literaturuli gazeTi
#17
#17 25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT fasi 50 TeTri
proza
guram
megreliSvili
domino
II-III
poezia
nodar
adeiSvili
IV-V
murman
lebaniZis
gaxseneba
XI
Targmani
`dhamapadidan~
XII
Zen-budisturi
miniaturebi
XIII
antonio
maCado
akademiaSi arCevasTan
dakavSirebiT
warmoTqmuli
sityvis monaxazi
XIV-XV
2 proza literaturuli gazeTi 25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
eka da jemala
(sevai-du)
_ dedao, dedao! _ sofleli mezobeli
Sors mTaze idga da eZaxda.
neta ra unda, gaefiqra ekas.
_ gogoni, dedao! _ SeajanjRares
da gamoeRviZa.
kaci tuCzeTiTmikruli idga da
odnav daxriliyo ekasken, TiTqos, Tu
gainZreva, daartyamso.
ekas xma ar amouRia. SeaTvaliera.
normalurad ecva, metic – Zalian kargi
jinsis Sarvali da Savi feris kapiu-
Soniani jempre. Sarvali totebTan
sul talaxiani hqonda, etyoba sadRac
Cavarda. fexebs Tvali moacila da mzera
or mozrdil zurgCanTaze gadaitana,
romlebic iqve egdo.
_ me dedao ara var, morCili var.
_ Tqva ekam.
_ xo, sulerTia, ravi. momdeven da
unda dammalo, ra, daiko.
_ aq dedaTa monasteria, kacis Semosvla...
_ ar minda exa eg riJa bazari... -
kaci Seyovnda, raRaca awon-dawona da
ganagrZo – vici, ro monasteria da imitomac
Semovedi. Tu damiWires, momklaven...
_ aq damelode, winamZRvars vetyvi
da is...
kacma damTavreba ar acala, xelSi
waavlo.
_ ara, ra winamZRvari, daiko, is
mRvdeli Cemi ubnelia ega, egreve CamiSvebs.
xo ar gagiJdi, mismine...
ekam raRaca Caiburtyuna da dajda.
_ am CanTebSi ori milioni laria.
ara mkiTxo exa ra da ratom. aris ra.
cudi gziT aris, mara aris. am fulis
gamo, egreve momklaven ZaRlebi, amito,
Tu ginda ro qristianis sicocxle
ar daido codvad, unda dammalo,
ra.
_ sad dagmalo, ver gavige me aq
marto ki ara vcxovrob.
kaci karTan mivida. raRaca xmauri
gaisma gareT da daiZaba. qamridan iaraRi
amoiRo da Caxmaxi Seayena.
_ nu geSinia, mamao aq ar SemouSvebs
policias, sul ro moklan mainc,
magram aq mainc ver dagtoveb. _ ekam
es sityvebi iseTi simSvidiT uTxra, rom
kacic raRacnairad damSvidda da kars
moSorda.
_ mismine, dedao... daiko, me aq sul
raRac erTi saaTiT minda gaCereba,
mere Cems Tavs mivxedav, oRond...
Seyovnda. gadawyvetilebas iRebda,
eTqva Tu ara. bolos mainc Tqva:
_ am fuls aq davtoveb. unda Seminaxo,
sadme unda Seminaxo. eg Seni mosafiqrebelia.
ro Camoval, monastersac
Semovwirav... ra gWirdebaT,
aba
_ monasters yvelaferi Wirdeba,
meravi.
_ kai. – kacma CanTa gaxsna da ramdenime
Sekvra fuli amoalaga – aha esa,
Seni saxeliT Sewire, an yuTSi Caagde,
ar vici. ar uTxra mamaos ro mogeci,
gaige
Cqarobda. CanTa isev Sekra da sawolze
daagdo, TviTonac wamowva.
_ SeiZleba CameZinos da zustad
erT saaTSi gamaRviZe, kai
ekam pasuxi ar gasca. cota xani ase
iyvnen. mere eka karisken daiZra:
_ me gaval. locva iwyeba da rom
ar gavide, SemomakiTxaven.
kaci sawolidan wamoiwia: _ gendobi,
icode.
ekam kari gaixura da gavida.
roca Semobrunda, sawoli carieli
daxvda. CanTebi loginis qveS Seetena.
viTom damalao _ gaeRima ekas da gamoaCoCa.
erT-erT CanTaze batifexuriT
dawerili baraTi ido:
_ me jemala var, gagonili geqneba,
qurdi var. am fuls gabareb da icode,
kapiki ar daakldes, Tore Seni TaviT
gadaixdi. me Tu ar movedi, vinme mova
Cemi saxeliT da imas gaatane. paroli
iyos juce. es werili gadaagde, dawvi.
dedao, Tu rogorc gqvia, icode,
gendobi!
guram megreliSvili
domino
(fragmenti romanidan)
“ratom icini Secvale saxeli da es moTxroba Senze iqneba”.
horaciusi
miSa
(iagani)
kurdRlis formians sasacilod
aqvs erTi yuri Camokidebuli. miSa Sedis
da warmodgena mTavrdeba kidec.
bavSvebi daRlilebi Canan. naniko sigarets
asress saferfleSi, magram miSas
Tvals es ar gamoepareba da saxes
aridebs. ras umalavs ra qmari (is
siri!!!) ar uSlis da aman idardos
TvaliT fexmZime cols eZebs da uceb
uknidan exveva nia.
_ morCiT _ ekiTxeba miSa.
_ movrCiT. _ pasuxobs nia da ise
uRimis, rom aSkarad samagieros elis,
magram miSas ar eRimeba. karTan dgeba
da tuCebmokumuli elodeba, rodis
gamova misi fexmZime coli da iubilari
Svili dabadebis dRis centridan.
nia iZabeba. etyoba gogoebi jer
ar apirebdnen daSlas; torti naxevrad
SeuWmelia, magram karTan miSa
iseTi saxiT dgas, darCenis survilsac
ver gamoTqvams nia. viTom bavSvs usworebs
tansacmels da amiT Tan dro
gahyavs.
kurdRlis formiani formas
iZrobs. qeraTmiani, odnav gauparsavi
saxis biWia da miSas is Zalian lamazad
eCveneba. uneburad, Tavis colsac ki
adarebs da gaifiqrebs, rom mis colze
lamazia. biWs SeubRvers da nias gaxedavs.
nias hgonia, rom mas uyurebs ase
qmari, amitom bavSvs xels hkidebs, megobrebs
emSvidobeba da karisken midis.
yvelam icis, rom nias “mZime xasiaTis
kaci” hyavs, amitom aravin arafers ambobs
da aravin arafers imCnevs.
mTeli gza Cumad arian. miSa saxl-
Tan Camosvams col-Svils da swrafad
daZravs manqanas, magram ubans gaSorebuli
arcaa, rom ukan brundeba da binaSi
adis. nia saxlSi ar misula.
_ sad xar
_ ager...
_ ra ager saxlSi misvla ar unda
icode su gareT rogor unda wanwalebde,
Seni deda...
qali uTiSavs da zustad sam wuTSi
brundeba. mezobelTan Seuvlia.
nia SublSeWmuxnili aRebs kars, magram
emCneva, daZabuli da SeSinebulia.
_ gamistumre da dawowialob, ara
_ ras davwowialob, qeTim gamoo...
_ Cumad! Seni xma ar gavigo exa, isedac
nervebze var aTxrili. Sedi oTax-
Si!
nia saZineblisken midis, bavSvic
miyavs.
_ datove! modi aq, mami!
lizi mamasTan mirbis da yelze
ekideba. miSa Cakocnis, televizorTan
dasvams, nikoledeons CaurTavs da
TviTonac saZinebelSi Sedis.
_ meCqareba, samsaxurSi unda viyo
samze! _ saaTs daxedavs miSa, raRacnairad
aaTvalierebs cols, romelic
ukve sacvlebis amaraa da wveba. miSa
Sarvals ixdis. ratomRac isev is kurdRlis
formiani axsendeba da uneburad,
isev cols adarebs. mere odnav
wamozrdil mucelze akvirdeba da
sacvals xdis. niam zepirad icis rac
unda moxdes: miSa jer fexebs awevinebs,
ulokavs da mere aqvT siaxlove. miSas
amis gareSe ar unda. miSas amis gareSe
ar SeuZlia!
mere icvamen. miSa zurgze akvirdeba
cols da TiTqos pirvelad xedavdes,
raRacnairad aRizianebs gogos
Tmiani weli.
_ gvian moxval _ adevnebs kar-
Tan coli.
unda upasuxos, rom es misi saqme
araa, magram Sexedavs da gaifiqrebs,
rom pasuxis Rirsic ki ar aris nia da
kars gaiketavs.
samsaxurSi sami dakavebuli xvdeba.
erT-erTs icnobs. adre qurdobisTvis
hyavs daWerili. danarCeni orni Rlapebi
Canan, magram Zalian ki didoben.
mere im ors sastikad scems, “ZaRlurad”
TirkmelebSi urtyams da aginebs.
miSas sisastikeze yvela laparakobs
samsaxurSi da Tavad miSamac icis amis
Sesaxeb. siamovnebs. is Zveli nacnobi
egreve Tanxmdeba TanamSromlobaze –
erTxel ukve gamoscada amis sisastike
da Tanxmdeba. is orni TiTqos uZaliandebian
da miSac ufro agresiuli
xdeba. ar Semogakvdes! _ afrTxilebs
ganyofilebis ufrosi da am gafrTxilebaSi
faruli pativiscema igrZnoba.
miSa ki scems da scems im ors da
raRac momentSi acnobierebs, rom “saqmis”
garda, siamovnebs kidec rom i m -
orCilebs or damnaSaves, romlebsac
Tavi avtoritetebad miaCniaT.
wamierad kurdRlis formiani axsendeba.
kurdRlis formiani egreve
nias axsenebs, nia im qurds, visac coli
waarTva Tavis droze. marTalia, qurdma
mZimed daWra, magram xom waarTva
xom miisakuTra da daanaxa vin ufro
Zlieria!
is ori Rlapi tydeba. yvelaferze
xels aweren da axla es aRizianebs miSas.
zedmeti rom ar mouvides, ganyofilebidan
midis da uaxloes nacnob
barSi brendis wrupavs.
mimi
(pusta-pusta)
gamarjoba.
me mimi var, gei.
Cemi axlandeli profesia veteqimobaa.
31 wlis var da ukve movaswari
daqorwinebac da qvrivobac. oTxi welia,
rac meuRle dameRupa da sami welia,
rac homoseqsuali var.
ar vici, es (rogorc Tqven
uwodebT) “pederastoba” marTla genetikuria
Tu ara, magram cxadia, rom
rodesac erTxel mainc igemeb saku-
Tari sqesis gemos, mixvdebi, rom erTi
safexuriT maRldebi danarCenebze.
me Semexedeba. is ki arada, Zalian
simpatiuric var. grZeli, ukan gadayrili
Tma, Txeli aRnagoba, didi mwvane
Tvalebi da odnav gapobili bage.
yovelTvis movwonvar qalebs da, rac
mTavaria, kacebsac, amitomac Tavs
arasrulfasovan adamianad ar vTvli
da sakmaod sworad vuyureb am cxovrebas,
romelic ise swrafad icvleba Cem-
Si, rom ramdenime pirovnebad vaswreb
yofnas.
me myavda coli, romelic Zalian
miyvarda, imdenad miyvarda, rom xSirad
mifiqria _ SeiZleba ki ase erTi
adamianis siyvaruli Cven erTad
vizrdebodiT. is Cems ezoSi gadmovida
sacxovreblad, rodesac me Tormetis,
is ki aTi wlis iyo. mas hqonda gr-
Zeli kululebi, TeTri saxis kani da
Zalian Savi, Savi Tvalebi. rodesac am
TvalebSi viyurebodi, yovelTvis vg-
Znobdi, rom erTxelac isini sicocxliT
savse aRar iqneboda.
mere is mokvda, momikles. mogzaurobisas
brma tyvia moxvda da adgilzeve
gardaicvala. im wams, roca me
mis TvalebSi ukanasknelad Cavixede,
CemSi raRaca daexva gorgaliviT da
mere moulodnelad gaiSala, gaiSala
da TiTqos basri iaraRi yofiliyos,
yvelaferi damisera SigniT.
dasaflavebis dRes, patara minanqris
jvari movxseni, romelic Svidi
wlis win vaCuqe dabadebis dReze, movxseni
da gavikeTe.
im dRidan me var me da Cemi coli
sofo.
_ naTqvamia, orxmlian kacs metad
ufrTxis mteri da SiSiT erTze ufro
bevrni midiano, asevea orjvrian kacis
SemTxvevaSic – ormagad etanebian
Turme eSmakebi! _ es miTxra erTxel
eklesiaSi misuls erTma iqaurma maTxovarma,
roca jvrebi movixseni da
xatebTan davawye. im dRes sofias gardacvalebidan
zustad erTi weli gadioda
da gadavwyvite eklesiaSi Semevlo
da sanTlebi amenTo misi sulis
mosaxsenieblad. es erTi (umiso) weli
rogor gavatare, ar maxsovs. gana gadataniTi
mniSvnelobiT vambob amas _
marTla ar maxsovs, Tumca faqtia, rom
gavatare da arc movmkvdarvar. mTeli
am xnis ganmavlobaSi, Cemi sofia
CemSi cocxlobda da imdenad realuri
iyo es, rom qmedebebSic vlindeboda.
magaliTad, aqamde arasodes myvarebia
Sokoladis nayini, axla ki iseTive gemrieli
meCveneba, rogorc vanilis. ver
vitandi yvavilovan kombostos, axla
kvira ar gava, ar vWamo.
CemSi ori adamiani gamTlianda.
magram gamTlianebul adamianebsac
aqvT bunebrivi moTxovnileba, romelic
RamiT gawrialebs da dRisiT eiforia
gewyeba.
me ar SemeZlo movferebodi sxva
qals, magram ase yofnac aRar SemeZlo...
da im dRes, roca maTxovarma orjvrianobaze
leqcia Camitara, raRaca
SemerWo marjvena ferdSi, xurda
mivugde da zurgi Sevaqcie. mTeli sxeuli
gamioflianda, gamixurda da
sicxianiviT avkankaldi. gamovvardi
eklesiidan da pirdapir zRvaze wavedi.
rac sofo aRar myavda, ar mibanavia.
xandaxan Tu wavidodi napirze da
horizonts vuyurebdi. curva azradac
ar momsvlia, radgan me mxolod
Cemi colis gamo Sevdiodi zRvaSi.
is saocrad kargad curavda, uxdeboda
kidec da erTi siamovneba iyo,
geyurebina misi mSvenieri sxeuli
rogor miapobda talRebs. xSirad dediSobilebi
SevsulvarT da am dros
sofias mec ki vaviwydebodi. yvelas
arseboba aviwydeboda, ise siamovnebda
wyali. me ki ukan mivyvebodi da misiT
vtkbebodi xolme.
erTxel tansacmelic ki mogvpares
da ase SiSvlebi dagvtoves plaJze. ma-
Sin kiserze Camomekida da miTxra: _
ginda aseTebi davrCeT aq, avaSenoT
qoxi, viTevzaoT da me or gogos gagi-
Cen.
qalaqis plaJidan samas metrSi
viyaviT.
da ai, mivadeqi zustad im adgils,
sadac tansacmeli mogvpares adre, gavixade
da Sevvardi wyalSi, Tavidan
cota civi meCvena, magram es iqneb uke-
Tesic ki iyo ase ufro swrafad
amoZraveb xel-fexs da Tavs modunebis
saSualebas ar aZlev.
im dRes CemSi sofia curavda da me
mTeli arsebiT SevigrZeni ra iyo wya-
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
li. xarbad vusvamdi mklavebs da sul
win da win mivdiodi. iseTi SegrZneba
mqonda, TiTqos arasodes gamomeleoda
Zala da sadRac sxva qveynamde
mivcuravdi, magram daviRale da roca
ukan movixede, napiri Zalian ZlivsRa
Canda.
aseT wams yovelTvis xvdeba adamiani,
midrekilia Tu ara TviTmkvlelobisken,
radgan momentalurad
gagielvebs azri, xom ar gaaCero xelfexi
da waxvide fskerisken rogorc
paraSutiT gadmomxtari adamiani erTi
wamiT yoymanobs gaxsnas Tu ara Tavisi
sicocxle, aseve mec, kilometriT
moSorebulma napirs, gavifiqre, aqve
xom ar daveSva fskerze Cemive martoobiT
magram roca filtvebi haerisgan
damicarielda, mTeli mondomebiT
zeviT wavedi da amoyvinTvisTanave
davaskveni, TviTmkvleloba SeuZlebelia
Tu ukan dasaxevi gza ar moiWeri!
napiramde yvela da yvelaferi damaviwyda,
sofiac ki. raRac wami sasowarkveTilebam
momicva, rom ver gavaRwevdi,
Zala aRar meyofoda, Tumca
naTqvamia: “adamianis SesaZleblobebi
amouwuraviao, gansakuTrebiT maSin,
roca mas uWirs.”
didxanze vegde silaze araqaTgamoclili.
arc Zala mqonda da arc
survili adgomis. TvalebdaxuWuls ar
meZina. dilisken CameZina, mivxvdi rom
CamZinebia, radgan ori meTevzis xma Sua
laparakidan Semovida Cems cnobierebaSi.
roca wamovdeqi, piri momarides da
maSinRa gamaxsenda dediSobila rom
viyavi. xom mSvidobaao, zRvas hkiTxa
erTma. ki-meTqi, vupasuxe da Cacma
daviwye.
moulodnelad vigrZeni, rom
gulze erTi jvari mekida, sofias
jvari.
ZaRli ar yofila ise avad, rom momkvdariyo,
magram saoperacio magidaze
mokvda.
patroni qali iyo, Tanac sakmaod
agresiuli. raRac ieWva da eqspertizaze
waiRo gvami, sadac daudgines, rom
sikvdili eqimis anu Cemi mizeziT iyo
gamowveuli. movardnen is qali da misi
qmari, romelic, rogorc mogvianebiT
gairkva, policieli yofila.
maT piri ar gauCerebiaT ise mlan-
ZRes da magines. ar Sevpasuxebivar. sxva
dros iqneb meginebina da xelic Semebrunebina
im kacisTvis, sila rom gamawna
moulodnelad, magram me videqi
mSvidi saxiT da xmas ar viRebdi. qali
gavida, manqanaSi Cajda, qmars ki etyoboda,
rom ZaRli imdenad ar aRelvebda,
ramdenadac Cemi damcireba siamovnebda.
TvalebSi etyoboda, rom netarebaSi
iyo Cemi lanZRviTa da imiT,
alag-alag rom miWerda xels.
siamovnebda da mec msiamovnebda.
is kaci gaxda Cemi pirveli sayvarelic,
roca ramdenime dReSi isev
movida da isev lanZRva damiwyo. maSin
me davxede qveviT da mivxvdi, rom aRgznebuli
iyo. ufro sworad me ki ara,
sofiam, romelmac imaze meti icoda
kacebze, vidre nebismierma sxva qalma.
hoda, im policielma, erTxelac Camavlo
xeli, SemajanjRara da mere
mklavi momxvia kiserze, TiTqos daxr-
Cobas mipirebda.
mere kocna damiwyo. mkocnida gau-
Cerebliv da Tan maginebda. sityvierad
meubneboda imas, ris gakeTebasac
CemTvis apirebda da vgrZnobdi, rom
sul ufro da ufro iRgzneboda.
mokled, im saRamos Cems binaSi movida.
im dRes mivxvdi ras, niSnavs Sensave
sqesTan seqsi.
ukve ori welia sizmrebs qalis
TvaliT vxedav anu Cems sizmrebSi me
qali var. amis mizezi albaT isaa, rom
Zalian xSirad miwevs susti sqesis Tama-
Si sawolSi.
erTi xanoba, roca “adamianis namdvili
sqesis” trening-kursebze daviwye
siaruli, leqtorma, Suaxans gadacilebulma
kacma, romelmac sabolood
Semajavra Tavi, scada Cemi
darwmuneba imaSi, TiTqos yovelTvis
arsebobda meore me, romelic qali
iyo da memaleboda.
leqtoris azriT, raki Cemi da sofias
intimuri cxovreba yovelTvis
oraluri seqsiT iwyeboda, gamodis,
rom me imTaviTve arasrulfasovani
kaci, metic _ latenturi homoseqsuali
viyavi, visac sakuTari Tavis realizeba
jer ver momexdina. misive
Teoriis “msgavsi msgavss eZebs” mixedviT
ki gamodioda, rom Cemi sofiac
lesboseli iyo, aqtiuri lesboseli,
romelsac CemSi qali, me ki masSi kaci
momwonda, Sesabamisad, Cven ori qalis
ojaxi gvqonia Seqmnili.
sisulele!
is ar icnobda sofias!
da amitomac mezizReba me is leqtori!
sanaTesaom adre ara, magram mainc
Seityo Cems Sesaxeb da visac vicnobdi,
Tu ar vicnobdi, yvelas Wkuis sarigebeli
gavxdi. modiodnen da zogi
mlanZRavda, zogi miyvavebda, rogi
miqadagebda _ eklesiuri gaxdi da Seicvlebio.
minda ki Secvla, mkiTxeT, aba!
naTesavi kacebi daiwyobdnen
literaturuli gazeTi
mklavebs da iseTi saxiT miyurebdnen,
TiTqos daiqca qveyana, Tuki erTiT
meti “pediki” (imaTi termini) Seemata
“samSoblos”. aba me mkiTxeT raRacnairad
davisvene. yvelaferi rom
gamJRavnda davisvene. eseni, es... es naxevarze
meti Tavad homoseqsualebi,
rom arc ician da Cven gvagineben, raTa
sakuTari namdvili sqesi damalon. gansakuTrebiT
erTi Soreuli policieli
naTesavi aqtiurobda. sayeloSi Camavlo
xeli da mlanZRavda _ mTel
sanaTesaos gvarcxveno. me ki mis
TvalebSi imas vxedavdi, rasac albaT
arasodes gamoutydeba sakuTar Tavs
da ris gamoc Sevida “Z a l o v a n s t r
u q t u r e b S i!” da rac aiZulebs Ram-
RamobiT coli scemos. gana Cven ar
viciT, cols rom scems yvelam yvelaferi
viciT, magram Cemnairebi
gvWirdeba, raTa xeli SevaxocoT da
sakuTari namusi moviwmindoT.
leri da daviTi
(SaSi-Cari)
_ Tqven Tu iciT, saerTod, galelebi
ra xalxia _ daviTma koniaki
mosva da magidaze dadga Wiqa.
_ ra SuaSia, ra xalxia da rogori
ai, swored egeTma saubrebma daRupes
saqarTvelo, rom icodeT! _ dabali,
ulvaSebiani kaci ise SeTamaSda savar-
ZelSi, rom gverdiT mjdomi pastori
jer Sexta, mere gaeRima da Sokoladi
CakbiCa.
_ kargiT ra, Cemo vasil, kargiT ra!
Tqven mainc unda flobdeT mag informacias,
bolo-bolo, amxela ubnis
policiis ufrosi brZandebiT.
_ ara, gasagebia eg yvelaferi, Cemo
daviT, magram... aris Temebi, romelzec
saerTod ar saubroben, xo
leri fanjaras moSorda da
uzarmazar vazasTan dadga.
_ mainc ra xalxia, batono daviT
_ galelebi, amerikelebiviT arian...
Svilo, vazas moSordi, magis safasurs
mTeli sicocxle aq siaruliT ver
gadaixdi, ro gatexo, aqeT dadeqi.
leri frTxilad moSorda vazas da
iqve mdgar savarZelSi CaeSva.
_ xoda, galis teritoria erTi
dausaxlebeli adgili iyo, Cemo sayvarelo,
samurzayanos rom ityvian
xolme, swored is. aq, iseve rogorc
amerikaSi, saqarTvelos danarCeni
kuTxeebidan gaqceuli avazakebi, qurdebi,
mkvlelebi, bozebi da nabiWvrebi
saxldebodnen. eg iyo xelSeuxebeli
teritoria, Cemo kargo. mand dadiansac
ki ar emorCilebodnen iseTi mZime
kriminogenuli situacia iyo
yovelTvis.
_ mere _ policiis ufrosi odnav
wamoiwia savarZlidan da ulvaSi
gaiswora.
_ mere is, rom aseTi nazavi da sxvadasxva
juris xalxisgan warmoqmnili
mikroorganizmi mTliani saqarTvelos
konteqstidan yovelTvis amovardnili
iyo da iqneba.
_ kargi ra, batono daviT, demagogobaa
eg yvelaferi, meti araferi.
_ vasilma gaziani wyali daisxa da
mosva.
_ ki, magram, Tu saqarTvelos sxvadasxva
kuTxeebidan Sekrebili, Tundac
kriminalebi arian eg xalxi, mainc xom
qarTvelebTan gvaqvs saqme, a, batono
daviT _ Tqva lerim. pastori raRacnairad
qalurad gainaza leris am sityvebze.
es ise arabunebrivi iyo, rom
biWma gaxeda kidec.
_ me ar vambob, rom isini qarTvelebi
ar arin, Tumca saqarTveloSi
qarTvelobaze msjeloba calke sagania
kidev. eg kide dasazustebelia, vinaa
namdvili qarTveli da vin ara. me
sxva rames vambob _ gali yovelTvis
iyo erTgvari SemosazRvruli zona,
romelic Tavs gamoyofda danarCeni
saqarTvelosgan, yovelTvis. gagigiaT
odesme, sadme, romelime, Tundac yvelaze
mikerZoebul da gazRaprebul
istoriul wyaroSi, rom galelebi mebrZolebad
moixseniebodes
_ gamigia!
_ sad
proza 3
policiis ufrosma veRar upasuxa
da daviTma ganagrZo: _ versad gaigebdi
da versad waikiTxavdi, radgan
arcerT qarTul brZolaSi galelebs
monawileoba ar miuRiaT, me ar
vgulisxmob gamonaklisebs, TiToorolas.
_ Zalian cudi kuTxiT migyavT
saubari, Cemo kargo! _ rogorc iqna
CaerTo saubarSi pastoric. _ omSi
monawileobis armiReba ar gulisxmobs
imas, rom isini cudi xalxia.
