You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
# 9<br />
Temebs uZRveba eqimi-nevropaTologi nana tatiSvili<br />
medicinis mecnierebaTa doqtori, profesori<br />
Zilis problemebi bavSvebSi<br />
CabJireba<br />
febriluri gulyra<br />
Tavis travma<br />
baqteriuli meningiti
Zilis problemebi bavSvebSi<br />
2<br />
Zilis problemebis<br />
prevencia bavSvebSi<br />
rogor SevecadoT Zilis<br />
problemebis mowesrigebas<br />
bavSvebSi?<br />
praqtikulad yvela mSoblis survilia,<br />
rom misi bavSvis Zili Ramis periodSi iyos<br />
mSvidi da TviTonac, Sesabamisad, moaxerxos<br />
dasveneba. Tumca, axalSobilis Zilis dro<br />
SezRudulia. kvebis gareSe igi mxolod 4-<br />
5 saaTs Zlebs. xelovnur kvebaze myofi 2<br />
Tvis asakis bavSvebis mxolod 50%-s SeuZlia<br />
Zili mTeli Rame. 4 TvisTvis _ TiTqmis yvela<br />
maTgani iZens am unars, xolo bunebrivi<br />
kvebisas, Zili mTeli Rame SesaZlebelia 5<br />
Tvidan. Zilis normaluri Cvevebis Camoyalibeba<br />
zogjer ver xerxdeba specialuri<br />
gegmis gareSe.<br />
Tu Tqven gsurT, rom Tqveni<br />
bavSvi mieCvios mSvid Zils,<br />
mTeli Rame, Tavis sawolSi,<br />
unda gaiTvaliswinoT Semdegi<br />
rekomendaciebi:<br />
axalSobili<br />
moaTavseT bavSvi sawolSi, roca SeatyobT,<br />
rom eZineba, magram jer kidev fxizlobs.<br />
es safexuri Zalian mniSvnelovania. amis<br />
ga reSe sxva prevenciuli qmedebebi usafuZvloa.<br />
Zilis win misi bolo mogoneba<br />
unda iyos sawoli, romelSic iZinebs<br />
da ara Tqven an kvebis procesi. bavSvma<br />
unda iswavlos daZineba Tqvens gareSe. nu<br />
elodebiT, rom igi dawolisTanave daiZinebs.<br />
xSirad amas 20 wuTic ki sWirdeba.<br />
Tu igi tiris, daarwieT da moefereT, magram,<br />
roca damSviddeba, SeecadeT manamde<br />
moaTavsoT sawolSi, sanam CaiZinebs. aseve<br />
moeqeciT droze adre gamoRviZebul bavSvsac.<br />
amgvarad Tqveni bavSvi iswavlis Zilis<br />
Sebrunebas. nu daexmarebiT mas, Tu es<br />
ar aris saWiro.<br />
atirebuli bavSvi aiyvaneT xelSi da moefereT.<br />
tirilis dros mas yovelTvis miaqcieT<br />
yuradReba. xSirad sakmarisia nazi darweva<br />
da mofereba. 3-4-Tvis ganmavlobaSi bavSvis<br />
ganebivrebis riski ar arsebobs. mieciT<br />
Tqvens bavSvs saSualeba, rom Tvinon ipo-<br />
vos misTvis komfortuli poza sawolSi.<br />
nu daaZinebT Tqvens bavSvs dRis ganmavlobaSi<br />
gadabmulad 3 sT-ze met xans. SeecadeT<br />
nazad gaaRviZoT igi da gaarToT. amgvarad<br />
yvelaze xangrZlivi Zilis periodi iqneba<br />
RamiT.<br />
dRis ganmavlobaSi, kvebidan kvebamde gaakeTeT<br />
sul mcire 2 saaTiani intervali.<br />
ufro xSiri kvebis SemTxvevaSi Ramis ganmavlobaSi<br />
bavSvi ufro xSirad gaiRviZebs.<br />
unda gvaxsovdes, rom tirili bavSvisaTvis<br />
aris komunikaciis erTaderTi saSualeba da<br />
yovelTvis ar miuTiTebs SimSilze. am dros<br />
igi SeiZleba ubralod daRlilia, mowyenilia,<br />
martoa an cxela. tirilis dros aiyvaneT<br />
bavSvi, an CaawvineT loginSi. nu gaxdiT<br />
kvebas damawynarebel saSualebad. kvebidan<br />
