saerTaSoriso kerZo mewarmeobis centri
iznessakonsultacio qseli saqarTvelo
`biznessakonsultacio qseli _ saqarTvelo~ BCNG _ Tqveni biznesis warmatebisTvis.
ras fiqrobT, rogor iqmneba warmatebis formula da raSi mdgomareobs qarTul bazarze damkvidrebis
saidumlo? rogor movaxdinoT biznes garemoSi swori orientiri? am da sxva aqtualur
sakiTxebis gadaWraSi Tqven BCNG-is kvalificiur konsultantTa jgufi dagexmarebaT.
BCNG-i momsaxureobebis ZiriTadi mimarTulebebia: bizneskonsaltingi, treningebi da marketinguli
kvlevebi.
biznesmenebs da nebismier dainteresebul msurvelebs SesaZlebloba eZlevaT miiRon konsultaciebi
Semdegi mimarTulebiT sagadasaxado da sabaJo sakiTxebi, marketinguli dagegmva, buRaltruli
aRricxva, biznesis dagegmva da marTva, sawarmoTa registracia, biznespartniorebis moZieba
da sxva.
BCNG _axorcielebs, rogorc individualur aseve korporatiul momsaxureobas. iTanamSromleT
CvenTan da Cven viqnebiiT Tqveni biznesis warmatebis sawindari.
GEORGIAN BUSINESS TODAY redaqtorisgan
Zvirfaso mkiTxvelebo!
warmogidgenT Jurnal Georgian Business Today - is pirvel nomers,
romlis mTavari mizania biznesis aqtualuri Temebis ganxilva, siaxleebis
gacnoba, wamyvani biznesmenebis mosazrebebis gaziareba, sxvadasxva qveynebSi
ganxorcielebuli analogiebis moZieba da damwyebi biznesmenebisTvis praqtikuli
rCevebis SeTavazeba.
wamyvani kompaniebis warmomadgenlebTan aqtiuri TanamSromlobiT Cven
droulad vupasuxebT kiTxvas _ rogoria qarTuli biznesi dRes? Cveni
pasuxebi nebismier dainteresebul msurvels, biznesgaremoSi swori orientiris
gansazRvraSi daexmareba. Georgian Business Today gaZlevT
SesaZleblobas, saukeTeso rakursiT warmoaCinoT Tqveni kompania.
biznesklimatis gaumjobesebaSi umTavresia, arsebuli situaciis adekvaturad
Sefaseba, Cveni gundis ZiriTad motivacias swored am winapirobis Sesruleba
warmoadgens.
Jurnalis ZiriTadi auditoria wamyvani biznesmenemenebiT, aseve biznes
sakiTxebSi sxvadasxva mimarTulebiT CarTuli samTavrobo da arasamTavrobo
seqtoris warmomadgenlebiT ganisazRvreba.
Jurnali Georgian Business Today mzaddeba saqarTvelos axalgazrda
ekonomistTa asociaciis mier, `saerTaSoriso kerZo mewarmeobis centri~
_ CIPE-is finansuri mxardaWeriT. Jurnali gamodis sam TveSi erTxel
da vrceldeba ufasod.
dodo WumburiZe
UDC (uak) 338.22(47922)
a - 37
3
4
redaqtori:
dodo WumburiZe
saredaqcio jgufi:
ana qaTamiZe
oliko zedelaSvili
mari nanitaSvili
nata kuxaleiSvili
daTo merabiSvili
ana oxanaSvili
dizaini:
naTia zedelaSvili
foto:
laSa RuRuniSvili
irakli RuRuniSvili
gia WumburiZe
redaqtorebi:
qeTi facacia
eka maxaraZe
daibeWda Sps. `sezani~-Si
20
qarTveli turistebis umravlesobas
Semodgomis miwuruls zafxulis nostalgia
SemoawvebaT da Tbil qveyne_
bisken miuwevT guli.
sarCevi
5
6
7
8
10
```~saerTaSoriso kerZo
mewarmeobis centri~
_ CIPE
```qarTuli biznesis
TvaliT
xval iqneb puric
gaiafdes
reklama mokvda?
zemoqmedebis
pozitiuri xerxebi
saqarTvelos
11 axalgazrda
ekonomistTa asociacia
12
13
14
privatizacia
sagadasaxado
kodeqsis cvlilebebi
sawarmoTa
registracia
qarTuli brendebis
16 warmatebuli biznesi
_ saintereso istoriebi
17
18
19
me var pretenziuli
momxmarebeli
efeqturi PR biznesSi
biznessiaxleebi
GEORGIAN BUSINESS TODAY
7
`puris fasis 10-15 TeTriT gaZvirebis
miuxedavad, purze moTxovna ufro
gaizarda. amis mizezi ki isaa, rom purma
wonaSi daiklo.~
20
22
24
26
28
30
egvipteSi dasvenebis
msurvelebo,
gaaqtiurdiT!
qarTuli vazis
jiSebi
bizneskalendari
mikrosesxebi
testi: SegiZlia Tu
ara gadawyvetilebis
miReba
Tavisuflebis indeqsi
17
ras elodeba nebismieri momxamrebeli
super an hipermarketSi
stumrobisas
GEORGIAN BUSINESS TODAY
`saerTaSoriso kerZo mewarmeobis centri~ _ CIPE
`saerTaSoriso kerZo mewarmeobis centri~ _ CIPE amerikis SeerTebuli Statebis savaWro
palatisa da aSS-s demokratiis erovnuli mxardaWeris organizaciis arakomerciuli wevria.
CIPE amerikis SeerTebuli Statebis savaWro palatis mier 1983 wels dafuZnda. CIPEs
mxardaWerili aqvs 1000-ze meti proeqti, maT Soris, 100-mde iniciativa _ ganviTarebad
qveyanaSi. CIPE-i iTvaliswinebs kerZo seqtoris CarTulobas saxelmwifo politikis
xelSewobasa da institucionalur reformebSi,
aseve saxelmwofo mmarTvelobis gaumjobesebasa
da sabazro sawyisebze dafuZnebuli demokratiuli
sistemis mSeneblobas.
CIPE-is misia _ msoflios masStabiT
demokratiis gaZliereba kerZo mewarmeobisa da
sabazro reformebis xelSewyobis gziT.
CIPE-is amocanebi:
legaluri da institucionaluri struqturis ganviTarebis xelSewyoba, romelic aucile-
belia Ria sabazro sazogadoebis formirebisa da SenarCunebisaTvis;
CIPE
demokratiul procesebSi biznesis CarTulobis gazrda;
kerZo moxaliseobrivi biznesorganizaciebis da asociaciebis damoukideblobis
xelSewyoba;
iseTi programebis xelSewyoba, romelic uzrunvelyofs biznesis Sesaxeb codnis amaRlebasa
da kerZo seqtoris samewarmeobrivi kulturis gaZlierebas;
mxardaWeris gazrda uflebebis, Tavisuflebis da valdebulebis Sesaxeb, romelic
ganuyofelia demokratiuli kerZo mewarmeobis sistemisaTvis;
biznessazogadoebisaTvis informaciaze xelmisawvdomobis gazrda, romelic aucilebelia
gadawyvetilebebis misaRebad.
CIPE muSaobs oTxi principuli kuTxiT, romelic moicavs biznessazogadoebis daxmarebas
gaxdnen sabazro reformebisa da demokratiuli mmarTvelobis wamyvani xelSemwyobebi.
CIPE TanamSromlobs biznes asociaciebTan da sxva kerZo seqtoris organizaciebTan iseT
qveynebSi, sadac aris progresis saWiroeba da reformebis SesaZlebloba.
2007 wlis seqtembridan saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia CIPE-is partnioria.
TanamSromlobis farglebSi saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia axorcielebs
proeqts `biznesgaremos gaumjobeseba saqarTveloSi~.
5
6
`qarTuli biznesis TvaliT
qarTuli biznesis TvaliT
GEORGIAN BUSINESS TODAY
saqarTveloSi TiTqos yvela ekonomikuri aqsioma Teoriad iqceva. is meTodebi da midgomebi rac evropasa Tu amerikaSi Zlieria
da efeqtiani, saqarTveloSi ukureaqcia aqvs xolme. rodesac qarTuli biznesis (ar aqvs mniSvneloba, didi zomisaa kompania Tu
patara) operirebas vafasebT da vaanalizebT, Cans, rom aucilebelia kompaniis marTvisa Tu marketinguli meTodologia saerTa-
Soriso standartebis gadaxedva da qarTuli versiebis SemuSaveba.
saqarTvelos axalgarzda ekonomistTa asociacia axalia iniciativis farglebSi, romelsac mxars uWers mewarmeobis saerTa-
Soriso centri, ikvlevs biznes garemos. aRniSnuli kvlevis pirvel etapze Catarda 3 fokusjgufi, romlis mizanic iyo Semdgomi
analizis mimarTulebebis dadgena da im ZiriTadi xedvebisa da sakiTxebis identificireba, romelic qarTuli biznesisaTvis
yvelaze aqtualuria.
aravisTvis siaxles ar warmadgens, rom qveyanaSi moqmedi kanonmdebloba is pirveli indikatoria, romlic gansazRvravs bisznesgaremos
mimzidvelobas. bunebrivia, sagadasaxado kodeqsi yvelaze aqtualuri kanonia, romlic uklebliv yvela tipisa da zomis
bizness exeba. unda aRiniSnos, rom mcire zomis sawarmoebisaTvis sagadasaxado kanonmdeblobaSi yvelaze mZime tvirTs jarimebisa
da sanqciebis moculoba warmoadgens. xolo saSualo da msxvili kompaniebisaTvis yvelaze didi problema kanonis xSiri cvlilebebi
da rigi orazrovani Canawerebia.
axalma sabaJo kodeqsma, erTi SexedviT, gaamartiva procedurebi da ganakveTebic Semcirda, Tumca mravladaa iseTi sakiTxebi,
romlebic bolomde da naTlad araa daregulirebuli da aseTi carieli adgilebi, zogadad, problemebs qmnis mewarmeebisaTvis.
TavisTavad qveynis kanonebi udaod liberaluria. Tumca, rodesac sakanonmdeblo garemoze vsaubrobT, albaT yvelaze mniSvelovan
sakiTxad unda davsvaT orazrovani Canawerebi da zusti ganmartebebis nakleboba. paraleli rom gavavloT, es daaxloebiT
imas gavs, rom moTamaSeebi ar floben zust informacias TamaSis wesebis Sesaxeb da am wesebis ganmartebas isini msajisagan iReben,
rodesac romelime wess daarRveven, isev da isev msajis gadawyevtilebiT.
Tumca kanonebis raodenobac Zalian didia da maTze Zalian bevris Tqmaa SesaZlebeli, rasac sxva statiebSi ufro detalurad
SevexebiT. biznesis warmatebulad marTvisTvis ki mxolod gamarTuli kanonmdebloba ar kmara.
rodesac qarTuli biznesis gakritikebis survili warmoCindeba xolme, ar unda daviviwyoT, rom Cvens qveyanas biznesis keTebis
aranairi grZelvadiani tradiacia da gamocdileba ar gaaCia. arc momxmarebelia konkurentunariani bazrebiTa da momsaxurebis
maRali doniT ganebivrebuli.
saidan daviwyoT, ra unda SevcvaloT imisaTvis, rom qarTul bizness SevuqmnaT iseTi garemo, romelic maT saSualebas miscems
damoukideblad ganviTardes da gaxdes konkurentunariani jer saqarTvelos, Semdeg ki saerTaSoriso bazrebze. arsebuli progresi
udavoa, dRes namdvilad arian iseTi kompaniebi, romlebic SesaZloa magaliTi iyos sxvebisTvis. Tumca, isic naTelia, rom
arsebobs rigi iseTi sakiTxebi, rac saWiroebs gaumjobesebas. pirvel rigSi, unda movusminoT kerZo kompaniebs da gavigoT, sad
da rogor SeuZlia saxelmwifos, arasamTavrobo mediasa Tu TviTon kerZo seqtors Tavisi wvlilis Setana ekonomokuri zrdisa
da biznesis ganviTarebis uzurnvelyofisaTvis.
erT-erTi umniSvnelovanesi sakiTxi, romelic awyuxebs kerZo seqtors, aris Sromis bazari, romelzec naklebadaa
maRalkvalificiuri kadrebi. Sedegad gvaqvs is, rom aseTi kadrebis simcire Zalian aZvirebs bazars. SesaZloa am
sakiTxis dasmiT, vexebiT umaRlesi ganaTlebis sistemas. Tumca, faqtia, rom umaRlesi ganaTlebis diplomi
(yovel SemTxvevaSi, biznesisaTvis saWiro specialobebiT) jer kidev ar niSnavs imas, rom mis mflobels
aqvs Tanamedrove moTxovnebis Sesabamisi codna da rac mTvaria, unar-Cvevebi. gansakuTrebiT mwvavea
moTxovna, e.w. teqnikur specialistebze, romelTa axali nakadebi TiTqmis xelmiuwvdomelia qarTveli
mewarmeebisaTvis, _ Sedegad ki isini uamrav Tanxebs iReben aseTi specialistebis ucxoeTidan
Camoyvanisa da daqiravebisaTvis.
biznes garemos gaumjobesebis kuTxiT kidev bevr sakiTxsa Tu mimarTulebas Sei-
Zleba SevexoT, Tumca aRniSnul Temebs Semdgom gamoSvebebSi SevexebiT.
zogadad, biznesis ganviTarebas TviTon biznesma unda Seuwyos xeli
yvelaze metad. Tumca, es debuleba ar aTavisuflebs valdebulebebisa
Tu uflebebisagan arasamTavrobo seqtors an mas-medias, miT
umetes, saxelmwifos. namdvilad bevri nabijia gadasadgmeli
Tavisufali da liberaluri biznesgaremos ganviTarebisaTvis,
am mimarTulebiT ki ramodenime amocana unda
dakmayofildes: pirveli, zustad ganvsazRvroT,
romeli sakiTxebi da areebi moiTxoven gaumjobesebas
da Semdgom prioritetulobisa
da realisturobis kriteriumiT SevudgeT,
maT Tanmimdevrul gamosworebasa
da mogvarebas.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
xval iqneb
puric gaiafdes
zafxulSi miTqma-moTqma rom
daiwyo, SeiZleba puris fasi erT
laramde gaizardoso, aRvSfoTdi,
avnerviuldi, magram Semdgom argumenti
moviSvelie, magas rogor
izamen meTqi, da guldamSvidebuli
ojaxTan erTad dasasveneblad
gavemgzavre... zogi imasac ambobda,
fasebi moimatebso, magram ise,
rom mosaxleoba verc igrZnobso.
sxva produqtebi xo, magram erTi
kviris win maRaziis gamyidvelma
RimiliT rom mimiTiTa, 5 TeTri
gakldebaT, puri gaZvirdao_
ar mesiamovna, mivxvdi, es kargs
arafers moaswavebda... sami dRis
mere scenari ganmeorda da ukve
aramomRimarma gamyidvelma SesvlisTanave
mauwya, es puri (e.w. Te-
Tri mrgvali) ukve 65 TeTri Rirso.
codvas ver vityvi da adre, Tu
purebi pirdapir elaga daxlze,
exla saguldagulod erTjerad
wiTel celofnebSi damxvda Ti-
Toeuli moTavsebuli. reklamis
instrumentebSi gauTviTcnobierebel
gamyidvels (iqneb maRaziis
mflobelsac) intuiciam ukarnaxa,
rom es fasi SefuTvas moiTxovda...
karis gaReba Zlivs movaswari,
babuaCemma damireka, ase
unda daviwyebao?! rom daiwyo...
mivxvdi, mosmenas misvla rom
sjobda da amoval meTqi, vuTxari.
_kaio, oRond Savi `kirpiCis~,
mrgvali TeTris da qvis puris
amotana ar dagaviwydeso, gamafrTxila.
gavaRe kari da mkiTxa: `babu,
dRes ici ra moxda?~ pasuxs ar
daeloda, parki gamomarTva da
ganagrZo, _ `puri gaZvirda~. saocari
eqsperimentis momswre gavxdi,
babuaCemma purebis awonva daiwyo.
