01.10.2018 Views

escuela

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

miércoles, 2 de diciembre del 2015 | la voz de la <strong>escuela</strong> ciencias >> 7<br />

Na imaxe superior, recreación artística dos aneis do planeta extrasolar J1407b. Á dereita, imaxe<br />

do satélite Phobos tomada pola sonda Mars Express (ESA)<br />

Algún día Marte<br />

terá aneis...<br />

E ao mesmo tempo perderá a Phobos, que<br />

é a máis grande das lúas do planeta vermello<br />

Serán os fragmentos do satélite<br />

Phobos os que alimenten o anel de<br />

Marte, un círculo de rocas e po escuro<br />

que apenas reflectirá a luz do Sol e que,<br />

xa que logo, dificilmente será visible<br />

desde a Terra.<br />

A causa da destrución de Phobos<br />

serán as tensións gravitatorias que<br />

sofre debido a que en cada órbita se<br />

achega un pouco máis a Marte, describindo<br />

unha espiral que se vai pechando<br />

lentamente. Para entender<br />

as tensións gravitatorias que padece<br />

Phobos podemos pensar nas que experimenta<br />

o noso propio planeta por<br />

mor da atracción da Lúa. Dúas veces<br />

ao día os océanos se abomban varios<br />

metros cando pasan baixo a vertical do<br />

Saturno posúe os aneis máis brillantes<br />

e mellor coñecidos do Sistema<br />

Solar. Están formados por fragmentos<br />

de xeo de diferentes tamaños dispostos<br />

nunha estrutura incriblemente<br />

fina. Cun diámetro de 160.000 km, o<br />

grosor medio dos aneis principais de<br />

Saturno é de só 10 metros. É dicir, si<br />

os reducísemos a un tamaño igual ao<br />

da folla na que está impresa este artigo,<br />

o seu grosor sería moito menor que<br />

o do papel.<br />

noso satélite. E non só hai mareas nos<br />

océanos, senón tamén nos continentes,<br />

aínda que dada a rixidez do chan estas<br />

se limitan a uns cantos centímetros.<br />

As deformacións de marea son moito<br />

máis acusadas en Phobos debido a que<br />

se atopa corenta veces máis preto de<br />

Marte que a Lúa da Terra. Por outra<br />

banda, hai indicios de que, malia a<br />

súa aparencia de roca firme, Phobos<br />

se parece máis a un agregado pouco<br />

compacto de escombros. Tanto é así<br />

que estudos recentes suxiren que o<br />

estrés gravitatorio é a causa de parte<br />

das estrías que xa se aprecian na superficie<br />

do satélite.<br />

> Marcos Pérez<br />

Planetas con aneis<br />

Urano, Neptuno e Xúpiter, tamén<br />

posúen aneis, aínda que moito máis<br />

escuros e discretos que os de Saturno.<br />

Tamén se observaron en Chariklo, un<br />

asteroide de 250 km de diámetro cuxa<br />

órbita se atopa entre as de Saturno e<br />

Urano. E fóra do Sistema Solar, xa detectaron<br />

planetas como o denominado<br />

1SWASP J1407b, cun impresionante<br />

sistema de aneis que parece alcanzar<br />

os 90 millóns de quilómetros de<br />

diámetro.<br />

actividades<br />

Dos números ás imaxes<br />

Máis que un disco continuo,<br />

Saturno está rodeado<br />

por unha serie de<br />

aneis concéntricos separados<br />

por divisións escuras.<br />

Na entrada que a Wikipedia<br />

dedica a este planeta<br />

podes atopar unha<br />

táboa co diámetro de<br />

cada anel e o seu anchura.<br />

Fai os cálculos necesarios<br />

e debuxa os aneis<br />

principais a escala nun<br />

folio. ¿Es capaz de interpretar<br />

os datos da táboa?<br />

¿Cal é o anel máis próximo<br />

ao planeta? ¿E cal o<br />

máis ancho? En que anel<br />

se atoparía a Lúa se puxésemos<br />

á Terra no centro<br />

de Saturno?<br />

E despois dos aneis,<br />

¡cráteres!<br />

Os fragmentos dos futuros<br />

aneis de Marte acabarán<br />

por caer sobre o planeta,<br />

e algúns poderían<br />

ter un diámetro superior<br />

aos dous quilómetros.<br />

¿Que efecto crees que terán<br />

estes impactos sobre<br />

Marte? ¿Como se compara<br />

un fragmento deste tamaño<br />

co asteroide que fai<br />

65 millóns de anos propiciou<br />

o fin da era dos dinosauros?<br />

¿Cres que caerán<br />

en vertical ou seguirán<br />

unha traxectoria rasante?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!