kvebamde sul mcire 4-5jer mainc SeecadeT<br />
daawynaroT bavSvi kvebis gareSe. nu miaCvevT<br />
bavSvs, rom xelSi ayvana da kveba erTi<br />
da igivea.<br />
SeecadeT, rom Sua Ramis kveba iyos mokle<br />
da mosawyeni: nu aanTebT sinaTles, nu daelaparakebiT<br />
bavSvs, nu daarwevT. aWameT<br />
swrafad da Cumad. dRe ki SegiZliaT kvebis<br />
procesi gaxadoT SedarebiT xalisiani.<br />
Rame nu gaaRviZebT bavSvs pampersis gamosacvlelad.<br />
gamonaklisia SemTxvevebi,<br />
roca igi kuWSia gasuli, an Tqven mkurnalobT<br />
gamonayars. pampersis gamocvlis aucileblobis<br />
SemTxvevaSi, gaakeTeT es rac<br />
SeiZleba wynarad da gamoiyeneT dabali<br />
sinaTle.<br />
umjobesia, bavSvi Tavidanve mieCvios Tavis<br />
sawols. amitom nu daawvenT mas Tqvens<br />
loginSi. Tu bavSvi mieCvia TqvenTan Zils,<br />
Semdgomi gadaCveva sakmaod rTuli iqneba.<br />
pirveli 2-3 Tve SegiZliaT bavSvis sawoli<br />
Tqveni loginis gverdiT moaTavsoT.<br />
dRis ganmavlobaSi kvebis reJimi aawyveT<br />
ise, rom bolo kveba daemTxves Tqveni daZinebis<br />
periods. SeecadeT, rom bolo kvebamde<br />
bavSvs eRviZos 2 saaTi. daaZineT igi<br />
erTsa da imave dros, vinaidan es exmareba<br />
mas Zilis swori Cvevebis CamoyalibebaSi.<br />
2 Tvidan<br />
gadaitaneT Tqveni bavSvis sawoli sxva<br />
oTaxSi. 3 Tvis bavSvs ukve calke unda eZinos.<br />
Tu es SeuZlebelia, moaTavseT logini
ise, rom bavSvi gamoRviZebisas Tqven ver<br />
gxedavdeT.<br />
SeecadeT SeamciroT Sua Ramis kvebis<br />
ra o denoba. 2 Tvis bavSvi Ramis ganmavlobaSi<br />
erTxel an orjer unda ikvebebodes.<br />
nu gaaRviZebT bavSvs kvebisaTvis. Tu igi<br />
TavisiT gaiRviZebs, SeecadeT daawynaroT<br />
kvebis gareSe.<br />
4 Tvidan<br />
SeecadeT aRar misceT bavSvs Ramis 2 saaTiani<br />
kveba. 4 Tvis xelovnur kvebaze myofi bavSvi<br />
dReSi oTxjer unda iRebdes sakvebs,<br />
bunebrivi kvebisas ki 5-6jer. Tu 6 Tvis<br />
bavSvi Ramis kvebas ar gadaeCvia, SemdegSi<br />
amis gakeTeba ufro garTuldeba. sasurvelia,<br />
bolo kveba man miiRos 22-23 saaTis-<br />
Tvis. Tu bavSvi tiris Rame, moefereT da<br />
SeecadeT daawynaroT igi kvebis gareSe.<br />
nu miscemT bavSvs imis saSualebas, rom<br />
xelSi daikavos Tavisi boTli an hqondes is<br />
sawolSi. bavSvma unda ifiqros, rom boTli<br />
mSoblebs ekuTvnis. boTli sawolSi xSirad<br />
xdeba tirilis mizezi, radgan bavSvi<br />
Ramis ganmavlobaSi cdilobs moZebnos igi<br />
da tiris roca ver naxulobs, an poulobs<br />
cariels.<br />
Sua Ramis kontaqtebi gaxadeT rac SeiZleba<br />
mokle da mosawyeni. Ramis ganmavlobaSi<br />
yvela bavSvi iRviZebs, maT unda iswavlon<br />
Zilis Sebruneba. Tu bavSvi agrZelebs tirils<br />
ramdenime wuTis ganmavlobaSi, miaki-<br />
TxeT mas, magram ar aunToT Suqi, ar eTamaSoT<br />
da ar aiyvanoT xelSi. Tu bavSvi 10<br />
wuTze met xans tiris, daamSvideT igi da<br />
darCiT masTan, sanam ar daiZinebs.<br />
6 Tvidan<br />
SeurCieT bavSvs rbili, sasiamovno saTamaSo,<br />
romelic SesaZloa dautovoT sawol-<br />