Cems mier nayidi purebidan 65
TeTriani mrgvali (TeTri) _ 505
grami, 70 TeTriani Savi(`kirpiCi~)
_ 395 grami, xolo 60 TeTriani
qvis puri 390 grami aRmoCnda.
xval iqneb puric gaiafdes
`kai iqneboda, daWrilic rom amogetana~,
_ sinanuliT gaiqnia Tavi
babuaCemma.
rogor xar meTqi, vkiTxe da
gulwrfelad vinane. mivxvdi,
rom babuaCemma politikuri Tu
ekonomikuri eqspertebis Sefasebebi
sul zepirad icoda.
daskvniT nawilSi stalinic gaixsena
da mtkiced daamata, amas
igi ar izamda, vin gaubedavdao?!
monologs rom morCa, babu, televizori
CarTe, rame ar gamogvrCeso,
_ mTxova. axal ambebSi Saqris
fasis 30-40 TeTriT gaiafebaze
laparakobdnen. uceb guls momeSva:
`xval iqneb puric gaiafdes~.
eqspertebi:
soflis meurneobis saministros informaciiT,
`saqarTvelos mosaxleobas yovelwliurad saSualod
800 aTasi tona xorbali Wirdeba. wels saqarTveloSi xorblis
mosavalma 200 aTas tonas gadaaWarba, rac SarSandelTan SedarebiT
40 aTasi toniT metia. Tumca es saqarTvelos moxmarebis mxolod
erT meoTxeds Seadgens, danarCeni 600 aTasi tona xorblis importi
saqarTveloSi, ZiriTadad, ruseTidan, yazaxeTidan da ukrainidan
xorcieldeba.
sasursaTo maRaziis gamyidvelebis TqmiT, `puris fasis 10-15 TeTriT
gaZvirebis miuxedavad, purze moTxovna ufro gaizarda. amis mizezi ki
isaa, rom purma wonaSi daikloo.~
saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis eqspertebis
SefasebiT, `msoflio bazarze purze arsebuli fasebis gaTvaliswineba
mogviwevs manam, sanam sakuTari ZalebiT ar moviyvanT sakmaris
produqcias. qarTvelma glexebma moweuli mosavali rom gaaormagon,
mniSvnelovania sadazRvevo sistemis amoqmedeba, rac, Tavis mxriv,
garkveul risk faqtorebs moicavs. mniSvnelovania aseve bankebis
roli, Tu isini am sferoSi SeRavaTiani kreditebis gacemas gazrdian
es produqciis zrdaze pirdapirproporciulad aisaxeba.~
7
8
reklama mokvda?
reklama mokvda?!
ar eTanxmebiT?
dausviT Tqvens meuRles, mezobels an
TanamSromels an Tundac sakuTar Tavs
es kiTxvebi:
rodesac aTvalierebT TqvenTvis
saintereso veb-gverds, an amowmebT
eleqtonul fostas da ekranze Cndeba
sxvadasxva sareklamo baneri _ Tqven
aRfrTovanebiT kiTxulobT mis Sinaarss
_ ki Tu ara?
Tqven tkbili da aRtacebuli molodiniT
uyurebT da eliT rodis gaivseba
Tqveni “inbox” uamravi SemoTavazebiTa
da sxvadasxva sareklamo werilebiT _ ki Tu
ara?
Tqven Zalian didi yuradRebiT kiTxulobT
(SeiZleba Sexvedrazec ki daigvianoT), rodesac
Tqveni manqanis saqare minaze aRmoaCenT
sareklamo `flaers~, romelic an samSeneblo
masalebs, an fexsacmlis axali maRaziis, an
Tundac axali Ramis klubis Sesaxeb gamcnobT
da raRac gaurkveveli 3-dan _ 5%-mde fasdaklebas
gTavazoT _ ki Tu ara?
miirTmevT Tu ara samsaxuridan saxlSi
dabrunebulebi ramdenime Wiqa yavas mxolod
imitom, rom fxizlad da koncentrirebulad
gaecnoT telemaRaziaSi Semosuli axali super
produqtis maxasiaTeblebs _ ki Tu ara?
quCaSi mimavali, morig Sexvedraze an Tundac
sacobSi gaWedili (xelmZRvaneloba albaT
isev ar daijerebs, rom ki ar CageZinaT, aramed
Tbilisis romelime centralur quCaze moZraoba
ubralod SeCerda), mravalferovan sareklamo
banerebs zedmiwevniT aTvalierebT, Semdeg ki
Tqvens dRiurSi iwerT miTiTebul sakontaqto
informacias _ ki Tu ara?
Tu telemaRazias ar adevnebT Tvals didi
yuradRebiT, saintereso `Tok-Sous~ an Tundac
erTi kargi mxatvruli filmis yureba gaaneitralebda
daZabul dRes. Tumca karg films
anda gadacemas bolomde ver gaiTaviseb, Tu
yovel 20 wuTSi 15 wuTian sareklamo tixars
ar uyureb _ ki Tu ara?
vfiqrob Cemi pozicia gasagebia _ ki Tu ara?
GEORGIAN BUSINESS TODAY
me yovelTvis agresiuli da aqtiuri sareklamo
kampaniis momxre viyavi, principSi axlac ar Semicvlia
Cemi Zveli principebi. magram Sen, Tu kargi
marketologi xar, _ dazoge fuli da ar gaakeTo mxo-
lod reklama, miT umetes, tradiciuli. efeqtiani
satelevizio sareklamo rgoli, romlis damzadebis
Rirebuleba albaT milions miuaxlovda, _ da ra?!
gayidvebi 100 000-adac ar gagezardaT? _ ra ufro
meti unda dagexarjaT klipis damzadebaSi? ara, albaT
ufro cnobili saxe unda mogewviaT.
momxmarebeli ubralod isxlitavs reklamas iRebs
ra uzarmazar moculobas, romlis gadamuSaveba da
miReba ubralod SeuZlebelia erTi Cveulebrivi moqalaqisaTvis.
iciT, dRes romel reklamas aqcevs yuradRebas da
yuradRebiT ecnoba momxmarebeli? Aai, daaxloebiT
aseTebs (romlebic an maRaziebis vitrinebzea gan-
Tavsebuli, an JurnalebSia TandarTuli): `grandiozuli
fasdakleba; mxolod CvenTan 1 kg vaSli
1 larad~; `iyideT ori Sekvra da miiReT mesame
ufasod!~ _ ai, ra gancxadebebi izidavs qarTvel (me
mgoni, ara mxolod qarTvel) momxmarebels.
amis garda ki, momxmarebeli, ukve imTaviTve,
uaryofiTad aris ganwyobili nebismeiri aqciis an
Sempireblis mimarT da rogorc wesi, Tvlis, rom
albaT atyueben.
da Tu momxmarebels ar aqvs Tqveni da Tqveni
produqtis saWiroeba, yidvis survili da Sesabamisi
codna (romelic isev Tqven unda uzurnvelyoT), is
ver aRiqvams da, miT umetes, ar miiRebs yidvis Sesaxeb
gadawyvetilebas.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
ramdenadac momxmarebeli sruliad dezorientirebulia
reklamis okeaneSi, Tuki Tqven uSualod xelSi
ar miawvdiT sareklamo ,,flaers~, an uSualod miznobriv
jgufs ar amcnobT fasdaklebis axali aqciis
Sesaxeb , isini verc ki SegniSnaven.
rodesac reklamaze da mis aRqmaze vsaubrobdiT,
xSirad vaxsenebdiT, e.w mesame Tvals, romelic
ganapirobebda momxmareblis reaqcias da axdenda
yidvis stimulirebas. dRes ki SesaZloa, swored es
mesame Tvali karnaxobs momxmareblis or Tvals, ra
waikiTxos, ar miaqcios yuradReba da Sesabamisad, ar
gadatvirTos, isedac didi informaciis mflobeli
goneba, kidev damatebiTi ambebiT.
magram, rodesac konkurencia aseTi Zlieria, rodesac
Znelia axal bazrebze gasvla, an Tundac arsebuli
momxmreblis darwmuneba, rom maT umjobesia
sul CvenTan iyidon. ra unda movimoqmedoT, rogor
davimkvidroT, SevinarCunoT da gavaZlieroT Cveni
adgili bazarze?
sanam am kiTxvaze pasuxis moZiebas SevecdebiT, erT
mniSvnelovan sakiTxs minda Sevexo. rogor da ratom
yidulobs momxmarebeli? _ imitom rom maT, miuxedavad
imisa, rom ar moswonT miyidvis procesi, maT
Zalian moswonT raime produqtis an momsaxurebis
yidva. albaT xSirad gsmeniaT da Tqvenc gamogicdiaT,
rodesac flobT axal nivTs _ es xasiaTsa da
ganwyobas gansakuTrebulad amaRlebs xolme. saqme
isaa, rom Cven ara mxolod ZiriTadi saWiroebebis
dakmayofilebisaTvis vyidulobT, aramed imitomac,
rom ubralod xasiaTi gamovikeToT, an ukeTesi avtomobiliT
mivideT samsaxurSi, axali tanisamosi
gvecvas megobris dabadebis dReze (miuxedavad imisa,
rom garderobSi adgili TiTqmis ukve aRaraa).
amiT imis Tqma minda, rom adamianebi eZeben informacias,
Tu sad, ra da ra pirobebiT SeiZleba iyidon,
oRond es `raRac~ unda iyos maTTvis gansakuTrebuli,
gansxvavebuli, mimzidveli da a.S.
diax, momxmareblebi eZeben informacias, romelic
maT ainteresebT. momxmarebeli eZebs damatebiT
informacias, rac mas saSualebas miscems, gaakeTos
ufro efeqtiani arCevani imis Taobaze, Tu ra surT
rom moixmaron da iyidon _ diax, iyidon!
reklama mokvda? 9
dRes is reklama muSaobs da axdens zegavlenas,
romelic Sesyidva miznobrivad mimarTulia iseTi
momxmareblisaken, romelsac gadawyevtili aqvs Sesyidva
da amasTanave awvdis mas damatebiT informacias,
metad arwmunebs da zrdis maTSi ukve arsebul
survils, ganaxorcielon Sesyidva.
amdenad, ra tipis sareklamo saSualebasac ar unda
iyenebdeT, rogori sareklamo mimarTvac ar unda
CamoayaliboT, Tu momxmarebelSi ar aris gaRvivebuli
yidvis Sesaxeb gadawyvetileba, Tqvens mier
daxarjuli Tanxebi namdvilad buRaltrul xarjebSi
SegiZliaT gaataroT da mxolod. Tumca, Tu Tqven
sworad miawvdiT informacias, xazs gausvamT Tqveni
produqtis realur samomxmareblo Tvisebebs da
mTlian bazarze ki ara, aramed im momxmareblebs
daumiznebT, romlebic eZeben msgavs produqtebs,
Tqven namdvilad Zlier konkurentul upiratesobas
miaRwevT da momxmareblis gulebic (e.i. finansebic)
Tqvensken iqneba.
iyaviT originalurebi, kreatiulebi da, rac mTavaria,
Zalian uSualoni, nu ecdebiT momxmareblis
darwmunebas, rom, Tu ar iyidis Tqvens produqts, is
aramoduri iqneba da diskomfortSi icxovrebs, imitom,
rom misi gemovneba Tqvensas ar emTxveva.
minda gisurvoT warmatebuli gadawyvetilebebi!
10
saea
TiToeuli menejeri yovelTvis miiswrafvis
TanamSromlebSi erTdroulad hqondes gavlena da
pativiscema. Tqven maT Soris xarT? Tu ara SegaxsenebT,
rom ndoba gundis warmatebis sawindaria
gaiTvaliswineT!!!
zemoqmedebis pozitiuri xerxebi
GEORGIAN BUSINESS TODAY
1. Tqvenma garemocvam (ufrosma, kolegebma, meuRlem, bavSvebma) unda icodes, rogoria Tqveni standartebi
da Rirebulebebi.
2. kargad gaacnobiereT sakuTari miswrafebani, rwmena-warmodgenebi da a.S. anu yvelaferi is, rasac SeuZlia gavlena
moaxdinos komunikaciis procesze
3. darwmunebuli unda iyoT, Tu ra adgils ikaveben irgvliv myofebi TqvenTan damokidebulebaSi, ras eliT maTgan
da ras unda elodnen Tqvengan.
4. ar daiSuroT komplimentebi da adamianebi SeaqeT sajarod, Tuki amis saSualebas mogcemT situacia, dro da adgili.
5. izruneT sxvebze. yuri daugdeT meuRlis, Svilebis, kolegebis pretenziebs. Tuki gamoiCenT mzrunvelobas maT mimarT,
sapasuxo reaqciac ar daayovnebs.
6. SeecadeT daexmaroT sxvebs. iyaviT iq, sadac saWiro xarT da Tqvens daxmarebas elian.
7. daakisreT pasuxismgebloba sxva adamianebs da, amavdroulad, nurc Tqven moiklebT valdebulebebs.
8. iyaviT taqtiani, yuradRebiani da diplomatiuri. moiqeciT ise, rogorc gindaT, rom mogeqcnen Tqven.
9. arasodes SezRudoT sxvaTa TviTgamoxatvis Tavisufleba. TiToeul Cvengans surs, rom sxvebma icodnen, ras
vgrZnobT da vfiqrobT.
10. STaagoneT sxvebi, raTa isini iqcnen Semoqmedebad. TiToeul CvenganSi aris `kreatiuli~ ideebi.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
saqarTvelos axalgazrda
ekonomistTa asociaciis
18 wliani gamocdileba
saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis aRmasrulebeli
direqtoris, ana qaTamiZis gancxadebiT,
`saeas eqspertebma nebismieri organizaciis TanamSromlebis
gadamzadebis ufleba moipoves. 2008 wlis bolos-
Tvis ki asociacia saerTaSoriso standartebze gadasvlas
gegmavs~. saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis
eqspertma saerTaSoriso standartebi (ISO 9000_
2001, xarisxis marTvis sistema) Seiswavles. treningebs
mowveuli kanadeli specialisti saerTaSoriso momsaxurebis
organizaciis (CESO ) eqspert-mrCeveli xarisxis
menejmentis dargSi lorn duguti axorcielebda.
daarsebis dRidan, saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa
asociaciis (saea), rogorc arasamTavrobo organizaciis
mTavar mizans warmoadgens samoqalaqo sazogadoebis
ganviTareba, demokratiis xelSewyoba, partnior
organizaciebisa da kerZo seqtorTan TanamSromlobiT
qveynis ekonomikur ganviTarebaSi wvlilis Setana.
asociacia mkacrad icavs deklarirebul principebs,
kerZod, igi TanamSromlobs nebismier dainteresebul
saxelmwifo, sazogadoebriv da saerTaSoriso organizaciasTan,
samecniero da saganmanaTleblo dawesebulebebTan,
kerZo seqtorTan da masobrivi informaciis
gavrcelebis saSualebebTan.M mas-mediis meSveobiT saea
mudmivad awvdis informacias farTo sazogadoebas mimdinare
ekonomikuri procesebisa da siaxleebis Sesaxeb.
asociaciis eqspertebi, SefasebebTan erTad, Jurnalistebs
maTTvis aqtualuri Temebis irgvliv, konsultaciebsac
uweven da realuri problemebis warmoCinebaSic
exmarebian.
dReisaTvis quTaissa da baTumSi funqcionirebs saqarTvelos
axalgazrda ekonomistTa asociaciis imereTisa
da aWaris filialebi, amas garda, warmomadgenlobebia
gorsa da saCxereSi.
asociacia aqtiurad TanamSromlobs arasamTavrobo da
saerTaSoriso organizaciebTan. sxvadasxva donorebTan
da partniorebTan. maT Soris arian: euTos misia saqarTveloSi;
GTZ; TACIS; fridrix ebertis fondi; USIS; kanadis
saelCo; evraziis fondi; AMEX International Inc.(USAID);
Oxfam-Novibi, Oxfam-is saqarTvelos warmomadgenloba;
fondi Ria sazogadoeba _ saqarTvelo; IRIS-Center; CRS;
saerTaSoriso iuridiuli TanamSromlobis centri; CRRC,
da a.S.
asociaciam 1989 wlidan moyolebuli 40-ze meti proeqti
ganaxorciela. saea-s saqmianobis sferoebidan prioritetulia:
biznes garemos ganviTarebis mxardaWera,
ekonomikis sferoSi saxelmwifo seqtoris mxardaWera,
samoqalaqo sazogadoebis ganviTareba da ekonomikuri
ganaTleba.
saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciaSi
ekonomikuri ganaTlebis programa daarsebis periodidan
moqmedebs. sakmaod daixvewa da gaizarda SemoTavazebul
trening-kursTa xarisxi da raodenoba, Sesabamisad,
yovelwliurad izrdeba treningebSi monawileobis msurvelTa
raodenobac. dRemde 4500-ze metma pirma gaiara,
ekonomikuri ganaTlebis programis farglebSi, Catarebuli
seminar-treningebi.
