TV3V7f A/ ^Afi 18 im - JScholarship - Johns Hopkins University
TV3V7f A/ ^Afi 18 im - JScholarship - Johns Hopkins University
TV3V7f A/ ^Afi 18 im - JScholarship - Johns Hopkins University
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
3 1151 01757 9719<br />
THE EISENHOWER LIBRARY
If"'?<br />
LIBRARY<br />
4-7,^1+3<br />
JOHNS HOPKINS UNIVERSITY
The Parisistas of the<br />
• •<br />
Atharvaveda<br />
EDITED BY<br />
GEOEGE MELVILLE BOLLING, PH. D.<br />
PHOFESSOB OE SREEK AND ASSOCIATE PHOFESSOB OF COMPAEATIVB PHILOLOQT AND<br />
SANSKRIT IN THE CATHOLIC UNIVBESIIY OF AMERICA<br />
AND<br />
JULIUS VON NEGELEIN, PH.D.<br />
PEIVATDOOENT IN THE .WiVTOSITy OF EOENIGSBERG<br />
TOLUME I<br />
TEXT AND CEITICAL APPAEATUS<br />
PART I<br />
PARISISTAS I—XXXVI<br />
LEIPZIG<br />
OTTO HAEEASSOWITZ<br />
1909
<strong>^Afi</strong> <strong>18</strong> <strong>im</strong><br />
Sanskrits<br />
Printed by the jiWaUenhans" Press, Halle a. S.<br />
<strong>TV3V7f</strong><br />
A/
DEDICATED<br />
TO<br />
GEHEIMEE REQIEEUNOTSEAT PROFESSOR<br />
ADALBERT BEZZENBERGER<br />
AND TO<br />
PBOEESSOR<br />
MAURICE BLOOMFIELD<br />
AS A<br />
TOKEN<br />
OP<br />
AEFECTION AND RESPECT
Preface.<br />
The work that has previously been done upon the Pari-,<br />
sistas of the Atharvaveda centers around the names of our<br />
respective teachers, ALBRECHT WEBBE and MADEICE BLOOMEIELD.,<br />
The <strong>im</strong>pulse to the present edition also proceeded, independently<br />
and about the same t<strong>im</strong>e, from each of these scholars; for in,<br />
the year <strong>18</strong>98 the task of editing these texts was suggested by<br />
WEBER to von Negelein, and by BLOOMEIELD to Boiling. The<br />
latter turned <strong>im</strong>mediately to the manuscripts, visiting for that<br />
purpose in the summer of <strong>18</strong>99 Berlin and Munich. The<br />
former first devoted h<strong>im</strong>self to certain prel<strong>im</strong>inary studies, as<br />
described in his lecture, Zur Beligionsgeschichte Indiens: Die<br />
Atharvaparisista, delivered before the International Congress<br />
of Orientalists in Copenhagen and printed in the Orientalische.<br />
Literatur-Zeitung, Oktober 1908, 8p.447ff., while he postponed<br />
until 1903 the work upon the manuscripts. In the spring<br />
of 1905 through the mediation of PROEESSOE LANMAN we learned,<br />
of each other's work, and, decided in the interest of science<br />
to unite our forces. Since that t<strong>im</strong>e we have collaborated to<br />
the fullest extent that the unfortunately great separation of our<br />
residences permits. Except for the statement to be made with<br />
regard to the collation of the manuscripts, we have made<br />
no effort to distinguish the part of the work that each has<br />
done. Every part of the text has passed repeatedly through<br />
the hands of each of us, and we are jointly responsible foi^<br />
the result.<br />
We feel no hesitation in declaring that a perfecttext of<br />
the Parisistas is at present unattainable. In explanation
VI Preface.<br />
of this avowal, we may be permitted to call attention to the<br />
nature of the difficulties which have frustrated previous projects<br />
for editing these texts, and so have caused the Parisistas<br />
of the Atharvaveda to be one of the last Vedic texts to reach<br />
publication, in spite of the fact that the desirability of publishing<br />
them has long been recognized. In part these difficulties lie<br />
in the nature of the work, which is a collection of tracts of<br />
various dates, dealing in various styles with a great variety of<br />
subjects. To a great extent the separate texts are themselves<br />
compilations, made with varying degrees of skill from various<br />
sources. Successive processes of expansion have been brought<br />
to bear both upon the collection as a whole, and also upon<br />
some of its parts. The result is an intricate series of problems<br />
of higher criticism which cannot be easily distinguished from<br />
those of the lower criticism. The purpose of our text is to<br />
present merely the last stage of this process of development,<br />
and even for this purpose the available material is not entirely<br />
adequate. Our manuscripts suffice for the reconstruction of<br />
their archetype, a manuscript written about five hundred years<br />
ago. But, although it is about as good as the manuscripts<br />
used by Hemadri and Sayana, this archetype itself was<br />
evidently grossly corrupt. Our effort has been to present<br />
this text purged of its errors, as far as this could be accomplished<br />
by a comparison of quotations from our texts, and an<br />
exceedingly conservative process of emendation, and to present<br />
with it the complete evidence upon which this reconstruction<br />
is based.<br />
Under these l<strong>im</strong>itations the advisability of the publication<br />
may seem to some doubtful, but the following reasons have<br />
led us to take the opposite view. Large portions of the text<br />
are either entirely satisfactory, or at least are in such a condition<br />
that their general meaning can be determined. The<br />
facts that can be ascertained from them seem to us to have<br />
an <strong>im</strong>portant bearing upon many phases of Hindu philology,<br />
in a way that is succinctly set forth in Negelein's lecture;<br />
and our judgement in this matter is confirmed by that of
Preface. vii<br />
eminent scholars. Secondly, experience has shown that it is<br />
extremely unlikely that there exists any manuscript which is<br />
not derived from our archetype; and, as long as this is the<br />
case, such a text as we now present must remain the foundation<br />
for all further attempts at the interpretation of these<br />
texts. This task it is our intention to prosecute, and we hope<br />
ult<strong>im</strong>ately to publish a translation of the Parisistas together<br />
with an exegetical commentary. Before doing this we plan<br />
the publication of a volume dealing with the many grammatical<br />
and lexicographical peculiarities which the texts present, and<br />
containing also a number of unpublished texts that throw<br />
light upon the subject matter of the Parisistas. The preparation<br />
of this volume is already well advanced, and we<br />
have every reason to hope that its appearance will not be long<br />
delayed.<br />
It remains for us to express our gratitude for the assistance<br />
which has been rendered to us in various ways by<br />
many persons. Of the scholars to whose suggestion this edition<br />
is due, PEOFBSSOE WEBER was taken from us shortly after the<br />
work was begun, but the help that he has given did not end<br />
with his life. He had promised the loan of his emendated copy<br />
of the Chambers Codex, but had stipulated that it should be<br />
used only after the constitution of our text. The purchase of<br />
his books by the Library of Congress in Washington rendered<br />
it possible for us to use this copy under the conditions that<br />
he wished. The crediting of the few emendations which we<br />
had not either adopted from other manuscripts or independently<br />
made, is the only form of acknowledgement in detail that the<br />
jj)laa of our publication would permit. This, however, is inadequate<br />
to express fully the help which his copy has given us,<br />
or to show the way in which WEBER dealt with the problems<br />
of a difficult text known only from a single corrupt manuscript.<br />
His book contains the material for an instructive article illustrative<br />
of the methods of textual criticism, and for an interesting<br />
contribution to the biography of a great scholar, and we hope<br />
that it may be worked up from these points of view. On the
vm Preface.<br />
other hand we have enjoyed throughout our work the inest<strong>im</strong>able<br />
advantages derived from the constant advice, the kind<br />
sympathy, and encouragement of PROFESSOR BLOOMEIELD. PRO<br />
FESSOR PiscHEL, also, was deeply interested in the progress of<br />
the work, and up to the moment of his departure for India,<br />
exerted h<strong>im</strong>self in many ways for the furtherance of our plans.<br />
The grief, which all students of Hindu philology feel on account<br />
of the sad termination of that journey, is intensified for us, because<br />
it has deprived us of the opportunity to express to h<strong>im</strong><br />
publically in his life-t<strong>im</strong>e our appreciation of the many and<br />
deep obligations under which he has placed us.<br />
For the use of the various manuscripts we are indebted<br />
to- the generosity of their owners. Besides, PROFESSOR BLOOM-<br />
FIELD _ has increased our already great obligations to h<strong>im</strong> by<br />
obtaining for us from the Bombay Government the continued<br />
use of A and B and by placing at our disposal his manuscript<br />
of Kesava's commentary. ME. F.W. THOMAS, as librarian of the<br />
East India Office, has also most kindly devoted a great deal<br />
of t<strong>im</strong>e to aid us in procuring from India numerous manuscripts<br />
that we desired. The late DE. A. W. STRATTOX also<br />
generously found t<strong>im</strong>e, in the midst of his manifold duties as<br />
Registrar of the Punjab <strong>University</strong> and Principal of the Oriental<br />
College of Lahore, to assist us by having copies of manuscripts<br />
made, and by enquiring in Kashmir for other manuscripts.<br />
We wish to express to all these gentlemen our appreciation<br />
of their services, and also to acknowledge gratefully the courtesy<br />
of the authorities of the various libraries in which we have<br />
worked, especially of DE. STERN in Berlin, of DE. BOLL in<br />
Munich, and MB. PUTNAM in Washington.<br />
TO the RT. REV. DENNLS J. O'CONNELL, TITDLAE BISHOP OF<br />
SEBASTE, who was Rector, of the Catholic <strong>University</strong> of America<br />
during the t<strong>im</strong>e of preparation of the work, our especial gratitude<br />
is due for the kind interest which he has always felt in<br />
it, and which he finally manifested by contributing generously<br />
the sum of five hundred dollars towards defraying the costs<br />
of publication.
Preface. is<br />
We wish also to thank most heartily PEOEESSOR SIEG for<br />
many valuable suggestions and for his great kindness in<br />
consenting to read the proof of the entire work.<br />
Finally we would gratefuUy acknowledge the ready spirit<br />
of cooperation in which the firm of WAISENHAUS has met our<br />
wishes, and the exceptional promptness and accuracy with<br />
which they have performed their portion of the work.<br />
GrEOEGE MELTUXE BoLLTNa,<br />
JULIUS VON NEaELEiN.
Introduction.<br />
For the establishment of the text we have used the<br />
following manuscripts.<br />
A. A manuscript belonging to the Bombay Government,<br />
previously used by Bloomfield for his edition of the Kausika<br />
Siitra, and by Goodwin, Magoun, and Hatfield for editions of<br />
separate Parisistas. The text covers 239 leaves with 9 lines of<br />
about 27 syllables to a page. The heading on 1* is: alha atharvanaparisistaprarambhah;<br />
in the left margin of the reverse of<br />
each leaf: atharvana, in the right margin: parisi; the colophon<br />
is: sumbham hhavatu ]| srl. samba-sadasivasarnkarm'apanam<br />
astu I 239 I ; on the reverse of an additional blank leaf: iti<br />
atharvanaparisistarn samaptam. The manuscript is carefully<br />
written with a few marginal corrections that seem to have been<br />
made by the scribe h<strong>im</strong>self on the basis of variant readings of<br />
the manuscript from which he was copying. The manuscript<br />
may be judged to have been written early in the second half<br />
of the eighteenth century.<br />
B. Another manuscript belonging to the Bombay Government<br />
and used by the same scholars. It consists of two parts<br />
bound in one volume, the text covers respectively 46 and<br />
49 leaves. Owing to a mistake of the binder the first two<br />
leaves of each part have been interchanged. There are 11 lines<br />
of about 53 syllables to a page. A heading is lacking; on<br />
i. 46^: iti parisistanukramanikapurvardha samaptah; the<br />
colophon is: dvasaptatiparisistanarn paryaya samaptah | , an<br />
index follows and then: parisistanukramanika samaptah subhan<strong>im</strong><br />
astu; the marginal marks are on the left of the reverse<br />
of each leaf: pa" kra° pu" in the first, and: pa° kra° u° in the
Inlroductiou. XI<br />
second part. The paper is blue, of English manufacture, and watermarked<br />
<strong>18</strong>67. A lacuna begins with L. 5. 2" and extends to the<br />
end of the sixty-first PariSista. Instead we have, ii. 20'^, the<br />
following corrupt note: paithinasi \ pasupatavrata | arddhacamdraprayascitta<br />
\ grahayuddha \ grahasamgraha rahucara ketucara<br />
\ rayuketiilaksana \ purvavibhaga | mamdalani j digdahalaksana<br />
| ulkapatalaksam, nirghatalaksana \ pariveksanalaksana<br />
etani parisisitani pratinaM vaturdasa \ 14 nahi |<br />
C. A single manuscript bound as three volumes, Nos. 110<br />
to 112 of the Chambers collection, belonging to the Royal<br />
Library at Berlin, and described by Weber, Verzeichnis der<br />
Sanskrit - Handschriften der Koniglichen Bibliothek zu Berlin.,<br />
Vol.i.j nos. 364 — 366. The heading of the first volume is:<br />
parisista naksalrakalpa; on its last leaf in a different hand:<br />
yadrsarn pustakam dr.siva tadrsarn lisite maya<br />
yadi suddham asuddho va mama doso na diyate ||<br />
eko pi bhdryyo puruso pi laksanah krsaryakam varusamkadam<br />
te \\<br />
For the second volume see the critical notes. Of the third<br />
volume the first and last leaves are missing as well as leaves<br />
23 — 34; the portions of the text thus lost are: XXXYII. 1.<br />
1 — 10*'; XLVII. 2. 6 to matidah in XLIX. 4. 1; and the colophon<br />
to the seventy-second Parigista. The text is frequently<br />
corrected but apparently by the same hand. Eo date is given,<br />
but it may be suggested that it resembles the Berlin manuscript<br />
of the Santikalpa which is dated: samvat 1658.<br />
D. MS. or. fol. 973 of the Royal Library at Berlin, described<br />
by Weber, Verzeichnis, Vol. ii., no. 1497. Except<br />
for the omission of atha its heading and marginal marks are<br />
identical with those of A. The colophon contains only slight<br />
variants: subham, -sada sivasamkararpanam, and the substitution<br />
of its own page number 121 for that of A. Leaf 67 is followed<br />
by leaf 77, and the portion of the text thus missing extended<br />
from: ghodnlbhyah in XLVI. 6.4 to: sohyani in XLIX. 2. 4°.<br />
The manuscript contains frequent corrections: for this purpose<br />
yellow pigment is often used and so effectively that the deleted
^^ Introduction.<br />
reading cannot always be read. The manuscript is an apographon<br />
of a Bombay codex and was presented to the Berlin<br />
library by Buehler.<br />
E. A manuscript coming from Haug's collection and<br />
belonging to the Royal Library at Munich. A description of<br />
it together with Haug's account of its origin has been published<br />
by Hatfield, JAOS. xv. p. 207. Its heading is: atharvavedasya<br />
parisistani prararnhhah; its colophon on 197'': subham hhavatu;<br />
on 198'': iti atharvavedaparisista sa°. Two leaves with<br />
separate pagination contain: atharvanavedasya dvasaptatih parisista<br />
bhavamti kaiisikoktdni, then the titles arranged in four<br />
or three columns and on 2*': iti parisistanukrajnanika samapta.<br />
In view of the close relationship of this manuscript to A and D<br />
it is <strong>im</strong>possible to credit Haug's statement that it is the copy<br />
of a Devanagari copy of a Telugu manuscript.<br />
T. A manuscript coming from Gujarat, now in the<br />
library of the Deccan College at Poena, and listed as No. 44<br />
by R. G. Bhandarkar, Repmi on the search for Sanskrit MSS.<br />
in the Bombay Presidency during the years <strong>18</strong>84—85 to<br />
<strong>18</strong>86—87. It contains 254 leaves with 8 lines of about<br />
28 syllables to a page. Its colophon is: dvasaptatis parisistanam<br />
paryapta || -srl svasti to which a second hand adds: samvat<br />
<strong>18</strong>44 varse asvina-su° di° 13 gurau || . Leaves 219 — 224 are<br />
missing causing the loss of the text from: va in LXVIII. 5. 9'''<br />
to: homayet in LXX. 4. 1^<br />
U. Leaves from a manuscript listed among the acquisitions<br />
of the Bombay Government by Peterson, A third Report<br />
of Operations in search of Sanskrit MSS. in the Bombay<br />
Circle, p. 383. The pages contain 8—10 lines with about<br />
26 syllables to a line. The contents are:<br />
111 —120 from: -channam ucyate in XXXIV. 1. 6'' to: tad<br />
va- in XXXVn. 1. 3.<br />
123 from: yat tvagasthigatam in XXXVIII. 3. 2=* to: ajyam<br />
sami- in XXXIX. 1. 5\<br />
131 from: -tam iti in XL. 2. 6 to: visnuh in XL 4. 2".
Introduction. xin<br />
133 — 135 from: prthiv% in XL. 6. 6'^ to: abrahmanams tu<br />
in XLI. 4. 6".<br />
153 from: ta,rum ca ya in XLVI. 8. 2'' to: so- in XLVI.<br />
10. 13.<br />
155 — 174 from: -satir adyaisam, in XLVII. 1. 8" to: snanavidhih<br />
tarpana- in XLIX. 4. 9.<br />
V. Leaves from a manuscript of the same form and provenance,<br />
but written in a different hand. The partial duplication<br />
of contents, as well as the different pagination, proves<br />
that they belonged to a different manuscript. The contents are:<br />
67 — 72 from: n samasnuta iti end of XXXb to: adityaganah<br />
\ 20 || end of XXXIL 19b.<br />
74 from: -balasya savitrigana[h] sarlrasya in XXXIII. 1. 9<br />
to: pu7'usamarmajna in XXXIII. 4. 5''.<br />
78 — 82 from: ti sesah in XXXVI. 3. 3 to: purvardhani<br />
samaptam iti after the close of XXXVI.<br />
According to Peterson's list there are or were fifty leaves<br />
of a manuscript dated: samvat 1471, and fifteen leaves of a<br />
manuscript dated: samvat 1531. Whether the forty-eight leaves<br />
sent to Dr. v. Negelein'are the fifty leaves first mentioned, or<br />
whether he was sent thirty-six leaves of the first, and twelve<br />
leaves of the second manuscript, is not clear. The date sarnvat<br />
1671 stood on the paper in which the leaves were wrapped.<br />
Both. A copy of a manuscript obtained by Buehler for<br />
the library of the Deccan College in Poena, made in Latin<br />
letters by Rudolph Roth, and now the property of the <strong>University</strong><br />
of Tubingen, cf. Garbe, Zuwachsverzeichnis der indischen<br />
Handschriften, Tubingen <strong>18</strong>99, p. 90. The copy includes only<br />
Parisistas XXXVII—LXXII. Roth gives the colophon as<br />
follows: "f. 115 von gleichem Papier und Format und anscheinend<br />
demselben Alter, ist von anderer Hand geschrieben<br />
als das vorgehende (hat auch wie d. vor. 9 Zeilen) und lautet:<br />
svasti sarnvat '^^'^^ varse jyesthamase krsnapakse calurthyam<br />
tithaio bhrguvasure vipaksonmulana vikramdkrantapraudhapratapa<br />
par<strong>im</strong>anamardana patasaha srmiah<strong>im</strong>adasuratranavi-
^xiv Introduction.<br />
jayarajye srl anahillapurapattane vastavya srt abhyantaranagarajfiatija<br />
yajanddi satkarma niratapancullvasana tasyatmaja<br />
atharvadhyayl panculi vasarianam adhyayanaya brahmananam<br />
upakdrdya srigUrjaravamsavibhusanamantrt sr% sadddasyamgahhumah<strong>im</strong>d<br />
sahodadhi mantrlsvara snmuhanas<strong>im</strong>hena srl paramesvaraprmandya<br />
punydrthe pustikd pradattd |] |j<br />
mangalam lekhakasydstu vdcakasydstu mangalam. \\<br />
mangalam pdihakasydstu mangalam mangaldrthincCm \\<br />
kalydnam bhilydt \\<br />
von einer dritten Hand hat f. 115'': abhyaniaratiagarajnati<br />
pancuM visrupasutapani, (sic!) || vasistasutapani lahu asutapam \<br />
vasanasutapam° \\ ndrdyanxisuta alavesara idam pustikdprdptih\\<br />
k<strong>im</strong>cid dravyam Hnicit krsndrpa<strong>im</strong>m astu \ subharn bhavatu\\<br />
samvat 1641 varse asi sildi 5 gnruvdsare prdpti phadi arn 14<br />
say a daltd pascat ptistikd grha . . . || "<br />
Roth after copying in XLVI. 6. 1: dive eaksuse adds:<br />
"ScbluBvers des anuvaka his sakvarl stha (16. 3. 7)" and continues<br />
: sarahasydny etat sdmaganarn smrtam XLIX. 2. 4. The<br />
manuscript therefore had a lacuna that coincides at the end<br />
exactly with the lacuna in D but seems to begin a few<br />
lines later.<br />
The identification of the original of Both cannot be<br />
accomplished with certainty, but it is most probably the manuscript<br />
mentioned by Buehler, A Catalogue of Sanskrit MSS.<br />
contained in the private libraries of Gujardt, Kdthidvad,<br />
Kachchh, Sindh and Khdndes, i. p. 144.<br />
0. A manuscript, No. 27, obtained from Poena. It is<br />
merely a short fragment beginning: om namo atharvaveddya \\<br />
atharvavedasya dvasaptatih parisistani bhavamti \\ kausikoktdni \\<br />
After the titles: brha[t]sarvanukramani eeti || itiparisistdnukramanlka[/i\<br />
samdptdh \\ om krttika rohini etc. ending with in I.<br />
S. A spec<strong>im</strong>en-copy sent by the late Dr. A. W. Stratton,<br />
who wrote: "The two sheets I send contain the first ten sections<br />
of the Naksatrakalpa, and extend to the end of the seventh<br />
of the hundred and fifteen leaves which the seventy-two parisistas<br />
cover. I learned to-day that the man who made this.
Introduction. XV<br />
copy did not use the manuscript in the Maharaja's library but<br />
borrowed another from a brahman in Alwar, I presume, although<br />
it may be in Jaipur, to which place the copyist belongs."^<br />
St. A copj'- of T also procured through the kindness of<br />
Dr. Stratton, and extending to the end of the second Parigista.<br />
For I. 37 — 41, identical with Santikalpa 7—W, three<br />
other manuscripts were at our disposal. Two, the British<br />
Museum manuscript, no. 59, of the Mahdsdnti (L), and a<br />
Tuebingen copy of the same text (Both), are cited only when<br />
of special <strong>im</strong>portance; the variants of the Berlin manuscript<br />
have already been published in Boiling's edition of the Santikalpa,<br />
Trans. Am. Phil. Ass., XXXV. 77ff., and are not<br />
repeated.<br />
We have been unable to obtain any manuscripts of single<br />
texts. The two of the Asurikalpa said to be in Leipsic, proved<br />
in reality to be commentaries on that PariSista. The more<br />
<strong>im</strong>portant (No. 105) is cited as X and has proved of considerable<br />
service.<br />
The collation of these manuscripts was made in the<br />
following order. Boiling copied A and collated upon it from<br />
I to LIX and from LXVIII to LXXII C E D; from LX to<br />
LXVII E C D. Negelein copied D and collated on it from<br />
I to XXXVI T U V C; and from XXXVII to LXXII Both<br />
T U V. B S St were used directly by Boiling, while 0 was<br />
collated upon a copy of our text by von Negelein. A and<br />
B having remained in Boiling's hands, their readings were all<br />
verified <strong>im</strong>mediately before the copy was sent to the printer.<br />
The same precautions were taken for S St und our collations<br />
of the other manuscripts.<br />
Secondary Sources of the Text.<br />
Sayana in his commentary to the Atharvaveda has quoted<br />
extensively from the Parisistas. It is to be noted however<br />
that all of his quotations fall within the second volume of the<br />
Chambers Codex, that is between the second and the thirty-
XVI Introduction.<br />
sixth Parisistas. These citations are given with completeness<br />
in the critical notes with the addition of the variants of<br />
Sayaiia's manuscripts (S' Kd) and of the manuscript (P) used<br />
by Shankar Pandit. For the test<strong>im</strong>ony of this last manuscript<br />
the few citations contained in the portions of the commentary<br />
written by the Bombay editor have been included.<br />
Hemadri in his Caturvarga-cintdmani has also drawn<br />
extensively upon the Parisistas, calling them either by their<br />
proper title or Atharvana Oopatha Brdhmana. These quotations<br />
have been utilized as far as they could be found by<br />
the aid of the indices. Their variants are cited as H, and an<br />
appendix to this volume will give the necessary references.<br />
The commentator to the Atharvaveda Pratisakhya<br />
quotes large portions of the Varnapatala. These quotations<br />
have been used as given in Whitney's edition, Journ. Am. Or.<br />
Soc, VII. 333 ff. and the necessary references will be given in<br />
an appendix.<br />
Kesava in the unpublished portions of his commentary<br />
to the Kausilca, Sutra also quotes considerable portions of our<br />
text. These have been reported, unter the sigillum K, from<br />
the manuscript described by Bloomfield, Kaus., p. XVI.<br />
Less direct but more valuable assistance has been given<br />
for the astrological texts by the Brhatsamhitd and the quotations<br />
in the commentary of Bhattotpala. As the material<br />
thus obtained frequently involves the exegesis of the passages<br />
we have reserved its discussion for the succeeding volume,<br />
while acknowledging our indebtedness to this source for some<br />
corrections of the text.<br />
On the other hand our texts have drawn upon the older<br />
Atharvan literature, especially the Kausika and Vaitdna Sutras,<br />
and more rarely upon other portions of the Vedic mantramaterial.<br />
This has afforded us another means for controlling<br />
the manuscript tradition. A concordance of the mantra-m&ienal<br />
wUl constitute an appendix to this volume, while the most <strong>im</strong>portant<br />
references to the .mtras are given in the introductions<br />
to the various Parisistas.
Introduction; xvn<br />
Relation and Peculiarities of the Manuscripts.<br />
A fuller treatment of this subject is reserved for the later volume<br />
in connection witti a discussion of the language of the Parisistas. The<br />
purpose of the present section is merely to afford such information as is<br />
necessary for the use of the Critical Apparatus.<br />
With regard to the provenance of the manuscripts it is<br />
unfortunately <strong>im</strong>possible to give much definite information.<br />
All except S come to us through Bombay and seem to have<br />
originated in that neighborhood. Of T and Both it may be<br />
stated more definately that they were written in Gujarat; 8 was<br />
copied from a manuscript either in Alwar or Jaipur, and 0 is<br />
closely related to it. Both however are short fragments that<br />
seem to vary little from the other manuscripts. The library<br />
of the Maharaja of Alwar contained, cf. Peterson, Reports,<br />
II. p. 156, a manuscript of our text, but there is no evidence<br />
for the existence of such manuscripts in other parts of India.<br />
Inquiries made in Kashmir by Dr. Stratton showed that while<br />
the Brahmans were acquainted with the titles of single Parisistas<br />
they had no manuscripts either of the collection or of<br />
separate texts. In view of the fact that our manuscripts originate<br />
in the same part of India, it is not surprising to find<br />
that all of them are derived from a single archetype. This is<br />
proved by numerous errors common to all, cf. e. g. the repetition<br />
of a page in XVII. 1. 5ff., and especially by lacunae, among<br />
the most certain of which are I. <strong>18</strong> and 19; XLV. 1. 16;<br />
LXXc. 32. <strong>18</strong>.<br />
The relation of the manuscripts within this family is a<br />
matter of considerable difficulty; the nature of the work renders<br />
it probable that the relationship should vary in various Parisistas,<br />
and to some extent this expectation is verified. The<br />
most certain fact is that ALE are all descended from a single<br />
manuscript not much older than A and which we will designate<br />
as X. The critical apparatus furnishes abundant warrant for<br />
this statement, which could easily be supplemented by a number<br />
of details, omission or addition of the avagraha-siga, punctuation,<br />
particular forms of letters, etc., which were not of<br />
Boiling and V. Negelein. D
xvin Introduction.<br />
sufficient <strong>im</strong>portance for report. The correspondence extends<br />
to every portion of the text and is so close that the process<br />
of the reproduction of X might almost be designated as drawing<br />
rather than writing. Within the group AD are in closer relationship<br />
than E, as is proved by the omission of a number of<br />
passages by these manuscripts alone. From Parisistas XXXVII<br />
to LXXII, however, D has been contaminated 'with a manu-<br />
.script very closely related to the one from which Both was<br />
copied. This is proved by a number of variants common to<br />
these two manuscripts, and especially by the long lacuna<br />
already mentioned. Whether the contamination began earlier<br />
is not capable of proof as Both does not contain Parisistas I<br />
to XXXVI. As against X the remaining manuscripts constitute<br />
a single group. But whether this is due to their separately<br />
preserving the reading of the archetype M or to a<br />
nearer common ancestor must remain doubtful, the fragmentary<br />
nature of OSUV and the extreme corruptions of BC rendering<br />
the decision exceedingly difficult. A common ancestor for OS<br />
is proved by their omission of I. 8. 5 — 7; TTJV also seem to<br />
constitute a group to which Roth is related. In the main BC<br />
belong also to this group, but to different degrees in different<br />
portions of the work they show contamination with the X-group.<br />
Somet<strong>im</strong>es they contain both readings, and somet<strong>im</strong>es the<br />
syllables in question are omitted, evidently because the correction<br />
was taken for a deletion. In some portions of the<br />
work B shows a remarkable independence, that renders it<br />
necessary to assume either that CT have been contaminated<br />
with X, or that B has been contaminated with a manuscript<br />
not derived from our archetype.<br />
Under these circumstances we have endeavored to report<br />
completely the readings of XTBoth and the fragmentary manuscripts<br />
OSTJV. For BC which are extremely corrupt we have<br />
given only a selection of the readings, but believe that we<br />
have included more than all that has any real bearing on the<br />
text. We have avoided the necessity of reporting meaningless<br />
variants of ABE by giving the reconstructed reading of X;
Introduction. Xix<br />
this symbol has been employed, however, only when the three<br />
manuscripts agree in the variant for which the quotation is<br />
made, but differ in some minor particular. We have ,not<br />
allowed this to interfere with the report of the variants of D<br />
that are, or may be, due to contamination. In cases of rare<br />
proper names and obscure passages we have a<strong>im</strong>ed at absolute<br />
completeness. Occasionally we have used M to designate the<br />
consensus of the manuscripts. This is chiefly confined to<br />
passages in which for metrical reasons or because of the<br />
division of the sentences we thought best to change the traditional<br />
samdhi.<br />
The foregoing statements are, however, to be modified<br />
in respect to the following orthographical peculiarities.<br />
The method of designating post-consonantal diphthongs,<br />
described by Knauer, Das Manava-grhya-sutra, p. XXIX,<br />
is consistently employed in UT, and most probably in the<br />
manuscript from which Both was copied. When carefully<br />
written the diphthongal stroke can be distinguished from a of<br />
the preceding syllable both by its connection with the following<br />
consonant, and by its being a shorter stroke. The system<br />
however lends itself most readily to a variety of corruptions.<br />
In addition to the possibility just mentioned, the scribe is apt<br />
s<strong>im</strong>ply to omit the stroke, especially after a mark of punctuation;<br />
i and ai are also liable to confusion, and when the<br />
later system is being introduced, the writing of the diphthongs<br />
in both ways is a further source of confusion. A number of<br />
mistakes due to such causes are common to all manuscripts<br />
and hence must go back to the archetype. According to Knauer<br />
this method of writing occurs frequently in manuscripts of the<br />
fifteenth to the seventeenth centuries; and on this basis we may<br />
conclude that M belongs either to the beginning of the fifteenth<br />
or the end of the fourteenth century. Of independant mistakes<br />
of this character but few occur in X; a slightly greater number<br />
are found in T, still more in B, while in C it is questionable<br />
whether we should not admit a sporadic use of this system ot<br />
writing. For BC these variants are not systematically reported.<br />
b*
•^-^ Introduction.<br />
The doubling of consonants after r has been regularly<br />
disregarded. It occurs only sporadically in X but quite regularly<br />
in BC, and less frequently in T. Both C and Both<br />
have rgra, rgrya for rgga and rggya.<br />
The manuscripts, except T, regularly write cha where<br />
the grammarians require ccha; we have introduced the latter<br />
form except when initial.<br />
The manuscripts, except somet<strong>im</strong>es T, write dva for ddva,<br />
tra for tlra, etc., we have introduced the etymological spelling<br />
and generally without note.<br />
The manuscripts regularh'^ write anusvdra for a nasal<br />
before a consonant; the chief exception is that OS generally<br />
write the dental nasal in this position. Such variants are<br />
disregarded. The use of the anundsika sign is extremely rare<br />
in the manuscripts, but is probably to be assumed for an<br />
earlier stage of the tradition in order to account, cf. Knauer,<br />
p. xxxt, for the not infrequent interchange of the anusva.ra<br />
and visarga signs.<br />
Inversions of hn, hn, hi, and hv have been disregarded;<br />
so also the interchange of ba and va, and of sta with stha<br />
have not been recorded. In the use of the avagraha-sign the<br />
manuscripts are very inconsistent; reports of such variants have<br />
been made only when they seem of interest or <strong>im</strong>portance.<br />
Of peculiarities of single manuscripts may be mentioned<br />
the following. ABE regularly write tdha for ddha; in the same<br />
family of manuscripts, especially in A, ta is formed in such a<br />
way as to render its distinction from tta very difficult. E quite<br />
often writes aV for ayi. BC are both written in a very illegible<br />
fashion; ca and va are very often indistinguishable, and in B<br />
also na and ta. In C jya is regularly written as sua or, less<br />
often, as sya; this is probably due to the old form of the<br />
character described by Kirste, Sitzb. d. K. Ak. d. Wiss. in Wien,<br />
phil-hist. CI. Bd. CXXXII, l. In T for h is regularly<br />
written s after alterant vowels and before guttural and labial<br />
surd mutes.
Introduction. xxi<br />
Method of Printing.<br />
The subdivision of the prose portions has been one of<br />
our greatest difficulties. In the absence of a native commentary<br />
we were deprived of any external aid except the punctuation of<br />
the manuscripts. This has proved to a great extent valueless,<br />
and is frequently so clearly wrong that to report it would be<br />
s<strong>im</strong>ply overburdening the commentary. Wherever punctuation<br />
is clearly superfluous and does not affect the sarmlhi, we have<br />
dropped it without note; wherever we have printed punctuation,<br />
it is to be understood that there is good manuscript warrant for<br />
doing so. Where punctuation seems desirable but is not found,<br />
we have inserted a caret-maxk without as a rule changing the<br />
samdhi. In this way we believe that we have both shortened<br />
the commentary, and avoided, as far as possible, departing<br />
from the manuscript tradition.<br />
The bulk of the fiokas of our text permit no changes of<br />
sarndhi at the caesura that would decrease the number of syllables.<br />
Generally the manuscripts are in harmony with this<br />
practise, but in some cases they carry the elision across the<br />
caesura. In such passages we have restored the form required<br />
by the meter, and it is chiefly for these that the sigillum M<br />
is employed. The meter of a small number of sbkas, probably<br />
of later date, requires elision at the caesura; but the apparent<br />
number of these has probably been slightly increased by slokas<br />
of the preceding class corrupted by the insertion of a particle<br />
to stop the hiatus.<br />
With regard to samdhi, the most marked peculiarity of<br />
our texts is a secondary crasis producing the fusion of vowels<br />
between which, according to the ordinary rules of sarndhi,<br />
hiatus should remain. This has been retained when demanded<br />
by the meter, or, in prose passages, when supported by the<br />
weight of the manuscript evidence. We have designated it by<br />
the usual mark of crasis, which is doubled when the second<br />
vowel is long.<br />
We have printed -n s- throughout, and this is the<br />
general practise of the manuscripts; the occasional insertion of
^^^^ Introduction.<br />
a t in the manuscripts is not noted in the commentary. On<br />
the other hand we have followed the usual practise in printin<br />
&<br />
-n ch- although -n .v- or -m s- is generally the manuscript<br />
reading. The manuscripts exhibit no uniformity with regard<br />
to the samdhi between successive pratikas, and we have not<br />
considered it part of our duty to produce it.<br />
The following general statements will we hope render the<br />
form of the commentary easily intelligible.<br />
All statements within a note refer to exactly the same<br />
portion of the text.<br />
This portion begins and ends with a division of words,<br />
or a hyphen which is then repeated in the commentary. An<br />
exception is to be made for reports of lacunae, which either<br />
give the missing syllables, or in longer passages the first and<br />
last syllables missing. When 'from' and 'to' are used the<br />
statements are always inclusive.<br />
The notes follow strictly the order of the text.<br />
The force of words such as 'omits', 'adds' etc. does not<br />
extend beyond a semi-colon. When there is no statement of<br />
the point at which an addition is made, the whole portion of<br />
the text referred to by the numeral is to be understood.<br />
We have refrained on principle from any discussion or<br />
statement of the readings of previous editors of single Parisistas.<br />
We are familiar both with their texts, and with the readings<br />
reported in their commentaries.
Contents.<br />
Page<br />
Preface . . . . . . . v<br />
Introduction '. . . . . . . . . . . . . . ix<br />
I. Nalisatrakalpah . . . . . . . i<br />
II. Eastrasamvargah . . . 48<br />
in. Eajaprathamabhisekah 53<br />
IV. Parohitakarmani . . . . . . . , 58<br />
V. Pusyabhisekah 66<br />
VI. Pistaratryah kalpah . . 70<br />
VII. Aratrikam . . . . 73<br />
VIII. Ghrtaveksanam . 75<br />
IX. Tiladhenuvidhih . . .78<br />
X. Bhi<strong>im</strong>idanam . . . . . 82<br />
XI. Tulapurusavidhih . ,85<br />
XII. Adityamandakah . . 88<br />
XIII. Hiranyagarbhavidhih . . . . . , . . 90<br />
XIV. Hastirathadanavidhih . . . . . . . 96<br />
XV. Asvarathadanavidhih . 99<br />
XVI. Gosahasravidhih . . . . 101<br />
XVIT. XVIII. XVIIIb. Bajakarmasainvatsariyam 104<br />
XVIIIc. Vrsotsargah 117<br />
XIX. Indramahotsavah . . . . . 120<br />
XIX b. Brahmayagah . . . . 124<br />
XX. Skandayagah or Dhiirtakalpah 128<br />
XXI. Sambharalaksanam . . . . . . . . 136<br />
XXII. Aranilaksanam . . . . . . . . . 142<br />
XXIII. Yajnapatralaksanam . . . . . 149<br />
XXIV. Vedilaksanam . . 159<br />
XXV. Kundalaksanam . . . . . . . . . 165<br />
XXVI. Samillaksanam 168<br />
XXVII. Sruvalaksanam .173
XXIV Contents.<br />
XXVIII. Hastalaksanam<br />
XXIX. Jvalalaksanam<br />
XXX. Laghulaksahomah<br />
XXXh. Brballaksahomah<br />
XXXI. Kotihomah .<br />
XXXII. Ganamala . .<br />
XXXIII. Ghrtakambalam<br />
XXXIV. Anulomakalpah<br />
XXXV. Asurikalpah .<br />
XXXVI. Ucohusmakalpah<br />
Page<br />
. 175<br />
. . . . 177<br />
• 179<br />
<strong>18</strong>2<br />
<strong>18</strong>7<br />
. . . . . . .194<br />
. . . . . 204<br />
. . . . 213<br />
. . . 215<br />
. . 222
I. Naksatrakalpah.<br />
Of. Die vedisohen Nachriohten von den Naksatra (Mondstationen) von<br />
A. Weber. Aus den Ahhandlungen der Konigl. Akademie der "Wissensohaften<br />
zu Berlin, <strong>18</strong>60 — 62.<br />
1. Names of the Naksatras.<br />
2. Number of stars in each Naksatra.<br />
3. The .rsi-families to which the Naksatras belong.<br />
4. The regents of the Naksatras.<br />
5. The extent of each Naksatra.<br />
6 — 8. Objects affected by each Naksatra (the classification<br />
partly geographical). Very corrupt.<br />
9—10. Occupations of a king under each Naksatra.<br />
11. AV. 19. 7. 1 — 5; the mantra of the following ceremonies.<br />
12—17. Ritual of various ceremonies to secure prosperity<br />
from the Naksatras and objects mystically associated with<br />
them.<br />
<strong>18</strong> — 22. S<strong>im</strong>ilar ceremonies with other mantras according to<br />
the portion of the day over which the Naksatra presides.<br />
23—-25. Ceremonies to secure punydha.<br />
26. AV. 19. 8.1 — 7; no directions for its employment.<br />
27 — 30. Classification of the Naksatras according to the four<br />
points of the compass; the food to be eaten before starting<br />
on a journey under each Naksatra; omens (men with<br />
various objects in their hands) which necessitate returning<br />
the distance of a krosa; all probably with special reference<br />
to the following case.<br />
BoUinf? and v. Nogelein. 1
^ Parisista I.<br />
31 — 32. The setting forth of a king on a military expedition;<br />
the ceremony 31.1 — 6; good omens 31.7; objects around<br />
which dipradaksiria must be made, 31.8 — 32.4 (corrupt);<br />
bad omens and their aversion, 82.5 —11 (corrupt). No<br />
reference to the Naksatras.<br />
33. The duration of diseases under each Naksatra.<br />
34. The iffifo'-offerings to the Naksatras; a list (mutilated at the<br />
beginning) of the substance to be offerred to each Naksatra<br />
2 — 4; general rules 5 — 6.i)<br />
35. Auspicious omens for persons starting in various directions;<br />
no reference to the Naksatras.<br />
36. Omens attending the setting forth of an army together<br />
with the ceremonies they necessitate; no reference to the<br />
Naksatras.<br />
37 — 50. Ritual of the naksatra-sndndni. The mantras to be<br />
employed 37 — 41, the naksatradaivata mantrah = Santikalpa<br />
7 —11; description of the ceremony 42; substances<br />
to be added to the water and reward to be gained<br />
according to each Naksatra 43 — 45; a badly mutilated<br />
passage that probably contained the general rules for the<br />
bestowal of the food and fees 46; the special rules<br />
according to each Naksatra for this distribution of food<br />
and fees together with the rewards attached thereto<br />
47 — 50.<br />
An appendix (lb) gives in sakalapatha the verses of the<br />
Paippalada-sakha that have been rubricated by pratlka:<br />
vv. i_4 at 24.3; v. 4 and v. 5 at 34.6; v. 6 at. 36. 5.<br />
Cf. Bloomfield, AJPh. VH, p. 485 ff.<br />
It seems probable that this parisista originated in the<br />
Paippalada school, and that this is the reason for its citation<br />
of AV. 19. 7 and 8 in full.<br />
1) Chapters 33 — 34 seem to interrupt an otherwise continuous<br />
section: 27 — 36 Influence of the Naksatras upon a .iourney (especially a<br />
military expedition) and omens incident thereto.
Parisista I. 3<br />
Naksatrakalpali.<br />
sriganesaya namah || om namo 5tharvatmane vamadevaya<br />
sivaya || srisarasvatyai namah ||<br />
I. 1. 1. atha naksatrakalpam vyakhyasyamah ||<br />
2. krttika rohini mrgasira ardra punarvasii' pusyaslesa<br />
magha(h) phalguni phalgunyau hasta(!s) citra svati(r) visakhe<br />
anuradha jyestha mula(ni) purvasadha uttarasadhabhijic chravanah<br />
si'avistha satabhisah purvaprosthapado-'ttaraprosthapadau<br />
revaty aSvayujau bharanyah || 1 ||<br />
2. 1. sat krttika^eka rohinl^tisro mrgaSira^eka "rdra^dve<br />
punarvasu_ekali pusyah^sad aslesah^san maghah^catasrah pha-<br />
Igunyah^panca hasta^eka citra^eka svatir.dve visakhe^catasro<br />
•Snuradha^eka jyestha^sapta mulam^astav asadha^eko ^bhijit^<br />
tisrah sravanali^paHca sravistha^eka satabhisa^catasrah prosthapadau^eka<br />
revati^dve asvayujau^tisro bharanyah ||<br />
2. iti sarnkhya-par<strong>im</strong>itam brahma || 2 ||<br />
3. 1. agnivesyah krttika^^rohiny anurohinl^svetayinam mrgasira<br />
ardra barhadgavi vatsyayanau punarvasu ^ bharadvajah<br />
pusyoJatukarnyo 5slesa^ vaiyaghrapadyo magha(li) ^parasaryau<br />
ptirve phalgunyav aupasivya uttare^mandavyayano hastas_^citra<br />
gautami _ kaundinyayanah svatih^kapile visakhe ^ maitreyy anuradha^kausiki<br />
jyestha_^kautsam mulam^haritayajnl purvasadha^<br />
kasyapy uttara _ saunako 5bhijid^atreyah Sravano^gargyah,. sravistha<br />
^ daksayani Satabhisag ^ vatsyayanyau purve prosthapade^<br />
agastyav uttare _ saiikhayani revatl^katyayan(y)av asvayujau^<br />
matrbhyo bharanyah ^ vasisthah kasyapa adityaS candrama bral<strong>im</strong>ano<br />
naksatresu || 8 ||<br />
4. 1. krttika agnidevatya rohiuyam tu prajapatih |<br />
saumyam mrgasiram vidyan marutas ca 'tra daivatam |1<br />
2. rudrasya "rdra 'diteh punarvasu pusye vidyad brhaspat<strong>im</strong> |<br />
aslesa(h) sarpa-daivatya maghasu pitarah smrtah 1|<br />
3. bhagas [tu] piirvayoh phalgunyor aryamo 'ttarayor api |<br />
haste ca sayita daivam citra tu tvastr-daivata ||<br />
1*
; * Parisista I.<br />
I. 4. 4. svatau tu daivatam vayur indragnl tu visakhayoh |<br />
anuradhasu mitro vai jyesthayam indra-mahadevau |1<br />
5. ahir budhnyafi ca mulasya nirrtis ca 'tra daivatam |<br />
apah purvasv asadhasu visve devas tatho 'ttare ||<br />
6. abhijid brahma-devatyah Sravane visnur ucyate |<br />
sravistha vasu-devatya satabhisag varunendrayoli ||<br />
7. aj.a ekapad disas ca adityas ca tatho 'ttare |<br />
revati pusa-daivatya aSvinyam asvinau smrtau ||<br />
8. bharanyo yamadevatya devatah samprakirtitah || 4 |1<br />
5. 1. krttika magha mulara (ca tatha) purvani dvandvinam |<br />
etani purastadbbagany ahahpurvani janiyat ||<br />
2. ardram Satabhisajara svat<strong>im</strong> aslesa bharamr api |<br />
naktambhagani bruvate jyesthaya saha brahmanam ||<br />
3. punarvasu. visakhe ca uttarani ca dvandvinam |<br />
ratr<strong>im</strong> ubhayatah paksau bhajante ya ca rohini ||<br />
4. mrgasirah pu.syo hastas citra tu saha 'nuradhaih |<br />
sravanas ca sravisthas ca revaty asvayujau nava ||<br />
5. etany uparistadbhagani ratripurvani janiyat |<br />
muhurto 5bhijid ucyate ||<br />
6. purastadbbagany anagateno^'paristadbhagany atikrantena^<br />
ubhayatobhagani vartamaDe(na) _ naktambhagani samam candrena<br />
va^<br />
7. (§ad a)nagata-yogIni sthita-yogini dvadasa |<br />
nava 'tikranta-yoglni tatha yogah pradrsyate || 5 ||<br />
6. 1. bahtini jatani graho hinasti<br />
krttikasu ti.sthann uta dirgham ayuh |<br />
aja-'vayo musikas ca vyathante<br />
vise brahmanah saha mlechaTams ca ||<br />
2. kalinganam vyathate nanu raja<br />
hiranyakarams ca nihanti krtsnam |<br />
ayaskara lohakara ahitagnis ca<br />
krtsnam niyanti saha 'gnitaptaih ||
Parisi.sta I.<br />
I- 6. 3. ayo loham rajatam jatarupani<br />
hirauyamisram [yac] ca patanti saram |<br />
kasah kusa yac ca suvariia-varnam<br />
yac ca 'gni-varnam phala-mula-puspam I|<br />
4. [ye tatra jatali] saramsi Susyanty apayanti nadyah<br />
praja vyathante pasavo mrgas ca |<br />
prajapater hrdaye pidyamane<br />
sarvam jagad vyathate sapradesam ||<br />
5. mahabhaumo raja marisyati 'ti<br />
vidyad ekarinam chavakam invakasu |<br />
naksatrabhage niyanti yojadhanah<br />
tatha hi nunam trinavena srstam ||<br />
6. tatha sa ninye nidhanadarsanaya<br />
tatra tesam sahaksemam tasya vidyat |<br />
paritya ye pBrvapadan balena<br />
uttisthanti viryavanto mrganam ||<br />
7. bhagena devy upayanti divyam<br />
ardra-bhage sahino bhavanti |<br />
tatra daivan manusyams ca punarvasvor<br />
naksatra-bhage niniyoja dhanah ||<br />
8. tatha hi niinain ' '<br />
pusyo bhaga ekadha brahmananam<br />
tatha vidur naksatra-veditarah ||<br />
tatha hi nUnam<br />
9. Satadrayah kaisika daksiiiardha<br />
andhras ca yogahasaya pravrddhah ||<br />
aslesa-bhage sahino bhavanti<br />
tatra ||<br />
10. veniin pitrms trirujahur devatam |<br />
magha-bhage astame devasrstam |<br />
samyujyante devaprasadanena<br />
tatra || 6 |i<br />
7. 1. rajflam rakayam atha madra-kaikaya maiiomapayanasahaparisunniyojasahantau<br />
|
o Parisista I.<br />
I. 7. tunyam atha saptamatram<br />
purva-bhage navake phalgunlsu |1<br />
2. matsya magadhas cedayas ca Salva<br />
matsya ubhe phalgunlsu |<br />
samyujyante devaprasadanena tatra ||<br />
3. pilrva-"carya icchamanas ca sarve<br />
yakxt kloma saha bhagena haste ]<br />
samyujyante devaprasadanena tatra ||<br />
4. ye purvardhe nijlhate carantah<br />
Santa mrga [jantuJpaSavo ^pagaminas te |<br />
paSavo bhavataS ca sarve<br />
citraya bhage sahino bhavanti ||<br />
tatra<br />
5. 'cyutakeSam vahanam jayartham<br />
kumaryo Snadvan sahate Stra ye |<br />
vijnayate devasrstam puranam<br />
svat<strong>im</strong> bhajante triiavaS ca sarve ||<br />
6. vrksa vrksa-mulam ik§vakavaS ca<br />
viSakhayam yojita(li) sampadena |<br />
tasmin grhlte bhayam eva tesam<br />
daivo-'pasTste tu balena karyam ||<br />
[ye tatra jatah j| ]<br />
7. ye paScardhe nijlhate caranta<br />
asavo mrga uttarardhaS ca "ndhrah |<br />
anQradhasu magadha-variga-matsyah<br />
sarve samagra(h) sahino bhavanti tatra ||<br />
8. pancai 'kadha janapada bhavanti<br />
sayujahkasaubaladadausyadhah |<br />
bahllka jyestha upayanti bhaktya tatra |1<br />
9. iksvakHnam nirmathya ratilam ahuh |<br />
tatha vidur naksatraveditaras<br />
tatha hi nunaiu<br />
10. kambojah kalamrsaS ca kranda<br />
ucchusmanali svanas cavadhumamarkatas ca<br />
piirvasadha upayaati bhaktya tatra || 71|
Parisista I.<br />
1-8. 1. visve devah saha paficalajyestha<br />
apas ca yah pantu bhutam bhavisyat |<br />
uttarasadha upayanti bhaktya tatra i|<br />
2. narkavinda narvvidala nasrhgavau<br />
naisadha jantavo matahgah |<br />
abhijitam ha 'rthavijfiaya bhejire tatra ||<br />
3. pancalah Sravanam upaiti bhaktya<br />
sunvantaS co 'bhe vidvan bhuta niniyoja devah j|<br />
purvakarta bhuta-bhavisya-kalas<br />
tatha hi nunam<br />
4. kurun Sravisthas tatha Sivas tatha "bur<br />
naksatra-bhage niniyoja dhanah ||<br />
tatha hi nUnam<br />
5. ahga-"dayo janapada guhaSaya<br />
'psu ca ye ksipanti<br />
Satabhigaji bhesajasya bhejire tatra ||<br />
6. khadga hastino gavaya varaha<br />
ahlnara kuntayas ca 'pi sarve |<br />
(purvau) prosthapada upayanti bhaktya tatra ||.<br />
7. uSInara uttarayoh prosthapadayor<br />
naksatra-bhage niniyoja dhanah |<br />
tatha hi nunam<br />
8. avrtah Sudrah saha karavaS ca<br />
daksinaptlrve ytikabhih saha<br />
revat<strong>im</strong> ha 'rthavijflaya bhejire tatra |1<br />
9. acyutakeSam vahanam [ca] padartham<br />
uccavaca-janapada mahantah |<br />
,. asvayujau ha 'rthavijiSaya bhejire tatra ||<br />
10. ubhaye kikatah kauSalaS ca<br />
rahaS ca[vo] ye ca prasuptaS caranti<br />
bharani(h) saha 'rthavijflaya bhejire<br />
tatra tesam sahaksayam asya vidyat || 8 ||<br />
9. 1. karisyamanah samgramam pratirajena ksatriyah |<br />
brahmanam purvam anvicched vidvamsam sastravittamam [<br />
2. utpatan yas tu yan vidyad divya-"ntariksa-parthivan |<br />
tam vai lipsitum arhati raja rastre jijivisuh ||
8 Parisista I.<br />
I. 9. 3. grahanam 3'ah sthit<strong>im</strong> vidyan naksatranam ca sampadam |<br />
anabhyaktam upaslta naksatra-samatam ca yat ||<br />
4. ayudhiyan bibhrad raja krttikasu na risyati |<br />
tad dhi tejasvi naksatram bahulam divi rocate |i<br />
5. atho hi krttika iti naksatram bhanumattamam |<br />
agneyam agninaksatram raja hy asmin pravardhate 1|<br />
6. rohinya[m] sardham asTta rajju-palyani karayet |<br />
mrgasirasy aSvan bibhryat sa 'sya sena na risyati ||<br />
7. saumyam somasya naksatram raja hy asmin pravardhate |<br />
ardrayam mrgayam yayad amitrebhyas ca havayet ||<br />
8. punarvasva 'bhiyunjita pusyenai 'tam prayojayet |<br />
isikam chedayan rajja aSlesasu na risyati ||<br />
9. maghabhih sardham asita na yayad ucchrayam cana j<br />
phalgu dvarani karayet paricarams ca vahayet 1<br />
10. toranani ca samhanyuh phalakani ca taksayet |<br />
uttarabhyam ca havayet || 9 ||<br />
10. 1. hastena citrain akahksen naksatrasya parigraham |<br />
anekadarsi syac citrayam pura svater abhiplavat ||<br />
2. svatau SiStin niyojayej javarthan ratha-vahinah |<br />
atha 'smin [kanyam] upavasayet k.sipram sa labhate pat<strong>im</strong> [<br />
3. pradatin karayan raja viSakhayam na risyati |<br />
lepayet pradati raja anUradhasu ksatriyah ||<br />
4. jyesthayam hastinam paSyed abhisekamS ca karayet |<br />
raja-putraras ca yodhayet li<br />
5. mrile[naj parikham khanayet puram citena yojayet |<br />
nairrtam rajanaksatram vadhyan anena ghatayet ||<br />
6. triratram sardham diksayitva asadhasu vratam caret |<br />
abhijity abhlyunjita sravanena cikirsatu ||<br />
7. Sravisthabhih srjed rasan ||<br />
8. Satabhisaji bhisak-karma bhaisajyam ca 'tra karayet |<br />
pracTna-prosthapadayor yayad * * * * |]<br />
9. uttarabhyam abhiyufljita grhe.su revatyani vaset |<br />
vi senam karayed raja aSvinyam bharanlsu ca || 10 ||<br />
11. 1. citrani sakain divi rocanani<br />
sarisrpani bhuvane javani |
Parisista I. 9<br />
I- 11- turraiSaiii sumat<strong>im</strong> icchamano<br />
ahani girbhih saparyami nakam |<br />
2. suhavam ague krttika rohini ca<br />
'stu bhadram mrgaSirali Sam ardra |<br />
punarvasu sQnrta earn pusyo<br />
bhanur aslesa ayanam magha me ||<br />
8. punyanr ptirva phalgunyau ca 'tra hastas<br />
citra Siva svati sukho me astu |<br />
radhe viSakhe suhava 'nuradha<br />
jyestha sunaksatram aristamulam ||<br />
4. annam ptirva rasatam me asadha<br />
urjam dehy uttara a vahantu |<br />
abhijin me rasatam punyam eva<br />
sravanah sravisthali kurvatam supust<strong>im</strong> ||<br />
5. a me mahac chatabhisag variya<br />
a me dvaya prosthapada suSarma |<br />
a revati ca 'Svayujau bhagam ma<br />
a me ray<strong>im</strong> bharanya a vahantu || 11 ||<br />
12. 1. krttika rohini mrgasira ardra punarvasu pusyaslesa<br />
maghali purve phalgunyau tan navamam agnir daSamam ahoratre<br />
ekadaSadvadaSe^<br />
2. etany eva 'smai naksatrani sriyam bhut<strong>im</strong> pust<strong>im</strong><br />
prajam paStln annam annadyam samindhata iti veda^<br />
3. atha yam kamayaty etany eva 'smai naksatrani Sriyam<br />
bhUtira pust<strong>im</strong> prajam paSun annam annadyam samindhlrann<br />
iti tasmad etasmin naksatra evamvidvan kuryat^<br />
4. praficam idhmam upasamadhaya (parisamuhya paryuksya)<br />
paristiiya barhl rasan barhisy adhaya 'nvalabhya<br />
'tha juhuyac citraiii sakam divi rocanani svahe 'ty agnau<br />
hutva rasesu sarapatan aniya samsthapya homams tata enam<br />
prasayati rasan ||<br />
5. evam ced asmai karoty etany eva 'smai naksatrani<br />
sriyam bhut<strong>im</strong> pust<strong>im</strong> prajam pasiin annam annadyam samindhate<br />
ii 12 i
10 Parisista I.<br />
I. 13. 1. uttare phalgunyau hasta(S) citra svati(r) viSakhe<br />
anuradha jyestha mUlam purvasadha tan navamam adityo<br />
daSamara [namariipa] purvapaksa-'parapaksav ekadaSadvadaSe^<br />
2. etany eva 'smai°<br />
3. atha yam °<br />
4. prancam idhmam °<br />
5. evam° i| <strong>18</strong> ||<br />
14. 1. uttarasadha 'bhijic chravana(h) Sravistha satabhisak<br />
prosthapadau revaty asvayujau bharanyas tad dasamam<br />
paurnamasy-amavasye dvadaSa-trayodaSe^<br />
2. etany eva 'smai°<br />
3. atha yam°<br />
4. praficam idhmam °<br />
5. evam° j] 14 |1<br />
15. 1. rgvedo yajurvedah samavedo brahmavedah siksa kalpo<br />
vyakaranam niruktam chando jyotisani itihasa-puranam vakovakya(m)<br />
idavatsarah parivatsarah samvatsaro daSamam sIto-'§ne<br />
ekadaSadvadaSe^<br />
2. etany eva 'smai°<br />
3. atha yam°<br />
4. praficam idhmam"<br />
5. evam° || 15 |1<br />
16. 1. prano Spano vyanah samana udanaS caksuh Srotram<br />
vaii manas tan navamam . ... daSamam namarUpe ekadaSadvadaSe^<br />
2. etany eva 'smai naksatrani Sriyam bhtlt<strong>im</strong> pust<strong>im</strong><br />
prajam paSun annam annadyam samindhata iti veda^<br />
3. atha yam kamayaty etany eva 'smai naksatrani sriyam<br />
bhtitira pust<strong>im</strong> prajam pasiin annam annadyam samindhlrann<br />
iti tasmad etasmin naksatra evamvidvan kuryat^<br />
4. prancam idhmam upasamadhaya parisamuhya paryuksya<br />
