LABACENSE FERDINANDI

LABACENSE
A d Ufum Romanum accommodatum,
AUTHOR IT A TE, ETJUSSU
CelßJJimi , ^ Reverendiffimi Princip i
DOMINCDOMINI
FERDINANDI
EPISCOPI LABACENSISj . x
Sac. Rom. Imp. Prmcipis 5 & Comitis a
Küenburg, Sec. &c.
. V^) TT ^ * — ' — - i L -
w i f. ^ " i l , — ' u — ' «_ —
L d B À C I > Typis Joannis Georgij Mayr, Inclyt«: Provincias
Carnioli« Typogr. M. D C C. VI.

TERDINANDIIIÏ
Deî,& ApoftolicacSedis gratiâ Epifco
pus Labacenfis, Sac. Rom. Imp. Princcps,
& Cornes à Kiicnburg, &c. &c.
XJnïverJo Dioecefeos noflrœ clero falutem
in Domino fempiternam*
I
Um nos cicnato fasculo ultra
mille feptimo Epifcopali Sedi Laba.
eeniî nafceremur, collabentem vetu..
ftate Cathedralem Ecclefiam Matrem
veftram, Sponfam noiïram dileétam
comperimus folo aequatam nec fine dolore in primo
intuitu, qui tamen gaudio multo paulô poft exfurgente
nova mole compenfatus fuit, felici adeo his
iummè arduis temporibuspiae hujus fabricse progreffa
luculenter edoétis nobis, oneris potiorem partem
in fe {ufccpiiTe Gœlum, & eum , qui totus eft ©cuius
, profpexifle omnibus. Ut autem formoiam
hanc fponfam noftram in primo ad eandem regreffu
pleniori amplexaremur gaudio, vosque, unà
nobifcum eidem condecenti uniformitate ierviatis, id
imprimis in votis- gefîimus, ut reformato aedificio
materiali, & pro poifibili ornato de ijs etiam vobis
proipiceremus, quibus uniformitate cukûs, rituum,

& cœremoniarum íacrarum iniubje&isiiobu- Ecciefijs
habilita, extirpatísque, abufibus, qui lapfu temporis
n nonnullis funétionibus facris defeélu proprij Ricualis
irrepfcrant, ritus ijdem, fan&ae Romans EGclefiae
omnium Magiftrs conformes ab omnibus, &
iingulis Diœcdeos noftrs curatis adhiberentur, ficque
corpori morali Eccleiis nobis concredits congrua in
obfervantia Sacrorum Rituum harmonia, qua nihil
Gommendabilius, induceretur. Quare prsfens Rituale,
feu formulam agendorum in Saeramentorum
adminiftratione, aliísque publicis Sacris funólionibus
in amplius Ecclefis noftrs decus adnormam Romani
Miniftris noílris Germánico, & Slavonico idiomate
Sacramenta miniftrantibus ftudiosè accommodatum
typis evulgari juíTimus , vobííque Diœceieos
noftrs curatis primo acctííu Matricem veftram,
Sponfam noftram venerantibus porrigimus paternè
hortantes,ac ieriô mandantes ut curas noftrs veftram
jungatis, & pofthae intermiílis alijs Ritualibus in admin
iftratione Sacramentorum, cœterisque publicis
Ecclefiae funélionibus unum, eundémque ritum in
hoc noftro praefcriptum interna íimul , & externa
puritate inviolate obfervetis à fupremo animarum
Paftore sternam mercedem aliquando recepturi, Ex
Officio noftro Epifcopali Labaci die I. Augufti
Anno Domini M. DCCVI.
Index

Index, & Ordo prascipuarum rerum t
quae in hoc Rituali libro continental:.
DE ifs, qu& m Sacramentar uni
adminijiratione gener aliter
ob erzanda J'unt, fol. i.
De Sacramento Baptifmi rite admi~
nijirando. 4.
Ordo Baptifmi Parvulorum, 11.
De Bapiifmo adultorum. 23.
Ordo baptifmi adultorum. 25.
Ordo fuppiendi omiffa fuper baptizatum.
4,9.
%itus obfervandus > cawz Epifcopus
baptizœt, 52.
BenediBio fontis baptifmi extra Jabbatum
Pafcha3& tentecojles. 54.
De Sacramento Confrmationis 5 58.
Ó" 60.
De Sacramento Pœnitentia. 62.
Cafies Summo Pontifci refervati. 66.
Excomunicationes eidê refervata. 68-
Excomunicat.Epifcopisrefervata.jo.
Cafus in bac Diœcefî Ordinario rejervati
j
AbJ'olutionis à peccatisformula. ibid.
De abfolutione ai Excommunie atio-
71e in foro externo. 75.
fytus abfolvendi excommunicatum
jam mortuum. 78-
De modo abfolvendi àfujpenjïone ,vel
interdigo&t. 79.
De SS. Eucharifiia Sacramento. 82.
Ordo minijirandi S. co7nunionem.%\.
De communione Pafcbali, 88-
De communions infrmorum, 89«
DeSacramento extremé. unBionis
Septem Pfalmi Pmitentiales. I02.
Litania omnium SS. II2.
De vifit at tone cura infrmor. 126.
Modus juvandi morientes. 14O.
Ordo commendationis anima. 142.
De Exequijs. l68>
Exequiarum Ordo, 17
Ritas fervand. infunere folemni^ijS-
Ojfcium DefunBorum, 184»
De exequijs abfente colore, & in die
tet tiojeptimo, trigejimo, & anniverfario,
244.
Ordo fepeliendi párvulos. 246.
De Sacramento Matrimonii•) 249.
Nuptiarum benediBio, 264.
De benediBione mulieris pofi farturn
, 267. (269.
De benediBionibxs regula generales ,
Ordo ad faciendam aquam benedi-
Bam, 270.
BenediBio facerdotalium indumentorum
j 273«
BenediBio mapparum, 274.
BenediBio corporalium > 275,
BenediBio tabernaculi, /?« vafculi
fro confervanda SS. Euchariji.2j6
BenediBio nova Crucis, ibid.
BenediBio ImaginU JEfu Chrijli,
278.
Ritus benedicendi, & imponendiprimarium
lapidem pro adtfeanda
Ecclefta, 279
Rjtii

