მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

მეხუთე თავისულზე მოვასწარი უიღბლო დოკუმენტის მაგიდაზე დადება.პროფესორი ლიდენბროკი ღრმად ჩაფიქრებული ჩანდა. მთავარი ამოცანაწამითაც არ ასვენებდა. მან, რა თქმა უნდა, შეისწავლა, აწონ-დაწონა საქმე, დაძაბასეირნობის დროს მთელი თავისი გონება და შინ დაბრუნდა იმისათვის, რომ რაღაცახალი ხერხი გამოეყენებინა.მართლაც, სავარძელში ჩაჯდა და კალმით ხელში შეუდგა რაღაც ფორმულისგამოყავნას, რომელიც ალგებრულ განტოლებას ჰგავდა.თვალს ვადევნებდი ბიძაჩემის აცახცახებულ ხელს; არცერთი მოძრაობა არგამომრჩენია. მოულოდნელად ხომ არ წააწყდებოდა საიდუმლოებას? ვკანკალებდი,მაგრამ ამაოდ, ვინაიდან ნამდვილი ხერხი, "ერთადერთი", უკვე გამონახული იყო დარომელიმე სხვისი ძიება თავისთავად ფუჭი იქნებოდა.გრძელი სამი საათის განმავლობაში ბიძაჩემმა სიტყვის ამოუღებლივ იმუშავა,ისე რომ თავი არ აუწევია, წაშლიდა, ამოსავალ წერტილს დაუბრუნდეობდა,გადახაზავდა, მეათასედ თავიდან იწყებდა.კარგად ვიცოდი, თუკი იგი მოახერხებდა ამ ასოთაგან შედგენილ ყველაშესაძლებელ სიტყვათა შედგენას, ბოლოს საძიებელ წინადადებას მაინც მიაგნებდა,მაგრამ ისიც ვიცოდი, რომ მხოლოდ ოცი ასოსაგან შეიძლებოდა ორი კვინტილიონ,ოთხას ოცდათორმეტი კატრილიონ, ცხრაას ორი ტრილიიონ, რვა მილიარდ, ასსამოცდათექვსმეტი მილიონ, ექვსას ორმოცი ათასი კომბინაციის შექმნა. ამწინადადებაში კი ას ოცდათორმეტი ასო იყო და ეს ას ოცდათორმეტი ასო იძლეოდა,სულ ცოტა, ას ოცდაცამეტი ციფრისაგან შედგენილ სხვადასხვა წინადადებათა ისეთრაოდენობას, რომლის გამოთვლა თითქმის შეუძლებელია და რომელთაწარმოდგენაც კი ჭირს.ამოცანის ასეთი გმირული გადაწყვეტისგან დაზღვეული ვიყავი.ამასობაში დრო გადიოდა, დაღამდა; ქუჩის ხმაური მიწყდა; ბიძაჩემი კვლავაცთავის საქმეში ჩაფლული, ვერაფერს და ვერავის ხედავდა, ყურადღება არ მიუქცევიათვით მრთასთვისც კი, რომელმაც კარები შემოაღო და იკითხა:- ამ საღამოს თუ ივახშმებს ბატონი?მართა ისე გაბრუნდა, პასუხი არ ღირსებია. მე ერთ ხანს ძილს გავუმკლავდი,მაგრამ ტახტზე მიყუჟულს მაინც ჩამეძინა. ბიძაჩემი ლინდენბროკი ანგარიშსგანაგრძობდა და ისევ და ისევ შლიდა დაწერილს.მეორე დღეს რომ გამომეღვიძა, დუღალავი მკვლევარი კლავინდებურად უჯდათავის სამუშაოს. ჩასისხლიანებული თვალები, გაფითრებული სახე, მთრთოლვარეხელით აწეწილი თმა, შეფაკლული ლოყები - ცხადად მოწმობდა იმას, თუ როგორჭიდილში, ჭკუისა და გონების როგორ დაძაბვაში გაუთევია ღამე მიუღწეველისმიღწევის ამაო ძიებაში.ბიძაჩემი შემეცოდა. მიუხედავად იმისა, რომ გულში მაინც ვემდურებოდი,გარკვეულმა მღელვარებამ მომიცვა. საბრალო კაცი ისე დაეტყვევებინა ფიქრს, რომჩვეული გაბრაზებაც ავიწყდებოდა. ბიძაჩემის მთელი ძალ-ღონე ერთიმიმართულებით მიისწრაფოდა, ერთ წერტილში იყრიდა თავს და, რაკი გამოსავალსვერ პოულობდა, პროფესორი გულს ასკდებოდა და შეიძლებოდა ამ ფიქრების წერაგამხდარიყო.შემეძლო ხელის ერთი მოძრაობით, მხოლოდ ერთი სიტყვით გამეხსნა ისსალტე, ბიძაჩემს თავის ქალას რომ უჭერდა, შემეძლო, მაგრამ არ ვაკეთებდი. თუმცა