áááá á±á á ááá«ááᦠáá áá 20011 - Nunavut Tunngavik Inc.
áááá á±á á ááá«ááᦠáá áá 20011 - Nunavut Tunngavik Inc.
áááá á±á á ááá«ááᦠáá áá 20011 - Nunavut Tunngavik Inc.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ᐊᑯᓐᓂᖓᓂ ᓯᑎᐱᕆ ᐊᒻᒪ ᔪᓂ ᐊᕐᕌᒍᑕᒫᑦ,<br />
ᐊᖏᕐᕋᕆᐊᖃᑎᑕᐅᕙᓚᐅᖏᑦᑐᒍᑦ ᓄᓇᒋᔭᑦᑎᓐᓄᑦ<br />
ᖁᕕᐊᓱᕝᕕᐅᑎᓪᓗᒍ, ᐃᓪᓛᑦ ᐃᓗᕕᖅᓯᐅᕆᐊᖅᑎᑕ -<br />
ᐅᕙᓚᐅᖏᑦᑐᒍᑦ ᐃᓚᐃᖅᑐᒥᓂᐅᒐᓗᐊᕈᑦᑕ.<br />
ᐊᖏᕐᕋᖅᓯᓕᕋᐃᒐᑦᑕ, ᐊᓂᒍᐃᑎᑕᐅᑐᓐᓇᖅᐸᓚ -<br />
ᐅᖅᑐᒍᑦ. ᐊᒥᓲᓪᓗᑕ ᖃᓄᓐᖑᑎᒌᑦᑑᔮᓕᖅᓯᒪᔪᒍᑦ,<br />
ᐅᐊᑦᓯᖃᑦᑕᐅᑎᓪᓗᑕ, ᓴᐳᑎᖃᑦᑕᐅᑎᓪᓗᑕ, ᑭᓯᐊᓂ<br />
ᖃᐅᔨᖃᑦᑕᓚᐅᖏᑦᑐᒍᑦ ᖃᓄᐃᓕᐅᖅᑕᐅᔪᖃᕐᒪᖔᖅ<br />
ᒍᕈᓕᐅᕐ ᕼᐊᓪᒥ ᐊᐃᒃᐹ ᑐᔪᕐᒥᕕᐅᑉ. ᒫᓐᓇ<br />
ᖃᐅᔨᒪᓕᖅᑯᒍᑦ ᖃᓄᐃᒻᒪᑦ ᐊᒥᓱᑦ ᐊᓯᐅᓚᐅᓯ -<br />
ᒪᓂᖏᓐᖏᓂᒃ, ᐊᒥᓱᑦ ᕿᒫᓚᐅᑐᑦ ᖁᕕᐊᓱᖏᑐᓪᓗ,<br />
ᒥᒡᓗᕈᒪᑐᐃᓐᓇᖅᐸᓚᐅᖅᑐᑦ ᐅᔭᕋᓐᓄᑦ ᐅᕙᑦᑎᓐᓂᒃ<br />
ᐊᖏᓕᑲᒥᐅᑕᐅᔪᒍᑦ. ᐅᐱᓐᓇᕋᓂ: ᐱᑦᓯᐊᖅᑕᐅ -<br />
ᕙᓚᐅᖏᒻᒪᑕ, ᖁᓄᔪᕐᓂᐊᖅᑕᐅᕙᒃᖢᑎᒃ, ᑕᒪᓐᓇ<br />
ᑲᑉᐱᐊᓇᖅᑐᐊᓗᒃ. ᔅᑐᕆᖑ ᕼᐊᓪᒥᐅᑕᐅᔪᒍᑦ<br />
ᑕᐃᒪᐃᓕᐅᖅᑕᐅᕙᓚᐅᖏᑦᑐᒍᑦ, ᖃᐅᔨᕙᓚ -<br />
ᐅᓐᖏᑦᑐᖓᐃᓛᒃ.<br />
ᐊᒥᓲᓪᓗᑕ ᐃᓕᓐᓂᐊᕆᐊᖅᑎᑕᐅᕙᓚᐅᖅᑐᒍᑦ<br />
ᐊᖏᔪᖅᑳᕆᔭᐅᓕᖅᑐᒍᑦ ᓂᖏᐅᕆᔭᐅᓕᖅᖢᑕᓗ.<br />
ᐊᒥᓲᓪᓗᑕ ᖃᐅᔨᒪᓚᐅᖏᑦᑐᒍᑦ ᕿᑐᕐᖓᑎᓐᓂᒃ<br />
ᐸᖅᑭᒋᐊᒃᓴᖅ. ᐃᓕᖓᓚᐅᖏᓇᑦᑕ ᖃᑕᖑᑎ ᓕ -<br />
ᔭᕐᓂᕐᒥᒃ. ᐅᖓᓯᒌᓕᖅᓯᒪᔪᒍᑦ. ᖃᓪᓗᓇᐅᔭᕈᓐᓇ -<br />
ᑎᐊᖅᖢᑕ. ᐳᐃᒍᓚᐅᖅᑐᒍᑦ ᖃᓄᖅ<br />
ᐊᖏᔪᖅᑳᕆᔭᕗᑦ ᐃᑦᑐᑯᒋᔭᕗᓪᓗ ᐃᓅᓯᖃᕐᒪᖔᑕ<br />
ᐃᓕᖅᑯᓯᖃᕐᒪᖔᑕᓗ. ᐊᒥᓲᓪᓗᑕ ᓂᕆᔪᒪᕙᓚ -<br />
ᐅᖏᑦᑐᒍᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᑦᑎᓐᓄᑦ ᓂᕆᑎᑕᐅᓇᓱᐊᓕ -<br />
ᕋᐃᒐᑦᑕ ᐅᐱᕐᖔᒃᑯᑦ ᐊᖏᕐᕋᖅᓯᒪᑎᓪᓗᑕ ᔪᓚᐃᒥ<br />
ᐊᒡᒌᓯᒧᑦ. ᐃᓚᖏᑦ ᐳᐃᒍᓚᐅᖅᑐᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᖏᓐᓂᒃ,<br />
ᖃᑕᓐᖑᑎᖏᓐᓂᓪᓗ. ᑐᑭᓯᐊᓚᐅᖏᓇᑦᑎᒍ<br />
ᐊᖏᔪᖅᑳᕗᑦ ᐃᑦᑐᑯᒋᔭᕗᓪᓗ ᓄᓇᑦᑎᓐᓄᐊᕋᐃᒐᑦᑕ.<br />
ᓄᓇᓕᑦᑎᓐᓂ ᖃᐅᔨᒪᔪᓐᓃᓚᐅᖅᑐᒍᑦ. ᑭᓯᐊᓂ<br />
ᐊᒥᓲᓪᓗᑕ ᐳᐃᒍᓚᐅᖏᑦᑐᒍᑦ ᖃᑕᓐᖑᑎᑦᑎᓐᓂᒃ<br />
ᖁᕕᐊᓇᖃᑦᑕᓚᐅᑐᖅ ᐊᖏᕐᕋᕋᐃᒐᑦᑕ, ᓯᕘᕋᓪᓗᑕ<br />
ᓯᑎᐱᕆᒥ ᐃᓅᕕᒻᒧᑦ ᐅᑎᖅᑎᑕᐅᓂᐊᕐᓂᑦᑎᓐᓂᒃ.<br />
ᖃᓄᑭᐊᖅ ᐃᓱᒪᕙᓚᐅᖅᑐᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᕗᑦ<br />
ᐃᑦᑐᕆᔭᕗᓪᓗ ᕿᒪᓕᕋᐃᒐᑦᑎᒍ, ᓱᕈᓯᖃᕈᓐᓃᑎ -<br />
ᐊᖅᐸᒃᖢᑎᒃ, ᓂᐸᐃᑐᒻᒪᕆᐅᔪᒃᓴᐅᕙᓚᐅᖅᑐᑦ.<br />
ᒐᕙᒪᒃᑯᑦ ᑕᐃᒪᐃᑎᑦᑎᓯᒪᔪᑦ. ᐃᓱᓕ ᐅᓪᓗᒥᒧᑦ<br />
ᐃᓱᒪᒋᕙᒃᑕᕋ, ᐊᖏᔪᖅᑳᒃᑲ ᐃᑦᑐᑯᒃᑲᓗ,<br />
ᐃᒃᐱᓐᓂᐊᓂᖏᑦ, ᐆᒻᒪᑎᖏᑦ ᓯᖁᑎᑕᐅᓪᓗᑎᒃ.<br />
ᑕᒪᓐᓇ ᐳᐃᒍᓚᐅᖅᓯᒪᔾᔮᖏᑕᕋ ᐃᓅᓂᓕᒪᓐᓂ.<br />
ᐅᓂᒃᑳᕈᑎᒋᖃᑦᑕᓂᐊᖅᑕᕋ ᐸᓂᓐᓄᑦ ᐃᕐᖑᑕᓐᓄᓪᓗ<br />
ᑐᑭᓯᐅᒪᑦᑎᐊᖁᓪᓗᒋᒃ ᖃᓄᖅ ᐱᕈᓚᐅᕐᓂᓐᓂᒃ<br />