_ me arc miTqvams, rom isini cudi
xalxia, ubralod, leri, sayvarelo,
gauRe kari ra, SoTiki iqneba, ubralod,
bevrma isic ar icis, rom afxazurqarTuli
konfliqtis provocireba
swored galidan wamovida.
_ kargiT ra, kargiT ra, marTla!
_ vasili aRSfoTda da fexze adga.
pastors gaeRima policiis ufrosis
emociurobaze da isev daviTs Seubrunda
_ mainc rogor me mag ambebs
ise kargad ar vicnob, xom iciT da...
oTaxSi SoTa (rogorc mas sxvebi
eZaxdnen, SoTiki) Semovida da saerTo
salami Tqva.
_ gSia, SoTiki _ hkiTxa daviTma
da leris gadaxeda.
_ seriozuli operacia mqonda,
fexze Zlivs vdgavar, iseTi misavaTebuli
var, erTi-ors gavilukmebi da
daviwyoT.
_ kargi, sayvarelo! _ daviTma
gaSlil sufraze TefSebi miwi-mowia
da ganagrZo: _ sanam es afxazeTis omi
daiwyeboda, wlebis manZilze galelebi
ZarcviT irCendnen Tavs da rogor,
axla getyviT: mand xo gadioda matareblis
gza, sasomxeTi, ruseTi da
a.S. xoda, warmoidgine, ori kviriT
adre, viRaca xalxi Camoivlida galis
soflebs da daasaxelebda raRac
dRes, vTqvaT Tormet agvistos. am
dRes romelime winaswarSerCeul adgilas,
ori-sami an xuTi avtomatiani
tipi moiyvanda or satvirTo manqanas
da pirdapir liandagze daayenebda ise,
rom matareblis moZraoba SeeferxebinaT.
ase ar iyo, SoTiki
_ uhu! _ Tavi dauqnia SoTikim da
leri SeaTvaliera.
_ xoda, am dros, xalxi buCqebSi da
CirgvebSi iyvnen Camalulebi, oRond
sofel-sofel. ai, vTqvaT, pirvel
vagonTan erTi sofeli, meoresTan meore
da ase Semdeg. es avtomatianebi
Sediodnen matarebelSi, raRaca gamohqondaT
_ ar vici, fuli, Tu sabuTebi
Tu ra iyo, CemodniT gamovidodnen
da niSans miscemdnen xalxs da saranCa
xom iciT swored egre Seeseoda es
xalxic vagonebs. yvela sofels Tavisi
vagonis nomeri hqonda da arafris
didebiT sxva soflis vagons ar
miekarebodnen, es kultura gaaCndaT.
_ ratom ase ironiulad da agdebiT
_ aranairi ironia, rac dasafasebelia,
imas vufaseb kidec. xoda, ise
xdeboda, rom erTgvari lataria iyo
es. xom gesmiT, zog vagonSi magnitofonebi
iyo, zogSi macivrebi, zogSi
sursaTi da zogSi sulac, kuriozia,
magram asec momxdara, somxuri lustris
burTulakebi, romelic arafer-
Si gamosadegi ar iyo da erTxelac,
erTma sofelma, romelsac aseTi
burTulakebi ergo wilad, imdeni moaxerxa,
rom soxumSi Tbilisel damsveneblebze
gaasaRa, rogorc saTamaSo.
xoda, ras vambobdi. yvela sofels
Tavisi nivTebi hqonda, magram SeiZleba
gamoiyeno erTi, ori, sami magnitofoni,
danarCens ras uzam, xo arada,
midioda gacvla-gamocvla, me sam cal
magnitofons mogcem, Sen macivari momeci,
an oTxi tomara fqvili...
miuxedavad imisa, rom policiis
ufrosi Zalian ibRvireboda, lerim
Tavi ver Seikava da sicili daiwyo. pastorsac
gaecina da Tavi gadaaqnia.
daviTi kmayofili saxiT ijda.
uyurebda, rogor iwmendda tuCebs
SoTiki.
_ xelebi gadaibane da daviwyoT,
kargi _ uTxra, adga da uzarmazari
Savi fardebi Camoafara fanjrebs. oTaxSi
dabnelda.
dasasruli me-10 gverdze
4 poezia literaturuli gazeTi
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
ho, odesRac...
gana rame sxva mewada,
msurda meTqva, rogorc mwamda,
ise ubralod da sadad,
viTom araferi iyo
is, rac iyo, imis garda.
da es ise... gana vismes
TvalTa mosawylianeblad, _
rom odesRac is kiskisi
ciskrebs moawkrialebda.
ho, odesRac, magram mere
versad ise ver vimRere...
ra lamazi iyo erT dros
Senze Cemi fiqri, elen!
natvris raSi
vucqerdi da mixaroda,
rom kvlav qarTlis zeca iyo,
rom wvimda da rom Tovda da
rom vTxove da gadaiRo.
netav axlac, rogorc maSin,
dafrinavdes natvris raSi,
Senc iwvdide Cemken xelebs,
mec ar dageZebde caSi.
gexveode striqon-striqon,
ise, rogorc erT dros iyo,
gvindodes da _ wvima wvimdes,
gvindodes da _ gadaiRos.
mesizmreba...
mesizmreba, sxvebs wyalobs,
magram mainc me vxedav
sadedoflo kabaSi...
netav sanamdis gastans,
anda, riT damTavrdeba
Cemi cecxlTan TamaSi
-------
RmerTo, RmerTo, miSvele,
an ase da an ise,
qeni rame wels!
zogjer wamovitireb,
magram mainc simRera
mirCevnia cremls.
xom viTom
aragvis Walebs daeca bindi
da Cems win Savi aragvi midis...
xom viTom arc araferi xdeba,
magram, rom vucqer dRe-Ramis Widils,
guli uecar sevdiT mevseba:
ratom ase da
ratom ise ar
da miyvars, Torem ra meleqseba,
da ar Tovs, Torem ra maisia!
mixsen...
TeTri taZridan
TeTr yvavils
mowyvets da miaqvs cisken,
Soridan _ me var, mgonia,
axlodan _ sxvaa isev.
ase xSirad rom meSleba
axaluxlebSi Tavi,
amitom vuTamamdebi
am gulqaTqaTa yvavils:
_ Tu sxvisTvisa xar,
mSvidobiT,
Tu CemTvisa xar, mixsen...
Soridan _ me var, mgonia,
axlodan _ sxvaa isev.
kidev rom mqna...
nodar adeiSvili
rodesac qari sanTlis als miqrobs,
maSin vixseneb im frTebs da vfiqrob:
kidev rom mqna cis,
kidev rom mqna RvTis,
kidev rom mqna is, vinc minda viyo...
magram ocneba ra simdidrea,
ra simdidrea ali da luli.
da isev ise bewvze hkidia
am mTebze Seyvarebuli guli.
xom vici...
xom vici, am gziT ra qarSic viar,
magram moxdeba, gverds veRar vuvli
da qoris brWyaliT momdevs da miaqvs
warsuls isedac SemkrTali guli.
zari, zriali, yvirili, Tavsxma
gadamidgeba da Tvalebs mixels
da, warbSekruli winapris msgavsad,
awydeba mzeras cixe da cixe.
rodisRa vityviT, biWo gogia,
rom maT mxedrobas Cveni sjobia,
rom is mTa isev saCvenosaa
da, zed rom moCans, irmis jogia.
jer kidev...
jer kidev veli gamodarebas,
jer kidev iRbals mxarwaRma vfiqrob
da gardasuli mzis brwyinvaleba
CaSlil TvaliviT amohyavs striqons...
da mSvelis rames Tu veRar mSvelis,
meimedeba, mzeo, viT Seni,
atirebuli Cemi xatebis,
Cemi xaxulis, Cemi atenis.
da kvlav Cagvesmis Sens Zvel meomrebs,
Sesacvlel gzebs da Sesacvlel aminds,_
nuTu verasdros gaimeorebT
erT uRalato winapars mainc
miTxar...
ra xania, is wisqvili,
is Wraqi da Suka
Caqra, magram sarekela
kvalav zRaprisas ukravs.
miTxar,
miTxar, sarekelav,
rame wuTisofelis,
saiT Cemi gza da Suka,
saiT Cemi sworferi!
rodis yofila
_ ramdenime rame migvyveba javrad!_
ise Tqvi, TiTqos tvirTi moixsen...
Cvenc mzis amosvlis lodinSi CavalT,
magram manamdis bevrjer movismenT:
aprilis augs, bavSvobis tkivils, _
ras dagvpirda da ra gvamyofina...
rodis yofila cxovreba tkbili,
magram aseTic rodis yofila!
mere raa, Tu...
xom Segvatoves nislebma nislebs,
magram nurafers miitan gulTan...
mere raa, Tu ver moxda ise,
ubralod, rogorc me da Sen gvsurda.
mere raa, Tu ar gagviyadra
Tavi atmis rtom
da mizez-mizez...
magram xom gaxsovs, rogor gviyvarda
xandaxan cremlis wkrialic simze
gulSi uceb...
gamTeniis mzem lamazma
ca kvlav sagangebod kazma
da, rom unda meTqva: _ sulo,
ra inatros kidev kacma, _
gulSi uceb sevda gakrTa:
am sinaTles, am siturfes
kidev erTi sxivi aklda.
kidev erTi sxivi aklda,
magram awi sxvebma scadon
bedi gazafxulis karTan.
oRond isic Tqvi
rogorc ar unda gadavdo Tavi,
rogorc ar unda gavmarTo pwkari,
mainc am bedis iqneba mTvare,
da ara marto mTvare da mtkvari,
TeTri vardic da wiTeli vardic
da sadedoflo beWdebis brwyinvac.
gadifrens fiqrSi daRlili landi,
rom kvlav Caaswros saflavSi wvimas...
Tumca es Sen ar gexeba, leli,
Sen kvlav ganagrZe sizmari Seni,
Tqvi, rom is Citi isev Wrelia,
oRond isic Tqvi, Cemo feria,
Sen rom gZulvar da me rom miyvarxar, _
es jildo aris Tu sasjelia..
Seni wyalobiT...
xom viTom Zalze frTxili viyavi,
xom mudam cisken meWira Tvali,
mainc moedo zecas Wilyvavi,
mainc aRmoCnda RvinoSi wyali.
arada, erT dros ra uRalatod,
ra Tavankarad mowanwkarobdi...
mSvidobiT, mival,
TiTqos arasdros
ar mwyurodi da ar mixarodi.
genaxa...
arada, gana mTeli ca msurda,
mcire naWerzec sanTels gwiravdi,
qars vekide Tu vekide guTans,
genaxa Cemi qoxi wvimamde.
genaxa Cemi saydari Ria,
rom mere gzebze gemRera mnaxvels...
xvalis dRe mainc imedis dRea,
droSebs arxev Tu
suroebs arxev.
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
literaturuli gazeTi
poezia
5
miwis siyvaruli
fiqrma caSi amitaca, -
warsuls Tvali aexila...
veZeb riTmas - oqros marcvals -
gavurio leqsSi xilad.
gadvufrine mindor-velebs
aremarem moidara...
suli zecis sarkmels aRebs,
miwa moCans molis darad.
mere gadimisamarTa
mzem, dRe TiTqos Camoberda...
am qveyanas vin, ra marTavs,
Tavsatexi rCeba bevrTa.
..................................................................
codvils ufals vin mimgvrida
(dardo, gulze moiwvebi!..)
Camovdivar cis kibidan,
miwas vadgam mowiwebiT.
***
versad gaveqec dards da naRvels
mglurad dageSils
da cisfer fiqrTa okeanis
fskerze daveSvi.
didxans vexete naocnebar
am siCumeSi,
mere vigrZeni: dedis xeli
(RmerTo, nu SemSli!)
manjRrevda, cremli wyarosaviT
saxes miltobda,
amodioda sicocxlis mze
saiqiodan!..
drois qarebi
ra eSvelebaT sicocxlis loTebs -
dReebs, - vin etyvis rame gasaxars...
mtkivan TariRebs, viT yviTel foTlebs,
sasaflaoze qari damarxavs.
dardi danislavs wuTs netarebis,
gabacdebian TeTri nislebi...
(ra ari marto sulis tareba,
RvTiuri madliT Tu ar ivsebi!)
sicocxle vis ar epatarava
vin Cauraza sikvdils karebi..
Cemi dReebis cisfer qaravans
gaitaceben drois qarebi.
mze wiwamuris
`es is adgilia, sadac ilia
ver mokles!~
niko kecxoveli
cad wiwamuris mooqrovili
Tvalcremliani mze mibancalobs...
dro dagvtrialebs axlac qoriviT,
qarTuli suli amogvacalos.
nodar adeiSvili
Tengiz svaniZe
saqarTvelois gza saamuri
samaradJamod SeRobilia...
mze sevdiani _ mze wiwamuris
ilias sisxliT SeRebilia!
sicocxlea - gamocda!
sicocxlea gamocda da gamocdis pasuxic, -
yvela kaci ver uZlebs sasikvdilo molodins...
borots Tu angelozis sisxli ar gadausxi,
avkacoba gahyveba satanjvelad bolomdis!
SiSi autaneli gvzafravs apokalifsis,
gzebi gadavlilebi - tkivilebis jamia...
Cvens vedreba-sayvedurs TiTqos arvin ar ismens, -
mze anaTebs qveyanas, sulSi mainc Ramea!
miarRveven sivrceebs dReni cecxliT, qar-susxiT...
sicocxlea gamocda da gamocdis pasuxic!
ver momicileb
vin icis, xvale sulic gamvardes,
Tvals Seacivdes mTvaris sicili...
me gadmovdivar SenTan alaverds
da usikvdilod ver momicileb!..
Seni Tvalebis sxivTa marmaSi
fiqris sarkmelSi Semofofinda...
leqsi avardes zecis TavanSi
gaxurebuli gulis Tonidan!
es cxovreba aseTia!
sikvdils yvelgan yvelasaTvis aqvs faceri
Cagebuli,
yvela, yvela iqiT mivalT - mogebulic, wagebulic!
rom ar eli, es sawuTro fexs zed gulze dagabijebs,
zogjer bevric rom ecado, Tavs mainc ver
gadairCen!
ver gavige, odiTganve zogi mReris, zogi tiris,
rom ggonia sirinozobs, swored maSin moTqvams
stviri!
mxolod tyuilebze aris es qveyana agebuli,
vis sWirdebi, Se sawyalo, Wkviani da gagebuli!
sikvdils yvelgan yvelasaTvis aqvs faceri
morgebuli,
yvela radgan iqiT mivalT, arvin rCeba mogebuli!
* * *
qari wvimis wveTebs irevs,
dro icvleba sruliad...
dasawyisi yovelives
igiv dasasrulia!
gveCqareba, suli migvdis,
dros mivtiriT awyvetils...
yvelaferi is, rac midis,
aris guldasawyveti!
maxsendeba: qoxi islis,
sul vardi da sul ia...
caze mofriale nisli,
iqneb Cveni sulia.
Zlierdeba xmebi afris, -
cas gavcqeri iWviTa:
mogoneba, rogorc Tafli,
wveTavs dReTa fiWidan.
soflis dila
mTa-gors gadevlo Rame bancaliT,
ca kvlav vixile fiqrebmovlili...
gavardisferda dila nacara,
amixasxasa suli moliviT.
frenen wuTebi madliT mmosavi,
mze damitirebs, waval odes me...
dila yvavilobs nuSis rtosaviT
da misvenia mzera kbodeze.
Tamar gabroSvili
*
Citma gubeSi
gamxmari puris natexi Caasvela...
cremliani ca
Seiwyala.
*
arsad Camomsves
dedamiwaze...
netavi Sen, xmelo foTolo,
sadac ginda
daesvenebi.
*
neta vicode
rogor gavufrTxilde sizmars,
sicocxle rom hqvia!
*
wiTelkabiani gogona
mkerdiT miebjina magidas:
mwife vaSlebi
Camoalaga.
*
ubralod,
gadamisamarTebuli baraTiviT
movedi SenTan!
*
fexsacmelebi patronebs gvanan
da Tu ar gvanan Tavidanve,
TandaTan mainc emsgavsebian...
*
oRondac, oRondac,
arafers erqvas seriozuli!
xumroba iqiT ki ara da
aqeT iyos,
Torem saSiSia,
TviT poeziac
da poetobac,
seriozuli...
*
es adamiani
aq, am cxovrebaSi
sul ZaRls dasdevs.
neta iq ras izams
*
Soridan momavali
daRlili mgzavri _
azri,
Cemamde movida...
furcelze mivuCine
Tavisi adgili.
Zlivs daisvena...
*
aqedan Sors da umisamarTod
siyvarulis frontze gawveuls,
saswaulia,
aqve mxedavT da
geCvenebiT
mSvidobis mtredad...
*
aq araferi SemiZlia!
esaa cudi!
magram iq,
sadac yvelaferi SemiZlia,
gana riTaa
amaze kargi!
*
saiTac gavixedav,
yvelgan kiTxvis niSania...
ase mgonia
Tavkombalebis zeimze movxvdi.
*
ukve Sens SigniT var
da veRar gxedav.
garedan, dae, sxvebma
gimziron.
*
netavi, kargo,
ijde da dumde...
safiqrali, aba, ra aris...
`is~ naperwkali
gaxteba caSi
da TavisTavad
daigruxunebs...
*
gaielva.
suraTi gadagviRo
angelozma...
sanam iq mivalT,
gaamJRavneben.
6 proza literaturuli gazeTi
marTalia, pirvelze damibares
magram Tormetze ukve adgilze viyavi
(yvelaze metad dagvianebas ver vitan,
aRarafers vambob, rodesac vinme malodinebs.
amitom adre mivdivar xolme,
Tanac paxmeliaze mudam gamTeniisas
meRviZeba), eklesiis ezo TiTqmis carieli
iyo, mxolod aqa-iq Tu SeamCnevdi
TavSalwakrul qalebs da Rrmad
Cafiqrebul kacebs. xis skamze Camovjeqi
da saflavebs davuwye Tvaliereba,
Tan sul momaval naTlobaze vfiqrobdi,
ufro swored imaze vfiqrobdi,
rom aucileblad movidoda
qmarTan erTad. laSa dapatiJebda,
klaselebi viyaviT da bavSobis megobrebi.
hoda, vijeqi da vfiqrobdi, ra
meTqva, rodesac movidoda, rogor
Semexeda, fexze damekida Tu piriqiT
momekiTxa da Cavxutebodi.
_ rogor, to! kacma TbilisSi Camogiyvana,
gundSi migiRo da exla magis
konkurentTan midixar, to
momesma uceb. daaxloebiT oc metrSi
ori tipi idga.
_ ra vqna, sandro, SenTvis samasi
lari SeiZleba araferia, magram Cem-
Tvis...
_ fulze ar aris aq, Zmao, _ Tqva
meorem da xelis neli moZraobiT moixsna
Tavidan armanis saTvale. _ aq Zmakacobazea
da kacobaze, biWebs gvtoveb...
aRar momismenia, vicnobdi egeTebs,
namusisa da kacobis maradiul mcvelebs,
sakuTari ZviradRirebul manqanebiTa
da modni SmotkebiT agebul
maRal kvarcxlbekze Semdgarni rom
ukiTxaven sxvebs morals. erTi ingliseli
grafi iyo, saxeli aRar maxsovs,
mgoni lordTa palatis wevri, cxovrebis
bolos sakuTari mdidruli
sasaxlis biblioTekaSi Caiketa yvelafrisagan
daRlili da iqidan
filosofiur werilebs iwereboda, Tu
raoden mavnebelia da rogor ryvnis
inglisis mosaxleobas fuli, kargi cxovreba
da drostareba. TviTon Tbilad
ijda sakuTar did biblioTekaSi,
fexebCafuTnuli, yvelafriT uzrunvelyofili
da sxvebs utrakebda.
maZRarisTvis xom yvelaze advilia,
mSiers ukiTxos morali.
_ rogorc yovelTvis adre da
rogorc yovelTvis paxmeliaze, _
momesma laSas xma.
_ eee, mama, _ da erTmaneTs gadavexvieT.
_ aba, sada gyavs goliaTi _ vki-
Txe.
_ age, ninis moyavs.
_ vaaa, magrad ggavs, _ vTqvi me da
nini gadavkocne, Semdeg patara niku-
Sas davwvdi, mousvenrad rom borgavda
dedis xelebSi da fexze vukbine.
_ bevr xalxs elodebi _ viTom
ise vkiTxe laSas.
_ ara, sul Cvenebi viqnebiT, ika
mova, zaza, sandro, maka, naTliebi gza-
Si arin da kidev isinic unda movidnen,
_ mipasuxa da TvalebSi Semomxeda.
"CaTlaxi, mainc mixvda" gavifiqre
CemTvis da gamecina.
_ ese igi, magari daleva amtydara.
_ aba, rogor! Rvino maqvs, eSmaks
SeSurdeba.
da am dros isic gamoCnda, qmari
ukan moabijebda viRac stiqarosanTan
erTad, TviTon ki win modioda, kargad
ecva, rogorc yovelTvis. Txeli
TeTri kaba, momwvano zeda, grZeli
Savi Tmebi mxrebze da im ubralo momwvano
mZivze ecemoda, yelze rom Semohxveoda.
rig-rigobiT gadagvkocnes
yvela, jer aman, mere qmarma.
_ ah, aba, vnaTlavT vaJkacss _
ikiTxa qmarma.
_ mamao jer ar mosula, imaTac velaparake,
or wuTSi mand varT, ukve
gamovdivarTo. _ Tqva laSam da "novas"
surnelovani xelsaxociT moiwdasasruli.
dasawyisi # 16
2006 wlis 14 ivlisi.
nikuSas
naTloba
lado kilasonia
pianinos zedapirze
amokawruli ambebi
minda Sublze momdgari oflis wveTebi.
_ au, ra cxela, magis deda vatire.
_ maSin cotas gavivli, Torem momkla
am paxmeliam, _ amoviluRluRe
Zlivs-ZliobiT.
_ mec gamogyvebi, _ mxiarulad
miTxra man da xeli gamiyara.
_ or wuTSi movlen da sad midixarT
_ gaukvirda laSas.
_ saidan svaneTisubnidan cotas
gavivliT da movalT, _ vupasuxe da
daviZariT.
quCaSi gavediT. is Cumad momyveboda,
mousvenar mwvane Tvalebs aqeTiqeT
aTamaSebda da yvelafers akvirdeboda,
TiTqos pirvelad mivdiodiT
ase. gverdze viRaca, Zalian maRal quslebze
Semdgarma saqmianma qalma
Cagviqrola, ratomRac warmovidgine,
rom asfalti viyavi, is asfalti,
romelsac ase umowyalod aWerda mze
da vigrZeni, rogori baka-bukic gahqondaT
Cems Sublze im maRal quslebs.
Tavi amtkivda.
_ ra kargia, rom quslianebze ar
dgaxar, _ vuTxari da mis TeTr espadrilebs
davxede.
_ raa _ mkiTxa dabneulma.
_ araferi.
_ ai, eg mikvirda xolme sul, wamoisrodi
raRacas, veravin migixvdeboda
da mere es `araferi". _ miTxra da
odnav momado Tavi mxarze. _ ici, me
da gio zafxulSi albaT TurqeTSi wavalT
dasasveneblad, iafiao amboben.
aRar vusmendi, ubralod win
viyurebodi da mivabijebdi. ramdeni
xania, aRar Semxebia, gadakocniTac ise
mkocnida, TiTqos valis moxdis mizniT,
axla ki Tavi Semaxo, odnav, sul
erTi wamiT da yvelaferi gamaxsenda.
klasi, Sataloebi, nariyala, botanikuri
baRi da is Rame, rodesac pirvelad
vakoceT erTmaneTs.
nuTu ar axsovs daaviwyda ara,
egeTi rameebi ar aviwydebaT. ubralod
ityueba, viTom... me xom vici,
rogori matyuaracaa, sul raRac eqvs
TveSi gaTxovda gioze, axla ki odnav
SesamCnevad Semaxo Tavi mxarze da
iciT ra aris yvelaze cudi mTeli
eqvsi Tve mxolod amaze vocnebobdi.
is kidev agrZelebda da agrZelebda,
ro gavTxovdi maSin gviWirdao,
axla ara gviSavso, gios kargi xelfasi
aqvs da mec vTargmni raRaceebso,
aqedan kidev gios mamis biznesma gaSala
wels frTebio, hoda, gvinda kargad
davisvenoT, Taflobis Tve isedac
ara gvqonia da amitom TurqeTio, Sen
ar ici ramdeni xani vemzadebodi amisaTviso
da egeTi raRaceebi.
me mindoda meTqva, rom iseve
rogorc gio, gios mamac da misi uecrad
dafrTianebuli biznesi sul
fexze mekida, fexze mekida maTi viTomda
Semdgari bedniereba da ar Semdgari
Taflobis Tve, TurqeTic,
amerikac, evropac da erTaderTi
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
razec axla vocnebobdi, siCume iyo,
ubralod mindoda mevlo, xalxis saxeebs
davkvirvebodi, megrZno misi sxeulis
Sexeba da kidev erTxel damenaxa
axlodan is gemrieli naoWi, mixvramoxvris
dros rom gaielvebda mis
TeZoze, rogorc zRvis zedapirze wamiT
gamoCenili delfinis zurgi.
telefonze damirekes. laSa iyo,
mamao movidao da Cvenc ukan wavediT.
yvelaferi mzad dagvxvda, nikuSa ukve
gaeSiSvlebinaT da axla ase titlikana
isroda aqeT-iqeT Tavis buTquna
fexebs. qalebs TavSlebi gadaekraT da
fotoaparatebi Tu video kamerebi
moemarjvebinaT. kacebi, Rirseuli da
Tavmdabali saxeebiT Sehyurebdnen
xatebs, SuaSi ki oqrosfer embazTan
mamao fusfusebda. axalgazrda kaci
iyo, beWganieri, Savi wveriT, grZeli
Savi TmiT, mxrebamde rom swvdeboda da
naRverdaliviT anTebuli Savi
TvalebiT, xSiri, dabla daxrili warbebs
qvemodan rom anaTebdnen da adgilze
gaSeSebdnen. tyviis ramdenime
acma, mauzeri, karabini da qamarSi
garWobili xanjaliRa aklda, Torem
yaCaRi gegoneboda, Tanac ai, iseTi,
SiSis zars rom scemen are-mares.