Si daZinebisas. vinaidan 6 Tvis bavSvs ukve<br />
aRar moswons mSoblebisagan damoukideblad<br />
wola, Rame gamoRviZebisas saTamaSo<br />
daexmareba mas, rom usafrTxod igrZnos<br />
Tavi.<br />
bavSvs xSirad eSinia daxuruli sivrcis,<br />
gansakuTrebiT maSin, roca ar aris darwmunebuli,<br />
rom mSobeli masTan axlosaa.<br />
amitom SegiZliaT bavSvis oTaxis kari datovoT<br />
Ria.<br />
SeSinebuli bavSvi dRis ganmavlobaSi Se-<br />
3<br />
darebiT xSirad aiyvaneT xelSi da daamSvideT.<br />
es Seamcirebs Ramis SiSebs. SuaRamis<br />
SiSebis dros, rac SeiZleba swrafad daamSvideT<br />
bavSvi. maqsimalurad Seamokled Ramis<br />
kontaqtebi. Tu bavSvi ar mSviddeba da<br />
tiris, darCiT mis oTaxSi sanam ar dawynardeba<br />
an ar daiZinebs. bavSvi ar amoiyvanoT<br />
sawolidan, ar aanToT sinaTle da ar elaparakoT.<br />
dajeqiT bavSvis sawolis gverdiT<br />
da daadeT xeli. amgvarad Tqven SeZlebT<br />
gaRizianebuli bavSvis damSvidebas.<br />
1 wlisTvis<br />
bavSvis daZinebis rituali, romlis Camoyalibebaze<br />
pirvelive Tveebidan iwyebT<br />
zrunvas, gaxadeT rac SeiZleba sasiamovno<br />
da prognozirebadi, aucilebelia nacnobi<br />
moqmedebebis (dabana, gamocvla, zRapris<br />
moyola, mofereba) arseboba, romelSic<br />
orive mSobeli monawileobs. rituali daamTavreT<br />
bavSvis daZinebamde.<br />
SeecadeT, rom bavSvi Ramis ganmavlobaSi<br />
ar adges sawolidan.<br />
bavSvebs xSirad ar undaT daZineba da<br />
uars amboben dawolaze. nu miaqcevT yuradRebas<br />
mis protests. bavSvma unda gai-<br />
Tavisos, rom saZinebeli oTaxis datoveba<br />
ar SeiZleba. Tu igi cdilobs adgomas,<br />
daabruneT sawolSi ise, rom ar daelaparakoT.<br />
amgvarad bavSvs miaCvevT droze<br />
daZinebas.<br />
Tu bavSvs aqvs Ramis SiSebi an cudi sizmrebi,<br />
yovelTvis gamoexmaureT da daamSvideT<br />
igi. Tu es xSiri movlenaa, SeecadeT<br />
gaarkvioT mizezi.<br />
Zilis optimaluri xangrZlivoba yvelas-<br />
Tvis individualuria. dRis Zili mniSvnelovania,<br />
magram is 2 sT-ze xangrZlivi ar<br />
unda iyos. dRis Zils bavSvi wyvets 18-24<br />
Tvis asakSi, SuadRis Zils ki 3 - 6 wlis<br />
asakSi.<br />
anoqsiuri paroqsizmebi<br />
ra aris anoqsiuri paroqsizmi?<br />
(CabJireba).<br />
anoqsiuri paroqsizmebi ZiriTadad iwyeba<br />
6 Tvidan - 2 wlamde asakSi da wydeba 4-5<br />
wlisaTvis. Tqvenma bavSvma SeiZleba sun-<br />
Tqva Seikavos tirilis dros, roca raimes<br />
Zilis problemebi bavSvebSi
CabJireba<br />
4<br />
itkens, gaRiziandeba, gabrazdeba, an ubralod<br />
SeSindeba.<br />
anoqsiuri paroqsizmebi sicocxlisaTvis<br />
ar aris saSiSi. maT ar SeuZliaT raime seriozuli<br />
ziani miayenon bavSvis janmrTelobas.<br />
anoqsiuri Setevis dros:<br />
erTi-ori wamotirebis Semdeg Tqvenma bavSvma<br />
SeiZleba ara marto Seikavos sunTqva,<br />
aramed ganuviTardes silurje tuCebis irgvliv<br />
da Semdgom dakargos goneba. gonebis<br />
kargvis momentSi SesaZloa adgili hqondes<br />
kidurebis daWimvas. bavSvi gaagrZelebs<br />
sunTqvas Cveulebriv da gaxdeba absoliturad<br />
