prologo - Academia de l'Aragonés
prologo - Academia de l'Aragonés
prologo - Academia de l'Aragonés
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
quasi totas quan se tracta d’infinitivos verbals con encliticos: fer-lo, trobar-te,<br />
minchar-ne, dir-le, etc.<br />
En posición final seguiu <strong>de</strong> s, o fonema se torna latent y no se pronuncia<br />
en quasi <strong>de</strong>nguna parla, anque en ocasions a suya pronuncia se materializa.<br />
Manimenos, s’escribirá en totz es casos: fenars, colors, ulors, pallars,<br />
valors, etc. Tamién s’aplicará este criterio quan -rs provienga <strong>de</strong> plurals sobre<br />
<strong>de</strong>sinencia -ero: cor<strong>de</strong>rs, diners, pallers, florers, piquers, etc. Igualment en a<br />
forma verbal quiers (< quieres), que se pronuncia /kies/.<br />
Debant u <strong>de</strong>zaga d’atra consonat tamién se grafiará r: barfulaire, crepa,<br />
quatre, enreligar, enronar, escurzón, forca, frent, gabarda, gorga, gudrón,<br />
hombre, puerto, sobranyo, etc.<br />
En ocasions, a /3/ intervocalica <strong>de</strong>sapareix en a pronuncia, circumstancia<br />
que no <strong>de</strong>be fer-se notar en a escritura si no ye ta marcar ixa pronuncia<br />
a exprés. Alavez, serán grafías correctas encara, sisquiera, quiero,<br />
quiera, mira; y serán formas coloquials “encá”, “sisquiá”, y as formas verbals<br />
“quio”, “quia”, “mia”.<br />
2.2.5.2. Digrafo rr<br />
Lo digrafo rr represienta lo son vibrant multiple /r/ en posición intervocalica:<br />
agüerro, arrocegar, arrullar, barraina, barrón, carral, carranyar,<br />
charrar, correu, esbarre, escarrar, ferrero, zorrera, carrota, etc.<br />
Tamién s’escribirán con este digrafo as parolas compuestas en que o<br />
primer elemento remate en vocal y o segundo prencipeye per r, siempre<br />
que no i meye un guión: altorribagorzano, baixorribagorzano, bancarrota,<br />
codirroya, correspon<strong>de</strong>r, gullirroya, hemorrachia, pitarroi, etc.<br />
2.2.6. Letra l. Digrafo ll<br />
Estudio <strong>de</strong> Filolochía Aragonesa (<strong>Aca<strong>de</strong>mia</strong> <strong>de</strong> l’Aragonés)<br />
2.2.6.1. L l<br />
A letra l represienta lo fonema liquido alveolar /l/: almendrera, alredol,<br />
caixal, calso, clau, dolent, floixo, galapatons, lan, laminero, limaco, luna, plorar,<br />
tabla, etc.<br />
En o caso d’os articlos, a letra l pue<strong>de</strong> representar tamién, a<strong>de</strong>més d’o<br />
fonema /l/, a pronuncia como vibrant simple [3]: lo ([lo]y[3o]), la ([la] y<br />
22