08.05.2013 Views

aclareo de acios - Medio Rural

aclareo de acios - Medio Rural

aclareo de acios - Medio Rural

SHOW MORE
SHOW LESS

¡Convierta sus PDFs en revista en línea y aumente sus ingresos!

Optimice sus revistas en línea para SEO, use backlinks potentes y contenido multimedia para aumentar su visibilidad y ventas.

OS SISTEMAS DE CONDUCCION<br />

EN GALICIA<br />

E.Iván Vázquez<br />

Estación <strong>de</strong> Viticultura e Enoloxía <strong>de</strong> Galicia


SITUACION INICIAL<br />

DISEÑO<br />

PLANTACION<br />

VIÑEDO<br />

Fases na implantación dun viñedo<br />

• VARIEDAD<br />

• PATRON<br />

• SISTEMA DE CONDUCCION<br />

• PREPARACION DEL SUELO<br />

• REPLANTEO<br />

• PLANTACION


O viño = Producto da luz<br />

FOTOSINTESIS<br />

Acios<br />

Ma<strong>de</strong>ira<br />

FERMENTACION<br />

Mosto<br />

Viño


O dosel foliar<br />

Conxunto <strong>de</strong> órganos da planta capaces <strong>de</strong> interceptar luz e<br />

realiza-la fotosíntesis:<br />

•Follas<br />

•Pámpanos<br />

•Acios<br />

Tipoloxía:<br />

• Continuida<strong>de</strong> no espacio<br />

• Contínuo : espal<strong>de</strong>ras<br />

• Discontínuo: formas libres vaso<br />

• Densida<strong>de</strong> foliar<br />

• Densos ou pechados: sombreado interior<br />

• Pouco <strong>de</strong>nsos ou abertos: sin sombreado


Contínuo Discontínuo<br />

Pechado<br />

Abierto<br />

Tipos <strong>de</strong> dosel foliar


RADIACION<br />

TEMPERATURA<br />

EFECTOS DO DOSEL FOLIAR NO MICROCLIMA DA CEPA<br />

DOSEL FOLIAR ABERTO DOSEL FOLIAR DENSO<br />

Follas ben expostas<br />

Acios ben expostos<br />

moi quentes <strong>de</strong> día e moi<br />

frías <strong>de</strong> noite<br />

Follas sombreadas<br />

Acios sombreados<br />

O interior apenas sofre<br />

diferencias entre o día e<br />

a noite<br />

HUMIDADE Humida<strong>de</strong> ambiente Maior humida<strong>de</strong><br />

VELOCIDADE DO VENTO Valores do ambiente<br />

EXPORTADORAS<br />

AUTOSUFICIENTES<br />

CONSUMIDORAS<br />

Valores inferiores ó<br />

ambiente<br />

EVAPORACION Similares ó ambiente Inferiores ó ambiente


INFLUENCIA DO MICROCLIMA NA CALIDADE<br />

O sombreado orixina:<br />

• Descenso do nivel <strong>de</strong> azúcar<br />

• Descenso do nivel <strong>de</strong> antocianos e polifenoles<br />

• Descenso do acido tartárico<br />

• Descenso <strong>de</strong> flavonoi<strong>de</strong>s<br />

• Descenso do sabor das baias<br />

• Incremento do K y pH en mostos e viños<br />

• Incremento do acido málico<br />

• Incremento <strong>de</strong> sabores astringentes no viño<br />

• Incremento <strong>de</strong> Botrytis


ALTURA<br />

DOSEL FOLIAR<br />

Dimensions do dosel foliar<br />

ANCHURA<br />

LONXITUDE<br />

DISNTANCIA ENTRE FILAS


El dosel foliar<br />

Relación altura dosel foliar/anchura <strong>de</strong> calle<br />

D<br />

h<br />

d H<br />

Optima: h ≈ d· 0,8 Máxima: h = d


O dosel foliar i<strong>de</strong>al<br />

ORIENTACION DAS FILAS NORTE – SUR<br />

RELACION ALTURA CANOPY/ANCHURA DA CALLE 0,8:1<br />

INCLINACIÓN DA PAREDE FOLIAR VERTICAL<br />

ZONA DE LOCALIZACION DE ACIOS NA ZONA BAIXA DO DOSEL FOLIAR<br />

SUPERFIICE DO DOSEL FOLIAR (SA) 21.000 m 2 /ha<br />

SUPERFICIE DE FOLLAS/SA < 1,5<br />

DISTANCIA ENTRE PAMPANOS < 15 PAMPANOS/M<br />

DESENVOLVEMENTO DOS NETOS 5-8 NETOS/PAMPANO<br />

AREA FOLIAR/PESO COLLEIT 12 cm 2 /g.<br />

SA/RENDIMENTO 1,2-1,5 kg/m 2<br />

INDICE DE RAVAZ 5-10<br />

DESENVOLVEMENTO DE NETOS TRAS ENVERO NULO<br />

PESO MADEIRA DE PODA 20-40 gr/sarmiento<br />

PESO MADEIRA DE PODA/LONXITUDE DE FILA 0,3 – 0,6 kg/ml<br />

% OCOS 20-40 %<br />

Nº CAPAS DE FOLLAS 1 – 1,5<br />

% ACIOS EXTERIORES 50 – 100 %<br />

% FOLLAS EXTERIORES 80 – 100 %


Def:<br />

O sistema <strong>de</strong> conducción<br />

“Conxunto <strong>de</strong> técnicas escollidas polo viticultor para o establecimento<br />

do seu viñedo e posterior control do seu <strong>de</strong>senvolvemento” A.Reynier<br />

DISPOSICION DAS PLANTAS<br />

SISTEMA<br />

CONDUCCION<br />

FORMA DA CEPA FORMA DA VEXETACION<br />

• Altura e forma do tronco<br />

• Sistema <strong>de</strong> poda<br />

• Sistema <strong>de</strong> empalizamento<br />

• Densida<strong>de</strong><br />

• Orientación<br />

• Carga<br />

• Conducción do follaxe<br />

• Control da producción


INFLUENCIA NO CULTIVO<br />

Desenvolvemento do sistema radicular<br />

Volume <strong>de</strong> suelo explorado<br />

Dispoñibilida<strong>de</strong> <strong>de</strong> auga e nutrintes<br />

Vigor da planta<br />

Eficacia fotosintética<br />

Problemas fitosanitarios<br />

Mecanización<br />

Características da maquinaria.<br />

Custos <strong>de</strong> mecanización.<br />

Custos <strong>de</strong> plantación<br />

A <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> <strong>de</strong> plantación