adeqvaturi 1 wuTze nakleb periodSi.<br />
adamianebs aqvT refleqsi, romelic aiZulebs<br />
maT CaisunTqon sunTqvis Sekavebis Semdeg.<br />
zogierT bavSvSi am refleqsis CarTva<br />
aris gaZnelebuli, ris gamoc xdeba gonebis<br />
kargva amosunTqvamde.<br />
rogor movuaroT aseT bavSvebs?<br />
mkurnaloba anoqsiuri paroqsizmis<br />
dros:<br />
es Setevebi uvnebelia da TavisiT wydeba.<br />
Setevis dros bavSvi unda iyos horizontalur<br />
mdgomareobaSi. aseTi poza xels uwyobs<br />
sisxlis Warb midinebas tvinisaken, rac bavSvis<br />
kunTebs zedmeti biZgebisagan icavs. daafineT<br />
civi, sveli safeni Sublze sunTqvis<br />
ganaxlebamde, ar daiwyoT reanimaciuli RonisZiebebi<br />
da nu mimarTavT saswrafos, radgan<br />
es ubralod ar aris saWiro.<br />
mkurnaloba anoqsiuri paroqsizmis<br />
Semdeg:<br />
moexvieT, daawynareT bavSvi da Semdeg<br />
gaagrZeleT Cveuli saqmianoba. msubuqad<br />
SexedeT am yvelafers. Tu bavSvs aqvs qcevis<br />
darRveva da iwyebs gauwonasworebel<br />
qmedebebs Tavisi survilis Tu kaprizis<br />
dakmayofilebis mizniT, nu miscemT amis<br />
saSualebas anoqsiuri paroqsizmis ganviTarebis<br />
SiSiT.<br />
gamoiZaxe eqimi Tu:<br />
• anoqsiuri paroqsizmi 1-ze metia kviraSi,<br />
• paroqsizmTa tipi cvalebadia,<br />
• gagiCndaT sxva, damatebiTi kiTxvebi.<br />
febriluri gulyra<br />
ra aris febriluri gulyra?<br />
febriluri gulyra Cvilebsa da patara<br />
asakis bavSvebSi viTardeba sicxis fonze.<br />
febriluri gulyris dros bavSvi xSirad<br />
kargavs gonebas da aReniSneba kidurebis<br />
kankali sxeulis orive mxares. ufro iSviaTad<br />
viTardeba SekrTomebi sxeulis<br />
mxolod erT nawilSi, magaliTad xelSi an<br />
fexSi, an sxeulis mxolod marcxena an marjvena<br />
mxares. Setevis dros zogjer adgili<br />
aqvs kidurTa tonur daWimvas. febrilur<br />
gulyraTa umravlesoba grZeldeba 1 an 2<br />
wuTis ganmavlobaSi, Tumca gulyris xangr-<br />
Zlivoba SesaZloa ramodenime wamidan Txu-<br />
Tmet wuTamde da metic ki iyos.<br />
febriluri gulyris dros, umravles SemTxvevaSi,<br />
bavSvis temperatura ukana tan-<br />
Si aRemateba 38°-s. febrilur gulyraTa<br />
umravlesoba viTardeba cxelebis pirvelsave<br />
dRes. bavSvebi, romlebsac emarTebaT<br />
febriluri gulyrebi ar iTvlebian epilefsiiT<br />
daavadebulebad. epilefsias axasia-<br />
Tebs usicxod ganviTarebuli ganmeorebadi<br />
epilefsiuri Setevebi.<br />
ramdenad xSiria febriluri<br />
gulyrebi?<br />
daaxloebiT 25 bavSvidan _ erTs anamnezSi<br />
aReniSneba febriluri gulyris erTi<br />
epizodi mainc, xolo am bavSvTa erT mesamedze<br />
mets gulyra uviTardeba ganmeorebiT,<br />
febriluri gulyrebis asakis gadalaxvamde.<br />
febriluri gulyrebi Cveulebriv<br />
viTardeba 6 Tvidan 5 wlamde asakis bavSvebSi.<br />
gulyraTa sixSire yvelaze maRalia<br />
erTi wlis asakisaTvis, SedarebiT dabali<br />
_ 6 Tvemde da 3 wlis Semdeg. rac ufro<br />
didia bavSvi febriluri gulyris pirveli<br />
epizodis ganviTarebisas, miT naklebia<br />
gulyris ganmeorebis Sansi.
