14.12.2012 Views

Similar

Similar

Similar

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

# 9<br />

Temebs uZRveba eqimi-nevropaTologi nana tatiSvili<br />

medicinis mecnierebaTa doqtori, profesori<br />

Zilis problemebi bavSvebSi<br />

CabJireba<br />

febriluri gulyra<br />

Tavis travma<br />

baqteriuli meningiti


Zilis problemebi bavSvebSi<br />

2<br />

Zilis problemebis<br />

prevencia bavSvebSi<br />

rogor SevecadoT Zilis<br />

problemebis mowesrigebas<br />

bavSvebSi?<br />

praqtikulad yvela mSoblis survilia,<br />

rom misi bavSvis Zili Ramis periodSi iyos<br />

mSvidi da TviTonac, Sesabamisad, moaxerxos<br />

dasveneba. Tumca, axalSobilis Zilis dro<br />

SezRudulia. kvebis gareSe igi mxolod 4-<br />

5 saaTs Zlebs. xelovnur kvebaze myofi 2<br />

Tvis asakis bavSvebis mxolod 50%-s SeuZlia<br />

Zili mTeli Rame. 4 TvisTvis _ TiTqmis yvela<br />

maTgani iZens am unars, xolo bunebrivi<br />

kvebisas, Zili mTeli Rame SesaZlebelia 5<br />

Tvidan. Zilis normaluri Cvevebis Camoyalibeba<br />

zogjer ver xerxdeba specialuri<br />

gegmis gareSe.<br />

Tu Tqven gsurT, rom Tqveni<br />

bavSvi mieCvios mSvid Zils,<br />

mTeli Rame, Tavis sawolSi,<br />

unda gaiTvaliswinoT Semdegi<br />

rekomendaciebi:<br />

axalSobili<br />

moaTavseT bavSvi sawolSi, roca SeatyobT,<br />

rom eZineba, magram jer kidev fxizlobs.<br />

es safexuri Zalian mniSvnelovania. amis<br />

ga reSe sxva prevenciuli qmedebebi usafuZvloa.<br />

Zilis win misi bolo mogoneba<br />

unda iyos sawoli, romelSic iZinebs<br />

da ara Tqven an kvebis procesi. bavSvma<br />

unda iswavlos daZineba Tqvens gareSe. nu<br />

elodebiT, rom igi dawolisTanave daiZinebs.<br />

xSirad amas 20 wuTic ki sWirdeba.<br />

Tu igi tiris, daarwieT da moefereT, magram,<br />

roca damSviddeba, SeecadeT manamde<br />

moaTavsoT sawolSi, sanam CaiZinebs. aseve<br />

moeqeciT droze adre gamoRviZebul bavSvsac.<br />

amgvarad Tqveni bavSvi iswavlis Zilis<br />

Sebrunebas. nu daexmarebiT mas, Tu es<br />

ar aris saWiro.<br />

atirebuli bavSvi aiyvaneT xelSi da moefereT.<br />

tirilis dros mas yovelTvis miaqcieT<br />

yuradReba. xSirad sakmarisia nazi darweva<br />

da mofereba. 3-4-Tvis ganmavlobaSi bavSvis<br />

ganebivrebis riski ar arsebobs. mieciT<br />

Tqvens bavSvs saSualeba, rom Tvinon ipo-<br />

vos misTvis komfortuli poza sawolSi.<br />

nu daaZinebT Tqvens bavSvs dRis ganmavlobaSi<br />

gadabmulad 3 sT-ze met xans. SeecadeT<br />

nazad gaaRviZoT igi da gaarToT. amgvarad<br />

yvelaze xangrZlivi Zilis periodi iqneba<br />

RamiT.<br />

dRis ganmavlobaSi, kvebidan kvebamde gaakeTeT<br />

sul mcire 2 saaTiani intervali.<br />

ufro xSiri kvebis SemTxvevaSi Ramis ganmavlobaSi<br />

bavSvi ufro xSirad gaiRviZebs.<br />

unda gvaxsovdes, rom tirili bavSvisaTvis<br />

aris komunikaciis erTaderTi saSualeba da<br />

yovelTvis ar miuTiTebs SimSilze. am dros<br />

igi SeiZleba ubralod daRlilia, mowyenilia,<br />

martoa an cxela. tirilis dros aiyvaneT<br />

bavSvi, an CaawvineT loginSi. nu gaxdiT<br />

