INNOVATIEVE
INNOVATIEVE INSULINEPOMPEN Steeds meer patiënten met diabetes mellitus type 1 kiezen voor een insulinepomp. Sinds kort biedt het ziekenhuis ook het innovatieve Hybrid Closed Loop-systeem aan. Daarbij worden de glycemiewaarden van een glucosesensor doorgestuurd naar de insulinepomp. Die berekent automatisch de hoeveelheid toe te dienen insuline. (R)evolutie De laatste jaren kwamen er in de diabetesgeneeskunde talrijke nieuwe geneesmiddelen en elektronische apparaten op de markt, zoals de insulinepomp. In het Jan Yperman Ziekenhuis startte dokter An Nollet in 2012 de insulinepompconventie op. Sinds de komst van dokter Barbara Deconinck in 2017 vonden steeds meer patiënten met diabetes mellitus type 1 de weg naar het ziekenhuis voor een insulinepomp. Dokter Barbara Deconinck (endocrinologie - diabetologie): “Zo’n insulinepomp geeft insuline af via een onderhuidse katheter, volgens het principe van CSII – continue subcutane insuline-infusie. CSII is een handig alternatief voor manuele subcutane insuline toediening. De patiënt hoeft zichzelf geen insuline meer toe te dienen met de insulinepen en de biochemische parameters zoals HbA1c zijn ook beter.” HYBRID CLOSED LOOP HCL – Hybrid Closed Loop – betekent een nieuwe (r)evolutie. De insulinepomp wordt dan gekoppeld aan een glucosesensor. Dokter Deconinck: “De glucose sensor wordt op de (buik)huid bevestigd. Hij meet continu de glucosewaarden, zodat de patiënt dat niet meer zelf hoeft te doen via een vingerprik. De waarden worden naar de pomp gestuurd. De pomp is via een leidinkje verbonden met een katheter ter hoogte van de buikhuid. Het systeem berekent dan automatisch hoeveel insuline de pomp moet toedienen. De gebruiker moet bij de maaltijden wel nog steeds zelf koolhydraten tellen en bijsturen. Bij een dreigende hypoglycemie wordt de insulineafgifte meteen stopgezet. Een aandachtspunt is dat de insulinepomp niet mag los komen of verstoppen, want dan valt de insulineafgifte stil.” Het verschil met de klassieke insulinepompen is dat de Hybrid Closed Loop bijna dokter An Nollet en dokter Barbara Deconinck volautomatisch werkt. Daardoor bootst het systeem beter de normale pancreaswerking na, wat zorgt voor goede biochemische parameters. “Een zeldzame keer loopt de berekening van de automatische insulinetoediening nog mank, maar er is steeds een escapemechanisme.” Het Jan Yperman Ziekenhuis gebruikt de Medtronic Minimed 780G. HCL wordt terugbetaald binnen de diabetesconventie. JONG EN OUD Ook patiënten die reeds tientallen jaren diabetes mellitus type 1 hebben, komen in aanmerking voor een insulinepomp. Dokter An Nollet: “Recent zijn we met insulinepomptherapie begonnen bij een 72-jarige patiënte die al 49 jaar diabetes mellitus type 1 heeft. Na voldoende educatie en dieetuitleg, zoals het tellen van koolhydraten, werd dit ambulant gestart, in samenwerking met de thuisverpleging. Dat verliep vlot. Bij deze patiënte bood HCL meteen ook een oplossing voor een al jaren aanslepende problematiek van ernstige, nachtelijke hypoglycemieën die niet meer werden aangevoeld. De nieuwe technologie draagt bij tot een duidelijk betere levenskwaliteit van zowel patiënten als hun gezin.” Secretariaat endocrinologie - diabetologie 057 35 72 70 secinwendige@yperman.net 12
HET VRAGENKABINET Huisarts dokter Peter Decloedt: “We weten niet goed welke waarden onrustwekkend zijn.” ? BIJ WELKE INDICATIE VRAGEN WE EEN EIWITELEKTROFORESE AAN? HOE MOETEN WE EVENTUELE AFWIJKINGEN INTERPRETEREN? EN WANNEER VERWIJZEN WE EEN PATIËNT DOOR? Dokter Peter Decloedt HUISARTS IN ZONNEBEKE Secretariaat inwendige geneeskunde 057 35 72 70 secinwendige@yperman.net “ In onze huisartsenpraktijk vragen we eiwitelektroforese aan bij aanhoudende malaise of vermoeidheid”, vertelt dokter Peter Decloedt. “Zo screenen we breder dan met een standaard bloedafname. Wat is de beste aanpak?” Dokter Hélène De Wolf (klinische biologie) geeft eerst wat uitleg over de testtechniek: capillaire zone elektroforese. “We spuiten het serum in een fijn capillair, bestaande uit silica met een basische bufferoplossing, en wekken een spanningsverschil op. De eiwitten migreren over het elektrische veld van de anode naar de kathode, met een snelheid die afhangt van de ladingsdichtheid. Zo kunnen we moleculen scheiden in albumine, α1-globulines, α2-globulines, β-globulines en γ-globulines. Elk van die fracties bestaat uit verschillende eiwitten.” NIET PLUIS Serumeiwitelektroforese wordt vooral gebruikt om monoklonale proteïnen (M-proteïnen of paraproteïnen) op te sporen. Die identieke antilichamen zijn het gevolg van een proliferatie van abnormale B-lymfocyten, zoals bij de ziekte van Kahler of multipel myeloom. Dokter Kurt Geldhof (oncologie - hematologie): “Dokter Decloedt heeft gelijk: eiwitelektroforese is zinvol als je vermoedt dat er iets niet pluis is en dat je achter het net vist. De test is ook betaalbaar. Bij 2 procent van de algemene populatie levert hij para proteïnen op. Slechts 0,2 procent blijkt bij verder onderzoek Kahler of een nog zeldzamere aandoening te hebben. Bij de overige 1,8 procent spreken we van MGUS – monoclonal gammopathy of undetermined significance. Dan is er niets of nog niets aan de hand. De hamvraag is: hoe volg je die 1,8 procent op?” MGUS OPVOLGEN Van die vraag heeft de Amerikaanse hematoloog Robert Kyle zijn levenswerk gemaakt. Het resultaat is een handige gids die helpt met het stellen van de diagnose en monitoringadvies geeft. Dokter Geldhof: “Kyle deelt die 2 procent van de populatie met paraproteïnen op in drie groepen, afhankelijk van de hoeveelheid paraproteïnen, beenmergplasmacellen en monoklonale urine-eiwitten. Die drie groepen zijn MGUS, smoldering multiple myeloma (SMM) en multiple myeloma (MM). Voor de MGUS-groep legt hij uit hoe je het best kunt monitoren, gebaseerd op de aanwezige risicofactoren. Hoe meer risicofactoren, hoe groter de kans dat een MGUS-patiënt in de komende twintig jaar evolueert naar SMM of MM. Dankzij de gids kunnen huisartsen hun MGUS-patiënten correct opvolgen. Hebben ze vragen, dan mogen ze natuurlijk altijd contact met ons opnemen of doorverwijzen.” Bekijk de MGUS-gids via de QR-code 13
