PERNYATAAN BERTULIS - ePublisiti

JILID I : PERNYATAAN BERTULIS
Tanah Merah penempatan kondusif

Isi Kandungan
Perkara
01 Pendahuluan
m/s
1.1 Pendahuluan 1
1.2 Kandungan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah 2
1.3 Kawasan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah 3
Kedudukan Jajahan Tanah Merah Di Dalam Negeri Kelantan 3
Kawasan Pentadbiran : Daerah Dan Mukim Jajahan Tanah Merah 4
Kawasan Pentadbiran : Pihak Berkuasa Perancang Tempatan, Jajahan 6
Tanah Merah, 2010
1.4 Penduduk Jajahan Tanah Merah, 2010 7
1.5 Guna Tanah Semasa Jajahan Tanah Merah, 2010 8
1.6 Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010 10
1.7 Pembangunan Pembandaran / Pusat Petempatan, 2020 12
1.8 Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Nasional (Petikan Rancangan 14
Fizikal Negara (RFN) Dan Wilayah Ekonomi Pantai Timur (ECER))
1.9 Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Negeri Kelantan 15
Fokus Pembangunan Ekonomi 17
Fokus Pembangunan Sosial 17
Fokus Pembangunan Alam Sekitar 17
Fokus Pembangunan Sistem Perhubungan 19
1.10 Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Tempatan (Petikan Rancangan 20
Tempatan Tanah Merah, 1999-2010)
Kawasan Rancangan Tempatan 20
Konsep Pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999-2010 22
Ciri-Ciri Pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999-2010 24
1.11 Penyelarasan Cadangan Pemnamgunan (Rancangan Tempatan Tanah
Merah, 1999-2010 dan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah)
25
02 Wawasan, Objektif Dan Teras Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2010-2020
2.1 Wawasan Pembangunan Jajahan Tanah Merah 29
2.2 Objektif Pembangunan Jajahan Tanah Merah 30
2.3 Pendekatan Hala Tuju Pembangunan Jajahan Tanah Merah 31
2.4 Ters Pembangunan Jajahan Tanah Merah 32
Fokus Dan Strategi Utama Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 33
03 Konsep Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2010 - 2020
3.1 Konsep Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 39
3.2 Komponen Utama Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 40
3.3 Strategi 1 : Sasaran Kependudukan, 2020 42
3.4 Strategi 2 ; Sistem Perhubungan Intra Dan Inter Wilayah 43
3.5 Strategi 3: Keutamaan Pembangunan 45
3.6 Strategi 4: Pertumbuhan Ekonomi 47
3.7 Strategi 5 : Pemeliharaan Dan Pemuliharaan Alam Sekitar 49
3.8 Strategi 6 : Prasarana Bandar Dan Luar Bandar 51
i
KANDUNGAN

Perkara
04 Cadangan pembangunan jajahan tanah merah, 2010 -2020
m/s
4.1 Cadangan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 53
4.2 Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020 54
4.3 Kawasan Pembangunan Khusus Jajahan Tanah Merah, 2020 57
4.4 Cadangan Kawalan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 59
Cadangan Kepadatan Kawasan Perumahan (Housing Density) 59
Cadangan Nisbah Plot Kawasan Perniagaan (Commercial Plot Ratio) 61
4.5 Cadangan Keutamaan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 63
Zon Keutamaan Pembangunan Utama 63
Zon Keutamaan Pembangunan Kedua 63
Zon Keutamaan Pembangunan Ketiga (Selepas 2020) 64
Zon Pertanian Dan Perhutanan / Forest Spine 64
4.6 Cadangan Kelas Kegunaan Tanah Jajahan Tanah Merah, 2020 67
05 Cadangan Pembangunan Bandar Tanah Merah, 2010-2020
5.1 Latar Belakang Bandar Tanah Merah 79
5.2 Cadangan Zon Guna Tanah Bandar Tanah Merah 80
5.3 Fokus Pembangunan Tanah Bandar Tanah Merah, 2020 82
5.4 Cadangan Pembangunan Perniagaan, Bandar Tanah Merah, 2020 83
Cadangan Tema Pembangunan Perniagaan 85
Cadangan Khusus Pembangunan Perniagaan Di Bnadar Tanah Merah 85
5.5 Cadangan Pembangunan Perumahan Bandar Tanah Merah, 2020 92
Cadangan Khususu Pembangunan Perumahan Di Bandar Tanah Merah 93
5.6 Cadangan pembangunan Perindustrian, Bandar Tanah Merah, 2020 95
Cadangan Khusus Pembangunan Perindustrian Di bandar Tanah Merah 96
5.7 Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat, Bandar 99
Tanah Merah, 2020
5.8 Ccadangan Pembangunan Sistem Perhubungan dan Lalu Lintas, Bandar 101
Tanah Merah, 2020
Sistem perhubungan Jalan Bandar 101
Pengurusan Lalu Lintas Bandar 113
Kemudahan Pengangkutan Awam Bandar 114
5.9 Cadangan Pembangunan Imej dan Pengindahan, Bandar Tanah Merah, 115
2020
Pengukuhan Imej Bandar Dan Identiti Pusat Bandar Tanah Merah 115
Pengindahan Dan Peningkatan Imej Bandar Pusat Bandar Lama 116
Pengukuhan Aspek Reka Bentuk Pusat Bandar Tanah Merah 117
Cadangan-cadangan Utama Peningkatan Imej Reka Bentuk Bandar 121
Dan Landskap Pusat Bandar Tanah Merah
Cadangan Penambahbaik Ameniti Di Pusat Bandar Lama 140
ii
KANDUNGAN

Perkara
06 Cadangan Pembangunan Pusat Petempatan Utama, 2010 - 2020
m/s
6.1 Sasaran Hierarki Perbandaran Dan Kependudukan 143
6.2 Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Bunga, 2020 144
Zon Guna Tanah Bukit Bunga, 2020 144
Cadangan Pembangunan Perniagaan, Bukit Bunga, 202 146
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat, Bukit 150
Bunga, 2020
Cadangan Pembangunan Pengangkutan dan Perhubungan, Bukit 152
Bunga
6.3 Cadangan Zon Guna Tanah Batu Gajah, 2020 155
Zon Guna Tanah Batu Gajah, 2020 155
Cadangan Pembangunan Perniagaan, Batu Gajah 157
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat, Batu 159
Gajah, 2020
6.4 Cadangan Zon Guna Tanah Batang Merbau, 2020 161
Zon Guna Tanah Batang Merbau, 2020 161
Cadangan Pembangunan Perniagaan Batang Merbau, 2020 163
Cadangan pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
165
Batang Merbau, 2020
6.5 Cadangan Zon Guna Tanah Gual Ipoh, 2020 167
Zon Guna Tanah Gual Ipoh 167
Cadangan Pembangunan Perniagaan Gual Ipoh 169
Cadangan Pembangunan Institusi Dan Kemudahan Masyarakat 171
6.6 Cadangan Zon Guna Tanah Kusial Baru,2020 173
Zon Guna Tanah Kusia Baru, 2020 173
Cadangan Pembangunan Perniagaan, Kusial Baru 175
Cadangan Pembangunan Institusi Dan Kemudahan Masyarakat, Kusial 177
Baru, 2020
6.7 Cdangan Zon Guna Tanah Kuala Tiga, 2020 179
Zon Guna Tanah Kuala Tiga, 2020 179
Cadangan Pembangunan Perniagaan, Kuala Tiga, 2020 181
Cadangan Pembangunan Institusi Kemudahan Masyarakat, Kuala Tiga 182
6.8 Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Panau, 2020 184
Zon Guna Tanah Bukit Panau, 2020 184
Cadangan Pembangunan Perniagaan, Bukit Panau 186
6.9 Ciri-ciri Pembangunan Imej, Reka Bentuk Dan Lamdskap Pusat
187
Petempatan Utama, 2020
Pengukuhan Hierarki Petempatan dan Fungsi Pusat Bandar 187
07 Cadangan Pembangunan Ekonomi Jajahan Tanah Merah 2020
7.1 Cadangan Pembangunan Perniagaan Jajahan Tanah Merah 2020 199
Pusat Petempatan Utama : Bandar Tanah Merah 199
Pusat Petempatan Kecil Tahap III : Pekan Gual Ipoh, Batu Gajah, Batang 200
Merbau dan Bukit Bunga
Pusat Petempatan Kecil Tahap IV: Kusial Baru, Kuala Tiga dan Bukit
201
Panau
7.2 Cadangan Pembangunan Perindustrian Jajahan Tanah Merah 2020 203
7.3 Cadangan Pembangunan Pelancongan Jajahan Tanah Merah 2020 213
Cadangan Zon Pelancongan Jajahan Tanah Merah 2020 215
iii
KANDUNGAN

Perkara
08 Cadangan Pembangunan Sosial Jajahan Tanah Merah 2020
m/s
8.1 Cadangan Pembangunan Perumahan Dan Petempatan Desa, Jajahan 269
Tanah Merah 2020
Tindakan Khusus Pembangunan Kampung 271
8.2 Cadangan Pembangunan Institusi Dan Kemudahan Masyarakat
275
Jajahan Tanah Merah 2020
8.3 Cadangan Pembangunan Rekreasi, Kawasan Lapang Dan Sukan
Jajahan Tanah Merah 2020
278
09 Pembangunan Sistem Perhubungan Dan Pengangkutan Jajahan Tanah
Merah, 2020
9.1 Pengenalan 283
9.2 Strategi dan Cadangan 283
9.3 Cadangan Kemudahan Pengangkutan Awam 299
10 Pembangunan Infrastruktur Dan utiliti Jajahan Tanah Merah, 2020
10.1 Cadangan Pembangunan Infrastruktur Dan Utiliti Jajahan Tanah Merah, 301
2020
Bekalan Air 303
Sistem Perparitan dan Saliran 305
Sistem Pelupusan Sisa Pepejal 308
Sistem Pembetungan 310
Bekalan Elektrik 313
Sistem Telekomunikasi 315
11 Pemeliharaan Sumberjaya dan Pengurusan Alam Sekitar Jajahan Tanah
Merah 2020
11.1 Pengurusan Kualiti Alam Sekitar Jajahan Tanah Merah,2020 317
Cadangan Pengurusan Kawasan Sensitif Alam Sekitar 317
Cadangan Pengurusan dan Kawalan Kualiti Alam Sekitar 326
Cadangan Pengurusan Dan Kawalan Aktivitti Industri 329
Cadangan Pengurusan Sisa 332
Pengurusan Bekalan Air Bersih dan Penyakit 333
Pengurusan Perusahaan Burung Walit 335
11.2 Perhutanan dan Perlombongan Jajahan Tanah Merah 336
Pembangunan Hutan Jajahan Tanah Merah, 2020 336
Cadangan Pengurusan Sumber Hutan di Kawasan Pihak Berkuasa
337
Perancang Tempatan (PBPT) Tanah Merah
Pembangunan Perlombongan Jajahan Tanah Merah, 2020 346
iv
KANDUNGAN

Senarai Jadual
Perkara
m/s
Kawasan Pentadbiran Daerah Dan Mukim, Jajahan Tanah Merah, 2010 4
Taburan Penduduk Kelantan Mengikut Jajahan, 2000 Dan 2010 7
Agihan Penduduk Jajahan Tanah Merah Mengikut Daerah Dan Mukim
2000-201
Guna Tanah Semasa Jajahna Tanah Merah, 2010 8
Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010 10
Hierarkipetempatan Jajahan Tanah Merah, Tahun 2020 12
Kawasan Rancangan Tempatan Tanah Meah, 1999-2010 20
Cadangan Zon Pembangunan Kawasan Kajian 22
Ringkasan Ciri-Ciri Pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah 24
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Bandar Tanah Merah 25
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan - Bukit Bunga 26
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Batu Gajah 26
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Batang Merbau 27
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Gual Ipoh 27
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Bukit Panau 28
Pendekatan Hala Tuju Pembangunan Jajahan Tanah Merah 31
Sasaran Penduduk Mengikut Hierarki Petempatan 2020 42
Unjuran Penduduk Jajahan Tanah Merah 43
Cadangan Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020 55
Cadangan Kepadatan Pembangunan Perumahan, Jajahan Tanah
Merah, 2020
Cadangan Nisbah Plot Perniagaan, Jajahan Tanah Merah 61
Cadangan Kelas Kegunaan Tanah Jajahan Tanah Merah, 2020 66
Cadangan Zon Guna Tanah Bandar Tanah Merah, 2020 80
Cadangan Kawalan Pembangunan Perniagaan Bandar Tanah Merah 84
7
59
vi
KANDUNGAN

Perkara
m/s
Cadangan Khusus Pengezonan Semula 86
Cadangan Khusus Perniagaan Berskala Besar 88
Cadangan Khusus Kawasan ’ Infill Development’ 89
Cadangan Khusus Pembangunan Semula Pasar Awam Tanah Merah 90
Cadangan Khusus Kawasan Pembangunan Semula 91
Cadangan Khusus ’Infill Development’ 93
Cadangan Khusus Pengezonan Semula 94
Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancag 96
Penempatan Semula Industri Sedia Ada Di Kawasan Bandar Tanah
Merah
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Tanah Merah 99
Cadangan Jalan Baru, Bandar Tanah Merah, 2020 106
Fokus Peningkatan Imej Dan Pengindahan Bandar Tanah Merah 122
Garisan Panduan Pelaksanaan Cadangan Pembangunan Merah Walk 123
Cadangan Pembangunan TM ‘Riverfront’ Di Sungai Maka 137
Cadangan Penambahbaik Ameniti Di Bandar Lama 141
Sasaran Penduduk Mengikut Hierarki Petempatan 2020 143
Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Bunga, 2020 144
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru 148
Bilangan Keperluan Tambahan Masyarakat Bukit Bunga 150
Cadangan Zon Guna Tanah Batu Gajah, 2020 155
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru 157
Cadangan Menaiktaraf Pasar Awam 157
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Batu Gajah 159
Cadangan Zn Guna Tanah Batang Merbau, 2020 161
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru 163
Cadangan Pembangunan Semula 163
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Batang
Merbau
Cadangan Zon Guna Tanah Gual Ipoh, 2020 167
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru 169
Cadangan Pembangunan Semula 169
97
165
vii
KANDUNGAN

Perkara
Cadangan Menaiktaraf Pasar Awam 169
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Gual Ipoh 171
Cadangan Zon Guna Tanah Kusial Baru, 2020 173
Cadangan Pembangunan Semula Kawasan Perniagaan Kusial Baru 175
Cadangan Menaiktaraf Pasar Awam 175
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Kusial Bharu 177
Cadangan Zon Guna Tanah Kuala Tiga, 2020 179
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru Kuala Tiga 181
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Kuala Tiga 182
Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Panau, 2020 184
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru Bukit Panau 186
Hierarki Semasa Pusat Petempatan Jajahan Tanah Merah 187
Imej Dan Identiti Pusat-Pusat Bandar Utama Jajahan Tanah Merah, 2020 188
Cadangan Pembangunna Fizikal Khusus Bagi Pusat-Pusat Petempatan
Kecil
Kluster Perindustrian Jajahan Tanah Merah 2020 206
Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang 208
Penempatan Semula Industri Sedia Ada Di Kawasan Bandar Tanah
Merah
Penempatan Semula Kawasan Ternakan Burung Walit 209
Pemutihan Industri Tidak Terancang Sebagai Zon Industri Terkawal 211
Senarai Produk Pelancongan, Jajahan Tanah Merah 213
Cadangan Projek Pembangunan Industri Padi 237
Cadangan Projek Perataan Sawah 240
Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-
Sayuran
Cadangan Mewujudkan Dan Memperluaskan Zon-Zon Kawasan
Pengeluaran Ternakan Lembu, Kerbau, Dan Kambing Biri-Biri
Cadangan Mewujudkan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian
(ACDA)
Cadangan Penanaman Pokok Kastor, Jajahan Tanah Merah, 2020 253
Cadangan Mewujudkan Kawasan Perternakan Burung Walit, Jajahan
Tanah Merah, 2020
m/s
189
208
243
247
250
256
viii
KANDUNGAN

Perkara
Cadangan Mewujudkan Small Medium Enterprise Zone, Jajahan Tanah
Merah, 2020
Cadangan Meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM),
Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Projek Pembangunan Tanam Semula, Jajahan Tanah Merah,
2020
Cadangan Kaedah Pertanian Intergrated Farming System, Jajahan
Tanah Merah, 2020
Cadangan Skim Transformasi Usahawan Sektor Ternakan (Skim Trust)
Jajahan Tanah Merah, 2020
m/s
Cadangan Projek Industri Ikan Air Tawar, Jajahan Tanah Merah, 2020 267
Cadangan Plastik Bertetulang Gentian Kaca Sebagai Sangkar Ikan,
Jajahan Tanah Merah 2020
Cadangan Utama Kawasan Keutamaan 1 272
Cadangan Utama Kawasan Keutamaan 2 273
Cadangan Utama Kawasan Keutamaan 3 274
Keperluan Dan Penawaran Semasa Kemudahan Utama Sehingga
Tahun 2020
Piawaian Penyediaan Kemudahan Masyarakat 277
Cadangan Menaiktaraf Kawasan Rekreasi Hutan Lipur Lata Hujan
Kepada Taman Wilayah
Cadangan Pembangunan Kompleks Sukan 281
Cadangan Pengangkutan Awam 299
Unjuran Bekalan Air Jajahan Tanah Merah (2010-2020) 303
Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Loji Rawatan Air Di Bukit
Remah ( Distribution And Storage)
Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Negeri
Kelantan
Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Retikulasi
Negeri Kelantan
Cadangan Permodenan Sistem Skim Pengairan Padi Yang Melibatkan
Beberapa Kawasan
Cadangan Pemulihan Dan Pengindahan Sungai Golok ( Menstabil
Tebing)
Cadangan Rancangan Tebatan Banjir (RTB)Melibatkan Kerja Ukur,
Manggali, Mendalam, Melebar Sungai & Kerja Menstabil Tebing
258
260
262
264
266
268
275
280
303
304
304
304
306
306
ix
KANDUNGAN

Perkara
Cadagan Pembaikan Sungai-Sungai Utama Dan Sistem Perparitan
Bandar Tanah Merah
Unjuran Keperluan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal Jajahan Tanah Merah,
2010-2020
m/s
Cadangan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal Jenis ‘ Sanitary Landfill’ 309
Cadangan Sementara Pelupusan Sisa Pepejal Jajahan Tanah Merah,
2010-2020
Cadangan Loji Rawatan Kumbahan (Enapc Emar) 311
Cadangan Sistem Pembentungan Berpusat Di Bandar Tanah Merah 311
Cadangan Sistem Pembentungan Berpusat Di Bukit Bunga 312
Unjuran Bekalan Elektrik Jajahan Tanah Merah 313
Unjuran Telekomunikasi Jajahan Tanah Merah (2010-2020) 315
Garis Panduan Perancang Mengikut Kelas Tanah 319
Justifikasi Cadangan Pembangunan Hutan, Jajahan Tanah Merah, 2020 336
307
308
310
x
KANDUNGAN

Perkara
Senarai Rajah
m/s
Kedudukan Jajahan Tanah Merah Di Dalam Negeri Kelantan 3
Kawasan Pentadbiran Daerah Dan Mukim, Jajahan Tanah Merah, 2010 5
Kawasan Pentadbiran Pihak Berkuasa Tempatan, Jajahan Tanah Merah
2010
6
Peratus Guna Tanah Semasa Utama Jajahan Tanah Merah, 2010 8
Guna Tanah Semasa Jajahan Tanah Merah, 2010 9
Peratus Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010 10
Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010 11
Hierarki Petempatan Jajahan Tanah Merah, Tahun 2020 13
Penekanan Pembangunan Pelancongan Bandar Sempadan Di Dalam
ECER
Kedudukan Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Pertumbuhan RSN
Kelantan
14
15
Kawasan Wilayah Pembangunan Negeri Kelantan 16
Kawasan Pemuliharaan Hutan Simpan Kekal Dan Tadahan Air 18
Sistem Rangkaian Perhubungan Dan Pengangkutan Negeri Kelantan 19
Kawasan Rancang Tepatan Bandar Tanah Merah 1999-2010 21
Cadangan Strtegi Pembangunan Dan Hierarki Petempatan, 2020 23
Teras Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 32
Fokus Dan Strategi Utama Setiap Teras Pembangunan Jajahan Tanah
Merah
33
Konep Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020 42
Strategi Sistem Perhubungan Intra Dan Inter Wilayah, Jajahan Tanah
Merah
44
Strategi Zon Keutamaan Pembangunan, Jajahan Tanh Merah, 2020 46
Strategi Pusat Pertumbuhan Utama Dan Kawasan Potensi, Jajahan
Tanah Merah, 2020
Strategi Pemeliharaan Dan Pemuliharaan Alam Sekitar, Jajahan Tanah
Merah, 2020
48
50
xi
KANDUNGAN

Perkara
Strategi Penyediaan Prasarana Bandar Dan Luar Bandar, Jajahan Tanah
Merah, 2020
Cadangan Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan pembangunan khusus jajahan tanah merah, 2020 58
Cadangan Kepadatan Kawasan Perumahan Jajahan Tanah Merah,
2020 60
Cadangan Nisbah Plot Kawasan Perniagaan Jajahan Tanah Merah,
2020 62
Cadangan Zon Keutamaan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Sempadan Kawasan Bandar Tanah Merah
Cadangan Guna Tanah Bandar Tanah Merah, 2020 81
Fokus Pembangunan Bandar Tanah Merah 2020 82
Cadangan Pembangunan Perniagaan, Bandar Tanah Merah
2020 84
Cadangan Pembangunan Perumahan, Bandar Tanah Merah, 2020 92
Cadangan Pembangunan Perindustrian, Bandar Tanah Merah, 2020 95
Penempatan Semula Industri Sedia Ada Di Kawasan Bandar Tanah
98
Merah
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan, Bandar Tanah
Merah, 2020 100
Cadangan Hierarki Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020 102
Cadangan Naik Taraf Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020 103
Cadangan Jalan Baru, Bandar Tanah Merah, 2020 106
Cadangan Jalan By-Pass Tanah Merah
Cadangan Jalan Lingkaran Bandar
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (melalui Pulau Raya)
109
Cadangan Terminal Pengangkutan Bersepadu (TM Sentral)
114
Cadangan Imej Reka Bentuk Bandar dan Landskap Bandar Tanah
Merah 120
Imej Cadangan Pembangunan Merah Walk 125
Imej Cadangan Pembangunan Taman Islam 126
Cadangan Pembangunan Merah Square
130
Guna Tanah Bukit Bunga, 2020
145
Konsep Kawasan Perniagaan Utama Bukit Bunga
147
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Bukit
Bunga, 2020 151
m/s
52
56
65
79
107
108
xii
KANDUNGAN

Perkara
Cadangan Naik Taraf Sistem Pengangkutan dan Perhubungan
Bukit Bunga, 2020
153
Guna Tanah Batu Gajah, 2020
156
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat, Batu
Gajah 160
Guna Tanah Batang Merbau, 2020
161
Pembangunan Pekan Batang Merbau 2020
164
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Batang Merbau 166
Guna Tanah Gual Ipoh, 2020 168
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Gual
Ipoh, 2020 172
Guna Tanah Kusial Baru, 2020
174
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Kusial
Bharu, 2020 178
Guna Tanah Kuala Tiga, 2020
180
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Kuala
Tiga, 2020 183
Guna Tanah Bukit Panau, 2020
185
Cadangan Peningkatan Imej Reka bentuk Bandar Landskap Bukit
Bunga 192
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Batu Gajah 193
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Batang
Merbau 194
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Gual Ipoh
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Kusial Baru
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Bukit Panau
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Kuala Tiga
Cadangan Pembangunan Perniagaan Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Pembangunan Perindustrian Jajahan Tanah Merah, 2020
204
Cadangan Kluster Perindustrian, Jajahan Tanah Merah, 2020
207
Penempatan Semula Aktiviti Industri Ternakan Burung Walit Dari Kawasan
Pusat Bandar Tanah Merah Ke Kawasan Kluster Ternakan Burung Walit 210
Cadangan Pemutihan Industri Tidak Terancang sebagai Zon
Industri Terkawal.
Cadangan Pembangunan Pelancongan, Jajahan Tanah Merah, 2020
m/s
195
196
197
198
202
212
216
xiii
KANDUNGAN

Perkara
Cadangan River Cruise Kusial Baru – Guilmard - Bandar Tanah Merah –
Bukit Panau 222
Cadangan Pembangunan Pertanian Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Kawasan Utama Penternakan Jajahan Tanah Merah, 2020
248
Cadangan Kawasan Penternakan Burung Walit, Jajahan Tanah Merah,
2020 257
Cadangan Mewujudkan Small Medium Enterprise Zone, Jajahan Tanah
Merah, 2020 259
Cadangan Projek Pembangunan Tanam Semula Getah Bermutu Tinggi,
Jajahan Tanah Merah, 2020 263
Cadangan Pembangunan Perumahan Dan Petempatan Desa Jajahan
Tanah Merah, 2020 270
Kawasan Perkampungan Utama Yang Perlu Diberi Keutamaan
271
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat
Jajahan Tanah Merah, 2020 276
Cadangan Rekreasi Dan Sukan Jajahan Tanah Merah, 2020 279
Cadangan Sistem Perhubungan dan Pengangkutan Jajahan Tanah
Merah, 2020 285
Cadangan Naik Taraf Jalan dan Jalan Baru, Jajahan Tanah Merah, 2020 287
Cadangan Pengangkutan Awam Jajahan Tanah Merah
300
Cadangan Pembangunan Sistem Infrastruktur dan Utiliti Jajahan
Tanah Merah, 2020 302
Cadangan Loji Janakuasa Elektrik, Jajahan Tanah Merah 314
Cadangan Menara Telekomukiasi dan Kawasan Liputan, Jajahan Tanah
Merah, 2020 316
Cadangan Pengurusan Tahap KSAS, Jajahan Tanah Merah, 2020
Kawasan Sensitif Alam Sekitar, Jajahan Tanah Merah, 2020
Tahap Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS), Jajahan Tanah Merah, 2020
Kawasan Central Forest Spine (CFS), Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Stesen Pemantauan Kualiti Air, Jajahan Tanah Merah, 2020.
327
Cadangan Stesen Pengawasan Kualiti Udara dan Bunyi, Jajahan Tanah
Merah, 2020 330
m/s
Taburan Kawasan Industri dan Badan Air, Jajahan Tanah Merah, 2020
331
Cadangan Pengurusan dan Kawalan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal,
Jajahan Tanah Merah, 2020 334
236
317
321
323
325
xiv
KANDUNGAN

Perkara
Cadangan Pengekalan Guna Tanah Hutan Simpan Kekal, Jajahan
Tanah Merah, 2020 339
Cadangan Pengurusan Bersepadu Sumber Tanah Berhutan, Jajahan
Tanah Merah, 2020 342
Pengurusan HSK Mengikut Klasifikasi Fungsi Tadahan Air, Jajahan Tanah
Merah, 2020 343
Pengurusan HSK Mengikut Klasifikasi Fungsi Hutan Pengeluaran, Jajahan
Tanah Merah, 2020 344
Pengurusan Hutan Bersepadu Bagi Integrasi Kawalan Alam Sekitar dan
Pengurusan Sumber Semulajadi (KSAS) , Jajahan Tanah Merah, 2020 345
Taburan Sumber Kuari di Jajahan Tanah Merah
Taburan Sumber Emas di Jajahan Tanah Merah (HSK Sokor Taku) 347
Cadangan Pengurusan Aktiviti Perlombongan Emas dan Kuari,
Jajahan Tanah Merah, 2020 350
m/s
346
xv
KANDUNGAN

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 01
Pendahuluan
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 01
Pendahuluan
1.1 Pengenalan
Rancangan Tempatan (Jajahan) perlu disediakan selaras dengan peruntukan Akta
Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172), Seksyen 12 di mana :-
Subseksyen 1 ~
Pihak berkuasa perancangan tempatan, semasa suatu draf rancangan struktur
sedang disediakan, atau sebelum Pihak Berkuasa Negeri memberikan persetujuan
mengenai suatu draf rancangan struktur yang telah disediakan, boleh, jika
difikirkannya wajar menyediakan suatu draf rancangan tempatan bagi mana-mana
bahagian kawasannya.
Subseksyen 2 ~
Jika suatu rancangan struktur bagi negeri telah berkuat kuasa, pihak berkuasa
perancangan tempatan hendaklah dengan secepat yang dapat dilaksanakan
menyediakan suatu draf rancangan tempatan bagi seluruh kawasannya.
Akta Perancangan Bandar dan Desa, 1976 (Pindaan) 2001 (Akta A1129), telah menggariskan
Rancangan Pemajuan dibahagikan kepada 4 peringkat yang melibatkan:-
Rancangan Fizikal Negara (RFN);
Rancangan Struktur (RS);
Rancangan Tempatan (RT);
Rancangan Kawasan Khas (RKK).
Sehubungan dengan itu, Rancangan Tempatan
Jajahan (RTJ) Tanah Merah ini disediakan bagi
tujuan menterjemahkan Rancangan Struktur
Negeri Kelantan, 2020 yang telah diwartakan
pada 1 Januari 2009 dan merupakan lanjutan
dari Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 -
2010 yang telah diwartakan pada 27 Mac 2003
dan akan digunapakai sehingga tahun 2013
(tempoh lanjutan dari tahun 2010).
Rancangan Tempatan ini akan menjadi alat
dalam memandu dan merancang
pembangunan Jajahan Tanah Merah sehingga
Tahun 2020 selaras dengan senario, trend
pembangunan, kedudukan dan peranan
Jajahan Tanah Merah di dalam Wilayah Ekonomi
Pantai Timur (ECER) dan Negeri Kelantan.
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
1

1.2 Kandungan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah
Laporan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah terdiri daripada 4 Jilid Utama iaitu :-
Jilid 1 : Laporan Pernyataan Bertulis
Jilid 2 : Laporan Peta Cadangan dan Kelas Kegunaan Tanah
Jilid 3 : Laporan Pengurusan dan Pelaksanaan
Jilid 4 : Laporan Program Pemudahcara Pembangunan
LAPORAN UTAMA
JILID 1 :
LAPORAN
PERNYATAAN BERTULIS
(RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Mengandungi
Pengenalan, Wawasan dan Objektif
Pembangunan, Isu-isu Strategik dan
Potensi Pembangunan, Konsep dan
Strategi Pembangunan dan Cadangan
Zon Pembangunan
JILID 2 :
LAPORAN PETA CADANGAN DAN
KELAS KEGUNAAN TANAH
(RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Mengandungi
Peta Keseluruhan, Peta Cadangan Guna
Tanah Mengikut Grid Syit Piawai (Indeks),
Kelas Kegunaan Tanah, Garis Panduan
Kawalan Pembangunan dan Garis
Panduan Pembangunan
LAPORAN SOKONGAN
JILID 3 :
LAPORAN PENGURUSAN DAN
PELAKSANAAN
(RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Melibatkan
Pengurusan dan Pelaksanaan, Penilaian
Kemampanan (SA) DAN Sistem Maklumat
Eksekutif (EIS)
JILID 4 :
LAPORAN PROGRAM
PEMUDAHCARA PEMBANGUNAN
(RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Melibatkan
‘Development Facilitation’ yang
mengandungi perincian dan justifikasi
projek, mukim atau daerah, pelan lokasi
tapak cadangan, nombor lot, gambar foto
semasa tapak, keadaan topografi dan
koordinat
Nota :
Hanya Laporan Utama (Jilid 1 dan Jilid 2) akan diwartakan sebagai dokumen rasmi,
manakala Jilid 3 dan Jilid 4 merupakan dokumen sokongan yang akan digunakan khusus
untuk kegunaan agensi / organisasi tertentu.
2
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1.3 Kawasan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah
Kedudukan Jajahan Tanah Merah Di Dalam Negeri Kelantan
Jajahan Tanah Merah yang berkeluasan 86,760 hektar terletak di tengah-tengah Negeri
Kelantan. Ia disempadani oleh beberapa jajahan lain iaitu Jajahan Pasir Mas di sebelah
utara, Jajahan Machang di sebelah timur, Jajahan Kuala Krai di sebelah selatan dan
Jajahan Jeli di sebelah barat. Disamping itu, Jajahan ini juga disempadani Negara Thailand
(Buketa) di bahagian Barat Laut yang merupakan pintu masuk ketiga utama ke Negeri
Kelantan.
Jalan Persekutuan 4 (Jalan Machang – Jeli) dan Jalan Persekutuan 129 (Jalan Pasir Mas -
Tanah Merah) merupakan sistem perhubungan utama ke Jajahan ini dari jajahan
disekitarnya.
Kedudukan Jajahan Tanah Merah Di Dalam Negeri Kelantan
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
3

Kawasan Pentadbiran : Daerah dan Mukim Jajahan Tanah Merah
Kawasan Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah melibatkan keseluruhan Jajahan
Tanah Merah yang merangkumi 3 daerah iaitu Daerah Kusial, Ulu Kusial dan Jedok dan
melibatkan 15 mukim.
Kawasan Pentadbiran Daerah dan Mukim, Jajahan Tanah Merah, 2010
Daerah Mukim Luas (Hektar) Peratus (%)
Bendang Nyior 3,140.00 3.62
Pasir Genda 7,580.00 8.74
Kusial Maka 2,800.00 3.23
Bandar Tanah Merah 80.00 0.09
Tanah Merah 2,200.00 2.54
Jumlah Kecil 15,800.00 18.21
Batang Merbau 2,460.00 2.84
Rambai 1,460.00 1.68
Kuala Paku 4,800.00 5.53
Ulu Kusial Tebing Tinggi 3,450.00 3.98
Ulu Kusial 1,210.00 1.39
Bukit Durian 3,200.00 3.69
Sokor 27,190.00 31.34
Jumlah Kecil 43,770.00 50.45
Lawang 16,240.00 18.72
Jedok Jedok 7,950.00 9.16
Nibong 3,000.00 3.46
Jumlah Kecil 27,190.00 31.34
Jumlah Keseluruhan 86,760.00 100.00
Sumber : Pejabat Tanah Dan Jajahan Tanah Merah. 2010
Pemandangan Bandar Tanah Merah
Pintu Masuk Utama ke Thailand di Bukit Bunga
Pemandangan Pembangunan Tanah Merah Sedia Ada
4
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Kawasan Pentadbiran Daerah dan Mukim, Jajahan Tanah Merah, 2010
Sumber : Pejabat Tanah Dan Jajahan Tanah Merah
PETUNJUK :
Sempadan Mukim
Sempadan Daerah
Sempadan Jajahan / Kawasan Kajian
Sungai
Rentis TNB
Rel Keretapi
Jalan
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
5

Kawasan Pentadbiran : Pihak Berkuasa Perancang Tempatan,
Jajahan Tanah Merah, 2010
Kawasan pentadbiran Jajahan Tanah Merah merangkumi keseluruhan pentadbiran Majlis
Daerah Tanah Merah di mana ianya terbahagi kepada 2 jenis iaitu:-
Kawasan Operasi seluas 5,634.02 hektar (6.49%)
Kawasan Kawalan seluas 81,125.98 hektar (93.51%).
Kawasan Pentadbiran Pihak Berkuasa Tempatan, Jajahan Tanah Merah, 2010
Kawasan
Luas
(Hektar)
Peratus
Kawasan Operasi
Bandar Tanah Merah 2,993.10 3.45
Bukit Bunga 646.45 0.75
Batu Gajah 391.71 0.45
Batang Merbau 447.80 0.52
Gual Ipoh 306.24 0.35
Bukit Panau 367.58 0.42
Bukit Mas 481.14 0.55
Jumlah Kecil 5,634.02 6.49
Kawasan Kawalan
Kawasan Selebihnya 81,125.98 93.51
Jumlah Kecil 81,125.98 93.51
Jumlah Keseluruhan 86,760.00 100.00
Sumber : Majlis Daerah Tanah Merah, 2010
PETUNJUK :
Kawasan Operasi Majlis
Kawasan Kawalan Majlis
Sempadan Daerah
Sempadan Jajahan
Sungai
Rentis TNB
Rel Keretapi
Jalan
6
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1.4 Penduduk Jajahan Tanah Merah, 2010
Berdasarkan maklumat daripada Jabatan Perangkaan, 2010, penduduk Jajahan Tanah
Merah bagi tahun 2000 adalah seramai 101,509 orang. Pada tahun 2010, penduduknya
telah bertambah kepada 116,880 orang iaitu pertambahan sebanyak 15,371 orang. Kadar
pertumbuhan purata tahunan (KPPT) penduduk 2000-2010 bagi Jajahan Tanah Merah
adalah menyamai paras purata KPPT Negeri Kelantan iaitu 1.16%. Penduduk Jajahan Tanah
Merah hanya melibatkan 7.93% sahaja daripada penduduk Negeri Kelantan pada 2010.
Jajahan
Taburan Penduduk Kelantan Mengikut Jajahan, 2000 Dan 2010
Jumlah Penduduk
Tahun 2000 Tahun 2010
KPPT (%)
Perubahan
Penduduk
% Pada
Jumlah
Tanah Merah 101,509 116,880 1.16 15,371 7.93
KELANTAN 1,313,014 1,473,456 1.16 160,442 100.00
Sumber :
Laporan Kiraan Permulaan 2010. Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia, Jabatan Perangkaan
Malaysia.
Agihan penduduk Jajahan Tanah Merah mengikut daerah dan mukim menunjukkan,
tumpuan penduduk adalah dalam Daerah Kusial (khususnya Mukim Maka dan Pasir Genda)
yang menjana sebanyak 46.04% (46,737 orang) pada tahun 2000 dan 51.57% (60,270 orang)
pada tahun 2010. Tumpuan dan peningkatan ini adalah selaras dengan kedudukan Daerah
Kusial yang berhampiran dengan Konurbasi Kota Bharu serta terdapatnya Bandar Tanah
Merah di dalam daerah ini yang merupakan pusat pentadbiran, perniagaan dan
petempatan utama Jajahan Tanah Merah.
Agihan Penduduk Jajahan Tanah Merah Mengikut Daerah dan Mukim, 2000 - 2010
Daerah dan Mukim
Tahun 2000 Tahun 2010
Penduduk Peratus Penduduk Peratus
KUSIAL 46,737 46.04 60,270 51.57
Bandar Tanah Merah 1,162 1.14 1,498 1.28
Bendang Nyior 3,650 3.60 4,707 4.03
Maka 16,558 16.31 21,352 18.27
Pasir Genda 15,480 15.25 19,962 17.08
Tanah Merah 9,887 9.74 12,750 10.91
JEDOK 27,474 27.07 28,615 24.48
Jedok 4,011 3.95 4,178 3.57
Lawang 19,062 18.78 19,853 16.99
Nibong 4,401 4.34 4,584 3.92
ULU KUSIAL 27,298 26.89 27,996 23.95
Batang Merbau 4,003 3.94 4,105 3.51
Bukit Durian 2,579 2.54 2,645 2.26
Kuala Paku 6,747 6.65 6,919 5.92
Rambai 1,608 1.58 1,649 1.41
Sokor 6,458 6.36 6,623 5.67
Tebing Tinggi 3,925 3.87 4,025 3.44
Ulu Kusial 1,978 1.95 2,029 1.74
Jumlah Keseluruhan 101,509 100.00 116,880 100.00
Sumber : Laporan Banci Penduduk, Jabatan Perangkaan Malaysia, 1991, 2000 dan Olahan 2010
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
7

1.5 Guna Tanah Semasa Jajahan Tanah Merah, 2010
Keseluruhan guna tanah utama semasa, 2010 bagi Jajahan Tanah Merah adalah guna
tanah pertanian yang meliputi kawasan seluas 54,501.69 hektar atau 62.82% daripada
keluasan jajahan. Guna tanah pertanian ini terdiri daripada tanaman getah, kelapa sawit
dan padi. Ia diikuti guna tanah perhutanan seluas 25,384.08 hektar (29.26%) dan guna tanah
kosong (tanah yang tidak/belum diusahakan) seluas 1,164.60 hektar atau 1.34%.
Kawasan tepubina yang merangkumi kawasan seluas 2,376.83 hektar hanya melibatkan
2.74% dari keluasan Jajahan. Kawasan kediaman merangkumi kawasan seluas 744.13 hektar
(0.86%), manakala kawasan perniagaan dan perindustrian hanya merangkumi kawasan
seluas 68.77 hektar (0.08%) dan 173.81 hektar (0.20%).
Guna Tanah Semasa Jajahan Tanah Merah, 2010
Guna Tanah Luas (Hektar) Peratus (%)
Kawasan Tepubina
Kawasan Perumahan (termasuk tidak terancang) 744.13 0.86
Kawasan Perniagaan (termasuk tidak terancang) 68.77 0.08
Kawasan Industri (termasuk tidak terancang dan kuari) 173.81 0.20
Kawasan Institusi dan Kemudahan Masyarakat 1,369.70 1.58
Kawasan Tanah Lapang dan Rekreasi 20.44 0.02
Jumlah Kecil 2,376.83 2.74
Rizab Pengangkutan, Infrastruktur dan Utiliti
Rizab Pengangkutan dan Perhubungan 1,291.64 1.49
Rizab Infrastruktur dan Utiliti 56.97 0.07
Jumlah Kecil 1,348.61 1.55
Rizab Hutan dan Badan Air
Rizab Hutan Simpan 25,384.08 29.26
Rizab Badan Air 1,984.19 2.29
Jumlah Kecil 27,368.28 31.54
Rizab Pertanian dan Kawasan Lain
Kawasan Pertanian 54,501.69 62.82
Kawasan Tanah Kosong (tanah tidak / belum diusahakan) 1,164.60 1.34
Jumlah Kecil 55,666.28 64.16
Jumlah Keseluruhan 86,760.00 100.00
Sumber : Kajian Lapangan Guna Tanah Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah, 2010
Peratusan Guna Tanah Semasa Utama Jajahan Tanah Merah, 2010
Kawasan
Tepubina
3%
Rizab
Pengangkutan &
Infrastruktur
2% Rizab Hutan &
Badan Air
31%
Rizab Pertanian &
Lain-lain
64%
8
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Guna Tanah Semasa Jajahan Tanah Merah, 2010
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
Perumahan Terancang
Perumahan Tidak Terancang
Perniagaan Terancang
Perniagaan Tidak Terancang
Perindustrian Tidak Terancang
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Keagamaan
Kemudahan Perkuburan
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
RIZAB BADAN AIR
Sungai
RIZAB PENGANGKUTAN DAN
INFRASTRUKTUR
Infrastruktur dan Utiliti
Jalan
Rel Keretapi
Rentis TNB
RIZAB KAWASAN PERHUTANAN
Rizab Hutan
RIZAB KAWASAN PERTANIAN
Pertanian
Tanah Tidak /Belum
Diusahakan
Sempadan Daerah
Sempadan Jajahan
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
9

1.6 Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010
Pembangunan komited melibatkan perancangan pembangunan di atas tanah pertanian
dan tanah yang tidak / belum diusahakan yang meliputi kawasan seluas 861.63 hektar
(0.99%) daripada keseluruhan kawasan Jajahan Tanah Merah.
Pembangunan guna tanah komited yang utama adalah pembangunan kawasan kediaman
dengan keluasan 582.29 hektar (67.58%). Ia disokong oleh pembangunan kemudahan
masyarakat seluas 78.25 hektar, kawasan perniagaan seluas 16.80 hektar (1.95%), serta
tanah lapang dan rekreasi (14.84 hektar). Selain daripada itu, terdapat pembangunan
sokongan yang terdiri daripada rizab pengangkutan dan perhubungan seluas 168.29 hektar
dan rizab infrastruktur dan utiliti seluas 1.16 hektar.
Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010
Guna Tanah Luas (hektar) Peratus (%)
Kawasan Kediaman 582.29 67.58
Kawasan Perniagaan 16.80 1.95
Kawasan Institusi dan Kemudahan Masyarakat 78.25 9.08
Kawasan Tanah Lapang dan Rekreasi 14.84 1.72
Rizab Pengangkutan dan Perhubungan 168.29 19.53
Rizab Infrastruktur dan Utiliti 1.16 0.13
Jumlah Keseluruhan 861.63 100.00
Sumber : Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri Kelantan, 2010
Majlis Daerah Tanah Merah, 2010
Semakan Guna Tanah Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah, 2010
Peratusan Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010
Tanah Lapang dan
Rekreasi
1.72%
Infrastruktur dan Utiliti
0.13%
Pengangkutan
19.53%
Institusi dan
Kemudahan
Masyarakat
9.08%
Perniagaan dan
Perkhidmatan
1.95%
Kediaman
67.58%
10
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Guna Tanah Komited Jajahan Tanah Merah, 2010
PETUNJUK :
GUNATANAH KOMITED
Perumahan Terancang
Perniagaan Terancang
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Keagamaan
RIZAB PENGANGKUTAN DAN
INFRASTRUKTUR
Infrastruktur dan Utiliti
Jalan
Rel Keretapi
Rentis TNB
RIZAB BADAN AIR
Sungai
Sempadan Daerah
Sempadan
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
11

1.7 Pembangunan Perbandaran / Pusat Petempatan, 2020
Secara keseluruhannya cadangan hierarki pusat-pusat petempatan bagi Jajahan Tanah
Merah menjelang tahun 2020 adalah selaras dengan hierarki di peringkat negeri dan
nasional. Menjelang tahun 2020, Jajahan Tanah Merah akan mempunyai 9 buah pusat
petempatan yang terdiri daripada Pusat Tempatan Utama hingga Pusat Pertumbuhan Desa.
Pusat Petempatan
1. Bandar Tanah
Merah
Hierarki Petempatan Jajahan Tanah Merah, Tahun 2020
Sasaran Penduduk
Fungsi / Peranan
2020
Pusat Petempatan Utama (PPU)
(Pusat Taraf Kedua Hierarki Negeri)
Pusat pentadbiran, perdagangan/komersial dan
industri peringkat daerah yang menyokong pusat
Melebihi 60,000
separa wilayah negeri
Perkhidmatan Sokongan lain
1. Bukit Bunga
2. Batu Gajah
3. Batang Merbau
4. Gual Ipoh
1. Kusial Baru
2. Kuala Tiga
3. Bukit Panau
Pusat Tempatan Kecil (PPK)
(Pusat Taraf Ketiga Hierarki Negeri)
Pusat perdagangan dengan fungsi perkhidmatan
terhad
Berperanan sebagai Pusat Perkhidmatan
penduduk tempatan terutama dalam
penyediaan kemudahan asas dan sosial
Pusat Tempatan Kecil (PPK)
(Pusat Taraf Keempat Hierarki Negeri)
Pusat perdagangan dengan fungsi perkhidmatan
terhad
Berperanan sebagai Pusat Perkhidmatan
penduduk tempatan terutama dalam
penyediaan kemudahan asas dan sosial
Pusat Pertumbuhan Desa (PPD)
(Pusat Taraf Kelima Hierarki Negeri)
Antara 10,000 – 20,000
Antara 4,000 – 10,000
4. Bukit Mas Pusat perkhidmatan bagi kawasan desa Antara 1,000 – 5,000
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003-2020
12
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Hierarki Petempatan Jajahan Tanah Merah, Tahun 2020
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003-2020
PETUNJUK :
Sempadan Daerah
Sempadan Jajahan / Kawasan Kajian
Sungai
Rentis TNB
Rel Keretapi
Jalan
Pusat Petempatan Utama (Taraf 2)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 3)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 4)
Pusat Petempatan Desa (Taraf 5)
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
13

1.8 Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Nasional
(Petikan Rancangan Fizikal Negara (RFN) Dan Wilayah
Ekonomi Pantai Timur (ECER))
Pembangunan dalam bidang pertanian dan pelancongan akan menjadi teras utama
pembangunan ECER. Untuk itu, pelancongan yang berteraskan Pelancongan Bandar
Sempadan di Bukit Bunga merupakan nadi utama ekonomi ECER di Jajahan Tanah Merah
dan Jeli dalam usaha meningkatkan kemasukan pengunjung asing dan tempatan.
Pelancongan Bandar Sempadan di Bukit Bunga, Rantau Panjang dan Pengkalan Kubor
seperti yang digariskan di dalam ECER, dijangka akan memainkan peranan penting untuk
meningkatkan tahap aktiviti ekonomi yang sedia ada di setiap kawasan tersebut dan
seterusnya akan menggalakkan pertumbuhan ekonomi setiap jajahan khasnya dan Negeri
Kelantan amnya.
Penekanan Pembangunan Pelancongan Bandar Sempadan Di Dalam ECER
PETUNJUK :
Koridor Pembangunan Pelancongan Bandar Sempadan
`
Bandar-Bandar Utama Pembangunan ECER
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003-2020
14
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1.9 Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Negeri Kelantan
(Petikan Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003 – 2020)
Umumnya, Bandar Tanah Merah merupakan kawasan pertumbuhan dan perbandaran
yang dinamik di peringkat negeri di mana ianya merupakan bandar kedua utama di Negeri
Kelantan selepas Bandar Kota Bharu. Selain itu Jajahan Tanah Merah yang terletak
ditengah-tengah Negeri Kelantan, dilihat dapat mengintegrasikan pembangunan antara
sebahagian Wilayah Kelantan Utara dengan Wilayah Kelantan Selatan bagi mewujudkan
wilayah pertumbuhan yang lebih luas dan saling menyokong selaras dengan kedudukannya
dalam konteks Konurbasi Kota Bharu.
Kedudukan Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Pertumbuhan RSN Kelantan
Sumber : Jabatan Perancangan Bandar da Desa Semenanjung Malaysia
PETUNJUK :
Pusat Teras
Pusat Sokongan Konurbasi
Pusat Sokongan Kawasan
Gabungan 1
Pusat Sokongan Kawasan
Gabungan 2
Pusat Luar Konurbasi
Bandar / Pekan
Pusat Petroleum Dan Gas
Pelabuhan Darat
Cadangan Pelabuhan
Lapangan Terbang
Universiti
Sempadan Antarabangsa
Sempadan Negeri
Sempadan Jajahan
Jaringan Sungai
Jalan Utama Sediada dan Komited
Jalan Keretapi
Cadangan Lebuhraya
Cadangan Jalan Keretapi
Cadangan Laluan Paip Gas
Bersambung daripada Kerteh ke
Tumpat
Konurbasi Kota Bharu
Kawasan Gabungan 1
Kawasan Gabungan 2
Kawasan Pembangunan
‘Polycentric’
Arah Pembangunan
Persimpangan Bertingkat
A- Kawasan Tepubina
B- Kawasan Berhalangan
Pembangunan
C- Kawasan Potensi Pembangunan
Dengan Syarat
D- Kawasan Potensi Pembangunan
E- Kawasan Hutan
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
15

Jajahan Tanah Merah yang terletak di dalam Wilayah Gabungan 1 bersama-sama Jajahan
Machang dan Jajahan Pasir Puteh serta Pekan Bukit Bunga - Jeli telah dikenalpasti sebagai
kawasan pembangunan polycentric yang akan berperanan menggerakkan pembangunan
di 4 kawasan pembangunan strategik iaitu Jeli, Tanah Merah, Machang dan Pasir Puteh,
seperti yang telah ditetapkan dalam RSN Kelantan.
Kawasan Wilayah Pembangunan Negeri Kelantan
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003-2020
PETUNJUK :
Konurbasi Kota Bharu
Wilayah Gabungan 1
Wilayah Gabungan 2
Wilayah Selatan
Kawasan Pembangunan ‘Polycentric’
Pusat Petempatan
Lapangan Terbang
Pelabuhan
Pelabuhan Darat
Sempadan Antarabangsa
Sempadan Negeri
Sempadan Jajahan
Lebuhraya
Jalanraya
Jalan Keretapi
Jaringan Sungai
16
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Fokus Pembangunan Ekonomi
Pembangunan dalam bidang pertanian dan pelancongan akan menjadi teras
utama pembangunan ECER. Pertanian komersial berskala besar akan
dikembangkan dengan penggunaan teknologi moden.
Manakala pembangunan pelancongan yang berteraskan agro-pelancongan dan
perancangan Bandar Sempadan seperti Bukit Bunga yang merupakan nadi utama
ekonomi ECER di Jajahan Tanah Merah akan terus dikembangkan. Monumen
peninggalan zaman pemerintahan British seperti Jambatan Keretapi Guillemard akan
dikekalkan dengan usaha meningkatkan kemasukan pengunjung asing dan
tempatan.
Di dalam meningkatkan peranan Jajahan Tanah Merah, asas ekonomi hendaklah
dipelbagaikan dan diperkukuhkan terutamanya dalam sektor pembuatan,
perkhidmatan, pelancongan, perindustrian perkelompokan (kluster produk kayu),
pertanian dan pendidikan dengan mengeluarkan produk-produk yang bermutu
tinggi dan kompetetif.
Kewujudan lombong emas di Sokor dan buah kuari di Jedok, menjadikan Jajahan
Tanah Merah berpotensi dalam menjana hasil pendapatan seterusnya mewujudkan
lebih banyak peluang pekerjaan serta suntikan pemacu ekonomi bagi jajahan ini.
Fokus Pembangunan Sosial
Pembangunan sumber manusia dilihat sebagai fokus pembangunan sosial utama
dengan melibatkan dua elemen penting yang mempengaruhi pertumbuhan
penduduk dan ekonomi iaitu tenaga kerja dan pekerjaan. Usaha ini dapat dijalankan
dengan meningkatkan lagi prospek pembangunan kerjaya di kawasan jajahan
seperti peluang perniagaan dan industri.
Jajahan dan Bandar Tanah Merah berpotensi untuk menjadi Bandar Dormitori
disebabkan kedudukannya yang berdekatan dengan Kota Bharu dan ditengahtengah
Negeri Kelantan. Peranan sebagai kawasan kediaman alternatif / Bandar
Dormitori adalah melalui meningkatkan/penyediaan perumahan mampu milik serta
perumahan yang pelbagai keperluan lapisan pendapatan penduduk. Selain itu
menggalakkan pembangunan institusi-institusi pendidikan dan latihan swasta dan
memperluaskan kesedaran dan penggunaan ICT.
Fokus Pembangunan Alam Sekitar
Taman Rekreasi Lata Hujan dijadikan tempat berkelah dan rekreasi yang popular di
kalangan penduduk setempat. Pengekalan sumber alam ini menjadikan ia sebagai
satu aset semulajadi yang boleh digunakan sebagai satu tarikan pelancongan
bukan sahaja kepada pelancong tempatan tetapi juga pelancong antarabangsa.
Menjadikan Hutan Simpan Kekal Sokor Takun, Sg. Jedok dan Bukit Akar sebagai Zon
Pengekalan seiring dengan keperluan RSN Kelantan.
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
17

Kawasan Pemuliharaan Hutan Simpan Kekal Dan Tadahan Air
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003-2020
PETUNJUK :
Hutan Simpan Kekal
Hutan Tadahan Air
Lebuhraya
Jalanraya
Jalan Keretapi
Sempadan Antarabangsa
Sempadan Negeri
Sempadan Jajahan
Bandar / Pekan
18
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Fokus Pembangunan Sistem Perhubungan
Jajahan Tanah Merah memfokuskan pembangunan infrastruktur perhubungan dengan
memberi keutamaan kepada meningkatkan tahap kemudahsampaian ke kawasan
bandar dan kawasan luar bandar. Perancangan infrastruktur dapat meningkatkan
aksesibliti antara wilayah dan secara langsung dapat membantu pembangunan
ekonomi dan fizikal.
Sistem Rangkaian Perhubungan Dan Pengangkutan Negeri Kelantan
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan, 2003-2020
PETUNJUK :
Lapangan Terbang
Nombor Jalan Persekutuan
Nombor Jalan Negeri
Bandar / Pekan
Pelabuhan
Pelabuhan Darat
Sempadan Antarabangsa
Sempadan Negeri
Sempadan Jajahan
Lebuh Raya Komited Dan Cadangan
Jalan Persekutuan
Jalan Negeri
Jalan Komited Dan Cadangan
Jalan Lain
Landasan Keretapi
Cadangan Landasan Keretapi
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
19

1.10 Jajahan Tanah Merah Dalam Konteks Tempatan
(Petikan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010)
Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010 yang telah diwartakan pada 27 Mac 2003
merupakan dokumen rasmi yang digunapakai dalam memandu dan merancang
pembangunan Tanah Merah sehingga Tahun 2010 (tempoh penggunaan telah dilanjutkan
sehingga 2013 atau setelah Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah, 2020 ini
diwartakan).
Kawasan Rancangan Tempatan
Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010, yang melibatkan kawasan seluas 5,634.02
hektar (13,921.91 ekar) iaitu 6.49% dari keluasan Jajahan Tanah Merah. Ia menumpukan
kepada beberapa kawasan utama iaitu 7 Blok Perancangan yang merupakan kawasan
operasi Majlis Daerah Tanah Merah pada ketika itu, iaitu :-
Kawasan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 - 2010
Blok Perancangan (BP)
Kawasan
Luas Luas
(Hektar) (Ekar)
Peratus
Blok Perancangan 1 Bandar Tanah Merah 2,993.10 7,396.08 53.13
Blok Perancangan 2 Bukit Bunga 646.45 1,597.41 11.47
Blok Perancangan 3 Batu Gajah 391.71 967.93 6.95
Blok Perancangan 4 Batang Merbau 447.8 1,106.53 7.95
Blok Perancangan 5 Gual Ipoh 306.24 756.73 5.44
Blok Perancangan 6 Bukit Panau 367.58 908.31 6.52
Blok Perancangan 7 Bukit Mas 481.14 1,188.92 8.54
Jumlah 5,634.02 13,921.91 100.00
Sumber : Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 - 2010
20
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Kawasan Rancangan Tempatan Bandar Tanah Merah, 1999 - 2010
PETUNJUK :
Kawasan Rancangan Tempatan
Luar Kawasan Rancangan Tempatan
Sempadan Daerah
Sempadan Jajahan
Sungai
Rentis TNB
Rel Keretapi
Jalan
Sumber : Majlis Daerah Tanah Merah, 2010 - 2010
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
21

Konsep Pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 - 2010
Konsep pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010, adalah :
Konsep Pembangunan Penyerakan Tertumpu
Dengan Pendekatan Fizikal Dan Ekonomi.
Konsep ini dipilih supaya memenuhi matlamat utama kajian iaitu:
Mengukuhkan perkembangan pembangunan serta dapat menarik pertumbuhan
pembangunan ke dalam kawasan kajian.
Mengukuhkan Bandar Tanah Merah sebagai pusat pentadbiran, perkhidmatan, industri
dan perniagaan utama.
Meningkatkan tahap pertumbuhan pusat-pusat petempatan supaya pertumbuhan akan
berpusat di setiap petempatan serta berfungsi sebagai sokongan kepada Bandar Tanah
Merah.
Kawasan kajian dibahagikan kepada 3 zon Pembangunan mengikut hieraki dan fungsi pusat
petempatan tersebut.
Zon
Pembangunan
Cadangan Zon Pembangunan Kawasan Kajian
Blok
Perancangan
Fungsi
Pusat pertumbuhan dan petempatan utama.
Pusat pentadbiran, perniagaan, perindustrian
dan perkhidmatan
A
BP1: Bandar Tanah
Merah
Tekanan pembangunan tertumpu ke zon A
akan disebarkan ke zon-zon pembangunan
lain supaya pembangunan adalah di keduadua
arah.
Tekanan pembangunan ini menjadi
pemangkin kepada zon-zon pembangunan
lain supaya wujud integrasi antara zon.
B
BP2: Bukit Bunga
BP3: Batu Gajah
BP4: Batang Merbau
BP5: Gual Ipoh
Pusat sokongan sekunder kepada zon A
Pusat perkhidmatan kepada kawasan sekitar.
Pengukuhan ekonomi petempatan
beraraskan pelancongan, industri kecil dan
sederhana dan perniagaan.
C
BP6: Bukit Panau
BP7 : Bukit Mas
Pusat sokongan tertier kepada zon A
22
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Berdasarkan kepada pemilihan konsep pembangunan, cadangan pembangunan kawasan
kajian adalah :-
Cadangan Strategi Pembangunan dan Hierarki Petempatan, 2020
PELAN LOKASI
Sumber : Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 - 2010
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
23

Ciri-ciri Pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 - 2010
Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010, telah menetapkan dan menggariskan
beberapa panduan dan aspek kawalan pembangunan sehingga tahun 2010 bagi 7
kawasan tersebut. Ia melibatkan aspek :-
Cadangan Zon Pembangunan
(termasuk fokus pembangunan, cadangan densiti dan nisbah plot)
Cadangan Imej dan Reka Bentuk Bandar
Cadangan Sistem Perhubungan dan Lalu Lintas
Cadangan Sistem Infrastruktur dan Utiliti
Cadangan Memperelok Alam Sekitar dan Pemuliharaan
Ringkasan Ciri-ciri Pembangunan Rancangan Tempatan Tanah Merah
Kawasan
Bandar
Tanah
Merah
Bukit Bunga
Batu Gajah
Batang
Merbau
Gual Ipoh
Bukit Panau
Bukit Mas
Fokus dan Keutamaan Pembangunan
Perniagaan Perumahan Perindustrian Kegunaan Lain
Pembangunan Semula
Bangunan Perniagaan
Lama di Pusat Bandar
Pemulihan Pasar Besar
Pembangunan Medan
Selera di Pusat Bandar
Pembangunan Pusat
Perniagaan Baru di kawasan
perindustrian sedia ada
(100.57 hektar)
Cadangan Pedestrian Mall
di Jalan Nor Zainal
Pembangunan Pusat
Perniagaan Baru di sekitar
Bukit Bunga (30 - 50 hektar)
melibatkan kompleks bebas
cukai (10 hektar), kompleks
perniagaan (20 hektar) dan
penginapan
Pembangunan semula
pusat perniagaan sedia
ada (6 hektar)
Pembangunan semula
pusat perniagaan sedia
ada
Pembangunan Pasar Awam
Pusat Pengumpulan dan
Pemasaran Hasil Pertanian
Pembangunan semula
pusat perniagaan sedia
ada
Pembangunan Pasar Awam
Pembangunan semula
pusat perniagaan sedia
ada
Pusat Pengumpulan dan
Pemasaran Hasil Pertanian
Pembangunan pusat
perniagaan baru
Pusat Pengumpulan dan
Pemasaran Hasil Pertanian
Pembangunan baru
/ zon baru sekitar
kawasan
pentadbiran MDTM
Cadangan Densiti
12 – 50 unit / hektar
Pembangunan baru
/ zon baru
Cadangan Densiti
12 – 37 unit / hektar
Pembangunan baru
/ zon baru
Cadangan Densiti
12 – 37 unit / hektar
Pembangunan baru
/ zon baru
Cadangan Densiti
12 – 37 unit / hektar
Pembangunan baru
/ zon baru
Cadangan Densiti
12 – 37 unit / hektar
Pembangunan baru
/ zon baru
Cadangan Densiti
12 – 37 unit / hektar
Pembangunan baru
/ zon baru
Cadangan Densiti
12 – 37 unit / hektar
Sumber : Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010
Pembangunan
Pusat IKS di Batu
Hitam / Maka
seluas 103.47
hektar
Kawasan Industri
Perkhidmatan /
Pusat Service
Pembangunan
IKS Bukit Bunga
seluas 21 hektar
Kawasan Industri
Perkhidmatan /
Pusat Service
Pembangunan
IKS Batang
Merbau seluas
20 hektar
Kawasan Industri
Perkhidmatan /
Pusat Service
Kawasan Industri
Perkhidmatan /
Pusat Service
Taman Bandar
(33.51 hektar)
di sekitar Bukit
Remah, Alor
Pechong,
Rizab Sg. Maka
Institusi /
kegunaan
kerajaan
seluas 110.85
hektar
Taman Bandar
di sekitar Sg.
Golok
24
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1.11 Penyelarasan Cadangan Pembangunan
(Rancangan Tempatan Tanah Merah, 1999 – 2010 dan Rancangan
Tempatan Jajahan Tanah Merah, 2010 – 2020)
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Bandar Tanah Merah
RT Tanah Merah
1999 - 2010
RT Jajahan Tanah Merah
2010 - 2020
PETA CADANGAN BANDAR TANAH MERAH (BP1)
PETA CADANGAN BANDAR TANAH MERAH
Pembangunan Semula Bangunan Perniagaan Lama di
Pusat Bandar
Pemulihan Pasar Besar
Pembangunan Medan Selera di Pusat Bandar
Pembangunan Pusat Perniagaan Baru di kawasan
perindustrian sedia ada (100.57 hektar)
Cadangan Pedestrian Mall di Jalan Nor Zainal
Pembangunan baru / zon baru sekitar kawasan
pentadbiran MDTM
Cadangan Densiti 12 – 50 unit / hektar @ 5 – 20 unit /
ekar
Pembangunan Pusat IKS di Batu Hitam / Maka seluas
103.47 hektar
Kawasan Industri Perkhidmatan / Pusat Service
Taman Bandar (33.51 hektar) di sekitar Bukit Remah,
Alor Pechong, Rizab Sg. Maka
Cadangan ini dikekalkan.
Di cadangkan Pasar Besar ditempatkan semula di
kawasan setinggan (Jalan Hospital) dan tapak sedia
ada dibangunkan sebagai pusat membeli belah dan
penginapan seperti hotel dan ‘service apartment’
Cadangan ini dikekalkan melibatkan pembangunan
semula / menaik taraf Medan Selera di rizab KTMB
dan dalam kawasan ‘Merah Walk’
Cadangan ini dikekalkan.
Cadangan ini dikekalkan dan dikembangkan
sehingga sebahagian Jalan Dato’ Nik Mustafa dan
Jalan Hilir Pasar. Kini dinamakan sebagai ‘Merah
Walk’
Cadangan ini dikekalkan dengan menjadikan
kawasan sekitar MDTM, Kediaman Pegawai Jajahan
dan Institusi di sekitarnya sebagai pembangunan
semula dan menaiktaraf kawasan institusi
Cadangan peningkatan densiti kepada 100 – 150
unit / hektar @ 40 – 60 unit / ekar
Cadangan ini dikekalkan. Namun keluasan
pembangunan untuk industri hanya 13.98 hektar.
Kawasan lain dicadangkan di zonkan semula
kepada pembangunan perumahan.
Cadangan zon ini dimansuhkan. Aktiviti
perkhidmatan / pusat service masih dibenarkan
dalam kawasan perniagaan. Tapak baru iaitu
Kawasan Perindustrian Baru Tanah Merah seluas 76
hektar telah dicadangkan di persimpangan Batu
Hitam untuk tujuan aktiviti perindustrian
perkhidmatan, ringan dan sederhana
Cadangan ini dikekalkan.
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
25

Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Bukit Bunga
RT Tanah Merah
1999 - 2010
PETA CADANGAN BUKIT BUNGA (BP2)
RT Jajahan Tanah Merah
2010 - 2020
PETA CADANGAN BUKIT BUNGA
Pembangunan Pusat Perniagaan Baru di sekitar Bukit
Bunga (30 - 50 hektar) melibatkan kompleks bebas
cukai (10 hektar), kompleks perniagaan (20 hektar)
dan penginapan
Pembangunan baru / zon baru Cadangan Densiti 12 –
37 unit / hektar @ 5 – 15 unit / ekar
Pembangunan IKS Bukit Bunga seluas 21 hektar
Kawasan Industri Perkhidmatan / Pusat Service
Institusi / kegunaan kerajaan seluas 110.85 hektar
Taman Bandar di sekitar Sg. Golok
Cadangan ini dikekalkan. Aktiviti pembangunan
khususnya kompleks / perniagaan bebas cukai
adalah tertakluk kepada keputusan Kerajaan Negeri
dan Persekutuan
Cadangan peningkatan densiti kepada 100 – 150
unit / hektar @ 40 – 60 unit / ekar
Cadangan zon ini dimansuhkan. Namun aktiviti
perkhidmatan / pusat service masih dibenarkan
dalam kawasan perniagaan / kawasan promosi
pembangunan
Cadangan zon ini dimansuhkan. Namun
pembangunan institusi dan kegunaan kerajaan
masih dibenarkan dalam kawasan perniagaan /
kawasan promosi pembangunan / kawasan
perumahan
Cadangan ini dikekalkan.
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Batu Gajah
RT Tanah Merah
1999 - 2010
PETA CADANGAN BATU GAJAH (BP3)
RT Jajahan Tanah Merah
2010 - 2020
PETA CADANGAN BATU GAJAH
Pembangunan semula pusat perniagaan sedia ada
(6 hektar)
Pembangunan baru / zon baru Cadangan Densiti 12 –
37 unit / hektar @ 5 – 15 unit / ekar
Cadangan ini dikekalkan
Cadangan peningkatan densiti kepada 30 - 100 unit
/ hektar @ 12 - 40 unit / ekar
26
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Batang Merbau
RT Tanah Merah
1999 - 2010
RT Jajahan Tanah Merah
2010 - 2020
PETA CADANGAN BATANG MERBAU (BP4)
PETA CADANGAN BATANG MERBAU
Pembangunan semula pusat perniagaan sedia ada
Pembangunan Pasar Awam
Cadangan ini dikekalkan
Pusat Pengumpulan dan Pemasaran Hasil Pertanian
Pembangunan baru / zon baru Cadangan Densiti 12 –
37 unit / hektar @ 5 – 15 unit / ekar
Pembangunan IKS Batang Merbau seluas 20 hektar
Kawasan Industri Perkhidmatan / Pusat Service
Cadangan peningkatan densiti kepada 30 - 100 unit
/ hektar @ 12 - 40 unit / ekar
Cadangan zon ini dimansuhkan. Namun aktiviti
perkhidmatan / pusat service masih dibenarkan
dalam kawasan perniagaan / kawasan promosi
pembangunan
Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Gual Ipoh
RT Tanah Merah
1999 - 2010
PETA CADANGAN GUAL IPOH (BP4)
RT Jajahan Tanah Merah
2010 - 2020
PETA CADANGAN GUAL IPOH
Pembangunan semula pusat perniagaan sedia ada
Pembangunan Pasar Awam
Pembangunan baru / zon baru Cadangan Densiti 12 –
37 unit / hektar @ 5 – 15 unit / ekar
Kawasan Industri Perkhidmatan / Pusat Service
Cadangan ini dikekalkan
Cadangan peningkatan densiti kepada 30 - 100 unit
/ hektar @ 12 - 40 unit / ekar
Cadangan zon ini dimansuhkan. Namun aktiviti
perkhidmatan / pusat service masih dibenarkan
dalam kawasan perniagaan / kawasan promosi
pembangunan
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
27

Ringkasan Penyelarasan Pembangunan – Bukit Panau
RT Tanah Merah
1999 - 2010
PETA CADANGAN BUKIT PANAU (BP5)
RT Jajahan Tanah Merah
2010 - 2020
PETA CADANGAN BUKIT PANAU
Pembangunan semula pusat perniagaan sedia ada
Pusat Pengumpulan dan Pemasaran Hasil Pertanian
Pembangunan baru / zon baru Cadangan Densiti 12 –
37 unit / hektar @ 5 – 15 unit / ekar
Cadangan ini dikekalkan
Cadangan peningkatan densiti kepada 30 - 100 unit
/ hektar @ 12 - 40 unit / ekar
28
PENDAHULUAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 02
Wawasan, Objektif Dan Teras Pembangunan
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 02
Wawasan, Objektif dan Teras Pembangunan
2.1 Wawasan Pembangunan Jajahan Tanah Merah
Selaras dengan potensi, kekuatan dan kedudukan di dalam Wilayah Ekonomi Pantai Timur
(ECER), serta peranan di dalam Negeri Kelantan, visi pembangunan Jajahan Tanah Merah
adalah untuk :-
“Membangunkan dan menjadikan
Jajahan Tanah Merah
sebagai
KAWASAN PENEMPATAN
YANG KONDUSIF
serta disokong oleh
Pembangunan Ekonomi Yang
Berdaya Saing, Peningkatan
Kualiti Hidup Yang Mampan
dan Pengurusan Sumber
Jaya yang Cekap Menjelang
Tahun 2020”
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
29

2.2 Objektif Pembangunan Jajahan Tanah Merah
Di dalam usaha untuk mencapai visi pembangunan yang telah digariskan, 10 objektif
pembangunan telah dibentuk, iaitu :-
Memperkukuhkan Jajahan Tanah Merah sebagai pemangkin pembangunan
Konurbasi Kota Bharu
Mempertingkatkan fungsi Bandar Tanah Merah sebagai Pusat Petempatan Utama di
Wilayah Gabungan 1
Memastikan petempatan-petempatan utama membantu agihan pembangunan
Jajahan yang seimbang
Mewujudkan jaringan sistem perhubungan yang menyeluruh dan berkesan
Menjadikan perindustrian, pelancongan dan pertanian sebagai penyokong
pertumbuhan ekonomi Jajahan
Pembangunan institusi pendidikan tinggi sebagai pemangkin pembangunan dan
sebaran ICT
Penyediaan infrastruktur dan kemudahan masyarakat yang mencukupi
Memastikan KSAS tidak terjejas oleh pembangunan
Merangka model pengurusan dan sistem penyampaian yang berkesan
Merancang pembangunan Jajahan seiring dengan kehendak indikator MURNINET
dan 6 Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA)
30
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

2.3 Pendekatan Hala Tuju Pembangunan Jajahan Tanah Merah
Selaras dengan hala tuju pembangunan Jajahan Tanah Merah dan visi serta objektif
pembangunan, pendekatan bagi Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah dibentuk
seperti berikut:-
Pendekatan Hala Tuju Pembangunan Jajahan Tanah Merah
“MEMBANGUNKAN DAN MENJADIKAN JAJAHAN TANAH MERAH
SEBAGAI KAWASAN PENEMPATAN YANG KONDUSIF
SERTA DISOKONG OLEH PEMBANGUNAN EKONOMI YANG BERDAYA SAING, PENINGKATAN KUALITI
HIDUP YANG MAMPAN DAN PENGURUSAN SUMBER JAYA YANG CEKAP MENJELANG TAHUN 2020”
OBJEKTIF KAJIAN TERAS KAJIAN SEKTOR KAJIAN
Memperkukuhkan
Jajahan Tanah Merah sebagai
pemangkin pembangunan
Konurbasi Kota Bharu
Mempertingkatkan fungsi Pekan
Tanah Merah sebagai Pusat
Petempatan Utama di Wilayah
Gabungan 1
Memastikan petempatanpetempatan
utama membantu
agihan pembangunan Jajahan
yang seimbang
Mewujudkan jaringan sistem
perhubungan yang menyeluruh
dan berkesan
Menjadikan perindustrian,
pelancongan dan pertanian sebagai
penyokong pertumbuhan ekonomi
Jajahan
Pembangunan institusi pendidikan
tinggi sebagai pemangkin
pembangunan dan sebaran ICT
Pembangunan
Perbandaran Yang
Kondusif dan Optimum
Pembangunan Ekonomi
Berdaya Saing
Peningkatan
Kualiti Hidup
Perspektif Makro dan Penduduk
Guna Tanah dan Fizikal
Perumahan dan Petempatan
Desa
Imej dan Reka Bentuk Bandar
Pengangkutan dan Perhubungan
Perniagaan
Perindustrian
Pelancongan
Pertanian dan Perhutanan
Landskap dan Rekreasi
Kemudahan Masyarakat
Penyediaan infrastruktur dan
kemudahan masyarakat yang
mencukupi
Memastikan KSAS tidak terjejas
oleh pembangunan
Merangka model pengurusan dan
sistem penyampaian yang
berkesan
Merancang pembangunan Jajahan
seiring dengan kehendak indikator
MURNINET
Pengurusan Sumberjaya
yang Cekap dan Mampan
Kecemerlangan
Urustadbir dan
Daya Laksana
Infrastruktur dan Utiliti
Pengurusan Semulajadi (Alam
Sekitar dan Perhutanan)
Penilaian Kemampanan
Pengurusan dan Pelaksanaan
Pengkalan Data Geo Spatial
(GIS)
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
31

2.4 Teras Pembangunan Jajahan Tanah Merah
Dalam usaha mencapai wawasan dan objektif pembangunan jajahan, 5 teras
perancangan telah dibentuk dan akan dijadikan asas utama perancangan bagi tempoh
sehingga 2020 ini :-
1. Pembangunan Perbandaran Yang Kondusif Dan Optimum
2. Pembangunan Ekonomi Berdaya Saing
3. Peningkatan Kualiti Hidup
4. Pengurusan Sumberjaya Yang Cekap Dan Mampan
5. Kecemerlangan Urus Tadbir Dan Daya Laksana
Kelima-lima teras perancangan ini merupakan intipati utama yang saling melengkapi di
dalam usaha untuk menjadikan Jajahan Tanah Merah sebagai sebuah perbandaran yang
kondusif dan berdaya saing dari aspek ekonomi, selaras dengan halatuju sebagai Bandar
Domitori.
Teras Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
TERAS 1
PEMBANGUNAN PERBANDARAN
YANG KONDUSIF DAN OPTIMA
TERAS 5
KECERMELANGAN
URUSTADBIR DAN
DAYA LAKSANA
PEMELIHARAAN
ALAM SEKITAR
PEMBANGUNAN
EKONOMI
TERAS 2
PEMBANGUNAN EKONOMI
BERDAYA SAING
PEMBANGUNAN
SOSIAL
TERAS 4
PENGURUSAN SUMBERJAYA
YANG CEKAP DAN MAMPAN
TERAS 3
PENINGKATAN
KUALITI HIDUP
32
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Fokus dan Strategi Utama Pembangunan Jajahan Tanah Merah,
2020
Fokus dan strategi utama setiap teras pembangunan Jajahan Tanah Merah meliputi :-
TERAS 1
Ke arah
PEMBANGUNAN
PERBANDARAN YANG
KONDUSIF DAN OPTIMUM
Memfokuskan kepada zon keutamaan pembangunan
yang telah ditetapkan melalui pelaksanaan pembangunan
yang telah terpilih, pembangunan komited, pembangunan
infill, re-development, re-zoning ataupun re-locate.
TERAS 2
Ke arah
PEMBANGUNAN
EKONOMI BERDAYA
SAING
Memfokuskan kepada pusat pertumbuhan bagi
menggalakkan pertumbuhan ekonomi yang bernilai
tambah secara bersepadu dan berfungsi sebagai paksi
pertumbuhan bagi Jajahan Tanah Merah khususnya dan
dalam Konurbasi Kota Bahru umumnya
TERAS 3
Ke arah
PENINGKATAN KUALITI
HIDUP
Memfokuskan kepada penyediaan prasarana bandar dan
luar bandar yang lebih ekonomik dan selesa serta
mewujudkan persekitaran hidup, kerja dan riadah yang
lebih berkualiti, selamat, sejahtera dan beridentiti.
TERAS 5
Ke arah
PENGURUSAN
SUMBERJAYA YANG
CEKAP DAN MAMPAN
Memfokuskan kepada kawasan yang telah dirizab dan
diwartakan sebagai kawasan pemeliharaan, kawasan
tanah tinggi dan berkecerunan melebihi 30 darjah,
kawasan nilai sejarah, kawasan badan air dan kawasan
tanaman makanan yang memberi kepentingan kepada
alam sekitar.
TERAS 5
Ke arah
KECEMERLANGAN
URUSTADBIR DAN DAYA
LAKSANA
Memfokuskan kepada sistem penyampaian (delivery
system) dan urus tadbir yang lebih cekap dan berkesan
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
33

TERAS 1
PEMBANGUNAN PERBANDARAN
YANG KONDUSIF DAN OPTIMUM
Fokus dan Strategi Utama
Memfokuskan kepada zon keutamaan pembangunan yang telah ditetapkan melalui pelaksanaan
pembangunan yang telah terpilih, pembangunan komited, pembangunan infill, re-development, rezoning
ataupun re-locate.
Strategi Pelaksanaan
Pembangunan perlu difokuskan kepada had pembangunan utama yang telah ditetapkan supaya
pembangunan guna tanah dan infrastruktur dapat dilaksanakan secara lebih efisien.
Pembangunan perlu dilaksanakan mengikut prinsip smart growth dengan memberi penekanan
kepada daya tampungan sesebuah bandar dengan keutamaan kepada pembangunan infill,
pembangunan semula (re-development), pengezonan semula (re-zoning) dan penempatan semula
(re-locate), pengekalan kawasan-kawasan hijau serta pemuliharaan kawasan sensitif alam sekitar
terutamanya aktiviti yang bercanggah dengan guna tanah pusat bandar dan bandar.
Kawasan kampung di dalam bandar juga akan dibangunkan selari dengan arus pembangunan di
samping mengekalkan ciri-ciri keunikan kampung-kampung tersebut
Mewujudkan rangkaian perhubungan yang lebih menyeluruh bagi meningkatkan kemudahsampaian
dan mobiliti di dalam (intra) dan di antara (inter) bandar.
Mengukuhkan sistem pengangkutan awam dan peranan terminal pengangkutan awam dan stesen
kereta api yang lebih bersepadu, efisien dan mesra pengguna.
Penekanan Pelaksanaan
Pembangunan Pusat Pertumbuhan Utama (Pembangunan Guna Tanah, Imej Bandar dan Rekabentuk
Bandar)
- Bandar Tanah Merah
- Bukit Bunga
- Batang Merbau
- Batu Gajah
- Gual Ipoh
- Kusial Baru
- Kuala Tiga
- Bukit Panau
- Bukit Mas
Pembangunan Sosial
- Pembangunan Perumahan dan Petempatan Desa
Pembangunan Sistem Perhubungan dan Infrastruktur
- Pembangunan Sistem Perhubungan dan Pengangkutan
34
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

TERAS 2
PEMBANGUNAN EKONOMI
BERDAYA SAING
Fokus dan Strategi Utama
Memfokuskan kepada pusat pertumbuhan bagi menggalakkan pertumbuhan ekonomi yang bernilai
tambah secara bersepadu dan berfungsi sebagai paksi pertumbuhan bagi Jajahan Tanah Merah
khususnya dan dalam Konurbasi Kota Bahru umumnya
Strategi Pelaksanaan
Mengukuhkan peranan Bandar Tanah Merah khasnya sebagai Pusat Pentadbiran, Pusat Perniagaan
dan Perdagangan, Pusat Pelancongan Budaya dan Bandar Dormitori serta Bukit Bunga sebagai Pusat
Pelancongan Bandar Sempadan menjelang tahun 2020.
Pengukuhan aktiviti ekonomi terutamanya perniagaan, perindustrian dan pelancongan dengan
tumpuan di kawasan pertumbuhan utama.
Mewujudkan tema-tema atau konsep-konsep perniagaan tertentu dalam kawasan pusat bandar.
Mewujudkan tema-tema atau konsep-konsep kediaman bagi mengukuhkan peranan sebagai Bandar
Dormitori.
Menyusun dan mewujudkan kluster-kluster industri bagi kawasan perindustrian sedia ada dan kawasan
baru
Penekanan Pelaksanaan
Pembangunan Ekonomi (Pembangunan Perniagaan dan Perkhidmatan)
- Bandar Tanah Merah
- Bukit Bunga
- Batang Merbau
- Batu Gajah
- Gual Ipoh
- Kusial Baru
- Kuala Tiga
- Bukit Panau
- Bukit Mas
Pembangunan Ekonomi
- Pembangunan Perindustrian
- Pembangunan Pelancongan
- Pembangunan Pertanian
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
35

TERAS 3
PENINGKATAN KUALITI HIDUP
Fokus dan Strategi Utama
Memfokuskan kepada penyediaan prasarana bandar dan luar bandar yang lebih ekonomik dan
selesa serta mewujudkan persekitaran hidup, kerja dan riadah yang lebih berkualiti, selamat, sejahtera
dan beridentiti.
Strategi Pelaksanaan
Peningkatan persekitaran kualiti bandar ke arah mewujudkan persekitaran kehidupan bandar yang
selamat, selesa dan sejahtera.
Pembentukan imej dan identiti yang bersesuaian dengan fungsi, bandar dan budaya dan adat
setempat.
Kemudahan perumahan berdasarkan kehendak pasaran selaras dengan peranan sebagai Bandar
Dormitori dan penawaran yang mencukupi berasaskan keperluan penduduk setempat.
Menyediakan kemudahan awam dan rekreasi yang mencukupi, lengkap dan mesra pengguna
dengan pengurusan dan penyelenggaraan yang berterusan selaras dengan taraf perkhidmatan
bandar, sasaran bilangan penduduk dan hierarki petempatan.
Penyediaan kemudahan infrastruktur dan utiliti perlu dipertingkatkan dan lebih komprehensif serta
memastikan pengurusan dan penyelenggaraan yang berterusan.
Penekanan Pelaksanaan
Pembangunan Sosial
- Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat
- Pembangunan Rekreasi dan Sukan
Pembangunan Infrastruktur dan Utiliti
- Pembangunan Infrastruktur dan Utiliti
36
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

TERAS 4
PENGURUSAN SUMBERJAYA
YANG CEKAP DAN MAMPAN
Fokus dan Strategi Utama
Memfokuskan kepada kawasan yang telah dirizab dan diwartakan sebagai kawasan pemeliharaan,
kawasan tanah tinggi dan berkecerunan melebihi 30 darjah, kawasan nilai sejarah, kawasan badan air
dan kawasan tanaman makanan yang memberi kepentingan kepada alam sekitar.
Strategi Pelaksanaan
Memastikan pembangunan bandar memberi penekanan kepada pengurangan pencemaran udara,
bunyi dan air serta mesra kepada sungai
Pemeliharaan kawasan sensitif alam sekitar di samping mengeksploitasi potensi sedia ada ke arah
yang lebih ekonomik
Memastikan perancangan mematuhi garis panduan yang ditetapkan terutamanya melibatkan
kawasan pinggir hutan dan pinggir sungai
Penekanan Pelaksanaan
Pemeliharaan Dan Pengurusan Alam Sekitar
- Pemeliharaan Kawasan Sensitif Alam Sekitar
- Pembangunan Sumber Semulajadi (Perhutanan dan Perlombongan)
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
37

TERAS 5
KECERMELANGAN URUSTADBIR
DAN DAYA LAKSANA
Fokus dan Strategi Utama
Memfokuskan kepada sistem penyampaian (delivery system) dan
urus tadbir yang lebih cekap dan berkesan
Strategi Pelaksanaan
Mengukuhkan fungsi Majlis Daerah Tanah Merah (MDTM) sebagai agensi utama pelaksanaan dan
penyampaian.
Mewartakan keseluruhan Jajahan Tanah Merah sebagai kawasan operasi MDTM.
Penekanan Pelaksanaan
Pembangunan Pangkalan Data
- Pembangunan Sistem Maklumat Geografi (GIS)
Penilaian Tahap Kemampanan (Sustainability Assesment)
- Penilaian Tahap Kemampanan
Pengurusan dan Pelaksanaan
- Pengurusan dan Pelaksanaan
38
WAWASAN, OBJEKTIF DAN TERAS PEMBANGUNAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 03
Konsep Pembangunan
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 03
Konsep Pembangunan
Jajahan Tanah Merah,2010-2020
3.1 Konsep Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Proses pembentukkan konsep dan strategi pembangunan Jajahan Tanah Merah adalah
berdasarkan rumusan hasil penemuan setiap teras perancangan. Di samping itu, ia juga
mengambilkira dan menghubungkaitkan beberapa pertimbangan di pelbagai peringkat,
iaitu :-
Wawasan dan Objektif Pembangunan Jajahan Tanah Merah
Hala Tuju dan Fokus Pembangunan Di Peringkat Negara, Wilayah dan Negeri
Penemuan dan Hala Tuju Teras Perancangan / Pembangunan Jajahan Tanah Merah
Selaras dengan wawasan, objektif dan teras pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020,
konsep pembangunan Jajahan Tanah Merah adalah berdasarkan:-
Fokus utama pembentukan konsep ini adalah :-
Sasaran kependudukan sebanyak
142,650 orang menjelang tahun 2020.
Memfokuskan kepada sistem
perhubungan utama dalaman (intra) dan
luaran (inter) antara kawasan bandar
dan bandar yang lain.
Memfokuskan kepada pusat
pertumbuhan utama dan kawasan
potensi bagi menggalakkan
pertumbuhan ekonomi yang bernilai
tambah secara bersepadu dan berfungsi
sebagai pusat pertumbuhan bagi
Jajahan Tanah Merah khususnya dan
dalam Konurbasi Kota Bahru umumnya.
Memfokuskan kepada pemeliharaan dan
pemuliharaan kawasan yang telah
diwartakan sebagai kawasan sensitif
alam sekitar.
Memfokuskan kepada zon keutamaan
pembangunan yang ditetapkan melalui
pelaksanaan pembangunan yang
terpilih, pembangunan komited,
pembangunan ‘infill’, ‘re-development’,
‘re-zoning’ ataupun ‘re-locate’.
Memfokuskan kepada penyediaan
prasarana bandar dan luar bandar yang
lebih ekonomik dan selesa serta
mewujudkan persekitaran hidup, kerja
dan riadah yang lebih berkualiti dan
sejahtera.
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
39

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
3.2 Komponen Utama Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Konsep dan zon pembangunan spatial jajahan yang telah dikenalpasti dan digubal
berteraskan Konsep Pembangunan Seimbang dan Bersepadu adalah melibatkan:-
a. Pusat Pertumbuhan Utama
Pusat Petempatan Utama (Tahap 2) : Bandar Tanah Merah
Pusat Petempatan Kecil (Tahap 3) : Bukit Bunga
Batang Merbau
Batu Gajah
Gual Ipoh
Pusat Petempatan Kecil (Tahap 4) : Kusial Baru
Kuala Tiga
Bukit Panau
Pusat Pertumbuhan Desa (Tahap 5) : Bukit Mas
b. Zon Keutamaan Pembangunan Perbandaran
Zon Pembangunan Perbandaran Sedia Ada
Zon Pembangunan Perbandaran Komited
Zon Pembangunan Perbandaran Cadangan Utama
Zon Pembangunan Perbandaran Cadangan Sekunder
Kawasan Had Pembangunan
c. Zon Pengekalan, Pemeliharaan dan Kawalan Pembangunan
(KSAS Tahap 1)
Zon Hutan Simpan Kekal
Zon Badan Air
Zon Sumber Sejarah
(KSAS Tahap 2)
Zon Kawalan Khusus Rizab Hutan
Zon Kawalan Khusus Rizab Badan Air
Zon Kawalan Khusus Kawasan Kuari
Zon Pertanian
e. Rangkaian Sistem Perhubungan dan Pengangkutan
Lebuhraya
Jalan Pengagih Utama
Jalan Pengagih Sekunder
Jalan Lingkaran Bandar Tanah Merah
Sistem Pengangkutan Rel
40
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Konsep Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
PUSAT PERTUMBUHAN UTAMA
Pusat Petempatan Utama (Taraf 2)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 3)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 4)
Pusat Petempatan Desa (Taraf 5)
ZON KEUTAMAAN PEMBANGUNAN PERBANDARAN
Zon Pembangunan Perbandaran Sedia Ada
Zon Pembangunan Perbandaran Komited
Zon Pembangunan Perbandaran Cadangan Utama
Zon Pembangunan Perbandaran Cadangan Sekunder
Kawasan Had Pembangunan
KAWASAN PENGEKALAN, PEMELIHARAAN DAN KAWALAN PEMBANGUNAN
- KSAS TAHAP 1
Zon Rizab Hutan Kekal
Zon Rizab Badan Air
Zon Sumber Sejarah
- KSAS TAHAP 2
Zon Kawalan Khusus Rizab Hutan Kekal
Zon Kawalan Khusus Rizab Badan Air
Zon Kawalan Khusus Kawasan Kuari
Zon Pertanian
RANGKAIAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Sekunder (66’)
Rel Kereta Api
Tumpuan Pembangunan
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
41

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
3.3 Strategi 1 : Sasaran Kependudukan, 2020
Sasaran kependudukan melebihi 142,650 orang menjelang tahun 2020
dengan memberi suntikan pembangunan khususnya di Bukit Bunga.
Keseluruhannya berdasarkan sasaran hierarki petempatan dan ke arah memperkukuhkan
Bandar Tanah Merah dan Bukit Bunga khususnya sebagai sebuah Pusat Bandar
Pelancongan Sempadan menjelang tahun 2020, adalah disasarkan jumlah minima
penduduk bagi setiap hierarki petempatan adalah seperti jadual di bawah :-
Sasaran Penduduk Mengikut Hierarki Petempatan 2020
Pusat Petempatan Fungsi / Peranan Sasaran Penduduk 2020
1. Bandar Tanah Merah
Pusat Petempatan Utama (PPU)
(Pusat Taraf Kedua Hierarki Negeri)
Melebihi 60,000
1. Bukit Bunga
2. Batu Gajah
Pusat Tempatan Kecil (PPK)
3. Batang Merbau
(Pusat Taraf Ketiga Hierarki Negeri)
Antara 10,000 – 20,000
4. Gual Ipoh
1. Kusial Baru
2. Kuala Tiga
3. Bukit Panau
4. Bukit Mas
Pusat Tempatan Kecil (PPK)
(Pusat Taraf Keempat Hierarki Negeri)
Pusat Pertumbuhan Desa (PPD)
(Pusat Taraf Kelima Hierarki Negeri)
Antara 4,000 – 10,000
Antara 1,000 – 5,000
Berdasarkan andaian tersebut, dijangka penduduk bagi Jajahan Tanah Merah pada Tahun
2020 adalah seramai 142,650 orang dengan kadar pertumbuhan purata tahunan adalah
sebanyak 2.01%. Kadar pertumbuhan ini dilihat realistik dengan kadar pertumbuhan di
peringkat Negeri Kelantan dan sasaran Jabatan Perangkaan Malaysia serta selaras dengan
sasaran hierarki petempatan yang telah ditetapkan. Penyelarasan ini mengambilkira
pertumbuhan penduduk bagi kawasan Bukit Bunga meningkat pada kadar pertumbuhan
purata 4.90% setahun kesan daripada pengukuhan peranan Bukit Bunga sebagai Bandar
Pelancongan Sempadan pada tahun 2020.
Unjuran Penduduk Jajahan Tanah Merah
Pusat Petempatan 2000 2010 2020
Bandar Tanah Merah 39,139 50,266 65,720
Bukit Bunga 8,412 8,761 14,139
Batu Gajah 19,062 19,853 20,711
Batang Merbau 9,261 10,461 12,083
Gual Ipoh 10,143 10,403 10,683
Kusial Baru 3,925 4,025 4,134
Kuala Tiga 6,458 6,623 6,802
Bukit Panau 5,108 6,488 8,378
Jumlah Keseluruhan 101,508 116,880 142,650
42
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3.4 Strategi 2 : Sistem Perhubungan Intra dan Inter Wilayah
Memfokuskan kepada sistem perhubungan utama dalaman (intra) dan
luaran (inter) antara kawasan bandar dengan bandar yang lain sama ada
perhubungan lebuhraya, jalan raya dan rel serta pengangkutan awam
Antara cadangan-cadangan utama sistem perhubungan dan pengangkutan di Jajahan
Tanah Merah adalah:-
1. Cadangan Jalan Lingkaran Bandar Tanah Merah (13 km).
2. Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Macahang – Tanah Merah
– Bukit Bunga – Jeli / Pasir Mas – Kota Bahru) / dari Jalan Persekutuan 4 (Jeli-Tanah
Merah) melalui Pulau Raya menuju ke arah Bandar Machang (34.0 km).
3. Cadangan Lebuhraya Jeli / Bukit Bunga – Pasir Mas/Rantau Panjang – Kota Bharu
(bersambung dari Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (48 km)).
4. Cadangan jalan baru bersambung dengan jalan D197 ke Ladang Sokor – Pasir
Kelang (Jajahan Kuala Krai) (5.8 km).
5. Cadangan jalan dan jambatan baru merentasi Sg. Kelantan dari Temangan
(Jajahan Kuala Krai) ke Ladang Sokor (0.5 km).
6. Cadangan jalan baru Kuala Tiga – Kg. Berdang (22 km)
7. Cadangan jalan baru dari Jalan Kg.Sat–Pulau Raya (3.85 km).
8. Menaik taraf jalan Kg. Jerangau – Kg. Panjang (11 km).
9. Naik taraf Jalan Persekutuan 4 dari 2 lorong – 4 lorong (25 km).
10. Naik taraf Jalan Persekutuan 129 dari 2 lorong – 4 lorong (14.5 km).
11. Membaik pulih jalan-jalan pertanian dan jalan-jalan ladang khasnya di kawasan luar
Bandar.
12. Menambah laluan bas henti-henti ke kawasan tumpuan lain, kawasan penempatan
dan kawasan luar Bandar.
13. Cadangan naik taraf persimpangan utama dan merbahaya
14. Cadangan Terminal Pengangkutan Bersepadu di Bandar Tanah Merah (TM Sentral).
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
43

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
Strategi Sistem Perhubungan Intra dan Inter Wilayah, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
SISTEM HIERARKI JALAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Sekunder (66’)
Sediada / Naik Taraf Jalan Utama (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf Jalan Sekunder (66’)
Rel Kereta Api
P9
Lokasi Persimpangan Yang Memerlukan Kerja
Pembaikan Geometri dan Naik Taraf)
44
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3.5 Strategi 3 : Keutamaan Pembangunan
Memfokuskan kepada zon keutamaan pembangunan
Antara fokus terhadap zon keutamaan pembangunan di Jajahan Tanah Merah adalah:-
1. Menggalakkan pembangunan di dalam kawasan sempadan had pembangunan
dan hierarki petempatan yang telah ditetapkan iaitu kawasan seluas hampir 6,000
hektar / 15,000 ekar (iaitu 28% dari 20,950 hektar / 52,000 ekar yang potensi
dibangunkan dan 18% dari 50,000 hektar / 123,500 ekar tanah boleh dibangunkan).
2. Menfokuskan pembangunan infill, pembangunan semula (kawasan industri, stor,
perniagaan usang) dalam kawasan pusat bandar.
3. Mewujudkan pusat perniagaan baru sebagai nadi baru pusat bandar Tanah Merah.
4. Menjadikan Bukit Bunga sebagai bandar kedua utama selepas Bandar Tanah Merah
dengan fokus pembangunan perniagaan, institusi, pelancongan dan kediaman.
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
45

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
Strategi Zon Keutamaan Pembangunan, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Zon Keutamaan Pembangunan (Pusat Pertumbuhan Utama)
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
Pusat Petempatan Utama
Pusat Petempatan Kecil
46
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3.6 Strategi 4 : Pertumbuhan Ekonomi
Memfokuskan kepada pusat pertumbuhan utama dan kawasan potensi
bagi menggalakkan pertumbuhan ekonomi
Antara langkah-langkah pembangunan terhadap pusat pertumbuhan utama dan kawasan
potensi di Jajahan Tanah Merah adalah:-
1. Mengukuhkan fungsi dan hierarki pusat-pusat perniagaan.
2. Membangunkan kawasan perniagaan dengan aktiviti perniagaan mengikut
keutamaan nukleus pertumbuhan bagi meningkatkan tarikan kepada pelbagai
kelompok pengguna.
3. Cadangan perniagaan informal yang moden bagi menyokong pembangunan
perniagaan di kawasan Jajahan Tanah Merah.
4. Cadangan menaiktaraf kawasan perniagaan usang.
5. Penempatan semula kawasan industri di Bandar Tanah Merah.
6. Cadangan kluster perindustrian.
7. Menekankan kawalan pembangunan perindustrian secara menyeluruh.
8. Pembangunan industri desa dan penubuhan pusat pemasaran bagi produk industri
desa.
9. Mewujudkan tapak pertanian dan penternakan baru.
10. Menjadikan sektor perhutanan sebagai bidang utama dalam menjana
pembangunan ekonomi di Jajahan Tanah Merah.
11. Penawaran insentif dalam menarik pelabur luar untuk mengusahakan aktiviti
perlombongan.
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
47

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
Strategi Pusat Pertumbuhan Utama dan Kawasan Potensi, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Zon Perbandaran
Zon Pertanian
Zon Rizab Hutan
Zon Pembangunan Industri / aktiviti industri (perkhidmatan dan IKS) dibenarkan
48
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3.7 Strategi 5 : Pemeliharaan dan Pemuliharaan Alam Sekitar
Memfokuskan kepada pemeliharaan dan pemuliharaan
kawasan sensitif alam sekitar (KSAS)
Antara langkah-langkah pemeliharaan dan pemuliharaan kawasan sensitif alam sekitar
(KSAS) di Jajahan Tanah Merah adalah:-
1. Pengekalan kawasan hutan simpan kekal.
2. Pembangunan di kawasan tanah tinggi perlu mematuhi Garis Panduan
Pembangunan di kawasan tanah tinggi.
3. Cadangan stesen pengawalan kualiti air sungai dan kekerapan pengawasan.
4. Aktiviti pembangunan tanah perlu mematuhi garis panduan yang ada.
5. Pemantauan berterusan ke atas lereng-lereng bukit dan sungai.
6. Cadangan meningkatkan infrastruktur dan kemudahan bagi lokasi sumber asli.
7. Memperketatkan kawalan ke atas fungsi hutan perlindungan hidupan liar khususnya
di kawasan hutan simpan kekal.
8. Kawalan dan pemantauan berterusan terhadap aktiviti perlombongan.
9. Mencadangkan sebahagian tanah hutan kerajaan yang berpotensi untuk dijadikan
Hutan Simpan Kekal selaras dengan cadangan Central Forest Spine (CFS).
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
49

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
Strategi Pemeliharaan dan Pemuliharaan Alam Sekitar, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
KSAS Tahap 2
KSAS Tahap 3
Luar Kawasan KSAS
Central Forest Spine
50
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3.8 Strategi 6 : Prasarana Bandar dan Luar Bandar
Memfokuskan kepada penyediaan prasarana bandar dan luar bandar
Antara langkah-langkah peningkatan penyediaan prasarana bandar dan luar bandar di
Jajahan Tanah Merah adalah:-
1. Cadangan naik taraf jalan dan jalan baru antara bandar dengan bandar dan
antara bandar dengan desa.
2. Cadangan meningkatkan imej dan kualiti bandar melalui cadangan landskap dan
kawasan taman bandar / taman permainan.
3. Cadangan pembangunan rumah mampu milik (dianggarkan keperluan tambahan
sebanyak 1,836 unit / 153 ekar – densiti rendah @ 46 ekar – densiti tinggi) di Tanah
Merah dan Bukit Bunga.
4. Cadangan loji rawatan kumbahan berpusat seluas 6.4 hektar / 15.8 ekar di Bandar
Tanah Merah dan 4 hektar / 10 ekar di Bukit Bunga.
5. Cadangan tapak pelupusan sisa pepejal di Kg. Bendang Keladi seluas 10.5 hektar /
26 ekar.
6. Cadangan pembaikan sistem perparitan dan rancangan tebatan banjir bagi Sg.
Maka, Sg. Golok, Sg. Kusial, Sg. Alor Jaba, Sg. Kepat, Sg. Manal, Sg. Tualang Bah dan
Sg. Kelantan A.
7. Cadangan kemudahan tambahan bagi kawasan pusat petempatan kecil, pusat
pertumbuhan desa dan beberapa perkampungan utama melibatkan tambahan
sekolah menengah, klinik kesihatan, perpustakaan awam, balai bomba, balai polis
dan dewan serbaguna.
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
51

(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KON SEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
Strategi Penyediaan Prasarana Bandar dan Luar Bandar, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Zon Perbandaran
Zon Pertanian
Zon Rizab Hutan
Kawasan Perkampungan
Kawasan Tumpuan Desa
52
KONSEP PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 04
Cadangan Pembangunan
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Bab 04
Cadangan Pembangunan
Jajahan Tanah Merah, 2020
4.1 Cadangan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan pembangunan bagi Jajahan Tanah Merah sehingga tahun 2020, melibatkan
kategori zon pembangunan tanah, zon pembangunan khusus, kelas kegunaan tanah dan
kawasan keutamaan pembangunan.
Zon pembangunan tanah merupakan elemen utama yang akan dijadikan panduan dalam
permohonan perancangan dan kawalan perancangan bagi Jajahan Tanah Merah
sehingga tahun 2020.
Kandungan utama Pelan Cadangan Pembangunan Jajahan, 2020 adalah meliputi :-
Zon Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020
Kawasan Pembangunan Khusus Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Kawalan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Keutamaan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan Kelas Kegunaan Tanah Jajahan Tanah Merah, 2020
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
53

4.2 Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020
Pelan Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah 2020, mengandungi 4 kategori
pembangunan dengan 20 jenis zon/kawasan pembangunan yang dikenalpasti dan
ditentukan berdasarkan jenis guna tanah. Ia melibatkan 3 status pembangunan iaitu
pembangunan / guna tanah semasa yang dikekalkan, pembangunan / guna tanah
komited dan pembangunan / guna tanah cadangan.
Guna tanah tersebut melibatkan :-
Kawasan Tepubina
i. Kawasan Kediaman Terancang / Perumahan Terancang
ii. Kawasan Perniagaan dan Perkhidmatan
iii. Kawasan Perindustrian (termasuk kuari)
iv. Kawasan Institusi dan Kegunaan Kerajaan, melibatkan :-
a. Kawasan Kemudahan Pendidikan
b. Kawasan Kemudahan Kesihatan
c. Kawasan Kemudahan Keagamaan / Tempat Ibadat
d. Kawasan Kemudahan Keselamatan
e. Kawasan Kemudahan Perkuburan
f. Kawasan Kemudahan Masyarakat Lain
v. Kawasan Kemudahan Kawasan Lapang dan Rekreasi
Rizab Pengangkutan, Infrastruktur dan Utiliti
i. Rizab Pengangkutan dan Perhubungan
ii. Rizab Infrastruktur dan Utiliti ; melibatkan :-
a. Rizab Bekalan Air
b. Rizab Bekalan Elektrik
c. Rizab Perparitan dan Saliran
d. Rizab Pembetungan
e. Rizab Tapak Pelupusan
f. Rizab Telekomunikasi
Rizab Hutan dan Badan Air
i. Rizab Hutan Simpan
ii. Rizab Badan Air
Kawasan Lain
i. Kawasan Pertanian
54
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Secara keseluruhannya, guna tanah Jajahan Tanah Merah bagi tahun 2020 masih
mengekalkan majoriti kawasan pertanian iaitu seluas 47,468.50 hektar (54.71%) dan kawasan
rizab hutan seluas 25,384.08 hektar (29.26%).
Cadangan pembangunan baru terutamanya di kawasan pusat petempatan utama turut
diberi penekanan amnya cadangan pembangunan perumahan yang menjadikan
keluasannya pada 2020 adalah 8,073.71 hektar (9.31%) dan disokong oleh guna tanah lain.
Guna Tanah
Cadangan Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020
Semasa
Dikekalkan
Guna Tanah (Hektar)
Komited
Dikekalkan
Cadangan
Baru
Guna Tanah
Utama
Luas
(Hektar)
Peratus
(%)
Kawasan Tepubina
Kawasan Perumahan
Terancang
739.41 582.29 6,752.01 8,073.71 9.31
Kawasan Perniagaan 48.09 16.8 489.73 554.62 0.64
Kawasan Industri (termasuk
kuari)
54.06 - 89.25 143.31 0.17
Kawasan Institusi dan
Kemudahan Masyarakat
(melibatkan institusi kerajaan,
kemudahan pendidikan,
kesihatan, keagamaan dan lainlain
kemudahan masyarakat)
1,367.94 78.25 7.33 1,453.52 1.68
Kawasan Lapang Dan Rekreasi 19.47 14.84 108.96 143.27 0.17
Jumlah Kecil 2,228.97 692.18 7,447.28 10,368.43 11.95
Rizab Pengangkutan, Infrastruktur dan Utiliti
Rizab Pengangkutan dan
Perhubungan
1,291.64 168.29 36.74 1,496.66 1.73
Rizab Infrastruktur dan Utiliti
(melibatkan bekalan air, elektrik,
gas, sistem perparitan dan saliran,
tapak pelupusan sampah, loji
rawatan kumbahan,
pembentungan dan
telekomunikasi)
56.97 1.16 - 58.14 0.07
Jumlah Kecil 1,348.61 169.45 36.74 1,554.80 1.79
Rizab Hutan Dan Badan Air
Rizab Hutan Simpan 25,384.08 - - 25,384.08 29.26
Rizab Badan Air 1,984.19 - - 1,984.19 2.29
Jumlah Kecil 27,368.26 - - 27,368.27 31.35
Kawasan Lain
Kawasan Pertanian 47,468.50 - - 47,468.50 54.71
Jumlah Kecil 47,468.50 - - 47,468.50 54.71
Jumlah Keseluruhan 78,415.06 861.63 7,483.31 86,760.00 100.00
Peratus 90.38 0.99 8.63 100.00
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
55

Cadangan Guna Tanah Utama Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
KAWASAN PERINDUSTRIAN
Perindustrian Sedia Ada
Perindustrian Komited
Perindustrian Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200‟)
Cadangan Jalan
Sediada / Naik Taraf (66‟) Utama (132‟ /
100‟)
Cadangan Jalan Utama (66‟)
Sediada / Naik Taraf (132‟ / 100‟)
INFRASTRUKTUR Rel Kereta DAN Api UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
RIZAB KAWASAN PERTANIAN
KAWASAN PERTANIAN
Pertanian (Selain Padi)
Pertanian (Padi)
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
Rizab Hutan
Rizab Sungai
LAIN-LAIN
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
56
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
4.3 Kawasan Pembangunan Khusus Jajahan Tanah Merah, 2020
Kawasan pembangunan khusus melibatkan 4 kategori pembangunan yang memerlukan
tindakan atau penambahbaikan dari semasa ke semasa. Ia melibatkan :-
Pengisian Pembangunan (‘Infill Development’)
Melibatkan kawasan pertanian dan belukar dalam kawasan pusat bandar atau bandar
yang dikelilingi oleh kawasan pembangunan sama ada perumahan terancang
ataupun perniagaan terancang. Cadangan ini merangkumi :-
‣ Pembangunan Perniagaan Terancang
‣ Pembangunan Perumahan Terancang
Pembangunan Semula (‘Redevelopment’)
Melibatkan kawasan perumahan, perniagaan dan institusi yang sesuai untuk
dibangunkan semula. Cadangan ini melibatkan :-
‣ Pembangunan Semula Perniagaan Tidak Terancang kepada Perniagaan
Terancang atau Perumahan Terancang
‣ Pembangunan Semula Perumahan Tidak Terancang kepada Perniagaan
Terancang atau Perumahan Terancang
‣ Pembangunan Semula Institusi kepada Perniagaan Terancang
Penempatan Semula (‘Relocate’) dan Pembangunan Semula (‘Redevelopment’)
Melibatkan kawasan perindustrian tidak terancang yang dicadangkan ditempatkan di
kawasan lain dan ia sesuai untuk dibangunkan semula kepada pembangunan lain.
Cadangan ini melibatkan :-
‣ Penempatan Semula dan Pembangunan Semula Industri Tidak Terancang
kepada Perniagaan Terancang
‣ Penempatan Semula dan Pembangunan Semula Industri Tidak Terancang
kepada Perumahan Terancang
Penempatan Semula (‘Relocate’) dan Pengezonan Semula (‘Rezoning’)
Melibatkan kawasan perindustrian atau perniagaan tidak terancang yang
dicadangkan ditempatkan di kawasan lain dan ia sesuai untuk tujuan pertanian selaras
dengan kawasan sekitarnya. Cadangan ini melibatkan :-
‣ Penempatan Semula dan Pengezonan Semula Industri Tidak Terancang
kepada Kawasan Pertanian
‣ Penempatan Semula dan Pengezonan Semula Perniagaan Tidak Terancang
kepada Kawasan Pertanian
Nota :
Maklumat terperinci pembangunan khusus, rujuk Bab 05, Bab 06, Bab 07 dan Bab 08
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
57

Cadangan Pembangunan Khusus Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
CADANGAN PENGISIAN PEMBANGUNAN (‘INFILL DEVELOPMENT’)
Pembangunan Perniagaan Terancang
Pembangunan Perumahan Terancang
CADANGAN PEMBANGUNAN SEMULA (‘REDEVELOPMENT’)
Perniagaan Tidak Terancang - Perniagaan Terancang
Perniagaan Tidak Terancang - Perumahan Terancang
Perumahan Tidak Terancang – Perniagaan Terancang
Perumahan Tidak Terancang – Perumahan Terancang
Institusi – Perniagaan Terancang
CADANGAN PENEMPATAN (‘RELOCATE’) DAN PEMBANGUNAN
SEMULA (‘REDEVELOPMENT’)
Industri Tidak Terancang - Perniagaan Terancang
Industri Tidak Terancang - Perumahan Terancang
CADANGAN PENEMPATAN (‘RELOCATE’) DAN PENGEZONAN SEMULA
(‘REZONING’)
Industri Tidak Terancang - Pertanian
Perniagaan Tidak Terancang - Pertanian
58
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
4.4 Cadangan Kawalan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
Aktiviti pembangunan dan perbandaran bukan sahaja dikawal oleh cadangan zon guna
tanah. Ia perlu disokong oleh kawalan-kawalan perancangan agar pembangunan yang
dibuat di masa akan datang tidak berlaku lebihan penawaran aktiviti dan reruang.
Cadangan kawalan pembangunan adalah melibatkan :-
Cadangan Kepadatan Kawasan Perumahan (Housing Density)
Cadangan Nisbah Plot Kawasan Perniagaan (Commercial Plot Ratio)
Cadangan Kepadatan Kawasan Perumahan (Housing Density)
Cadangan kepadatan pembangunan bagi kawasan perumahan adalah melibatkan
kawasan pembangunan baru (pembangunan komited dan cadangan baru) bagi tujuan
mengawal dan memberi suntikan pembangunan selaras dengan kehendak pasaran dan
nilai tanah bagi kawasan tertentu sehingga tahun 2020. Cadangan kepadatan ini adalah
melibatkan cadangan kawasan yang hendak dimajukan sebagai kawasan perumahan.
Insentif Penambahan Kepadatan Kawasan Perumahan
Insentif penambahan kepadatan kawasan kediaman diberi keutamaan di kawasan tertentu
seperti kawasan infill development, kawasan nilai tanah yang tinggi serta kawasan baru
yang berpotensi dan keutamaan pembangunan di masa akan datang. Ia bertujuan
memberi suntikan pembangunan dan mengimbangi pembangunan. Tumpuan utama
penambahan kepadatan ini adalah berfokus di kawasan Bandar Tanah Merah, Bukit Bunga,
Batang Merbau, Batu Gajah, Gual Ipoh dan sekitar kawasan Bandar Tanah Merah (dalam
radius 5 km daripada Bandar Tanah Merah) sebagai kawasan pertumbuhan utama Jajahan
Tanah Merah.
Cadangan Kepadatan Pembangunan Perumahan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Kawasan
Kepadatan / Ekar
Anggaran
Jenis Rumah
(maksima)
Penduduk / Ekar
Bandar Tanah Merah
40 - 60 unit
160 - 240 orang
Bukit Bunga 40 - 60 unit 160 - 240 orang
Batang Merbau,
Semua jenis
Batu Gajah
pembangunan
Gual Ipoh,Kusial Baru, Bukit
40 unit
perumahan
Panau,Kuala Tiga, Bukit
yang berkaitan
Mas
160 orang
Luar Kawasan Pusat
Petempatan
Kurang 6 unit
24 orang
Nota :
1. Anggaran purata saiz isi rumah bagi Jajahan Tanah Merah adalah 4.0
2. Insentif 60 unit / ekar diberikan khusus untuk perumahan mampu milik, kuarters kerajaan dan asrama
pelajar
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
59

Cadangan Kepadatan Kawasan Perumahan Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Densiti Tinggi dan Sederhana Tinggi (40 - 60 unit/ekar)
Densiti Sederhana (40 unit/ekar)
Kawasan Perkampungan (kurang 6 unit/ekar)
Petempatan Utama
Sistem Perhubungan
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
60
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Nisbah Plot Kawasan Perniagaan (Commercial Plot Ratio)
Cadangan nisbah plot pembangunan kawasan perniagaan adalah melibatkan kawasan
pembangunan baru (pembangunan komited dan cadangan baru) bagi tujuan mengawal
dan memberi suntikan pembangunan selaras dengan kehendak pasaran dan nilai tanah
bagi kawasan tertentu sehingga tahun 2020.
Keseluruhannya cadangan kawalan nisbah plot melibatkan :-
Cadangan Nisbah Plot Perniagaan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Nisbah Plot Keutamaan Jenis
Jenis / Kategori Pembangunan
(maksima) Bangunan
Pusat Bandar Tanah Merah
1 : 4
1 : 6
Teres
Sesebuah
Pusat Perniagaan Bukit Bunga
Kawasan perniagaan sepanjang Jalan Jedok dan Jalan
Tanah Merah – Pasir Mas
1 : 4
1 : 6
1 : 3
1 : 4
Teres
Sesebuah
Teres
Sesebuah
Pusat Perniagaan Utama
(Batang Merbau, Batu Gajah, Gual Ipoh, Kusial Baru,
Kuala Tiga, Bukit Panau)
1 : 3
1 : 4
Teres
Sesebuah
Kawasan Kejiranan
(Diluar kawasan perniagaan utama
1 : 2
1 : 2
Teres
Sesebuah
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
61

Cadangan Nisbah Plot Kawasan Perniagaan Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Plot Ratio 1 : 4 – 1 : 6
Plot Ratio 1 : 4 – 1 : 5
Plot Ratio 1 : 2 – 1 : 3
Petempatan Utama
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
Pusat Petempatan Utama (Taraf 2)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 3)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 4)
Pusat Pertumbuhan Desa (Taraf 5)
62
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
4.5 Cadangan Keutamaan Pembangunan Jajahan Tanah Merah,
2020
Keseluruhannya cadangan Zon Keutamaan Pembangunan bagi Jajahan Tanah Merah
keseluruhan melibatkan :-
Zon Keutamaan Pembangunan Utama (Tahun 2010 – 2020)
Zon Keutamaan Pembangunan Kedua (Tahun 2010 – 2020)
Zon Keutamaan Pembangunan Ketiga (Selepas 2020)
Zon Pertanian dan Perhutanan / Forest Spine
Zon Keutamaan Pembangunan Utama
Zon keutamaan Pembangunan Utama adalah merujuk kepada kawasan yang perlu diberi
perhatian khusus untuk pembangunan di masa akan datang. Keseluruhan kawasan
keutamaan pembangunan utama ini melibatkan pembangunan sedia ada dan
pembangunan komited. Pertimbangan-pertimbangan khusus diberikan bagi kawasan ini
agar perlaksanaan pembangunan mencapai tahap yang ditetapkan dan boleh
dilaksanakan dalam tempoh 5 tahun ini iaitu sehingga tahun 2020. Di samping itu, kawasan
ini dapat memainkan peranan utama sebagai nadi pembangunan Jajahan Tanah Merah.
Insentif-insentif terbaik dari aspek kepadatan pembangunan kediaman dan nisbah plot bagi
kawasan perniagaan diberikan memandangkan kawasan ini telah mempunyai asas
kemudahan perhubungan dan infrastruktur.
Fokus utama pembangunan kawasan ini adalah :-
Pembangunan infill development
Pembangunan semula (redevelopment)
Penempatan semula (relocate)
Pelaksanaan pembangunan komited
Zon Keutamaan Pembangunan Kedua
Zon keutamaan Pembangunan Kedua pula adalah merujuk kepada kawasan yang boleh
diberi perhatian untuk pembangunan di masa akan datang memandangkan kawasan ini
mempunyai potensi dan melibatkan kawasan pengantara dua kawasan pembangunan,
sama ada pembangunan sedia ada mahupun pembangunan komited. Pertimbanganpertimbangan
khusus diberikan bagi kawasan ini agar perlaksanaan pembangunan
mencapai tahap yang ditetapkan dan boleh dilaksanakan dalam tempoh 10 tahun ini iaitu
sehingga tahun 2020. Insentif-insentif sokongan dari aspek kepadatan pembangunan
kediaman dan nisbah plot bagi kawasan perniagaan diberikan memandangkan kawasan
ini telah mempunyai asas kemudahan perhubungan dan infrastruktur.
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
63

Fokus utama pembangunan kawasan ini adalah :-
Pembangunan infill development
Pembangunan baru
Zon Keutamaan Pembangunan Ketiga (Selepas 2020)
Zon keutamaan Pembangunan Ketiga pula merupakan kawasan di luar kawasan had
pembangunan tetapi mempunyai potensi pembangunan di masa akan datang selaras
dengan kedudukannya dalam koridor / laluan utama antara perbandaran dan
bersebelahan pembangunan komited. Langkah-langkah kawalan pembangunan sebelum
tahun 2020 berkaitan pembangunan kediaman, perniagaan dan perindustrian perlu dibuat
bagi mengelak berlakunya lebihan penawaran dan penyediaan kemudahan awam,
perhubungan dan infrastruktur yang tinggi.
Fokus utama pembangunan kawasan ini adalah :-
Cadangan pengekalan aktiviti pertanian
Zon Pertanian dan Perhutanan / Forest Spine
Zon pertanian dan perhutanan dicadang dikekalkan sepenuhnya sehingga tahun 2020
daripada pembangunan perumahan, perniagaan dan perindustrian. Keutamaan adalah
lebih kepada aktiviti pertanian yang lebih ekonomik khususnya aktiviti pertanian makanan.
Pengekalan dan pemuliharaan fungsi hutan simpan kekal di Jajahan Tanah Merah iaitu
Hutan Simpan Kekal Sg. Jedok, Hutan Simpan Kekal Bukit Akar dan Hutan Simpan Kekal
Sokor Takun perlu terus dilaksanakan dan dipantau agar tiada penerokaan secara haram
dilakukan ke atas hutan-hutan simpan tersebut.
Selain itu, taraf infrastruktur sedia ada dan sokongan akan ditingkatkan bagi
mengembangkan kawasan hutan simpan yang berpotensi untuk dijadikan zon aktiviti
pelancongan eko.
64
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Zon Keutamaan Pembangunan Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Keutamaan Utama
Keutamaan Kedua
Keutamaan Ketiga
Kawasan Pertanian
Kawasan Perhutanan
Petempatan Utama
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
65

4.6 Cadangan Kelas Kegunaan Tanah Jajahan Tanah Merah, 2020
Pelan Panduan Utama Pembangunan Jajahan Tanah Merah 2020 perlu dilihat bersamasama
cadangan Kelas Kegunaan Tanah bagi memperincikan setiap cadangan
pembangunan.
KEGUNAAN
KELAS A1
Perumahan Terancang
KELAS A2
Perumahan Terancang
KELAS A3
Perkampungan
Terancang
KELAS A4
Perkampungan
Tidak Terancang
KELAS A5
Kuarters Kerajaan
KELAS A6
Asrama Pelajar
KELAS B1
Runcit
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
Kondominium
Apartment
Rumah Pangsa
Rumah Bandar
Rumah Teres
Rumah Teres
Rumah Bandar
Rumah Kluster
Kampung Baru
Kampung
Tersusun
FELDA
Kampung
Orang Asli
Kampung
Nelayan
Kampung Atas
Air
Kondominium
Apartment
Rumah Pangsa
Rumah Bandar
Rumah Teres
Kondominium
Apartment
Rumah Pangsa
Rumah Bandar
Rumah Teres
KELAS A : KEDIAMAN
Rumah Kluster
Rumah Berkembar
Rumah Sesebuah
Banglo
Rumah Berkembar
Rumah Sesebuah
Banglo
FELCRA
Ladang
Rumah Kluster
Rumah Berkembar
Rumah Sesebuah
Banglo
Rumah Kluster
Rumah Berkembar
Rumah Sesebuah
Banglo
KELAS B : PERNIAGAAN DAN PERKHIDMATAN
B1a. Perniagaan pelbagai seperti pasar mini,
pasar raya
B1b. Perniagaan runcit makanan dan minuman
seperti daging, buah-buahan, sayursayuran.
B1c. Perniagaan runcit dan peralatan rumah
seperti peralatan memasak, barangan
elektrik, mesin jahit, alat muzik, perabot,
karpet, pakaian, kasut, barangan
kecantikan, barangan perhiasan, alat tulis,
jam, barangan plastik, peralatan sukan dan
cenderamata.
B1d. Perniagaan ‘hardware’ seperti mesin,
produk pertanian bukan makanan (baja,
fiber dsb, peralatan pejabat, mesin dan
peralatan
CATATAN
Densiti Tinggi/
Densiti Sederhana
(40 – 60 u/e)
Densiti
Sederhana/Rendah
(12 – 24 u/e)
Densiti Rendah
(12 u/e)
Densiti Rendah
(kurang 6 u/e)
Densiti Sederhana
(40 u/e)
Densiti Sederhana
(40 u/e)
Keutamaan dalam
kawasan
perumahan (aktiviti
sokongan dalam
kawasan pusat
kejiranan)
Jenis Bangunan :-
Kedai pejabat (mak.
4 tgkt)
66
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KEGUNAAN
KELAS B2
Borong
KELAS B3
Perkhidmatan &
Profesional
KELAS B4
Makanan dan Minuman
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
Jualan borong atau tempat penyimpanan
barang-barang mentah dan peralatan
Pasar Awam / Swasta
B3a. Pusat kewangan dan insurans seperti bank,
pengurup wang, syarikat pelaburan,
syarikat insurans, pejabat pos
B3b. Perkhidmatan hartanah dan pelancongan
seperti pemaju, agensi pelancongan
B3c. Perkhidmatan profesional seperti perunding
hartanah, guaman, akauntan, arkitek,
jurutera, jururancang
B3d. Perkhidmatan kesihatan swasta seperti
klinik, hospital dan perkhidmatan pergigian
B3e. Perkhidmatan pendidikan swasta seperti
IPTS, sekolah memandu, tadika, pusat
tuisyen
B3f.
Perkhidmatan pusat jagaan seperti pusat
jagaan orang tua, kanak-kanak (taska)
(Keperluan Tadika boleh disediakan
mengikut keperluan 2,500 penduduk @ 500
unit rumah dan tertakluk kepada kelulusan
PBT)
B3g. i) Perkhidmatan kesihatan (sensitif) seperti
pusat refleksologi, urut tradisional, SPA,
pusat kecantikan
ii) Perkhidmatan kesihatan (tidak sensitif)
seperti fitness centre, slimming centre
B3h. Perkhidmatan / Persatuan seperti Persatuan
Bulan Sabit Merah dan NGO
B3i.
B4a.
B4b.
B4c.
Perkhidmatan jagaan haiwan seperti kedai
menjual haiwan, rumah tumpangan
haiwan, klinik haiwan
Gerai/ warung/ bazar
Restoran/cafe/bistro/kopitiam/roti dan kek
Makanan Segera seperti KFC, Mc Donald,
Burger King,Pizza Hut
CATATAN
Keutamaan dalam
kawasan pusat
kejiranan. Kecuali
pasar swasta dalam
kawasan khusus
perniagaan (pusat
perniagaan utama /
sekunder)
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 3 tgkt)
Keutamaan dalam
kawasan khusus
perniagaan (pusat
perniagaan utama /
sekunder)
Jenis Bangunan :-
Kedai Pejabat (mak.
4 tgkt)
„Free standing‟
(mak. 1 : 6)
Keutamaan dalam
kawasan dalam
kawasan khusus
perniagaan (pusat
perniagaan utama /
sekunder) dan pusat
perniagaan / laluan
utama
Jenis Bangunan :-
Kedai Pejabat (mak.
4 tgkt)
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
67

KEGUNAAN
KELAS B5
Penginapan
KELAS B6
Perkhidmatan
Kenderaan
KELAS B7
Kompleks Membeli-
Belah / Pasaraya
KELAS B8
Hypermarket
KELAS B9
Tempat Letak
Kenderaan
KELAS B10
Hiburan dan Sukan
Dalam Bangunan
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
Hotel (high rise)
Motel (low rise)
“Service apartment”
Rumah tumpangan
Chalet
Hostel
‘Capsul’ (‘Bed & Breakfast’)
B6a. Perniagaan berasaskan kenderaan seperti
basikal, motosikal dan kereta meliputi
menjual, barangan alat ganti, minyak
pelincir dan aksesori.
B6b. Perkhidmatan berasaskan kenderaan
seperti basikal, motosikal dan kereta
meliputi perkhidmatan membaiki, pusat
“service”, memasang aksesori.
B6c. Cuci kereta
Kompleks membeli-belah seperti Parkson,
Mydin, JUSCO
„Hypermarket‟ seperti Giant, Tesco, Carrefour,
Mydin
Tempat Letak Kereta / Motosikal Swasta
Tempat Letak Bas
B10a. Aktiviti hiburan terkawal seperti kelab
malam, disko / “lounge”/”pub bar”/”pub
cafe”.
B10b. i) Aktiviti hiburan umum (sensitif) seperti
pusat hiburan keluarga/karaoke, internet
kafe, pusat snooker, billiard
ii) Aktiviti hiburan umum (tidak sensitif)
seperti panggung wayang/teater
B10c. Aktiviti sukan umum seperti „bowling‟,
„billard‟ dan pusat snuker, futsal
CATATAN
Keutamaan dalam
kawasan pusat
perniagaan utama /
sekunder
Jenis Bangunan :-
Kedai Pejabat (mak.
4 tgkt)
„Free standing‟
(mak. 1 : 6)
Keutamaan dalam
kawasan pusat
kejiranan, pusat
perniagaan utama /
sekunder
Jenis Bangunan :-
Kedai Pejabat (mak.
4 tgkt)
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
Keutamaan dalam
kawasan pusat
perniagaan utama /
sekunder
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
Keutamaan kawasan
khusus
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
Keutamaan dalam
kawasan pusat
perniagaan utama /
sekunder
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
Keutamaan dalam
kawasan pusat
perniagaan utama /
sekunder / kawasan
khusus
Jenis Bangunan :-
Kedai Pejabat (mak.
4 tgkt)
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
68
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KEGUNAAN
KELAS B11
Hiburan dan Sukan
Luar Bangunan
KELAS B12
Stesen Minyak
KELAS B13
Perkuburan
KELAS B14
Penternakan Burung
Walit
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
Golf dan „driving range‟
Taman Tema
Zoo Swasta
Litar Lumba
Gelenggang Futsal
Litar Terbang dan Kemudahan Lain
Kolam Renang
Stesen Minyak termasuk kedai mencuci, servis
dan kedai serbaguna.
Restoran segera seperti McD, KFC dan Burger
King
Perkuburan Swasta seperti perkuburan jirat
cina (memorial)
1. Bangunan Sesebuah
2. Bangunan Berkembar
3. Bangunan Teres
KELAS C : PERINDUSTRIAN
CATATAN
Keutamaan dalam
kawasan pusat
perniagaan utama /
sekunder / kawasan
khusus
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 1 : 3)
Keutamaan dalam
kawasan pusat
kejiranan, pusat
perniagaan utama /
sekunder
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 1 : 2)
Keutamaan dalam
kawasan khusus
Jenis Bangunan :-
„Free standing‟
(mak. 1 : 2)
Keutamaan dalam
kawasan
perniagaan terpilih
dengan rekabentuk
dan fasad
bangunan yang
bersesuaian
Lokasi hendaklah
100 meter dari
kawasan
perumahan
KELAS C1
Industri Perkhidmatan
1. Bengkel servis kenderaan
2. Menjual, servis dan baiki mesin
3. Percetakan
4. Membuat papan tanda dan iklan
Tidak memerlukan
zon penampan.
Dibenarkan dalam
kawasan
perniagaan
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
69

