” In de derde en laatste stap
traint de AI-software zichzelf volledig offline
gedurende één tot twee uur. Dan is de 2D grasping
kit klaar voor gebruik. “Het systeem detecteert
objecten én berekent automatisch de
grijppunten voor de specifieke grijper die wordt
gebruikt. Daarnaast stuurt het parameters zoals
de draaihoek en openingsbreedte door naar
het robotbesturingssysteem. Monotone, terugkerende
sorteer- of logistieke taken kunnen
eenvoudig en betrouwbaar geautomatiseerd
worden, met zeer weinig inspanning.”
Duurzaam en toekomstbestendig
“Innovatieve, flexibele en gebruiksvriendelijke
automatiserings- en digitaliseringsmodules
zoals de 2D grasping kit maken zoveel meer
mogelijk dan alleen het betrouwbaar opvullen
van het tekort aan technici en het verhogen
van de productiviteit”, benadrukt Heeren.
“Ze creëren ook een gezonde en aantrekkelijke
werkomgeving waarin mens en machine
een symbiose vormen.” SCHUNK gebruikt de
2D grasping kit voor haar eigen productie in
Duitsland. Klanten hebben de mogelijkheid
om hun eigen toepassingen te valideren in het
CoLab-robotapplicatiecentrum en gemakkelijk
te ontdekken hoe het systeem hun eigen productie
kan verbeteren. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 15
Vision-gebaseerd grijpen
met de 2D Grasping kit
De 2D Grasping Kit is een gebruiksvriendelijke
oplossing voor vision-gebaseerd object grijpen.
Ideaal voor toepassingen zoals pick-and-place,
sorteren en assemblage. De alles-in-één
oplossing voor een eenvoudige instap in
geautomatiseerde objecthandeling.
Kijk voor meer informatie op schunk.com/vision
Hand in hand for tomorrow
Identification
and Access
Management
I.A.M.
Ontdek
Onderhoudsbeveiliging
‘Key-inpocket’
Toegangsbeheer voor uw
machines en installaties
Hoe zorgt u voor werknemersbescherming, aansprakelijkheidsbescherming,
productiviteit en gegevensbescherming? Hoe verhoogt u uw kwaliteit en voorkomt
u tegelijkertijd de manipulatie van uw installaties? Hoe beschermt u uw gegevens
en medewerkers in dezelfde mate?
Voor een uitgebreide bescherming van uw medewerkers en een optimale beveiliging van uw machines is
een holistisch veiligheidsconcept nodig dat rekening houdt met zowel safety- als security-aspecten.
Pilz heeft hiervoor Identification and Access Management (I.A.M.) ontwikkeld, afgekort I.A.M. Met I.A.M.
bieden wij u een breed scala aan producten, software en op maat gemaakte oplossingen
voor uw dagelijkse uitdagingen op het gebied van toegangsbeheer en authenticatie.
Meer informatie? Scan de QR-code!
Pilz Nederland | 0347 320 477 | info@pilz.nl | pilz.nl/e-shop | opleidingen.pilz.nl | services.pilz.nl
Wanneer de lichtschermen worden onderbroken, schakelt de rollenbaan automatisch uit en wanneer het object weer uit de
lichtschermen is, herstart de rollenbank automatisch. (Beeld: COVRA)
Tekst Marjolein de Wit-Blok | Beeld Pilz en COVRA
VEILIG VERWERKEN VAN
NUCLEAIR MATERIAAL
Naar aanleiding van een risico-inventarisatie benaderde het bedrijf COVRA – een verwerker van radioactief afval –
Pilz om de veiligheid van haar pers- en transportinstallatie te updaten. Door toepassing van het Identification and
Access Management (IAM) systeem kunnen medewerkers nu op een moderne, eenvoudige manier veilig werken.
Als totaalleverancier op het gebied van industriële veiligheid verzorgde Pilz in dit kader zowel de veiligheidsbesturing,
veiligheidshekken als lichtschermen. Binnen IAM wordt daarbij intrinsiek rekening gehouden met de bescherming
van procesdata en persoonsgegevens.
COVRA staat voor Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval. Dit bedrijf
mag als enige in Nederland radioactief afval verzamelen, verwerken en
opslaan. De verwerking gebeurt grotendeels geautomatiseerd, door de
aangeleverde 90 litervaten samen te persen, in beton te gieten en op te
slaan. Willem Corbijn is werkzaam als werkvoorbereider bij COVRA en
weet: “Veiligheid staat bij ons hoog in het vaandel, maar op een gegeven
moment raakte het veiligheidssysteem verouderd en hebben we naar
aanleiding van een risicoanalyse Pilz in de arm genomen. Onder andere
18 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
‘Een uitdaging lag in de implementatie
van het nieuwe veiligheidssysteem in de
bestaande besturingskasten’
omdat zij een totaalpakket kan leveren, van mechanische tot lichtschermen
en inclusief de benodigde veiligheidsbesturing. Verder kan zij de
totale oplossing ontwerpen en realiseren.”
De perscel is de gevaarlijkste zone omdat daar mogelijk radioactief afval vrijkomt en
omdat hier een pers met een kracht van 1.500 ton aan het werk is. (Beeld: COVRA)
Oplossing
In de voorbereidende fase zijn drie zones gedefinieerd: de invoerzone, de
perscel en de uitvoerzone. De gevaarlijkste ruimte is de perscel, omdat
daar mogelijk radioactief afval vrijkomt bij het persen van de vaten en
omdat hier een pers met een kracht van 1.500 ton aan het werk is. Deze
afgesloten ruimte mogen mensen alleen onder strenge voorwaarden en
met aangepaste kleding betreden.
In de uiteindelijke oplossing zijn de drie zones afgeschermd met hekken
en deuren die voorzien zijn van een beveiligde ingang op basis van het
Identification & Access Management Systeem (IAM). Mensen die een zone
willen betreden, identificeren zich via een persoonlijke, elektronische tag.
Op basis van de bijbehorende bevoegdheden én de situatie in de ruimte
wordt vervolgens wel of geen toegang verleend. De betreffende persoon
houdt zijn tag altijd bij zich (key in pocket principe). Wanneer hij de zone
weer verlaat, meldt hij zich met dezelfde tag af. Christian Oort, projectmanager
bij Pilz: “Je hoeft zo dus nooit per se via dezelfde deur naar
buiten als dat je naar binnen ging. Daarbij is het systeem zo ontwikkeld
dat het beveiligt tegen manipulatie en ongewenste toegang.”
De plaatsen waar heftrucks de vaten met afval op de rollenbaan plaatsen,
zijn beveiligd met lichtschermen. Wanneer deze worden onderbroken,
schakelt de rollenbaan automatisch uit en wanneer het object weer uit de
lichtschermen is, herstart de rollenbank automatisch.
Geautomatiseerde verwerking van radioactief afval; beveiligd door hekken,
deuren, IAM en lichtschermen. (Beeld: Pilz)
Deuren die toegang geven tot een van de drie zones, zijn voorzien zijn van het Pilz
Identifi cation & Access Management Systeem (IAM). (Beeld: COVRA)
Uitdaging
Een belangrijke uitdaging in het project lag in de praktische uitvoering.
Zo moest de veiligheidsoplossing worden ondergebracht in de bestaande
besturingskasten waar de enkelvoudige schakelingen zijn vervangen door
een dubbele afschakelweg. Daarnaast zijn twee nieuwe PLC’s geplaatst
die de oude besturing op basis van relaistechniek vervangen. Door deze
opsplitsing te handhaven, was het mogelijk om veel bestaande bekabeling
opnieuw te gebruiken. Corbijn: “Besturingstechnisch moest het
Pilz ook lukken om haar veiligheidsbesturing te koppelen aan het ABBsysteem
dat weer in verbinding staat met onze kantoorautomatisering.
De koppeling met de administratie mag daarbij nooit worden verstoord
door het eventueel stoppen van de lijn.”
Trainen en starten
Inmiddels is het hele systeem gebouwd en in bedrijf genomen en worden
medewerkers getraind om hier op de juiste manier gebruik van te maken.
Oort besluit: “Een prachtig project in samenwerking met een bijzonder
bedrijf waarin veiligheid zeer serieus wordt genomen en niets aan het
toeval wordt overgelaten. Omdat er bovendien geen tijdsdruk is om
het afval te verwerken – de aanvoer is immers beperkt – heerst hier alle
rust om weloverwogen alle veiligheidsprotocollen en maatregelen op te
volgen. Iets om over na te denken.” ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 19
Tekst Marjolein de Wit-Blok | Beeld MC.Technology
METALEN TRANSPORTBANDEN
OP EMPACK
Technische handelsonderneming MC.Technology uit Heerhugowaard heeft al ruim 25 jaar ervaring in aandrijf- en
besturingstechniek. In deze tijd is veel kennis opgebouwd over het gebruik van metalen transportbanden van Belt
Technologies in onder meer de voedingsindustrie. Het programma omvat diverse uitvoeringen die voldoen aan de
hedendaagse eisen voor productautomatisering en die geschikt zijn voor uiteenlopende productieprocessen. Op
de beurs Empack toont MC.Technology een tweetal opstellingen waarin de specifieke eigenschappen optimaal tot
hun recht komen.
Speciaal voor de transportbewegingen die
nodig zijn bij de productie van voedingsmiddelen
levert MC.Technology een groot assortiment
roestvaststalen banden. Sales engineer
bij MC.Technology Jorgo van Duffelen:
“Metaal heeft het voordeel dat het geen rek
vertoont. Bovendien is het bij uitstek geschikt
‘Metaal heeft het belangrijke voordeel dat het geen
rek vertoont. Maar er is nog veel meer’
Deze banden zijn voorzien van een speciale coating waardoor ze geschikt zijn voor vleestransport.
20 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
voor hoge en lage temperaturen. Maar er is
meer.” Hij noemt enkele voorbeelden:
• De verhouding tussen de sterkte van het
materiaal en het gewicht is groot.
• De levensduur van metaal is relatief lang.
• Een metalen band heeft geen smering
nodig en is daarbij eenvoudig te reinigen.
• Metalen banden vertonen vrijwel geen rek,
wat een pré is voor nauwkeurige applicaties.
• De goede geleidbaarheid van zowel elektriciteit
als warmte biedt mogelijkheden om
producten tijdens het transport gecontroleerd
te verwarmen of te koelen.
aan één of twee zijden van de riem plaatsvinden
en betreft onder meer coaten, vergulden,
kleuren, lamineren en passiveren. Op de
beurs Empack is uiteraard meer informatie in
te winnen maar er zijn ook diverse grote en
kleine banden en complete conveyeropstellingen
te zien. U bent van harte welkom op
stand nr 3.F04. ■
Uitvoeringen
Een strip of band van Belt Technologies is
beschikbaar in een dichte en/of geperforeerde
uitvoering. De eerste (plane) wordt
gebruikt voor het transporteren van producten
met een vaste snelheid en (vaak) in één
richting. Geperforeerde banden zijn geschikt
voor koelen, drogen en vacuüm transport
en bieden mogelijkheden om een positioneersysteem
te creëren of productdragers te
monteren. Tot slot zijn diverse oppervlaktebehandelingen
mogelijk. Deze behandeling kan
Geperforeerde banden bieden de mogelijkheid om productdragers te monteren, zoals bij deze
assembleermachine.
Buys Ballotstraat 31
1704 SK Heerhugowaard
Tel. +31 (0)72 - 57 17 821
info@mctechnology.nl
www.mctechnology.nl
BESTURINGSTECHNIEK AANDRIJVEN LINEAIRE TECHNIEK COMPONENTEN
Belt Technologies metalen banden,
strippen en poelies
Er zijn vele toepassingen voor metalen banden. Ze worden toegepast
bij het sealen van plastic en papieren zakken, maar ook bij verwerking
van vlees, vis, pizza en ijs. Metalen banden zijn uitermate geschikt voor
zeer hoge en lage temperaturen. Ze kunnen optioneel voorzien worden
van coatings, verschillende perforaties, productdragers, eindstukken en
oppervlaktebehandeling zoals polijsten.
Een metalen band biedt vele
voordelen t.o.v. een kunststof
band of ketting. Ze zijn namelijk
zeer sterk, duurzaam en
hebben geen rek. Daarmee
zijn ze uitermate geschikt
voor het transporteren en positioneren van diverse producten in o.a.
de chemische, voedingsmiddelen- en verpakkingsindustrie. Denk aan
conveyers, heatsealers, verpakkingen en hefsystemen. Maar ook bruikbaar
bij lineaire sledes, plotters/printers en laser snijmachines of het
transport van accu’s en batterijen.
Er zijn diverse roestvrijstaal
soorten beschikbaar,
zoals 302/304/316 en
Inconel.
• Diktes: 0,076 tot 0,8 mm.
• Breedtes: 1 t/m 850 mm.
• FDA approved coatings.
TECHNOLOGY IN MOTION
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 21
MCT_adv_197x130_december 2024-Belt.indd 1 12-12-2024 11:12
Tekst Evi Husson | Beeld B.E.S.D
BETROUWBARE
DATACOMMUNICATIE IN
CAMERA- EN LICHTMASTEN
Glasvezel communicatietechnologie is als snelgroeiende technologie tegenwoordig niet meer weg te denken uit de
industrie. Een van de producten die voor bedrijven interessant kunnen zijn, is een module voor datacommunicatie
in camera- en lichtmasten. Kristof Stas, eigenaar van B.E.S.D. gaat in dit artikel in op de bijzondere eigenschappen
van de zogeheten Smart City PEL-module.
Wie glasvezel communicatietechnologie nodig
heeft, is bij B.E.S.D. aan het juiste adres, stelt
Stas: “Wij zijn totaalleverancier van alles wat
met glasvezeltechniek te maken heeft, met
zowel passieve als actieve componenten.
Daarnaast leveren we advies op maat, ook voor
bedrijven die voor het eerst met deze technologie
in aanraking komen.”
Licht- en cameramasten
Een van de producten in het assortiment van
B.E.S.D. is de Smart City PEL-module van eks-
Engel Fiber Optic Systems. “Deze module
is specifiek ontworpen voor integratie in
licht- en cameramasten. Het is een splicebox
in combinatie met een media-omvormer of
ethernet switch. Hiermee kunnen bewakingscamera’s
eenvoudig worden aangestuurd
terwijl de modules ook geschikt zijn als wifiaccespoints
voor grotere buitenterreinen waar
standaard netwerkkabels deze afstanden niet
kunnen overbruggen.”
Er zitten meerdere componenten in een PEL-module. In de PEL-S is een switch geïntegreerd.
Drie varianten
Het gebruik van glasvezel is bij veel bedrijven
al goed ingeburgerd, stelt Stas. “Echter op
bedrijventerreinen leidt het plaatsen van losse
componenten in een mast vaak tot problemen,
aangezien een mast niet volledig waterdicht is.
Hierdoor kan na enige tijd water of vocht de
losse componenten binnendringen, met storingen
of andere problemen tot gevolg. Het
plaatsen van componenten aan de buitenzijde
van een mast biedt bovendien een hogere kans
op vandalisme. De PEL-modules daarentegen
hebben een langwerpig smal ontwerp (met
afmetingen van 82 mm x 369 mm x 84 mm
van de behuizing). Door de compacte behui-
22 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
zing met beschermingsklasse IP54 kunnen de
modules in de meeste licht- of cameramasten
geïntegreerd worden. Hierdoor zijn ze bestand
tegen zowel vandalisme als water.”
Componenten
Er zitten meerdere componenten in een PELmodule:
een splicebox, aansluitklemmen en
zekeringen voor het aansluiten van de voedingskabel,
een voeding voor de media-omvormer
en/of een switch. “Afhankelijk van het
gebruik zijn er dus diverse varianten. De PEL-M
bevat een ingebouwde media-omvormer terwijl
in de PEL-S in plaats van de media-omvormer
een switch is geïntegreerd. Beide varianten zijn
in verschillende soorten glasvezeluitvoeringen
te verkrijgen, met en zonder PoE (Power over
Ethernet).”
De Smart City PEL-module van eks-Engel Fiber Optic Systems kan in meerdere toepassingen worden gebruikt.
‘De combinatie van snelheid, betrouwbaarheid en het
overbruggen van een grote afstand zijn belangrijke
troeven van glasvezeltechniek’
De Smart City module is specifiek ontworpen voor integratie in licht- en cameramasten.
Keuze
Wie een camera wil aansluiten, kiest veeleer
voor een omvormer mét PoE zodat een
camera rechtstreeks zonder tussenapparaat
kan worden aangesloten. “Er is nog een derde
variant: de PEL-P. Deze heeft geen mediaomvormer
noch switch. Deze optie biedt de
eindgebruiker de mogelijkheid om zelf iets in
de behuizing te plaatsen. Daarnaast is het niet
altijd nodig om op een groot bedrijventerrein
met meerdere masten elke mast te voorzien
van een camera, waardoor een eenvoudiger
model zonder actieve component zoals switch
of omvormer volstaat. Doorlussen is bij deze
module wel mogelijk.”
Voordelen
Glasvezeltechniek leidt tot een hogere snelheid,
maar dat is niet het enige voordeel. “In
industriële toepassingen kiest men voor glasvezel
door de grote afstand die men hiermee
kan overbruggen. Daarnaast is het een techniek
waarbij informatie wordt verzonden via
lichtsignalen. Daardoor is er geen kans op verstoring
door elektrische of magnetische velden
(interferentie), wat leidt tot een verhoogde
betrouwbaarheid. De combinatie van snelheid,
betrouwbaarheid en het overbruggen van
een grote afstand zijn belangrijke troeven van
glasvezeltechniek. Wie meer wil weten over
datacommunicatie via glasvezel en de diverse
toepassingen, mag altijd contact met ons opnemen.
We helpen klanten graag verder door hen
de juiste componenten te leveren.” ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 23
Tekst en beeld fortop
MACHINEVEILIGHEID IN
EXPLOSIEGEVAARLIJKE
OMGEVINGEN
Veiligheidsschakelaars in Ex-zones (explosiegevaarlijke zones) moeten aan twee complexe eisen voldoen:
explosieveiligheid en machineveiligheid. Daarnaast moeten ontwerpers kiezen tussen verschillende bouwvormen
en werkingsprincipes. Dit geldt voor zowel extreme toepassingen als voor machines die worden gebruikt voor het
verwerken en verpakken van bijvoorbeeld stofexplosieve voedingsmiddelen zoals melkpoeder.
