BERRIA, 2012-07-12 - datu-basea25
BERRIA, 2012-07-12 - datu-basea25
BERRIA, 2012-07-12 - datu-basea25
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Osteguna<br />
Uztailaren <strong>12</strong>a<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>. X. urtea<br />
2.809. zenbakia<br />
1,30 €<br />
www.berria.info<br />
Raxoiren gobernuak BEZa igoko du,<br />
eta langabezia saria, berriz, murriztu<br />
Espainiako Gobernuak 65.000 milioi euro aurreztu nahi<br />
ditu bi urte eta erdian neurri horiekin. Bruselak txalotu<br />
egin ditu murrizketak; oposizioak, aldiz, salatu egin ditu<br />
G Murrizketa batzuk:<br />
BEZa. Arrunta %18tik %21era<br />
1 igoko du, eta murriztua,<br />
%8tik %10era.<br />
Langabezia saria. Lehen<br />
2 sei hilabeteetako saria bere<br />
horretan utziko du, baina gerokoa<br />
%60tik %50era jaitsiko du.<br />
Mariano Raxoi, atzo, Espainiako Kongresuan, murrizketen berri emateko agerraldian. CHEMA MOYA / EFE<br />
Eskubideak errespetatuz<br />
bakera hurbiltzen hasteko<br />
eskatu dio Herrira-k PPri<br />
Biurrun epaileak, Kalparsoro<br />
EAEko fiskalburuak eta Uria<br />
CGPJko eledunak diote PP epaia<br />
betetzera behartua dagoela q 6-7<br />
Pentsioak. Erretiroa 67 urtera<br />
3 atzeratzeko erreforma bizkortu<br />
egingo du.<br />
Langile publikoak.<br />
4 Eguberrietako saria kenduko die.<br />
Ikusteko dago Hegoaldean eragingo<br />
duen.<br />
Juan Mari Igarataundi<br />
Auzitegi Gorenak doktrina ezarri zion euskal preso ohia<br />
«Estrasburgok aurretik denok genekiena<br />
esan du: doktrina legez kanpokoa dela»<br />
BBK Live, ukitu ingelesekin<br />
The Cure, Radiohead eta<br />
Barcage izango dira etzira<br />
bitarte musika jaialdian q 26-27<br />
EAJk autogobernuaren alde egingo du, Amaiurrek uste du<br />
krisitik ateratzeko alternatiba subiranismoan dagoela<br />
eta sindikatuek mobilizazioak iragarri dituzte q 2-3<br />
Praileaitz babes<br />
dezala eskatu dio<br />
Gipuzkoak<br />
Jaurlaritzari q 29<br />
p GAUR 40 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 4 EUSKAL HERRIA 6 EKONOMIA 13 MUNDUA 14 q KIROLA 16 q AGENDA 21 q PLAZA 26
2 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian›<br />
Espainia DGobernuaren neurriak<br />
«Min emateko» neurriak<br />
Raxoik BEZa igoko du, langabezia saria<br />
txikitu, pentsioen erreforma bizkortu eta<br />
langile publikoei Eguberrietako saria kendu<br />
Gustuko ez dituen neurriak hartu «beste<br />
erremediorik ez» duela ziurtatu du<br />
Iker Aranburu<br />
Mariano Raxoi Espainiako gobernuburuak<br />
orain arte esandakoaren<br />
guztiz kontrakoa egiten ari<br />
dela aitortu zuen atzo Kongresuan,<br />
eta Europak behartuta, defizita<br />
65.000 milioi euro gutxitzeko<br />
beste neurri sorta gogor bat<br />
iragarri zuen, bere agintaldiko<br />
laugarrena: BEZa bi eta hiru puntu<br />
artean igoko du, langabezia saria<br />
txikituko du, erretiroa 67 urtetan<br />
hartzeko garaia aurreratu, tabakoa<br />
eta erregaiak garestitu,<br />
funtzionarioei Eguberrietako saria<br />
kenduko die, udalak kate motzean<br />
lotuko ditu... «Ez dira neurri<br />
atseginak, baina ezinbestekoak<br />
dira». Hala justifikatu ditu<br />
Espainiako presidenteak.<br />
Raxoiren agerraldiak antzekotasun<br />
handia du 2010eko maiatzaren<br />
<strong>12</strong>an Jose Luis Rodriguez Zapaterok<br />
egindakoarekin. Merkatuek<br />
eta Europak estututa<br />
orduan ere, Espainiako garai horretako<br />
presidenteak ordura arteko<br />
politika sozialagoa zena errotik<br />
al<strong>datu</strong> eta murrizketen aroa<br />
hasi zuen. «Egoerak neurriak<br />
hartzera behartu gaitu», argudiatu<br />
zuen orduan gobernuburu sozialistak,<br />
eta oposizioaren aulkietatik,<br />
berriz, Raxoik «demokraziaren<br />
gizarte eskubideen<br />
murrizketarik handiena» egitea<br />
aurpegiratu zion. Atzo, Raxoiren<br />
beraren ahotik entzun zen etsipenaren<br />
eta subiranotasun faltaren<br />
diskurtsoa: «Espainiarrek ezin<br />
dugu erabaki sakrifizioak egin<br />
ala ez; ez dugu askatasunik».<br />
Kargua hartu zuenetik —duela<br />
sei hilabete eta erdi— bere promesa<br />
guztiak hautsi dituela leporatu<br />
diotenei arrazoi eman zien: «Gus-<br />
tuko ez ditudan neurriak hartzen<br />
lehenengoa naiz. Esan nuen zergak<br />
jaitsiko nituela eta igo egin ditut.<br />
Ez ditut irizpideak al<strong>datu</strong>:<br />
ahal dudanean [zergak] jaisteari<br />
ez diot uko egiten. Baina egoera<br />
al<strong>datu</strong> egin da, eta haietara egokitu<br />
behar da. Premiazko neurriak<br />
dira premiazko egoera bati erantzuteko».<br />
Hori bai, ez zuen aukera<br />
galtzen utzi Espainiaren aurrekontuaren<br />
zulo beltzak eta ekonomia<br />
hondoratua sozialistengandik<br />
jasotako «oinordekotzari»<br />
egozteko. PSOEko diputatuek<br />
txistu egin zioten.<br />
Raxoik onartu egin zuen bere<br />
neurriek «min» ematen dutela,<br />
baina «etorkizun hobea» ekarriko<br />
dutela iragarri zuen. «Badakit<br />
egin eta egingo ditugun urratsek<br />
min emango diotela pertsona bakoitzari,<br />
kontsumitzaile, pentsidun,<br />
etxekoandre edo dena delakoari.<br />
Min ematen du diru sarrerak<br />
txikitzea eta zergak igotzea.<br />
Baina egin behar dugu, banakoen<br />
sakrifizio horiei esker partekatzen<br />
duguna salbatu ahal izango<br />
dugulako».<br />
Honako hauek dira Raxoik aipatutako<br />
«sakrifizio» horietako<br />
batzuk:<br />
1. BEZa<br />
Balio erantsiaren gaineko<br />
zergaren hiru motak<br />
BEZa Europan<br />
(%)<br />
Orokorra Murriztua Supermur.<br />
nek, aparatu elektronikoek eta mota askotako<br />
produktuek eta zerbitzuek.<br />
Grezia<br />
23,0 13,0 6,5 pArrunta. %<strong>12</strong>koa zen 1986an, Espainia pMurriztua. %8tik %10era igoko da. Ja-<br />
Irlanda<br />
21,0 13,5 4,8 EBn sartu eta kontsumoaren gaineko nari askok (haragia, arraina, landutako-<br />
Portugal<br />
23,0 13,0 6,0 zerga ezarri zenean. Urratsez urrats igo ak...), ostalaritzak eta ile-apaindegiek,<br />
Italia<br />
Erresuma Batua<br />
Frantzia<br />
21,0<br />
20,0<br />
19,6<br />
10,0<br />
5,0<br />
5,5<br />
4,0<br />
2,1<br />
dute gobernuek, eta %18an dago iazko<br />
uztailetik. Orain %21era igoko du PPk.<br />
Tasa hori pagatzen dute arropek, tabakoak,<br />
alkoholak, automobilek, apainga-<br />
kultur ekitaldiek, bidaiarien garraioak,<br />
etxeek eta bestek ordaintzen dute.<br />
pSupermurriztua. %4ean geratuko da.<br />
Honako hauentzat: esnea, arrautzak,<br />
Alemania<br />
19,0 7,0<br />
rriek, kirol emanaldiek, diskoek, etxetres- barazkiak, fruta, botikak, liburuak...<br />
Sutan jarri zen PP oposizioan, gobernu<br />
sozialistak duela urtebete<br />
BEZ arrunta %16tik %18ra eta<br />
murriztua %7tik %8ra igo zuenean.<br />
Orain, txiki utzi ditu igoera<br />
horiek: arrunta %21era igoko da,<br />
eta %10era murriztua (elikagai<br />
gehienek, garraioak, ostalaritzak,<br />
kultur ekitaldiek edo ileapaindegiek<br />
ordaindutakoa).<br />
%4ean geratuko da, berriz, BEZ<br />
Mariano Raxoi Espainiako gobernuburua, atzo, bere agintaldiko laugarren murrizketa plana azaltzen. ANGEL DIAZ / EFE<br />
supermurriztua, oinarrizko elikagaiei,<br />
liburu edo egunkariei,<br />
eta babes ofizialeko etxe berriei<br />
ezartzen dietena. Igoera noiz jarriko<br />
den ez dago guztiz garbi:<br />
igandean edo astelehenean izango<br />
zela iragarri dute gobernuaren<br />
iturri batzuek eta abuztuaren<br />
1ean, berriz, beste batzuek.<br />
Igoerarekin, BEZa handiagoa<br />
izango da Hego Euskal Herrian<br />
Ipar Euskal Herrian baino<br />
(%19,6, %7 eta %5,5), baina baita<br />
Alemania eta Erresuma Batuan<br />
baino handiagoa ere. Igoeraren<br />
helburua da zerga horretatik lortutako<br />
dirua EBko beste herrialdeen<br />
mailara iristea, gaur egun<br />
oso azpitik dagoelako. BEZa BP-<br />
Garen %5,5 da Espainian, %7<br />
Frantzian eta %7,3 Alemanian.<br />
Cristobal Montoro Espainiako<br />
Ogasun ministroak argudiatu<br />
duenez, zerbitzu askoren truke<br />
BEZa ez pagatzeko ohituraren<br />
ondorio da hori. BEZaren igoera<br />
salatu dute auto saltzaileek, zinemetako<br />
jabeek eta ostalariek, beren<br />
negoziaioei kalte handia egingo<br />
dielakoan.<br />
2. Langabezia saria<br />
Zurrumurruek ziotenaren aurka,<br />
Espainiako Gobernua ez da ausartu<br />
langabezia saria urtebetera<br />
mugatzera, lau langiletik bat langabezian<br />
egonik neurri horrek<br />
ehunka mila lagun beste diru sarrerarik<br />
gabe utziko zituelako.<br />
Baina langabeen sariak jaitsi jaitsiko<br />
ditu, Raxoiren arabera,<br />
hura jasotzen dutenek lana bilatzeko<br />
arrazoi gehiago izan ditzaten.<br />
Langabeziaren lehen sei hilabeteotan<br />
orain arteko saria jasoko<br />
dute langabeek —kotizatutako<br />
azken 180 egunotako oinarri<br />
arautzailearen %70—, baina<br />
hortik aurrera oinarri arautzailearen<br />
%60 eskuratu beharrean<br />
%50 jasoko dute. Neurriak ez die<br />
eragingo gutxien eta gehien kotizatu<br />
dutenei.<br />
Bada Hegoaldean apenas eraginik<br />
izango duten beste aldaketa<br />
batzuk ere: Espainiako Gizarteratze<br />
Errenta jaso nahi dutenek<br />
aurretik lan egin dutela erakutsi<br />
beharko dute —gutxi batzuk baizik<br />
ez dira Hegoaldean—, eta kon-<br />
Laugarren murrizketa plana<br />
sei hilabete eta erdian<br />
Abenduaren amaieratik, Moncloara iritsi<br />
zenetik, defizita murrizteko lau plan aurkeztu<br />
ditu Mariano Raxoik. Kargua hartu<br />
eta berehala, errenta zerga igo zuen.<br />
Martxoan, zerga kenkariak txikitu zizkien<br />
enpresei eta amnistia fiskala onartu<br />
zuen. Apirilean, botiketan berrordainketa<br />
inposatu zuen.<br />
tratazioei ematen dizkieten hobari<br />
gehienak ezabatuko dituzte.<br />
3. Pentsioak<br />
Europako Batzordearen beste<br />
aholku bat onartu du Raxoik:<br />
erretiroa 67 urtean hartzeko prozesua<br />
bizkortzea. Formula nahasiarekin<br />
aurreratu du: «Toledoko<br />
Itunera lege proiektu bat eramango<br />
dut jasangarritasunaren faktorearen<br />
aplikazioa bizkortzeko,<br />
eta aldez aurretiko erretiroa tratatzeko».<br />
Euskara garbiagoan, ez<br />
dela 2027ra arte itxaron beharko<br />
erretiroa 67 urterekin hartu behar<br />
izateko. Asmoa zen erreforma<br />
urtarrilean indarrean jartzea,<br />
ordutik aurrera 65 urte eta hilabete<br />
bat eskatuta. Hilabeteak bizkorrago<br />
pilatuko beharko dira<br />
orain. Pentsioa osorik jasotzeko<br />
kotizatutako epea ere igoko da: 35<br />
urtetik 37ra.<br />
4. Langile publikoak<br />
Urte hasieran langile publikoen<br />
lanaldia 35 ordutik 37,5era igo on-
Sortuk Euskal Herriko «eragile nagusiekin»<br />
8›› biltzeko «borondatea» azaldu du 10››<br />
Espainia DGobernuaren neurriak<br />
Erkidegoen defizitaren<br />
mugak %1,5ean jarraituko du<br />
Aurten defizita puntu bat gorago<br />
(%6,3an) uzteko baimena eman dio<br />
EBk Espainiari. Baina Madrilek ez du<br />
malgutasunik izango erkidegoekin.<br />
Nafarroak eta beste batzuek defizit handiagoa<br />
izatea baimentzeko eskatu dioten<br />
arren, ezezkoa emango die gaur, eta<br />
gehienez %1,5ekoa izan beharko dute.<br />
doren, aurretik Zapaterori kritikatutakoa<br />
egin du orain Raxoik:<br />
soldata jaitsi die. Sozialistek %5<br />
jaitsi zizkieten soldatak langile<br />
publikoei 2010an eta antzeko eragina<br />
izango du ere Raxoik iragarritako<br />
Eguberrietako sariaren<br />
desagertzeak ere. Ikusteko dago<br />
neurriak administrazio zentraleko<br />
langileei ez ezik, udaletako, diputazioetako<br />
eta erkidegoetakoei<br />
ere eragiten ote dien. Aurreko soldata<br />
jaitsierek bai eragin zien.<br />
2005etik hona sektore publikoak<br />
200.000 langile gehiago izatea<br />
onartezina dela esan ondoren,<br />
funtzio publikoaren «berrikuste<br />
sakona» iragarri du Espainiako<br />
presidenteak. Hasteko, beste neurri<br />
batzuk aplikatuko dizkie: beren<br />
gauzetarako dituzten jai egunak<br />
(moscoso deitutakoak) gutxitu<br />
egingo dizkiete, liberatu<br />
sindikalen kopurua apalduko<br />
dute eta gaixotasun baimena<br />
dutenek sektore pribatuko<br />
langileen baldintza berdinak<br />
izango dituzte —gaur egun, soldataren<br />
%100 jasotzen dute gaixotasunaren<br />
lehen egunetan—.<br />
Neurriak azaltzeko bilera deitu<br />
zuen atzo Espainiako Gobernuak<br />
funtzionarioen sindikatuekin,<br />
baina azken horiek mahaitkik altxa<br />
ziren, protesta gisa.<br />
5. Etxebizitza kenkaria<br />
Ohiko etxebizitzaren mailegua<br />
pagatzeagatik jasotzen den zerga<br />
kenkaria ezabatuko du Espainiako<br />
Gobernuak, urtarriletik aurrera<br />
etxea erosten dutenentzat. Horren<br />
gaineko eskumena diputazioek<br />
eta Nafarroako Gobernuak<br />
dituzte, eta Zapaterok murriztu<br />
zuenean ere, beraiek eustea erabaki<br />
zuten.<br />
6. Udalen antolaketa<br />
Espainiak ez ditu, oraingoz, udalak<br />
bat-egitera behartuko, baina<br />
ondorio hori izan dezake Raxoik<br />
udal administrazioan iragarri<br />
duen erreforma sakonaren<br />
proiektuak. Hegoaldetik kanpoko<br />
diputazioak ere ez dira desagertuko;<br />
aitzitik, haien esku geratuko<br />
dira zehaztu gabeko hainbat<br />
zerbitzu. Zinegotzi kopurua %30<br />
gutxituko dute, eta haien eta alkateen<br />
soldatak biztanle kopuruaren<br />
araberakoak izango dira.<br />
531<br />
pArrisku saria. Oposizioak, sindikatuek<br />
eta hainbat patronalek oso gaizki hartu<br />
dituzte Raxoiren neurriak. Harrera hobea<br />
egin diete, berriz, merkatuek. Espainiaren<br />
arrisku saria beste hogei puntu jaitsi<br />
zen (531ra arte), eta burtsak puntu batetik<br />
gora igo ziren.<br />
Udalen kontu ikuskatzaileek ere<br />
botere handiagoa izango dute.<br />
7. Beste zergak<br />
Lan kostuak gutxitu eta esportazioak<br />
bultzatzearren, langileen<br />
gizarte kotizazioak puntu bat jaitsiko<br />
dira 2013an eta beste bat<br />
2014an. Tabakoaren gaineko zerga<br />
eta ingurumenaren ingurukoak<br />
igoko ditu Espainiak, baina<br />
zenbat eta nola ez du zehaztu.<br />
Ekainerako iragarri zuen energia<br />
sektorearen berrantolaketa ere<br />
iristear dago, eta herritarrek eta<br />
enpresek pagatzen dituzten zerga<br />
eta tarifen igoera ekarriko du,<br />
«behingoz» amaitzeko tarifaren<br />
defizitarekin. Horrela deritzo argindarra<br />
ekoizteak dituen kostuak<br />
—dirulaguntzak barne—<br />
eta kontsumitzaileek pagatzen<br />
dutenaren arteko aldeari. Nahiz<br />
eta familiei argindarra %70 garestitu<br />
zaien azken sei urteotan,<br />
gaur egun 24.000 milioi zor zaizkie<br />
enpresa elektrikoei. Jose Manuel<br />
Soria Industria ministroak aurreratu<br />
duenez, zerga berezia jarriko<br />
diete energia nuklearraren eta hidraulikoaren<br />
ekoizpenari.<br />
8. Menpekotasuna<br />
Mendekotasuna duten senideak<br />
zaintzen dituztenei ematen dizkieten<br />
diru laguntza publikoak<br />
%15 txikituko dituzte, eta laguntzak<br />
eskuratzeko baldintzak gogortuko<br />
dituzte.<br />
9. Diru laguntzak<br />
Alderdi politikoei, patronalari eta<br />
sindikatuei ematen dizkieten dirulaguntzak<br />
%20 gutxituko dituzte<br />
2013an, aurten egindakoa<br />
bezainbeste. Gainera, ministerioek<br />
600 milioi aurreztu beharko dituzte<br />
dirulaguntzetan edo transferentzietan.<br />
10. Liberalizazioak<br />
Zehaztasun gutxi horretan ere.<br />
Raxoik iragarri du saltokien ordutegiak<br />
liberalizatuko dituztela,<br />
inguru turistikoetan batez ere.<br />
Zenbait lanbide liberal ere lehiara<br />
zabaldu nahi ditu. Tren, itsas<br />
eta aire garraioetako zerbitzuen<br />
liberalizazio zehazgabea ere aipatu<br />
ditu.<br />
Maite Alustiza<br />
Europatik apurka-apurka heltzen<br />
joan diren gomendioak pausoz<br />
pauso betetzen ari da Mariano<br />
Raxoiren gobernua. Espero<br />
zitekeenaren ildotik doazen doikuntzak<br />
iragarri baditu ere,<br />
eskuak burura eraman zituzten<br />
atzo alderdi politikoetako ordezkariek<br />
Espainiako Diputatuen<br />
Kongresuan, Raxoi erabakien<br />
zerrenda luzea irakurtzen zihoan<br />
neurrian, zer etorriko den atsekabetuta,<br />
kezkatuta eta ezin egonik.<br />
Hona hemen heldu ziren<br />
gobernuen, alderdien eta sindikatuen<br />
erantzunak.<br />
Eusko Jaurlaritza zain egongo<br />
da, neurriak zehatz-mehatz ezagutu<br />
arte, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan<br />
aplikatu beharko diren<br />
ala ez jakiteko. Idoia Mendia Jaurlaritzako<br />
bozeramaileak kritikatu<br />
egin du gobernua «murrizketetan»<br />
oinarritzen ari dela, benetako<br />
gaiari eutsi beharrean:<br />
ekonomia suspertzeari. Haren<br />
arabera, «beste behin ere» ahulenak<br />
izango dira ahalegin gehien<br />
egin beharko dutenak. «Langabezia<br />
handiagoa, pobrezia handiagoa<br />
eta atzeraldi sakonagoa» ekarriko<br />
du, Gemma Zabaleta Lan<br />
sailburuaren ustetan.<br />
Nafarroako Gobernuak ere herritarren<br />
eta langile publikoen<br />
ahaleginak izan ditu hizpide, baina,<br />
Jaurlaritzak ez bezala, hark<br />
aitortu du Espainiako Gobernuaren<br />
neurriak ezarri egin beharko<br />
dituela, horietako batzuk bere<br />
egiten ez baditu ere. Langile publikoen<br />
soldatei eragiten dien legediaren<br />
zain egongo dela nabarmendu<br />
du, ondoren hori Nafarroako<br />
funtzionarioei nola aplikatu<br />
aztertzeko. Hala ere, neurriak<br />
«oso gogortzat» jo ditu, eta egoera<br />
ekonomiko «larriaren» adierazle<br />
direla uste du.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 3<br />
‘Zure ziztada behar dugu’ kanpaina babestu<br />
dute Buruntzaldea eskualdeko alkateek<br />
EBk dio gobernuaren neurriak<br />
«pauso garrantzitsua» direla<br />
Europako Batzordeak begi onez hartu<br />
ditu Espainiako Gobernuak iragarritako<br />
neurriak, aurten defizit helburua betetzeko<br />
«pauso garrantzitsua» direla uste<br />
baitu. Hala ere, Simon O’Connor Ekonomia<br />
eta Diru kontuetarako EBko bozeramaileak<br />
jakinarazi du datozen egunetan<br />
«arretaz» aztertuko dituztela neurriok.<br />
Kongresuan ordezkaritza duten<br />
Euskal Herriko alderdiak ere<br />
gobernuaren erabakien aurka<br />
agertu dira. Josu Erkoreka EAJren<br />
diputatua irmo agertu da autogobernuaren<br />
alde. Haren arabera,<br />
gobernuak egoera aprobetxatu<br />
nahi du autogobernua «aurrean<br />
eramateko», baina EAJk «erasoei»<br />
erantzuna emango diela<br />
ohartarazi du. Horrekin batera,<br />
gogorarazi du finantza erakundeentzako<br />
erreskatea ez dela doakoa<br />
izango, eta gobernuak iragarri<br />
dituen neurrien garrantzia azpimarratu<br />
du: «Ez da murrizketa<br />
bat gehiago: murrizketa guztien<br />
ama da».<br />
Rafa Larreina Amaiurreko diputatuak<br />
Euskal Herriaren izaera<br />
aintzat har dezan eskatu dio<br />
Raxoiri, Europak neurriak proposatzerakoan<br />
herrialde bakoitzaren<br />
egoera eta izaera kontuan hartzen<br />
dituen bezala: «Krisitik irteteko,<br />
bada alternatiba bat: Euskal<br />
Herriko ezkerreko indar subiranistek<br />
aurkezten duten proposamen<br />
sozioekonomikoa». Larrei-<br />
‘‘ Espainiarrok ezin dugu<br />
erabaki sakrifizioak egin ala<br />
ez; ez dugu horretarako<br />
askatasunik»<br />
MARIANO RAXOI<br />
Espainiako Gobernuko presidentea<br />
Oposizioa, atsekabearen irudi<br />
EAJk autogobernuaren<br />
alde egingo du;<br />
Amaiurrek uste du<br />
Euskal Herrian dagoela<br />
krisiaren irtenbidea<br />
Gaspar Llamazares (IU). A. DIAZ / EFE<br />
nak salatu du erabakiak hartzen<br />
dituztenak «euroburokratak eta<br />
finantza konpainia handiak» direla,<br />
eta ondorioz herritarrak politikariekiko<br />
konfiantza galtzen ari<br />
direla.<br />
Kongresutik kanpo, Euskal Herria<br />
Bilduk EAJren jarrera gaitzetsi<br />
du, «beti» Espainiako Parlamentuan<br />
bozkatzen diren «doikuntza<br />
eta murrizketen» alde<br />
agertzen dela ziurtatu baitu. Ezker<br />
Anitzako koordinatzaile Mikel<br />
Aranak, berriz, uste du neurri<br />
berriek «demokrazia baliorik gabe»<br />
uzten dutela, eta gobernuari<br />
herritarren interesak ez defendatzea<br />
egotzi dio. «Bankariak erreskatatzen<br />
ditu, herritarrak pobretzearen<br />
kontura», esan du Aranak.<br />
Sindikatuak,kalera<br />
Euskal Herria «hondamenera»<br />
eramango duen «diktadura ekonomikoa».<br />
Horixe da LAB sindikatuak<br />
irudikatu duen errealitatea.<br />
Raxoiren gobernuaren erabakiek<br />
giza eskubideak nahiz lan arloko<br />
eskubideak murriztuko dituztela<br />
iritzi dio, «inposizio»<br />
gehiago besterik ez direla eta horien<br />
bitartez familien ekonomiak<br />
«ito» egingo dituztela. Horiek horrela,<br />
LABek mobilizazioak antolatuko<br />
ditu datozen egunetan. Hala<br />
egingo du ELAk ere: «Irtenbide<br />
bakarra da», adierazi du ohar baten<br />
bidez. ELAk Hego Euskal Herriko<br />
administrazio guztiei dei<br />
egin die autonomia defenda dezaten,<br />
«politika neoliberal horiei aurre<br />
egiteko». Zerbitzu publikoak<br />
pribatizatu nahi izatea leporatu<br />
dio Raxoiren gobernuari, eta langileak<br />
«gatibu» hartu dituela. Murrizketak<br />
«ustezko erreskaterako»<br />
jasotako diruaren ordaina direla<br />
uste du sindikatuak.<br />
Euskadiko CCOOko idazkari<br />
nagusi Unai Sordok gogor kritikatu<br />
ditu neurriak: «Zinikoak, moralik<br />
gabeak eta erabat desorekatuak<br />
dira». Lehenengo balorazioa<br />
egitean, Sordok nabarmendu du<br />
BEZa igotzeak kontsumoa eta jarduera<br />
ekonomikoa «okertu» egingo<br />
dituela eta horrek langabezia<br />
gehiago eragingo duela.
4 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian › Iritzia<br />
Bezpera<br />
eurea ez balitz bezala gogoratzen<br />
N dut iragana jada,eta ez naiz pozten.<br />
Historia liburuak behar ditut makulu,<br />
efemerideak,oroigarriak,oroitarriak:<br />
memoriaren politikaz arduratzen direnek<br />
esaten didate zer ekarri gogora.Eta<br />
neure kasa hasten banaiz berriz,hemerotekak<br />
behar ditut; ez dira,etimologiari<br />
begiratuta,egunen biltegiak<br />
besterik.Egunak pilatuta<br />
daude han,sailkatuta,baita berriak<br />
ere,errazagoa da dena.<br />
Orduko egunkaria hartuta<br />
ematen zaio tankera ira-<br />
ganeko egun urrunari,baina<br />
ez bila zabiltzan albistea<br />
topatu duzulako,ha-<br />
Zuzendaria:<br />
Martxelo Otamendi<br />
Zuzendariordea:<br />
Iñaki Petxarroman<br />
Edizio arduraduna:<br />
Andoni Alvarez<br />
Argitaratzailea:<br />
Euskal Editorea SM<br />
Publizitatea: Bidera<br />
publizitatea<br />
Lege gordailua:<br />
SS-0662/03<br />
Batzorde parekidea:<br />
<strong>07</strong><strong>12</strong>I84059<br />
Egoitza nagusia:<br />
Martin Ugalde kultur parkea.<br />
Gudarien Etorbidea, z/g.<br />
20140 Andoain.<br />
Telefonoa:<br />
(0034) 943-30 40 30<br />
Faxa: (0034) 943-30 09 43<br />
Webgunea:<br />
www.berria.info<br />
Posta elektronikoa:<br />
berria@berria.info<br />
Publizitatea:<br />
publi@bidera.eu<br />
Harpidetza saila:<br />
(0034) 943 - 30 43 45<br />
Date: <strong>12</strong>/<strong>07</strong>/<strong>20<strong>12</strong></strong><br />
Exemplaire: 2.809<br />
Editeur: Euskal Editorea s.l.<br />
Directeur de publication:<br />
Martxelo Otamendi<br />
Comission paritaire:<br />
<strong>07</strong><strong>12</strong>I84059<br />
Delegation Labourd:<br />
Lisses 3, 64100-Baiona.<br />
Tel.: (0033) 559256220.<br />
Fax: (0033) 559254303.<br />
E-mail: lapurdi@berria.info<br />
ORDEZKARITZAK<br />
Araba: Bizenta Mogel, 6.<br />
Posta kodea: 01008<br />
Gasteiz. Telefonoa:<br />
945-15 04 52. Erredakzioko<br />
faxa: 945-14 83 <strong>07</strong>.<br />
Posta elektronikoa:<br />
araba @berria.info.<br />
Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,<br />
3. C. Posta kodea: 48001<br />
Bilbo. Telefonoa:<br />
94-435 26 00. Erredakzioko<br />
faxa: 94-423 49 75.<br />
Posta elektronikoa:<br />
bizkaia@berria.info.<br />
Lapurdi: Lisses, 3. Posta<br />
kodea: 64100 Baiona.<br />
Telefonoa: 559-25 62 20.<br />
Faxa: 559-25 43 03.<br />
Posta elektronikoa:<br />
lapurdi @berria.info.<br />
Nafarroa: Iratxeko Monasterioa,<br />
45, 13. Posta kodea:<br />
31011 Iruñea. Telefonoa:<br />
948-36 66 22.<br />
Publizitatea: 948-36 66 23.<br />
Posta elektronikoa:<br />
nafarroa@berria.info.<br />
berria<br />
Jira<br />
Xabier Gantzarain<br />
Kutxabank:<br />
gingondoaren ginga<br />
Guzman Ruiz<br />
Andoni Irigoien<br />
BBK-ko langileak<br />
ren inguruan datorren beste guztiagatik<br />
baizik: iragarkiak,argazkiak,gertaera<br />
xumeen gaineko berriak,telebistako<br />
programazioa,tirak,kiroletako albisteak,kulturako<br />
orriak.<br />
Gaurko eguna ez da gaur hamabost<br />
urteko uztailaren <strong>12</strong>a,gaurko egunez<br />
gertatu zela esaten dugun arren.Zirkuluan<br />
gabiltzala ematen du,astea bukatuta<br />
hastea dator berriro,urtea bukatuta<br />
urtea dator berriro,baina gaurko<br />
egunez gertatu zena ez da gaurko<br />
eguna.Egun guztiak dira diferente,eta<br />
gaurko egunak bere zikina<br />
dakar,bere zama eta bere drama,bere<br />
pena eta bere itxaropena.Eta<br />
gaurko egunkariak,atzoko<br />
kontuak.<br />
Eta biharkoak,gaurkoak.<br />
Ginga gereziaren antzeko<br />
fruitua da, garratzagoa.<br />
Bide batez,<br />
zerbaiti ginga<br />
jartzeak bukatzea<br />
esan nahi du. Badirudi gingondo<br />
abizena duen ministroak aurrezki<br />
kutxentzako nahi duena garratza<br />
eta behin betikoa dela. Aurki Ekonomia<br />
eta Lehiakortasunaren ministro<br />
honek Nazioarteko Diru Funtsaren<br />
eta Bruselaren eskakizun<br />
guztiak jasoko ditu eta estatuko kutxa<br />
guztiak fundazio bihurtuko dira,<br />
baita Kutxabank sortu zuten<br />
BBK, Kutxa eta Vital ere. (...)<br />
Bankiari dagokionez, Estatua jabe<br />
oso bihurtuko da, Europako hiriburuaren<br />
oniritziarekin eta FRO-<br />
Baren bitartez. Taldea osatu zuten<br />
zazpi kutxen parte hartzea lausotu<br />
egingo da, fundazio bihurtuko dira<br />
eta gizarte ekintza mantentzeko<br />
beste baliabide batzuk bilatu beharko<br />
dituzte. Hau da, hilda daude.<br />
Kolpe batez desagertu dira Caja<br />
Madrid, Bancaja, Caja Ávila, Caja<br />
Segovia, Caja Canarias, Caixa Laietana<br />
eta Caja Rioja. Bestalde, Generalitateak<br />
aurrea hartu nahi izan<br />
die goragoko legeei, eta uztailaren<br />
3an Kataluniako Legebiltzarrak lege-proiektu<br />
bat onartu du aurrezki<br />
kutxak izaera bereziko fundazio pribatu<br />
bihurtzeko. Lege honek kutxa<br />
gehienei eragingo die; hain zuzen<br />
ere, elkartu eta bankua sortu ondoren<br />
FROBak parte hartu zituenei:<br />
Unnim (Caixa Sabadell, Caixa Terrassa<br />
eta Caixa Manlleu), Catalunya<br />
Banc (Caixa Catalunya, Caixa<br />
Manresa eta Caixa Tarragona), Caixa<br />
del Penedés eta Caixa Laietana<br />
Bezpera amaigabea da<br />
bizitza.<br />
(azken bi hauek autonomia erkidego<br />
desberdinetako kutxekin elkartu<br />
ziren, lehenengoa BMNren baitan<br />
eta bigarrena Bankiaren baitan).<br />
BBVAk aukera izango du Unnimentzako<br />
fundazio bakarra edo<br />
hiru sortzeko.<br />
CAM izan zen maldan behera<br />
abiatzen lehena, baina zigorraren<br />
zain daude, baita ere, bankuen jabe<br />
diren beste kutxa batzuk, nazionalizatu<br />
ez diren arren europar laguntzen<br />
beharra dutelako (...).<br />
Kutxak fundazio bihurtzea oso<br />
larria da, baita Autonomi Erkidego<br />
deiturikoek hauen kontrola galtzea<br />
ere Estatuaren mesedetan. Iragan<br />
ekainaren 11n aurrezki kutxen inguruan<br />
NDFk bereziki argitaratutako<br />
txostenak zera dio, aginte onaren<br />
printzipioei jarraituz, zentzuzkoena<br />
fundazioek «izaera berezia»<br />
edukitzea litzatekeela eta, ondorioz,<br />
Estatuaren kontrolpean egotea,<br />
ez orain bezala.<br />
Italia sarritan aipatu dut kutxen<br />
pribatizaziorako bidea azaltzeko,<br />
eta fundazioentzat ispilu bera erabiliko<br />
dut. Italiako fundazioak irabazi<br />
asmorik gabeko pertsona juridiko<br />
pribatuak ziren, eta haien oinarrizko<br />
zeregina hau izan zen: erakunde<br />
finantzarioetan zuten parte hartzearen<br />
gehiengoa murriztea. Azkenerako,<br />
enpresa gutxi batzuen kontrola<br />
izan zezaketen soilik; euren estatutuek<br />
agindutako gizarte-helburuak<br />
betetzeko beharrezko ziren enpresena,<br />
hain zuzen ere.<br />
Aurrezki kutxek beren izaerari<br />
eustea edo fundazio bihurtzea garrantzi<br />
handiko erabakia da. Kutxak<br />
diren bitartean lizentzia bankarioa<br />
izango dute eta, beraz, erakunde<br />
finantzario izango dira. Aldiz,<br />
fundazio bihurtuz gero, ezin<br />
izango dute sekula gehiago finantza-jarduerarik<br />
egin. Fitxa edo li-<br />
Kizkurrak<br />
ur eta lur utzi nau ile-apantzailearen<br />
Z errebelazioak: Rihannak ez du ilerik.<br />
Edo,zehatzago,berea,berezkoa,erabat<br />
kaskamoztuta darama,eta burura lotutako<br />
ehunka xerlorekin osatu diote adats<br />
luze eta distiratsu berria.Edo beste askotan,ileordeak<br />
erabiltzen ditu,Indian<br />
neskatoren bati moztutako adatsarekin<br />
beretzat propio egindakoak.Eta,Rihannakbezala,Beyoncek.Eta,oro<br />
har,musikaren<br />
show-business-ean eta zinemaren<br />
star-system-ean<br />
nor izan nahi duten ema-<br />
kume beltz guztiek.Are,<br />
Michelle Obamak ere tratamendu<br />
garesti eta ne-<br />
Bira<br />
Idurre Eskisabel<br />
zentzia bankarioa izatea ez da aktibo<br />
hutsa; irekita uzten du egunen<br />
batean independentzia berreskuratzeko<br />
eta zuzenean jarduteko aukera,<br />
txikia bada ere.<br />
Testuinguru honetan, galdetu<br />
beharko litzateke BBK, Kutxa, Vital<br />
eta La Caixa fundazio bihurtuko<br />
ote diren, orain arte laguntza publikorik<br />
jaso ez arren. Europar agintari<br />
ekonomikoak horren aldeko dira.<br />
Euskal Kutxetako, hau da, Kutxabankeko<br />
langileen artean vox populi<br />
da hauek behin betiko desagertuko<br />
direla. Badago zalantzarik Bruselako<br />
laguntzen beharraren<br />
gainean. Direktibo batzuek onartzen<br />
dute erreskateko dirua hartzen<br />
bada —honezkero derrigorrezkoa<br />
dirudiena— lehia galduta dagoela.<br />
Honen aurrean proposatzen<br />
dutena da ekitaldia inoren laguntzarik<br />
gabe ixtea, batez ere etekin<br />
on batzuekin (400 edo 500 milioi<br />
euro), kalteak gutxitzeko asmoz.<br />
Noski, etekin hauek «de Guindos<br />
3.0» kapital-eskakizun berriak asetzera<br />
bideratuko lirateke, eta ez kutxen<br />
gizarte ekintzetara. Jokaldi bikaina:<br />
aldi berean kitatuko lirateke<br />
aurrezki kutxak eta haien gizarte<br />
ekintzak.<br />
Balizko egoera guztiak aztertzeko,<br />
irudika dezagun Kutxabankek<br />
kapital berriaren beharra duela eta<br />
burtsara ateratzen dela. Pribatizazioaren<br />
atea irekiko litzateke eta<br />
arretaz begiratu beharko litzateke<br />
zein den erakundea kontrolatzeko<br />
gutxieneko kapitala, akzioen sakabanaketaren<br />
eta akziodunen arteko<br />
itunen arabera. Herri honetako<br />
erakundeek handitze honen ardura<br />
hartzea ez litzateke irtenbide txarra,<br />
baina une honetan ez dago likideziarik.<br />
Bestalde, ez legoke ondo<br />
ikusita diru publiko gehiago xahutzea<br />
gaizki kudeatutako erakunde-<br />
kezak egiten bide ditu berezko kizkurrak<br />
menperatzeko.Areago oraindik: AEBetako<br />
andrazko beltz gehienek dirutza handiak<br />
eta denbora mordoa baliatzen<br />
omen dituzte kizkurrak ezabatzeko,baita<br />
txiroenek ere.Eta ahalegin horien guztien<br />
jomuga zurien adats tankerara hurbiltzea<br />
da.Berezko kizkur itxia,gustu txarraren<br />
eta profesionaltasun eskasaren adierazpide<br />
omen; itsuskeria gorena.<br />
Aspaldi geratu ziren bertan behera esklaboen<br />
salerosketa eta disimulurik gabeko<br />
arrazakeriak —pentsa,obamatar<br />
beltzak Etxe Zurian—,baina zigor eta<br />
kate gorpuztuen beharrik gabe<br />
gorputzetan barruraino kateatuta<br />
geratu dira esklabotza eta<br />
arrazakeria modu gogorrenak:<br />
bakoitzak,aukera eta<br />
askatasunaren izenean,<br />
norberari ezarritakoak.<br />
ren bat sendatzeko, gutxienez azalpenik<br />
eta dimisiorik gabe.<br />
Ataka honetan, hiru kutxen Biltzar<br />
Nagusiak daude deituta uztailaren<br />
bukaerarako. Bertan euskal<br />
aurrezki kutxen lege berriari egokitu<br />
beharko zaizkio aginte-organoak<br />
hautatzeko prozeduraren araudia<br />
eta estatutuak. Lege berri hori diakronikoa<br />
eta zentzugabekoa da.<br />
Arau aldaketen eta «troika ekonomikoaren»<br />
asmo gaiztoen abiadura<br />
ikusita, Biltzar hauetan onartzen<br />
denak oso bide laburra izango du.<br />
«Alderdiaren kudeaketarako gaitasunean»<br />
sinisten duten hoiei zuzenduz,<br />
EAJk ekainean argitaratu<br />
duen Politika Ekonomiko Berria<br />
Euskadirentzat dokumentua irakurri<br />
ondoren susmoak ilundu egin<br />
dira. Eslogan asko azaltzen dira:<br />
kreditua bultzatu behar da, Euskadi<br />
finantzagune izan behar da, baliabideak<br />
herriaren eta enpresen<br />
esku jarri behar dira... Baina finantza-sistema<br />
propio baten inguruan<br />
edo Kutxabanken paperaren gainean,<br />
ezer ez.<br />
Burujabetza ekonomikorik eta<br />
politikorik gabe okerrera goaz. Lurraldeari,<br />
herritarrei eta langileei<br />
lotutako finantza-erakunderik<br />
gabe ez gara ezer, eta gure egoera<br />
ekonomikoa inbertsiogile global espekulatzaileen<br />
esku geratuko da.<br />
Ikusi beharko da egoera hau aldatzeko<br />
besteko indarrik biltzen ote<br />
den, behin betiko bihurtu aurretik.<br />
Zehatzago, fundazioek banku berrian<br />
duten parte hartzea zenbatekoa<br />
eta noiz artekoa izango den zehaztu<br />
beharko da. Ez ahaztu fundazio<br />
berriek aurrezki kutxa ohien<br />
gizarte eta kultur ekintza garatuko<br />
dutela eta kutxek, eraldaketarekin,<br />
finantza-erakunde izateari utzi eta<br />
patronatu bat izango dutela aginte<br />
organotzat.<br />
Bukatzeko, «de Guindos 3.0» dekretu<br />
berriaren zain, eta aurreko<br />
biek Kutxabanken kapital murriztuan<br />
izan duten eragina ikusita,<br />
zantzu guztien arabera urte bukaera<br />
baino lehen agur esango diegu<br />
betiko hiru Euskal Kutxei. Subiranotasunaren<br />
bidea hartuz gero,<br />
akaso, guk jar geniezaioke ginga<br />
Gingondoari.
Hizpideak<br />
Lotuta,askeago<br />
Jon Ordoñez<br />
jbeasain@berria.info<br />
z da denbora asko behar izan,hele-<br />
Egiteak helegite,Espainiako Gobernuak<br />
Estrasburgoren erabakia bete beharko<br />
duela jakiteko,eta dagokien eskaera<br />
aurkeztu ondoren preso gehiagoren<br />
egoera ere baldintzatuko duela iragartzeko.Legelariei<br />
galdetu,eta Europako<br />
Giza Eskubideen Auzitegiaren ebazpenak<br />
bete beharrekoak direla garbi dago;<br />
beste kontu bat da noiz beteko duen.<br />
Helegitea aurkezteko hiru hilabete ditu<br />
Mariano Raxoik,baina denborak,kon-<br />
r Adur<br />
Hitzak<br />
M<br />
aiz kantatzen zenuen.<br />
Irratian entzundako kantak<br />
ziren gehienetan.<br />
Zure ustez, kantariak bezala esaten<br />
zenituen, baina letra aldatzen<br />
zenien oharkabean. Etxeko hizkuntzan<br />
izan arren, ez zenituen<br />
esaten behar bezala kantaren<br />
hitzak, al<strong>datu</strong>ta baizik, zuretzako<br />
ulergarriagoa zen interpretazioan.<br />
Beranduago, urte batzuk pasa<br />
ondoren, akatsarekin konturatu<br />
eta zuzenduko zenuen, noski,<br />
barre pixka bat egin ondoren.<br />
Beste batzuetan ez zenuen ezer<br />
aldatzen. Entzun bezala esaten<br />
zenuen zeuk ere. Kanta osoa<br />
letraz letra. Zegokionez. Doinuaren<br />
erritmoan. Nagusiagoa izango<br />
zinen, akaso, edo hasieratik arreta<br />
guztia jarrita ikasiko zenuen, edo<br />
baten batek ondo irakatsiko zizun.<br />
Eta zen bezala kantatzen zenuen<br />
orduan.<br />
Ez ziren bakarrik kantak. Poemak<br />
ere errezitatzen zenituen. Eta<br />
otoitzak. Eta lezioak. Eta, arreta<br />
jartzen zenuenean, hitzez hitz<br />
errepikatzen zenituen. Txukun eta<br />
ondo. Baina ezer ulertu gabe.<br />
trakoa uste arren,haren aurka egin dezake.Sei<br />
hilabete pasa dira PPk Madrilen<br />
agintea hartu zuenetik,eta haren<br />
geldialdia gero eta jende gehiagorentzat<br />
da ulergaitza.Egoera ekonomikoak<br />
eskaintzen dion aterkipetik atera behar<br />
du,herenegungo erabakia baliatuz hau<br />
garai politiko berri bat dela ukatzen dutenen<br />
artean aldarte berri bat ereiten<br />
hasteko.Bete beharrekoa den eta lagungarri<br />
izan dezakeen horren aurka<br />
egiten badu,ordea,bere sarean harrapatuta<br />
geratuko da gero eta gehiago,<br />
eta sare horretan berekin harrapatuko<br />
ditu,hain zuzen,aurrera egiteko bidean<br />
preso geratu arte traba egingo diotenak.<br />
Larrepetit<br />
Arantza<br />
San Sebastian<br />
Hitzak.<br />
Gastatzen<br />
ditugula esaten<br />
da. Higatuta<br />
daudela.<br />
Benetako<br />
esanahia ez<br />
dutela jada<br />
adierazten<br />
Hitz beste<br />
Anjel Lertxundi<br />
Geroago liburuak ere irakurtzen<br />
hasi zinen, eta haietan murgiltzen<br />
zinen, bertan azaltzen zitzaizun<br />
munduan sartuz. Mundu askotan<br />
ibili zara. Istorio ugarik eraman<br />
zaituzte hegan. Autore askoren<br />
hitzetan egin duzu igeri. Batzuetan<br />
zipriztindu soilik, beste<br />
batzuetan busti, eta hainbatetan,<br />
osmosian bezala, zelula guztiak<br />
blaituz, hitz haietan azaltzen<br />
zena zurea eginaz.<br />
Hitzak. Gastatzen ditugula esaten<br />
da. Higatuta daudela. Benetako<br />
esanahia ez dutela jada<br />
adierazten. Kutsatu egin dituela<br />
gure erabilera gaiztoak...<br />
Baina, noizbait, errealitatea<br />
kamusten ari zitzaizun horietako<br />
batean, hitz batzuekin egingo<br />
zenuen topo eta, nahiz eta lehenagotik<br />
ezagutu, orduantxe jarriko<br />
zitzaizun agerian beren jatorrizko<br />
indarra, umetan ulertu<br />
gabe errepikatzetik bat-batean<br />
ulertzera salto egiten zenuenean<br />
bezala, esangura osoa zabalik,<br />
bihotzaren sakonean duzun<br />
bizitzarekin bat eginez. Hitzen<br />
magia.<br />
Patioan<br />
ilboko kaleetan nenbilela hitzordu baterako denbora<br />
B egiten, ikastetxe baten aurretik pasatu naiz. Sarrerako<br />
ate handiaren bi orri saretuak giltzatuta zeuden, jolastokiak<br />
hutsik, hiru pisutan banatutako leiho guztiz berdinak<br />
itxita. Uso bakan batzuen hegoena zen patioetatik<br />
zetorren zalaparta bakarra. Jolas zaharren malenkonia<br />
zerion eszenari. Laster, gizon bat ikusi dut hesien albo batean<br />
dagoen ate txikitik sartzen, pintura-pote bat zuela<br />
eskuan. Eskolako zaintza-lanen arduraduntzat hartu dudanak<br />
potea lurrean utzi eta saskibaloiko poste erdi herdoilduetako<br />
bat lixatzeari ekin dio. Zain nengoen laguna<br />
agertu denean, kafea hartzera gonbi<strong>datu</strong> nau. Urrutiratzen<br />
ari ginela, atzera begiratu dut. Ordu arte erreparatu<br />
gabeko bospasei pertsona ikusi ditut leihoen pintaketan<br />
eta kristalak garbitzen. Lagunak esan didanez, gurasoak<br />
eta irakasleak dira guztiak.<br />
«Garai zaharrak itzuli dira, gogoratzen?» erantsi du.<br />
u Zuzendariari<br />
<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dituzte 1.400<br />
karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko<br />
eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria<br />
adierazita: Berria, Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak<br />
Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.<br />
Zentsura mozioaz<br />
Bi hausnarketa egin nahi nituzke<br />
arestian Gipuzkoako Diputazioan<br />
izandako zentsura-mozioaz:<br />
Lehena,harrigarria da benetan<br />
Ezker Aberzaleak,indarkeriaren<br />
aurrean hain bihozgogor<br />
jokatu duen horrek,zaborraren<br />
arazoaren inguruan agertu duen<br />
muturreko sentiberatasuna,obsesiora<br />
iristeraino.<br />
Bigarrena,kargutik bota berri<br />
duten Alduntzin jaunari buruzkoa<br />
da.Alduntzin jaunak erakutsi<br />
digu ez dagoela arazo bat<br />
okerrago kudeatzerik.Berari zor<br />
zaio zaborraren birziklapena<br />
arazo izatetik gizarte gatazka<br />
bihurtu izanaren errua.Eta Garitano<br />
jaunak,Alduntzin gaitzetsi<br />
ordez,manifestazio bat antolatu<br />
du haren kudeaketa babeste<br />
aldera,zaborraren martiri bihurtuz.<br />
Ene uste apalean, politikagintzatik<br />
kanpo egon beharko luke-<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 5<br />
Iritzia ‹ Harian<br />
te Alduntzin jaunaren harrokeria<br />
azaltzen duten politikari guztiek,<br />
orojakile, egiaren jabe,<br />
zalantza txikienari tarterik uzten<br />
ez dioten horiek. Bestelakoa da<br />
Gipuzkoako Diputazioan jarraitzen<br />
duten beste diputatuen<br />
talantea, esate baterako, Helena<br />
Franco, Ander Rodríguez,<br />
Ikerne Badiola, Jon Peli Uriguen…<br />
guztiena, Larraitz Ugarteren<br />
salbuespenarekin; hobe<br />
luke horrek ere apaltasun handiagoz<br />
jokatzea.<br />
Eta ez Ezker Abertzaleari bakarrik,eskaera<br />
berbera egin nahi<br />
nieke beste alderdi politiko guztiei.EAJ,PSOE<br />
eta PPko hautagai<br />
guztiei ere bai.<br />
Azkenik,hitz pare bat Aritz Salaberria<br />
Alduntzinen ordezkoari<br />
buruz; bera eta bere izaera ezagutzen<br />
dugunok konbentzituta<br />
gaude zuhurtzia handiagoz<br />
ekingo diola zaborraren arazo<br />
gatazkatsu honi.Zorte on,Aritz!<br />
Ziortza Lopez. Hondarribia.
