Documentos culturales de Pedro el Ceremonioso
Documentos culturales de Pedro el Ceremonioso
Documentos culturales de Pedro el Ceremonioso
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
il<br />
DOCUMENTO s CLJLTURA1J<br />
DE PEL)RO EL CEREMON1O()<br />
Por Ant». L6PEZ DE MENF.SES<br />
La principal fuenie impresa para <strong>el</strong> estudia <strong>de</strong> la culiura en cl<br />
reinwlo <strong>de</strong> Pcdro Iii <strong>de</strong> (_atalu,ia, IV <strong>de</strong> :1 rain, la consul uyen<br />
las Documents per l'historia <strong>de</strong> la cuitura catalana niig-eval (Barceiona,<br />
100S-1021) dc D. ANTONIO Ruiuô y LLTJCTI, <strong>de</strong> las coules,<br />
dOSCUOtOS achenla y ocho <strong>de</strong>i primer toma, y dosCiefl las cincuenta<br />
y uiw <strong>de</strong>l segundo, se refercn a las aios 13361387.<br />
;ll ntsno ,-inado se rejieren asiinismo sesenta V 1010 dc las<br />
setenla y cinco documentas recipilados por rnoscm Josii Rius SE-<br />
Mes documents sobre la cultura medieval ( Ts tudis Uni.ersilaris<br />
Catalans», t. XIII, 1()2,S, Pp. 135 -1 70) y quince <strong>de</strong> lis<br />
veu;Ilicinc) que integran las Nouveaux documents sur la culture<br />
catalane au Mo yen Age (Estndis Universilaris Catalans», t XV,<br />
aile) 1930, j5/. 21-40), recc L idos ur Mile. JEANNE VTErLLARfl.<br />
EsJrdducnnente se cocue nI ran dieu ;nen las <strong>culturales</strong> <strong>de</strong>l reinado<br />
<strong>de</strong> Pedra cl <strong>Ceremonioso</strong> en. la Colecciôn <strong>de</strong> documentos inéditos<br />
<strong>de</strong>l Arehivo <strong>de</strong> la Corona <strong>de</strong> Arag6n (Barclona, 1S41-l)l0),<br />
pul)Iicad(s par D. PRÔSPERO BoI. .\ Rv1L Y MscAu6 ; en las Dieumens<br />
hist6richs catalans <strong>de</strong>l segk xiv. Coleecu du cartas faiiliars<br />
correspon<strong>de</strong>nts ais regnats <strong>de</strong> Pure ci<strong>el</strong> Punyaict y Johan I (Barc<strong>el</strong>ona,<br />
i \ ), por 1). Josi COROL1U INGLAI. ; en Is .i)ocumenta<br />
s<strong>el</strong>ecta mutuascivitatis Arago-Cathalanicae et Eccicsiae r<strong>el</strong>ationes<br />
illustrantia ( Barc<strong>el</strong>ona, 1936), par JOHANNES VJNCKE ; en cl Diploniatari<br />
<strong>de</strong>l orient Catal (i- io), par D Àeroxio Runi V<br />
LIUCH (Barc<strong>el</strong>ana, 1947); en ci Fiorilegio documentai <strong>de</strong>l reinado<br />
<strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> Aragn (publicadas en las «Cuadcrnos <strong>de</strong> lus!ria<br />
<strong>de</strong> Espaiia» , <strong>de</strong>! Instil nia <strong>de</strong> Historia <strong>de</strong> la Universidail dc<br />
Buenos il ires), por AMADA L(PEZ I)E MENESES.<br />
La presenie compiiuci6n, con prendc unos cien docu nien tas <strong>de</strong><br />
Document<br />
II II III llI II I II<br />
0000005574636
I.OI'EZ 1)1: MEI-V S 2<br />
las archios barct'ioneses <strong>de</strong> (Li ila 1' lU ll NL'(il Paf i imoniO<br />
2 V dc la Ciudad.<br />
i:(, rnayo, 1 1. -<br />
I<br />
Fernando Pérez, / rtu'ucs y su ut uer Si uchu juiares <strong>de</strong><br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> A racn, qlu? '!Ufl Poy 'l iiiund., eJL'lC!aJld su art',<br />
son reca mendados par dicho rey.<br />
- ACA, Reg. 858, fol. 81.<br />
Petrus, etc. Dilectis et <strong>de</strong>notis amicis ac dileciis et fi<strong>de</strong>libus<br />
et alus subditis nostris, ad quos presentes peruenerint. Salutem<br />
etc. Cum Ferdinandus Petri, Portugalensis et Sancia, eius vxor,<br />
joculatores doinus nostrc, preseritis nostre litere exhibitores, proponant<br />
pro querendis nccessariis eorum uite ex exercicio sue artis,<br />
ad diuersa loca personaliter se corifcrre. Tdctrco nos, <strong>de</strong>uotos nostros,<br />
rogarnus et nostris officialibus et subditis nos-tris <strong>de</strong>cimus et<br />
mandamus quatenus joculatores predictos, cum ad loca vbi <strong>de</strong>gentes<br />
eos <strong>de</strong>clinare contingent, nostri honoris intuitu, benigne recipiatis<br />
tractantes eis<strong>de</strong>rn ac cundo, stando et re<strong>de</strong>undo, nulliim impeclirnentum<br />
fieni permitatis. Iinrno eos<strong>de</strong>rn prosequarnini fauorahiliter<br />
et benigne.<br />
Data Ccsarauguste, pridie idus madii, anno 1)oiniiii 1il1esimo<br />
CCCXXX° sexto.<br />
Michaci Sancii, mandato regio j facto] per vi cecanc<strong>el</strong>larïum.<br />
2<br />
1:37, febrero, 2G. C.ST EJ,LON ii!': BURRI \N.\<br />
<strong>Pedro</strong> Il' <strong>de</strong> .1 rat(tz c.vpidc SU/.i cnduc! a su tfa 1)aii J ou li<br />
i1ian u<strong>el</strong> , que regresa. a ('as! i.11a (lcsus <strong>de</strong> en t rc'is!arsc cou (1.<br />
- ACA, Reg. 1054, 10]. 2.<br />
(1) Siempre que al citai- la cota <strong>de</strong> un documenta no se pedfiqu'<br />
nad--i en contrario, se ohranten<strong>de</strong>riï que se trata <strong>de</strong> docurnentos <strong>de</strong> in seciôn<br />
<strong>de</strong> Ga.neillerla dol Arehivo <strong>de</strong> la Corhna <strong>de</strong> Aiagén.<br />
(2) Al que nos reterirernos con las siglas RP.<br />
(:1) La primera mujer ci<strong>el</strong> autor ci<strong>el</strong> Libre <strong>de</strong> Patron in habla sida Conatanza,<br />
1erinana <strong>de</strong> Aifon& IV <strong>de</strong> Aragcin.
lUfl't'MENFOS ('UI.lUlt.\LlS i,i: li:lno l!. ('JRlIONlOS()<br />
Petrus, etc. \Tniucrsis et singulis ofhcialibus et subditis nostris,<br />
presentes literas inspecturis. Cum egregius uir Johannes,<br />
filins infantis Emanu<strong>el</strong>is, quondam, rece<strong>de</strong>ns a nostra prescntia,<br />
intendat ad loca sua versus partes Cast<strong>el</strong>le, cum suis familiis personaliter<br />
se conferre. ldcirco uobis et uestrum cuilibet, dicimus<br />
et expresse mandamus quatenus prenominato Johanni, fainiliis,<br />
equis, equitaturis, et alus eorum rebus, nulluni impedimentum,<br />
contrarium vcl obstaculum inferatis neque inferri per aliquos permittatis.<br />
Immo ipsum et eius familiam, henigne recipiatis et fauorahilitcr<br />
pertractetis.<br />
Data in villa Castilionis Campi <strong>de</strong> Hurriana, 1111 kalendas<br />
marcii, anno Dornini M°CCC'XXX" sexto.<br />
Fgid jus Petri, mandato regio facto per canc<strong>el</strong>larium.<br />
11.337, noviefllbfl', 29. 'l'i: Rt'<br />
3<br />
<strong>Pedro</strong> IV dc .1 an acceÉhlulo a b suplicado par ci ((sico<br />
<strong>de</strong> 'I'eri<strong>el</strong>. (u.id, prohibe en esa î1lla. <strong>el</strong> ejercicic <strong>de</strong> la nzedicina<br />
y la cirugla, a q lflCflCS par ts!c y hombres perit.os ciegidos a ef'ct.o,<br />
no hayan sida exam inados y aj5 n bados, a cxce/7cin <strong>de</strong> las bach iil.crc.ç.<br />
lice nciadas y doctores en Medicina y dc las iras <strong>de</strong><br />
côJn ara.<br />
- ACA. 1(og. 862, fol. 82 v.'<br />
Nos Petrus, etc. tten<strong>de</strong>ntes quod pro parte uestri, magistri<br />
(;udo11is, phisici ville Turolii' ac aliorum fidcdignorum r<strong>el</strong>atione<br />
veridica, nobis fuit expositum reuerenter quod ad dictam villam<br />
sepisbcin veniunt hommes vacahundi qui, non experti scu docti<br />
in naturali medicinali et cirurgica scienciis, ut <strong>de</strong>ceret, irno <strong>de</strong><br />
eis<strong>de</strong>m ignari pdnitus et indocti <strong>de</strong> diuersarurn egritudinum curationihus<br />
quas plerumque ipsius ville indigene patiuntur, se intromitere<br />
non formidaut, in magnum ipsorum in dicta villa dcgentium<br />
pericuItni acquc dampnuni. Propter quod fuit per vos nobis humiliter<br />
suplicatum ut in premissis proui<strong>de</strong>re salubriter <strong>de</strong> benignitate<br />
regia dignarernur. Idcireo, suplicationi uestre con<strong>de</strong>scen<strong>de</strong>ntes be-<br />
(1) El 19 <strong>de</strong> jullo <strong>de</strong> 1348. Lambién en Terul, durante la reste ngra,<br />
dictaba P(,di'o IV para la ciudaci y al<strong>de</strong>s, otra pra'grn.tica seniEjan•Ie a la<br />
<strong>de</strong> 1337.<br />
(2) En .ïulio do 1348, fallecidos (le la grau peste varios fisicos <strong>de</strong>l rey<br />
(c:re citas Alatzar), cl coronao sefor iflcO1pO1uI)a a su camara a Guido,<br />
que <strong>de</strong>jaba en Teru<strong>el</strong>, don<strong>de</strong> ya reinaba la epidcrnia, n su esposa (quc alleciÔ<br />
dias <strong>de</strong>spue) y a su hijo Oliveros.<br />
i I
672 \MA1).\ Lo p I:z I)E MEN E S E S<br />
nigne, necininus dampnis et periculis suhditorum nostrorum ut<br />
nostro incumbet regimini ohuiare volentes. Sic super prernissis per<br />
presentes ducimus prou iclendum seu etiam ordinandum quod <strong>de</strong><br />
cetero nuilus cuiuscurnque legis, status uei conditionis existat,<br />
audcat uci presuinat in villa predicta medicari seu operari aliquid<br />
aut practicare in scicncia medicine uci cirurgie, nisi prius per uos<br />
uci qucmcurnque alium phisicum siue medicum qui pro tempore<br />
fuerit dicte ville ac alias probos viras peritos au consultos et ad bac<br />
<strong>el</strong>ectos in consiiio, examinatus sufficiens reperttis fuerit au etiam<br />
approbatus, SUT) pena centum morabatinorum auri, nostro erario<br />
apiicandoruni, quam per lauduni dicte ville qui nunc est v<strong>el</strong> filerit<br />
a contrafacicutihus pro vice qualibet qua cam incurrerit, absqiic<br />
remissionis gratia, volumus exigeri et leuari ah hujusmodi prouisione<br />
nostra Inagistros et bacallarios in niediciiia iicenciatos ac<br />
medicos domus nostre et successorum nostroruin cxcludimus, quos<br />
sub ea nolumus comprehendi. Mandantes per presentem bajulo,<br />
judici et juralis ceterisque ofiicialibus et suhditis nostris ville cis<strong>de</strong>m<br />
presentibus et futuris quod prouisionem et ordinationem huiusmodi<br />
tirnain habeaiit et obseruent et faciant ai) alus inuiolabiliter<br />
obscruari si <strong>de</strong> nostra confidunt gratia uci arnore. In cuius rei<br />
testimoiiiuni presentein ficri et sigiilci nostro jussimus comuniri.<br />
Dat. Turolii, IIII kalendas dccernhris, anno L)omini mullesinio<br />
CCCXX X° septimo.<br />
Exiininus Garcesii, inandato vicecanceiiarii.<br />
4<br />
11339, enero, -- \ALEXC!A<br />
l > dr IL (ie,-1rarn e.çcrihe a Don Juan Manu<strong>el</strong> <strong>de</strong> Cas tilla,<br />
ni<strong>el</strong>o <strong>de</strong> San Fernando, en creencia <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> Rod rluez <strong>de</strong> I a,rra.<br />
- ACA, l<strong>de</strong>g. 1055, fol. 95.<br />
Petrus, etc. Nobili et clilecto Johanni', fluo incliti infantis<br />
Ernanueiis. Salutem etc. Cum aliqua corniserimus clilecto consiliario<br />
riosti-o Petro Ro<strong>de</strong>rici <strong>de</strong> Azagra, pro nostra parte uolns oretenus<br />
respon<strong>de</strong>nda. Idcirco possitis r<strong>el</strong>atihus ciusclem, !idcrn crcdula'n<br />
adhibere.<br />
Dat. Vaientie, VIT kalendas februarii, anno I)omini<br />
MCCCX XXVI IP.<br />
(1) Paiece ignora, la ex!steneia <strong>de</strong> e.ta carta y <strong>de</strong>l salvoconducto <strong>de</strong><br />
26 <strong>de</strong> enejo <strong>de</strong> 1337, don AntIrs J1l1Ez Soai, autor <strong>de</strong>l interesante libre<br />
Don Juan Mon u.<strong>el</strong>, Zaragoza, 1932.
1)ocI:i I:NroS cULreR.\I.ES Dl: Pl.DRO EL CEREMONIOS()<br />
I<strong>de</strong>in'.<br />
IGeraidus <strong>de</strong> Oiiva, mandato rcgio facto per doininum<br />
iufantcni Petruni.31<br />
5<br />
1311, li, febrero<br />
Jr!oIrilu ()lcinclies 11orero real 'ii re'a a la jlar'.ça Sancha<br />
Fermlu<strong>de</strong>z, cincuenla su<strong>el</strong>dos barc<strong>el</strong>oueses.<br />
- ACA. RP, Reg. 316, fol. 39.<br />
Item donc n Na Sanxa Ferran<strong>de</strong>z, juglaresa, ab albara d escriva<br />
<strong>de</strong> racio, las quais la scnyor Rcy graciosament Ii mana donar,<br />
L sous barchinones.<br />
1'u e1 ma rgen iq uierdo : Aihara<br />
(2) Pree<strong>de</strong> en 1 misino folio a cala caria, Otto <strong>de</strong> anâlogo ter.or dirigido<br />
a la reino Leonor, riuda <strong>de</strong> Alfonso 1V <strong>de</strong> Aragén y heimana <strong>de</strong> AIfonno<br />
XI (le Castilla.<br />
(3) Don <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Ribagorza, que <strong>el</strong> il <strong>de</strong> octiibre 11e 1338 habla aido<br />
nonibrado canciller real.<br />
(1) En cl mismo registro se rnenciona a "Perico 'Cast<strong>el</strong>lo, juglar dcl<br />
senyor infant cri Pei-c" (folio 36 recto).<br />
A "Guillem 'Vc guc-r, jutglar <strong>de</strong> casa dol scnyor Rey" (folio 41-verso).<br />
A "Johan <strong>de</strong> Porreul,o y u Johan d Alamunya", "ministrera <strong>de</strong> monreny<br />
Johan <strong>de</strong> Xallo" (folio 56 veiso).<br />
A "Pere Arnait, jutglar <strong>de</strong>l comte <strong>de</strong> Foix" (folio 57 recto).<br />
A "Somsapia", jutglar dcl rey <strong>de</strong> Mallorciues" (folio 74 verSo).<br />
A "Johan d Anrhona, cauniler saluatge <strong>de</strong>l comte <strong>de</strong> Foix" (folio 74<br />
verso).<br />
.'\ "Francesh <strong>de</strong> Muiltalban e r maestre Joan e a macatre Raynaurt,<br />
jutglars, e a N Thornns Frinen gau e a N (uillem Errnengau, tronî:,adora,<br />
e a N Bernat Andrcu, caualler, e a N Jaome Prouen cal, foll <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l<br />
rey <strong>de</strong> Mallorques" (folio 711 recto).<br />
A "Aridreu Bonacli e s N Guiliem <strong>de</strong> ilonaeh, jutglars (]<strong>el</strong> fi-are dcl rey<br />
infant dom Jainie" (folio 76 verso)<br />
A "Malorat, jutglar cl 'En Bernat Jorda <strong>de</strong> la Tua" (folio 76 verso).<br />
Y en cl folio 84 recto, se consigna: "hem donc a Na Sanxa jutglaies:a,<br />
les quais Io senyor Rey li mana clonai' en Muntblanch, X sous. Item a<br />
N Rustat, jutglar il En Cuiraut Daura, rieh honi <strong>de</strong> Giiascunya, les quais<br />
Io (lit senyor seniblantment li pana dOnar gracicsanic'nt en ho (lit loch<br />
X sous, E axi son XX sous barchiinones",<br />
43
AM.\DA i.ui'ÈZ DE MESESI:s<br />
6<br />
13-11 , ulay)), .. \' 'LENC1<br />
<strong>Pedro</strong> 11 di, .'l a(n ante la ins4iciente p t'pa raci6n cuit u rai<br />
dc aiu 11)5 nolarlos <strong>de</strong> la ciudad dc T Talencia y su tnuino, manda<br />
a ns noiarws V iuriseri!os qui , con cl vicecanciller R))drz<br />
o Sli ivarienien!e Bcr;m,'do li:'es, i.os exammiinen <strong>de</strong>nt r) <strong>de</strong>l pla.co<br />
<strong>de</strong> dos anos a contas dcs<strong>de</strong> e! nombramnicul V /r liiban cl ejcrcicio<br />
<strong>de</strong> la prof esi6n a los que no dc;n ues! sen 51f apimi Ifd.<br />
- ACA, Reg. 688, fol. 237.<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>libus nostris Ikrengario Mercador, Ravrnunclo<br />
Arnaldi, iurisperitis Valentic, Arnaldo <strong>de</strong> Conques, Rayinundo<br />
Cosconi, Petro Cardona et Laurentio Johannis, notariis.Saliitem,<br />
etc. Cuni Nos, pro vitandis periculis que ratioiie insuficientie<br />
aliquorum notariorum auctoritate nostra, ad nonnullarum supplicantiuin<br />
importunitatem creatorum, prouidimus quod oinncs et siflguli<br />
notarii tain auctoritate nostra quam per ciuitatem jamdictam,<br />
a duohus annis citra concessioncm notarie hahentes examinentur<br />
per uns ut eorum sufflciencia in lucem valeat perscrihire et propter<br />
ignoramtiam contractus nequeant annulari. Idcirco nohis u<strong>el</strong> maiori<br />
parti uestrum dicinius et expresse mandamus quatenus, s-na cum<br />
vicecaric<strong>el</strong>larjo nostr() ucl Bernardo Uiues, auditore curie nostre,<br />
cius Inca, omnes illos notarios officium notarie in ciuitate et termina<br />
\'alentie exercentes, qui a nobis u<strong>el</strong> a ciuitate jamdicta, a<br />
duobus annis citra gratiani et concessionem obtinuerunt, examinetis<br />
et quos sufficientes inueneritis, iuxta formam fororum et priuilegiorum<br />
ciuitatis Valentie, se premissis indultorum extunc officia<br />
notarie vti permitatis r<strong>el</strong>iquos, ucro quos minus sufficiens<br />
repentis, officium exercendi actus notarie auctoritate flostra, toUtliter<br />
interclicatis. NOS enim quameunique examinationem per UOS<br />
ucstri nialorem partem ficudam, exnunc protunc ratam habenius<br />
atquc lirmam, uobis super predictis, per presentes uiccs nostras<br />
plenarie comittendo. Injungentes riichiloininus cum presenti, dietis<br />
notariis a predicti duohus annis citra creatis, quatenus officia<br />
notarie preclicte minime vtantur nec uti valeant quousque examinati<br />
fucrint, ut prefertur, quod si fccerint volumus quod quiuis<br />
contractus at quauis alia acta publica per cos exnunc con icenda,<br />
arcant toa1itcr uiribus et effectu. Quod oninia uolumus noce precanin<br />
publice nLmciari ut in futurum ignorantiam minime valeant<br />
allegare.<br />
Pat. Valentie, X kalendas junii, anno Domini miflesimu<br />
CCCXL primo. Exa. Ro.
I)OCUiENUOs (:L:LruRLEs in-: PE1)R() i:. tI:niMuNJOS()<br />
\Jatlieus Petri Peregrini, mandato regio facto Tr<br />
Ro<strong>de</strong>ricuni Didadi, vicecanceilarium.<br />
1:; 1, :ihril, i. --- R \Ru:Lr>\ \<br />
I''dr 1V <strong>de</strong> :1 ra,'4n ordt'nu a eftcialcs qui, <strong>de</strong>ii i/i cIa.<br />
<strong>de</strong> facilida<strong>de</strong>s al e.sciillor .1 loi, Para transortar /u'dra ls/' Hosalu<br />
a Ha rcclona, dc.çl inada al soulcro <strong>de</strong> 'l't're.a <strong>de</strong> li!oiza,<br />
,uadrc dcl Rcv, y Para I ransr10 r lueo cl sepuicro u Zara,r(?;a.<br />
ACA, Reg. 1057, fol. 9v v. - 91.<br />
Parus, etc. Vniuersis et singulis officialibus nostris, l)rcscIltes<br />
literas inspecturis, v<strong>el</strong> loca tencntibus eorLtmdcm. Salutem, etc.<br />
Cum Nos, in ciuitate Barchinnne, per magistruiii I\lov, vinaginatorem,<br />
<strong>de</strong> domo nostra, presentium ehibitorein, quoddam sepuicruni<br />
uhi ossa corporis domine Teresie, recordationis meute<br />
matris nostrc, ordinauimus conscruari fleri, faciamus. Et in partibus<br />
Bisulduni sint, ut audiuimus, quodam lapi<strong>de</strong>s ipsi tumulo<br />
nccessarii, quos dictas magister, ai) ipsis partibus 131sulduni intendit<br />
<strong>de</strong> nostro mandato ad ipsam ciuitatern et postmodum perfecte<br />
opere dicte sepuicri ab ipsa ciuitate Barchinone ad ciuitateni Cesarauguste,<br />
uhi corpora domine matris nostre extitit scpu]tum et<br />
jacet' , ipsum totum opus facere <strong>de</strong>portari, I<strong>de</strong>o uobis dicimus et<br />
districte percipiendo mandainus quatemus quilibet vestruni, ad<br />
requisitionein dicti magistri, ministretis ci<strong>de</strong>m illas persoiias infra<br />
jurisdiccionem uohis et cuilibet vestrum Conimissam <strong>de</strong>gcntcs quis<br />
ad lice sibi dixerit neccessarias et cum quihus tain per terrain qilafli<br />
per mare quam etiam aquam dulcem dicte lapi<strong>de</strong>s et ipsum stpu1crum,<br />
cum perfectuin fucrit ut prefertur, possit portari facere ad<br />
dictam ciuitatem Cesarauguste ad predictas personas si opus filent,<br />
fortiter comp<strong>el</strong>lenclo ; ipse tamen magister Alov satisfacicnt dictis<br />
persouis propterea in salaris coni petendi.<br />
I)at. I3archinonc, nouas aprilis MCCC OXÛL primo.<br />
Franciscus Fuxi mandato regin<br />
facto per comitem Terranouc.<br />
En <strong>el</strong> o u ru-e n izq u ie rd : Ferrarius Poncii<br />
Prouisa<br />
(1) Dii los Francisc-a-no.
(lI:z 11 1I.EsEs<br />
8<br />
1 lii, julio<br />
Bernardo <strong>de</strong> Olcin<strong>el</strong>les, lcsori'rr) <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> e! ( erenioiiosu, en-<br />
!rea ci en aureosflornles <strong>de</strong> A rot;i û.! obispo <strong>de</strong> linesca, autor<br />
ascélico, Bernardo O1i'er 1, para sus ;uisiones o Jaime Iii <strong>de</strong> Mailorca<br />
2 y al pr<strong>el</strong>ado <strong>de</strong> Beauais3<br />
ACA, RP, Reg. 317 1 , fol. 32.<br />
Item doue al honrat e r<strong>el</strong>igios fraie Bernat Oliuer, bishe <strong>de</strong><br />
Oscha, ah albara d cscriva <strong>de</strong> racin, los quais In sen yor Rey li<br />
mana donar per raho <strong>de</strong> la misatgeria que per part <strong>de</strong>l dit senyor<br />
<strong>de</strong>uia fer al rcv <strong>de</strong> Mallorques e al aueschc <strong>de</strong> Bcuua s C florins<br />
d or.<br />
!;z cinarj,'cu iquierd: Albara<br />
9<br />
1:14, abril<br />
Beruardo <strong>de</strong> Olcin<strong>el</strong>ies, tes rero na!,cnfreua o Be;-ual Cast<strong>el</strong>!,<br />
t rovador, cienlo cincuen.ta su<strong>el</strong>dos barc<strong>el</strong>oneses cn que a ésic .bsequtaha<br />
cl Monarca.<br />
(1) Valenciano. Agustino. Piomovirlo a la se<strong>de</strong> episcopal (le Hu'sca 4<br />
1 <strong>de</strong>. dicienibre <strong>de</strong> 1337. A la <strong>de</strong> Ilarc<strong>el</strong>ona, cl 12 (le junio <strong>de</strong> 1345. A la <strong>de</strong><br />
Poiteea, cl 26 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1316. Aqul fallecié cl 14 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong>, 1348, <strong>de</strong> la<br />
pcte negra.<br />
Escribiô en lutin L'j:ciiarorium .'neflti3 or! Deum.<br />
La ('rôn tCU C1C1 RCIJ I)on <strong>Pedro</strong> cl J, (le , A,'a 'n (Ed. Privat. Tolosa -<br />
Parts, 1911), p. 157, 10 c<strong>el</strong>ebra conlo "un <strong>de</strong>ls m<strong>el</strong>ioa tnaestres en tlicologia<br />
qui lavoi-s f os en 10 TISOn".<br />
Vid. cl articulo d dofla. Fraincisca VINOEEI.I. G.ÇL.L.OST1c, [M cbra (i.e p0-<br />
1crrica r,nii itUtica vie froy Brnul Oliver, en SefarUd, aflo 1945, pS 303-306.<br />
(2) t en 1349 en la .bat.alla <strong>de</strong> Llu .oh.majoi-. Estaba casado con Coindanza,<br />
hermana (lei rcy <strong>de</strong> Arag()n.<br />
(3) Juan <strong>de</strong> Marigny.<br />
(4) En cl miemo regtstro se menclona a "Ferrando Peyteu, menestreu<br />
<strong>de</strong>l comte <strong>de</strong> Fnix" (folio 30 recto).<br />
A "Pere. <strong>de</strong> Force, jiuglar (le casa <strong>de</strong>l senyiir Rey" (folio 33 -recto).<br />
A "maestre Pere, juglar <strong>de</strong> casa ci<strong>el</strong> rey <strong>de</strong> Cast<strong>el</strong>la" (folio 70 verso.<br />
Dehe <strong>de</strong> iclentiticanse con cl "mesti-e Pere, juglar ri<strong>el</strong> scnor infant en<br />
Jacme, comte il'Urg<strong>el</strong>i", mencionado en cl folio 73 recto).<br />
A "Gar<strong>de</strong>s, juglar <strong>de</strong>! comte Valeiiti" (folio 73 recto).<br />
Y a "Vidai <strong>de</strong>l Piiig, juglar <strong>de</strong>l gouernador <strong>de</strong> Nauarra" (folio 72 verso).
U IJO(LMENTOS cuLTuR.\LI: DE l'EuRO Et. (EREMONIOS() 67<br />
- ACA, lu', Reg. 318, fol. 61 V.0<br />
Item donc, ai) aibara d escriva <strong>de</strong> racio a N. Bernai, Casteil,<br />
trobador, los quais Io senvor Rev ii mana donar per uestir graciosament,<br />
Ci, sous barchinones.<br />
En <strong>el</strong> mart'n izquier<strong>de</strong>: Aihara'<br />
10<br />
l3k2, jiinio, lu. - B.\ncEI.ON..\<br />
Pedr Il' <strong>de</strong> .1 manda al l'aile <strong>de</strong> 13 rc<strong>el</strong>ena. que eblii,rue<br />
a la aijania Julia <strong>de</strong> la riudad, o aar al pinter Ferrer Bassa' las<br />
J, int u JN <strong>de</strong> Una Inesa y et ras obras -realizadas en e! Jalacie real.<br />
- ACA, Reg. 1305, fol 32 v:<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>li suo Bernardo Vines, haiulo Bai-chinone, ne1<br />
eius locum tenenti. Salutem, etc. Cum ratiorie pcture mense nostrc<br />
regic palacii ciuitatis Barchiione, et ahorum opernin que in dicto<br />
palatin ficri urdinaui nus per li<strong>de</strong>lem nostrum Ferrarium Bassa,<br />
J)ictrcn1 Barchinone, v<strong>el</strong>linus per ajamam Ju<strong>de</strong>urum ciuttatis<br />
Barch inone, dicto Ferrario Bassa, septuaginta bibras Barch j none<br />
tril)ui et exolui. Icicirco uohis diciinus et manclarnus quatenus dictain<br />
aijamam et singulares eius<strong>de</strong>m ac hona ipsoriim, compeflatis<br />
ad soluenduni dicto Ferrario Bassa, uei cul ioco sui uolucrit, dictas<br />
septuaginta libras Barchinone diuisum, ut nccessariurn fucrit<br />
dictu Fcrrario in emptionibus colorum auri et argenti et aliaruni<br />
rerum neccessariarum dictis operibus, pro ut per dictuni<br />
Ferrarium mdc fueritis requisitus. Et facta solutione predicta<br />
aijama n dictu Ferrari() presentcm recuperet literani et apochain<br />
scu apochas coruni que ex causa predicta sibi duxerint cxsoinend<br />
uni.<br />
Data Barcii i none, quarto idus j un ii, anno 1)omi ni M°CCCX I<br />
()ctauo. Sigiilatani.<br />
1-bertrandus <strong>de</strong> Uallo, mandato Domini Regis<br />
(1) En cl mismo registi-o se menciona a GuilFem Voguer, juglar <strong>de</strong><br />
caaa <strong>de</strong>l eenyor Rey" (folio 17 recto).<br />
A "Pere Barrait, juglar <strong>de</strong>l scayor infant cii Jaunie, comte d Urgeil"<br />
(folio 61 recto).<br />
A "P€'ie <strong>de</strong> Cast<strong>el</strong>lo, juglar" (folio 79 veio)<br />
(2) Este a,'tista lia iido o-bjeto <strong>de</strong> interesante estudio pur cl p,esbit,o<br />
Manu<strong>el</strong> Titt:xs, Ferrer Ba.s-,ssi -t les pinturc.e <strong>de</strong> Pedralbes. Barc<strong>el</strong>ona, 1926.
.\1.\I.\ 1 . o p iz DE MINEsES<br />
11<br />
i:3i, cliciembre<br />
Bonio IiIa raiL4! !csorero <strong>de</strong> Maria <strong>de</strong> Na;-izi ,i-a, veina <strong>de</strong> /1 niabona<br />
al plaicro <strong>de</strong> Val' ncia <strong>Pedro</strong> Bernes, cl ialor <strong>de</strong> una<br />
'ra <strong>de</strong> Plata para tesla r bav uill's.<br />
RP, Reg. 151, fol. 22 v.<br />
Item donc a N. Pere Bernes, argenter <strong>de</strong> Valencia, ai) aihara<br />
(1 escriva <strong>de</strong> racio, los quais ii ercu <strong>de</strong>guts per raho <strong>de</strong> 1 verga<br />
<strong>de</strong> argent que serueix a turrar neules e per a obs <strong>de</strong> la dita scnyora.<br />
E sou notats en Io dit libre, compte e cartes, CLX I sous, V dines<br />
l)arcclI nies<br />
12<br />
1'I 11, iiovienhre 11. -<br />
El cannio <strong>de</strong> la igiesia. iler<strong>de</strong>nse (iii/le,'inu Rnnn dc Moncada<br />
es uowbrado concilier i'ilaiicio <strong>de</strong> la I <strong>de</strong> ii,'crsidad L,buia<br />
er <strong>Pedro</strong> 11 ' dc .'-1 rai612.<br />
fol. 174.<br />
Pro canc<strong>el</strong>laria Studii Iler<strong>de</strong>nsis<br />
Nos Petrus, etc. Dum ad gratam seruitiorum exhibitionem per<br />
progenitores uestri, nohilis et dilecti nostri Gii11e1mi Raimundi <strong>de</strong><br />
Montecatheno 2 , canonici sedis Iler<strong>de</strong>nsis, pre<strong>de</strong>cessorihus nostris et<br />
iiohis impensnrum et que per nos ac proximos et affines nostros<br />
nohis continue impenduntur prornte, 1<strong>de</strong>litcr et dcuotc, ne ad laudabilia<br />
merita quibus nos, Altissimus illustrauit, uertiniusaciem<br />
mentis nostre, dignum arbitramur et <strong>de</strong>cens, cum casuum et locoruin<br />
ingerit se facultas uos regie munificencic fauoribus largi flue<br />
<strong>de</strong>coremus. Flinc est quod cum oftcium canc<strong>el</strong>larie generalis Studii<br />
ciuitatis Per<strong>de</strong>, cuius collatio ad nos spectat, uaccet ad presens<br />
per mortem dilecti nostt-i Guill<strong>el</strong>mi <strong>de</strong> Puicrouisu, canonici dicte<br />
sedis, quondani, qui ipsuni officiuni, ex comissione pre<strong>de</strong>cessorum<br />
nostrorum sen nostra, tcnebat ad uitam. Idcireo ad uestri dicti<br />
c;iil1e1iiii 1'aiinundi personam nostram intuitum dirigentes, ne <strong>de</strong><br />
(1) Pundada por Jaime II <strong>de</strong> Aragôn cl I <strong>de</strong> cpticrrihre <strong>de</strong> 1300, para<br />
que c-à e11 pudieeen cursars4' los mismos estudios que en a <strong>de</strong> Tolosa.<br />
(2) ura. sobrimo <strong>de</strong> Elie'nrla <strong>de</strong> Moncada, viuda dc Jaii-ne Il.
II DOCtMENT0S CULTURALES DE i'Il)la.I Et, lEREMONIOSO<br />
uest ri pru<strong>de</strong>ncia, l(-->galitate et literatura plenarie confi<strong>de</strong>ntes, uobis<br />
dictuni canc<strong>el</strong>larie officium studii Tier<strong>de</strong>nsis, per prcscntes teilorem,<br />
clucinius cornittendum, tenendum et, rcgendiiin per uns dum<br />
uitam duxeritis in humanis. Conce<strong>de</strong>ntes nobis quud illis gauclealis<br />
lIonJril)us et prerogati nis ac gratiis quibus alu, qui hactenus<br />
dicLum lenuerunt officium, soliti sunt gau<strong>de</strong>re. Mandantes per preseriteili<br />
cloctoribus, bacallariis, stu<strong>de</strong>ntibus scu scolarihus et ahis<br />
quiluiscuinque studii supradicti, quod nos, dum in hurnanis egeritis,<br />
habendo pro canc<strong>el</strong>larin studii autedicti, uohis et eius<strong>de</strong>m<br />
canc<strong>el</strong>larin, pareant, ohediant et respon<strong>de</strong>ant in et <strong>de</strong> bus omnibus<br />
et singulis in et <strong>de</strong> quihus aflis canc<strong>el</strong>lariis clicti Studii parere,<br />
obedire et respon<strong>de</strong>re consueucrunt et <strong>de</strong>beut. Mandamus in SUJ)CF<br />
per hanc cartam nostram, vicario et curie Iler<strong>de</strong> necnon paciarlis<br />
et probis honiinibus dicte ciuitatis ceterisque officiatibus et suditis<br />
nostris presentibus et futuris, qiiod huiusniodi commissioncm<br />
nostram, dum uixcritis, ut prefertur, uobis ohscruent et obscruari<br />
faciant et contra ipsam non ueniant, nec aliquem eontraucnirc permittat,<br />
aliqua ratione. In cuius rei testimoitiuni prescntcm licri et<br />
sigillo nostro pen<strong>de</strong>nti lussinius comuniri.<br />
Pat, farchi none, tertia idus noLlembris , an no Domi ni<br />
M'CCC'XL quarto, Àriialdus, vicecan ce] larilis.<br />
Matheus .Adriani, mandato regio facto pr comitem<br />
Terrenouc, consilianum qui eam uidit et sigillauit.<br />
13<br />
1:315, julin, 3 ( l. PERI'IN \N<br />
I )e./ l!Ida la .çina t,ucz <strong>de</strong> 'I'drraa pur las acuas <strong>de</strong>! J)o;tdara<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> fi rcu?t au toria u 1)5 judws <strong>de</strong> lavilla para instaiu r<br />
duraule dus atus, ,,itcnl ras aqni!la se reedificu, u': oral rio (Oj<br />
cçcuclas , ci: la casa que les pa rezca coflefliCille.<br />
AfA, Reg. 878, fol. 189 v. 190.<br />
Nos Petrus, etc. Atten<strong>de</strong>ntes vohis pro parte aijarne Ju<strong>de</strong>orun:<br />
<strong>de</strong> Tarraga, esse supplicatione h umil j in timatum quandam conum<br />
sinagogaln, ex concessione Serenissimi 1)omini Jacobi, regis Aragonum,<br />
au j nostri memorie recolen<strong>de</strong>, et episcopi Vicensis antiquitus<br />
in clicto loco constructani non est cliii, propter impetum aquc<br />
torrentis, cul est contïgua, passam fuisse ruinam. Et propter eu,<br />
pro parte eius<strong>de</strong>m aljame, nubis esse humiliter supplicatum quod<br />
Jtidci ipsius aljame, volentes sinagogam reficere possent intenim,<br />
vbi uclient, in dicto loco <strong>de</strong> Tarraga, domuni aliquam conc1ucre,<br />
ubi oratorium facerent et scolas etiam exercerent. Volentes eorum<br />
supplicationi con<strong>de</strong>scen<strong>de</strong>re in bac parte, tenore presentiuin, aijame
AM.1J\ I.OI'EZ 1) I1l:.\ i:sEs i 21<br />
predicte et vniuersitati Ju<strong>de</strong>orum eiusdcm, <strong>de</strong> certa sciencia du<strong>el</strong>mus<br />
conce<strong>de</strong>ndum quod in quacumque parte diti loci <strong>de</strong> Tarraga<br />
iclonea et ad hoc magis apta et <strong>de</strong> qua conueniet major pars Ju<strong>de</strong>orum,<br />
qui plus cum effectu pro interce<strong>de</strong> illis se offerent soluturos,<br />
possint <strong>de</strong>mum seit hospiciuin juclei u<strong>el</strong> christiani, vnutn vi<strong>de</strong>]icct et<br />
non plures, ad biennium conducere, infra quoci dicta refeceriiit sinagogam<br />
ubi et non alibi v<strong>el</strong>eant oratoria facere ac retulum legis<br />
Movsi et lampa<strong>de</strong> et cetera alla licite facere, que ad ritum pertinent<br />
Ju<strong>de</strong>orum. Mandantes gubernatoribus nostris, vicariis, hajulis<br />
et alus officialibus quihuscumque quatenius concesioncm nostrain<br />
dicte aijame obseruent firinitvr et faciant inuiolabiliter<br />
obseruari nec permittant al iquem contra concessiollem nostram<br />
hujusmodi in aliquo contrahire. Ceterum cum int<strong>el</strong>lexerimus<br />
quod pro co, quia diruta sinagoga predicta, ipsi Ju<strong>de</strong>i ad alla Ioca<br />
dictuni rotulum et scolas et oratoriuni matauerunt alliqui offciales<br />
nostri pignorauerunt aliquos ex cisclem et iiicliilominus<br />
inquietati fuerunt per officialem episcopi antedicti, super quihus<br />
sic duximus proui<strong>de</strong>ndum vi<strong>de</strong>licet quod si aliqua pignora, pro<br />
predictis facta fuerit, ea ipsis Jucleis protinus restituentur nec per<br />
clictum offlcialem seu quosuis alios permitatis in<strong>de</strong>bite agrauari.<br />
Data Perpiriiani , tertio kalendas augusti, anno Domin i<br />
M°CCCX°L quinto. Hu—us, cauc<strong>el</strong>larius.<br />
J ohannes Caulari mandato regio facto per Blasi um<br />
d .Avnsa consiliarum proinotorem 1)omi ni I.cgis.<br />
14<br />
1i6, febrero, 7. - Bucui.ox<br />
<strong>Pedro</strong> Il' dc A ra.pn a Jainu' Pui r , -rL'gentl' <strong>de</strong>l ejicu) <strong>de</strong>! Maes-<br />
Ire Racional. Paraa que abone a <strong>Pedro</strong> Muntav(, precu ra<strong>de</strong>r <strong>de</strong> rentas<br />
reales <strong>de</strong>? ,<strong>el</strong>nerne d1' Ra recloua, <strong>el</strong> impo rie <strong>de</strong> u na cons! roccui;z<br />
<strong>de</strong> ;nadcra que se Jzi.n ' a la eni rada <strong>de</strong>l Palucie Real, para<br />
les audiie,-cs y airas obras realizadas cerca <strong>de</strong>l pdriico inierier <strong>de</strong>l<br />
in mucHe, cerca . <strong>de</strong> les mira ojos, cerra <strong>de</strong> <strong>el</strong> Paso <strong>de</strong> la cilma ra<br />
nia ver al liainado palaci <strong>de</strong> Sania Eulalia.<br />
ACA, Reg. 1309, fol. 14 y.0<br />
Pctrus, etc. I)ilecto nostro Jacobo <strong>de</strong> I'odio, regenti ofIciuiu<br />
magistri rationalis curie nostre u<strong>el</strong> aHi cuicumque Pro tempore<br />
regenti dictum officium. Salutem etc. Cum fi<strong>de</strong>lis noster Petrus<br />
Muntanvoni', procurator redd i ttum et j un um nostrorum g ubcrna-<br />
(1) Nombrado cl 3 <strong>de</strong> septiembre <strong>de</strong> 1344. rialleci6 en 1350, duraute la<br />
epidcmia <strong>de</strong> la pecte negra.