2007 wels treningebSi monawileobis survili 10
000-mde studentma gamoTqva. amave wels, ganaTlebis
programis 60-mde warmatebulma studentma gaiara
staJireba axalgazrda ekonomistTa asociacia-
Si. dReisaTvis 30-ze meti moxalise CarTulia
organizaciis mier ganxorcielebul
saqmianobaSi.
saeam ekonomikis sxvadasxva sferoSi 20-mde samagido
kvleva Caatara. kvlevebi gulisxmobda kanonmdeblobis
analizsa, sferos mimoxilvas, arsebuli
problemebis analizs da Sesabamisi rekomedaciebis
SemuSavebas samomavlo ganviTarebisaTvis. kvlevebi
xorcieldeba statistikis da mecnieruli standartebis
Sesabamisad, dawyebuli procesis Seswavlidan,
damTavrebuli monacemebis analiziT.
saea-s publikaciebi:
`tranzitis ganviTarebis xelSewyoba saqarTveloSi~
_ finansuri mxardaWera: evropis usafrTxoebisa da
TanamSromlobis organizaciis misia saqarTveloSi.
aRniSnuli gzamkvlevi gamoica qarTul, rusul da
inglisur enebze, igi gankuTvnilia mewarmeebis, gadamzidebis,
aseve portebis, rkinigzisa da sabaJo moxeleebisaTvis;
`gadasaxadebi da sagadasaxado sistema~ _ finansuri
mxardaWera: saerTaSoriso iuridiuli TanamSromlobis
centri (holandia), 2006 wlis pirveli ivnisis
mdgomareobiT. gzamkvlevis proeqti ganxilul iqna
sagadasa-xado departamentisa da finansTa saministros
warmomadgenlebTan samuSao Sexvedraze. aRniSnulma
gzamkvlevma didi daintereseba moipova da
2007 wlis cvlilebebis gaTvaliswinebiT ganaxlebuli
varianti gamoica. `gada-saxadebi da sagadasaxado
saqmis~ publikacia msurvelebs ufasod gadaeca.
11
12
privatizacia
GEORGIAN BUSINESS TODAY
saprivatizacio obieqti sawyisi fasi/auqcionis biji gancxadebis miRebis vada
q. TbilisSi, zedaznis q. #2-Si mdebare Senoba-nagebobebi
(#1-dan #17 ) da miwis farTi
(9865 kv.m.)
q. TbilisSi, TamaraSvilis q. #6-Si mdebare
Senoba-nagebobebi da miwis nakveTi (16619
kv.m.)
q. Tbilisi, dgebuaZis q. #1-Si mdebare arasacxovrebeli
farTi ( I sarTuli - 187,79
kv.m.; sardafi, literi ”a” - 78,14 kv.m.) da miwis
wilobrivi farTobi 61,39 kv.m.
ss “saqmetalkompanis” saxelmwifo sakuTreba-
Si arsebuli aqciaTa 81,05762% (329928 cali
1 lariani aqcia) - q. Tbilisi, winamZRvriSvilis
q. #110
q. TbilisSi. gorgaslis q. #41-Si mdebare
arasacxovrebeli farTi (I sarTulis nawili
-376,84 kv.m.) da miwis wilobrivi farTobi
q. TbilisSi, qinZmaraulis quCaze mdebare
Senoba-nagebobebi da miwis farTobi (5100
kv.m.)
q. TbilisSi, yofili krwanisis samTavrobo
rezidenciis teritoriaze mdebare miwis
farTobi (1036 kv.m.) da masze ganlagebuli
saqvabis Senoba-nagebobebi (Tboqseli)
TbilisSi. daba kojorSi sof.. kikeTiSi mdebare
Senoba-nagebobebi (15 standartuli
koteji) da miwis nakveTi (68200,57 kv.m.).
Sps ”mcxeTis soflteqnika” - mcxeTis r-ni, sof.
werovani sasoflo-sameurneo produqciis
warmoeba, damzadeba, gadamuSaveba da realizacia
q. borjomSi, ”plato”-ze mdebare Senoba-nagebobebi
da miwis nakveTi (95600 kv.m.)
mcxeTaSi, saguramos teritoriaze mdebare
16,45 ha miwis farTobi
q. TbilisSi, mtkvris marjvena sanapiroze,
mSral xidTan mdebare Senoba-nagebobebi
(saerTo farTobiT 244,29 kv.m.) agreTve #4
da #5 nageboba da miwis nakveTi (3531 kv.m.)
ss”energotransportmeqanizaciis” saxelmwifo
sakuTrebaSi arsebuli aqciaTa 100%
(197330 cali 1 lariani aqcia)
1 000 000 / 20 000 $
7 000 000 / 20 000 $
240 000 / 10 000 $
260 000 / 5 000 $
185000 / 5 000 $
180 000 / 5 000 $
311 000 / 15 550 $
700 000 / 10 000 $
150 000 / 5 000 $
4 500 000/ 20 000 $
1 700 000 / 20 000 $
1 750 000 / 20 000 $
400 000 / 5 000 $
23.10.2007 - 22.11.2007
14:00 - 17:00
23.10.2007 - 22.11.2007
14:00 - 17:00
23.10.2007 - 22.11.2007
14:00 - 17:00
23.10.2007 - 22.11.2007
14:00 - 17:00
23.10.2007 - 22.11.2007
14:00 - 17:00
30.10.2007 - 29.11.2007
14:00 - 17:00
31.10.2007 - 15.11.2007
12:00 - 17:00
23.10.2007 - 22.11.2007
14:00 - 17:00
30.10.2007 - 29.11.2007
14:00 - 17:00
12.11.2007 - 13.12.2007
14:00 - 17:00
12.11.2007 - 13.12.2007
14:00 - 17:00
12.11.2007 - 13.12.2007
14:00 - 17:00
12.11.2007 - 13.12.2007
14:00 - 17:00
q. Tbilisi, Wanturias q. #12 ; saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministro; me-7 sarTuli;
tel: (+995 32) 998980
GEORGIAN BUSINESS TODAY sagadasaxado kodeqsis cvlilebebi
sagadasaxado
kodeqsis
cvlilebebi
2008 wlis 1 ianvridan sagadasaxado
kodeqsSi Sedis cvlilebebi,
romlis mixedviTac,
erTiandeba socialuri da saSemosavlo
gadasaxadebi da aseve
mcirdeba mogebis gadasaxadis
ganakveTi.
aRniSnuli cvlilebebi gaamartivebs
da ufro moqnils gaxdis
gadasaxadebis administrirebas.
socialuri da saSemosavlo
gada-saxadis gaerTianebiT, metnaklebad
Tanabar pirobebSi
dgebian fizikuri da mewarme
fizikuri pirebi. Sesabamisad
ufro martivia, ganisazRvros, vis
ra gadasaxadi aqvs gadasaxdeli.
dRevandeli sagadasaxado kodeqsis
mdgomareobiT xSirad
gadasaxa-dis gadamxdelebi ver
erkvevian, romeli gadasaxadis
gadaxdis valdebuleba ekisrebaT
maT. aseve TiToeul aRniSnul
gadasaxadze gadamxdelebs
cal-calke uwevT deklaraciebis
wardgena.
aris SemTxvevebi, rodesac mewarmeebi
fiqroben, rom umjobesia,
daregistrirdnen individualur
mewarmeebad da gadaixadon
naklebi gadasaxadebi, vidre
SezRuduli pasuxismgeblobis
sazogadoebad (S.p.s). realurad,
damfuZneblisTvis umjobesia
sawarmo iyos S.p.s., radgan sagadasaxado
valdebulebis dakisrebis
SemTxvevaSi, mflobeli
pasuxs agebs sawarmos qonebiT,
xolo individualuri sawarmos
SemTxvevaSi, pasuxismgebloba
ekisreba Tavad damfuZnebels
sakuTari qonebiT.
2008 wlis 1 ianvridan ZalaSi
Sedis gaerTianebuli saSemosavlo
da socialuri gadasaxadi,
rac imas niSnavs, rom sagadasaxado
kodeqsSi socialuri gadasaxadi
mTlianad amoRebuli
iqneba da saSemosavlo gadasaxadi
12%-dan gaizrdeba 25%-mde.
dRevandeli mdgomareobiT, saSemosavlo
gadasaxadis ganakveTi
Seadgens 12%-s, xolo socialuri
gadasaxadi 20%-s. Sedegad,
bizness realurad uwevs 27.5%-is
gadaxda, xolo cvlilebis Zala-
Si SesvlisTanave, Semcirdeba _
25%-mde. aseve TviTon biznesisTvis
gadasaxadis gamoTvla
gamartivdeba, radganac pirdapir
moxdeba 25%-is dakaveba.
2008 wlis 1 ianvridan mcir-
deba mogebis gadasaxadic. am-
Jamad mogebis gadasaxadis
ganakveTi Seadgens 20%-s,
xolo ianvridan igi Semcirdeba
15%-mde. (sagadasaxado kodeqsi,
muxli 171, punqti 1)
aRniSnuli cvlilebac xelsayrelia
biznesis warmomadgenlebisTvis
da realurad, maT
uwevT naklebi odenobis Tanxis
Setana saxelwifo biujetSi gadasaxadebis
saxiT da, Sesabamisad,
es iwvevs mogebis zrdas.
mogebis gadasaxadis Semcireba
iqneba erTgvari stimuli biznesebisTvis,
gansakuTrebiT,
damwyebi biznesebisTvis.
sagadasaxado kodeqsis mixedviT,
Semcirebulia `gadasaxadis
gadamxdelis moTxovnis~ Sesrulebis
vada. cvlilebamde finansTa
saministrosTvis `gadasaxadis
gadamxdelis moTxovnis~
Sesrulebis vada iyo 6 Tve.
cvlilebis Sedegad ki, finansTa
saministrom, dakmayofilebis
SemTxvevaSi, `gadasaxadis gadamxdelis
moTxovna~ unda Seasrulos
3 Tvian vadaSi. (sagadasaxado
kodeqsi, muxli 82, punqti 4).
13
14
sawarmoTa registracia
rogor davaregistriroT SezRuduli
pasuxismgeblobis sazogadoeba
(Sps)
sawarmos registracia sawyisi etapia organizaciisaTvis
saqmianobis dasawyebad. yvela sawarmosTvis mniSvnelovania,
gatardes registraciaSi maqsimalurad martivad
da swrafad miiRos saidentifikacio nomeri. biznesis
registraciis siswrafe da martivi procedurebi qveynis
biznesgaremos Sefasebis erT-erTi mniSvnelovani kriteriumia.
sawarmoTa registracia iuridiul-samarTlebriv formebad
xorcieldeba `mewarmeTa Sesaxeb~ saqarTvelos
kanonis safuZvelze. 2005 wlamde sawarmoebis registracias
axorcielebda sasamarTlo 15 dRis vadaSi. amasTan,
mewarmes warsadgeni hqonda uamravi saxis dokumenti. mas
Semdeg, rac miRebul iqna axali sagadasaxado kodeqsi,
aRniSnuli funqcia daekisra finansTa saministros Semosavlebis
samsaxurs.
TiToeul sawarmos SeuZlia organizaciul-samarTlebriv
formad airCios sasurveli samarTlebrivi forma, saqmianobis
sferosa da xasiaTis gaTvaliswinebiT. ama Tu im
organizaciul-samarTlebrivi formis misaRebad sawarmo
vadlebulia, gatardes registraciaSi Sesabamisi wesebis
dacviT.
im SemTxvevaSi, Tu sawarmo gadawyvets daregistrirdes
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebad (Sps), sasurvelia,
flobdes informacias aRniSnuli organizaciul-
samarTlebrivi formisa da misi registraciis Sesaxeb.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis
registracia
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoeba (Sps) aris
sawarmos dafuZnebis erT-erTi organizaciul-samarTlebrivi
forma. Sps warmoadgens iuridiul pirs da
igi, rogorc ufleba-movaleobaTa subieqti, warmoiSoba
mxolod samewarmeo reestrSi registraciis momentidan.
sawarmos registracia savaldebuloa.
sazogadoebis wesdeba unda damowmdes sanotaro wesiT.
sazogadoebis dafuZnebisas, wesdebas xels aweren sazogadoebis
damfuZnebeli monawileni (damfuZnebeli
partniorebi), xolo wesdebaSi cvlilebebis Setanisas,
wesdebaze partniorTa xelmowera ar moiTxoveba. xelmowera
rwmunebulis meSveobiT daiSveba mxolod sanotaro
wesiT damowmebuli mindobilobis safuZvelze.
sazogadoebis dafuZnebisas an sawesdebo kapitalis gazrdisas
Sesatani SeiZleba daTqmuli iqnes da Sesruldes
nebismieri valutiT. sazogadoebis sabuRaltro wignebSi
Tanxa aRiniSneba erovnuli valutiT.
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis saxelmwifo
da sagadasaxado registracias axorcielebs registraciaze
uflebamosili sagadasaxado organo, sawarmos
adgilsamyoflis mixedviT. registracia xorcieldeba
samewarmeo reestrSi saTanado CanawerebiT, saidentifikacio
nomris miniWebiT, saxelmwifo da sagadasaxado
registraciis mowmobis (administraciul-samarTlebrivi
aqtis) gacemis safuZvelze. samewarmeo reestrSi Setanili
monacemebi sajaroa. nebismier pirs SeuZlia gaecnos samewarmeo
reestris monacemebs da miiRos sawarmos maregistrirebel
sagadasaxado organoSi reestris amonawerebi.
SezRuduli pasuxismgeblos sazogadoebis saxelmwifo
da sagadasaxado registracia xdeba gancxadebisa da
dadgenili dokumentebis wardgenis safuZvelze. gancxadeba
Seitaneba registraciaze uflebamosil sagadasaxado
organoSi sazogadoebis adgilsamyoflis mixedviT.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
gancxadeba unda Seicavdes Semdeg
monacemebs:
safirmo saxelwodebas (firmas);
organizaciul-samarTlebriv
formas;
adgilsamyofels (iuridiul misamarTs);
yoveli damfuZnebeli partnioris
saxels, gvars, sacxovrebel adgils,
moqalaqeobas, piradobis damadasturebeli
dokumentis saxelwodebas,
nomers, pirad nomers, xolo Tu damfuZnebeli
iuridiuli piria - mis safirmo
saxelwodebas da registraciis
monacemebs (iuridiuli misamarTi,
im organos dasaxeleba, romelmac
registraciaSi gaatara iuridiuli
piri, registraciis TariRi da saidentifikacio
nomeri, organizaciulsamarTlebrivi
forma, misi warmomadgenlis
monacemebi);
warmomadgenlobis uflebamosilebas;
sawarmos xelmZRvanelis (yoveli
direqtoris) saxeli, gvari, sacxovrebeli
adgili, moqalaqeoba, piradobis
damadasturebeli dokumentis
saxelwodeba, nomeri, piradi nomeri.
gancxadebas saxelmwifo da sagadasaxado
registraciis Sesaxeb xels
awers xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis
piri.
