12.01.2015 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

mizani:<br />

viswavloT amocanebis<br />

amoxsna<br />

aTobiTi poziciuri<br />

sistemis<br />

gamoyenebiT<br />

Tavi I. gayofadoba<br />

§1.1. amocanebi naturaluri ricxvis Caweraze<br />

Tvlis Sedegad miRebul ricxvebs naturaluri ricxvebi<br />

ewodeba. naturaluri ricxvebia 1, 2, 3, 4, . . . .<br />

ricxvebis Casawerad specialur simboloebs, cifrebs viyenebT.<br />

yvelaze gavrcelebulia aTobiTi poziciuri sistema,<br />

romelSic gamoiyeneba aTi cifri: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. am<br />

sistemaSi Cawerili ricxvi - 5327 oTxniSna ricxvia (mis CanawerSi<br />

oTxi cifria gamoyenebuli), romelic 5 aTaseulis, 3<br />

aseulis, 2 aTeulis da 7 erTeulis jamis mokle Canawers warmoadgens.<br />

Tu am ricxvs Tanrigobrivi Sesakrebebis jamis saxiT CavwerT, miviRebT:<br />

5327=5·1000+3·100+2·10+7·1=5x10 3 +3x10 2 +2x10 1 +7<br />

amocana 1. CavweroT umciresi aTniSna naturaluri ricxvi, romelSic yvela cifri<br />

iqneba gamoyenebuli.<br />

amoxsna: radgan sul aTi cifri gvaqvs, aTniSna ricxvis Casawerad TiToeuli cifris<br />

mxolod erTxel gamoyeneba SegviZlia. umciresi ricxvis misaRebad maRal TanrigebSi<br />

SesaZlo umciresi cifrebi unda CavweroT. amasTan, Canaweris 0-iT dawyeba<br />

ar SeiZleba, amitom pirveli cifri iqneba 1, momdevno 0, Semdeg 2 da a.S. sabolood<br />

miviRebT Canawers 1023456789.<br />

pasuxi: saZiebeli ricxvia 1 023 456 789.<br />

amocana 2. davadginoT luwi samniSna ricxvebis raodenoba.<br />

amoxsna:pirvel rigSi davadginoT samniSna ricxvebis raodenoba. udidesi samniSna ricvia<br />

999, e.i. 1-dan 999-is CaTvliT iqneba 999 ricxvi. magram maTgan pirveli 99 ricxvi araa samniSna.<br />

amitom samniSna ricxvebis raodenoba 999-99 sxvaobis tolia. am 900 ricxvidan naxevari<br />

luwi ricxvia, naxevari ki kenti. e.i. luwi samniSna ricxvebis raodenobaa 450.<br />

pasuxi: luwi samniSna ricxvebis raodenobaa 450.<br />

amocana 3. ramdenia iseTi orniSna naturaluri ricxvi, romlis CanawerSi mxolod<br />

luwi cifrebia gamoyenebuli<br />

amoxsna: amocana amovxsnaT ori gziT:<br />

I gza. zrdis mixedviT CavweroT luwi cifrebiT Sedgenili orniSna ricxvebi da daviTvaloT:<br />

20, 22, 24, 26, 28,<br />

40, 42, 44, 46, 48,<br />

60, 62, 64, 66, 68,<br />

80, 82, 84, 86, 88.<br />

sul gamovida 20 ricxvi.<br />

II gza. sul gvaqvs 5 luwi cifri: 0, 2, 4, 6, 8. aqedan aTeulebis cifrad gamodgeba oTxi<br />

cifri 2, 4, 6, 8. TiToeul maTgans erTeulebad SegviZlia mivuweroT xuTi cifridan<br />

erT-erTi. magaliTad, Tu aTeu lebis TanrigSi 2-s davwerT, maSin saZiebeli saxis<br />

ricxvebi iqneba: 20, 22, 24, 26, 28, xolo, Tu 6-s davwerT, maSin saZiebeli saxis ricxvebi<br />

iqneba: 60, 62, 64, 66, 68.<br />

2 6<br />

20 22 24 26 28 60 62 64 66 68<br />

ase, rom sul miviRebT 4 × 5 raodenobis ricxvs.<br />

pasuxi: luwi cifrebiT sul 20 orniSna ricxvi iwereba.<br />

3

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!