05.02.2022 Views

SAMAJ WEEKLY 06-02-2022

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Vol : 1 : # aMk 81 06/02/2022

bspf ny 54 AumIdvfrF dI sUcI kIqI jfrI

XogI iKlfÌ Kvfjf sæmsudIn lVngy cox

lKnAU. bhujn smfj pfrtI

(bspf) ny AuWqr pRdysæ ivDfn

sBf coxF leI AumIdvfrF dI

ieWk hor s¨cI jfrI kr idWqI

hY» bspf ny 54 sItF leI

afpxy AumIdvfrF df aYlfn

kr idWqf hY» bspf ny muWK

mµqrI XogI afidiqafnfQ dy

iKlfP Kvfjf sæmsudIn ƒ

AumIdvfr aYlfinaf hY»

gorKpur ÈihrI sIt ‘qy

Kvfjf sæms¨dIn muWK mµqrI

XogI ƒ cuxOqI dyxgy» bspf

dI ies s¨cI ivWc gorKpur dy

nfl-nfl kusæIngr,

dyviraf, blIaf, aµbyzkr

ngr, blrfmpur,

isDfrQngr aqy bsqI iËlHy

dIaF ivDfn sBf sItF leI

AumIdvfrF dy nfvF df aYlfn

kIqf igaf hY» bspf ny sµq

kbIr ngr, mhfrfjgµj aqy

blIaf iËlHy dIaF sItF leI

vI AumIdvfrF df aYlfn kr

idWqf hY» bspf ny aµbyzkr

ngr iæjlHy dI ktyhrI sIt qoN

pRqIk pFzy aqy tFzf sIt qoN

sæbfnf Kfq¨n ƒ AumIdvfr

bxfieaf hY» bspf ny

gorKpur dI kYNpIargµj sIt

qoN cµdrpRkfsæ insæfd,

ipprfeIc qoN dIpk

agrvfl, gorKpur idhfqI

sIt qoN dfrf isµG insæfd ƒ

itkt idWqI hY» pfrtI ny

sihjnvf qoN aµj¨ isµG, KjnI

rfKvIN sIt qoN ividafsfgr,

cOrI-cOrf qoN virµdr pFzy ƒ

AumIdvfr bxfieaf hY»

jiækrXog hY ik bspf ny

gorKpur, dyvrIaf aqy

bilaf smyq ijnHF iËilHaF

dIaF 54 ivDfn sBf sItF

leI afpxy AumIdvfrF df

aYlfn kIqf hY, AunHF sItF ‘qy

X¨pI coxF dy CyvyN pVfa ivWc

votF pYxgIaF » ienHF sItF

leI 3 mfrc ƒ votF

pYxgIaF» cox nqIjy 10

mfrc ƒ votF dI igxqI qoN

bfad aYlfny jfxgy»

muWK mµqrI df ichrf PæYslf krygf 60 AumIdvfr

ivDfiek bxdy hn jF nhIN: nvjoq isµG isWDU

cµzIgVH. kFgrs dI pµjfb

iekfeI dy pRDfn nvjoq isµG

isWD¨ ny aWj ikhf hY ik muWK

mµqrI df ichrf PYslf krygf

ik 60 AumIdvfr ivDfiek

cuxy jFdy hn jF nhIN» pµjfb

'c srkfr bxfAux leI 117

mYNbrI ivDfn sBf 'coN 59 sItF

'qy ijWq jær¨rI hY aqy isWD¨ dy

kihx anusfr 60 df aµkVf

ies qoN iek sIt vWD hY» s¨by

'c 20 PrvrI ƒ ivDfn sBf

coxF hoxIaF hn» isWD¨ dI ieh

itWpxI sfbkf kFgrs pRDfn

rfhul gFDI dy luiDafxf dOry

dOrfn muWK mµqrI ahudy dy

AumIdvfr df aYlfn krn qoN

pihlF afeI hY» s¨bf kFgrs

pRDfn ny hflFik iksy pfrtI

df nF nhIN ilaf» AunHF ieh

vI ikhf ik AuhI ivakqI 60

AumIdvfrF dI ivDfiek vjoN

cox XkInI bxf skdf hY,

ijs kol pµjfb df roz mYp

hovy aqy ijs 'qy lok Brosf

krdy hox»

sUby dy sB qoN vWD pVHy ilKy muWK mµqrI

bxy crnjIq isµG cµnI : kYptn sµDU

muWlFpur dfKf/svWdI

klF.: dyÈ aËfd hox qoN

bfad jykr pµjfb df sB qoN

vWD pVHy-ilKy muWK mµqrI

bxn df mfx hfsl hoieaf hY

qF Auh crnjIq isµG cµnI ƒ

hoieaf hY» Aukq ÈbdF df

pRgtfvf kYptn sµdIp isµG

sµD¨ ny ipµz Brovfl klF ivKy

cYarmyn mnjIq isµG dI

agvfeI ivWc mf[ ibWkr isµG

isµmk dy gRih ivKy kFgrsI

vrkrF nfl hoeI mIitµg

dOrfn sµboDn kridaF kIqf»

ies qoN pihlf sfbkf muWK

mµqrI pRqfp isµG kYroN aqy

jsits gurnfm isµG ƒ mfx

pRfpq hoieaf hY» ies mOky

cyarmYn mnjIq isµG

Brovfl ny ikhf ik afAux

vflIaF votF dy ivWc kYptn

sµdIp isµG sµD¨u dy hWQ

mjb¨q krky kFgrs pfrtI

ƒ dfKf hlky ivcoN ijqf ky

ivDfn sBf ivWc ByjFgy qF ik

aAux vfly smyN ivWc rihµdy

kµmkfr hor vI vDIaf hox»

ies mOky sInIar kFgrsI afg¨

myjr isµG muWlFpur, srpµc

pRdIp isµG, surjIq isµG

Tulydfr, pµc dljIq isµG, mf[

ibkr isµG isµmk, drsn

isµG ptvfrI, jWQydfr pRDfn

gurbKs isµG, pµc qrlok

isµG, nCWqr isµG pWp¨ ,

mYNbr jsvµq isµG, bµq isµG,

krmjIq isµG kµmf, pRDfn

sµqoK isµG, ipRqpfl isµG,

kmljIq isµG idAul,

primµdr isµG idAul, krnYl

isµG, gurdIp isµG, rivµdr

isµG, kuldIp isµG gryvfl

aqy mfxk Brovfl afid

hfËr sn»

Bfjpf ƒ afpxf nF bdl ky ED jF CBI

rWK lYxf cfhIdf hY : rvnIq ibWtU

cµzIgVH . luiDafxf qoN kFgrs dy

mYNbr pfrlImYNt rvnIq ibWt¨ ny eI[

zI[ vWloN muWK mµqrI cµnI dy Bfxjy

Buipµdr hnI ƒ igRPæqfr kIqy jfx dI

Gtnf dI inµdf kIqI qy Bfjpf 'qy qµjæ

kWisaf» rvnIq ibWt¨ ny ies ƒ

bdlfKorI dI isafsq dWisaf qy ikhf

ik eI[ zI[ vWloN iek nOjvfn ƒ 8-8

Gµty ieµtYrogyt kIqf jFdf hY aqy Aus

ƒ kuWJ vI kihx leI mjæb¨r kIqf

jFdf hY» pµjfb ’c aijhf pihlF kdy

nhIN hoieaf aqy ieh iksfn aµdoln

leI bdlf ilaf jf irhf hY» Bfjpf

ieh sB bdlfKorI dI Bfvnf nfl

kr rhI hY» ibWt¨ ny ikhf ik

Bfjpf ƒ afpxf nF bdl ky eI[ zI[

jF sI[ bI[ afeI[ rWK lYxf cfhIdf

hY» ies dOrfn AunHF ny kFgrs dy

sInIar afg¨ rfhul gFDI dI 6

PrvrI dI PyrI ƒ lY ky ikhf ik

ies pRogrfm dIaF sfrIaF

iqafrIaF ho cuWkIaF hn aqy koronf

mhfmfrI dy cWlidaF ieh vrc¨al

rYlI rhygI» ijs dOrfn vrkrF dI

mµg ’qy pµjfb leI muWK mµqrI

ichry df aYlfn vI kIqf jfvygf»


2 06/02/2022 KbrF

www.samajweekly.com

XU[pI[ coxF: lKImpur KIrI ihµsf ’c ÈhId iksfn dy puWq vWloN ajY imÈrf iÉlfÌ cox lVn dI ieWCf pRgt

lKImpur KIrI (AuWqr

pRdyÈ). lKImpur KIrI

iËlHy dy ipµz iqkonIaf ’c

ipCly sfl 3 akq¨br ƒ

jIp vWloN tWkr mfr ky ÈhId

kIqy iksfn nCWqr isµG dy

puWqr ny ielfky dy sµsd

mYNbr aqy kyNdrI rfj mµqrI

ajY imÈrf ‘tYnI’ iÉlfÌ

sfl 2024 dIaF lok sBf

coxF lVn dI ieWCf pRgtfeI

hY» ipCly sfl 3 akq¨br

ƒ iqkonIaf ipµz ’c iksfn

pRdrÈn dOrfn hoeI ihµsf

ivc nCWqr isµG smyq cfr

iksfnF dI mOq ho geI sI»

ies Gtnf ivc pWqrkfr

smyq cfr horF dI vI mOq ho

geI sI» kyNdrI gRih rfj

mµqrI ajY imÈrf ‘tynI’ dy

puWqr afÈIÈ ƒ ies mfmly

’c muWK mulËm vjoN igRÌqfr

kIqf igaf hY» lKImpur dy

DOrhrf ielfky dy ipµz

nfmdfr purvf vfsI jgdIp

isµG puWqr nCWqr isµG ny

dfavf kIqf ik smfjvfdI

pfrtI (spf) aqy kFgrs

ny Aus ƒ DOrhrf ivDfn sBf

sIt qoN cox lVn dI pyÈkÈ

kIqI sI pr AunHF ieh kih

ky ienkfr kr idWqf ik Auh

2024 dIaF lok sBf coxF

ivWc tynI nfl isWDf mukfblf

krnf cfhygf» AunHF

ikhf, ‘spf aqy kFgrs ny

Ëor idWqf ik mYƒ AunHF dI

pfrtI dI itkt ’qy DOrhrf

sIt qoN cox lVnI cfhIdI hY

pr mYN AunHF ƒ ikhf ik mYN

CotI lVfeI nhIN lVFgf»

mYƒ 2024 dIaF lok sBf

coxF leI itkt idE» mYN

tYnI nfl isWDf lVFgf»’

AuWGI gfiekf lqf mµgyÈkr dI hflq

ivgVx kfrn muV vYNtIlytr ’qy

muµbeI. AuWGI gfiekf lqf

mµgyÈkr dI ishq ivgV geI

hY aqy AunHF df ielfj kr

rhy zfktr ny ikhf ik AunHF

ƒ muV vYNtIlytr ’qy pf idWqf

igaf hY» 92 sflf gfiekf

hlky lWCxF nfl koivz

pfËIitv sI aqy AunHF ƒ 8

jnvrI ƒ bRIc kYNzI hspqfl

dy ieµtYNisv kyar X¨int

(afeI[sI[X¨[) ivc dfKl

krvfieaf igaf sI, ijWQy

Aus df zfktr pRqIq

smdfnI aqy zfktrF dI tIm

duafrf ielfj kIqf jf irhf

sI» ÈRI smdfnI ny dWisaf,

Samaj

Weekly

smfj vIklI

Editor-in-chief

Devinder Chander

+44 7878 456 484

Editor

Manohar Birdi

+44 7411 251 804

Managing Editor

Rajveer Samra

+44 7412 970 999

Editorial Office

Samaj Weekly

Samaj Media Enterprise Ltd

46 Summer Road

Erdington,Birmingham UK

B23 6UR

+44 7878 456 484

+44 121 565 4810

info@samajweekly.com

samajweekly@gmail.com

hr p®kfr dy vpfrk aqy klfsIPfeIz

ieÈiqhfr dyx leI sµprk kro»

‘AunHF dI hflq TIk nhIN hY»

Auh ielfj aDIn afeI[sI[X¨[

ivc hn qy dubfrf vYNtIlytr

’qy rWiKaf igaf hY»’

aÈlIl gIq kys: adflq vWloN gfiek hnI

isµG ƒ puils ƒ vuafies sYNpl dyx df hukm

nfgpur. mhfrfÈtr

dy nfgpur dI iek

iËlHf adflq ny

gfiek hnI isµG ƒ

Aus iÉlfÌ drj iek

mfmly ’c puils ƒ

afpxI afvfË df

nm¨nf dyx df hukm

idWqf hY» Aus ’qy doÈ

hY ik Aus ny iek

aÈlIl gIq gfieaf

qy ieµtrnYWt ’qy

aploz kIqf» iËlHf

aqy vDIk sYÈn jWj

aYWs[ey[ aYWs[aYWm[ alI ny 27

jnvrI ƒ gfiek ƒ 4 PrvrI

qoN 11 PrvrI drimafn nfgpur

dy pµcpolI Qfxy ivc

afvfË df nm¨nf dyx df

inrdyÈ idWqf sI» adflq ny

ieh inrdyÈ gfiek vWloN ivdyÈ

jfx leI lgfeI geI Èrq

ivc iZWl dyx dI mµg krn

vflI arËI dI suxvfeI

kridaF idWqf» adflq ny

hnI ƒ 29 jnvrI qoN 4

PrvrI drimafn dubeI jfx

dI iejfËq idµidaF Aus ƒ 4

qoN 11 PrvrI drimafn

puils styÈn ’c pyÈ hox leI

ikhf hY»

pI aYWm sI bYNk Gutfly df muWK dosæI dljIq

isµG bWl Bfrq qoN Ìrfr huµdf igRPqfr

ieWk hor bYNk zuWibaf, irjærv bYNk ny lfiesYNs rWd kIqf

ptnf. pI aYWm sI(pµjfb aYNz

mhfrfsætr) bYNk Gutfly dy

muWKdosæI qy ies bYNk dy

zfierYktr dljIq isµG bWl

ƒ BfrqI surWiKaf eyjµsI ny

ibhfr dy rksOl bfrzr qoN

igRÌqfr kIqf hY» Auh nypfl

rfhIN Bfrq qoN Ìrfr ho ky

kYnyzf jfxf cfhuµdf sI»

vrnx Xog hY ik 2019ivWcpI

aYWm sI bYNk ivWc 4,355 kroV

rupey df Gutflf hoieaf qF Aus

df muWKdosæI dljIq isµG

bWlikhf igaf sI» ies dI

jFc mhfrfÈtr puls dy

afriQk jurmF bfry ivµg ny

kIqI sI» aWj dljIq isµG

bWl jdoN Bfrq-nypfl dy

bfrzr qoN isrÌ 200 mItr

d¨r rih igaf qF iemIgRyÈn

aiDkfrIaF ny Aus ƒ igRÌqfr

kr ilaf» Aus ƒ rksOl

QfxyivWc rWiKaf igaf qy

puWCigWC kIqI hY» mhfrfÈtr

dy afriQk jurmF bfry ivµg ƒ

dljIq isµG bWl dI kfÌI smyN

qoN BfÜ sI» Auh kdy vI ies

ivµg dy aiDkfrIaF dy kfb¨

nhIN af sikaf» puWCigWC

dOrfn pqf lWgf hY ik dljIq

isµG vI nIrv modI qy ivjy

mfilaf vFg Bfrq qoN BWj ky

kYnyzf jfxf cfhuµdf sI»

ies dOrfn BfrqI irjærv

bYNk (afr bI afeI) ny mhfrfsætr

dy ieµzIpYNzYNts

koafpRyitv bYNk ilmitz df

lfiesYNs rWd kr idWqf

pWqrkfrF dI loV

hY»afr bI afeI ny afpxy

afdysæ ivWc ikhf ik bYNk dI

hflq dyK ky irjærv bYNk ny

ipCly sfl ies AuWqy kuJ

pfbµdIaF lfeIaF sn»

kfrobfrI hflq ivWc suDfr nf

hox kfrn lfiesYNs rWd kIqf

igaf hY»afr bI afeI ny

ikhf ik bYNk kol loVINdI p¨µjI

nhIN aqy BivWK ivWc hor

kmfeI krn dI koeI sµBfvnf

nhIN hY»

ieµglYNz dy hr ielfky ’c pWqrkfrF dI loV hY, pWqrkfrqf df ÈOk rWKx

vfly afpxI C.V. email: samajweekly@gmail.com AuWqy Byj skdy hn»