paristlrya barhi rasan barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyac<br />
citrani sakam divi rocanani svahe 'ty agnau hutva rasesu<br />
sampatan aniya samsthapya homams tata enam praSayati rasan ||
Parisista I. 11<br />
I. 16. 5. evam ced asmai karoty etany eva 'smai naksatrani<br />
Sriyam bhut<strong>im</strong> pust<strong>im</strong> prajam paSun annam. annadyam samindhate<br />
ii 16 |l<br />
17. 1. ajany ajanir yaSo 5janir varco Sjanis tejo Sjanih saho<br />
5janir maho 5janir brahma 'janir brahmaiia-varcasam ajanih<br />
sarvesam lokanam sarvesam devanam sarvesam vedanam sarvesam<br />
bhutanam sarvasam sravantlnam janita 'dhipatir ajanir<br />
bhavati 'ti veda^<br />
2. atha yam kamayeta sarvesam lokanam sarvesam devanani<br />
sarvesam vedanam sarvesam bhutanam sarvasam sravantlnam<br />
janita 'dhipatir ajanih syad iti tasmad etasmin naksatra<br />
evamvidvan kuryat H<br />
3. praficam idhmam upasamadhaya paristlrya barhl rasan<br />
barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyac citrani sakam divi rocanani<br />
svahe 'ty agnau hutva rasesu sampatan aniya samsthapya<br />
homams tata enam praSayati rasan ]|<br />
4. evani ced asmai karoti sarvesam lokanam sarvesam<br />
devanam sarvesam vedanam sarvesam bhutanam sarvasam<br />
sravantlnam janita 'dhipatir ajanir bhavati g 17 ji<br />
<strong>18</strong>. 1. visthitaSrava vai namai 'tan naksatram yat purvahne<br />
5dhi(tisthati vi)tisthaty asya punya kirtir (ai 'nam puiiya kirtir)<br />
gacchaty upai 'nam punya kirtis tisthati na 'smat punya kirtir<br />
apakramati kirt<strong>im</strong>an prajaya paSubhih Sriya grhair dhanena<br />
bhavati 'ti veda^<br />
2. atha yam kamayeta vitisthed asya punya kirtir (ai<br />
'nam punya kirtir) gacched upai 'nam punya kirtis tisthen na<br />
'smat punya kirtir apakramet kirt<strong>im</strong>an prajaya paSubhih Sriya<br />
grhair dhanena syad iti tasmad etasmin naksatra evamvidvan<br />
kuryat i|<br />
8. praficam idhmam upasamadhaya paristlrya barhl rasan<br />
barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyad visasah<strong>im</strong> sahamanam<br />
svahe 'ty agnau hutva rasesu sampatan anIya samsthapya<br />
homams tata enam prasayati rasan |i<br />
4. ovam ced asmai karo(ti vitistba)ty asya punya kirtir<br />
(ai 'nam punya kirtir) gacchaty upai 'nam punya kirtis
12 Parisista I.<br />
I. <strong>18</strong>. tisthati na 'smat punya kirtir apakramati kirt<strong>im</strong>an prajaya<br />
paSubhih Sriya grhair dhanena bhavati H <strong>18</strong> i|<br />
19. 1. varco vai namai 'tan naksatram yan madhyahnai " 'nam<br />
varco gacchaty upai 'nam varcas tisthati na 'smad varco Apakramati<br />
varcasvl prajaya paSubhih sriya grhair dhanena bhavati<br />
'ti veda^<br />
2. atha yam kamayetai " 'nam varco gacched upai 'nam<br />
varcas tisthen na 'smad varco Spakramed varcasvl prajaya<br />
paSubhih sriyli grhair dhanena syad iti tasmad etasmin naksatra<br />
evamvidvan kuryat ||<br />
3. praficam idhmam upasamadhaya paristlrya barhl rasan<br />
barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyad varco 5si varco mayi<br />
dhehi svahe 'ty agnau hutva rasesu sampatan aniya samsthapya<br />
homams tata enam prasayati rasan ||<br />
4. evam ced asmai karoty ai 'nam varco gacchaty upai<br />
'nam varcas tisthati na 'smiid varco Apakramati varcasvl prajaya<br />
paSubhih sriya grhair dhanena bhavati H 19 i|<br />
20. 1. tejo vai namai 'tan naksatram yad aparahiiai " 'nam<br />
tejo gacchaty upai 'nam tejas tisthati na 'smat tejo Apakramati<br />
tejasvi prajaya paSubhih sriyii grhair dhanena bhavati 'ti veda^<br />
2. atha yam kamayetai " 'nam tejo gacched upai 'nam<br />
tejas tisthen na 'smat tejo Apakramet tejasvi prajaya paSubhih<br />
Sriya grhair dhanena syad iti tasmad etasmin naksatra evainvidvan<br />
kuryat H<br />
3. praficam idhmam upasamadhaya paristlrya barhl rasan<br />
barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyat tejo Asi tejo mayi<br />
dhehi svahe 'ty agnau hutva rasesu sampatan aniya samsthapya<br />
homams tata enam praSayati rasan ||<br />
4. evam ced asmai karoty ai 'nam tejo gacchaty upai<br />
'nani tejas tisthati na 'smat tejo Apakramati tejasvi prajaya<br />
paSubhih sriya grhair dhanena bhavati i| 20 ii<br />
21. 1. visthitaSrava vai namai 'tan naksatram yat pilrvahne^<br />
2. varco vai namai 'tan naksatram yan madhyahn'e^<br />
3. tejo vai namai 'tan naksatram yad aparahiie_<br />
4. Akale tv eva 'prayuktani bhavanti 1| 21 |i
Parisista I. 13<br />
I. 22. 1. visthitaSrava vai namai 'tan naksatram yat purvaratre.<br />
2. varco vai namai 'tan naksatram yan madhyaratre<br />
3. tejo vai namai 'tan naksatram yad apararatre^<br />
4. sve-sve kale (prayuktani) bhavanti H<br />
5. [yo vai ratriyanv evaprayuktani bhavanti] || 22 i|<br />
23. 1. yo va ahnah puiiyaham veda punyahl bhavati punyaham<br />
asmai bhavati punyaha eva kurute |1<br />
2. suryo vShnah punyaham tasmad etasmin naksatra evamvidvan<br />
kuryat i!<br />
3. praficam idhmam upasamadhaya paristlrya barhl rasan<br />
barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyad visasah<strong>im</strong> sahamanam<br />
svahe 'ty agnau hutva rasesu sampatan aniya samsthapya<br />
homams tata enam prasayati rasan |1<br />
4. evain ced asmai karoti punyahl bhavati punyaham asmai<br />
bhavati punyaha eva kurute i| 23 |i<br />
24. 1. yo vai ratryah punyaham veda punyahl bhavati punyaham<br />
asmai bhavati punyaha eva kurute H<br />
2. candro vai ratryah punyaham tasmad etasmin naksatra<br />
evamvidvan kuryat H<br />
3. praficam idhmam upasamadhaya paristlrya barhl rasan<br />
barhisy adhaya 'nvalabhya 'tha juhuyad yad rajanam svahe 'ty<br />
agnau hutva rasesu sampatan aniya samsthapya homams tata<br />
enam praSayati rasan H<br />
4. evam ced asmai karoti punyahl bhavati punyaham asmai<br />
bhavati punyaha eva kurute i| 24 H<br />
25. 1. yo va ahoratrayoh punyaham veda punyahl bhavati<br />
punyaham asmai bhavati punyaha eva kurute.^<br />
2. brahmaiio va'ahoratrayoh punyaham^<br />
8. tana prcchet kena 'jite 'ti^<br />
4. sa ced briiyat kartavyam iti tatha kuryat.^<br />
5. punyahl bhavati punyaham asmai bhavati punyaha eva<br />
kurute 1 25 1<br />
26. 1. yani naksatrani divy antarikse<br />
apsu bhumau yani nagesu diksu |
14 Parisista I.<br />
I. 26. prakalpayams candrama yany eti<br />
sarva,ni mamai 'tani Sivani santu H<br />
2. astav<strong>im</strong>Sani sivani Sagmani<br />
saha yogam bhajantu me |<br />
yogam pra padye ksemam ca<br />
ksemam pra padye yogam ca<br />
namo Ahoratrabhyam astu H<br />
3. svastitam me supratah susayam<br />
sudivam sumrgam suSakunam me astu |<br />
suhavam agne svasty<br />
amartyam gatva punar aya 'bhinandan ||<br />
4. anuhavam parihavam parivadam pariksavam |<br />
sarvair me riktakumbhan para tant savitah suva Ji<br />
5. apapapam pariksavam punyam bhakslmahi ksavam |<br />
siva te papa nasikam punyagaS ca' bhi mehatam i|<br />
6. <strong>im</strong>a ya brahmanaspate visucir vata irate |<br />
sadhrlclr indra tah kxtva mahyam Sivatamas krdhi ||<br />
7. svasti no astv abhayam no astu namo Ahoratrabhyam astu 126 jj<br />
27. 1. dadhy-odanam bhuktva krttikabhir abhyudiyat siddha-<br />
'rtho hai 'va punar agacchati ||<br />
2. arsabhena mamsena rohinyam^mrgamarnsair mrgaSirasi^<br />
rudhiram ardrayam grhapati-bhaktampunarvasvoh^^ghrtapayasam<br />
pusye^sarpir mamsair aSlesasu^<br />
3. etani khalu prag-dvarani naksatrani bhavanti |i<br />
4. sa yatrai 'va praclm diSam abhyutthitah Sastra-hasten a<br />
va kantha-hastena vii, vadhya-ghatena va sameyan nivarteta<br />
'rvak khalv etat kroSad urdhvam krosad avyaghatukam arthasya<br />
bhavati li 27 j]<br />
28. 1. tailena krSaram bhuktva maghabhir abhyudiyat siddhilrtho<br />
hai 'va punar agacchaty^<br />
2. avikair mainsair bhuktva piirvayoh phalgunyor abhyudiyad^rasair<br />
uttarayoh ^praiyahgavam haste citram bhaktam<br />
bhuktva citraya 'bhyudiyat^^yani jyesthani tesam bhuktva svatav<br />
abhyudiyad^apupan visakhayor^<br />
3. etani khalu daksina-dvarani naksatrani bhavanti li
Parisista I. 15<br />
I. 28. 4. sa yatrai 'va daksinam diSam abhyutthitah Sayanahastena<br />
va "starana-hastena va "sandl-hastena va nivi-hastena<br />
va janu-hastena va sameyan nivarteta 'rvak khalv etat krosad<br />
urdhvam krosad avyaghatukam arthasya bhavati [ 28 H<br />
29. 1. khalakulair bhuktva'nuradhabhir abhyudiyat siddhartho<br />
hai 'va punar agacchati H<br />
2. jyestham bhaktam bhuktva jyesthaya 'bhyudiyan mtllair<br />
bhuktva mtilena 'bhyudiyad^ ( bhuktva purvabhir asadhabhir<br />
abhyudiyad^) rasair uttarabhir ^ navanitena payasam bhiiktva<br />
'bhijity abhyudiyad ( bhuktva sravanena 'bhyudiyad^)<br />
3. etani khalu paSc<strong>im</strong>a-dvarani naksatrani bhavanti |1<br />
4. sa yatrai 'va pratlc<strong>im</strong> diSam abhyutthitah paSa-hastena<br />
va jala-hastena va matsyabandhena va sameyan nivarteta 'rvak<br />
khalv etat krosad urdhvam kroSad avyaghatukam arthasya<br />
bhavati i| 29 |i<br />
30. 1. vidalastipena bhuktva Sravisthabhir abhyudiyat siddhartho<br />
hai 'va punar agacchati,<br />
2. Sakain satabhisaji^godha gavyair mamsair bhuktva piirvayoh<br />
prosthapadayor abhyudiyad rasair uttarayor^grhinl-bhaktam<br />
bhuktva revatya 'bhyudiyad^aksatamasair bhuktva 'Svinyor<br />
abhyudiyat__tilatandulan bhaksayitva bharanibhir abhyudiyad^<br />
8. etani khalu 'dag-dvarani naksatrani bhavanti i|<br />
4. sa yatrai 'vo 'dlclm diSam abhyutthitah panahastena<br />
va kinva-hastena va 'ksivena va sameyan nivarteta 'rvak khalv<br />
etat kroSad urdhvam krosad avyaghatukam arthasya bhavati || 80 jj<br />
81. 1. atha rajfio Abhiprayanasya "nayanti pradaksinamukham<br />
Svetam ajam<br />
brahmanam suklavasasam H<br />
2. supratisthitam avibhrantam vrsabham Srhginam har<strong>im</strong> j<br />
sa cen nadati samsrstas tam ahuh siddh<strong>im</strong> uttamam |!<br />
3. gajam dhvajam ratham chattram varma yodhan alamkrtan j<br />
bhusanani ca sarvani praSastany ayudhani ca |i<br />
4. vaditraiii ca sarvani pataka vividhas tatha |<br />
Suklali sumanaso laja aksata gaurasarsapah i
16 Parisista I.<br />
I. 31. 5. phalani purnapatraiii dhupa-gandhau jalam tilah |<br />
arcayitva devatah sarva brahmanan pratipujya ca ii<br />
6. purohitam puraskrtya suhrdo mantrinas tatha |<br />
evam prayato labhate vijayam. na 'tra samSayah ||<br />
7. kalyana-namadheyam ca gajam avyaiiga-darSanam j<br />
kumar<strong>im</strong> dadhipatrena grhltena svalamkrtam ii<br />
8. yadi ced adhigo jalmi suryacandramasor grhe |<br />
aSvina rasabhe-'ndrena yanam kuryat pradaksinam j| 31 j|<br />
32. 1. pradaksinyam agner gavam brahmananam rajfio<br />
rathasya [naravahanasya Sakatasya] caturyuktasya sadyukta-<br />
'stayuktasya ca |i<br />
2. hradasya daksinavartasya kumarasya 'bhyutthitasya ca j<br />
manusyapilriiapitakasya prthivya utthitasya ca i<br />
prabaddhasyai 'kapaSoh^<br />
8. ulucl kalaSakuni(h) ksipraSyeno Atha vartika |<br />
ete dvijah pradaksiiiyas casaS ca 'tra pradrSyate ||<br />
4. krauucanakulapriyavrksacaityanam nityam vayasam H<br />
5. tiryag nyag vn 'dhipatitam viparltam hlnatiga-'iigatiriktam<br />
vikrta-nagna-munda-bandaS citraSyamaSyavadanta-kunakhijatila(h)<br />
kiisaya-"vikayoS [carma] 'brahmanayor,<br />
6. etesam k<strong>im</strong> cid drstva na gacched.<br />
7. yadi gacched<br />
arthino yanti ce 'd artham gacchan id daduso rat<strong>im</strong> |<br />
vavrjyus trsyatah kamam<br />
ity etam japet |i<br />
8. ni sajyato dasytifi chadayann i(n)dre 'ti va^<br />
9. stuhi srutam iti va ||<br />
10. dev<strong>im</strong> vacam ajanayanta devas<br />
tam viSvarupah paSavo vadanti j<br />
sa no mandre 'sam urjam duhana<br />
dhenur vag asman upa sustutai " 'tu^<br />
iti gardabhamukhena pratinadati pratiloma-pratikrtya 'syaj|<br />
11. sarvaS ca papika vaco ne 'sta(h) | kuceladarsanam ca j<br />
anartha h<strong>im</strong>sartham j taddarSanaya | papam va jihirsatain.<br />
siddhih |i 82 i
Parisista I. 17<br />
I. 33. 1. atha roga-par<strong>im</strong>anany^<br />
2. uttarasv asadhasu 'ttarayoh prosthapadayor masam |<br />
3. rohinyam v<strong>im</strong>Sati-ratram |<br />
4. punarvasvor unav<strong>im</strong>sati-ratram purvani dvandvinam |<br />
5. mrgaSirasi sodaSa-ratram abhijiti Sravane ca<br />
6. ardrayam paflcadasa-ratram anuradha-sravistha-bharanlsu caj<br />
7. pusye dvadasaratram haste svatau ca j<br />
8. Satabhisaji navaratram mase va kalam kurute |<br />
9. jyesthayam mule ca 'sta-ratram |<br />
10. revatyam sapta-ratram |<br />
11. kxttikaSlesa magha uttare phalgunyau citra viSakhe<br />
aSvayujau ca saptasv etesu daSa-ratram i| 33 ||<br />
34. 1. atha balayah |i<br />
2. Sukla upaSurasrpesuklosaptamunmodanah<br />
astamah palalodano dhanah saktavo Atha Saskull ij<br />
3. citraS ca krkavakuS ca Suklah kambuka-pindakah |<br />
sarvabijani mlllani udapatram ca payasau ||<br />
4. pasu ghrtam kaSIka ca ardra-mamsani payasau |<br />
pathyayam masa-saktavah payaso Atha til'-odanah i<br />
5. sarvatra gandha-puspani lajanulepikas tatha |<br />
anudvaram ca naksatram daivatam ca 'tra yojayet ||<br />
6. dipas ca mandale diptah SuciS ca 'pi bal<strong>im</strong> haret |<br />
yo Asmin yas tva matur iti vipariharet [I 34 i<br />
35. 1. sa-Svetasaktu kamsas ca pracinarthasya mangalam |<br />
sravam ca mamsapeSI ca daksinarthasya maiigalam il<br />
2. kuniarl dadhi-kamsaS ca pratyagarthasya mangalam |<br />
anadvan brahmacarl ca udagarthasya mangalam H<br />
3. kumar<strong>im</strong> dadhipatrena grhltena svalamkrtam |<br />
pradaksinam tu tam kuryad dhruvarn syat siddhir isyate jj 85 |j<br />
36. 1. senam ced abhyutthitam mandrah pratigarjed raja va<br />
'matyo va marisyati 'ti vidyat^ tatra varun<strong>im</strong> japet | ud uttamam<br />
varuna paSam iti i|<br />
2. senam ced abhyutthitam dhumo Anugacched vijesyati<br />
'ti vidyat I tve^as te dhuma ity anumantrayet ||<br />
Boiling and v. Negelein. 2
<strong>18</strong> Parisista I.<br />
I. 36. 8. senam ced abhyutthitam vato Anuvayad vijesyati 'ti<br />
vidyad vata a vatv ity anumantrayet |1<br />
4. senam ced abhyutthitain mrgo vyabh<strong>im</strong>rSed artham<br />
tasya vinaSyatI 'ti vidyat | mrgo na bh<strong>im</strong>ah kucaro giristha<br />
ity anumantrayet i|<br />
5. senam ced abhyutthitam paksiiio vyatipateyur mams'odanam<br />
ca tatra dadyat | aliklava jaskamada grdhra ity anumantrayet<br />
I<br />
6. senain ced abhyutthitam kapinjalah prativaded^^bhadrarn<br />
vade 'ti tisrah kapinjalani stavanani vadanti ||<br />
7. yo abhy u babhruna "yasi svapantam<br />
atsi purusam sayanam agasvalam |<br />
ayasmayena brahmana 'smamayena varmana<br />
pary asman varuno dadhad i|<br />
ity abhyavakaSe samviSati | abhyavakaSe samvisati || 86 |1<br />
37. 1. agnir devo yajvanah krsnavartma<br />
vaiSvanaro jataveda rasagrabhuk |<br />
sa naksatranam prathamena pavakah<br />
krttikabhir jvalano no AnuSamyatam jj<br />
2. prajapatir yah sasrje praja <strong>im</strong>a<br />
devant sa srstva viniyoj(y)a karmasuj<br />
sa sarvabhuk sarvayogesu rohini<br />
Sivah kriyah krnutam karmasiddhaye jj<br />
3. vidyavido ye abhiSocamanava<br />
arcanti Sakram saha devataganaih |<br />
sa no yoge mrgasirah Sivah kriyah<br />
Srestharajah kpjutam karmasiddhaye j|<br />
4. devam bhavam paSupat<strong>im</strong> haram krsam<br />
mahadevam Sarvam ugram Sikhandinam j<br />
sahasraksam aSan<strong>im</strong> yam grnanti<br />
sa no rudrah paripatu na ardraya |]<br />
5 ya vipraih kavibhir namasyate<br />
daksayani devapuradibhir nrbhih |<br />
sa na(h) stuta prathamaja punarvasuh<br />
Sivah kriyah krnutain karmasiddhaye j| 37 jj
Parigista I. 19<br />
I. 38. 1. yasya deva brahmacaryena karmana<br />
mahasuram tigmataya 'bhicakrire |<br />
tam subudham devagurum brhaspat<strong>im</strong><br />
arcami pusyena saha 'bhipatu ma ||<br />
2. ya na(h) stutali parihinomi medhaya<br />
tapyamanam rsibhih kamasocibhih ]<br />
jaratkara-sunor rsibhir manlsibhis<br />
ta aslesa abhiraksantu noragaih ||<br />
3. ye devatvam pu.nyakrto Abhicakrire<br />
ye ca 'pare ye ca pare maharsayah |<br />
arcami sunur yamarajagan pitfn<br />
chivah kriyah krnutam ca no magha |i<br />
4. yo yojayan karmana carsanldhxto<br />
bhum<strong>im</strong> ceti bhaga(h prajah) prasadayan |<br />
taddevatye Sivatamam alamkxte<br />
phalgunyor ide bhajanam ca piirvayoh il<br />
5. stutain purvair aryamanam manlsibhih<br />
staumi devam jagati vacam erayan |<br />
taddevatye Sivatamam alamkrte<br />
phalgunyau na uttare devatataye ii 38 i<br />
39. 1. S[y]avair yuktah Sitipad dhiranyayo<br />
yasya rathah pathibhir vartate sukhaih j<br />
sa no hastena savita hiranyabhug<br />
ghiranyapanih savita [no Ajbhiraksatu i|<br />
2. tvastre namah ksitisrje manlsine<br />
bhutagoptre paramakarmakarine j<br />
sa na(h) stutalcmutam karmasiddhaye<br />
citram devi saha yogena rupabhrt H<br />
3. yah praninam jivayan khani sevate<br />
Sivo bhutva matarisva rasagrabhuk |<br />
dhvajo Antariksasya sa sarvabhtltabhrd<br />
vayur devah svatina no Abhiraksatu iJ<br />
4. yav iditav atmavidbhir manlsibhih<br />
sahitau [yau] trini savanani samagau j
20 Parisista I.<br />
I. 39. indragnl varadau namaskrtau<br />
visakhayoh kurvatam ayuse Srih i|<br />
5. visve deva yam rs<strong>im</strong> ahur mitram<br />
bharadvajam rsitah prasamavit j<br />
tain jagatya gathaya staumy ugraih<br />
sa mam anuradhabhir [bhrtakanvo] Abhiraksatu j] 89 j<br />
40. 1. satakratur yo nijaghana sambaram<br />
vrtram ca hatva saritah prasarjata[h] |<br />
sa nah stutah pritamanah puramdaro<br />
marutsakha jyesthaya no Abhiraksatu 1<br />
2. ya dharayaty ojasa 'tidevapadam<br />
mata prthivi ca sa sarvabhutabhrt |<br />
sa na(h) stuta krnutam karmasiddhaye<br />
mulam devi nirrtih sarvakarmasu |i<br />
3. parjanyasrstas tisrnibhir avrtam<br />
yas tarpayanty abhitah pravrddhaye j<br />
ta(h) staumy apo varunlh ....<br />
purva asadha svadhaya 'stu yojane ||<br />
4. yas tr<strong>im</strong>Satam tr<strong>im</strong>s ca madanti deva<br />
devanamno nirmita(m)S ca bhuyasah |<br />
ta no Asadha uttara vaso viSve<br />
(Sivah) kriyah krnutam suramatah |i<br />
5. yah sarvajflah sarvakrt sarvabhtltabhrd<br />
yasmad anyan na param k<strong>im</strong> cana 'sti |<br />
anirmitah satyajitah purusfutah<br />
sa no brahma 'bhijita no Abhiraksatu || 40 H<br />
41. 1. sthanacyute sthanam indraya patave<br />
devebhyaS ca ya Irayams [trir] vicakrame |<br />
tain svid dhi svargam nakaprstham viSvam<br />
visnur devah Sravanena 'bhiraksatu |i<br />
2. astau Satani Svetaketunam yani<br />
tvamcasatvam nijaghana bhuyasah |<br />
anadeseno 'bhaya(ta)S ca viditah<br />
Sravisthabhir no Abhiraksantu vajinah ||<br />
3. vaja devi devamrnanikakubhav<br />
ubhavajasya natakarmana Siva |
Parisista I. 21<br />
I- "il- tava vrajam staumasi devabhojanau<br />
pratyagbhisak satabhisak Sivau nah 1<br />
4. Sunasirau nah pramumiltu jihmasau<br />
tau-tau pitrbhyo dadatu(li) stanau Subhau |<br />
tau ptlrvajau krnutam ekapad ajah<br />
pratisthanau sarvakama-'bhayaya ca i|<br />
5. sarvarthaya krnomi karmasiddhaye<br />
gavistutaya 'nekakarine namah |<br />
so Ahir budhnyah krnutam uttarau Sivau<br />
pratisthanau sarvakama-'bhayaya ca |i<br />
6. yam mahahemam rsitah prasamavid<br />
bharadvajas candramasau divakaram |<br />
sajustanam asvayujau bhayaya ca<br />
sa nah ptlsa krnutam revatini Sivam i|<br />
7. jlrnam santam yau yuvanam hi cakratur<br />
rs<strong>im</strong> dhiya cyavanam somapau krtau j<br />
tau naS cittibhir bhisajam asya satkarau<br />
.... prajam aSvinyam aSvinau sivau i|<br />
8. yasya Syama-sabalau raksatah svadha<br />
duskrt sukrd vividha carsanldhrtau |<br />
tau savitrya ca savitur dharmacaribhir<br />
yamo raja bharanibhir no Abhiraksatu || 41 ||<br />
42. 1. atha naksatra-snananam vidh<strong>im</strong> vaksyami sarapadam |<br />
graha-daivata-pujam ca yesu yatra yathavidhi |i<br />
2. naksatrayogakalajnah krtva tantram yathavidhi |<br />
yajed grahan havisyena yathoktena ca devatah i|<br />
3. praSasta-laksanam kumbham sasambharajalam budhah |<br />
sampata-'bhihitam krtva mantrair vidh<strong>im</strong> anusmaran ||<br />
4. savitrya Santi-suktaiS ca mahavyabrtibhis tatha |<br />
apam stotraih pavitrais ca naksatra-stutibhis tatha ||<br />
5. naksatra-daivatan mantran pratinaksatram avapet j<br />
kamyams cai 'va "vapen mantran karmalihgavidhanavit i|<br />
6. sampatya 'tha 'bh<strong>im</strong>antrya va naksatrasnana-kovidah |<br />
snapayed arthinam vagbhih punyabhir abh<strong>im</strong>antritam |i<br />
7. esa eva vidhir drstah sadasyebhyaS ca daksina |<br />
purvam apyayayed deham paScad dadyat tu daksinam |i
22 Parisista I.<br />
I. 42. 8. anena vidhina snatva dadyac cai 'va 'tra daksinam |<br />
prapnoty anunayam pumsah sa vedaphalam asnute |1<br />
9. atmanam nirmall-krtya devan istva grahams tatha |<br />
vidvadbhyo daksina deya dvijan annena tarpayet 1 42 H<br />
43. 1. krttikabhih Sirlsasya asvatthasya vatasya ca |<br />
snapayet pattra-bhangena ya icched raja-pHjitam |!<br />
2. lohinyain. snapayed vaiSyam sarvabljair alamkrtam |<br />
aksatan antaram krtva tatha saubhagyam arhati ||<br />
8. yada mrgaSiro yujyet tada snanam vidhlyate |<br />
mukta-mani-suvarnena dhanarthi tena snapayet i|<br />
4. Srivestaka-sarjarasa- tagaro-'SIra-pattrakaih j<br />
ardrayam vanijah snatah sulabhams tu labhanti te H<br />
5. punarvasubhyam gomargad ahared agra-mrttikam |<br />
gopifhe snapayed go-ArthI ksipram goman bhavisyati |1<br />
6. raktaSali-sahasrena tavadbhir gaurasarsapaih j<br />
sahasravirya-'nantya ca madayanti-priyangubhih j<br />
trin pusyan brahmanah snatah parthivam labhate yasah H<br />
7. aSlesasv aharayed ubhayatah kula-mrttikah |<br />
[aSv]aroha)p. snapayet tena ksipravahl bhavisyati ]|<br />
8. maghabhis tu tilaih snayad utpalaih kamalais tatha |<br />
tasm<strong>im</strong>s tu mase sa kanya ksipram ca labhate pat<strong>im</strong> |i<br />
9. atha piirvayoh phalgunyoh Satapuspa priyahgavah |<br />
madhv eva ca trtiyam syat saubhagyam bhoga-vardhanamj<br />
10. atho 'ttarayoh phalgunyor aksata gaurasarsapah |<br />
etat snanam prayunjlta prajasthapanam uttamam || 43 ||<br />
44. 1. hastena sarva-karilnam cauranam ca 'pi nityaSah |<br />
nadl-giritatakesu mrttika-snanam uttamam i|<br />
2. citrayam citra-malyais tu sarva-gandhair alamkrtam j<br />
yosa-'rthi snapayet tena ksipram sa labhate priyam ||<br />
3. svatina tu gandhaih snayad utpalaih kumudais tatha |<br />
tasm<strong>im</strong>s tu mase sa kanya ksiprani nirvytihyate tatah |i<br />
4. khadgasya ca visaiiena gajasya rsabhasya va |<br />
visakhabhyam abhisikto [raja] prthiv<strong>im</strong> abhiSasayet iJ<br />
5. anuradhasv aharayed valmikasata-mxttikah j<br />
karsanam snapayet tena dhana-dhanyena vardhate ||
Parisista I. 23<br />
I. 44. 6. jyesthayam jyaisthya-kamam tu abhisificet purohitam |<br />
rasaiS ca miSradhanyaiS ca 'bhiSiktah praSayed rasan |i<br />
7. mnlena sarvato bhadram upavista varavarninl |<br />
Samipattrasahasrena snanat putram prasuyate ||<br />
8. atha purvasv asadhasu ya snayad abate pate j<br />
jatarHpena kalyani bhogam bhuhkte pati-priya ||<br />
9. atho 'ttarasv asadhasu yah snayac ced upositah |<br />
mahahrada uSirena dasl-dasena vardhate H<br />
10. vacayo 'tpala-kusthaiS ca brahmi siddharthakais tatha j<br />
abhijid brahmanah snatah parthivam labhate yaSah || 44 H<br />
45. 1. Sravanena sravantlnam yah snayat samgamesu ca j<br />
sa samgacchati svarnena hiranyena dhanena va H<br />
2. Sravisthabhir dhana-kamam [tu] snapayed yatra candanaih j<br />
etat snanam prayufijano dhana-dhanyena vardhate ii<br />
3. Satabhisag bhisak-kamo Abhisiflcec chantikarmasu j<br />
so Abhisikto hatapapma sarvarogaih pramucyate [i<br />
4. [atha] piirvayoh prosthapadayo rocanaya 'fijanena ca j<br />
snata gaja-visanena rajanam janayet sutam i|<br />
5. atho 'ttara[yoh] prosthapadayoh prasanna-padmakam madhu |<br />
gandharvam snapayet tena raja-vahi bhavisyati ii<br />
6. khadgasya ca visauena jalena madhu-sarpisa |<br />
revatyam ksatriyah snato [raja] prthiv<strong>im</strong> abhiSasate i|<br />
7. aSvinyam svastikam malyam madayanti-priyangubhih |<br />
rilpajivayas tat snanam saubhagyam bhoga-vardhanam ||<br />
8. bharanibhir bhadra-mustais tv ela-siddharthakais tatha j<br />
snata patikulain gacched asapatnam akantakam li 45 |i<br />
46. 1. sarvajfiah sarvaga Samsa narada prajfianam anyasmad<br />
anunaprajfiat svargasya lokasya dehadyairyat pathibhir<br />
upapanno manusyah i[<br />
2. upositah SuciSllah punyagandho yada bhavet j<br />
prag astamgamana-bhojanad yad enam nityam atandritah ||<br />
3. samayacara-purvabhih karma-siddhih praSasyate |<br />
[tam] kamadughani svarga-kamah paretya pratipadyate jj 46 j|<br />
47. 1. krttikabhih payasam sarpisa saha bhojayet |<br />
[tam] kamadugham svarga-kamah paretya pratipadyate j] 47 jj
24 Parisista I.<br />
I. 48. 1. rohinyam aksatair masaih sarpirmiSram sah'-odanam j<br />
dugdhannapana(m) mamheta so Aksato yamasadane H<br />
2. mrgaSirasi mamheta ajam dhenum payasvin<strong>im</strong> |<br />
sa 'smai sarvan kaman dugdh(A^)a eti purva payasvini |i<br />
3. ardrayam krsaram dadyat tailamiSram upositah j<br />
punarvasubhyam mamheta madhv-apupams tv anuttamanjj<br />
4. rukmam pusyena mamheta so Aksato yamasadane j<br />
aSlesa, rajatam dadyat saurabheyena presitah i|<br />
5. sarpan nirhanti pretasya paripanthi sukhad bhayat |<br />
maghabhis tu tilan dadyan madhumiSran smaran pitrn ||<br />
6. kamais tatro 'patisthanti ami ye somayajinah |<br />
[phanitene 'sfaka misra dadyat piirvayoh phalgunyor^<br />
madhuno 'ttarayoh || ]<br />
7. purvo-'ttarayoh phalgunyor duhate madhu-phanite |i 48 H<br />
49. 1. brhaddhastiratham yuktam hastena tu dadan narah j<br />
savituh sthanam apnoti divyam kamajavam sabham H<br />
2. citrayam vrsalini dadyat sarvapuspair alamkrtam |<br />
gandhaih §uSrusamanas tu dhruve sthane [sugandhih] prapadyate<br />
i|<br />
3. svatav ekadhanam dadyad yad-yad asya priyam grhe |<br />
asajjamano gaccheta aSarlro yatha manah ||<br />
4. dhenum tu rupasainpannam anadvahau tu va vahau |<br />
visakhabhyam madhu-mantham prapayet sthanam uttamam jj<br />
5. aniiradhasu pra\aranam annam tu Suci jyesthayam ca |<br />
dadyac ca 'nnam brahmanebhyo bhaksair uccavacaih sahajj<br />
6. sura(m) mtilena mamheta 'brahmanlbhya upositah j<br />
matus tena 'nrno bhavati samkarac ca v<strong>im</strong>ucyate ||<br />
7. udamantham asadhasu ptlrvasu madhuno 'ttaram |i<br />
8. abhijid duhitaram dadyan madhuparka-purogamam j<br />
uttame brahmanah sthane sarvakamaih pramodate |i 49 |i<br />
50. 1. kambalain Sravane dadyad vastra-'ntaram upositah |<br />
Sravisthabhir vastra-yugam gandhafl chatabhisag bhavet ||<br />
2. ajam sampacy' odanam dadyat purvayoh prosthapadayor^<br />
aurabhrena saho 'ttarayoh ||
Parisista I. 25<br />
I. 50. 3. dhenum ca rtipasampannain gaur grstih pilrnadohanlm |<br />
revatyam trivatsam dadyac chubhakansyo-'padohin<strong>im</strong> il<br />
-1. vastrena'nadvahau[sam]baddhva dadyad aSvayi)jo(r) narah j<br />
daSa varsasahasrani lomni-lomni mahlyate []<br />
5. astau varsasahasrani ajadhenva payo Asnute j<br />
daSa varsasahasrani godhenva payo Asnute i|<br />
6. anadvahani tu yo dadyat suhrdam sadhuvahinam |<br />
Aarani prajanam bhartaram prapnoti daSadhenu-danl ||<br />
~7. yada vatsasya padau dvau Siras ca 'pi pradrSyate. |'<br />
tada gauh prthivi jfieya yavad garbham na muflcati<br />
8. bharanibhih krsnatilam dadyat [tila-] dhenum payasvin<strong>im</strong> j<br />
taya durgani tarati ksuradharamS ca parvatan H<br />
9. naksatranam yatha some jyotisam iva bhaskarah j<br />
bhati divyam divam jyotih pavakah Sucir uttamah ||<br />
10. evam uktam naksatradaksinam yo dadati 'ha jivaloke j<br />
(a)pahatya tamah sarvam brahraaloke mahiyate |<br />
yatha yastus tatha 'dhyetur esa brahmi pratiSrutir^<br />
esa brahmi pratiSrutir iti 1| 50 ||<br />
iti brahmavedaparisista(m) naksatrakalpabhidhanam^<br />
krttikarohini samapta |i 1 ||<br />
lb. 1. 1. om yad rajanam Sakadhnmam naksatrany akrnvata |<br />
bhadraham asmai prayacchan tato rastram ajayata H<br />
2. bhadraham astu nah sayam bhadraham pratar astu nah<br />
bhadraham asmabhyam tvanr Sakadhuma sada krnuJI<br />
3. yo no bhadraham akarah sayam pratar atho divf ^a<br />
tasmai te naksatraraja sakadhuma sada namah<br />
4. yad ahuh Sakadhuma(m) mahanaksatranam<br />
prathamajam jyotir agre |<br />
tan nah sat<strong>im</strong> abhikrnotu ray<strong>im</strong> ca nah<br />
sarvavlram niyacchat ||<br />
5. yo Asmin yaksma(h) puruse pravista<br />
isitam daivyam sahah<br />
agnis tam- ghrtabodhano 'paskanda no<br />
viduram asmat so Anyena samrcchat ||<br />
tasmai prasuvamasi |i
26 Parisista I.<br />
I. b. 6. yas tva matur uta va pitiih<br />
parijayaraanam abhisambabhuva |<br />
na tvad yam adhinasayama<br />
so Anyasmai sayataih pravistah H<br />
7. aliklava grdhrah kahkah suparnah<br />
svapadah patatrino vayamsi<br />
Sakunayo Amusya 'musyayanasya 'musyah putrasya "dabane<br />
carantu H 1 ||<br />
krttikarohini - madhye paippalada mantrah i|<br />
Variae lectlones.<br />
For the invocations:<br />
B: SriganeSaya namah H om athatah pariSistasya 'nukramanika(m)<br />
vyakhyasyamah, after the titles: iti parisistanukramanika<br />
samaptah.<br />
C: SriganeSaya namah || om namo brahmavedaya H<br />
S: om namo Atharvavedaya prathamah pariSistah 1 naksatrakalpah<br />
om.<br />
StT: SriganeSaya namah || om namo brahmavedaya |i atharvavedasya<br />
dvasaptatih parisistani bhavamti |i kauSikoktani || after<br />
the titles: iti parisistanukramanika samapta |i. In T a second<br />
hand has prefixed to this: om athatahpariSisfasya'nukramanikam<br />
vyakhyasyr<strong>im</strong>ah|prathamam naksatrakalpabhidhanam.<br />
1. In C alone.<br />
2. St pusyaslesa. S omits: phalguni. ADE phalgunyo; St phalgunyau.<br />
S svati. 0 viSasa; ABCDESStT viSakha. B<br />
Anuradha; S nuradha. BOSSt purvasadhottarasadhabhijit.<br />
ABDE °jit Sravana; S °jic chravana; CStT °jit Sravanah.<br />
ABDE dhanistha. AD purvaprosthapradottaraprosthapadau;<br />
B purvaprosthapadau; COT purvaprosthapadauprosthapadau;<br />
St pilrvaprosthapadauprosthapado. SSt aSvayujo; 0<br />
not clear.<br />
B omits the khaiidika-number; ADE: n^lj.
Parisista I. 27<br />
I. 2. 1. A piinarvasFi; BOSStT punarvasv; C punarvasu. BOSSt<br />
aslesa. BOSSt magha; C maghaS. ACDE hastah. DO<br />
svati; S svati. ABCDOT nuradha. 0 aikabhijit. ABDE<br />
dhanistha. CDTprausthapadau; S prosthapadav; Stprausthapado.<br />
0 omits: tisro bharanyah.<br />
B for the khandika-number: j| j|;.SSt omit.<br />
3. 1. ADE agniveSya; B agnirveSyah; C agniveSyah; OSStT agnirvaisyah.<br />
ADE svetaSvinau; BOST Svetayinau; CSt Svetayino;<br />
the correct form would be: Svetayi. B ardrah | .<br />
ABCDEOStT ahadgavi; S aha vi. AD vatsyayinau; B vatsyamyanau;<br />
0 vatsyayinauh; S vatsayinau. Apunarvasfi;<br />
BDEOSStT punarvasu. ADET bharadvajah. B jatukarnah |<br />
aslesa; St jatukarnyah aslesa. ADE vaiyaghrapadyo;<br />
BCOSStT vaiyaghrapadyau. BCO parasaryau. COS piirva.<br />
AD phalgunav; C phalgunyav; E phalgunav. ABDEOSStT<br />
aupasavya; C aupasavyau | . ACDEOStT mamdavyayanau;<br />
B midavyayanau; S mamdavyayanau. ABDEOSStT hasta.<br />
OS svati. AD kapile. ADE maitreyi; BCStT maitreyi.<br />
COS anuradha. ABCDEOStT kutsam; S "tsam. ABCDEStT<br />
haritayajfiah; 0 haritacajfiah; S haritahyajnah. B kasyapy.<br />
C Saunakau. B atreyani. B gargyah j dhanistha. ABCDEStT<br />
Satabhisak. ABDEOSStT vatsyayanau; C vatsayanau.<br />
BE agastya; OSStT agastyav. St katyayenav; T katyayanav.<br />
0 bharanyo. ADOStT vasisfba kasyapa; S same<br />
elided with next word; BCE vaSistha kaSyapa. 0 brahmano;<br />
S brahmano.<br />
S omits the khandika-number; St: |i 68 3 || .<br />
4. 1. ADE Agnirdevatya; BStT gnirdevatya; C ] gnirdaivatya; 0<br />
agnirdaivatya; S agnirdaivatyam. ADE saumya; B saumam.<br />
AD mrgasiram. T v<strong>im</strong>dyan.<br />
2. BOSSt punarvasu. B vidya; StT v<strong>im</strong>dyad. ABODE brhaspatih.<br />
ABDET aSlesa. ADEO pitara.<br />
3. BStT haste tu. 0 tuvita. ABCDEOSStT devam. ACDEOSStT<br />
tvastadaivatam; B tvastadaivatlm.<br />
4. 0 viSasayol.i. ACDET anuradhasu.
^28 Parisista I.<br />
I. 4. 5. ADET apah.<br />
6. Omitted by AD. 0 vidyutam 1 rucyate |. B brahmadaivatyah.<br />
B dhanistha. 0 Satabhisa; S Satabhig.<br />
7. AD omit padas ab. B aje ekapat; E ajay ekapad; OSStT<br />
aja ekapa. BCEOSStT elide over the caesura. BSt<br />
(a)dityasya tatho. ADE pusnadaivatya; B pausnadevatya;<br />
C pusnadaivatya; OSStT pausnadaivatya. ABODE ASvibhyam;<br />
0 Svibhyan<strong>im</strong>; SStT svibhyam. StT aSvini.<br />
8. StT yamadevatyo.<br />
BCS omit the khandika-number; St: il 71 4 i|.<br />
5 1. 0 purastadbhagani. In this khandika the final cadences are<br />
unusually defective, a fact excused by the number of<br />
termini technici.<br />
2. XBCOSStT ardra. ABCDOStT svatir; ES svatlr. COSSt<br />
aSlesa. B bruvamte; St bruvato. ACj^DEOSStT jyesthaya.<br />
B brahmanam.<br />
3. ABCDEOSStT punarvasu. CO viSase. M elides over the<br />
caesura. St in pada b omits: ca.<br />
4. St mrgaSira. B hastam; OSSt hasta. B dhanisthaS; S sravistha.<br />
ABCDEOSStT revatya Svayujau.<br />
5. ACDESStT uparistabhagani; B uparistabhani. DS ratripurvani.<br />
6. ACDEStT atarateno; B ataSateno; OS atarateno. B parisistadbhagany.<br />
OSStT atikramtenobhayato". C ubhayatomgani;<br />
S bhayatobhagani. OS naktambhani. S samamcendrena.<br />
7. BT Anagata-; OS anagata-. OSt -yogani. St sthitayogani.<br />
BCS omit the khandika-number.<br />
Khandikas 6 — 9 are grossly corrupted and our text a<strong>im</strong>s<br />
at little more than the reconstruction of the archetype. While<br />
there is no indication in the MSS it seems that the recurring:<br />
tatha hi ntlnam must be an abbreviation of 6. 5"*; and s<strong>im</strong>ilarly:<br />
tatra, of 6. 6" = 8. 10''. In addition the text has absorbed a<br />
number of glosses: ye tatra jatah, 6. 4; 7. 7, the numerals<br />
astame, 6. 10, and navake (read: navame) 7. 1, which are given<br />
for none of the other asterisms; and ekarin-, 6. 5, which seems
Parisista I. 29<br />
part of a comment on the false reading invekasu. The recurring<br />
sahino may be for mahino, or a contamination of this word<br />
and sahas. For niniyoja (v. 1. viniyoja) cf. note to SK 7. 2.<br />
6. 1. StT titisthann uta; B tisfha ta; 0 tisfhantu ta; S tisfhanti<br />
ta. B musikas u (i. e. musikas tu). ABEOSStT cyavamte;<br />
C cyavatte; D vamte. AD sahamlemchanuvamS (in A<br />
chanu is erased); E sahamlemchavamS; B sahastedarvas;<br />
read perhaps: saha mlechavaca.<br />
2. OS vyathata. OS for niyanti: tihanti; StT nihamti. AD<br />
gnitamaih.<br />
3. S for ayo: atho. B rajata. OS jatarupa hiranyamiSra.<br />
ACDEOStT kaSam kuSam; B kaSa kuSam; S kaSam kuSa.<br />
D yaSc; S yam. B suvarnavarnamvarnam; OS suvarnavarna.<br />
OS gnivarna. T. phila-.<br />
4. S pusyanty. B for nadyah: tagha. 0 prajapate; S prajapataye.<br />
ADE sampradeSam.<br />
5. 0 mahabhaumau; StT mahabhilmo; perhaps for: mahabhupo,<br />
to which raja is a gloss. AD marisyati vidyad; St marisyati<br />
iti vidyad. D ekarina; E evarinam; StT ekariiii.<br />
Cchamvakam. ABCDEOSStT invekasu. Cf.7''. ABCDEStT<br />
trnavena; S rnavena.<br />
6. C ninyo. S tatatra. ABDEOSStT sahaksema. cf. 1, 8, 10.<br />
M elides over the caesura. ACDE valeno; StT vileno.<br />
OS ttistham. C viryavartta; 0 viryavanto; S ciryavanto.<br />
ACDE do not punctuate.<br />
7. AD bhageravana; E bhagekhana; B bhakhanasa; CStT<br />
bhakhana. 0 daivyamS ca manusyam; S devyamS ca<br />
manusyams; StT devan manusyamS. .BStT punarvasvo;<br />
D punarvasva. BOSStT viniyoja. AE dhana.<br />
8. ACDET pusyo. Perhaps read: pusye bhogo Anekadha. ADE<br />
vidu, but, with BCS, they double the following n. ACDE<br />
naksatra-. St -veditarah; 0 -devatarah.<br />
9. OS Satamdrayah. BC kaisika; EOS kauSika; StT kesikl<br />
BCOSStT daksinardraS; X daksinardrams. C candraS;<br />
A camdrams: BStT cardraS; D camrdramS; E omits; S<br />
candra. S for ca: sa. D yohasaya.
30 Parisista I.<br />
I. 6. 10. X trirujahu; BStT trirujahi; OS trirujasu. StT devati; OS<br />
sametam. ACDE devaprasadatena.<br />
BCSStT omit the khandika-number.<br />
7. 1. 0 rajam; S rajnam. ACDEOStT rakayam; S rakayapr.<br />
C madrakaukaya. S mayoma. ADE payana Asaba". E<br />
"parisanni"; OS "parisunti". ADE "yojahsahamtau; BCStT<br />
"yojasahamtau; OS "yojahsahantau. BCj tumanyam. ADE<br />
saptamataram. C navako; StT navaka. AD add: samyujyamte<br />
A.<br />
2. B Salvo. B samyujyam devaprasadatena. StT tatra tesam.<br />
3. B ichasanaS; OS ichamatvas. ABDE yakrt kloma; C yakrt<br />
kloma; 0 yatkrptmoma (?); S yatkrstoma; StT yasakrt<br />
kloma. ACDE devaprasadevaprasadena; T devaprasadevaprasadanena;<br />
OS devaprasadena.<br />
4. BE purvardher; CSt pilrvardhair. C nijihate. OS caramtna.<br />
OS Sata. B omits: jantu. 0 pagaminahs tate; S pagaminahs<br />
trte. Read: bharataS? 0. sahito.<br />
5. OS dyutakaira; StT vyutakaiSam. S jayartham. St kumaye<br />
nidvan; 0 maye nidvat; S maye nigvat (gv?). D for tra:<br />
tatra; OS not clear: r or ru. ADE omit: ye; OS se.<br />
S devasrste. C trnamvaS; OS tunavaS. Perhaps: tr<strong>im</strong>daS.<br />
6. ADEOStT vrksavrksammulam; C probably the same, but<br />
ksam not clear; B vrttavrttammiilam; S vrksavrksamkumulam.<br />
OS viSasaya. BC yojitam. S sampadena.<br />
OSStT devopasrste. ODE nu. B valamta; C balamna;<br />
OSStT valamna.<br />
7. 0 paScadve ninajihate. OS carantah. Probably read: asavo.<br />
OS mrgah j . ADE uttarardhamS; SStT uttarardhaS. S<br />
camdrah. S anuradhasu. Ofor-vahga-: svadga. ADEOSStT<br />
-matsyo; BC -matsyau. S samayagra. AD hino; BCStT<br />
savino; 0 savitromno; S savitromno.<br />
8. AD pamcakaidha. AD samyujah"; E samyujyah°; OS sayuja°.<br />
B °daustadhah; OS °hausyadha; StT °dausyadha.<br />
ADE yestha; C svestha.<br />
9. B t<strong>im</strong>arthya; OS nirmithya. OS ahus tatha vidu. B -veditarahs;<br />
OS -veditaramas; St -veditarah. 0 tatatha.
Parigista 1. 31<br />
I. 7. 10. OS kambojB; ABODE kamjala; StT kajala. B kamlamrsaS.<br />
OS trasusmanah. ABODE svanas; B ScataS. ADE vavadhtlmamarkas;<br />
C cavadhumamarkapS (?); SSt vavadhumakarkataS;<br />
T cavadhllmakarkataS.<br />
BC omit the khandika-number.<br />
8. 1. AE pamcalayesta; D pamcakalayesta; B pamcala jyestha;<br />
C pamcalasvestha; OS paficalajyestha; StT pamcalajyestha.<br />
AD apadhyaS; E apathyaS; BCOSStT apaS. BC for yah<br />
iwntu: ya tu; OSStT ja tu. Perhaps: apas ca yah panti.<br />
T bhavisyant. S uttarasa. StT for tatra: pitra.<br />
2. B narkarvida; DE narkamv<strong>im</strong>da; St nakavida. OS narghidalan.<br />
B nasrmgavo; C nasrmgahvau; OS srgavo. ADE<br />
naisadhanutada. OS abhijiti; XBCStT abhijit<strong>im</strong>.<br />
3. ABDEO pamcala; S pamcala. OS Sravanam; St Sraviinam.<br />
E upai. ACE punctuate after vidvan. B nitiyoja. 0<br />
pu.rvakrtyabh11tatabhavisya-; S purvakrta bhutalabhavisya-.<br />
OS tathakam hi.<br />
4. B visthas. B Sivamuhurta; COSStT Sivahur. B niyoja;<br />
OSStT viniyoja.<br />
5. Omitted by OS. StT tatram.<br />
6. Omitted by OS. ADT ahinara; B ahinaSa. ADE kumtayeS.<br />
7. Omitted by OS. St uttarayo. B prosthapadayoh. B niyoja;<br />
CStT viniyoja. BC dhana.<br />
8. BCStT avxta. C Stldra. C daksinapHrve; S daksinaptlrve.<br />
XBCStT revat<strong>im</strong>. OS s<strong>im</strong>harthavijfiaya; ADE hartha.<br />
9. X acyutakesa; C avyutrakeSam; BStT acyunnakesam; 0<br />
avyunnakeSam; S avyunnakeSanam. B for ca: va. T<br />
padarthamm; BCSt dartham; 0 dahartham; S ttahartham,<br />
cf. 7. 5. 0 uccavarcajanapada; S uddha (three empty<br />
lines with the note: 'some portion missing') varvajanapada;<br />
St uccavacam janapada. ADE for tatra: tat.<br />
10. B ubhayo. C kIkatB. B kausalaS; E kausalaS. St ca.<br />
StT rahaScava; E haraScavo. B prasuptac. ADE for
32 PariSLsta I.<br />
I. 8. saha: jfiaha; OS ruha. We expect: bharamr ha. StT ksa<br />
tesam sahayam. BE v<strong>im</strong>dyat. cf. 1, 6,6.<br />
B omits the khandika-number; ACDET: j|if|.<br />
9. 1. S brahmanah. ACDE anviche. ACE vidvamtsam; D vidvatsam.<br />
S Sastramudittamam; 0 not clear.<br />
2. ADE for yan: tan. ABCDEStT divy an amtariksa-. AD<br />
ril<strong>im</strong>lipsum; B lipsum; COSStT lilipsum; E rihlipsum.<br />
ADE arhamti; BOSStT arhamti. B rastram. AODESlT<br />
jijivisam; B jijivisum; OS jijavisam.<br />
3. B avihanam. AD yasthiti; B ya chitam; EStT ya sthit<strong>im</strong>;<br />
OS yah sthiti. ADE naksatranamS. B anabhyaktat upasi;<br />
0 anabhyaktam upasita. ADE naksatramatam; possibly:<br />
naksatradaivatam.<br />
4. S tad vi. AD tejasvi; S tejasva. ACDE nahksatra-m. S<br />
omits pada d. 0 divo rocati.<br />
5. S omits padas abc. 0 naksatra. ABCDEStT bhanum uttamam;<br />
0 bhanum uttamam.<br />
6. ADE rajjuyalpaneni; B rutupalyani; OS rajjupalyani. S for<br />
bibhryat sa: bibbryaSa. StT ni risyati.<br />
7. St naksatre. B yamyad; S yad. B atitrebhyaS; OS amitrebhyas.<br />
8. ABCEOSStT punarvasvo. B ta; perhaps read:'va. Bchedaya;<br />
D chedayen. X aSlesBsu. T risyate.<br />
9. St maghanih. ABCDEOSStT canah. C phalgum; read<br />
perhaps: phalgva. S kareyet. StT paricaraS.<br />
10. StT taranani. B palalani; C phalaklni. 0 naksayet. C for<br />
ca: tu; 0 ca tu. S rubahavayet.<br />
All MSS omit the khandika-number, but cf. close of 10.<br />
10. 1. AD parigraha; E parigrahah.<br />
2. ACDEOSStT siSu. ADE javarthan atha-; B javarthamnratha-;<br />
CO javarthan ratha-; S jurvarthannatha-; St javarthamnatha-;<br />
T juvarthamnatha-. BC kanyBs. ACDE patih.<br />
3. Ai pradatin kBrayan; OS pradat<strong>im</strong> kanayan. ADE lepayen.<br />
0 pradat<strong>im</strong>. B nurBdhasu; S anuradhasu; St nuradhasu.<br />
4. C svesthayBm; B jyesthaya. B rajaputrBS.
Parisista I. 33<br />
I. 10. 5. B pariSa; SStT parisBm. ES caitena; ABCD vaitena; 0<br />
caitana. B vadhyan. ADES Bnena; B eva; C Bneva;<br />
StT anaiva. S dhatayet.<br />
6. ADESt sBrdha; C sardbBm. B abhiyumjamte.<br />
7. ACDE Srajed; B sajed.<br />
8. 0. bhisakkarme; S bhikkarma. OS yad. The omitted words<br />
are: ACDOSStT ahagramBm; B grhagramam; E ahagraman;<br />
and ADE pyadhanamvrddhah; BStT py anuvrddhah;<br />
C thanuvxddhah; OS vrddhah.<br />
9. ACDE abhiyumjitah 11. XC viSenam. AB aSvanyam; BStT<br />
aSvinlbhyam; C aSvanibhyBm; OS aSvibhyam.<br />
BSt omit the khandika-number; ACDB: H 9 [I. But all count<br />
the next khandika as the eleventh; and SStT have jj 9 ][<br />
after 10. 1 and B |j ^ j| in the same place.<br />
11. 1. B prefixes: citrani sBkam divi rocanani stikta. ACDET<br />
turmmisain; B tlrmisam; St urmiSam. X saparyabhi; B<br />
saparya; C saparyBbhi.<br />
2. B suhavam ani. ABODE sam. B ardra; C ardrah; D adra,.<br />
ACDE punarvasu. 0 ca pusye. XCT aSlesayanam.<br />
3. 0 punya. St phalgunyau. 0 suso mo astu. ACDE svestha.<br />
4. ACDEStT asadha. ACDE urjjam; B ilrjam. ADE dehy<br />
uttaram; T dehy uttara; BSt dahy uttara; C devy<br />
uttara. 0 vavahamtu. C punyem. St Sranali. ADE<br />
sapusf<strong>im</strong>.<br />
5. ADE mahamichatabhisag; St mahachatabhisak. ADE bharBm<br />
ma; B bhaga ma. St bharanyam.<br />
B omits the khandika-number; ACDE:|jif ||.<br />
12. 1. ABDEOStT punarvasu. ADOSt magha. A purvo; DStT<br />
purva. AD phalgunyo; B phalgunyaum,- E phalgunyem;<br />
StT phalgunyau. ABCDEOStT tam. ABDEOStT ahoratra;<br />
C ahoratra. The MSS generally "daSaitany, carrying the<br />
samdhi over to 2.<br />
Boiling and V. Negelein. •-'
34 Parisista I.<br />
I. 12. 3. The MSS always elide: vedatha. BSti for (a)tha: Sra.<br />
ABCDEOSt kamayety. We should expect kamayeta,<br />
cf. 17, 2ff. ABDEOT samrddhirann; C samrddhinn; St<br />
samrddhiragn, cf. note to 16. 3.<br />
4. The insertion from 16. 4. ACDEOStT barhi; B bahi. B<br />
rocanati ti svahe ti gnau; StT rocanBni ti svahe ty agnau.<br />
ADE sampatan am niya; 0 sampatan Bniya.<br />
5. ABODE karoti. A stut<strong>im</strong>; DE stut<strong>im</strong>.<br />
B omits the khandika-number.<br />
13. 1. ADE phalgunyo; St phalgunyau. ADEStT visakhBnuradha;<br />
BC viSakhe nuradha; 0 viSaso anuradha. C svestha.<br />
OStT mula. BCDEStT ptlrvasadham. ABCDEOStT tam.<br />
BCStT aditya. The bracketed words come from 16. 1.<br />
0 namarupam. AD -paraksBv; B -parapeksBv.<br />
2. The MSS do not abbreviate in this and the following chapters.<br />
3. ABCDEStT kamayety. ADE samrddhirann; B samxddhamrenn;<br />
CT samrddhirann; St samrddhiragn.<br />
4. ACDEStT barhi; B bahi.<br />
5. ABDE eva. BSt karoti. AD etan eva. StT omit: prajam.<br />
B omits the khandika-number.<br />
14. 1. XBCStT bhijit sravana. BSt dhanistha; 0 sravisthBh. ADj<br />
Satabhik. ADE paurnamBsye; C paurnamBsyBmBvBsye.<br />
ACDE -trayodaSa; OStT -trayodaSai.<br />
2. XBC etany; OStT tBny.<br />
3. ABCDEStT kamayety. XBCT samrddhirann; St samrddhiramn.<br />
4. ABCDEStT barhi. StT sakam bahi (T bahu) divi patu<br />
rocanani.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
BCStT add: uttarasadha bhijichravana Sravistha (B dhanistha)<br />
iti pura likhitam (C also: i| 14 |i).<br />
15. 1. BT idavatsara. ABCDEStT parivatsarah. ACDEOStT sitosna;<br />
B s<strong>im</strong>osna.<br />
2. D omits: samindhata iti veda.
Parisista I. 80<br />
15. 3. D omits to annadyam inclusive. ABCESt kamayety. ABCDESt<br />
samrddhirann. ADE tahsmBd.<br />
4. ABCDESt barhi. ADE rasBran. ACDE juhuyat. B omits:<br />
prasayati rasan.<br />
5. Omitted by B. AD^B caid.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
16. 1. 0 pranau pBnau vyanau vyBnah bhadanah samanamS caksu.<br />
St prBiiB. B samane; StT samano. St dBnah; T dBnaS.<br />
BCSt vBg. B manasamn; 0 manas ca; StT manas tam.<br />
ABCDEOStT namarupa.<br />
3. ABCDEOSt kamayety. A aitBny. B omits: naksatrBni . . .<br />
iti. ADEOSt samrddhirann; C sam<strong>im</strong>ddhlrann.<br />
4. ODEOSt barhi; B bah<strong>im</strong>. B omits: rasan barhi; C omits:<br />
sBn barhi.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
17. 1. ABCDEStT Sravamtlnam; ,0 sravamtinBrn. M carries the<br />
samdhi over to the next sentence.<br />
2. ACDESt SravamtinBrn.<br />
8. B omits: idhmam. ABCDEOSt barhi.<br />
4. B omits: sarvesam vedanBm. XBCStT SravamtinBrn.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
<strong>18</strong>. 1. ABCDEStT for 'tan: tam. B purvBhne; CSt pilrvahno; T<br />
pnrvahno; 0 pilrvahnau (?). ADE dh<strong>im</strong>tistbaty asya; St<br />
dhipatisthaty asya. ADE pasubhi. M carries the samdhi<br />
over to 2.<br />
2. B omits: (a)tha. 0 omits: iti. ADE tasma ced asmin;<br />
BCSt tasmac ced asmin.<br />
3. ABCDEOSt barhi. BC rasSm. ACDEStT juhuyat; B juhuyat.<br />
T dvisBsah<strong>im</strong>; St dvivisBsah<strong>im</strong>. ADE for tata: tana.<br />
4. B punya. B punya.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
19. 1. AD varpo ccai; E varso ccai. ABCDEStT for 'tan: tam.<br />
B inserts before naksatram: punyakirtis tististhati . . .<br />
paSubhih sri (<strong>18</strong>. 4). B madhyahnai. M carries the<br />
samdhi over to 2.<br />
3*
36 Parisista I.<br />
I. 19. 2. ABESt kamayetyai nam; D kamayetye nam. ADE paSubhi.<br />
E naksatre; BSt naksatre ya.<br />
3. ABCDESt barhi. C barhisy. B omits: varco si.<br />
4. ACDESt karoty enain; B karoty evam. ADESt^ gachety.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
20. 1. ABCDEStT for 'tan: tam. ACDET aparBhnai. M carries<br />
the samdhi over to 2.<br />
2. ABDE tejas tisthati; 0 tejas tisthe followed by an erased<br />
syllable; St tenas tisthati. B pakrBmat; St pakrama.<br />
3. ABCDESt barhi. D omits: dhehi . . . praSayati. B svahe.<br />
4. ACDESt karoty enam; B karoty evam.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
21. 1. ABCDEStT for 'tan: tam. BSt^ plihne; ACDET purvahne.<br />
2. ACDESt for 'tan: tam. B madhyahne.<br />
3. ACDEStT for 'tan: tam. ADE aparBhnah; 0 aparahnah.<br />
4. ADE kala. We expect identity with 22. 4.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
22. 1. ABCDEStT for 'tan: tam. ACDEStT purvarBtro.<br />
2. ABCDEStT for 'tan: tam. ABCDEStT madhyaratras.<br />
3. BCSt for 'tan: tam. ADE aparatra; CStT apararBtra.<br />
4. ADE svesve kalB; BCStT svesve va kala.<br />
5. ADE for vai: ve. The interpolation is the beginning of<br />
24. 1 and the end of 21. 4.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
23. 1. B ahnah; St ahah. ADE punyah<strong>im</strong>; 0 punyaham. C omits:<br />
nyaham asmai bhavati. StT evam.<br />
3. St^ omits: ristirya. CSt barhi; ABDE omit. B omits: rasan.<br />
4. StT for eva: evam.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
24. 1. ADE punyaham eva smai bhavati; C omits. St evam.<br />
2. ABCDEStT for vai: vB. ADE naksatram.<br />
3. ABCDESt barhi. ADESt rajanah. '<br />
4. EStT for eva: evam.<br />
BSt omit the khandika-number.
Parisista I. 37<br />
I. 25. 1. StT for va: vai. ABCDBT omit: punyBham asmai bhavati.<br />
BSt evam.<br />
2. C brahmanau. ABCDEStT vai.<br />
3. B prchektetB; St prchektenB.<br />
5. E punyahay eva; St punyoha evam.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
26. 1. ADET amtarikse; B amtariksesu. B omits: apsu. StT nagesu.<br />
DT yany. St aiti.<br />
2. BStj^ astBv<strong>im</strong>Sati. B gmBni; StT sarlsrgmani. D nahomo.<br />
BStT horatryabhyam.<br />
3. B sumsthitam; C svasthitam; StT susthitam. B sudasusayam;<br />
StT suhasusayam; C su(+blot+)sayam. B sudivamsudivam.<br />
E kuSakunam. E sahavam. ACD agneh. X<br />
s vasty am arty ani gatva; StT svastyamy artham gatva.<br />
ABCDEStT punar ByBmi. A namdam (followed by: sa<br />
changed to: na or vice versa); D nadamsa; B ta.mdan;<br />
CEStT namdam.<br />
4. ADE paritsavam; C parichavam. B partyamtBm parirtyam<br />
suvah (cf. next note); StT para (St^ para) tam paritah<br />
suvah.<br />
5. ADE apadyayam; 0 apadpBpam; B apa pBpam parihavam<br />
parivadam pariksavam sarvair me riktakumbhan pamcanam<br />
paritah suvah | apa papam. B pariksamam; C parichavam;<br />
St pariksatain; T pariksatam. B omits: punyam. BStT<br />
for ksavam: Sivam; C chavam. ADE Siva te papanamikam;<br />
BStT Siva te papanBSakBm; C Siva te pBpanasikBm.<br />
ADE punyBgachabhi; B pannagaSvBbhi; C putragasvabhi;<br />
StT pannagaScabhi.'<br />
6. B for ya: rya. B drirate. ADE sadricir; BStT sadricir;<br />
0 illegible. C matvam. StT Sivatama krdh<strong>im</strong> (St almost<br />
"skrdh<strong>im</strong>).<br />
7. ABCDBStgT prefix: om. A^ abhayo; D abhaye. B stu.<br />
B hotarBtrabhyam.<br />
BSt omit the khandika-number; C H 27 i|
38 Parisista I.<br />
I. 27. 1. StT krttikadibhir.<br />
2. ABCDEStT Brsabhena. X grhapatirbhaktam. ABCDEStT<br />
pusyah. BDEStT sarpi. ADE mBmser. ABDEStT aSlesBsa;<br />
0 aSlesBsa.<br />
4. XBCStT kamthakrtena. Read: khadga-hastena. ADE sameyata;<br />
BC sameyBt; StT sameyata. StT nivartena.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
28. 1. ACDET maghadibhir.<br />
2. We expect the more concise form of 27 both here and in<br />
29 — 30. StT citraya bhyudit. ACDB svesthani.<br />
4. ABCDEStT daksinasyBm. BC dis<strong>im</strong>. ADE Sayan hastena.<br />
ACDEStT va Bsamdihastena. D omits: nivihastena vB.<br />
StT nivartena.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
29. 1. ABDEStT khalukulair. ABODE AnrtrBdhabhir. BSt ubhyudiyat.<br />
2. ACDE svesthani. ACDE svesfhayB; B jyestbyB. ADE<br />
bbyayabhyudiyan; C bhyudiyBn, preceded by an erasure.<br />
ADET muler.<br />
3. ADE omit: naksatram.<br />
4. ACDE omit the first va. ACDET sameyBm.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
30. 1. T vidalasllryena. B dhanisthabhir. B Bgachate.<br />
2. ADE abhyudayad; B atyudiyat. ACDE uttarayo. StT<br />
grhani-; D mrhani-, E grhlnl-. B aSvinor.<br />
4. X kanvahastena; B ksinvahastena; T kinvastena. D omits<br />
the last vB. ACD samayeyBn.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
31. 1. B nayati. ABDE svetam.<br />
2. St sapratisthitam. ABCDEStT avibhramta, ADE harih.<br />
3. E ByudhBya ca.<br />
5. XBC dhupagamdhan. A janlain; D jalairm. StT dhupagamdhakulain<br />
tilah; this may be correct, jalam being a<br />
gloss, or the correct text may be: dhupagandhakulain jalam.
I. 31. 6. D mamtrinahs.<br />
Parisista I. 39<br />
7. ABODE kumari. M svalamkrtB; cf 1, 35, 3.<br />
8. B jalyi?; perhaps read: jalmah (sc. grahah). A ramabhedrena;<br />
B rasabhedrena; D ramabhadrena. BCStT for<br />
yanam: enam.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
32. 1. C prefixes: pradaksinya H 31 |i H. B pradaksinyam; St pradaksinyam.<br />
B -stayuttasya; St -stayutasya. Text and<br />
commentary are mixed; the text may have ended:<br />
rathasya sakatasya ca.<br />
2. ABCDEStT hrdasya. X °pitikasya; C "pifhakasya. ADET<br />
prabaddhasyai; BSt pravaddhasyai. BCSt kapaSo.<br />
,3. ADE ksiprasyanB; BStT ksiprasyena; C ksiprasyaina. BSt<br />
pradaksinyBS.<br />
4. ACDEStT kromca"-. ADE -vaibmBnam. ADE cayasBm.<br />
5. B tiryahg. B -mgatidiktam; StT -iigBtiviktam; we should<br />
expect -'tiriktahgam. C -bamndaS; B -vamnuS. XC<br />
kasavyBvikayoS. BCStT cama.<br />
6. AD ki ci; BCE k<strong>im</strong> ci; St k<strong>im</strong> cit.<br />
7. For the verse we have printed RV 8. 79. 5, to it M prefixes:<br />
arthino ratr<strong>im</strong> (St rBtr<strong>im</strong>) vivarjyeyuh (DStT vivarjeyuh).<br />
M for pBda a: arthino yBmti ced arthBn. M for<br />
pada b: gachema viduso (AD vipadodaso; E vipado; 0<br />
vidaso) rat<strong>im</strong> (AD rBtr<strong>im</strong>; E rBtr<strong>im</strong>; StT rati). M for<br />
pada c: vivarjyus (B vivarsus; C vivarsvuhs; ADE vivarjayeyuhs)<br />
trisitah kBmam. BStT aitam.<br />
8. BStT nisadyato; C nisasvato. Perhaps: .ohatayann.<br />
9. C srutam.<br />
10. C daiv<strong>im</strong>. BCStT mamdre sum. ACDB tur iti; BStT<br />
tur eti.<br />
11. Mingling of verse and commentary. ADE yapika. ABCDEStT<br />
kucailadarSanam. AD jihirsatam.<br />
BSt omit the khandika-number; C: |i 31 i
40 Parigista I.<br />
I. 33. 1. ADE par<strong>im</strong>BnBn.<br />
4. B prefixes: purvBni. A purnavi changed to purvBni but<br />
the result is hardly legible; D pu ; we expect: purvesu<br />
ca.<br />
6. B anuradha-.<br />
8. B mBsena vB; at this point ACDB punctuate; we expect<br />
s<strong>im</strong>ply: masam va.<br />
9. C svesthayBm.<br />
11. This sentence would be expected to follow 7. ABCDEStT<br />
uttara. ADE phalgunyo; T phalgunyau?. ABCDEStT<br />
saptasu.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
84. 2. The beginning is badly mutilated. 0 upaSuraSrpe °. BSuklI°.<br />
0 °sapumunm°. B °ohanah; C °audanah. 0 palalaudanau;<br />
StT palalaudano; perhaps the dual should be read. B<br />
places 4°" after dhBnBh omitting them in their proper<br />
place. ADE saskull; St SaskutI; T saskufl.<br />
8. C for citras ca: citraSlesB (sa above line); St citraSva.<br />
ACDEStT-p<strong>im</strong>daka; B-pidaka. MmulBny. ADET omit: ca.<br />
4. ABCDEStT ghxta. ABCDBT kaSIkaS; St kaSlka. M cBrdra-.<br />
B -saktavam. BCSt2T tilaudanah.<br />
5. ACEStT gamdhahpuspani; D gamdhapuspani. AD anudvBram.<br />
ADE devatam; C vamtam.<br />
6. ADE dlpBmS. D yo smi; St yB smin; T ya smin. ABCDT<br />
pas tha matur; St yasyamBtur (not clear).<br />
B omits the khandika-number; St: 74 (above the line but<br />
by the first hand).<br />
35. 1. XBCT sBsvetu-; St sBsveta-. Perhaps: SBsvata-. B omits<br />
pBdas bed. ACDEStT mamsapesi.<br />
2. B omits pada a.<br />
3. XC kumari. StT svalamkrtam. Probably read: dhruvasyam.<br />
B omits the khandika-number; Stj: 35.<br />
36. 1. B mamdram. ADE prat<strong>im</strong>ajjed; BCStT pragarjet; CSt add: jj.<br />
BCStT vidyad.atra. 0 varuni, ACDET japed.
Parisista I. 41<br />
I. 36. 2. ACDB tvesa; B tvesB.<br />
3. Omitted by D. ACE gatau AanuvByad; B gatau anuva,yBd;<br />
StT gatau nuvByBd.<br />
4. D vyabh<strong>im</strong>rsed. ADE for artham: ayu. ADE vidya | n; 0<br />
vidya 1 n; BStT vidyBn.<br />
5. ACDE vyutipateyur; B vyutipateyu. StT ajiktavB. ADE<br />
jahskamadB; BCStT jBhkamada. T grdhB.<br />
6. BSt prativadet j . AD vedamti; B vahamti; read bhavanti<br />
with KauS.<br />
7. C for u: a. ADE babhruiiB yasi; B babhuiia asi; C babhuna<br />
yasi. ABCDEStT atsa. ADET yary. ABODE asmad.<br />
C varurno. ADE dardhad. ABCDStT abhyavakase (correction<br />
attempted in A?). DStT omit the repetition; B<br />
again abhyavakase; ACE as in text.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
37. 1. ADE omit: no. StT nuSBmyati.<br />
2. AE sasrjet; D sasrt; B sasxte; StT samsrjet. ACDE rohinlh.<br />
AE sivB. B for krnutam: kriyatBm; StT krnutam kriyatBm.<br />
3. Perhaps: vidyBvido yam abhiSocamanBS ca. Weber would<br />
emend to sukram, as the regent is Soma. B mrgasiram<br />
sivBin.<br />
4. ADEStT sarvam; C tsarvam; B Sarmam. Roth reads: aSani<br />
yam; BCEStT asinain yarn; AD asina yarn nam. C rudra.<br />
ABCDEStT no rdrayB.<br />
5. C daksByinl. B omits: r nrbhi. LStT punarvasu.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
38. 1. ACDE cakrire. ADE devamgurum. St for mS: mam.<br />
2. ACDEStT parihinomi. B tarpamanam; C tarpyemanam. 0<br />
omits padas cd. ADE manisibhihs. B BSlesa.<br />
3. B omits: ye ca pare. A^BStT yamarBjayan; 0 blotted. M<br />
pitfn SivBh. B kriyam; C kriyB. B sa no maghB; StT<br />
sa no maghah; C^ no magha.