't)o(tMF:NTos ('(.L'ruI(.LEs DE'EnIto 1 .1. 'iiti€t (S<br />
tionis Barchinoni, <strong>de</strong> mandato nostro oretentus sihi fact<br />
fecerit in introitu flosti palatii Barchinone, quandam domum fusteam<br />
in qua auditores nostre curie, audientiam pro nobis tenent nec<br />
minus ficri fecerit in co<strong>de</strong>m palatin, aliqua opera fustea, scilicet in<br />
porticu inferioris dicti palatii, prope los toron jes, clau<strong>de</strong>ndo <strong>de</strong> fusta<br />
transitum quod fit a camera majori que ibi est in capite dieti purtici,<br />
quarnque nunc habet venerabilis ut dilcctus consiliarius noster<br />
episcopus Tirasonensiis, usque ad quandain dornum dicti nostri<br />
Palatii, uocatam palau <strong>de</strong> Sancta Eulalia. Icicirco unhis diciinus<br />
et mandamus quatenus quicquid ccnstitcrit uOI)is dictum I'etruin<br />
IViontavoni soluisse seti expeiidisse in predictis, scu in aliquibus<br />
ah is operihus minuas dicti palatii, ei<strong>de</strong>m ca in uestro compoto<br />
admittatis.<br />
Dat. Barchinone, VII idus februari j, anno r)omini MCCCXI<br />
quinto. Vidit Jaspertus.<br />
Bartholomeus <strong>de</strong> Podiu, mandatu rcgiu facto per<br />
vicecanc<strong>el</strong>lariuxn.<br />
15<br />
1G, iltavo, 15. - VrtLENtI<br />
<strong>Pedro</strong> 11 17 <strong>de</strong> A ra ,tn confirma o ( ; U iller,io I ow ce! coiiz maestro<br />
(le obros <strong>de</strong>l caslillo <strong>de</strong> l'erpiiJn, d'janJ nu e feclo cl inoitbraniiculo<br />
hecho o favor <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> !'eric,n<br />
- ACA, 'Reg, 955, fol. 55 v' - 56.<br />
\os Petrus, etc. Recolentes imper <strong>de</strong> industria et sufficiencia<br />
ucstris, GuI1c]rni Amarcili, conffldcntcs, comisionem uobis fecisse<br />
sub forma sequdnti : Nos Petrus, Dei gratia Rex Aragonum, etc.<br />
Conflidcntcs <strong>de</strong> industria et sufficiencia nestri, Guill<strong>el</strong>mi Amart-ili,<br />
(2) an : ho Ljwz <strong>de</strong> Ayerbe (f cl 10 (lc ago.sto <strong>de</strong> 1357). El 5 <strong>de</strong> (lic!enibre<br />
<strong>de</strong> 1313 habla sido <strong>el</strong>cvada a la secle episcopa.I <strong>de</strong> Tarazona, que<br />
ci 30 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1316 <strong>de</strong>jaba per la arzohispal <strong>de</strong> Tarragona.<br />
(3) Debia <strong>de</strong> 5Cc li ijo <strong>de</strong> Migu<strong>el</strong> Arnareil, proctirador <strong>de</strong> rentaa realcs<br />
en Ros<strong>el</strong>lén y Cei'daita, que murié poeo antes dol 23 dc agosto <strong>de</strong> 1349<br />
(cl terrible aflo que Ilamaron <strong>de</strong> la gran rnortanda(l).<br />
El 15 <strong>de</strong> ahriI <strong>de</strong> 1348, iiallédsc en Aimenar, cl rey, ereyendo equitocadamente<br />
que Amaroil habla muerto, nombiaiba rnae&tro <strong>de</strong> obrs (leI cas<br />
tillo <strong>de</strong> Perpiiiz'in a Arnaldo Marqués. Dos iuii s, poi' Berenguer <strong>de</strong> Figus'rola,<br />
fué convencido <strong>de</strong> su errer porc consi<strong>de</strong>rando la avanza.da cdad <strong>de</strong> Amareil,<br />
Io jubil.tba cl 16 <strong>de</strong> m yo siguiente y en la misma fecha ratificaba <strong>el</strong><br />
nom bru mien tu dc Marqués.<br />
E<br />
DES
682 .• i . o A 1. o i. z o r M ix r E s I<br />
coinittimus siue cornendanius uohis officium magistratus uniuersoruni<br />
et singulorum operum castri nostri Perpiniani et soluendis<br />
manohra tenendum et regenclem lier nos bene et solicite, in moduni<br />
quo ipsum alli hactenus ofhcium tenucrunt et sui) salarto assueto,<br />
clum du nostra processit uoliiritat.i. Mandantes per presentem, guhernatori<br />
et procuratnrihus Rossiolionis et Ceritanie ceterisque<br />
(>ltieialibus nostris quocl uos, dicttini ( ;tiiu<strong>el</strong>muiii, habeant et tenean<br />
t pro niagistro mai ri operum d icti castri ne pro scluto <strong>de</strong> la<br />
manobra et contra non vcniant qunu is causa, dum nobis placuerit,<br />
ut prefertur. In cuius rei testinionium presentem fier] jussiiiius,<br />
nostro sigillo secreto munitam. I)at. l >erpiniani, X' kalendas septenibris<br />
anno Domini MCCCXLIII I. Postnioduni ucro iilmemores<br />
coniissionis predicte, uobjs fa<strong>de</strong>, Petro Periconi, qui esse<br />
solehat emptor dornus il] ustris Constancie, serons nostre carissirne,<br />
Tacohi <strong>de</strong> \Iontepesulhuu: consortis, dictuni officiiun prouidiinus<br />
coinitenduni cum litera nostra data Valcncic 111 1" idus aprilis aflfli<br />
subscripti. Veruin cum Nos, attenta ucsLni icloneitate nobis ofeium<br />
v<strong>el</strong>imus restitui anledictum. Idcirco, reuocata huius serie<br />
CO1ïIsSione facta dicto Pet ro Periconi , uos ad dictuni regenduni<br />
officium restit tien dum duci mus et tornandum. '.Mandantes uobis<br />
quod, non obstante concessione facta Petro Periconi prcdicto, dietum<br />
ufficium regatis et exerceatis iuxta comissionis predicte traclitani<br />
uobis formam. Mandantes et mm cum per prescntem gubernatori<br />
et procuratorihus Rossilionis et Ceritanie ceterisque pfficialibus<br />
nostris quoci uos, dictum Guill<strong>el</strong>mum et non alium queincumque,<br />
habeant et tencant pro magistro maiori operum dicti castri<br />
ac pro solutore <strong>de</strong> la manobra, iuxta comissinem predictam et<br />
contra banc literam nostram sen ahquod ex ca<strong>de</strong>m non contraneniant<br />
aut aliqiiem contraueuirc permittant aliqua ratione. Quin<br />
poiLus dicto Petro Periconi inhibeant qucd in dicto se nullatenus<br />
introniittat. Iii cuius rei testimonium presduteni uohis fieri jussimus<br />
nostro sigillo ni unitam.<br />
Dat. Valencie, idus madii, anno Domini M°CCC°XL sexto,<br />
Ilugus canc<strong>el</strong>larius. Re ,, Petrus.<br />
Rai nundus Meranges ex prou isione facta per dom inum<br />
Regem ad r<strong>el</strong>ationem domini canc<strong>el</strong>larii.<br />
16<br />
1.3 ii;, nia"-, :f. \<br />
Pe(r IV <strong>de</strong> - I iLL,(1 fl rnce'<strong>de</strong> licencia puni eje c'r 10 ,iiediciia<br />
en cl reine <strong>de</strong> 'Valeiicia, al judje faf fuda .1 ben bines, que Jiahia suie<br />
<strong>de</strong>clarad ' idne e .rulicienlc en <strong>el</strong> examen que u éli , Cto liabia sidi
15 1 )O(tMENI()S (il_T R.\Ii DE PEL)RO El. CEREi0X J(e;() f i8:3<br />
soine! idu /r parti , <strong>de</strong> los wdicos <strong>de</strong> la real ea,nara <strong>Pedro</strong> Re<br />
Y J 1aLar.<br />
- .'tCA. Reg, 880, foi. 180 v.<br />
Nos Pctrus, etc. Atteri<strong>de</strong>ntes Jaffudanum .Abcniiies, ju<strong>de</strong>uin,<br />
fore idoneuin et sufficientem ad exercendum et praticanduni<br />
artem mcd icine in regno et ciuitate Vaicatie, vt <strong>de</strong> sua sufficiencia<br />
nobis constat per fi<strong>de</strong>les fisicos nostros niagistrum<br />
Petrum Rus, magistruin in medicine, et magistrum Alatzar,<br />
qui ipsum, mandato nostro cis facto cum alia litera nostra, diligenter<br />
examinarc curarunt et in scientia medicine, idoneum et<br />
suflicientem inuenerunt, in quorum pusse juramentuin super dictos<br />
precepta legis qund audiuerat per spatium quatour annorum v<strong>el</strong><br />
vitra, arte sen sciencia medicine et <strong>de</strong> beiic et legaliter se habendo<br />
in exerciciu at vsu dicte artis medicine ac <strong>de</strong> obseruandis conditionihus<br />
in foro nouo Vakntie contentis, prestauit vt preclicta onnia,<br />
ex certificatioiie nobis per dictos phisicos nostros in quodam scriptura<br />
per moduni petitionis missa, sigil]is dictorum pli isicorum nostrornm<br />
sigillata. constare. Icicirc4), cuni prescnti carta nostra<br />
Taffudano Abenuiues, ju<strong>de</strong>o, tandluam benemerito, idonco et suflicienti,<br />
concedimus ac hcenciani impertimur, quud in omnibus et<br />
singulis Iocis ciuitatis et regni Valentic, possit praticare, exercere<br />
at vti sciencia et arte medicine, onin i ohstacii b, impedimento au<br />
contrarictate cessantihus, Mandantes exaininatorihus in dicta ci uitate<br />
ordinatis necnnn guberuatoribus, procuratorihus regiis, bajulis,<br />
justiciis ccterisque uficia1ihus et suhdiiis nostris presentibus et<br />
futuris v<strong>el</strong> loeatenen ti 1 us coru m<strong>de</strong>tn, quatenus prcd ici uni Jaffuclanuni<br />
pro phisico idoneo et suficienti in scicncia et arte mcdicine<br />
predicta teneant, et super vsu et exercicio ipsius scientie sen<br />
artis, eun<strong>de</strong>m non j mpcdiant nec impedire per quarncunique permitant.<br />
Qui nimo dictam hcentiam in omnibus sibi inconcnsse obseruando<br />
et ohseruari faciendo, ipsum pro phisico idoneo et sufiicienti<br />
(1) <strong>Pedro</strong> Rus d' Orsins <strong>de</strong>biô <strong>de</strong> nacir en Valencia, cou <strong>el</strong> siglo. Y en<br />
e.sta <strong>el</strong>udad falleceria 'n 1367. Corno a (1 eendflenu' <strong>de</strong> Ofredo <strong>de</strong> Orin<br />
<strong>de</strong> Monteflor, <strong>de</strong> ncblo Iiiiaje, que trec luermanos suyos habla xurti2i-<br />
IJLdO t'a la riniffista <strong>de</strong> Valencia per Jaune I, 10 ennoblecla <strong>Pedro</strong> IV<br />
(que n sus £.nvjClOs atrihuia cl liaher salido in<strong>de</strong>mne cuando la DCSte negra<br />
y por <strong>el</strong>lø 1*' €taba .sumarnente agra<strong>de</strong>ci(lo) cl 4 tic maye <strong>de</strong> 1352.<br />
En breve pensainos pu 'hlicar nuevos dabs r<strong>el</strong>ativos a Rite, qu' ,onup1etar,-n<br />
los contenidos ru cl aiticulo <strong>de</strong> don Luis Con ni:xoe. titulado El ju'Ù<br />
tofisko rie Ptdro q ? ('eo''nijo,' (Barreuses, 1901, ps. 151-152 <strong>de</strong>l<br />
4 la f('til Aer1emio rie Buenos J'tros),<br />
(2) AIatzar Abendich *ra hijo <strong>de</strong>l flsico Moase eue, ai eervicio (le Aifoiio<br />
cl iJeni 1i no, habla muerto en Cer<strong>de</strong>iia. Figura ya cornu médico itt-'!<br />
(Yerrnum,oa cl 2 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 1335 y le aconsltafiô en la expedkién n Ma-<br />
Ilorca. t en junio <strong>de</strong> 1348, en Segorbe, <strong>de</strong> la peste negra.
684 AMAD\ I.Of'EZ DF MENESES 16<br />
teneant et practicare ac vti dicta ai-te sen scientia, in ciuitate<br />
\Talentie et omnibus locis dicti regni, liberc permitant, contra predicta<br />
nullateniis veniendo. In cuius rci test i mon iuifl, presentefli<br />
cartam nostram fieri et nostro sigillo pen<strong>de</strong>nti inssiiflus commUuiri.<br />
Dat. Valentic, tertio kalendas junias, anno Domini M'CCC°XL<br />
sexto. Hugus, canc<strong>el</strong>larius.<br />
Ro<strong>de</strong>ricus <strong>de</strong> Altariba, mandata regio facto per Ro<strong>de</strong>ricum<br />
Didaci, legum doctorem, consi liarium.<br />
17<br />
1316, jUfliO, 9. -<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> A ragn auluriza a Jainie Roig 1 su 1esrero, para<br />
ace pta r un r<strong>el</strong>oj cou que le obseq u ia <strong>el</strong> flsico reio C rescas 2, n<br />
obsianic la or<strong>de</strong>nacumn que prohibia o lys c)JCtalCS V SCrZid 'l'eS reules<br />
<strong>el</strong> recibir doues o rcalos.<br />
Reg. 880, fol, 195 v:<br />
Nos Petrus, etc. Cum presdnti litera damus et concedirnus uobis,<br />
dilecto Jacoho Rubei, thesaurario nostro, licenciam et plenum<br />
posse quod libere et impune acceptai-e 1)ossitis quoddam orologium<br />
quod, ut fertur, magister Crescas, ju<strong>de</strong>us medicus noster, uobis<br />
donare proposit graciose ei<strong>de</strong>m donandi uobis illucI per nos concessa<br />
licencia pari ordinationen quam fecimus quod oftcialcs et domestici<br />
nostri, dona siue munera accipere non possint, quam isto sem<strong>el</strong><br />
quo ad bac extendi nolumus minime ohsistcnte.<br />
Dat. Valentic, V idus junii, anno I)omini MCCC'X°L sexto.<br />
Vid. Jaspertus.<br />
Mandato Domi ni Regis facto, Fran ciscus <strong>de</strong> Prohomi ne.<br />
(1) Obturo la real tesorerfa cl 20 <strong>de</strong> septieiiibre dc 1345 y la <strong>de</strong>sempefiô<br />
hasia au muerte, ocurrida entre cl 11 y <strong>el</strong> 25 dc junio <strong>de</strong> 1348, cuando<br />
la peste flegra.<br />
(2) El doetor Cresqnes continuaba al scrvicio <strong>de</strong>l rey cl I <strong>de</strong> abril<br />
<strong>de</strong> 1348 (Reg. 886, fol. 214 1- 1), ûltirna noticia que <strong>de</strong> él coocemoa, y <strong>de</strong>bld<br />
<strong>de</strong> 6er uno <strong>de</strong> ma nurnereaea niédicos que flnai'on en aqu<strong>el</strong> trâgico afin.<br />
'l'al vez se 'i-<strong>de</strong>ntiflciue con aqu<strong>el</strong> m&lico CreS(IucS Eues, dc Figueras, al<br />
que cl 12 <strong>de</strong> agoato <strong>de</strong>. 1312 <strong>el</strong> rey <strong>Pedro</strong>, a instancia <strong>de</strong> su tîo <strong>el</strong> cou<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> Ribagorza, exiinia <strong>de</strong>] uso <strong>de</strong> la rueda judia (Reg. 873, fol. 204 r.").
1 I)0C!-'MENTOS CULTURALES DE I'EORO E!. ('ERErIONI0S0 68<br />
18<br />
13 .1-, jiinio, 26. -<br />
l'edro IV <strong>de</strong> :1ran reilera a su 1UL,rlar Francisco <strong>de</strong> Mental-<br />
/d, la or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> inc.?rorarse inmediatanu'nle al rea.i SCTV1CW.<br />
-- ACA, Reg. 1131, fol. 21 v.'<br />
La Rcy d Aragô.<br />
Per altra letra cscriuirn que <strong>de</strong>guessets a nos uenir sens tardança'.<br />
E no sos uengut, <strong>de</strong> la quai cosa fort nos maraueilaîn. Per<br />
que us clehim expressamcnt que encotinent vista la prescrit, ucngues<br />
a I1OS. A iÇO no mu<strong>de</strong>ts si la [rote].<br />
Dada en Terol, sots nostre segeil secret, a XXVI dies <strong>de</strong> junv<br />
en 1 an y <strong>de</strong> Nostre Senvor MCCCXLVIII.<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
Al fe<strong>el</strong> jugiar nostra Franccsch <strong>de</strong> Montaiha.<br />
19<br />
13l, jUfli)<br />
Ra in;i Savail, lesorero (le Leonor (lc .Sicilia, reifla dc/lr i!!<br />
abena al platero <strong>de</strong> Valencia I'cro Bernes, cl z.alor <strong>de</strong> iina ilavecilla<br />
y <strong>de</strong> una cucharilla <strong>de</strong> Plata para la capiila <strong>de</strong> dicha si , j7<br />
- ACA, RI', Reg. 484, .fol. 80<br />
Item donc a N Bcrcnguer Ces Tapies, cap<strong>el</strong>le e almovner <strong>de</strong><br />
la dita senyora 1'teyna, ah aihara d cscrïua <strong>de</strong> racio, ]os quais li<br />
eren <strong>de</strong>guts per raho <strong>de</strong> I' naueta d argent tota plana, ai) peu,<br />
cohertorada, en la quai ha II esmaits en la cobertura, la J" senyal<br />
<strong>de</strong>l scnyor Rey e 1 aitra a senval <strong>de</strong> la senvora Reyna, e per I"<br />
cullareta d argent pocha que feu fer a N l'ere Bernes, argenter<br />
(1) Fité <strong>el</strong> 17 <strong>de</strong> junio, (les<strong>de</strong> Segorbe (Re g. 1131 citado, tolio 21 v.').<br />
Volvia <strong>el</strong> roy a Ilamar al juglar cl 3 <strong>de</strong> julio (Rtg, 1131, 101o 29 recto)<br />
y, como cl 2 <strong>de</strong> junlo, requcria, para .ebligarlo a que se pusic.se en (anlino,<br />
al justicia crjminal <strong>de</strong> Valencia.<br />
<strong>Pedro</strong> 1V, que a laS 1)reoeuPaciones que le causaban los unionistas SP<br />
haha unido la <strong>de</strong> la pCsf.e itegra, que u 'vnstaba sus domiulos, <strong>de</strong>.bia <strong>de</strong><br />
hailaise bOni nocesitaclo <strong>de</strong> dis! raccones que le proprcionasen alg(in soaz.<br />
Montalbûn es juglar <strong>de</strong>l monarca lor 10 rnenos <strong>de</strong>s<strong>de</strong> cl S (le ep:iemb.re<br />
<strong>de</strong> 1243 basta 1350.
(8i •\M.\u.\ LOPEZ 1) E. ME;:s<br />
<strong>de</strong> Valencia, pe r a ops <strong>de</strong> la cap<strong>el</strong>la <strong>de</strong> la dita scuvora, la quai<br />
serueix a tenir etisens. E les quals naueta e culicreta pesarcli a<br />
march <strong>de</strong> Valencia, I march, VI onzes e I miliares a racho <strong>de</strong><br />
C sous L marchs fan I sicl. E les quais coses dcmuntdites lo dit<br />
scriva <strong>de</strong> racio ha notadcs al dit Ikrengucr, segons que en In dit<br />
aihara es contengut, CLXXIX sous, VI dines barc<strong>el</strong>ones.<br />
ii <strong>el</strong> iiiareu iq u ie,d \lbara<br />
1350, i arzo, 4 C.i.<br />
20<br />
Ped r' IV <strong>de</strong> ;l i-n,iz iizanda al baile 'uieral <strong>de</strong> ri an q ne<br />
se j uf o nu e bien <strong>de</strong> si la j u <strong>de</strong>ria <strong>de</strong> E jea esiô oblinda o reaiizar<br />
en et Palacio n'ai <strong>de</strong> la villa 1a obras que (hcli4) ojicial le<br />
r, en caso iu'ga! jV(), <strong>de</strong>sisia <strong>de</strong> oblicar/a, tues au,u en caso abrtuai<br />
iv1, es voluuiad reia que & sea aLravada la aija ma.<br />
- ACA, Rg. 658, fol. 123 v.'<br />
Parus, etc. Dilecto consiliarjo iiostro Petro Jorclani cl Urnes,<br />
bajulo regni Aragonum gencrah uei cm5 locumtcncnti. Saiutem<br />
etc. Int<strong>el</strong>leximus propter aljamani Judcorum ville (le Exea, quod<br />
uos comp<strong>el</strong>litis SCU compcliere liitinhini tain pro impositione penarum<br />
quain aliter, dictam aijarnam et cius singulares, ad faciendum<br />
III I paria januarum fusti, tribus hostiis siue portalibus nostri hospicil<br />
regalis dicte ville ad que, ut perpendimus, faccrc minime<br />
tencutur sicut fcrtur. Quare a nobis super hoc justitic rernedio<br />
postulato, vohis dicimus et mandamus quatenus <strong>de</strong> preflhissis, VOS<br />
certifficare curais et, si inuenenitis dictam aijamam scu eius ingulares<br />
minime teneri ad faciendum predicta, ean<strong>de</strong>in sen eius<br />
singulares in personis tic] bonis contra justitiam, ratione predicta,<br />
minime comp<strong>el</strong>latis sen comp<strong>el</strong>i i etiani faciatis, et obi inucniretur<br />
quod dicta aljama et eius singulares tcnentur ad pred jeta, volumus<br />
et pro bono habernus et respcctu coruin inopia cl p<strong>el</strong>iuriil quod pro<br />
prenhissis nuliaterius grauentur quo aci presens.<br />
Data Calatajubi, 1111° nouas rnarcii, anno Domini MCCCXL<br />
info. Ex iminus Petni<br />
Bertrandus <strong>de</strong> Pinos, ex petitione prouisa per commissaniuni<br />
Ju<strong>de</strong>oiu in.
i,o(:I11NI us ctI:r1R.\i i:s 1)1-: i'iï)RO il. LIR1',lOy iOS()<br />
21<br />
1:3511, jttnio, I .<br />
<strong>Pedro</strong> il - <strong>de</strong> , :1 ii(')ii inaiidu al ahad <strong>de</strong>l w nasterio <strong>de</strong> Val!dit;ia,<br />
Renia rdo Boix, que en e! examen <strong>de</strong> Reit rdu <strong>de</strong> M.nteaud<br />
' qui, <strong>de</strong>sca licencia r.se eu Leves eu la t i'ersidad dc Lérida,<br />
oc! ie ((U?) concilier <strong>de</strong> la in isma , sin peniuicio <strong>de</strong>l fl ( ) ? J? bru inienlu<br />
que <strong>de</strong> concilier <strong>de</strong> aq toi centr() se baSta. beclo; o fa';r (le GuiliC<br />
11O( Ratiuu <strong>de</strong> Îwcada; pero sin le.çionar !os dt'rt'C!io.ç (le este<br />
,oli1e<br />
-- ACA. Reg. 1154. fût. 86.<br />
Petrus, etc. Vcncrabili et rcligioso fratri Bernardo, ahbati manasterii<br />
Vaflis Digne. Salutem, etc. Cum Nos, examinai ioni dilecti<br />
Bertrandi <strong>de</strong> Monteacuto, qui in ciuitate Ilercle se in Legihus<br />
facere I icenciari intendat, nos et nustrum Canc<strong>el</strong>larium generalis<br />
Studii ciuitatis eius<strong>de</strong>m, comissione canc<strong>el</strong>larie dicti Studii cluduni<br />
nobili Guill<strong>el</strong>mo Ralmundi <strong>de</strong> Montccatlicno per nos facta, minime<br />
obsstente, cum presenti duxcrimus conssignanduin - Idco uolumus<br />
et uubis conmitimus quetenus ut canc<strong>el</strong>larius nuster Estudii (sic)<br />
jarndicti, exami nationi infersitis predicte comitentcs uobis super<br />
hiis vices nostras plenarie per presentes N olumus tamen quod per<br />
comissionem lruiusmodi, prejuclicium aliquid comissioui dicte canc<strong>el</strong>laric<br />
faute, nohili mernorato valeat generari. (Juin eun quo ad<br />
alia qilecumque officio incumbentia pr<strong>el</strong>ibato in sUo uolumus robore<br />
pr1na11erc, comissione presenti in aliquo non obstante. Nos<br />
eniin per eandcm mandamus canc-<strong>el</strong>lario supradicto ceterisquc officialibus,<br />
doctorihus et subdictis ( sic ) nostris presentibus et futuris<br />
ut nos pro canc<strong>el</strong>lario nostro in e xaminatiofle predicta habeant<br />
et tencant et non contrai.leniant quauis causa.<br />
Dat. in xnonasterio Popuicti, XVI" kalendas julii, anno I)omini<br />
M°CCC"L, sub nostro sigillo secreto. Hugus, canccflarius'.<br />
J$ernardus <strong>de</strong> Bonastre, mandato regio facto pci- episcopuni<br />
canc<strong>el</strong>larium<br />
22<br />
1:3511, jul tu, li). - - l.\RcEr. )N,\<br />
l'edr 1V <strong>de</strong> :1 rat(n (la sa!vi;c,nzditcl al ,briwado <strong>de</strong> L.paua<br />
(!) !uo <strong>de</strong> Fenollet (t eu 1356), obiso <strong>de</strong> \Taleneia <strong>de</strong>s<strong>de</strong> cl 3 <strong>de</strong> diciernbr,<br />
dc 1348 y que ya cl 13 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> 1345 ejc-rc'.a Ia fuiniones <strong>de</strong><br />
cancille,-.<br />
087
AMADA LOPEZ DE NIE NFSES 20<br />
cancilier mavor <strong>de</strong> Casiilla D. Lil <strong>de</strong> Albornoz', cl futuro fuiidador<br />
<strong>de</strong>! (Joiegio Fspa;ioi <strong>de</strong> San C !einente <strong>de</strong> Rtlonia, que se<br />
diric a 1 'iïin.<br />
Reg. 891, fol. 9.<br />
Petrus, etc. T)ilectis et fi<strong>de</strong>lihus vniucrsis et singulis officialibus<br />
et subclitis nostris, necaon custodibus rerum prohibitarum<br />
in consilibus (sic) terre iiostrc constitutis, ad quos prcsentcs peruenerint.<br />
Salutem etc. Cum Reuerendus in Christo, Pater<br />
Egidius, diuina prouidcntia Toletanus Archiepiscopus, primas<br />
Yspaniarurn et canc<strong>el</strong>larius major illustris Regis Cast<strong>el</strong>le, faciendo<br />
transitum per terras nostras ad Romanam Curiam, accedat et uestigo<br />
secumque <strong>de</strong>ferat triginta inter eqiios et ronçi nos ac vcx<strong>el</strong>laiii,<br />
monetam auri et argenti, jucalia et alia houa sua. I<strong>de</strong>o vobis singulis<br />
vestrum, dicimus et mandanius quatenus equos et roncinos<br />
prcdictos, usque ad dictuin numerum, per quemcunique Presentilim<br />
portitorem, extrarii libere permitatis n terra nostra, inhibitione ahqua<br />
non obstante nec pedaticum aut passaticum aut aliud jus vectigale<br />
quodamque pro predictis equis monetis u<strong>el</strong> bonis suis qUOmodolibet<br />
exigatis. Quininio eidcm Archiepiscopo et fami lie suc,<br />
proui<strong>de</strong>atis <strong>de</strong> securo transitu et conducto, si ja<strong>de</strong> fueritis requisiti.<br />
Prcsentcs uerc quos pro duos menses exnunc sequentes nalere<br />
nolurnus et non ultra per ilium ex uobis ciii ultimo presentahuntur,<br />
retineri precipimus et jubemus.<br />
Dat. T3archinone, VI" idus julii, anno Domini \ICCC' quinquagesimo.<br />
Exa. Ro.<br />
Franciscus <strong>de</strong> Prohomine, mandato regio facto per<br />
kodcricurn 1)idaci, vicecanc<strong>el</strong>larium.<br />
En cl. i pia ;-'u iq nierdo: Sine pretio,<br />
mandate regio,<br />
facto per Bernardum<br />
<strong>de</strong> Capraria,<br />
cousu larum<br />
23<br />
131, niavo, 5. ---<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> il rai./in or<strong>de</strong>na al huile general <strong>de</strong> Calain uia que<br />
paue cl iuif'orte <strong>de</strong> ires recUna tories <strong>de</strong> la ra pilla real <strong>de</strong> Barre-<br />
(1) Don G1 Alvarez Carrillo <strong>de</strong> Albornoz (j en Vi1rb cl 23-VIII-1367),<br />
ascendi' ra 13 <strong>de</strong> maye <strong>de</strong> 1338 <strong>de</strong>l alce(Lanuto <strong>de</strong> Calatrava a lit ce<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
Toledo. E! 17 <strong>de</strong> diciembre <strong>de</strong> 1350, en aqu<strong>el</strong>la proiytocicm que cubria las<br />
varantes <strong>de</strong>jadas 1or la peste negra en <strong>el</strong> car<strong>de</strong>nahtto, obtenia la Dût-pura,<br />
Con cl titulo <strong>de</strong> car<strong>de</strong>nal <strong>de</strong> San Clernente.
2 I CULTURALES DOCUMENTOS DE PEI)RO EF.. (EREMONIOS()<br />
loua ) dos <strong>de</strong> los cuales son para al aller <strong>de</strong> la tabla <strong>de</strong> San Bartolo;né<br />
Il al otro para al <strong>de</strong> la <strong>de</strong> San Nicolds, y <strong>el</strong> iwtov/.' <strong>de</strong> un<br />
aaral)) sustentanle <strong>de</strong> las cain.panas.<br />
- AdA, Reg. 1319, fol. 140 V."<br />
I'etrus, etc. Dilecto consiliarin nostro Petro Ça-Costa, bainlo<br />
Cathalonie gencrai'. Saliitem etc. Cum lins in cap<strong>el</strong>lis palacii nostri<br />
ciuitatis Barchinone tria oratoria duo vi<strong>de</strong>licet in tabula in qua<br />
construdum est altare Sancti Barthulomei et vnurn in cap<strong>el</strong>la superions<br />
in qua constructum est altare Sancti Nicholai, refieri ordiiiauenimus<br />
et v<strong>el</strong>imus. Ordinaueriinus etiam quod apparatus SiUC<br />
bastinientum fuisse in quo campane dicti palacii positc sunt, CO<br />
quia propter sui vetustatem, ruinam miriatur, <strong>de</strong> nouo fat ad vitanduni<br />
periculini, quod mdc euidcntissime sequi potcst. Idcirco<br />
uobis dicimus et mandamus quatcnus <strong>de</strong> qiiacumque peccunia oflicii<br />
uobis cornissa que penes nos est uci erit, trihuatis et soiLlatiS<br />
Bertrando Vnicri, tenenti palacium supradictum, pro fi<strong>de</strong>li doinestico<br />
nostro Hugueto <strong>de</strong> Cardona, qui predicta opere fieri facienda<br />
necessariani. Recuperando ah eo<strong>de</strong>m sulutione scu traditione qualihet,<br />
apocham ne] apochas ad caut<strong>el</strong>ani in quibus <strong>de</strong> presenti juandate<br />
speciaiis mentie haheatur. Nos cairn per presentem mandainus<br />
niagistro ratioriali curie nostre u<strong>el</strong> alil cuicuinque <strong>de</strong> nohis<br />
compot uni audituro, quod quantitates c1iias dicto Bertrando exoluatis,<br />
ratione predicta, in ucstro recipiat compoto et adinittat uobis<br />
sibi restituente presentem et caut<strong>el</strong>as superius expresatis.<br />
Dat. Barchinone, se-,ta die rnadii, anno a natiuitate Dornini<br />
\lCUC"L primo. Exa. Ro.<br />
Ad mandatum doimni Regis Gui]l<strong>el</strong>mus <strong>de</strong> Puicro-<br />
U ici iio.<br />
FZ]<br />
1: 1,51, jiiti i, 15. B.\RCEI.ON\<br />
<strong>Pedro</strong> 112' <strong>de</strong> :1 ratdn encarga a Ios ,nMicos <strong>de</strong> s n cd.'ua ra. <strong>Pedro</strong><br />
R.'s, Bernardo Ricra y <strong>Pedro</strong> A b<strong>el</strong>le, que evanhinen <strong>de</strong> cirug(a e<br />
Boniuha (abrit, judfo <strong>de</strong>-la rea.! casa, 'y le eLvtiendai cl corresponti'ce<br />
, r!ificado.<br />
—ACA. Reg 667, fol. 28 v.'<br />
(1) Flié nornrado para rte cargo <strong>el</strong> 27 <strong>de</strong> dicienLbrO <strong>de</strong> 1 316 y cl<br />
28 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1353 se le conferia vitaliciamente, y a,<strong>el</strong> lu ejereiô h:3ta cl<br />
15 <strong>de</strong> civro (le 1390, fecha <strong>de</strong> su àbito.<br />
44
(;uo .\\f,i).\ I.>pi-:z lil; MI.Nl•:sFs 2?<br />
Petrus, etc. Dilectis nostris magistro Petro Ros, Beruardo <strong>de</strong><br />
Riaria', et magistro Petro <strong>de</strong> Apilia, fisicis domus nostre. Salutem<br />
etc. Cum magister Bonjuha Cahri t, ju<strong>de</strong>us <strong>de</strong> dorno nestra,<br />
ex causa cupiat se per uos examinari in arte sua scientie cirurgie.<br />
l<strong>de</strong>o ipso nohis humiliter supplicante uehis comitimus et mandamus<br />
quatenus prcfatuin magistrum Bonju ha exain i net is in dicta<br />
arte seu scientia cirurgie, <strong>de</strong> cuius examinatione perhiheatis per<br />
sen pi uram publicain, testimonium veritati.'Nos enim uobis super<br />
hoc plenarie huius seric comitimus vices nostras.<br />
Dat. Barchinone, quinta<strong>de</strong>cima die junui, anno a iiatiuitatc<br />
L)omini ni illesimo CCCL" primo. Exa. Ro.<br />
Bcrnardo <strong>de</strong> Torrente, mandate vicecanc<strong>el</strong>larii.<br />
25<br />
1351, jul le, 2 . B N<br />
Pedr() [j: <strong>de</strong>ri nn al(1,ricl o .Salwjun .1 s! mcl: mdic ' jndio<br />
<strong>de</strong> A vi;n, /ara ejercer la Medicina en A ici-ra. anies <strong>de</strong> ser exami<br />
iia.do, y la exirne <strong>de</strong>l aie <strong>de</strong> las diez lib ras q ne se le e.viL jan<br />
Para e! examen.<br />
- ACA. Reg. 894, fol. 29 v.'<br />
Nos P<strong>el</strong>.rus, etc. Pro parte vestri, juraterum et proboruni hein inum<br />
vniucrsitatis ville Algecire, fuit nohis humiliter supplicatum<br />
vi cum dicta villa et in ea <strong>de</strong>gentes, quedam modo egeant medicis,<br />
sic quod non est aliquis qui in eorurn infirmitatibus et necessitatihus<br />
curet eosdcm. Et ad ingentes preces vestri, Salamon Astruch,<br />
ju<strong>de</strong>us <strong>de</strong> Auinione, fisicus, qui aduena est reniansit in dicta villa<br />
per tempus aliquod et ibi<strong>de</strong>m curaucrit diuersas personas ipsius<br />
ville et feccnit magnas et clitticiles curas, et nunc rccusct vti dicta<br />
arte mcdici, me timendo, quod aliqui eum acusent ex co quia non<br />
fuit examinatus per medicos examinatores ciuitatis Valentie, vt<br />
est ficri assuetum, licet exarninatores predicti, per dictum Sali;moneni<br />
requisiti, vt ipsum examinarent tamen hoc facere reciisarunt,<br />
nisi prinhitus et antea, pretextu ipsius examinationis, eis<strong>de</strong>m<br />
tribuere dccciii libras, dignaremur ei<strong>de</strong>m Salamoni, dicta arte me-<br />
(1) PeInardo Ça-TUera, perteneiFnte a uaa faniIia <strong>de</strong> na'dleos <strong>de</strong> c.iara<br />
ai:e ya seivia a Jaime II, figura ya corne cirujano real cl 25 <strong>de</strong> cne<br />
ro <strong>de</strong> 1349.<br />
(2) Segula sindo mAdico <strong>de</strong>] rey cl 31 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1355.<br />
(3) El 3 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> 1350, <strong>el</strong> monarca le concedin licencia <strong>de</strong> arrn.m<br />
(Reg. 891, foi. 55 r."). CrniI.inu.aba siendo rndico <strong>de</strong> crna:'a en 1369.
2- DOCUMVNTOS CLI.TUFL\II-- Iii: 1'!R II. (EJ
t\1.' LoIEZ FEMI:\ES]S 24<br />
ad partes Canarie prcdictas. Cum Nos, int<strong>el</strong>lecta bona intentione,<br />
quant supplicantibus predictis hahent in faciendo viaglo supradicto,<br />
sic predicta in nostro consilio cl<strong>el</strong>iherauirnus exequendo.<br />
Dat. Barchinone X" die februari, anno a nativitate Domini<br />
M°CCCL° secundo. Visa R.<br />
Petrus <strong>de</strong> Gostemps, mandata regio facto per clominun<br />
infanteni Petrum, in cousillo.<br />
27<br />
i3.5, marzo, 2. MON1'BL.\NCH<br />
<strong>Pedro</strong> 1F <strong>de</strong> Arai,'iz a D. juan Alf,oisi, <strong>de</strong> ;Ilhurquerque. En<br />
creencia <strong>de</strong> l'ina Su.bor jj y <strong>de</strong> Ma/&'a <strong>de</strong> Mie!, juilares <strong>de</strong> la reina<br />
<strong>de</strong>;!;zi,'u que ean a rescii1arsc û <strong>Pedro</strong> I <strong>de</strong> Castiila.<br />
- ACA, Reg. 1135, fol. 31 v."l<br />
Don <strong>Pedro</strong>, etc. Al noble e honrado don Johan Alfonso d Alborqucrch.<br />
Salutem. Feniosvos a saher que Pnio Saporito e Matheu<br />
<strong>de</strong> Moleta, juglares nros. <strong>de</strong> la alta doua Leonor, revna d Aragon,<br />
mi-iller iira. mu y cara, se tian a la presencia <strong>de</strong>l alto rey <strong>de</strong> Casti<strong>el</strong>la.<br />
Et hauemr's aqu<strong>el</strong>los nlandada dur la present carta por tal que<br />
entcnda<strong>de</strong>s que son juglares iiros<br />
Dada en la vila <strong>de</strong> Monthlanch, a XXII dias <strong>de</strong> março en b<br />
anyo <strong>de</strong> la natiuidat MCCCLII, dius nro. si<strong>el</strong>lo secreto.<br />
I<strong>de</strong>m<br />
28<br />
maya, I. ROS\<br />
Ilabieniio recurrida la ciudad <strong>de</strong> Lérida contra la fu ndaci6n <strong>de</strong><br />
la Universidad oscense, por creer que cita periudicaba e la iler<strong>de</strong>nse,<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> A rar r6n escribe û las autorida.<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Huesca<br />
que reinit.c la solucun <strong>de</strong>l asnn!o basta cl regreso <strong>de</strong> la expedici6n<br />
e Ce rdc iia.<br />
- ÀCA, Reg. 682, fol. 32 y,"<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>libus nostris justicie, juratis et probis homi-<br />
(1) En <strong>el</strong> mismo registro prece<strong>de</strong> a esta carta otra al rey <strong>de</strong> CuMula,<br />
<strong>de</strong> presentaci <strong>de</strong> los dicho6 juglares (fol. 31 r.° -
DO((MENTOS ('L' TURI.I'S DE l'E!)RO EL CEREMON 1050<br />
nibus ciuitatis Oscc. Salutern et gratiam. Nuper, 1101)15 existentibus<br />
in villa .Xlcanicii, vobis in carta nostra, sigillo magestatis<br />
nostre communita, data in villa ipsa, XII die marci, anno subscripto,<br />
concessimus vt in dicta ciuitate Osce haheretis studium<br />
generale quod uos similibus gracis, prerrogat mis et fauoribus,<br />
studiis Montispessullani, Per<strong>de</strong> et alus stucliis generalibus concessis<br />
et indultis duximus <strong>de</strong>corandum, vt in carta ipsa latius<br />
continctur. Nune autem ad nostram recurrens presentiam, nuncii<br />
paciariorum et prohorum hminum eiuitatis Per<strong>de</strong>, exposuerunt<br />
humiliter coram nohis quod dictum priuilegium dicte cinitate Osce<br />
coilcessum, redundat in preiudicium et lesionem priuilegiorum Per<br />
nostros pre<strong>de</strong>cessores indultorum et nos etiam cmfirmatciruni,<br />
vniuersitati ciuitatis Iler<strong>de</strong>, quihus inter alla cauetur quud in toto<br />
regno nostro, non permitamus legere Canones, Leges, Philosofiam,<br />
medicinam v<strong>el</strong> aliam scienciam, sub certis peuls contenus in dictis<br />
priuilegiis, nisi in ipsa ciuitatc Iler<strong>de</strong>, in qua ex concessione regia<br />
viget Stuclium generalem vt in dictis priuilegiis nobis et in nostro<br />
consillo e'ibitis, vidimus contineri. Quamobrem supplicarunt<br />
nobis humiliter nuneii meniurati vt dicta prinilegia ciuitati Osce<br />
concessa, dignaremur ex justitie <strong>de</strong>bito reuocare. NOS uero volciites<br />
super bus maturiore via proce<strong>de</strong>re sicque cluximus proui<strong>de</strong>ndum<br />
vi cum vobis non auditis et viribus prmilegioruni \'triquc parti<br />
concessorum non recognitis ac cliscussis, ad plenum negare quo ad<br />
presens aliquid como<strong>de</strong> difinire potissime propter nostrum feux<br />
viagium ad insulam Sardinie, ad quam acce<strong>de</strong>re intendimus <strong>de</strong><br />
presenti, per nos dicta concessione minime vitarnini douce nos, n<br />
dicto viagio, dante 1)ci, redierimus cl aliud super bus per justitiani<br />
quemque auditis rationibiis, çliixerimus <strong>de</strong>ca<strong>de</strong>ndum. Quoci<br />
n'a inandamus vobis expresse et <strong>de</strong> certa sciencia quatenus prouisionem<br />
nostram huiusmodi inuicl;ibiliter ObSCIUCtIS nec contra<br />
faciatis aut presumatis, aliqua ratione, nec minus mandamus expresse<br />
guhernatori et justitie .Aragonuni aliisquc VIIiLicrsis et singulis<br />
ofhcialihus nostris presentihus et futuris, c 1uod halle nostram<br />
prouisionem factam ex justitie <strong>de</strong>bite inconcusse, observare et<br />
faciant ah omnibus irreuocahiliter obseruari.<br />
Data in loco <strong>de</strong> Rosis, XXIIII' die madii, anno ii iiatiuitate<br />
r)o11i11i niilksinio CCC'T;III 10. Exa 10<br />
J acohus Conesa, ex petitione facta in consilio,<br />
dato dornini Regis, ad r<strong>el</strong>ationem vicecane<strong>el</strong>larii.<br />
29<br />
1355, niavo, 30. C.s'ruo C\l,I.En<br />
<strong>Pedro</strong> I!' tic manda A ru.n a sus procuradorcs en Mollo rca
U)4 .\MAI>.\ LOl'EZ 1) l' M El N hsEs 2G<br />
repartir la cLnieria <strong>de</strong> la aceq u ia <strong>de</strong> Vall<strong>de</strong>iuosa que rie'a las planlas<br />
y drbvles <strong>de</strong>l castillo.<br />
—ACA, Reg. 91, fol. 97v'<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>lihus riostris procuratorihus regalibus ciuitatis<br />
Maioricarum. Salutem et gratiain. int<strong>el</strong>leximus quod cre<strong>de</strong>re<br />
vix valemus quod canones sequie <strong>de</strong> Val<strong>de</strong>mussa, per quos ad rigandum<br />
et nutriendum arbores et piantas castri ville et vallis <strong>de</strong><br />
Mussa, a qua lahitur sic sunt <strong>de</strong>structi. (uod orte dieti eastri<br />
plantis et arborihus periculum ineunt et poterit cis <strong>de</strong> cetero dampnuin<br />
irrcparal)ile prouenire nisi <strong>de</strong> aptando cos prouidandur et<br />
etiam sucecratur. Quart , cum nostra intersit rei nostre puhiice vtilitatihus<br />
proui<strong>de</strong>re, vohis expresse dicimus et mandamus quat<strong>el</strong>lus<br />
tales et tantas prouisiones acihibere curetis per quas, vt citius<br />
poteritis, dicta cannorum aptatici expcdiatur et plante et arbores<br />
dicti castri, oh culpam vestri, non pereaiit V<strong>el</strong> perdantur quod si<br />
fieret imputeretur uobis et etiam bonis vestris.<br />
Dat. in Castro Calleri, XXX die madii, anno Dornini<br />
M'CCC°IX°. Suhscrips. G.<br />
Pro.<br />
Franciscus <strong>de</strong> Miraucta, mandato regic) lacto per nobileni<br />
Gilabertum <strong>de</strong> Cintiflis, consiliarum.<br />
30<br />
135ec, encra, D). - PERl'lAN<br />
_<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> .4rau i-e mite ai boica,'io <strong>de</strong> Valencia, (, ui/lei'ni<br />
al que se acusaba <strong>de</strong> ejercer la Medicina.<br />
ACA, Rfg. 98, fol. 116 v.<br />
Nos Petrus, etc. Atten<strong>de</strong>ntes pro parte vestri, Guill<strong>el</strong>mi Canet,<br />
apothecarii ciuitatis Valentie, nohis fore expositum reucrenter ut<br />
cum uos, cx pratica quani habetis sciencie medicine, feccritis ahquas<br />
curas minnullis personis, amore D<strong>el</strong>, a quibus peccuniam,<br />
ratione dictarum curarwn, minime exegistis. Et nunc aliqui medici<br />
sen ah j inten<strong>de</strong>ntcs UOS eis auferre lucrum eorum acusauerunt<br />
nos <strong>de</strong> ahiquibus persoflis iuxta forum i mpositis harbirensoribus<br />
qui <strong>de</strong> arte uci sciencia medicine se intrc ah ittere nituntur dignarernur<br />
n dicta acusatione et penarum, si que fuerint, exactioiie<br />
habere uos penitus excusatum. Nos itaque, hahito <strong>de</strong> vohis et vestris<br />
curis laudahili testimonjo, tenore presentis si quid contra forum<br />
fecistis, propter quod in penani ipsius fori dicamini incidisse
uL MI;XTOS CULTURALES DE I'EI)RO EL EREMONIOSV<br />
faciendo dictas curas, itobis ipsam dueimus remitendam. Mandantes<br />
giihernatori, justitie et alus ofhcialibus eiuitatis Valentie et<br />
eorum locatenentibus, quod ratione predicta, contra UOS ne] hona<br />
aliquatenus non procedant. Quiniino remissionein nostram huiusmodi<br />
uobis obseruent et fadant inuiolahiliter obseruari. In cuius<br />
rei testirnofliun] , presentem icri jussirniis sigilio nostro .munitam.<br />
Data Perpiniani, XX die januari, anno a natiuitatc Dornini<br />
MCCCL sexto. Exa. Ro.<br />
Petrus <strong>de</strong> (.ostemps, ex prouisione facta per<br />
Prouisa<br />
Ro<strong>de</strong>ricuni I)idaci vicecanc<strong>el</strong>larium in COflSili()<br />
31<br />
C11C10, I'ERl'IS \N<br />
<strong>Pedro</strong> II le :1 aLcfl conce<strong>de</strong> licencia al 10)1 COTjO (le Valencia<br />
(,u illerno C ancr, para ejercer allrutslican,enle, sin cobrar honoranoS,<br />
la. Medicuia.<br />
AtA. Reg. 683, fol. w9 V. - 100.<br />
Parus, etc. Dilectis et fi<strong>de</strong>lihus consilario nostro, Garcie <strong>de</strong><br />
Loriz, militi, gubernatori regni Valencie necnon justiciis, haiulis<br />
ceterisque offlcialihus dicte ciuitatis, qui nunc sunt et pro 1cmpore<br />
fuerint. Salutem et dilectionem. Àcl auclituin nostrum nouiter<br />
st <strong>de</strong>ductum, quod ( ;uillclnins Caner, aputhecari us Valencic,<br />
instructus, vt dicitur, in arte medicine, propter longain praticham<br />
siii artis ]ongamque paiticipat!Oflem et conUerSioneni quani hahuit<br />
cum magistris et alus in dicta arte medicine expertis, Dci more<br />
ac pio intuitu motus, quamque aliquihus pauperibus et egenis<br />
pacientihus, qui non habent vn<strong>de</strong> medicis salaria mdc valeant<br />
ministrare, nec minus amicis suis quibus <strong>de</strong> persona v<strong>el</strong> bonis<br />
como<strong>de</strong> minime <strong>de</strong>ffic'ere posset consulit et jurat in quantum potcst,<br />
sua arte predicta non c1uerendo mdc seu cxhigendo v<strong>el</strong> habendo<br />
salai-ium siue merce<strong>de</strong>m in peccunia v<strong>el</strong> bonis seu aliter. Cumque<br />
quidam medici dicte ciuitatis, propter predicta conantur vt dicitur,<br />
ipsum Guill<strong>el</strong>mum in predictis que bouc agit perturbare, allegando<br />
contra ipsum Guill<strong>el</strong>mum fore Valcncie, quod hahet, vt fertur, piod<br />
nemo, sub certa pena, au<strong>de</strong>at arte medicine vti nisi prius per quadriennium,<br />
audiuerit medicinam quodque forus in hoc casu non vi<strong>de</strong>tur<br />
J)roprie sihi locum venclicare, maxime cuin jamdictus Cuill<strong>el</strong>mus,<br />
vt fertur, 11011 propter lucrum sine salarium set amore Dei et<br />
affectione ac eontemplationc amicorum conetur premissa facere et<br />
exercere fueritque nobis pro parte ipsius Guill<strong>el</strong>mi suplicatum sibi<br />
69
\'I.•\1)_\ I.uII•:z<br />
irnu verjus reipuhiice super hoc <strong>de</strong> justitie rcmcdio subueniri. Nos<br />
i<strong>de</strong>o supiicatione huiusmodi henigne annuentes, vobis et vnicu ique<br />
vestrum, dicimus et mandamus exprcssius iniungentes, quatenus<br />
predictum Guill<strong>el</strong>mum, dicta artc medicinc per inudum prohihitur<br />
non recipiendo salarium ah aliquo set exercendo cam 7 gratis, et<br />
saiario iien recepto, in dicta ciuitatc et alibi inter dictum regnum<br />
vti permitatis, nuliam ah co penam propterea exhigendo. Et hoc<br />
minime inmutetis, cum sic fieri ex causa proui<strong>de</strong>rimus et v<strong>el</strong>imus<br />
in cuius rei tcstimonium, presentem fieri jussimus, nostro sigillu<br />
appcuditio niunitam.<br />
Data Perpiniani, XXII 1a die januarii, anno a natiuitate I)omi ni<br />
MCCC'L\'I°. Exa. Ro.<br />
Fcrranius Gilaberti, ex prouisione facta per vicecanccl!ariuin.<br />
32<br />
cnero<br />
Bernardo Olciiz<strong>el</strong>les, lesorcro rt'a/, cn1rea lresciezztos sue'1ds<br />
a Illwo flafre1oI, tro'ador.<br />
- A('\. HP, Reg. 338 '. fol. 40 v.<br />
Item donc a N Hucli I)alueiat, trobador, los quais lo sen or<br />
Rcv ah albara d escriva <strong>de</strong> racio, per alcunes mess-ions que feu en<br />
Perpenva, XV florins d or, los quais, fet cami)i ai) barchinones,<br />
per Io racional, en la fi <strong>de</strong>l dit aihara, n raho <strong>de</strong> XII sous cascun<br />
ion, que fan CLXXX sous barchinones. Item donc a cil mateix,<br />
ab altrc albara, <strong>de</strong> los quais Io dit senvor ii mana dar graciosament<br />
per LIII canes <strong>de</strong> drap per n ucstir a raho <strong>de</strong> XXX sous la cana,<br />
fan CXX sous. E axi son CCC sous barchinones.<br />
En e! ;?nz'L,'n izquierdu: II aibaras d'escriva <strong>de</strong><br />
racio<br />
33<br />
1 :35, abnil, \Ioii:i.i<br />
Pedr II (le ;1 ci su escu<strong>de</strong>ro BIos :1 zizar <strong>de</strong> Brau .<br />
(1) En <strong>el</strong> m[rno z'egist.ro, folio 72 zvM, se consigna un donal iv() d'<br />
cinco formes <strong>de</strong> ovo "A N Mi gu<strong>el</strong> Arrufat, juglar ci<strong>el</strong> infant don Johan, le;<br />
quais Io senyor Itoy graciosamdnt li manu dar ab abara d escriva ile<br />
rac io..."<br />
Este infante ers hijo <strong>de</strong> Alfonso IV e! BPniqnu <strong>de</strong> Aragôn y d LOnor<br />
<strong>de</strong> Castilla, es <strong>de</strong>cir, hermano <strong>de</strong> padre <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> di'! Pvflyalct.
