Infocom - ΤΕΥΧΟΣ 221

POINT OF VIEW Καλώς

POINT OF VIEW Καλώς ορίσατε στην αόρατη επανάσταση! γράφει ο Γιάννης Ριζόπουλος Δεν μπορεί, κάπου θα έχετε κι εσείς ακούσει την έκφραση «ζούμε μέσα στην τεχνολογία». Και, όντως, αυτό γίνεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, καθώς οι δραστηριότητές μας «εμβυθίζονται» στις πάμπολλες πτυχές της τεχνολογίας, η οποία έχει αλλάξει ολοκληρωτικά τη μορφή τους (προς το καλύτερο; το χειρότερο; πολλά τα επιχειρήματα κι από τις δυο πλευρές), άρα και τους κανόνες του παιχνιδιού. Οι τεχνολογικές επαναστάσεις διαδέχονται η μια την άλλη με ταχύ ρυθμό και ο επόμενος κύκλος ξεκινάει πριν καλάκαλά κλείσει ο προηγούμενος. Νέες γνώσεις προστίθενται καθημερινά, νέες δεξιότητες απαιτούνται - επαγγέλματα και ειδικότητες σβήνουν κι άλλες ξεπροβάλλουν, προκειμένου να καλύψουν τις νέες ανάγκες. Κάθε λογής φορητές συσκευές μας συντροφεύουν καθημερινά στο σπίτι και στη δουλειά, με υπολογιστική δύναμη που ολοένα αυξάνει και, σε συνδυασμό με τις ευκολίες του cloud, μας προσφέρουν πρωτόγνωρες δυνατότητες. Αν το καλοσκεφτείτε, μάλιστα, με εξαίρεση αυτές τις «χειροπιαστές» (κυριολεκτικά!) συσκευές που λειτουργούν ωσάν «τερματικά», όλα τα άλλα που κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας και τη διαφεντεύουν, είναι υπηρεσίες - μ’ άλλα λόγια, η επανάσταση που βιώνουμε είναι, ουσιαστικά, αόρατη! Αυτό ακριβώς επιβεβαιώνει πρόσφατη εκτενέστατη (πραγματικά, άρθρο-ποταμός, άνω των 6.000 λέξεων) αναφορά της ΄Αλισον Λιν, από τον τομέα ειδήσεων της Microsoft (υπάρχει τέτοιος, κι αυτό το γεγονός έχει τη σημασία του), καθώς η «μεγάλη κυρία» του Ρέντμοντ είναι αναμφισβήτητα μία από τους βασικούς ρυθμιστές των εξελίξεων στο χώρο της υψηλής τεχνολογίας. Έτσι, όσα γράφει η Λιν τα λέει «μετά λόγου γνώσεως» - όπως, για παράδειγμα, ότι θεωρεί δεδομένο πως όλες αυτές οι υπηρεσίες που καθημερινά χρησιμοποιούν οι καταναλωτές πρέπει να προσφέρονται στο ίδιο επίπεδο ποιότητας ανεξάρτητα από τη συσκευή (βλέπε, οθόνη) που χρησιμοποιούμε, είτε πρόκειται για το κινητό, το laptop ή τη (smart, βεβαίως) τηλεόραση. Επικαλείται, μάλιστα, τον Χάρι Σουμ, εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Microsoft -υπεύθυνο του τομέα έρευνας & τεχνολογίας της εταιρείας, που διακηρύττει ότι η τεχνολογία είναι μεν πανταχού παρούσα, αλλά ουσιαστικά παραμένει αόρατη- εξ ου και ο τίτλος της «αόρατης επανάστασης»! Καταλυτικό ρόλο σ’ αυτή την εξέλιξη έχουν παίξει τα μεγάλα και υπερσύγχρονα data centers που φιλοξενούν υποδομές cloud computing, αλλά και οι πρόσφατες ανακαλύψεις στο χώρο της τεχνητής ευφυΐας - ο συνδυασμός τους ξαφνικά έδωσε λύσεις σε χρόνια προβλήματα των χρηστών. Το παράδειγμα με το οποίο υποστηρίζει αυτή τη θέση, είναι απολύτως χαρακτηριστικό: κάποιος που μιλάει μόνο αγγλικά και κάποιος που μιλάει μόνο κινέζικα δεν θα μπορούσαν, ως πρόσφατα, να συζητήσουν χωρίς την παρουσία διερμη- 4 infocom•10•16