6 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
‘Parot doktrina’ DEstrasburgoko Auzitegiaren ebazpena<br />
Eskubideen bideari lotzeko eskatu<br />
dio Herrira-k Espainiako Gobernuari<br />
Mugimenduaren ustez, «eskubideak<br />
errespetatuz bakera hurbiltzeko aukera<br />
itzela» eman dio Estrasburgok Madrili<br />
Presoen eta senideen bizitzarekin «jolasean<br />
aritzeko aroa» bukatu dela dio Etxerat-ek<br />
A. Laskibar-J. Rejado Bilbo-Gasteiz<br />
«Garrantzi handikoa» da, Herrira<br />
mugimenduaren ustez, Estrasburgoko<br />
Auzitegiak 197/2006 doktrinaren<br />
inguruan emandako<br />
epaia. Ines del Rio preso edukitzea<br />
legearen kontrakoa dela esateaz<br />
gain, doktrina bera ez dela legezkoa<br />
ebatzi duela ulertu du Herrira-k.<br />
«Estatu demokratiko<br />
batek» orain egin behar lukeen<br />
«urrats logiko bakarra», beraz,<br />
Del Rio askatzeaz gain doktrina<br />
bertan behera uztea litzatekeela<br />
deritzo. «Espainiako Gobernuak,<br />
doktrina ezarri zaien 80 presoren<br />
baino gehiagoren egoera konpondu<br />
behar luke, eta doktrina aplikatzeari<br />
utzi; zigorra bete duten<br />
preso guztiak aske utzi», adierazi<br />
dute Amaia Esnalek eta Manu<br />
Ugartemendiak Herrira-ren izenean.<br />
Ez hori bakarrik. Europako<br />
Giza Eskubideen Auzitegiak Espainiako<br />
Gobernuari konponbiderako<br />
bidea hartzeko aukera<br />
«itzela» eman diola ere uste dute,<br />
eta hori baliatzeko eskatu diote.<br />
«Gobernuak ez luke aukera<br />
hau pasatzen utzi behar, eskubide<br />
guztiak errespetatuz bakera<br />
hurbildu eta soluzioetarako bide<br />
Juan Mari Igarataundi 1Preso ohia; Auzitegi Gorenak doktrina ezarri, eta Konstituzionalak kendu egin zion<br />
«Aurrez denok genekiena esan du<br />
Estrasburgok: doktrina ilegala dela»<br />
Aitziber Laskibar Lizarribar Bilbo<br />
Urtetan bizi izan duena eta gero,<br />
ez da Espainiako Gobernuaz fio.<br />
22 urte preso egin ondoren kaleratze<br />
data iritsi bezperan, doktrina<br />
ezarri ziotela jakinarazi zioten<br />
bere abokatuari: beste zortzi urte<br />
egin beharko zituela espetxean.<br />
Hiru urte geroago kaleratu zuten<br />
duela hiru hilabete, Auzitegi<br />
Konstituzionalak bere helegiteari<br />
arrazoi emanda. Baikor dago,<br />
hala ere. Europak Espainia jarre-<br />
demokratikoekin konprometitzeko»,<br />
adierazi dute. Bide horretan,<br />
«bizi guztiko zigorra» bertan behera<br />
uztearekin batera, sakabanaketa<br />
politika eta bakartzea ere<br />
amaitu behar lituzkeela uste<br />
dute, eta gaixo dauden presoak<br />
zein zigorraren hiru laurdenak<br />
bete dituztenak askatu behar lituzkeela,<br />
besteak beste. «Gatazka<br />
konpontzeko bidean alde guztiak<br />
eskubideen printzipioei lotzea<br />
funtsezkoa dela uste dugu», adierazi<br />
dute Herrira-ko kideek. Hori<br />
Espainiako Gobernuak «egiteke<br />
duen urratsa» dela diote, eta Estrasburgoko<br />
epaiak «horretarako<br />
deia egiten» duela.<br />
Beste 30 kasu aztertzeke<br />
Herrira-k jakinarazi duenez, 80<br />
bat euskal presori eragin die doktrinak,<br />
eta horietako batzuk espetxealdi<br />
luzamendua ere beteta kalean<br />
dira. 67 dira doktrina ezarrita<br />
egun kartzelan daudenak.<br />
Estrasburgoko Auzitegiak, doktrina<br />
ezarri zaien beste 30 bat euskal<br />
presoren egoerak aztertuko<br />
ditu aurrerantzean.<br />
Hainbat preso ohirekin eta euskal<br />
gizarteko pertsonarekin egin<br />
du agerraldia Herrira-k. Horien<br />
raz aldatzera behartuko duen esperantza<br />
du.<br />
Nola hartzen du 22 urte preso egin<br />
eta kalera doala uste duen preso batek<br />
ez dutela askatuko jakitea?<br />
Nire kasuan, doktrina aurrez beste<br />
batzuei ezartzen ari zirenez, banekien<br />
gerta zitekeela. Lehendabizi<br />
egokitu zitzaienei egingo zitzaien<br />
oso oso gogorra. Niri ere<br />
gogorra egin zitzaidan, baina urte<br />
batzuk lehenago zer gertatuko<br />
zaizun jakiteak, mentalizatzeko<br />
aukera ematen dizu, nolabait.<br />
Esnal eta Ugartemendia Herrira-ko kideak, Igarataundi preso ohia alboan dutela. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS<br />
artean izan da Paco Letamendia<br />
EHUko irakaslea. Azken urteetan<br />
demokraziak izan duen gainbeheraren<br />
ondoren, «giza eskubideetan<br />
sakondu eta demokrazia<br />
bere onera ekartzeko unea» dela<br />
aldarrikatu du.<br />
«Aitzakiarik gabe»<br />
Etxerat-ek ere Parot doktrina<br />
aplikatuta duten preso guztiak<br />
«berehala» askatzeko«exijitu»<br />
dio Espainiako Gobernuari. «Eu-<br />
Nola bizi izan dituzu hiru urte horiek<br />
kartzelan?<br />
Urte gogorrenak edo gogorrenetarikoak<br />
izan dira. Zuk badaukazu<br />
irteera data bat urte asko lehenagotik<br />
eta burua prestatua duzu<br />
egun horretan kalera ateratzeko.<br />
Momentua iristen denean espetxean<br />
beste zortzi urte egin behar<br />
dituzula esaten dizutenean... Gainera,<br />
ordurako 22 urte neraman<br />
kartzelan, eta gogorra da. Baina<br />
badiotsut, aurretik sumatzen baduzu,<br />
burua pixka bat prestatu<br />
ren bizitzarekin eta gurearekin<br />
jolasean aritzeko garaia amaitu<br />
da», nabarmendu du Mattin Troitiño<br />
euskal preso eta iheslarien<br />
senide eta lagunen elkarteko kideak<br />
Gasteizen emandako prentsaurrekoan.<br />
«Jada bete dugun zigorra<br />
luzatzen jarraitzeko aitzakiarik<br />
gabe gelditu dira».<br />
Ebazpena Ines del Rioren kasura<br />
mugatzen dela gogorarazi du<br />
Troitiñok, baina, aldi berean,<br />
197/2006 doktrina bera «guztiz»<br />
dezakezu. Ez zaitu sorpresaz harrapatzen<br />
lehenengoak harrapatuko<br />
zituen bezala.<br />
Konstituzionalak, zure kasuan,<br />
onartu zuen luzamendua ez zela zilegi.<br />
Kalte-ordainik eman dizute?<br />
Ez.<br />
Zer sentitzen duzu?<br />
Inpotentzia; handia, gainera. Eta<br />
orain, Estrasburgoko epaiak dioena<br />
ikusitakoan, inpotentzia areagotu<br />
egin zait. Aurrez denok genekiena<br />
esan du: doktrina ez dela<br />
legezkoa. Hala ere, orain, argia<br />
baztertzen duela nabarmendu<br />
du. «Senide eta lagunok hainbestetan<br />
salatu dugun bizi osorako<br />
espetxe zigorraren aurka egiten<br />
du». Etxerat-ek «mendeku gosea»<br />
bukatzeko eskatu du, eta doktrina<br />
horren ondorioz espetxeratuta<br />
jarraitzen duten presoen giza eskubideak<br />
urratzen ari direla gogora<br />
ekarri du.<br />
Era berean, Troitiñok gaineratu<br />
du Europako Giza Eskubideen<br />
Auzitegiaren ebazpena «euskal<br />
ikusteko aukera bat behintzat<br />
ematen du, nahiz eta Barne ministroaren<br />
adierazpenak ez izan<br />
oso itxaropentsuak. Baina pentsatzen<br />
dut iritzia al<strong>datu</strong> beharko<br />
dutela; Europatik behartuko dituztela<br />
aldatzera.<br />
Zer uste duzu etorriko dela?<br />
Nik pentsatzen dut bertan behera<br />
geratuko dela doktrina. Beste 30<br />
preso joango dira Europara helegiteekin,<br />
eta erabakiak ildo beretik<br />
etorriko direla pentsatzen dut.<br />
Eta espero dut errespetatuko dutela,<br />
behartuko dituztela errespetatzera.<br />
Baina ez dakigu. Legez<br />
kanpoko hainbeste neurri ikusi<br />
ondoren, ez dakigu zer etor daitekeen.<br />
Baina baietz espero dut.<br />
Gero salbuespen neurri guztiak bertan<br />
behera geratuko direla ere bai?<br />
Baietz uste dut. Itxaropena,<br />
behintzat, horretan daukagu.
‘Parot doktrina’ DEstrasburgoko Auzitegiaren ebazpena<br />
herritarrok lortutako garaipen<br />
bat» izan dela. «Guztiok urteetan<br />
egindako lanaren erakusle eta horren<br />
guztiaren ondorio zuzena<br />
da». Horrenbestez, «euskal gizarteari»<br />
eskerrak eman dizkie presoei<br />
eta horien senide eta lagunei<br />
emandako babesagatik.<br />
Ordea, Parot Doktrina Espainiako<br />
Gobernuaren «espetxe politika<br />
ankerraren baliabide nagusia»<br />
dela azpimarratu arren, beste<br />
«salbuespeneko» neurriak ere<br />
amaitu beharra dagoela gaineratu<br />
du. Hori dela eta, Etxerat-ek berretsi<br />
du gaixotasun larri eta sendaezinak<br />
dituzten presoek etxean<br />
egon behar dutela, eta sakabanaketa<br />
politika amaitu behar dela.<br />
Alde horretatik, Herrira mugimenduak<br />
biharko gauean antolatu<br />
duen kandela gaueko ekimenetan<br />
parte hartuko duela jakinarazi<br />
du.<br />
Halaber, «salbuespenezko»<br />
neurri horien ondorioz euskal<br />
presoek jasan dituzten erasoak<br />
gogorarazi ditu Etxerat-ek: Aitor<br />
Liguerzana euskal presoak Foncalenteko<br />
espetxean (Alacant,<br />
Herrialde Katalanak), eta Ibon<br />
Goieaskoetxea, Ruben Ribero eta<br />
Julen Mujikak Villefranche-sur-<br />
Saonen (Frantzia) jasotakoak.<br />
«Osagai bat, bertan behera»<br />
Juanjo Agirrezabala EAko legebiltzarkideak<br />
«sekulako garrantzia»<br />
aitortu dio Europako Giza<br />
Eskubideen Auzitegiaren epaiari.<br />
«ETAko presoen aurkako mendeku<br />
politikaren funtsezko osagai<br />
bat bertan behera utzi du». Horrenbestez,<br />
Parot Doktrina indargabetu,<br />
eta bakeari lagunduko<br />
dion espetxe politika egiteko eskatu<br />
du. Espainiako Barne ministroak<br />
epaia jakin ondoren izandako<br />
jarrerari «kutsu totalitarioa»<br />
antzeman diola azaldu du Agirrezabalak.<br />
EAk auzi horren inguruko<br />
proposamen bat aurkeztuko<br />
du Eusko Legebiltzarrean.<br />
«Terrorista bati<br />
kalte-ordaina<br />
pagatu behar<br />
izatea laidoa da<br />
Espainiarentzat»<br />
Espainiako Barne<br />
ministroak berretsi egin<br />
du ez dutela Ines del<br />
Rio aske utziko eta ez<br />
diotela ordainduko<br />
Agentziak Madril<br />
Espainiako Barne ministroa haserre<br />
dago Estrasburgoko Giza<br />
Eskubideen Auzitegiak emandako<br />
ebazpenarekin. Atzo, «laidotzat»<br />
jo zuen Europako auzitegiaren<br />
epaia, besteak beste, Espainiako<br />
Estatua Ines del Rio euskal<br />
presoari 30.000 euro ordaintzera<br />
behartzen duena, bereziki orain,<br />
«espainiar guztiek gerrikoa estutu<br />
behar duten honetan».<br />
«Espainiako gizarteari iseka<br />
egitea da Estatua kalte moralengatik<br />
30.000 euro ordaintzera behartzea<br />
24 pertsona hil dituen pertsona<br />
bati», esan zuen. «Iseka egitea,<br />
laidoa da Espainiarentzat terrorista<br />
bati kalte-ordaina pagatu<br />
behar izatea», errepikatu zuen.<br />
Del Riori «zentimo bakar bat<br />
ere» ez diotela emango eta Estrasburgon<br />
jarriko duten helegitea<br />
ebatzi bitartean euskal presoa ez<br />
dutela aske utziko berretsi zuen<br />
Fernandez Diazek. Gainera, esan<br />
zuen ez dagoela argi ere epaia<br />
«bete beharrekoa» ote den, «epai<br />
horien gaineko doktrina askotarikoa<br />
baita, eta ez baitago argi zeintzuk<br />
diren bete beharrekoak eta<br />
zeintzuk ez, eta zeintzuek baliogabetu<br />
ditzaketen Espainiako auzitegiek<br />
emandako epaiak».<br />
Garbiñe Biurrun, Juan Kalparsoro eta Margarita Uria. JON URBE-LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS<br />
Erredakzioa<br />
Estrasburgoko Giza Eskubideen<br />
Auzitegiak Parot doktrinari buruz<br />
eman duen epaia bete beharrekoa<br />
da; beraz, Espainiako Gobernua<br />
behartuta legoke Ines del<br />
Rio presoa ahalik eta lasterren aske<br />
uztera, ebazpena behin betikoa<br />
ez izan arren, eta Espainiako Gobernuak<br />
helegitea jarriko diola<br />
iragarri arren. Hori diote<br />
Berria.info atariak kontsultatutako<br />
legelariek: EAEko Auzitegi<br />
Goreneko epaile Garbiñe Biurrunek,<br />
EAEko fiskalburu Juan Kalparsorok<br />
eta Espainiako CGPJ<br />
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiko<br />
eledun Margarita Uriak.<br />
Biurrunen ustez, helegitea tramitatu<br />
eta ebatzi bitartean Ines<br />
del Riok aske beharko luke, auzitegiak<br />
berak kontrakoa ebatzi eze-<br />
an: «Estrasburgoren erabakiak<br />
bete beharrekoak dira, eta Espainia<br />
behartuta dago epaia betetzera.<br />
Estrasburgok bakarrik utz dezake<br />
bertan behera, helegitea ebatzi<br />
bitartean, ez Espainiak». Kalparsororentzat<br />
ere argi dago: «Estrasburgoko<br />
doktrina bete<br />
beharrekoa da, Espainiak hitzarmen<br />
hori sinatu eta berretsi duelako.<br />
Estrasburgok dioenak behartzen<br />
du Estatua eta behartzen ditu<br />
epaileak». Uriak behin-behineko<br />
epaia betetzeko behar moral eta<br />
politikoa aipatu ditu: «Espainiak<br />
esan dezake ez duela ebazpena beteko,<br />
ez delako behin betikoa; baina<br />
juridikoki behartuta ez dagoen<br />
arren, moralki bete egin beharko<br />
luke, pertsona baten askatasunaz<br />
ari garelako». Uriarentzat, «zentzuzkoagoa»<br />
litzateke presoa aske<br />
utzi eta helegitea erabaki bitartean<br />
«ihes egiteko arriskua saihesteko<br />
neurriak ezartzea». Gainera,<br />
uste du nazioarteak ez lukeela<br />
onartuko helegitea onartu bitartean<br />
Del Rio kartzelan izatea.<br />
Epaia kasu bakar bati dagokion<br />
arren, Parot doktrinapean<br />
giltzapetuta dirauten presoei za-<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 7<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
Adituentzat, epaia loteslea da<br />
Biurrun, Kalparsoro eta<br />
Uriak zalantzarik ez<br />
dute, Estrasburgoren<br />
ebazpena bete beharra<br />
dauka Espainiak<br />
baltzeko aukera badagoela uste<br />
dute hirurek. Orain, presoek beraiek<br />
eskatu beharko lukete Espainiako<br />
auzitegietan jurisprudentzia<br />
ezartzeko. «Auzitegiek jaramonik<br />
egingo ez baliete, beste<br />
auzi bat ireki ahal izango lukete,<br />
Espainiak badakielako gauzak<br />
gaizki egin dituela edo legea gaizki<br />
ezarri duela», dio Biurrunek.<br />
Uria harago doa; helegitea aurkeztuta,<br />
Espainiak «arrisku handia»<br />
har dezakeela aipatu du,<br />
«gerta baitaiteke Estrasburgok<br />
helegitea ebaztean auzi jakin hau<br />
doktrinapean dauden beste guztiei<br />
zabaltzea». CGPJko eledunaren<br />
ustez, Estrasburgok badu<br />
«inorekin ez ezkontzeko fama»:<br />
«Erabakia besteei zabalduz gero,<br />
Espainia bere buruaren kontra<br />
ariko litzateke».<br />
Uriaren ustez, epaia «kolpe juridiko<br />
handia» izan da Espainiarentzat<br />
«Parot doktrinarekin tematu<br />
direlako». Biurrunentzat, «espainiar<br />
sistema juridikoaren sinesgarritasunari<br />
eragin ez badio ere,<br />
epaiak frogatu du gobernua eta<br />
auzitegiak helburu politiko batzuk<br />
lortzen saiatu direla».
8 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Elkarrizketak hasiko ditu Sortuk,<br />
«jarrera oztopatzaileei» aurre egiteko<br />
Juan Kruz Aldasorok<br />
jakinarazi du talde bat<br />
osatuko dutela Euskal<br />
Herriko «eragile<br />
nagusiekin» biltzeko<br />
Jokin Sagarzazu Donostia<br />
Ez dute denbora alferrik pasatzen<br />
utzi nahi. Euskal Herriak bizi<br />
duen une politikoaren garrantziaz<br />
ohartuta, Euskal Herriko<br />
eragile sozial eta politiko nagusiekin<br />
biltzeko «borondatea» agertu<br />
dute Sortuko kideek. Alderdi berriaren<br />
«harremanetarako taldea»<br />
nortzuek osatuko duten ez<br />
dute aurreratu. Bilerak egin ahala<br />
ezagutaraziko dituztela adierazi<br />
dute. Bilera horiek «publikoak»<br />
izango dira, eta ahalik eta lasterren<br />
egin nahi dituzte, Juan Kruz<br />
Aldasoro ezker abertzaleko kideak<br />
eta Sortuko bozeramaileak<br />
azaldu duenez. Aldasorok nabarmendu<br />
duenez, elkarrizketa horien<br />
helburua izango da bakegintzaz<br />
hitz egitea, «elkarrizketa eta<br />
soluzioen alde egitea». «Sortuk<br />
horrela agertu nahi du bere burua,<br />
lehen unetik, elkarrizketa<br />
eta soluzioen aldeko etxea izango<br />
da gurea. Gu elkarrizketarako<br />
prest gaude, eta horretarako<br />
deialdia egin nahi dugu».<br />
Donostian eginiko prentsaurreko<br />
batean egin ditu adierazpenok<br />
Aldasorok. Harekin batera<br />
han izan dira, besteak beste, Sorturen<br />
talde sustatzaileko Maider<br />
Etxebarria eta Iñaki Zabaleta eta<br />
ezker abertzaleko hainbat kide,<br />
horien artean, Rufi Etxeberria,<br />
Tasio Erkizia, Karmele Aierbe<br />
eta Juan Joxe Petrikorena.<br />
Iñaki Zabaleta, Maider Etxebarria eta Juan Kruz Aldasoro, Donostian eginiko agerraldian, atzo. J. URBE / ARGAZKI PRESS<br />
Aldasorok nabarmendu duenez,<br />
«elkarrizketa politikoak»<br />
hasi nahi dituzte bake bidean aurrera<br />
egiteko eta «konponbidearen<br />
aurkako jarrera eta mehatxuei»<br />
aurre egiteko. «Ezin dugu<br />
gerorako utzi gaurtik eraikitzen<br />
has dezakegun elkarrizketa».<br />
«Herri honetako gehiengoaren<br />
hitza eta borondateari jarraikiz,<br />
aurrera egitea dagokigu, bakegintzaren<br />
zereginean».<br />
Ezker abertzaleko kideak Espainiako<br />
Gobernuari egotzi dio<br />
konponbidearen aldeko urratsak<br />
«zapuztu» nahi izatea. Aldasororen<br />
arabera, Espainiako Auzitegi<br />
Konstituzionalak Sortu legeztatu<br />
badu ere, legez kanporatzeen<br />
«mamuak» jarraitzen du. «Behin<br />
betiko gainditu behar den legez<br />
kanporatzeen mamua astindu<br />
dute instantzia politiko ezberdinek»,<br />
salatu du.<br />
Sorturen eratze prozesua<br />
Aldasororekin batera Maider<br />
Etxebarria Sorturen jarduneko<br />
idazkari nagusiak hitz egin du<br />
agerraldian. Proiektuarekin bat<br />
egiten duten herritar guztiak deitu<br />
ditu Sorturen eratze prozesuan<br />
parte hartzera; bereziki, «ezker<br />
abertzalean edo inguruan»<br />
egituratu diren eragileetako kideak.<br />
«Sortzaileakgara eta dira eraiki<br />
nahi dugun indar berriaren oinarria<br />
eta funtsa, egiten ari garen<br />
prozesuaren erdigunea eta subjektu<br />
nagusia».<br />
Donostiako alkatearen idazkariak<br />
dimisioa eman du, liskar bat dela eta<br />
Ibazetak espainiar<br />
selekzioko zaleei «Gora<br />
ETA militarra!» esaten<br />
dien bideo bat kaleratu<br />
du ‘El Mundo’-k<br />
Hodei Iruretagoiena<br />
Juan Karlos Izagirre (Bildu) Donostiako<br />
alkatearen idazkariak,<br />
Josetxo Ibazetak, berehalako dimisioa<br />
aurkeztu du, El Mundo<br />
egunkariak atzo argitara emandako<br />
bideo baten haritik. Espainiako<br />
futbol selekzioak Eurokopa<br />
irabazi zuen gauean, uztailaren<br />
1ean, jazo zen gertakaria, Donos-<br />
tiako alde zaharrean. Bideoan<br />
ageri denez, espainiar selekzioaren<br />
jarraitzaile batek «etorri<br />
hona, gudari» esan, eta zer oihukatu<br />
duen galdetu ondoren,<br />
«Gora ETA militarra!» dio Ibazetak.<br />
Jarrera «onartezina»<br />
Izagirrek dimisio eskaerari baiezkoa<br />
eman, eta halako jarrerak<br />
«guztiz onartezinak» direla adierazi<br />
du. Ibazetak berak ere, ez zuela<br />
«jarrera zuzena» izan onartu<br />
du, gertaeren «liskar testuingurua»<br />
ez dela aitzakia argudiatuz.<br />
Gertakariak Bilduren aurka ekiteko<br />
bidea ireki dezakeela ulertuta,<br />
koalizioan eta berarengan<br />
konfiantza jarri zutenei mintzatu<br />
zaie, dimititu ondoren zabaldutako<br />
oharrean: «Biziki sentitzen<br />
dut».<br />
Bestalde, Sorturen bozeramaile<br />
Juan Kruz Aldasorok adierazi<br />
du «halako jarrerak dituzten pertsonak»<br />
ezin direla Sortuko kide<br />
izan, haren estatutuek «oso argi»<br />
uzten dutenez.<br />
Zegoen aukera bakartzat jo<br />
dute dimisioa oposizioko alderdiek.<br />
Eneko Goia udaleko EAJren<br />
bozeramaileak zehaztu du «egoera<br />
honetan posible zen bakarra»<br />
egin dutela, eta gertatu dena udaletxeko<br />
«errealitatearen adierazgarri»<br />
dela ohartarazi du: «Sakonean,<br />
ezker abertzalerik ‘gogorre-<br />
Etxebarriak azaldu duenez,<br />
«herri eta auzo guztietara» bidaliko<br />
dituzte sortzaileak biltzeko fitxak.<br />
Betebehar horretan, ezker<br />
abertzalearen «oinarrien» parte<br />
hartzea funtsezkoa izango dela<br />
nabarmendu du. Horrekin batera,<br />
Sorturen webgunean ere alderdiko<br />
kide egiteko aukera izango<br />
dela adierazi du.<br />
Era berean, Etxebarriak azaldu<br />
du alderdiaren helburua dela<br />
«iraultza demokratiko» bat gauzatzea,<br />
«egungo egoera ustelari<br />
aurre egin eta bide berri bat zabaltzeko».<br />
Nabarmendu du Sorturen<br />
lan ildo eta «lehentasunak» izango<br />
direla nazio eraikuntza, eraldaketa<br />
soziala eta gatazkaren<br />
konponbidea.<br />
nak’ existitzen jarraitzen du, botere<br />
handiarekin». PPko Ramon<br />
Gomezek esan du urtebetean<br />
inor ez dela «totalitario» izan eta<br />
«demokrata» bihurtzen. Aldiz,<br />
PSEko Ernesto Gascok pozten<br />
dela adierazi du, «positiboki esanda»,<br />
Izagirre alkateak ulertu duelako<br />
egoera «onartezina» zela.<br />
Kasua Auzitegi Nazionalera<br />
Barne eta Justizia ministerioek<br />
Fiskaltzari Ibazetaren aurkako<br />
«neurriak hartzeko» eskatu ostean,<br />
Javier Zaragoza Auzitegi Nazionaleko<br />
fiskal nagusiak diligentziak<br />
hasiko dituela iragarri du.<br />
Fiskaltzari eskaera ofiziala egiten<br />
zaionean izango da hori, ikertzeko<br />
«terrorismoa goratzerik,<br />
mehatxurik»edo antzeko deliturik<br />
ba ote dagoen. Jorge Fernandez<br />
Diaz Barne ministroak Bilduri<br />
oroitarazi dio «marra gorri batzuk»<br />
ezin direla pasatu .<br />
Arartekoak dio<br />
ez duela<br />
informaziorik<br />
jaso Cabacasen<br />
heriotzari buruz<br />
Aresek aurkakoa dioen<br />
arren, gaztearen<br />
familiak berretsi egin<br />
du Herrizaingo Sailak<br />
dirua eskaini diola<br />
Erredakzioa<br />
Iñigo Lamarca EAEko Arartekoak<br />
salatu du Herrizaingo Sailak<br />
ez diola Iñigo Cabacasen heriotzari<br />
buruz eskatutako txostena bidali.<br />
Apirilaren 9an hil zen Basauriko<br />
gaztea, Athletic-en partida<br />
baten ostean Ertzaintzak jaurtitako<br />
gomazko pilota baten ondorioz.<br />
Radio Euskadin eginiko elkarrizketa<br />
batean, Lamarcak<br />
azaldu du ikerketa bat abiatu zuela<br />
eta txosten bat eskatu ziola Herrizaingo<br />
Sailari, gau hartan erabilitako<br />
protokoloari buruz. Hiru<br />
hilabete pasatu ondoren, erantzunik<br />
ez duela jaso salatu du.<br />
Rodolfo Ares sailburuak, komunikabideetara<br />
igorritako ohar<br />
batean, ukatu egin du Herrizaingo<br />
Sailak auziari buruz informazioa<br />
ematen ez duela, eta adierazi<br />
du «prentsaren aurrean eta Eusko<br />
Legebiltzarrean» azalpenak<br />
eman dituela.<br />
Ohar berean, Aresek gezurtatu<br />
du Iñigo Cabacasen familiari kalte-ordaina<br />
eskaini diola. Hildako<br />
gaztearen gurasoek eta abokatuek<br />
herenegun kaleratutako<br />
ohar batean adierazi zuten Herrizaingo<br />
Sailak auzia ixteko dirua<br />
eskaini diela, «ezinezkoa delako<br />
egia jakitea eta gertatutakoaren<br />
arduradun zuzena nor izan zen jakitea».<br />
Aresek beste ohar baten bidez<br />
erantzun dio familiari, eta azaldu<br />
du Ertzaintzaren abokatuak Jone<br />
Goirizelaia familiaren abokatuarekin<br />
hitz egin zuela, eta auzia administrazio<br />
bidetik konpontzeko<br />
aukerak ikusten zituela esan ziola.<br />
Aresek uste du horretan oinarritu<br />
dela abokatua «asmo txarreko<br />
interpretazioa egin eta eskaintza<br />
bat egin dietela<br />
ondorioztatzeko». Sailburuak<br />
«iritzi publikoa manipulatzeko<br />
eta nahasteko edozer» egitea leporatu<br />
dio Goirizelaiari.<br />
Cabacasen familiak, baina, gogor<br />
kritikatu du Aresen erantzuna.<br />
Atzo kaleratutako ohar batean<br />
berretsi egin du diru eskaintza<br />
bat jaso dutela. Aresen jarrera salatu<br />
du. «Bere helburu bakarra<br />
arreta desbideratzea da». Familiak<br />
Aresi adierazi dio prentsa<br />
ohar bidez erantzuten dion «azkeneko<br />
aldia» dela.<br />
EArentzat, berriz, «onartezina»<br />
da Aresen jarrera, eta haren<br />
dimisioa eskatu du.
Josu Aztiria q Elhuyar Hizkuntza<br />
Zerbitzuak saileko arduraduna<br />
Interneten eraginez hiztegiak al<strong>datu</strong> egingo<br />
direla iragarri du Elhuyarreko Josu Aztiriak.<br />
Ildo horretan lanean ari direla nabarmendu du.<br />
«Aberastasun eta<br />
enplegu sortzaile<br />
moduan ikusi<br />
behar gaituzte»<br />
Jon Rejado Gasteiz<br />
Bi astean, 4.000 pertsona inguruk<br />
eskuratu dute Kxo! aplikazioa.<br />
Elhuyar Fundazioak egindako<br />
aplikazio horrek euskarazko<br />
oinarrizko hiztegia ezagutzeko<br />
aukera ematen du sakelako telefonoa<br />
erabilita, eta gaztelaniako,<br />
frantseseko eta ingeleseko bertsioak<br />
ditu. «Euskaraz ezer ez<br />
dakienari edo apur bat dakienari<br />
ohiko egoeretan euskaraz komunikatzeko<br />
baliabideak ematea du<br />
helburu», azaldu du Josu Aztiriak<br />
(Zumarraga, 1978), Elhuyar<br />
Hizkuntza Zerbitzuak saileko<br />
arduradunak.<br />
Kopuru polita da 4.000 erabiltzaile<br />
izatea bi astean.<br />
Bai, baina batez ere doako bertsioa<br />
hartzen dute Internetetik.<br />
Ordainpekoa gutxiago hartu<br />
dute; baina badakigu nola funtzionatzen<br />
duten gauza horiek.<br />
Doako bertsioa mugatua da, eta<br />
hiru euroren truke aplikazio osoa<br />
izateko aukera dago. Dena den, ez<br />
dugu espero asko saltzea. Hori da<br />
gure arazoetako bat.<br />
Eta zer eskaintzen du?<br />
Euskararekin harreman gutxi<br />
duten horiei euskarara gerturatzeko<br />
aukera ematen die; turistentzat<br />
izan daiteke, etorkinentzat,<br />
eta hemen bizi arren euskararekin<br />
harreman txikia izan<br />
dutenentzat. Egunerokoan mugitzeko<br />
aukera ematen du, oinarrizko<br />
izapideak eta hitzak eskainiz.<br />
20<strong>07</strong>an egin zizuten elkarrizketa ba-<br />
tean, esan zenuen aukera eman beharko<br />
litzatekeela euskaraz eskaintzeko<br />
gazteek gustuko dituzten<br />
gauzak. Ildo horretan al doa Kxo!<br />
aplikazioa?<br />
Bai. Ez da bakarrik esatea euskara<br />
erabili behar dela. Aukerak ere<br />
eman behar dira horretarako; aukera<br />
erakargarriak. Irauteko, informazio<br />
eta komunikazio teknologietan<br />
egon beharra dago.<br />
Dena den, ez da Elhuyar Fundazioak<br />
aurkeztu duen aplikazio bakarra.<br />
Elhuyar hiztegien sorta osoa Android<br />
eta iPhone plataformetan<br />
dago. Jendea plataforma horietan<br />
dago, eta bertan egon behar<br />
da. Normalizazioaren eta negozioaren<br />
ikuspegitik, funtsezkoa<br />
da. Hala ere, hori ez da nahikoa.<br />
Zergatik ez da nahikoa?<br />
Ezin duzu pentsatu jendea inguratuko<br />
denik gauza erakargarriak<br />
eginez bakarrik; balio erantsi<br />
bat eman behar da. Ez dezagun<br />
pentsa euskaldunak beste herrietako<br />
herritar estandarrak izan<br />
gaitezkeela. Plus bat eskatzen du,<br />
bizitzeko nahi bat, eta hori ere elikatu<br />
behar da. Aukerak eman behar<br />
dira, baina euskaraz bizitzeko<br />
nahi hori ere elikatu behar da.<br />
Zein harrera izan dute hiztegiek?<br />
Ona. Gu gustura gaude. Pertsona<br />
askok Internetetik hartu dituzte.<br />
Irudi aldetik ere, harrera ona izan<br />
dugu. Alde txarra da paperekoaren<br />
jaitsiera ezin dugula berdindu.<br />
Hortaz, hiztegiak ere nabaritzen ari<br />
dira Internetek eskaintzen duen do-<br />
ako zerbitzuen eskaintza zabalaren<br />
eragina.<br />
Edukien sektore guztiak bezala:<br />
hedabideak, musika, ikus-entzunezkoak...<br />
Hiztegien kasuan, ez<br />
da bakarrik hori. Hiztegiak ez<br />
dira izango orain arte ulertu ditugun<br />
bezalakoak. Gaur egun,<br />
jende askok bilatzailera jotzen du<br />
gauza bat nola idazten den begiratzeko;<br />
Googlera, adibidez. Ez<br />
du hiztegi batean bilatzen.<br />
Baina arriskutsua izan daiteke hori;<br />
oker idatzitako hitz batean klik asko<br />
eginez gero...<br />
Baina bilatzaileekin gauzak egin<br />
daitezke: hiztegien automatizazioa...<br />
Alor horretan ere ari gara<br />
lanean. Hiztegiak, urte batzuk<br />
barru, ez dira izango orain ditugunak<br />
bezalakoak. Hizkuntza<br />
trebakuntza hobetzeko tresna<br />
bat da, eta, beste modu batzuk<br />
badaude, horretara egokitu<br />
beharko dugu.<br />
Negozioari helduta, zein ondorio<br />
atera zenituzten Hizkuntzaren<br />
Industriaren Europako Foroan?<br />
Europan asko mugitzen ari da<br />
hizkuntzen industria. Hizkuntzen<br />
kudeaketa gakoetako bat<br />
bihurtzen ari da enpresetan.<br />
Enpresak herrialde askotan<br />
daude; herrialde askotara egokitu<br />
behar dituzte produktuak; erabiltzaileek<br />
beren hizkuntzan jaso<br />
nahi dituzte produktuak; eta langileek<br />
ere beren hizkuntzan lan<br />
egin nahi dute... Hizkuntza teknologien<br />
mundua ere asko mugitzen<br />
ari da, eta hor abantaila izan<br />
dezakegu.<br />
Zergatik?<br />
Hizkuntza askorekin dakigu lan<br />
egiten. Euskara planak, adibidez,<br />
hizkuntza kudeatzeko tresnak<br />
dira. Hizkuntza normalizatzeko<br />
dira gure kasuan, baina eredu<br />
hori eremu eleaniztunetan aplika<br />
daiteke. Hor gabiltza, Europan<br />
muturra sartzen saiatzen.<br />
Aurrera begira, zein ildotan lan egin<br />
daiteke?<br />
Hainbat ildotan ari gara lanean,<br />
lankidetzak egiten. Dena den, hemen<br />
beste problema bat dugu:<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 9<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
Kultura Sailak, orain arte, ez gaitu<br />
serio hartu; hemen euskararekin<br />
lan egiten ari diren ikerketa<br />
zentroak eta enpresak sustatu beharrean,<br />
kanpoko enpresen aplikazioak<br />
erosten ditu. Aberastasun<br />
eta enplegu sortzaile moduan<br />
ikusi behar gaituzte. Ulertezina<br />
da horrelako produktu bat erosteko<br />
kanpora jotzea, EHU hizkuntza<br />
teknologiak ikertzen ari den<br />
bitartean. Industriako beste inongo<br />
sektoretan ez da hori egiten.<br />
Zergatik da hori?<br />
Ez gaituzte baloratu industria<br />
moduan. Askotan, kanpokoa barrukoa<br />
baino hobea da, eta hori<br />
egia da, baina, auto elektrikoa herrialde<br />
askotan landu arren, hemengoa<br />
sustatzen ari dira.