29 DOCL'MEXTOS CULTURALES 1)1: rrnno EL CERF—^WNIms-o<br />
aue e w motive <strong>de</strong> las ebras que se efect i'a,i en cl palacia <strong>de</strong> la<br />
J ijaferfa, n sea <strong>de</strong>salo ja<strong>de</strong> <strong>de</strong> la ferre <strong>de</strong> Cal iana cl custadia u<br />
hori<strong>el</strong>imo <strong>de</strong>? supradiehïi A lefar.<br />
- ACA, Rog. 1153, fol. 118 v,'<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>li scutifcro <strong>de</strong> camera nostra Hlasio Açenari1<br />
du Rorau. Salutem et gratiam. Quauis ad perliciendum opus nouum<br />
palacii magni ]il nostra ciuitatis Cesarauguste, vobis<br />
duxerimus <strong>de</strong>putanclum Attanien quia non fuit ut est intentionis<br />
nostre, quod ortolanus seu custos Ipsius Aijaffarie, qui in quadam<br />
turri dicte A Ijaffaric que nocatur <strong>de</strong> Galiana, dirnitat dictam<br />
turriiii uci cubitum suum et alla turri transmuttet. Idco uohis<br />
dicimus et expresse iiiandamus quatenus jamdictuin ortolanum<br />
sine custodcrn dicte Aijaffaric, qui nunc est nul pro tempore fucrit,<br />
ad dimitcndum dictam turrini nec ad transmutaudum eius cubituni<br />
siuc lectuni nec ad tradciidum claues hostn inferioris dicte Aijaffarie,<br />
nullatcnus comp<strong>el</strong>latis sen conipdlli ctiam faciatis. Cum nos<br />
dictam turriin <strong>de</strong> Galiana, ad ernpriuiuni et vsum dicti ortolani<br />
sen custodis dicte Aljaffarie et dictum custo<strong>de</strong>m sine ortolanum<br />
ad tenendum dictas claues <strong>de</strong>putauerimus cum presenti.<br />
Dat. in villa Mor<strong>el</strong>le, sub nostro sigillo secreto, VIII die aprilis,<br />
anno n natinitate I)omini millesimo trccentcsimo quillquages11110<br />
sexto. SUI). Exi.<br />
En cl n,aLePz izquierdo: Nichil<br />
34<br />
1;5(, junie, H. - li.:i< l'1ÇN<br />
<strong>Pedro</strong> Il - dc :1 ra.'en )Mena al 'icOrie<br />
u ajicial <strong>de</strong> la se<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
Lérida, que le rein jia cl /receso <strong>de</strong>l recu r.ç' cula blada p r cl doc-<br />
1)1 dc f)ecr<strong>el</strong>as <strong>Pedro</strong> Ranun <strong>de</strong> Manllocli , con t ra la pri'aci6u<br />
<strong>de</strong> lectu ra <strong>de</strong> q ue habla sida éstc obj<strong>el</strong>o par parle do la Uinver-<br />
.çidad <strong>de</strong> Lérida, pues lai recursa es <strong>de</strong> comp<strong>el</strong>encia reai.<br />
(1) El 28 0e agosto <strong>de</strong> 135 tué nombi-ado haile geneial <strong>de</strong> Aragôn,<br />
cargo que <strong>de</strong>sempefiô liasta su ôhito. y para cuya vacante se nombiaba cl<br />
I (la Inaizo <strong>de</strong> 1371 a Domhigo L6pez Famés,<br />
I1 20 dû maya sigli lente (Perpifian) volvia cl rey n r€coi-dar n Aznai<br />
<strong>de</strong> I)ûrau que no se enL:ornctiese en 10 ret'ei'ente a los sardines <strong>de</strong> la Aijacoa<br />
que n Juan Jm&nez <strong>de</strong> Huesca, real conajero y 'orto1anum dicta<br />
AIjatïarie, regi al gihei'nari libere" <strong>de</strong>jase (Reg. 1153, fol. 153<br />
Juan Jiraéflez <strong>de</strong> Huesca N- poco notes <strong>de</strong>l 20 d febiero (lc 1358), hahia<br />
obtenido cl 21 <strong>de</strong> octubre dc 1148 cl merinato <strong>de</strong> Zaragoza.
.\M.\D. i.o p : z J)L MENESES<br />
A(A, Ri g. 657, fol. 51 v. - 52,<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>li suo vicario spirituali seu oficiali ecclesie lier<strong>de</strong>nsis.<br />
Salutem et gratiam. Ex supplicatione per rectorcm et vniuersitatern<br />
studii lier<strong>de</strong>nsis nobis inocuint quod co quia i<strong>de</strong>m<br />
kector, ex statutis ipsius Studii per nos et pre<strong>de</strong>cessorcs nostros<br />
approhati s atque fi rmatis, Petrum. R aviu u nd mn <strong>de</strong> Mont<strong>el</strong>ongo,<br />
1)ecretorum doctorem legentem, hoc anno, ordi nariu ni I)cc.retali um<br />
in dicto Studio, pr1lall1t, suis <strong>de</strong>meritis, prout dicitur, ipsa lectura<br />
et comodo ne honore eius<strong>de</strong>m Stuclii. I<strong>de</strong>m doctorem sentiens se <strong>de</strong><br />
hi is injuste est ponitur agrauiatum, habuit pro ci sad mis recursum,<br />
vosque eun<strong>de</strong>m, bac causa, judicialiter memc)i-aturn Rectorem<br />
bis coram uobis pi-opter en euocastis in nostre dominationis contemptum<br />
nostreque regalie non modicam lesionem. Sane cum<br />
cognito cause inter prefatos rectorein et dtctùreni pro predictis<br />
exorte, examini nostro spectet et competeat <strong>de</strong> jure et consuctudine<br />
et non ucstro. I<strong>de</strong>o uos instanter requirimus eum presenti<br />
quatenus procesus et enantamenta per 1105 facta scu incohata ex<br />
causa predicta, <strong>de</strong> facto reu(cetis confestim. Cogeremur equi<strong>de</strong>m<br />
si secus fieret non credimus ad jurisdiccionis nostrc conseruationem<br />
super premissis, aliter proni<strong>de</strong>re.<br />
Dat. Perpiniani , VIII" die junii, anno u natiuitate Domini<br />
MCCCL" sexto. Visa Ro.<br />
Petrus <strong>de</strong> Tarrega, ex petitione prouisa per dominuni<br />
Regeni in consil?o.<br />
35<br />
1356, j1lflio, 1llT'l\N<br />
<strong>Pedro</strong> f F' <strong>de</strong> .1 rii o lis dorlotes y baehilIt'res ter! ires <strong>de</strong> la<br />
Juiversidad <strong>de</strong> Lérida_ Para que rosi . afl s us tee! nias o pesar di-<br />
(pie 1(2 curia y les paliers <strong>de</strong> la eiudad les hal)(an niandado juterru;upirias<br />
;iiieut ras se exa.oiinaba si cr0 justa la <strong>de</strong>stitucin <strong>de</strong>!<br />
doclor <strong>Pedro</strong> Ramn <strong>de</strong> Moniteur J,, or<strong>de</strong>nada per e! Recior.<br />
ACA, Reg. 687, toi. 51 V." - 52.<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>libus suis vniucrsis et singulis doctoribus et<br />
bacallariis legentihus uei qui legere consuenerunt pro presenti<br />
anno in Studio Ilercle, excepta mdc ex causa Petro Ravmundi <strong>de</strong><br />
Mont<strong>el</strong>ongo, <strong>de</strong>cretorum doctore. Salutem et gratiaiii. Pro parte<br />
Rectoris et vniuersitatis ipsius Studii nohis porrecta suplex petit<br />
io, eu tinebat ut CUm i<strong>de</strong>m Rector, habita prius di ligenti tractatu<br />
cum cousu iariis suis, privauerint et suspen<strong>de</strong>rint scniaiiter clictum<br />
doctorem, lectura comodo et honore dicti Studii, suis <strong>de</strong>nieritis
I)O('UMENTOS (Uï.1U](.\I.ïS D: P!DR0 El. CERElON1OSO<br />
Prout fertur, durante regimine ipsius Rectoris prout ex indultis<br />
ci<strong>de</strong>m per pro<strong>de</strong>cce fores nostros prinillegiis et per nos contirmatis<br />
flecflofl ex statutis dicti Studii poterat et <strong>de</strong>bebat doctor predictus,<br />
qui assessor scu aduocatus, ut dicitur, est paciariorum ciuitatis<br />
jamdicte, cum ipsis paCiarnS procurauit quod curia ilercle seu eius<br />
tenens locum et paciarii niemorati, inhibuerunt atque mandarunt<br />
uohis et nestrum vt rique, ne legeritis in ciuitate ca<strong>de</strong>in douce<br />
uisiim esset et cognituni, an <strong>de</strong>ccet prefatus dicta sua lectura, esset<br />
juste privatus nec ne in reipublice dicti Studii lesionem et irreparabilein<br />
<strong>de</strong>trirnentuni. Supplicato igitur pro parte Recloris et vniuersitatis<br />
predicte, huiniliter, tanto dicti Stuclii et eo votantiuni<br />
<strong>de</strong>trimento, <strong>de</strong> c<strong>el</strong>eri et opportiino remedio suhueniri, vohis dicimus<br />
et inandamus <strong>de</strong> certa sciencia et expresse et sub ire et indignationis<br />
nostre incursu, quatemus inhibitione sine niandato<br />
dictam curiam seu eius loctiriiteiienteiii et paciarios antedictos, ut<br />
predicitur uobis factis n<strong>el</strong> etiam facicndis obsistentibus nullo modo,<br />
legatis et per6ciatis lecturas uestras, protit tenemini et <strong>de</strong>hetis et<br />
ut ieri consueiiit<br />
I)ata Perpiniani, VIII' die junii, anno a natiuitate I)oiniiii<br />
M'CC(.'l: sexto. Visa Rorna.<br />
Petrus <strong>de</strong> Tarrega, ex petitione prouisa in consilio<br />
per dominuin Regem.<br />
Pro.<br />
36<br />
1:56, sl.ptieni})re, M.<br />
<strong>Pedro</strong> Il' <strong>de</strong> A ra!z se dirige al caiicillcr <strong>de</strong> la t j,i:er.çidad<br />
<strong>de</strong> Lérida, para que dé ioda close <strong>de</strong> fac ilida<strong>de</strong>s o !ordd <strong>de</strong> Sob ra1,<br />
que <strong>de</strong>sea doctorarse en flecretos y teuihx que se le /usie.e algihi inonenic'ntc<br />
por haber sido prescniado o dicho Canciilcr Pcr e! docior<br />
<strong>Pedro</strong> Ra inrj;i <strong>de</strong> .%)outl iich, que Jiabja sido acu.çad <strong>de</strong> ao.çias!a.<br />
- A'\, Reg. 690, fol. 5<br />
Petrus, etc. Dilecto nostro GuiI]<strong>el</strong>mo Ravmundi <strong>de</strong> Montecathcno,<br />
<strong>de</strong>cano sedis Iler<strong>de</strong> canc<strong>el</strong>larioque Sttidii ciuitatis eius<strong>de</strong>in.<br />
Salutem et dilectionem. Cum Jordanus <strong>de</strong> Sohra, licenciatus in<br />
Decretis, intendat, ut dicit, facere suum doctoratus festum. Et ti-<br />
(1) El 12 do febrero <strong>de</strong> 1364, ante la dlcorclia entre Galefrân <strong>de</strong> Anglesola<br />
y les estiidiantes c.atalan.. (le una liai-te, y los aragoneses, <strong>de</strong> otra,<br />
<strong>Pedro</strong> 1r le nombraba rertor <strong>de</strong> la Uulver-sidad <strong>de</strong> LrIda. Y en la ciuda:l<br />
dcl Segre vivla afin en 1387.<br />
fi! MI)
700 .\MAI).\ iOPEZ DE MENESE5 32<br />
incat ne per uos in eius festo ccicbrando, duhium aliquid aut disturhiuni<br />
-apponitur, eo quia iusc, coram uobis sue examinationis tcmporc,<br />
fuit presen tatus per Petrum Rayn-i uuduin <strong>de</strong> M ont<strong>el</strong>ongo,<br />
Decretorum doctoi-em, qui pri<strong>de</strong>in in nostri curia <strong>de</strong> apostai fuit<br />
acusatus, sci licet quod existenclo conuentualis cuiusdani monasterii,<br />
ah ipso monasterio, dirnienc10 hahitum qui <strong>de</strong>fei-ebat, exire non<br />
omisit, quo dimisso lavcum hahitum sumcre aceptauit. Et cum non<br />
sit congruum rationi, quod predicta <strong>de</strong> causa disturbium dicto<br />
supplicanti iii dicto cius festo c<strong>el</strong>ebr•ando, per nos aponatur, maxime<br />
cum lk-trus Ra\-mundi predictus, pro cloctore in I)ecretis ante dietain<br />
presentationcm et post, per magnum temporis interuallum, in<br />
dicta ciuitate fuit habitus que ipsoque Studio ut doctor, legit et<br />
coram uobis similes presentationis actum exerceuit. Et pi-opter esa<br />
iiohis Jordanus ipse hiimiliter supplicauit, ut sihi cleferemus <strong>de</strong><br />
justitie remedio proui<strong>de</strong>re. I<strong>de</strong>o ipsius Jordani supplicatiofle henigne<br />
admissa, uohis d icimus et mandamus quatenus in c<strong>el</strong>ebratione<br />
dicti festi per ipsuni Jordanum facienda, ei<strong>de</strong>m impediinentum<br />
aliquid, prcdicta ratione, non ponatis. 1mo voluinus quod tradatis<br />
ci, die c<strong>el</strong>ebratione, insignia doetoris. Et super Ii us faciatis<br />
omnia et singula que in dicto festo necessaria sint et otiam<br />
opportuna.<br />
L)at. Perpiniani, VI die septembris, anno a natiuitate Doiriini,<br />
MCCCL* I. Parus, canc<strong>el</strong>larins.<br />
Thomas <strong>de</strong> Can<strong>el</strong>lo, ex petitione prouisa per Eximinum<br />
Sancii <strong>de</strong> Ribau<strong>el</strong>losa et Ravmundum Nepotvs,<br />
auclitores<br />
Pre.<br />
37<br />
1 octubre, I 1 \1FI.OY.\<br />
<strong>Pedro</strong> I V <strong>de</strong> /1 ran proIibe q ne en cl reino <strong>de</strong> Valencia ejerza<br />
la mcdicina y la ciru la persona (pie no hava cursado duranle cua-<br />
/ ro aiïos dichas ciencias en t f ni'L.crsidad y hava sida exa;ninada y<br />
arobada Por exa;ninadares <strong>de</strong>s ivados a efeclo, seçûn <strong>el</strong> fuera <strong>de</strong><br />
Valencia.<br />
ACA. Reg. 690, fol. 69 v . 7(1<br />
Petrus, etc. Dilectis et fi<strong>de</strong>libus procuratori regni Valeutic necnon<br />
justiciis, bajulis ceterisque officialibus nostris ciuitatis et regni<br />
predicti et coruni locatenentibus, ad quo-, presentes peruenerint.<br />
a1utem et dilectionem. Ex parte- 1)liisioruni et cirurgicorum<br />
approbatorum in medicina et ciru rgia, secundum formain fori Valentie,<br />
est nobis supliciter <strong>de</strong>mostratuni quod licet iuxta forum seu<br />
foros prcdictos per pre<strong>de</strong>cessorcs nostros Aragonum reges editos
i)O(UMENTOS CULTURALES DE PEDI() E!. CERE1oN USO 701<br />
et per nos confirmatos etiam et juratos, nullus cuiuscurnque conditinnis<br />
existat, au<strong>de</strong>at. v<strong>el</strong> presumat vti niedicinali sciencia u<strong>el</strong><br />
cirurgia in ciuitate et regno predictis, nisi prius pur quatuor annos<br />
audiucrit // in Studio gencrali et postinodum examinatus fuerit<br />
et repertus sufficiens per examinatores ordinatos in ciuitatc predicta,<br />
secundum dictum forum, sui) pena contenta in foi-0 seu fors<br />
precactis, quorum pretextu, nonnulli periti, conantur auclire Sciencias<br />
supradietas ad hoc vt eis<strong>de</strong>m m<strong>el</strong>ius sceurius et vtiliiis vti pussent<br />
attenti qui eam vi<strong>de</strong>licet apothecarti, tintorerii ju<strong>de</strong>i, sarraceni<br />
et apostate, contra forum seu foros predictos, penam in dictis<br />
fors apponitam incurrere non ucrentes, n nohis priuilegia sen cartas<br />
impetrarunt quatenus vigore medicinali scientia et cirurgia<br />
vtuntur imo verjus potius ahutuntur, cuius rei occasione sequitur<br />
dampnurn fl011 modicum et per consequeus pericula personarum,<br />
CIlfl) sint ignari liominis et non vocari . <strong>de</strong>heant medici sud verjus<br />
si talcs sunt in sciencie cis ignote, se minus proui<strong>de</strong> ingerunt homici<strong>de</strong>.<br />
Quocirca fuit nobis ex parte dictorum plusicoruni et cirurgicorum<br />
approhatum, secundum forum Valent je humi liter supplicatum,<br />
ut super hoc talihus scandalis proui<strong>de</strong>ntes dignaremur congruum<br />
reniedium impertiri. Nos itero supplicatiuni huic ut rationi<br />
consone fauorahiliter annuentes volentesque priuilegia et foros ciuitatis<br />
et regni predicti editos super hiis et per nos juratos illesos<br />
in omnibus preseruare et scandala et Periclill que mdc sequi pussent,<br />
quantum poteri nus euitare cum non fuerit intentionis nostre,<br />
aliquani cartam contra dictos foros concessisse exce<strong>de</strong>re <strong>de</strong>huisse,<br />
uohis et euilibet vestrum dieimus et mandamus expresse ac<br />
<strong>de</strong> certa sciencia pro prima, secunda et tertia ac peremptoria jussione<br />
quatenus, si vohis constiterit, dictas cartas superius nominatis<br />
v<strong>el</strong> aliqui ipsorum concessas, fuisse contra forum ciuitatis<br />
et. regni predicti en causa ipsas cartas seu literas a nol)ls obtiiiuemut<br />
(le premissis, cis<strong>de</strong>m nullatenus observetis eosque v<strong>el</strong> eoruin<br />
aliquem ad dictam medicine et cirurgic practicam minime admitatis<br />
11CC etiam illos permitatis uti scienciis memoratis nisi si et<br />
quatenus forus sine fori dictorum eivitatis et regni fleri hue permitant<br />
dictis cartis sive literis a nohjs in contrarium mdc per<br />
quoscumque obtentis sen <strong>de</strong> cetero obtinendis, quas pro reuocatis<br />
et nullis Prus haberi uoumus et jlil)C!flUS quod ad lice obstantibus<br />
nullu modo. Mandantes nobis et cuilihet vestrum, lit j 11 dicta<br />
ciuitate et alus locis dicti regni, predictam bis in anno uoee preconis<br />
facittis publiee nuntiani.<br />
Dat. Barehinonc, quarta die octobris, anno a natiuitate Doinini<br />
M°CCC'L° sexto. Visa Ro.<br />
Bernardus <strong>de</strong> Torre, te et petitione prouisa per 13erengarium<br />
<strong>de</strong> Viniis, Exinu niim Sancii et T3eretuariuiu<br />
<strong>de</strong> Pratis, auclitores.<br />
Pro.
702.\j..\1.\LOPEZ 1)1' \IKNESES<br />
38<br />
1:7, enero, il). -- ZARAGOZA<br />
<strong>Pedro</strong> J V <strong>de</strong> A 1 6;z , exime a las est udiai les <strong>de</strong>. Aledicimi 4 la!zar<br />
V Salanun , li 1)VS <strong>de</strong> Ezdran •1 laizar, jnd(a <strong>de</strong> Za ra gaza, con<br />
cl fin <strong>de</strong> q ne na scan molesiadas por Tas cril muas, <strong>de</strong> la oblzgacin<br />
dc llear la rueda en sus traies.<br />
- ACA, Reg. 899. fol. 180 v.<br />
Nos T'etrus, etc .Atten<strong>de</strong>ntes uns, Uatzar Àbnalatzar et Salomonenl,<br />
filins Ezdran Alazar, ju<strong>de</strong>i Cesarauguste, fore scolares, ut<br />
percepirnus, in sciencia Medicine et quod in breui artis ipsius praticam<br />
poteritis exercere. Propter quod uos conueniet per loca diitersa<br />
et itinera inci<strong>de</strong>re <strong>de</strong> die et <strong>de</strong> nocte, quodque si cuni signo<br />
n<strong>el</strong> rotula quam Ju<strong>de</strong>i portare in ueste superiori tencntur incc<strong>de</strong>ritis<br />
possetis, ad aliquibus Christianis insipientibus agrauari.<br />
Propterea conccdimus uohis graciose, cuni presenti carta nostra, et<br />
licenciam trihuinius uobis, ne <strong>de</strong> cetcro duni vitam uohis fuerit<br />
cornes, <strong>de</strong>feratis seu portarc teneamini / signuin rotundum quod<br />
J u<strong>de</strong>i regni nostri, in uestc superiori portant et tenentur ac vsi suiit<br />
et uos hactenus consueuistis portare scu cliicere. tVfandautes per<br />
presentein, guhernatori ac liajulo generali regni Aragonum, suprajunctariis,<br />
justiciis, çalmedinis, merinis ceterisque of hciahbus nostris<br />
presentibus et futuris u<strong>el</strong> eorum locatenentibus, quod hanc<br />
nostram gratiani tirmani haheant et ohsei-uent faciantquc ad alus<br />
obseruari. Et non contraueniaut seu aliqueni eontrauenire permitant<br />
aliqua ratione. In cuius rei test i mon iuni, pres<strong>el</strong>item cartarn<br />
nostram uobis mdc fieri et sigillo nostro jussirnus coniuniri<br />
Dat. Cesarauguste, X' die januari, anno a natiuitate Domini<br />
juillesimo CCC L° septinio nostrique regni vicesirno secundo<br />
Visa Roma.<br />
Bertrandus <strong>de</strong> Pinos, niandato regio facto per Petrum<br />
Jordani d Frries, camarlengum et majordornum cul<br />
Domitius Rex inandauit, ut dixit, ad suplicationem<br />
magistri I3ernardi <strong>de</strong> Riaria.<br />
39<br />
I fcbrero, 7. Z.\R\(OZA<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> il ragôn eiicarga n <strong>Pedro</strong> Ça Cslo , baile g&'iicral<br />
<strong>de</strong> CaIali; ia dace e 1u in uns con sus hases y capil<strong>el</strong>es , para dace
)O(1 MENTOS CULTeRLE DE PE1Ro EL ( ER EMtNIOS(<br />
z'eu/au.as <strong>de</strong> las habitaci.nes rc'ales <strong>de</strong> la .1 ijaferfa <strong>de</strong> Xaratza.<br />
- ACA, Reg. 1328, fol. :2.<br />
En Pere, per la gracia <strong>de</strong> I)eu rev d Arago, etc. Al feci cons<strong>el</strong>ler<br />
nostre en Pure Ça Costa, batlle general <strong>de</strong> Catlialunva. Saintem<br />
et gratiam. Fem uos a saher que hauem mester, a obs <strong>de</strong> XII<br />
dinestres <strong>de</strong>] nostre alherch <strong>de</strong> la Aljaferia <strong>de</strong> Çaragnça, XII colones<br />
ad lur nases e capit<strong>el</strong>is. E per tal que sapiats quinves son<br />
mester, trametein nos dins la present la aniplea e la altea <strong>de</strong> les<br />
finestres. E axi niatex hauem mester boucs palomeres per ops <strong>de</strong><br />
pujar la menobra. Per que uoletn a us inanam, que encontinent les<br />
dites colones e palomeres procurets e aqu<strong>el</strong>les trarnetats açi. E a<br />
ço per res no iuudcts ni alonguets, axi coin cohejats a nos seruir.<br />
Car Nos per la present, manam al maestre racional <strong>de</strong> la nostra<br />
cort' e a qual se nol altre <strong>de</strong> nos comptes oidor, que tot ço que les<br />
dites colones e palomeres costaran <strong>de</strong> comprar e d aportar tro açi,<br />
11OS rceba en compte, uos restituen a cils la present ah apoches<br />
<strong>de</strong> paga.<br />
Dada en Çaragoça, a VII dies <strong>de</strong> febrer, en I anv <strong>de</strong> la natiuitat<br />
<strong>de</strong> Nostre Senvor, MCCCLVII. Rcx Petrus.<br />
Dominus Rex mandauit Matheo Adriani.<br />
Pro.<br />
40<br />
1357, juiiio, I l..). - ZR..Goz.;<br />
l'cf u 1V <strong>de</strong> t ran manda al canciller, al reci r, o /)5 dctoo<br />
los licencw dos ' e s'j' r c d1' la I niv'rsidad <strong>de</strong> I."rida , que<br />
adnz itan u Rercnjuer <strong>de</strong> Prale. , bach ill'r en Le v's andi!r <strong>de</strong> la<br />
eu ria re'ia, ai exanien <strong>de</strong>l doctorado, dis pensad ''a <strong>el</strong> exa minauda<br />
<strong>de</strong> cierlas req nisitos exigidos por las est al utos <strong>de</strong> dicha I mnhersidad<br />
- ACA, R€g, 688, fol. 224 V.0<br />
Nos Petrus, etc. Et si extraneos clehemus proscqui graciose<br />
quanti magis illos qui nobis obsequiosci seruicia prestiterunt, hinc<br />
est quod cum l<strong>de</strong>!is <strong>de</strong> consilio nostro et auditor curie nostre, Icrengarius<br />
<strong>de</strong> Pratis, hacallarius in legibus, nobis prestiterit niultimacle<br />
seruitia grosa nosque sihi ea remunerare quamplurimum<br />
affectemus u<strong>el</strong>itque et intendat graduni doctoratus asumere et habure,<br />
tamen quia vigc)re statuti seu statutorem Studii Iler<strong>de</strong>nsi,<br />
(1) Le'engue' Codina, nonibrado hacia <strong>el</strong> 5 d•' agoato <strong>de</strong> 1348.
AMADA LOPEZ FIE MEXl'SES<br />
quilius in affectu cauetur quoci hacailarii in legibus, autequam ad<br />
privata examinationem adinittantur, legerint per quinqu<strong>el</strong>i iurll, in<br />
Studio publico, leges eun<strong>de</strong>m gradum asequi et ad dictain examinationem<br />
admitti per nonn ullos forsitan mi pediretur. Igitur tenore<br />
presentiuni, ut canc<strong>el</strong>larius major dicti Studii et ex nostre plenitudine<br />
regie potestatis, cum dicto I3erengario dispensamus ad dietain<br />
examinationem adinitti valent dictumque gradum assu mere et<br />
habere, clictis et alus quibusuis statutis dicti Stuclii etiam juramento<br />
infrascriptorum u<strong>el</strong> aliquorum ex eis<strong>de</strong>m vailatis in contrarium<br />
facientibus ohsistentihus nuliomodo. Mandantes cum hac<br />
ca<strong>de</strong>ni canc<strong>el</strong>larjo qui pro nohis est Rectori ciusclue locum tenenti,<br />
doctoribus, licenciatis, col1siliaris et ahis quibuslibet Studi<br />
rneinorati, ut ad clictam exarninationem priUatitii sihique hcenciam<br />
conce<strong>de</strong>ndani et ad alios actus doctoratus ei<strong>de</strong>m tribuendos, dictum<br />
Bernarduni admittatis pacitice et henigne ne si in clicto v<strong>el</strong> alio<br />
Studio per cuinquenium leges publiec legisset toli(:ntes et inplentes<br />
011111cm uotam <strong>de</strong>ffectum et impedimentum quodcumcue per<br />
duc uei aliquod ipsoruni, i<strong>de</strong>m Berengarius irnpecliri posset scu<br />
rep<strong>el</strong>li in et ai) assecutione premissorum et contingentiuni coruni<strong>de</strong>m.<br />
Nos enim, dictis uotihus cum dicto Tkrengario super l)redlictis<br />
omnibus et singulis ex certa sciencia dispensamus.<br />
Data Cesaraiiguste, XXIX die junii anno n natiuitate Dornini<br />
MCCCLV11. Visa Roma.<br />
Iranciscus <strong>de</strong> Miraveto, mandato regio facto per Thomasium<br />
<strong>de</strong> Marçano, militem, consiliarium.<br />
Pro.<br />
41<br />
1358, jUIiO, 1:. -.<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> Aran exresa o Berna rd di' So c , S11 <strong>de</strong>sco <strong>de</strong><br />
'nt reisIa ise<br />
- ACA, Reg. 1161, fol. 158.<br />
(1) Con esta carta se r<strong>el</strong>aciota.n: uila <strong>de</strong> 27 (le junio, d pi rc.y al rector<br />
<strong>de</strong> la UnLversidad <strong>de</strong> Litido. Fe1i1, <strong>de</strong> Angulirra (fol. 223 y ."). Otra <strong>de</strong>]<br />
rnLuiio al rnmo, ile 29 <strong>de</strong> junio (fol. 224 r.").<br />
Y una t€rcera dirigkia al iector, doctOres, lic neiadcs, bachilletes y estudiante.s<br />
<strong>de</strong> la Univer.sidad iler<strong>de</strong>nse (fol. 224 v. ,,- 225 r."). Tanihin <strong>de</strong>l<br />
monarea.<br />
(2) Vizcon<strong>de</strong> <strong>de</strong> Erol (f en 1385), autoi <strong>de</strong>l poema alegôrico Vesid en<br />
som ni.
1OCtiENTOS CULTURALE,., DE PEDR() El. (EREMONTOS() -J<br />
Rey d Arago.<br />
Vostra letra haucm reebuda e tramctem uos en Pere Guillem<br />
<strong>de</strong> Stanylios, qui us dira <strong>de</strong> nostra part ÇO que perquc us uolicm,<br />
pus que uos aci no po<strong>de</strong>ts uenir. Pero si a Geruna o a Figueres<br />
podiets csser ad nos, fort aos grahiriem, Dada en Perpinva, sots<br />
nostre segdfl secret, a XIII dies <strong>de</strong> juliol en I ariy <strong>de</strong> la natiuitat<br />
<strong>de</strong> Nustre Senvor, MCCCLVIII. Visa.<br />
I<strong>de</strong>m<br />
[Jacohus Conesa, mandato rcgio facto per Franciscuin<br />
<strong>de</strong> Perilionibus.]<br />
Fuit missa nohili Bernardo <strong>de</strong> Sono.<br />
<strong>el</strong> margen izq ierdo: Pro curia.<br />
42<br />
135K, julio, -<br />
Leonor <strong>de</strong> Sicilia, reina <strong>de</strong> ! pi<strong>de</strong> al meriflo <strong>de</strong> Zaragoza<br />
maestros <strong>de</strong> casas y oe rarios para e! Jiosilai (7 U(? liace construir<br />
Cfl t'l m.onusterio <strong>de</strong> Sigena.<br />
- A(A, Reg. 1567, fol. 32.<br />
Alienora, etc. Ficl<strong>el</strong>i nostro merino Cesarauguste uci eius bcumtcnenti.<br />
Salutem et gratiam. Cum Nos, ad honorem I)ei et totins<br />
curie ccicstis, nunc construhi et hcdiffcari faciarnus quodclain<br />
huspitale in monasterjo <strong>de</strong> Sexena, sintque ad constructionem ipsi us<br />
ncccssarii aliqui niagistri dicte ciuitatis, in talihus cxperti, sine<br />
quibus hospitale ipsuin profici non posset. I<strong>de</strong>m vohis dicimus et<br />
manclam us cluatenus ad requisitionem latoris presentium, man<strong>de</strong>tis<br />
cum certis peins et aliter quibuscurnquc lambardis cu s magisi ris<br />
domoruin et regiolarum ac aliorum dicte ciuitatis qui, vobis notifficati<br />
fuerint, quod inconti nenti accedant persunaliter versus nionasterium<br />
supradictum pro operanclo et construhi'ndo hospitali jamdicto.<br />
Nus enim omnibus et cuilibct corum, satisfieri facieinus in<br />
salariis et juribus per curiani regiam atquc nostram dari similihus<br />
assuetis. Caucnclo attente ne bac <strong>de</strong> causa opus dicti hospitalis in<br />
aliqua retar<strong>de</strong>tiir.<br />
Dat. Gerun<strong>de</strong>, XXV die julii, anno a natiuitate Domini<br />
M.'L'CC'L octauo. Hernardus.<br />
Ferrarius Savolli, mandata domine regiile facto per<br />
Bereugarium <strong>de</strong> R<strong>el</strong>ata, consiliarium.<br />
Pro.<br />
(1) Des<strong>de</strong> <strong>el</strong> 20 dc febrero Io era Sancho Marts.<br />
45
1 Ofi I).\ Lipi:z 11E .\1I.\ESIS<br />
43<br />
UG2, abril<br />
Remord) ( )lcjueiles' , tesoi'er <strong>de</strong> Pcilro e! ( erclll)njc '.so abona<br />
U Pedr Bernes, plaicro <strong>de</strong> Valencia, cl importe <strong>de</strong> une berce <strong>de</strong><br />
plata 2 que s1e habla labrado para cl Monarca.<br />
ACA, RP, Reg. 344, M. 127 v,<br />
Item dune a N 1 >ere Bernes, argenter <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l senvor key,<br />
los quais li eren <strong>de</strong>guts, ab albara <strong>de</strong> escriva <strong>de</strong> racio per raho<br />
<strong>de</strong> XXVIII rnarchs I quart rnig d argent claurat e esmeitat que<br />
pesa a mai-ch <strong>de</strong> Valencia, vna barcha d argent ah peu gran, en<br />
que ha 1111 pCUS d argent tots blauchs e per diuerses altres messions<br />
que li conuench a fer en la clita barcha, segons que en Io dit<br />
aihara se conte que cobre, II mille XXXI sous, VI dines obli barcinones.<br />
E item done a cli mateix ah aitre albara d escriva <strong>de</strong> raclé),<br />
per raho <strong>de</strong> I cap mosqueta VI holletes daura<strong>de</strong>s que mes en vna<br />
correja <strong>de</strong> cuyr negre a ops <strong>de</strong>l senvor Rey e per diuerses altres<br />
inessions, segons que Io dit albara se conte, que cohre CXCV SOUS<br />
barcinones. E axi son II mille CCXXVI sous, VI dines obli. barci<br />
nones.<br />
Eu cl ;narçren izquicrdo: Il aibaras d escriva du racio e es hi<br />
fut mencio que n ( )lïo <strong>de</strong> Proxida,<br />
atorga liauer reehu<strong>de</strong>s les dictes coses.<br />
E son Io nota<strong>de</strong>s en III cartes <strong>de</strong>l primer<br />
libre <strong>de</strong> manaments fut ais camarlenchs<br />
<strong>de</strong>l sen yor .Rev.<br />
1362, octubre, 1b:i I'I,\ N<br />
44<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> Aran comnuica la prmlci6n o la nl1bIt'(z 'e ai<br />
justiciazgo <strong>de</strong> .1 ra g6n, <strong>de</strong>l couse ien' n'ai J) ,ni;gv ('erddn iurisa<br />
forista, ci udada no <strong>de</strong> Zaragoza.<br />
(1) Bernai do Olcin<strong>el</strong>les <strong>de</strong>sernpflô la tesoreria ical <strong>de</strong>sputs d Ramôo<br />
Bail y antes <strong>de</strong> Jairne Roig; pero al fallecer éste, Oleine1I' volvié n cer<br />
I r'or('-o :1a.:ta su renuncia. cl 19 d 20 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1370.<br />
(2) A otra nave <strong>de</strong> plala labrada por Al platero real <strong>Pedro</strong> Bin,<br />
aluife Leonor <strong>de</strong> Sicilia en calta <strong>de</strong>l 28 <strong>de</strong> encre <strong>de</strong> 1374 (Barccona). al<br />
priTnoginito <strong>de</strong> Aragôn (Reg. 1583, fol. 68 r.°).<br />
Estas naves se uaron cama saicroc. I..-na rega16 Carlos II g li , Navai-ra<br />
a Leôn V <strong>de</strong> Armenia, cuando en 1384 4ste visité al .i!alo on Pralta.
39 CULTURALES Ta )(UMENT()S DE I'El)kO LI, ('ERLION 1050 707<br />
- ACA, Reg. 1181, fol 148 v.'<br />
FI Rey.<br />
Sabet que Nos, sahida la mucrt <strong>de</strong> mcs.cn Blasco Fcrrandcç<br />
<strong>de</strong> Heredia, qui cra justicia <strong>de</strong> Aragon', quiriendo prouedir <strong>de</strong> persana<br />
buena e sufficient cl dicto oficia e sahiendo qu<strong>el</strong> amaCto cons<strong>el</strong>lera<br />
nro. Doiningo Cerdan, ciutadano <strong>de</strong> la ci utat <strong>de</strong> Saragoça,<br />
es iurista e forista e en otra guisa mu yt sufficiciit e apto al dicto<br />
officio, par satisfer al fuero, hemos aqueil insignido e ennoblezido<br />
<strong>de</strong> honor <strong>de</strong> caualieria e haucmos Io fevto caualicro e proueido a<br />
cil ci<strong>el</strong> dto. officia', segund que en otra carta se conticnc. Per que<br />
vos <strong>de</strong>ziincis e mandarnos / qu<strong>el</strong> cita. cauallero, es saher inossen<br />
Domingo Cerdan, hava<strong>de</strong>s par justicia d Aragon c a cil ohc<strong>de</strong>zca<strong>de</strong>s<br />
en todas cosas par todo, segund a las aIras justicias qui Son scvdo<br />
en tiempo passado, es acostumbrado tic ohe<strong>de</strong>zir. Data en Pcrpcnvan,<br />
dius iii-o. si<strong>el</strong>lo secreto, a X chas d octubre. En t] an v' <strong>de</strong><br />
la natiuitate <strong>de</strong> Nro. Senvor MCCCLXII. Rex Petrus.<br />
En e!. ?narJ,en Tzquu'rdo: Pro curia.<br />
45<br />
1363, abri], 1. - MONZON<br />
<strong>Pedro</strong> J V <strong>de</strong> Ara,,,(' inonda o su aard'1l,t 'lia1e' 4 druf,<br />
que ha.ga eu! re ,çar las haves <strong>de</strong>l real archi-eo <strong>de</strong> sus escri! u ras <strong>de</strong><br />
Rarc<strong>el</strong>ona o Ferrer <strong>de</strong>Magne rob, q ne en la eus! dia <strong>de</strong>l are!: ivo<br />
s u cedc al diflinio Bu ri obi m P u<br />
- ACA, Reg. 970, fol. 135 v.<br />
Petrus, etc. Fidcli <strong>de</strong> consiijo et prothonotario, sigilla nostra<br />
tenenti, Matheo Adriani. Salutem et gratiam. Cuin nos, officium<br />
custodiendi arch i uum Barch inone scripturaruni patrimon ii uast ri,<br />
quoci liariholomeus <strong>de</strong> Podio, scriptor nostri, qui ah bac scculo<br />
transmigrauit, tenebat, fi<strong>de</strong>li scriptori nostro Ferraria <strong>de</strong> Magnerom,<br />
duxcrimus comittendum. Icleo uohis dicimus et niandainus<br />
quatenus claues dicti arcliiuii, tradi faciatis Ir quernculnque illas<br />
<strong>de</strong>tinentein, ci<strong>de</strong>in Fcrrario, mora qualibct quiescente.<br />
Dat, in ioco Mantisscrni, prima die aprilis, auna n natinitate<br />
Domini miilesiino CCCLXITI. Visa Rama.<br />
Dominus Rex mandauit michi, Jacobo Concsa.<br />
(1) Poi' nombrarn(ento efectuado cl 15 <strong>de</strong> sepl.krn:bre <strong>de</strong> 1360.<br />
(2) El 7 <strong>de</strong> (liciembre <strong>de</strong> 1389, renunciaba <strong>el</strong> cargo en 8U hijo y<br />
homônimo.