a uwyobs xels morecidive<br />
(ganmeorebadi) febriluri<br />
gulyrebis ganviTarebas?<br />
cnobilia ramodenime faqtori, romelic<br />
mniSvelovnad zrdis febriluri gulyris<br />
ganmeorebis Sanss:<br />
• pirveli febriluri gulyris ganviTareba<br />
15 Tveze nakleb asakSi,<br />
• cxelebis xSiri epizodebi,<br />
• febriluri gulyrebis arseboba ojaxis<br />
wevrebSi,<br />
• gulyris ganviTardeba dabali temperaturis<br />
fonze an sicxis awevidan Zlier<br />
swrafad.<br />
aris Tu ara saSiSi febriluri<br />
gulyra?<br />
miuxedavad imisa, rom febriluri<br />
gulyra Zlier aSinebs mSoblebs, maTi<br />
umravlesoba ar aris saSiSi. gulyris<br />
dros, bavSvis daSavebis riski _ dacemis an<br />
pirSi arsebuli sakvebisa Tu nerwyvis gadacdenis<br />
gamo _ Zlier dabalia. Sesabamisi<br />
RonisZiebebis gatarebiT savsebiT SesaZlebelia<br />
am saSiSroebebis Tavidan acileba. ar<br />
arsebobs sarwmuno monacemebi imis Sesaxeb,<br />
rom febriluri gulyra azianebs Tavis<br />
tvins. mTeli rigi gamokvlevebiT dasturdeba,<br />
rom febriluri gulyrebis mqone bavSvTa<br />
moswreba skolaSi aris normaluri.<br />
maTi inteleqtualuri testebis Sedegebi<br />
praqtikulad ar gansxvavdeba maTi da-Zmebis<br />
Sesabamisi monacemebisagan, romelTac<br />
arasdros hqoniaT febriluri gulyra. xangrZlivi<br />
(1 sT da meti) gulyris drosac ki<br />
bavSvis gamojanmrTeleba srulia.<br />
im bavSvTa 95-98%-s, romlebsac emar-<br />
TebaT febriluri gulyra, SemdgomSi ar<br />
uviTardeba daavadeba epilefsia. Tumca,<br />
am kategoriis bavSvebis garkveul nawils<br />
mainc aqvs epilefsiis ganviTarebis riski.<br />
maT ricxvs ganekuTvnebian :<br />
• bavSvebi gaxangrZlivebuli gulyrebiT<br />
• ganmeorebadi gulyrebi 24 saaTis ganmavlobaSi<br />
• krunCxviTi SekrTomebis arseboba mxolod<br />
sxeulis nawilSi<br />
• bavSvebi cerebruli dambliT<br />
5<br />
• bavSvebi ganviTarebis SeferxebiT an sxva<br />
nevrologiuri darRvevebiT.<br />
Tu bavSvs ar aReniSneba zemoT CamoTvlili<br />
faqtorebidan arc erTi, epilefsiis<br />
ganviTarebis riski febrilur gulyraTa<br />
Semdgom ar aRemateba 1%-s.<br />
ra unda gavakeToT febriluri<br />
gulyris dros?<br />
mSobelma unda SeinarCunos simSvide da<br />
yuradRebiT daakvirdes gulyris mimdinareobas.<br />
travmis Tavidan asacileblad, bavSvi<br />
unda movaTavsoT usafrTxo adgilas,<br />
miwaze an iatakze. krunCxvis dros mizan-<br />
Sewonili ar aris bavSvis xelSi daWera.<br />
gadacdenis Tavidan asacileblad bavSvi<br />
unda gadavabrunoT gverdze an davawvinoT<br />
mucelze. Tu bavSvs am momentisaTvis pirSi<br />
aqvs raime nivTi an sakvebi, Tu es SesaZlebelia,<br />
frTxilad unda gamousufTavdes<br />
piris Rru. krunCxvis dros ar aris mizan-<br />
Sewonili bavSvisaTvis pirSi raime sagnis<br />
Cadeba, is SesaZloa gatydes da sasunTqi<br />
gzebis daxSoba gamoiwvios. Tu gulyra 10<br />