.¿tus bepedicendi novtm Ealefiam, a. Aun, ¿re. in Eptphania Uo.
2$

DE IIS
FOU^IN SACRAMEN-
I T O R U M A D M I N I S T R A T I O N E
GENERALITER SERVANDA SUNT.
1 - * .
(Tea, qiiiS ex antiquis Catholics Ecclcfiae infti-
1 tutis, & Sacrorum Canonum Summorumquc
Pontificum decretis, de Sacramcntorum ritibus
ac cseremoniis hoc libro prasícribuntur, qua par
eft diligentia ac religione cuftodiantur , & ubique
fideliter ferventur; illud ante omnia icire
& obfervare convenit, quod facrofanäa Tridentina
Synodus de iis ritibus decrevit, in hoec verba:
Si quh clixerit , receptos & approbatos Ecclefid Catholic a rittis, in ^
folemni Sacramtntorum a¿minifir añone adhiberi confuetos •> aut con-
temni, aut fine pec cato a minifiris pro libito omitti , aut in novos alios
p'v quemcimque Ecclffiarum- Paßorcm mutari poße j anathema fit.
Cum igitur in Ecclciia DEI nihil fanftius aut utilius, nihilque
excellentius aut magis divinum habeatur, quam Sacramenta, ad
humani generis falutem ä Chrifto Domino inftituta; Parochus, vel
quivis alius Sacerdos, ad quem eorum adm;niftratio pertinet, meminifle
in primis debet, ie fandla tradare ; atque omni feré temporis
momento , ad tarn iänöa; adminiilrationis officium, paratum
eíTe oportere.
Quamobrem illud perpetuo curabit, ut integre , cafté , piévitam
agat: nam , etil Sacramenta ab impuris coinquinan non
poílííiiL, ñeque ä pravis miniftris eorum efFeaus impediri; impuré
tarnen & indigné ea miniftrantes, in seternse mortis reatum incurrunt.
Sacerdos ergo, íi fuerit peccati mortalis íibi confcxus(quod
abfít, ) ad Satramentorum adminiftrationem non audeat accedere,
niíi priüs coide pceniteat: fed íi habeat copiara. ConfeíTarij,
& temporis locíque ratio ferat, convenit confiteri.
Quácunque diei ac noftis hora ad Sacramenta miniílranda
vócabitur, nullam officio fuo praeftando ( prafertim íi neceífitas
urgeat) moram interponat. Ac propterea populum faspé, prout
% ' A fe

fe oíferet occafío, pnemonebit, lit, cum lacro minifterio opus
fuerit, fe quamprimíun advocet, nulla temporis aut cujufcunque
incommodi habita ratione.
Ipfe vero , antequam ad hujuímodi adminiftrationem accedat,
paululum, fi oportunitas dabitur, orationi, & facrae rei, quam
aftnmseft, meditationi vacabit, atque ordinem mmiftrandi, &
ceremonias, pro temporis fpatio, pr^videbit & perleget.
In omni Sacramentorum adminiftratione íiiperpelliceo fit indutus,
& defuper ñola, ejus coloris , quem Sacramenti ritus expofeit;
nifi, in Sacramento Poenitentiae mimftrando, occafio3\el
conluetudo, vel locus interdam aliter fuadeat.
Adhibebit quóque unum laltem, fi habeat, vel plures Clericos,
prout loci & Sacramenti ratio poftulabit, decenti habitu &
íliperpelliceo pariter indutos.
Curabit etiam, ut facra fuppellex, veftes, ornamenta, linteamina,
& vafa minifterij, integra, nitidáquefint & munda.
In Sacramentorum adminiftratione, eoruin virtutem, ufum,
ac utilitatem, & casremoniarum fignificationes, ut Concilium Tri.
dentinum praecipit, ex San&orura PP. & Catechiími R omani do-
¿triná, ubi commode fieri poterit, diligenter explicabit.
Dum Sacramentum aliquod miniftrat, fingula verba , qua? ad
illius formara & minifterium pertinent, attenté , diftinfté, & pie,
atque ciará voce , pronunciabit. Similiter & alias orationes &
preces devote ac religiose dicet , nec memoriae , qua; plerilmquc
labitur, facile confidet; fed omnia recitabit ex libro. Reljquas
príEterea caeremonias ac ritus ita decenter gravíque actione peraget,
ut adítantes ad cceleftium rerum cogitationem erigat, & attentos
red dat.
Ad miniftrandum procedens, rei, quam tradtaturiis eft, in
tentus fit i nec de iis , quae ad ipfam non pertinent, quidquam
cum alio colloquatur : in ipfa adminiftratione a&ualem .ittentionem
habere ftudeat, vel faltem virtualem, cum intentpne faciendi,
quod in eo facit Ecclefia.
Ilíud porro diligenter caveat, ne in Sacramentorum adminiftratione
aliquid, quavis de caufa vel occafione, dire&é, vel indire&é,
extorqucat, fed ita miniftret, ut ab omni Simonis atque
avaritiE fufpicione, nedum crimine, longiílímé abfit. Si quid vero
nomine eleemofins , devotionis ftudio , feu necefläri« fuftentatio-

tionis titulo pera&o jam Sacramento, á fideiibus ofFerri confuevit.
Id licité pro coníüetudine locorum , pctere & accipere potcrit;
modo cum. debita modeftia & citra fcandalum id fíat, & ? quidquid
accipitur, non pro re ípirituali, fed veré pro labore temporali,
feu, ut modo di£tumeft, neceíTarij vi&üs aut íuftentationis
titulo, recipiatur.
Fideiibus alienas Parochiae Sacramenta non mimftrabit, niíx
neceílítatis cauía, vel de licencia Parochi, feu Ordinarij.
Omncs autem , qui Sacramenta fufeipiunt, loco & tempore
opportuno monebit, ut, remoto inani colloquio & habitu a&üque
indecenti, pié ac devoté Sacramentis interfínt, & ea,quapar
eft reverenda, lufcipíant.
Librum hunc Rmíale¡n ( ubi opus fuerit ) femper, cüm miriiftrabit,
fecum habebit, ritúsque & ceremonias j in eo praalcriptas,
diligenter fervabit.
Casterüm, illorum tantüm Sacramentornm, quorum adminíítratio
ad Parochos pertnet, ritushoc opere praeferibuntur ; cujulrnodi
funt Baptiímus > Pcenitentia , Euchariftia, Extrema Un&io >
Matrimonium. Reliqua vero dúo Sacramenta , Coníirmationis &
Ordinis, cüm propria fint Epifcopormn, ritusfuos habent inPontificali
prsfcriptos. Et ea, qua? de ijs arque alijs Sacramentis ícire,
fervare , & docere Paróchi debent, cüm ex alijs libris , tum
prscipué ex Catechiímo Romano, íiimi poíTunt j ( id quod etiam
infla ipeciatim circa Confirmationis Sacramentum in gratiam Parochorum
obiervabimus ) Siquidem hic de ijs feré tantum agere,
inftitúti operis ratio poftulat, quae ad illorum quinqué Sacramentorum
ritus pertinent.
Poíkemó, quifquis Sacramenta adminiftrare tenetur , habeat
libros neccflarios, ad officium íüum pertinentes, eófque príEÍertun>
in quibus variarum parochialium fun&ionum note ad futuram
rei memoriam deícribuntur, ut ad finem hujus
Ritualis habetur.
DE

D £
SACRAMENTO
B A P T I S M I
KITE AD.VI IX IS TR AN DO.
ACHUM Baptifina, ChriftianaeReligionis&aeternae vitae
januam, quod inter alia novae legis Sacramenta, Ä C H R I-
STO inftituta, primum tenet locum, cnnitis ad f lutem
nccelTarium eile, ipfa Veritas teftatur lllis verbis : Nifi
quh renatus fuerit ex aqua is" Spirith fancio , von fotfß introire
in RegnumDEI. Itaque fumma, ad illud oportune riseque adniiniftrandum
ac fufcipiendum, diligentia adhibenda eft.
Cum autem ad hoc Sacramentum conferendum alia fint de jure divinoabfolute
neceflaria, ut Materia, Forma, Minifter; aliaadillius
folemnitatem pertineant,ut ritus, ac caeremoniae, quas ex Apoftolica
& antiquiffima traditione acceptas, & approbatas, nifi neceffitatis
caufa,omitterenon licet; deiisaliqua praemonendafunt, utläcrum
hoc minifterium rite ac fanfte paragatur.
De Materia Baptifmi
A C primum intelligat Parochus, cum hujus Sacramenti materia
fit aqua vera ac naturalis , nullum alium liqtiorem ad id adliiberi
poife.
Aqua verofolemnisBaptiimi fit eo anno benedida inSabbato iän-
£to Palchatis, velSabbatoPentecoftes; quae in fönte mundo nitida
& puradiligenter confervetur: &haec, quando nova benedicenda
eft, inEcclefiaevelpotiusBaptifterijfacrarimneffundatur.
Si aqua benediäa tarn imminuta fit, ut minus fufticerevideatur,
alia non benedi&a admifeeri poteft, in minori tarnen quantitate.
Si vero corruptafuerit, auteffiuxerit,aut quo is, modo defecerit,
Parochus in fontem,bene mundatum ac nitidum, recentem aquam
infundat, camque benedicat ex formula, quae infra praefcribitur.
Sed, fi aqua conglaciata fit, curetur, utliquefiat; fin autem ex
parte congclata fit, aut nimium frigida, poterit parum aquae naturalis

