15.12.2012 Views

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

t<br />

NH4Cl+NaOH NaCl+NH3 + H2O amoniumis zogierTi marilebis <strong>da</strong>Sla Seqcevadia:<br />

NH4Cl NH3+HCl Seqceva<strong>da</strong>d iSlebian amoniumis is marilebi, romelTa anionebi ar<br />

arian mJangavebi (rogoricaa Cl - ) an susti mJangavebia.<br />

xolo Tu marilis anioni mkveTrad gamoxatuli mJangavia, <strong>da</strong>Sla<br />

mimdinareobs Jangva-aRdgeniT <strong>da</strong> reaqcia Seuqcevadia:<br />

NH4NO3 N2O+2H2O NH4NO2 N2+2H2O (NH4) 2Cr2O7 N2 +Cr2O3 + 4H2O amiaks <strong>da</strong> mis marilebs didi gamoyeneba aqvT. amiaki advilad Txevaddeba,<br />

misi aorTqlebisas didi raodenobiT siTbo STainTqmeba. amitom<br />

amiaki sxva<strong>da</strong>sxva gamacivebel mowyobilobaSi gamoiyeneba. misi wyalxsnari<br />

moixmareba medicinasa <strong>da</strong> yofa-cxovrebaSi, xolo Txevadi amiaki<br />

<strong>da</strong> amoniumis marilebi – NH4NO3 <strong>da</strong> (NH4)2SO4, gamoiyeneba sasuqad.<br />

NH4Cl gamoiyeneba samRebro saqmeSi, agreTve metalTa SelRobisas,<br />

ramdena<strong>da</strong>c is metalTa ze<strong>da</strong>pirs oqsidebisagan aTavisuflebs. gaxurebuli<br />

metalis NH4Cl-Tan Sexebisas. metalTa ze<strong>da</strong>pirze arsebuli oqsidebi<br />

metalamde aRdgebian an aqrolad qloridebad gar<strong>da</strong>iqmnebian:<br />

4CuO+2NH4C l 3Cu+CuCl2+N2+4H2O Fe3O4+8NH4Cl FeCl2+2FeCl3+8NH3+4H2O amiakis wyalbad-atomebs (miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom amiaki fuZea) metaliT<br />

Canacvlebis unari aqvs. Txevad amiakSi wyalbadis tute metalebiT<br />

nawilobriv Canacvlebis produqtebs amidebi ewodeba (mag., NaNH2):<br />

2NH 3+2Na 2NaNH 2+H 2<br />

wyali amidebs Slis amiakis gamoyofiT:<br />

NaNH2 + H2O → NaOH + NH3↑<br />

rogorc Zlieri wyalwarmTmevi <strong>da</strong> fuZe Tvisebebis mqone naerTi,<br />

NaNH2 gamoiyeneba zogierT organul sinTezSi, mag., indigos <strong>da</strong> zogierTi<br />

samkurnalo preparatis warmoebaSi, agreTve polimerizaciis katalizatorad<br />

(anionuri polimerizacia).<br />

metalebiT sruli Canacvlebisas miRebul naerTebs ki metalTa<br />

nitridebi ewodeba. zogierTi maTgani Li3N, Ca3N2 <strong>da</strong> Mg3N2 miiReba azotTan<br />

metalebis pir<strong>da</strong>piri urTierTqmedebiT:<br />

3Mg+N2 Mg3N2 nitridebi wyliT srulad hidrolizdeba:<br />

Mg3N2 +6H2O 3Mg(OH) 2 +2NH3 amiakis wyalbadis atomebi SeiZleba halogebiTac Cainacvlos. mag.,<br />

NH4Cl-is konc. xsnarze Cl2-is moqmedebiT miiReba NCl3 _ azotis qloridi<br />

(qloris nitridi):<br />

NH4Cl + 3Cl2 → NCl3 + 4HCl<br />

igi mZime siTxea, feTqebadia.<br />

aseTive Tvisebebi aqvs azotis iodids (iodis nitridi). azotis<br />

iodidi miiReba amiakze iodis moqmedebiT:<br />

2NH3 + I2 → 2 NI 3 + 3H2<br />

nestiani azotis iodidi saSiSi ar aris, mSrali ki umniSvnelo<br />

Sexebisas feTqdeba iisferi iodis orTqlis gamoyofiT.<br />

59

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!