Editor-in-chief : Devinder Chander

Mob: 07878 456 484

not : pWqrkfrqf df qjurbf rWKx

vfly ƒ pihl idqI jfvygI»


www.samajweekly.com

pµjfb rfj ivDfn sBf coxF 2022

leI 1304 AumIdvfr cox mYdfn ivWc

cµzIgV. pµjfb rfj dy 117

ivDfn sBf hlikaF leI

1304 AumIdvfr cox mYdfn

ivWc rih gey hn» ies sbµDI

jfxkfrI idµidaF muWK cox

aPsr, pµjfb zf[ aYWs kruxf

rfj¨ ny dWisaf ik nfmËdgI

pWqr dfKl krn dI pRIikRaf

dOrfn 2266 nfmËdgI pWqr

pRfpq hoey sn» kfgËF dI

pVqfl dOrfn 588 nfmËdgI

pWqr rWd kr idWqy gey sn»

muWK cox aPsr, pµjfb ny

dWisaf ik ijnHF ivWcoN kfgË

vfips lYx dI afKrI imqI 04

PrvrI, 2022 qWk drusq

pfey gey 1645 ivWcoN 341

nfmËdgI pWqr vfips lY ley

gey hn» AunHF dWisaf ik ies

qrHF hux 1304 AumIdvfr cox

mYdfn ivWc rih gey hn» zf[

rfj¨ ny dWisaf ik sB qoN vWD

19-19 AumIdvfr ivDfn sBf

hlkf 59 sfhnyvfl aqy

pitaflf idhfqI qoN cox mYdfn

ivWc hn jdik sB qoN GWt 5

AumIdvfr ivDfn sBf hlkf 5

dInfngr qoN cox mYdfn ivWc

hn» AunHF dWisaf ik votF pYx

df kfrj 20 PrvrI, 2022

ƒ svyry 8 vjy qoN Èfm 6 vjy

qWk hovygf»

KLbrF

06/02/2022 3

cox kimÈn vloN sµXukq smfj morcy ƒ cox inÈfn jfrI

cµzIgVH. pihlI vfr ivDfn

sBf coxF dy mYdfn ivc inWqry

sµXukq smfj morcy dy afg¨aF

ƒ cox kimÈn vloN cox inÈfn

alft kr idWqf igaf hY» cox

kimÈn ny iksfn jQybµdIaF ƒ

cox inÈfn ‘mµjf’ alft kIqf

hY» hux jdoN cox kimÈn ny

sµXukq smfj morcy ƒ cox

inÈfn alft kr idWqf hY qF

hux XkInI qOr ’qy sµXukq

smfj morcy dy AumIdvfr ieko

cox inÈfn ’qy cox lV

skxgy» ieQy ieh vI

dWsxXog hY ik ies qoN pihlF

sµXukq smfj morcy vloN

tRYktr cox inÈfn dI mµg

kIqI jf rhI sI pr cox

kimÈn vloN morcy dI ieh mµg

pRvfn nhIN kIqI geI» ies qoN

pihlF vI iksfn jQybµdIaF

vloN afpxy morcy ƒ rijstrz

krn leI kfPI BWj-dOV

krnI peI sI» ies dOrfn

AunHF ny Bfjpf aqy cox kimÈn

’qy DWkf krn dy vI doÈ lgfey

sn» hflFik nfmjædgI

pRikiraf p¨rI hox qoN bfad

cox kimÈn ny sµXukq smfj

morcy ƒ isafsI pfrtI vjoN

mnjæ¨rI dy idWqI hY»

ibhfr ’c ibnF sUeI vfly tIkfkrn dI hoeI ÈurUafq

ptnf. Bfrq ivWc

tIkfkrn pRogrfm qihq

hux qWk bhuq sfry lokF

ny koronf vYksIn nhIN

leI hY» ies ivWc kuJ

lok aijhy vI hn, ijhVy

tIky dI s¨eI qoN zrdy

ny» aijhy lokF leI hux

bgYr s¨eI vflf tIkf af

cuWkf hY qy ibhfr ’c ies

nfl Èur¨ vI kr idWqf

igaf hY» pihly idn hI

bhuq sfry lokF ny ieh

vYksIn lgvfeI» isvl

srjn zf: ivBf isµG ny

dWisaf ik s¨eI rihq

vYksIn dIaF iqµn

KurfkF lYxIaF

pYxgIaF» pihly idn

tIkf lgvfAux qoN

bfad, vYksIn dI aglI

Kurfk 28 aqy iPr 56

idnF dy Prk nfl idWqI

jfvygI» AunHF dWisaf ik

ieh pRogrfm 3 tIkfkrn

kyNdrF ’qy Èur¨ kIqf

igaf hY» ieh AunHF lokF

leI cµgf hY jo s¨eI qoN

zrdy hn» dWs dyeIey ik

PfrmfisAUtIkl kµpnI

ËfeIzs ny buWDvfr ƒ hI

aYlfn kIqf sI ik AunHF

ny afpxI koivz-19

vYksIn ibnF s¨eI vflI

vYksIn dI splfeI Èur¨

kr idWqI hY» nfl hI,

kµpnI ny ieWk ibafn

ivWc ikhf ik Auh afpxI

koronf vYksIn ƒ inWjI

bfËfr ivWc muhWeIaf

krvfAux dI vI Xojnf

bxf rhI hY»

BfeI gurdIp isµG Kihrf dI irhfeI leI krnftk Bvn puWijaf irhfeI morcf

l krnftk dy ryijzyNt kimsænr dy nFm idWqf mµg pWqr l 31 sfl qoN jylH ivWc bµd BfeI Kihrf dI irhfeI ƒ kyNdr qy idWlI srkfr pihlF hI dy cuWkI hY mnjæ¨rI

nvIN idWlI. idWlI qy krnftk

dy vWK-vWK kysF ivWc tfzf

aDIn Aumr kYd dI sjæf pRfpq

BfeI gurdIp isµG Kihrf dI

pWkI irhfeI ƒ lYky aWj

isafsI isWK kYdI irhfeI morcf

(idWlI) dy afg¨aF ny krnftk

Bvn, idWlI ivKy mµg pWqr

idWqf» krnftk dy ryijzyNt

kimsænr sRI inlfXf imqfsæ dy

dPqr ivKy sµbiDq

aiDkfrIaF nfl mulfkfq qoN

bfad irhfeI morcy dy aµiqRµg

kmytI mYNbr zfktr primµdr

pfl isµG, cmn isµG, dljIq

isµG qy jorfvr isµG afidk ny

disaf ik BfeI gurdIp isµG

Kihrf 6 dsµbr 1990 qoN

lgfqfr jylH ivWc bµd hn» 31

sfl qoN vWD smyN dI jylH kWtx

dy bfvj¨d AunHF dI irhfeI

krnftk srkfr dI ‘Aumr kYd

irhfeI kmytI’ dI mµj¨rI aqy

krnftk dy rfjpfl dy

dsqKæq krky rukI hoeI hY»

BfeI gurdIp isµG Kihrf ƒ

idWlI dI adflq vWloN Qfxf

iqrlok purI dI

aYP[afeI[afr[ nµbr 451/90

ivWc Aumr kYd dI sjæf suxfeI

geI sI» hflFik idWlI dI

sfbkf muWK mµqrI sRImqI sæIlf

dIksæq dI agvfeI vfly ‘sjæf

smIiKaf borz’ ny 2011 ‘c

ies mfmly ivWc BfeI Kihrf dI

smyN qoN pihlF irhfeI ƒ

mnjæ¨rI dy idWqI sI» irhfeI

morcy afg¨aF ny dWisaf ik iesy

qrHF d¨jy mfmly ivWc krnftk

dI bIdr adflq ny Qfxf inAU

tfAUn puils stysæn dI

aYP[afeI[afr[ nµbr

77/1990 ivWc BfeI Kihrf ƒ

Aumr kYd dI sjæf suxfeI sI»

kyNdr srkfr ny gur¨ nfnk

sfihb jI dy 550vyN pRkfsæ

purb mOky ijnF 8 bµdI isµGF dI

irhfeI df notIiPkysæn jfrI

kIqf sI, Aus ivWc BfeI Kihrf

df nfm vI sæfml hY» pr

krnftk srkfr vWloN BfeI

Kihrf dI irhfeI ƒ aWjy qWk

mnjæ¨rI nhIN imlæI hY» ies

leI asIN aWj qmfm qQF sxy

ryijzyNt kimsænr dI mfrPq

krnftk srkfr ƒ mµg pWqr

Byijaf hY» iPlhfl BfeI

Kihrf ies vyly aµimRqsr dI

jylH ivWc bµd hn» krnftk

srkfr ny 26 jnvrI 2022 ƒ

166 Aumr kYdIaF ƒ smyN qoN

pihlF irhfeI dyx dI pRvfngI

‘Aumr kYd irhfeI kmytI’ dI

mfrPq idµdy hoey ies dI

mnjæ¨rI rfjpfl pfsoN mµgI hY»

ies leI asIN irhfeI morcy

vWloN BfeI gurdIp isµG Kihrf

dI irhfeI vfsqy AuhIN rfsqf

apnfAux ƒ pihl idWqI hYN»


4 06/02/2022 KbrF

www.samajweekly.com

lok sµmyln ivc isWDU qy kuµvr ivjy pRqfp ieWko mµc ’qy iekWTy nËr afey

hoey iekWTy pr nhIN imtI idlF dI dUrI

aµimRqsr. pµjfb dy

aµimRqsr ivc ÈuWkrvfr ƒ

pµjfb kFgrs dy pRDfn qy

eIst qoN AumIdvfr nvjoq

isµG isWD¨ aqy AuqrI qoN afp

dy AumIdvfr sfbkf afeIjI

kuµvr ivjy pRqfp isµG nfl

iekWTy idKy» ieh mOkf pµQk

qflmyl sµgTn vloN pµjfb

vfqfvrx cyqnf lihr qihq

krfey gey lok sµmyln df

sI» dovF ny hWQ imlfey

lyikn gWlbfq nhIN ho skI»

isWD¨ ny ieWQy muV qoN sIaYm

dI kursI df rfg alfipaf»

lok sµmyln ivc mOj¨d sµq

sIcyvfl ny isrP ieµnf ikhf

ik jo lIzr AunHF dI gWl

suxygf Auh vI isrP Aus nu¨µ

hI smJxgy» dovyN

AumIdvfrF ny ieWQy vfqfvrx

’qy crcf kIqI» dWsxXog hY

ik kuµvr ivjy pRqfp isµG ny

jd asqIÌf idWqf sI qF Auh

byadbI dy islisly ivc

keI vfr isWD¨ ƒ imlx df

smF mµgdy rhy lyikn isWD¨ ny

AunHF nfl kdy mulfkfq nhIN

kIqI» hux acfnk imlx

’qy vI ies pRogrfm ƒ nfn

plIitkl hI rWiKaf igaf»

ies smfroh dy leI sfry

AumIdvfrF aqy hor pqvµqy

lokF ƒ bulfieaf igaf sI»

smfroh dI Èur¨afq huµdy hI

kFgrs dy isWD¨ aqy afp dy

kuµvr pRqfp qkrIbn iekWTy

phuµcy» dovF dI sIt vI

iekWTy hI sI» puWjx ’qy dovF

ny ieWk d¨jy nfl mulfkfq

kIqI hWQ imlfieaf qy bYT

gey» Aus qoN bfad AunHF ny

koeI gWlbfq nhIN kIqI»

nvjoq isµG isWD¨ ny ikhf ik

AunHF ny hux qWk ieh qF jfx

ilaf ik sIaYm dy bgYr pWqf

vI nhIN ihldf» ies vfr

sIaYm iemfndfr lgf idWqf

jfvy qF pµjfb 6 mhIny ivc

muV qoN KVHf ho skdf» dovyN

nyqfvF isWD¨ aqy kuµvr ƒ

styj ’qy jfx aqy apxI

gWl rWKx df mOkf imilaf»

dovF ny isrP vfqfvrx ƒ

sµBflx aqy pfxI bcfAux

nfl sbµDq hI gWl kIqI»

ies smfroh ivc pdmsRI

blbIr isµG sIcyvfl,

dmdmf sfihb dy sfbkf

jQydfr igafnI kyvl isµG,

sfbkf afeIeyaYs kfhn

isµG pƒ, akflI dl ÈihrI

dy pRDfn gurpRqfp isµG

itWkf, sµXukq akflI dl dy

gurpRIq isµG sxy keI

pqvµqy lok mOj¨d sI»

aµimRqsr : zor tU zor pRcfr krn gey isWDU

bYrµg prqy, lokF ny nhIN KolHy drvfËy

aµimRqsr. pµjfb coxF ivc

Auqry pµjfb kFgrs dy pRDfn

nvjoq isµG isWD¨ dI bybfkI

AunHF dI rfhF ivc muÈklF

KVHI krdI nËr af rhI hY»

aµimRqsr dy iqlk ngr

ielfky ivc nvjoq isµG isWD¨

iksy kFgrsI vrkr dy Gr

gey ijWQy AunHF dy leI drvfËf

nhIN KoilHaf igaf» isWD¨ guWsy

ivc aWgy inkl gey aqy Pyr

aWgy KVHI aOrqF ƒ vI nhIN

imly» dupihr vyly qkrIbn

3[35 vjy isWD¨ iqlk ngr dI

glI ivc zor t¨ zor pRcfr

krn leI puWjy sI» qµg

glIaF hox kfrn AuQy gWzI

nhIN jf skI» ijs kfrn isWD¨

pYdl hI aWgy ingl gey» AuQy

ieWk kFgrsI vrkr dy Gr

mIitµg sI ijWQy pihlF isWD¨ dy

nfl puWjy smrQkF ny drvfËf

KVkfieaf» lyikn iksy ny

drvfËf nhIN KoilHaf»