alis non benedi&ae calefacere, & admifcerc aquas baptiimali in vafculo
ad id parato , & eá tepefaftá ad baptizandum un, ne noceat
iníantulo.
De Forma Baptifmi.
QUoniam Baptifmi Forma, his verbis expreífa, Ego te ¿>ctpi%o
in Nomine L'atris , ¿r Filij, ¿r Spirit its fan3¿, Amen. Oraninó
neceíTaria cft j ideó nullo modo licet murare ; fed eadem
verba, uno & eod.m tempore, quo fit ablutiopronunciandafunt.
Latinus Presbyter Latina formáfe.nper utatur.
Cüm Baptiímum iterare nullo modo liceat 5 íiquis fub conditione,
de quo intra, íit baptizandus, eaconditio explicanda cft , hoc
inod o Si non es bapti%atus, eoote bapti'uo in Nomine PtiinSj &c. Hac
tamen conditionali forma non paífim aut leviter uti licet, fed prudenter
, & ubi, re diligenter perveftigatá , probabihs fubeft dubitatio
infantem non fuiíTe baptizatum.
Baptifmus licet fieri poííit, aut per infufionem aquae,aut per immerfionem,
aut per afperfionem, primus tamen vel fecundusmodus, qui
magis lunt in ufu, pro Ecclefiarum confuetudine retineatur; ita ut
trina ablutione caput baptizandi perfundatur vel immergatur inmodum
crucis, uno & eodem tempore, quo verba proferuntur; & idem fit
aquam adhibens & verba pronuncians,
Ubi vero Baptiímus fit per infufionem aquae, cavendum eft, ne aqua
ex infantis capite in fontem, fed vel in ficrariú baptifterij, propéipfum
fontem extru&umdefluat, aut inaliquo vafe, adhuncufumparato,
recepta , inipfius baptifterij, velin Ecclefíaí facrarium eífundatur.
De Miniílro Baptifmi
IEgitimus quidem Baptiííni minifter eft Parochus ; vel alius
—-i Sacerdos, a Parocho vel ab Ordinario loci delegatus: fed, quoties
infans , autadultus , verfaturin vitae pcriculo, poteftfinefolemnitate
á quocúnq; baptizan in qualibet lingua, five clerico, five laico,
etiam excommunicato 5 five fideli five infideli, five catholico five
hasretico, five viro five fcemina, fervatá tamen forma & intentione
Ecclefiae.
Sed, fi adfit Sacerdos, Diácono praeferatur,DiaconusSubdiacono,
Clericus laico, & vir foeminas 5 nifi pudoris gratia deceat foeminam
potiüs quam virum baptizare infantem non otnnino editum,vel
A 3 nifi

nifx melius fcemina icirct formam & modum baptizandi. Quaproptcr
curare debet Parochus , ut fideles prajfertim obftetrices , rc-
&um baptizandi ritum probe teneant & fervent.
Pater , aut mater , propriamprolem baptizare non debet, praeterquam
in mortis periculo, quando alius non repcritur, quibaptizet
: ncque tunc ullam contrahunt cognationem , qua: matrimony
ufum impediat.
De Baptizandis Paivulis,
Pportune Parochus hortetur cos , adquos ea cura pertinet,
ut natos infantes, five baptizandos five baptizatos, quainprimum
fieri potcrit , & qua decet Chriftiana tnodeftia , fine pomps
vanitate deferantad Ecclefiam ; neillisSacrairentum, tantopereneceflarium,
nimium differatur cum periculo ialutis; & ut in ijs, qui
ex neceflltate privatim baptizari funt, coniuetaa csremonite ritufquc
fuppleantur, omifsa forma & ablutione.
Nemo , in utero matris claufus, baptizari debet. Scd fi infans
caput emiierit, & periculum mortis immineat, baptizetur in capites
nec poftea, fi vivus evaferit, erit iterum baptizandus. At fi
aliud membrum emiferit quod vitalem indicet motuin, in illo, fi
periculum impendeat, baptizetur; & tunc , fi natuo vixcrit, erit
fub conditionc baptizandusco modo, quo fuprr di£hmi eft: Si non
es bapti%atw, ego te baptiz*o , in Nomine Patrii , &'c. Si verd , ita
baptizatus, deinde mortuus prodierit ex utero, debet in loco iacro
iepeliri.
Si mater praegnans mortua fucrit, foetus quamprimum caute extrahatur,
ac fi vivus fuerit, baptizetur; fi fuerit mortuus, & baptizari
non potuerit, in loco facro fepeliri non debet. Infantes expofiti
& inventi, fi, re diiigenter inveftigata, decorum baptifino
non conftat, fub conditionc baptizentur.
In monftris vero baptizandis, ficafuscveniat, magna cautio adhibendaeft:
dequo, fiopus fuerit, Ordinariusloci, velalijperiti,
confulantur; nin mortis periculum immineat.
Monftrum, quod humanam fpeciem non prxieferat, baptizari non
debet: dequofidubium fuerit, baptizetur fub hac conditionc: Si
in es homo, ego te ¿>aj>tiz,Q} &c.
Illud

Illudvero, de quodubium eft, unáne, aut p-lures fint perfone,
non baptizetur , donec id difeernatur : diícerni autem poteft, íl
habeat unum vel plura capita, unurn vel plurape&ora; tuncenim
totidcin crunt corda & animae, hominésque di din en ; & eo caíu
finguli l'eorfum fiunt baptizandi, unicuique dicendo ; Ego tt ¿aftiz-o,
&c. Si vero periculum mortis immineat, tempúsque non
l'uppetat, ut finguli íeparatim baptizentur, poterit miniíter, íingulorum
capitibus aquam infiindens, omiies fiirul baptizare, dicendo:
Ego vos baptizo i in Nomine l'atris , é" Filij, &' Stiritus Jkntíi. Quam
tamenformamin ijsfolüm, & in alijs fimilibus mortis periculis, ad
pluresíinmlbaptizandos, & ubi tempus non patitur, ut finguli feparatim
baptizentur, alias nunquam, licet aahibere.
(guando vero non efteertum, in monftroeíTe duas períbnas', ut
quia dúo capita & dúo peftora non habet bené dillin¿ta; tuuc debetprimümunus
abfolute baptizari, & portea alter íub conditionc,hoc
modo : Si non es baptizatus , ego te baptizo in Nomine L'atris,
& Filij, é" Sp ¡ritas fanBi,
De Patrinis,
PArochus, antequam ad baptizandum accedat, ab ijs, ad quosSeíT. <
ípe&at, exquiratdiligenter, quejn vel quos fufeeptores íeu Pa- ctrinos
elegerint, quiinfantem de lacro fonte fufeipiant, ne plures
quámliceat, aut indignos, vel ineptos admittat.
Patrinus unustantüm five vir, five mnlier, vel ad fummuraunus,
& una adhibeantur ex decreto Concilij Tridentini: fed íimul non
admittantur dúo viri, aut due mulieres , ñeque ipfius baptizandi
pater aut mater.
Hos autem Patrinos íaltem in aetate pubertatis, ac Sacramento
ConH¿piationis coníignatos eíTe máxime convenit.
Sciant prajtereá Parochi, adhoc munus non eíTe admittendos infideles,
aut haereticos , non publice excommunicatos, aut interdi&os,nou
publice criminólos, aut infames, nec praeterea quí lan?
mente non lunt, nec quiignorant rudimenta fidei: hasc enimpatrini
fpirituales filios fiios , quos de Bapriími Fonte fuíceperint,
ubi opus fuerit, opportune docere tenentur.
Praeterea ad hoc etiam.admittinondebentMonachi, vel San&imoniales,
ñeque alij cujusvis ordinis regulares á íseculo fegregati.
De