ᒐᕙᒪᒃᑯᓐᓄᑦ ᐊᐅᓚᑕᐅᔪᒥᒃ ᐊᓯᐅᒪᔪᑎᑐᑦ.<br />
ᕼᐃᓕᓐ ᐃᕐᖑᑖ, ᐲᓕᒃᔅ.<br />
Helen’s grandson, Felix.<br />
Helen ingutanga, Felix.<br />
had to live with it and get over it right<br />
away. Many of us became like family to<br />
each other, watching over each other,<br />
protecting each other, but we never<br />
knew what went on at Grolier Hall at the<br />
other hostel. Now we know why so<br />
many disappeared, ran away or were so<br />
sad, and always wanted to throw rocks<br />
or snowballs at us Anglican kids. No<br />
wonder: they were being abused, sexually,<br />
and that is so scary. Many of us at<br />
Stringer Hall were lucky we were not<br />
being abused in that way, not that I<br />
know of anyways.<br />
Many of us who went to residential<br />
school are now parents and grandparents.<br />
Many of us had no parenting skills.<br />
We were not used to being with family.<br />
We became distant. We spoke English<br />
very well. We forgot our parents’ and<br />
grandparents’ way of living traditionally<br />
and culturally. Many of us didn't want<br />
to eat the food our parents tried feeding<br />
us when we were home for two<br />
summer months of July and August.<br />
Some of us forgot who our parents<br />
were, who our family was. The language<br />
was lost. We didn't understand our parents<br />
and grandparents and the community<br />
anymore. We became strangers in<br />
our own hometowns. But many of us<br />
who knew our families were so happy to<br />
be home, and dreaded that long weekend<br />
in September when we all had to<br />
go back to Inuvik. I wonder what our<br />
parents and grandparents and communities<br />
felt like when we all left, no more<br />
kids around, quiet and lost. This is what<br />
the government did. I think of this to<br />
this day, my beloved parents and grandparents,<br />
how they felt, and how broken<br />