isWD¨ AuQy puWj ky QoVHI dyr

ruky qy Pyr aWgy inkl gey»

aWgy jf ky mOj¨d smrQkF ny

AuQy KVHI do aOrqF ƒ imlx dI

gWl khI qF isWD¨ ny ikhf ik

CWzo aqy aWgy cly gey» ies

sbµD ivc mOj¨d kONslr moqI

BftIaf ny ikhf ik AuQy koeI

pRogrfm nhIN sI» jd ik AunHF

df ieWk smrQk AunHF AuQy lY

igaf sI» smrQk df kihxf

sI ik Auh AunHF dy iksy

irÈqydfr df Gr hY» lyikn

jd isWD¨ AuQy puWjy qF AuQy

Èfied koeI sI hI nhIN» ies

leI drvfËf nhIN KuilHaf aqy

Auh aWgy apxy pRogrfm dy leI

inkl gey» ÈuWkrvfr ƒ isWD¨

dy kul aWT pRogrfm inrDfrq

sI» isWD¨ df pRcfr 12[30 vjy

Èur¨ ho igaf sI lyikn 2 qoN 4

vjy qWk Auh moqI BftIaf dy

nfl hI sI» ijs ivc moqI

BftIaf ny apxy hlky ivc

AunHF zor t¨ zor pRcfr leI

lYky jfxf sI»


www.samajweekly.com

KbrF

lOkzfAUn dOrfn pfrtI mfmlf : ieµglYNz dy

06/02/2022

5

vWzy bfdl dI ishq iPr Krfb

pRDfn mµqrI dy cfr sihXogIaF ny idWqf asqIÌf

lµzn. ieµglYNz ivc

lOkzfAUn dOrfn pfrtI krn

df mfmlf BKdf hI jf irhY»

ieµglYNz dy pRDfn mµqrI

boirs jOnsn dy cfr

krIbIaF ny afpxy ahudy qoN

asqIÌf dy idWqf hY» ds

zfAUinµg stRIt ’c hoeI

pfrtI qoN bfad AuTy ivvfd

kfrn pIaYm jOnsn dI

siQqI bd qoN bdqr huµdI jf

rhI hY» nvyN Gtnf cWkr ’c

boirs jOnsn dy d¨rgfmI

nIqIaF dy muKI munIr imrËf,

cIP afP stfPn zfn

roËynPIlz, pRmuWK inWjI

skWqr mfritn mfritn rynflz

qy sµcfr zfierYktr jYk

zoeyl ny vIrvfr ƒ kuJ

GµitaF dy Prk ’qy asqIÌf

dy idWqf hY» keI idnF dI jFc

qoN bfad ieh sfÌ hoieaf ik

koivz-19 dy lfkzfAUn dy

inXmF dI AulµGxf krky

aiDkfrq pRDfn mµqrI invfs

’c keI idnF qWk pfrtIaF df

dOr cWilaf hY» bIbIsI dI

ÈuWkrvfr ƒ jfrI irport

muqfbk imrËf dy asqIÌy dy

ÌOrI bfad zoeyl ny afpxy

asqIÌy dI puÈtI kr idWqI

hY» ies qoN bfad roËynPIlz

qy rynflz ny asqIÌf dy

idWqf» 57 sflfn jOnsn dy

sihXogIaF dy srbAuc

sihXogIaF ny AunHF afpxy

afsqIÌy sONp idWqy hn» ies

nfl AunHF dI pfrtI ’c jOnsn

dI agvfeI bfry svfl AuTx

lWgy hn» zoeyl ny stfP ƒ

dWisaf ik hux dy hÌiqaF ’c

AunHF dy pirvfr ƒ bury smyN qoN

lµGxf ipaf hY pr Auh do

sfl qoN bfad afpxf ahudf

CWzx dI soc rWKdy hn»

srkfr vWloN jfrI ibafn

muqfbk roËynPIlz ny afpxy

asqIÌy dI pyÈkÈ krky

svyry hI kr idWqI sI pr Auh

afpxy vfrsF dI Bfl hox qy

ahudy ’qy rihxgy» imrËf ny

pIaYm dy J¨Ty dfavy bfry

qWqkfl afpxf asqIÌf sONp

idWqf hY»

cµzIgVH. pµjfb dy sfbkf muWK

mµqrI pRkfÈ isµG bfdl dI

ishq ieWk vfr iPr Krfb ho

geI hY» AunHF ƒ mukqsr qoN

cµzIgVH pIjIafeI ilaFdf

igaf hY» hfl hI ivWc AunHF ƒ

koronf ho igaf sI, ijs qoN

bfad AunHF ƒ luiDafxf dy

ieWk hspqfl ivWc BrqI

krvfieaf igaf sI» koronf

dI irport nYgyitv afAux qoN

bfad AunHF ƒ zfktrF dI

slfh ’qy hom afeIsolyÈn ivWc

rWiKaf igaf sI» dWs dyeIey

ik pµjfb ivWc ivDfn sBf coxF

20 PrvrI ƒ hox jf rhIaF

hn qy vWzy bfdl lµbI sIt qoN

cox lV rhy ny» pRkfÈ isµG

bfdl 5 vfr pµjfb dy muWK

mµqrI rhy hn» ies qoN ielfvf

Auh 10 vfr ivDfn sBf coxF

vI ijWq cuWky hn» Auh afpxy

hlky lµbI ivWc cox pRcfr leI

vWzf hµBlf mfr rhy hn»

amrIkf ny bflitk dyÈF dI surWiKaf leI Byjy 6 lVfkU jhfË

vfiȵgtn. X¨kryn dI srhWd

’qy r¨s dy ieWk lWK ÌOjIaF dy

qYnfq hox mgroN r¨s aqy

amrIkf ivcfly qxfa hor vD

igafhY» ies kfrn nfto dyÈF

dI surWiKaf leI amrIkf

X¨rp ivWc hor jvfn qYnfq

kr irhf hY» ies dy nfl hI

amrIkf ny afpxy 6 lVfk¨

jhfË AuWQy Byj idWqy hn» nfto

sµgTn ny ieWk pRYs ibafn

jfrI kridaF ikhf ik

amrIkf ny bflitk dyF dy

eyar puilisµg imÈn dy qihq

ieh lVfk¨ jhfË Byjy hn»

amrIkf aqy bYljIan

eyarPors ny iml ky

aYstonIaf, lfqvIaf aqy

ilQuafnIaf ijhy bflitk

mulkF dI surWiKaf leI

afpxIaF gqIivDIaF ies

ielfky ivWc vDf idWqIaF hn»

X¨aYs eyarPors dy ieWk

aiDkfrI tylr igRPrz ny

ikhf ik lVfk¨ jhfËF dI

qYnfqI df mµqv nfto dyÈF dI

surWiKaf aqy KudmuKiqafrI

dI rWiKaf krnf hY» ikAuNik

r¨s ny ieWk lWK qoN vWD ÌOjI

X¨kryn srhWd ’qy qYnfq kIqy

hoey hn» ies qoN pihlF p¨rbI

X¨rp dy nfto dyÈF ’qy surWiKaf

ƒ lY ky Éqrf mµzrf irhf hY»

iehI kfrn hY ik amrIkf vI

X¨rp ivWc afpxIaF ÌOjI

gqIivDIaF vDf irhf hY»

lVfk¨ jhfË Byjx dy nfl hI

X¨kryn ’qy r¨s dy hmly dI

sµBfvnf ivcfly nfto dy p¨rbI

ihWsy ’qy amrIkf ies hÌqy

lgBg 2 hËfr ÌOjI polYNz

aqy jrmnI Byj irhf hY» ies

df aYnfn rfÈtrpqI joa

bfiezn ny kr idWqf hY» AuWDr

jrmnI qoN vI 1 hËfr ÌOjI

romfnIaf phuµc rhy hn»

cµzIgVH sxy pµjfb ivc lWgy BUcfl dy qyË Jtky

cµzIgVH. jµm¨ kÈmIr aqy

pµjfb ivc B¨cfl dy qyË Jtky

mihs¨s kIqy gey»

ÈinWcrvfr svyry 9[49 vjy

ieh Jtky mihs¨s kIqy gey»

ieDr, noiezf aqy cµzIgVH

ivc vI B¨cfl dy Jtky afAux

qoN bfad lok zr ky GrF qoN

bfhr inkl gey» hflFik dyÈ

ivc ajy qWk B¨cfl nfl iksy

qrHf dy jfn mfl dy nuksfn dI

Ébr nhIN afeI» ieDr pfiksqfn

ivc vI 5[7 qIbrqf dy

B¨cfl dI Ébr hY» jfxkfrI

muqfbk B¨cfl df kyNdr

aPgfinsqfn aqy qjfiksqfn

bfrzr ’qy ihµd¨kuÈ dI

phfVIaF dy nËdIk sI»

hflFik pihlF jfxkfrI ieh

afeI sI ik pfiksqfn ivc

afey B¨cfl dI qIbrqf 7[3

rhI aqy ies df kyNdr

ieslfmfbfd qoN krIb 189

iklomItr d¨r sI» bfad ivc

nYÈnl sYNtr Pfr sIsmolOjI

ny jfxkfrI idWqI ik B¨cfl df

kyNdr aPgfinsqfn-qjfiksqfn

bfrzr ’qy sI»


6 06/02/2022 KbrF

www.samajweekly.com

suKpfl isµG Kihrf ny nvqyj isµG cImf dy hWk ivWc ipµz AuWcf qy afr sI aYWP ivWc kIqIaF cox rYlIaF

lafpxI vot nfl hI hµkfrI rfxy df hµkfr qoV skdy ny lok l mYN aglI cox ivDfn sBf hlkf kpUrQlf qoN rfxf gurjIq isµG dy iÉlfÌ lVFgf : suKpfl isµG Kihrf

kp¨rQlf ( kOVf ) mYN aglI

cox ivDfn sBf hlkf

kp¨rQlf qoN rfxf gurjIq

isµG dy iÉlfÌ lVFgf, ieh

aYlfn hlkf BulWQ qoN kFgrs

pfrtI dy AumIdvfr suKpfl

isµG Kihrf ny ipµz AuWcf ivKy

hlkf sulqfnpur loDI qoN

kFgrs pfrtI dy AumIdvfr

nvqyj isµG cImf dy hWk ivc

hoeI BrvIN cox mIitµg, jo ik

rYlI df r¨p aÉiqafr kr

geI, ƒ sµboDn kridaF

kIqf» AunHF ikhf ik icµqf df

ivÈf hY ik aWj 95 PæIsdI

isafsI afg¨ vpfrI hn»

ijnHF ivWc rfxf gurjIq isµG

muWK hn, aqy ieWk idn aijhf

afeygf jdoN Auh rfxf gurjIq

isµG ƒ X¨[pI[ CWz ky

afAuxgy» AunHF doÈ lfieaf ik

rfxf gurjIq isµG Bfjpf nfl

iml ky kFgrs pfrtI dI ipWT

ivc Curf mfr irhf hY ijs

krky s¨Jvfn hlky dy lok

Aus ƒ m¨µh nhIN lgfAuxgy»

akflI dl bfry gWl kridaF

suKpfl Kihrf ny ikhf ik

ijhzæI pfrtI afpxy isDFqF qoN

prHF clI jfvy lok Aus ƒ

psµd nhIN krdy»AunHF hlky dy

lokF ƒ apIl kIqI ik Auh

rfxf gurjIq isµG df hµkfr

qoV ky Aus pfrtI dy

AumIdvfr nvqyj isµG cImf ƒ

jyq¨ bxfAux» afpxy sµboDn

ivc kFgrsI AumIdvfr

nvqyj isµG cImf ny suKpfl

Kihrf df Dµnvfd kridaF

ikhf ik rfxf gurjIq isµG ny

ipµz AuWcf ivKy kFgrsI cox mIitµg ivc mµc qy kFgrsI

AumIdvfr nvqyj isµG cImf hlkf BulWQ dy AumIdvfr

suKpfl isµG Kihrf aqy hor .

kdy vI akflI dl, afp aqy

Bfjpf dy iÉlfÌ koeI itWpxI

nhIN kIqI » ikAuNik afpxf

kfrobfr vDfAux leI Aus ny

ienHF sfrIaF pfrtIaF pfsoN

mdd leI hoeI hY» ijs dy

bdly Auh pµjfb aµdr kFgrs

ƒ kmjæor krn qy lWgy hoey

hn» pRµq¨ AunHF dy mns¨by p¨ry

nhIN hoxgy»AunHF dfavf kIqf

ik hlky dy lok bfhrI

AumIdvfrF ƒ m¨µh nhIN

lgfAuxgy»ies qoN bfad afr

sI aYWP ivKy hlkf sulqfnpur

loDI dy AumIdvfr nvqyj isµG

cImf dy hWk ivWc vI ieWk vWzf

cox jlsf afXoijq kIqf

igaf» ijs ivWc suKpfl isµG

Kihrf ny hlky dy s¨JvfnF

votrF ƒ sµboDn krdy hoey

ikhf ik p¨µjIpqIaF ny

rfjnIqI ƒ kfrobfr bxfieaf

hoieaf hY» ies leI qusIN

afpxI vot nfl hI hµkfrI rfxy

df hµkfr qoV skdy ho» ies

mOky hornF qoN ielfvf kµboj

vYWlPyar borz pµjfb dy

cyarmYn aYzvokyt jspfl

isµG Dµj¨, blfk sµmqI mYNbr

guirµdrpfl isµG gogf, blfk

sµmqI mYNbr kulbIr isµG KYVf,

srpµc Xfdivµdr isµG AuWcf,

pµcfieq sµmqI dy vfeIs

cyarmYn rfkyÈ kumfr rokI,

blijµdr isµG spyn aYWn afr

afeI, srpµc rfj¨ iZWloN,

srpµc gurpRIq isµG POjI

klonI, aYzvokyt qrux mohn

purI, pRoPæYsr ivjy bFsl,

srpµc lKvIr isµG lWKf,

hrnyk isµG aOjlf sfbkf

cyarmYn pµcfieq sµmqI

iZlvF, sµmqI mYNbr dlbIr

isµG cImf, sqnfm isµG

sYPlfbfd, amrIk isµG

rqVf, blijµdr isµG ivrk

sYPlfbfd, ivWkI srpµc,

gurivµdr isµG nµbrdfr,

plivµdr isµG mihmdvfl,

sµq isµG rqVf, qrlok isµG

b¨h, ieµdrjIq isµG srpµc,

iCµdr isµG b¨sovfl, jspfl

isµG PWqovfl, zf iȵgfrf isµG,

gurdyv isµG pWpf, lfB isµG

Dµj¨ (sm¨h srpµc), sqivµdr

isµG soZI afid vI hfËr sn»