kvebas damawynarebel saSualebad. kvebidan<br />

kvebamde sul mcire 4-5jer mainc SeecadeT<br />

daawynaroT bavSvi kvebis gareSe. nu miaCvevT<br />

bavSvs, rom xelSi ayvana da kveba erTi<br />

da igivea.<br />

SeecadeT, rom Sua Ramis kveba iyos mokle<br />

da mosawyeni: nu aanTebT sinaTles, nu daelaparakebiT<br />

bavSvs, nu daarwevT. aWameT<br />

swrafad da Cumad. dRe ki SegiZliaT kvebis<br />

procesi gaxadoT SedarebiT xalisiani.<br />

Rame nu gaaRviZebT bavSvs pampersis gamosacvlelad.<br />

gamonaklisia SemTxvevebi,<br />

roca igi kuWSia gasuli, an Tqven mkurnalobT<br />

gamonayars. pampersis gamocvlis aucileblobis<br />

SemTxvevaSi, gaakeTeT es rac<br />

SeiZleba wynarad da gamoiyeneT dabali<br />

sinaTle.<br />

umjobesia, bavSvi Tavidanve mieCvios Tavis<br />

sawols. amitom nu daawvenT mas Tqvens<br />

loginSi. Tu bavSvi mieCvia TqvenTan Zils,<br />

Semdgomi gadaCveva sakmaod rTuli iqneba.<br />

pirveli 2-3 Tve SegiZliaT bavSvis sawoli<br />

Tqveni loginis gverdiT moaTavsoT.<br />

dRis ganmavlobaSi kvebis reJimi aawyveT<br />

ise, rom bolo kveba daemTxves Tqveni daZinebis<br />

periods. SeecadeT, rom bolo kvebamde<br />

bavSvs eRviZos 2 saaTi. daaZineT igi<br />

erTsa da imave dros, vinaidan es exmareba<br />

mas Zilis swori Cvevebis CamoyalibebaSi.<br />

2 Tvidan<br />

gadaitaneT Tqveni bavSvis sawoli sxva<br />

oTaxSi. 3 Tvis bavSvs ukve calke unda eZinos.<br />

Tu es SeuZlebelia, moaTavseT logini


ise, rom bavSvi gamoRviZebisas Tqven ver<br />

gxedavdeT.<br />

SeecadeT SeamciroT Sua Ramis kvebis<br />

ra o denoba. 2 Tvis bavSvi Ramis ganmavlobaSi<br />

erTxel an orjer unda ikvebebodes.<br />

nu gaaRviZebT bavSvs kvebisaTvis. Tu igi<br />

TavisiT gaiRviZebs, SeecadeT daawynaroT<br />

kvebis gareSe.<br />

4 Tvidan<br />

SeecadeT aRar misceT bavSvs Ramis 2 saaTiani<br />

kveba. 4 Tvis xelovnur kvebaze myofi bavSvi<br />

dReSi oTxjer unda iRebdes sakvebs,<br />

bunebrivi kvebisas ki 5-6jer. Tu 6 Tvis<br />

bavSvi Ramis kvebas ar gadaeCvia, SemdegSi<br />

amis gakeTeba ufro garTuldeba. sasurvelia,<br />

bolo kveba man miiRos 22-23 saaTis-<br />

Tvis. Tu bavSvi tiris Rame, moefereT da<br />

SeecadeT daawynaroT igi kvebis gareSe.<br />

nu miscemT bavSvs imis saSualebas, rom<br />

xelSi daikavos Tavisi boTli an hqondes is<br />

sawolSi. bavSvma unda ifiqros, rom boTli<br />

mSoblebs ekuTvnis. boTli sawolSi xSirad<br />

xdeba tirilis mizezi, radgan bavSvi<br />

Ramis ganmavlobaSi cdilobs moZebnos igi<br />

da tiris roca ver naxulobs, an poulobs<br />

cariels.<br />

Sua Ramis kontaqtebi gaxadeT rac SeiZleba<br />

mokle da mosawyeni. Ramis ganmavlobaSi<br />

yvela bavSvi iRviZebs, maT unda iswavlon<br />

Zilis Sebruneba. Tu bavSvi agrZelebs tirils<br />

ramdenime wuTis ganmavlobaSi, miaki-<br />

TxeT mas, magram ar aunToT Suqi, ar eTamaSoT<br />

da ar aiyvanoT xelSi. Tu bavSvi 10<br />

wuTze met xans tiris, daamSvideT igi da<br />

darCiT masTan, sanam ar daiZinebs.<br />

6 Tvidan<br />

SeurCieT bavSvs rbili, sasiamovno saTamaSo,<br />

romelic SesaZloa dautovoT sawol-<br />