10 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Zure ziztada behar dugu D<br />
Erlauntzak handituz jarraitzen du<br />
Buruntzaldeko<br />
alkateek atxikimendua<br />
eman diote<br />
‘Zure ziztada behar<br />
dugu’kanpainari<br />
Ainara Arratibel Gascon Andoain<br />
Gero eta gehiago ari dira bat egiten<br />
<strong>BERRIA</strong> Taldea diruz laguntzeko<br />
Zure ziztada behar dugu<br />
kanpainarekin. Erlauntza handituz<br />
doa. Oraingo honetan, Gipuzkoako<br />
Buruntzaldea eskualdeko<br />
alkateek eman diote atxikimendua.<br />
Euskal Herri euskaldun bat<br />
izateko «estrategikoa eta ezinbestekoa»<br />
iruditzen zaie <strong>BERRIA</strong>, eta<br />
normalizazioaren bidean urratsak<br />
egiten jarraitzeko proiektuari<br />
eustearen garrantzia nabarmendu<br />
dute.<br />
Atzo Andoainen egindako agerraldian<br />
izan ziren Andoain, Hernani,<br />
Lasarte-Oria, Urnieta eta<br />
Ereñotzuko alkateak eta Usurbil<br />
eta Astigarragako zinegotzi bana.<br />
<strong>BERRIA</strong> Taldeko kontseilari ordezkari<br />
Joanmari Larrartek eskerrak<br />
eman zizkien kanpainari<br />
atxikimendua azaltzeagatik. Gainera,<br />
diru laguntzak biltzen hasteko<br />
arrazoia azaldu zien. «Interneten<br />
eraginez, gero eta gehiago<br />
kostatzen da egunkariak saltzea,<br />
eta, krisiaren ondorioz, diru sarrerak<br />
gutxitu egin dira».<br />
Hernaniko alkate Luis Intxauspek,<br />
berriz, herritarrek informa-<br />
Buruntzaldeko alkateen agerraldia, atzo, Andoainen. JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
zioa euskaraz jasotzeko duten eskubidea<br />
aldarrikatu du, eta nabarmendu<br />
du Hernanin oso errotua<br />
dagoela <strong>BERRIA</strong>. «Kanpaina<br />
sortu zenetik dago herrian taldetxo<br />
bat lanean, eta sanjoanetan<br />
txosna bat jarri zen dirua biltzeko».<br />
Intxauspek gogorarazi nahi<br />
izan du <strong>BERRIA</strong> estrategikoa dela<br />
helduak alfabetatzeko.<br />
Andoainek <strong>BERRIA</strong>rekin duen<br />
lotura nabarmendu du Ana Karrere<br />
alkateak. «Egunkariaren<br />
egoitza nagusia Andoainen egonda,<br />
beti izan da identifikazio bat.<br />
Martin Ugaldek egin zuen lotura,<br />
eta guretzat ohore handia da halako<br />
proiektu bat Andoainen izenari<br />
atxikita egotea». Pozik eman<br />
dio atxikimendua kanpainari.<br />
«Eskatzen digutena oso gutxi da,<br />
dagoen beharrerako».<br />
Egun, jende askok Interneten<br />
irakurtzen du egunkaria. Ohitura<br />
zaharrekoa da, ordea, Pablo Barrio<br />
Lasarte-Oriako alkatea.<br />
Nahiago du paperean irakurri.<br />
«Ez dut imajinatzen egun batean<br />
jaiki eta paperezko egunkaririk ez<br />
egotea. Are gutxiago, euskarazkorik<br />
ez egotea». Euskarazko hedabideak<br />
sustatzearen aldeko apustu<br />
garbia egin du. Uste du azken<br />
urteetan handitu egin dela herrian<br />
euskararen eta <strong>BERRIA</strong>ren<br />
presentzia. «Euskalduntzean<br />
pauso garrantzitsuak ematen ari<br />
dira, eta euskararen kaleko presentzia<br />
sustatzeko egitasmoak<br />
ere bai: adibidez, euskararen maratoia».<br />
Urnietako alkate Mikel Pagolak<br />
uste du udalek eredu izan behar<br />
dutela euskararen aldeko<br />
ekintzetan eta babesean. Azaldu<br />
du bertako udalak baduela konpromisoa<br />
euskarazko hedabideekin,<br />
eta urtero laguntzen duela diruz<br />
Aiurri aldizkaria. «Kritikak<br />
ere jaso ditugu horregatik. Baina<br />
argi dugu euskararen normalizazioan<br />
urratsak egiteko ezinbestekoak<br />
direla halakoak. Apustu horri<br />
eutsiko diogu».<br />
Deia herritarrei<br />
Astigarragako Udalak hasieratik<br />
agertu zion babesa kanpainari,<br />
Maite Olaziregi zinegotziak azaldu<br />
duenez. Udala bultzatzaileetako<br />
bat izan da beste eragile batzuk<br />
erakartzeko. Adibidez, ikastolan<br />
ere zabaldu dute kanpaina.<br />
«Egunerokoan asko erabiltzen<br />
dugu <strong>BERRIA</strong>. Ikastolan, adibidez,<br />
oso estimatua da Mantangorri».<br />
<strong>BERRIA</strong>k gaur-gaurko gaien inguruan<br />
ematen duen ikuspegi nazionala<br />
nabarmendu du Usurbilgo<br />
zinegotzi Alaitz Aizpuruak.<br />
Herritarrak atxikimendua ematera<br />
deitu ditu: «Euskaldunon<br />
identitaterako oso garrantzitsua<br />
da <strong>BERRIA</strong>, eta funtsezkoa da denek<br />
gure ziztadatxoa egitea».<br />
@ Buruntzaldeko<br />
alkateen<br />
agerraldia:<br />
www.berria.info
Gaixo kroniko edo hilurrenentzat zein sendientzat espazio «erosoa, beroa» ireki<br />
dute Santurtziko San Juan de Dios Ospitaleko zaintza aringarrietako unitatean.<br />
Samin emozionala<br />
baretzeko guneak<br />
Maite Asensio Lozano Santurtzi<br />
O<br />
spitaleak, polit jartzen<br />
saiatu arren, leku arrotzak<br />
dira. Baina, batzuetan,<br />
gaixoarekin hitz egin behar<br />
duzu, edo senideekin bildu, albiste<br />
txarrak eman... eta leku erosoak<br />
behar dira, gai intimoei buruz<br />
mintzatzeko toki seguruak».<br />
Zaintza aringarrietako unitatearen<br />
barruan Laguntza Emozionalerako<br />
Zentroa ireki berri du Santurtziko<br />
San Juan de Dios Ospitaleak<br />
(Bizkaia), Caixaren gizarte<br />
ekintzak lagunduta. Erietxeko laguntza<br />
psikosozialerako proiektuko<br />
zuzendari eta mediku Julio<br />
Gomezek atzo azaldu duenez, bertan<br />
dauden gaixoei logelatik kanpoko<br />
gune «erosoa, beroa» eskaintzea<br />
da helburua.<br />
Zaintza da ospitalearen «apustuetako»<br />
bat, gaixoena edo hilurren<br />
daudenena, baita haien senideena<br />
ere; erietxean bertan, baita<br />
etxean ere. Zaintza aringarrietako<br />
unitatea erreferentziazkoa da<br />
Bizkaian, arreta osoa eta diziplina<br />
anitzekoa eskaintzen duelako,<br />
«samin fisikoaz gain emozionala<br />
eta espirituala ere» tratatzen baititu.<br />
Atzo inauguratutako gunearen<br />
bidez, beste min hori baretu<br />
nahi diete gaixoei. Egongela handi<br />
bat da, telebista, liburu, ordenagailu,<br />
musika eta infusioz hornitua,<br />
horien bidez eta ospitaleko<br />
boluntarioekin batera zenbait<br />
jarduera egin ahal izateko: erla-<br />
Oftalmologiako<br />
bi ebakuntza gela<br />
zabaldu ditu Basurtuk<br />
DKirurgia oftalmologikoak<br />
sail propioa edukiko<br />
du Basurtuko Ospitalean (Bilbo)<br />
aurrerantzean, atzo inauguratutako<br />
instalazioei esker.<br />
Oftalmologiarako bi ebakuntza<br />
gela eta ospitaleratu gabeko<br />
kirurgiako eremu bat zabaldu<br />
zituzten. Guztira, 414 metro<br />
koadro dituzte, eta 450.000<br />
euroko inbertsioa izan dute lanek.<br />
Puntako teknologia izango<br />
dute ebakuntza gelek, eta horien<br />
bidez, oftalmologiako kirurgia<br />
%30-40 igotzea espero<br />
dute; 2011n, 2.500 lagun baino<br />
gehiago artatu zituzten. Ospitaleak<br />
jakinarazi du 2013ko<br />
udazkenean beste espezialitate<br />
batzuetako sei ebakuntza<br />
gela berri irekiko dituztela.<br />
xatu, pintatu, memoria landu eta<br />
gogoratu, hausnartu, antzeko<br />
gaitzak dutenekin komunikatu...<br />
Horretaz gain, beste bi gela txikiago<br />
daude, «indibidualiza-<br />
tuak», familiakoekin edo osagileekin<br />
lasaiago egon ahal izateko.<br />
«Ospitaleratuta egon behar dutenek<br />
etxetik hurbilago senti daitezen<br />
nahi dugu».<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 11<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
Etxeko egongelaren itxura eman nahi izan diote guneari. MARISOL RAMIREZ / ARP
<strong>12</strong> berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Gizon bat atxilo, urruntze<br />
agindua haustea egotzita<br />
MUNGIA ›Gizon bat atxilo hartu dute Mungian<br />
(Bizkaia), bikotekide ohiak eskatutako urruntze<br />
agindua haustea egotzita. Ertzainek atzeman<br />
zuten gizona, herenegun. Bikotekidea zaintzen<br />
ari ziren ertzainak, eta 44 urteko gizona ikusi<br />
zuten. Biktimaren lantokitik gertu zegoen.<br />
Urruntze aginduan ezarritako segurtasun tartea<br />
urratu zuen, ustez, gizonak; bikotekide ohiarengandik<br />
150 metro baino gutxiagora zegoen atxilo<br />
hartu zutenean.<br />
30 urteko motor gidari bat hil<br />
da, istripuz, Zizur Txikian<br />
ZIZUR TXIKIA ›Motor gidari bat hil zen atzo, istripuz,<br />
Zizur Txikian (Nafarroa). NA-6000 errepidean<br />
izan zen ezbeharra, 17:30 inguruan. Gizona<br />
erori egin zen. Larrialdi zerbitzuak hara joan<br />
ziren, baina han hil zen. 30 urte zituen, eta<br />
Gorraizkoa zen. Harekin zihoan 27 urteko emakumea<br />
oso larri eraman zuten Nafarroako ospitale<br />
gunera. Foruzainak istripua zerk eragin zuen<br />
ikertzen ari dira.<br />
Euskara Sustatzeko<br />
Ekintza Plana prest dago<br />
GASTEIZ ›Euskara Sustatzeko Ekintza Plana bukatuta<br />
dago.Atzo goizean eman zizkion azken<br />
ukituak Euskara 21 batzorde atalak.Orain,Euskararen<br />
Aholku Batzordeak aztertuko du.Ondo<br />
bidean,datorren asteko osoko bilkuran onartuko<br />
du; Gasteizen egingo dute,hilaren 18an.Azken<br />
hamabi urteetan erreferentzia izan da.<br />
Arabak ez du nahi Mendetasun<br />
Legea zergekin finantzatzea<br />
GASTEIZ › Arabako Ogasun diputatu Jose Zuritak<br />
esan du Mendekotasun Legea finantzatzeko<br />
proposamena, errealitatea baino gehiago, nahi<br />
bat dela, eta ez duela lekurik legean. Eusko Jaurlaritzako<br />
Lan eta Gizarte Gaietako sailburu<br />
Gemma Zabaletak egin du proposamena:<br />
oinordekotza zergan bildutako dirua Mendekotasun<br />
Legea finantzatzeko erabiltzea, alegia.<br />
2 Hilberriak<br />
j Laburrean<br />
%6,1<br />
p Loiuko aireportuak ekainean izandako<br />
bidaiari hazkundea.Loiuko aireportuan<br />
%6,1 igo da bidaiari kopurua<br />
ekainean, iazko <strong>datu</strong>ekin alderatuz.<br />
Hondarribikoan %8,6 igo da, eta<br />
%475,8 Forondakoan. Noaingoan,<br />
berriz, %17,5 jaitsi da.<br />
5.500<br />
pKortxoenea gaztetxean lapurtutako<br />
materialaren balioa, eurotan. Lapurreta<br />
bat izan zen herenegun Donostiako<br />
Kortxoenea gaztetxean.<br />
Bosgarren aldia da lapurreta egiten<br />
dietela, gaztetxeko kideek jakinarazi<br />
dutenez. Ostu dieten materialak<br />
5.500 euroko balioa zuen.<br />
Irudia qBilbo<br />
Erredakzioa Baiona<br />
POBREZIAREN AURKAKO AKORDIOA<br />
Eusko Jaurlaritzak eta Euskadiko Caritasek hitzarmen<br />
bat sinatu dute,Bilbon.Hala,500.000 euro<br />
jasoko dituzte Euskadiko Caritas osatzen duten<br />
hiru erakundeek,pobreziaren aurka borrokatzeko.<br />
Eusko Jaurlaritzako Lan eta Gizarte Gaietako sail-<br />
ESKELAK<br />
(0034)943 30 40 30<br />
eskelak@bidera.eu<br />
Frantziak uko egingo dio<br />
AHTaren linea gehiago<br />
egiteari, krisia dela eta<br />
Dirua aurrezteko, Frantziak bertan behera utziko ditu AHT<br />
abiadura handiko trenen sare berri batzuk eraikitzeko hainbat<br />
proiektu. Jerome Cahuzac Frantziako Gobernuko Aurrekontuetarako<br />
arduradunak esan du «kontu publikoak orekatzeko»<br />
neurri bat dela, eta salatu du hainbat proiektu egin direla<br />
azken urteotan finantzatzeko dirurik eduki gabe.<br />
Joan den urteko abenduan, lan batzorde bat eratu zuen gobernuak,<br />
Frantziako eta Ipar Euskal Herriko trenbideen etorkizunaz<br />
eztabaidatzeko. Hala, AHTaren proiektuak bertan behera<br />
uzteko eskatu zuen, eta egungo trenbide sarea modernizatzeko.<br />
Era berean, zehaztu zuen «arrazoitu gabea» zela<br />
AHTa hedatzeko egindako ahalegina.<br />
buru Gemma Zabaletak adierazi du itunak Caritasen<br />
eta Jaurlaritzaren arteko elkarlana indartzen<br />
duela.Elkarlan horren garrantzia nabarmendu du,<br />
eta esan du familia bakar bat bera ere ez dela<br />
«babesik gabe» geldituko. LUIS JAUREGIALTZO / ARP
EAEko biztanleen %9,4<br />
pobrezian bizi dira<br />
Kontseilu Ekonomiko eta Sozialaren<br />
txostenaren arabera, etorkinen %51,3k ez<br />
dauka erosteko ahalmenik<br />
Lan politika aktiboetan, Eusko Jaurlaritzak<br />
egindako ahalegina eskertu du<br />
Erredakzioa<br />
Krisia herritarrengan eragin zuzena<br />
izaten ari dela dio Kontseilu<br />
Ekonomiko eta Sozialaren (KES)<br />
2011ko txostenak. Araba, Gipuzkoa<br />
eta Bizkaian bizi-kalitateak<br />
behera egin du, eta une honetan<br />
biztanleen %9,4 pobreziaren mugatik<br />
behera bizi dira, eta %6,6 baliabideak<br />
eskuratu ezinik dabiltza.<br />
Hala ere, <strong>datu</strong> horiek ez dira<br />
horren txarrak, euroguneko batez<br />
bestekoarekin alderatuz gero:<br />
%16,4 pobrezian daude, eta<br />
%13,5ek ez dute erosteko ahalmenik.<br />
Baliabide eskasiak, eta txirotasunak,<br />
ordea, ez die gizarteko sektore<br />
guztiei era berean eragiten.<br />
Etorkinen kolektiboa dago okerren.<br />
Eta horren adierazle da KE-<br />
Sek emandako <strong>datu</strong>a: etxeko diru<br />
sarrera nagusia pertsona atzerri-<br />
tar baten eskutik datorrenean,<br />
%51,3k ez dauka erosteko ahalmenik.<br />
Bertako biztanleen kasuan,<br />
kopurua %6,1eraino jaisten<br />
da.<br />
«Txirotasunari aurre egiteko<br />
baliabide gehiago jarri behar dira;<br />
batez ere, ahulenak diren kolektiboei<br />
laguntzeko», Juan Maria<br />
Otaegi KESeko presidenteak<br />
adierazi duenez. Horretarako, uste<br />
du martxan jarri behar direla<br />
hainbat egitasmo, beren barruan<br />
alor ugari hartuko lituzketenak;<br />
«lan politikak, diru laguntza eta<br />
zerga sistema, kalitatezko zerbitzu<br />
publikoak, hezkuntza eta haurren<br />
eskubideak bermatuko» lituzkeen<br />
erabakiak eskatu ditu.<br />
Lan politikan, «ahalegina»<br />
Eskaera egin duen arren, Eusko<br />
Jaurlaritzari aurrekontuetan<br />
egindako «ahalegina» eskertu<br />
nahi izan dio. Izan ere, langabe bakoitzeko,<br />
batez beste, 2.883 euro<br />
gastatu zituen Jaurlaritzak lan<br />
politika aktiboetan. Espainiako<br />
kopuruaren halako bi (batez besteo<br />
1.464 euro). «Lanik ez duten<br />
pertsonak lanera itzul daitezen<br />
laguntzeko, era honetako politikak<br />
oso garrantzitsuak dira»,<br />
Otaegik azaldu duenez.<br />
KESek aurkeztutako txostenaren<br />
arabera, gizarteratzeko eta<br />
diru sarrerak bermatzeko sistemak<br />
418 milioi euro gastatu zituen<br />
2011n. Aurreko urtearekin<br />
alderatuta %7,2ko hazkundea<br />
izan zuen. Espainiako autonomia<br />
erkidegoekin alderatuta, EAEk<br />
mendekotasun legea garatuago<br />
daukala azpimarratu du. Eta ez<br />
hori bakarrik. Diru sarrerak bermatzeko<br />
errentaren hazkunde<br />
horrek, langabezia saria jaso zu-<br />
ten pertsonen beherakadari aurre<br />
egin ahal izan zion.<br />
Langabeziak, berriz, gora egin<br />
zuen, eta %11,2ra iritsi zen. Otaegik,<br />
hala ere, gogora ekarri du<br />
1985eko eta 1993ko krisi ekonomikoen<br />
garaian tasa %21 eta %24ko<br />
kopuruak izatera iritsi zela. Are<br />
gehiago, 1985 eta 2000 urteen artean<br />
lanik gabeko pertsonen batez<br />
bestekoa ez zen %15etik jaitsi. Beraz,<br />
«une honetan egoera hobean<br />
gaude, argi eta garbi».<br />
I+G+Bko gastuak, gora<br />
Langabeziari eta krisiari aurre<br />
egiteko, ikerketaren arloa ezinbestekoa<br />
izango da etorkizunean.<br />
Ikerketa garapena eta berrikuntzara<br />
diru gehien bideratzen duen<br />
erkidegoa da EAE, «arlo honetan,<br />
aktiboena da», Otaegik azaldu<br />
duenez. Hala ere, Europako helburuak<br />
lortzeko oraindik bidea<br />
dago. Baina Araba, Gipuzkoa eta<br />
Bizkaia ildo horretan lan egiten<br />
ari direla esan du KESeko presidenteak.<br />
2011n %6,2 hazi zen<br />
I+G+Bn jarritako diru kopurua<br />
aurreko urtearekin alderatuz gero.<br />
Europako Batasuneko herrialdeek<br />
batez beste %2,01 hazi zuten<br />
epe horretan. Bide horri eusteko<br />
eskatu du Otaegik.<br />
Milaka lagunen babesa jaso dute meatzariek<br />
Jasotako babesa «lehen<br />
garaipentzat» jo dute,<br />
baina Espainiako<br />
Gobernuak lehengoan<br />
jarraituko duela diote<br />
Erredakzioa<br />
Milaka lagunen babesa jaso dute<br />
Aragoitik, Asturiastik eta Gaztelatik<br />
eta Leondik (Espainia) Madrilera<br />
joandako ikatz sektoreko<br />
meatzariek. Manifestazioa egin<br />
zuten atzo Madrilgo kaleetan, salatzeko<br />
Espainiako Gobernuak<br />
meatzeari eman behar dizkion laguntzak<br />
%60 txikitu nahi dituela<br />
aurten.<br />
Herritarrengandik jaso duten<br />
babesa lehen garaipena dela diote<br />
meatzariek. Hala, adierazi dute<br />
Espainiako Gobernuak kontuan<br />
izan behar duela herritarrengandik<br />
jasotako babesa zein izan den.<br />
Nolanahi ere, ez dute uste Espainiako<br />
Gobernuak atzera egingo<br />
duenik hartutako erabakian.<br />
Industria Ministerioaren aurrean<br />
amaitu zuten manifesta-<br />
zioa. Istiluak sortu ziren manifestarien<br />
eta Poliziaren artean, eta,<br />
ondorioz, bost lagun atxilotu zituen<br />
poliziak. 76 lagun ere artatu<br />
behar izan zituzten larrialdi zerbitzuek<br />
zauri arinengatik; tartean,<br />
33 polizia.<br />
Era horretan amaitu dute martxan<br />
parte hartu duten berrehun<br />
meatzari inguruk azken bi aste<br />
eta erdian egin duten protesta.<br />
Meatzarien arabera, meatzeak ixtea,<br />
eta meategietan lan egiten<br />
duten milaka lagunen lanpostuak<br />
suntsitzea ekarriko du laguntzen<br />
beherakadak.<br />
Negoziatzera esertzeko deia<br />
2013-2018 Ikatzaren Plana negoziatzeko<br />
eskatu die Espainiako<br />
Gobernuak meatzariei, datorren<br />
urtetik aurrera sektore horrek<br />
jaso ditzakeen laguntzak plan horren<br />
baitan daudelako. Gainera,<br />
dio azken urteetan meatze eskualdeak<br />
berregituratzeko bideratutako<br />
dirua ez dela behar bezala<br />
erabili, eta ikatzaren sektorean<br />
aurreikusitako murrizketa aurtengo<br />
dela.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko aurrekontuetan jasota<br />
‘‘<br />
Txirotasunari aurre<br />
egiteko baliabide gehiago<br />
jarri behar dira; batez ere,<br />
ahulenei laguntzeko»<br />
JUAN MARI OTAEGI<br />
KESeko presidentea<br />
Ikatz meatzariek manifestazioa egin zuten, Madrilen, atzo. BALLESTEROS / EFE<br />
dagoenaren arabera, 655 milioi<br />
euro jasoko beharko lituzke ikatz<br />
sektoreak enpresen proiektuen<br />
eta ustiapen laguntzen bidez, baina<br />
kopuru horrek ez du murrizketa<br />
kontuan hartzen.<br />
Industria ministro Jose Manuel<br />
Soriak adierazi du murrizketak<br />
egin arren, diru gehien bideratu<br />
zaion Espainiako sektore<br />
ekonomikoa dela ikatzarena<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko aurrekontuetan, eta honakoa<br />
gaineratu du: «Ulertzen dut<br />
ez gustatu izana 2011ko aurrekontuetan<br />
baino diru gutxiago izatea,<br />
ulergarria da, baina ulertu behar<br />
da diru partida guztiak gutxitu direla».<br />
Aurten egin asmo dituen<br />
murrizketak bertan behera utzi<br />
bitartean, sindikatuek baztertu<br />
egin dute negoziazio mahaian<br />
esertzea.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 13<br />
Ekonomia ‹ Harian<br />
DLaburrak<br />
Ekonomia ministro kargua<br />
utzi du Mario Montik<br />
ERROMA ›Ekonomia eta Finantza<br />
ministro kargua utzi du Italiako<br />
lehen ministro Mario Montik.<br />
Vittorio Grilli orain arteko<br />
lehen ministrordeak hartuko du<br />
kargua. Euroguneko Finantza<br />
ministroek astelehen eta asteartean<br />
Bruselan izandako bileraren<br />
ostean etorri da kargu<br />
uztea, izan ere, Montik iragarri<br />
zuen ez duela lehen ministro<br />
kargua jarraituko 2013ko hauteskunde<br />
orokorren o stean.<br />
Lau egunetarako greba<br />
deitu dute Formican<br />
BILBO ›Lau egunetarako greba<br />
deitu du Formicako enpresa<br />
batzordeak, salatzeko Fletcher<br />
Building taldeak —Formica<br />
talde horren barruan dago—<br />
enpresa ixteko asmoa duela.<br />
208 langile ditu Formicak.<br />
Gaurko dago deituta lehen<br />
lanuztea, eta beste hirurak<br />
uztailaren 17an, 19an eta 24an<br />
egingo dituzte.<br />
Lan erraztasun gehien<br />
dutenak, kooperatibistak<br />
GASTEIZ ›Araban, Bizkaian eta<br />
Gipuzkoan lana eta familia<br />
uztartzeko baimenak hartzeko<br />
erraztasun gehien kooperatibistek<br />
eta funtzionarioek dute,<br />
Eustaten arabera. Langile autonomoak<br />
daude bestaldean,<br />
hau da, horiek dute zailen lanaldi<br />
murriztua edota lan utzialdia<br />
eskatzeko. Bost emakumetik<br />
baten ustez, gainera, amatasun<br />
baimena eskatzeak «desberdintasunak»<br />
sor ditzake lanean.<br />
Bankuek 94.400 milioiren<br />
kapitala lortu dute<br />
LONDRES ›Europako banku<br />
handiek 94.400 milioi euro<br />
handitu dute beren kapitala<br />
urteko lehen seihilekoan, Europako<br />
Banku Agintaritzaren<br />
behin-behineko <strong>datu</strong>en arabera.<br />
Era horretan, bankuek birkapitalizatze<br />
baldintza guztiekin<br />
betetzen dutela adierazi du.<br />
Espainiako Bankia bere kasa<br />
aztertuko dutela jakinarazi du.<br />
Enpresa bermeak emateko<br />
muga jo du Jaurlaritzak<br />
BILBO ›Eusko Jaurlaritzako<br />
Industria sailburu Bernabe<br />
Undak adierazi du enpresei bermeak<br />
emateko eta finantzaketa<br />
bideratzeko programek<br />
muga jo dutela. Enpresa txiki,<br />
ertain eta autonomoentzako<br />
planaren bidez, 2.300 milioi<br />
euroko inbertsioak babestu<br />
nahi ditu Jaurlaritzak.
14 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Harian › Mundua<br />
Abdulbaset Sayda SNCko burua Sergei Lavrov Errusiako Atzerri ministroarekin bildu ondoren, atzo, Moskun. MAXIM SHIPENKOV / EFE<br />
Al-Assadekin hitz egiteko eskatu<br />
dio Errusiak Siriako oposizioari<br />
Nazioartearen esku hartzea onartzeko<br />
eskatu dio SNCko buruak Moskuri,<br />
baina Errusiak ezezkoa erantzun dio<br />
Oposizioarekin hitz egiteko solaskidea<br />
proposatu dio Siriako presidenteak Annani<br />
Elixabet Epelde<br />
Baxar al-Assaden gobernuari babesa<br />
emateari uzteko eskatzera<br />
joan da Abdulbaset Sayda SNC Siriako<br />
Kontseilu Nazionaleko burua<br />
Errusiara. Saydak berak adierazi<br />
duenez, hango agintariak<br />
«konbentzitzen saiatzera». «Sirian<br />
gertatzen ari dena ez dira gobernuaren<br />
eta oposizioaren arteko<br />
desadostasunak, iraultza bat<br />
baizik», esan du SNCko buruak,<br />
eta Sergei Lavrov Errusiako Atzerri<br />
ministroari NBE Nazio Batuen<br />
Erakundearen Segurtasun<br />
Kontseiluan nazioartearen esku<br />
hartzea babesteko eskatu dio.<br />
Moskuk, ordea, jarrera itxia duela<br />
kritikatu du bilera amaitu ondoren.<br />
Esku hartze militarrari<br />
ezezko borobila eman baitio Errusiak,<br />
eta trantsizio prozesua abiarazteko<br />
Siriako agintariekin negoziazioak<br />
hasteko eskatu dio<br />
Lavrovek Saydari.<br />
«Hainbatetan adierazi dugu indarkeriari<br />
amaiera eman behar<br />
zaiola, eta gobernuko nahiz oposizioko<br />
alderdi guztiak bilduko dituen<br />
elkarrizketak martxan jarri<br />
behar direla», adierazi du Lavrovek.<br />
Atzerri ministroak jakinara-<br />
zi duenez, ez da Mosku SNCrekin<br />
harremanetan jartzen den lehen<br />
aldia, baina atzoko bileraren garrantzia<br />
nabarmendu du, «Siriarentzat<br />
ardura handiko garaiak<br />
diren garaiotan». Elkarrizketaren<br />
bidez Siriaren etorkizuna herritarrek<br />
erabaki behar dutela<br />
gaineratu du Lavrovek.<br />
Oposizioko gainontzeko taldeekin<br />
duen harremanaz galdetu dio<br />
Errusiako Atzerri ministroak<br />
SNCko buruari, Al-Assaden aurka<br />
altxatu direnak zatituta baitaude.<br />
«NBEren Segurtasun Kontseiluan<br />
onartutako Kofi Annnanen<br />
planak biltzen duen bezala,<br />
gobernuarekin elkarrizketa plataforma<br />
bat sortu ahal izateko,<br />
oposizioko talde guztien batasun<br />
ikuspegia ulertu behar dugu»,<br />
esan du Lavrovek. Oposizioko<br />
beste plataforma nagusiarekin,<br />
NCC Koordinazio Nazionalerako<br />
Batzordearekin, harremanik ez<br />
duela aitortu izan du SNCk behin<br />
baino gehiagotan. Ezkerreko alderdiek<br />
osatzen dute NCC, eta<br />
Saydaren plataforma ez bezala,<br />
Al-Assaden Gobernuarekin negoziatzeko<br />
prest agertu dira.<br />
SNCk Moskun berretsi duenez,<br />
Al-Assaden dimisiorik gabe «ez<br />
dago» irtenbiderik Sirian, eta negoziatzeko<br />
abiapuntua presidentearen<br />
kanporatzea dela adierazi<br />
du. Moskuk, baina, ez du aurrebaldintzarik<br />
onartu, eta negoziatzera<br />
deitu ditu alde guztiak.<br />
Errusiako Atzerri ministrorde<br />
Mikhail Bogdanovek adierazi du<br />
indarkeria amaitzeko Siriako<br />
oposizioko taldeak jarrera «errealistetan»<br />
eta «eraikitzaileetan»<br />
erabiltzen saiatuko dela Mosku.<br />
Annanen ondorioak<br />
Kofi Annan NBEren eta Arabiar<br />
Ligaren mandatari bereziak agerraldia<br />
egin zuen atzo Segurtasun<br />
Kontseiluan, Siria, Iran eta<br />
Irak bisitatu ondoren atera dituen<br />
ondorioak azaltzeko. Mandatariak<br />
Al-Assadekin bilera<br />
«mamitsua» izan zuela azaldu du,<br />
eta trantsizio gobernu bat osatu<br />
ahal izateko oposizioarekin negoziatzeko<br />
solaskidea proposatu<br />
diola Siriako presidenteak. Dena<br />
den, berriki onartu du bere bake<br />
planak ez duela arrakastarik<br />
izan, eta agian ez duela izango.<br />
Agerraldiaren ondoren Errusiak<br />
NBEren behatzaileen misioa<br />
hiru hilabetez luzatzeko proposamena<br />
bozkatzekoak ziren. Zirriborroan,<br />
baina, ez dute Al-Assaden<br />
aurkako inolako zigorrik aipatu;<br />
Frantziak kritikatu egin du,<br />
eta esan du ez duela asetzen nazioartean<br />
gehiengoak espero duena.<br />
Hain justu. Segurtasun Kontseiluko<br />
ordezkariek bozketa baino<br />
lehen adierazi dutenez,<br />
Moskuren proposamenak ez du<br />
aurrera egiteko aukerarik. AE-<br />
Bak eta Europa mendebaldeko<br />
herrialdeak babesten ez dutelako.<br />
Horietako askok NBEren gutuneko<br />
zazpigarren kapituluan<br />
oinarritutako ebazpena eskatu<br />
dute, zigorrak jartzeko eta operazio<br />
militarrak egiteko aukerak<br />
biltzen dituen kapituluan oinarrituta,<br />
alegia.<br />
Bestalde, Genevan adostutako<br />
trantsiziorako plana berehala indarrean<br />
jartzeko eskaera egin du<br />
Parisek. Siriarako Ekintza Taldeak<br />
egungo agintariak eta oposizioko<br />
kideak bilduko dituen trantsiziorako<br />
gobernu bat eratzea<br />
adostu zuen Suitzan. Horretarako,<br />
indarkeria amaitzea beharrezkoa<br />
dela adierazi du Frantziako<br />
Atzerri Ministerioak, eta gaineratu<br />
du lehenik Siriako armadak hirietatik<br />
tropak eta arma astunak<br />
atera behar dituela.<br />
Al-Qaeda Sirian<br />
Siriako Sana agentziak Jurgen<br />
Todenhofer Alemaniako kazetariaren<br />
eta 1972tik 1990era legebiltzarkide<br />
izan zenaren hitzak bildu<br />
ditu. Izan ere, Sirian Al-Qaedarekin<br />
lotura duten armatutako<br />
taldeak daudela dio. CDU Batasun<br />
Demokristauko kide izan zen<br />
Todenhofer, eta Sirian egon ostean<br />
esan du Al-Qaedaren taldeek<br />
hainbat ekintza terrorista egin dituztela.<br />
Mendebaldeko hedabideek<br />
herrialdean gertatzen ari denari<br />
buruzko okerreko irudia<br />
ematen ari direla ere esan du.<br />
«AEBek Siriako agintariekin negoziatu<br />
beharko luke, Siriarako<br />
irtenbide baketsu bat lortzeko».<br />
Yemengo<br />
Poliziaren<br />
aurkako erasoan<br />
hamabost lagun<br />
inguru hil dituzte<br />
Suizida batek auto bat<br />
zartarazi du; hildako<br />
gehienak polizia izateko<br />
ikasten ari ziren<br />
gazteak izan dira<br />
Erredakzioa<br />
Yemengo hiriburuko Polizia akademia<br />
baten aurkako erasoak<br />
agerian utzi du, beste behin, herrialdeak<br />
dagoen ezegonkortasuna.<br />
Ekintzaile suizida batek auto<br />
bonba bat zartarazi du akademiaren<br />
sarrera batean, eta gutxienez<br />
hamabost lagun hil ditu. Iturri<br />
ofizialek jakinarazi dute hildako<br />
gehienak polizia izateko ikasketak<br />
burutzen ari ziren gazteak zirela.<br />
Eguneko entrenamenduak<br />
amaitu eta Polizia akademiatik<br />
irteten ari ziren dozenaka kadete<br />
leherketa jazo denean. Hasiera<br />
batean hildakoak hogeitik gora<br />
izan direla adierazi dute, baina,<br />
gerora hamabostera jaitsi dute<br />
biktima kopurua. Osasun iturrien<br />
esanetan, zauritu ugari ere<br />
utzi ditu atentatuak. «Gertaeren<br />
gertalekura joan gara eta dozenaka<br />
kadete aurkitu ditugu odoletan.<br />
Odola leku guztietan zegoen.<br />
Ikuspegi ikaragarria zen», adierazi<br />
du Fadel Ali poliziak. Lekuko<br />
batzuk erasotzailea motorrean<br />
zihoala adierazi dute, beste batzuk<br />
oinezko bat izan dela, baina<br />
autoa zartarazi duela baieztatu<br />
dute gerora.<br />
«Al-Qaedaren sinadura»<br />
Poliziak ikerketa bat hasi du, eta,<br />
inork erasoa bere gain hartu ez<br />
badu ere, atentatuak «Al-Qaedaren<br />
sinadura» daramala adierazi<br />
dute ikerketa iturriek. Maiatzean,<br />
hain justu, armadako desfile<br />
batean ekintzaile suizida batek<br />
soinean zeraman karga zartarazi<br />
eta 90 soldadu baino gehiago hil<br />
zituen. Erasotzailea armadako<br />
uniformearekin jantzita zegoen.<br />
Al-Qaedari lotutako Ansar al-Xariak<br />
aldarrikatu zuen eraso hori.<br />
Iaz herrialdean hasi zituzten<br />
gobernuaren aurkako protestek<br />
sortu duten ezegonkortasuna baliatu<br />
dute islamistek indartzeko,<br />
eta Abyan eskualdean ere hainbat<br />
herriren kontrola hartu zuten.<br />
Iragan hilabetean armadak<br />
eskualdeko hiriburua berreskuratu<br />
zuen, baina operazioan dozenaka<br />
soldadu eta matxino hil ziren.<br />
Mansour Hadi presidente<br />
hautatu berriak Al-Qaedaren<br />
aurkako borroka bere lehentasunetako<br />
bat izango dela adierazi<br />
zuen otsailean karguaren zina<br />
egiterakoan.
Japonia kexatu<br />
egin da Txinako<br />
ontziak mugako<br />
Diaoyu irletara<br />
hurbiltzeagatik<br />
Hillary Clinton<br />
ASEANen batzarrean<br />
da, segurtasunaren<br />
inguruko eztabaidan<br />
parte hartzeko<br />
Erredakzioa<br />
Japoniako Gobernuak kexa aurkeztu<br />
dio Pekini, Txinako hiru<br />
arrantzontzi Txina ekialdeko<br />
itsasoan agertu direla eta, Diaoyu<br />
uharteak dauden inguruan. Hori<br />
dela eta, Txinarekiko desadostasunak<br />
«elkarrizketa eta kontsulta<br />
bidez» argitzeko eskatu dio<br />
Yang Jiechi Txinako Atzerri ministroak<br />
Koichiro Gemba Japoniako<br />
Atzerri ministroari ASE-<br />
AN Asiako Hego-ekialdeko Nazioen<br />
Erkidegoa Kanbodian<br />
egiten ari den batzarrean. Japoniako<br />
Gobernuari Diaoyu uharteetako<br />
bat baino ez dagokio; Taisho,<br />
hain justu. Baina azken egunetan<br />
Diaoyu uharteetan<br />
lursailak erosteko negoziaketetan<br />
dabil Japoniako Gobernua.<br />
Jiechik Diaoyu uharteen jabetza<br />
Txinari dagokiola esan dio<br />
Gembari. Japoniak Senkaku deitzen<br />
dien uharte horiek Taiwandik<br />
150 kilometrora daude, eta<br />
Okinawa Japoniako artxipelagotik<br />
200era; Txinak eta Japoniak<br />
uharteen jabetza aldarrikatzen<br />
dute, dituzten itsas zein energia<br />
baliabide aberatsengatik.Txinako<br />
Gobernuaren arabera, Diaoyu<br />
uharteak «Txinaren jabetza izan<br />
dira antzinatik».<br />
Marty Natalegawa Indonesiako<br />
Atzerri ministroak, berriz,<br />
adierazi du «garrantzitsua» dela<br />
Diaoyun uharteen aferari konponbidea<br />
bilatzea, gehiago luzatu<br />
baino lehen. Hargatik ASEANen<br />
batzarrean NBE Nazio Batuen<br />
Erakundeak ezarritako itsasoko<br />
jokaera kodea onartzera behartu<br />
nahi dute Txinako gobernua.<br />
Kode horrek herrialde bakoitzari<br />
dagozkion itsas eremuak zehazten<br />
ditu.<br />
Clinton ere Kanbodian da<br />
AEBtako Estatu idazkari Hillary<br />
Clinton atzo iritsi zen Kanbodiara<br />
ASEANeko bilkuran parte hartzeko.<br />
Zehazki, ASEANeko segurtasunari<br />
buruzko eztabaidan hartuko<br />
du parte. Horrez gain,<br />
Kanbodiako lehen ministro Hung<br />
Senekin bilduko da gaur Clinton.<br />
Bestetik, Clinton ere, itsas mugen<br />
inguruko gaiak sortutako eztabaida<br />
lehenbailehen baretzeko<br />
asmoz heldu da Kanbodiara, bere<br />
arabera, «munduko ekonomiarentzat<br />
funtsezkoa» delako.<br />
Srebrenikan 520 lagunen<br />
gorpuak lurperatu dituzte<br />
genozidioaren urteurrenean<br />
Egunotan abian da<br />
Mladic Bosniako gerran<br />
serbiarren buruzagi<br />
militarra izandakoaren<br />
aurkako epaiketa<br />
Nekane Zinkunegi<br />
NBE Nazio Batuen Erakundeko<br />
gerra auzitegiak genozidio izen<strong>datu</strong>tako<br />
Bosnia eta Hertzegovinako<br />
Srebrenika hiriko sarraskiaren<br />
hamazazpigarren urtemugan,<br />
lur eman diete aurten<br />
identifikatutako 520 gorpuri, Potocariko<br />
oroimen gunean. Gorpu<br />
horiek Srebrenika hirian Serbiako<br />
tropek 1995eko uztailaren 11n<br />
hildako milaka herritarretako batzuenak<br />
dira. Hain zuzen, egun<br />
hauetan Ratko Mladic epaitzen<br />
ari dira Hagako auzitegian, tropa<br />
haien burua.<br />
Genozidioa gertatu zenean,<br />
Srebrenikako eremua NBEren<br />
babespean zegoen 1993ko apiriletik,<br />
Herbeheretako soldaduen<br />
esku. 1995eko uztailean, Unprofor<br />
NBEko Babes Indarreko behatzaileek<br />
ez zuten aurreikusi Serbiako<br />
indar armatuek Srebrenika<br />
hartuko zutenik. 2004an ICTY Jugoslavia<br />
ohirako Nazioarteko Zigor<br />
Auzitegiak Srebrenaikan gertatutakoa<br />
genozidioa zela ebatzi<br />
zuen.<br />
Genozidioaren hamazazpigarren<br />
urteurrenean Bosnia inguruko<br />
eta mundu osoko 30.000 lagun<br />
bildu dira Potocarira, hiru<br />
eguneko bakearen aldeko martxa<br />
egitera. Ibilaldiak orain dela hamazazpi<br />
urte genozidioari ihes<br />
egin nahi izan zioten Bosniako<br />
herritarrek egindako bidea errepikatzea<br />
zuen helburu. Hamazazpi<br />
urte igaro badira ere, Bosnia<br />
ekialdeko hilobietan orduko gorpuak<br />
bilatzen ari dira oraindik.<br />
Dagoeneko 6.700 biktima ingururen<br />
gorpuak identifikatu dituzte<br />
DNA proba bidez eta oraindik<br />
beste 1.500en bila dabiltza. Atzo<br />
Srebrenikako genozidioko 520 lurperatzea hileta Potokarin. FEHIIM DEMIR / EFE<br />
lurperatutako gorpuekin, dagoeneko<br />
5.317 dira Potocariko oroimen<br />
gunean daudenak.<br />
Baina genozidioaren egileek<br />
aztarnak ezabatzearren zenbait<br />
hobitako gorpuak atera eta beste<br />
batzuetan utzi izanak zaildu egiten<br />
du indusketa lana. Izan ere,<br />
Bosniako gerraren ostean, bigarren<br />
mailako 15.000 hilobi aurkitu<br />
zituzten Kamenica herrian. Hobi<br />
horietan, aurrez beste nonbait<br />
lurperatuta egon, lurpetik atera<br />
eta berriro lur emandako gorpuak<br />
zeuden.<br />
Mladicen aurkako epaiketa<br />
Ratko Mladic Bosniako gerran<br />
serbiarren buruzagi militar izandakoa<br />
iazko maiatzean atxilotu<br />
zuten hamasei urtez justiziarengandik<br />
ihesean ibil ondoren eta<br />
egunotan ari dira Hagako auzitegian<br />
epaitzen. Auzia bi hilabetez<br />
etenda egon da fiskaltzak defentsari<br />
eman beharreko 7.000 agiri<br />
berandu entregatzeagatik.<br />
Bosniako gerran egindako 11<br />
gerra krimen egozten dizkiote.<br />
Horien artean duela hamazazpi<br />
urte Srebrenikan gizonezkoak<br />
eta emakumeak bereiztu eta hiru<br />
egunetan zehar 8.000 gizonezko<br />
musulman hil izana. Horrez gain,<br />
baita Sarajevoko setioko genozi-<br />
dioa ere. Buruzagi militar ohiak,<br />
bere aurkako kargu guztiei uko<br />
egin die eta bere man<strong>datu</strong>peko<br />
tropak «euren kabuz» aritu zirela<br />
esan du. Srebrenaikako genozidioari<br />
dagokionez, fiskaltzak 400<br />
lekukori dei egin die eta horietatik<br />
140 daude epaiketara agertzeko<br />
prest eta gainerakoek idatzi<br />
aurkeztuko dute euren lekukotza.<br />
Genozidioa onartu gabe<br />
ICTYk duela zortzi urte Srebrenikako<br />
gertaera genozidio gisa izen<strong>datu</strong><br />
zuen, eta NBEko Gerra Auzitegiak<br />
ere hala izendatzen du.<br />
Baina Serbiako presidente Tomislav<br />
Nikolicek , Srebrenikan<br />
«ez zela genozidioa gertatu» adierazi<br />
du orain gutxi. Hatidza Mehmedovic<br />
Srebrenikako amak elkarteko<br />
presidentearen arabera,<br />
halako «probokazioak» ohikoak<br />
dira uztailaren 11 gerturatzen denean.<br />
Zenbait urtetan «Mladicen<br />
aldeko abestiak» entzun behar<br />
izan dituztela gaineratu du.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 15<br />
Mundua ‹ Harian<br />
DLaburrak<br />
Egiptoko epaileen<br />
erabakia beteko du Mursik<br />
KAIRO ›Egiptoko Presidentetzak<br />
esan du parlamentua<br />
desegiteko Auzitegi Gorenaren<br />
erabakia errespetatuko duela,<br />
«Egipto eskubide estatua delako».<br />
Konstituzionalak baliogabetu<br />
egin du igandean Mursi<br />
presidenteak parlamentua irekitzeko<br />
onartutako dekretua.<br />
Matxinoen base bat hartu<br />
du Somaliako armadak<br />
MUQDISHO ›Somaliako armadak<br />
Al-Xabab talde islamistaren<br />
entrenamendurako base<br />
bat hartu du. Basea galtzea<br />
kolpe handia izan da Al-Qaedari<br />
lotutako taldearentzat, armadako<br />
iturriek diotenez. Herrialdearen<br />
zati handi bat dauka<br />
kontrolpean Al-Xababek.<br />
Berlusconik bozetara<br />
aurkeztu nahi du 2013an<br />
ERROMA ›Silvio Berlusconik<br />
datorren urtean Italiako bozetara<br />
aurkeztu nahi du. Angelino<br />
Alfano PDLko idazkari nagusiak<br />
eman du berria: «Berlusconi<br />
hautatzeko babes handia dago,<br />
eta hura izango da azkenean<br />
hautagaia». Azken inkesten<br />
arabera, PDLk botoen %18 lortuko<br />
lituzke Berlusconirekin.<br />
Kongok erreboltarien<br />
lurrak berreskuratu ditu<br />
KINSHASA ›Kongoko Errepublika<br />
Demokratikoko armadak eta<br />
NBEko kasko urdinek Rutshuru,<br />
Kiwanza eta Goma hiriak berreskuratu<br />
dituzte ekialdean.<br />
Orain artea,Martxoaren 23ko<br />
Mugimenduko erreboltarien esku<br />
zeuden.Bosco Ntaganda dago<br />
horien atzean,eta Hagak gerra<br />
krimenak egozten dizkio.
