მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

მოგაგონებდათ. კლდეებზე მოწანწკარე ნაკადულებს ორთქლის ოხშივარიასდიოდათ.ამ ნაკადულთა შორის ვიცანი ჩვენი ერთგული თანამგზავრი ჰანს-ბახი. იგი ისემშვიდად ერთვოდა ზღვას, თითქოს სამყაროს დასაბამიდან სხვა არფერი უკეთებიაო.- მწყინს რომ მეგზურს ვკარგავთ! - ამოვიოხრე მე.- ეს იქნება თუ სხვა, რა მნიშვნელობა აქვს?ასეთი პასუხი ცოტა არ იყოს უმადურობად მომეჩვენა.ამ დროს ჩემი ყურადღება მოულოდნელმა სანახაობამ მიიპყრო. ხუთას ნაბიჯზე,მაღალი კონცხის იქით, მაღალი ხშირი ტყე დავინახე. სშუალო სიმაღლის თანაბარ,ქოლგისებურ ხეებს მკაფიოდ გამოსახული გეომეტრიული მოხაზულობა ჰქონდათ.ნიავი არ იძროდა, ფოთოლიც არ ირხეოდა. ხეები უძრავად იდგნენ. ტყეგარინდულიყო.ნაბიჯს მოვუმატე, სახელი ვერ მეპოვნა ამ უცნაური მცენარეებისათვის. ნუთუისინი არ შედიოდნენ დღემდე ცნობილ მცენარეთა ორას ათას სახესხვაობაში დამათთვის საგანგებო ადგილი უნდა მიგვეჩინა ჭაობების მცენარეთა ფლორაში? არა.როდესაც მათ ჩრდილში შევედით, სახტად დავრჩი.არავითარი ხეები. ჩვეულებრივი სოკოები, მაგრამ რას ვამბობ, ჩვეულებრივი კიარა, გოლიათები, ნამდვილი გოლიათები.- ეს ხომ სოკოს ტყეა, და სხვა არაფერი - თქვა ბიძაჩემმა.და არც შემცდარა. თვითონ განსაჯეთ, როგორ განვითარებულან ეს მცენარეები,თბილსა და ნესტიან ჰავის პირობებში, ვიცოდი, რომ, ბულიარის შრომის თანახმად,"lycoperdon giganteum" 1 წრეწირში რვა-ცხრა ფუტამდე აღწევს; მაგრამ ჩვენს წინაშე,ოცდაათი-ორმოცი ფუტის სიმაღლის ათასობით სოკო იყო წამოჭიმული. ასეთივეზომის დიამეტრის ქუდი ეფარათ. შუქი ვერ აღწევდა მათ ხშირ ჩრდილში.მრგვალსახურავიანი სახლებით ჩაბნელებული აფრიკული ქალაქი გეგონებოდათ.სოკოების ტყის სიღრმეში შევედით. საშინლად ციოდა. ნახევარი საათივისეირნეთ ამ ნესტიან სიბნელეში და ნამდვილად მესიამოვნა, ზღვის ნაპირს რომდავუბრუნდით.მიწისქვეშეთის მცენარეულობა ამ სოკოებით არ ამოიწურებოდა. უფრომოშორებით ბევრი სხვა მცენარეც ჩანდა. უფერული ფოთლები ჰქონდათ. მათი ცნობაადვილი იყო; ხმელეთის ტანმორჩილ მცენარეებს აქ იშვიათ ზომამდე მიეღწიათ.კიდევ ზევით მიიწევდნენ ასი ფუტის სიმაღლის ლიკოპოდიები. გოლიათისიგილარიები, ჩრდილოეთის ნაძვებივით ტანადი გვიმრა, გრძელფოთლება დაბეწვიანი ლეპიდოდენდრონები.- საკვირველია, მშვენიერია, დიდებულია! - იძახდა ბიძაჩემი. - აი, სამყაროსმეორე, გარდამავალი ეპოქის მთელი ფლორა. აი, ჩვენი ბაღების ტანმორჩილიმცენარეები, დედამიწის არსებობის პირველ დღეებში ხეებად რომ იქცნენ! უყურე,აქსელ, დასტკბი! ჯერ არც ერთი ბოტანიკოსი არ დასწრებია ასეთ სასწაულს!- მართალი ხართ, ბიძაჩემო. განგებამ თითქოს მოისურვა ამ ვეება სათბურშიშემოენახა წარღვამდელი მცენარეები, რომლებიც მეცნიერთა ნააზრევმა ესოდენკარგად აღადგინა.- შენ კარგად თქვი, ჩემო ბიჭუნა, მართლაც რომ სათბურია; მაგრმ კიდევ უკეთიტყოდი, ისიც დაგემატებინა, აქ, შესაძლოა სამხეცეც იყოსო.- სამხეცეო!________1 გიგანტური სოკო.