KEGUNAAN
KELAS C2
Industri Ringan
(Kelas A dan B)
KELAS C3
Industri Sederhana
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
1. Industri Kraftangan
2. Industri pembuatan barangan tekstil (barangan
kelengkapan)
3. Kilang pakaian
4. Industri membuat pakaian dan tempahan
jahitan.
5. Industri pakaian-pakaian lain (yang terdapat di
aktiviti (1)- (4) di atas )
6. Industri pembuatan bekas berasaskan kayu dan
rotan dan barangan kecil rotan,
mensiang,buluh dan mengkuang.
7. Industri pembuatan barangan berasaskan kayu
dan kabus
8. Industri pembuatan kasut berasaskan getah.
9. Industri pembuatan penyapu berus dan mop.
10. Industri membuat payung
11. Kilang teh
12. Kilang tenunan dan anyaman gentian gentian
semulajadi kapas,jerami,sutera,bulu biri-
Biri,sabut kelapa)
13. Industri memproses rotan
14. Industri membuat tali, kabel, jaring dan lain-lain
pintalan.
15. Industri pembuatan barangan berasaskan kulit
dan gentian kulit (kecuali kasut dan pakaian)
16. Industri pembuatan kasut (bukan berasaskan
getah dan plastik)
17. Industri pembuatan kotak daripada kertas dan
kertas keras.
18. Industri pembungkusan barangan farmasi.
19. Gudang (tempat simpan barangan sementara ,
seperti gudang getah , plastik , kontena)
1. Kilang aiskrim
2. Kilang produk tenusu lain (keju,krimer, susu
segar, susu tepung, minyak sapi, dan lain-lain.
3. Industri mengetin nanas.
4. Industri mengetin dan mengawet buahbuahan
(selain nenas) dan sayur-sayuran)
5. Industri mengetin makanan laut yang telah
diawet dan diproses
6. Kilang beras bersaiz kecil (memproses padi
tanaman sendiri sahaja)
7. Kilang mengisar tepung
8. Kilang sagu dan ubi kayu
9. Kilang biskut
10. Kilang roti
11. Industri pembuatan koko,coklat dan manisan
12. Kilang ais (kecuali yang berasaskan bahan
kimia
13. Kilang kopi.
14. Industri pembuatan mihun, mi dan produk
berkaitan lain.
15. Industri rempah ratus dan serbuk kari.
16. Industri pembuatan kanji dan produknya
17. Industri pembuatan produk-produk lain (yang
tidak terdapat di aktiviti (1) –(16)di atas)
CATATAN
Zon penampan
seluas 30m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
Zon penampan
seluas 50m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
Zon penampan
seluas 250m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
70
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KEGUNAAN
KELAS C3
Industri Sederhana
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
18. Industri pembuatan makanan dan haiwan
tersedia.
19. Industri minuman ringan dan air berkarbonat.
20. Industri pembuatan produk tembakau.
21. Kilang mewarna, meluntur, mencetak dan
menghasilkan benang dan fabrik (selain
daripada batik)
22. Industri membuat batik
23. Kilang tekstil sintetik
24. Industri pembuatan tekstil utama lain.
25. Kilang pakaian berasaskan mengait.
26. Industri pembuatan permaidani dan hamparan
27. Industri pembuatan tekstil yang tidak terdapat
di aktiviti (21)-(26)
28. Industri menyamak kulit.
29. Industri pakaian berbulu.
30. Pembuatan perabot dan alat pemasangan
(kecuali barangan logam)
31. Industri mencetak, penerbitan dan keduaduanya
32. Industri pembuatan sabun dan barangan
cucian.
33. Industri pembuatan barangan wangian ,
kosmetik dan dandanan.
34. Kilang mancis
35. Kilang pembuatan produk plastik domestik
36. Industri pembuatan tembikar dan barangan
berasaskan tanah liat.
37. Kilang produk berasaskan batu dan batu
potong.
38. Industri pembuatan barangan kutleri , alat
tangan dan perkakasan (kecuali menukang
logam timah dan besi)
39. Kilang pembuatan produk logam timah dan
besi
40. Kilang pembuatan produk berkomponen logam
41. Kilang pembuatan bekas timah dan logam.
42. Kilang pembuatan wayar dan produk wayar.
43. Industri pembuatan produk berasaskan loyang,
tembaga,pewter dan aluminium.
44. Industri pembuatan bahan-bahan lain
berasaskan komponen logam
45. Kilang alat jentera dan kelengkapan
46. Kilang pembuatan mesin pejabat, komputer
dan mesin pengiraan.
47. Kilang pembuatan gramafon dan pita
magnatik pra-rakaman
48. Kilang kabel dan wayar
49. Kilang tiub dan lampu elektrik
50. Kilang peralatan radas elektrik
51. Industri pembuatan pelbagai kelengkapan
elektrik
52. Pembuatan dan pemasangan basikal, basikal
roda tiga dan beca.
CATATAN
Zon penampan
seluas 500m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
71

KEGUNAAN
KELAS C4
Industri Berat
AKTIVITI / BANGUNAN
BERSESUAIAN / DIBENARKAN
53. Kilang pembuatan peralatan pengangkutan
54. Kilang pembuatan barangan fotografi dan
optik
55. Kilang pembuatan jam tangan dan jam.
56. Kilang pembuatan barangan kemas dan yang
berkaitan
57. Kilang pembuatan peralatan muzik
58. Kilang pembuatan barangan sukan
59. Kilang pembuatan pen, pensil,bekalan pejabat
dan alat seni lukis.
60. Industri pembuatan alat mainan kanak-kanak
61. Industri- industri pembuatan lain
62. Stor dan gudang
63. Industri perkhidmatan lain yang berkaitan
pengangkutan (penghantaran)
64. Bengkel membaiki kenderaan bermotor dan
berjentera
1. Industri perlombongan batu arang
2. Industri pengeluaran gas asli dan petroleum.
3. Industri perlombongan bijih besi
4. Industri pengorekan bijih timah
5. Industri perlombongan bijih timah (selain
pengorekan)
6. Industri mendulang
7. Industri rawatan amang
8. Industri perlombongan bauskit, emas,tembaga,
antimoni
9. Industri perlombongan logam yang tidak
mengandungi ferum ( unsur logam yang
digunakan untuk membuat keluli besi)
10. Industri kuari batu kapur
11. Industri kuari-kuari lain
12. Kilang penyembelihan , penyediaan dan
pengawetan daging
13. Industri pembuatan minyak kelapa
14. Industri pembuatan minyak kelapa sawit
15. Industri pembuatan minyak isirong kelapa sawit
16. Industri pembuatan minyak dan lemak sayuran
dan haiwan
17. Kilang-kilang bijirin lain
18. Kilang gula dan kilang penapis
19. Industri menyuling ,menjernihkan dan
mengadun spirit
20. Industri wain
21. Kilang minuman keras
22. Kilang papan
23. Industri pembuatan pulpa, kertas dan kertas
keras
24. Industri pembuatan gas untuk kegunaan
industri (mampat, cecair atau pepejal)
25. Industri pembuatan bahan kimia industri asas
lain kecuali baja
CATATAN
Zon penampan
seluas 500m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
Zon penampan
seluas 500m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
72
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KEGUNAAN AKTIVITI / BANGUNAN CATATAN
KELAS C4
Industri Berat
26. Industri pembuatan baja dan racun serangga
27. Industri pembuatan resin sintetik , bahan plastik
dan gentian tiruan kecuali kaca
28. Industri pembuatan cat, varnish dan laker
29. Industri pembuatan ubat-ubatan
30. Industri pembuatan produk kimia
31. Kilang penapisan petroleum
32. Industri pembuatan produk lain berasaskan
petroleum dan batu arang
33. Industri tayar dan tiub
34. Industri mengisar semula getah dan proses
lateks getah
35. Rumah asap getah
36. Industri pembuatan produk getah lain
37. Kilang pembuatan kaca dan produk kaca
38. Kilang pembuatan kapur dan plaster
39. Industri pembuatan barang berasaskan
tanah liat
40. Industri pembuatan simen hidraulik
41. Industri pembuatan simen dan produk konkrit.
42. Industri pembuatan produk mineralbukan
logam lain
43. Industri primer besi dan keluli
44. Faundri (melebur logam atau kaca)
45. Industri asas besi dan keluli lain
46. Industri melebur timah
47. Industri kitar semula timah
48. Industri asas logam lain yang tidak
mengandungi ferum (unsure logam yang
digunakan untuk membuat keluli besi)
49. Kilang pembuatan enjin dan turbin
50. Kilang pembuatan jentera dan kelengkapan
pertanian
51. Kilang pembuatan jentera kayu dan logam
52. Kilang pembuatan jentera dan kelengkapan
industri khas (kecuali jentera kayu dan logam
53. Kilang pembuatan mesin pendingin beku ,
ekzos, pengudaraan dan penyamanan udara.
54. Kilang pembuatan jentera dan radas elektrik
bagi industri
55. Kilang pembuatan radio ,televisyen dan
kelengkapan rakaman
56. Kilang pembuatan semi konduktor, komponen
elektrik lain dan kelengkapan komunikasi serta
radas
57. Kilang pembuatan peralatan elektrik dan
kelengkapan rumah
58. Kilang bateri dan sel kering
59. Industri membina dan membaiki kapal
60. Kilang pembuatan peralatan landasan
61. Kilang pembuatan badan kenderaan bermotor
62. Kilang pembuatan dan pemasangan
kenderaan bermotor
63. Industri pembuatan aksesori dan bahagian
kenderaan bermotor
Zon penampan
seluas 500m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
73

KEGUNAAN AKTIVITI / BANGUNAN CATATAN
KELAS C4
Industri Berat
KELAS C5
Industri Khas
KELAS C6
Perusahaan Kecil &
Sederhana / Kotej
Industri
KELAS C7
Industri Desa
KELAS C8
Kuari / Lombong
KELAS C9
Asrama Pekerja
Densiti Sederhana
(40 u/e)
64. Kilang pembuatan dan pemasangan motosikal
dan skuter
65. Industri pembuatan pesawat udara
66. Industri pembuatan kelengkapan mengukur
dan mengawal untuk kegunaan professional
dan saintifik
67. Industri jana kuasa dan lampu elektrik
68. Industri bekalan wap dan air panas
69. Industri bekalan dan kerja perusahaan air
70. Industri pembuatan dan pengedaran gas
71. Sanitari dan perkhidmatan yang berkaitan
72. Loji tenaga berasaskan fosil
73. Insenerator bahan kimia
74. Industri penghasilan bahan
radioaktif,memproses bahan buangan nuklear
atau penghasilan komponen nuklear
75. Industri memproses bahan buangan toksid dan
sisa berbahaya
76. Kompleks kargo berbahaya
77. Industri olahan dan kitar semula sisa buangan
berjadual
78. Industri penternakan komersialN
1. Industri berteknologi tinggi
2. Industri penerbangan
Industri berasaskan sumber tempatan seperti
batik, kerepek , kicap, sos, kuih-muih, makanan
tradisional, jahitan, sulaman
Industri berasaskan sumber tempatan seperti
batik, kerepek , kicap, sos, kuih-muih, makanan
tradisional
Kuari / Lombong
Kondominium
Apartment
Rumah Pangsa
Rumah Bandar
Rumah Teres
Rumah Berkembar
Rumah Sesebuah /
Banglo
Zon penampan
seluas 500m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
Zon penampan
seluas 200m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Hanya dalam
kawasan
perindustrian
khusus
Tidak
memerlukan zon
penampan.
Sebahagiannya
dibenarkan
dalam kawasan
perkampungan
Tidak
memerlukan zon
penampan.
Sebahagiannya
dibenarkan
dalam kawasan
perkampungan
Zon penampan
seluas 500m dari
kawasan
perumahan /
institusi.
Keutamaan dalam
kawasan industri
74
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KEGUNAAN AKTIVITI / BANGUNAN CATATAN
KELAS C10
Penternakan Burung
Walit
Bangunan Sesebuah
Bangunan Berkembar
Bangunan Teres
KELAS D : INSTITUSI
Keutamaan
dalam kawasan
perindustrian
terpilih dengan
rekabentuk dan
fasad bangunan
yang bersesuaian
Lokasi hendaklah
100 meter dari
kawasan
perumahan
KELAS D1
Kegunaan Khas
KELAS D2
Institusi dan
Kegunaan Kerajaan
KELAS D3
Kemudahan Rumah
Kebajikan
KELAS E1
Kemudahan Pendidikan
KELAS E2
Kemudahan Kesihatan
Istana
Kediaman Kerabat DiRaja
Institusi pengajian tinggi awam (IPTA)
Pusat latihan
Maktab / politeknik
Pejabat kerajaan
Pihak berkuasa tempatan seperti majlis
bandaraya, majlis perbandaran dan majlis
daerah
Pameran kebudayaan (muzium, galeri kesenian)
Kedutaan
Mahkamah
Pusat-pusat tahanan/penjara reman
Pusat makmal penyelidikan
Kem tentera
Badan berkanun
Perpustakaan negeri / daerah
Hospital negeri / daerah
Ibu pejabat polis kontijen / daerah
Balai bomba dan penyelamat
Perpustakaan awam
Rumah anak yatim
Rumah warga emas
Rumah orang kurang upaya/ istimewa seperti
kurang upaya penglihatan, kurang upaya
pendengaran, kurang upaya fizikal, masalah
pembelajaran, kurang upaya pertuturan, kurang
upaya mental dan kurang upaya pelbagai
(Multiple disablilities)
Rumah persatuan/ pertubuhan
Pusat pemulihan akhlak
Taska
KELAS E : KEMUDAHAN AWAM
Sekolah menengah (termasuk sekolah jenis
kebangsaan)
Sekolah rendah (termasuk sekolah jenis
kebangsaan)
Sekolah agama
Tadika
Klinik desa
Klinik kesihatan
Klinik pergigian
Kemudahan
yang lebih
bersifat wilayah
atau berperanan
utama dalam
menyokong
pusat jajahan /
hierarki pusat
pertumbuhan
utama
Kemudahan
yang lebih
bersifat
menyokong
permohonan
perancangan
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
75

KEGUNAAN AKTIVITI / BANGUNAN CATATAN
KELAS E3
Kemudahan
Keagamaan
KELAS E4
Kemudahan
Perkuburan
KELAS E5
Kemudahan
Keselamatan
KELAS E6
Kemudahan lain-lain
KELAS F1
Kawasan Rekreasi dan
Kemudahan Sukan
KELAS F2
Kemudahan Tanah
Lapang / Rekreasi
Awam
KELAS G1
Jalan
KELAS G2
Landasan
KELAS G3
Kemudahan
Pengangkutan
Masjid
Surau
Gereja
Tokong
Islam
Jirat cina
Buddha
Kristian
Kuil
Tempat ibadat penganut
lain
Persatuan agama
Hindu / sikh
Rumah mayat
Krematoria/tempat
pembakaran mayat
Balai polis
Pondok Polis (Dalam Lot Kedai Pejabat)
Rela
Dewan serbaguna awam
Dewan orang ramai
Balai raya
Perpustakaan desa
KRT
KELAS F : KEMUDAHAN REKREASI
Taman nasional
Taman botani
Taman bandar
Taman khas
Stadium / Kompleks sukan
Taman wilayah/ negeri
Hutan Bandar
Padang polo
Litar lumba
Lapang sasar
Zoo
Taman tempatan
Padang kejiranan
Padang permainan
Lot permainan
Zon penampan
KELAS G : PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Lebuhraya
Jalan Persekutuan
Jalan Negeri
Jalan Bandaran
Jalan Tempatan
Landasan keretapi
Landasan monorail, landasan LRT / MRT
Landasan terbang
Lapangan terbang/ landasan terbang
Pelabuhan laut / pelabuhan darat
Pusat Marina
Terminal pengangkutan bersepadu /terminal/
stesen awam (bas, teksi, keretapi LRT)
Terminal/ jeti feri / jeti bot
Jeti nelayan
Pusat membaiki kapal
Tempat letak kereta / lori / motosikal awam
Stesen pemindahan kargo
Kemudahan yang
lebih bersifat
menyokong
permohonan
perancangan
Kemudahan
yang lebih
bersifat wilayah
atau berperanan
utama dalam
menyokong
pusat jajahan /
hierarki pusat
pertumbuhan
utama
Kemudahan
yang lebih
bersifat
menyokong
permohonan
perancangan
76
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
KEGUNAAN AKTIVITI / BANGUNAN CATATAN
KELAS H1
Bekalan Elektrik
KELAS H2
Bekalan Gas
KELAS H3
Bekalan Air
KELAS H4
Saliran dan Perparitan
KELAS H5
Telekomunikasi
KELAS H6
Pelupusan Sisa Pepejal
KELAS H7
Pelupusan Sisa Toksid
KELAS H8
Pembetungan
KELAS H : INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Talian Rentis
Stesen janakuasa elektrik
Loji janakuasa hidro
Pencawang masuk utama (PMU)
Pencawang pembahagi utama (PPU)
Pencawang Elektrik (PE)
Stesen suis utama (SSU)
Laluan paip gas PGU I, Laluan paip gas PGU II,
Laluan paip gas PGU III
“City gates”
Stesen pengagih gas
Empangan
Paip pengaliran air antara negara/
negeri/daerah
Loji rawatan air
Loji air
Takat pengambilan air
Takat pengambilan air bawah tanah
Rumah pam bekalan air
Tangki air
KELAS H : INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Kolam takungan
Kolam tadahan
Stesen pam
Saliran pertanian
Rangkaian sistem perparitan
Pintu air
Satelit bumi
Stesen VSAT
Stesen radio selular
„Exchange‟ stesen
Bangunan ibu sawat
Stesen bukit
Stesen radio / televisyen
Menara radar/ Antena
IT Hub
Pemancar utama
Rangkaian Telekomunikasi
Pusat pemindahan („transfer station‟)
Tapak pelupusan
insinerator
Loji rawatan – kimia / berbahaya
Pusat pertukaran – kimia / berbahaya
Loji incinerator – kimia / berbahaya
Loji rawatan – klinikal
Pusat pertukaran – klinikal
Loji Incinerator – klinikal
Timbus terkawal – klinikal
Loji rawatan – radioaktif
Pusat pertukaran – radioaktif
Timbus - radioaktif
Kolam pengoksidaan
Loji rawatan kumbahan
Tangki najis
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
77

KEGUNAAN AKTIVITI / BANGUNAN CATATAN
KELAS I : PERTANIAN DAN PENTERNAKAN
KELAS I1
Pertanian
KELAS I2
Penternakan
Getah
Kelapa sawit
Padi
Lain-lain jenis pertanian
Ayam
Lembu
Tenusu
Ternakan
campuran
Itik
Angsa
Kambing
Biri-biri
Lain-lain ternakan
KELAS I3
Akuakultur
KELAS I4
Perkampungan
Tidak Terancang
6 unit / ekar
KELAS I5
Penternakan Burung
Walit
Air masin
Air tawar
Air payau
Kampung Tradisi (luar bandar dan bukan zon
kediaman)
Bangunan Sesebuah
Bangunan Berkembar
Bangunan Teres
KELAS J : RIZAB HUTAN
Selaras dengan
Kanun Tanah
Negara
Keutamaan
dalam kawasan
pertanian terpilih
dengan
rekabentuk dan
fasad bangunan
yang bersesuaian
Lokasi hendaklah
100 meter dari
kawasan
perumahan
KELAS J1
Perhutanan
Hutan darat
Hutan tanah lembab
Hutan tanah gambut
Hutan yang dibersihkan
KELAS K : RIZAB BADAN AIR
KELAS K1
Badan Air
KELAS K2
Pantai
Semulajadi seperti sungai, tasik, paya, lagun
dan laut
Buatan seperti bekas lombong, tasik rekreasi
dan tasik empangan
Semulajadi seperti pantai awam, pantai hutan
Tambak seperti pantai awam, pantai hutan
Nota :
1. Warna dalam peta cadangan adalah merujuk kepada Kegunaan (LAPISAN PERTAMA Kelas
Kegunaan Tanah)
2. Dicadangkan Kelas, Kegunaan dan Aktiviti dalam Jadual Kelas Kegunaan Tanah ini
diselaraskan dengan Level 1 (Guna Tanah), Level 2 (Aktiviti) dan Level 3 (Aktiviti2) dalam
attribute data
78
CADANGAN PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 05
Cadangan Pembangunan Bandar Tanah Merah,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 05
Cadangan Pembangunan
Bandar Tanah Merah, 2010-2020
5.1 Latar Belakang Bandar Tanah Merah
Bandar Tanah Merah merupakan Pusat Pentadbiran, Pusat Perniagaan dan Pusat
Petempatan utama bagi Jajahan Tanah Merah. Kawasan Bandar Tanah Merah yang
berkeluasan 5,418.90 hektar iaitu meliputi 6.24% dari keluasan jajahan, telah dikenalpasti
akan memainkan peranan utama, bukan sahaja di peringkat jajahan malahan di peringkat
Negeri dan Konurbasi Kota Bharu.
Cadangan Pusat Bandar dan Pusat Perniagaan Tanah Merah, 2020 melibatkan kawasan
seluas 255.5 hektar yang merangkumi Pusat Bandar dan Pusat Perniagaan Sedia Ada seluas
128.5 hektar dan Cadangan Pusat Perniagaan Baru seluas 127 hektar. Perkembangan ini
adalah selaras dengan perkembangan pembangunan Bandar Tanah Merah lebih berdaya
maju, ekonomik dan komprehensif serta pertumbuhan penduduk yang terus meningkat.
Sempadan Kawasan Bandar Tanah Merah
PETUNJUK :
Pusat Bandar / Perniagaan Sedia Ada
Pusat Perniagaan Baru
Kawasan Sempadan Bandar Tanah Merah
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
79

5.2 Cadangan Zon Guna Tanah Bandar Tanah Merah, 2020
Secara keseluruhannya, zon guna tanah utama bagi Bandar Tanah Merah 2020 adalah
kawasan perumahan terancang yang merangkumi kawasan seluas 4,087.61 hektar iaitu
75.43% daripada keluasan keseluruhan Bandar Tanah Merah. Ianya terdiri daripada
pembangunan perumahan terancang semasa yang dikekalkan, pembangunan komited
dan cadangan zoning baru.
Selain itu, guna tanah perniagaan merangkumi kawasan seluas 220.40 hektar (4.07%) di
mana ianya adalah termasuk pembangunan perniagaan semasa, komited dan juga
cadangan pusat perniagaan baru yang berperanan sebagai Pusat Perniagaan Baru bagi
Tanah Merah.
Terdapat juga kawasan perindustrian baru yang telah dizonkan di kawasan persimpangan
utama Jalan Tanah Merah – Kusial Baru (Kawasan Perindustrian Baru Tanah Merah) dan
Kawasan Perindustrian Batu Hitam..
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Cadangan Zon Guna Tanah Bandar Tanah Merah, 2020
Semasa
Dikekalkan
Luas (Hektar)
Komited
Dikekalkan
Cadangan
Baru
Peta Cadangan
2020
Hektar
Peratus
Kediaman 816.40 308.57 2,962.64 4,087.61 75.43
Perniagaan dan Perkhidmatan 28.95 10.25 181.20 220.40 4.07
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
123.56 18.50 - 142.06 2.62
Industri 0.56 - 89.25 89.81 1.66
Tanah Lapang dan Rekreasi 6.94 0.23 29.70 36.87 0.68
Jumlah 976.41 337.55 3,262.79 4,576.75 84.46
Rizab Pengangkutan dan
Infrastruktur
Infrastruktur dan Utiliti 29.58 0.09 - 29.67 0.55
Pengangkutan 429.46 76.06 33.79 539.32 9.95
Jumlah 459.04 76.15 33.79 568.99 10.50
Rizab Badan Air
Badan Air 273.15 - - 273.15 5.04
Jumlah 273.15 - - 273.15 5.04
Jumlah Keseluruhan 1,709.31 413.71 3,295.88 5,418.90 100.00
Peratus 31.54 7.63 60.82 100.00
80
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Guna Tanah Bandar Tanah Merah, 2020
u
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
KAWASAN PERINDUSTRIAN
Perindustrian Sedia Ada
Perindustrian Komited
Perindustrian Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200‟)
Cadangan Jalan Utama (132‟ / 100‟)
Cadangan Jalan Utama (66‟)
Sediada / Naik Taraf (132‟ / 100‟)
Sediada / Naik Taraf (66‟)
Rel Kereta Api
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
81

5.3 Fokus Pembangunan Tanah Bandar Tanah Merah, 2020
Pembangunan Bandar Tanah Merah 2020 melibatkan 6 fokus pembangunan utama yang
akan berperanan dalam mengukuhkan aktiviti dan pembangunan perbandaran agar lebih
komprehensif, pelbagai dan berdaya maju. Ia melibatkan:-
Cadangan Pembangunan Perniagaan
Melibatkan kawasan perniagaan sedia
ada dan kawasan perniagaan baru
Cadangan Pembangunan Perumahan
Melibatkan kawasan perumahan sedia
ada dan cadangan kawasan perumahan
baru
Cadangan Pembangunan Perindustrian
Melibatkan kawasan perindustrian sedia
ada dan cadangan kawasan perindustrian
baru
Cadangan Pembangunan Institusi dan
Kemudahan
Melibatkan kawasan pusat pentadbiran
yang merangkumi institusi kerajaan sedia
ada
Cadangan Pembangunan Sistem
Perhubungan dan Lalu Lintas
Melibatkan sistem perhubungan sedia ada
dan cadangan baru
Cadangan Pembangunan Imej, Rekreasi
dan Pengindahan Bandar
Melibatkan cadangan baru ke arah
peningkatan imej dan pengindahan
bandar
Fokus Pembangunan Bandar Tanah Merah 2020
PETUNJUK :
Cadangan Pembangunan Perniagaan
Cadangan Pembangunan Perumahan
Cadangan Pembangunan Institusi
Cadangan Pembangunan Perindustrian
Cadangan Pembangunan Rekreasi
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
82
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5.4 Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Bandar Tanah Merah, 2020
Cadangan pembangunan perniagaan di Bandar Tanah Merah melibatkan kawasan seluas
220.40 hektar yang merangkumi kawasan seluas 28.95 hektar pembangunan sedia ada
yang dikekalkan, 10.25 hektar pembangunan komited dan 181.20 hektar melibatkan
cadangan kawasan baru.
Secara keseluruhannya, tumpuan utama pembangunan perniagaan ini adalah di pusat
perniagaan lama dan di sepanjang Jalan Tanah Merah-Pasir Mas serta Jalan Tanah Merah-
Jedok. Pusat perniagaan sedia ada di Bandar Tanah Merah akan dikekalkan sebagai pusat
perniagaan utama bagi Jajahan Tanah Merah secara keseluruhannya. Jenis perniagaan
yang dicadangkan adalah meliputi barangan bertaraf sederhana dan tinggi.
Penekanan utama pembangunan perniagaan melibatkan :-
1. Pembangunan infill dalam kawasan Pusat Bandar Tanah Merah
Terdapat kira-kira seluas 43.49 hektar tanah yang telah dizonkan bagi tujuan perniagaan di
dalam kategori „infill‟. Lot-lot tanah yang terletak di laluan utama khususnya Jalan Tanah
Merah-Pasir Mas serta Jalan Tanah Merah-Jedok akan dibangunkan sebagai kawasan
pernigaan.
2. Pembangunan Pusat Perniagaan Baru
Sebuah pusat perniagaan baru akan di cadangkan di atas tapak kawasan perindustrian
sedia ada yang meliputi kawasan seluas 413.35 hektar. Kawasan ini akan menempatkan
pelbagai jenis perniagaan dan perkhidmatan.
3. Pembangunan semula kawasan sedia ada
Terdapat kira-kira 2.94 hektar kawasan yang telah dikenalpasti akan di bangunkan semula
melibatkan pemulihan dan peningkatan kawasan kedai/gerai dan lot-lot penjaja dan pasar
sedia ada.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
83

Cadangan Pembangunan Perniagaan, Bandar Tanah Merah 2020
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
Tema
Pembangunan
Perniagaan
New Central
Business District
Secondary Retail
District
Old Retail District
Kawasan
Kejiranan
Cadangan Kawalan Pembangunan Perniagaan Bandar Tanah Merah
Kawasan Terlibat
Nisbah
Plot
Pusat Perniagaan Baru 1 : 6
Kawasan perniagaan di
sepanjang laluan Jalan
Tanah Merah-Jedok dan
Jalan Tanah Merah-Pasir Mas
Pusat Bandar
Sedia Ada
Diluar kawasan perniagaan
utama
1 : 4 –
1 : 6
1 : 4 –
1 : 6
1 : 4
Aktiviti Utama
Menara Pejabat
Kompleks Membeli Belah
Hotel
Institusi Kewangan
Rumah Kedai/Kedai Pejabat
Open Cafe
Kompleks Membeli Belah
Rumah Kedai/Kedai Pejabat
Institusi kewangan
Street Mall/Open Cafe)
Rumah Kedai/Kedai Pejabat
Institusi kewangan
Street Mall (Open Cafe)
Rumah Kedai/Kedai Pejabat
Stesen Minyak
Gerai
84
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Tema Pembangunan Perniagaan
Terdapat tiga tema yang terlibat di dalam pembangunan di Bandar Tanah Merah iaitu :
1. ‘Old Retail District’ melibatkan Pusat Bandar Sedia Ada Bandar Tanah Merah
Kewujudan bangunan perniagaan lama sedia ada yang kaya dengan senibina dan
aktiviti perniagaannya yang berbentuk tradisi adalah bertepatan dengan pemilihan
kawasan ini sebagai Old Retail District. Kawasan perniagaan ini mampu mampu
menarik pengunjung dan pelancong untuk membeli belah di kawasan sambil
menikmati ciri-ciri tradisional yang ditonjolkan melalui bangunan-bangunan perniagaan
tradisional ini.
Cadangan Merah Walk iaitu laluan pejalan kaki yang menghubungkan pengunjung
dengan aktiviti informal berkonsepkan street mall merupakan kemudahan yang
disediakan bagi kegunaan pengunjung dan pelancong di dalam kawasan ini.
2. ‘Secondary Retail District’ melibatkan kawasan perniagaan di sepanjang laluan Jalan
Tanah Merah-Jedok dan Jalan Tanah Merah-Pasir Mas
Menempatkan aktiviti tradisi yang menjalankan aktiviti runcit, borong dan
perkhidmatan. Aktiviti perniagaan ini berfungsi di dalam menyokong pembangunan
pusat perniagaan Bandar Tanah Merah dan kawasan sekitarnya .
3. ‘New Central Business District’ melibatkan kawasan pusat perniagaan baru di atas
tapak kawasan industri Bandar Tanah Merah.
Merupakan pusat pembangunan perniagaan baru kepada Jajahan Tanah Merah
kerana perniagaan yang dibangunkan berfungsi sebagai kawasan CBD kepada
Jajahan Tanah Merah. Cadangan komponen pembangunan perniagaan akan
menempatkan bangunan pentadbiran dan perniagaan free standing building dan
kedai pejabat yang terdiri daripada hotel, hypermarket dan lain-lain aktiviti perniagaan
sebagai elen sokongan bagi mewujudkan suasana kehidupan dalam bandar dan
menjadi tempat penginapan sementara bagi pengunjung dan pelancong yang
mengunjungi Bandar Tanah Merah.
Cadangan Khusus Pembangunan Perniagaan Di Bandar Tanah Merah
Terdapat beberapa kawasan perniagaan yang memerlukan perhatian dan tindakan khusus
di masa akan datang yang melibatkan :
• Cadangan Khusus Pengezonan Semula
• Cadangan Khusus Perniagaan Berskala Besar
• Cadangan Khusus Kawasan Infill Development
• Cadangan Khusus Pembangunan Semula dan Naik Taraf
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
85

a. Cadangan Khusus Pengezonan Semula
Aspek
Lokasi
Pembangunan
Sedia Ada
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Penerangan
Lot 3611-3613,3616-3622,3673,3676-3681,4727-4730,5917,6863,6839,
7126-7129,7136 (413.352 hektar)
Kawasan Perindustrian Perkayuan
Mewujudkan pusat perniagaan baru dalam memperkukuhkan pusat
bandar sedia ada
Menyokong Perkembangan Bandar Tanah Merah sebagai Pusat
Pentadbiran Jajahan, Pusat Petempatan Utama dan Bandar Dormitori
menjelang tahun 2020
Lokasi yang strategik untuk perluasan Pusat Bandar Tanah Merah.
Menaiktaraf ruang dan kemudahan perniagaan yang lebih berdaya
saing dan mesra pelanggan
Menawarkan pilihan barangan higher order yang pelbagai dan
berkualiti
Kompleks membeli belah
Menara Pejabat
Kemudahan penginapan 3 bintang
Kedai Pejabat
Bank/Institusi Kewangan
Open Kafe
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Kawasan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
Illustrasi cadangan pembangunan
Bandar Baru Tanah Merah
86
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Aspek
Penerangan
Lokasi Kawasan Perniagaan di sepanjang Jalan Tanah Merah-Jedok
Pembangunan
Sedia Ada
Kawasan perniagaan tidak terancang , kawasan pertanian dan tanah
Kosong
Mewujudkan kawasan perniagaan terancang yang tersusun dan ideal
Kedudukannya yang strategik iaitu di laluan utama Jalan Tanah Merah
– Jedok dan dikelilingi dengan kawasan perumahan.
Rasional
Pembangunan
Menyokong perkembangan Bandar Tanah Merah sebagai Pusat
Pentadbiran Jajahan, Pusat Petempatan Utama dan Bandar Dormitori
menjelang tahun 2020
Menaiktaraf ruang dan kemudahan perniagaan yang lebih berdaya
saing dan mesra pelanggan
Kedai Pejabat/Rumah Kedai
Bank/Institusi Kewangan
Komponen
Pembangunan
Gerai/medan Selera
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
87

. Cadangan Khusus Perniagaan Berskala Besar
Aspek
Penerangan
Lokasi Lot 99 (0.492 hektar)
Pembangunan
Sedia Ada
Tapak Pasar Awam Tanah Merah
Penyediaan ruang niaga seperti Kompleks Perniagaan mampu menawarkan
pelbagai pilihan barangan di peringkat higer order terutamanya di pusat
bandar Tanah Merah bagi meningkat taraf ekonomi dan peluang
pekerjaan di Jajahan Tanah Merah
Merupakan kawasan tumpuan penduduk setempat dan sekitar
Menjadi mercu tanda yang berupaya menjadi identiti perniagaan utama di
Rasional Jajahan Tanah Merah
Pembangunan Menaiktaraf ruang dan kemudahan perniagaan yang lebih berdaya saing
dan mesra pelanggan
Menawarkan pilihan barangan higher order yang pelbagai dan berkualiti
Meningkatkan kuasa beli penduduk setempat untuk berbelanja di dalam
Jajahan Tanah Merah bagi mengurangkan aliran perbelanjaan ke luar
Jajahan sekaligus memastikan kesejahteraan ekonomi di Jajahan Tanah
Merah
Kompleks membeli belah (Merah Mall)
Service Apartment / hotel
Perniagaan barangan runcit dan barangan harian
Komponen
Ruang gerai
Pembangunan
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Ilustrasi cadangan pembangunan Kompleks
Membeli Belah dan service apartment di
Bandar Tanah Merah
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Kawasan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
88
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

c. Cadangan Khusus Kawasan ‘Infill Development’
Aspek
Lokasi
Pembangunan
Sedia Ada
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Penerangan
Kawasan Perniagaan Padang Siam (12.422 hektar)
Kawasan Perniagaan Jalan Tanah Merah – Jedok (22.611hektar)
Kawasan Perniagaan Rest.Tepi Sungai (8.46 hektar)
Pertanian
Sebagai pusat perniagaan baru bagi Bandar Tanah Merah
Kawasan perniagaan terletak di Persimpangan Jalan Lingkaran Bandar
yang berupaya menjadi kawasan tumpuan penduduk setempat dan
sekitar
Menaiktaraf ruang dan kemudahan perniagaan yang lebih berdaya
saing dan mesra pelanggan
Meluaskan kawasan perniagaan di Bandar Tanah Merah bagi
mengukuhkan fungsi sebagai menyokong pembangunan Jajahan
Tanah Merah.
Kedai Pejabat/Rumah Kedai
Medan Selera
Gerai
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Kawasan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
89

d. Cadangan Khusus Pembangunan Semula Pasar Awam Tanah Merah
Aspek
Penerangan
Lokasi Berhadapan Hospital Besar Tanah Merah (2.001 ekar)
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Keadaan pasar awam yang usang dan kotor menimbulkan
ketidakselesaan kepada pengguna
Memerlukan penyelenggaraan dan pembaikan fizikal bagi
meningkatkan tahap keselamatan bagi pengguna pasar besar
Membangunkan kawasan pasar awam dengan bahan binaan
berstruktur kekal dan menarik.
Menyediakan kawasan pasar awam yang selesa dan terancang serta
dilengkapi dengan landskap
Bangunan Kekal
Ruang niaga barangan basah dan kering yang luas dan tersusun
Sistem pengurusan air sisa dan sistem saliran yang sistematik
Penyelenggaraan sampah sarap yang teratur
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap
Tandas
Surau
Stor Penyimpanan
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Kawasan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
90
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

e. Cadangan Khusus Kawasan Pembangunan Semula
Aspek
Penerangan
Cadangan Cadangan ‘Merah Walk’
Lokasi
Sebahagian Jalan Dato’ Nik Mustafa, Jalan Noorzainal dan Jalan Hilir
Pasar
Menyediakan „nodes‟ bagi menggalakkan interaksi sosial di kalangan
penduduk setempat dan pengunjung untuk berkumpul dan beriadah
Menaiktaraf sektor informal dengan susunatur yang moden dan terkini
Rasional
bersesuaian untuk dijadikan sebagai sebahagian produk pelancongan
Pembangunan
(informal Tourisme)
Meningkatkan penyertaan golongan bumiputera di dalam
perniagaan informal
Ruang gerai dan penjaja
Kemudahan Internet (wireless)
Komponen Tempat Letak Kenderaan
Pembangunan Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Kawasan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
91

5.5 Cadangan Pembangunan Perumahan,
Bandar Tanah Merah, 2020
Cadangan pembangunan perumahan di Bandar Tanah Merah melibatkan kawasan seluas
4,087.61 hektar yang merangkumi kawasan seluas 816.40 hektar pembangunan sedia ada
yang dikekalkan, 308.57 hektar pembangunan komited dan 2,962.64 hektar melibatkan
cadangan kawasan baru.
Penekanan utama pembangunan perumahan melibatkan :-
1. Pembangunan infill dalam kawasan Bandar Tanah Merah
Kawasan seluas 531.26 hektar tanah yang telah dizonkan bagi tujuan perumahan di dalam
kategori „infill‟/keutamaan. Fokus utama adalah melibatkan kawasan cadangan Jalan
Lingkaran Bandar dan koridor Taman Kota Harmoni – Tanah Merah di lihat amat berpotensi
dan menerima tekanan yang tinggi kesan dari naik taraf sistem perhubungan bandar.
2. Pengezonan semula kawasan perumahan kepada perniagaan
Kawasan seluas 9.7 hektar kawasan yang telah dikenalpasti berpotensi untuk dizonkan
sebagai kawasan perniagaan kesan dari kedudukan, potensi dan tekanan pembangunan
di tapak.
Cadangan Pembangunan Perumahan, Bandar Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Kawasan Perumahan Sedia Ada
Kawasan Perumahan Komited
Kawasan Perumahan Cadangan
Kawasan Perkampungan / Tidak terancang
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
92
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Khusus Pembangunan Perumahan Di Bandar Tanah Merah
Terdapat beberapa kawasan perumahan yang memerlukan perhatian dan tindakan khusus
di masa akan datang yang melibatkan :
• Cadangan Khusus Infill Development
• Cadangan Khusus Pengezonan Semula
a. Cadangan Khusus ‘Infill Development’
Aspek
Lokasi
Pembangunan
Sedia Ada
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
PETUNJUK :
Penerangan
Sekitar kawasan lingkungan cadangan Jalan Lingkaran Bandar dan
Koridor Taman Kota Harmoni – Tanah Merah
Belukar dan pertanian
Menyokong Perkembangan Bandar Tanah Merah sebagai Pusat
Pentadbiran Jajahan, Pusat Petempatan Utama dan Bandar Dormitori
menjelang tahun 2020
Lokasi yang strategik untuk pembangunan perumahan Bandar Tanah
Merah.
Mengurangkan kos infrastruktur dan penyediaan kemudahan awam
Rumah Mampu Milik
Rumah Kos Sederhana
Rumah Kos Tinggi
Asrama Pelajar
Kawasan Perumahan Sedia Ada
Kawasan Perumahan Komited
Kawasan Perumahan Cadangan
Fokus ‘Infill Development’
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
93

. Cadangan Khusus Pengezonan Semula
Aspek
Lokasi
Pembangunan
Sedia Ada
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Penerangan
Lot 279, 2714, 9750 – 9758, 5109 – 5116, 8409 - 8411, 5117 – 5123, 9158 -
9162 (9.70 hektar)
Kawasan perkampungan, kawasan perumahan terbengkalai dan
kawasan setinggan
Menyokong Perkembangan Bandar Tanah Merah sebagai Pusat
Pentadbiran Jajahan, Pusat Petempatan Utama dan Pusat Perniagaan
menjelang tahun 2020
Lokasi yang strategik untuk perluasan Pusat Bandar Tanah Merah.
Kompleks membeli belah
Menara Pejabat
Kemudahan penginapan 3 bintang
Kedai Pejabat
Bank/Institusi Kewangan
Open Kafe
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
PETUNJUK :
Kawasan Perumahan Sedia Ada
Kawasan Perumahan Komited
Kawasan Perumahan Cadangan
Fokus Pengezonan Semula
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
KAWASAN KEDIAMAN
Rizab Badan Air
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
Taburan Perkampungan
Illustrasi cadangan
pembangunan Kompleks
Membeli Belah dan
perniagaan
94
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5.6 Cadangan Pembangunan Perindusrian,
Bandar Tanah Merah, 2020
Cadangan pembangunan perindustrian di Bandar Tanah Merah melibatkan kawasan
seluas 89.81 hektar yang merangkumi kawasan seluas 0.56 hektar pembangunan sedia ada
yang dikekalkan dan 89.25 hektar melibatkan cadangan kawasan baru. Keperluan
cadangan baru ini adalah selaras keperluan semasa dan akan datang, yang memerlukan
kawasan perindustrian yang terancang bagi menarik kedatangan pelabur selain
mewujudkan satu persekitaran perbandaran yang lebih tersusun dan komprehensif.
Mengambil kira senario pem bangunan semasa dan jangkaan „induced growth‟ Jajahan
Tanah Merah, pembangunan sektor perindustrian bakal menjadi salah satu keutamaan
dalam pembangunan akan datang.
Cadangan Pembangunan Perindustrian, Bandar Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Kawasan Perindustrian Sedia Ada
Kawasan Perindustrian Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
95

Cadangan Khusus Pembangunan Perindustrian Di Bandar Tanah Merah
Terdapat beberapa kawasan perindustrian yang memerlukan perhatian dan tindakan
khusus di masa akan datang yang melibatkan :
• Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang
• Cadangan Khusus Penempatan Semula
a. Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang
Cadangan Projek
Lokasi
Justifikasi
Komponen
Cadangan
Agensi Pelaksana
Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang
Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang
Kawasan Perindustrian Baru Tanah Merah
Kawasan Perindustrian Baru Batu Hitam
Memastikan kawasan RTJ Tanah Merah mempunyai zon industri
terancang yang mencukupi untuk pembangunan perindustrian
Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perindustrian yang
teratur bagi membolehkan satu persekitaran perbandaran yang lebih
tersusun diwujudkan.
Memudahkan pihak PBT dan JAS mengambil langkah-langkah
kawalan dan pengawasan alam sekitar serta penguatkuasaan
undang-undang.
Pembentukan kawasan perindustrian baru yang mempunyai
kemudahsampaian strategik iaitu di sepanjang laluan utama
(Lebuhraya Jeli Machang).
Antara komponen cadangan adalah meliputi
Lot/Unit industri terancang sesebuah dan teres
Zon penampan sebanyak 200 meter bagi industri sederhana dan
500 meter bagi industri berat perlu disediakan dan pematuhan
undang-undang berkaitan perlu dipatuhi.
Majlis Daerah Tanah Merah
Perbadanan Kemajuan Ikhtisad Negeri Kelantan
96
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

. Cadangan Khusus Penempatan Semula
Cadangan Projek
Penempatan Semula Industri Sedia Ada di Kawasan Bandar Tanah Merah
Menempatkan semula kawasan perindustrian sedia ada Bandar
Tanah Merah mengikut kesesuaian kluster dan kawasan
perindustrian baru
Lokasi Kawasan Baru Perindustrian Terancang Tanah Merah
Justifikasi
Memindah kawasan perindustrian sedia ada di Bandar Tanah Merah
yang melibatkan 25 lot perindustrian merangkumi aktiviti industri
perkayuan, stor kenderaan, kejuruteraan, getah dan makanan.
Kawasan ini akan dibangunkan semula dengan pembangunan
bercampur yang berfungsi sebagai Bandar baru Tanah Merah aktiviti di
dalam menyokong perkembangan Pusat Bandar Tanah Merah pada
masa hadapan.
Pembangunan industri ini bercanggah dengan zoning semasa dan
memberi impak kepada alam sekitar. Ianya perlu dipindahkan ke
kawasan penempatan industri yang khusus dan terancang.
Memastikan kawasan RTJ Tanah Merah mempunyai zon industri
terancang yang mencukupi untuk pembangunan perindustrian
Pendekatan ini melibatkan kos yang tinggi bagi pemilik meliputi kos
meroboh kilang, kos pemindahan peralatan, kos, modal tapak dan
pembangunan baru.
Realitinya agak sukar untuk mengharapkan pemindahan tanpa tekanan
tertentu. Pihak Berkuasa Negeri dan Majlis Daerah Tanah Merah boleh
mengambil langkah berikut untuk merangsang pemindahan industri-industri
ini ke kawasan baru iaitu Kawasan Perindustrian Tanah Merah seluas 74.49
hektar. Antara tindakan yang perlu dilaksanakan adalah sepertimana
berikut :
Komponen
Cadangan
Notis arahan pindah dalam tempoh tertentu.
Kompaun pelanggaran yang tinggi selepas tempoh.
Mengenakan cukai tanah dan cukai harta yang tinggi menurut
penggunaan industri
Notis merampas tanah selepas tempoh oleh Pihak Berkuasa Negeri
Notis permintaan menghentikan aktiviti dan meroboh pembinaan oleh
Majlis Tanah Merah
Menyediakan kawasan penempatan industri dengan insentif
kewangan/percukaian yang menarik dipenempatan baru dengan zon
penampan sebanyak 200 meter bagi industri sederhana dan 500 meter
bagi industri berat perlu disediakan dan pematuhan undang-undang
berkaitan perlu dipatuhi.
Agensi Pelaksana
Majlis Daerah Tanah Merah
Pemaju Hartanah Swasta
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
97

Penempatan Semula Industri Sedia Ada di Kawasan Bandar Tanah Merah
1. Chin Hua Samil Industries
2. Chin Hua Samil Industries
3. Chin Hua Samil Industries
4. Kilang Kayu Haji Hassan
5. Chin Hua Samil Industries
6. Chin Hua Samil Industries
7. TJA Sdn Bhd
8. Bengkel Bas
9. Kilang Kayu
10. Hing Motor Part
11. Terengganu Forest Product
12. KSK Sawmill Sdn Bhd
13. KSK Sawmill Sdn Bhd
Senarai Industri Sedia Ada Di Bandar Tanah Merah
Yang Perlu Dipindahkan Ke Kawasan Perindustrian Baru
14. Besgrade Product
15. Besgrade Product
16. Pamah Timber
17. Kilang Kayu
18. Lee Rubber Co (PTE) LTD
19. Selex Cooperation
20. Kilang Besi (Membuat Pagar)
21. K.D Howaseng Sdn Bhd
22. K.D Howaseng Sdn Bhd
23. Kilang Air Batu
24. Papa Engineering
25. Kilang Besi
98
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5.7 Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan
Masyarakat, Bandar Tanah Merah, 2020
Bandar Tanah Merah adalah antara kawasan tumpuan kemudahan masyarakat bagi
kawasan Jajahan Tanah Merah. Kawasan pembangunan Institusi dan Kemudahan
Masyarakat di Tanah Merah melibatkan pembangunan sedia ada dan cadangan yang
meliputi kawasan seluas 142.06 hektar.
Seiring dengan peningkatan jumlah penduduk dan pertambahan kawasan berpotensi untuk
pembangunan di Bandar Tanah Merah, ianya memerlukan pertambahan kemudahan
masyarakat untuk menjamin kehidupan yang lebih selesa dan lengkap.
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Tanah Merah
Jenis Kemudahan
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan 1 - - - -
Klinik Desa 1 - - - -
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah 2 3 - - 3
Sekolah Rendah 11 1 - - 1
Tadika 15 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis 1 - - - -
Pondok Polis - - - - -
Balai Bomba - - - - -
Kemudahan Keagamaan
Surau 31 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna 4 - - - -
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan - 1 - - 1
Perpustakaan Desa 1 - - - -
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
99

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan, Bandar Tanah Merah, 2020
B
D
A
C
A
B
C
D
PETUNJUK :
- Institusi dan Kegunaan
Kerajaan
Sedia Ada dan Komited
Cadangan
- Kemudahan Pendidikan
Sedia Ada dan Komited
Cadangan
- Kemudahan Kesihatan - Lain-lain Kemudahan
Sedia Ada dan Komited
Sedia Ada dan Komited
Cadangan
Cadangan
- Kemudahan Keselamatan - Kemudahan Ibadat
Sedia Ada dan Komited
Sedia Ada dan Komited
- Perkuburan
Sedia Ada dan Komited
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
100
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5.8 Cadangan Pembangunan Sistem Perhubungan dan Lalu
Lintas, Bandar Tanah Merah, 2020
Sistem pengangkutan dan perhubungan Bandar Tanah Merah dikenalpasti sebagai mod
pengangkutan utama yang perlu diperbaiki dan dipertingkatkan tahap liputannya bagi
memastikan boleh menyokong pembangunan Bandar Tanah Merah. Ia meliputi aspek:-
Sistem Perhubungan Jalan Bandar
Pengurusan Lalu Lintas Bandar
Kemudahan Pengangkutan Awam
Sistem Perhubungan Jalan Bandar
Bagi melaksanakan hala tuju/strategi ini maka langkah-langkah berikut perlu dilaksanakan:-
a) Menyediakan pelan rancangan naik taraf jalan-jalan utama sedia ada dan pembinaan
jalan-jalan utama baru agar dapat menampung pertambahan isipadu lalu lintas
bandar serta mempertingkatkan tahap kemudahsampaian. Pelan Rancangan akan
dirangka mengikut tiga fasa perancangan utama iaitu, Pelan Rancangan Jangka
Pendek (2011-2015), Pelan Rancangan Jangka Sederhana (2016-2020) dan Pelan
Rancangan Jangka Panjang (selepas 2020).
Antara jalan-jalan sedia ada dalam Bandar Tanah Merah yang perlu dinaik taraf
adalah seperti :-
Jalan Alternatif Lintasan Keretapi Tidak Searas Taman Kiara
Jalan Negri D28 (Jalan Ismail Petra/Jalan Jedok)
Jalan Persekutuan 129 (Tanah Merah – Pasir Mas)
Jalan Persekutuan 4 (Jeli – Tanah Merah - Machang)
Jalan Hospital (Taman Barakah - Kg. Sat)
Jalan Kg. Sat
Antara cadangan jalan-jalan baru yang dikenalpasti adalah seperti :-
Cadangan Jalan Penghubung Bandar (Jalan Tasek – Pejabat Daerah)
Cadangan Jalan Pintas Bandar Tanah Merah
Cadangan Jalan Lingkaran Bandar Tanah Merah
Cadangan Jalan Kg. Sat - Pulau Raya
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Machang – Tanah Merah –
Bukit Bunga – Jeli)
b) Selaras dengan pembinaan jalan-jalan baru dan naik taraf jalan-jalan sedia ada
pembinaan jambatan baru dan naik taraf jambatan sedia akan turut diberikan
penekanan. Ini termasuk „overpass’ dan „underpass’ yang terlibat bagi mengelakkan
dari berlaku kewujudan kawasan „bottle neck’
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
101

a. Cadangan Hierarki Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020
Sistem jalan raya bandar yang dirancang sama ada melalui pembinaan jalan-jalan baru
atau naik taraf jalan-jalan sedia ada akan dirancang ke arah mewujudkan hierarki jalan yang
jelas untuk melicinkan pergerakan lalu lintas serta menjamin keselamatan dan keselesaan
pengguna jalan raya. Ini kerana hierarki yang jelas dan berkesan dapat memisahkan modmod
pengangkutan terutamanya kenderaan bermotor dengan basikal dan pejalan kaki.
Hierarki jalan yang dicadangkan meliputi 4 kategori utama iaitu:-
Lebuh Raya seperti Lebuh Raya Utara Timur – Barat
Jalan Pengagih Utama seperti Jalan Lingkaran Bandar dan Jalan Persekutuan
Jalan Pengagih Sekunder
Cadangan Hierarki Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
SISTEM HIERARKI JALAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Sekunder (66’)
Sediada / Naik Taraf Jalan Utama (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf Jalan Sekunder (66’)
Rel Kereta Api
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Lingkaran Bandar Tanah Merah
Kawasan Pusat Perniagaan / Tumpuan
102
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

. Cadangan Naik Taraf Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020
Antara jalan-jalan sedia ada dalam Bandar Tanah Merah yang perlu dinaik taraf adalah
seperti :-
Bil Cadangan Jalan Jarak Kawasan Fasa
1
2
3
Naik Taraf Jalan Alternatif Lintasan
Keretapi Tidak Searas Taman Kiara
Naik Taraf Jalan Negeri D28
(Jalan Ismail Petra / Jalan Jedok)
Naik Taraf Jalan Hospital
(Taman Barakah - Kg. Sat)
1000 m
7690 m
2180 m
4 Naik Taraf Jalan Kg. Sat 2460 m
5
6
Naik Taraf Jalan Persekutuan 129
(Tanah Merah – Pasir Mas)
Naik Taraf Jalan Persekutuan 4
(Jeli – Tanah Merah - Machang)
14,450 m
Jalan Sub-
Standard Taman
Kiara
Jalan Ismail
Petra @ Jalan
Jedok (D28)
Jalan Hospital,
Pusat Bandar
Tanah Merah
Jalan Kg. Sat,
Kg. Sat
Kg. Paloh - Kg.
Batu Hitam
25,000 m Jeli - Machang
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Sederhana
(2016-2020)
Jangka
Sederhana
(2016-2020)
Kos
(RM juta)
9
5
2
6
86.4
150
Cadangan Naik Taraf Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020
5
2
1
3
4
6
PETUNJUK :
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Naik Taraf Jalan Utama
Rel Kereta Api
Kawasan Pusat Perniagaan / Tumpuan
\
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
103

1. Naik Taraf Jalan Alternatif Lintasan Keretapi Tidak Searas Taman Kiara
Justifikasi
Jalan sub-standard di Taman Kiara perlu dinaik taraf sebagai meningkatkan kualiti
dan fungsi jalan sebagai laluan alternatif bagi mengelak kesesakan lalu lintas kesan
daripada lintasan keretapi searas dalam Bandar Tanah Merah. Pelaksanaannya perlu
dilakukan serta-merta bagi mengawal kesesakan lalu lintas di Jalan Ismail Petra (D28)
yang mempunyai lintasan keretapi searas.
Cadangan Keratan Rentas Jalan
20 meter
Jalan Satu Lorong 2 hala (Jalan Tempatan R3)
2. Naik Taraf Jalan Negeri D28 (Jalan Ismail Petra / Jalan Jedok)
Jalan Negeri D28 (Jalan Ismail Petra / Jalan Jedok) dicadangkan naik taraf dari 66‟
(20m) kepada 100‟ (40m).
Justifikasi
Menyokong cadangan Jalan by-pass Tanah Merah.
Meningkatkan kualiti perhubungan dan lalu lintas Tanah Merah – Bukit Bunga / Jeli.
Meningkatkan kualilti perhubungan jalan ke Pusat Bandar Tanah Merah
Cadangan Keratan Rentas Jalan
40 meter
Jalan 2 Lorong 2 hala (Jalan Pengagih Utama (R4))
104
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Naik Taraf Jalan Hospital (Taman Barakah - Kg. Sat)
Menaik taraf Jalan Hospital, Bandar Tanah Merah daripada 66‟ (20m) kepada 100‟
(30m) bagi menampung kapasiti lalu lintas semasa dan akan datang di Pusat Bandar
Tanah Merah khasnya dengan cadangan Merah Walk (penutupan sebahagian jalan
pusat bandar iaitu Sebahagian Jalan Dato‟ Nik Mustafa, Jalan Noorzainal dan Jalan
Hilir Pasar bagi memberi keutamaan kepada pejalan kaki).
Justifikasi
Menampung kapasiti lalu lintas semasa dan akan datang di Pusat Bandar Tanah
Merah khasnya dengan cadangan Merah Walk (penutupan sebahagian jalan
pusat bandar iaitu Sebahagian Jalan Dato‟ Nik Mustafa, Jalan Noorzainal dan
Jalan Hilir Pasar bagi memberi keutamaan kepada pejalan kaki).
Menyokong cadangan naik taraf Jalan Kg. Sat.
Meningkatkan kualiti perhubungan dan lalu lintas Pusat Bandar.
4. Naik Taraf Jalan Kg. Sat
Menaik taraf Jalan Kg. Sat dan kepada 100‟ (30m). Lebar jalan sedia ada sekitar 20‟
(6m) – 66‟ (20m) bagi menyokong cadangan naik taraf Jalan Hospital.
Justifikasi
Kesinambungan cadangan akses baru ke Pulau Raya
Akses alternatif Machang – Tanah Merah – Pasir Mas.
Cadangan Keratan Rentas Jalan (Naik Taraf Jalan Hospital dan Jalan Kg Sat)
30 meter
Jalan 2 Lorong 2 hala (Jalan Pengagih Utama (R3))
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
105

c. Cadangan Jalan Baru, Bandar Tanah Merah, 2020
Antara jalan-jalan baru yang melibatkan Bandar Tanah Merah adalah seperti :-
Bil Cadangan Jalan Jarak Kawasan Fasa
1 Cadangan Jalan Penghubung Bandar 272 m
2
Cadangan Baru
Jalan By-Pass Tanah Merah
3 Cadangan Jalan Lingkaran Bandar 13,180 m
4 Cadangan Jalan Kg. Sat - Pulau Raya -
5
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala
Terengganu – Machang – Tanah Merah -
Bukit Bunga – Jeli)
Cadangan Jalan
Penghubung
Bandar
5360 m Tanah Merah
Cadangan Jalan
Lingkaran
Bandar
Cadangan Jalan
Kg. Sat - Pulau
Raya
34,000 m Machang - Jeli
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Sederhana
(2016-2020)
Jangka
Sederhana
(2016-2020)
Jangka
Panjang
(Selepas
2020)
Kos
(RM juta)
1
28
39.42
11.5
204
Cadangan Jalan Baru, Bandar Tanah Merah, 2020
5
4
2
3
1
PETUNJUK :
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Jalan Baru Utama
Rel Kereta Api
Kawasan Pusat Perniagaan / Tumpuan
\
106
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1. Cadangan Jalan By-Pass Tanah Merah
Pembangunan baru dan menaik taraf jalan sedia ada bagi membina satu jajaran bypass
ke Tanah Merah. Jalan baru bermula daripada Kg. Kelewek, bersambung
dengan jalan sedia ada yang dicadangkan untuk naik taraf. Secara keseluruhan,
jalan By-Pass bermula dari Jalan Sri Kelewek (D193) sehingga Taman Bestari Jaya
(bersambung dengan Jalan D27).
Justifikasi
Pelaksanaan segera mampu membentuk satu laluan alternatif yang berupaya
mengurangkan kesesakan Pusat Bandar.
Akses ke kawasan-kawasan petempatan sekitar.
Mengurangkan kelengahan lalu lintas kesan daripada lintasan keretapi
Mengagih lalu lintas dengan lebih efektif
Cadangan Jalan By-Pass Tanah Merah
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
107

2. Cadangan Jalan Lingkaran Bandar Tanah Merah
Jalan Lingkaran Bandar dilihat berupaya menyelesaikan isu utama sektor
pengangkutan dan perhubungan Pusat Bandar Tanah Merah. Melalui cadangan ini,
beberapa laluan alternatif dapat dibentuk bagi mengagih lalu lintas. Beberapa jalan
sedia ada perlu dinaik taraf serta merta bagi mengurangkan tekanan kesesakan lalu
lintas di pusat bandar.
Justifikasi
Pelaksanaan segera mampu membentuk satu laluan alternatif yang berupaya
mengurangkan kesesakan Pusat Bandar.
Akses ke kawasan-kawasan petempatan sekitar.
Terdapat beberapa kawasan lembah menjadi titk laluan Jalan Lingkaran Bandar
yang dicadangkan memerlukan penyediaan jambatan
Mengurangkan kelengahan lalu lintas kesan daripada lintasan keretapi
Mengagih lalu lintas dengan lebih efektif
Cadangan Jalan Lingkaran Bandar
108
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Machang – Tanah Merah -
Bukit Bunga – Jeli)
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Machang – Tanah Merah -
Bukit Bunga – Jeli) melalui Pulau Raya menuju ke arah Bandar Machang. Laluan ini
mampu menjadi jalan keluar kenderaan dari Pasir Mas ke Bukit Bunga; tanpa perlu
melalui pusat bandar Tanah Merah sekitar 34.0 km panjang dan merupakan cadangan
jalan yang termaktub dalam Rancangan Struktur Negeri sebagai komponen cadangan
Lebuh Raya Timur-Barat.
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (melalui Pulau Raya)
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
109

d. Cadangan Naik Taraf Persimpangan, Bandar Tanah Merah, 2020
Antara persimpangan utama dalam Bandar Tanah Merah yang perlu dinaik taraf adalah
melibatkan :-
Cadangan Sistem Kawalan Persimpangan dan Cadangan Skim Lalu Lintas dalam Pusat
Bandar Tanah Merah
Cadangan Pembaikan Persimpangan Berbahaya – Persimpangan Taman Harmoni
Cadangan Flyover (Jalan Lingkaran Bandar)
Cadangan Naik Taraf Persimpangan Kubang Putat
1. Cadangan Sistem Kawalan Persimpangan dan Cadangan Skim Lalu Lintas dalam Pusat
Bandar Tanah Merah
Tiga persimpangan berlampu isyarat dalam Pusat Bandar Tanah Merah dicadangkan
dengan kawalan „stop sign‟ menggantikan sistem kawalan lampu isyarat. Skim lalu lintas
sehala di jalan-jalan utama Pusat Bandar akan mengawal lalu lintas dipersimpangan
tersebut. Laluan dalam Pusat Bandar Tanah Merah melibatkan satu pusingan sehala melalui
Jalan Hospital, Jalan Jalan Tasek dan Jalan Taman Hiburan.
2. Cadangan Pembaikan Persimpangan Berbahaya – Persimpangan Taman Harmoni
Menaik taraf dan menjalankan pembaikan geometri persimpangan empat – Persimpangan
Taman Harmoni (Jalan Suria / Jalan Grik – Pasir Puteh).
`
110
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Cadangan Flyover (Jalan Lingkaran Bandar)
Menaik taraf persimpangan S. Uthmaniyah dan Persimpangan Taman Jaya Murni kepada
persimpangan bertingkat. Cadangan flyover dapat mengurangkan kesesakan lalu lintas di
laluan lintasan keretapi searas.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
111

4. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Kubang Putat
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan tiga (lampu isyarat) kepada
persimpangan empat berlampu isyarat di Kubang Putat (Jalan Ismail Petra / Jalan Gerik –
Pasir Puteh).
112
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Pengurusan Lalu Lintas Bandar
Cadangan sistem pengurusan lalu lintas bandar
Bandar Tanah Merah
PETUNJUK :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Komited
Kawasan Perniagaan Cadangan
Kawasan Cadangan
Sistem Perhubungan Sedia Ada
Sistem Perhubungan Cadangan
Rizab Kereta Api
Rizab Badan Air
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
113