42 Parisista I.<br />
I. 38. 4. B carsanlbhrto. StT veti. ABCEStT bhaga prasadhayau;<br />
C, (according to Weber) bhagah prasadhayan; D bhaga<br />
praja dadhat. AD yaddevate; BCE taddevate. D sivatamBlamkrte.<br />
ACDEStT bhajatam.<br />
5. BCi jagat<strong>im</strong> vBcam; StT jagaintivBcam. ABCDEStT airayan.<br />
ACDBtaddevatya; St taddaivatye. Read Sivatame. ABDEStT<br />
phalgunyo. AjBCEStT devadataye; A^D devatyadataye.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
39. 1. B dhiranyamyo. M hiranyabhuk hiraiiyapanih. StT savi.<br />
2. ADE bhutagoptriiie; C bhtltagauptrine; B bhtltagoprne; T and<br />
perhaps D bhutagoprine; St putagodhrine. StT stutah.<br />
BCStT dev<strong>im</strong>. ADE rupabhrk; CSt rupakrt; T rupukrt.<br />
3. B prBnlnBrn. ADE ravani; B khati. B sarvabhtltabhrt.<br />
B deva. ADE svatinana no.<br />
4. B yB vriditBc. AD trini. St samagau.<br />
5. C devBm. StT bharadvBjahm. B prasBnavit. ADE jatya;<br />
C jamtya with ga above the line; B jatitya. ADE ugreh.<br />
Stj omits pBda d. C^ sB mBm. B bhiltakanvo; C^ bhrtakanvo;<br />
text not clear as in 1, 41, 6.<br />
B omits the khandika-number; StjT: 37.<br />
40. 1. Roth: prasarjati. ABE na. C svestbayB.<br />
2. B ejasB nidevapadam. M sa; Roth omits. B sarvambhllta.<br />
StT nah stutah. B tirtih; D nirtih; C nirhrtih.<br />
3. B tismebhir; St tisrnibhir; C trismibhir. ADE for yas: yB<br />
devis; B yasas. StT pravarddhayet. ACDEStT varuni.<br />
St pilrvB 'sBdhB.<br />
4. BD triSatam. CD triS. StT devo. B devatBmno. ABDE<br />
for vaso: vasu.<br />
5. ADE ya. ABCDEStT anyam. B ta param. B k<strong>im</strong> cid asti.<br />
ABCDEStT nirmitah. StT purastutah.<br />
B omits the khandika-number.<br />
41. 1. StT sthanBcyuta. St pBta. ADE Idyams; B irayams; C<br />
irayams. B vicakriye; StT vicakrire; in St there is an
Parisista I. 43<br />
I. 41. erasure and C first wrote kri. X tain svivi svargam; B<br />
tam svid dhi svargam; C^ ti svid dhi svargam; CjStT tam<br />
svargam. ADE nakaprsthasthaviScad; C nakapistbamsthaviscad;<br />
B nakaprsthasthaviScid; St nakaprsfhasthaviSvad;<br />
T nakaprsthasthaviSvid: in 0 Sea is blotted. ACEStT<br />
Sravane no; B SrBvane no.<br />
2. B nvamcasatyam. Perhaps: paficaSatam ca; B vrlditah.<br />
3. B vajl. St devi. X devamrdBnBnikvakubhav (D °kakubhav;<br />
read °ksvakubhav?). B devabhaujanau; StT devibhojanau.<br />
ADT sivau.<br />
4. StT na. A^D pramubhlltu; StT pramamutu. St omits: Subhau,<br />
the scribe inserts: sivau as in §K but the corrector Subhau.<br />
ABDEStT ajau; C ajo.<br />
5. ADE sarvBrthByah; B sarvarthali. ABDE gavistatayB; StT<br />
gavistitayB; read gavistitayB? B naikakarine.<br />
6. BCStT yamamhahehamrsitah. Perhaps: yam mBmahe hrsitBh.<br />
B bhadrBjaS. B cedramasau; StT camdramaso. E divakarau.<br />
7. ABCE cakrathur; D cakrathu; St cakratu. AE cyavanau;<br />
B cyasanam; D scyavinau. St saumapau. For bhisajamasya<br />
read: "jBv asya or: bhaisajasya satkarau. ACDE<br />
saktarau. M asvibhyam.<br />
8. BStT Sama-. StT raksata. DStT -vidha; E -vidhinB. AE<br />
sarvatrrms; D sarvatryamS; B savihrs; C savitrrS; St<br />
savitrBms; T savitramS; Roth savitr<strong>im</strong>s; DStT savitu. A<br />
dhdharmacaribhi; 0 dhdharmacBribhir; D dhdharmacBribhih;<br />
E dharmacBribhi. D omits: mo bhi.<br />
B omits the khandika-number.<br />
42. 1. ADE yathBvidhih.<br />
2. ADE yathavidh<strong>im</strong>. A jayet; D jaye; E yajet.<br />
3. ADE sasamsBrajalam. B sampatBnnihitam; StT sarapBtabhihatam.<br />
4. BSt stotrai.<br />
5. AStT -devatan; DE -devata.<br />
6. X bh<strong>im</strong>amtryam; the metre is exceptional.
44 Parisista I.<br />
I. 42. 7. ABCDEStT in pada b: daksinam.<br />
8. A^E devaphalam,<br />
9 E anyena.<br />
B omits the khandika-number.<br />
43. 1. BE Sarlsasya; StT sarlthasya. ABODE patrasamgena.<br />
2. E rohinya. St sabijair. AD ataram. ABDEStT saubhogam;<br />
C saubhaugam.<br />
4. St Srivaistaka-. E -tagarosira-. B ardrayam. ADEStT<br />
vanija. ABCEStT snanBt; D either: snatva or: snBbB<br />
corrected to snBtB. B sulabhams.<br />
5. StT punarvasubhyo gomarhad. StT goplthena; B gopineya.<br />
6. ABCDEStT -nayamtya; our text supposes ananti = ananta.<br />
ACDE maksyamti-; St madayamti-. Padas cd may be<br />
interpolated. ADE trin. AD punyBn. B brahmanah;<br />
StT brahmana.<br />
7. B aSlesasv. X BharByad. DT aSvBroham. ACDE ksipravBhi.<br />
The metre shows corruption; reading: aSva,rohah snByBt<br />
tena would also <strong>im</strong>prove pBda c.<br />
8. BStT maghabhihs. ADE tilai. ADE utpannaih.<br />
9. St pryamgavali. ADE trtlya.<br />
B omits the khandika-number.<br />
44. 1. BCStT corBnBm. B vB pi. B -tatBgesu; StT -tadagesu.<br />
3. ADE gamdhai; StT ganvaih; B yugam. B omits: kumudai.<br />
4. C sadgasya.<br />
5. B anuradhasv. ADE -mrttikB; B -mrttikam.<br />
6. C svesthayBm. X jyestha-; BCSt jyaistha-; T jyesthya-.<br />
M tv. We should expect: purohitah and (a)bhisiktam.<br />
7. ADE varavarninlm.<br />
8. D pilrvBsBdhBsu. ADE kalyBni. BEStT bhukte. AC^DET<br />
patipriyam.<br />
9. St ya. ACDEStT mahahrda.<br />
10. T brahmana. ADT omit: yasah.<br />
B omits the khandika-number.<br />
45. 1. ABDEStT sravamtinBrn; C Sravamtinl. StT suvarnena.<br />
2. B kravisthabhir; StT sravisthar.
Parisista I. 45<br />
45. 3. B abhisifice. ABODE pahatpapmB; StT pahanpBpmB.<br />
4. ACDE prosthapadayoh; B prausthapadayoh. ADE janayat;<br />
B jabhaye.<br />
5. B prausthapadayoh. ADE prasannapadmakani; C prasamnni<br />
padmakam. ADE rajavBhi; BCStT rajBvahi.<br />
6. A pxthv<strong>im</strong>; CEStT prthv<strong>im</strong>.<br />
7. C asvibhyam; D asvinyBm. StT svastike. ABCDEStT rupajIvByB<br />
etat.<br />
8 ADE madramustais; B bhadramus.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
46. 1. ADE sarva samsa. BCStT anunaprajfiB. C dehadyaiyat<br />
pithibhir.<br />
2. B SuciSilB; ACDEStT Sucih Sllah. We expect: kuryan or<br />
dadyan nityam, but it is also possible that the text was:<br />
yaded enam [ity] atandritah. The khandika seems to<br />
have sufferred extensive mutilation.<br />
3. ADE karmasiddhi. B kBmaduggbam; St kBmadagham.<br />
BSt omit the khandika-number.<br />
47. 1. B tain kamadugham.<br />
BSt omit the khandikB-number; T: 45.<br />
48. 1. X mBmsaih. ABODE sarp<strong>im</strong>iSram.<br />
2. B mrgasirasi. StT meheta. M elides over the caesura.<br />
BC payaSvinlm; StT payasBsvin<strong>im</strong>. D omits pBdas cd.<br />
ABCEStT kama,ni. ACEStT yete; B yamte. ASt payasvin<strong>im</strong>;<br />
B payasvani; T payaSvin<strong>im</strong>.<br />
3. ABCDEStT krSaram. St meheta.<br />
4. ADE rukma. St meheta sB; T mamheta sa. ADE dadyS.<br />
ABCDEStT saurabheyena.<br />
5. B presitasya. ADEStT tilBm. ADE for smaran: svadhB;<br />
C ssaran.<br />
6. ACB miSrBm. The second part of 6 seems to be another<br />
version of 7.
46 Parisista I.<br />
I. 48. 7. XCStTptlrvottarah; Bpurvottara. St phalgunyo; T phalgunyo.<br />
ADEStT duhite (in St the lower part of h is erased);<br />
probably read: duhita.<br />
BSt omit the khandika-number; T: 46.<br />
49. 1. ABCDEStT bxhatpattraratham, but cf xiv. 1.<br />
2. DE vrsali. BSt alamkrtam. ABDE gamdhai. ADE SuSrusamBnais.<br />
ACStT dhuro; BD dharo; B dhruvo altered to<br />
dhruro. BCStT pratipadyate.<br />
3. B svatinvai kadhanam; CStT svBtinai kadhanam. St yadyasya.<br />
Perhaps: aSariram.<br />
4. BCSt omit: tu. B for vahau: vahe. CSt viSBkhabhyB.<br />
B madhusamam.<br />
5. BStj^ anuradhasu. E pracaranam. C svesthayBm; E jesthayBm;<br />
the instrumental and omission of ca would <strong>im</strong>prove<br />
the metre.<br />
6. B maheta. ADEStT brahmanlbhyah; B brahmanebhyah; C<br />
brahmanibhyas. ABODE sahositah; StT sahositah. StT<br />
teno. For bhavati: bhavet?<br />
7. B ailsvBdhBsu altered to aftsvadhBsu.<br />
8. BEStT -purogamam. AC brahmanah: B brahmana; DEStT<br />
brahmana.<br />
BSt omit the khandika-number; T: 47.<br />
50. 1. B vasuyugam. ABEStT gamdham; C dhBm; D dhB. D<br />
ksatabhisag.<br />
2. ADE sampatyodanam; SK suggests: ajamBms'-odanam. B<br />
prausthapadayor. E auraSrena.<br />
3. B dhenum. St gor grstih; read: gBm grst<strong>im</strong>. E purvadohanlm;<br />
B purnadohini; DSt purnadohin<strong>im</strong>. ADET trivatsa.<br />
ABCDE chubhakamso-; StT chutakamso-. CStT -padohan<strong>im</strong>.<br />
4. AE logni logni; 0 logni lomri.<br />
5. After pBda c StT repeat padas be.<br />
6. Perhaps: sBdhuvBdinam.<br />
7. ADE goh.<br />
9. St for bhati: nBti. SK reads: bhati sarvesu lokesu.
Parisista I. 47<br />
I. 50. 10. ABCDE evam yukta,m; StT evam yukta. StT dadati ha.<br />
ABCEStT jivaloko omitting punctuation, the word is a<br />
gloss on iha and we must transpose:<br />
evam uktBm yo dadati iha naksatradaksinam.<br />
St pakanya. ACDET add after dhyetur: ity.<br />
St omits the khandika-number.<br />
Colophon: BStT iti brahma-vede (St -veda) naksatrakalpabhidhanam<br />
prathamam pariSistam (B parisista,m) samaptam j<br />
krttikarohiiil ca. A samaptah a; DE samBptBh. The<br />
pariSista-number in C alone.<br />
lb. 1. 1. C rajanah. ABC^DB Sakadhumam. A akr evata; DE akrta<br />
evata. ABCDEStT prByachat.<br />
2. D asmabhya. C tva Sakadhusa.<br />
3. B ya no. AD tesmai. D Sakadhilmam.<br />
4. ABCD mahanaksatraiiBm. C syotir. AC^DET agre. ACDET<br />
tam nah. C niyachat; StT niyachat.<br />
5. B isita; StT iti. ADE hasah. D agnis fa; B agnistham.<br />
B paskainde no; StT paskamdo. B cidllram. E sau<br />
nyena; St somyena. ABCDEStT sBmrchata; StT alone<br />
punctuate; it is also possible to read: sararcchata.<br />
6. B matu ta. C parijBmanam. B abhisambhavabhuva. ADE<br />
adhinBsayasB mB nyasmai; BC adhinBsayamB sa nyasmai;<br />
StT adhinBsayBma sa nyasmai. StT stayBtaih; probably<br />
read: saha jBtaih.<br />
7. A alikla (space) grmdhrBh; D aliklagrdhrBh; E alikladdhava<br />
grmdhrah; 0 aliktaddhlva gradhBh; B ahsyamusyBva<br />
grdhrah; St al<strong>im</strong>gavB grdhra; Taliiilava grdhra. Bsuparna;<br />
D suinah. AD svayadah; C svBpadBh. ABCDEStT patatrinah<br />
11. A vayosi; D vayaSi; E vayasi. BStT omit:<br />
musya. StT putrasya. C varamtu; D daramtu.<br />
Colophon: B paippalB mamtrah. C adds: ii w I 1
II. Eas rasamvargah<br />
(The acquisition of a kingdom).<br />
The first and last rule is the appointment of an Atharvan<br />
priest to the office of purohita.<br />
1. The <strong>im</strong>portance to the king of such an appointment.<br />
2. The Atharvan alone can avert portents.<br />
3. 1—4. Gifts to be given the purohita; awful effects of his<br />
absence.<br />
3. 5. — 5. 2. Rewards promised for the appointment of a duly<br />
qualified Atharvan of the schools of Paippalada or Saunaka;<br />
awful consequences of the appointment of an adherent of<br />
another Veda or of an Atharvan of the Jalada or Mauda<br />
schools.<br />
5. 3.-6. 1. Glorification of the Atharva Veda.<br />
6. 2—^3. The sin of the ayajyaydjaka.<br />
6. 4—5. Contemptuous attitude of the Atharvans towards those<br />
who look upon purity merely as the result of asceticism,<br />
prayer, or ritualism (?).<br />
EastrasamTargah.<br />
II. 1. 1 om I brahmane brahmavedaya rudrBya paramesfhine |<br />
namaskrtya pravaksyami Sesam atharvanam vidh<strong>im</strong> ||<br />
2. daivam prabhavate Srestham hetu-mBtram tu paurusam j<br />
daivena tu suguptena sakto jetum vasumdharam ||<br />
3. daivBt purusakarac'ca daivam eva viSisyate |<br />
tasmad daivam viSesena pujayet tu mahipatih |i<br />
4. daivakarmavidau tasmBt sBmvatsara-purohitau |<br />
grhniyBt satatam rBjB dana-sammBna-rafijanaih |i<br />
5. apita tu yatha balas tatha 'sBmvatsaro nrpah |<br />
amatrko yathB balas tatha 'tharva-vivarjitah ||<br />
[ar<strong>im</strong>adhye yathai 'kaki tatha vaidya-vivarjitah ) ]
Parisista II. 49<br />
II. 1. 6. dharmena prthiv<strong>im</strong> krtsnam vijayisyan mahipatih |<br />
vidyB-laksana-sampannam bhBrgavam varayed gurum ||.<br />
7. caturvidhasya karmano veda-tattvena niSoayam |<br />
prajapatir athai 'ko hi na veda-trayam iksate || 1 1|<br />
2. 1. atharvabhinnam yac chBntam tac chBntam ne 'tarais tribhih |<br />
vijfiBnam trisu lokesu jByate brahmavedatah |i<br />
2. atharva srjate ghoram adbhutam Samayet tatha j<br />
atharva raksate yajflam yajfiasya patir ahgirBh i|<br />
3. divyB-"ntariksa-bhaumBnam utpatBnam anekadha j<br />
Samayita brahmaveda- jfias tasmad raksita bhrguh |!<br />
4. brahma samayen na 'dhvaryur na chandogo na bahvrcah j<br />
raksBmsi raksati brahmB brahma tasmad atharvavit ||<br />
5. senaya raksane tasmBt svarBstra-parivrddhaye |<br />
santyartham ca mahlpBlo vrnuyad bhargavam gurum |i 2 |i<br />
3. 1. gurave pBrthivo dadyat kot<strong>im</strong> varana-daksinam |<br />
ardham-ardham mahl-bhBgam trtiyam tu tribhagatah |i<br />
2. evam bhumi-pramBnena koti-bhBgam vinirdiSet j<br />
yena va paritusyeta gurus tat pBrthivaS caret i|<br />
3. ghnanti daivo-'pasargBS ca na ca devo Abhivarsati |<br />
viras tatra na suyante yad rasfram apurohitam H<br />
4. na havih pratigrhnanti devatah pitaro dvijah |<br />
tasya bhumipater yasya grhe nB 'tharvavid guruh 1|<br />
5. samahitB-'iiga-pratyaugam vidyB-"cara-guna-'nvitam j<br />
paippaladam gurum kuryBc chri-rBstra-"rogya-vardhanam j| 3 jj<br />
4. 1. tatha Saunakinam va 'pi veda-mantra-vipaScitam |<br />
rasfrasya vrddhi-kartaram dhana-dhanya-"dibhih sada ||<br />
2. BtbarvanBd rte nB 'nyo niyojyo Atharvavid gurul.i |<br />
nrpena jaya-kamena nirmito Agnir ivB 'dhvare ||<br />
3. bahvrco hanti vai rBstram adhvaryur nBSayet sutBn |<br />
chandogo dhana-nBSBya tasmad Btharvano guruh ||<br />
4. ajnanad vB pramBdad vB yasya syBd bahvrco guruh |<br />
desa-rBstra-purB-'mBtya- naSas tasya na saniSayah i|<br />
5. yadi vB "dhvaryavam rBjB niyunakti purohitam j<br />
Sastrena vadhyate ksipram pariksInB-'rthavahanah |i 4 |i<br />
Boiling and V. Negelein. 4
50 Parisista II.<br />
n. 5. 1. yathai 'va pahgur adhvanam apaksT cB 'ndajo nabhali |<br />
evam chandoga-gurunB raja vrddhinr na gacchati H<br />
2. purodha jalado yasya maudo vB syat kada cana |<br />
abdad dasabhyo masebhyo rastra-bhramSaiii sa gacchati 1<br />
3. palBlakam idam sarvam rg-yajuh-sBma-samsthitam |<br />
sBram sBraparam dhanyam atharvBhgiraso viduli 1|<br />
4. trayo lokas trayo devBs trayo vedBs trayo Agnayah j<br />
ardba-mBtre layam yanti vedaS ca "tharvanah smrtah H<br />
5. na tithir na ca naksatram na graho na ca candramBh |<br />
atharvamantra-sampraptya sarva-siddhir bha,visyati || 5 I<br />
6. 1. guruna paippalBdena veda-mantra-vipaScita |<br />
vardhate dhana-dhanyena rBstram evam na sanisayah H<br />
2. stabdham nrSamsam pramattam sraddhB-hlnam aSastragam |<br />
bhutikBmo na yBceta d ataram api parthivam H<br />
3. sabasrBnam Satam japtvB gByatryayajya-yajakah j<br />
puyate bhrllnaha 'py evam cBndBlBnnBda eva ca i<br />
4. sarvadravya-parityagac chuddhir anyair udahrtB |<br />
anyais caturnBm vedBnBm adhltya "dyo-'ttamB rcah ||<br />
5. yBjanBd abhicBrad vB kva cid vB mantra-karmani |<br />
putan eva dvijan prBhur agni-kBficana-varcasa iti H 6 H<br />
iti rastrasamvargah samSptah H 2 |i
Pari.sista II. 51<br />
Variae leetiones.<br />
II. 1. 1. B prefixes: om namo Atharvavedaya | ; C prefixes: Srigane<br />
Saya namah 11. StT omit: om.<br />
2. T devam. BC prabhavete.<br />
4. ADE daivakarmavidam. B adds after tasraat: kuryBt.<br />
5. B in pBda c balas. D omits padas ef.<br />
6. ADE prthivi.<br />
7. C niScayBm. Probably the close of the khandika is mutilated.<br />
St omits the khandika-number; T: [1 2 ||<br />
2. 1. ADE for.ne tarais: te narais. ADET brahmavedinah.<br />
8. B Samayitva. AE tasmad raksito; B tasmB daksinato;<br />
CStT tasmad daksinato, also possible (cf GB 1. 2. 24) on<br />
the assumption that pada c is hypermetric.<br />
4. ADE bavhacah. Gn pBda o ACDT brahmB. B atharvavid<br />
guruh.<br />
5. ADE senByBm. St parivarddhaye; T parivaddhaye; C not<br />
clear.<br />
BSt omit the khandika-number; T: H 3 H.<br />
3. 1. T trbhagatah. — cf. Parisista 3, 1, 15 f: kot<strong>im</strong>adhyBt trtiyam<br />
bhagam yathabhumipramBnena va.<br />
2. BCT kotlbhagam.<br />
3. ADE daivopasargams; T devopasargBS. A davo; D daivo.<br />
B pivarsati.<br />
4. StT pitaro gnayah. StT for yasya: yas tu.<br />
5. ACD samBhitamgapratyamga. XC kuryat sri-.<br />
St omits the khandika-number; T: |i 4 H<br />
4. 1. After tatha A adds: ca and cancells it; E adds: cai. C<br />
Saunak<strong>im</strong>; E Saunakinam. AD devamamtra-. D -dibhis<br />
tada.<br />
2. ABCDBT atharvanad. B niyojyo sarvavid; St yojyah sarva<br />
vid; T niyojyah sarvavid. DT yajakamena. A^BCStT<br />
for gnir: ktir.<br />
4. ADE deSarastram-. BStT tatra na samSayali.<br />
BCSt omit the khandikB-number; T: jj 5 [| .<br />
4*
52 Parisista II.<br />
n. 5. 1. X ca mdajo nabham; T cB mdajo nabha; C ca mdabhojanam.<br />
2. C jalaho. ACE maudau; StT mode. ACDE for kadB: katham.<br />
B daSebhyo. B omits pBda d.<br />
3. Omitted by B. ADE palalakam.<br />
4. B lokBs trayo devas trayo devas trayo vedBs trayo gnayah.<br />
C repeats: trayo vedBs but corrects it. 0 yBti. ADE<br />
vedaS catharvana; BStT vedah so tharvanah; 0 vedaS<br />
cBtharvanBh.<br />
5. Quoted by Sayana, Introduction, p. 5. ABStT atharvamamtrah<br />
sampraptah; 0 atharvamamtrBs samprBptBh; D atharvamamtra<br />
samprBptBh; E atharvamamtrBh samprBptB; our<br />
text with Sayana.<br />
BCSt omit the khandika-number; T: iJ 6 H.<br />
6. 1. C omits padas ab, but adds them at bottom of page. B'<br />
vaidaraamtra-.<br />
2. C omits pada a, but adds it at bottom of the page. T for<br />
pramattam: pranatam. AD bhtlmikamo.<br />
4. B satadravya-.<br />
5. X yBjanady. D omits pBdas cd. A pujBn. C eva dvitan;<br />
St eta dvijan; T etad dvijan. AEStT agn<strong>im</strong>-.<br />
DSt omit the khandika-number; T: |1 7 H<br />
Colophon: omitted (except the numeral) by D. B parisista j<br />
rastrasamvarga samBptah || \\.
III. Rajaprathamabhisekah<br />
(The consecration of a king).<br />
The text is an appendix to the 17 th. khandika of the<br />
KauSika Sutra, to which reference is made.<br />
1. In sutra-like prose (except one sloica) gives a list of the<br />
articles needed at the ceremony; the reasons of several<br />
authorities as to why they must be new; the purohita<br />
is treated of at length, and objection is made to one who<br />
has held that office in another family; the fees to be given.<br />
2. 1. Repeats in metre the rule for the fees.<br />
2. 2.—3. 8. Discusses in sloka and iristubh the evil consequences<br />
of certain blemishes in the purohita, and of the<br />
appointment of a priest who is not an Atharvan.<br />
Eajaprathainabliisckali.<br />
IIL 1. 1. omatharBjaprathamabhisekeprakxti-dravyaniparlksetajj<br />
2. tad yatha H<br />
8. ratha-s<strong>im</strong>hBsanB -'si - chattra-camara-dhvaja-gaja-vajivastrB-<br />
'lamkara - sBm vatsara - cikitsaka - purohita - "diny ^<br />
4. upayuktBni no 'payojayet H<br />
5. smaSanBnala-devatBni nihitBni dravyBni 'ty^<br />
6. acarya-purohita-vajra-mukhata ity aha durmatih [sa<br />
bharadvajo]^<br />
7. na hy agner ivo 'payuktasyo 'payogo vidyata iti parBsaro^<br />
8. brahma brahmandB-'gnir iva 'prameyo^<br />
9. nB 'nyakulo-'payukto^<br />
10. yasya 'nyakulo-'payuktah purodhah sBntika-paustikaprByaScittiya-"bhicarika-na<strong>im</strong>ittiko-"rdhvadehikanyatharva-vibitani<br />
karmBni kuryat sa tasya pratyahgiro bhUtva hasty-aSvaratha-padatikam<br />
prakxti-mukhebhyo ....
54 Parii^ista HI.<br />
III. 1. 11. varisyan na punah kuryBd anyam rBjB purohitam ]<br />
nirmalyam iva tam raja nB 'nyo bhuyah samacaret |j<br />
12. [sv-ajasram hy agnau hetur bhagavato vyBdhita-patito-<br />
'nmatta - 'bhiSasta - nindita - prahlna - pradhvasta - samprasBranam<br />
xtvik] 1<br />
<strong>18</strong>. tasmBt kullnam Srotriyam bhrgvahgirovidam vinaya-<br />
"krti-Sauca-"cBra-yuktam alolupam vrata-niyama-cBritra-vrttalaksana-guna-sampannam<br />
samdhi-vigraha-cintakam mahendrajala-prabhrti-karmBdisv<br />
abhividakam jitasthBna-"sanam h<strong>im</strong>a-<br />
"tapa-varsa-sahani hrldbrtikam Brjavam Sama-dama-daya-dBna-<br />
Sakti-sampannam brhaspaty-uSanasoh sthBna-"krti-pramBnam<br />
varna-'srutavapusB cB 'numeyam tejasvinam gambhlram sattvayuktam<br />
gurum vrnlyBd bhupatir iti |i<br />
14. madhuparka-"dyena vidhina yathBrtham sampadya<br />
daksinam dadyat^<br />
15. kot<strong>im</strong>adhyBt trtiyam bhagam.<br />
16. yathabhumipramBnena vB^<br />
17. hasty-aSvam narayBnam divyam abharauam Btapatram<br />
hiranyam ksiti-go-dhana-dhanya-ratnB-"dikam ca gurave<br />
dadyad^<br />
<strong>18</strong>. yena vB paritusyeta ||<br />
19. abhisekah samhitBvidhau vyakhyBtah || 1 i|<br />
2. 1. hasty-aSvam gurave dadyan narayanam tathai 'va ca j<br />
divyam abharanam cai 'va atapatra-"d<strong>im</strong> eva ca |i<br />
2. ucchistB-'rtham na grhniyan mangala-'rtham mahipatih j<br />
mantrau-'sadhyo na sidhyanti rBjB tatra vinaSyati H<br />
3. na 'tidirgham nB 'tihrasvam na 'tisthillam krSam tatha |<br />
na ca hina-'tiriktB-'hgam kva cit kuryat purohitam H<br />
4. hinB-'dhika-'ngam patitam vivarnam<br />
stenam jadam klibam aSakti-yuktam j<br />
bhinna-svaram kBnam virupa-netram<br />
dvesyam ca raja gurum nai 'va kuryat |1<br />
5. hlnB-'dhika-'hge pura-rBstra-bBnih<br />
kane jade vBhana-koSa-naSah |<br />
stene tv aSakte ca samasta-dosah<br />
kllbe vivarne nrpatir vinasyet || 2 i|
Parisista III. 55<br />
III. 3. 1. bhinna-svare jByate gatra-bhedo<br />
dvesye gurau vipratipatt<strong>im</strong> ahuh j<br />
vivarna-netre patite tu putrBn<br />
adhvaryunB ca nihanti pautran H<br />
2. krsne koSa-ksayam vidyad rakte vBhana-samksayah |<br />
pihgalah pBrthivam hanyad rastram hanyat tu kekarah H<br />
8. babvrcam hi niyufijyBd yah paurohitye tu parthivah |<br />
sa tBra-panke hasti 'va saha tenai 'va majjati H<br />
4. adhvaryum hi niyufijyBd yah paurohitye tu parthivah j<br />
uttitirsur iva 'Smanam Bdatte svavadhBya sah |1<br />
5. vadha-bandha-parikleSam koSa-vBhana-samksayah |<br />
karoty etanvaye AvasthBs tapo-yukto Api samagah ||<br />
6. anvaya-"krti-sampannam tasmBd bhrgvahgiro-vidam j<br />
gotrB- "ngirasa-vBsistham rBjB kuryBt purohitam |1<br />
7. makhesu rBstresu puresu cai 'va<br />
senBsu rajnam sva-nivesanesu |<br />
ya utpBtBs trividha ghora-rfipas<br />
tan sarvan chamayed brahmavedavit ||<br />
8. tasmad gurum veda-rahasya-yuktam<br />
caturvidhe karmani cB 'pramattam |<br />
SBntam ca dantam ca jitendriyam ca<br />
kuryan narendrah priya-darsanam call<br />
priyadarSanam ce 'ti H 3 H<br />
iti rajaprathamabhisekah samBptah H 3 ||
56 Parisista III.<br />
Variae leetiones.<br />
III. 1. 1. B omits: om.<br />
2. E -s<strong>im</strong>hBsanBdi-chattra-.<br />
5. ACDET dravyani I ity. Probably: acarya(h) should be brought<br />
over to this sentence.<br />
6. C -purohite-. ACDET -mukhata; B -ramuSakhatB. ACDET<br />
durmatih 1 sa-bhBradvajo; B | durmatih sabharadvBjo.<br />
7. A^ET ivopayogo vidyata; A^ ivopayuktB vidyata; D ivapayukta<br />
vidyata; C ivopayuktosyetiganyayogo vidyata.<br />
AC iti 1 parBSaro.<br />
8. AE for iva: evB; D e.<br />
9. 0 -payuktau.<br />
10. T nnakulo-. ADT HpurodhB; CE purodha; B j purodhah.<br />
X-paustikabhicBraprByascittiyana<strong>im</strong>ittiko-; T -paustikabhicBraprByaScittlyBnemittako-.<br />
ADE -rdhvadehikani; T<br />
-rdhadehikany; B -rddhadehikakany; 0 -rddhadehika j<br />
kani. XT pratyamgire; C pratyamgira. ACDE -padatik<strong>im</strong>.<br />
11. Omitted by C. ADET omit all punctuation. ADE for<br />
varisyan: nisyan; B jayarisya. BT anya rBjB. B nirmBlyami<br />
etam rBjfia. ADE for bhilyah: bhii.<br />
12. B srajasram hBgnau; C jasnyasram hBgnau. T bhagamattovato.<br />
B -patitammamtonmattabhiSasta-; C patitamattanmattabhiSasta-.<br />
C -samprasaranam. The whole sentence<br />
is corrupt.<br />
13. B tasma; T asmat. T vinByB-. ABCDE -cikitsakam. T<br />
-prabhrt<strong>im</strong>-; ADE -bhQti-; C -bhnta-. A abhividamkam;<br />
CT abhiv<strong>im</strong>dakam. D omits: -dama-. BT -uSanaso; 0<br />
-ausanasoh. B -pramBna. C -yukta. BC bhupata; T<br />
bhumipatir.<br />
14. Aj sarvBrtha; D sarvBrthe; 0 sarvBrtham; A^E srastyBrthe.<br />
CB sampBdya H.<br />
17. B hasBSva. ABDE rathayanam; T rathayB narayB pBthanam,<br />
with naraya pBtha deleted. ACDE abharanam. B<br />
hiranya. ACD dadya.
III. 1. <strong>18</strong>. X dhena; C na. BC tusyeta.<br />
19. T abhippekah.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Parisista III. 57<br />
2. 1. ABODE caivam BtapatrBd<strong>im</strong>; T caivatapatrBd<strong>im</strong>. BtapatrBd<strong>im</strong><br />
has been allowed to stand as a possible analogical<br />
form; the author could have written: BtapatrBdyam.<br />
2. I uchistartham. 0 omits: grhnlyBn mahgalBrtham. ADE<br />
mamtrosadhyo; B mamtrausadhau; C mamtrausadhyau.<br />
ADE sidhyeti; 0 sidhyeta.<br />
3. B na hinBgam natiriktamgam.<br />
4. X vivarnBm. ACDET steyinam, and transpose the punctuation<br />
to after: jadam, as if the verse were a Sloka; B<br />
steyain.<br />
5. B hlnatiriktamge. ABCDBT steye. T for tv aSakte: ca sakte.<br />
B omits the khandika-number.<br />
3. 1. D nirhati; T nirhamti.<br />
2. AD kakerah; B kekirah; C ketarah.<br />
3. ADE Sataram pamke; BCT satBram yamke; we might also<br />
read: satvaram paiike. T hasti ca. ACDET rBjati.<br />
5. ACDET etanvayovastham; B etBnvayovasthas.<br />
6. 0 gotrBmgirasevBsistham.<br />
7. 0 makhasu; T mukhesu. D for puresu: naresu. ACDET<br />
utpBtBms trividhan ghorariipBnis; B utpatamghris trividhamn<br />
ghorarilpams. X sarvan H samayed; BC sarvan<br />
mayed. B -vedajfla; T -vedajflali. .XC add: stBm sarvB<br />
(E sarvam) Samayed brahmavedavid iti.<br />
8. AE caturvidhaih; D caturvidhai; C caturvidho. C yajitemdriyam;<br />
T yatemdriyam. T naremdra. BE omit: ca priyadarSanam.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Colophon: omitted by ADE. B: paripista j 3 rajaprathamabhisekah<br />
j samBptah | 2 |i
IV. Pnrohitakarmani<br />
(Ceremonies to be performed daily by the Purohita).<br />
1. 1 —19. Ritual of the svastyayana, the morning blessing of<br />
each article of the king's equipment.<br />
1. 20 — 24. The eight lucky objects which the king must see<br />
and worship each morning; legend of their creation.<br />
2. The ceremonies which the king must have performed each<br />
day; especially the suvarnaddna and the tiladdna.<br />
3. A ceremony to obtain safety during the night, performed<br />
before an <strong>im</strong>age of Night made of meal.<br />
4. A s<strong>im</strong>ilar ceremony ascribed (in part) to Paithinasi.<br />
5. A s<strong>im</strong>ilar ceremony.<br />
"With 3. — 5. are to be ooniparod Par. VI and VII.<br />
6. Importance of having an Atharvan purohita; rewards promissed<br />
for the regular performance of the mahdsanti,<br />
bhumidoha, and gotarpana ceremonies.<br />
Identical with Par. LXIX. 6. 5.-7. 5.<br />
PurohitakarmaiiL<br />
IV. 1. 1. om atha purohita-karmBni H rBjfiah pratar utthitasya [krtasvastyayanasyB]<br />
^<br />
2. 'tha purohitah snBta-'nuliptah Sucih Sukla-vBsBh sosnisah<br />
savita prasavanam iti vyBkbyBtam H<br />
8. <strong>im</strong>am indra vardhaye 'ty uktam i|<br />
4. pari dhatte 'ti dvabhyBm rajfio vastram abh<strong>im</strong>antrya prayacchet<br />
H<br />
5. yad abadhnann ity alamkBrBn 1|<br />
6. s<strong>im</strong>he vyBghra iti s<strong>im</strong>hBsanam \\<br />
7. yas te gandha iti gandhan H<br />
8. ehi jivain trayamBnam ity aksini ahkte 1
Parisista IV. 59<br />
IV 1. 9. vataramha ity aSvam 1|<br />
10. hastivarcasam iti hastinam H<br />
11. yat te mata yat te pite 'ti narayanam H<br />
12. khadgam cB 'bh<strong>im</strong>antrayami 'ti khadgam H<br />
13. khadgam cB 'bh<strong>im</strong>antrayami yah Satrun mardayisyati |<br />
marditah Satravo Anena vaSam ayBntu te sade 'ti 1|<br />
14. paryankam Bsanani khadgam dhvajam chattram sa-cBmaram j<br />
ratham asva-gajam Srestham dhanur varma Sare-'sudh<strong>im</strong> j[<br />
15. anjanam gandha-mBlyBni vastrany BbharanBni ca |<br />
sarvBn chanty-udakenai'tan abhyuksyec cB'bh<strong>im</strong>antrayetjj<br />
16. durva-"dln milrdhni niksipya svastyayanair abh<strong>im</strong>antrayet j<br />
abhayam dyavBprthivi [ity abh<strong>im</strong>antrito]<br />
brahmanan pranipatya prBk ||<br />
17. yusmat-prasBdac cbBnt<strong>im</strong> adhigacchBmi 'ti H<br />
<strong>18</strong>. tatha 'stv ity ukto nirgacched [iti] 1<br />
19. evamkrta-svastyayano yad evB 'valoka,yati tat sidhyati |1<br />
20. tad api SlokBh H<br />
21. asuraih pidyamBnas tu purB Sakro jagat-prabhuh |<br />
kBrayam Bsa vidhivat purodhastve brhaspat<strong>im</strong> H<br />
22. sa vrto bhaya-bhitena samanartham bubhusata |<br />
mahgalani sasarjB 'stBv abhaya-'rtham Satakratoh H<br />
23. proktBni mangalany astau brahmano gaur hutaSanah j<br />
bhl<strong>im</strong>ih siddharthakBh sarpih Sami vrlhi-yavau tatha H<br />
24. etani satatam punyani sampaSyann arcayann api j<br />
na prapnoty apadam rajB Sriyam prapnoty anuttamBm || 1 j|<br />
2. 1. atha rBjakarmani.<br />
2. visvavasau muhurte snBto Abhiseka-mantrair abh<strong>im</strong>antritahj|<br />
3. anulepanair anuliptah ||<br />
4. purvo-'ktena vidhina vastra-'lamkara-"dibhih^<br />
5. suvarna-niskam krsnalam va vama-hastena samgrhya ||<br />
6. yad duhkrtam yac chabalam sarvam pBpmanam dahatv ity<br />
7. anena mantrena suvaniam Sarire nighrsya daksinena hastena<br />
viprBya dadyad<br />
8. dhenum ca 'rogam^
60 Parisista IV.<br />
IV. 2. 9. apar<strong>im</strong>ita-gunan tilBn sauvarnamaye tamramaye va pBtre<br />
sthapayitvB yad ajfianSd ity abh<strong>im</strong>antrya viprBya dadyat jj<br />
10. yad ajflBuBt tatha jfiBnBd yan mayB Sabalam krtam |<br />
tat sarvam tila-dSnena dahyatam iti hi prabho ll<br />
11. bhUmiS ca sasya-sampannB brahmane veda-pBrage |<br />
yathasakti pradeyB hi brhaspati-vaco yatha 1|<br />
12. sa bhuktvB vividhBn bhogBn saptasBgara-mekhalBm |<br />
prthiv<strong>im</strong> prBpya modeta candravat prthivl-patih H<br />
13. annam tu vividham nityam pradadyBt tu dvijataye j<br />
turya-ghosena samyuktah krt a-svasty ay an as tatha 1|<br />
14. grha-devBms tu sampHjya kBryaS cB 'py utsavo grhe |<br />
chattrB-"dini ca yBnBni pujayed vidhivat svayam 1|<br />
15. [puspaiS ca vividhaih Subhraih phalaiS cB 'py arcayed budhah]<br />
tasmat sarvBni satatam dBnBni tu mahipatih |<br />
dattva Sraddha-'nvito viprair vrto bhufijita vBg-yatah j| 2 jj<br />
8. 1. atha pistamaylm ratriin caturbhir dipakaih saha |<br />
arcitam gandha-mBlyena sthBpayet tasya cB 'gratah H<br />
2. namas krtva tato rBtr<strong>im</strong> arcayitvB yathavidhi |<br />
dhupena cB 'nna-panena stotrena ca samarcayet H<br />
3. pabi mBm satatam devi sa-rBstram sa-suhrjjanam |<br />
usase nah prayacchasva . sant<strong>im</strong> ca krnu me sada |<br />
ye tvam prapadyante devi na tesBm vidyate bhayam H<br />
4. ratr<strong>im</strong> prapadye janan<strong>im</strong> sarvabhuta-niveSan<strong>im</strong> |<br />
bhadram bhagavat<strong>im</strong> krsnam viSvasya jagato niSBm ||<br />
5. samvesan<strong>im</strong> samyaman<strong>im</strong> graha-naksatra-mBlinlm j<br />
prapanno Aham SivBm rBtr<strong>im</strong> bhadre pBram aSImahi \\<br />
6. yBm sada sarvabhutani sthBvarBni carBni ca |<br />
sayam prBtar namasyanti sB mBni ratry abhiraksatv iti j| 3 jj<br />
4. 1. a ratri parthivam isirB yosB [trByamBna ity rBtryBni H<br />
2. mamo 'bha mahyam Bpa] iti silktabhyBm anvBlabbya japet jj<br />
3. yo na(h) sva iti paficabhih sarsapBfl juhuyat ||<br />
4. yo Asmin yas tvB matur iti dipena nrpasyo 'pari tris<br />
parihrtya praisakrte prayacchet ||<br />
5. abhayam ity rcB catasrah sarkarah pradaksinam pratidiSam<br />
ksipet I
PariSsta IV. 61<br />
IV. 4. 6. e 'hy aSmBnam a tisthe 'ti pancamlm adhisthBpayet [1<br />
7. na tam yaksma ai 'tu deva iti guggulu-kustha-dhupam dadyat jj<br />
8. yas te gandhas tryayusam iti bhut<strong>im</strong> prayacchet H<br />
9. dusya dtisir asi 'ti pratisaram abadhya_<br />
10. agnir ma pBtu vasubhih purastBd iti SarkarBn pradaksinam<br />
pratidiSam ksipet |1<br />
11. bahir nihsrtyo 'ttarena gatva bahyeno 'paniskramya suhrde<br />
kuryBc chraddadhate kuryat H<br />
12. naiSam abhayam karma mausali-putrah paithlnasih H 4 H<br />
5. 1. atha 'to ratri-suktanBm vidh<strong>im</strong> anukramisyBmah ll<br />
2. Sucih SuklavasBh purohitah H<br />
8. parthivas.ya pasc<strong>im</strong>Bm samdhyBm upBsya darbhaih pavitrapBni<br />
rajanam abhigamya_^<br />
4. pistamaylm ratr<strong>im</strong> krtvB |<br />
5. anna-pana-dhupa-dipair arcayitvB malyais call<br />
6. prajvalitaiS caturbhir dipakair arcayitvB H<br />
7. a ratri pBrthivam isirB yose 'ti sukta - dvayena ratr<strong>im</strong><br />
upasthaya 1]<br />
8. trByama.ne viSvajite ahne ca tve 'ti rBjBnam pradaksinam<br />
trih krtvB^<br />
9. rajaveSmani dvBre visarjayitvB H<br />
10. na tam yaksma ai 'tu deva iti guggulu-kustha-dhupam<br />
dadyad ^<br />
11. yas te gandha iti bhut<strong>im</strong> abh<strong>im</strong>antrya^<br />
12. tryByusam iti rBjfie raksBm krtvB |1<br />
13. asapatnam iti Sarkaram abh<strong>im</strong>antrya 'hgusthat pradaksinam<br />
pratidiSam ksipet H<br />
14. Santa dyaur iti japitvB rajBnam vBsa-grham nayet H<br />
15. bhutina raksBm krtva niskramyai^<br />
16. 'vam-evam ahar-ahah kuryat || 5 H<br />
6. 1. yasya rBjno janapade atharvB sBnti-pBragah j<br />
nivasaty api tad rBstram vardhate nirupadravam 1|<br />
2. yasya rajfio janapade sa na 'sti vividhair bhayaih 1<br />
pidyate tasya tad rBstram pahke gaur iva majjati i|
62 Parisista IV.<br />
IV. 6. 3. tasmad raja viSesena atharvanam jitendriyam |<br />
dana-sammBna-satkarair nityam samabhipujayet ||<br />
4. nityam ca kBrayec chBnt<strong>im</strong> graha-rksBni pujayet |<br />
blmmi-dobBn prakurvlta devatB-"yatanesu ca 1|<br />
5. catuspathesu gosthesu tirthesv apsu ca karayet |<br />
gotarpanam ca vidhivat sarvadosa-vinaSanam H<br />
6. ya evam karayed rBjB sarvakalam jitendriyah |<br />
anantam sukham Bpnoti krtsnBm bhuhkte vasumdharBm jj 6 j<br />
iti purohita-karmBni samBptBni 1| 4 H<br />
Variae leetiones.<br />
1. Quoted by Sayana, AV. 1. 35, p. 179; also atha purohitakarmBni<br />
at AV. 2. 13, p. 254; 3. 22, p. 466.<br />
2. ABODE snatonuliptah. BC suklavasa. XBC sosnisi. T<br />
sosnisl.<br />
4. Quoted by Sayana, AV. 1. 35 (reading: rBjfie); 2. 13. X<br />
omits: ti. T for prayacchet: prapadyet.<br />
5. Quoted by Sayana, AV. 1. 35. T iti.<br />
6. B vyBghre.<br />
8. XC iti. B aksani; 0 aksni.<br />
9. Quoted by Sayana, AV. 3. 22. B prefixes: oni. XBC iti.<br />
10. Quoted by Sayana, 1. c.<br />
12. B sadgam.<br />
13. B sadgam. BT Satravas tena.<br />
14. B sadgam. DE for sa-: ca. B aSvam gajam; AE aSvagaja.<br />
B Sarayudham.<br />
15. XBC sarvan SBinty-. XC abhyuksya ca; T abhyuksye cii.<br />
16. XC omit: ity. BT for brahmanan: viprBn.<br />
17. XCT adhigacchBmi H iti.<br />
<strong>18</strong>. XC tatha stu ity. BT omit: iti.<br />
19. X yadd evB; T yad ivB.<br />
21. ADE vidhiva. X purodhastve; 0 purBstvetve; T purodhatve.<br />
22. B samvrto. T sasarjavathBbhayarthara.
Parisista IV. 63<br />
IV. 1. 23. Quoted with 24 by Hemadri as if preceding V. 5. 4. B<br />
brahmanam gam hutaSanam. T brahmana,. ABCDBT<br />
bhum<strong>im</strong> siddharthakBn. ACDE sarpi.<br />
24. H for punyBni sampaSyann: paSyan sprsann apy.<br />
BT omit the khandikB-number.<br />
2. 1. ACET rBjakarmani.<br />
6. ADE ya duhkrtam; B yat krsnam. T for yac chabalam:<br />
yat krsnam yat kalusam.<br />
7. D dadyat 1<br />
8. T rogram.<br />
9. X apar<strong>im</strong>itamgun<strong>im</strong>; BC apar<strong>im</strong>itagunBm. ADE for vB: nava,.<br />
10. ACDE tatha jfiBnat. BT Samalam; 0 Savalam. T for hi: ha.<br />
11. ABCDET bhum<strong>im</strong>. AD ca sasyasampamnB; GET ca sasyasampannBm;<br />
B hasty-asca-sampanna,m.<br />
12. T prthivi. T modate Samdravat.<br />
14. ADE grhadevBn sampujya; B grhadevavBn sa sampujya;<br />
C grhadevBt sa sampujya. B vividham svayam.<br />
15. T Subhaih; Bsarvaih. 0 omits: viprair vrto; T bhrtyair vrto.<br />
B omits the khandikB-number. T adds IV. 6. 1; C adds the<br />
first two padas of that verse, and then repeats the khandikB-number.<br />
8. 1. Quoted by Sayana, AV. 19.17, p. 836; pBdas ab, AV. 19. 38,<br />
p. 431; 47, p. 470; 49, p. 483; always as the beginning<br />
of a parisista. BCDT caturbhi.<br />
2. ABCDET yathBvidhih. B for dhupena: blmyena.<br />
3. CT samtatam. AD devi. 0 sasuhrdgamnam. T for me:<br />
te. ABCDET prapadyate. ACD devi.<br />
4. B prapadyeta. ACDE -niveSin<strong>im</strong>.<br />
5. D sarveSanlm. B samyamin<strong>im</strong>; C samyamBn<strong>im</strong>. ACDE<br />
aslmahi.<br />
6. ACDET abhi raksatu, omitting: iti; B ati raksatv iti.<br />
ABCDE omit the khandika-number; but it was evidently<br />
read by P.<br />
4. 1. —2. Sayana, AV. 19.47, p.470; 49, p. 483, quotes: B ratri<br />
• pBrthivam isirB yose 'ti stiktabhyam anvamhhja japet.
64 Parisista IV.<br />
IV. 4. 1. B pBrthivam iti rogambhayosam iti rogambhayosBm isira.<br />
X trayamanB; B trayamBnam; CT trByamBna BT ity<br />
BrBtryBni; 0 ity atirBtryBni.<br />
2. ADE suktebhyBm; C sukte; T silktabhyam. B anvalabhyam<br />
iti japet.<br />
3. XBT sarsapBn; 0 sarsapa.<br />
4. T omits: nrpasyo pari. T trih. XO prayacheti; B prayached.<br />
5.-10. Quoted by Sayana, AV. 19. 17, p. 836.<br />
5. X abhayam soma ity ream; B abhayam soma ity anvrca;<br />
0 abhayarn soma ity rcB; T abhayam ma ity rcB; S' na<br />
bhayam somavrate ty anvrcam; P with our text.<br />
6. Quoted by Sayana, AV. 2. 13, p. 255; 19. 38, p. 431. C<br />
prefixes: pBmthamtara.<br />
7. Quoted (with omission of -kusfha-) by Sayana, AV. 19.38.<br />
ACDE for aitu: etu.<br />
8. S'P bhum<strong>im</strong>.<br />
9. S' for pratisaram: pratidiSam; T pratirasam; D saras. T<br />
abadhya.<br />
10. Sayana prefixes: tam SarkarBm, afterwards omitting: SarkarBn<br />
pradaksinam. In the pratika we have followed<br />
Sayana; X badhyBvarta purastBd; B vartrisu purastad;<br />
0 j vabadhyarvartta purastad iti rtrih purastBd; T ye<br />
purastad. B Sarkarah.<br />
11. ABCET nisrtyo; AjD niskrtyo. ADE chraddadhane.<br />
12. ACDET naiSabhayam; B naiSam amayam.<br />
B omits the khandika-number; ACDE: H 3 H.<br />
5. 1. Quoted (with omission of: vidh<strong>im</strong>) by Sayana, AV. 19. 9,<br />
p. 293; 10, p. 304; 16, p. 333, as beginning of a parisista.<br />
2. AE Suc<strong>im</strong>; D suci.<br />
8.-Probably parthivasya and darbhaih are glosses, or for the<br />
latter read: darbha-. M pavitrapBni.<br />
4. — 7. Quoted (with omission of 5 and prajvalitaiS) by Sayana,<br />
AV. 19. 47, p. 470; 49, p. 483, reading: paist<strong>im</strong>. No<br />
variant of P is recorded.<br />
4. ADE pistamaylm.
Parisista IV. 65<br />
IV. 5. 6. BCDET caturbhi.<br />
7. M yosB iti.<br />
10. ADE ta nam. ABCDE for aitu: etu.<br />
11. ACDB bhum<strong>im</strong>; B vibhut<strong>im</strong>. T abh<strong>im</strong>am.<br />
12. —14. Quoted by Sayana, AV. 19. 9, p. 293; also 12—13<br />
at 19. 16, p. 333; and 14 at 19. 10, p. 304.<br />
12. T rajfio. ADE omit 1| and T carries the samdhi over to 13.<br />
13. ADE pratidiSam pradaksinam.<br />
14. B vBsagrbe.<br />
15. ADE bhiltivB. X niskramye; C nihkramye; T nikramye.<br />
B omits the khandikB-number; ACDE :1| 411.<br />
6. Equal to Ixix. 6. 5 — 7. 5.<br />
1. Quoted by Sayana, Introduction, p. 6. D tasya. AD nivasamn;<br />
E nivasamn; B nivasety; C nivasann.<br />
2. B sa vidher; T sa eva vividhair. ADE for pIdyate tasya:<br />
pidyamBnasya. B for majjati: sidati.<br />
3. Quoted by Sayana, 1. c. B visesenatharvBnam. B jitemdriya.h;<br />
T yatemdriyam. ACDET -samskarair.<br />
4. AD grharaksBni; E grha-rksani; B graharuksaiii. ADE<br />
bhumidanam; B bhumidobat; C bhumi.<br />
5. T catuspathe ca gosthesu.<br />
6. A^ rtiya evam; D riipa evam; BT evam hi. T juBpayed.<br />
ACDE for the khandika-number: H 5 H.<br />
Colophon: B pariSista j 4 purohitakarmal.i | samBptah j . ACDE<br />
iti purohitakarma samaptam iti H. ADET omit the pari<br />
Sista-number.<br />
Boiling .ind \. Negelein.
V. Pusyabhisekah.<br />
The ritual of a lustration performed for a king under<br />
the naksatra Pusya.<br />
1. — 4.1. Preparations for the ceremony; the obtaining of the<br />
water; the plants to be put in it; its blessing; preparation<br />
of the throne; directions for the sacrifice (of which<br />
the leavings are to be put in the water).<br />
4.2 — 5. The lustration.<br />
4.5. — 5.7. Benefactions to be given by the king and the<br />
closing ceremony.<br />
Pusyalbhisekah.<br />
V. 1. 1. om atha pusyBbhisekasya vidh<strong>im</strong> vaksyBmi sampadam j<br />
dharmBrthakama-samyukta.m rBja kuryat purohitam H<br />
2. sauvarna-rBjatais tBmraih kalasaih pBrthivair api |<br />
sahasrena SatenB 'tha toya-grahauam isyate i|<br />
3. caturnam sBgara.nB,m tu nadlnam ca Satasya tu |<br />
abhisekaya rajfias tu toyam ahrtya yatnatah ||<br />
4. eka-dvi-tri-caturnam vB sBgarasya tu pancamam |<br />
osadhis tesu sarvesu kalaSesu 'pakalpayet |1<br />
5. saha ca sahadevi ca bala ca 'tibalB tatha |<br />
madayanti vacB Sveta vyBghradantI sumahgala || 11|<br />
2. 1. satBvari jayanti ca Satapuspa sa-candanB |<br />
priyangu rocano 'Siram amrta ca sa-sBrika 1|<br />
2. asvattha-plaksa-bilvBnam nyagrodha-panasasya ca j<br />
Sirisa-"mra-kapitthanam pallavaih samalamkrtBn H<br />
3. hema-ratnau-'sadhi-bilva- puspa-gandha-'dhivasitBn |<br />
acchaditan sitair vastrair abh<strong>im</strong>antrya purohitah |i<br />
4. savitry ubhayatah kuryac chain no devi tathai 'va ca |<br />
hiranvavariiith suktani ca anuvaka-"dTam eva ca ||
Parisista V. 67<br />
V. 2. 5. dha,ranl pada-pltham syad durva-mulB-'nkura,fi chubhan j<br />
tasyo 'pari nyaset plfham ha<strong>im</strong>am raupyam atha 'pi va||2jj<br />
3. 1. anadud-vyBghra-s<strong>im</strong>hanam mrgasya ca yathakramam |<br />
catvBri carmBny etani purvBd arabhya vinyaset H<br />
2. cBturhotra-vidhanena juhuyBc ca purohitah |<br />
caturdiksu sthitair viprair vedavedBnga-pBra-gaih H<br />
3. bilvahara.h phalBharah payasB vB 'pi vartayet |<br />
saptarBtram ghrta.sl vB tato homam prayojayet H<br />
4. gavyena payasB kuryat sauvarnena sruvena tu |<br />
vedanam adibhir mantrair mahBvyahrti-ptirvakaih 1|<br />
5. sarmavarmB ga,naS cai 'va tatha syBd aparBjitah |<br />
Byusyas cB 'bhayaS cai 'va tatha svastyayano gaiiaJi H 3 I<br />
4. 1. etan pafica ganan hutvB vBcayeta dvijottaman j<br />
hiranyena 'ksata-'rgheiia phalaiS ca madhu-sarpisB 1|<br />
2. punyaham vBcayitvii 'sya Brambhani karayed budhah j<br />
tisya-naksatra-saniyukte muhiirte karane subhe H<br />
3. uccairghosa iti turyBny abh<strong>im</strong>antrya purohitah j<br />
sarvaturya-ninadena abhisikto hy alamkrtah H<br />
4. s<strong>im</strong>hBsanam samBruhya pithikam va yathakramam |<br />
cBmara-chattra-samyuktam pratihBra-vibhusitam H<br />
5. matta-dvipa-catuskam ca caturdiksu praka,lpayet |<br />
upavistas tato rajB prajBnBm karayed dhitam H<br />
akara brBhmaiiB gBvah stri-bala-jada-roginah |1 4 ||<br />
5. 1. tatas tu darSanam deyam brahmananam nrpena tu |<br />
sreiil-prakrti-mukhyBnam strljanam ca namaskaret H<br />
2. iisisas te hi dBsyanti tusfa janapada bhuvi |<br />
evam praja 'nurajyeta prthivi ca vasB bhavet |i<br />
3. purohitam mantrinam ca senBdhyaksa.m tathai 'va ca |<br />
asvadhyaksam gajadhyaksam kosthBgara-pat<strong>im</strong> tatha H<br />
4. bhauclagBra-pat<strong>im</strong> vaidyam daivajfiam ca yathakramam |<br />
yatharheiia ca yogena sarvBn samptijayen nrpah Ji<br />
5. rajyam purohite nyasya Sesaiia.m ca yathakramam j<br />
sthanantarBni cB 'nyBni dattva sukham avapnuyBt H<br />
6. durvB-siddharthakan sarpih SamT(r) vrihi-yavau tatha j<br />
suklani cai 'va puspani milrdhni dadyat purohitahi|
68 Parisista V.<br />
V. 5. 7. atharva-vihito hy esa vidhih pusyabhisecane j<br />
raja snato mah<strong>im</strong> bhuiikte Sakralokam sa gacchati H 5<br />
iti pusyabhisekah || 5 H<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. DT omit: om; B ^. B sBmpratain.<br />
2. ADE parthiver.<br />
8. B nadinaiii tu Satasya tu; T nadinBm tu Satasya ca. BT<br />
rajfiBm.<br />
4. DT omit: -tri-. T ausadhls. B kalaSesu prapilrayet.<br />
2. 1. ABCDET priyamgu. C for siram: soram. T amrtam.<br />
2. BCT Sarisa-.<br />
3. Quoted by Sayana, AV. 1.6, p. 43. ADE -ratnosadhibilva-;<br />
BT -ratnausadhirbilvah-. D -dhivaSitBn.<br />
4. Quoted by Sayana, AV. 1. 33, p. 171; padas ab, 1.6. ACDE<br />
kuryBt Sam. M elides over the caesura. BT and Sayana.<br />
(a)nuvakyBdyam.<br />
5. TpBdapithani, omitting: syad. ABCDE-mkurBm; T-mkuran;<br />
B Subhan. ACDET for nyaset: bhavet. D raupya tatha.<br />
3. 1. DT anadu-.<br />
2. Except 4. 1'^^ and 5. 5, the remainder of the pariSista is<br />
quoted by Hemadri. BT caturhautra-; C caturhautra-.<br />
ADE viprai.<br />
3. B bilvaharaphalahBraih. Sayana, AV. 1. 1, p. 5, quotes<br />
pBdas cd.<br />
4. Quoted by SByana, I. c. ADT pByasa; H pByasam. ABDET<br />
aditair; SByana Bd<strong>im</strong>air.<br />
5. Quoted by SByana, AV. 1.2, p. 16; 9, p. 60, padas cd, 1.30,<br />
p. 155; 8.8, p. 375; 19.15, p. 328. T ganaiS.<br />
B omits the khandika-number.<br />
4. 1. Sayana, AV. 1. 9, p. 60, quotes padas ab; 1. 2, p. 16; 30,<br />
p. 155 pada a. ACDET gunan. XBCH vacayet tu.
Parisista V. 69<br />
V. 4. 2. ADE syad arambham;; B syam Brambhain; C syat |1 atvarambham.<br />
MH tithi-naksatra-.<br />
3. B uccairghosa. ACDET elide over the caesura. B -ninadena<br />
hy abhisikto hy; H -ninadena hy abhiseke hy. 0<br />
abhisikto. AE add: H h<strong>im</strong> H.<br />
4. According to H this Sloka is preceded by IV. 1. 9, 10. H<br />
tatha^s<strong>im</strong>bBsanam ruhya. CT pithikam va kramagatam;<br />
H patakBm va kramagatam. ADE camaram-. BCT pratlhara-.<br />
5. ADE mattadvlpacatuskam ca; B mattadvipamcatuskam tu;<br />
0 mattavanuskam ca.<br />
BT^for the khandika-number: |1 3 H<br />
5. 1. Perhaps: daksina deyB. ADE Sreni-. B -prakrtl-.<br />
2. H asisaS ca pradadyus te. AD aS<strong>im</strong>sas. BC nurajyeta. H<br />
prthvl ca vaSaga. B vaSI.<br />
3. H gavBdhyaksam gosthSgarapat<strong>im</strong>.<br />
4. H tu yogena. D sampHraye.<br />
6. AB durvBmt-; CD durvam-. B -siddharthikan; C -siddharthamkamt.<br />
7. B pusyabhisecanam. BD sam gacchati; 0 sa gamcchati; H<br />
ca gacchati.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Colophon: B: iti pariSista j 5 iti puspabhisekah | samaptah j .<br />
ADET omit the parisista-number.
VI. Pistaratryah Kalpah.<br />
Ritual of a ceremony performed before an <strong>im</strong>age of Night<br />
which is made of meal.<br />
1. Preparations for the ceremony; worship of the <strong>im</strong>age followed<br />
by a ceremony to keep demons from the king's bed.<br />
2. Practically identical with Par. IV. 5. 9 —16; removal of the<br />
<strong>im</strong>age and close of the ceremony.<br />
Pistaratryah Kalpali.<br />
VI. 1. 1. om atha 'tah pistaratryah kalpam vyBkhj^BsyBmah ||<br />
2. ahata-vasah purastat talpasya gomayena sthaiidilam upalipya^<br />
3. 'hata-vastreiia s<strong>im</strong>hBsanam avachadya H<br />
4. yBm devah prati nandanti 'ti rBtr<strong>im</strong> avahayet H<br />
5. samvatsarasya prat<strong>im</strong>Bm iti pistamaylm pratikrt<strong>im</strong> krtvo<br />
'dai<strong>im</strong>ukh<strong>im</strong> upaveSayet H<br />
6. chattram hirai<strong>im</strong>ayam dadyad asanam ca hiranmayam |<br />
dadyac chubhrani vasamsi Subhram cai 'va 'nulepanam ||<br />
7. Subhram annam tatha dadyat prabhUtams cai 'va modakBn j<br />
dhupam ca vividha,Tn nityam pradlpBmS ca prakalpayet H<br />
8. a mB pusfe ca pose ce 'ty etabhir upasthaya |1<br />
9. raksoghnair mantraih sarsapBn abh<strong>im</strong>antrya^<br />
10. avatas ta iti japan samantat talpasya 'vaklrya^<br />
11. ayaiii pratisara iti pratisaram abadhya SarkarBn pratidiSam<br />
ksipet 1<br />
12. dhupaSesam rBjfie dadyad _<br />
13. abhayapradam karma |1<br />
14. paScat sarvesu konesu dv<strong>im</strong>ukh<strong>im</strong> ekamukh<strong>im</strong> vB j<br />
sarvato vijayam raksBm ekam va tesii caturmukh<strong>im</strong> |1<br />
15. [ekamukh<strong>im</strong> va] sarvatrB 'pratiratha-japa ity eke^<br />
16. sarvatra SarkarB-ksepaS ce 'ti i| 11|
Pari;5ista VI. 71<br />
VI. 2. 1. grhitva pistaratr<strong>im</strong> tu veSma-dvare visarjayet j<br />
2. vanaspatir aso madhya iti guggulu-kustha-dhupam dadyad^<br />
3. yas te gandha iti bhilt<strong>im</strong> abh<strong>im</strong>antrya^<br />
4. tryByusam iti rBjfie raksBm krtvB_<br />
5. asapatnam iti SarkarBn abh<strong>im</strong>antrya 'ligusthad [abhi] pradaksinam<br />
pratidiSam ksipet i|<br />
6. Santa dyaur iti japitva rajanam vBsagrham nayet |1<br />
7. bhutina raksBm krtvB niskramyai<br />
S. 'vam-evam ahar-ahah kuryBd iti H 2 i|<br />
iti pistaratryah kalpah samaptah 1| 6 ||<br />
Variae leetiones.<br />
1. Quoted by Sayana, AV. 3. 10, p. 388; (5. 80, p. 791); 8. 5,<br />
p. 623. B for om athatah: atha.<br />
2. AD upalipya 1 (cf. next note).<br />
3. A hata-; D Bhata-; BT hatena-; (cf last note). T-vastreiiB<br />
sanam avatsBdya; B -vastrena sam avachadya.<br />
4. Quoted by Sayana, AV. 3.10. ACDE prati namdamti ratr<strong>im</strong>:<br />
T prati namdati ti ratr<strong>im</strong>.<br />
5. Omitted by D; quoted by Sayana, 1. c.<br />
7. B for tatha: tato.<br />
8. Quoted by Sayana, 1. c.<br />
9. ACDET abh<strong>im</strong>amtryB and carry the samdhi over to 10.<br />
10. Sayana (5. 30) quotes: Bvatas ta iti japan. BDj^ japet.<br />
XCT vakirya.<br />
11. Sayana, 8. 5, quotes: ayam ... abadhya, C for ayara: yam.<br />
12. DT dhilpaviSesam.<br />
14. MSS omit H a,fter pBda b. ACDET va 1| tesu. ABDE omit ||.<br />
15. Referred to by Sayana, AV. 19. 13, p. 317. B for va: ca.<br />
B sarvatra apratiratha-; T sarvatra apratiratha-.<br />
16. B sarkaram abh<strong>im</strong>atrya ksepas ce 'ti; ACDE sarkaraksepaiii<br />
ce ti; T Sarkarah ksepa iti.
72 Parisista VT.<br />
VI. 1. C for khandika-number: U ^ U ; TP: 1 4 i ; perhaps omitted<br />
in B.<br />
2. 1. D vivarjayet<br />
2. BCT medhya; T^ medya. BET guggula-. B dadyat | .<br />
3. DE bhum<strong>im</strong>. T omits: abh<strong>im</strong>.<br />
5. ACDE Sarkarabh<strong>im</strong>anitrya mgusthad; B sarkaram abh<strong>im</strong>aiiitrya<br />
amgusthad. T mgusthat pradaksinani.<br />
7. M niskramye.<br />
8. T omits: -evam; A^D -eham.<br />
B omits the khandika-number; T || 5 || .<br />
Colophon: B: nityah pistaratryah kalpah || iti parisista | iti<br />
pistaratryah j kalpah samaptah I 5. ACDE om.it: iti. ACDE<br />
pisfaratrya. ADET omit the parisista-number.
VII. Aratrikam.<br />
Ritual of a night-ceremony, of which the main feature<br />
is the carrying of a lamp three t<strong>im</strong>es around the king. Our<br />
text — or its source — seems to have consisted of a myth<br />
of the invention of this ceremony by Brhaspati Atharvan for<br />
Indra, when the latter was troubled by insomnia magicall}'<br />
put upon h<strong>im</strong> by the purohita of the Danavas, and of the<br />
ritual for this ceremony. These two parts are now confused.<br />
Aratrikam.<br />
VII. 1. 1. 0111 na susvBpa purB Sakro dBnavBnam purodhasa |<br />
prayuktair ausadhair yogair mantranam japa-homatah |1<br />
2. pranipatya brhaspat<strong>im</strong> atharvBiiam puramdaral.i |<br />
danavaih paribhilto Aham trBhi mBm ity uvaca ha l<br />
3. tato AsBv evam uktas tu prabhuta-bala-vardhanam |<br />
Brogyadam bhuti-karam ksudro-'padrava-nBSanam H<br />
4. aratrikam hi kartavyam tasya trBtum idam tada |<br />
krtvB pistamayam dipam suvarti-sneha-samyutam fl<br />
5. ati nihah pra 'nyan iti dvBbbyBm enam pradipayet j<br />
pBtre sa-puspe samsthapya sarsapaiiiS ca saha 'ksataili H<br />
6. priyahgum Satapusparn ca durvam cai 'va SatBvar<strong>im</strong> |<br />
sa-pBpahBrinlm bhilt<strong>im</strong> tatrai 'va ca bal<strong>im</strong> nyaset H<br />
7. apsarobhih parivrto gurur gatva puramdaram |<br />
pra,pta-sattvam sumanasam asane prahmukhaiii sthitam H<br />
8. pre 'to yantv ekaSatam ca dipam samabh<strong>im</strong>antrayet j<br />
trih paribhrBmayed rBjfio mantreiiB 'tha sumahgalam H<br />
9. Samyanty asya tato rogii graha vigbna-vinByakBh |<br />
svasty astu nrpa-rBstraya svasti gobrahmanaya ca i|<br />
10. tatas tu Sahkha-dhvaninB dipam grhitva<br />
sa toyadharBm prayato Api nirharet |<br />
purohite jyotisiko Api vB svayam<br />
hitaisinl dhatry athavo 'pakarita i|
74 Parisista VII.<br />
VII. 1. 11. BcBuiya 'tha ha rajanam acaniya "dau purohitah |<br />
brabmanBya yathaSakti rukmam pratali pradapayet 1<br />
12. mulakarmB-"dikam tasya pafica-guhyaka-kBritam j<br />
bhayam rajfio na bhavati tejo vlryani ca vardhate<br />
<strong>18</strong>. evam vidhBnam akhilaiii vihitam yathavad<br />
etat samastaSubhadam gaditam nrpaiiBm |<br />
nai 'va "padah samupayBnti nrpam kada cid<br />
aratrikam pratiniSam kriyate tu yasya |1<br />
ity aratrikam samaptam H 7 i|<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B omits: om. ADE susvaya; C susvaya. T purodhasBm.<br />
2. BT for ham: hi. B omits: trBhi. B omits: ha.<br />
3. ADE tato sad evam ukto sau; BC tato sav evam ukto sau.<br />
B prabhutam ca balBvalam.<br />
4. T for hi: tu. C krtavBn yB tasya. T repeats padas ab<br />
reading: hi krtavBn tasya. There is probably a lacuna<br />
at this point, as the transition from the performance of<br />
the prototype of the sacrifice to the ritual directions is<br />
missing. Verse 7 may belong here. Sayana, AV. 2. 6,<br />
p. 220 quotes padas cd, reading: suvartisnehasamplavam.<br />
5. Sayana, 1. c, quotes pBdas ab. ACDE etam; KS' evam.<br />
6. ABDET priyamgu. ACDE Satapuspam. DT durvBiiis.<br />
7. T prBhmukha.<br />
9. C asya tayo roga; T asyai tayo roga. D -vinaSakah; T<br />
-vinByakah H111.<br />
10. T prapato. T pikBrita.<br />
11. ADET Bcamya. ABCDE omit ha. T tha ha rajanam<br />
Bcammadau. ADE yathBSakt<strong>im</strong>; T yathaSaktya.<br />
12. D -karikam.<br />
13. ADE vihitain ca yathavad. DE nniam. B yasye ti 1 1;<br />
D tasya H ; T yasye ti |! 2 i|.<br />
Colophon; ADET omit the pariSista-number; B also here, but<br />
adds: pariSistam 7 | .