I1J AM.\F.\ LOPEZ 1) E MENESES<br />
46<br />
1361, octubre<br />
l3ernardo <strong>de</strong> Olciuciles, tesorero real, entrea a Juau <strong>de</strong> la Viola,<br />
ministril <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> I <strong>de</strong> Chipre, veinle florines <strong>de</strong> oro Corne<br />
obsce-ruzo <strong>de</strong>l rei' <strong>de</strong> A rag6n.<br />
- ACA, RP, Reg. 317, fol. 127 v.'<br />
Item doue a N Johan <strong>de</strong> la Viola, ministrer <strong>de</strong>l rev <strong>de</strong> Xipre,<br />
les quais Io senyor Rev graciosamcnt li mana dar, ai) aihara d escriva<br />
<strong>de</strong> racio, segons que en Io dit aihara se conte, que cobre,<br />
XX florins d or.<br />
Eu cl ;izar . cu izguierdo: Aihara d escriva <strong>de</strong> racie.<br />
47<br />
136., jiiho, Il. H \RCELON.\<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong>AragcSn manda al mosiaaf <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona enlregar<br />
<strong>de</strong> los (on<strong>de</strong>s <strong>de</strong> la niosiazafia rien sudds barc<strong>el</strong>oneses al preshitero<br />
Jai;ize Codina, opera-rio <strong>de</strong>l Palacie Real <strong>de</strong> la ciudad, para<br />
que les empire eu hacer antepechos <strong>de</strong> ladrillo en et terrado nuevo<br />
<strong>de</strong>l in m.ueb(e, hacia la parle <strong>de</strong> la cocina.<br />
- ÂjCA, Reg. 1312, fol. 42 y.0<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>li nostro Gilaberto <strong>de</strong> Sancto Cleinente,.niostaçafio<br />
Barchinone. Salutem et gratiam. I)icimus et inandamus vohis<br />
quatenus pro alus assiguationibus quibuscumque, <strong>de</strong> pecunla que<br />
pretextu ofticii vestri p<strong>el</strong>les vos est v<strong>el</strong> erit <strong>de</strong> parte vi<strong>de</strong>bicet <strong>de</strong><br />
qua nohis teneinini repon<strong>de</strong>re, tribuatis et soluatLs fi<strong>de</strong>li notro<br />
J acobo Codina, presbitero, operario palacii nostri regii Barchinone,<br />
centum soli<strong>de</strong>s barchinonenses quos conuertere <strong>de</strong>bet in operihus<br />
dicti palacii vi<strong>de</strong>licet quandam rambanam siue arnpits <strong>de</strong> ragoles,<br />
in terramine 110110 dicti palacii, versus partem coquine palacii<br />
ipsius. Et recuperetis ah co, facta solutione, presentein clumtaxat<br />
apocha <strong>de</strong> soluto. Nos enim mandarnus bajiibo Barchinone neclion<br />
inagistro rationali curie nostre, sen alii cuicumque a uobis, <strong>de</strong> predictis<br />
compotum recepturo, quod nos, sibi re.stituente, presefltern<br />
et apochain jamdictam ahsquc executoria nostri thesaurarii, non<br />
sit ex certa scientia, fieri volumus dictes centum soli<strong>de</strong>s in vestro<br />
recipiat compoto et adniittat nec vobis propter ca, aliquain faciat<br />
questionem.
il POCUMENIOS CULTURALES in: PEDRO EL CEREMONIOSO 700<br />
Dat. Barchinone, )(F die julii, anno n natiuitate Dornini mille-<br />
SifliO CCCLX° quinto. Gueraldus <strong>de</strong> Palou.<br />
Domina Regina, ex parte domini Regis, mandauit<br />
michi, Ferrario Sayolli.<br />
Pro.<br />
48<br />
1306, enero, 11. - BRcELON.<br />
<strong>Pedro</strong> J V <strong>de</strong>.'1ra6;i se dirige al doo <strong>de</strong> Venecia ri!arcos (or-<br />
Haro para reclamar unas nu'rcancfas que <strong>el</strong> ciudadano <strong>de</strong> 11allieca<br />
Jore Brondo (en fa en :1 Iciaudria al 1ie;no <strong>de</strong> la ec)nquisla <strong>de</strong> esta<br />
ciudad j)or <strong>Pedro</strong> I <strong>de</strong> Chipre y <strong>de</strong> las cuaies .c supnia que se<br />
habian apo<strong>de</strong>rado los venecianos que parlicipaban eu la ev pediciin<br />
Y en <strong>el</strong> saq ueo.<br />
ACA, Reg. 1423. foi. 18.<br />
Petrus, etc. Egregio duci \Tenetie. Salutem et dilectionis affec-<br />
[uni. Ex insinuatione nohis facta per Gerogium Brondo, ciueifl<br />
Maioricarum, int<strong>el</strong>leximus vt cum ipse, in cinitate Alexandrie,<br />
quant vt nohis, ccrtis rumoribus, nouitcr est productum illustris<br />
rex Cipri et Jicrusalcm, cum suo stolea et potenti, exercitu, diuina<br />
prouisione sub eius doniinio per aliquos dies tenuit et suhjugauit,<br />
haheret quasclam merces et res, tali signo J H signatas quihus<br />
proposuerat suum institurem et negotiorum gestorem, dicti Regis<br />
seu <strong>de</strong> exercitu predicto, dictas rncrces extraxerint n dicta ciuitate<br />
et secum asportauerint ad partes vestre dominationis. Idco Nobi-<br />
Iitatcm Vestram, al-fectione rogaipus quatenus dictas merces, si<br />
reperti fucrint in Iocis vestre ditionis, dicto nostro subdito seu eius<br />
factori, restitui faciatis libcre et absolute, omnis impedimenta cessante.<br />
Nam nos parati sumus pro subditis vestris facerc siniilia et<br />
majora at ipsos et merces enrum, suo casu fauore sub nostro guidatico<br />
et proteccione.<br />
1)at. Barchinonc, secunda die jan uarii, anno a natiuitate Domini<br />
MCCCL VI. Visa Ro.<br />
I<strong>de</strong>m<br />
[Johannes Vallespirji, niandato reglo facto per vicecanc<strong>el</strong>lari<br />
uml
710 :M.\D.\ I.ul'i.Z 1) 1: \jj.' \ ist.:ç<br />
49<br />
I julio, 30. -- l.RCEI.oN,\<br />
/l iiicrai (uilliu icaMu 's adscrihi a la casa <strong>de</strong> Lcau; y <strong>de</strong><br />
.Sicilia veina dc .1 rzLci , cama a'uda le (le rc,rj.çt <strong>de</strong> la ra c.scriba<br />
nia.<br />
- AC.A, Reg. 1561, fol. 21 v.<br />
Guillem Nicholau, aiuclant <strong>de</strong>l registre. I hesties.<br />
En. Harc<strong>el</strong>ona, u XXX dies <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> julior anno u uatiuitate<br />
I)omini M OCCCOLX OVIO la senyora Reyna manu a Mi2 que I senuis<br />
per ajudant <strong>de</strong>l registra <strong>de</strong> la sua scrivania u la clita racio.<br />
E que li sia fet compte ab certificaci6 <strong>de</strong>l prothonotari.<br />
S/ .çi i ue este adilamei ta, <strong>de</strong> aira inano:<br />
Fo trasportat a auant en XXV11P en oflici <strong>de</strong> la<br />
c)pvlla.<br />
50<br />
1lh7, ercro, 2 L -- I .lK11)<br />
Peilv [I <strong>de</strong> .1 ifl dispensa o Bcrcnjucv Rc\:aclI , 1)0(11 illi'r<br />
'u I.eves. <strong>de</strong> cicr tas requisitas que las eslal nias <strong>de</strong> la t nue ,sidad<br />
tic Lérida cxii,rlan para la abicncUt1 <strong>de</strong>! doclarada<br />
- ACA. Rcg. 1217, fol 119 v. 120.<br />
Bc'rcngarii Rexacho.<br />
Nos Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>dignorum r<strong>el</strong>atione percepto quod uos,<br />
fi<strong>de</strong>lis noster Bcrengarius <strong>de</strong> Rexacho, hacallarius in Legihus, sic<br />
(1) Sabre este autoi', que en 1.390, siendo r€ctor <strong>de</strong> Mue;lla, tratajah:ï<br />
en la tra'Jucciôn di' 1a3 Heroi4rxs <strong>de</strong> Ovidio, vid. cl articulo <strong>de</strong> don Jorg<br />
La I'eiSiÔ liaI ma 4e Ui crônic(t rien vrai dt' (!u/7u11u,i,fl,<br />
Aro qô, Barc<strong>el</strong>ona, 1936 (t. I, i. 343-355 dcl Ffon,en q te)i q .4 'ithoni Rubmo<br />
I f.(uch).<br />
(2) Beri'nguer carboneil, nonbrado <strong>el</strong> 1 <strong>de</strong> niayo (le 1362 rcribano<br />
<strong>de</strong> raclôn <strong>de</strong> la reina.<br />
(3) Y, .fcctivaniente, en cl folio 20 verso 1e1 misrno rcgistio, nuareee:<br />
"Guillein Nkliolau, rap<strong>el</strong>la. 1° beatie,<br />
En Tarragona, a VIII dies <strong>de</strong>l mes d abril dol any le la nattuit.at <strong>de</strong><br />
Noatre Senvor MCCCLXX, la snyora Reyna mana a mi que i scriuls p;<br />
rapeila <strong>de</strong> la cap<strong>el</strong>la ua a la dila r:teiô. E que il (os (et comt>le n rua d<br />
11 cous per cascun die."
DOCIMEN'FOS CULTURALES IW J'Fi)RO E!. (ER1ION I(.)S()<br />
uos in studio Iler<strong>de</strong>nse legendo scolaribus lcges habiliter vos habeus,<br />
quod plus doctor quam hacallarius vi<strong>de</strong>mini apud omnes. Ea<br />
propter volentes vos huiusmodi vestroruni meritorum intuitu in hac<br />
parte prossequi gratia et fauorc. Tenore presentis concediinus<br />
vobis ne licenciam plenam impartirnur quod licet vos, ut hacallarius<br />
non legeritis nisi per quatuor annos, duos vi<strong>de</strong>licet in studio Montipessullani<br />
et alios duos in Iler<strong>de</strong>nse studio supradicto, intrare<br />
examen privato et alia insignia sumere doctoralia libere valeatis,<br />
statuto studii lier<strong>de</strong>nsis predicti, quo cauetur ne vilus intrare posit<br />
examen privatum nisi per quinquenium vt bacallarium osten<strong>de</strong>ri<br />
se legisse f J ne quauis alia ordinatione in contrarium facta,<br />
quod et quamn <strong>de</strong> nostre regie plenitudine potestatis quo ad hec<br />
colliinus et super cis <strong>de</strong> certa sciencia dispensamus obsistentihus<br />
nullo modo. Mandantes per ean<strong>de</strong>m vniucrsis et singulis doctoribus,<br />
rectori, hacaflariis et scolarihus Iler<strong>de</strong>nsis studii supradicti,<br />
quatenus Concessioflem et dispensationem nostras huiusmodi ratas<br />
et Irmas hahentes et incomutahiliter obseruantes nos ad privatunl<br />
examen predictum admitant et alla insignia <strong>de</strong>coralia uohis conferant,<br />
statuto jamdicto, ut premititur, in aliquo non obstante. In<br />
cuius rei testimonium hanc feri jussimus, nostro sigillo secreto<br />
muunitan<br />
Data Ilerdc, XXIIII die febroarji, anno n natiuitatc Domini<br />
MCCCI X septimo. 'V isa Roma.<br />
Berengarius Segarra, mandato regio facto ad r<strong>el</strong>ationcm<br />
Francisci <strong>de</strong> sancto Clemente, mi1itein consiliarium.<br />
En cl marc -ii izquierdo: XX solidos Jaqueses.<br />
51<br />
1 7, eilerO, iii . -- BRc1LoN.\<br />
<strong>Pedro</strong> Ille' <strong>de</strong> A ragn eucarga a Jaiwc MatcH, pin!or <strong>de</strong> Ilijar,<br />
exainimiar <strong>el</strong> retablo <strong>de</strong>l altar ma yor <strong>de</strong>l cori'ento <strong>de</strong> Predicadores<br />
<strong>de</strong> Huesca, acerca <strong>de</strong>l cual habla lial)ido li!iio cotre fra Martin<br />
<strong>de</strong> (ensa, conzeflt ucml <strong>de</strong> etc immasierio e cl maestro Rm tilo' , au-<br />
!or <strong>de</strong> la Pintiira y dorador <strong>de</strong>l citado retable.<br />
- ACA, Reg. 737, fol. 12.<br />
(1) E! 13 <strong>de</strong> ngoIo (Zaragoza) <strong>de</strong>l mismo aflo. don Pdra, "ad ntafltiam<br />
magistri Romoli, dictons ciuit.atis Cesarauguste', conv&caba in nostram<br />
auclientiam ad <strong>de</strong>-fn<strong>de</strong>ndurn dictum magstrum Romoli ah irnposit1ne<br />
71
712 AMAL).\ lutEZ rIt; H•:NEsEs<br />
Petrus, etc. Fi<strong>de</strong>li nostro Jacobo Mathei, pictori loci <strong>de</strong> Ixar.<br />
Salutem et gratiam. Per audientiam nostram prouisum extiterit<br />
quod rectahulum altaris majoris Fratruni Predicatorum ciuitatis<br />
Osce, <strong>de</strong> quo erat questio inter magistrum Rernolum pictorem et<br />
fratrem Martinum <strong>de</strong> Geusa, per nos occulis subiciatur et inspiciatur.<br />
An fi<strong>de</strong>liter pictum fucrit uei etiam operatum. Idcirco uohis,<br />
<strong>de</strong> chus industria ac peritia in hac arte canfidiinus, diciinus et<br />
mandarnus expresse, quatenias adhihito Doniinico <strong>de</strong> Senarbe,<br />
notario qui sententiam arbitrorum qui super hiis dictas partes<br />
<strong>el</strong>ecti fuerunt, scripsit etiam et dictauit, dictum reetahuium, vocata<br />
parte, prospiciatis si iuxta tenore dicte sententie per dictum magistrum<br />
Remolum quein ad picturain et dauraturam fuerit ficleiiter<br />
operatum et, eo pruspecto, <strong>de</strong> eo quod inuencritis, r<strong>el</strong>ationeni in<br />
nostrani audientiam ueridicam faciatis<br />
Dat. Barchinone, vndccinia die januarii, anno a natiuitatc<br />
l)omini MCCCLXVJI O . Episcopus oscenses.<br />
Micha<strong>el</strong> <strong>de</strong> Bor<strong>de</strong>ilo, ex petitione prouisa in consiijo<br />
per dominum episcopum oscensem regexitem ca ncei -<br />
larie.<br />
Pro.<br />
52<br />
13H, agostu, . -- I3ARCELO.N<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> 4ra(,z or<strong>de</strong>naa a su Porlero lin L ile A ibalal<br />
iluniinador, que re, rrese con cl psalierio que llevi para minier.<br />
- .ACA. lt.ig. 10iu, fol. 27.<br />
Lu Rev.<br />
Ja us haiiern sent per altres letres que vinguessets a nos e<br />
us portassets Io psaitcri, lu quai nos hauem comanat per illurninar<br />
e encara no sahem que siets partit. Pei-que 'as <strong>de</strong>him e manant<br />
espressement que incontinent, vista la present, vingats ad Io dit<br />
psaiteri, o sia acabat o no e que 1 enuoluets en quaique drap<br />
enserat, <strong>de</strong> guisa que per pluja ne per soi no s puxa consumar.<br />
E Ilogats vna hestia en que vingats. Car nos uos farem aci pagar<br />
que cost <strong>de</strong> loguer.<br />
male votLs ilnposita'per Spin<strong>el</strong>luni Martini, nimine procuraorio Elfe <strong>de</strong><br />
Gurrea", a fray Martin <strong>de</strong> Oensa, que dhia .presentare en cl plazo <strong>de</strong> cuatro<br />
dla.s (Reg. 737. fol. 71 v.°).<br />
Al maestro Rôrnulo se refiere otro document.o <strong>de</strong>l nilsrno ristro (folio<br />
81 V."), y <strong>de</strong> foehn 21 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> 1367 (Zaragoza), ft!rigido a Garcia<br />
Pêrez <strong>de</strong> Casvas jurisperito <strong>de</strong> Zaragoza.
il 5 l)0(UMENTOS CULTURALES DE I'El)RD ri: ('EREMONIOSO<br />
Dada en Barc<strong>el</strong>ona, sots 'nostre segeil, a II dies d agos, <strong>de</strong><br />
I any <strong>de</strong> la natiuitat <strong>de</strong> Nostre Seniov MCCCLXVIII. Jacobus,<br />
protonotarius.<br />
Fuit missa Hugoni d Alualat'.<br />
53<br />
1369, julio, 1. - - B \RCELON.\<br />
Les iu ulares Crist5hal, An(r<strong>el</strong>ijzo v Reherlo <strong>de</strong> Esciav,nia sen.<br />
adscritos al servicio <strong>de</strong> Leonor <strong>de</strong> Sicilia, reina <strong>de</strong> i1ragn.<br />
- ACA, Reg. 1564. fol. 76 y.0<br />
En Barc<strong>el</strong>ona, a 111 dies <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> juny, anno a natiuitate<br />
Doinini M°CCC°LX° flou, la senvora Reyna, mana a mi que 1 senuis<br />
per juglar <strong>de</strong> casa sua a la dita racio e que 1 sia fet compte a<br />
raho d eper cada dia II sous.<br />
Cristofol <strong>de</strong> Sclauonia, juglar, I bestics2.<br />
Ang<strong>el</strong>i <strong>de</strong> Sclauonia, juglar. P besties. I<strong>de</strong>m vt supra.<br />
Robert <strong>de</strong> Sclauonia, juglar. P hesties. I<strong>de</strong>m vt supra.<br />
54<br />
1370, julio, 7. -<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> A ran u Guiiier;n Rainn <strong>de</strong> Moncada, concilier<br />
<strong>de</strong> la (Tniversidad <strong>de</strong> Lérida. Para que se ad,nita ai examen<br />
<strong>de</strong>l doctorado <strong>de</strong> Derecho caiumnico cl bachilh'r en I)ecrc fus Souche<br />
<strong>de</strong> Sarriô computndoseIe para ci q u inq ucnio ob1i , a1orio <strong>de</strong> lcd u ra<br />
en diclio centre id's Ires a-ZOS anteriores v los Ires posteriores u la<br />
obtencu$n <strong>de</strong> sn bac hilierato, icidï.s' en dicha Un iversidad.<br />
ACA, Reg. 919, fol. 76.<br />
Petrus, etc. Nohili et dilecto consiliario nostro Guill<strong>el</strong>mo Rai-<br />
(1) En otra carta <strong>de</strong>l (0crem.oniaso, fecliada en Barc<strong>el</strong>ona <strong>el</strong> 15 (le sepi.ienibre<br />
ziguicte, a Al-balet, insistiendo i'n que volvie, le rnauifeIabi qu<br />
Atzu le ayud-arïa a iluminar cl Psalterio (Reg. 1080, fol,. 62 v. 63 r.'). El<br />
encargo <strong>de</strong> iiumr,arlo da-taba <strong>de</strong> antes <strong>de</strong>! 27 <strong>de</strong> junlo.<br />
(2) En contraposictôa a "hom <strong>de</strong> peu", como le eI'a e! juglar "Antiioni<br />
<strong>de</strong> Maleto", adcrito al servi-rio <strong>de</strong> la reina cl 1 <strong>de</strong> abri! <strong>de</strong> 1370 (Reg. I 6S.<br />
fol, 76 v.0)
714 \ m ^\ D A io 1 , E 1) F: M EN EE<br />
mundi <strong>de</strong> Montecatheno, <strong>de</strong>cano ecclesie et canc<strong>el</strong>lario Stuclii lier<strong>de</strong>nsis.<br />
Salutem et dilectionem. Cum sicut fi<strong>de</strong>digna r<strong>el</strong>atione<br />
perc<strong>el</strong>)imus Sanctio Sarrio, hacallario in Decretis, imper uolenti<br />
intrare examen doctoratus in jure conoruco, fuerit opositum quod<br />
non legerat in Studio Iler<strong>de</strong>nse per quinqueniuni prout in statutis<br />
ipsius Studii cauetum. Et licet legerit per sex annos in co<strong>de</strong>m<br />
Studio, ui<strong>de</strong>licet per tres ante quam assurneret gradum hacaliarius<br />
et per alias tres existens bacallarius. .-\ttameii hoc non obstante,<br />
cum asseritur quod ut bacallarius hahet legere per quinquenium,<br />
fuit facta opositio supradicta., oh quod ad ipsum examen non fuit<br />
admissus. I<strong>de</strong>o supplicato nobis ex ipsius parte super hue <strong>de</strong> oportuno<br />
reincdio proui<strong>de</strong>re, quia euiuslihct rei effectus est atten<strong>de</strong>ndus<br />
et ucrboruni efectui potins insistendum existit quam uerhis<br />
uohis dicimus et mandarnus expresse ad <strong>de</strong> certa sciencia, quatenus<br />
ex quo dictus Sanctius PCI- sexenium in dicta Studio jus<br />
canonicum legerit sine existents bacallarius siue non, eun<strong>de</strong>m<br />
Sanctium ad dictum examen et per conscqucns ad gradum<br />
doctoratus, dum tamen ad id sufficiens reperiatur, admittatis<br />
henigne sicut nos cum presenti admitti nolumus ct <strong>de</strong>cernimus<br />
umni obstaculo quiescente. Nos enim certificati ijedidice qiiod dietus<br />
Sanctius, morihus et sciencia dinino rnunerc est sufulcus in<br />
eius fauorem <strong>de</strong>fectum et quauis obiectione qui et que ci<strong>de</strong>m adiiersari<br />
possent ex plenitudine nostre regie postestatis. Et ubi aliqua<br />
statuta ad hoc repugnet nos attente rogamus ut super eis, liac mcc<br />
nostri honore dispensetis sicut nos huius serie clispensarnus.<br />
L)at. Harchinone, VII" die julii, anno natiuitate Doinini<br />
MCCCLXX". Visa Ra.<br />
1)orninus Rex mandauit michi Jacob-) Conesa.<br />
Pr(.<br />
55<br />
1371, marzo, 1, \iixci \<br />
Leonur <strong>de</strong> Siciiia, reiva <strong>de</strong> .1 agn, or<strong>de</strong>ua a Laites <strong>de</strong> Ords,<br />
imite <strong>de</strong> I-liiesca, que <strong>de</strong> lus priweros . fondos que ingresen en la<br />
hailfa, emlee quinientos su<strong>el</strong>dos en la rcaraci'oi <strong>de</strong> la 1rre inavor<br />
d' <strong>de</strong>l f' ied palacio ra real. oscense,<br />
- ACA, Reg. 1580, fol. 22.<br />
Alienora, etc. Fi<strong>de</strong>li nostro bajulo ciuitatis Osce Vallesio d'Ordas'.<br />
Salutein et gratiam. Dicimus et inandamus uohis, quatcni.is<br />
(1) Nornhrado <strong>el</strong> 21 <strong>de</strong> septiembre <strong>de</strong> 1345. Efl la vacante pIOclU(ida :;or<br />
cl C'bitc, durante la gran pesl.e, <strong>de</strong> Juan Bernai <strong>de</strong> Pruaa,
47 r)o(uMENTos ('ULTUR.LES liE 11 }1)Rn EL CEREMONfflSU 713<br />
ex quibuscumque prouentibus seu es<strong>de</strong>uenimentis dicte bajulic officii,<br />
ad manus vestras prinhitus prouenturis, mittatis et conuertatis<br />
in operibus sen reparatione tnrris maioris lapi<strong>de</strong>e, palatii regii<br />
dicte ciuitatis, quingentos solidos Jaccenses. (Juoniain Nos pro<br />
presentein mandamus magistro ratioiiali curie regic seu ahi ciiieunique<br />
ex vobis <strong>de</strong> predictis compotum audituro, vt uobis sihi<br />
restitutione presentem et alias caut<strong>el</strong>as per quas constet dictani<br />
quantitatem in dictis operibus et reparatione fuisse conversam<br />
ean<strong>de</strong>m quantitatem in nosotro recipiat vobis colnpoto et admitat.<br />
Dat. Vaientie, prima clic marcii, anno a natiuitate Domini<br />
\1°CCCLX X primo.<br />
Domina Regina mandauit ni ich i Petro <strong>de</strong> Gostemps.<br />
Pro.<br />
1371, abri], l. - 1)RT 'S \<br />
Bernai Mete es inc rporado u la ('scriban fa <strong>de</strong> la reina <strong>de</strong> .1 rae<br />
u calidad <strong>de</strong> avu do n te <strong>de</strong> registro.<br />
- ACA, lg. 1564. fol 25.<br />
En Tortosa, a XV dies ci<strong>el</strong> mes d abri 1 anno a natiuitate Domini<br />
VICCC°LXX' primo, la senvora Reyna mana a mi-, que<br />
1 scriuis per ajudant <strong>de</strong>l registre <strong>de</strong> la sua scrivania a la dita rack'.<br />
E que li sia fet compte ab ccrtificaciô <strong>de</strong>l prothonotari.<br />
Bernardo Mctge, aiudant <strong>de</strong>l registre 1' gesties.<br />
(1) Acerca cIij autor <strong>de</strong>] 50m n L vjd F',:a lij Sni.oi:v lIS. Dore in in s r<strong>el</strong>of<br />
lus u. Lcrnat Met'. en "E.studLs Unive:sitarie catalans", aflo 1912 (pÔ.gians<br />
46-58 y 197-210), y .4lguni'8 noticics iius piïu lu bloWu(i0 d'En Bernai<br />
jiet(Je (ibi<strong>de</strong>m p. 472-481).<br />
Y, <strong>de</strong> Marti <strong>de</strong> R IQIER, Notes sobre Bernai Meti' (en "Estudis Unive.i -<br />
ps. 472-481). Y tanibién Alqunes dwles inA sobre-sitaris<br />
catalans" 1933.<br />
Bernai Met qe (en An'tiecta S.acra Tarjaconensia", 1940, js. 173-176). 'Y<br />
asimisino <strong>de</strong> Marti <strong>de</strong> Rl?Iert, cl prôlogo <strong>de</strong> las Obre. (onipletes <strong>de</strong> Bernai<br />
Metge, puhlietdaa en Barc<strong>el</strong>oria en 1950 por la Biblioteca éMecta.<br />
(2) Berenguer CarlionCli.<br />
(3) En un salvoconducto expedido, por la reina <strong>de</strong> Ar.igôn cl 5 <strong>de</strong> noviembre<br />
<strong>de</strong> 1375 (Barc<strong>el</strong>orta), ai patr6n <strong>de</strong> baves <strong>de</strong> Castil)a. Juan <strong>de</strong> Layi-Ona,<br />
figura esta. subseripeiôn<br />
"Bernardus Medici, mandato reglo facto l)<strong>el</strong><br />
Raimundum <strong>de</strong> Peria cl Jauobum <strong>de</strong> Vallesicea,<br />
consiliarios."<br />
(Reg. 1584, fol. 77 j.,,)<br />
Ntemos que cl 13 dc abril <strong>de</strong> 1351 (Bareclona), <strong>Pedro</strong> cl ('i'rernonioso<br />
concedia licencia <strong>de</strong> armas a Gullem Metge, botiear!o <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, proge-
71(i IAl) A LOUEZ E M E N E S E S<br />
1I7, diciernhrc, 14. - •-<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> Aragn informa a los frailes d' Sanias «yens <strong>de</strong><br />
que ci abad' le ce<strong>de</strong> dos c1u muas <strong>de</strong> una piedra analoga o la <strong>de</strong>l<br />
monumento <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> [II, y les pr'u ,ia si ajrueban la cesn<br />
Para, en caso afirmativo, enviar a recoierlas.<br />
ACA, Reg. 1236, fol. 67.<br />
Lo Rey.<br />
Sapiats que 1 abat <strong>de</strong> vostre nionastir, nos atorga dues coltines<br />
<strong>de</strong> samblant pedra que es Io mununient <strong>de</strong>l re en Pere. E coin<br />
nos haiarn niester les dites colones, les quals in dit abat nos ha<br />
donat e aqu<strong>el</strong>les vullam limier, si a vosaltres es pinent, pregam<br />
uos que sobre aço haiats vestra <strong>de</strong>liheracio e acort. E fets nos<br />
saber clarament si uolets que nos haiarn les dites cobones e nos<br />
encontinent, trametre qui les se n port.<br />
nitoi' le Bernai-do (Reg, 892, f0]. 230 r."). Leonor <strong>de</strong> Sicilia <strong>de</strong>signaba al<br />
farmacéutico coma f1<strong>de</strong>h'in nostruru GuilI ylmum Medici, apothecarhim ciuitatis<br />
Barehinone", cuando cl 5 dc octobre <strong>de</strong> 1356 (Barc<strong>el</strong>ona), in hacia<br />
"doniesticum et famiiiai'em nostrtrni" (Reg. 1566, fol. 84 y.").<br />
1'Ii cuanlo al notario Ferrer Sayol, con ci cuSi contrait) nu(,-vas nupeias<br />
1ns, la matire <strong>de</strong> Berntt Metge, y al que se <strong>de</strong>be la versiôn <strong>de</strong> De re iusticn<br />
<strong>de</strong> P\bLOIo, habla sido procurador <strong>de</strong> la reina en Matir y, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1357,<br />
eseribano <strong>de</strong> raeiôn <strong>de</strong> esta princesa, euanrlo ci 8 dc novienibr' dt' 1365 sucedia<br />
a Bernardo <strong>de</strong> Puig corne Protonotarjo <strong>de</strong> plia.<br />
Falleida la reins (en Lérida, ci 20 <strong>de</strong> abri] tic 1375), varies <strong>de</strong> sus ohclaies<br />
pasaron al servieio <strong>de</strong>l duque <strong>de</strong> Gerona, como cl canciliet' Romeo dc<br />
Cescomes y nuestro literato, al cual se reftere cl documouto que s continuaci6n<br />
se reproduce (R. 1655, foi. 194 r.):<br />
"Infans Johannea, etc. Fitt<strong>el</strong>i corieiliario et expensori nostro Perpiniano<br />
Blan. Salutem et gi'atiam. Mandamus vobis quatenus <strong>de</strong> pecunia curie nostre<br />
que penes vos est ve] erit, tribuatis et excltiatis fit](-Ii scriptori noctro<br />
Bernardo Medici, centum florenos auri <strong>de</strong> Ara gonia pro pretie euiusdaTn<br />
mule <strong>de</strong> pilo bruno quam ah en emiinus qun'rnpe fi<strong>de</strong>]i notro Guill<strong>el</strong>mo<br />
Fusterli, subeniptori meute infantisse Mathe, consortLs noatre earbaime<br />
graciose duximus eonc p<strong>de</strong>ndurn Et recuperetis ab Ipso Bti-nardo, facta<br />
solutione, presentem cum apoca <strong>de</strong> soluto. Dat. Gerundc, sub si gillo nostro<br />
secreto, XVIII" die ocl.obris, anrjo s natiuitate DoTuini M"CCC"LXX" septimO.<br />
Priniogenitus.<br />
Dominos Dux nisadau jt niichi,<br />
Petto <strong>de</strong> Tarrega."<br />
(1) Guillermo Ferrera.
-'In 1)0(1MENTOS CULTURiI.ES 1W PIDR0 EL CEREMONIOSO 717<br />
Dada en l3arc<strong>el</strong>ona, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, a Xliii dies <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cmbre <strong>de</strong>l anv MCCCLXXII. Rex Petrus.<br />
l)omirius Rex niisit signatam.<br />
Pro.<br />
Fuit missa conucntui monasterii Sanctarum Crucum.<br />
1373, encre,<br />
58<br />
Debiendo proce<strong>de</strong>rsa per la Vnkersidad <strong>de</strong> Lé-rida a la clecci6n<br />
an--ual <strong>de</strong> Recter, que este aio <strong>de</strong>hcrô recoer en un cataldu, <strong>Pedro</strong> IV<br />
<strong>de</strong> A rau prohibe ai rech)r salien/e, ara gonds, y a les eensejeros<br />
<strong>de</strong> dicha il 'uiversidd, dificulla-r o pert-urbar la <strong>el</strong>eccui-n.<br />
--ACA, Reg. 1236, fol. 101.<br />
Lo Rcy.<br />
Entes hauem que sobre la eieccio <strong>de</strong>l Rector <strong>de</strong>l Estudi <strong>de</strong> la<br />
ciutat <strong>de</strong> Leyda la quai se dcii fer, axi com es acostumat Io primer<br />
dia <strong>de</strong> febrer pus prep vinent, s espere moure discordia e diuisio<br />
entre is estudiants en la dita ciutat. E con sia acostumat e ordonat<br />
que Io dit rector <strong>de</strong>u esser I anv catala e aitre aragones, e sia cert<br />
que vos, rector, sots aragones, hauets tengut Io dit ofici <strong>de</strong> rector<br />
en 1 any present. Per ço <strong>de</strong>mi e manam que en la cicccio faedora<br />
<strong>de</strong> rector per 1 any es<strong>de</strong>uenidor, lcxets metre e posar, sens tot<br />
contrast, catala qui sia natural e habitador <strong>de</strong>l principat <strong>de</strong> Catalunya<br />
axi com fer se <strong>de</strong>u. E guardats uos que en aço, turhacio no<br />
metats ne embarch. Car si u fahiets, ço que no creem, fariets nos<br />
en <strong>de</strong>sseruev e nos prouchiricm hi per tal mancra, que sia exemple<br />
en cscieuenidor.<br />
Dada en Barcebona, sots nostre seg<strong>el</strong>l secret, a XXIX dies <strong>de</strong><br />
janer <strong>de</strong>] anv MCCCLXXIII. Visa. Roma.<br />
Bernardo Michaclis, mandato regio facto per episcopum<br />
Iler<strong>de</strong>nsem, consiliarium.<br />
Al rector en cons<strong>el</strong>iers ci<strong>el</strong> Estudio <strong>de</strong> Levda'.<br />
(1) Con la mima fecha escribia anâl-oga caret al veguer y paliers <strong>de</strong><br />
la ciudad (Reg. 1236, fol. 10 r - v.). Y al canciller <strong>de</strong> la Universidad (folio<br />
101 y.0).
ils AMADA LOPEZ I)E MF.N ESES<br />
59<br />
137 1, septieml)rc, 20. - 1i\RLEI(>N\<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> :1 conceile u su ca/lMu coincirsal Jaiine l_)c-<br />
'esa ur <strong>de</strong> las escu dus <strong>de</strong> I ries <strong>de</strong> Bu rce!cma est u dia n le <strong>de</strong><br />
fl'recIio Can nicu <strong>de</strong> la Unieersidad <strong>de</strong> que Ii ' nip<strong>el</strong>lier, du ra nie<br />
las ausL'ncl'as que con real bc'nehieitt haia <strong>de</strong> la curie, j.,'ce <strong>de</strong> lus<br />
nismuS <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong> que disf rulan les <strong>de</strong>nu5s ca/'<strong>el</strong>lanes cn,ensales<br />
u!tl !'?ev.<br />
- ACA, Reg. 26, loi. 169 e."<br />
Nos Petrus, etc. Concedirnus vohis, clilecto cap<strong>el</strong>lano comensali<br />
nostro Jacobo I)cuesa, quod <strong>de</strong> nostri voluntate et hencplacito accessistis<br />
ad studium Montispessullani, in quo per quatuor ailflos niarari<br />
propofuistis, et tain in parte coruin moratus estis, ut in sciencia<br />
juris canonici proficere valeatis. Et <strong>de</strong> nostri etiam beneplacito,<br />
postquarn Vos /;' in cap<strong>el</strong>lanum nostrum comensalem recepimus, et<br />
in carta scriptoris portionis domus nostrc scribi jussimus, a curia<br />
nostra pro regendo scolas artium in ciuitate Barchinone, que vohis<br />
comisse fuerant, et vos cas regere consucueratis ahscns fuistis,<br />
exceptis aliquibus dichus in quihus nohis in nostra cap<strong>el</strong>la seruiuistis,<br />
sicut cap<strong>el</strong>lani nostri ceteri comensales. De quihus diebus,<br />
vobis compotuin vcstre quitacionis fieri mandauimus, propter quod<br />
noluinus quoci vobis gcnerare preiudicium. Quin jaindin, vt irdcitur,<br />
<strong>de</strong> beneplacito nostro a curia et seruicio nostro absen.s fuistis<br />
et critis, priu<strong>de</strong>gs, prerrogatiuis et fauoribus quibus gau<strong>de</strong>nt<br />
cetcri cap<strong>el</strong>lani comensales nostri, gau<strong>de</strong>re liberc valeatis In quoruni<br />
testimoniun, banc cartain nostram vobis fleri jussirnus, sigillo<br />
nostro penclenti munitam<br />
Dat, flarchinone, XX" die septembris, anno a natiuitate I)omini<br />
M° tricentcsimo I XX" quarto. 1'egn ique nostri XXX I X'. Rcx<br />
l'ctrus.<br />
Dominus Rex nianclanit michi Bartholomco <strong>de</strong> AueIlan<br />
cd n.<br />
(I) En 20 <strong>de</strong> noviembre <strong>de</strong> 1372. ErS piolosot' <strong>de</strong> las E5cu<strong>el</strong>a3 <strong>de</strong> Ora<br />
mJ ira <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona. l'abor<strong>de</strong> <strong>de</strong> su igieia, en 19 <strong>de</strong> rn2yo dc 1378 y sua<br />
l I <strong>de</strong> ubril <strong>de</strong> 1391., en que- continuaha corno cap'l1fn real. Como prOcU<br />
radf)r <strong>de</strong>l precentor <strong>Pedro</strong> Borrer, habitô, en cl reinado <strong>de</strong> Juan I, en la<br />
casa <strong>de</strong> la precentoria, cercana a la se<strong>de</strong>.
DOCUMENT0S CULTURALES DE PEt )RO .EL CEREMONIOSO<br />
60<br />
1flLV0, .31. ;oz.<br />
Iil ri;;1oLni1() <strong>de</strong> A ra6 a al uzerca<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>c?na<br />
7'onufs Ieopard, un asla <strong>de</strong> unicornio <strong>de</strong> (liipre () :1 lejandrfa.<br />
ÀCA. Rvg. 1719, foI. 95 y.0<br />
Le Primogenit.<br />
Entes hauem que VOS <strong>de</strong>uets enguanv passar a les parts <strong>de</strong><br />
Xipre e dAlexandria, en les quais se trohen leugerament corns<br />
dunicorn. E cor los dits cors sien fort virtuosos e bons contra tut<br />
yen. Per tant vos pregam que en tot cas nos n aportets en vostra<br />
retornada I bon troç. E fer nos nets (sic) gran placr e seruey b<br />
quai moit vos grahirem. Nos enpero vos farem pagar ço que<br />
haurcts hestret enhbo fet aquest.<br />
Dada en Çaragoça, sots nostre segcll secret, Io <strong>de</strong>rrer dia <strong>de</strong><br />
inaig <strong>de</strong>l anv MCCCLXXV. Primogenilus.<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
[Dominus flux misit eam signatain expedire. j<br />
Fuit di recta Thome Leopardi, mercatori Barchinone.<br />
I :)7', (micro, B.RCELUN<br />
61<br />
Pciiro 11 .7 <strong>de</strong> .1 Tatin n ' inbra cauclllt'r <strong>de</strong> la( ;ii'ersidad <strong>de</strong> Lérida<br />
a ( ;alcerdn <strong>de</strong> Req ue.ns camni d' la caiedral iler<strong>de</strong>use.<br />
ACA. Reg. 974, foi 84 v.1-8.<br />
Nos Petrus etc. De probitate et sufficiencia vestri, dilecti nostri<br />
Geraichi <strong>de</strong> Requesens, caiinici et prepositi Iler<strong>de</strong>nsis, plenarie<br />
confi<strong>de</strong>ntes. Tenore presentis conimittimus siuc cornendamus vohis,<br />
oficiuin caiic<strong>el</strong>laric Stuclii I ler<strong>de</strong>nsis, vaccans per obitum <strong>de</strong>cani<br />
Tier<strong>de</strong>nsis qui illud, ex commisione j' nostra obtinebat. ita quod<br />
vos sitis canc<strong>el</strong>lanius dicti Studii toto tempore vite vestre. Et habeatis<br />
illas prerogativas, honores et jura que per dictum <strong>de</strong>canuin et<br />
alios qui clictum hactenus tenuerunt officium, habcri solitu sunt<br />
vsqucquaque. Mandantes per presentem vicario, paciariis ceterisque<br />
ofhcialihus nostris ac rectorihus ipsius Studii Iler<strong>de</strong>nsis, necnon<br />
quibuscurnque alus ad quos noscantur, quatcnus vos, pro canc<strong>el</strong>lani<br />
clicti Studii habcant et teneant vobisque pareant, repon<strong>de</strong>ant<br />
7 It)
72() .\MAI)A LOPEZ DE MEN ESES 52<br />
et ohediant <strong>de</strong> bus omnibus in et <strong>de</strong> quihus alus qui dictum tenuerunt<br />
officium, repondcre, parcre et obediere sunt soliti et tenentur.<br />
In euius rei testirnonjum, presentem fieri et sigillo nostro pen<strong>de</strong>nti<br />
juSsiruhiS cornuniri.<br />
I)at. Barchirione, XXIX° die januari, anno a natiuitate Dornini<br />
M°CCCLXXVl. Regnique nostri XXXXIO. Ro. can.<br />
Dominus Rex mandauit michi, Bernardo Michaclis.<br />
Pro.<br />
62<br />
febrero, t. B.•\RCELON.\<br />
<strong>Pedro</strong> I V <strong>de</strong> il ra6n pi<strong>de</strong> a jaime ( abad d e _San<br />
las .r<strong>el</strong>is,<br />
dos colunnias <strong>de</strong> piedra r(Hza que se hallan en la iglesia <strong>de</strong>l moitasierio<br />
<strong>de</strong> ésie y una l4pida tic la .çacrisfl'a para la real capilla<br />
dc BCITCCI(1U1.<br />
- ACA, Reg. l92, fol. 77.<br />
Lo Rev.<br />
Nos voirietu aci en la cap<strong>el</strong>la <strong>de</strong>l nostre palau <strong>de</strong> Barcekna,<br />
dues colones <strong>de</strong> pedra verm<strong>el</strong>la' la vna sencera e I altra cscanc<strong>el</strong>lada,<br />
que son en la esgleya <strong>de</strong>l vostre monastir e vna taula<br />
d aqu<strong>el</strong>la pedra matexa, ço es la rnillor <strong>de</strong> dues que n ha a la<br />
porta <strong>de</strong> la vostra sagristia. Per que us pregam que les dites colones<br />
e taula liurets a aqu<strong>el</strong>la persona que en Pere Pascual, ciutada<br />
<strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, qui solia esser <strong>de</strong> Tarragona, al cual haucn dat<br />
carrech <strong>de</strong> fer los portar aci, uos trainetra ah aquesta ktra, car<br />
d aço us farets plaer.<br />
Dada en Barc<strong>el</strong>ona, sots nostrc seg<strong>el</strong>i secret, a 1111 dies <strong>de</strong><br />
febrer <strong>de</strong>l any MCCCLXXVI. Rex Petrus.<br />
Dominus Rex misit signatam.<br />
Pro.<br />
63<br />
1:376, julio, .). —<br />
<strong>Pedro</strong> 11' ordcna a las autorida<strong>de</strong>s civiles <strong>de</strong> Lérida, castiçar<br />
severamenie, sin r<strong>el</strong>ujarlos ai brazo cclesiô.slico u no ser que les<br />
conste que sdn real;nenie clérigos, u IVadal Lebri y a sus complices,<br />
(1) De i<strong>de</strong>dra i'ojlza era <strong>el</strong> vas.o fune'ai'io <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> Ill, P01' le cual<br />
habremos <strong>de</strong> r<strong>el</strong>acionar esta carta con la <strong>de</strong>l 14 <strong>de</strong> dïciernbre <strong>de</strong> 1172.
io( l \tI •:NINS (tE.1IR.\1E i: I'EoRo IL Iifl1\1rNI)SH 72t<br />
que e .mano armada, saurientawente, perm rbarin une cereuina<br />
aead( n ica dc la L n rs idad.<br />
- ACA, Reg. 786, fol. 63 V. 0 - 64.<br />
Petrus etc. Dilecto et fi<strong>de</strong>libus nostris curie et vicario ac paciari<br />
j s Iler<strong>de</strong>. Sa1 utem et di lectionem. Generale Iler<strong>de</strong>nsis Stuclium<br />
quod tanquam ortus fecundissimus fructus producit uheres Ru<strong>de</strong>s<br />
erudiens reddcns, <strong>de</strong>biles nirtuosos et viros efficiens nirtutum<br />
uarietate fecundos, tanto plus conseruari appetimus et augeri<br />
tenendo in statu pacifico et tranquilo, Rectorem, Doctores, magistros,<br />
scolares et alios in co resi<strong>de</strong>ntes, quos jam sub ncstra specmli<br />
posuimus proteccione, guidatico et comanda et eorum injurias<br />
propulsando et aliter quanto per amplius ipsius Stu,dii, conseruationcm<br />
nouiter pertulit, auditum r<strong>el</strong>atio diuersorum cum ips<br />
Rector, doctores, magistri, scolares, baiulus et aliqui ex uobis diclis<br />
paciariis et cinihus ciuitatis predicte, asociarent l'etrum <strong>de</strong><br />
iorr<strong>el</strong>lis, licenciatum in Meclicina, qui ab examine no exicrat<br />
et ad habitationem suam redihat, cum sollennitate qua in similibus<br />
actibus est fieri solitum, nemini injuriam inferentes sud actum<br />
honestum et licituin exercentes et ince<strong>de</strong>ntes honeste et sine armis,<br />
<strong>de</strong> dictis nostris proteccione et guidatico conIsi, magister Natalis<br />
Lebri et plures sui complices et coadiutores, reprobrum sensum<br />
dati et suggestionc concitati diabolica, prosilientes a domis in quibus<br />
in ciuitatc ipsa habitat magister ipse, manu arinata et mente<br />
<strong>de</strong>liberata, irrucrunt et predictos Rectorcm, Doctorem, magistros,<br />
stuclentes, officiales et cilles, sic inhermes et inua<strong>de</strong>ntes cos quosdam<br />
ex ipsis affecerunt ucrberihus et aliquos et signater Augustinum<br />
Solcr letalilm.s vuineribus sanciarum. Porro quauis moleste<br />
quorum libet subdi torii m nustrorum geramus injurias illas tatuen<br />
molestius ferimus et scueriori uolumus acrimonia puniri que infringenclo<br />
dictam proteccionem et guidaticum nostra, predictis<br />
Rcctori, doctorihus, magistris, stu<strong>de</strong>ntibus, ofhcialibus et ciuihus,<br />
similcs licitos et laudabiles actus exercentihus spccto correctionis<br />
nostre gladio inferuntur. Quocirca uohis et cuilibet uestrum, dicimus<br />
et mandamus <strong>de</strong> ccrta sciencia et expresse quatenus, uocato<br />
ad lice nostro procuratore fiscali, inquiratis <strong>de</strong> predictis sic temere<br />
et enormitcr itt injuriam tantorum perpetratis diligentissime yentatein<br />
et, contra dictum inagistrum Natalcm qui captus, ut dicitur,<br />
existit, cllnhinc flagrante et captum propter ea <strong>de</strong>tinetis, procedatis<br />
rigi<strong>de</strong>, prout exiget granitas criminis et jus et ratio sua<strong>de</strong>bunt,<br />
ipsos mdc taliter puniendo quod ipsis et reatus suos lenarum acerbitate<br />
<strong>de</strong>flentihus pennies eorum fletus cedant alus ad ti'rrorem.<br />
Et caucatis attente ne dictum maglstrunl Natalcm nec aliquos ex<br />
dictis complicibus suis, qui clericos se fore pretendant uc] allegent<br />
clenicatum, remittatis ad çcclesiasticum judicen nec prius eos esse<br />
clericos constiterit plene uobis.<br />
46
722 \MAD& 1, 0pl:7. ui. MI •:N ESES Yt<br />
pat. in Montesono, XX die julli, auna u natiuitate Domini<br />
MCCCLXX' VI". Castilianus <strong>de</strong> Maiorica.<br />
Bartholoineus Siruent, ex propositioie facta per Castilianum<br />
<strong>de</strong> Maiorca, promotorem locumtenenteni<br />
V icecanc<strong>el</strong>larii.<br />
64<br />
177, enero, 3. - B.RcELoN.\<br />
Matha <strong>de</strong> Armagnac, duq iiesa <strong>de</strong> (;e•rna, reclawa al laiCY) <strong>de</strong><br />
Valencia, Barlolomé Coscolidn, ei s<strong>el</strong>la secret(-) qua ésic Jiabia labrada<br />
para alla.<br />
- ACA. Reg. 1814, fol. 81.<br />
Maraueflam nos con no us hauets trames Io segclb nostre secret,<br />
pus ja 1 hauets feyt. Per ço manam u vos que aqu<strong>el</strong>i trametats al<br />
fe<strong>el</strong> argenter <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l senyor Rcv, En Pere Bernes, car nos<br />
f arern a aqueil satisfer <strong>de</strong> co que per la dita raho sia <strong>de</strong>gut e aço<br />
per res no mu<strong>de</strong>ts, com faca gran fretura a la cort nostra.<br />
Data en Barc<strong>el</strong>ona, a III <strong>de</strong> janer I an y MCCCLXXVII. Berengarius,<br />
prothonotarius.<br />
Dirigitur Bartholomeo Coscollani, argenterio Valentie.<br />
65<br />
.I:77, junio, 17.<br />
lii primo çénilo <strong>de</strong> A ragén reclania a su hermana la con<strong>de</strong>sa <strong>de</strong><br />
A murias cl anillo' que dfas unies le Jiabia preslado para cura.r las<br />
lercwna.s <strong>de</strong>. J tan, hijo <strong>de</strong> ésta2.<br />
- ACA, Reg. 1744, crol. 22.<br />
Lo Primogenit<br />
Cara sor. Nos hauem ferma confiança que don Johan, flIl vostre,<br />
sic heu guarit. E car moites gents rccorreguen a nos per 1 an<strong>el</strong>i<br />
(1) Esta sortija —ejemplo <strong>de</strong> litoterapia— ya habla etado eu Castèllô<br />
<strong>de</strong> Ampurias y aun volveria para uso <strong>de</strong>l misino niito.<br />
(2) C-aet con Elfa <strong>de</strong> Cardona, hija <strong>de</strong>l primer con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Cardona y munô<br />
en mayo <strong>de</strong> 1401.