_ braziania _ vkiTxe laSas.
_ ho, magari ficxia da Tan mkacri.
_ naTliebo, moiwieT. _ Tqva mamaom,
wigni gadaSala da kiTxva daiwyo.
cota xani kedels miyrdnobili
videqi da vuyurebdi, ufro swored
vusmendi. mis mier naTqvami sityvebi,
amosrolili bgerebi mTel sivrces
avsebdnen, rogorc saxlis SuSabandSi
SemTxveviT Semofrenili mtredebi da
raRac areul dareuli TanamimdevrobiT
brundebodnen ukan, magram Semdeg
Cemi yuradReba orma patara eSmakunam
miipyro, uecrad xalisiani SeZaxilebiT
rom Semogorda eklesiaSi.
erTi eqvsi wlis iqneboda, meore ufro
didi. qerebi iyvnen, Camrgvalebulebi
da mousvenrebi. ukan kidev aSkarad
qancgawyvetili mama moyvebodaT, radgan
skamis danaxvisTanave Camojdoma
arCia da Svilebi nebaze miuSva. maTac
qariSxaliviT gadauares eklesias,
sul aqeT-iqeT darbodnen, daxtodnen,
goWebiviT Wyiodnen da Tan yvelafers
xelebs ufaTurebdnen, freskebs,
xatebs, xalxs, viRacas sanTeli daagdebines,
viRacas anaforaze daqaCes.
bolos, Cems axlos wminda giorgis xat-
Tan gaCerdnen da ufrosma umcross
uTxra:
_ naxe, es yvelaze magaria!
_ ra ici _ gaukvirda pataras.
_ naxe, ra magari cxeni yavs da ramxela
Subi ukavia! _ ar daibna ufrosi.
_ eg wminda giorgia, magan ici ramxela
gveleSapi mokla! _ auxsna iqve
mdgomma viRaca axalgazrda stiqarosanma
da Semdeg mTel eklesiaze aniSna.
_ ai, am saxlze ufro didi iyo da
Zalian boroti, piridan sul cecxlebs
afrqvevda da yvelas aSinebda.
gveleSapis xsenebaze patarebs
Tvalebi aenToT.
_ marTla egeTi didi da boroti
iyo da es mainc moeria _ veRar moiTmina
pataram.
_ ho, moeria, Subi Caartya da mokla.
Tan ici ramdenjer awames Tavis
megobrebs miemxro da mefem awama, magram
veraferi uqna, cxel wyalSiac
Caagdo da mainc gadarCa, _ auxsna
stiqarosanma.
_ magari kunTebi qonda _ ikiTxa
ufrosma.
magram am dros viRac mRvdeli
gamoCnda, stiqarosani sadRac gauSva
da bavSvebs TviTon dauwyo laparaki.
_ bavSvebo, es wminda giorgia, mxedarTmTavari,
vinc qristianobas, mar-
Tmadideblobas da saerTod mama RmerTs
Seswira sakuTari sicocxle, ma-
Sin Cveni sarwmunoeba saSinlad idevneboda...
_ spaidermens moereoda _ hkiTxa
uecrad umcrosma. me Tavi veRar Sevikave
da avxarxardi.
mRvdeli aSkarad daibna, magram
mere goneba moikriba da rac SeiZleba
rbilad dauwyo patarebs axsna.
_ ara Svilo, ase laparaki ar Sei-
Zleba... _ wamoiwyo mRvdelma, magram
uecrad umcrosma eSmakma, ufross kai
gvarianad wamoartya TavSi, Semdeg
mRvdlis zurgs amoefara, anaforas
CasWida xeli da axla iqidan dauwyo
gamojavreba. arc ufrosi dabneula,
xelad dasWyivla sabrZolo yiJina,
umcross eca da orTavem gaognebuli
mRvdlis irgvliv iwyes sirbili.
_ waiyvane ra, Zmaojan, xom xedav
Saria, _ sTxova mRvdelma isev im skamze
uZravad mjdom mamas da me gareT
gavedi.
cota xanSi eSmakebic gamoCndnen,
Zveleburad mxiarulebi da mousvenrebi,
axla zooparkisaken miaTrevdnen
mamas da vin icis reebs daatrialebdnen
iq.
`patarebi yvelani kargebi varT,
mere gverxeva", gavifiqre da ratom-
Rac is Rame gamaxsenda, rodesac Cemi
bavSobis Zmakacis deda vnaxe, sadguris
erT-erT WuWyian, TiTqosda miyruebul,
magram mainc Zalian kargad ganaTebul
quCaze, romelzedac yvelaferi
naTlad Canda, viRac ori tipi
rom eCaliCeboda, ocdaaT larze meti
ara gvaqvs da wamodio. vnaxe da Cavuare,
ise, TiTqos saerTod ar vicnobdi.
ara da is Cemi Zmakacis deda iyo,
Zmakacisa, romelic bavSobaSi, vin
icis, ramdenjer ZaliT mimiyvania saxlSi
mTvrali. maSin yvelas, im biWebs,
romlebic TiTqosda vZmakacobdiT da
gveCveneboda rom ganuyrelni viyaviT
da rom droc fexebs ver mogvWamda,
yvela imaTgans, ramdenime welSi
loTebis samkurnalo franguli abebis
gamo lamis rom davxoceT erTmane-
Ti, gvikvirda, ratom ar uyvarda am
Cven Zmakacs saxlSi misvla, ratom arasodes
aravin ahyavda TavisTan da ratom
arCevda Ramis gasaTevad sxvis saxlebs,
ucxo sadarbazoebs Tu Cabnelebul
baRebs.
pasuxi ki iyo Zalian mokle, im biWs
deda hyavda bozi, romelsac saxlSi
moewyo bordeli, iq acxovrebda
daqalebs, klientebsac iq Rebulobda
da es ambavi mTelma ubanma icoda. am
Cven Zmakacs ki rCeboda erTi calke
mdgomi da yvelaze maRla (im saxlSi
loginebi erTmaneTze idga da koSkis
magvar raRaceebs qmnida, namyofi var
da vici), lamis Wers miWedebuli xis
logini, "sauna", rogorc bebero eZaxda
xumrobiT, da romelTanac misaRwevad
xis kibeebi unda agevlo zed saxlis
kedelzeve rom iyo mikruli.
hoda, im Rames, im ganaTebul, WuWyian
quCaze, romelzedac yvelaferi
ase kargad Canda, kidev erTxel vnaxe
is qali, biWic gamaxsenda, romlis bav-
Sobis Zmakacic viyavi TiTqos, saku-
Tari Tavic da lamis iqve ameria guli.
TxuTmeti wlisebi viqnebodiT,
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
dedamisma viRac tipi, tlevizoris
gamkeTebeli, mZimed rom daWra daniT
da daiWires, rogorc wlebis mere
gairkva is kaci am Cvenma Zmakacma
daWra, radgan dedamiss daartya, iman
kidev sakuTar Tavze aiRo. ambavi male
Caifarcxa, kaci gadarCa, ar iCivla da
yvelaferi mogvarda.
magram erT saRamos, rodesac biWebi
bazarSi moparuli xis yuTebisagan
danTebul kocons vusxediT da raRaceebs
vRadaobdiT, me sakuTari enamoswrebulobiT
mominda gamariaJeba,
uceb Sevxede am Cems Zmakacs da vuTxari:
_ ise, televizori saxlSi ara gaqvs
da televizoris gamkeTebels SenTan
ra undoda
irgvliv jer siCume Camovarda,
mere xarxari atyda. is kidev adga da
wavida.
me iseve rogorc yvela siri, mxolod
wlebis mere mivxvdi yvelafers,
ukve rodesac am Cveni Zmakacis saxelic
ki gadagvaviwyda, iman kaci mokla,
cixeSi Cajda da albaT ase daemala
warsuls iq, sadac is verasodes miagnebda,
radgan kargad icoda, rom Ti-
Toeul CvenTagans ise uyvarda saku-
Tari Tavi, rom yvelafers ikadrebda,
raTa ar moxvedriliyo iq, sadac aseT
rameebze arasodes xumroben.
ho, yvelafers mivxvdi, yvelaze mZime
da saimedod dacul skivrSi Cavagde
da yvelaze Sor, Cabnelebul
Taroze Semovde, saidanac, Cemi azriT
is verasodes amoZvreboda. is ki amoZvra,
gveliviT amosrialda mogonebebis
jurRmulidan. pirvelad maSin,
rodesac samSobiaroSi amayad mdgom
saZmakacos pirvel "mamas" telefonze
daurekes da daviwyebulma, TumcaRa,
ase nacnobma xmam marTla guliT miuloca
"SenaZeni" da meored swored im
dRes, im quCaze, sadac me kidev erTxel
movkari Tvali im qals da uecrad
naTlad davinaxe is Rame, moparuli
yuTebisagan danTebuli koconi, sicilisagan
wamowiTlebuli saxeebi da
im CayviTlebuli, alag-alag amomwvari
tyaviskurtkiani biWis silueti,
TavCaRunuli rom midioda saxlisaken,
samudamod mowamluli, mxolod
imitom, rom misma nabozarma Zmakacma
mSvenivrad icoda misi xasiaTi da icoda,
rom is arafers etyoda.
_ aba, kide erTi qristiani Seemata
saqarTvelos! _ momesma gios SeZaxili,
Tavi avwie da Cvenebi davinaxe pirjvris
weriT rom gamodiodnen eklesiidan.
_ exla yvelani manqanebSi da Cem-
Tan, _ Tqva laSam.
daviZariT.
_ raRac patara saqme maqvs, aqve
Sevivli ZmakacTan da amoval, wadiT.
taqsis fuli midevs, _ vuTxari laSas.
_ oRond ueWveli amodi!
_ amoval! _ vTqvi da eklesiis
ezodan gavedi. isini manqanebSi Casxdnen
da wavidnen, me ki fexiT daveSvi.
miyvars egre siaruli. davxri Cems
gasiebul gogras da qvemodan TiTqos
sxvisi TvaliT vaTvaliereb yvelafers.
ar vici, ratom, magram swored
am dros warmovidgen xolme, rom erTi
galoTebuli, yvelasagan miviwyebuli
da cxovrebaareuli tipi var, mxolod
Zveli wignebi, aryis carieli boTlebi
da mtvriani, vin icis ramdeni wlis
gadauSleli fotoalbomebis grova
rom elodeba dacarielebul da
gaucxovebul saxlSi, romlidanac
mogonebebic ki gaparulan. tipi,
romelsac odesRac, Zalian Zalian didi
xnis win, oriode striqoni dauj-
Rabnia, an Tundac meti, ho, bevrad meti
da cotaTi popularulic yofila.
axla kidev sakuTari, ar Semdgari, da
ra Tqma unda, saTanadod ver dafasebuli
da argagebuli niWierebis nangrevebs
qveS moyolili rom iWyiteba.
mware ara, ubralod, Cveulebrivi
realobidan, aTvalierebs sakuTar
qalaqs, romelSiac daibada, icxovra,
Tavis riJa qoCorSi WaRara zolebi
Seepara da romelic mainc bolomde
ucxo darCa misTvis. fiqriT ki warsulis,
obobis qseliT dafarul, yvelasagan
miviwyebul labirinTebSi daborialobs
da cdilobs gaixsenos, moZebnos
an SemTxveviT mainc dabrundes im
gzajvaredinze, sadac, odesRac, Tvi-
Ton ki ara, viRaca sxvam gadaaxvevina
arasworad, cxovreba daungria da
marto datova, sruliad marto.
Tu vinme gogos SeveCexebi, aucileblad
gavCerdebi, ramodenime nabijs
gadavdgam gverdze, an ukan, da ase,
Tavdaxrili davelodebi, sanam ar
gaivlis, gzas vuTmob, Cemi WkuiT, zustad
ise, rogorc ukve galoTebulma
da ori iafasiani Rvinis boTliT iRliebSi
amodebulma avTo varazma wlebis
win dauTmo gza dedaCems.
mokled loTi var, magram iseTi
loTi, romelsac jer kidev SerCenia
lamazi suraTebis danaxvis unari, suraTebisa,
romlebic TavisTvis Cumad
mimalulan am dangreul da mere xelaxla
Wyetel-Wyetela ferebad SeRebil
qalaqSi.
hoda, TavdaRmarTSi movdiodi da
iqaurobas vaTvalierebdi, rodesac
ezo davinaxe, TiTqos araferi iseTi,
magram me xom is loTi viyavi, jer kidev
rom SeuZlia raRac-raRaceebis
danaxva da davinaxe _ Zveli, odesRac
wiTeli aguriT naSeni, arc Tu ise ma-
Rali da wlebisagan CaSavebuli Robe,
kedeli, galavani, rac gindaT is daarqviT,
alag-alag CamoSlili, damtvreuli,
Savi sanaxevrod Jangisagan SeWmuli
da RrWiala WiSkari, xis, moxucis
kbilebiviT moryeuli, nacrisferi
saxli, WraWuna, aivani, rkinis ubralo,
xveuli kibe, brinjaosferi rom gadahkravda
mzis sxivebiT ganaTebuls da
xasxasa mwvane moli, romlis Suagul-
Si, msxvili vazis Ziri aziduliyo maRla
da rogorc kaaa ise Semoxveoda aivans.
ramdenime wuTi videqi da gaognebuli
Sevyurebi am ezos, romelic
arasodes menaxa aqamde, bolos veRar
moviTmine, gzaze gadavedi, WiSkars mivuaxlovdi,
gamovaRe da Sevedi. kibeze,
Cemgan zurgSeqceviT, viRac tipi ijda
(garedan ver davinaxe, radgan aguris
kedeli efareboda) "marSrutkis Sofris
sindromiT", anu banjgvliani
trakis Rari rom uCanT CaCaCuli jinsebidan
_ ijda da eweoda, meti araferi.
xmaurze Tavi moabruna, daminaxa
da cota gaocebuli, magram sruliad
normaluri xmiT mkiTxa:
_ gismenT, ra gnebavT
me araferi mipasuxia, Sevtrialdi,
gareT gavedi da Cqari nabijiT daveSvi
daRmarTze, ise, rom ukan aRar gamixedia
da arc aravisaTvis damiTmia
gza, pirdapir saxlisaken wavedi, la-
SasTan asvlas xom isedac ar vapirebdi.
2000 wlis 15 ianvari.
gia
"gza nafiqri nabijiT miqroda,
icvlida ritms" wamoiwyo Cemma telefonma
niaz diasamiZis
xmiT, mec azrze movedi,
aqeT-iqeT gavaqnie uZilobisagan
gasiebuli
Tavi, Rrmad Cavisunqe
oTaxSi dagubebuli
haeri, furclebis
uzarmazari grovis qvemodan
amovyvinTe da
mocimcime ekrans mivaSterdi.
"bairama” ewera laTinurad,
aviRe.
_ ras Svebi, Se Cema
_ yurSi mxiaruli xmiT
naTqvami sityvebi Semepara
da sasiamovnod momiRitina.
_ arafers, vswavlob,
zeg gamocda maqvs
da...
_ rogorc yovel-
Tvis, _ ar macala xmam.
literaturuli gazeTi
proza
7
_ kakim dareka, werovanSi baiTis remonti
davamTavre da davasveloTo, me
da bufona qvemoT varT, quCaze, Camo,
exla alioSa mova, kakis mama da manqaniT
gavgazoT.
_ zeg gamocda rom maqvs _ dalevis
xsenebaze, yeli gamiSra, tanSi
siTbo CameRvara.
_ erTi kviraa tvins asxam mag furclebze
da Tu aqamde ver iswavle, ma-
Sin waqceulxar da eg ari.
_ kargi, xuT wuTSi dabla viqnebi.
vuTxari, gavuTiSe, botasebi amovicvi,
mxrebze kurtka movigde da
kibeze daveSvi. bairama da bufona mar-
Tlac quCaSi idgnen, Cems danaxvaze
erTmaneTs gadaulaparakes raRaca,
gaicines, rogorc yovelTvis karg xasiaTze
arian, arc gamocda aqvT zeg
Casabarebeli da arc koloqviumi dasaweri.
_ mokled, Sen da Seni wignebi, _
miTxra mxiarulad bairamam. _ ro
daamTavreb, barem pirdapir pensiaze
gadi, kak ras dro iqneba.
_ xo, dro iqneba, _ daeTanxma bufona.
is xom yvelaferze eTanxmeba, bairamam
rom Tqvas, saqarTvelo xval gabrwyindebao,
magasac daeTanxmeba.
_ male mova alioSa _ vikiTxe da
signalic gaisma.
Cvens win daburuli mersedesi gaCerda
da Savi, tyavis salonis siRrmidan,
miviwyebuli mevalesaviT moulodnelad
gamoCenilma, karga mozrdilma
Tavma, aqa-iq oflis wveTebi rom
amSvenebda _ omaxianad SemogvZaxa.
_ ha! birJas amagrebT, ara
Cven erTmaneTs gadavxedeT, raRa
birJa, risRa gamagreba, simelote suecis
arxiviT Segvparvia TmebSi.
_ kaki ar modis _ kiTxa bairamam
da karebi gamoaRo.
_ ara, kaki ukve iq aris, gelodebaT,
CajeqiT, _ gviTxra alioSam.
daviZariT.
gzaSi alioSa bevr rames gviyveboda
_ magari gamovida saxlio, sufTa
saqeifoo, pirvel sarTulze buxari
da "kreslo-kaCalkebio", meoreze wignebi
da xaliCebio, mesameze kidev veranda
da biliardio, xedia glijavs,
magram haeria, sunTqviT ver gaZRebio.
mere uceb mogvibrunda da xmamaRla,
ai, ro giwveven egeTi toniT gvkiTxa:
aba, romlebi xarT magari biWebi, luds
romlebi dalevTo.
_ samive, _ upasuxa aSkarad nasiamovnebma
Bufonaa-m. Bufona xuT litras
svams, bairamac, me susti var, samze merxeva.
_ hoda, Zalian kargi _ Tqva alioSam,
raRac supermarketis win daamuxruWa,
gadavida da erTi orlitriani
nataxtari gamoacuncula.
_ es ra, Radaobs _ gaukvirda
Bufona-s.
_ Seni ar vici, Zmao, magram me ege-
Ti xumrobebi ar gamdis _ Tqva bairamam
da yvelas gagvecina.
_ esec ase, ludic gvaqvs, _ am sityvebiT
alioSam plastmasis boTli
mogvawoda, manqanaSi Cajda da mivxvdiT,
rom ar Radaobda, piriqiT sruliad
seriozulad iyo ganwyobili.
avediT. saxli marTla magari gamodga,
cota miyruebuli, TavisTvis
mdgomi da xeebSi Cafluli, maRlidan,
baybay deviviT rom gadmohyurebda
are-mares.
kaki mayalTan trialebda, mwvadis
samzadisSi iyo, gauxarda Cveni danaxva.
_ oRond cota macaleT, cecxls
davanTeb da mogxedavT, manamde saxli
daaTvaliereT, SONY-c maqvs, televizoric
da 2000-is fexburTic.
am ambavma, ludis kraxis Semdeg,
cota gagvaxalisa da saxlisaken gavemarTeT.
buxris win didi da fumfula
taxti idga, zed orni isxdnen, alioSa
da viRac ucnobi, Cvens danaxvaze wamodgnen.
_ gaicani, eseni kakis Zmakacebi
arian, _ uTxra alioSam.
_ gia, _ gagviRima kacma da saTi-
Taod CamogvarTva xeli.
maRali iyo, gamxdari da odnav Semelotebuli,
xma hqonda rbili da sasiamovno.
_ au, naxe, fexze ra xanjlebi acvia,
_ CamCurCula bairamam, rodesac kacma
zurgi Segvaqcia da mis ugrZes
wvetian fexsacmelebze maniSna.
_ TiTSi ro Cairtya, sisxlis analizs
aiReb, _ ayva bufona.
raze unda ilaparakon kacebma
politikaze, sportze da qalebze da
radgan pirvelsa da mesameSi Cven didi
gamocdileba ar mogvepoveboda, meoreze,
kerZod ki fexburTze SevCerdiT.
_ me bavSobidan liverpuls vbale-
SCikobdi, _ Tqva alioSam.
_ me kidev inters da dRemde
vbaleSCikob, _ CaerTo bufona.
_ da Tqven _ vkiTxe zrdilobis
gamo gias.
_ mee me, barselonas, reals, liverpuls,
manCesters, baierns da arsenals,
_ gvipasuxa man.
_ aba, meti vin darCa _ gaukvirda
bufona-s.
gias gaeRima.
am dros bairamam televizori Car-
To, kompiuteri SeuerTa da ekranze
KONAMI-s 2000 wlis safexburTo versiis
roliki datrialda.
_ fexburTis TamaSs apirebT _
ikiTxa giam.
_ Senc TamaSob _ kiTxvaze kiTxviT
upasuxa bufona-m, romelic yvelaze
naklebad taqtiania CvenSi.
_ cotas, magram... _ daiwyo giam.
_ romeli gundic ginda aiRe, Zmao
da modi, me interi viqnebi, Tu ginda
vabSe erTs foras mogcem, _ gaawyvetina
bufona-m.
gias isev gaeRima.
mombezrda maTi smena, Tanac fexburTis
TamaSi ubanSi ar miyvars da
axla kidev misi virtualuri versiaRa
maklda. amitom gareT, mayalTan gavedi,
sadac kaki trialebda.
_ vin aris is kaci _ vkiTxe.
_ vin kaci
_ ai is, alioSas Zmakaci
_ eg kanonieri qurdia, gia anCaba-
Ze, metsaxelad ZiaZia, sul raRac ori
Tvea rac gamovida krestebidan. ra ari
ro _ mkiTxa da Semomxeda.
_ araferi, ubralod damainteresa,
_ vupasuxe, isev saxlSi Sevbrundi
da yvelaferi Cumad movuyevi bairamas,
iman bufona-s gadauCurCula raRac,
mere
orivem gias gadaxeda, irgvliv uxerxuli
siCume Camovarda.
_ ha, viTamaSoT _ Tqva bolos
bairamam.