Er zijn uitgebreide richtlijnen opgesteld voor zowel machine- als explosieveiligheid,
die in Europa zijn vastgesteld onder de machine- en ATEXrichtlijn.
Daarnaast zijn er internationale voorschriften (bv. IECEx) en,
voor beide gebieden, nationale normen en bepalingen (UL/CSA, Inmetro,
Ex CCC, …). Elk van de twee richtlijnen is op zichzelf al zeer veeleisend,
zoals ontwerpers van machines en installaties voor explosieve zones maar
al te goed weten. Maar zij weten ook dat sommige schakelaars aan beide
richtlijnen in gelijke mate moeten voldoen. Voorbeelden hiervan zijn veiligheidsschakelaars
die de positie van veiligheidsdeuren op machines in
Ex-zones bewaken of die andere veiligheidsgerelateerde taken op zich
nemen, zoals de noodstopfunctie op transportbanden.
Veelzijdige toepassingen
Hoewel dit een niche is binnen de grote markt voor industriële veiligheidsschakelaars,
zijn er veel verschillende toepassingen voor
Ex-veiligheidsschakelaars, waarvan sommige verplicht zijn. Als bijvoorbeeld
de veiligheidsdeuren en onderhoudskleppen van verwerkings-,
vul- en verpakkingsmachines voor bulkgoederen in poedervorm of levensmiddelen
moeten worden bewaakt, moet bijna altijd aan de stofexplosieeisen
worden voldaan. Organische stofdeeltjes zijn altijd ontvlambaar en
De standaardschakelaars in de series Ex 97 en Ex 99 voldoen aan de normen EN
50047 en EN 50041 en kunnen worden gebruikt in gas Ex-zones 1 en 2, evenals
stof Ex-zones 21 en 22.
De nieuwe veiligheidsvergrendelingen van de Ex STM 515 serie kunnen volgens
hun ATEX/IECEx-goedkeuringen worden gebruikt in de Ex-zones 1 en 2 (gas-Ex)
en 21 en 22 (stof-Ex).
kunnen ontbranden als ze in de juiste concentratie in de lucht aanwezig
zijn en in contact komen met een ontstekingsbron. In veel processen
binnen de chemische industrie worden poedervormige en ontvlambare
stoffen (zoals additieven, pigmenten en coatingpoeders) en ontvlambare
gassen direct gebruikt of komen deze vrij tijdens het productieproces.
Ex veiligheidsvergrendeling
De Ex en Extreme producten van steute worden al tientallen jaren
gebruikt in deze (niche)markt en bieden fabrikanten van machines en
installaties voor explosieve zones een breed scala aan veiligheidsschakelaars.
Dit assortiment is niet alleen goed samengesteld, maar breidt
zich ook uit, inclusief de recente toevoeging van de Ex STM 515-serie
Ex-veiligheidsvergrendelingen met ATEX- en IECEx-goedkeuringen. Hun
taak is om veiligheidsdeuren en onderhoudskleppen vergrendeld te
houden totdat gevaarlijke bewegingen in machines en installaties volledig
tot stilstand zijn gekomen, zowel in Ex-zones als in uitdagende
omgevingen met bijvoorbeeld extreme temperaturen. Deze nieuwe serie
is ontworpen met de specifieke taak om veilig en betrouwbaar te functioneren
in extreme omgevingen, van kabelverbinding tot actuator. Een
robuuste behuizing van gegoten aluminium zorgt voor duurzaamheid,
zelfs bij zware mechanische slijtage. De behuizing ondergaat hiervoor
24 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
gekozen voor een veiligheidsschakelaar om de positie van de veiligheidsdeur
te bewaken. Hier biedt het bedrijf uit Löhne oplossingen aan, waaronder
de Ex AZ 16-serie. Deze elektro mechanische veiligheids schakelaars
met een aparte actuator, drie contacten en een aparte klemmenruimte
kunnen worden gebruikt in de gas-Ex-zones 1 en 2, evenals in de stof-
Ex-zones 21 en 22. Als alternatief zijn er twee series Ex-positie schakelaars
beschikbaar die ook geschikt zijn voor toepassingen met functionele
veiligheid. De standaardschakelaars in de series Ex 97 en Ex 99 voldoen
aan de normen EN 50047 en EN 50041 en kunnen worden gebruikt
in gas Ex-zones 1 en 2, evenals stof Ex-zones 21 en 22. Ze zijn ook
geschikt voor temperaturen tot -60°C, waardoor bijzonder hoge eisen
worden gesteld aan de constructie en afdichting van de behuizing. Bij
de Ex 98-serie is er ook een positieschakelaar met veiligheidsfunctie en
metalen behuizing verkrijgbaar.
De elektromechanische veiligheidsschakelaars met een aparte actuator, drie
contacten en een aparte klemmenruimte uit de Ex AZ 16 serie kunnen worden
gebruikt in de gas-Ex-zones 1 en 2, evenals in de stof-Ex-zones 21 en 22.
‘Zelfs bij zeer complexe nichetoepassingen
is er een breed scala aan opties bij het
kiezen van veiligheidsschakelaars’
een meervoudige behandeling, waaronder passivering, een primerlaag en
poedercoating, wat zorgt voor een hoge mate van corrosiebestendigheid.
Dankzij een effectieve afdichting worden bovendien de beschermingsklassen
IP66/67 bereikt. De elektrische aansluitingen zijn goed beschermd
in een apart klemmencompartiment.
Flexibele installatie in Ex-zones 1, 2 en 21, 22
De combinatie van een compact ontwerp en een actuatorkop die in stappen
van 4 x 90° kan worden gepositioneerd, maakt een flexibele installatie
in elke positie mogelijk. Het modulaire ontwerp maakt de selectie van
diverse extra functies mogelijk. Gebruikers kunnen bijvoorbeeld kiezen
tussen het normally closed- en normally open-principe en optioneel zowel
een handmatige ontgrendeling (aan de toegangszijde) als een vluchtontgrendeling
(aan de gevarenzijde) selecteren. De nieuwe veiligheidsvergrendelingen
van de Ex STM 515-serie kunnen volgens hun ATEX/
IECEx-goedkeuringen worden gebruikt in de Ex-zones 1 en 2 (gas-Ex) en
21 en 22 (stof-Ex). Typische toepassingsgebieden die tijdens de ontwikkelingsfase
in aanmerking komen, zijn onder meer de veiligheidsdeuren en
onderhoudskleppen op mengers en zeefmachines, evenals verpakkingsinstallaties
voor poedervormige of stoffige goederen.
Positiebewaking in plaats van in elkaar grijpen
Als er binnen de gevarenzone geen gevaarlijke bewegingen te verwachten
zijn en er geen vergrendeling nodig is voor de procesveiligheid, wordt
Contactloos in plaats van elektromechanisch
Als alternatief voor elektromechanische schakelapparatuur kunnen
werktuigbouwkundigen in Ex-zones ook contactloze veiligheidssensoren
gebruiken. Zo kan de Ex HS Si 4-serie, in combinatie met een actuator,
de positie van beschermdeuren monitoren. Deze sensoren zijn bijzonder
schokbestendig en eenvoudig te integreren in de constructie van
een veilig heidsdeur. Een andere optie zijn de veiligheidssensoren uit de
Ex RC Si M 30-serie,die een cilindrisch ontwerp en een aparte actuator
hebben. Ze zijn bovendien verkrijgbaar in een bijzonder robuuste variant
met een roestvrijstalen behuizing en beschermingsklasse IP69K.
Heavy-duty toepassingen in de transporttechniek
Heavy-duty varianten van Ex-veiligheids schakel apparatuur worden toegepast
in de transport- en afzuigtechniek. Hierbij moet de gehele installatie
niet alleen mechanisch robuust zijn, maar ook geschikt voor gebruik
in gebieden met een hoog stofgehalte en uiteenlopende temperaturen.
Aan deze eisen wordt bijvoorbeeld voldaan door de noodstoptrekkoordschakelaars
van de Ex ZS 92 S-serie, waarmee transportbanden over lange
afstanden tot 2 x 100 meter met een noodstopfunctie kunnen worden
uitgerust. Kortom, zelfs bij zeer complexe nichetoepassingen, zoals de
combinatie van gas- of stofexplosiebeveiliging met functionele veiligheid,
hebben ingenieurs en installatiebeheerders een breed scala aan opties bij
het kiezen van veiligheidsschakelaars. Zelfs als er ook aan andere eisen
moet worden voldaan, zoals weerstand tegen corrosie of trillingen of
bescherming tegen het binnendringen van stof of vocht zijn er veiligheidsoplossingen
beschikbaar die ook Ex-beschermd zijn. De bovengenoemde
producten zijn te bestellen via de Product Portal (webshop)
van fortop. Deze zijn terug te vinden in het kennisgebied Safe Operation.
Safe Operation is één van de vijf kennisgebieden van fortop waarbij elk
kennisgebied voor een deel van het assortiment én de kennis van fortop
staat. Met deze vijf kennisgebieden tezamen laat fortop niet alleen het
brede pakket zien maar ook waar fortop, met haar technische expertise,
het verschil kan maken. ■
Safe Operation is één van de vijf kennisgebieden van fortop waarbij elk
kennisgebied voor een deel van het assortiment én de kennis van fortop staat.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 25
Optimale
techniek
fortop.nl
Tel: +31 (0)38 377 2700
50.000+ producten
24/7 toegang
Intelligente zoeken
filter functies
20+ topmerken
modern magazijn
voorraadhoudend
UPS 24h levering
gevestigd in 3 landen
met 4 vestigingen
8.000+ klanten
team van meer dan
50 specialisten
Ontdek onze
Product Portal
Tekst Evi Husson | Beeld Dormac Cobots
EEN NIEUW TIJDPERK VOOR
COLLABORATIEVE ROBOTS
Eind 2024 lanceerde Doosan Robotics de cobot P3020. “Dit model is een belangrijke stap voorwaarts in de wereld
van collaboratieve robots. Hij is speciaal ontworpen om de uitdagingen van complexe palletiseerprocessen op
te lossen”, stelt Frank Epping, Sales Director Robotics van Dormac Cobots, de officiële distributeur van Doosan
Robotics voor de verkoop van cobots in de Benelux.
De P3020 is de nieuwste aanwinst van Doosan
Robotics. “Deze heayy duty cobot heeft een
reikwijdte van ruim 2 meter en een laadvermogen
van maar liefst 30 kilogram, waardoor
de nieuwe cobot meteen de krachtigste is in
zijn klasse. Zo kan hij probleemloos lasten tot
2,5 meter hoog stapelen zonder extra apparatuur”,
legt Epping uit.
Vijf assen
Een andere belangrijke eigenschap is dat de
cobot in tegenstelling tot de vorige modellen
vijf assen heeft. “Door het elimineren van
de vierde as heeft dit model geen last van
bepaalde singulariteiten. Ook is de cobot uitgerust
met een zwaartekracht compensatiesysteem.
Dat impliceert dat de robot significant
minder energie verbruikt dan vergelijkbare
modellen op de markt, zelfs minder dan een
middenklasse cobot.”
Veiligheid
De P3020 voldoet aan de PL (e) en Cat 4 veiligheidsnormen
en biedt daarmee maximale
bescherming tijdens het gebruik. Een veilige
De nieuwste aanwinst van Doosan Robotics heeft
een laadvermogen van maar liefst 30 kilogram.
28 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
De cobot verbruikt signifi cant minder energie dan vergelijkbare
modellen op de markt.
De P3020 voldoet aan de PL (e) en Cat 4 veiligheidsnormen en biedt daarmee
maximale bescherming tijdens gebruik.
‘Deze heayy duty cobot heeft een reikwijdte van ruim 2 meter en een laadvermogen
van maar liefst 30 kilogram’
samenwerking met mensen in productieomgevingen
is hiermee gegarandeerd.
AI-integratie
De cobot beschikt over geavanceerde
AI-systemen die zorgen voor continue optimalisatie.
Hierdoor kan de cobot zich flexibel
aanpassen aan veranderende eisen of werkomstandigheden
waardoor integratie in diverse
productieomgevingen mogelijk is.
Goede prijs-kwaliteitverhouding
Sinds de lancering stromen de aanvragen en
bestellingen voor de P3020 volop binnen,
vertelt Epping. “De robot wordt erg gewaardeerd
door system integrators en machinebouwers.
Voor slechts een kleine meerprijs
t.o.v. bijvoorbeeld de H2017 til je met de
P3020 zwaardere dozen (of kratten) en stapel
je pallets tot 2,5 meter hoog, zonder dat extra
liften nodig zijn. Dit maakt de P3020 een
kostenbesparende keuze voor bedrijven die
palletiseersystemen toepassen.”
Totaalprogramma
Onlangs opende Doosan Robotics ook een
Europees supportkantoor in Düsseldorf om de
Frank Epping, Sales Director Robotics van Dormac
Cobots is 1,82 meter. De P3020 heeft een reikwijdte
van ruim 2 meter. Hij kan probleemloos lasten tot
2,5 meter hoog stapelen zonder extra apparatuur.
service en snelheid in de regio te verbeteren.
“De vestiging is het gevolg van de toenemende
vraag naar de cobots van Doosan Robotics in
Europa. En met de lancering van de P3020
cobot kunnen we nu een totaalprogramma van
14 robots bieden, ieder met specifieke eigenschappen.
Hierdoor kunnen we voor elke discipline
of markt die we bedienen een oplossing
bieden die aansluit op de specifieke behoeften
van de gebruiker”, besluit Epping. ■
Softwareplatform
Gebruiksvriendelijkheid staat hoog in het
vaandel bij Doosan. “Vorig jaar is het nieuwe
software platform Dr. Dart Suite gelanceerd”,
legt Epping uit. “Doel ervan is om te
zorgen dat integrators en machinebouwers
gemakkelijker toepassingen kunnen
ontwikkelen en integreren. Het nieuwe
softwareplatform maakt het mogelijk om
apps te downloaden die de werking van de
robots verder optimaliseren. Samen met
de snellere nieuwe controller zorgt dit voor
nog grotere efficiëntie. Dit platform zal
naar verwachting in het eerste kwartaal van
2025 ook beschikbaar zijn voor de P3020.”
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 29
Tekst Evi Husson | Beeld Gerd Altmann en Michal Jarmoluk via Pixabay
VIER VOORSPELLINGEN VOOR
DE MAAKINDUSTRIE IN 2025
De maakindustrie heeft te maken met diverse uitdagingen: hoge loonkosten, stijgende energieprijzen, verstoringen
van de supply chain, economische onzekerheid, een tekort aan technici, geopolitieke spanningen, digitalisering, de
energietransitie en de steeds strengere wet- en regelgeving rond duurzaamheid. Het is daarom belangrijk om door
middel van de juiste partners en middelen deze uitdagingen het hoofd te bieden. Wat wordt in 2025 belangrijk?
In Nederland gingen in 2024 verschillende
bedrijven kopje onder. Denk aan het faillissement
van turbinebouwer EAZ Wind,
Jachtenbouwer Holterman Shipyards of metaalbedrijf
Wil Waelbers Design. De industrie staat
voor diverse uitdagingen, maar tegelijkertijd
zijn er ook veel kansen om succesvol te zijn.
Belangrijk is dat met uitdagingen zoals digitalisering,
duurzaamheid en ESG-wetgeving slim
wordt omgegaan. Maar welke trends zullen in
2025 van betekenis zijn voor de maakindustrie?
Fujitsu, leverancier van diensten en oplossingen
die bedrijven ondersteunen in hun digitale
transitie, heeft vier voorspellingen gedaan die
in 2025 essentieel zullen zijn voor de sector om
successen te boeken.
1. Mindset veranderen
Wie vandaag duurzame processen implementeert,
doet dat meestal om kosten te besparen
op energie en om te voldoen aan de wetgeving.
In 2025 moeten bedrijven van mindset veranderen
en duurzaamheid in hun belangrijkste
bedrijfsdoelstellingen opnemen.
Van tactisch naar strategisch denken
Concreet betekent dit dat men moet overgaan
van tactisch naar strategisch denken. Veel
maakbedrijven richten zich bij technologieën
zoals Artificiële Intelligentie (AI) nog teveel op
kortetermijnwinst. Een bedrijf dat computer
vision bijvoorbeeld alleen inzet om ingenieurs
te vervangen en kosten te besparen, mist voor-
30 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
bedrijven buiten de EU met een omzet van
meer dan 150 miljoen euro onder de richtlijn
vallen, op voorwaarde dat ze minstens één
dochterbedrijf of branche in de EU hebben. De
richtlijn heeft daarom ook gevolgen voor kleine
en middelgrote bedrijven, rekening houdend
met de beperkte middelen van deze ondernemingen.
De EU Corporate Sustainability
Due Diligence Directive (CSD), vaak de Supply
Chain Act genoemd, vereist dat bedrijven in
de EU de impact van hun toeleveringsketen op
mensenrechten en milieu kennen en controleren.
In 2025 wordt ook het EU Carbon Border
Adjustment Mechanism (CBAM) volledig ingevoerd.
Dit beleid voert importtarieven in op
basis van de CO 2
-uitstoot van producten.
‘In 2025 moeten bedrijven van mindset
veranderen en duurzaamheid in hun belangrijkste
bedrijfsdoelstellingen opnemen’
3. Amerika volgt Europa
In navolging van de ESG-wetgeving die Europa
implementeert, zullen ook Amerikaanse maakbedrijven
hier meer aandacht aan besteden, zo
is de verwachting. Bedrijven die in de EU actief
zijn, zullen zelf aan de normen moeten voldoen.
Ook spelers die alleen in de VS gevestigd zijn,
sluiten zich aan bij deze trend. Wellicht zal de
EU-wetgeving straks ook een Amerikaanse
tegenhanger krijgen, afhankelijk van hoe Donald
Trump als Amerikaanse president zal handelen.
In elk geval doen organisaties er goed aan om
hier proactief mee bezig te zijn. Zo nemen ze
een voorsprong op de concurrentie en bovendien
biedt het mogelijkheden om milieubewuste
klanten aan te trekken, nieuwe markten te
betreden en de merkreputatie te verbeteren.
delen zoals strategische kwaliteitsverbetering
en minder productiefouten. Dit levert op de
lange termijn een betere reputatie en meer
marktaandeel op.