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebaSi
wilis giravnobis saregistraciod
warmodgenili unda
iqnes:
damgiraveblisa da mogiravnis
mier Sedgenili gancxadeba;
sanotaro wesiT damowmebuli
wilis giravnobis xelSekruleba;
sazogadoebis an partniorTa
Tanxmoba, Tu es gaTvaliswinebulia
sazogadoebis wesdebiT.
gancxadebas unda daerTos dokumentebi:
sazogadoebis wesdeba (2 egzemplari);
dokumentebi direqtorebis daniSvnis
Sesaxeb;
saregistracio mosakreblis gadaxdis
damadasturebeli dokumenti.
pirebi, romlebmac unda warmoadginon
sazogadoeba, valdebulni arian,
waradginon xelmoweris is nimuSebi,
romlebsac saqmian urTierTobebSi
gamoiyeneben. saxelmwifo da sagadasaxado
registraciisaTvis warsadgeni
xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis
piris xelmoweris nimuSi,
agreTve TandarTuli dokumentebi
an maTi aslebi, moiTxovs notariul
damowmebas (dadasturebas).
registraciaze uflebamosili sagadasaxado
organo valdebulia,
Sps-s saxelmwifo da sagadasaxado
registraciaSi gaataros gancxadebis
wardgenidan 3 samuSao dRis vadaSi.
Tu 3 samuSao dRis vadaSi saxelmwifo
da sagadasaxado registracia
ar ganxorcielda an ganmcxadebels
werilobiT ar ecnoba xarvezis an
motivirebuli uaris Sesaxeb, sawarmo
registrirebulad CaiTvleba.
registraciaze uflebamosili sagadasaxado
organo valdebulia, ganmcxadeblis
moTxovnis safuZvelze
dauyovnebliv gasces saxelmwifo da
sagadasaxado registraciis mowmoba.
Sps-s saxelmwifo da sagadasaxado
registracia xorcieldeba sagadasaxado
organos uflebamosili piris
mier samewarmeo reestrSi saTanado
monacemebis SetaniT, gadasaxadis
gadamxdelis saidentifikacio nomris
miniWebiT da saxelmwifo da sagadasaxado
registraciis mowmobis
gacemiT.
SezRuduli pasuxismgeblobis
s a z o g a d o e b a s
saxelmwifo da
s a g a d a s a x a d o
registraciaze
uari daSvebulia,
Tu:
g a n c x a -
deba sawarmos
saxelmwifo da
s a g a d a s a x a d o
r e g i s t r a c i i s
Taobaze ar Seicavs
`mewarmeTa
Sesaxeb~ saqarTvelos
kanonis
me-5 muxlis 5.3
punqtSi miTiTebul
monacemebs;
gancxadeba sawarmos saxelmwifo
da sagadasaxado registraciis Taobaze
warmodgenilia xelmZRvanelobiTi
uflebamosilebis piris xelmoweris
gareSe;
ar aris warmodgenili xelmoweris
is nimuSebi, romlebsac sawarmos
warmomadgenlebi gamoiyeneben
saqmian urTierTobebSi;
saregistraciod warmodgenili
dokumentebi ar aris damowmebuli
sanotaro wesiT;
sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado
registraciis Taobaze
gancxadebas ar erTvis sazogadoebis
wesdeba;
ar aris gadaxdili saregistracio
mosakrebeli;
ganmcxadebelma sagadasaxado
organos mier gansazRvrul vadaSi ar
Seavso xarvezi;
ar aris gansazRvruli yoveli
damfuZnebeli partnioris Sesatanis
odenoba da Sesabamisi wili;
ar aris miTiTebuli yoveli
direqtoris am kanoniT dadgenili
monacemebi da ar aris warmodgenili
maTi daniSvnis damadasturebeli
dokumentacia.
registraciaze uflebamosili sagadasaxado
organos uari saxelmwifo
da sagadasaxado saregistracio mowmobis
gacemaze SeiZleba gasaCivrdes
sasamarTloSi. saxelmwifo da sagadasaxado
registraciaze uaris Tqmis
SemTxvevaSi ganmcxadebels ubrundeba
registraciis mizniT wardgenili
dokumentacia.
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebaSi
wilis giravnobis saregistraciod
warmodgenili unda
iqnes:
damgiraveblisa da mogiravnis
mier Sedgenili gancxadeba;
sanotaro wesiT damowmebuli
wilis giravnobis xelSekruleba;
sazogadoebis an partniorTa
Tanxmoba, Tu es gaTvaliswinebulia
sazogadoebis wesdebiT.
Tu gancxadeba ar Seesabameba kanoniT
gaTvaliswinebul moTxovnebs
an/da ar erTvis kanoniT gaTvaliswinebuli
dokumentebi, sagadasaxado
organo amis Sesaxeb werilobiT
acnobebs ganmcxadebels da miscems
mas 15-dRian vadas xarvezis Sesavsebad.
Tu am vadaSi ganmcxadebeli
Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo
xarvezis Sevsebidan 2 dRis ganmavlobaSi
sawarmos atarebs saxelmwifo
da sagadasaxado registraciaSi.
xarvezis SevsebisaTvis am punqtSi
aRniSnuli vadis ganmeorebiT micema
dauSvebelia. aseT SemTxvevaSi
gancxadebis Setanis vada aiTvleba
Tavidan.
15
16
sawarmoTa registracia
registraciisaTvis savaldebulo
faqtebis yoveli cvlileba
saWiroebs samewarmeo reestrSi
cvlilebebis Setanas. cvlileba
ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo
reestrSi Setanis Semdeg.
SezRuduli pasuxismgeblobis
sazogadoeba (Sps) individualuri
sawarmos Semdeg biznesis
organizebis yvelaze metad
gavrcelebuli samarTlebrivi
formaa saqarTveloSi. am sazogadoebis
mTavri niSani, romelmac
ganapiroba misi saxeli da
romelic mis umTavres upiratesobas
warmoadgens, is aris, rom
SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis
wevrebi sazogadoebis
mier aRebul valdebulebebze
pasuxs ageben mxolod sazogadoebis
kapitalSi TavianTi Senatanebis
farglebSi. amave dros, TviT
sazogadoeba, rogorc iuridiuli
piri, pasuxs agebs mesame pirebis
(mag., kreditorebis) winaSe mTeli
Tavisi qonebiT.
saqarTvelos kanonmdeblobis
Sesabamisad SezRuduli pasuxismgeblobis
sazogadoebad iTvleba
erTi an ramdenime piris mier
dafuZnebuli komerciuli organizacia\sawesdebo
kapitaliT. es
kapitali dayofilia wilebad,
romelTa zomebi gansazRvrulia
sawesdebo dokumentebiT. aseTi
sazogadoebis damfuZnebel dokumentebad
ganixileba wesdeba
da damfuZnebelTa krebis oqmi
an mxolod damfuZneblis gadawyvetilebis
oqmi, Tu sazogadoeba
dafuZnebulia erTi piris mier.
Sps-s upiratesobad, met-naklebad
didi sawarmos dafuZnebis
sxva xSir formasTan _ saaqcio
sazogadoebasTan SedarebiT,
SeiZleba CaiTvalos sakmaod
dabali, minimalurad dasaSvebi,
sawesdebo kapitalis zoma. es
iZleva saSualebas, daiwyo saku-
Tari saqme mcire sastarto kapitalis
SemTxvevaSic ki.
upiratesobebi:
mesakuTreebis pasuxismgebloba
SezRudulia maTi SenatanebiT.
maTi sxva qoneba xelSeuxebelia;
klientebisTvis da partnioebisTvis
ufro sandoa, vidre ind.
mewarme;
sabanko kreditis aReba Sps-s
ufro gauadvildeba, vidre ind.
mewarmes;
SeiZleba hqondes safirmo
saxeli, romelic kanoniT daculia
(ind.sawarmos saxelSi
aucileblad unda iyos miTiTebuli
misi saxeli da gvari, rac,
rogorc wesi, sawarmos imijs
solidurobas ar matebs);
saaqcio sazogadoebisgan gansxvavebiT,
ar evaleba regularuli
detaluri angariSebis Cabareba
sakuTari saqmianobis Sesaxeb;
zogadad, formirebisa da funqcionirebis
xarjebi ufro naklebia,
vidre saaqcio sazogadoebis
SemTxvevaSi.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
naklovanebebi:
formirebisa da funqcionirebis
xarjebi ufro didia, vidre
ind. mewarmis SemTxvevaSi;
wilis gasxviseba (gayidva)
ufro rTuli da xarjiania, vidre
saaqcio sazogadoebis SemTxveva-
Si;
gadawyvetilebebis miReba
ufro met dros moiTxovs;
saqmianoba SedarebiT ufro
mkacrad regulirdeba, vidre
ind. mewarmis SemTxvevaSi;
gadasaxadebi zogadad ufro
maRalia, vidre _ ind. mewarmis
SemTxvevaSi, romelic SeiZleba
raRaca tipis saqmianobis SemTxvevaSi
saerTod ar ixdides maT.
qarTuli brendebis warmatebuli biznesi -
saintereso istoriebi
qarTuli biznesis popularizaciis mizniT gTavazobT konkurs `qarTuli brendebis
warmatebuli biznesi-saintereso istoriebi~. aRniSnuli konkursi iTvaliswinebs damwyeb
biznes konpaniebis cnobadobis amaRlebas da bazarze ukve arsebuli brendebis
gansxvavebuli rakursiT warmoCenas.
konkursSi monawileoba SeuZlia yvela biznes organizacias ganurCevlad misi zomisa
da cnobadobisa.
moTxovnebi:
gamoagzavneT Tqveni kompaniis Sesaxeb dawvrilebiTi istoria informacia statiis
saxiT, romelic SeiZleba exebodes kompaniis Seqmnas an nebismier movlenas, rac
daainteresebs mkiTxvels. stili SeiZleba iyos iumoristuli an nebismieri.
konkursi Catardeba kompaniebidan Semosuli statiebs Soris. gamarjvebuli istoria
moxvdeba Jurnalis furclebze da waikiTxavs mas uamravi mkiTxveli
gamoagzavneT Tqveni istoriebi eleqtronul misamarTze: business@economists.ge.
ar dakargoT Sansi, saukeTesod warmoaCinoT Tqveni kompania.
warmatebuli brendis maxasiaTebeli niSnebia:
awvdis naTel gzavnils momxmrebels;
adasturebs kompaniis saimedoobas;
emociurad akavSirebs momxmrebels mimwodebelTan;
myidvels uwevs motivirebas;
erTguli momxmarebeli mibmulia kompaniaze
yvela bizness, yvela kompanias surs, rom iyos momxmareblis `pirveli arCevani~.
Zlieri brendis Seqmna da marTva, swored am survilis Sesrulebis mTavari sayrdeni
Zalaa. arsebuli momxmarebli endoba Zlier brends imitom, rom maT ician, ras
unda elodnen yidvis Semdeg da maTi molodini mudmivad gamarTlebulia.
Tumca, brendi ar aris mxolod didi da ekonomikurad Zlier ganviTarebuli
qveynebis kompaniebis prerogativa. saqarTveloSi mravladaa erovnuli brendebi,
romlebic Cveni qveynis saxe da siamaye unda gaxdes. Tumca, qarTuli brendis istoria
gacilebiT ufro adre iwyeba, vidre es, erTi SexedviT SeiZleba Candes. magali-
Tad, puris cnobili saxeoba `dedas puri~, anda `aWaruli xaWapuri~ da sxva mravali
ZirZveli qarTuli brendebia.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
yoveldRiurad ojaxisTvis aucilebel sakveb produqtebze
uaxloes minimarketSi, supermarketSi an Tundac hipermarketSi
sayidlebze siaruli imas miuTiTebs, rom Cven
drois menejmentis aucilebel principebs ar viTvaliswinebT.
arada yoveldRiuri gadatvirTuli dRis re-
Jimidan gamomdinare dro aravis araferSi ar gvyofnis.
axloblebis garemocvaSi Catarebuli gamokiTxvisa
da piradi dakvirvebis safuZvelze davrwmundi,
rom diasaxlisebis umravlesoba optimalur ar-
Cevans akeTebs da kviraSi erT dRes ojaxisTvis
aucilebeli sursaT-sanovagis SeZenisTvis gamoyofs.
is aucilebeli atributi, ris gareSec sayidelebze
ar unda gaemgzavroT gaxlavT sayidlebis nusxa
e.w. `spisoki~. misi roli da mniSvneloba fasdaudebelia
_ masTan erTad ramis gamorCenis da zedmeti
danaxarjebis gawevis Sansi minimumade dadis. is rac
ar weria `spisokSi~ naklebad prioritetulia CvenTvis.
ase, rom sanam sayidelbze gavemgzavrebodeT
CamovweroT CvenTvis aucilebel produqtTa nusxa.
me im mravalricxovan momxmarebelTa ricxvs ganvekuTvnebi,
romlebic SabaTs an kviras ojaxisTvis aucilebeli
produqtebis SeZenas uzrunvelyofen. ojaxis biujetidan
100 lari aviRe da saxlTan axlos mdebare supermarket
`zemels~ vewvie. aRniSnul supermarketSi CemTvis aucilelebeli
produqtebis umravlesoba daxlze ar damxvda.
#
me var pretenziuli
momxmarebeli
produqtis
saxeoba
brendis
saxelwodeba
raodenoba
(wona)
me var pretenziuli
momxmarebeeli
amitom ar davizare da im imediT rom sasurveli
produqtebis srulad SeZenas movaxerxebdi `populi
XL~-s vewvie. pirvel rigSi puris daxlisken gavemarTe,
Tumca puri `mxneoba~ ver vipove, verc soflis nobaTis
xaWo aRmovaCine da verc amalTeas araJani. misi Canacvleba
`santeTi~ merCies. rCeva movismine, magram CemisTana
klientis gadarwmuneba arc Tu ise advilia. santes mawonis
SeZena gadawyvetili mqonda da SeviZine kidec, rac
Seexeba danarCen rZis produqtebs, ar SemiZenia, vifiqre,
rom maT da sxva `spisokSi~ moxseniebuli produqtebis
SeZenas hipermarketad wodebul `gudvilSi~ movaxerxebdi
da iqiT gaveSure. rac Seexeba gudvils, sivrcis
mixedviT aq yvela sasurveli produqtis SeZena SesaZlebelia.
imedebi maSin gamicruvda, roca CemTvis misaRebi
saponis `seifgardis~ nacvlad, `proteqsi~ SemomTavazes,
`feiris~ nacvlad _ `prili~ da raRa bevri gavagr-
Zelo, sasurveli puris SeZena verc aq ver movaxerxe.
rogor fiqrobT, me var pretenziuli momxmarebeli?