Cepas/ha<br />

8.000<br />

5.000<br />

1.000<br />

EXPLORACION<br />

SUELO<br />

DESARROLLO<br />

CEPA<br />

PRODUCCION<br />

CEPA<br />

A <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> <strong>de</strong> plantación<br />

CALIDADE<br />

UVA<br />

RENDIMENTO<br />

HECTAREA


A <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> <strong>de</strong> plantación<br />

Efecto da <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> no nº <strong>de</strong> <strong>acios</strong>/cepa<br />

45<br />

40<br />

35<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

GODELLO<br />

TREIXADURA<br />

4.444 3.704 3.174


Efecto da <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> no rendimento.<br />

Kg/cepa. Kg/ha.<br />

8<br />

7<br />

6<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

GODELLO<br />

TREIXADURA<br />

4.444 3.704 3.174<br />

26.000<br />

24.000<br />

22.000<br />

20.000<br />

18.000<br />

16.000<br />

14.000<br />

12.000<br />

10.000<br />

GODELLO<br />

TREIXADURA<br />

4.444 3.704 3.174


A <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> <strong>de</strong> plantación<br />

Peso medio do acio (gramos)<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

GODELLO<br />

TREIXADURA<br />

4.444 3.704 3.174<br />

GODELLO 181 183 184<br />

TREIXADURA 283 247 267


A <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong> <strong>de</strong> plantación<br />

Alcohol probable (% vol) e Aci<strong>de</strong>z total (gr/l)<br />

14<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

AP (% vol)<br />

AT (gr/l)<br />

4.444 3.704 3.174<br />

AP (% vol) 13,5 12,3 12,3<br />

AT (gr/l) 5,2 5,5 5,5


VALDEORRAS<br />

RIBEIRA SACRA<br />

RIBEIRO<br />

RIAS BAIXAS<br />

MONTERREI<br />

Nº cepas/ha permitidas polas DD.OO. Galegas<br />

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000<br />

CEPAS/HA MONTERREI RIAS BAIXAS RIBEIRO<br />

RIBEIRA<br />

SACRA<br />

MIN 3.700 600 1.500<br />

VALDEORRAS<br />

MAX 5.000 2.700 7.000 4.000 4.000


A orientación das filas


A exposición da parcela


Elevación do tronco:<br />

• Disminúe o risco <strong>de</strong> xeada<br />

• Disminúe ataques <strong>de</strong> mildiu<br />

• Aumenta a sensibilida<strong>de</strong> a sequía<br />

• Disminúe risco <strong>de</strong> Botrytis<br />

• Retrasa a maduración<br />

A altura da cepa


La conducción <strong>de</strong> la vegetación<br />

EMPALIZAMENTO VEXETACION PLANOS<br />

Sin empalizamento Vasos<br />

Apoio tronco<br />

Apoio tronco e<br />

vexetación<br />

Libre Vasos, eixe vertical<br />

Descen<strong>de</strong>nte<br />

Un plano<br />

Dous planos<br />

Un plano Cortina simple<br />

Dous planos G.D.C.<br />

Vertical Espal<strong>de</strong>ira<br />

Oblicua Pérgolas<br />

Horizontal Parral<br />

Vertical<br />

Oblicuos<br />

Scott Henry<br />

Lira en U<br />

Lira en V


VASO


EIXO VERTICAL


CORTINA SIMPLE


DOBLE CORTINA


Los sistemas <strong>de</strong> conducción<br />

ESPALDEIRA TRADICIONAL


PERGOLAS


PERGOLA TRENTINA


ESPALDEIRA SUIZA


PARRALES


SCOTT HENRY


SCOTT HENRY<br />

Los sistemas <strong>de</strong> conducción


RT2Ta (Ruakura Twin Two Tier)


RT2Tb (Ruakura Twin Two Tier)


RT2Tb (Ruakura Twin Two Tier)


TK2T (Kauwhata Two Tier)