Focus op doelstellingen
Ook zal de focus op technologie moeten
worden verlegd naar een focus op doelstellingen.
Maakbedrijven raken vaak verstrikt
in de beloftes van technologieën zoals AI
zonder eerst hun bedrijfsdoelen te definiëren.
In plaats van zich af te vragen hoe ze de technologie
kunnen gebruiken, moeten ze eerst
bepalen wat hun doelen zijn, onder andere
omtrent duurzaamheid.
Holistische integratie
Als derde punt stipt Fujitsu aan dat je niet langer
mag denken in silo’s, maar zaken holistisch en
geïntegreerd moet bekijken. Het is raadzaam
om initiatieven op het vlak van digitale transformatie
niet te beschouwen als geïsoleerde
projecten. Ook duurzaamheid moet in de
hele levenscyclus van een product zijn verweven.
Dat kan alleen maar als bedrijven de silo’s
tussen departementen afbreken en samenwerking
stimuleren.
In 2025 gaan maakbedrijven hoe dan ook voordeel
halen uit AI-technologie. Vooral AI-agents
bieden veel potentieel om de toeleveringsketen
van maakbedrijven te optimaliseren.
2. Toenemende impact van
strengere regelgeving
Een tweede voorspelling die het bedrijf doet,
heeft betrekking op de impact van nieuwe wetgeving.
Deze zal sterk toenemen. De Corporate
Sustainability Reporting Directive (CSRD) breidt
vanaf 1 januari sterk uit. Zo zullen ook grote
4. Energieverbruik
wordt geoptimaliseerd
Hoge energiekosten zijn in Europa een belangrijke
reden waarom maakbedrijven hun energieverbruik
willen optimaliseren. Van het
inkopen van materiaal en de logistiek tot de
productie in de fabriek en het eindgebruik
van een product. Bedrijven willen gedurende
de hele levenscyclus van een product weten
wat de impact is op energieconsumptie en
CO 2
-uitstoot. Door energieverspilling tegen te
gaan, kunnen ze hun operationele kosten verminderen,
voldoen aan de doelstellingen met
betrekking tot reductie van de CO 2
-uitstoot en
het imago van hun merk op de markt verbeteren.
In 2025 zullen maakbedrijven daarom
naar verwachting investeren in oplossingen die
meer zichtbaarheid bieden in hun energieconsumptiepatronen.
Daardoor zullen ze sneller
zien waar ze kunnen verbeteren en effectievere
strategieën implementeren. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 31
Tekst Roberto Martínez de Lafuente, SMC Spanje | Beeld SMC
NIEUWE GENERATIE
THERMO-CHILLERS
SPEELT IN OP STRENGERE
F-GAS WETGEVING
Alle traditionele koudemiddelen
die in industriële chillers worden
gebruikt, hebben hun punten van
zorg. Bijvoorbeeld als het om hoog
Global Warming Potential (GWP),
ontvlambaarheid of toxiciteit gaat.
Regelgevende instanties hebben
zich intensief beziggehouden
met dit onderwerp en streven
ernaar het milieu te beschermen,
door het moeilijker te maken om
traditionele koudemiddelen te
blijven gebruiken. Maar er is goed
nieuws: dankzij intensief werk aan
deze uitdaging in de afgelopen
jaren zal SMC binnenkort een
oplossing introduceren. ❯
32 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
SMC’s eerste CO 2
Thermo-Chiller uit de HRZC-serie.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 33
Een koudemiddel zorgt ervoor dat het koelcircuit
in chillers functioneert en garandeert
bij correct beheer de prestaties. De taak van
het koudemiddel is om het procesmedium te
koelen door gebruik te maken van de specifieke
eigenschappen, terwijl andere componenten
van de chiller de warmte afvoeren.
Chillers met een koudemiddel zijn populair in
de industrie vanwege de bewezen technologie,
snelle koeling en het vermogen om zeer lage
temperaturen te leveren. Het enige nadeel? Het
koudemiddel zelf.
Meet hun impact ten
opzichte van één ton
kooldioxide (CO2)
over een bepaalde
periode
(meestal 100 jaar).
GWP
Eén van de
manieren om daar
te komen is de
F-gas
(Global Warming Potential)
De klimaatimpact
indicator
Koudemiddelen
voor chillers
Europese Green Deal
EU CO2 neutraliteit voor 2050
Behaal het doel van 55% CO2 reductie voor
2030 en klimaatneutraliteit voor 2050.
Gefluoreerde gassen dragen
bij aan de opwarming van de
aarde doordat hun
opwarmingsimpact vele malen
hoger is dan die van CO2
verordening
Uiteindelijk zullen HFK’s in Europa verboden worden tegen 2050.
De HRZC-serie maakt gebruik van CO2 en haar lage GWP.
CO2’s GWP = 1
HFKs (Koolwaterstoffluoriden) vertegenwoordigen
ongeveer 90% van alle F-gassen:
Koeling, airconditioners, elektriciteitstransmissie, spuitbussen,
warmtepompen, isolatieschuimen, productieprocessen
en industriële chillers.
SMC volgt de Europese en Britse wetgeving voor het gebruik van koudemiddelen in chillers.
Hoe hoger
het GWP, hoe EU en UK
slechter voor
het klimaat
Voor 2024 2027 2032
Geen regelgeving
September 2024
SMC's eerste
chiller met CO2 als
koudemiddel
Koudemiddelvoorschriften voor chillers
GWP ≥150
(12 kW of minder)
GWP ≥750
(meer dan 12 kW)
Alle gefluoreerde
koelmiddelen
(12 KW of minder)
SMC laat jou en
de planeet niet in
de steek
Neem contact op
met onze experts
Deze infographic is gemaakt door SMC in november 2024.
Alle rechten voorbehouden.
‘De F-gasverordening
is realiteit en komt
snel dichterbij’
Op het gas trappen
De belangrijkste referentietekst over het
gebruik van industriële koudemiddelen is de
F-gasverordening. Met deze verordening wil
de EU een mijlpaal bereiken in haar Europese
Green Deal en het continent dichter bij de
doelstelling brengen om de uitstoot in 2030
met 55% te verminderen en in 2050 klimaatneutraal
te zijn. De F-gasverordening verbiedt
koude middelen met een GWP van meer dan
150 in chillers met een koelcapaciteit van
12 kW of minder. Deze limiet is veel strenger
dan de vergelijkbare regelgeving in de VS, waar
de GWP-limiet op 750 ligt. Nog verontrustender
is dat de F-gassenverordening op 1 januari
2027 van kracht wordt, dus het is nu tijd om
na te denken over een nieuwe chiller-strategie.
Gelukkig hebben de experts bij SMC dit probleem
al uitgebreid bestudeerd. Enkele jaren
geleden is begonnen met de introductie van
koudemiddeloplossingen met R454C, met een
GWP van 148. Daarmee is R454C een legaal
koudemiddel na 1 januari 2027. SMC kan al
een chiller-oplossing bieden die de voordelen
van dit koudemiddel benut en binnenkort volgt
er een rack-type chiller. Daarmee stoppen de
ontwikkelingen echter niet. R454C is namelijk
ontvlambaar, zij het in een categorie van lage
ontvlambaarheid. Bovendien moet rekening
gehouden worden met toekomstige regelgeving
en de mogelijkheid dat GWP-limieten
verder worden aangescherpt. Bovendien streven
veel bedrijven nu al naar een nul impact en
niet vervuilende werkwijze en hebben zij passende
oplossingen nodig.
34 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
en haar ultralage GWP, met als startpunt de
HRZC-serie die in september 2024 werd geïntroduceerd.
SMC blijft daarmee het volledige
assortiment dekken en zorgt ervoor dat toekomstbestendige
keuzes beschikbaar zijn ruim
voordat de F-gasverordening van kracht wordt.
‘De GWP van CO 2
is 1. Bovendien is CO 2
niet
ontvlambaar en niet giftig’
Doorbraak met CO 2
Naast haar R454C-chilleroplossingen daagde
SMC zichzelf dan ook uit om een niet ontvlambare
koudemiddeloplossing te ontwikkelen met
een GWP van 1 of lager. Het resultaat? Chillers
die gebruikmaken van CO 2
als koudemiddel!
De GWP van CO 2
is 1. Bovendien is CO 2
niet
ontvlambaar en niet giftig. Het gebruik van CO 2
als koudemiddel vereist echter een compleet
nieuw ontwerp van de chiller, met verschillende
technologische innovaties. SMC biedt een
chiller-assortiment dat gebruikmaakt van CO 2
De F-gasverordening is realiteit en komt snel
dichterbij. Als je advies nodig hebt over wat
dit betekent voor je huidige en nieuwe chillers,
biedt SMC graag de nodige ondersteuning.
SMC is volledig op de hoogte van dit onderwerp
en investeert al jaren in onderzoek en
ontwikkeling van oplossingen die voldoen aan
de F-gasverordening van januari 2027 – en
aan toekomstige regelgevende wijzigingen.
De experts van SMC voelen een grote verantwoordelijkheid
om klanten te helpen bij industriële
uitdagingen. Je kunt erop vertrouwen dat
SMC je niet in de steek laat – en de planeet
ook niet. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 35
Tekst Evi Husson | Beeld Elscolab
BETROUWBAAR, VEILIG EN
SNEL GASSEN DETECTEREN
IN DIVERSE TOEPASSINGEN
Veel bedrijven in de chemische en farmaceutische sector willen met een detectiesysteem gassen zoals zuurstof kunnen
analyseren in verschillende applicaties, waarbij de responstijd snel, de betrouwbaarheid hoog, het gebruiksgemak
groot en het onderhoud minimaal zijn. Mettler Toledo heeft daarom de GPro500 TDL (Tunable Diode Laser) op de
markt gebracht. Application specialist Dirk Vleminckx en Sales Engineer Harry Geeraedts van Elscolab leggen uit
hoe de gasanalyzer werkt.
Bij veel productieprocessen is het belangrijk om
het aanwezige gas (zuurstof, koolmonoxide, CO 2
,
vocht, toxische gassen, etc.) te meten. Zo kan bijvoorbeeld
de aanwezigheid van ongewenst zuurstof
leiden tot een explosierisico. Bedrijven willen
tijdig ongewenste gassen kunnen detecteren zodat
ze hun processen kunnen bijsturen. “Dit is mogelijk
met Tunable Diode Laser (TDL) analyzers”, legt
Vleminckx uit. “Klassieke TDL-analyzers hebben een
afzonderlijke lichtbron en detector. Dit levert veel
uitlijningsproblemen op waardoor veel tijd verloren
gaat en frequent onderhoud nodig is. Beide units
moeten ook apart voorzien worden van stroom
en spoelgas.”
Zender en ontvanger in één
Mettler Toledo kwam daarom met een innovatieve
oplossing op de markt: de GPro 500. “In deze
nieuwe generatie analyzers zitten de zender en ontvanger
in één systeem, waardoor er geen uitlijning
meer nodig is. Bij trillingen of vervormingen bewegen
de laserbron en detector in dezelfde richting.
De voordelen van deze opstelling zijn een snelle
responstijd, een hoge nauwkeurigheid en er is geen
uitlijning nodig, wat leidt tot minimaal onderhoud.”
One-flange installatie, dus geen dubbele aansluiting, eenvoudig bereikbaar.
Diverse varianten
“Er zijn diverse varianten van de GPro 500”, vult
Geeraedts aan. “In gasanalyse is stof een uitdaging.
Als er veel stof, poeder en rookpartikels in je
processen voorkomen, dan kunnen deze het licht
tegenhouden. Om dat te voorkomen, kan in de gasanalyzer
een in-situ metaalfilter worden ingebouwd,
met een poriegrootte die is afgestemd op de deeltjesgrootte
van het aanwezige stof.” Ook vocht kan
leiden tot een probleem. “Vocht in de vorm van
druppeltjes kan eveneens op de lens of detector
36 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
terechtkomen. Dit wil je voorkomen. Voor deze
situaties kun je in plaats van een metaalfilter
kiezen voor een PTFE-filter die de eigenschap
heeft om waterdruppels tegen te houden,
zodat deze in de optische padlengte (optical
path length (OPL)) geen problemen vormen.”
Wafercel
Vleminckx benadrukt nog een interessante en
vernieuwende optie. “TDL-analyzers worden
vaak in grote robuuste leidingen aangebracht,
met een optische padlengte tot soms wel tien
meter. Er zijn echter ook veel processen waar
deze leidingen veel kleiner zijn, van DN50,
DN80, DN100 of DN200. De klassieke analyzers
zijn hier lastig te implementeren. Daarom heeft
Mettler Toledo de wafercel ontwikkeld. Dit is
een cirkelvormige doorstroomcel, indien nodig
met speciale optie waardoor de OPL wordt verdubbeld
of verdrievoudigd. Hierdoor kunnen
eenvoudig gasconcentraties worden gemeten
in kleinere leidingen, opnieuw met een snelle
responstijd.”
GPro500: de eenvoud van een probe, met de kracht van een analyzer.
Unieke TDL-analyzer in Wafer uitvoering voor leidingen vanaf DN50.
‘Dankzij deze oplossing
kunnen eenvoudig
en betrouwbaar
gasconcentraties worden
gemeten in kleinere
leidingen, met een
snelle responstijd’
Inline TDL-gasanalyzer, rechtstreeks in de processtroom, met een minimale footprint.
SIL2
“Voor alle moeilijkheden die er zijn, zijn oplossingen
bedacht”, stelt Geeraedts “De analyzers
bieden diverse voordelen. Dankzij een snelle
responstijd kun je snel ingrijpen in situaties.
Daarnaast zijn de systemen zo ontworpen dat
ze onderhoudsvrij zijn. Van de TDL zelf ontvang
je als gebruiker informatie als er bijvoorbeeld
sprake is van vervuiling. Het apparaat kan zichzelf
controleren en heeft het level SIL2 (Safety
Integrity Level 2). Het is met andere woorden
een erg betrouwbaar en veilig systeem dat in
de industrie niet meer weg te denken is.” ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 37
Een tip: laat ingenieurs samenwerken over de bedrijfsgrenzen heen als er te weinig middelen zijn. En experimenteer in eerste instantie met open source software voor AI.
Tekst Valérie Couplez | Beeld Lenze
ZEVEN UITDAGINGEN IN
MECHANISCH ENGINEEREN
Het zijn uitdagende tijden voor machinebouwers. Onder andere de geopolitieke spanningen, het tekort aan
geschoold personeel, de hogere energieprijzen en loonindexeringen hebben hun impact op de omzet en rendabiliteit
van veel bedrijven. Het antwoord ligt in digitalisering voor meer transparantie, processtabiliteit, efficiëntie en zelfs
nieuwe bedrijfsmodellen. Maar een digitaliseringsstrategie opzetten, is allerminst een evidentie. Sommige bedrijven
hebben wel ideeën, maar vinden het moeilijk om ze te implementeren. Ook kan het zijn dat de inspiratie om dit
‘nieuwe’ pad te bewandelen, ontbreekt. Wat u ook nodig heeft, Lenze is een partner om op te bouwen in elk
automatiserings- en digitaliseringstraject.
Lenze vat de uitdagingen samen in zeven actiegebieden. Alles begint met
een goede datastrategie. Vandaag aanwezig in de meeste grote bedrijven,
maar nog niet in alle kmo’s. Toch richten de meeste machinebouwers
zich al volop op data. Capteren is afgevinkt, maar wat kunnen we er nu
mee aanvangen? Machinebouwers moeten nadenken over hoe die gegevens
de basis kunnen vormen voor nieuwe processen of bedrijfsmodellen.
Om die stap te kunnen zetten echter, moeten zij de data begrijpen, ter
beschikking hebben én zeker zijn van de kwaliteit. De volgende stap is
bepalen met wie, wanneer en hoe je de gegevens deelt en welke bedrijfsmodellen
je daarvoor kunt opzetten.
Realtime simulatie
Een belangrijke voorwaarde om de snelheid van ontwikkeling op te
voeren, is de toepassing van realtime simulatie. Jouw processen kunnen
dan virtueel uitgevoerd worden aan dezelfde snelheid. De belangrijkste
uitdaging? De hardware en software moeten volledig gesynchroniseerd
38 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
‘Het is belangrijk om al in de
productontwikkelingsfase rekening te
houden met de digitalisering van het
bedrijfsmodel en cyberveiligheid’
AI-experts
Hoezeer we in de industrie ook digitaliseren, een ingenieur is (nog) geen
AI-expert. Als bedrijven AI willen gaan gebruiken voor hun producten,
huren ze meestal eerst drie promovendi in. PhD's willen echter onderzoek
doen en niet per se een marktrijp product ontwikkelen. Een tip: laat ingenieurs
samenwerken over de bedrijfsgrenzen heen als er te weinig middelen
zijn. En experimenteer in eerste instantie met open source software.
Voor basisontwikkelingen volstaan die oplossingen.
zijn. Maar wie erin slaagt, plukt de vruchten: dit versnelt de inbedrijfstelling,
voorkomt fouten, verlaagt de kosten en bespaart tijd.
Meer transparantie
De wetgever vraagt steeds vaker om transparantie. Er liggen dus mogelijkheden
binnen de regelgeving om je daarin te differentiëren. In de toekomst
zullen onder meer digitale productpaspoorten realiteit worden.
Door daar vandaag al slim over na te denken, kun je van een nood een
deugd maken.
Artificiële intelligentie
Geen prangender thema in automatisering dan AI, maar de meeste
bedrijven blijven in de praktijk steken op een proof of concept. Het blijkt
moeilijk om op te schalen. Vooral het begrijpen van hoe Reinforcement
Learning (een AI-agent laten leren door interactie met zijn omgeving)
werkt en hoe je het kunt toepassen, is een uitdaging. Voor eenvoudigere
problemen zijn er bovendien niet altijd gepaste tools beschikbaar.
Ook er is nog een tekort aan de brede industrialisatie van praktijkvoorbeelden.
Op termijn zal er een nieuw soort dienstverlener ontstaan; de
AI-integrator.