Angilgauyumalikpaktugut, inuuhiy -<br />
akhavut ovalo kimaklugit kilamik. Amigaitugut<br />
ilakatigiiktutut pilikpaktugut,<br />
kungiakatigiikhuta ovaptinik, munagilugit<br />
kihimi tuhakhimaitugut hulimayainik<br />
Grollier Hallmi. Ublumi<br />
tuhaliktugut hunmat ilangit tamakhimayut,<br />
kimaavaktut ovaluniit aliahungitut<br />
ovalo uyakanik igitilikpaktut<br />
ovaptinut ilihaktut. Hunauva; ihuinaaktitauhimayut,<br />
ukpatainik ihuinaaktitauhimayut<br />
ovalo tahamna ikhinaktut.<br />
Amigaitut Stringer Hallmi ilihaktut<br />
aliahuktut ihuinaaktitauhimainapta<br />
taimaatut, tuhakhimaitunga kihimi.<br />
Amigaitugut ilihagiaktukhimayut<br />
ublumi angayukaanguktut ovalo<br />
ataatatiat. Amigaitugut kanuk angay -<br />
ukaaguyaanganik ayokhaktugut<br />
ayo ikhaitauhimainapta. Ilakatigiikhimainapta.<br />
Ungahiinaktugut. Ukainaktugut<br />
kablunaatitut. Puigukhimaygut<br />
angayukaapta ovalo ataatataipta inuuhianik<br />
ovalo inuuviviniit. Amigaitugut<br />
niguyumangitugut nunamit nikiinik<br />
aatjikutaatut angayukaavut angilgagaagapta<br />
auyami Julymi ovalo Augustmi.<br />
Ilangit puiguktut angayukaaminik<br />
kinauyut. Ukautivut tamaihimayut.<br />
Naluhuiktugut angayukaaptinik ovalo<br />
angilgavut. Kihimi, amigaitut nalungitut<br />
ilakatiminik aliahuktut angilgauga -<br />
agamik ovalo aliahuikhugit September<br />
tikitkaanga nani utiniagapta Inuvikmut.<br />
Ihumayunga kanuk angayukaavut<br />
ovalo ataatatiavut ovalo nunait pilikpaktut<br />
kimaktaugaagamik, nutagaigaagat,<br />
nipaikhuni ovalo tamaumayut.<br />
Hamna pihimayait Kavamatkut. Ihuma -<br />
yunga taimaatut ublumi, angayukaatka<br />
ovalo ataatatiat, kanuk ihumayut ovalo<br />
ᓇᕙᓕᒃ ᕼᐃᓕᓐ ᑐᓗᒐᕐᓇᒦᓐᖔᖅᑐᖅ ᐊᔾᔨ / Courtesy of Navalik Helen Tologanak /<br />
Pihimayaa Navalik Helen Tologanak<br />
10 N•o6Wb | NANIILIQPITA