jQydfr rxjIq isµG Kojyvfl ny nuWkV mIitµgF dy

nfl nfl zor tU zor pRcfr leI kmfn kWsI

mhuWlf mhuWbq ngr qoN ÈurU kIqf zor tU zor cox pRcfr

kp¨rQlf (kOVf)- hlkf

kp¨rQlf qoN BfrqI jnqf

pfrtI dy AumIdvfr rxjIq

isµG Kojyvfl ny afpxI cox

muihµm ƒ hor qyË kridaF

hoieaf nuWkV mIitµgF dy nfl

nfl zor t¨ zor pRcfr leI

kmfn kWs leI hY ijs dy

qihq rxjIq isµG Kojyvfl ny

Bfjpf dy sInIar afg¨aF

ijnHF ivc cyqn s¨rI

aYzvokyt cµdrÈyKr sµg

Èrmf aYzvokyt hYrI cyqn mWl

hn rfkyÈ gupqf idnyÈ afnµd

kml pRBfkr ivÈfl soNhdI

afid ny muhWlf muhWbq ngr

ivc zor t¨ zor pRcfr kr

Bfjpf dIaF nIqIaF ƒ lokF

qk phuµcfieaf aqy kp¨rQlf

qoN Bfjpf dy AumIdvfr rxjIq

isµG Kojyvfl ƒ afpxIaF

kImqI votF pf ky ieiqhfsk

ijWq drj krfAux leI pRyirq

kIqf ies dOrfn rxjIq isµG

Kojyvfl ny ikhf ik pµjfb ƒ

iPr qoN ivkisq aqy KuÈhfl

s¨bf bxfAux leI zbl ieµjn

vflI Bfjpf srkfr bxfAuxI

jr¨rI hY»ikAuNik hux smF hY

ik lok Bfjpf dy hWQ s¨by dI

vfgzor dyx ijvyN ik Bfjpf

ÈfiÈq s¨ibaF ivWc ivkfs dI

lihr nËr af rhI hY»AunHFny

ikhf ik hux Bfjpf hI

ieWkmfqr aijhI rfÈtrI

pfrtI hY jo pµjfb dI

ieµzstrI pµjfb dy ivkfs dy

nfl pµjfb dy lokF ƒ KuÈhflI

dy rsqy qy ilaf skdI

hY»AunHFny ikhf ik nirµdr

modI srkfr ny jo ieiqhfisk

PYsly ley hn,Auh ipCly 70

sflF ivWc nhIN ley

gey»AunHFny lokF ƒ apIl

kIqI ik Auh guµzfgrdI ƒ

nhIN,sgoN ivkfs krvfAux

vfly aqy eImfndfr lokF ƒ

vot dyx»Kojyvfl ny ikhf ik

kFgrs dy ipCly pµj sflF

ivWc lokF ny ivkfs dI AupykÈf

df lµmf dµÈ Jylf hY»lok

afpxIaF pryÈfnIaF lY ky

Guµmdy rhy,qy jnpRqIinDIaF ny

AunHFƒ pWlf hI nhIN

PVfieaf,bs Auh afpxy ihqF

dI p¨rqI ivWc juty rhy»lokF

dy vot lYx dy bfvj¨d lokF qoN

d¨r rhy jnpRqIinDIaF ƒ lok

ies vfr muµh nhIN

lgfAuxgy»lok hmyÈf AunHF dy

ivWc rihx vfly,hr Èmy

AuplWbD rihx vfly

AumIdvfr ƒ hI vot

dyxgy»Kojyvfl ny ikhf ik

kyjrIvfl pµjfb afky Cl

krdy hoey idWlI mfzl dI gWl

krdf hY jdoN ik kFgrsI

nvjoq isWD¨ amrIkI mfzl dI

gWl krdf hY»lyikn ieh nyqf

glq BfÈf df iesqymfl krky

sWqf leI pµjfbIaF dI vot

luWtx dI koiÈÈ kr rhy

hn»ikAuNik ieh lVfeI isrP

muWK mµqrI dI kursI leI lVI

jf rhI hY» ies zor t¨ zor

pRcfr dOrfn jQydfr rxjIq

isµG Kojyvfl dy nfl cyqn

s¨rI

aYzvokyt,

cµdrÈyKr,aYzvokyt hYrI

cyqn , rfkyÈ gupqf, idnyÈ

afnµd, kml pRBfkr, ivÈfl

soNhdI ,DnvIr mlhoqrf,

rfmpfl mVHIaf, aÈok

mhfjn, anurfg mlhoqrf

,rfjyÈ bWgf ,sµnI bYNs,

jgdIp isµG, gOrv mhfjn

afid Bfjpf dy afg¨ qy vrkr

ivsæysæ qOr qy hfjær sn»

jykr srkfr ny skUl nf Koly qF cWkf jfm krFgy sµdIp aroVf

mihqpur ( suKivµdr isµG

iKµµzf ) kronf df bhfnf lf ky

sk¨l bµd krn qy bWicaF ƒ

ivWidaf qoN vFJf krn ivruWD

cWkf jfm krFgy aroVf, cµdI

aWj ieWQy kuWl ihµd iksfn sBf

dy ijlHf pRDfn sµdIp aroVf qy

ijlf skWqr idlbfg isµG

cµdI ny luiDafxf ivWc hoeI kuWl

ihµd iksfn sBf pµjfb dI s¨bf

kmytI dI mIitµg qoN bfhr

afAuNidaf pRYs ƒ jfxkfrI

idµidaF ikhf ik sµXukq

iksfn morcy dy sWdy qy 7

PrvrI ƒ 12 qoN 2 vjy qWk

cWkf jfm dy pRogrfm ƒ lfg¨

krn leI Auh kuWl ihµd iksfn

sBf aqy BrfqrI jWQybµdIaF ƒ

nfl lYky nkodr jgrfEN roz

jfm krngy» afg¨aF ikhf ik

srkfrF ny pihlF dyÈ dy

iksfnF ƒ KyqI qoN vFJf krn

leI qrf,qrf dy kfly kfƒn

ilaFdy» ijs ivco krfrI hfr

df sfhmxf krnf ipaf» qy

hux dyÈ dy BivWK nfl iKlvfV

krn leI ilaFdf srkfrF ny

kronf puWq jo Èrfb dy TyikaF

'qy nhIN jFdf, isafsI pfrtIaF

dIaF rYlIaF ivWc nhI jFdf,

Auh Gr Gr glI glI cox

pRcfr kr rhy iksy isafsI

lIzr ƒ nhIN icbVdf Pyr Auh

bWicaF dy sk¨l ikAu jFdf hY

kI kronf anpVH hY» ieh

anpVH nhIN loko ieh bVf

isafsI af pµjfb dy lIzrF

vrgf hY» jo kdI nÈy nfl

kdI byrujgfr rWKky, kdI

ibnF ishq sh¨lqF kdI

gYNgvfrf df ihWsf bxf ky pµjfb

dy BivWK ƒ qbfh krnf cfhuµdy

hn» pr nhIN ÈhId Bgq

isµG ÈhId AuDm isµG, krqfr

isµG srfBy dy vfrs hfly

ijAudy hn» Auh ieh sB nhIN

hox dyxgy» Auh lVngy pµjfb

dI byrujgfr jvfnI leI,

iksfnF leI mjd¨rF hr vrg

dy dWby kucly lokF leI Èur¨

krngy dyÈ dy BivWK qoN ijsƒ

ivWidaf qoN vFJf kIqf jf irhf

hY» AuhnF bWicaF, mfipaf,

sk¨l pRbµDkF, aiDafpkF

bWs zrfeIvrF, qy hr vrg dy

lokF ƒ apIl kIqI hY ik Auh

sµXukq iksfn morcy dI kfl

qy ijWQy p¨ry pµjfb ivWc 7

PrvrI12 qoN 2 cWkf jfm

kIqf jfxf hY» AuQy kuWl ihµd

iksfn sBf qy BrfqrI

jQybµdIaF vWloN nkodr

jgrfEN roz 12 qoN 2 vjy qWk

jfm krn leI sµgovfl tol

plfËf qy phuµcx jI »

brPæ nfl Zikaf iÈmlf DuWp inklx nfl hIry vFg cmikaf

cµzIgVH. iqµn idnF dI

brPbfrI qoN bfad siæmlf

dy lokF ny aWj cmkdfr DuWp

df svfgq kIqf» siæmlf

ivWc srkfrI dPæqr aWj

bµd rhy ikAuNik sVkF jfm

ho geIaF sn» BfrI

brPæbfrI kfrn siæmlf ivWc

sYlfnIaF dI igxqI keI

guxf vWD geI hY»


www.samajweekly.com

ieµjInIar svrn isµG , jrnYl isµG zogrFvflf qy qrsym zOlf dI agvfeI

hyT ipµz bUlpur ivKy kYptn hrimµdr isµG dy hWk ivWc cox mIitµg afXoijq

inWjI jfiedfdF bxfAux leI hlky ƒ jµg df mYdfn bxfAux vfly AumIdvfrF

ƒ afpxI vot duafrf lok dyxgy krfrf jvfb - kYptn hrimµdr isµG

kp¨rQlf (kOVf)-

p¨µjIpqIaF ny rfjnIqI ƒ

kfrobfr bxfieaf hoieaf

hY»ijµnHF ny inWjI jfiedfdF

bxfAux leI hlky ƒ jµg df

mYdfn bxfieaf hoieaf

hY»iehnF ÈbdF df pRgtfvf

bspf qy sRomxI akflI dl dy

hlkf sulqfnpur loDI dy sFJy

AumIdvfr kYptn hrimµdr

isµG vWloN ipµz b¨lpur ivKy

sfbkf srpµc bldyv isµG dy

gRih ivKy ieµjInIar svrn

isµG mYNbr pI ey sI,jrnYl

isµG zogrFvflf mYNbr aYWs jI

pI sI dI,bspf afg¨ qrsym

zOlf dI agvfeI hyT kIqI

ieWk aihm cox mIitµg dOrfn

ipµz dy sm¨h votrF ƒ sµboDn

krdy hoey kIqf» AuhnF ikhf

ik kFgrs df afpsI klyÈ hI

AuhnF ƒ hlkf sulqfnpur

loDI ivWc lY bYTygf» ieWk pfsy

kFgrs dI itkt qy lV irhf

AumIdvfr nvqyj isµG cImf hY

» ijs ny pµj sfl hlky lokF

qy J¨Ty prcy krvf ky AuhnF qoN

K¨b pYsf luWitaf , qy d¨jy pfsy

Auh p¨µjIpqI hY» jo afpxy

hµkfrI ipAu dI dOlq dy isr qy

aËfd AumIdvfr cox lV irhf

hY» iehnF dohF AumIdvfrF ƒ

m¨µh qoVvF jvfb qusIN qF hI dy

skdy ho jykr akflI bspf ƒ

vWzI igxqI ivWc votF pf ky

ieiqhfsk ijWq idvfAuNdy hoey

hlkf sulqfnpur loDI qoN

kfmXfb krdy ho» ies dOrfn

ieµjInIar svrn isµG mYNbr

pI ey sI sRomxI akflI dl,

jQydfr jrnYl isµG

zogrFvflf mYbr aYWs jI pI

sI, sfbkf srpµc bIbI

jsivµdr kOr itWbf ,akflI

afg¨ mfstr pRIqm isµG TWtf

nvF ny kYptn hrimµdr isµG

ƒ BfrI votF nfl ijWq idvfAux

leI votrF ƒ pRyirq kIqf»

ies qoN ielfvf bspf afg¨

qrsym zOlf ny afiKaf ik

bhujn smfj pfrtI ,sRomxI

akflI dl ans¨icq jfqI dy

lokF dI pfrtI hY»ieh lokF

dIaF smWisavF ƒ cµgI qrHF

jfxdI hY»bspf dy vrkr

srkfrI dPqrF ivc aksr

hI afAuNdy jFdy rihµdy

hn»AuhnF ivc iks qrHF

mOj¨df srkfr dy numfieµidaF

dy ieÈfry qy srkfrI aiDkfrI

krmcfrI luWt KsuWt krdy

hn»ijs grIb iensfn kol

iehnF BuWKy aiDkfrIaF ƒ

irÈvq dyx leI pYsy nhIN

huµdy, AuhnF ƒ dPqr dy aµdr

nhIN jfx idWqf jFdf»afm

afdmI pfrtI dI gWl kridaF

AuhnF ikhf ik kyjrIvfl

pµjfb dIaF aOrqF ƒ iek

hËfr rupey df guµmrfh kuµn

pRcfr kr irhf hY»idWlI ivc

ivkfs kfrË dy dfavy kr

irhf hY»AuQoN dy lok afp dI

srkfr qoN bhuq duWKI

hn»kyjrIvfl iek kfrobfrI

iensfn hY, ieh vI afbfnI

BrfvF vFg dunIaF df sB qoN

amIr afdmI bxnf cfhuµdf

hY»ies krky aijhy lokF ƒ

vot nf pfE jo quhfƒ J¨Ty

sbËbfg idKf rhy hn» ies

mOky qy bIbI minµdr kOr

srpµc, bldyv isµG sfbkf

srpµc , srbjIq isµG

afzæHqIaf, suKivµdr isµG

mrok, mlkIq isµG momI,

surjIq isµG, lKivµdr isµG

nµnVf, sdfgr isµG ,mihµdr

isµG sYktrI , ieµdrjIq

isµG , gurmuK isµG sfbkf

pRDfn gurduafrf pRbµDk

kmytI, drÈn isµG,

nirµdrjIq isµG Dµj¨ ,zf

sµqoK isµG, sfD¨ isµG ,mfstr

drÈn isµG, Bjn isµG,

abdul isqfr, blbIr isµG,

rxjIq isµG ,mlkIq isµG

afzæHqIaf, kyvl isµG POjI,

lKivµdr isµG iQµd , ipafrf

isµG BWtI, prmjIq isµG,

jsvµq isµG ,iȵgfrf isµG,

drÈn isµG ,b¨tf isµG sfbkf

srpµc ,srvx isµG cµdI,

jsivµdr isµG josn ,hrnyk

isµG ,jgjIq isµG POjI,

blivµdr isµG lihrI, jrnYl

isµG, bIbI jsivµdr kOr,

primµdr kOr, amrjIq kOr,

mnjIq kOr, igafn kOr,

jsvIr kOr, jgjIq kOr

,lKivµdr isµG mrok

,privµdr isµG pWpf afid

vWzI igxqI ivWc ipµz invfsI

hfjær sn»

Bfjpf ƒ grIbF qy Coty vpfrIaF df koeI iPækr nhIN: ipRXµkf

gfjæIafbfd. kFgrs afg¨ ipRXµkf

gFDI vfzrf ny doÈ lfieaf ik Bfjpf ƒ

Coty kfrobfrF qy grIbF df koeI Piækr

nhIN hY, ieh isrPæ ‘afpxy vWzy kfrporyt

imWqrF’ leI kµm kr rhI hY» X¨pI

coxF dy mWdynjær ieWQy Gr-Gr jf ky

pRcfr kridaF ipRXµkf ny ikhf ik ijWQy

vI Auh jf rhy hn, lokF ivc AuqÈfh

dyK rhy hn» AunHF afs pRgt kIqI ik

ieh AuqÈfh hI X¨pI ivc bdlfa bxygf»

ipRXµkf ny ikhf ik notbµdI, lOkzfAUn ny Coty

kfrobfrF df bhuq nuksfn kIqf hY qy srkfr

lokF ƒ rfhq dyx ivc nfkfm hoeI hY» muWK

mµqrI XogI Auqy inÈfnf syDidaF ipRXµkf ny

ikhf ik cox muihµm dOrfn BfÈf ‘siBak’ hoxI

cfhIdI hY qy lokF dIaF muÈklF hI cox muWdy

hoxy cfhIdy hn»