16 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Kirola›<br />
Txirrindularitza DFrantziako Tourra<br />
Ahaztu zaizkio minak Ihes egindako bosten<br />
artean, Thomas<br />
Voeckler izan da<br />
indartsuena, eta<br />
merezita irabazi du;<br />
Bradley Wigginsek<br />
lider jarraitzen du<br />
Thomas Voeckler, eskuin besoa altxatzeko ia indarrik gabe, atzo, Bellegarde-sur-Valserinen garaipena ospatzen. GUILLAUME HORCAJUELO / EFE<br />
Jon Eskudero<br />
Frantziako Tourrean parte hartu<br />
edo ez zalantzan ibili zen Thomas<br />
Voeckler (Europcar). Azken egunera<br />
arte ez zuen deus argitu, baina<br />
garbi dago asmatu zuela erabakiarekin.<br />
Taldeko zuzendariek ez<br />
dute damu handirik izango,<br />
behintzat. Belauneko arazoek buruhauste<br />
franko eman diote Voecklerri<br />
azkenaldian, baina atzo minak<br />
ahazteko moduko garaipena<br />
lortu zuen Bellegarde-sur-Valserinen.<br />
Ia etapa osoa tropeletik<br />
ihes eginda pasatu ondoren, bost<br />
txirrindulari heldu ziren amaierako<br />
aldapara etapa irabazteko<br />
aukerarekin. Eta beste behin Voeckler<br />
izan zen onena. Gainontzekoei<br />
aginduak ematen bakarrik<br />
ez, gain hartzen ere badakiela erakutsi<br />
zuen frantziarrak. Tropelean<br />
ez da ziklista maitatua, baina<br />
bizikleta gainean aparta denik<br />
ezin daiteke ezbaian jarri.<br />
Etapak aurrez idatzirik zeukan<br />
gidoia bete egin zen gutxi gorabehera.<br />
Jakina zen iheslariek aukera<br />
ona izango zutela amaierara<br />
aurrenak heltzeko, eta halaxe<br />
izan zen. Dena den, 40. kilometrora<br />
arte ez zen ezer erabaki. Erasoak<br />
bai, erasoak bata bestearen<br />
atzetik egon ziren, baina guztiek<br />
egon nahi izan zuten aurrean, eta<br />
abiadura azkarrak ez zuen utzi<br />
ihesaldi eraginkorrik sortzen. Azkenean,<br />
hogeita bost lagunek izan<br />
zuten zorte hori, artean izen handiak<br />
zirela. Ordea, maldak bakoitza<br />
merezi zuen lekuan jarri zuen,<br />
eta soilik bostek lehiatu ziren etapa<br />
irabazteko: Voecklerrek berak,<br />
Luis Leon Sanchezek (Rabobank),<br />
Michele Scarponik (Lampre),<br />
Dreis Devenynsek (Omega)<br />
eta Jens Voigtek (RadioShack).<br />
Ez zegoen faborito garbirik, ihesaldiko<br />
guztiek baitzuten ezaugarri<br />
onen bat etapa irabazteko. Lehenik,<br />
Devenynsek jo zuen erasoa,<br />
eta ez txarra. Metro batzuen<br />
aldea lortu zuen, baina orduan<br />
Voigtek erantzun zuen. Bazirudien<br />
helmugan bi besoak altxatuko<br />
zituela, baina ez. Inor gutxik espero<br />
zuenean ziztu bizian azaldu
Mendilibarren arabera, aurreko denboraldietan<br />
18›› baino talde osoagoa du aurten Osasunak 20››<br />
Txirrindularitza DFrantziako Tourra<br />
zen Voeckler, atzetik aurrera<br />
eginda. Azken kilometroan aldapa<br />
gaiztoa zegoen, eta indarrak<br />
erabaki zuen dema. Bada, izen<br />
handi guztien artean Voeckler nabarmendu<br />
zen. Iaz, Tour aparta<br />
egin zuen, eta ez du ahaztuko.<br />
Atzoko garaipena ere beti izango<br />
du gogoan. Gainera, bi txori harrapatu<br />
zituen tiro batez: etapa<br />
eta mendiko maillota.<br />
Tropelak une oro eman zien<br />
nahi zutena egiteko baimena<br />
iheslariei, eta Luis Leon Sanchez<br />
ageri zen aurrean errege. Eroriko<br />
bat edo beste izan du Tourrean espainiarrak,<br />
eta egun batzuetan<br />
dezente sufritu du. Atzo, baina,<br />
erabat osaturik agertu zen, eta bazirudien<br />
ekaitzaren ostean barealdia<br />
izango zuela. Tourrean hiru<br />
garaipen ditu, eta horietako bi uztailaren<br />
11n eskuratuak. Alegia,<br />
atzoko egunez. Estatistikak alde<br />
zituen, bai, baina estrategia desegokia<br />
erabili zuen. Murtziakoaren<br />
ustez, Scarponi zen indartsuena<br />
bost txirrindularien artean,<br />
eta haren zain egon zen. Voecklerrek<br />
atera zituen, ordea, babak eltzetik,<br />
eta ezer egiteko aukerarik<br />
gabe geratu zen Luis Leon Sanchez.<br />
Egoi Martinez ihesaldian<br />
Aipaturiko bost ziklista horiekin<br />
euskaldun bat ere ibili zen ihes<br />
eginda: Egoi Martinez (Euskaltel-<br />
Euskadi). Lan txukuna baino zerbait<br />
gehiago egin zuen, baina Le<br />
Grand Colombier mendatean<br />
ezin izan zuen indartsuenekin jarraitu.<br />
Ahituta geratu zen, eta<br />
erritmo normalean segitzea erabaki<br />
zuen. Mailaz kanpoko gaina<br />
indartsuenengandik minutu batera<br />
igaro zuen, beste lau txirrindularirekin<br />
batera, eta ematen<br />
zuen aurrekoekin bat egiteko moduan<br />
izango zirela. Ordea, usteak<br />
erdia ustel, eta helmugan bigarren<br />
taldean sartzearekin konformatu<br />
behar izan zuen.<br />
Lasterketaren aurreko aldean<br />
ez ezik, tropelean ere izan zen joa.<br />
Bradley Wiggins (Sky) da bertako<br />
artzaina, eta gehienean bere aginduetara<br />
eduki zuen artaldea. Vincenzo<br />
Nibalik (Liquigas), ordea,<br />
segundo batzuk irabazteko erabakia<br />
hartu zuen, eta gogor erasoa<br />
jo. Baina ez aldapa gora, behera<br />
baizik. Jarrera bikaina erakutsi<br />
zuen italiarrak, baina alferrik.<br />
Sky taldea oso indartsu dago, eta<br />
ez dio inori aukerarik eman nahi.<br />
Nibalik ez bezala, Jurgen Van den<br />
Broeckek (Lotto) eskuratu zituen<br />
segundo batzuk sailkapen nagusiari<br />
begira.<br />
Gaur mendian jarraituko du<br />
tropelak, eta 148 kilometro osatuko<br />
dituzte txirrindulariek, Albertville<br />
eta La Toussuire artean. Mailaz<br />
kanpoko bi mendate, lehen<br />
mailako bat eta bigarren mailako<br />
beste bat igaroko dituzte.<br />
Ihesaldien artea<br />
Nire txokotik<br />
Mikel Astarloza<br />
Euskaltel-Euskadiko txirrindularia<br />
hesaldi batek erabaki du<br />
Tourreko harmagarren eta- I pa, eta, nola ez, nik ihesaldien<br />
artea aipatu nahiko nuke.<br />
Telebistan edo egunkari batean<br />
beti gauza bera ikusten da. Alegia,<br />
ihesaldia osatu dela eta indartsuenak<br />
irabazi duela. Baina<br />
ni apur bat haratago joango naiz.<br />
Ikusten ez den hori aztertuko<br />
dut, lasterketa hasieran gertatzen<br />
dena.<br />
Sarri esan izan dut etaparen lehen<br />
ordubetea izaten dela gogorrena,<br />
eta gaur [atzo] ere halaxe<br />
G Erreakzioak<br />
Thomas Voeckler<br />
Europcar<br />
«Ez nuen uste hain ongi nengoenik.<br />
Izugarrizko ilusioa egin dit<br />
garaipenak, kritika asko jaso<br />
baititut azkenaldian. Ihes egiteko<br />
asmoa banuen, baina ez etapa<br />
irabazteko asmoz, mendiko<br />
maillotagatik baizik».<br />
Luis Leon Sanchez<br />
Rabobank<br />
«Uste nuen Scarponi zela iheslarietan<br />
indartsuena, eta hark<br />
erasoa jo zain egon naiz. Asmatu,<br />
ordea, Voecklerrek asmatu<br />
du. Segundo gutxian hartu beharreko<br />
erabakiak dira. Indartsuago<br />
nengoela uste nuen».<br />
Haimar Zubeldia<br />
RadioShack<br />
«Le Grand Colombierren gora<br />
erasoa jotzea ezinezkoa izan da.<br />
Sky jaun eta jabe da, eta hark<br />
aurrera egiteko baimena ematea<br />
ia miraria da. Azken aldapa<br />
txikian dezente sufritu dut, baina<br />
gustura nago egindako etaparekin».<br />
Egoi Martinez<br />
Euskaltel-Euskadi<br />
«Oso zaila izan da tropeletik<br />
ihes egitea, eta, behin lortuta,<br />
are zailagoa etapa irabazteko<br />
lehiatzea. Oso txirrindulari onak<br />
zeuden artean. Dena den, saiatzen<br />
jarraituko dugu indarra geratzen<br />
zaigun bitartean, etapa<br />
bat nahi dugu eta».<br />
izan da. 40. kilometroan osatu da<br />
ihesaldia, eta hortik kontuak atera.<br />
Pentsa ordura arte zer-nolako<br />
abiadan ibiliko ziren denak.<br />
Nahiz etapan ez egon, ziurta dezaket<br />
guztientzat momenturik<br />
gogorrena izango zela ihesaldia<br />
osatu bitartekoa. Zaila da hori<br />
ulertzea, hasierak erraza dirudielako<br />
eta amaierak nekagarria,<br />
baina ez da hala. Telebistaz ematen<br />
ez dena da gogorrena, eta<br />
pena ematen dit pantailan ez erakustea,<br />
ikusgarria ere badelako.<br />
Behin ihesaldia osatuta, 25 txirrindulari<br />
sartu dira aurrean. Interpretazio<br />
fidagarria egin daiteke,<br />
tropeleko talde guztiek izan<br />
dutela baten bat ihesean. Denek<br />
nahi izan dute helburua lortu.<br />
Horrek adierazten du ihesaldia<br />
osatzearen zailtasuna eta gogortasuna.<br />
Tropelari minutu baten<br />
aldea ateratzea ez da erraza izaten,<br />
eta etapan ikusi dugu hori.<br />
Dena den, denbora hori behin es-<br />
Irabazlea Liderra<br />
AE F. Cancellara (RNT)<br />
1 Peter Sagan (LIQ)<br />
2 M. Cavendish (SKY)<br />
3 Peter Sagan (LIQ)<br />
4 Andre Greipel (LTB)<br />
5 Andre Greipel (LTB)<br />
F. Cancellara<br />
F. Cancellara<br />
F. Cancellara<br />
F. Cancellara<br />
F. Cancellara<br />
F. Cancellara<br />
kuratuta, tropelak ontzat jotzen<br />
du ihesaldia. Orduantxe taldeko<br />
bigarren zuzendariaren autoak<br />
aurrera jotzen du.<br />
Faserik errazena hasten da orduan.<br />
Alegia, tropelarekiko aldea<br />
handituz doan momentu hori<br />
eramangarria izaten da. Tropelak<br />
lasai hartzen du kontua, eta<br />
iheslariek beraiek ere bai. Lasaitasuna,<br />
baina, telebista azaltzen<br />
denean amaitzen da. Errepidean<br />
aise nabaritzen da momentu<br />
hori: helikoptero soinua hasten<br />
da, kamera gehiago hurbiltzen<br />
dira... Usaindu egiten da.<br />
Bada, 25 laguneko ihesaldi horretan<br />
ere ikusi da telebista noiz<br />
sartu den, banan-banan atzean<br />
geratzen joan baitira asko. Lau<br />
indartsuenak geratu dira aurrean,<br />
eta horietan indartsuenak<br />
irabazi du. Telebistan ateratzea<br />
gustukoen duenak, alegia. Hori<br />
bai, oso zaila da ihesaldietan etapa<br />
irabaztea. Artea da.<br />
Egoi Martinez ihesaldian, Mentxov eta Grivkorekin batera. NICOLAS BOUVY / EFE<br />
G Gaurko etapa<br />
11.<br />
etapa<br />
Albertville - La Toussuire 148 km<br />
Madeleine 2.000 m<br />
B (25,3 km / %6,2)<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 17<br />
Gescrap Bizkaiak Milovan Rakovic pibot<br />
serbiarra fitxatu du, taldea indartzeko asmoz<br />
Croix de Fer 2.067 m<br />
B (22,4 km / %6,9)<br />
11<br />
La Toussuire 1.705 m<br />
1 (18 km / %6,1)<br />
Mollard 1.538 m<br />
2 (5,7 km / %6,8)<br />
Irabazlea Liderra<br />
6 Peter Sagan (LIQ) F. Cancellara<br />
7 Thibaut Pinot (FDJ) F. Cancellara<br />
8 Chris Froome (SKY) B. Wiggins<br />
9 Bradley Wiggins (SKY) B. Wiggins<br />
10 Thomas Voeckler (EUP) B. Wiggins<br />
2 Sailkapenak<br />
HAMARGARREN ETAPA<br />
1. Thomas Voeckler (Europcar) 4.46.26<br />
2. Michele Scarponi (Lampre) 3ra<br />
3. Jens Voigt (RadioShack) 7ra<br />
4. Luis Leon Sanchez (Rabobank) 23ra<br />
5. Dries Devenyns (Omega) 30era<br />
6. Sandy Casar (FDJ) 2.44ra<br />
7. Egoi Martinez (Euskaltel) d.b.<br />
8. Pierre Rolland (Europcar) d.b.<br />
9. Jurgen Van den Broeck (Lotto) d.b.<br />
10. Dmitriy Fofonov (Astana) 2.52ra<br />
11. Thibaut Pinot (FDJ) 3.16ra<br />
<strong>12</strong>. Cadel Evans (BMC) d.b.<br />
13. Bradley Wiggins (Sky) d.b.<br />
14. Nicolas Roche (Ag2r) d.b.<br />
15. Vincenzo Nibali (Liquigas) d.b.<br />
16. Denis Mentxov (Katuxa) d.b.<br />
23. Haimar Zubeldia (RadioS.) d.b.<br />
118. Ruben Perez (Euskaltel) 27.27ra<br />
NAGUSIA<br />
1. Bradley Wiggins (Sky) 43.59.02<br />
2.Cadel Evans (BMC) 1.53ra<br />
3.Christopher Froome (Sky) 2.<strong>07</strong>ra<br />
4.Vincenzo Nibali (Liquigas) 2.23ra<br />
5.Denis Mentxov (Katuxa) 3.02ra<br />
6. Haimar Zubeldia (RadioS.) 3.19ra<br />
7.Maxime Monfort (RadioS.) 4.23ra<br />
8.Jurgen Van den Broeck (Lotto) 4.48ra<br />
9.Nicolas Roche (Ag2r) 5.29ra<br />
10.Tejay Van Garderen (BMC) 5.31ra<br />
11.Rui Costa (Movistar) 5.46ra<br />
<strong>12</strong>.Rein Taaramae (Cofidis) 5.56ra<br />
13.Janez Brajkovic (Astana) 6.29ra<br />
14.Andreas Kloeden (RadioS.) 6.33ra<br />
15.Michele Scarponi (Lampre) 7.14ra<br />
16.Frank Schleck (RadioShack) 8.19ra<br />
17.Jerome Coppel (Sojasun) 8.31ra<br />
18.Thibaut Pinot (FDJ) 8.53ra<br />
19.Levi Leipheimer (Omega) 8.59ra<br />
24. Egoi Martinez (Euskaltel) 14.46ra<br />
53. Gorka Izagirre (Euskaltel)39.04ra<br />
93. Jorge Azanza (Euskaltel)59.41era<br />
ERREGULARTASUNA<br />
1. Peter Sagan (Liquigas) 232 puntu<br />
2. Matthew Goss (Omega) 205 pt.<br />
3. Andre Greipel (Lotto) 172 pt.<br />
4. Mark Cavendish (Sky) <strong>12</strong>9 pt.<br />
MENDIKOA<br />
1. Thomas Voeckler (Eur.) 28 puntu<br />
2. Fredrik Kessiakof (Astana) 21 pt.<br />
3. Michele Scarponi (Lampre) 21 pt.<br />
4. Christopher Froome (Sky) 20 pt.<br />
GAZTEAK<br />
1. Tejay Van Garderen (BMC) 44.04.33<br />
2. Rein Taaramae (Cofidis) 25era<br />
3. Thibaut Pinot (FDJ) 3.22ra<br />
TALDEKAKOA<br />
1. RadioShack 132.02.22<br />
2. Sky 4.58ra<br />
3. BMC 22.06ra<br />
4. Astana 25.56ra<br />
5. Omega Pharma-Quick Step 26ra<br />
6. Liquigas 28.48ra<br />
7. Katuxa 31.41era<br />
19. Euskaltel-Euskadi 1.29.57ra<br />
Informazio gehiago nahi<br />
@ izanez gero, bisitatu<br />
webgune hau:<br />
berria.info/tourra<strong>12</strong>
18 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Kirola ›<br />
Jose Luis Mendilibar, Osasunaren entrenamendu bat zuzentzen, Taxoaren, joan den denboraldian. JESUS DIGES / EFE<br />
Osasuna, azken ukituen zain<br />
Jose Luis Mendilibarren arabera, aurreko<br />
denboraldietan baino «osatuago» dago<br />
taldea; aldaketa gutxi aurreikusi ditu<br />
Entrenatzaileak dio helburua mailari eustea<br />
dela, sailkapenean gorago begiratu gabe<br />
Beñat Los Arcos<br />
Jose Luis Mendilibar Osasunako<br />
entrenatzaileak taldearen azterketa<br />
egin zuen atzo, denboraldiaurreko<br />
lehen lan saioa amaituta.<br />
Baikor azaldu zen bizkaitarra. Lanean<br />
hasterako, aldaketa gehienak<br />
egin ditu jada Iruñeko taldeak.<br />
«Taldea aurreko urteetan baino<br />
osatuago dago»,<br />
entrenatzailearen ustez. Dena<br />
den, zehaztu zuen «abuztuaren<br />
amaierara arte» ez dutela jakingo<br />
behin betiko taldea zein izango<br />
den, beti izan daitezkeelako aldaketak.<br />
Taldeko jokalariekin, bi zalan-<br />
tza ditu Osasunak, Ibrahima Balderena<br />
eta Javad Nekunamena.<br />
Bi kasuotan azken erabakia «taldearen<br />
esku» egongo dela azaldu<br />
zuen. Baten batek taldea uzteak<br />
ez du kezkatzen: «Baditugu ordezkoak».<br />
Hortaz, badirudi Osasunak<br />
ez duela fitxaketa gehiago<br />
egiteko asmorik.<br />
Lau dira orain arte Osasunak<br />
fitxatu dituen jokalariak: Sisinio<br />
Gonzalez Sisi, Fernando Maceda<br />
Nano, Alejandro Arribas eta Emiliano<br />
Armenteros. «Laurak nahi<br />
genituen jokalariak dira, eta gurekin<br />
dauzkagu». Gainera, azaldu<br />
zuen horietako birekin «aspaldi»<br />
lortu zutela akordioa, eta bes-<br />
G Euskal taldeen denboraldi-aurreko lagunarteko partidak<br />
REALA<br />
pBihar. Les Englatins-Reala.<br />
Hendaian, 19:30ean.<br />
pUztailak 18. Eibar-Reala. Azpeitian<br />
(Gipuzkoa).<br />
pUztailak 20. Reala-Olympique<br />
Lyon. Donibane Lohizunen,<br />
18:00etan.<br />
pUztailak 28. Reala-Bordeleko<br />
Girondins. Irunen (Gipuzkoa),<br />
19:00etan.<br />
pUztailak 31. Reala-Zaragoza.<br />
Bergaran (Gipuzkoa).<br />
pAbuztuak 5. Modena-Reala.<br />
pAbuztuak 8. Parma-Reala.<br />
pAbuztuak 10. Varese-Reala.<br />
pAbuztuak 11. Siena-Reala.<br />
OSASUNA<br />
pUztailak 18. Huesca-Osasuna.<br />
Huescan (Espainia).<br />
pUztailak 20. Osasuna-Logroñes.<br />
Vianan (Nafarroa).<br />
pUztailak 24. Osasuna-Eibar.<br />
te biek Iruñera etorri nahi izan<br />
dutela, «beste eskaintza batzuk<br />
izanda ere». Horregatik, adierazi<br />
zuen klubak izango duela «zerbait<br />
ona» jokalariek hautu hori<br />
egiteko.<br />
22 edo 23 jokalari izan nahi ditu<br />
Mendilibarrek. Taldea osatzeko,<br />
harrobia baliatuko du. Bigarren<br />
taldeko lau jokalarik egingo dute<br />
denboraldi-aurrea haren aginduetara,<br />
eta horietatik «gutxienez<br />
bi edo hiru» lehen taldearekin<br />
geratzea nahi du. Osasunak 24 jokalarirekin<br />
ekin dio denboraldiaurreari.<br />
Sisi da arazo fisikoak dituen<br />
bakarra, eta Mendilibarrek<br />
dio «denbora gehiago» kostako<br />
zaiola taldera itzultzea. Lesioa<br />
zuen bestea Masud Shojaei da,<br />
baina irandarra gainontzekoekin<br />
ari da lanean jada: «Berak baino<br />
beldur handiagoa dute medikuek».<br />
Atzoko saioetan taldekideekin<br />
batera aritu zen Masud,<br />
«aurreikusita ez zegoen arren».<br />
Denboraldi berriari begira,<br />
Mendilibarrek uste du lehenengo<br />
Agoitzen (Nafarroa).<br />
pUztailak 28. VVV Venlo-Osasuna.<br />
Venlon (Herbehereak).<br />
pUztailak 31. De Graafschap-<br />
Osasuna. Doetinchemen (Herbehereak).<br />
pAbuztuak 2. Groningen-Osasuna.<br />
Rolden (Herbehereak).<br />
pAbuztuak 4. Heracles-Osasuna.<br />
Almelon (Herbehereak).<br />
pAbuztuak 8. Osasuna-Zaragoza.<br />
Tafallan (Nafarroa),<br />
19:00etan.<br />
helburua «prestaketa on bat» egitea<br />
dela: «Sasoi betean egon beharra<br />
daukagu». Horretarako, denboraldi-aurre<br />
on bat egin beharko<br />
du Osasunak. Alabaina, urtero<br />
«oso antzekoa» izaten dela ziurtatu<br />
zuen. Ligako egutegiari dagokionez,<br />
ez du begiratu nahi aurreneko<br />
partidatik harago: «Deportivoren<br />
aurkakoa baino ez dut buruan».<br />
Taldearen xede nagusia zehazterakoan,<br />
oso argi du zein<br />
izango den jomuga: «Mailari eusten<br />
saiatuko gara, eta ez dugu sailkapenean<br />
gorago begiratuko».<br />
Presidente aldaketa ere izan<br />
zuen hizpide prentsaurrekoan.<br />
Ziurtatu zuen Miguel Artxankorekin<br />
baduela harremana, eta<br />
presidente berriak kluba «ondo»<br />
ezagutzen duela. Entrenatzaile<br />
bizkaitarrak uste du «aldaketa<br />
batzuk» izango direla taldea zuzentzeko<br />
moduan: «Bere marka<br />
bereizgarria jarri nahiko dio Osasunari».<br />
Haatik, ez du aldaketa<br />
nabarmenik espero, gauzak<br />
«nahiko ongi» daudelako.<br />
pAbuztuak <strong>12</strong>. Nafarroako<br />
Erreinua saria. Iruñean.<br />
ATHLETIC<br />
pBihar. Olympique Lyon-Athletic.<br />
Grenoblen (Frantzia),<br />
20:00etan.<br />
pUztailak 17.Raja Casablanca-<br />
Athletic,Casablancan (Maroko).<br />
pUztailak 21-22. Torneoa PSV,<br />
Slask Wroclaw eta Benficarekin,<br />
Wroclawn (Polonia).<br />
DLaburrak<br />
Sanjurjok 2015era arte<br />
berritu du kontratua<br />
OSASUNA ›Oier Sanjurjok<br />
beste bi urtez luzatu du kontratua<br />
Osasunarekin, 2013tik<br />
2015era. Lizarrako jokalariaren<br />
etete klausula sei milioi eurokoa<br />
izango da hemendik aurrera.<br />
26 urteko atzelariak utzita<br />
jokatu zuen aurreko denboraldian<br />
Celtan, eta maila ona<br />
eman zuen. Horri esker itzuli da<br />
berriro Iruñeko taldera.<br />
Ziganda: «Argi nuen denak<br />
berdin jarraituko zuela»<br />
ATHLETIC ›Jose Angel Ziganda<br />
Athletic B-ko entrenatzaileak<br />
atzo aitortu zuen ez duela inoiz<br />
dudarik izan denak berdin jarraituko<br />
zuela, nahiz eta Marcelo<br />
Bielsak eta zuzendaritzak tirabirak<br />
izan. «Athletic oso talde<br />
exijentea da, presio handia<br />
dago, eta maila gorenean egon<br />
nahi du arlo guztietan. Normala<br />
da tentsio uneak egotea».<br />
Jose Angel Ziganda. L. JAUREGIALTZO / ARP<br />
Jokalariak, Camp Noun<br />
ezustekoa emateko prest<br />
REALA ›Dani Estradak eta Ion<br />
Ansotegik ez dute baztertu<br />
Ligako estreinakoan Camp<br />
Noun Bartzelona ustekabean<br />
harrapatzea. Estradaren arabera,<br />
Bartzelonak egokitzapen<br />
arazoak izan ditzake, entrenatzailea<br />
aldatzeagatik. Ansotegik,<br />
berriz, gogoratu du Bartzelonako<br />
jokalari askok nekatuta<br />
egon daitezkeela, euren selekzioekin<br />
jokatu ostean.<br />
Cesar Luengo izango da<br />
taldeko entrenatzailea<br />
LAGUNAK ›Cesar Luengok<br />
ordezkatuko du Ruben Berrogi<br />
Lagunak-en aulkian. Luengo<br />
Iruñekoa da jaiotzez, 51 urte<br />
ditu, eta azken denboraldian<br />
Lagunak-en bigarren taldea<br />
entrenatu du. Luengok helburu<br />
argia du: mailari eustea. Barañaingo<br />
taldeak azken jardunaldian<br />
eutsi zion mailari.
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 19<br />
‹ Publizitatea
20 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Kirola ›<br />
DLaburrak<br />
Bera Berak Silvia Ederra<br />
pibot nafarra fitxatu du<br />
ESKUBALOIA ›Silvia Ederra pibot<br />
nafarra da Bera Berak denboraldi<br />
honetarako fitxatutako<br />
bosgarren jokalaria.Ederrak 28<br />
urte ditu,eta azken sasoian<br />
Errioxako Sporting taldean jokatu<br />
du,Lehen Mailan.Dena dela,Ederrak<br />
badu eskarmentua<br />
maila nagusian,aurretik Itxakon,Mar<br />
Alacanten eta Castro<br />
Urdialesen aritu baita.«Indar<br />
askoko pibota da.Oldakorra da<br />
defentsan,eta ondo daki posizioa<br />
lortzen»,esan zuen Ederraz<br />
Tati Garmendiak,Bera Berako<br />
fitxaketen arduradunak.<br />
Ben Swift izan da nagusi<br />
Poloniako bigarren saioan<br />
TXIRRINDULARITZA ›Ben Swift<br />
(Sky) nagusitu zen atzo, Poloniako<br />
Itzuliko bigarren etapan.<br />
Esprintean, britainiarra izan zen<br />
azkarrena, Elia Viviani (Liquigas)<br />
eta Tom Boonen (Omega<br />
Pharma) mendean hartuta.<br />
Fabian Wegmann (Garmin) da<br />
sailkapen nagusiko lehena.<br />
Bilboko Deportivoren<br />
73. zeharkaldia, etzi<br />
IGERIKETA ›Laurehun igerilari<br />
inguru ariko dira larunbat honetan<br />
Bilboko Deportivo Klubak<br />
antolatutako 73. Zeharkaldian.<br />
13:00etan hasiko da lehia, Pio<br />
Baroja pantalanean, eta toki<br />
berean amaituko da. Igerilariek<br />
2.380 edo 680 metroko ibilbidea<br />
egingo dute.<br />
Rakovic da laugarrena<br />
Zalgiriseko<br />
pibot serbiarrak<br />
bi sasoirako kontratua<br />
sinatu du Gescrap<br />
Bizkaiarekin<br />
A.Urbistondo<br />
Bizkaiak udako laugarren fitxaketa<br />
egin du. Adrien Moerman<br />
eta Nikos Zisis izan ziren Bilbora<br />
iristen lehenak. Joan den astean<br />
Fran Pilepic kroaziarra etorri<br />
zen, eta atzo, Milovan Rakovic pibot<br />
serbiarraren fitxaketa iragarri<br />
zuen Gescrapek. Rakovic saskipean<br />
beharrezkoa den jokalari<br />
tankerakoa da, talentuz mugatu<br />
samarra, baina gorpuzkera sendokoa.<br />
Egurra eman behar denean<br />
egurra ematen dakien horietakoa.<br />
Zalgiris Kaunasen jokatu du<br />
bukatu berri den sasoian, baina<br />
Montepaschi Sienak utzita aritu<br />
da.<br />
Orain bi denboraldi lan polita<br />
egin zuen Italiako taldearekin,<br />
eta Lauko Finala ere jokatu zuen.<br />
Joan den sasoian, ordea, tokirik<br />
gabe geratu zen Pianigianiren taldean,<br />
eta Kaunasen minutu asko<br />
izango zituela jakitun, Lituaniara<br />
egin zuen jauzia. Rakovicen etorrerak<br />
hainbat zalantza jartzen<br />
ditu mahai gainean. Mavroeidisen<br />
tankerako jokalaria da, eta,<br />
<strong>BERRIA</strong>k jakin duenez, Mavrok<br />
Greziako bi talde nagusien eskaintza<br />
jaso du. D’Or Fischerren<br />
etorkizuna ere argitu barik dago,<br />
eta bistan da Rakovicekin bikote<br />
polita osatuko lukeela. Gaur-<br />
Milovan Rakovic, iaz, Euroligako partida batean. ANTONIO BAT / EFE<br />
gaurkoz, ezin da baztertu Fischerrek<br />
Bilbon jarraitzea hurrengo<br />
sasoian.<br />
Bilbora etor litekeen hurrena<br />
Txemi Urtasun nafarra izan liteke.<br />
Bizkaiaren eskaintza jaso du<br />
iruindarrak, Malagako Unicajak<br />
egin diona baino hobea, baina jokalariarena<br />
da erabakia orain.<br />
Urtasun Endesa Ligako eskolta<br />
onenetakoa izan da, eta sasoi biribila<br />
osatu du Sevillan.<br />
Salgado, 2014ra arte<br />
Donostia aldean ere bada mugimendua.<br />
Javi Salgado kapitainak<br />
bi urterako berritu du kontratua,<br />
eta, dena ondo bidean, bere kirol<br />
ibilbidea Donostian bukatzeko<br />
pausoa eman du. David Doblas pibotarekin<br />
duten hitzezko akordioa<br />
ere erabatekoa omen, baina<br />
hurrengo astean eginen da ofizial.<br />
Andy Pankok, ordea, ez du jarraituko<br />
Lagun Aron, ezta ACB ligan<br />
ere, bi urterako kontratua sinatu<br />
baitu Panathinaikosekin.<br />
Caja Laboral Baskonian, berriz,<br />
Pablo Prigionik oin eta erdi<br />
du New York Knicks NBAko taldean.<br />
Hurrengo egunetan izango<br />
da ofiziala albistea, baina joko antolatzaile<br />
argentinarrak itsasoz<br />
bestaldean jokatuko du.<br />
DLaburrak<br />
Xalak eta Zubietak<br />
15 tanto behar dituzte<br />
PILOTA ›Xalak eta Zubietak<br />
gaur Irujo eta Merino II.aren<br />
aurka 15 tanto egitea aski dute<br />
San Fermin Torneoko finalerako<br />
sailkatzeko (22:15, ETB1). Irujok<br />
eta Merinok 22-14 galdu zuten<br />
herenegun Berasaluze VIII.a eta<br />
Albisuren aurka, eta zail dute<br />
finalean sartzea. Bestalde, Iñaki<br />
Izak bi urterako berritu du kontratua<br />
Asegarcerekin.<br />
Lau gaztek egingo dute<br />
debuta Oriamendirekin<br />
PILOTA ›Oriamendik lau erremontista<br />
gazteri debuta egiteko<br />
aukera emango die etzi,<br />
Galarretan: Ezkurra II.a eta Otaegi<br />
20 urteko aurrelariei, eta<br />
Aizpuru III.a (19 urte) eta Labaka<br />
(21) atzelariei. Aizpuru Pello<br />
Aizpuru txapeldun ohiaren<br />
semea da, eta Ezkurra, Koteto<br />
Ezkurraren iloba. Etzi elkarren<br />
aurka ariko dira.<br />
Goiherri A-k hirugarren<br />
txapela lortu nahi du etzi<br />
SOKATIRA ›Lur gaineko Euskadiko<br />
Sokatira Txapelketako<br />
600 kiloko azken saioa jokatuko<br />
da Getxon, larunbatean.<br />
Arratsaldeko bost eta erdietan<br />
jokatuko da, Zubilleta Parkean.<br />
Goiherri A-k hirugarren txapela<br />
lortu nahi du, 680 eta 640 kilokoetan<br />
garaile izan baitzen.<br />
Lehen bi jardunaldien ondoren,<br />
lehen postuan dira, Mutrikuren<br />
aurretik.
D Ekitaldiak<br />
Zure ekitaldia <strong>BERRIA</strong>n agertzea nahi baduzu: www.berria.info/zerbitzuak/agenda/bidali/<br />
Musika<br />
pBaiona. Austin Blues Band.<br />
Gaur, 21:15ean, Luna Negran.<br />
pBilbo. Yogurinha Borova.<br />
Gaur, 22:30ean, La bola de cristalen.<br />
pBilbo. Eli Reed Papaerboy.<br />
Bihar, <strong>12</strong>:30ean, BBK aretoan.<br />
pBilbo. Glasvegas. Bihar,<br />
13:30ean, Alondegian.<br />
pDonibane Lohizune. Goraki.<br />
Gaur, 21:30ean, elizan.<br />
pDonostia. La Jodedera taldearen<br />
kontzertu ibiltaria. Gaur,<br />
20:00etan, Urbeltza tabernatik<br />
abiatuta.<br />
pDonostia.Revolutionary brothers<br />
eta Xalbala.Gaur,<br />
21:30ean,Katalunia enparantzan.<br />
pDonostia. Sebastian Trio.<br />
Gaur eta bihar, 22:30ean, Altxerrin.<br />
pDonostia. Su ta Gar. Gaur,<br />
22:30ean, Portuan.<br />
pDonostia. Violator, War-Head,<br />
FPV eta Hilotz. Bihar, 21:00etan,<br />
Mogambon.<br />
pGasteiz.B3 Dixieland. Gaur,<br />
20:00etan, Parral tabernan.<br />
pGasteiz.Ray Collins Hot Club<br />
& Los Mambo Jambo. Bihar,<br />
20:00etan, Hell Doradon.<br />
pGasteiz.Trovahavana. Bihar,<br />
20:30ean, Andre Maria Zuriaren<br />
plazan.<br />
pGasteiz.Sonora Milagrosa.<br />
Bihar, 21:30ean, Falerina lorategian.<br />
pGasteiz.The Casters. Bihar,<br />
22:00etan, Artiumen.<br />
pHondarribia. Hondarribia<br />
Blues Festival <strong>20<strong>12</strong></strong>. Bihar,<br />
20:00etan, Obispo plazan.<br />
pIbarrangelu. Oxabi erromeria<br />
taldearen kontzertua. Bihar,<br />
23:00etan, Akordako jaietan.<br />
pIruñea. Egurra ta kitto. Gaur,<br />
19:30ean, Depor tabernan.<br />
pIruñea. Ze Esatek. Bihar,<br />
22:00etan, Herriko tabernan.<br />
pKanbo. Arraga. Gaur,<br />
21:00etan, elizan.<br />
pLasarte-Oria. Tutti Frutti Projectt.<br />
Bihar, 20:30ean, Jalgi kafe<br />
antzokian.<br />
pLekeitio.Delirium Tremens<br />
eta Lekeitioko Musika Banda.<br />
Bihar,23:00etan,Herriko plazan.<br />
pMarkina-Xemein. Su ta Gar<br />
eta Egurra ta Kitto!. Bihar,<br />
22:30ean, Zelaian.<br />
pSopela. Añoranza bolero taldea.<br />
Bihar, 21:30ean, Larrabasterrako<br />
Iberrota plazan.<br />
pSopela. Chalwa Banda, Zarama<br />
eta Laket. Bihar, 23:00etan,<br />
Larrabasterrako Urgitxieta plazan.<br />
pZarautz. Louise Michel. Gaur,<br />
21:00etan, Katixa tabernan.<br />
Antzerkia<br />
pDima. Le cuento las mil y la<br />
una ... Gaur, 20:00etan, Kurutzesantu<br />
museoan.<br />
pDonostia. Txurrimurri eta Morritoston<br />
zirkuan.Gaur,<br />
18:00etan, Txofre plazan.<br />
pDonostia. Zirku gala berezia.<br />
Bihar, 18:00etan, Martzelino<br />
Soroa plazan.<br />
Dantza<br />
pElorrio. Musikaire Dantzaz<br />
konpainia. Bihar, 22:30ean, plazan.<br />
Hitzaldiak<br />
pDonostia. Elena Asis. Gaur,<br />
19:30ean, Koldo Mitxelena Kulturunean.<br />
pEibar. Hablando sobre valores,<br />
progreso, sostenibilidad...<br />
Gaur, 11:00etan, Armeria Eskolan.<br />
pZarautz. Gogo aldartearen<br />
nahasmenduak: Nahasmendu<br />
bipolarra eta depresioa Yolanda<br />
Iglesias psikologoa. Gaur,<br />
19:00etan, kiroldegian.<br />
Ikastaroak<br />
pAretxabaleta. Txalaparta<br />
ikastaroa. Gaur, 18:00etan, Loramendi<br />
elkartean.<br />
Ikus-entzun<br />
pArrasate. Super 8. Bihar,<br />
22:30ean, Monterron parkean.<br />
pBermeo. Gorefest <strong>20<strong>12</strong></strong>. Bihar,<br />
20:30ean, Nestor Basterretxea<br />
aretoan.<br />
pDonostia. El pequeño vampiro.<br />
Gaur, 11:00etan, Okendo kultur<br />
etxean.<br />
pDonostia. Eli Tolaretxipi eta<br />
Flavia Companyren poesia errezitaldia.<br />
Gaur, 19:30ean, liburutegi<br />
nagusian.<br />
pDonostia. Preso gaixo larrien<br />
egoera dokumentala. Bihar,<br />
11:00etan, Koldo Mitxelena Kulturunean.<br />
pDonostia. ¿Teléfono rojo?<br />
Volamos hacia Moscú. Bihar,<br />
22:30ean, Kristinaenean.<br />
pElorrio. El ambulante dokumentala.<br />
Gaur, 22:30ean, plazan.<br />
pGasteiz.China. Ayer y hoy zikloa:<br />
Together pelikula eta Jose<br />
Alipio Morejon historialariaren<br />
hitzaldia. Gaur, 18:30ean, Luis<br />
de Ajuria aretoan.<br />
pIrun. Gnomeo y Julieta.Gaur,<br />
22:30ean, Euskal Jai frontoian.<br />
pLegazpi. Izadia. Bihar,<br />
22:30ean, Azokan.<br />
Bestelakoak<br />
pDonostia. Volver antes que ir<br />
liburuaren aurkezpena. Gaur,<br />
<strong>12</strong>:00etan, liburutegi nagusian.<br />
pGorliz. Errezitaldi poetiko musikala:<br />
Dos orillas y un sueño.<br />
Gaur, 20:00etan, Sertutxenan.<br />
pHondarribia. Irakurketa tailerra:<br />
Verano y amor.Gaur,<br />
16:00etan, Zuloaga etxean.<br />
Louise Michel taldeko musikariak. Ezkerretik hasita aurrenekoa, Marek Barath. <strong>BERRIA</strong><br />
Marek Barath q Musikaria<br />
Irati Garikano Donostia<br />
Eslovakiarra da jatorriz Marek<br />
Barath (Nitra, Eslovakia, 1967),<br />
baina Zarautzen bizi da duela lau<br />
urtetik. Gitarra akustikoa eta pianoa<br />
jotzen ditu Louise Michel taldean,<br />
Jaione, Patxi, Nagore eta<br />
Michalekin batera. Duela hiru urte<br />
sortu zuten taldea, eta munduan<br />
zehar ibili dira kontzertuak<br />
eskaintzen: Alemanian, Txekian<br />
eta Euskal Herrian. Zarauzko Katixa<br />
Surf tabernan joko dute gaur,<br />
21:00etan.<br />
Zein musika mota jotzen duzue?<br />
Ez da erraza estiloa zehaztea, baina<br />
esan dezakegu folkaren eta<br />
rockaren artean mugitzen garela;<br />
ukitu amerikarra ere badugu. Gutariko<br />
bakoitzak oso musika ezberdina<br />
entzuten du; batetik,<br />
Nick Cave, Jonhy Cash eta The<br />
Velvet Underground; bestetik,<br />
Anari eta Mikel Laboa. Eragin horiek<br />
antzematen diren arren, musika<br />
sortzerakoan ez dugu horretan<br />
arreta handirik jartzen. Gure<br />
musika propioa egiten dugu.<br />
Bost kidek osatzen duzue taldea;<br />
zein musika tresna jotzen du bakoitzak?<br />
Jaione oiartzuarra da, eta gitarra<br />
akustikoa jotzen du; horrez gain,<br />
bera da abeslari nagusia. Nagore<br />
zumaiarra da, eta bateria jotzeaz<br />
gain, ahotsa jartzen du zenbait<br />
abestitan; nik neuk ere abesten<br />
ditut kanta batzuk, baina gitarra<br />
akustikoan eta pianoan aritzen<br />
naiz batez ere. Patxi zarauztarra<br />
da, eta baxua jotzen du. Gitarra<br />
elektrikoa, aldiz, Michalek jotzen<br />
du; txekiarra da bera.<br />
Euskal Herrikoak, Txekiakoak, Eslovakiakoak...<br />
nola topatu duzue elkar?<br />
Hamar urtez Berlinen bizi izan<br />
naiz, baina gero Zarautzera etorri<br />
nintzen, emaztea hemengoa baita.<br />
Orduan ezagutu nuen Michal,<br />
duela lau urte. Lagun batek esan<br />
zidan musika egiten zuen txekiar<br />
bat ezagutzen zuela, eta haren bitartez<br />
jarri nintzen harremanetan<br />
Michalekin. Bestetik, laneko<br />
kide baten arrebak, Jaionek,<br />
abestu egiten zuen. Hari deitu eta<br />
hirurok elkartu ginen. Bateriarekin<br />
arazoak izaten ditugu beti.<br />
Orain Martin da gure bateria jotzaile<br />
ofiziala, baina udan oso lanpetuta<br />
dabilenez, Nagorek ordezkatzen<br />
du. Jokin eta Mariano aritzen<br />
ziren lehen, baina orain<br />
kanpoan daude eta ezin dute gurekin<br />
entseatu.<br />
Zuen abestietan nabari da munduko<br />
hainbat txokotakoak zaretela. Hizkuntza<br />
aniztasuna da nagusi.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 21<br />
‹Agenda<br />
Munduko hainbat txokotako bost musikari elkartu, eta Louise<br />
Michel taldea sortu zuten, duela hiru urte. Folk eta rock estiloa<br />
jorratzen dute, eta hizkuntza ugari entzun daitezke euren abestietan.<br />
«Euskaraz, eslovakieraz,<br />
ingelesez, frantsesez eta<br />
txekieraz abesten dugu»<br />
Bai, euskaraz, eslovakieraz, ingelesez,<br />
frantsesez eta txekieraz<br />
abesten dugu. Abesti gehienak<br />
Jaionek egiten ditu; haren anaia<br />
Josu poeta da, eta hark idatzitako<br />
abestiak ere baditugu; ingelesezko<br />
batzuk Michalen neska-lagunak<br />
idatzi ditu.Beste zati batzuk<br />
nik abesten ditut, eslovakieraz<br />
eta txekieraz, eta horiek nik idatziak<br />
dira. Norberak idatzitakoa,<br />
norberak abesten du.<br />
Louise Michel da zuen taldea; Frantziako<br />
Michel anarkistarekin zerikusirik<br />
ba al du?<br />
Bai, hortik dator izena. Hasieran<br />
In.Fusion izena genuen, eta kultura<br />
nahasketa bat ginela adierazi<br />
nahi genuen horrekin. Baina<br />
izen hori nahiko hotza iruditzen<br />
zitzaigun, eta beste baten bila<br />
hasi ginen. Orduan, Patxik Louise<br />
Michel proposatu zigun, Frantziako<br />
Iraultzan borrokan aritu<br />
zen emakume anarkista haren<br />
omenez. Gu izatez ez gara anarkistak,<br />
baina anarkismoaren<br />
ideia batzuekin bat gatoz. Michelek<br />
ogia lapurtzen zuela jakin genuen,<br />
ondoren pobreei emateko,<br />
eta asko gustatu zitzaigun ideia<br />
hori. Haren omenezko abesti bat<br />
egitea gustatuko litzaiguke, baina<br />
oraindik ez dugu tarterik hartu.
22 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Agenda ›<br />
b Eguraldia<br />
Gaur<br />
Ostarteekin, egonkor<br />
pZerua. Egunsentian, lanbroa<br />
izango da kostaldean,<br />
eta behe lainoa barnealdeko<br />
haranetan eta mendialdean.<br />
Goizean, pixkanaka, ostarteak<br />
irekiko dira Euskal<br />
Herriko leku gehienetan.<br />
Arratsaldean, hodeiak ugarituko<br />
dira. Azken orduetan,<br />
mendialdean, hodei ugari<br />
izango dira.<br />
p<br />
Bakio 13/22<br />
p<br />
Bilbo <strong>12</strong>/24<br />
p<br />
Balmaseda 11/24<br />
t°<br />
p<br />
Amurrio <strong>12</strong>/24<br />
p<br />
Eibar 10/24<br />
p<br />
Arrasate 10/25<br />
p p<br />
Gasteiz 8/25<br />
Agurain 8/24<br />
p<br />
Guardia 9/26<br />
p<br />
Donostia <strong>12</strong>/22<br />
p<br />
Leitza 8/23<br />
pHaizea. Haize ahula eta aldakorra<br />
ibiliko da.<br />
pTenperatura. Gora. Beroenak,<br />
ipar partean eta mendialdean,<br />
20 eta 24 gradu<br />
artekoak izango dira; barnean,<br />
21 eta 32 gradu artekoak.<br />
Joera<br />
t°<br />
Larunbata, 14 Igandea, 15 Astelehena, 16<br />
p<br />
Baiona 13/21<br />
p<br />
Iruñea <strong>12</strong>/26<br />
p<br />
Tafalla 10/27<br />
p<br />
Maule <strong>12</strong>/24<br />
p<br />
Donibane Garazi <strong>12</strong>/24<br />
p<br />
Tutera 11/29<br />
t°<br />
p<br />
Abaurregaina 6/22<br />
t°<br />
Bihar<br />
t°<br />
Hodei gehiago ipar partean<br />
pZerua.Pixkanaka,hodeiak<br />
ugaritu egingo dira ipar isurialdean<br />
eta mendi inguruetan.<br />
Barnealdean,ostarteak irekiko<br />
dira,eta Iruñerritik Erriberara,<br />
eguzkia eta goiko hodeiak izango<br />
dira.Arratsaldean,hodei<br />
gehiago iritsiko dira; ipar partean<br />
eta mendi inguruetan,baliteke<br />
zaparradaren bat botatzea.<br />
pHaizea. Mendebaldeko haizea<br />
ibiliko da.<br />
pTenperatura. Gora; batez ere,<br />
barnealdean. Eguneko tenperatura<br />
beroenak, ipar partean eta<br />
mendialdean, 21 eta 25 gradu<br />
artean ibiliko dira; barnealdean,<br />
23 eta 34 gradu artean.<br />
Itsasoa<br />
pItsasoko egoera. Lehen 20 milietan,<br />
haize aldakorra ibiliko da,<br />
2ko indarrekoa, eta itsaskirria<br />
eragingo du. Aldika, eta ipar partean,<br />
itsaskiko guneak sortuko<br />
ditu. Hala-hola ikusiko da.<br />
pOlatuak. Metro bat artekoak.<br />
Itsasaldiak ORDUA METROAK<br />
Itsasbehera 05:38 1,68<br />
Itsasgora 11:59 3,26<br />
Itsasbehera 18:11 1,78<br />
Isobara mapa<br />
JON ALBISU<br />
Eguzkia S0RTU GORDE<br />
06:55 21:45<br />
Ilargia EGUNA<br />
Ilberri Uztailaren 19a, osteguna<br />
Ilgora Uztailaren 26a, osteguna<br />
Ilbete Abuztuaren 2a, osteguna<br />
Ilbehera Abuztuaren 9a, osteguna<br />
b Hitz jokoak BAGABIGA<br />
G Logika jokoa<br />
Bost haur hauek serio-serio ari dira hizketan, etorkizunean zer izan nahi duten bata besteari kontatzen. Zein da haurron<br />
adina? Zer izan nahi dute handitan? Zein da egun haur hauen denbora-pasarik gustukoena?<br />
Arrastoak<br />
1. Idoiak orduak eta orduak ematen ditu bizikletaz gora eta behera. Handitan ez du albaitaria, ez irakaslea, ez eta<br />
aktorea ere izan nahi.<br />
2. 9 urteko haurrari izugarri gustatzen zaio marrazkiak egitea. Ez du albaitaria ez eta irakaslea ere izan nahi, eta ez du ez<br />
Dorleta, ez Alaitz izena.<br />
ADINA<br />
3. Dorletak ez ditu 7 urte, ez eta 8 urte<br />
ere. Ez da albaitaria izango, eta egun ez<br />
du telebista gustuko.<br />
4. Etorkizunean politikaria izan nahi<br />
duenak orduak ematen ditu puzzleak<br />
egiten. Puzzlezaleak Gotzonek baino 3<br />
urte gehiago ditu. Aktorea<br />
HAURRA<br />
DENBORA-PASA<br />
ETORKIZUNEAN<br />
Alaitz<br />
Begoña<br />
Dorleta<br />
Gotzone<br />
Idoia<br />
Marrazketa<br />
Panpinak<br />
Puzzleak<br />
Telebista<br />
Bizikleta<br />
Aktorea<br />
Albaitaria<br />
Irakaslea<br />
Politikaria<br />
Saltzailea<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
11<br />
<strong>12</strong><br />
13<br />
14<br />
15<br />
5 urte<br />
6 urte<br />
7 urte<br />
8 urte<br />
9 urte<br />
A B C D F<br />
ETORKIZUNEAN<br />
Albaitaria<br />
Irakaslea<br />
Politikaria<br />
Saltzailea<br />
G H I J K<br />
DENBORA-PASA<br />
Marrazketa<br />
Panpinak<br />
Puzzleak<br />
Telebista<br />
IZENA ADINA ETORKIZUNEAN DENBORA-PASA<br />
Bizikleta<br />
L M N O P<br />
G Sudokua<br />
7 3 5<br />
1 4<br />
5 6 8<br />
4 1 7 6 5<br />
3<br />
2 1 8 7 3<br />
9 7 2<br />
4 5<br />
8 2 4<br />
9x9-ko laukian hutsik<br />
dauden gelaxkak bete<br />
behar dituzu, 1etik 9ra<br />
bitarteko zenbakiak<br />
idatziz, eta kontuan izanik<br />
zenbaki bakar bat ere ez<br />
dela bi aldiz azaltzen<br />
errenkada eta zutabe<br />
berean, ezta dagokion<br />
3x3-ko laukian ere.<br />
G Goitibehera G Atzoko erantzunak<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