$ Rituale Labäcetife
——————— > t
De Obiletricc.
QUae jurata fit, & bene feiat formam baptizandi , fimul proferendo
lingua vulgari verba: ^cf) iauffe bid; im SRamctl
QSaiietsS f / unö De£ ngf/ uni> öefj beiiigen ©eifiö fy
& effiindendo aquam naturalem , quas vel putealis , fontana, vel
pluvialis fit. Baptizansfacere intendat, quod facit EcclefiaCathoiica.
Ad levandum partus dolores, vel ad partum accelerandum ,
illicitas artes&c. Circa infantes , aut parturientes applicare nunquarn
praefumat.
De tempore Sc. loco adminiilrandi Baptifmi«
QUamvis Baptifmus quovis tempore , etiam interdiäi, & ceffationis
ä divinis, ^raefertim fi urgeat neceflitas, conferripoffit;
tarnen duo potiflimum ex antiquillimo Ecclefiae ritu iacri lunt
dies, in quibus folemni caeremonia hoc Sacramentum adminiftrari
maximeconvenit: nempe Sabbatum fanftum Pafchae, & Sabbatum
Pentecoftes, quibus diebus baptifma'is fontis aqua rite confecratur.
Quem ritum , quantum fieri commode pot.ft, in adultis
baptizandis, nifi vitae periculum i nmincat, retineri decet,aut certe
nonomnino pretermit«praecipud in Metropolitans, autCathedralibus
Ecclcfijs.
Ac licet urgente neceffitate, ubique baptizare nihil impediat, tarnen
proprius Baptifini adminiftrandi locus eft Ecclefia , in qna fit
fons baptiimalis, vel certe Baptifterium prope Ecclcfiam.
Itaque, ncceflitate excepta, in privatislocis nemo baptizari debet,
nifi forte fint Regum , aut magnorum Pniicipuin filij id ipfis
ita depofcentibus; dummodö id fiat in eorum Capellis, feu Oratorijs,
&inaquabaptiimali de more benedi&a. ^ -
Baptifterium fit decenti loco, & forma, materiäque fo-ÜcTä-', &
quae aquam bene contineat , decenter ornatum, & cancellis circumfeptum,
ferä, & clave munitum, atque ita obferatum, ut pulvis,
vel aliae fordes intrö non penetrent, in eoque ubi commode
fieri poteft,depingatur Imago fanfti Joannis Chnftum baptizantis.
De facris Ol eis s & alijs requifitis.
S Acrum Chrifrna , Sc fän&um Oleum, quod & Catechumenorum
dicitur, quorum ufus eft in Baptifino , eodemanno fint ab Epifcopo
de more benedi&a feriä quintä in Caena Domini.
Cu-

Curet Parochus, ut ea iiio tempore quámprimum Kabeat, Se
tune vetera in eccleíia comburat.
Veteribus oléis, nifi neceífitas cogat, ultra annum non. utatur;
ac fi deficere videantur , & Chriíma , aut oleum benediftum haberi
non poílít, aliud oleum de olivis non benedi&um adijeiatur,
led in minori quantitate.
Chrifma, & Oleum íacrum fint in filis vafculis argentéis, autrialtem
ftan'neis bene obturatis : qua; vafcula lint inter fe diftin&a, &
propriam unumquodque inferiptionem habeat majufeulis litteris incifam
, ne quis error committatur.
Ad uíum vero quotidianum minora habeantur vaícula ex argento
, fi fieri poteft , aut ftanno ; five feparata , five etiam conjunta
: apté tamen diftinéta , & bene cooperta , & cum fuis inferíptionibus,
ut fuprá , ne Parochus aberret, & unum pro alterofumat,
quod cavere debet diligenter;
In ea igitur ex majoribus rafculis chriímatis , & olei, quod fuíficiat,
iníundatur , atque ut effufionis periculum caveatur , commodum
erit in his vaículis bombacium , feu quid fimile habere ,,
Oleo facro, & Chriímate feparatim perfufum, in, qua; pollex, cum;
opus eft, ad inungendum immittatur.
Hac vafcula ita parata , in loco proprio , honefto , ac mundo
fub clave ac tuta cuftodia decenter aiferventur, nec ab aliquo
nifi á Sacerdote temeré tangantur , aut eis facrilegé quifpiam
abuti poffit.
Parochus quantum fieri poteft , curet, ne per Laicos ; fed per
le vel per alium Sacerdotem , vel faltem per alium Ecclefiae miniftrum,
ha;c Olea deferantur: caveat item ne de ijs quidquam ulli¡
unquam tribuat, cujusvis rei praztextu.
Sal , quod in os baptizandi immittend m eft, fit benedi&um
ilia peculiari benediéhone, quae infrá praef-ribitur ; néque utatur
iale exorcizato ad benedicendum aquam ; fitque priüs bene confraftum
, & attritum , ficcurn ac murxlum. Sal ita benedi&um
nemini tradatur , neque etiam iis , qui bened'icenduin attulerint,,
reddatur ; fed ad alios baptizandos fervetur , aut in facrarium
abijeiatur.
Cum igitur Baptifini Sacramentum jam adminiftrandum eft, hse;
in promptu eife debent.
Vafcula facri Olei Catechumenorum} & Chriimatis.
B Vafcu-