Nieuwe organisaties
AI verandert processen, maar ook organisaties. Mensen die nu taken uitvoeren
zonder AI, zullen in de toekomst actief gebruik moeten maken
van de technologie. Dit betekent dat er een (nog groter) tekort zal zijn
aan geschoolde arbeidskrachten en dat de bestaande arbeidskrachten
nieuwe, andere taken op zich moeten nemen. De meeste machinebouwbedrijven
moeten hun werknemers grondig opleiden en nieuwe functieprofielen
creëren.
OT meets IT
Of je ze nu ziet als water en vuur of als peper en zout, OT en IT horen onherroepelijk
bij elkaar in moderne productieomgevingen. Bedrijven moeten
over hardware beschikken die voldoet aan de huidige IT-behoeften. Maar
ze moeten ook de basisprincipes van cyberbeveiliging begrijpen en het
belang ervan voor hun bedrijf. Machinebouwers moeten een patchstrategie
ontwikkelen en nieuwe cyberregels implementeren.
Conclusie
De taken waar machinebouwers voor staan zijn enorm, maar niet onoverkomelijk.
Machinebouw zal echter niet om samenwerking met leveranciers
en zelfs concurrentie heen kunnen. Het is belangrijk om al in de
productontwikkelingsfase rekening te houden met de digitalisering van
het bedrijfsmodel en cyberveiligheid. Het helpt ook om samen met klanten
ideeën te ontwikkelen en leveranciers aan boord te krijgen. Lenze is
voorstander van samenwerking met klanten en ontwikkelt samen met
hen oplossingen voor machinebouw. ■
Machinebouwers moeten nadenken over hoe gecapteerde gegevens de basis
kunnen vormen voor nieuwe processen of bedrijfsmodellen.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 39
Tekst Valérie Couplez | Beeld Aptean
TRENDS EN TECHNOLOGIE
VOOR DE MAAKINDUSTRIE
Kennis is de basis van geïnformeerde beslissingen. Om die reden liet Aptean een onderzoek uitvoeren door B2B
International, gericht op bedrijven in de maakindustrie in België (49% respondenten) en Nederland (51%). Het doel
is om te weten te komen welke uitdagingen bedrijven zien, welke technologie daar een antwoord op kan bieden
en hoe ze naar digitale transformatie kijken. Conclusie? Maakbedrijven zien in automatisering het antwoord om
de schaarste aan personeel op te vangen. Daarbij kijken ze vooral naar branchespecifieke oplossingen, omdat deze
tot meer omzet leiden.
Maakbedrijven voelen de druk om te innoveren.
De eisen van klanten evolueren, waardoor ze
steeds sneller moeten reageren en beter moeten
communiceren. Daarvoor hebben bedrijven
realtime gegevens en flexibele processen nodig,
maar daar botst de huidige infrastructuur vaak
tegen zijn limieten aan. Investeren in nieuwe
technologie en automatisering is van cruciaal
belang om het concurrentievoordeel te behouden
of uit te bouwen.
‘Uit het onderzoek blijkt dat bedrijven die voor
branchespecifieke technologie kiezen hun jaaromzet
gemiddeld sterker zien groeien’
Juiste technologie vinden
Dit blijkt in de praktijk vaak lastiger dan gedacht.
Bijna de helft (41%) van de ondervraagde
bedrijven vindt het moeilijk om de juiste technologische
oplossing te vinden, ondanks het
feit dat ze wel overtuigd zijn dat digitalisering
de sleutel is tot vooruitgang. Bedrijven die digitale
transformatie hebben omarmd, kunnen in
veel gevallen betere resultaten op het gebied
Bedrijven hebben realtime gegevens en flexibele processen nodig. Investeren in nieuwe technologie en
automatisering is van cruciaal belang om het concurrentievoordeel te behouden of uit te bouwen.
40 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
van kwaliteit, veiligheid en efficiëntie voorleggen.
Toch hoeft digitalisering niet per se gelijk
te zijn aan een overstap naar de cloud: 37%
van de ondervraagden maakt zich zorgen over
de veiligheid van data in de cloud. Bedrijven die
reeds een cloudmigratie hebben doorgemaakt,
rapporteren echter significante voordelen, zoals
snellere innovatie, meer flexibiliteit en een
hogere omzet- en winstgroei.
Personeelsschaarste opvangen
Automatisering en digitalisering zijn cruciaal
om het tekort aan personeel op te vangen. De
beweegredenen achter deze trend zijn divers: het
verbeteren van de werkomgeving, het borgen
van kennis, het beter inzetten van de talenten
van medewerkers en het aantrekken van nieuwe
medewerkers die opgegroeid zijn in het digitale
tijdperk. Hoewel 60% van de fabrikanten al
technologie gebruikt om meer taken te automatiseren,
blijft er nog genoeg te doen. Uit het
onderzoek blijkt dat slechts 48% van de operationele
processen geautomatiseerd is. Belgische
maakbedrijven staan daar overigens al wat verder
in ten opzichte van de Nederlandse maakbedrijven
met respectievelijk 61% tegenover 35%.
Hogere omzet dankzij
branchespecifieke software
De technologieprioriteiten voor 2025 - 2026
liggen bij het behouden en verbeteren van de
kwaliteit en het verhogen van de productiviteit
van medewerkers. Voor de periode 2026 - 2028
komt daar nog het verbeteren van de klantentevredenheid
bij. Branchespecifieke oplossingen
presteren uitstekend op deze gebieden. Uit
het onderzoek blijkt dat bedrijven die voor deze
technologie kiezen hun jaaromzet gemiddeld
sterker zien groeien: 11,3% versus 9,7% voor
horizontale oplossingen en 8% voor maatwerk.
Branchespecifieke software levert dus aantoonbaar
een hogere omzet op. Dat heeft vooral
te maken met de kortere implementatietijden,
snellere time-to-value en best practices die eenvoudig
kunnen worden gedeeld en toegepast
door andere gebruikers.
Kies voor een partner met
kennis van zaken
Software zal in de toekomst een nog belangrijkere
rol spelen. De integratie van AI is immers
afhankelijk van een sterke datageneratie en
een goed geïntegreerde infrastructuur. Met een
solide basis zijn bedrijven het beste gepositioneerd
om AI-oplossingen succesvol te implemen-
teren, te beginnen met kleinschalige AI-pilots.
Aptean heeft verstand van productie en begrijpt
de behoefte van de maakindustrie. “Onze toegewijde
professionals en experts hebben marktkennis
en diepgaande ervaring met industriële
en procesmatige productieprocessen. We zijn
meer dan een leverancier die kant-en-klare producten
aanbiedt; we streven naar wederzijds
succes en helpen om een maximale ROI te behalen.
We zijn er trots op om een partner te zijn
voor zowel de korte als de lange termijn. Ontdek
onze unieke branchespecifieke oplossingen en
ingebouwde AI-mogelijkheden.” ■
De vijf belangrijkste belemmeringen van fabrikanten voor het
bereiken van bedrijfsdoelstellingen
Problemen om de juiste technologische oplossing te vinden 41%
Gebrek aan strategische afstemming 31%
Onvoldoende financiële middelen 31%
Complexe systeemintegraties 28%
Gebrek aan /matig implementatieplan 28%
Hoe fabrikanten van plan zijn de uitdagingen op het
gebied van personeel aan te pakken
Technologie inzetten om de werkomgeving
te verbeteren
Nederland
74% 25% 1% 82% 66%
Meer hybride / remote functies creëren 71% 25% 4% 75% 68%
Arbeidslonen verhogen 67% 30% 4% 64% 69%
Meer werk uitbesteden 64% 34% 1% 74% 55%
Tijdelijke arbeidskrachten inschakelen 64% 25% 11% 64% 63%
Technologie gebruiken om meer taken te
automatiseren
60% 35% 5% 57% 62%
Bestaande werknemers om- of bijscholen 58% 39% 4% 50% 66%
Technologie inzetten om kennis te
behouden
Herstructureren of verkorten van de
werkweek
Bezig met implementatie/uitvoeren
Momenteel niet aan het implementeren/uitvoeren, maar gepland binnen 12 maanden
Niet gepland binnen 12 maanden
Volledige trendrapport
Benieuwd naar wat de andere inzichten
uit het trendonderzoek van Aptean
waren? U kunt het volledige rapport
terugvinden op de website.
54% 43% 4% 56% 52%
51% 40% 9% 43% 59%
Gemiddelde omzetgroei 2023-2024 per oplossingstype
11,3% 9,7% 8,0%
Branchespecifiek Horizontaal Maatwerk / In-house
België
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 41
Industrial Automation & FoodTec:
waar experts samenkomen
Van machinebouwers tot voedselproducenten:
Industrial Automation & FoodTec koppelt u
zowel in print als digitaal met de pioniers in de
automatisering en de voedselindustrie.
SCAN MIJ
industrialautomation.nl & food-tec.nl
Voor meer informatie neem contact op met Erik Imming, Jerry Wolter en Wouter Jansen. Bel +31 495 45 00 95
of mail e.imming@louwersmediagroep.nl, j.wolter@louwersmediagroep.nl, w.jansen@louwersmediagroep.nl
Tekst Valérie Couplez | Beeld Lenze
SLIMMER EN EENVOUDIGER
MACHINES BOUWEN
We hebben er allemaal wel één in onze zak of tas zitten: een smartphone. Speel jij er ook al spelletjes mee? De
game-industrie neemt dit platform steeds meer in het vizier. En waarom ook niet, want de smartphone is krachtig,
altijd binnen handbereik en makkelijk te individualiseren. De game-industrie vindt zichzelf constant opnieuw uit,
door zich snel aan te passen aan veranderende en nieuwe behoeften. Ook Lenze laat zich inspireren door de
innovatiekracht, klantgerichtheid en snelheid van de gamesector. Bijvoorbeeld door haar ‘platform denken’. Lenze
transfereert dit concept naar de automatiseringswereld met NUPANO Suite, want ook engineering kan plug-andplay
zijn.
Vorig jaar realiseerde de gamesindustrie een
wereldwijde omzet van 180 miljard dollar, meer
dan wat film en muziek samen in het laatje brengen.
De grootste drijfveer achter dit succes is de
platformstrategie van de grote game studio’s en
consolefabrikanten. Als gamers kopen we een
console die we dankzij het platform erachter
makkelijk kunnen opzetten, van de resolutie op
je scherm tot de internetverbinding en van het
maken van een account in de online winkel tot
het instellen van gebruikersrollen met verschillende
toegangsrechten. Alles zonder onderbrekingen,
allemaal op één en dezelfde plaats.
Daardoor krijgen gamers snel en eenvoudig
toegang tot nieuwe games, zonder eerst een
handleiding te doorploegen. Een simpele plugand-play
oplossing. Lenze gaat dit ‘platform
denken’ toepassen op de levenscyclus van
machines. Op die manier kunnen mechanische
engineers eenvoudig en snel een nieuwe generatie
machines creëren, doorspekt met digitale
toegevoegde waarde.
Standaarden als basis
Hardware selecteren, een eenvoudige set-up
maken, programmeren, activeren en efficiënt
beheren van bijkomende functionaliteiten,
samenwerken met partners, … het is allemaal
mogelijk met NUPANO Suite. Meer nog kan
men updates uitvoeren voor betere prestaties
en meer veiligheid. Die toekomst van mechanische
engineering is mogelijk door standaarden
te gebruiken. Die stellen ons in staat om
de engineering op het hoogste niveau uit te
voeren tijdens de volledige levenscyclus van
een machine. Het gaat allemaal om snelheid in
ontwikkeling, inbedrijfstelling, samenwerking
en nieuwe businessmodellen via één platform.
Lenze kan de volledige ketting aan ‘gereedschappen’
voorzien: van het eerste idee voor
een machine tot de bediening. De automatiseringsspecialisten
hebben de suite opgebouwd
volgens de levenscyclus van een product, opgedeeld
in drie blokken.
De toekomst van mechanische engineering is mogelijk door standaarden te gebruiken. Die stellen ons in staat
om de engineering op het hoogste niveau uit te voeren tijdens de volledige levenscyclus van een machine.
Planningsfase
Bij het plannen hebben gebruikers volledige
toegang tot tools, zoals System Designer. De
wizard ondersteunt de gebruiker bij de planning
van toepassingen met één as tot complexe
machineoplossingen (van Lenze en componenten
van derden). De wizard is gebaseerd
op de grondige domeinkennis van Lenze en
de rekenmodellen zijn gebaseerd op concrete
ervaringen. Aandrijfsystemen kunnen ook energie-efficiënt
worden gedimensioneerd. Iedereen
die betrokken is bij het planningsproces werkt
samen. Het machineproces is gemodulariseerd
en de gebruiker kan oplossingselementen
selecteren of wizards gebruiken. Lenze zorgt
voor de verbinding met digitale diensten zoals
CAD en EPLAN en ondersteunt de gebruiker bij
het maken van templates.
44 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
want IT-capaciteit is overal schaars. De platformeisen:
alles moet veilig, open, eenvoudig en
begrijpelijk zijn voor de werktuigbouwkundige.
In werking
Eenmaal de machines actief zijn, ondersteunt de
machinebouwer zijn klanten bij het bedienen. Via
het gecentraliseerde machinebeheer in de suite
kan hij bijvoorbeeld serviceticketingtoepassingen
aanbieden of anomaliedetectie toevoegen. In
deze fase draait alles om het constant verbeteren
van de beschikbaarheid en productiviteit, want
dat is wat telt vandaag. Er is ook transparantie
voor de machinebouwer, omdat hij een overzicht
heeft van alle machines, inclusief softwareversie.
Met de nieuwe hardware en NUPANO Suite van Lenze betreedt de machinebouwer een nieuw engineeringen
businessniveau met nieuwe mogelijkheden.
‘Het gaat allemaal om snelheid in ontwikkeling,
inbedrijfstelling, samenwerking en nieuwe
businessmodellen via één platform’
Extra leven
Lenze gaf een preview van een nieuwe generatie
controllers op de SPS. De machinecontroller
kan besturings- en IT-taken overnemen en
past daarom perfect in de platformstrategie.
De automatiseringsspecialist presenteerde ook
een edge device met een vooraf geïnstalleerde
appmanagementtool waarmee IT buiten of
on afhanke lijk van de controllers in machines kan
worden geschaald. Zo kan de klant out-of-thebox
IT-toepassingen overbrengen naar het apparaat.
Met de nieuwe hardware en NUPANO Suite
betreedt de machinebouwer een nieuw engineering-
en businessniveau met nieuwe mogelijkheden
– van de aandrijving tot het platform voor
nieuwe inkomstenstromen – meer transparantie
en veiligheid en de nodige rekenkracht en connectiviteit.
Deze aanpak is des te overtuigender
voor klanten, vooral met het oog op de Cyber
Resilience Act en NIS2. In de gamewereld zou dit
waarschijnlijk een extra leven worden genoemd,
een troef die de speler in het spel houdt of
gewoon een extra concurrentievoordeel. ■
Lenze gaat het ‘platform denken’ uit de gamesindustrie toepassen op de levenscyclus van machines.
Bouwfase
Hier ligt de nadruk op engineering, inbedrijfstelling
en serieproductie. De werktuigbouwkundige
heeft toegang tot een softwareframework
om bijvoorbeeld kant-en-klare softwaremodules
van Lenze te integreren, testen en op
te schalen in zijn machinesoftware. De inbedrijfstelling
wordt eerst virtueel uitgevoerd,
terwijl de schakelkast en machine in aanbouw
zijn. Door software voor mechanische en elektrische
systemen parallel te ontwikkelen, verkort
de ontwikkelingstijd. Lenze biedt een tool die
eenvoudig en efficiënt software op seriemachines
installeert en beheert. De leverancier hoeft
zijn applicaties niet opnieuw te programmeren.
De software van de klant moet gewoon draaien,
Eenmaal de machines actief zijn, ondersteunt de
machinebouwer zijn klanten bij het bedienen. Via
het gecentraliseerde machinebeheer in de suite
kan hij bijvoorbeeld serviceticketingtoepassingen
aanbieden of anomaliedetectie toevoegen.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 45
Tekst Marjolein de Wit-Blok | Beeld WhiteCube
DUURZAAMHEID:
WAAR MOET JE BEGINNEN?
Enerzijds zien bedrijven duurzaamheid als een containerbegrip, een marketinginstrument, of in elk geval iets dat
geld kost. Anderzijds groeit het besef dat ook de industrie en het bedrijfsleven stappen moeten zetten om de
CO 2
-uitstoot, het gebruik van nieuwe (virgin) grondstoffen en het energiegebruik zoveel mogelijk te reduceren. Dit
in het kader van de energie- en materialentransitie. Maar ook de druk van buitenaf door wet- en regelgeving of
gewoon de wens van de klant neemt toe. Vooral veel externe factoren dus die bedrijven ‘dwingen’ tot duurzaamheid.
Alleen: wáár moet je beginnen?
Als eerste is het goed om te beseffen wat duurzaamheid
nu eigenlijk is. Een vrije vertaling van
de definitie geeft aan dat iedere stap die bedrijven
doen, níet mag leiden tot een verslechtering
van de leefomgeving. Je geeft de wereld
door zoals je hem gevonden hebt. Of liever
nog: ietsje beter.
Aandachtsgebieden
Een breed begrip dus dat het noodzakelijk
maakt om te kiezen op welke manier je hier het
beste invulling aan kunt en wilt geven. Hiervoor
is in eerste instantie al een grove splitsing te
maken in het energievraagstuk en het materialenvraagstuk.
Wat de energie betreft, is het
grote streven om het gebruik zoveel mogelijk
te reduceren, maar óók om zoveel mogelijk
gebruik te maken van duurzaam opgewekte
energie. Dit om de verbranding van fossiele
brandstoffen terug te dringen en hiermee de
CO 2
-emissies te beperken.
Tevens is er een materialentransitie gaande.
De snelheid waarmee ‘de mensheid’ momenteel
grondstoffen aan de aarde onttrekt, is vele
malen hoger dan de aarde deze voorraden kan
aanvullen. Alle maatregelen die het gebruik
van nieuwe grondstoffen tegengaan, vallen
hiermee onder duurzaamheid. In het kader van
industriële automatisering zal dit artikel zich
beperken tot het thema energie.
Energie besparen in de elektrische aandrijftechniek start met de inzet van een energiezuinige elektromotor.