Goiti eta beheiti letra bat gutxiago edo<br />
gehiago du asmatu beharreko hitzak.<br />
1. Atzapar. 2. Zaborra, zakarra. 3. Gipuzkoako<br />
udalerria, Goierrikoa. 4. Inor hiltzeko tresna.<br />
5. Sortu zintuena. 6. Buka. 7. Emakume izena.<br />
8. Gogoak. 9. Xemeinekin batean, Lea-<br />
Artibaiko udalerria.<br />
8 9 6 1 2 4 3 7 5<br />
2 3 5 9 7 6 4 8 1<br />
7 4 1 5 8 3 2 6 9<br />
6 7 8 3 9 5 1 4 2<br />
9 2 3 4 1 7 8 5 6<br />
5 1 4 8 6 2 7 9 3<br />
3 6 2 7 5 8 9 1 4<br />
4 8 9 6 3 1 5 2 7<br />
1 5 7 2 4 9 6 3 8<br />
Goitibehera: 1. Bilkura. 2. Burlak. 3. Bular.<br />
4. Balu. 5. Alu. 6. Ulia. 7. Urlia.<br />
8. Irauli. 9. Limuria.
1 Aretoak<br />
Araba<br />
GASTEIZ<br />
DYELMO BOULEVARD<br />
Boulevard merkataritza gunea (902-221622). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
Men in black 3 18:00 20:15 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 17:35 18:15 20:15 21:00<br />
Project X 17:00<br />
Blancanieves y la leyenda ... 19:00 21:30<br />
The Amazing Spider-Man 3D 19:00 21:45<br />
Ice Age 4 3D 18:00 20:00 22:00<br />
Tengo ganas de ti 17:30 18:30 20:00 21:30<br />
22:30<br />
Ice Age 4 17:30 18:30 19:30 20:30<br />
21:30 22:30<br />
DFLORIDA<br />
San Prudentzio, 22 (945-231940). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Ice Age 4 <strong>12</strong>:00 17:30 20:00 22:30<br />
Los cahorros y el código de ... <strong>12</strong>:00 17:30<br />
Las chicas de la sexta planta 20:00 22:30<br />
Los vengadores <strong>12</strong>:00 17:30<br />
Ellas 20:00 22:30<br />
Muppets <strong>12</strong>:00<br />
La delicadeza 18:00 20:15 22:30<br />
Siempre feliz 18:00 20:15 22:30<br />
Sueño y silencio 18:00 20:15 22:30<br />
Moonrise Kingdom <strong>12</strong>:00 18:00 20:15 22:30<br />
DGURIDI<br />
San Prudentzio, 6 (945-231940). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
The Amazing Spider-Man 3D 18:00 20:30<br />
Las nieves del Kilimanjaro 18:00 20:15 22:30<br />
Men in black 3 17:30<br />
La suerte den tus manos 20:15 22:30<br />
El profesor Lazhar 18:00 20:15 22:30<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 17:30 20:00 22:30<br />
Tengo ganas de ti 17:30 20:00 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />
DYELMO GORBEIA 3D<br />
Gorbeia merkataritza gunea (945-460623). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 18:30 19:45 21:15<br />
22:30<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:45 19:00 20:30 21:45<br />
Ice Age 4 18:15 20:15 22:15<br />
Ice Age 4 3D 17:15 20:30<br />
El enigma del cuervo 17:00 20:10 22:30<br />
Tengo ganas de ti 17:15 19:45 22:15<br />
MS1: Máxima Seguridad 22:20<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 20:00 22:30<br />
Sombras tenebrosas 17:50<br />
Men in black 3 18:00<br />
Bizkaia<br />
BILBO<br />
DCOLISEO CINESA ZUBIARTE<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 19:00<br />
The Amazing Spider-Man 16:20 19:10 22:00<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:00 20:00<br />
Ice Age 4 16:00 17:00 18:00 20:00 22:00<br />
Ice Age 4 3D 19:00 21:00<br />
El enigma del cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Men in black 3 22:45<br />
Contraband 16:00 18:10 20:20 22:30<br />
Tengo ganas de ti 16:30 19:15 22:00<br />
DGOLEM ALHONDIGA<br />
La delicadeza 17:15 20:00 22:15<br />
Siempre feliz 16:30 20:30 22:15<br />
The Amazing Spiderman 17:00 19:45 22:15<br />
Tengo ganas de ti 17:30 22:15<br />
Ellas 20:00<br />
Ice Age 4 3D 20:30<br />
Moonrise Kingdom 18:30<br />
Inmaduros 22:15<br />
Las chicas de la sexta planta 22:15<br />
Ice Age 4 16:30 18:30<br />
The turin horse (JBA) 17:00<br />
George Harrison: living ... (JBA) 20:00<br />
Apache 20:00<br />
Veracruz 18:00<br />
DMULTICINES<br />
Eskutza kalea, 13 (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
La suerte en tus manos 17:30<br />
El mundo es nuestro 20:00 22:15<br />
Slovenka (JBA) 17:30 19:45 22:15<br />
Inmaduros 17:30<br />
Intocable 17:30 20:00 22:15<br />
La delicadeza 17:30 19:45 22:15<br />
Hysteria 20:00 22:15<br />
Profesor Lazhar 17:30 20:00 22:15<br />
Moonrise Kingdom 17:30 19:45 22:15<br />
BARAKALDO<br />
DCOLISEO CINESA MAX OCIO<br />
Kareaga kalea z/g (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
The Amazing Spiderman 3D 17:00 20:00<br />
Inmaduros 16:00 22:45<br />
Los cachorros y el código de ... 16:00<br />
The Amazing Spiderman 16:20 18:00 19:10 21:00 22:00<br />
Ice Age 4 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00<br />
22:00<br />
Tengo ganas de ti 16:30 18:00 19:15 20:45 22:00<br />
Ice Age 4 3D 16:30 18:30 20:45 22:45<br />
Contraband 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Cuando te encuentre 22:45<br />
MS1: Máxima Seguridad 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Men in black 3 3D 16:45<br />
Sácame del paraíso 19:00 22:45<br />
Men in black 3 16:00 19:00 22:45<br />
Intocable 22:45<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 19:00 22:00<br />
Acto de valor 16:00 22:45<br />
Sombras tenebrosas 18:15 20:30<br />
El enigma de cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
DYELMO MEGAPARK<br />
Erribera etorbidea z/g (94-4181672). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:30 19:00 20:30 22:00<br />
The Amazing Spider-Man 2D 18:15 19:45 21:15 22:45<br />
Ice Age 4 3D 17:30 18:30 19:30 20:30<br />
21:30 22:30<br />
Ice Age 4 2D 18:00 20:00 22:00<br />
Tengo ganas de ti 17:40 20:10 22:40<br />
El enigma del cuervo 18:05 20:20 22:35<br />
MS1: Máxima seguridad 18:05<br />
Men in black 3 2D 20:05 22:20<br />
Intocable 17:25<br />
Blancanieves y la leyenda ... 19:35 22:10<br />
BASAURI<br />
DIBAIGANE<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DSOCIAL ANTZOKIA<br />
Moonrise Kingdom 20:00<br />
DBERMEO.Nestor Basterretxea.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DDERIO.Gurea aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DDURANGO.Zugaza.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DERMUA.Ermua antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DGALDAKAO.Torrezabal.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DGERNIKA.Lizeo antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
GETXO<br />
D GETXO ZINEMAK<br />
Arriluze z/g (94-4310310). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Las nieves del Kilimanjaro 17:00<br />
Blancanieves y la leyenda ... 19:30 22:00<br />
Inmaduros 17:00 19:30<br />
Hysteria 22:00<br />
Ice Age 4 2D 17:00 19:30 22:00<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 19:30 22:00<br />
La delicadeza 17:00 19:30 22:00<br />
Tengo ganas de ti 17:00 19:30 22:00<br />
LEIOA<br />
DCINESA ARTEA<br />
Artea merkataritza gunea (902-333 231). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Men in black 3 16:00<br />
The Amazing Spider-Man 16:20 18:00 19:10 21:00 22:00<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:00 20:00<br />
Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Ice Age 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
El enigma del cuervo 16:00 22:45<br />
Sácame del paraíso 22:45<br />
La delicadeza 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Tengo ganas de ti 16:30 19:15 22:00<br />
Contraband 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
DKULTUR LEIOA<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DLEKEITIO.Ikusgarri.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DMUNGIA.Torrebillela.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DMUSKIZ.Meatzari aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DONDARROA. Bine Onera.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
PORTUGALETE<br />
DBALLONTI<br />
The Amazing Spider-Man 17:15 19:45 22:15<br />
The Amazing Spider-Man 3D 18:15 21:30<br />
Ice Age 4 17:45 20:00 22:10<br />
Tengo ganas de ti 17:20 19:50 22:15<br />
Men in black 3 17:40 20:00 22:10<br />
MS1: Máxima Seguridad 20:00 22:15<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 17:30<br />
SANTURTZI<br />
DSERANTES<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:15 19:45 22:15<br />
Ice Age 4 3D 17:30 20:00 22:30<br />
Acto de valor 17:30 20:00 22:30<br />
DZALLA. Zalla zinema.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
Gipuzkoa<br />
DONOSTIA<br />
DANTIGUO BERRI<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 2D 16:45 19:15 19:30 22:00 22:15<br />
Ice Age 4 3D 17:15<br />
Tengo ganas de ti 17:15 20:00 22:30<br />
El enigma del cuervo 20:45 22:45<br />
Ice Age 4 2D 16:45 18:45 20:45 22:45<br />
Sácame del paraíso 16:45 18:45<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 17:00 19:30 22:15<br />
La delicadeza 17:15 20:00 22:30<br />
DLA BRETXA<br />
The Amazing Spider-Man 3D 16:15 19:00 22:00<br />
Tengo ganas de ti 17:00 19:30 22:00 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />
Ice Age 4 3D 16:20 18:30 20:30 22:30<br />
Dylan Dog: Los muertos de la noche 16:00<br />
El enigma del cuervo 18:15 20:30 22:45<br />
Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Project X 16:15<br />
La sombra de la traición 18:00 20:00 22:15<br />
Acto de valor 16:15<br />
MS1: Máxima Seguridad 18:15 20:30 22:45<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 17:15 19:45<br />
DPRINCIPE<br />
El profesor Lazhar 17:00<br />
Inmaduros 19:30 22:00<br />
La cueva de los sueños olvidados 3D 17:30 22:00<br />
Las nieves del Kilimanjaro 19:45<br />
Siempre feliz 17:00 20:00 22:30<br />
¿Y si vivimos todos juntos? 16:45 20:00 22:30<br />
Hysteria 17:15 19:30 22:30<br />
Las chicas de la sexta planta 17:30 20:00 22:15<br />
La delicadeza 17:15 19:45 22:15<br />
Intocable 17:15 19:45 22:15<br />
Moonrise Kingdom 17:00 19:45 22.30<br />
Ellas 16:45 19:30 22:15<br />
DTRUEBA<br />
Marley (JBA) 16:45 19:30 22:15<br />
La delicadeza (JBA) 17:30 19:45 22:00<br />
DANDOAIN.Bastero.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DAZKOITIA. Baztartxo.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DAZPEITIA. Soreasu antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DBEASAIN.Usurbe.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
Ma bonne étoile, Anne Fassio zuzendariaren filma. <strong>BERRIA</strong><br />
EIBAR<br />
DCOLISEO<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
ERRENTERIA<br />
DNIESSEN ZINEMAK<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 17:10 20:00 22:40<br />
Profesor Lazhar (JBA) 20:00<br />
Ice Age 4 17:30 19:45 22:15<br />
Tengo ganas de ti 17:10 20:00 22:35<br />
Las chicas de la sexta planta 17:15 20:00<br />
Blancanieves y la leyenda del cazador 17:00 22:30<br />
Men in black 3 22:45<br />
DHERNANI.Biteri aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
IRUN<br />
DCINEBOX MENDIBIL<br />
Tengo ganas de ti 19:15 22:00<br />
Sácame del paraíso 18:00<br />
MS1: Máxima Seguridad 20:20 22:30<br />
Ice Age 4 18:00 20:10 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 19:15 22:00<br />
Blancanieves y la leyenda ... 19:15 22:00<br />
Men in black 3 18:00 20:20 22:30<br />
DOCINE TXINGUDI<br />
The Amazing Spider-Man 3D 16:15 19:00 22:00<br />
Ice Age 4 3D 16:30 18:30 20:30<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 22:30<br />
Moonrise Kingdom 16:15 18:15 20:15 22:45<br />
Tengo ganas de ti 17:00 19:30 22:15<br />
El enigma del cuervo 16:00 20:30 22:45<br />
Las chicas de la sexta planta 18:15<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />
Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
DLAZKAO.Areria aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DOÑATI.Herri antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DORDIZIA.Herri antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DTOLOSA. Leidor.<br />
Un amour de jeunesse (JBA) 19:15 21:45<br />
USURBIL<br />
DCINEBOX URBIL<br />
Project X 16:00 18:15<br />
Sácame del paraíso 20:15 22:15<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 19:00 22:00<br />
MS1: Máxima Seguridad 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
El enigma del cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
The Amazing Spider-Man 16:00 19:00 22:00<br />
Tengo ganas de ti 16:00 19:00 22:00<br />
Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
The Amazing Spider-Man 3D 16:15 19:15 22:15<br />
DZUMAIA. Aita Mari aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DZUMARRAGA. Zelai Arizti. Ez dago emanaldirik.<br />
Lapurdi<br />
BAIONA<br />
DCGR CENTRE<br />
Les Kaïra 11:15 13:45 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
Ma bonne étoile 11:15 13:45 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
Rock forever 11:15 14:00 16:30 19:45 22:15<br />
The Amazing Spider-Man 3D 11:00 13:45 16:30 19:45 22:15<br />
To Rome with love 13:45 15:50 17:55 20:00<br />
L’âge de glace 4 11:15 14:00 15:15 16:00 18:00 20:00<br />
22:15<br />
Un bonheur n’arrive ... 17:00 22:15<br />
Blanche neige et le chasseur 11:15 22:15<br />
Madagascar 3 11:15 13:30<br />
DL’ATALANTE<br />
To Rome with love 15:00 19:30<br />
La part des anges 21:30<br />
Faust 17:00<br />
DL’AUTRE CINEMA<br />
Holy motors 17:00 21:15<br />
Les enfants de belle ville 15:00 19:00<br />
Starburck 19:15<br />
Adieu Berthe 15:15<br />
80 egunean 17:00<br />
Marley, the definitve story 21:00<br />
ANGELU<br />
DMONCINE<br />
Rock forever 14:00 16:30 19:30 22.00<br />
Les Kaïra 14:00 16:00 20:00<br />
Mains armées 14:00 18:00 20:00 22:00<br />
To Rome with love 16:30 19:30<br />
The Amazing Spider-Man 3D 14:00 19:30<br />
The Amazing Spider-Man 2D 16:30 22:00<br />
Un bonheur n’arrive jamais ... 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
L’âge de glace 4 3D 16:00 20:00<br />
L’âge de glace 4 2D 14:00 18:00 22:00<br />
Madagascar3 14:00 16:00<br />
Adieu Berthe 18:00<br />
The Dictator 22:00<br />
Blanche neige et le chasseur 14:00 22:00<br />
DONIBANE LOHIZUNE<br />
DLE SELECT<br />
The Amazing Spider-Man 3D 14:30<br />
The Amazing Spider-Man 2D 22:00<br />
Les Kaïra 17:15<br />
Piégée 22:00<br />
To Rome with love 14:30 22:00<br />
Je me suis fait tout petit 22:00<br />
Ma bonne étoile 17:15<br />
L’âge de glace 4 2D 17:15 19:30<br />
Mains armées 17:15<br />
Rock forever 19:30<br />
La part des anges (JBA) 14:30 19:30<br />
Madagascar 3 14:30<br />
Un bonheur n’arrive jamais seul 19:30<br />
DHAZPARNE.Haritz Barne.<br />
Madagascar 3 3D 18:00<br />
Ce que vous attend si vous attendez un enfant 21:00<br />
DHENDAIA.Les Varietes.<br />
Madagascar 3 3D 15:00 Madagascar 3 17:00<br />
Adieu Berthe 21:00<br />
DKANBO.L’Aiglon.<br />
80 egunean 21:00<br />
MIARRITZE<br />
DROYAL<br />
Días de gracia (JBA) 14:00<br />
Holy motors (JBA) 18:15 22:00<br />
Inside (JBA) 16:25 19:35<br />
Journal de France 17:45<br />
La part des anges (JBA) 14:00 21:30<br />
Le grand soir 20:15<br />
Marley (JBA) 21:45<br />
Starbuck 15:45<br />
To Rome with love (JBA) 15:55 19:45<br />
L’age de galce 4 2D 18:00<br />
Madagascar 3 2D 14:00<br />
Nafarroa<br />
IRUÑEA<br />
DGOLEM BAIONA<br />
Siempre feliz 17:30 20:10 22:15<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:15<br />
La delicadeza 17:15 20:00 22:15<br />
Ice Age 4 17:30 20:10<br />
Ice Age 4 3D 22:15<br />
Ellas 20:10 22:15<br />
Tengo ganas de ti 17:15 20:00 22:15<br />
DGOLEM LA MOREA<br />
(948-222333). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:15 19:45 22:15<br />
The Amazing Spider-Man 2D 17:15 18:30 19:45 21:30<br />
22:15<br />
Ice Age 4 3D 17:30 19:30 22:00<br />
Ice Age 4 17:30 18:30 19:30 22:00<br />
El enigma del cuervo 17:15 20:00 22:15<br />
Tengo ganas de ti 17:15 19:45 22:15<br />
MS1: Máxima Seguridad 17:30 19:30 22:00<br />
Sácame del paraíso 20:30 22:15<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 17:15 19:45<br />
Men in black 3 17:15 19:30 22:00<br />
Moonrise Kingdom 17:30 19:45 22:00<br />
Inmaduros 22:15<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 23<br />
‹ Agenda<br />
DGOLEM YAMAGUCHI<br />
(948-222333). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Uztailaren 14a arte itxita.<br />
DSAIDE CARLOS III<br />
(948-245400). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:30 20:00 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 2D 17:30 20:00 22:30<br />
Ice Age 4 17:30 20:00 22:30<br />
Tengo ganas de ti 17:30 20:00 22:30<br />
Las chicas de la sexta planta 20:00<br />
Blancanieves y la leyenda del cazador 17:30 22:30<br />
DSAIDE OLITE<br />
(948-225595). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Uztailaren 19a arte itxita.<br />
DALTSASU.Iortia. Ez dago emanaldirik<br />
LIZARRA<br />
DGOLEM LOS LLANOS<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
TUTERA<br />
DOCINE<br />
Las chicas de la sexta planta 16:00 18:10 20:20 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 17:00 19:30 22:00<br />
Tengo ganas de ti 16:00 19:00 22:00<br />
Ice Age 4 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 19:00 22:00<br />
Hysteria 16:30<br />
La sombra de la traición 18:30 20:30<br />
MS1: Máxima Seguridad 22:30<br />
Ice Age 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
El gran año 16:15<br />
Dylan Dog: Los muertos ... 18:15 20:15 22:15<br />
The Amazing Spider-Man 3D 16:30 19:15 22:00<br />
UHARTE<br />
DITAROA<br />
(902-463269). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
The Amazing Spider-Man 16:00 19:00 22:00<br />
The Amazing Spider-Man 3D 16:30 19:30 22:20<br />
Dylan Dog: Los muertos de la noche 20:20 22:20<br />
El enigma del cuervo 16:00 18:10 20:20 22:30<br />
Tengo ganas de ti 16:00 18:10 20:20 22:30<br />
MS1: Máxima Seguridad 16:15 18:15<br />
Sácame del paraíso 20:15 22:15<br />
Project X 16:00 18:00<br />
Blancanieves y la leyenda ... 16:30 19:00 22:10<br />
Men in black 3 2D 16:20 18:20 20:20 22:20<br />
Los cachorros y el código de ... 16:10 18:10<br />
Los juegos del hambre 16:00 19:30 22:10<br />
Intocable 20:10 22:20<br />
Ice Age 4 16:15 18:15 20:15 22:15<br />
Ice Age 4 3D 16:30 18:30<br />
Acto de valor 20:30 22:30<br />
VIANA<br />
DLAS CAÑAS<br />
The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22:30<br />
The Amazing Spider-Man 17:15 20:00 22:45<br />
Ice Age 4 18:00 20:00 22:15<br />
Acto de valor 17:15 19:45 22:30<br />
Tengo ganas de ti 17:15 20:00 22:35<br />
MS1: Máxima Seguridad 19:45 22:35<br />
Blancanieves y la leyenda del ... 17:15 20:00 22:40<br />
Men in black 3 17:15<br />
Los cachorros y el código de Marco ... 17:45<br />
American pie: El reencuentro 17:30 20:10 22:45<br />
Los vengadores 19:45 22:30<br />
Nafarroa Beherea<br />
DDONIBANE GARAZI. Vauban.<br />
Prometheus 3D 18:00<br />
7 jours à la Havane (JBA) 21:00<br />
DDONAPALEU. St. Louis.<br />
93 la belle rebelle 19:30<br />
Zuberoa<br />
DMAULE.Baitha.<br />
L’âge de glace 4 3D 21:00<br />
Les femmes du bus 678 (JBA) 21:00
24 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Agenda ›<br />
Komunikazioa D<br />
Txio edo tuit<br />
Irlen sarea<br />
Gorka Julio<br />
T<br />
witter tresna euskarara<br />
lokalizatzeko dugu. Aurretik,<br />
enpresari aukera<br />
bera eskatuz hainbat ekimen<br />
egin ziren esanguratsuena Lander<br />
Arbelaitzek aurrera eraman<br />
zuena. %90a itzultzea lortu du-<br />
gun arren, Twitterrek euskaraz<br />
egoteko data atzeratzea erabaki<br />
du guztiz amaitua egon arte.<br />
Denon artean egindako lokalizazioan<br />
zenbait arazo egon dira,<br />
baina emaitza ona da. Lokalizazioa,<br />
itzulpena baino gehiago da;<br />
lokalizazioa hizkuntza bati berezko<br />
zaizkion elementuak kontutan<br />
hartuz egindako itzulpena<br />
da. Horren ondorioz edo, eztabaida<br />
txiki bat piztu da. Batez ere<br />
mezuentzako txio edo tuit erabiltzearen<br />
bueltan.<br />
Txio, tuit edo tiut erabiltzeari<br />
buruzko eztabaida irekita jarraitzen<br />
du Urtzi Odriozolak irekita-<br />
Jon Sarasua soziologo, irakasle eta ikerlaria, Iruñean. LANDER FDZ. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />
Urtzi Urkizu Donostiia<br />
Euskarazko telebista esparruaz<br />
Jon Sarasuak egin duen eztabaidarako<br />
gogoeta bat zabaldu da<br />
egunotan Interneten. EITBk sortutako<br />
Kontseilugune aholku organorako<br />
egindako gogoeta eta<br />
Lanki ikertegiko Inkuba egitasmorako<br />
egindakoa baliatuz idatzitako<br />
testua da Aretxabaletako<br />
soziologoarena.<br />
Hasteko, Sarasuak planteatzen<br />
du bi plano ezberdinak direla<br />
ETB eta euskarazko telebista espazioa.<br />
«Nagusi diren iritziek, oro<br />
har, ideia batean oin hartzen<br />
dute: ETBri dagokiola euskarazko<br />
telebista espazioaren ardura,<br />
zentroa eta ia osotasuna islatzea».<br />
Gaia beste modu batez<br />
ikustea beharrezkoa ikusten du<br />
irakasleak.<br />
«Erakunde publikoen bilakaera<br />
eta euskal hiztun komunitatearen<br />
potentzial, erakundetze eta<br />
kapital sozialean oinarrituta birpentsatu<br />
beharko da euskararen<br />
hedabide esparrua», proposatu<br />
du Sarasuak. «Irrati espazioan<br />
zenbat irrati eta nolakoak irudikatzen<br />
ditugun, prentsa idatzian<br />
ze apustu egin behar diren, Interneten<br />
nola jokatu, eta telebistaren<br />
alorra nola egituratu behar<br />
dugun».<br />
ko inkesta honen bidez:<br />
http://sustatu.com/urtzai/<br />
1341930025. Bata edo beste erabili<br />
niri pertsonalki ez zait gehiegi<br />
axola, denak ulertuko ditut.<br />
Hala ere, aukeran txio nahiago.<br />
Arrazoi batzuk: T-z hasten da eta<br />
ongi ulertzen da, berezkoaren<br />
esanahi bera du eta gure hiztegian<br />
dago, TT Trending Topic<br />
gehien aipatutako gaiei Txorro-<br />
Txio deitzea dibertigarria iruditzen<br />
zait, haurretako kanta bat<br />
ekartzen dit gogora... Beste hitz<br />
batzuek ere asmatu izan ditugu,<br />
arroba — abildua— , feed —jario—,<br />
hashtag —traola— ... Zer-<br />
Jon Sarasua: «Euskarazko<br />
telebista eskaintzak<br />
multipolarragoa behar du»<br />
Diru publikoari etekin<br />
handiagoa ateraz menu<br />
zabalagoa eskaintzea<br />
proposatu du idatzizko<br />
gogoeta batean<br />
Halaber, haren ustetan, badira<br />
hiru arrazoi planteatzeko euskarazko<br />
telebista espazioaren eredu<br />
matriziala bera berriz pentsatu<br />
beharra dagoela: «Euskararen bilakaera<br />
bera, teknologia nahiz eskaintza<br />
uholde baten panorama<br />
berria eta hiru hamarraldiotako<br />
pitzadura politikoa beste egoera<br />
batera pasa izana. Hiru arrazoi<br />
multzo horien pilaketak abagune<br />
berezia sortzen du». Sarasuari<br />
iruditzen zaio euskal hiztun komunitatearen<br />
analisi bat izatea<br />
beharrezkoa dela euskarazko telebista<br />
esparruaz pentsatzeko.<br />
Halaber, euskal telebistaren<br />
etorkizunari begira osagai hauek<br />
konbinatu beharko lirateke: telebista<br />
publiko-autonomikoa, ekimen<br />
sozialeko Euskal Herri mailako<br />
telebista kateak, tokian<br />
gatik ez oraingoan? Kasu ezberdina?<br />
Hauek ere, erabiltzen hasi<br />
ginenean inork erabiltzen ez zituela<br />
gogoratu beharko genuke.<br />
Arkeologia apur bat eginez<br />
(http://teketen.com/<strong>20<strong>12</strong></strong>/arkeotxioka/)<br />
20<strong>07</strong>ra bueltatzen bagara,<br />
proto-twitter euskaldun baten<br />
aztarnekin egingo dugu topo.<br />
Txioka.net izan zen hura, guztiz<br />
eukaraz eta bere nahia hauxe:<br />
«Twitterren ibiltzen diren euskal<br />
herritarrak biltzen saiatzen gara.<br />
Hauen arteko elkar ezagutzea<br />
bultzatu eta ekitaldi etab. berri<br />
eman sare honen barnean. Ez du<br />
sare zentralizatu bat izan nahi,<br />
tokiko telebistak eta haien saretzeak,<br />
eta gainerako euskal hedabideen<br />
Interneteko telebista<br />
eskaintza.<br />
«Dirua modu konbinatuan»<br />
Euskarazko telebista espazioa<br />
sortzearen helburu publikora bideratutako<br />
dirua etorkizunean<br />
modu konbinatu batean banatzea<br />
proposatu du Sarasuak:<br />
«Diru publikoari etekin handiagoa<br />
ateraz, ikusleari aukera<br />
gehiago eta menu zabalagoa eskainiz,<br />
gizarte ekimeneko enpresak<br />
telebistagintzan aktibatuz,<br />
euskal hiztun komunitatearen dinamika<br />
onenetatik gertuago dauden<br />
bideak irekiz eta euskal telebista<br />
esparru txiki eta mugatu<br />
baina askotarikoagoa eta sustraituagoa<br />
sortuz». Hori esanda, irakasleak<br />
ez du zalantzan jartzen<br />
esparru berri horretan ETBk<br />
«izango duen eta izan behar duen<br />
funtzio ordezkaezina eta ziurrenik<br />
zentrala».<br />
Sarasuak onartu du «ETB on<br />
bat» behar dugula, baina iruditzen<br />
zaio errezeta zaharrekin ezin<br />
direla konpondu ondoez berriak:<br />
«Euskaldunen kontsumo eta irudikapen<br />
fragmentazioari, edota<br />
aukeren biderkatzeari, ezin zaio<br />
kate bakarraren ideiarekin erantzun,<br />
ez hedabide-entitate publiko<br />
bakarrean diru ia kontzentratzean<br />
ere. Euskarazko eskaintzak<br />
multipolarragoa izan behar du,<br />
eta multipolartasun horretarako<br />
aukera ematen digu euskal hiztun<br />
komunitatearen eraketa gaitasun<br />
eta erakunde sozial-enpresarialen<br />
dentsitate bereziak».<br />
ETB1en eredu nahiz programazioan<br />
asmatzea garrantzizkoa<br />
iruditzen zaio, baina esparru zabalago<br />
bateko eginkizun banaketan<br />
kokatuta. «Euskarazko kateak<br />
aurrera egin behar du, beheraldiari<br />
eutsi eta esperimentatu,<br />
garai berrietarako».<br />
Etorkizuneko politikak pentsatzeko<br />
heldulekuak eskaintzea da<br />
Sarasuaren testuaren asmoa.<br />
loturak sortzeko gune bat izateko<br />
izaerarekin jaio da, ondoren bakoitzak<br />
bere sarea sortzeko aukera<br />
izan dezan».<br />
Twitter lokalizatzen ari ginen<br />
bitartean inurri talde batek (azken<br />
aldian Asier Arsuagak<br />
gehien bat), Status.net tresna<br />
%100era lokalizatu dute. Horri<br />
esker Twitterren antzeko sareak<br />
sortu ahal izango ditugu euskaraz.<br />
Bertako mezuek hartzen duten<br />
izenak berdin du, sare batetik<br />
bestera mezu horiek bidaltzeko<br />
aukera baitago. Benetako irlen<br />
sarea eta Txiokaren izanaren oinordekoa.<br />
Miguel Angel<br />
Blancori buruzko<br />
lan bat ‘San<br />
Fermines 78’-ren<br />
ordez, ETB2n<br />
1978ko sanferminei<br />
buruzko dokumentala<br />
zegoen iragarria atzoko,<br />
baina azken orduan<br />
al<strong>datu</strong> egin zuten<br />
U. U. Donostia<br />
Atzo gauerdian, ETB2 katean<br />
San Fermines 78 ematekoak ziren,<br />
Juan Gautierrek eta Jose Angel<br />
Jimenezek zuzendutako dokumentala.<br />
Lan horretan, gogora<br />
ekartzen da 1978ko uztailaren 8ko<br />
zezenketa amaitutakoan gertatutakoa:<br />
Polizia armatua zezen plazan<br />
sartu zen, eta German Rodriguez<br />
gaztea hil zuen, buruan tiro<br />
bat emanda. Gertakari haiek gertutik<br />
bizi izan zituzten lekukoen<br />
testigantzak jaso dituzte, hainbat<br />
ikuspuntutatik.<br />
Astearte arratsaldean, berriz,<br />
ETBk atzoko programazioan aldaketa<br />
bat egitea erabaki zuen.<br />
San Fermines 78 dokumentala<br />
kendu eta haren ordez Miguel Angel<br />
Blanco: el grito de Ermua lana<br />
jarri zuten. 1997ko uztailaren<br />
<strong>12</strong>an, ETAk Miguel Angel Blanco<br />
Ermuko PPko zinegotzia hil zuen,<br />
48 orduz bahituta eduki ostean.<br />
Gertakari horien inguruan<br />
K2000k egindako dokumentala<br />
eman zuten atzo gauerdian<br />
ETB2n. Lan baten estreinaldia<br />
izaki, ez da oso ulergarria ETBk<br />
bezperan azken orduan iragarri<br />
izana.<br />
San Fermines 78 lana2005. urtean<br />
eman zuen aurrenekoz ETB2<br />
kateak. Osorik ikus daiteke Youtuben,<br />
bilaketan dokumentalaren<br />
izena jarrita.
Laura Mintegi<br />
elkarrizketatuko dute<br />
Joxe Juan Ugaldek EH Bildu<br />
koalizioko lehendakarigai Laura<br />
Mintegi elkarrizketatuko du.<br />
Ondoren, auzolanen inguruan<br />
ariko dira; Kataluniako herri<br />
batean, adibidez, bizilagunek<br />
asfaltatu dituzte kaleak.<br />
‘Faktoria’. Euskadi Irratia, 09:00.<br />
D Telebista<br />
ETB 1<br />
06:10: Marrazki bizidunak. Nafarroarako<br />
deskonexioan,<br />
10:00 arte. 08:35: Ai, ama!.<br />
09:05: Euskal Herritik. 09:35:<br />
Ibiliz. 10:00: Haratago. 10:50:<br />
Bidaide. 11:40: Bost txakur eta<br />
... <strong>12</strong>:10: Martin. <strong>12</strong>:35: Goenkale.<br />
13:35: Oihaneder bere saltsan.<br />
14:00: Gaur egun. 14:15:<br />
Tourra. 11. etapa. 17:20: ETB<br />
kantxa. Olaizola II.a - Apraiz /<br />
Bengoetxea VI.a - Begino.<br />
18:20: Yes We Jai!. 18:45: Haratago.<br />
19:40: Iparraldearen orena.<br />
19:50: Eguraldia. 20:00:<br />
Gaur egun. 20:45: Eguraldia.<br />
20:55: Oihaneder bere saltsan.<br />
21:20: Chiloe. 21:50: Yes<br />
We Jai!. Portugalete. 22:15: Pilota:<br />
San Fermin. Ongai - Peñagarikano<br />
/ Tainta - Mendizabal<br />
II.a. Mtz. de Irujo - Merino<br />
II.a / Xala - Zubieta.<br />
Apezetxea - Zabaleta / Olaetxea<br />
- Ibai Zabala.<br />
Iñigo Lamarca<br />
sanferminetan<br />
Sanfermin festen inguruko<br />
elkarrizketa berezia egingo<br />
diote Iñigo Lamarca arartekoari.<br />
Lehen aldiz entzierroko argazkiak<br />
hiru dimentsiotan egiten<br />
ari den argazkilari bat ere gonbi<strong>datu</strong>ko<br />
dute: Alberto Lopez.<br />
‘Udan Blai’. Euskadi Irratia, <strong>12</strong>:00.<br />
ETB 2<br />
<strong>07</strong>:25: El origen del hombre.<br />
Dokumentala. 08:20: Zinema.<br />
‘Agente 0<strong>07</strong> contra el<br />
Doctor No’. Zuz.: Terence<br />
Young. Akt.: Sean Connery,<br />
Ursula Andress. 1963. 10:15:<br />
Vaya semanita. 13:25: Euskadi<br />
directo. 14:10: San Fermin Directo.<br />
14:30: Robin Food.<br />
14:58: Teleberri. Olaia Urtiagaren<br />
eskutik. 16:05: Eguraldia.<br />
16:25: Ni más ni menos.<br />
18:45: Zinema. ‘Carson City’.<br />
Zuz.: Andre De Toth. Akt.:<br />
Randolph Scott. 1952. 20:15:<br />
Euskadi Directo. 20:58: Teleberri.<br />
22:10: Eguraldia. 22:20:<br />
Tu plato favorito. Africa Baetaren<br />
eskutik. 23:30: Urtain:<br />
20 aniversario. ‘Urtain: Leyenda<br />
y tragedia’. 00:45: Objetivo<br />
Euskadi. Mi otro San<br />
Fermin. 01:15: Zinema. ‘Blade<br />
runner’. Zuz.: Ridley Scott.<br />
Akt.: Harrison Ford. 1982.<br />
‘Yes We Jai!’ saioa. 21:50 ‘Tu plato favorito’ saioa. 22:20<br />
ETB 3<br />
09:20: Hirukiak. 10:10: Shaun<br />
arditxoa. 10:25: Etxekaletxoak.<br />
11:10: Kodea Lyoko. 11:35:<br />
Martin Mistery. 11:55: Doraemon.<br />
<strong>12</strong>:40: George oihanekoa.<br />
13:25: Doraemon. 14:10:<br />
Pingu. 14:30: Altza Porru!.<br />
15:30: Doraemon. 16:15: George<br />
oihanekoa. 17:00: Doraemon.<br />
17:45: Kodea Lyoko.<br />
18:30: Doraemon. 19:15: Martin<br />
Mistery. 20:00: Shin Chan.<br />
20:45: Megaman. 21:45: Doraemon.<br />
22:30: Abentur@roa.<br />
23:00: BBK Live <strong>20<strong>12</strong></strong> egunerokoa.<br />
Lehenengo eguna.<br />
00:10: Chuck.<br />
ETBK Sat<br />
09:00: ETB Kantxa. 10:00: Ni<br />
más ni menos. <strong>12</strong>:00: Tourra.<br />
10. etapa. 13:00: Tourra. 11.<br />
etapa. 14:15: Zona zapping.<br />
14:30: Gaur egun. 14:50: Zona<br />
zapping. 15:30: ETB Kantxa.<br />
Olaizola II.a - Apraiz / Bengoetxea<br />
VI.a - Begino. Olaizola<br />
I.a - Iza / Aritz Lasa - Cecilio.<br />
17:30: Gure bideoteka: Estropadak<br />
Moaña 2011. 19:10: ETB<br />
Kantxa. Olaizola IIa. - Apraiz /<br />
Bengoetxea VI.a - Begino.<br />
20:20: Tourra. 11. etapa. 21:30:<br />
Teleberri. 22:30: Gure bideoteka.<br />
Zesta: 2011ko Binakako<br />
Txapelketa. 23:55: Boxeoa.<br />
Hamaika<br />
Xala-Zubieta /<br />
Irujo-Merino II.a<br />
Sanferminetako torneoko<br />
lehen partidan Ongai-Peñagarikano<br />
eta Tainta-Mendizabal<br />
II.a bikoteak ariko dira. Jarraian,<br />
Xala-Zubieta / Irujo-Merino II.a<br />
partida ikusteko aukera izango<br />
da.<br />
‘ETB Kantxa’. ETB1, 22:15.<br />
08:00: Alex eta Alexix. 08:20:<br />
Bat eta Bat. 09:15: Euskal Herria<br />
esnatuz. 13:00: Ibilaldia.<br />
14:00: Bat eta Bat. 15:15: Bi fashion.<br />
Moda saioa. 15:45: 8 kalea.<br />
16:20: Erritmoz bizi. 17:50:<br />
Alex eta Alexix. 18:15: Gipuzkoa<br />
kultura. 18:35: Ikusmira<br />
Marinel azoka. 18:55: Walker.<br />
Izaskun. 19:25: Euskal Herria<br />
informazioa. Telebista 2.0.<br />
20:45: Bat eta bat. Erreportaje<br />
sorta. 22:00: Olatu talka. Saio<br />
berezia. 22:40: Bat eta bat.<br />
Erreportaje sorta. 23:55: Olatu<br />
talka. 00:30: Bat eta bat.<br />
01:45: Emisioaren amaiera.<br />
La 1<br />
<strong>07</strong>:15: Entzierroa. 08:30: Telediario<br />
matinal. 10:30: Noticias<br />
24 horas. 11:00: La mañana de<br />
La1. Saber vivir. <strong>12</strong>:00: España<br />
entre el cielo y la tierra. 13:00:<br />
Destino: España. 14:00: Albistegia.<br />
14:15: Lo que hay que<br />
ver. 14:30: Corazón. 15:00: Telediario<br />
1. 16:10: Txirrindularitza.<br />
Tourra. 17:55: Corazón<br />
apasionado. 18:50: Ana y los<br />
siete. 20:00: Repor. 21:00: Telediario2.<br />
22:15: Zinema. ‘El árbol<br />
del ahorcado’. Zuz.: Delmer<br />
Daves. 1959. 00:15: Buscamundos<br />
(viajes por la<br />
vida). 01:05: Como hemos...<br />
La 2<br />
09:35: Aquí hay trabajo. 10:00:<br />
Memoria de España. 11:00:<br />
Grandes documentales.<br />
<strong>12</strong>:00: Otros pueblos. <strong>12</strong>:55:<br />
Para todos La2. 13:25: Zoom<br />
tendencias. 13:40: Grandes<br />
documentales. 14:40: Docufilia.<br />
15:35: Saber y ganar. 16:05:<br />
Grandes documentales.<br />
17:00: El hombre y la tierra.<br />
18:00: Docufilia. 19:00: Paraísos<br />
cercanos. 20:00: Curro Jimenez.<br />
21:00: Docufilia. 22:00:<br />
La forja de un rebelde. 23:30:<br />
La2 noticias. 23:45: Días de<br />
cine. 00:15: 50 años de...<br />
00:45: Udako jaialdiak.<br />
Antena 3<br />
06:15: Noticias de la mañana.<br />
09:00: Espejo público. <strong>12</strong>:00:<br />
Karlos Arguiñano en tu cocina.<br />
<strong>12</strong>:30: La ruleta de la suerte.<br />
14:00: Los Simpson. 15:00:<br />
Antena3 noticias. 15:40: Deportes.<br />
16:00: El tiempo. 16:15:<br />
Bandolera. 17:15: El secreto de<br />
Puente Viejo. 18:30: Ahora<br />
caigo. 19:45: Atrapa un millón<br />
diario. 21:00: Antena3 noticias2.<br />
21:35: Deportes. 21:40: El<br />
Tiempo. 22:00: El hormiguero<br />
3.0. 22:30: Dando la nota.<br />
J00:30: Sin rastro. 01:30: Muchos<br />
viajeros. 02:15: ¡Vamos a<br />
jugar!<br />
Tele 5<br />
06:30: Informativos Telecinco.<br />
08:55: El programa de verano.<br />
<strong>12</strong>:45: Mujeres y Hombres<br />
y Viceversa. Emma Garciak<br />
aurkeztuta. 14:30: De<br />
buena ley. 15:00: Informativos<br />
Telecinco. 16:00: Sálvame<br />
diario. Jorge Javier Vazquezek<br />
aurkeztutako saioa. 20:00:<br />
Pasapalabra. 21:00: Informativos<br />
Telecinco. 22:00: Cuñados.<br />
22:30: Hospital central.<br />
Telesaila. 00:00: Más allá de<br />
la vida. Jordi Gonzalezek aurkeztuta.<br />
02:30: Minutos mágicos.<br />
04:00: Infocomerciales.<br />
05:00: Fusión sonora.<br />
La Sexta<br />
<strong>07</strong>:00: La Sexta en concierto.<br />
08:15: Carreteras secundarias.<br />
09:10: Crimenes imperfectos.<br />
11:30: Crímenes imperfectos,<br />
ricos y famosos. <strong>12</strong>:30:<br />
Al rojo vivo. 13:55: La Sexta<br />
noticias. 15:00: La Sexta deportes.<br />
15:35: El millonario.<br />
16:15: Bones. Telesaila. 18:05:<br />
Navy: investigación criminal.<br />
Telesaila. 19:55: La Sexta noticias.<br />
20:55: La Sexta deportes.<br />
21:30: El intermedio. 22:25:<br />
Zinema. ‘Salto al peligro’.<br />
Zuz.: John Badham. 1994.<br />
00:15: Escudo humano. 02:00:<br />
Astro tv.<br />
Urtain boxeolariari<br />
buruzko dokumentala<br />
Jose Manuel Ibar Urtain hil zela<br />
20 urte betetzen direla eta,<br />
boxeolariaren bizitzaren inguruko<br />
dokumentala emango dute.<br />
Marisa Garcia, Jose Legra eta<br />
Benito Canal agertzen dira hizketan,<br />
besteak beste.<br />
‘Urtain: leyenda y...’. ETB2, 23:30.<br />
Cuatro<br />
06:45: El zapping de surferos.<br />
08:15: Top gear. 09:15: Alerta<br />
cobra. 10:15: Rush. 11:30: Alerta<br />
cobra. <strong>12</strong>:30: Las mañanas de<br />
Cuatro. 14:00: Noticias Cuatro.<br />
Hilario Pinok aurkeztuta.<br />
14:50: Deportes Cuatro. Nico<br />
Abadek eta Luis Garciak aurkeztuta.<br />
15:45: Supernanny.<br />
18:00: NCIS: Los Angeles. Telesaila.<br />
20:00: Noticias Cuatro.<br />
21:00: Deportes Cuatro2.<br />
21:30: El Cubo. 22:30: Castle.<br />
Telesaila. 00:00: Ladrón de<br />
guante blanco. 02:00: El cirujano:<br />
historia de un milagro.<br />
02:45: Cuatro astros.<br />
Arte<br />
11:50: Michael Jackson, une<br />
carrière en noir et blanc. <strong>12</strong>:45:<br />
Arte Journal. 13:00: X:enius.<br />
13:30: Les aventures culinaires<br />
de Sarah Wiener en Grande-Bretagne.<br />
14:20: The War.<br />
Une temp nécessaire. 16:05:<br />
X:enius. 16:45: Le Saint. La<br />
Route de l’évasion. 17:35: La<br />
Morava. 18:20: Mangsee dynamite.<br />
19:15: Dans tes yeux.<br />
19:40: La minute vieille. 19:45:<br />
Arte journal. 20:05: Cuisines<br />
des terroirs. 20:35: Mozart superstar.<br />
Dokumentala. 21:30:<br />
Les Noces de Figaro. Opera.<br />
01:00: Patricia Petibon.<br />
Teledeporte<br />
08:00: Saskibaloia. 09:30:<br />
Objetivo <strong>20<strong>12</strong></strong>. 10:20: Quebrantahuesos.<br />
Zikloturista<br />
proba. 11:00: Tenisa. ATP 250<br />
Bastad, zuzenean. 13:00:<br />
Road to London. 13:30: Conexión<br />
motor. 14:05: Txirrindularitza.<br />
Tourra, zuzenean. 11.<br />
etapa. 16:15: Tenisa. ATP 250<br />
Bastad, zuzenean. 18:20: Atletismoa.<br />
Junior mailako munduko<br />
txapelketa, zuzenean.<br />
22:00: Paralinpiarrak. 22:10:<br />
Txirrindularitza. Tourra. 23:30:<br />
Paraxutismoa. Munduko txapelketa.<br />
23:55: Turf zaldi lasterketak.<br />
Zuzenean.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 25<br />
‹ Agenda<br />
E Gaurko filmak<br />
Fantômas 11<br />
pFrance3, 20:35. Zuz.: Andre Hunebelle.<br />
Akt.: Jean Marais, Louis de Funes,<br />
Mylene Demongeot. 1964.<br />
El secreto de Thomas Crown 111<br />
pLaSexta3, 22:00. Zuz.: John McTiernan.<br />
Akt.: Pierce Brosnan, Rene Russo,<br />
Denis Leary. AEB. 1999.<br />
El árbol del ahorcado 1111<br />
pLa1, 22:15. Zuz.: Delmer Daves. Akt.:<br />
Gary Cooper, Karl Malden, Maria<br />
Schell. AEB. 1959.<br />
Salto al peligro 11<br />
pLaSexta, 22:25. Zuz.: John Badham.<br />
Akt.: Wesley Snipes, Gary Busey,<br />
Yancy Butler. AEB. 1994.<br />
Vivre et laisser mourir 11<br />
pFrance3, 22:55. Zuz.: Guy Hamilton.<br />
Akt.: Roger Moore, Yaphet Kotto. 1973.<br />
TF1<br />
D<br />
06:30: TFou. 08:30: Téléshopping.<br />
09:00: TFou. 10:00: Secret<br />
story. 10:55: Au nom de la<br />
verité. <strong>12</strong>:00: Les <strong>12</strong> coups de<br />
midi!. 13:00: Journal. 13:55: Les<br />
feux de l’amour. 14:55: Telefilma.<br />
‘En eaux troubles’. Zuz.:<br />
George Mendeluk. 2009.<br />
16:30: Grey’s anatomy. 18:10:<br />
Secret story. 19:05: Au pied du<br />
mur. 20:00: Journal. 20:40:<br />
Nos chers voisins. 20:50: Section<br />
de recherches. ‘La Bonne<br />
Fée’. ‘Tourner la page’. ‘Babysitter’.<br />
23:45: New York, section<br />
criminellee. 01:25: Londres,<br />
police judiciaire.<br />
France 2<br />
09:30: Amour, gloire et beauté.<br />
09:55: Lignes de vie. 10:25:<br />
Talons aiguilles et bottes de<br />
paille. 10:55: Motus. 11:30: Les<br />
z’amours. <strong>12</strong>:00: Tout le monde<br />
veut prendre sa place.<br />
13:00: Journal. 13:45: Toute<br />
une histoire. 14:40: Txirrindularitza.<br />
Tourra. 17:45: L’après<br />
tour. 18:50: Que le meilleur<br />
gagne!. 20:00: Journal. 20:35:<br />
Carnet de voyage d’Envoyé<br />
spécial. ‘L’appel du désert’.<br />
‘Les nouveaux artificiers’.<br />
22:45: Rendez-vous en terre<br />
inconnue. 00:30: Journal.<br />
00:45: Hello goodbye.<br />
France 3<br />
06:40: Ludo. 08:30: Ludo vacances.<br />
11:40: Le <strong>12</strong>/13. <strong>12</strong>:55:<br />
Txirrindularitza. Tourra. 14:45:<br />
Keno. 14:50: En course sur<br />
France3. 15:00: Maigret. 16:40:<br />
Des chiffres et des lettres.<br />
17:30: Slam. 18:10: Questions<br />
pour un champion. 19:00: Le<br />
19/20. 20:10: Plus belle la vie.<br />
Telesaila. 20:35: Zinema.<br />
‘Fantômas’. Zuz.: Andre Hunebelle.<br />
1964. 22:30: Soir3.<br />
22:55: Zinema. ‘Vivre et laisser<br />
mourir’. Zuz.: Guy Hamilton.<br />
1973. 00:50: Des racines &<br />
des ailes. 02:40: Soir3. 03:05:<br />
Plus belle la vie.