Vafculum cum fale benedicendo, vel jam, ut di&um eft Tbcriedifto.
Vafculum , feu cochleare ex argento , vel alio metallo nitidum,
ad aquam Baptifmi fundendam fupra caput baptizandi, quod nulli
praetereá alij ufui deierviat.
Pelvis , feu bacile ad excipiendam aquam ex capite defluentem,
nifi ftatim in iacrarium defluat.
Goffipium , alio nomine bombacium , feu quid fimile , ad abftergenda
loca íacris Oléis inun&a.
Stolas dus, unaviolacea, & altera alba, ut infra notatur, mutanda.
Medulla panis, qua inun&i Sacerdotis digiti, cüm manus lavar,
abftergantur, & vas pro rnanuum iotione poft Baptifrnum, quod
huic tantüm ufui defervire decet.
Alba veftis in modum pallioli, feu linteolum candidum infantis
capiti imponendum.
Cereus, feu candela cerea, baptizato ardens tradenda.
Hie denique Ritualis liber fit paratus, & item liber Baptiimalis >
in quo baptizad defcribuntur.
Omnibus igitur opportune praeparatis, Sacerdos, ad tanti Sacramenti
adminiftrationem, lotis manibus, fuperpellíceo & ftolá violácea
indutus aecedat, clericum unum,feu plures fi poteft, fecum adhibeat,
iiiperpelliceopariterindutos, quiubi miniftrent.
Ita paratus aecedat ad limen Ecclefiae, ubi foris expe&ant, qui in,
fantem detulerunt.
Interroget ( nifi de his bene fibi conftet) an fit íii-ae Parochias, ma -
fculus an fbemina, an fit domi baptizatus, & á quo, & quám rite, & qu i
fintCompatres, qui infantem teneant, pro coque refpondeant; quos
pié ac decenter aiiiftere, ac prout opusfuent, pro baptizando ad interrogationes
relpondere admoneat.
Etquoniamijs, qui baptizantur, tanquam DEI Filijs in Chrifto
regenerandis, &in ejus militiam adferibendis, nomen imponitur,
curet ne obfeoena, fabulofa aut ridicula, vel inanium Deorum, vel
impiorum Ethnicorum hominum nomina imponantur ; fed potiüs
quatenusfieri poteft, Sanftorum : quorum exemplis fideles ad pié
vivendum excitentur, & patrocimjs protegantur.
His igitur expeditis,Baptizans ad Baptiiiuum procedat, & Patrinum
de nomine infantisfuper brachium dextrum ilhus pofiti, in hunc modum
nominatim interroget.
CRDO

ORDO BAPTISMI
P ARVULORUM.
Uomodo vocandus eil infans ifte ? v c> ß
Patrinus ignoratlinguamLatinam,Ger- «es ins
- • ^ terrogamamce
iae interrogat; gBjeftfil fcflß fiiuti "ones
ßrfffftt? vel Koku fe iema jemenuate P*fco- *
tu tlette. Patrmus refpobdet ; N.vel p^'J^
^Steerdos. exprimitur nomenmfantis. Quid petisab mitra-
Ecclefia DEI ? vel 2Bäs be$chvft t>» wu Der $ir(i;ett
&ctttö? vei Kai felisch od te Cerkuc Boshie? Patrinus
refpondet: Fidem. (Blatten / to vero. Saccr.
dos. Fides quid tibi praeftat P vei Qibt £>ir
CBiauben Kaitebi da ta vera. Patrinus refpondetI
Vitairiasternara, vel ^ageftn'^C&fm vel To vezbnu
Shivleine. i'ac; cdos0. Siigitur vis ad vitam ingredi,ferva
man data r Difiges Dominum DEUMtuum ex toto
corde tuo, & ex tota anima tua, & ex tota mente tua $
& proxitnum tuum ficut teipfum*.
Deindeter exfuiflet ieniter In facieminfantis5 & di- p0nt;-
cat icmel: Exiabeo, vel ab ea, immunde Spiritus,^*«m
& da locum Spirituiian&o paraelito».
mitra*
Poft^a polDce faciat fignum Crufcis in fronte & pß« Rurfus
ftoreinfantis, dicens ; Accipe fignum Crucis, tarn in
fronte*^ quam in corde «¿J, iume fidem coeleftium ua. mis
praeceptorum, &talis efto moribus, uttemplum DEI
jam eile poffis. B Z Ore-

Oremus.
PReces noftras , quaefumus Domine , clementer
exaudi: & huncele£tum tuumN. Crucis Domini«
Sur^it
& dicit
fequcntJs
n°e t s a" cae impreffione fignatum, perpetuä virtute cuftodi,ut
fine mi- magnitudinis gloriae tusßrudimenta fervans, per ctftodiam
mandatorum tuorum ad regenerationisgloriam
pervenire mereatur. Per Chriftum Dominum noftrum.
ty. Amen,
Deindeimponatmanum fuper caput infantis,ac dicat»
Oremus.
Mmpotens fempiterne DEUS, Pater Domini no-
O
ftri JESU Chrifti, reipicere dignare fuper liunc
famulum tuum N. quem ad rudimenta fidei vocare
dignatuses: omnem coecitatem cordis ab«eo expelle:
difrumpe omnes laqueos Sathanae, quibus fuerat colligatus:
aperi ei Domine januam pietatis tuae, ut figno
fapientiae tuae imbutus, omnium cupiditatum foetoribus
careat, & ad fuavem odorem praeceptorum tuorum
laetustibi inEcclefiatua deferviat, & proficiat de die in
dieiru Per eundem Chriftum Dominum noftrum,
3?; Amen.
Deinde Sacerdos benedicat falem , qui femel benedi-
¿lus alias ad eundem ufum defervirepoteil.
Benedi&io falis.
Xorcizo tecreatura falis, in nomine DEI PatrisOmnipotentisgj,
& in charitate Domini noftri JESU
E
Chrift*

Chriiti & in virtuteSpiritus Tan&ifji, Exorcizo tc
perDeumvivumfrj« , per Deum verum^ ,perDeum
Sanitum ^ ., per DeumjJ« qui teadtutelamhumani .
generis procreavit, & populo venienti ad credulitatem
per fervos fuos confecrari praecepit, ut in nomine ian-
¿1 x Trinitatis efficiaris falutare Sacramentum ad effugandum
inimicum. Proinde rogamus te Dominc
Lteusnofter, ut hanc creaturam Talis fandlifieandofan-
6tifices >£4 , & benedicendo benedicas ¿T.. >
omnibus accipientibus perfefta medicina, permanens
in viTceribus eorum, in nomine ejuTdem Domini noitri
J ESU Chrifti , qui venturus eft judicare vivos &
mortuoSj & iaeculum perignem. R*. Amen.
Deinde immittat modicum falis benedi&i in os in- ,
fantis, dicens: N, Acclpe falem lapientiae : propitia.Cipit ac'
tio fit tibi in vitam seternam* Amen« Sacerdos Pax
tecum. Reip* Et cu,m Tpiritu tuo.
O remus-
DEUS Patrum noftrorum , DEUS univerfae condi-Jat rf£!
tor veritatis , Tupplices exoramus , ut hunc fa.^ e a mimulum
tuum^ refpicere digneris propitius , & hoc
primum pabulum Talis guftantem , non diutius efurirc
permittas, quo minus cibo expleatur coelefti, quatenus
fit Temper Tpiritu fervens, Tpe gaudens, tuo iemper
nomini ierviens. Perdue eum Domine, quaeTu.
mus, ad novae regencrationis lavacrum , ut cum fi-
B 3 delibus