wT-ze met xans gagrZelda, aucilebelia<br />
bavSvis dauyovnebeli gadayvana uaxloes<br />
samedicino dawesebulebaSi Semdgomi mkurnalobisaTvis.<br />
gulyris CamTavrebis Semdgom<br />
saWiroa bavSvis miyvana eqimTan sicxis<br />
gamomwvevi mizezis dasadgenad. es gansaku-<br />
TrebiT mniSvnelovania, Tu bavSvs aReniSneba<br />
kisris kunTebis daWimuloba, gamoxatuli<br />
Zilianoba an xSiri Rebineba.<br />
rogor xdeba febrilur gulyraTa<br />
diagnostireba da mkurnaloba?<br />
febriluri gulyris diagnozis dasmamde<br />
eqimi unda darwmundes, rom gulyra ar<br />
aris gamowveuli raime sxva mizeziT. magaliTad<br />
Tu gaCnda eWvi, rom bavSvs aqvs<br />
meningiti, aucilebelia gakeTdes lumbaluri<br />
punqcia da Tavzurgtvinis siTxis<br />
analizi. Tu bavSvs aqvs Zlieri faRaraTi<br />
da Rebineba, gulyra SesaZloa ganpirobebuli<br />
iyos gauwyloebiT. infeqciis mizezis<br />
dasadgenad aseve saWiroa sisxlisa da Sardis<br />
analizis gakeTeba.<br />
febriluri gulyris dros bavSvis hospitalizacia<br />
xSirad ar aris aucilebeli.<br />
dakvirvebis mizniT, bavSvis saavadmyofoSi<br />
moTavseba rekomendirebulia im SemTxve-<br />
febriluri gulyra
Tavis travma<br />
6<br />
vaSi, Tu gulyra aris gaxangrZlivebuli,<br />
mas Tan axlavs seriozuli infeqciisaTvis<br />
damaxasiaTebeli niSnebi, an ver xerxdeba<br />
infeqciis wyaros dadgena,<br />
rogor movaxdinoT febrilur<br />
gulyraTa prevencia?<br />
Tu bavSvs aqvs sicxe mSoblebma unda gamoiyenon<br />
sicxis damwevi saSualebebi, rogoricaa<br />
acetaminofeni an ibuprofeni. Tumca<br />
arsebobs mTeli rigi kvlevebi, romelTa<br />
mixedviTac am RonisZiebiT gulyris ganvi-<br />
Tarebis riski mniSvnelovnad ar mcirdeba.<br />
yvelaze realuri prevenciuli RonisZiebaa<br />
febrilur daavadebaTa raodenobis Semcireba,<br />
Tumca, es ukanaskneli xSirad praqtikulad<br />
SeuZlebelia.<br />
rekomendirebuli ar aris antikonvulsantebis<br />
(mag. fenobarbitali an valproatis<br />
mJava) xangrZlivi miReba maTi SesaZlo<br />
gverdiTi efeqtebisa da gulyraTa Tavidan<br />
acilebis saeWvo efeqturobis gamo.<br />
bavSvebs, romlebic midrekilni arian<br />
febriluri gulyrebis gavnviTarebisaken,<br />
sicxian periodSi SesaZloa vumkurnaloT<br />
diazepamis oraluri an reqtaluri formiT<br />
(diazepamis sanTlebi).<br />
umravles SemTxvevaSi aseT bavSvebs saer-<br />
Tod ar sWirdeba medikamenturi mkurnaloba,<br />
magram, Tu mkurnaloba mainc CaiTvala<br />
mizanSewonilad, wamlis miReba mxolod<br />
sicxian periodSi saukeTeso alternativad<br />
aris miCneuli. mkurnaloba cxelebis periodSi<br />
mniSvnelovnad amcirebs febriluri<br />
gulyris ganviTarebis risks. medikamentis<br />
atana pacientis mier Cveulebriv<br />
kargad xdeba, Tumca SesaZloa misi miRebis<br />
Semdeg gamovlindes Zilianoba, koordinaciis<br />
darRveva an hiperaqtiuloba (agzneba).<br />
aseTi gverdiTi efeqtebis mimarT bavSvebis<br />