_ joistiks xom ar inebebdiT _
hkiTxa bufona-m gias, me Tavi veRar Sevikave
da isev gareT gavedi.
erT saaTSi kakim mwvadi Semoarbenina,
Cvenc sufras mivusxediT da SevubereT,
Tamada gia iyo. Tavidan cota
daZabulebi viyaviT, magram TandaTan,
calke "ZiaZias" mxiarulma istoriebma
da calke yelSi gadaSvebulma Rvindasasruli
me-10 gverdze
8 proza literaturuli gazeTi 25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
dasawyisi # 9-16
gvazdikebi
veRar movrCi da veRar movrCi da
mgonia verc movrCebi ise gavagZele,
mixeilas wverulvaSi amoua da kide ver
movrCebi CurTes colis ambavs.
me kide momewyina amis moyola, xo
ici ro gabezrdebi ra, mara imdeni ambavi
gamovida Sig Careuli ro mere imeebze
gadavdivar da imeebidan zogierTebis
moyola ki mevaseba, im pontSi
ro marTla kai ambavia da exla me kide
imis nervebi ara maq ro maindamainc
raRaca warmovidgino da gindaTuara
imeebis moyolas mivyve da mivyve.
leqtori ki ara var. ar Semilia
leqtoriviT, prosto razec wamiRo
imeebs mivedmovede. slehka egec, im
pontSi ro Tan kide exla axali wlebi
modis da me kide axali wlebis sunebi
magra ar mevaseba. mabrazebs ra.
erTxel bazarSi vafSe cudaT gavxdi,
moviwamle ra. imenna yurebiT moviwamle
goWebi ro alagia bevri. imis
mere vafSe ar vyofilvar bazarSi.
karoCe, es axali wlebi ro modis, imas-
Tan erTaT es xorcis sunebi ro modis,
vafSe vibridebi da natukas veunebi,
goWi xo unda iyido, sadacas ginda iq
Sewvi, age, midi, zemoT purebs ro viReb
xolme, da ToneSi Seawvevie da moitane
ise, ro gamzadebuli. aq magisi sunebi
vafSe gamagiJebs da meramdene weliwadia
egre Sveba, imito ro mec meramdene
weliwadia egre var axal wlebze da
vafSe xorcs vera vWam, ai vafSe isec
ro giTxra, exla, ro mevaseba, ar mevaseba,
mara SevWam mament sufraze da
raRaca, Tore saxSi vafSe ar mevaseba
da suni xo vafSe vibridebi. yasbebi ro
arian sastavi, Semoxveulebi ro aq
TeTri xalaTebi xirurgebiviT.
wyneTelebi arian bevri yasbebi. mexorce
ra,mexorces eZaxian. ro kiTxav
amboben, xorcebSi var dezertirebSio.
vafSe damaviwyda ro dezertirebi
aRar ari. aba sad arian xorcebSi ro
arian. exla prosto ifiqre, Jurnals
ki ara, mTel stambas daviWer xelSi da
imas vsunav, egeT xorcebSi da ver miSvelis.
prosto ikaife ro kaci roa
xorcebSi. aqeT iqiT ro xorcebi kidia
da awyvia. karoCe me egeTi aSuSenia maq
ro, moklulebia egeni.
karoCe, magas vambobdi, ro ara maq
magis nervebi, imito ro vici exla axali
wlebi ro modis, xorcebi daiyreba.
ro ukvirdebi, ninikasac ar evaseba
xorcebi, mara natukam miTxra, ar
gaumaxvilo yuradRebao da mec ar
umaxvilef. saxSi ro xorcoba daiwyos,
me mTeli dRe saTamaSoSi xo ar
viqnebi. im saTmaSoSic sunebis ambavi xo
naTqvami maq.
karoCe, movyvebi exla. dilaze avdeqiT.
avdeqiT ra, es CurTe wamoxta
adre paxmeliis pontSi, mara xo azze
xar, saqme ro gaq da paxmeliaze gamosvla
ro ar ginda. ar ari magis dilixori.
xoda, eseni kide, es kai xalxi samsaxurSi
midian. Zlivas ar davaTvaliere,
dRis sinaTleze Rame xo ici,
mainc sxva ari, Suqic ro anTebuli
gqondes, mainc nitoa, dRisiT kide sxvanairia.
magra mevaseba is biWi da
gogo exlac. exla didi Svili eyolebaT,
iasnia, vabSe Tu ar gaSorden, iq
xo iolas Sordebian. me egeTi azri maq,
ro ar gaSordeboden.
rogorsac iyo, karoCe, eseni samsaxurSi
midian da CanTa aq datoveTo
da meTqi, biWo, CurTe, Toxlebi rame
gaq kide CanTaSi karoCe tyemlebi
maqo, CurCxelebi maqo da kide qonia
WaWebi Camaluli. meTqi, davai exla eseni
yvelaferi amaT daude, amxela pativi
gvces da kaneSnao, mec magas
vfiqrobdio. CurTe egeTi klienti ar
ari, ro CurCxelebi Camalos Skafis
ukan, prosto, ro Sevxede egeTebze
fiqris Tavi ar qonda da imito gavaxsene,
xoda CqaraT amoalaga da gavitaneT,
meTqi, eta vam, veunebi da vafSe
WaWis meti arc icoden ra ra iyo, tyemali
ra ician da CurCxela xo vabSe,
aka morCilaZe
legendaruli qemeras piradi
da sazogadoebrivi cxovreba
sanTlebi egonaT. meTqi, egrea, ai auxseni
ese ese unda Wamo, es saWmelis
gverZe unda daasxa, cota ZnelaT gadmodis
boTlidan, mara daeCvevi da madlobebi
da rame, da CanTa aq datove-
To, CanTebio. xo mainc SemoivliT, ise
ar waxvideTo.
meTqi, xaraSo. telefoni ki ar qondaT
saxSi, maSin sad iyo egre telefonebi.
xoda meTqi, aba rasa vSvebiT, CurTe
da rasa rasao, sidora unda vnaxoTo.
gamoveliT, yinvaa, sidora kide sad
unda vnaxoT me ar vici. CurTem icis,
me egre mgonia da meTqi, aba sad wavideT,
maita taqsi gavaCeroT, gaviyinebiT.
vagzalze unda wavideT iseveo, vagzalze
mova sidora, moayenebs manqanaso
da vsioo, mere mivxedavT saqmeebso.
meTqi, biWo, es erTi dRe maq xo ici,
xvale rogorRacas lvovSi unda mivide
TviTfrinavis afrenamde.
kio to, jer vnaxoTo.
wavediT iseve im vagzalSi.
davdivarT, ar ari sidora. meTqi,
biWo rame sxva vagzali xo ar giTxra
da sxva vagzali ar ari, TbilisSi er-
Tia vagzalio da aq ramdeni unda iyoso.
vagzalia ra, Cai ari gaTlili
WiqebiT da viRaca roJebi qveidan
aZroben arays. vagzalia ra. ucbaT am
vagzals ro uyuref, meTqi leningrad-
Si xo ar gavawve, erTi davece gogos.
prosto ise vifiqre silamazis pontSi,
Tore arc fuli maq magdeni da vafSe
mejvare var. karoCe Tormeti saaTi
gaxda da ar ari sidora da biWo, meTqi
dareke guSin sadasac rekavdi. exlao
veRar davrekavo, xuTmetkapikianebi
ara maqo da is telefoni xuTemtkapikiania,
TbilisSi ar iyo xolme
egeTebi, miJdugarodni, ro xuTmet
kapiks Caagdebdi da rekavdi. leningradSi
iyo. meTqi, biWo Sen me gamagiJef,
ra xuTmeti kapiki, saqmea.
xoda vdgavarT. azri ar aqo, qemero,
iso guSin Rameve wamovida da aq
unda iyos kai xaniao. SevediT raRaca
mrgvali katleti vWameT, xoda meTqi,
biWo, davai ar gvinda eg Seni sidora,
wavideT Sen sacolesTan, an raRaca
vqnaT im pontSi, Tore me geunebi, me
unda wavide, varianti ar ari.
daurekavo, sacoleso. meTqi egre
ra da rekavs da ar pasuxobs telefoni.
saxSi ar ariano, samuSao dRea da eg
sacolec texnikumSi iqnebao. wamo meTqi,
wavideT texnikumSi, aba ra vqnaT,
risTvis varT aqa, vagzlis katletebisTvis
ar icis texnikumi.
meTqi monkavSiri zeda gaq
kio.
xoda maSin wavideT pirdapir sacoles
saxlSi da iqve davelodoT.
mainc sidora unda, sidora kide ara
Cans. me ra uyo, ra ici egeba vafSe avaria
mouvida da mokvda. xo, egrea. ra,
ar moxdara
xaraSoo.
uyuref exla Cven CurTes da ver
ari xasiaTze. paxmelia erTi da amxela
saqme ari da karoCeo, cota davlioTo.
egre ki ar ari dasalevebi,
Wirs. eg droa, ro Wirs da vafSe WaWaze
izmenebia, ro ruseTSi iWeren WaWaze
da Cven davikideT. guSinac vafSe qu-
CaSi ara vsviT
egre ambobden, sami boTli Tu gaq,
erTs daudef da danarCens gagataneno.
karoCe, rogorc ari.
da meTqi, bufetCik, vodka esw da
nacenka aqo, miTxra. maqo, maskovkaiao
da meTqi davai pa dveswi da verao. marto
pa stoo da mere kide pa stoo. Sen
ici meTqi, da me davlie erTi da Cur-
Tem sami da cotaze gamovida, Tqva maleve,
azri mieca cxovrebaso. ukve
pererivebis droa da eg exla gamovida
paxmeliaze da davai, meTqi
waveliT. Tan me vafSe azze ara var ra
qalaqia, saiT gauxvie, mouxvie. taqsebi
iyo vagzalTan da CurTem uTxra
ulica raRacao, exla ki aRar maxsovs,
imdenxans kide maxsovda.
imas ra damaviwyebda imaze waRmaukuRma
siarulma momkla.
biWo, to, me naxalovkeli var, exla
ki vcxovrof korpusSi, mara egeT pontSi
korpusic ar ari, pataraa, samsarTuliani
da ise kide vafSe magra ar
mevaseba korpusebi. TbilisSic ar mevaseba.
iq didebi ki ar iyo, prosto ar ici.
miveliT, davai meTqi, amo mesameze,
mesames ar ambobs aveliT, karebia da
eg kari ar ario. vaa, meTqi mireke, ra
midis
karoCe ra, iq ari erTi ToTxmeti
korpusi, pa tri padiezda ari TiToSi
da eqvsi sarTuli. vdgevar da viTvli,
mazaviki kaci ara var viTvli. jer ki
ara var mazaviki, mara, mainc ukve winaswar
daTvlebis priviCka maq.
karoCe, ro aRar viaro bevri im kibeebze
xelaxla. ver mivageniT, ra. wamoveliT
avtomatSi, ro davrekoT, rekavs
ar iReben.
biWo, meTqi, CurTe nomeri gaxsovs
vafSe sworaT saxli ar gaxsovs, ar
gaxsovs da nomeric nito Cans. arao,
eg ario, egre mgoniao. vafSe mesame
sarTuliao, aqeTa binao da an is korpusia,
an iso, dRe ara var namyofio.
meTqi exla daRamebas velodoT, to,
ukve xo viyaviT mag mesame sarTulebze.
ra vqnaT, ra vqnaT da karoCe, meTqi
CurTe, wamo isev vagzalSi, egeba is sidora
movida. iman xo icis bina. arao,
iman ra iciso. me vicio. aba meTqi,
praSCai dasvidania, rogor unda vipovoT
rame saxmarTveloba ar ari, ro
vipovoT da iq movikiTxoT
gvari mainc xo ici. kio, kio. vafSe
meTqi, ZaRlobaSi movikiTxoT. movkvdi
siciliT eg ro vTqvi, meTqi Zebna
gamovacxadoT. ikaife. imito ro,
karoCe oTxi saaTi xdeba da veraferi,
roca me egre mgonia, ro gasaisnebeli
gaiasnebuli iqneboda. mere kide egre
ro mazav da mazav pontebs, mere ikidef,
raze xar imas ki veRar fiqrof, ro
raRacas mainc qna imas fiqrob, ro ai
CurTes sacole da CeCnebi ki ara, bina
mimagnebina. sidora damanaxa vin ari
egeTi.
karoCe, marTla saxmarTvelobebs
xo ar movZebnidiT da waveliT iseve
vagzalSi da mivediT da SevediT zala-
Si da ukve magra daRlili var, mec da
CurTec iasnia, imito ro CurTe aTjer
metaT nerviulobs. mivediT, davjeqiT.
skameikebis pontia iqa da vacecefT
Tvalebs. me ras vacecef, vin unda vicno,
CurTe kide iyureba aqeT-iqiT, vagzali
imxela ar ari ro iaro da ver
ipovo, Tu vinmea. xoda, me kide ukve
CurTes qali aRar vici, Tamazaze
vfiqrof da meTqi avdgebi erTi, mival,
vikiTxav, lvovze ra ari, rodis ari,
ro es bileTi xo maq da mivaswro. imazeba
da ras izam, meTqi CurTe, xo ici
unda wavide. magra mitydeba, mara unda
wavide, Tamazas ambavi xo ici da vafSe
me egre vatyof, ro Senc unda wamoxvide.
imito ro prosto varT da gaimaza
ponti.
arao, unda SevirToo, varianti ar
ario. ar gavatan CeCnebso.
biWo, meTqi, to, ra gataneba, qalma
giTxra, momiswari. eg ra Cemi saqmea,
mara egre naTqvami magraT ar mevaseba.
Sen giyvars da Sen ici. mara xo xedav,
ro aba vzivarT vagzalSi braZiagebiviT.
mivedi fortoCkaSi, veunebi, lvovamde
rogor ari matarebeli, amaRam
ari, dilaze ari, an karoCe ra ari imito
ro daaxloebiT azze var ukve ro
ramdeni unda da imis aeroportamdec
azze var.
karoCeo, is qali meuneba, aq rac
Camoivliso, exladan dilis eqvs saaTamdeo,
iqedan erTi oTxi lvovsac gaivliso
da liuboi bileTi aiRe da
lvoviao, da romelSic ginda dajeqio,
ginda kupirovanio, ginda obSio, ginda
dnevnoio, yvelaferi midiso. meTqi,
xaraSo, ese igi bileTSi problema
ar ari, im pontSi ro paputnis pontSi
miyvebi, mara meTqi, mainc momeci ai eg
dilis eqvs saaTze, Ses dvacato, exlac
maxsovs. aviRe bileTi da movdivar
CurTesken.
movdivar da erTi viRaca miyurebs,
rusi ra, cali warbi TeTri aq, arc minaxia
egeTi rusi, roJaze ara gavs russ
da miyurebs da miyurebs da meTqi, Cto
sokol, egreve, ar mevaseba egre ro
miyureben. da niCtoo da roJaa ra vxedav,
prosto klienti ar ari, arifi ar
ari. meTqi exla vetyvi rames, iqiT giaxede
Zmao, mara meTqi xaraSo da gaviare
da gruzino, meuneba, meTqi xo. da
ucbaT CurTe morbis da sidor-sidor,
iZaxis.
esa yofila es sidora, es Cemisa.
cali warbi TeTri aqs. roJaa, ra da
karoCeo amaT didi gadaxveva gadmoxveva
da bratan kareSa kareSas Zaxili
atexes da meTqi, biWo, Tan saqme.
Tan saqmeo sidoram, manqaniTa
varo, Rame gaviWedeo, sugrobi iyoo.
oTxi saaTi undao da videqiT ori saa-
Tio, mere dilaze saqme mqondao, aqo
bratanebi vnaxeo da Cven saqmeze velaparakeo
da karoCe, mzaTa varTo, Curwik,
Curwik eZaxis am Cven CurTes da
karoCe egre gamodis, ro CurTe roJaa
da kacur ambavSi magari amagi aq amaTze.
ra roJaa es CurTe, ro ver yveba.
arc moyveba Tavis ambavs. meTqi, oCin
priiatna, prosta, saxls ver vagnebT
da CeCnebis ambavi gvaq.
sidora kide, daikide ego, braweco,
exla wavideT, Cemi Zmakacebi vnaxoTo,
erTi kargaT CavcxoTo, kai planic
movwioTo da mere saqmes mivxedoT,
amasobaSi svodkebi mogvivao.
exla uyure erTi, prosto uyure.
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
meTqi, biWo, ra qeifi, mere CeCnebi sidoram,
bratan, svodkebi unda gavigo-
To, im mikroraionis biWebs naxaven Cemi
koreSebi da gaigeben ra ari da rogor,
da vafSe vin CeCnebiao, CeCensac gaaCniao.
xoda, ucbaT CurTe meuneba, biWoo,
too, Sen rato midixar xvalao, zeg ar
gaq bileTio da meTqi, ra zeg biWo, da
amoviRe bileTi da marTla zega maq.
karoCe paraskevs da meTqi, ameria,
gamovdebildi,biWo, to da exla ra
vqna.
waveli exla dasabruneblaT.
egre gamomaStera, ro etyoba tvin-
Si ise mindoda wasvla, ro dRe ameria
yvelanairaT. gamovediT isev im sicive-
Si da nolSestia TeTri.
meTqi, va, Tan TeTria, iseTi pontia,
azzea sidora. es sidora kide kai roJa
Cans. da Cavjeqi ukan.
waveliT, viareT-viareT, mivediT
sadRacas, restoranSi. SevediT, erTi
Svidi roJa zis da aryebi udgaT da
Tevzebi da kartofilebi da uberaven.
karoCe, da mivediT, xelis CamorTmeva,
rameebi da Cvenxelebi arian, cota
didebia erTi-ori da iasnia ro pristupnikebi
arian, an karoCe, oria pristupniki
da danarCeni CaliCobs ro
iyos pristupniki da exla ar vici, egeni
qurdulSi arian, ra pontSi arian,
muJikebi arian eg ori, Tu vina, an
romels awvebian. magaTSi bevrnairia,
xo ici. CvenTan magdenebi ar ari. me
kide, magis azze var, Cemi naTliebis da
mamaCemis ambavi xo giTxari da amaT
etyobaT, ro es ori mament sidoraze
metic ari, danarCenebi kide am oris
sastavia da svamen. rusebi arian da
arays svamen, me kide guSin davlie is
arayi da ki gamominelda guSinaTve
yinvaSi, mara mainc xo daleuli maq da
gadamba maSinac ar mevaseboda. meTqi,
cota movsvi arayi da saRol, meTqi za
vstreCu. pei,peio SemoCoCden, gruzin
i ni pioSo, CurTe kide danervozebuli
da nanerviulebia, xo vici magis ambavi,
da vafSe magraT dauSva egreve da
dauSva da wavida iq bazari.
karoCe gareT gaixedav, ukve sibnelea
da esenic iZaxian, miwelia gamocxadebulio.
gagviWirdeba, gagviWirdebao.
exla me xo ar vici, CurTe ras
fiqrobs, me kide murtali tvini maq da
egeTi dafiqreba vici. oci wlis var,
Caval da ocdaerTis gavxdebi, prosto
vfiqrob egre. vici, RmerTma momca.
me egre vxvdebi, amaT raRaca saqme
aqT amaRam, imdens iZaxian miweli, miwelio
da es sidorac am saqmezea da
zaadno Cvenzec. iZaxis axali pakriSkbi
maq, prosto gauvalSive gavalo,
Tovli kide debs da debs. karoCe ra.
ar mevasa es laparakebi mara exla
CurTes xo ar vetyvi da vicdi, prosto
aba ramden xans viqnebiT. CurTe
kide xo ici, isedac ar ari bevri molaparake
da exla amaT am sufris ambavSi
ki mivaxvedre ro egre prosto
CurTes Zmakaci ar var da rameebi. iolia
ega, egeTebis Tqma da karoCe, kide
gavida erTi_ori saaTi, ramdeni unda
Wamo da dalio da meTqi, CurTe, ras
vSvebiT, kiTxav Sen Zmakacs Tu me vki-
Txo
maicao, vkiTxavo da euneba am sidoras,
sidor, ra vqnaT exlao da iman
exla erT kai adgilSi wavideTo. meTqi,
svodkebs ro ambobdi CeCnebze da im
ambavze, es Seni axloblebi gvetyvian
Tu rogor
velodebiTo rao, xo amaT etyviano,
amaTi Zmakaci igebs mag ambebso. Zmakacs
me vambof, iq sxvaniri Zmakacobaa.
avdeqiT, manqana Zlivas daqoqa, isini
arian dvacataZinia furgoniani,
dvacati erqva Tu dvacattri, aRar
maxsovs. dvacataZinia, oRond ukan
gagZelebuli. meTqi, sad ipoves. wavediT,
ra, Ramea da es Tovli debs da
debs, karoCe mixoxav da jer dRe ra
vici da mere kide Rame. xoda, ucbaT
imas vfiqrof, ro meTqi, ar gvinda
amaTi pativiscema, xo vici exla rac
ari. baiTSi wagviyvanen, an mogvawevieben,
an vluCem sluCi gagvikeTeben da
naSebi da meTqi, CurTe, Zmao, sxva
saqmeze varT aqa da uTxari am kacs,
Tore me vetyvi da raRacas ise ar gamovides.
daustreloT dilaze da mivideT
Cven kai xalxTan wynaraT, raxanc
dRes ar gamogvdis saqme, magas kide
dilaze svodkebi ecodineba da barem
xvale dilidanve SeuberavT saqmes da
mere me waval.
rao, sidoram, ra bazariao da meTqi,
egre egre, wavalT Cven gzaze, saqme
gvaqs patara, me maqs saqme da CurTes
pontSi aqamde vijeqi da Zmur ambavSi
TqvenTan var da meTqi, an unda Camomsva
sadmes, an ravi Tu mimiyvan da pativs
mcem vafSe daglijavs.
sidora meuneba, eso Cemi jaris
Zamkaciao da jaris dedaco da Zma
ario, jarma prosto Segvaxvedrao.
meTqi, Sen jarma da Cven trusikma da
imito var aq, prosto madlobeli var,
mara me saqme maq da vafSe problema
maqTqo. ra problema gaqo, da meTqi
qalaqi ar vici da uJe Ramec ari da
raRacis yidva minda meTqi, da Tqven Tu
ginda CurTe waiyvaneT, prosto egeba
mimaswavloT yvavilebi sad viyido.
vao, bratano, gausworda am sidoras,
hao, karoCeo, Cveneburi gogoebi
SegiyvardaTo. meTqi, sxva pontia,
Zmakaci myavs jaris, imasTan varT gaCerebuli,
wesieri biWia meTqi, inJineri
da meTqi dedamisis pontSi meTqi, minda
pativiscemis ambavSi da me xval iq
veRar mivbrundebi da egreve nelnela
miaCera sidoram, paniatnao da gadavida
da imaT uqnia xeli ro imaTac
gaaCeron.
CurTem kide, reebs bodialofo.
meTqi, macade biWo. me vici rasac vbodialof,
ar minda magaTi naSebi da Sen
Tu ginda wadi.
arao, pontia uSenoTo. sidoram
kide movida dajda da ori pontiao, an
sasaflaoze cvitoCni magazinao, da Tu
gaaRviZeb storoJso, an rinokzeo, sxva
pontiao da rinokic Ramea, storoJebs
unda uTxrao. meTqi, maswavleT rinoki
sad ariTqo.
maicao sidoram, svitoe Zelo dlia
mamio drugao, bliado da wavediT.
imaT raRa uTxra, ar vici, karoCe mivforTxialdiT
rogorRacas rinokze
da daketilia egeTi WiSkri da kaci xo
ginaxia kinoSi tulupSi, iseTi kaci
gamovida, sul tvaiu mawebs iZaxda.
karoCe, iq guasneT ucbaT, maneTiani
im tulupis jibeSi da Segviyvana me da
sidora da iq karoCe raRaca sastavs
Zinavs saraiebiviT pontia da biWo, ar
gaiCiTa qarTveli gvazdikebis gamyidveli.
meTqi, amis deda to, qemer, to,
ro iZaxoden rusebi, gvazdiki pradaioSo
da lavrovi listo da magaze
literaturuli gazeTi
ro su Cxubebi iyo yvela sborze da
jarSi prosto imito ar gamigonia, ro
ar viyavo CastSi, ager ar ari viRaca
roJa meTqi, biWo, ra gvazdikebs yidi,
ar gitydeba es kide vafSe daqliavda,
Rame sadRacas Zinavs da qarTvelebi
daadgen davai yvavilebio.
es sidora kide anglobs Tavis Wkua-
Si, Cto ia viJu bliado, gruzin u gruzina
cviti pakupaeto.
meTqi, sxva pontSi mogartyamdi
erTs, exla CurTes pontSi rame veski
minda ro amas es Tavisi ZalaTi kai bi-
Woba kargaT sadme Sevanaxvino, karoCe,
es qarTveli magraT daizmenda, TiTo
gvazdikas yidda xuT maneTaT da meTqi
maita Tormeti ro kargaT gamoCdes da
ocdaxuT maneTs mogcem.
Sen xo ar gagiJdio, meTqi, gavgiJi
xo xedav to, aba am miwelSi da yinvaSi
bazari gavaRebine da manamde kide ra
iyo imas ar getyvi da iasnia gavgiJdi,
maita meTqi Tormeti ocdaxuTaT da
arao, aTs mogcemo. meTqi xaraSo,
oRonc ise gaaxvie gzaSi ar gaiyinos
da magra SefuTuli ki isec iyo es
yvavilebi da raRacnairaT elaga im
saraiaSi, meTqi diRmelebis yvavilia,
veunebi, diRomSi qondaT saTburebi
bevrs. wyneTis ario, meuneba. TiTon ar
iyo wyneTeli, prosto roJa iyo, bazarze
adgili ro aq da ro ibarebs TbilisSi
da moaq.
gamixvia sakaifoT marTla da miveci
es ocdaxuTmaneTiani da wamovediT.
meTqi spasiba sidor, da exla sadme
taqsebis astanovkaze mimiCereTqo,
imito ro iqaurobis saxeli ukve vici,
saca guSin butkaSi es alegrovas elaparakeboda
da meTqi, wavedi Cem gogo
da biWTan.
exla, xo azze xar ra yvavilebi. naxalovkeli
var to, vinmes deenaxa vafSe
mokvdeboda siciliT, qemera gvazdikebiT
da sadRacas midis, mara ruse-
Tia da iWers. belarusia, ruseTi. magas
vambof. es CurTe ise CaCumda, rogorc
kurdReli, da vkaifof gulSi,
vici ro TiTon etyoba egeTebi naqnavi
aq da meTqi, veunebi ucbaT, biWo,
CurTe, aba WaWebi ukve vaCuqeT da pativi
xo unda vceT, iqa varTTqo da xoo
da sidoram kide wagiyvanT, wagiyvanT,
mere mival imaTTano, karoCe es sidorac
pativiscemas awveba marTla da
waveliT im mikroraionSi, winaRam Ramis
gasaTevs ro ver mivageniT da is
gogo da biWi ro vipoveT butkaSi.
karoCe gZeta TerTmetia Tu raRacas
da meTqi ar eZinoT da ro miveliT,
CurTemac vdrug uTxra, mec davisvenebo
ra, kai nasvami varo da davai dilaze
SevxvdeTo. eg magra gamisworda ro
CurTe ar wayva, da dilaze sado da
karoCe bulvarze gamodio, da CurTem
bulvari icis. aTze bulvarze gamodio
da svodkebi mecodinebao. da
aveliT, CvenebTan.
da meTqi CurTe daiWire yvavilebi,
ra uyoT exla amas, xo ar gadavyriT.
ra moigoneo, da meTqi, ver utydebodi
sxvanairaT. am dros, karoCe, vatyuef
ra, vxitrof, eg dilidan vfiqrobdi
ro im gogos yvavilebi unda uyido. ki
ar Semiyvarda an rame egeTi, prosto
magra bednieraT vigrZeni iq Tavi. xo
azze xar, sadme ro Sexval da xar da
karoCe Seni roa.
gadavagdoTo, meTqi biWo, daiWi, ra
gadavagdo. spontam veunebi da egre
viTom, ara Sen ara Sen da viTom vagdef
da egre mivediT karamde da meTqi
xaraSo, Sen xval daiWer, Tu ar dagaWerino
kide, naxav.
karoCe su spontam, erTi suli maq
me meWiros da davrekeT zari da Semovacale
es qaRaldebi da ro giTxra
gvazdika vafSe ar mevaseba, mara meti
Zviri iq ar iyo meti. da meTqi vfiqrof,
neta gogom gaaRos kari, ro prosta es
mivce da gaiRo da gogom gaaRo da
gaicina.
meTqi, saRol.
ra magari gacineba icoda.
ar Semiyvarda. ki ar Semiyvarda.
gagrZeleba Semdeg nomerSi
proza
gamoxmaureba
literaturuli gazeTi
#14 13 - 26 noemberi 2009
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT
fasi 50 TeTri
mefe-poeti
eh, Cemo Tavo, bedo da
sisustev, sibereo da,
bnelSi viweqi martua,
Tavi baliSze medo da,
leqsT vigonebdi beCavTa,
sxva ara megoneboda,
Semohyva deda qalebsa,
sanaTurs inaTeboda:
_ magan Tu Tavi mogTxovaT,
uari ar SehbedoTa!
cukani
cukan gareT gamovida,
safsmelada, lamfaiTa,
Sxivil wamaaRebina,
me megona, ca daiqca,
_ eh, netavi, Cemo Tavo,
miwaimc gqna, balaximca,
ra malev ganedldebodi,
mkvdarimc iyo, nalaximca!..
cukanis TeTrma perangma...
jer yvela imis bralia,
rac Tavma miyo, veranma,
Tavi rom CrdilSi medo da
yverebi mzeSi meyarna,
xelSi CaquCis Werama,
celisa gamokverama,
gaRmiiT gakidebulma
cukanis TeTrma perangma,
memre Crdilisa qanebam,
ro gaikrTomos jeranma,
cukanis qmarma, beberma,
mxarTukan gamobRverama,
cukanis saxlSi Semalvam,
gareT damrCalma mzerama.