KbrF

06/02/2022

Bfjpf AumIdvfr vWjoN bsµq pµcmI dIaF

vDfeIaF mµdr ivWc kIqI pUjf

m i h q p u r / n k o d r /

(suKivµdr isµG iKµµzf )

BfrqI jnqf pfrtI dy ivDfn

sBf hlkf sæfhkot qoN

AumIdvfr nirµdr pfl isµG

cµdI ny aWj ivDfn sBf hlkf

sæfhkot dy lokF ƒ bsµq pµcmI

dIaF vDfeIaF idWqIaF AunHF ny

mµdr ivWc p¨jf arcnf

kridaF ivDfn sBf hlkf

sæfhkot qy dysæ ivdysæ ivWc

vsdy lokF dI suWK sæFqI qy

cVdI klf leI ardfs kIqI

AunHF gur¨ Gr ivWc vI mWQf

tyikaf AunHF ikhf aWj bsµq

ruWq df iqAuhfr hY qy sfƒ

jiæµdgI ivWc hmysæf PuWlF vFg

Kæusæbo vµzdy qy muskrfAuNdy

rihxf cfhIdf hY AunHF bWicaF

nfl pqµg vI cVfieaf AunHF ny

bWicaF dy Aujvl BivWK leI

kfmnf kIqI AunHF ikhf sfƒ

kml dy PuWl qoN pRyrnf lYxI

cfhIdI hY kml df PuWl icWkV

ivWc pYdf huµdf hY pr sfrI

ijæµdgI Aus Auqy ickV dI ieWk

iCWt qWk nhIN pYNdI sgoN kml

dy PuWl ƒ mµdrF ivWc p¨jf

arcnf leI Bgvfn dy crnF

ivc cVfieaf jFdf hY AunHF

ikhf ik jy qusIN kml dy PuWl

ƒ vot idAugy qF mYN ivsævfs

idvfAuNdf hF ik mYN quhfzy

ivDfn sBf hlkf sæfhkot ƒ

kml df PuWl bxf idaFgf ijs

df d¨jIaF pfrtIaF vWloN

7

PYlfieaf icWkV kuJ nhIN

ivgfV skygf »ies mOky mµdr

dy pujfrIaF vloN AumIdvfr

nirµdr pfl isµG cµdI ƒ

snmfinq kIqf qy asæIrvfd

idWqf ik Boly sæµkr dI rjæf

ivWc hr Bgq qy sm¨h votr

kml dy PuWl ƒ vot pfAuxgy qy

mflk prmfqmf nirµdr pfl

isµG cµdI ƒ ijWqf ky ielfky

ivWc ivkfs dI hnyrI

clfAuxgy»


8 06/02/2022 KbrF

www.samajweekly.com

gfjIpur ivKy keI kFgrsI pirvfr , igWlF, aTolf

ivc akflI, kFgrsI hoey afp ivc Èfiml

afp dI srkfr dyKx leI lok pWbF Bfr :- blkfr isµG, jspfl gfKl

nkodr mihqpur (hrijµdr

pfl CfbVf) hlkf krqfrpur

aDIn afAuNdy ipµzF ivc

afp pfrtI AumIdvfr blkfr

isµG dI XkInI ijWq drj

krvfAux dy mksd nfl ipµz

gfjIpur ivKy keI kFgrsI ,

aTolf, igWlF , kOhflf afid

ipµzF ivc blkfr isµG dyhWk

ivc lokF df BfrI iekWT dorfn

keI kFgrsI , akflI vrkr

afp pfrtI ivc Èfiml hoey

»ies mOky ienF ipµzF ivc

mIitµgF dorfn sµboDn kridaF

blkfr isµG aqy jspfl isµG

gfKl ny ikhf ijWQy hlky dy

lok krqfrpur qoN AumIdvfr

ƒ ijqfAux leI lok 20

PrvrI dI AuzIk kr rhyhn

AuQy afp dy srkfr bxfAux

leI vI Auqfvly hn » AunF ny

ikhf afp dI srkfr bxn qy

coxF ivc kIqy hr vfady ƒ

p¨rf kIqf jfvygf aqy ibnf

iksy BydBfv dy hr vrg ƒ

sh¨lq idqI jfvygI »AunF ny

ikhf gfjIpur ivKy kFgrsI

pirvfr jo afp ivc Èfiml

hoey hn AunF df hr pWKoN

afdr siqkfr kIqf jfvygf»

AumIdvfr blkfr isµG ny

ikhf ijs qrF hlkf krqfrpur

dy lok mYƒ qy afp pfrtI

ƒ mfx siqkfr dy rhy hn Aus

dy Auh sdf irxI rihxgy»

AunF ny ikhf ijWqx qoN bfad

hr kIqf vfadf p¨rf kIqf

jfvygf »AunF ny ikhf aorqF dy

srvpWKI ivkfs leI keI

srdfr gurpRqfp isµG vzflf jI dI cox

muµihm ƒ ipµz ipµz iml irhf hY BrvF huµgfrf

nkodr mihqpur (hrijµdr

pfl CfbVf) hlkf nkodr dy

ivWc ÈRomxI akflI dl

aqy bhujn smfj pfrtI

dy sFJy AumIdvfr

srdfr gurpRqfp isµG

vzflf jI dI agvfeI

hyT ipµzF ivWc

rFgVf,bl konf,rs¨lpur

klF, AuWgI aqy

iblgf,nkodr Èihr dy sm¨h

ahudydfr sihbfn aqy vrkr

sfihbfnF nfl ivsæysæ mIitµgF

kIqIaF geIaF»[aqy Kfs qOr

qy iblgf Èihr ivc ÈRomxI

akflI dl aqy bhujn smfj

pfrtI df dÌqr df AudGftn

kIqf igaf»[ijs ivWc

hrBjn isµG huµdl srkl

pRDfn,lÈkr isµG rhImpur

srkl pRDfn,jsjIq isµG

sµnI sfbkf cyarmYn mfrkIt

kmytI iblgf,jugrfj isµG

jWgI jnrl skWqr pµjfb,soƒ

bYnfpur doafbf Ëon pRDfn

aYsEafeI,gurnfm isµG

kµdolf sfbkf cyarmYn

mfrkIt kmytI n¨rmihl,

surqyj isµG bfsI sfbkf

cyarmYn mfrkIt kmytI

n¨rmihl,gurmyl isµG cuµbr

jnrl skWqr bhujn smfj

pfrtI pµjfb,jgdIÈ ÈyrpurI

iËlHf pRDfn bhujn smfj

pfrtI,kyvl isµG kot bfdl

KF, blijµdr isµG puafdVf,

gurpRIq isµG rFgVf,srpµc

suKdyv isµG rµgVf,dlbIr

isµG ÌOjI bl konf,

gurÈrnjIq isµG

rs¨lpur, gurivµdr isµG

kfkf AuWGI sfbkf srpµc,

hrbµs isµG drdI iblgf,

gurpRIq isµG gopI qlvx,

plivµdr lµbVdfr ipµdr

qlvx, amrjIq isµG

qlvx, kulivµdr isµG

kµdolf Kurd, gurpRIq isµG

bWl afid hfjær sn aqy hr

Èihr aqy ipµz invfsIaF ny

Brosf idvfieaf ik ies vfr

ÈRomxI akflI dl aqy bhujn

smfj pfrtI dI srkfr

bxfvFgy»[

XojnfvF lfg¨ kIqIaF

jfxgIaF» ies mOky cµdn

ÈyrigWl ny ikhf nojvfn vrg

vI p¨rI qrF blkfr isµG dy

moZy nfl moZf joV ky KVf hY

aqyAunF ƒ BfrI bhumq nfl

ijWqf ku s¨by ivc afp srkfr

bxfAux ivc aihm rol adf

krngy» ies mOkygurcrn

isµG gfKl, juJfr isµG,

ipafrf isµG, kmljIq isµG,

mnjIq isµG afid nyvI

sµboDn kIqf»

ÈRIngr ivWc surWiKaf ÌorsF nfl mukfbly

ivWc lÈkr dy 2 aWqvfdI hlfk

ÈRIngr . jµm¨ kÈmIr ivWc

surWiKaf PorsF nfl mukfbly

ivWc lÈkr-ey-qoiebf dy 2

aWqvfdI mfry gey» ies

sbµDI jfxkfrI idµidaF

pulIs dy iek aiDkfrI ny

dWisaf ik aWqvfdIaF dI

mOj¨dgI bfry imlI ivÈyÈ

s¨cnf dy afDfr qy kfrvfeI

krdy hoey surWiKaf PorsF ny

rfq ƒ Èihr dy jkurf ielfky

ivWc GyrfbµdI kr ky qlfÈ

muihµm Èur¨ kIqI» AunHF ny

dWisaf ik jdoN surWiKaf Pors

ielfky ivWc qlfÈI muihµm clf

rhy sn, AudoN AuWQy luky

aWqvfdIaF ny AunHF qy

golIbfrI kIqI» surWiKaf

ÌorsF ny jvfbI kfrvfeI

kIqI, ijs nfl mukfblf Èur¨

ho igaf» ies mukfbly ivWc 2

aWqvfdI mfry gey » kÈmIr

dy pulIs jnrl ieµspYktr

(afeI[jI[pI[) ivjy kumfr ny

dWisaf ik aWqvfdI lÈkrey-qoiebf

nfl sµbµD ‘id

rYisstYNt

Prµt’

(tI[afr[aYP[) nfl sbµDq

sn» aWqvfdIaF ivcoN iek 29

jnvrI ƒ anµqnfg ivWc iek

hYz kFstybl alI muhµmd

gnI dy kql ivWc Èfml sI»

kÈmIr dy afeI[jI[pI[ ny

tvIt kIqf, ”aWqvfdI sµgTn

lÈkr/ tI[afr[aYP[ dy 2

aWqvfdIaF ƒ ÈRIngr pulIs

ny mfr suWitaf» mfry gey

aWqvfdIaF ivWcoN iek ieKlfk

hfËm anµqnfg dy hsnporf

ivWc kIqI geI hYz kFstybl

alI muhµmd dI hWiqaf ivWc

Èfml sI» kumfr ny dWisaf ik

mukfbly vflI jgHf qoN 2

ipsOqlF smyq ieqrfËXog

smWgrI brfmd kIqI geI hY»


www.samajweekly.com

KLbrF

06/02/2022

9

muµbeI sIrIal blfst ’c Èfml aWqvfdI abU bkr XUeyeI ivc igRPqfr

muµbeI. BfrqI jFc eyjµsI ny

1993 muµbeI blfst dy most

vFtyz aWqvfdI ab¨ bkr ƒ

X¨eyeI qoN igRPqfr krky ieWk

vWzI sPlqf hfsl kIqI hY»

ieh igRPqfrI X¨eyeI dI

eyjµsIaF dy sihXog nfl kIqI

geI» irport muqfbk jld

hI ab¨ bkr ƒ Bfrq

ilafieaf jfvygf» ab¨ bkr

ƒ aµzrvrlz zOn dfAUd

iebrfihm df krIbI mµinaf

jFdf hY» Aus dI igRPPqfrI

leI kfPI idnF qoN apryÈn

clfieaf jf irhf sI» ipCly

kfPI idnF qoN Aus dy pfiksqfn

aqy X¨eyeI ivc luky hox dI

jfxkfrI iml rhI sI» dWs

nOrQ ieµzIaf kbWzI PYzryÈn dI nvIN kfrjkfrnI ivWc suWKI kfrjkfrI pRDfn, ibWtU sInIar vfies pRDfn inXukq

nkodr mihqpur (hrijµdr

pfl CfbVf) dysæ dI nfmvr

Kyz sµsQf nOrQ ieµzIaf kbWzI

PYzrysæn dI aWj aihm mIitµg

krqfr klWb nkodr ivWc

pÙDfn sÙ surjn isµG cWWTf dI

agvfeI ivWc hoeI» ies mOky

PYzryÈn dI kfrjkfrnI ƒ

hor sµcfr¨ Zµg nfl clfAux

leI sµsQf dy aYkitµg pÙDfn

blbIr isµG ibWt¨ ƒ sInIar

vfies pÙDfn aqy nOjvfn

hrjIq isµG suWKI ƒ

kfrjkfrI pÙDfn inXukq kIqf

igaf hY» ies mOky cWTf ny

dWisaf ik sµsQf vloN zop

tYst dI pÙikiraf p¨rI kr

Bfrq ilafieaf jfvygf dfAUd df krIbI

dyeIey ik 1993 ivc muµbeI dI

12 alWg alWg jgHf ’qy Dmfky

hoey sI ijnHF ivc 257 lok

mfry gey sI aqy krIb 713

lok ËKmI hoey sI» sIrIal

blfst ivc krIb 27 kroV

rupey dI sµpqI ƒ nuksfn

puWijaf sI» 2019 ivc vI

BfrqI eyjµsIaF ny X¨eyeI qoN hI

muµbeI blfst dy gunfhgfr

ab¨ bkr ƒ igRPqfr kIqf

sI» qd dsqfvyË GWt hox dy

kfrn Aus ’qy doÈ shI sfbq

nhIN ho sky sI ijs dy kfrn

X¨eyeI dy aiDkfrIaF ny Aus ƒ

irhfa kr idWqf sI» hflFik

ieWk vfr Pyr BfrqI eyjµsIaF

ƒ kfmXfbI hWQ lWgI hY aqy

leI geI hY hux 16 PrvrI qoN

kbWzI kWp Èur¨ kIqy jf rhy

hn» jo apRYl qWk jfrI

rihxgy» AunHF ikhf ik asIN

ivsv zoipµg kmytI dy inXmF

anusfr kµm kr rhy hF»

kbWzI dy isr qoN zop df rog

imtfAuxf sfzI pihlI kosiæsæ

hY» AunHF dWisaf ik aWj

nOjvfn hrjIq isµG suWKI jo

bhuq hI agFhvD¨ soc dy

mfilk hn ƒ asIN kfrjkfrI

pÙDfn aqy sµsQf dI lµmy smyN

qoN syvf kr rhy blvIr isµG

ibWt¨ ƒ sInIar vfies pÙDfn

inXukq kIqf hY» jo sµsQf

leI hor Auqsfh nfl kµm

hux Aus nu¨µ Bfrq ilafAux dI

iqafrI kIqI jf rhI hY» ab¨

bkr pfiksqfn kbËy vfly

kÈmIr ivc aWqvfdIaF ƒ

krngy» ies mOky blvIr

isµG ibWt¨ ny dWisaf ik nOrQ

ieµzIaf kbWzI PYzryÈn ny

hmysæf kbWzI dI byhqrI leI

hiQafr splfeI krn aqy

ivsPotkF dI tryinµg dyx ijhI

srgrmIaF ivc Èfml irhf

hY» muµbeI blfst dy aWqvfdI

kµm kIqf hY» cWTf jI kbWzI ƒ

smyN dI hfxI bxfAux leI sdf

XqnsæIl hn» nOjvfn

hrjIq isµG suWKI ny sµsQf df

ab¨ bkr ’qy doÈ hY ik Auh

muµbeI blfst dy dOrfn BfrI

mfqrf ivc afrzIaYs Bfrq

ilafieaf sI» 12 mfrc

1993 ƒ hoey muµbeI blfst ny

p¨ry dyÈ ƒ ihlf ky rWK idWqf

sI» ies idn kul 12

DmfikaF ivc pihlf Dmfkf

bFby stOk aYkscyNj dI iemfrq

dy bfhr hoieaf sI» Aus

smyN Aus iemfrq ivc 2 hËfr

qoN iËaffdf lok mOj¨d sI»

iemfrq dy lok kuJ smJdy

ies dy 45 imµt bfad d¨jf

Dmfkf hoieaf» ies vfr ieh

Dmfkf stOk aYkscyNj qoN kuJ

hI d¨r eyar ieµzIaf dI iemfrq

dI pfrikµg ivc hoieaf

Dµnvfd kridaF ikhf ik asIN

hmysæf cWTf jI dI AumId qy Kry

Auqrn leI kµm krFg »

kbWzI pµjfb dI sB qoN

sI» Dmfky qoN bfad cfry pfsy

lfÈF df Zyr lWg igaf sI»

ies qoN bfad muµbeI dy alWg

alWg ihWisaF ivc 10 hor

Dmfky hoey» ieh sfry Dmfky

dfAUd iebrfihm dy

ieÈfiraF ’qy kIqy gey sI»