Start een project – denk aan mensen
Een artikel als dit is te kort om een ‘handleiding
duurzaamheid’ te geven. Maar enkele handvatten
kunnen wel een richting geven aan de
eerste stappen. Beginnen met duurzaamheid
betekent dat je de support nodig hebt van collega’s
en het management of – als je zelf de
leidinggevende bent – van je medewerkers.
Dat betekent dat starten met een klein project
46 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
dat optimaal past bij de doelstellingen van het
bedrijf de meeste sympathie zal krijgen. Kies
ook iets waarvan het succes gegarandeerd is,
zodat mensen zien dat het serieus is en welke
voordelen het oplevert.
En áls de keuze gemaakt is – het liefst door een
projectgroep bestaande uit mensen van diverse
afdelingen – zorg er dan ook voor dat je direct
een plan en ontwerp maakt en begínt. De kans
dat de motivatie verslapt om een bijdrage te
leveren aan het project is relatief groot. Wat dat
betreft: zorg dat er vooraf voldoende tijd is voor
degene die het project leidt om het ook serieus
door te voeren.
Vind (iets van) verliezen
Dan praktisch: het energieverbruik in bedrijven
is op vele manieren te reduceren door in eerste
instantie te kijken naar het voorkomen of beperken
van verliezen op allerlei vlakken: mechanische
verliezen door wrijving of uitlijnfouten,
perslucht- en warmteverliezen door lekkages,
hydraulische verliezen door overdimensionering,
enzovoorts. Ook hier geldt: maak een
keuze en ga aan de slag met de oplossingen.
Van de zojuist genoemde onderwerpen is veel
informatie beschikbaar en de kans op resultaat
relatief groot: zoek de verliezen en los ze op.
Overstappen op duurzame energie geleverd
door het elektriciteitsbedrijf kan al een eerste
eenvoudige stap zijn. Elektrificatie kan echter
Controleer pneumatische systemen regelmatig op lekkage en los lekken zo snel mogelijk op. Het verhoogt de
efficiëntie en verlaagt het luchtverbruik.
‘Maak een keuze, creëer draagvlak door mensen te
enthousiasmeren en zet door’
ook een oplossing zijn, net als het gebruik van
waterstof in plaats van aardgas. In alle gevallen
geldt: maak een keuze, creëer draagvlak en
zet door. Successen zullen het enthousiasme
om nóg zo’n project te starten, aanwakkeren.
Maar geef mensen ook de tijd om een passende
mindset te ontwikkelen en de ruimte om
met ideeën te komen. Succes! ■
Meten is weten, zeker bij duurzaamheid. Monitoren helpt bij het optimaliseren en
verduurzamen van systemen
Goed smeertechnisch onderhoud kan een belangrijke bijdrage leveren aan het
verminderen van het energieverbruik en het verlengen van de levensduur.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 47
31 MARCH – 4 APRIL 2025
WIN-WIN
WITH TECH
TO COME
HANNOVER MESSE’s industrial ecosystem is your
key to innovation and business success.
www.hannovermesse.de/hm2025
WORLD. LEADING. INDUSTRYSHOW.
Intelligente kunststoffen
Voorkomen ongeplande stilstandtijden...
Industrie 4.0:
smart plastics elimineren ongeplande stilstandtijd. Deze intelligente componenten geven vooraf aan
wanneer onderhoud nodig is en kunnen worden geïntegreerd in standaard machinebesturingssystemen.
Ze zorgen ervoor dat uw machines continu operationeel zijn en verlagen de onderhoudskosten.
Tel. 0346 353 932
info@igus.nl
improve what moves ®
/smartplastics
DUTCH-1131-smart plastics 197x130.indd 1 21-2-2025 15:06:26
AXELENT - WE KNOW SAFETY
Uw leverancier voor een veiligere werkplek
Al meer dan 30 jaar helpt Axelent zijn klanten bij
het beveiligen van de werkplek. Axelent is één van
de toonaangevende merken van gaaspanelen voor
industrie- en magazijnomgevingen.
Onze producten en systemen zorgen voor flexibele
en snel passende oplossingen in alle fasen van het
proces, van het maken van de tekening tot de
uiteindelijke montage van het product. Het uitbreiden
van de afscherming gaat natuurlijk even snel en
eenvoudig. Om een zo compleet mogelijke oplossing
te garanderen, werken we samen met diverse
toonaangevende leveranciers van machines, robots,
geautomatiseerde systemen en opslaguitrusting.
Snelle en eenvoudige installatie
Flexibele, modulaire producten
Meer dan 30 jaar ervaring
• Volledig veiligheidsconcept
Slim kliksysteem voor machinebeveiling
Alle producten zijn compatibel met elkaar
Axelent Benelux
Gestelhoflei 14 C
2820 Bonheiden
+32 15 50 99 80
info.benelux@axelent.com
Tekst & beeld VEGA
PROCESBEWAKING BIJ
AFVALRECYCLING
Bij Afval Terminal Moerdijk (ATM) worden met allerlei innovatieve technieken nieuwe producten gemaakt van ‘afval’.
Jaarlijks wordt 2 miljoen ton verontreinigd materiaal verwerkt tot bruikbare, nieuwe grondstoffen. De processen in de vier
fabrieken worden zorgvuldig bewaakt om de veiligheid voor mens en milieu te waarborgen, maar ook om beter inzicht
te krijgen in het proces.
ATM heeft een viertal fabrieken waarin verschillende afvalstromen worden
verwerkt tot nieuwe grondstoffen. In een van die vier fabrieken, de MBRplant,
bevinden zich zes slibreactoren. Om overvulling van die reactoren
te voorkomen, waren er voorheen twee druktransmitters aan de zijkant
op een stomp onderaan de bak gemonteerd. Zodra het setpoint van 80%
bereikt was, werd het overschot weggepompt. Randy van Bilderbeek,
Supervisor Operation bij ATM, vertelt: “Die sensoren hadden veel last van
vervuiling en daardoor kregen wij nogal eens verkeerde waardes in ons
systeem. Door een onbetrouwbare meting loop je het risico dat je slibtank
overloopt en dan heb je wel echt een probleem.”
Betrouwbare meting
Op advies van VEGA werd één van de twee druksensoren van de slibbak
op een telescopische buis boven de bak gemonteerd. “Daarmee
50 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
wordt een hangende drukmeting gecreëerd die ongevoelig is voor vervuiling”,
legt Van Bilderbeek uit. “De sensor komt namelijk in het bovenste
gedeelte van de bak in aanraking met het in water opgeloste slib en op
die plek is de vloeistof veel meer in beweging. Daardoor hebben we een
betrouwbare meting gekregen, zonder dat we last hebben van verkeerde
waardes door vervuiling.”
Specificaties
ATM maakt bij een groot aantal toepassingen gebruik van VEGA meetapparatuur.
De meest gebruikte druktransmitters bij ATM zijn de VEGABAR
81 en 82, in diverse uitvoeringen. “We hebben ze met een bereik van 0
tot 10 bar, maar ook met een bereik van 0 tot 100 millibar”, vertelt Van
Bilderbeek. “Het kiezen van de juiste sensor is dankzij het myVEGA portal
erg eenvoudig. Je ziet heel snel welke specificaties bij je applicatie passen.
Ook de bestellingen voor MRO gaan via de portal, wat ons veel administratie
en tijd bespaart.”
Snel geregeld
“We zijn zeer tevreden met onze VEGA druktransmitters”, vervolgt Van
Bilderbeek. “Ik zeg altijd tegen mijn collega’s dat als je heel snel een
nieuwe druktransmitter in huis wilt hebben, je bij VEGA het snelst geholpen
wordt. Je vraagt per mail om een offerte en een half uur later heb
je die in je inbox zitten. Vervolgens kan je nieuwe sensor meteen besteld
worden en is hij ook nog eens razendsnel op de plant en in bedrijf geno-
Door een druksensor op een telescopische buis boven de slibbak te monteren,
wordt een hangende drukmeting gecreëerd die ongevoelig is voor vervuiling.
men. Als we vragen hebben, worden die snel beantwoord en we zien de
accountmanager ook regelmatig fysiek even voorbij komen.”
Betrouwbaar
Voor Van Bilderbeek zijn er drie redenen waarom sensoren betrouwbaar
dienen te zijn. “Veiligheid staat voorop, dus dat is de eerste en belangrijkste
reden. Ten tweede geldt dat als ik ergens een slechte sensor in het
proces heb zitten, ik om de haverklap een operator aan de telefoon krijg
dat er ergens iets fout gaat. Dat is voor zowel ons als voor de operator
onwenselijk. Ten slotte zorgt een goede sensor ervoor dat we na installatie
van die sensor er geen omkijken meer naar hebben. En dat is precies
wat de VEGA sensoren voor ons doen: probleemloos functioneren.” ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 51
Tekst & beeld Ekopak en Factry
INNOVEREN MET
‘WATER AS A SERVICE’
Ekopak heeft de shift naar een ‘Water as a Service’ bedrijfsmodel voltooid. In haar missie om industrieel waterbeheer
duurzaam te maken, garandeert zij met dit innovatieve model niet alleen een continue waterlevering voor een vaste
prijs, maar ook inzicht in kwaliteit en tarieven. Door realtime verzameling van de operationele data monitort Ekopak
haar installaties op afstand, bevordert ze haar levensduur en efficiëntie en stemt ze de productie volledig af op
ambitieuze duurzaamheidsdoelen. Om deze transformatie door te maken, rekent het waterbehandelingsbedrijf uit
Tielt op het open databeheerplatform Historian van het Gentse Factry.
Naast de standaard bouw en verkoop van
waterbehandelingsinstallaties hanteert Ekopak
sinds enkele jaren het ‘Water as a Service’
(WaaS) businessmodel, waarbij zij duurzaam
water levert aan industriële bedrijven via
geavanceerde filtratietechnologieën. Bij WaaS
betaalt de klant maandelijks op basis van de
afgenomen hoeveelheid gerecycleerd water.
Het innovatieve model biedt klanten volledige
ontzorging, zowel op het vlak van technologiebeheer
als waterkwaliteit. “Met ons WaaSmodel
zijn klanten via Service Level Agreements
gegarandeerd van waterlevering”, zegt Brecht
Porrez, Digital Transformation Manager bij
Ekopak. “Bovendien krijgen we door middel
van aangepaste dashboards inzicht in de waterkwaliteit,
beschikbaarheid en het afgenomen
Ekopak hanteert sinds enkele jaren het ‘Water as a Service’ (WaaS) businessmodel, waarbij zij duurzaam water
levert aan industriële bedrijven via geavanceerde filtratietechnologieën.
watervolume. Vertrouwen en transparantie
staan centraal in onze langdurige relaties.”
Factry blijkt de ideale partner. Dankzij de realtime gegevensverzameling via het open databeheerplatform
Historian, kan Ekopak haar installaties op afstand volgen, onderhoud tijdig inplannen en de
levensduur verlengen.
Real-time gegevensverzameling
Om deze transformatie te ondersteunen, zijn
gegevens en visuele inzichten cruciaal. Naast
het ontwerp, de bouw en de financiering van
de waterbehandelingsinstallaties beheert het
bedrijf met haar wortels in Tielt ook het volledige
operationele aspect. Daarin blijkt Factry
de ideale partner. Dankzij de realtime gegevensverzameling
via het open databeheerplatform
Historian, kan Ekopak haar installaties op
afstand volgen, onderhoud tijdig inplannen
en de levensduur verlengen. “Zonder directe
interactie tussen het systeem en de mensen van
Ekopak zou dat niet mogelijk zijn”, stelt Frederik
Van Leeckwyck, medeoprichter en Business
Development Director van Factry. “Verzamelde
sensorgegevens, van waterkwaliteitsparameters
tot drukniveaus, worden in realtime naar
de cloud gestuurd via onze OPC-UA collecto-
52 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
De verzamelde data wordt ook ingezet om innovatieve AI-modellen te ontwikkelen binnen het R&D-departement, wat Ekopak in staat stelt om haar technologieën
constant te verbeteren en te innoveren.
ren. Vervolgens worden ze veilig opgeslagen en
gevisualiseerd in gebruiksvriendelijke Grafana
dashboards. Zodra bepaalde parameters
afwijkingen vertonen, worden medewerkers
bij Ekopak meteen gewaarschuwd. Door de
gecentraliseerde aard van Historian kan Ekopak
technische problemen op afstand monitoren.
Als een filter vastloopt in een installatie, kan de
situatie snel en in detail geanalyseerd worden,
wat een vlotte en efficiënte oplossing in de
hand werkt.”
Naast het ontwerp, de bouw en de financiering
van de waterbehandelingsinstallaties beheert het
bedrijf met haar wortels in Tielt ook het volledige
operationele aspect.
‘Als een filter vastloopt in een installatie, kan de situatie
snel en in detail geanalyseerd worden, wat een vlotte en
efficiënte oplossing in de hand werkt’
Duurzaamheidsdoelen
Naast het monitoren van operationele gegevens,
ondersteunt Factry met Historian Ekopak
ook in haar duurzaamheidsdoelstellingen. Het
platform maakt het namelijk mogelijk om niet
alleen het waterverbruik, maar ook de elektriciteitsconsumptie,
het afvalwater en het gebruik
van chemische stoffen te volgen en af te stemmen
op de duurzaamheidsdoelen beschreven
in het jaarrapport. “Het is inspirerend om te
zien hoe onze technologie door Ekopak wordt
ingezet voor een positieve impact op het milieu.
We zijn meer dan trots om samen te werken”,
aldus Van Leeckwyck.
Volledige bedrijfsvoering
Ekopak heeft haar gegevensverzameling verder
geoptimaliseerd door de informatie te aggregeren,
zodat verschillende afdelingen, van aftersales
tot R&D, gemakkelijk toegang hebben tot
relevante inzichten. “Onze aftersalesmanager
krijgt een globaal overzicht van de prestaties
van alle sites. Niet alleen kunnen we daarmee
de operaties efficiënt beheren, maar ook de
maandelijkse facturatie en bijbehorende financiële
gegevens nauwkeurig opstellen. Anders
gezegd, Historian zit vandaag verweven in
onze volledige bedrijfsvoering. Van procesingenieurs,
over onderhoudspersoneel tot salesverantwoordelijken:
het platform maakt ieders
job makkelijker en stelt hen in staat om betere
beslissingen te maken. Niet op intuïtie of ervaring
maar op glasheldere data”, zegt Porrez.
Innovatieve samenwerking
Daarnaast worden de verzamelde data ingezet
om innovatieve AI-modellen te ontwikkelen
binnen het R&D-departement, wat Ekopak in
staat stelt haar technologieën constant te verbeteren
en te innoveren. Doordat de data langdurig
bewaard blijven, wordt de evolutie van de installaties
over de jaren heen zichtbaar. De samenwerking
tussen Ekopak en Factry is dan ook een
succes, waarbij beide bedrijven profiteren van
elkaars dynamische aanpak. “Het is aangenaam
samenwerken met Factry. Net als Ekopak is het
een jong en flexibel bedrijf dat meedenkt en snel
reageert op onze behoeften. We kunnen alles
met bespreken en ze past zich voortdurend aan
om ons te ondersteunen”, besluit Porrez. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 53
Tekst Valérie Couplez | Beeld iStock
EDGE COMPUTING BIEDT OOK
BIJ EENVOUDIGE TOEPASSINGEN
VEEL MEERWAARDE
Start klein met een pilotproject, ervaar de voordelen en schaal vervolgens op. Deze aanpak is eenvoudig uitbreidbaar naar diverse hardware.
54 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
De meeste mensen die de term edge computing horen, stellen zich iets heel ingewikkelds voor. Een geavanceerde
cloudinfrastructuur of AI die taken uitvoert zoals computervisie of predictief onderhoud. Dit vraagt voor de meeste
bedrijven om een grote sprong voorwaarts in hun technologie-infrastructuur. Maar edge computing is eigenlijk
voor iedereen toegankelijk. Het wil gewoon zeggen dat er ergens in de productie een computer draait aan de rand
van het netwerk (en waarschijnlijk buiten de traditionele PLC- of DCS-automatisatie). Het hoeft niet duur te zijn:
met een kleine computer van een paar honderd euro kun je al aan de slag om een eenvoudige businesscase uit te
werken en vaart te zetten achter jouw digitale transformatie en Industrie 4.0-doelstellingen. De waarde laat zich
heel snel zien en de rest volgt dan vanzelf...
Waarom meer computers op de fabrieksvloer?
Het draait om het brengen van rekenkracht
dichter bij de bron voor snelle gegevensverwerking.
In plaats van informatie van en
naar de cloud te sturen, houdt edge computing
de informatie lokaal. Net zoals smartphones
de digitale wereld naar ons dagelijks leven
brachten, belooft edge computing dit ook in
de fabriek te introduceren, op een flexibele en
schaalbare manier. En dat levert onmiskenbare
voordelen op:
• Verminderde latentie;
• Betere cyberbeveiliging door een
gedistri bueerde architectuur;
• Lagere verwerkingscapaciteit, waardoor de
netwerkbelasting en -kosten afnemen;
• Verbeterde betrouwbaarheid.
Eenvoudige edge use case voor
fabrikanten
Als je iets hebt gelezen over edge computing,
heb je waarschijnlijk gehoord over het gebruik
van AI om een model in de cloud te trainen en
het vervolgens aan de rand uit te voeren. Een
ander populair voorbeeld betreft het gebruik
van een gedistribueerde architectuur voor
geografisch verspreide bedrijfsmiddelen. Maar
eigenlijk hoef je niets ingewikkelds te doen om
de voordelen van edge computing te benutten.
Hier is een alternatief dat dezelfde waarde van
digitalisering biedt tegen lagere instapkosten.
Door een kleine softwaretoepassing op een
kleine computer te schrijven, kun je problemen
op een veel goedkopere manier oplossen
dan een traditionele plug-and-play PLC, HMI
of SCADA. Een toepassing voor bewaking en
besturing van een specifieke component kan
de uptime verbeteren. Het kan klein beginnen
en dan opschalen. Deze opstelling heeft ook
de mogelijkheid om verbinding te maken met
een groter gedistribueerd systeem als de oplossing
groeit.
Betaalbaar en minder complex
Voor een groter alles-in-één SCADA-systeem
beginnen de kosten bij tienduizenden euro’s.