Rame cukanTan...
ro gaixada perangi,
Zval-rbili gameyinao,
imisi tanis siTeTrem
TiTqos cas SesWixvinao,
Rame gaapo, gahkveTa,
mindori gaabrwyinao,
miawyda gaRma saxlebsa,
aacaxcaxa minao,
iseTi Suqi mofina,
vaJkacsa SemeSinao,
_ vaime, Sen Cemo Tavo,
gana qveyanas sZinao,
axla rom Tavze damecnen,
Cemi patroni vinao..
isev nabadma miSvela,
dabla rom damefinao,
davweqiT, davifareniT,
SemovibureT binao,
wams iqiT WirSi namyofsa
wams aqeT mogvelxinao,
is Rame cxrajer gavtexeT,
cxra ofli mogvedinao!..
Tavsacinari
RmerTo Cemo, besiks Sia,
Ramis sam-oTx-xuT saaTze,
amdgara da daabotebs
mosaxoxnis Ziebaze,
besik xaranauli
uxamsi leqsebi
detali
am dros ise saSiSia,
mnaTobmac ki icis caze
da TvalTagan eRvenTeba
TanagrZnoba da sinaze.
axla dabla davixedoT,
codviT savse qveyanaze,
sarTul-qvemoT ZaRli wkmuis,
sxvis cols asxams ofli tanze,
sxvisi bavSvi purze garbis,
_ ra mijobso _ fiqrobs gzaze...
dro daudgaT mzareulebs,
aageben goWebs sarze,
yvelgan wrial-trialia
saWmilis mitan-motanaze,
mxolod aq ki simSvidea,
tkbilad sZinavs yvelas mklavze...
magram zemore naTqvami
ar gavigoT unda ase:
TiTqos saxlSi SimSilia,
an arian dietaze,
macivari gabutviaT,
gamdgaria TiTqos ganze,
ablabudas gaubia
qseli sapur-yveles karze...
hait, Tqve marTla mSivrebo,
srul ocdaoTx saaTSia,
imdens saxlSi vin Seitans,
rac bunebis maragSia,
TiTqos piriT erCeodeT
macivarSi nalagSia,
Sin col-Svili dagmSeviaT,
ZaRli wkmuis SaraSia,
iq mizezebs nu daeZebT,
sad igini araSia,
ramSi-sxvaSi nuRa qeqavT,
saqme swored amaSia _
dilis rva-cxra-aT saaTze
besiks sulac ara Sia,
gauyara biWma ferxni
ga-didebul SarvalSia,
tanni mWevrni Seuqian,
ra gavidis qalaqSia.
fanjrebi sul dameCrdila
fanjrebi sul dameCrdila
mezoblis sarecxisagan,
ra aqvT amdeni saWeWyi,
ver gavige vervisagan,
erTi triko gamomerCa,
WuWulisa ferisagan,
aqeT-iqiT Semaqana,
daviwyebul senisagan,
magram guli gavimagre,
_ ar egebis berisagan!
magaT iseTi qali hyavT,
naqebia bevrisagan,
cota jeili rom viyo,
ver damxsnidnen xelisagan,
iseT bades movuqsovdi
kocnisa da xvevnisagan...
VIII-X
9
"literaturuli gazeTis" me-14
nomerSi (13-26 noemberi, 2009) gamoqveynda
besik xaranaulis "uxamsi leqsebi".
es aris leqsebis vrceli cikli Tu
wigni, sadac vxvdebiT ase nacnob da
imavdroulad ucnob poets. Cemi
azriT, es poetis Semoqmedebis gzaze
aRmarTuli axali niSansvetia, rac
calke, gamowvlilviT kvlevas moiTxovs.
me mxolod erT detals Sevexebi,
ramac iseTi mZafri efeqti moaxdina
Cemze, Cems (mkiTxvelis) "SemoqmedebiT
warmosaxvaze" (rogorc g. baSliari
ityoda), rom - maSinve - gamoxmaurebis,
STabeWdilebis gaziarebis, aseve, mZafri
survili aRmiZra: besik xaranauli
wers ("haeri, puri, namcecebi") -
"me ki puris namcecebisaken
gamirbis Tvali,
minda, rasac vwer, aseve hqondes
namcecebi,
ris gamoc beRurebs uTuod
veyvarebi
da haeri Cems garSemo sul
iSrialebs."
sxva leqsSi ("ori Selocva. sikvdilisa")
-
"kacs, vinmes, nebaze mjdomareso,
Citis niavze mkrTomareso"
poeti grZnobs, xedavs beRurebis
frTebis frTxialiT gamowveul haeris
uxilav talRebs, "Citis niavs", poets
esmis (awmyosa da myobadSi) haeris Sriali,
maRlidan uecrad daSvebuli be-
Rurebis gunds Tan rom sdevs da es im
iSviaT xatTa rigs miekuTvneba, romel-
Ta buneba erTdroulad xilvadicaa,
smeniTic da inteleqtualuric.
amasTan, xati sruliad Riaa, ganyenebulobamde
Riaa da imavdroulad konkretulia,
cocxalia, bunebrivia, rac,
vfiqrob, besik xaranaulis poetikis
erT-erTi gamorCeuli niSania.
aseTi xatebi mraval miniSnebas Tu
"Sinaarss" itevs; am SemTxvevaSi es Sesa-
Zloa, iyos - arsebobis mSvenieri umweoba,
Tu umweobis mSveniereba, sicocxlis
ganvrcobis maradiuli - Tu
marad dauokebeli - wyurvilis
tragikuloba, Semoqmedis da qmnilebis
arsebaTa gaigivebis mowyvladoba,
sikvdil-sicocxlis urTierTmimarTebis
amouxsneli da amis gamo imedismagvari
gancdis Semcveli erTerTi
- virtualuri - "Sinaarsi" da sxva
mravali; da es "sxva mravali" arapoeziis
eniT bolomde verasodes gadmoicema.
aseTi detalebi, aseTi "namcecebi",
droSi ki ara, drois paralelurad
arseboben da "haeri maT garSemo sul
Srialebs"...
nugzar zazanaSvili
10 proza literaturuli gazeTi 25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
lado kilasonia
pianinos zedapirze
amokawruli ambebi
dasasruli
om, xasiaTze mogviyvana da magrad movilxineT.
gia ar Cerdeboda, sul raRac
ambebs yveboda, ixsenebda, etyoboda
rom karg xasiaTze iyo da naRdad uxaroda
iq yofna.
_ mokled, erTxel ori aTasi mane-
Ti wavage, muStaidSi iyo egeTi nardis
moTamaSe, asuta, stariki, let piisat,
me kidev cxrametis viqnebodi, qurdoba
mindoda da ravaria Tavani ar Caabaro
amxela fuls kidev sad iSovni
hoda, Zmakaci myavda bavSobis, cxvara,
irakli cxvaraZe, ori welia, rac gardaicvala,
wamalSi gaipara, me da iman
davgegmeT, CvenTanve ubanSi, erTi kafe
iyo, "ia", egre erqva, imis dayaCaReba,
cota miyruebul adgilas idga,
magram fuli yovelTvis edoT,
xSirad davdiodiT iq naSebTan erTad
da gvicnobdnen. mokled, davgegmeT,
iaraRebi daviTrieT, maskebi CamovicviT
da erT saRamosac SevardiT.
warmoidgine, pirveli saqmea, seriozuls
vambob, Torem ise, manamdec magrad
davrbodiT aqeT-iqeT. vnerviulobT,
mec da cxvarac. SevardiT, is
egreve karebSi Cadga, me kidev centr-
Si da davai-meTqi fuli, Torem dagxocavT
yvelas da uceb ar mesmis uknidan,
eee xalxo, nu geSiniaT, gia da cxvara
arian, Radaobeno. gavSri adgilze,
movbrundi da ras vxedav, Cveni Zmakaci
erika ar zis, viRac naSasTan er-
Tad! Turme gvicno da gonia, vRadaobT.
raRa unda gveqna, movixseniT
mec da cxvaramac maskebi da daviwyeT,
hoo, Cvena varT, geRadavebodiT, erTi
Tqveni saxeebi ganaxaT sarkeSi da rame.
is Tavani ki sul sxva ambidan Cavabare.
istoria istorias misdevda, Wiqa
Wiqas, ukve karga Sebindebuli iqneboda,
me rom avtydi, saxlSi wavideT-
Tqo.
_ sad geCqareba ese _ mkiTxa giam,
romelsac saerTod ar etyoboda nasvami
Tu iyo.
_ zeg gamocda maqvs, Tanac leqtoria
murtalze murtali, sufTa
giJi, Sansi ar aris, vinmes ise dauweros
niSani, magis lomaZe deda movtyan,
magisi, _ Caviburtyune me.
es lomaZe politologias gvaswavlida,
meoTxe kursze dagviniSnes leqtorad,
Tavidan magrad gagvixarda,
Cvenze daaxloebiT aTi wliT ufrosi,
axalgazrda kacis danaxva, saTvaleebiT
da Zveleburi portfeliT rom
daiareboda derefanSi da mokrZalebul,
Zlivs gasagon salams iZleoda,
magram iman leqciebze gareka! jer
xom pirveli semestris bolos reqtoris
Svils ar dauwera CaTvla,
mamamisma piradad Txova, magram mainc
ar dauwera, mere naxevari jgufi gaamwara,
gaamwara ra, vinc ar swavlobda
imaT ar uwerda, maT Soris mec. sarwmunoebaSi
axlad gadavardnili da
WeSmaritebas cincxlad naziarebi
marTmadidebeliviT principuli da
viriviT jiuti iyo. Tan mexsiereba
hqonda! arc manamde da arc magis Semdeg
egeTi araferi minaxavs, zepirad
axsovda yvela dawerili qula, yvela
koloqviumi, SeeZlo Senive dawerili
Temidan moeyvana citatebi, saerTod
ar Wirdeboda Jurnali, araferi aviwydeboda
da rac yvelaze cudi iyo,
araferi ezareboda. Tavisi saqme, anu
sagani, TavdaviwyebiT uyvarda da See-
Zlo gauCereblad, saaTobiT elaparaka.
namdvili politologiis Javeri.
_ maica, lomaZe, nika xom ara _
mkiTxa uecrad giam.
me Tavi davuqnie.
_ dabali, SavTmiani, saTvaleebiani,
cota stranni, magari mexsierebiT,
I korpusSi aswavlis, ara _ gaagrZela
giam.
_ eg ari, eg.
_ maSin problema ar aris, rodis
gaqvs gamocda
_ zeg dilas, aTidan iwyeba.
_ morCa, mogvarebulia. _ miTxra
giam da Zalian gamikvirda, radgan is
nika lomaZe, aSkarad ar gavda qurdebTan
moZmakace adamians.
_ naTesavia Tqveni _ vkiTxe bolos.
giam Tavi gaiqnia, arao.
im saRamos magrad movilxineT. saxlSi
mxolod gamTeniisas davbrundi da
egreve daviZine. darCenili erTi dRe
paxmelias Seewira da gamocdis dilac
movida. magra uxasiaTod viyavi,
naRdad ar mindoda, politologia
Semtenoda, damiwyebdnen mere saxlSi,
bevrs xom ar gTxovT, oRond
daamTavre, aseTi usaqmuri vis daemsgavse,
xedavdes amas babuaSeni.
mokled, kedels viyavi miyudebuli
da winaswar valagebdi saxlSi
saTqmel morig gulisamaCuyebel teqsts,
rodesac universitetis koridorSi
gia gamoCnda. me TiTqmis damaviwyda,
is ki movida.
_ aq gitardebaT gamocda _
mkiTxa da xeli CamomarTva.
me Tavi davuqnie.
_ TviTon ar mosula
_ jer ara, magram adrea, eg ar agvianebs,
aTze aq iqneba.
lomaZe male gamoCnda, Cveuli dabneuli
saxiT moClaxunobda koridor-
Si, ganuyreli portfeliT xelSi. jer
studentebs miesalma, Semdeg auditoriis
karebisaken gaemarTa, magram
uecrad gias mohkra Tvali, Cems gverdiT
rom idga da gaSeSda. karga xans
uyures erTmaneTs, Semdeg lomaZe Cvenken
wamovida, gias xeli CamoarTva,
gadaexvia, momibrunda da miTxra:
_ saidan momiyvane es kaci aq
da ucbad mivxvdi, rom saerTod ar
eSinoda giasi.
im dRes moxda saswauli: nika lomaZem,
mTel jgufs, absoluturad yvelas,
umaRlesi Sefaseba dauwera.
naxevari weliwadi davdevdi da
vexvewebodi, moeyola ra moxda, magram
arafers meubneboda, universiteti
rom davamTavreT, banketze davpati-
JeT, iqac Cavacivdi, Tavidan isev uarobda,
bolos, cota rom dalia, gaecina,
jandabas Seni Tavio miTxra da ai,
ra momiyva:
- me bavSobidan wignis Wia viyavi,
egeTebi ki, arc exla da arc adre uyvardaT,
megobrebi cota myavda, iseTi
bavSvi viyavi, moridebuli da Cumi. universitetSi
rom Cavabare, iq erTi gogo
gavicani, nuca erqva, riJa xuWuWa Tmebi
hqonda da mwvane, boTlisferi
Tvalebi. ar vici rogor, magram Cven
erTmaneTi Segviyvarda, nucas colad
SerTvasac vapirebdi, rodesac sami
wlis Tavze, is, misma mezobelma, vaso
erqva im biWs, moitaca. im dResve gavige
sadac iyvnen da mivedi, magram ver
wamoviyvane, ar matandnen, kinaRam momkles.
mere gamovida is vaso da
miTxra, Tu rame ginda, modi, davsxdeT,
vilaparakoT da gavarkvioTo, ai, es
kaci qurdia da simarTle ar
dagekargebao. daviwyeT laparaki,
movyevi yvelaferi rogorc iyo, is
qurdi Turme am vasos naTesavia, me eg
ar vicodi. Cemi naTqvami rom moismina,
adga da saxlSi Sevida, xuT wuTSi
ukan dabrunda, am vasos xeli daavlo,
Tavisken miizida da hkiTxa: Sen biWo
TavSi Wkua gaaqvs gogoc igives ambobs
da ro itacebdi, sad itacebdio. mere
momibrunda da miTxra, Sedi, oTaxSia
da waiyvaneo. axla nuca Cemi colia, is
kaci kidev gia anCabaZe iyo da mama RmerTic
rom mogeyvana magis magivrad,
niSans mainc ar gaRirsebdio.
gias meti aRar Sevxvedrivar, rogorc
amboben, moskovSi cxovrobs.
meore dRes pianino waiRes.
guram megreliSvili
domino
(fragmenti romanidan)
dasasruli
miSa da daviTi
(SaSi-iaqe)
iyo dro, roca miSa policieli ki
ar iyo, binebs texavda. maSin jemala da
miSa Zmakacobdnen.
saqmeze marto wasvla uyvarda jemalas
da leopards eZaxdnen, aqaoda
marto nadiroba uyvarso.
miSa ki miyavda xolme, alag-alag
miyavda, iq miyavda, sadac kargi nadavli
eguleboda da mokled, kai fulic
rCebodaT.
erTxelac jemalam gauara miSas da
uTxra:
_ miSa, Zmao, aris erTi profesora
tipi, ro Sexedav, TiTqos iseTi
araferi, magram milioneria eg Cemisa.
jer marto vaza udgas zalaSi, mgoni
magis myidveli saqarTveloSi arc
aravinaa, fulic aqvs, oqroc aqvs.
dRes Svididan cxramde raRac simpoziumzea
da baiTi unda gavitanoT.
saidan vici da misi qaliSvili Cemi bi-
ZaSvilis daqalia. oTxi bileTi vuyide
kinoSi da isinic aRar iqnebian, mokled
Caicvi.
miSam Caicva da wavidnen.
rogorc wesi, miSa `atandaze~ dgeboda
xolme, sadRac oci-ocdaxuTi
wuTis mere airbenda binaSi da CanTeb-
Si Calagebuli nivTebi gamohqonda.
jemala yovelTvis aswrebda am mcire
droSi imis povnas, rac yvelaze Zvirfasi
iyo, amitomac arasodes dauWeriaT.
dro rom gavida da kari SeaRo miSam,
pirvelive, rac TvalSi moxvda, is
iyo, rom karTan CanTebi ar elaga. Can-
Tebs karTan jemala imitom utovebda,
rom jer erTi, ufro swrafad gazidavdnen
da meorec, sadme TiTis anabeWdi
rom ar daetovebina uneburad miSas.
SeaRo misaRebi oTaxis kari da xedavs:
jemala zis savarZelSi da sigarets
eweva. divanze ki oTxi Sarval-
Caxdili kacia mibmuli, trakebi maRla
aqvT aSverili. sawinaaRmdego mxares,
magidasTan maTi xnis biWia dabmuli,
isic Caxdili.
jemala ki zis da mSvidi saxiT eweva
ufiltro sigarets.
miSa ise daibna, ukan-ukan daixia da
gatexvis xmaze ufro adre, erT-erTi
dabmulis ganwirulma Rmuilma miaxvedra,
rom es swored is vaza iyo, romlis
myidvelic saqarTveloSi, savaraudod,
ar iyo.
jemalam erTi gamoxeda da xma ar
amouRia. sigareti swrafi nafazebiT
bolomde CaaTava, iatakze daagdo da
Tqva: _ am pedarastebs uyureb Sen
miSa uyurebda.
_ esaa saxlis patroni, ai, is profesoria,
simpoziumze rom hgonia
Tavis wakla gogos. es, _ TiTi gaiSvira
cota dondlo kacisken, _ mTavari
eqimia, romeliRaca... romelSi _
hkiTxa kacs da kacma pasuxad daiRmuvla,
_ saavadmyofoSi. es suslika pastoria,
Cveneburad mRvdeli ra, Camovida
aq viTom misioneruli mizniT da
traks aZlevs am... ra mqviao, biWo, ra
Tqvi TaviT aniSna miSas da miSamac akruli
piri mouxsna biWs.
_ leri.
_ leri, xo. am leris aZleven traks
ai, eseni, yvelani, maT Soris, Cveni Zvirfasi
policiis ufrosi, batoni... batoni...
ra qvia biWo magas
_ ar vici! _ Tqva lerim da gverdiT
gaxeda.
_ rogor ar ici, Sen naSas (sityva
naSa gaamaxvila) ra qvia, ar unda
icode
lerim pasuxi ar gasca.
_ Sen gekiTxebi, ar unda icode
_ mgoni jemali qvia!
_ raio _ jemala fexze wamoxta.
_ Cemi sexniaa es axvari fui, Seni! _
wixli miartya moSiSvlebul ukanalze
da kaci TaviT CaerWo divanSi.
_ ici, aq ra xdeba, Cemo Zmao, Cemo
miSa ra xdeba aq, Tu ici Sen
miSam ar icoda.
_ ra xdeba daa... ager, es, erTi
SexedviT, patiosani ymawvili, batoni...
_ leri.
_ leri, modis aq yovel paraskevs
da aseve aranakleb pativcemul oTx
batons tynavs. gesmis Sen, ra xdeba
fuls uxdian es nabozvrebi, gansakuTrebiT
esa, es axvari, _ policiis
ufrosisken gaiSvira TiTi. _ daiWers
CemisTanas, aaxevs fuls da uxdis
mere Tavis `iobars~, ai, sad vcxovrobT,
Zmao, xedav
miSa xedavda.
_ xoda, exla ici, me ras vizam
policiaSi davrekav da gamoviZaxeb. ai,
ro movlen da gnaxaven aseT mdgomareobaSi,
mere imarTleT Tavi, Tqve metrakeebo,
Tqvena. sodomia, Zmao, es ra
aris, aseTi araferi minaxavs, to!
jemala wamodga, leris isev ise Seukra
piri, rogorc Tavidan hqonda da
telefonTan mivida.
_ miSa, Sen waiRe eg sunkebi da wadi.
me erT-or nacnob Jurnalistsac davurekav.
ra ici, iqneb daweron.
miSa gatrialda, CanTebi aiRo da
wavida. kibeebze jemala daewia _
telefoni ar muSaobda, quCidan
davrekav. Sen egeni SenTan aitane da me
xval mogakiTxav.
miSam Tavi dauqnia.
mere, roca CanTebs paralelur qu-
Caze gaCerebul manqanaSi alagebda,
orasjer mainc gauelva erTi da igive
azrma, magram orasivejer uaryo.
mere adga da mainc gaakeTa.
miSas uyvarda vinme nato, romelic
mTel skolas uyvarda da skolis
damTavrebis mere mTel instituts uyvarda.
apirebda moeyvana colad, magram
Tqmas ver ubedavda.
gogo raRacnairad zedmetad morcxvi
da nazi iyo da miSasac Zalian
erideboda, siyvarulis ambavs gulmodgined
malavda, Tumca, grZnobda,
rom jemala raRacas xvdeboda, radgan
roca erTi-orjer quCaSi erTad
moseirne natosa da miSas Sexvda, jemalam,
raRacnairad SeaTvaliera
oriveni da... meti araferi _ SeaTvaliera.
nato kargi ojaxis Svili iyo. miSa
mis simorcxves aRzrdas abralebda da
guli uCuydeboda xolme, roca gogos
sadme miipatiJebda, nato ki
Tavdaxrili da moridebuli ijda.
magram erTxelac, roca miSa jemalasTan
mivida saxlSi da kari
daukakuneblad SeaRo, savarZelSi Cawolili
SiSveli jemala dainaxa SampanuriT
xelSi, xolo mis win muxlebze
mdgari nato.
miSam Tvali Caukra jemalas da
gamobrunda.
airbina binaSi, sadac xuTi kaci iyo
dabmuli da xuTive gaaTavisufla.
_ policiaSi minda muSaobis dawyeba!
_ uTxra policiis ufross,
romelic faci-fuciT ikravda Sarvals.
_ modi, modi, orSabaTs modi da
yvelaferi iqneba! _ Cqar-Cqara pasuxobda
ulvaSa kaci da Tvali karisken
eWira.
im dros miSas ukve gadawyvetili
hqonda, jemalasTvis coli waerTmia.
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
ar maxsovs, rodis, rogor Semovidnen
Cems cxovrebaSi "SoTa, ilia, akaki,
vaJa da galaktioni", agreTve daviT
guramiSvili da zogierTi sxvac. albaT
manam, sanam laparaks viswavlidi,
miT umetes, wera-kiTxvas. am varaudis
safuZvels is faqti maZlevs, rom maxsovs:
Zilis win, zRaprebis nacvlad,
leqsebs mikiTxavdnen. es leqsebi dRemde
almasebad brwyinaven Cems mexsierebaSi,
magram axla yvelaze ki ara, mxolod
im almasebze minda mogiTxroT,
romelTa avtoris Cems cxovrebaSi
gamoCenis dro da adgili naTlad maxsovs.
almasi leqsTan dakavSirebiT am
ramdenime dRis win murman lebaniZeze
fiqrisas gamaxsenda. jer TavSi gamielva,
rom mis leqsebs kristaluri struqtura
aqvs, mere ki isini konkretulad
almass mivamsgavse.
ara mgonia, vinmesTvis saidumlo
iyos, rom almasi yvelaze magari mineralia,
gamWvirvalea, advilad waxnagdeba
da uZvirfases qvas _ briliants
iZleva, es yvelaferi ki misi kristaluri
mesris umWidroesi wyobiTaa
ganpirobebuli. kargi leqsic ase-
Tivea: saimedo, gamWvirvale, sityvaTa
umWidroesi wyobiT, droSi gamZleobis
unariT, RirebulebiT...
yvela es Tviseba aqvs murman lebaniZis
leqsebs, romlebTanac bevri mogoneba
makavSirebs, adreuli bavSvobidan
_ dRemde:
9 wlisa viqnebodi. gazafxulis
mziani dRe iyo, roca didebisaTvis
gankuTvnili, anu Cemi mSoblebis kuTvnili
literaturis gadaTvaliereba
gadavwyvite da sawer magidasTan movikalaTe.
wignebi didxans vCxrike, magram im
dRidan mkveTrad ori saxeli damamaxsovrda.
erTi maTgani murman lebaniZe
iyo. patara nacrisferydianma wignma
Cemi yuradReba Tavdapirvelad imiT
miiqcia, rom gvari _ lebaniZe, leqseb-
Si naxsenebi mestvire, zvareTi, kvaSxieTi,
xeori Cems raWas exeboda, mere
gavacnobiere, rom SeiZleboda, poets
_ CemTvis aqamde zebunebriv arsebas
_ aqve, CemTan Zalian axlos, igive
garemoSi ecxovra; mere yvela am
leqsidan "mestviris sikvdili" avar-
Cie da zepirad viswavle; mere erTi
leqsis ucnaurma formam mimizida,
dRes rom mSvenier simReradaa qceuli
("gazafxuli Semosula, len..."),
mere... mere am wignis dasakuTreba mominda
da pirvelad Cems sicocxleSi
arc ise sanaqebo saqcieli Cavidine.
mere, ukve arabavSvur asakSi, es saqcieli
sakuTar leqsSi aRvwere:
me isic maxsovs, moxiblulma
Tqveni leqsebiT,
wavSale wignis Tavfurcelze
saxeli mamis,
bavSvuri xeliT davawere
Cemi saxeli
da mere im wigns veRar vTmobdi
verc erTi wamiT.
is nacrisferydiani wigni dRemde
maqvs, ufro sworad, Tan damaqvs. maSindeli
naswavli yvela leqsic maxsovs
da siamovnebiT vafiqsireb, rom 9 wlis
bavSvi SefasebebSi ar Sevmcdarvar...
murman lebaniZeze Zalian bevri SemiZlia
vwero, magram amjerad im mogonebebiT
Semovifarglebi, romelTac
mxolod sikvdili Tu gadamaviwyebs.