.10 i)O((MENIOS CULTUI.\I.ES 1)E L'EURO k!. (EIEtION !OS() 72:<br />
que us tranietem <strong>de</strong> aquests jorns per la sua malaltia, vos pregam,<br />
sor cara, que 1 nos tranietats inantinent, liurant Io al fecl cons<strong>el</strong>ler<br />
e vxer iiostre en Johan Gencr.<br />
Dada en Gerona, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, n XVII dies <strong>de</strong> junv,<br />
I any MCCCLXXV II. Pri inogenitus..<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
[Dominus Dux mandauit michi Petro <strong>de</strong> Tarrega.<br />
Fuit directa infantisse Johane, comitisse 1m puriarulu,<br />
66<br />
<strong>Pedro</strong> DezvaV, lesorero real, Pal..a a los S jCti' minisiriles y o los<br />
dûs tromeieros <strong>de</strong>! Re' que oct uaron cl ii <strong>de</strong> oct ubre <strong>de</strong> 1377, ci?<br />
e! Palacio Mayor <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, cii las bodas <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> e! Leremonioso<br />
y Sibila <strong>de</strong> Forcià.<br />
- ACA. RP, Reg. 68 .b'i. fol. 40 v.'<br />
Item doue a N Dani<strong>el</strong> <strong>de</strong> Bru e a X Enrich Crespi, ministrers<br />
<strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l senyor Rcy, ai) albara d cscriva <strong>de</strong> racio, escrit en Barc<strong>el</strong>ona,<br />
a XII dies <strong>de</strong>l mes d octubre <strong>de</strong>l any MCCCLXXVII, los<br />
quais Io sefiyor Rev los mana douar per ço coin foren en la festa<br />
que 1 dit senvor feu Io XI dia <strong>de</strong>l dit mes en Io Palau Reval <strong>de</strong><br />
Barc<strong>el</strong>ona, on sollenulit7.a matrinioni ah la senvora reyna doua Sibilia,<br />
segons que n b dit albara se conte, que cobre. X florins<br />
d Arago.<br />
En cl iiiar-eii izquierdo: Aihara ci escriva <strong>de</strong> racio.<br />
Item donc a X Stheue Rauina, a N Ramon Matheu e a N Francesch<br />
<strong>de</strong> Laça, ministrers, e n N Pere Ganet, trompeta <strong>de</strong> casa ci<strong>el</strong><br />
scnyor Rey, los quais Io senyor Rey, ab albara d eseriva <strong>de</strong> racio,<br />
sent en Barc<strong>el</strong>ona a XII dies d octubre <strong>de</strong>l any MCCCLXXVII, los<br />
mana douar per la raho dcssusdita, segons que en Io dit albara se<br />
conte, que cobre. XX florins d Arago.<br />
Eu cl niar rcn izqu!erdo: Aihara cl escriva <strong>de</strong> racio.<br />
item donc a N Ramon <strong>de</strong> Muntros, trompeta <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l senvor<br />
Rcv, Ris quais Io dit senvor Rcv, ab albara <strong>de</strong> escriva <strong>de</strong> racio,<br />
sent cri Barc<strong>el</strong>ona n XII dies d octubre <strong>de</strong> b an y MCCCLXXVII,<br />
li inana esser donats per in raho dcssusdita, segons que en lo dit<br />
albara se conte, que cobre. V florins d Arago.<br />
(1) Ocupaba <strong>el</strong> cargo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>el</strong> 1 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1370 y 'n 1 sucdia a<br />
Ramôn <strong>de</strong> Vilaniva, que pasaba a aer camarlengo <strong>de</strong>l soberano.
724 AMADA L0I'EZ DE MENESES<br />
En cl arcu izquicrdo: Aihara d escriva <strong>de</strong> racio.<br />
S' P' XXXV florins d Arago<br />
Item dune a N Jaquet Tricot, ministrcr <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l senvor Rcv,<br />
ah albara d escriva <strong>de</strong> raçio, scrit a Barcclona, a XV dies <strong>de</strong>l mes<br />
d octubre <strong>de</strong>l any MCCCLXXVII, los quais Io dit Sen yor li mana<br />
douar per ço coin en la festa que 1 dit senvor feu Io XI dia <strong>de</strong>l<br />
dit mes en Io Palau Reyal <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, on sollemnitza matrimoni<br />
ab la senyora Revna doua Sibilia, segons que e Io dit albara se<br />
conte que cobre X florins d Arago.<br />
En cl ma rgeu izq u ierdo: Albara d escriva <strong>de</strong> racio.<br />
67<br />
1378, cnero, 2. -<br />
El Prj,ju,rônjo <strong>de</strong> il ragu n D. Merlin <strong>el</strong> lin manu. (u-munic(indole<br />
que le <strong>de</strong>spaclia lus ministriles juan, a-risla, y leubaldo.<br />
- ACA, Reg. 1744, fol. 112.<br />
Lu Prirnogenit.<br />
Car frare. Nos vos trametem Johani <strong>de</strong> la Arpa ensemps an<br />
Tibaut, ministrer vostrc, signifficants vos que I dit Juhani, joant<br />
1 arpa, e Gerardi vostre, la viola ensemps se n concordaran be sens<br />
tut dupte. E prcgain vos, car frare, que no us torii a enuig con<br />
hauem tant 10 dit Tibaut retengut<br />
Dada en Çaragoça, sots nostre segeil secret, a II dies <strong>de</strong> gener<br />
<strong>de</strong>l any MCCCLXXVIII. Primogenitus.<br />
Item.<br />
j I)orninus Diix mandavit michi, Petro <strong>de</strong> Tarrega. j<br />
Fuit dicto domino infanti Martino directa.<br />
68<br />
1378, septiembre, 17 --- B.\RcELO,\<br />
l'cdru I V <strong>de</strong>A ra6n ConCe-<strong>de</strong> t, na pluma <strong>de</strong> agua al do;ntsl ico<br />
real Abraham Cresques' , <strong>de</strong> la ciudad <strong>de</strong> Mallurca, -para la casa<br />
que aqui, en e! Cal!, pose-e este judie.<br />
(1) Se trata <strong>de</strong>l maestro <strong>de</strong> mapamundis y briju1as, padre <strong>de</strong> Jaliuda<br />
Cresques. A ambos se <strong>de</strong>l- <strong>el</strong> Atto,î Catahtn.
-<br />
07 D0CUMENTOS culTu1.I.rs ni--, in:iio it. C ER UMONIOSO 725<br />
ACA, R g. 1439. fol. 132 r." - 133.<br />
Crcsqiies Abraham, ju<strong>de</strong>us cinitatis Maiorice.<br />
Nos Petrus, etc. Obtentu serintiorum per te, Cresque Abraham,<br />
ju<strong>de</strong>um ciuitatis Majoricarum, dornesticum nostrum nobis cliuersimu<strong>de</strong><br />
prestatoruni, necuon ad quorundam familiariuin nostrorum<br />
humil<strong>de</strong>s intercessus. Tenore presentis carte Tiostre, cunctis tcmporihus<br />
valiture, tihi dicto Judco, concedimus graciosc dum tamen<br />
consensus et voluntas prohoruni honunum vniuersitatis Maioricarum<br />
v<strong>el</strong> juratorum ipsius, super une interuenerint, quod<br />
possis recipere v<strong>el</strong> recipi facere, <strong>de</strong> aqua fontis ciuitatis preca<strong>de</strong>,<br />
a cequia vi<strong>de</strong>licet fontis, ipsius que labitur per cequiam partis<br />
superioris ciuitatis jamdicte, tantam quantam recolligi sea u dicta<br />
eequia egredi possit, per vnurn canonum calai-ni anseris sine auque,<br />
ipsamque adducc v<strong>el</strong> mitti facerc ad quoddan hospitium tuum quod<br />
hahes intus Callum ciuitatis prccacte. Intendimus tatuen et nobis<br />
etiani retinemus quod per prcsentem concessionem, mulla fia disminiitiu<br />
seu preiudicium in quantitate, tempore v<strong>el</strong> aliter / / riostre<br />
aque guam recipimus pro seruitio castri nostri ciuitatis eiusdcm.<br />
Mandantes per hune ean<strong>de</strong>m gubernatori ceterisque officialibus nostris<br />
ciuitatis et regni Majoricarum prescntihus etfuturis, quaenus<br />
Iiuiusiiiodi ConCesSiOiiC'Jfl nostrani, tihi obseruent et obseruati faciant<br />
LC te permittant eu vti juxta sui seriefli et tenorem, impediinento<br />
quolibet quiescente. Et insuper prefatos probos hommes et juratos<br />
rogamus instanter, quod cc)ncessioni hujusmodi nostri honoris intuitu,<br />
seruitioruni -per te nobis prestitorum respectu, suum prcstare<br />
vcliiit asscnsum prout votis nostris cupiant compuacere. In ciiius rei<br />
testi moniuni, presentem tihi fleri jussimus, nostro sigillo pen<strong>de</strong>nti<br />
niunitaIn.<br />
I )at . Barch i i1()fle, XVJP clic septernhris, anno u natiuitate Domini<br />
\I OCCCO I .XX" octauo. 1'egnique riostri X 0 1À 11 0 . I)ecanus<br />
T(J(fl•fl5j5<br />
I)ominus Rex înanclauit rniehi, T3erengario Vallosera.<br />
Pro.<br />
69<br />
I 7u, ahril, - B\RCF.LON.\<br />
LI rlJJJoQéJll!o dc •-1 ragH cn-'fa un I <strong>de</strong> sHJYuesla asla d'<br />
)(lucornjo a su sobrina Mark <strong>de</strong> Sicilia'.<br />
ACA, fReg. 1657, fol. 24 v.'<br />
(1) Ilija <strong>de</strong>. Constanza <strong>de</strong> A,agôn (prirnogénita <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> IV y <strong>de</strong> Maria<br />
(le Nararra) y <strong>de</strong> Fadrique V (1 S imple (le Sicil u. Fué mujer <strong>de</strong> Maitin<br />
II d' Sicilia, su primo herrnano.
72( .\MÀD.\ !.of'lz 1)1: iE:I•:sI<br />
Le Prirnogenit.<br />
Cara neboda. Sanxo Maça, familiar vostre, nos ha pregat <strong>de</strong><br />
part vostra que us trametessen d una hanva d unicorn que nos<br />
hauem 2 , la quai val contra yen. Per la quai cosa, nehoda cara, vos<br />
en trainetem I troç dins la prescrit, Io quai e la mevtat <strong>de</strong>l quaI<br />
ha avtal e axi gran virtut coin tota la romanent.<br />
1)ada en Barc<strong>el</strong>ona, sots nostre segcll secret, a XXII (lies abril<br />
<strong>de</strong>l an -\- MCCCLXXIX. Primogenitus.<br />
Domini Dux inandauit michi, Petro <strong>de</strong> Tarrega.<br />
Fuit directa infantisse Sicilie.<br />
En ci ma nen i2q u ierdn: Non est <strong>de</strong> jure signata.<br />
70<br />
13b, febrero. - BrRCEIÂ)N.I<br />
I'edro Deva11, tesorero real, abona a Barioloiné Pérez, <strong>de</strong>nlista<br />
dcl Rcv, un trimestre <strong>de</strong> salario que se le a<strong>de</strong>ndaba.<br />
- AA, RP, Reg. 372, fol, 79.<br />
Item doue a inactre Barthomcu Perez, caxaler <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l<br />
senyor Rev, ab aihara d escriba <strong>de</strong> racio per raho <strong>de</strong> sa quitacin, es<br />
a saher <strong>de</strong>l primer dia <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> noembre <strong>de</strong>l anv MCCCLXXIX,<br />
tro per tot Io <strong>de</strong>rrcr clic <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> janer aprcs siguent, scgons que<br />
en In dit nibara se conte, que cobre, CCLXX sous Barcinone.<br />
F n et tua rccn izq u ierdo: Albara.<br />
71<br />
abril, 7. -- PERI'JN<br />
F! l'rlJw'éui!n <strong>de</strong> /1 V11U6P2 pi<strong>de</strong> prestadts al cou<strong>de</strong> <strong>de</strong> (in cF<br />
unes tapices qve t?CceSita para su hoda4.<br />
(2) Es bien conocido cl vivo interés <strong>de</strong>l .4matior <strong>de</strong> Ioda gentilezu, en<br />
quesus pariente y amigos poseyeen aigûn fragmente <strong>de</strong> Io que éi cr<strong>el</strong>a<br />
sincerainente ser asta <strong>de</strong> unicornio, consi<strong>de</strong>rada a la saaôn corne la triaca<br />
magna (le la época, su .persticién que .serht comba.tida por cl famoso Ambra-<br />
SIo Pard.<br />
(3) <strong>Pedro</strong> (t en junie <strong>de</strong> 1-1(18), hijo <strong>de</strong>l infante don Jainie (n su vez<br />
hermano <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> e? Cere?,lollio.No) y <strong>de</strong> Cecilia <strong>de</strong> Coinniingc'. Casé, sucesivamente.<br />
con Beatriz, hua <strong>de</strong>l vizeon<strong>de</strong> <strong>de</strong> Cardona, y con Margarita.<br />
hua ci<strong>el</strong> marqués <strong>de</strong> Montferrato,<br />
(4) Con Violante, <strong>de</strong> Bar, hija <strong>de</strong> Banque, duque <strong>de</strong> Bar, y <strong>de</strong> Maria<br />
<strong>de</strong> Francia, a au vez hermana <strong>de</strong> Carlos V cl S'abio.
1 0(Tt'MENTOS cuL'ruR.\LEs DE PEO Ru El. (EREMONTOS()<br />
- ACA, Reg. 1(56, fol. M.<br />
Car cosi. Nos no hauem aqucli compliment <strong>de</strong> draps istoriats<br />
o <strong>de</strong> paret, a ohs <strong>de</strong> les nostres noces, qui mcstcr nos fana. Per<br />
que us pregam, cosi car, que con vendrets a les dites noces nos<br />
façats aportar <strong>de</strong>l vostres draps istoriats aqu<strong>el</strong>is que us parra<br />
que facen per nos. E fer nos n agradable piaer.<br />
Dada en Perpinva, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret a VII dies d abri]<br />
<strong>de</strong>l any MCCCLXXX. Primogenitus.<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
[Dominus I)u x mandauit michi, Petro <strong>de</strong> 'I'arrega.]<br />
Similis litera fuit ciirecta comiti Vrg<strong>el</strong>li.<br />
En cl margen izq u icrdo: I<strong>de</strong>m.<br />
I Non est <strong>de</strong> jure signata.]<br />
72<br />
134(l, junio<br />
<strong>Pedro</strong> Dezvail, lesoreru real., abona a ( alalina, juglaresa <strong>de</strong>.<br />
J'(71(ZCi() lu que se le a<strong>de</strong>udaba <strong>de</strong> su vest ii <strong>de</strong>l ao.<br />
ACA. RP, Reg. 372, fol. 169 v'<br />
Item doue a Na Catherina, juglaressa <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>! senyor Rey,<br />
los quais li eren dcguts ab albara <strong>de</strong> escnina <strong>de</strong> racio, scrit en<br />
Tlarce]ona primer dia <strong>de</strong>l mes d abril <strong>de</strong>l anv MCCCLXXX, per<br />
raho <strong>de</strong> sont vestit <strong>de</strong>l dit any, segons que en lu dit aihara se conte,<br />
que cobre LXXX sous Barcinones.<br />
En ci margen izquierdo: Aihara.<br />
(3) Cou la misma îeeha pcdia don Juan tapices n la reina, al bispo<br />
(le Barc<strong>el</strong>ona y al <strong>de</strong> Cerona (fol. 93 r.°).<br />
Y €1 9, a los con<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Ampurias (fol. 97 i'.°).<br />
Es <strong>de</strong> notar que cuando cl comte le Urg<strong>el</strong> contrajo egundas nhIpcia,<br />
su cerenofliO.so do escrihia (San Cucufate <strong>de</strong> Valiés. 2 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> 1375)<br />
a Bernardo Dcecolt, lugarteniente <strong>de</strong>l Mae.stre Racional, para que pr€stase<br />
ni novio para las fiesta nupetales los tapices <strong>de</strong> Santa. Catalina. <strong>de</strong> Ariet6<br />
lcl€'s y <strong>de</strong>l aso <strong>de</strong> Ultramar (Reg. 1249, fol. 68<br />
(1) Aunque probablernente tendria mâs <strong>de</strong> Dolda <strong>de</strong> Troyes que <strong>de</strong><br />
Maria <strong>de</strong> Francia podria, como la Tarsiana <strong>de</strong>l I,hro <strong>de</strong> Apo70nio. clecir:<br />
"non so juglarensa <strong>de</strong> las <strong>de</strong> buen Tnercado".<br />
Su iijo, <strong>Pedro</strong> Galve, cra montera <strong>de</strong> Juan cl Cazador.<br />
727
72M AMAL).\ LuI'EZ flE M EN E S V S GO<br />
73<br />
l(I, jUfliO<br />
l'edra !)ezvall, lesorera real, abena al juc.rlar le Pal aria Pascuai<br />
Ferndu<strong>de</strong>z <strong>de</strong> Mora, <strong>el</strong> salarie que se le a<strong>de</strong>udaba<br />
- ACA, RP, R€. 372, fol 186.<br />
Item donc a N Pascual Ferrandcz <strong>de</strong> Mura, judgiar <strong>de</strong> casa<br />
dcl senvor . Rey, los quais li eren <strong>de</strong>guts ah aihara ci escriva <strong>de</strong><br />
racio per ralio <strong>de</strong> sa quitacio. Es a saber <strong>de</strong>l primer dia <strong>de</strong>l mes<br />
<strong>de</strong> febrer <strong>de</strong>l any MCCCLXXX, tro per tot Io clerrer dia <strong>de</strong>l mes<br />
d abril apres signent, segons que en lu dit aihara se conte, que<br />
cobre CXXXV sous T3arcinones<br />
F n et niai-Zen izq ujerdo: \.lhara.<br />
74<br />
13, junio. B.\RCELON.\<br />
Pedr,, Dez'all, lesorero rea.l, atr unos eni lu meiiios al iud(a<br />
[aebn (orsino, as/lnço y !ruclzjl;laii <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> e! ('eremoniaso.<br />
- ACA, RP, Reg. 372, f0]. 190 v.<br />
Item dune a N Jacobo Corsino, juheu estrolench e torcimanv<br />
<strong>de</strong> casa <strong>de</strong>] senvor Rey, loi quais li eren <strong>de</strong>guts ab aihara d escriva<br />
<strong>de</strong> racio per raho <strong>de</strong> sa prouisiu, la quai per lu dit senyor li es<br />
estada tatxada. Es a saber <strong>de</strong>l primer dia <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> febrer <strong>de</strong>l<br />
any MCCCLXXX, tro per tut Io <strong>de</strong>rrer dia ci<strong>el</strong> mes <strong>de</strong> abril apres<br />
signent, segons que en lu dit albara se conte, que cobre, CCLXX<br />
sous Barc.<br />
En cl J narcn izq u jerdo: A ihara,<br />
75<br />
1 septi.nibre, P,. - Lii in<br />
<strong>Pedro</strong> J V <strong>de</strong> A rag6n o los secretarios y conseicros <strong>de</strong> la aijama<br />
judia <strong>de</strong> la ciudad <strong>de</strong> Mallorca. Para que no siga}i haciendo pagar<br />
cxccsut'os iributos per consi<strong>de</strong>rarlos ricos siendo asi que aenas pue-
(SI DOCrMENIOS CULTURALES DE I'EDR) EL EuEMON (05f) 2t)<br />
<strong>de</strong>n sustenlarse, o j)or eu7idia <strong>de</strong> la cnsi<strong>de</strong>racin <strong>de</strong> que '.7an<br />
en! re notables cris! iaios, al maestro <strong>de</strong> nia as y <strong>de</strong> brijulas,<br />
.1 braizam L'resq ues y o su hijo Jainda Cresqnes , judfes mail rqn ine.<br />
<strong>de</strong> la casa real.<br />
- ACA. Reg. .1442, fol. 127 v.-125.<br />
Petrus, etc. Secretariis et cnsiliariis aliame Ju<strong>de</strong>orum Calli<br />
ciuitatis Maioricarum, et <strong>de</strong>putatis it<strong>el</strong> <strong>de</strong>putandis ad subscripta,<br />
gratiam suam. Pro parte cresques Abraham, magistri mapamundi<br />
et buxolarum et Jahuda Cresques, cius fui, Ju<strong>de</strong>orum dicte ciijitatis,<br />
domesticoruin, nobis fuit expositum quer<strong>el</strong>ose : quod vos,<br />
cre<strong>de</strong>ntes ipsos patrein et fihium, propter eorum officia et aliter esse<br />
diuites sen locupletes et reucra non fuit, iino certis <strong>de</strong> causis <strong>de</strong>uenerinit<br />
ad talem paupertatem, que vix possunt ducere vitam suam,<br />
onerastes et oneratis ipso5, potissime a tempore citra, quo Nos,<br />
predictum Abraham, assumpsimus <strong>de</strong> domo nostra, execessiue in<br />
talliis, collectis et alus onerihus dictis Calli impositis huiusque<br />
talliando ipsos, in predictis, ad vestrum arbitrium et non ad salidum<br />
et libra pro bonis qui habent quod fieri, dicitur, propter inuicliam<br />
et malam voluntatem quani erga ipsos gessistis et geritis, eo<br />
quia domestici facti sunt nostri, et hahent ingentem fatniliaritatem<br />
cum piLirihus et diuersis notabilius p<strong>el</strong>-soflis Christianis. Et quod<br />
licet conquereudo se <strong>de</strong> vobis met <strong>de</strong> prcdictis et offerentes se soluturos<br />
et contrihuturos in dictia talliis, collectis et oneribus impositis<br />
et imponendis per dictam aliaman, ad solidum et libram pro<br />
bonis que retiera habent et possi<strong>de</strong>nt VOS duxerit requirendos ut<br />
predictis contra ipsos in<strong>de</strong>hite attentatis, cessaretis. \s tamen ad<br />
facere noluistis neque vultis. lino potins perseucratis in vestra pertinatia,<br />
quod in ipsorum : Cresqucs et Jafuda prciudiciurn et<br />
dannuni ceruiter redundare. Vu<strong>de</strong> supplicato nobis super hiis <strong>de</strong><br />
congrua remedio justitie prouidi, vobis et cuilihet vestrum dicinius<br />
et mandamus firiniter et expresse ac sul) pena D morabatinoruni<br />
auri <strong>de</strong> bonis vestris propriis, si buic nostro mandato non 1''ritis<br />
habendorum et nostro erario irremissibi liter applicandorum,<br />
quatenus predictos ju<strong>de</strong>os non tallictis ad vcstrum arbitrium et<br />
voluntateni , sud dunitaxat ad solidum et libram, et <strong>de</strong> manifesto<br />
se dum quod (le nianifesto fieri cunsuetum fuit et est aliquando,<br />
et seruari circa alios Ju<strong>de</strong>os dicte aliame cauendo vos attente ne<br />
propter inuidiam sen malam voluntatem seu odium aut aliter, pdictos<br />
Ju<strong>de</strong>os sen alterium corum in predictis u<strong>el</strong> alus rehus, i<strong>de</strong>-<br />
(1) Des p uM <strong>de</strong> la publicaciôn <strong>de</strong>l interesante -atudiu <strong>de</strong> Gonzalo dc<br />
Ri:r.a z. junior, Mestre Jacom.e 4e Maihorcu, cartoqrafo 'tu Infante (Lisboa,<br />
1)30), ya no cabe (luda en la i<strong>de</strong>ntificaciôn <strong>de</strong> Jafuda Cresque (<strong>de</strong><br />
conver.o, Jairne Itibes), con cl célebre •Javome <strong>de</strong> Mallorca, <strong>de</strong> la Feicli<strong>el</strong>a<br />
<strong>de</strong> Sagres, colaboiadr <strong>de</strong>] infante don Enrique <strong>de</strong> Portugal.
73() \M\D.\ I.01'EZ r)E MENESIs<br />
bite u<strong>el</strong> in juste nullatenus molestetis sen aggrauetis. Quinirno eos<br />
pertractetis tanquam dornesticcos nostros {auorahiliter et ben igne.<br />
Scituri quod si contrarium egeritis, quouis modo, quod minime<br />
opinatnur, Nos contra vos et quemiihet vestrum, proce<strong>de</strong>mus tanquani<br />
nostrorum inandatorum transgressores vitra penam predictam,<br />
quam dicto casu <strong>de</strong> bonis vestris propriis faciemus realiter<br />
exigi et haheri.<br />
Dat. Iler<strong>de</strong>, XVIII die septembris, anno ii nativitate Dornini<br />
M'CCC°LXXX°. Narcisus, promotor.<br />
Guill<strong>el</strong>mus Cal<strong>de</strong>roni, ex petitiune proia in consilio<br />
per Narcisuni <strong>de</strong> Sancto l)ionisio, consiliarum et<br />
regentem canc<strong>el</strong>iarie.<br />
Pro.<br />
76<br />
13--0, diciciribre, 1-1. - B..\RCEJ.( N.\<br />
El p vin,oéni10 <strong>de</strong> /1 L4i e.scribe a su hermana Leonor, para<br />
rccoinenda.rle a la cantado va A -rgcn (ma, na? fta <strong>de</strong>l ducado <strong>de</strong> Bar,<br />
que con su mando IHan <strong>de</strong> Bru jas se dirige a Castiila.<br />
- ACA, R(g. 1660. fol. 74) v.<br />
keyna cara hermana e senyora. Nos e! Priniogenito <strong>de</strong> Aragon,<br />
hermanos vro., vos embiarnos muvto a saludar como ad aqu<strong>el</strong>la<br />
que niuvto amarnos e Tfluvto preciams, e pora qUieri querriainos<br />
que diesse Dios tanta vida et salut, con acrescentamiento <strong>de</strong> honra,<br />
quanta VOS mesma qucrriadcs. Revna cara herniana. Rogamos vos<br />
que cada que auinenteza en<strong>de</strong> hayacles, nos certiffique<strong>de</strong>s <strong>de</strong>] estament<br />
vro. e <strong>de</strong> aqueil <strong>de</strong> nro. herniano cl Re y , marit vro. e <strong>de</strong>l<br />
infant fijo vro. e sobrino nro. cl quai <strong>de</strong>seamos sever alegre siempre<br />
e hueno. E porque sornos ciertos, Re yna hermana, que vos<br />
plazra, vos notiflicarnos que nos e nra. ('ara muger, la T)uquessa,<br />
e nra. cara fija la lnfanta 1 , somos grado n Dios en buena disposiciôn<br />
<strong>de</strong> nras. personas. Reyna, cara hermana, embiarnos vos<br />
Argentina, cantadora 2, nadiva <strong>de</strong>i ducat <strong>de</strong> Bar e porladora <strong>de</strong> la<br />
prescnt, con la quai entendcmos que tomaredcs plazer. E si a vos,<br />
Revna cara hermana e senvora, platzc aigo que fagamos, embiat<br />
nos Io a <strong>de</strong>zir e fer lo hemos (le huent talant.<br />
(1) Juana du Daroca, ùnica quperviviente <strong>de</strong> los hijos <strong>de</strong>l primer matrimonio<br />
<strong>de</strong>.l duque <strong>de</strong> Gerona.<br />
(2) Vid. la iota <strong>de</strong> dofia Merce<strong>de</strong>s G.irw.ois »; BA1.LIslIaos, .4r(Ienti,i.<br />
cantadora, en <strong>el</strong> Correo erudit. aflo V, entre ga 14, p. 17.
G3 îoc UÎENros CULTURALES DI T'EDIW FL CEn11IONlOS0 731<br />
Dada en Barc<strong>el</strong>ona, dius ci si<strong>el</strong>lo nro. secret, a Xliii dias <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>ziembre en cl anvo <strong>de</strong> MCCCLXXX. Promogenitus.<br />
Dominus flux mandauit miehi, Petro <strong>de</strong> Tarrcga.<br />
Dirigitur regine Cast<strong>el</strong>le, sorori dornini Ducis.<br />
E n e! ;iia rgen izq u ierdu: I<strong>de</strong>m.<br />
[Ni h il<br />
ad mandatuni<br />
l)omi ni<br />
!)Ucis.<br />
77<br />
I *l , encro, G. - H.\RCELONA<br />
1»,, ,ç c ois<strong>el</strong>le rs <strong>de</strong> Barce!ena al en le ra rse <strong>de</strong>l fallecim jt'nlo <strong>de</strong>l<br />
in foule [rai' Pedru <strong>de</strong> A ra cx/resa n su sen imienlo al cou<strong>de</strong><br />
le l'ra<strong>de</strong>s' /liJo /ii <strong>de</strong>l fi nado.<br />
-- - Barc<strong>el</strong>ona. Archivc, dc' la (indid. l,tre,s C!O.c('S. Tomo I. fol. 29 y.' 7<br />
Al moit alt senvor Io comte <strong>de</strong> Pra<strong>de</strong>s.<br />
Sen yor, ir que fou dicinenge, bora <strong>de</strong> vesprcs dites, estccn a<br />
nos presentada vna leira, la quai en Pere Maciler, merca<strong>de</strong>r Cathala<br />
estant en Pisa, ha tramesa a N Guillem l'uja<strong>de</strong>s, mercacier <strong>de</strong> Barcebona,<br />
hum <strong>de</strong> he, dc fama loable en esta ciutat, en la quai letra<br />
se conte vna clausula <strong>de</strong> la tenr seguent : item sempre vos he<br />
larch sent per aqu<strong>el</strong>la letra que us trainis, per via <strong>de</strong> Pcrpenya,<br />
per en Dab, que I infant en Pure, passa d esta vida a liii <strong>de</strong><br />
(3) Prece<strong>de</strong> a este docuinento cl aalvoconduclo que cl mismo dia<br />
'Jo1ianna <strong>de</strong> Bruges et Argentina, vxor sua, cantatrix'. obtenlan <strong>de</strong>l duque<br />
dc' Gc'ron.a.<br />
(4) Fôrmula Iflal va a los <strong>de</strong>reclios <strong>de</strong> cane'lIeria 'por la expedicl6n<br />
(ICI (IocUmenlo.<br />
(5) 'MistIco, autor dot 1e R'yim ia' principum<br />
(6) Juan <strong>de</strong> Aragôn, que cacô con Juana <strong>de</strong> Cabrera, ahu<strong>el</strong>os <strong>de</strong> Ma,gai-lia<br />
<strong>de</strong> Pr:i<strong>de</strong>s, rein <strong>de</strong> Aragôn, segunda inujer <strong>de</strong> Martin cl HvmaflO.<br />
(7) En cl folio 26 y.' y en cl 27 r.° se contiene caria <strong>de</strong> an.logo tenoi-,<br />
dirlgida al i-ey, y en cl 27 y . 0 -28 r.', a la reinS. Ambas sen <strong>de</strong> 5 dc enero<br />
y fueron enviadas a Zaragoza. Em <strong>el</strong> folio 28 r.° se halls la que por Juan<br />
Serra y Galcer.n Marquet se remitiô al pnimog)nito. Esta es <strong>de</strong> 6 (le e'nero,<br />
Io mismo que lac que per Jaime Fivaller se mandaron s la reins <strong>de</strong> Ohipre<br />
(folios 28 v.' y 29 r.') y al con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Pra<strong>de</strong>s.<br />
(8) igIIv: "Item vt supra", y asi la que en cl documdnt.o tiaiuerito.<br />
hasts "aquesta galea', inclusive, 10 suplo <strong>de</strong> la carta <strong>de</strong> los cou.s<strong>el</strong>lers s<br />
S'iblla <strong>de</strong> Porcia.
732 AMADA LOPEZ DE MEXES1:s<br />
n.qucst mes 1 e a V lu sotarraren C LIS scrich larch <strong>de</strong> la honor que<br />
li es estada feta e que se n portaren la mevtat dcl ahit a trossos,<br />
<strong>de</strong> que I cuytaren a sotarrar mig dcspullat, pero nitre jorn, b<br />
<strong>de</strong>ssoterraren e li vestircii vn aitre abit e li miraren be la creu<br />
qui li era feta <strong>de</strong>rrera, en drct <strong>de</strong>l cor, que no hich hat frare que<br />
no la li basas ; aço fo coin Io <strong>de</strong>ssotarraren e datte sodien la in<strong>el</strong>lor<br />
odor <strong>de</strong>l mon e ii tolgucren vngios <strong>de</strong>is peus e n exia sanch. L abit<br />
que li <strong>de</strong>spuliaren, se partiren tot entre tots los frares e aqueils<br />
<strong>de</strong> casa sua qui y eren. Deus li don gracia hi sia ço que se ri diu.<br />
Ir hic entra Io cardinal <strong>de</strong> Vancssia 2 e vuv hic dcii escr aqucli <strong>de</strong><br />
(;eim ad viia galera e en dos <strong>de</strong>ucn se n anar en Roma al l'apa<br />
e ab aquests se n <strong>de</strong>uie anar I Infant en Pere ; mas m<strong>el</strong>ior viatge<br />
ha fet. Vas en ah cils son compavo e alguns <strong>de</strong> la companvia ; en<br />
Burguet <strong>de</strong> Serria, roman açi e pens dara recapte i la roba e puys<br />
que se n vaja en Cathalunva aquesta gaica. On senyor, coin Io dit<br />
infant en Pere d Arago, si la dita letra conte en si veritat, segons<br />
condicio humana sia passat <strong>de</strong> esta vida, Per que nos, ah grau<br />
dolor <strong>de</strong> cor, pensant com In dit Infant en la sua gboriosa fama que<br />
per gracia diuinal obte en vida e en mort. Significam aqucstes coses<br />
a la vestra gloria, per co que prouist o informai <strong>de</strong> cert sobre aco,<br />
façats entier-, les sues exequies, ço que a vos se pertany.<br />
Scrita en Barc<strong>el</strong>ona, n VI dies <strong>de</strong> janer, la anv <strong>de</strong> la natiuitat<br />
<strong>de</strong> Nostre Scn yor MCCCLXXXII.<br />
Los cons<strong>el</strong>lers ch.' la ciutat <strong>de</strong> I3arcebona apparallats.<br />
Senvor a vostre pler e honor.<br />
78<br />
13K.! , febrero. -<br />
É esorero <strong>de</strong> Sibila dé' E rria , cul i'e,i.a o Na .1<br />
ha, cantadova <strong>de</strong> la casa <strong>de</strong>l 1'rimou itu <strong>de</strong> .-1 raz,u , diez du rems<br />
[lorines ccii que la «ibseq nia die lia Reina'.<br />
-- ACA, RP, Reg. 510, fol. 71 v.'<br />
(1) Pues la carta <strong>de</strong> Mueiler era <strong>de</strong> noviembre.<br />
(2) Luis Donati.<br />
(3) Bartolomé <strong>de</strong> Cucuino. Pei'o en tealidad, tanto éste corno Donatl,<br />
no ebtienen <strong>el</strong> cap<strong>el</strong>o car<strong>de</strong>irniiclo hata <strong>el</strong> 21 <strong>de</strong> dicieinbre.<br />
(4) Y <strong>Pedro</strong> Desvall, tesorero <strong>de</strong>l i'ey, entregaba tanihién a "Argentina,<br />
ministrera <strong>de</strong>l rey <strong>de</strong> Fiança", y en vii'tud <strong>de</strong> albai'a <strong>de</strong>l 29 <strong>de</strong> diciembre<br />
<strong>de</strong> 1380, otros diez fiorinea <strong>de</strong> oro <strong>de</strong> Aragôn (Barc<strong>el</strong>ona, Archivo ci<strong>el</strong><br />
Real Patrirnonlo, Re g. 373, citado, fol. 212 r.°).
I '(u UMFNTOS (Ul_ÏUR.\[.ES DI: l'EuRo Et. CEREMONIOS()<br />
Item done a Na Argentina, ministrera <strong>de</strong> la casa <strong>de</strong>l senyor<br />
[)uch, ab albara d escriva <strong>de</strong> racio escrit en Saragoça, a XIX dias<br />
<strong>de</strong> febrer, <strong>de</strong>l anv pi-esent, los quais la senyora Reyna h mana donar<br />
graciosament, segons que n 1. dit aibara es contengut X florins<br />
d or d Arago.<br />
En ci ;narg-en izqvierdo: Albara.<br />
79<br />
131, marzo, 25. -<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> il vagn se dirige a. los C(Ii5iIICS V prJwnibres <strong>de</strong><br />
1Iin1<strong>el</strong>lier, solic1wda que pci-milan al nOL'CO ( uillernw Con iii,<br />
que cursa estudios en la Universidad Montispessidaiia, venir por<br />
iuws dias a su Corte.<br />
- ACA, Reg. 1374, fol. 7<br />
Lu Rcy d Arago.<br />
Prornens. Nos scriuirn a inestre Guillem Coniil' que tantost vinga<br />
a nos, qui le hauem gran mester per alguns afferts nostres. E<br />
segons que hanem entes, cii es se emperat <strong>de</strong> legir aqui en 1 Estudi.<br />
Per que us pregam que hajats per agradable que I dit mestrc Gui-<br />
Hein vinga prestament a nos. Certilicant uns al pus bren que porein,<br />
Io us trainetren e farets nos en agradable plaer n seruley.<br />
Dada en Saragoça, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, n XXV dies <strong>de</strong> marc<br />
<strong>de</strong>l anv MCCCLXXXI, Rex Petrus.<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
Pro.<br />
Ais aniats e <strong>de</strong>uots nostres los consuls e promens <strong>de</strong> Montp<strong>el</strong>ler.<br />
80<br />
abri], is. -<br />
<strong>Pedro</strong> 1V <strong>de</strong> :1 ragn a .'l rualdo PLrez I'av<strong>el</strong>a, cwo isa rio <strong>de</strong> la<br />
recatidaci6n <strong>de</strong> notas <strong>de</strong>l clero aus1'nte. Or<strong>de</strong>nitdolc en! r'gar soiscien<br />
les fia nues <strong>de</strong> ore al cainarero reio Francisco I'er<strong>el</strong>a , para la<br />
obra que ëste <strong>de</strong>be hacer en la casa <strong>de</strong>l Sacristdu, in;nuebl,<br />
que se aoiplia e! Palacie Mavor, <strong>de</strong> aqu<strong>el</strong>los fon<strong>de</strong>s,<br />
(1) Prece<strong>de</strong> en <strong>el</strong> rnirno folio la carta a CcmliI. J<br />
733<br />
W
- ACA, Reg. 1272, fol. 13 v.<br />
IOl'EZ DE MENESES (J<br />
En Pure per la gracia <strong>de</strong> I)eu rey d Arago, etc Al feei nostre<br />
N Arnaii Pure <strong>de</strong> Pavola, comissari per nos assignat a rcchre e<br />
pendre a inans nostres, les ren<strong>de</strong>s e fruyts <strong>de</strong>ls ciergues absents<br />
e no faents resi<strong>de</strong>cia personal en les benifets que han dins nostra<br />
scnyorin. Salutem et Gratiam. Coin nos hajam <strong>de</strong> nccessari per<br />
a la obra que fem fer en la casa qui solia esser <strong>de</strong>] sagrista, la<br />
quai hauen comprada e ajustada ah lu nostre palan major <strong>de</strong> Barchinona,<br />
sis cents florins d or d Arago, <strong>de</strong>him vos e manam <strong>de</strong><br />
certa sciencla e expressanent que <strong>de</strong>ls diners qui a nia vostra<br />
vendran per raho <strong>de</strong> la dita cornissio, donets e liurets per nos al<br />
feci <strong>de</strong> la nostra cambra, en Franccsch Pereta, qui en la clita obra<br />
les conuertira, los dits sis cents florins d or, or<strong>de</strong>nacio alguna per<br />
IiOS feta e mananient en contrari no contrestant. E aço per res no<br />
mu<strong>de</strong>ts como nos ho vullam, axi <strong>de</strong> certa sciencia. En la paga,<br />
empero d aqu<strong>el</strong>is cobrats <strong>de</strong>! dit Franceseh Pereta, apoca <strong>de</strong> paga.<br />
Car nos, ah la present, manam al mestre ralional <strong>de</strong> la nostra<br />
cort o a aitre <strong>de</strong> vos, compte oidor, que vos, restituent a dIa la<br />
present e apoca <strong>de</strong>l dit Francescli, los dits sis cents florins vos<br />
prena en compte e dubte aigu no us hi faca.<br />
Dada en Saragoça, n VIII dies d abril, 1 any <strong>de</strong> la natiuitat<br />
<strong>de</strong> Nostre Senvor, MCCCLXXX1. Rex Parus.<br />
l3crengarius Vallossera, mandate domini Regis.<br />
Pro.<br />
81<br />
i3?l, abri!, y-l. -- ZARAGOZ:\<br />
<strong>Pedro</strong> TV <strong>de</strong> Ara.'?i ai canciller <strong>de</strong> la t;iivcrsidad <strong>de</strong> L érida.<br />
Para q ne prorr(Lruc cl plazo que para cl doctorado tiee concedido<br />
et l.icenciado en. I)ecretos Juan Porq net, hasta que regresc a Lérida<br />
e! doctor Juan il Ijafarin. que prescut() a Porquet 'y al que ahora<br />
necesita. et Rev en la Lorle para imrtantes a.çu.utos.<br />
—ACA, Reg. 1260, fol. 37 v.'-S.<br />
Petrus, etc. Dilecto nostro canc<strong>el</strong>larjo Studii Ilerdê. Salutem<br />
et dilectioneni. Sicut percepimus et e certo vos, terminum ad diem<br />
Dominicain proxiinam assignastis ficl<strong>el</strong>i nustro Johanni I'orqucti, in<br />
Decretis licenciato, ad recipiendum harretum sine doctoralia insignia.<br />
Et cum ipsc cupiat ipsa insignia recipere sub Johanne <strong>de</strong> AIfagarino,<br />
I)ecretorum doctore, qui eum presentauit, et nos dictuni<br />
Johannem <strong>de</strong> Aijafarino, qui in nostra curia pro aliquibus arduis<br />
negotiis, nostru ru tangen til)us comod mn et honoreni necessarium
1)(R1MI:NIos cuIr1.\LLS 1_'F. PITIIRO l l;RI:1IONICiSl)<br />
habeamus, VOS requirimus et rogamus vobisque dicimus et matidam<br />
us <strong>de</strong> certa sciencia et expresse, quatenus terminum per vos<br />
dicto Johanni Porqueti assignatuin, ad dicta doctoralia insignia<br />
recipiendum, prorogetis, visis prescntibus, donec dictus Johannes<br />
<strong>de</strong> Aijafarino, in dicta ciuitate sit personaliter constitutus, v<strong>el</strong><br />
aliam a uobis super hoc literam receperitis. Et caueatis attente<br />
quod intcrim, nerninem aliumadmittatis seu admitti permittatis,<br />
ad similia <strong>de</strong>corandum. Ouinimo si terininuin ad id facienduni ci<br />
assignatis, illuci continuetis post dicti Johannis Porqueti hirreti<br />
recepticinem. Et hoc aliquatenus non mutetis, cum NOS reuocato<br />
quocumque mandato per nos sen nostrum carissimum Primogenitum,<br />
in contrariuin huiusrriodi facto sit, predictis attentis fieri<br />
proui<strong>de</strong>rimus et v<strong>el</strong>imus.<br />
Dat. Cesarauguste, XXIIII die aprilis, anilo a natiuitate Domini<br />
millesimo CCC" octuagesimo primo. Sub nostro sigillo secrcto.<br />
Rcx Pctrus.<br />
Petrus <strong>de</strong> Gostemps, inandato Doinini Regis.<br />
Pro.<br />
Jfii. e! ;uargen izquierdo: X solidos Jacce.<br />
82<br />
13SI, 1fltV(), li<br />
Z.\R<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> Ara Lïn ccuce<strong>de</strong> salvoconducIl al maestro Juan <strong>de</strong><br />
Brus<strong>el</strong>as, que con su tnujer y con su hijo cl ar1isa infanlil fIlanico,<br />
se diricn u Caslilla.<br />
- ACA, R(-g. 1272, fol. 411 v'<br />
1)011 <strong>Pedro</strong>, etc. A los amados e fi<strong>el</strong>es nros. qualesquierc justicias,<br />
jurados, guardas <strong>de</strong> puertos e <strong>de</strong> passos e otros officiales<br />
e sunditos uros. a IOS civalcs les prescntcs peruendran. Saint e<br />
dileccion. Sepa<strong>de</strong>s que Johan <strong>de</strong> Liga, <strong>de</strong> la baxa Alimana, cl quai<br />
por la apteza <strong>de</strong> mestro Johan <strong>de</strong> Bruseil, su fluo, magnera rnuv<br />
ninvo, nos hauemos retenido algunos dias en lIra. cort, se quierc<br />
ir ai Rey e a la Reyna <strong>de</strong> Casti<strong>el</strong>la, con <strong>el</strong> dito su fluo e con<br />
su mujer e dos hombres <strong>de</strong> aqu<strong>el</strong>la tierra <strong>de</strong> Flan<strong>de</strong>ns. Per que<br />
a vosotros e a cada uno <strong>de</strong> VOS, <strong>de</strong>zimos e mandamos qu<strong>el</strong> dito<br />
Johan <strong>de</strong> Liga, COU cl dito su fluo e con la dita su mulier e 11 hombres<br />
e con caualgaduras e con ciineros, jovaS e otras cosas soyas,<br />
<strong>de</strong>xe<strong>de</strong>s passar por qualesquiere lugares <strong>de</strong> nra. senyllria e sallir<br />
<strong>de</strong> aqueila, e <strong>de</strong>spues tornar quando quieran, catando los que non<br />
los sea feyta algun enoyo o agrauio ne embargo, antes los prouedisca<strong>de</strong>s,<br />
si e COflIO menester los sera <strong>de</strong> segur passatge e conduyto.