Met edge computing kan een eenvoudige edge
device geprogrammeerd worden voor een fractie
van die kosten. Het heeft misschien niet alle
functies van een traditioneel industrieel automatiseringsproduct
en het gebruik beperkt zich misschien
tot één machine of proces, maar voor veel
productievloeren kan dit enorm veel opleveren.
Dit kleine computerprogramma is immers gemakkelijker
uit te testen en minder complex voor
‘Het hoeft niet duur te zijn: met een kleine computer van
een paar honderd euro kun je al aan de slag om een
eenvoudige businesscase uit te werken en vaart te zetten
achter jouw digitale transformatie’
machineoperatoren om aan te leren. Omdat
computer hardware tegenwoordig zo betaalbaar
is, kunnen fabrikanten digitale techno logieën
gebruiken om hun problemen op te lossen met
aangepaste oplossingen. Hoewel de mogelijkheden
grenzeloos zijn, zijn er bepaalde problematieken
die we herhaaldelijk zien:
• Behoefte aan betere en realtime
zichtbaarheid in een machine of proces;
• Communicatie tussen machines of systemen
op bedrijfsniveau;
• Gegevensverzameling en -analyse.
Vertrek vanuit de waarde
Fabrikanten die willen overstappen op edge
computing moeten klein beginnen en zich richten
op het creëren van waarde. Demonstreer
wat het oplevert en de rest zal volgen als het
momentum groeit. Het integreren van een
paar edge devices in jouw activiteiten is ook
een geweldig proof of concept voor softwarebased
automatisering, een benadering van
industriële automatisering die IT en OT combineert,
besturingssystemen loskoppelt van de
fysieke hardware en leidt tot meer flexibiliteit
en modulariteit. Softwarebased automatisering
en edge computing gaan hand in hand. Begin
klein met een pilotproject, zie zelf de voordelen
en schaal dan op. Het mooie van deze aanpak
is dat ze eenvoudig uit te breiden is naar verschillende
soorten hardware. Naarmate jouw
bedrijf het effect op de resultaten ziet en jouw
technisch personeel meer ervaring opdoet met
het werken met digitale technologieën, kun je
je systemen verder uitbouwen, stukje bij beetje.
Zelfs als je al enkele kleine stappen hebt gezet
in de richting van Industrie 4.0, kan het moeilijk
zijn om verdere vooruitgang te boeken. Vaak
blijkt opschalen net het moeilijkste. Een klein
edge-computingproject kan dan precies de
oplossing zijn die je zoekt. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 55
Tekst Valérie Couplez | Beeld iStock
ZORG DAT
GEHOOR-
BESCHERMING
OOK EFFECTIEF
GEDRAGEN
WORDT
Geef tips & tricks om het dragen van gehoorbescherming tot een gewoonte te maken.
56 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
Gehoorbescherming is misschien wel de minst consequent gebruikte PBM. Je hoeft niemand
uit te leggen wat er gebeurt als je in je vinger snijdt of er iets op je hoofd valt, maar de
effecten van lawaai, zowel op de werknemer als op de organisatie, zijn minder zichtbaar. Toch
zien we de laatste jaren een positieve evolutie binnen de maatschappij. Steeds meer bezoekers
van muziekconcerten en fuiven kiezen voor gehoorbescherming. Een gezonde reflex die zich
hopelijk ook vertaalt in meer aandacht voor de bescherming van de oren op de werkvloer.
Waar collectieve beschermingsmiddelen niet volstaan,
moet de werkgever zijn medewerkers persoonlijke beschermingsmiddelen
(PBM’s) aanreiken. Die moeten voldoen
aan bepaalde normen, vastgelegd op Europees niveau. De
normen rond gehoorbescherming zijn terug te vinden onder
TC 159 (technical bodies). Algemene stelregels zijn dat de
werkgever PBM’s altijd gratis ter beschikking moet stellen
van zijn personeel en dat de werkgever instaat voor het
onderhoud en de herstelling, desinfectie, decontaminatie en
tijdige vervanging van PBM’s.
Slechts 41% draagt het
Hoewel gehoorbescherming beschikbaar is, wordt het niet
(consequent) gedragen op de werkvloer. Dat was de conclusie
van het ‘EarCovered at Work’ onderzoeksproject van
de Arteveldehogeschool in Gent. Bij aanvang van het onderzoek,
uitgevoerd bij 955 bevraagden, droeg slechts 41% de
gehoorbescherming altijd waar nodig. Bij de 141 ploegleiders
zakte dit percentage zelfs tot 30% wegens problemen
met communicatie. Nochtans zijn er redenen genoeg om er
werk van te maken.
Belang van gehoorbescherming
voor werkgevers
Wat win je nu als bedrijf door in te zetten op het dragen
van gehoorbescherming als gezond en veilig gedrag? De
statistiek geeft een eerste antwoord op die vraag. Er is
namelijk 2,5 meer kans op ongevallen bij werknemers die
werken in lawaai. Naast het ernstige menselijke leed brengt
dit ook financiële kosten met zich mee voor een onderneming.
Gemiddeld lopen zulke kosten op tussen de 10.000
en 20.000 euro. Eens er gehoorproblemen ontstaan, nemen
de risico’s alleen maar toe: er bestaat 25% meer kans op
ongevallen bij werknemers met gehoorverlies en tinnitus.
Daarnaast daalt hun productiviteit en hebben ze tot vijf keer
meer kans op stressgerelateerde klachten. Ze zijn ook vaker
afwezig op het werk, wat de werkdruk voor andere werknemers
verhoogt.
‘Hoewel gehoorbescherming
beschikbaar is, wordt deze
op de werkvloer niet altijd
(consequent) gedragen’
Zorg dat gehoorbescherming makkelijk beschikbaar is.
… voor werknemers
In lawaaierige werkomgevingen lopen werknemers overigens
niet alleen kans op gehoorproblemen (gehoorverlies,
overgevoeligheid voor lawaai, oorsuizen, …). Langdurige
blootstelling kan ook hart- en vaatziekten veroorzaken.
Maar niet iedereen richt de blik graag zo ver vooruit. Er zijn
ook genoeg effecten op de korte termijn om gehoorbescherming
te dragen: minder mentale klachten zoals stress,
slaapproblemen, hoofdpijn, vermoeidheid, … Al deze klachten
hebben een negatieve impact op de kwaliteit van leven.
Er wordt vaak onderschat hoe moeilijk communicatie met
een gehoorverlies kan zijn.
… en voor de maatschappij
Uit het financieel rapport van FEDRIS bleek dat de uitgaven
voor blijvende arbeidsongeschiktheid, geneeskundige verzorging
en tijdelijke en definitieve verwijdering door lawaaidoofheid
op het werk samen goed waren voor 17,819
miljoen euro. De gemiddelde maatschappelijke kost per
jaar per slechthorende bedraagt 3.500 euro. EarCovered at
Work stelde een inspiratiegids samen op basis van ervaringen
opgedaan bij twintig ondernemingen van verschillende
groottes en diverse sectoren. Naast een stappenplan voor
een betere gehoorbescherming gaf deze ook twintig concrete
aanbevelingen mee. We zetten er enkele op een rijtje:
• Selecteer de juiste gehoorbescherming;
• Optimaliseer de beschikbaarheid met strategisch
geplaatste dispensers en meldingen wanneer de voorraad
bijna op is;
• Geef tips & tricks om het dragen van gehoorbescherming
tot een gewoonte te maken;
• Voorzie of pimp bestaande signalisatie;
• Informeer de werknemer over lawaai en gehoorbescherming.
Hoe meer dit is toegepast op de situatie van de
werknemer, hoe relevanter;
• Geef zelf het goede voorbeeld als preventieadviseur
of bedrijfsleider. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 57
Tekst Valérie Couplez | Beeld iStock
SENSORFUSIE
VOOR COMPACTERE,
SLIMMERE TOEPASSINGEN
Sensoren zijn de werkmieren van Industrie 4.0. Zonder betrouwbare
meetwaarden is het immers onbegonnen werk om processen in kaart
te brengen en ze vervolgens te optimaliseren. Ook laten ze een hogere
efficiëntie en productiviteit toe, wat we met zijn allen nastreven. Maar
sensortechnologie staat vanzelfsprekend niet stil. Een opvallende trend
is die van sensorfusie: een sensor die verschillende sensortechnologieën
combineert om op minder ruimte tot betere inzichten te komen.
Sensoren capteren informatie uit hun omgeving.
Afhankelijk van het type, gaat dat om
druk, temperatuur of debiet, maar evengoed
meten ze de geleidbaarheid van vloeistoffen,
doen ze uitspraken over het pH-gehalte of
brengen ze de wereld om zich heen in kaart.
Een enorme troef in je productie om zo processen
te automatiseren. In functie van de
gecapteerde waarden kun je immers de andere
parameters finetunen. Hoezee, maar in veel
bedrijven is deze technologie vandaag al goed
ingeburgerd. Als we naar de volgende stappen
kijken, dan springt sensorfusie in het oog, een
techniek die mede mogelijk gemaakt is door de
vooruitgang in chiptechnologie.
Gecombineerde data
We spreken van sensorfusie wanneer je verschillende
sensoren samenbrengt in één compacte
sensorapplicatie. Compact, want machines
worden steeds kleiner en het is precies hier dat
efficiëntere chiptechnologie nodig is. Vergelijk
het gerust met hoe een menselijk brein functioneert.
De informatie die onze zintuigen
oppikken, komt samen in onze hersenen. Enkel
door die data uit verschillende bronnen samen
te leggen en te toetsen aan de intelligentie
opgebouwd door ervaring, weten we wat er zit
aan te komen en hoe we daar op een gepaste
en efficiënte manier op kunnen reageren.
Sensoren die op dezelfde manier autonoom
samenwerken, duiken steeds meer op in de
industrie. Soms in één off-the-shelfproduct dat
meerdere metingen combineert, maar evengoed
samengebouwd tot één geïntegreerde
sensormodule voor specifieke toepassingen die
vragen om gecombineerde data.
Meer verbanden en inzichten
De grotere hoeveelheden data en het gebruik
van verschillende bronnen leveren samen voordelen
op om meer verbanden en inzichten naar
boven te spitten. Elk sensortype beschikt over
inherent sterke en zwakke punten. Samen zien
ze meer. We nemen een voorbeeld uit het verkeer
en de technologie die een nieuwe wagen
vandaag meekrijgt. Radars zijn erg sterk in het
nauwkeurig bepalen van afstand en snelheid
‘De grotere hoeveelheden data en het gebruik van
verschillende bronnen leveren samen voordelen op om
meer verbanden en inzichten naar boven te spitten’
58 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
– zelfs in moeilijke omstandigheden – maar
kunnen geen verkeersborden lezen of de kleur
van een stoplicht ‘zien’. Camera's kunnen
dan weer heel goed verkeersborden lezen of
objecten classificeren, zoals voetgangers, fietsers
of andere voertuigen. Ze kunnen echter
gemakkelijk worden verblind door vuil, zon,
regen, sneeuw of duisternis. Lidars ten slotte
De verschillende sensortechnologieën combineren,
verrijkt de data. Het maakt moeilijkere detecties
mogelijk waarin verschillende variabelen
samenkomen en legt zelfs de basis voor
autonoom rijden.
kunnen objecten nauwkeurig detecteren, maar
hebben niet het bereik of de betaalbaarheid
van camera's of radar.
Een opvallende trend is die van sensorfusie: een sensor die verschillende sensortechnologieën combineert om
op minder ruimte tot betere inzichten te komen.
Verrijking van de data
Als we die drie technologieën samenleggen,
krijgen we een verrijking van data. Het maakt
moeilijkere detecties mogelijk waarin verschillende
variabelen samenkomen en legt zelfs de
basis voor autonoom rijden, waar vandaag hard
aan wordt gesleuteld. In een industriële omgeving
zorgt sensorfusie ervoor dat afzonderlijke
data samenkomen, wat een compleet beeld
geeft van de omgeving of het gemonitorde
systeem. Wel één noodzakelijke voorwaarde:
er moet voldoende intelligentie aan boord zijn
om de data snel genoeg te verwerken. Het
maakt ook dat de gebruiker zijn toepas singen
niet vanuit een centraal datacenter moet sturen
maar kan werken met edge-apparaten. Lowleveldatafusie
op slimme apparaten of gateways
verzamelt en verwerkt de input van sensoren.
Mid-leveldatafusie ondersteunt inten sieve analyses
en high-leveldatafusie gebeurt dan in
datacenters of de cloud voor een breder perspectief.
De voordelen van een dergelijke benadering
zijn:
• Verbeterde veerkracht van de toepassing
omdat er minder foutmarges nodig zijn en
redundantie verzekerd is;
• Lagere kosten omdat je meer functionaliteiten
kunt geven aan apparaten;
• Betere weerstand tegen cyberaanvallen
waarbij wordt geprobeerd valse signalen
door te geven. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 59
HET PLATFORM VAN
ÉN VOOR
COBOTLIEFHEBBERS
Ben jij een toeleverancier die zijn producten wil promoten, een eindgebruiker wil starten met
cobotisering van zijn productieproces of een expert die zich wil profileren? Dan is dit jouw
kans om deel uit te maken van een snelgroeiende en objectieve community!
Waarom aansluiten?
Vergroot je netwerk en kom in contact met professionals, bedrijven en pioniers uit de
cobot-industrie.
Krijg toegang tot objectief advies via productiescans, workshops en exclusieve events.
Ontdek Competence Areas zoals Welding, Palletising, Machine Tending, Vision Pick & Place
AI en krijg inzicht in de nieuwste trends en technologieën.
Heb je tijdelijk extra cobot expertise nodig? Wij staan voor je klaar!
Meer dan 200 leden gingen je voor. Wacht niet langer en ontdek deze objectieve community
waar samenwerking en doeltreffendheid centraal staan.
Gratis lid worden? Scan de QR of
ga naar thecobotcommunity.nl
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 61
+ 31850420797 - welcome@thecobotcommunity.nl - www.thecobotcommunity.nl
Tekst Marjolein de Wit-Blok | Beeld BEKO Technologies
PERSLUCHTKWALITEIT:
WEET WAT JE MEET
In de voedingsindustrie wordt veelvuldig gebruik gemaakt van perslucht. Belangrijk is dat deze perslucht vrij is
van stofdeeltjes, olie en water. De enige manier om dit te controleren en valideren, is meten. BEKO Technologies
ondersteunt al jaar en dag honderden bedrijven bij het monitoren van de persluchtkwaliteit en weet precies waar de
valkuilen en oplossingen liggen. Hoe olievrij is bijvoorbeeld de perslucht van een olievrije compressor? En op welke
manier is dat laatste restje vocht uit de lucht te halen?
Om de persluchtkwaliteit op een hoog niveau
te brengen, investeren bedrijven over het algemeen
in een goed ontwerp van de benodigde
installatie. Daarbij realiseert niet iedereen zich
dat het niet uitsluitend de installatie is die de
persluchtkwaliteit bepaalt.
Meten moet
Sara Deckers is Focus Industry Manager bij
BEKO Technologies en heeft hiermee ruime
ervaring. “De kwaliteit van perslucht wordt
bepaald door de aanwezigheid van stofdeeltjes,
vocht en olie. Of liever: de áfwezigheid”, vertelt
ze. “Dit heeft alles te maken met voedselveiligheid.
Waar water in perslucht de kans op
microbiologische vervuiling vergroot, zijn stofdeeltjes
en olie een directe vervuiling voor voedingsmiddelen.
Wil je er dus zéker van zijn dat
je perslucht met de juiste kwaliteit in je bedrijf
Perslucht vrij van olie, vuil en vocht is van cruciaal belang voor een veilige productie van voeding.
62 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
je bedrijf in de buurt van een snelweg ligt of
op een industrieterrein, heb je grote kans dat je
aangezogen lucht oliedeeltjes bevat. Die haalt
een compressor er niet uit, daarvoor zul je een
filter of katalysator moeten gebruiken die je het
liefst zo dicht mogelijk bij het verbruikspunt
plaatst om de kans op vervuiling vanuit je leidingen
zo klein mogelijk te houden. Een filter
verwijdert ook mogelijke stof- en vuildeeltjes.”
Een andere misvatting is dat het gebruik van
voedselveilige olie de gebruiker vrijpleit van
zijn taak om olie in de perslucht te voorkomen.
Deckers: “Voedselveilige olie mag alleen ‘incidenteel’
in contact komen met voedsel, maar
liever helemaal niet. Zeg nu zelf: zou jij een
slokje van deze foodgrade olie nemen?”
Creëer je eigen oranje lampje
Op papier is de installatie perfect. In de praktijk
loeren er verschillende gevaren die relatief eenvoudig
te handelen zijn. Deckers: “Zie je installatie
als een auto: daar gaat ook een oranje
lampje branden wanneer op termijn actie is
vereist. Creëer in je persluchtinstallatie ook je
eigen oranje lampje door de juiste metingen te
doen waarmee je ongeplande stilstand en calamiteiten
voorkomt.” ■
De stationaire drukdauwpuntsensor METPOINT DPM
meet nauwkeurig de temperatuur en het vocht gehalte
en berekent hiermee het dauwpunt (tot -60ºC).
‘Creëer in je persluchtinstallatie je eigen oranje lampjes
door de juiste metingen te doen. Weet wat je meet’
gebruikt, dan is het noodzakelijk om deze drie
elementen te monitoren.”
Enerzijds wordt dit bemoeilijkt door het ontbreken
van eenduidige wetgeving, anderzijds
zijn er wel manieren om te classificeren en hiermee
de gewenste kwaliteit te meten. Voor dit
doeleinde zijn inmiddels vele technische oplossingen
beschikbaar die continu of incidenteel
zijn in te zetten. Deckers: “Pas als je meet, heb
je de mogelijkheid om je persluchtkwaliteit
te maximaliseren.”
Vocht
De hoeveelheid vocht in perslucht is te monitoren
door middel van een sensor die het
dauwpunt meet. De gewenste waarde is vooral
afhankelijk van de toepassing: waar voor een
standaard industrieel gebruik een gemiddelde
waarde goed is, vraagt de voedingsindustrie
juist om zo droog mogelijke perslucht om bacteriegroei
tegen te gaan. Meten is nodig omdat
de specificaties van de persluchtdroger alleen
niet voldoende zijn. Immers kan deze ook kapotgaan
of verzadigd raken. Compressorruimtes
die op het zuiden liggen, kunnen bovendien
rond het middaguur flink opwarmen.