delibustuispromiflionum tuarum aeterna praemia coniequi
mereatur, Per Chriftum Dominum noftrum.
Relp. Amen.
Exorcizote immundefpiritusin nomine Patris*i* ,
&Filij)J| Spiritus ianili fcjt, ut exeas, & recedas
abhoc famuloDEI N« Ipfe enim tibi imperac, male
diitedamnate, qui pedibusfuper mare ambulavit, Sc
Petro mergenti dexceram porrexit.
Ergo maledi£te diabole, recognofce fententiam tuam,
& da honorem DEO vivo, & vero, da honorem
JESU, Chrifto Filio ejus, & Spiritui ianfto : & recede ab
hoc famulo DEI N. quia ilium fibi DEUS, & Dominus
nofterJESUS Chriftusadfuamfanihmgratiam, & benedi&ionem
, fontemque Baptiimatis vocare dignatus
eil»
Hicpollice in fronte fignat infsntem, dicens:
Et hoc ilgnum fanilae Crucis £¡¡4, quod nos fronti
ejus damus , tu maledi&e diabole, nunquam audeas
violare. Per eundem Chriftum Dominum noftrunv
Rcfp. Amen.,
Mox iniponit maßüm fuper caput iniantis, & dicit,
Gremus.
TO Ternam, ac juftiilimam pietatem tuam deprecorv
JLJLJ Domine fanfte, Pater Omnipotens, aeterneDEus,
au&or luminis, & veritatis,fuperhuncfamulumtuum
N. ut digneris eum illuminare lumine intelligentige
tuae;

tuae: munda eum, & iändlifica: da ei feientiam veram,
ut dignus gratia Baptifmitui effs&us, teneat firmam
fpem, confilium reilum, doftrinarri fan&am. PerCliriftum
Dominum noftrum. ^ Amen.
PofteaSacerdosimponitextremam partem ftolar fuper
infantem, &introduciteum in Ecclefiam,dicens:
N. Ingredefe intern plum DEi,ut habeas partem
cumChriftoin vitam aeternam. ^ Amen.
Cum fuerint EcGlefiam ingreffi,Sacerdos procedens
ad fontem cum iufeeptoribus conjun&im clarä vocc
dicit.
G Redo in DEUM Patrem Omnipotentem,Creatorem
coeli, & terrae. Etin JESUM Chriftum Filium finemiejus
unicum, Dominum noftrum. Qui conceptus eil
deSpiritu fan&o, natus ex Maria Virgine: pailus fub
Pontio Pilato, crucifixus, mortuus, & iepultus. Defeendit
ad inferos, tertiä die refurrexit a mortuis. Afcendit
ad coelos, fedet ad dexteram DEI Patris Omnipo*
tentis. Inde venturus eft judicare vivos & mortuos.
Credo in Spiritum fan

num da nobis hodie, & dimitte nobis debita noftra,
iicut & nos dimittimus debitoribus noftris: Et ne nos
inducasintentationem: fed libéranos á malo, Amen.
Vcl Germanice dicat: @prccf;t mit mir Den §.í)v\fu
lic^mffat&olífc^m ©Íau6cnfam6í Satter
unfer / ir. 3$ ©Ott Gatter / 2Ulm QSnD in 3€fum
gf>rifmm feinen einigen @ofjn / nnfern íber
empfangen ifí eon Dem ^pctíigcn (Beifi geboren auf?
$?aria Derjíungfrauen, ©ditíen nmer pernio Piíato/
geíreufeiget/ geworben/ tmD begraben. 2lbgefíigen.¿u
Der Rollen / am Driften *£ag nuDerum6 aujfetftanDen t»on
Den ^cDtcn. 2luffgífaí)ren ¿u Dett^ímmeln/ fifcft ¿u Der
(Berecfríen G5ottcé Def; 2iíhn4cí)tigctt Vmcvg Í)on Dan*
tien er íommen ftm ö ¿u ricl;ím Die geberiDigen unD Die
£oDten.

Vel Carniolicc dicat:
IEll verujem v'Boga Ozhetaufigamogozhniga ftuarnika
Nebeis inuiemle* Inu v Jesuia ChriilufaSynu
njega ediniga , Gofpuda nashiga. Kir je spozhec od
fvetiga Duha , Rojen is Mariae Divize, Terpil pod
Pontiom Pilatushom , krishan , vmerl, v' grob poloshen.
Doli je shell h'peklom, na tretji dan ipet gori
vftal od mertvih} Gori je shcll v^ebeiTa, iedy na
Defhici Boga Ozetha vfigamogozhniga : Od Vunod
ima priti, ibdyti te shive inu mertve. Ieft verujem
v' fvetiga Duha} Eno fveto Chatolishko Cerkou :
Gmaino Svetnikou: Odpufshaine grehou} Vftajajne
Meffa: inu vezhnu shivlejne, Amen.
Ozha nas , kir fi v' Nebeflih. Fofuezhenu bodi
tvoje Ime, Pridi k' nam tvoje Krajleftvu. Iiydife tvoja
vola, kakor na Nebi, takunaiemli. Dajnamdanas,
nash vfak dajni kruh. Inu nam odpufti, nashe dolge:
kakur my odpushamo,nashim dolshnikom» Inu
nas neupčlai v'skusniavot Temuzh nais reshi od slcga,
Amen.
Quibus peračlis furgunt, Se Baptizans ante^uam acccdatadBaptifterium,
dicat:
.'j £x o k c I s M u s,
EXorcizote, omnisSpiritus immunde, in Nomjne
DEI Patris Omnipotentis , & in Nomine
JESU Clirifti Filij ejus, Domini & Judicis noftri it4 ,
C &

& in virtute Spiritus iančfci jijl, ut difeedas ab hoc
Plaímate DEI N» quod Dominus nofter ad templum
innčtum fu um vocare dignatus eft, ut fíat templum
DEI vivi, & Spiritusían&ushabitet in eo, Per eundem
Chriftum Dominum noftrum , qui venturus eft
judicare vivos Scmortuos, Scfaeculum per ignem.
p/ Amen,
Poftea Sacerdos dígito accipiat de faliva oris fui, &
tangat aures & nares infantis : tangendo vero aurera
dexteram, & fmiftram, dicat:
Ephpheta, quod eft Adaperire: deinde tangat nares,
«licens ;In odorem fuavitatis, ( & fubdit: > Tu autem
effugarediabole, appropinquabit enim judicium Dei,
Epífco- Poftea interrogat baptizandum nominatim dicens j
det cura N. Abrenuntias Sathanae ? vel fcUtWIt^Cllf
mitu. ? vel Se adpovesh temo hudizho? Refpondet Pa.
trinus Abrenuntio. veljc&fljifcttflg/ left fe odpovem»
Et omnibus operibus ejus? vel Q^nfc 4Í(

Dc Saeramcnt® Baptifmi. 19
ungitin pe&orc, & inter fcapulas in modum Crueis
dicens:
Ego te Iinio Oleo ialutis, in Chriito J E S a
Dominonoitro, uthabeasvitamaetemam.Amen,
Subitide polliecm & inunčla lo»ea abficrgit bombacb
vel re fimili, deponit ftolam violaceam ,& aHumit aliam
albi coloris, &interrogat expreiTo nomine baptizan»
dum, Patrino reipondente:
N. Credis inDEUM PatremOmnipotentem ,creata. EPIFCCtem
coeli&terraer5 vel ®Iau6ftMtftl©Ort StotKr
iTT4if)ii$i!t ^f&opffcr unfc Dcr krivit ? vel Ve.
rujes ti v* Boga Ozheta viiga mogozhniga, ftuarnika &Plu- Nebeis, i n u fe m 1 e ? coloris
Čredo, vcUfitfaub/ vel ieil verujem. iedet
Credis in JEŠ UMChriitum Filiumetusunicum, Do-eum " ' 7 mitri mitra»
tninum noftrum , natum, & pafTum , vel ©iflufrft DlJ
in i^fuin gf>rifrum frntett etničen