Cems gauTavebel SekiTxvebs gamyidveli
gogonebi ukmayofilo mzeriT da Tavis qneviT pasuxobdnen
(momsaxurebis sakiTxi calke Temaa).
ras elodeba nebismieri momxamrebeli super an hipermarketSi
stumrobisas: srulyofil momsaxureobas, poroduqciis
farTo asortiments da raimes ar mowonebis SemTxvevaSi
ukmayofilebis xmamaRla gaJRerebis uflebas?
populis fasebi gudvilis fasebi zemelis fasebi
1 puri mxneoba 1 cali ar iyo ar iyo ar iyo
2 marili kalasi patara (Cveulebrivi) 40 TeTri (Cveulebrivi) 40 TeTri ar iyo
3 Saqari agara 1kg (populi) 1,20 (raRac sxva) 1,30 ar iyo
4 yava jakofsi monarqi 1 didi 15,40 14,85 16,6
5 Cai tviniqsi 1 kolofi (erTjeradi) 9,65 9,1 9,2
6 saqonlis xorci 2 kg (1 kg) 9 lari 8,8 ar iyo
7 sosisi iveria 2 kg (1 kg) 7,70 ar iyo (nikora) 3,04
8 qaTami koda 1 cali 5,65 (sadia 900 gr) 5,30 6,4
9 Tevzi kalmaxi (asawoni) 1 kg 17 16 ar iyo
10 kvercxi patarZleuli 15 cali (1 cali) 35 (savaneTi) 35 ar iyo
11 rZe parmalati (lurji) 1 cali 3,40 3,1 3,8
12 yveli guda 1 kg 16,10 12 15
13 karaqi elisevski 250 gr (500 grami) 7,70 7,6 8
14 mawoni sante 1 cali 1 1,1 1,2
15 xaWo soflis nobaTi 1c. didi (sante) 2,90 3,1 3,9
16 araJani amalTea 1c. didi (sante) 90 2 2 30
17 stafilo 1kg 1,40 1,5 ar iyo
18 kombosto 1kg 65 60 TeTri ar iyo
19 xaxvi 1kg 95 1,2 ar iyo
20 Warxali 1kg 1,1 1,2 ar iyo
21 kartofili 1kg 90 1 ar iyo
22 vaSli `mwvane 2 kg 4,50 5,2 ar iyo
23 zeTi ideali 1 litra (finali) 4,60 (sloboda) 4,70 ar iyo
24 WurWlis sarecxi siTxe feiri 1 cali (spari) 2,60 (praili) 2,30 (prili) 2,90
25 sarecxi fxvnili persili 1kg (1.5 kg) 8,60 (3 kg) 14,30 3,2
26 Sampuni Sauma 1c (didi) 6 4,6 450gr
27 saponi ~seifgardi 1 cali (proteqsi) 95 (proteqs) 95 TeTri 1,1
28 kbilis pasta kolgeiTi sensitivi 1 cali (saSualo) (permali) 1,65 (propolisi) 90 1,2
17
18
efeqturi PR biznesSi
efeqturi PR biznesSi
aRniSnul rubrikaSi yuradRebas gavamaxvilebT PR_is rolze biznesis warmatebulad
warmarTvaSi. sazogadoebrivi azris formirebisas mniSvnelovania
momxmareblis droul informirebulobaze zrunva.
piari gvWirdeba yvelgan da biznesSic, radgan biznesis warmateba momxmareblis
moTxovnilebebis droul Seswavlasa da maT srulad dakmayofilebazea
damokidebuli. informirebis gareSe SeuZlebelia momxmarbelTa
momxroba. sazogadoebas piari exmareba Tavisi interesebis povnaSi da arCevanis
gakeTebaSi. saWiroa gvicnobdnen, rom gvendobodnen. bizneskompaniis
warmatebis erT-erTi sawindari swori da drouli `dapiareba~. Cvens
realobaSi didia araTanmimdevruli komunikaciis magaliTebi.
kompaniebi sistematiurad unda awvdidnen momxmarbels informacias
sxva SemTxvevaSi wina Catarebuli samuSaoebi: reklama,
piari, promouSeni SeiZleba dakarguli aRmoCndes.
rogor gavxadoT
Cveni kompania warmatebuli!
rogor gagvicnos xalxma, ra aris
cnobadobis Seqmnis saidumlo?
cnobadobis saidumlo moicavs sam
etaps, romelic iwyeba raimes Sesaxeb
magaliTad produqtis, informaciis
miRebiT, Semdeg am informaciis gavleniT
xdeba cda da Semdeg mudmivad
gamoyeneba, romelsac Tan unda
sdevdes efeqturi sakomunikacio kampania,
rom ar daikargos informirebis
dro da saSualebebi. arsebobs
konkretuli samuSao, romelic unda
Seasrulos yvela kompaniam, romelsac
unda gaicnos xalxma da gaxdes
cnobadi. saWiroa sazogadoebis mudmivi
da Tanmimdevruli informireba.
ra efeqti aqvs pirvel gamoCenas
da pirvel STabeWdilebas?
pirvel gamoCenas Zalian didi
minSvneloba aqvs radgan xalxis cnonierebaSi
pirveli sityva, pirveli
STabeWdileba advilad aRiqmeva da
advilad damaxsovrebelia, iolia
sazogadoebis pirveladi darwmuneba.
vidre maTi gadarwmuneba.
rogor unda gadmovibiroT da SevinarCunoT
momxmareblebi? momxmareblebisTvis
da zogadad sazogadoebisTvis
mniSvnelovania kompaniis
masze zrunva, romelic gamoixateba
rubrikis stumaria piar saagento fablisiTis piar menejeri
eldar pirmisaSvili
sxvadasxva gaTamaSebebSi, fasdaklebebsa
an Tundac maT gamokiTxvaSi
- Tu ras fiqroben kompaniis
Sesaxeb. PR-is erT-erTi ganmarteba
ase gamoiyureba: PR aris Sedegi imis,
rasac ambob, rasac akeTeb da amboben
sxvebi Senze. zustad es aris Sedegi
warmatebuli kompaniis muSaobisa da
keTilganwyobili momxmareblebis
arsebobisa.
rogoria komunikaciis ganxorcielebis
vertikali, vin iRebs
da qmnis sazogadoebriv azrs?
efeqturi komunikacia yovelTvis
aris vertikaluri, rac gulisxmobs
azris liderebTan muSaobas da maT
darwmunebas. es aris efeqturi teqnika,
romelic gulisxmobs cnobili
adamianebis CarTvas kompaniis sakomunikacio
strategiaSi, reklamebsa
da PR aqciebSi. maT mopovebuli aqvT
sazogadoebis ndoba da dadebiTi
reputaciiT sargebloben, romlebsac
uadvildebaT milionobiT adamianebis
darwmuneba. magaliTad SeiZleba
moviyvano londonSi moxdari SemTxveva,
rodesac telefon `vodafonis~
mwarmoeblebma erT-erT gavlenian
inglisel qalbatons aCuqa 300 dolaris
Rirebulebis mobiluri telefoni,
man ki 2700 adamians gauwia rekomendacia
da SeaZenina `vodafonis~
mobiluri. es magaliTi naTlad asaxavs
azris liderebis mniSvnelobas
da mis gavlenas sazogadoebaze da
konkretulad gayidvebze.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
ra faqtorebi axdens gavlenas
momxmareblis cnobierebaze?
sxvadasxva kompaniebi axorcieleben
garkveul aqtivobebs _ quCaSi
bukletebis darigebidan dawyebuli
sponsorobiT damTavrebuli,
romelis saboloo mizans kompaniis
dadebiTi imijisa da reputaciis Seqmna
warmoadgens, rac imavdroulad
gvevlineba sazogadoebis ndobisa da
pativiscemis gamoxatulebad. Zalian
mniSvnelovania kompaniis kompetenturobis
da masSi momuSave xalxis
profesionalizmi. aseve kompaniis
sazogadoebasTan urTierTobebis
politika, ramdenad gamWirvalea
biznesia, ramdenad CarTulia masSi
sazogadoeba. es yvelaferi qmnis
dadebiT ganwyobas, sadac orive mxare
kompania da sazogadoeba/momxmareblebi
kmayofilia.
ra sakomunikacio midgomebs
unda mieniWos upiratesoba?
dReisaTvis mTel msoflioSi didi
efeqturobiT muSaobs integrirebuli
marketinguli komunikaciebis midgoma,
romelic Tavis TavSi gulixmobs
komunikaciebis Tanmidevrul da mizanmimarTul
moqmedebas. marketingi,
piari, promouSeni, reklama am samuSaoebis
efeqturi moqmedeba aris
winapiroba warmateguli kompaniis
arsebobisa. amasTan dakavSirebiT
maxsendeba cnobili amerikeli biznesmenis
jon rokfeleris sityvebi:
komunikaciebis codna aris unari,
romelic SeiZleba gaiyidos rogorc
Cai an yava. me masSi gadavixdidi
ufro met ful vidre msoflios nebismier
produqtSi.
kompaniis komunikaciur (PR) strategiazea
damokidebuli warmateba an
warumatebloba.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
E-INFO.GE-s axali SemoTavazeba
eleqtronuli sainformacio samsaxuri
E-INFO.GE aumjobesebs
momsaxurebas, romelic saSualebas
miscems momxmarebels
ganaxorcielos produqciis an
servisebis pirveladi analizi
da Sefaseba.
ori axali proeqti, romelic
aRniSnul internet resurss
daemata, uZrav-moZravi qonebis
SeZenis msurvelebs swori gadawyvetilebis
miRebaSi daexmareba,
dazogavs momxmareblis
dros da uzrunvelyofs mas
saWiro informaciiT.
biznessiaxleebi
`magi stilma~ betonis mwarmoebeli
axali qarxana SeiZina.
`magi stilis~ axali qarxnis
warmadoba dReSi 1000
kubur metrs Seadgens. qarxana
awarmoebs umaRlesi xarisxis
300-350 markis betons. mTavari
siaxle ki mdgomareobs imaSi,
rom ami-eridan kompaniebs
saSualeba eqnebaT isargeblon
kompleqsuri paketiT, romelic
gulisxmobs betonis warmoebas,
transportirebas da pompiT
momsaxurebas. aqamde, samSeneblo
kompaniebs uwevdaT droisa
da resursebis xarjva am momsaxurebebis
cal-calke SesaZenad,
rac bunebrvia, aisaxeboda ama
Tu im proeqtis ganxorcielebis
vadebzec.
samSeneblo masalebis qarxana
TbilisSi
isani-samgoris raionSi, didi
lilos teritoriaze samSeneblo
masalebis axali qarxana
`interplasti~ gaixsna. sawarmo
mTels amierkavkasiaSi pirvelia
warmoebuli produqciis
raodenobiTa da xarisxiT. `interplasti~
mTlianad qarTvel
biznesmenTa investiciebiT (20
milioni aSS dolari) aSenda.
mSenebloba sul eqvs TveSi
dasrulda da qarxnis Senobanagebobebi
8 heqtar miwazea gan-
Tavsebuli. dReisaTvis `interplastSi~
1000-mde moqalaqea
dasaqmebuli. sawarmoSi damontaJebulia
uaxlesi teqnologiebi,
gamoiyeneba umaRlesi
xarisxis nedleuli, romelTa
meSveobiTac samSeneblo masalebis
farTo asortimenti
mzaddeba.
`iyaviT mudam informirebuli!~
s/s `bazisbankis~ morigi siaxle
S/MS bankingis amoqmedebas iTvaliswinebs,
rac bankis klientebs
saSualebas miscems dauyovnebliv
miiRon informacia
sakuTari angariSebis Sesaxeb,
Seityon savaluto kursi, Seavson
satelefono balansi da a.S.
amisTvis sakmarisia Sesabamisi
brZanebis gagazvna SMS Setyobinebis
saxiT nomerze 9292.
banki uzrunvelyofs konfidencialururobas.
`raSen embargo~ qarTuli nacionaluri
brendi xdeba
farmacevtulma kompaniam “PSP”
kompania `raSen embargos~ sazeimod
gadasca kaxuri yurZnis
spirtze damzadebul sakoniake
masala. aRniSnuli iniciativis
prezentacia Sedga folkloris
Teatr `nabadSi~.
“PSP”-Si miaCniaT, rom saqarTvelosTvis,
gamocxadebulma
ekonomikurma blokadam Sesani-
Snav tradicias da saqmes daudo
safuZveli. ruseTis mier
saqarTvelosTvis gamocxadebuli
blokadis Semdeg, farmacevtulma
kompaniam “PSP”-m
kaxeTSi 2006 wels 100 tona,
2007 wels ki _ 150 tona yurZeni
SeiZina. SeZenili yurZniT
momzaddeba koniaki saxelwodebiT
`raSen embargo~.
12 wliani daZvelebis Semdeg
premium brendis koniaki `raSen
embargo~ aucileblad gaiyideba
ruseTis bazarze da rus momxmarebels
SesaZlebloba eqneba
gemo gausinjos rusul embargos.
`Tibisi bankis~ axali servisi
Tibisi bankma da eleqtronulma
sainformacio samsaxurma
(www.e-info.ge) erToblivi
proeqtis ganxorcieleba wamoiwyes.
erToblivi proeqtis mizans
warmoadgens saqmiani adamianebisTvis
axali tipis servisis
SeTavazeba, romelic saSualebas
miscems maT _ visTvisac
Zvirfasia dro, erT internet
saitze miiRon:
a) informacia `Tibisi bankis~
axali sabanko produqtebisa da
specialuri SeTavazebebis Sesaxeb;
b) mudmivad ganaxlebadi informacia,
maT biznes da sayofacxovrebo
saqmianobasTan
dakavSirebiT.
19
20
turizmi
egvipteSi dasvenebis msurvelebo, gaaqtiurdiT!
GEORGIAN BUSINESS TODAY
qarTveli turistebis umravlesobas Semodgomis miwuruls zafxulis nostalgia SemoawvebaT da Tbil qveynebSi miuwevT guli.
dasveneba weliwadis nebismier dros sasurvelia, gansakuTrebiT maSin, roca yvela dasasveneblad miiwevs. zafxulis dasveneba saqmeSi
Caflulma ver movaxerxe, erTi sityviT, mTeli weli TbilisSi gavatare da samsaxurs mivuZRveni. axloblebis abezar kiTxvebs `ui,
zagari ar gaqvs?~ iZulebuli simSvidiT vpasuxobdi `ho, dasveneba ver movaxerxe~. sabednierod, Cemi gulmodgineba ufrosebmac
daafases da Cemi motivaciis amaRlebisTvis gankuTvenil Tanxas (premias) orkvirian Svebulebac daamates. Tavi sizmarSi megona. saxlSi
gaxarebuli davbrundi da Cems saocnebo qveyanaSi gasamgzavreblad Cemodnis Calagebas Sevudeqi, magram ... ui, bileTebi?. radganac
axloblebisTvis Cemi gegmebis gamxelas naadrevad ar vapirebdi, amitom jer internetSi turistuli saagentoebis CamonaTvali moviZie
da Camorekvas Sevudeqi. daaxloebiT 60-mde (daregistrirebul) turistul firmaSi gadavreke, aqedan 10-mde gauqmebuli aRmoCda. raRa
dagimaloT da, am process 3-4 saaTi Sevalie.
saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis
eqspertis SefasebiT: saqarTvelos bazarze
turistul firmebTan mimarTebaSi Semdegi
tendencia SeiniSneba; isini rogorc swrafad
Cndebian, aseve swrafad uCinardebian. amas
mravali mizezi aqvs; erT-erTi is rom firma
ixsneba spontanurad _ ramdenime kompiuteriT
da ori ucxo enis mcodne TanamSromliT. aseTi
kompaniebi konkurencias ver uZleben da maleve
ixurebian _ es susti menejmentis da araswori
marketinguli strategiis Sedegia.
turistuli saagentoebis mier SemoTavazebuli pirobebi:
turistuli saagento #1 _ qairo, hurgada, aleqsandria, Sarm el Seixi
orkviriani turi 5 sastumro orjeradi kveba, dazRveva anu all inclusive, bileTis fasic 1500 dolaridan...
turistuli saagento #2 _ mxolod Sarm el Seixi CarteriT mifrinavs im SemTxvevaSi Tu jgufi Sedgeba. 12 dRiani, 2 jeradi kveba, sas-
tumro 3 - 2 645 evrodan 5 _ 967 evrodan.
turistuli saagento #3 _ igive moTxovnebi, 600-dan (saSualo donis sastumro) 12 dRiani, orjeradi kveba, sastumro 3 -2 645
evrodan 5* 967 evrodan.
turistuli saagento #4 _ Sarm el Seixi, hurgada, aleqsandria. 2 kviriT, Carteri,
igive moTxovnebi 1100 dolaridan. Exetusive tour 10 dRiani (gidiT) 1300 dolaridan.
dazRvevis Rirebuleba TiToeuli zemoT aRniSnuli turistuli kompaniis momsaxureobis
fasSia gaTvaliswinebuli.
