Τα αρθρόποδα

Τα αρθρόποδα µπορούν να θεωρηθούν ως τα πλέον επιτυχηµένα ζώα πάνω στη γη, γεγονός που οφείλεται στις δοµικές και προσαρµοστικές κατασκευές του σώµατός τους. Τα χαρακτηριστικά τους όµως αυτά και η προσαρµοστικότητά τους, κάνει τη συµµετοχή τους στις τροφικές αλυσίδες κάθε οικοσυστήµατος πολύ σηµαντική. Συγκεκριµένα, ορισµένα αρθρόποδα τρέφονται µε φυτική ύλη, δηλαδή λειτουργούν σαν α' καταναλωτές (προνύµφες λεπιδοπτέρων, διπτέρων, νύµφες και ενήλικα ηµιπτέρων), ενώ υπάρχουν και αρθρόποδα που παίζουν ρόλο β' καταναλωτών (αράχνες, σκορπιοί, χειλόποδα). ∆ιάφορα είδη εντόµων είτε σαν προνύµφες είτε σαν ενήλικα άτοµα συµµετέχουν στην τροφική αλυσίδα αποτελώντας την τροφή άλλων οργανισµών (πουλιών, βατράχων, σαυρών, ψαριών, σαρκοφάγων φυτών). Συχνά όµως υπάρχουν έντοµα τα οποία αποτελούν περιοδική και προαιρετική τροφή για σποροφάγα ποντίκια και πουλιά, όταν λόγω έλλειψης δεν βρίσκουν την φυσιολογική τροφή τους, ή κατά την περίοδο εκτροφής των µικρών τους, οπότε ζητούν πρωτεϊνούχο τροφή. Γενικά µέσα από ένα κλίµα συνεργασίας, ανταγωνισµού και αλληλεπίδρασης της εδαφοπανίδας σχηµατίζεται ένα δυναµικό σύστηµα που κατά κύριο λόγο βοηθάει στην αποικοδόµηση του οργανικού υλικού, τον εµπλουτισµό του εδάφους και την χρήση του από τα φυτά. Τέτοιοι οργανισµοί που λειτουργούν σαν σαπροφάγοι είναι πολλά είδη ισόποδων, διπλοπόδων, κολλέµβολων, ακάρεων και θυσάνουρων (πίν. 1.1). Πίνακας 1.1: Επιδράσεις των εδαφόβιων οργανισµών στις εδαφικές διεργασίες των Οικοσυστηµάτων 19

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΥΚΛΟΣ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ∆ΟΜΗ ΤΟΥ Ε∆ΑΦΟΥΣ Μικροχλωρίδα (µύκητες, βακτήρια) Μικροπανίδα (ακάρεα, κολέµβολα) Μεσοπανίδα (ακάρεα, κολέµβολα, νηµατώδεις) Μακροπανίδα (ισόποδα, χειλόποδα, γαιοσκόληκες κτλ) Καταβολισµός οργανικής ύλης Ανοργανοποίηση και σταθεροποίηση θρεπτικών Ρύθµιση πληθυσµών βακτηρίων και µυκήτων Εναλλαγή θρεπτικών Ρύθµιση πληθυσµών Εναλλαγή θρεπτικών ∆ιάσπαση θρεπτικών υπολειµάτων ∆ιάσπαση φυτικών υπολειµάτων Ενεργοποίηση µικροβιακής δραστηριότητας 20 Παραγωγή οργανικών συµπλόκων που δεσµεύουν συσωµατώµατα Παραγωγή κολοειδών Επηρεάζουν τη δοµή των συσσωµατωµάτων, αλληλεπιδρώντας µε τη µικροχλωρίδα Παραγωγή περιττωµάτων ∆ηµιουργία εδαφικών πόρων Επαγωγή ενυδάτωσης, ύγρανσης Ανάµειξη οργανικών και ανόργανων σωµατιδίων Ανακατανοµή οργανικής ύλης και µικροοργανισµών ∆ηµιουργία εδαφικών πόρων Επαγωγή ενυδάτωσης Παραγωγή περιττωµάτων