VIII. Ghrtaveksanam,<br />
1. Ritual of the ceremony which is to be performed each day.<br />
Its main feature is for the king to gaze upon the reflection<br />
of his countenance in a dish of ghee.<br />
2. The fee and efficacy of the ceremony.<br />
Gflirtaveksanam.<br />
VIII. 1. 1. om atha ghrtaveksanam vaksyBmah ||<br />
2. pratah-pratah Sankha-dundubbi-nBdena brahma-ghosena<br />
va prabodhito rajB Sayana-grhad utthByB 'parBjitam diSam abhiniskramyo<br />
'pBdhyayam pratlkseta H<br />
3. atha purohitah snatB-'nuliptah Sucih Suklavasali krtamahgalaviracitosnisi<br />
SBnti-grham praviSya devanBiii namaskaraiii<br />
krtva svastivacanam anujfiBpya vinitavad upaviset ||<br />
4. yamasya lokad yatha kalBm yo na jivo Asi 'ti svastyayanam<br />
krtvo 'llikhya 'bhyuksya paristlrya santatlyena tilBn<br />
ghrtaktan juhuyat |<br />
5. tan hutvB sauvarna-rBjatam audumbaram va patram<br />
ghrta-ptlriiam sa-biranyam ghrtasya jutili sahasrasriigo yamasya<br />
lokad urn visiio vi kramasve 'ty abh<strong>im</strong>antrya "jyam teja iti<br />
tada "labhate |1<br />
6. ajyam tejah samuddistam ajyam pBpaharam param j<br />
ajyena devas ti'pyanti Bjye lokah pratisthita,h H<br />
7. bhaumB-"ntariksa-divyam-vB yat te kalma,sam a,gatam j<br />
sarvam tad Bjya-samsparSBt pranaSam upagacchatv iti H<br />
8. tasmin [ghrtapBtrastham hi] sarvam atniBnain ca pasyet |1<br />
9. dadhnB Siro hrdayam anvalabhya japet H<br />
10. uccB patantam iti dvBbhyBm^<br />
11. silryasyB "vrtam iti pradaksinam avrtya sesam karayed ity_<br />
12. atra Slokah i| 1 1|
76 Parisista VII1.<br />
VIII. 2. 1. ayam ghrtaveksaiiasya prokto vidhir atharvana |<br />
upasyo nityakalam tu rajfla vija,ya-kahksiiiB H<br />
2. etat samBharet sarvam prayatas tu samahitah 1<br />
raja vijayate rBstram naSyante tasya Satravali H<br />
3. dvijottamaya kapilani raja dadyat tu gBm subham |<br />
aSirvBdam tatas tena Srutva tanmukha-nihsrtam |1<br />
4. guruna vBcito yasmad dirgham ayur avapnuyBt j<br />
putran pautrBmS ca maitrams ca labhate nB 'tra sanisayah ||<br />
5. ayusyam atha varcasyam saubhagyam Satru-tBpanam j<br />
duhsvapna-naSanara punyam ghrtasya'veksanam smrtam' iti|j 2 |j<br />
iti ghrtaveksanam sama,ptam H 8 1|<br />
SrlsBmba j yamasya lokad adhy a babhuvitha iti rcah 6^<br />
yatha (ka)lam yatha Sapham iti rca(h) 6^<br />
ghrtasya jutir iti rca(S) 4 ghrtaveksai.ia-madhye paippalada<br />
mantrah 1|<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B omits: om. ACDE omit: atha. BH omit: vaksyBmah.<br />
2. ADE prabodhitah; 0 pratibodheta. B abhiprakramyo; H<br />
abhikramyo; 'T abhinihkramyo. For the close of the<br />
sentence X abhiniskramya japet gachet; C abhiniskramya<br />
jajayet. T carries the samdhi over to 3.<br />
3. B purodha; H purodhah. XBC snato nuliptah. BC Suklavasa.<br />
ADE ghrtammaragalasahitasosnlsi; 0 ghrtamamgalasahitasausiiisl;<br />
B krtamamgalaviricatosnisi; T krtamamgalavicaritosnisi;<br />
H krtamamgalaracitosnisl. XC praviSya tena<br />
svastivacanad (0 svastivacamanBd) anujnato. H vinito.<br />
BTH upaviSed.<br />
4. ABCDE loka. Sayana, AV. 1. 4, p. 31: Santatlyena tilBfl<br />
juhoti. B juhuyac; C omits; cf next note.<br />
5. 0 omits: tBn; B chamtah; H SBntah; T ta. B sauvarnam<br />
rajatam. XC punctuate between each pratlka. H juti.<br />
T sahasraSrmga uru visiio; H sahasramsrmgoru visno.<br />
XC sahasrasrmgah. XBC loka. ADE jam teja.
Parisista Vm. 77<br />
VIII. 1. 6. ACDE devatas; BT devatahs. ACDE trpyamty; B same or<br />
trpyamtv; T tryapyamtv. ADE Bjya.<br />
7. ABDE bhaumBmtariksam divyam. ACDE ca. T kalmakham.<br />
H upagacchatu, omitting: iti.<br />
8. H tasmin sarvam Btmanam paSyed aksnB | .<br />
9. H omits dadhna, cf. last note. H for anvBlabbya japet:<br />
anvBlabhed.<br />
11. B sesam samBpayed ity; H Sesam sadhayed iti.<br />
12. H tatra. BE Slokah.<br />
B omits the khandika-number.<br />
2. 1. 2. AD atharvanam; TH atharvaiiah. T upBsyodayakalam tu<br />
rajfia vijayam icchata. E for tu: hi. BH for padas cd:<br />
etat (H evam) samacaret samyak prayatah susamBhitah |<br />
and continue: upBsyodayakale tu sa rajfiB (H raja) jayam<br />
(B vijayam) icchata (H icchaya) sa rBjB jayate (B rajfio<br />
jayeta) rastram naSyamte tasya (H na pasyante tu) Satravah<br />
II. ACDET sama,hrtam. E for tasya: tatra.<br />
3. BTH for pBdas ab: pascBd Bkapilam dhenum raja (H paScad<br />
aniya kapilam raja) dadyBd dvijataye. H for tatas tena:<br />
tataS cai va. C omits pBdas cd. B -nihstutam; T -niSritam.<br />
4. H vedite tasmBd. ACDB omit padas cd. T mitramS ca;<br />
H mitrBni.<br />
5. H for punyam: dhanyam. TH ghrtaveksanam. H for<br />
smrtam: ucyate.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Colophon: B merely: iti ghrtaveksanam | 7 pariSista 8. C omits:<br />
iti. T stops with: samaptam. ODE omit srisamba. ACD<br />
for rcah: xca. ADE -mrdhye. ADE paisyalada; C<br />
vaisvalada.
IX. Tiladhenuvidhih.<br />
The ritual for the presentation to the priest of a ,cow<br />
made of sesame.<br />
1. 1. — 2. 4. The construction of this cow and the mantra to<br />
be recited over it.<br />
At this point the text becomes confused. There is<br />
probably a lacuna as the ritual of the ceremony and<br />
the statement of the fees are missing. We suggest the<br />
arrangement of the verses as follows: 3. 1 — S*"; 2. 5 — 8;<br />
3.4—5, and the removal of 3.8"=* as being another<br />
version of 2. 7 ^''- The text then gives a list of other<br />
cows that are to be presented with this same ritual;<br />
declares the worthlessness of gifts made without this<br />
ritual; extols its efficacy as destroying all sins.<br />
4. 1 — 4. Depicts the arrival of the giver in the next world.<br />
4. 5 — 6. Qualifications of the recipient; the t<strong>im</strong>e for the<br />
ceremony.<br />
4. 7. Reward attached to the recitation or hearing of this text.<br />
Tiladhenuvidhih.<br />
IX. 1. 1. om atha<br />
tiladhenum pravaksyami sarvapapa-praiiBSanIm |<br />
tilah Svetiis tilah krsnas tilB gomutra-varnakah||<br />
2. tilBnam tu vicitranam dhenum vatsam ca karayet |<br />
droiiasya vatsakam kuryBc caturdroiia tu gauh smrta H<br />
3. suvasByBm Sucau bhumau dhupa-puspair alamkrtii |<br />
krsnajine tu kartavyB bahunBm vB 'pi karayet ||<br />
4. kariiau ratnamayau kuryBc caksusi dipakau tatha |<br />
ghrane tu sarvagandha.ms tu jibvayBm. Saradam ghrtam ||<br />
5. dantesu mauktikam dadyiil lalafe tBmra-bhajanam j<br />
udhasi tu madhu 'Siram apane ca ghrtani madhu H 1 ||
Pari.sista IX. 79<br />
IX. 2. 1. hrdaye candanam dadyaj jaiighayor iksu-kandakam j<br />
suvarna-Srhgl raupya-khuri raupya-lBhgiila-daksinB ||<br />
2. vastra-channB tu datavyB kamsyapBtram tu dohani |<br />
8. prajBpatis ce 'ty abh<strong>im</strong>antrya viprBya dadyat^<br />
4. tatra SlokB,h ||<br />
5. dhenum vatsam ca yo dadyBd vina 'tharva-'bh<strong>im</strong>antrita,m j<br />
vinB 'nena vidhBnena devatvam no 'pajayate |1<br />
6. viSvarupBli sthitah sarvB dhenavah pariklrtitah j<br />
dhenutvam na sa prayati vinB suktB-'bh<strong>im</strong>antritam j<br />
nisphalam naSyate sarvam vinB 'bh<strong>im</strong>antritam satBm |1<br />
7. balatve yac ca kaumare yat pBpam yauvane krtam j<br />
vayah-parinatau yac ca yac ca janma-'ntaresu call<br />
8. yan nisByBm tatha prBtar yan madhyahna-'parahiiayoh |<br />
samdhyayor yat krtam pBpam karmana manasB gira H 2 H<br />
3. 1. prasuyama,naiii yo dhenum dadyBd brBhmaiia-pumgave |<br />
krsnajinam giida-dhenum ghrta-dhenum tathai 'va ca ||<br />
2. suvarna-ratna-dhenum ca jala-dhenum tatha'parBm j<br />
kslra-dhenum madhu-dhenum Sarkara-lavanam tatha H<br />
3. rasBdi-dhenuh sarvanya anena vidhinB smrtah |<br />
yat tu balye krtam papam yauvane cai 'va yat krtam 1<br />
4. mana-ktltam tulB-kutam kanyBnrta-gavBnrtam j<br />
udake sthlvitam cai 'va musalam cB 'pi laiighitam 1<br />
5. vrsali-gamanam cai 'va gurudarB-nisevanam |<br />
surB-pBnasya yat pBpam tila-dhenuh praSamyati H 3 U<br />
4. 1. ya sa yama-pure ghore nadi vaitaraiil smrtB |<br />
yatra loha-mukhah kakah SvanaS cai 'va bhayB-"vahah ||<br />
2. vBlukBntah sthalas cai 'va pacyante yatra duskrtah j<br />
asipattra-vanam yatra SBlukah salmall tatha H<br />
3. tan sukhena vyatikramya dharmaraja-"Sramam vrajet |<br />
svBgatam te mahabhaga svasti te Astu mahamate ll<br />
4. v<strong>im</strong>anam etad yogyam te maiiiratna-vibhusitam |<br />
atra "ruhya naraSresfha gaccha tvam paramBm gat<strong>im</strong> 1|<br />
5. ma ca carabhate dadyBu mB ca dadyat purohite |<br />
mB ca kane virupe ca kusthi-vyaiige tathai 'va ca ||
80 Parisista IX.<br />
IX. 4. 6. vedBntagBya datavya vedantaga-sutaya va |<br />
ekaikasmai ca datavya mBgha-mase tu purni'mam ||<br />
7. ya <strong>im</strong>am pathate nityam yas ce 'mam Srnuyad api<br />
devalokam atikramya suryalokam sa gacchati ||<br />
suryalokam sa gacchati 'ti 1| 4 H<br />
iti tiladhenuvidhih samaptah || 9 |1<br />
navamam pariSistam ||<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B omits: om. T omits: om atha. B -pranBSan<strong>im</strong>. C svenas.<br />
2. ABDE gau. BC smrtah.<br />
4. AE caksusor; CD caksuso; B caksusa. ABDE sarvagamdhas.<br />
ADE omit the khandikB-number.<br />
2. 1. B raupyaksari. ADT -daksinBm.<br />
2. ADE kamsyapatranudobinl; B kamsyapatranurohin<strong>im</strong>; C<br />
kBrasapatrBnudohani; T kanisyapatre tu dohini.<br />
5. BCT omit. X dhenum mamtrani ca. ADE vina kena vidhBnena.<br />
6. Omitted by BCT. ADE sarva,h. ADE prByBti. ADE for<br />
nasyate: tasyate. ADE bh<strong>im</strong>amtratBm.<br />
8. T for yan: yam. ADET madhyahnaparBhnayoh; B madhyBhnaparabnayoh;<br />
C madhyahnBparayoh.<br />
ACDE omit the khandika-number.<br />
3. 2. D jaladhenum tathai va ca. DT madhu-.<br />
3. ADE rasadidhenavah; B rasBdidhenuh; C rasadidhenus. ADE<br />
sarvan anena; T sarvBny anena.<br />
4. D (perhaps) kanyBnrtam-. BC muSalam.<br />
5. B gurudaranisevanam.<br />
ACDE omit the khandika-number.<br />
4. 1. B for yatra: tatra.<br />
2. AD vBlukattas; C vBlukattah; E vBlukabhBh; T valukamtB.<br />
ACDE duskrtah: T duhkrtah: B duhstmatah (?).
Parisista IX. 81<br />
IX. 4. 3. XC tamt; B tBm.<br />
4. X edyotad yogyam; 0 edyotasvogyam; T etad yaugyam.<br />
5. D in padas be: mam ca.<br />
6. C omits: magha.<br />
7. D iti mam pathate. XBC yas cai mBm. DT omit: suryalokam<br />
sa gacchati ti.<br />
ACDET for the khandika-number: || 2 ||.<br />
Colophon: B: parisista j 9 iti tUadhenuh samBtBh j | . ADET<br />
tiladhenuvidhih.<br />
Boiling and v. Negelein.
X. Bhumidanam.<br />
Ritual for the presentation to the priest of a golden <strong>im</strong>age<br />
of the earth, the size of a, gocarma, on which are put-representations<br />
of mountains, rivers, oceans, trees &c.<br />
1. 1 — 5. Preparatory observances.<br />
1. 6 — 20. The ceremony, which is inserted in an djyatantra.<br />
1. 21 — 22. Efficacy of the ceremony.<br />
Bhnmid^nam.<br />
X. 1. 1. om atha rohinyam sakalayam uposito brahma sarvabija<br />
- rasa - ratna - gandha - 'vaklrnam tirthodaka - purna - kalaSam<br />
adaya 'tisrsto apBm ity abhiseka-mantrair yathoktair dataram<br />
abhisificati H<br />
2. vratena tvam vratapata iti vratam upaiti^<br />
3. yacitara-datarav ayBcita-"sinav adhah-Sayinau bhavato^<br />
4. vrato-'pacaram^<br />
5. yathaSaktyai 'karBtram pancaratram dvadaSaratram. va<br />
vratam caritvB^<br />
6. Svo bhate tantram Bjyabhaga-'ntam krtva 'nvBrabhyB<br />
'tha juhuyat |i<br />
7. kBma-stlktam kala-stlktam purusa-sfiktam mahavyahrtibhih<br />
samkhyB-purvikabhih sarva rtvijo juhvaty^<br />
8. atha suvarnamaylm bhum<strong>im</strong> [bhUmeh pratikrt<strong>im</strong>] gocarma-mBtram.<br />
krtva^<br />
9. mandapa - vedyBm samBniya vedy - uttarato yasyam<br />
ved<strong>im</strong> ity upasthBpya^<br />
10. girayas te parvatB iti parvatBn avasthSpya^<br />
11. hiranya-rajata-mani-mukta-pravala-"dibhir upaSobhayed<br />
yad adah samprayatir iti^<br />
12. sB mandasane 'ti nadlh kalpayitvB rasaiS ca paripurayed^
PariMsta X. 83<br />
X. 1. 13. apBm agram asi samudram vo AbhyavasrjamI 'ti samudrBn^<br />
14. vanaspatih saha devair na Bgann iti brhaspatine 'ti<br />
vanaspatin anyamS ca^<br />
15. yajne [t]vB manasa samkalpayen _ manasa samkalpayatl<br />
'ha bhavati 'ha bhavati 'ha bhavati^<br />
16. nidh<strong>im</strong> bibhrati bahudhe 'ti namaskBrayitvB^<br />
17. satyam brhad ity anuvBko ye devB divy ekadasa sthe<br />
'ti punyaham vacayet^<br />
<strong>18</strong>. samsthapayen^<br />
19. nava divo devajanene 'ty abh<strong>im</strong>antrya brahmanebhyo<br />
dadyad^<br />
20. [datur] esB 'smai rohini kamam nikBmam va dugdha iti<br />
21. yatha rohanti bijani phala-krste mahlta,le ]<br />
evam kamah prarohante pretye 'ha manasah sadaH<br />
22. sarvesam eva dBnBnam yat phalam samudahrtam |<br />
tat-tat prapnoti viprebhyo dattva bhum<strong>im</strong> yathavidhi j|<br />
dattva bhum<strong>im</strong> yathavidhi 'ti 111 i|<br />
iti bhumidanam samaptam || 10 1|<br />
daSamam pariSistam samBptam H.<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. Sayana, AV. 19. 52, p. 500 quotes: atha rohinyam; ibid. 19. 6,<br />
p. 266 atha rohinyam uposito brahma. BC rohin<strong>im</strong><br />
sakalBm; XT rohinyam sBkalyBm; H rohinyam sa kalpam.<br />
TH omit: adaya. ADE yathoktai.<br />
2. ADET vratena tvam.<br />
3. H omits: yacitaradatBrBv. ADE ayacitBnBv; B ayBcitaSanav;<br />
T omits; H ayacitasinav.<br />
4. ADE pacara.<br />
5. BH insert after paflcaratram: vB. H omits: vB.<br />
6. Sayana, 1. c, quotes: anvarabhyB . . . purusasuktam (in 7)<br />
and continues: ity atha suvarnamaylm bhum<strong>im</strong> (8); the<br />
6*
84 Parisista X.<br />
X. 1. quotation to purusasuktam is also made, AV. 19. 53,<br />
p. 504. T nvalabhya. H tha jyam juhuyBt.<br />
7. D omits: kalasuktam. For samkhyB-: samdhya-. ?<br />
8. T omits: bhum<strong>im</strong>. BD pratikrti. ADE gorcarma-.<br />
9. ADET -uttaroto.<br />
12. ACDET nad<strong>im</strong>; B nadi; our text with H.<br />
14. A vanaspatin anyBms ca; B vanaspati; D vanaspatin anyBn.<br />
15. Omitted by B. T for [t]vB: ca. XC kalpayen. ADET<br />
once, and H twice omit: ha bhavati. At the close iti<br />
has been omitted.<br />
16. B omits all before: namaskarayitva.<br />
19. H na ca divo. B devajanete; D devajanane; H devajuatene.<br />
20. C omits: nikamam. ACDE vo dugdha; B vo padugdha;<br />
H va duhkha.<br />
21. B phalapraste; T phalaprste; E phalakrste; H halBkrste.<br />
BTH prarohamti. B omits: pretye. H pretya hi manasa.<br />
22. H tat prapnoti ca viprebhyo; B mat prBpnoti viprebhyo.<br />
T yathavidh<strong>im</strong>; B yathavidhih.<br />
ABDET omit the khandika-number.<br />
Colophon: B omits: iti. T for parisista - number: 1| 9 |i; B pari<br />
Sista I 8, omitting the last sentence. ADET omit the last<br />
samaptam and ADE have the numeral transposed to<br />
tMs place.
XI. Tulapurusavidhih.<br />
Ritual for the presentation to the priest of the king's<br />
weight in gold.<br />
1. 1 —14. Description in suira-stjle of the ceremony.<br />
1. 15. Permission for a poor man to make up the weight with<br />
less valuable substances.<br />
2. 1. F\irther details; the king must be weighed with sword,<br />
helmet and all his ornaments.<br />
2. 2 — 5. Extols the efficacy of the ceremony, which is said to<br />
have been performed first hj Indra and to destroy sin.<br />
Tulapurusavidhih.<br />
XL 1. 1. om atha 'tas tulBpurusavidh<strong>im</strong> vyBkhyBsyamas^<br />
2. tad udag- ayana Bpuryama,na-pakse punye naksatre Sraddha-preritau<br />
grahana-kale va^<br />
3. rtvig - yajamanau klpta - keSa - SmaSril roma-nakhani<br />
vapayitvB^<br />
4. sambliara,n upakalpya praktantram ajyabhaga - 'ntam<br />
krtva ^<br />
5. mahBvyahrti-savitri-SBnt<strong>im</strong> brahma jajnBnam iti hutvajj<br />
6. agne gobhir agne AbhyBA'artinn agneh prajatam iti<br />
sampatan udapBtranlya 'bhiseka-kalaSesu ninayed^<br />
7. atha 'sye 'ndro grBvabhyam ity abhisecayed^<br />
8. idam apo yathe 'ndro bahubhyBm ity abbisecayit^'a H<br />
9. yathoktam afijana-'bhyafijanB-'nulepanam kBrayitvB<br />
vBso gandha-srajaS cB "badliniyat H<br />
10. tula(m) hiranyam ca pavitrair abhyuksya purusasammito<br />
Artha iti saptabhis tada "rohayed^<br />
11. acyuta dyaur iti catasrbhir avarohayet^
86 Parisista XI.<br />
XI. 1. 12. suryasya "vrtam iti pradaksinam avrtya brahmanebhyo<br />
nivedayitva^atma-'lamkBran kartre dadyat ||<br />
13. sahasra-daksinam grBma-varam^<br />
14. dvijan annena tarpayet ||<br />
15. atha cen nihsva-paksena yatha sampadyate dhanam |<br />
dhatubhih saha taulyam tu vBsobhiS ca rasais tatha |<br />
vrlhyBdi-saptadhanyair vB yatha sampadyate grhe || 1 ||<br />
2. 1. sa-khadgah sa-Sirastranah sarvabharana-bhusitah |<br />
tapanlyam agre krtva pascBt tolyo naradhipah H<br />
2. indrene 'dam pura dattam adhirajya-"ptaye varam |<br />
sarvapapa-pranasaya sarvapunya-vivrddhaye ||<br />
3. mahadana-'tidBnBnam idam dBnam anuttamam |<br />
aksayyaphaladam. Srestham datrnam sreya-vardhanam |1<br />
4. yat papain sve kule jBtais trih sapta purusaih krtam |<br />
tat sarvam naSyate ksipram agnau tulam yatha tatha H<br />
5. anamayam sthBnam avapya daivair<br />
alanghaniyam sukrtair hiranmayaih ||<br />
suvarna-tejah prav<strong>im</strong>ukta-papo<br />
divi 'ndravad rajati surya-loke |1<br />
divi 'ndravad rBjati siiryaloketi 1| 2 1|<br />
iti tulapurusavidhih samaptah |j<br />
ekadasamam pariSistam || 111|<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. Quoted by SByana, vid. inf B omits: om. ACDE tulBpurusadanavidh<strong>im</strong>.<br />
2. CT udagayanapuryamBna-; B ugayatapurvamBna-. ADE<br />
punya. ACDET -prerito.<br />
3. BC klipta-. ACDET -SmaSru; B doubtful; the change adopted<br />
is the easiest palaeographically. H omits klpta- which<br />
is also possible.<br />
4. Quoted by SByana, AV. 19. 10, p. 304. ACDET praktamtradaivam;<br />
B prakrtramdaivam.
Parisista XL 87<br />
XL 1. 5. Quoted by Sayana, 1. c, and 4. 1, p. 512, reading once as<br />
in the text except: -SBnti, and once: mahavyahrt<strong>im</strong> savitrlm<br />
Sant<strong>im</strong>. ABDE -Samtih; C -Samti; T -SBmtir; perhaps<br />
read: -Santibhir.<br />
6. Quoted by SByana, AV. 19. 26, p. 369. X for gobhir: tv;<br />
in A corrected in the margin. T udapatrBnBnlya; Sayana:<br />
udapBtra aniya. X ninayet (cf. next note).<br />
7. X tatha or atha.<br />
8. T idam Bpo aiindro; B edam apo yemdro; 0 idam Bpo<br />
yemdro. B ity abhityabhis<strong>im</strong>cayed.<br />
9. H in a parallel passage: gandhan srajam.<br />
10. B hiranye. B rohayet | .<br />
11. XT yacyuta. ADE dyer.<br />
12. B brahmane vedayitva. ADE atmano lamkaran; C tmano<br />
lamkBran.<br />
13. H sahasradaksinBm.<br />
15. ACDET nisvapaksena. B tulyam. T vBsBbhiS. B grhaih.<br />
ACDET place 11111 after 14; A erases it; all five repeat<br />
it here, where B has: | 2.<br />
9 1. CT saSiratrBnah (C adds; | sta); D saSirahstrBnali. ADET<br />
taulyo. T adds: daksinena siivarnain tu uttarena tu 'pBrthivanti.<br />
Probably an alternative to padas cd. H is also<br />
acquainted with this line.<br />
2. T adhirajBptaye. B -pranBSaya.<br />
3. T mahadBnBni dBnanam.<br />
4. B svakule.<br />
5. BET devair. X alamghaniya. T stiryaloka iti.<br />
ADET omit the khandika-number.<br />
Colophon: B after samaptah: | 10; C in the same place: [111 11;<br />
what follows is omitted in B. DT ekadaSam. C after<br />
pariSistam: i| if |1 Srih || if H.
XII. Adityamandakah.<br />
Ritual for the presentation to the priest of a circular<br />
cake representing the sun, which is to be put into a dish with<br />
molasses and ghee, and covered with a piece of gold.<br />
1. 1 — 7. Description in sutra-stjle of the ceremon)^<br />
1. 8—10. Its efficacy.<br />
Idityamandakah.<br />
XII. 1. 1. om atha yah kamayeta sarvesBm nrnBm uttamah syam<br />
iti sa bhasbaraya 'pupam dadyat^<br />
2. tasya kalpo ^<br />
3. yava-godhumanam anyatama-curnena mandalB-"krt<strong>im</strong><br />
samsrapya^<br />
4. patre krtva 'pibitam<br />
5. sa-guda-"jya-suvarna-Sakalam co 'paristan nidhayB<br />
'rcayed rakta-kusumair^<br />
6. visasah<strong>im</strong> ity abh<strong>im</strong>antrya brahma.nBya nivedayetH<br />
7. tatra slokah ||<br />
8. anena vidhina yas tu pupam dadyad dvijataye |<br />
prayacchet satatam prBjnas tasya punya-phalam Srnu ||<br />
9. arogyavan varcasvl ca prajBvBn paSumams tatha |<br />
dhanavBn annavan chr<strong>im</strong>Bms tatha sarvajana-priyah ||<br />
10. apamrtyu-Satam sBgram nBsayaty avicBratah j<br />
pradattam suryalokam ca prBpayet paramam padam ||<br />
prapayet paramam padam iti |111|<br />
ity adityamandakah samBptah H12 ||<br />
dvBdasamam pariSistam 1|
Parisista XII. 89<br />
Variae leetiones.<br />
Xn. 1. 1. Sayana, AV. 17. 1, p. 3, quotes: 1. 2. 5 and 6. B omits:<br />
om. B omits: yah. XC nrnam. ADE uttama. T bhaskaraya<br />
pupam.<br />
3. ACE mamdalakrti; B mamdalakrtih. ABCDE samsrpya.<br />
5. C omits suvarna . . . parista. S' rcayet diksu kusumair.<br />
6. T brahmanebhyo.<br />
7. Omitted by B. T atra.<br />
8. B tv apupam. B arcayet satatam'; perhaps correct, with<br />
change of dadyad to dattvB.<br />
9. B pasuvains; 0 BSumBs; DT paSuvBms.<br />
B for the khandika-number: 2.<br />
Colophon: 0 iti. T gives for parisista-number 1| 1111; D transposes<br />
it to after pariSistam. After samBptah B merely:<br />
I j parisista j | .
XIII. Hiranyagarbhavidhih.<br />
Ritual of a ceremony to secure the union of the king<br />
with Hiranyagarbha (the golden embryo). The main features<br />
of the ceremony are: the king is washed over a golden vessel<br />
with water containing pancagavya and the leavings of the<br />
offering, and poured from golden jars; he is then shut up in<br />
a golden vessel and left to mejlitate upon Hiranyagarbha; afterwards<br />
he is taken out and pressed down again with a goldeii<br />
wheel; the Brahhaans declare that he has been accepted by<br />
Hiranyagarbha.<br />
1. 1 — 8. Preparatory observances.<br />
1. 9 — 11. The beginning of the tantra.<br />
2. 1 — 3. 14. The ceremony proper.<br />
8. 15—4. 10. Close of the tantra; the final ceremonies; the fees.<br />
5. 1 — 6. Efficacy of the ceremony.<br />
Hirany agarhhavidhih.<br />
Xin. 1. 1. om atha hira.nyagarbbavidb<strong>im</strong> anukramisyBmah sarvapBpa-'panodanam<br />
2. udag-ayana Bpuryamaua-pakse punye naksatre SraddhBpreritau<br />
grahana-kale vB^<br />
8. rtvig-yajamanau klpta-keSa-SmaSru-roma-nakhau syatamjj<br />
4. atha rtvik prBg astamgamanBd aSvatthBd arani adhaya<br />
'gne jByasve 'ti dvBbhyam mathyamBnam anumantrayate 1<br />
5. trtlyayB jBtam caturthyo 'pasamBdadbBti H<br />
6. Sucau deSe paridhBpya yathoktam afijana-'bhyanjanB-<br />
'nulepanam karayitvB^<br />
7. 'gneh prajatam pari yad dhiranyam yad abadhnann iti<br />
hiranya-srajam agrathya raksantu tve 'ti raksBm krtvB I<br />
8. darbban BstiryB 'dhahsayinau syBtBm H
Parisista XIII. 91<br />
Xni. 1. 9. Svo bhtlte Abhijin-muhiirte hiranmayam mandala-"kTti<br />
nabhi-matram pBtram adhaya sB-'pidhBnam^<br />
10. sruk-sruva-"jyasthaly-udapatrB-'lamkarams ca^<br />
11. parisamuhya paryuksya paristlrya barhir udapatram<br />
upasBdya paricaranenB "jyam paricarya nityan purastaddhomBn<br />
hutvB "jyabbagau ca 'tha juhoti 1| 111<br />
2. 1. hiranyagarbhaya svBhB U agnaye svBbB H brahmane svahajj<br />
prajapataye svahe 'ti hutva H<br />
2. fair eva namaskBram kBrayitvB H<br />
3. fair evo 'pasthaya sruk-sruva-"jyasthaly-udapatra-<br />
'lamkaramS ce 'ti 1|<br />
4. hiranmaye rajBnam. hiranyavatlbhih snapayitva^<br />
5. hiranyakalasais tasmin paficagavyam apa asicya^<br />
6. hiranyagarbha-suktenB 'mhomucena Santatlyena paficabhis<br />
ca nBmabhih sampatan Bniya^<br />
7. tathai 'va sadasyan asadasySn rtvijo (Anu)jnapayed^<br />
8. rBja hiranyagarbhatvam abhipsaty asmin bhavanto<br />
AnumanyantBm iti_^<br />
9. fair anusthitah || 2 ||<br />
3. 1. ud ehi vBjinn iti dvabhyBm pravesayet 1|<br />
2. trayastr<strong>im</strong>Sad devatB ity abhisamdhaya tam anuSBsti.<br />
3. vacam niyamya pratisamhrtya ce 'ndriyani visayebhyo<br />
manasa bhagavantam hiranmayam hiranyagarbham paramesthinain<br />
purusain dhyayasve 'ti |1<br />
4. tathe 'ti tat pratipadyate Jl<br />
5. sa sapta(daSa)matrantaram asti^<br />
6. saptadaSo vai prajapatih 1|<br />
7. prajapater avrta iti vijflBpayet^<br />
8. tathai 'va sadasyBn asadasyBn anujfiapyo 'tthapayed_<br />
9. utthitam hiranmayena cakrenB 'bhinyubjayet i|<br />
10. ma te prBna ity uddhared^<br />
11. uddhrtam hiranyanamno prav<strong>im</strong>ucya yas tvB mrtyur<br />
ity apBsyet^<br />
12. sampaSyamanB ity aveksito brahmanan pranipatya<br />
namaskarya namo hiranyagarbhBye 'ty^
92 Parisista XIII.<br />
XIII. 3. 13. atha ha vai hiranyagarbhasye 'ti priyatamaya tata<br />
uktaiii^<br />
14. brahmana brUyur uttistha hiranyagarbha-'nugi'hito<br />
Asi 'ty^<br />
15. apratirathena hutva samstbBpayed^<br />
16. apsu te rajan varune 'ti varuuam abhistnya snat\a<br />
pavitraih pratyetya "dityam upatisthante || 3 ||<br />
4. 1. hiranyam tava yad garbho hirauyasya 'pi garbhajah |<br />
hiranyagarbhas tasmBt tvam pahi mBm mahato mahan iti jj<br />
2. suryasya "^Ttam iti pradaksinam avrtya 1|<br />
3. grhan a<strong>im</strong>i 'ti grban pratipadya^<br />
4. tvam agne pramatir ity agn<strong>im</strong> upasthapya 'tho 'tsrjed _<br />
5. atha dvijebhyo daksinam daSa sahasrani dadyBt H<br />
6. gramavaram ca H<br />
7. sruk-sruva-"jyasthaly-udapa,trB-'lamkBramS ce 'ty anyat<br />
sarvam sadasyebhyo^<br />
8. yavad va tusyerams tBvad vB deyam 1| [rajB dadyBd^]<br />
9. yathakamam brahmaiiBn annena paricaret^<br />
10. tatra Slokah |1 4 ||<br />
5. 1. vedanBm paraga yasya catumBm brahmavittamBh |<br />
tusta yasya "siso brilyus tasya yajHaphalam bhavet 1|<br />
2. brahmananam prasadena stiryo divi virBjati |<br />
indro Apy esBm prasadena devan ativirBjati |1<br />
3. hiranyadanasya phalam amrtatvam iti Srutih j<br />
Sruyate hy asya data yah so Amrtatvam samaSnute H<br />
4. raje-'ksvBku-prabhrtayali pura rajarsayo AmalBli |<br />
datt\a hiranyam viprebhyo jyotir bhutvB divi sthitah 1<br />
5. ya evam samskrto rBjB vidhinB brabmavBdina j<br />
prajanBm iha sBmrBjyam jyaisthyam Sraisthyam ca gacchati jj<br />
6. amusmin brahmana sBrdham Bnandam anubhuya \ai j<br />
jyotirraayam satyalokam na cai 'va "vartate punah ||<br />
na cai '^a "vartate punar iti || 5 H<br />
iti hiranyagarbhah samBptah ll 13 H<br />
trayodaSamam pariSistam ||
Parisista XIII. 93<br />
Variae leetiones.<br />
XIII. 1. 1. BC omit: om. ADE omit: atha. Sayana, AV. 8. 2, p. 561,<br />
quotes: hiranyagarbhavidh<strong>im</strong> anukramisyBmah, and all<br />
MSS mark this as the end of the sentence. CT sarvapBpay<br />
an odanam; X probably: sarvapBpapanodanam (in D<br />
a blank space takes the place of the second pa, while<br />
in A there is a blurred mark above it).<br />
2. T udagayanBpuryamana-. ADE punya. XCT -prerito.<br />
ADET grahakale.<br />
3. T -yajamano vB klrpta-. AD -loma-.<br />
4. B atha rtvig; CB atha tvik; DT atha rtvik. BT SSvatthad.<br />
T aranlm. T anumamtrayati.<br />
5. ADET catiirtho.<br />
6. X Sucir dero; T Suci daisam.<br />
7. Sayana, AV. 1. 35, p. <strong>18</strong>0 quotes: agneh . . . Bgrathya;<br />
8. 2, p. 561 yad abadhnann . . . krtvB. B j agneh. T<br />
abadhnan. ADET Bgramthya; 0 Bgramtha.<br />
8. B dhahSayanau.<br />
9. B abhijin-; T Abhijin-. BT muhurte. ADET mamdalakrtir;<br />
B mamdalamkrtir; C mamdalBmkrti. B omits:<br />
adhaya sBpidbanani.<br />
10. Omitted by B.<br />
11. B omits: parisamuhya . . . udapatram. G omits: paricaranenB<br />
jyam. B for hutva: krtva. ADE Bjyabhago.<br />
B omits the khandika-number.<br />
2. 1. ACDE agnaye (C||) brahmane (Cj) prajBpataye svahe ti;<br />
B agnaye svabB || brahmane prajapataye svBhe ti. ADE<br />
Jl hutvB; B omits punctuation here and in the rest of the<br />
khandika.<br />
4. ADE hiranmaya, ACE i| snapayitva.<br />
5. T tasmin yByo gavam apBsicya; probably read: avasicya.<br />
T probably meant: payo gavBm.<br />
6. ADE -Buktona.
94 Parisista XIH.<br />
XIII. 2. 7. B yatha vai. A sadasyan asadasyBd rtvijo; B sadasyan asavasyann<br />
rtvijo; D sadasyBn asadasyBhrcivo; E sadasasyBd<br />
rtvijo; T sadasyBn asadasyBnn rt\-ija. ABDE jBpayet;<br />
C jBpadyed; T japayegyad.<br />
8. XCT numamyamtv.<br />
ADE omit the khandika-number.<br />
3. 1. ADE vajann.<br />
2. T abhisamtvaya. ADE visayabhyo.<br />
3. DT namasB. ACDE bhavaintam. B hiranyamayam.<br />
5. B saptamamtrBtaram; C saptamBSamtara; E saptamamtramtaram;<br />
our text with H. 0 omits: asti and repeats 3<br />
from nyagarbham and 4. H Bste.<br />
6. ADB saptadaSau veti; C sadaSe vai; T saptadaSa vai.<br />
7. X prajBpatesavxta.<br />
8. D omits: asadasyBn. T atujfiapyo.<br />
9. B bhinuvrayen.<br />
11. BCT prat<strong>im</strong>ucya; the MSS punctuate after this word. ACDE<br />
iti asyet; T ity Bsyet; B iti apBsyet.<br />
12. ADET pranipatya.<br />
13. ADE nata uktam; T tad uktam. For this confused passage<br />
H has: ete vai hiranyagarbhasya prltamBnBs (!) tam<br />
brahmana etc.<br />
14. ET brahmanan. B for ty: ti.<br />
16. ABDE abhistnya.<br />
B omits the khandika-number,<br />
4. 1. XBCT for tava yad: nava yam; our text with H. ACT<br />
hiranyagarbha. H for mabBn: bhayad.<br />
3. ACT prapadyata; D pratipadyata; E prapadya.<br />
4. X upasthByejt srjed; C upasthBdhyB tho tsrjed; perhaps:<br />
upasthaya.<br />
8. ADET tusyeran || tBvad. C omits: tusyerams tBvad va. The<br />
punctuation in B alone; rBjB dadyad is probably an<br />
alternative to deyam; H omits it; it might also be transposed<br />
to end of 7.<br />
9. BH annena brahmanan. E for annena: anyena.
Parisista XIH. 95<br />
XIII. 5. 1. In T brahma is covered with white paint.<br />
2. B itivirBjate; T itivirajati; 0 amitivirSjati.<br />
3. 0 srut<strong>im</strong>; D Sruti. ABCDET dataram amrtatvam; our text<br />
with H. D sam asnute.<br />
4. ACDET rajesvaku-; H ya iksvBku-.<br />
6. H jyotirmayBt satyalokan. B vartayet. B instead of repeating<br />
the pada: punar iti brahmanam || 5 ||<br />
Colophon: B merely: iti hiranyagarbhavidhih. T for the pari<br />
Sista-number: || 12 ||. The last sentence is in C alone.
XIV. Hastirathadanavidhih.<br />
Ritual for the presentation to the priest of a chariot<br />
harnessed with elephants.<br />
1. 1 — 4. Construction of the chariot; number of elephants;<br />
reward for this gift.<br />
1. 5—7. Opening of the tantra; the formulae for the oblation.<br />
1. 8. List of the ten mahdddndni.<br />
1. 9. The general rule for the use of AV. 11. 6. 1 and the<br />
djyatantra at all the dandni, and at the ceremonies for<br />
which no rule is given.<br />
1. 10. Merit of the gift of a horse.<br />
1. 11 — 15. The special rules for this ceremony.<br />
1. 16. Efficacy of the ceremony.<br />
HastirathadanaTidliih.<br />
XIV. 1. 1. om atha hastirathadBnBnBm anukramam vaksye||<br />
2. jatarupamayam krtva ekacakram suSobhanam |<br />
hastibhih saptabhir yuktam arcayitva yathavidhi ||<br />
3. atha va caturbhir yuktam ha<strong>im</strong>am rajatam eva va |<br />
asprstam dBrujani va 'pi sarvasambhara-puritam ||<br />
4. hasti-yugmena samyukta,m saurabheya-yutena va |<br />
bhuhkte saptai 'va janmani saptadvipBm vasumdharam |1<br />
5. hastena yukte candramasi paurnamasyam amBvasyayBin<br />
va punye va rkse^sucih Sucau deSe tantram ity uktam |1<br />
6. prancam idhmam upasamadhaya 'nvBrabhya 'tha juhuyBt<br />
II<br />
7. savitre svBbB || patamgaya svBbB || pBvakBya svaha || sahasraraSmaye<br />
svahB || mBrtandaya svaha || visnave svaha j] prajapataye<br />
svaha II paramesthine svahe 'ti hutva ||
Parisista XIV. 97<br />
XIV. 1. 8. kanakas ca tila gave dasi gTha-mahl-rathah |<br />
kanya hasti ca vidyB ca mahBdanBni vai daSa||<br />
9. tasmat sarvesu dBnesu anukta-vidhikesu ca j<br />
agn<strong>im</strong> brtlma iti suktam Bjyatantrena homayet ||<br />
10. [aSvadata vrajet svargam aSvB-"r11dhaS ca manavah |<br />
pujyate deva-gandharvair apsaro-k<strong>im</strong>narais tatha ||]<br />
11. hastivarcasam prathatBm iti kalaSe sampatan Bniya<br />
yugam yoktram ratham iti sarvam samproksya |1<br />
12. aSrantasya tvB manasa yunajml 'ti yojayet ||<br />
13. aSrantasya tvB manasa yunajml prathamasya ca |<br />
utkulam udvaho bhava uduhya prati dbBvatat 1|<br />
14. yuktaya 'rgham dadyat ||<br />
15. s(y)avair yuktah Sitipadbhir hiranyayo<br />
yasya rathah pathibhir vartate sukhaih |<br />
sa no hastena savita hiranyabhug<br />
ghiranyapBnih savita [no Ajbhiraksatu i|<br />
16. brhaddhastiratham yuktam hastena tu dadan narah j<br />
savituh sthBnam Bpnoti divyBm kBmajavBm sabhBm ||<br />
divyam kamajavam sabham iti || 111<br />
iti hastirathah samBptah |1<br />
iti caturdasamam pariSistam || 141|<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B omits: om. Sayana, AV. 11. 8. p. 119, quotes: hastirathadBnanukramam<br />
vaksye. C hastirathadananSm aniikrarma;<br />
T hastirathadBnam anukramam.<br />
2. B suSobhitain. ABCD yathavidhih.<br />
8. T aspastam.<br />
5. C purnamBsyam. ABCD punye carksesu (D °pu), in the<br />
margin of A varse with marks over cB to indicate the<br />
place of its insertion; E punye varsesu; 'T punye varse.<br />
ADB daSe. ADE Ity. ACDET omit punctuation.<br />
Boiling and v. Negelein. »
98 Pariiista XIV.<br />
XIV. 1. 6. T nvalabhya. ACDET omit punctuation; B marks as close<br />
of first khandika.<br />
8. ADE kanakas ca tila; H kanakaSvatila. AE -mahlmahl-.<br />
AD;^EH vidyBc ca mahada,nBni; T \idya cai tani mahadanani.<br />
9. Quoted by SByana, 1. c. ABCE danesv; DT canesv. S'<br />
vidhyuktavidhikesu.<br />
10. B pujite.<br />
11. B iti suktena kalase. ACDET carry the samdhi over to 12.<br />
12. B yojayet II 2 II<br />
13. ADE yunajjinl. ADE utkulasyomudvabo duh^'a; C utkulasv"odA'aho<br />
dubya. BT carry the samdhi across the<br />
caesura. ABCDE dhB\'atam.<br />
14. AB rdham; D rthain. B adds: tasya.<br />
15. ABCDET Sitipad. ACDE dhiranmayo; BT dhiranyayo.<br />
ABCDET hiranyabhuk. ABCDE hiranyapBnih.<br />
16. ADE savitu. B for sabhBm: Subham(bis). DT do not<br />
repeat the last pada (?).<br />
B for the khandika-number: j 3.<br />
Colophon: B merely: iti hastirathah | 13 | . After samaptah T<br />
adds: |1131|; 0 transposes to the same place the parisista-<br />
number.
XV. Asvarathadanavidhih.<br />
Ritual for the presentation to the priest of a chariot<br />
drawn by horses. S<strong>im</strong>ilar to the last PariSista.<br />
1. 1 — 6. The ceremony.<br />
1. 7. The fees.<br />
1. 8 — 9. Efficacy of the ceremony.<br />
AsTarathadanavidhih.<br />
XV. 1. 1. om atha 'Svarathadanavidhih ||<br />
2. gostha udaka-'nte Sucau vB deSe _ prancam idhmam<br />
upasamadhaya 'nvBrabhya 'tha juhuyBt H<br />
3. vataramha bhava vBjin yujyamBna ity etena 'Svesu<br />
sampatan BniyB/SrBntasya tve 'ti samBnam |1<br />
4. tvam indras tvam mahendra iti savitre Argham dattva,^<br />
5. punantu me 'ty atmBnam Blabhya japed^<br />
6. raksantu tva 'gnaya iti yajamBnam abh<strong>im</strong>antrya samrddhihomBnte<br />
||<br />
7. varam dhenum kartre dadyad aSvaratham gramavaram<br />
ce 'ti fl<br />
8. ya evam vidhina dadyBd viduse ASvaratham sudhlh |<br />
jyaisthyam Sraisthyam ca sBmrajyam prajanBm iha gacchati j|<br />
9. saptanBin lokBnBm ante jyotirlokam anamayam j<br />
gatva sa parama-"nandam bhuhkte yavad A'ibhBvasuh |1<br />
bhuhkte yavad vibhBvasur iti |1 1 i|<br />
ity asvarathadanavidhih samaptah |i<br />
iti pancadaSamam pariSistam |115 ||
100 Parisista XV.<br />
Variae leetiones.<br />
XV. 1. 1. ABDET omit: om. Quoted (except om) by Sayana, AV.<br />
8. 2, p, 561. B -vidhir.<br />
2. ADE gosu. BT nvalabhya. XC juhuyad.<br />
3. ACDE ity anena. ACDE sampBtBHn.<br />
5. Quoted by Sayana, 1. c. ABCDET ma ity. B japet j .<br />
6. Sayana, 1. c, quotes: raksantu . . . abh<strong>im</strong>antrya. BT samrddhihomadi<br />
samBnam (perhaps preferable);. 0 samrddhihomamnamte.<br />
7. ACDET grBmam ce ti.<br />
8. T jyestam Srestam.<br />
9. B amte gatvB jyotirlokam. ACDET omit:- vibbBvasuh j|<br />
bhuhkte yavad.<br />
ABDE omit the khandika-number.<br />
Colophon: B merely: iti aSvarathah | 14 | . C iti. ADET<br />
omit: samBptah. C transposes the pariSista-number to<br />
after: samBptah. C omits: iti. P numbers as the 14th.<br />
parisista.
XVI. Gosahasravidhih.<br />
1. Ritual for the presentation to the priests of one thousand<br />
cows. After the offering of the djya a mess of coarse<br />
rice is cooked in the milk of the thousandth cow for<br />
Indra and another for Soma. After the offerring of these,<br />
tfriha-water taken from five rivers is blessed, and ten<br />
cows (the last of each hundred) are washed with it, and<br />
the remaining cows sprinkled. The water in which the<br />
thousandth cow was washed is used for the sprinkling<br />
of the king. The cows are then adorned (the thousandth<br />
first), worshipped, watered, and fed. The priest holding<br />
to the tail of the thousandth cow circumambulates the<br />
others, and the cows are given to the Brahmans and fees<br />
to the celebrant.<br />
2. Verses extolling the efficacy of this ceremony.<br />
Grosahasravidhih.<br />
XVI. 1. 1. om atha 'to gosahasravidhih 1|<br />
2. gostha udaka-'nte Sucau vB deSe^prBficam idhmam<br />
upasamadhaya 'nvalabhya 'tha juhuyat 1|<br />
3. a gBva iti suktena "jyam juhuyBt 1|<br />
4. mahBvrihinam aindram carum saumyam ca sahasratamyah<br />
payasi Srapayitva gBva eva surabhaya ity etena juhuyBt ||<br />
5. pancanBm nadinBm tirtho-'dakam ||<br />
6. paScBd agues tirthodakena purnam kalasam avastbBpya<br />
hiranyavarna ity abh<strong>im</strong>antrya sam vo gosthene 'ti daSa gBh<br />
snapayet^<br />
7. tvarama,no Anyah samabhyuksya sahasratamyah snBno-<br />
'dakene 'mam indra vardhaya ksatriyam ma iti rajanam abhisicya^
102 Parisista XVI.<br />
XVI. 1. 8. <strong>im</strong>a apa iti sadbhir yathoktam afijana-'bhyafijanB-'nulepanam<br />
krtva 11<br />
9. sahasratamlm prathamBm alamkrtya||<br />
10. [a] gave mam upatisthantBm ity upatisthetH<br />
11. pfajavMlh suyavasad iti ca sarvBh pByayet^<br />
13.'. priyahi asanam dattva, 'ddhi trnam aghnya iti sahasratamlm<br />
alabhya japet 1|<br />
13. maya gBvo gopatina sacadhvam iti mantra-'ntenB<br />
'rgham dattvB^<br />
14. sahasratamyah pucham upasamgrhya bhuniis t^a pratigrhnatv<br />
iti japan |1<br />
15. sahasratamyah prsthato vrajan 1|<br />
16. sarvBh pradaksinikrtya namaskrtya svastivBcya brahmanebhyo<br />
nivedya daSa gB daksinam kartre dadyat sahasratamlm<br />
vastra-yugmam ca||<br />
17. tad api Slokah || 11|<br />
2. 1. saptajanmB-'nugam pBpam purusaih saptabhih krtam |<br />
tatksanad vidhinB 'nena nBSayed goprado narah |i<br />
2. sarvesam eva dananam phalam yat pariklrtitam j<br />
tad avBpnoti viprebhyo gosahasra-prado narah |1<br />
3. aSvamedham vi'sotsargain gosahasram ca yah sutah |<br />
dadyan madlya ity Bhuli pitaras tarpayanti hi H<br />
4. tasmad anena vidhinB gosahasram daden narah |<br />
sarvapBpavisuddhatma yati tat paramam padam iti i| 2 ||<br />
iti gosahasradanavidhih samBptah |116 |1<br />
sodaSamam pariSistam samBptam i|<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. ABDET omit: om.<br />
2. ADE gosu. ABDETH omit: va.<br />
4. B for ca: ca vB. D sahasratasyBh; H sahasram tasyah<br />
(always). T payasih. T gBva iti surabhaya; H gBva iti<br />
evam ubhaya.
Parisista XVI. 103<br />
XVI. 1. 5. Omitted by CH. ADET nadya.<br />
6. B tirthodaka purna; H tirthodaka ptlrna; C tirthodakena<br />
purna. H avasthapya hi sam vo.<br />
7. A.DB snatodakene; C snBtoradakene. ADE abhis<strong>im</strong>ca; B<br />
abhisinye; BTH carry the samdhi over to 8.<br />
8. C <strong>im</strong>a bhyuksya sahasratamyah snBtoradakene mabh <strong>im</strong><br />
apa. B sadbhih.<br />
9. B alamkrtyam.<br />
10. BH omit: B. H mBm upatisthata, omitting the rest.<br />
11. H prajavati silyavBsBd. C sarvBh yBjayet; H saryyasayet.<br />
12. ACDB dhdhi; T rddhi; H dvi.<br />
13. ADB rghyam; 0 omits.<br />
14. ADB bhumis tvB. C japa; D japat; H japet.<br />
15. BDi vrajet.<br />
16. E omits: namaskrtya. ACDEH daksina; BT daksinah.<br />
ACDETH omit: dadyBt. 0 sahasratami.<br />
ACDET omit the khandika-number.<br />
s>. 1. B saptajanmakrtam pBpam.<br />
2. BH for eva: iha. ADE devanam; C danam. B yat phalam<br />
samparikirtitam. T tad eva pnoti.<br />
3. H for pada b: gosahasratrayam tu yah. C omits: ca yah;<br />
B ca yat. C stutah. H paritas, with Y. 1. pitaras.<br />
4. H asmad. H for daden: tu yo. BH for pBda c: pradadyat<br />
sa visuddhBtmB. B yati yBti tat.<br />
ABCDE omit the khandika-number; T: H1 i|<br />
Colophon: ADE gosahasravidhih. B omits: samBptah |i 16 1|.<br />
B sodaSatamam. ABDET omit: samBptam. D places the<br />
parisista-number after: pariSistam.
XVII. XVIII. XVIIIb.<br />
Eaj akarmasamvatsanyam.<br />
That this is the correct division is shown by the correspondence<br />
of XVIL 1. 1 with the colophon of XVIIIb, and<br />
by the s<strong>im</strong>ilarity of the contents. The text ill accordance with<br />
its title gives for various days in the year the ceremonies to<br />
be performed at that t<strong>im</strong>e. Some of the ceremonies that have<br />
not been treated in the previous PariSisfas are handled with<br />
more or less detail. This is particularly the case in the first<br />
five khandikas and has lead to the traditional numbering and<br />
marking of them as the 17th. and <strong>18</strong>th. Parisistas, combined<br />
as the parisista - dvayam., and jointly entitled Hastyasvadiksa<br />
or HastyaSvBdidlksa.<br />
XVIL 1. Ceremony for the 3d. day of the bright half of<br />
ASvayuja. The text is very corrupt, containing certainly<br />
a lacuna and probably an interpolation of XIV. 1. 4 — 8,<br />
followed by a dittography. The ceremony is designated<br />
as a hastyasvanam nlrajanam but seems rather to be a<br />
lustration of horses.<br />
XVIL 2. Ceremony for the 9th. day (of the same half-month),<br />
designated as vahanandm abhayarn karma.<br />
XVIII. 1 — 3. Ceremony for the full moon of ASvayuja; the<br />
hasti - nirdjanam.<br />
Prohably XVII dealt entirely with the lustration of horses<br />
and the order of the cmpd. in the title is due to the usual order of<br />
hastyasva-. Certainty is <strong>im</strong>possible on account of the corruption of<br />
the text and the ambiguity of vahana-.<br />
XVIIIb. 1. Ceremony for the king's janmadina- {janmanaksatra-dina-?)<br />
in the first half of the year (? cf Commentary).
Parisista XVIL XVIII. XVIIIb. 105<br />
2. — 8. Other ceremonies of the month Asvina.<br />
9. Ceremony for the full moon of Karttlka.<br />
10. For the dgrayan% full moon.<br />
11. For the full moon of Pausa.<br />
12. For the full moon of Phalguna.<br />
13. For the grisma-pratipad.<br />
14. For the full moon of Caitra.<br />
15. For the 13th day of Caitra and the full moon of Vaisakha<br />
(probably a lacuna in text).<br />
16. For the full moon of SrBvana.<br />
17.—19. Ceremonies that recur at fixed t<strong>im</strong>es.<br />
20. Colophon.<br />
RajakarmasamTatsarlyaM.<br />
XVU. 1. 1. om atha pratisamvatsaram rBjakarmani kramena vaksyBmah<br />
I<br />
2. atha "svayuje mase Suklapaksasya trtiye Ahani ||<br />
3. liaridra-yavBnBm i|<br />
4. raksantu tvB 'gnaya iti catasrbhi raksBm aSvanBm<br />
baddhvB hastyasvanam nlrajanam kuryat H<br />
5. asvo Asi ksiprajanmB 'si<br />
[pradadyBt sa viSuddhBtma saptadvipBm vasumdharam jj<br />
6. hastena yukte candramasi paurnamasyam amBvasyByam<br />
va punye naksatre Sucau dese 1 tantram ity uktam^<br />
7. prBficam idhmam upasamadhaya 'nvarabhyB 'tha juhuyatjj<br />
8. savitre svBha |1 patamgBya svBhB H pBvakBya svBhB jj<br />
sahasraraSmaye svBha || mBrtandaya svahB H visnave svaha |1 prajapataye<br />
svaha |1 paramesthine svBhe 'ti hutvB kanakanBm baddhvB<br />
hastyaSvBnBm purvavan nlrajanam kuryat] H 1 H<br />
2. 1. atha navamyBm aparBhiie vahanani snapayitva ahatavasB<br />
brahma dvBdaSa-mitam ved<strong>im</strong> krtva H tantram ity uktam |j<br />
2. Santi-krtyBdusanena vahanam trih proksya pariyan_<br />
3. nihsBlam iti suktam japan pratyetya 'bhisificayed enam,<br />
4. aSvam alamkrtam Sabala-kantham krtvo 'pasthapya<br />
dadhyBd^
106 Pariiista XVII. XVIII. XVIIIb.<br />
XVIL 2. 5. evam eva maiSradbBnyBny udapatrany antarasu diksu^<br />
6. tatrai 'va devatB yajet H agn<strong>im</strong> vayum varunam aSvinBv<br />
iti I<br />
7. payasi sthalipBkam SrapayitA-B H<br />
8. samBs tva 'gne tvam no agne ma no vidann abhayair<br />
aparBjitair Byusyaih svastyayanair apratirathene 'ti ca hutva<br />
samsthapya^<br />
9. agner ado Asi 'ty ahatavBsobhili prachadya rasaih<br />
kumbbBn audumbarBn purayitvB pratidiSam avasthapya mama<br />
'gne varco abhayam dyBvBprthivI ud uttamam varuna 'svina<br />
brahmana yBtam iti juhuyBt ||<br />
10. paurnamasi prathame 'ti ca juhuyad^dundubh<strong>im</strong> ahanyad<br />
ity uktam |1<br />
11. upa Svasaya prthiv<strong>im</strong> iti tatrai 'va 'numantranam ca jj<br />
12. sarvBi.ii ca vBditrBni \ahanani ca ||<br />
13. janasyBn praharsaya paficam<strong>im</strong> pratisthBpayet i|<br />
14. na tam yaksma ai 'tu deva iti guggulu-kustha-dhilpam<br />
dadyBt |1<br />
15. yas te gandhas tryayusam iti bhut<strong>im</strong> prayacchet |1<br />
16. dusya dusir asi 'ti pratisaram abadhya ye purastad<br />
iti pratidiSam ksipet ||<br />
17. bahir ni(h)srtyo 'ttarena gat^B bahyeno 'paniskramya<br />
suhrde kuryac chraddadhate kuryBd ^ vBhananBm abhayam<br />
karma 1| 2 H<br />
XVIII. 1. 1. atha "Svayuje mase paurnamasyam aparahne hasti-nlrajanam<br />
kuryBt ||<br />
2. pragudak-pra vane deSe yatra vB mano ramate |<br />
3. girayas te parvata ity etaya hastaSatam ardham va<br />
mandalam parigrhya yBbhir yajfiam iti samprokset ||<br />
4. tatra Slokah |1<br />
5. daSahasta-samutsedham paficahastam tu vistrtam j<br />
santa\Tksamayam kuryat toranam pusti-vardhanam H<br />
6. Suklaih SuklBmbara-dhvajair malyaiS ca paribhusitam (<br />
karayeta bile subhre rasaiS ca paripurite ||
Parisista XVII. XVIII. XVIIIb. 107<br />
XVIII. 1. 7. rasais tvBm abhisificBmi bhtlme mahyam Siva bhava |<br />
asapatna sapatna-ghni mama yajfla-vivardhani |1<br />
8. <strong>im</strong>au stambhau ghrtB-'nvaktBv ubhau mB yaSasB 'vatBt |<br />
yo ma kaS ca 'bhidBsati tam <strong>im</strong>au stambhau nirdahatam ity<br />
9. uc chrayasva <strong>im</strong>B yB brahmanaspata ity etabhyam suvarna-mBla-patakaih<br />
stambhau samyojya,<br />
10. tasya 'dhastBc caturhastBm ved<strong>im</strong> krtvB darbha-pavitra-pBnir<br />
bal<strong>im</strong> puspBni ca dattvB^<br />
11. madhu-lajB-miSraih svastika-samyavaka-dadhi-krsarB-<br />
'pupakB-pByasa-ghrta-vividha-pana-bhaksa-phalair agn<strong>im</strong> paristlrya<br />
12. "po asman niBtarah sudayantv iti caturaiidumbarBn<br />
kumbbBn hrado-'dakena purayitvB^<br />
13. pratidiSam avasthapya dadbyBd raudrBgneyam vByavyam<br />
vBrunB mantrBh H<br />
14. raksoghnam krtyadusanam yaSasya - varcasyBni ca<br />
hutvau 'sadhlh samadaya dvihastam mandalam ity uktam U<br />
15. tatra SlokBh i|<br />
16. brhatkantBrikantaka iBghukantarikB smrtah j<br />
suvarnapuspi Svetagiri karnika hy udisatra |1<br />
17. s<strong>im</strong>bi vyBghri ca harini hy amrta ca 'parBjitB j<br />
prSniparni ca durva ca padmam utpala-malinl jj 1 j|<br />
2. 1. tam anumantrayate |1<br />
2. vainavam katakam avasthapya "dadhyBt H<br />
3. dvaipa-vaiyaghra-"naduc-carma paristlrya^<br />
4. tato ya syBd adhidevatB tasyai bal<strong>im</strong> dattvB pindBni<br />
ca dadyat \\<br />
5. hastinam acamayet || 2 H<br />
3 1. yasyam diSi sa ripur bhavati tBm diSam gatvB hastinam<br />
Bnayed dhiranyena rajatena vajra-mani-mukta-"dibhih Sahkhena<br />
candanena bhadradBrunayB kusthena naladena rocanena 'fijanena<br />
manahsilaya padma-kumudo-tpalair^<br />
pratijapec^<br />
2. mama 'gne varca iti suktam daksinottara-mukham
108 Parisista XVII. XVIII. XVnib.<br />
XVni. 3. 3. chesena gatrany abhyafijayet^<br />
4. tatra Slokah 1|<br />
5. hastinam raksane dandah kartavyo vainavo navah |<br />
sodasaratni-mBtras tu caruparva-manoramah H<br />
6. tena vBranBn varayet i|<br />
7. danta-'gresu triiBni krtva yatha havyam vahasi grasati<br />
8. su(ja)tam jBtavedasam ity agn<strong>im</strong> praivalayet |i<br />
9. sujatam jBtavedasam iti vBcayed ^ yathB havyam iti<br />
nlrajayitA'B ||<br />
10. nidh<strong>im</strong> bibhrati 'ti SBlBm praveSayed^<br />
11. anapeksamanah svBni sthanani vrajanti dirghayuso<br />
balavantas ca bhavanti |i<br />
12. gosahasram kartre daksinB gramavaram ca |1 3 H<br />
iti hastyaSvadiksa samapta I 17 1| <strong>18</strong> |1<br />
iti pariSistadvayam |1<br />
XVIIIb. 1. 1. atha varsaSatam pravardhamBno rajanam abhivardhayisyan<br />
samvatsare janma-dine kuryat ll tantram ity uktam H<br />
2. punantu ma vayoh ptlto vaiSvanaro raSmibhir iti pavitraih<br />
punyaha "dini ca mahgalair yajamBnam ca samproksya<br />
yad abadhnann iti puspBdy-alamkaram varjayitvB mBhendram<br />
carum Srapayet 1|<br />
3. lokapBlebhyas ca dvitlyam carum Srapayet |i<br />
• 4. mahBin indro ya ojase 'ti suktena trtlyayam hy agnau<br />
butvB indrBya svBhe 'tyBdi lokapBlBmS ce 'stva rajBnam anvalabhya<br />
^Bdivaj juhuyad arvBficam indram indrah sutramB <strong>im</strong>am<br />
indra vardhaya ksatriyam me Satam jivantah Sarada iti l<br />
5. raksantu tvB 'gnaya iti catasrbhi raksam krtvB rocanayB<br />
'lamkuryat || trigunena sutrena baddhva i|<br />
6. manayai tantum iti suktena raksB-siltre sampBtam<br />
ca krtva ||<br />
7. dhata te granth<strong>im</strong> iti badhnBti H<br />
8. uttara-tantram hiranyam daksinB I 11|<br />
2. 1. mahanavamyBm hastyaSvadlksB pratipat-prabhrti navai-atram<br />
||<br />
2. Sastrasasvasampatah U
Parisista XVII. XVIII. XVIIIb. 109<br />
XVIIIb. 2. 8. trtlyayam hasty-aS(va)-vaha-gramyaSvana,m karma^<br />
saptamyam hastyaSvBnBm darsanam H<br />
4. astamyam atha pistamaylm ityadi ^ navamyBin durgBpujanam<br />
||<br />
5. atha vB navamyBm ityadi navamyBm fl<br />
6. atha 'parajita-dasamyBm H<br />
7. purvBhiie vijaya-muhurte^uktam prBsthBnikam 1|<br />
8. etani khalu pragdvaraiii 'tyadi H<br />
9. svastida ye te pantbBna ityBdi naksatra-homas ca jj 2 jj<br />
3. 1. atha Sravane naksatre atha rBjfiBm indramahasye 'ti<br />
vyBkhyatah H 3 H<br />
4. 1. atha paurnamasyam aparahne paurnamasikam karma jj 41<br />
5. 1. atha 'pBmBrga - trayodaSyBm Svete muhiirte snanam<br />
krtvB^apBmBrgam trih paribhrBmayed rajfia upari mantrena H<br />
2. ISBnBm tvB bhesajBnBm iti tribhih suktaih praticinaphala<br />
iti suktena va punah snanam H<br />
3. tata aratrikam paridhatte 'ti dvabhyBm iti samBnam || 5 jj<br />
6. 1. atha dipotsavam pratipadi hastyaSva-"di-dIksa-samanam jj<br />
2. abhyatana-'ntam krtvB ye AsyBm prBcI dig iti H<br />
3. mB no devB yas te sarpa ity etaih suktais trnBni<br />
yugatardmana sampBtavanti ganam ca pratitamitadha-nBSane<br />
hastyaSvB-"di-yugapat tantram samanam H dhenur daksina || 6 |<br />
7. 1. atha 'ksayya-navamyBm ratrau hastyaSva-"dinam anlkanBm<br />
rathasya parahomaS ca H 7 H<br />
8. 1. atha visnu-dvadaSyam purohitah paSc<strong>im</strong>am samdhyam<br />
upBsya grhlta-darbho yatra rajanam abhigamya paustika-homaS<br />
ca ratrau nlrBjanani krtvB hastyasvebhyaS ca H 8 ||<br />
9. 1. atha karttikyam paurnamasyam raivatyBm aSvayujyam<br />
vrsotsargah H 9 H<br />
10. 1. atha "grayanl-paurnamasyam tantram krtvB 'pad agreti<br />
dvBbhyaxn rasam sampatyB 'bh<strong>im</strong>antrya rajanam prBSayet |j<br />
dhenur daksinB || 10 |1
110 Parisista XVII. XVIII. XVIIIb.<br />
XVIIIb. 11. 1. atha pausyam paurnamasyam uktah pusyabhisekah 111 j|<br />
12. 1. atha phalgunyBm paurnamBsyBm rBtrau holBka |1<br />
2. mahanavamyBm ukta-prajvalanam nlrajanam vB 1112 1<br />
13. 1. atha grisma-pratipady ayusyam iti snanam krtva'pam<br />
suktair Bplutya pradaksinam Bvrtya 'pa upasprSye 'ty uktam |j 13j|<br />
14. 1. atha caitryam paurnamasyam tejovratam triratrain<br />
aSnati 'ty uktam I 14 H<br />
15. 1. atha madana-trayodaSyam vaisakhyain paurnamasyam<br />
ca madhyahne garte [va] vapyBm puskarinyam ghafe va sarvagandhan<br />
praksipya prBktantram abhyBtBna-'ntam krtvB s<strong>im</strong>he<br />
vyBghre yaSo havih prBtar agn<strong>im</strong> girBv aragaratesu divas<br />
prthivya ity etaih suktair udakam sampBtyS 'bh<strong>im</strong>antrya<br />
rajBnam snapayet || praviSya samproksye 'ti ca tantram samsthBpayet<br />
|| dhenur daksina |i 15 ||<br />
16. 1. atha sravanyam paurnamBsyBm vijaye muhurte raksantu<br />
tvB 'gnaya iti catasrbhi raksa-bandhanam krtvB nirBjanam<br />
ca_^bahyeno 'paniskramye 'ti paithlnasih |1 16 H<br />
17. 1. atha "dityadina aditya-mandako vyBkhyatah i| 17 H<br />
<strong>18</strong>. 1. atha janmanaksatre janmanaksatrayBga-homo vyBkhyatah<br />
11<strong>18</strong> 1<br />
19. 1. atha rajakarmani pratinaksatram kartavyBnl 'ty ayudhani<br />
khadga-prabhrtini bibhryad iti krttikBrohiny-BdIni vyBkhyatBni<br />
H<br />
2. indrotsava indramahotsavo vyBkhyatah ||<br />
3. pratidinam grahayBgah H pratidinam naksatra-yBgali ||<br />
pratidinam daSagani mahaSBntih I<br />
4. pratisthBnam [krttikarohini-vyakhyata] naksatra-snBnani<br />
naksatra-daksinBS ca || 19 H<br />
20. 1. rajakarma-samvatsariyam__hastyaSvadi-diksa samapta jj 20 jj<br />
ity uktapariSistanBm kartavyakBlBh |1
Parisista XVII. XVm. XVIHb. Ill<br />
Variae leetiones.<br />
XVII. 1. 1. B omits: om.<br />
2. AD Suklapakse sya.<br />
4. ADE catasrbhi; B catasrbhih. ACDE raksamm. BCT omit:<br />
nlrajanam kuryBt; B has: vadhvB erased.<br />
5. C Svo si praivajanma si;.T omits. T pradadyBt samviSuddhatniB;<br />
ABCDE omit. B.saptadvipa vasumdharB.<br />
6. T paurnamBsy amBvBsye punye.<br />
7. ADET nvalabhya.<br />
8. ADE hastyaSvB. ACDET omit: purvavan.<br />
2. 1. B apare hue. ADB ahatavasasB; T hatavasa. ADE dvadasamita.<br />
2. T SBmt<strong>im</strong> krtvB dUsanena. T paryuksya. ADE pariyBn;<br />
T pariyB.<br />
3. ADT pratyetya; C pratya; E pratyehya. B bhisecayed.<br />
M enam.<br />
4. 0 pasthapya. ADE dadhnBd.<br />
6. ACDET yajeta.<br />
7. T Snapayitva.<br />
8. A tva gneh; 0 tva gnes; D tvB gnehs. T ambhayair.<br />
ACDE ayusyai. B apratirathena ca. T carries the samdhi<br />
over to 9.<br />
9. B agne rodasi; T agner aho si. T ahatavasase ti prachadya.<br />
ACDE rasai. T for avasthapya; upasthaya. SByana,<br />
AV. 5. 3, p. 734, quotes: mamB gne varco iti juhuyBt.<br />
T bhayam. B brahmane yatam iti; T brahmane ti.<br />
10. B paurnamBsI prathame ti juhuyat |1 and repeats it. T<br />
BhinyBd.<br />
11. DT upaSvSsa.<br />
13. ACDE prefix: tanam (read: na tam) agne pathamtaram.<br />
B tatah syat praharsayamte; T janam syat praharsayamti.<br />
ACDET pamcami.<br />
14. ABCD e tu; E ye tu.
112 Parisista XVII. XVIII. XVIEb.<br />
XVIL 2. 15. B bhumi.<br />
16. 0 abadhya; after this word XC add: vartah; B adds:<br />
carttah. BC omit: ye.<br />
17. T panihkramya. B abhayam.<br />
XVin. 1. 1. BC purnamBsyam. C aparahne. ACDET hastine nlrajanam;<br />
H hastino nirBjanam; it is also possible to read: hastinam<br />
nirBjanam.<br />
2. H -plavane. H yatra diSi vB. Transposition: ramate manah<br />
would yield a half Sloka.<br />
3. H pragxhya yabhir yam iti. T samproksyate; H samproksayet.<br />
5. XC -samuchedham; B -samutsredham; T -samuchreyam.<br />
H for tu: su. B after vistrtam inserts: girayas . ... yBbhi.<br />
6. H SuklBmbaradharais. B for pBda b: malyair api vibhusitam;<br />
H tanmBlyair api bhusitam. B karayet bile subhre;<br />
H karayet sthanclile Subhre. AD Subhrai. X paripuritaih.<br />
7. ADE sive. ADT bhaveti; E bhavati; B bhavo. ABCET sapatnaSrir;<br />
D sapatnaSrI; our text with H and RV. 10.159. 5.<br />
8. ACDET <strong>im</strong>am stambhu. XT ghrtBmtvaktav; C ghrtBmtvaktav;<br />
H ghrtabhyaktau. H for pada b: Subhau bhavasamBvrtau<br />
(v. 1. vayasasamvrtau). 0 yasasa; T yBsasa. T<br />
kas tva. H bhidameti. XCT tam <strong>im</strong>au bht<strong>im</strong>ir dabatBm<br />
ity; B tam <strong>im</strong>au bhumir nirdaha. We might also read:<br />
tam iyam bhumir nirdahet.<br />
9. XT uchrayasvam; C uchrayasvBm; B chrayasva. H omits:<br />
<strong>im</strong>B ya. ACDET iti H etabhyam; H ity ubhabbyBm. X<br />
for suvarna- (soH): uchrayani-; B uchrayini-; C uchriylni-;<br />
TuchrayanI-. ACDET-patakai. ABCDE stambhan;<br />
T stambha. T samyogya.<br />
10. XC tasyam caturhastBm; T tasyBm caturhastBm tasyadhastBnu<br />
hastam. H adds after krtva: tantram ity ukta(m).<br />
ACDET darbhah-; B darbhaih-; H darbheh-. X -pavitrapBnlr<br />
bal<strong>im</strong>; B -pavitra | pan<strong>im</strong> amjal<strong>im</strong>; C -pavitrapanir<br />
bal<strong>im</strong>.