Cems mier Catarebulma kvlevam damarwmuna, rom kompaniebis mier SemoTavazebul fasebSi
didi sxvaoba ar SeimCneoda. dro rom ar damekarga, CemTvis misaRebi pirobebis mqone
turistul saagentos vewvie.
pasports rom erT TveSi vada gasdis, sul damaviwyda. _Aara uSavs, 2 dReSi 150 larad
ganvaaxleb.
gamosamSvidobebel saRamos samzadiss Sevudeqi.
megobrebi erTad Sevkribe, Cemi siurprizi gavumxile
`amas rogor gvimalavdio~ da ... da lanZRvas
rom morCnen, Semdeg rCevebi damayares.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
rCevebi egvipteSi wamsvlelTaTvis?
usiamovno moulodnelobebs, Tavi rom aaridoT
gaiTvaliswineT Semdegi: ufrTxildeT suvenirebis
gamyidvelebs, rogorc gairkva isini Turme jer gCuqnian
nivTebs, 5-10 wuTis mere fuls gTxoven da policiis
gamoZaxebiT gemuqrebian.
aeroportSi axloblebs RimiliT davemSvidobe da Cemi
ocnebis egvipteSi gasafrenad gaviqeci. qairomde 3 saaTi
da 15 wuTi mTeli frenis manZilze Cemi jgufis wevrebi
TavianT zafxulis STabeWdilebebze saubrobdnen romlebic:
antaliis, bodrumis da marmarisis sanapiroebze
daugrovdaT.
eqspertis SefasebiT, wina welTan SedarebiT saqarTveloSi TiTqmis 2-jer gaizarda gamsvleli turistebis
raodenoba. ZiriTadi moTxovnebia: TurqeTze (gazafxuli_zafxuli) da egvipte (Semodgoma
_ zamTarSi); agreTve evropazec, Tumca vizebze SezRudvis gamo turebi ver dgeba. statistika gviCvenebs,
rom saqarTveloSi dasveneba gaZvirda, im TanxiT riTac saqarTvelos sazRvao kurortebze
isveneb SegiZlia naxo TurqeTi, sadac fulis xarisxTan
Sefardeba ufro optimaluria. gasvliTi turizmis zrdas
bolo 2 welia xeli Seuwyo adgilobrivi bankebis axalma
produqtma `dasveneba ganvadebiT~.
egvipturi suvenirebi:
patara piramidebi;
silaSi gamosaxuli naxatebi;
sfinqsis miniaturuli qandakebebi;
papirusebi.
exla mTavria vinme ar gamomrCes suvenirebi ar damaviwydes
ocnebidan ~stiuardesas~ xmam gamomarkvia: `Zvirfaso mgzavrebo 10
wuTSi davfrindebiT qairoSi 38 gradusia, gTxovT usafrTxoebis
Rvedebi SeikariT.~
21
22
qarTuli vazis jiSebi
qarTuli
vazis
jiSebi
eTer xaraiSvili
iv. javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo
universitetis profesori, mikroekonomikis departamentis
xelmZRvaneli
saukuneebis manZilze yalibdeboda
qarTuli mevenaxeoba-meRvineobis
kultura.
Cvenamde moaRwia vazis unikalurma
jiSebma da Rvinis warmoebis
mdidarma tradiciebma.
xalxuri meTodebis meSveobiT
gamoyvanilia 500-ze
meti vazis jiSi, romelTagan
400-ze meti, daculia sakoleqcio
nargaobebSi. amJamad
standartul asortimentSi
47 vazis samrewvelo jiSia
Setanili, aqedan 35 saRvine
jiSebs ukaviaT.
qarTuli aborigenuli jiSebia:
rqawiTeli, kaxuri mwvane,
goruli mwvane, xixvi,
qisi, saferavi, Cinuri,
aleqsandrouli, aladasturi,
usaxeluri, coli -kauri, cicqa,
kraxuna, ocxanuri safere,
ojaleSi, Cxaveri, kaWiWi, Tavkveri,
Savkapito da sxva.
rqawiTeli qarTuli aborigenuli,
universaluri vazis
jiSia. igi saqarTvelos gare-
Tac farTod aris gavrcelebuli.
samSobloSi rqawiTeli
sokovan avadmyofobaTa mimarT
damakmayofilebeli
gamZleobiT xasiaTdeba.
rqawiTeli zamTris yinvebsac
kargad itans. misTvis
damaxasiaTebelia ylortebis
vertikaluri zrda, rac
aadvilebs misi movlis pirobebs.
seqtembris Sua ricxvebSi
yurZeni ukve mwifea.
rqawiTels Saqris didi
raodenobiT dagrovebis unari
aqvs da amasTan inarCunebs
mJavianobas.
rqawiTelisgan dgeba Ria Calisferi,
nazi harmoniuli, msubuqi,
evropuli tipis Rvinoebi.
kaxuri wesiT damzadebul
Rvinoebs, gansakuTrebiT
roca
rqawiTelSi urevia
,,kaxuri mwvane~
da ,,xixvi~,
aqvs lamazi CalisferiSeferiloba
da axasiaTebs
sisrule,
harmoniuloba da
meti sinaze. amas-
Tan igi warmatebiT
gamoiyeneba
agreTve rogorc
GEORGIAN BUSINESS TODAY
sasufre yurZeni. TeTryurZniani
vazis jiSebs Soris rqawi-
Tels wamyvani adgili ukavia.
saferavi qarTuli, wiTelyurZniani,
kaxuri vazis jiSia.
samSobloSi saferavi iZleva
umaRlesi xarisxis wiTel
Rvinoebs. saqarTveloSi igi
teqnikur simwifes seqtembris
meore naxevridan aRwevs. dRes
msoflioSi ZiriTadad moTxovnileba
wiTel da vardisfer
Rvinoebzea, saqarTveloSi
ki am Rvinoebis xarisxi metad
maRalia. amitom aucilebelia
xelsayreli garemos Seqmna
fermerebisTvis yurZnis
wiTeli da vardisferi jiSebis
sawarmoeblad, ZiriTadad
kabernes, saferavisa da ojale-
Sis gasaSeneblad. praqtikulad
kaxeTi gankuTvnilia maRalxarisxovani
wiTeli Rvinoebis
warmoebisTvis. savsebiT Sesa-
Zlebelia yvarelis, kaWreTisa
da axmetis zonebSi bordos
msgavsi Rvinoebis warmoeba.
Telavis raionSi miRebul
Rvinoebs xarisxis mixedviT
saSualo adgili ukavia bordosa
da burgundiis Rvinoebs
Soris, magram axlosaa bordosTan,
xolo gurjaanisa da
siRnaRis raionis Rvinoebi Semadgenlobis
mixedviT ufro
burgundiul Rvinoebs hgvanan.
rac Seexeba dedofliswyaros
zonas, unda aRiniSnos, rom am
GEORGIAN BUSINESS TODAY
zonas aqvs maRalxarisxovani
naturaluri naxevradtkbili
da sadeserto mimarTulebis
Rvinoebis miRebis mkve-
Trad gamoxatuli pirobebi.
m e v e n a x e o b a - m e R v i n e o b i s
qvekompleqsi yvelaze metad
aris orientirebuli bazarze
da misi produqcia konkurentunarianobiTac
gamoirCeva.
saqarTvelos SeuZlia maRalxarisxovani
sufris samarko
da unikaluri naxevradtkbili
Rvinoebi msoflio bazars
miawodos. didi moTxovnilebaa
qarTul samarko Sampanurze
da koniakzec. arsebobs Rvino
produqtebis saeqsporto gatanis
SesaZleblobebic. maSasadame,
mevenaxeoba-meRvineobis
ganviTareba gansakuTrebul
yuradRebas saWiroebs jiSobrivi
Semadgenlobis gaumjobesebis
TvalsazrisiTac.
dRes kaxeTis venaxebis
TiTqmis 68,2% uWiravs mxolod
erTi jiSis yurZens _
,,rqawiTels~, sxvagvarad rom
vTqvaT, mTeli mravalferovani
TeTri samarko da ordinaluri
mSrali Rvinoebi iwarmoeba
erTi jiSis yurZnisagan.
danarCeni jiSebis struqtura
aseTia: ,,saferavi~ _ 8,7%,
,,cicqa~ _ 5,9%, ,,Cinuri~ _ 4,6%,
,,colikauri~ _4,1%, ,,goruli
mwvane~ _ 2,1%, ,,kaxuri mwvane~ _
1,7%, ,,kaberne~ _ 1,2%, ,,pinoSavi~
_ 1,0%, ,,aleqsandrouli~
_ 0,8%, ,,Cxaveri~_ 0,3%, sxva
jiSebi 1,4%. amJamad, venaxebis
umetesi nawili gadasulia
kerZo sakuTrebaSi, rac Cveni
azriT, xels Seuwyobs jiSobrivi
struqturis srulyofas.
saWiroa mxolod am procesis
organizebulad warmarTva.
Sampanuris warmoebaSi ZiriTadi
roli miniWebuli aqvs cicqas
jiSis yurZens. Sampanuris
Rvinomasalebis warmoebis zonaSi
aRniSnul jiSTan erTad
Cinuris, goruli mwvanesa da
sxva jiSebis xvedriTi wonis
zrda warmoadgens saqarTvelos
mevenaxeobis perspeqtiuli
ganviTarebis mniSvnelovan
amocanas. saSampanure
nedleulis warmoebis Ziri-
Tadi raionebia: zestafoni,
Terjola, kaspi, gori, mcxeTa,
xaSuri, saCxere.
saqarTveloSi sakoniake
spirtebis momcemi ZiriTadi
vazis jiSebia: colikauri,
cicqa, Cinuri, goruli mwvane
da ZvelSavi. sakoniake spirtisaTvis
umjobesia dabalalkoholiani
da maRalmJaviani
Rvinomasalebi, is unda iyos
saRi, ar unda hqondes gareSe
sanerge meurneobis ganviTarebaze
Cvens mier gansakuTrebuli
yuradRebis gamaxvileba
imiT aris nakarnaxevi, rom
sabazro ekonomikis pirobebSi
bazrebze gasvlis strategias
mniSvnelovnad gansazRvravs
yurZnis jiSobrivi Semadgenloba.
magaliTad, maRali
xarisxis wiTel jiSebs (saferavi,
aleqsandrouli, mujureTuli)
investiciebis dabrunebis
maRali maCvenebeli
aqvT, vidre TeTr jiSebs
(rqawiTeli, colikauri, cicqa).
1 heqtari venaxis gaSenebisaTvis
investiciebis amoRebis
vada 2-5-jer ufro moklea
wiTeli yurZnis SemTxvevaSi,
vidre TeTri yurZnis SemTxvevaSi.
Cveni gaangariSebiT
venaxis gaSenebisa da movlisaTvis
15-20%-iani sesxis
aRebis SemTxvevaSic ki wi-
Teli yurZnis warmoeba momgebiania.
23
24
bizneskalendari
noemberi
GEORGIAN BUSINESS TODAY
bizneskalendari
14 noemberi:
bunebrivi resursebiT (garda naxSiroJangis (gazi CO 2) mineraluri wylebis,
soflis meurneobaSi gamoyenebuli wylis resursebisa) sargeblobisaTvis mosakreblis
gadamxdelebi sagadasaxado organoSi waradgenen yovelTviur gaangariSebas
da gadaixdian kuTvnil mosakrebels.
15 noemberi:
dRg-is gadamxdelad registrirebuli pirebi, waradgenen dRg-is yovelTviur
deklaracias da ixdian kuTvnil gadasaxads.
aqcizis gadamxdelebi yovelTviurad waradgenen deklaracias da ixdian gadasaxads. amasTan, aqcizuri markebiT
niSandebas daqvemdebarebul aqcizur saqonelze aqcizi gadaxdas eqvemdebareba aqcizuri markebis SeZenisas.
socialuri gadasaxadis deklarirebis, Sromis anazRaurebis Tanxebisa da dakavebuli gadasaxadis gaangariSebis
da gadaxdili Tanxebis informaciis Sesaxeb yovelTviuri sagadasaxado angariSis wardgenis vada.
kuTvnili socialuri gadasaxadi gadaxdas eqvemdebareba Tanxis gadaxdisTanave.
dakavebuli saSemosavlo gadasaxadi gadaxdas eqvemdebare Tanxis (mogebis) gadaxdisTanave (gacemisTanave).
fizikuri piri, romlis ojaxis wliuri Semosavali sagadasaxado wlis wina wels aRemateba 40 000 lars, uZravi
qonebis, saqarTveloSi dadgenili wesiT registrirebuli msubuqi avtomobilebis, iaxtebis, (katarRebis), TviTmfrinavebis,
Sveulmfrenebis, agreTve sakuTrebaSi arsebuli arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTebze (garda
samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli miwis nakveTebisa) ixdis qonebis gadasaxads.
sawarmo, oarganizacia ixdis miwaze qonebis gadsaxads.
fizikuri piri sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTebze ixdis qonebis gadasaxads;
naxSiroJangze (gazi CO 2) bunebrivi resursebis sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi yovelTviurad gadaixdian
kuTvnil mosakrebels.
30 noemberi:
soflis meurneobaSi gamoyenebuli wylis resursebis sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi sagadasaxado
organoSi waradgenen wliur gaangariSebas da gadaixdian kuTvnil mosakrebels.
14 dekemberi:
bunebrivi resursebiT (garda naxSiroJangis (gazi CO2) , mineraluri
wylebis, soflis meurneobaSi gamoyenebuli wylis resursebisa)
sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi sagadasaxado
organoSi waradgenen yovelTviur gaangariSebas da gadaixdian
kuTvnil mosakrebels.
dekemberi
17 dekemberi:
dRg-is gadamxdelad registrirebuli pirebi, waradgenen dRg-is yovelTviur deklaracias da ixdian kuTvnil
gadasaxads.
aqcizis gadamxdelebi waradgenen aqcizis Sesaxeb yovelTviur deklaracias da ixdian kuTvnil gadsaxads. amasTan,
aqcizuri markebiT niSandebas daqvemdebarebul aqcizur saqonelze aqcizi gadaxdas eqvemdebareba aqcizuri markebis
SeZenisas.
socialuri gadasaxadis deklarirebis, Sromis anazRaurebis Tanxebisa da dakavebuli gadasaxadis gaangariSebis
da gadaxdili Tanxebis informaciis Sesaxeb yovelTviuri sagadasaxado angariSis wardgenis vada.
kuTvnili socialuri gadasaxadi gadaxdas eqvemdebareba Tanxis gadaxdisTanave. dakavebuli saSemosavlo gadasaxadi
gadaxdas eqvemdebareba Tanxis (mogebis) gadaxdisTanave (gacemisTanave).
sawarmo, organizacia gadaixdis mogebis gadasaxadebis mimdinare gadasaxdelebs.
mewarme, fizikuri piri gadaixdis saSemosavlo da socialuri gadasaxadebis mimdinare gadasaxdelebs.
naxSiroJangze (gazi CO2) bunebrivi resursebiT sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi yovelTviurad gadaixdian
kuTvnil mosakrebels.
GEORGIAN BUSINESS TODAY
15 ianvari:
bizneskalendari
dRg-is gadamxdelad registrirebuli pirebi, wadgenen dRg-is wina Tvis (dekembris) deklaracias da ixdian kuTvnil
gadasaxads.
aqcizis gadamxdelebi waradgenen aqcizis Sesaxeb wina Tvis (dekembris) deklaracias da ixdian kuTvnil gadasaxads.
amasTan, aqcizuri markebiT niSandebas daqvemdebarebul aqcizur saqonelze aqcizi gadaxda eqvemdebareba
aqcizuri markebis SeZenisas.
socialuri gadasaxadis deklarirebis, Sromis anazRaurebis Tanxebisa da dakavebuli gadsaxadis gaangariSebis da
gadaxdili Tanxebis informaciis Sesaxeb yovelTviuri sagadasaxado angariSis wardgenis vada.kuTvnili socialuri
gadasaxadi gadaxdas eqvemdebareba Tanxis gadaxdisTanave.dakavebuli saSemosavlo gadasaxadi gadaxdas eqvemdebare
Tanxis (mogebis) gadaxdisTanave (gacemisTanave).
wamaxalisebeli gaTamaSebis, sistemur-eleqtronuli formis TamaSobis, lataris momwyobi (organizatori) pirebi,
waradgenen saTamaSo biznesis gadasaxadis 2006 wlis dekembris Tvis deklaracias da ixdian kuTvnil gadasaxads.
amasTan, kazinos (samorines) magidebis, saTamaSo aparatebis da totalizatoris, bingos, lotos salaros mowyobisas
saTamaSo biznesis mosakrebeli gadaxdas eqvemdebareba saangariSo kvartlis dawyebamde mosakreblis gadaxdis niSnebis
SeZenis gziT.
mineralur wylebze bunebrivi resursebiT sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi sagadasaxado organoSi
waradgenen yovelkvartlur gaangariSebas da gadaixdian gasuli kvartlis kuTvnil mosakrebels.
naxSiroJangze (gazi CO2) bunebrivi resursebis sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi yovelTviurad gadaixdian
kuTvnil mosakrebels.
ianvari
bunebrivi resursebiT (garda naxSiroJangis (gazi CO2) , mineraluri
wylebis, soflis meurneobaSi gamoyenebuli wylis resursebisa)
sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi sagadasaxado organoSi
waradgenen yovelTviur gaangariSebas da gadaixdian kuTvnil
mosakrebels.