26 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Plaza›Kultura<br />
Musika istorio ingeles bat<br />
The Cure, Radiohead, Garbage eta Keane<br />
ditu talde nagusi gaur hasi eta larunbatera<br />
arte iraungo duen BBK Live jaialdiak<br />
Iaz baino agertoki bat eta 20 emanaldi<br />
gehiago izango ditu aurtengo ekitaldiak<br />
Gorka Erostarbe Donostia<br />
Kartelburuei erreparatzea ekintza<br />
naturaltzat har liteke. Haiei<br />
bakarrik erreparatzea, aldiz, mugatzailea<br />
denik ezin uka, eta hedabideak<br />
sarri tranpa berean<br />
jausten dira/gara. Eta jausiko<br />
dira/gara beste behin ere. Aurtengo<br />
BBK Live jaialdiaren kartelburuei<br />
erreparatuz gero, bi ondorio<br />
atera litezke garuna askotxo astindu<br />
beharrik izan gabe. Bata:<br />
oraina baino handiagoko sona<br />
duten taldeengan jartzen dute<br />
arreta antolatzaileek langintza<br />
horretarako. Bestea: aurtengoan,<br />
ukitu ingeles nabarmena izango<br />
du jaialdiak, hiru egunetako talde<br />
nagusiak pop-rock tradizio ingelesaren<br />
gerizpean hasi eta sailkatuak<br />
izan baitira.<br />
Garai hobeak ezagutu izan ditu<br />
The Curek. Emankorragoak edo<br />
sortzaileagoak, bederen. Hala<br />
ere, mistika duen talde horietako<br />
bat izaten jarraitzen du, eta aurtengo<br />
jaialdiko amu erakargarrienetako<br />
bat da, rockzale beterano<br />
zein belaunaldi gazteagokoak<br />
bilduko baititu. 1976an<br />
Crawley herrixkan (Sussex, Ingalaterra)<br />
sortu zen taldearen jarduna<br />
estilo bakarrera mugatzea<br />
ezinezkoa da. Ingalaterrako postpunk<br />
mugimenduaren ikurretako<br />
bat izan zen Joy Division eta<br />
Siouxsie & the Banshees taldeekin<br />
batera, 70etako amaieran eta<br />
80etako hasieran. Soinu gotikoetarako<br />
bidea hartu zuen gero, eta<br />
Robert Smith taldeko buruaren<br />
letra barnerakoi eta existentzialistek<br />
nahiz beltzez janzteko ohiturak<br />
etiketa hori itsatsarazi dio<br />
taldeari per secula seculorum,<br />
nahiz eta bere ibilian pop kantu<br />
bizizaleagoak ere sortu dituen.<br />
«Hain da tristea The Cure talde<br />
gotiko soiltzat hartzea oraindik<br />
ere. Nik The Cure musika egiten<br />
dut, dena delakoa ere hura». Etiketarekiko<br />
gogaitasuna bezainbat<br />
rock taldeetako hainbat buru<br />
izarrek euren lanari dioten maitasun<br />
arranditsua erakusten<br />
dute Smithen hitzok.<br />
The Curek estudioko hamahiru<br />
disko atera ditu urteotan guztiotan.<br />
Asko dira bilduma lanak,<br />
berrargitalpenak eta zuzenekoak<br />
ere. Zuzenekoa da orain artean<br />
kaleratu duen azkena; Bestival<br />
Life 2011, hain zuzen ere. 90eko hamarkadatik<br />
aurrera asko mantsotu<br />
zen taldearen ekoizpen<br />
erritmoa, baina ez dira geldirik<br />
egon, eta gaur eurena izango da<br />
Robert Cray izango da jaialdiko izen handietako bat. URS FLUEELER / EFE<br />
Kobetamendiko lehen gaua.<br />
The Curen distira 80ko hamarkada<br />
bukaeran hasi zen leuntzen,<br />
itzali ez baita inoiz itzali. Garaitsu<br />
horretan egin zituen lehen urratsak<br />
Radioheadek. Oxford inguruko<br />
bost lagunek sortu zuten<br />
90eko hamarkadako rock ingelesaren<br />
zutarri nagusietako bat<br />
izango zen taldea, Blur eta Oasisen<br />
arteko gatazka mediatikotik<br />
gaindi. Pablo Honey (1993) irregularrarekin<br />
debutatu, The Bends<br />
(1995) eta OK Computer (1997) zoragarriekin<br />
kritikaren nahiz entzuleen<br />
miresmena bereganatu,<br />
eta rock ingelesaren iruditerian<br />
aztarna sakona utzi duen taldea<br />
bilakatu zen. Bide esperimental<br />
eta berritzaileagoen bila—jazza,<br />
musika elektronikoa eta krautrock<br />
oihartzunak bereganatuz—<br />
jardun du geroztik Tom Yorkek<br />
gi<strong>datu</strong>riko taldeak. Kid A (2000)<br />
eta Amnesiac (2001) dira horren<br />
adibide. Salmenta eta zabaltze sistema<br />
berrietara egokitzen aurreneko<br />
talde handietakoa izan zen<br />
Radiohead, In Rainbows(20<strong>07</strong>) sarean<br />
jarri baitzuen salgai, erosi<br />
nahi zuenaren esku utziz ordainaren<br />
kopurua. The Kings of Limbs<br />
izan da Radioheadek orain artean<br />
kaleratu duen azken lana. Taldeak<br />
ez du bere lehen hamarkadako<br />
oihartzun bera, ez mediatikoki ez<br />
ikus-entzuleei dagokienez; garai<br />
oparoagoetan egon izan da Bilbon<br />
bertan —duela hamarkada bat<br />
pasatxo, esaterako—, baina<br />
biharkoan ere asko izango dira<br />
Radioheaden lilura jasoko dutenak.<br />
Hiru egunez 60 bat emanaldi<br />
Mikel Lizarralde Donostia<br />
Hondarribia (Gipuzkoa) musika<br />
beltzaren topagune bihurtu ohi<br />
da uztailaren erdialdean bertan<br />
egiten den blues jaialdiaren bitartez.<br />
Aurten ere ez dio huts egin<br />
hitzorduari eta nazioarteko izen<br />
handiz osatutako programazioa<br />
eskainiko du gaur hasi eta igandera<br />
arte. Besteak beste, Robert<br />
Cray, Eric Sardinas eta Tail Drag-<br />
G Egitaraua<br />
GAUR<br />
p1. Agertokia: The Gift (18:00),<br />
Band of Skulls (19:30), Snow<br />
Patrol (21:40), The Cure (23:15).<br />
p2. Agertokia: Lori Meyers<br />
(18:40), The Maccabees (20:25)<br />
eta Bloc Party (02:20).<br />
p3. Agertokia: Belako (18:10),<br />
Tribes (19:10), Ben Howard<br />
(20:10), Young Guns (21:15), Jon<br />
Spencer Blues Explotion<br />
(22:20), James Murphy (02:15)<br />
eta Pat Mahoney (03:20).<br />
pVodafone karpa: McEnroe<br />
(18.45), Elbis Reber (20:20), La<br />
Habitacion Roja(21:00), Varry<br />
Brava (22:45), Ciudadano Kane<br />
(02:15), Javi Green & Montxo<br />
(04:30).<br />
BIHAR<br />
p1. Agertokia: Zea Mays<br />
(18:00), Mumford&Sons<br />
(20:00), Four Tet (22:35), Radiohead<br />
(23:30).<br />
p2. Agertokia: Noah & The<br />
Whale (18:55), The Kooks<br />
(21:20), Vetusta Morla (01:40).<br />
p3. Agertokia: Zoe (18:10),<br />
ikusi ahal izango dira Kobetamendin.<br />
Iaz baino agertoki bat<br />
baino gehiago izango da, eta 20<br />
bat talde gehiago ariko dira zuzenean.<br />
Azken egunerako kartelburu<br />
bikoitza iragarri dute antolatzaileek.<br />
Izan liteke azken eguna-<br />
gerrek joko dute Hondarribian,<br />
baina izarrekin batera izango<br />
dira maila apalagoko ekitaldi<br />
garrantzitsuak; hala nola haurrentzako<br />
kontzertu pedagogikoak.<br />
Blues jaialdiak segituko du<br />
izaten izaera herrikoia, eta kontzertu<br />
guztiak kalean egingo<br />
dira, doan.<br />
Jaialdia gaur hasiko da La Bentan<br />
Huckleberry Finn Bartzelonako<br />
taldeak, JW Jones gitarrista<br />
kanadar gazteak eta Eric Sardinasek<br />
emango duten kontzertuarekin.<br />
Sardinasek (AEB, 1970),<br />
gitarraren birtuosoa eta ezkerra<br />
izan arren, eskuinarekin jotzen<br />
ikasi zuen. Horrek bereziki ikusgarria<br />
bihurtzen du bere jotzeko<br />
era. 6 urterekin hartu zuen aurre-<br />
Warpaint (19:10), Here We Go<br />
Magic (20:10), We Are Augustines<br />
(21:15), Awolnation (22:25),<br />
Etienne de Crecy (01:40).<br />
pVodafone karpa: Namek Planet<br />
(18:45), Amos y LoSantos<br />
(19:30), Bigott (21:10), Triangulo<br />
de Amor Bizarro (01:40)Victoria's<br />
Secret Djs (02:25), The<br />
Warriors DJs (05:00).<br />
ETZI<br />
p1. Agertokia: Corizonas<br />
(18:00), The View (19:55), Keane<br />
(22:25), Garbage (00:20).<br />
p2. Agertokia: Eli paperboy<br />
reed (18:55), Glasvegas (21:05),<br />
Sum 41 (01:50).<br />
p3. Agertokia: PS I Love You<br />
(18:10), The Inspector Cluzo &<br />
FB’S Horns (19:10), Pure Love<br />
(20:10), The Big Pink (21:15), Enter<br />
Shikari (23:25), Jonquil(01:50).<br />
pVodafone karpa: Rubick<br />
(18:55), Supersubmarina<br />
(21:00), Onda Vaga (23:45),<br />
Lauroba (01:40), Dani Less &<br />
Oskar Destroy (Independance<br />
Club) (02:25), Nasty Mondays(05:30).<br />
ri, larunbatari, indar handiagoa<br />
emateko, baina izan liteke bi taldeek<br />
ez dutelako aurrekoen musika<br />
pedigririk ere. Bai Garbage eta<br />
bai Keane, The Curek eta Radioheadek,<br />
beste askoren artean,<br />
rock eta pop ingelesaren histo-<br />
Robert Cray, Eric Sardinas eta Tail<br />
Dragger ariko dira Hondarribian<br />
Nazioarteko<br />
blues jaialdiak<br />
20 kontzertu inguru<br />
eskainiko ditu gaur hasi<br />
eta igandera arte<br />
nekoz gitarra bat eta nerabezaroan<br />
ezagutu zuen bluesa.<br />
Biharko eguna Robert Cray<br />
gitarrista handiarena (AEB, 1953)<br />
izango da. Cray 1980an estreinatu<br />
zen, baina Strong Persuader<br />
(1986) diskoak bihurtu zuen bere<br />
belaunaldiko gitarristarik lau<strong>datu</strong>ena.<br />
Bluesaren oinarriekin<br />
egin du lan beti, baina rockari,<br />
soulari eta jazzari bizkarra eman<br />
gabe, eta gaur egun oraindik ere<br />
erreferentzia garrantzitsua da<br />
bluesaren munduan. Crayren<br />
aurretik Virginia Labuat gitarrista<br />
espainiarra eta Sharrie<br />
Williams, gospel ahotsen eskolako<br />
kantari estatubatuarra, ariko<br />
dira. Bestalde, bihar bertan Eric<br />
Claptonek duela 20 urte grabatu-
The Rolling Stones taldeak lehenengo<br />
28›› kontzertua eman zuela 50 urte bete dira gaur 29››<br />
Robert Smith, The Cure taldeko kidea, Bartzelonako Primavera Sound jaialdian, joan den ekainean. ALEJANDRO GRACIA / EFE<br />
rian marrazturiko lorratzaren<br />
zordun dira, baina ez dute haien<br />
bidearen laurdenik egin oraingoz.<br />
Aurten argitaratu du Not<br />
Your Kind of People lan berria<br />
Garbagek. Shirley Manson kantari<br />
eskoziarrak eta Butch Vig<br />
(bateria), Steve Marker (gitarra<br />
eta baxua) eta Duke Erikson (gitarra<br />
eta teklatua) musikari eta<br />
ekoizle estatubatuarrek 1995ean<br />
jo zuten kolpea taldearen izen bereko<br />
diskoarekin. Rock eta musika<br />
elektronikoa modu efektistan<br />
ezkonduz. Pianoan oinarrituriko<br />
pop itsaskorragoa egiten du Ingalaterra<br />
hegoaldeko (Battle, East<br />
sussex) Keane taldeak. Hopes and<br />
Fears (2004) estreinakoarekin<br />
tako Unplugged diskoa joko du<br />
goitik behera Claps for Clapton<br />
proiektuak.<br />
Larunbatean ekitaldi eta kontzertu<br />
ugari izango dira egun<br />
osoan, eta besteak beste, Belceblues<br />
Bergarako taldeak kontzertu<br />
pedagogikoa emango du<br />
Gipuzkoa plazan. Gauean,<br />
berriz, Chicagoko bluesari eskainitako<br />
saioa egingo dute Zora<br />
Young, Eddie Shaw eta Tail<br />
Draggerrekin. Zora Young<br />
(AEB, 1948) gospela kantatzen<br />
hazi zen jaioterrian, Mississippin,<br />
eta 7 urterekin Chicagora<br />
bizitzera joan zenean ere segitu<br />
zuen musika espirituala kantatzen.<br />
Gerora, baina, rhythm and<br />
bluesa ezagutu azkeneko 30 urteotan<br />
esparruko abeslari indartsuenetakoa<br />
izan da. Besteak<br />
beste, Albert King, B.B. King,<br />
Bobby Rush eta Jimmy Dawkisekin<br />
abestu du, hala zuzenean<br />
nola estudioan.<br />
egin zen ezagun eta Strangeland<br />
(<strong>20<strong>12</strong></strong>) lan berria aurkeztuko dute<br />
larunbatean Kobetamendin.<br />
Dena ez da kartelburuena<br />
Kartelburuen dinamika eta mistika<br />
handiena duenetik (The Cure)<br />
gutxien duenera arteko (Keane)<br />
progresioa apurtuko duten proposamen<br />
ezezagunagoak izango<br />
dira jaialdian. Bloc Party talde ingelesaren<br />
postpunk oihartzunak,<br />
Jon Spencer Blues Explotionen<br />
rock eta blues uztarketa gihartsua,<br />
Zea Maysen rock gitarzalea,<br />
Mungiako Belako taldearen proposamen<br />
berria, Eli Paperboy Reeden<br />
soula, Inspector Cluzoren<br />
elektronika frantsesa…<br />
Eddie Shaw saxofoi jotzailea<br />
ere (AEB, 1937) esperientzia handiko<br />
musikaria da. Howlin’ Wolf<br />
mitikoaren taldeko kide izan<br />
zen, eta azkeneko urteotan bere<br />
talde propioa gi<strong>datu</strong> du. Shawren<br />
taldeak klubetan nahiz estadio<br />
handietan jo izan du, eta Chicagon<br />
instituzio bat da.<br />
Tail Dragger, azkenik, abeslari<br />
ikusgarria da, showman-a,<br />
hitzaren zentzurik zabalenean.<br />
Sonny Boy Williamson, Muddy<br />
Waters eta Howlin’ Wolfen seme<br />
artistiko, berak idatzitako kantuekin<br />
osatzen ditu emanaldiak,<br />
eta pasadizoekin nahiz kontakizunekin<br />
tartekatzen ditu piezak.<br />
Hain zuzen ere, Tail Draggerrek<br />
Hondarribiko Blues Jaialdiaren<br />
saria jasoko du igandean. Aurretik,<br />
Bob Margolinek, Hubert<br />
Sumlinek, James Cottonek, John<br />
Mayallek, Pinetop Perkinsek eta<br />
Johnny Winterrek jaso dute sari<br />
hori.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 27<br />
Praileaitzen babes eremua 100 metrora<br />
zabaltzeko eskatuko du Gipuzkoako Diputazioak
28 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Plaza › Kultura<br />
Mick Jagger, Charlie Watts, Bill Wyman, Keith Richards eta Brian Jones, 60ko hamarkadaren hasieran. <strong>BERRIA</strong><br />
The Rolling Stonesek mende erdia bete du. Gaurko egunez, 1962an,<br />
lehenengo kontzertua eman zuen, Londresen, eta gaur taldekideak hura<br />
ospatzeko elkartuko dira. Bira baten eta disko baten atarikoa izan daiteke.<br />
50 urte agertokian,<br />
eta etorkizuna, airean<br />
Mikel Lizarralde<br />
Uztailaren <strong>12</strong>a izan zen,<br />
1962. urtekoa, Mick<br />
Jagger (ahotsa),<br />
Keith Richards (gitarra),<br />
Brian Jones (gitarra), Ian Stewart<br />
(teklatua), Dick Taylor (baxua)<br />
eta Tony Chapmanek (bateria)<br />
Londresko Marquee klubeko<br />
agertokian lehenengo kontzertua<br />
eman zuten eguna. The Rolling<br />
Stones publikoaren aurrean<br />
aurkeztu zena. Rock-and-rollaren<br />
historiara pasatu den talde mitikoaren<br />
debutaren 50. urtemuga<br />
bete da gaur, eta taldekideen arteko<br />
liskar ezagunak une batez gutxienez<br />
albo batera utzita, bandaren<br />
azken formazioko kideek, Jaggerrek,<br />
Richardsek, Charlie Wattsek<br />
(bateria) eta Ron Woodek (gitarra),<br />
elkarrekin ospatuko dute<br />
efemeridea. Somerset House aretoak<br />
irekiko duen erakusketak<br />
(Rolling Stones: 50) laurak elkartuko<br />
ditu, bost urtean elkarrengandik<br />
urrun pasatu ondoren.<br />
Era berean, hor aurkeztuko dute<br />
izen bereko liburua, taldearen<br />
historia laburbiltzen duen liburu<br />
antologikoa.<br />
1962ko uztailaren <strong>12</strong> hartan<br />
Marquee klubean The Rollin’ Stones<br />
—artean g-rik gabe— ikustera<br />
joan zirenek nekez asmatuko<br />
zuten taldea denborarekin zer bilakatuko<br />
zen. Orduan, AEBetako<br />
musika beltzari miresmen ia ob-<br />
sesiboa zion gaztetxo talde bat<br />
zen. Muddy Waters, Willie Dixon,<br />
Bo Diddley eta Chuck Berry<br />
maite zituzten, eta kontzertu<br />
hura, lehenengoa, rhythm &<br />
blues kantu ezagun nahiz ilunekin<br />
osatu zuten. Paradoxikoa da,<br />
baina British invasion deitu zen<br />
haren barruan, taldea oihartzun<br />
handiarekin AEBetara joan zenean<br />
biran, estatubatuar askok beren<br />
herriko musika sustraiduna<br />
ezagutu zuten; ez beharko lukeen<br />
bezala, bertako bluesman beltz<br />
beteranoen eskutik, baizik eta<br />
munduaz bestaldeko gaztetxo zurien<br />
bidez.<br />
Lehenengo kontzertuan parte<br />
hartu zuten taldekideetatik bik,<br />
Taylorrek eta Chapmanek, berehala<br />
egin zuten alde, eta Stewartek<br />
taldekide finko izateari utzi<br />
zion, baina ondorengo urteetan<br />
askotan jo zuen pianoa The Rolling<br />
Stonesekin. Haien ordez, taldearen<br />
aurreneko formazioa osatu<br />
zuten bi musikariak sartu ziren:<br />
Bill Wyman baxu jotzailea<br />
eta Charlie Watts bateria jotzailea.<br />
Bost urteko etena<br />
The Rolling Stonesen gaurko kideek<br />
(Jagger, Richards, Watts eta<br />
Ron Wood) duela bost urte egin<br />
zuen azkeneko agerraldia elkarrekin.<br />
A Bigger Band deituriko<br />
munduko bira egin zuten bi urtean<br />
—147 kontzertu—, eta Euskal<br />
Herrian ere izan ziren jotzen, Donostiako<br />
Anoeta estadioan hain<br />
zuzen ere. Orduz geroztik, ordea,<br />
zurrumurruak zurrumurru, Jaggerrek<br />
eta Richardsek ez dute elkarrekin<br />
egoteko gogo handirik<br />
erakutsi. Ezagunak dira bien artean<br />
izan diren tirabira historikoak,<br />
baina azken urteotan areagotu<br />
egin da taldeko bi buruen arteko<br />
ezinikusia. 2010ean argitaratutako<br />
biografian (Life), Richardsek<br />
ahobizarrik gabe kritikatu<br />
zuen taldekidea, eta 80ko hamarkada<br />
hasieraz geroztik «jarrera jasanezina»<br />
duela agertu zuen.<br />
50. urtemuga bera iskanbilarako<br />
aitzakia izan da, Jaggerrek<br />
adierazi baitzuen ez zuela nahi Richardsek<br />
parte hartzea gaurko<br />
ekitaldietan. Nolanahi ere, badirudi<br />
harremanak baretu direla<br />
eta mende erdi bete izana The Rolling<br />
Stonesen itzulerarako aitzakia<br />
bihur daitekeela. Bill Wymanek<br />
esan du prest legokeela taldekide<br />
ohiekin kontzerturen<br />
batean jotzeko —Steel Wheelsdiskoa<br />
grabatu eta lau urtera utzi<br />
zuen taldea, 1993an—, baina ez<br />
bira oso bat egiteko.<br />
Nolanahi ere, Jaggerrek eta Richardsek<br />
etorkizuna garbi dutela<br />
diote gero eta zurrumurru gehiagok.<br />
Horien arabera, haien asmoa<br />
2013an berriro ere errepidera<br />
ateratzea da eta disko bat grabatzea.<br />
Zortzi urtean aurrenekoa litzateke.<br />
Diru<br />
publikoa<br />
Bi ahotsetara<br />
Leire Lopez Ziluaga<br />
oan den astean jakin<br />
genuen Gürtel auziko epai- J lea Summercase musika<br />
jaialdia ikertzen ari dela, auzian<br />
nahasita egon daitekeelakoan.<br />
Summercase 2006 eta 2008 bitartean<br />
Bartzelonan eta Madrileko<br />
Boadilla del Monten egin zen<br />
indie jaialdia izan zen; besteak<br />
beste, Chemical Brothers,<br />
Rufus Wainwright, Primal Scream<br />
eta Belle & Sebastianek jo<br />
zuten. Antza denez, jaialdia<br />
komisioen banaketa estaltzeko<br />
erabili ote zuten aztertzen ari da<br />
epailea.<br />
Diru publikoz lagundutako<br />
gure jaialdi handietan pentsatu<br />
nuen, ez Gürtel auziaren antzekorik<br />
dagoela uste dudalako<br />
—hemen gauzak hobeto egiten<br />
ditugu—. Kopuruak bilatzen<br />
hasi, eta ikusi nuen Bilboko Udalak,<br />
adibide bat jartzearren,<br />
1.460.000 euro bideratu dituela<br />
aurtengo aurrekontuan BBK<br />
Live jaialdia diruz laguntzera<br />
(Bilduk aurrekontuei egindako<br />
kritikatik hartu dut <strong>datu</strong>a). Ez<br />
dakit zer jasotzen duen trukean<br />
Bilboko herriak. Esango dit norbaitek<br />
jatetxeek, hotelek, turismotik<br />
dirua ateratzen duten gainerako<br />
sektoreek irabazten<br />
dutela, eta horrek hiriaren batez<br />
besteko aberastasuna handitzen<br />
duela, baina zenbaitek Euskal<br />
Herrian eredu horren alde egin<br />
badute ere, eredu bakarra balitz<br />
bezala gainera, kultura ez da<br />
turismoa erakartzeko bitarteko<br />
bat, eta turismoa ez da kulturaren<br />
bidez aberastasuna sortzeko<br />
bide bakarra —adierazgarria da,<br />
esate baterako, musika jaialdi<br />
batek kulturarekin zerikusirik<br />
ez duten sektoreetan sortzea irabazi<br />
gehien—.<br />
Musikak diru publikoa behar<br />
du, baina ez sektoreko gutxi<br />
batzuen negozioa bermatzeko.<br />
Etorkizuneko ikuspegi batekin<br />
inbertitu behar da: beharrezkoak<br />
dira entseatzeko lokal publikoak,<br />
kontzertu aretoen sare<br />
txukuna —bereziki, talde hasiberrientzat—,<br />
musika ikasketak,<br />
kontzertu txikiak, musika<br />
artxibo digital eta fisikoak, eta<br />
abar. Azpiegitura batzuk sortu<br />
eta beste batzuk sendotu. Bereziki,<br />
musikaren arloko kideei eta<br />
gainerako herritarrei erabakietan<br />
parte hartzeko aukera eman<br />
behar zaie. Horixe da aberastasuna.
Praileaitz Ondare Legearen bidez<br />
babesteko galdegingo du Diputazioak<br />
Eusko Jaurlaritzaren<br />
espedienteari alegazioak<br />
jarri, eta babes eremua<br />
100 metrotara<br />
zabaltzeko eskatuko du<br />
Gorka Erostarbe Donostia<br />
Praileaitzeko kobaren inguruko<br />
babes perimetroa 65 metrotik 100<br />
metrora handitzea eta haren ingurunea<br />
Ondare Legearen bidez<br />
babestea, eta ez, egun gertatzen<br />
den bezala, Kosta Legearen bidez<br />
soilik egitea. Horiek dira Gipuzkoako<br />
Foru Aldundiak datozen<br />
egunotan Eusko Jaurlaritzak<br />
Praileaitzeko aztarnategia<br />
(Deba, Gipuzkoa) babesteko<br />
abian jarritako espedienteari jarriko<br />
dizkion alegazioen bi puntu<br />
nagusiak. «Praileaitzen eta haren<br />
ingurunean aurkikuntza garrantzitsuak<br />
egin dira. Horregatik, bizimodu<br />
baten aztarnak jasotzen<br />
dituen kultur paisaia, orain arte<br />
ukitu ez dena, bere osotasunean<br />
babestea nahi dugu», adierazi<br />
zuen Ikerne Badiola Gipuzkoako<br />
Kultura diputatuak, atzo, Donostian.<br />
Ez da Gipuzkoako Foru Aldundiak<br />
Eusko Jaurlaritzak Praileaitzeko<br />
aztarnategia (Deba, Gipuzkoa)<br />
eta haren ingurunea babesteko<br />
abian jarritako<br />
espedienteari alegazioak egingo<br />
dizkion lehen aldia. Eusko Jaurlaritzak<br />
espediente bat jarri zuen<br />
martxan 2010ean Praileaitzeko<br />
aztarnategia (Deba, Gipuzkoa)<br />
eta haren ingurunea babesteko.<br />
Gipuzkoako Foru Aldundiak alegazioak<br />
egin zituen orduan, baina<br />
Jaurlaritzak espedientea artxibatzea<br />
erabaki zuen. Ekainean,<br />
espedientea artxibatu zuen<br />
egun berean, beste bat jarri zuen<br />
abian, «oso antzekoa», Ikerne Badiola<br />
Kultura diputatuak atzoko<br />
agerraldian azaldu zuenez. Hori<br />
dela eta, Gipuzkoako Foru Aldundiak<br />
berriz ere alegazioak egingo<br />
ditu, Eusko Jaurlaritzaren espedienteak<br />
Praileaitz eta haren inguruneari<br />
ematen dion babes<br />
maila «ez delako nahikoa, inondik<br />
ere».<br />
Foru Aldundiak proposatzen<br />
dituen aldaketa nagusiak bi dira.<br />
Lehenengoa, kobaren inguruko<br />
babes perimetroa 65 metrotik 100<br />
metrora handitzea eta babes handiko<br />
zona horretan Deba ibaiaren<br />
ondoan dagoen mendi magala<br />
sartzea da, kobaren kultur paisaiari,<br />
«gelditzen den gutxia»,<br />
eusteko. Bigarrena, zona hori Ondare<br />
Legearen bidez babestea, eta<br />
ez soilik Kosta Legearen bidez,<br />
egun gertatzen den bezala.<br />
Diputazioak datozen egunetan<br />
aurkeztuko ditu alegazioak, eta<br />
Carlos Olaetxea Gipuzkoako Foru Aldundiko arkeologoa eta Xabier Peñalver, atzo, Donostian. JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
G Alegazioak Praileaitzeko babesari<br />
Babesa<br />
Ondare legea Kosta legea Leherketarik ez<br />
Harrobia Basoa<br />
Eusko Jaurlaritzaren espedientea Gipuzkoako Foru Aldundiaren alegazioak<br />
Deba ibaia<br />
Eusko Jaurlaritzak urtebeteko<br />
epea izango du, gehienera ere,<br />
onartzen dituen ala ez jakinarazteko.<br />
Badiolak Jaurlaritzari «ausart»<br />
jokatzeko eskatu zion. Izan<br />
ere, Euskal Autonomia Erkidegoko<br />
Auzitegi Nagusiak Sasiolako<br />
harrobia (Praileaitzeko leize-zuloaren<br />
ondoan dagoena) ustiatzen<br />
duen Amenabar taldeko Zeleta<br />
SL enpresaren aldeko epaia<br />
eman zuen duela hilabete batzuk.<br />
Haren arabera, Jaurlaritzak 50<br />
milioi euro inguru ordaindu beharko<br />
lizkioke enpresari, eta, babes<br />
eremua handituko balitz, kalte-ordaina<br />
proportzio berean handituko<br />
litzateke.<br />
Xabier Peñalver Praileaitzeko<br />
indusketa zuzendaria «oso gustura»<br />
agertu zen Gipuzkoako diputazioak<br />
hartu duen jarrerarekin.<br />
«Lehengo aldia da erakunde batek<br />
proposatzen dituen neurrie-<br />
Praileaitz<br />
haitzuloa<br />
ITURRIA: EUSKO JAURLARITZA, GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA<br />
Bilbo<br />
Donostia<br />
Deba ibaia<br />
kin erabat ados gatozela Praileaitzen<br />
gabiltzan ikerlariok, eta bertako<br />
ondarea babesteko sortu diren<br />
kultur eta natur mugimenduko<br />
kideok. Guk aspaldi eskatu<br />
duguna berretsi baino ez dute egiten<br />
Aldundiaren alegazioek».<br />
Indusketa berriak bi fasetan<br />
Uda bukatu ostean Praileaitzen<br />
berriro indusketak egiten hasiko<br />
dira. Hala jakinarazi zuen atzo Peñalverrek<br />
berak. «Indusketak bi<br />
fasetan gauzatuko dira iraileko<br />
eta azaroko lehen hamabostaldian.<br />
Helburua aurreko interbentzioetan<br />
erantzunik gabe geratu<br />
diren puntuak aztertu eta Solutrense<br />
eta Gravetiense garaiko<br />
mailek duten garrantzia zehaztea<br />
izango da. Horretarako, besteak<br />
beste, karbono 14aren probak<br />
egingo dira».<br />
Behe Madelein aldiko (K.a.<br />
Esplotazioa<br />
Praileaitz<br />
haitzuloa<br />
60 m 100 m<br />
A-8<br />
Bilbo<br />
A-8<br />
15.500 urte) geruzetan Praileaitzeko<br />
koba errituetarako erabiltzen<br />
zela baieztatzen duten hainbat<br />
aurkikuntza egin dira azken<br />
urte hauetan. Orain beheragoko<br />
geruzetan egingo da lan Solutre<br />
aldia (K.a. 17000-19000) eta Gravette<br />
aldia (K.a. 25000) aztertzeko<br />
eta koban garai hartan egiten ziren<br />
jardueren berri izateko. Interbentzioak<br />
hiru espaziotan egingo<br />
dira: atarian, mendebaldeko galerian<br />
eta barneko bigarren gelan.<br />
Orotara, 33.203 euro jarriko dira<br />
indusketa eta laborategi lanak<br />
egiteko. «Hilabeteko epea laburra<br />
da, baina, gure azterketetan ahalik<br />
eta gehien sakontzen saiatuko<br />
gara», azaldu zuen Peñalverrek.<br />
2000tik 2009ra hainbat indusketa<br />
kanpaina egin izan dira Praileaitzen<br />
eta paleolito garaiko aurkikuntza<br />
garrantzitsuak egin izan<br />
dituzte.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 29<br />
Kultura ‹ Plaza<br />
Donostia<br />
2 Soslaia<br />
Peter O´Toole<br />
Aktore aseezin<br />
baten erretiroa<br />
maitu da Peter O´Toolen<br />
A zinemako ibilbidea: «Hatsik<br />
gabe geratu naiz,eta ez naiz<br />
itzuliko»,adierazi du 79 urteko<br />
aktoreak.Inor gutxik espero<br />
zuen halakorik haren gisako<br />
pertsona aseezin batengandik.<br />
Ohorezko Oscarrari ezezkoa<br />
ematekotan egon zen 2003an,<br />
artean lehian irabazteko gai<br />
sentitzen zelako,eta ia lortu<br />
zuen 20<strong>07</strong>an,Venus filmean<br />
eginiko lanagatik.1987an uko<br />
egin zion sir tituluari,arrazoi politikoengatik,edota,agian,ordurako<br />
pantaila handian izana zelako<br />
sir Reginald Fleming Johnsonen<br />
larruan. Baiezkorik inori<br />
ematekotan,whiskyari eman<br />
zion: «Edaria da drogarik suntsikorrena.Horregatik<br />
hautatu<br />
nuen».pK.MATXAIN<br />
DLaburrak<br />
Iñaki Dorronsoro izango da<br />
Eusko Ikaskuntzako burua<br />
ERAKUNDEAK ›Uztailaren<br />
20an egingo du Ezohiko Batzar<br />
nagusia Eusko Ikaskuntzak,<br />
Donostiako Miramar jauregian<br />
duen egoitzan. Hautagaitza<br />
bateratua aurkeztuko da hauteskundeetara,<br />
eta Iñaki<br />
Dorronsoro Plazaola da lehendakari<br />
izateko hautagaia. Hauteskunde<br />
mahaiak eratuko dira<br />
Bilbo, Gasteiz eta Iruñeko lurraldeko<br />
bulegoetan, eta bideokonferentzia<br />
bidez loturik egongo<br />
dira guztiak.<br />
Getxophotok haurtzaroari<br />
buruzko lanak bilduko ditu<br />
ARGAZKIGINTZA ›Getxoko<br />
kaleetan (Bizkaia) egingo da<br />
Getxophoto argazkigintza jaialdia,<br />
abuztuaren 30etik irailaren<br />
30era bitartean. 14 herrialdetako<br />
17 artistaren lanak bilduko<br />
ditu jaialdiak. Argazkiak haurtzaroaren<br />
ingurukoak izango<br />
dira. 20<strong>07</strong>an sortu zen Getxophoto<br />
jaialdia.
30 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Plaza › Bizia<br />
Gerizpean D<br />
Joanes Etxebarria Maule<br />
Uztailaren 14aren astearekin jiten<br />
dira beti Mauleko bestak. Besta<br />
eguna izaki, besten probetxuko<br />
izaten da aste barnean delarik, larunbatez<br />
baino gehiago, aurten<br />
bezala. Baina horrek ez die gogoa<br />
kenduko bestazaleei.<br />
Gaur hasiko dira bestak, urtero<br />
egiten den Zuberoako arteari begirada<br />
erakusketaren estreinarekin,<br />
17:00etan, Ondarearen Etxean.<br />
Hainbat artista zuberotarren<br />
lanak erakusten dira udako erakusketa<br />
horretan, ezagunak izan<br />
ala ez.<br />
Baina besten egiazko abiapuntua<br />
ostiralean izanen da, auzape-<br />
D<br />
pIrten: 06:55.<br />
pSartu: 21:45.<br />
t° pUraren<br />
pItsasgora:<br />
tenperatura:<br />
19 gradu.<br />
11:59 (3,26 m.).<br />
«Euri eta iduzkia, karakolen besta»<br />
pGotzon Garateren ‘Atsotitzak’ liburutik hartua<br />
2010eko bazkaria Mauleko plazan ezarri zuten, bodegan. Aurten ere, asteburu osoan, bazkariak eta afariak emanen dituzte bertan. GAIZKA IROZ<br />
Maule zuri-gorriz jantziko da<br />
Mauleko bestak gaur hasiko dira, eta igande<br />
arte iraunen dute. Antolatzaileen egitarauaz<br />
gain, hainbat elkartek parte hartuko dute<br />
Bertsolariak, trikitilariak eta txalapartariak<br />
ariko dira presoen aldeko poteoan<br />
zak herriko giltzak emanen baitizkie<br />
Lievremont anaia errugbilariei,<br />
iluntzean. Haurrentzat,<br />
pailazoak eta hainbat joko izanen<br />
dira plazan, arratsalde hasieratik.<br />
Xiberoko Zohardia elkarteak,<br />
urtero legez, kantuak ekarriko<br />
ditu plazara ondotik.<br />
Kirolak ere lekua badu Mauleko<br />
besta komiteak prestatu egitarauan.<br />
Errugbi lehiaketa bat izanen<br />
da larunbat goizean Marius<br />
Rodrigo kirol zelaian, baita petanka<br />
lehiaketa ere, Jai-Alaian, tenore<br />
berean. Trinketean, berriz, urteroko<br />
esku-pilota lehiaketari piperra<br />
gehitu diote, berezko jokalariekin<br />
batera mauletarrak ere ariko<br />
baitira. Finalerdiak ostiralean<br />
jokatuko dira, 20:00etan; finala,<br />
berriz, igande arratsaldean.<br />
Elkarteen ekarpena euskaraz<br />
Mauleko besten kantua, garai bateko<br />
ospeak ezagun egin omen<br />
zuena Zuberoatik kanpo ere,<br />
Etxahun Irurik idatzi zuen. Frantsesez<br />
idatzi zuen, beharbada orduan<br />
jadanik ez baitzen komitearen<br />
lehentasunetan euskarazko<br />
egitasmoak sustatzea. Euskal giroa<br />
segurtatzeko, hainbat elkartek<br />
beren ekarpena eginen dute<br />
aurten ere.<br />
Zinka ostatua, azken urteetan,<br />
ez da egunero irekitzen, baina ostatua<br />
kudeatzen duen elkarteak<br />
hilero antolatzen ditu kontzertuak,<br />
eta Mauleko bestetan ezin<br />
zuen bestela egin. Ostiral gauean,<br />
Les Atrapes Niglauds eta No Azar<br />
taldeek joko dute; larunbatean,<br />
berriz, Sin Konzienzia eta Skakeitan<br />
taldeek.<br />
Sortu berri den Herrira Xiberoa<br />
plataformak, berriz, euskal<br />
preso eta iheslari politikoen aldeko<br />
poteoa eta bazkaria antolatu<br />
ditu, larunbat eguerdirako. Koblaka<br />
elkartearen laguntzarekin,<br />
Unai Iturriaga, Arkaitz Estiballes<br />
eta Maddi Ane Txoperena bertsolariak<br />
ekarriko dituzte karrika<br />
itzulira lehenik, eta bazkari ondoko<br />
saiora gero. Trikitia eta txalaparta<br />
ere izanen dira ostatuz ostatu,<br />
Zinkara heldu arte.<br />
Lextarreko plazak ere badu, azken<br />
urteetan, euskarazko presentzia.<br />
Kanta Lextarre deitu ekintzak<br />
bertsoak, kantua eta zuberotar<br />
dantzak nahasten ditu<br />
erdigunetik hurbil den plaza goxo<br />
horretan. Aurten, Hebentik elkarteak<br />
antolatu du, besta komitearekin<br />
partaidetzan.<br />
Mauleko plazan, berriz, musika<br />
talde guti ikusteko parada izanen<br />
da. Ostiraletik igandera, hiru taldek<br />
joko dute, kantaldiez aparte.<br />
Valentziako Obrint Pas taldeak<br />
kausitu behar luke arrakasta<br />
gehien. Asteburuan, bazkari eta<br />
afariak izanen dira plaza erdian<br />
ezarri duten bodegan. Kanpatzeko<br />
eremua ere izanen da Jai-Alai<br />
ondoko kirol zelaian.<br />
Erredakzioa Bilbo<br />
pItsasbehera:<br />
05:38 (1,68 m.).<br />
18:11 (1,78 m.).<br />
Public Enemy<br />
doan ikusi ahal<br />
izango da<br />
Bilboko Aste<br />
Nagusian<br />
Jaien aurrekontua %10<br />
murriztu den arren,<br />
kalitatea bermatuta<br />
egongo dela ziurtatu du<br />
Bilboko Udalak<br />
Krisia sumatu da Bilboko Aste<br />
Nagusiko egitarauan ere. Aurrekontua<br />
joan den urtean baino<br />
%10 apalagoa izango da, «baina,<br />
gutxiago edukita ere, ia ekintza<br />
guztiak egingo ditugu, kalitate<br />
berari eta doakotasunari eutsiz»,<br />
Itziar Urtasun Bilboko jaietako<br />
zinegotziak adierazi duenez.<br />
Hirurehun ekitaldi inguru biltzen<br />
ditu aurtengo egitarauak;<br />
horien artean, su festak, antzerki<br />
ikuskizunak, ekitaldi folklorikoak<br />
eta ehunka kontzertu.<br />
Emanaldi horien artean,<br />
Public Enemy, Revolver, Celtas<br />
Cortos, Esne Beltza eta Ruper<br />
Ordorikaren emanaldiak azpimarratu<br />
ditu udalak. Joan den<br />
urtera arte, gaur-gaurkoak diren<br />
kontzertuak Botikazarrean egiten<br />
ziren, baina lekuz al<strong>datu</strong><br />
behar izan dituzte, zabaldu berri<br />
duten ospitalearen ondorioz.<br />
Itsas Museoaren ingurura eraman<br />
dituzte. «Bilbo etengabe<br />
aldatzen ari den hiri bat da, eta,<br />
horretarako, malgutasuna behar<br />
du», esan du Urtasunek. Baina ez<br />
da hori izango lekualdatze bakarra,<br />
Txikigunea Casilda Iturrizar<br />
parkera al<strong>datu</strong> baita. «Ingurune<br />
zabalagoa, atsegina eta erosoa»<br />
dela gogorarazi du jaietako zinegotziak.<br />
Denentzako jaiak izango direla<br />
azpimarratu du Bilboko Udalak,<br />
eta hori egitarauan islatzen<br />
da, baina ez hor bakarrik, jaietako<br />
leloak ere ideia horri erantzungo<br />
baitio aurten: Zeu zara<br />
Aste Nagusia. Urtasunen esanetan,<br />
jaietako arimari omenaldia<br />
egin nahi dio: «Bertara datozen<br />
hiritarrentzat eta kanpotar guztientzat<br />
da, hain zuzen ere».
Gerizpean D<br />
DLaburrak G<br />
Parte Zaharrerako<br />
sarbidea erraztu du udalak<br />
DONOSTIA›Donostiako Udalak,<br />
herritarrek zein ostalariek<br />
eginiko eskakizunak kontuan<br />
hartu ostean, Parte Zaharreko<br />
sarbideen sistema hobetu du.<br />
Hainbat hobekuntza egin dituzte,<br />
hala nola sarbideen kontrola<br />
areagotu dute, matrikulak grabatzen<br />
dituzten kamerak ipiniz,<br />
eta kaleen norabideak al<strong>datu</strong><br />
dituzte eta zamalanetarako<br />
guneak jarri.<br />
Etzi, Donostitruk bigarren<br />
eskuko gauzen merkatua<br />
DONOSTIA ›Easo plazan<br />
Donostitruk izango da larunbatean.<br />
Bigarren eskuko gauzen<br />
merkatua hilero egiten da, eta<br />
produktuak berrerabiltzea da<br />
asmoa, bide batez zabor<br />
gutxiago sortzeko. Erosteaz<br />
gain, gauzak ere sal daitezke,<br />
goizean antolatzaileen postura<br />
joz. Salmenta postu bat edo<br />
informazioa www.donostitruk.org<br />
gunean eskura daiteke.<br />
Haur sahararrak Gernikako<br />
Batzar Etxean, bisitan<br />
GERNIKA ›Bizkaiko Batzar Nagusietako<br />
lehendakariak,Ana<br />
Madariagak,oporretan dauden<br />
Saharako haurrak hartu ditu<br />
Gernikako Batzar Etxean,eta<br />
Gernikako Arbolari ere bisita<br />
egin diote.Oporrak Bakean<br />
proiektuari esker,Aljeriako Tinduf<br />
herriko errefuxiatuen kanpamentuko<br />
haurrek udan etortzeko<br />
aukera dute.Beste irteera<br />
batzuk ere antolatu dizkiete,hala<br />
nola Guggenheim museora<br />
eta Athleticen garaikur gelara.<br />
Gaur<br />
Non zer<br />
pDonostia. Groseko Zipotz<br />
jaiak. Herri bazkaria Marruman,<br />
<strong>12</strong>:00etan. Pregoia, kuadrillen<br />
aurkezpena eta desfilea,<br />
19:00etan. La Jodedera kontzertu<br />
ibiltaria, 20:00etan. Revolutionary<br />
Brothers eta Xalbalaren<br />
kontzertuak, 21:30ean.<br />
pDonostia. Karmengo jaiak.<br />
Gazte eguna: gazte jokoak,<br />
<strong>12</strong>:00etan. Txupinazoa<br />
<strong>12</strong>:30ean. Bertso bazkaria,<br />
14:00etan. Batukada,<br />
Gatibu. MARISOL RAMIREZ / ARP<br />
18:00etan. Gatibu eta Su Ta Gar<br />
taldeen kontzertuak 22:00etan.<br />
pZaldibia. Txupinazoa,<br />
19:00etan. Triki potea,<br />
20:00etan. Bakailao afaria,<br />
21:30ean.<br />
Bihar<br />
pDonostia. Groseko Zipotz<br />
jaiak. Gazte eguna: kuadrillen<br />
bazkaria, 14:00etan. Elektro<br />
txaranga, 17:30ean. Akelarre eta<br />
brindisa, 20:00etan. Siroka, Habeas<br />
Corpus eta 3 Gabe 2 taldeen<br />
kontzertua, 21:30ean.<br />
pEibar. Amañako jaiak. Erretiratuen<br />
bazkaria, 14:00etan.<br />
Bertso afaria, 21:30ean.<br />
pZaldibia. Pilota finalak,<br />
18:00etan. Sagardo dastatzea,<br />
20:00etan. Erromeria Karma<br />
taldearekin, 23:00etan.<br />
UDAKO<br />
ARGAZKI LEHIAKETA<br />
D<br />
D<br />
D<br />
1. saria<br />
Bi lagunentzako bi gau* eta sasoian<br />
jartzeko zirkuitua.<br />
AISIA HOTELAK<br />
Orio-Orduña-Lekeitio-Derio-Deba-Islares<br />
www.aisiahoteles.com<br />
*Igandetik ostiralera, urteko edozein sasoitan.<br />
Emakumeak dantzan, Errenteriako Erromeria Egunean. GARI GARAIALDE/ARGAZKI PRESS<br />
Erromeriaren bizitasuna<br />
Errenteriako<br />
XIV. Erromeria Eguna<br />
ospatuko da etzi, euskal<br />
kultura zabaltzeko<br />
helburuarekin<br />
Josu Fernandez Donostia<br />
XIV. Erromeria Eguna ospatuko<br />
da larunbatean Errenterian<br />
(Gipuzkoa). Herri dantzak eta<br />
musika ez dira faltako egun<br />
osoan, ezta trikitilari, txaranga,<br />
dantzaldi, txistulari, joaldun, dultzainero,<br />
talogile eta txalapartaririk<br />
ere. Gainera, dantzan gozatu<br />
nahi dutenentzat baina ez<br />
DDiapositibak, papereko argazkiak eta argazki digitalak onartzen dira.<br />
Argazki digitalek bete beharko dituzten baldintzak: gutxienez<br />
1.800x1.200 pixel, eta jpg formatua.<br />
DEUSKAL EDITOREA SMk beretzat gordetzen du jasotako lanak publikatzeko<br />
eskubidea. Lehiaketa honetako parte hartzaileak, bidalitako<br />
lanaren jabe den neurrian, lanak erabiltzen, jendaurrean erreproduzitzen<br />
eta jakinarazten uzten dio EUSKAL EDITOREA SMri, euskarri inprimatuan,<br />
Interneten edo ezagutzen den beste edozein modutan.<br />
dakitenentzat, ikastaro bat izango<br />
da.<br />
Hamalau urte igaro dira lehenengo<br />
Erromeria Eguna antolatu<br />
zutenetik. Orduan, «motor» edo<br />
«akuilu» lana egiteko asmoarekin<br />
hasi ziren. «Ikusten genuen<br />
kaleko dantza, jarduera sozial<br />
gisa, etenda zegoela», dio Jon<br />
Maia antolakuntzako kide eta<br />
dantzariak. Horrela, euskal kultura<br />
eta herri dantza pizteko bidean,<br />
harrotasunez dabiltza errenteriarrak:<br />
«Ikuskizuna zena zerbait<br />
naturala da orain». Izan ere,<br />
urtetik urtera jende gehiago bertaratzen<br />
da. Gainera, «urte barruan,<br />
jai honen oihartzunetik<br />
abiatuta, ekitaldiak eta jardue-<br />
D<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 31<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
2. saria<br />
Sasoian jartzeko zirkuitua,<br />
bi lagunentzat.<br />
LA PERLA<br />
Kontxako pasealekua, z/g<br />
Donostia<br />
Tel.: 943-45 88 56<br />
www.la-perla.net<br />
rak sortzen dira espontaneoki»,<br />
dio Maiak.<br />
Egun osoko festa<br />
Goizean goiz hasiko da festa,<br />
10:00etan, kaleetan zehar diana<br />
izango baita, eta jendea hamaiketakora<br />
bideratuko du. Behin indarberrituta,<br />
<strong>12</strong>:00etan, musikari<br />
zein dantzariek kaleak girotuko<br />
dituzte, eta 13:15ean, emakumeen<br />
sokadantza egongo da. Amaitu<br />
ostean, 14:30ean, festa giroan, herri<br />
bazkaria izango da. Alferkeriarako<br />
astirik gabe, Erromeria Nagusiak<br />
hartuko du lekua,<br />
18:00etan kaleak astinduz. Ondoren,<br />
Aiko Taldeak kontzertua<br />
emango du zumardian, 19:00etan.<br />
Zozketa parte<br />
hartzaileen artean:<br />
Pedro Luis kontserba<br />
ekologikoz osaturiko<br />
bost saski<br />
DLanak irailaren 15a baino lehen bidali beharko dira.<br />
Posta arruntez:<br />
<strong>BERRIA</strong><br />
Martin Ugalde kultur parkea z/g. 20140 Andoain<br />
Posta elektronikoz: irakurle@berria.info<br />
Berriketan sare sozialaren bitartez: #udakolehiaketa<br />
DArgazkiak www.berria.info webgunean jarriko dira<br />
ikusgai.