Dmfky ivc Èfml sfry

aWqvfdIaF dI tryinµg

pfiksqfn ivc hoeI sI»

ienHF aWqvfdIaF ivc ab¨

slym aqy Pfr¨K tklf ijhy

lokF dy nF vI Èfml sI» ijs

ƒ BfrqI jFc eyjµsIaF ny

PiVaf sI» hflFik ies

blfst df mfstr mfeINz,

dfAUd iebrfihm aWj vI

puils dI igRPq qoN bfhr hY»

duWD AuqpfdkF vloN imlk plFt muhflI dy aWgy BuWK hVqfl ÈurU duWD zol ky pµjfb srkfr df PUikaf puWqlf

aYs ey aYs ngr. duWD

AuqpfdkF aqy BfrqI iksfn

X¨nIan lWKovfl dy

numfieµidaF vloN aWj imlk

plFt muhflI dy gyt dy bfhr

duWD dy ryt vDfAux leI BuWK

hVqfl Èur¨ kr idqI geI»

ies mOky duWD AuqpfdkF vloN

ros pRgt kridaF duWD

zoilaf igaf aqy pµjfb

srkfr df puqlf P¨k ky

nfrybfjI kIqI geI» aWj

pihly idn BuWK hVqfl qy pfl

isµG inaFmIaF, igafn isµG

DVfk, gurmIq isµG

K¨nImfjrf, lKvIr isGµ

Z¨nImfrf, blvIr isµG DVfk,

rfj kOr igWl bYTy» ies mOky

sµboDn kridaF jspfl isµG

inaFmIaF, divµdr isµG dyh

klF, igafn isµG DVfk aqy

ismrjIq isµG ny ikhf ik

ieh BuWK hVqfl duWD dy ryt

vDfAux qk jfrI rhygI aqy

hr idn pµj mNYbr BuWK

hVqfl qy bYTxgy» ies mOky

sµboDn kridaF rfj kOr igWl

ny ikhf ik Auh iksfnF dy

DIaF puWqr hn» AuhnF vloN

idWlI ivKy lgfieaf igaf

iksfn morcf ijWq ilaf igaf

hY aqy hux Auh duWD dy ryt

ivWc vfDf krvf ky rihxgy»

AuhnF ikhf ik jy pµj idnF

qk duWD dy ryt nf vDfey gey

qF ijs qrF isµG¨ qy tIkrI

bfrzr qy mfhOl sI, Auysy qrF

df mfhOl ieQy bx jfvygf,

ijs dI sfrI ijµmyvfrI imlk

plFt dy pRbµDkF dI hovygI»

AuhnF ikhf ik sfl 2019

ivWc duWD dy ryt 72 rupey iklo

sI qy PIz 20 rupey iklo sI»

aWj duWD df ryt 69 rupey

iklo hY jdoNik PIz 35 rupey

iklo ho geI hY» ies qrF

mihµgfeI zyZ guxf vWD geI

pr duWD df ryt GWt igaf»

AuhnF ikhf ik hux brsfqF

pYx kfrn PslF df aqy

pȨaF dy cfry df nuksfn ho

igaf hY» AuhnF mµg kIqI ik

duWD df ryt 100 rupey kIqf

jfvy» ies mOky hrmn isµG ,

gurmIq isµG, jsvIr isµG,

gurnfm isµG, suKvµq isµG,

gurnyk isµG, jspfl isµG

lFzrf, rfj¨ isµG, jsvµq

isµG p¨nIaf, hirµdr isµG

rfeypur, nvIn JµjyVI,

bicWqr isµG, inrml isµG,

suKpfl isµG, sµdIp, rxvIr

rfxf mOj¨d sn»

hrmnipafrI Kyz hY ies Kyz

ƒ pÙPuilq krn leI myry vloN

vI afpxf Brp¨r Xogdfn

pfieaf jfvygf» ies mOky

nOrQ ieµzIaf kbWzI PYzryÈn

dy KjfncI jsvIr isµG

Dnoaf ny dovyN nfvF dI pustI

kIqI» ijs ƒ pÙDfn surjn

isµG cWTf ny prvfngI idWqI»

ies mOky zop tYst kmytI dy

pÙbµDk kflf kulQm, koc

hYpI ilWqrF, koc mihµdr

isµG surKpur, Kyz bulfry

sqpfl Kizafl, pWqrkfr

hrijµdr pfl CfbVf, ivnod

kumfr, jWgI zWlf mIzIaf

krmI hfjær sn»


www.samajweekly.com

sihq

06/02/2022

10

mUl cµd Èrmf

9914836037

cµnI isWDU jfKV qy bfjvf

sWp dy m¨µh ivWc keI

ikrlIaF afeIaF lgdIaF ny .

ZfeI ZfeI sflf do

vµzIaF qF pfeIaF lgdIaF ny .

ieWk anfr qy Kfx

vfsqy cfr bImfr pey .

afpixaF ny hI isr ƒ

pIVF lfeIaF lgdIaF ny .

ÊËl

qpÈ qoN ieÈk dI byÈWk sµBlxf vI jær¨rI hY»

DuWKy sInf mgr ieµnf ku jlxf vI jær¨rI hY»

judf hoxf ipaf qF hWs ky kihxf alivdf ibhqr,

imlx dI rIJ pr sIny 'c plxf vI jær¨rI hY»

hvf hYN q¨µ imtfAuxf hoNd myrI hY qyrf Kæfsf

myrf cfhq 'c bxky dIp blxf vI jær¨rI hY»

muhWbq mOsmF dy vFg jy rµgq bdl jfvy

muqfbk Es dy ies idl df ZWlxf vI jær¨rI hY»

ibnF qyry bVf musæikl myrf qurnf, sPr krnf,

qyry rfhF ƒ qWkxf hY qy clxf vI jær¨rI hY»

qyrI d¨rI 'c lfiËm jËibaF df brÌ ho jµmxf,

jy hux njdIk hYN qF kuJ ipGlxf vI jær¨rI hY»

hnyry qoN jy ijWqxf qF Èmf ho ky Pænf ho jf,

jy vµzxf n¨r hY qF Kud df jlxf vI jær¨rI hY»

mgn ho rfq sfrI cfnxI dI syj mfxIN pr

q¨µ s¨rj hYN, subHf AuWT ky inklxf vI jær¨rI hY»

q¨µ DuWpF vFg cmkI n¨r vµzI pr BulfeIN nf,

ZlygI Èfm jd Aus nfl Zlxf vI jær¨rI hY»

joigµdr nUrmIq

ies sfl dy sLurU ivwc iek Kbr afeI sI

ik qyl aqy kudrqI gYs kfrporysLn,iek

jnqk Kyqr dI idwgjL aOrq, ieiqhfs

ivwc pihlI vfr hoieaf hY ik iek aOrq

ny cyarmYn aqy pRbMD inrnydsLk (aYm

zI)df afhudf sMBfilaf hY.ies qoN pihlF

dysL dy kuJ bYNkF ‘c aOrqF vI Auc

afhuidaF qy rih cuwkIaF hn,jF kMm kr

rhIaF hn.ies qrHF dIaF hor vI bhuq

sfrIaF AudfhrxF hn.ieh swB kuJ ies

krky lwgdf hY ik Bfrq dy krmcfrIaF

ivwc aOrqF nMU Auh sQfn imldf hY,pr

eyQy hor vI bhuq dyKxf pY irhf hY,ijvyN

Bfrq keI hor mfmilaF ivwc keI

ivkfssLIl dysLF qoN ipCiVaF hoieaf

hY,Ausy qrHF srkfrI kMmkfjL ivwc aOrqF

dI BfgIdfrI dy mfmly ivwc vI dysL dI

siQqI AuqsLfhjnk nhI hY.

byrujLgfrI XkInI qOr ‘qy dysL

dIaF vwzIaF smwisafvF ivcoN iek

hY.dysL ivwc vwzI igxqI ivwc lok

byrujLgfr hn,pr ienHF byrujLgfrF ivwc

aOrqF df anupfq mrdf nflo ijLafdf

hY.hor sfry rojgfr pRfpq lokF ivwc

aOrqF dI ihwsydfrI vDx dI bjfie

GtdI jf rhI hY.BfvyN smfijk brfbrI

dy njLrIey qoN dysL dy kfrjLkfl ivwc

aOrqF dI shI pRqIinDqf dI Gft gMBIr

icMqF df ivsLF hY.dysL dI afjfdI dy nfl

ijs Bfrq dI klpnf kIqI geI sI,75

sfl bfad vI hflfq Aus nfl myl nhI

KFdy.ilMg smfnqf dy mfmly ivwc asI

ajy vI ipwCV rhy hF.ies asmfnqf dy

kfrnF dI KojL ivwc sfnMU dUr jfx dI loV

nhI hY.smfj ivwc mrd pRDfn suBfa

bixaf hoieaf hY aqy ikqy nf ikqy ieh

vI njLr af irhf hY ik aOrqF nMU AunF dy

hwk idvf ky AunHF df pwK pUiraf jf irhf

hY. hflFik kuJ siQqIaF XkInI qOr ‘qy

bdl geIaF hn,keI GrF ivwc hux

pVHfeI dy mfmly ivwc lVky-lVkI ivwc

koeI vI Byd nhI hY.ijvyN ik lVikaF nMU

afpxf kYrIar cuxn dI afjfdI hY,TIk

Ausy qrF lVkIaF nMU vI afpxy mn-psMd

df kYrIar cuxn dI afjfdI hY.hux

lVkIaF vI afpxI pVHfeI leI aqy

nOkrI leI Gr qoN dUr jf rhIaF hn.lok

ieh socxf hI Cwz rhy hn ik lVkIaF

hr Kyqr ivwc kMm nhI kr

skdIaF.suBfa ivwc ies qbdIlI ny awj

lwKF lVkIaF nMU sUcnf qknflOjLI dy

Kyqr ivwc afpxy pYr jmfAux df mOkf

idwqf hY.nhIN qF,iek smHyN ivwc ieh

mMinaf jFdf sI ik qknflOjI df Kyqr

kuVIaF leI nhI hY.dysL ivwc bhuq sfry

pirvfr aijhy hn ijMnHF ny DIaF dy KMB

nhI kwty,AunHF nMU awgy vwDx qoN nhI

roikaf aqy awj AuhnF GrF dIaF

lVkIaF isvl srivs aqy hor bhuq

sfry hor KyqrF ivwc syvf inBf rhIaF

hr PIlz ivwc Xogdfn

hn.

mnoivigafnIaF aqy ivvhfr

ivigafnI ieh vfr-vfr duhrfAudy

hn ik pRiqBf pursLF aqy aOrqF ivwc

Prk nhI krdI.iksy vI pRXog ivwc ieh

sfbq nhI hoieaf hY ik aOrqF pursLF

nflo Gwt buwDImfn hMudIaF hn.pr awj

bhuq sfrIaF AudfhrxF sfhmxy afeIaF

hn ik ijMnF ivwc aOrqF nMU ibhqr

pRdrsLn krdy dyiKaf igaf hY.aijhIaF

imsflF dI koeI Gft nhI hY,ijMnF ivwc

aOrqF nMU AunHF dI Xogqf ‘qy ivsLvfsL

krky aihm ijMmyvfrIaF sOpIaF geIaF

hn,aqy AunF ny Auh ijMmyvfrIaF nMU

bfKUbI inBfieaf vI hY.aOrqF nMU ibMnF

iksy afDfr dy kmjLor jF asmrwQ

smJxf ikqy nf ikqy apxwq dI soc nMU

drsfAudf hY.ieh soc hux iblkul bdl

rhI hY,pr Aus rPqfr nfl nhI ijs

rPqfr nfl bdlxI cfhIdI hY.aOrqF dI

siQqI ivwc vwzf suDfr AudoN hI ho jFdf

hY jdoN asI afpxI soc nMU pUrI qrF TIk

kr lYdy hF.

jykr aOrqF dI kMmkfr ivwc

BfgIdfrI afbfdI ivwc AuhnF dy anupfq

dy anusfr nhI hY qF ieh muwK qOr ‘qy

smfijk kfrnF krky hI hY.keI KojLF

aqy aiDaYnF ivwc ieh dwisaf igaf hY

ik iksy vI dysL dI KusLhflI aqy Aus dI

afriQkqf vwDx Puwlx leI Aus ivwc

aOrqF dI pUrI ihwsydfrI hoxI cfhIdI

hY.sMXukq rfsLtr ieh vI kihMdf hY ik

itkfAU ivkfs aqy sLFqIpUrn leI ilMg

asmfnqf jrUrI hY.sfrIaF pRgqIsLIl

sMsQfvF ny mnuwKI vsIilaF leI

iviBMnqf aqy sLmUlIaq dIaF nIqIaF

lfgU kIqIaF hn.ies df AudysL mnuwKI

sLkqI ivwc sfry vrgF dI shI

pRqIinDqf pRdfn krnf aqy kmjLor lokF

nMU mOkf pRdfn krnf hY.ies dy bhuq

vDIaf nqIjy sfhmxy afey hn aqy

kfrporyt jgq ivwc aOrqF leI mOky vwD

rhy hn,pr dysL ivwc sIimq igxqI ivwc

krmcfrI AuplwBD hn.vwzIaF kMpnIaf

aqy PrmF ivwc isrPL lok hI rujLgfr

pRfpq kr skdy hn,ikAuNik iewQy vwzI

igxqI ivwc nOkrIaF nhI hn.