Parisista XVII. XVin. XVOIb. 113<br />
XVIII. 1. 11. ACDET madhuna miSraih. ACDET svastikamsayBvaka-; B<br />
svastikainsamyBvaka-; H svastikam samyBva-. ABCDET<br />
-krSarB-. XBCT -payasam-ghrtam-; X punctuates after<br />
payasam; the carrying through of the compound follows<br />
H which differs somewhat in the materials listed.<br />
12. ACDE po smBn. B catasrodumbarakumbhB; H catarodumbaran<br />
kalaSan. ABDET hrdodakena; C hadodakena.<br />
13. AD raudrBgneya. ACDET vasavyam; H vayavya. Probably<br />
read: raudrB-"gneya-vayavya-varuna.<br />
14. ABCDET krtvBdusanam. B yaSasyB-"yusya-varcasyani.<br />
ACDET hutvausadh<strong>im</strong>; B hutvosadhlh; H hutvosadh<strong>im</strong>.<br />
15. AE add: brhatkam tatra Slokah.<br />
16. Obviously corrupt and omitted by H. B lagbukamtarika-h.<br />
B Svatagiri. T karnika hy adisadra.<br />
17. C s<strong>im</strong>h<strong>im</strong>; T s<strong>im</strong>he. T vyBghre; after this word ABCDET<br />
hiranyavarnam aparajitBm, our text with H. X prSniparnam;<br />
BT prSniparnIm; C prsniparnlm. ABCDET omit<br />
ca. ACDT durvBm. ABCDET unmattamalin<strong>im</strong>; we have<br />
taken the reading of H as equivalent to utpalini.<br />
No MS punctuates at this point. The khandika-number<br />
is omitted by BCT and in ADE placed after: prSniparnam.<br />
2. 1. We expect: ta, but cf note to 1. 14.<br />
2. ADE vainavam dalam; i. e. corrected to vaidalam (so H>.<br />
T kamtakam. AD dadhyBn.<br />
3. ACDE dvaipB-; B dvai-; H vapi-. T -naduccarma.<br />
4. H prefixes: vaitasyBh kumbham anumantrya. AD tato<br />
syBhd; BT tato sya syBd; CE tato syah syBd. T tasmai.<br />
BT bal<strong>im</strong> ca dattvB. T dadhyBt.<br />
5. ACDET hastinaai. H hastinBma vacayed.<br />
B omits the khandika-number; T: i| 3 1|<br />
3. 1. E tasyam. ADE for sa ripur: ripu na; BC ripunar. B<br />
repeats after diSam: ccarma . . . hasti. ADET hastinam;<br />
0 hastinama. H vajrena-. ADE nalade.<br />
3. H adds: japet.<br />
4. BH Slokali.<br />
Q<br />
Boiling and v. Negelein. °
114 Parisista XVIL XVIII. XVEIb.<br />
XVIII. 3.'5. A daksane; DE daksine.<br />
6. H vBranat tarayate.<br />
7. H dandBgresu. T omits: yatha havyam vahasi. C omits:<br />
grasati. H does not punctuate until before jBtavedasam.<br />
8. B for sutam: tam; 0 tat; H jBtam jBtam.<br />
10. B SBlBmyBm; T SBmlBm; H salastu (for Salasu?).<br />
11. B anapeksamanah; H ye napreksamBnBh.<br />
12. H kartur. B daksinBm dadyBt.<br />
ABDET for the khandika-number: !!4i|; C\W} iti ''\W\4-.<br />
Colophon: B merely: iti hastidlksa | 16 | . C omits: iti (bis).<br />
XVIIIb. 1. 1. Hemadri, Vratakhanda, ii. p. 891, would suggest pravardhamBne<br />
and its transposition to before sanivatsare.<br />
2. ACDE for raSmibhir: raSmir; T na raSmibhir. ACDET<br />
samproksa. ADE ahadhnamti puspBdy-. C -alamkara<br />
varjayitvB; B -alamkaramdhajam rccayitva.<br />
4. ACDET omit: suktena. ADE trtiyam; BC omit. T for<br />
hy: ny. ADE lokapBlaS. T anvalabhyadivaj. ACDET<br />
satramemam. B jiva.<br />
5. ADE gnaye iti; C gnayB iti. ADE catasrbhi; B catasrbhih.<br />
T rocanaya. ABDET alamkuryat.; C alamkuryBt.<br />
6. XC mBnayl; BT manByi. ADE1\ raksasllktam. BCT, raksasutram.<br />
B omits: krtvB and the rest of the khandika,.<br />
2. 1. B omits: mahanavamyBm. ACDE hastyaSvadlksa. ADE<br />
pratiprabhrti; BCT pratipadiprabhrti.<br />
2. B Sastre sasve sampatah; T sasvasampBta.hs, omitting punctuation.<br />
3. T trtiyBya Sastrahasty-. ABDE -gramnaSvanBm; CT -gramasvanBm.<br />
B saptamyam ta te thamm iti badhnati<br />
uttara tam tram 4 hiranyam daksina mahBnavamyain dhva<br />
manayl hastyaSvanBm.<br />
5. BCT omit: vB,. T adds: H 2 H .<br />
6. ABODE atha aparBjita-.<br />
7. ACDE purvahne. BT vijaye-. ACDE prasthanikam; T<br />
prasthanikam ca.
Parisista XVU. XVIII. XVEIb. 115<br />
XVIIIb. 2. 8. ACDET prBgdvarani itya,di.<br />
9. T for te: ti. B homamnaksatraS; CT homanaksatraS.<br />
T for the khandika-number: H 3 H<br />
3. 1. B indramahotsavaSce. T vyBkhyBte.<br />
ABCDET omit the khandika-number.<br />
4. 1. B purnamBsyam. XC aparahne. ACDET ptlrnamasikam.<br />
B omits the khandika-number; ACDET H 3 H<br />
5. 1. B atha apBmarga-; C athBmBpargB-. XC raja upari; B<br />
rajnopari; T rBjfia upari. T mamtrine.<br />
2. X tribhi staktaih. ADE puna.<br />
3. ACDET tato; B tatah j<br />
ABODE for the khandikB-number: U 4 1|<br />
6. 1. ADE ha'styaSvBdidiksadi-; C hastyaSvadidlksBmdi-. After<br />
- samBnam ADB place H 4 H and AE repeat the sentence.<br />
2. T abhyatanamtam.<br />
3. ACDET suktaih; B stlktaihs. X sugatarpnana; B yugatardmaprajS;<br />
Cyugatarprana. ADETsampBtavamto. Bprat<strong>im</strong>am<strong>im</strong>adhanBSane;<br />
C pratitamidhanaSane; T pratitam<strong>im</strong>adhanaSane.<br />
T hastyaSvBdinam yugapat.<br />
ACDE for the khandika-number: |1 5 l ; B omits.<br />
7. 1. M ksayanavamyBip. ABCE hastyaSvBdinam; D hastyaSva.<br />
ABODE for the khandika-number: i| 6 H<br />
8. 1. D omits: grhitadarbho . hastya. B for yatra: tra. B<br />
ratre; C ratro; T ratrer. X hastyaSvabhyas.<br />
ABCE for the khandika-number: H 7 ||; D omits.<br />
9. 1. ABCDET revatyam.<br />
ABCDE for the khandika-number: H 8 1<br />
10. 1. B grayaniya-. ADE pad a.greti; B yu\am bhagedvi. BC<br />
sampatya. B praSayati. C omits: dhenur daksina.<br />
ADE omit the khandika-number; B: 9; 0: H W 1 •<br />
11. 1. ACDB paurnamasyam.<br />
ABCDE omit the khandikB-number.
116 Parisista XVII. XVIH. XVHIb.<br />
XVIIIb. 12. 1. BC holoka; T holaka. ADET omit the punctuation.<br />
2. ADE mahanavamyBm; T navamyBm. BT uktah-. ADE<br />
-prajvalana. B omits: -prajvalanam . . . va.<br />
B omits the khandika-number; ACDE:||9l|.<br />
13. 1. XT apusyam iti snBnam; B Byusmat snBnam; C ayusyam<br />
ata snanam. B apBm. B pah sprSye; C pa upasprSye.<br />
BT omit the khandika-number; ACDE:i|10|l.<br />
14. 1. B tejovratam 1| triratram. B uktam prajvalambham.<br />
B omits the khandikB-number; ACDE: i| 11 |i<br />
15. 1. 0 vaiSyakhyBm. ACDET omit: ca. B madhyahne. CT<br />
abhyamtanamtam. ADE divis. X amtaih. B suktaih;<br />
D sllktaihr. T praveSya. XCT proksye ti; B samproksati.<br />
ACDE samsthBpayed dhenur.<br />
ABODE for the khandika-number: H12 H.<br />
16. 1. C vijaya. T catasrabhi; ABCDE omit. B omits: ca. T<br />
panihkramye.<br />
ACDE for the khandika-number: H13 ||; B: 3.<br />
17. 1. ACDE atha Bdityadine; B Bdityadine; T atha dityadine.<br />
ABCDE omit the khandika-number.<br />
<strong>18</strong>. 1. B omits: janmanaksatra.<br />
B omits the khandika-number; ACDE:|114i|.<br />
19. 1. B for ty: ti. XCT ayudhByBm (C ayurdhByBm) ca prabhrtyad!<br />
niravabhryBd (T niravabhrthayad) iti. ADE<br />
krttikBrohinyadini.<br />
2. ADE <strong>im</strong>drotsava; BCT <strong>im</strong>drotsave. ABCDE <strong>im</strong>drotsavo.<br />
8. ADE daSagani; BC daSaguni. B SBnt<strong>im</strong>.<br />
4. B pratiprasthBnain; E prasthanam. ABCD -vyakhyBtah;<br />
E -vyBkhyatah; T -vyBkhyato; ABCDE punctuate here.<br />
B for ca: ce ti.<br />
ACDEfor the khandika-number: |jl5jj; B: 14; T: jvara2j|19||.<br />
20. 1. B iti ra,jakarma hastyasvadiksBdi samaptam; except for the<br />
omission of -sBmvatsariyam, this is probably correct.<br />
T hastyasvadiksa.<br />
ABCDE omit the khandika-number.<br />
Colophon: omitted by B. ACDET iti. C adds: i W jj srlhj|.
XVIIIc. Vrsotsargah<br />
The text is an expansion of the ceremony of KauS. 24.<br />
19 — 23. It specifies t<strong>im</strong>e, and place of the ceremony, and<br />
also that it is to be performed in the midst of the Full-moon<br />
Sacrifice. Oblations of ajya with the rudra and raudra ganas,<br />
and of havis for Pusan are made; their leavings are put upon<br />
the bull, and a verse mutterred in his ear; verses are recited<br />
over the heifers; the bull is driven in circles (around them),<br />
sprinkled, and finally driven forth with the heifers towards<br />
the North East. Specification of the fee.<br />
Vrsotsargah.<br />
XVIIIc. 1. 1. atha vrsotsargah |1<br />
2. karttikyam paurnamasyam raivatyam BSvayujyam vB<br />
gavBm gosthe paurnamBsa-tantram ajyabhaga-'ntam krtvB rudraraudrBbhyam<br />
Bjyam juhuyat ||<br />
3. pusB gB anv etu na iti catasrbhih pausnasya juhuyBt||<br />
4. pusB ga anv etu nah pusa raksatu sarvatah j<br />
pllsa vajam sanotu nah ||<br />
5. pusann ami pra ga ihi yajamanasya siinvatah j<br />
asmakam stuvatBm uta 1|<br />
6. pusan tava vrate vayam pari pusa purastad iti H<br />
7. indrasya kuksih sBhasras tvesa ity rsabham sampBtavantam<br />
krtva ^ya indra iva devesv ity rsabhasya daksine<br />
karne japet |1<br />
8. lohitena svadhitine 'ti vatsatar<strong>im</strong> anumantrayate H<br />
9. ayam prajanBm janita prajapatir<br />
gavBm gostha iha madhyato vasah j<br />
vatsatarisv apasadane gavam<br />
adhi tistha paSun- bhuvanasya gopa,h,ll
1<strong>18</strong> Parisista XVIIIc.<br />
XVIIIc. 1. 10. iti mandalani bbrBmayati^<br />
11. retodhByai tvB 'tisrjBmi vayodhByai tvB 'tisrjami yuthatvayai<br />
tvB 'tisrjBmi ganatvByai tva 'tisrjBmi sahasraposa,yai<br />
tvB 'tisrjBmy apar<strong>im</strong>itaposayai tva 'tisrjBmi 'ti paryuksyai 'kariipam<br />
dvirupam bahurupam va yo va yutham chadayati ytlthena<br />
tejasvina 'lamkrtena 'lamkrtam aparajitBm diSam niskrBmayeyuh<br />
saha vatsatarlbhis tantram samsthBpayeyur^<br />
12. atha brahmane gBm payasvin<strong>im</strong> dadyBt payasena<br />
brahmanan bhojayitvo 'tsrjya sarvan kaman apnoty aksayamS<br />
ca lokan apnoti 'ti 1<br />
iti vrsotsargah l <strong>18</strong> H<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. ADE vrsotsargam.<br />
2. ABCDET revatyam. TgavBm madhye paurnamBsamtamtram.<br />
4. B gBm. B vBja.<br />
5. BC praja ihi.<br />
6. T purastat, omitting: iti.<br />
7. T omits: indrasya kuksih. ABCD sahas tvesa; E sahas<br />
tve; T sahasre vya. T iti iti juhuyad ity rsabham. ACDE<br />
sampBtavam. AD for iva: iye; E ive; BC omit. 0 for<br />
devesv: vadesv.<br />
S. AD vahtsatar<strong>im</strong>; we expect the plural. B anumamtrayete.<br />
9. T prajapatih prajBm gostha. AI) madhyato casah; B madhyato<br />
vatsah; T madhyatah phalam. T for padas cd:<br />
yat sarur itah s<strong>im</strong>cat sadane gavBmnBm aprstham pasuh<br />
sayam upaiti gosthaiii. ADE vatsatarisf. B apamadane.<br />
ADE gavamm.<br />
10. Omitted by T.<br />
11. T retodhayai tva tisrjBmi iti saptabhih paryuksyai. ABCDE<br />
tisrjami par<strong>im</strong>ita-; B punctufttes between these word.s,
Parisista XVllic. 119<br />
XVIHc. 1. as it does also between each of these formulae. BC yo<br />
yuthain. X lamkrtemana lamkrtam; T lamkrtamana<br />
lamkrtam. ADE vatsataribhihs.<br />
12. ACDET payasena. T bhojayitvB ity utsijya. B lokBn<br />
iti j 1; C lokan Bpnoti 'ti 1| ^ i| 3 (or i) | ; T lokBn ity<br />
aksayamS ca lokBn iti |i 21 |1<br />
Colophon: B pariSista j iti vrsotsargah samBptah | <strong>18</strong>; T iti<br />
pustikamavrsotsargah samBptah U . C omits: iti.<br />
D omits the parisista-number.
XIX. Indramahotsavah<br />
The festival also known as the indramaha is described<br />
in KauS. 140; our PariSisfa repeats that section with the<br />
addition of some verses to those employed at the oblation,<br />
and a fuller treatment of portents that may occur.<br />
Indr amahotsavah.<br />
XIX. 1. 1. atha rajnam indramahotsavasyo 'pacara-kalpam vyakhyasyamah<br />
1<br />
2. prausthapade Suklapakse H<br />
3. sainbhrtesu sambhBresu brahma raja co 'bhau snBtBv<br />
ahata-vasanau surabhi-sujata-'nulepanau karmanyau vratavantBv<br />
upavasatah^<br />
4. [vratavantau] svo bhute Sam-no-devyBh pBdair ardharcabhyam<br />
rca safkrlvodakam pari vacam Bcauto^<br />
5. barhir upakalpayitvB ra,janam anvalabhya juhuyBt H<br />
6. arvBficam indram trataram indram indrah sutrBmB <strong>im</strong>am<br />
indra vardhaya ksatriyam me hantBya vrse ndrasye 'ndro jayBti<br />
'ti ca butvB rBstrasamvargaiS ca^<br />
7. 'the 'ndram utthapayanty B tva 'harsam antar dhruva<br />
dyaur visas tva sarva vanchantv iti sarvato Apramatta dhBrayerann^<br />
8. adbhutam hi savananayet samutthitam bhavati || yadi<br />
pracyBm agnibhayam H yadi daksinasyam yamabhayam H yadi<br />
pratlcyBm varunabhayam H yady udicyBm ksudbhayam H yad<br />
antardesebhyobhayato vidyBd<br />
9. agnir ma pBtv agn<strong>im</strong> te vasumantam rcchantv iti j|<br />
yatha-svaUhgam dvBbhyam-dvabhyam pradaksinain pratidiSam<br />
upasthBpayet U
Parisista XIX. 121<br />
XIX. 1. 10. grdhraS ced asmin nipatati mrtyor bhayam bhavati |j<br />
yad va krsnaSakunir antariksena patati 'ti japed^yas tvB grdhrah<br />
kapota ity antato japet_<br />
11. sarvatrB 'najfiBtesu triratram ghrtakambalam H<br />
12. Siro-bhange tu rajanam madbya-bhahge tu mantrinam ]<br />
adi-bhahge janapadam mula-bhaiige tu nBgarBn |!<br />
13. indratako yada bhidyad rBja-koso vilupyate |<br />
rajju-chede parijate nrpatis tu vinaSyati [j 1 H<br />
2. 1. savitrya 'bh<strong>im</strong>antritam krtva pradaksinam avartayed<br />
rajanam abhibhQr yajfia ity etais tribhih snktair anvBrabdhe<br />
rajani ptirnahomam juhuyat !| 2 i|<br />
3. 1. atha paSilnam upacBram H<br />
2. indradevatah syur^ye rBjfio bhrtyah syuh sarve dIksitB<br />
brahmacarina,h syur^<br />
3. indram co 'pasadya yajeran H triratram saptarBtram va<br />
4. trir ayanam abnBm upatisthante havisB ca yajante H<br />
5. avrta indram aham itl/ndra ksatram iti haviso hutvB^<br />
6. brahmanan svasti-vacye 'ndram avabhrthBya vrajantj^^^<br />
7. apBm suktair Bplutya pradaksinam BvrtyB 'pa upasprSya<br />
'napeksamBnah pratyetya brahmanan bhaktya yad Ipsitam varapradanaih<br />
paritosayet |1<br />
8. atha haisamitikam iti ||<br />
9. Svah-svo Asya rBstram jyayo bhavaty^eko Asyam prthivyBm<br />
raja bhavati,na purB jarasah pramiyate ya evam veda<br />
yaS cai 'vamvidvBn indramahena carati.iti brahmanam H 3 H<br />
iti 'ndramahotsavah samBptah |i<br />
pariSistam || 19 |1
1,22 Parisista XIX.<br />
Variae leetiones.<br />
XIX. 1. 1. T <strong>im</strong>dramahasyo 'pacBrakalpam, cf. <strong>18</strong> b. 3. 1; KauS. 140. 1.<br />
2. ABDET prosthapade.<br />
3. ADE can bhau. T surabhih karmanyau; B surabhih-.<br />
ADE upavasathah; BCT upavasatha; in T this and the<br />
preceding word are in the margin.<br />
4. C pari vam. BCT, Bcamtau.<br />
5. B juhuyad.<br />
6. ADE omit: indram (before indrah). M sutrBmemam. T<br />
Aham taya.<br />
7. ADE anta dhruva. D visas.<br />
8. T samupasthitani. ABDE praticyam. ACDET for ksudbhayatn:<br />
yadbhayaip. The change of form in the last sentence<br />
is noteworthy; more symmetrical would have been: yady<br />
antardeSa ubhayato.<br />
9. BT vasuvamtam. ACDE ichamtv. XCT yathB-sal<strong>im</strong>gam.<br />
C repeats: pradaksinam.<br />
10. B grdhras cet tasmin; T grdhraS cet yasmin; D grdhrasmin.<br />
C yad va kr.siiasakuniyor; T ,yas tvB krsnahSakuniyor.<br />
ADE yad vBpBiii gi'dhra ity (dva pBm deleted in A); C<br />
yad vapa gi'dhra ity; B yas tvB grdhr kapota ity; T yas<br />
tva grdhram ity. C jajapet; T yojayet.<br />
13. B inidrata koSo vilupyate. ACDET rajakoSo vilipyate. C<br />
parijayate; T parijaya.<br />
2. 1. BD savitrya mamtritaiii. ACDET trbhih. ADE siikte. B<br />
anvarabhyB; ACDE anvalabhya.<br />
B omits the khaiidika-number.<br />
3. 1. ADE upacBram.<br />
2. X <strong>im</strong>dradevatah |i syur: C <strong>im</strong>dradaivatah H syur; BT <strong>im</strong>dradevata<br />
syfir. B raje bhrtyB. ADE syu; B suh. T sBrva.<br />
ADE brahmacarina: B brahmaca,mrinaiii.<br />
•'!. T for saptarBtram: paincarBtram.<br />
4. Bloomfield abnam; ACDET ahnam; B ahi.iara. T ya,ja,mta,<br />
omitting punctuation.
Parisista XIX. 12o<br />
XIX. 3. 6. T brahmanat. B svastivBcya <strong>im</strong>dram; C svast<strong>im</strong>vBcye mdram.<br />
T vrajaty.<br />
7. ACDE for pa: ya. X napeksamana.<br />
8. BC haisamitikam.<br />
9. C svah Svo sye rBsfram sva,yo bhavaty; B samrddham va<br />
rBstram bhavaty. ABCDE for pura: punara. ACDE<br />
iindramahena; .B iradramahotsavena. T carat! ti; B yajeta<br />
iti.<br />
B for the khandika-number: j 2.<br />
Colophon: ACDE have after: samBptah: 1| 8 H; at this point<br />
ADET stop. 0 continues: soniha i (khanda 3?) parisistani<br />
II19 II. B transposes: | 19 parisista \ .
XIXb. Brahmayagah<br />
Ritual for the worship of Brahman as told to Saunaka by<br />
Atharvan BhBrgava.<br />
1.1 — 3. Introduction.<br />
1. 4.-3. 3. Preparations for the ceremony; erection of the<br />
temple, drawing,of the circle, placing in if of a representation<br />
of Brahman.<br />
3.4. — 5. 2. The ceremony.<br />
5. 3 — 6. Charities that must be performed.<br />
5. 7 —-9. Efficacy of the ceremony.<br />
Brahmayagah.<br />
XlXb. 1. 1. 0111 bhargavam pranipatya 'tha bhagavfifl ohaunako Avadat j<br />
brahmayBga-vidh<strong>im</strong> krtsnam vistarena vadasva me H<br />
2. pariprstah sa tena 'tha atharva yajatam varah j<br />
vidh<strong>im</strong> krtsnam pratisthaya BkhyBtum upacakrame 1|<br />
3. sarvesam eva yagBnam paramo Ayam udBhrtah |<br />
brahmayagam prayatnena srnv etaiii tad yathakramam H<br />
4. hrdye manohare subhre sarvabadha-vivarjite |<br />
Slesraantaka-'ksa-grdhra-"di- parityakte same Subhe 1|<br />
5. mandapaii) krirayet tatra yathokta-vidhina guruh j<br />
pataka-torauair yuktam dvBraiS cB 'pi prthagvidhaih |j 1 ||<br />
2. 1. abhyuksya SBnti-toyena pancagavyena va sakrt |<br />
gomayena pralipyB "dau pUjayed varnakaih prthak H<br />
2. puspaiS ca vividhaih Subhraih phalais ca 'py arcayed budhah |<br />
tato bal<strong>im</strong> bared rBtrau caturdiksu vidhanavit H<br />
3. pradipBn ghrta-pHrnBmS ca pradadyBd vividhBms tatha j<br />
tato mandapamadhye tu vartayed divya-mandalam H<br />
[caturaSraiii caturdA'Bram vrtta-"karam atha 'pi va U ]
Parisista XIX b. 125<br />
XlXb. 2. 4. sita-ctlrnena tan-madhye likhet padmam suSobhanam j<br />
bahiS ca varnakaih Subhrair nana sobhBm prakalpayet H<br />
5. madhye padmam tu samsthapya brahmanam parameSvaram I<br />
brabma-jajfiana-suktena yathoktam upakalpayet H 2 H<br />
3. 1. tathe 'mB Bpa ityBdyair yathavad adhivBsayet |<br />
rocana-candanB-"dyaiS ca puspair dhupaiS ca pujayet H<br />
2. ghrta-pradlpa-malyais ca vastrair bhaksaiS ca Sobhanaih |<br />
sita-candana-karpuram dadyad vB 'pi hi guggulam ||<br />
3. pradaksinam tatah krtvB namet sarvahgakair narah |<br />
daksine paSc<strong>im</strong>e vB 'pi bhBge vedih praSasyate H<br />
4. krtvB "jyabhBga-paryantam tatali Santyudakam punah |<br />
brabma-jajfiana-suktena kuryBc cai 'va 'tra pujauam j<br />
tathai 'va raudra-mantraiS ca abhisekaya kalpayet |1<br />
5. hutva 'bhyatana-mantramS ca tato rudra-gaiiena ca |<br />
nlla-rudraiS carum vidvan vidhinB Sra,payed budhah 1| 3 [<br />
4. 1. homayet kutsa-suktena ucchusmaiS ca yathavidhi |<br />
japen mantrams tatha "yusyBn mahgalya,mS ca 'pi yatnata,h ||<br />
2. hutvB ca cBtana,m tatra mBtrnama-ganena ca |<br />
snapayet paficagavyena tatha SBntyudakena ca |<br />
3. phala-snBnam ca kurvita yukto mahgala-vBdibhih j<br />
bandibhir vedavidbhis ca strl-sa,mgltair manoramaih ||<br />
4. caru-camara-hastabhis citra-dandaih sadarpanaih |<br />
snBpayed brahma-suktena raudrenB 'pi tatha 'rcayet [|<br />
5. tatah pradaksinam krtva jBuubhyBni dharan<strong>im</strong> gatali |<br />
aSBsye 'staphalam tatra yukto mahgala-pBthakaih i| 4 H<br />
5. 1. tnryaghosena samyuktah krta-svastyayanas tatha |<br />
kuryad dundubhi-nBdam tu Sahkha-bheri-praptiritam 1|<br />
2. kuryBd uttara-tantram ca sadasyan vBcayet tatah j<br />
bbojayec chaktitas tatra brahmanan vedapBragan H<br />
8. dlna-'natha-'ndha-krpanan bhaksa-bhojyair anekadha |<br />
anna-pana-vihInaiiiS ca viSesena prapujayet H<br />
4. dattvB ca daksinam SaktyB dadyad gana-bal<strong>im</strong> nisi |<br />
grha-devBs tu sampujyah karyaS cB 'py utsavo grhe H<br />
5. yogino bhojayet paScBd grhesu grhamedhinali |<br />
achedyBs taravah karyali prani-h<strong>im</strong>sBm ca varjayet H
126 PariSista XlXb.<br />
XIXb. 5. 6. bandhanasthas ca moktavya baddhBh krodhBc ca Satravah<br />
abhayarn ghosayed dese gurum ca paripujayet i|<br />
7. abha,ya,m sarvato da,ttva isfe ca parameSvare |<br />
dirgham Byur avBpnoti krtsnam bhuhkte vasumdharam H<br />
8. brahmayBgavidhih krtsno bhaktanam tu mayo 'dita.h |<br />
atharvana surendrBya pra.nata,ya Subhe-'cchaya |I<br />
9. krta-'bhisekah krta-yBga esa<br />
krta-'bnikah krta-raksah suresah j<br />
atharvano Anugraham BSu labdhva<br />
trivistapam virarBja 'sapatnam n iti H 5 H<br />
iti brahmayagah samBptah H 19 H<br />
ekonav<strong>im</strong>Sa-m pariSistam |1<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B omits: o.m. ADTbha.gavan; BCEbha.gava,iii. T vadasva mBrti.<br />
2. ACDE pariprstah Sa; B pariprstas tu. T athava.<br />
3. C yoganam. B Srnv atBm.<br />
4. B sarvabadha-. T Slesmataka-.<br />
5. D manidalaui. B yathoktam vidhinii. T -ta,urai.iaii'.<br />
2. 1. C pusayed; T bhusayed; B muparayed.<br />
2. D vidhBnavat.<br />
3. BD mamdalamadhye. ABCDET caturasram. The last two<br />
padas are clearly <strong>im</strong>possible here; they would be suitable<br />
after 1. 51-<br />
4. T sitapurnena. D prakaSa-yet.<br />
5. AE madhya; D madhyam. D brahmanam. ACDE -jajfianam<br />
suktena; T -jajfianam iti suktena.<br />
3. 1. B abhivasayet.<br />
2. B dadyac cB pi. D guggulum.<br />
3. B for bhage: margo; C margre; T mBrge.<br />
4. BT for tatah: tatra. ACDE -jajfianam-. B krtva cai va. B<br />
ca bhisekaya; E ca abhiSekaya.
Parisista XIXb. 127<br />
XIXb. 8. 5. B bhyatanam ca mamtraiS cB jyam rudra-. ACDET nilarudraS.<br />
ADE carur. ADE vidya; C vadvBd.<br />
4. 1. B -sukteno ohusmaiS. M yathavidhih. ABD maiutramScas<br />
tatha. XBC yusmBn.<br />
2. ADE hutvBiii. AET matrna,ma,gaiiena ca; D matrnamagaiiena<br />
ca; B matrnamagaiie tathii.<br />
3. T yuto.<br />
4. T^ citradamdais ca darpaiiaih; DT, citradamdai sadai-pa,naih.<br />
B sthapayed.<br />
5. ACD pradaksinam. 0 dharainiil; T dharai.ii. B aSasye. B<br />
stam phalam.<br />
5. 1. XCT dundubh<strong>im</strong>anam tu nada (0 dana) bherisu pllritam.<br />
3. C omits pada b. X for padas cd: anyair (E a,gnair) virtlpBnBm<br />
krpinyam tu prapiijayet; C the same omitting:<br />
anyair; T the same but for anyair: agneyBna or agnepBna.<br />
4. ACDE grhadevatas; B grhadevatahs. T sa,mpujya. After this<br />
Sloka B adds: soginyayogasamiddhB vahtlrupas tapasvinih.<br />
5. ACDE prBnih<strong>im</strong>sa. B ta karayet; T na karayet; C ca vBrayet.<br />
6. ADE bhoktavya. A baddhrBs krodhac; D baddhBs krodhac;<br />
E badvBs krodhBc; T baddhBh krodhaS; B bamdha krodhiis;<br />
C va,dva,ktrodharavvas. In C the pBda is completed )>}'<br />
two illegible syllables and sah.<br />
7. T bhukte.<br />
8. T atharvanah. ADET pranata,ya.<br />
9. ADE esah. B krtvahnikah. ADET atharvana. ABCDT<br />
labdha. X sapannam; 0 sapantam.<br />
T for the khandikB-number |[ 2 ||.<br />
Colophon: B prefixes: pariSisfa | . For the pariSista-number,<br />
which in ADET is placed after: pariSistam, E has: i 11 j|.<br />
B omits: ekonav<strong>im</strong>Sam pariSistam.
XX. Skandayagah or Dhnrtakalpah.<br />
Edited by Goodwin, JAOS. XV., p. v.fl.<br />
Ritual of a ceremony in honor of Skanda.<br />
1. Preparations for the ceremony.<br />
2. 1 — 9. Verses to accompany the avahana, or bringing in of<br />
the statue of the god.<br />
2. 10. — 8. 1. The seating of this statue.<br />
3. 2 — 3. Presentation to it of foot-water, perfumes, flowers, &c.<br />
3. 4. Substances to be offerred.<br />
3. 5. Kindling of the fire.<br />
4. Mantras with which the oblation is made.<br />
5. — 6. Additional prayers and ceremonies.<br />
7. 1 — 6. Verses for the fastening on of an amulet.<br />
7. 7 —10. Dismissal of the god and after-ceremonies.<br />
7. 11. The efficacy of the ceremony.<br />
Skandayagah or Dhiirtakalpah.<br />
XX. 1. 1. atha 'to dhilrtakalpam vyakhyasyamah ||<br />
2. catursu-catursu mBsesu phalguna-"sBdha-kBrttika-purvapaksesu<br />
nityam kurvita jj<br />
3. Svo bhute sasfhyBm upava,sam krtva^pragudiclm diSam<br />
niskramya Sucau deSe manohare no "sare mandalam trayodaSB-<br />
'ratn<strong>im</strong> krtva ^madhye mandapasya^sarvavanaspatyam malBm<br />
krtvB^ghanta-pataka-srajah pratisaram ca mBlBprsthe krtvB^<br />
madhye darpanamS co 'pakalpayitvB tatra yam vahanti hayah<br />
Sveta ity avBhayet il 1 H<br />
2. 1. yam vahanti hayali Sveta nitya-yuktB mano-javBh |<br />
tam aham Sveta-samnaham dhilrtam BvahayBmy aham H<br />
2. yam vahanti gajah siinha vyaghraS cB 'pi visaninah j<br />
tam aham s<strong>im</strong>ha-samnaham dhurtam avahayamy aham ]
,Pari,sista XX. 129<br />
XX. 2. 3. yam vahanti mayilraS ca citrapaksa vihamgama,h |<br />
tam aham citra-samnBham dhilrtam BvahayBmy aham ||<br />
4. yam vahanti sarva-variiBli sadB-yukta mano-javah j<br />
tam aham sarva-samnBham dhurtam BvBhayamy aham ||<br />
5. yasya 'mogha sada Saktir nityam ghantB-patakini |<br />
tam aham Sakti-samnBham dhtlrtam BvBhayamy aham H<br />
6. yas ca matr-ganair nityam sadB parivrto yuvB |<br />
tam aham niBtrbhih sBrdham dhurtam BvahayBmy aham ||<br />
7. yas ca kanyB-sahasrena sada parivrto mabBn |<br />
tam aham s<strong>im</strong>ha-samnBham dhurtam BvahayBmy aham H<br />
8. ByBtu devah saganah sasainyah<br />
sa-vahanah sa-'nucarah pratltah j<br />
sad-anano AstBdasa-locanaS ca<br />
suvarna-varno laghupurnabhasah H<br />
9. a,yBtu devo mama kBrttikeyo<br />
brahmanya-pitraih saha mBtrbhiS ca j<br />
bhratrB visakhena ca viSvarilpa<br />
<strong>im</strong>am bal<strong>im</strong> sB-'nucara jusasva H<br />
10. samviSasve 'ti samveSayet H 2 ||<br />
3. 1. samviSasva varaghantB 'psarah-stave<br />
yatra subhujo hi nirmitah |<br />
samvisfo me dhehi dirgham Byuh<br />
prajBm paSumS cai 'va vinByakasena H<br />
2. <strong>im</strong>B Bpa iti gandho-'dakam pBdyam dadyBt H pratigrhnatu<br />
bhagavBn devo dhurta iti |i saf cai 'va hiranyavarna iti<br />
'me divyo gandharva iti gandhan yas te gandha iti ce 'mail<br />
sumanasa iti sumanasah H priyam dhatur iti . . . H<br />
3. vanaspatir aso medhya iti dhupam || yaksyena te diva<br />
agnih SukraS ce 'ti dipam |1 yo visvatah .supratika iti parnBni ||<br />
4. praksBlya havisy upasBdayed dadhy-odanam ksir'odanam<br />
gud'-odanam mudga-pByasa-miSradhanya-modakani<br />
sarvagandhan sarvarasBn udaka-purnam mfila-purnam puspapurnam<br />
phala-purnam rasa-purnam co 'pakalpayitvB^<br />
5. indrah sitam ity ullikhya^agne pre 'hi 'ty agn<strong>im</strong> prauiya<br />
_^ prajvalya _^ praficam idhmam upasamadhaya bhaga etam<br />
Boiling and V. Negelein. 9
130 Parisista XX.<br />
XX. 3. idhmam iti tisrbhir etam idhmam sugBrbapatya ity upasamadhaya<br />
^samiddho agnir iti samiddham anumantrayate |1 3 1<br />
4. 1. bhadram icchanto hiranyagarbbo mama 'gne varcas<br />
tvaya manyo yas te manyo yad deva devahedanam iti sat.^<br />
kamasilkta-"dayo daSa^mahipataye svaha |1<br />
2. dhllrtaya skanda,ya viSBkhaya pinakasenaya bhratrstrikamBya<br />
svacchandaya varaghantBya nirmilBya lohita-gBtraya<br />
SalakatahkatBya svahe 'ti hutvB _ agnaye prajapataye ye devB<br />
divy ekadaSa sthe 'ty anumataye Agnaye svistakrta iti ca jj 4 j|<br />
5. 1. SivB-'gni-krttikanaip tu stosyBmi varadam Subham j<br />
sa me stuto viSvarHpah sarvan arthan prayacchatu |1<br />
2. dhana-dhBnyakulBn bhogBn sa me vacana-vedanam j<br />
dBsI-dasam tatha sthanam mani-ratnam surB-'fijanam H<br />
3. ye bhaktya bhajante dhurtam brahmanyam ca yasasvinam j<br />
sarve te dhanavantah syuh prajBvanto yaSasvinah i|<br />
4. yathe 'ndras tu varan labdhvB pritas tu bhagavan pura |<br />
debt me vipulan bhogun bhaktanam ca viSesata iti ||<br />
5. kamasukteno 'pahBram upaharet H<br />
6. upahBram <strong>im</strong>am deva maya bhaktya niveditam j<br />
pratigrhya yatha-nyByam akruddhah sumana bhava H 5 H<br />
6. 1. sadyojatam prapadyBmi sadyojata,ya vai namah |<br />
bhave-bhave na "dibhave bhajasva mam bhavo 'dbhave<br />
'ti bhava,ya namah ||<br />
2. devam prapadye varadam prapadye<br />
skandam prapadye ca kumBram ugram |<br />
sannam sutam krttikanam. sad-Bsyam<br />
agneh putram sBdhanam gopatho-'ktaih 1|<br />
3. raktani yasya puspBni raktam yasya vilepanam (<br />
kukkuta yasya rakta-'ksah , sa me skandah prasidatu ||<br />
4. Bgneyam krttika-putram aindram ke cid adhiyate |<br />
ke cit pasupatam raudram yo Asi so Asi namo Astu ta iti ||<br />
5. svBmine namah SaiikarBya'gni-putraya krttika-putraya<br />
namah [1
Parisista XX. 131<br />
XX. 6. 6. bhagavan kva cid apratirupah svaha bhagavBn kva cid<br />
apratirupah 1<br />
7. maniratnavara - pratirtlpah H ka,ficanaratnavara-pratirilpa<br />
iti 1<br />
8. ete (te) deva gandha etani puspany esa dhupa etBm<br />
malani trih pradaksinam krtvB^adityakartitam sutram iti pratisaram<br />
abadhniyBt |1 6 H<br />
7. 1. aditya-kartitam sutram indrena trivrtl-krtam j<br />
aSvibhyBin grathito granthir_ brahmana pratisara.h krtah il<br />
2. dhanya,m yaSasyam ayusyam asubhasya ca ghatanam j<br />
badbnBmi pratisaram <strong>im</strong>am sarvasatru-nibarhanam H<br />
3. raksobhyaS ca piSacebhyo gandharvebhyas tathai 'va ca |<br />
manusyebhyo bhayam na 'sti yac ca syBd duskrtam krtam [j<br />
4. svakrtat parakrtac ca duskrtat prat<strong>im</strong>ucyate j<br />
sarvasmBt pBtakBn mukto bhaved vIras tathai 'va ca H<br />
5. abhicarac ca krtyBtah strlkrtBd aSubham ca yat j<br />
tBvat tasya bhayam na 'sti yavat siitram sa dhBrayet |1<br />
6. yavad BpaS ca gavaS ca yavat sthasyanti parvata,h j<br />
tavat tasya bhayam nB 'sti yah siitram dharayisyati 'ti H<br />
7. anvByam bhuktvB devam visarjayet H<br />
8. pramodo nBma gandharvah pradoso paridhavati |<br />
muflca SailamayBt pBpan muflca-muflca pramufica ca |<br />
9. (yavad) <strong>im</strong>B apah pavanena puta<br />
hiranya-varna anavadya-rupBh |<br />
tavad <strong>im</strong>am dhurtam. pravBhayami<br />
pravBhito me dehi varan yatho-'ktan ||<br />
10. uditesu naksatresu grhan pravisto grhin<strong>im</strong> paSyet^<br />
dhanavati dhanam me dehi 'ti il<br />
11. yad bhoktum ka,majBtam jagatyBra manasa samihate<br />
tat-tad dvijauma pinBkasena-yajamBnBt kamam upabhukto,^<br />
bhuktva 'mrtatvam tadvad evB 'bhyupaiti^<br />
tadvad evB 'bhyupai(ti) 'ti 1| 7 H<br />
iti skandayagah samBptah H 20 1|<br />
prathama v<strong>im</strong>Satih samapta H evam khanda H 124 1|<br />
9*
132 Parisista XX.<br />
Variae leetiones.<br />
XX. 1. 2. B catursu Smasesu (for catursu 2 mBsesu). BC -karttike<br />
pllrvapaksesu; T -karttikesu ptlrvapaksesu.<br />
3. Perhaps read: sasthyam upavasam krtvB Svo bhute. C niskramya;<br />
T nihkramya. BT omit: manohare. BC omit: no<br />
sare. B trayodasaratni; C trayodaSaratni. ADE madhya;<br />
T manoharamadhye. D mandalasya. Perhaps right. ADE<br />
krtvB malam; T mBlam krtvB tatra. ADE darpanas. B<br />
for tatra: manohare tosa.<br />
ABDE omit the khandika-number; 0 |1 W 1<br />
T inserts before the last clause what seems to be a condensed<br />
version of the whole Parisista, but returns again to our<br />
text. With emendations it reads:<br />
madhye darpanBmS co 'pakalpayitvB<br />
madhyasyed ahatena vasasa prachadyo 'dapatrBdini (T datnadlni)<br />
sarvani sarve gandhah (T mamdhah) sarvBni puspBni<br />
sarve dhupadipaS ca sarvani ca phalani sarvato mulam barhili<br />
pariiBni ca prastrnati _ indrah sItam ity (T prasrtBnBtl (ta deleted)<br />
mdrah sitety) ullikhyB 'gne pre 'hi 'ty agn<strong>im</strong> pranlya prajvalya<br />
mama 'gne [va] varca iti sukteno 'pasamBdhBya maufijena kuSo-<br />
'Sirais (T kuSosIrais) tisrah prat<strong>im</strong>ah (T prat<strong>im</strong>am) krtvB yam<br />
vahanti 'ti navabhir avahayet 1| sa me pritah samvisasva varaghante<br />
'ti ca (T caraghante ca) bhumau samveSayet . . hiranyagarbha<br />
.. . tvaya manyo yas te manyo yad devB devahedanam<br />
iti sat kamasuktadayo mahlpataye svahe 'ti ca trayodaSabhir<br />
hutvB sadyojatam iti namaskrtya "dityakartitaiii sutram iti<br />
catasrbhih pratisaram bhage vamsa urah pratisaram upaiti SBlam<br />
pradaksinam trih parikramya 'rcitas tv <strong>im</strong>a apa iti visrjya sa<br />
dhanadhanyasamrddho bhavati 'tyBdi (uditesu omitted?) naksatresu<br />
grahan (read: grhan?) prapadyeran sar\'aiii ca loke mahiyata<br />
iti krtva<br />
madhye darpanBmS co 'pakalpayitvB yarn \ahanti etc. as<br />
in our text.
Pari&ta XX. 133<br />
XX. 2. 1. ABCDET haya. A nityamukta.<br />
3. C omits pa,da b and tam aham. ADE vihamgamah; B vihamgama.<br />
4. ADET sam aham.<br />
5. T yasya megho; C yasyB nogho. AD nitya.<br />
6. ADE yaS cB. ACDET tam aham SaktisamnBham; B tam<br />
aha mBtrbhih sa,rdham.<br />
7. ACDE yasya kanyB-. B parivrtah .puman. We should<br />
expect kanyB-samnBham.<br />
8. 0 suvarna. B laghupurnanBmasah.<br />
9. ACDE Byahi devo; T stlryena devo. XT viSeseua; 0 viSekhona.<br />
ABDE for ca: tu; C tu ca. ABCDBT viSvartlpah.<br />
X bal<strong>im</strong> sBnucarajusasva; B baliirisvBnujusasya samyag<br />
iti; C bal<strong>im</strong>s canucarajusasva; T bal<strong>im</strong>s cBnujusasva<br />
samyag iti.<br />
10. DT samviSaSve.<br />
3. 1. B samviSaSca: 0 saviSasva; D viSasva. T caraghamte. ACDE<br />
sarastave; B psarastave; T ca. XCT yatra dyohi nirmikah,<br />
the metre shows that there is a deeper corruption.<br />
B dehi. ABDET vinayakasenah; 0 vinByakase; pinakasena<br />
(cf 4, 2) would <strong>im</strong>prove the metre.<br />
2. C omits: <strong>im</strong>B apa . . . dhurta. BT gamdhodaka. A dhurtam;<br />
DE dhurtam. B for sat cai va: sasfhyai va. ADE for<br />
iti: iti. D omits all after: gandha iti. B for mah: mB.<br />
B priya dhatur iti dhBtu bhuva iti.<br />
3. D omits: vanaspatir aso medhya iti. ACDET yaksye na;<br />
B yaksme na. ACDET viva gnili. B supratika,.<br />
.4. B havisy; we expect hav<strong>im</strong>sy or barhisy. B upasadayet.<br />
B dadhyaudanam. T gudaudanam. ACDET mudgapanamisradhanya-.<br />
T -maudakani. ACDET carry the samdhi<br />
over to 5.<br />
5. M site ty. BT ullikhyB gne. D praiiipatya. XC bhaga<br />
evam idhmam iti tisrbhih H etam idhma 1 sugBrbapatya; B<br />
bhaga etam idhmam iti tisrbhir efam idhmam sugahrhapatya;<br />
T bhaga eva, etam idhmam iti tisrbhir etam idhmam
134 PariAista XX.<br />
XX. 3. sugBrbapatya. ACDB for ity: iti. B gnir. 0 anumaiiitrayete;<br />
D anumamtrayet.<br />
B omits the khandika-number.<br />
4. 2. ACDE bbartiSastrlkamBya; B bbartrineSastrlkBmaya. T varaghamtaya<br />
h<strong>im</strong>anirmalBya; B varaghamtByB nirmoktBya.<br />
T SBlakamtakaya. B gn<strong>im</strong> svistakrtam iti. C va.<br />
B for the khaiidika-number: i, probably a corruption of 3.<br />
5. 1. AD prosyami; C prothami; E presyami; T proksBmi. ABD<br />
stute. B sarvain tarpBn.<br />
2. B dhanadhanyBkulan. B vacasi vedanam; T vacanivedanaiii.<br />
T dasidanam.<br />
3. ABDT for bhajante; bhagavan; 0 bhagarva; E bhagavan.<br />
0 dhurta. ABDE dhanavamta.<br />
4. B yathe mdrah suvaran (perhaps preferable); C yathe mdra<br />
suvaran. AD labdhBva; B laghB; C labdha. D pratitas.<br />
6. BCT upahBram idam.<br />
B for the khandika-number: j 4 j .<br />
6. 1. T pravaksyami. ADE .vai namo namah; B vai° ADE bhavasva.<br />
ADE bhavo dbhaviiya nama iti; B bhavo dbhave<br />
ti bhavBya".<br />
2. ACDET kumBram agram. B dya<strong>im</strong>am sutam. B sadBsyam.<br />
ACDB gopathokteh; B gopathoktah; T goyathoktih.<br />
3. B yasya raktani puspBni. B kukufa; 0 kukkudhB; T kurkuta.<br />
4. BC edraiii; D^ aikam; D^ aidram. ABCDET te H iti.<br />
5. T saiiikara. B krttikBputrBya °.<br />
6. T apratirupa H.<br />
7. T -pratirupa. ACE -pratirupah H ety; D -pratirtlpah H ity;<br />
B -pratirupam ity; T -pratirtlpa ity.<br />
8. ACDE puspBiii. B krtva dityekartrtamstamtram iti.<br />
0 for the khandika-number 1 W 1 •<br />
7. 1. D asvibhyam. E gramthito. AD grath<strong>im</strong>; B gramth<strong>im</strong>; B<br />
gramthih; C gramth<strong>im</strong>r.<br />
2. T dhanvam.
Parisista XX. 135<br />
XX. 7. 3. B ganidharvebhyahs, B mBnusebhyo; 0 musyebhyo. B yaS<br />
ea. ABCDET sya,. BT duhkrtam; 0 duhskrtam.<br />
4. T duhkrtat. ACDET bhaved viras; B bhavet dhlras. B<br />
bhaved dhlras.<br />
5. ABCDE abhicBrat and omit: ca. AD krtatpatah (ta deleted<br />
in A); B krtotpatah; 0 krtpBtah. ADE ksudrah<br />
strlkrtad; B ksudratat strlkrtBd; 0 ksudrBt strlkrtad; T<br />
ksudra strlkrtBd. B for sutram: suktam.<br />
,6. C omits: sea yava. B yavat thasyamti. B parvatBm.<br />
ABCDET dha,rayisyati 1 ity.<br />
7. ADE anvaya. AET bhutka; D bhatkB; C bhutkBm; B<br />
bhutkva. D vivarjayet.<br />
8. B pradose. C omits: ca.<br />
9. D <strong>im</strong>apah. ACDET sutB. ADE dhurta.<br />
10. T grha Sravisto. B grhinl. T paSyed; B pasya. B dhanavati<br />
dhanamvati dhanam.<br />
11. B bhoktu; T bhoktam. ABDE kamajatum. X tata (or<br />
ttatta) dvijauma; B tat tat dhijanma; 0 tatra dvijanmB;<br />
T tat ta dvijanmB. AET upabhukto bhutka; B upattukto<br />
bhuttkB; C upabhukto bhumkta; D upabhutko corrected<br />
to upabhutka. AD tadvad deva bhyupeti; E tadvadveva<br />
bhyupeti; but ADE do not have these variants in the<br />
repetition. C taddhad evB (bis). C bhyupeti (the second<br />
t<strong>im</strong>e).<br />
Colophon: B instead of the pariSista-number: pariSisfam, and<br />
omits the rest. ACDB evam samda. 0 H 24 1|. T adds:<br />
ma,mgala(m) mahBSrih.
XXI. Sambharalaksanam.<br />
On the objects required at a ceremony.<br />
A collection of rules dealing with the following subjects:<br />
ku.sa-gva.ss, flowers, fruits, garments, seeds, nuts, sandal-wood,<br />
incense, gold, jewels, etc., the cows given as fees (1. 2 — 7
PariSista XXL 137<br />
XXI. 1. 6. sahirauyah savastrBS ca sBlamkBrBh savatsakah |<br />
te sadasya iti proktB vacane yajflakarmani |1<br />
7 ^^. • sarve te Api hy atharvBna rtvijah sodaSa smrtah |<br />
8°^. Suddha-"tmBno japair homair vaidikair vita-matsarah|j 1 j]<br />
2. 1. tamra-rBjata-ha<strong>im</strong>Bnaiii mrnmayBnBm atha 'pi va [<br />
achidranam savarnanam kalasa,nam ca samgrahah |i<br />
2. carllnBni atha pBtranBm indhanBnBm viSesatah j<br />
yava-vrihi-tila-"dinBm BjyasyB "haranam tatha H<br />
3. achidra-'spbatita-'vakra dirghaparvah sumadhyama,li j<br />
Sami-durva-tarunBm tu jfieyah SBntau SubhBvahBh ||<br />
4. puskaratantu-govBla-truti-sarsapa-yavasya tu |<br />
sadgunitah-sadgunito [bhavati] narasyB 'hgulaniBne ||<br />
5. gopuccha-sadrSo daiidah samah Slaksno nianoharah |<br />
sruvaS ca SBntike jfieyah srug uktB yajfia-laksanB H 2 H<br />
3. 1. sauvarnah SBntike proktali pBlBSo va 'tha khadirah j<br />
abhicBre visesena kuryat sruvam ayomayam |1<br />
2. kamsyam uccBtane kuryBd aSvattham vaSya-karmani j<br />
viSesena tu vidvese sruvo n<strong>im</strong>bamayah smrtah H<br />
3. paustike rajatam vidyBt tamram ca vijaya-"vaham |<br />
amrtB-"dau tu vijfieyaS candanah siddhidah sruvah |1<br />
4. sruvaiia,in visayam jfiBtvB kilakanBm vidhiiii tatha |<br />
grhasya 'Sma-vidh<strong>im</strong> diksu karma-siddh<strong>im</strong> avBpnuyat [|<br />
5. SlesmatakB-'rka-kantaki- katu-tikta-"di-Tarjite j<br />
arista-grdhra-kauSika- vihamgaiS ca vivarjite |1 3 |1<br />
4. 1. gulma-valll-lata-yukte hrdyaiS ca madhurair drumaih j<br />
tarunaih phalavadbhiS ca smaSanB-'sthi-vivarjite il<br />
2. mayilra-cakravaka-"di- hamsa-kBraiiclava-"dibhih |<br />
susvarair nBdite deSe hrdya-'hkura-samanvite H<br />
8. nadl-tate samudrasya samgame va viSesatah |<br />
anindye dig-vibhage ca uttare vB 'parajite H<br />
4. bhum<strong>im</strong> samSodhayet karta prBgudak-pra vane Subhe |<br />
prac<strong>im</strong> samSodhya yatnena niaiidapam tatra karayet i|<br />
5. navakosthain samam vB 'pi hastaih soclaSabhir mitam |<br />
caturasram caturdvarani ekordhva-dvarani eva vB || 4 |1
138 Parisista XXI.<br />
XXI. 5. 1. tata ISana-koue tu snana-ved<strong>im</strong> samacaret |<br />
daSa-dvBdaSa-hastam va yathB-vitBnam eva va 1|<br />
2. caturguiio-'cchrayaS cai 'va mula-stambhBs tu )"e tatah j<br />
upastambhas tu ye pa,rSve tad-ardhena prakirtitBh H<br />
8. kumbhah stambhais tatha deyBh kamair dvarani diSBm smrtam |<br />
yajamano-'ochrayam va 'pi tad-ardhent^ praklrtitah H<br />
4. kundB-"ki'ti grham kuryad dviguiiaiii parivesfitam |<br />
sarva-diksu plavam cai 'va kundasyo "rdhvam na chBdayet|| 5 jj<br />
6. 1. parito dvBdaSa-sthunam catu(li)stambham tu madhyatah j<br />
arcitam pujitam nityaiii santau sBnti-grbaiii smrtam H<br />
2. netrBdy-ulloca-Sobbistham nanavarnadhvaja-"kulam j<br />
rakta pita ca dhumra ca krsiiB nlla 'tha pBndura H<br />
3. vicitra hi 'ndranila-"bhB patakBli sodaSa smrta.h |<br />
'aindrByudha-dhumra-krsua- nila-pBndura-vaniakah<br />
4. pitaraktasitah Syama patakah sodaSa smrtah j<br />
kalaSBn sodaSams tatra uparisfBu mahadhvajah H<br />
5. vastrena "chaditan kuryBt sahiranyBn prthak-prthak |<br />
mani-muktaphalaih puspair hrdyaiS ca madhuraih phalaih<br />
6. samantad diksu vinyastaili pradipaiS ca 'py alamkrtam |<br />
dhupair baly-upahBrais ca jayaghosaiS ca bandiuBm H<br />
7. Sahkha-tiirya-ninadais tu viua-dundubhi-sasmitaih !<br />
pujyamBno hi nrpatih praviSet sa-purohitah 1|<br />
S. tatah santyudakam krtva cBtanena 'nuyojitam j<br />
samproksya vidhivan mantrair Bnayed arani tatah i| 6 |1<br />
7. 1. mathite Agnau vidhanena SBntyudakena samantrakam |<br />
homam krtva yathoktam tu n<strong>im</strong>ittBny upalaksayet ||<br />
2. megha-dundubhi-nirghosaih prajvalan sarvatas tatha |<br />
avyavachinna-dirgha-'rcih susnigdhah siddhikBrakah ||<br />
3. k<strong>im</strong>Suka-'Soka-padmB-"bho nilotpala-nibhas tatha |<br />
vahnih siddhikaro jfieyah saptarBtrBn na samSayali ||<br />
4. hutamatre prajvalati vibasann iva drSyate |<br />
tam vidyBt siddhidam vahnini padmavarna-nibham tatha jj<br />
5. asnigdha-'rcih sadhumo yah ki'sna-varno Apradaksinah j<br />
yathokta-viparitas tu na vahnih syat priyamkarah |1
Parisista XXI. 139<br />
XXL 7. 6. yasmin prasannatam eti huyamBne hutBSane |<br />
tatra nityaiii mahasiddhir asamapte vinirdiSet 1|<br />
asamBpte vinirdiSed iti H 7 i|<br />
iti sambharalaksanam samBptam H 21 ||<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. BT omit: om.<br />
2. T Suhkan. C svetavariian.<br />
4. A arghya-; D agbya-. C -camdanaiii-.<br />
5. CT dvatr<strong>im</strong>Sati.<br />
6. C omits: sahirauyah. BC sBlamkarBh. ABDET savatsaga,h.<br />
7.. ACDE atharvanali; B atharvBiiB.<br />
8. ABE catvarah; C catvarah; D catvBramh. C vaidikai; D<br />
vaidika.<br />
B omits the khandikB-number.<br />
2. 1. T samgragrah.<br />
2. ADE carunBm. C omits: atha pBtrBiiam.<br />
3. B -sphatikavakrB. ABDET dirghaparva. AD jfieyB. AD<br />
SubhBvaha.<br />
4. AE puskaramtamtu-. XBC -govalas-; T -govalah-. BCT<br />
-tufi-. B omits: sadgunitah. ADET mgulam mBne. The<br />
sentence is probably interpolated.<br />
5. B for jfieyah: proktah<br />
E omits the khandika-number.<br />
3. 1. DT Samtiko.<br />
2. B for vaSya-: yasya. AD smrtah.<br />
3. E vijayByaham. ADE cBnamdah; in D the word is repeated.<br />
4. T Svavidh<strong>im</strong>.<br />
5. CT Slesmamtaka-. C ariste-. D -grdlirr-; E -gradhra-; T<br />
-grdhr-.<br />
ADB omit the khandika-number.
140 Parisista XXI.<br />
XXI. 4. 1. T -yuktair. T madhukarair. DE tarunai.<br />
3. AE anidya; D an<strong>im</strong>dya. ABCET digvibhBge cottare; D<br />
digvibhage tu cottare. B cB parajite.<br />
5. ABCDET navakostam. C for samam: sadhyamam. ADE<br />
sodaSanirmitam. ABCDET caturasrain. B ekorddhakBram;<br />
C ekordhvedvBram; T 'ekBrdhadvBram.<br />
ADE omit the khandika-number.<br />
5. 1. ADE tato. AD snBnavedi; B snanam ved<strong>im</strong>. E dvadaSa<br />
daSahastam; we should expect the feminine. After the<br />
Sloka C adds: catu and pBdas bed.<br />
2. ADE for tu: ru; C u. Possibly read: ye Antatali.<br />
3. ABDET kumbba.<br />
4. B sarve diksu. B kumdasyo rtdham; T kumdasyo rdham.<br />
B omits the khandika-number: C || if || .<br />
6. 1. A.BCDE dvadasasthllnam. ADT catastambham; B ca catustambham<br />
DT for tu: ca. E Sauco Samtigraham.<br />
2. ACDET place pBdas ab after 3^ A netrasphulloca-; D netrBsphalloca-;<br />
E netratphuUoca-; C (not clear) netrSphrlloca-;<br />
B tetradyurlloca-. C -SobhisthBm. C -kula,m. B<br />
pita rakta. T pamdurBh.<br />
3. CD pataka. B sodaSah. B -varnaka.<br />
4. B pitarakta sita. B Syamali; T SBmah; C syBmah patah<br />
syBmah. BCD pataka.. After pada b C inserts 2''^^ exactly<br />
as in our text, 3'='' for dhumra: ma, and pitara,ktasitah<br />
syBtah. The form of the numeral is <strong>im</strong>possible. ADE<br />
tatro Aparisfan; BCT tatroparistan.<br />
5. E vastrena. ADE puspai.<br />
6. XC samamta. B dhumair. B jayBghosaiS. After the Sloka<br />
B adds 1'"^.<br />
7. ADE omit padas ab; in T they are placed after pada d with<br />
figures to indicate the transposition; B Samkhatii.ryaninBdaiksu<br />
jayaghosais ca bamdinam; C SainkhBm turyaninBdais<br />
ca venBdudubhisamsmitaih; T Samkhe tHryaninBdais<br />
tu vinBdunidubhisasmitair iti pBfha.<br />
8. 0 cataniBhi nuyojitam. D vividhair marntrair. T araniiii.
Parisista XXI. 141<br />
XXI. 7. 1. ACDET upakalpayet.<br />
2. B prajvalam. T adyavachinna-. C -dirghorcih.<br />
3. B omits: na.<br />
4. Tj hatamBtre; C hutamaste (or °sre). ADj Iva,. C Siddhidam.<br />
B tastatha.<br />
5. BE pradaksinah. B -viparltaS ca. ADE vahni. AD syan;<br />
B syB. B Sriyamkarah. T repeats padas cd.<br />
6. B buyamBno; 0 htlyano. Tg hataSane. B vinirdiSe. B<br />
samapte; D^ a samBpte; possibly read a samapter.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Colophon: B prefixes: pariSiste. BT omit the pariSista-number.