Si daZinebisas. vinaidan 6 Tvis bavSvs ukve<br />

aRar moswons mSoblebisagan damoukideblad<br />

wola, Rame gamoRviZebisas saTamaSo<br />

daexmareba mas, rom usafrTxod igrZnos<br />

Tavi.<br />

bavSvs xSirad eSinia daxuruli sivrcis,<br />

gansakuTrebiT maSin, roca ar aris darwmunebuli,<br />

rom mSobeli masTan axlosaa.<br />

amitom SegiZliaT bavSvis oTaxis kari datovoT<br />

Ria.<br />

SeSinebuli bavSvi dRis ganmavlobaSi Se-<br />

3<br />

darebiT xSirad aiyvaneT xelSi da daamSvideT.<br />

es Seamcirebs Ramis SiSebs. SuaRamis<br />

SiSebis dros, rac SeiZleba swrafad daamSvideT<br />

bavSvi. maqsimalurad Seamokled Ramis<br />

kontaqtebi. Tu bavSvi ar mSviddeba da<br />

tiris, darCiT mis oTaxSi sanam ar dawynardeba<br />

an ar daiZinebs. bavSvi ar amoiyvanoT<br />

sawolidan, ar aanToT sinaTle da ar elaparakoT.<br />

dajeqiT bavSvis sawolis gverdiT<br />

da daadeT xeli. amgvarad Tqven SeZlebT<br />

gaRizianebuli bavSvis damSvidebas.<br />

1 wlisTvis<br />

bavSvis daZinebis rituali, romlis Camoyalibebaze<br />

pirvelive Tveebidan iwyebT<br />

zrunvas, gaxadeT rac SeiZleba sasiamovno<br />

da prognozirebadi, aucilebelia nacnobi<br />

moqmedebebis (dabana, gamocvla, zRapris<br />

moyola, mofereba) arseboba, romelSic<br />

orive mSobeli monawileobs. rituali daamTavreT<br />

bavSvis daZinebamde.<br />

SeecadeT, rom bavSvi Ramis ganmavlobaSi<br />

ar adges sawolidan.<br />

bavSvebs xSirad ar undaT daZineba da<br />

uars amboben dawolaze. nu miaqcevT yuradRebas<br />

mis protests. bavSvma unda gai-<br />

Tavisos, rom saZinebeli oTaxis datoveba<br />

ar SeiZleba. Tu igi cdilobs adgomas,<br />

daabruneT sawolSi ise, rom ar daelaparakoT.<br />

amgvarad bavSvs miaCvevT droze<br />

daZinebas.<br />

Tu bavSvs aqvs Ramis SiSebi an cudi sizmrebi,<br />

yovelTvis gamoexmaureT da daamSvideT<br />

igi. Tu es xSiri movlenaa, SeecadeT<br />

gaarkvioT mizezi.<br />

Zilis optimaluri xangrZlivoba yvelas-<br />

Tvis individualuria. dRis Zili mniSvnelovania,<br />

magram is 2 sT-ze xangrZlivi ar<br />

unda iyos. dRis Zils bavSvi wyvets 18-24<br />

Tvis asakSi, SuadRis Zils ki 3 - 6 wlis<br />

asakSi.<br />

anoqsiuri paroqsizmebi<br />

ra aris anoqsiuri paroqsizmi?<br />

(CabJireba).<br />

anoqsiuri paroqsizmebi ZiriTadad iwyeba<br />

6 Tvidan - 2 wlamde asakSi da wydeba 4-5<br />

wlisaTvis. Tqvenma bavSvma SeiZleba sun-<br />

Tqva Seikavos tirilis dros, roca raimes<br />

Zilis problemebi bavSvebSi


CabJireba<br />

4<br />

itkens, gaRiziandeba, gabrazdeba, an ubralod<br />

SeSindeba.<br />

anoqsiuri paroqsizmebi sicocxlisaTvis<br />

ar aris saSiSi. maT ar SeuZliaT raime seriozuli<br />

ziani miayenon bavSvis janmrTelobas.<br />

anoqsiuri Setevis dros:<br />

erTi-ori wamotirebis Semdeg Tqvenma bavSvma<br />

SeiZleba ara marto Seikavos sunTqva,<br />

aramed ganuviTardes silurje tuCebis irgvliv<br />

da Semdgom dakargos goneba. gonebis<br />

kargvis momentSi SesaZloa adgili hqondes<br />

kidurebis daWimvas. bavSvi gaagrZelebs<br />

sunTqvas Cveulebriv da gaxdeba absoliturad<br />