32 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Plaza › Bizia<br />
Gorka Aldai q<br />
Erraketen soken jartzailea<br />
Hainbat ATP txapelketatan lanean ibili<br />
ondoren, aurten Roland Garrosen egotea<br />
lortu du Aldaik, eta dagoeneko esan diote<br />
hurrengo urtean ere han izango dela.<br />
«Beti egiten du<br />
ilusioa<br />
munduko<br />
onenentzat<br />
lanean aritzeak»<br />
Monika Juaristi Donostia<br />
Gorka Aldai (Portugalete, 1974)<br />
jokalari onenen erraketei sokak<br />
jartzeko lanean aritzen da, munduko<br />
ATP txapelketa garrantzitsuenetan.<br />
2002an hasi zen txapelketa ofizialetan<br />
lan egiten, eta honako<br />
txapelketa hauetan ibili da: Davis<br />
Kopako kanporaketa batean,<br />
Bartzelonako ATP Conde de Godon<br />
sei aldiz, Madrilgo ATP Tennis<br />
Master Seriesean sei aldiz,<br />
Portugaleko ATP Estoril Openean<br />
hiru aldiz, ATP Valentzian lau<br />
aldiz, Frantziako WTA Strasburgon<br />
behin eta Roland Garrosen<br />
beste behin.<br />
Zer moduz zabiltza zure lanbidean?<br />
Nire lanaz gozatzen dut. Beti egiten<br />
du ilusioa munduko jokalari<br />
onenentzat lanean aritzeak teniseko<br />
txapelketa garrantzitsuenetan.<br />
Baina nire lanak berdina<br />
izan behar du guztientzat, profesionalak<br />
izan, ezagunak izan ala<br />
ez. Denek tratu berdina merezi<br />
dute, eta ni hala egiten ahalegintzen<br />
naiz.<br />
Nola iritsi zara munduko onenen<br />
erraketak konpontzera?<br />
Zaragozako kirol denda batean<br />
egiten nuen lan, teniseko produktuetan<br />
espezializatutako denda<br />
batean. Han hasi nintzen erraketei<br />
sokak jartzen eta konpontzen.<br />
2002. urtean, Babolat etxekoek,<br />
Rafael Nadalek babesten duen<br />
markakoek, Bartzelonako Conde<br />
de Godo txapelketara gonbi<strong>datu</strong><br />
ninduten, han egun batzuetan<br />
lan egin eta txapelketetako tenisa<br />
nolakoa den ezagutzeko. Nire lan<br />
egiteko modua gustatu zitzaien,<br />
eta handik aurrera, penintsulako<br />
ATP garrantzitsuenetan ibili<br />
naiz.<br />
Zertan datza soka jartzaile baten<br />
lana?<br />
Gu, normalean, partidak hasi bai-<br />
no ordubete inguru lehenago joaten<br />
gara pistara; jokalariak entrenatzen<br />
hasi baino lehenago. Jokalariek<br />
erraketak eta erabili nahi<br />
dituzten sokak ematen dizkigute<br />
eta erraketa zein tentsiotan nahi<br />
duten esaten digute. Soken eta zehaztasunaren<br />
araberako lan sistema<br />
erabiltzen da. Tentsio hori<br />
azalera, tenperatura, hezetasuna<br />
eta antzekoen arabera al<strong>datu</strong> egiten<br />
da. Guk erraketaren sokak<br />
kanpo egoeretara doitzen dugu,<br />
betiere jokalaria ahalik eta ondoena<br />
senti dadin jokoan.<br />
Txikikerietan ibiltzen al dira jokalariak?<br />
Pentsa haientzat lana dela. Telebistan<br />
ikusten dugun partida bakoitza<br />
haiek final bat balitz bezala<br />
bizitzen dute. Horregatik, euren<br />
lan tresnarekin gustura egon<br />
nahi izaten dute. Egia da askotan<br />
haien nahiak txikikeriak izaten<br />
direla, eta batzuetan zoratu egiten<br />
gaituzte, baina, hala ere, asmatzen<br />
saiatzen gara. Jokalariek<br />
askotan apetatsu itxura ematen<br />
dute, baina uste dut hori profesionaltasuna<br />
dela.<br />
Huts egiteko beldurra ematen al<br />
dizu?<br />
Zirujaua izango banintz, orduan<br />
bai, pasatuko nuke beldurra. Nik<br />
erantzukizun handia dut. Izan<br />
ere, jokalariak nire eskuez fidatzen<br />
dira, eta, horregatik, ahal dudan<br />
ondoen egiten dut nire lana.<br />
Baina egunen batean hutsen bat<br />
egiten badut, jokalariak berehala<br />
erraketaz aldatzen du eta sokak<br />
berriro jartzeko eskatzen du.<br />
Ordu laurden barru pilota-jasotzaileak<br />
erraketa bueltan ematen<br />
dio, eta dena konponduta. Jokalaria<br />
jokatzeaz bakarrik arduratzen<br />
denean dago ondo eginda<br />
nire lana, eta ez erraketan pentsatzen<br />
ari denean.<br />
Jokalariak zuzenean joaten al dira<br />
zuregana?<br />
Txapelketaren antolaketaren<br />
araberakoa izaten da. Pista leporaino<br />
beteta dagoenean, ezinezkoa<br />
izaten da Top20 edo Top30eko<br />
jokalari bat guregana etortzea.<br />
Askotan, gure postua publikoa<br />
dagoen lekuan egoten da; eta pentsa<br />
zer gerta daitekeen Rafael Nadal<br />
edo Roger Federer guregana<br />
etortzen bada, publikoaren ondora...<br />
Horregatik, askotan, azken<br />
orduan etortzen dira guregana<br />
eta orduan egoten gara haiekin.<br />
Emakumeekin ere egiten duzu lan?<br />
Bai. Neska eta mutilen txapelketetan<br />
berdin egin dezakezu lan<br />
Roger Federer edo Selena Williamsentzat.<br />
Neska eta mutilentzat<br />
egiten dugu lan, eta, zorionez,<br />
neskek lan gutxiago ematen<br />
digute.<br />
Zer sentitzen duzu jokalariak irabazten<br />
ikusten dituzunean zeuk landutako<br />
erraketekin?<br />
Sekulakoa da. Oso ondo sentitzen<br />
zara, garaipenaren zati txiki-txiki<br />
bat zurea balitz bezala.<br />
Lana dela eta, asko bidaiatuko<br />
duzu... Nola eramaten da hori? Sarri<br />
itzultzen al zara etxera?<br />
Aurten, apirilaren 18an ekin nion<br />
denboraldiari. Bartzelona, Madril,<br />
Paris, berriro Madril, Castello,<br />
Zaragoza, Sintra, Lisboa...<br />
Egia esan, oso nekatuta bukatzen<br />
duzu. Uztailaren 1ean amaitu zen<br />
denboraldiaren lehen zatia, eta<br />
ordurako, 700 erraketa inguru<br />
landu nituen. Nahikoa dela uste<br />
dut. Hogei bat egun baino ez naiz<br />
etxean egoten.<br />
«jokalaria jokatzeaz<br />
bakarrik arduratzen<br />
denean dago ondo<br />
eginda nire lana»<br />
«Oso ondo sentitzen<br />
zara, garaipenaren<br />
zati txiki-txiki bat<br />
zurea balitz bezala»<br />
Oroitzapen berezirik?<br />
Behin jokalari frantses batek,<br />
partida jokatzen ari zela, niri begiratu,<br />
erraketaren sokak seinalatu,<br />
eta oso ondo zegoela esan zidan;<br />
oso gustura zegoen. Harrituta<br />
geratu nintzen, eta publikoak<br />
ere harrituta begiratzen zidan.<br />
Inoiz ez zuten halakorik ikusi, eta<br />
nik ere ez. Oraindik ere, ez dut antzeko<br />
ezer ikusi.<br />
Anekdotarik?<br />
Behin, erakusketa txapelketa batean,<br />
Pat Cash jokalari australia-<br />
GORKA ALDAI<br />
rrak bi aldiz pistara joateko eskatu<br />
zidan, ez zegoelako gustura nik<br />
egindako lanarekin. Lau erraketen<br />
tentsioa behin eta berriz al<strong>datu</strong><br />
nuen, baina, hala ere, ez zen<br />
eroso sentitzen. Halako batean,<br />
itsaso mailan eta sekulako beroa<br />
egiten zuen toki batean jokatu berria<br />
zela jakin nuen. Orduan, sokak<br />
kendu eta beste tentsio batean<br />
jartzea gomen<strong>datu</strong> nion. Txapelketa<br />
bukatu zenean,<br />
barkamena eskatzeko deitu zidan,<br />
eta ordaindu egin nahi zidan.<br />
Antolatzaileek ordaintzen<br />
zidatela esan nion, eta, beraz, ez<br />
zidala ezer zor. Gainean zeraman<br />
diru guztia atera eta eman egin zidan.<br />
Ez nuela onartuko esan<br />
nion, noski, baina haserretuta, dirua<br />
hartzera behartu ninduen.<br />
Gustura joan nintzen etxera. Gizon<br />
jatorra!<br />
Ba al duzu proiekturik? Datorren urterako<br />
helbururik?<br />
Nire helburua berriro Roland Garrosen<br />
lan egitea zen, eta dagoeneko<br />
esan didate datorren urtean<br />
han izango naizela. 2013an Wimbledonen<br />
egotea ere gustatuko litzaidake.<br />
Eta ea itsasoaren beste<br />
aldeko txapelketa batetik ere deitzen<br />
didaten; sekulako esperientzia<br />
izango litzateke.
Joxerra Senar Iruñea<br />
Askok sanferminak parranda<br />
mugagabearekin erlazionatzen<br />
badituzte ere, ez dira hori bakarrik.<br />
Sanferminak adin guztientzako<br />
festak dira. Haurrek bereziki<br />
gozatzen dituzte; ez soilik<br />
gurasoak eta mundu guztia zurigorriz<br />
janzten direlako eta musika<br />
txoko guztietan entzun daitekeelako;<br />
ez soilik oporren egunerokotasuna<br />
hausten delako eta<br />
kale kantoian bat-batean dantza<br />
egiten duten erraldoi batzuk<br />
agertzen direlako, eurekin batera<br />
kiliki buruhandi batzuk dituztela,<br />
umeei kolpeka. Horregatik<br />
guztiagatik, bai; baina, batez ere,<br />
emozioz betetako egunak direlako:<br />
negar egin, barre egin, oihukatu,<br />
kantatu, jolastu, dantzatu,<br />
korrika egin, liluratu... Den-dena<br />
egiten dute gelditu gabe.<br />
Sanferminetan, egunero dute<br />
zer egin, baina badute egun bere-<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a berria 33<br />
Sanferminak <strong>20<strong>12</strong></strong><br />
San Fermin santuari lore eskaintza egin ohi diote haurrek urtero, euren egunean. Aurten inoiz baino haur gehiago bildu direla esan du San Lorenzo elizako apaizak. IDOIA ZABALETA / ARGAZKI PRESS<br />
Txikienen egunik handiena<br />
Haurrek ez dute aspertzeko betarik izaten<br />
beren egunean: lore eskaintza San Fermin<br />
santuari, entzierro txikia, dantzak...<br />
Napoleon eta Patata kilikiek eta bi zaldikok<br />
omenaldia jaso dute, ehun urte bete baitituzte<br />
zi bat: Haurren Eguna. Goizean<br />
goizetik, San Lorenzo elizaren inguruneak<br />
bi irudi diferente uzten<br />
ditu. Batetik, Baratxurien plazan,<br />
estanpa aldakorra: erraldoien<br />
konpartsa, geldirik, eta<br />
bere inguruan, haurrak eta gurasoak<br />
mugitzen. Albo batean, banku<br />
batean zerraldo lotan, mozkor<br />
bat dago, toalla bat buru gainean.<br />
Beste aldean, Aduanako txokoan,<br />
estanpa finkoa da: eskuetan lore<br />
sorta dutela, haur eta gurasoz<br />
osatutako ilara luzea dago. Alboetan<br />
kamera asko daude, baita kazetariak<br />
ere. Jendearen artean,<br />
Enrique Maia alkatea ere badago.<br />
Haurrek San Fermin santuaren<br />
irudiari lore eskaintza egiteko<br />
zain daude denak.<br />
11:00etan, elizako ezkilak jotzen<br />
hasi dira, eta isiltzean, bi<br />
apaizek hitz batzuk esan dizkiete<br />
Aduanaren txokoan bildutakoei.<br />
Bederatzi haurrek mezu bana<br />
ahoskatu dute, bakarra euskaraz.<br />
Entzierro txikia, Santo Domingoko aldapan. IDOIA ZABALETA / ARGAZKI PRESS<br />
Jarraian, apaizak hartu du hitza:<br />
«Urte asko dira lore eskaintza hau<br />
antolatzen dudala, baina sekula<br />
ez dut hainbeste haur ikusi». Azken<br />
haurrak ere santuaren irudiari<br />
loreak eskaintzeko aukera<br />
izango duela azpimarratu du; lehenengoak<br />
gaixotasun larriak dituzten<br />
umeak dira. Loreak eskaini<br />
bitartean, abesbatza batek jotak<br />
kantatu ditu.<br />
Bitartean, Kale Nagusiaren hasieran,<br />
11:15ean, Santiago dantza<br />
eta gaiten talde galiziarra doaz,<br />
eta, atzetik, haurren lau dantza<br />
talde: Oberena, Alai Gaztea,<br />
Amaiur eta Eluntze. Gazteluko<br />
plazan dantzatzera doaz.<br />
Handik gertu, Erraldoi eta Buruhandien<br />
Konpartsa aterako da.<br />
Haur batzuk negarrez ari dira;<br />
beste batzuk, barrez... Haurtxo<br />
batek erraldoiei so egiten die, bi<br />
begiak zabal-zabalik dituela: «Ez<br />
ditu betileak mugitu ere egiten»,<br />
dio aitak, semetxoari begira. Verrugas<br />
kilikia haur batzuk izutzen<br />
dabil... harik eta bi urte inguruko<br />
mutiko baten parera iritsi<br />
den arte. Leun-leun laztandu du,<br />
eta haurra negar batean hasi da.<br />
Ikuskizun komikoa da.<br />
Alabaina, helduagoek ere beldur<br />
diete kilikiei. Hamalau urte<br />
inguruko hiru neska korrika batean<br />
datoz kalean gora, kilikien-<br />
gandik ihesi. Zezena atzean utzi<br />
dutela ematen du. Berehala, aita<br />
agertu da, eta haren atzetik joateko<br />
agindu die. Neskak, ordea, kilikien<br />
beldur dira. «Leloak zarete,<br />
ala?», esaten die aitak. Halako pasadizoak<br />
urtez urte, belaunaldiz<br />
belaunaldi errepikatu dira sanfermin<br />
guztietan.<br />
Kilikiek jasoko duten omenaldia,<br />
ordea, ez da urtero izaten.<br />
Patata eta Napoleon kilikiek eta<br />
bi zaldikok ehun urte betetzen<br />
dituzte. Euren aurrean aurreskua<br />
dantzatu ostean, Enrique<br />
Maia alkateak gaztelaniaz esan<br />
du «poztu eta gogobete egiten»<br />
duela urteurren horrek. Borboiko<br />
erregearen mezu bat dirudi.<br />
«Denok dakigu konpartsa honek<br />
zer esan nahi duen Iruñearentzat...»,<br />
jarraitu du. Gero, zapi<br />
gorri bana jarri die ehun urte<br />
bete dituztenei.<br />
Handik gertu, Santo Domingo<br />
aldapan, haurrak lasterka bizian<br />
ari dira. Oraingoan ez dira kilikiak,<br />
zezen gurpildunak baizik.<br />
Entzierrotxoa da. Alboan, sansebastianetan<br />
jotzen den Tatiagoren<br />
doinuak entzuten dira.<br />
Struendotxikia da. Dena da txikia<br />
haurren egunik handienean, baina<br />
umeek inor baino gehiago gozatzen<br />
dute, aspertzeko betarik<br />
izan gabe.
Sanferminak Iruñean D<br />
Guanajuto<br />
eta Bologna<br />
Nire lagunaren lagunak<br />
dioenez<br />
Joxerra Senar<br />
stelehenean hiri senidetuen<br />
eguna izan zen, bai- A na nire lagun batek dioenez,<br />
senidetutako hiriak al<strong>datu</strong><br />
egin beharko lituzke Iruñeak. Yamagutxiren<br />
ekarpena Iruñeari<br />
parke baten izena ematea da, Paderborni<br />
buruz deus ez daki eta<br />
alemaniar gutxi ikusten ditu sanferminetan,<br />
eta Kolonbiako Pamplonak<br />
gaztelerazko izena bakarrik<br />
du komunean. Baionak bai<br />
du lotura, jakina. Ikusi besterik<br />
ez dago alkandora zuri, Paul Ricarden<br />
zapi gorria lepoan duten<br />
baionar ugari datozela, denak ere<br />
umore onean.<br />
Nire lagunaren lagunak dioenez,<br />
Mexikorekin adiskidetu beharko<br />
litzateke Iruñea, eta, beharbada,<br />
Euskal Herri osoa. Mexikorekin<br />
erro sakon ezezagunak<br />
ditugulako: Ay Jalisco no te rajes,<br />
Guadalajara, El rey, Allá en el<br />
rancho grande... Nire lagunaren<br />
lagunari oilo ipurdia ateratzen<br />
zaio pistola golkoan aholkuak<br />
emanez doan zaldunaren rantxerarekin.<br />
Hiri bat herrialde oso batekin<br />
adiskidetzea ez denez posible,<br />
ez du zalantzarik hautatzean.<br />
«Guanajuto, han jaio zelako Jorge<br />
Negrete handia».<br />
Nire lagunaren lagunaren lagunak<br />
beste proposamen bat egin<br />
du: Bologna. Zergatik? Ez dut<br />
inoiz ikusi Bolognako planaren<br />
defentsa sutsua egiten, Bolognako<br />
saltsa ere ez zaio bereziki atsegin<br />
eta Bolognako Wu ming idazle<br />
taldearen zale porrokatua bada<br />
ere, zer erlazio du Iruñearekin?<br />
Beharbada, Polonia esan nahi<br />
zuen, Osasunan jokatu duten jokalari<br />
poloniarrak gogoan: Urban,<br />
Kosecki, Staniek, Ziober eta<br />
Trzeciak... «Ez, ez naiz erratu. Bolognan<br />
jaio zen bera, Rafaella<br />
handia». Isildu egin da hunkituta.<br />
Fenomeno harrigarria da. Batzuei<br />
telebista kate bateko lehen<br />
(eta ondorengo) urte zoldatsuak<br />
gogorarazten dizkie; beste batzuentzat<br />
festetako izarra da,<br />
nahiz eta ez den Iruñean izan.<br />
Nire lagunaren lagunaren lagunaren<br />
lagunak dioenez, hori<br />
konpondu nahian ezkutuko batzorde<br />
bat sortu da. Italiara bidaiatu<br />
dute, Rafaella Carraren<br />
bila. Aurten pobre de mí alaiago<br />
bat nahi dute, eta Udaletxe plazan<br />
kontzertua ematea eskainiko<br />
diote. Egia izango ote da?<br />
Xabi Garcia eta Gorka Izko q Gora Iruñea plataformako kideak<br />
Lohizune Amatria Iruñea<br />
Gora Iruñea plataformak urtero<br />
egiten du lan bestelako jai eredu<br />
baten alde. Sanferminetan gogor<br />
aritzen dira jai herrikoi, parte<br />
hartzaile, parekide eta euskalduna<br />
lortu nahian. Plataforma osatzen<br />
duten kideek, ordea, arazoak<br />
dituzte helburua lortzeko. Gorka<br />
Izko eta Xabi Garcia iruindarrak<br />
talde horretako kideak dira, eta<br />
sanferminei buelta emateko lan<br />
egiten dute. Aurten, egun guztietarako<br />
egitaraua prestatu dute,<br />
eta Runa parkeko gunea eskuratzeko<br />
lehiaketara aurkeztu dira.<br />
Hura lortuko zutela hitz eman<br />
zien alkateak, baina, azkenean,<br />
enpresa pribatu batek lortu du.<br />
Azken egunetan protesta ugari<br />
egin dituzte Gora Iruñea taldekoek,<br />
eta biharko egun osoko egitaraua<br />
prestatu dute.<br />
Aurten sanfermin guztietarako egitaraua<br />
prestatu duzue, baina, azkenean<br />
ez da aurrera atera.<br />
Xabi Garcia: Urtero horma berberarekin<br />
topo egiten genuela ikusi,<br />
eta otsailean hasi ginen sanferminei<br />
begira lanean. Aurten oposizioa<br />
eta alkatearekin egon gara<br />
lanean, eta sanferminei buelta<br />
ematea da gure asmoa. Martxoan<br />
izan genuen lehenengo bilera alkatetzarekin.<br />
Lehenengo aldiz<br />
jaso gaitu alkateak. Aurreko garaian,<br />
Yolanda Barcinarekin, ezinezkoa<br />
zen, baina orain, alkate<br />
berriarekin, ezberdina izango<br />
zela ematen zuen. Alde Zaharrean<br />
nahi genuen gunea, baina, alkateak<br />
gomen<strong>datu</strong>ta, Runako<br />
parkearen aukera landu dugu.<br />
Bestelako jai eredu bat eskaintzea<br />
da helburua, eta horretarako<br />
gune bat behar dugu.<br />
Gorka Izko: Alkateak esaten zuen<br />
aspertuta zegoela gurekin urtero<br />
borroka egiteaz, eta irtenbide bat<br />
bilatu nahi zuela. Hala esan zigun:<br />
«Alde Zaharrean ez duzue<br />
gunerik edukiko, oso masifikatuta<br />
dagoelako. Baina Runako parkean<br />
izango duzue aukera. Horretarako,<br />
lehiaketa hau dago, eta al<strong>datu</strong>ko<br />
ditugu arauak zuek parte<br />
har dezazuen. Parte hartzeko aukera<br />
izango duzue, eta horrela gunea<br />
emango dizuegu». Horiek<br />
izan ziren bere hitzak, baina, gunea<br />
nori eman erabakitzeko unean,<br />
iruzur egin zigun, eta enpresa<br />
pribatu bati eman zioten.<br />
Zer hartu zen kontuan lehiaketa horretan?<br />
X. G: Batetik, programazioa, eta<br />
hor gehienez ere 50 puntu lor zitezkeen.<br />
Azpiegiturak beste 50<br />
puntu ziren, eta bazeuden beste 20<br />
puntu estra Iruñeko Udalari dirua<br />
emanez gero. Guk hor ez genuen<br />
ekarpenik egin. Uste genuen ordaindu<br />
behar genituen tasekin,<br />
nahikoa ekarpen egiten geniola<br />
udalari: 15.000 bat euro. Eta hara<br />
non, gure harrigarri, programazioan<br />
atera genuen puntu gutxien.<br />
G.I: Azpiegituretan ere enpresa garaileak<br />
baino gutxiago atera<br />
dugu, eta haien agertoki bakarrak<br />
gure agertoki txikienaren tamaina<br />
du: 8x6 metro. Haien programazioa<br />
gauerako da, eta soilik<br />
publiko jakin batentzat antolatua.<br />
Gure eskaintza bestelakoa<br />
zen, eguerdiko hamabietatik goizeko<br />
laurak arte egunero zegoen<br />
zerbait helduentzako, txikientzako<br />
eta gazteentzako. Krisiaren<br />
kontrako hautua ere egin genuen.<br />
Mahaiak eta aulkiak jarri<br />
behar genituen eskuragarri, jendea<br />
bere bazkariarekin hara joateko.<br />
Kazike hitza entzun da azkeneko<br />
egunetan eta itsasgarriak ere ikus<br />
daitezke.<br />
G. I: Gure ustez, alkateak egin<br />
G Motzean<br />
pNon izango dira ekintzak?<br />
Konpainia plazan.<br />
pZer egongo da? Goizean ogi<br />
apurrak banatzen hasiko gara,<br />
gero herri bazkaria dago, umeentzako<br />
Txan magoa, Irrien Lagunak<br />
kalejiran, dantzaldia Trikidantzekin,<br />
eta, bukatzeko,<br />
kontzertuak. Demokrazia Zero,<br />
Esne Beltza eta Pottoka Punk.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 35<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Gora Iruñea plataformak egun osoko egitaraua prestatu du biharko. Haurrentzako,<br />
helduentzako eta gazteentzako ekintzak antolatu ditu Konpainia plazan.<br />
«Sinetsita gaude San Fermin jaiak<br />
bestelakoak izan daitezkeela»<br />
duena jauntxokeria hutsa izan<br />
da, eta oposizioak ere gauza bera<br />
dio.<br />
X.G: Puntuazioa jakin ondoren,<br />
oposizio guztiarekin batzartu ginen,<br />
PPrekin izan ezik, eta denek<br />
esan zuten jauntxokeria zela.<br />
Hitz horiek oposizioak aipatu<br />
ditu, oso haserre zegoen. Baina,<br />
nahiz eta, mozio batean oposizioaren<br />
babesa jaso, hiri honetan<br />
ezin da ezer egin. Ematen du azkeneko<br />
hitza alkateak duela.<br />
Musika taldeek ere salatu dute geratutakoa.<br />
X.G: Haientzat egundokoa izan da.<br />
Atera zuten agirian hori esaten<br />
zuten. Haientzat errespetu falta<br />
bat da, eta minduta daude. Haien<br />
ibilbidea, profesionaltasuna eta<br />
kalitatea non geratzen dira?<br />
IDOIA ZABALETA / ARGAZKI PRESS<br />
Dena den, egun bateko egitaraua<br />
prestatu duzue.<br />
G.I: Gunea izango ez genuela jakitean<br />
erabaki genuen protesta moduan<br />
hilaren 7an zezenketetan<br />
«Alkateak egin duena<br />
jauntxokeria hutsa<br />
izan da, eta oposizioak<br />
ere horixe dio»<br />
kolorez jartzea plaza. Peñek kolorezko<br />
oihalak atera zituzten, baita<br />
jai herrikoien aldeko pankartak<br />
eta sudur gorriak ere. Baina,<br />
protestaz gain, sanferminak bestelakoak<br />
izan daitezkeela sinesten<br />
dugunez eta horren alde lanean<br />
jarraituko dugunez, zapore<br />
onez amaitzeko 13an egun osoko<br />
egitaraua egingo dugu.<br />
Baimenik eskatu duzue horretarako?<br />
G.I: Baimenik gabe egingo dugu,<br />
oposizioak ez eskatzeko esan zigulako.<br />
Hor egongo dira gurekin<br />
egun osoan, eta espero dugu arazorik<br />
ez izatea.<br />
Hurrengo urtean ere saiatuko zarete?<br />
G.I: Hitz egin dugu oposizioarekin<br />
horri buruz, eta urrian hasiko<br />
gara plangintza bateratu batean<br />
lanean. Aurten, gainera, ikusi<br />
dugu jendea gurekin dagoela.
36 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Plaza › Bizia<br />
Sanferminak Iruñean DArgazkilarien objektibotik<br />
Entzierroa. Zezena karrikan, eta jendea korrika. Entzierroa da. Egunero 08:00etan hasten denarekin,<br />
hala ere, zer ikusteko gutxi du. Santiago plazan hasi eta bukatzen da hau. Hesirik ez da behar, ezta<br />
Gurutze Gorriko kiderik ere inguruan. Ez da zauriturik; ez da izu edo arrisku unerik. Ez dago benetako<br />
adardunik. Ez dago gero plazan erailko duten zezenik. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS<br />
Perkusioaren hiriburua. Musika klase guztiak entzun daitezke Iruñeko kaleetan. Funka, rocka,<br />
punka, bakarlariak... Denetarik. Bada bereziki jende asko biltzen duen zerbait, ordea: perkusioa.<br />
Txalaparta izan, batukadak izan, edo afrikar perkusioa izan, jendetza inguratzen da beti musikari horien<br />
ingurura. Irudian, Iruñean bizi diren zenbait afrikarrek eskainitako saioa. JAGOBA MANTEROLA/ ARGAZKI PRESS<br />
Bidaiaren kargak. Festak ere baditu bere lanak. Nekeza ere bada peña bateko kide izatea, eta beti<br />
festan aritu behar izatea. Zezen plazan askaria egiteko erositako guztia garraiatzeko bakarrik, nahikoa<br />
komeria, zenbaitetan. Baina gustuko aldapan ez omen da nekerik. Are gutxiago gustuko aldapa<br />
horretan ere, bueltako bidaiako karga joanekoa baino nabarmen txikiagoa denean. JAGOBA MANTEROLA/ ARP<br />
Goiko bizilaguna. Kalean lanean aritzea gauza bat da. Kalean<br />
bizi behar izatea beste bat. Baina kalean lan egin behar izateaz, eta<br />
kalean bizi behar izateaz gainera, goiko solairuan bizilagun bat<br />
egokitzea?Hori gehiegizkoa da! IDOIA ZABALETA / ARGAZKI PRESS<br />
Konstantea. Gauzak ez dira berdin ikusten egunez eta gauez.<br />
Lege ia unibertsala da hori, eta sanferminetan ere ez du indarrik<br />
galtzen. Eguzkipean, edo ilargipean egon, ordea, bada konstante<br />
bat: txarangen musika hotsa. JAGOBA MANTEROLA/ ARGAZKI PRESS
Sanferminak Iruñean DProposamenak<br />
GKonpartsen ibilbidea<br />
Erraldoi eta buruhandien konpartsa<br />
autobus geltokitik aterako<br />
da, 09:30ean. Oliveto kondea,<br />
Amaia, Estafeta eta Merced<br />
kaleak gurutzatuko ditu<br />
Andre Maria Erreginaren plazaraino.<br />
Ondoren, Gaztelu plazatik<br />
eta Lizarra kaleetatik autobus<br />
geltokira itzuliko da.<br />
G Fermin line<br />
G Eguraldia<br />
GAUR<br />
Eguzkia eta hodeiak.<br />
pMax.: 25. Min.: 15.<br />
BIHAR<br />
Gau aldera okerrera egingo du.<br />
pMax.: 31. Min.: <strong>12</strong>.<br />
Karrikili elkarteak atun jana antolatu du Zaldiko<br />
Maldiko elkartean; <strong>12</strong>0 lagun egongo dira bazkarian.<br />
Begiz hartutako festa<br />
G Euskal egitaraua<br />
p13:00. Nueva alegria txaranga.<br />
Nafarroa Oinez-en txokoan,<br />
Taconera parkean.<br />
p14:30. Ikasle ohien bazkaria<br />
eta musika. Nafarroa Oinez-en<br />
txokoan, Taconera parkean.<br />
p14:30. Depor tabernan (Jarauta,<br />
78) Euskaraz bizi bazkaria .<br />
p19:30. Dantzaldia, Trikidantzekin.<br />
Nafarroa Oinez-en txokoan,<br />
Taconera parkean.<br />
p19:30. Egurra ta kitto!-k kontzertua<br />
emango du Depor tabernan<br />
(Jarauta 78).<br />
p23:30. Zopilotes Txirriausen<br />
kontzertua egongo da Nafarroa<br />
Oinez-en txokoan, Takonera<br />
parkean. Ondoren, Trikidantz.<br />
G Eguneko egitaraua<br />
p06:45. Dianak, Udaletxe plazan<br />
eta zezen plazan.<br />
p08:00. Zezen entzierroa.<br />
p09:30. Erraldoi eta buruhandien<br />
konpartsaren irteera, autobus<br />
geltokitik.<br />
p10:45. Zezen ikuskizuna, zezen<br />
plazan.<br />
p11:30. Rodezno kondearen<br />
plazan, haurrentzako emanaldiak<br />
eta ikuskizunak.<br />
p<strong>12</strong>:00. Musika banden irteera.<br />
Udaletxe plaza, Navarreria, zezen<br />
plaza eta inguruetatik.<br />
p<strong>12</strong>:00. Jota kantaldia, Sarasate<br />
pasealekuan. La Ribera Canta<br />
taldearekin batera, Cadreitako<br />
Enrique Prat eta Maria Perez<br />
Kaleetan saltzeko haragia,<br />
txarto<br />
KALEKO SALTZAILEAK ›Espainiako<br />
Poliziak Iruñeko kaleetan<br />
saltzeko haragia aurkitu du<br />
konektatu gabeko bi hozkailu<br />
zituen kamioi batean. Aurreko<br />
urteetan baino haragi saltzaile<br />
gehiago daudela ikusita, haietako<br />
bati jarraitu zion igande<br />
gauean Poliziak. Iruñetik 20<br />
kilometrora, Sarasate herrian<br />
aurkitu zuten kamioia, eta,<br />
haren barruan, hainbat kutxa,<br />
txarto zeuden haragiz eta hestebetez<br />
beteta. Sobera gelditutako<br />
haragia gordetzen zuten<br />
haietan.<br />
Idoia Zabaleta<br />
jota kantari gazteak ariko dira.<br />
p13:00. Musika bandak, Gurutzeko<br />
plazan. Ablitasko Musika<br />
Bandaren kontzertua.<br />
p17:30. Plazako zaldunen,<br />
mandakoen eta Iruñeko Musika<br />
Bandaren desfilea, Udaletxe<br />
plazatik zezen plazaraino.<br />
p18:00. Rodezno kondearen<br />
plazan, haurrentzako emanaldiak<br />
eta ikuskizunak.<br />
p18:30. Zezenketa, zezen plazan.<br />
p20:00. Dantzaldia, Gurutzeko<br />
plazan. Kaoba orkestra.<br />
p20:00. Maese Villarejoren<br />
txotxongiloak, Rodezno kondearen<br />
plazan.<br />
Bertso afaria izango da<br />
Arrano elkartean<br />
HERRIRA GUNEA ›Herrira presoen<br />
aldeko mugimenduak<br />
gune bat du Karmen kalean.<br />
Arrano elkartean bertso afaria<br />
egingo dute, gaur, 21:30ean<br />
hasita: Julio Soto, Xabier Silveira<br />
eta Eneko Lazkoz egongo<br />
dira. 01:00etan, berriz, DJ<br />
Beñat. Etzi, gauerdian, Fermin<br />
Balentziak joko du. Herenegun,<br />
berriz, presoen aldeko kalejira<br />
urdina antolatu zuen Herrira<br />
mugimenduak. Arratsaldean,<br />
Riau-riauko gertaerak direla<br />
eta, azpijko «politiko-poliziala»<br />
salatu zuten.<br />
p20:00. Foruen plazan, Dawn<br />
of the Maya eta Sonic Toys musika<br />
taldeak, 22:30ak arte.<br />
p20:00. Herri musika. Basotxoa.<br />
Asturiasko Zentroaren<br />
Musika Bandaren emanaldia.<br />
p21:00. Gazteluko plazan, dantzaldia,<br />
txistulari eta gaitariekin.<br />
p21:00. Paseoan, kale animazioa,<br />
Spasmo taldearen eskutik,<br />
Karlos III.aren oinezkoendako<br />
pasealekuan.<br />
p22:00. Zezensuzkoa, Santiago<br />
plazan.<br />
p23:00. Su festa, Ziudadela<br />
parkean.<br />
p23:30. Foruen plazan, La Fuga<br />
musika taldea.<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 37<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Zezenei ura botatzeagatik<br />
isuna jarri diote mutil bati<br />
ENTZIERROA ›Gaseko eskortetan<br />
sartu eta zezenei ura botatzeagatik<br />
600 euroko isuna jarri<br />
diote mutil bati. Beste mutil<br />
baten laguntzaz sartu zen<br />
eskortetan, astelehen goizeko<br />
seietan. Zaintzaileek Espainiako<br />
Poliziari deitu zioten, eta<br />
horietako bat harrapatu zuten.<br />
‘Berria.info’-k webgune<br />
@ berezia du Iruñeko<br />
sanferminei buruz, helbide<br />
honetan:<br />
www.berria.info/<br />
sanferminak<strong>12</strong><br />
Ispiluen<br />
atzeko<br />
istorio<br />
ezkutuak<br />
Duela hamabi urte atera<br />
zuen sanferminetako lehenengo<br />
argazkia Idoia<br />
Zabaleta argazkilariak. Bizpahiru<br />
urtez eman du entzierroen berri,<br />
eta iaz itzuli zen Iruñera lanerako<br />
argazkiak hartzera. Ia oharkabean<br />
lortu zuen entzierrora<br />
zihoan mutil honen argazkia, eta,<br />
ezer berezirik ez duela dirudien<br />
arren, barruan informazioa ezkutatzen<br />
duten horietakoa da, Zabaletaren<br />
ustez. «Ariketa on bat da<br />
argazkiak begiratzea, eta daramaten<br />
informazioa ikustea», dio.<br />
«Izan ere, normalean pentsatzen<br />
dugun baino informazio gehiago<br />
dakar argazki batek».<br />
pLOHIZUNE AMATRIA<br />
p23:30. Dantzaldia, Gurutzeko<br />
plazan. Kaoba orkestra,<br />
01:30ak bitarte.<br />
p23:30. Takonerako parkean,<br />
Zopilotes eta Trikidantz musika<br />
taldeen emanaldiak.<br />
p23:30. Basotxoan, kontzertua<br />
Rojillos Blues Band taldearen<br />
eskutik.<br />
p00:00. Dantzaldia, Antoniutti<br />
parkean. Anaconda orkestra,<br />
03:00ak arte.<br />
p00:00. Musika banden irteera,<br />
Udaletxe plazatik.<br />
p00:00.Gazteluko plazan, Nafarroako<br />
pop rockaren gaua.<br />
Taldeak: Sueños Rotos, El Señor<br />
Ramon eta Innerve.
38 berria <strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna<br />
Plaza › Bizia<br />
Sanferminak Iruñean DBosgarren entzierroa<br />
Atzokoa adarkaturik gabeko entzierroa izan zen, baina asko eta asko erori ziren. JESUS DIGES / EFE<br />
Azkar hasi, motel bukatu<br />
‘Infundido’izeneko zezena hirutan erori da<br />
zezen plazan, eta horrek atzeratu du<br />
entzierroa, ordu arte abaila bizian zihoan eta<br />
Lasterkari asko erori dira, eta hiru eraman<br />
dituzte erietxera, kolpeak hartuta<br />
Irene Arrizurieta Iruñea<br />
Oso azkarra izan zen Fuente Ymbro<br />
ganadutegiko zezenek atzo<br />
egindako entzierroa. Dena dela,<br />
zezen plazara azkena sartu zen<br />
zezen beltzak molteldu egin zuen<br />
lasterketaren amaiera: hirutan<br />
erori zen harean, eta, azkenean,<br />
unaiek lagunduta altxatu, eta<br />
plazako ukuiluan sartu zen. Lasterketaren<br />
abiadura biziagatik,<br />
korrikalari asko erori ziren, eta<br />
hiru lagun eraman zituzten erietxera,<br />
kolpeak hartuta.<br />
Arin-arin igo zuten Santo Do-<br />
mingoko aldapa Cadizko (Espainia)<br />
Fuente Ymbro ganadutegiko<br />
adardunek, joaldunak lasterketa<br />
buruan zituztela. Udaletxe plazara<br />
iristerako, baina, zezen beltz<br />
batek eta taldeko zuri-zikin bakarrak<br />
aurrea hartu zien. Sarreran,<br />
ezkerraldean, lasterkari pilaketa<br />
bat sortu zen, eta horietako bat<br />
bortizki lurrera bota zuten. Halere,<br />
ekiteko imintziorik egin gabe<br />
bizi-bizi jarraitu zuten bidean.<br />
Mercaderes eta Estafetak bat egiten<br />
duten bihurguneko hesia jo<br />
zuen zezen saldoak, eta taldearen<br />
abiadura moteldu.<br />
Elkarturik igo zuten Estafeta,<br />
baina kalean aurrera egin ahala<br />
taldea luzatuz joan zen. Lasterkariek<br />
bizi ibili behar izan zuten<br />
adardunen aurrean. Batek baino<br />
gehiagok uste baino lehen lurrean<br />
bukatu zuen. Taldearen abiadura<br />
hain zen azkarra, ezen lasterkari<br />
franko jo eta zapaldu zuten<br />
bidean. Kailejoiko lasterkari<br />
pilaketa iraganda, taldea erabat<br />
luzatuta sartu zen zezen plazara;<br />
zezen beltz bat ez beste guztiak azkar<br />
batean ukuiluan ziren. Taldea<br />
ixten zuen Infundido zezenak,<br />
ordea, lanak eman zituen.<br />
Aurreko hankei ezin eutsiz, hiru-
Sanferminak Iruñean DBosgarren entzierroa<br />
G Entzierroa<br />
Fuente Ymbro<br />
Santo<br />
Domingoko<br />
ukuiluak<br />
Santo<br />
Domingo<br />
kalea<br />
Udaletxe<br />
plaza<br />
Mercaderes<br />
kalea<br />
Estafeta<br />
kalea<br />
Telefonica<br />
aldea<br />
Kailejoia<br />
Zezen-plaza<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
Adark. Denb.<br />
2 2.30<br />
0 2.29<br />
3 3.32<br />
0 2.22<br />
0 3.<strong>12</strong><br />
Pilaketa<br />
Bi kolpatu<br />
Pilaketa<br />
Kolpatu bat<br />
Pilaketa<br />
Pilaketa<br />
Pilaketa<br />
tan erori zen harean. Adarretatik<br />
eta buztanetik hartuta altxarazi<br />
eta bideratu zuten zezentokira.<br />
Entzierroa oso bizia izan bazen<br />
ere, hiru lasterkari bakarrik eraman<br />
zituzten erietxera. Telefonicatik<br />
garezurrean trauma batekin<br />
eraman zuten bat. Beste biak,<br />
Udaletxe plazatik eta Estafetatik<br />
eraman zituzten; kolpeak dituzte<br />
besoan eta aurpegian.<br />
Hiru lagun eraman zituzten erietxera, kolpeak hartuta. JUAN CARLOS RUIZ / ARP<br />
Estafetako bihurgunera iritsi ziren lehen zezenek irrist egin zuten. JESUS DIGES / EFE<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a, osteguna berria 39<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Azken unean moteldu arren, entzierro bizia izan zen. J. C. RUIZ/ ARP
Zakilixut<br />
D<br />
Ezkutuko kronikak<br />
Iñigo Astiz<br />
Oso bakarrik sentitzen naiz. Nehork<br />
ez nau konprenitzen, eta<br />
egunak dira Joan III.ak eta Katalina<br />
I.ak, gure berezko eta legezko<br />
errege-erreginek eskutitzik erantzuten<br />
ez didatela. Gaztelarren erasoen larritasuna<br />
aipatzen daraiot nafar jende libreari,<br />
eta nehork ez nau jarraitzen. Ez zaie injustiziarik<br />
inporta, ala? Ez dira beren<br />
garaian bizi? Ignoranziaren zaleak! Ez da<br />
nafar erresuma osoan nire pesadunbrearen<br />
parekorik sentitzen ahal duen nehor.<br />
Horregatik hartu dut eskutitz hau eskribitzeko<br />
deliberazionea. Frantziatik berorren<br />
zalduntasunak akonseja nazan, Parisko<br />
duke, Xabierko eta Fiboko zaldun eta Lanzein-lot-eko<br />
ezkutari fidel horrek. Konpreni<br />
dezan zeinen den ahula gure erresumaren<br />
eta nire osasunaren situazionea.<br />
Gudarako planek ez daraudate bakerik<br />
ematen, eta atzo tripak nahasita ukan nituen.<br />
Gehiegi edan eta jateagatik? Ez, ez.<br />
Leringo kondeagatik izan zen. Ziur naiz.<br />
Zerbait bota du ardoan zabar horrek eta<br />
horregatik bihotzerrea. Eta ez nintzen koldar<br />
inbaditzaileen erasoa sufritutako bakarra<br />
izan. Natione erdia dabil flatulazioneak<br />
jota, eta, konklusionean, nabaria da<br />
min horren atzean badagoela gaztelar<br />
konspirazione bat. Eta badira asalto larriagoak<br />
ere. Leringo konde zikina! Jauregitik<br />
kanpoko nire paseoetako batean nenbilela,<br />
hankalatraba egin ez zidan ba! Atzera<br />
begiratu, ordea, eta ihes egina zen. Nehork<br />
ez zuen ikusi niri hankalatrabarik egiten.<br />
Azkarra da gero doilorra!<br />
Gaztelako tropen mehatxuez geroztik,<br />
zaildu egin da bizimodua hiruburuan. Eta<br />
ez da nire preokupazionea soilik. Aurrekoan<br />
borrero bat ikusi nuen bi dukaten truke<br />
heresiaz akustatutako gizon bati oin bat<br />
mozten. Hori al da gizalegea? Nola onartu<br />
Osteguna<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a<br />
«Nafarroa hain dago ahul fantasiaz... ezen ez dagoen burua altxatuko duen gizonik» Cisneros<br />
izeneko Iruñeko kardinala konkistatutako lurraldeko jendearen animo faltaz, 1916an.<br />
Leringo kondea (erdian) eta haren laguntzaileak gaztelar uniformeak soinetik kendu, eta nafar gudarienak janzten. JAGOBA MANTEROLA /ARGAZKI PRESS<br />
Nola idazten dion nafar borrokalariak eskutitz triste bat bere Parisko lagunari, eta nola<br />
hondarreko animoak bilduta, azken iraultza saio bat antolatzen duen Antsoleaga karrikan.<br />
Antsoleagako bataila<br />
halakorik? Bi dukat eskatzea ere! Sikiera<br />
beso bat edo hanka osoa balitz... baina ez,<br />
ez, oin bakar bategatik eskatu zituen bi dukatak.<br />
Ez dakit nora helduko garen. «Ez da<br />
eskubiderik», egiten zuen ozen kexu hereseak.<br />
Gehiegizko prezioaren kausaz, bistan<br />
da. Baina Europako neurriak omen,<br />
eta ezin bertzerik egin. Exajerazionea, madarikazionea<br />
eta kaguenlazionea.<br />
Hala eta guztiz ere, nire hondar hatsa batu<br />
dut, eta azken dei bat egin darauriot<br />
erresumari. Nafarroa liberatu beharra dut<br />
inbaditzaileen ganik. Nik egin ezean, nehork<br />
ez du altxatuko ezpatarik kausa honengatik!<br />
Gure jauregiak, gure lorategi<br />
erraldoiak, gure palazioak eta gure erregeerreginen<br />
berezko pribilegioak defen<strong>datu</strong><br />
behar ditu nafar nazioneak! A, bai, bai,<br />
noski, eta baita bere libertateak ere! Ejem.<br />
Bai, libertateak, batez ere. Zaldi gainekoak<br />
zein oinezkoak oro deitu ditut gaur<br />
15:00etan Antsoleaga karrikara 15<strong>12</strong>ko uztailaren<br />
<strong>12</strong> honetan.<br />
Argi ikusten dut irudia nire gogoan. Kalea<br />
borrokalari fierrez beteta. Denak abil,<br />
animos eta jentil; erresumako zaldiak, kanoiak<br />
eta artilleria piezak oro kale estuan<br />
elkarturik. Oi, zeinen irudi edderra. Ikusiko<br />
dute mehatxuzko gaztelar tropa horiek<br />
nor garen. Plazer izan ala ez, onartu egin<br />
beharko dute hemen natione bat badela.<br />
Uxala Iainkoaren gratiaz berorren zalduntasunak<br />
ere jiterik balu, nirekin batera nafar<br />
gudarosteen gidatzera. Has dadila Nafarroako<br />
iraultza!<br />
[Oharra:Litekeena da Antsoleaga kalera<br />
joanez gero, zaldi, kanoi eta artilleriarik<br />
batere ez biltzea, eta, azken orduko gorabeherak<br />
medio, Nafarroako iraultzaizeneko<br />
ekitaldia, Zaldiko Maldiko elkarteak antolatutako<br />
atun janarekin ordezkatu behar<br />
izatea. <strong>BERRIA</strong>k ez du bere gain hartzen<br />
programazio aldaketa horien ondorio historikoen<br />
ardurarik].