XXII. Aranilaksanam.<br />
On the sticks by the rubbing of which the fire is<br />
produced.<br />
1. 1 — 2. Introduction.<br />
1. 3. — 2. 1. Rules for the obtaining of these sticks; their<br />
material.<br />
2.'2. — 3. 1. Their d<strong>im</strong>ensions.<br />
3. 2.-4. 1. Blemishes and their consequences; consequence<br />
of yonisarnkara.<br />
4. 2. The fire-stick as mystic representative of the year.<br />
4. '•',. — 5. 4. The fire-stick as representing the yajamdma; the<br />
various parts of its body, and the consequences of producing<br />
the fire at each part.<br />
5. 5. — 6.4. The 'womb of the gods'; the <strong>im</strong>portance of the<br />
fire-sticks.<br />
6. 5. — 7. 4. Other parts of the apparatus.<br />
7. 5. — 8. 4. How and by whom the fire is to be produced.<br />
9. 1 — 4. Ceremony for replacing the fire-sticks when worn out.<br />
10. 1 — 5. Extolling of this text; its author Pippalada; rewards<br />
for its study and recitation.<br />
Aranilaksanam.<br />
XXII. 1. 1. om atha 'tah sampravaksyBmi aranyos cai 'va laksanam j<br />
rtlpam tatha pramBnam ca guna-dosams tathai 'va call<br />
2. coditan Sabd a-Sastrena BcBryena tu dh<strong>im</strong>ata |<br />
pura kalpe ca yad drstam rsibhiS cai 'va laksanam H<br />
3. grhya-'gn<strong>im</strong> parisamgrhya dharmapatnya sahai 'va tu j<br />
vaitBnikBs tatah kuryBd adhanB-"dya yatho-'ditah |1<br />
4. tithau Subhayam naksatre diSam gatvB tv aninditam |<br />
asvatthat tu Samigarbhad uktam aharanam Sruteh H
Parisista XXII. 143<br />
XXII. 1. o. Sami-vrkse tu yo ASvattho na 'nyavrksena samyutah |<br />
madhye mulam na bahye tu sa garbhah pariklrtitah [| 1 jj<br />
2. 1. abhave tu Samigarbbe aSvatthad eva va "haret |<br />
prBpte cai 'va Samigarbbe samaropya visarjayet ||<br />
2. caturv<strong>im</strong>Sa-'hgulB dirghB vistarena sad-ahgula |<br />
caturangulo-'cchraya ca araiiiS co 'ttara 'ranih l<br />
3. a skandhad uraso va 'pi iti staudayanaih smrta j<br />
bahu-matra devadarSair jajalair tirumBtrika i|<br />
4. ca,rana-vaidyair jahghe ca maudenB 'stB-'hgulBni ca j<br />
jaladayanair vitastir va sodaSe 'ti tu bhargavah |1<br />
5: sirah-pramane nBbhau tu caturv<strong>im</strong>Satikai 'va hi (<br />
Saunaka-"dibhir acaryair etan mBnam praklrtitam 1| 2 H<br />
3. 1. tasyBs tu pinclah sadbhBge caturbhBge tu vistare |<br />
caturaSra ca SlaksnB ca chidra-granthi-vivarjita 1|<br />
2. klinna bhiunB 'gnisamsprsfa sphutitB vidyutB hata |<br />
anyais ca dosaih samyuktB varjanlyB prayatnatah H<br />
3. siro-granthir harec caksuS chidrB patni-vinBSini j<br />
klinna vinSSayet putran sphufitB sokam a,vahet 1<br />
4. urdhva-Suske na karta vya krsne rilkse tathai 'va ca j<br />
ubhe apy eka-vrkse ca araniS co 'ttarB 'ranih H<br />
5. tat-pramana tad-ardha va bhilyasi vB yathe-'cchaya |<br />
anenai 'va tu manthavyo na kuryBd yoni-samkaram j| 3 jj<br />
4. 1. yonisarnkara-samklrne mahan dosah prapadyate |<br />
sa yajfias tBmaso nBma phalam tatra na vidyate H<br />
2. pinde tv ayana-visuvau prthutve rtavah sthitah |<br />
ardha-mBsBs ca dirghatve kalaS cB 'tra pratisthitah H<br />
3. yajamano Aranir iti vadanty eke AapaScita-h |<br />
tat-pradhanah kriyah sarva yajfias ca 'pi tathai 'va hi H<br />
4. prathame mill a-sadbhBge padau jahghe 'ti kirtyate |<br />
dvitlye januni uru trtiye Sronir ucyate H<br />
5. caturthe jatharam sangam griva cai 'va tu paficame |<br />
sasthe Sirah samBkbyatam ahgany etani nirdiSet || 4 1|<br />
5. 1. mathite pada-janghe ca pisBcah samprajByate |<br />
janunoS ca tatha co "rvo rBksasatvani prayati hi ||
144 Parisista XXII.<br />
XXII. 5. 2. SronyBm ca sarvakBma(h) syur jathare ksut tatha smrta |<br />
urasy amitra grlvayani mrtyuli Sirasi vedanB |1<br />
3. Sronyam evB 'ta icchanti nirdosB kirtita yatali |<br />
tatha vitta-paSun putran svargam ayuh priyam sukham ||<br />
4. prathamam manthanam SronyBm Bdhane ca viSesatah |<br />
itarBni yathe-'stam hi grivam sarvatra varjayet ll<br />
5. triny ahgulBni tyaktva "dau tatha catvBri cB 'ntata,h |<br />
madhye devah sthitBs tasmBd vahn<strong>im</strong> tatrai 'va nianthayet|j5j|<br />
6. 1. anuloma bhaved yonih pBrSva-bhedo na vidyate |<br />
anulomyena mathitah sarvBn kaniBn prayacchati H<br />
2. mulad ahgulam utsrjya trIni-trini ca parSvayoh |<br />
devayonis tu vijfleyB tatra mathyo hutaSanah H<br />
3. mulat tyaktva 'hgulBny asfav agrBt tu dvBdaSai 'va hi<br />
antare devayonih syBt tatra mathyo hutaSanah. H<br />
4. veda yajfiaya sambhilta yajfia agnau pratisthitah |<br />
aranyor jayate cB 'gnis tayos tasmat pradhauata H<br />
5. arany-ardhena cai 'va syuh khadirau catra-pldakau |<br />
netram tu sad-gunam cBtrBd uttaro Asta-'hgulah smrtah || 6 jj<br />
7. 1. asta-'hgulah pramanthah syac catram syad dvadaSB-'hgulam j<br />
ovili dvadaSB-'hgulB esa yajfia-vidhih smrtah H<br />
2. vyBma-matram vadanty eke anye hasta-trayam viduh |<br />
trivrtam musti-samyuktam yajfiavrksaja-valkalaih |1<br />
3. cBtre ca bhaskarah prokta uttare vasavas tatha j<br />
netre deva- ganBh sarve visnuS cai 'va tu pidake H<br />
4. aranir ya dvitiya tu uttarB sa prakirtitB j<br />
tatrai 'kadesam samgrhya uttarah sa ca kirtitah ||<br />
5. prBhmukhodai<strong>im</strong>ukho va 'pi bhramakah paSc<strong>im</strong>Bmukhah |<br />
pBnibhyBm pidanam Subhram uttarBgram pragrhya tu j| 7 j<br />
8. 1. mule mulam tu samyojya catrasyai 'vo 'ttarasya ca<br />
arany-upari samsthapya pidakena tu pidayed 1|<br />
2. netrena bhramayec cBtraiii yBvad vahnih prajayate j<br />
sarvair hi devaih sampannas tena sarva-sukhah smrtah H<br />
3. brahma-"dyair daivataiS cai 'va vidvadbhiS ca tapodhanaih<br />
esa yantra-prayogas tu drsfo yajnartha-hetubhih 1]
Parisista XXII. 145<br />
XXII. 8. 4. yajamBnena manthavyah svaSakha-Srotriyena vB |<br />
tan-matena dvija-'gryair vB smrtam etad dhi manthanam |j 8 jj<br />
9. atha<br />
1. yady arani jlrne syBtBm jantubhir manthanena va j|<br />
samBnlte nave arani ahrtya Svo bhute darSene 'sfvB tasmin<br />
pilrve sakall-krtya garhapatye praksipyo 'pary agnau dhBrayan<br />
japati 1|<br />
2. ud budhyasvB 'gne pra viSasva yonyBin<br />
devayajyByai vodhave jBtavedah j<br />
aranyor arani sam carasva<br />
jlrnBm tvacam ajirnaya nir nudasve 'ty^<br />
3. ajyam samskrtya "havanlye manasvat<strong>im</strong> juhoti H [putrarthl<br />
SrBvayet |1 ]<br />
4. mano jyotir jusatBm Bjyasya<br />
vichinnam yajflam sam <strong>im</strong>am dadhatii |<br />
ya ista usaso yB anistas<br />
tah sam cinomi havisB ghrtena<br />
svahe 'ty agnaye Agn<strong>im</strong>ate AstakapBlam purodBSam nirvapati H<br />
Sarav'-odanam sa-daksinam dadati 1| sB prakrte 'stih samgrhyate<br />
|| 9 ||<br />
10. 1. prasangenai 'va kathitam agn<strong>im</strong>anthanam atra vai |<br />
aranyos ca 'hgasambhtltain netram cBtram ca pidakah H<br />
2. ya idam dharayisyati aranyor iha laksanam |<br />
na tasya durlabham k<strong>im</strong> cid iha loke paratra ca ||<br />
3. putrBrthI SrBvayen nityam acirBl labhate sutam |<br />
SrutaSllam vrttavantam dIrghByur vipulBm prajBm H<br />
4. etad evam samBkbyatam pippaladena dh<strong>im</strong>ata |<br />
dvijanam balavrddhBnBni purascaranam uttamam ||<br />
5. adhltyai 'tac ca debBnte param brahma 'dhigacchati |<br />
na tasya mrtyur na jarB nidra vyBdhir na cai 'va hi |<br />
ksut-pipasa-bhayam na 'sti brahma-bhutah sa tisthati ||<br />
brahmabhiltah sa tisthati 'ti |110 H<br />
ity aranilaksanam samaptam || 22 1|<br />
Boiling and v. Negelein. 10
146 PariMsta XXII.<br />
Variae leetiones.<br />
XXIL 1. 1. BC omit: om. AjDjBCET sampravaksyBmy. ADE gunadosBs.<br />
2. ABCDET codita. B sarvaSastrena caryena. B for tu dh<strong>im</strong>ata:<br />
mahatmana.<br />
3. ADE vaitanikams; B vaitanikBhs; C vaitBnitBs. B adbBnyadyad.<br />
4. T subhByBn. ACDE Samlgarbha.<br />
5. B Samlvrksesu yo; E Samivrksoya yo. ADE madhya. AD<br />
bahye ta.<br />
B omits the khandika-number.<br />
2. 1. ABCDET Samigarbhad. AD eva ta haret; B evam aharet.<br />
B samBraupya. D visarpayet.<br />
2. XT caturv<strong>im</strong>Satyamgula; C caturv<strong>im</strong>SatamgulB. ADB cai va<br />
araniS; B cai va arani; 0 va araniS; T cB raniS.<br />
3. BC vB pi ti; T va pi tata. ADET 'staudByanai; B mBna<br />
stodByanau. A^D smrtah; B smrtah. B bahumatra; C<br />
bahuma. B devadarSo jajalair; 0 devadarSai jalair.<br />
4. B cBrana-. B jeghe; C jBmghe. T modenB. B mstBmguiBni;<br />
D mgusthBmgulBni. B sodaSai ta. After tu C<br />
returns to mBtrika in 3'^.<br />
5. BC SirahpramBno. BC SonakBdibhir.<br />
BD omit the khandika-number; 0 H 1 1|<br />
3. 1. ADE tasyams. AD pidam; CE p<strong>im</strong>dam; T p<strong>im</strong>da. ACDT<br />
caturasrB; B caturasta. B for SlaksnB; SuksnB. C cB.<br />
2. T for klinna: chinnB. C varjanlya; B varjanlyat.<br />
3. ACDE Sirogramthi. ACDET caksuh; B caksur. B patnlm<br />
vinBSani; CT patnlvinBSanl. B rogam Bharet.<br />
4. AD rukse; E pakse. B ubha py. B cBranI cottararanl.<br />
5. B kuryBt; C kuryas.<br />
T omits the khandika-number.<br />
4. 1. ADET pravartate. 0 yajfiahs. B ni vedyate.<br />
2. B rtava; C Satavah. B ardhamBsas tu. B pratisthitah.<br />
3. B ranlr. B smaramty eke vipaScitBh. B tatpradbanBm; CD<br />
tatpradhana.
Parisista X;XII. 147<br />
XXIL 4. 4. As jahghe is clearly a dual the samdhi is most surprising;<br />
read: prakirtyate. BDE kirttite. ADE dvitlyBj. AE<br />
uru; B uru. B Sroni.<br />
5. 1. T matithe. C pBdajamghBsu; B pBdajamghatu. ADE piSacBh.<br />
XCT cordhve; B cortdham. B rBjasatvam. AD prajBti<br />
hi; B prajayate.<br />
2. AD smrtah. ADE amitra. D Sirasi.<br />
3. B evB chu ichamti. ABDE nirdosah. B pariklrtitah, omitting<br />
yatah; 0 kirtita yah; T kirtita tatali, (with ta erased).<br />
B yatha.<br />
4. ADE adhanena viSesatah. ACDET grIvB.<br />
5. B deva. B sthitah sarve.<br />
B omits the khandikB-number.<br />
6. 1. X Bnulomena; B anulomyena.<br />
2. BT mamthyo.<br />
3. T mula nyattkam. X agryBt tu; B argBt tu. ADE amtaram;<br />
C amtaro. ADE devayoni; B devayon<strong>im</strong>. B mamthyo.<br />
4. A tayosvasmat; D tayostvasmat.<br />
5. B khadirau. T sadgulam. B cBtra. ACDE stamgula.<br />
7. 1. AD astamgulam; E astBmgula. ABDET pramamtha; C pramamtham.<br />
ABCDE cBtram syB. ABCDET uvili. ADET<br />
dvBdasamgulya; B dvBdasa-mgulah; 0 dvBdaSIgulya. AD<br />
yajnavidhi. B smrtah.<br />
2. T vadaty. B eke nye.<br />
3. B cBtre tu; C catrai va. B uttare vah smrtah.<br />
4. TE dvitlyat. XC tuttara. B prakirtitah. ACDE kadesa.<br />
B uttarah pariklrtitah; E uttarasya ca kirtitah.<br />
5. ACDE pranmukhodahmukhodag va bhrBmakah. B for pidanam:<br />
mamthatam.<br />
BD omit the khandika-number.<br />
1. B samyojyam. 0 aranupari. B pidakenai va pidayet.<br />
2. ADB catra. BCT sarvamukhah; B sarvasukha.<br />
10*
148 Parisista XXII.<br />
XXIL 8. 3. ABCDET devatais. B rsibhis ca tapodhanaih.<br />
4. B mamthavya. E dvijBgrair. B Srutam etad^<br />
B for the khandika-number: | 7.<br />
9. 1. X jlrno. ADET darSane. BCT sakallkrtya. ADE gBrhapatya.<br />
2. ADE yonmam. CT aranlm.<br />
3. B manasvatl.<br />
4. ADE ajyam. B vichannam; E vachinnam. B ta sam nomi.<br />
B svBhe ti j agnaye. ADE gnivate. ADB purolBSani.<br />
X prakrte styah; 0 prakrte stah; B prakrstara.<br />
B omits the khandika-number.<br />
10. 1. T amtra. CT ca mgabhutam ca; B co gabhutam ca.<br />
2. ACDE dharayisyamti; T dharayisyamty; B dhBrayisyaty.<br />
3. B labhate mukham. T SutaSIlam. CT -\ipulaprajam; E vipulam<br />
prajBm; B vipulam prajB.<br />
4. T omits pBdas cd.<br />
5. AD parabrahma. AD vyardhi. ACDE nB sti. B for brahmabhiltah<br />
sa: brabmabhuyBya (bis).<br />
B omits the khandika-number; T is not clear; either | 8 H<br />
or I ^ I .<br />
Colophon: ACDE iti. DE aranilaksanam. BT omit the pari<br />
Sista-number. B adds: pariSistam.
XXIII. Yajnapatralaksanam.<br />
On the vessels used at the sacrifice.<br />
A collection of rules that goes beyond the l<strong>im</strong>its indicated<br />
in the title. After the introduction 1.1 — 8, in which 2"—3''<br />
are perhaps interpolated, the text treats of the caru and carusthdh<br />
1.4; the surpa 1. 5; the sphya 2. 1; the ulukhala 2.2;<br />
the musala 2. 3; the sruva, the dhruva and the agnihotrahavanl<br />
2.4—5; the sruc 3. 1. —4. 2, recognizing 3,2 as an<br />
interpolation; the krsnajina 4.3; the sakrdachinna 4.4; the<br />
meksana 4. 5; the aksau 5.1; the agnistha 5. 2; ajya, anjana,<br />
abhyanjana, kasipu and upabarhana 5.3 — 4; length of hasta<br />
5.5; length oi sruva, khadga, sakrddch<strong>im</strong>ia, juhu, dhruva and<br />
harhis 6.1; materials oi sruva, khadga, juhu and idhmah 6.2;<br />
various objects that must be made from yajnavrksah 6. 3; the<br />
samidhs 6.4; the yajnavrlisah 6.5. — 7.1; the grains to be<br />
used 7.2; permission to use at the morning oblation an article<br />
used at the evening oblation; prohibition of the use of a broken<br />
object 7.3; the paksahoma and its effect, possibly interpolated,<br />
7.4.-—9.3; the samidhs 9.4; d<strong>im</strong>ensions of pitroddsa 9.5;<br />
d<strong>im</strong>ensions and shape of the pits of the daksina, gdrhapatya,<br />
dhavaniya and sabhya fires 10.1 — 5*; general rules for cases<br />
in which no specification is made, and for acts that must be<br />
performed with either the vajra or kusa-giass in the hand<br />
10. 5" —7''; the cdturhotra 10.7^^.-11.3; what is to be done<br />
in case an utensil breaks 11.3 — 5; various things that offer<br />
no <strong>im</strong>ped<strong>im</strong>ent to the performance of a ceremony 12.1 — 5;<br />
ceremonies alter which the celebrant must touch water 13.1;<br />
rules for the cleansing of vessels 13.2 — 3; the <strong>im</strong>portance of<br />
this text 13.4. —14.6.
150 Parisista XXIII.<br />
Yajiiapatrahiksaiiam.<br />
XXIII. 1. 1. om atha 'to yajfiapatrBnam laksanam yonir eva ca |<br />
rupam tatha pramanam ca kramenai 'va prakathyate |1<br />
2. camasa-graha-pBti-Bni homa-patrani yBni ca j<br />
yajfia-vrksas tatha Sakha brahmavede pradarSitah H<br />
3. pitrpindesu darvy-Bdyam agnisvattam ca yajfiikam j<br />
sayamhomesu nityBni tatha na<strong>im</strong>ittikBni ca H<br />
4. bilva-"krtiS caruh proktas tBmro vB mrnmayo Api va |<br />
grivayam mukha-vistlrnaS carusthBlI 'ti kirtitah H<br />
5. kuSasya "mrasya va parnair venor vB balbajasya va |<br />
catuskona-'rdhavitam ca loke Surpam tad ucyate || 1H<br />
2. 1. asih khadgam ca nistr<strong>im</strong>Sah paryByah pariklrtitah |<br />
tad-Bkrty eva yad rupam yajfle sphyam ca vadanti tam |j<br />
2. idhmo-'cchrayam ardha-khBtam khBtenai 'va tu vistarah j<br />
madhye hinam tatho "rdhvB-'gram vBranam tad ulukbalam j|<br />
3. sthulatvBn musti-mBtram ca skandha-mBtram pramanatah j<br />
varaiiam musalam cai 'va adhastBl loha-vestitam ||<br />
4. sruvas tu mfila-danclaS ca bilam ca 'hgustha-parvanah |<br />
samavete prthagbhute bilardhe danda-vrttatBH<br />
5. vaikahkati dhruva prokta sarva-yajfiesu ya smrta |<br />
tatha 'gnihotrahavani sruvas cB 'pi tatha smrtah H 2 H<br />
3. 1. mula-danda tvag-bilB ca puskaram caturangulam |<br />
puskarBd dvigunam ca 'gram gajostham paripathyate H<br />
2. [netra-"di-karanair hinam nBsikabhyam dvijais tatha |<br />
dvyahgulah khBta ca bilBd ahgulam cai 'va piiidikB |<br />
vrtta vB catiiraSrB va sB 'dhastac chobhana smrta || ]<br />
3. ardha-'hgulam prthutvena bila-bahyam samantatah |<br />
bilam vrttam sruco madhye danda-sthaulyam bilB-'rdhatahj|<br />
4. caturv<strong>im</strong>Saty-ahgulam dandam vadanty eke manisinah j<br />
saptatr<strong>im</strong>Sad angulBni sa sruk cai 'va prakirtitB H<br />
5. bhinna viSIrnB vakrB ca klinna ca sphutitB tatha j<br />
susira granthibhir yukta caksurBdi-vinaSini || 3 1|<br />
4. 1. dagdha-Sese Ardha-Suske ca vidyutB cai 'va pBtite j<br />
unmulye patite bhagne manasB 'pi na cintayetH
Parisista XXIII. 151<br />
XXIII. 4. 2. Subha-naksatra-tithisu Subham gatva diSam budhah j<br />
sruvB-'rtham pBtayed vrksarn pratah pragram ca saumyavBk |j<br />
3. mrgo harina-ruruS ca krsna-prstha-Siras tatha |<br />
yat tasya carma tvak cai 'va tat krsiiBjinam ucyate 1|<br />
4. vamamusti-grhitas tu prachidyante sakrt kuSah |<br />
parasunB 'sinB va tat sakrd-achinnam ucyate 1|<br />
5. ahgusthaparvagramukham darvy-Bkrti tu meksanam |<br />
vaikahkate palBSe va prBdeSas tu pramBnatah H 4 H<br />
5. 1. alabu vainavam vB 'pi dBrvyam vainavam eva va j<br />
aksBv amandalau proktau yatha drstam pura rsibhih |1<br />
2. cakrBbhyBm kBstha-samgbataih Silpibhis cai 'va yat krtam j<br />
loke prasiddham Sakatam agnistham yBjfiike vidhau |1<br />
3. ajyam ghrtam vijBniyan navanltam susamskrtam |<br />
sauvIrB- "dy anjanam cai 'va atha va daivikam tatha i|<br />
4. abhyafijanam ca tat proktam tilatailam ca yad viduh |<br />
asanam kasipu proktam kayastham co 'pabarhanam H<br />
5. yavo-'darair astabhis tu ahgulam paripathyate |<br />
caturv<strong>im</strong>Saty - ahgulain tu yBjfiikair hasta Bkrtah H 5 H<br />
6. 1. hasta-matrani sruvah khadgam sakrd-achinnam eva ca j<br />
bahu-matrB juhuli prokta dhruva barhis tathai 'va call<br />
2. tamraS cai 'va sruvah proktah khadgam khadiram eva ca j<br />
pBlBsI ca juhuh karyB idhniaS cai 'va viSesatah H<br />
3. grahah pBtrBni camasB danda-yupa-"sanani ea |<br />
vrksesu yBjfiikesu syur yathalBbhesu na 'nyatah H<br />
4. samidhah pradeSa-mBtryo nityahome prakirtitBh j<br />
samillaksana-drstani pramBnani yathakramam U<br />
5. Samy aSvattha(h) palBSaS ca khBdiro Atha vikahkatah j<br />
kaSmaryodumbaro bilvo yajfiavrksBh prakirtitah H 6 |i<br />
7. 1. esam alabhe vrksanBm anye grBhyas tu yBjfiikaih j<br />
yajfiahgakarye drastavyBh samid-artham viSesatah |i<br />
2. yava-vrlhi-mahBvrlhi- priyahgtmam hi tandulBh |<br />
syBmBka-tandula-tilB BsBdyBh SruticoditBh U<br />
3. sayamhomesu yad dravyam pratarhomesu tad bhavet j<br />
bhinnadravya-hutam yat tu na hutam tasya tad bhavet I
152 Pari^sta XXni.<br />
XXIII. 7. 4. udite Anudite cai 'va samaya-'dhyusite tatha |<br />
ksudha-kale tatha 'py eke paksa-homam tu karayet 1|<br />
5. yayavaranBm munibhih paksa-homas tu taih smrtah |<br />
yatha katham cid vacanam Sruty-uktam dvija Bcaret H 7 H<br />
8. 1. aturah pathikaS cai va rajo 'padrava-plditah |<br />
paksa-homam tada kuryan nistirya satatam caret H<br />
2. caturdaSa-grhitam tu sakrd unnayate havih j<br />
eka samit sakrd dhomah so ArdhamBsBya kalpate ||<br />
3. caturdaSa-gunam krtva sruca pBtrena purva vat |<br />
evam garhapatye ca daksina-'gnau ca juhvati H<br />
4. piirva hutva "hutlh sByam vyustByam apare Ahani j<br />
etenai 'va vidhanena juhvati prBtar-Bhutlh 1<br />
5. rsibhis ca purB drstam Bpat-kalesu sarvatah |<br />
aranyoS ca samaropya Sruti-drstena karmana H 8 i|<br />
9. 1. homB-'rthesv etad drastavyam ahitBgni-grhesv api |<br />
tat-prayojana-matram tu na dosah siltakesu call<br />
2. sadyah-SaucBdikam proktam sutakam ca dvijBtibhih |<br />
svayamhomi 'ti vacanan na dosah Sruti-codanBt H<br />
3. vratinBm sattrinam cai 'va maharaja-"hitagnayah |<br />
esam doso na vidyeta sayam-prBtah-kriye sthite 1|<br />
4. pBlaSyah samidho AdosB nityam home prakirtitBh j<br />
atha va kauSikoktanBm yajfliyBnBm mahlruham i|<br />
5. ahgulatrayam Bvartya ucchraye Apy ahgulatrayam |<br />
puredaSa-pramanam tu sarvatra kathitam nmam || 9 ||<br />
10. 1. sodaSBhgulam avartya tribhagam co 'ttaram rju |<br />
daksinasyam diSi sthBnam daksina-'gneh praklrtitam H<br />
2. asfav<strong>im</strong>Saty ahgulBni gBrhapatyam praklrtitam j<br />
ahavanlyam [caturjv<strong>im</strong>SatiS caturaSram tu karayet 1|<br />
3. ahgulani tu sattr<strong>im</strong>Sad dhanv-akrtya tu karayet j<br />
daksiiiB-'gnes tu vai kundam vidvadbhih parikathyate ||<br />
4. IsBnyBm diSi sabhyasya gBrhapatya-vidh ana tah |<br />
sabhyam ne 'cchanti SBlB-'gnau mahakih kauSikas tatha<br />
5. maudByanBs tathe 'cchanti Saunakeyas tathai 'va ca j<br />
mantrad eva tatha proktam dravyam yatra na drSyate H
Parisista XXIII. 153<br />
XXIII. 10. 6. ajyam tatra vijBnlyBd dhomas tatra sruvena ca (<br />
abbyuksanam havih-karma kartavyam vajra-paninB H<br />
7. kuSa-hastena kartavya japa-homa-pitrkriyBh |<br />
yajfle cai 'va 'ngabhutaS ca patra-mantra-havir-dvijah |<br />
caturbbiS ca kriyah sarvaS caturhotrain tad ucyate |1 10 ||<br />
11. 1. yajflikas tu vadanty anye caturbhir yac ca huyate |<br />
brahmana 'dhvaryu-hotrbhyBm tribhir agni-caturthakaih jj<br />
2. durbhikse ca "kule bhahge rtvijBm ca 'py asambhave |<br />
ekas caturhotram kuryBd apastambe prapathyate |1<br />
3. rtvijBm cB 'py asBmnidhye adhvaryus tat pathet svayam j<br />
asthana-patbite kuryur rtvig ityBdi coditam |]<br />
4. khate lune tu yac co 'ktam samskBra-Sruti-hetubhih |<br />
dravyBnam yajfiaklpty-artham kuryBt pilrvena samgraham jj<br />
5. patra-"sadam dvitlyam ca proksanena vivarjitam [<br />
ubhayoS cai 'va kurvita pBkayajfiestikarmavat H 11 I<br />
12. 1. krsnajinam tila darbha mantra Bjyam dvijo-'ttamBh j<br />
doso na vidyate hy esBm yathBrtham samniyojayet ||<br />
2. ajyam dhtlmahavir jvalB paripakah sphulihgakaih |<br />
davBgnikastba-samsparSe agner doso na vidyate H<br />
3. japB-'dhyBya-tapo-danaih so-'pavBsaih sa-homakaih j<br />
SrBddhadi-pitrkaryais ca na dosah parivedane 1|<br />
4. pitr-bhratr-sapatnaiS ca patito-'nmatta-sandhakaih |<br />
jatyandha-muka-badhirair na dosah parivedane H<br />
5. atyantakamina cai 'va patnihinena cai 'va hi |<br />
esam anujfiam Bdaya kuryad vaitaniki(h) kriyah H 12 i|<br />
13. 1. raudra-raksasa-paiSacan asuramS ca "bhicarikBn |<br />
mantrams ca pitrkarmai 'vam krtva "labhyo 'dakam sprSetjj<br />
2. sruk sruvaS ca dhruvB khadgam musalo-'lukbalam caruh |<br />
udakenai 'va sosnena sampraksalya viSudhyati |1<br />
3. patram grahaS ca camasB havih Silrpam kuSa-"sanam |<br />
soma-sprstam ca yad bhandam vBri-Saucena Sudhyati ||<br />
4. vedo-'ktam sarvamantro-'ktam Sauna kena mahatmana |<br />
avaSyam tad dvijaih kBryam SreyaskBmais tu nityaSali U<br />
5. patrBiiaiu ta prasahgena yad anyat pariklrtitam |<br />
sByam prBtas tu homa-'hgam pura drstam maharsibbili jj 13 jj
154 Parisista XXIII.<br />
XXIII. 14. 1. guruna bhBsitenai 'va yBjfiika-'numatena ca j<br />
sado-'padista-dravyanam laksanam pariklrtitam 1|<br />
2. nityam ye Anusmarisyanti yajfiapBtresu laksanam |<br />
rBjasuya-'SvamedhabhyBm phalam prapsyanti te dhruvam]<br />
3. pippaladena mahata samBkbyatam idam Subham |<br />
brahmananam hitB-'rthaya putraSisya-hitBya ca H<br />
4. niskamo va sakBnio vB vedo-'ktam yah samacaret |<br />
niskamasya tu muktih syBt sakamah phalam asnute ||<br />
5. niskamena tu yat k<strong>im</strong> cit kartavyam iti vaidikam |<br />
tat sarvam muktidam jfieyam parBparaparam sukham H<br />
6. na Sokas tasya no vyadhir na mrtyur na jarB tatha |<br />
na ksudha na pipasa ca amrtBtniB sa tisthati 1|<br />
amrtatma sa tisthati 'ti |i 14 H<br />
iti yajflapatralaksanam samBptam 1| 23 1<br />
Variae lectlones.<br />
1. 1. ABDET omit: om. CT yon<strong>im</strong>. ACDET pramanam (C<br />
pramBna) rupakam cai va kramena (ADE kramene) tah<br />
prakathyate. B kremenai va.<br />
2. ADE camasagrBha-; 0 camasamgraha-. T boniadravyani yani<br />
ca; C homahomapatradra yani ca. Bg for ca: tu^ B<br />
brahmadeve; D brahmevede.<br />
3. ADE darbhadyam. We should expect: agnisvattam.<br />
4. B proktahs. ACDET mukhavistlrnam. D carusthBli prakirtitah.<br />
5. T kuSasyB grasya. X cB pariiai. ADE vainer; C voiior;<br />
T vino. B bilvajasya. B catuskonortdhavitam tu; T catuhkonBrdhavItam<br />
ca. C surpam.<br />
BD omit the khandika-number.<br />
2. 1. B sadgam. B nistr<strong>im</strong>Sam; C nistr<strong>im</strong>Sa. ADE tadBkrtyai va.<br />
T tad rupain. ADE sphyatvam vadamti. B te.<br />
2. B ardhekhatam; B ardhasBkbBmtam. T madhya. CT rdhvogram.<br />
B varunam.
Parisista XXIII. 155<br />
XXIII. 2. 3. AD skamdamatram. B dhastal. BC lohavisthitam.<br />
4. XCT mtlladandasya Silam. AE biladhe; B bilvardhe. C<br />
damdavittata; B damdavattata, with space left for the<br />
insertion of i.<br />
5. B sarvasarvayajfiesu. AD ya smrtah.<br />
3. 1. 0 gBjamjastbam. B pratipadyate; DT parikathyate?.<br />
2. These six padas belong in subject matter to the preceding<br />
parisista. C khata. B pidaka. ABCDET caturasrB.<br />
3. B bilvam. ACDET srucir; B sruvir. AD bilardhate; B<br />
bilardhata.<br />
5. BDT bhinna. AB viSirna; B vaSIrnB. B suSira; 0 supira;<br />
D supira; T sukhira. A gramthirbhi yukta; DE gramthibhi<br />
yukta; T gramtbisamyuktB. B -vinaSanl.<br />
BD omit the khandika-number.<br />
4. 1. ACDET dagdhaseso. ACDE unmulya patite; T unmillya<br />
tite; or unmul patite.<br />
2. AET srucBrtham; CD srucartha. B vrttam. B tu.<br />
3. ABCDBT harinarenuS; the emendation is doubtful as we<br />
might expect the designation of some part of the body,<br />
perhaps harinapaksas. The reading of ADB given in the<br />
next note would then be due to a misplaced correction.<br />
ADE krsnapaksaSiras. ADB tasya karma. B carma<br />
tvasyBi ca tat.<br />
4. T for -grhltas tu: -grhitasi. AD prachldyamte. ADE para-<br />
SunB va sina va tat; B paSuchinna sinB va tat.<br />
5. CT neksaiiam. ACDET palaSe. ADB prBdeSam tu; B prBdeSam<br />
sva; C dhapradeSamn tu; T pradeSa sva.<br />
5. 1. AET alBmbu. B darvyam manmrm eva vB.<br />
2. T loka. D prasiddha. B yajfiikB viduh.<br />
3. B cai va tha. ADE vaidikam.<br />
4. DT tad viduh. CT aSanam. ACDE kByasambodhabarhanain;<br />
'T kayasambodhabarsanam.
156 Parisista XXIII.<br />
XXIII. 5. 5. B astabhis tu yavodarai mgulam pratipadyate. T tv amgu-<br />
1am. ABCD akrtih; E akrteh.<br />
6. 1. BC sruvam. T sadgam. ADE juhuh; B juhu.<br />
2. ADE juhuh kurya; T juhuh karya.<br />
3. ADE graha; 0 graha. B vrttesu yaniketu syu. B nB nyatha.<br />
5. AD karmaryaudumbaro; Ekarmayaudumbaro. B yBjfiavrttah.<br />
7. 1. ABD vrksanamm. ABDE anya. B yajflikai; 0 yajflikah.<br />
BET drstavyah. D samid arthe.<br />
2. CDT Samaka-. ACDET asadya; B asadyB. B Srutinoditah.<br />
3. ADE ya dravyam; BT ya drsfam; C drstam.<br />
4. ADET paksahomas tatha pare; C paksehomas tatha pare.<br />
5. A paksahomas tatha pare skrtai smrtah, with statha deleted<br />
and some alteration of skr; D paksahomas ma tau smrtah;<br />
E paksahoma krtai smrtah; BT paksahomas tu tai smrtah.<br />
B dvija adaret. T adds after this Sloka: 8. 2^'', 1''^ but<br />
encloses these words in square brackets; 0 adds: BpannastrlrajavrdavamdibalaturaSubhah<br />
| nityam na<strong>im</strong>ittakam kamyam<br />
karayeyu dvijBtitah.<br />
8. 1. ADE aturah. B rajfio.<br />
2. DE sa. AE and perhaps CD kalpyate.<br />
8. B srucB. Probably read: cai 'va to complete pBda c. B tu<br />
juhvati.<br />
4. T pilrve. ADE hutih; CT but!. B vyustBya parame hani.<br />
B pratarBhuti.<br />
5. ADT aranyoS; B arenyaS. B karmani.<br />
D omits the khandikB-number.<br />
9. 1. BDE eta; C evata; T eva. ACE drastavyam; D dravyam;<br />
T drstavyam. B abitagner grhesv.<br />
2. B stltake. D dvijBdibbih. B vacanat | na dosB Srutinodanat.<br />
3. B sthitah; T sthita.<br />
4. ACDE palaSa; B pBlBSyah; T palaSah. Perhaps read: nityahome.<br />
ACDE kauSakoktanam; B kautsikoktBnam.<br />
5. ACDET uchrayo; B uchraye.
PariSista XXIII. 157<br />
XXIII. 10. 1. ACDET ttaram rju; B ttaram ruju. B daksinagne.<br />
2. B ahavanlyam gu caturasram. T caturv<strong>im</strong>Sati. ACDET caturasram.<br />
B karayet j 3 j .<br />
3. ADE dhanyakrtva. B daksinagnis. BT for tu: ru.<br />
4. T for sabhyam: savyam. AD mahikih.<br />
5. T modayanas. B mamtra devas tatha.<br />
7. B yajnai. B sarvah.<br />
11. 1. T vadaty. A caturbhi; D catubbi; T catubhir. T -hotrabhyam.<br />
XCT tribhir agniniS caturthakaih; B nrbhir<br />
agn<strong>im</strong> caturthake.<br />
2. B apastambaih prapadyate.<br />
3. ADB asannaidhya; B asBmnnidhye; 0 asBmtraidhye. ADET<br />
kuryu. B noditam.<br />
4. B nune. B samskara srutihetubbih; CT samskarah Srutihetubbih.<br />
B yajflalkrptyartham; 0 yajfiakrptyarthyam; T<br />
yajnatrptyartham. T samgrham.<br />
5. B patrasadanam. E -karma yat.<br />
12. 1. B esam doso ja vidyeta.<br />
2. ADET paripaka. T phul<strong>im</strong>gakaih. B -sasparSye.<br />
3. B japadhyayanatapo-. ADE -danai. B sopavasaiS ca homa-<br />
kaih. B -pitryajfiaiS.<br />
4. ACE -sapannaiS; B -sapanaiS. T -khamtakaih.<br />
5. B atyamtakaminos; C atyamtakaminau; D atyamtakBminam.<br />
C omits: cai va patni. B vaitBniklm. CE kriya.<br />
13. 1. ADE -piSacan; B -paiSyacan. B ca abhicBrikahn. ODE<br />
mamtraS. ADE pitrkarme vam; B pitrkarmai va.<br />
2. B musalolukhamS.<br />
3. ACDE grbaS camasa; B grahaS caS camasB; T grahaS camasB.<br />
C surpam. B varisocena.<br />
4. B Sreyaskamaihs.<br />
5. B patrBnT tu.
158 Parisista XXIII.<br />
XXIII. 14. 1. B Sadopadisfa-; 0 sadoparista-.<br />
2. B rBjasuyasvamedbanBm; C rBjasuyBbhedhabbyam; B rajasuyBScamedhabhyam.<br />
3. 0 pippajadena.<br />
4. AD yam samBcaret. ADE mukti.<br />
5. AE para Aparaparam; D paratparaparam.<br />
6. B Sokahs. AD vyardhi. BD jarBs. All MSS. carry the<br />
samdhi across the caesura. B mrtanmB. ABCDE tisthaty.<br />
B amrtanma.<br />
Colophon: B iti pariSistam | iti yajnapBtre laksanam samBptam<br />
I 24 11.
XXIV. Vedilaksanam.<br />
The portion of the text to which this title is given by<br />
the MSS. is in reality the result of the confusion of a Vedilaksana<br />
and an Agnivarnalaksana.<br />
To the first of these texts, which has suffered the most,<br />
belong the rules for the shape and size of the vedi, 1.4—6";<br />
rules for its construction and adornment, 1. 6''—7; consequence<br />
of having any side of the vedi crooked, 1.8 — 9; a transitional<br />
or concluding verse, 1.10. The first two of the sections are<br />
fragmentary; the beginning and, probably, the end of the text<br />
are lost.<br />
The introduction to the Agnivarnalaksana states the ceremonies<br />
at which the appearance of the fire must be observed,<br />
1. 2 — 3; refers for the preparations to XXI. 4. 4ff., directs the<br />
careful observance of the precepts of USanas, 2. 1 — 2; and<br />
states the various points, noise, color, odor, etc., to be observed,<br />
2. 3. A section dealing with the omens that threaten evil is<br />
apparently lost; and the remainder of the text, 2. 4. — 6. 4,<br />
describes the good omens. In this part there is a certain<br />
amount of repetition, and two parts, 2. 5. — 3. 2 and 5.1. — 6. 4,<br />
are for stylistic reasons to be considered of later date than the<br />
remainder of the text.<br />
Yedilaksanam.<br />
XXIV. 1. 1. ons atha rsiputrikayam tu sphutam sarvesu karmasu |<br />
laksanam hy agnivarnanam pravaksyami yathakramam ||<br />
2. vastu-karmany atho 'tpate pater nlrBjane vidhau |<br />
sarva-naksatrahomesu grahatithya-vidhau tatha ||<br />
3. yatro-'dyBne vivahesu ctido-'panayanesu ca |<br />
sarvesu cB 'gnihomesu vahni-varnan nibodhata 1
160 PariSista XXIV.<br />
XXIV. 1. 4. manena 'dhyardhaSIrsanya tri-madhya san-mukhB smrta |<br />
caturaSrB ca kartavya vedih Santl-'sti-karmasu H<br />
5. esa vai viparita ca karyB ghoresu karmasu |<br />
karmanam anurllpam tu ved<strong>im</strong> vaksyamy atah param H<br />
6. yathBvartana-gocarma- cakra-talpesu sammitaj<br />
karya 'ratni-pramBna vB badhakaSBdhayena ca \\<br />
7. Slaksnah samahitah sarvBh pragudak-pravanah Subbali |<br />
sammrjya proksya samstirya vidhivac co 'paSobhayet ||<br />
8. daksinena tu ya vakra yBjfiikam sB vinBSayet |<br />
ya ca vakro 'ttarena syBd yajamBnam vinaSayet ||<br />
9. purastat prsthato va 'pi madhyato visamB ca ya |<br />
puram antahpuram ca 'pi nByakam ca hinasti sB 1|<br />
10. esa samksepatah prokta vedih sBmanya-laksanB |<br />
visesatas tu tesv eva karmasv evB 'bhidhasyate H 1 ||<br />
2. 1. praclm samSodhayed bbilm<strong>im</strong> yajfia-vastu yatho 'ditam j<br />
samit-kuSa-'gnivarnanam laksana-jfio bhaved guruh H<br />
2. tatas tu yatnavan samyag agnBv upasamBhite |<br />
agnivarnan parlkseta yatho 'vBco 'sanah kavih H<br />
3. Sabdam varnam ca gandham ca rtlpam snehamprabhBm gat<strong>im</strong> j<br />
sparSam cB 'pi parlkseta agnav iti viniScayah 1<br />
4. svahakara-'vasane tu svayam utthBya pBvakah |<br />
havir yatrB 'bhilasati tad vidyad artha-siddhaye 1|<br />
5. vrsa-vBrana-megbau-'gha- nemi-dundubhi-nihsvanah |<br />
mrnala-padma-dtlrva-"bha- kumudo-'tpala-gandha-mukjj 2 j|<br />
3. 1. tatha mahatmB stanayan vBhakumbha-nibha-dyutih |<br />
samhita-jvala-nikarah pBvakah pBpa-naSanah 1<br />
2. kurantakrti-goksira- hema-'runa-tadit-prabhah |<br />
protphuUo-'tpala-kunde-'ndu- kumuda-"bho-'tpala-dyutihjj<br />
3. huto Api samjvalaty eva snigdho viprasya daksinah j<br />
lelihanah pramuditah krsna-varno Artha-siddhaye ||<br />
4. viSBla-mulo hy amalo nilah prthula-madhyamah |<br />
pradlpta-'gro Amala-talo jvalamala-"kulo Analah ||<br />
5. pradaksinah prasanna-'rcir arcismBn arcita-dyutih |<br />
arcamya^ ca nrpater arcito havyavahanah || 3 ||
Parisista XXIV. 161<br />
XXIV. 4- 1- paristarana-yogac ca j^ajfiakanda-pariccbadam j<br />
SBntiveSmo "rdhvadlpta-'rcir rtvijaS ca 'nul<strong>im</strong>pati ll<br />
2. prahasann iva Sabdena dyotaj^ann iva tejasB |<br />
krta-punyasya nrpater huyamBno hutaSanah H<br />
3. karmano Avabhrthe yasya haviso Ante ca parthivam j<br />
sugandhabhir adhumabhih Sikhabhih samsprSann iva H<br />
4. arcibhir jvala-bharaiS ca pradahan dvisatam diSah j<br />
vidbumah kundall yah syBd anulomaS ca siddhaye H 4 ||<br />
,5. 1. kuranta-hema-'runa-sahkha-kundamuktavall-'ndu-prat<strong>im</strong>e<br />
butBse j<br />
sama-svane s<strong>im</strong>ha-vrsair gajendrabalabakau-'gha-svana-dundubhinam<br />
|i<br />
2. viSalamule prthule ca madhye<br />
jneya 'nale samprati plditB-'gre |<br />
mrnala-padma-'nila-tulya-gandhe<br />
trisBgarB-'nta vasudhB nrpasya H<br />
3. atapta-kaficana-caya-'runata-'vadato<br />
yasya 'nalo jvalati vedigato nrpasya |<br />
tasya 'rthabandhavavati sakalB maliT 'yam<br />
vlryBmSu-jala-vivara- "hata-rajaSabda H<br />
4. vibhrajate tv akhila-rBga-yuto hutBSo<br />
hasta-"vrtam kathayati 'va jayam nrpasya j<br />
suryBmSubhih krta-vighattana-hema-padmak<strong>im</strong>jalka-curna-nikara-'runata-'malamsuh<br />
H<br />
5. ksiroda-Sukti-puta-garbha-viklrna-muktasamghata-pBndura-rajo<br />
rathanemi-ghosah |<br />
data nrpBya vasudha.m tu h<strong>im</strong>BmSu-maulijyotsna-vikaSita-samudrajalBiii<br />
hutBSah 1| 5 ||<br />
6. 1. laksmi-pradohara-mrnBla-kapBla-Subhrasnigdha-'nuvrtta-Sikhara-prakrtiS<br />
ca yatra |<br />
vaiSvanaro jvalati yasya viSuddha-murtih<br />
sa prBpnuyan nrpaSata-'dhipatBm narendrah H<br />
2. balarka-bodhita-saroruha-garbha-gaudhas<br />
toyB-'valambi-jalada-stanita-'bliirBmah |<br />
Boiling and V. Negelein. il
162 PariSista XXIV.<br />
XXIV. 6. rajfio dadati vasudham hutabhug gajendradantBgra-kampita-maharnava-vIci-vrksBm<br />
H<br />
8. yasyam vasanta-ravi-mandala-tulya-b<strong>im</strong>bo<br />
vedyBm nrpasya paripurna-marlci-jalah j<br />
tasya 'nalB - 'kalita - sBgara - toya -vastrB<br />
mragaiksa-venir avanir vaSam abhy upaiti ||<br />
4. yasya 'nalo jvalati kaficana-tulya-gauro<br />
prajvBlyamBna-vapur utpala-koSa-gandhah<br />
ByBti tasya bhavanam hy alidlpt<strong>im</strong>BlB<br />
savrlda-surya-kirana ksitipala-laksniir iti H<br />
iti vedilaksanam samBptam || 24 U .<br />
Variae leetiones.<br />
1. ABDET omit: om. AE esam rsiputrikByBm; D yesam<br />
apiputrikayam; 0 evam rsihputrikByBm; T evam rsiputrikayam;<br />
B atha rsiputrikaya.m. T omits: tu.<br />
2. X atho tpannaih; B atho tpate; C atho tpatte; T atho tpatteh.<br />
ODE pate; B yaS ca. B nIrBmjane. AD grhatithyam<br />
vidhau tatha || grahBtithyavidhBnavit; E grahBtithya,ni vidhau<br />
tatha 1 grahatithyavidhanavit; C grahatithyavidhau<br />
tatha 1 grabatitbyavidhamavit; T grahatithyavidhanavit ||<br />
grahatithya vid hanavit.<br />
3. X yBtrodhane; B yStrodyoge. B vivahe ca. C omits padas be.<br />
B cudopanayane tatha, and adds: caturasrB. ADE vahnivarnB.<br />
4. B dhyardhasirsna va. B caturasrB bhaved vedih SBmtike<br />
paustikarmasu. ADET caturasrB; C caturasra. D dedih;<br />
T vedi. ADET Samtistakarmasu.<br />
6. E yathBvartena gocarma-. B for pBda b: rtukBryesu sammita.<br />
AD rahipramana. B avakBSavaSena; T badhakasadhayena;<br />
perhaps read: bBdhaka-sBdhanena. BCT va.<br />
7. B Slaksi.iah; C Sliksiiah. T sammrijya proksa.
XXIV. 1. 8. B syat yajamano.<br />
9. BT va pi. B nayakam tu.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Parisista XXIV. 163<br />
2. 1. ACDE bhume; BT bhtlmer. B yajnamvBstu; T yajiiavBmstu.<br />
B yathocitam; C yathodita,m. X Samit-.<br />
2. AD yatnavBt samyan; E yatnavBt samyag. E agnB. ACDET<br />
Sana kavih.<br />
3. B Sabdam gamdham ca rupam ca varnam sneham. B ca pi.<br />
X pariksetBgnyBv; BCT pariksetBgnav.<br />
4. T svBhakBra-.<br />
5. ADET -nisvanah; C -nihna. ACDE -padmapurvBrdhacamdanotpala<br />
-; B -padmapurvardvicanidanotpala-. XBC<br />
-gamdhabhuk.<br />
B' omits the khandika-number; AD: j| 3 ||; C: u H -^ \\<br />
3. 1. B prefixes: stanayamtam mahatmBnam. B yatha; D atha.<br />
ADET tanaya; 0 stBnaya. ADET s<strong>im</strong>hitajvala-.<br />
2. B -goksIramhemB-. B setpullotpullotmalakumde-. AD -kumdedu-;<br />
E-kumdedum-. D-kusumabho-. B-kumudabho<br />
naladyutih.<br />
3. ADE samjvalaty eva; C perhaps samjvBlaScevB; T samjvala-<br />
ScevB. B snigdhan cBrcih pradaksinah; CET snigdho<br />
vipradaksinah.<br />
4. B visalamnle. B viSBlamillo vipulo nllam. C pradiptByo;<br />
very probably piditBgro is to be read, cf. 5.2. B jvalamalakulo.<br />
5. B jyotisman. T arcisadyutih. E arcanlmas.<br />
B omits the khandika-number.<br />
4. 1. Probably read: yajnakunda-or yajfiabhBnda-. B SBntiveSma.<br />
XT rdhadiptarcir; B rdvadiptarcir; C rddhaptBrcir. T<br />
nul<strong>im</strong>pat<strong>im</strong>.<br />
2. ADE dyotayenn; B dyotayamt. B hiiyamano; 0 hvayamano.<br />
3. XCT karmano vavrte. E haviso te; BT havisB ipte. B<br />
parthivah. B Subhigamdhabhir.<br />
11*
164 Parisista XXIV.<br />
XXIV. 4. 4. B vidhumam. 0 kumdala. ABDET ya syad; C yamh syad.<br />
T anuloma rthasiddhaye.<br />
B for khandika-number: j 3.<br />
5. 1. T balahakoccasvana-.<br />
2. XCT viSBlamillah prthivi ca; B visalamilla prthivi ca. ADE<br />
madhya. ACDE saprati. ADE plditBye. B -padmanala-.<br />
3. ADE atapta-. BC -runatavapBto. ADE mabl yBm.<br />
4. 0 akhilaragByutB; E akhilarBjahuto. X va jayan nrpasya;<br />
C va jayam tu yasya; T vijayam nrpasya. B -vighafita-;<br />
T -vighadrna-. B -runav<strong>im</strong>alamSuh.<br />
5. ADE -putamgarbha-. ACDE -sBmghata-. 0 -rajl. ADE<br />
rajanemi-. AD hinamSumaulir-; B hInaSumaulir-; CET<br />
hinamSumauli-. B -vikBsita-. XC -samudrajali; B -samudrajalau.<br />
B for the khandikB-number: j 4.<br />
6. 1. B laksmlpradokara-. B -Subhrah-. ACDET -Sikharah-;<br />
B -SikharB-. B -prakrti yatra. T viSuddhamiirtteh. ADE<br />
sam prBpnuyBn.<br />
2. A -gamdhah | s; D -gamdhah H s; CE -gamdhahs. T hutabhu<br />
gBjemdra-. B -mabarnavativavrksBm.<br />
8. B -tulyacarno (for: -tulyavarno). ABDE mragaiksaveiiir;<br />
0 rnrBgaiksBvenir; T lurBgeksavenir; probably read: Bmre-<br />
'ksu-venir.<br />
4. ACDET jvalita. B jajvalyamBnavapur. C alinidipt<strong>im</strong>rda. T<br />
savrlda-. B -laksmih omitting: iti.<br />
ADET omit the khandika-number; B: H 5; C: l\ W \\ •<br />
Colophon: B parisista H iti susiputrikayBli vedilaksanam samaptam<br />
I 25.
On the fire-pit.<br />
XXV. Kundalaksanam.<br />
1. 1 — 2. Text taught to Bhargava by Saivnakn.<br />
1. 3 — 8. Bight forms of the fire-pit assigned to the cardinal<br />
and intermediate points of the compass, and to be used<br />
at ceremonies in honor of the digdevatah.<br />
1. 9—11. Other ceremonies at which they are to be used.<br />
1. 12. Height of the mekhala.<br />
2. 1 — 3. Rewards for careful construction of the various parts<br />
of the fire-pit.<br />
2. 4. This rule extended to construction of temples and (sanii-)<br />
grhani.<br />
2. 5. D<strong>im</strong>ension of the fire-pit at certain sacrifices.<br />
Kundalaksanam,<br />
XXV. 1. 1. 0111 Saunakam tu sukha-"sinam bhargavah pariprcchati j<br />
kundam kasmin bhavet kidrk kasyBm vB diSi k<strong>im</strong> phalam jj<br />
2. sa tasma upasannaya Bcaste bhBrgavBya tu j<br />
kundam yasmin bhaved yadrg yasyBm vB diSi yat phalam |j<br />
3. caturasram Sapha-''krtyB ardhacandram trikonakam |<br />
vartiilam pafica-konam ca padma-"bham saptakonakam H<br />
4. kundany etBni pQrvadi- diksv astasu vinirdiSet j<br />
dig-devatanam cB 'stBnBm karmani svaiii-svam BdiSet |1<br />
5. caturaSram tu pilrvasyam aindresv api ca karmasu |<br />
Sapha-"krti tada "gneyyam a,gneyesv api karmasu |1<br />
6. ardhacandram tu yamyayam yBmyesv api ca karmasu j<br />
nairrtyam ca trikonam syad abhicBra-vidhau Subham |1<br />
7. vBrunyBm vartulam jfieyam vBrunyesv api karmasu j<br />
vByavyam paficakonam tu vByavyesv api karmasu 1
166 Parisista XXV.<br />
XXV. 1. 8. uttarasyBm tu padmB-"bham saumyesv api ca karmasu j<br />
aiSBnyBm saptakonam tu raudresv api yatho-'ditam i|<br />
9. sarva-karmasu vijfieyam kundam padma-nibham tu yat j<br />
caturaSram tu sarvatra samam syBd vijaya-"vaham H<br />
10. sarvaSBntikaram kundam padma-"karam viSesatah j<br />
SBntike caturaSram ca paustike vartulam tatha H<br />
11. abhicare trikonam ca vaSya-"dau cB 'rdhacandrakam |<br />
sat-konam mBraiiB-"dau ca vidvese ca 'stakonakam ||<br />
12. mekhala sarva-kundesu dvadasa-'hgulam isyate j<br />
caturangula-mBnena purva-'purva-samucchrita H 1 1<br />
2. 1. na cet purastad dhinam syat sukham yajfiah samBpyate<br />
yat tu daksinato Ahlnam tad rajfias tv abhaya-pradam H<br />
2. yatha 'hinam paSc<strong>im</strong>ena bhavet tat siddhidam Subham |<br />
uttarena samam yat syBt tad rBjfio rBjya-vardhanam ||<br />
3. madhye samam ca sukhadam dig-vidiksu samam tu yat<br />
tad raja-jana-sampatkrt sarvBmS cB 'rin vinBSayet |1<br />
4. na cet purastBd ityBdi ya esa kathito vidhih j<br />
maiidapBnBm grhanam ca ma,ne Santikarah smrtah H<br />
5. hasta-kundam sadahome ayute dvikaram smrtam |<br />
laksahome catuspani kotyBm astakaram smrtam 1|<br />
kotyam astakaram smrtam iti 1 2 H<br />
iti kundalaksanam samaptam H 25 H<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. ABDET omit: om. AD bhave. E omits: k<strong>im</strong> phalam.<br />
2. E omits pBdas abc and: yasyam vB diSi. AD tasya; T tasmam.<br />
. B upasannByBcaste; C upasannByB acaste; T upasannBha<br />
vyBcaste. C kum kasmin. ABCD yBdrk. AD<br />
kasyam. AD k<strong>im</strong> phalani; B tat phalam.<br />
3. XBCT caturasram. B SaphakrtyBrdhacamdram. B pamcakonam<br />
tu.
Parisista XXV. 167<br />
XXV. 1. 4. ACDE pQrvasu diksv. B astatu. B stanaiii. B svani<br />
samBdiSet.<br />
5. ABCDET caturasram. ADE pilrvasyBmm; C purvasyBmy.<br />
C omit padas cd. ADE gneyBm.<br />
6. C omits padas ab. AC nairrtye; DE nairtye; BT nairrte.<br />
T trikone.<br />
7. B varunyBm. B varunesv.<br />
8. B eSBnyBm; T iSa,nyam.<br />
9. ABCDET caturasram.<br />
10. ABCDET caturasram.<br />
11. AC abhicare. DT satkanam ('?).<br />
12. AD dvadaSyamgulam. Probably read: purvapurva-.<br />
B omits the khandikB-number; C: 11.<br />
2. 1. B punastat. X ya kr daksinato; B tat tu daksiiieto. B<br />
abhayavaham.<br />
2. D syBd rajfio.<br />
3. D ruadhya. BT ca yat. AD yad rBjajana-; E yad rajyajana-.<br />
X -samyatkrt.<br />
4. E grahanam. ADE sBmtikara.<br />
5. ADET hastam-; C hastam-. AE -kumclat; CDT -kumdamt.<br />
ACDET catuspBnih.<br />
B omits the khaiidika-namber.<br />
Colophon: B prefixes: pariSistam j . B for the pariSistanumber:<br />
j 26; C: H 24 || .
XXVI. Samillaksanam.<br />
On the samidhs.<br />
Our text seems to be the result of the combination of<br />
two texts on the same subject, cf 2. 4, and the s<strong>im</strong>ilarity of<br />
1. 4f with 2. 5ff. The text has .suffered extensive mutilation;<br />
and if the number at the close of C is stichometric, meaning<br />
that there were once 60 .slokas instead of 33 as at present, the<br />
fact is not incredible.<br />
The first text, 1.1. — 2. 3, must have begun with a treatment<br />
of the length of the samidhs at various ceremonies,<br />
closing with the permission to use a twelve-inch samidh at<br />
all karmarii, and with a table of measures, 1. 2 — 3. Next<br />
followed a section on defects in the samidhs and their consequences,<br />
1. 4—5; there being a lacuna between 4 and 5^ from<br />
some part of which 5^ comes. The next section preserved,<br />
2. 1 — 3, deals with the question as to whether fruits, leaves,<br />
and flowers should be on the samidh, but plunges in. medias<br />
res in a way that shows that it must be preceded by a lacuna.<br />
From the end of this text comes 2. 6, which in T is placed<br />
before 2. 5, and might well be placed before 2. 4, the half verse<br />
with which the compiler introduces the second text.<br />
Tills contains: defects in the samidhs and their consequences,<br />
2. 5. — 3. 2''; length of samidhs and substances with<br />
which they must be annointed at various ceremonies, 3. 2°. —4. 2'';<br />
rules for each of the three upper castes and for all castes,<br />
4. 2'=—5''; material ot samidhs and indhanani accorAmg to the<br />
result desired, 4. 5
Parisista XXVI. 169<br />
at the v/orship of the planets, and rules for the sacrifice made<br />
upon the occasion of the ,injury' of a planet or naksatra,<br />
6
170 PariSista XXVI.<br />
XXVI. 3. 4. kevalam mukti-siddhy-artham ghrta-'kta(in) homayeddvijah|<br />
daSBhgula-pramanam hi homayen mantra-karmani ||<br />
5. nava-'iigula tu kartavya tailB-'bhyaktB 'bhicBiike |<br />
asta-'hgulB vibhtlty-arthe ghrta-dadhnB tu homayet H 8 ||<br />
4. 1. kevalam madhu-samyuktB sapta-'hgula-dall-krta j<br />
uccatane praSasta sa dvidala ca na SBntaye H<br />
2. vidvese katu-taila-'kta dvidala tu sad-ahgula j<br />
sarvato granthi-hinB tu vipra,na,m syat samic chubha i|<br />
8. avakrB 'granthi-samyuktB ksatriyBiiBm jaya-"vaha |<br />
madhye tu granthi-samyuktB vaisyanBm bhuti-sBdhaui H<br />
4. trayaiiBm api vaksyante ya grBhyBh samidhah smrtah |<br />
nB 'tyardrB nB 'tiSuska va nai 'va co "sara-sambhavah 1<br />
5. na dagdha na krmi-dastah sarvadosa-vivarjitah |<br />
samidham indhanBnBm ca tulyBn vrksBn brav<strong>im</strong>j'' atah I<br />
6. Suskair ya indhanaih purvam yajfiavrksamayaih subhaih j<br />
ardrani homayec cai 'va Suskaih kalaha-karmani |<br />
SuskBiii hi 'ndhanBni syuh samidhas tu yatho 'ditah || 4 |1<br />
5. 1. pustikamali palBSasya grhniyBc chBnti-karmani 1<br />
udumbarasya vitta-'rthi vatB-'svatthasya rajyadhili iJ<br />
2. SrIkamo bilvavrksasya kadambasya tathai 'va ca j<br />
vidvesam kafukaih kuryBt kanfakair maranam bhavet |1<br />
3. kakubham katabham vrksam kauviralam tu kauhakam j<br />
vaniSam vibhltakam sigri<strong>im</strong> vidyBd uccBtahe hitan 1|<br />
4. stambhane sarva-sainyanBm vijayB-'rthe jayam dlSet |<br />
apBniBrgena saubhagyam ayuskamo hi dtlrvaya ||<br />
5. punnBga-campakau vrksB ye ca 'nye ksirinah Subhah j<br />
yad yatra laksanam proktam yasmin kale yathavidhi 1|<br />
6. tatra tenai 'va siddhih syBd viparite tatha bhayam j<br />
arkah palBSo madhuko nyagrodhodumbaras tatha H<br />
7. plakso ASvattho gomayBni kuSas ca samidhah kramBt j<br />
yathakramena samidha adityB-"di-grahesu ca H<br />
8. Satam sahasram laksam vB gByatryB parama-"hutih j<br />
hilyamanam tu yat k<strong>im</strong> cit krtB-'nnam yadi va tilah ||
PariSista XXVI. 171<br />
XXVI. 5. 9. grahanaksatra-pidayam savitrya 'pi hutam hutam |<br />
esa bhedo mayB "khyBtah Subhasya tv aSubhasya ca 1|<br />
10. yathoktam etad yah kuryat sa sarvaphalam BpnuyBd iti |<br />
iti samillaksanam samBptam H 26 ||<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. ABDET omit: om. B samidham. C pramaiia. B yatha<br />
Subham.<br />
2. AjB prBdeSamatri. B prokta.<br />
3. ADE yavodavany (AD have the characteristic of n written<br />
above ny); C yavodavBny. X astakrtdha; B astav utdhi;<br />
C astav ilrddha.<br />
4. Omitted (except ata) by B. T nB tihrasva. ADET cordhata;<br />
C cordhvata.<br />
5. ADE yavo cakrB (old writing for: ya va vakrB?); BT yato<br />
vakraS. ADE citradruma vivarcikB; B citramdadru vivarcikah;<br />
C citradru vivarcikB; T citradadru vivarcika.<br />
ET yoge.<br />
B omits the khaiidika-number; C H 1^ H .<br />
2. 1. A p<strong>im</strong>davarjya; C p<strong>im</strong>davajl. CT saptaphalB ca yB.<br />
2. AD sapattrapuspah (for "puspBh?) samidhah; E sa tatra<br />
puspasamidhah. X pausfikam tatra kurvita. B sidhyante.<br />
3. B praSasta.<br />
5. In T there is an interchange of this and the following verse.<br />
B vasIrnB. B -vinBSBni; C -vitaSani; E -vinaSani.<br />
6. ABCDET yat tatra, but cf. 5. 5. C adds after pada b: tatra<br />
laksanam proktam yasmin kale yathavidhi. ADE siddhi.<br />
E vipatite. ABCDET tada, but cf 5. 6.<br />
8. B vaSIrnB. ABDET kurya. AD abh<strong>im</strong>ukhagatBmBtrB; T<br />
abh<strong>im</strong>utagakhamatrB. 0 omits: sadyo. B nivartate.<br />
B omits the khandika-number.
172 Parisista XXVI.<br />
XXVI. 3. 1. 0 sthanabhramSam.<br />
2. ADB sarvakBrya. ADE praiiiBne. B omits: phalam.<br />
8. 0 latBpalBva-. B home tavya su viSesatah.<br />
4. ABDE -sidhy-. C somaye. ABDET daSBmgulapramSnam.<br />
5. D astamgula tu vibhtlty-.<br />
B omits the khandikB-number; 0 i| ^ ||<br />
4. 2. ADE kututailakta. AD samit subhah.<br />
4. E samidha smrtB; T samidha smrtah.<br />
5. ACDET krmirdrstBh; B krmirdastah. C tu nda [ om samidham<br />
sampravaksyami dhapramanam laksanam Subham j<br />
tatbaSubham tatve | nB yathaphalavibhagu lyBn vrksBn.<br />
The dittography was corrected, apparently by the first hand.<br />
6. These six padas interrupt the connection of 4. 5 with 5.1 ff.;<br />
the,y seem to be but portions of a section treating of the<br />
indhanBni. B purva yamjfiavrksamayaih; T pilrve yajfiavrksamayaih.<br />
ADE omit the khandika-number; B: j 3.<br />
5. 1. ADE pustikama; C pustikBmam. ADE audumbarasya; B<br />
not clear. ADE vidyBrthl.<br />
3. Bkatabhah. AE vaSam. ADE Sigrum; C Sirgrum. ABCDET<br />
hitah.<br />
4. Perhaps read: stambena. B sarvasenyauam. ADE vijayBrthi.<br />
ABCDE saubhagyam. T Byuhkamo.<br />
5. B punnBgam; AD pumnaga. B capakB; ACDET campako.<br />
6. ADE atra tenai; B tatra tat nai. BE siddhi.<br />
7. ADE tathakrameiia. B samidhah.<br />
8. ADE paramam gat<strong>im</strong>; BCT pai'amahut<strong>im</strong>.<br />
9. C bhede. D for mayB: saniB. B mubhasya.<br />
10. DT Bpnuyat, omitting: iti.<br />
ABDET omit the khandika-number.<br />
Colophon: B prefixes: pariSista j . ADl
XXVII. Sruvalaksanam.<br />
On the spoon used at the sacrifice.<br />
1. 1 — 3. Its materiaL<br />
1. 4. — 2. 1. The method of its employment.<br />
2. 2 — 4. Its shape and size; consequence of defects.<br />
2. 5. Oopatha is the authority for this doctrine.<br />
SruTalaksaiiam.<br />
XXVII. 1. 1. om sauvarna-rBjatais tBmraih kBinsyairdraumais tatha "yasaihj<br />
sruvaih sarvaguiio-'petaih karma kuryad yathakramam H<br />
2. sauvarnai rBjatair yajfie tBmraih SBntika-paustike j<br />
kamsyena rudhiram mamsam na 'nyaj juhvlta k<strong>im</strong> cana H<br />
3. sarve yajfie prayoktavyB varjayitvB "yasam sruvam j<br />
ayasain khadiram cai 'va abhicBre prayojayet H<br />
4. adhunvamS cai 'va juhuyBt sruvena 'sphutita-"hutini |<br />
dhunvan hi hanti putrBms tu rBksasa sphutitB "hutih H<br />
5. na 'nyat k<strong>im</strong> cid abhidhyByed uddhrtyB 'nyata Bhut<strong>im</strong> j<br />
tad daivatam abhidhyByed Bhutir yasya huyate |i 1 H<br />
2. 1. sruve purne japen mantram uttBnam SBntike karam j<br />
SBntike pausfike cai 'va varjayet tu kanlnikBm fl<br />
2. nB 'tidirgho nB 'tibrasvo na 'tisthulah krSas tatha |<br />
astav<strong>im</strong>Saty-aiigulah syat kanisfhagra - pramanatah !!<br />
8. dirgho hinasti rajBnam hrasva rtvijam vinBSayet |<br />
sthillah sasyo-'pagbatBya krSali ksayakarah smrtah H<br />
4. gopucchagr8-"krtir dando mandalagra(m) Siro viduli j<br />
ahgusfbagra-pram anena n<strong>im</strong>nam Sirasi khanayet ||<br />
5. etal laksanam uddistam sruvasya phalabhedatali j<br />
gopathena yathaSBstram uddhrtam Sruti-codanBt j<br />
sruvena kurute karma hastena 'pi tatha Srnu 1| 2 1|<br />
iti sruvalaksanam samaptam || 27 ||
174 Parisista XXVII.<br />
Variae leetiones.<br />
XXVn. 1. 1. ABCDET kBmsair.<br />
2. BCT saiivarnarBjatair (perhaps correctly). ABCET kamsena.<br />
BC nB nya.<br />
3. B cai vabhicBre.<br />
4. ADE adhunvam; BCT adhunvan. ADE juhuya. C sphutitabuti.<br />
T dhunvan nihamti. BC raksasah. ACDE hutam;<br />
BT hut<strong>im</strong>.<br />
B for the khandika-number: 4.<br />
2. 1. B japan; C japan. ACDB mamtram; B mamtrem. D uktanam.<br />
2. D krSalis. ADE astav<strong>im</strong>Satyamgula.<br />
3. ABDET hrasvo; C hrasvB. A rtvik; E rtvik; BCDT rtvig.<br />
The metre may be restored by secondary samdhi. AE<br />
ksayakara.<br />
4. B mamgalBgra. C amgusthBpramBiiamna. ADE n<strong>im</strong>ne. D<br />
Sirasi. ABCDET khatayet.<br />
5. B Srutinodanat. .B Srnu | iti pariSisfa; 0 Srnu iti.<br />
Colophon: B for the parisista-minibei': H 28 | .