ipwCly do dhfikaF ivwc Bfrq

ivwc aOrqF dI iswiKaf dI siQqI ivwc

suDfr hoieaf hY.jnm drF ivwc igrfvt

afeI hY.ieMnF kfrnf krky dunIaF Br

ivwc mjLdUrI dy kMmF ivwc aOrqF dI

BfgIdfrI vwDdI vyKI geI hY,pr Bfrq

ivwc aijhf nhI ho irhf.vrk-Pors

ivwc ijMnIaf aOrqF sLfml ho rhIaF

hn,Aus qoN vwD aOrqF kMm qoN bfhr af

rhIaF hn.vYsy qF bhuq sfrIaF aOrqF

bYkF ivwc kMm krdIaF aOrqF njLr

afAuxgIaf,mhFngr aqy vwzy sLihrF dy

rylvy kFAUtrF ‘qy AunF dI mOjUdgI qF hY

pr bhuq Gwt hY,kuJ qF hvfeI jhfjL vI

Auzf rhIaF hn,pr aOrqF bws

kMzktr,tYksI aqy afto zrfeIvr

vrgIaF BUmkfvF ivwc koeI Gwt nhI

dyiKaf jFdf hY.Bfrq ivwc ipwCly sfl

ivwc eI-kfrobfr df bhuq ivsQfr

hoieaf hY.iqafr BojLn smyq Gr bYTy

smfn mMgvfAux vfilaF ivwc mrdF dy

nfl nfl aOrqF vI sLfml hn.pr ieh

kdy nhI dyiKaf igaf ik Gr ivwc smfn

dI zilvrI krn vflI koeI aOrq

hovy.eyQoN qwk ik kfrKfinaf ivwc,BfvyN

AuQy vfhn bxfey jfx jF Kfd vrgI koeI

hor smwgrI,aOrq dI igxqI nFh dy

brfbr hY.kuJ aijhIaF qsvIrF jrUr

dyKx nMU iml jfxgIaf,ijMnF ivwc aOrqF

iksy GVI jF mObfiel Pon PYktrI ‘c

kMm kr rhIaF hn.pr kul imlf ky

inrmfx Kyqr ivwc kMm krn vflIaF

aOrqF dI igxqI bhuq Gwt hY.

sikAurtIjL aYz aYkscyNjL

borz afP ieMzIaf(sybI)ny kuJ sfl

pihlF,300 kroV rupey dI slfnf ivkrI

vflIaF sUcIbwD kMpnIaF dy borz ivwc

iek suqMqr mihlf inrdysLk nMU jrUrI

bxfAux dy leI iek mhwqv-pUrn aMdysL

jfrI kIqf igaf sI.ies qoN ielfvf bjLfr

pMUjLIkrn dy ihsfb nfl dysL dIaF cotI

dIaF 1000 sUcIbwD kMpnIaF dy borz

afP zfierYktrjL ‘qy iek mihlf mYNbr

nMU inXukq krnf vI lfjLmI sI,jo iek

suqMqr inrdysLk vI hoxI cfhIdI hY.pr

kMpnIaF nMU ieh AumIdf pUrIaF krn

ivwc bhuq musLkl afeI.keI kMpnIaF

ies leI iqafr nhI sn aqy AunHF ny

ies hukm dI pflxf krdy hoey aMqF dI

pUrqI kIqI qF kuJ kMpnIaF dy pRmotrF

ny afpxy njLdIkI irsLqydfrF nMU

zfierYktr bxf ky CuwtI lY leI.srbIaf

df afdysL kMpnIaF dy pRbMDn ivwc ilMg

iviBMnqf ilafAuxf sI,pr afdysL nMU lfgU

krn dI pRikiraf ny keI pwDrF ‘qy

sfbq kr idwqf ik keI kMpnIaF

lIzrisLp ivwc aOrqF dI BfgIdfrI pRqI

ikMnI AudfsIn hY.ies dy nfl hI ieMnI

vwzI afbfdI vfly dysL ivwc,inrdysLk

vjLoN inXukq kIqy jf skx vflIaF aOrqF

nMU lwBxf afsfn nhI hY. koeI ivakqI

hovy jF dysL,ies dI sPlqf dy insLfn

Aus ivwc hI hMudy,Aus ivwc mOjUd

sMBfvnfvF AuBr ky sfhmxy afAudIaF

hn aqy iehnF sMBfvnfvF dI pUrI vrqoN

hMudI hY.jdoN ik kMm-kfjLI aOrqF leI

drvfjLy Kwuldy hn,aqy aOrqF dI smrwQf

nMU smJx df rfh pwDrf hMudf hY aqy asI

afpxy dysL dI afbfdI ivwc sMBfvnf df

lfB AuTf skdy hF.

pysLksL :-amrjIq cMdr

9417600014


11 06/02/2022 sihq

www.samajweekly.com

sWcI-suWcI qy inzr sæKsIaq df mfilk : lyKk rmyÈvr isµG pitaflf

cfVH idE bysæWk s¨læI,

qF vI nhIN zrdf sWc»

J¨T ƒ dWso AuWcf krky,

qF vI nhIN mrdf sWc»

afE ies qrHF dy sæyar vFg jiæµdgI ijAux vfly lyKk

rmysævr isµG bfry jfxdy hF:-

mYN ieWk lyiKkf hF qy mYƒ aksr hI bhuq sfry pfTkF

dy Pæon afAuNdy rihµdy hn » ieWk idn mYƒ ieWk Pæon

afieaf qy aWgoN bhuq hI siqkfirq afvfjæ myry kµnI

peI»BYx jI qusIN bhuq sohxf ilKdy ho»qusIN mYƒ vI

afpxIaF rcnfvF Byijaf kro» mYN nfm puWiCaf qF

ieh vIr rfmysævr jI sn ijnHF dy lyK mYN bhuq vfr

pVHy sn ikAuNik ipCly kfPI smyN qoN qkrIbn dsbfrF

aKbfr ijhVy afm kfPæI cricq afnlfien

hn, rojæfnf pVHnf myrf inWqnym hY» hr rojæ koeI nf

koeI muWdf sfzy smfj leI vµgfr bx KVHf rihµdf hY»

ienHF BWKdy muWidaF qy bhuq GWt lyKk sWc ƒ

lokF sfhmxy ilafAux ivWc kfmXfb huµdy hn ienHF

kfmXfb hox vfly lyKkF ivWcoN ieWk nfm rmysævr isµG

pitaflf ijnHF dy iehnF BWKdy muWidaF AuWqy inDVk ho

ky ilKy lyK mYN hr roË aKbfrF ivWc pVHdI hF »ijnHF

ƒ pVHn qoN bfad mn dI hflq ipµjry ivWc Pæsy pµCI

vrgI ho jFdI hY» cIk duhfeI qoN isvfey hor kuJ nhIN

kr skdy , ik ikvyN sfƒ BrmF ky sfzy nfl kI-kI

ÈoÈx ho irhf hY ? ikvyN sfzI nOjævfnI ƒ kurfhy

pfieaf jf irhf hY?ikvyN sfzI pµjfbI mF bolI ƒ Korf

lfieaf jf irhf hY? [[[afid keI muWidaF ƒ by-nkfb

krn vflæf lyKæk ijhnF ƒ mYN idl hI idl afpxf

Ausqfd vI mµndI hF, Auh hn rmysævr isµG pitaflf

»

mYƒ bhuq hI KusæI hoeI ik ieµny vWzy mhfn lyKk ny

mYƒ Pæon kIqf hY» EdoN qoN mYN aksr afpxIaF

rcnfvF AuhnF ƒ Byj idµdI hF» ikAuNik nOkrI krky

mYN kfPæI ivasq rihµdI hF qy keI vfrI rcnfvF

vWK-vWK aKbfrF ƒ Byjx df smF nhIN imlæ pfAuNdf»

ieh myry vIr ieµny vDIaf sfihq dI kdr krn vfly

hn ik myry ielfvf hor vI keI vIrF qy BYxF dIaF

rcnfvF lgfqfr vWK vWK aKbfrF ƒ Byjx dI syvf

inBf rhy hn»jdoN vI Pon krIey qF hmysæF hI siqkfr

BrI afvfË ivWc BYx jI kih ky boldy hn»jdoN

pihlI vfr mYN ikhf sI ik vIr jIE mYN vI quhfzy lyK

pVHn vflI CotI ijhI pfTk hF» aWgoN afp ny hWsdy

hoey ikhf ” BYxy mYN afpxy afp ƒ koeI vWzf lyKk qF

mµndf nhIN hF» Piær vI bhuq bhuq Dµnvfd ik qusIN

myry lyK pVHdy ho» myry puWCx qy afp ny dWisaf myrf

jnm ipµz shfrn mfjrf, ijlHf luiDafxf ipqf pRIqm

isµG mfqf mnjIq kOr dI kuWKoN sµn 1960 ƒ j¨n

mhIny hoieaf pr qrIk df shI pqf nhIN» afp dy

mfqf kihµdy sn ik jnm AudoN hoieaf jdoN iekfdsæI

ƒ TµzI lWsI dy lµgr lfAuNdy sI » afp sDfrn

iksfnI pirvfr nfl sbµD rWKdy hn» nfnkf ipµz

lohfrf mfjrf , ijlHf sµgr¨r ivKy afpny afpxf ml¨k

bcpn aqy jvfnI df iqWKV dupihrf gujæfiraf»

nfnky ipµz dy pRfiemrI sk¨l ivWc pVHidaF muWK

afiDafpk aqy gIqkfr hrnyk isµG sohI ny afp dI

kfblIaq ƒ Aus smyN pCfx ilaf jdoN Auh hor sk¨lF

ƒ Byjx leI icWTIaF ilKx leI kihµdy sn» icWTIaF

pVH ky Auh kihµdy q¨µ ieWk idn jær¨r lyKk bxygf»

Aus qoN bfad afpny modI kflj pitaflf ivKy bI[ey[

dI izgrI krn qoN bfd mrcYNt nyvI ivWc nOkrI kr

leI»ies qoN bfad afp df ivafh hoieaf aqy Gr

ivWc ieWk byty gurieWk isµG df jnm hoieaf jo kflj

qWk dI pVHfeI krn qoN bfad aWgy pVHfeI leI kYnyzf

ivWc rih irhf hY» pqnI blivµdr kOr sk¨l tIcr

hY aqy afp dI lyKxI ivWc bhuq mWdd krdy hn ,

ijvyN smyN smyN ‘qy cfh-pfxI bxf ky dyxf , imlx afey

pfTkF leI nfÈqy pfxI df pRbµD krnf» afp dWsdy

hn ik myry lyK pVHn vflI myrI pihlI pfTk myrI

pqnI hY » ijµny jiæafdf afp afpxI lyKxI ivWc sfP

aqy spWÈt hn Aus qoN jiæafdf AuWcI-suWcI sKÈIaq

aqy imlxsfrqf vfly iensfn hn»jdoN afp qoN

puWiCaf igaf ik afp iks Drm ƒ mµndy ho qF afp

df jvfb sI ik mYN bfby nfnk qoN isvfey hor iksy vI

Drm ƒ nhIN mµndf AunHF dI ivcfrDfrf AuWpr cWldf

hF qy afpxy dyÈ vfsIaF ƒ vI iesy ivcfrDfrf ƒ

jIvn ivWc apxfAux leI kihµdf hF» afp ny lWgBWg

iqµn dhfky mrcYNt nyvI dI nOkrI kIqI aqy hor dyÈF

ivWc sWq smuµdr pfr Guµmdy rhy aqy jiæµdgI dIaF

keI DuWpF CfvF ƒ afpxy ipµzy qy hµZfieaf» ieh

ilKx vfly pfsy iks qrHF ruJfn afieaf puWCx qy

afp df kihxf sI ik pµjfbI itRibAUn aKbfr afpxI

nOkrI dOrfn vI korIar krvf ky vI pVHdf huµdf sI

aqy lyKkF dIaF ilKIaF rcnfvF dy jvfb icWTIaF dy

r¨p ivWc idµdf sI, ieWk idn aKbfr dy sµpfdk

sfihb df Pon afieaf, qusIN aKæbfr dIaF rcnfvF qy

icWTIaF bhuq vDIaf ilKdy ho, qusIN lyK bhuq vDIaf

ilK skdy ho ,lyK iliKaf kro»

ies qrHF mYN lyK ilKxy Èur¨ kIqy aqy CWpxf Èur¨ ho

igaf»hux qWk afp Bfrq dy ieWk sWcy sp¨q vFg

smfj ivWc PYlIaF axigxq alfmqf jVHoN AuKfVn df

pRx kr cuWky hn qy kfPI hWd qWk Aus ivWc sPæl vI

hoey hn afp vWloN ilKy axigxq lyKF dy ivÈy 'niÈaF

ivWc grkdI jvfnI leI ijµmyvfr kox?' 'ajokI

gfiekI df sWc', 'pµjfbI qoN d¨r jf irhf d¨rdrÈn',

'Èor pRd¨Èx leI jiæµmyvfr kOx', 'mihµgfeI',

'byrujægfrI', 'sVkF ‘qy pȨaF dI dihÈq srkfr

mOn', 'iqVk rhy smfijk irÈqy', 'aOrqF dI durdÈf'

afid pqf nhIN ikµny axigxq lyK» iehnF dy keI

lyKF ƒ pVH ky keI lIzrF, bfibaF, d¨rdrÈn dy

krmcfrIaF , keI hor cmcfigrI krn vfilaF dy

Pon afAuNdy hn,DmkIaF ijhIaF idµdy hn pr afp df

jvfb huµdf hY ik mYN bfby nfnk qoN svfey hor iksy

lWlI-CWlI qoN nhIN zrdf ieh gWl isrPæ afp dy

kihx dI hI nhI afp dy lyKF aµdr BlI-BFq vyKI jf

skdI hY» inrpWKqf, inWzrqf, dlyrI afp dI lyKxI

ƒ cfr cµn lgf idµdy hn qF hI qF afp dy ielfky dy

do Èihr ijWQy kdy koeI lfAUz spIkr nhIN vWjdf

suixaf, keI lyKk ijnHF dIaF ilKqF dy shI qWQ

sfhmxy ilaFdy qF m¨µh ‘c AuNglF pvf idWqIaf aqy

aKbfrF ny Cfpxy bµd kr idWqy»

jdoN d¨rdrÈn pµjfbI sbµDI lyKF bfry gWl hoeI qF

afp ny ikhf ik ieh Kud pµjfbI mF bolI df pRcfr qy

pÙsfr glq kr rhy hn afpxIaF aYNkrF dy vfl KuWlHy

CWz, jyT hfVF ‘c pYNt kot pf ky ikhVI mF bolI ƒ

pRPuWilq kr rhy, hn» ieh qF pµjfbI mF bolI df

jl¨s kWZ rhy hn bfkI rihµdI K¨hdI ksr afh

gIqkfr qy gfiek kWZI jFdy hn » pr afp df kihxf

hY ijµnf icr ies srIr ivWc sfh cWldy hn mYN ipWCy

hWtx vflæf nhIN»

keI lyKk aijhy huµdy hn ik ijµnHF dI jiæµdgI bfry

jfxky ieµJ mihs¨s huµdf hY jiæµdgI hovy qF eydF dI

hovy nhIN qF nf hovy» aijhI Piæqrq dy mflk hn

rmyÈvr isµG»AunHF ƒ sfihqk qy smfijk jQybµdIaF

purskfr qy snmfinq krn leI bulfAuNdIaF hn,

aijhy snmfnF qy purskfrF ƒ spWÈt nFh krdy hn

ikAuNik aslI snmfn Auh afpxy pfTkF ƒ mµndy hn

, ijµnHF dI bdOlq AunHF ƒ ilKx leI hONslf imlædf

hY» AunHF dIaF rcnfvF pµjfbI itRibAUn, pµjfbI

jfgrx, dyÈ syvk, bI[tI[tI inAUË, pRfeIm AudY,

pµjfbI sFJ, zylI hmdrd, smfj vIklI, pRIqnfmf,

sfzy lok ieµtrnYÈnl pµjfbI itRibAUn qy hor anykF

roËfnf qy spqfihk aKbfrF ivc AunHF dIaF rcnfvF

pVHn ƒ imldIaF hn»ieWk mYN AunHF ivWc ÉfsIaq

vyKI hY sosæl mIzIaf qy iksy vI lyKk dI AunHF ƒ

rcnf cµgI lWgy qF Aus lyKk qk phuµc krdy hn, qy

lyKk dIaF rcnfvF bfry ivcfr crcf qF krdy hI hn

qy aÉbfrF ivWc CpvfAux df Auprflf vI krdy

hn»hWsdy hoey kihµdy hn ik bhuq aKæbfrF vfly

kihµdy hn ik qusIN hor lyKkF dIaF rcnfvF sfzy kol

CWpx leI Byjdy ho AunHF qoN ikµny pYsy vs¨l krdy

ho»AunHF ny ikhf myrf mksd hY mF bolI dI syvf leI

sfihqkfrF pfTkF ƒ nfl joVnf myry leI ieh koeI

Dµdf nhIN ,syvf hY» mYƒ mfx hY mYN ienHF qoN klm

clfAux dI bhuq vDIaf isWiKaf leI hY qy myrIaF

rcnfvF vI vWK vWK aKæbfrF ivc CWpdIaF hn»

