2444_argia

TERMOMETROAEUSKAL PRESOAK ETA SALBUESPEN LEGEDIAMendekua gaurdainoekarri duen espetxe politikaGaur egun 375 bat preso politiko dira Espainiako 40 espetxetan –beste 97 Frantzian. 25espetxetan–. Garai batean birgizarteratze bideetarako ez zen behar ETArengandik urrutiratzeabaino askoz gehiago. Azken hamarkadan baldintzak asko gogortu dira. ETAk bere jardunauztean, PPk espetxe politika mendekua eta bake prozesua baldintzatzeko tresna bilakatu ditu.| XABIER LETONA |MARISOL RAMIREZ/ ARGAZKI PRESSLIZARRA-GARAZIKO su-etenarenondoren, 2000, 2001 eta 2002..urteetan ETAk 43 pertsona hilzituen. Estatuaren erantzuna ereez zen txantxetakoa izan eta ezkerabertzalearen aurkako legez kanporatzeezgain, euskal preso politikoenaurkako jarrera biziki gogortuzuen, bereziki 2003an egindakolege aldaketen ondorioz. JoseMaría Michavila orduko Justiziaministroak (PP), horrela azalduzuen: “Tresna erabakigarria izangoda terrorismoarekin amaitzeko etabiktimekiko justizia ekarriko du,Konstituzioa eta Legea tinkotasunezeta bidezidorrik gabe erabiltzeabaita ETArekin amaitzekobiderik motzena”.Ondarroan preso gaixoen alde iragan maiatzean egindako manifestazioa.Egia esan, Espainiako gobernuaaspalditik ari zen lege erreformekinespetxe politika gogortzen. Hirumugimendu handitan gauzatu zirenaldaketak 90eko hamarkadaren erditikaurrera. 1996an egindako espetxearaudiaren erreformak orduraarteko zigorren arintzea gogortuzuen eta 2003an, bi erreforma esanguratsuegin ziren: batetik, ZigorKodearen erreforma zigorrakgogortzeko eta, bestetik, auzitegiekespetxe zigorrak kontrolatzeko sistemazentralizatua finkatu zen.Ordura arte, espetxe zigorren jarraipenaespetxea zegoen lurralde auzitegietatikegiten zen eta 2003tikaurrera, euskal presoen jarraipenaMadrilen zentralizatuko zen EspetxeZaintzarako Auzitegi Zentralasortuta. Auzitegi Nazionalaren gisakoa,baina espetxe zigorren zaintzarako.30 urtetik 40 urtera2003ko aldaketa garrantzitsuenaespetxe zigorrak gogortzearena izanzen, ordura arteko 30 urteko gehienezkoespetxe zigorra 40 urtera handituzen, euskal presoen kasuanaskotan osorik bete beharrekoa,hauetako askok 80 urtetik gorakoespetxe zigorra zutelako. Edozeinespetxe onura izateko egin beharrekozigorraren urte kontaketan, presohauen zigor osoa kontuan hartzeazehaztu zen. Hau da, preso batek 10,15, 30 eta 40 urteko lau zigor izanda,105 urteko zigorra batuko luke guztiraeta zigorraren edozelako arintzealortzeko kopuru oso horretatik abiatubeharko litzateke, horrela espetxeonuretara iristea ezinezkoa eginez.Ordura arte, preso batek 30 urtekozigorra bazuen eta erredentzio edoluditzeen bidez 10 urte arintzea lortzenbazuen, 30 horietatik kendu eta20 urte eginda kalera ateratzen zen.Lege berriarekin, 105 urte zituen presoak10 kenduko lituzke eta zigorra95ean geratuko litzaioke oraindik.Lege erreformak berak argi azaltzenzuen bere espiritu: “Arau honekin,100, 200 edo 300 urteko balizko zigorrenaurrean, gaizkileak praktikanbere osotasunean eta eraginkortasunezbeteko du zigorraren gehienekomuga”. 40 urteko zigorra bizitza osorakozigorra bihurtzen zen praktikan.44 2015EKO URTARRILAREN 4A