adeqvaturi 1 wuTze nakleb periodSi.<br />

adamianebs aqvT refleqsi, romelic aiZulebs<br />

maT CaisunTqon sunTqvis Sekavebis Semdeg.<br />

zogierT bavSvSi am refleqsis CarTva<br />

aris gaZnelebuli, ris gamoc xdeba gonebis<br />

kargva amosunTqvamde.<br />

rogor movuaroT aseT bavSvebs?<br />

mkurnaloba anoqsiuri paroqsizmis<br />

dros:<br />

es Setevebi uvnebelia da TavisiT wydeba.<br />

Setevis dros bavSvi unda iyos horizontalur<br />

mdgomareobaSi. aseTi poza xels uwyobs<br />

sisxlis Warb midinebas tvinisaken, rac bavSvis<br />

kunTebs zedmeti biZgebisagan icavs. daafineT<br />

civi, sveli safeni Sublze sunTqvis<br />

ganaxlebamde, ar daiwyoT reanimaciuli RonisZiebebi<br />

da nu mimarTavT saswrafos, radgan<br />

es ubralod ar aris saWiro.<br />

mkurnaloba anoqsiuri paroqsizmis<br />

Semdeg:<br />

moexvieT, daawynareT bavSvi da Semdeg<br />

gaagrZeleT Cveuli saqmianoba. msubuqad<br />

SexedeT am yvelafers. Tu bavSvs aqvs qcevis<br />

darRveva da iwyebs gauwonasworebel<br />

qmedebebs Tavisi survilis Tu kaprizis<br />

dakmayofilebis mizniT, nu miscemT amis<br />

saSualebas anoqsiuri paroqsizmis ganviTarebis<br />

SiSiT.<br />

gamoiZaxe eqimi Tu:<br />

• anoqsiuri paroqsizmi 1-ze metia kviraSi,<br />

• paroqsizmTa tipi cvalebadia,<br />

• gagiCndaT sxva, damatebiTi kiTxvebi.<br />

febriluri gulyra<br />

ra aris febriluri gulyra?<br />

febriluri gulyra Cvilebsa da patara<br />

asakis bavSvebSi viTardeba sicxis fonze.<br />

febriluri gulyris dros bavSvi xSirad<br />

kargavs gonebas da aReniSneba kidurebis<br />

kankali sxeulis orive mxares. ufro iSviaTad<br />

viTardeba SekrTomebi sxeulis<br />

mxolod erT nawilSi, magaliTad xelSi an<br />

fexSi, an sxeulis mxolod marcxena an marjvena<br />

mxares. Setevis dros zogjer adgili<br />

aqvs kidurTa tonur daWimvas. febrilur<br />

gulyraTa umravlesoba grZeldeba 1 an 2<br />

wuTis ganmavlobaSi, Tumca gulyris xangr-<br />

Zlivoba SesaZloa ramodenime wamidan Txu-<br />

Tmet wuTamde da metic ki iyos.<br />

febriluri gulyris dros, umravles SemTxvevaSi,<br />

bavSvis temperatura ukana tan-<br />

Si aRemateba 38°-s. febrilur gulyraTa<br />

umravlesoba viTardeba cxelebis pirvelsave<br />

dRes. bavSvebi, romlebsac emarTebaT<br />

febriluri gulyrebi ar iTvlebian epilefsiiT<br />

daavadebulebad. epilefsias axasia-<br />

Tebs usicxod ganviTarebuli ganmeorebadi<br />

epilefsiuri Setevebi.<br />

ramdenad xSiria febriluri<br />

gulyrebi?<br />

daaxloebiT 25 bavSvidan _ erTs anamnezSi<br />

aReniSneba febriluri gulyris erTi<br />

epizodi mainc, xolo am bavSvTa erT mesamedze<br />

mets gulyra uviTardeba ganmeorebiT,<br />

febriluri gulyrebis asakis gadalaxvamde.<br />

febriluri gulyrebi Cveulebriv<br />

viTardeba 6 Tvidan 5 wlamde asakis bavSvebSi.<br />

gulyraTa sixSire yvelaze maRalia<br />

erTi wlis asakisaTvis, SedarebiT dabali<br />

_ 6 Tvemde da 3 wlis Semdeg. rac ufro<br />

didia bavSvi febriluri gulyris pirveli<br />

epizodis ganviTarebisas, miT naklebia<br />

gulyris ganmeorebis Sansi.