Èflf !Bfrq dy ies sWcy sp¨q dI Aumr lok gIqF

ijµnI lµbI, klm leI ÈbdF dy Bry smuµdr, ihµmq

aqy dlyrI df KuWlHf afsmfn aqy pfTkF dy ipafr dy

vihµdy Jrny hmyÈf vihµdy rihx»

afiKr ivWc Auh afpxy pfTkF, pµjfbI mF bolI dI

syvf krn vfly cµgy lyKkF ƒ ies sæyar rfhIN sunyhf

ieAuN idµdy hn :

imÈflF bfl ky rWKxf,

jdoN qWk rfq bfkI hY»

mnjIq kOr DImfn,

sæyrpur, luiDafxf»

mo[9464633059


12 06/02/2022 ivÈyÈ

www.samajweekly.com

vfqfvrn sµkt cuxfvI bihs ’coN gfieb

pµjfb smyq pµj rfjF dIaF

ivDfn sBf coxF leI

nfmËdgIaF Èur¨ ho cuWkIaF

hn» isafsI iDrF ichiraF

aqy nfairaF dI isafsq dy

nfl hI kuJ irafieqF

aYlfndIaF nËr af rhIaF

hn pr pµjfb dI hoNd nfl juVy

vWzy muWdy jmh¨rIaq dy sB qoN

vWzy myly dy r¨p ivc jfxy jFdy

cuxfvI sµvfd ivcoN gfieb

hn» 1992 ƒ vfqfvrn dy

sµkt ƒ lY ky rIE zI jnyrIE

ivc hoeI pihlI aflmI

kfnPrµs dOrfn ies muWdy ƒ

jYivk jIvn dI hoNd nfl

juiVaf muWdf smJidaF sFJI

phuµc apxfAux AuWqy Ëor idWqf

igaf sI» lgBg iqµn

dhfikaF dOrfn dunIaf dy

bhuq sfry mulkF aµdr

vfqfvrn bfry jfgr¨¨kqf

ilafAux leI cWlIaF muihµmF

ny gRIn pfrtIaF vjoN afpxI

pCfx bxf leI hY» dunIaf dy

lgBg 80 mulkF ivc gRIn

pfrtIaF bxIaF hn aqy keI

Kfs qOr qy X¨rop ivc ieh

sWqf aµdr dÉl qWk phuµc

geIaF hn» inAUËIlYNz dI

gRIn pfrtI df ijækr ivafpk

r¨p ivc huµdf hY»

kdy prmfx¨ hiQafrF dy

mfr¨ Kæqry ƒ AuBfrn leI Èur¨

hoeIaF ienHF gRIn pfrtIaF ny

hOlI hOlI vfqfvrnk

itkfAUpx, ËmInI pWDr Bfv

muZlI jmh¨rIaq, smfijk

inaF aqy aihµsf ƒ afpxy cox

mnorQ pWqrF df ihWsf

bxfAuxf Èur¨ kr idWqf» ies

ivc AudXoigk KyqI dy mfzl

df ivroD vI Èfiml kIqf jf

irhf hY» ivksq mulkF dIaF

isafsI nIqIaF AuWqy lok rfie

AuBfr rhIaF ienHF pfrtIaF

df aWCf Kfsf pRBfv hY» 2021

ivc hoeI aflmI qpsæ aqy

vfqfvrn kfnPrµs ivc icµqf

pRgt krn dy nfl nfl bhuq

sfry kdm AuTfAux df vfadf

kIqf igaf hY» dunIaf Br

ivc kfrporyt ivkfs mfzl ƒ

pRnfey hox krky isafsI iDrF

ƒ 1992 qoN bfad ijs qrHF dI

gµBIrqf idKfAuxI cfhIdI sI,

Aus qrHF nhIN idKfeI geI

ikAuNik aµqr-inrBr dunIaf

aµdr srbWq dy Bly dy isDFq

qoN ibnF mulkF dy hWdF bµinaF

ivc ismt ky rih jfx vflI

soc mfnvI srokfrF dI Aus

kdr vkflq nhIN kr skdI»

Bfrq aµdr hiQafrF dy

bjfie guaFZI mulkF nfl

dosqI dI gWl krnf keI dÌf

Aultf dyÈ-DRohI dy ibrqFq df

iÈkfr ho jFdf hY» jl, jµgl

aqy ËmIn bcfAux leI jdojihd

krn vfly kbfielIF ƒ

ipCVy smJ ky srkfrF

lgfqfr AunHF dy aiDkfr

GtfAux aqy kfrporyt dy pWK

ivc PYsilaF ƒ ivkfs vjoN

pyÈ kr rhIaF hn»

vfqfvrn mfmlf idWlI dy

pRd¨Èx dy Kfs idnF qWk

mihd¨d rih jFdf hY» ies ƒ

smuWcqf ivc ley ibnF ieWk

d¨jI srkfr AuWqy icWkV-

AuCflI qWk sImq kr idWqf

jFdf hY» iesy leI gµgf dI

sPfeI hovy jF iksy hor diraf

dI, Auh vI kyvl vot btorn

vflf nfarf bx ky rih jFdf

hY»

gur¨aF dI vrosfeI pµjfb,

Bfv pµj pfxIaF dI DrqI

bµjr ho rhI hY» ieWk irport

anusfr 2039 qWk pµjfb dy

bµjr hox df Kædsæf hn»

pµjfb dirafvF dI DrqI AuWqy

boqlF dy pfxI df vpfr idn

duWgxf rfq cOguxf vD-PuWl

irhf hY» s¨by dy 138 ivkfs

blfkF ivcoN 109 dI hflq

aiq Èoisæq jæon ivc hY»

DrqI hyToN lgBg sfZy 14 lWK

itAUbvYl pfxI iKWc rhy hn»

nihrI pfxI nfl isµjfeI

lgfqfr GtdI 27 PIsd

rkby qWk sImq ho geI hY»

kxk Jony dy PslI cWkr qoN

ipWCf CuzfAux dI isPfirÈ

1986 ivc jOhl kmytI dI

irport ivc kIqI geI sI»

pµjfb aµdr PslI vµn-svµnqf

35 sflF qoN ikAuN kfgËF jF

ibafnF qWk sImq hY, ikAuNik

bfkI PslF dy GWto-GWt

smrQn muWl AuWqy KrId dI

koeI kfƒnI grµtI nhIN hY»

iksfnF ƒ kxk Jony dy PslI

cWkr dy brfbr afmdn dyx

vflf koeI bdl pyÈ nhIN kIqf

jf sikaf»

ikhf jFdf hY ik pµjfb

dunIaf dI sB qoN K¨bs¨rq

DrqI hY» ieµnIaF ruWqF dunIaf

dy iksy Kyqr ivc nhIN

bdldIaF» horF mulkF dIaF

srkfrF ny brÌIly mYdfnF aqy

ryigsqfn ivc vI ijæµdgI

dIaF loVF p¨rIaF krn df

rfh lWB ilaf hY pr ieWQy sB

kuJ huµidaF brbfdI df rfh

iqafr kr idWqf igaf hY»

iesy krky s¨by dy nOjvfn muµzy

kuVIaF df vWzf ihWsf ivdyÈF

vWl AuzfrI mfr irhf hY» AunHF

dy supinaF ivcoN hI pµjfb

gfieb kr idWqf igaf hY»

srkfrF jfxdIaF hn ik jy

nOjvfn K¨n dy supny ivc

pµjfb vWsygf qF Auh kWlH

sµvfrn leI svfl KVHy

krngy, ies leI ‘nf rhygf

bFs, nf vWjygI bµsrI’ vFg

nOjvfnF ƒ bfhr jfx ivc

mdd krn dy aYlfn kIqy jf

rhy hn» s¨by dI afbo-hvf

ies hWd qWk plIq ho cuWkI hY

ik pµjfb dy Gr Gr ibmfrIaF

pYr pfsfr rhIaF hn» kYNsr

aqy kflf pIlIaf vrgIaF

ibmfrIaF lgfqfr vD rhIaF

hn»

vfqfvrn cyqnf lihr dy

nfm AuWqy bhuq sfrIaF

ÈKæsIaqF aqy jQybµdIaF ny

vfqfvrn dy muWdy ƒ AuTfAux

hmIr isµG

dI koiÈÈ kIqI hY» lok

jfgr¨kqf leI keI QfvF AuWqy

smfgm hoey hn pr ajy qWk

isafsI pfrtIaF dy kµnF AuWqy

j¨µ srkdI nËr nhIN af rhI»

AunHF sB pqf hY ik ies muWdy

dy nfm AuWqy ajy vot nhIN

imldI» vot lYx leI Auh

aOrqF ƒ ieWk hËfr, do hËfr

rupey dyx smyq anykF

irafieqF dy aYlfn ieWk d¨sry

qoN vD ky kr rhy hn»

jQybµdIaF qF iPlhfl iehI

kih rhIaF hn ik vfqfvrn

df muWdf hr pfrtI dy cox

mnorQ pWqr df ihWsf bxnf

cfhIdf hY» jy ies leI vI

BfrI muÈWkq krnI pY rhI hY

qF ies AuWqy aml leI ikµnf

Ëor lgfAux dI loV pvygI,

dyiKaf hI jf skdf hY»

vfqfvrn df muWdf qF ikrq

nfl vI nyiVEN juiVaf hY pr

ikrqI jF ikrq vI qF mnorQ

pWqrF ivc kyvl nfm qWk hI

sImq hY» mulk ivc sO idn dy

kµm dI sµivDfnk grµtI vflf

kfƒn mhfqmf gFDI idhfqI

ruËgfr grµtI kfƒn (mgnrygf)

shI r¨p ivc lfg¨¨ kr

idWqf jfvy qF nfly puµn nfly

PlIaF vflf muhfvrf aml

ivc af skdf hY» mgnrygf

qihq hr do sO b¨itaF ipWCy

cfr pirvfrF ƒ 90-90 idn

df sfl ivc ruËgfr idWqf jf

skdf hY» ieh ruËgfr b¨ty

pflx leI iqµn sfl qWk idWqf

jFdf hY» hr ipµz, sFJI QF,

Èfmlft jF pµj eykV vflf

iksfn afpxy Kyq ivc vI

lgfvy qF 269 rupey idhfVI sO

idn qWk iqµn sflF leI iml

skdI hY aqy vWzy pWDr AuWqy

hiraflI sµBv hY» jy aWDy

Pldfr drÉq lgf idWqy jfx

qF ipµzF dI PlF dI smuWcI loV

muÌq ivc p¨rI hox nfl

ibmfrIaF nfl lVn dI qfkq

vDdI hY» afbo-hvf vI

drusq aqy ruËgfr dy mOky

hor imlxgy» mgnrygf df 60

PIsd pYsf pfxI dI bWcq,

imWtI dI guxvWqf suDfrn aqy

drÉq lgfAux AuWqy Krc hoxI

jær¨rI hY» pYsf vI kyNdr

srkfr dy Kfqy ivcoN afAuNdf

hY, ies dy bfvj¨d ieh

pfrtIaF dy cox mnorQ pWqr

jF gWlbfq df ihWsf ikAuN nhIN

hY?

ieh bµdobsq iesy cWl rhy

pRbµD dy rihµidaF kIqy jf

skdy hn» cuxI hoeI pµjfb dI

srkfr hI kr skdI hY» ies

qoN ielfvf vWzf svfl idÈf df

hY» hiraflI afriQkqf

(gRIn iekOnmI) nfl juVy

arQ-ivigafnI kihµdy hn ik

kfrporyt ivkfs vWD qoN vWD

munfÌy dy isDFq AuWqy Ausiraf

hoieaf hY» ies aµdr ikrq

nfloN p¨µjI srbAuWc mµnI jFdI

hY» ikrq dI qOhIn krn vflf

pRbµD BfeI lflo dy mukfbly

milk BfgoaF df pWK p¨rdf

hY» ies mfzl ny vfqfvrn

sµkt aqy grIbI amIrI dy

pfVy dy r¨p ivc dunIaf sfhmxy

vWzIaF cuxOqIaF KVHIaF

kIqIaF hn» kfrporyt pWKI

sµsQfvF dIaF irportF vI ies

dI qsdIk krdIaF hn»

ies leI mfmlf asl ivc

dunIaf ƒ K¨bs¨rq bxfAux dI

ivcfrDfrk lVfeI nfl

juiVaf hoieaf hY» ies dI

TIk inÈfndyhI svIzn dI 16

sflf lVkI grytf Quµnvrg ny

23 sqµbr 2019 ƒ dunIaf

Br dy afg¨aF ƒ qfVnf

kridaF kr idWqI sI» Aus dy

ieh Èbd- -quhfzI ihµmq

ikvyN peI?’ dunIaf dy

hukmrfnF ƒ kfrporyt pWKI

nIqIaF clfAuNdy cly jfx leI

vWzI JfV sI» kI pµjfb dy lok

jfgr¨k ho ky coxF dOrfn pµjfb

dy hukmrfnF ƒ aijhf sµdyÈ

dy skxgy?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!