LIRA EN U<br />

Los sistemas <strong>de</strong> conducción


LIRA EN V<br />

Los sistemas <strong>de</strong> conducción


FLOR DE LYS


SISTEMAS CONDUCCION PERMITIDOS POR LAS DD.OO. GALLEGAS<br />

MONTERREI<br />

RIAS BAIXAS<br />

RIBEIRO<br />

RIBEIRA SACRA<br />

SISTEMA<br />

Vaso Máx: 16 yemas/cepa<br />

Espal<strong>de</strong>ra<br />

Espal<strong>de</strong>ra<br />

Doble cordón (3 pulgares/brazo)<br />

Guyot simple<br />

Guyot simple: 35 yemas/cepa<br />

Sylvoz: 35 yemas/cepa<br />

Emparrado trad. Guyot: 70 yemas/cepa<br />

Guyot<br />

Espal<strong>de</strong>ra o tutores<br />

Vaso Variantes: 12 yemas/cepa<br />

Espal<strong>de</strong>ra<br />

Guyot simple: 12 yemas/cepa<br />

Guyot doble: 15 yemas/cepa<br />

Doble cordón: 18 yemas/cepa<br />

VALDEORRAS Vaso 3-4 brazos


MONTERREI<br />

RIAS BAIXAS<br />

RIBEIRO<br />

RIBEIRA SACRA<br />

VALDEORRAS<br />

CARGAS PERMITIDAS POR LAS DD.OO. GALLEGAS<br />

CONDICION<br />

(Variedad o situación)<br />

CARGA MAXIMA<br />

(Nº yemas/ha)<br />

Go<strong>de</strong>llo, Treixadura,Mencía, Merenzao 70.000<br />

Dona Branca, Garnacha T.,Grao Negro 55.000<br />

Albariño 70.000<br />

Resto <strong>de</strong> varieda<strong>de</strong>s 55.000<br />

Albariño 80.000<br />

Resto <strong>de</strong> varieda<strong>de</strong>s 60.00


MONTERREI<br />

RIAS BAIXAS<br />

PRODUCCIONES PERMITIDAS POR LAS DD.OO. GALLEGAS<br />

PRODUCCION<br />

(Kg/ha)<br />

13.000<br />

11.000<br />

RIBEIRO 30.000<br />

RIBEIRA SACRA<br />

VALDEORRAS<br />

CONDICION<br />

(Variedad o situación)<br />

Dona Branca, Grao Negro<br />

Garnacha T.<br />

Go<strong>de</strong>llo, Treixadura<br />

Mencía, Merenzao<br />

11.000 Albariño<br />

10.000 Caíño tinto<br />

12.500 Resto varieda<strong>de</strong>s<br />

9.500 Tintas preferentes<br />

10.500 Blancas preferentes<br />

11.000 Resto varieda<strong>de</strong>s<br />

8.000 En la<strong>de</strong>ra<br />

20.000 En llano<br />

TOLERANCIA<br />

(Incremento%)<br />

25<br />

25<br />

25


SINTESIS ELECCION SISTEMA<br />

1. OPTIMIZAR LA FOTOSINTESIS<br />

• Amplias superficies foliares<br />

• Reducción <strong>de</strong> la energía perdida sobre el terreno<br />

• Reducida <strong>de</strong>nsidad <strong>de</strong> hojas (no sombras)<br />

• Mejorar las condiciones microclimáticas <strong>de</strong> la planta<br />

2. MAXIMIZAR CARACTERES GENETICOS DE LA VARIEDAD<br />

• Características <strong>de</strong> fertilidad <strong>de</strong> cada variedad<br />

• Racimos libres <strong>de</strong> vegetación<br />

• Racimos distribuidos <strong>de</strong> forma regular y en equilibrio con la<br />

SFE<br />

3. POSIBILITAR MECANIZACION<br />

• Características <strong>de</strong> las máquinas que se van a emplear.


Nº DE ACIOS<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

AL DB GO LA LO TO TR<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

CS-2005


RENDIMENTO (Kg/cepa)<br />

6<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

AL DB GO LA LO TO TR<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

GS-2005


RENDIMENTO (Kg/ha)<br />

20.000<br />

18.000<br />

16.000<br />

14.000<br />

12.000<br />

10.000<br />

8.000<br />

6.000<br />

4.000<br />

2.000<br />

0<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

CS-2005<br />

AL DB GO LA LO TO TR


Peso medio do acio (gramos)<br />

450<br />

400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

AL DB GO LA LO TO TR<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

CS-2005<br />

AAA


Nº DE ACIOS<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

BR ME SO<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

CS-2005<br />

AAA


RENDIMENTO (Kg/cepa)<br />

6<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

BR ME SO<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

CS-2005<br />

AAA


Peso medio do acio (gramos)<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

BR ME SO<br />

CS-2006<br />

CS-2005<br />

GS-2006<br />

CS-2005<br />

AAA


Composición dos mostos - 2005<br />

16<br />

14<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

AL DB GO LA LO TO TR<br />

AAA<br />

CS-AP<br />

CS-AT<br />

GS-AP<br />

GS-AT


Composición dos mostos – 2005<br />

16<br />

14<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

BR ME SO<br />

AAA<br />

CS-AP<br />

CS-AT<br />

GS-AP<br />

GS-AT


DISPOSITIVO EXPERIMENTAL<br />

Sylvoz Emparrado<br />

Espal<strong>de</strong>ra 1,8 m.<br />

Altura <strong>de</strong> formación 0,9 m.<br />

110-R<br />

2,5 x 3 m.<br />

1330 cepas/ha<br />

Emparrado<br />

Altura <strong>de</strong> formación 1,9 m.<br />

110-R<br />

3 x 4,5 m.<br />

740 cepas/ha


100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

98<br />

79<br />

52<br />

43<br />

PARRA SILVOZ<br />

P1 P2<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Evaluación <strong>de</strong> la carga <strong>de</strong> poda<br />

Nº yemas/cepa Nº yemas/ha<br />

80.000<br />

70.000<br />

60.000<br />

50.000<br />

40.000<br />

30.000<br />

20.000<br />

10.000<br />

65509<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 97,688 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 79,188 A<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 51,875 B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 42,813 B<br />

0<br />

PARRA SILVOZ<br />

P1 P2 MEDIA<br />

63125


Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

100<br />

90<br />

80<br />

70<br />

60<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

TASAS DE BROTACION. Brotación real (%)<br />

94,34 95,01 94,47<br />

92,11<br />

PARRA SILVOZ<br />

Fuente GDL Suma los cuadrados Cuadrado medio F <strong>de</strong> Fisher Pr > F<br />

SISTEMA 1 30,641 30,641 1,207 0,276<br />

PARCELA 1 11,574 11,574 0,456 0,502<br />

SISTEMA*PARCELA 1 36,678 36,678 1,445 0,234<br />

P1<br />

P2


Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

1,6<br />

1,4<br />

1,2<br />

1,0<br />

0,8<br />

0,6<br />

0,4<br />

0,2<br />

0,0<br />

TASAS DE FERTILIDAD. Fertilidad potencial.<br />

1,41<br />

PARRA SILVOZ<br />

Fuente GDL Suma los cuadrados Cuadrado medio F <strong>de</strong> Fisher Pr > F<br />

SISTEMA 1 0,403 0,403 7,916 0,007<br />

PARCELA 1 0,288 0,288 5,658 0,021<br />

SISTEMA*PARCELA 1 0,032 0,032 0,629 0,431<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 1,497 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 1,318 A B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 1,293 A B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 1,204 B<br />

1,25<br />

P1<br />

P2<br />

MED


Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

Fuente GDL Suma los cuadrados Cuadrado medio F <strong>de</strong> Fisher Pr > F<br />

SISTEMA 1 65536,000 65536,000 56,525 < 0,0001<br />

PARCELA 1 14340,063 14340,063 12,368 0,001<br />

SISTEMA*PARCELA 1 3782,250 3782,250 3,262 0,076<br />

150<br />

125<br />

100<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 147,875 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 102,563 B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 68,500 C<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 53,938 C<br />