a uwyobs xels morecidive<br />

(ganmeorebadi) febriluri<br />

gulyrebis ganviTarebas?<br />

cnobilia ramodenime faqtori, romelic<br />

mniSvelovnad zrdis febriluri gulyris<br />

ganmeorebis Sanss:<br />

• pirveli febriluri gulyris ganviTareba<br />

15 Tveze nakleb asakSi,<br />

• cxelebis xSiri epizodebi,<br />

• febriluri gulyrebis arseboba ojaxis<br />

wevrebSi,<br />

• gulyris ganviTardeba dabali temperaturis<br />

fonze an sicxis awevidan Zlier<br />

swrafad.<br />

aris Tu ara saSiSi febriluri<br />

gulyra?<br />

miuxedavad imisa, rom febriluri<br />

gulyra Zlier aSinebs mSoblebs, maTi<br />

umravlesoba ar aris saSiSi. gulyris<br />

dros, bavSvis daSavebis riski _ dacemis an<br />

pirSi arsebuli sakvebisa Tu nerwyvis gadacdenis<br />

gamo _ Zlier dabalia. Sesabamisi<br />

RonisZiebebis gatarebiT savsebiT SesaZlebelia<br />

am saSiSroebebis Tavidan acileba. ar<br />

arsebobs sarwmuno monacemebi imis Sesaxeb,<br />

rom febriluri gulyra azianebs Tavis<br />

tvins. mTeli rigi gamokvlevebiT dasturdeba,<br />

rom febriluri gulyrebis mqone bavSvTa<br />

moswreba skolaSi aris normaluri.<br />

maTi inteleqtualuri testebis Sedegebi<br />

praqtikulad ar gansxvavdeba maTi da-Zmebis<br />

Sesabamisi monacemebisagan, romelTac<br />

arasdros hqoniaT febriluri gulyra. xangrZlivi<br />

(1 sT da meti) gulyris drosac ki<br />

bavSvis gamojanmrTeleba srulia.<br />

im bavSvTa 95-98%-s, romlebsac emar-<br />

TebaT febriluri gulyra, SemdgomSi ar<br />

uviTardeba daavadeba epilefsia. Tumca,<br />

am kategoriis bavSvebis garkveul nawils<br />

mainc aqvs epilefsiis ganviTarebis riski.<br />

maT ricxvs ganekuTvnebian :<br />

• bavSvebi gaxangrZlivebuli gulyrebiT<br />

• ganmeorebadi gulyrebi 24 saaTis ganmavlobaSi<br />

• krunCxviTi SekrTomebis arseboba mxolod<br />

sxeulis nawilSi<br />

• bavSvebi cerebruli dambliT<br />

5<br />

• bavSvebi ganviTarebis SeferxebiT an sxva<br />

nevrologiuri darRvevebiT.<br />

Tu bavSvs ar aReniSneba zemoT CamoTvlili<br />

faqtorebidan arc erTi, epilefsiis<br />

ganviTarebis riski febrilur gulyraTa<br />

Semdgom ar aRemateba 1%-s.<br />

ra unda gavakeToT febriluri<br />

gulyris dros?<br />

mSobelma unda SeinarCunos simSvide da<br />

yuradRebiT daakvirdes gulyris mimdinareobas.<br />

travmis Tavidan asacileblad, bavSvi<br />

unda movaTavsoT usafrTxo adgilas,<br />

miwaze an iatakze. krunCxvis dros mizan-<br />

Sewonili ar aris bavSvis xelSi daWera.<br />

gadacdenis Tavidan asacileblad bavSvi<br />

unda gadavabrunoT gverdze an davawvinoT<br />

mucelze. Tu bavSvs am momentisaTvis pirSi<br />

aqvs raime nivTi an sakvebi, Tu es SesaZlebelia,<br />

frTxilad unda gamousufTavdes<br />

piris Rru. krunCxvis dros ar aris mizan-<br />

Sewonili bavSvisaTvis pirSi raime sagnis<br />

Cadeba, is SesaZloa gatydes da sasunTqi<br />

gzebis daxSoba gamoiwvios. Tu gulyra 10<br />

wT-ze met xans gagrZelda, aucilebelia<br />