70-iani wlebi iyo. Tu ar vcdebi, maSindel
gazeT "komunistSi" murman lebaniZis
axali leqsebi daibeWda. leqss,
romelmac maSin magrZnobina, rogor
SeiZleba, agitacos, gagitacos, zecasa
da qvesknels Soris gataros sityvam,
dRemde gulgrilad ver vixseneb. mas
"maxsovs!" hqvia:
"me Cems wigns "maxsovs!" davawere,
radgan yvelaferi maxsovs,
xsovna RvinosaviT davaZvele
da mogonebebi maxrCobs.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
asi mogoneba frTxialebs,
asi _ daWriliviT bRavis,
asic _ yvaviliviT ialebs
da kubos ficramde hyvavis".
es leqsi tyveobidan aRar "maTavisuflebs"
da Cems dRevandel
saTqmelsac exmianeba, radgan mec mogonebebi
(agreTve _ madliereba!) mawerinebs
am werils.
murman lebaniZe iyo erT-erTi XX
saukunis im oriode poetidan, romlebic
xalxis usazRvro siyvaruliT
sargeblobdnen da romelTa wignebic
daxlze ar Cerdeboda. Cemi Semdegi
mogoneba misi wignis SeZenas ukavSirdeba.
maSin ukve stabiluri izotopebis
samecniero-kvleviT institutSi
vmuSaobdi. Sesvenebis Semdeg iqve axlos
mcxovrebi TanamSromeli laboratoriaSi
dabrunda da vaJas Zegl-
Tan mdebare wignis maRaziaSi axlad
SeZenili murmanis krebuli moitana.
vicodi, rom dRis bolos wigni maRaziaSi
aRar iqneboda, isic vicodi, rom
samuSao saaTebSi izotopebis institutis
ezodan specialuri saSvis
gareSe gareT aravin gamiSvebda (ras
vizamT, aseTi reJimi sufevda imdroindel
izotopebis institutSi!)
da mainc, wigni unda meyida! bevri aRar
mifiqria, TeTri xalaTis gauxdelad
institutis gasasvlelTan mivedi da
imdenad damajereblad avuxseni
dacvis TanamSromlebs, ramdenime
wuTiT quCaSi gasvla CemTvis aucilebelia-Tqo,
rom, Cemda gasaocrad,
winaaRmdegoba aravis gauwevia. wigni
SeviZine, magram am ambavs amitom ar
vigoneb. sxva saswauli moxda: im dRes
lela metreveli
literaturuli gazeTi
gamziridan Tamar mefis gamzirze Semovuxvie,
gonebaSi ukve maspinZels
"vekamaTebodi": riTma _ rkaluric,
kiburic _ msxverplis gaRebas iTxovs...
es ukve axali leqsis striqonebi
iyo. ase rom, murman lebaniZe gaxldaT
"mizezi", katalizatori imisa,
rac 1997 wlis Semdeg davwere. swored
amas vuwodeb meore saswauls.
mere bevri vifiqre riTmaze,
leqsze, murmanze, mis siyvarulze
galaktionisadmi da nel-nela CemTvis
erT moZRvrebad iqca, rasac leqsebSi
poetis xelobaze ambobda batoni murmani.
mainc ras moiTxovda igi leqsisagan
keTilxmovanebas, simwyobres,
sinaTles, simarTles... misgan viswavle,
rom poetma farTod gaxelili
TvalebiT unda uyuros irgvliv yvelafers;
poetma xalxs unda usminos...
"qveyanaze unda wero!" _ axlac maxsovs
misi sityvebi. maxsovs agreTve
bolo SekiTxva: _ poezia girCevnia, Tu
qimia
_ ufro ukeTesi qimikosi var, _
iyo Cemi pasuxi.
_ gaxsovdes, Svilo, poezia ufro
metia! _ WeSmaritad poetis Sesaferi
iyo pasuxis pasuxi.
16 martidan damrCa agreTve murman
lebaniZis naCuqari "Cems galak-
`xsovna RvinosaviT davaZvele~
gaciebuli viyavi, sicxe mqonda,
Tvalebi mecremleboda. cota xanSi
SevamCnie, rom Tavs kargad vgrZnobdi
_ sixarulma momarCina. im krebuls
dRemde "sicxis wamals" veZaxi.
ufro gvian, 1995 wlis pirvel
dReebSi, roca Cemi cxovrebis udidesi
ubedurebis Semdeg pirvelad davr-
Ci marto, me xelSi isev murman lebaniZis
leqsebis krebuli aviRe da aTasgzis
wavikiTxe, ra Tqma unda, ukve wakiTxuli
"Cemo pawia, sabralo dedav!"
vkiTxulobdi da vtirodi, vtirodi
da vkiTxulobdi... ai swored maSin gadavwyvite,
murman lebaniZisaTvis
mimewvdina misdami miZRvnili ori leqsi,
romelTa arsebobis Sesaxeb qveynad
aravin icoda. male es ori leqsi me da
Cemma megobarma guliko saluqvaZem
qalbaton elene WavWavaZes gadaveciT.
Cemi profesiidan da xasiaTidan
gamomdinare, mwerlebs (maT Semoqmedebas
ar vgulisxmob!) TiTqmis ar
vicnob. bedma ise ineba, rom murman
lebaniZec Zalian gvian, 1997 wlis 16
marts gavicani. Tumca manamde, universitetSi
swavlisas, maxsovs, mwerlebi
movipatiJeT Sexvedraze da, cxadia,
pirvelad murman lebaniZe gagvaxsenda.
masTan saxlSi me da Cemi Tanakurseli,
Tea kotrikaZe wavediT. maSin batonma
murmanma universitetSi mosvla
ver SeZlo, radgan dakrZalvaze midioda,
Tu ar vcdebi, gagraSi. am xuTwu-
Tian Sexvedras Znelad Tu daerqmeva
gacnoba.
Cveni gacnoba swored zemoxsenebuli
ori leqsis gamo Sedga da murman
lebaniZis saxels Cemi cxovrebis meore
saswaulic daukavSirda. rogor-
Rac ise moxda, rom es leqsebi batonma
murmanma ori wlis Semdeg waikiTxa da
TviTon moindoma CemTan Sexvedra.
mokled, murman lebaniZes pirispir
1997 wels Sevxvdi, Sevxvdi Cems Zvel
leqsebTan erTad. Zvels imitom vambob,
rom maSin 10 wlis Sewyvetili mqonda
leqsebis wera da megona, arc aRarasodes
davwerdi. ar mqonda wigni, ufro
metic: ar mqonda arc erTi gamoqveynebuli
leqsi _ amis gakeTeba azradac
arasodes momsvlia. Cven visaubreT.
ufro sworad, me im dRes vdumdi,
vusmendi. batonma murmanma raRac
momiwona, raRac damiwuna, ZiriTadad,
riTmebi. me ki, rogorc zemoT vTqvi,
weras aRar vapirebdi. Tanac, maSin bolomde
gacnobierebuli ara mqonda:
"ar aris leqsi martoden azri, uRrmesic
iyos". imaSic unda gamovtyde,
rom dRemde, Tu arCevanze midga saqme,
azrs vaniWeb upiratesobas da ara _
formas.
lebaniZeebis saxlidan rom gamovedi,
rogorc ki aRmaSeneblis
tions me vkiTxe erTxel" warweriT:
"Cems karg lela metrevels, niWier
poetsa da Zvirfas megobars". ise gamovida,
rom pirvelad murman lebaniZem
miwoda poeti, ise moxda, rom mec gamiCnda
iseTive Zvirfasi wigni,
rogoric TviT misTvis iyo wigni
galaktionis warweriT.
mere iyo meore Sexvedra axal
leqsebTan erTad. Cemi xelnawerebis
oriod furcels SemorCa murman lebaniZis
komentari _ CemTvis yvelaze
Zvirfasi komentari.
murman lebaniZe am Sexvedrebamdec
Cemi poeti iyo: mis leqsebTan erTad
mudam "Sina" var, mis poeziaSi vpoulob
pasuxs yvela saWirboroto kiTxvaze,
xSirad _ dastursac jer CanasaxSi
myof mosazrebaze. eWvi maqvs, es mxolod
me ar memarTeba.
roca vfiqrob, rogor unda giyvardes:
samSoblo, saxli, ojaxi, isev
murman lebaniZe maxsendeba da, miuxedavad
yvelafrisa, rac cxovrebaSi
gadaitana, qalbatoni elene WavWavaZe
Zalian bednieri coli mgonia: erTi
mxriv, imitom, rom is mizezia araerTi
umSvenieresi leqsisa, meore mxriv ki
imitom, rom man icoda, vis gverdiT
cxovrobda da "xalxs poeti Seunar-
Cuna". iSviaTad Tu moiZebneba qali,
romelic sakuTar SesaZleblobebs _
bolo wveTamde _ ase uSurvelad xarjavdes
meuRleze, Tundac es ukanaskneli
murman lebaniZe iyos. darwmunebuli
var, qalbatoni lenas gareSe
murman lebaniZe murman lebaniZe ver
iqneboda. poeti amas TviTonac Sesani-
Snavad grZnobda:
"gmadlob _ mrwamsiT da rwmeniT
rac vitanje da gtanje!
gmadlob _ dReebi Cveni
rogorc mewada, vxarje!
es dRec Tendeba TeTrad _
ganmqarvebeli WirTa _
da vimeorebT erTad:
_ Rirda, Rirda da Rirda!"
murman lebaniZes visgan eswavleboda,
rom "leqsi iwereba didi sixarulis
an didi tkivilis Sedegad". asevea
nebismieri sxva xelovnebac. amitom
uTxra adreul asakSive zazas: "Svilo,
icode, cxovrebis niWi sxva aris,
sxvaa Zebnis da natvris..." TviTon ki
mTeli sicocxle eZebda da ... poulobda.
murman lebaniZe Cemi poeti kidev
imitomaa, rom mec, masaviT: "yovel Semodgomas
vamtvrev gzad Sinisken
Trimlis totebs", mxiblavs yviTel
foTlebSi wiTlad moWiate kuneli da
yayaCoebiani mdelos danaxvisas aucileblad
maxsendeba:
gaxseneba 11
"yayaCov, Slils da tkbils,
CemTvis imdeni giTqvams,
mgosnis da kai ymis
qebad saTqmeli sityva,
rom, Tumca sunTqvac Wirs
ama mzakvarTa soflad,
marto Sen gamo Rirs
Cemi am qveynad yofna".
"vaime, deda, gaviwire,
yvavilebSi viZirebi...
yayaCo rom avirCie,
damayares sicilebi".
SemTxveviTi araa, rom murman lebaniZis
sayvareli yvavili yayaCoa.
swored aseTi unda yofiliyo misi
yvavili: Savisa da wiTlis mkveTri kontrasti.
ase mgonia, yayaCosac kristaluri
struqtura aqvs.
murman lebaniZis saxec monokristals
hgavda _ gamokveTili da ara
rbili xazebi. meamayeba, rom me ufro
adre davwere: "ydidan micqeris Tqveni
saxe ganawamebi", vidre TviTon:
"geamayeba saxe Seni _ natanji saxe!"
murman lebaniZes xasiaTic mkve-
Trad kristaluri hqonda. mis leqsebsa
Tu cxovrebaSi yvela atoms Tavisi
adgili aqvs miCenili da garemos
cvalebadobis mixedviT ar icvlis ganlagebas.
piriqiT, xSirad garemo icvleba
misi naTqvamis kvaldakval. amitomac
aRniSnavs: "im saTqmels jeriT
ukve Tavisad axla sxvebi laparakoben".
da kidev: murman lebaniZe, ra profesiac
unda aerCia da sadac unda
emuSava, im sferoSic aucileblad datovebda
almasebs, didron briliantebs.
uflis nebiT, misi almasebi
qarTuli poeziis saganZurs amSveneben.
isini araTanabari zomisa arian, magram
yvela _ almasia. ise, murman lebaniZis
poezia kavkasionis qedebsac magonebs:
aq aris pikebi da CaRrmavebebi, magram
ara _ vake adgilebi.
samwuxarod, oficiozs xSirad vake
adgilebi ufro xiblavs _ mTas xom
yvela ver Sebedavs. murman lebaniZesac
araerTxel atkines guli, magram
man SesaniSnavad icoda:
"did muxas varjic didi aqvs
da qaric _ didi uberavs!"
"yoveli Sroma Cagvivlis fuWad
da cda yoveli _ amaoebiT,
gogra gaxdeba Sirazis SuSad _
droebiT mxolod!
_ RmerTi-sjuli,
mxolod droebiT!"
murman lebaniZe rom gardaicvala,
maSinve ori striqoni amekviata: ara
SarSanwin dekembris bolom, _ Tqven
miuxureT kari meoces. mere gamaxsenda
galaktionis: "wiwamurTan rom
mokles ilia, maSin epoqa dasrulda
didi" da davrwmundi, rom ar vcdebodi:
murman lebaniZemac daasrula naxevarsaukunovani
epoqa _ meoce saukunis
meore naxevari.
zemoT murman lebaniZis axdenili
da auxdeneli winaswarmetyvelebebi
movixsenie, erTi auxdeneli winaswarmetyveleba
ki bolosTvis Semovinaxe:
"SenTan, SenTan, galaktion!
SenTan moval male!"
dadgeba dro da qarTveli xalxi
poetis am winaswarmetyvelebasac aasrulebs.
ra Tqma unda, umjobesi iqneboda,
axla am Temaze laparaki saWiro
ar iyos, magram ras vizamT: murman lebaniZes
_ yofiT sakiTxebSi _ bedi
maincdamainc ar swyalobda.
12 Targmani literaturuli gazeTi
*
`man Seuracxmyo, gamartya, mZlia,
gamZarcva~. masSi, vinc gamudmebiT ase
fiqrobs, siZulvili ar wydeba.
`d h a m a p a d i d a n~*
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
*
ar yofila, ar aris da arc iqneba
adamiani, mxolod gmobis Rirsi rom
iyos, anda mxolod qeba-didebis.
*
`man Seuracxmyo, gamartya, mZlia,
gamZarcva~. masSi, vinc gamudmebiT ar
fiqrobs ase, siZulvili wydeba.
*
ai, Seni sicocxlec miuaxlovda
dasasruls; mieaxle iamas. Sen ki saxlic
ara gaqvs, arc Tan wasatani sagzali.
*
am qveynad siZulvili arasodes ar
wydeba siZulviliT, aramed mxolod
siZulvilis uqonlobiT wydeba. esaa
dasabamieri dhamma.**
*
cxovreba advilia misTvis, vinc
Tavxedia, yvaviviT lirfi, urcxvi,
utvino, Slegi, gaxrwnili.
*
am sofladac xarobs igi da im
sofladac; keTili saqmis moqmedi
orsave soflad xarobs, Tavisi keTili
saqmis Semyure.
*
darbaiseli TavqarianTa Soris da
marad fxizeli mZinareTa Soris, brZeni
bedauriviT ukan itovebs jaglagebs.
*
mTrTolav, mocaxcaxe, advilad
mowyvlad da Znelad dasaurvebel
azrs brZeni ise mimarTavs, rogorc
moisari _ isars.
*
Tavisi stiqiidan amovardnili da
xmelze mofarTxale TevziviT caxcaxebs
es azri: iqneb rogorme daaRwios
Tavi maras*** tyveobas.
*
dae, brZeni darajad udges Tavis
azrs, Znelad sawvdoms da ukiduresad
daxvewils, yoveli fexis nabijze rom
borZikobs. nadarajevi azri bednierebisken
migviZRvis.
*
uxrwneli, mSvidi, sikeTisa Tu
borotebis uarmyofeli azrisTvis
ucxoa SiSi.
*
briyvma mTeli sicocxle brZenkacis
gverdiTac rom gaataros, misTvis
iseve ucxo iqneba dhamma, rogorc
kovzisTvis _ kerZis gemo.
*
vidre boroteba ar momwifebula,
briyvs tkbili eCveneba igi, xolo
rodesac momwifdeba, mwuxarebas da
urvas eZleva.
*
rogorc sal kldes Zvras ver uzams
qari, brZeni uryevia xotbasa da gmobas
Soris.
*
kacTa Soris mxolod cotani Tu
aRweven gaRma napirs, danarCenebi ki
fuWad fusfuseben gamoRma.
*
is, visi azric mSvidia, sityvac da
saqmec, simSvidesa da Tavisuflebas
ziarebuli, srulqmnil codnas
flobs.
*
erTi taepi, simSvides rom aniWebs
suls, fuWi sityvebiT SeTxzul aTas
leqsze umjobesia.
*
Tu erTma kacma brZolaSi sZlia
aTas kacs, meorem ki _ mxolod Tavis
Tavs, swored es ukanasknelia udiadesi
mZleveli.
*
Tu vinme Tvidan Tvemde asi wlis
manZilze aTasgzis asrulebs msxverplSewirvas,
xolo meore, Tundac wamiT,
pativs miagebs Tavisi Tavis srulmyofs,
swored es msaxurebaa aswlian
msxverplSewirvaze uzenaesi.
*
gabrZnobilisa da TviTCaRrmavebulis
sicocxlis erTi dRe sjobs umecrisa
da aRviraxsnilis aswlian arsebobas.
*
dae, iswrafos keTili saqmis aRsrulebad;
dae, aridos borotebas
Tavisi Tavi. radganac is, vinc ar eswrafvis
sikeTis aRsrulebas, kmayofilebas
hpovebs borotSi.
*
rogorc mwyemsi saxriT midenis
jogs saZovrisken, ise sikvdili
mierekeba cocxal arsebebs sikvdilisaken.
*
ZvlebiTaa naSeni es cixe-simagre,
sisxliTa da xorciT nalesi; sicrue
da orpiroba, sibere da sikvdili Cakirulia
mis kedlebSi.
*
advilia ukeTuri da mavne saqmis
keTeba, keTilisa da sasargeblosi ki
_ ukiduresad Zneli.
*
vinc ise uyurebs samyaros,
rogorc buStsa Tu miraJs, uxilavia
sikvdilis meufisaTvis.
*
ar aris cecxli, vnebaze ufro mwveli;
ar aris ubedureba, siZulvilze
ufro didi; ar aris saSineleba sxeulze
umetesi; ar aris bedniereba simSvidis
toli.
*
o, rarig bednierni varT, upovarni
morWmulTa Soris; Cven vsazrdoobT
sixaruliT, rogorc sxivmfinari RmerTebi.
*
survilisagan ibadeba mwuxareba; misganve
ibadeba SiSic. misTvis, vinc Tavi
daaRwia survilis sacTurs, aRarc mwuxarebaa
da aRarc SiSi.
*
midrekilebisagan ibadeba mwuxareba;
misganve ibadeba SiSic. misTvis, vinc
Tavi daaRwia midrekilebas, aRarc mwuxarebaa
da aRarc SiSi.
*
mas, vinc iokebs risxvas, rogorc
gzidan gadasul etls, me vuwodeb meetles.
danarCenebs ki tyuilad uWiravT
sadave.
*
dae, urisxvelobiT iZlios risxva,
siuxviT _ siZunwe, sikeTiT _ ukeTuroba,
simarTliT _ sicrue.
*
magram cxovreba mZimea misTvis,
vinc faqizia, Tavmdabali, gamWriaxi,
Tavaziani; visi sicocxlec wmindaa.
*
gautamas mowafeni marad fxizelni
arian. maTi azri dRisiT Tu
RamiT budas mieltvis.
*
keTilni SoriTve brwyinaven,
rogorc himalais mTebi. borotni ki
axlodanac ar Canan, rogorc ar Cans
RamiT natyorcni isari.
*
vinc zis eulad, sZinavs eulad, daiareba
eulad; vinc qmediTia da Tvi-
Tonve iurvebs Tavs, dae, xarobdes
usier tevrSi.
*
rogorc sazRvrispira qalaqi
Signidanac da garedanac saTanadodaa
daculi, ase icavde sakuTar
Tavsac. fuWad nu gaflangav dros,
radganac drois xelidan gamSvebi
mwuxarebas da urvas eZleva, jojoxeTSi
gamwesebuli da ganwiruli.
*
moTvinierebul jorebs, keTilSobil
sindhiur cxenebs da veeba spiloebs
ra sjobs magram maTze uke-
Tesia, vinc TviTonve moiTviniera
Tavisi Tavi. radganac am cxovelebiT
ver SeaRwev miudgomel qveyanaSi, sadac
SeaRwevs adamiani, TviTSezRudviT
da TviTwvrTniT rom mouTvinierebia
Tavi.
*
misi grZnobebi mSvidia meetlis
mier daurvebuli cxenebiviT. man zurgi
aqcia siamayes da CaixSo yvela survili.
mas RmerTebic ki ucqeren SuriT.
*
brmaa es samyaro, sadac cota Tu
xedavs naTlad. maxis tyveobidan TavdaRweuli
CitiviT, mxolod cotani
Tu aRweven zecas.
* Zveli indoeTis erT-erTi sakraluri
wigni.
** cxovrebis wesi, kanoni.
*** boroti jadoqari, avsuli.
*
o, rarig bednierni varT arasneulni
sneulTa Soris; sneulTa Soris
vcxovrobT Cven _ arasneulni.
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
*
siqvele sasiamovnoa TviT siberemde;
sasiamovnoa uryevi rwmena; sasiamovnoa
sibrZnis miRweva; sasiamovnoa
borotebisgan TavSekaveba.
*
vinc am qveynad sZlevs ukeTursa
da Znelad dasaurvebel survils,
iseve iSorebs mwuxarebas da urvas,
rogorc lotosi _ wylis wveTebs.
*
rogorc waqceuli xe ganagrZobs
zrdas, Tu ar dazianebula fesvebi, ise
tanjvac ganagrZobs zrdas, Tuki ar
aRmofxvrila survili.
*
vnebiT aRgznebuli da gaSmagebuli
adamianebi feTianebiviT awydebian
aqeT-iqiT, rogorc damfr-
Txali da dafeTebuli kurdReli.
xundebiT Sekrulni xelaxla ubrundebian
autanelsa da gausaZlis
tanjvas.
*
arsebobis Smagi dinebis gadamlaxvelma
zurgi aqcie warsuls, uaryav
momavali da isic, rac Zevs maT Soris.
Tu goneba Tavisufalia, kvlav da kvlav
aRar miubrundebi dabadebas da
siberes.
*
man miaRwia srulqmnilebas; amieridan
udrekia da survilebisagan Tavisufali;
mospo da moaSTo ekal-bardebi:
es misi sxeuli ukanasknelia.
*
sarevela aSTobs yanas; vneba _ adamianebs.
*
uwin es goneba daexeteboda, rogorc
surda, rogorc nebavda. axla ki
sruliad daviurve, rogorc gamrekma
_ gaveSebuli spilo.
*
me brahmans vuwodeb mas, vinc azrovnebs,
mSvidia da vnebebisgan Tavisufali;
vinc akeTebs Tavis saqmes; vinc
daiurva yvela survili, miaRwia uzenaes
sikeTes da srulyo Tavi.
*
me brahmans vuwodeb imas, vinc miaRwia
uzenaes sikeTes, vinc icis simarTlis
da sicruis gza da visi codnac
Rrmaa.
*
me brahmans vuwodeb imas, visac aRar
SerCa survili, codnis wyalobiT gan-
Tavisuflda eWvebisagan da SeZlo
danTquliyo ukvdavebaSi.
literaturuli gazeTi
Targmani
budisturi
legenda
mowafeebi mividnen budasTan da
uTxres: ufalo, aq, savathiSi bevri saxelganTqmuli
gandegili da swavluli
cxovrobs, gamudmebiT rom edavebian
da epaeqrebian erTmaneTs. zogis mtkicebiT,
samyaro usasruloa da maradiuli,
zogic sasrulad da warmavlad
miiCnevs mas; zogis azriT, suli sxeul-
Tan erTad kvdeba, zogs ki ukvdavi hgonia
igi, da ase Semdeg, dausrulebliv;
hoda, gviTxari, rogor unda moveqceT
maT
budam pasuxad Tqva:
didi xnis winaT erTma rajam msaxurs
uxmo da uTxra: wadi, geTayva, Tavi
mouyare savathiSi yvela brmadSobils
da mere spilo mihgvare maT. _ neba Senia,
_ miugo msaxurma da brZanebis aRsasruleblad
gaeSura. mere ki, roca
Tavi mouyara yvela brmadSobils, am
sityvebiT mimarTa maT: ai, es spiloao,
da erT-erTs xeliT moasinjvina misi
Tavi, meores _ yuri, mesames _ eSvi,
danarCenebs _ xorTumi, fexi, zurgi,
kudi Tu kudis foCi, da yvela maTgans
13
eubneboda _ es spiloao.
roca yvela brmadSobilma mosinja
spilo, rajam hkiTxa TviTeul maTgans:
ai, Sen Seexe spilos; hoda, miTxari,
ra aris es
vinc Tavs Seexo, pasuxad Tqva _
qvevriao; vinc yurs, _ cxrili egona
igi; vinc eSvs, _ saxnisad warmoidgina;
vinc xorTums, _ saxvnelad dasaxa;
vinc zurgs, _ morgvad miiCnia; vinc
tans, _ naliad aRiqva; kudis Semxebs
qvasanayad moeCvena, foCisas ki _ jagrisad.
mere erTmaneTs auxirdnen `ho~,
`ho~-sa da `ara~-s yviriliT: spilo es
ki ara, ai, is ariso; ase rom, bolos,
muSti-krivamde mivida saqme.
raja kmayofili darCa am sceniT.
raRa es gandegilni da raRa
dRevandeli swavlulni, jiutad rom
dganan TavianT azrze da sxvas verafers
xedaven, aSarni, arjalni, TavisnaTqvamni
da TavianTi siyalbis simarTled
gamsaRebelni.