AMADA LOPEZ !)E MF.XESES (<br />
Dada en Saragoça, dins nro. si<strong>el</strong>lo secreto, a XI dias <strong>de</strong> rnayo<br />
en cl anyo <strong>de</strong> la natiiiitat <strong>de</strong> Nro. Senvor, MCCCLXXXI. Rex<br />
Petrus.<br />
t)oniinns 1'&ex rnandauit miclii, Petro <strong>de</strong> Gosternps.<br />
Pro.<br />
83<br />
maso, (1.<br />
<strong>Pedro</strong> IV cle,Irau eni usias,i,ado con <strong>el</strong> arte <strong>de</strong>l his-nus Jacobo<br />
Brandaliis, inusico <strong>de</strong> sallerio, lo nombra fainiliar dc la<br />
i'eai casa.<br />
- ACA, Reg. 936, fol. 186.<br />
Nos Pctrus, Dei gratia rex Aragonum, etc. Notum facimus<br />
cunctis prcscntes literas inspecturis, quod Nos <strong>de</strong>lectati amena<br />
sono psaltcrii per fi<strong>de</strong>lem niinistreriuni Jacobum Brandalits, cLuitatis<br />
Bononie, ipsum in familiarem et dorncsticurn nostrum admisirnus<br />
eumquc aliorurn domesticorum et familiari um nostrorum<br />
consortia agregarniis. Quccirca amicos et <strong>de</strong>uotos nostros affectuose<br />
roganlus, ipsum Jacohum recornendatum haheant tanquam domesticum<br />
et farniliarem nostruin, officialihus uero et sunditis nostris<br />
precipiendo. Manclamus ut cun<strong>de</strong>in Jacobum haheant et teneant<br />
pro dornestico et familiari nostro at quibuscumque franchitatibus,<br />
prerrogatinis ne gratiis, quibus ceteri domestici et familiares nostri<br />
vtuntur et gau<strong>de</strong>nt, ci<strong>de</strong>m vti ac gau<strong>de</strong>re permittant. In cuius rei<br />
testimonium, hauc cartam nostram sibi ficri jussimus, sigillo nostrc<br />
magestatis inpen<strong>de</strong>nti munitam.<br />
Dat, Cesarauguste, XX die madii, anno Domini M°CCC0LXXX°<br />
primo. Regnique nostri XLVI°. Rex Pctrus.<br />
Micha<strong>el</strong> <strong>de</strong> Bor<strong>de</strong>llo, ex prouisione<br />
facta per dorninum Regem.<br />
Clin.<br />
84<br />
1l-I, enero, febrero, nlarzo, abril y Inayo. -<br />
Juan Calloç, Iesrcro <strong>de</strong> Sibila. <strong>de</strong> Forcia, para las einlu;nentas<br />
<strong>de</strong>bidos a Florca. Ça-Noga., judia <strong>de</strong> Santa Coloma do Querait,<br />
licenciada en .&Ïedicinu, quo presla sus scr'icios en lu Casa <strong>de</strong><br />
la Reina.<br />
(1) El 30 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 1374 (Barc<strong>el</strong>ona), n dicha FIoret, Viuda <strong>de</strong> Jat<br />
Ça Nga, concedia cl monarc.a licencia para ejercer la Medicina (vicl. Aina-
DOCUMENTOS cUl.Tuu\I.i•:s uc 1EDRO El. (EREMUNIOSO<br />
ACA, RP, Reg. 510, fois. 61 y", 73 v., 80, 92 v.' y 103 v.'<br />
Item donc n Na Floreta, juhia, metgessa <strong>de</strong>] loch <strong>de</strong> Santa<br />
Coloma <strong>de</strong> Querait, ah aihara d escriva <strong>de</strong> racio, escrit en Saragoça,<br />
darrer dia dcl present mes <strong>de</strong> janer, a la quai cren <strong>de</strong>guts per rao<br />
<strong>de</strong> la messio e prouisio per la sen yora Revna taxada, a la dita Floreta<br />
ad son marit, son germa' e vna filin, <strong>de</strong>l mes present <strong>de</strong> janer,<br />
segons que n 10 dit albara es contengut. XI florins mig d or d Arago.<br />
En <strong>el</strong> nia r re;z izqn ierdo: Albara,<br />
Item done a madona Floreta, <strong>de</strong> casa <strong>de</strong> la se nvora Revna, ah<br />
albara d escriva <strong>de</strong> racio escrit en Saragoça, a II <strong>de</strong> janer <strong>de</strong>l any<br />
present, per rao <strong>de</strong> son vestir <strong>de</strong>l dit an y, segoiis que n lu dit albara<br />
es contengut. CCCLX sous Barc.<br />
En <strong>el</strong> i;iaren i..quier<strong>de</strong>: A ibara.<br />
Item donc a Na Floreta, juhia matgessa, <strong>de</strong>l loch <strong>de</strong> Santa<br />
Colorna <strong>de</strong> Querait, ab albara d escriva <strong>de</strong> racio, escrit en Saragoça,<br />
XVIII dies <strong>de</strong>l present mes <strong>de</strong> rnarç, per rao <strong>de</strong> la messio e prouisio<br />
n clin taxada per ]a senyora Revna, es n saher <strong>de</strong>l primer<br />
dia <strong>de</strong>] prop passat nies <strong>de</strong> febrer, tro per tot Io XVIII dia <strong>de</strong>l<br />
prescrit mes <strong>de</strong> març, segons que n b dit albara es contengut.<br />
CCVI sous, 1111 dines Barc.<br />
En <strong>el</strong> inargeii izquierd: Aihara.<br />
Item donc n Na Floreta Ça Noga, juhia <strong>de</strong>l loch <strong>de</strong> Santa Coloma<br />
<strong>de</strong> Querait, per manament <strong>de</strong> la senyora Reyna a mi fet ab<br />
letra sua seg<strong>el</strong>lada <strong>de</strong> son seg<strong>el</strong>i secret en Saragoça, a XXII dies<br />
<strong>de</strong> març <strong>de</strong>l any present MCCCLXXXI, los quais la senvora Reyna,<br />
li mana dollar graciosament per esguart <strong>de</strong>ls serucys que li ha<br />
fets. F. haui apoca <strong>de</strong> la clita juhia, feta en Saragoça Io dit dia,<br />
dosa per en Bcrenguer Vaibossera 2 , notari publieh per auctoritat<br />
reval segons que n los dits letra e apoca es contengut. CI, florins<br />
d or d Arago.<br />
Item donc n maciona Fboreta, <strong>de</strong> casa <strong>de</strong> la senyora Rcyna, ab<br />
albara d escriva <strong>de</strong> racio escrit en Saragoça darrer dia <strong>de</strong> marc prop<br />
passat <strong>de</strong>l any present, MCCCLXXXI, lts quais li eren <strong>de</strong>guts per<br />
çanates <strong>de</strong> XXX muscs, scgcns que n Io dit aihara es contengut.<br />
XXX florins Barc.<br />
En ci inaren izq u icrdo: La dita litera <strong>de</strong>bitoria la dita senyora.<br />
E apocha.<br />
da LÔria'. 11; Mi' Is1:s, Florileyio (1.o(im(ut-al <strong>de</strong> 1'eilî Il <strong>de</strong> .1 r(If/w(. Y<br />
vid. t.ambién Antonio S cis rue j'res Jo(rcttx ejerrz(n(1() l a<br />
M e(C(fl(4 en (Y,trj.IU du. cu et . jg10 XII, Sofarad, 1949 A ('lias ha <strong>de</strong> afLadirse,<br />
entre oints, a Na BeÏlayne, viuda <strong>de</strong> Sarnu<strong>el</strong> GaliiDaDa, y i Na Pa,<br />
mujer <strong>de</strong> Ja.fuda Gallpapa. vecina3 <strong>de</strong> LArida, n las cuaie e! (.'er"nwflioso<br />
otorgaba <strong>el</strong> 10 (je s€ptiernbi'e (je 1380 (Lérida), la licEncia para ejercer<br />
(vid. c-1 FIorilcjio citado).<br />
(2) En este Liempo servia a Sibila (le Forcia un Berenguer Floreta. -<br />
(3) Cuardaseilos <strong>de</strong> -Sibila <strong>de</strong> Forcia.<br />
47
738 i.oi'i:z DE NI îx:si:s 7l<br />
85<br />
I:-*l, jUflii, . -- Z\R\t;oz\<br />
<strong>Pedro</strong> li <strong>de</strong> A ;-a do sOlYeccwdn r! ' o Giollermo <strong>de</strong> Paris<br />
« macs! r <strong>de</strong> ueos» , que se dirige o Francia.<br />
- ACA, Reg. 1269, fol. 119.<br />
En Pere, etc. A tots e sengies guar<strong>de</strong>s <strong>de</strong> passos e altres oficials<br />
e sotsmeses rostres, ais quais les presents peruendran. Saintem<br />
et graliam. Sapiats que Guillem <strong>de</strong> Paris, mestre <strong>de</strong> jochs,<br />
se n va en Françia a mena ad si dos estruços e vna mula. Per que<br />
us <strong>de</strong>him e manam que I dicta Guillem, portador <strong>de</strong> la present,<br />
ad las dits estruços e mula e ab joyes, diners e aitres coses que<br />
porta ab si, icxe<strong>de</strong>s pasar per quai se nul lochs <strong>de</strong> terra, saluarnent<br />
e segura.<br />
Dada en Saragosa, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, a VII dies <strong>de</strong> junv<br />
en I anv <strong>de</strong> la natiuitat <strong>de</strong> Xostrc Senvor MCCCLXXXI. Narci-<br />
S US, promotor.<br />
Dominus Rex mandauit miehi, Petro <strong>de</strong> Gosternps.<br />
Pro.<br />
ln ei i1 i:o1 '': \ soiidis Jaccenses.<br />
86<br />
131 , j unie. -<br />
J tain C aile ç, leserero <strong>de</strong> Sibilo <strong>de</strong> Forcia entreL,ra a Guiilernio<br />
<strong>de</strong> Paris :v o fuana, tue jer <strong>de</strong> csic,pres1idi,'i1adores, V jiorines <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> on, (le .1 rainqiie les recala (licha Reina.<br />
- M'A, 11!', Reg. 510. fol. 105 y 0<br />
Item doue a N Guillem <strong>de</strong> Paris e a Na Johana, muller sua,<br />
tregitadors, ab aihara <strong>de</strong> escriva <strong>de</strong> mcm escrit eu Saragoça, a<br />
XI dies <strong>de</strong>l present nies <strong>de</strong> junv, las quais la scnvora Revna graciusanient<br />
lus mana donar per ço coin han fetes aigunes soptileses<br />
<strong>de</strong> matis dauant la dita Revna, segons que n 10 dit albara es contengut.<br />
V florins d or d Arago.<br />
F u cl maren iq ujer<strong>de</strong>' : Albara.
1uitïlI:\los (Il.! rR.\I1, oi l': j uo il. Cl:iE\i()NIMSo<br />
87<br />
1 j"1111 1() V novieml)re. Z \K,( ;oz,\<br />
J ia u (alli, IesQrero <strong>de</strong> _Çibila <strong>de</strong> ï'orcia , en! n'La al jla!er)) <strong>de</strong>!<br />
Ne v, Cons li l3lan.ch , alsacic, ii, al iwpoi-!e <strong>de</strong> u nos anill.ç <strong>de</strong> plala<br />
frecidos Por la Reine e la Vera Cru-z <strong>de</strong> Zaragoza.<br />
ACA, HP. Reg. 510. fol. 105.<br />
Priineranient donc a N Consoli Blancli, argenter <strong>de</strong> la ciutat<br />
d Estarborch , ah aihara d escriva <strong>de</strong> racio, escrit en Saragoça, a<br />
III dies <strong>de</strong>] present mes <strong>de</strong> juny, los quais la scnyora Revna li<br />
inana douar pci- soldadura e carbo que ha mesa en los aneils que<br />
ha fets d aciuclis XXX croats d argent que la dita Rcvna ha offerts<br />
a la Vera Crc-u 10 dia <strong>de</strong>] diuenrcs Saut prop passat, e per trahavi<br />
<strong>de</strong> ses maiis segons que n Io dit albara es contcngut. 111 florins<br />
cl or d Arago.<br />
Fu cl uar,r.n irqitier(l): _.lhara.<br />
1381, agosto,<br />
88<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> .1 rag;i se dirige al juslicia y a les jirados<br />
<strong>de</strong> I)aroca para que busq ucu local convenieii te doii<strong>de</strong> pueda insLa<br />
larse la ( niz,ersidad que ahi habla <strong>de</strong>jado <strong>de</strong> funciitar per las<br />
c uerras y oIros azares.<br />
ACA, Reg. 1271, fol. 80 v,'<br />
I)oii <strong>Pedro</strong>, etc. A los 1<strong>el</strong>es nros. cl justicia e jurados <strong>de</strong> la<br />
ciudat <strong>de</strong> Darocha. Salut e gracia. Segunt ouc por cl fi<strong>el</strong> nro.<br />
Guillem Ximencz Bonso, inissalgero vro., haucmos entendido,<br />
vosotros haue<strong>de</strong>s ordonado que sca rcparado e tornado en la dia.<br />
ciutat, <strong>el</strong> Estuclio general, cl quai solia scer en aqu<strong>el</strong>la e cl quai,<br />
assin por las guerras como por otras furtunas, file dcstrovdo e<br />
<strong>de</strong>ffeyto / e vos socles prouedidos d vii maestro pera legir <strong>de</strong> Ânes,<br />
Logica e Naturas. E como sen eontrast en la dta. ciutat, en quai<br />
partida haura casas ci dto. Estudio. Por esto queremos e vos dczimos,<br />
acomendamos e mandanias, que vosotriis o la rnavor partida<br />
<strong>de</strong> vosotros, or<strong>de</strong>necies lugar conlpetcnt do cl dto. Estudio hava<br />
casas competentcs. E a conosCimiento <strong>de</strong> maestros, a vro. buen<br />
(1) Dstrasburgo.
740 ,\iI\D\ Lo p r.z DE ., Ni ENESES 72<br />
arhitrio, taxe<strong>de</strong>s a compra e a loguer las citas, casas. Et, feyta la<br />
cita taxation, fazet liurar aqu<strong>el</strong>las al dto. maestro <strong>de</strong>l Estudio, fora<br />
viando d aqu<strong>el</strong>les, quai se quiera cletenidor, COmO nos sobre las<br />
dtas cosas e <strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ntes e ernergentes daqu<strong>el</strong>la cornendamos a uos<br />
e cascuno <strong>de</strong> vos plencrarnent aras. vezes por la prcscnt.<br />
Dada en Caragoça, dius nro. sev<strong>el</strong>lo secreto, a XXVIIV dias<br />
d agosto en cl anyo <strong>de</strong> la natiuitat <strong>de</strong> Nro. Senvor, MCCCLXXXT°.<br />
Narcisus, proniotor.<br />
Dominus Rex mandauit michi, Petro Ça Plana.<br />
Pr.<br />
89<br />
1381, noviembre, 2,1. -<br />
<strong>Pedro</strong> I V (le ;iragu C nco'iie salver nid ucto al cita do ;naes 1 re<br />
Juan <strong>de</strong> Bruseias, que con su in nier y con su 1 ijo et maestro<br />
ni! oie Brusi'las, se dirigen o Francia.<br />
ACA, Reg. 1271, fol. 181.<br />
Petrus, etc. Vniuersis et singulis officialibus et custodihus passsum<br />
ac rerum prohibitarum aliisque subditis nostris vhilihct constitutis<br />
et dictorum officiorum locatenentihus, ad quos presentes peruenerint.<br />
Saluteni et gratiam. Mandamus vobis et cuilibet vestrum<br />
lit-miter et expresse, quatenus magistruin Johannem <strong>de</strong> Brus<strong>el</strong>les,<br />
Alarnanicum, latorem presentis, rece<strong>de</strong>ntem a nohis apud Franclam<br />
cum eius vore et quodam fllio, vocato magistro Johanne, se<br />
conferentem, trausire et ahirc per vniuersa loca et terras dictionis<br />
vestre cum dictis suis vxorc et filio et eorum sociis et familiis,<br />
equitaturis, peccunia auro, argento, jocalibus et alus bonis quihuscumque,<br />
libere perpittatis nec patianhini eis, in persoflis et bonis,<br />
ficri injuriam ne1 offenssain nec teclium, dampnum, scu grauamen<br />
aliquod suhinfcrri. Trno eis mdc preseruetis illesos proui<strong>de</strong>ntiam<br />
etiam illis, si mdc requisiti fueritis, suis tamen sumptihus, <strong>de</strong><br />
securu transitu et conductii.<br />
Dat. Cesarauguste, sub nostro sigillo secreto, XXI' die nouembris,<br />
anno a natiuitatc Doinini M° CCC° LXXXP. Narcisus proni<br />
otor.<br />
Dominis Nex mandauit michi, Hartholonieo Sirnent.<br />
Pro.<br />
90<br />
1381, dicicnibre. - '1'ouros.<br />
Juan (aile ç, les -rere do' .Çilila <strong>de</strong> Forciù, pava a ( uillcnno
7:l 1:aIILMENTOS ct)Lruk.-\LES DE PEIfln) El. ('EREMONIOS() 741<br />
Sun-ver. nierca<strong>de</strong>r (3e Ra rcc'lena, les obu'tos <strong>de</strong> servicio <strong>de</strong> mesa<br />
que dicha Reina habta i'ealado al dia <strong>de</strong> Na'eidad a la viuda <strong>de</strong><br />
Pedrn I <strong>de</strong> Lhii'c'' ld bi4TldOS pou ci fflatcro h(flCc'iOUeS Bariole-<br />
-. ACA, RI', Reg. 510.<br />
Item donc u X (uillermo Sunver, merca<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, ai)<br />
albara d escriva <strong>de</strong> racio, escrit en 'l'ortosa a XXVIII <strong>de</strong>l present<br />
mes <strong>de</strong> <strong>de</strong>cembre, los quais li eren <strong>de</strong>guts per rao <strong>de</strong> II bacins<br />
grans <strong>de</strong> argent daurats e çieiiats qui seruexen a iauar mans,<br />
II taliadors grans d argent blanch e I copa e I pitxer d argent<br />
daurat dins e <strong>de</strong> fora, esinaitats ab senyals <strong>de</strong> la senvora Revna,<br />
Io quai argent la dita senvora mana douar b. dia <strong>de</strong> Nadal pi-op<br />
passat a la revna <strong>de</strong> Xipre. E costa <strong>de</strong> Bartholonicu Tutxo, argenter<br />
<strong>de</strong> Barcclona, segoris que n Io dit alhara es contengut. III<br />
DCCLXIII dons V dines 01)1.<br />
En <strong>el</strong> narcï'n izquierdo: Aihara.<br />
91<br />
i:lS, enero, G. -<br />
E!l prin)oini1.() <strong>de</strong> 1ran al Luardidn y conven le <strong>de</strong> Erailes<br />
Menores <strong>de</strong> Ba rc<strong>el</strong>ena. Para qui , en este monaslerio <strong>de</strong>n Couveuieule<br />
alojam jenlo ' man u lenci(')i U !1'(l\' Juan I )ar<strong>de</strong>P con Jesor<br />
(1) Leonor (t en l3arceIona <strong>el</strong> 26 dc dciembr p <strong>de</strong> 1416). Ers hua <strong>de</strong><br />
don <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Rilagoraa y <strong>de</strong> Juana <strong>de</strong> •Foix. En 1353 casô con cl cnton:es<br />
ron<strong>de</strong> <strong>de</strong> Tripoli, <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Lusinân, hij.o <strong>de</strong> Hu go 1V <strong>de</strong> C.hipre. EnviudO<br />
cl 1?. <strong>de</strong> Caere <strong>de</strong> 1369. Par d psavf.ncneias con su hijo <strong>Pedro</strong> II <strong>de</strong> C'liipre.<br />
fut cnceiradn en cl e:istilln <strong>de</strong> CerIn. Pero an primo hermano cl L'cre-<br />
?UOfliO&'). que siempre le <strong>de</strong>nioatrô sneero arceto, la acogiô en SUS (lOnhifliO.<br />
(y Leonor dt'.emharcaba en Barc<strong>el</strong>ona cl 28 (lc agosto <strong>de</strong> 1381). El 22 <strong>de</strong><br />
diciۥmbre, per acta fluinada en cl castillo <strong>de</strong> Tortosn, le donaha Val]s, en<br />
cuyo castillo la reina <strong>de</strong> Cluipre residiô vLI'iosafine.<br />
(2) Desaparecido en la trâ,giea noclie <strong>de</strong>l 25 <strong>de</strong> julio (le 1533. Se balla<br />
ha silo en lu que boy es i)laza <strong>de</strong> Me(Iinacc'li.<br />
(3) Natural <strong>de</strong> Etampes (don<strong>de</strong> niuriô <strong>el</strong> 6 <strong>de</strong> septiembre <strong>de</strong> 1381). Con<br />
ïray Antonio <strong>de</strong> Monopoli, y en una peregrinacicin, llegaron al Cairo, don<strong>de</strong>fu&'ron<br />
invitados a dccii', <strong>el</strong> 22 <strong>de</strong> julio, misa para Leôn V <strong>de</strong> Armenia,<br />
con <strong>el</strong> cual simpatlzaron taito que, <strong>de</strong>spu <strong>de</strong> visitai los Santos Lugarca,<br />
volvieron a reunirs<strong>el</strong>e. El 1 dc snrzo <strong>de</strong> 1380 habian <strong>de</strong>sembarcado en Barc<strong>el</strong>ona<br />
a lahorar par la liberaciôn <strong>de</strong>l arnienio. Este, en octabre <strong>de</strong> 1382.
742 \I.\1\ i.oi'i:z Pi iixlsls 7'!<br />
<strong>de</strong>l rev <strong>de</strong> :1 rwenia y a sn co;npaner
1)flCtMEN ii:e (ti,TtR.tt.ES DE I'EI)RO Et. CF:RFMONJOS( )<br />
92<br />
I ?2, marzr, 26.<br />
Fi injonle D. Martin ordcna û su <strong>de</strong>spenser, Jorge Juan, que<br />
enLre rne cien. to cincuenla y seis formes <strong>de</strong> oro <strong>de</strong>Ara6n a Teolaldo<br />
<strong>de</strong> Van renes y o! ros lait! 's û Jaconi in 'a CaL',<br />
para avuda<br />
Lie n ii z'iaje <strong>de</strong> estudios <strong>de</strong> atn.bos ininistriles.<br />
- ACA, r{g. 2086, fol. 28 v.<br />
Infans I\Iartinus, etc. Dilecto consiliario et expensori nostro<br />
Georgio Johannis. Salutem et clilectionem. Quia nos, in auxilium<br />
expensarum per Tihau<strong>de</strong>m <strong>de</strong> Vaurenes et Jacominuni Capcta,<br />
ministrerios nosros ficndarum, eundo ad scolas, stando et re<strong>de</strong>undo,<br />
trescentos duo<strong>de</strong>cim fiorenos auri <strong>de</strong> Aragonia, vi<strong>de</strong>licet<br />
vtriquc corurn centum quinquaginta, sex florenos, eum presenti<br />
gratiose duximus conce<strong>de</strong>ndos. Idco vobis dicimus et inandamus<br />
quatenus <strong>de</strong> pecunia curie nostre que est ii<strong>el</strong> erit penes, vos tribuatis<br />
et soluatis jamdictis 1'ibaudo et Jac(mino, trescentos duo<strong>de</strong>cim<br />
florenos superius cxpressatos scilicet ipsorum vtrique, cclitum<br />
quinqLlagiflta sex fiorenos, vt superius <strong>de</strong>claratur. Et, facta<br />
solutione, presentem recuperetis cum apoça <strong>de</strong> soluto.<br />
Dat. Valentie, XXVI° die marcil, anno a natiuitate Domini<br />
\1CCCLXXX secundo. Infans Martinus.<br />
Dominus Infans rnandauit Ravmundo <strong>de</strong> Cuinhis.<br />
Pro.<br />
Ji, e! lrtL'tl i:quiev 1 ' : Niliil, inandato domini Infantis.<br />
93<br />
t1-, ibril, 17. - V\LENCIA<br />
<strong>Pedro</strong> 11 1 * <strong>de</strong> /1 ragcn LI Francisco Ça-Go rrica, .Lrobernador <strong>de</strong><br />
rtIallorca., para que, previamenle certijicodo <strong>de</strong> la atil ud <strong>de</strong> (resques<br />
A hra hotu, b haga d a mitir en ci ré, in:en y cnsejo la <strong>de</strong> aijotua<br />
<strong>de</strong> Mallorca, en cl q ne jiguraron an.tepasados <strong>de</strong> dich ' Cresq<br />
ues, que a hora enc ott.raha. oposicu5n p 'r parte <strong>de</strong> los SL'C v<strong>el</strong>arits<br />
<strong>de</strong> la ju<strong>de</strong>ria.<br />
- ACA, Reg, 1-138, fol. 135.<br />
(1) Entranibos ministriles continuaban al servicio do Martin LI Huaittu<br />
en 1399.
744 A 34 A D A to p Ez DE M1•:YESKS 7U<br />
Petrus, etc. Dilecto consiliario nostro Francisco Ça Carriga,<br />
militi gubernatori regili Majoricarum . Salutem et diiectionem.<br />
Per Cresques Abraam, ju<strong>de</strong>um Maioricarum, domesticum nostruni,<br />
fuit nobis humiliter supplicatuni vt cum sui pre<strong>de</strong>cessores fuerint<br />
assueti existere <strong>de</strong> consilio et regirnine aijame Ju<strong>de</strong>orum Maioricarum<br />
nuncquc secretarii ipsius aijame, iiulla causa proeunte,<br />
ndiut admittere dictum supplicantem in consiiio et regimini supradictis,<br />
dignaremur sihi, super hiis, justitie <strong>de</strong>bitum ministrare.<br />
I<strong>de</strong>o ipsius supplicatioiie bcnigne suscepta, volumus vobisquc dicimus<br />
et mandamus expresse et <strong>de</strong> certa sciencia quatcuus, constito<br />
VOI)iS dictufl1 Cresques Abram fore idoncum et sulicientem ad<br />
regiinen dicte aijame, ilium ad illud per secrctarios dicte aijame<br />
qui nutic sunt et qui crunt pro tempore, adniitti prutinus faciatis,<br />
omnis contradictionis obstaculu penitus quiescente.<br />
Dat, sUT) nostro sigillo secreto, \'alentie, septima dccima die<br />
apri!is, aiim) a natiuitate Doniitti M°CCCLXXXTI. Rex Petrus.<br />
Berengarius Carrero mandato regio facto per Jacobum<br />
March, consiliarium et armorum vxcrium.<br />
Pro.<br />
94<br />
13S2?, inavo, 23. V \iEXCI.\<br />
<strong>Pedro</strong> e! Ceremon iuso nom bra al plu Écru <strong>de</strong> Est rashur r ( unsli<br />
Bianch ' maestro <strong>de</strong> lorabado v ensavadur <strong>de</strong> niiincda <strong>de</strong> er V plu ta<br />
para tod) <strong>el</strong> reino <strong>de</strong>.l ra6fl.<br />
- ACA, Reg. 976, f1. 132 v.'<br />
I'etrus, etc. De li<strong>de</strong>litate et industria vestri, Consoli Blanch,<br />
oriundi cinitatis <strong>de</strong> 'l'rashorch (sic), in Alamania, argenterii et çiomestici<br />
nostri, plenarie confi<strong>de</strong>ntes. Tenore presentis carte nostre,<br />
concedimus et donamus vobis, ad vitam vestram ofticium <strong>de</strong> ent<strong>el</strong>lar<br />
totius monete auri et argenti cuiuscumque legis fuerit, que cuditur<br />
et cucletur in ciuitate Cesarauguste. Et etiam in toto dicto regno<br />
Aragonum vbique intra dictum regnum. Et etiam ofhciurn <strong>de</strong>lS<br />
assavgs monetarum omnium predictarum quod alteri predicto officio<br />
aniittimus cum presenti. ha quod nos sitis magister amborum<br />
officium predictorum et amba ipsa officia regatis et seruitium et<br />
honus illorum in omnibus et per omnia supportetis et alla faciatis<br />
et exerceatis que clictis officiis et vobis illis presi<strong>de</strong>nti incum /<br />
bent et sunt per pre<strong>de</strong>cessores vestros in eis<strong>de</strong>m soluti fieri et<br />
(1) Autot' <strong>de</strong> una custodia <strong>de</strong> Dlata <strong>de</strong> la catedral <strong>de</strong> TOrtosa.
77 f)OCUMENTOS CU1.TtJRALS nu rEDa() El. CEREMONTOSO 7<br />
etiam exci-ceri. Et habeatis et recipiatis io<strong>de</strong> ca jura et sa1a:.i q:<br />
obis coinpctat. Et per jamdictos pre<strong>de</strong>cessrcs vestrus in dictos<br />
officiis sint haberi et recipi assucti. fila vestris vtilitatibus applicando<br />
et gau<strong>de</strong>atis et gaudcre possitis omnibus illis priuilegiis, prerrogati<br />
tais, libertatibus, franquitatihus et inmunitatibus quihus<br />
pre<strong>de</strong>cessores vestri predicti et monetarii <strong>de</strong> monetaria existentes,<br />
ga isi surit et gauclere possuiit et surit etiam assueti. Mandamus<br />
per hanc ean<strong>de</strong>m magistro, aicavdis ccterisque <strong>de</strong> dicta morietaria<br />
presentibus et futuris et alus ad quos spectet v<strong>el</strong> aliter interesit<br />
vniucrsisque officialibus nostris, quatenus habendo uos pro magistro<br />
dictorum ofhciorum <strong>de</strong> ent<strong>el</strong>lar et <strong>de</strong>ls assaygs, vobis pareant<br />
et respon<strong>de</strong>ant <strong>de</strong> omnibus hiis <strong>de</strong> quibus vohis parere et respon<strong>de</strong>re,<br />
ratione et occasione dictotuin officiorLim, <strong>de</strong>bent et sunt hactenus<br />
assueti. Prcsentemque concessionein et donationem firmas<br />
habeant, teiieant et ohserucnt et contra non ueniant quauis causa.<br />
In cuius rci testimonium, presentem vohis ieri et sigillo nostro<br />
pen<strong>de</strong>nti jussimus cc'mu fin.<br />
Dat. Valentie, XXIII die madii, anno a natiuitate i)omiui<br />
miilesimo CCCOI I'. Regnique nostri X0LVII0. Fernandus, canc<strong>el</strong>iarius,<br />
Berengarius Stephani, mandato regio facto ad r<strong>el</strong>ationem<br />
Bernardi <strong>de</strong> Bonastre, consiliarium ci. prothonotarium.<br />
Vidit eam dornirius Rex. l3ernardus Mich<strong>el</strong>is.<br />
95<br />
I 3iE'i2, novieinbrc, 1. - VL.EXC1.1<br />
Violaizie 1' Bar, duquesa <strong>de</strong> C;erna, pi<strong>de</strong> en pr siamo al cin<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> (7r-<strong>el</strong> un libro en franccs, accrca <strong>de</strong> Gadrofredo <strong>de</strong> BulMn..<br />
ARA, Rug. 1817, fol. 10.<br />
Comte, car cosi. Ab altra letra nostra' recordans d aquests dies<br />
Iiauer vos sent, pregans vos que Io libre <strong>de</strong> Godofre <strong>de</strong> Biilo, en<br />
françes sent, Io quai vos hauets, nos prestassets e encare no<br />
I hauem hagut. Per que us pregam affectuosament que Io dit libre<br />
nos vullats prestar e liurarlo ai portador <strong>de</strong> la present, Io quai n<br />
uos trarnetcm per aquesta mn. Certifficant vos, car cosi, que d aço<br />
farets u nos agradabic plaer, in quai ninit vos graurem.<br />
(1) E! 19 <strong>de</strong> septienibre (Valencia). Es cl documento VIiI <strong>de</strong> les pub!icad.us<br />
pot- Jeanne VIELL\aD. Y se r<strong>el</strong>aciona con carta que cl mismo (lia<br />
:ribIa Viulante <strong>de</strong> Bai- o Guerau <strong>de</strong> Cerv<strong>el</strong>lô, 4111e (lebia portai' la <strong>de</strong>l ron<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> Urg<strong>el</strong> (Reg. 1817, fol. 35 r:').
74i; .\ M .\ D A I. n I' E Z D E M E X E s E s<br />
Dada cii Valencia, sots unstre segeil secret, In primer Jorn <strong>de</strong><br />
nouembre, <strong>de</strong>] any MCCCLXXXII.<br />
Domina Duciassa inandauit michi, Jacobo Ferrarii -<br />
A nostre cal- cosi Io comte cl Urg<strong>el</strong>'.<br />
96<br />
novieinhre, 7.<br />
Pedre IV <strong>de</strong> .1 an al ,rran ;uaes/ re <strong>de</strong> Rodas e insii.pze ibmh<br />
re <strong>de</strong> let ras, Juan Fe nid u<strong>de</strong>z Heredia. Para evre.ça rie que lendrd<br />
su mi g ust() en que venca a varia.<br />
— ACA, Reg. 1374. fol. 228 v.'<br />
Fi Rcy.<br />
Maestre. Entendido hemos que porque uns haijiacles feytci jura<br />
a los frayres <strong>de</strong> Roda, <strong>de</strong> no pren<strong>de</strong>r tierra en algun bogar <strong>de</strong>s que<br />
fuesse<strong>de</strong>s en Auinyon, no podiestes venir a nos. Agora quere<strong>de</strong>s<br />
Iii venir pou fazer nos reu<strong>de</strong>ncia. E sabet que nos plaze muyto que<br />
vinga<strong>de</strong>s cada qua uns sea bien visto. Que <strong>de</strong> vra. venida hauremos<br />
plazer como d aqueil que siempre houiemos par assenvalado seruidor.<br />
Dada en ]'ortnsa, dius dius nro. si<strong>el</strong>lo secreto a VII dias <strong>de</strong><br />
nniicnibrc, <strong>de</strong>! anyo MCCCLXXII. Rex Petrus.<br />
I)oininus Rex misit signatain.<br />
Pro,<br />
97<br />
I novienibre, 27. — TORTOSA<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> .1 ra (,(n i';?Caru n Bernarda Carbi, q in' Jraa iivd<br />
jicar et i?la<strong>de</strong>io <strong>de</strong> c.çi;inlle.ç (le il)? (rein ï <strong>de</strong> una çilla dc mailai.<br />
ACA. Reg. 1281, fol. 2i.<br />
Lu Re-,.<br />
En Bernat Carb6. Nos hauem vista la mostra <strong>de</strong> la s<strong>el</strong>la e <strong>de</strong>l<br />
(2) Insistla e! 15 <strong>de</strong> diciembre (le 1382 (MontaIbn), y en la miama<br />
caFta f<strong>el</strong>icitaba a <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Urg<strong>el</strong> por e] nacirniento <strong>de</strong> un hijo (fol. 52 v.°).<br />
El 2 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong>. 1383 (Alcaiz), la duquesa, que ya hahia i-ecihido cl<br />
libro, por <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Rocamora, Fecu<strong>de</strong>ro t<strong>el</strong> con(ie, daha las gracias a Pi-g<strong>el</strong><br />
(fol. 54 r.').
(O i(o(rMENms CULTURALES 1)F PEI)RU I. (EREMOXIOSI) 747<br />
fre que I fe<strong>el</strong> sotscaualleriç nostre, en Pere <strong>de</strong> Muntço, nos ha<br />
portada du Barc<strong>el</strong>ona. E esta tot a nostra guisa, exccptat que Cl)<br />
los esmaits dcl fre en torti los quais ha rosetes, volem que n sien<br />
Icua<strong>de</strong>s les dites rosetes e que si faça altra obratge. E axi mateix<br />
en mig <strong>de</strong> les (lits esmaits on es Io nostre senval, voiem que sia<br />
Io nostre timbre. E axi per tota la s<strong>el</strong>la on e. b dit senyal nostre.<br />
E que is cuyros <strong>de</strong> la s<strong>el</strong>la sien verts. Per que us manam que<br />
façats fer la dicta s<strong>el</strong>la e po<strong>de</strong>s dar temps ais maestres per ço que<br />
s faça netament e be fins a Pasqua Florida.<br />
Dada en Tortosa, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, a XXVII dies <strong>de</strong><br />
noembre, <strong>de</strong>l anv McccLxxxll. Rex Petrus.<br />
Pro<br />
1) irigitu r Bernardo (2arhon i.<br />
98<br />
ciiciembre, 1. ToRTOs.<br />
<strong>Pedro</strong> 1V <strong>de</strong> .1 Ian iiamla al wilila r <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Pla n<strong>el</strong>la (liée<br />
51 la ni ujer <strong>de</strong> 11rnardo Sa (;ii-ria, la cool se i;icorparard al ser-<br />
:'icio <strong>de</strong> la Rciiia <strong>de</strong>ja en su i-eienda (le la asa <strong>de</strong>? rc('dia no<br />
0 ( f ras Personas, les /'er)iiita inarar en dia.<br />
- ACA. Reg. 527, fol 1f5.<br />
Ti Rev.<br />
Mossen Pere la sahets coin d aqucsts jorns, VOS estant aci,<br />
tractant nostra cara conipavona la Rcyna e Nos consistens, fou<br />
conucngut entre vos e mossen Bernai Ça Garriga, que VOS naguessets<br />
e tenguessets per vostra bahitacio, vna perticia <strong>de</strong>l aibrch<br />
<strong>de</strong>l artiaca <strong>de</strong> Barchinona", Io quai es <strong>de</strong>uant lo palan <strong>de</strong>l bislie<br />
<strong>de</strong> Barcliinona. E Io dit mossen Bernat Ça Garriga altra certa<br />
partida, segons que en vna letra patent, la quai se dreça ais portant<br />
yens <strong>de</strong> gouernador <strong>de</strong> Cathalunva, veguers e nitres offiçials<br />
<strong>de</strong> Barcliinona, no porets pus Jargament veure. E coin la dita Revna<br />
I ) l'edro (le Planc4lia, gran p1'iVado <strong>de</strong>l prirnogénito <strong>de</strong> Aragôu, e ra sabrin.;<br />
<strong>de</strong>l 01)151)0 (le Havc<strong>el</strong>ona, <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> PLaneita.<br />
(2) Bernaido Ça Carriga (t antes <strong>de</strong>l 15 <strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 1384), fiffi aiguacil<br />
<strong>de</strong>l rey y mayordorno <strong>de</strong> Sibila <strong>de</strong> Forcia,<br />
(3) GuilIcirno <strong>de</strong> Aigrefeuille (t en Avifin ci 13 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 141)5),<br />
car<strong>de</strong>nal (le San Esteban en Monte C<strong>el</strong>lo. Sebrino <strong>de</strong> su 'homénimo (t en<br />
Viteibo ci 4 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1369) et purpurado Eubinrnxc, que habfi si2o<br />
pr<strong>el</strong>ado dc Zaragoza, por le que en la curia era <strong>de</strong>signado vuigarmenle par<br />
<strong>el</strong> Gesuraiu,ustano.
74 AMADA LOPEZ DE MENESES 80<br />
faça aci venir per son seruey la muller <strong>de</strong>l dit mossen Bernat. Pregam<br />
vos e manam que en cas que la dita doua vulla jaquir en la<br />
dita pertida, al dit mossen l3ernat per sa Iiahitacio <strong>de</strong>signada, alcuiies<br />
persones axi <strong>de</strong> sa casa com altrcs qualseuci, jaquistats les<br />
dites persones en aqii<strong>el</strong>la hahitar e estar e en altra nianera fer ne<br />
a son voler. E aço per res no mu<strong>de</strong>ts coin nos vullani que axi s faça.<br />
E vos aytambe guardats vos que pus auant d aço qui conuengut<br />
es estat, segons que es dit, no us prengats ne us seruitats <strong>de</strong>l dit<br />
alberch, ans seruets fermament la dita auinença segons forma <strong>de</strong><br />
la dita nostra letra. En altra manera siats cert que si vos fahiets<br />
Io ccritrari, ço que ho ereern per res, nos hi provehirem per tal<br />
forma que 1 dret <strong>de</strong>l dit mossen Bernat ne romandrie salue, car<br />
no seria rao ne soi:ferricm que per venir sa muller en seruc <strong>de</strong><br />
la dita Revna, e11 per<strong>de</strong>s res <strong>de</strong>l dit alberch.<br />
Dada en Tortosa, sots nostre seg<strong>el</strong>i cornu, a Tilt dies <strong>de</strong> <strong>de</strong>embre<br />
<strong>de</strong>l anv mil CCCLXXXII. Rex Petrus.<br />
Dominus Rex misit earn signatam i<strong>de</strong>o expedire.<br />
Pro.<br />
Fuit niissa Petro <strong>de</strong> Plancha, militi.<br />
99<br />
1383, abri!, 13. - TORTOSA<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> :1 ragtn aprueba la cl4cHu <strong>de</strong> 'ein1,ciocu Iibras<br />
y trece su<strong>el</strong>dus que en la repu »aci;z <strong>de</strong>l castilio <strong>de</strong> Triosa habla<br />
i,v.ct1ida cl al.cai<strong>de</strong>Arnaldo Torr<strong>el</strong>les<br />
ACA, Reg. 1275, fol. 157 v.'<br />
En Pere, etc. Ai fe<strong>el</strong> cons<strong>el</strong>ler e maestre racional <strong>de</strong> la nostra<br />
Cort, En Berenguer <strong>de</strong> R<strong>el</strong>at e son bochtinent. Salut e gracia.<br />
Com per la venguda <strong>de</strong>l rey d Ermenia cu ytadament haiam fetes<br />
fer algunes obres en Io cast<strong>el</strong>i (le Tortosa', al fe<strong>el</strong> cambrer nostre,<br />
alcayt et obrer <strong>de</strong>! dit cast<strong>el</strong>i, N Arnau Torr<strong>el</strong>les 2, tro en quantitat<br />
<strong>de</strong> XXV iliures, X1JI sous. Per ço us manam que aqu<strong>el</strong>les vint<br />
(1) 1i yerdad es que ya cl 10 d p octubre <strong>de</strong> 1382 (<strong>de</strong>s<strong>de</strong> Torta)<br />
dro IV encargaba a <strong>Pedro</strong> ça Costa, huile general <strong>de</strong> Catalua, <strong>de</strong>s aill<br />
tejas y dus mil para 'rajoles" las obras <strong>de</strong>l castillo tortosiflo (Rcg. 1103, taho<br />
101 i»,' - v.). Y cl 7 <strong>de</strong> octubre <strong>el</strong> ex cautivo habla eml)urcado CII Ale<br />
jandria para Rodas, adon<strong>de</strong> aborda-ban cl 21.<br />
(2) El 8 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> 1368 habla sido nonibrado baile <strong>de</strong> Tortoa. Y,<br />
subveguer, <strong>el</strong> 13 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1381, y ya era airai<strong>de</strong> <strong>de</strong>l castillo cl 28 <strong>de</strong><br />
dieicmbre <strong>de</strong> 1381.
81 DOCUMENTOS CULTURAFES DE PEDR() EL CE)EM0NIOSO 749<br />
cincli Iliures que la aijarna <strong>de</strong>ls jueus tic Tortosa li <strong>de</strong>uen donar<br />
Io primer dia <strong>de</strong> jun y , primer uinent, en reparacio <strong>de</strong> les obres<br />
<strong>de</strong>] dit casteils, li prengats en compte, cil restituent a uos la pTesent<br />
solanient, sens altra caut<strong>el</strong>a. Coin haiarn vist a vil les<br />
dites vint cinch iliures, XIII sous, esser per cii <strong>de</strong>spcses he e Ieyalnient<br />
en les dites obrcs.<br />
Dada en Tortosa, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, a XIII dues ti abril.<br />
En 1 anv <strong>de</strong> la Natiuitat <strong>de</strong> Nostre Senvor MCCCLXXXIII. Rex<br />
Petrus.<br />
Dominus Rex rnandauit michi Bartholorneo Siruent.<br />
Pro.<br />
100<br />
1383, octubre, 2 .1. Moxzôx<br />
jacquet <strong>de</strong> Porlaihert y Guillami 1-opa minis! rues <strong>de</strong> Sibila<br />
<strong>de</strong> F rcià, Son recomendados por dia a Carlos 11 dc Navarra.<br />
ACA, Reg. 1590, fol. 28 v.<br />
Rey muy caro hermano. Los fi<strong>el</strong>es ministreros nros., Jaquet <strong>de</strong><br />
Portaihe, Guilarni Fopa, e sus mugeres, se uon enta uos. Por que<br />
vos rogarnos affectuosarnent que por honra nra. los quera<strong>de</strong>s liauer<br />
por reconiendados. E fare<strong>de</strong>snos en<strong>de</strong> gran plazcr cl quaI vos agraclascerernos<br />
muyto. E si algunas cosas, Rev muy caro herinano,<br />
poclemos fer por honra vra,, escriuitsnos encle e nos fer b hcrnos<br />
du grado. E sea, Rev muv caro hermano, Nro. Senvor en vra.<br />
guarda<br />
I)ada en Iiontson, chus nro. sicilo secreto, a X Xliii dias d octobre,<br />
<strong>de</strong>l anvo MCCCLXXXIII. Petriis Ça Cairn.<br />
La Revna d Arago vra. hermana.<br />
Domina Regina mandauit michi, Berengario Vallcs<br />
sera.<br />
Pro.<br />
1)i rigitur rugi Nanarre'.<br />
(1) A continuaciôn. con igual fecha y cri cl IILSIIIO 1Oio (l(1 re g ..tro<br />
1590, figura otra caria <strong>de</strong> SFbila, recomendando a los referido ministrUcs,<br />
dirigida a Gastôn III <strong>de</strong> Faix.<br />
El 25 <strong>de</strong> fe-lirero dc 1385 (Gerona), Jaeuet. <strong>de</strong> Portalbert e 1abc1, su<br />
muer, cran recomendados per <strong>Pedro</strong> 1V a les reyes <strong>de</strong> Francia y <strong>de</strong> 1n<br />
glaterra y varios sefiores francesca, ingeses e italiano.9 (R:nio a Lt.rcii,<br />
VOeU nients per I'FriNiOrhr (le (u eultiu-a cijt'tfctfla muj-C1. Toma II, pâgiu<br />
.js 278-279).<br />
Portalbert y su imujer ya ertenee1an a la casa <strong>de</strong> la veina <strong>de</strong> Aragia<br />
en 1380.