bavSvis dauyovnebeli gadayvana uaxloes<br />

samedicino dawesebulebaSi Semdgomi mkurnalobisaTvis.<br />

gulyris CamTavrebis Semdgom<br />

saWiroa bavSvis miyvana eqimTan sicxis<br />

gamomwvevi mizezis dasadgenad. es gansaku-<br />

TrebiT mniSvnelovania, Tu bavSvs aReniSneba<br />

kisris kunTebis daWimuloba, gamoxatuli<br />

Zilianoba an xSiri Rebineba.<br />

rogor xdeba febrilur gulyraTa<br />

diagnostireba da mkurnaloba?<br />

febriluri gulyris diagnozis dasmamde<br />

eqimi unda darwmundes, rom gulyra ar<br />

aris gamowveuli raime sxva mizeziT. magaliTad<br />

Tu gaCnda eWvi, rom bavSvs aqvs<br />

meningiti, aucilebelia gakeTdes lumbaluri<br />

punqcia da Tavzurgtvinis siTxis<br />

analizi. Tu bavSvs aqvs Zlieri faRaraTi<br />

da Rebineba, gulyra SesaZloa ganpirobebuli<br />

iyos gauwyloebiT. infeqciis mizezis<br />

dasadgenad aseve saWiroa sisxlisa da Sardis<br />

analizis gakeTeba.<br />

febriluri gulyris dros bavSvis hospitalizacia<br />

xSirad ar aris aucilebeli.<br />

dakvirvebis mizniT, bavSvis saavadmyofoSi<br />

moTavseba rekomendirebulia im SemTxve-<br />

febriluri gulyra


Tavis travma<br />

6<br />

vaSi, Tu gulyra aris gaxangrZlivebuli,<br />

mas Tan axlavs seriozuli infeqciisaTvis<br />

damaxasiaTebeli niSnebi, an ver xerxdeba<br />

infeqciis wyaros dadgena,<br />

rogor movaxdinoT febrilur<br />

gulyraTa prevencia?<br />

Tu bavSvs aqvs sicxe mSoblebma unda gamoiyenon<br />

sicxis damwevi saSualebebi, rogoricaa<br />

acetaminofeni an ibuprofeni. Tumca<br />

arsebobs mTeli rigi kvlevebi, romelTa<br />

mixedviTac am RonisZiebiT gulyris ganvi-<br />

Tarebis riski mniSvnelovnad ar mcirdeba.<br />

yvelaze realuri prevenciuli RonisZiebaa<br />

febrilur daavadebaTa raodenobis Semcireba,<br />

Tumca, es ukanaskneli xSirad praqtikulad<br />

SeuZlebelia.<br />

rekomendirebuli ar aris antikonvulsantebis<br />

(mag. fenobarbitali an valproatis<br />

mJava) xangrZlivi miReba maTi SesaZlo<br />

gverdiTi efeqtebisa da gulyraTa Tavidan<br />

acilebis saeWvo efeqturobis gamo.<br />

bavSvebs, romlebic midrekilni arian<br />

febriluri gulyrebis gavnviTarebisaken,<br />

sicxian periodSi SesaZloa vumkurnaloT<br />

diazepamis oraluri an reqtaluri formiT<br />

(diazepamis sanTlebi).<br />

umravles SemTxvevaSi aseT bavSvebs saer-<br />

Tod ar sWirdeba medikamenturi mkurnaloba,<br />

magram, Tu mkurnaloba mainc CaiTvala<br />

mizanSewonilad, wamlis miReba mxolod<br />

sicxian periodSi saukeTeso alternativad<br />

aris miCneuli. mkurnaloba cxelebis periodSi<br />

mniSvnelovnad amcirebs febriluri<br />

gulyris ganviTarebis risks. medikamentis<br />

atana pacientis mier Cveulebriv<br />

kargad xdeba, Tumca SesaZloa misi miRebis<br />

Semdeg gamovlindes Zilianoba, koordinaciis<br />

darRveva an hiperaqtiuloba (agzneba).<br />

aseTi gverdiTi efeqtebis mimarT bavSvebis<br />

mgrZnobeloba sakmaod gansxvavebulia.<br />

