მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

გარეთ სივრცეა და მკვდარიმთვარეჟიულ ვერნის სამყარეო რეალურ მონაცემებს ეფუძნება, იგი ძირითადადდედამიწით იფარგლება. მართლაც, დედამიწას მხოლოდ რამდენიმე რომანისმოქმედება თუ სცდება: "დედამიწიდან მთვარემდე", "მთვარის გარშემო".ამ ორი ნაწარმოებით ჟიულ ვერნი პრაქტიკული საზომით მიუდგა მსოფლიოლიტერატურაში ოდითგან არსებულ, საფრანგეთში კი XVII საუკუნის მწერლისსირანო დე ბერჟერაკის სატირულ ნაწარმოებში "უცხო სამყარო, ანუ მთვარისსახელმწიფონი და სამეფონი" ასახულ სელენეს თემას.საგულისხმოა. რომ ჟიულ ვერნის არჩევანი კოსმიურ სივრცეში კაცობრიობისარსებობასთან საკმაოდ მჭიდროდ დაკავშირებულ ამ უახლოეს თანამგზავრზეშეჩერდა. ამრიგად, მთვარეზე გამგზავრების დროს ჟიულ ვერნი არსებითად ისევ,მიწიერ საქმეებს იკვლევს. ჩვენმა თანამედროვეებმაც ხომ დაადასტურეს მწერლისოცნების საფუძვლიანობა ჯერ კოსმოსის სივრცის გადალახვით და შემდეგ მთვარეზეფეხის შედგმით.გამართლდა აგრეთვე ჟიულ ვერნის პროგნოზი ტექნიკის საშუალებითსრულქმნაზე, რასაც კოსმოსის დაპყრობა განაპირობებს. ვფიქრობთ, სწორედადამიანისა და ბუნების ურთიერთობის პრაქტიკული ქმედითი მოდელის შექმნასჟიულ ვერნის სამყაროს ერთი მთავარი თვისება.ჟიულ ვერნის ასტრონავტები ცარიელ სივრცეს გაივლიან და მთვარესთან ახლომანძილზე მისულები მკვდარი და უკაცრიელ ზეციურ სხეულს იხილავენგარდა ამ "მთვარეული ეპიზოდისა", მხოლოდ რამდენიმე ცდა არის დედამიწისფარგლებს გარეშე გასვლისა "არაჩვეულებრივ მოგზაურობებში". მკვდარი მთვარე დაუკაცრიელი კოსმოსი იმაზე მიუთითებენ ადამიანს, რომ მისი ადგილი დადანიშნულება დედამიწაზეა. აქ ჯერ იმდენი სიმდიდრე და სილამაზეააუთვისებელი, რომ ყოველივე ეს ენთუზიასტთა მრავალ თაობას ეყოფა.მთვარის გავლით დედამიწელთა მიწას ვუბრუნდებით.მიწიელთა მიწაჟიულ ვერნის პერსონაჟები სამოგზაუროდ გულმოდგინედ ემზადებიან.მათთვის მთავარი დასაყრდენია მეცნიერების მიერ მოპოვებული ცოდნა.ცოდნის პოპულარიზაციის მოქნილი ფორმაა დიალოგი. ვერნისეული დიალოგსრამდენიმე დანიშნულება და სახესხვაობა აქვს. შესავალ ნაწილში, დაპირისპირებისსხვა ხერხების გვერდით (დისპუტი, გარჩევა, სამეცნიერო დაწესებულებაშიპაექრობა...), გვხვდება ეგრეთ წოდებული სოკრატული დიალოგი. მეცნიერთამთავარი ამოცანაა ჭეშმარიტების დადგენა, ჭეშმარიტება კი აზრთადაპირისპირებიდან იბადება. ჩვეულებრივ, დიალოგის ორი მონაწილიდან ერთიარის ახალი წამოწყების ენთუზიასტი, მეორე - სკეპტიკოსი. ასეთია ვითარებაპირველსავე რომანში. "ხუთი კვირა აეროსტატით", სადაც ოპონენტებია დოქტორიფერგიუსონი და კენედი, ასევე "დედამიწის ცენტრისაკენ მოგზაურობაში", სადაცპროფესორ ლიდენბროკს თავისი არგუმენტებით უპირისპირდება აქსელი. ასევეამრავალ სხვა რომანში. ენთუზიასტებსა და სკეპტიკოსებს ის აერთიანებთ, რომერთნიც და მეორენიც ცოდნას ეყრდნობიან. მაგრამ მათ, ფაუსტისა და დოქტორ