erria osteguna,<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a testuak:Bixente Merino<br />
karmenak eta<br />
zipotz jaiak<br />
MARKINA-XEMEIN, ZORNOTZA, BARAKALDO, SANTURTZI, SANTUTXU ETA GROS<br />
MARIBI UGARTEGURU/ BUSTURIALDEKO HITZA<br />
ALARABI, JAIRAKO PREST
02 markina-xemein ›› karmenak berria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a,osteguna<br />
››Uztailak <strong>12</strong>, osteguna<br />
22:00 › Emeki koralaren kontzertua,Mertzedeko<br />
elizan.<br />
››Uztailak 13, ostirala<br />
18:00 › Alarabi,kuadrillak… Xemeinen<br />
batuko dira,eta Goiko Portalera<br />
hurreratu,Akoda’s Bozine elektrotxarangak<br />
girotuta.<br />
18:30 › Jaien hasierako txupinazoa<br />
Goiko Portalean,udaletxe aurrean.<br />
Aurten,Markina-Xemeingo Garaian<br />
elkartearen eskutik.Jaien hasierako<br />
txupinazoa Goiko Portalean,udaletxeaurrean.Aurten,Markina-Xemeingo<br />
Garaian<br />
elkartearen eskutik.<br />
Kuadrillak,umeak eta gurasoak<br />
Goiko Portalean elkartuko dira jaiei<br />
hasiera emateko.<br />
Alarabi aurkeztu ondoren,herritar<br />
batzuk 36ko gerrako gertaerak<br />
oroituz,pregoia irakurriko dute balkoitik.Eta,ondoren,Txupinazoabotako<br />
dute.<br />
19:00 › Kuadrillen kalejira bizikletaz,Akoda’s<br />
Bozine elektrotxarangaren<br />
atzetik.<br />
19:15 › Txistularien eta buruhandi<br />
eta erraldoien kalejira.<br />
21:00 › Danborrada.<br />
22:30 › Rock kontzertua zelaian:<br />
Ad,Su Ta Gar eta Egurra Ta Kitto.<br />
››Uztailak 14,larunbata<br />
09:30 › Txistularien kalejira.<br />
10:00 › Esku-pilota partidak pilotaleku<br />
txikian.Lehen partida:Jokin<br />
Aginaga-Julen Cabanillas / Oier<br />
Urrutia-Iker Txurruka.<br />
Bigarren partida:Antxon Aspiazu -<br />
Gaizka Ansola / Iban Angoitia -<br />
Dani Ormaetxea.<br />
Hirugarren partida:Mikel Ansola -<br />
Aimar Ibarloza / Josu Agirreamalloa-Ander<br />
Malaxetxebarria.<br />
Laugarren partida:Joanes Erkizia -<br />
Garikoitz Gomez/ Alex Arrate-Jon<br />
Onagoitia.<br />
11:00 › Euskal Herriko esku-pilota<br />
txapelketako finalerdiko joaneko<br />
partidak,pilotaleku nagusian.<br />
<strong>12</strong>:30 › Markina-Xemeingo trikiti<br />
eskola eta musika eskolaren kalejira.<br />
FESTA.Txupinazoa jaurti eta feta lehertzen da Markina-Xemeinen. MARIBI UGARTEBURU / BUSTURIALDEKO HITZA<br />
14:30 › Herri bazkaria Zelaian.<br />
Bazkalostean,16:00ak aldera,Herritxoue,Abarka<br />
antzerki taldeak<br />
antolatuta:kantu,dantza,antzerki,<br />
play back lehiaketa berezi berezia…<br />
Ume,zahar eta gazte,animatu eta<br />
hartu parte!<br />
-Sariak eta ezustekoak ez dira faltako.<br />
Gero,Hau Dok Hau txaranga ibiliko<br />
da kalez kale,jaia girotzen.<br />
18:00 › Esku-pilota partidak pilotaleku<br />
nagusian:<br />
Lehengo partida,promesak:Arrieta-Ansotegi<br />
/ Irribarria-Tolosa.<br />
Bigarren partida,profesionalak:<br />
Olaetxea-Aretxabaleta / Urrutikoetxea-Iza.<br />
23:00 › Kontzertua,zelaian:Vendetta.gero,erromeria,<br />
Gora Herria taldearekin.<br />
››Uztailak 15, igandea<br />
09:30 › Txistularien kalejira.<br />
11:30 › Herriko senegaldarren elkarteak<br />
(ASEMA) antolatutako 3<br />
mahai inguru,beste horrenbeste<br />
gairi buruz:kultura,inmigrazioa<br />
eta emakumea,Kultur Aretoan.<br />
13:00 › Kaleko animazio-ikuskizuna,kalez<br />
kale hasi eta Arkupe aurreko<br />
plazatxoan amaituko dana:<br />
Teatro Salitre:On egin mon amour<br />
14:00 › Herriko senegaldarren elkarteak<br />
(ASEMA) antolatutako Herri<br />
B azkaria,Plazabarripean.<br />
17:00 › B orroka senegaldarra ikuskizuna<br />
Zelaian.<br />
17:00 › Mus eta briska txapelketak<br />
Plazabarripean.<br />
Sariak:<strong>12</strong>0 euro + txapela;80 euro<br />
+ garaikurra,60 euro eta 40 euro.<br />
Herriko irabazleari garaikurra.<br />
18:00 › Zesta-punta txapelketa,<br />
udal pilotalekuan.<br />
Ekainean eta uztailean izan den<br />
txapelketako finalak.<br />
Gazte eta senior kategorietan.<br />
19:00 › Herria kantuz Arkupe aurrean.Parte<br />
hartu nahi duten guztiek,betiko<br />
hamabost euskal kanta<br />
ezagun taldean abesteko aukera<br />
—kantuen hitzak banatuko dira—.<br />
20:30 › Aiko taldearekin erromeria,eta<br />
dantzan ikasteko aukera Zerutxu<br />
Dantza Taldearen laguntzagaz,Arkupe<br />
aurreko plazatxoan.<br />
23:30 › Kontzertu-erromeria,Los<br />
Zopilotes Txirriaus Zelaian.<br />
››Uztailak 16, astelehena<br />
09:30 › Txistularien kalejira.<br />
10:30 › Markina-Xemeingo Bandaren<br />
kalejira.<br />
11:00 › Meza nagusia,Karmengo<br />
elizan,Xemein Abesbatzak abestuta<br />
(E.Mokoroaren meza).<br />
<strong>12</strong>:30 › Aurreskua,Goiko Portalean.<br />
13:00 › Markina-Xemeingo bandaren<br />
kontzertua Arkupe aurreko plazatxoan.<br />
13:30 › Markina-Xemeingo musika<br />
eskolaren kalejira.<br />
18:00 › Zesta-punta txapelketa,<br />
udal pilotalekuan.Munduko Txapelketako<br />
partidua<br />
18:00 › Herri kirolak zelaian:<br />
Egitaraua: Ingudea:Bizkaiko Txapelketa<br />
izango da eta Euskal Herriko<br />
onenak hartuko dute parte.Iparraldeko<br />
jokoak: Lasto-altxatzea,<br />
Lasto-botatzea,Gurdi-jokoa.Parte<br />
hartuko dute:Oscar Perez,Euskal<br />
Herriko txapeldunak,Jose Mari<br />
Atutxa Bizkaiko txapeldunak,Jon<br />
Lapazaran Euskadiko txapeldunak,<br />
Jose Lapazaran Bizkaiko eta Euskal<br />
Herriko txapeldunak.<br />
Aizkolariak:Iñaki Azurmendi,Euskal<br />
Herriko txapelduna;Nazabal,<br />
Euskal Herriko txapeldunordea;<br />
Aratz Mugerza,3 aldiz gazte mailan<br />
txapelduna.<br />
Harri-jasotzailea:Inar Gorosika.<br />
19:30 › Bertso saioa,Uhagonen.<br />
Bertsolariak:Maialen Lujanbio,<br />
Amets Arzallus,Arkaitz Estiballes<br />
eta Gorka Ostolaza.Gai-jartzailea:<br />
Markina-Xemeingo Bertso Eskola.<br />
20:30 › Senegaleko Jammu balletaren<br />
kalejira ikusgarria.<br />
22:30 › Senegaleko Jammu balletaren<br />
ikuskizuna,Zelaian.<br />
23:30 › Erromeria Esteibarrekin,Arkupe<br />
aurrean.<br />
››Uztailak 17, asteartea<br />
Egun osoan.Umeen parkea + Slackline<br />
+ rokodromoa Zelaian,goiz<br />
eta arratsaldean.<br />
Arratsaldean,umeen jokoak Zelaian.<br />
09:30 › Txistularak kalez kale ibiliko<br />
dira.<br />
11:00 › Markina-Xemeingo trikitilarien<br />
kalejira.<br />
11:30 › Erraldoiak,buruhandiak eta<br />
txistulariak.<br />
19:00 › Disko festa Goiko Portalean,Txingudi<br />
DJrekin.<br />
22:30 › Albadulake konpainiaren<br />
Malaje ikuskizuna frontoian:zirkua,musika<br />
eta dantza.<br />
23:30 › Agur Karmen jaiak’<strong>20<strong>12</strong></strong>,<br />
musika bandaren aurtengo jaietako<br />
azkeneko kalejira eta Alarabi<br />
erretzea.
erria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a,osteguna<br />
ALARIBI<br />
JAITSI ETA<br />
KARMENAK<br />
HASI<br />
Bihar jaurtiko dute Markina-Xemeingo<br />
karmenei hasiera emango dien suziria, eta<br />
asteartera arte herri bazkari, kontzertu,<br />
erromeria eta pilota partidarik ez da faltako.<br />
Garaian elkarteak hasiera<br />
emango die,<br />
bihar, Markina-Xemeingo<br />
Karmen<br />
jaiei. Arratsaldean<br />
txupinazoa jaurti eta jaia piztuko<br />
da Bizkaiko herrian. Dena dela,<br />
jaian murgiltzen hasteko, Emeki<br />
koralak kontzertua eskainiko du,<br />
gaur, Mertzedeko elizan.<br />
Kuadrillak, gurasoak, seme-alabak<br />
eta markinar guztiak, Goiko<br />
Portalean elkartu, eta zuziria<br />
lehertu bezain pronto jai giroan<br />
sartuko dira. Horretarako egitarauak<br />
lagunduko die, eta asteartera<br />
arte ez dute aspertzeko betarik<br />
izango.<br />
Txupinazoa jaurti ondoren, Alarabi<br />
herrira jaitsiko da, ondo pasatzeko<br />
asmoarekin, eta horretan<br />
asko lagunduko du kuadrillek antolatu<br />
duten kalejira. Ez da kalejira<br />
arrunta; bizikletaz egiten duten<br />
kalejira bat da. Orekari aurre egin<br />
eta txosnaz txosna eta tabernaz taberna<br />
ibiliko dira, Akoda’s Bozine<br />
elektrotxarangaren laguntzarekin.<br />
Jaietako une garrantzitsuenetako<br />
bat Zelaian izaten den paella<br />
jatea izaten da. Kuadrilla guztiak<br />
bildu eta giro ederrean izango dira<br />
bazkaltzen. Bakoitzak bere paella<br />
prestatu eta bata besteari zirikatzeko<br />
aukera izaten dute.<br />
Gero, Herritxue, Abarka antzerki<br />
taldeak antolatuta, ume, zahar<br />
eta gazteentzat hainbat ekitaldi<br />
izango dira: kanta, dantza, antzer-<br />
kia, play back lehiaketa izango da,<br />
beste gauza batzuen artean.<br />
Ez da bazkari bakarra izango ordea,<br />
ASEMA herriko senegaldarren<br />
elkarteak bazkaria antolatuko<br />
duelako igandean.<br />
Kontzertu eskaintza<br />
Musikak ere toki garrantzitsua<br />
izaten du jaietan, eta erromeria<br />
eta talde garrantzitsuen kontzertuek<br />
herritarrak alaituko dituzte.<br />
Alde horretatik, bihar izango den<br />
Ad, Su Ta Gar eta Egurra eta Kitto<br />
taldeek emango duten kontzertua<br />
aipatu behar da. Igandean, Vendetta<br />
eta Gora herria taldeen emanaldia<br />
izango da Zelaian. Los Zopilotes<br />
Txirriausen emanaldiak<br />
kontzertuen eskaintza osatuko<br />
du. Ez da musika aukera bakarra<br />
izango, erromeriak ere bere tartea<br />
izango baitu eta txarangek eta bestelako<br />
musika aukerek herria girotuko<br />
baitute.<br />
Bertsolaritzak ere bere tartea<br />
izango du, eta Maialen Lujanbio,<br />
Amets Arzallus, Arkaitz Estiballes<br />
eta Gorka Ostolaza nor baino<br />
nor hobeto arituko dira, Markina-<br />
Xemeingo bertso eskolaren esanetara.<br />
KALEJIRA. Jaiak hasi eta poteoa egiten dute bizikleta gainean,txosna inguruan.MARIBI URGATEBURU/ BUSTURIALDEKO HITZA<br />
GIROA. Koadrilak giro aparta sortzen dute paella jatean Markina-Xemeinen. MARIBI UGARTEBURU / BUSTURIALDEKO HITZA<br />
Zesta-puntaren erdigunean ezin<br />
da kirol horretako partidarik falta,<br />
eta munduko txapelketakoak ere<br />
izango dira. Pilota partidak ere<br />
izango dira, eta herri kirolek tartea<br />
izango dute: aizkolariak eta harrijasotzaileak<br />
ariko dira.<br />
karmenak ‹‹ markina-xemein<br />
03
04 zornotza ›› karmenak berria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a,osteguna<br />
››Uztailak 14, larunbata<br />
Goizean txosnetan,paella txapelketa.<br />
11:30 › Amorebieta IVa.frontoia.<br />
Euskal Herriko Nesken Gomazko<br />
Paleta Zirkuitua.<br />
16:00 › Zelaieta parkea.Gurutze<br />
Gorriaren erakustaldia.<br />
17:30 › San Miguel kalean,Zornotzako<br />
I.milia.<br />
18:00 › Txosnetan.Kiki,Koko eta<br />
Moko pailazoak.<br />
19:00 › San Miguel kalean,kuadrillen<br />
arteko milia.<br />
22:00 › Txosnetan.Herriko taldeen<br />
kontzertua:Etorkizun Beltza,<br />
September Boy,La Txusta de Morta.<br />
››Uztailak 15, igandea<br />
09:00 › Umeentzako arrantza<br />
lehiaketa Ibaizabal errekan.<br />
10:30 › Txirrindularitza Junior mailako<br />
Euskal Herriko txapelketa.<br />
11:30 › Amorebieta IV.a frontoia.<br />
Euskal Herriko Nesken Gomazko<br />
Paleta Zirkuitua.<br />
20:00 › Txupinazoa Herriko plazan:pregoia,txupinazoa<br />
eta kalejira,Zornotza,Bermeo<br />
eta Ondalaneko<br />
erraldoi eta buruhandien<br />
konpartsak,gaitero eta txistulariak.<br />
20:30 › Zaparrada batukada herrian<br />
zehar.<br />
21:00 › Kaleko musika herrian zehar:Broken<br />
Brother.<br />
22:00 › Erromeria Zubiondo parkean:Joselu<br />
anaiak.<br />
22:00 › Txosnetan Vendetta eta Ze<br />
Esatel! taldeen kontzertua.<br />
23:00 › Txosnetan alkoholemia<br />
karpa.<br />
››Uztailak 16, astelehena<br />
09:00 › Umeentzako arrantza<br />
lehiaketa Ibaizabal errekan.<br />
9:00›Zelaieta parkean APP martxa.Ibilbidea<br />
oinez (Zelaieta-Tolsan-Etxano-Larrea)<br />
Ametxeko aplikazioa<br />
erabiliz (Android/Apple).<br />
11:00 › Udazken txistularien kalejira.<br />
Goizean Larrean › Karmengo<br />
jaiak:meza,bertsolariak,Udabarri<br />
dantza taldea eta Triki Piu taldearekin.<br />
Ostean Larreako landetan › Herri<br />
kirolak:Urrezko Aizkolari Txapeldunen<br />
liga:Aitzol Atutxa,Atutxa<br />
II.a, Floren Nazabal en kontra<br />
(<strong>20<strong>12</strong></strong>ko txapelduna).<br />
Josetxo Urrutia ingudearekin.<br />
18:00 › Pilota partida profesionalak<br />
Amorebieta IV.a frontoian:Arretxe<br />
II-Untoria // Urruti-Iza<br />
Olaizola II-Apraiz // Berasaluze VIII-<br />
››Uztailakk 17,asteartea<br />
18:00 › Puzzle lehiaketa eta ludoteka<br />
Herriko plazan.<br />
18:30 › Kuadrillen arteko tortila<br />
txapelketa txosnetan.<br />
21:00 › Kuadrillen arteko play back<br />
lehiaketa txosnetan.<br />
››Uztailak 19, osteguna<br />
11:00 › La Bombonera 3X3 futbol<br />
txapelketa Zelaieta parkean.<br />
13:00 › Topaketa.Batucada trikitilariak<br />
eta euskal kanten topaketa<br />
txosnetan.<br />
14:00 › Gazte bazkaria txosnetan.<br />
15:30-17:00 › Herri kirolak txosnetan.<br />
17:00-17:30 › Uxue Urdin taldearen<br />
kontzertua txosnetan.<br />
17:30-18:45 ›Herri Oihua taldearen<br />
kontzertua txosnetan.<br />
18:45-20:00 › Smoking Hil taldearen<br />
kontzertua txosnetan.<br />
20:00 › Sari banaketa txosnetan.<br />
Aurkezlea:Jon Gome z Garai playbackak.<br />
21:00 › Belako taldearen kontzertua<br />
txosnetan.<strong>20<strong>12</strong></strong>ko Gaztearen<br />
Maketa lehiaketa irabazlea eta<br />
BBK Liven programatua.<br />
22:30 › Erromeria txosnetan.Zirkinik<br />
Bez.<br />
23:30 › Amaiera.<br />
››Uztailak 20, ostirala<br />
Kuadrillen eguna txosnetan.<br />
Kuadrillen herri bazkaria eta hainbat<br />
ekintza.<br />
17:00 › Zelaieta parkean 50 xake<br />
partida Max Leitheren kontra.<br />
19:00 › Umeen danborrada.<br />
19:30 › Pala txapelkeko finalak<br />
Amorebieta IV.a frontoian.<br />
21:00 › XII.txistularien kontzertua<br />
Zelaieta parkean.Xabier Solano<br />
abeslaria gonbi<strong>datu</strong>ko dute.<br />
22:00 › Antton Zubiondo<br />
plazan.<br />
22:30 › <strong>12</strong>1 Krew Lion Sitte eta Novato<br />
txosnetan.<br />
››Uztailak 21, larunbata<br />
Goizean marmitako lehiaketa Zubiondo<br />
parkean.<br />
08:00 › Nafarroa kalea.40 eta 80<br />
kmtako zaldi lasterketak.<br />
09:00 › 88.usakume tiroketa ofiziala<br />
Boroa poligonoan.<br />
10:00 › Basket 3X3 Zubiondo parkean.<br />
11:00 › Gane.Tenis lehiaketako finalak.<br />
11:00 › Gure Kirolak bolatokian<br />
umeentzako bolo txapelketa.<br />
17:00 › 31. xake txapelketa Urbano<br />
Larruzea kalean.<br />
18:00 › Amorebieta IV.a frontoian<br />
Karmenetako V.eskupilota txapelketa.<br />
20:00 › Sugarri fanfarrearen kalejira<br />
herrian zehar.<br />
21:00 › Karmengo II.bola txapelketa<br />
Gure Kirolak bolatokian.<br />
21:00 › Simon Otxandategi dantza<br />
taldea Zornotza aretoan.<br />
22:30 › Kontzertuak txosnetan:<br />
Nik Khaos eta Honat taldeak.<br />
23:00 › Varadero Orkestra Zubiondo<br />
plazan.<br />
››Uztailak 22, igandea<br />
09:00 › Boroa poligonoan 88.herriko<br />
usakume tiroketa soziala.<br />
11:00 › Itsas modelismo erakustaldia<br />
Jauregibarrian.<br />
11:00 › Bizkaiko IV.pirenaiko abelburuen<br />
txapelketa eta Bizkaiko pottokaren<br />
erakusketa Jauregibarrian.<br />
11:30 › Arku tiroa Jauregibarrian.<br />
17:00 › Karmenetako V.eskupilota<br />
txapelketa Amorebieta IV.a frontoian.<br />
20:30 › Nazioarteko dantzak Herriko<br />
plazan:Gran Ballet Argentino.<br />
21:30 › Oskorriren Dantza kontra<br />
dantza kontzertua Zelaieta parkean.<br />
22:30 › Herri antzerkia Jauregibarrian.<br />
››Uztailak 25, asteazkena<br />
Goizean Baserritarren azoka Zubiondo<br />
parkean.<br />
17:00 › Scalextric erakustaldia Herriko<br />
plazan.<br />
F1 eta Moto GPko simulatzaileak.<br />
18:30 › Kuadrillen arteko herri kirolak<br />
Zelaieta parkean.<br />
19:00 › SAD taldearen aurkezpena<br />
Urritxe Futbol Zelaian.<br />
20:30 › Kale antzerkia Zubiondo<br />
plazan.El Punto! Dantza Teatroren<br />
Animal’s Party.<br />
21:30 › Zu Zeu Artista.III.herriko<br />
gazteen proposamen eszenikoen<br />
lehiaketa Zubiondo plazan.<br />
22:30 › Su festak Jauregibarrian.<br />
Astondoa piroteknia.<br />
23:00 › Auryn Zubiondo plazan.<br />
››Uztailak 27, ostirala<br />
Egun guztian Umeentzako I.rally<br />
slot Amorebieta txapelketa.<br />
19:30 › Kuadrillen arteko XIII.mozorro<br />
lehiaketa.Markeliñe<br />
taldearen Zoozoom antzezlanaren<br />
animalien partehartzearekin.<br />
20:30 › Mozorro lehiaketaren sari<br />
banaketa Herriko plazan.<br />
21:00 › Broken Brothers eta Sugarri<br />
fanfarriak herritik zehar.<br />
23:00 › Disko festa Zelaieta parkean.<br />
24:00 › Blue Harlem Zubiondo<br />
plazan.
erria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a,osteguna<br />
GIROA. Kuadrillen arteko lehiaketak giro berezia sortzen du jaietan. MIKEL POLO<br />
KUADRILLAK LEHIATU<br />
ETA FESTAK OSPATU<br />
Larunbatean hasi eta santanatxurekin amaituko dira Zornotzako<br />
jaiak. Kuadrillen arteko txapelketak, bazkariak, bertsolariak eta<br />
kontzertuak ez dira faltako egun hauetan.<br />
Karmenetan hasi eta<br />
santanatxutan bukatu.<br />
Horixe da Zornotzako<br />
jaien proposamena.<br />
Jai egun ugari<br />
dituzte, baina egun garrantzitsuenak<br />
karmenetako bezpera eta eguna<br />
eta santanatxuak dira.<br />
Jai egun luzeak dituzte Zornotzan<br />
eta ondo pasatzerko ez da bazkari,<br />
kontzertu, musika emanaldi<br />
zein lehiaketarik faltako. Egitarauak<br />
azken urteotako ildoari jarraitzen<br />
dio, baina antolatzeko orduan<br />
herriko eragile eta elkarteen<br />
eta udalaren artean banatu dute<br />
ekintzak aurrera eramateko ardura.<br />
Ildo horretan, txosnen koordinakundea,<br />
Zornotzako kuadrillak<br />
eta herriko hainbat eragilek egitarauko<br />
protagonismoa izango dute<br />
uztailaren 14tik 20ko antolaketan;<br />
udalak, berriz, 20tik 27rako ekintzetan.<br />
Azken urteotan txosnen kokapenak<br />
arazoren bat edo beste eragin<br />
izan du, erdigunetik nahiko<br />
urrun geratzen zirelako eta euren<br />
eragina gaueko girora mugatzen<br />
zelako bakarrik. Egoera horri konponbide<br />
bat eman nahian, Marmoleria<br />
Zaharrean kokatuko dituzte<br />
txosnak, uztailaren 20a arte. Bertan,<br />
karpa bat jarri eta zazpi txosna<br />
izango dituzte. 20tik 27ra, be-<br />
rriz, Zubiondo plazan bi txosna irekiko<br />
dituzte, gune horretan antolatuko<br />
dituelako udalak kontzertuak.<br />
Egitarau kontuei dagokienez,<br />
antolatzaileek egitarau parte hartzailea<br />
sustatu dute, eta horren<br />
lekuko da kuadrillek antolatu<br />
duten txapelketa. Jai egunetan<br />
hainbat proba antolatuko dituzte,<br />
eta txapelketa irabazteko guztietan<br />
parte hartu beharko dute:<br />
marmitako txapelketa, herri kirolak,<br />
Ibaizalbalen jaitsiera, play<br />
back lehiak, mozorroen desfilea<br />
eta eta antzeko probak egin beharko<br />
dituzte.<br />
Musika doinurik ere ez da falta-<br />
ko, eta, txarangek sortuko duten<br />
giroaz gain, kontzertuek bereganatuko<br />
dute herritar eta bisitarien<br />
arreta. Herriko talden emanaldiak<br />
eta talde entzutetsuenak uztartu<br />
dituzte. Lehenengoen artean,<br />
Etorkizun Beltza, September Boy,<br />
La Txusta de Morta, Uxue Urdin,<br />
Herri Oihua eta Smorkin Hil aipatu<br />
behar dira, besteak beste. Ezagunen<br />
artean, berriz, Vendetta, Ze<br />
Esatek, Esne Beltza eta Oskorri<br />
izango dira.<br />
Bertsolariek ere euren tartea<br />
izango dute uztailaren 18an: Unai<br />
Ormaetxea, Beñat Ugartetxea,Andoni<br />
Egaña eta Xabier Amuriza<br />
arituko dira.<br />
karmenak ‹‹ zornotza<br />
05
06 barakaldo,santutxu eta santurtzi ›› karmenak berria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren 14a,larunbata<br />
BADATOR<br />
JOLIN,<br />
BADATOZ<br />
KARMENAK<br />
Bihartik ostiralera arte Karmen jaiak<br />
ospatuko dituzte Barakaldon. Musika<br />
eskaintza zabala izango dute, eta hainbat<br />
herri bazkari, sardina jate eta bestelako jate<br />
kontu ere bai. Umeek ere euren tartea<br />
izango dute.<br />
Jolinen jaitsierarekin hasi<br />
ohi dira Barakaldoko Karmen<br />
jaiak, baina barakaldarrek<br />
ez dute larunbatera<br />
arte itxoin nahi, eta<br />
bihar txosnetan izango diren<br />
Gazte Olinpiadekin jaietan murgiltzen<br />
hasiko dira. Uztailaren<br />
22ra arte jaiaz gozatzeko hamaika<br />
aukera izango dute. Umeek euren<br />
eguna izango dute, eta uztailaren<br />
22ko nekazaritza feriak beste<br />
kutsu bat emango dio Barakaldori.<br />
Larunbatean iritsiko da Jolin<br />
Barakaldora, eta herritarreik<br />
ikuskizun batekin egingo diote<br />
ongietorria. Kalejiran etorriko da<br />
Barakaldora, herritarrek lagunduta.<br />
20:00 aldera Herriko Plazara<br />
iritsiko da, eta, ondoren, Isidro<br />
Perezek eta KantArte Gaztederrek<br />
pregoia irakurriko dute udaletxeko<br />
balkoitik. Jai giro horretan,<br />
kuadrillak txosnetara joango<br />
dira, hankaluzeek eta Bitxo do<br />
Samba taldeak lagunduta.<br />
Musika izaten da jaietan izarra,<br />
eta aukera ugari izango da Bara-<br />
kaldon. Lasesarre pilotalekuan,<br />
txosnetan eta Herriko Plazan izango<br />
dira kontzertuak. Obus, Fangoria,<br />
Oreka Tx, The Uski’s, Canteca<br />
de Macao, La Orquesta Mondragon<br />
taldeak eta beste izango dira<br />
musika aukeran.<br />
Larunbatean, Obus eta Quaoar<br />
taldeek zabalduko dute musika<br />
aukera, eta igandean, Explosion<br />
Pop ikuskizuna ikusi ahalko da.<br />
Bertan Los Secretos, Las Frontera,<br />
Siniestro Total eta La Trampa<br />
taldeko kideek parte hartuko<br />
dute. 16an, Jare eta The Uski’sek<br />
joko dute; 17an, Oreka TX taldeak;<br />
18an, Tribut ABBAren txanda<br />
izango da; 19an, La Orquesta Mondragon<br />
arituko da; 20an, Fangoria,<br />
eta 21ean, Despistados eta Canteca<br />
de Macao.<br />
Musikaz gain ez da jateko koturik<br />
faltako. Hala, txorizo eta odolki<br />
errea, herri bazkariak, sardina<br />
jateak, txokolate jatea eta paella<br />
eta patata tortilla lehiaketak izango<br />
dira, besteak beste.<br />
Herriguneaz gain, txosnetan ere<br />
ekitaldi ugari izango dira.<br />
EGITARAUA,BARAKALDO<br />
›› Uztailak 13, ostirala<br />
19:00 › Gazte Olinpiada txosnetan.<br />
19:00 › Kontzertu gaztea Lasesarre<br />
pilotalekuan: Chest (RAP),<br />
Rock Time (POP),F.C.R.Factory<br />
(RAP) eta Azken Gaua.<br />
19:00 › Txorizo eta odolki errea<br />
Joan Garai kalean.<br />
20:00 › VI.SlotTxapelketa.<br />
20:00 › Txosnen eta feria gunearen<br />
irekitzea.<br />
20:00 › Gorka Otxoa eta Carla<br />
Hidalgok Para lo que hay que vivir...mejor<br />
no morirse nunca antzezlana<br />
Barakaldo antzokian.<br />
20:30 › Barakaldo Orfeoiaren<br />
emanaldia Karmen elizan.<br />
00:00 › Herri queimada txosnetan.<br />
›› Uztailak 14, larunbata<br />
09:00 › Slot rallya Bagatza kalean.<br />
10:00 › Zuazo – Askartza emakumeen<br />
eskubaloi partida Lasesarren.<br />
11:30 › Egokitutako eskubaloi<br />
partida Lasesarren: Usoa A-<br />
Usoa B.<br />
<strong>12</strong>:00 › Paellen erakusketa Zaballa<br />
kalean.<br />
<strong>12</strong>:30 › Barakaldo-Askartza eskubaloi<br />
partida Lasesarren.<br />
14:30 › Jardunaldi gastronomikoak<br />
Zaballa eta Joan Garai kaleetan.<br />
15:00 › Herri bazkaria txosnetan.<br />
15:30 › VI.SlotTxapelketa Bagatza<br />
kalean.<br />
16:00 › Xake txapelketa Clara<br />
Campoamorren.<br />
16:00 › Petanka txapelketa<br />
Landabekon.<br />
18:45 › Badator Jolin ikuskizuna<br />
kalez kale.<br />
19:15 › Jolinen harrera Bide<br />
Onera plazan.<br />
20:00 › Erdizka Lauetan taldearen<br />
erromeria Parque de Los<br />
Hermanosen.<br />
20:00 › Eraso sexisten kontrako<br />
jardunaldiak izango dira<br />
txosnetan.<br />
20:00 › Jolin Herriko Plazara iritsiko<br />
da.<br />
20:15 › Isidro Perezen eta KanArte<br />
Gaztederren pregoia.<br />
20:45 › Kuadrillek jaitsiera<br />
egingo dute txosnetara.<br />
22:00 › Quaoar taldea Herriko<br />
Plazan.<br />
23:00 › Invert eta Rasy Simone<br />
eta Betto Snayen dantza erakustaldia<br />
Lasesarreko frontoian.<br />
23:00 › Obusen kontzertua Herriko<br />
Plazan.<br />
JENDETZA. Herri bazkaria,Santutxuko Basarrate plazan. MARISOL RAMIREZ<br />
ESKAINTZA<br />
HANDIA,<br />
JAIRAKO PREST<br />
Santutxu eta Santurtziko jaiek egitarau<br />
zabal eta oparoa eskaintzen dute. Sangutxu<br />
jaiak ospatzen dituzte Santutxun, eta<br />
Karmenak Santurtzin.<br />
Bilbon ez da Aste Nagusia<br />
ospatzen bakarrik.<br />
Hango auzoek ere badituzte<br />
jaiak, eta Santutxukoak<br />
prest daude<br />
Sangutxu jaiak ospatzeko.<br />
Bilboko Udalak jarritako traba<br />
eta oztopoei aurre egin behar izan<br />
diete jaiak antolatzeko, baina<br />
larunbatean hasi eta uztailaren<br />
22ra arte ez da aitzakiarik faltako<br />
jaietan parte hartzeko.<br />
Larunbatean ekingo diete jaiei<br />
Santutxun. Ibai Gomezek pregoia<br />
irakurri, eta festa giroa zabalduko<br />
da bertako kaleetan. Urtero bezala,<br />
sukalki txapelketak nagusi<br />
izango dira jaietan. Haien artean,<br />
21ean izango den bakailao eta marmitako<br />
txapelketa nabarmendu<br />
behar da, baina paella bazkariak,<br />
errepresaliatuen aldeko bazkaria<br />
zein sukalki txapelketak bat baino<br />
gehiago aseko dute.<br />
Jai guztietan bezala, musikak<br />
ere leku nabarmena izango du, eta<br />
gaueko kontzertuez gain, egunean<br />
izango diren emanaldiak ere aipa-<br />
tu behar dira. Aukeren artean Siroka,<br />
Iheskide eta Itziarren Semeak<br />
aipatu behar dira; 20ean joko<br />
dute horiek. Baina hortxe izango<br />
dira Aldatz taldea, Akatz, El Villano<br />
Oriental, Free the Whell eta Sapali<br />
afrikar perkusio taldearen<br />
emanaldiak ere; aipatu beharrekoak<br />
dira.<br />
Iñaki Perurena eta harri-zulatzaileek<br />
osatuko dute herri kirolen<br />
eskaintza, eta haurrek Txoro eta<br />
Mokoko pailazoekin ederki pasatuko<br />
dute.<br />
Karmenak Santurtzin<br />
Santurtzin ere jairako gogoa dute,<br />
eta uztailaren 22ra arte ondo pasatzeko<br />
aukera dute. Kuadrillek protagonismo<br />
handia izango dute, eta<br />
txosnetan ondo pasatzeko aukera<br />
izango da.<br />
Talde eta abeslari ospetsuak<br />
ikusteko aukera izango da, eta,<br />
besteak beste, David Bustamante,<br />
Bongo Botrako, Ken Zazpi, Love os<br />
Lesbian eta Maldita Nerea izango<br />
dira.
erria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a,osteguna<br />
››Uztailak <strong>12</strong>, osteguna<br />
14:00 › Herri bazkaria Marruman,<br />
elkartearen eskutik.<br />
18:00 › Txurrimurri eta Morritoston<br />
zirkuaren antzezlana,Txofre<br />
plazan.<br />
19:00 › Pregoia,kuadrillen aurkezpena<br />
eta desfilea.Ondoren,erraldoiak<br />
eta buruhaundiak Txofre plazan.<br />
20:00 › Mariaren Bihotza Abesbatzaren<br />
kontzertua,Saioa Zuaznabar<br />
zuzendaritzapean,kultur etxean.<br />
20:00 › La Jodedera,kontzertu<br />
ibiltaria,Urbeltza tabernatik hasita.<br />
20:30 › Txokolate jana,Txofre plazan.<br />
21:00 › Kalejira eta trikipoteoa,<br />
Txofre plazatik aterata.<br />
21:30 › Kontzertuak,Katalunia plazan:Revolutionary<br />
Brothers eta<br />
Xalbala.<br />
››Uztailak 13, ostirala<br />
11:30 › Buruhandiekin eta erraldoiekin<br />
kalejira auzoan barrena,<br />
Nafarroa Beherea plazatik irtenda.<br />
<strong>12</strong>:30 › Karmengo jai batzordearekin<br />
senidetze ekitaldia zubian.<br />
14:00 › Kuadrillen herri bazkaria,<br />
Katalunia plazan.<br />
15:00 › Ipuin kontalaria eta bingo<br />
berezia,Groseko Gazte Asanbladaren<br />
eskutik.<br />
17:30 › Kuadrillen kalejira Elektrotxarangarekin<br />
batera,txosnetatik<br />
aterata,Groseko Gazte Asanbladak<br />
antolatuta.<br />
17:30 › Haur danborrada auzoko<br />
kaleetan zehar,Zurriola ikastolatik<br />
aterata.<br />
17:30 › Pala eta pilota finala,Sagueseko<br />
pilotalekuan,Kortxoenea<br />
gaztetxearen eskutik.<br />
18:00 › Grafitiak,Txofre plazan,Urban<br />
13 kolektiboaren eskutik.<br />
18:00 › Urban 13 Show (break<br />
dance,capoeira,rap...),Txofre plazan.<br />
19:00 › Haurrentzako joko eta tailerrak,Txofre<br />
plazan.<br />
19:30 › Sorgin dantzaren erakustaldia<br />
txofre plazan.<br />
20:00 › Kantakidetza abesbatzaren<br />
kontzertua,kultur etxean.<br />
20:00 › Akelarrea eta brindisa,Gazte<br />
Asanbladaren eskutik.<br />
20:00 › Ion Plazaolaren bakarrizketa,Urbeltza<br />
tabernan.<br />
20:00 › Sardina jana,Txofre plazan.<br />
21:00 › Plaza dantza,Txofre plazan.<br />
21:00 › Zezensuzkoa,Txofre plazan.<br />
21:00 › Karaokea,Txofre plazan.<br />
21:30 › Kontzertuak,Katalunia plazan:Siroka,Habeas<br />
Corpus eta 3<br />
Gabe 2.<br />
››Uztailak 14,larunbata<br />
Egunean,surf eta bodyboard txapelketak<br />
Zurriola hondartzan,Groseko<br />
Indarrak Surf taldeak antolatuta.<br />
11:00 › Gaztetxoentzako Xakea,<br />
Txofre plazan.<br />
GIROA. Groseko Zipotz jaietan,Katalunia plaza izaten da festaren erdigunea. JAI BATZORDEA<br />
<strong>12</strong>:00 › Txaranga auzoko kaleetan<br />
zehar.<br />
13:00 › Futbito txapelketako finala,Saguesen.<br />
14:00 › Elkartasunezko paella jatea,Katalunia<br />
plazan.<br />
16:00 › Mus txapelketa,Jeneral<br />
Artetxe kaleko Ricardo tabernan.<br />
17:00 › Erraldoiak eta buruhandiak,Nafarroa<br />
Beherea plazatik<br />
aterata.<br />
18:30 › Haurrentzako joko eta tailerrak,Txofre<br />
plazan,Aukaz taldearen<br />
eskutik.<br />
18:30 › Txokolate jana,Txofre plazan.<br />
18:30 › Helduen danborrada,auzoko<br />
kaleetan zehar.<br />
19:00 › Afrikako Artexivu dantza<br />
taldearen emanaldia,Txofre plazan.<br />
20:00 › Bingoa,Txofre plazan.<br />
21:00 › Barbakoa egingo dute Saguesen.<br />
zipotz jaiak ‹‹ gros<br />
<strong>07</strong><br />
21:30 › Kontzertuak,Katalunia plazan:Egurra<br />
Ta Kitto,La troba Kung-<br />
Fu eta eMePebo5t.<br />
23:30 › Kontzertua:Glory Hole taldea,Saguesen.<br />
››Uztailak 15, igandea<br />
Euskal eskulangileak,egun osoan,<br />
San Frantzisko kalean.<br />
11:00 › Elkarteen arteko marmitako<br />
lehiaketa,Katalunia plazan.<br />
11:30 › Txalaparta eta albokariak,<br />
Katalunia plazan.<br />
<strong>12</strong>:00 › Txakur erakusketa,Txofre<br />
plazan.<br />
<strong>12</strong>:00 › Sagardo dastaketa,Katalunia<br />
plazan.<br />
<strong>12</strong>:00 › Herri kirol parte hartzaileak,bertsolariek<br />
girotuta,Saralegi<br />
anaien eskutik.<br />
<strong>12</strong>:30 › Tortila lehiaketa,Katalunia<br />
plazan.<br />
14:30 › Bertso bazkaria,Txofre plazako<br />
Sagardo Karpan.Bertsolariak:<br />
Iñaki Apalategi eta Iban Urdangarin.<br />
16:30 › Timba Poker Express txapelketa,Txofre<br />
plazan.<br />
17:30 › Triki-bertso poteoa,Txofre<br />
plazako sagardo karpatik hasita.<br />
18:00 › Kiki,Koko eta Moko pailazoen<br />
Parranda-Tutiplen antzezlana,<br />
Katalunia plazan.<br />
19:30 › Sari banaketa,Katalunia<br />
plazan.<br />
20:00 › Plaza dantza,Katalunia<br />
plazan.<br />
20:00 › Sardina jana,Katalunia<br />
plazan.<br />
20:30 › Trikihots erromeria,Katalunia<br />
plazan.<br />
20:30 › Txokolate jana,Katalunia<br />
plazan.<br />
21:00 › Zezensuzkoa,Katalunia<br />
plazan.<br />
24:00 › Jaien amaiera.Hurrengo<br />
urtera arte.
08 gros ›› zipotz jaiak berria<br />
<strong>20<strong>12</strong></strong>ko uztailaren <strong>12</strong>a,osteguna<br />
HANDITU. Groseko jaietan parte hartzea handitu egin da azkenaldian.Argazkian,buruhandi eta erraldoiak,Katalunia plazan. JAI BATZORDEA<br />
PARTE HARTZEA AREAGOTUZ<br />
Groseko Zipotz jaiak hasiko dituzte gaur, eta igandera arte egitarau<br />
zabal batekin gozatzeko aukera izango dute. Jendearen parte<br />
hartzea sustatzea da jaien antolatzaileen helburua.<br />
Donostiako Gros auzoa<br />
festan murgilduko<br />
da gaurtik igandera<br />
arte. Zipotz jaiak<br />
ospatuko dituzte, eta<br />
auzoa girotzeko eta parte hartzea<br />
sustatzeko, egitarau zabala prestatu<br />
dute.<br />
Egitarauak aurreko urteetako<br />
ildoari jarraitzen badio ere, Zipotz<br />
jaietako jai batzordeak kuadrillen<br />
ekimenak bultzatu nahi izan ditu,<br />
eta jai batzordeko kide Alex Martinezek<br />
adierazi du kuadrillek pisu<br />
handiagoa izan dezaten egitarau<br />
irekiago bat antolatu dutela.<br />
Azken urteotan Kortxoenea gaztetxearen<br />
agerraldiak parte hartzea<br />
areagotzea ekarri du. «Bertan<br />
dauden taldeak euren ekarpenak<br />
egiten dituzte, eta horrela parte<br />
hartzen dute egitarauaren osaketan»,<br />
esan du Martinezek.<br />
Gaur, indarrez hasteko, bazkari<br />
batekin hasiko dituzte jaiak, Elektrotxarangak<br />
lagunduta. Arratsaldean,<br />
sorgin dantza eta akelarrea<br />
antzeztuko dituzte, eta<br />
jendeak parte har dezan, dantzaren<br />
inguruko azalpenak emango<br />
dituzte. Dantzarekin batera brindisa<br />
izango da.<br />
Kontzertuek ere garrantzi handia<br />
izango dute eta talde ospetsu<br />
eta entzutetsuak berriekin uztartuko<br />
dituzte. Hala, aipatzekoak<br />
dira Habeas Corpus eta La Troba<br />
Kung Fu taldeen kontzertuak, besteak<br />
beste. «Ez da lehenengo aldia<br />
Habeas Corpus Zipotz jaietan izaten<br />
dela. 3 Gabe 2 taldeak ere giro<br />
polita jartzen du. Erromeria egiten<br />
du eta jendea dantzan jartzen<br />
du. Larunbaterako, La Troba<br />
Kung Fu izango da. Hemen, oraindik<br />
ez da ezaguna, baina Katalu-<br />
nian arrakasta handia izaten ari<br />
da. Eta apustu handia egin dugu<br />
talde horrekin», adierazi du Alex<br />
Martinezek. Urban 13 kolektiboak<br />
larunbatean egingo duen grafiti<br />
eta dantza ikuskizuna ere nabarmendu<br />
du.<br />
Igandea, berriz, euskal jaia izen<strong>datu</strong><br />
dute, eta horixe sustatzen<br />
saiatuko dira. «Gure kultura sustatzen<br />
saiatzen gara. Goizean,<br />
marmitako lehiaketa izango da,<br />
eta gero sagardotegi karpan sagardotegiaz<br />
gozatzeko aukera izango<br />
da. Herri kirolak ere izango ditugu,<br />
baina kuadrillen arteko lehiak<br />
izango dira. Eguerdian, bertso bazkaria<br />
izango dugu», esan du jai batzordeko<br />
kideak.<br />
Giroa<br />
Egitaraua egitarau, hurrengo egunetan<br />
festa giroa nagusituko da<br />
Donostiako Gros auzoan. Auzo<br />
handia da eta zaila izaten da txoko<br />
guztietara iristea, baina Martinezek<br />
nabarmendu du hala ere gero<br />
eta jende gehiagok hartzen duela<br />
parte. «Jai batzordea hainbat eragilek<br />
osatzen dute eta gero eta jende<br />
gehiagok parte hartzen du. Hori<br />
ere nabaritzen da parte hartzean,<br />
gero eta jende gehiago ikusten baita<br />
jaietan parte hartzen. Jaietan<br />
erreferente bat izatea lortu du.<br />
Jendearen erantzunarekin pozik<br />
gaude», esan du.<br />
Festa eta lana uztartzea ez da<br />
erraza izaten, eta horregatik udalak<br />
jartzen dien ordutegia errespetatzen<br />
dute Groseko jai batzordekoek.<br />
Izan ere, gaueko parranda<br />
baino gehiago, egunekoa sustatu<br />
nahi dute, eta eguneko ekitaldien<br />
eta gauekoen artean oreka bat<br />
izan. «Baimena baino lehen ixten<br />
ditugu txosnak, guk ere eguneko<br />
parranda sustatu nahi dugulako<br />
gauekoa baino gehiago. Jaiak ez<br />
dira gaueko kontzertua eta kito!<br />
Egunean hamaika ekintza daude<br />
parte hartzeko. Eguneko ekitaldien<br />
eta gaueko parrandaren artean<br />
oreka bat izaten saiatzen gara»,<br />
azaldu du jai batzordeko kideak.
Change language