Tavis travma<br />

ra aris Tavis travma?<br />

Tavis travma ufro xSirad azianebs Tavis<br />

qalas da ara uSualod Tavis tvins. msubuqi<br />

dazianebis SemTxvevaSic ki, Tqvens bavSvs<br />

SeiZleba aReniSnebodes sakmaod didi<br />

zomis hematoma, rac skalpis gaZlierebuli<br />

sisxlmomaragebiT aixsneba. igive mizezis<br />

gamo, Tavze mciredi ganakawric ki zogjer<br />

Zlier sisxlmdenia. bavSvebis mxolod1-2%<br />

aqvT qalas Zvlebis motexiloba. Tqvens bavSvs<br />

ara aqvs tvinis Seryeva, Tu ar aReniSneba<br />

gonebis xanmokle kargva, konfuzia da<br />

mexsierebis problemebi.<br />

rogor unda mouaroT Tqvens<br />

Svils?<br />

Wrilobis damuSaveba - mciredi nakawric<br />

ki CamobaneT sapniT da Tbili wyliT.<br />

daadeT sufTa safeni (an steriluri bamba)<br />

10 wuTis ganmavlobaSi sisxldenis SesaCereblad.<br />

SeSupebis SemTxvevaSi daadeT yinuli<br />

20-wuTiT.<br />

dasveneba - ecadeT, rom Tqveni Svili<br />

iyos mosvenebul mdgomareobaSi simptomebis<br />

srul alagebamde (an 2 saaTis manZilze).<br />

ar dauSaloT, dae CaeZinos. dro da<br />

dro akontroleT bavSvi Zilis procesSi.<br />

ar misceT tkivilgamayuCebeli saSualeba.<br />

Tu Tavis tkivili imdenad Zlieria, rom<br />

aucilebelia medikamentis miReba, miaki-<br />

TxeT eqims!<br />

dieta - Tu bavSvs ar aReniSneba Rebineba,<br />

2 saaTis ganmavlobaSi daicaviT dieta, mieciT<br />

mxolod siTxe.<br />

specialuri gafrTxileba - 2-jer mainc<br />

gaaRviZeT bavSvi Ramis ganmavlobaSi. pirvelad<br />

SedarebiT axalCaZinebulze, meored<br />

_ 4 sT-is Semdeg. gamoafxizleT, aiZuleT<br />

dagelaparakos, SeamowmeT misi moZraobebi.<br />

gamoiZaxeT pediatri Tu:<br />

• kanis mTlianoba darRveulia da saWiroebs<br />

aRdgenas,<br />

• Tavis tkivili Zlierdeba,<br />

• aRiniSneba xSiri Rebineba (3 da meti)<br />

• bavSvis mxedveloba gaxda bundovani an<br />

gamoixata gaoreba,<br />

• Seecvala/gauWirda siaruli an metyveleba<br />

• gauaresda bavSvis nevrologiuri statusi<br />

baqteriuli meningiti<br />

ra aris baqteriuli meningiti?<br />

baqteriuli meningiti aris centraluri


nervuli sistemis, anu Tavisa da zurgis<br />

tvinis mfaravi garsebis anTeba. meningitiT<br />

daavadebul bavSvebs aReniSnebaT sxeulis<br />

temperaturis momateba, Tavis tkivili,<br />

kisris kunTebis rigidoba (daWimuloba).<br />

aseve SeiZleba hqondeT gulisreva, Rebineba,<br />

Tavis tkivilis gaZliereba Suqze.<br />

bavSvi SeiZleba iyos dezorientirebuli<br />

drosa da garemoSi an moTenTili, midrekili<br />

Zilisken.<br />

ra aris baqteriuli meningitis<br />

gamomwvevi mizezi?<br />

meningitis gamomwvevi sxvadasxva virusi<br />

da baqteria SeiZleba iyos. virusuli meningitisgan<br />

gansxvavebiT, baqteriul meningits<br />

sicocxlisaTvis saSiSi garTulebebi<br />

SeiZleba mohyves. am ori mdgomareobis er-<br />

TmaneTisgan garCevis da gamomwvevi agentis<br />