Z e n – b u d i s t u r i
b u d i z m T a n
a x l o s
universitetis studentma gaZan-
Tan yofnisas hkiTxa mas: `Tu wagikiTxavs
qristianebis biblia~
`ara; wamikiTxe~, _ uTxra gaZanma.
studentma biblia gaSala da daiwyo
maTes saxarebis kiTxva: `an samoslisTvis
rad zrunavT SexedeT,
rogor izrdebian velis SroSanni:
arc Sromoben, arc arTaven. magram
solomoni mTeli Tavisi didebiT ar
iyo ise Semosili, rogorc TviTeuli
maTgani. ase rom, nu zrunavT xvalindeli
dRisaTvis, radgan xvale Tvi-
Ton izrunebs Tavisas~.
gaZanma Tqva: `vinc es sityvebi warmoTqva,
naTelfenili kacia~.
studentma ganagrZo kiTxva: `iTxoveT
da mogecemaT; eZiebdeT da
hpovebT: daakakuneT da gagiReben.
radgan yvela mTxovnels miecema,
mZebneli hpovebs da vinc akakunebs,
gauReben~.
gaZanma SeniSna: `mSvenieria; vinc
esa Tqva, Sors rodia budizmisagan~.
b u d a s
q a n d a k e b a
roca tanke, tanis dinastiis Wabuki
ufliswuli, taZarSi Sevida, saSinlad
cioda.
aiRo iqve gamofenili budas erTerTi,
xidan gamokveTili qandakeba da
cecxli gaaCaRa.
amis danaxvaze taZris mcvelma
gaafTrebiT Sehyvira, rogor gabede
budas qandakebis dawvao.
tankem nacari gaqeqa, TiTqos ra-
Racas eZebso, mere ki Tqva: avdgebi da
wminda sariris* naSTs Sevagroveb.
* s a r iri _ erTgvari mineraluri
narCeni, sxeulis kremaciis Semdeg rom
poulobdnen; umwikvlod gatarebuli
sicocxlis niSnad miaCndaT.
_ xis budisagan ra sariri unda
darCes
_ Tu ar darCa, maSin danarCen
budebsac cecxls SevukeTeb.
SemdgomSi mcvelma orive warbi
dakarga tankes mkrexelobisadmi gamo-
Tqmuli protestis gamo, TviT tankes
ki arasodes dastydomia Tavs budas
risxva.
f i n j a n i
C a i
nan-ini, meiZis (1863_1912) droindeli
Zenis moZRvari, universitetis profesors
maspinZlobda, Zenis Sesaswavlad
rom swveoda mas.
nan-inma Caize miipatiJa stumari.
finjani gauliclica, magram kvlav ganagrZobda
dasxmas.
profesori xedavda, rogor iRvreboda
Cai; bolos, veRar moiTmina da
Tqva: `pirTamde savsea, meti aRar Cava~.
`am finjaniviT Tqvenc savse xarT
sakuTari azrebiT da warmodgenebiT;
_ Tqva nan-inma, _ rogor agixsnaT, ra
aris Zeni, Tu jer mag Tqvens finjans
ar dacliT~
s u t r e b i s
g a m o c e m a
tacugenma, iaponiaSi Zen-budizmis
mqadagebelma, _ gadawyvita beWdurad
gamoeqveynebina sutrebi, razedac ma-
Sin mxolod Cinelebs Tu miuwvdebodaT
xeli. sutrebi xis blokebidan unda
gadaebeWda 7000 calad, rac imxanad
grandiozuli wamowyeba iyo.
tacugeni fulis Sesagroveblad gaemgzavra.
mTeli qveyana Semoiara. mxolod
ramdenime gulSemtkivarma gaimeta
oqros pawawina zodebi, umravlesobam
ki oqros ubadruki namcecebiRa
uwyaloba.
m i n i a t u r e b i
yvela Semomwirvels erTnairad uxdida
madlobas. aT weliwadSi, rogorc
iqna, sakmao oqros mouyara Tavi
sutrebis gamosacemad.
magram am dros mdinare uiu adidda.
wyaldidobam yanebi waleka da qveyanaSi
SimSiloba Camovarda. tacugenma
mTeli Segrovili oqro dazaralebulebs
uwyaloba, raTa sikvdilisgan
exsna isini. mere ki xelaxla Seudga
SesawiravTa Sekrebas.
ramdenime wlis Semdeg qveyanaSi ifeTqa
epidemiam. tacugenma kvlav xalxis
dasaxmareblad gaiRo yvelaferi,
risTvisac Tavi moeyara.
mesamedac Seudga dawyebul saqmes
da oci wlis Semdeg, rogorc iqna, aisrula
natvra. sabeWdi blokebi, romlebiTac
sutrebis gamocema ganxorcielda,
axla kiotoSi, obakus monasterSi
inaxeba. iaponelebi TavianT
bavSvebs uamboben, tacugenma samjer
gamosca sutrebi da pirveli ori uCinari
gamocema kidevac Crdilavs mesameso.
s a m o T x i s
b W e
meomari, saxelad nabusage, xakuin-
Tan mivida da hkiTxa:
_ marTla arsebobs jojoxeTi da
samoTxe
_ vina xar _ hkiTxa xakuinma.
_ samurai, _ miugo meomarma.
_ samuraio! _ wamoiZaxa xakuinma,
_ romeli sardali gaboginebs
Tavis laSqarSi mwirs migigavs saxe!
gaSmagebulma nabusagem xmlis vadaze
gaikra xeli. xakuini ki ganagr-
Zobda:
_ aa, xmalic gaqvs albaT isea dablagvebuli,
rom Tavs ver gamagdebinebs!
maSin nabusagem qarqaSidan daaZro
xmali.
xakuinma ki Tqva:
_ aq ixsneba jojoxeTis bWe!
am sityvebis gagonebisas samuraim
ukve xakuinis Segirdad daigula Tavi,
xmali qarqaSSi Caago da moZRvars Tayvani
sca.
xakuinma ki Tqva:
_ aq ixsneba samoTxis bWe!
Targmna baCana bregvaZem
14 Targmani literaturuli gazeTi 25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
antonio maCado i ruisi (1875-1939) didi espaneli poeti da prozaikosi, espaneTis `meore oqros saukunis~ TvalsaCino
warmomadgeneli, daibada antalusiis qalaq seviliaSi, cnobili mecnierebisa da folkloristebis ojaxSi; Tavadac safuZvlianad
Seiswavla folklori. ganaTleba miiRo madridis Tavisufali ganaTlebis institutSi. ramdenime weli gaatara
safrangeTSi, sadac dauaxlovda am drois cnobil moRvaweebs, gaecno dekadentur da modernistul literaturas, gansakuTrebiT
dainteresda simbolizmiT da verlenis poeziiT. pirveli poeturi krebulebi `ganmartoebani~, `ganmartoebani,
galereebi da sxva leqsebi~ gamoaqveyna 1903 da 1907 ww. espaneTSi gaiziara `1898 wlis Taobis~ anu `katastrofis Taobis~
ideebi, ganicada migel de unamunos filosofiuri Sexedulebebic, misi egzistencializmis gavlena da sicocxlis
bolomde hqonda masTan `SemoqmedebiTi dialogi~. 1907 wels maCado gaamweses franguli enis maswavleblad kastiliis
patara qalaq soriaSi, sadac Sexvda Tavis pirvel muzas, 14 wlis sust, cisferTvala leonors da iqorwina kidec. magram 1912
wels leonosi gardaicvala, rac imdenad mZimed ganicada poetma, rom sasowarkveTilebam igi lamis `moxetialed gadaaqcia~,
xan baesaSi cxovrobda xan segoviaSi, versad moikida fexi. mxolod 1928 wels igi Sexvda Teatralur wreebSi Tavis
meore da ukanasknel muzas, romelic poeziaSi cnobili gaxda pirobiTi saxeliT `giiomar~, romlisadmi miZRvnili leqsebi
`simRerebi giiomarisadmi~, `sxva simRerebi giiomarisadmi~ da kidev sxva mravali aRiarebulia msoflio samijnuro poeziis
brwyinvale nimuSebad.
antonio maCados cxovreba da moRvaweoba mouxda espaneTisTvis erT yvelaze mZime periodSi, es iyo espaneT-amerikis
omSi qveynis damarcxeba da metad mZime Sedegebi, monarqiis dacema, revoluciuri ganwyobis momZlavreba, primo de riveras
diqtatura, samoqalaqo omi, respublikisTvis brZola, faSisturi amboxi da qaosi. am metad mZime viTarebaSi, rodesac
espanel moazrovneTa didi nawili - poetebi, filosofosebi Tu kulturis sxva moRvaweni emigraciaSi gadaixvewnen, maT
Soris xose ortega i gaseti, xuan ramon ximenesi, ramon del valie-inklani, rodesac pirveli msxverpli gaxda federiko
garsia lorka, izolaciaSi aRmoCnda unamuno da SinapatimrobaSi gardaicvala, am dros antonio maCado gamodioda mitingebze,
werda mwvave publicistur werilebs, patriotul leqsebs, monawileobda saerTaSoriso kongresebSi, madrididan
gadadioda valensiaSi, barselonaSi, idevneboda, xolo bolos sanitaruli manqaniT moxuc dedasTan erTad safrangeTisken gaamgzavres, gzaSi manqana
wyobidan gamovida da civ, wvimian amindSi fexiT mouxdaT sazRvarze gadasvla. am dros ukve sulierad gatexili da fizikurad dauZlurebuli igi gardaicvala
safrangeTis patara qalaq koliurSi 22.II.1939 w. daasaflaves patara soflis sasaflaoze.
mogvianebiT daiwyo misi Semoqmedebis Seswavla-gamoqveyneba, gansakuTrebuli yuradReba mipyro misma prozaulma nawarmoebebma, romelic gamoqveynda
or tomad - `xuan de maisena. sentenciebi, ambebi, SeniSvnebi da mogonebebi erTi apokrifuli profesorisa~.
1956 wels, rodesac xuan ramon ximeness nobelis premia mianiWes, sagangebod aRiniSna, rom es premia sikvdilis Semdgom Tanabrad miekuTvneboda
antonio maCados da garsia lorkas, radgan samive erTad warmoadgenda espanuri poeziis brwyinvale magaliTs.
antonio maCado
akademiaSi arCevasTan dakavSirebiT warmoTqmuli sityvis monaxazi
batonebo, imedia momitevebT, rom
oTxi wlis dagvianebiT warmovdeqi
Tqvens winaSe. vyoymanobdi da dro
mWirdeboda, rom Tavs movreodi.
didad vafaseb espaneTis akademias imisaTvis,
rac gaukeTebia, rasac akeTebs
da rasac imedia, gaakeTebs momavalSi.
didi pativi damdeT, rom akademiaSi
amirCieT, magram CemsaviT fiqrs
miCveuli kaci ar SeiZleba esodenma
pativma cota mainc ar daabnios. axalgazrdobis
asaks rom gavcdebiT, –
raic aris mudam da TiTqmis erTianad
ltolva momavlisaken da amdenad
yovelive arsebulis Secnobis wyurvili,
– Cven TviTonve SemovifarglavT
xolme Cveniv swrafvaTa wres, radgan
gvgonia ukve viciT Cveni cxovrebis
araTu dineba, aramed misi kanonebic.
TandaTan veCveviT iluziebze uaris
Tqmas, anu gvinda vicxovroT mxolod
realuriT, xolo realurad marto
imas miviCnevT, rac abstraqtul warmodgenaTa
CarCoebSi Tavsdeba da
rasac sakuTari gamocdilebidan gamovitanT.
am asakSi ukve aRarc iRblisa
gvjera da aRarc jildos Rirsad migvaCnia
Tavi, amitom arc velodebiT.
aseve vibneviT xolme maSinac, roca
Wabukobis dros qalis guli ver mogvinadirebia,
mere da mere gvirwmunebia
don xuanis xvedri Cveni xvedri ar
yofilao da bolos, lamis cxovrebis
dasalierze vinme banovanis yuradRebis
Rirsi rom gavmxdarvarT. es, erTi
SexedviT TiTqosda Seuferebeli Sedareba
imitom momyavs, rom damijeroT
da gulgrilobaSi ar CamomarTvaT
Cemi Secbuneba Tu dabneuloba
am bednieri SemTxvevisa da jildos
gamo, anda moiZebneba kia adamiani, vinc
gulgrilad Sexvdeboda siyvaruls,
Tundac am siyvaruls mas im saaTSi
miagebdnen, roca samudamo Zili ukve
Tvalebs uxuWavs! magram maSinac ki,
roca aRarafers velodebiT da SemTxvevis
wyalobiT gvewveva bedi, kidev
gviWirs davijeroT, rom es sinamdvileSi
xdeba. da mec imedi maqvs,
gaigebT Cems dabneulobas Tu
damorcxvebas da mapatiebT, rom karga
xania arCeuli akademikosi isev da
isev vekiTxebi Cem Tavs: mainc ra damsaxureba
mimiZRvis iseTi, rom akademiaSi
amirCieT Tavad me rom mkiTxoT,
saamiso monacemebi sul ar gamaCnia,
arc mecnieri gaxlavar, arc didi eruditi
da arc filologi, sakmaod movikoWleb
laTinurSic, radgan skola-
Si kargi maswavlebeli ar Semxvda.
berZnuls didi mondomebiT vswavlobdi,
oRond ki platoni wamekiTxa, magram
gvian daviwye da amitom bevri veraferi
SeviZine. arc maincdamainc
wignierebiT gamovirCevi, Tumca kiTxviT
bevrs vkiTxulobdi, magram susti
mexsierebis gamo cota ram SemomrCa;
esec ar iyos, kazmulsityvaobaze
metad mudam filosofia mitacebda.
gamogitydebiT, rom garda ramdenime
poetisa, literatura saerTod didad
ar aRmafrTovanebda; ufro metic,
Znelad veguebi natif formebs, lamaz
da daxvewil stils da sxva literaturul
xerxebs, Tu SinaarsiT ar gamoirCeva.
lamazad naTqvami marto ma-
Sin mxiblavs, roca raime sainteresozea
saubari, xolo Tu dabeWdil
sityvas ar SerCenia bunebrioba,
cocxali metyveleba, maSinve mowyeniloba
Semipyrobs xolme. miyvars buneba,
magram xelovneba maSin miyvars,
roca bunebas warmomidgens, an gamaxsenebs
da arc yovelTvis vxedav silamazes
iq, sadac mas, ase vTqvaT, gamzadebuls
mogvarTmeven xolme. Tqven ki
mainc amirCieT akademikosad da ukve
aRarc me SemSvenis vamtkico, am
rolisTvis Seuferebeli var-meTqi.
albaT mainc raRac sayuradRebo dainaxeT
CemSi da mec am pativs Cemi samermiso
nawerebisadmi Tqveni ndobisa da
rwmenis sawindrad miviCnev. uaRresad
davalebuli var Tqvengan da geaxeliT,
raTa dagarwmunoT Cems gulwrfel
survilSi, rom minda es vali gadavixado.
axla ki oriodes sityva poeziazec
minda mogaxsenoT, ra aris poezia es
kiTxva Cemi TavisTvisac ki arasodes
damisvams da arc arasodes gavxdidi
msjelobis sagnad, akademikosad rom
ar agerCieT da ar davmdgariyavi aucileblobis
winaSe, mkacrad ganmexila
Cemi Sexedulebebi. amas winaT frangebma
gamarTes diskusia amave sakiTxze,
magram aman verc veraferSi damarwmuna
da verc STamagona. yvelaze saRi
azri kvlav batonma de la palisma
gamoTqva. erTma espanelma poetma anbanuri
WeSmaritebis enaze rom gada-
Targmna, daaxloebiT es gamovida: `Tu
imisgan, radac surs poezias gadaiqces,
gamovricxavT yvelafers, rasac is
sinamdvileSi ar warmoadgens, maSin
darCeba aumRvreveli poezia, swored
is wminda poezia, romelsac veZebdiT.~
rasakvirvelia, aseTi cdis Catarebis
Semdeg saboloo daskvnis gamotanac
ar unda gaZneldes, magram amas xom
ganxorcieleba ar uweria. aba
daukvirdiT, es varaudobs imis codnas,
ra ar aris poezia, rac Tavis mxriv,
ukve gulisxmobs imis codnas, ra aris
poezia. kritikosisTvis Cveulma am
aSkara tavtologiam ar unda gagvaocos.
gonebis es warmtaci TamaSi varaudobs
maRal ostatobas, Tumca ki mudam
zedapirze tivtivebs, xolo miRebuli
daskvnebi metwilad umniSvneloa.
dogmaturi kritika gansazRvrebidan
gamodis da masve ubrundeba, magram
aradogmaturi ufro xSirad gvayenebs
sakuTari siZnelis winaSe, ranairad
unda ganvsazRvroT raime, Tuki Tavs
avaridebT gansazRvrebebs.
magram mxedvelobaSi miviRoT
Cveni droisaTvis damaxasiaTebeli
friad mosawoni swrafva Janrebis gamijvnisken.
XIX saukune gansakuTrebiT
miwurulSi, ufro metad ixreboda
gabundovnebisken da sxvadasxvagvari
Senarevebisken. xelovnebis gamyofi
sazRvrebi gaurkveveli iyo; SeiZleba
isic ki iTqvas, rom yoveli Janri Tavis
Tavs meoreSi poulobda. magram axla,
sasazRvro konfliqtebis Tavidan
asacileblad sasurveli iqneboda
aRgvedgina xelovnebis yvela saxisTvis
damaxasiaTebeli codna maTi
sakuTari miznebisa da saSualebebisa.
es gacilebiT ufro Znelia, vidre
erTi SexedviT gveCveneba. am ganzraxvas
garduvalad mivyavarT xelovnebis
filosofiis umniSvnelovanes sakiTxebamde,
magram dae, es sxvebma, Cemze
ukeT gaTviTcnobierebulebma gadawyviton.
filosofosebi, ese igi adamianebi,
romlebic Caswvdnen kulturis
saerTo kanonzomierebebs, albaT rodisme
agvixsnian arsebobs Tu ara deiure,
anda de-faqto, – absoluturi
poezia da rogoria is pirobebi, uromlisodac
igi ar arsebobs. mxolod ma-
Sin SegviZlia vupasuxoT kiTxvas – ra
aris poezia.
magram amTaviTve vityodi, rom
poezia, gansakuTrebiT ki lirikuli
poezia, CvenTvis problema gaxda. avia
Tu kargi, mainc asea. magram amasTan
arc is unda dagvaviwydes, rom swored
poetebi da umal poetebi daikaveben
xolme kritikul pozicias sakuTari
Semoqmedebis mimarT, TviTonve gaiazreben
mas da eWvqveSac TviTonve ayeneben.
es movlena xSiri ki ar aris
literaturis istoriaSi, magram arc
iSviaTia. Tumca iseTi bednieri dReebic
gamoereva xolme, roca poets rwmena
ubrundeba da Tavisi naRvawis ukvdavebis
imedi ubrundeba. poets xom
azradac ar mouva dasvas kiTxva, Tu ra
aris poezia, arc imis kvlevas mohyveba,
bolos da bolos ras warmoadgens,
an saerTod warmoadgens Tu ara raimes
es poezia; xolo aseTi pozicia saku-
Tari Tavis, rogorc poetis mimarT
imas mowmobs, rom igi cxovrobs misTvis
ucxo sulier garemoSi; SeiZleba vifiqroT,
rom poetebi – isini ki arcTu
ukanasknelebi SeigrZnoben kulturis
siRrmiseul dinebebs, - bundovnad
mainc xvdebian, rom maTi Semoqmedeba
drois dinebas ver mihyveba. nurc is
dagvaviwydeba, sxvaTaSoris, rom TiTqmis
ar arseboben poetebi, TavianTi
Semoqmedebis damqancvel advokaturas
ar eweodnen, Tundac gumaniT ver
xvdebodnen, rasac iqmian, anda eWvi ar
RrRnideT, rom maTi xelovneba umravlesobisTvis
meorexarisxovani gaxda.
es mtanjveli Sefiqrianeba zogjer
maT mcdari gzisken ubiZgebs, xan ki maxinj
formebsac iRebs. maSin poeti an
uaryofs yvelafris esTetikur Rirebulebas,
rac ki manamde Seuqmnia, anda
Tavis naRvaws sityvaSi ganxorcielebul
saswaulad, sworupovar, uebro
qmnilebad acxadebs da amiT arad
agdebs gansjis yvelaze elementarul
normebs. arc iseTi poetebis naklebobas
ganvicdiT, cinikosis pozicias
rom daikaveben xolme - am sityvis yvelaze
uaresi mniSvnelobiT, - da arc
imaTsas, raRaceebs rom mied-moedebian.
ityvian xolme, TiTqos Cven arapoetur
epoqaSi vcxovrobdeT, rom metismetad
davSordiT yvelaze ufro
lirikul XIX saukunes, magram aki yoveli
saukune uciloblad atarebs Tavis
wiaRSi wina saukuneebis memkvidreobas
da Tu mis gansjas movindomebT, albaT
gagviWirdeba erTi romelime damaxasiaTebeli
niSani gamovacalkevoT. vTqvaT
XIX saukunis ganxilvisas, advili
mosalodnelia yvelaze ufro gam-
Wriaxi gonebis kacic ki Secdes, iseTi,
WeSmariti xedvis unari rom aqvs da es
sulac ar aris gasakviri. rogorc ar
unda iyos davalebuli XIX saukune
Tavisi drois adamianebisgan, mainc
ufro metadaa davalebuli ganmanaTleblobisa
da barokos epoqebisgan,
kidev ufro metad aRorZinebis
udidesi memkvidreobisgan da ganuzomlad
– antikuri sibrZnisagan. mciredni
Tu moiZebnebian, visac ZaluZs
Seafasos TiToeuli am saukunis wvlili
saerTo sakacobrio kulturaSi
da amoicnos maT mier ganawilebuli
aqcentebi.
magram me Tavad uyoymanod vacxadeb,
rom sxva yvelafris garda, XIX
saukune lirikisa da xelovnebis subieqturi
formebis TvalsazrisiT, gansakuTrebiT
keTilsasurveli iyo.
XIX saukunis adamians, karnos didebuli
epoqis adamians, karnosi, vinc
bunebis sayovelTao kanonad dro aRiara,
– uCndeba Tavisi saukunis grZnoba,
usmens mas, itanjeba misTvis, uyvars
igi da saukunec adamianisTvis misive
warmavlobis simbolod iqceva. am epoqis
adamiani Tavs grZnobs `saukunis
pirmSod~, Sepyrobilia `saukunis seniT~,
swored mas ekuTvnis da hmarTebs
kidec gamoacalkevos igi wina saukuneebidan,
gansakuTrebiT ki imisTvis,
rom TviTonve cxovrobs da kvdeba mas-
Tan erTad, yvela drois adamianebs
Soris SeiZleba igi yvelaze naklebad
miviCnioT adamianis klasikur nimuSad,
rameTu sakuTar individualur
SemecnebaSia Caketili da arc ZaluZs
Tavisi Semoqmedeba obieqturobis kanons
miusadagos, misi Rrma Tavisebureba
ki swored is aris, rom dro iqceva
misTvis erT yvelaze maRal intimur
faseulobad; misi metafizika cota
mogvianebiT Camoayaliba anri bergsonma:
du vecu de l'absolu; cxovreba aris
arseboba droSi, mxolod is cxovrobs,
vinc arsebobs. XX saukunebSi bergsonisa
da zogierTi misi mimdevris
naSromebSi didebuli romantikuli
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
saukunis msoflSegrZneba bolos da
bolos midis sakuTari Tavis Secnobamde.
ityvian xolme, lirikuli poezia
imitom kvdeba, rom Cveni Sinagani samyaro
gaRaribdao. amas Tavisi safuZveli
ki aqvs, magram es yvelas rodi
esmis. nu dagvaviwydeba, rom Cveni Sinagani
samyaros, adamianis individualuri
Semecnebis cneba gvian gaCnda.
igi tanjviT gamoitana XIX saukunem.
berZnebisaTvis, cnobili delfosuri
gamonaTqvamis miuxedavad, es cneba
ucxo iyo, ar icoda igi aRorZinebis
epoqamac, Tumca amis gamo, sxvaTa-
Soris, maT arc adamianuroba akldaT
da arc siRrme. sinamdvileSi dacemas
ganicdis XIX saukunis brwyinvale da
sworupovari romantikuli poezia mxolod
da mxolod; misma egzaltaciam
Seiyvana igi CixSi, rac arcTu iSviaTi
movlenaa xelovnebis sferoSi. es
dResac SeimCneva romantizmis
epigonebs Soris, rogorc fsiqikuri
mdgomareobis zogierTi niSani aSkarad
gamovlindeba xolme avadmyofobis
dros.
Tuki Tvals mivadevnebT Tanamedrove
literaturul procesebs, ar
SeiZleba ar SevamCnioT uricxvi mimdinareobebi,
romelTac albaT
araferi akavSirebs erTmaneTTan, sakmaod
gansxvavebulebic arian, magram
erTi ramiT ki Zalian hgvanan erTmaneTs
- yvela erTxmad ucxadebs oms
gonebas da grZnobas, anu adamianTa
urTierTobis rogorc erT, ise meore
formas. romantikuli individualizmi
sulac ar gamoricxavda sayovelTaobas,
piriqiT, misken ufro
iswrafoda. sayovelTaod miiCneoda
ufro individualuri, nebismieri gulis
melodiaSi SeiZleba mogesminaT
mTeli kacobriobis xma. diax, romantikuli
individualizmi, idealizmi-
Ta da grZnobiT aRsavse, kargavda gonierebas,
oRond ara mis rwmenas. igi
aRamaRlebda grZnobas im dauRleli
swrafviT, rom aRemaRlebina igi azris
ukidegano sferomde. da mainc sruliad
dakarga klasikuri wonasworoba,
Tanafardobis gageba, radganac arsebiTad,
swamda oden subieqtisa; misi
didebuli poemebi aris kantis Semdgomdroindeli
metafizikis caTambjenebi,
xolo roca romantizmis suli sustdeba,
– aTletis msgavsad, romelic
kunTebis daWimviT amowuravs Tavis
Zalas, – rCeba mxolod da mxolod `me~s
kulti. Sinagani individualurobis
kulti; adamianis martoobis romantikul
rwmenas uerTdeba axali, albaT,
mcdari warmodgenebi, warmoiqmneba
imis rwmenac, rom adamianur individualobas
ar Rirsebia Tavisi Tavis ise
gamoxatva, rom sxvaTaTvisac gasagebi
yofiliyo, rom adamianebs sTiSavs
swored maTi adamianuri `me~. goneba da
grZnoba yovel adamians aqvs boZebuli
da TviTgamoxatviT gatacebuli
poeti iwyebs maT ugulvebelyofas,
rogorc gamoxatvis sayovelTaod misawvdom
saSualebas, romelTac unari
ar SeswevT gadmoscen misi gansakuTrebuli
fsiqikuri realoba. amiT ki Semoaqvs
axali sirTuleebi lirikuli
poeziisa da enis Tanafardobis problemebSi
ena Camoyalibda dialogSi,
gare samyarosTan adamianis davaSi da
amdenad gamousadegaria romantikuli
introspeqciisaTvis. romantikosTa
lirikaSi ena jer kidev emsaxureba sayovelTao
mizans – sevdis gamoxatvas,
rac yvela adamianuri sulisTvis saer-
Toa, magram mogvianebiT, postmodernizmis
dros, romelic mohyva metafizikuri
idealizmis msxvrevas, poetis
Sinagani samyaro ukve sabolood
iketeba misi Semecnebis viwro
sazRvrebSi – muzis ZiebaSi poeti daexeteba
sakuTari sulis yvelaze ufro
bnel kunWulSi, igi ikvlevs Tavisi
sizmrebis miwisqveSeTs, cdilobs gadmosces
sityvaSi gamouTqmeli, amasTan
Sinagani winaaRmdegobrioba, rac TviT
ganzraxvaSi Zevs, ver aCerebs mas. es
sityvis pirdapiri mniSvnelobiT, lirikuli
poeziis Rrma periodia – poeti
eSveba Tavisi jojoxeTis siRrmeeb-
Si da uaryofs TviT azrsac ki simaRleze.