{$(&/ tltlD cm Cít^té i vel Veruješ ti v fuetiga
Duha, eno SuetoCatholshko Cerkou: GmainoSuetnikou:
Odpushainc teh grehou, Vftaiaine tega meiTa,
ieno vezhnu Shivleine?
Credo, vel ^íauÉy vel iefl; verujem.
Subinde exprefio nomine baptizandi, ter Sacerdos
interrogad
H Vis baptizari ? fctf QetMfft ftWfrtt ? vel
Ozhesh ti Kàrshen biti ?
Pštrinus: Volo, vel ici; tt>ifl/vel Ozhem.
Quasrat deiride Sacerdos, an propter periculunfi ; evi
tandum , fit circa Baptifmum infantis aiiquid atientatum
¿quopiam? Et íi refpondeatur, nihil ejuímodi fa.
člum ,tunc Patrino, vel Matrinâ, vel utroque ( fi ambo
admittantur)infantem fupra dextram tenente, Sacerdos
vafculo, feu urceoloaccipitaquam Baptiímalem,
& deeater fundit fu p ra caput infantis in inodumCrucis,
& fimul verba proferens, femel tantum diftinftë, &
attenté dicit.
pSfTd- N» Ego te baptizo in Nomine Patris, »Ji fundatpri,
detcum rnô' «c Filij ^Tundat fecundo , & Spiritûs »J» fanai,
mitra, fundat tertio. fy. Amen»
Si verodubitatur, aninfans fuerit baptizatus, utatur
hac iornvà. N. S¡ non es baptizatus, ego te baptizo in
Nomine Patris % , &Filij>±«, & Spiricus^ , íanai.
ty' Amen*
Deinde

Deindcintingit pollicem in facro Chrifmate (cujus
capiula eilfignata litteräC.figrtificando iacrum Chrifma
ungit Infanten! in fummitate capitis in modum
Crucis, dicens:
1" I Ens Omnipotens, Pater Domini noftrijEsuChrifti,
quiteregeneravit ex aqua, &Spiritu fanilo, qui«
quededittibi remiilionem omnium peccatorum,( hk
inungit ) ipfe te liniat Chrifmate falutisjÄ* in eodem
Chriilo JESU Domino noftro in vitam aeternam. Arne»
Pax tibi, 9?. Et cum fpiritu tuo.
Tu m bombacio , aut re fimili abftergit pollicem
fuum, & locum inun&um, & imponitcapitiejuslinteoium
candidumloco veftis »Ibas, dicens:
Aceipe vcftem candid am, quam immaculatam perferas
ante tribunal Domini noftri JESU Chrifti, ut habeas
vitam aeternam. Amen»
Poiltea dat ei, vel Patrino, candelam accenfam, dicens:
w Accipelampadem ardentem,&irreprehenfibilis cuftodi
Baptiimum tuum: ferva DEI mandata, ut cum Dominus
vencrit ad nuptias, poffis occurrere ei una cum
omnibus San&is in aulacoelefti, habeasque vitam aeternam,
& vivas in faecula faeculorum. Amen,
Poftremo dicit: N. Vade in pace , & Dominus fit
tecum. Refp. Amen.
Si vero fuerint plures baptizandi, five mafculi five
föeminae, in Catechiimo maiculi ilatuantur ad dexteram,
C 3 femi-

ioeminae vcro ad finiilram 5 ôc omnia pariterdicantur,
ut fuprà in proprio genere, & numéro plurali. Verum
primanominis interrogate, exiufflatio, Crncis impreffio,
feufignatio, ta&us aurmm & narium cum faliva »
tabrenuneiationisintehôgatiovunélio Olei Catechumesiorum,interrogatio
de Fide feu Symfcolo, & ipfe Baptif.
jnus, inun&io Chrifmatis, candidae veftis impoiitio,
stque acceniae candelaß traditio, 1 fingülariter fingulis, &
primüm maiculis, deinde fœminis fieri debent.
Si infans » vel adultus aegrotus adeo graviter laboret,
ut periculum immineat ne pereat, antequam Baptifmus
perEciatur, Sacerdos omiffis, quaeBaptifmum praece-
•dunt, cum baptizet, ter, vel etiam îemel infundens
aquam iupercaput ejus in modum Cruris, dicens : Egt>
te baptizo in Nomine Patris &c. 20. folio.
Si non habeatur aqua Baptifmalis, & pcriculum impend
cat, Sacerdos utatur aqua fimplici.
Deinde û habest Chrifma,liniat cum in vcrticc, dU
cens: DEUS Omnipotens, PaterDominhioftri JESU
CHKisTi,6cc.utfupra 21.fol,
Pofteâ dat eilintèolum säiididum, diccns I Accipe
veilemi ibidem.
® demum det ci eeream cândeÎam accenfam, di-
,*ens: Accipe lampadcm &e, utfuprà. Siiuocrvixc-
'àt> fupplcantur aîij rîtus omifii.
Explet«

Expíete Baptifmo lavet Sacerdes fupra pel vim manus
cumíale,& aqua praefertim vero pollicem,quo in un&ienibusufus
eft5 lotionis verö aqua in locum facrumef«
fundatur.
Admonendi praeterea funt fufeeptores de fpirituali
eognatione, quam eontraxerunt cum baptizato,baptizatiqne
patre , & matre, quae cognatio impedit matrimonium,
ac dirimit.
CuretParochuSjparentesinfantis admoneri,ne inleéiofecum
ipil , vel nutrices parvulum habeant proptes
oppreffionis {qua in Dicecefi hac eß cafas rsfervatus )
periculum: led eum diligenter cuftodiant Sc oppor«
tuné adChriftianam difeiplinam inftituant»
Commonendi funt etiam parentes, St alij, fi opus fuerit,
nefiliosHebraeis,alijsve infidelibus, vel Haereticis
mulieribus ullo modo la£tandos,aut nutriendos tradent.
Antequam infans ex Ecclefia aiportetur, aut iufeeptores
difeedant, eorum nomina, & alia de adminiftrato
«Baptifmo ad prseicriptam formam in Baptifmali libro
Paroehus accurate deferibat. '
De Baptifmo Adultorum.
I quis adultus, fit Baptizandus, debet priüs fecundum
Apoftolicam regulam in Ghriftiana fide ac ianftis moribus
diligenter inftitui, & per aliquot dies in operibus
pietatis exerceri, ejiisque voluntas & propofitum
faepiüs •exploran, & non nifi feieus & volens,
probéque inftru&us baptizari.
At