Kemudahan Pengangkutan Awam Bandar
Satu terminal pengangkutan awam bersepadu (TM Sentral) dicadangkan dalam kawasan
Bandar Tanah Merah yang meliputi Stesen Kereta Api, Stesen Bas Bandar dan Kereta Sewa
dengan kawasan seluas 0.95 hektar (2.35 ekar). Tapak Stesen Kereta Api dan kuarters KTMB
sedia ada, akan dimajukan secara komprehensif untuk menjadikan kawasan ini sebagai
nod baru sistem perhubungan bandar dan pembangunan Bandar Tanah Merah.
Cadangan Komponen Utama :
Stesen Kereta Api
Stesen Bas Bandar
Stesen Kereta Sewa
Tempat Letak Kereta Berpusat
Gerai dan ruang perniagaan
Cadangan Terminal Pengangkutan Bersepadu (TM Sentral)
114
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5.9 Cadangan Pembangunan Imej dan Pengindahan,
Bandar Tanah Merah, 2020
Pengukuhan Imej Dan Identiti Pusat Bandar Tanah Merah
Bandar Tanah Merah merupakan pusat tumpuan utama bagi Jajahan Tanah Merah.
Pembangunan Bandar Tanah Merah perlu dirancang dengan imej dan identiti bandar
yang sesuai. Pembangunan elemen rekabentuk bandar mencerminkan imej, karektor dan
identiti yang tersendiri berdasarkan peranan dan fungsi kawasan tersebut. Bandar Tanah
Merah memiliki aset pemandangan yang indah dengan kualiti visual yang indah berlatar
belakangkan alam semulajadi (Bukit Remah dan Sungai Kelantan). Dengan karakter dan
komponen bandar yang tersedia, dengan kawasan-kawasan hijau dan persekitaran yang
menarik, Pusat Bandar Tanah Merah sesuai dibangunkan dengan Imej Bandar Sejahtera.
Bagi mencapai dan memenuhi imej dan identiti bandar tersebut, beberapa langkah utama
yang dikenalpasti ialah :
• Merancang zon-zon guna tanah bandar dengan fungsi yang jelas.
• Membina elemen-elemen rekabentuk bandar dan landskap yang menarik selaras
dengan imej yang dicadangkan dan dapat menonjolkan tema bandar.
• Melengkapkan komponen perbandaran bagi bandar-bandar tertentu khususnya
kawasan rekreasi bandar.
• Rekabentuk pembangunan infill perlu mempunyai kesinambungan reka bentuk dengan
bangunan-bangunan bersebelahan seperti dari segi ketinggian, anjakan dan garis
mendatar.
• Mengawal pengalaman visual bersiri bandar dan penyediaan pintu masuk bandar/
daerah.
• Memelihara bangunan warisan sebagai aset budaya Jajahan Tanah Merah
• Mewujudkan elemen-elemen tarikan pusat bandar (Kompleks Perniagaan, Taman
Bandar dan Terminal Kenderaan Bersepadu) dan menaik taraf komponen sedia ada
(Pasar Besar, Medan Selera, Terminal Bas, Padang MDTM, Stesen Keretapi) bagi
meningkatkan aktiviti dan tumpuan orang ramai di pusat bandar.
• Peningkatan imej bangunan-bangunan berciri istimewa (6 unit bangunan yang
dikenalpasti) sebagai tarikan pusat bandar.
• Cadangan pembangunan semula : kawasan-kawasan yang bercanggah aktiviti
bangunan, bangunan yang buruk dan tapak taman Redland yang terbiar.
• Memperkemas pembangunan rumah kedai sedia ada perlu di pusat bandar Ssdia ada
dengan penyediaan jalan susur, tempat letak kenderaan dan landskap.
• Menggalakkan penyusunan semula tempat niaga informal di kawasan khas dan
bersesuaian di pusat bandar.
• Kawalan nisbah plot dan densiti pembangunan dapat memelihara elemen yang
menyumbang kepada imej Bandar Sejahtera selain menentukan corak dan fabrik
bandar supaya lebih terancang dan tersusun.
• Pembangunan medan selera dan open café sebagai tumpuan aktiviti perniagaan di
pusat bandar. Ia merupakan elemen sokongan sosial yang menepati keperluan
masyarakat dan gaya hidup moden yang eksklusif.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
115

• Menjadikan Masjid Ismail Petra sebagai „focal point‟ (titik tumpuan) melalui pembinaan
menara jam di Taman Tamadun Islam dan landskap menarik selain pembinaan „Merah
Walk‟.
• Rekabentuk bangunan dan komponen landskap kejur bercirikan Islam untuk menyokong
Dasar Membangunan Bersama Islam.
Pengindahan Dan Peningkatan Imej Bandar Pusat Bandar Lama
Perancangan pusat bandar Tanah Merah masa hadapan akan dibuat berdasarkan prinsip
pengukuhan pusat bandar semasa (pembangunan semula, pembangunan baru dan
pemeliharaan) dan peningkatan aspek rekabentuk bandar (mercu tanda, nodus, elemen
landskap dan vista). Perancangan pembangunan semula mengambilkira pembangunan
baru infrastruktur seperti lebuhraya, penaiktarafan jalan dam pembinaan jalan-jalan baru.
Ini dapat memastikan persekitaran rekabentuk bandar yang menarik selaras dengan
peranan fungsi bandar yang dirancang.
Bagi memperkukuhkan imej bandar Pusat Bandar Lama Tanah Merah, beberapa garis
panduan dan kawalan perlu disediakan iaitu:
a. Kawasan Pembangunan Baru :
(Lokasi : Jalan Hospital, Jalan Tasek, Taman Kiara)
• Perlu mengikut zon guna tanah yang telah ditetapkan.
• Pembangunan kawasan perniagaan pusat bandar digalakkan dalam bentuk “free
standing building” atau rumah kedai dan kedai pejabat.
b. Kawasan Pembangunan Semula :
(Lokasi : Jalan Hulu Pasar, Jalan Hilir Pasar, Jalan Taman Hiburan dan Jalan Dato‟ Nik
Mustafa)
• Pembangunan rumah kedai sedia ada perlu dikemaskan dengan penyediaan jalan
susur, tempat letak kenderaan dan landskap .
• Menggalakkan penyusunan semula tempat niaga informal di kawasan khas dan
bersesuaian di pusat bandar.
Kawasan-kawasan yang berpotensi untuk dibangunkan di dalam pusat bandar semasa
seperti tanah kosong dan kawasan usang akan diberi keutamaan untuk dibangunkan
disamping pemuliharaan warisan bandar serta penyelenggaraan kawasan bandar lama.
Terdapat beberapa buah bangunan lama sebelum perang di bandar lama Tanah Merah.
Bangunan yang dikenalpasti di bandar ini keseluruhannya terdiri daripada Rumah kedai
yang dibina sebelum tahun 1940. Bangunan ini mempunyai sifat-sifat istimewa seperti muka
bangunan (fasad), dinding, pintu dan tingkap yang menarik. Reka bentuk rumah kedai ini
terdapat motif dan ciri-ciri simbolik kebudayaan masyarakat Cina, Melayu dengan
pengaruh senibina Eropah.
116
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Antara Bangunan Bersenibina Menarik Di Bandar Lama Tanah Merah
82 unit bangunan terletak dalam Zon Bandar Lama yang berpotensi untuk dikekalkan
mempunyai gred 3 iaitu mempunyai ciri-ciri istimewa tetapi memerlukan baik pulih pada
struktur dan penyelenggaraan pada permukaan. Selain itu terdapat 6 unit bangunan dan
sebuah struktur (Jambatan Guillemard) yang mempunyai ciri istimewa. Tambahan baru
yang melindungi atau merubah rupa asal unit-unit bangunan ini hendaklah dielakkan.
Semua bangunan ini dicadangkan dipulihara
sepenuhnya dan dibenarkan tukarguna bangunan
bagi membolehkan aktiviti yang menarik dijalankan.
Satu laluan bersejarah (heritage trail) boleh
disediakan untuk menghubungkan bangunanbangunan
ini dalam pakej pelancongan. Kaedah
pemeliharaan yang dicadangkan adalah melalui
kaedah yang perlu mendapat verifikasi perunding
jurutera di dalam menentukan keselamatan struktur
bangunan.
Contoh Pemeliharaan Rupa bentuk Bangunan
Pengukuhan Aspek Reka Bentuk Pusat Bandar Tanah Merah
Imej Bandar Sejahtera
Pengindahan Bandar Tanah Merah perlulah berdasarkan imej „Bandar Sejahtera‟. Asas
pemilihan tema tersebut adalah kerana kedudukannya dan suasana persekitaran yang
indah menyumbang kepada keharmonian hidup yang merupakan penzahiran kewujudan
bandar yang sejahtera. Antara elemen-elemen bandar yang menyumbang kepada imej
bandar ini ialah Taman Rekreasi Maka, Padang MDTM, Taman Islam dan Taman Bentara.
Selain itu, terdapat tambahan elemen pusat bandar seperi TM Square, Taman Linear dan
Taman Mini. Elemen-eleman tersebut dicadang supaya dinaiktaraf dan dihubungkan
melalui laluan pejalan kaki dan lingkaran hijau yang menarik.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
117

Antara Komponen Bandar Sejahtera Tanah Merah
Kawasan Pembangunan Baru
Kawasan pembangunan baru Pusat Bandar Tanah Merah merupakan kawasan yang terdiri
daripada kawasan tanah kosong, tanah pertanian dan semak. Tanah kosong dalam pusat
bandar Tanah Merah terletak di bahagian selatan (kawasan berbukit bersebelahan bandar
lama, Taman Rekreasi Redland (terbiar), Tanah Rezab KTMB dan sekitar Sungai Maka.
Kawasan berpotensi pembangunan baru ini dicadangkan sebagai kawasan baru
perniagaan, pembangunan kemudahan masyarakat dan kawasan rekreasi peringkat
daerah. Pembangunan kawasan baru perlulah mengikut zon guna tanah dan kawalan
pembangunan yang telah ditetapkan.
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
Pembangunan semula/ pembaikan Pusat Bandar Tanah Merah merupakan kawasan yang
terdiri dari kawasan perniagaan berkeadaan buruk, kawasan yang bercampur aduk aktiviti
dan kawasan bangunan yang berkeadaan buruk. Kawasan ini memerlukan pemulihan sifat
dan rupa fizikal bangunan sedia ada dengan lebih terancang dan mengikut zon
pembangunan ditetapkan. Sesetengah kawasan hanya memerlukan pembaikan rupa
bentuk bangunan dan persekitaran supaya lebih menarik.
Pemeliharaan Bangunan Warisan
Bandar Tanah Merah mempunyai 82 unit bangunan dalam zon bandar lama dan 6
bangunan warisan yang perlu dipelihara dan dipulihara. Ia merupakan mercutanda dan
menjadi titik tumpuan di Bandar ini khususnya sebagai pusat transit ke lebuhraya timur barat.
Penekanan aspek reka bentuk Bandar diberikan kepada elemen tersebut ke arah
mencapai imej dan identiti Bandar Sejahtera.
Pandangan Rupa Bandar dan Keselesaan
Penyediaan laluan pejalan kaki berlandskap (pedesterian mall) menghubungkan titik
tumpuan aktiviti :
i) Sepanjang jalan Utama (Jalan Pasir Puteh – Tanah Merah) bermula dari Persisir
Sungai Maka hingga Taman Bentara.
ii) Sebahagian Jalan Dato‟ Nik Mustafa (Dari stesen bas sehingga Klinik Kesihatan) –
Cadangan Merah Walk
118
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

iii) Tapak Klinik Kesihatan – Cadangan TM Square.
iv) Lingkaran Hijau; Persisir Sungai Maka – Padang MDTM – Hutan Bandar – Dataran
Merah – Taman Linear – Taman Mini – Taman Bentara.
v) Pengindahan arca dan mercu tanda sedia ada dan cadangan mercu tanda baru
di kawasan-kawasan pembangunan baru.
vi) Bangunan Warisan perlu dipulihara dan perlu dipastikan mercu tanda kepada pusat
bandar Tanah Merah ini tidak terhalang pandangannya oleh pembangunan baru.
vii) Penyusunan semula kedai-kedai lama dengan cadangan kedai baru dengan lebih
tersusun dan terancang.
Aktiviti Tidak Formal
Aktiviti penjaja dan gerai di kiri kanan jalan dan antara ruang bangunan tidak dibenarkan.
Aktiviti ini telah telah dikhususkan di tempat yang disediakan bagi tujuan tersebut.
Contoh aktiviti gerai terbuka berpusat
bagi penempatan semula gerai tepi
jalan.
Laluan Masuk Utama
Bandar Tanah Merah perlu penekanan daripada segi pengindahan dan kemudahan yang
disediakan. Laluan masuk utama ke bandar ini yang juga sebagai pintu masuk ke
lebuharaya timur barat perlulah menarik dan mempunyai imej tersendiri. Bagi memastikan
laluan masuk yang jelas, Bandar Tanah Merah memerlukan keseragaman landskap dan
perabot jalan yang seragam.
Selain itu, papan penunjuk arah berserta pelan lokasi perlu disediakan di tempat sesuai yang
menjadi tumpuan pengunjung seperti di Dataran Merah. Laluan masuk ke komponen
pembangunan penting seperti pasaraya dan pejabat kerajaan perlu mempunyai petunjuk
arah yang seragam. Bagi laluan utama kenderaan, ruang-ruang terbuka yang mempunyai
pandangan terus ke arah laluan perlu dipelihara dan tiada pembangunan tinggi
dibenarkan di ruangan ini.
Bagi membentuk imej „Bandar Sejahtera‟, garis panduan khusus yang akan diguna pakai
adalah seperti Jadual Garis Panduan Khusus Senireka Bangunan dan Elemen Bandar.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
119

Cadangan Imej Reka Bentuk Bandar dan Landskap Bandar Tanah Merah
Pembangunan Semula
Medan Selera Bentara
dan Taman Bentara
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Tanah Merah
Ke Pasir Mas
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama (Jalan Hospital)
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
mengikut zon gunatanah
yang ditetapkan.
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Tanah Merah
Ke Jeli/ Grik
Ke Kuala Sat
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama (Jalan Sekolah)
Pembangunan Semula
Kawasan Bandar Lama
Tanah Merah
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Tanah Merah
Pembangunan Semula
Kawasan Rezab Tanah
KTM
Pembangunan Baru
Tanah kosong
Cadangan Hutan
Bandar
Pembangunan Baru
Persisir Sungai Maka
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama (Jalan Tanah
Merah – Pasir Mas)
Ke Machang/
Pasir Puteh
PETUNJUK
Landskap Utama
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Tanah Merah
Peningkatan Kualiti
Kawasan Institusi Kerajaan
Mercu Tanda
Cadangan Merah Walk
Landskap Sokongan
Kawasan Rekreasi
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka
Laluan Pejalan Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
Sempadan Zon Bandar Lama
120
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan-Cadangan Utama Peningkatan Imej Reka Bentuk Bandar
Dan Landskap Pusat Bandar Tanah Merah
Fokus Peningkatan
Imej dan
Pengindahan Bandar
Tanah Merah
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
121

Fokus Peningkatan Imej dan Pengindahan Bandar Tanah Merah
Bil Cadangan Jalan Jarak Kawasan Fasa
1
Cadangan Baru Merah Walk Di Bandar
Tanah Merah
526 m
Jalan Dato‟ Nik Mustaffa, Jalan
Norzainal dan Jalan Hilir Pasar
2 Cadangan Dataran Silaturrahim 3.44 ha Kawasan Masjid
3
4
5
6
7
8
9
Cadagan Terminal Pengangkutan
Bersepadu Tanah Merah (TM Sentral)
Cadangan Landskap Jalan-jalan
Utama
Cadangan Baru Merah Square di
Bandar Tanah Merah
Cadangan Baru Pengindahan dan
Menaiktaraf kawasan Institusi
Cadangan Taman Bandar (Laman
Warisan, Taman Botani, Taman
Rekreasi)
Cadangan Pembangunan TM
Riverfront di Bandar Tanah Merah
Cadangan Peningkatan Imej
Persimpangan
-
3.5 m
0.3 ha
-
28 ha
Stesen Keretapi dan Tapak
Kuartes KTMB
Jalan Pasir Mas – Tanah Merah
– Machang – Jalan Ismail Petra
Sekitar Klinik Kesihatan Dan
Stesen Teksi
Dewan MDTM, Padang MDTM,
Kawasan Pejabat Kerajaan
dan Kediaman Rasmi
Tanah Kosong Redland, Rezab
Paya, Lot 620, 5905, 5906, 226,
227, 5903, 223, 5902, 5904
3.40 ha Persisir Sungai Maka
-
Persimpangan Utama (Jalan
Pasir Mas - Tanah Merah -
Machang) dan Jalan Ismail
Petra
Jangka Pendek
(2011-2015)
Jangka Pendek
(2011-2015)
Jangka Pendek
(2016-2020)
Jangka Pendek
(2011-2015)
Jangka Sederhana
(2016-2020)
Jangka Sederhana
(2016-2020)
Jangka Sederhana
(2016-2020)
Jangka Sederhana
(2016-2020)
Jangka Sederhana
(2016-2020)
122
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1. Cadangan Pembangunan Merah Walk
i. Lokasi
Sebahagian Jalan Dato‟ Nik Mustafa (Dari stesen bas sehingga Klinik Kesihatan), Jalan
Norzainal dan Jalan Hilir Pasar
ii.
Justifikasi Cadangan
Pembangunan Merah Walk mampu menjadi nodes kepada pembangunan
perbandaran Tanah Merah.
Jalan Jalan Dato‟ Nik Mustafa mempunyai pandangan vista yang menarik dengan
Gunung Remah sebagai latar belakangnya. Penanaman pokok yang bersesuaian
mampu mewujudkan ‘sense of welcome’ kepada bandar Tanah Merah.
Jalan Norzainal merupakan laluan utama yang juga bertindak sebagai pintu masuk
utama ke pusat bandar dan telah menjana ekonomi di sepanjang laluan.
iii. Komponen Cadangan
Laluan pejalan kaki
Landskap kejur : tempat duduk, lampu hiasan, telefon awam, papan tanda, tong
sampah, arca dan sebagainya.
Landskap lembut yang terdiri pokok-pokok teduhan dan juga pokok-pokok renek.
PERKARA
Pergerakan
kenderaan
Tempat
letak
kenderaan
Laluan
Pejalan kaki
Bangunan
Landskap
lembut
Landskap
kejur
Garis Panduan Pelaksanaan Cadangan Pembangunan Merah Walk
LANGKAH / GARIS PANDUAN
Arah laluan kenderaan di jalan ini dikekalkan satu hala seperti sedia ada
Mengujudkan laluan yang tidak lurus dan berliku sebagai usaha untuk
menenteramkan kenderaan “traffic calming” kepada kenderaan yang lalu di
situ.
Turapan yang bersesuaian bagi permukaan jalan dan turapan yang berbeza
bagi tempat letak kereta.
Meningkatkan kualiti turapan dan agihan perletakkan tempat letak kereta berjajar
sepanjang Jalan Rahmat. Jalan di bahagikan kepada lorong pejalan kaki,
tempat letak kereta berjajar dan lorong kenderaan. Untuk membolehkan ruang
jalan dikekalkan saiz kelebarannya, longkang yang berjajar dikiri kanan jalan perlu
ditutup dengan “iron grating” dan dibentuk bersama lorong pejalan kaki.
Laluan pejalan kaki perlu dibina di kiri dan kanan Jalan Jalan Dato‟ Nik Mustafa.
Laluan pejalan kaki yang selesa dengan landskap lembut dan kejur
menghubungkan kawasan ini dengan kawasan sekitar. Penyediaan laluan pejalan
kaki perlu mengambilkira kepentingan golongan kurang upaya.
Bangunan-bangunan yang menghadap ke Jalan Dato‟ Nik Mustafa perlu
dipelihara dan dipulihara dengan mengekalkan fasad serta senibinanya.
Jenis pokok yang sesuai ditanam adalah pokok tanjung (mimusops elengi) dan
Batai Laut (peltophorum pterocarpum)
Penanaman pokok serta kaedah-kaedah penyelenggaraan perlu mengikut garis
panduan spesifik.
Sebuah arca perlu dibina di persimpangan Jalan Dato‟ Nik Mustafa / Jalan
Norzainal sebagai mercu tanda kepada TM Walk.
Perabot jalan seperti tempat duduk, pondok telepon, pasu bunga dan sebagainya
perlu disediakan.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
123

Cadangan Pembangunan Merah Walk
\
Pasar Awam
(Sedia Ada)
Laluan pejalan kaki serta
disokoang oleh perabut jalan
Cadangan Pembangunan Merah Walk
Cadangan landskap lembut
Laluan ini akan Laluan diturap pejalan kaki dengan yang menarik.
Laluan ini akan diturap dengan
yang menarik
124
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Imej Cadangan Pembangunan Merah Walk
Cadangan Open Cafe di Merah Walk
Cadangan landskap lembut dan kejur di Merah Walk
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
125

2. Cadangan Naik Taraf Dataran Silaturahim
Cadangan ini melibatkan kerja-kerja menaiktaraf kawasan Masjid Ismail Petra, Dataran
Silaturrahim dan sekitarnya dengan dilengapi kemudahan, gerai dan disokong landskap
yang menarik. Perletakannya yang strategik mampu menjadi nodus kepada bandar Tanah
Merah.
Imej Cadangan Pembangunan Taman Islam
126
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Cadangan TM Sentral
Satu terminal pengangkutan awam bersepadu (TM Sentral) dicadangkan dalam kawasan
Bandar Tanah Merah yang meliputi Stesen Kereta Api, Stesen Bas Bandar dan Kereta Sewa
dengan kawasan seluas 0.95 hektar (2.35 ekar). Tapak Stesen Kereta Api dan kuarters KTMB
sedia ada, akan dimajukan secara komprehensif untuk menjadikan kawasan ini sebagai
nod baru sistem perhubungan bandar dan pembangunan Bandar Tanah Merah.
Cadangan Komponen Utama :
Stesen Kereta Api
Stesen Bas Bandar
Stesen Kereta Sewa
Tempat Letak Kereta Berpusat
Gerai dan ruang perniagaan
Cadangan Terminal Pengangkutan Bersepadu (TM Sentral)
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
127

4. Landskap Kiri Dan Kanan Jalan Utama Beserta Laluan Pejalan Kaki
Laluan Pasir Mas – Tanah Merah – Machang dan Jalan Ismail Petra merupakan laluan
utama yang menghubungkan bandar Tanah Merah dengan jajahan-jajahan lain.
Elemen landskap lembut dan kejur yang menarik perlu bagi meningktkan kualiti imej
bandar Tanah Merah.
Cadangan Imej Landskap Laluan Utama
128
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5. Cadangan Merah Square
i. Lokasi :
• Sekitar Klinik Kesihatan dan Stesen Teksi
ii. Justifikasi :
• Pembangunan ini menjadi nodus baru
kepada pembangunan pusat bandar
Tanah Merah.
• Jalan Norzainal mempunyai pandangan
vista yang menarik dengan Bukit Remah
sebagai latarbelakangnya. Penanaman
pokok yang bersesuaian mampu
mewujudkan ‟sense of welcome‟ kepada
bandar Tanah Merah
• Jalan Norzainal merupakan laluan utama
yang bertindak sebagai pintu masuk
utama ke pusat bandar Tanah Merah.
• Kawasan tumpuan pengunjung dan
pelancong untuk membeli belah dan
mendapatkan keperluan harian ini
memerlukan penambahbaikan agar lebih
selesa kepada peniaga dan pengunjung.
• Komponen-komponen imej bandar
bandar tidak berhubung antara satu
sama lain dan terdapat kawasan yang
berpotensi sebagai nodus bandar.
• Pusat bandar Tanah Merah perlu
meyediakan perkhidmatan pelancongan
dan kemudahan rehat dan rawat sebagai
pusat transit ke pantai Barat semenanjung.
Nodus-nodus dan mercu tanda yang
menarik perlu diwujudkan.
Kepelbagaian aktiviti berasaskan
pelancongan dan produk IKS
dicadangkan di Merah Square
• Pelancong-pelancong yang berkunjung ke Tanah Merah mempunyai peluang
melawat bandar Tanah Merah sebagai salah satu pakej yang ditawarkan.
Penyediaan kiosk, bistro dan gerai-gerai jualan yang menarik dan memenuhi
keperluan mereka akan menarik minat mereka untuk melawat bandar Tanah
Merah.
iii. Komponen Reka bentuk Bandar :
• Kiosk, bistro dan ruang perniagaan yang selesa dan tersusun.
• Laluan pejalan kaki
• Landskap kejur dan lembut : tempat duduk, lampu hiasan, telefon awam,
papan tanda, arca, lampu Jalan, bangku/ tempat duduk, tong sampah dan
pokok.
• Laluan kenderaan
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
129

Cadangan Pembangunan Merah Square
130
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

6. Cadangan Pengindahan dan Menaiktaraf Kawasan Institusi
Kawasan institusi ini mempunyai andangan vista yang menarik dengan Gunung Remah
sebagai latar belakang dan cadangan Taman Bandar akan memberikan imej yang
menarik kepada kawasan ini . Kawasan ini akan dilandskap dengan landskap yang sesuai
dan kawasan berhadapan tasik akan diberikan peneknan.
Cadangan Menaiktaraf Kawasan Institusi
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
131

7. Cadangan Taman Bandar Tanah Merah
Taman bandar ini akan menjadi kawasan rekreasi pasif dan aktif yang utama bagi bandar
Tanah Merah khasnya dan keseluruhan Jajahan Tanah Merah amnya. Ia mampu menjadi
nodus utama dengan komponen-komponen yang dicadangkan melibatkan cadangan
Laman Warisan, Taman Botani dan Taman Rekreasi.
132
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Contoh Cadangan Komponen Taman Bandar
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
133

Cadangan Fasa 1 : Taman Bandar
134
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Contoh 1 : Pandangan Dari Pejabat Daerah
Keadaan Sedia Ada Di Tapak
Cadangan Pengindahan
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
135

Contoh 2 : Pandangan Dari Jabatan Hutan Jajahan
Keadaan Sedia Ada Di Tapak
Cadangan Pengindahan
136
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

8. Cadangan Pembangunan TM Riverfront di Sungai Maka
i. Lokasi
Pesisir Sungai Maka
ii.
Justifikasi
• Sungai Maka merupakan salah satu daripada aset utama pembangunan bagi
pusat bandar.
• Keadaan semasa pesisir sungai yang kurang memuaskan.
• Nilai tanah yang lebih tinggi sekiranya dibangunkan semula.
iii. Komponen pembangunan
• Amphitheatre
• Jeti penambang
• Siar kaki / laluan pejalan kaki
• Menara pandang
• Medan selera
• Kios
• Tempat letak kenderaan
• Arca, Perabot jalan
• Kemudahan pengunjung (tandas awam, surau dan lain-lain).
• Landskap lembut
PERKARA
Aktiviti
Laluan Pejalan
Kaki
Medan Selera
Landskap Kejur
Kiosk
cenderamata
Cadangan pembangunan TM ‘Riverfront’ di Sungai Maka.
LANGKAH / GARIS PANDUAN
Pengunjung berpeluang menikmati keindahan Sungai Maka melalui 3 kaedah
iaitu melalui laluan pejalan kaki sekitar pinggir sungai, menara pandang dan
melalui bot penambang.
Aktiviti sokongan lain termasuklah membeli-belah cenderamata dan menikmati
pelbagai pilihan makanan di kawasan medan selera.
Laluan pejalan kaki yang selesa dan landskap yang menarik dicadangkan
menghubungkan Hutan Bandar dengan Sungai Maka bagi mewujudkan
kesinambungan kawasan tarikan pelancongan dan rekreasi.
Penyediaan laluan pejalan kaki perlu mengambil kira kepentingan golongan
kurang upaya. Laluan pejalan kaki juga memerlukan kemudahan-kemudahan
ameniti lain bagi meyokong kemudahan ini seperti lampu jalan, landskap
teduhan, tempat duduk, tong sampah dan sebagainya.
Gerai-gerai makanan disediakan di pesisir sungai ini. Gerai-gerai ini menjual
pelbagai jenis makanan terutama makanan popular tempatan. Penyediaan
gerai-gerai ini dapat memberi peluang kepada pengusaha gerai-gerai informal
menjalankan perniagaan mereka di tempat yang lebih selesa dan menarik.
• Amphitheatre
• Jeti Penambang
• Menara Pandang
• Medan Selera
• Kios
• Tempat letak kenderaan
• Arca
• Perabot jalan
• Kemudahan pengunjung (tandas awam, surau dan
lain-lain.
Gerai-gerai menjual barangan cenderamata dicadangkan dibina di kawasan
ini sebagai salah satu daya tarikan kawasan. Penyediaan gerai-gerai
cenderamata ini secara tidak langsung dapat memberikan peluang
perniagaan kepada penduduk tempatan
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
137

Cadangan Pembangunan TM Riverfront
138
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

9. Cadangan Peningkatan Imej Persimpangan ( Kepelbagaian Imej Tarikan Seperti
Landskap Dan Jenis Turapan)
Terdapat 5 persimpangan utama di pusat bandar Tanah Merah yang menjadi laluan
utama kenderaan yang menghala ke utara - selatan dan barat Jajahan Tanah Merah
yang dilihat berpotensi untuk ditingkatkan imej persimpangan.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
139

Cadangan Penambahbaikan Ameniti Di Pusat Bandar Lama
i. Lokasi
Terdapat pelbagai elemen ameniti bandar yang boleh dilihat di sekitar pusat bandar,
antaranya ialah papan tanda, tong sampah, laluan pejalan kaki, tempat duduk, tempat
menunggu bas / teksi, lintasan zebra (zebra crossing), jejantas, kemudahan orang cacat,
lampu, telefon awam dan sebagainya. Penyediaan ameniti yang berkualiti adalah perlu
bagi meningkatkan lagi tahap keselesaan di pusat bandar. Penambahbaikan ameniti
dicadangkan dikeseluruhan pusat bandar terutamanya di laluan pejalan kaki, kawasan
tumpuan utama dan di pesisir Sungai Maka.
ii.
Justifikasi
• Sistem ameniti bandar terutamanya papan tanda, tong sampah, tempat duduk dan
lampu jalan / hiasan perlu ditambah di pusat bandar untuk memberi kemudahan
kepada pengguna.
• Keadaan sedia ada menunjukkan sistem laluan pejalan kaki adalah tidak
menyeluruh dan hanya tertumpu di kawasan tumpuan orang ramai sahaja.
• Penyediaan lintasan zebra (zebra crossing) perlu ditambah untuk memberi
keselesaan serta keselamatan kepada pengguna terutamanya pejalan kaki.
iii. Komponen pembangunan
• Papan tanda
• Tong sampah
• Tempat duduk
• Lampu jalan dan lampu hiasan
• Lintasan zebra (zebra crossing)
140
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

iv. Langkah dan garis panduan pelaksanaan
PERKARA
Papan Tanda Jalan
Cadangan Penambahbaik Ameniti Di Bandar Lama
LANGKAH / GARIS PANDUAN
Penyediaan papan tanda adalah perlu terutamanya ke kawasan
tumpuan orang ramai sepeti pasar awam serta ke kawasankawasan
institusi. Dicadangkan penyediaan papan tanda ini
perlu diselaras dari segi reka bentuk, ketinggian serta
kelebarannya.
Penyediaan tong-tong sampah adalah perlu terutamanya di
sepanjang laluan pejalan kaki yang sedia ada dan cadangan
laluan. Dicadangkan tong-tong sampah ini disediakan setiap 100
meter di laluan pejalan kaki.
Tong Sampah
Tong-tong sampah
dicadangkan di setiap 100
meter di laluan pejalan kaki
dan kawasan tumpuan
penduduk
Tempat duduk untuk pengguna juga adalah penting dalam
aktiviti riadah. Dicadangkan setiap laluan pejalan kaki disediakan
tempat duduk setiap 100 meter dan di kawasan tumpuan orang
ramai seperti di kawasan cadangan ‘semi pedestrian walk’ dan
di kawasan „Riverfront’.
Tempat Duduk
Kemudahan tempat
duduk dicadangkan di
setiap 100 meter di
laluan pejalan kaki dan
kawasan tumpuan
penduduk
Antara cadangan
bangku di ‘Riverfront’
Lampu Jalan
Lampu-lampu jalan perlu disediakan di sepanjang jalan di pusat
bandar dan tidak hanya menyediakan di kawasan tumpuan
sahaja. Dicadangkan penyediaan lampu jalan di kawasan
pemeliharaan ini diselaraskan daripada segi reka bentuknya.
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
141

PERKARA
Cadangan Penambahbaik Ameniti Di Bandar Lama (samb..)
LANGKAH / GARIS PANDUAN
Penyediaan lampu hiasan adalah penting terutamanya di
kawasan laluan pejalan kaki, di kawasan cadangan ‘semi
pedestrian walk’ dan di kawasan cadangan „Riverfront’.
Lampu Hiasan
Antara jenis lampu
yang dicadangkan
laluan pejalan kaki,
‘semi pedestrian mall’
dan di ‘Riverfront’.
Cadangan lintasan zebra (zebra crossing) di pusat bandar untuk
memberi kemudahan dan keselamatan kepada pejalan kaki.
Dicadangkan lintasan zebra berlampu isyarat dan tidak berlampu
isyarat
Lintasan zebra (zebra
crossing)
Lintasan zebra adalah penting untuk keselamatan
pejalan kaki
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah 2010
142
CADANGAN PEMBANGUNAN BANDAR TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 06
Cadangan Pembangunan Pusat Petempatan Utama,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Bab 06
Cadangan Pembangunan
Pusat Petempatan Utama, 2010 - 2020
6.1 Sasaran Hierarki Perbandaran dan Kependudukan
Selaras dengan dasar perbandaran dan kependudukan di peringkat nasional dan negeri,
agihan pembangunan dan kependudukan perlu diseimbangkan kepada keseluruhan
jajahan. Keseluruhannya, berdasarkan sasaran hierarki petempatan, serta ke arah
memperkukuhkan Bandar Tanah Merah dan Pekan Bukit Bunga khususnya sebagai sebuah
Pusat Bandar Pelancongan Sempadan menjelang tahun 2020, adalah disasarkan jumlah
minima penduduk bagi setiap hierarki petempatan adalah seperti jadual di bawah:-
Sasaran Penduduk Mengikut Hierarki Petempatan 2020
Pusat Petempatan Fungsi / Peranan Sasaran Penduduk 2020
1. Bandar Tanah Merah
1. Bukit Bunga
2. Batu Gajah
3. Batang Merbau
4. Gual Ipoh
1. Kusial Baru
2. Kuala Tiga
3. Bukit Panau
4. Bukit Mas
Pusat Petempatan Utama (PPU)
(Pusat Taraf Kedua Hierarki Negeri)
Pusat Tempatan Kecil (PPK)
(Pusat Taraf Ketiga Hierarki Negeri)
Pusat Tempatan Kecil (PPK)
(Pusat Taraf Keempat Hierarki Negeri)
Pusat Pertumbuhan Desa (PPD)
(Pusat Taraf Kelima Hierarki Negeri)
Melebihi 60,000
Antara 10,000 – 20,000
Antara 4,000 – 10,000
Antara 1,000 – 5,000
Berdasarkan sasaran tersebut, keseluruhannya dijangka penduduk bagi Jajahan Tanah
Merah pada Tahun 2020 adalah seramai 142,650 orang dengan kadar pertumbuhan purata
tahunan sebanyak 2.01%.
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
143

6.2 Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Bunga, 2020
Zon Guna Tanah Bukit Bunga, 2020
Keseluruhan zon guna tanah utama bagi Bukit Bunga adalah kawasan perumahan
terancang yang meliputi kawasan seluas 1,014.78 hektar iaitu 72.92% dari keluasan Bukit
Bunga. Ia merangkumi tambahan 22.89 hektar dalam kategori pembangunan komited dan
970.19 hektar dalam kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga dalam kategori perniagaan yang meliputi kawasan seluas
106.34 hektar (7.64%). Terdapat pembangunan perniagaan komited seluas 0.15 hektar dan
bagi cadangan kawasan perniagaan baru adalah seluas 99.38 hektar.
Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Bunga, 2020
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Gunatanah Semasa Komited Cadangan
Dikekalkan Dikekalkan Baru
Hektar Peratus
Gunatanah Tepubina
Kediaman 21.70 22.89 970.19 1,014.78 72.92
Perniagaan dan
Perkhidmatan
6.81 0.15 99.38 106.34 7.64
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
34.34 - 5.15 39.49 2.84
Tanah Lapang dan
Rekreasi
0.07 - 72.96 73.03 5.25
Jumlah 62.92 23.04 1,147.68 1,233.64 88.65
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Infrastruktur dan Utiliti 0.01 - - 0.01 0.00
Pengangkutan 72.02 4.25 - 76.27 5.48
Jumlah 72.03 4.25 76.28 5.48
Rizab Badan Air
Badan Air 81.71 - - 81.71 5.87
Jumlah 81.71 - - 81.71 5.87
Jumlah Keseluruhan 216.66 27.29 1,147.68 1,391.63 100.00
Peratus 15.57 1.96 82.47 100.00
144
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Guna Tanah Bukit Bunga, 2020
u
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
145

Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Bukit Bunga, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Bukit Bunga melibatkan
kawasan perniagaan seluas 106.34 hektar termasuk cadangan kawasan pembangunan
perniagaan 2020 iaitu seluas 99.38 hektar.
Kawasan perniagaan Bukit Bunga yang juga dikenalpasti sebagai Kawasan Promosi
Pembangunan akan diberi penekanan di dalam memperkukuhkan peranannya sebagai
Pusat Petempatan Kecil dan salah satu pintu masuk utama ke Negeri Kelantan.
Perancangan akan memfokuskan kepada perniagaan terancang yang komprehensif dan
komponen-komponen sokongan lain. Antara komponen pembangunan utama dalam
Kawasan Promosi Pembangunan Bukit Bunga 2020 ialah:-
1. Kawasan Perniagaan
Kompleks Niaga Bukit Bunga
Zon Bebas Cukai
Kawasan Pusat Perniagaan
Kawasan Rehat dan Rawat (R&R) dan Kawasan Tempat Letak Kenderaan Berpusat
Terminal Pengangkutan
Pusat IKS Bukit Bunga
2. Kawasan Institusi dan Kemudahan
Pusat Penerangan Pelancongan
Masjid
Pusat Keselamatan 1 (Balai Polis, Balai Bomba)
Pusat Keselamatan 2 (Pusat Kesihatan, Pengkalan UPP, Pusat Kuarantina dan
Pangkalan Unit Keselamatan)
Kuartes Kerajaan / Asrama Pekerja / Asrama Pelajar
3. Kawasan Lain-lain
Kawasan Rekreasi (Taman Bandar dan Linear)
Sistem Perhubungan dan Infrastruktur
146
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Konsep Kawasan Perniagaan Utama Bukit Bunga
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
147

Aspek
Lokasi
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Cadangan Kawalan
Pembangunan
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru
Penerangan
Membina Kompleks Niaga Bukit Bunga untuk penempatan semula
peniaga-peniaga tepi jalan
Menempatkan semula para peniaga di dalam kompleks niaga yang
kondusif dan komprehensif
Memudahcara proses penyelenggaran bangunan dan kemudahan
oleh Pihak Berkuasa Tempatan
Menyokong fungsi dan peranan kawasan perniagaan Bukit Bunga
sebagai Bandar Pelancongan Sempadan.
Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perniagaan yang lebih
teratur bagi mewujudkan persekitaran perbandaran yang lebih
tersusun.
Cadangan komponen pembangunan perniagaan :
- Bangunan perkedaian/niaga
- Medan Selera
- Gerai
- Stesen Minyak
- Tempat Letak Kenderaan
- Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
- Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Teres 1 : 4
Sesebuah 1 : 6
CADANGAN KOMPLEKS NIAGA BARU BAGI PENJAJA
Kawasan Penempatan
Semula Peniaga Tepi
Jalan Sediada
148
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru
Aspek
Penerangan
Lokasi Cadangan Kawasan Rehat dan Rawat Bukit Bunga
Rasional
Pembangunan
Mewujudkan pusat perniagaan baru dalam memperkukuhkan pusat
bandar sedia ada
Menyokong perkembangan pusat perniagaan Bukit Bunga sebagai
Bandar Pelancongan Sempadan.
Lokasi yang strategik untuk perluasan pusat perniagaan Bukit Bunga
Menaiktaraf ruang dan kemudahan perniagaan yang lebih berdaya
saing dan mesra pelanggan
Komponen
Pembangunan
Cadangan Kawalan
Pembangunan
Bangunan perniagaan
Kemudahan penginapan
Kedai Pejabat
Bank/Institusi Kewangan
Depoh Lori/ Trucker Centre dilengkapi dengan pusat penyelenggaraan
Open Cafe
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Teres 1 : 4
Sesebuah 1 : 6
CADANGAN PEMBINAAN KAWASAN REHAT DAN RAWAT
Kawasan Rehat dan Rawat
(R&R) termasuk tempat
letak kenderaan berpusat
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
149

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Bukit Bunga, 2020
Kawasan pembangunan institusi dan kemudahan masyarakat di Bukit Bunga melibatkan
pembangunan sedia ada, komited dan cadangan yang meliputi kawasan seluas 39.49
hektar.
Antara pembangunan utama di Bukit Bunga adalah pembangunan institusi dan
kemudahan masyarakat termasuk kawasan Kompleks Imigresen dan Kastam Bukit Bunga
(CIQ). Peningkatan jumlah penduduk dan tempat tumpuan menjadikan kawasan Bukit
Bunga sebagai kawasan yang berpotensi dan memerlukan kepada pertambahan
keperluan kemudahan masyarakat bagi masa depan.
Jenis Kemudahan
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Bukit Bunga
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan - - - 1 1
Klinik Desa 3 - - - -
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah Agama 2 - - - -
Sekolah Rendah 1 - - - -
Tadika 5 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis 2 - - 1 1
Pondok Polis - - - - -
Balai Bomba - - - 1 1
Kemudahan Keagamaan
Masjid - - - 1 1
Surau 14 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna - - - - -
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan - - - 1 1
Perpustakaan Desa - - - - -
150
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Bukit Bunga, 2020
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(SEDIA ADA DAN KOMITED)
Institusi
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(CADANGAN)
LAIN-LAIN
Institusi dan Kemudahan Cadangan
Kawasan Had Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
NOTA :
SM - Sekolah Menengah
SK - Sekolah Rendah
SA - Sekolah Agama
TDK - Tadika
H - Hospital
KK - Klinik Kesihatan
KD - Klinik Desa
M - Masjid
S - Surau
K - Kuil
T - Tokong
PI - Perkuburan Islam
JI - Jirat Cina
PA - Perpustakaan Awam
PD - Perpustakaan Desa
BP - Balai Polis
PP - Pondok Polis
BB - Balai Bomba
DS - Dewan Serbaguna
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
151

Cadangan Pembangunan Pengangkutan dan Perhubungan,
Bukit Bunga, 2020
Beberapa cadangan berikut perlu diambil kira bagi memastikan peningkatan fungsi Bukit
Bunga seiring dengan pembangunan infrastruktur dan sistem perhubungannya.
1. Naiktaraf Kawasan Rehat & Rawat dengan Penyediaan Kemudahan bus lay-by
Peningkatan fungsi meningkatkan penawaran di Bukit Bunga, seterusnya meningkatkan
pengaliran trafik. Oleh itu, bus lay-by perlu disediakan untuk keselesaan dan keselamatan
pengguna kenderaan awam tersebut; khasnya penduduk tempatan.
Cadangan
Bus Lay-by
Penerangan
Lokasi Kawasan komersil Bukit Bunga
Agensi
Pelaksana
Majlis Daerah Tanah Merah (MDTM)
Komponen Laluan bas berhenti, mengambil dan menurunkan
Pembangunan penumpang
Justifikasi
Menggalakkan penggunaan bas dan pengangkutan
awam
Aspek keselamatan
Mengurangkan kesesakan di jalan utama
2. Membaik pulih keadaan geometri persimpangan berbahaya ke CIQ Bukit Bunga
Kemalangan sering berlaku di satu persimpangan menuju ke Pusat Immegresen Bukit Bunga.
Keadaan geometri persimpangan yang merbahaya perlu dibaik pulih bagi mengelak
kejadian yang sama terus berulang.
Cadangan
Naik Taraf
Persimpangan
Bahaya ke CIQ
Penerangan
Lokasi Berhampiran CIQ Bukit Bunga
Agensi
Pelaksana
Majlis Daerah Tanah Merah (MDTM)
Komponen Menaik taraf dan pembaikan geometri
Pembangunan persimpangan tiga di Bukit Bunga.
Justifikasi
Menampung kapasiti lalu lintas semasa dan akan
datang.
Meningkatkan kualiti perhubungan dan lalu lintas di
jalan utama ke CIQ.
152
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Naik Taraf Sistem Pengangkutan dan Perhubungan Bukit Bunga, 2020
Penyediaan bus
lay-by di
kawasan komersil
tumpuan dapat
mengurangkan
kesesakan
lalulintas dan
menggalakkan
penggunaan
pengangkutan
awam
Keadaan
geometri
persimpangan
yang
merbahaya
memerlukan
pembaikan
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
153

3. Penyediaan satu kawasan depoh lori dan kawasan Rehat dan Rawat (RNR)
Satu depoh lori dan kawasan rehat dan rawat (RNR) diperlukan bagi mengurangkan
bilangan lori yang memasuki kawasan perniagaan Bukit Bunga untuk proses pengagihan
barangan. Cadangan awal lokasi depoh lori ini adalah berhampiran kawasan komersil sedia
ada.
Kawasan Rehat dan Rawat (R&R) termasuk kawasan depoh lori
Kawasan Rehat dan Rawat
(R&R) termasuk tempat
letak kenderaan berpusat
154
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
6.3 Cadangan Zon Guna Tanah Batu Gajah, 2020
Zon Guna Tanah Batu Gajah, 2020
Zon guna tanah Batu Gajah menunjukkan kawasan perumahan merupakan zon guna tanah
utama dengan keluasan 411.21 hektar iaitu 72.20% daripada luas keseluruhan Batu Gajah. Ia
merangkumi tambahan 6.30 hektar dalam kategori pembangunan komited dan 393.83
hektar dalam kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga dalam kategori perniagaan yang meliputi kawasan seluas
34.72 hektar (6.10%). Terdapat pembangunan perniagaan komited seluas 0.15 hektar dan
bagi cadangan kawasan perniagaan baru adalah seluas 33.90 hektar.
Cadangan Zon Guna Tanah Batu Gajah, 2020
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Semasa
Dikekalkan
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Komited Cadangan
Hektar Peratus
Dikekalkan Baru
Kediaman 11.09 6.30 393.83 411.22 72.20
Perniagaan dan
Perkhidmatan
0.67 0.15 33.90 34.72 6.10
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
31.65 - 0.88 32.53 5.56
Tanah Lapang dan
Rekreasi
1.62 - - 1.62 0.28
Jumlah 45.03 6.45 428.61 480.09 84.14
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Pengangkutan 32.72 2.35 5.57 40.63 7.14
Infrastruktur dan Utiliti 1.93 - - 1.93 0.34
Jumlah 34.65 2.35 5.57 42.56 7.48
Rizab Badan Air
Badan Air 46.87 - - 46.87 8.23
Jumlah 46.87 46.87 8.23
Jumlah Keseluruhan 126.54 8.80 434.18 569.52 100.00
Peratus 22.22 1.54 76.24 100.00
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
155

u
Guna Tanah Batu Gajah, 2020
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
156
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Batu Gajah, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Batu Gajah melibatkan kawasan
perniagaan seluas 34.72 hektar termasuk cadangan kawasan pembangunan perniagaan 2020 iaitu
seluas 33.90 hektar.
Komponen
Pembangunan
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru
Aspek
Penerangan
Lokasi Kawasan Perniagaan Pekan Batu Gajah (33.90 hektar)
Pembangunan
Sedia Ada
Pertanian dan Tanah Kosong
Memperkukuhkan fungsinya sebagai Pusat Petempatan Kecil Tahap 3
Rasional
Memastikan kawasan ini mempunyai zon terancang yang mencukupi
untuk pembangunan perniagaan
Pembangunan Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perniagaan yang lebih
teratur bagi mewujudkan persekitaran perbandaran yang lebih
tersusun.
Menawarkan aktiviti perniagaan dan perkhidmatan setempat seperti
peruncitan dan pusat kewangan sokongan.
Cadangan
Kawalan
Pembangunan
Cadangan komponen pembangunan perniagaan :
- Kedai Pejabat/Rumah Kedai
- Medan Selera
- Gerai
- Stesen Minyak
- Tempat Letak Kenderaan
- Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
- Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Teres 1 : 3
Sesebuah 1 : 4
Cadangan Menaiktaraf Pasar Awam
Aspek
Penerangan
Lokasi Pasar Awam Pekan Batu Gajah (0.113 hektar)
Keadaan pasar yang memerlukan penyelenggaraan dan pembaikan
fizikal
Membangunkan kawasan pasar awam dengan bahan binaan
Rasional
berstruktur kekal dan menarik.
Pembangunan
Menyediakan kawasan pasar awam yang selesa dan terancang serta
dilengkapi dengan landskap
Komponen
Pembangunan
Bangunan Kekal
Ruang niaga barangan basah dan kering yang luas dan tersusun
Sistem pengurusan air sisa dan sistem saliran yang sistematik
Penyelenggaraan sampah sarap yang teratur
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap
Tandas
Surau
Stor Penyimpanan
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
157

Pembangunan Pekan Batu Gajah 2020
CADANGAN KAWASAN PERNIAGAAN BARU
(35.65 hektar)
Petunjuk :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Cadangan
CADANGAN MENAIKTARAF PASAR AWAM
BATU GAJAH (0.113 hektar)
Cadangan Pembangunan Semula Pasar Awam
Menaiktaraf kawasan pasar awam Batu Gajah dengan
rekabentuk yang menarik dan kondusif
158
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Batu Gajah, 2020
Kawasan pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat di Batu Gajah melibatkan
pembangunan sedia ada, komited dan cadangan yang meliputi kawasan seluas 32.53
hektar.
Antara pembangunan utama di Batu Gajah adalah pembangunan institusi dan kemudahan
masyarakat termasuk kawasan Kem Tentera (Batalion Sempadan). Peningkatan jumlah
penduduk dan tempat tumpuan menjadikan kawasan Batu Gajah sebagai kawasan yang
berpotensi dan memerlukan kepada pertambahan keperluan kemudahan masyarakat
masa depan.
Jenis Kemudahan
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Batu Gajah
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan 1 - - - -
Klinik Desa 3 - - - -
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah Agama - - - - -
Sekolah Rendah 7 - - - -
Tadika 7 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis 2 - - - -
Pondok Polis - - - - -
Balai Bomba - - - - 1
Kemudahan Keagamaan
Surau 12 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna - 1 - - 1
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan 1 - - - -
Perpustakaan Desa 1 - - - -
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
159

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat, Batu Gajah
Klinik Kesihatan
Batu Gajah
Jalan Batu Gajah – Batang
Merbau
A
Jalan Batu Gajah – Batang
Merbau
A
BATU GAJAH
Rumah Anak
Yatim Darul
Falah
B
B
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(SEDIA ADA DAN KOMITED)
Institusi
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(CADANGAN)
LAIN-LAIN
Institusi dan Kemudahan Cadangan
Kawasan Had Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
NOTA :
SM - Sekolah Menengah
SK - Sekolah Rendah
SA - Sekolah Agama
TDK - Tadika
H - Hospital
KK - Klinik Kesihatan
KD - Klinik Desa
M - Masjid
S - Surau
K - Kuil
T - Tokong
PI - Perkuburan Islam
JI - Jirat Cina
PA - Perpustakaan Awam
PD - Perpustakaan Desa
BP - Balai Polis
PP - Pondok Polis
BB - Balai Bomba
DS - Dewan Serbaguna
160
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
6.4 Cadangan Zon Guna Tanah Batang Merbau, 2020
Zon Guna Tanah Batang Merbau, 2020
Zon guna tanah Batang Merbau menunjukkan kawasan perumahan merupakan zon guna
tanah utama dengan keluasan 405.74 hektar iaitu 64.16% daripada luas keseluruhan Batang
Merbau. Ia merangkumi tambahan 21.50 hektar dalam kategori pembangunan komited dan
378.07 hektar dalam kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga dalam kategori perniagaan yang meliputi kawasan seluas
73.02 hektar (11.55%). Terdapat pembangunan perniagaan komited seluas 1.00 hektar dan
bagi cadangan kawasan perniagaan baru adalah seluas 66.98 hektar.
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Cadangan Zon Guna Tanah Batang Merbau, 2020
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Semasa Komited Cadangan
Hektar Peratus
Dikekalkan Dikekalkan Baru
Kediaman 6.16 21.50 378.07 405.74 64.16
Perniagaan dan
Perkhidmatan
5.03 1.00 66.98 73.01 11.55
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
72.15 0.15 - 72.30 11.43
Tanah Lapang dan
Rekreasi
- 0.63 - 0.63 0.10
Jumlah 83.34 23.28 445.05 551.68 87.24
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Infrastruktur dan Utiliti 0.19 9.79 - 9.98 1.58
Pengangkutan 2.52 0.04 0.36 2.92 0.46
Jumlah 2.71 9.83 0.36 12.90 2.04
Rizab Badan Air
Badan Air 67.81 - - 67.811 10.72
Jumlah 67.811 - - 67.811 10.72
Jumlah Keseluruhan 153.87 33.11 445.42 632.39 100.00
Peratus 24.33 5.24 70.43 100.00
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
161

u
Guna Tanah Batang Merbau, 2020
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
162
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Batang Merbau, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Batang Merbau melibatkan kawasan
perniagaan seluas 73.01 hektar termasuk cadangan kawasan pembangunan perniagaan 2020 iaitu
seluas 60.98 hektar.
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru
Aspek
Penerangan
Lokasi Kawasan Perniagaan Pekan Batang Merbau (60.98 hektar)
Pembangunan
Sedia Ada
Pertanian dan Tanah Kosong
Memperkukuhkan fungsinya sebagai Pusat Petempatan Kecil Tahap 3
Rasional
Memastikan kawasan ini mempunyai zon terancang yang mencukupi
untuk pembangunan perniagaan
Pembangunan Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perniagaan yang lebih
teratur bagi membolehkan persekitaran perbandaran yang lebih
tersusun.
Menawarkan aktiviti perniagaan dan perkhidmatan setempat seperti
peruncitan dan pusat kewangan sokongan.
Cadangan komponen pembangunan perniagaan :
- Kedai Pejabat/Rumah Kedai
- Medan Selera
Komponen
- Gerai
Pembangunan
- Stesen Minyak
- Tempat Letak Kenderaan
- Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
- Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Cadangan Pembangunan Semula
Aspek
Penerangan
Lokasi Pekan Batang Merbau (1.12 hektar)
Penyelenggaraan bangunan rumah kedai lama bagi meningkatkan
keberkesanan ruang lantai.
Mewujudkan aktiviti perniagaan yang lebih berdaya saing
Rasional
Penyediaan landskap yang menarik
Pembangunan
Penyediaan kemudahan tempat letak kenderaan yang mencukupi
serta laluan pejalan kaki bagi meningkatkan akessibiliti di dalam
kawasan perniagaan tersebut.
Bangunan kekal rumah kedai/kedai pejabar
Komponen
Tempat Letak Kenderaan
Pembangunan
Kawasan berlandskap
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
163

Pembangunan Pekan Batang Merbau 2020
Reka bentuk bangunan dan kawasan
perniagaan terancang dan komprehensif
Petunjuk :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Cadangan
Cadangan Pembangunan Semula Rumah Kedai
164
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Batang Merbau, 2020
Batang Merbau adalah antara kawasan tumpuan kemudahan masyarakat bagi kawasan
Jajahan Tanah Merah. Kawasan pembangunan institusi dan kemudahan masyarakat
melibatkan pembangunan sedia ada dan cadangan yang meliputi kawasan seluas 73.01
hektar.
Peningkatan jumlah penduduk dan pertambahan kawasan berpotensi untuk pembangunan
di Batang Merbau memerlukan pertambahan kemudahan masyarakat.
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Batang Merbau
Jenis Kemudahan
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan 1 - - 1 1
Klinik Desa 2 - - - -
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah
Sekolah Rendah 4 1 - - 1
Sekolah Agama - - - 1 1
Tadika 6 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis 1 - - - -
Pondok Polis 1 - - - -
Kemudahan Keagamaan
Surau 16 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna 1 - - 1 1
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan - - - 1 1
Perpustakaan Desa - - - - -
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
165

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat, Batang Merbau
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(SEDIA ADA DAN KOMITED)
Institusi
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(CADANGAN)
LAIN-LAIN
Institusi dan Kemudahan Cadangan
Kawasan Had Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
NOTA :
SM - Sekolah Menengah
SK - Sekolah Rendah
SA - Sekolah Agama
TDK - Tadika
H - Hospital
KK - Klinik Kesihatan
KD - Klinik Desa
M - Masjid
S - Surau
K - Kuil
T - Tokong
PI - Perkuburan Islam
JI - Jirat Cina
PA - Perpustakaan Awam
PD - Perpustakaan Desa
BP - Balai Polis
PP - Pondok Polis
BB - Balai Bomba
DS - Dewan Serbaguna
166
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
6.5 Cadangan Zon Guna Tanah Gual Ipoh, 2020
Zon Guna Tanah Gual Ipoh, 2020
Zon guna tanah Gual Ipoh menunjukkan kawasan perumahan merupakan zon guna tanah
utama dengan keluasan 160.90 hektar iaitu 51.16% daripada luas keseluruhan Gual Ipoh. Ia
merangkumi tambahan 32.62 hektar dalam kategori pembangunan komited dan 124.94
hektar dalam kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga dalam kategori perniagaan yang meliputi kawasan seluas
30.97 hektar (9.85%). Terdapat pembangunan perniagaan komited seluas 3.52 hektar dan
bagi cadangan kawasan perniagaan baru adalah seluas 27.33 hektar.
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Cadangan Zon Guna Tanah Gual Ipoh, 2020
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Semasa Komited Cadangan
Hektar Peratus
Dikekalkan Dikekalkan Baru
Kediaman 3.34 32.62 124.94 160.90 51.16
Perniagaan dan
Perkhidmatan
0.13 3.52 27.33 30.97 9.85
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
18.46 37.49 - 55.95 17.79
Tanah Lapang dan
Rekreasi
12.88 - 12.88 4.10
Jumlah 21.93 86.51 152.27 260.70 82.89
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Pengangkutan 4.78 25.87 - 30.65 9.75
Infrastruktur dan Utiliti 0.97 - 0.97 0.31
Jumlah 4.78 26.84 31.62 10.05
Rizab Badan Air
Badan Air 22.18 - - 22.18 7.05
Jumlah 22.18 22.18 7.05
Jumlah Keseluruhan 48.89 113.36 152.26 314.50 100.00
Peratus 15.54 36.04 48.41 100.00
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
167

u
Guna Tanah Gual Ipoh, 2020
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
168
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Gual Ipoh, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Gual Ipoh melibatkan kawasan
perniagaan seluas 30.97 hektar termasuk cadangan kawasan pembangunan perniagaan 2020 iaitu
seluas 27.33 hektar.
Aspek
Lokasi
Pembangunan
Sedia Ada
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Aspek
Lokasi
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru
Penerangan
Kawasan Perniagaan Pekan Gual Ipoh (27.33 hektar)
Pertanian dan Tanah Kosong
Memperkukuhkan fungsinya sebagai Pusat Petempatan Kecil Tahap 3
Memastikan kawasan ini mempunyai zon terancang yang mencukupi untuk
pembangunan perniagaan
Mewujudkan lebih banyak kawasan perniagaan yang lebih teratur bagi
membolehkan persekitaran perbandaran yang lebih tersusun.
Menawarkan aktiviti perniagaan dan perkhidmatan setempat.
Cadangan komponen pembangunan perniagaan :
- Kedai Pejabat/Rumah Kedai
- Pasaraya
- Medan Selera/ Gerai
- Tempat Letak Kenderaan
- Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan kaki
- Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Cadangan Pembangunan Semula
Penerangan
Pekan Gual Ipoh (2.21 hektar)
Penyelenggaraan bangunan rumah kedai lama bagi meningkatkan
keberkesanan ruang lantai.
Mewujudkan aktiviti perniagaan yang lebih berdaya saing
Penyediaan landskap yang menarik
Penyediaan kemudahan tempat letak kenderaan yang mencukupi serta laluan
pejalan kaki
Bangunan kekal rumah kedai/kedai pejabar
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap
Aspek
Lokasi
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Cadangan Menaiktaraf Pasar Awam
Penerangan
Pasar Awam Pekan Gual Ipoh (0.94 hektar)
Keadaan pasar yang memerlukan penyelenggaraan dan pembaikan fizikal
Membangunkan kawasan pasar awam yang berstruktur kekal dan menarik.
Menyediakan kawasan pasar awam yang selesa dan terancang serta dilengkapi
dengan landskap
Bangunan Kekal
Ruang niaga barangan basah dan kering yang luas dan tersusun
Sistem pengurusan air sisa dan sistem saliran yang sistematik
Penyelenggaraan sampah sarap yang teratur
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap
Tandas
Surau
Stor Penyimpanan
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
169

Pembangunan Pekan Gual Ipoh 2020
CADANGAN KAWASAN PERNIAGAAN BARU
(48.660 hektar)
Petunjuk :
Kawasan Perniagaan Sedia Ada
Kawasan Perniagaan Cadangan
CADANGAN PEMBANGUNAN SEMULA RUMAH KEDAI (2.12 hektar)
DAN PASAR AWAM (0.94 hektar)
Cadangan Pembangunan Semula Rumah Kedai
Cadangan Pembangunan Semula Pasar Awam
170
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Gual Ipoh, 2020
Kawasan pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat di Gual Ipoh melibatkan
pembangunan sedia ada, komited dan cadangan yang meliputi kawasan seluas 55.95
hektar.
Pembangunan institusi dan kemudahan masyarakat adalah antara pembangunan utama
di Gual Ipoh. Pembangunan institusi dan kemudahan masyarakat termasuk pejabat agensi
kerajaan, sekolah dan kemudahan kesihatan. Peningkatan jumlah penduduk dan tempat
tumpuan menjadikan kawasan Gual Ipoh sebagai kawasan yang berpotensi dan
memerlukan kepada pertambahan keperluan kemudahan masyarakat masa depan.
Jenis Kemudahan
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Gual Ipoh
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan - - - - -
Klinik Desa 5 1 - - 1
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah Agama - - - - -
Sekolah Rendah 5 - - - -
Tadika 10 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis 1 - - - -
Pondok Polis - - - - -
Kemudahan Keagamaan
Surau 18 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna - 1 - - 1
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan - - - - -
Perpustakaan Desa 1 - - - -
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
171

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Gual Ipoh, 2020
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(SEDIA ADA DAN KOMITED)
Institusi
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(CADANGAN)
LAIN-LAIN
Institusi dan Kemudahan Cadangan
Kawasan Had Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
NOTA :
SM - Sekolah Menengah
SK - Sekolah Rendah
SA - Sekolah Agama
TDK - Tadika
H - Hospital
KK - Klinik Kesihatan
KD - Klinik Desa
M - Masjid
S - Surau
K - Kuil
T - Tokong
PI - Perkuburan Islam
JI - Jirat Cina
PA - Perpustakaan Awam
PD - Perpustakaan Desa
BP - Balai Polis
PP - Pondok Polis
BB - Balai Bomba
DS - Dewan Serbaguna
172
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
6.6 Cadangan Zon Guna Tanah Kusial Baru, 2020
Zon Guna Tanah Kusial Baru, 2020
Zon guna tanah utama bagi Kusial Baru adalah kawasan perumahan terancang yang
meliputi kawasan seluas 203.94 hektar iaitu 78.74% dari keluasan Kusial Baru. Ia merangkumi
tambahan 1.13 hektar dalam kategori pembangunan komited dan 198.95 hektar dalam
kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga dalam kategori tanah lapang dan rekreasi yang meliputi
kawasan seluas 8.26 hektar (3.19%) di mana cadangan kawasan tanah lapang dan rekreasi
baru adalah seluas 6.30 hektar.
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Cadangan Zon Guna Tanah Kusial Baru, 2020
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Semasa Komited Cadangan
Hektar Peratus
Dikekalkan Dikekalkan Baru
Kediaman 3.86 1.13 198.95 203.94 78.74
Perniagaan dan
Perkhidmatan
1.12 - - 1.12 0.43
Institusi dan Kemudahan
Masyarakat
0.86 0.83 - 1.69 0.65
Tanah Lapang dan
Rekreasi
1.96 - 6.30 8.26 3.19
Jumlah 7.80 1.96 205.25 215.01 83.01
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Infrastruktur dan Utiliti 0.66 - - 0.66 0.25
Pengangkutan 8.26 0.18 1.53 9.96 3.85
Jumlah 8.92 0.18 1.53 10.62 4.10
Rizab Badan Air
Badan Air 33.39 - - 33.39 12.89
Jumlah 33.39 33.39 12.89
Jumlah Keseluruhan 50.09 2.14 206.771 259.02 100.00
Peratus 19.34 0.83 79.84 100.00
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
173