A -M A I)A i.ot'i:z DE -Ni 1:NESI:s 82<br />
101<br />
1 ni)vicn1)re, ). \1rz >N<br />
Francisco Folquet <strong>de</strong> ('asi<strong>el</strong>ln <strong>de</strong> .1 ;npirias, es recumenilado<br />
Pol , Sibi/a <strong>de</strong> Forcià al provincial <strong>de</strong> Predicadores Berna rdo .1 r-<br />
1li('Ili2l, para es! udiar en cl convenlo (le Malloïca.<br />
— ACA, Reg. 10. te]. 89.<br />
La Revua.<br />
Maestrc Bernat. Be us recorda que vos, 1 any passat, per conternpiacio<br />
nostra, fes mestre <strong>de</strong>ls estuc]iants en Io contient <strong>de</strong> Barchinona,<br />
frare Francesch Foiquet, e per conseguctit Nos I)eIisaein<br />
que aquest anv Io faessets sosts collector <strong>de</strong>] dit contient. Com<br />
haiarn entes que aquest es estili cornu <strong>de</strong> la prouincia, a la quab<br />
cosa hagucrem prouehit tant coin en nos fos, si res n aguessem<br />
sabut ; empero haucin entes que t dit frarc Franches ad es no<br />
se n ha cura, per ça, car es malait. Mas com le dit frare Francesch,<br />
per algunes rahons no pugua estar en son contient nadiu <strong>de</strong> Casteflon<br />
d Empuries. Pregam nos que nos Io assignets en conuent<br />
<strong>de</strong> Mallorques on pugua estat segons son grau e condicio en guisa<br />
que cii ne sia consolat e d aço farets a nos plaer a seruev, Io quai<br />
vos grahirem molt.<br />
Dada en Montso, sots nostre scgeil secret, a V dies <strong>de</strong> noueni -<br />
hrc, <strong>de</strong>l any MCCCLXXXIII.<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
Domina Regina rnandauit michi, Berengario Vallosa].<br />
Pro.<br />
I)irigitur priori proui nciali ordinis Predicatorum.<br />
102<br />
13$1, diciembre, si). \boNz6N<br />
<strong>Pedro</strong> J V <strong>de</strong> l ragé al Legucr <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona u Berna rio ( alopa<br />
roiecLor <strong>de</strong> las jures <strong>de</strong> la (-'duza)-a A os!(ihca, y o Juan Riusecli,<br />
co;nisario roui <strong>de</strong> diclws juras'. Para q ne <strong>de</strong> les exp vesados in z-os<br />
Y renias dcl <strong>de</strong>anato barcinonense se casteL' la rearacz(zt <strong>de</strong> la casa<br />
(1) Coma es sabido, <strong>Pedro</strong> cl Cerem.f'ninso habla :i'loptado zin.t atitu:I<br />
<strong>de</strong> indiTeienc!a ante e] Cisma y <strong>de</strong>Detado al ernlj:ii'go <strong>de</strong> las rentas e21e-<br />
EiâsWica&
83 I 'O(t'MEN ros (tLTuRLI;s LIE Pl1 11(1) El. CEREluN l(IS() I> I<br />
<strong>de</strong>l 1)edn, que se lialla en esiado ru1w 'so y priucipaliueii!c su lorre<br />
<strong>de</strong> la calle <strong>de</strong> la ( rrubia que ainenaza <strong>de</strong>rru,ubamienlr.<br />
- ACA Reg. 128:, fol. 101 v. - 102.<br />
Petrus, etc. l)ilecto ci. 1<strong>de</strong>libus nostris vicario Barchincine necnon<br />
T3ernardo Calopa, protectori jurium camere apostolice pertinen<br />
tium et Johann j <strong>de</strong> Riuosicco, conhissario per nos <strong>de</strong>putato in<br />
episcopatibus I3arch inone et Vici, ad aprehen<strong>de</strong>ndum, colligeiidum<br />
et emperandum ad manus apostolice camere, omnes et singulos<br />
fructus et jura ecclesiastica ci<strong>de</strong>m camere pertinentia, ceterisquc<br />
vniuersis et singulis coinissarils <strong>de</strong>legatis et suh<strong>de</strong>legatis aliisque<br />
ofhcialihus nostris et dictorum ofhcialium locatenentihus pmtibus<br />
et futuris et alus personis cuiusuis status, conditionis uni.<br />
preheminentie existant, ad quos presentes perucnerint, et suT>scripta<br />
pertinere quoniodoliliet clinoscantur. Saluteni et dilectionem.<br />
Sicuti per episcopum et capitulum eccicsie Barchinone fuit nobis<br />
litcratorie intimatum, hospitum Decanatus ipsius, ecclesie, constructum<br />
saLis prope dictam ecclesiam et signanter quedain turris<br />
dicti hospitii, tain propter liospitii ipsius vetustatem quain alia,<br />
indiget. lia quud magna et c<strong>el</strong>eri reparatione quod nisi ei<strong>de</strong>m festille<br />
succurratur, hedificia clicti hospitii et specialiter dicta turris,<br />
ruent et <strong>de</strong>uenient in terrain et si fient 1ti&>d absit i nferrent irreparabile<br />
dampnum, hahitantihus et populatis in vieo vocato <strong>de</strong> la<br />
corruhia et alus habitantibus et hospitis constitutis circa hospitium<br />
supradictum. Supplicantes nobis ii<strong>de</strong>m cpiscopus et Capituluin,<br />
requisiti ut asserunt, per perscmas populatas et hauentes hospitia<br />
in dicto vie0, vi dictum hospithim et eius turrim , dctrui aut<br />
operari facent, ne ipsis aliquocl si- nistrum quod euiclens est,<br />
pusse aliquatenus euenire, vt dictuin hospitium et turrim, <strong>de</strong> redditihus<br />
exitibus prouentibus et alus bonis ac juribus <strong>de</strong>canatui pertinentibus,<br />
opLrari et reparari vt conuenit, faceremus. Ncs, supplicatione<br />
predicta henigne subscripta, vi ulumus vohisque mandamus<br />
expresse et <strong>de</strong> certa sciencia, quatenus <strong>de</strong> predictis redditibus<br />
exitihus prouentihus et alus l)onis ac ji.tribus heneIcio dicti <strong>de</strong>canatus<br />
qualitercumque pertinentibus et spectantihiis, faciatis idictum<br />
hospit uni reparari et etiani <strong>de</strong> nouo, vt conuenit, operari,<br />
prout magister opens dicte ccclesie u<strong>el</strong> alius vdoneus magister<br />
dicte ciuitatis, per dictos Episcopu ni et capitu mm quorum vertitur<br />
intcresse <strong>el</strong>igendus, quem in operarium dieti hospitii, huius serie<br />
(2) Esta casa s (-i)nsrva unida n la <strong>de</strong>! Aiedi:ino, formando hoy un<br />
solo edifieio y sin cl arco que Iiasta cl siglo xix mita a la segunda con cl<br />
l)lac:.)':)iso pal. Alhcrgan e! Archivo <strong>de</strong> la Ciiidud, IL HenI?rotcca Muni<br />
:al, la Hiblioteca Ma-,eiana y otras 'instïtuciones culturale.<br />
(3) Llarn&w <strong>de</strong>spu4ne calle <strong>de</strong> La Coi-ribla y <strong>de</strong>sapareeiô mo<strong>de</strong>rnimente.<br />
ai ahi-tise la Avenida do la Cate'dral.
72 AMADA LOPEZ DE MENESES<br />
<strong>de</strong>putarnos duxerit ordinandum. Cuique <strong>de</strong> dictis redditibus exitibus<br />
prouentihus et jurihus et alus bonis dicto heneficio pertirientihus<br />
per quascumquc personas, volumus integre repon<strong>de</strong>ri quosque<br />
isurn hospitium perfecte fucrit reparatum, faciendo propterea,<br />
si opus fuei-it, contra dictas personas que habeant aliquid dare,<br />
refun<strong>de</strong>re seu toriiarc dicte canonie quihusuis et omnibus titulis,<br />
inril)us Sitic causis omnes illas executiones et cornpulsioncs que pro<br />
<strong>de</strong>bitis et iurihns fis<strong>el</strong>ialihus surit fieri assueto, comissione dicti<br />
beneficii et eius fruetuum et iuriuin per nos fada quibusuis personis<br />
in aliquo, non obstante. Requirentes huius serie ad caut<strong>el</strong>aîn<br />
dictum Episcopum Barchinone, ut contra omnes et singulas persanas<br />
siio fora et jurisdictioni subinisas, quas nunc n<strong>el</strong> in futurum<br />
repererit teneri hcn<strong>el</strong>icio supradicta per ccnsuram ecclesiasticam et<br />
alia funs remedia procedat, prout sihi nisum fucrit et in talihus<br />
est ficri assuetum, dictam cornissione dicti heneficii et eius fructuum,<br />
ut predicitur, per nos fada, nullatenus obsistente. Nos, eflifli,<br />
vohis et cuilihet vestrum super predictis, cum <strong>de</strong>pententihus, emergentibus<br />
et conexis eius<strong>de</strong>rn magistro dicti opens et illi scu illis<br />
quem sen quos dictus Episcopus et Capitulum duxenint nominandos,<br />
quorum consciencias super bus oneramus, comitti fl1US plenaric<br />
vices nostras faciendi et firmandi apocani et apocas <strong>de</strong> bus que<br />
receperint, potestatem coîiferi mus T)lenariirn cuni presenti.<br />
Dat. in Montessono, XXX die <strong>de</strong>cembnis, anno a natinitate<br />
domini MCCC LXXX 111F, sub nustro sigiilo secreto. Raimundus,<br />
canceflarius. 1)ininus I'tex mandauit michi, Hernardo Mich<strong>el</strong>is.<br />
Pro.<br />
103<br />
encra<br />
Bar! ltOflt dc Lunes dt'spenscro <strong>de</strong>l priwonî10 <strong>de</strong> A rafl,<br />
cntrca a Pife!, Loti, Fr<strong>el</strong>iclt, Venaq ni, Pocha Roba, Ponce!, Vegues,<br />
Vcnditxo, Alimbert, <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Bar, Juan <strong>de</strong> Bar, Ganter <strong>de</strong><br />
la Roca taquet <strong>de</strong> Troves, ininistriies r t romipctas <strong>de</strong> dicho principe,<br />
lns aguimialdos con que tste les obseqnio.<br />
- ACA, itt-',<br />
Reg. 602, fols. 117, 119 V.' y 120 v<br />
Item donc a Pifet e a N Loti, ministrers <strong>de</strong>! senvor Duch, ah<br />
albara d escriva <strong>de</strong> racio sent en L Almunia <strong>de</strong> Sent Johan, primer<br />
dia <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> janer <strong>de</strong>l any present, MCCCLNXXIIII, ai) la<br />
quai la dit senyor graciosanient los maiiaua dar per estrenes la<br />
dia <strong>de</strong> Ninou, segons que s conta en b dit albara, la quai cobre<br />
XL florins <strong>de</strong> or d'Arago.
DOCUMF.NTOS CULTURALES DE PEDRO EL CEREMONIOSO 7<br />
En <strong>el</strong> margen izquierd: Gracia Albara.<br />
Item donc a Freiich e u Vencqui, ininistrers <strong>de</strong>l dit senvor, ah<br />
semblant albara, scrit los dia e any prop dits, per raho semblant,<br />
Io quai cobre XI, florins d or d Arago.<br />
En cl maricn izquierdo: Gracia Albara.<br />
Item done a Pocha Roba e Ponçet e a Vegues, ministrers, e<br />
a Vendietxo e a N Pere Alimbert, trompetes <strong>de</strong>l dit senvor, ab<br />
albara <strong>de</strong> scriva <strong>de</strong> racio, sent los dits dia e any ad Io quai Io dit<br />
senyor graciosament los manda dar in dit dia, Io quai cobre XXX<br />
florins d or d Arago.<br />
En cl maren iquierdo: Gracia Albara.<br />
Item donc u N Pere dt Bar e u Johan, fil scu, ministrers <strong>de</strong>l<br />
senyor Duch, ah albara d cscriva <strong>de</strong> racio sent en L Almunia <strong>de</strong><br />
Sent Johan, primer dia <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> janer <strong>de</strong>l anv present<br />
MCCCLXXXIIII, ab b quai Io dit senyor graciosament los mana<br />
dar per streties Io dia <strong>de</strong> Ninou, segons que s conte en 10 dit albara<br />
que cobre XI, florins d or.<br />
En cl marçcn iqu ierdo: Gracia Albara.<br />
Item donc a Ganter <strong>de</strong> la Roca e a Jaquet <strong>de</strong> Troys, ininistrers<br />
<strong>de</strong> corda <strong>de</strong>l senvor Duch, ab albara d escriva <strong>de</strong> racio escrit en<br />
Io dit loch, primer dia <strong>de</strong>l mes <strong>de</strong> janer <strong>de</strong>l any prop dit, ah b<br />
quai Io dit scnyor graciosament los manu dur Io die <strong>de</strong> Ninou per<br />
strenes. Segons que s conte en Io dit ulbara, Io qua! cobre XL florins<br />
d or.<br />
En ci margen izquierdo: Gracia Albara.<br />
104<br />
13$4, abril, 25, -- Bonj.\-s BL.\NC\S<br />
Violante <strong>de</strong> Bar, d.uq uesa <strong>de</strong> c;'rOna, envia a Lecnor, viuda <strong>de</strong><br />
<strong>Pedro</strong> I <strong>de</strong> C hipre, un fragment. r <strong>de</strong> asta <strong>de</strong> unicornio.<br />
- ACA, Reg. 1817, fol. 60 V.0<br />
Moit cara tia. Entes lie por madona Constança <strong>de</strong> Per<strong>el</strong>los', a<br />
la quai ne hauets scrit, que vos no hauets <strong>de</strong> la l)aflya ci<strong>el</strong> onicorfl<br />
(sic) e que n <strong>de</strong>sigats hauen. Per ço, uolent a vostre voler satisfer,<br />
trarnet a uos per en Johan <strong>de</strong>z Bosch, vostre tresorer, vii troç <strong>de</strong><br />
la dita hanya dins la present e en ucritat sab me greu corn non lie<br />
tanta que ns en pogues mes trametre. Axi matex, moit cara tia,<br />
per tal com se que us plaura molt, vos certiffich que in senyor<br />
(1) Dama (le Vio]alnte <strong>de</strong> Bar, ca, sucesivainente, eon Francisco <strong>de</strong><br />
Per011ô.s y con <strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Fenl1et.<br />
48
\l.\1) A 1. ui'Et l'E.lI:NESEs<br />
ducli, senyor e marit mou moit car, c vo e mon car €11 1 infant<br />
e mes filles Tes infantes, soin sans, merce <strong>de</strong> Nostre Senvor Den,<br />
ab gran picr que he haut, coin Io dit vostre tresorer he sabuda<br />
vostra bona sanitat. E si algunes aitres coses, niolt cara tia, VOS<br />
plazen que faça per vos, .scriuits me n, car yo les coniplire <strong>de</strong><br />
bon cor.<br />
Dada en les Borges, sots mncu seg<strong>el</strong>i secret, a XXV d abril, 1<br />
any MCCCLXXXIIII.<br />
\ostra neboda la Duquessa.<br />
I<strong>de</strong>m.<br />
I Domina Ducissa mandanit :ndree Gran<strong>el</strong>li.]<br />
Pro.<br />
A nostra cara lia la reyna <strong>de</strong> Hyerusalcm e <strong>de</strong> Xipre.<br />
105<br />
1381, abril<br />
Bartiomé Lunes, consejero y dcspensro <strong>de</strong>l pri;imogtnitt <strong>de</strong><br />
.1 ra tr6n, pagii. al platcro <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, A udrés Durdn, cl importe<br />
<strong>de</strong> un dnL<strong>el</strong> <strong>de</strong> piafa para la i lesia <strong>de</strong> Monisorrat.<br />
- ACA, HP, Cuentas <strong>de</strong> Bartoloiné Lunes, Reg. 6 ,42, fol. 129 v.'<br />
Item doue a N Andrcu Duran, argenter <strong>de</strong> la ciutat <strong>de</strong> T3arc<strong>el</strong>oua,<br />
ab aibara <strong>de</strong> scriva <strong>de</strong> racio scrit en Barc<strong>el</strong>ona, darrer dia<br />
<strong>de</strong>l mes d agost <strong>de</strong>l any MCCCLXXXIII prop passe, los quais<br />
li eren dcguts per XXX rnarchs d argent, dols quais b dit Senyor<br />
(cl du que <strong>de</strong> Geronu) hauia fet fer I ang<strong>el</strong>, b quai trames a Nostra<br />
I)ona Santa Maria <strong>de</strong> Muntserrat, scgons que n Io dit aibara<br />
largament e distincte se conte, Io quai cobre 1J11M DV SOUS I diner<br />
harc.<br />
J-'n e! ,uargcn izquierdo: Aihara.<br />
106<br />
l3* I, julio, 23. - 2oimlE'r<br />
J'cd i I V <strong>de</strong> A raién .e dirige a Francisco Ça-Garriga, gobernador<br />
<strong>de</strong> Mallorca, para que en caso <strong>de</strong> que llcgue a la ciudad ci<br />
(2) JaLme, <strong>de</strong>lfin (le Geroma, tue viô la luz en Lérida cl 23 <strong>de</strong> marzo<br />
<strong>de</strong> 1381 y muri6 en Zaragoza en agosto (<strong>de</strong>spu(v, <strong>de</strong>l dia 1) <strong>de</strong> 1388.
l)(LMENi'oS LUL'FUI.\LEs i)E PE1)1O EIL 4ERkMONIO5O<br />
dontinico A ulonia Giiicbreda, le advieria que <strong>de</strong>be acabar la obra<br />
lzisf6rica conzenzada jN), ci dif ii nia Jaime floinénecli<br />
- XC.\. Reg. 1446, fo!. 140.<br />
Petrus, etc. I)ilecto C011Siliari() nostro Francisco Ça-Garriga,<br />
militi, gcrentiuices guhernatoris generalis in regno Maioricarurn.<br />
Salutein et clilectionem. Cum Nos disposuerimus et vclimus quod<br />
r<strong>el</strong>igiosus et di]cctus noster frater Anthonium Gcnebrcda, ordin is<br />
Fratrurn Predicatorum queni ut scientifficum benemerituin et condignum,<br />
<strong>de</strong> domo nosira recepirnus, perficiat et perditcat etiam ad<br />
effectum aliqua istorialia opera jain incepta per fratrem Jacobuin<br />
Dominici quondam, in Sacra 'iheologia magistrum, que per Nos<br />
fratri Anthonio siipradicto, dum nohiscum adcrat pro eorum expeditione<br />
commisa pridic extiterunt nosque v<strong>el</strong>imus et affectemus<br />
quamplurimuni perfecta habere opera supradicta, quod fieri ne quici<br />
propter absentiam fratris Anthonii supradicti. Eapropter dfcimus<br />
et mandamus vobis quatenus si dictum fratrem Anthonium, ad<br />
regnum Maioricarum predictum a modo contingat acce<strong>de</strong>re qualitercurnque<br />
moneatis eun<strong>de</strong>m ut ad nos pro perficiendo opere supraclicto<br />
curet, mora postposita remeare. Et si forsan istud distuicrit<br />
facere inconsulte aut aliter eumdcrn ibi<strong>de</strong>m rernancre uci morari<br />
nullatenus permitatis. Inhihentes cxprese cum prescnti fratribus<br />
conuentus rnonasterii. Predicatorum dicte ciuitatis ne fratrm Anthonjuin<br />
; memoratum post monitionem per vos ut predicitur,<br />
superfactam, admittere au<strong>de</strong>ant vilomodo hecque nullatenus ininiitetis<br />
cum ut opus predictum expeditione suscipiat quain obtamus<br />
sic ficri prou i<strong>de</strong> rimus et v<strong>el</strong>lirnus quibusuis litcris scu prouisionibus<br />
per nos hactenus sihi factis, obsistentibus nUllo modo.<br />
Dat. in nionastcrio Populeti, XXITT die julii, anno a natiuitate<br />
Dornini MCCCLXXX quarto. Raimundus, canccllarius.<br />
(1) Ginebreda muriô <strong>de</strong>cpus <strong>de</strong>l 6 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 1391. 1fl I <strong>de</strong> julio<br />
1e 1386 trabajaha atmn en la continuacÔn <strong>de</strong>l (Ycimpendio Historiai.<br />
(2) Et 5 d' novienibre <strong>de</strong> 1383 (lonz(n) e! ]'ey se dirigia.al provn<br />
cial <strong>de</strong> Predicadoi-es <strong>de</strong> Aragôn, Bernardo Armengol, y al gabernador <strong>de</strong><br />
Mallorca para que ce <strong>de</strong>tuviese n Giiebrcda y se le <strong>de</strong>,usiese dr su priorato,<br />
por 'insolc'ntlis" n los jura<strong>de</strong>s y a aigunos particu 1ares <strong>de</strong> a ciudd<br />
mallorquina. Oi<strong>de</strong>nes que se ravoaban por cl soberano <strong>el</strong> 22 <strong>de</strong> mayo dc 1384<br />
(Almenar), por cartas al convento dorninicano <strong>de</strong> Mi1lotTa (Reg. 1146, oho<br />
122 v.'), y n Ça - Carriza (fol. 123 r')<br />
En nueva carta dol ('rreU flhioso. <strong>de</strong> 31 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> 1381 (Villafranca<br />
<strong>de</strong> Panadés) al Gobernador, se or<strong>de</strong>naba a ste que si cc peionaba per ali<br />
Cinebrada "acce<strong>de</strong>re nullateniis permittatis ne perfe2tio nostri opens saprdicti<br />
pc: nos sibi comissi" (Reg. 1436, fol. 152 r.'). Et 24 dc septiembre<br />
<strong>de</strong>! 'mismo aflo (Villafranca <strong>de</strong> Panad's) dieponia, diri giéndose a Ça-Oarriga,<br />
que se <strong>de</strong>volvieren al pnior sus libros, cua(lernos y <strong>de</strong>mts enseres que ncce3itaba<br />
en la re .gia corte (Reg. 1446, fol. 193 r 1 - y.0)
75f; .\MAD.\ LOPEZ DE ME'ESES 88<br />
(;uill<strong>el</strong>nius Poncii, ex prouisione facta per canceilarium.<br />
Pro.<br />
107<br />
1k I, agosto, 20. - \ ILL-1n..\Nc.\ 1E PANADES<br />
<strong>Pedro</strong> 11 7 <strong>de</strong> .1 ian a G uilie rino <strong>de</strong> (_esr mes, pabordf , y vicario<br />
cuerai <strong>de</strong>l a rz.l.ispado dc Ta rra( rona, recomendando aMaiflz6n<br />
i)almau, <strong>de</strong> Villafranca <strong>de</strong> Panadés, es! udiaule <strong>de</strong> !)erecho canônic<br />
' y civil, Paru alï beiieficio <strong>de</strong> la colacin dc Lcsc, 'mes.<br />
ACA, Reg. 5285, fol. 153.<br />
I u R ev.<br />
Pcbordrc, coin nos fos plasent e agradahic que 1 fe<strong>el</strong> nostre<br />
Mayrno 1)almau, natural <strong>de</strong> Vilafrancha <strong>de</strong> Pene<strong>de</strong>s, escola en I)rct<br />
canonich e Ciuil, per rao <strong>de</strong> ses merits e sufficiencia hagues aigun<br />
henifet qui fus be e competent segons sa condicio, ad cura o sens<br />
cura, vagant en I archabishat <strong>de</strong> Terragona, pertanyent a collaeio<br />
vostra, axi coin vicari gencral e axi coin pehordre, pregam vos<br />
affectuosament que al dit Mavmo Daimau prouehiscats <strong>de</strong>l dit<br />
beiiifet i coin sera, per contemplacio nostra. E d aço nos farets<br />
gran seruey, b quai uos grahirem inoit.<br />
Dada en Vilafrancha <strong>de</strong> Pene<strong>de</strong>s, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, a<br />
XX d agost, <strong>de</strong>l any MCCCLXXXIIII. Rex Petrus.<br />
I)ominus Rex mandanit michi, Barthobomeo Siruent.<br />
108<br />
135, febrero, 3. B\RCEI.ONA<br />
<strong>Pedro</strong> I V (le 11ran expi<strong>de</strong> salvoc, vnduclo u Jua?f va ln riqî4c<br />
tninis!riles <strong>de</strong>l rev <strong>de</strong> Escofia, que .çc dirii,eii a Francia.<br />
- M'A, Reg. 944, fol. 109<br />
Petrus, etc. Di]cctis et fi<strong>de</strong>libus vniuersis et singulis officialibus,<br />
custodibusque passuurn et rerum prohibitarum in terris nostris<br />
vhiiibet constitutis, ad quos presentes peruenerint. Salutem et<br />
dilectioiiern. Mandamus vobis et vestrum cuihbet, <strong>de</strong> certa sciencia<br />
et expresse, quaten us magistrum Johan nem et T-Tcnricurn Guarner,<br />
ministrerios illustris regis Escosic, qui rece<strong>de</strong>ntes a nobis, <strong>de</strong> nostri<br />
licentia et permissu se, versus partes Francie, conferunt, tran-
8) 1)OCVMENTOS CULTURALES DE PEDRO Il. CEREMOXIOSO 757<br />
sire et abire per totam ditionem uestram et cutu suis familis (sic)<br />
cquitaturis, peccunia, auro, argento, maletis et alus SUIS bonis,<br />
libere pernhittatis, dannuin, injuriam v<strong>el</strong> offcnsain, illis nullateno<br />
illaturis. (Juin potius cos prcserueti illesos ipsis etiam prouicleatis,<br />
suis tarnen expensis, si mdc requisiti fueritis, <strong>de</strong> securo transitu<br />
et conductu.<br />
Dat. in Villa Hisulduni, 1110 die febroarii, anno a natinitate<br />
l)omini M 0CCC OLXXX0V 0. Rex Petrus.<br />
Dojuinus Rex mandau it rnichi, Hartholomeo Sit-Lient.<br />
Pro.<br />
109<br />
1385, niavo, ;-i.<br />
<strong>Pedro</strong> IV <strong>de</strong> A ragn manda a J'rr'r <strong>de</strong> Vfauere!a 1 -pr)cu rador<br />
<strong>de</strong> renias V i -u-ros <strong>de</strong> Ros<strong>el</strong>hn -V L-e rdaiia, que se repa re la sala (/<br />
los Timbres <strong>de</strong>l castiilo <strong>de</strong> Perpiidn.<br />
- ACA. Reg. 1372, fol, 1<br />
Lo Rcy.<br />
En Magucrola. Entes hauem que la cambra <strong>de</strong>ls timpres <strong>de</strong>l<br />
casteil <strong>de</strong> Perpimva, se plou per <strong>de</strong>ffallirnent <strong>de</strong>l terrai,, que se's<br />
quencom <strong>de</strong>struit, entant que si remcv prestLn1e11t no si pren, yendr<br />
ia tost a <strong>de</strong>cahiment e n final dcstruccio perque Io dit terrat no<br />
es cubert <strong>de</strong>ssus. Manain iws espressarnent, sots pena <strong>de</strong> M florins<br />
e <strong>de</strong> nostra gracia e merce, que aqu<strong>el</strong>i, en toi ço que sia<br />
inester, reparets e mes auant Io cobrits a taulat, abans que pcior<br />
prenga, e no si haja fer major messin. E pi tal que mils e pus<br />
prestament se pusca fer plaura'ns que ÇO que costara, puxats trer<br />
e limier per via <strong>de</strong> amorti zacions. Pero voleni que abans nos façats<br />
saber a quanta quantitat muntaran les dcspeses que se n hauran<br />
n fer. F; axi dats hi tota diligencia, <strong>de</strong> guisa que il haia<br />
acabament. En altra nianera siats Cert que seria imputat n vostra<br />
culpa asi, que tantost fariem Icuar e hauer <strong>de</strong> vostres hens la dita<br />
pena e vitra aqu<strong>el</strong>la, pagar totes les dites <strong>de</strong>speses e mes auant<br />
vos en punirien fortment. E ad nitra letra scrinim al gouernador<br />
<strong>de</strong> Ross<strong>el</strong>lô que n exeguesca en Io cas <strong>de</strong>ssusdit.<br />
Dada en Uerom, sots nostre segeil secret, a XXX dies <strong>de</strong> maig<br />
<strong>de</strong>l anv MCCCLXXXV. Rex Petrus.<br />
Dorninus Rex mandauit michi, i-3erengario Siruent.<br />
Pro.<br />
(1) Nombiado <strong>el</strong> 8 <strong>de</strong> octobre <strong>de</strong> 1375.
75 \MAl) l.UPZ 1) 11 MH:NES I l, s ICI<br />
Procuratori reddituum et iurium in cornitatibus Rossilionis et<br />
Ceritan je2.<br />
110<br />
1*3, mavo. - 1 \RCELONA<br />
Btruardo CalIoç eut rega o. (rav R(une() Ross<strong>el</strong>l, lector <strong>de</strong>l nwnuslerio<br />
<strong>de</strong> l'rcdîcadores <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>oua, que iba a graduarsc en la<br />
.'orbona, duce Jiorines <strong>de</strong> oro que u éste douaba Sibila <strong>de</strong> Forcia<br />
HP, Reg, 513, fol. 83.<br />
Item donc a frai-e Rorneit Rosseil, kctor <strong>de</strong>l ot-<strong>de</strong> <strong>de</strong>ls frares<br />
preycadors <strong>de</strong> la ciutat <strong>de</strong> Barchinona, ab aihara <strong>de</strong> scriva <strong>de</strong> racio<br />
scrit en Barc<strong>el</strong>ona a VIII dies <strong>de</strong>l present mes <strong>de</strong> rnaig, ]os quais<br />
la senyora Reyna ii mana donar en ajuda <strong>de</strong> les messions que li<br />
conuendra fer anant al Studi <strong>de</strong> Paris per a consaguir grau du<br />
magisteri. Segons que n le dit albara es contengut XII florins d or.<br />
E u ,'l izquicrda: Aluara d cscriva <strong>de</strong> rac-io.<br />
111<br />
13 ,--i6, ju ho. - BRcaLOx.\<br />
ilfilll (_.// tesrr'ro <strong>de</strong> .Sihila <strong>de</strong> Forcià, da - Berna rdo, o<br />
(olso, u Juan y u Revuart, minisiriles dcl seiior d' (uo-' quince<br />
/lorin&'s que les regalaba dicha Raina.<br />
ACA, FtP, Reg. 513, fol. 103.<br />
item donc a N Bernart, a N Colso, a N Johan e a N Raynart,<br />
ministrers <strong>de</strong>l senyor <strong>de</strong> Coss, <strong>de</strong>l regne <strong>de</strong> França, ai) albara <strong>de</strong><br />
serina <strong>de</strong> racio sent en Barcciona a VI dies <strong>de</strong>l present mes <strong>de</strong><br />
juliol, los quais la senvora Revna ii mana douar graciosament.<br />
Segons que n Io dit aihara es contengiit, XV florins d or.<br />
En cl inargen izquierdo: Albara <strong>de</strong> serina <strong>de</strong> racio.<br />
(2) A continuaclôn se registra en cl irLismo folio la cirta al gobernador<br />
<strong>de</strong> los c4,ndadoe, G<strong>el</strong>aleL-t <strong>de</strong> Crui1ls, y a Aebç]-to Sa Trilla, east<strong>el</strong>hno <strong>de</strong><br />
PerJ)ifin.<br />
(3) Engiier-and Vil (j- cl 18 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1397), con cuva hua Maria<br />
(t en 1405) caô Enrique <strong>de</strong> Bar (-F en la bal-alla <strong>de</strong> Nicopolis), herniano<br />
mayor rIe la duquesa di , (icona.
I Do(UMI:NTc>s CULTURALES DE PEDRO Et. CEREMONIOSÛ 7itI<br />
112<br />
1;*, enero, abril y julio. - BARCELON\<br />
1naii Cailç, lesorero <strong>de</strong>Sihila. <strong>de</strong> Forciù, ahona al judio barceioni5s<br />
Bonjoha ?vla.hir, encna(lernador <strong>de</strong> libros, <strong>el</strong> importe <strong>de</strong><br />
di'ersos materiales <strong>de</strong> pap<strong>el</strong>erfa en <strong>de</strong>stino o la tesorerla <strong>de</strong> la<br />
Reina.<br />
R!'. Iteg. 513, foie. 50 v.'. 79 v. y 107 v.'<br />
Item donc n N Bonjuha Mahir, juheu ligador <strong>de</strong> libres <strong>de</strong> la<br />
ciutat <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, per pren <strong>de</strong> I libre <strong>de</strong> 1111 mans <strong>de</strong> paper <strong>de</strong><br />
forma maior, ab cuhertes ucrrneiles, XLIIII sous. E per 11 libres<br />
cascun <strong>de</strong> 1111 mans, <strong>de</strong> paper tosca, la I ab cuhertes (le aluda<br />
empeemtat, e 1 altra ah cubertes <strong>de</strong> pergami, XXII sous, los quais<br />
libres compra a ops <strong>de</strong> mon offici. Item li donc per vna dotzena<br />
<strong>de</strong> pergamins, XII sous harc<strong>el</strong>onis. E son per tots LXXVIII<br />
SOUS Barce.<br />
En cl mar,ç'en izqwierdo: Per Io manament general.<br />
Item donc n N Bonjuha Mahir, juheu ligador <strong>de</strong> libres <strong>de</strong> la<br />
ciutat <strong>de</strong> l3arc<strong>el</strong>ona, per vna ravina <strong>de</strong> paper tosca, XXVII sous,<br />
V dines Barc. E per vna dotzena <strong>de</strong> pergamins. XI sous Barc.<br />
les quais coses d cil campre, n ohs <strong>de</strong> mon offici, en Io present<br />
mes d abril. E fan per tots XXXVIII sous, VI dines Bare.<br />
En ai tnargen iquicrdo: Messions presas per Io manament<br />
gcneral.<br />
Item donc n N Bonjuha Mahir, juheu ligador <strong>de</strong> libres <strong>de</strong> la<br />
ciutat (le Tiarc<strong>el</strong>ona, per vua rayrna <strong>de</strong> paper tosea, XXVII sous,<br />
VI dines. E per vna dotzena <strong>de</strong> pergamifls, XI sous, ]os quais d cli<br />
colflpre, a ops <strong>de</strong> mon offici, en Io present mS <strong>de</strong> julioi. XXXVIII<br />
sous VI dines Bare. -<br />
En al inar'n izquierd: Messions preses per Io manarnent<br />
eneral.<br />
113<br />
1:36, noviembrc, 19. GERONA<br />
Ri priinogéntto <strong>de</strong> A ra6n or<strong>de</strong>na ai vizcondc F<strong>el</strong>ipe Dalmau<br />
<strong>de</strong> Rocaberti, que ponga en liberlad ai astnflo ,go jndfo C-resqncs<br />
Viver, que viniendo <strong>de</strong> Avion para scr-uirlo, Itabfa .sido <strong>de</strong>h'nido<br />
en La Junquera por las conipaiifas <strong>de</strong>! vizcon<strong>de</strong>.<br />
- ACA, Reg. 1952, fol 2 v. 0 - 3.
7(0 A M A D A LOPEZ DE MEXESES 92<br />
Lo Primogenit.<br />
Vescomte nos fahiem venir d Auinyo Cresques <strong>de</strong> Viuer, astrolech<br />
jueu, a nostre serue y. E haucm entes que cornpanyes <strong>de</strong><br />
hornens vostres, han <strong>de</strong>tengut e <strong>de</strong>tenen aqucli en Io loch <strong>de</strong> La<br />
Jonquera, <strong>de</strong> que som moit maran<strong>el</strong>lats que vostres hornens sien<br />
tan abrivats que retenguen aigu, maiorrnent que vengua a nostre<br />
seruey. Per que us manam expressainent que, vistes les presentes,<br />
façats <strong>de</strong>liurar Io dit jueu, per que venga a nos, e en aço per res<br />
no mu<strong>de</strong>ts, certifficants uos que I contrari nos <strong>de</strong>spiauria.<br />
Dada en Gerona, sots nostre seg<strong>el</strong>i secret, a XIX dies <strong>de</strong> noembre<br />
en I any <strong>de</strong> la natiuitat <strong>de</strong> Nostre Senvor MCCCLXXXVI.<br />
Prirnogenitus.<br />
Dominus Dux inandauit michi, Bernardo <strong>de</strong> Jonquerio.<br />
Pro.<br />
Dirigitur vicecorniti Ruppebertino'.<br />
(1) Et 4 <strong>de</strong> noviembre dc 1387, cl va i'ey Juan escribla a eu tesrffl O<br />
que le cnviae a Cresques a Villafranca <strong>de</strong> Panadés, (ton<strong>de</strong> la coite se hailaba<br />
(Reg. 1952, fol. 54 v.°). Y et 22 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 188, d*paeh•aba al astrélogo<br />
a l3arc<strong>el</strong>ona para que eneargase unos trabajos al platero judlo Salomôn<br />
Barbut (fol. 107 r.).
1)(M UMENTOS CULTUR\LES DE PEDR4) F.I. CEREM()NLOSU ?lff<br />
Alea 1(11 (Aleafiiz), 28.<br />
Ajl;1.Nl., 94; Juan <strong>de</strong> Liga <strong>de</strong> la<br />
haja Alimanya, 82.<br />
ALExNDR1., 48, 60.<br />
ArE<strong>el</strong>aE (Alcira), 25.<br />
A1IMANYA, V. Alemania.<br />
AL.IAFt;RIA, palacio <strong>de</strong> la, 33, 39.<br />
V. AIjafera.<br />
Aiatt'a I. ni: SEN'I' JOHAN, 1113.<br />
y . Irnpuriarurn.<br />
AruqônAraje, Artgenn.m<br />
ARtOON, dofia T,eonor, cOma dc, 27;<br />
reina <strong>de</strong> (Sibila <strong>de</strong> Forcia), 100.<br />
Aragôn, reyes <strong>de</strong> (antecesore <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong><br />
IV quo diei'on fueros a Valc .n-<br />
(ia), 37.<br />
Aragôn, rey <strong>de</strong> (<strong>Pedro</strong> IV), 80, 83.<br />
Aragôn, Primegénito <strong>de</strong>, y . Primogenitus<br />
<strong>de</strong> Aragôn.<br />
ENDICES*<br />
L NOMBRES DE LUGAR<br />
Aragôn, l'ere, infante <strong>de</strong>, 77.<br />
Aragôn. Petro Jordani <strong>de</strong> Urrie3, balle<br />
<strong>de</strong>l reino <strong>de</strong>, 20.<br />
- CnsoIi Rlanch, ma€stro <strong>de</strong> grabrado<br />
y ensayador <strong>de</strong> moneda para<br />
todo cl reino <strong>de</strong>, 94.<br />
- Gohernador y justicia <strong>de</strong>, 28.<br />
- G-obernador y balle <strong>de</strong>l reiflo<br />
<strong>de</strong>. 38.<br />
- Nonrbramksnto <strong>de</strong> Domtngo Cet'dJn<br />
cotno justicia <strong>de</strong>, 44.<br />
Aragôn. Floriiiet <strong>de</strong> cr0 <strong>de</strong>, 66, 78, 81'.<br />
84, 86, 87, 92. 103.<br />
Armenia, y . Ermenia.<br />
Au ia DINE, Ail r'SYON, Avlx yo, v(-as(,<br />
Avifl&n.<br />
Av]iiôn, 22, 96, 113; Salamon Astruch,<br />
judio <strong>de</strong>, 25.<br />
Estes indices han sido redactados por la sejorita Marin Gnzlez Miranda, becaria<br />
<strong>de</strong> la Escu<strong>el</strong>a <strong>de</strong> Etudios Medievales,<br />
Los noml,rvs en versalitas figuran tal corne aparecen en cl documente los escritos<br />
en letra redonda esti'tn casi<strong>el</strong>lanizados, y les que van encerrados entre paréntesis no se<br />
expresan en cl documento, aurique indirectamente se alu<strong>de</strong> a <strong>el</strong>los.<br />
Se han agrupailo bajo una misma forma, generalrncnte la cast<strong>el</strong>lana, las diferentes<br />
grafias correspondientes a un rnisflio nombre Juan. Joha,os's, Johasz, Iolianne... o<br />
bien Zaragoza. Csaraiigusta, Saragoça..., etc. ; habiéndose or<strong>de</strong>nado <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> ca<strong>de</strong><br />
'rupc, per ap<strong>el</strong>lidos, cuando se trata <strong>de</strong> nombres <strong>de</strong> persona, y poco mâs o rnenos per<br />
inaterias en les <strong>de</strong> lugares.<br />
Ida la poca uniformidad (le les documentes, unes en latin y otros en catalân, todas<br />
las referencias que acompaitan a los nombres van en cast<strong>el</strong>lano.<br />
1-as cifras remiten al nt'imero <strong>de</strong>l documento.
7(42 \MAl).t LOPEZ DE MENESES<br />
BMI, Argentina, cantadora, 'aativa <strong>de</strong>i<br />
diwaclo <strong>de</strong>, 76.<br />
Ba're<strong>el</strong>on.a, Ba.rrli f non e, Bareh mono<br />
B.aei •:i.orç.. •Baile <strong>de</strong>, 47.<br />
Bernardo Vlvs, balle <strong>de</strong>, 10.<br />
-Veguc'r y ott'os oficia]es <strong>de</strong>, li);<br />
voguer (le, 102.<br />
--Cons<strong>el</strong>lors <strong>de</strong> la cludad <strong>de</strong>, 77.<br />
Bar<strong>el</strong>ona. Obispo y capitulo <strong>de</strong> la ghsia<br />
<strong>de</strong>, 102; pa!acïo dEl obiajo, 98.<br />
-- Juan <strong>de</strong> Rusecli. coms.trio ik'<br />
los juro.s <strong>de</strong> la C;rnara Apostô4iea<br />
en ma o1)kcopado (le Barcolona<br />
Vin, 102.<br />
Barc<strong>el</strong>ona. Aibergue (lei artiaca <strong>de</strong><br />
(Guillermo <strong>de</strong> ..igrtuiilo), 98.<br />
Barcclona.. Ferrer <strong>de</strong> Maguerola, gu:u.<br />
da (lei real ai'chivo, 45.<br />
- Gilal;ei'Lu <strong>de</strong> Saneto Clemn'.t-',<br />
meslazaf <strong>de</strong>, 47.<br />
- .l.aime Devesa, rector <strong>de</strong> las Escu<strong>el</strong>as<br />
<strong>de</strong> Arte€ <strong>de</strong>, 59.<br />
Bar<strong>el</strong>ona. Tljomo Leopardi, mCre:tdcc,<br />
60.<br />
- Guillent Pujadus, mercacler, 77.<br />
-- (1uillerrno Sufl.yer, mrcniter, 90.<br />
I i:tiolorneu Tutxo, plate.<br />
0, 19.<br />
Audreu flur.in, piatero, 105.<br />
- Ferrarium Basa. pintor, 10.<br />
- Bonjulia Maul r, judlo encJa(l i<br />
nalor, 112.<br />
Barc<strong>el</strong>ona, Peio Pascual, ciudad:tnii<br />
<strong>de</strong>, 62.<br />
Barc<strong>el</strong>ona, Guardi5n y convouto d<br />
F'i'afles Menores <strong>de</strong>, 1)1.<br />
Convefl10 <strong>de</strong> Predic;tdoi'ea. 1(11.<br />
- Roineu Roas<strong>el</strong>i, lc.tot dol n:oflJ.<br />
terlo (le Predicadore, 110.<br />
Barr<strong>el</strong>ona. Aljama d, 10.<br />
Barc<strong>el</strong>ona. Fiestas en <strong>el</strong> palaclu<br />
resi, &6.<br />
-O-bras en cl palacio, 111, 14. 23<br />
-17, 80.<br />
- Coluninas y l4)ida para la ca1)!lia<br />
<strong>de</strong>l palaclo. 62.<br />
- Jacoho Codina, operarlo (lei pa'a<br />
cio real, 47.<br />
Bareclona. Silla <strong>de</strong> montar y ti'c'tlC<br />
traidos n <strong>Pedro</strong> IV &a<strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona,<br />
97.<br />
Barc<strong>el</strong>ona. Sous. 70, 72, 73, 74, 84.<br />
112; libras <strong>de</strong>, 10.<br />
Ba reclon n. Dada en Barcol non, abril<br />
13h: 7; junlo 1:142: 10; noviembre<br />
1311: 12; •febrero 1346: 14;<br />
jullo 1350: 22; niayo 1351: 23; juole<br />
1351: 24; julio 1351: 25; I'e<br />
brero 1252: 26; oetubre 1356: 37;<br />
.lulio 1365: 47; enero 1366: 48; criero<br />
1367: 51; agosto 1368: 52; jullo<br />
1369: 53; julio 1370: 54: dicienibre<br />
1372: 57; enero 1373: 58; semi<br />
tiembre 1374:59; enero 1376: 61;<br />
fhi'ro 1376: 62; enero 1377: 64:<br />
septiornbre 1378: 68; abri] 1379: 69;<br />
febroro 138 11 : 70; junto 1380: 74; dieiembre<br />
1380: 76: enero 1381: 77:<br />
"ab albara <strong>de</strong> serlua <strong>de</strong> ratio sent<br />
en Barceinna, darrer dia (lei mes<br />
il agosto <strong>de</strong>l any MCCCLXXXIII.....<br />
105; rnayo 1386: 110; jolie 1386:<br />
111; oflerO, abril y julio 1386: 112.<br />
(Beauvais), obispo <strong>de</strong> (Juaa<br />
<strong>de</strong> Marigny), S.<br />
BTSi7I,n1'Nr (Bsa]i)), 7.<br />
Dosus ri: (Bolonia), Jacohum BranilalIts,<br />
<strong>de</strong> la ciudad <strong>de</strong>, 83.<br />
Bonius, les (Bonjas Blancas). 1)ada<br />
en..,, abril 1384: 104.<br />
Johan il( ,, maestro .-ilrm(tn,<br />
S2, 89.<br />
C\LAT.IJ (1(I, (ladj en.., mai'zo 1350: 20.<br />
C.aLur (e] Cail, Mallorca), 68, 75.<br />
i.sla, 26.<br />
V. Zaragoza.<br />
Costilla, (rstet(e, ('a,t'te11a:<br />
Csn:1.l.E, regreso (lei infante don Juan<br />
Manu<strong>el</strong> s Castilla, 2.<br />
C\s'i'IELLA, rey <strong>de</strong> (<strong>Pedro</strong> I), 27.<br />
C,sri;r.t.r, i'eina <strong>de</strong> (J.conor, liermans<br />
<strong>de</strong>l Primog(,nito), 76.<br />
C.lsTIuaT,., rey y mina <strong>de</strong>, 82.<br />
CsTl':ILc, don Gii <strong>de</strong> Albornoz, cancilier<br />
mayor (lei (lustre rey <strong>de</strong>, 22.<br />
Casrnr.r.os as EMpuai 1:5, Franceaeh<br />
Fokluet, <strong>de</strong>l convento <strong>de</strong>, 101.<br />
Csi ILION 15 Cii'i ni: Bt'l(RIANA, dada<br />
en villa..., febrero 1337: 2.