Olie en stofdeeltjes
De inzet van een olievrije compressor is niet
voldoende om olievrije perslucht te genereren.
Want hoewel de compressor zelf intern weliswaar
geen olie gebruikt, kan de aangezogen
lucht uit de omgeving deze vorm van vervuiling
wel degelijk bevatten. Deckers: “Wanneer
Om de persluchtkwaliteit op een hoog niveau te brengen, investeren bedrijven over het algemeen in een goed
ontwerp van de benodigde installatie.
De METPOINT BDL en BDL compact zijn digitale dataloggers voor centrale en
lokale registratie van meetwaardes van sensoren in het persluchtnet.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 63
Tekst Valérie Couplez | Beeld EAO
MEMBRAANPANELEN
VOOR EEN
HYGIËNISCHE BEDIENING
De membraanpanelen die EAO op maat van klanten produceert, liggen al jaren goed in de markt in de
voedingsindustrie. Vooral voor machinebouwers die hygiëne hoog in het vaandel dragen, zijn ze een evidentie.
“Omdat ze waterbestendig zijn en toch een eenvoudige, veilige bediening mogelijk maken”, vat Dave Polman,
managing director bij EAO Benelux, de troeven bij uitstek samen.
Een membraanpaneel bestaat uit een metalen frontplaat, voorzien van
een folie. De eigenlijke schakelaars zijn achter deze frontplaat op een
PCB gesoldeerd. “Traditioneel hebben zulke panelen te lijden onder een
minder goed gevoel en een kortere levensduur”, legt EAO projectmanager
Fabrizio Iacobelli uit. “Door gebruik te maken van onze serie 92
– die met zijn compacte formaat en korte schakelweg precies voor dit
soort toepassingen ontwikkeld is – maken we korte metten met deze
minpunten. Het tactiele gevoel zit goed, je voelt het schakelen, terwijl
tegelijkertijd de waterbestendigheid is gegarandeerd door het ontwerp.”
De folie zelf bestaat uit polycarbonaat. “Een flexibele maar toch stevige
kunststof, waardoor je een heel duurzame oplossing krijgt.”
Oneindig veel mogelijkheden
Hoe die membraan- of foliepanelen er dan precies uitzien of hoeveel
schakelaars ze bevatten, is heel divers. “De enige beperkende factor is
eigenlijk de verbeeldingskracht van de gebruiker”, aldus Iacobelli. “We
maken ze echt helemaal volgens de wensen van de klant. Symbolen,
iconen, teksten, verlichte velden, geïntegreerde displays, touchscreens, …
alles is mogelijk. Ook op het vlak van kleuren. De schakelaars zelf beschikken
over ledverlichting in een aantal vaste kleuren, maar het paneel zelf
kan elke kleur verlichting meekrijgen die men wil. We integreren alle
wensen van de klant in één compacte oplossing. De bedrukking gebeurt
overigens aan de achterzijde van het polycarbonaat, zodat ze niet wordt
weggespoten tijdens intensieve reinigingsprocessen, eigen aan de voedingsindustrie.
De volledig verzonken montage maakt verder dat er geen
randen of oneffenheden zijn waar vuil zich zou kunnen ophopen.”
Alles in eigen huis
“Heel complex is het niet, maar het is wel een bijzonder hoogwaardig
product dat we vanuit Nederland helemaal zelf op maat van onze klanten
EAO integreert alle wensen van de klant in één compacte oplossing.
64 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
De membraanpanelen van EAO zijn waterbestendig en maken toch een eenvoudige, veilige bediening mogelijk.
‘Symbolen, iconen, teksten, verlichte velden, geïntegreerde displays, touchscreens, …
alles is mogelijk. Ook op het vlak van kleuren’
maken. Van het ontwerp tot de eind assemblage en uitgebreide testen:
alles gebeurt in eigen huis”, vertelt Polman. “Wanneer we de membraanpanelen
inpakken voor verzending, zijn we 100% zeker dat alles werkt
zoals het moet.” Het hele traject neemt zo’n twaalf tot zestien weken
in beslag. Er wordt telkens eerst een prototype uitgewerkt en voorgelegd
ter goedkeuring, alvorens de rest van de serie in productie gaat.
“Machinebouwers denken op voorhand meestal goed na over hoe de
bediening eruit moet zien en wat ze daarvoor nodig hebben. Dit zijn
dus geen projecten waar haast mee gemoeid is, zodat we ervoor kunnen
zorgen dat alles tot in de details goed zit voor de klant. Dat kan overigens
ook al voor kleine series, al zal de ontwikkelingskost dan wel wat zwaarder
doorwegen.”
Flexibiliteit inbouwen
Waar ze bij EAO overigens ook heel hard op inzetten, is het integreren
van meer flexibiliteit. “We denken echt met onze klanten mee over hoe
we de membraanpanelen toekomstbestendig kunnen maken. Door met
schuifstrookjes te werken bijvoorbeeld, in plaats van de folie te bedrukken,
kunnen er achteraf makkelijk andere logo’s, teksten of afbeeldingen
gebruikt worden. Dat kan de klant helemaal zelf doen. Dat geeft
hem ook de mogelijkheid om zijn machines te personaliseren, zonder dat
hij voor elke machine een uniek membraanpaneel moet laten maken”,
besluit Iacobelli. ■
De membraanpanelen zijn een bijzonder hoogwaardig product dat EAO Benelux
vanuit Nederland helemaal zelf op maat van haar klanten maakt.
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 65
Tekst Valérie Couplez | Beeld Aptean
VERBETEREN PRODUCTIVITEIT
TOPPRIORITEIT VOOR
VOEDINGSBEDRIJVEN
B2B International voerde in 2024, in opdracht van Aptean, een trend onderzoek uit bij 100 producenten in België
(31) en Nederland (69) uit alle segmenten van de voedings- en drankenindustrie. Zij werden gevraagd naar wat zij
zien als hun voornaamste uitdagingen, behoeften en wensen. Twee opvallende trends die aan het licht kwamen?
De afnemende consumentenvraag zorgt voor de grootste externe druk en het verbeteren van de productiviteit is
topprioriteit.
Uit het onderzoek blijkt dat 35% van de ondervraagden
zich het meeste zorgen maakt of ze
wel aan de veranderende eisen van consumenten
kunnen blijven voldoen. Het houdt hen nog meer
bezig dan cyberdreigingen, duurzaamheid en de
beschikbaarheid van arbeidskrachten. Hoewel
bedrijven van elke omvang deze druk voelen, zijn
het de middelgrote ondernemingen die er het
meeste last van hebben. 56% van hen vreest een
daling in de vraag, vergeleken met 31% van de
grote bedrijven en 24% van de kleine bedrijven.
De belangrijkste oorzaken van deze terugval zijn
de impact van inflatie en stijgende grondstofprijzen.
Daarnaast zien voedingsbedrijven de houding
van de consument veranderen. Zo verliezen
bijvoorbeeld alcoholische dranken aan populariteit,
als gevolg van nieuwe regelgeving.
Hoe de vraag stimuleren?
Voedingsbedrijven kunnen op drie manieren
reageren op de huidige uitdagingen: door hun
productassortiment te stroomlijnen op basis
van de meest winstgevende producten, door
hun productsamenstelling te herformuleren om
beter in te spelen op consumententrends of
door hun interne efficiëntie te verhogen. Voor
elk van deze strategieën zijn flexibiliteit en data
essentieel, maar de belangrijkste barrière is de
aanwezigheid van verouderde technologie.
Maar liefst 62% van de bedrijven plant daarom
in 2025 een update van verouderde software en/
of de integratie van nieuwe. Bij kleine bedrijven
loopt dat percentage zelfs op tot 76%. Wie dan
kiest voor branchespecifieke software, behaalt
het meeste voordeel. Gemiddeld stijgt de omzet
van voedingsbedrijven die hiervoor kiezen
met 6,9% per jaar ten opzichte van 5,3% bij
gebruikers van horizontale software en 4,9% bij
gebruikers van maatwerk of in-huis systemen.
Maximaliseren productiviteit
Digitale tools moeten een centrale rol gaan
spelen bij het maximaliseren van de productiviteit.
Dat is de topprioriteit voor 2025 - 2026
voor voedingsbedrijven. Het doel is om de
kennis van ervaren teamleden te borgen vooraleer
ze met pensioen gaan en daarnaast banen
aantrekkelijker maken voor de nieuwe generaties
die zijn opgegroeid in het digitale tijdperk.
Procesautomatisering is daarop het antwoord.
Het kan immers tijdrovende en foutgevoelige
taken overnemen en zo de snelheid en effi-
40% van de ondervraagde
voedingsbedrijven is van plan
meer te automatiseren in 2025.
66 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
‘Wie kiest voor
branchespecifieke software
behaalt het meeste
voordeel. Gemiddeld
stijgt de omzet van
voedingsbedrijven die
hiervoor kiezen sneller’
ciëntie in een productieomgeving verhogen.
40% van de ondervraagde voedingsbedrijven
is van plan om meer te automatiseren in
2025. Dit alles begint met een solide basis van
branchespecifieke software om data van hoge
kwaliteit te genereren. Pas dan kunnen voedingsbedrijven
ook gaan kijken naar de integratie
van meer geavanceerde technieken zoals
Artificial Intelligence (AI).
Partner voor een maximale ROI
Succes begint bij de keuze voor een partner met
kennis van zaken. Aptean heeft verstand van de
voedings- en drankenindustrie. “We zijn meer
dan een leverancier die klaarstaat om een product
direct van de plank te verkopen; we zijn
gedreven om wederzijds succes te behalen en
te helpen om uw ROI te maximaliseren. We zijn
er trots op om een partner te zijn voor de lange
termijn. Maak daarom kennis met onze unieke
branchespecifieke technologie en ingebouwde
AI-mogelijkheden en ontdek hoe Aptean uw
bedrijf kan ondersteunen bij het realiseren van
uw ambities.” ■
Volledige trendrapport
Benieuwd naar wat de andere inzichten
uit het trendonderzoek van Aptean
waren? U kunt het volledige rapport
terugvinden op de website.
Wat is uw belangrijkste organisatorische prioriteit in 2025?
Updaten of integreren van
verouderde systemen / technologie
Voldoen aan branche-vereisten /
compliance
Hoe bent u van plan de uitdagingen op het gebied
van personeel aan te pakken?
Technologie gebruiken om meer
taken te automatiseren
% bezig met implementeren
België
Nederland
51% 40% 9% 68% 42%
Arbeidslonen verhogen 51% 41% 8% 52% 50%
Tijdelijke arbeidskrachten
inschakelen
Werkweek herstructureren of
reduceren
Meer hybride / remote functies
creëren
Use technology to improve work
environment
Technologie inzetten om kennis
vast te houden
Bestaande werknemers (opnieuw)
opleiden
Focusgebied €10 miljoen -
€19 miljoen
€20 miljoen -
€99 miljoen
€100
miljoen+
62% 76% 56% 54%
61% 79% 59% 46%
Nieuwe markten / klanten vinden 57% 65% 48% 56%
Automatisering, nieuwe
technologie en dataoplossingen
implementeren
Transport- en logistieke kosten
beheersen
Tekort aan (bekwame)
arbeidskrachten overwinnen
52% 56% 56% 46%
52% 38% 41% 72%
51% 44% 70% 44%
Voorraadniveaus handhaven 51% 50% 48% 54%
Bijschalen om aan
consumentenvraag te kunnen
voldoen
50% 53% 52% 46%
Operationele kosten beheersen 49% 41% 63% 46%
Verbetering van prestaties van
apparatuur en downtime
49% 59% 41% 46%
Verminderde vraag van de consument:
Bezorgdheidniveau naar bedrijfsgrootte
%Significante bezorgdheid
€10 miljoen - €19 miljoen €20 miljoen - €99 miljoen €100 miljoen+
24% 56% 31%
49% 37% 14% 52% 48%
48% 40% 12% 55% 45%
48% 43% 8% 39% 53%
48% 45% 6% 61% 42%
47% 42% 11% 61% 41%
46% 44% 11% 55% 41%
Meer werk uitbesteden 34% 43% 23% 29% 36%
Momenteel al aan het doen / bezig met implementeren
Momenteel nog niet aan het doen / implementeren, maar plan om dit in de komende 12 maanden op te pakken
Niet op de planning voor de komende 12 maanden
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 67
Tekst Valérie Couplez | Beeld iStock
KUNNEN WE DUURZAMERE KEUZES
MAKEN IN SMEERMIDDELEN?
Foodgrade smeermiddelen zijn producten die speciaal zijn ontwikkeld voor de voedingsindustrie om het risico
op besmetting tijdens het productieproces te verminderen en maximale veiligheid te garanderen. Klassiek wordt
er gekozen tussen minerale of synthetische olie, die beiden een minder gunstige oorsprong kennen. Maar bij
plantaardige oliën blijft het werkgebied dan weer beperkt. Kan bakolie een milieuvriendelijker alternatief vormen?
Smeermiddelen hebben een aanzienlijke verbetering
van de technologie mogelijk gemaakt
door het natuurlijke slijtageproces van mechanische
onderdelen te beperken. Maar in de
voedingsindustrie staan de fabrikanten van
smeermiddelen voor bijkomende uitdagingen.
Daar moeten de smeermiddelen enerzijds oxidatie
verminderen, ondanks de soms hoge
of lage temperaturen en anderzijds de groei
van bacteriën, gisten en schimmels remmen.
Daarenboven moeten ze voor bepaalde toepassingen
een veilig contact met voeding mogelijk
maken. Ze moeten met andere woorden
het risico op migratie van gevaarlijke stoffen in
het voedsel minimaliseren en mogen ook het
organoleptische profiel van voeding niet veranderen.
Er gelden drie welbekende categorieën:
H1 (incidenteel contact met voeding is mogelijk),
H2 (gebruikt voor machines en apparatuur
waar contact uitgesloten is) en H3 (roestvrije,
oplosbare smeermiddelen).
en is verantwoordelijk voor de eigenschappen
van het product. Minerale oliën zijn afgeleid
van aardolie en worden het meest gebruikt.
Ze kunnen verschillende viscositeitsklassen
hebben en hebben als sterke punten de thermische
stabiliteit en de weerstand tegen oxidatie.
Synthetische oliën zijn chemisch bewerkt
en hebben een hogere thermische stabiliteit
dan minerale oliën. Ze worden vaak gebruikt
In de voedingsindustrie moeten smeermiddelen enerzijds oxidatie verminderen en
anderzijds de groei van bacteriën, gisten en schimmels remmen.
in toepassingen met extreme temperaturen of
zware belasting. Deze categorie omvat polyalfaolefinen
(PAO), polyalkyleenglycolen (PAG)
en esters. Plantaardige oliën zijn biologisch
afbreekbaar, maar hebben minder thermische
stabiliteit en oxidatieweerstand dan de vorige.
De viscositeit hangt ook af van het type plant
waaruit ze worden gewonnen en kan beïnvloed
worden door de temperatuur waarop
Mineraal, synthetisch of plantaardig
Foodgrade smeermiddelen hebben twee hoofdingrediënten.
Het hoofdbestanddeel bestaat uit
minerale, synthetische of plantaardige stoffen
Onderzoek richt zich vandaag steeds meer
op biologische en ecologische alternatieven.
Plantaardige oliën staan in het middelpunt
van interessante studies vanwege hun
ecologische duurzaamheid.
68 | industrialautomation.nl — food-tec.nl
ze worden verwerkt. Ten slotte vinden we er
additieven in terug. Deze verbeteren de eigenschappen
van het smeermiddel. Ze omvatten
bijvoorbeeld antioxidanten om de levensduur
te verlengen, antischuimmiddelen, antimicrobiële
stoffen en anticorrosieve middelen.
Oxidatiestabiliteit als
aandachtspunt
Onderzoek richt zich vandaag steeds meer
op biologische en ecologische alternatieven.
‘Oliën op plantaardige basis hebben vaak lagere
bedrijfstemperaturen dan minerale of synthetische oliën’
Plantaardige oliën staan in het middelpunt
van interessante studies vanwege hun ecologische
duurzaamheid. Maar ze vergen wel extra
aandacht bij het opslaan en verwijderen. De
belangrijkste uitdaging is hun oxidatiestabiliteit,
die kan leiden tot de vorming van ongewenste
verbindingen en de ophoping van afzettingen
in het milieu. Om dit probleem op te lossen,
moeten specifieke additieven worden gebruikt
in de formulering. Sommige materialen kunnen
onverenigbaar zijn en chemisch reageren waardoor
elastische of kunststof onderdelen vervormen
of afbreken. Dit kan leiden tot storingen
of corrosie van afdichtingen en apparatuur
of verminderde prestaties na verloop van tijd.
Oliën op plantaardige basis hebben vaak lagere
bedrijfstemperaturen dan minerale of synthetische
oliën, dus kunnen ze beperkt worden
gebruikt onder extreme werkomstandigheden.
Bakolie als alternatief?
Het wijdverbreide gebruik van minerale smeermiddelen
heeft het debat over de milieueffecten
verbreed en geleid tot de beoordeling van
hun alternatieven. Een daarvan is bakolie. In
tegenstelling tot oliën uit aardolie bieden deze
oliën een verbeterde viscositeit en tolerantie
voor hoge temperaturen, samen met een verminderde
vluchtigheid. Een andere factor die
deze olie aantrekkelijk maakt is de concurrerende
prijs in vergelijking met andere oliën, de
mogelijkheid om er energie mee te produceren
en de beperktere milieu-impact. Een ander
scenario zijn niet-eetbare oliën, zoals rubberen
ricinusolie. Deze oliën zijn goedkoop als
grondstof, maar vereisen wel specifieke technologieën
voor hun extractie en scheiding van
ongewenste onzuiverheden.
Nog altijd duurder
Hoewel ze naar schatting met name aardolieproducten
aanzienlijk kunnen vervangen, zijn
smeermiddelen van biologische oorsprong op
dit moment duurder dan minerale en synthetische
oliën. Er bestaan wel nog steeds twijfels
over de energie-efficiëntie van de productie
ervan, samen met een slechte hydrolytische stabiliteit.