Guna Tanah Kusial Baru, 2020
u
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
174
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Kusial Baru, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Kusial Baru melibatkan kawasan
perniagaan seluas 1.12 hektar yang merupakan kawasan perniagaan sediada. Terdapat beberapa
cadangan pembaikan bagi kawasan perniagaan sediada tersebut iaitu:-
Cadangan Pembangunan Semula Kawasan Perniagaan Kusial Baru
Aspek
Penerangan
Lokasi Pekan Kusial Baru (0.40 hektar)
Penyelenggaraan bangunan rumah kedai lama bagi meningkatkan
keberkesanan ruang lantai.
Mewujudkan aktiviti perniagaan yang lebih berdaya saing
Rasional
Penyediaan landskap yang menarik
Pembangunan
Penyediaan kemudahan tempat letak kenderaan yang mencukupi
serta laluan pejalan kaki bagi meningkatkan akessibiliti di dalam
kawasan perniagaan tersebut.
Bangunan kekal rumah kedai/kedai pejabat
Komponen
Tempat Letak Kenderaan
Pembangunan
Kawasan berlandskap
Cadangan Menaiktaraf Pasar Awam
Aspek
Penerangan
Lokasi Pasar Awam Pekan Kusial Baru (0.17 hektar)
Keadaan pasar yang memerlukan penyelenggaraan dan pembaikan
fizikal
Rasional
Pembangunan
Membangunkan kawasan pasar awam dengan bahan binaan
berstruktur kekal dan menarik.
Menyediakan kawasan pasar awam yang selesa dan terancang serta
dilengkapi dengan landskap
Bangunan Kekal
Komponen
Ruang niaga barangan basah dan kering yang luas dan tersusun
Pembangunan
Sistem pengurusan air sisa dan sistem saliran yang sistematik
Penyelenggaraan sampah sarap yang teratur
Tempat Letak Kenderaan
Kawasan berlandskap
Tandas
Surau
Stor Penyimpanan
Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
175

Pembangunan Kusial Baru 2020
CADANGAN PEMBANGUNAN KAWASAN
PERIAGAAN KUSIAL BARU
Petunjuk :
Cadangan Pembangunan Semula
Pasar Awam
Cadangan Pembangunan Semula
Rumah Kedai
176
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Kusial Bharu, 2020
Kusial Bharu adalah antara kawasan tumpuan kemudahan masyarakat bagi kawasan
Jajahan Tanah Merah. Kawasan pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat di
Kusial Bharu melibatkan pembangunan sedia ada dan komited yang meliputi kawasan
seluas 1.69 hektar.
Peningkatan jumlah penduduk dan pertambahan kawasan berpotensi untuk pembangunan
di Kusial Bharu memerlukan pertambahan kemudahan masyarakat.
Jenis Kemudahan
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Kusial Bharu
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan - - - - -
Klinik Desa 3 - - - -
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah -
Sekolah Rendah 1 - - - -
Sekolah Agama - - - - -
Tadika 1 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis - - - - -
Pondok Polis 1 - - - -
Kemudahan Keagamaan
Surau 2 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna - 1 - - 1
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan - - - - -
Perpustakaan Desa - - - - -
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
177

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Kusial Bharu, 2020
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(SEDIA ADA DAN KOMITED)
Institusi
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(CADANGAN)
LAIN-LAIN
Institusi dan Kemudahan Cadangan
Kawasan Had Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
NOTA :
SM - Sekolah Menengah
SK - Sekolah Rendah
SA - Sekolah Agama
TDK - Tadika
H - Hospital
KK - Klinik Kesihatan
KD - Klinik Desa
M - Masjid
S - Surau
K - Kuil
T - Tokong
PI - Perkuburan Islam
JI - Jirat Cina
PA - Perpustakaan Awam
PD - Perpustakaan Desa
BP - Balai Polis
PP - Pondok Polis
BB - Balai Bomba
DS - Dewan Serbaguna
178
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
6.7 Cadangan Zon Guna Tanah Kuala Tiga, 2020
Zon Guna Tanah Kuala Tiga, 2020
Zon guna tanah Kuala Tiga menunjukkan kawasan perumahan merupakan zon guna tanah
utama dengan keluasan 154.57 hektar iaitu 90.22% daripada luas keseluruhan Kuala Tiga. Ia
merangkumi tambahan 11.62 hektar dalam kategori pembangunan komited dan 136.50
hektar dalam kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga adalah dalam kategori perniagaan yang meliputi kawasan
seluas 10.18 hektar (5.94%), di mana cadangan perniagaan baru adalah seluas 5.97 hektar.
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Cadangan Zon Guna Tanah Kuala Tiga, 2020
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Semasa Komited Cadangan
Hektar Peratus
Dikekalkan Dikekalkan Baru
Kediaman 6.45 11.62 136.50 154.57 90.22
Perniagaan dan
Perkhidmatan
4.21 - 5.97 10.18 5.94
Tanah Lapang dan
Rekreasi
1.72 - - 1.72 1.01
Jumlah 12.38 11.62 142.47 166.47 97.17
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Pengangkutan 4.84 - - 4.844 2.83
Jumlah 4.84 4.844 2.83
Jumlah Keseluruhan 17.22 11.62 142.47 171.31 100.00
Peratus 10.06 6.78 83.16 100.00
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
179

Guna Tanah Kuala Tiga, 2020
u
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
180
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Kuala Tiga, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Gual Ipoh melibatkan kawasan
perniagaan seluas 10.18 hektar termasuk cadangan kawasan pembangunan perniagaan 2020 iaitu
seluas 5.97 hektar.
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru Kuala Tiga
Aspek
Penerangan
Lokasi Kawasan Perniagaan Kuala Tiga (5.97 hektar)
Pembangunan Sedia
Ada
Pertanian dan Tanah Kosong
Rasional
Memperkukuhkan fungsinya sebagai Pusat Petempatan Kecil Tahap 4
Pembangunan Memastikan kawasan ini mempunyai zon terancang yang mencukupi
untuk pembangunan perniagaan
Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perniagaan yang lebih
teratur bagi membolehkan persekitaran perbandaran yang lebih
tersusun.
Komponen
Pembangunan
Menawarkan aktiviti perniagaan dan perkhidmatan setempat seperti
peruncitan dan pusat kewangan sokongan.
Cadangan komponen pembangunan perniagaan :
- Kedai Pejabat/Rumah Kedai
- Pasaraya
- Medan Selera
- Gerai
- Tempat Letak Kenderaan
- Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
- Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Cadangan Kawalan Teres 1 : 3
Pembangunan Sesebuah 1 : 4
Pembangunan Pekan Kuala Tiga 2020
CADANGAN KAWASAN PERNIAGAAN BARU
(5.97 hektar)
Petunjuk :
Kawasan Perniagaan Cadangan
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
181

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat,
Kuala Tiga, 2020
Pusat petempatan Kuala Tiga terdiri daripada kawasan pertanian yang merangkumi
kawasan kampung tradisional. Oleh itu, kemudahan masyarakat di Kuala Tiga kurang
diperlukan memandangkan keperluan sediada adalah mencukupi bagi penduduk sediada.
Bagi pembangunan institusi dan kemudahan masyarakat di Kuala Tiga hanya melibatkan
pembangunan sedia ada dan cadangan yang meliputi kawasan seluas 4.21 hektar.
Jenis Kemudahan
Bilangan Keperluan Tambahan Kemudahan Masyarakat Kuala Tiga
Sedia Ada
Tahun 2010
Cadangan/ Tambahan
2010 2015 2020
Cadangan/
Tambahan
2010 - 2020
Kemudahan Kesihatan
Klinik Kesihatan - - - - -
Klinik Desa 2 - - - -
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Menengah - 1 - - 1
Sekolah Rendah 1 - - - -
Sekolah Agama - - - - -
Tadika 2 - - - -
Kemudahan Keselamatan
Balai Polis 1 - - - -
Pondok Polis - - - - -
Kemudahan Keagamaan
Surau 3 - - - -
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna - - - - -
Kemudahan Perpustakaan
Perpustakaan - - - - -
Perpustakaan Desa - - - - -
182
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Kuala Tiga, 2020
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(SEDIA ADA DAN KOMITED)
Institusi
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MSYARAKAT
(CADANGAN)
LAIN-LAIN
Institusi dan Kemudahan Cadangan
Kawasan Had Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
NOTA :
SM - Sekolah Menengah
SK - Sekolah Rendah
SA - Sekolah Agama
TDK - Tadika
H - Hospital
KK - Klinik Kesihatan
KD - Klinik Desa
M - Masjid
S - Surau
K - Kuil
T - Tokong
PI - Perkuburan Islam
JI - Jirat Cina
PA - Perpustakaan Awam
PD - Perpustakaan Desa
BP - Balai Polis
PP - Pondok Polis
BB - Balai Bomba
DS - Dewan Serbaguna
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
183

6.8 Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Panau, 2020
Zon Guna Tanah Bukit Panau, 2020
Zon guna tanah Bukit Panau menunjukkan kawasan perumahan merupakan zon guna tanah
utama dengan keluasan 1323.44 hektar iaitu 80.11% daripada luas keseluruhan Bukit Panau.
Ia merangkumi tambahan 30.71 hektar dalam kategori pembangunan komited dan 1285.98
hektar dalam kategori cadangan baru.
Tumpuan pembangunan juga adalah dalam kategori perniagaan yang meliputi kawasan
seluas 36.68 hektar (2.22%). Terdapat pembangunan perniagaan komited seluas 0.31 hektar
dan bagi cadangan kawasan perniagaan baru adalah seluas 36.00 hektar.
Gunatanah
Gunatanah Tepubina
Cadangan Zon Guna Tanah Bukit Panau, 2020
Luas (Hektar) Peta Cadangan 2020
Semasa Komited Cadangan
Hektar Peratus
Dikekalkan Dikekalkan Baru
Kediaman 6.75 30.71 1285.99 1323.44 80.11
Perniagaan dan
Perkhidmatan
0.38 0.31 36.00 36.68 2.22
Industri 0.76 - - 0.76 0.05
Institusi dan
Kemudahan
22.35 21.20 - 43.55 2.64
Masyarakat
Tanah Lapang dan
Rekreasi
0.36 - - 0.36 0.02
Jumlah 30.60 52.22 1321.99 1404.81 85.04
Rizab Pengangkutan dan Infrastruktur
Pengangkutan 126.8 10.66 10.96 148.42 8.98
Infrastruktur dan Utiliti 0.02 - 0.02 0.00
Jumlah 126.8 10.68 10.96 148.44 8.99
Rizab Badan Air
Badan Air 98.77 - - 98.77 5.98
Jumlah 98.77 98.77 5.98
Jumlah Keseluruhan 256.15 62.9 1332.94 1652.02 100.00
Peratus 15.51 3.81 80.69 100.00
184
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
u
Guna Tanah Bukit Panau, 2020
PETUNJUK :
GUNATANAH TEPU BINA
RIZAB PENGANGKUTAN DAN INFRASTRUKTUR
RIZAB HUTAN DAN BADAN AIR
KAWASAN KEDIAMAN
Perumahan Sedia Ada
Perumahan Komited
Perumahan Cadangan
KAWASAN PERNIAGAAN
Perniagaan Sedia Ada
Perniagaan Komited
Perniagaan Cadangan
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
TANAH LAPANG DAN REKREASI
Kawasan Lapang sedia ada & Komited
Kawasan Lapang Cadangan
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Bekalan Elektrik
Bekalan Air
Tapak Pelupusan
LAIN-LAIN
Rizab Sungai
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
185

Cadangan Pembangunan Perniagaan,
Bukit Panau, 2020
Secara keseluruhannya, keluasan pembangunan perniagaan di Bukit Panau melibatkan kawasan
perniagaan seluas 36.68 hektar termasuk cadangan kawasan pembangunan perniagaan 2020 iaitu
seluas 36.00 hektar.
Lokasi
Aspek
Pembangunan Sedia
Ada
Rasional
Pembangunan
Komponen
Pembangunan
Cadangan Kawalan
Pembangunan
Cadangan Kawasan Perniagaan Baru Bukit Panau
Penerangan
Kawasan Perniagaan Kg Bukit Panau (18.37 hektar)
Kawasan Perniagaan Kg Paloh (18.31hektar)
Pertanian dan Tanah Kosong
Memperkukuhkan fungsinya sebagai Pusat Petempatan Kecil Tahap 4
Memastikan kawasan ini mempunyai zon terancang yang mencukupi
untuk pembangunan perniagaan
Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perniagaan yang lebih
teratur bagi membolehkan persekitaran perbandaran yang lebih
tersusun.
Menawarkan aktiviti perniagaan dan perkhidmatan setempat seperti
peruncitan dan pusat kewangan sokongan.
Cadangan komponen pembangunan perniagaan :
- Kedai Pejabat/Rumah Kedai
- Pasaraya
- Medan Selera/Gerai
- Tempat Letak Kenderaan
- Kawasan berlandskap yang diintegrasikan dengan elemen pejalan
kaki
- Penyediaan kemudahan bagi golongan kurang upaya (OKU)
Teres 1 : 2
Sesebuah 1 : 3
Pembangunan Pekan Bukit Panau 2020
CADANGAN KAWASAN PERNIAGAAN BARU
KG PALOH (18.31 hektar)
CADANGAN KAWASAN PERNIAGAAN BARU
KG BUKIT PANAU (18.37 hektar)
186
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
6.9 Ciri-ciri Pembangunan Imej, Reka bentuk dan Lanskap Pusat
Petempatan Utama, 2020
Cadangan-cadangan utama imej reka bentuk dan landskap akan mengambil kira isu-isu
penemuan semasa dan aset potensi bagi pusat-pusat petempatan dalam Jajahan Tanah
Merah. Tiga asas utama bagi cadangan pembangunan imej, reka bentuk dan landskap
pusat petempatan utama ialah meningkatkan imej bandar dan penambahbaikan struktur
bandar, peningkatan elemen reka bentuk dan identiti pusat bandar serta peningkatan
fungsi dan hierarki bandar serta pengukuhan pusat-pusat petempatan.
Pengukuhan Hierarki Petempatan dan Fungsi Pusat Bandar
Pengukuhan hierarki petempatan dan fungsi pusat bandar meilbatkan tiga cadangan
utama iaitu:-
1. Memaju dan meningkatkan imej pusat bandar berdasarkan fungsi dan hierarki
2. Mewujudkan keselesaan dan mengurangkan konflik
1. Memaju dan Meningkatkan Imej Pusat Bandar Berdasarkan Fungsi dan Hierarki
i. Fungsi Khusus Berdasarkan Hierarki Perbandaran
Setiap bandar dan pekan mempunyai fungsi yang jelas kepada pengunjung dan penduduk
setempat. Pembangunan perbandaran pusat bandar dan pekan di dalam Jajahan Tanah
Merah dirancang untuk mencapai fungsi dan peranan hierarki petempatan seperti jadual
dan rajah dibawah :-
Hierarki Semasa Pusat Petempatan Jajahan Tanah Merah
HIERARKI PETEMPATAN FUNGSI KEADAAN SEMASA
Pusat
Petempatan
Utama
Bandar Tanah Merah
Pusat Pentadbiran
dengan
kemudahan
perkhidmatan
peringkat
sekunder.
Kawasan perniagaan semasa
terdiri dari unit-unit rumah kedai.
Kemudahan awam dan
infrastruktur tersedia tetapi
memerlukan penambah baikan.
Pusat
Petempatan
Kecil
Batang Merbau,
Batu Gajah,
Bukit Bunga,
Gual Ipoh,
Kusial Baru,
Kuala Tiga
Bukit Panau
Pusat kemudahan
peringkat primer
dan perdagangan
peringkat
tempatan.
Mempunyai kawasan
perkedaian lama dan agak
usang yang kebanyakannya
tidak lagi beroperasi.
Kemudahan awam dan
infrastruktur memerlukan
penambahan mengikut
keperluan.
JUMLAH
8 Pusat Petempatan
Sumber : Rancangan Struktur Negeri Kelantan , 2020
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
187

ii.
Pengukuhan Imej dan Identiti Pusat-pusat Bandar
Setiap pusat bandar di dalam Jajahan Tanah Merah akan dirancang dengan imej dan
identiti bandar yang sesuai dengan fungsi dan peranan bandar dan pekan tersebut.
Pembangunan elemen-elemen rekabentuk bandar mencerminkan imej, karektor dan
identiti yang tersendiri berdasarkan peranan dan fungsi kawasan tersebut. Imej dan identiti
bandar yang utama di dalam Jajahan Tanah Merah adalah seperti jadual berikut :
Imej dan Identiti Pusat-pusat Bandar Utama Jajahan Tanah Merah, 2020
Pusat Bandar Tema Imej
Tanah Merah Bandar Gerbang Taman Negara Bandar Sejahtera
Bukit Bunga Bandar Pelancongan Bandar Sejahtera
Kusial Baru Bandar Pelancongan Bandar Sejahtera
Batang Merbau Bandar Agro Bandar Tradisional
Batu Gajah, Gual Ipoh, Kuala Tiga,
Bukit Panau
Bandar Persinggahan
Bandar Tradisional
iii. Mewujudkan Sense of Welcoming di Setiap Pintu Masuk Daerah dan Pusat Bandar
Bagi mengukuhkan suasana masuk ke Jajahan Tanah Merah (sense of welcoming) dan
meningkatkan imej jajahan kepada pengunjung, penanda sempadan daerah
dicadangkan di sempadan utama.
Bagi meningkatkan imej pusat-pusat petempatan yang utama pula, pintu-pintu masuk
bandar dan pusat pertumbuhan akan disediakan dengan elemen penyataan ketibaan
sama ada dalam bentuk pintu gerbang, arca, landskap hiasan dan lain-lain bentuk yang
ketara bagi memberi gambaran bahawa pengguna jalan raya sedang memasuki kawasan
bandar atau petempatan.
2. Mewujudkan Keselesaan dan Mengurangkan Konflik
Penyediaan rangkaian pejalan kaki antara pusat-pusat tumpuan penduduk di dalam pusat
bandar secara sistematik dengan disokong oleh landskap yang sesuai dapat mewujudkan
keselesaan kepada pergerakkan pejalan kaki dan akan mengurangkan konflik diantara
kenderaan bermotor dengan pejalan kaki. Sistem laluan pejalan kaki yang mempunyai
rangkaian adalah penting untuk menghubungkan kawasan rekreasi, sungai, kawasan
perniagaan dan perumahan.
188
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Bukit
Bunga
Batu
Gajah
Batang
Merbau
Gual Ipoh
Kusial
Baru
Bukit
Panau
Kuala Tiga
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
i. Cadangan Komponen Pembangunan
Cadangan pembangunan fizikal khusus bagi Pusat-pusat Petempatan Kecil ialah;
Pusat Petempatan Kecil
Komponen
Komponen Pembangunan
Mercu Tanda Pintu Masuk (Arca) √ √ √ √ √ √ √
Lanskap Laluan Protokol Utama √ √ √ √ √ √ √
Turapan Bercorak Persimpangan √ √ √ × × × ×
Laluan Pejalan Kaki √ √ √ √ √ √ √
Taman Rekreasi Awam √ √ √ √ √ √ √
Pusat Perniagaan Baru √ √ √ √ √ √ √
Pemeliharaan Bangunan Warisan / Berciri Istimewa × × × × × × ×
Pembangunan Semula Kawasan Kedai Lama √ √ √ √ √ √ √
- Mercu Tanda Pintu Masuk
Cadangan mercu tanda pintu masuk bagi setiap Pusat Petempatan Kecil memerlukan
pengukuhan imej dan identiti. Jumlah mercu tanda pintu masuk adalah seperti berikut;
Pekan Bukit Bunga : 2 pintu masuk,
Pekan Batu Gajah : 2 pintu masuk,
Pekan Batang Merbau : 3 pintu masuk,
Pekan Gual Ipoh : 2 pintu masuk,
Pekan Kusial Baru : 2 pintu masuk,
Pekan Bukit Panau : 2 pintu masuk,
Pekan Kuala Tiga : 2 pintu masuk.
- Lanskap Laluan Protokol Utama
Bagi lanskap jalan utama pula, kesemua Pusat Petempatan Kecil memerlukan
cadangan lanskap seragam bagi mewujudkan arah pandangan yang menarik.
- Laluan Pejalan Kaki
Penyediaan laluan pejalan kaki antara titik-titik tumpuan aktiviti perlu disediakan di
semua Pusat Petempatan Kecil bagi mewujudkan keselesaan dan kemudahsampaian
yang tinggi.
- Taman Rekreasi Awam
Bagi melengkapkan fungsi Pusat Petempatan Kecil, pembangunan taman rekreasi
awam diperlukan di semua petempatan bagi mewujudkan aktiviti riadah. Cadangan
kawasan taman rekreasi ini perlu bersesuaian dengan faktor aksesibiliti yang mudah dan
terletak berhampiran dengan petempatan penduduk.
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
189

- Pusat Perniagaan Baru dan Pembangunan Semula
Penambahan kawasan perniagaan baru diperlukan bagi setiap Pusat Petempatan
Kecil memandangkan jumlah kawasan perniagaan sedia ada adalah kurang. Bagi
bangunan kedai yang tidak kekal, pembangunan semula telah dicadangkan dengan
lebih terancang.
ii.
Imej dan Reka Bentuk Pusat-pusat Petempatan
Kecil (PPK)
Batang Merbau,
Batu Gajah,
Gual Ipoh,
Kusial Baru,
Kuala Tiga
Bukit Panau
Cadangan
pembangunan
baru kawasan Pusat
Perdagangan
Utama
Imej dan identiti pusat bandar di enam pusat petempatan kecil (PPK) dalam Jajahan Tanah
Merah adalah kurang menonjol sama ada dari segi mercu tanda, landskap atau pun seni
bina bangunannya. Fungsi pekan-pekan tersebut yang rendah juga memerlukan cadangan
umum imej dan aspek reka bentuk bandar dengan skala yang kecil.
Antara tindakan utama reka bentuk bandar untuk kawasan perdagangan utama yang
terdiri dari PPK dalam Jajahan Tanah Merah ialah menaik taraf landskap di kawasan pinggir
jalan raya utama dan kawasan-kawasan persendirian. Selain itu, juga mercu tanda dan
arca ketibaan akan disediakan di semua pekan.
Tempat tumpuan utama penduduk bagi pekan-pekan tersebut adalah di kawasan
perkedaian bagi mendapatkan keperluan harian dan perkhidmatan institusi-institusi
kerajaan. Lokasi tumpuan tersebut juga perlu di lengkapi dengan kemudahan dan
komponen-komponen landskap yang menarik dan memudahkan orang ramai.
• Kawasan Pembangunan Baru
Kawasan potensi pembangunan baru di pekan-pekan pusat petempatan kecil ialah
kawasan tanah kosong, belukar, bangunan usang dan tanah pertanian tidak diusahakan.
Pembangunan kawasan baru perlulah mengikut zon guna tanah dan kawalan
pembangunan yang telah ditetapkan.
• Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
Kawasan berpotensi untuk pembangunan semula dan pembaikan adalah kawasan
perkampungan dan rumah kedai usang di kawasan pusat bandar. Pembangunan semula /
pembaikan pusat petempatan kecil tersebut juga merupakan kawasan yang terdiri dari
kawasan perkampungan, kawasan yang pelbagai aktiviti dan kawasan bangunan yang
berkeadaan buruk.
190
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Sebahagian besar kawasan pembangunan semula
merupakan kawasan rumah kedai lama dan buruk
yang memerlukan pemulihan sifat dan rupa fizikal
dengan lebih terancang dan mengikut zon
pembangunan ditetapkan. Bagi bangunan kekal
yang kurang penjagaan, ia memerlukan
pembaikan dari segi rupa bentuk dan pembaikan
persekitaran.
• Pandangan Rupa Bandar dan Keselesaan
- Penyediaan laluan pejalan kaki berlandskap menghubungkan titik tumpuan aktiviti
antara gerai - kawasan perkedaian - kemudahan dan taman perumahan.
- Penyusunan semula kedai-kedai lama dengan cadangan kedai baru yang lebih
tersusun dan terancang.
Penyediaan laluan pejalan kaki
berlandskap di kawasan perniagaan.
Cadangan pembangunan baru
kawasan Pusat Perdagangan Utama.
• Aktiviti Tidak Formal
Aktiviti gerai di kiri dan kanan jalan dan antara ruang bangunan tidak dibenarkan dalam
pusat petempatan kecil. Aktiviti ini perlu di tempatkan semula di medan-medan majlis
atau gerai jualan yang telah dikhususkan untuk tujuan tersebut.
• Laluan Masuk Utama
Penekanan elemen laluan masuk utama berskala kecil boleh disediakan dengan
mengintergrasikan di antara landskap, perabot jalan dan papan petunjuk arah yang
seragam. Bagi laluan-laluan utama kenderaan, ruang-ruang terbuka yang mempunyai
pandangan terus ke arah laluan perlu dipelihara dan tiada pembangunan tinggi
dibenarkan di laluan ini.
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
191

Cadangan Peningkatan Imej Reka bentuk Bandar Landskap Bukit Bunga
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Malaysia
Ke Thailand
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Ke Tanah Merah
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
mengikut zon gunatanah
yang ditetapkan.
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
dengan bangunan
tidak kekal serta buruk
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Peningkatan Kualiti
Kawasan Institusi
Kerajaan
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Petunjuk :
Ke Jeli/ Grik
Landskap Utama
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Mercu Tanda
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka
Laluan Pejalan Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
192
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Batu Gajah
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Malaysia
Ke Thailand
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Batu Gajah
Ke Jeli/ Grik
Ke Tanah Merah
Peningkatan Landskap
Kawasan Institusi Kerajaan
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Pembangunan Baru Baru
Kawasan Potensi mengikut zon gunatanah
Pembangunan
yang
Baru
ditetapkan.
mengikut zon
gunatanah yang
ditetapkan.
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
Peningkatan dengan Kualiti bangunan
Lanskap
tidak
Rizab
kekal
Jalan
serta buruk
Utama
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Batu Gajah
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Peningkatan Kualiti
Kawasan Institusi
Kerajaan
Ke Bendang
Lawang
Peningkatan Kualiti
Ke Tanah
Lanskap
Merah
Rizab Jalan
Utama
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Batu Gajah
Petunjuk :
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
Bangunan Tidak Kekal
dan Buruk
Ke Jeli/ Grik
Landskap Utama
Landskap Utama
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus Aktiviti /Nodus
Mercu Tanda Mercu Tanda
Peningkatan Imej Persimpangan
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka
Laluan Pejalan Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru Baru
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
193

Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Batang Merbau
Peningkatan Landskap
Kawasan Institusi Kerajaan
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
mengikut zon
gunatanah yang
ditetapkan.
Ke Tanah Merah
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Batang Merbau
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Batang Merbau
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
Bangunan Tidak Kekal
dan Buruk
Ke Grik/ Jeli
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Ke Gual Ipoh
Petunjuk :
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Batang Merbau
Landskap Utama
Kawasan Rekreasi
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Mercu Tanda
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka
Laluan Pejalan Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
194
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Gual Ipoh
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
Bangunan Tidak Kekal
dan Buruk
Ke Batang Merbau
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
mengikut zon
gunatanah yang
ditetapkan.
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Gual Ipoh
Ke Tanah Merah
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Gual Ipoh
Ke Lata Hujan
Peningkatan Landskap
Kawasan Institusi Kerajaan
Ke Kuala Tiga
Petunjuk :
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Gual Ipoh
Landskap Utama
Kawasan Rekreasi
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Mercu Tanda
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka
Laluan Pejalan Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
195

Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Kusial Baru
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Malaysia
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Kusial Baru
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
mengikut zon Pembangunan Baru
gunatanah yang Kawasan Potensi
ditetapkan. Pembangunan Baru
mengikut zon gunatanah
yang ditetapkan.
Ke Thailand
Ke Tanah Merah
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Jabatan Guillmard
Ke Jambatan
Guillmard
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Peningkatan Landskap
Kawasan Institusi Kerajaan
Pembangunan Semula
Ke Tanah Merah
Kawasan Perniagaan
Bangunan Tidak Kekal
dan Buruk
Pembangunan Semula
Peningkatan Kawasan Kualiti Perniagaan
Lanskap dengan Rizab bangunan Jalan
Utamatidak kekal serta buruk
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Peningkatan Kualiti
Kawasan Institusi
Kerajaan
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang Pintu ke Masuk Utama
Kusial Baru Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Ke Jeli/ Grik
Petunjuk :
Landskap Utama
Landskap Utama
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Mercu Tanda
Mercu Tanda
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka Terbuka
Laluan Pejalan Kaki Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru Baru
Kawasan Pembangunan Semula Semula / Pembaikan / Pembaikan
Peningkatan Imej Persimpangan
196
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
(BAHAGIAN A : HALATUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Bukit Panau
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Malaysia
Ke Thailand
Pembangunan Semula
Kawasan Kediaman
Tidak Terancang
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Ke Tanah Merah
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
mengikut zon gunatanah
Pembangunan yang Baru ditetapkan.
mengikut zon
gunatanah yang
ditetapkan.
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
Peningkatan dengan bangunan Landskap
Kawasan tidak kekal Institusi serta buruk
Kerajaan
Peningkatan Kualiti
Pintu Masuk Utama Lanskap Rizab Jalan
Selamat Datang Utama ke
Bukit Panau
Peningkatan Kualiti
Lanskap Peningkatan Rizab Kualiti Jalan
Utama Lanskap Rizab Jalan
Utama
Ke Bukit Mas
Peningkatan Kualiti
Kawasan Institusi
Kerajaan
Ke Tanah Merah
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bukit Panau
Petunjuk :
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bandar Bukit Bunga
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Bukit Panau
Landskap Utama
Landskap Utama
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Mercu Tanda
Ke Tanah
Merah
Ke Jeli/ Grik
Peningkatan Imej Persimpangan
Vista dan Pandangan Terbuka Terbuka
Laluan Pejalan Kaki Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru Baru
Kawasan
Kawasan Pembangunan
Pembangunan
Semula
Semula
/ Pembaikan
/ Pembaikan
Mercu Tanda
Peningkatan Imej Persimpangan
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
197

Cadangan Peningkatan Imej Rekabentuk Bandar Landskap Kuala Tiga
Peningkatan Kualiti
Lanskap Rizab Jalan
Utama
Pintu Masuk Utama
Selamat Datang ke
Kuala Tiga
Pembangunan Semula
Kawasan Perniagaan
Ke Gual Ipoh
Pembangunan Baru
Kawasan Potensi
Pembangunan Baru
mengikut zon gunatanah
yang ditetapkan.
Ke Ulu Kusial
Pembangunan Semula
Kawasan kediamn tak
terancang
Pembangunan Baru
Kawasan tanah
kosong dan pertanian
Petunjuk :
Peningkatan Kualiti
Kawasan Institusi Kerajaan
Landskap Utama
Kawasan Rekreasi
Mercu Tanda
Vista dan Pandangan Terbuka
Cadangan Imej/ Mercutanda Pintu Masuk
Titik Tumpuan Aktiviti /Nodus
Laluan Pejalan Kaki
Kawasan Potensi Pembangunan Baru
Kawasan Pembangunan Semula / Pembaikan
198
CADANGAN PEMBANGUNAN PUSAT PETEMPATAN UTAMA
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 07
Cadangan Pembangunan Ekonomi,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 07
Cadangan Pembangunan Ekonomi
Jajahan Tanah Merah 2020
7.1 Cadangan Pembangunan Perniagaan Jajahan Tanah Merah
2020
INTIPATI PEMBANGUNAN
Perniagaan Semasa, 2010
48.09 hektar (menjanakan 12,839 premis perniagaan / ruang lantai 2,866,622 mps)
- Purata nisbah plot 1 : 2
Perniagaan Komited, 2010
16.80 hektar (menjanakan 40,159 premis perniagaan / ruang lantai 18,071,361 mps)
- Purata nisbah plot 1 : 3
Perniagaan Cadangan, 2020
489.73 hektar (menjanakan 10,000 premis perniagaan / ruang @ 40,000 orang pekerja
Keseluruhan cadangan pembangunan perniagaan bagi Jajahan Tanah Merah melibatkan
pembangunan sedia ada yang dikekalkan, komited dan cadangan adalah seluas 554.62
hektar iaitu meliputi 0.64% daripada keluasan Jajahan Tanah Merah.
Teras pembangunan perniagaan Jajahan Tanah Merah adalah mengikut susunan hierarki
atau tahap perbandaran bagi memenuhi ruang spatial keseluruhan kawasan rancangan
tempatan. Hierarki pusat-pusat perniagaan ditentukan berdasarkan intensiti pembangunan
dalam sektor perdagangan dan tahap perkhidmatan yang diselaraskan dengan hierarki
pusat petempatan.
Berikut merupakan strategi utama yang menekankan cadangan corak pengagihan dan
kategori aktiviti mengikut hierarki pusat bandar kawasan kajian sepertimana berikut:-
Pusat Petempatan Utama : Bandar Tanah Merah
Berfungsi sebagai pusat pentadbiran utama daerah; pusat perkhidmatan taraf
sederhana; dan pusat aktiviti perdagangan peringkat daerah.
Sebagai pusat utama, Jajahan Tanah Merah berperanan menyediakan perkhidmatan
perdagangan, membeli-belah dan profesional serta kemudahan pendidikan, sukan
dan rekreasi tahap pertengahan untuk pasaran tempatan dan daerah.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
199

Merancang kompleks perniagaan seperti hypermarket yang mesra pengguna
berteraskan business, leisure dan recreation.
Pembangunan infill bagi lot-lot tanah perniagaan yang masih kosong dan redevelopment
adalah digalakkan.
KOMPONEN UTAMA CONTOH AKTIVITI PLOT RATIO
Perniagaan Formal
Kompleks Perniagaan
„Hypermarket‟/ Pasaraya
Kolej Swasta
Menara Bangunan
Pejabat
Bank, Institusi
Kewangan/Insuran
Hotel
„Service Apartment‟
Perniagaan Borong
Pasar Borong
Syarikat Insurans dan
Institusi Kewangan
Pejabat Syarikat
Tempatan (Bangunan
Pemaju Hartanah,
Bangunan Institusi dan
Perkhidmatan Profesional)
Restoran
Perniagaan Informal
Cadangan Gerai Bistro
Kafe Street Mall
Medan Selera
Pelbagai barang perdagangan
runcit dan borong
(Pasaraya/hypermarket)
Bank Perdagangan &
Pembangunan.
Bank Simpanan.
Syarikat Insurans
Cawangan Syarikat Tempatan.
Penasihat Undang-Undang /
Pesuruhjaya Sumpah.
Perancang Bandar, Arkitek, Juru Ukur
dll.
Akauntan / Editor.
Jurutera Awam / Mekanikal.
Barangan Keperluan Umum
Cenderamata & Kraf
Barangan Kecantikan/Keperluan
persendirian/pelbagai
Barangan Pakaian & Keperluan
Sampingan
Kafe Berinternet
Teres
1: 4
Sesebuah
1 : 6
Nota :
Maklumat terperinci, rujuk Bab 05 Cadangan Pembangunan Bandar Tanah Merah
Pusat Petempatan Kecil Tahap III : Pekan Gual Ipoh, Batu Gajah,
Batang Merbau dan Bukit Bunga
Berperanan menyediakan perkhidmatan perdagangan, membeli-belah dan
profesional serta kemudahan pendidikan, sukan dan rekreasi tahap rendah untuk
pasaran tempatan dan kejiranan.
Pembangunan infill, relokasi dan pembangunan semula adalah lebih digalakkan.
Menekankan konsep green city centre melalui susunatur dan skim landskap pusat
bandar yang memberi kesan gandaan.
200
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

KOMPONEN UTAMA CONTOH AKTIVITI PLOT RATIO
Perniagaan Formal
Pasar raya/ Hypermarket
Kedai Runcit/Pasar Harian
Bank, Institusi
Kewangan/Insuran
Restoran
Kedai Berinternet
Bengkel
Perniagaan Informal
Medan Selera
Pusat Penjajaan
Tapak Pasar Berkala
Bank Simpanan
Pejabat Syarikat Tempatan.
Penasihat Undang-Undang /
Pesuruhjaya Sumpah.
Perniagaan runcit dan minuman
Perniagaan Runcit Peralatan Rumah
Dobi
Klinik Swasta
Menjual Barangan Keperluan
Umum/Persendirian
Menjual Cenderamata & Kraft
Barangan Pakaian & Keperluan
Sukan
Bengkel
Teres
1: 3
Sesebuah
1 : 4
Nota :
Maklumat terperinci, rujuk Bab 06 Cadangan Pembangunan Pusat Petempatan
Utama
Pusat Petempatan Kecil Tahap IV : Kusial Baru, Kuala Tiga dan Bukit
Panau
Cadangan pembangunan bagi pekan-pekan kecil di dalam Tahap IV hanya membabitkan
komponen kecil bagi memenuhi keperluan penduduk setempat. Terdapat 3 Pusat
Perniagaan Tahap IV iaitu Kusial Baru, Kuala Tiga dan Bukit Panau.
Berperanan menyediakan kemudahan perdagangan berskala kecil tahap terendah untuk
kawasan tadahan tempatan dan kejiranan.
Tumpuan diberikan terhadap pengisian (infill) unit-unit perniagaan kosong selain
pembangunan semula premis perkedaian usang di Kusial Baru terutamanya.
KOMPONEN UTAMA CONTOH AKTIVITI PLOT RATIO
Perniagaan Formal
Kedai Runcit
Pasar Harian
Restoran
Kedai Berinternet
Bengkel
Perniagaan Informal
Medan Selera
Pusat Penjajaan
Tapak Pasar Berkala
Perniagaan runcit dan minuman
Perniagaan runcit peralatan rumah
Kedai Berinternet
Menjual Barangan Keperluan
Umum/Persendirian
Barangan Pakaian & Keperluan
Sampingan
Teres
1: 3
Sesebuah
1 : 4
Nota :
Maklumat terperinci, rujuk Bab 06 Cadangan Pembangunan Pusat Petempatan
Utama
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
201

Cadangan Pembangunan Perniagaan Jajahan Tanah Merah, 2020
Jenis / Kategori Pembangunan Perniagaan
Pusat Bandar Tanah Merah
Pusat Perniagaan Bukit Bunga
Kawasan perniagaan sepanjang Jalan Jedok dan
Jalan Tanah Merah – Pasir Mas
Pusat Perniagaan Utama
(Batang Merbau, Batu Gajah, Gual Ipoh, Kusial Baru,
Kuala Tiga, Bukit Panau)
Kawasan Kejiranan
(Diluar kawasan perniagaan utama
Nisbah Plot
(maksima)
1 : 4
1 : 6
1 : 4
1 : 6
1 : 3
1 : 4
1 : 3
1 : 4
1 : 2
1 : 2
Keutamaan Jenis
Bangunan
Teres
Sesebuah
Teres
Sesebuah
Teres
Sesebuah
Teres
Sesebuah
Teres
Sesebuah
PETUNJUK :
Plot Ratio 1 : 4 – 1 : 6
Plot Ratio 1 : 4 – 1 : 5
Plot Ratio 1 : 2 – 1 : 3
Petempatan Utama
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
Pusat Petempatan Utama (Taraf 2)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 3)
Pusat Petempatan Kecil (Taraf 4)
Pusat Pertumbuhan Desa (Taraf 5)
202
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

7.2 Cadangan Pembangunan Perindustrian Jajahan Tanah
Merah 2020
INTIPATI PEMBANGUNAN
Perindustrian Semasa, 2010
54.06 hektar (115 unit industri tidak terancang (Industri Khas)
Perindustrian Cadangan, 2020
89.25 hektar / 220.45 ekar
Menjanakan 220 – 1,100 unit / lot industri @ 4,000 – 15,000 peluang pekerjaan
Pembangunan Jajahan Tanah Merah perlu menumpukan kepada pembangunan
perindustrian berteraskan kluster yang pelbagai di samping menawarkan produk dan
membuka peluang kepada aktiviti keusahawanan mampu memberi impak positif kepada
perkembangan ekonomi di Jajahan Tanah Merah.
Di dalam mewujudkan persekitaran perindustrian yang kompetitif, menarik dan kondusif,
berikut merupakan komponen utama pembangunan dan cadangan pengagihan aktiviti
mengikut kawasan perindustrian di Jajahan Tanah Merah:
a) Kawasan Perindustrian Utama
Kawasan Perindustrian Baru Tanah Merah
Kawasan Perindustrian Baru Batu Hitam
b) Kluster Utama Pembangunan
Kluster Perkayuan (Daerah Kusial)
Kluster Industri Perkhidmatan (Daerah Kusial)
Kluster Ternakan Burung Walit (Daerah Jedok)
Kluster industri Hiliran Hasil Pertanian/Industri Kecil dan Sederhana -IKS (Daerah Ulu
Kusial)
c) Cadangan Pembangunan Khusus
Cadangan Kawasan Baru Perindustrian Terancang
Cadangan Penempatan Semula Perindustrian Bandar Tanah Merah
Cadangan Penempatan Semula Ternakan Burung Walit di Kawasan Pusat Bandar
Tanah Merah
Cadangan Pemutihan Industri
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
203

Cadangan Pembangunan Perindustrian Jajahan Tanah Merah, 2020
Petunjuk :
Kawasan Perindustrian Sedia Ada
(cadangan penempatan semula kecuali kuari dan berasaskan sumber setempat)
Kawasan Perindustrian Cadangan
204
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan utama pembangunan perindustrian melibatkan :-
Mengukuhkan Kebolehan Kompetitif Industri Menerusi Strategi Penstrukturan Berdasarkan
Konsep Kluster dan Bersepadu
Membangunkan kawasan perindustrian terancang bagi memastikan pembangunan
perbandaran yang lebih kondusif
Penempatan Semula Aktiviti Industri Ternakan Burung Walit dari kawasan Pusat Bandar
Tanah Merah ke Kawasan Kluster Ternakan Burung Walit
Mengoptimumkan Zon Perindustrian Sedia Ada dan Menekankan Kawalan Pembangunan
Secara Menyeluruh
1. Mengukuhkan Kebolehan Kompetitif Industri Menerusi Strategi Penstrukturan Berdasarkan
Konsep Kluster dan Bersepadu
Pendekatan kluster perindustrian 1 adalah positif dalam memantapkan kebolehan kompetetif
industri. Keupayaannya dalam meningkatkan produktiviti, merangsang innovative new
partnership dan membuka peluang kepada pelbagai aktiviti keusahawanan mampu
memberi impak positif kepada perkembangan ekonomi di Jajahan Tanah Merah.
Kluster perindustrian yang dicadangkan di dalam kajian ini melibatkan beberapa kluster
utama iaitu Kluster Perkayuan, Kluster Burung Walit, Bahan Binaan, IKS dan Perkhidmatan.
Cadangan pengklusteran industri ini adalah berasaskan majoriti aktiviti perindustrian
setempat selain mengambil kira senario industri semasa bagi mengoptimumkan potensi
yang wujud.
Penumpuan kluster perkayuan dengan aktiviti hiliran (Downstream Activity) ini adalah sejajar
dengan Dasar Perindustrian Kayu Negara (NATIP) yang memfokuskan kepada hasil
pengeluaran aktiviti hiliran perkayuan sebanyak 60% daripada jumlah nilai eksport kayu
negara manakala 40% adalah dijanakan daripada aktiviti huluan perkayuan. Ini bertujuan
bagi mempertingkatkan nilai eksport negara yang dijangka mencecah RM53 billion
menjelang 2020 melalui penghasilan produk nilai tambah produk berasaskan kayu yang
bermutu. Tumpuan akan diberikan kepada penggunaan teknologi yang moden termasuk
penyelidikan dan pembangunan untuk menghasilkan produk kayu yang inovasi serta
memastikan guna tenaga sektor ini mempunyai kemahiran yang tinggi. Amalan
Pengurusan Hutan Lestari dan Program Tanaman Ladang Hutan akan di teruskan di dalam
memastikan industri perkayan negara dapat berdaya saing dan sumber kayu dapat
bertahan dalam jangka masa panjang.
Kawasan RTJ Tanah Merah perlu untuk bersaing bagi meraih pelaburan daripada pelabur/
pengilang utama yang akan bertindak sebagai katalis menggalakkan lebih banyak
pelaburan masuk ke daerah ini. Insentif-insentif pelaburan yang menarik antaranya menerusi
penawaran harga tanah yang lebih rendah, penetapan kadar cukai yang minimum dan
pengurangan kadar utiliti boleh menjadi faktor penggalak khususnya bagi pelabur-pelabur
baru.
1
Kluster perindustrian adalah pengelompokan industri dari kumpulan industri-industri serupa yang selanjutnya menghasilkan
kelebihan „co-location‟ (Deoringer & Terkla, 1995). Kluster perindustrian dihubungkan oleh rantaian aliran barangan dan
perkhidmatan yang kukuh dan membolehkan industri-industri saling beroleh manfaat daripada kluster yang wujud (Smith, Rachel V,
2000).
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
205

Kluster Perindustrian Jajahan Tanah Merah 2020
LOKASI KOMPONEN JUSTIFIKASI
KLUSTER PERKAYUAN
Papan Bergergaji
Papan Lapis
Veneer/ Acuan/ Perabot Kayu
Kepingan/ Partikel/ Kepingan
Cip
Kawasan
Persimpangan Lebuh
Raya Jeli-Machang
(74.49 hektar)
Menempatkan semuala
kawasan perindustrian sedia
ada di Pusat Bandar Tanah
Merah
Kawasan Batu 8,
Batang
Merbau(kawasan
/bangunan
penternakan dan
kilang pemprosesan)
KLUSTER TERNAKAN BURUNG WALIT
Kawasan/bangunan
Penternakan Burung Walit
Kilang industri pemprosesan
sarang burung walit
Kawasan jualan dan minuman
sarang burung walit
Mengawal kawasan dan
aktiviti burung walit secara
bersepadu
Meningkatkan ekonomi dan
menjana peluang pekerjaan
kepada penduduk setempat
Menyokong industri
penternakan burung walit
`
Kawasan Batu Hitam
(13.98 hektar)
KLUSTER INDUSTRI HILIRAN MAKANAN BERASASKAN PERTANIAN/IKS
Hasil Pertanian- Buah-buahan,
Kerepek Pisang, Kerepek Ubi,
Kuih Muih Tradisional
Taman IKS- Akitiviti Industri
Pembuatan
Menyokong kawasan TKPM
dan penumpuan industri
hiliran sebagai pusat
pengumpulan hasil pertanian
Sebagai kawasan sokongan
industri di Jajahan Tanah
Merah
Persimpangan Lebuh
Raya Jeli-Machang
(20.31 hektar)
KLUSTER INDUSTRI PERKHIDMATAN
Bengkel, setor ketuk kereta, cat
kereta
Kejuruteraan
Penemuan kepada industri
sedia ada
Mengelompokkan kawasan
bengkel di satu kawasan bagi
menjamin kebersihan
kawasan
Menawarkan peluang
pekerjaan yang lebih terjamin
khususnya kepada generasi
muda
206
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Kluster Perindustrian, Jajahan Tanah Merah, 2020
KLUSTER PERKAYUAN
- Kawasan Perindustrian Baru
Tanah Merah
KLUSTER INDUSTRI HILIRAN MAKANAN
BERASASKAN PERTANIAN/IKS
- Kawasan Perindustrian Baru Batu Hitam
KLUSTER TERNAKAN BURUNG WALIT
- Kawasan Batang Merbau
KLUSTER INDUSRI PERKHIDMATAN
- Kawasan Perindustrian Baru Tanah Merah
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
207

2. Membangunkan kawasan perindustrian terancang bagi memastikan
pembangunan perbandaran yang lebih kondusif
Jajahan Tanah Merah memerlukan kawasan perindustrian yang terancang bagi menarik
kedatangan pelabur selain mewujudkan satu persekitaran perbandaran yang lebih tersusun
dan komprehensif. Mengambil kira senario pembangunan semasa dan jangkaan „induced
growth‟ Jajahan Tanah Merah, pembangunan sektor perindustrian bakal menjadi salah satu
keutamaan dalam pembangunan kawasan RTJ. Sejumlah 89.25 hektar kawasan
perindustrian baru bakal dibangunkan. Pembangunan kawasan perindustrian baru ini
membabitkan Daerah Kusial dan Daerah Ulu Kusial.
Cadangan
Projek
Lokasi
Justifikasi
Komponen
Cadangan
Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang
Cadangan Baru Kawasan Perindustrian Terancang
Kawasan Perindustrian Baru Tanah Merah
Kawasan Perindustrian Baru Batu Hitam
Memastikan kawasan RTJ Tanah Merah mempunyai zon industri terancang
yang mencukupi untuk pembangunan perindustrian
Mewujudkan lebih banyak kawasan-kawasan perindustrian yang teratur
bagi membolehkan satu persekitaran perbandaran yang lebih tersusun
diwujudkan.
Memudahkan pihak PBT dan JAS mengambil langkah-langkah kawalan dan
pengawasan alam sekitar serta penguatkuasaan undang-undang.
Pembentukan kawasan perindustrian baru yang mempunyai
kemudahsampaian strategik iaitu di sepanjang laluan utama (Lebuhraya Jeli
Machang).
Antara komponen cadangan adalah meliputi
Lot/Unit industri terancang sesebuah dan teres
Zon penampan sebanyak 200 meter bagi industri sederhana dan 500
meter bagi industri berat perlu disediakan dan pematuhan undangundang
berkaitan perlu dipatuhi.
Cadangan
Projek
Penempatan Semula Industri Sedia Ada di Kawasan Bandar Tanah Merah
Menempatkan semula kawasan perindustrian sedia ada Bandar Tanah
Merah mengikut kesesuaian kluster dan kawasan perindustrian baru
Lokasi Kawasan Baru Perindustrian Terancang Tanah Merah
Justifikasi
Memindah kawasan perindustrian sedia ada di Bandar Tanah Merah yang
melibatkan 25 lot perindustrian merangkumi aktiviti industri perkayuan, stor
kenderaan, kejuruteraan, getah dan makanan. Kawasan ini akan
dibangunkan semula dengan pembangunan bercampur yang berfungsi
sebagai Bandar baru Tanah Merah aktiviti di dalam menyokong
perkembangan Pusat Bandar Tanah Merah pada masa hadapan.
Pembangunan industri ini bercanggah dengan zoning semasa dan memberi
impak kepada alam sekitar. Ianya perlu dipindahkan ke kawasan
penempatan industri yang khusus dan terancang.
Memastikan kawasan RTJ Tanah Merah mempunyai zon industri terancang
yang mencukupi untuk pembangunan perindustrian
Pendekatan ini melibatkan kos yang tinggi bagi pemilik meliputi kos meroboh
kilang, kos pemindahan peralatan, kos, modal tapak dan pembangunan
baru.
208
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan
Projek
Komponen
Cadangan
Menempatkan semula kawasan perindustrian sedia ada Bandar Tanah
Merah mengikut kesesuaian kluster dan kawasan perindustrian baru
Realitinya agak sukar untuk mengharapkan pemindahan tanpa tekanan
tertentu. Pihak Berkuasa Negeri dan Majlis Daerah Tanah Merah boleh
mengambil langkah berikut untuk merangsang pemindahan industri-industri ini ke
kawasan baru iaitu Kawasan Perindustrian Tanah Merah seluas 89.25 hektar.
Antara tindakan yang perlu dilaksanakan adalah sepertimana berikut :
Notis arahan pindah dalam tempoh tertentu.
Kompaun pelanggaran yang tinggi selepas tempoh.
Mengenakan cukai tanah dan cukai harta yang tinggi menurut penggunaan
industri
Notis merampas tanah selepas tempoh oleh Pihak Berkuasa Negeri
Notis permintaan menghentikan aktiviti dan meroboh pembinaan oleh Majlis
Tanah Merah
Menyediakan kawasan penempatan industri dengan insentif
kewangan/percukaian yang menarik dipenempatan baru dengan zon
penampan sebanyak 200 meter bagi industri sederhana dan 500 meter bagi
industri berat perlu disediakan dan pematuhan undang-undang berkaitan
perlu dipatuhi.
3. Penempatan Semula Aktiviti Industri Ternakan Burung Walit dari kawasan Pusat
Bandar Tanah Merah ke Kawasan Kluster Ternakan Burung Walit
Lokasi
Justifikasi
Komponen
Cadangan
Penempatan Semula Kawasan Ternakan Burung Walit
Kawasan Batang Merbau
Mengawal kawasan dan aktiviti burung walit secara bersepadu
Mematuhi Garis Panduan Pembangunan Industri Burung Walit (1GP) oleh
Kementerian Pertanian dan Asas Tani yang tidak membenarkan pusat
tumpuan utama aktiviti bandar dijadikan lokasi premis perladangan burung
walit kecuali mendapat kebenaran/kelulusan daripada pihak PBT.
Memberi tempoh jangkamasa selama 5 tahun kepada pengusaha burung
walit di kawasan pusat bandar Tanah Merah untuk berpindah ke kawasan
kluster yang dibenarkan melalui kerjasama dan penguatkuasaan daripada
pihak PBT.
Kawasan yang dibenarkan beroperasi adalah di kawasan kluster industri
ternakan burung walit dan kawasan pertanian ( kawasan ladang,
perkebunan, akualkutur, aktiviti berkaitan dengan pelancongan berasaskan
pertanian dan tanah kosong pertanian)
Bagi premis perladangan baru burung walit perlu mematuhi 1GP yang
meliputi :
Premis Baru perlu mengikut GAHP
Premis burung walit yang menggunakan bangunan sedia ada perlu
mengekalkan pintu dan tingkap sedia ada. Penutupan tingkap sedia
ada perlu di buat dari dalam.
Laluan keluar masuk burung walit secara „top entry‟ adalah di galakkan
Reka bentuk bangunan termasuk „jack-roof‟ perlu menggunakan struktur
yang kukuh, bersesuaian dan harmoni dengan bangunan sekitar.
Zon penampan minimum 50 meter dari kawasan perumahan
Mengemukakan permohonan pendaftaran aktiviti perladangan kepada
JPV dan membuat kebenaran merancang, pelan/permit bangunan
dan lesen premis kepada PBT.
Syarat tanah ialah perindustrian dan pertanian bagi kawasan luar
bandar
Tempoh sah laku lesen adalah sehingga 3 tahun. Tarikh luput lesen
adalah tarikh sama tahun berikutnya.
Mematuhi tempoh masa ajuk bunyi iaitu di antara 7.00 pagi hingga
10.00 pagi dan 5.00 petang hingga 10.00 malam
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
209

Penempatan Semula Aktiviti Industri Ternakan Burung Walit Dari Kawasan Pusat Bandar Tanah Merah
Ke Kawasan Kluster Ternakan Burung Walit
Cadangan Relokasi ke Kawasan Batang Merbau
(Kluster Ternakan Burung Walit)
Lokasi Burung Walit Sedia Ada
di Pusat Bandar Tanah Merah
* Merujuk cadangan kelas gunatanah, aktiviti industri dibenarkan beroperasi di kawasan ini dengan menyediakan
zon penampan yang ditetapkan.
Produk Minuman Burung Walit Produk Makanan Burung Walit Produk Kecantikan
Hasil Produk daripada Sarang Burung Walit
210
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

4. Mengoptimumkan Zon Perindustrian Sedia Ada dan Menekankan Kawalan
Pembangunan Secara Menyeluruh
Zon Industri Terkawal/Pemutihan Industri adalah zon industri yang dicadangkan untuk
diwujudkan berdasarkan pengelompokan aktiviti industri yang beroperasi sama ada secara
sah atau haram di luar zon perindustrian. Kawasan terbabit akan diperluas dan diwartakan
sebagai kawasan perindustrian yang beroperasi di luar kawasan industri. Ia akan dipantau
secara berterusan bagi mengawal operasi industri yang terdapat di kawasan tersebut di
samping berperanan menyokong kluster industri yang diwujudkan.
Menerusi pewujudan Zon Industri Terkawal, industri-industri yang telah dikenal pasti akan
diminta membuat permohonan ubah syarat tanah, permohonan Kebenaran Merancang
dan pendirian bangunan. Secara keseluruhannya, dua daerah terlibat dengan cadangan
Zon Perindustrian Terkawal ini iaitu di Jedok dan Ulu Kusial. Manakala aktiviti kuari di Jedok
dan Industri Emas di Sokor diklasifikasikan sebagai Industri Khas Terkawal.
Lokasi
Pemutihan Industri Tidak Terancang sebagai Zon Industri Terkawal.
Industri Tidak Terancang di Daerah Jedok dan Daerah Ulu Kusial
Justifikasi
Menggalakkan perkembangan industri di Jajahan Tanah Merah Industri
secara bersepadu
Industri di luar kawasan industri terancang sama ada secara sah atau
haram akan di zonkan sebagai „Zon Industri Terkawal‟.
Kawalan akan diperkenalkan terhadap jenis industri, zon pemisah,
pelupusan sisa buangan, kelulusan pelan bangunan dan sebagainya
merupakan perkara yang perlu dipertimbangkan bagi mengawal
pembangunan di sepanjang koridor tersebut.
Kawasan terbabit akan diperluas dan diwartakan sebagai kawasan
perindustrian yang beroperasi di luar kawasan industri. Ia akan dipantau
secara berterusan bagi mengawal operasi industri yang terdapat di
kawasan tersebut di samping berperanan menyokong kluster industri yang
diwujudkan.
Komponen
Cadangan
Industri-industri yang telah dikenal pasti akan diminta membuat
permohonan ubah syarat tanah, permohonan Kebenaran Merancang
dan pendirian bangunan.
Terdapat 3 proses penting yang perlu dilakukan oleh pemilik tanah di
dalam membuat proses pemutihan industri iaitu :
Kelulusan Pelan Bangunan dan CFO (Sijil Layak
Menduduki)
Proses Ubah Syarat Tanah
Permohonan Lesen Perindustrian
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
211

Cadangan Pemutihan Industri Tidak Terancang sebagai Zon Industri Terkawal.
Zon Industri Terkawal Daerah Ulu Kusial
4
1
3
2
4
5
Kilang Kayu Seri Merbau dan
Sekitarnya
5
Kilang Papan Gelugor, Kilang Kayu Kg
Chermin dan Sekitarnya
Zon Industri Terkawal Daerah Jedok
1 2 3
Kilang Kayu Vitex, Mahsari Group dan
Sekitarnya
Vkey Kreatif (Kilang
Perabot)
Kiara Sentosa Concrete
Product
212
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

7.3 Cadangan Pembangunan Pelancongan Jajahan Tanah
Merah 2020
Cadangan Zon Pelancongan Jajahan Tanah Merah 2020
Imej dan identiti Pelancongan Jajahan Tanah Merah : Pelancongan Buatan Manusia,
Warisan Budaya dan Eko Pelancongan
Tarikan utama ialah Pusat Pelancongan Bukit Bunga, Jambatan Guillemard dan Lata
Hujan.
Senarai Produk Pelancongan, Jajahan Tanah Merah
Lokasi Zon Pelancongan Cadangan Tindakan
Bukit Bunga
Pelancongan Buatan
Manusia (membeli
belah)
Menaiktaraf
produk tarikan
semasa
Peningkatan promosi lebih
meluas sebagai tarikan utama
Jajahan Tanah Merah.
Peningkatan kualiti persekitaran
terutamanya landskap dan
bangunan perniagaan.
Pasar Besar
Tanah Merah
Pelancongan Buatan
Manusia (membeli
belah)
Cadangan produk
tarikan baru
Perlu pembangunan semula dari
segi bangunan aspek luaran dan
dalaman.
Mempelbagaikan aktiviti dan
peningkatan promosi supaya
menjadi salah satu tarikan
pelancong.
Peningkatan persekitaran
landskap, kebersihan dan
keceriaan bangunan.
Pertambahan kualiti tarikan
Pasar Tani
Mega
Pelancongan Buatan
Manusia (membeli
belah)
Cadangan produk
tarikan baru
Peningkatan persekitaran
dengan kemudahankemudahan
untuk pengunjung.
Pertambahan kualiti tarikan
dengan aktiviti-aktiviti yang
menarik selain jualan barangan
hasil pertanian.
Bazar Pechong
Pelancongan Buatan
Manusia (membeli
belah)
Cadangan produk
tarikan baru
Peningkatan promosi dan aktiviti
pelancongan supaya bertumpu
di kawasan ini disebabkan lokasi
perletakan yang strategik.
Pertambahan kualiti tarikan
dengan elemen landskap dan
siar kaki.
Lata Hujan
Eko Pelancongan
Menaiktaraf
produk tarikan
semasa
Pembangunan semula kawasan
tarikan dengan kemudahankemudahan
awam
Peningkatan promosi di pelbagai
peringkat dan medium.
Tambahan elemen rekreasi
buatan bagi menarik lebih ramai
pelancong.
Peningkatan persekitaran dari
aspek kebersihan dan keceriaan.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
213

Senarai produk pelancongan, Jajahan Tanah Merah (samb..)
Lokasi Zon Pelancongan Cadangan Tindakan
Bukit Panau
Eko Pelancongan
Menaiktaraf
produk tarikan
semasa
Peningkatan promosi
dan penyediaan pakejpakej
pelancongan
yang sesuai.
Peningkatan
persekitaran dengan
penyediaan laluan
masuk yang menarik.
Pertambahan kualiti
tarikan.
Jambatan
Guillemard
Kebudayaan dan
Warisan Sejarah
Menaiktaraf
produk tarikan
semasa
Peningkatan promosi
dan memasukkan
tarikan dalam pakej
pelancongan.
Peningkatan
persekitaran laluan
keluar masuk yang
teratur dan tambahan
aktiviti di sekitar tarikan.
Pertambahan kualiti
tarikan dengan landskap
yang menarik.
Keretapi
Kebudayaan dan
Warisan Sejarah
Cadangan
produk tarikan
baru
Peningkatan promosi
dan memasukkan
tarikan dalam pakej
pelancongan.
Sekolah Pondok
Kebudayaan dan
Warisan Sejarah
(Pelancongan Agama)
Cadangan
produk tarikan
baru
Peningkatan promosi
dan memasukkan
tarikan dalam pakej
pelancongan.
Sungai Kelantan
Eko Pelancongan
Cadangan
produk tarikan
baru
Peningkatan promosi
dan memasukkan
tarikan dalam pakej
pelancongan.
Equestrian
Kemahang
Eko Pelancongan
Cadangan
produk tarikan
baru
Peningkatan promosi
dan memasukkan
tarikan dalam pakej
pelancongan.
Dusun Kemahang
Agro Pelancongan
Cadangan
produk tarikan
baru
Peningkatan promosi
dan memasukkan
tarikan dalam pakej
pelancongan.
214
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Zon Pelancongan Jajahan Tanah Merah 2020
Pembangunan pelancongan Jajahan Tanah Merah adalah berasaskan Pelancongan
Buatan Manusia, Warisan Budaya dan Eko Pelancongan. Berikut adalah cadangan utama
pembangunan pelancongan bagi Jajahan Tanah Merah:-
Cadangan Mengukuhkan Peranan Dan Fungsi Bandar Tanah Merah Sebagai Destinasi
Pelancongan Bandar Melibatkan Cadangan Merah Walk, Cadangan Dataran
Silaturrahim, Cadangan Taman Bandar Dan Peningkatan Imej Bandar.
Cadangan Mengukuhkan Peranan Dan Fungsi Bandar Bukit Bunga Sebagai Bandar
Pelancongan Sempadan.
Cadangan Jambatan Guillemard Sebagai Tapak Warisan Kebangsaan Dan Diwartakan
Di Bawah Akta Warisan Kebangsaan 2005 (Akta 645), Malaysia Dan Menaiktaraf
Kemudahan Pelancongan Di Sekitar Kawasannya. .
Cadangan Pelancongan Desa (Homestay/ Inap Desa) Dan Menaiktaraf Homestay Ulu
Kusial Dan Cadangan Homestay Gugusan Kemahang.
Cadangan Mengukuhkan Produk Eko-Pelancongan (Eco-Challenge, Nature Study, Eco-
Homestay Dan Eco-Resort, Program Sungai „Tagal‟ Dan Kolam Memancing Ikan Dan
Udang).
Cadangan Pelancongan Agro (Agro Tour, Herb Tour, Program Leisure Farm Dan Agro
Resort, Safari Desa Dan Teratak Warisan).
Cadangan Pusat Atau Aktiviti Pameran Pertanian Bertaraf Antarabangsa.
Cadangan Menyediakan Tourist One Stop Centre.
Cadangan Pakej Pelancongan Dan Tourist Trail.
Cadangan Pelancongan Sukan Dan Rekreasi Bandar
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
215