mgrZnobeloba sakmaod gansxvavebulia.<br />
Tavis travma<br />
ra aris Tavis travma?<br />
Tavis travma ufro xSirad azianebs Tavis<br />
qalas da ara uSualod Tavis tvins. msubuqi<br />
dazianebis SemTxvevaSic ki, Tqvens bavSvs<br />
SeiZleba aReniSnebodes sakmaod didi<br />
zomis hematoma, rac skalpis gaZlierebuli<br />
sisxlmomaragebiT aixsneba. igive mizezis<br />
gamo, Tavze mciredi ganakawric ki zogjer<br />
Zlier sisxlmdenia. bavSvebis mxolod1-2%<br />
aqvT qalas Zvlebis motexiloba. Tqvens bavSvs<br />
ara aqvs tvinis Seryeva, Tu ar aReniSneba<br />
gonebis xanmokle kargva, konfuzia da<br />
mexsierebis problemebi.<br />
rogor unda mouaroT Tqvens<br />
Svils?<br />
Wrilobis damuSaveba - mciredi nakawric<br />
ki CamobaneT sapniT da Tbili wyliT.<br />
daadeT sufTa safeni (an steriluri bamba)<br />
10 wuTis ganmavlobaSi sisxldenis SesaCereblad.<br />
SeSupebis SemTxvevaSi daadeT yinuli<br />
20-wuTiT.<br />
dasveneba - ecadeT, rom Tqveni Svili<br />
iyos mosvenebul mdgomareobaSi simptomebis<br />
srul alagebamde (an 2 saaTis manZilze).<br />
ar dauSaloT, dae CaeZinos. dro da<br />
dro akontroleT bavSvi Zilis procesSi.<br />
ar misceT tkivilgamayuCebeli saSualeba.<br />
Tu Tavis tkivili imdenad Zlieria, rom<br />
aucilebelia medikamentis miReba, miaki-<br />
TxeT eqims!<br />
dieta - Tu bavSvs ar aReniSneba Rebineba,<br />
2 saaTis ganmavlobaSi daicaviT dieta, mieciT<br />
mxolod siTxe.<br />
specialuri gafrTxileba - 2-jer mainc<br />
gaaRviZeT bavSvi Ramis ganmavlobaSi. pirvelad<br />
SedarebiT axalCaZinebulze, meored<br />
_ 4 sT-is Semdeg. gamoafxizleT, aiZuleT<br />
dagelaparakos, SeamowmeT misi moZraobebi.<br />
gamoiZaxeT pediatri Tu:<br />
• kanis mTlianoba darRveulia da saWiroebs<br />
aRdgenas,<br />
• Tavis tkivili Zlierdeba,<br />
• aRiniSneba xSiri Rebineba (3 da meti)<br />
• bavSvis mxedveloba gaxda bundovani an<br />
gamoixata gaoreba,<br />
• Seecvala/gauWirda siaruli an metyveleba<br />
• gauaresda bavSvis nevrologiuri statusi<br />
baqteriuli meningiti<br />
ra aris baqteriuli meningiti?<br />
baqteriuli meningiti aris centraluri
nervuli sistemis, anu Tavisa da zurgis<br />
tvinis mfaravi garsebis anTeba. meningitiT<br />
daavadebul bavSvebs aReniSnebaT sxeulis<br />
temperaturis momateba, Tavis tkivili,<br />
kisris kunTebis rigidoba (daWimuloba).<br />
aseve SeiZleba hqondeT gulisreva, Rebineba,<br />
Tavis tkivilis gaZliereba Suqze.<br />
bavSvi SeiZleba iyos dezorientirebuli<br />
drosa da garemoSi an moTenTili, midrekili<br />
Zilisken.<br />
ra aris baqteriuli meningitis<br />
gamomwvevi mizezi?<br />
meningitis gamomwvevi sxvadasxva virusi<br />
da baqteria SeiZleba iyos. virusuli meningitisgan<br />
gansxvavebiT, baqteriul meningits<br />
sicocxlisaTvis saSiSi garTulebebi<br />
SeiZleba mohyves. am ori mdgomareobis er-<br />
TmaneTisgan garCevis da gamomwvevi agentis<br />