XXVIII. Hastalaksanam.<br />
On the use of the hands in making an oblation.<br />
1. 1 — 2. Introduction; the instruction is addressed by Gopatha<br />
to those desirous of learning.<br />
1. 3. The ring finger to be covered with grass, and the right<br />
hand to be touched with the left.<br />
1. 4. The hand must be perfect, and the oblation made on<br />
bended knee.<br />
1. 5. — 2. 1. Number of fingers to be used at sacrifices.<br />
2. 2. — 5. Rules of witchcraft.<br />
The close of the text is mutilated.<br />
Hastalaksanam.<br />
XXVIII. 1. 1. om yada juhoti hastena daksinene 'tarena vB |<br />
tada vaksye vidh<strong>im</strong> tasya Sreyasi syad yathB "hutih H<br />
2. yatha naSyati cai 'vB 'sya karma guhyam ajanata.li |<br />
tatha 'ham sampravaksyBmi gopathah pBtham icchatBm H<br />
3. kuSa-balbaja-niaufijBra vB krtvB vesf<strong>im</strong> anamikBm |<br />
homa-karma tatah kuryat sprstvB vamena daksinam H<br />
4. na rikta-pBiiir juhuyBn nB 'nipBtita-jBnukah j<br />
anipatita-janoS ca haranty Bhuti rBksasah i|<br />
5. uddhrtya samidho Annam vB paflcabbir juhuyBd budhah<br />
SanaiS ca nirvaped annam madhye Agnau susamBhitah || 1 ||<br />
2. 1. grhakarrnani yajfie va tatha paficabhir eva tu j<br />
SBntike pausfike cai 'va varjayet tu kaninikam H<br />
2. tisrbhir juhuyad annam na tila.n nai 'va tandulan |<br />
yada "bhicarikam k<strong>im</strong> cit tasmin kale prayojayet i|<br />
3. vamenB 'bhicaran nityam tribhir ai'igulibhih samaili j<br />
nirdisfaiu tisrbhih Sulam tena Satrum nipatayet jj
176 Parisista XXVIII.<br />
XXVni. 2. 4. apasavyena hastena savyam yadi juhoti tat j<br />
savyena cB 'pasavyam tu [savyam yadi juhoti tat] 1<br />
5. abhicBras tu tat proktah<br />
sarva-SBnt<strong>im</strong> gamisyati H<br />
iti 1 2 I<br />
iti hastalaksanam samBptam 1| 28 H<br />
astBv<strong>im</strong>Sati(ta)mam pariSistam ||<br />
Variae leetiones.<br />
1. ABDET omit: om. ADE tarena yB. B syad atha.<br />
2. C inserts after yathB: balvajamaumjam vB krtva vest<strong>im</strong><br />
anBmikam. E nai vB sya. ABCDBT gopathah-.<br />
3. XT kuSabilvajaniaujam; BC kuSabalvajamaumjam.<br />
4. ABCDE nupBtitajBnukah; T nupatltajBnukah. T anipBtita-.<br />
ABDET ahuti rBksasah.<br />
5. ADE pamcarbhir juhuyBt.<br />
2. A tila; B tillBm; T tilBm.<br />
3. B amgullbhih.<br />
4. C omits: tu savyam. Probably read: yat for tat (bis) and<br />
in pBda d: vB 'pi for yadi.<br />
5. DT abbicBs. B omits: iti.<br />
T for khandika-number: H 1 1<br />
Colophon: B for pariSisfa-number: | 29 i| . ADET omit the last<br />
sentence; B pariviSisfa | .
XXIX. Jvalalaksanam;<br />
On the flames of the sacrificial fire.<br />
•V<br />
1. 1 — 3. Introduction; the text taught by Brhaspati to Narada.<br />
I. 4. — 2. 5. Omens drawn from the color, smoke, noise and<br />
direction of the flames; directions to perform a .santi in<br />
case of bad omens.<br />
JTalalaksanam.<br />
XXIX. 1. 1. om brhaspat<strong>im</strong> sukha-"slnam BtmavidyB-parByanam |<br />
pranipatya mahartvijam nBradah pariprcchati ||<br />
2. kathayasva mahBprajna sarvaSBstra-viSBrada j<br />
aSubham yac chubham vB 'pi laksanam pavakasya tu H<br />
3. sa prstas tena tat sarvam acacakse mabBmatih |1<br />
4. huyamBno yada vabnir rju-jvBlah pradrSyate |<br />
snigdhaS ca k<strong>im</strong>Suka-"bbaS ca siddhis tatra vinirdiSet H<br />
5. yatra balarkavarna-"bhali karmany agnih pradrSyate |<br />
SBnt<strong>im</strong> labhete tatrB "Su yajamBna-purohitau l<br />
6. aSoka-kusumB-"bho Api kaficanB-"bhas tathai 'va ca j<br />
SBnt<strong>im</strong> karoty akalena huyamBno hutaSanah H 1 il<br />
2. 1. adhUmo jvalate ksipram krtva "vartam pradaksinam |<br />
tada SBnt<strong>im</strong> vijBnlyad viparite tatha bhayam H<br />
2. Svasate garjate cai 'va visphulingBh samantatah j<br />
prByaScitt<strong>im</strong> tada kuryad yad uktam kauSikena tu H<br />
8. atha 'py alihgate bbilm<strong>im</strong> bhramate ca samantatah j<br />
aSubham kathayet tatra hotre Asau pBvakah svayam 1|<br />
4. kapilah pihgalas tBmro raktah kBtlcana-saprabhah |<br />
subhakrt pBvako jfleyo viparito bhaya-"vahah ||<br />
Boiling .ind V. Negolsin. V2,
178 PariSista XXIX.<br />
XXIX. 2. 5. yada 'gnau laksanam k<strong>im</strong> cid aSubham tu pradrSyate<br />
hota kleSam avapnoti SBnt<strong>im</strong> tatra prayojayet 1|<br />
iti 1 2 1<br />
iti jvalalaksanam samBptam H 29 H<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B omits: om. XBCT mahartvijyam.<br />
2. 0 sarvaSastraviSaradah. B cB pi?.<br />
•1. T vahni. C rjajvBlah; E rtujvBlah.<br />
5. AD balarkahvariiabhah.<br />
6. D kBmcanabhahs.<br />
2. 1. ADE jvalane.<br />
2. Pada b constitutes a separate omen; or read: vi-sphulihgah(?).<br />
3. ACD hautre. A^T pBvaka.<br />
4. A p<strong>im</strong>galahs. AD rakta. B kBmcanasamnibbah. X yavako.<br />
5. 0 kliSam. T prayojayed. ADE omit: iti; B iti pariSisfa.<br />
T omits the khandika-number.<br />
Colophon: B for pariSisfa-number: | 30. C adds: H Srih 1 ef |1 .
XXX. Laghulaksahomah.<br />
This and the following PariSisfa deal with the ritual of<br />
a ceremony consisting of the making of 100,000 oblations with<br />
the savitrt-verse. S<strong>im</strong>ilar ceremonies were the kotihoma and<br />
the ayutahoma, requiring 10,000,000 and 10,000 oblations<br />
respectively. All three ceremonies are referred to in XXXb. 1.1;<br />
but while the kotihoma is the subject of Parisista XXXI, the<br />
ayutahoma is left without special treatment, unless 1.5^ — 2.2''<br />
may be considered a fragment from such a text. As the verses<br />
stand they interrupt the context; their order would be <strong>im</strong>proved<br />
by placing 5"'^ after 6.<br />
1. 1 —2. Introduction; the text taught by Saunaka to Gautama.<br />
1. 3—5^; 2. 2°^. The ground and its preparation.<br />
2.3. — 3.2. Setting up of the fire; the oblations; praise of the<br />
gayatri.<br />
4. 1. The priests' fees.<br />
4. 2—5. The rewards that may be obtained by various modifications<br />
of the ceremony.<br />
Laghulaksahomah.<br />
XXX. 1. 1. om Saunakam tu sukha-"slnam gautamah pariprcchati |<br />
laksa-homasya yat punyam ahutinam ca devatah |1<br />
2. tasmai yathavad Bcaste saunako jfiana-locanah |<br />
Spiusva 'vahito bhutvB laksahomam yathavidhi H<br />
3. agny-BgBrasya ya bhuniis tBm pravaksySmy aSesatah j<br />
Saddha 'ksBrB samB snigdha ya ca purvottara-plavB ||<br />
4. a-bhasma-'sthy-ahgara-tusa praSasta pariklrtita j<br />
pramanam bahu-mBtram tu jahgha-matram dviratnikam jj<br />
5. caturaSram catuskonam tulyam sutreiia dhBrayet j<br />
brahmana veda-saiupannB brahmakarma-saniBdhayali ||<br />
12*
<strong>18</strong>0 PariSista XXX.<br />
XXX. 1. 6. uposya cai 'karatram ca gByatryB ayutam japet j<br />
uposya cai 'va gByatrya japeyur ayutam budhah H 1 ||<br />
2. 1. te Sukla-vasasah snBtBli sragbhir gandhair alamkrtah |<br />
nirBharas tatha dBntah samtustBh sajitendriyBh ||<br />
2. kauSam asanam aslnah prayu(n)jyur homam uttamam i<br />
uUikhya cB 'dbhir abhyuksya samskrtya vidhi-purvakam j<br />
3. agne pre 'hy agnina ray<strong>im</strong> ity upasthapya pBvakam |<br />
kuryBd upasamadhaya samBs tva 'gne samahitah || 2 H<br />
8. 1. yava-dhanya-tilair misra,m gByatryB parama-"hut<strong>im</strong> |<br />
gByatrl chandasBm mata brahma-yonih prakirtitB i|<br />
2. savita devatB yasyB mukham agnis tripBt sthita |<br />
viSvBmitra rsiS chando gByatrl sB viSisyate |1 8 |1<br />
4. 1. laksahome hute purne dhenum dadyBt payasvin<strong>im</strong> |<br />
anadvBn kBficanam vastram tusyeyur yena va dvijah jj<br />
2. yavais tu vipulBn bhogBn dhanyair Byusyam eva ca j<br />
tilair butvB tu tejasvi Byuh kirt<strong>im</strong> ca vardhate |i<br />
3. aditya-loko Arkamayi palaSi soma Bpyate |<br />
aSvatthi visnu-lokasya brahma audumbari tatha H<br />
4. anenai 'va vidhanena huyate Atra hutaSanah |<br />
hutvai 'tamS catiiro laksan brahma-lokam sa gacchati H<br />
5. yavaj jivati karta 'sau tBvat putran dhanam Sriyam |<br />
purne kale v<strong>im</strong>Bnena nlyate paramam padam H<br />
nlyate paramam padam iti || 4 1|<br />
iti laghulaksahomah samaptah 1| 30 ||<br />
triiiisattamam pariSistam samBptam ||
Parisista XXX. <strong>18</strong>1<br />
Variae leetiones.<br />
XXX. 1. 1. BE omit: om. B yat karmam ahutinBm.<br />
2. E yasmai. D tathBvad. DT jfiBnalaksanah. 0 yathavidhih.<br />
3. ADE purvottaraplavB.<br />
4. B abhasmBsthamgaratusa; T abhasmakhyamgaratusB. B pra<br />
Sastah. ADE pariklrtitah. AD bahumatram. T jamghaniBtram.<br />
5. ABCDET caturasram. T catuhkonam.<br />
6. B (in pada a): karatrasya gByatryB. Aj^ (in pBda c): uposya<br />
caikaratram ca gByatryB; AjET uposya cai karatram<br />
gByatryB; BC uposyaikaratram gByatryB. ABCE budhah.<br />
2. 1. AE SuklavBvasasah. T snBtB. CT samyatemdriyBh, a lectio<br />
facilior.<br />
2. B prayurjyur; D prayarjyur. B sakrtya.<br />
3. ADE tvB gra iti; BCT tvB gna iti; the iti has been removed<br />
metri causa.<br />
3. 1. ACDT gayatr<strong>im</strong> chamdasam. B brahmayon<strong>im</strong>. ADE prakirtitah.<br />
2. B mukhamm. AD agnihs; E agnih. BC tripB. DE^ sthitah.<br />
BT rsi; C karusih or ka rsih. E sa pi Sisyate.<br />
B for the khandika-number: j 2.<br />
4. 2. ADB dhanyair.<br />
8. T arkamayi. A slight change: v<strong>im</strong>ilokaS ca would make<br />
the sentence more symmetrical. B brahma.<br />
4. B anena vidhanena. T taS caturo laksB.<br />
5. AB yavat jjlvati. E putrB. BC Sriyah.<br />
BT omit the khaiidika-number.<br />
Colophon: B prefixes: parisista | and gives the numeral as: | 3.<br />
T omits: laghu. The last sentence is in C alone which<br />
adds: H W 1 90 |1 , the 9 is not clear.
XXXb. Brhallaksahomah.<br />
According to the colophon this is a longer version of the<br />
ritual of the preceding ceremony; and in spite of the incidental<br />
mention of the kotihoma and the ayutahoma, the text is<br />
evidently concerned chiefly with the laksahoma.<br />
1. 1. Introduction; the text taught to Kdfikayana by Atharvan.<br />
1. 2. Person of the sacrificer; purpose of the sacrifice; formula<br />
for its announcement with the rules of abstinence to be<br />
observed by the priests.<br />
1.3 — 13. The construction of the fire-pit and its accessories,<br />
chiefly quoted from Badari. •<br />
1. 14 —15. Prel<strong>im</strong>inary ceremonies.<br />
1. 16. The oblations.<br />
1. 17. Various rewards for the admixture of various substances.<br />
2. 1 — 6. After-ceremonies and fees.<br />
2. 7 — 8. Divination from dreams in the following night.<br />
2. 9 — 11. Efficacy of the ceremony.<br />
Brhallaksahomah.<br />
XXXb. 1. 1. om atha kahkayano bhagavantam atharvanam papraccha<br />
1 bhagavan kena vidhBnena kotihomam laksahomam ayutahomam<br />
vB prBrambhamBnah katham rtvijo vrnlte katham ca<br />
kuryus_^tasmai sa ho 'vBca ||<br />
2. brahmano vB rBjB va vaiSyo vB gramo va janapado va<br />
SrlkBmah SantikBmah kotihomam laksahomam ayutahomam va<br />
'ham karisyBml 'ti^tasy' a samapter bhavadbhir aniBmsaSibbh<br />
brahmacaribhir havisyabhugbhir bhavitavyam^<br />
3. tais tathe ^ty liktah kundam ekahastam dvihastani caturhastam<br />
astahastam vB [samastahastam vB dirgham vB] daSahastam<br />
kliBnayet^tatha ca badarih |1
Parisista XXXb. <strong>18</strong>3<br />
XXXb. 1. 4. laksahome tu kartavyam astahastam na samSayah |<br />
dvihastam va prakurvlta caturhastam atha 'pi va i|<br />
5. kundam vB daSahastani tu dvivistBram tatho 'ttaram j<br />
na cet purastad dhinam syat sukham yajfiah samapyate ||<br />
6. atha daksinato hinam yajamBna-bhayamkaram |<br />
paSc<strong>im</strong>ena vihinam syad yajfiasya 'siddhidam dhruvam ||<br />
7. uttarena vinirdistam rajfio rBjyaharani bhrSam |<br />
madhye vihinam yat kundam prajB-ksayakaram viduh U<br />
8. srakti-hlnam tu yat kundam tad apy aSubhadam bhavet j<br />
dvadaSahgula-manena mekhala-ksetram ucyate |1<br />
9. mekhala-trayam uddistam ubhayam caturangulam j<br />
caturahgula-manena purvB-'ptlrva-samucchrita 1]<br />
10. prathama sBttviki prokta dvitlyB rBjasi smrtB |<br />
trtlyB tamasi jfieya mekhala vrsabha-dhvajah 1|<br />
11. caturdaSahgulBm tatra yon<strong>im</strong> kurvita sadhakah |<br />
astahgulam bhaved vrttam nirvBhas tu sadahgulah H<br />
12. gajosthasadrSB-"karB prajapatyB ca sB viduh |<br />
evam krtva vidhanena kundam laksana-laksitam j;<br />
13. sarvalaksana-sampurnam sarvatas tu samahitah j<br />
kundam siddhi-karam jfieyam ayuh-kirti-vivardhanani |1<br />
14. tasmad yatnena kundam khatvB^'dbhir abhyuksya^<br />
gomayeno 'pahpya^lekha-"dikam agnipratisthBpanB-'ntam krtvB_<br />
purastad agner aditya-"din grahan pratisthBpyo _^'ttaratah krttika-<br />
"dini naksatrBni^svBsu diksu lokapBlBn^sarvBsu kuiida-sraktisv<br />
agnyadi-devan pratisthBpya^<br />
15. tesBm prat<strong>im</strong>antrani avahana-"dikam krtva . viiinaplltani<br />
ajyam grhitva^sruvam srucam ca sammrjya pratapye^<br />
'dhmam upasamadhByB^'nvarabdhaya vBstospatyB-"dibhiS caturbhir<br />
ganaih Santyudakam krtvB^tatah kartBram BcBmayati ca<br />
sarnproksati ca H<br />
16. atha samidho ghrta-'ktas tilBn vB svBhakBravatlh<br />
samkhyavatyo gayatrya mahBvyahrtibhir vB sarva rtvijo juhvati |j<br />
17. srlpariia-miSrBh SrlkamasyaSamlpariia-miSrah SBntikamasya_^karirasaktu-miSrB<br />
vrstikamasya^ badaradiphala-iiiiSrBli<br />
paSukamasya 1| 1 H
<strong>18</strong>4 Parisista XXXb.<br />
XXXb. 2. 1. ahar-ahah karmano Apavargad atha purnByBm kotyBm<br />
lakse va 'yute vB 'nvBrabdbe yajamane niSi mababbisekam krtvB<br />
vasor dhBram juhvati U<br />
2. audumbar<strong>im</strong> srucam^Sirah-pramanBm brBhmanasya^<br />
lalata-pramBnam ksatriyasya ^ skandha-pramanBm vaiSyasyB _<br />
'pramanam janapadasya^<br />
3. tesam ante saraiiB-'rtham n<strong>im</strong>nam khBnayitvo^'siiodakenapraksBlya^"jyam<br />
Bniya vasor dharam vaiSvBnaram prBpnoti ||<br />
4. tad yad BjyadhBnlm ca vaiSvBnaram prapnoti atho<br />
'ccarayati ||<br />
5. ojaS ca me ksatram ca me ye agnayo namo deva\adhebbyo<br />
bhavBSarvau mrdatam pranBya nama iti hutva^ argham<br />
pradBya_^vastram lodhram malyam.^phala-"dini bhBjane krtva^<br />
namas te astu paSyata iti svahakareiiB 'gnau praksipya ^ yamyam<br />
kamam kamayate so Asmai kamah samrdhyate i<br />
6. samrddhihoma-"di samanam^svastyayanBni japet^punyBham<br />
vBcayed^go-bbll-tila-suvarnam vBsaS ca rtvigbhyah sampradBya<br />
pranipatya visarjayet ||<br />
7. tasminn ahani vyatlte yadi strl mBlya-hasta Svetacandana-'nulipta<br />
Sveta-puspBny BdBya prayacched gaurasarsapBn<br />
panyBdhare vB grhitva prBsBdam arohayet^kufijaram va pramattam<br />
aSvam Svetam va parvatam govrsam va yBnam yuktam<br />
vBjibhir yady Brohet svapna-kale samasta-siddh<strong>im</strong> vidyBn manaso<br />
yBm abhlsfam U<br />
8. tasmBt tam ratr<strong>im</strong> prayatah svapet H svapnam drsfva<br />
rtvigbhyo nivedayet |1 pare Ape 'hi yo na jIvo Asi vidma te<br />
svapna yathB kalBm yathB Sapham iti rajamukham abh<strong>im</strong>antrya<br />
yatha-"gatam gaccheyus^tad api Slokah H<br />
9. divya-"ntariksa-bhaumesu adbhutesu na samSayah |<br />
kotihomam viduh prBjnB laksam va 'yutam eva vB H<br />
10. avijfiatam ca yat papam sahasB cai 'va yat krtam |<br />
tat sarvam laksahomasya karaiiBd dhi vinaSyati |<br />
11. tasmat sarvesu karyesu sBntikesu viSesatah j<br />
yah kuryat prayato nityam na so AnarthBn samaSnute H<br />
na so AnarthBn samasnuta iti || 2 H<br />
iti brhallaksahomah samaptah ||
Parisista XXXb. <strong>18</strong>5<br />
Variae leetiones.<br />
XXXb. 1. 1. B bhavan kena; 0 bhagavakon kena. BC prarabhamBnah.<br />
B vrnlyate.<br />
2. B rajanyo vaiSyo. ACDE laksahomam. AD karisyBmi ti.<br />
BC tasma samBpter. ACDB brahmacBribhih. AD havisyabhugbhir;<br />
E sahisyabhugbhir.<br />
3. T dvihastam. ACDE caturhastam; B caturhastamm. CT omit:<br />
samastahastam vB; B samastam vB vB; D saptahastam va.<br />
4. ADE laksahomam; 0 laksahoma. AD omit: tu. BC kartavyam.<br />
0 adds after samSayah: dirgham vB daSaha.<br />
5. B kumdam dvBdasabastam. C omits: tatho ttaram.<br />
6. ADE yajnasyBtsiddhidam.<br />
7. B rajfia. ADE rBjyaharam smrtam.<br />
8. B Saktihinam. C omits pBda d.<br />
9. B uddistaSubhayam. C omits: caturamgulam. Perhaps<br />
read: purvapurva-.<br />
10. We should expect: vrsabhadhvaja.<br />
11. ACDET caturdaSBmgulB. ADE nivarhas; 0 nivahas; T<br />
nirvarhas. ADE sadamgulam.<br />
12. B gajosusadrSakarB; A the same, or: gajosusadrSBstarB; D<br />
gajesusadrSBstBra. B kumda; C kumdu.<br />
13. B sarvalaksanasamyuktam. B samBhitam.<br />
14. ADB yanena. ADB khatva Adbhir. C omits: dityadin<br />
grahan . . . svasu. B dikpBlan.<br />
15. ADB avBhanadi. AE vilinaptatam; D villnataptam. B<br />
omits: sruvam. ADE nvBrabdhvatha; 0 nvarabdhvBya.<br />
AD caturbhi. We expect: kBrayitBram. ACDE ca samproksyati;<br />
B carum pro j ksati.<br />
16. AD samkhyamvatyo, the form is remarkable here. AE<br />
gayatryo.<br />
17. AD karirasaktumisrBli. CT badiradiphalamiSrah.<br />
ABDE omit the khandika-number; 0: jj gf |j<br />
2. 1. We expect the preposition a with apavargad. ADE kofyB;<br />
C kotyBmkam. ADE yute na vB. B carabdhe. A vasora<br />
dharBm; DT vasBr dharam. T juhoti,
<strong>18</strong>6 Parisista XXXb.<br />
XXXb. 2. 2. XT audumbari; B dumbarl. ADE lalBtapramaiiam. ACDE<br />
skamdhamBtram; B skamdhapramanam. C vaiSyasya dhapramanam.<br />
3. ACD tesamm. ABCDT khatayitvo; E khata-itvo. AD<br />
praksBlyam Bjyam. CET vasor dhBrB; D vaso tdharam;<br />
B vasorthaya.<br />
4. B yad ajyadharam.<br />
5. ADE omjaS. AD mam. B ye agnaye. Sayana, AV. 11.6,<br />
p. 86, quotes: namo devavadhebhyo ... iti hutvB. ADE<br />
bhavByaSarvau. SByana omits: mrdatam. XC pra,nBya<br />
na iti. ADE omit: liutvB argham . . paSyata iti.<br />
6. BE -suvarna.<br />
7. T prayache. X gaurasarsa panyBdhBre; T gaurasarsapBn<br />
yadhBre. T Brohaye. SByana, AV. 19. 57, p. 527, quotes:<br />
kufijarani ... yathagatam gaccheyus (in 8). SByana omits:<br />
va parvatam. We should expect pBrvatam, but the passage<br />
is confused and the sense may be: Svetam vB govrsam<br />
parvatarn va yanam vB etc. X yana. SByana: yatha<br />
rohayet; BT yady Brohayet. A svapiiaka; D svapnakBSa.<br />
Sayana for samastasiddh<strong>im</strong>: (a)musya.<br />
8. ACDE pare ye hi. AD vidma se; E vipra se. ABCDBT<br />
svapnam; SByana: svapna janitram. ADB rajabh<strong>im</strong>ukham;<br />
BC rajamukham; Sayaiia: rBjanam. B gacches; SByana:<br />
gachet. The quotation could not be found in P.<br />
9. B divyamtariksabhaumesu; T divyBmtariksabhaumesv.<br />
11. B omits: na so AnarthBn samaSuuta. V begins: n sama-<br />
Snuta iti.<br />
ADET omit the khandika-number; V has for it: 1| SOU.<br />
Colophon: C omits: iti. AD bihalaksahomah; E brhalaksanahomah.<br />
ADET omit; samaptah. B adds: j pariSisfa | .
XXXI. Kotihomah.<br />
The ritual for the ceremony of 10,000,000 oblations.<br />
1. 1. — 4. 8. Introduction: the gods and rishis being tormented<br />
by the Asuras appeal to Brahman; he informs them that<br />
they may obtain prosperity by sacrificing continually with<br />
the savitrl, but that if they wish great prosperity, they<br />
must have their purohita perform the kotihoma in the<br />
Avay that Atharvan once performed it for Siva. Brahman<br />
then tells how Siva appealed to Atharvan, how the latter<br />
performed the kotihoma and of its successful result. Continuing,<br />
he tells how Siva delighted with the result asked<br />
Athaivan to teach h<strong>im</strong> the ritual of the kotihoma, and<br />
Atharvan's reply, 4.4.-9.5, constitutes the main portion<br />
of our text.<br />
4. 4 — 5. Occasions of the ceremony.<br />
5. 1—3. The t<strong>im</strong>e to begin it.<br />
5. 4. D<strong>im</strong>ensions of the fire-pit.<br />
5. 5 — 6. Prel<strong>im</strong>inaries: the celebrant must fast three days,<br />
perform the caturgam santih, sprinkle the sacrificial<br />
ground with holy water, and perform the mahasantih up<br />
to the nairrtam karma, cf Sdntikalpali, 13.<br />
6. 1 — 2. The ceremony proper; the number of priests to make<br />
the oblations.<br />
6. 3. A ceremony that may be substituted.<br />
6.4—5. Special rewards attached to the offering of certain<br />
substances.<br />
7. 1—2. Rules to be observed by the priests and celebrant.<br />
7, 3 — 4. The fees.<br />
7. 5. — 8.4. Conclusion of the ceremony: worship of the planets,<br />
completion of the mahdsdntik (the particular form de-
<strong>18</strong>8 PariSista XXXI.<br />
pending on the wish of the sacrificer) and finally the<br />
performance of the ghrtakambala, cf PariSista XXXIII.<br />
8. 4". — 9. 5. Modifications of this ceremony for the purpose of<br />
witchraft, especially the backward recitation of the mantra,<br />
cf PariSista XXXIV.<br />
10. 1 — 3. As a reward for this instruction Siva presented to<br />
Atharvan a pearl, the pasupater vratam, cf PariSisfa XL,<br />
which Atharvan transmitted to his pupils, and a knowledge<br />
of which is necessary for the obtainment of all<br />
desires by this ceremony.<br />
10. 4—5. Reward for the recitation of this text; its tradition.<br />
Kotihomah.<br />
XXXI. 1. 1. om devBS ca rsayaS cai 'va pldyamanB mahBsuraih |<br />
mrtyuna vyadhibhiS cai ''va brahmanam idam abruvan 1|<br />
2. karmana kena deve-"Sa mrtyur vyadhiS ca jiyate j<br />
aiSvaryam prBpyate va 'pi sthBnam ca paramam prabho [|<br />
3. evam ukto mahatejB brahma loka-pitBmahah j<br />
pratyuvBce "Svarah sarvBn vipran devaganaih saha H<br />
4. Srnudhvam prayatah sarve prBpyate yena karmaiiB |<br />
aiSvaryam Byur Brogyam putrB vijaya eva ca H<br />
5. sa-vyahrt<strong>im</strong> sa-pranavam. gByatr<strong>im</strong> SirasB saha j<br />
ye japanti sada tebhyo na bhayam vidyate kva cit || 1 H<br />
2. 1. taya homaS ca kartavyah satatam siddh<strong>im</strong> icchata j<br />
yavais tilaih samidbhiS ca vrihibhih sarsapais tatha 1|<br />
2. atha cen mahat<strong>im</strong> siddh<strong>im</strong> prarthayedhvani surottamBh j<br />
purodhasa kBrayadhvam kotihomam mahaphalam H<br />
3. yadrSam krtavBn purvam atharvfi tryambakasya tu j<br />
tadrSena vidhanena kotihomah prayujyate H<br />
4. mahattvaiii prarthayamBnah Sarvo Atharvanam abravit j<br />
kurusva mama tat kamia mahattvam yena labhyate IJ<br />
5. aiSvaryam ayur Brogyam sthBnam ca paramarn prabho j<br />
putrB laksmir yaSo medha balam paurusyam eva ca U 2 H<br />
3. 1. evam ukto mahateja atharva mantradarSavit |<br />
gByatr<strong>im</strong> tapasa yuktam rcah padam iti 'ti ha ||
PariSista XXXI. <strong>18</strong>9<br />
XXXI. 3. 2. [rcah padam mBtraye 'ti mantre vijfiByate hi sa j ]<br />
gByatrl vai tripad brahma viSvarupB ca samsthita |1<br />
3. prBnada sarvabhutanam dhBrani yB "pi nityaSali |<br />
iti niScitya manasa kotihomam prayojayat 1|<br />
4. samidbhih Santavrksasya gayatrya susamBhitah |<br />
tato mahattvam agamad aiSvaryam paramam tatha H<br />
5. mahadeva iti cB 'sya nBma lokesu viSrutam |<br />
upadravaS ca ye ke cid upaghBtBs tathai 'va ca |<br />
sarve Asya praSamam yBtali skandam putram ca labdbavan || 3 [j<br />
4. 1. tatali pritas tu bhagavan chamkarah paryaprcchata j<br />
atbarvBiiam mahBprajflam kofihomasya ko vidhih ||<br />
2. caturv<strong>im</strong>SB-'ksaram brahma tripBdam loka-dharanam |<br />
sBvitram tena homo Ayam krto me koti-sammitali H<br />
8. vidh<strong>im</strong> ca 'sya pravaksyami sarvaloka-hitBya vai |<br />
yat-prayogad bhavec chBntir vrddhiS ca parama nriiBm H<br />
4. upadravesu bbutBnBm apatsu vividhBsu ca j<br />
kotihomah prayoktavyah ketunain darsane tatha ll<br />
5. upasarga-bhaye cai 'va paracakra-bhaye tatha j<br />
anavrsti-bhaye cai 'va kotihomam prayojayet || 4 H<br />
5. 1. arambham tasya kurvita Sukle cB 'pi tithau Subhe |<br />
muhurte vijaye cai 'va tithi-chidrani varjayet!<br />
2. rohinyam vaisnave tvasfre pausiie maitrottaresu ca |<br />
abhijit-pusya-saumyesu kuryBt punyesu vB budhah ||<br />
3. atha cet tvarate kartum kotihomam mahaphalam j<br />
punyaham vBcayitva 'sya Brambham karayed budhah ||<br />
4. astahastam tu nirdistam kofibomasya khatakam j<br />
tasyai 'vB 'rdha-prania,nena laksahome vidhlyate H<br />
5. trirBtro-'posito brahmB krtvB SBnt<strong>im</strong> caturgan<strong>im</strong> |<br />
proksayet karmasiddhy-artham vBstu SBntyudakena tu H<br />
6. mabaSaiiti-vidhanena nirmathya 'gn<strong>im</strong> samahitah ]<br />
tBvat kuryBd budhah sarvam yavan no nairrtam krtam jj 5 j|<br />
6. 1. tatah prabbBte bahuSa uddhrtyB 'gn<strong>im</strong> samahitah j<br />
nirmathya havayet tatra samidho brBhmanBn bahun ||<br />
2. satam sahasram kot<strong>im</strong> va v<strong>im</strong>Satir daSa vB dvijah j<br />
juhuyuh Siiutavrksasya samidho ghrta-samyutah ||
190 PariSi,sta XXXI.<br />
XXXI. 6. 3. svayam vB 'pi yajed brahmB savitBram dine-dine j<br />
pBkayajna-vidhanena mantras cB 'tra visBsah<strong>im</strong> H<br />
4. SBntikamo yavaih kuryBt tilaih pBpB-'panuttaye |<br />
samidbhih sarvakBmas tu bilvaih prapnoti kaficanam I<br />
5. labhate sriyam agryam tu padmais tejo ghrtena tu ]<br />
dadhnB tu labhate putrBn payasB brahmavarcasam H 6 H<br />
7. 1. havisya-bhojino dBntah SuklBmbara-dharBs tatha |<br />
hBvaka niyatah sarve bhaveyur brahmacBrinah |]<br />
2. Braiiyam upayufijBnah payasa vB 'pi vartayet j<br />
phala-"haro Api va brahmB kotihomam samacaret H<br />
3. pratyekaiii cai 'va hotriiam datavya daksina tatah j<br />
iiisko asvo gaur vBsas ca hiranyam vB 'pi Saktitah 1<br />
4. yaS cai 'va 'pi bhaved brahma prayokta sarvakarmaiiBm j<br />
sarvasvam tasya deyam syad dhiranyam vB 'pi tat-samam<br />
5. kofihome samapte tu yajed graha-gaiian budhah |<br />
karayed amrtam cai 'va glirta-kambalam eva ca || 7 H<br />
8. 1. karya 'mrtB mrtyu-bhaye ghrtakambala-samyutB j<br />
paracakra-"ganie tv aindrl ghrtakambala[m] eva ca 1|<br />
2. raudrl sarvBdbhuto-'tpattau ghrtakambala-samyutB j<br />
[salilB salila-ksaye ghrtakambala eva ca |1 ]<br />
3. ghrtakambala-prstha ca salilB salila-ksaye |<br />
yena-yena tu kamena kotihomam prayojayet ||<br />
4. Bmnatam tatra yat karma tad ante karayed budhah |<br />
esa eva vidhir drsfo abhicBre vidhlyate H<br />
5. pratilomayB 'tra homah sBvitryB tila-sarsapaih |<br />
arambham tasya ghoresu naksatresu dinesu call<br />
6. karayet krsnapaksasya tithi-chidresu sarvada j<br />
magha 'Slesii tatha mulani revaty BrdrB ca sarvada H 8 ||<br />
9. 1. darbha-'rthe tu Saran kuryBd ghrta-'rthe tailam ucyate |<br />
svBhakare tu phafkBro veny-adyBli syuS caturdaSa H<br />
2. cBiidala-'gnau cita-'gnau vB sutikB-'gnav atha 'pi vB j<br />
havayed ghora-vrksBnBm samidhas taila-samyutah H<br />
3. rakto-'siiisi rakta-vBsah krsnambara-dharo Api vB |<br />
juhuyad vBmabastena samidho daksiiiB-mukhah ||
Parisista XXXI. 191<br />
XXXI. 9. 4. khadirB-'gnau madhu-'cchiste krtvB pratikrt<strong>im</strong> ripoli j<br />
tBpayet pratilomBm tu savitr<strong>im</strong> manasB japet i|<br />
5. kaiifhe SulB-'rpitam krtva tBpayet tu dine-dine |<br />
yBvac chatrur vaSam yati villnByBm vinaSyati || 9 ||<br />
10. 1. evam-prokta-vidhanena kofihomasya Samkarah |<br />
prlt<strong>im</strong>Bn ucyate yena tac chubham bhautikam dadau H<br />
2. atharva bhautikani labdhvB Sisyebhyas tat punar dadau j<br />
Subham moksa-karam punyam priyani paSupater vratam 1|<br />
3. etaj jnatva tu yah samyak kotihomam prayojayet j<br />
sarvan kBmBn avBpnoti brahma-lokam sa gacchati |1<br />
4. yas tv <strong>im</strong>am srBvayed vidvan pathate cai 'va sarvada |<br />
kotihoma-phalani labdhva rudra-loke mahiyate H<br />
5. gopathat pBiiineyBya madhye nfnBm pramodinBm |<br />
hita-'rtham uddhrto granthah kotihomas tu viSrutah H<br />
kofihomas tu viSruta iti i| 10 H<br />
iti kotihomah samaptah |i 31 H<br />
Variae leetiones.<br />
1. 2. Omitted by C (except: karma) together with the following<br />
verses to 2. 4^ ADE karmano. B mrtyuvyBdhis. ET<br />
jayate. AD yB pi.<br />
4. ADE karmanam. ABDETV putrBn.<br />
5. V savyBhut<strong>im</strong>.<br />
ADE omit the khandikB-number.<br />
2. 1. B homas tu. ADE kartavya. B vrihibhir bahumbhis tatha.<br />
A sarsabhais; D sarsarbhais.<br />
2. ADE prBthayedhva: B prBrthayadhvam; TV prathayadhvaiii.<br />
TV kotihomam, this spelling is regular in T.<br />
3. ADE athavB.<br />
4. AB prarthayemBnah; D piBrthayepranah. ADE sarvo; 0<br />
begins: rddho(?).<br />
5. ADE putrBm. BCT pBrusyam.<br />
D omits the khaiidikB-number; AE:||ef H.
192 Parisista XXXI.<br />
XXXI. 3. 1. ABDE Atharva, 0 rca. ABCD it<strong>im</strong>iha; E itiha.<br />
2. ADE ha sB.<br />
3. AD for pi: vi.<br />
4. A^D samidbhi. V susamBhitB.<br />
5. B upavatas. B sarvasya (for Sarvasya?). ADE prathamam;<br />
T prathaSamam with tha cancelled; V prathamam with Sa<br />
written above tha. T yata.<br />
4. 1. XB bhagavan Samkarah; 0 bhagavBn SamkBh. B paryaprchati.<br />
2. B sBvitras; C savitrams.<br />
3. ADE vidhi va sya. ADB tatprayogBd.<br />
4. V upadravyesu. ACD bhutBnan.<br />
ADETV omit the khandika-number.<br />
5. 2. ADE metrottaresu. V -pusya-.<br />
3. A athai cai tvarate; D atha cai tvarate; E atha ce tvarate;<br />
T atha cet tvarite; B atha ce carafe; 0 atha cefi carafe.<br />
CTV kotihomam. E vBca-itvB. AD karayet.<br />
4. B laksahomame; T laksahome.<br />
5. A'DETV caturgnii<strong>im</strong>. ADETV karmasidby-. B Samtyudakena<br />
ca.<br />
6. T nirmathyo. D omits padas cd. AE kuryBt.<br />
6. 1. D omits padas ab. ACB nuddhrtyB. A^B nirmathyo;<br />
AjCDETV nirmathye.<br />
2. C sata. A v<strong>im</strong>Samtir; T v<strong>im</strong>Sat<strong>im</strong>. Sayana, AV. 17. 1, p. 2,<br />
quotes eight pBdas beginning with c.<br />
3. S' japed brahma. S'P mantraS ca syur visBsabih. E mamtraS.<br />
TV visBsahih.<br />
4. S' SBntikBmBya vai kuryat.<br />
5. AD agnyBm. After pBda a T returns to: bilvaih. B for<br />
padmais: paprais; C pamais.<br />
7. 1. ADE -bhojano. AD for dantah: ksamtBh. D niyBtah; B<br />
nib atah.
Parisista XXXI. 193<br />
XXXL 7. 2. B upabhumjanah. ADB yB pi. AD varjayet. B pi brahma.<br />
CTV kotihomam.<br />
3. D daksinas. XBCT nisko Svo, the hiatus could be removed<br />
by: aSvo nisko. ACE gor; D r.<br />
4. ACDE bhave.<br />
5. BCTV kotlhome. A yajet; B yajeta; D yaje.<br />
8. 1. B paracakragate.<br />
2. ADB raudro. T salilaksBya.<br />
3. ADE kotihomah; BCTV kotihomam.<br />
4. ADE Abhicare; 0 bhicBre. ADEV bhidhiyate; B Abhidhlyate;<br />
0 tidhlyate.<br />
6. V Brdra ci sarvada.<br />
T for the khandikB-number: H 9 |i.<br />
9. 1. X darbharthesu Saran. M kuryBt. AET venyBdyB syuS<br />
caturdaSa; D venyadyBs tu caturdaSa; B venyBdln samidhasu<br />
ca.<br />
2. ADTV havayet.<br />
4. ABCDE madhuchiste. ABCE japan.<br />
5. D kamfha. ABD yamti.<br />
10. 1. CTV kotlhomasya. B samkarah. A prat<strong>im</strong>an; D prat<strong>im</strong>Bm.<br />
ACDB bhauktikam; B motikam.<br />
2. ABCDE bhutikam. T SisyebhyaS ca punar. A pusyam<br />
priyam.<br />
8. XT eta; BC etat. 0 ca gachati.<br />
5. AD pa,nininama; B pBnininaya; C pBniniya; E paiiinlnaya;<br />
TV pBninenBya. ACDETV trnBm; B nriiam. CTV kotihomas<br />
tu (bis).<br />
ABDE omit the khandika-number; V places it after:<br />
viSrutah.<br />
Colophon: C omits the pariSista-number; B: | 33 parisista j .<br />
Boiling .TOd V. Negelein. 13
XXXII. Granamala,<br />
The text consists of the definition of certain groups of<br />
hymns which are rubricated in the ritualistic texts merely by<br />
the name of the group. It seems to consist of two parts.<br />
First, the ganas of the Mahusuuti arranged in tho order of<br />
their employment in the Santikalpa; second (beginning with<br />
lO"*) an appendix. As evidence may be adduced first a difference<br />
in form: in 2 —19 all manuscripts except C prefix to<br />
each giiiia its namcS from 19"^ on such headings are omitted.<br />
Furthermore the adityagana, 19^, is ignored by the Santikalpa;<br />
though, had it been known, it would have been employed for<br />
the ddityd .santih. S<strong>im</strong>ilarly the salila-ganah, 22, is to be<br />
associated with the salila santih which is mentioned in XXXI. 8.,<br />
but not in the Santikalpa. Finally this portion of the text<br />
gives other definitions for terms ali-eady defined in the first<br />
part; cf 1 with 20, 20, and 27; 10 with 28; and 12 with 29.<br />
Granamala.<br />
XXXII. 1. om bh11s_tat savituh.^Sani no devih_Santa dyauh^Sam<br />
na indragnl_^Sam no vato vatu^^usB apa svasus tama iti Santigaiiah<br />
1 111<br />
2. ki'tyapratiharano dusya dusir asi^iSanBm tva samam jyotir<br />
uto asy abandhukrd^ye purastat^suparnas tva_^yBm te cakruh^<br />
pratlclnaphalo^yad duskrtam ayam pratisaro^yBm kalpayanti 'ti<br />
krtyBpratiharanBni H 2 || iti krtya-ganah 1|<br />
8. cBtanah^stuvanam__idam havir^ye AmavBsyam^upa prB 'gBn<br />
nihsBlam^arayaksayai.iam^sam no devi prSniparny _^B paSyati_<br />
1) ABDE generally punctuate at this point but tlie samdhi seems<br />
to shovr that this is later than TV's writing withont punctuation.
PariSista XXXII. 195<br />
XXXII. 3. tant satyaujBs^tvayB ptlrvam^purastad yukto^antardBve juhuta^<br />
prB 'gnaye _^ raksohanam ity anuvBkaS cBtanBni H 3 H iti cBtanaganah<br />
|i<br />
4. matrnBmB^divyo gandbarva^B paSyatI_^'mam me agne^yau<br />
te mate 'ti mBtrnBmani |1 4 H iti matr-ganah |i<br />
5. vastospatlya^BSanam BSapBlebbya^ihai 'va dhruvBm^rdhai'<strong>im</strong>antro<br />
yon<strong>im</strong>_^uta putrah pitaramjndrasya grho Asi 'ti catasro<br />
^dive svBhB^'Smavarma me^prthivyai SrotrayB 'ti dhanvani 'ti<br />
dve^uijam bibhrad iti saf^satyam brhad ity anuvBko vastospatlyani<br />
H 5 H iti vastu-ganah H<br />
6. pBpma-ha^^vi devB jarasa 'vrtam^apa nah SoSucad agham.<br />
ava mB pBpmann iti papmaha || 6 H iti pa,pmabB gaiiah 1|<br />
7. takmanaSano^^jarayujal.i prathamo^yad agnir ^ud agatam^<br />
daSavrksa muflca^ksetriyBt tvB^hariiiasya raghusyado^muficami<br />
tva ^bhavBSarvau manve vam^yo girisu_dive sv^Bha^'gnis takmanam^agner<br />
iva 'syB^'va ma papmant srjB 'va jyam iva^varano<br />
vBrayBta^<strong>im</strong>am yava,m^vidradhasya balasasya^namo rilraye 'ti<br />
dve^Sirsakt<strong>im</strong> SIrsamayam iti takmanBSanani U 7 H iti takmanBsana-gaiiah<br />
||<br />
8. duhsvapnanaSanBni, dausvapnyam daurjivityam ^ pare Ape<br />
'hi^yo na jivo Asi^pary Bvarte dusvapnyBd^yat svapiie annam<br />
asnBmi^yo na stayad dipsati^yo nah suptam jagrato^yan me<br />
nianaso^dusvapnyani kBma^svapnam suptva vidma te svapne 'ti<br />
trayah paryBya duhsvapnanBsanBni 1| 8 || iti duhsvapnanBSanaganah<br />
I<br />
9. ayusyo^^yatha dyauh^^pranBpBnav^ojo Asi.tubhyam eva^<br />
'ksIbhyBm te. muficBmi tvo .'ta deva avatas ta^upa priyam^<br />
antakBya mrtyava^a rabhasva^pranBya namo^visBsah<strong>im</strong> ity ayusyai.ii<br />
i! 9 U ity Byusyagaiiah |i<br />
10. varcasyo^ye trisapta^asmin vasu^prBtar agn<strong>im</strong> hastivarcasam<br />
s<strong>im</strong>he vyaghre^yaSo havir^yaSasam me 'ndro^girBv aragaratesu<br />
yatha soiuah prBtahsavane^yac ca varco aksesu^yena<br />
mahanaghnya jaghanam iti varcasyani H 10 H iti varcasya-ganali||<br />
13*
196 PariSista XXXII.<br />
XXXII. 11. svastyayano amuh pBre patam na indrapusaiiB tvasta me<br />
daivyam^yena soma^namo devavadhebhyo ^Abhayam mitravarunav^upa<br />
pra 'gat sahasrBkso^Anamitram no adharad^yamo mrtyur<br />
brhaspatir nah pari patu^tyam 11 sutratBram^indrah sutrBmB<br />
^sa sutrBmB a mandrair indra^marmBni te varma me dyBvaprthivl<br />
aindragnam varma^girayas te^yat te madhyam^yas te<br />
praclr ma nah paScad iti svastyayanBni H 11 H iti svastyayanagaiiah<br />
1<br />
12. abhayah svastida visBinbrahmanena paryuktB 'si na ta<br />
arvB reiiukakato abhayam mitrBvaruiiBv abhayam dyBvBprthivi<br />
asmai giBmBya hatam tardam puse 'niB BsB indrah sutramB^<br />
mai 'tam panthBm svastida viSam patir^namas te ghosinlbhya^<br />
a te rBstram^idam uc chreyo^yata indra bhayBmaha ity abhayBni<br />
1 12 |1 ity abhaya-gaiiah |i<br />
<strong>18</strong>. aparBjito^^vidniB Sarasya^ma no vidann adBrasrt_^svastida^<br />
samSitam me^tvayB manyo^yas te manyo^eta devasenB^avamanyur^<br />
nirhastah ^ pari vartmany^ abhibhur^ indro jayBty^ abhi<br />
tve 'ndre 'ty aparajitBni H <strong>18</strong> 1| ity aparBjita-ganah H<br />
14. Sarmavarma^yah sapatna__itaS ca yad amutaS cB^ 'pe 'ndra<br />
dvisato^yuyam nah pravata^<strong>im</strong>am agna ayuse^^tisro devlruruvyaca<br />
no^indrasya SarmB 'si 'ty uttamBm varjayitvB^yena devB<br />
asurBnam^anadudbbyas tvam iti dve^tanus te vBjin^vBjasya nu<br />
prasave devanam patnir adhi bruhi ^ raksohanam vajinam^ye<br />
srBktyam varma me dyavBprthivi aindragnam varma bahulam,<br />
varma mahyam ayam^mitrah prthivyo 'd akramad,asapatnam<br />
purastad iti SarmavarmB || 14 H iti sarmavarmB ganah ||<br />
15. devapura ye purastad brahma jajnBnam sahasradhara evB<br />
/gnir ma pBtu agn<strong>im</strong> te vasuvantam mitrah prthivyo 'd akrBmad_apa<br />
ny adhuh pauruseyam vadham^jitam asmBkam iti<br />
devapurlyah 1| 15 |1 iti devapurlya-ganah ||<br />
16. rudro^ye Asyam^pracI dig iti rudra-ganah || 16 H iti rudra-<br />
17. raudro,rudra jalasabhesaja,ye AsyBm^pracI dig,ud itas<br />
trayo akraman _ bhavBSarvau manve vam, brahma jajfiBnam,
Parisista XXXII. 197<br />
XXXII.17.anapta ye,sahasradhara eva,grIsmo hemanto,anadudbhyas tvam<br />
mahyam apo,vaiSvanaro,yamo mrtyur,yam te rudra,yo agnau<br />
rudro,bhavaSarvau mrdatam bhavaSarvBv idam br11mo,yas te<br />
sarpo vrScikas, tasmai prBcyB diSo antardesBd iti raudra-ganah<br />
I 17 I iti raudraganah 1|<br />
<strong>18</strong>. citragano _ mB no vidann _ adBrasrt svastida viSBm _ amuh<br />
pare,aghadvista, agne yat te tapa iti pafica suktBni rudra jalasabhesajaye<br />
Asyam,pracl dig,vi deva,uta devB, agner manva<br />
iti-prabhrtini mrgBra-suktany uttamam varjayitvB,'pa nah SoSucad<br />
agham prthivyBm agnaye _ mamB 'gne brahma jajfianam,<br />
auBpta ye,sabasradbBre,savita prasavanBm,nava prBnan,patam<br />
nas^tvasta me,yena soma,namo devavadhebhyo,Abhayam mitravarunav<br />
upa pra 'gBt sahasraksah,s<strong>im</strong>he vyBghre,Abhayam dyavaprtbivi,grismo<br />
hemanto , Anadudbhyas tvam,mahyam Bpo,<br />
vaiSvanaro, yamo mrtyur,abhi tve 'ndraviSvajit trayamBnByai^<br />
<strong>im</strong>am me agne,visana pBSBn,Sakadhumam soniBrudre 'ti dve,<br />
brhaspatir nas,tyam 11 su.trBtBram indrah sutrama,a mandrair<br />
indra^marmani te,antakBya mrtyava,a rabhasva,'yam pratisaro<br />
Ayam me varano,bhavBSarvau mrdatam prBnBya namo Agn<strong>im</strong><br />
bruma ity arthasuktam_ satyam brhad iti dve prathame,girayas<br />
te,yat te madhyam,yas te prBcIr^ma nah pascBd,grismas te<br />
bhume varsBny,upastbas te,bhtlme matah,sahasraSrhgo vrsabbo<br />
jataveda,ma pra gBma patho,yo yajfiasya tasmai pracyB diSo<br />
antar deSad iti pary ay aS citrBganah i| <strong>18</strong> 1| iti citrBganah ||<br />
19. patni vantoaditir dyauh, sinivali. kuhum dev<strong>im</strong> iti trini<br />
suktani patnivantah 1 19 H iti patnivanta-ganah H<br />
19 b. svasti mBtra,indra jusasvB 'yB vistbB,Sive te stBmpadabbyBm<br />
te,sam te SIrsno,vatso viraja ity eka,ucca patantam iti<br />
dve,bhuyan indro,visasah<strong>im</strong> sahamanam ity aditya-ganah i|<br />
20. Sam no devi,Sam na indragnI,Sam no vBto vBtu,Santa<br />
dyauh,pippaladi-SBntiganah H 20 H iti pippala(di)-SBntiganah H<br />
21. agne yad iti pafica suktani,paficBpatyBni bhavanti,paficajanyani<br />
bhavanti,pancBpatyo ganah H 21 || iti paficBpatya-ganah ||
198 PariSista XXXII.<br />
XXXII.22. ambayo yanti,Sambhu-mayobhubhyam,brahma jajfianam,<br />
asya vBmasya,yo rohita,ud asya ketavo murdha 'ham iti dve<br />
sukte,visasah<strong>im</strong> iti salila-ganah ii 22 i| iti salila-ganah H<br />
23. ye trisapta iti viSvakarmB ganah i| 23 i|<br />
24. aghadvista devajatB,Sam no devi^varano varayB(tai),pippali,vidradhasya,ya<br />
babhrava iti ganakarniB gaiio bhaisajyaS<br />
ca bhavati |1 24 |i iti bhaisajya-ganah H<br />
25. ayam te yonir,a no bhara,dhiti vB ya ity arthasuktam<br />
utthBpano ganah |i 25 |i ity utthapana-ganah 1|<br />
26. ambayo yanti, Sambhumayobhu . hiranyavarna ^ nihsalBm,<br />
ye agnayo,brahma jajfianam ity eko,'ta deva mrgarasuktBny<br />
uttamam varjayitvB,'pa nah SoSucad agham,punantu mB,sasrusir<br />
_ h<strong>im</strong>avatah pra sravanti _ vByoh pufah pavitrena _ Sam ca no<br />
mayaS ca no,Anadudbhyas tvam mahyam Bpo,vaisvanaro raSmibhir<br />
yamo mrtyur viSvajit,samjfiBnam no,yady antarikse,punar<br />
mai 'tv indriyam^SivB nah,sam no vBto vBtv,agn<strong>im</strong> brumo vanaspatin<br />
iti Santiganah H 26 H iti sarvaih suktaih kauSikokta-brhacchantiga,nah<br />
H<br />
27. ambayo yanti _ sambhumayobhu, hiranyavarna, uta deva,<br />
yady antarikse^punar mai 'tv indriyam^SivB nah^Sam no vBto<br />
vatv agn<strong>im</strong> brumo vanaspatin iti SantBtiyo laghuSBntiganah jj 27 jj<br />
28. ye trisapta,mama 'gne varcali,pratar agn<strong>im</strong>,girBv aragarafesu,divas<br />
prthivya,hastivarcasam,s<strong>im</strong>he vyBghre^yaSo havir<br />
,yas te gaudha iti tisrbhir varcasya-ganah H 28 H<br />
29. yB asura nianuBya,ma no vidan _ namo devavadhebhya<br />
ity abhaya-ganah || 29 1|<br />
30. bhuto bhutesv iti rBjanam abhiseka-ganah || 80 1<br />
31. [ya] aSanBm BSapBlebbyo agner manva iti sapta suktani^<br />
ya osadhayali somarBjflir ^ vaiSvBnaro na B gamac, chumbhani<br />
dyavBprthivi ^yad arvBci(na)m . agn<strong>im</strong> brumo vanaspatin iti,<br />
muficantu ma_^bhavaSarva,ya devlr,yan mBtali rathakritam ity<br />
etas catasro varjayitva,amholihga-ga]iah |1 31H<br />
iti ganamala samapta |i 32 ||
Parisista XXXII. 199<br />
Variae leetiones.<br />
XXXII. 1. 0 prefixes: sivam astu mamgalam astu kalyBiiam astu |i -^ \\ atha<br />
ganamala likhyate. C bhuhs; D bhuli. BCTV transpose<br />
the second and third pratikas. BD Samn no; E San no.<br />
0 devi. BE San na. ABCDE <strong>im</strong>drBgnih. B San no vBto<br />
vata avBtu. ADB vafu sa; TV vBtu sB. B usB pah; TV<br />
sB Bpah; C usB Bpah.<br />
B omits the gana-number.<br />
2. XBTV krtyapratiharaiie. AD dusir. XB asi iSBnBm. ABDE<br />
abadhukrd; C abamdhukrt. X pratlcinaphalo. 0 duhkrtam;<br />
D dusyakrtam. ADETV omit: iti krtyBganah; in<br />
0 these words are placed before the gana-number.<br />
8. ADET cBtana; BC omit. T nissBlam. ADE arByaksanam.<br />
ADE Samn; BCTV San. ADTV prSnlparny. ADEV tat;<br />
BCT tan. V ntardBve. ADETV ity uvakaS. B omits<br />
the gana-number. ABDETV omit: iti cBtanaganah.<br />
4. X matrnamBm; BC omit. ABDETV omit: iti mBtrganah.<br />
5. C omits: vBstospatlya. ADE <strong>im</strong>drasya graho. ACDETV dive<br />
svaha. ABDETV omit: iti vBstuganah.<br />
6. ABDE papmaham; C omits. C omits: vrtam a; Vj vrtann a.<br />
X na ASoSucagham. B ava mB. ABDET pBpmamn; C<br />
pBpmanin. ABDETV omit: iti pBpmahB ganah.<br />
7. C omits: takmanaSano. B prathamajo. E hiranyasya. T omits:<br />
tva. B ve mB. ADB papmamt. ADB jyBm ivamca varaiio;<br />
B dyam ivapa vara,no; V yyam iva varano. ADET <strong>im</strong>am<br />
yava; B <strong>im</strong>am vayam; 0 omits. D v<strong>im</strong>dradhasya; V vidhradhasya.<br />
B namo rupBye. ADB Sirsamkt<strong>im</strong>. ABDETV<br />
omit: iti takmanBsanagaiiah.<br />
8. BD dusvapnanaSanani; T dusvapnanBSano; C omits. ACET<br />
dausvapnyam; BD dausvapnam; V dauhsvapnyam. ADE<br />
yo ne jivo. V duhsvapnyad. V nnam. B stByadvisyati;<br />
C stayaddhipsati. 0 duhsvapnyam; V duhsvapnyam. ADE<br />
kamaya svapnam. X vidma te ti; TV vidma te iti; B
200 Parisista XXXH.<br />
XXXII. 8. vidma te svapna iti; C vidma te svapna ti. B paryayam;<br />
0 paryayah. C dusvapnanBSanani. C iti dusvapnanaSanaganah;<br />
ABDETV omit.<br />
9. ABDE Byusya; TV Byusyah; 0 omits. T ojo si Serabhaka<br />
tubhyam. BCV prBnaya nama ity; ADB pranaya nama<br />
visasah<strong>im</strong> ity. ABDETV omit: ity ayusyaganah.<br />
10. TV vareasyah; 0 omits. X yaSasam ma<strong>im</strong>dro; 0 yaSasam me<br />
dro. ABDETV omit: iti varcasyaganah.<br />
11. C omits: svastyayano. XBTV pBtan na. ACDETV yena soma.<br />
C mitrBvaruiia. ADEV namitran no; B Anamitramn no;<br />
C anamitram no. X yemo mrtyur. 0 brhaspatih pari<br />
pBtu. T pari pB. ADE tyam u su. In V a small dittography,<br />
caused by confusion of trBtBram and sutramB.<br />
C omits: sa. D karmani te. B yas te madhyam V praci<br />
ma nih pascad. ABDETV omit: iti svastyayanaganah.<br />
12. C omits: abhayah. B argha. B Aabhayam mitravarunav; TV<br />
Abhayam mitravaruiiBv. BC tarda. 0 puse mB BsBm.<br />
XBC mai tam pamtha. C ghosanlbbya; AD sryesinlbhya.<br />
C iti abhayaganah; ABDETV omit.<br />
<strong>18</strong>. XB aparajitah; 0 omits. E Samsitam me. C omits: yas te<br />
manyo. AE nirhaAsnah; D nirhasnah. V abhi tv <strong>im</strong>dre.<br />
C iti aparBjitaganah; ABDETV omit.<br />
14. X sarmavarma; B Sarma; C omits. E itaS ca id. 0 repeats:<br />
ca yad amutas. C pravate; E pravaktay. B urucyavB<br />
no; T uruvyaca na. X anadubhyas. X tanus ve vajin;<br />
C tanus ve vBj<strong>im</strong>t. ADEV prasavo devBnam; B prasava<br />
mataram devBnam. CV ye srBkt<strong>im</strong>. E omits: bahulam<br />
varma. XB Sarmavarma; 0 SarmavarmB. ABDETV omit:<br />
iti Sarmavarma ganah.<br />
15. C omits: devapura; we should expect: devapuriyo. C yo purastad.<br />
TV pBtv. ADE vasuvamta. ADE prthivyo<br />
krBmad. B agra ny adhuh; 0 yapan ny adhuh; E ama<br />
ny adhuh; V apam ny adhuh. B asmBkamm. ABDETV<br />
omit: iti devapurlyaganah.
PariSista XXXII. 201<br />
XXXIL 16.C omits: rudro. TV ya syBm; D syam. ABDETV omit the<br />
second: iti rudraganah.<br />
17. 0 omits: raudro. C jalBsabbesajam. ADE trayo va akraman.<br />
T omits: vBm. X nadudbhyas tam; B Anadudbhyas tam;<br />
T nadudbhyas tvam; V Anadudbhyas tvam. T vaiSvanarB.<br />
Aj yemo mrtyur. X yam te yo gnau rudro; BV yBm<br />
te rudro yo Agnau rudro; 0 yBm te rudra yo agnau; T<br />
yam te rudro yo agnau rudro. ADE pracyam. AB<br />
disom AtardeSad; D disc tardeSBd; B diSo AtardeSad; V<br />
dice AntardesBd. B omits the gana-number. ABDETV<br />
omit: iti raudraganah.<br />
<strong>18</strong>. 0 omits: citrBgano. ADE namo vidann. ADE amuh pBra.<br />
0 aghadvista (in ABCD gh is much like vv; E has for<br />
it v). ADE rudra. BC jalasabhesajam. B agner manve.<br />
ABCDE itiprabbrtlti. E varja itva. T na. TV for mamB<br />
gne: sam ma gne. ABCDE omit: ye. BC sahasradhara.<br />
ABDETV pBtan nas; 0 pBta nas. ABCDETV yena somB.<br />
C abhayam. V omits: mitrBvarunav .... Abhayam. BE<br />
mitravarunB. B upa prBgBh. ACDET sahasrakso; B sahasrakto.<br />
T s<strong>im</strong>he. ABDE nadudbhyas tam; 0 anadudbhyas<br />
t\ram. C vaiSvBnarau; T vaiSvanaro raSmibhir.<br />
TV chakadhumam somorudre. CT brhaspatir nahs. X tan<br />
u su. ABCDE sutrB a mamdrair. C yam pratisa. ABDE<br />
yan me varuno; C ya me varano; V^ Ayam me varuno.<br />
ADE pranBya mano. ACDE gni bruma. V prBci. ADB<br />
mB nah paSca; BC ma nah paScat; V ma nih paScBd.<br />
TV bhuma upasthas. T sahasraSrmge. AB diSo ttardde-<br />
Sad; D diSo tarddeSad. ADB citBganah. ABDETV omit:<br />
iti citrBganah.<br />
19. ABDE patmvamta; CTV omit. BD(?)ETV sinlvBlI. DTV<br />
kuhu(?). AiBTV trini rcBni; 0 trini k vBni. E patnlvatah;<br />
T pBtnlvato ganah; V pBtnlvatah. C iti patnavamtaganah;<br />
ABDETV omit.<br />
19b. 0 jusasva aya. ACDETV visfa. ABDE Sam te; C svam te;<br />
V San te. ABCDTV Slrsnah. X virajo; B virBje. V
202 Parisista XXXII.<br />
XXXIL 19 b. omits: uccB patantam iti dve. ABCDE patam ta. E bhuyad.<br />
T visBsah<strong>im</strong> ity anin-Bko Bdityaganah; B visBsah<strong>im</strong><br />
sahamanam ity Bdi; 0 visBsah<strong>im</strong> sahamanam. TV number<br />
as the 20th. gana. V breaks off here.<br />
20. ABDT Samn no; B San no. BDT San na. AD Samn no; B<br />
San no. ABDET omit: vBtu. ABE insert before the gananumber:<br />
nuvBka; DT insert: nuvBk. ABDET omit: iti<br />
pippaladiSBn tiganah.<br />
21. B agne yat te d iti; C agne yat te ti. 0 omits: pamcajanyani<br />
bhavamti. A pBmcajyanya,ni; B pBmcajajfiati. T pBiuciipatyo.<br />
C iti pamcBpatyBganali; ABDET omit.<br />
22. C SambhubhyBm. E omits: vamasya. B ud ayasya ketavo.<br />
AD bhuddha ham. C visasah<strong>im</strong>. 0 salilBganali. ABDET<br />
omit: iti salilagaiiah.<br />
23. B visva\"arma.<br />
24. ADE a\-advista san no devir varai.iah pippali; T aghadvista Sam<br />
no devi caranah pippali. B San no devir vano. T iti<br />
karma gano. ABDET omit: iti bhaisajyaganali.<br />
25. ADE dhiti ye ty artham; T dhitl- ve ty artham; BC dliiti<br />
vB ye (B yo) ty arthasuktam. 0 iti utthBpanaganah;<br />
ABDET omit.<br />
26. T for this gana: ambayo yanti ti sarvaih suktaih kauSikoktavrddhaSBntiganah.<br />
A ambaye | ; D abaye j ; B ambayB.<br />
AD yati. ABDE sambhumayobhu; C Sambhumeyobhu.<br />
ABDE ye gnayo. B ity ekye ta deva. ABCDE mrgBrasuktBmny.<br />
ADE pra sravati; B pra sravajfil; C pra sra<br />
sir h<strong>im</strong>avatah pra sra^'aniti. B vBvo. ADE mayaS c8<br />
no; C omits. A tvam mahyam apo; B tvam mahyamm<br />
apo; D tvam apo; E tam mahyam Bpo. AD rasmir; C<br />
rah. X viSva jfiBnam no. E sunar; A ?. X aAgn<strong>im</strong><br />
bruvo. ADE vanaspati SBmtiganeti sarvaih suktaih kauSikoktabrhachamtiganah<br />
jj 26 |j ; B vanaspatin iti Samtiganeti<br />
sarvve suktaih kauSikoktavrddhaSBmtiganah j 26 | . C<br />
-vrSBmtiganah.