Cadangan Pembangunan Pelancongan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Pelancongan Bandar
Lingkaran Eko
Agro Pelancongan
Pelancongan Desa
Pelancongan Bandar
PETUNJUK :
Buatan Manusia (Membeli Belah)
Eko Pelancongan
Kebudayaan dan Warisan Sejarah
Agro Pelancongan
Laluan Indah (Scenic Route)
Laluan Pelancongan (Tourist Route)
Kawasan Pelancongan Utama
Kawasan Pelancongan Sokongan
Leisure Farm/ Agro Resort
Zon Pelancongan Warisan
Budaya & Alam Semulajadi
Jejak Warisan (Heritage Trail)
Pelancongan Keretapi
216
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1. Cadangan Mengukuhkan Peranan Dan Fungsi Bukit Bunga Sebagai Bandar Pelancongan
Sempadan.
Pekan Bukit Bunga akan dinaiktaraf dan diberikan keistimewaan serta kelainan dari
aspek kemudahan, landskap, mercutanda, pembangunan perumahan dan
komersial. Penaiktarafan ini adalah selaras dengan wawasan menjadikan Bukit
Bunga sebagai Pekan Membeli belah dan „Pintu Masuk‟ Sempadan.
Menaiktaraf Pusat Membeli-belah Bukit Bunga sebagai produk pelancongan beli
belah utama di Tanah Merah. Elemen yang perlu diambilkira ialah dari segi sudut
kemudahan pengunjung dan peniaga, kemudahan landskap, papan tanda dan
yang paling penting ialah promosi.
Mengukuhkan fungsi pusat membeli belah Bukit Bunga sebagai pusat perniagaan
bertaraf antarabangsa.
Cadangan-cadangan utama :
i) Pembangunan semula kawasan perniagaan pekan Bukit Bunga
ii) Cadangan kompleks arked
iii) Cadangan Pusat Pemasaran Kraftangan dan Produk IKS
iv) Cadangan menara jam
v) Cadangan rekreasi
vi) Cadangan pintu gerbang
vii) Cadangan arca
viii) Cadangan menambahbaik ameniti
Cadangan Pembangunan Semula Kawasan Perniagaan Pekan Bukit Bunga
Cadangan Pintu Gerbang
Cadangan Mercutanda
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
217

Contoh : Cadangan Mengukuhkan Peranan Dan Fungsi Bukit Bunga Sebagai
Bandar Pelancongan Sempadan.
218
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

2. Cadangan Jambatan Guillemard sebagai Tapak Warisan Kebangsaan dan Diwartakan di
Kawasan Siar dan
Rehat
Bawah Akta Warisan Kebangsaan 2005 (Akta 645), Malaysia dan Menaiktaraf Kemudahan
Pelancongan di sekitar kawasannya.
Jambatan Guillemard mempunyai
kekuatan tersendiri selain hasil
kejuruteraan yang menjadi lambang
kemegahan di Negeri Kelantan.
Kerajaan Negeri serta kementerian
terlibat boleh mendapatkan
pengiktirafan terhadap Istana ini
sebagai salah satu Tapak Warisan
Kebangsaan dan Diwartakan di
Bawah Akta Warisan Kebangsaan
2005 (Akta 645), Malaysia
Jambatan Guillmard
Pusat Penerangan
Pelancongan
Pentas Budaya
Menara Tinjau
Medan Selera
Muzium Terbuka
Cadangan meningkatkan komponen
pelancongan di kawasan Jambatan
Guillemard dan merangkumkan
Kusial Baru sebagai pintu masuk.
i. Pusat penjualan produk-produk
Kraftangan
ii. Pasar
Kraftangan
iii. Muzium Terbuka
Tambahan komponen pelancongan:
industri desa, Cenderamata dan
iv. Program Festival Budaya
v. Mercutanda dan Landskap
vi. Papan Tanda Pelancong
vii. Pusat Penerangan Pelancongan
viii. Medan Selera Makanan
Tradisional dan Gerai
ix. Menara tinjau
x. Mengadakan aktiviti
kebudayaan, hiburan dan
kesenian tradisional masyarakat
PI
Boardwalk dan
Taman Rekreasi
Pasar Kraftangan
Tempat letak
kenderaan
Pintu Pengawal
Pintu
Gerbang
BP
M
Cadangan Pelancongan Guillmard
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
219

Cadangan Pusat Pelancongan Guillemard
Medan Selera Persisir Sungai
Pusat Info Pelancongan
Esplanade
220
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Cadangan Pelancongan Sukan dan Rekreasi Bandar (River Cruise Dan Equestrian)
Cadangan menjadikan persisiran sungai di Kusial Baru sehingga sempadan Bukit
Panau iaitu sejauh 6km sebagai kawasan rekreasi untuk aktiviti air.
Cadangan menjadikan kawasan sukan berkuda di kawasan pertanian di Kemahang
sepanjang 160km persegi
Pembangunan pelancongan berasaskan sukan dan rekreasi dapat memberi pilihan
kepada pelancong selain produk sediada.
Jajahan Tanah Merah perlu dibangunkan dengan kelengkapan pelancongan sukan
dan rekreasi dan menyediakan aktiviti-aktiviti pelancongan seisi keluarga dan
berkelompok. Satu kawasan dicadangkan Intergrated Sport Centre sebagai sebuah
komplek sukan yang dilengkapi dengan kemudahan fasiliti moden.
Komponen Pembangunan
i. Paint ball centre
ii. Futsal stadium
iii. Equestrian
iv. Bowling dan indoor game lain.
Contoh Cadangan ’Intergrated Sport Centre’
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
221

Cadangan River Cruise Kusial Baru – Guilmard - Bandar Tanah Merah – Bukit Panau
CADANGAN “RIVER CRUISE”
Pakej 1 : Kusial
Baru/Jambatan Gulllmard –
Bandar Tanah Merah
Aktiviti : Lawatan ke Jambatan
Guilmard dan homestay
Pakej 2 : Bandar Tanah Merah
– Pulau Raya
Aktiviti : Lawatan ke Kg. Sat,
makan tengahari di Bandar
Tanah Merah
Pakej 3 : Pulau Raya – Bukit
Panau
Aktiviti : Lawatan ke Bukit Panau
Cadangan Lawatan ke Jambatan Guillemard
Cadangan Menyusuri Sungai Kelantan
Cadangan Staging Point Kusial Baru
222
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

4. Cadangan Pelancongan Agro (Agro Tour, Herb Tour, Program Leisure Farm dan Agro
Resort, Safari Desa dan Teratak Warisan)
Cadangan program Leisure Farm dan Agro Resort memperkenalkan konsep Pick
Your Own semasa musim buah di ladang buah-buahan. Sumberjaya pertanian yang
berpotensi untuk dilawati pelancong ialah
sawah padi, penternakan ikan, ladang sayursayuran
dan dusun buah-buahan. Bayaran
masuk yang berpatutan boleh dikenakan
kepada setiap pengunjung yang ingin masuk
ke dalam kawasan ini.
Konsep ini dilihat mampu menarik minat
pelancong dalam dan luar negara untuk
mengunjungi dusun buah-buahan kerana
konsep ini berlainan dengan kawasan agrotourism
di kawasan lain. Namun ia memerlukan
Lawatan Ke Ladang Pertanian
penglibatan dan sokongan dari penternak dan pengusaha dusun buah-buahan dan
ladang pertanian.
Pakej-pakej lawatan ke dusun dan ladang pertanian dan program akreditasi ladang:
i. Membenarkan pelancong/ pengunjung memetik sendiri buah-buahan yang
masak dan bayaran hanya dikenakan ke atas buah-buahan yang dibawa
keluar dusun.
ii. Cadangan Taman Herba
iii. Kemudahan sokongan
- Kawasan perkhemahan
- Kawasan perkelahan
- Dewan serbaguna
- Surau
- Tandas
- Bilik persalinan
- Mini cafe
- Gerai jualan cendermata
Lawatan Ke Ladang Perternakan
Cadangan Agro Resort
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
223

5. Cadangan Pusat atau Aktiviti Pameran Pertanian
Penganjuran pameran bertaraf
antarabangsa seperti Pameran
Pertanian, Hortikultur dan Pertanian
berasaskan Pelancongan Malaysia
(MAHA) untuk mempamerkan produk
pertanian bagi membantu
penyebaran teknologi dan amalan
pertanian moden.
Dalam masa yang sama, Pusat Penyelidikan Bioteknologi Pertanian Kebangsaan
akan dapat membangunkan perkongsian bersinergi dengan Agropolis yang akan
dijadikan i pusat kecemerlangan bagi pemprosesan dan pengeluaran makanan.
Cadangan Pusat Ekspo dan Pusat Penyelidikan (Kawasan ekspo, Ruang pameran,
Pusat kecemerlangan negara bagi R&D, perkomersilan dan penyebaran
bioteknologi pertanian, Agro Bazzar)
Lokasi yang dicadangkan di bandar Baru Tanah Merah
6. Cadangan Pelancongan Desa (Homestay/ Inap Desa) dan menaiktaraf Homestay Ulu Kusial
serta Cadangan Homestay Gugusan Kemahang.
Homestay Blok Ulu Kusial Terletak kira-kira 65 km dari bandar Kota Bharu. Dari bandar
Tanah Merah, melalui jalan tempatan (D26) sejauh kira-kira 10 km ke simpang Kg.
Gual Ipoh. Simpang kiri (D197) adalah pintu masuk ke Kg. Blok Ulu Kusial kira-kira 4 km.
Homestay Blok Ulu Kusial bermula sekitar tahun 1996 di bawah kelolaan KESEDAR
yang melibatkan lebih daripada 30 keluarga. Persekitaran lingkungan alam
semulajadi serta budaya setempat diolah menjadi aktiviti homestay yang unik.
Mendapat sambutan di kalangan pelancong tempatan dan luar terutamanya
pelancong dari Jepun dan Korea. Aktiviti yang dianjurkan adalah menarik dengan
pelbagai keunikan budaya dan cara hidup masyarakat seperti pengalaman
menoreh getah, menangkap ikan, kebun buah-buahan, mendaki bukit dan lain-lain.
Selain homestay tersebut, terdapat petempatan desa di Jajahan Tanah Merah
terlibat dengan Gerakan Daya Wawasan (GDW) yang berpotensi untuk program
homestay. Program yang dilaksanakan adalah berbentuk projek ekonomi kecil,
program gerak mesra pemimpin bersama rakyat, program keceriaan kampung,
sukaneka dan sebagainya. Antara Kampung Gerakan Desa Wawasan di Jajahan
Tanah Merah adalah;
i. Kg. RPT Air Chanal
ii. Kg. RPT Peralla
iii. Kg. Kelisar
224
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Selain itu, terdapat 260 buah Kampung Tradisi
yang keseluruhannya masih mengekalkan
konsep tradisional dari segi rekabentuk rumah
dan persekitaran.
Cadangan Menaiktaraf homestay sediada dan
cadangan homestay baru
i. Program lawatan ke ladang buah-buahan,
pertanian dan industri desa.
ii. Cadangan Herbs Tours dengan
mewujudkan taman herba dan Muzium
Herba di kawasan homestay
iii. Memelihara rumah-rumah kampung
bersenibina menarik dan membaiki struktur
rumah yang rosak melalui peruntukan dana
khas.
iv. Menambahbaik papan tanda di pintu-pintu
masuk daerah utama dan pusat-pusat
bandar utama
v. Menggalakkan penduduk menjalankan
pelbagai aktiviti seperti IKS, kebudayaan,
pertanian dan perikanan yang boleh
dijadikan sebagai tarikan kedatangan
pelancong.
vi. Meningkatkan kemudahan awam dan
infrastruktur di kampung berkenaan.
vii. Kerja-kerja pengindahan landskap
kawasan sekitar dengan penambahan
landskap lembut dan kejur perlu dijalankan.
viii. Membina muzium mini, galeri
pelancongan.
ix. Mengemaskini Laman Web dan
mewujudkan laman web untuk homestay baru dengan menyediakan pakej
lawatan yang menarik dan disediakan di dalam dua versi bahasa iaitu Bahasa
Malaysia dan Inggeris.
x. Cadangan rekreasi santai berbasikal dan bermotosikal ke beberapa lokasi
menarik. Pelancong berpeluang menikmati keindahan desa dan alam
semulajadi dengan cara lebih praktikal di samping dapat mendekati
masyarakat setempat. Pelancong berpeluang singgah di rumah penduduk
untuk merasai aktiviti harian disamping membeli pelbagai produk perusahaan
kampung seperti kraftangan, makanan tradisional dan hasil pertanian.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
225

7. Cadangan Mengukuhkan Produk Eko-Pelancongan (Eco-Challenge, Nature Study, Eco-
Homestay dan Eco-Resort, Program Sungai „Tagal‟ Dan Kolam Memancing Ikan Dan Udang).
Cadangan koridor pelancongan warisan budaya dan alam semulajadi merangkumi
Tanah Merah, Kusial, Gual Ipoh dan Batang Merbau akan menonjolkan imej
pelancongan Warisan Budaya dan Alam Semulajadi. Sebahagian besar produk
pelancongan semasa dan potensi terletak di dalam koridor ini.
Keadaan topografi dan kawasan hutan simpan Jajahan Tanah Merah menawarkan
produk eko pelancongan yang berkualiti. Kawasan sediada yang perlu dinaiktaraf
dari segi kemudahan ialah Hutan Rekreasi Lata Hujan.
Kawasan-kawasan ini menjadi
sumber aktiviti rekreasi dan dan
riadah seperti berkelah, jungle
tracking, berkhemah, pendidikan
dan kajian ilmiah. Cadangan
pelancongan eko akan
memperkukuhkan
aktiviti
pelancongan di hutan lipur
dengan aktiviti-aktiviti “out door”
dan “adventure”. Pembangunan
eco resort juga digalakkan supaya
sumber alam semulajadi dapat
dimanipulasi ke arah penjanaan
ekonomi
setempat.
Walaubagaimanapun
pembangunan eco resort perlu
menepati piawaian alam sekitar
agar tidak mengganggu
ekosistem sedia ada.
Cadangan Kawasan Eko Pelancongan
Produk eko pelancongan menggunapakai kawasan semulajadi di Jajahan Tanah
Merah seperti kawasan hutan-hutan simpan yang kaya dengan khazanah alam
seperti air terjun, gunung ganang, fauna dan flora.
Kawasan semulajadi tersebut merupakan kawasan yang sesuai sebagai sumber
aktiviti rekreasi dan riadah seperti bermandi manda, „jungle tracking‟, aktiviti
meredah hutan pacuan 4 roda dan motocross dan perkhemahan serta aktiviti
pendidikan dan kajian ilmiah. Keadaan topografi Jajahan Tanah Merah serta
kewujudan kawasan hutan simpan menawarkan produk eko-pelancongan yang
berkualiti.
226
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Produk eko-pelancongan di Jajahan Tanah Merah yang berpotensi adalah seperti
berikut :
i. Hutan Simpan Sokor Taku
ii. Hutan Simpan Kekal Sokor Taku
iii. Hutan Simpan Kekal Bukit Akar
iv. Hutan Simpan Kekal Jedok
Cadangan Menambahbaik produk pelancongan eko melalui pengwujudan
kawasan Eco-Challeng. Komponen yang dicadangan :
i. Kolam renang untuk dewasa dan kanak-kanak
ii. Tapak perkhemahan
iii. „Canopy Walk‟
iv. Dewan – bagi kegunaan peserta PLKN dan aktiviti berkumpulan
v. Kawasan gerai
vi. Tandas dan bilik persalinan
vii. Elemen landskap lembut dan kejur seperti pintu gerbang, wakaf dan pancuran
air.
Aktiviti cadangan :
- Aktiviti mendaki gunung, aktiviti „Flying Fox‟ dan „Paint Ball‟
- Menyusuri denai-denai hutan/”trekking,
- Aktiviti berbasikal serta aktiviti lain berbentuk aktif
- 4WD Adventure dan Litar motocross
- Aktiviti berbentuk pendidikan seperti mengenal pokok, batuan dan lain-lain.
Cadangan aktiviti di hutan lipur
Flying Fox
Perkhemahan
Trekking / Mendaki
gunung
Penyelidikan
Canopy walk
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
227

Cadangan program Kembara Pencinta Alam
8. Cadangan Menyediakan „Tourist One Stop Centre‟
Berfungsi sebagai pusat yang menempatkan
pelbagai kemudahan untuk para pelancong. Ia
juga menjadi kemudahan setempat bagi
penduduk tempatan, pelancong domestik dan
antarabangsa mendapatkan senarai produk
pelancongan dan pakej yang ditawarkan.
Selain itu, ia memberi penerangan dan panduan
kepada pelancong serta mempromosikan produk pelancongan Jajahan Tanah
Merah.
Komponen Pembangunan
i. Kaunter Maklumat Pelancong dan polis pelancong
ii. Alternatif penginapan termasuk hotel, homestay dan chalet
iii. Restoran
iv. Kedai cendermata dan barang kraftangan
v. Mesin juruwang dan pengurup wang
vi. Perkhidmatan pengangkutan awam, jadual perjalanan laluan dan kadar
tambang bas dan lain-lain
vii. Peta – “Tourist Trail”
9. Cadangan Pakej Pelancongan dan ‘Tourist Trail’
Pakej pelancongan yang menarik membolehkan pelancong dapat merasai
pelbagai jenis produk dan tarikan pelancongan dalam satu tempoh perjalanan.
Produk-produk pelancongan Jajahan Tanah Merah akan dimuatkan dalam pakej
lawatan untuk disinggahi dan dilawati dalam suatu tempoh masa tertentu. Kaedah
ini menarik minat pelancong dan mewujudkan „continuity of activities‟ di antara
produk-produk pelancongan dalam Jajahan Tanah Merah. „Smartpartnership‟
diantara Jajahan Tanah Merah dan jajahan bersempadanan diwujudkan melalui
penerapan pakej bersepadu di dalam pelancongan mereka.
228
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Pakej 1 – Pakej Pelancongan Membeli Belah :
Merangkumi lawatan dan aktiviti membeli belah di pekan Bukit Bunga
Lawatan ke bandar Tanah Merah dan mengunjungi restoran-restoran yang
terkenal di sekitar bandar
Pakej 2 – Pakej Eco Tourism (Eco Challenge, Adventure Tourism, Jungle Tracking)
Beri peluang kepada mereka yang gemarkan aktiviti lasak sambil melancong.
Pelancong akan bermalam (berkhemah) di Lata Hujan dan antara aktiviti utama
ialah „jungle tracking‟, mengembara dan mengintip haiwan.
Dicadangkan pakej ini dipandu oleh pegawai renjer dari Jabatan Hutan.
Pakej 3 – Pakej Agro Tourism
Pakej ini merangkumi produk Kemahang Farm, kawasan felda, dusun buah-buahan
dan kraftangan.
Aktiviti yang dicadangkan adalah memperkenalkan konsep „Pick Your Own‟ semasa
musim mengambil buah.
Pakej 4 – Jejak Warisan (Heritage Trail)
„Tourist/ Heritage Trail‟ di cadangkan sebagai laluan pelancong yang dimestikan
dalam Jajahan Tanah Merah.
Ia menggalakkan pelancong untuk melawat setiap produk pelancongan warisan
budaya (Jambatan Guillemard, Bukit Panau dan Sungai Kelantan) selain mampu
untuk mewujudkan kesinambungan antara produk-produk tersebut.
Laluan rentis yang melalui hutan-hutan simpan dicadangkan sebagai salah satu
alternatif menonjolkan kekayaan sumber alam semulajadi hutan simpan.
10. Cadangan Komponen Pelancongan Bandar (Merah Walk)
Komponen Pembangunan
i. Pembangunan semula fizikal dan fasiliti
Pusat bandar
ii. Memperindah landskap dan bangunan
di Pusat bandar
iii. Membangunkan pusat interpretasi
sejarah.
iv. Mewujudkan sebuah pusat
penerangan pelancong
v. Memperluaskan aktiviti „sightseeing‟
dan jualan di sekitar pusat bandar.
vi. Menyediakan pakej lawatan bertema
bagi melancarkan pergerakan
pelancong.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
229

vii. Memperindahkan landskap dan perabut jalan berkonsepkan sejarah seperti
membina „laluan sejarah‟ berkonsepkan „outdoor heritage muzium‟.
viii. Kiosk dan Bistro (tambahan tarikan aktiviti malam)
ix. Arca dan mercutanda.
x. Pedestrian Mall
xi. Laluan Pejalan Kaki
xii. Wakaf
xiii. Elemen landskap lembut dan kejur
xiv. Diintegrasikan dengan Nodus dan Mercutanda Pusat Bandar sediakan seperti
terminal bas, pasar, masjid, hotel dan kawasan perniagaan. Kepelbagai jenis
perniagaan selain jualan makanan perlu digalakkan supaya dapat menarik
lebih ramai pelancong.
11. Cadangan Pelancongan Keretapi
Kelantan adalah negeri yang mempunyai jalinan perjalanan kereta api secara terus
dari Singapura, yang mengambil masa hampir 13 jam. Walaupun jarak antara
Singapura dan Kelantan jauh, tetapi melalui konsep pelancongan kereta api,
pelancong boleh menyertai aktiviti karaoke, joget tradisional, membuat kraftangan,
permainan congkak serta perkhidmatan refleksologi.
Pelancongan kereta api itu membantu perkembangan ekonomi kawasan luar
bandar selain menjana ekonomi bagi penduduk yang tinggal berdekatan hentian
kereta api di Gua Musang, Dabong, Kuala Krai, Tanah Merah, Pasir Mas, Wakaf Baru
dan Tumpat.
Sungguhpun kawasan ini tidak mempunyai hotel mewah bertaraf bintang tetapi
inap desa atau homestay boleh dijadikan sebagai tempat persinggahan pelancong.
Setakat ini, 137 buah rumah dari 16 buah kampung telah berdaftar menjadi
homestay di Kelantan.
230
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

12. Cadangan Pelancongan Budaya Dan Agama (Sekolah Pondok)
Pusat pengajian Islam “pondok” berpotensi diperkenalkan sebagai satu produk
pelancongan yang berasaskan ilmu keagamaan yang dinamakan produk
pelancongan agama.
Melalui produk pelancongan ini, modus operandi pelancongan agama dalam
projek berkenaan ialah dengan menyediakan tempat penginapan kepada
pelancong sama ada di dalam dan di luar negara dalam mengikuti kursus agama.
Keselesaan penginapan itu akan menjadikan pelancong berminat untuk mengikuti
kursus yang ditawarkan di dalam pakej pelancongan agama. Pakej ilmu agama
ditawarkan kepada pelancong yang berminat dua atau tiga hari dalam mengenali
program ilmu agama di Kelantan.
Antara Pengajian pondok dibawah Pusat Pembangunan Pondok Berhad (PPPB)
adalah :
Madrasah Darul Ilmi (PPPB)
Pondok Bukit Gading,
17500 Tanah Merah.
Ustaz Hj. Mohd Awang
Hj. Alias – 019-9272388
Pondok Panglima Bayu, Tanah Merah
( Bukan Ahli )
Pondok Hidayah, Tanah Merah
Madrasah Darul Mutaqin, (PPPB)
Pondok Lepan Bola, Lawang Batu Gajah,
17510 Tanah Merah.
Ustaz Hj. Tuan Mahmud – 09-9570923
Hj. Nuh – 013-9817321
Pondok Padang Bongor, Tanah Merah
(Tahfiz) (Bukan Ahli )
Matlamat penubuhan pusat pengajian ini adalah :
‣ Untuk menjadikan Pondok sebagai pusat pengajian Islam secara teori dan
praktikal
‣ Mencari keredhaan Allah serta menghapuskan kerosakan akhlak.
‣ Melahirkan generasi berilmu, beramal, berani dan bertaqwa.
‣ Melahirkan pelajar mahir serta memahami secara menadalam ilmu agama
dengan menjadikan Islam sebagai cara hidup.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
231

13. Cadangan Kemudahan Sokongan Pelancongan
Menaiktaraf kemudahan pelancongan di pintu-pintu masuk utama daerah dan
lokasi-lokasi pelancongan
i) Ruang letak kereta dan bas yang mencukupi bagi kawasan yang sering dilawati
pengunjung,
ii) Menambahkan tong sampah, membersihkan semak-samun, longkang dan
sungai.
iii) Penubuhan pusat khidmat/ informasi pelancong
iv) Penunjuk arah dan papan-papan tanda ke destinasi tarikan yang tepat beserta
jarak.
v) Pengindahan pintu-pintu masuk daerah dan kawasan tarikan pelancong
dengan elemen pintu gerbang berciri Islamik.
vi) Tandas, telefon, keindahan dan kebersihan persekitaran tempat-tempat makan
dan minum termasuk juga penginapan.
vii) Papan tanda pelancongan beserta peta panduan arah disediakan di setiap
pintu masuk dan di persimpangan yang strategik. Ia juga perlu menunjukkan
dengan jelas aktiviti-aktiviti produk pelancongan disamping informasi berkaitan
kemudahn-kemudahan pengangkutan awam yang disediakan
viii) Papan tanda cadangan :
- Pelan bandar disediakan di setiap bandar
- Papan tanda arah
- Papan tanda informasi
- Papan tanda peringatan
- Papan nama
- Papan promosi
ix) Kalendar Pelancongan daerah perlu memberikan gambaran jelas kepada para
pelancong tentang aktiviti-aktiviti yang dapat disertai sepanjang tahun dan
secara tidak langsung menggalakkan penglibatan masyarakat setempat dalam
sektor ekonomi.
14. Cadangan Pengangkutan Pelancongan dan Menaiktaraf Sistem Perhubungan Dan
Pengangkutan
Kemudahsampaian ke tempat-tempat tarikan perlu dihubungi oleh pegangkutan
awam supaya dapat melancarkan pergerakan pelancong untuk sampai ke
destinasi. Sistem perhubungan dan pengangkutan khususnya di kawasan
pedalaman perlu dipertingkatkan. Kemudahan pengangkutan pelancongan
seperti van, bas, teksi, bas awam atau perkhidmatan bas ulang-alik dicadangkan
bagi memberi perkhidmatan kepada pelancong.
Perkhidmatan pengangkutan awam sediada meningkatkan trip perjalanan ke
destinasi-destinasi tarikan pelancong.
Cadangan pengangkutan : Roof Off Bus, Bas Bertingkat dan van
232
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Bas Pelancong
15. Cadangan Peningkatan Penyelenggaraan Kebersihan dan Landskap
Cadangan sistem pungutan dan
pemeriksaan kebersihan berjadual
diperlukan.
Pemantauan kebersihan terhadap premispremis
makanan dan landskap juga perlu
dilakukan secara berterusan.
Langkah penyelenggaraan ; pemilihan
pokok yang bersesuaian, menyediakan
jadual penyelenggaraan dan pemeriksaan
berjadual di dalam memastikan jadual
penyelenggaran dilaksanakan.
Cadangan Pengindahan Landskap
16. Cadangan Menaiktaraf Hotel-Hotel Dan Kemudahan Penginapan Berskala Kecil Dan
Sederhana
Tanah Merah memerlukan penambahan kemudahan penginapan berdasarkan
kepada pertambahan pelancong pada waktu puncak iaitu musim cuti
persekolahan dan cuti kelepasan am.
Cadangan tambahan hotel bertaraf 3 bintang di bandar Tanah Merah dan
penaiktarafan Resort sedia ada dijangka dapat menampung pertambahan
pelancong menjelang tahun 2020.
Selain itu cadangan Homestay memberikan alternatif kepada pelancong untuk
memilih kepelbagaian kemudahan penginapan di Tanah Merah.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
233

7.4 Cadangan Pembangunan Pertanian Jajahan Tanah Merah
2020
Cadangan pembangunan pertanian merupakan salah satu sektor utama dalam
perancangan pembangunan ekonomi Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah, 2020.
Cadangan pembangunan pertanian ini telah mengambil kira Draf Rancangan Fizikal
Negara 2 dan Kawasan Utama Pertanian (PAA). Terdapat 2 ranking dalam Kawasan Utama
Pertanian iaitu :
i. Ranking 2 : Kawasan sawah padi di luar kawasan jelapang padi utama, Taman Kekal
Pengeluaran Makanan dan kawasan pertanian di atas tanah organik. Kawasan
pertanian ini hendaklah dikekalkan sebagai kawasan pertanian melainkan telah
termasuk dalam kawasan sempadan bandar.
ii. Ranking 3 : Kawasan pertanian tanpa musim kering, kawasan pertanian yang
mempunyai tempoh musim kering yang pendek, kawasan pertanian yang mempunyai
jenis tanah Kelas 1, 2 dan 3. Kawasan pertanian ini hendaklah dikekalkan sebagai
kawasan pertanian melainkan terhadap cadangan pembangunan yang akan
dilaksanakan di atas tanah pertanian tersebut.
Aktiviti pembangunan pertanian dijangka akan terus memainkan peranan penting sebagai
salah satu pemangkin utama dalam menjana peningkatan ekonomi di Jajahan Tanah
Merah. Dalam memastikan pembangunan pertanian akan berperanan sebagai penggerak
ekonomi kawasan RTJ Tanah Merah, beberapa kawasan pertanian sedia ada dan terpilih
telah dikenalpasti untuk dimajukan dengan lebih produktif. Dalam mempelbagaikan produk
pertanian, penumpuan pertanian berasaskan pengeluaran makanan akan dipergiatkan
dan diperluaskan aktivitinya di beberapa kawasan yang dikenalpasti berpotensi untuk
diusahakan.
Bagi meningkatkan pembangunan sektor pertanian dan pengekalan sumber makanan,
langkah-langkah pengekalan kawasan-kawasan pertanian perlu dilakukan bagi
memastikan sektor ini akan terus berkembang.
Perincian perancangan pembangunan pertanian adalah melibatkan lima strategi utama
yang merangkumi tujuh (7) cadangan pembangunan utama pertanian dan dua (2)
cadangan pembangunan sokongan pertanian iaitu :
234
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Strategi Utama Pembangunan Pertanian, melibatkan :-
a) Cadangan Jaminan Keselamatan Makanan
‣ Cadangan Pembangunan Utama Pertanian
Cadangan meningkatkan bekalan makanan terus-menerus dengan “market
share” dan kualiti yang tinggi dan selamat.
b) Cadangan Membangunkan semula tanah-tanah terbiar dan pembukaan tanah baru
untuk pertanian.
‣ Cadangan Pembangunan Utama Pertanian
Cadangan mewujudkan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian (ACDA)
Cadangan penanaman Pokok Kastor
Cadangan mengembangkan kawasan penternakan burung walit
‣ Cadangan Pembangunan Sokongan Pertanian
Cadangan mewujudkan Small Medium Enterprise Zone
c) Cadangan Membangunkan kawasan-kawasan pertanian sedia ada
‣ Cadangan Pembangunan Utama Pertanian
Cadangan meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM)
d) Cadangan Meningkatkan produktiviti pertanian untuk menjana ekonomi jajahan dan
pengusaha
‣ Cadangan Pembangunan Utama Pertanian
Cadangan memperkenalkan kaedah pertanian Integrated Farming System
Cadangan Projek Industri Ikan Air Tawar
‣ Cadangan Pembangunan Sokongan Pertanian
Cadangan meneruskan Skim Transformasi Usahawan Sektor Ternakan (Skim TRUST)
Cadangan Penggunaan Plastik Bertetulang Gentian Kaca Sebagai Sangkar Ikan
Cadangan Utama Pembangunan Pertanian, melibatkan :-
o
o
Cadangan Pembangunan Utama Pertanian
i. Cadangan meningkatkan bekalan makanan terus-menerus dengan market share
dan kualiti yang tinggi dan selamat.
ii. Cadangan mewujudkan Agriculture Concentrate Development Area
iii. Cadangan penanaman Pokok Kastor
iv. Cadangan mengembangkan kawasan penternakan burung walit
v. Cadangan meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM)
vi. Cadangan memperkenalkan kaedah pertanian Integrated Farming System
vii. Cadangan Projek Industri Ikan Air Tawar
Cadangan Pembangunan Sokongan Pertanian
i. Cadangan mewujudkan Small Medium Enterprise Zone
ii. Cadangan meneruskan Skim Transformasi Usahawan Sektor Ternakan (Skim TRUST)
iii. Cadangan Penggunaan Plastik Bertetulang Gentian Kaca Sebagai Sangkar Ikan
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
235

Cadangan Pembangunan Pertanian Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
Penternakan
Badan Air
Rizab Hutan
236
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1. Cadangan Jaminan Keselamatan Makanan
Cadangan meningkatkan bekalan makanan terus-menerus dengan market share dan kualiti
yang tinggi dan selamat melalui empat projek pembangunan pertanian makanan iaitu :
a) Cadangan Projek Pembangunan Industri Padi
b) Cadangan Projek Perataan Sawah
c) Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-buahan Dan Sayur-Sayuran
d) Cadangan Mewujudkan Dan Memperluaskan Kawasan-Kawasan Pengeluaran Ternakan
Lembu, Kerbau Dan Kambing Bir-Biri
Objektif cadangan-cadangan ini adalah untuk :-
i. Meningkatkan produktiviti pengeluaran padi sehingga 6m/tan/hektar bagi luar kawasan
Lembaga Kemajuan Pertanian Kemubu (KADA)
ii. Mengurangkan jumlah import bagi semua jenis ternakan.
iii. Mengurangkan insiden lambakan bagi hasil tanaman yang tidak terjual di pasaran.
iv. Menghapuskan insiden serangan musuh dan penyakit ternakan, ternak air dan tanaman.
Cadangan Projek Pembangunan Industri Padi
Cadangan meneruskan Projek Pembangunan Industri Padi adalah untuk meningkatkan
produktiviti pengeluaran padi sehingga 6m/tan/hektar bagi luar kawasan Lembaga
Kemajuan Pertanian Kemubu (KADA). Projek ini juga merangkumi tanah-tanah sawah
terbiar. Perincian cadangan di tunjukkan dalam jadual di bawah.
Cadangan Projek Pembangunan Industri Padi
Aspek
Penerangan
Kg. Lalang, Kg. Rambai, Kg. Dual Derahim, Kg. Bukit Kelidang, Kg. Bukit
Pusat Petempatan /
Telaga, Kg. Kusial Lama, Kg. Sg. Kepat, Kg. Bukit Berapit, Kg. Lawang, Kg.
Kawasan Khusus
Kelewek
Keluasan 450.90 Hektar
Lot-Lot Yang Keseluruhannya terdapat 991 lot. Antaranya lot 107,112, 114, 135, 251, 1631,
Terlibat 1264, 1271, 940, 2317, 2465, 6124, 8218, 397, 415, 208, 583.
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Agensi Pelaksana
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan dan Jajahan Tanah Merah
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Komponen
Pemajuan tanah melibatkan tanah hakmilik sawah terbiar dan tanah
Pembangunan
sawah terbiar
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Jabatan Pertanian untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
237

Cadangan Projek Pembangunan Industri Padi
Mukim : Rambai
Keluasan – 104.573 hektar (288 lot)
Mukim : Ulu Kusial
Keluasan – 26.77 hektar (80 lot)
Mukim : Tebing Tinggi
Keluasan – 38.91 hektar (73 lot)
Mukim : Pasir Genda
Keluasan – 83.07 hektar (153 lot)
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
238
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Projek Pembangunan Industri Padi (samb...)
Mukim : Batang Merbau
Keluasan – 16.72 hektar (17 lot)
Mukim : Lawang
Keluasan – 127.57 hektar (212 lot)
Mukim : Ulu Kusial
Keluasan – 50.60 hektar (168 lot)
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
239

Cadangan Projek Perataan Sawah
Cadangan Projek Perataan Padi adalah untuk memastikan penghasilan padi adalah
meningkat selaras dengan hasrat kerajaan untuk mengurangkan import beras dari luar
negara. Perincian Cadangan Projek Perataan Sawah adalah ditunjukkan seperti dalam
jadual di bawah.
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Keluasan
Lot-Lot Yang
Terlibat
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Cadangan Projek Perataan Sawah
Penerangan
Kg. Lalang, Kg. Rambai, Kg. Dual Derahim, Kg. Bukit Buluh, Kg. Sg. Kepat,
Berdekatan Taman Bukit Gading, Berdekatan Taman Ayuni, Kg. Bukit Berapit,
Kg. Bukit Kelidang, Kg. Kelewek, Kg. Bukit Telaga, Kg. Kusial Lama, Kg.
Chermin, Kg. Bukit Merbau, Kg. Lawang, Kg. Ternang Luar, Kg. Baru Alor Stor
511.49 Hektar
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Keseluruhannya terdapat lebih daripada 1000 lot. Antaranya lot 644, 655,
1012, 135, 118, 180, 3923, 3925.
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian peralatan dan teknologi pertanian
Pemajuan tanah melibatkan tanah hakmilik sawah terbiar dan tanah
sawah terbiar
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah sawah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah
yang berminat boleh memohon kepada Jabatan Pertanian untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
240
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Projek Perataan Sawah
Mukim : Rambai
Keluasan – 104.57 hektar (288 lot)
Mukim : Ulu Kusial
Keluasan – 46.60 hektar (138 lot)
Mukim : Tebing Tinggi
Keluasan – 38.91 hektar (73 lot)
Mukim : Pasir Genda
Keluasan – 83.07 hektar (153 lot)
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
241

Cadangan Projek Perataan Sawah (samb...)
Mukim : Batang Merbau
Keluasan – 16.72 hektar (17 lot)
Mukim : Lawang
Keluasan – 127.57 hektar (212 lot)
Mukim : Ulu Kusial
Keluasan – 50.60 hektar (168 lot)
Mukim: Bukit Durian
Keluasan – 10.19 hektar (22 lot)
Mukim : Kuala Paku
Keluasan – 7.33 hektar (21 lot)
Mukim : Pasir Genda
Keluasan – 21.30 hektar (31 lot)
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
242
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran
Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran adalah untuk
meningkatkan pengeluaran buah-buahan dan sayur-sayuran memandangkan kedua-dua
industri ini mempunyai potensi untuk berkembang dan dimajukan. Projek ini merupakan
salah satu daripada cadangan projek di bawah Jabatan Pertanian. Perincian Cadangan
Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran adalah ditunjukkan seperti
dalam jadual di bawah.
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Penerangan
Kg. Bukit Panau, Kg. Baru Alor Stor, Kg. Alor Pasir, Kg. Alor Bemban, Kg. Baru
Bendang Nyior, Kg. Bendang Nyior, Kg. Kulim 3, Kg. Bechah Tok Kar,
Berdekatan Kg. Lalang, Kg. Rambai, Berdekatan Hutan Simpan Kekal Bukit
Akar, Kg. Buloh, Kg. Pak Nerali, Kg. Bukit, Kg. Ternang Luas, Kg. Bukit
Kelidang, Kg. Banggol Tebu, Kg. Kuala Paku, Kg. Bendang Keladi, Kg. Sokor,
Kg. Baru Sokor
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Pihak Berkuasa Kemajuan Pekebun Kecil Perusahaan Getah (RISDA)
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian peralatan dan teknologi pertanian
Pemajuan tanah melibatkan tanah hakmilik terbiar dan tanah terbiar
Pemberian biji benih dan penanaman semula pokok
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Jabatan Pertanian untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
243

Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran
Mukim : Pasir Genda
Kg. Bukit Panau
Mukim : Pasir Genda
Kg. Baru Alor Stor
Mukim : Pasir Genda
Kg. Alor Pasir, Kg. Alor Bemban
Mukim : Bendang Nyior
Kg. Baru Bendang Nyior, Kg. Bendang Nyior
Mukim : Rambai, Batang Merbau
Kg. Kulim 3
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
244
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran (samb...)
Mukim : Rambai
Kg. Bechah Tok Kar
Mukim : Rambai
Berdekatan Kg. Lalang
Mukim : Rambai, Ulu Kusial
Kg. Rambai & Berdekatan HSK Bukit Akar
Mukim : Sokor Kg. Sokor, Kg. Sokor Baru
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
Mukim : Rambai, Ulu Kusial, Kuala
Kg. Buloh, Kg. Pak Nerali, Kg. Bukit, Kg. Ternang Luas, Kg. Bukit Kelidang
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
245

Cadangan Projek Pembangunan Industri Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran (samb...)
Mukim : Kuala Paku
Kg. Kuala Paku, Kg. Banggol Tebu
Mukim : Lawang
Kg. Bendang Keladi
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
246
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Mewujudkan Dan Memperluaskan Zon-Zon Kawasan Pengeluaran Ternakan
Lembu, Kerbau Dan Kambing Biri-Biri
Cadangan ini adalah untuk mengurangkan jumlah import terutama terhadap 3 jenis haiwan
ternakan ini. Selain itu, sekaligus akan dapat mengurangkan jumlah kes penyeludupan
haiwan ternakan ini dari negara jiran, Thailand. Perincian cadangan adalah ditunjukkan
seperti dalam jadual di bawah.
Cadangan Mewujudkan Dan Memperluaskan Zon-zon Kawasan Pengeluaran Ternakan Lembu, Kerbau
Dan Kambing Bir-Biri
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Keluasan
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Strategi
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Penerangan
Kg. Bechah Tok Kar, Kg. Lalang, Kg. Rambai, Kg. Gelugor, Kg. Chermin, Kg.
Gual Derahim, Kg. Bukit Telaga, Kg. Pak Nerali, Kg. Tebing Tinggi, Kg. Liku, Kg.
Gobek, Kg. Rambai Lama, Ladang Pasir Besar, Kg. Panjang, Ladang Kerilla,
Kg. Malai, Kg. Rahmat, Kg. Chedok, Kg. Sokor dan Kg. Sokor Baru.
6,012.03 hektar
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Pihak Berkuasa Kemajuan Pekebun Kecil Perusahaan Getah (RISDA)
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian peralatan dan teknologi pertanian
Pemajuan tanah melibatkan tanah hakmilik terbiar dan tanah terbiar
Pemberian biji benih dan penanaman semula pokok
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Mewujudkan kawasan-kawasan penternakan melalui skim insentif dan
pinjaman dan prasarana berkaitan.
Memberi sokongan infrastruktur, kemudahan serta perkhidmatan yang
lengkap, penggunaan teknologi terkini dan pengeluaran mengikut
“Good Agricultural Practise”
Pemilihan lokasi ladang yang sesuai memandangkan implikasinya
terhadap kecekapan pengurusan, produktiviti ladang, pengurusan
penyakit, serta jaminan pengeluaran yang berterusan.
Kerajaan memberikan insentif istimewa seperti yang diperuntukkan di
bawah Akta Cukai Pendapatan 1967 selain daripada insentif-insentif lain
seperti taraf perintis, insentif untuk menggalakkan eksport.
Memastikan hasil penternakan negara berkualiti dan mematuhi piawaian
keselamatan makanan antarabangsa
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Jabatan Pertanian untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
Penternakan dibenarkan di dalam kawasan kampung tradisi dengan syarat terletak di luar zon kediaman dan
di kawasan luar bandar.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
247

Cadangan Kawasan Utama Penternakan Jajahan Tanah Merah, 2020
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
1. Sila rujuk setiap cadangan projek untuk perincian.
2. Digalakkan penternakan secara Integrated Farming System dan fidlot.
3. Pertanian dan penternakan di kawasan perkampungan tradisi dibenarkan dengan syarat terletak di luar zon kediaman dan di
kawasan luar bandar.
4. Penternakan burung walit hendaklah di kawasan yang terpilih sahaja dan mengikut garis panduan.
5. Semua jenis penternakan adalah tertakluk kepada akta, garis panduan dan piawaian perancangan sedia ada. Antaranya Garis
Panduan Amalan Penternakan Yang Baik, Garis Panduan Kawasan Sensitif Alam Sekitar dan sebagainya.
PETUNJUK
Kawasan Pertanian
Cadangan Kawasan Penternakan Lembu,
Kerbau, Kambing Biri-Biri
Penternakan Burung Walit
Pusat Pengumpulan Dan
Pemasaran
Pusat Pembiakan Haiwan Jabatan Veterinar
Projek Ladang Satelit lembu Fidlot
248
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Mewujudkan Dan Memperluaskan Kawasan-Kawasan Pengeluaran Ternakan
Lembu, Kerbau, Kambing Biri-biri
Mukim : Rambai, Batang Merbau, Ulu Kusial
Kg. Bechah Tok Kar, Kg. Lalang, Kg. Rambai
Mukim : Ulu Kusial
Kg. Gelugor, Kg. Chermin, Kg. Gual Derahim, Kg. Bukit
Telaga, Kg. Pak Nerali
Mukim : Kuala Paku, Tebing Tinggi, Sokor
Kg. Tebing Tinggi, Kg. Liku, Ladang Pasir Besar dan lainlain.
PETUNJUK
Cadangan Kawasan Pengeluaran Utama Penternakan Lembu,
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
Mukim : Nibong
Kg. Rahmat & Kg. Chedok
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
249

2. Membangunkan Semula Tanah-Tanah Terbiar Dan Pembukaan Tanah Baru
Untuk Pertanian
Cadangan Mewujudkan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian (ACDA)
Cadangan mewujudkan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian adalah untuk
meningkatkan hasil pengeluaran pertanian dan penternakan secara optimum dengan
mengoptimumkan penggunaan ruang tanah di Jajahan Tanah Merah. Cadangan
mewujudkan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian ditunjukkan di dalam jadual di
bawah
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat
Keluasan
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Cadangan Mewujudkan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian (ACDA)
Penerangan
Kg. Bukit Gading, Kg. Bukit Merah, Kg. Che Nakah, Kg. Jerangau, Kg. Lubuk
Dulang
Keseluruhannya terdapat 89 lot. Antaranya lot 3851, 6752, 9853, 3292, 3287,
3295, 4084, 2253, 2291, 3355.
117.51 Hektar
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Jabatan Perkhidmatan Veterinar
Lembaga Pertubuhan Peladang (Peladang)
Majlis Jajahan Tanah Merah
Lembaga Kemajuan Ikan Malaysia (LKIM)
Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA)
Lembaga Getah Malaysia (LGM)
Lembaga Minyak Sawit Malaysia (LMSM)
Lembaga Perindustrian Nenas Malaysia (LPNM)
Pihak Berkuasa Kemajuan Pekebun Kecil Perusahaan Getah (RISDA)
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian biji benih, penanaman semula pokok
Pemajuan tanah melibatkan tanah hakmilik terbiar dan tanah terbiar
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula Kelapa Sawit.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Jabatan Pertanian untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
250
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Program-Program Utama Dalam Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian (ACDA)
Bil. Program Penerangan
1. Ladang Rakyat
Merupakan satu pendekatan penanaman atau pengeluaran
tanaman secara kecil-kecilan yang tidak memerlukan kawasan
yang luas.
Untuk mengoptimakan sumber pengeluaran dan pendapatan ahli
serta mewujudkan projek hiliran melalui kilang pemprosesan buahbuahan.
Permohonan penyertaan boleh dibuat kepada Pertubuhan
Peladang Kawasan untuk dimajukan tanah tersebut.
Menjamin pasaran dan seterusnya meningkatkan pendapatan
pengeluar.
Mempertingkatkan pengeluaran buah-buahan dan sayur sayuran
melalui perancangan pengeluaran dan pemasaran bersistematik.
Memastikan pengeluaran hasil pertanian yang berkualiti dan
mapan serta menepati kehendak pasaran melalui Amalan
Pertanian Baik (GAP).
Mempercepatkan pemindahan teknologi di dalam rantaian
bekalan.
FAMA bertanggungjawab dalam mewujudkan Pusat
Pengumpulan Ladang (CC) dan Kompleks Pengumpulan Ladang
diperingkat pengeluaran hasil pertanian.
Projek tersebut bertujuan untuk membantu menyelesaikan
masalah pemasaran pertanian melaui amalan pengendalian
2.
Pusat Pengumpulan
(CC) dan Pusat
Pengedaran (DC)
lepas tuai, peningkatan mutu penggredan, pelabelan serta
sebagai pusat saluran informasi pertanian.
Pusat pengedaran mempunyai kemudahan dan peralatan untuk
urusan pembungkusan semula, penyimpanan, pemeraman dan
khidmat logistik penghantaran. Selain itu, pusat ini turut berfungsi
sebagai pusat penyebaran maklumat berkaitan pemasaran hasil
pertanian dan teknologi yang berfaedah kepada petani dan
pengusaha.
FAMA akan melaksanakan Peraturan-Peraturan Lembaga
Pemasaran Pertanian Persekutuan (Penggredan, Pembungkusan
dan Pelabelan Keluaran Pertanian) yang menetapkan beberapa
Pembangunan Sistem
perkara :-
Dan Kawalan
3.
i. Standard gred keluaran pertanian
Pasaran Serta
ii. Standard pembungkusan keluaran pertanian
E-Permit
iii. Standard pelabelan kepada pembungkusan
iv. Pengeluaran perakuan untuk keluaran pertanian yang akan
dieksport.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
251

Cadangan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian (ACDA) , Jajahan Tanah Merah, 2020
A
B
A
C
Mukim : Nibong
Kg. Lubuk Dulang
B
Mukim : Pasir Genda
Kg. Bukit Gading, Kg. Bukit Merah
C
Mukim : Kuala Paku
Kg. Che Nakah, Kg. Jerangau
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
Sungai / Badan Air
Cadangan Kawasan Tumpuan Pembangunan Pertanian (ACDA)
252
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Penanaman Pokok Kastor
Cadangan Penanaman Pokok Kastor adalah untuk meningkatkan hasil pengeluaran
pertanian dan meningkatkan nilai tanah melalui cadangan pertanian yang lebih
menguntungkan. Cadangan Penanaman Pokok Kastor ini ditunjukkan di dalam jadual di
bawah.
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat -
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Konsep Pelaksanaan
Komponen
Pembangunan
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Cadangan Penanaman Pokok Kastor, Jajahan Tanah Merah, 2020
Penerangan
Pusat Petempatan Batang Merbau : Kg. Batang Merbau, Kg. Air Laka, Kg.
Batu 7, Kg. Taman MJ Merbau Jaya, Kg. Kulim 3, Kg. Batu 11, Kg. Bendang
Keladi, Kg. Batu Gajah
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian
Lembaga Pertubuhan Peladang (Peladang)
Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA)
Ladang Rakyat
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian biji benih
Pemajuan tanah melibatkan tanah hakmilik terbiar dan tanah terbiar
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana
Pinjaman Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula Kelapa Sawit.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Jabatan Pertanian untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
253

Contoh Gerak Kerja Tanaman Kastor
Nama syarikat : Casa Kinabalu Sdn Bhd
Tahun penubuhan : 2007
Lokasi : Tapah, Sarawak
Keluasan : 500 ekar
Sasaran : 1) Kawasan pertanian seluas 50,000 hektar menjelang 2013.
2) Kilang pemprosesan sendiri di Kuching menjelang 2013.
3) Pengeluaran 500,000 tan biji kastor.
4) Menjadikan Malaysia sebagai pengeluar minyak kastor terbesar di dunia.
Nama syarikat : Koperasi Industri Castor Johor Berhad
Tahun penubuhan : 3 Mac 2010
Jenis Projek : Berkonsepkan ladang rakyat
Antara lokasi : Pekan Nanas, Sedenak dan lain-lain.
Contoh kejayaan penanaman Pokok Kastor seluas 10 ekar di Johor.
254
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Penanaman Pokok Kastor, Jajahan Tanah Merah, 2020
Mukim : Lawang, Batang Merbau
Kg. Batang Merbau, Kg. Air Laka, Kg. Batu 7, Kg. Taman MJ Merbau Jaya, Kg. Kulim 3, Kg. Batu 11, Kg.
Bendang Keladi, Kg. Batu Gajah dan kawasan-kawasan sekitarnya.
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
255

Cadangan Mewujudkan Kawasan Penternakan Burung Walit
Cadangan mewujudkan kawasan burung walit adalah selaras dengan RMK-10 yang
berhasrat untuk membangunkan industri burung walit agar dapat menyumbang kepada
peningkatan KDNK negara sebanyak 2% menjelang 2015. Memandangkan Jajahan Tanah
Merah merupakan kawasan yang berpotensi tinggi untuk industri ini, maka cadangan ini
adalah bersesuaian bagi memenuhi permintaan terhadap sarang burung walit. Perincian
cadangan mewujudkan kawasan burung walit adalah seperti jadual di bawah.
Cadangan Mewujudkan Kawasan Penternakan Burung Walit, Jajahan Tanah Merah, 2020
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Penerangan
Kg. Baru Bendang Nyior, Kg. Air Sejuk, Kg. Bendang Nyior, Kg. Bukit Kuin, Kg.
Kubang Putat
Kawasan zoning pertanian sahaja yang dibenarkan di cadangan kawasan
yang terlibat.
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian
Lembaga Pertubuhan Peladang (LPP)
Pihak Swasta
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi penternakan
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana
Pinjaman Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula Kelapa Sawit.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Pihak Berkuasa Tempatan untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Pihak Berkuasa Tempatan.
Sebarang cadangan pemajuan aktiviti penternakan burung walit hendaklah mendapat kebenaran daripada
Pihak Berkuasa Tempatan dan mestilah memenuhi Garis Panduan dan Piawaian yang terlibat.
Tidak dibenarkan penternakan aktiviti burung walit didalam lingkungan kawasan 100meter dari perumahan.
256
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Kawasan Penternakan Burung Walit, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Mukim : Bendang Nior
Kg. Baru Bendang Nyior, Kg. Air Sejuk, Kg. Bendang Nyior, Kg. Bukit Kuin, Kg. Kubang Putat
Lain-Lain Jenis Pertanian
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
257

Cadangan Mewujudkan Small Medium Enterprise Zone
Cadangan mewujudkan Small Medium Enterprise Zone adalah dikhaskan untuk peniaga
dan pengusaha IKS Bumiputera yang menjalankan aktiviti berskala kecil dan sederhana.
Cadangan SME ditunjukkan di dalam jadual di bawah.
Cadangan Mewujudkan Small Medium Enterprise Zone, Jajahan Tanah Merah, 2020
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Pelaksanaan
Lot-lot yang terlibat
Keluasan
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Penerangan
Pusat Bandar Tanah Merah, Batang Merbau, Gual Ipoh, Bukit Bunga
Terbuka kepada yang berminat dalam kawasan yang dizonkan sahaja.
Kawasan zoning perniagaan di Pusat Petempatan Utama
179.38 Hektar
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Kementerian Pembangunan Luar Bandar Dan Wilayah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA)
Institut Penyelidikan Dan Kemajuan Pertanian Malaysia (MARDI)
Dikhaskan untuk peniaga dan pengusaha IKS Bumiputera yang
menjalankan aktiviti berskala kecil dan sederhana.
Ruang perniagaan / operasi IKS terdiri daripada bangunan sesebuah,
gerai atau kiosk (1 tingkat sahaja).
Dibenarkan berniaga / beroperasi di sepanjang jalan utama dalam zon
ini.
Terhad kepada 5 orang pekerja.
Setiap pengusaha hanya boleh memiliki 1 unit premis sahaja. Pemilikan
premis melebihi 1 unit, atau menggabungkan 2 atau lebih premis menjadi
lebih besar, atau kedua-duanya adalah tidak dibenarkan sama sekali.
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah di dalam kawasan cadangan. Pemilik tanah yang
berminat boleh memohon kepada Pihak Berkuasa Tempatan untuk menyertai cadangan program ini.
Bagi pemilik tanah di luar kawasan cadangan yang berminat menyertai program ini, perlu mendapat
kebenaran dan kelulusan daripada Pihak Berkuasa Tempatan.
258
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Mewujudkan Small Medium Enterprise Zone, Jajahan Tanah Merah, 2020
A
D
B
A
C
Bandar Tanah Merah
C
B
Gual Ipoh
D
Batang Merbau
Bukit Bunga
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
Perdagangan
Perumahan
Kemudahan Awam
Small Medium Enterprise Zone
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
259

3. Membangunkan Kawasan-Kawasan Pertanian Sedia Ada
Cadangan Meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM)
Cadangan meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM) adalah bertujuan
untuk memenuhi keperluan dan permintaan terhadap industri makanan negara. Perincian
cadangan meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan ditunjukkan di dalam jadual di
bawah.
Cadangan Meneruskan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM) , Jajahan Tanah Merah, 2020
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Penerangan
Kg. Bukit Gading, Kg. Bukit Merah, Kg. Che Nakah, Kg. Jerangau, Kg. Lubuk
Dulang
Lot-lot yang terlibat 2614, 1677, 2613, 1658
Keluasan
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
63.78 Hektar
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Pihak Swasta
Tanaman sayuran dan buahan
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian biji benih, penanaman semula pokok
Bangunan penyelidikan
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula Kelapa Sawit.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Keluasan TKPM adalah 30 hektar bagi sayur dan 50 hektar bagi buah-buahan
Kesesuaian tanaman adalah sayuran dan buahan sahaja
260
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Kawasan Tanaman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM Batang Merbau)
Pusat Pertanian Batang Merbau
Mukim : Batang Merbau
Pusat Pertanian Batang Merbau
PETUNJUK
Getah
Kelapa Sawit
Padi
Lain-Lain Jenis Pertanian
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
261

4. Meningkatkan Produktiviti Pertanian Untuk Menjana Ekonomi Jajahan Dan
Pengusaha
Cadangan Projek Pembangunan Tanam Semula
Cadangan Projek Pembangunan Tanam Semula adalah merujuk kepada penanaman
semula tanaman getah kepada tanaman getah bermutu tinggi bagi memastikan
tanaman komoditi ini terus menjadi penyumbang utama kepada pekebun kecil di Jajahan
Tanah Merah khususnya dan pendapatan negara amnya.
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Cadangan Projek Pembangunan Tanam Semula, Jajahan Tanah Merah, 2020
Penerangan
Kg. Tebing Tinggi, Kg. Baru Sokor, Kg. Sokor, Kg. Bendang Nyior, Kg. Lawang
Kawasan Pertanian (Terpilih)
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Pihak Berkuasa Kemajuan Pekebun Kecil (RISDA)
Tanaman semula melibatkan penanaman semula getah kepada getah
bermutu tinggi
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian biji benih, penanaman semula pokok
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
262
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Projek Pembangunan Tanam Semula Getah Bermutu Tinggi, Jajahan Tanah Merah, 2020
A
C
D
A
Mukim : Tebing Tinggi
B
B
Mukim : Sokor
C
D
Mukim : Bendang Nyior
Mukim : Lawang
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
263

Cadangan Memperkenalkan Kaedah Pertanian Integrated Farming System
Cadangan memperkenalkan kaedah pertanian Integrated Farming System adalah merujuk
kepada sistem pertanian moden yang mengintegrasikan antara penternakan dan pertanian
dengan menggunakan peralatan dan konsep pertanian moden yang lebih cekap dan
menguntungkan berbanding kaedah konvensional. Sistem pertanian ini mengutamakan
pengeluaran tanaman dan ternakan secara besar-besaran melalui pelbagai program dan
skim. Integrasi antara ternakan dan pertanian haruslah saling melengkapi, memelihara ekosistem
dan mengeluarkan hasil pengeluaran yang optimum. Konsep integrasi ini juga
bermaksud hasil-hasil pengeluaran seharusnya bersesuaian dan dijalankan di dalam satu
kawasan yang sama atau berdekatan. Perincian cadangan kaedah pertanian Integrated
Farming System ini ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Cadangan Kaedah Pertanian Integrated Farming System, Jajahan Tanah Merah, 2020
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat -
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Penerangan
Semua kawasan pertanian / penternakan dalam Jajahan Tanah Merah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian
Majlis Jajahan Tanah Merah
Lembaga Perindustrian Nenas Malaysia
Lembaga Getah Malaysia
Jabatan Pengairan dan Saliran
Lembaga Pertubuhan Peladang
Pihak Swasta
Pembinaan infrastruktur, kemudahan dan teknologi pertanian
Pemberian biji benih, penanaman semula pokok
Kawasan pertanian getah / kelapa sawit
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula Kelapa Sawit.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Nota :
Keutamaan program ini adalah kepada pemilik tanah yang boleh mengaplikasikan konsep ini. Sebarang
permohonan / bantuan perlulah mendapat kelulusan daripada Jabatan Pertanian.
264
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Contoh Gerak Kerja Pengaplikasian Konsep Integrated Farming System
Haiwan
Konsep The Law of Return yang mengaplikasikan konsep Integrated Farming System
Konsep Zero Waste mengoptimumkan sumber yang ada. Contoh : Solo, Indonesia
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
265

Cadangan Meneruskan Skim Transformasi Usahawan Sektor Ternakan (Skim TRUST)
Cadangan meneruskan Skim Transformasi Usahawan Sektor Ternakan (Skim TRUST) adalah
bertujuan untuk menggalakkan perkembangan penternak / usahawan melalui agihan
ternakan untuk pengusaha sehingga 25 ekor bagi kambing dan 20 ekor bagi lembu. Skim
TRUST merujuk kepada pinjaman ternakan tanpa faedah yang bertujuan
mentransformasikan penternak tradisional ke tahap semi-komersial dan seterusnya menjadi
usahawan berskala besar. Perincian cadangan meneruskan Taman Kekal Pengeluaran
Makanan ditunjukkan di dalam jadual di bawah.
Cadangan Skim Transformasi Usahawan Sektor Ternakan (Skim TRUST) , Jajahan Tanah Merah, 2020
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat -
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Penerangan
Semua kawasan pertanian dalam Jajahan Tanah Merah
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Jabatan Pertanian Negeri Kelantan
Jabatan Pertanian Jajahan Tanah Merah
Pinjaman berupa haiwan ternakan
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan. Contoh : Dana Pinjaman
Usahawan Pertanian, Skim Tanaman Semula Kelapa Sawit.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan. Contoh : Program
Latihan Kemahiran Siswazah Tani
Nota :
Permohonan adalah tertakluk kepada syarat-syarat di bawah skim ini.
266
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Projek Industri Ikan Air Tawar
Cadangan Projek Industri Ikan Air Tawar merupakan projek baru. Projek ini bertujuan untuk
mengembangkan potensi yang ada dalam sektor perikanan di dalam Jajahan Tanah
Merah. Cadangan ini juga bertujuan untuk meningkatkan pengeluaran ikan air tawar dan
udang melalui proses pengacukan agar dapat menghasilkan ikan air tawar yang lebih
tahan penyakit dan cepat membesar. Perincian cadangan adalah ditunjukkan di dalam
jadual di bawah.
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Cadangan Projek Industri Ikan Air Tawar, Jajahan Tanah Merah, 2020
Seluruh Jajahan Tanah Merah
Penerangan
Terbuka kepada kawasan zoning akuakultur dan kawasan-kawasan berair
dan kawasan luar bandar.
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Pejabat Perikanan
Pihak Swasta
Pemberian peralatan dan teknologi perikanan.
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan.
Pemberian benih ikan.
Cadangan ikan : kelah, temoleh, baung, tengas, lom, tengalan dan
sebarau.
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Nota :
Permohonan adalah tertakluk kepada syarat-syarat di bawah Pejabat Perikanan.
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
267

Cadangan Penggunaan Plastik Bertetulang Gentian Kaca Sebagai Sangkar Ikan
Cadangan Penggunaan Plastik Bertetulang Gentian Kaca sebagai Sangkar Ikan adalah
untuk meningkatkan pengeluaran ikan air tawar dan udang melalui sistem pengudaraan,
rekabentuk fleksibiliti dan kos yang berpatutan agar kematian ikan air tawar dan udang
dapat dikurangkan. Perincian cadangan adalah ditunjukkan di dalam jadual di bawah.
Cadangan Plastik Bertetulang Gentian Kaca Sebagai Sangkar Ikan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Aspek
Pusat Petempatan /
Kawasan Khusus
Lot-lot yang terlibat
Keluasan -
Agensi Pelaksana
Komponen
Pembangunan
Sumber : Kajian RTJ Tanah Merah, 2020.
Seluruh Jajahan Tanah Merah
Penerangan
Terbuka kepada kawasan zoning akuakultur dan kawasan-kawasan berair
dan kawasan luar bandar.
Kementerian Pertanian Dan Industri Asas Tani
Pejabat Perikanan
Pihak Swasta
Pemberian peralatan dan teknologi perikanan.
Pemberian dana, skim dan bantuan kewangan.
Melaksanakan kursus-kursus dan program latihan.
Nota :
Permohonan adalah tertakluk kepada syarat-syarat di bawah Pejabat Perikanan.
268
CADANGAN PEMBANGUNAN EKONOMI JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 08
Cadangan Pembangunan Sosial,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 08
Cadangan Pembangunan Sosial
Jajahan Tanah Merah 2020
8.1 Cadangan Pembangunan Perumahan dan Petempatan
Desa, Jajahan Tanah Merah 2020
INTIPATI PEMBANGUNAN
Perumahan Semasa, 2010
739.41 hektar (Densiti 6 unit / ekar)
(menjanakan 116,880 penduduk
dengan 10,459 unit rumah terancang dan 16,653 rumah kampung @
17,603 dalam kawasan pusat petempatan dan 9,509 dalam kawasan desa)
Perumahan Komited, 2010
582.29 hektar (Densiti 6 unit / ekar)
(dianggarkan menjanakan 40,000 penduduk dengan 10,062 unit rumah terancang)
Perumahan Cadangan, 2020
6,752.01 hektar (Densiti 12 unit / ekar)
(dianggarkan menjanakan 400,000 penduduk dengan 100,000 unit rumah terancang)
Sasaran Penduduk 2020 : 142,650 penduduk
(tambahan seramai 25,770 penduduk)
Sasaran Pelaksanaan Perumahan Komited dan Cadangan : 5% - 10%
Pembangunan perumahan dan petempatan desa bagi Jajahan Tanah Merah
perlu menumpukan kepada pembangunan yang berteraskan “bandar domitori”
melalui perumahan yang mencukupi dan berkualiti ke arah mewujudkan
persekitaran hidup yang sejahtera selaras matlamat sebagai agro-pelancongan
dan perancangan Bandar Sempadan bagi Jajahan Tanah Merah sejajar dengan
Konurbasi Kota Bahru.
Keseluruhan cadangan pembangunan perumahan bagi Jajahan Tanah Merah
melibatkan pembangunan sedia ada yang dikekalkan, komited dan cadangan
adalah seluas 8,073.71 hektar iaitu meliputi 9.31% daripada keluasan Jajahan Tanah
Merah.
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
269

