Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Roos Vonk over pleasen en<br />
ZELFVERTROUWEN<br />
OPGELICHT<br />
'Ik voelde: dit klopt niet'<br />
De wetenschappelijke kant<br />
van MANIFESTEREN<br />
MINICURSUS<br />
selfcare<br />
JUIST OP<br />
MOEILIJKE<br />
DAGEN<br />
Eva<br />
Cleven<br />
‘Sinds ik weet waar<br />
ik vandaan kom, sta<br />
ik steviger in mijn<br />
schoenen’<br />
Als je<br />
hoofd<br />
anders<br />
werkt<br />
AANDACHT VOOR HET<br />
NEURODIVERSE BREIN
INHOUD<br />
30 48<br />
Anders<br />
dan anderen<br />
ADHD, dyslectisch, autisme, HSP,<br />
hoog begaafd: lang niet iedereen heeft<br />
een gangbaar brein, maar daar is onze<br />
maatschappij wel op ingericht.<br />
Waarom we neurodiversiteit meer<br />
zouden moeten<br />
16<br />
vieren.<br />
OP DE COVER: EVA CLEVEN<br />
FOTOGRAFIE: DANA VAN LEEUWEN<br />
STYLING: MARITA JANSSEN<br />
VISAGIE: BIANCA FABRIE<br />
KLEDING: ZARA<br />
30 ‘Er is altijd een gevoel van gemis’<br />
Presentatrice Eva Cleven over wat het betekent om<br />
geadopteerd te zijn en op te groeien in een witte<br />
omgeving. ‘Het is fundamenteel om te weten waar<br />
je vandaan komt.’<br />
38 Groepsdruk<br />
Van uitschelden tot bangalijsten en mishandelingen<br />
met soms zelfs fatale afloop: waarom lopen ontgroeningen<br />
zo vaak uit de hand en waarom doen<br />
mensen er tóch aan mee?<br />
42 Knuffel nodig?<br />
Of het nou van je geliefde, kind, huisdier of zelfs<br />
(een leuke) vreemde komt: een liefdevolle aanraking<br />
vermindert stress en zelfs fysieke pijn.<br />
48 Manifesteer je ideale leven<br />
Zonder hulp van het universum, maar met deze zes<br />
inzichten uit de wetenschap.<br />
4 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
58<br />
85<br />
58 ‘Ik dacht de hele dag aan geld’<br />
Haar ouders gebruikten geld als strafmiddel en<br />
waren alleen geïnteresseerd in zichzelf. Op haar 17e<br />
werd schrijver Marieke Groen uit huis gezet. ‘Ik had<br />
geen idee hoe ik voor mezelf moest zorgen.’<br />
66 Meer zelfvertrouwen<br />
Wil je afrekenen met dat pleasegedrag en onzekere<br />
gevoel? Hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk<br />
vertelt hoe je dat aanpakt.<br />
77 Opgelicht<br />
Je denkt: daar trap ik echt niet in – en dan gebeurt<br />
het toch en ben je je geld kwijt. Drie mensen over<br />
wat dat met ze heeft gedaan. ‘Ik had op mijn onderbuikgevoel<br />
moeten vertrouwen.’<br />
85 Minicursus selfcare<br />
Alleen als je lief voor jezelf bent, kun je dat ook voor<br />
anderen zijn. Ontdek op welke gebieden jij (nog)<br />
beter voor jezelf kunt zorgen en hoe je dat doet.<br />
ELKE MAAND<br />
6 Even voorstellen Medewerkers<br />
7 Redactioneel Marieke de Wit<br />
9 Hoofdzaken Voorkom een burn-out<br />
54 Consult Hij is rechts, ik links<br />
57 Roos Schlikker Achilleshiel<br />
71 Media Zusternijd<br />
76 Colofon<br />
98 In therapie Te veel seks<br />
99 Volgend nummer Bevrijd jezelf van oude pijn<br />
Cadeau<br />
bij 6 nummers<br />
Het nieuwe boek<br />
van Nicole LePera<br />
pagina 28<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 5
HOE<br />
NORMAAL<br />
BEN JIJ?<br />
MEER RUIMTE VOOR<br />
NEURODIVERSITEIT<br />
Onze maatschappij is gericht op mensen met een gangbaar,<br />
oftewel neurotypisch brein, terwijl lang niet iedereen dat heeft.<br />
Waarom we af moeten van de one size fits all-samenleving.<br />
tekst: Judith van Ankeren // illustraties: Francesco Ciccolella<br />
16 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
‘Wie een<br />
label krijgt,<br />
loopt het<br />
risico zich<br />
daarnaar<br />
te gaan<br />
gedragen’<br />
20 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
‘Nu ik weet waar<br />
ik vandaan kom,<br />
voel ik dat ik<br />
bestaansrecht<br />
heb’<br />
Dat ze is geadopteerd, heeft presentatrice Eva Cleven altijd geweten.<br />
Maar hoezeer dat haar heeft gevormd, ervaart ze pas sinds een paar<br />