dadgenis mizniT, Tqvens Svils SeiZleba<br />

dasWirdes lumbaluri punqcia.<br />

lumbaluri punqcia aris procedura,<br />

romlis drosac xerxemlis arxis qveda<br />

nawilSi xdeba nemsiT Cxvleta da mcire<br />

raodenobiT Tavzurgtvinis siTxis aReba.<br />

es procedura sruliad usafrTxoa. aravi-<br />

Tari saSiSroeba imisa, rom Tqvens Svils<br />

Cxvletis Sedegad ganuviTardeba dambla<br />

ar arsebobs, radgan nemsi Segvyavs mxolod<br />

xerxemlis arxSi, zurgis tvinidan moSorebiT.<br />

miRebuli siTxis gamokvleva aucilebelia<br />

baqteriuli da virusuli meningitis<br />

erTmaneTisagan gasarCevad, vinaidan zusti<br />

diagnostikis gareSe SeuZlebelia efeqturi<br />

mkurnalobis Catareba.<br />

ra garTulebebia mosalodneli?<br />

baqteriuli meningiti aris sicocxlisaTvis<br />

saSiSi seriozuli daavadeba. baqteriuli<br />

meningitiT daavadebuli bavSvis<br />

gamojanmrTeleba yovelgvari garTulebis<br />

gareSe SesaZlebelia, gamomwvevi agentis<br />

drouli aRmoCenisa da sworad SerCeuli<br />

antibiotikebiT mkurnalobis SemTxvevaSi.<br />

Tumca, zogierTi saxis meningitis dros<br />

uyureT gadacemas<br />

“Tqveni eqimi”, kviras 13:15 imedis arxze<br />

7<br />

Sesabamisi mkurnalobis SemTxvevaSic ki<br />

SesaZlebelia ganviTardes iseTi mZime<br />

garTulebebi rogoric aris: smenis sruli<br />

dakargva, damblis ganviTareba da, ukidures<br />

SemTxvevaSi, sikvdilic ki.<br />

rogor mkurnaloben meningits?<br />

baqteriuli meningitiT daavadebuli<br />

bavSvebis mkurnaloba warmoebs saavadmyofos<br />

pirobebSi antibiotikebiT (venaSi<br />

Sesayvani preparati) da sxva samkurnalo<br />

saSualebebiT. gaweris Semdeg Tqvens Svils<br />

SesaZlebelia mieces rekomendacia _ antibiotikebiT<br />

saxlSi mkurnalobis gagrZelebis<br />

Sesaxeb.<br />

rogor avaridoT Tavi daavadebis<br />

gavrcelebas?<br />

zogjer SesaZloa moxdes meningitis gamomwvevi<br />

agentis gadacema erTi adamianidan<br />

meoreze. drois xangrZlivoba, roca Tqveni<br />

bavSvis daavadeba gadamdebia, ganisazRvreba<br />

2 dRidan 2 kviramde da damokidebulia<br />

gamomwvevis tipze. eqimi SegatyobinebT<br />

Tqve ni Svilis daavadeba gadamdebia Tu ara<br />

da rodidan SeZlebs normalur, aqtiur<br />

cxovrebas.<br />

manamde ki daicaviT Semdegi wesebi:<br />

• xSirad dabaneT bavSvs xelebi da darwmundiT,<br />

rom bavSvTan kontaqtSi myofi<br />

yvela piri icavs am wess.<br />

• ar misceT ufleba ojaxis wevrebs gamoiyenon<br />

bavSvis Wiqa da sxva WurWeli.<br />

• Tavi aarideT nerwyvTan kontaqts (aseT<br />

kontaqtSi igulisxmeba kocnac).<br />

eqimTan dakavSireba aucilebelia maSinve:<br />

• Tu bavSvis mdgomareoba uecrad damZimda.<br />

• Tu bavSvTan kontaqtSi myof pirs gamouvlinda<br />

meningitis simptomebi.<br />

daukavSirdiT eqims 24 sT-is manZilze,<br />

Tu gagiCndaT sxva kiTxvebi.<br />

baqteriuli meningiti


Zilis problemebi bavSvebSi

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!