PariSista XXXII. 203<br />
XXXIL 27. AB Saiiibhumayobhur; C Saiiibhu; D Sanibhumayobhumayobhu.<br />
AD sunar. C siva no vato. C vanaspati ti. BE SBntatiyo;<br />
C omits. ADE omit the gana-number.<br />
28. C omits: varcah. X ararBfesu. ABDET varcasyo ganah.<br />
ADE: 1 27 |1 .<br />
29. BC sa surBsB manusya. ADET ma no vidaiii; B ma no v<strong>im</strong>dan.<br />
30. ABCDE abhiseko ganah; T abhisekyo ganah. B: | 3.<br />
31. Omitted by BC. ADET BSBpalB. T agne. ADT manva iti.<br />
X saptasllktan. E yBv osadhayali. T somarajfio. AD<br />
mumoatu mBm; B mumcatu mB. X bhavaSarva ya devir.<br />
T devi. D malati. T omits the gana-number.<br />
Colophon: B pariSisfa j iti ganamala samaptah 34. AD-^E samBptah.<br />
C omits the pariSista-number, and adds: some-<br />
Svarasye 'dam pustaka(kaiii) lis(kh)ita(m) svahastena|[Srih||.
XXXIII. Ghrtakambalam.<br />
'The ritual of a ceremony in- which the karayitr is wrapped<br />
in a cloth and sprinkled with ghee. Our text has placed side<br />
by side a prose and a metrical version of this ritual.<br />
1. 1 — 2. Introduction: the text based on the authority of<br />
Brahman; the ceremony performed by Brhaspati for<br />
Mahendra.<br />
1. 3 — 6. Indra conquered by the Asuras performed the ceremony<br />
on the advice of Savitar.<br />
1. 7 — 8. The ritual: unduly condensed or mutilated.<br />
1. 9. Mystical explanation of the ceremony as the son of<br />
Brahman, the various ganas being its l<strong>im</strong>bs.<br />
1. 10 —11. Efficacy of the ceremony.<br />
2. 1 — 2. The gods conquered by the Asuras ask Atharvan to<br />
perform the ceremony invented by Bhrgu and Ahgiras.<br />
2. 3—4. Occasions on which the ceremony is to be employed.<br />
2. 5.-3. 7. Quantity of ghee required; table of measures; purposes<br />
for which the ghee is used.<br />
4. 1 — 2. T<strong>im</strong>e of the ceremony.<br />
4. 3.-6. 12. The ritual.<br />
7. 1 — 4. Concluding ceremonies and fees.<br />
7. 5. Efficacy of the ceremony.<br />
7. 6 — 7. The Ghrtakambala with other ceremonies as a prel<strong>im</strong>inary<br />
for the Mahasanti.<br />
(ifhrtakamhalam.<br />
XXXIII. 1. 1. 0111 brahmane brahmavedaya namaskrtvB svayambhuve j<br />
ghrtakambalam pravaksyami brahmano nigado yathB I<br />
2. brhaspatir mahendraya cakBra ghrtakambalam |1
PariSista XXXIII. 205<br />
XXXIII. 1. 3. atho 'ndro ha va asuraih parajitaS cintBm apede,<br />
4. tam savita 'bravit, prByaScittam kurusvB 'pratiruddho<br />
bhavisyasi 'ti,<br />
5. tam indro Abravit i| bhagavams tvam evB 'pratiruddhah<br />
prByaScittam kurv iti H<br />
6. sa prByaScittam akarot,<br />
7. punye naksatre barhaspatye muhiirte Abhijity audumbaram<br />
kumbham dronena sB-"dhakena purayitvB,tasminn eva<br />
vasa-prabbrtayali,osadhayo darbha-prabhrtayaS ca bilva-gaurasarsapaS<br />
ce 'ty etan sam.bhBrBn sambhrtya ghrtakumbbam barhisy<br />
BdhByai 'tair ganair Bjyam juhuyBt |1<br />
8. pra pa(te) 'ta ity ekena 'hgBd-aiigac chamalam avalikhya,.sapatnam<br />
bhratrvyam hrdaye marmani vB 'sinB "vidhya<br />
gomayena kBsByena vB "cchBdya Santer apratighatakam karma<br />
tato jyestham ghrtakambalam brahmanah putram akarot,<br />
9. tasya ha vB etasya ghrtakambalasya savitrlgaiia-Sarlrasj^a<br />
Santatiyah Sirah,trisaptiyo mukham,rudra-raudrau caksusi,ghrta-<br />
Hhga asyam,nairrto jihvB,dant'-osthav abhaya-'parajitaii,krtyBdusana-cBtanau<br />
Srotre,sarmavarma-svastyayanair bah11,matrnBma-vBstospatyau<br />
pBdau^ .... pByus ca _ bhaisajyam nyayah<br />
prBnapanav iti mlmamsata ity,<br />
10. esa ha vai jyestho gbrtakambalo brahmanah putro,<br />
AparBjitaganene 'sfve 'ndro AsurBn ajayan _ mrtyum alaksm<strong>im</strong><br />
arat<strong>im</strong> duhsvapna-durbhutBny ajayad,<br />
11. yatha cai 'vamvidvBn ghrtakambalam kurute sarvakamBn<br />
Bpnoti, sarvavyadhi-rahito bhavati _ brahma-lokam avBpnoti<br />
'ti brahmanam i| 1H<br />
2. 1. yada sarvam idam vyaptam asurair nB 'vaSesitarn I<br />
sthatum devah parBbhutas te Atharvanam upBgatBh ||<br />
2. karmB-"dy ekam kurusva tvam yad bhrgv-ahgirasor matani j<br />
asurBnam vadbB-'rthBye 'ty uktah karta 'tha soAbhavatH<br />
3. paracakro-'pasrstasya rBjfio vijayam icchatah |<br />
pratiruddhasya vB bhuyah SrikBmasye 'cchatah Sriyam |i<br />
4. prBdurbhave AdbhutanBiii ca grahanam vigrabe tatha |<br />
SahkamBno AbhicBrad vB karayed ghrtakambalam H
206 PariSista XXXIII.<br />
XXXIII. 2. 5. ghrta-mafra tu vijfieyB magadhaprastha-sammita j<br />
SatBni pafica dronBnBm palai-'kasatam eva vB H 2 H<br />
3. 1. [sarva,papa-pranaSaya sarvakBmBrtha-siddha,ye j<br />
sarvarogaksaya-'rthBya prayojyo ghrtakambalah |1 ]<br />
2. ghrta-pramBnam vaksyami mBsakam pafica-krsnalam |<br />
masakani catuhsasfih palam ekam vidhlyate |1<br />
3. dvatr<strong>im</strong>Sat-palakam prastham magadhaih pariklrtitam |<br />
aclhakam tu catuh-prastham caturbhir droiiam Bdhakaih |1<br />
4. drona-prama,]iam vijfieyam brahmana nirmitam purB |<br />
dvBdaSa-'bhyadhikair nityam palBnBm paficabhih Sataih i|<br />
5. [ghrtamatra tu vijfieyB mBgadhaprastha-sammitB j<br />
SatBni pafica dronanBm palBnBm vB Satottare || ]<br />
6. ghrtadronaSateno 'kta eko dronavaras tatha j<br />
yathaSakti prayufijita ghrtam krtva 'tha bhBgaSali ||<br />
7. caturbhBgo Abhisekaya caturbhagas tu huyate |<br />
bhago deyah sadasyebhyali karta bhBgena yujyate [1 3 ||<br />
4. 1. pusye prayogam kurvita prajBpatye Atha marute j<br />
vaisnave pilsa-dai\'atye uttare.w atha vB trisu H<br />
2. taptakrchrB-'vasane va sarvakrchrasj^a cB 'iitatah |<br />
yasmin vB snatakB bruyus tatra kuryBd vicaksaiial} H<br />
3. pakayajfia-vidhanena krtvo 'pakramaiiam budhali |<br />
niSakale bahirgrBme kuryad agni-niveSanam H<br />
4. 3'ajeta nirrtini tatra krsnavBsB(S) catuspathe |<br />
yathoktam nairrtair niantrai(r) havirbhiS ca yathakramam jj<br />
5. trtlyena tu suktena nivedya bal<strong>im</strong> antatah |<br />
yathavyavartane cai 'va yad uktam tat samBcaret || 4 1|<br />
5. 1. tatah snatah Suklavasa(h) praSya Santyudakam Sucih j<br />
paryuksyo 'pasamBdhBya ghrta-samskara isyate H<br />
2. purvam mahavv'Bhrtibhih savitryB tadanantaram j<br />
Santis ca brahma jajfianam bi^ahma bhrajad iti 'ti ca H<br />
3. agne gobhir agne Abhyavartin(n) agne jBtavedah saha<br />
rayyB punar urje 'ti H<br />
4. agn<strong>im</strong> lie purohitam agna B yahi vitaye |<br />
brhaspatir na ity eka brhaspate yuvam tatlia H
PariSista XXXIII. 207<br />
XXXIII. 5. 5. etair ajyam ca juhuyBt sampBtBn Bnayed glirte j<br />
krtyadusana-mantraiS ca kuryac chBntyudake vidh<strong>im</strong> |I<br />
6. sampatan Bnayet tatra cBtanair mBtrnamabhih j<br />
vBstospatyair vastospatBv Bnayet samadusanam |i<br />
7. nidhBya havir BsBdya ghita-kumbham susamskrtam |<br />
ghrtabhagau tu yBv anyau purveiiB 'gner nidhapayet H<br />
8. darbhadlms (t)u vBsad<strong>im</strong>(S ca) sambharBn gaurasarsapBn |<br />
bilvam ca kumbhe nidbByB 'parenB 'gner nidhapayet || 5 |1<br />
6. 1. sBvitrah SantatiyaS ca krtyBdusana eva ca |<br />
abhaya-'parajita-"yusyB varcasyaS ca tatah parah H<br />
2. samsaktlya(li) susuptiyah svastyayanah Sarmavarma ca j<br />
cBtano matrnamBni bhaisajyam nyBya eva ca H<br />
3. ghrtalihgau tatha raudrau sanipBtBn Bnayed ghrte |<br />
gaiiB-'ntesu yathaSakti brBhmanBn svastivacayet H<br />
4. yo Asminn akslbhyBm te sahasraksam brahma jajnBnam |<br />
brahma bhrajad ud agBd idam Bpas tatha "paS ca H<br />
5. etair mantrair abhisificed ghrtena prahmukhah sthitah j<br />
prBvrtam kambalenai 'vam abhisificed udahmukhah H<br />
6. abhisificet sarvamantrair ayusyair abhayais tatha j<br />
mrnmayaS cB 'tra bhavati dvesyasya ca parakrtili ||<br />
7. tasyo 'paristBd abhisicya kuryBn niBtratalekhanlm |<br />
ahgad-ahgad atha 'nyena pra pate 'ti catasrbhih H<br />
8. bhrBtrvyaham iti vaiSvanaroyanty avasBnena |<br />
dyav-adina paryByeiia samalamkrtam uUikhet H<br />
9. dvisantam me paravad vi dvisantam nir dahantu me |<br />
bhratrvyatan iti dvBbhyam paryByBS ca trayah parah H<br />
10. anvalabhya tu kartaram upavisfa udahmukhah |<br />
svapnatakmastanayanaih saubhBgyair va,Tmabhis tatha H<br />
11. rudraraudra-parair mantrair Bjyahomo vidhlyate |<br />
srBktyam va yadi vB "Svattham audumbaram atha 'pi VB||<br />
12. Saukham ca man<strong>im</strong> abadhya pratisarair abh<strong>im</strong>antrayet |<br />
anvarabhyB 'bhisekam tu raudrBbhyam juhuyat tatah fl 6 H<br />
7. 1. yat te vBsa [iti] paridhanam yathoktam paridhapayet |<br />
rocanB guggulu ghrtam abhyafijanam atha 'iijanam I
208 Parisista XXXIII.<br />
XXXIII. 7. 2. tata etair alamkrtya iksayeta "darse mukham |<br />
daSa gB daksinBm dadyad vrsabham ghrtam eva ca I<br />
8. brahmanan svastivBcya 'tha prBhmukhah samviSet tatah |<br />
raksohaiiam [ity] anuvBkam japet kartB 'tha rtvijah H<br />
4. Sarmavarmai 'tad uktam snatasya raksobhyo Abhayamkaram<br />
iti U<br />
5. na rBksasa na gandharvB na pisaca na ca 'surBh |<br />
krurBh purusamarmajfiB na h<strong>im</strong>santi ghrta-'rcitam ||<br />
6. siddhabhiseko naiSaS ca ghrtakambalam eva ca |<br />
laksali pusya-'bhisekaS ca pradhBnB-'vabhrtas tatha |1<br />
7. mahaSBnti-trayastr<strong>im</strong>Sat tatra sat prastaraih saha |<br />
niyatanyevadrchaya kartavyB bhilt<strong>im</strong> icchata H 7 |1<br />
iti ghrtakambala-"khyo mahBbhisekah samBptah H<br />
pariSistam H 83 ||<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. Omitted by T. ABDE brahmano; C brahmanaur. ADE<br />
nirgado; B nigato; C nagado. B yathali.<br />
2. Omitted by T; quoted by Sayana, AV. 8. 3. p. 589 as the<br />
beginning of the parisista. ADE brhaspati.<br />
3. ADE parBjitahS.<br />
4. AB bravl; D brvit. ABCDE kurutha. ABDE pratirBddbo;<br />
C pratisaddho; T pratiradho; cf note to 2. 3.<br />
5. ABDET pratirBddhah; 0 pratiSaddhah; in A there is a trace<br />
of -ru-. AE kurv eti; BCT kurvamti.<br />
6. B akarot; C akaraut.<br />
7. M muhurte abhijity. ADE kumbha; C tubha. ACDE vBsasBprabhrtayah;<br />
TvasasBprabhrtayah. T ausadhayo. ADE<br />
darbhaprabhrtayoS. ADB ghrtakubham. We expect:<br />
ajuhot.<br />
8. ACDE pra yata. BC avallsya. ACDB marmani vB si<br />
vidhya; B marmani va sinB vidhya; T marmani ca sa
Parisista XXXIII. 209<br />
XXXIII. 1. vidhya. XT kasayenB chadya; B kasayenB vB chadya;<br />
C kakasayona chBdya. 0 apratighamakBm; ABDE punctuate<br />
after this word.<br />
9. A va aitasya; 0 va eva tasya. V begins: balasya sBvitrlgana-.<br />
The first three ganas are not mentioned elsewhere;<br />
the text has been allowed to stand on the probability of<br />
their being an ad hoc invention. XV trisaptlyai mukha;<br />
B trisapteyai mukhe; 0 trisaptlyai sukham; T trisaptlyair<br />
mukham. ABCDBT rudaraudra; V rudraraudrl. ADE<br />
nairto. C damtausthav. AD bahu; T bahu. ABCDETV<br />
matrnama- (nominative in compound?). CTV nyayah I ;<br />
B tyapah || ; X payah || , cf 6. 2. B m<strong>im</strong>Bmseta; B<br />
m<strong>im</strong>Bmsata.<br />
10. ADE ajanayan; B janayan; 0 ajBnayan. ABODTV dusfasvapna-;<br />
B dustasvapnam-. A ajadyad; CD ajad; B<br />
adyad.<br />
BT omit the khandika-number.<br />
2. 1. AD vyaptamm. 0 asurai na viSesitam; V asure na viSesitam.<br />
3. 2. 0 karmBdy okam. ABDE vadhBrthByo padeSBd atharvanah<br />
(cf. XXXV, 1. 4); but in ADE after 3. 4 is added: ye ty<br />
uktah karta tha (D omits: tha) so Abhavat. T vadhBrthByo<br />
ktah; V vadharthaya ty aktali.<br />
3. For pada c: ADB pratiruddhaSca moksaS ca; B pratiruddhaSca<br />
moksa; 0 pratisaddhBsya cB bhuyah; T pratirBddhasya<br />
va bhilyah; V pratirBddhBsya vB bhilyah. XB<br />
SrlkamaSce, possibly this word is a gloss.<br />
4. ADB prBdurbhBvo. CTV for ca: tu. ADE karayet.<br />
5. ABDE magadhahprastha-.<br />
ABDE omit the khandika-number.<br />
1. Omitted by CTV. ADE sarvakBmapranaSBya.<br />
2. ADE niBsaikam; T makhakam. AD masakBvi; BCEV masakani;<br />
T makhakSni. CT catuspastih.<br />
Boiling and v. Negelein. 1^
210 PariSista XXXIII.<br />
XXXni. 3. 3. C -pal<strong>im</strong>ka,m; V -palikam. AD mBgadhai. B for tu: ca.<br />
4. X dvBdasyabhyadhikair. B panicabhiS ca taih.<br />
5. Not clear; omitted by CTV. X Sattotarah.<br />
6. TV ghrtadronaSatam vBpy; C ghrtadronaSata vapy; X ghrtadronaSateno<br />
ktah; B ghrtadronaSateto kta. ABDE eka.<br />
BCTV dronavaras. CTV for tha: tu.<br />
ABCDETV omit the khandika-number.<br />
4. The remainder of this parisista is omitted by CTV which have:<br />
Bvikam kambalam urnam vBso-Artham upakalpitam j<br />
prBvrtya snapayed enam ity uvBca brhaspatih H<br />
(CTV kambalam purnam) followed by 7. 5 and the colophon.<br />
There is evidence that the pariSista once ended<br />
with 7. 5 in the other manuscripts ABDE also have a new<br />
enumeration of the khandikas which we have disregarded.<br />
1. ABD pusyadaivatye; E punyadaivatye.<br />
2. ADE snBtakah bruyuhs; B takah yuhs.<br />
3. XB niSakala. B omits: rgrame.<br />
4. X nirrtis; B nisamptis. AD yathoktai; BE yathokte. DE<br />
nairtair; B nerrter.<br />
5. ABDE uktan. AD for tat: vat; B van; B yat.<br />
BD omit the khandikB-number; AE |i 1 H<br />
5. 2. AD pilrve. ABDE savitryBs. B for pBda d: bhajatiniti ca.<br />
3. ABDE agner gobhir. B urjja ti.<br />
4. B lie. AD purohita.mm. ADE ity eko. ABDE ihaspate.<br />
5. ABE anayad vrte; D anaya ghrte. ABDE vidhih.<br />
6. X vBstospatair. B saptadusanam. Read perhaps: avapet<br />
svapnadusanam.<br />
7. BE nidhadha. B Bsaya. AE vratabhBgau; D vrtabhBgau;<br />
B ghratabhagau.<br />
8. A nidhayB AparenB; D nidhBya AaparenB; E nidhayBh parenB.<br />
B omits the khandika-number; ADE: H 2 l .<br />
6. 1. B sBvitra. X SBintatiyaS (in A ta is in the margin); B<br />
namtatlyaS. ABDE -yusyo. Pada c could also be emended:<br />
abhayo AparajitByusyo. ADE varcasyamS ca; B varcasya.
PariSista XXXIII. 211<br />
XXXni. 6. 2. B susuptah yanah. ABDE mBtrnamano. AD nBnya eva ca.<br />
3. B ghrtal<strong>im</strong>gau ya raudro. B anaye hate.<br />
5. ADB abhis<strong>im</strong>cet; B abliis<strong>im</strong>ce. B prBhmukham sthitam.<br />
ADE amtris<strong>im</strong>ced; B atris<strong>im</strong>ced.<br />
6. B abhis<strong>im</strong>carma-mtrair. B dvesyasya purBkrtih. Perhaps<br />
mrnmaya and pratlkrtih should be read.<br />
7. AE abhis<strong>im</strong>ca; D abhisica; B amisicB. B turyBn. Read<br />
perhaps ity anena. ABDE pate ta. AD castrbhih; E<br />
casrbhih; B catabhih. At the close of pBda b we must<br />
recognize avalekhan<strong>im</strong>, it may be preceded by: va 'tra,<br />
tatra, or gatra-.<br />
8. ADE paryByenah.<br />
9. B bhratrvyatat; E bhrBtrvyatBm. ABDE paryayas ca trayah<br />
parah. Perhaps: parBvadan and bhratrvyanBm should<br />
be read.<br />
10. ABDE varcabhis. Perhaps: duhsvapnatakmanaSanaih.<br />
11. ADE sraktyam cB.<br />
12. We should expect: SBhkham.<br />
B omits the khandika-number but has j ^ j after 11'';<br />
ADE have: |1 3 H<br />
7. 1. ABDE guggula.<br />
2. ADE irksyetB; B rdrarksyetB. ABDE dadyBt.<br />
3. Quoted by Sayana, AV. 8. 3, p. 589, but not in P. S'<br />
brahmana,]!. ABDE svastivaca. X prahmukham; B prBhmukha.<br />
S' omits: ity. X japet tato tha; B japet tu to<br />
tha, or japet kato tha.<br />
4. AD Sarmavarmai trtamd uktam; BE Sarmavarmai tatamd<br />
uktam. ADE raksabhyo; B raksebhyo.<br />
5. ADB piSBcB surah. ABODE krurB. V ends with na in<br />
pBda d. ABE h<strong>im</strong>sati; D hisati. All manuscripts except D<br />
repeat pBda d (AE h<strong>im</strong>sati) with iti; D has merely: iti.<br />
BCT add the khandika-number and the colophon, and B<br />
then adds the next two Slokas, which are not in CT.<br />
14*
212 PariSista XXXIII.<br />
XXXIII. 7. 6. B for pada a: iti siddhabhisekaS ca. ADE rksah; B laksa.<br />
B prathanBvabhrtas.<br />
7. ADE mabaSBmtau-; B mahamSamtitau-. B for tatra: ta,<br />
ADE saha. B niyatatyeyadacha; E niyatBnyeva ichaya<br />
text corrupt. ABDE give for the khandika-number: |j 4 ||;<br />
0: I w I ; T: I 3 I .<br />
Colophon: CT iti ghrtakambalam samBptam iti H . ABDE<br />
parisista.<br />
B has for the pariSista-number: |i 3 1| .
XXXIV. Anulomakalpah.<br />
A euphemistic designation of a short text explaining the<br />
accentuation, meter, authorship, and deity of the pratilomd<br />
sdvitri. Of its employment the text says that phat is to be<br />
used instead of svahd, and refers to XXXI. 8. 4ff. for further<br />
details.<br />
Anulomakalpah.<br />
XXXIV. 1. om namo Atharvavedaya |1<br />
1. aksarBni vilomani na svaram pratilomayet |<br />
pratyarambha-nighatesu sthanBny anyBni nirdiSet ll<br />
2. yakBras tu takBra-'nto antyasvarita-samjfiitali |<br />
sa tudattah sa evB "dau dakBrah Sisyate guruh H<br />
3. dakarat svaryate nicam upodBtte pra yojayet |<br />
anyBni tu yathBpurvam udBtta-pracitBni tu ||<br />
4. prathame Astaksaro Ardharco dvitlyah SodaSB-'ksarali |<br />
adav ante ca vijfieyB vyahrtiS cB 'py atharvanam ||<br />
5. rakta-varnB viloma ca yamena pariklrtita |<br />
sarvaSatru-vinasBya sarvakarmBrtha-siddhaye 1<br />
6. mrtyus ca devata cB 'sya nichannam chanda ucyate |<br />
svaha-kBre tu phat-karah kotihome vidhih smrtah H<br />
7. anulomam vilomam vB gayatr<strong>im</strong> yah pathet sada |<br />
sarvarthas tasya sidhyanti na ca 'narthBn samaSnute 1<br />
na ca 'narthBn samaSnuta iti || ^ ||<br />
8. t yB da co pra nah yo yo dhi 1|<br />
hi ma dhi sya va de rgo bha yam nl re rva tu vi tsa ta t jj 11|<br />
ity anulomakalpah samaptah H 34 |1
214 PariSista XXXIV.<br />
Variae leetiones.<br />
XXXIV. 1. B omits: om namo tharvavedBya.<br />
1. D atharani; T atha ksarBni. 0 omits: svaram prati. B<br />
-vighatesu.<br />
2. AD ityahsvaritasamsthitah; B ityasvaritasamsthitah; B<br />
amAtyasvaritasamjfiitah; C mtyahsvasitejfiitah; T amtyahsvaritasamjnitah.<br />
B tudattah. B omits: sa. E yevB.<br />
8. X upodSttaih. AE te thapurvam; CDT te yathapurvam;<br />
B te yathBpurvamni. ADE -pracitBna.<br />
4. T sfoksaro. ADET vijfieyo. BC vyBhrtlS; T vyBhrtTS. B<br />
ca atharvanam.<br />
5. 0 raktavarno. BTsarvakBmartha-(an equally good reading).<br />
6. ACDET cB sya; B ca syB. ABCDE nichanam; T nichamnnam;<br />
U channam (beginning here); perhaps naidhanam<br />
should be read. 0 kotihome. ACDE vidhi.<br />
7. B samaSnu ti without repeating the pada.<br />
8. RV 3. 62. 10 backwards. ADEU tu yB; B ta yB; C tyB;<br />
T ya. BC na; D nah. BCT dhi. B ni. The final t is<br />
superfluous but found in all manuscripts.<br />
BT omit the khandikB-number.<br />
Colophon: B omits: ity. BT omit the parisista-number.<br />
0 adds: Sivam astu.
XXXV. Asurikalpah.<br />
Edited with translation and commentary by H. \Y. Magoun, AJPh. x,<br />
pp. 159 — 197; AB and a native commentary (S) were the materials available<br />
for this edition.<br />
The text contains the ritual for various magical practises<br />
with the black mustard plant.<br />
1. 1 — 3. The mantras to be employed.<br />
1. 4 — 5. Introduction and general rules.<br />
1. 6 — 7. The main ceremony: in order to slay or render submissive<br />
an enemy, the performer makes his <strong>im</strong>age out<br />
of finely ground black mustard, chops it into a large<br />
number of pieces, and offers it in a fire of arka--wood.<br />
1. 8 — 9. Modifications according to the sex and caste of the<br />
vict<strong>im</strong>.<br />
1. 10 —12. Oblations of black mustard with various substances<br />
to produce the destruction of a family, epilepsy, fever,<br />
boils, and bursting of the eyes; in each case are added<br />
rules for undoing the charm.<br />
1. 13 —17. Preparation of various powders that cause by their<br />
touch insanity, or reduce the vict<strong>im</strong> to the condition of<br />
a servant, or insure his defeat.<br />
2. 1 — 8. More auspicious practises: to secure control of women,<br />
ascendancy over ones neighbors, prosperity, riches, children,<br />
and reUef from misfortunes.<br />
2. 9 —11. Conclusion: glorification of the power of the mustard<br />
plant.<br />
Isvirlkalpah.<br />
XXXV. 1. 1. om kafuke katuka-pattre subhage Bsuri rakte raktavasase<br />
atharvanasya duhite aghore aghorakarmakBrike ||<br />
2. amukam hana-hana daha-daha paca-paca matha-matha |<br />
tavad daha tavat paca yBvan me vaSam anaya(si) svaha ||
216 PariSista XXXV.<br />
XXXV. 1. 3. Sayya-'vasthitByBs tBvaj japed yBvat svapiti |1 prasthitaya<br />
gat<strong>im</strong> daha svBha H upavistaya bhagam daha svBha || suptByB<br />
mano daha svaha H prabuddhByB hrdayam daha svahe 'ti !1<br />
4. atha 'ta Bsurlkalpam upadeSad atharvanah |<br />
na 'syBs tithir na na,ksatram no 'pavaso vidhlyate H<br />
5. ghrtadi-dravyasarvesu Bsurl SatajapitB j<br />
pattrady-avayavaS cB 'syB jikaisB cB 'nuyayini H<br />
6. hantu-kBmo hi Satrums ca vaSl-kurvamS ca bhupatin |<br />
Bsurislaksnapistajyam juhuyad akrt<strong>im</strong> budhah |1<br />
7. arkendhana-'gn<strong>im</strong> prajvalya chittvB 'strenB "krt<strong>im</strong> tu tBm j<br />
pBdagrato Astasahasram juhuyBd yasya vaSy asau ||<br />
8. ghrta-'ktayB strl vaSini palaSa-'gnau dvijottamBh j<br />
guda-'ktayB ksatriyBs tu vaiSyas tu dadhi-misrayB H<br />
9. StldrBs tu lavana-miSrai rBjikBm pistayed budhah |<br />
a saptahat sarva ete asurlhomato vaSBh H<br />
10. katu-tailena trisamdhyam kulo-'cchedam karoti hi j<br />
Sunam tu lomabhih sBrdham apasmBri tribhir dinaih ||<br />
11. nivrttih ksira-madhv-Bjyair lavanena tu sajvarl |<br />
arkaidhahsamid-agnau tu kBryo visphota-sambbavah |1<br />
12. tesBm upaSamam vidyat sure-"Svarya ghrtena ca |<br />
arkaksirB-'ktaya 'rkBgnav aksini sphofayed dvisah |1<br />
<strong>18</strong>. gatasu-mamsam tasyai 'va nirmBlyam citi-bhasma ca |<br />
esBm cllrnena samsprsto hasya-Sllo AbhijByate H<br />
14. ajaksirB-'ktayB homBt tasya mokso vidhlyate |<br />
tagaram kustha-mamsi ca tasyBh pattrani cai 'va hi H<br />
15. etaih slaksnais tu samsprstah prsthatah paridbBvati |<br />
tasyBh phalani mulBni surabhi-hasti-medasB ||<br />
16. suksmat taddravya-samsparSad anudhBvaty acetasah j<br />
achidra-pattrany asita uSirah sarsapBs tatha \\<br />
17. etac-cuniBt purva-phalam ghrte cai 'vB 'parajayah H 1 |1<br />
2. 1. kusumani manahSilB- priyangu-tagarBni ca |<br />
gajendramada-samyuktam k<strong>im</strong> kurvBnas tv akrd varam 1<br />
2. yas ca striyo Abhigacchanti ta vaSah pBda-lepatah |<br />
sapuspam tBm samBdBya anjanam nBgakesaram H
PariSista XXXV. 217<br />
XKXV. 2. 3. anena 'ktabhyBm aksibhyam yam-yam paSyet sa k<strong>im</strong>karali |<br />
afijanam tagaram kustham devljam kastham eva ca |1<br />
4. mamsi ca sarvabhutBnBin saubbBgyasya tu kBranam |<br />
tat-samidham laksabomBu nidhBnam paSyate mahat ||<br />
5. sarpir-dadhi-madhv-akta-pattranam vrddha-putri sahasratah j<br />
rajyam tu labhate vaSyam tatpattra-trisahasratah H<br />
6. svarna-sabasrasyB "ptis tu tat-puspBnani tu laksatah j<br />
sabasra-jBpBc ca tadvad udake ksira-bhaksinah H<br />
7. vBri-purne Atha kalaSe lokeSI-pallavBn ksipet j<br />
snanad alaksmya mucyeta sauvarna-kalaSe Api tu 1|<br />
8. vinayakebhyah snBnato daurbhBgyBc cai 'va durbhagBt I<br />
prsthataS ca 'nudhavanti samsprsfa udakena tu H<br />
9. uSlram tagaram kustham mustB tatpattra-sarsapah |<br />
curnenB 'bhihatas turnam iSvaro Api vaSo bhavet H<br />
10. tulasl-bhu-mahadevi- curuasprstas tatha vaSi |<br />
rBja-'bhayam sureSvari- marjanad dhBranBt tatha H<br />
11. na syBt tasyB 'dbhutam k<strong>im</strong> cin na ksudro-'padravas tatha |<br />
nB naisvaryam na 'prajatvam yasya devy Bsuri grhe 1|<br />
yasya devy Bsuri grha iti 1 2 |1<br />
ity asurikalpah samBptah H 85 1|<br />
paflcatr<strong>im</strong>Sattaiiiam pariSistam U<br />
Variae leetiones.<br />
1. 1. B prefixes: om namo rudrBya H . B Bsure; 0 asuri. BCTU<br />
omit: rakte. 0 atharvanasya. The words were probably<br />
originally a sloka (omitting: subhage, rakte, and either<br />
aghore or karma); L once gives it in this form except for<br />
pada d which is as in our text. However in its Imranydsa<br />
and anganyasa it gives the mantra as in BCTU, and it is<br />
probably in these ceremonies that the expansion arose.<br />
Of it L says: asya Sri-asuri-mantrasya atharvana rsih,<br />
asuri devatB,brl bijam,Bsuri saktih,usnik chandali,sarvakaryasBdhane<br />
jape viniyogah H
2<strong>18</strong> PariSista XXXV.<br />
XXXV. 1. 2 — 3. L has: amukasya gat<strong>im</strong> daha 2 suptasya mano daha 2<br />
prabuddhasya daha 2 hana 2 paca 2 ma(n)tha 2 tBvad<br />
daha yBvan me vaSam agacchati svBba 1|<br />
2. The repetitions are designated by the numeral 2 in ABODBU<br />
but written in full in T. B mantha-mantha; ACDETU<br />
omit; see 36. 9. 3. B ananaya; anayeh is also possible.<br />
3. ACDBU SisyavastbitByBs tBvaj; B SayyBvasthitByBh etavaj.<br />
The locative would be preferable. D svapati. According<br />
to numerals in B daha and svBhB are each to be uttered<br />
twice, except that in the last two sentences svBhB is to<br />
be uttered four and five t<strong>im</strong>es respectively. ADET upavisfaya.<br />
ADET svaptBya; B omits; CD" svaptByB. ADET<br />
prabuddhaya. B for svBhe 'ti: svahB.<br />
4. ACDETU upadeksyBmo atharvanah. B na tasyBs.<br />
5. ABCDE -dravyasarvesv; TU -sarvesv. ACDE yatrady-.<br />
B jigaisB. ADE ca nupayini; in 0 either letter may be<br />
read as p or y; B gaiiitugBminl. After 4°* L reads:<br />
apurvasevB kartavyB na ca 'sya niyamah kva cit ||<br />
hanti karyam ca Satranam sadhUnBm mantrasBdhaiiam j<br />
yatra dvand(v)a-vivadah syad rBjikai'sB 'nuya(y)inijj<br />
This probably furnishes the correct reading for pBdas cd,<br />
the former of which has been displaced in the manuscripts<br />
by a gloss on Bsuri.<br />
6. BE SatrumS. B vaSikartum ca; C vasikumrvamS ca; D<br />
v-aSikurvam tu. BE bhupat<strong>im</strong>. B Bsur<strong>im</strong>SlaksnapistBjyam.<br />
L reads:<br />
hanti kBnio Api Satrums ca vaSikuryao ca bhupat<strong>im</strong> j<br />
asurlSlaksnapistoyam juhuyad Bkrt<strong>im</strong> ripoh. H<br />
Probably read: °pistiyam or °pistasya, cf L:- asurya(h)<br />
supistayBh prat<strong>im</strong>Bm krtva.<br />
7. B arkedhasa gn<strong>im</strong>; 0 arkaidhasB gn<strong>im</strong>; TU arkemdhasa<br />
gn<strong>im</strong>. 0 padayato; TU pBdBgato. AD vaty asau; E vasy<br />
asau. L quotes padas ab.<br />
S. B madhumiSraya.
Parisista XXXV. 219<br />
XXXV. 1. 9. ADE Sudras. BCTU lavanamiSritBin. Smoother syntax<br />
could easily have been obtained: Sudresu lavanamiSrBm.<br />
AD piAstayet; E pistayet. D B tsaptBhB ete.<br />
10. AD Sunam. B lomabhi, then follow five and a half Slokas,<br />
cf. note to XXXVI, 7. 4, then XXXV, 1. 16" to 2. 5
220 PariSista XXXV.<br />
XXXV. 2. nagendi-amada-samyuktam suksmacurnam tu kBrayefjj<br />
manahsila priyahgum ca tagaram nagakeSaram j<br />
Bsuripuspa-samyuktam suksmacurnam tu karayet 1|<br />
2. ACDET yasyB striyo; U yasyBli striyo. ADU bhigamchamti.<br />
ADEU padalepanah; B pBrasBdalepalat (for pBdalepanBt?)<br />
L has nothing corresponding to padas ab. B<br />
pumspanBmt samBdayBmjanam. ABODETU nBgakesaram.<br />
L has:<br />
asurlpuspBni sauviranjanam nBgakeSaram |<br />
etani suksmacurnBni kBrayitvB yam niriksate sa vaSyo<br />
bhavati 1|<br />
3. B amjane tatam aksibhyam; U anenaktBm akslbhyBm.<br />
ACDETU yam paSyet sa ca. ADE kustha; B omits.<br />
4. DE mBsI. T ca karanam. L mabanidhBnam labhyate.<br />
5. B -madhuktam pBtrBnam; probably read: niadhvaktanBm,<br />
cf L dadhiniadhughrtaktBm asuri(m) daSasabasrain<br />
juhuyBt. AD vrdvapann<strong>im</strong>; E vrdvapatnl; CTU<br />
vrddhapatrl; X points to vrddhah patnlm but L has:<br />
putrBrthi labhate putram. B sahasratatah. After tatpattratri<br />
B returns to dhanam paSyate (4") and repeats<br />
with the same variants except that sahasratah is now<br />
correct.<br />
6. B suvarnasahasra prBptis tatpattrBiiam. T udaje. DET<br />
-bhaksanah.<br />
7. B palaSIpallavan but L speaks of Bsuripallava-. B alaksnil.<br />
ADU sauvarnaphalaSe. B pi vB.<br />
8. BCDTU durbhagat; A the same or durbhagBn; E durlabban:<br />
probably durbhagB should be read, cf. S durbhagB subhagB<br />
bhavet. It is not clear whether the performer is to touch<br />
with this water h<strong>im</strong>self or his vict<strong>im</strong>s: in the latter case<br />
we should have to read: sainsprstB.<br />
9. AE bhihitas; 0 bhihatas; D bhijitas.<br />
10. This and the next verse are quoted by L without comment;<br />
S ignores them. ABCDEU madadevi. B curnasprstasas.
Parisista XXXV. 221<br />
XXXV. 2. Perhaps read: tulaslbhur mahadevi ctirnasprsta tatha vaSl.<br />
ADB rajabhaya; BOTUL rajabhaye. B marjanBt j vBranas<br />
tatha.<br />
11. B na ca tasya. ADE ci; B cit. B nISvaryam nB pramattam<br />
yasya; L nB naisvaryam prayatnani ca yasyB.<br />
ABCE grhe iti; DTU grheti.<br />
B omits the khandika-number.<br />
Colophon: B omits the pariSista-number. The last sentence<br />
is in C alone.
XXXVI. TJcchnsmakalpah.<br />
The ritual of ceremonies to obtain various wishes from<br />
certain forms of Rudra-Siva known as the ucchusma-rudras or<br />
ticchusmas.<br />
1. The mantras to be employed.<br />
2. 1 — 5. T<strong>im</strong>e, place, and ritual of the ceremony.<br />
2. 6. — 3. 2. A ceremony to compel success, in case the previous<br />
ceremony has failed.<br />
4. Size of the spoon; substances to be offered.<br />
5. 1. — 8. 5. Various witchcraft performances, modified according<br />
to the sex and caste of the vict<strong>im</strong>.<br />
9. The mantras for the following ceremonies.<br />
10. —12. Three witchcraft performances.<br />
13. To destroy the fever-demons.<br />
14. Witchcraft against members of despised castes.<br />
15. To cause one's supply of grain to multiply fourfold.<br />
16. To reduce to poverty the headman of a village; how to<br />
undo the charm.<br />
17. Another means for accomplishing this.<br />
<strong>18</strong>. To secure wisdom for one's son; according to other authorities<br />
the result of this ceremony is insanity.<br />
19. How to undo the charm according to these authorities (?).<br />
20. The text is mutilated.<br />
21. To secure a gold ornament.<br />
22. To produce rain.<br />
23. To secure success in legal disputes.<br />
24. To secure success in battle, and to secure wisdom.<br />
25. To force certain supernatural female beings to appear and<br />
satisfy the performer's desires.
PariSista XXXVI. 223<br />
26. To force a neighboring king to seek the priestly services<br />
of the performer.<br />
27. To protect cattle.<br />
28. To cause and to cure insanity.<br />
29. To cause the burning of an enemy's house.<br />
30. Definitions and general rules applicable to all these ceremonies.<br />
TJechusmakalpah.<br />
XXXVI. 1. 1. om nama uochusmebhyali,<br />
2 -SikhBm dev<strong>im</strong> prapadye SamkarByan<strong>im</strong> j<br />
sarvBrtha-sadhanlm vibbv<strong>im</strong> sarveS<strong>im</strong> brahmacBrin<strong>im</strong> 1|<br />
8. te istakakara-karalam aticaturmukham I caturvidhais tu<br />
rupam dbjranam H<br />
4. Sive jafile brahmacBrini stambhani jambhani mohani<br />
hum phat namah svahB \\<br />
5. atmaraksB H<br />
6. prBcyBm diSI 'ndro rajB devBuBm Bdhipatyam kurute j<br />
tam devam bhagavantam saganam sanucaram saparivBram sa-<br />
SirBh pranipatya vijfiapayati | vajrena prabaranene 'main diSam<br />
vidiSam ca sarva-kali-kalusam aSubham praSamay' om namah<br />
svBha 1<br />
7. daksinasyam diSi yamo rBjB pretauBm Bdhipatyam iti<br />
dandena prabaranene 'ti<br />
8. pratlcyBm diSi varuiio rBjB 'pBm adhipatyam iti | pBSena<br />
prabaranene 'ti H<br />
9. udlcyBm diSi kubero rajB yaksBnBm adhipatyam iti j<br />
gadayB prabaranene 'ti H<br />
10. dhruvByBm diSi vBsuki rajB naganam Bdhipatyam<br />
iti j damstraya prabaranene 'ti ||<br />
11. urdhvayam diSi some raja naksatrBnBm adhipatyam<br />
kurute j tam devam bbag'avantam saganam sBnucaram saparivaram<br />
saSirBli pranipatya vijfiapayati 1| tejasB prabaranene 'mBm<br />
diSam vidiSam ca sarva-kali-kalusam aSubham praSamay' om<br />
namah svahB Jl
224 Parisista XXXVI.<br />
XXXVI. 1. 12. atho 'cchusma-hrdayam ||<br />
dyuru-dyuru dara-dara vidaraya-vidaraya<br />
mili-mili namah svaha |1<br />
13. ucohusma-sikhallsive jatila iti prathamah 1|<br />
14. kuru-kuru muru-muru maha mufica maha mufica<br />
vidu-vidu namah svaha H<br />
iti kavacam H<br />
15. om namo mahapingalaya s<strong>im</strong>hanada-nadine namali<br />
svaha 1 ity astra-mantrah|| 111<br />
2. 1. esam ucchusma-rudrBnBm atah kalpo nigadyate |<br />
atharvavedo-'dbbavanBm. tithi-rksa-"dy-ayogatah [<br />
2. grame va 'tha 'py aranye vB pracareta yathavidhi j<br />
sadyahsiddhi-kara hy ete ucchusmBh pariklrtitah H<br />
3. atmaraksam disam bandham sikha-bandham ca sarvada j<br />
etair eva yathayogam adau kuryad vicaksanah ||<br />
4. khadirasyo 'dumbarasya tatha biJva-palBsayoh |<br />
dadhisarpirmadhu-yujam Santanam vB 'pi bilvatah ||<br />
5. samitsahasra-tritayam butvB Santir gavBin bhavet |<br />
tiksna-'srg-visa-yuktanam phatkaraS ca vinaSane |1<br />
6. prayogad apy asiddhis cet tatkarme 'dam samarabhet |<br />
ucchusmarupi bhaksayams tiksnah saktu-'dakBni tu I 2 fl<br />
3. 1. abhIstBm vB striyam gatvB dhyBtvB vB reta utsrjet |<br />
mutram purlsam co 'tsrjya gokahkala-'dhirohanam H<br />
2. krtva mantram niSi japed yavad goSrhgataS caret j<br />
jvalBbhangam tatas tasya karma-siddh<strong>im</strong> samBdiSet 1|<br />
3. [dadh<strong>im</strong>adhughrta-'ktanBm iti sesah] 1| 3 ||<br />
4. 1. saptakslranjali-grasah sruvo hy asmin praSasyate |<br />
kslram tena 'tha juhuyBd dhanakamasya nityaSah ||<br />
2. ghrtena tejaskamasya ayuhkamasya durvayB j<br />
tukusam tumbaram va 'pi vidyBd uccata-karmani |1 4 |1<br />
5. 1. brahmanam tu vaSI-kartum Sahpistamaylm tanum |<br />
krtva catuspatham gatva grhitva Sastram uttamam )|<br />
2. astottara-sahasrena krtva tad-abh<strong>im</strong>antranam I<br />
asta-'ngam tena tam chittva mantrato vasam anajet ||
PariSista XXXVI. 225<br />
XXXVI. 5. 3. astottara-sahasram va prakrte juhuyBd budhah |<br />
brahman<strong>im</strong> tu vaSi-kartum kuryBn mBsamaylm tanum 15 jj<br />
6. 1. sarpirdadh<strong>im</strong>adbv-aktBnBni iBjBnBm Bhutll.i Subhah j<br />
kanyB-kamo Astasahasram hutva kanyam avBpnuyat fl<br />
2. api vB pistaniayyBli prBg juhuyBt samdhyayB "hutih j<br />
darbbeslkam vB 'bb<strong>im</strong>a,ntrya tad-grhe niScalBm nyaset H<br />
3. tavad udvejayet sa tu vajra-bhuta hi tad-grham |<br />
kanyaya,h sa,dha,n(Iy)Byas [tu] yBval iBbbas tato bhavet jj 6 |j<br />
7. 1. pradhanam anyam vB k<strong>im</strong> cid vaSl-kartum naro-'ttamam j<br />
samidhah kbadira-"dlnani audumbaryaS ca homayet H<br />
2. Smasana-khatvahgama^-Im homayen mantra-sBdhane |<br />
palandu-laSuna-prastham hutva mastam na samSayah |1<br />
8. sirlsahgamay<strong>im</strong> rajfio balls tr<strong>im</strong>adhurena tu |<br />
brahmane payasamaylm ksatriyasya visBnikBm ||<br />
4. vaiSyasya sBdhane homyaS curnaih surabhi-sa-mskrtah |1<br />
catuspathe tu Sudrasya padminy-utkaranena tu 1| 7 ||<br />
8. 1. likhitvB nBma samgrhya karBgrB-'hguli-pIditBm |<br />
Sirahplda jvarah Sulam v<strong>im</strong>atih svasty-asamgatih H<br />
2. baly-Bdya vB prayoktavya brahmanBdi-catusthaye j<br />
evam saty abhicaraS ca caturnam api darSitah H<br />
3. lihgam va rBjasarsapaih samBlikhya 'tha dhupayet |<br />
gaurair argham tatha dadyan mriyate sa 'py asamsayam |j<br />
4. abhaksa-bhakso hy asvBstbyam sarvaroga-prakopanam |<br />
nilisamjfiata pindapato japBvrttya bhavanti hi 1|<br />
5. ekadaSam na japtavyam kulotsBdas tato bhavet H 8 1<br />
9. 1. om namo mahapingalaya trivrte trivrte namah svaha |j 1 jj<br />
2. namah sarantitevatevasu trivrte trivrte triparvane tri-<br />
Slrsaya namah svaha 1| 2 H<br />
3. namah katavikatakantemate pBtale vikale asauryBsau<br />
asauryasau prthivlstaka istakajinatyunyo saugalumti-galumtekatamasi<br />
katapravrte pradvisa rudra raudrenB "veSaya-"vesaya<br />
hana-hana daha-daha paca-paca matha-matha vidhvamsayavidhvamsaya<br />
viSveSvara yogeSvara maheSvara namas te Astu mB<br />
ma h<strong>im</strong>slh hum phat namah svBha || 8 H<br />
Boiling and T. Negelein. 15
226 PariSista XXXVI.<br />
XXXVI. 9. 4. kalaya karBlBya namah svaha ll 4 H<br />
5. krtantBya namah svaha 1| 5 H<br />
6. amoghaya namah svaha || 6 ||<br />
7. aghoraya namah svBhB || 7 U<br />
8. anivartBya namah svaha I 8 |_<br />
9. bhagaya namah svaha H 9 H<br />
10. bhagapramathanaya namah svBhB H 10 1|<br />
11. vrsabbaya namah svahaHllH<br />
12. IndranetrBya namah svaha||12ll<br />
13. suvarnacudBya namah svShB H <strong>18</strong> H<br />
14. haba-hihl namah svBha I 14 H<br />
15. namas tiksnaya tlksna-damstrBya bhlsanBya sahasrapa,daya<br />
'nanta-SIrsBya vBmanB,ya namah svBha 1| 15 H<br />
16. mahavaktrBya pihgala-netraya namah svBhB || 16 H<br />
17. khanakhanaya namah svaha U 17 H<br />
<strong>18</strong>. ghanaghanaya namah svBbB H <strong>18</strong> H<br />
19. ghusugbusa.ya namah svBhB 1| 19 H<br />
20. alepBya namah svaha H 20 ||<br />
21. paSave namah sva,ba 1| 211|<br />
22. mahapaSupataye namah svaha H 22 1|<br />
23. ucchusmBya namah svahB 1| 23 |1<br />
24. ucchusmarudrBya namah svBbB |1 24 || 9 ||<br />
10. 1. esam kramena krtyani vaksyamBnBni yojayet |<br />
astasabasrB-'bhijaptam anyad dravyam tu homatah ||<br />
2. Satror namna lavanasya sahasrani asfakB-'dhikani |<br />
hutva dhana-"yusor bank jvarena sa ca Susyati H<br />
3. ksipram Santir bhavet tasya ksIra-boiiiBt tu tBvatah |j 10 jj<br />
11. 1. kanaili puttalikBni krtvB goSriigena 'rgha-dhupane j<br />
astasahasra-'bhijaptam madanasya tu kantakam H<br />
tena 'stadaSa-vedbat tu mula-ksiran nivartanam H11 ||<br />
12. 1. dadhnB ca madhu-sarpirbhyBm trivarnaih sarsapair hutaih |j<br />
gaurair astasahasrena japtair aveSayed ripun || 12 H<br />
13. 1. dadhyady-abhyakta-lajanam homad astasahasratah ||<br />
naSayet satata-jvaram dvitlya-"d<strong>im</strong> ca duratah || 13 ll
PariSista XXXVI. 227<br />
XXXVI. 14. I. parijapya darbheslkam kumbhakaradi-veSmasu |<br />
nyastva pakam surB-pakam kaivarta-"di vinBSayet || 14 H<br />
15. 1. aksatais tandulaih krtva pratideham suSobhanam \<br />
samsthapya dhBnya-raSau ta,m candanB-'guru dabayet j<br />
bal<strong>im</strong> tr<strong>im</strong>adhuram dattvB syBt sa raSiS caturgunah H15 ||<br />
16. 1. khadiram kilakam tiksnam. taila-'ktam dvadaSB-'hguIam [<br />
parijaptam grBma-madhye nikhanet sadya udvaset H<br />
2. mahapBtaka-dosena grami nirdhanatBm vrajet |<br />
ksirena kllaka-snBnBt kuryBt tustas tu santikam ||<br />
3. ksIrasyB 'sfasahasrani ca juhuyat tad-anantaram || 16 H<br />
17. 1. kalapa-matrBm gutikBm tan-nBmna gavya-mBmsatah j<br />
mahapBtaka-sambandbaj jByate Asya dhana-ksayah |117 H<br />
<strong>18</strong>. 1. trivarna-sarsapair homat saha tr<strong>im</strong>adhurena tu |<br />
sampadyate sutas tasya medhBvI Sruta-dharakah |<br />
taddhomat ke cid icchanti unmattatvam na samSayah jj <strong>18</strong>1|<br />
19. 1. tila durvB tr<strong>im</strong>adhuram homato vyBdhi-nigrabam |<br />
tandula-praksepaS ca ll 19 H<br />
20. 1. tryakto-'dumbarasamidho dogdhri dhenv astaka-pradah |<br />
ekabam bhaiksa-bhug bbtltvB mBsBstaka-yutasya va H 20 H<br />
21. 1. pradesa-'ntam bilva-vrksam mula-SBkhB-samanvitam |<br />
krsnB-'stamyam caturdaSya,m sByam butvB tu rukmabhBk[j21 |l<br />
22. 1. samidham vaitaslnBm tu agnBv a,rkendhanad dhute j<br />
ahorBtrika-homat syat parjanyo babuvarsadah j<br />
laksatrayam bbaik8S-"haro japtva karmai'tad arabhet||22 jj<br />
23. 1. dugdha-'ktBn sarsapan hutva tasmBd bhasma mukhe ksipet |<br />
sarvesu vyavaharesu sa bhavaty aparBjitah || 23. || ,<br />
24. 1. Sastram japtani upadaya rane grasto na jiyate j<br />
khanakhanaye 'ti mantrah purvaseva-'rtha ucyate H<br />
2. uttarasya viSesBd va ce 'danlru ata uttaram |<br />
khadira-tryakta-samidham purvaseva sahasratah |<br />
atasl-samidham evam medbavl vidusam prabhuh |1 24 1|<br />
15*
228 Parisista XXXVI.<br />
XXXVI. 25. 1. gocarma-matraiu sthaudilam gomayeno 'palepayet |<br />
tatra 'gnini trikapBlesu jvalayitva pranamya ca 1|<br />
2. SirasB vBnarenB 'tha mukhavadyam tu karayet |<br />
yatra tac chruyate tatra Bgacchanti vara-striyah H<br />
3. damstrB-ghanta-ninadas tu jvBlamukba-bbayBnakah |<br />
yat tvam kamayase putra tat sarvam dadmahe vayam H<br />
4. iti bruvatyah sarvBs ta yatra homah krto bhavet j<br />
tadbhasmana tu samsprstBS cbBgalyah suprabhBvatah ||25|<br />
26. 1. laksajapo-'ttaram gatva nad<strong>im</strong> udadhi-gBminlm |<br />
vBluka-sthandile lihgam tanmayam tajja-sadmani 1|<br />
2. padmB-'stasatam ahrtya pujayitva vidhanatah |<br />
udake nabhi-mBtre ca suprabbBtam punar japet H<br />
3. tato mandaliko rajB' dinBranam gavBm Satani |<br />
pranamya sraddhayB tasmai dadyad uddhara mam iti jj 26 jj<br />
27. 1. laksajapBd abadbyas tu paSunam damstri-SrhginBm i<br />
itaresam paSunam tu laksatritaya-vardhanam H 27 H<br />
28. 1. samjapta-sivanirmBlya- dBnad unmattatam vrajet ||<br />
Samaya candanam dadyat trisv etam mantra-samskxtamjj28||<br />
29. 1. samadhina 'numantritam goSrhgam ari-mandire |<br />
nikhatam sadya evai 'nam mandiram paridipayet 1| 29 1|<br />
30. 1. tiksna-tailam katu proktam darvi gramasruvas tatha |<br />
tr<strong>im</strong>adhuram tv atra vijneyam madhusarpistila-"tmakam jj<br />
2. sammukham manasam dhyayafi chubham karma prayojayet |<br />
v<strong>im</strong>ukham bhafijana-"dau tu narah karmam siddhibhBkjj<br />
3. asto-'ttaras trisBhasro homo ha 'sya prakirtitah |<br />
kllaka-'strB-"di yac cB 'nyat tat sahasrB-'bh<strong>im</strong>antritam jj<br />
tat sahasrBbb<strong>im</strong>antritam iti ij 30 I<br />
ity ucchusmakalpah samaptah H 36 |1<br />
iti pariSistanam purvardham samaptam iti ||<br />
Sa 257 I khanda 1| sarvahke H H W 1|
Parisista XXXVi. 229<br />
Variae leetiones.<br />
XXXVI. 1. 1. B prefixes: om namo mahBp<strong>im</strong>galaya. ABDETU namah,<br />
ABDET punctuate here.<br />
2. B Sisam dev<strong>im</strong>. B sarvBrtbamsadhanlm; E sarvarthasBdbinlm.<br />
B vidyBm sarghaslrn sarghamsl for: vibbv<strong>im</strong><br />
sarveS<strong>im</strong>.<br />
3. X istakakarakalsalam. 'TU caturvidbes. The sentences are<br />
unintelligible.<br />
4. A brahmacBrini; BD brahmacBrini.<br />
6. ACDETU diSi <strong>im</strong>dro. T omits: saganam. ADT saSIrBh.<br />
BOU vijfiapayati. B vaksena. T sarvakalikalukham.<br />
7. T yamye.<br />
8. ACDETU rBja apBm; B rBjBm apBm. ABDE adhipatyam.<br />
9. XBCTU adhipatyam kurute H. ACDETU gada.<br />
10. ABCETU vasuki. DU omit: iti; B kurute.<br />
11. ACDETU vijfiapayati. C omits: vidiSam. BOU kalikalusam;<br />
T sarvakalikalukham.<br />
12. The repetitions here and in 14 are indicated in ABODBU<br />
by figures but written in full in T. B -hrdayam 2. T<br />
ghurughuru. B svBhB 2.<br />
13. Omitted by U. ADE ucbusmamSikhB; B uchismaSikha;<br />
C not clear. ACDB prathama; T prathamam.<br />
14. B kuru 2 kuru 2 maha mumca vidu 2 namah svaha; T<br />
kuru kuru curu curu maha mumca maha mumca cidu<br />
cidu namah svBhB; U omits. 0 cidu 2.<br />
15. D svabBp<strong>im</strong>galaya. ABODETU iti. ADE astramamtra;<br />
T omits.<br />
2. 1. T esa. B kalpe.<br />
2. B yathavidhih. CU sadyassiddhi-; DE sadyahSiddhi-. AD<br />
uobusma; B uchusmBm.<br />
3. B badham. B Sikhabamdha; D omits. B papByogam.<br />
4. TU khadirasyo. B -palaSByoh; T -palBSByoh. B -ryujBm;<br />
T -yutam. B vBtha.<br />
5. ACDTU samitsahasratrtayam; B samitsahasratritlyam; E<br />
samitsahasram tritayam. ADB tiksnBstrg-; CU tiksnasrug-.<br />
T tlksnBstrug-. AD vinaSine.
280 Parisista XXXVI.<br />
XXXVL 2. 6. T for cet: ca. AD tat karma dam. B tiksnah Sakru-.<br />
B omits the khandika-number.<br />
3. 1. AD abhistam. B ca striyam. ACDETU retam; B retum.<br />
2. B jvalabhagam. AE karmasiddhi. E samBpayet.<br />
3. A variant to 2. 4".<br />
B for the khandikB-number: j 2.<br />
4. 1. ADE saptaksiramjali-.<br />
2. B tejahkamasya yuhkBmo hi durvayB. CTUV kukrusam<br />
tumbaram; B hrumrumrumtudhuram. ADE vidyB.<br />
B for the khandikB-number: \ 8.<br />
5. 1. D brahmanam. B grhitva kukkusam tumsum uttamam.<br />
2. ADE -an<strong>im</strong>amtritam; BOTUV - abh<strong>im</strong>amtritam.<br />
8. B for vB: tu. ABE prakrter. T makbamay<strong>im</strong>.<br />
B omits the khandika-number.<br />
6. 1. ACDETUV sarpirdadh<strong>im</strong>adhuktanBm; B sarpirdadhirma,dhvaktBnBm.<br />
0 ahuti.<br />
2. ABODETUV api vB juhuyBt pisfamayyah prBk samkhyayB.<br />
(Corr. caesurae causa.) B hutih. B darbhaisikam. ADB<br />
niScala.<br />
3. B uddhejayet; G perhaps the same.<br />
B for the khandika-number: | 4 j<br />
7. 1. ACDETU nacottamam; Bnarottamah. XCTUV udumbaryaS;<br />
B audumvaryaS.<br />
2. B smaSanasadgBmgamay<strong>im</strong> (but dg is not clear). C^ mamtre-;<br />
perhaps read: mantri-sBdhane. ADB palBmdulasuna-; T<br />
palBindulasuna-. 0 -prasthBm. CUV m-astan na samSayah;<br />
T mastun na samSayah; B masBv asamsayah; pointing to<br />
either: mastu na samSayah or mastBv asamsayam. In the<br />
latter case such a form from a neuter stem is remarkable.<br />
3. TU sarisBmgamay<strong>im</strong>. B visatmikam or visalmikam.<br />
4. This verse and the next khandika are found twice in B;<br />
once here in the order of the text, and again in XXXV. 1.10<br />
in the order: 8. 3, 4, 5; 7. 4; 8. 1, 2, preceded by: atra<br />
pattram ]ipya(te). This version is cited as b.
PariSista XXXVI. 231<br />
XXXVL 7. ADE homyamS; B homyBli. B varnaih; b curnai; D<br />
curnam. ACDETUV surabhisamskrtam; B surabhisamskrtam;<br />
b suratibhih krtam. b padminyotkaraneya tu.<br />
Bb omit the khandika-number.<br />
8. 1. B karamgramguli-; T karagromguli-. b-piditam. ADEUV<br />
tvarah. ADE v<strong>im</strong>ati. ACDETUV svasyasamgatih; b<br />
svastyasamgatih j svastyasamgatih.<br />
2. X balyadyBvat; B balyadyB va. b evam sampaty. E abhicBrasya<br />
caturiiBm.<br />
3. B samalipyB tha bhupayet; b samBhpya tu bhupayet. X<br />
gaurer arghe tatha: b gaurair agram tato. BT mryate.<br />
b sBv asamSa,yah.<br />
4. b abhaksabhaksoS cBrogyam sarvarogaprayojanam. CU<br />
abhaksabhaksyo. C asvBstbya. 0 -prakopanah. b samjfiatB<br />
pindapa,tau japat pBpB bhavamti hi. ADTUV nihsamjfiitB;<br />
C nihsamjnitam. T p<strong>im</strong>dasato. ABODETUV vrtyB; not<br />
clear, perhaps vxthB.<br />
5. b ekadaSBnujaptavyam. B.kule cheda tato; b kulochedaksato.<br />
Bb omit the khandika-number.<br />
9. The repeated words are indicated by numerals in ABCDEU<br />
but written in full iu TV. B frequently substitutes the<br />
mark of abbreviation for namah.<br />
1. ACDETUV trivrtteh; B trivrte | .<br />
2. B namah kataSaranititevastram trvrte 3. ACDETUV tri^•rtteh.<br />
ADE punctuate as if the following 2 were the<br />
number of a sentence. V svaha svBhB omitting the<br />
sentence - number.<br />
3. ADE namo. TUV pBtele. T vekale asauparyBsau paryasau.<br />
B istakatitatpunyo (or "phanyo); 0 itikajinatpunyau; D<br />
istakajinatpunyo; TU istakajinBtpunyau (or "yunyau); V<br />
istikaiinatpunyo. B saugacamtigaluratekatamasi; T saugalumtigalumtikatamasi.<br />
BCV kataprBvrte. Up to this<br />
point the mantra is unintelligible: the repetition of sound<br />
groups is clear, but how far this is copyists blundering,<br />
how far magic potency cannot be determined. The playing
232 Parisista XXXVI.<br />
XXXVI. 9. with the stem kata is also clear and we may perhaps<br />
further recognize: asau paryaso Asau paryasah prthivi-<br />
'stakB-"jina-nyuno ('this is the refrain without the words<br />
prthivi &c.'). From now on the mantra is rhythmic.<br />
ADEU veSaya 2; BC vesaya 2; TV vesaya vesaya. D<br />
omits: daha 2. B paca paca 2. ACDETUV omit: maheSvara.<br />
D mahBh<strong>im</strong>sih. AB hum.<br />
8. AD anirvartaya. Cf. anivartin.<br />
12. ADE rudranetrBya; B indranotraya.<br />
15. B -padaya anamta-. B vamanB.<br />
16. XCTUV p<strong>im</strong>galine; B prayap<strong>im</strong>galanetra.<br />
22. B mahaparaSudharaya.<br />
ABDETUV omit the khandikB-number.<br />
10. 1. XCV -bhijaptam.<br />
3. ADE kslrahomam. T navatah; U tavatah.<br />
11. 1. D kan.iaih. B rghadhupayane; T rthadhupane. CTV -bhijapta.<br />
ADETUV tone; 0 tone. ADB til. X mulaksIrB;<br />
B mulaksIrBm. T gives the khandika-number as 10 and<br />
continues this error of enumeration through the pariSista.<br />
12. 1. ABODETUV -sarpibhyBm. T triparnail.i. ABDE sarsapai.<br />
B ripum.<br />
<strong>18</strong>. 1. D dadhnady-; U not clear. B astasahasraSah. ADE samtatajvaram;<br />
B satatam jvaram. ACDE dvitlyBdi.<br />
14. 1. 0 omits: surBpakam.<br />
15. 1. ABDE camdanBgaru. B rasiS.<br />
16. 1. C omits: japtam gra, marking the loss of three syllables.<br />
T sarva udvaset.<br />
2. U nirdhanitam. DV vrjet. B ballksarena. 0 for tustas tu:<br />
tu ttustasu; B tusfa.<br />
3. AD kslracastasahasram ca; E ksirascBstasahasram ca; B<br />
ksirasya stasahasrena.<br />
17. 1. A^CTUV kalBva-; B kalBca-. CETUV -matrB. B tam<br />
nama; T tam namna. B sambaddha.
Parisista XXXVI. 233<br />
XXXVI. <strong>18</strong>. 1. B trivarnaih sarsapair; T triparnasarsapair. B tatdhoma<br />
k<strong>im</strong> cid.<br />
B places the khandika-number after pBda d.<br />
19. 1. B vyBdhinigrabah (possibly correct). B tamdulah prapeyas<br />
ca.<br />
20. 1. B aSvatthodumbarasamidho. ADB bhaiksyabhug. There is<br />
probably a lacuna after this khandika.<br />
21. 1. B bilvavrttam. T krtva stamyBm. AD caturdasyBm.<br />
22. 1. A arkedhanad; B arkadhanad; 0 arkaidhanad; D arke. BD<br />
ahorBtrikabomB. ADE karme tad.<br />
B places the khandikB-number also after pada d.<br />
23. 1. E sarsapan krtva.<br />
24. 1. B mamtrena. 0 purvasaivBrtha; D purvaSevBrtha.<br />
2. B me dan<strong>im</strong>; the ca has been added merely to. stop the<br />
hiatus; read: idBn<strong>im</strong>. B u.ttar5. ADEU -tryukta-; 0<br />
-tryakta-; T -bbyakta-; V -tryaktasya-.<br />
25. 1. ACDE gocarmamatra. T pranasya.<br />
2. V for tha: pya. AE yatras ta chrftyate; D yatra chruyate.<br />
3. AE damstram-; D drstvB-. ABODETUV -ninadas. T jvBlamukha-.<br />
ADE kamayate.<br />
4. C kravatyah; T bruvanyah. V homa. ABODTUV samsprstah;<br />
B samtustah. B chagatvam subhBvatah.<br />
26. 1. ADEUV laksamjapyottaram; B laksajBpyetturam. B krtva.<br />
ADE taccasadmani; B taksasadmani.<br />
2. U suprabhavam. AD jayet; E yajet.<br />
3. AD mamdalako; BCETUV mamdaliko. ADE dinBrana, V<br />
dlnarBnBm.<br />
B omits the khandika-number.<br />
27. 1. B avadhyas; perhaps abadhyam should be read. TV -vartanam;<br />
B -varttanBt (possibly correct).<br />
C for the khandika-number: ll 20 ||<br />
28. 1. X samjaptam-; B samjaptva-. AE -Sivanirmalyam-; B -sivanirmalya-;<br />
D -sivanirmalyam-. B -datad; C -damanad.<br />
B samaya. B trisv etan; possibly triSvetam. B mamtram-.<br />
15**
234 PariSista XXXVI.<br />
XXXVL 29. 1. BOTUV tu mamtritam. ADE eve na (for etena?).<br />
B omits the khandika-number.<br />
30. 1. B tr<strong>im</strong>adhuram tatra trijfieyam. TU gramastuvas. ACDETUV<br />
madhusarpitila-.<br />
2. XBCTUV dbyayam Subham.<br />
3. B astottara. B homaS caiva prakirtitah. B yachBnyat.<br />
B has 30 after the first Sloka and 31 at the close of the<br />
khandika.<br />
Colophon: ADETUV iti. ADETU omit the pariSista-number.<br />
D omits iti before pariSistBnBm. TUV for the last line:<br />
I khamda 257 |j evam j .<br />
B has: iti uchusmakalpah | samBptah | pariSistapurvarddha<br />
samaptah jj Subham bhavatu || On the back of the leaf, which<br />
is left blank: iti pariSistBnukramanikBpurvBrdha samBptah j|<br />
C has: uchusmakalpah samBptah U If H<br />
1. udugana-parivaro nayako Apy osadhlnam<br />
amrtamaya-Sarlrah kanti-yukto Api candrah |<br />
tyajati sakala-raSmin mandalam prBpya bhanoh<br />
parasadana-nivistah ko lagbutvam na yBti H ^<br />
2. udayati yadi bhanuh paSc<strong>im</strong>Byam diSi<br />
vikasati yadi padmam parvatBgre SilBm j<br />
pracalati yadi meruh Sitato yBti vahnir<br />
na hi calati naranam bhavini karma-rekha |1<br />
3. paficai 'te pBnduputrah ksitipatitanaya bh<strong>im</strong>asenBrjunadyah j<br />
Surah satyapratijfia ^^