13.07.2015 Views

socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

socialuri usafrTxoebis eTnikuri aspeqtebi polieTnikur sazogadoebaSi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mogvianebiT gaCnda istoriul-geografiuli termini`zemo qarTli” _ mesxeTis aRsaniSnavad (qse, 3, 1978).Zv. w. III s. dasawyisSi qarTlis hegemonobiTCamoyalibda adreklasobrivi saxelmwifo (centriT_mcxeTa). qarTlis (iberiis) samefos politikuri daeTnokulturuli difuzia SeimCneva kavkasiis mTianeTSi,kolxeTis aRmosavleT provinciebSi, albaneTisdasavleT mxareebSi. Sua saukuneebSi feodalururTierTobaTa ganviTarebasTan erTad kidev ufrogaizarda qarTlis kulturuli da politikurigavlena momijnave da ufro daSorebul regionebze.gaCnda axali istoriuli kategoria `saqarTvelo”.d. musxeliSvili adre gamoTqmul mosazrebaTagaTvaliswinebiT (iv. javaxiSvili, s. janaSia, n. berZeniSvili,g. meliqiSvili), qarTuli werilobiTiwyaroebis, toponimiis, materialuri kulturisZeglebis analizis safuZvelze... daaskvnis, rom`istoriul termins `qarTveli” (mx. r.), ~qarTvelni”(mr. r) hqonda samgvari mniSvneloba: 1. uZvelesiviwro<strong>eTnikuri</strong> _ qarTlis, saqarTvelos Suagulismkvidri; 2. momdevno eTnopolitikuri mniSvneloba_ZiriTadi macxovrebeli aRmosavlur-qarTuli, adreklasobriviqarTlis (iberiis) samefoSi; 3. X saukuneSidamowmebuli kulturul-politikuri mniSvneloba,roca `qarTvelad” iwodeba yvela, vinc <strong>eTnikuri</strong>warmomavlobis miuxedavad, aRiarebda qarTul qristianulmarTlmadideblur rwmenas, organulad iyonaziarebi qarTul feodalur urTierTobebs daiRvwoda gaerTianebuli feodaluri saqarTvelossamefos kulturulsa Tu politikur sarbielze.faqtobrivad es saerTo-erovnuli mniSvneloba amterminma dRevandlamde Semoinaxa (musxeliSvili, 1993;berZeniSvili, 2005.: 415-416).`qarTlis” teritoriis garkveul nawilebadgamoyofaSi, gansazRvraSi didi mniSvneloba eniWebamd. mtkvars. ~qveynis ZiriTadi ZarRvi _ mtkvris xeoba_SW _NmimarTulebisaa, xolo misi Senakadebi TiTqmisperpendikularulad uerTdebian mas orive mxridan_marjvena mxris Senakadebi ufro grZeli mdinareebiada gacilebiT wyaluxvi, vidre marcxena” _ wersd. berZeniSvili (berZeniSvili, 1995: 7).istoriuli qarTli geografiuli mdebareobisada umTavresi mdinaris _ mtkvrisa da misi Senakadebisauzis mixedviT danawilebuli iyo zemo, Sua da qvemoqarTlad (gvasalia, 1983: 22; qcx, I, 1955: 24). s. janaSiaaRniSnavs, rom qarTlis dayofaze sruli cnobebiar gvaqvs, magram qarTlis erTi Semadgeneli nawilTagani_ Sida (Sina) qarTli mkafiod aris gansazRvrulileonti mrovelis mier, avtori Crd. sazRvars araRniSnavs, radgan igi gulisxmobs erTiani qarTlisCrd. sazRvars _ kavkasions. dasavleTi sazRvrisxazad suramis qedia nagulisxmevi, romelsac maSin,sxvadasxva nawilSi, Rado da lixi ewodeboda. dasavleTisxazze miuTiTebs tasiskari, romelic borjomisxeobaSi mdebare punqtia, samxreTis sazRvrad naCvenebiafaravnis tba, aRmosavleTis sasazRvro xazimdinare aragvze da Tbilisze gadioda `Sida (Sina)”qarTls emTxveva `zena soflis” cnebis geografiulimniSvneloba. termini `sofeli” ufro adrindelia _igi gvxvdeba Zvel wyaroebSi, xolo qarTuli feodalizmisklasikur xanaSi igi sruliad qreba da XIs-Si mas cvlis termini `qveyana~, rac s. janaSiassityvebiT, ~damajereblad aCvena iv. javaxiSvilma”(janaSia, 1952: 284-289).vaxuSti bagrationis rukebze (XVIII s. I naxevari)qvemo qarTlis Semdegi mxareebia naCvenebi: algeTi,dbanis xevi, TrialeTi, skvireTi, taSiri, somxiTi, qciisxrami, zurtaketi (yara-bulaxi), yaiyuli (aboci), yaraia,berduji, romlis SemadgenlobaSi iyo lore dabambaki. rac Seexeba loWinis xevis midamoebs,28 29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!