jaar . ‘Het geeft een gevoel van incompleet zijn, van alleenheid.’<br />
tekst: Vivian de Gier // foto’s: Dana van Leeuwen // styling: Marita Janssen // visagie: Bianca Fabrie<br />
30 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
INZICHTEN<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 31
RAAK<br />
ME AAN<br />
Strelen, zoenen, kneden: het is niet alleen heerlijk<br />
om liefdevol aangeraakt te worden, het vermindert<br />
ook nog eens pijn en stress. Zelfs de aanraking van<br />
een vreemde of een robot heeft een heilzaam effect.<br />
tekst: Judith van Ankeren // foto: Jonathan Knowles<br />
42 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
RELATIES<br />
Liever vaak dan lang<br />
Als je na een zware dag een aai of hug krijgt, voel je<br />
de stress van je afglijden. De spieren in je nek en<br />
schouders ontspannen, je gezicht verzacht. Dat zal<br />
voor vrijwel iedereen herkenbaar zijn, maar uit een<br />
recente analyse van honderden studies door de<br />
Nederlandse onderzoekers van het Social Brain Lab<br />
blijkt: hoe harder je het nodig hebt, hoe groter het effect.<br />
Ook is kort en vaak heilzamer dan heel af en toe<br />
een uitgebreide massage.<br />
Maakt het nog uit door wie je wordt aanraakt? Wel bij<br />
pasgeboren baby’s: als hun ouders met hen knuffelden,<br />
daalden de waarden van het stresshormoon cortisol<br />
en groeiden ze beter dan wanneer de knuffel van<br />
een verpleegkundige kwam. Eenmaal volwassen<br />
maakt het voor onze fysieke gezondheid weinig uit:<br />
zelfs aanrakingen van een zorgrobot of een verzwaringsdeken<br />
hebben positieve effecten. Maar om ons<br />
minder angstig of somber te voelen, hebben we wél<br />
menselijk huidcontact nodig. En heel belang rijk: er<br />
moet toestemming gegeven zijn.<br />
Bron: J. Packheiser e.a., A systematic review and multivariate meta-analysis<br />
of the physical and mental health benefits of touch interventions, Nature<br />
Human behavior, april 20<strong>24</strong><br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 43
48 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
<strong>PS</strong>YCHE<br />
Je ideale leven manifesteren: het kan. Alleen dan<br />
niet met de hulp van het universum, maar met deze<br />
zes wetenschappelijk onderbouwde stappen.<br />
tekst: Roos van Hennekeler // illustraties: Marc Tran<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 49
58 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
WAT IK NU WEET<br />
‘IK KREEG VAAK DE<br />
BOODSCHAP DAT ER IETS<br />
NIET AAN ME DEUGDE’<br />
Schrijver Marieke Groen kampt al haar hele leven met tekorten: vroeger<br />
aan liefdevolle aandacht van haar ouders, later aan geld en een gezond<br />
zelfbeeld. ‘Ik had altijd het gevoel dat ik in gebreke bleef.’<br />
tekst: Brenda van Osch // foto’s: Brenda van Leeuwen // visagie: Karen Schreuder<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 59
66 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong>
DURF TE<br />
OP JEZELF<br />
Ben je een pleaser en vind je het lastig om jezelf echt te<br />
laten zien, zelfs bij goede vrienden? Hoogleraar sociale<br />
psychologie Roos Vonk helpt je begrijpen waar dat<br />
vandaan komt, en laat zien hoe je hardnekkige onzekerheid<br />
het hoofd kunt bieden.<br />
tekst: Roos Vonk // illustratie: Wildpixel<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 67
DOSSIER<br />
Minicursus<br />
selfcare<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 85
86 <strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong><br />
Goed voor jezelf zorgen is belangrijk en toch schiet het er<br />
vaak bij in. Welke gebieden verdienen meer aandacht bij<br />
jou? Beantwoord de testvragen en ontdek meteen hoe je<br />
goede – en haalbare – routines inbouwt.<br />
tekst: Judith van Ankeren // illustraties: Angelina Bambina
DOSSIER<br />
<strong>PS</strong>YCHOLOGIE MAGAZINE <strong>11</strong> // 20<strong>24</strong> 93