Hierdoor zijn ze niet goed bestand tegen
vocht en vertonen ze een verminderde vloeibaarheid
bij lage temperaturen. We moeten
bovendien rekening houden met een andere
factor: de extractie van natuurlijke oliën varieert
naar gelang het klimaat, de temperatuur en de
voedingsstoffen van de planten van herkomst.
Het is dus moeilijk om stabiele producten te
krijgen in termen van eigenschappen, die ook
beïnvloed worden door de extractiemethode.
Verdere studies zullen nodig zijn om uiteindelijk
de eigenschappen van plantaardige oliën
te verbeteren, met de nadruk op de mogelijke
omzetting van wilde naar commerciële gewassen,
genetische ingrepen om specifieke functies
te verkrijgen en de ontwikkeling van chemische
modificaties en mengsels om stabiele, ecologische,
goed presterende en veilige producten
te verkrijgen. ■
industrialautomation.nl — food-tec.nl | 69
Branchepartners
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,
scan deze QR code met uw smartphone
industrialautomation.nl/bedrijf
AGIDENS PROCESS AUTOMATION NV
Baarbeek 1
B-2070 ZWIJNDRECHT
T +32 3 800 73 86
E info@agidens.com
W www.agidens.com
BAUMER NV
Ringlaan 17A
B-2960 BRECHT
T +32 33 76 64 25
E info@baumer.com
W www.baumer.com
BOSCH REXROTH B.V.
Postbus 32
5280 AA BOXTEL
T +31 411 651 951
E info@boschrexroth.nl
W www.boschrexroth.nl
ECOLAB BVBA
Noordkustlaan 16c
B-1702 GROOT-BIJGAARDEN
T +32 2 467 51 11
E info.be@ecolab.com
APEX DYNAMICS
Churchilllaan 101
5705 BK HELMOND
T +31 492 509 995
E info@apexdyna.nl
W www.apexdyna.nl
BEKO TECHNOLOGIES B.V.
Veenen 12
CC NEDERLAND BV
Facetlaan 4
2665 NR BLEISWIJK
T +31 79 820 00 20
E info@ccned.nl
W www.ccned.nl
W www.ecolab.com
EEMC B.V.
4703 RB ROOSENDAAL
Klaverbaan 101
T +31 165 320 300
2908 KD CAPELLE AAN DEN IJSSEL
AQC
E
benelux@beko-technologies.com
T +31 10 264 02 90
Zuiddijk 5
5705 CS HELMOND
T +31 88 0045500
E info@aqcbv.com
W www.aqcbv.com
W www.beko-technologies.com
DERTEC AANDRIJFTECHNIEK BV
Einsteinpark 1
2171 TX SASSENHEIM
T +31 71 409 24 09
E info@eemc.nl
W www.eemc.nl
B.E.S.D. Benelux B.v.
Oude Graaf 3B
E info@dertec.com
W www.dectec.com
EISSES AANDRIJFTECHNIEK
AXELENT BENELUX
Gestelhoflei 14C
B-2820 BONHEIDEN
T +32 15 50 99 80
E sales.benelux@axelent.com
W www.axelent.be
6002 NL WEERT
T +31 493 316 554
E info@besd.nl
W www.besd.nl
DOOSAN ROBOTICS /
DORMAC COBOTS
Breeuwhamer 25
1648 HG DE GOORN
T +31 229 54 24 85
E info@dormac.nl
W www.dormac.nl
Admiraal Trompstraat 11
3115 HK SCHIEDAM
T +31 10 24 60 018
E info@eissesbv.nl
W www.eissesbv.nl
AZO NV
Katwilgweg 15
B-2050 ANTWERPEN
T +32 3 250 16 00
E azo-benelux@azo.com
W www.azo.com/nl-be
BIHL+WIEDEMANN GMBH
Floßwörthstraße 41
D-68199 MANNHEIM
T +49 621 33996-0
E mail@bihl-wiedemann.de
W www.bihl-wiedemann.de/nl
EAO BENELUX BV
Kamerlingh Onnesweg 46
3316 GL DORDRECHT
T + 31 78 653 17 00
E sales.enl@eao.com
W www.eao.com
EKB
Wijkermeerweg 31
1948 NT BEVERWIJK
T +31 251 26 1920
E beverwijk@ekb.nl
W www.ekb.nl
70 | industrial-automation.nl — food-tec.nl
Branchepartners
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,
scan deze QR code met uw smartphone
industrialautomation.nl/bedrijf
W
www.ekb.nl
GEFRAN BENELUX NV
HELUKABEL
ELINCOM ELECTRONICS BV
FACTOR DELTA
Westeinde 14
ENA 23 zone 3 nr. 3910
Lammerdries Zuid 14A
Randweg Zuid 19 (Airpark 2)
6021 PT BUDEL
Klaverbaan 101
2908 KD CAPELLE AAN DEN IJSSEL
T +31 10 264 02 70
1017 ZP AMSTERDAM
T +31 88 38 60 100
E info@factordelta.nl
W www.factordelta.nl
B-2250 OLEN (B)
T +32 14 24 81 81
E info@gefran.be
+31 495 499 049
E info@helukabel.nl
W www.helukabel.nl
E info@elincom.nl
W www.elincom.nl
W www.gefran.be
0
WE KEEP YOUR APPLICATIONS GOING
ELSCOLAB BV
Da Vincilaan 11 b
6716 WC Ede
T +31 342 42 60 80
FENS BV
Amundsenweg 28
4462 GP GOES
T +31 113 573 220
E sales@fens.nl
W www.fens.nl
GRONEMAN BV
Amarilstraat 11
7554 TV HENGELO
HMS NETWORKS
Architronlaan 1A
5321 JJ HEDEL
T +31 48 72 03 000
E info@hms-networks.com
E
contact@elscolab.com
T +31 74 255 11 55
W www.hms-networks.com
W www.elscolab.com
FESTO B.V.
E
info@groneman.nl
Schieweg 62
W www.groneman.nl
2627 AN DELFT
T +31 15 251 88 99
EUCHNER (BENELUX) BV
Visschersbuurt 23
3356 AE PAPENDRECHT
T +31 78 615 47 66
E info@euchner.nl
W www.euchner.nl
E info@festo.com
W www.festo.com
FHI FEDERATIE VAN
TECHNOLOGIEBRANCHES
Leusderend 12
3832 RC LEUSDEN
T +31 33 465 75 07
GROSSCHOPP BV
Moerbei 6
3371 NZ HARDINXVELD-GIESSENDAM
T +31 184 620 190
E info@groschopp.nl
W www.groschopp.nl
HUPICO BV
Tulpenstraat 17
B-9810 EKE
T +32 9 210 40 60
E info@hupico.be
W www.hupico.be
E
info@fhi.nl
W www.fhi.nl
EVOKE PR
Havenlaan 86 C bus 15
B-1000 BRUSSEL
T +32 02 740 43 32
E info@evokepr.be
W www.evokepr.be
FORTOP AUTOMATION &
ENERGY CONTROL
Grote Kranerweerd 53
8064 PE ZWARTSLUIS
T +31 38 337 27 00
E info@fortop.nl
W www.fortop.nl
HELLEBREKERS
Wieling 4
8072 TE NUNSPEET
T +31 88 456 80 00
E info@hellebrekers.nl
W www.hellebrekers.nl
IFM ELECTRONIC B.V.
Deventerweg 1e
3843 GA HARDERWIJK
T +31 341 438 438
E info.nl@ifm.com
W www.ifm.com/nl/nl
industrial-automation.nl — food-tec.nl
| 71
Branchepartners
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,
scan deze QR code met uw smartphone
industrialautomation.nl/bedrijf
HELLMA
itsme
Steurweg 2
LEUZE ELECTRONIC BV
De Ooyen 15c
METRIC-IMS B.V.
Nieuwhuisweg 1
Hogen Akkrhoekstraat 14
4941 VR RAAMSDONKVEER
4191 PB GELDERMALSEN
5804 AN VENRAY
B-9150 KRUIBEKE
T +31 162 484 200
T +31 418 653 544
T +31 85 078 76 80
E info.be@hellma.com
W www.hellma.com
E info@itsme.eu
W www.itsme.eu
E sales.nl@leuze.com
W www.leuze.com
E info@metric-ims.nl
W www.metric-ims.nl
INDUTRADE
Anton Philipsweg 1
1420 AD UITHOORN
T +31 297 514 750
W www.indutrade.com/nl
KOBOUT
Nijverheidsweg 43
3341 LJ HENDRIK-IDO-AMBACHT
T +31 78 68 466 05
E info@kobout.nl
MARKEM-IMAJE B.V.
Jagersdreef 1 F
B-2900 SCHOTEN
T +32 3 633 99 99
W www.markem-imaje.com
MIKROCENTRUM
De Run 1115
5503 LB VELDHOVEN
T +31 40 296 9911
W www.kobout.nl
E
info@mikrocentrum.nl
W www.mikrocentrum.nl
IGUS B.V.
MAXON MOTOR BENELUX BV
Modemweg 37c
3821 BS AMERSFOORT
T +31 346 353 932
E info@igus.nl
W www.igus.nl
LAPP
Van Dijklaan 16
5581 WG WAARLE
T +31 40 228 50 00
W www.lapp.com/nl/nl/
Josink Kolkweg 38
7545 PR ENSCHEDE
T +31 53 744 07 44
E sales.nl@maxongroup.com
W www.maxongroup.com
MURRELEKTRONIK BV
Takkebijsters 3
4817 BL BREDA
T +31 85 222 02 82
E info@murrelektronik.nl
W www.murrelektronik.nl
INRATO INTERNATIONAL
Johannes Postweg 4
8309 PE TOLLEBEEK
T +31 85 27 36 750
E info@inrato.com
LENZE BV
Ploegweg 15
5232 BR ‘S-HERTOGENBOSCH
T +32 035 426 200
E info@lenze.com
MC TECHNOLOGY
Buys Ballotstraat 31
1704 SK HEERHUGOWAARD
T +31 72 57 17 821
E info@mctechnology.nl
NETZSCH POMPEN NEDERLAND BV
Ptolemaeuslaan 56
3528 BP UTRECHT
T +31 30 230 71 60
E info.npn@netzsch.com
W www.inrato.com
W www.lenze.com
W www.mctechnology.nl
W www.netzsch.com
72 | industrial-automation.nl — food-tec.nl
Branchepartners
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,
scan deze QR code met uw smartphone
industrialautomation.nl/bedrijf
NIDEC NETHERLANDS BV
Kubus 155
3364 DG SLIEDRECHT
T +31 184 420 555
E info.nl@mail.nidec.com
W www.nidec-netherlands.nl
ONLOGIC
De Boedingen 39
4906 BA OOSTERHOUT
T +31 88 5200 700
E info.eu@onlogic.com
W www.onlogic.nl
ROBOTICS BENELUX BV
De Aaldor 10A
4191 PC GELDERMALSEN
T +31 345 760 750
E info@roboticsbenelux.com
W www.roboticsbenelux.com
SCHUNK INTEC BV.
Titaniumlaan 14
5221 CK ‘s-HERTOGENBOSCH
T +31 73 644 17 79
E marketing@nl.schunk.com
W www.schunk.com
NIRAS NEDERLAND B.V.
Westeind 12
5245 NL ROSMALEN
T +31 73 52 36 345
E info@niras.nl
W www.niras.com
OBJECTIVE BELGIUM BV
Meerbos 2
B-9260 WICHELEN
T +32 52 53 20 80
E info@objt.com
W www.objt.com
ROTERO HOLLAND
Pompmolenlaan 21
3447 GK WOERDEN
T +31 348 49 51 50
E info@rotero.com
W www.rotero.com
SICK B.V.
Postbus 186
3720 AD BILTHOVEN
T +31 30 204 40 02
E
info@sick.nl
NORMEC FOODCARE B.V.
Balkweg 3
5232 BT DEN BOSCH
T +31 73 303 02 88
E info@normecfoodcare.com
W www.normecfoodcare.com
PILZ NEDERLAND
Havenweg 22
4131 NM VIANEN
T +31 347 320 477
E info@pilz.nl
W www.pilz.nl
RS BENELUX
Bingerweg 19
2031 AZ Haarlem
T +31 51 66 555
E info@rsonline.nl
W www.rsonline.nl
W www.sick.nl
SIGMATEK POWERED
BY SIGMACONTROL
Bijdorp West 24
2992 LC BARENDRECHT
OLMIA ROBOTICS
Stephensonstraat 7
4004 JA TIEL
T +31 344 606 643
E info@olmia-robotics.nl
W www.olmia-robotics.nl
PMT BENELUX NV
Haachtsesteenweg 378
B-1910 KAMPENHOUT (BE)
T +32 166 592 92
E info@pmtbenelux.com
W www.pmtbenelux.com
SCHMALZ BV
Generatorstraat 34
7556 RC HENGELO
T +31 74 255 57 57
E info@schmalz.nl
W www.schmalz.nl
T +31 180 695 777
E office@sigmacontrol.eu
W www.sigmacontrol.eu
SIMPELDESINFECTEREN
OMRON ELECTRONICS BV
Wegalaan 61
2132 JD HOOFDDORP
T +31 23 568 11 00
E omron-bnl@omron.com
W www.industrial.omron.nl
PROBOTIC B.V.
Boshoven 33
5131 NB ALPHEN
T +31 6 27 89 19 92
E richard@probotic.nl
W www.probotic.nl
SCHMERSAL NEDERLAND B.V.
Lorentzstraat 31
3846 AV HARDERWIJK
T +31 341 43 25 25
E info-nl@schmersal.com
W www.schmersal.nl
Oosterpark 24-2
1092 AH AMSTERDAM
T +31 6 54 26 21 954
E hugo@simpeldesinfecteren.nl
W www.simpeldesinfecteren.nl
industrial-automation.nl — food-tec.nl
| 73
Branchepartners
Voor uitgebreide informatie over de branchepartners,
scan deze QR code met uw smartphone
industrialautomation.nl/bedrijf
SMC NEDERLAND BV
De Ruijterkade 120
1011 AB AMSTERDAM
T +31 20 531 88 88
E info@smc.nl
W www.smc.nl
TOTAL PRODUCTIVITY
Kosterij 4
1721 PN BROEK OP LANGEDIJK
T +31 226 33 50 13
VAN WEES WAALWIJK SERVICE B.V.
Emmikhovensestraat 113
5145 PB WAALWIJK
T +31 416 67 39 67
VINTIV
Neusenberg 1A
B-3583 BERINGEN
T +32 11 52 53 70
E info@vintiv.be
W www.vintiv.be
E
info@totalproductivity.nl
E
info@vanweeswaalwijk.nl
W www.totalproductivity.nl
W www.vanweeswaalwijk.nl
VIMANPRO
STAUBLI BENELUX NV
Engelse Wandeling 2D bus 21
B-8500 KORTRIJK
T +32 56 36 40 04
E robot.be@staubli.com
W www.staubli.com.
TR-ELECTRONIC BENELUX
Dorpstraat 18C
VEGA MEET-EN REGELTECHNIEK
Arnhemseweg Zuid 213-2
3817 CG AMERSFOORT
T +31 33 450 2502
Thor Park 8300
B-3600 GENK
T +32 475 39 80 78
E info@vinmanpro.be
W www.vimanpro.be
5386 AM GEFFEN
E
info@vega.com
THE COBOT COMMUNITY
Ericssonstraat 2
5121 MC GILZE-RIJEN
T +31 85 04 20 797
E welcome@thecobotcommunity.nl
W www.thecobotcommunity.nl
T +31 73 844 96 00
E Rene.Verbruggen@tr-electronic.nl
W www.tr-electronic.nl
W www.vega.com
VICOMA CONSULTANCY
VYNZE
Meanderveld 05-0102
1651 BEERSEL
T +32 2 880 20 55
E info@vynze.io
W www.vynze.io
TURCK BV.
& ENGINEERING
Ruiterlaan 7
Middenbaan Noord 210
TFT-SOLUTIONS BV
Achterzeedijk 57-4
2992 SB BARENDRECHT
T +31 180 723 130
E info@tft-solutions.nl
W www.tft-solutions.nl
8019 BN ZWOLLE
T +31 38 422 77 50
E info@turck.nl
W www.turck.nl
3191 EL ROTTERDAM
T +31 10 416 00 11
E info@vicoma.com
W www.vicoma.nl
WAGO NEDERLAND B.V.
Laan van de Ram 19
7324 BW APELDOORN
T +31 55 36 83 500
E info@wago.com
W www.wago.com
TRESCAL
Storkstraat 2-4
2722 NN ZOETERMEER
T +31 354 26 290
E sales.benelux@trescal.com
W www.trescal.com
VAN EKERIS EXPO SERVICE B.V.
Marsstraat 54
2024 GE HAARLEM
T +31 23 525 85 00
E info@vanekeris.nl
W Display www.vanekeris.nl
+ Touchscreen Products
VIERPOOL.
Industrieweg 2
3600 BM MAARSSEN
T +31 346 59 45 11
E info@vierpool.nl
W www.vierpool.nl
WEISS TECHNIK NEDERLAND B.V.
Newtonstraat 5
4004 KD TIEL
T +31 344 670 400
E info.nl@weiss-technik.com
W www.weiss-technik.nl/nl
74 | industrial-automation.nl — food-tec.nl
PALMOLIE MET
EEN VERSCHIL
Beter Voor De Planeet, Beter Voor U.
Van genetische selectie- en veredelingstechnologieën tot vooruitstrevende
landbouwtechnieken: onze innovatieve oplossingen leveren hoogwaardige palmolie
voor een breed scala aan toepassingen in de voedingsmiddelenindustrie. Duurzaam
geproduceerd, ontbossingsvrij, met minder afval en broeikasgasemissies, en met
bescherming van biodiversiteit door milieuvriendelijke productiemethoden.
SD Guthrie International - voorheen bekend als Sime Darby Oils
NIET ALLE PALMOLIE IS HETZELFDE GEPRODUCEERD
‘S WERELDS EERSTE PALMOLIEPRODUCENT MET SBTI-GEVALIDEERDE NETTO-NUL DOELSTELLINGEN
WE KEEP YOUR APPLICATIONS GOING