dadgenis mizniT, Tqvens Svils SeiZleba<br />
dasWirdes lumbaluri punqcia.<br />
lumbaluri punqcia aris procedura,<br />
romlis drosac xerxemlis arxis qveda<br />
nawilSi xdeba nemsiT Cxvleta da mcire<br />
raodenobiT Tavzurgtvinis siTxis aReba.<br />
es procedura sruliad usafrTxoa. aravi-<br />
Tari saSiSroeba imisa, rom Tqvens Svils<br />
Cxvletis Sedegad ganuviTardeba dambla<br />
ar arsebobs, radgan nemsi Segvyavs mxolod<br />
xerxemlis arxSi, zurgis tvinidan moSorebiT.<br />
miRebuli siTxis gamokvleva aucilebelia<br />
baqteriuli da virusuli meningitis<br />
erTmaneTisagan gasarCevad, vinaidan zusti<br />
diagnostikis gareSe SeuZlebelia efeqturi<br />
mkurnalobis Catareba.<br />
ra garTulebebia mosalodneli?<br />
baqteriuli meningiti aris sicocxlisaTvis<br />
saSiSi seriozuli daavadeba. baqteriuli<br />
meningitiT daavadebuli bavSvis<br />
gamojanmrTeleba yovelgvari garTulebis<br />
gareSe SesaZlebelia, gamomwvevi agentis<br />
drouli aRmoCenisa da sworad SerCeuli<br />
antibiotikebiT mkurnalobis SemTxvevaSi.<br />
Tumca, zogierTi saxis meningitis dros<br />
uyureT gadacemas<br />
“Tqveni eqimi”, kviras 13:15 imedis arxze<br />
7<br />
Sesabamisi mkurnalobis SemTxvevaSic ki<br />
SesaZlebelia ganviTardes iseTi mZime<br />
garTulebebi rogoric aris: smenis sruli<br />
dakargva, damblis ganviTareba da, ukidures<br />
SemTxvevaSi, sikvdilic ki.<br />
rogor mkurnaloben meningits?<br />
baqteriuli meningitiT daavadebuli<br />
bavSvebis mkurnaloba warmoebs saavadmyofos<br />
pirobebSi antibiotikebiT (venaSi<br />
Sesayvani preparati) da sxva samkurnalo<br />
saSualebebiT. gaweris Semdeg Tqvens Svils<br />
SesaZlebelia mieces rekomendacia _ antibiotikebiT<br />
saxlSi mkurnalobis gagrZelebis<br />
Sesaxeb.<br />
rogor avaridoT Tavi daavadebis<br />
gavrcelebas?<br />
zogjer SesaZloa moxdes meningitis gamomwvevi<br />
agentis gadacema erTi adamianidan<br />
meoreze. drois xangrZlivoba, roca Tqveni<br />
bavSvis daavadeba gadamdebia, ganisazRvreba<br />
2 dRidan 2 kviramde da damokidebulia<br />
gamomwvevis tipze. eqimi SegatyobinebT<br />
Tqve ni Svilis daavadeba gadamdebia Tu ara<br />
da rodidan SeZlebs normalur, aqtiur<br />
cxovrebas.<br />
manamde ki daicaviT Semdegi wesebi:<br />
• xSirad dabaneT bavSvs xelebi da darwmundiT,<br />
rom bavSvTan kontaqtSi myofi<br />
yvela piri icavs am wess.<br />
• ar misceT ufleba ojaxis wevrebs gamoiyenon<br />
bavSvis Wiqa da sxva WurWeli.<br />
• Tavi aarideT nerwyvTan kontaqts (aseT<br />
kontaqtSi igulisxmeba kocnac).<br />
eqimTan dakavSireba aucilebelia maSinve:<br />
• Tu bavSvis mdgomareoba uecrad damZimda.<br />
• Tu bavSvTan kontaqtSi myof pirs gamouvlinda<br />
meningitis simptomebi.<br />
daukavSirdiT eqims 24 sT-is manZilze,<br />
Tu gagiCndaT sxva kiTxvebi.<br />
baqteriuli meningiti
Zilis problemebi bavSvebSi