T)O(1MENïOS CULTURALES DE PJ(i)R() El. CF:REMONIOSO 763<br />
CASTRO C.Li.I:RJ. dada en..., maye<br />
1355: 29.<br />
CvrH.u.oN i E, Petro Ça-Costa, balle g<strong>el</strong>ieraI,<br />
23, 39,<br />
CAEFIAUNVA, 77.<br />
CvrFIAI.UN VA, gobernador (le, 98.<br />
CEa ITAN tE, go-bernador y procuradoces<br />
(t<strong>el</strong> Ros<strong>el</strong>lôn y Cerclai, 15.<br />
Cicitir-xti:, Ferrer <strong>de</strong> àlaguerola, ptoeurador<br />
<strong>de</strong> rentac y juros en los<br />
con(iados dol Ros<strong>el</strong>lOn y Cerdafla,<br />
109,<br />
Ci;sitwcasr, V. Zaragoza.<br />
V. Xipre.<br />
Co ('oucy), sehoir (le. 111.<br />
y . Xipr4.<br />
D.IuieiI, juat Cja y juraitos tic a cu<br />
dad <strong>de</strong>. 88.<br />
ERME lA (Armenia), rcy <strong>de</strong>, 99: Johnnom<br />
Dai<strong>de</strong>ili, coiifcsor <strong>de</strong>] iiut.r<br />
ces' (le, 91.<br />
Eta'osii:, Johaneni y Henri-uni Guaiocr,<br />
ininistiiles (]<strong>el</strong> r*y <strong>de</strong>, litS.<br />
Espafia, y . Yspaniaruin.<br />
itrioIu'I t (Eatrasbui'go), Concoli<br />
13!ancli, platero <strong>de</strong> la ciudad (le,<br />
87, 91.<br />
lJxt, aijama <strong>de</strong> lo, jiidios rh la villa<br />
cl, 211.<br />
Fi(.ui'au:s, 41.<br />
Fl..NI:Ns, !.i<strong>el</strong>ra ii, 82.<br />
scflOr <strong>de</strong> Ccitz, <strong>de</strong>l reino cL',<br />
}'r' t.\, concesiôn <strong>de</strong> salvoconductos<br />
Para ir a Francta. 85, 89, 108.<br />
OEtr.Ns. torre <strong>de</strong>, en la Aijaferla, 33.<br />
(bNov, car<strong>de</strong>nal do Martolorné <strong>de</strong><br />
77.<br />
(lorette, Gerun<strong>de</strong>:<br />
GERONA, 41.<br />
(Gerona, duque <strong>de</strong>), 105.<br />
(Geroïia, Matha <strong>de</strong> Armagnac, duqueca<br />
<strong>de</strong>), 64.<br />
Gerona. -Dada en Geroua, jullo 1368:<br />
-12: junio 1377: 65; encre 1382: 91:<br />
mayn 1385: 109: noviembre 1386:<br />
113.<br />
Hvaausl,F:M, reina <strong>de</strong>... y Chipre<br />
(Leonor, viuda <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> I), 104;<br />
iey dc Chipre y... (<strong>Pedro</strong> T), 48.<br />
1-luesca, y . Oscha y Oace.<br />
y . Lérida.<br />
Iaii'i:atitu.si (Ampurias), Jtt.aaa, con<strong>de</strong>sa<br />
<strong>de</strong>, 65.<br />
lx%r( (1-11jar), Jacobo Mathei, pintor<br />
<strong>de</strong>] lugar <strong>de</strong>, 51.<br />
solido, 81.<br />
j JF:Rt TSALEM, y . Hycrusalem.<br />
LA JONQFERA, ]ugar <strong>de</strong>, 113.<br />
Lérida. Vicario u oficial <strong>de</strong> la iglesia<br />
<strong>de</strong>, M.<br />
-- Curia, vcario y paliers <strong>de</strong>. 63;<br />
ourla. 35.<br />
-- Oblpo dc, coiisiliario, 58.<br />
Ltrid :i. Universi (Lad.<br />
- Guillermo RamtSn <strong>de</strong> Moncada,<br />
eancl]ier vitaflcio, 12.<br />
Bernardo Boix, eanci]ier para et<br />
examen (I,: BoIt rd.n <strong>de</strong> Monteagatin,<br />
21.<br />
- ç uill( imo lainôn <strong>de</strong> Moicada,<br />
<strong>de</strong>cano <strong>de</strong> Li iglecia y canciller <strong>de</strong><br />
la Unirersidad <strong>de</strong>, 54.<br />
Normas para la <strong>el</strong>eci0n dol teeor.<br />
58.<br />
- Nombramiento <strong>de</strong> eancillei a Cetaldi<br />
<strong>de</strong> Requesens, 61.<br />
Facilida<strong>de</strong>s s Jordanua <strong>de</strong> Sobra<br />
para do<strong>el</strong>otarse en Decrotos, 36.<br />
- Admisiôii al examen <strong>de</strong>l doctorado<br />
<strong>de</strong> Berengarius (le Pratis, 40.<br />
-Dispensa u Berengarius <strong>de</strong> Rexacho<br />
<strong>de</strong> requicitos para la obtenrida<br />
<strong>de</strong>l doetorado, 50.<br />
- Admisido <strong>de</strong> Sancho Sarrio al<br />
examen <strong>de</strong> doc t.oratlo, 54.<br />
- Ptrroga <strong>de</strong>l plazo concedido ]tala.<br />
cl doctorado a Juan Porquet, 81.<br />
- -- Recu:i'so <strong>de</strong> la c.iudad <strong>de</strong> Lérida<br />
contra la fundacin <strong>de</strong> la Univeraidad<br />
oecense, 28:<br />
- Recurso contra la Universidad <strong>de</strong><br />
Lérid, 34.<br />
-. C.astigo n Nadal Lbri y cdmp]i-
i(I"t AMADA LOPEZ DE MENESES 96<br />
ces que perturbaron una cc'rernonia<br />
acadérnica en la ljniversidad, 63.<br />
-- Doctorea y hachilleres lectores <strong>de</strong><br />
Li t'niversidad, 35.<br />
Lérida. Dada en....febrero 4367: 50;<br />
ecptieinhre 1380: 75.<br />
Li yi(, e Ldrida.<br />
l'sIAJHIIICARUM, M,((,RI(E, M.Io1uc.\,<br />
MALLORQI'ES, V. Iallorea.<br />
Mallorca. Rey <strong>de</strong> (Jaiirne 111), 8.<br />
Mallorca. Gobernador (Gilabert <strong>de</strong><br />
Cen k'lles), 26.<br />
- Francisco Ça - Garriga, gohernador<br />
general en <strong>el</strong> reino <strong>de</strong>. 93, 106.<br />
- Procuradores <strong>de</strong> la ciudad <strong>de</strong>, 29.<br />
Mallorca. Alj.ama <strong>de</strong> los judio6, 93.<br />
- Secretarios y cOnsiliarios (le la<br />
;iljani.a I p les judios <strong>de</strong>] Call <strong>de</strong> la<br />
ciudaci <strong>de</strong>, 75.<br />
- Cresques Abraham. judio <strong>de</strong> la<br />
ciudad <strong>de</strong>, 68, 93.<br />
Mallorca. Gerogium Brondo, ciudadano<br />
tIc, 48.<br />
Mallorca. Convento <strong>de</strong> Pi'edicadores<br />
<strong>de</strong>, 101.<br />
Ma-liorca, Castilianiis <strong>de</strong>, pi'Ofliotot' en<br />
lugar <strong>de</strong>l vicecancillet-. 63.<br />
MoN1'RI ycn. Drada en la villa <strong>de</strong>....<br />
rnarzo 1352: 27.<br />
MoN'rrsP:ILL\N t, Most'Pl:LLL .:R, vase<br />
Montp<strong>el</strong>lier.<br />
Montp<strong>el</strong>lier. Universidad <strong>de</strong>, 28, 50,<br />
59, 79.<br />
- (ïnsulcs y iyrohombi'es <strong>de</strong>, 79.<br />
MUNTESSONo, MON'FISSON t, MONTS0,<br />
V. Monzén.<br />
Monz6n. Dada en.... abri! 1363: 45;<br />
,julio 1376: 63; octubre 1383: 100;<br />
noviembre 1383: 101: cliciembre<br />
1763: 102.<br />
Moiti:i.ra, Dada en la villa <strong>de</strong>.,., abril<br />
1356: M.<br />
MINTst';RR.T, Santa Maria <strong>de</strong>, 105.<br />
N-tvuuu:. rey (Carlos II), 100<br />
Oscw, l3ernat Oliver, obispo <strong>de</strong><br />
(1337-1345), 8.<br />
OseK, justicia, iti ,ra4io6 y prohombrea<br />
<strong>de</strong>, 28.<br />
- Valleslo <strong>de</strong> Orda.s, balle, 55.<br />
Convento <strong>de</strong> Predicadores, 51.<br />
PARIS, Guillem <strong>de</strong>, "maestro <strong>de</strong> juegos",<br />
85; Guillem <strong>de</strong> Paris (y su<br />
mujer Juaua), prestidigitadores, 66.<br />
PARIS, Universtdad <strong>de</strong>, ilO.<br />
PJ •:Itp1N y A, PERI'I N I NI, P:iu'i<br />
y . Peepiiin.<br />
Perpiii.n, 32; castillo <strong>de</strong>, 15, 109; via<br />
<strong>de</strong>, 77.<br />
Perpifl.n. Dada en....jiilio 1345: 43:<br />
rnayo 1346: 15; encra 1356: 30, 31;<br />
junie 1356: 34, 35; septieniibre<br />
1356: 36; jullo 1358: 41; octu'bre<br />
1362: 44; abri! 1380: 71.<br />
PISA, 77.<br />
Poi't LETI (Poblet). monasterlo. Dada<br />
en..., junlo 1350: 21; juDo 1384: 106.<br />
RODA, frayres <strong>de</strong>, 96; (Juan Fernn<strong>de</strong>z<br />
<strong>de</strong> Heredia, maestre <strong>de</strong>), 96.<br />
1tu.'., 77.<br />
R%r.N,e CtR iuii (Aviflôn), véast'<br />
Avifin.<br />
Rosis. Dada en cl lugar <strong>de</strong> ... .maya<br />
1354: 28.<br />
Rossi:I.i.o. gobernador <strong>de</strong>, 109; procuradar<br />
<strong>de</strong> rentas y jures (Ferrer <strong>de</strong><br />
Magnerola), 109.<br />
RossILIONS, goherTuldOl' y ' yrocuradores<br />
<strong>de</strong> Ros<strong>el</strong>lôn r Cerdafia, 15.<br />
CouM\ te-: Qu I:RAI;r, .F'loreta,<br />
judia <strong>de</strong>, licencia(la cri Medicina, 64.<br />
SANTA Ei..LI.\. palaclo 4e, 14.<br />
(Sautas Creus, Jaime (;ener, abad<br />
<strong>de</strong>). 62.<br />
SANUTARUM CituctrM, monasterio, 57.<br />
SARAGOÇA, y. Zaragoza.<br />
i:xINA (Sigena), monasterlo, 42.<br />
infanta (Maria <strong>de</strong>), 69.<br />
T.utaA, aijaina <strong>de</strong> las judio6 <strong>de</strong>, 13.<br />
TAItIt.ÇC0NA, 62; arzohispado <strong>de</strong>. 107.<br />
Datot. (Teru<strong>el</strong>). Dada en..., junin<br />
1348: 18; novie.m•bre 1337: S.<br />
Ï'ERRANOVE, con(le, consiliarlo, 7, 12.<br />
ToRTos, castillo <strong>de</strong>, 99; aljania <strong>de</strong> las<br />
judlos, 99.<br />
P
no('VMENros CULTURALES DE IEt)}() Fi. CI'IEMONIOS()<br />
TORTOS.\. Dada en Tortosa, abril 1371:<br />
56; noviembre 1382: 96; nevieTn•<br />
bre 1382: 97; diciembre 1382: 98;<br />
abril 1383: 99.<br />
T14.sBo1ciI, y . Estarboreh.<br />
TUROLII, y . Terol.<br />
Uiwi:I., con<strong>de</strong> je, 71, 9r.<br />
Uiui.I.r-:NsIs, <strong>de</strong>canus, 68.<br />
V.ii.ui:i I: acequia <strong>de</strong>, 29.<br />
laliiCiit., 1'(IlePCie, 1u!eut.o, Va-<br />
1,i te<br />
VALI1xui.. Procuradore.s <strong>de</strong>l reino, 37.<br />
—Gar<strong>de</strong> <strong>de</strong> Loriz, gobernador <strong>de</strong>l<br />
rei-no, 31.<br />
--Fuei'os y privih'gios, 6, 37.<br />
- NoturioLi y jtirisperitos (le la cia<br />
dail, 6.<br />
—Md1eos exarninadores <strong>de</strong> la cmdad,<br />
25.<br />
Valencia. Gui li<strong>el</strong>înus Caner, boti.a-<br />
30, 31.<br />
—Pere Bernes, platero, 11, 13, 01.<br />
--Bartholoneo Co6c011ani plait'ro,<br />
64.<br />
Valencia, Dada c-z'. ..... enero 1339: 4;<br />
niayo 1341: 6; mayo 1316: 15; 10:<br />
junio 1316: 17; rnarzo 1371: 55;<br />
rnarzo 1382: 92; abril 1382: 93;<br />
ma y u 1382: 94; noviembre<br />
1382: 95,<br />
VALI,IS Dierci';, Bernardo, ahad <strong>de</strong>l<br />
rnonasterio <strong>de</strong>, 21.<br />
VANI,ssi\. VI-:NEPIE. y . Venecla.<br />
Venecia, dogo <strong>de</strong> (Marco Cornai<br />
-o), 48.<br />
—Cardé-rial <strong>de</strong> (Luis Donat!), 77.<br />
VI-;R! Cauz (<strong>de</strong> Zaragoza), 87.<br />
Ai.vr,.ia, mdico real, 16.<br />
ALA'rz.iiz AIINAI,ATZAR. . hijo <strong>de</strong> Ezdran<br />
AlaEar, judlo <strong>de</strong> Zaragoza, estutuante<br />
<strong>de</strong> Medicina, 38.<br />
ALTINORi, V. Leonor.<br />
Ai.oy , escultor, 7.<br />
Asiiiu:n (.iR.\Nia..1I, 10-1,<br />
H. NOMBRES DE PERS(I)NAS<br />
(Zi<br />
Vxc:xi, obiSpO, 13.<br />
Viet, episcopado, 102.<br />
VILIAFIUNC11A en PEN EDES. M aynio<br />
Dalmau, natural <strong>de</strong>, 107.<br />
—Dada en .....'igosto 1384, 107.<br />
VILL. Bisii.uu'ii. Dada en ......febrerO,<br />
1385, 108.<br />
V gei1I,Li, V. Urg<strong>el</strong>.<br />
Xui, 60.<br />
XIritl:, roy (<strong>Pedro</strong> I), 48; reins <strong>de</strong><br />
(Leonor, viuda <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> 1), 90,<br />
104.<br />
YsI'NLituM (D. Gil <strong>de</strong> Albornoz,<br />
primado), 22.<br />
ZAIaLOSA. Transporte <strong>de</strong>l eiyiilcro<br />
<strong>de</strong> Teresa <strong>de</strong> Entenza n la ciudad<br />
<strong>de</strong>, 7.<br />
—Aljaferia <strong>de</strong>, 33, 39,<br />
Zaragoza. Ezdran Alatzar, j u d 1 o<br />
<strong>de</strong>, 38.<br />
—l)orningo Ce r d an, ciudadano<br />
<strong>de</strong>, 44.<br />
—Consoli Bl.aneh, rnaetro <strong>de</strong> grabado<br />
y casayador <strong>de</strong> Ioda la ruoneda<br />
que se acufia en la ciudad<br />
<strong>de</strong>, 94.<br />
—Merino <strong>de</strong> (Sancho Marts), -12.<br />
Zaragoza. Dada en ..., niayo 1336: 1;<br />
enero 1357: 38; febrero 1357: 39;<br />
junio 1357: '10; mayo 1375: 60;<br />
enero 1378: 67; febrero 1381: 78;<br />
marzo 1381: 79: abril 1381: 80, 81;<br />
m.:i-yo .1381: 82, 83, 84; junio 1381:<br />
85, 86; junic y noviembre 1381: 87;<br />
agosto 1381: 88; noviembr.e 1381: 89.<br />
ANDREU Drrt.N, platero <strong>de</strong> Bar<strong>el</strong>ona,<br />
105.<br />
A NGELI DE SCLW0NI., juglar, 53.<br />
ANI'IioNIIM GENEBREPA, <strong>de</strong> la Or<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> Pi-edicadores, 106.<br />
AlzoI-:NTIN..\, t'antadora <strong>de</strong> la casa <strong>de</strong>l<br />
Primognito <strong>de</strong> Aragôn, 76, 78.
7(P î .\MAIY.\ I.oi'i-:z 1>1-.. \lI.\ i:sI-.s 98<br />
A!irç.\Liei, vicecancil]ei-, 12.<br />
ARN. s.r,ie) DL CONQI.'Ee, tiotarlo (le Va<br />
lencia. 6.<br />
ARNw I'ERE DE cornisai-io
Ut) IXELMENloS CUf.TURALIS Db: PEDRO EL CEREMONU)So 7(7<br />
('vrtii,aIX., jug1aieia <strong>de</strong> casa d!<br />
rey. 72.<br />
Cotu, ndnistiil <strong>de</strong>l seiior <strong>de</strong> Coi!ey,<br />
ii_1.<br />
CoNoi,J BL.t.\rR, ilaleto <strong>de</strong> la ilu<br />
daci <strong>de</strong> EstLasburgo, 97; rnactio<br />
<strong>de</strong> grabado y enayador <strong>de</strong> moneda<br />
<strong>de</strong> oro y plata hala todo et ii-<br />
110 tic Atagn, 94.<br />
CoNsTNç. 11E PEREt,T.4,. (dama <strong>de</strong><br />
Violant» <strong>de</strong> Bar), 104.<br />
CoxMt'scIE, ierînafla <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> 1V<br />
(mujer d.? J a t rn e <strong>de</strong> !ontq<strong>el</strong>Iter),<br />
15.<br />
Coss (Coucy), C(ûOr <strong>de</strong> (Engjeraiul<br />
VII), 111.<br />
CREscA, judio. mi'idico ical, 17.<br />
CRI:sQul:s Ana,ui.t, judlo <strong>de</strong> la dudat!<br />
<strong>de</strong> Mallorca, dornéstico real,<br />
68; maestro <strong>de</strong> mapas y <strong>de</strong> briijulas,<br />
75; i!oméstico rcal, 93.<br />
CitEsQlIt:s 11E V1VEIt, astrSlogo judb,<br />
113.<br />
C1tIsloFor 11E S(t.Atll,NIA. juglar, 53.<br />
Dut, 77.<br />
I)ia I Et. IJE BRIJ, ministril <strong>de</strong>! rey, 66.<br />
DoiIaoio Cr:Ro.N, coilsejero real, JUrista,<br />
ciudadano <strong>de</strong> Zaragoza, nombrado<br />
justicia <strong>de</strong> Aragén, 44<br />
DoMir't icit us SsN.\ttas, xtotario, 51.<br />
EeTuiLrs, arzobicpo <strong>de</strong> Toledo, ilim-<br />
10 <strong>de</strong> Espaila (Don Cil <strong>de</strong> Alboinos),<br />
22.<br />
Entiius PbrrRJ. 2.<br />
FSNnl<strong>el</strong>i ('acsri, ministril <strong>de</strong>l rey. 66.<br />
Ex t ai i NI SGitci:s I t, 3.<br />
Exi i I N! PF;la t, 20.<br />
El "M11Mat Sti-i 1, auditor, 37;<br />
minutu Saneii dc Ribauciloéta, audito!',<br />
36.<br />
Ezotnvr ALATZAR, judio <strong>de</strong> Zaragoza,<br />
padre <strong>de</strong> AIatzar Abnalatzar y Salomôn<br />
,estudianles <strong>de</strong> Medicina, 38.<br />
Ç.:aniN.xus Pirrat, portugu4s (y au<br />
r.1uc:- rancha), juglares <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong><br />
IV, 1.<br />
FF:RNANDiS, c.anciller, 94.<br />
Fl:Rtl\a 11M 13ss.. pintor <strong>de</strong> flaireicrna,<br />
10.<br />
1"nhil{All t t - ; G1I.uw.aT1 31.<br />
I'i Ii SAR t O DE M\GUEROL\. SCriltoi'<br />
;eal, guardà <strong>de</strong>l reai ardl1ivo (le<br />
Bareolona, 45; Ferrer <strong>de</strong> Maguerola,<br />
procurador <strong>de</strong> rentas y juros <strong>de</strong><br />
Rosehlén y Cerdaila, 109.<br />
FIS itRi liS FON('I t, 7.<br />
FERR.\51ui4 SAYOLI. 42, 47.<br />
Ft.oRE'FA. judia <strong>de</strong> Santa Coloma <strong>de</strong><br />
Que-ralt, licenciada en Medicina, 81.<br />
Vi -a,,risco i'runci.çcu.s, .Franccsch<br />
Fa Nct eco A Gu;ttic, mIliti, gobernador<br />
<strong>de</strong>l ic'ino do Mallorca, 93,<br />
106.<br />
FEANCESCH 1'oL(cET, fi-aile <strong>de</strong> Cast<strong>el</strong>ltjn<br />
<strong>de</strong> Ampurias. 101.<br />
Fuxcisctjs Fuxi, 7.<br />
Fn.xci:scu liE Ltiç.. ministril dcl<br />
roy, 66.<br />
FaAxdIscus lii; Mxa;io. 29, 40.<br />
F11A.NCESCU DE MON'I'ALU.\, juglar <strong>de</strong><br />
la real casa, 18.<br />
Fa.rçcsseît PLRERL\, ca.marclo regte,<br />
80.<br />
Fx.\çctscuM lIE I'ERILIONIIIUS, 41.<br />
FRAx<strong>el</strong>seus DE PE0ILOMINE, 17, 22.<br />
FRANCISCI tu; S.tscTo Ciiaisx'ri:, consiliarlo,<br />
50.<br />
Fai:tict-i, ministril <strong>de</strong>! Prirnogénito<br />
<strong>de</strong> Aragôn,. 103.<br />
Q rsa s': i..t Roc., niinistril <strong>de</strong><br />
tiierda <strong>de</strong>l Priniogénito (le Aragôn,<br />
103.<br />
GsR('ic: us LoRIs, gohernadoi' <strong>de</strong>l roino<br />
<strong>de</strong> Valencia, 31.<br />
Gi;o ItO I O JI) I tAN N t H. <strong>de</strong>spensero <strong>de</strong>l<br />
m ntant .e don Mai-Lin, 92.<br />
Gimoniii BRONLJO, ciudadano do Ma<br />
lIorca., 48.<br />
GEIALDI DE Ri:QcI:ssNs. candni.go <strong>de</strong><br />
la catedral iler<strong>de</strong>nse. caneiller <strong>de</strong><br />
la 1Jnversidad <strong>de</strong> hérida, 61.<br />
GEai.nl rs DE Oit VA, 4.<br />
(li :au.ut s nE PAIÀoï. 47.<br />
Gl;aAsDI, tocador <strong>de</strong> viola, 67.<br />
Gii..uisitiun DE C INTII,TI s, conaihiario,<br />
29.
AMADA LOPEZ 11E MENESES 100<br />
Gi LflEItT() D1 SA("io CLE!EN'l'E, mestazar<br />
<strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>oria, 47.<br />
C000FRE 11E Bit.Lo (Godofredo <strong>de</strong> BuliOn),<br />
libro acerca <strong>de</strong>, 95.<br />
Gutoosis, l'lsico <strong>de</strong> Teru<strong>el</strong>, 3.<br />
Gui LLCM CON (Id., médico, 79.<br />
(lu ii .r.u.'i N icn , li I.erato, ayud iIIi -<br />
te <strong>de</strong> registro <strong>de</strong> la eseribania <strong>de</strong><br />
Lonor <strong>de</strong> Siilia, reiria <strong>de</strong> Arag6n,<br />
49.<br />
Gui IJ.EM DE P'afs, "Maestro (le JU'o.s".<br />
85; GuUlern <strong>de</strong> Paris (y su<br />
mujer Jiiana), prestidigitadores, 86.<br />
Gui LLEM 1i J \DES, merca<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ons,<br />
77.<br />
GuTl.T.i-:M XI3IrNF;z Boso, Inensajero<br />
<strong>de</strong>l juSticia y jurados (le Dai'oc'a,<br />
88.<br />
(Griillermo <strong>de</strong> Aigrefenhlle, artiaa<br />
<strong>de</strong> Ilarc<strong>el</strong>ona), 98.<br />
Ou 1I.I,I-a,u I AM uoo.i.i, maestro <strong>de</strong><br />
obrac dcl catil10 <strong>de</strong> Perpifi5n, 15.<br />
Gi; ILLELMuN C.LoI:1toN r, 75.<br />
Gi: i TLI:r.M us C.NEn, boticarlo <strong>de</strong> Valencia,<br />
30, 31.<br />
Guii,.ri Fop , ministril <strong>de</strong> Sibita <strong>de</strong><br />
Forcia, 100.<br />
GUII.I.ELMUS .MiuH:I,rs, 25.<br />
GUILLELMuS PoNti r, 106.<br />
Gui iannuus DE PI:LCIOV ICI 50, 23.<br />
Gui i.LELM! 0F: P1'LcRov I Si, canônigo<br />
iier(lense, 12.<br />
GUILLI:LM I R t iuNoi lE MONTE('.\-<br />
TIIENO, canénigo <strong>de</strong> la igiesia<br />
<strong>de</strong>nse, canc.iiler <strong>de</strong> la Universidarl<br />
<strong>de</strong> Lérida, 12, 21; <strong>de</strong>cano <strong>de</strong> la iglesia<br />
(le Lérida y canciller dc' esa<br />
(Jniversidad, 36, 54.<br />
GuIi.LERato SCNYER, merca<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Bar-<br />
CF-lona, 00.<br />
HI-;No ICUM GUaRNER (Jonannein et)<br />
ministril lei rey <strong>de</strong> Eseocia, 108.<br />
Hiun D-LvaT, trovailor, 32.<br />
lIucoN i lie A1,1.\Lv[' (hluminador), 52.<br />
(Hugo <strong>de</strong> Fenollet), canciller,<br />
13, 15, 16, 21.<br />
Jco'ai, rey <strong>de</strong> Aragôn (Jaime 11), 13<br />
JACO1OJS, 1)rOtoflotario, 52.<br />
JACODUM BR.Nfl\i.I re. boloilés, ln'cIsic')<br />
<strong>de</strong> salterio, 83.<br />
JAc'lIiiO Cool N, presbltero, Gperario<br />
<strong>de</strong>! PalaCk Real <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona, 47.<br />
JACOIIt) CONFa-.\, 28, 41, 45, 54.<br />
Jacono CORSINO, judio astrôlogo y<br />
truchimén <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> IV, 74.<br />
JACIILSI i)EtTESA, cal)e11dn comensal <strong>de</strong>l<br />
L'ev rector <strong>de</strong> las esciL<strong>el</strong>as <strong>de</strong> Artes<br />
'lu Barc<strong>el</strong>ona y estudFante <strong>de</strong> De-<br />
:echo Canôn jco <strong>de</strong> la tniversidad<br />
le Montp<strong>el</strong>lier 59.<br />
JAeom - M Du.LINrcl. maestro en Sagrada<br />
Teologia, 106.<br />
J.'('OL5) FvRRARII, 95.<br />
JA('l)LLUM M.\R('iI, co'nsiliario y ujier<br />
le ai-mas, 93.<br />
JAIllIS) MATH -1, pinter <strong>de</strong> Hijar, 51.<br />
Jcoiii LIE MONTLlI'ESi'LLANO,SPOS() (le<br />
Con.stanza, hermana <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> IV, 15<br />
Jacono DE Pooio, rgente <strong>de</strong>l oficlo<br />
<strong>de</strong>l Macaire Racional <strong>de</strong> la curia<br />
real, 14.<br />
JAr-0111 Ri;m:t, tesorero <strong>de</strong>l rey, 17.<br />
J%(oJlo SEO.\saIA, ciudadano •<strong>de</strong> Ma<br />
llorca, 26.<br />
JACOMINUM CAeLrA, ministril <strong>de</strong>l infante<br />
don Martin, 92.<br />
JArruL)ANI:M Aio:NfiI:s, médico judb,<br />
16.<br />
JAIIUDA CRJ:sQuas, hijo <strong>de</strong> Cresques<br />
Abrahaim, judbo malborquin <strong>de</strong> la<br />
riLl casa, 75.<br />
(Jaime Gener, abad <strong>de</strong> S an tas<br />
Creus), 62.<br />
JAQCIrr Tri ((01', ministril dcl rcy, 66.<br />
JAQUET LIE T'aos, ministril <strong>de</strong> cuerda<br />
<strong>de</strong>l Primogrnito, 103.<br />
JAQCET DE PORTALDE, niinlatril <strong>de</strong> Sibila<br />
<strong>de</strong> Forcia, 190.<br />
JAsPSwrus, 14, 17.<br />
Juan. .Jc#hannes, JOh(in, bilan n e:<br />
JOFIANNEs, htjo <strong>de</strong>l infante Manu<strong>el</strong><br />
(don Juan Manu<strong>el</strong>), 2, 4.<br />
J0LLN, hijo <strong>de</strong> la con<strong>de</strong>sa <strong>de</strong> Ampuria.s,<br />
hermana <strong>de</strong>] Prlmogénilo, 65.<br />
Jo}t.1N I:, artista, hijo <strong>de</strong> Johan <strong>de</strong><br />
Brus<strong>el</strong>lc, 89.<br />
JOHAN, ministril (iCi sefior <strong>de</strong> Cos<br />
(Coucy). 111.
10 DOCUMENTOS CULTCRALES DE PEDRO EL CEREiONiûSO 760<br />
JolI.NaE or: ALFD,.FII Ni), tloctor<br />
Decretos, 81.<br />
JOII.\N ALFON0) DE ALiiOR(uECIt, 27.<br />
(Juan <strong>de</strong> Aragôn, con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Pra<strong>de</strong>s),<br />
77.<br />
Juii.N t DE L. Aar., ministril, 67.<br />
J4riI,N 0F: B%R, hijO <strong>de</strong> P.ere <strong>de</strong> Bar,<br />
rninisi rues <strong>de</strong>l Primegénito, 103.<br />
JoiiN rtt:z Bosco, tesorero <strong>de</strong> Leo-<br />
Tror, viuda <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> I <strong>de</strong> Cliipre,<br />
104.<br />
JO1IAN o: BRusELL, hijo <strong>de</strong> Jo.han <strong>de</strong><br />
Liga, maestro, 82; Johanem rie<br />
Bruse11e, maestro aIem.n, 89.<br />
(Juan CaUoç, teorero <strong>de</strong> Sibila <strong>de</strong><br />
Forcià), 78, 84, 86, 87, 90, lii, 112.<br />
JOIl.tNNES C.ti.aai, 13.<br />
JoiI.tNI •:M D.urt:i.i.i, confesor <strong>de</strong>l rey<br />
<strong>de</strong> Armenia, 91.<br />
I4)IINNE Dr.oti, cludadano <strong>de</strong> Mallorca,<br />
26.<br />
(Juan Fernân<strong>de</strong>z <strong>de</strong> Heredia, maes-<br />
Ire <strong>de</strong> Rodas), 96.<br />
JoII.\N GINER, cons<strong>el</strong>ler <strong>de</strong>! Primogé-<br />
Oito, 65.<br />
JoIi\NNIM Gu.aiNI:tt (Johannem et<br />
Henrieum Guarner), ministriles <strong>de</strong>l<br />
t'ey tic Escocia, 108.<br />
JoiLN in-: Liu, <strong>de</strong> la baja Alemania,<br />
82.<br />
(Juan <strong>de</strong> Marigny, obispo <strong>de</strong> Beauvals),<br />
S.<br />
JOHANN! Poaçucri, licenclado en Dec'retos,<br />
81.<br />
Jori.\N xi Dl: Ri tosiUcti, comtsario<br />
'cal rie loa juro6 <strong>de</strong> la C.mara<br />
Apoatdlica en lo6 episcopados tic<br />
Barc<strong>el</strong>ona y Vieil, 102.<br />
JoIIN lfl L.\ VIor., ministril <strong>de</strong>l rey<br />
<strong>de</strong> Chipre, 46.<br />
JoitN, mujer <strong>de</strong> 4ui1Irn <strong>de</strong> Paris,<br />
prestidigitadores, 86.<br />
Jrrii\Ni:, infanta, con<strong>de</strong>sa <strong>de</strong> Ampuj'ias,<br />
hermana ci<strong>el</strong> Primogénito, 65.<br />
Jr)1it)ANis in: Soiru, licenciado en DecietOs,<br />
36.<br />
L.\LItENT!o JolI.NTcIi, notario <strong>de</strong> Valencia,<br />
.<br />
49<br />
iv:Onor, Alienora:<br />
LF:oNoIe, reina <strong>de</strong> Aragén, 27, 42, 49,<br />
53, 55. 56.<br />
(Leonor, reina <strong>de</strong> Castilla, hermana<br />
<strong>de</strong>l Primogénito), 76.<br />
LOTI, rninLstril <strong>de</strong>! Primogénito, 103.<br />
(Luis Donati, car<strong>de</strong>nal <strong>de</strong> Venecia),<br />
",7.<br />
Marcoa Cornaro (dogo <strong>de</strong> Venecia), 48<br />
M!t il No, infant! (Martin <strong>el</strong> Humano),<br />
67, 92.<br />
M.\RrtNur tri: Gaus, fraile <strong>de</strong>l convento<br />
<strong>de</strong> Predicadores <strong>de</strong> Huesca,<br />
51.<br />
(Matha <strong>de</strong> Armagnac, duqusa <strong>de</strong><br />
Gerona), G.I.<br />
MvruEus ADRIaNÎ, 12, 39; guardas<strong>el</strong>ies<br />
<strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> IV, 45.<br />
Mrui:t DE M0LIno, juglar <strong>de</strong> doia<br />
Leonor, reina <strong>de</strong> Ârag6n, 27.<br />
MArliaus PETEI Pt:itt:oirixi, 6.<br />
M. y aro naturul <strong>de</strong> Villafranca<br />
<strong>de</strong> Panaclés, estudiante <strong>de</strong><br />
Derecho canénico y civil, 107.<br />
Miciju•:t, 11E Boaut:i.i.o, 51, 83.<br />
Miciiat:i. S\NCI 1, L<br />
Moysi, legis, 13.<br />
Nacisus, promotor, 75, 85, 88, 89.<br />
.NRc'rsUNE 11F: S.NCTO Diox I 510, COnsiiiario<br />
y regente <strong>de</strong> la can2illeria,<br />
75.<br />
N.vi't.rs Limaî, magister, 63.<br />
OLFI) in: Paoxin, 43.<br />
Pscu.i. FF:RR.xn1:v ou Moa, juglar<br />
<strong>de</strong> la casa dcl rey, 73.<br />
<strong>Pedro</strong>, Pet ru ,n, Per......<br />
PETRUM, infante (<strong>Pedro</strong> <strong>de</strong> Ribagorza,<br />
nombt'ado cancluer real en<br />
1338), 4, 26.<br />
PF:Ru, fray, infante <strong>de</strong> Aragi5n, mistico,<br />
77.<br />
PuRE, en (<strong>Pedro</strong> III), 57.<br />
Picrars, canciiler, 36.<br />
Pi:RE Ail \iHl:ltT, trompeta <strong>de</strong>l Primogénito,<br />
103.
770 AMAD.\ LOPEZ DE MENESI;s 102<br />
}'iTRO DE APILI,, médico <strong>de</strong> la ieal<br />
eaa, 21.<br />
PERE DE B.ir, ministril <strong>de</strong>l Prhnogé.<br />
nito, 103.<br />
PinE B1RNi:s, platero <strong>de</strong> Valenca. 11;<br />
platero <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l rey, 43, 64.<br />
PTRUS ÇA CALM, 100.<br />
PETRO ç.-Cosi'., balle general <strong>de</strong> Catalufia,<br />
23, 39.<br />
PERO 88.<br />
Pauiw CARDON,\, notarjo (le Valencia,<br />
6.<br />
(Pdro Dezvall, tesorero real), 66, 70,<br />
72, 73, 74.<br />
Pis G.\NL'r, trompeta <strong>de</strong> casa <strong>de</strong>l<br />
rey, 66.<br />
-Pi';raus ui GosrEIrs, 26, 30, 55, 81,<br />
82, 85<br />
Pisc -GL:1Li.EE lE: STANYI.1os, 41.<br />
PETR0 JoRiJ.\NI ri': TJiiriis, baile general<br />
<strong>de</strong>l reino <strong>de</strong> Aiagén, 20; camarlengo<br />
y mayordomo, 38.<br />
Pi:ai. Mui.jiir, merca<strong>de</strong>r catalén, 77.<br />
Prrs is M L rAYON i. procurador <strong>de</strong><br />
rentaa reales <strong>de</strong>l gobierno <strong>de</strong> Barc<strong>el</strong>ona,<br />
14.<br />
PERE i)E MUNuço, caballerizo <strong>de</strong>!<br />
rey, 97.<br />
PERE 'P.s('tAL, ciudadano <strong>de</strong> B.inclona,<br />
62.<br />
Pi•;rtto Pi:aicoaj, 15.<br />
PErso 11E PL.NELt, militai, 98.<br />
PEiRIrM IIAYML.NDUM DE MONTE1.ONc.O,<br />
doctor <strong>de</strong> -Decretos. 34, 35, 36.<br />
PurHo RODERICI iii _&AGRA, consiliario<br />
4<br />
PETRUM -Rus, médico <strong>de</strong> la real câ.inara,<br />
16, 24.<br />
Pi:Tltcs ui: T5asio., 34, 35, 65, 67, 69,<br />
71, 76, 91.<br />
Pirsii DL- TORRELLIS, licenciado en<br />
Medicina, 63.<br />
PIFFer. ministril <strong>de</strong>l irimogénito, 103.<br />
Pi -,o SAP0RIro, juglar dt dofia Leofor,<br />
reina <strong>de</strong> Aragôn, 27.<br />
POCII. ROII.. rninistril <strong>de</strong>l Primogénito,<br />
103.<br />
PONÇET, niinistril ci<strong>el</strong> Primogénito, 103<br />
PRADE.S, con<strong>de</strong> <strong>de</strong> (Juan <strong>de</strong> Aragôn),<br />
77.<br />
PRIMOGENITUS DE ARAO('iN (Juan I),<br />
60, 65, 67, 69, 71, 76, 81, 91, 113.<br />
R.uiIrNut:s, cancilier, 102, 106.<br />
Rviusuo ARN,I.i)i, jurisperito <strong>de</strong><br />
Valencia, '.<br />
R.YlcNDo CoscoNI, notarlo <strong>de</strong> Valencia,<br />
6.<br />
R,tiiuNDu DE CuMfliS, 92.<br />
RAIMUNOrS 3,h-RANGES, 15.<br />
R.Y.iuiNDI.r NI;i'uTYs, aurlitor, 36.<br />
R.L.iL(rN MArtiEL, ministril <strong>de</strong>l rey, 66.<br />
le: MUNTRIIS, trompeta <strong>de</strong> la<br />
ical casa, 66.<br />
RYN.ucI-, ministril <strong>de</strong>l sefior <strong>de</strong> Coucy,<br />
111.<br />
Ri:iu 11k iI, piritor, 51.<br />
Roiri:it-r vi: Sct..\voN i, juglar, 53.<br />
RODER! Cl S liE Ai.-i.a i u., 16.<br />
ltoui:nicui I)iu.ci, vicecanciller, 6,<br />
22, 30; docLor <strong>de</strong> l€'yes, consilia-<br />
V!O, 16.<br />
fray, 1cc-ter dc'1 monasterlo<br />
rie Predicadorea (le Bareclon.i,<br />
hp.<br />
yizcoiidr, (F(,lipe Dalmau<br />
<strong>de</strong> Rocaberli), 113.<br />
S\I.OMÔN Ast'aucn, méilico judic' <strong>de</strong><br />
Avifr&n, 25.<br />
SALOMONEM, hijo ile Eztl i-an Alazar,<br />
judio <strong>de</strong> Zaragoza, catudiante rie<br />
Medicina, 38.<br />
SOflCill. .UU ru, Son ctio, $rinro<br />
SANCI.\ (mujer <strong>de</strong> Ferdinandus Petri),<br />
jugiaresa, 1.<br />
SANx. l'l:RRÂN»Ez, juglaresa, 5.<br />
SNxu M.u., farniliar <strong>de</strong> Maria Sicilia,<br />
69.<br />
S. NUI 10 SirR ru, bach j lier en Deereto,<br />
54.<br />
SIGnA (<strong>de</strong> Forcià), reina rie Aragn,<br />
66, 78, 84, 86, 87, 101, lii), 111.<br />
STIIF;vl: RvIN., ministril <strong>de</strong>l rev. 66.<br />
TEREsII: (<strong>de</strong> Entenza), madre <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong><br />
1V, 7.<br />
THO '.1 AS liE C\N ELLO. 36.
103 DOCUMENTOS CULTURALES DE PEI)RO EL CEREMONIOSO 771<br />
TjIo1E LIor.\RlJ, merca<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Barceona,<br />
60.<br />
THuIsIL M 0E M\SÇAO, militem,<br />
eonsiliario, 40.<br />
ministril, 67.<br />
TIII.\DEM ni; Vueiis, ministril <strong>de</strong>l<br />
infante don Martin, 92.<br />
Vrxt:s, ministril <strong>de</strong>l Primogénito,<br />
103.<br />
VDIETxo, trompeta <strong>de</strong>l Primogénta,<br />
103.<br />
VEN EQUI, ministril <strong>de</strong>l Prirnogénito.<br />
103.<br />
V,usjo DE Onn.s, balle <strong>de</strong> Hues- (Violante <strong>de</strong>, Bar, duquesa <strong>de</strong> Geroca,<br />
55.<br />
na), 95, 104.<br />
ASTROLO[A, 74, 113. Unico'nios y arn.vle!os:<br />
60, 65, 69, 103.<br />
Jinios: 13, 16, 17, 20, 24, 25, 38, 68,<br />
74, 75, 84, 93, 112, 113.<br />
JUGLÀRES, TItOVAOOEES, PRESTII) IGITAnc)RL;.s,<br />
MIN ISTR I LES, TR)MI'ETEROS,<br />
MSICOS, eI.e:,1, 5, 9, 18, 27, 32,<br />
46, 53, 66, 67, 72, 73, 76, 78, 83, 85,<br />
86, 89, 92, 100, 103, 108, M.<br />
LITER\TrR., AUTORES: 8, 41, 49, 36, 95,<br />
96, 106.<br />
MEDIcINA Y cIRUC;fA: 3, 16, 24, 25,<br />
30, 31, 37, 38, 70, 79, 84.<br />
NoliJ3R.MIENI'oS RE.TIs: <strong>de</strong> justicic<br />
<strong>de</strong> Zaragoza: 44; (h (IrC7)iVCr(i<br />
real: 45.<br />
TABLA DE MATERJAS<br />
PJNFURA, ESCULTUS\ Y ,RQUITECTURA:<br />
7, 10, 14, 15, 23, 29, 33, 39, 12, 47,<br />
51, 52, 55, 57, 62, 80, 97, 99, 102, 109.<br />
PLAJESt\: 11, 19, 43, 64, 87, 90, 94,<br />
105.<br />
REcunAc ION ES: 101, 107.<br />
RELACIONES CON VENECIA: 48; con Armenia:<br />
91.<br />
.LVOCONIJI(1'08 2, 22, 79, 82, 83,<br />
89, 108.<br />
IJNIVERSII)ADES Y ESTUDIOS: Cancilleres,<br />
profesores, exmenes, etc., 6,<br />
12, 21, 28, 34, 35, 36, 40, 50, 54,<br />
58, 61, 63, 81, 88.<br />
PEM\s v.\Rios: 26, 59, 71, 77. 98.