KiNFE A

Tiştê herî pêkenok û komîk ev e ku dewleta Turkîya bi navê
ilmê profesor, zimanzan îi alimên xwe ên sexte dide pêş îî ilmê
jî sexte dike, qirêj û çepel dike. Ji dema Mustefa Kemal hetanî
îro bi hezaran alimên xweyê sexte dayê pêş, li ser tunebîina
zimanê Kurdî rapor îi pirtiîkan daye nivisandin, konferanmsan
daye çêkirin, gotinên alimên Ewropîjî li gorî ilma xwe ya sexte
daye guhartin ii danîye ber gelê xwe, ber gelê Kurd îi gelê cîhanê.
Di salên dema Mustefa Kemal da qaborê qafê mirîyan tanin
konferansa îî şiklê Tuikan derdixistin holê. Zimanê Turkan roja
cîhanê nîşan didan û zimanekê bi navê Kurdî nîne digotin. Kurd,
Turkê çîyayî bfin fi zimanê wan jî zimanek ji Turkî, Erebî fî
Farisî bi avayek pîç derketibû holê. Di dema I2'ye Elûnê da
zimanê Kurdî ji xart-xurta şikênandina berfê çêbibû.
Belê ji
alîyên dî va ev alîmên sextekar qenc dizanibfîn ku di nav zimanê
Turkan da bi hezaran peyvên Kurdî hebfîn. Peyvêb ku bi
"çar", "ser..." destpêdikin, peyvên ku bi "kar", "dar..." bidawî
dibin, hinekên farisî xaric bi temamî Kurdîn e û Turkan van
peyvan ji xwe ra kirine mal. Mînak çarşev, çarşamba, çardak,
serdar, serserî, serpfîş, cefakar, hurmetkar, sefakar, sirdar, alakadar,
zordar. . .
Devleta Turk dibêje zimanek bi navê Kurdî û miletek bi navê
Kurd tune îi bi gelê xwe jî dide bawerkirin. Belê çewa cin ji
hesin ditirse, dewleta Turk, berpirsîyar û karbidestên wan wilo
ji vî zimanê tune ditirsin. Tiştê ku tunebe meriv jê natirse. Zimanê
Kurdî, Kurd îi Kurdistan him tûne îi him jî, ji vê tuneyîyê
ditirsin, dibizidin, qedexe dikin !...
Makyawel di pirtûka xweya ku bi navê hukumdar da şîretan
dike, dibêje."Ew welatê ku bê zeftkirin, pêwiste berî her karî
zimanê wî gelî bê windakirin. Dema ziman winda bibe, ew gel
jî winda dibe, êdî nikare desthildan bike, welatê xwe paşkî bistîne,
azad bibe."
Makyawel ji bo windakirina ziman gelek rê û bendan nîşanî
hukumdar dide. Ne hacete em van şîretan yekeyek li vir bêjin.
125