75<br />

50<br />

25<br />

0<br />

RENDIMIENTO. Nº <strong>de</strong> racimos/cepa<br />

125<br />

PARRA SILVOZ<br />

61<br />

P1<br />

P2<br />

MED


Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

RENDIMIENTO. Peso medio <strong>de</strong>l racimo (gr)<br />

Fuente GDL Suma los cuadrados Cuadrado medio F <strong>de</strong> Fisher Pr > F<br />

SISTEMA 1 60298,905 60298,905 66,149 < 0,0001<br />

PARCELA 1 54661,688 54661,688 59,965 < 0,0001<br />

SISTEMA*PARCELA 1 25890,310 25890,310 28,402 < 0,0001<br />

178<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 227,394 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 129,387 B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 127,321 B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 106,543 B<br />

50<br />

0<br />

PARRA SILVOZ<br />

117<br />

P1<br />

P2<br />

MED


25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

21,7<br />

PARRA SILVOZ<br />

Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

7,3<br />

RENDIMIENTO. Kg uva/cepa. Kg uva/ha<br />

P1<br />

P2<br />

MED<br />

Fuente GDL Suma los cuadrados Cuadrado medio F <strong>de</strong> Fisher Pr > F<br />

SISTEMA 1 3325,252 3325,252 81,533 < 0,0001<br />

PARCELA 1 75,603 75,603 1,854 0,178<br />

SISTEMA*PARCELA 1 99,600 99,600 2,442 0,123<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

20.000<br />

17.500<br />

15.000<br />

12.500<br />

10.000<br />

7.500<br />

5.000<br />

2.500<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 24,058 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 19,389 A<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 7,468 B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 7,147 B<br />

0<br />

16.092<br />

PARRA SILVOZ<br />

9.743<br />

P1<br />

P2<br />

MED


Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

Fuente GDL<br />

Suma los<br />

cuadrados<br />

Cuadrado<br />

medio<br />

F <strong>de</strong><br />

Fisher<br />

Pr > F<br />

SISTEMA 1 1,322 1,322 0,438 0,511<br />

PARCELA 1 6,502 6,502 2,152 0,148<br />

SISTEMA*PARCELA 1 0,040 0,040 0,013 0,909<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 11,763 A<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 11,525 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 11,175 A<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 10,838 A<br />

COMPOSICION DE LOS MOSTOS. A.probable (% vol)<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

11,5<br />

PARRA SILVOZ<br />

11,2<br />

P1<br />

P2<br />

MED


12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

8,2<br />

Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

Fuente GDL<br />

Suma los<br />

cuadrados<br />

Cuadrado<br />

medio<br />

F <strong>de</strong><br />

Fisher<br />

Pr > F<br />

SISTEMA 1 24,626 24,626 10,215 0,002<br />

PARCELA 1 12,338 12,338 5,118 0,027<br />

SISTEMA*PARCELA 1 152,831 152,831 63,397 < 0,0001<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

COMPOSICION DE LOS MOSTOS. A.total (gr/l tartáric.). pH<br />

PARRA SILVOZ<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 10,513 A<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 10,150 A<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 8,300 B<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 6,181 C<br />

9,4<br />

P1<br />

P2<br />

MED<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

Análisis <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo (Tipo III SS):<br />

3,1 3,2<br />

PARRA SILVOZ<br />

Fuente<br />

GDL<br />

Suma los<br />

cuadrados<br />

Cuadrado<br />

medio<br />

F <strong>de</strong><br />

Fisher<br />

Pr > F<br />

SISTEMA 1 0,006 0,006 0,638 0,428<br />

PARCELA 1 0,058 0,058 5,986 0,017<br />

SISTEMA*PARCELA 1 0,236 0,236 24,318 < 0,0001<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1 3,226 A<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2 3,186 A B<br />

SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1 3,124 B C<br />

SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2 3,044 C<br />

P1<br />

P2<br />

MED


EXPORTADORAS<br />

AUTOSUFICIENTES<br />

CONSUMIDORAS<br />

O MANEXO DA VEXETACION<br />

Limitar o <strong>de</strong>senvolvemento<br />

vexetativo en favor da<br />

acumulación <strong>de</strong> reservas<br />

Optimizar o funcionamento<br />

fotosintético da espal<strong>de</strong>ira


FINALIDAD:<br />

EPOCA:<br />

OPERACIONES EN VERDE<br />

PARTE VEGETATIVA PARTE REPRODUCTORA<br />

PERIODO DE ACTIVIDAD VEGETATIVA DE LA PLANTA<br />

OPERACIONES:<br />

DESHOJADO<br />

DESNIETADO<br />

DESPUNTADO<br />

EMPALIZADO<br />

DESCHUPONADO<br />

ACLAREO DE RACIMOS


Objetivos<br />

DESCHUPONADO<br />

Eliminación <strong>de</strong> brotes jóvenes y<br />

pámpanos inútiles que salen <strong>de</strong>l<br />

tronco y <strong>de</strong> los brazos<br />

Espergurado Despampanado<br />

• Eliminar órganos vegetativos mal<br />

posicionados o no fructíferos.<br />

• Reducir contaminaciones primarias <strong>de</strong><br />

mildiu<br />

• Reducir el riesgo <strong>de</strong> fitotoxicidad <strong>de</strong><br />

herbicidas sistémicos


Epoca:<br />

Realización:<br />

Pase <strong>de</strong> mano con ligera torsión<br />

DESCHUPONADO MANUAL<br />

Desborre a floración. Antes <strong>de</strong> la lignificación <strong>de</strong> la base.<br />

Finalizado el peligro <strong>de</strong> heladas.<br />

Cuidado con utilizar mano <strong>de</strong> obra barata.<br />

Rendimiento:<br />

Exigente en mano <strong>de</strong> obra. 17-50 h/ha


Efecto <strong>de</strong>secante <strong>de</strong> herbicidas <strong>de</strong> contacto<br />