Cadangan Pembangunan Perumahan Dan Petempatan Desa Jajahan Tanah Merah, 2020
Kawasan
Bandar Tanah Merah
Kepadatan / Ekar
(maksima)
40 - 60 unit
Jenis Rumah
Nota : Anggaran purata saiz isi rumah bagi Jajahan Tanah Merah adalah 4.0
Anggaran
Penduduk / Ekar
160 - 240 orang
Bukit Bunga 40 - 60 unit 160 - 240 orang
Batang Merbau,
Batu Gajah
Gual Ipoh,Kusial Baru,
Bukit Panau,Kuala
Tiga, Bukit Mas
Luar Kawasan Pusat
Petempatan
Semua jenis
40 unit pembangunan 160 orang
perumahan
6 - 12 unit 24 - 48 orang
PETUNJUK :
Densiti Tinggi (60 unit/ekar)
Densiti Sederhana Tinggi (40 - 60 unit/ekar)
Densiti Sederhana (40 unit/ekar)
Densiti Sederhana Rendah (12 unit/ekar)
Kawasan Perkampungan (kurang 6 unit/ekar)
Kawasan Tumpuan Desa
Petempatan Utama
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
270
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Tindakan Khusus Pembangunan Kampung
Selaras dengan arus pembangunan Jajahan Tanah Merah, penekanan utama
pembangunan adalah pemyediaan kemudahan awam dan utiliti yang mencukupi di
kawasan kampung yang jauh dari arus pembangunan dan yang telah dikenal pasti
berperanan sebagai kampung berkelompok. Kampung-kampung ini akan memainkan
peranan utama dalam memberikan perkhidmatan terbaik bagi kawasan sekitarnya dan
kampung rangkaian.
Kawasan Perkampungan Utama Yang Perlu Diberi Keutamaan
PETUNJUK :
Kawasan Perbandaran Utama
Taburan Perkampungan
Jalan
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
Kawasan Keutamaan Desa
Keutamaan 1
Sekitar Kawasan Kg. Gual Ipoh -
Bukit Durian – Kg. Malai - Kg.
Sokor
Keutamaan 2
Sekitar Kawasan Kg. Batu Gajah –
Kg. Nibong – Kg. Bukit Nangka –
Kg. Lubuk Dulang – Kg. Rahmat
Keutamaan 3
Sekitar Kawasan Kg. Bukit Kechik
– Kg. Banggol Jenerih – Kg. Bukit
Gading – Kg. Bukit Panau
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
271

a. Keutamaan 1
- Sekitar Kawasan Kg. Gual Ipoh - Bukit Durian – Kg. Malai - Kg. Sokor
Kawasan ini merupakan kawasan
yang jauh dari arus
pembangunan
dan
kedudukannya kira-kira 20 - 25 km
dari Bandar Tanah Merah.
Terdapat 3 pekan utama iaitu
Batang Merbau, Gual Ipoh dan
Kuala Tiga yang berfungsi sebagai
pusat perkhidmatan dan
perniagaan utama penduduk.
Bagi mengukuhkan peranan
kawasan ini, 3 pekan ini yang
berperanan sebagai pusat
petempatan kecil akan menjadi
nadi / pusat tumpuan penduduk
disekitarnya.
Di samping itu, terdapat 1 petempatan yang telah dikenalpasti berpotensi sebagai
pusat pertumbuhan desa yang baru.
Kampung Utama
Pusat Petempatan Kecil
Cadangan Utama Kawasan Keutamaan 1
Penyediaan Kemudahan Utama
(Minimum)
Batang Merbau
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan (naik taraf klinik desa), surau, Masjid, Tanah
Perkuburan, Balai Polis, Dewan, Perpustakaan Desa
Gual Ipoh
Kuala Tiga
Kusial Baru
Pusat Pertumbuhan Desa
Peralla
(2,700 penduduk)
- Cadangan Baru
Nota :
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik Desa,
Klinik Kesihatan, Masjid, Tanah Perkuburan, Balai Polis,
Dewan Serbaguna, Perpustakaan Desa
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan (naik taraf klinik desa), Masjid, Tanah
Perkuburan, Balai Polis, Dewan, Perpustakaan Awam
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan (naik taraf klinik desa), Masjid, Tanah
Perkuburan, Balai Polis (naik taraf Pondok Polis), Dewan,
Perpustakaan Awam
Tadika, Sekolah Rendah, Klinik Desa, Masjid, Tanah
Perkuburan, Pondok Polis, Dewan
Tulisan italic’ merupakan cadangan penambahan kemudahan.
272
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

. Keutamaan 2
- Sekitar Kawasan Kg. Batu Gajah – Kg. Nibong – Kg. Bukit Nangka – Kg. Lubuk
Dulang – Kg. Rahmat
Kawasan ini merupakan
kawasan yang jauh dari arus
pembangunan
dan
kedudukannya kira-kira 20 -
25 km dari Bandar Tanah
Merah. Terdapat 2 pekan
utama iaitu Bukit Bunga dan
Batu Gajah yang berfungsi
sebagai pusat perkhidmatan
dan perniagaan utama
penduduk.
Bagi
mengukuhkan peranan
kawasan ini, 2 pekan ini yang
berperanan sebagai pusat
petempatan kecil akan
menjadi nadi / pusat
tumpuan
penduduk
disekitarnya.
Di samping itu, terdapat 1 petempatan yang telah dikenalpasti berpotensi sebagai
pusat pertumbuhan desa yang baru.
Kampung Utama
Pusat Petempatan Kecil
Bukit Bunga
Batu Gajah
Pusat Pertumbuhan Desa
Kemahang
(9,000 penduduk)
- Cadangan Baru
Nota :
Cadangan Utama Kawasan Keutamaan 2
Penyediaan Kemudahan Utama
(Minimum)
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan (naik taraf klinik desa), Masjid, Tanah
Perkuburan, Balai Polis, Balai Bomba, Dewan,
Perpustakaan Awam
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan, Masjid, Tanah Perkuburan, Balai Polis, Dewan,
Perpustakaan Awam
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan, Masjid, Tanah Perkuburan, Pondok Polis,
Dewan
Tulisan italic’ merupakan cadangan penambahan kemudahan.
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
273

c. Keutamaan 3
- Sekitar Kawasan Kg. Bukit Kechik – Kg. Banggol Jenerih – Kg. Bukit Gading –
Kg. Bukit Panau
Kawasan ini merupakan
kawasan yang mempunyai
kepadatan penduduk yang
tinggi dan kedudukannya
antara 5 - 10 km dari Bandar
Tanah Merah. Terdapat 2
pekan utama iaitu Bukit Panau
dan Bukit Mas yang berfungsi
sebagai pusat perkhidmatan
dan perniagaan utama
penduduk. Bagi mengukuhkan
peranan kawasan ini,
gabungan 2 pekan ini yang
berperanan sebagai pusat
petempatan kecil akan
menjadi nadi / pusat tumpuan
penduduk disekitarnya.
Kampung Utama
Pusat Petempatan Kecil
Cadangan Utama Kawasan Keutamaan 3
Penyediaan Kemudahan Utama
(Minimum)
Bukit Panau
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik
Kesihatan, Masjid, Tanah Perkuburan, Balai Polis, Dewan,
Perpustakaan Awam
Pusat Pertumbuhan Desa
Bukit Mas
(8,000 penduduk)
- Sedia Ada
Tadika, Sekolah Rendah, Sekolah Menengah, Klinik Desa,
Masjid, Tanah Perkuburan, Pondok Polis, Dewan
Nota :
Tulisan italic’ merupakan cadangan penambahan kemudahan.
274
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

8.2 Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan
Masyarakat Jajahan Tanah Merah 2020
Kawasan pembangunan institusi dan kemudahan bagi kawasan Jajahan Tanah Merah
melibatkan pembangunan sedia ada/ komited dan cadangan. Secara keseluruhan
terdapat beberapa pertambahan institusi dan kemudahan masyarakat yang perlu
disediakan sehingga tahun 2020.
Keperluan dan Penawaran Semasa Kemudahan Utama Sehingga Tahun 2020
Kemudahan
Piawaian
Sedia Ada
(2010)
Keperluan Kemudahan Masyarakat
2010 - 2020
(Keperluan 2010
dan tambahan
sehingga 2020)
Penambahan
(2010 – 2020)
Kemudahan Pendidikan
Sekolah Rendah 7,500 34 36
2
Tanah Merah (1) dan
Bukit Bunga (1)
Sekolah Menengah 15,000 8 12
4
Tanah Merah (2),
Batang Merbau (1),
Kuala Tiga (1)
Tadika 2,500 49 49 -
Kemudahan Kesihatan
Klinik Desa 5,000 22 23
1
Bukit Bunga (1)
Klinik Kesihatan 20,000 4 6
2
Bukit Bunga (2)
Kemudahan Keagamaan
Surau 2,000 101 101 -
Masjid 10,000 55 56
1
Tanah Merah (1)
Bukan Islam 5,000 7 7 1
Perpustakaan
Perpustakaan Desa 10,000 3 3 1
Perpustakaan 30,000 1 4
3
Tanah Merah (2) dan
Batang Merbau (1)
Kemudahan Keselamatan
Pondok Polis 10,000 3 3 -
Balai Polis 15,000 9 10
1
Tanah Merah (1)
Balai Bomba 10,000 1 3
2
Tanah Merah (1) dan
Batu Gajah (1)
Kemudahan Masyarakat
Dewan Serbaguna 10,000 5 9
4
Tanah Merah (1), Bukit
Bunga (1), Batu Gajah
(1) dan Gual Ipoh (1)
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
275

Cadangan Pembangunan Institusi dan Kemudahan Masyarakat Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
INSTITUSI DAN KEGUNAAN KHAS
Institusi Sedia Ada
Institusi Cadangan
KAWASAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Kemudahan Pendidikan
Kemudahan Kesihatan
Kemudahan Tempat Ibadat
Kemudahan Perkuburan
Kemudahan Keselamatan
Kemudahan Lain
LAIN-LAIN
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
276
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

JENIS
KEMUDAHAN
PENDIDIKAN
KESIHATAN
POLIS
BOMBA
KEAGAMAAN
TANAH
PERKUBURAN
DEWAN
MASYARAKAT
Piawaian Penyediaan Kemudahan Masyarakat
GARIS PANDUAN KELUASAN KEPERLUAN JENIS KEMUDAHAN
Tadika / Taska 500 unit @ 2,500 penduduk 740 m2 @ 8,000 k2
Sekolah Rendah
(12 Bilik darjah)
Sekolah Rendah
(24 Bilik darjah)
Sekolah Rendah
(30 Bilik darjah)
600 unit @ 3,000 penduduk
1,200 unit @ 6,000 penduduk
1,500 unit @ 7,500 penduduk
2.3 hek @ 6.0 ekar
Sekolah Menengah 3,000 unit @ 15,000 penduduk 3.6 hek @ 9.0 ekar
Sekolah Agama 1,500 unit @ 7,500 penduduk 0.6 hek @ 1.5 ekar
Klinik Desa 800 – 1,000 unit @ 4,000 – 5,000 penduduk 0.2 hek @ 0.5 ekar
Klinik Kesihatan I, II dan III
Hospital
Pondok Polis
Balai Polis
Ibu Pejabat Polis Daerah
Balai
Bomba
1 Petak (D)
Balai
Bomba
2 Petak (C)
Balai
Bomba
4 Petak (B)
Balai
Bomba
6 Petak (A)
223 m2 @
2,400 k2
0.8 – 1.2
hek @
2 – 3 ekar
1.2 – 2
hek @
3 – 5 ekar
2 – 3 hek
@
5 – 8 ekar
3,000 – 4,000 unit @ 15,000 - 20,000
penduduk
7,600 unit @ 38,000 penduduk
10,000 unit @ 50,000 penduduk
75,000 unit @375,000 penduduk
75,000 unit @ 375,000 penduduk
1,000 – 2,000 unit @ 5,000 – 10,000
penduduk
2,000 – 3,000 unit @ 10,000 – 15,000
penduduk
1 (C)
1 (B)
1 (B) +
1 (C)
1 (A) +
2 (C)
1 (A) +
3 (C) +
1 (D)
1 (A) +
8 (C) +
8 (D)
Sebuah bagi setiap daerah
250 – 2,000 unit @ 1,000 –
10,000 penduduk
2,000 – 15,000 unit @
10,000 – 75,000
penduduk
15,000 – 40,000 unit @
75,000 – 200,000
penduduk
40,000 – 100,000 unit @
200,000 – 500,000
penduduk
100,000 – 150,000 unit @
500,000 - 750,000
penduduk
150,000 – 200,000 unit @
750,000 - 1,000,000
penduduk
2.0 hek @ 5.0 ekar
76 katil @ 12.0 hektar (30
ekar)
100 katil @ 12.0 hektar (30
ekar)
250 katil @ 18.0 hektar (45
ekar)
750 katil @ 30.0 hektar (75
ekar)
0.8 hek @ 2 ekar
2.0 – 4.0 hek @ 5.0 – 10.0 ekar
4.0 – 6.0 hek @ 10.0 – 15.0
ekar
0.8 – 1.2 hek @ 2 – 3 ekar
1.2 – 2 hek @ 3 – 5 ekar
1.2 – 2 hek @ 3 – 5 ekar +
0.8 – 1.2 hek @ 2 – 3 ekar
2 – 3 hek @ 5 – 8 ekar +
2 x 0.8 – 1.2 hek @ 2 – 3 ekar
2 – 3 hek @ 5 – 8 ekar +
3 x 0.8 – 1.2 hek @ 2 – 3 ekar +
223 m2 @ 2,400 k2
2 – 3 hek @ 5 – 8 ekar +
8 x 0.8 – 1.2 hek @ 2 – 3 ekar +
8 x 223 m2 @ 2,400 k2
Surau 100 – 400 unit @ 500 - 2,000 penduduk 0.1 hek @ 0.25 ekar
Masjid
Tokong Cina, Kuil Hindu,
Gereja
Tanah Perkuburan Islam
Jirat Cina, Jirat Hindu,
Tanah Perkuburan
Kristian
Balai Raya
Dewan Orang ramai
1,000 – 2,000 unit @ 5,000 - 10,000
penduduk
0.8 hek @ 2.0 ekar
1,000 unit @ 5,000 penduduk 0.5 hek @ 1.25 ekar
1,000 – 2,000 unit @ 5,000 – 10,000
penduduk
2,000 – 6,000 unit @ 10,000 – 30,000
penduduk
Maksimum 60 murid /
tadika (4 kelas)
Tidak melebihi 35
pelajar / kelas
1 sekolah bagi 2 atau
3 unit kejiranan
Tidak melebihi 35
pelajar / kelas
1 sekolah bagi 1 unit
kejiranan
Tidak melebihi 35
pelajar / kelas
Satu hospital bagi
setiap pusat
daerah/petempatan
Jarak minima di antara
surau ialah 1 km
Jarak minima di antara
masjid ialah 1.6 km
0.5 – 1.0 hek @ 1.25 – 2.5 ekar 1 unit kejiranan
1.0 – 3.0 hek @ 2.5 – 5.5 ekar 2 - 3 unit kejiranan
15,000 unit @ 75,000 penduduk 7.5 hek @ 18.53 ekar Bandar Kecil / Pekan
40,000 unit @ 200,000 penduduk 20.0 hek @ 49.40 ekar Bandar Besar
1,000 unit @ 5,000 penduduk 0.5 – 1.0 hek @ 1.25 – 2.5 ekar Kampung
Bagi 1,000 penganut yang disyorkan
40 - 200 unit @ 200 - 1,000 penduduk
(kampung) dan
200 - 1,000 unit @ 1,000 – 5,000
penduduk(bandar)
600 – 2,000 unit @ 3,000 – 10,000
penduduk
0.2 hek @ 0.5 ekar
0.1 - 0.4 hek @ 0.25 – 1.0 ekar
0.2 - 0.6 hek @ 0.50 – 1.5 ekar
Dewan Serbaguna 2,000 unit @ 10,000 penduduk 0.4 – 0.8 hek @ 1.00 – 2.0 ekar
Sumber : Garis Panduan Piawaian Perancangan Kemudahan Masyarakat, JPBD 2001
Kawasan lingkungan
0.8 km ( ½ batu)
Kawasan lingkungan
1.6 km ( 1 batu)
Kawasan lingkungan
3.2 km ( 2 batu)
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
277

8.3 Cadangan Pembangunan Rekreasi, Kawasan Lapang dan
Sukan Jajahan Tanah Merah 2020
Keberkesanan fungsi kawasan rekreasi dan sukan bagi sesuatu kawasan bergantung
kepada kemudahan-kemudahan yang disediakan di mana ia berpandukan kawasan
kediaman yang terdapat sesebuah kawasan tersebut. Semenatara itu, dalam usaha untuk
mewujudkan kualiti hidup lebih baik serta masyarakat yang sihat, adalah penting agar
tempat-tempat beriadah pasif dan aktif diadakan secukupnya.
Kemudahan rekreasi dan sukan yang terdapat di Jajahan Tanah Merah adalah dari jenis
rekreasi awam di mana ia menyediakan kemudahan beriadah sama ada aktif mahupun
pasif kepada pengguna. Namun begitu kemudahan rekreasi aktif tersebut hanya terhad di
kawasan tumpuan serta bandar utama seperti bandar Tanah Merah sahaja. Sementara
bagi kawasan luar bandar pula lebih bertumpu pada kemudahan rekreasi pasif yang
bersumberkan eko-pelancongan.
Cadangan-cadangan utama pembangunan rekreasi Jajahan Tanah Merah melibatkan
cadangan iaitu :
i. Cadangan Taman Bandar di Bandar Tanah Merah – rujuk Bab 05 : Cadangan
Pembangunan Bandar Tanah Merah.
ii. Cadangan Menaiktaraf Kawasan Rekreasi Hutan Lipur Lata Hujan kepada Taman
Wilayah.
iii. Cadangan Pembangunan Kompleks Sukan di Bandar Baru / Pusat Perniagaan Baru
Tanah Merah.
iv. Cadangan Litar Lumba di Bukit Che Ros.
1. Cadangan Menaiktaraf Kawasan Rekreasi Hutan Lipur Lata Hujan kepada Taman Wilayah
Cadangan pembangunan aktiviti sukan dan riadah melibatkan jenis aktiviti dan acara yang
dijalankan di kawasan rekreasi untuk kemudahan orang ramai. Cadangan ini dikemukakan
berdasarkan situasi semasa menunjukkan kawasan rekreasi kekurangan aktiviti serta kurang
mendapat perhatian dari pelancong luar negeri. Selain itu, pengindahan landskap hutan
lipur akan dipertingkatkan di samping menonjolkan imej landskap utama.
Kebanyakan kawasan rekreasi di Jajahan Tanah Merah masih belum diterokai sepenuhnya
dan juga masih belum menjadi tumpuan pengunjung untuk menjalankan aktiviti riadah.
Sehubungan dengan itu, promosi untuk meningkatkan jumlah pengunjung ke tempat
rekreasi ini perlu dipergiatkan.
Selain itu, aspek aksesibiliti ke kawasan rekreasi perlu dititik beratkan di mana keadaan
semasa menunjukkan kemudahan papan tanda dan akses ke kawasan tersebut perlu
dipertingkatkan dengan lebih baik lagi.
278
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Rekreasi Dan Sukan Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan
kompleks sukan
Cadangan
Taman Bandar
Cadangan
Litar Lumba
Cadangan menaik
taraf kawasan
rekreasi Hutan Lipur
Lata Hujan kepada
Taman Wilayah
PETUNJUK :
Kawasan Rekreasi dan Sukan Utama (Naik Taraf dan
Cadangan Baru)
Kawasan peningkatan imej landskap di persimpangan utama
Rangkaian kawasan pembaikan kualiti landskap di jalan
utama
LAIN-LAIN
Kawasan Had Pembangunan
Kawasan Promosi Pembangunan
Sempadan Jajahan
Sempadan Daerah
Sempadan Mukim
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
279

Cadangan Menaiktaraf Kawasan Rekreasi Hutan Lipur Lata Hujan Kepada Taman Wilayah
Lokasi Hutan Lipur Lata Hujan
Penerangan
Komponen
Pembangunan
Langkah
Meningkatkan
Promosi dan
Aksessibiliti
Sukan alam semulajadi
- Tresure hunt
- Jungle tracking
- Jungle Survival
- Mountain biking
Kemudahan untuk perkhemahan perlu disediakan dengan lebih konsisten.
Membina ruang dan kemudahan untuk kemudahan anjuran hari keluarga.
Mewujudkan pusat penerangan rekreasi dan alam semulajadi
Menyediakan pakej aktiviti rekreasi beserta dengan kelengkapan
aktiviti
Menyediakan papan tanda dan kain rentan, brochure/pamplet dan
penyebaran maklumat melalui laman web.
Membaikpulih jalanraya ke kawasan rekreasi
Menyediakan papan tanda
Menyediakan komponen untuk beriadah berteraskan aktiviti lasak
Menyediakan kemudahan untuk pengunjung dengan lebih baik dan
konsisten
Penyediaan tapak perkhemahan
dengan lebih teratur.
280
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

2. Cadangan Pembangunan Kompleks Sukan
Cadangan pembangunan kompleks sukan ini dibina bagi memberi sokongan pada aktiviti
sukan yang berasaskan indoor yang mana ianya sebagai kemudahan untuk pengguna
menjalankan aktiviti bersukan. Kedudukan lokasi tapak cadangan ini akan dipilih
bersesuaian dengan lokasi.
Cadangan Pembangunan Kompleks Sukan
Penerangan
Lokasi Bandar Baru Tanah Merah (Lot 3616-10.15 Ekar)
Komponen
Pembangunan
Kemudahan gelanggang
- Badminton
- Sepak takraw
- Tenis
- Bola sepak
- Squash
- Ping pong
- Padang/ kawasan lapang
Cadangan perletakan kompleks sukan ini bersesuaian dengan umur
pengguna, reruang dan juga tampungan pengunjung. Ia dibina
bercorak pusat komuniti di mana penyediaan kemudahan rekreasi
memenuhi keperluan dan kehendak komuniti.
Cadangan Kompleks Sukan
Tapak Cadangan
Penyediaan kompleks sukan berteraskan aktivitii indoor dan outdoor akan melengkapkan kemudahan
rekreasi di Jajahan Tanah Merah.
CADANGAN PEMBANGUNAN SOSIAL JAJAHAN TANAH MERAH
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
281

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 09
Cadangan Sistem Pengangkutan
Dan Perhubungan,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 09
Pembangunan Sistem Perhubungan Dan
Pengangkutan Jajahan Tanah Merah, 2020
9.1 Pengenalan
Isu utama sistem perhubungan dan lalu lintas bagi Jajahan Tanah Merah adalah implikasi
kepada tahap kualiti sistem perhubungan dan pengurusan lalu lintas sedia ada. Kesan
daripada keadaan ini, wujud beberapa masalah umum sistem perhubungan dan lalu lintas
iaitu kesesakan. Kewujudan beberapa potensi berupaya menghasilkan beberapa
cadangan bagi meningkatkan tahap kualiti sistem perhubungan Jajahan Tanah Merah.
Dalam usaha membaik pulih dan menyediakan sistem perhubungan dan pengurusan lalu
lintas yang berkualiti dan menyeluruh bagi Jajahan Tanah Merah, terdapat beberapa
cadangan yang dikeluarkan dengan mengambil kira kesinambungan daripada cadangan
dari Rancangan Struktur Negeri, Rancangan Malaysia ke-10 dan Rancangan Tempatan
Jajahan Tanah Merah yang terdahulu.
Untuk tujuan penyelarasan dan pelaksanaan yang lebih komprehensif, cadangancadangan
diusulkan untuk pelaksanaan secara berperingkat mengikut tahap keperluan
semasa dan masa hadapan. Pelan Rancangan akan dirangka mengikut tiga fasa
perancangan utama iaitu, Pelan Rancangan Jangka Pendek (2011-2015), Pelan Rancangan
Jangka Sederhana (2016-2020) dan Pelan Rancangan Jangka Panjang (selepas 2020)
Keseluruhannya sistem pengangkutan dan perhubungan Jajahan Tanah Merah
dikenalpasti sebagai mod pengangkutan utama yang perlu diperbaiki dan dipertingkatkan
tahap liputannya bagi memastikan boleh menyokong pembangunan Jajahan Tanah
Merah. Ia meliputi aspek:-
Sistem Perhubungan Jalan
Pengurusan Lalu Lintas Bandar – rujuk Bab 05 Cadangan Pembangunan Bandar Tanah
Merah
Kemudahan Pengangkutan Awam
9.2 Sistem Perhubungan Jalan
Bagi melaksanakan hala tuju/strategi ini maka langkah-langkah berikut perlu dilaksanakan:-
a) Menyediakan pelan rancangan naik taraf jalan-jalan utama sedia ada dan pembinaan
jalan-jalan utama baru agar dapat menampung pertambahan isipadu lalu lintas
bandar serta mempertingkatkan tahap kemudahsampaian..
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
283

Antara jalan-jalan sedia ada dalam Jajahan Tanah Merah yang perlu dinaik taraf
adalah seperti :-
Jalan Alternatif Lintasan Keretapi Tidak Searas Taman Kiara
Jalan Jedok (Bt. 4 - Bandar Tanah Merah)
Jalan Hospital (Taman Barakah - Kg. Sat)
Jalan Kg. Sat
– rujuk Bab 05
Cadangan
Pembangunan
Bandar Tanah
Merah
Jalan Persekutuan 4 (Bukit Nyior - Machang)
Jalan Persekutuan 129 (Tanah Merah - Jeli)
Jalan Negeri D27 (Padang Siam – Alor Pasir)
Jalan Negeri D26 (Kg. Panjang – Kg. Jerangau)
Antara cadangan jalan-jalan baru yang dikenalpasti adalah seperti :-
Cadangan Jalan Penghubung Bandar
Cadangan Jalan Pintas Bandar Tanah Merah
Cadangan Jalan Lingkaran Bandar Tanah Merah
Cadangan Jalan Kg. Sat - Pulau Raya
– rujuk Bab 05
Cadangan
Pembangunan
Bandar Tanah
Merah
Cadangan Jalan Tanah Merah (Kg. Jerangau) – Sokor
Cadangan Jalan RTP Peralla (Jajahan Kuala Krai (Temangan) – Sokor – Peralla –
Jajahan Jeli)
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Machang – Tanah Merah –
Bukit Bunga – Jeli)
Cadangan Lebuhraya Jeli / Bukit Bunga – Pasir Mas / Rantau Panjang – Kota Bharu
b) Selaras dengan pembinaan jalan-jalan baru dan naik taraf jalan-jalan sedia ada
pembinaan jambatan baru dan naik taraf jambatan sedia akan turut diberikan
penekanan. Ini termasuk ‘overpass’ dan ‘underpass’ yang terlibat bagi mengelakkan
dari berlaku kewujudan kawasan ‘bottle neck’
a. Cadangan Hierarki Jalan, Bandar Tanah Merah, 2020
Sistem jalan raya bandar yang dirancang sama ada melalui pembinaan jalan-jalan baru
atau naik taraf jalan-jalan sedia ada akan dirancang ke arah mewujudkan hierarki jalan
yang jelas untuk melicinkan pergerakan lalu lintas serta menjamin keselamatan dan
keselesaan pengguna jalan raya. Ini kerana hierarki yang jelas dan berkesan dapat
memisahkan mod-mod pengangkutan terutamanya kenderaan bermotor dengan basikal
dan pejalan kaki. Hierarki jalan yang dicadangkan meliputi 4 kategori utama iaitu:-
Lebuh Raya
Jalan Pengagih Utama
Jalan Pengagih Sekunder
284
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Sistem Perhubungan dan Pengangkutan Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
SISTEM HIERARKI JALAN
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Lebuhraya (200’)
Cadangan Jalan Utama (132’ / 100’)
Cadangan Jalan Utama (66’)
Sediada / Naik Taraf (132’ / 100’)
Sediada / Naik Taraf (66’)
Rel Kereta Api
P9
Lokasi Persimpangan Yang Memerlukan Kerja
Pembaikan Geometri dan Naik Taraf)
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
285

. Cadangan Naik Taraf Jalan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Antara jalan-jalan sedia ada dalam Jajahan Tanah Merah yang perlu dinaik taraf adalah
seperti :-
Bil Cadangan Jalan Jarak Kawasan Fasa
1
2
3
Dalam Bandar Tanah Merah
(rujuk Bab 05 Cadangan Pembangunan Bandar Tanah Merah)
Jalan Sub-
Naik Taraf Jalan Alternatif Lintasan
1000 m Standard Taman
Keretapi Tidak Searas Taman Kiara
Kiara
Naik Taraf Jalan Jedok
(Bt. 4 - Bandar Tanah Merah)
Naik Taraf Jalan Hospital
(Taman Barakah - Kg. Sat)
7690 m
2180 m
4 Naik Taraf Jalan Kg. Sat 2460 m
5
6
7
8
Jalan Ismail
Petra @ Jalan
Jedk (D28)
Jalan Hospital,
Pusat Bandar
Tanah Merah
Jalan Kg. Sat, Kg.
Sat
Luar Bandar Tanah Merah
Naik Taraf Jalan Persekutuan 129
Kg. Paloh - Kg.
14,450 m
(Tanah Merah - Jeli)
Batu Hitam
Naik Taraf Jalan Persekutuan 4
Bukit Nyior -
25,000 m
(Bukit Nyior - Machang)
Machang
Naik Taraf Jalan Negeri D27
Tanah Merah -
10260 m
(Padang Siam – Alor Pasir)
Pasir Mas
Naik Taraf Jalan Negeri D26
Kg. Jerangau -
11,000 m
(Kg. Jerangau - Kg. Panjang)
Kg. Panjang
Jangka
Pendek
(2011-2015)
Jangka
Sederhana
(2016-2020)
Kos
(RM juta)
9
5
2
6
86.4
150
30
33
c. Cadangan Jalan Baru, Jajahan Tanah Merah, 2020
Antara jalan-jalan baru yang melibatkan Bandar Tanah Merah adalah seperti :-
Bil Cadangan Jalan Jarak Kawasan Fasa
Kos
(RM juta)
Dalam Bandar Tanah Merah
(rujuk Bab 05 Cadangan Pembangunan Bandar Tanah Merah)
Cadangan Jalan
1 Cadangan Jalan Penghubung Bandar 272 m Penghubung Jangka 1
Bandar
Pendek
2
Cadangan Baru
(2011-2015)
5360 m Tanah Merah
Jalan By-Pass Tanah Merah
28
Cadangan Jalan
3 Cadangan Jalan Lingkaran Bandar 13,180 m Lingkaran
Bandar
39.42
4 Cadangan Jalan Kg. Sat - Pulau Raya -
Cadangan Jalan
Kg. Sat - Pulau
Raya
Luar Bandar Tanah Merah
5
Cadangan Jalan Tanah Merah (Kg.
Jerangau) – Sokor
5800 m Sokor - Kuala Krai
Cadangan Jalan RTP Peralla (Jajahan
6 Kuala Krai (Temangan) – Sokor – Peralla –
Jajahan Jeli)
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala
7 Terengganu – Machang – Tanah Merah - 34,000 m Machang - Jeli
Bukit Bunga – Jeli)
8
Cadangan Lebuhraya Jeli / Bukit Bunga –
Pasir Mas / Rantau Panjang – Kota Bharu
Jangka
Sederhana
(2016-2020)
11.5
Jangka
17.4
17,720 m Sokor - Jeli
Sederhana
(2016-2020) 27
Jangka
Panjang
(Selepas
2020)
204
48,000 m Kota Bharu - Jeli 288
286
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Naik Taraf Jalan dan Jalan Baru, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Jalan /Lebuhraya
Cadangan Naik Taraf Jalan Utama
Cadangan Jalan Baru
Rel Kereta Api
– rujuk
Bab 05 Cadangan Pembangunan Bandar
Tanah Merah
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
287

1. Cadangan Naik Taraf Jalan Persekutuan 129 (Tanah
Merah – Pasir Mas).
Jalan penghubung utama Pasir Mas - Tanah Merah
dicadangkan naik taraf kepada dual carriageway bagi
menampung kapasiti lalu lintas semasa dan akan datang.
Cadangan naik taraf melibatkan 14.45 km Jalan Persekutuan
129.
2. Cadangan Naik Taraf Jalan Persekutuan 4 (Bukit Bunga – Machang).
Jalan penghubung utama Jeli - Tanah Merah – Macang dicadangkan naik taraf kepada
dual carriageway bagi menampung kapasiti lalu lintas semasa dan akan datang.
Cadangan naik taraf melibatkan sepanjang 25.0 km Jalan Persekutuan 4.
288
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Cadangan Naik Taraf Jalan Padang Siam – Alor Pasir
Menaik taraf Jalan Padang Siam – Alor Pasir (D27) kepada 132’ (40m). Rezab jalan sedia ada
adalah 100’ (30m).
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
289

4. Cadangan Jalan Baru
Tanah Merah (Kg.
Jerangau) – Sokor
Cadangan Jalan Baru Tanah
Merah (Kg. Jerangau) –
Sokor adalah bertujuan
untuk menampung kapasiti
lalu lintas semasa dan akan
datang
disamping
menyediakan alternatif
laluan Tanah Merah – Kuala
Krai dan akhirnya dapet
meningkatkan sistem
perhubungan dalam konteks
wilayah.
5. Cadangan Jalan Baru RTP Peralla (Jajahan Kuala Krai (Temangan) – Sokor – Peralla –
Jajahan Jeli)
Cadangan Jalan Baru RTP Peralla (Jajahan Kuala Krai (Temangan) – Sokor – Peralla –
Jajahan Jeli) bertujuan menyediakan alternatif laluan Jeli - Tanah Merah – Kuala Krai dan
akhirnya dapet meningkatkan sistem perhubungan dalam konteks wilayah khususnya
kawasan Peralla.
290
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

6. Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Machang – Tanah Merah - Bukit
Bunga – Jeli)
Cadangan Lebuhraya Timur – Barat (Kuala Terengganu – Machang – Tanah Merah - Bukit
Bunga – Jeli) melalui Pulau Raya menuju ke arah Bandar Machang. Laluan ini mampu
menjadi jalan keluar kenderaan dari Pasir Mas ke Bukit Bunga; tanpa perlu melalui pusat
bandar Tanah Merah sekitar 34.0 km panjang dan merupakan cadangan jalan yang
termaktub dalam Rancangan Struktur Negeri sebagai komponen cadangan Lebuh Raya
Timur-Barat
7. Cadangan Lebuhraya Jeli / Bukit Bunga – Pasir Mas / Rantau Panjang – Kota Bharu
Cadangan Lebuhraya Kota Bahru-Jeli kepada dual carriageway dengan R.O.W 200’ (60m).
Cadangan ini berupaya meningkatkan kualiti aksesibiliti jalan penghubung utama, selain
mampu menampung kapasiti lalu lintas semasa dan akan datang. Agensi pelaksana utama
projek adalah Lembaga Lebuhraya Malaysia (LLM).
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
291

d. Cadangan Naik Taraf Persimpangan, 2020
Antara persimpangan utama adalah:-
Bil Cadangan Jalan Lokasi Fasa
1
Naik Taraf Simpang Empat
Kg. Bechah Laut
Luar Bandar Tanah Merah
Persimpangan Batu
Hitam (Jalan Bechah
Laut / Jalan Kg. Bechah
Laut)
Kos
(RM juta)
Jangka Pendek
2 Naik Taraf Simpang Tiga Kemahang Batang Merbau
(2011-2015)
1
3 Naik Taraf Simpang Tiga Batu 4 Batu 4 1
2
4
Cadngan Naik Taraf Persimpangan
Batu 5
Kg. Batu 5
Jangka Sederhana
(2016-2020)
0.3
5
Cadngan Naik Taraf Persimpangan Kg.
Sg. Panglima Bayu – Rantau Panjang
Batu Gajah
Jangka Sederhana
(2016-2020)
0.3
6
Cadangan Naik Taraf Persimpangan
Batang Merbau
Batang Merbau
Jangka Panjang
(Selepas 2020)
0.3
292
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

1. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Empat Kg. Bechah Laut
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan empat sedia ada Kg. Bechah Laut.
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
293

2. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Tiga Felda Kemahang
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan tiga sedia ada Kemahang.
294
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

3. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Tiga Batu 4
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan tiga sedia ada Batu 4.
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
295

4. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Tiga Batu 5
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan tiga di Bt. 5. Penggunaan lampu
isyarat menggantikan stop sign diperlukan bagi memastikan kelancaran lalu lintas.
296
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

5. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Tiga Kg. Sg. Panglima Bayu – Rantau Panjang
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan tiga sedia ada Kg. Sg. Panglima Bayu
– Rantau Panjang.
Dari
Rantau Panjang
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
297

6. Cadangan Naik Taraf Persimpangan Batang Merbau
Menaik taraf dan pembaikan geometri persimpangan tiga di Batang Merbau khasnya dari
arah Gual Ipoh.
298
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

9.3 Cadangan Kemudahan Pengangkutan Awam
Pengangkutan awam menjadi antara mod pengangkutan pilihan penduduk Tanah Merah.
Penawaran perkhidmatan semasa bas berhenti-henti perlu dipertingkatkan bagi
menggalakkan penggunaan perkhidmatan bas.
Menambah laluan bas berhenti-henti (shuttle bus)
Cadangan Rel Laju pantai Timur
Pengintegrasian terminal bas untuk bas berhenti-henti dan bas ekspres
Cadangan
Terminal Pengangkutan
Awam Bersepadu
(TM Sentral)
Meningkatkan liputan
servis bas berhenti-henti
(shuttle bus)
Cadangan Rel Laju
pantai Timur
Cadangan Pengangkutan Awam
Penerangan
Lokasi Stesen Keretapi
Majlis Daerah Tanah Merah (MDTM)
Agensi Pelaksana Unit Perancangan Ekonomi Negeri (UPEN)
Swasta/GLC
Komponen
Terminal Pengangkutan Awam Bersepadu
Pembangunan
beserta kemudahan
Anggaran luas tapak: 2.35 ekar
Ciri-ciri
Meliputi bangunan terminal dan
anggaran 6 petak bas dan holding bay
Kawasan Petempatan Desa; Ladang
Lokasi
Sokor, Perilla, Gual Ipoh.
Syarikat Pengangkuatan Awam Darat
Agensi Pelaksana
(SPAD)
Laluan bas berhenti-henti (shuttle bus)dari
Komponen
Tanah Merah dan kawasan-kawasan
Pembangunan
sekitar
Laluan Sedia ada; Pasir Mas – Tanah
Merah – Machang dan Pasir Mas – Tanah
Merah – Jeli
Jarak laluan bas ke kawasan cadangan
adalah seperti berikut;
- Tanah Merah - Rantau Panjang
Ciri-ciri
(10.0km)
- Bendang Nyior – Bukit Mas (14.0km)
- Tanah Merah – Pasir Mas (31.0km)
- Bukit Mas – Bukit Panau (6.0km)
- Bendang Nyior – Gual Ipoh (12.0km)
- Tanah Merah – Gual Ipoh (17.0km)
Lokasi Sekitar Kawasan Jajahan Tanah Merah
Penswastaan
Agensi Pelaksana
Keretapi Tanah Melayu Berhad (KTMB)
Komponen
Pembangunan
Fasa Pelaksanaan
Menghubungkan Kota Bahru dengan
pusat-pusat wilayah lain di Pantai Timur
termasuk Tanah Merah
Diluar jangka tahun pelaksanaan RTJ
Tanah Merah 2020
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
299

Cadangan Pengangkutan Awam Jajahan Tanah Merah
Cadangan Terminal
Pengangkutan Awam
Bersepadu (TM Sentral)
300
PEMBANGUNAN SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 10
Cadangan Sistem Infrastruktur Dan Utiliti,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Bab 10
Cadangan Pembangunan Infrastruktur dan Utiliti,
Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan pembangunan infrastruktur dan utiliti di Jajahan Tanah Merah merangkumi
beberapa aspek iaitu:-
Cadangan Mempertingkat Dan Memperluas Sistem Retikulasi Bekalan Air Bagi
Mengurangkan NRW Di Samping Mencari Sumber Air Alternatif Seperti Air Bawah Tanah
- Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Loji Rawatan Air di Bukit Remah
(Distribution and Storage)
- Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Negeri Kelantan
- Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Retikulasi Negeri Kelantan
- Cadangan Permodenan Sistem Skim Pengairan Padi Yang Melibatkan Beberapa
Kawasan
Cadangan Rancangan Tebatan Banjir Di Sungai-sungai Utama, Melaksanakan MASMA
Pada Setiap Permohonan Pembangunan dan Menggunapakai Pelan Induk Saliran
Bandar
- Cadangan Menaiktaraf Sistem Perparitan dan Saliran
- Cadangan Pemulihan Dan Pengindahan Sungai Golok (Menstabil Tebing)
- Cadangan Rancangan Tebatan Banjir Yang Melibatkan Kerja Ukur, Menggali,
Mendalam, Melebar Sungai & Kerja Menstabil Tebing
- Kerja-Kerja Bagi Pengurusan Saliran Mesra Alam (Rainwater Harvesting/Stormwater
Utilisation) Serta Kerja-Kerja Lain Yang Berkaitan Dibangunkan Pejabat Dan Kuarters
JPS
- Cadangan pembaikan sungai-sungai utama dan sistem perparitan Bandar Tanah
Merah.
Cadangan Mewujudkan Sistem Pelupusan Sisa Pepejal Mesra Alam dan Galakkan
Amalan Kitar Semula
- Cadangan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal jenis Sanitary Landfill
- Cadangan Sementara Pelupusan Sisa Pepejal
Cadangan Sistem Pembetungan Yang Lebih Efisyen dan Moden
- Cadangan Loji rawatan Kumbahan (Enapcemar)
- Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bandar Tanah Merah
- Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bukit Bunga
Cadangan Menyediakan Bekalan Elektrik Yang Mencukupi Di Samping Mengurangkan
Tempoh Gangguan Bekalan Elektrik Di Kawasan Kajian
- Cadangan Pembangunan Loji Janakuasa Elektrik di Jambatan Guillemard
Cadangan Memperluas Liputan Talian Selular dan Kemudahan Wifi Terutama Di
Kawasan Luar Bandar
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
301

Cadangan Pembangunan Sistem Infrastruktur dan Utiliti Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Kawasan Pembangunan (Cadangan)
Kawasan Perkampungan (Sedia Ada)
Talian Rentis TNB (Sedia Ada)
Tangki Air (Sedia Ada)
Tapak Pelupusan Sampah (Sedia Ada)
Menara Telekomunikasi (Sedia Ada)
Rizab Badan Air
Rizab Bekalan Elektrik (Sedia Ada dan Cadangan)
Rizab Pembetungan (Sedia Ada dan Cadangan)
Rizab Tapak Pelupusan (Cadangan)
Rizab Perparitan Bandar Tanah Merah (Cadangan(
Jalan Sedia Ada dan Cadangan
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
302
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Bekalan Air
Dijangkakan keperluan bekalan air Jajahan Tanah Merah pada tahun 2020 akan meningkat
kepada 52.63 juta liter sehari berbanding keperluan semasa tahun 2007 yang berjumlah
42.63 juta liter sehari. Permintaan ini dapat ditampung oleh janaan bekalan air pada tahun
2020 dengan kadar jumlah lebihan bekalan sebanyak 2.87 juta liter sehari. Jumlah ini adalah
peningkatan sebanyak 19% berbanding tahun 2007.
Unjuran Bekalan Air Jajahan Tanah Merah (2010-2020)
Tahun
Penggunaan Bekalan Air (jlh)
2007 2010 2015 2020
NRW 62.38 62.38 32.00 25.00
Jumlah Penggunaan 40.76 40.19 43.22 49.76
Janaan Loji Bekalan Air 42.63 42.63 52.63 52.63
Lebihan/ Kurangan 1.86 2.43 9.41 2.87
Bagi memenuhi permintaan bekalan air penduduk Jajahan Tanah Merah, pelbagai usaha
dan perancangan dilakukan agar sistem bekalan air ini dapat berfungsi dengan baik dan
seterusnya dapat memberi manfaat kepada sebahagian besar penduduk Jajahan Tanah
Merah. Bagi mencapai strategi tersebut, beberapa cadangan telah dikenalpasti. Antaranya
ialah:-
Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Loji Rawatan Air Bukit Remah (Distribution and Storage)
Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Negeri Kelantan
Memasang Dan Menaik Taraf Sistem Paip Retikulasi Negeri Kelantan
Permodenan Sistem Skim Pengairan Padi
1. Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Loji Rawatan Air di Bukit Remah (Distribution
and Storage)
Cadangan membaikpulih dan menaiktaraf loji rawatan air bagi meningkatkan kadar
bekalan air di Bukit Remah supaya dapat menampung pembangunan Negeri Kelantan
pada tahun 2020.
Projek / Program
Lokasi Bukit Remah
Komponen
Pembangunan
Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Loji Rawatan Air di Bukit
Remah (Distribution and Storage)
Loji Rawatan Air
Agensi Pelaksana Syarikat Air Kelantan Sdn. Bhd (AKSB)
2. Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Negeri Kelantan
Sistem paip Negeri Kelantan mengalami beberapa masalah seperti kebocoran pada paip
penyambung di beberapa kawasan akan meningkatkan kadar kehilangan air iaitu
sebanyak yang tinggi iaitu 62.38%. Disamping itu sistem paip Negeri Kelantan menggunakan
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
303

paip jenis AC (Asbestos Cement) yang mudah pecah. Oleh itu, cadangan membaikpulih
dan menaiktaraf sistem paip sedia ada kepada sistem paip yang lebih efisien seperti sistem
paip jenis Mile Steel (MS).
Projek / Program Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Negeri Kelantan
Komponen
Pembangunan
Paip dari jenis Mile Steel (MS)
Agensi Pelaksana Syarikat Air Kelantan Sdn. Bhd (AKSB)
Sistem Bekalan Air Bersih Perlu Dibaikpulih Untuk Pembangunan Pada Masa Hadapan.
3. Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Retikulasi Negeri Kelantan
Sistem paip retikulasi negeri kelantan perlu dibaikpulih serta dinaiktaraf supaya seimbang
dengan kemajuan pembangunan pada masa akan datang.
Projek / Program
Komponen
Pembangunan
Cadangan Membaik Pulih Dan Menaik Taraf Sistem Paip Retikulasi Negeri
Kelantan
1. Pengagihan air
2. Rangkaian paip
Agensi Pelaksana Syarikat Air Kelantan Sdn. Bhd (AKSB)
4. Cadangan Permodenan Sistem Skim Pengairan Padi Yang Melibatkan Beberapa Kawasan
(Termasuk Di Dalam Cadangan Sektor Pertanian – Perkara 9)
Pembangunan sistem skim pengairan padi yang melibatkan beberapa kawasan pertanian
dengan cadangan pembangunan bekalan air baru dan pembaikan skim bekalan air sedia
ada bagi kawasan bermasalah yang melibatkan sumber air, loji rawatan air, pengagihan
air, rangkaian paip serta takungan air.
Projek / Program
Komponen
Pembangunan
Cadangan Permodenan Sistem Skim Pengairan Padi Yang Melibatkan
Beberapa Kawasan
1. Loji Rawatan Air
2. Pengagihan Air
3. Rangkaian Paip
4. Takungan Air
Agensi Pelaksana Syarikat Air Kelantan Sdn. Bhd (AKSB)
304
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Sistem Perparitan dan Saliran
Contoh Skim Bekalan Air
Negeri Kelantan hampir setiap tahun dilanda banjir disebabkan oleh hujan lebat yang
dibawa oleh monsun timur laut yang bertiup dari bulan November hingga Mac. Terdapat
beberapa kawasan yang mengalami masalah banjir dan banjir kilat di Jajahan Tanah
Merah. Antara kawasan yang terlibat adalah seperti Cekak Ipoh, Kg Kulim, Padang Kijang
dan Kg Kajang. Kawasan banjir ini dicatatkan pada Disember 2010.
Masalah pembuangan sampah terus ke dalam sungai, dasar kuala sungai yang cetek serta
terdapatnya bot-bot lama atau usang di tebing sungai merupakan isu Sungai Kelantan
pada hari ini. Ini secara tidak langsung memberi satu pandangan yang kurang baik kepada
imej Negeri Kelantan.
Untuk menjadikan Jajahan Tanah Merah sebagai sebuah bandar yang ideal, matlamat
mewujudkan banjir sifar, 100% dan sungai bebas dari pencemaran perlu dipatuhi. Ini dapat
dilaksanakan dengan:
Cadangan Menaiktaraf Sistem Perparitan dan Saliran
Cadangan Pemulihan dan pengindahan Sungai Golok (menstabil tebing)
Cadangan Rancangan Tebatan Banjir (RTB) melibatkan Kerja ukur, menggali,
mendalam, melebar sungai & kerja menstabil tebing
Cadangan Kerja-kerja bagi pengurusan saliran mesra alam (Rainwater Harvesting/
Stormwater Utilisation) serta kerja-kerja lain yang berkaitan dibangunkan pejabat dan
kuarters JPS
Cadangan pembaikan sungai-sungai utama dan sistem perparitan Bandar Tanah
Merah.
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
305

1. Cadangan Menaiktaraf Sistem Pembangunan Saliran
Kawasan Jajahan Tanah Merah sering mengalami masalah banjir yang teruk terutamanya
pada musim tengkujuh. Hal ini disebabkan sistem saliran Tanah Merah kurang efisien dan
perlu diperbaiki. Oleh itu, cadangan menaiktaraf sistem saliran di Jajahan Tanah Merah
seperti memperbaiki aliran air(longkang dan parit) dengan kerja-kerja melebar dan
mendalam.
2. Cadangan Pemulihan Dan Pengindahan Sungai Golok (Menstabil Tebing)
Cadangan pemulihan dan pengindahan Sungai Golok adalah perlu bagi memperindahkan
Sungai Golok disamping dapat mengurangkan kadar larian tanah (tebing sungai) iaitu
dengan menjalankan kerja-kerja menstabil tebing Sungai Golok.
Projek / Program
Cadangan Pemulihan Dan Pengindahan Sungai Golok (Menstabil
Tebing)
Lokasi Sungai Golok
Komponen
Pembangunan
Menstabil Tebing.
Agensi Pelaksana Jabatan Pengairan dan Saliran Negeri Kelantan (JPS)
3. Cadangan Rancangan Tebatan Banjir (RTB) melibatkan Kerja Ukur, Menggali, Mendalam,
Melebar Sungai & Kerja Menstabil Tebing
Bagi mengurangkan masalah banjir di Jajahan Tanah Merah, sistem tebatan banjir
dicadangkan. Antara cadangan kerja-kerja yang ingin dijalankan termasuk kerja mengukur,
menggali, mendalam, melebar sungai serta menstabil tebing. Cadangan ini perlu
dilaksanakan supaya masalah banjir tidak akan berlaku lagi pada masa akan datang.
Tajuk Projek / Program
Cadangan Rancangan Tebatan Banjir (RTB) melibatkan Kerja Ukur,
Menggali, Mendalam, Melebar Sungai & Kerja Menstabil Tebing
Lokasi
Sg. Kusial, Sungai Jelakong, Sg. Tualang Bah, Sg. Belimbing,
Sg. Jegor, Sg. Jedok, Sg. Lawang, Sg. Kelisar,
Sg. Kelantan, Sg. Manal, Sg. Alor, Sg. Jabo Dan Sg. Golok
Komponen
Pembangunan
Sistem Tebatan Banjir.
Agensi Pelaksana Jabatan Pengairan dan Saliran Negeri Kelantan (JPS)
4. Cadangan Kerja-Kerja Bagi Pengurusan Saliran Mesra Alam (Rainwater Harvesting/
Stormwater Utilisation) Serta Kerja-Kerja Lain Yang Berkaitan Dibangunkan Pejabat Dan
Kuarters JPS
Menggunapakai dan mengaplikasikan Manual Saliran Mesra Alam Malaysia dan
Garispanduan Pembangunan Melibatkan Sungai Dan Rizab Sungai di dalam setiap
pembangunan di Jajahan Tanah Merah. Sistem Saliran Mesra Alam seperti Rainwater
Harvesting atau Stormwater Utilisation wajar dilaksanakan bagi mengurangkan kos
pembangungan bagi kerja-kerja penyaliran.
306
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
5. Cadangan pembaikan sungai-sungai utama dan sistem perparitan Bandar Tanah Merah.
Cadangan pembaikan sistem perparitan bandar Tanah Merah sebagaimana yang
dicadangan di dalam Pelan Induk Saliran Bandar Tanah Merah dan pembaikan sungaisungai
utama melalui Pelan Induk Saliran Sungai Kelantan dan Pelan Induk Saliran Sungai
Golok melibatkan:- Sungai Maka, Sungai Alor Jaba, Sungai Kepat, Sungai Manal, Sungai
Tualang Bah, Sungai Golok dan Sungai Kelantan.
Tajuk Projek / Program
Cadangan pembaikan sungai-sungai utama dan sistem perparitan
Bandar Tanah Merah.
Lokasi Bandar Tanah Merah
Komponen
Pembangunan
Pembaikan sistem perparitan dan sungai utama.
Agensi Pelaksana Jabatan Pengairan dan Saliran Negeri Kelantan (JPS)
Cadangan Pelan Induk Saliran bagi Bandar Tanah Merah
Sumber : Stormwater Management And Drainage Masterplan Study For The Town Of Tanah Merah, Kelantan
(Jabatan Pengairan dan Saliran)
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
307

Sistem Pelupusan Sisa Pepejal
Dianggarkan sehingga tahun 2020, keperluan tanah bagi tapak pelupusan sisa pepejal di
Jajahan Tanah Merah adalah berjumlah 7.81 hektar.
Unjuran Keperluan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal Jajahan Tanah Merah, 2010-2020
Keluasan Tanah Pelupusan Sisa (hektar)
Kategori
2005 2010 2015 2020
Jumlah 0.53 0.56 0.64 0.74
Jumlah Keseluruhan Tanah Hingga 2020 7.81
1. Cadangan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal jenis ‘Sanitary Landfill’
Cadangan pembinaan tapak pelupusan sisa pepejal jenis sanitary landfill bercell, pusat
kitar semula berserta pejabat operasi dan Jalan keluar masuk sejauh 1.5 km di Kampung
Bendang Keladi. Keluasan keseluruhan tapak pelupusan adalah 10.5 hektar. Pemilihan
tapak ini adalah selaras dengan keperluan semasa dan akan datang serta mengambilkira
beberapa faktor khususnya melibatkan kesan kepada alam sekitar, pembangunan sekitar
dan aktiviti pertanian di sekitarnya.
Pembinaan tapak pelupusan ini dapat mengatasi masalah pencemaran alam sekitar
seperti bau busuk dan pencemaran air bawah tanah disebabkan kaedah pelupusan ‘open
dumping’ yang telah tepu dapat diatasi. Ia juga dilaksanakan menggantikan Tapak
Pelupusan Kg. Chat Rimau.
Walaubagaimanapun, satu kajian terperinci perlu dilakukan oleh pakarunding berkaitan
bagi memestikan tapak pelupusan sisa pepejal yang dipilih adalah bersesuaian dan tidak
mendatangkan kesan buruk kepada alam sekitar.
Sampah Perlu Diasingkan Mengikut Kategori
308
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Projek / Program Cadangan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal jenis ‘Sanitary Landfill’
Lokasi Kampung Bendang Keladi, Jedok
Komponen
Pembangunan
Agensi Pelaksana
1. Pusat Kitar Semula
2. Pejabat Operasi
3. Jalan Keluar Masuk Sejauh 1.5 Km
4. Pondok Pengawal
5. Alat Penimbang
- Majlis Daerah Tanah Merah
-Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam (PPSPPA)
- Jabatan Alam Sekitar
Cadangan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal Jajahan Tanah Merah
JALAN KELUAR MASUK
(1.5 KM)
JALAN KELUAR MASUK
(1.5 KM)
TAPAK PELUPUSAN SISA PEPEJAL
JAJAHAN TANAH MERAH
(10.5 HEKTAR) DENGAN ZON
PENAMPAN 500 METER
TAPAK PELUPUSAN SISA PEPEJAL
JAJAHAN TANAH MERAH
(10.5 HEKTAR) DENGAN ZON
PENAMPAN 500 METER
PUSAT KITAR SEMULA
(2 HEKTAR)
PUSAT PUSAT OPERASI KITAR SEMULA
(0.7 HEKTAR) (2 HEKTAR)
PUSAT OPERASI
(0.7 HEKTAR)
TAPAK PELUPUSAN
SISA PEPEJAL
‘SANITARY LANDFILL’
(7.8 HEKTAR)
TAPAK PELUPUSAN
SISA PEPEJAL
‘SANITARY LANDFILL’
(7.8 HEKTAR)
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
309

2. Cadangan Sementara Pelupusan Sisa Pepejal
Bagi cadangan jangka masa pendek, Tapak Pelupusan sedia ada di Kampung Chat Rimau
akan ditutup dan Tapak Pelupusan Bukit Che Ros akan dibuka semula bagi melupuskan sisa
pepejal dari kawasan kajian. Walau bagaimanapun tapak pelupusan ini hanya dibenarkan
beroperasi sehingga cadangan menjadikan tapak tersebut sebagai litar lumba di
muktamadkan.
Cadangan Sementara Pelupusan Sisa Pepejal Jajahan Tanah Merah, 2010-2020
Bil Lokasi Kaedah
Pelupusan
1.
2.
Tapak Pelupusan
Kampung Chat Rimau
Tapak Pelupusan Bukit
Che Ros
Open
dumping
Open
dumping
Keluasan
(ekar)
Jangka Hayat
Muatan
(tan/hari)
4.9 Tutup -
-
Dilanjutkan (sehingga
perancangan litar lumba
dimuktamadkan)
Jumlah 4.9 20
Sumber : Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam (PPSPPA)
20
Sistem Pembetungan
Dianggarkan sehingga tahun 2020, keperluan tanah bagi tapak loji pembentungan
mekanikal di Jajahan Tanah Merah adalah berjumlah 13.77 hektar. Bagi memenuhi
keperluan sehingga tahun 2020, beberapa cadangan telah digariskan. Antaranya adalah:-
Cadangan Loji rawatan Kumbahan (Enapcemar)
Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bandar Tanah Merah
Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bukit Bunga
1. Cadangan Loji rawatan Kumbahan (Enapcemar)
Loji Rawatan Kumbahan (Enapcemar) berkeluasan 13.77 hektar akan dibina bersebelahan
cadangan tapak pelupusan sisa pepejal di Bendang Keladi. Loji Enapcemar ini
dicadangkan dibina bersebelahan cadangan tapak pelupusan sisa pepejal yang akan
dapat meningkatkan taraf kehidupan penduduk Kampung Bendang Keladi.
Lokasi Cadangan Loji Rawatan Kumbahan (Enapcemar)
310
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Projek / Program Cadangan Loji rawatan Kumbahan (Enapcemar)
Lokasi Kampung Bendang Keladi, (Bp 2) Jedok
Komponen
Pembangunan
Agensi Pelaksana
Loji Rawatan Kumbahan
- Maajari Services Sdn. Bhd. (Maajari)
- Jabatan Perkhidmatan Pembentungan (JPP)
2. Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bandar Tanah Merah
Pembinaan sistem pembetungan berpusat bandar Tanah Merah yang mengandungi
jaringan paip pembetungan utama, main hole utama, rumah pam dan loji pembetungan
mekanikal seluas 6.4 hektar di atas Lot 1606. Pembangunan pesat perlu seiring dengan
pembangun daerah supaya tidak menjejaskan kualiti bekalan air bersih.
Lokasi Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bandar
Tanah Merah
Projek / Program Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat Di Bandar Tanah Merah
Lokasi Bandar Tanah Merah
1. Jaringan Paip Pembentungan Utama
Komponen
2. Main Hole Utama
Pembangunan 3. Rumah Pam
4. Loji Pembetungan Mekanikal
- Maajari Services Sdn. Bhd. (Maajari)
Agensi Pelaksana
- Jabatan Perkhidmatan Pembentungan (JPP)
3. Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bukit Bunga
Pembinaan sistem pembetungan berpusat Bukit Bunga yang mengandungi jaringan paip
pembetungan utama, main hole utama, rumah pam dan loji pembetungan mekanikal
seluas 4 hektar di atas Lot 125 hingga lot 132. Sistem ini menggantikan tangki septik dan
sistem kumbahan tradisional yang boleh menyebabkan pencemaran alam sekitar terutama
air bawah tanah.
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
311

Lokasi Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat di Bukit Bunga.
Projek / Program
Lokasi Bukit Bunga
Komponen
Pembangunan
Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat Di Bukit Bunga
1. Jaringan Paip Pembentungan Utama
2. Main Hole Utam
3. Rumah Pam
4. Loji Pembetungan Mekanikal
- Maajari Services Sdn. Bhd. (Maajari)
Agensi Pelaksana
- Jabatan Perkhidmatan Pembentungan (JPP)
Cadangan Sistem Pembetungan Berpusat Jajahan Tanah Merah
312
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Bekalan Elektrik
Menjelang ke tahun 2020, dijangkakan keperluan bekalan elektrik di Jajahan Tanah Merah
akan mengalami peningkatan daripada 39.89 MW kepada 62.50 MW Peningkatan ini
dijangkakan adalah selari dengan perkembangan pembangunan fizikal kawasan kajian
menjelang tahun 2020. Jadual dibawah menunjukkan analisis unjuran penggunaan dan
keupuyaan bekalan elektrik di dalam kawasan kajian mengikut kategori (perumahan,
perniagaan, perindustrian, dan lampu awam).
Unjuran Bekalan Elektrik Jajahan Tanah Merah
Tahun
Penggunaan Bekalan Elektrik (MW)
2005 2010 2015 2020
Penggunaan 39.89 31.35 54.28 62.50
Keupayaan PMU 102.00 102.00 102.00 102.00
Lebihan/ Kekurangan 62.11 70.65 47.72 39.50
Berdasarkan jadual unjuran di atas, keperluan bekalan elektrik akan mengalami
peningkatan iaitu daripada 39.89 MW pada tahun 2005 kepada 62.50 MW pada tahun 2020.
Walau bagaimanapun, keupayaan semasa bekalan elektrik (102.00 MW) masih lagi dapat
menampung keperluan bekalan sehingga ke tahun 2020. Akan tetapi ‘minima reserve
margin’ yang diperlukan bagi mencapai taraf negara maju adalah sebanyak 25%. Oleh itu:-
Pihak yang bertanggungjawab dan agensi terlibat perlu meningkatkan keupayaan
sistem perkhidmatan ke kawasan luar bandar agar jurang perbezaan di antara kawasan
Bandar dan luar Bandar tidak begitu ketara.
Keperluan penduduk setempat khususnya di kawasan luar bandar perlu diambil kira
walaupun penyaluran dan pengagihan bekalan elektrik memerlukan kos yang tinggi.
Cadangan menggunakan janakuasa elektrik alternatif seperti tenaga solar perlu dikaji.
Rizab yang sesuai bagi pemasangan kabel elektrik perlu dirancang dan disediakan
seiring dengan penyediaan rizab untuk sistem utiliti yang lain.
Jurang Bekalan Elektrik Antara Kawasan
Bandar dan Luar Bandar Perlu
Dikurangkan
Penyediaan Rizab Sistem Utiliti Yang Teratur Perlu Dirancang
Dengan Sempurna
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
313

Cadangan Pembangunan Loji Janakuasa Elektrik di Sungai Kelantan
Cadangan pembangunan loji janakuasa elektrik Sg. Kelantan, adalah bertujuan untuk
menjana sumber tenaga elektrik yang boleh diperbaharui tanpa memerlukan teknologi
tinggi serta ringkas serta meningkatkan penggunaan teknologi hijau. Ia merupakan
cadangan yang dari segi pembekalan sumber bahan api untuk penjanaan, kos projek
dan kadar faedah adalah lebih baik daripada projek janakuasa yang lain kerana
penggunaan bahan api yang sangat kecil manakala kos pembinaan pula adalah jauh
lebih murah disamping dan mewujudkan peluang pekerjaan.
Lokasi tapak yang dikenal pasti untuk tujuan pembinaan projek ini adalah Tanah Merah
dan Machang, Kelantan yang melibatkan sekitar Jambatan Guillemard (Tanah Merah),
Kg. Joh Labok dan Kg. Temangan di Machang.
Cadangan Loji Janakuasa Elektrik, Jajahan Tanah Merah
Cadangan Loji Janakuasa
di Kg. Joh Labok,
Machang
Cadangan Loji Janakuasa
di Jambatan Guillemard,
Tanah Merah
Gambaran Loji Janakuasa Elektrik
Cadangan Loji Janakuasa
di Kg. Temangan,
Machang
314
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