νέα. Τώρα υπάρχει το Skype Translator, που επιτρέπει σε δυο άτομα να συνομιλήσουν σε πραγματικό χρόνο, έστω κι αν το ένα δεν καταλαβαίει ούτε λέξη από τη γλώσσα του άλλου... Εκθειάζοντας το δικό τους προϊόν (για να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους), ο Χάρι Σουμ τονίζει ότι τέτοιες λύσεις «μπορούν να ρίξουν τα εμπόδια μεταξύ των ανθρώπων κι αυτό είναι σπουδαίο»... Πολύ περισσότερο, όταν αυτό επιτυγχάνεται με πολλές συσκευές, που αξιοποιούν τις δυνατότητες των υποδομών cloud για να εξυπηρετήσουν τους πάντες και τα πάντα - από τον απλό χρήστη, ο οποίος ψάχνει ένα παλιό email ως τον επιστήμονα ο οποίος κάνει έρευνες για μια επικίνδυνη μολυσματική ασθένεια... Και μάλιστα, χωρίς το αποτέλεσμα να εξαρτάται από τη συσκευή - για τους Αμερικανούς χρήστες, οι στατιστικές δείχνουν πως το ένα τρίτο διαθέτει τουλάχιστον τρεις: κινητό (βλέπε smartphone), laptop και tablet. Δεν έχω πρόχειρες τις αντίστοιχες ελληνικές, αλλά μη νομίζετε ότι είμαστε πολύ μακριά... Όπως αντιλαμβάνεστε, όλες είναι φορητές συσκευές και δικαίως μιλάμε τα τελευταία χρόνια για την ολοκληρωτική επικράτηση της φορητότητας, που -ας είναι καλά το WiFi και η κινητή τηλεφωνία- μας εξασφαλίζει συνεχή πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Για να παραμείνει στην αιχμή της τεχνολογίας, η αόρατη επανάσταση αξιοποιεί, προφανώς, ό,τι πιο σύγχρονο, όπως πχ. η υπολογιστική μάθηση (machine learning), με λύσεις για την αναγνώριση της φωνής του χρήστη (ώστε να μπορεί να δίνει με αποτελεσματικότητα εντολές στη συσκευή του) ή την αυτόματη διόρθωση (και την ολοκλήρωση) λέξεων, στα μηνύματα του κινητού. Οι εφαρμογές μαθαίνουν από τα λάθη τους και (συνήθως...) δεν τα ξανακάνουν αλλά, βέβαια, δεν πρόκειται ποτέ να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο - απλώς φροντίζουν να κάνουν τη ζωή του καλύτερη και ευκολότερη. Ο Χάρι Σουμ δείχνει να «ξορκίζει» μ’ αυτόν τον τρόπο τους φόβους που συνεχίζουν να διατυπώνονται τον τελευταίο καιρό σχετικά με τους κινδύνους τους οποίους ενδεχομένως να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος στο μέλλον, αν οι μηχανές που αυτός σήμερα εκπαιδεύει καταλήξουν, τελικά, εξυπνότερες από τον ίδιο... Καταπιάνεται με πολλά ακόμα θέματα το άρθρο της καλής συναδέλφου (διαβάστε το ολόκληρο, αν ευκαιρήσετε - θα εκπλαγείτε κι εσείς, με τον πλούτο των δυνατοτήτων που έχουμε πια στη διάθεσή μας), από τη γεωργία ακριβείας, που μπορεί να μας εισάγει σε μια εποχή αειφορίας χωρίς θυσίες στην παραγωγικότητα, ως την προσωποποιημένη τεχνολογία, που μας θυμίζει τις δουλειές κάθε μέρας ή μας δίνει χρήσιμες πληροφορίες όταν τις χρειαζόμαστε (ας είναι καλά, οι προσωπικοί ψηφιακοί βοηθοί - βλέπε, Siri, Cortana και συντροφία), στο πλαίσιο ενός σχεδόν φυσικού διαλόγου με τη «μηχανή». Τους επόμενους μήνες και χρόνια, σίγουρα πολλά πρόκειται να αλλάξουν προς αυτή την κατεύθυνση. Γεροί να είμαστε μονάχα, να προλάβουμε να τα χαρούμε... Διαβάστε αναλυτικά την άποψη της Allison Linn στο: news.microsoft.com/stories/invisible-revolution infocom•10•16 5