30 ianvari:
pirebi, romlebic axdenen gadaxdis wyarosTan gadasaxadis
dakavebas, sagadasaxado organoSi waradgenen informacias 2006 wlis
mixedviT fizikur pirebze gacemuli Tanxebisa da dakavebuli gadasaxadebis
Sesaxeb.
14 Tebervali:
bunebrivi resursebiT (garda naxSiroJangis (gazi CO2) , mineraluri wylebis, soflis meurneobaSi gamoyenebuli
wylis resursebisa) sargeblobisaTvis mosakreblis gadamxdelebi sagadasaxado organoSi waradgenen yovelTviur
gaangariSebas da gadaixdian kuTvnil mosakrebels.
15 Tebervali:
dRg-is gadamxdelad registrirebuli pirebi, waradgenen dRg-is yovelTviur deklaracias da ixdian kuTvnil
gadasaxads.
aqcizis gadamxdelebi waradgenen aqcizis Sesaxeb yovelTviur deklaracias da ixdian kuTvnil gadasaxads. amas-
Tan, aqcizuri markebiT niSandebas daqvemdebarebul aqcizur saqonelze aqcizi gadaxdas eqvemdebareba aqcizuri markebis
SeZenisas.
socialuri gadasaxadis deklarirebis, Sromis anazRaurebis Tanxebisa da dakavebuli gadasaxadis gaangariSebis
da gadaxdili Tanxebis informaciis Sesaxeb yovelTviuri sagadasaxado angariSis wardgenis vada.kuTvnili socialuri
gadasaxadi gadaxdas eqvemdebareba Tanxis gadaxdisTanave.
dakavebuli saSemosavlo gadasaxadi gadaxdas eqvemdebareba
Tanxis (mogebis) gadaxdisTanave (gacemisTanave).
Tebervali
naxSiroJangze (gazi CO2) bunebrivi resursebiT sargeblobisaTvis
mosakreblis gadamxdelebi yovelTviurad gadaixdian
kuTvnil mosakrebels.
25
26
mikrosesxebi
GEORGIAN BUSINESS TODAY
bizness, iqneba es damwyebi Tu ukve arsebuli, esaWiroeba kapitali imisaTvis rom ganviTardes. kapitali SesaZloa
iyos rogorc sawarmos SigniT dagrovebuli, aseve garedan moziduli saxsrebi. saxsrebi sawarmom SeiZleba moizidos
mravali saSualebiT, maT Soris yvelaze gavrcelebuli meTodebia: sesxebi, kreditebis aReba momwodeblebisgan,
aqtivebis realizacia, sawarmos mier dagrovili Semosavlebi da sxva.
2000 wlidan saqarTveloSi komerciuli bankebisa da sxva safinaso organizaciebis raodenobam sakmaod iklo,
Tumca amasTan sagrZnoblad gaizarda maT mier gacemuli sesxebis moculoba da maT mier SeTavazebuli mosaxurebebi.
2000 wels arsebuli 32 komerciuli bankidan dRes mxolod 19 bankia darCenili, rac erTis mxriv saqarTvelos
erovnuli bankis mier sabanko licenziis misaRebad 12 milioniani kapitalis gansazRvram ganapiroba. aqve aRsaniSnavia,
rom sabanko seqtoris mier gacemuli sesxebis daaxloebiT 70% ucxour valutaSi gacemul sesxebze modis.
periodi
komerciulibankebisraodenoba
s e s x e b i
erovnul
valutaSi
(aTasi lari)
sesxebi ucxour
valutaSi
(aTasi lari)
12 Tvemde
erovnul
valutaSi gacemul
sesxebze
saprocento
ganakveTebi
12 Tvemde
erovnul
valutaSi gacemul
sesxebze
saprocento
ganakveTebi
12 Tveze meti
vadiT erovnul
valutaSi gacemul
sesxebze
saprocento
ganakveTebi
12 Tveze meti
vadiT erovnul
valutaSi gacemul
sesxebze
saprocento
ganakveTebi
2001 29 89,4 483,0 25 30 17 20
2002 27 96,3 617,5 27 29 13 22
2003 25 95,8 780,1 26 23 19 18
2004 21 138,0 918,0 28 20 21 17
2005 19 409,0 1 420,2 21 22 21 16
2006 17 712,1 2 093,7 20 20 20 16
2007 Ikv 18 766,9 2 354,7 22 21 19 16
2007 IIkv 18 914,7 2 723,2 22 19 19 16
amJamad saqarTveloSi arsebuli baknkebi SesaZlebelia daiyos 3 ZiriTad jgufad:
1.didi bankebis jgufi, romelTa wilad sabanko sistemis mTliani aqtivebis 5%-ze meti modis;
2.saSualo bankebis jgufi, romelTa wilad modis 1-5%;
3.wvrili bankebis jgufi, romelTa wilad modi 15%-ze naklebi.
wlebis ganmavlobaSi saqarTveloSi moqmedi bakebi ZiriTadad upiratesobas aniWebdnen korporatiul da msxvil
klientebs. aRniSnul seqtorze yuradRebis gamaxvileba ar iyo SemTxveviTi. isini mcire da saSualo biznesebTan SedarebiT
naklebi riskis matareblebi iyvenen da flobdnen met likvidul aqtivebs. es damokidebuleba bolo wlebSi
met-naklebad Seicvala, rac gamoiwvia erTis mxriv aseTi klientebis raodenobis Semcirebam da meores mxirv, iseTi
msxvili finansuri organizaciebis gamoCenam bazarze, rogoricaa EBRD, msoflio banki da IFC.
dReisaTvis saqarTveloSi arsebobs finansebis mozidvis mravlferovani saSualebebi, maT Soris sakmad kargad
ganviTarebulia sabanko da mikrosafinanso institutebi. saqarTveloSi arsebuli bankebi momxmarebels sTavazoben
rogorc moklevadian (erT walmde vadiT gacemuli sesxi), aseve grZelvadian sesxebs (weliwadze meti vadiT gacemuli
sesxi).
mTel msoflioSi da maT Soris saqarTveloSic sesxebis gacema xorcieldeba ori kriteriumis gaTvaliswinebiT: 1.
ZiriTadi saSualebebisa da materialuri resursebis arseboba da 2. riskis moculoba. pirveli kriteriumiT gansaz-
Rvra xdeba martivad, resursebi an arsebobs an ara. rac Seexeba riskis dadgenas, es rTuli procesia da ZiriTadaT
iTvaliswinebs ukve arsebuli sesxisa da msesxeblis sakredito da safinanso istoriis Sefasebas. damwyebi biznesis
SemTxvevaSi ar arsebobs aseTi saxis istoria, swored amitom mTels msoflioSi Zalze rTulia sesxis gacema aseTi
tipis biznesze. zemoT aRniSnuli garemoebebidan gamomdinare damwyebi mcire da saSualo biznesisTvis kapitalis
moizidvis ZiriTadaT wyaroebs warmoadgenen megobrebi, naTesavebi, sxvadasxva kompaniebis mflobelebi da sxva. 1
mcire da saSualo zomis sawarmoebze gacemuli sesxebi iyofa mikrosesxebad da saSualo sesxebad. bankebis umravlesoba
orientirebulia mikro sesxebze, romelTa moculoba Seadgens 2 000 dan 50 000 lars, Tumca aRniSnuli
sesxebis meti wili gaicema iuridiul pirebze. sesxiT sargeblobis vadebi umetesad 3-dan 9 Tvemdea da maTi gacema
ZiriTadad xdeba manqana-danadgarebis SesaZenad, sabrunavi saxsrebis Sesavsebad, fiqsirebuli aqtivebis SesaZenad
da sxva.
mcire da saSualo biznesis dafinansebis TvalsazrisiT meore jgufs warmoadgens 50 000-dan 100 000 laramde
moculobis sesxebi. aRniSnul sesxebze bankis saprocento ganakveTi damokidebulia sawarmos saqmianobis saxeze.
iuridiuli pirebze gacemul mcire sesxebze bankebi iTxoven sxvadasxva saxis uzrunvelyofebs, romlebic SesaZloa
iyos : kompaniis kuTvnili qoneba, manqana-danadgarebi, kompaniis damfuZneblis an menejeris piradi qoneba da aseve
mesame piris finansuri garantiebi. rac Seexeba saSualo da msxvil sesxebs, am sesxebis miznobriobidan gamomdinare
uzrunvelyofa moicavs kompaniis uZrav qonebas da sxva ZiriTad saSualebebs, kompaniis likvidur saqonels da materialur
marags da aseve mesame pirTa finansur garantebs.
1 wyaro: saqarTvelos saxelmwifo statistikis departamenti da saqarTvelos erovnuli bankebi.
mikrosesxebi
GEORGIAN BUSINESS TODAY
saqarTveloSi, rogorc agraruli potencialis mqone qveyanaSi, mewarmeebis didi raodenoba saqmianobas eweva
agrarul seqtorSi da damatebiTi wyaroebis mozidva maTTvis sakmaod garTulebulia, rac saboloo jamSi xels uSlis
aRniSnuli seqtoris ganviTarebas. bankebisa da mikrosafinanso kompaniebis umravlesoba Tavs ikavebs soflis meurneobis
sferoSi sesxebis gacemisgan, rac ZiriTadaT ganpirobebulia aRniSnul seqtorSi maRali riskis arsebobiT.
miuxedavad arsebuli dabrkolebebisa, qveyanaSi arsebobs saSualebebi, romliTac agrobiznesiT dakavebul pirebs
SeuZliaT damatebiTi resursebis mozidva.
bolo sami wlis maCveneblebis mixedviT komerciuli bankebis mTlian sakredito portfelSi, romelic bankebis
saprocento Semosavlebis miRebis wyaroa, gacemuli mTliani sesxebis 53% anu 3 057 317 aTasi lari vaWrobaze gacemul
sesxebze modis, wilobrivad meore adgilzea mrewvelobaze gacemuli sesxebi _ 1 065 466 aTasi lari anu 18%,
mesame adgili ukavia mSeneblobaze gacemul sesxebs _ 438 844 aTasi lari anu 75 da mxolod 1% anu 56 425 aTasi
lari modis soflis-meurneobaze gacemuli sesxebis wilad (aRniSnuli informacia moicavs 2005 _ 2007 wlis anvari
agvistos monacembs).
am monacemebidan naTlad Cans ekonomikis realuri seqtoris dakreditebis arasaxarbielo mgdomareoba. marTalia,
vaWrobaSi dasaqmebulia mcire da saSualo biznesis didi nawili, magram aqve unda aRiniSnos, rom vaWrobaze gacemuli
sesxebis umravlesoba ZiriTadad mza prduqciis realizacias ukavSirdeba (rogorc wesi importul saqonels), xolo
iseT dargebs romelic SesaZloa saqarTvelosTvis ufro prioritetuls seqtors warmoadgendes, magaliTad soflis
meurneoba masze sesxebis mxolod 1% modis, Tumca am seqtorSi dasaqmebulia mosaxleobis daaxloebiT 2/3.
komerciuli bankebis mier gacemuli sesxebi dargebis mixedviT
(aTasi lari) 2
1 400 000
1 200 000
1 000 000
800 000
600 000
400 000
200 000
0
სოფლის
მეურნეობა
მრეწველობა
მშენებლობა
ვაჭრობა
სასტუმროები
და
რესტორნები
2005 წელი 2006 წელი 2007 წელი (იანვარი - აგვისტო)
soflis meurneobaSi dafinansebis ZiriTad wyaros mainc bankebi da mikrosafinanso organizaciebi warmoadgenen.
dReisaTvis arsebuli komerciuli bankebidan mxolod eqvsi maTgani da ori mikrosafinanso organizacia gascems
sesxs agrobiznesis ganviTarebisTvis. gansxvavebulia TiToeuli bankisTvis sesxis miRebisTvis dasakmayofilebeli
da sesxis gacemis pirobebi.
komerciuli bankebis mier gasacemi agro sesxis moculoba meryeobs 50 aSS dolaridar _ 300 000 aSS dolaramde,
Tumca zogierTi banks sasoflo-sameurneo saqmianobis TiToeuli tipisTvis specialurad SemuSavebuli aqvs individualuri
finansuri produqtebi, romlebic iTvliswinebs vadianobas, sezonur Semosavlebsa da regionis sfecifikas.
aseve gansxvavebulia sesxis gacemis vadac da igi meryeobs 1 Tvidan 10 wlamde da vadis Sesabamisad icvleba
sesxis saprocento ganakveTi romelic iwyeba 15 %-dan.
bankebis mixedviT aseve gansxvavebulia dasafinansebeli saqmianobis saxeebi, Tumca arsebobs gamonaklisebic.
magaliTad erT-erTi bankisTvis dafinansebis nebadarTuli saqmianobebia: agrodamuSaveba, dakalibreba, SefuTva
da daxariseba, sasoflo-sameurneo warmoebisTvis aucilebeli masalebis warmoeba da sxva, garda im saqmianobebisa,
romelsac SesaZloa raime uaryofiTi zegavlena hqondes garemoze.
zogierTi bankis maT mier gacemul sesxze adgenen jarimebsa da saSeRavTo periodebs. jarima vrceldeba yovel
vadagadacilebul dReze vadagadacilebuli Tanxis 0.5%-is odenobiT, xolo rac Seexeba saSeRavaTo periods igi
SesaZloa iyos 3-dan 6 Tvemde. magaliTad Tu bankma romelime mewarmes dauwesa 6 Tviani SeRavaTiani grafiki es
imas niSnavs, rom mewarme 6 Tvis ganmavlobaSi gadaixdis mxolod bankis procents, xolo mosavlis aRebis Semdgom
ki moxdeba ZiriTadi kapitalis dafarva.
agro sesxis misaRebad mewarmem an fizikurma pirma unda Seavsos specialuri sakredito ganacxadi, romelsac Tan
unda daerTos piradobis mowmobis qsero asli, xolo giravnobis arsebobis SemTavevaSi amonaweri sajaro reesatridan.
zogi komerciuli banki giravnobas iTxovs mxolod 10 000 larze meti moculobis sesxis gacemaze. mas Semdeg rac
mewrme srulad Seavsebs sakredito ganacxads, Semdeg bankis warmoamadgenlis mier xdeba sawarmos adgilze Semowmeba
da yovelive amis Semdgom ki sesxis gacema. rac Seexeba sesxis gacemis vadebs, vinaidan bankebis mier aRniSnuli
segmenti jer kidev aTvisebis procesSia, ar arsebobs mkacrad dadgenili vadebi da igi meryeobs 1-dan 5 dRemde.
2 wyaro: saqarTvelos saxelmwifo statistikis departamenti da saqarTvelos erovnuli bankebi.