PEMBANGUNAN SISTEM INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
Sistem Telekomunikasi
Permintaan terhadap bekalan telekomunikasi di Jajahan Tanah Merah akan mengalami
peningkatan menjelang tahun 2020. Berbanding tahun 2005 keperluan talian telekomunikasi
untuk keseluruhan kawasan kajian hanya berjumlah 33,020 talian sahaja. Walau
bagaimanapun jumlah ini meningkat kepada 46,293 talian menjelang tahun 2020.
Peningkatan 10% ini adalah disebabkan pembangunan pesat sektor perindustrian dan
perdagangan dan domestik di kawasan kajian menjelang tahun 2020.
Unjuran Telekomunikasi Jajahan Tanah Merah (2010-2020)
Tahun
Keperluan Telekomunikasi (Talian)
2005 2010 2015 2020
Jumlah Keseluruhan (Keperluan setiap sektor) 33,020 34,931 40,209 46,293
Keupayaan Menara Telekomuikasi
(talian tetap dan selular)
66,924 66,924 66,924 66,924
Lebihan (Talian) 33,904 31,993 26,715 20,631
Bagi mewujudkan sebuah bandaraya yang berkualiti dari aspek keselesaan persekitaran,
kemudahan dan keselamatan, garispanduan rekabentuk infrastruktur telekomunikasi perlu
digariskan sebagai rujukan di dalam memastikan rekabentuk pembinaan struktur
telekomunikasi ini terkawal serta membantu di dalam mewujudkan sebuah persekitaran
perbandaran yang berkualiti, berimej dan beridentiti. Garispanduan ini perlu digunapakai
secara menyeluruh ianya bertujuan untuk :
Mewujudkan sebuah persekitaran perbandaran (urban environment) yang selesa dan
selamat kepada penduduk awam.
Mewujudkan sebuah persekitaran perbandaran (urban environment) yang mempunyai
kualiti estetika dan kualiti visual.
Memastikan pemasangan struktur telekomunikasi pada mana–mana bahagian
banguna adalah dirancang dan direkabentuk dengan baik agar implikasi visual (visual
impact) yang diberikan tidak menjejaskan imej dan identiti Jajahan Tanah Merah.
Seiring dengan kepesatan pembangunan fizikal serta era teknologi maklumat, maka sistem
telekomunikasi dan ICT canggih yang berteknologi terkini perlu diaplikasikan di dalam setiap
aspek pembangunan fizikal yang dilaksanakan di Jajahan Tanah Merah. Bagi menyokong
pembangunan di Tanah Merah, beberapa langkah perlu diambil bagi memastikan sistem
telekomunikasi yang berteknologi tinggi dapat disalurkan dalam setiap aspek
pembangunan fizikal yang dirancang. Antaranya ialah:
Pembangunan teknologi tanpa wayar di kawasan luar bandar bagi mengurangkan kos
pemasangan kabel.
Perletakan struktur menara telekomunikasi sama ada bagi talian tetap dan selular perlu
dikawal agar tidak menjejaskan imej dan rekabentuk bandar. Konsep perkongsian
menara di kalangan syarikat-syarikat pembekal telekomunikasi perlu dilaksanakan.
Liputan sistem telekomunikasi seperti broadband, streamyx, WiFi dan lain-lain lagi perlu
diperluas agar dapat menggalakan penduduk di jajahan ini menggunakan internet.
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
315

Contoh kabel gentian optik yang akan
meningkatkan kelajuan telekomunikasi
Menggalakkan penggunaan internet di menerusi
sistem telekomunikasi WiFi.
Sehubungan dengan itu, sistem telekomunikasi dan ICT perlu di integrasikan dalam
mewujudkan suasana kediaman yang selesa dan selamat. Sebagai contohnya, aplikasi
teknologi telekomunikasi dan ICT perlu di integrasikan menerusi sistem amaran penggera
keselamatan di rumah, pusat perniagaan dan juga penggunaan sistem kamera litar tertutup
(CCTV) di kawasan tertentu di Tanah Merah atau kawasan-kawasan yang memerlukan
pemantauan pihak berkuasa.
Cadangan Menara Telekomukiasi dan Kawasan Liputan, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Kawasan Pembangunan (Cadangan)
Kawasan Perkampungan (Sedia Ada)
Rizab Badan Air
Kawasan Hutan
Kawasan Liputan Telekomunikasi (Sedia Ada)
Kawasan Liputan Telekomunikasi (Cadangan)
Jalan Sedia Ada dan Cadangan
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
316
CADANGAN PEMBANGUNAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

RANCANGAN TEMPATAN
JAJAHAN TANAH MERAH 2020
BAB 11
Cadangan Pemeliharaan Sumberjaya Dan
Pengurusan Alam Sekitar,
Jajahan Tanah Merah, 2020
MAJLIS DAERAH TANAH MERAH

Bab 11
Pemeliharaan Sumberjaya dan Pengurusan
Alam Sekitar Jajahan Tanah Merah, 2020
Jajahan Tanah Merah, 2010-2020
11.1 Pengurusan Kualiti Alam Sekitar Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan pemeliharaan sumberjaya dan alam sekitar bagi RTJ Tanah Merah melibatkan
empat cadangan utama iaitu:
Cadangan Pengurusan Kawasan Sensitif Alam Sekitar
Cadangan Pengurusan Kualiti Alam Sekitar
Cadangan Pengurusan Sisa
Cadangan Pengurusan dan Kawalan Aktiviti Industri
Cadangan Pengurusan Kawasan Sensitif Alam Sekitar
Cadangan Pengurusan Tahap KSAS, Jajahan Tanah Merah, 2020
KSAS Tahap 2
(20,798.00 Hektar – 23.60%)
Lain-lain kawasan hutan, koridor
penghubung kawasan perlindungan,
zon penampan di sekitar KSAS tahap 1.
Semua kawasan berkontur 300m –
1000m.
Kawalan Pembangunan
Tiada pembangunan atau
pertanian dibenarkan.
Pembalakan mapan dan
pelancongan alam semulajadi yang
rendah impaknnya akan
dibenarkan, bagaimanapun ia
bergantung kepada halangan
setempat.
KSAS Tahap 3
(64,065.12 Hektar – 72.69%)
Zon penampan di sekitar KSAS Tahap 2.
Kawasan tadahan takat pengambilan
air (water intakes), kawasan tadahan
air tanah (telaga).
Semua kawasan antara 150m – 300m,
semua kawasan berisiko hakisan
melebihi 150 tan/hek/tahun.
Kawalan Pembangunan
Pembangunan terkawal di mana
jenis dan intensiti pembangunan
akan dikawal bergantung kepada
ciri-ciri halangan.
Luar Kawasan KSAS
(3,264.12 Hektar – 3.7%)
Pembangunan dibenarkan di kawasan
ini. Kawasan yang berpotensi besar
untuk pembangunan.
Kawalan Pembangunan
Pembangunan dibenarkan dengan
pematuhan terhadap garis panduan
perancangan dan jabatan teknikal
yang berkaitan.
Sumber : Rancangan Fizikal Negara, 2005.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
317

Cadangan langkah-langkah pengurusan kawasan sensitif alam sekitar melibatkan :
a. Pengurusan KSAS Jajahan Tanah Merah adalah berdasarkan kepada Tahap 2 dan 3.
b. Pengurusan KSAS Bersepadu yang merangkumi KSAS Bernilai Warisan, KSAS Berisiko
Bencana dan KSAS Bernilai Sokongan Hidup.
c. Mengekalkan keluasan hutan liputan Hutan Simpan Kekal (HSK) seluas 18,437.47
hektar.
d. Mewartakan kawasan tadahan air seluas 883.68 hektar iaitu HSK Jedok (664.04 hektar)
dan HSK Bukit Akar (219.64 hektar).
e. Setiap pembangunan di kawasan tanah tinggi perlu mematuhi Garis Panduan
Perancangan Pembangunan Di Kawasan Bukit dan Tanah Tinggi (2009).
f. Menjalankan inventori KSAS dari semasa ke semasa.
g. Mematuhi Garis Panduan Pemuliharaan dan Pembangunan Kawasan Sensitif Alam
Sekitar (KSAS) Serta Kawasan Sekitarnya, JPBD.
Berdasarkan kepada Rancangan Fizikal Negara, tidak terdapat KSAS Tahap 1 di dalam
kawasan Jajahan Tanah Merah. Hanya KSAS Tahap 2 dan Tahap 3 sahaja yang
dikenalpasti perlu diurus dan dipantau oleh pihak berkaitan. Pengurusan Kawasan Sensitif
Alam Sekitar (KSAS) bagi Jajahan Tanah Merah adalah seperti berikut:
KSAS TAHAP 2 (Kawasan Pembangunan Terhad Dengan Kawalan)
Kawasan KSAS Tahap 2 berada di dalam kategori kawasan sederhana kritikal. Kawasan ini
boleh dibangunkan dengan kawalan dan pengawasan oleh pihak berkaitan bagi
mengelak risiko berlakunya bencana. Pembangunan terkawal atau pembangunan yang
berteraskan peranan kawasan ini masih boleh mengekal dan mempertahankan
integritinya. Terdapat tujuh KSAS yang dicadangkan sebagai KSAS Tahap 2 iaitu:
Kawasan Hutan Simpan Kekal
a. Semua kawasan hutan simpan kekal (HSK) dikekalkan dan tidak dibenarkan untuk
sebarang aktiviti pembangunan kecuali pembangunan yang berdasarkan
kepada fungsi hutan sebagaimana yang ditetapkan oleh Jabatan Perhutanan
Negeri Kelantan dan Akta Perhutanan Negara.
b. Hanya pembangunan tertentu sahaja dibenarkan dengan kelulusan khas pihak
yang berkaitan seperti Jabatan Perhutanan Negeri Kelantan, JAS Negeri dan
badan-badan lain yang berkaitan. Antara jenis aktiviti yang dibenarkan ialah:
• Aktiviti penyelidikan tanpa melibatkan pembinaan struktur binaan kekal.
• Aktiviti-aktiviti mengikut fungsi hutan sebagaimana yang ditetapkan oleh
Jabatan Perhutanan Negeri Kelantan dan tertakluk kepada Akta Perhutanan
Negara, 1984.
Setiap aktiviti yang dijalankan di hutan simpan kekal perlu mengemukakan
langkah-langkah kawalan dan pengurusan alam sekitar.
c. Pemantauan dan penguatkuasaan berterusan perlu dijalankan oleh pihak yang
berkenaan dalam memastikan tiada pencerobohan dan kemusnahan di
kawasan Hutan Simpan Kekal.
318
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Kawasan Tadahan Air
a. Kawasan yang telah diwartakan sebagai kawasan tadahan air khususnya
kawasan tadahan kategori 1 akan dikekalkan dan tidak dibenarkan sebarang
pembangunan. Pembangunan yang berpotensi mencemarkan alam sekitar
terutamanya kualiti air, adalah tidak dibenarkan di kawasan berhampiran
dengan kawasan punca air tadahan.
Kawasan Tanah Tinggi dan Bercerun
a. Kawasan tanah tinggi di antara 150m – 300m
b. Kawasan kecerunan 26° - 35°
c. Kawasan ini dibenarkan untuk pembangunan tetapi perlu mengambilkira garis
panduan semasa dan syarat-syarat yang dikenakan oleh jabatan-jabatan yang
berkaitan dengan pembangunan yang dicadangkan.
d. Tertakluk dengan Garis Panduan Pembangunan di Kawasan Tanah Tinggi,
Kementerian Sains Teknologi dan Garis Panduan Perancangan Pemeliharaan
Topografi Semulajadi Dalam Perancangan dan Pembangunan Fizikal Mengikut
Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172), JPBD 15/97.
Garis Panduan Perancangan Mengikut Kelas Tanah
Kelas Kecerunan Aktiviti Keperluan Perancangan
Kelas I < 15°
Dibenarkan Perlu mematuhi sepenuhnya Garis
Kelas II
sebarang Panduan Pembangunan Di Kawasan Bukit
Di antara 16°
pembangunan di 1997 (JKT) dan Garis Panduan Kawalan
hingga 25°
kawasan ini Hakisan dan Kelodakan, 1996 (JAS)
Perlu menjalankan Kajian Penilaian Kesan
Alam Sekeliling (EIA).
Skop EIA:-
• Memenuhi kehendak “A Handbook of
EIA Guidelines, 2001 (DOE)”
• Kemukakan Laporan Geologi dan
Kelas III
Di antara 26°
hingga 35°
Dibenarkan untuk
aktiviti
pembangunan
Geoteknikal
• Kemukakan Laporan Kajian Terrain
Mapping
• Mencadangkan langkah-langkah
tebatan untuk kestabilan cerun,
hakisan dan kelodakan
• EIA terperinci sekiranya kawasan
mempunyai kecerunan antara 26°-35°
merangkumi 50% atau lebih
Kelas IV Melebihi 35° Tidak dibenarkan sebarang pembangunan
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
319

Kawasan Pertanian Makanan
a. Kawasan-kawasan ini hanya boleh dibangunkan bagi tujuan pertanian sumber
makanan, penternakan dan perikanan akuakultur dengan pengawasan dan
kawalan oleh Jabatan Pertanian dan pihak lain yang berkaitan.
b. Menggalakkan aktiviti pertanian dan penternakan moden tanpa menjejaskan
kualiti alam sekitar.
c. Pengurangan guna tanah pertanian untuk tujuan pembangunan lain seperti
perumahan dan aktiviti komersial perlu dikawal supaya tidak berlaku
pengurangan tanah pertanian.
Tanah Tercemar dan Tapak Pelupusan Sisa
a. Pembangunan semula di tanah tercemar disebabkan guna tanah sebelumnya
dan mengandungi bahan pencemar berpotensi yang mana kandungannya
membahayakan kehidupan dan alam sekitar adalah tidak digalakkan.
b. Pembangunan semula di atas bekas tapak pelupusan sisa pepejal yang telah
ditutup tidak digalakkan. Walaubagaimanapun ianya boleh dilaksanakan
dengan sokongan kajian-kajian kejuruteraan seperti kajian geoteknik, kajian
geologi dan sebagainya.
c. Menyediakan Pelan Penutupan Tapak (Environmental Closure Plan) bagi
membaik pulih kawasan tersebut dan mengelakkan berlakunya bencana.
d. Antara langkah-langkah yang perlu diambil sebelum pelan penutupan tapak
disediakan ialah:
• Menutup lapisan atas bagi permukaan tapak pelupusan dengan lapisan
tanah liat dan bahan saliran „geotextile‟ bagi mengelakkan air hujan
memasuki kawasan sisa yang telah ditimbus.
• Memantau dari masa ke semasa kehadiran gas di dalam tapak pelupusan.
Gas-gas yang terhasil hendaklah disedut keluar dengan menggunakan
peralatan yang sesuai. Papan tanda keselamatan hendaklah disediakan.
• Menutup permukaan lapisan tanah liat dengan tanah yang sesuai untuk
tujuan lanskap atau tanaman litupan bumi.
• Menyediakan sistem perparitan di sekeliling tapak pelupusan yang telah
ditimbus bagi mengalirkan air larian permukaan yang tidak dapat
menyerap ke bumi.
• Menutup kawasan tapak pelupusan daripada dicerobohi oleh orang luar
dan menyediakan papan tanda keselamatan pada tapak (cell) yang telah
ditutup sepenuhnya.
• Menjalankan Kajian Penilaian Kesan Alam Sekitar (EIA) ke atas tapak
pelupusan yang telah ditutup dan tapak pelupusan baru yang
dicadangkan.
• Zon penampan yang dicadangkan ialah di dalam lingkungan jarak 500m.
• Kajian semula dicadangkan bagi tapak pelupusan yang telah ditutup
melebihi 10 atau 15 tahun untuk menentukan kesesuaian pembangunan
bagi kawasan tersebut.
320
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Kawasan Sensitif Alam Sekitar, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Penternakan
Pertanian Makanan
Kecerunan > 25 darjah
Ketinggian > 300 meter
Tapak Pelupusan Sampah
Warisan Sejarah
Jalan
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
Hutan Simpan Kekal
Hutan Simpan Kekal di Jajahan Tanah Merah
dicadangkan untuk dipelihara dan dikekalkan.
Hanya pembangunan tertentu sahaja yang
dibenarkan iaitu pembangunan yang
berasaskan fungsi hutan tersebut dan tertakluk
kepada Akta Perhutanan Negara 1984.
Bangunan sejarah dan
warisan seperti Jambatan
Guillemard dicadangkan
untuk dipelihara dan
dikekalkan.
Aktiviti menaiktaraf dan
pemuliharaan bangunan
sejarah yang dikenalpasti
adalah dibenarkan daripada
pihak yang berkaitan tanpa
melibatkan perubahan asal
fasad bangunan tersebut.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
321

Badan Air, Tanah Lembap dan Bekas Lombong
a. Garis panduan ini dikhususkan kepada dataran banjir yang telah dikenal pasti
oleh Jabatan Pengairan dan Saliran Jajahan Tanah Merah.
b. Sistem perparitan yang lebih terancang perlu disediakan mengikut keperluan
dan spesifikasi Manual Saliran Mesra Alam Malaysia, JPS, 2000.
c. Pembangunan di kawasan rizab sungai yang berhampiran dengan kawasan
banjir perlu mendapat kebenaran oleh JPS Jajahan Tanah Merah serta
mematuhi Garis Panduan Pengurusan Rizab Sungai (JPS) 1995.
KSAS TAHAP 3 (Di Luar Kategori KSAS)
Kawasan yang berada diluar kawasan kategori KSAS dan sesuai untuk semua jenis
pembangunan. Walaubagaimanapun ianya masih tertakluk dengan peraturan-peraturan
kawalan pencemaran alam sekitar. Ini bertujuan bagi memastikan pembangunan yang
dijalankan tidak memberi kesan negatif kepada kualiti persekitaran.
322
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Tahap Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS), Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK :
Zon Pembangunan Terkawal
(KSAS Tahap 2)
- Kawasan sederhana kritikal.
Kawasan ini boleh
dibangunkan dengan kawalan
dan pengawasan oleh pihak
berkaitan bagi mengelak
berlakunya risiko bencana.
- Pembangunan terkawal atau
pembangunan berdasarkan
peranan kawasan ini masih
boleh mengekal dan
mempertahankan intergritinya.
Zon Pembangunan Dengan Kawalan
Alam Sekitar (KSAS Tahap 3)
- Kawasan ini berada diluar kawasan
kategori KSAS dan sesuai untuk
semua jenis pembangunan.
Walaubagaimanapun, ianya masih
tertakluk dengan peraturanperaturan
kawalan pencemaran
alam sekitar.
Luar Kawasan KSAS
Jalan
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
Badan Air
Central Forest Spine (CFS)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
323

KSAS Hutan Simpan Kekal (Tahap 2)
Hutan Simpan Kekal dicadangkan untuk dikekalkan dan tidak dibenarkan untuk sebarang
pembangunan kecuali:
- Aktiviti penyelidikan tanpa melibatkan pembinaan struktur binaan kekal
- Aktiviti-aktiviti mengikut fungsi hutan sebagaimana yang ditetapkan oleh Jabatan
Perhutanan Jajahan Tanah Merah dan tertakluk kepada Akta Perhutanan Negara,
1984
KSAS Tadahan Air Dan Empangan (Tahap 2)
Kawasan tadahan air akan terus dikekal dan dipelihara. Sebarang pembangunan yang
melibatkan kawasan ini adalah tidak dibenarkan kecuali pembangunan yang berkaitan
dengan fungsi kawasan tersebut. Pembangunan berhampiran hendaklah dikawal agar
tidak menjejaskan kualiti air kawasan tersebut.
KSAS Tanah Tinggi Dan Cerun Curam (Tahap 2)
Kawasan mempunyai ketinggian lebih 300m dan kecerunan lebih 35°. Kawasan ini tidak
dibenarkan untuk sebarang aktiviti pembangunan.
KSAS Pertanian Sumber Makanan (Tahap 2)
Pengurangan guna tanah pertanian untuk pembangunan lain seperti perumahan dan
aktiviti komersial perlu dikawal supaya tidak berlaku pengurangan tanah pertanian.
Pembangunan selain daripada aktiviti pertanian tidak digalakkan bagi kawasan tanah
pertanian subur kelas 2.
KSAS Kawasan Banjir (Tahap 2)
- Melibatkan kawasan-kawasan yang telah dikenalpasti oleh JPS Jajahan Tanah Merah
- Sistem perparitan yang lebih terancang perlu disediakan mengikut keperluan dan
spesifikasi Manual Saliran Mesra Alam Malaysia, JPS, 2000
- Pembangunan perlu mengambilkira Garis Panduan Pengurusan Rizab Sungai (JPS)
1995
KSAS Tanah Tercemar Dan Tapak Pelupusan Sisa (Tahap 2)
- Pembangunan semula di bekas tapak pelupusan sisa pepejal adalah tidak digalakkan
kecuali menjalankan kajian-kajian kejuruteraan terperinci seperti kajian geoteknik,
kajian geologi dan sebagainya
- Menyediakan Pelan Penutupan Tapak (Environmental Closure Plan) bagi membaik
pulih kawasan tersebut dan mengelakkan berlakunya bencana
324
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Kawasan Central Forest Spine (CFS), Jajahan Tanah Merah, 2020
Sumber : Central Forest Sphine – Master Plan For Ecological Linkages, 2010.
Nota: Keluasan kawasan CFS yang melibatkan kawasan di dalam Jajahan Tanah Merah adalah
11,688 hektar.
PETUNJUK:
Hutan Simpan Kekal
Hutan Tanah Kerajaan
Badan Air
Kawasan CFS yang terlibat di
dalam Jajahan Tanah Merah
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
325

Cadangan Pengurusan dan Kawalan Kualiti Alam Sekitar
Pengurusan kualiti alam sekitar melibatkan kawalan dan pemantauan terhadap:-
- Kualiti Air dan Kualiti Air Sungai
- Kualiti Udara dan Bunyi
Cadangan Pengurusan dan Kawalan Kualiti Air dan Air Sungai
Komponen Pembangunan Pengawasan Kualiti Air
a. Tiga stesen pengawasan kualiti air sungai
b. Satu stesen pengawasan kualiti air bawah tanah
Langkah-langkah:
a. Cadangan stesen pengawasan kualiti air sungai di 3 stesen utama iaitu W1 (Sungai
Golok), W2 (Sungai Kelantan) dan W3 (Sungai Sokor).
b. Cadangan kekerapan pengawasan kualiti air sungai adalah 4 bulan sekali atau 3
kali setahun.
c. Stesen pengawasan kualiti air bawah tanah di tapak pelupusan sisa pepejal
Kampung Hutan Buluh (Indeks H8-A).
d. Pelepasan air sisa bagi sisa domestik (perumahan), perdagangan, industri dan air
sisa kumbahan hendaklah disalurkan ke sistem pembentungan berpusat melalui
rangkaian paip pembentungan utama.
e. Meningkatkan pengurusan sistem perparitan dan saliran seperti penyediaan
perangkap sampah bagi sistem perparitan utama.
f. Kawasan perindustrian baru tidak dibenarkan di kawasan takat pengambilan air
dan di kawasan tadahan empangan.
g. Menguatkuasakan undang-undang sedia ada seperti Peraturan-peraturan Kualiti
Alam Sekeliling (Kumbahan), 2009 dan (Efluen Perindustrian), 2009.
h. Meningkatkan kerjasama antara jabatan kerajaan, agensi dan masyarakat selain
meningkatkan tahap kesedaran masyarakat melalui program-program kesedaran.
Contoh cadangan pengurusan sungai
Contoh cadangan loji olahan kumbahan berpusat
326
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Stesen Pemantauan Kualiti Air, Jajahan Tanah Merah, 2020.
W1
Sungai Golok
Sungai
Kelantan
W2
W3
Sungai Sokor
Kawalan Kualiti Air
Mengadakan pemantauan berterusan kualiti air
khususnya bagi sungai-sungai utama yang
dikenalpasti seperti Sungai Kelantan dan Sungai
Sokor yang dikesan tercemar berdasarkan
kandungan parameter pepejal terampai.
Pemantauan kualiti air juga hendaklah merujuk
kepada stesen pemantauan semasa yang
dilaksanakan oleh JAS.
Pelepasan air sisa hendaklah mematuhi Piawaian A
atau Piawaian B, Peraturan-peraturan Kualiti Alam
Sekeliling, 1979.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
327

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Cadangan Pengurusan dan Kawalan Kualiti Udara dan Bunyi
Komponen Pembangunan Pengawasan Kualiti Air
a. Dua stesen pengawasan kualiti udara
b. Tiga stesen pengawasan kualiti bunyi
Cadangan langkah-langkah pengurusan dan kawalan melibatkan :
Cadangan stesen pengawasan kualiti udara di dua stesen utama iaitu A1 (Majlis
Daerah Tanah Merah) dan A2 (Kawasan Industri Tanah Merah).
Cadangan stesen pengawasan kualiti bunyi di tiga stesen utama iaitu N1, N2 dan
N3.
Cadangan kekerapan pengawasan kualiti udara dan bunyi adalah 4 bulan sekali
atau 3 kali setahun.
Contoh pengawasan kualiti bunyi
Contoh pengawasan kualiti udara
Menggalakkan penanaman landskap yang mampu memerangkap habuk dan
menyerap bunyi
Aktiviti pembakaran terbuka perlu mematuhi Akta Kualiti Alam Sekeliling 1972
(Seksyen 29A-Larangan Atas Pembakaran Terbuka) dan Peraturan-peraturan Kualiti
Alam Sekliling (Udara Bersih), 1978.
Cadangan landskap yang berfungsi untuk memerangkap habuk
dan mengurangkan pencemaran bunyi.
328
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

f. Pemantauan pelepasan asap dan bunyi bising oleh kenderaan bergerak di jalanjalan
utama supaya mematuhi:
Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kawalan Kandungan Petrol dan
Diesel), 2007.
Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kawalan Pelepasan Daripada
Motosikal), 2003.
Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kawalan Pelepasan Enjin Petrol), 1996.
Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kawalan Pelepasan Pelepasan Enjin
Diesel), 1996.
Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Bunyi Bising Kenderaan Bermotor),
1987.
g. Aktiviti kerja tanah perlu dikawal terutama kesan pencemaran udara yang
disebabkan oleh debu berterbangan seperti membasahkan jalan tanah merah
ketika musim kemarau serta lain-lain langkah kawalan yang diluluskan oleh jabatan
berkaitan.
h. Meningkatkan kerjasama antara jabatan kerajaan, agensi dan masyarakat selain
meningkatkan tahap kesedaran masyarakat melalui program-program kesedaran.
Cadangan Pengurusan Dan Kawalan Aktiviti Industri
Cadangan pengurusan dan kawalan aktiviti industri akan memfokuskan kepada kawasan
industri sedia ada dan cadangan seperti kawasan industri Tanah Merah dan lain-lain
kawasan industri.
Cadangan langkah-langkah pengurusan dan kawalan melibatkan :
Penyediaan zon penampan dan perletakan kawasan industri hendaklah mengambil
kira „Guidelines For The Sitting and Zoning of Industries‟, JAS (Pengubahan 1994).
Aktiviti industri yang tertakluk di bawah Perintah Kualiti Alam Sekeliling (Aktiviti Yang
Ditetapkan) (Penilaian Kesan Kepada Alam Sekeliling) 1987, hendaklah menyediakan
Laporan Penilaian Kesan Kepada Alam Sekitar (EIA).
Pelepasan air bagi sisa kumbahan (domestik, perdagangan dan industri) perlu
mematuhi Piawaian A, Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kumbahan), 2009
dan (Efluen Perindustrian), 2009.
Air sisa industri atau effluen dan sisa terjadual perlu mematuhi peraturan atau had
pelepasan yang dibenarkan (Piawaian A) oleh JAS (Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 ,
Akta 127).
Setiap industri sederhana, berat dan khas perlu menyediakan dan melaksanakan
Kajian Emergency Response Plan atau Pelan Tindakan Kecemasan bagi
memudahkan semua pihak bertindak jika sebarang kejadian yang tidak diingini
berlaku.
Pengurusan aktiviti kuari adalah tertakluk kepada EIA (Penilaian Kesan Alam Sekitar)
manakala bagi aktiviti kuari yang tidak tertakluk kepada EIA perlu menyediakan EMP
(Pelan Pengurusan Alam Sekitar).
Mengawal aktiviti bengkel, klinik dan kedai fotografi dari aspek perletakan dan juga
pengurusan bahan buangan.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
329

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Cadangan Stesen Pengawasan Kualiti Udara dan Bunyi, Jajahan Tanah Merah, 2020
N2
Kawasan
Perindustrian
Kuari
Bandar Tanah Merah
N1
Kawalan Kualiti Bunyi
Lebih menjurus kepada kawalan bunyi
keatas perusahaan burung walid di
kawasan pusat bandar Tanah Merah.
Kawalan bunyi juga turut dipantau di
kawasan perindustrian utama di Tanah
Merah seperti industri kuari dan juga
perkayuan.
Kawalan Kualiti Udara
Ditumpukan kepada kawasan perindustrian
perkayuan dan getah di Bandar Tanah Merah
yang terletak begitu hampir dengan kawasan
perumahan.
Dicadangkan supaya aktiviti industri di kawasan
Bandar Tanah Merah ini di zonkan semula
bersesuaian dengan garis panduan yang telah
ditetapkan.
330
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Taburan Kawasan Industri dan Badan Air, Jajahan Tanah Merah, 2020
1 2
PETUNJUK
1
2
Kawalan terhadap industri kuari di kawasan Jedok
Cadangan pengezonan semula kawasan industri di dalam Bandar
Tanah Merah ke kawasan lain yang lebih sesuai
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
331

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Cadangan Pengurusan Sisa
Cadangan pengurusan sisa adalah meliputi cadangan pengurusan sisa pepejal,
pengurusan sisa terjadual dan cadangan pengurusan sisa klinikal.
Cadangan Pengurusan Sisa
Komponen Pembangunan :-
a. Cadangan pelan penutupan tapak pelupusan sisa pepejal
b. Cadangan penilaian kesan kepada alam sekeliling terperinci
Cadangan langkah-langkah pengurusan dan kawalan melibatkan :
a. Menyediakan Pelan Penutupan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal bagi Tapak
Pelupusan Sisa Pepejal Chat Rimau seluas 4.9 hektar (Indeks H7-D) jika operasinya
ditutup kelak.
b. Cadangan tapak pelupusan sisa pepejal di dalam KRTJ Tanah Merah yang baru
seluas 11.03 ekar (Indeks H8-A) menggunakan kaedah yang mesra alam dan
moden iaitu „Sanitary Landfill‟ atau „Incinerator‟. Cadangan kaedah tapak
pelupusan yang baru perlu mengambilkira input kajian penilaian kesan kepada
alam sekeliling terperinci.
c. Menyediakan zon penampan iaitu minimum 500 meter (tertakluk dengan kajian
EIA) dengan pembangunan sekitar. Tiada zon atau kawasan perumahan dan
institusi dan kemudahan masyarakat di dalam zon penampan.
d. Meningkatkan kesedaran awam, agensi swasta dan juga badan-badan kerajaan
di dalam mengawal dan mengurangkan bahan buangan sisa pepejal.
e. Menyediakan tong kitar semula di kawasan-kawasan pusat bandar, kawasan
rekreasi dan kawasan industri (jumlah dan lokasi perletakan bergantung kepada
pihak PBT.
f. PBT hendaklah memantau aktiviti pungutan sisa pepejal oleh pihak berkenaan
agar meliputi kawasan dan mengikut jadual pungutan yang dipersetujui.
g. Mematuhi Akta 673, Akta Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan
Awam 2007 dalam urusan mentadbir dan menguatkuasakan undang-undang
pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam.
Cadangan Pengurusan Sisa Terjadual
Cadangan langkah-langkah pengurusan dan kawalan melibatkan :
a. Buangan terjadual hendaklah dihantar dan dilupuskan di Pusat Pelupusan Sisa
Terjadual.
b. JAS dan PBT hendaklah memantau kaedah pengurusan dan pelupusan buangan
terjadual industri.
c. PBT hendaklah memantau kaedah pengurusan dan pelupusan buangan terjadual
oleh aktiviti bengkel kenderaan supaya dilupuskan dengan selamat.
d. PBT hendaklah mengawal perletakan bengkel kenderaan melalui pengelompokan
aktiviti tersebut bagi kawasan perdagangan khususnya di dalam kawasan
perumahan.
332
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

e. Pengusaha premis perlu menyediakan langkah-langkah keselamatan bagi tujuan
mengangkut dan penyimpanan sementara sisa terjadual di premis mereka
(Recovery Facility).
b. Pengurusan buangan terjadual perlu mematuhi Peraturan-Peraturan Kualiti Alam
Sekililing (Buangan Terjadual), 2005 serta Peraturan-Peraturan Kualiti Alam Sekililing
(Premis Yang Telah Ditetapkan)(Kemudahan Pengolahan dan Pelupusan Buangan
Terjadual), 1989.
Cadangan Pengurusan Sisa Klinikal
Cadangan langkah-langkah pengurusan dan kawalan melibatkan :
a. JAS dan PBT perlu memantau kaedah pelupusan dan pengurusan sisa klinikal oleh
hospital kerajaan dan hospital swasta di Jajahan Tanah Merah.
Pengurusan Bekalan Air Bersih dan Penyakit
Maklumat yang diperolehi daripada Jabatan Kesihatan Negeri Kelantan, peratus liputan
bekalan air bagi penduduk luar bandar adalah 81.95 peratus. Dicadangkan supaya
dipertingkatkan lagi peratus liputan air bagi penduduk di Negeri Kelantan khususnya
penduduk luar bandar di Jajahan Tanah Merah.
Kekurangan penerimaan air bersih telah membawa kepada beberapa jenis penyakit
bawaan air antaranya adalah keracunan makanan dan demam kepialu. Selain penyakit
bawaan air, bilangan kes demam denggi turut menjadi kerisauan di pihak penduduk di
Jajahan Tanah Merah berikutan wabak yang boleh meragut nyawa ini.
Antara langkah dan strategi yang boleh diambil adalah seperti berikut:
b. Menubuhkan Jawatankuasa Peringkat Negeri menangani denggi yang dipengurusikan
oleh Dato‟ Setiausaha Kerajaan
c. Mengadakan Jawatankuasa Interagensi yang dipengerusikan oleh Setiausaha Majlis
Keselamatan Negeri Kelantan
d. Membuat pemeriksaan rumah bagi mengesan tempat pembiakan aedes
e. Membuat semburan kabut di lokaliti yang terdapat kes denggi
f. Penguatkuasaan undang-undang Akta Pemusnahan Serangga Pembawa Penyakit
(APSPP) 1975, dengan mengkompaun pemilik yang membiak nyamuk aedes
g. Meningkatkan kebersihan tempat pembuangan sampah supaya tidak menjadi tempat
pembiakan aedes
h. Mengadakan gotong-royong (cari dan musnah) disemua lokaliti wabak dan lokaliti
ada kes
i. Pendidikan kepada masyarakat melalui media cetak dan elektronik
j. Mengaktifkan Jawatankuasa Wabak Daerah yang dipengerusikan oleh Pegawai
Jajahan dengan melibatkan pelbagai agensi di peringkat jajahan
k. Memastikan tempat pembuangan sampah tidak menjadi tempat pembiakan aedes
l. Mengadakan gotong-royong di lokaliti wabak dan lokaliti yang mempunyai
pembiakan aedes yang tinggi
m. Menguatkuasakan Undang-undang Kecil Kerajaan Tempatan dalam pembersihan
premis.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
333

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Cadangan Pengurusan dan Kawalan Tapak Pelupusan Sisa Pepejal, Jajahan Tanah Merah, 2020
P2
Petunjuk :
Tapak pelupusan sisa
pepejal
P1
P1 Dicadangkan ditutup kerana
telah tepu
P2 Cadangan untuk
menggunakan kaedah
pelupusan sisa pepejal yang lebih
sistematik dan berkesan. Contoh
melalui kaedah „Sanitary Landfill‟
334
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Pengurusan Perusahaan Burung Walit
Berpandukan kepada pengamatan perusahaan burung walit semasa dengan taburan
guna tanah semasa menunjukkan aktiviti ini berpotensi mewujudkan masalah-masalah
pencemaran alam seperti berikut:
Pencemaran bunyi kepada komuniti sekitar khususnya kepada penduduk
bersebelahan dan berhampiran perusahaan burung walit. Secara amnya tempoh
masa ajuk bunyi yang ditetapkan adalah antara 7.00 pagi hingga 10.00 pagi serta
5.00 petang hingga 8.00 malam, di mana ajuk bunyi yang dibenarkan adalah tidak
melebihi 40 db. Isu semasa menunjukkan terdapat pengusaha di kawasan kajian yang
tidak mematuhi masa ajuk bunyi yang telah ditetapkan
Percanggahan guna tanah di mana perusahaan burung walit bersebelahan kawasan
kediaman menimbulkan kacau ganggu bunyi, keselamatan dan aspek kebersihan
Keperluan pengurusan kebersihan premis burung walit termasuk pengurusan sisa,
pembersihan najis, penggunaan ubat pembasmi kuman, jangkitan penyakit kepada
burung walit dan keperluan semua premis burung walit mesti sentiasa kering. Rumah
burung walit, persekitarannya dan mana-mana peralatan di dalamnya mesti disimpan
supaya haiwan selesa dan hindar dari penyakit
Cadangan Garis Panduan Amalan Penternakan Haiwan Untuk Perusahaan Burung Walit
Jarak minima adalah 100 meter daripada bangunan
terdekat dari mana-mana bangunan tempat tinggal atau
kawasan kediaman. Ini adalah jarak minima bagi
pencemaran bau dan bunyi yang digariskan oleh Jabatan
Alam Sekitar
Rumah burung walit dibina di atas tanah bertaraf pertanian/
kawasan industri
Pembinaan rumah burung walit di tengah-tengah bandar
adalah dilarang sama sekali
Dilarang sama sekali perusahaan burung walit ini di dalam mana-mana binaan
Warisan Housing
‘Ghost Town’ atau bandar tinggal, kawasan di mana terdapat aktiviti manusia yang
minima dan di mana bangunan dibiarkan reput atau kosong, permit untuk
perusahaan burung walit boleh diperlakukan dengan syarat mendapat kelulusan
Penguatkuasaan Perbandaran tempatan masing-masing.
Sumber: Jabatan Perkhidmatan Haiwan
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
335

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
11.2 Perhutanan dan Perlombongan Jajahan Tanah Merah, 2020
Pembangunan Hutan Jajahan Tanah Merah, 2020
INTIPATI PEMBANGUNAN
Sumber Hutan, 2010:
Keseluruhan kawasan berhutan = 25,384.08 hektar
Keluasan Jajahan Tanah Merah = 86,760.00 hektar
Hutan Simpan Kekal
HSK Jedok = 4,527.71 hektar
HSK Bukit Akar = 1,071.28 hektar
HSK Sokor Taku = 12,838.48 hektar
Hutan Tanah Kerajaan = 6,946.61 hektar
Pada amnya, cadangan pembangunan sektor perhutanan di Jajahan Tanah Merah
adalah berteraskan kepada cadangan pengurusan sumber hutan secara bersepadu dan
berkekalan. Aktiviti-aktiviti pemuliharaan, pemeliharaan dan pengekalan kawasan hutan
berasaskan fungsi hutan simpan kekal akan ditekankan mengikut setiap kawasan
perancangan di sekitar kawasan Pihak Berkuasa Perancangan Tempatan (PBPT) Jajahan
Tanah Merah.
Justifikasi Cadangan Pembangunan Hutan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Justifikasi
Keperluan pengekalan sumber hutan adalah
untuk menjamin pembekalan sumber
semulajadi pada masa akan datang
Kedapatan guna tanah hutan simpan kekal
yang luas di Jajahan Tanah Merah (18,437.47
hektar).
Kedapatan fungsi hutan simpan kekal bagi
tujuan penyelidikan di sekitar kawasan PBPT
Jajahan Tanah Merah.
Usaha-usaha untuk melindungi dan
memelihara kawasan hutan simpan kekal akan
dipertingkatkan.
Terdapat sebahagian daripada spesis flora dan
fauna yang mengalami ancaman kepupusan.
Langkah pemeliharaan dan pemuliharaan
yang berterusan perlu dipertingkatkan bagi
mengelakkan sebarang aktiviti yang
mengacam kawasan hutan simpan kekal.
Cadangan Am
Mengekalkan kawasan hutan simpan
kekal sedia ada seluas 18,437.47 hektar
bagi tujuan pemeliharaan sumber
semulajadi.
Kajian lanjutan terhadap kepelbagaian
fungsi hutan simpan kekal di Jajahan
Tanah Merah diperlukan memandangkan
terhadap potensi tambahan fungsi di
Jajahan Tanah Merah.
Memperketatkan kawalan terhadap
pengurusan fungsi hutan simpan kekal
perlindungan hidupan liar bagi
mengelakkan masalah ancaman
kepupusan flora dan fauna serta aktiviti
pemburuan haram.
336
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Justifikasi Cadangan Pembangunan Hutan , Jajahan Tanah Merah, 2020 (samb..)
Justifikasi
Usaha-usaha untuk memantau dan mengawasi
secara menyeluruh terhadap kegiatan dan
aktiviti penempatan orang asli di kawasan
hutan terutama kawasan sensitif alam sekitar
yang mempunyai nilai sensitif tinggi dan
berisiko bencana (Tahap 1 dan Tahap 2).
Dianggarkan lebih daripada 24,000 hektar
daripada keluasan hutan pengeluaran hutan
di Jajahan Tanah Merah telah diperuntukkan
bagi perolehan hasil dalam masa setahun.
Perolehan hasil hutan berasaskan kayu di
Jajahan Tanah Merah dijangka amat
berpotensi menjadi salah satu penyumbang
ekonomi utama kepada Jajahan Tanah Merah.
Agensi pemantau amat diperlukan untuk
memastikan kawasan hutan simpan kekal
seluas 18,437.47 hektar di Jajahan Tanah Merah
masih terpelihara.
Terdapat aktiviti-aktiviti pembangunan yang
berpotensi menjejaskan kawasan hutan simpan
kekal.
Intergrasi pengurusan antara pihak jabatan
teknikal perlu diselaraskan untuk mewujudkan
suatu pengurusan yang lebih bersepadu.
Cadangan Am
Perancangan kawasan hutan akan terus
disepadukan dengan perancangan alam
sekitar bagi mengekalkan keseimbangan
ekologi di Jajahan Tanah Merah.
Penggalakkan di bidang industri
berasaskan kayu dan bukan kayu perlu
ditonjolkan di Jajahan Tanah Merah sama
ada dari peringkat tempatan mahupun
sehingga ke peringkat eksport ke luar
negara yang mana ia merupakan salah
satu sumber kutipan hasil ekonomi utama
di Jajahan Tanah Merah.
Kerjasama serantau antara daerahdaerah
bersempadanan dan kawasan
tadahan perlu diselaraskan dan
dipertingkatkan bagi mewujudkan
pengurusan sumber hutan yang lebih
teratur, berkekalan dan berterusan pada
masa akan datang.
Matlamat utama pembangunan hutan di Jajahan Tanah Merah adalah pengurusan
hutan secara berkekalan (sustainable forest management). Oleh demikian, ia memerlukan
perancangan yang teliti dari segi kawalan pembangunan dan pengurusan sumber.
Justeru itu, melalui Rancangan Tempatan Jajahan Tanah Merah ini, cadangan
pembangunan dan pengurusan sumber hutan akan merangkumi aspek pengekalan,
pemuliharaan, pemeliharaan dan perlindungan sumber hutan.
Cadangan Pengurusan Sumber Hutan di Kawasan Pihak Berkuasa
Perancangan Tempatan (PBPT) Tanah Merah
Secara amnya, cadangan pengurusan sumber hutan di kawasan PBPT Jajahan Tanah
Merah meliputi kawasan seluas 25, hektar.
Cadangan Pengekalan Guna Tanah Hutan Simpan Kekal
Guna tanah hutan simpan kekal sedia ada di kawasan PBPT Jajahan Tanah Merah akan
dikekalkan sepenuhnya. Ia bertujuan pemeliharaan sumber semulajadi tempatan di
samping intergrasi pengurusan dan kawalan alam sekitar. Dianggarkan kawasan seluas
18,437.47 hektar kawasan hutan simpan kekal di sekitar kawasan PBPT Jajahan Tanah
Merah dikekalkan sepenuhnya. Walaubagaimanapun, pengekalan guna tanah hutan
simpan berkenaan adalah berdasarkan kepada kepentingan fungsi.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
337

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Selain daripada kaedah pengekalan, kawasan aktiviti pembangunan fizikal yang dijangka
dapat memberikan kesan yang ketara ke atas sumber berkenaan perlu dipertingkatkan.
Kawasan HSK yang perlu dikekalkan di sekitar PBPT jajahan Tanah Merah adalah:
o
o
o
Hutan Simpan Kekal Jedok
Hutan Simpan Kekal Bukit Akar
Hutan Simpan Kekal Sokor Taku
Cadangan Pengurusan Bersepadu Sumber Tanah Berhutan/Kerajaan
Kawasan tanah berhutan/ kerajaan di sekitar PBPT Jajahan Tanah Merah akan direzabkan
sebagai salah satu kawasan kawalan pembangunan. Selain daripada pembentukan
rezab kawasan hijau, ia juga boleh dijadikan sebagai kawasan kesediaan tanah untuk
pembangunan di Jajahan Tanah Merah menjelang tahun 2020 nanti.
Walaubagaimanapun, pembangunan dan pengurusan tanah hutan secara bersepadu
diperlukan. Keadaan ini bukan sahaja dapat melindungi kawasan-kawasan yang
dianggap terkawal malah ianya dapat memelihara keseimbangan ekologi sekitar
kawasan PBPT Jajahan Tanah Merah. Selain itu, untuk meningkatkan tahap nilai tanah
berhutan yang lebih ekonomi, adalah dicadangkan agar kawasan berkenaan dijalankan
aktiviti tanaman bersepadu. Cadangan tanaman bersepadu ini dijangka dapat
meningkatkan pengeluaran hasil bagi sektor pertanian dan juga perhutanan.
Pengurusan Hutan Simpan Kekal Mengikut Klasifikasi Fungsi
Fungsi-fungsi hutan simpan kekal seluas 18,437.47 hektar di sekitar kawasan PBPT Jajahan
Tanah Merah akan diuruskan secara bersepadu melalui langkah-langkah pemantauan,
pengawasan dan pemuliharaan yang ketat di samping pengurusan aktiviti yang dijangka
dapat memberikan manfaat kepada aspek ekonomi dan alam sekitar. Pertimbangan
keseimbangan ekologi dan kepentingan sumber akan dipantau sepenuhnya oleh pihak
pengurusan yang bertanggungjawab serta perlu mengikut garis panduan dan akta yang
bersesuaian.
a. Pengurusan HSK Fungsi Pengeluaran
Hutan Simpan kekal bagi fungsi pengeluaran kayu akan diuruskan secara bersepadu
bagi operasi pengusahasilan hutan. Segala aktiviti pengusahasilan yang berkait rapat
dengan pengeluaran adalah berasaskan industri pembalakan. Pengusahasilan hutan
terutama operasi pembalakan di kawasan HSK PBPT Jajahan Tanah Merah adalah
mengikut perancangan yang ditetapkan di mana kawasan HSK dibuka untuk
pembalakan adalah tidak melebihi Catuan Tebangan Tahunan (CTT) dan sistem
penebangan perlu mengikut sistem KUP tebangan tahunan. Manakala kawalan
aktiviti pembangunan fizikal seperti pembukaan tanah untuk pembangunan sama
ada untuk tujuan rekreasi dan sebagainya memerlukan kajian lanjutan sepenuhnya
agar aktiviti berkenaan tidak bercanggah dengan pengurusan fungsi sedia ada.
338
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Cadangan Pengekalan Guna Tanah Hutan Simpan Kekal, Jajahan Tanah Merah, 2020
1
2
3
Petunjuk:
Hutan Simpan Kekal
Hutan Tanah Kerajaan
Sempadan CFS Jajahan
Tanah Merah
Sempadan Mukim
Sempadan Jajahan
1.
Mewartakan Hutan Tanah Negeri dalam
koridor sebagai hutan simpan.
2. 2 Kawasan pertanian dicadangkan
diwartakan sebagai hutan simpan bagi
mewujudkan kesinambungan di antara
kompleks hutan sedia ada.
3. Mewartakan ‘shrub land’ dalam koridor
3
sebagai sebahagian daripada kawasan
yang dilindungi.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
339

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Pengurusan Aktiviti Pembalakan dan Sistem Pengoperasian Pengusahasilan Hutan Akan Mengambil Kira
Keperluan Pemeliharaan Sumber dan Keseimbangan Ekologi di Kawasan PBPT Jajahan Tanah Merah.
Selain itu, segala aktiviti pengurusan yang berkaitan dengan HSK fungsi pengeluaran
kayu akan berpandukan kepada garis panduan perhutanan dan Akta Perhutanan
Negara 1984 yang telah dikeluarkan oleh pihak Jabatan Perhutanan Negara dan
Jabatan Perhutanan Negeri Kelantan.
b. Pengurusan HSK Bagi Fungsi Tadahan Air
Kawasan hutan yang terletak di kawasan PBPT iaitu HSK Jedok (Indeks F8-D, F9-B) dan
HSK Bukit Akar (Indeks G9-A) perlu dipelihara dari pembangunan yang dapat
memusnahkan ekologi kawasan tersebut. Ini kerana kawasan hutan simpan ini
merupakan kawasan tadahan air dan ia juga merupakan kawasan sensitif alam
sekitar (KSAS). Hutan simpan di kawasan PBPT ini sesuai untuk aktiviti rekreasi sambil
menikmati ekologi hutan dan sebarang pembangunan berskala besar yang
menjejaskan ekologi hutan adalah dilarang. Aktiviti-aktiviti pengurusan yang
berkenaan dengan HSK fungsi tadahan air akan merujuk kepada garis panduan
pemeliharaan hutan dan Akta Perhutanan Negara 1984.
Integrasi Pengurusan Bersepadu Hutan Simpan Kekal (HSK) dan Kawalan Alam Sekitar
Serta Pemeliharaan Sumber Semula Jadi
Sebagaimana yang telah dikaji sebelum ini, sebahagian besar guna tanah perhutanan di
kawasan PBPT Jajahan Tanah Merah terletak di kawasan tanah tinggi. Oleh yang
demikian, untuk mewujudkan pengurusan yang bersepadu dan lebih menyeluruh,
pengurusan hutan di kawasan tanah tinggi perlu mengikut garis panduan perancangan
yang telah ditetapkan iaitu:
a. Garis Panduan pemeliharaan Topografi Semula Jadi Dalam Perancangan dan
Pembangunan Fizikal Mengikut Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172),
JPBD 15/97
b. Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 (Akta 127)
c. Panduan Mengenali Siri-siri Tanah Di Semenanjung Malaysia, oleh Jabatan Pertanian
Malaysia
d. Akta Perhutanan 1984
340
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Dengan adanya pengurusan dan pemantauan secara bersepadu ini, dijangka keperluan
pengurusan hutan akan menjadi semakin baik dan keperluan pengekalan serta
pemeliharaan sumber semula jadi dapat dipertingkatkan.
Walaubagaimanapun, aspek kawalan bagi gangguan dan ancaman fizikal semasa akan
ditumpukan di sekitar kawasan tanah berhutan/kerajaan yang dijangka dibuka untuk
pembangunan seperti pertanian dan perbandaran. Oleh yang demikian, kerjasama
antara agensi amat diperlukan bagi menangani masalah berkenaan.
Cadangan Mewartakan Kawasan Hutan Tanah Kerajaan Sebagai Kawasan Hutan
Simpan Kekal
Sebahagian kawasan hutan tanah kerajaan yang dizonkan sebagai pertanian, tetapi
berada di dalam jaringan CFS Jajahan Tanah Merah dicadangkan diwartakan sebagai
kawasan hutan simpan kekal. Ini adalah bertujuan bagi mewujudkan kesinambungan
kepada koridor rangkaian hutan simpan kekal khususnya Rangkaian Sekunder 9 (SL9) : HSK
Jeli – HSK Sator – HSK Sokor Taku.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
341

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Cadangan Pengurusan Bersepadu Sumber Tanah Berhutan, Jajahan Tanah Merah, 2020
Cadangan mewartakan hutan tanah kerajaan
kepada kawasan hutan simpan kekal berdasarkan
kepada potensinya yang berada dalam lingkungan
Central Forest Spine Jajahan Tanah Merah.
342
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Pengurusan HSK Mengikut Klasifikasi Fungsi Tadahan Air, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK:
Hutan Pengeluaran
Hutan Tadahan Air
Badan Air
• Pemeliharaan dan pengekalan menjadi
asas utama pengurusan hutan bagi fungsi
hutan tadahan air di Indeks F8-C, F8-D, F9-
B, G9-A.
• Segala urusan dan aktiviti perlu memenuhi
kehendak dan peraturan Akta Perhutanan
Negara 1984.
• Pengurusan bersepadu perlu dilaksanakan
antara pihak Jabatan Perhutanan Negeri
Kelantan.
• Aktiviti yang dibenarkan hanya berkaitan berkaitan
dengan rezab simpanan hutan untuk pembekalan
sumber semula jadi pada masa hadapan.
• Sebarang aktiviti yang tidak berkaitan dengan fungsi
tersebut perlu merujuk kepada Jabatan Perhutanan
Negeri Kelantan dan Pejabat Hutan Jajahan Tanah
Merah Jajahan Barat dan Timur.
• Akta Perhutanan Negara 1984 dan Akta Perlindungan
Hidupan Liar akan dijadikan asas pengawalan dan
pengekalan sepenuhnya.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
343

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Pengurusan HSK Mengikut Klasifikasi Fungsi Hutan Pengeluaran, Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK:
Hutan Pengeluaran
Hutan Tadahan Air
Badan Air
- Sistem pengurusan
bersepadu akan
dilaksanakan dengan
mengambil kira beberapa
pertimbangan asas yang
telah dirancang oleh pihak
pengurusan Jabatan
Perhutanan Negeri Kelantan
- Antara perkara yang perlu
diambil kira adalah :
Bancian hutan sebelum
tebangan
Pelaksanaan EIA bagi
kawasan tebangan yang
melebihi 50 hektar
Bancian tanah-tanih dan
kawasan tapak.
iv.Mempertingkatkan
‘Operasi Sistem
Pengurusan Memilih’
(SMS)
Mengguna pakai ‘Sistem
Catuan Tebangan’
- Integrasi perancangan dan pembangunan
ekonomi berasaskan hutan perlu dipantau bersama
oleh pihak Jabatan Perhutanan yang berkaitan
bersama pihak pentadbiran utama MDTM.
- Kayu balak yang ditebang perlu dikumpulkan
secara berpusat mengikut bancian tebangan.
- Akta 127 (Akta Kualiti Alam Sekeliling, 1974) akan
digunapakai sepenuhnya di dalam mengawal
mutu dan kualiti alam sekitar yang disebabkan
oleh aktiviti tebangan hutan.
- Tebangan hutan di kawasan MDTM perlu wajib
mengambil kira sistem KUP tebangan tahunan yang
ditetapkan oleh pihak Jabatan Perhutanan Negeri
Kelantan
- Aktiviti penebangan bagi kawasan HSK bagi fungsi
pengeluaran kayu perlu pemantauan yang ketat
bagi menjamin keseimbangan alam semula jadi
tidak terjejas secara ketara khususnya di kawasan
pentadbiran MDTM
- Akta kawalan hutan iaitu Akta Perhutanan Negara
1984 akan diguna pakai sepenuhnya di dalam
mengawal aktiviti pengeluaran kayu di kawasan
hutan MDTM.
- Kawalan tebangan perlu mengambil kira aspek
tebangan mengikut lapisan ‘Kanopi’ hutan .
- Lapisan silara utama dan silara menonjol perlu
diberi keutamaan untuk tebangan.
344
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Pengurusan Hutan Bersepadu Bagi Integrasi Kawalan Alam Sekitar dan Pengurusan
Sumber Semulajadi (KSAS) , Jajahan Tanah Merah, 2020
PETUNJUK:
KSAS Tahap 2
KSAS Tahap 3
Luar Kawasan KSAS
Badan Air
Kawasan CFS yang terlibat di
dalam Jajahan Tanah Merah
Jalan Sedia Ada
Rel Keretapi
Sempadan Jajahan
- Perlindungan terhadap spesis flora dan
fauna akan dilaksanakan sepenuhnya di
kawasan hutan yang telah ditetapkan
seperti HSK Sokor Taku
- Kawalan dari segi perundangan akan
mengambil kira Garis Panduan
Pembangunan di Kawasan Tanah Tinggi,
Kementerian Sains, Teknologi dan Alam
Sekitar.
- Aktiviti penebangan perlu meneliti dan
menekankan kepada aspek pemeliharaan
sumber semula jadi dan pengekalan
keadaan ekologi sedia ada.
- Penebangan perlu mematuhi KUP
tebangan tahunan, Jabatan Perhutanan
Negeri Kelantan
- Juga perlu mengambil kira Garis Panduan
Kawalan Hakisan Tanah dan Kelodak di
Malaysia, JAS 1996.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
345

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Pembangunan Perlombongan Jajahan Tanah Merah, 2020
INTIPATI PEMBANGUNAN
Emas
Terdapat satu lombong dengan jumlah pengeluaran 41,279 gram pada tahun 2008
Sumber emas di Jajahan Tanah Merah = 13 sumber dalam kawasan HSK Sokor Taku
Kuari
Jenis batuan yang dikuari = batuan granit dan batu kapur
Bilangan kuari = 2 (hanya satu beroperasi) dengan jumlah pengeluaran 430,000.00 tan
metrik dan nilai pengeluarannya sebanyak RM5,200,000.00
Perlombongan Kuari
Aktiviti perusahaan kuari di Jajahan Tanah Merah lebih menjurus kepada perusahaan
agregat. Yang mana ianya menghasilkan batuan jenis granit dan batu kapur.
Perusahaan agregat di Jajahan Tanah Merah melibatkan beberapa kawasan sumber.
Terdapat dua sumber yang telah dikenalpasti namun hanya satu sahaja yang sedang
beroperasi dan ianya adalah terletak di Daerah Jedok.
Taburan Sumber Kuari di Jajahan Tanah Merah
(Tidak Aktif)
- Lokasi perusahaan kuari di Jedok. Sumber yang dikenalpasti terdapat dua, namun hanya
satu lombong sahaja yang masih aktif dan beroperasi.
- Kawasan perusahaan ini memerlukan pemantauan kerana ia dijangka akan menyebabkan
pencemaran terutama pencemaran udara akibat berpunca daripada debu dan habuk.
346
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Perlombongan Emas
Antara cadangan yang melibatkan pembangunan aktiviti perlombongan emas di
Jajahan Tanah Merah adalah seperti berikut:
Taburan Sumber Emas di Jajahan Tanah Merah (HSK Sokor Taku)
Lapangan Emas Sokor
Perlombongan emas
dilihat sebagai satu
sumber ekonomi
terpenting kepada Negeri
Kelantan dan Jajahan
Tanah Merah.
a. Penggunaan teknologi yang bersesuaian dan lebih efisyen
Aktiviti perlombongan di Jajahan Tanah Merah lebih tertumpu di kawasan Hutan Simpan
Kekal Sokor Taku (Indeks G10-A, G10-C, G11-A, F11-C, G11-B, G10-D). Terdapat hampir 13
sumber kawasan emas di kawasan hutan simpan kekal ini, namun aktiviti perlombongan
emas semasa hanya berlaku di satu kawasan sahaja (Indeks G10-D, G11-B). Tahun 2010
mencatatkan pengeluaran emas pertama di Lapangan Emas Sokor, pengeluaran emas
tersebut bernilai RM400,000.00 (2.975 kg). Lampangan Emas Sokor ini adalah diusahakan
secara usahasama dengan syarikat CNMC Goldmine dari China dan kerajaan negeri
Kelantan.
Kesempatan usahasama ini dilihat mampu untuk menghasilkan lebih banyak pulangan
ekonomi emas kapada kerajaan negeri Kelantan dan khususnya kepada Jajahan tanah
Merah. Teknologi yang digunakan oleh syarikat dari China ini adalah yang terkini dan lebih
efisyen.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
347

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
b. Penawaran insentif baru yang dapat menarik pelabur untuk melabur dalam sektor
perlombongan
Antara insentif yang boleh dicadangkan adalah seperti berikut:
- Pengurangan cukai
- Penyediaan tenaga kerja mahir
- Penawaran kemudahan dan infrastruktur yang baik dan mencukupi
c. Pengurusan kawasan perlombongan perlu diselaraskan di antara pelbagai agensi
Integrasi antara pihak berkuasa yang terlibat dengan kawasan perlombongan, seperti
pihak Jabatan Mineral dan Geosains (JMG), Jabatan Hutan, Jabatan Alam Sekitar dan
sebagainya perlu diselaraskan supaya dapat mengawal dan menyelia kawasan
perlombngan dengan lebih sistematik.
d. Memperketatkan perundangan berkait dengan aktiviti perlombongan
Walaupun prospek perlombongan emas di jajahan Tanah Merah dilihat sesuatu yang
bernilai tinggi, namun perlu ditekankan bahawa kawasan perlombongan ini adalah
terletak di dalam kawasan Hutan Simpan Kekal Sokor Taku. Sehubungan dengan itu,
kawalan dari segi perundangan perlu diperketatkan. Hanya aktiviti yang berkait dengan
perlombongan sahaja akan dibenarkan, sebarang aktiviti yang boleh mendatangkan
kerosakan kepada ekosistem kawasan hutan simpan kekal ini perlu dikawal. Antara akta
yang digunapakai adalah Enakmen Mineral 2001 Peraturan-peraturan Mineral 2003.
Enakmen ini perlu dikuatkuasa dengan lebih efektif dan telus bagi menghalang daripada
berlakunya sebarang implikasi negatif akibat daripada aktiviti perlombongan emas ini.
Berikut merupakan antara kesan yang boleh berlaku akibat daripada aktiviti
perlombongan emas. Kesan-kesan ini perlu dikawal dan diselia secara
bertanggungjawab oleh pihak terlibat.
Kesan Kepada Alam Sekitar
Terdapat beberapa perkara di dalam aktiviti perlombongan emas yang dikenalpasti mampu
memberi kesan kepada pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dengan
aktiviti ini. Antaranya adalah penggunaan cyanide, bahan kimia ini digunakan di dalam
proses membersihkan bijih tahap rendah kepada emas yang lebih berkualiti.
Antara kesan cyanide yang dikhuatiri boleh menjejaskan persekitaran adalah seperti berikut:
- Air buangan (waste water) selepas proses pembersihan bijih yang dilepaskan keluar dari
kawasan lombong ke kawasan sekitar. Air buangan ini perlu diselia dengan teliti supaya ia
tidak sampai ke kawasan petempatan kerana ianya mengandungi bahan kimia yang
berbahaya yang mampu memberi kesan kesihatan kepada manusia dan juga habitat
lain.
- Penggunaan cyanide dalam aktiviti perlombongan boleh menghasilkan hydrogen
cyanide ke ruang udara terbuka. Gas hydrogen cyanide ini mampu memberi kesan
kepada hidupan terutamanya kepada manusia sekiranya terdedah kepada gas ini.
348
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020

Proses degradasi cyanide
Sumber: http://www.anotherview.co.nz/text/cyanide.html
- Selain dari itu, pengendali bahan ini yang berhubung secara langsung terutama
pelombong berisiko besar untuk terdedah kepada bahan cemar ini. Sebagai langkah
pencegahan dicadangkan penggunaan kaedah dan bahan lain, antaranya adalah
seperti karbon dalam pulp, proses Merrill-Crowe, elektrowining dan resin dalam pulp.
Kesan Kepada Ekonomi
Antara kesan atau sumbangan yang mampu dijana oleh aktiviti perlombongan kepada
ekonomi kawasan kajian adalah seperti berikut:
- Menyumbang kepada pendapatan jajahan hasil daripada eksport hasil perlombongan –
emas setakat tahun 2009 menyumbang RM 30 juta.
- Membuka peluang pekerjaan kepada penduduk dalam pelbagai bidang seperti
jurutera.
- Menggalakkan pemindahan teknologi dan kepakaran – menggalakkan perkembangan
R&D.
- Meningkatkan keupayaan modal – hasil eksport perlombongan.
Kesan Kepada Sosial
Kesan sosial yang dijangka timbul ekoran daripada aktiviti perlombongan adalah seperti
berikut:
- Mewujudkan kawasan petempatan yang berkembang menjadi pekan atau bandar -
petempatan ini mati setelah hasil lombong tiada.
- Wujudnya rangkaian sistem pengangkutan seperti jalanraya, jalan keretapi, pelabuhan
dan lapangan terbang.
Aktiviti perlombongan mampu menghasilkan kesan-kesan yang buruk seperti yang telah
diterangkan di bahagian sebelum ini, namun tidak dinafikan ia turut mampu menjana sumber
pendapatan yang tinggi kepada kawasan kajian.
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020
349

(BAHAGIAN A : HALA TUJU PEMBANGUNAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020)
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
Cadangan Pengurusan Aktiviti Perlombongan Emas dan Kuari, Jajahan Tanah Merah, 2020
Lapangan Emas Sokor
PETUNJUK:
Kuari
Emas
Nota: TA – Lombong Tidak Aktif
Pemantauan berterusan kepada aktiviti yang berkait dengan perlombongan dan kuari
Kawalan ke atas pengeluaran sumber emas supaya tidak kehabisan
Menaiktaraf kemudahan infrastruktur seperti jalan raya bagi memudahkan operasi
perlombongan.
350
PEMELIHARAAN SUMBERJAYA DAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR
JILID 1 : PERNYATAAN BERTULIS
RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN TANAH MERAH, 2020