DICUAT: Reglone<br />

PARACUAT: Cal<strong>de</strong>rcol, Herbatex, Jirafa, Paratex, Pared<br />

PARACUAT+DICUAT: Gramoxone<br />

GLUFOSINATO DE AMONIO: Finale<br />

Factores <strong>de</strong> eficacia<br />

Epoca <strong>de</strong> aplicación<br />

Calidad <strong>de</strong> la pulverización<br />

ESPERGURADO QUIMICO<br />

Diquat, Paracuat: pámpanos < 30 cm.<br />

Glufosinato: pámpanos < 30 cm.<br />

Boquillas <strong>de</strong> chorro plano<br />

240-500 l/ha<br />

1-2 aplicaciones/año


Eliminación parcial <strong>de</strong> pámpanos<br />

Obxetivos:<br />

• Reducción do exceso <strong>de</strong><br />

amontonamento.<br />

• Reducción do sombreado<br />

• Reequilibrio fisiolóxico.<br />

Particularida<strong>de</strong>s:<br />

ACLAREO DE PAMPANOS<br />

Pámpanos dobles: brotacións <strong>de</strong> conos secundarios. Cortar antes do 20 cm.<br />

Varas débiles: evitar sumidoiros. En floración cortar si < 40 cm.<br />

Aclareo <strong>de</strong> vexetación: vaireda<strong>de</strong>s con entrenudos cortos. Deixar máis xemas e<br />

<strong>de</strong>spois eliminar


Finalidad:<br />

Mejora <strong>de</strong>l microclima <strong>de</strong> la planta.<br />

Facilitar la mecanización<br />

Facilitar los tratamientos fitosanitarios.<br />

EMPALIZADO


DEFINICION<br />

Supresión do ápice <strong>de</strong> crecemento dos<br />

pámpanos.<br />

OBXETIVOS<br />

FISIOLOXICOS:<br />

Mellora da eficacia fotosintética da planta.<br />

Mellora da tasa <strong>de</strong> cuallado das inflorescencias.<br />

PRACTICOS:<br />

Facilitar a mecanización.<br />

Mellorar a eficiencia dos tratamentos fitosanitarios.<br />

MICROCLIMATICOS:<br />

Mellorar a insolacion e aireación.<br />

SANITARIOS:<br />

Eliminación <strong>de</strong> órganos xóvenes<br />

MORFOLOXICOS:<br />

Manter o porte erguido do pámpano.<br />

O DESPUNTADO.


DESPUNTADO


DESPUNTADO


4 – 5 días antes <strong>de</strong> floración<br />

5 – 10 cm.<br />

Incrementa o nº <strong>de</strong> netos<br />

NA FLORACION<br />

No cuallado e a partir do mesmo<br />

En función das condicións ambientais<br />

Manter como mínimo 8-10 follas por riba<br />

do acio<br />

CANDO E CANTO DESPUNTAR<br />

ANTES DA FLORACION<br />

En plena floración<br />

5 – 10 cm.<br />

DESPOIS DA FLORACION


Dispositivo experimental<br />

CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESPUNTADO.<br />

3 BLOQUES<br />

15 PLANTAS/BLOQUE<br />

MARCO DE PLANTACION: 1 x 1,75<br />

CEPAS DONA BRANCA<br />

INXERTADAS SOBRE 196-17<br />

CORDON UNILATERAL A 60 cm.<br />

ESPALDEIRA MONOPLANO 1.80 m.<br />

CARGA MEDIA = 5-6 YEMAS/CEPA<br />

Brotación teórica (%) 97,7<br />

Brotación observada 2,15<br />

Pámpanos totales 10,1<br />

Fertilidad teórica (%) 73,2<br />

Acios totais/cepa 8,9<br />

Lonxitu<strong>de</strong> media 7,95 – 11,69<br />

Nº <strong>de</strong> flores medio 192 - 355


DESPUNTADO


EFECTO DA EPOCA DE DESPUNTADO NA TASA DE CUALLADO.<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

235<br />

153<br />

65,29<br />

271<br />

133<br />

49,03<br />

ANTES FLORACION DESPUES FLORACION<br />

FLORES BAYAS TASA CUAJADO


4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

Superficie foliar<br />

EFECTO DA EPOCA DE DESPUNTADO NA SUPERFICIE FOLIAR<br />

ANTES FLORACION DESPUES FLORACION<br />

Densida<strong>de</strong> foliar<br />

DP 1 DP 2<br />

Superficie (m2)<br />

Hojas principales 0,16 0,23<br />

Hojas <strong>de</strong> nietos 0,44 0,27<br />

Pámpano 0,60 0,50<br />

Nº pámpanos/cepa 10 10<br />

Nº pámpanos/m.l. 8 8<br />

Sup.foliar total (m2/m.l.) 5,03 4,17<br />

Sup.foliar primaria (m2/m.l.) 1,34 1,90<br />

Sup.foliar secundaria (m2/m.l.) 3,69 2,27<br />

Sup.foliar efectiva (m2/m.l.) 2,60 2,60<br />

Relacion S.f.t./S.f.e. 1,9 1,6<br />

PRIMARIA<br />

SECUNDARIA<br />

ANTES<br />

FLORACION<br />

DESPUES<br />

FLORACION<br />

BAJO ALTO BAJ<br />

O<br />

ALTO<br />

Huecos (%) 25 57 28 50<br />

Nº capas <strong>de</strong> hojas 1,62 1,10 1,42 1,13<br />

Hojas interiores (%) 15 2 12 2<br />

Racimos interiores (%) 0 0 0 0


Características do acio<br />

ANTES<br />

FLORACION<br />

EFECTO NO RENDIMENTO.<br />

DESPUES<br />

FLORACION<br />

Nº baias 153,2 133,0<br />

Peso baias 272,9 252,4<br />

Peso raspón 10,6 9,5<br />

Peso acio 283,5 262,9<br />

Baia/raspón 28,4 27,1<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:


Kg uva/cepa<br />

3,5<br />

3<br />

2,5<br />

2<br />

1,5<br />

1<br />

0,5<br />

0<br />

3,39<br />

2,22<br />

EFECTO NO RENDIMENTO POR CEPA.<br />

1,17<br />

2,41<br />

1,94<br />

0,47<br />

ANTES FLORACION DESPOIS FLORACION<br />

Cepa X. francas X. basilares


EFECTO DO DESPUNTADO NA COMPOSICION DO MOSTO.<br />

ANTES FLORACION DESPUES FLORACION<br />

Alcohol probable (% vol) 12,0 13,0<br />

pH 3,38 3,41<br />

Aci<strong>de</strong>z total (gr/l tartarc.) 5,6 5,7<br />

Ac.málico (gr/l) 2,5 2,6<br />

Ac.tartárico (gr/L) 4,1 3,7<br />

NFA 187,0 135,8


EFECTO DO DESPUNTADO NA COMPOSICION DO VIÑO.<br />

ANTES<br />

FLORACION<br />

DESPOIS<br />

FLORACION<br />

Masa volúmica (g/ml) 0,98967 0,99273<br />

Grado alcohólico (% vol) 12,8 13,6<br />

Extracto seco (g/l) 21,0 31,3<br />

Azúcares reductores (g/l) 3,1 12,1<br />

pH 3,42 3,51<br />

Aci<strong>de</strong>z total (gr/l tartarc.) 4,9 4,7<br />

Aci<strong>de</strong>z volátil (gr/l acético) 0,19 0,46<br />

Ac.málico (gr/l) 2,2 2,3<br />

Ac.tartárico (gr/L) 1,9 1,7<br />

Sulfuroso libre (mg/l) 10 38<br />

Sulfuroso total (mg/l) 138 115


Mellora a tasa <strong>de</strong> cuallado en un 15%<br />

Mayor peso medio do acio<br />

Incremento da vendima en un 15%<br />

Despuntado precoz provoca:<br />

Maior superficie foliar secundaria<br />

Reducción do grado alcohólico.<br />

O DESPUNTADO.<br />

CONCLUSIONS


Supresión o <strong>de</strong>spunte <strong>de</strong> los nietos.<br />

Objetivos<br />

• Favorece el cuajado.<br />

• Mejora la aireación e iluminación <strong>de</strong> los pámpanos<br />

• Mejora la efectividad <strong>de</strong> los tratamiento<br />

• Facilita la vendimia<br />

Reflexións.<br />

Ciclo vital <strong>de</strong> unha folla:<br />

• Joven = consumidora<br />

• >30% tamaño = inicio <strong>de</strong> transferencia <strong>de</strong> fotoasimilados.<br />

• 50 – 70 % tamaño = transferencia total <strong>de</strong> fotoasimilados.<br />

• 30-40 días <strong>de</strong> vida = reducción <strong>de</strong> actividad.<br />

DESNIETADO


DESNIETADO


Definición<br />

Supresión <strong>de</strong> un número variable <strong>de</strong> hojas<br />

Obxetivos<br />

FISIOLOXICOS:<br />

Mellora da maduración das baias.<br />

PRACTICOS:<br />

Mellorar a eficiencia dos tratamentos fitosanitarios.<br />

Reducir o tempo <strong>de</strong> vendima.<br />

MICROCLIMATICOS:<br />

Mellorar a insolacion e aireación.<br />

SANITARIOS:<br />

Reducir a podredume gris (Botrytis) e outras enfermida<strong>de</strong>s<br />

MORFOLOXICOS:<br />

Mellorar a coloración das baias.<br />

O DESFOLLADO


Durante o período <strong>de</strong> crecemento.<br />

PRATICA DO DESFOLLADO<br />

Nocivo ó rendimento:<br />

Efecto que se atenúa polas follas que siguen medrando<br />

Mellora da calida<strong>de</strong>:<br />

A mellora da aireación, iluminación é permanente<br />

Durante o período <strong>de</strong> madurez.<br />

Disminúe o rendimento:<br />

Reducción <strong>de</strong> superficie foliar permanente<br />

Disminúe a calida<strong>de</strong>:<br />

A mellora da aireación,iluminación dura pouco tempo


CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO<br />

4 BLOQUES<br />

15 PLANTAS/BLOQUE<br />

MARCO DE PLANTACION: 1 x 1,75<br />

CEPAS DE GODELLO<br />

– INXERTADAS SOBRE 196-17<br />

– CORDON UNILATERAL A 60 cm.<br />

ESPALDEIRA MONOPLANO 1.60 m.<br />

CARGA MEDIA = 5-6 YEMAS/CEPA<br />

Epoca <strong>de</strong>sfollado<br />

Despois cuallado<br />

Envero<br />

Intensidad <strong>de</strong> <strong>de</strong>sfollado<br />

2 pisos <strong>de</strong> follas<br />

4 pisos <strong>de</strong> follas


CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO<br />

2 PISOS DE FOLLAS<br />

4 PISOS DE FOLLAS


DESHOJADO


DESHOJADO


DESHOJADO


DESHOJADO<br />

OPERACIONES EN VERDE


DESHOJADO


DESHOJADO


DESHOJADO


DESHOJADO


DESHOJADO


Nº <strong>de</strong> <strong>acios</strong><br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no<br />

significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

CUALLADO 22 A<br />

ENVERO 21 A<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no<br />

significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

CUALLADO 5,184 A<br />

ENVERO 4,509 A<br />

INFLUENCIA DA EPOCA DE DESFOLLADO<br />

Peso do acio<br />

Kg/cepa Sanida<strong>de</strong><br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no<br />

significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

CUALLADO 223 A<br />

ENVERO 208 A<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no<br />

significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

CUALLADO 4,094 A<br />

ENVERO 3,000 A<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:


INFLUENCIA DA INTENSIDADE DE DESFOLLADO<br />

Kg/cepa Peso do acio<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos<br />

no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

2 5,335 A<br />

4 4,359 A<br />

Estado sanitario<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos<br />

no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

2 4,375 A<br />

4 2,719 A<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos<br />

no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

2 228 A<br />

4 203 A<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:


Peso do acio<br />

Nº <strong>de</strong> baias<br />

Peso <strong>de</strong> 100 baias<br />

CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2 290 A<br />

EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-2 290 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4 286 A<br />

EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-4 255 A<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2 177 A<br />

EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-4 155 A<br />

EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-2 155 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4 141 A<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4 195 A<br />

EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-2 175 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2 159 A<br />

EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-4 157 A<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:<br />

De cada un dos<br />

bloques<br />

recolléronse 8<br />

<strong>acios</strong> e<br />

<strong>de</strong>terminouse:


Kg/cepa<br />

Estado sanitario<br />

Kg/ha<br />

CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-2 6,105 A<br />

EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-4 4,264 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2 4,565 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4 4,454 A<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-2 7,438 A<br />

EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-4 0,750 B<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2 1,313 A B<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4 4,688 A B<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-2 29.072 A<br />

EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-4 20.304 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2 21.739 A<br />

EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4 21.209 A<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:


Composición da<br />

uva do último<br />

control <strong>de</strong><br />

maduración<br />

( 15 – 09 – 2005)<br />

O DESFOLLADO<br />

EPOCA CUALLADO ENVERO<br />

INTENSIDAD 2 4 2 4<br />

Grao alcohólico probable 12,8 13,0 12,8 13,2<br />

Aci<strong>de</strong>z total (g/l tartárico) 5,1 4,8 5,0 4,8<br />

pH 3,18 3,17 3,23 3,29<br />

Acido tartárico (g/l) 4,7 4,5 4,6 4,6<br />

Acido málico (g/l) 1,9 2,1 2,0 2,1<br />

NFA 111,61 - 105,34 119,84


Protocolo <strong>de</strong> vinificación<br />

(26 – 09 – 2005)<br />

CARACTERISTICAS DOS VIÑOS<br />

Estrullado<br />

Prensado + SO2 + enzima <strong>de</strong>sfangado<br />

Desfangado 24 horas.<br />

Sementeria <strong>de</strong> levaduras<br />

Fermentación alcohólica < 19 ºC<br />

EPOCA CUALLADO ENVERO<br />

INTENSIDAD 2 4 2 4<br />

Masa volúmica (g/ml) 0,98705 0,99273 0,99024 0,98698<br />

Grao Alcohólico (% vol) 14,0 13,6 14,3 14,1<br />

Extracto seco total (g/l) 18,0 31,3 26,6 18,0<br />

Azúcares reductores (g/l) 1,7 1,2 1,0 1,3<br />

Aci<strong>de</strong>z total (g/l tartárico) 5,9 6,2 6,0 5,3<br />

Aci<strong>de</strong>z volátil (g/l acético) 0,23 0,23 0,33 0,23<br />

pH 3,24 3,27 3,34 3,33<br />

Acido tartárico (g/l) 2,2 3,1 2,7 2,0<br />

Acido málico (g/l) 1,6 1,4 1,4 1,6<br />

Acido láctico 0,7 0,7<br />

Sulfuroso libre (mg/l) ND 2 3 ND<br />

Sulfuroso total (mg/l) 19 20 28 19


CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO<br />

Desfollado cedo:<br />

evi<strong>de</strong>ncia maior peso do acio.<br />

maior producción por planta.<br />

mellor estado sanitario.<br />

A menor intensida<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>sfollado acadamos:<br />

<strong>acios</strong> máis pesados<br />

maior rendimento por cepa.<br />

mellor estado sanitario<br />

CONCLUSIONS


ACLAREO DE RACIMOS<br />

Supresión <strong>de</strong> una parte <strong>de</strong> los racimos <strong>de</strong> la cepa<br />

Objetivo<br />

• Reducir la producción <strong>de</strong> uva excesiva<br />

• Mejora <strong>de</strong> la calidad<br />

• Mejora <strong>de</strong> la sanidad <strong>de</strong> la vendimia<br />

Practica<br />

• Manual<br />

•Químico


OPERACIONES EN VERDE


ACLAREO<br />

VENDIMA<br />

Fecha <strong>de</strong> vendimia:<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

Reducción 45-50%<br />

Fecha <strong>de</strong> <strong>aclareo</strong>:<br />

25-08_2003<br />

23-09-2003<br />

Determinaciones:<br />

•Kguva/cepa<br />

• Peso medio <strong>de</strong>l racimo<br />

• Estado sanitario<br />

• Mosto <strong>de</strong> vendimia: ºBrix, ac.málico, ac.tartárico, aci<strong>de</strong>z valorable,<br />

pH, NFA, Amonio, IPT, Antocianos totales


25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

21<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

12<br />

23<br />

13<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

DENSI-D2*TRAT-SIN 22,7 A<br />

DENSI-D3*TRAT-SIN 22,3 A<br />

DENSI-D1*TRAT-SIN 21,3 A<br />

DENSI-D2*TRAT-CON 12,5 B<br />

DENSI-D3*TRAT-CON 11,5 B<br />

DENSI-D1*TRAT-CON 10,6 B<br />

22<br />

4.444 3.704 3.175<br />

11<br />

SIN<br />

CON<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:<br />

Nº <strong>de</strong> <strong>acios</strong>


6<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

4,6<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

2,7<br />

5,2<br />

3,2<br />

4,2<br />

4.444 3.704 3.175<br />

2,1<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

DENSI-D2*TRAT-SIN 5,168 A<br />

DENSI-D1*TRAT-SIN 4,576 A B<br />

DENSI-D3*TRAT-SIN 4,203 A B C<br />

DENSI-D2*TRAT-CON 3,231 B C D<br />

DENSI-D1*TRAT-CON 2,728 C D<br />

DENSI-D3*TRAT-CON 2,122 D<br />

Kg/cepa<br />

SIN<br />

CON<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:


300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

210<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

254<br />

223<br />

264<br />

190 187<br />

4.444 3.704 3.175<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

DENSI-D2*TRAT-CON 264 A<br />

DENSI-D1*TRAT-CON 254 A<br />

DENSI-D2*TRAT-SIN 223 A B<br />

DENSI-D1*TRAT-SIN 210 A B<br />

DENSI-D3*TRAT-SIN 190 B<br />

DENSI-D3*TRAT-CON 187 B<br />

Peso medio do acio<br />

SIN<br />

CON<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:


25.000<br />

20.000<br />

15.000<br />

10.000<br />

5.000<br />

0<br />

20.337<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

12.121<br />

19.143<br />

11.967<br />

13.344<br />

4.444 3.704 3.175<br />

6.737<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente diferentes:<br />

SIN<br />

CON<br />

Categorías Media<br />

Agrupamientos<br />

DENSI-D1*TRAT-SIN 20.337 A<br />

DENSI-D2*TRAT-SIN 19.143 A B<br />

DENSI-D3*TRAT-SIN 13.344 B C<br />

DENSI-D1*TRAT-CON 12.121 C D<br />

DENSI-D2*TRAT-CON 11.967 C D<br />

DENSI-D3*TRAT-CON 6.737 D<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:<br />

Kg/ha


1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

0<br />

Kg ma<strong>de</strong>ra/cepa<br />

0,591<br />

0,719<br />

0,505<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

0,728<br />

0,589<br />

4.444 3.704 3.175<br />

0,500<br />

SIN<br />

CON<br />

Or<strong>de</strong>nación y agrupamientos <strong>de</strong> los grupos no significativamente<br />

diferentes:<br />

Categorías Media Agrupamientos<br />

DENSIDAD-2*TRATA-CON 0,728 A<br />

DENSIDAD-1*TRATA-CON 0,719 A<br />

DENSIDAD-1*TRATA-SIN 0,591 A<br />

DENSIDAD-3*TRATA-SIN 0,589 A<br />

DENSIDAD-2*TRATA-SIN 0,505 A<br />

DENSIDAD-3*TRATA-CON 0,500 A<br />

Análisis <strong>de</strong> varianza<br />

Tukey (HSD) / Análisis <strong>de</strong> las diferencias entre grupos con un intervalo <strong>de</strong> confianza <strong>de</strong> 95,00 %:<br />

12<br />

10<br />

Indice <strong>de</strong> Ravaz<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

8<br />

4<br />

10<br />

4.444 3.704 3.175<br />

4<br />

7<br />

4<br />

SIN<br />

CON


ACLAREO DE ACIOS<br />

MICROVINIFICACION<br />

Despalillado manual<br />

Estrujado con estrujadora <strong>de</strong> rodillos <strong>de</strong> caucho<br />

Sulfitado con 10 mgr/l <strong>de</strong> metabisulfito potásico<br />

Siembra <strong>de</strong> 20 gr/hl <strong>de</strong> levaduras secas activas S.cerevisiae<br />

Fermentacion en <strong>de</strong>pósitos <strong>de</strong> acero inox AIS-316 a < 20 ºC<br />

Bajada <strong>de</strong> sombreros 2 veces/día<br />

Descube a los 12 días y mezcla <strong>de</strong>l vino yema con el escurrido.<br />

Fermentación maloláctica espontánea<br />

3 trasiegos<br />

Estabilización con goma arábiga<br />

Filtración por placas<br />

Embotellado.


ACLAREO DE ACIOS<br />

COMPOSICION DE LOS VINOS<br />

1 x 2,25<br />

1,2 x 2,25<br />

1,4 x 2,25<br />

2003<br />

2004<br />

2003<br />

2004<br />

2003<br />

2004<br />

Densidad<br />

Alcohol<br />

Probable<br />

Aci<strong>de</strong>z<br />

total<br />

Aci<strong>de</strong>z<br />

volátil<br />

pH<br />

SO2<br />

libre<br />

SO2<br />

total<br />

Azúcares<br />

reductores<br />

Acido<br />

tartárico<br />

Acido<br />

málico<br />

g/ml % vol g/l tart g/l acet mg/l mg/l g/l g/l g/l<br />

SIN 0,9958 11,6 4,9 0,45 3,99 12 13 2,3 _ 2,6<br />

CON 0,9967 12,5 5,8 0,57 4,17 11 22 2,3 1,4 2,4<br />

SIN 0,9938 14,1 5,5 0,33 4,00 8 1,1 1,8 1,8<br />

CON 0,9963 16,0 6,8 0,44 3,87 13 48 1,9 1,9 2,7<br />

SIN 0,9966 11,5 4,9 0,33 3,96 12 15 2,5 _ 2,3<br />

CON 0,9965 13,1 5,2 0,80 4,27 10 14 2,4 _ 1,1<br />

SIN 0,9986 16,3 6,2 0,57 3,99 6 22 10,0 1,6 2,8<br />

CON 0,9946 15,2 6,4 0,66 4,03 19 1,6 1,4 2,7<br />

SIN 0,9970 11,7 5,6 0,35 4,00 13 14 2,2 _ 1,4<br />

CON 0,9968 12,9 5,8 0,61 4,11 13 15 2,7 _ 0,8<br />

SIN 0,9948 14,8 6,4 0,45 3,86 13 1,3 1,6 2,2<br />

CON 0,9932 14,8 5,8 0,36 3,93 10 1,3 1,9 1,9


Características<br />

organolépticas<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

ARMONIA<br />

CALIDAD GUSTO<br />

MENCIA<br />

FASE VISUAL<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

INTENSIDAD GUSTO<br />

SIN ACLAREO CON ACLAREO<br />

INTENSIDAD AROMA<br />

CALIDAD AROMA


CONCLUSIONES<br />

ACLAREO DE ACIOS<br />

Incremento <strong>de</strong>l peso <strong>de</strong>l racimo<br />

Mejora sanitaria<br />

Mejora <strong>de</strong>l vigor <strong>de</strong> la planta<br />

Incremento <strong>de</strong>l grado alcohólico<br />

Mantenimiento <strong>de</strong> la aci<strong>de</strong>z con incremento <strong>de</strong>l ac.tartárico<br />

Mejora <strong>de</strong>l contenido <strong>de</strong> polifenoles, taninos y antocianos<br />

Descenso <strong>de</strong>l contenido <strong>de</strong> amonio<br />

Interesante para:<br />

• Mejora cualitativa<br />

• A<strong>de</strong>lanto <strong>de</strong> la fecha <strong>de</strong> vendimia


AGRADECIMIENTOS<br />

GUSTAVO LOPEZ RIOS<br />

PAULA BARJA<br />

MONTSERRAT LOPEZ PARADA<br />

CELSO LORENZO HERMIDA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!