სხვა
mikrosesxebi
27
28
`t e s t i
SegiZliaT Tu ara
gadawyvetilebis miReba
1. SgiZliaT Tu ara Zvel samuSao adgilze,
sruliad axal wesebTan, muSaobis axal stilTan
Segueba?
diax
ara
2. advilad eCveviT axal koleqtivs?
diax
ara
3. SegiZliaT Tu ara saxalxod gamoTqvaT Tqveni
azri, imis miuxedavad, rom iciT igi ewinaaRmdegeba
xelmZRvanelis Sexedulebebs?
diax
ara
4. Tu ki sxva dawesebulebaSi ufro maRal xelfass
SemogTavazeben, daTanxmdebiT samuSaod iq
gadasvlaze?
diax
ara
5. SegiZliaT Tu ara daSvebul SecdomaSi uaryoT
Tqveni danaSauli da moZebnoT gasamarTlebeli
mizezi?
diax
ara
6. raimeze uaris Tqmis SemTxvevaSi iZleviT
Tu ara WeSmarit axsna-ganmartebas `Semarbilebeli~
mizezebisa da garemoebebis gareSe?
diax
ara
GEORGIAN BUSINESS TODAY
7. seriozuli diskusiidan gamomdinare Segi-
ZliaT Tu ara SeicvaloT Sexeduleba raime sakiTx-
Tan dakavSirebiT?
diax
ara
8. Tqven kiTxulobT vinmes namuSevars (valdebulebis
an ubralo Txovnis gamo), Camoyalibebuli
azri sworia, Tumca Tqven fiqrobT, rom Tqven sxvanairad
CamoayalibebdiT mas. datovebT yvelafers
ise, rogorc aris, Tu daiJinebT yvelaferi Tqveneburad
Secvalon?
diax
ara
9. maRaziaSi mogewonaT nivTi, romelic mocemul
momentSi arc Tu ise gWirdebaT, iyidiT Tu ara
mas?
diax
ara
10. momxibvleli adamianis gamo SeiZleba Tu
ara SeicvaloT raimeze Sexeduleba?
diax
ara
11. adrianad gegmavT Tqvens Svebulebas?
diax
ara
12. yovelTvis asrulebT danapirebs?
pasuxebi
diax
ara
kiTxva #
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
diax 3 4 3 2 0 3 2 2 0 0 1 2
ara 0 0 0 0 4 0 0 0 2 3 0 0
testis Sedegebi:
9 qula: Tqven gadauwyveteli adamiani xarT, yvelafers
zedmetad didxans `woniT~, Tu ki SesaZlebelia
gadawyvetilebis miReba sxvas gadaabaroT
amoisunTqvaT xolme. sanam raimes gadawyvetT
xSirad ekiTxebiT sxvebs azrs da xSirad iRebT sanaxevro
gadawyvetilebebs. Sekrebebze Cumad yofnas
amjobinebT, Tumca kulvarebSi ikrebT gambedaobas
da mWermetyvelebasac iwyebT. TqvenTan
muSaoba Znelia. ganaTlebis, erudirebulobisa da
gamocdilebis miuxedavad, Tqveni xasiaTi aqveiTebs
Tqveni `sargeblianobis koeficients~. Tqvenze
dayrdnoba Znelia, radgan SeiZleba adamianebs imedebi
gaucruoT. ra Tqma unda xasiaTis gamocvla
Znelia, magram SesaZlebeli.
19-28 qula: Tqven sakmaod advilad iRebT gadawyvetilebas,
Tqveni logika da gamocdileba gexmarebaT
umetes SemTxvevaSi swori gadawyvetileba miiRoT.
sakuTari Tavis imedi gaqvT, iTvaliswinebT
sxvebis azrsac, Tumca arcTu ise xSirad mimar-
TavT maT rCevisaTvis. miRebul gadawyvetilebas
bolomde icavT, magram Tu ki dadasturdeba maTi
mcdaroba, aRar agrZelebT Rirsebis dacvas. es yvelaferi
kargia, magram SeecadeT yovelTvis iyoT
obieqturi, nu TvliT sircxvilad im sakiTxebTan
dakavSirebiT konsultaciebs, romelSic arakompetenturi
xarT.
10-18 qula: Tqven sakmaod frTxili xarT gadawyvetilebis
miRebisas, Tumca roca swrafi moqmedebaa
saWiro ar nebdebiT. yoymanobT maSin, roca
dro gaqvT. aseT dros mogeZalebaT xolme eWvi
da survili giCndebaT yvelaferi gadasinjoT da
SeaTanxmoT xelmZRvanelobasTan, miuxedavad imisa,
rom gadawyvetileba Tqvens doneze unda iqnes
miRebuli. Tqvens gamocdilebas daeyrdeniT, is
gikarnaxebT rogor unda moiqceT, bolos da bolos
Tqvens daqvemdebarebul pirebsac hkiTxeT azri.
29 da meti: TqvenTvis ucnobia cneba `gaduwyveteloba~,
Tqven sakuTar Tavs yvela aspeqtSi kompetenturad
TvliT, amitom saWirod ar migaCniaT dainteresdeT
vinmes mosazrebiT. erTmmarTveloba
gesmiT, rogorc gadawyvetilebis erTpirovnulad
miReba. am sakiTxTan dakavSirebiT SekiTxvebi
gaRizianebT da amas arc malavT. Tqven mogwonT,
roca Zalauflebisa da gadawyvetilebis miRebis
unaris mqoned mogixsenieben. imisaTvis, rom gaamarTloT
aseTi Sexeduleba, zogjer uaryofT sxvebis
Wkvianur azrebsac ki. Secdomebs mZafrad
ganicdiT, gjeraT, rom maTSi sxva aris damnaSave.
yvela sakuTari Sexedulebis `ucodvelobis~ rwmena
seriozuli naklia. Tqveni aseTi xasiaTi da
muSaobis stili Trgunavs Tqvens daqvemdebarebul
pirebs da ukargavs iniciativas, damoukideblobisaken
swrafvas. yovelive es xels uSlis muSaobis
process da zians ayenebs koleqtivis fsiqologiur
klimats. Tqven saswrafod unda SeicvaloT muSaobis
stili.
30
Tavisuflebis indeqsi
ekonomikuri Tavisuflebis indeqsiT
saqarTvelo 35-e adgilzea msoflioSi
The Wall Street Journal da The Heritage Foundation mier
Catarebuli kvlevis Sedegad saqarTvelo msofliSi
ekonomikuri Tavisuflebis indeqsiT 35 adgilze gan-
Tavsda. evropis 41 qyevnidan saqarTvelo 20 adgilzea
rac saSualo Sedegia. wina welTan SedarebiT saqarTvelos
reitingi 3.9 procentiT gaizarda, rac nawilobriv
gamoiwvia meTodurma cvlilebebma da ZiriTadad Sromis
Tavisuflebis kriteriumis gazrdam.
ekonomikuri Tavisuflebis indeqsis aTi maCvenebeli
saqarTveloSi:
biznesis Tavisufleba 78.9 %
CvenTan biznesis dawyebisTvis saSualod saWiroa 16
dRe, rac msoflio saSualo maCvenebelze (48 dRe) samjer
naklebia. mocemuli upiratesoba xels uwyobs samuSao adgilebis
Seqmnas. biznesis dawyebis, funqcionirebisa da
daxurvis Tavisufleba saTanadod aris daculi sakanonmdeblo
garemoTi.
vaWrobis Tavisufleba 61.8 %
savaWro reJimebs libaralizaciis miuxedavad, soflis
meurneobis sufsidireba da uunaro sabaJo sistema, ganapirobebs
savaWro fasis zrdas.
fiskaluri damoukidebloba 94.2 %
saqarTvelos aqvs dabali sagadasaxado ganakveTebi.
yvelaze didi gadasaxadia 12 procenti fizikuri pirebisTvis,
xolo iuridiuli pirebisTvis 20 procenti. sagadasaxado
Semosavali gasuli wlis SedegebiT mSp-s 18.2
% Seadgens.
reitingi
saerTo procenti
biznesis
Tavisufleba
vaWrobis
Tavisufleba
fiskaluri
daoukidebloba
GEORGIAN BUSINESS TODAY
mTavrobisgan damoukidebloba 91.3%
2006 wlis monacemebiT samTavrobo xarjebi mSp-s 19.1
%-is, xolo samTavrobo Semosavlebi 0.7 %-is tolia.
monetaruli damoukidebloba 77.9%
saqarTveloSi 2003-2005 wlebTan SedarebiT inflaciis
done gaizarda. mocemuli Sefaseba arastabiluri fasebiT
aris gamowveuli. faswarmoqmna xdeba sabazro pirobebSi
Tumca saxelmwifos SeuZlia kontoli daawesos
fasebze mis sakuTrebaSi arsebuli biznesebis meSveobiT.
mTavroba aseve axdens soflis meurneobis sufsidirebas.
Sesabamisad 5 % akldeba monetaruli damoukideblobis
maCvenebels.
investirebis Tavisufleba 60.0 %
saqrTvelom ganaxorciela struqturuli reforma sainvesticio
garemos gaumjobesebisTvis. ucxoel investorebs
ar aqvT aranairi SezRudva investirebisas adgilobrv
kompaniebSi, aqciebSi, obligaciebSi an sxva saxis
sakuTrebaSi. rogorc adgilobriv ise ucxoel investors
SeuZlia miiRos licenzia erTi sarkmlis principiT 24
saaTSi. investorebs Tavisuflad SeuZliad monawileoba
miiRon privatizaciis procesSi.
sasamarTlo sistemis araefeqturoba
da korufcia aris mTavari
winaaRmdegoba ucxoeli investorebisaTvis.
sakuTrebis ufleba 30.0%
miuxedavad saxelmwifos
mcdelobisa gazardos samar-
Tlianobis done, sasamarTlos
korumpirebuloba isev rCeba
mniSvnelovnad problemad. antikorufciuli
programis farglebSi
daWeril iqna mravali
saxelmwifo moxele da
biurokrati
korufciisgan damoukidebloba
23.0%
2005 wlis monacemebiT saqarTvelom am indeqsis mixedviT
(Transparency International’s Corruption Perceptions Index
) 158 qveynidan 130-e adgili daikava.
Sromis damoukidebloba 99.9 %
Sromis bazari funqcionirebs maRalefeqturi regulirebis
meTodebiT, rac zrdis mwarmoeblurobasa da
dakavebulobis dones. wesebi romliTac SeiZleba samuSao
saaTebis gazrda an SeTanxmeba aris Zalian moqnili.
saqarTvelo aris lideri Sromis Tavisuflebis kuTxiT.
mTavrobisgan
damoukidebloba
saqarTvelo 35 68,7 78,9 61,8 94,2 91,3 77,9 60 70 30 23 99,9
somxeTi 32 69,4 84,5 75,6 93,1 91,6 79,7 60 70 30 29 80,9
TurqeTi 83 59,3 67,4 76,0 79,4 69,9 70,2 50 50 50 35 45,4
azerbaijani 107 55,4 58 67,6 87,2 86,6 76,8 30 30 30 22 65,4
ruseTi 120 54 66,6 62,6 86,3 71,6 62,8 30 40 30 24 66,2
avstria 25 71,3 79,8 76,6 66,9 40,5 85,7 70 70 90 87 46,8
monetaruli
damoukidebloba
investirebis
damoukidebloba
finansuri
damoukidebloba
sakuTrebis ufleba
korufciisgan
damoukidebloba
Sromis
damoukidebloba
Sps `avtomeqanikuri qarxana~ aRWurvilia
msxvili komleqsuri simZlareebiT,
romelTa gamoyenebiT SesaZlebelia
damzaddes manqanaTmSeneblobis profilis
sxvadasxva detalebis nomenklatura.
qarxanas gaaCnia unikaluri
Carx-danadgarebi, romelTa analogi
aramarto saqarTveloSi aramed kavkasiaSic
ar gvxvdeba, maTi gamoyenebiT
SesaZlebelia damuSavdes didi
gabaritebis mqone detalebi. qarxnis
potencialma, teqnikurma bazam da personalis
kvalifikaciam saSualeba
mogvca dagvemyarebina biznes partnioruli
urTierToba iseT cnobil
evropul kompaniebTan rogorebic
arian : Sveduri -”SKF” , germanuli-
“Claas”, italiuri “Fantuci” da “Firi”.
garda amisa mWidro biznes kavSirebi
gvaqvs wamyvan qarTul kompaniebTan:
saqarTvelos rkinigza, saq.cementi
(Heidelberg Cement - Georgia), mompovebeli
maRaroebi, hesebi da sxva.
sawarmos potenciali xasiaTdeba Semdegnairad:
1. metalurgiuli saamqro
ruxi Tujis detalebis Camosxma
woniT 0,5-8000 kg.
foladis detalebis Camosxma,
woniT 0,5-5000 kg.
zemtkice Tujis Camosxma germanuli
“GIZAG”-is tipis avtomatur
xazze woniT 0,5-250 kg.
2. mcire meqanikuri, Termuli
da liTondafarvis saamqro
am warmoebaSi arsebuli universaluri
Carx-danadgarebis teqnikuri mdgomareoba
saSualebas iZleva damzaddes
maRali sizustis manqanaTmSeneblobis
profilis detalebi, SemTxvevaSi
CautardeT maT Termuli damuSaveba
(cementacia, wrToba, moSveba),
quTaisis avtomeqanikuri qarxana
Kutaisi AutoMechanical Plant
maRali sixSiris deniT wrToba (ТВЧ),
da antikoroziuli dafarva galvanuri
dafarvis xazebis gamoyenebiT.
3. sawnexe saamqro
SesaZlebelia furclovani masalisagan
sisqiT 0,5 _ 10 mm. detalebis
civad datvifrva, risTvisac saamqro
aRWurvilia meqanikuri, erTmagi da
ormagi qmedebis wnexebiT, simZlavriT
25-2500 t, magidis maqsimaluri
gabaritebiT 2800X4000 mm, Ggermanuli
warmoebis “ERFURT”-is wnexebis
gamoyenebiT. namzadebis daWrisaTvis
gamoiyeneba wnex-makratlebi. amave
saamqroSi organizebulia SeduRebis
procesebi, rogorc wertilovani, ise
eleqtrorkaluri da airovani me-
TodebiT SeduRebisaTvis.
4. saiaraRo saamqro
am saamqroSi, maRali sizustis
programuli marTvis Carxebis gamoyenebiT
mzaddeba sxvadasxva saxis
teqnologiuri aRWurviloba, rogoricaa:
cxeli da civi tvifrebi; wnexformebi;
liTonisa da xis modelebi;
mWreli da mzomi iaraRebi.
5. mZime meqanikuri saamqro
saamqro aRWurvilia, unikaluri
did gabaritiani CarxebiT: (saxarato,
karuseluri, grZiv safrezo,
SigsaCarxi, kbilsaWreli da sxva).
romelzec SesaZlebelia damzaddes
detalebi romelTa:
maqsimaluri diametria -3000 mm,
maqsimaluri sigrZe -12000 mm, maqsimaluri
wona -20 t.
6. samWedlo saamqro
maRali simZlavris (10 tonamde)
uroebis da wnexebis (2500 t) gamoyenebiT
warmoebs sxvadasxva zomis detalebis
cxlad datvifrva, sawarmos
saiaraRo saamqroSi damzadebuli cxeli
tvifrebis gamoyenebiT, woniT
70 kg-mde.
7. naxSirorJangis saamqro
am saamqroSi Tanamedrove teqnologiuri
xazis gamoyenebiT xdeba maRali
xarisxis naxSirorJangis miReba,
rogorc kvebis aseve mZime mrewvelobisaTvis.
8. centraluri da mzomelobiTi
laboratoria
mzomelobiT laboratoriebSi warmoebs
saiaraRo saamqroSi damzadebuli
mWreli da mzomi iaraRebis
kontroli, aseve axali nimuSebis universaluri
Semowmeba.Aam mizniT laboratoria
aRWurvilia, ucxouri cifruli
da eleqtruli sazomi xelsawyoebiT
da danadgarebiT. centralur laboratoriaSi
warmoebs liTonuri masalebis
da metalurgiuli warmoebis
`mowmeebis~ qimiuri Semadgenlobis
da meqanikuri Tvisebebis dadgena.
quTaisis ofisis misamarTi Tbilisis ofisis misamarTi
tel: +995 331 75520 tel: +995 332 210279
tel/faqsi: +995 331 93556 tel/faqsi: +995 331 210280
el.fosta: info@kamp.ge el.fosta: kamp@gig.ge
EISSN 1987 5576