`Cemi guli, – ambobs haine, – Rrma
zRvasa hgavs; moqceva Tu qariSxlebi
aRelvebs mas, magram muq silaSi imaleba
ulamazesi margalitebi; aracnobieris
yvelaze ufro Rrma SreebSi rom
CaaRwevs, Tavis yvelaze Rrma zRvebSi
rom CayvinTavs, poeti ipovis Tavis
ganZs...~ da marTlac umSvenieresi iyo
haines poeziis margalitebi, maTi livlivi
Tvals gvWris, isini namdvilia,
magram maT Semdeg gamoCnda mravali
iaffasiani rioSic. lirikuli poeziis
Rrma periodma, romelic daemTxva
aracnobieris ramdenime crumorwmunoebriv
gaRmerTebas, dagvitova ara
erTi ukvdavi qmnileba, aseTebia magaliTad
franguli simbolizmis nawarmoebebi,
skolisa, romelmac Tavisebur
srulyofilebas miaRwia simbolistTa
poeziaSi; uzarmazari sivrceebi,
rasac ki grZnoba moicavda, viwrovdeboda
da bolos midis SegrZnebaTa
SemozRudul velamde, rasac amasTan
erTad Tan sdevs ideebis dabneleba,
gonebis am Cauqrobeli Tanavarskvlavedisa,
horizonts rom anaTebs.
male ganidevneba ara Tu ideebi,
aramed yvelaferi cnebiTi, male poetebi
daijereben, rom SesZleben TavianTi
cnobierebis nakadis gamoxatvas
ise, rom ar gaatareben logikis
cxavSi; `musika upirveles yovlisa!~ –
moiTxovda verleni, magram nu dagvaviwydeba,
rom misi `musika~ bgeraTa
wminda ariTmetika rodia, XVIII saukunis
klavikordebze aJRerebuli; is
aris raRac ufro meti da amave dros,
raRac naklebic – vagneris uwesrigo
da usasrulo melodia da Smagi kakofonia
– orgue de Barbarie.
frangul simbolizms mohyveba romantikuli
subieqtivizmis aSkara dacema;
omis dros da mas Semdeg sul male,
dRemokle myvirala skolebs Soris, –
dae, uazros, magram srul siaxleebs
rom moiTxovdnen, – mwifdeba XIX
saukunis ideebis nagvianevi, anda drogadasuli
nayofebi; mxedvelobaSi
myavs marsel prusti safrangeTSi da
jeimz joisi inglisSi. verc prustsa
da verc joiss poetebs ver vuwodebdi,
am sityvis pirdapiri mniSvnelobiT,
magram gana yvela sanaqebo poema, mTel
epoqas rom moicavs, leqsTmTxzvelebs
ki SeuqmniaT
`dakarguli drois ZiebaSi~, ase
ewodeba marsel prustis usasrulo
romans, romlis auracxeli furceli
avtoris sikvdilis Semdeg gamoqveynda.
es wigni oqros gasaRebiviT gvixsnis
XIX saukunis franguli burJuaziuli
romanebis farTo wres. am poemaSi
ismis mTeli saukunis melodiis eqo.
poeti TiTqos ikvlevs sakuTar istorias,
heroizmsa da idealebs moklebul
Tavis saniadagdReo arsebobas da
am cxovrebis yovel moZraobaSi aRmoaCens
warmavali SiSisa da imedis
ukidegano rigs. poema Tu romani (egeb
romani aris kidec saxeSecvlili poema),
prustis, romantikuli saukunis am
ukanaskneli mohikanis es wigni ibadeba
mogonebebidan da ara warmosaxvidan,
misi Temaa mexsierebiT Semonaxuli
warsuli, romelsac ar eRirseba
momavali da amdenad sasikvdilod ganwiruli,
magram mogonebebiT gadarCenili.
Tu romans literaturuli crurwmenebis
gareSe ganvixilavT, naTeli
gaxdeba, rom misi mTavari gmiri aris
dro, dro gardasuli saukunis niSniT
daRdasmuli, im dromoWmuli saukunisa,
mRelvarebiT rom ugdebs yurs
Tavisive Tavs. personaJi Tavisi sawyalobeli,
snobis cxovrebis ambavs rom
mogviTxrobs, ukve sakmaod daSorebia
stendalis gmirs – napoleonis epoqis
emansipirebuli burJuaziis cocxal
gansaxierebas, Tumca ki bevri ram uanderZebia
misTvis. cinikossa da
mwvalebel Jiulien sorels, banovan-
Ta kerpsa da hercoginiaTa gulTampyrobels,
misi cxovrebis momxiblaobis
wyalobiT, magram imdenad mainc ar
daSorebia, rom Zireulad gardaqmniliyo,
isic igive Jiulien sorelia,
oRond daberebuli da gacrecili,
sakuTar TavSi rwmenadakarguli, vneba
da nebagamoclili, Tumca fiqrisa
da gansjis unari ki SeuZenia. balzakiseul
axal burJuazias prusti akvirdeba
dacemis Jams, roca igi Tavdamsxmeli
ki aRar aris, aramed Tavdamcvelia,
roca cdilobs Seqmnas Tavisi saku-
Tari tradiciebi da gadaiqces aristokratiad,
mas ukve aRar gaaCnia iluziebi,
oden Rrma sevda Tu SemorCenia.
prusti didebuli fsiqologia,
metismetad faqizi da natifi; igi gaxlavT
xsovnis poeti, romelmac SesZlo
erTi Tvalis gadavlebiT, viTarca
literaturuli gazeTi
agoniis Jams, moecva epoqis mTeli suraTi.
prusti aris avtori iseTi literaturuli
Zeglisa, romelic Tavis
mxriv, saboloo wertili aRmoCnda;
igi amTavrebs mTel saukunes da gvtovebs
im keTilSobili msaxuriviT,
romelsac Tan miaqvs oqros gasaRebi.
`ulise~, irlandieli jeimz joisis
wigni, poetis qmnilebaa, magram Taviseburad
demonuri. me is mimaCnia XIX
saukunis nagvianev nayofad da ase mgonia,
Tu romantizmis epoqis wyalqveSa
dinebebi ar Segiswavlia, erT furcelsac
veras gaugeb. netavi giJma xom ar
dawera magram sigiJe xom gonebis senia,
joisis monologs ki ganzrax, gulgrilad
da ostaturad aqvs gamoclili
goni. mTel wignSi gonebis natamalsac
versad waawydebiT, SeuZlebelia
raimem dagaavadoT, rameTu avtorma
adamianis bunebis mTavari niSani –
goni, Tamamad moisrola sanagve yuT-
Si. daujerebelia, es gonebasustobis
Sedegi yofiliyo, romlis drosac
gaxleCili cnobiereba azrebs mxolod
iSviaT SemTxvevaSi alagebs
gonivrulad; aseTi wigni rom dawero,
marTlac mZlavri goneba unda
gqondes, raTa TanmimdevrobiT da
zedmiwevniT gawmindo aTasobiT furceli
yovelgvari logikuri kavSirebisgan.
Tu prustis wigni xsovnis poemaa,
maSin joisis wignisTvis SegveZlo
aRqmis poema gvewodebina, romelic ar
aris SeboWili logikuri sqemiT, anda
ukeT rom vTqvaT, Tavisufalia Seuwyobeli,
qaoturi SegrZnebebisa da Sinagani
asociaciebis aseve xmaSewyobili
qoros uSualod gamoxatvaSi,
uazrobaa moviTxovoT, rom es wigni
gasagebi iyos; arc erTi misi sityva
arafers gvacnobs. zogjer sityvebi
frazebadac lagdeba da gveCveneba,
TiTqos isini logikuradac arian erTmaneTTan
dakavSirebuli, magram maleve
vxvdebiT, rom SemTxveviT moxvedrilan
gverdi-gverd, anda raRac eSmakeuli
manqanebiT SeerTebulan. am
wignSi ena warmoadgens erT-erT elements,
romelic qmnis gonebriv qaoss,
erT-erT Semadgenel nawils poetisave
momzadebul domxalSi.
prustis romani, rogorc epilogi,
mTeli literaturuli saukunis damagvirgvinebelia,
joisis wigni ki aris
gza arsaiT, XIX saukunis lirikuli solifsizmis
Cixi. pirovnebis ukiduresi
individualizacia da hermetizacia
ar varaudobs raime winaswardadgenil
harmonias, es gaxlavs moazrovne subieqtis
mixrwnilebis dasturi, misi gedis
simRera, romelic – nurc amas davmalavT,
– umal yvavis Cxavils
gvagonebs.
germanelma kurciusma `ulises~ antiqristianuli
uwoda da marTlac,
iseT wigns, romelSic logikis WaWanebac
ar aris, da verc eTikas miagnebT,
am TvalsazrisiT, SeiZleba kidec vuwodoT
satanuri da sul ar unda gagvikvirdes,
rom moraluri faseulobani
da ideebi erTsa da imave sferoSi
arseboben, erTmaneTTan arian dakav-
Sirebuli da erTis gaqrobas garduvalad
mohyveba meoris ngrevac.
Tanamedrove literaturis es erTi
nawarmoebi `ulise~ srul warmodgenas
gviqmnis movlenaze, dRes rom siurrealizmad
iwodeba (es mcdari saxelwodeba
cota ki gvabnevs), mis arsze,
individualobis srul daSlaze gonebrivi
horizontis uzomo SezRudvis
Sedegad. subieqtivizmis es arajansa-
Ri ganviTareba xleCs cnobierebas da
ar SeiZleba pirovnebam Tavisi Tavi ar
amowuros. erTmaneTTan dakavSirebul
saxeTa es uTavbolo qaraSotebi ukve
veRar erTdeba cnobierebis nakadSi,
erTni amoizrdebian arsebis siRrmidan,
meoreni mogvevlinebian garedan,
magram orive cdilobs gacalkevebas
da TavisTavSi Caketvas, isini ar qmnian
fiqrisa da Wvretis raime obieqts,
Tumca ki obieqturis usiamo sicives
inarCuneben.
joisis gakvalul gzaze siaruli,
erTi SexedviT, ufro Znelia, vidre
`dakarguli drois Ziebis~ wakiTxvis
mere romanebis wera da mainc am wign-
Si, misi ukiduresobisa da absurdulobis
miuxedavad, anda SeiZleba sulac
maTi wyalobiTac ki, aris raRac momavlisken
mimarTuli; sxva sityvebiT
rom vTqvaT, roca esTetikuri koSmari
gausaZlisi xdeba, es imas niSnavs,
rom axlosaa gamoRviZeba; igi dadgeba
Targmani 15
da poeti dabrundeba jojoxeTis jurRmulebidan,
raTa dantes kvalad `ixilos
varskvlavebi~ da mas, Sinagan samyaroTa
maradiul aRmomCens, kvlavac
gaexsneba bunebis samyaro da gonebis
saswauli.
axla ra xdeba poeziaSi igi ukve
aRara hgavs karnosa da lamartinis
romantikuli saukunis Seuqcevad msrbol
dros, etyoba, poezia ganTavisuflda
droisgan. axla leqsebi gadatvirTulia
koncefciebiT, saxeebi
ukve aRar erTdebian adrindebulad
cnobierebis nakadSi. lirikuli poezia
arasodes ar gamoirCeoda saxeTa
iseTi simdidriT, rogorc dRes, magram
axla misi saxeebi mxolod ideebs
hmosavs da adamianis gancdils veRar
gadmoscems; aRar aqvs araviTari
grZnoba, aklia gulis siTbo da emociuri
siRrme. es axali baroko, romelic
iseve gaugebaria kritikosebisaTvis,
rogorc Zveli, warmoadgens daxlarTul
da ideebisgan naqsov rTul
naxazs; TavianT winamorbedTa msgavsad,
Tanamedrove kulteranistebi da
konseptistebi saerTo mniSvnelad
irCeven ara grZnobas, aramed ideas.
aba, scadeT TanamedroveTa leqsebs
rom kiTxulobT – vTqvaT, pol valeris
safrangeTSi, anda xorxe giliens
– CvenSi, – scadeT da moZebneT melodia,
cocxali grZnobiT nasazrdoebi
melodia, mas iq ver ipoviT. es sicive
gaSinebT kidec da zizRsac ggvriT.
egeb maT sulac ar gaaCniaT suli me
Tavad arc ki Sevyoymandebodi, amis
mtkiceba rom damewyo; Tu suli gulisxmobs
fsiqikis im cocxal sferos,
Cveni sizmrebis im saTavss, – adamianurs,
metismetad adamianurs, – sadac,
Cven rom gvgonia, SegveZlo am samyaros
gavqceodiT da bolos da bolos Cveni
Tavi gvepova; magram iseTi piri uCans,
rom es sfero, rac uwin poetisTvis
niSnavda Zalian bevrs, Tu ara yvelafers,
ukve akrZaluli xdeba; masSi
TiTqos ki rCeba yvelaferi is, rac Seadgens
suls – gulis moZraoba, swrafva,
grZnobebi, vnebebi, siyvaruli
(mxedvelobaSi maqvs ara saerTod siyvaruli),
yvelaferi, rac qmnis im Sinagan,
erTaderT ganumeorebel samyaros,
adamianis istorias, ganumeorebel
movlenebisagan naqsovs; da yvelafer
amasTan erTad poeti dRes ganicdis
dauZlevel zizRs, unda ganTavisufldes
amisgan, raTa afrindes raRac
sulier simaRlemde; aki suls moklebuli
poeti aucileblad ar unda
iyos moklebuli sulierebas, piriqiT,
es xom misTvis yvelaze aucilebelia!
da bolos, Cven SegviZlia moviSvelioT
gamoTqma `wminda poezia~, raki
davrwmundiT, rom saxeebi poetisaTvis
iqca mxolod inteleqtis wminda Tama-
Sis elementad; swored es, bolos da
bolos vlindeba Tanamedrove poezia-
Si, ragind sxvadasxvanairi da damabneveli
ar unda iyos misi forma. poeti
cdilobs ganTavisufldes hie et munc
(axla da aq) im fsiqologiuri droisgan
da konkretuli sivrcisagan, romelSic
cxovrobs, igi iswrafvis gadaaqcios
saxeebi ideebis simboloebad,
rameTu swored aseTi saxeebi warmoadgens
faseulobas kombinaciaTa daxvewili
da natifi xelovnebisTvis. es
aris poezia pirovnebis gareSe, drois
gareSe, adamianis gareSe – dehumanizirebuli,
Tuki gavixsenebT ortega i
gasetis zust gamoTqmas; es aris ara
imdenad esTetikuri, ramdenadac
logikuri qmedebis Sedegi da mxolod
zerele kritikas SeuZlia ar dainaxos
ideebis gorgali saxeTa am labirin-
TSi. magram saxeebi adrindebulad ar
gadmoscemen grZnobas da imosebian
ideebiT, mesame ar arsebobs, xolo
grZnobebs ar SeuZliaT iarsebon adamianis
gancdis miRma. roca Tanamedrove
poeziaze vlaparakobT, uneburad
gvaxsendeba, - aucilebel cvlilebebs
SevitanT, - kantis argumenti
skolaruli metafizikis winaaRmdeg
da poetebs SevaxsenebT mtredis igavs,
romelmac haeris winaaRmdegoba rom
igrZno, ifiqra, ufro advili iqneba
sicarieleSi frenao - aki poeziis
mtredsac mounda droisgan ganTavisuflebuliyo,
raTa afreniliyo maradiulobisken;
magram mas iseve rogorc
kantis mtreds, ara gaegeboda ra saku-
Tari frenis kanonebisa...
1934
Targmna meri titviniZem
16 iumori
* * *
parizSi frang studentebTan Sexvedrisas
mickeviCma ganacxada: polonelebs
ise uyvarT frangebi, rom safrangeTSi
Camoslidan meoTxe dResve
sufTa franguliT saubroben.
erTma enamoswrebulma studentma
SeniSna:
- musie, rogorc Cans, Tqven sami
dRea, rac CamoxvediT.
* * *
andre moruas hkiTxes:
- vin ufro Secvala kacobriobis
istoria - aleqsandre makedonelma Tu
napoleonma
- mas Semdeg, rac civilizacia arsebobs,
kacobriobis istoria yvelaze
metad istorikosebma Secvales.
* * *
JorJ sandi xSirad icvlida qmrebsa
da sayvarlebs. prosper merimes rom
gaeyara, Tvali alfred miuses daadga.
es SeamCnia miusem da dauwera leqsi,
romelic ase iwyeboda: ‘rodis inebebT,
sayvarelo, rom gaxdeT Cemi~
JorJ sandma leqsiTve upasuxa da
leqsi am sityviT daiwyo: ‘amaRam...~.
* * *
lafonteni Zalian gulmaviwyi gaxldaT.
erTxel erT megobar mweral-
Tan gadawyvita stumroba.
- erTi Tvis win gardaicvala, -
uTxra mosamsaxure qalma, - Tqven xom
mis dasaflavebaze sityva warmoTqviT!
- diax, diax, - gaixsena meigavem, -
iseTi kargi mexsiereba maqvs, SemiZlia
Cemi gamosaTxovari sityvis teqsti
zustad CagawerinoT.
* * *
iyo dro, rodesac rusi axalgazrda
poetebi kritikis yuradRebis mipyrobas
cdilobdnen, radgan amgvari
gamowveva ukve saSiSi aRar iyo da
gakritikebas popularoba mohyveboda.
amgvari lirikosebis Sesaxeb ana axmatovam
Tqva:
- RmerTo Cemo, SexedeT, ramxela
rigi dgas golgoTasTan!
* * *
erTxel RamiT balzakis oTaxSi
qurdi Seipara da darwmunda ra, rom
mwerals eZina, magidasTan mivida da
ujra frTxilad gamoaRo. uceb sicilis
xma Semoesma. SeSinebuli qurdi
Semobrunda da hkiTxa:
- ra gacinebT
literaturuli gazeTi
mwerlebi icinian
`is, rac sasaciloa, ar SeiZleba saSiSi iyos~.
volteri
- rogor ar gamecineba, Sen sibneleSi
eZeb imas, rac me dRis sinaTleze
ver mipovnia, - upasuxa mweralma.
* * *
frangma leqsikografma pier
buastma Tavis leqsikonSi ar Seitana
ucenzuro sityvebi. erTma mandilosanma
Seaqo leqsikografi amis gamo.
buastma yuradRebiT mousmina da Seni-
Sna:
- sainteresoa, saidan SeityveT
yovelive es, albaT eZebdiT da ver ipovneT,
ara!
* * *
erTxel fridrix meorem volters
naviT gaseirneba SesTavaza. mwerali
daeTanxma, magram rogorc ki SeniSna,
rom navSi wyali Jonavda, maSinve
navidan gadmoxta.
- ase geSiniaT sikvdilis - gaikvirva
xelmwifem, - me ki srulebiTac
ar meSinia.
- arcaa gasakviri, - upasuxa mweralma,
- amqveynad uamravi xelmwifea,
volteri ki erTaderTia.
* * *
- ufalTan rogori urTierToba
gaqvT - hkiTxes volters.
- vesalmebiT erTmaneTs, oRond ar
vsaubrobT, - upasuxa volterma.
* * *
aristoteles zedmetad enawyliani
axalgazrda estumra da sTxova, oratoruli
xelovneba SemaswavleTo. sakmaod
xangrZlivi monologis Semdeg
axalgazrdam hkiTxa, ramdens gadamaxdevinebTo.
- Tqven orjer meti unda gadamixadoT,
- mkacrad upasuxa filosofosma.
- ratom - gaukvirda stumars.
- imitom, rom me ormagi samuSao
unda gavwio: vidre laparaks gaswavlideT,
gaCumeba unda gaswavloT!
* * *
daRestnis saxalxo poetma rasul
gamzatovma erT Tanamdebobis pirs
sTxova, moskovis qalaqis sabWos
TavmjdomaresTan miSuamdgomle,
iqneb dedaqalaqSi bina momceso.
qalaqis sabWos Tavmjdomarem xelebi
gaSala:
- yvelaze prestiJul raionebSi
SevTavaze - gorkis quCaze, aleqsi
tolstois quCaze, Caikovskis quCaze
da yvelaze uari miTxra.
- ratom ar miTxari simarTle, - usayvedura
Suamavalma poets, - aseT ubnebze
yvela ocnebobs.
- gorkis quCa! tolstois quCa! Caikovskis
quCa! roca movkvdebi, am quCebs
vin gamoucvlis saxelwodebas - Tavi
imarTla rasul gamzatovma.
* * *
dikensi xSirad Tevzaobda temzis
napiras, Tavis saxlTan axlos. erTsa
da imave adgilas Caagdebda xolme
ankess. erTxel mezobelma qalma ur-
Cia:
- aq bevrs verafers daiWerT, cota
zemoT unda gadainacvloT, iq yovel
CaSvebaze TiTo kalmaxs amoiyvanT.
- gana ar vici, - upasuxa mweralma, -
magram ankesis xSiri amowevis gamo
fiqrebi mefanteba.
* * *
1827 wels volteri inglisSi Cavida
da iq Zalian antifranguli ganwyobileba
daxvda. londonis quCebSi
gaiseirna da bewvze gadarCa. icnes,
agznebuli moqalaqeni gars Semoexvivnen
da gaiZaxodnen: ‘sikvdili
frangs! CamoaxrCeT!~.
- ingliseebo, Tqven sasikvdilod
mimetebT imitom, rom frangi var. magram
gana me sakmaod ar davisaje imis
gamo, RmerTma rom ingliselad ar gamaCina!
- SesZaxa volterma.
brbo damSvidda da daiSala.
* * *
dasasveneblad gamgzavrebis win
hauptmanma TerZs kostiumi SeukveTa
da misamarTi dautova. gavida Svebulebis
naxevari da kostiumi ver miiRo.
sami werili gaugzavna da verc
kostiumi miiRo da verc pasuxi. dabrunda
berlinSi da dauyovnebliv miakiTxa
TerZs.
- batono Cemo, - moubodiSa TerZma,
- Tqveni kostiumi didi xania mzada
maqvs, magram me gamoCenil pirovneba-
Ta pirad werilebs vagroveb. cxadia,
Tavis droze am werilebSi mets gadamixdian,
vidre Tqveni kostiumi Rirs.
25 dekemberi 2009 - 21 ianvari 2010
* * *
germaneli mwerali gerhard hauptmani
veneciis antikvarul maRaziaSi
Sevida. Zalian moewona erTi Zveli
vaza da fasi ikiTxa.
- eqvsi aTasi lira Rirs, - upasuxa
gamyidvelma, - magram Tqven mxolod
oTxi aTass gadagaxdevinebT, Tqveno
brwyinvalebav.
nasiamovnebma hauptmanma fuli gadaixada.
- sad mogarTvaT vaza - hkiTxa gamyidvelma.
- sastumro `nacionalSi~.
- Tqveni gvari da saxeli
* * *
inglisel mwerals jerom jeroms
erTma xelmocarulma xumaram sTxova,
xuT funtad Seni xumroba momyideo.
- es garigeba orives dagvazaralebs,
- upasuxa mweralma, - me rom
xuTi funti meqneba, yvela ifiqrebs,
rom movipare, xolo Sengan rom enamoswrebuli
xumroba gaigonon, yvelas
moparuli egoneba.
* * *
erTxel aleqsandre diumas erTi
literatori ewvia da daemuqra, Tu
samas franks ar masesxeb, Cems sam Svils
davxocav da Tavs moviklavo.
- samwuxarod, mxolod orasi
franki maqvs, - upasuxa mweralma.
- araviTar SemTxvevaSi, me mxolod
samasi mWirdeba aucileblad, - daiJina
literatorma.
- maSin gonivrul variants Semog-
Tavazeb: Tavi moikali da bavSvebs xels
nu axleb.
* * *
erTxel diuma-Svils acnobes, rom
erTi misi axlobeli, romelic zedmetad
gasuqda, wonaSi iklebs.
- SiSisgan xdeba, radgan gasuqebis
eSinia, - Tqva mweralma.
* * *
goeTe vaimaris parkSi seirnobda.
viwro gasasvlelTan misi mkacri kritikosi
Semoxvda. rodesac erTmaneTs
muaxlovdnen, kritikosma Tqva:
- me arasodes vuTmob gzas briyvebs.
- me ki piriqiT, - upasuxa goeTem da
ganze gadga.
* * *
goeTem ori mokamaTe SeniSna da warmosTqva:
- or mokamaTes Soris damnaSavea
igi, romelic ufro Wkviania.
literaturuli gazeTi
gamodis saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa
da sportis saministros finansuri mxardaWeriT
redaqtori irakli javaxaZe
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili
Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, Tamar Juruli
tel.: 292196; mob. tel.: (877)742277; (899)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com