Infocom - ΤΕΥΧΟΣ 269

COVER STORY

COVER STORY Δημοπρασία φάσματος… και μετά τί; Γράφει o Γιάννης Νεοκοσμίδης, Διευθύνων Σύμβουλος, inCITES Consulting Βαγγέλης Λογοθέτης, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, inCITES Consulting Μετά από πολυάριθμες συζητήσεις και αναλύσεις, φαίνεται πως η υλοποίηση των δικτύων 5G γίνεται πραγματικότητα και στην Ελλάδα. Πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση ήταν η δημοπράτηση του φάσματος συχνοτήτων (700 MHz, 2 GHz, 3400 - 3800 MHz και 26 GHz) η οποία πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) στις 16 Δεκεμβρίου 2020. Το προς διάθεση φάσμα κατοχυρώθηκε στις εταιρείες Cosmote, Vodafone και Wind με συνολικό τίμημα 372 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται επίσης ότι σε αντίθεση με το παρελθόν, το τίμημα αυτό μπορεί να καταβληθεί ολόκληρο σε δέκα ημέρες από την ανακήρυξη των υπερθεματιστών ή το 30% μετρητοίς και το υπόλοιπο 70% σε εννέα ετήσιες δόσεις με τριετή περίοδο χάριτος. Κάτι τέτοιο έρχεται σε συμφωνία με το νέο ευρωπαϊκό κώδικα ηλεκτρονικών επικοινωνιών ο οποίος ζητά από τα κράτη μέλη να διευκολύνουν και να υποστηρίξουν τις επενδύσεις σε ευρυζωνικά δίκτυα. Στα θετικά της διαδικασίας προστίθεται το γεγονός ότι τα έσοδα της δημοπρασίας δεν θα χρησιμο- ποιηθούν αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση χρεών αλλά το 25% αυτών (περίπου 93 εκατ. ευρώ) θα αξιοποιηθεί για τη δημιουργία του Ταμείου Φαιστός, προς υποστήριξη νεοφυών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την ανάπτυξη 5G υπηρεσιών. Μοντέλα εκχώρησης φάσματος σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες Σύμφωνα με ανάλυση της inCITES Consulting, οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες έχουν ολοκληρώσει την ανάθεση φάσματος σε τουλάχιστον μία από τις τρεις βασικές ζώνες (700 MHz, 3400 - 3800 MHz και 26 GHz). Οι υπόλοιπες χώρες είτε έχουν εκκινήσει την διαδικασία δημοπράτησης ή βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης των σχετικών διαβουλεύσεων. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι υπάρχει έντονος σκεπτικισμός για τη ζώνη των 26 GHz εξ αιτίας διαφορετικών χαρακτηριστικών όπως η μικρότερη εμβέλεια και οι υπερυψηλές ταχύτητες, που την καθιστούν ιδιαίτερης σημασίας για ιδιωτικές και τοπικές υλοποιήσεις. Για 14 infocom•04•16

παράδειγμα, η ρυθμιστική αρχή της Μεγάλης Βρετανίας (Ofcom) αποφάσισε να εξαιρέσει από την δημοπρασία τη ζώνη άνω των 24 GHz καθώς θεωρήθηκε αβέβαιο το πως θα χρησιμοποιηθεί. Παράλληλα, παρατηρούνται διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των χωρών ως προς την αντιμετώπιση πιθανής εισόδου νέων παικτών, παρόχων ή καθετοποιημένων επιχειρήσεων γνωστών και ως verticals (κυρίως για τοπικές υλοποιήσεις). Οι Ιταλοί προέβησαν σε δέσμευση 10 MHz φάσματος στην ζώνη των 700MHz για πιθανό νέο παίκτη, κάτι που εκμεταλλεύτηκε η Iliad Italy. Παρόμοια προσέγγιση προτίθενται να ακολουθήσουν και οι Πορτογάλοι δεσμεύοντας τμήματα φάσματος στα 900 MHz και 1800 MHz αλλά και προτείνοντας έκπτωση της τάξεως του 25% της τελικής τιμής για νεοεισερχόμενους στις αναφερθείσες ζώνες, προκαλώντας αντιδράσεις όμως από τους υφιστάμενους παρόχους. Οι Αυστριακοί από την πλευρά τους, δίνουν μία πενταετία επιπλέον σε νέους παρόχους για να υλοποιήσουν μέρος των επιπέδων κάλυψης που επιβάλλονται στους υφιστάμενους. Η Γερμανία απαλλάσσει πιθανούς νεοεισερχόμενους από την υποχρέωση εθνικής κάλυψης του 98% των νοικοκυριών με ταχύτητα τουλάχιστον 50 Mbps που επιβάλλει στους υπόλοιπους πλειοδότες. Ακολουθεί επίσης δυναμική πολιτική ως προς τις τοπικές υλοποιήσεις, διαθέτοντας τη ζώνη των 3700-3800 MHz και των 26 GHz για περιφερειακή και τοπική χρήση. Παρομοίως, η Φινλανδία έχει δεσμεύσει 850 MHz στην ζώνη των 26 GHz για τοπική χρήση. Ακόμη, Ολλανδία και Σουηδία προτίθενται να δεσμεύσουν τμήματα φάσματος για τοπικές υλοποιήσεις, όπως διατυπώνεται σε διαβουλεύσεις, και ευρυζωνικά πλάνα, κάτι που όπως φαίνεται παρασύρει και τη Δανία. Οι Ολλανδικές αρχές, επιπρόσθετα, σημειώνουν ότι το περιορισμένο εύρος κάλυψης των υψηλών συχνοτήτων (24 GHz) έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερο κίνδυνο παρεμβολών. Ως εκ τούτου, παρουσιάζεται η δυνατότητα διάθεσης φάσματος σε μεγαλύτερο αριθμό ενδιαφερομένων με χρήση τοπικών αδειών ή μέσω κοινής χρήσης φάσματος. Διαφοροποιήσεις παρατηρούνται σχετικά και με τις δυνατότητες διαμοιρασμού φάσματος. Οι Ιταλικές αρχές χρησιμοποιούν μια ιδιαίτερη τεχνική διαμοιρασμού / κοινής χρήσης φάσματος (spectrum sharing) σύμφωνα με την οποία κάτοχοι άδειας θα μπορούν να χρησιμοποιούν το φάσμα σε περιοχές που δεν χρησιμοποιείται από άλλους κατόχους. Η Ofcom θέσπισε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την κοινή χρήση φάσματος, το οποίο καθορίζει διάφορους τύπους αδειών και περιλαμβάνει φάσμα διαθέσιμο προς κοινή χρήση από διάφορες φασματικές ζώνες, μεταξύ το οποίων και τα 24-26 GHz για υλοποιήσεις εσωτερικού χώρου. Η Ιρλανδία επιτρέπει συμμαχίες για συμμετοχή σε πλειστηριασμούς, το Λουξεμβούργο σκοπεύει να επιτρέψει την κοινή χρήση στους δικαιούχους, η Αυστρία επιτρέπει την κοινή χρήση υπό προϋποθέσεις, ενώ η Γερμανία επιτρέπει την χρήση φάσματος που δεν χρησιμοποιείται από τους δικαιούχους. Κοινός παρονομαστής των αναφερόμενων προσεγγίσεων είναι η αποδοτικότερη δυνατή infocom•04•16 15