Bizkaiko Golkoko itsas biodibertsitatearen Gida - Aviso sobre ...
Bizkaiko Golkoko itsas biodibertsitatearen Gida - Aviso sobre ...
Bizkaiko Golkoko itsas biodibertsitatearen Gida - Aviso sobre ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KONTSERBAZIORAKO INTERESEKO ESPEZIEAK<br />
hozka bat du.Tamainari dagokionez, emeak (1,50 eta 1,70 m bitarteko batez besteko luzera)<br />
arrak baino handiagoak izan ohi dira (1,40 eta 1,50 m bitarteko batez besteko<br />
luzera).<br />
Ipar hemisferioan baino ez da azaltzen. Atlantikoan, Islandiatik (Barents <strong>itsas</strong>oan eta Itsaso<br />
Zurian) Mauritaniako iparraldeko kostaraino (20º N-etik 70º N-ra). Zetazeo hau ia desagerturik<br />
dago Baltikoan, eta “arraroa” da Frantziako kostalde atlantikoan eta iberiar penintsulako<br />
iparraldeko kostan. Gibraltarreko <strong>itsas</strong>arteko inguruan ia desagerturik dago,<br />
eta Mediterraneoan Atlantikoko <strong>itsas</strong>lasterrari loturik dago. Zona subpolarretako eta hotzetako<br />
kostetan, badietan eta estuarioetan bizi da. Normalean, behaketak kontinenteplataformako<br />
uretan egin dira kostatik 10 km ingurura eta sakonera txikiko uretan<br />
(100 m), baina, ur sakonagoetan ere ikus daitezke.<br />
Zefalopodoak eta arrainak jaten dituzte, non dauden eta eskura zer elikagai duten (sardinzarrak,<br />
berdelak, ikazkinak, ijito-sardinak eta legatzak). Putza ez da erraz ikusten, baina<br />
bai entzun, soinu zorrotza egiten baitu, doministikuaren antzekoa. Igeri poliki egiten du,<br />
kulunkak eginez, eta gutxi gorabehera minutuan behin ateratzen da arnasa hartzera. Normalean,<br />
2-10 aleko taldeak eratzen ditu, edo bakarrik bidaiatzen du. Oso lotsakorrak dira,<br />
eta ez dira <strong>itsas</strong>ontzietara hurbiltzen.<br />
Antzina, ohikoa zen badia eta estuarioetan, baina azken 50 urteotan ia guztiz desagertu<br />
da gure kostetatik. Kaltebera gisa dago sailkatuta Arriskuan dauden Espezieen Katalogo<br />
Nazionalean eta NKNBren Zerrenda Gorrian. Frantziako legeek, Habitat Arteztarauak<br />
eta CITESek eta Bernako Hitzarmenak babestu egiten dute.<br />
Itsas txakur grisa (Halichoerus grypus)<br />
Ez da bizi <strong>Bizkaiko</strong> golkoan; hala ere, neguko ekaitzetan noraezean dabiltzan ale gazteak<br />
inguratzen dira, britainiar uharteetako hego-mendebaldeko edo Bretainiako Finisterreko<br />
haztegi-kolonietatik etorrita. Kantauri <strong>itsas</strong>oko ertzean eta Galizian banakoak berreskuratzeko<br />
hainbat saiakuntza egin dira.<br />
Itsas txakur grisak buru zabala eta luzea du, eta arren muturreko sudurra “zaldi edo erromatar”<br />
itxurakoa da; emeena, berriz, txikiagoa eta estuagoa. Sudur horretan “ile” luze batzuk<br />
daude: ukimen-organoak dira. Arrak luzeagoak izaten dira, lepo eta buru handiagoa<br />
dute, gris ilunak dira, alboetako orbanak argiagoak dituzte eta muturra luzeagoa, zabalagoa<br />
eta bibotez betea. Emeak, berriz, gris argiak dira, alboetan orban arreak dituzte eta<br />
bibote-ile gutxiago dituzte. Jaioberrien ilajea luzea, zeta-antzekoa eta krema-kolorekoa da,<br />
eta 2 edo 3 aste igarotzean, grisaxkago eta motzago bihurtzen da (muda).Tamaina bereko<br />
azazkalak dituzte gorputz-adar guztietan, baina aurreko hanketakoak okertuagoak dira.<br />
Atzeko gorputz-adarrekin ezin dira lurrean ibili, eta horregatik ibiltzen dira arrastaka. Aurreko<br />
gorputz-adarrak motz samarrak dira.<br />
Ipar hemisferioko zona epel eta subartikoetan bizi dira. Itsas txakur grisa kostako espeziea<br />
denez, elikagaia bilatzeko soilik mugitzen da; eta gazteek noraezean distantzia luzeak<br />
181
Change language