Atverô fiquis dum inftruitur, in mortis periculum incidat, baptizariauevoluerit,
habita rationc periculi,vel neceffitatis baptizetur.
Adultorum Baptiimus,ubi commodè fieri poteft, adEpifcopum deferatur,utfiilliplacuerit,
ab eo folemniùs conferatur; alioquin Parochusipfebaptizet,
ftatâ cs:remonia.
Decet autem hujustnodi Baptiimum ex Apoftolico inftituto, in
Sabbatho fanfto Pafchatis, vel Pentecoftes folenmiter celebrari.
Quare fi circa hasctemporaCatechumenifint baptizandi, in ipfos
dies, fi nihil impediat, Baptifinum differri convenir.
Verum fi circa, feu pofttempusPentecoftesaliquiconverfi fuerint,
qui œgrè ferant fuum Baptifma in longum tempus differri, & ad illud
feftinent,inftruâiquc, ac rite parati efienofcantur,citiùsbaptizari
pofiunt
Catechumenus inftru&us baptizetur in Ecclefia, feu in Baptiftcrio,
Patrinusei afliftat, & ipfe Catechumenus ad Sacerdotis interrogationcs
fclpondeat; nifi mutus fuerit,aut omnino furdiis, velignotse linguae,
quo cafu vel per Patrinum, fi illam intelligat, aut alium interprevelnutu
conlenfum explicetfiium.
Pro hujus autem veneratione Sacramenti, tarn Sacerdotem, qui
adultos baptizabit, quam ipfos adultos, qui iàni funt, convenir
elfe jejunos.
Quare non port epulas, aut prandia, fed ante meridiem ( nifi ex rationabilicaufaaliterfaciendumeifet)
eorumBaptifma celebretur.
AdmonenduseftCatechumenus,utpeccatorumfuorum pœniteat.
AmentesJ, & fiiriofi non baptizentur, nifi taies à nativitate fuerint:
tune enim de ijsidem judicium facicndum eft, quod de infantibus
; atque in fide Ecclefiae baptizari poffiint.
Sed fi dilucidahabeantintervalla, dum mentis compotes funt, baptizentur,
fivelint. Siverô antequam iniànirent, fufeipiendi Batifini
defideriumoftenderint, ac vitae periculum immineat, etiamfi
non fint compotes mentis, baptizentur.
Idémque dicendum eft de eo, quilethargo autphrenefilaborat;
uttantùmvigilans, Scintelligens baptizetur; nifi periculum mortis
impendeat, fi ineopriùsapparueritBaptiimidefideruim.
Sacerdosdiligenter curet, uteertior fiat de ftatu, & conditione
eorum, qui baptizari petunt,prscfertim exterorum. De quibus û£tâ
diligenti inquifitione, nuin alias, ac ritè fint baptizati, caveat, ne
quisjam baptizatusimperitiâ,velerrore, aut ad quacftum, vel ob aliam
cauiàm, fraude, dolove iterum baptizari velit. Oui-

Omnes autem, de quibus re diligenter iiiveftigatâ probabilis dubitatio
eft, an baptizan fuerint, fi mhü aliud impediat, fub conditione
baptizentur.
Haeretici vero adCatholicam Eccleííam venientes, in quomm Baptifnio
debita forma, aui materia fervata non eft, rite baptizandi
íiint: led priiis errorum iuorum pravitatem agnofcant,6c deteftentur,
& infide Catholicadiligenter inftruantur : ubi verá debita forma, &
materia fervata eft, omiífa tantùm fuppleantur , nifí rationabili de
cauià aliter Epifcopo videatur.
Caeterùmlegantur, & ferventurea, quaefupra deBaptifmoincommuni
praeferipta funt. fol. 4.
ORDO BAPTISMI
ADULTORUM.
N primis Sacerdos paratis his , qua: fupra de obfèi^
vandis in adminiftratione Sacramenti Baptifini par^
vulorum dieuntur, indutus fuperpelliceo,&ftola,vel
etiam pluviali violacei coloris , cum fuis Clericis
accedit ad gradus Altaris, & genibus flexis, pia mente
ad D £ U M preces effundit, ut tantum Sacramentum dignè
valeat miniftrare, & ad implorandum divinum auxiliura, iùrgens
fe fignat, & fî temporis ratio fèrat, dicit.
DEUS in adjutorium meum intende. ^.Domine
ad adjuvandum me feftina. Qoria Patri, &c. Sicut
erat, 3cc.
Pofteà incipiat, profequentibus Clericis Antiphon»
Eflfundam fuper vos aquam mundam, & mundabimîni
ab omnibus inquinamentis veftris, dicit Dominus.
Pfalmus
DOn^ie Dominus noíler : quam admirabile eft
nomen tuum in univerfa terra.
D

Quoniam elevata eil magnifkentia tua fuper cáelos.
Ex ore infantium,& la¿lentium perfecifti laudem propter
inimicos tuos: ut deftruasinimicum & ultorem,
Quoniam vidcboeoelos tuos,opera digitorum tuorum;
lunam , & ftellas, quae tu fundáfti.
uid eít homo, quod memores ejus ?aut Filius homi.
nis , quoniam vifitas cum?
Minuifti eum pauló minus ab Angelis: gloria Schono»
coronáfti eum, & conftituifti eum íuper opera manuum
tu arum.
Omnia Tubjeciftifub pedibus ejus: oves, & boves uni.
verfas, infuper& pécora campi.
olucrescoeli, & pifcesmaris: qui perambulantfemitas
maris.
B om ine Dominus nofier: quámadmirabile eilnomen
tuum in univerfa terra!
Gloria Patri,&c. S icut eratircv
Pfalmus2$.
Fferte Domino ftlij Dei: afferte Domino filioß
arietum.
JLÄ^rteDominogloriam, & honorem , aflferte Domino
gloriam nomini ejus: adorate Dominum in atrio
íanílo ejus,
V ox Domini íuper aquas , Deus majeílatis intonuit
Dominus luper aquas multas*
Vox Domini invirtute: vox Dom ini in magnificentia.
Vox

V ox Domini confringentis cedros: & confringet Do.
minus cedros Libani.
Etcomminuet eas tamquam vituíum Libani: 5c dileélus
quemadmodum filius unrcomium.
Vox Domini intercidentis flammam ignis , vox Domini
concutientis deíertum. & cammovebit Dami»
ñus deiertum Cades,.
ox Domini prseparantis cervos,& revelabit eonden*
iar & in templo ejus omnes dicent gloriam.
Pominus diluvium inhabitare facit: & fedebitDomu
nus Rex in sternum.
Dominus virtutem populo fuo dabit: Dom inns benedieet
populo fuo in pace. > fc
GloriaPatri, &c. Sicut erat See*
Pialmus4i,
Qtlemadmodum defiderat cervus adfbntes aquarum
! ita defiderat anima mea ad te Deus.
Mtívit anima mea ad Deum fortem vivum t quandoveniam,
& apparebo ante faeiem Dei:*
Fuerunt mihilacrymae mespanes die, acnofte: dum
dicitur mihi quotidie, Ubi eft Deus tuus?
H seo recordatns fum, & effudi in me animam meam:
quoniam tranfíbo in locum tabernaculi admirabilis
uíque ad domum Dei.
In voce exultationis,.&confeííionis: Tonus epulamis.
Ouare triftis esanima mea: &quare conturbas me?
D Z Spera

28 Rituale Labaççnfe
— 1 — — — m m
S pera in Deo, quoniam adhuc confitebor lili : íaiucare
vultus mei, & Deus meus.
Admeipfum anima mea conturbara efl: : propterea memor
erotuide terra Jordanis , & Hermonijm à monte
modico.
A byííus abyfíum invoeat : in voce eataraílarum tuaru
m.
Gmnia excelfatua, &flu¿lustui ífapermetranfierunt.
In die mandavit Dominus miferitordiam íuam : & no-
6le canticum ejus.
Apud me oratio Deo vitae mese : dicam Deo , Sufceptor
meus es.
Quare oblitus es mei t & quarre contriftatus incedo,
dum affligitme inimieus?
Dum confringuntur ofla mea: exprobraverunt mihi,
quitribulant me inimici mei.
Dum dicunt mihi, per fingulos dies, ubi efl: Deus
tuus? quare triftis es anima mea, & quare conturbas
me?
S pera in Deo, quoniam adhuc confitebor illi: falutare
vultus mei , & Deus meus.
Gloria Parri. Sic ut erat.
Et repetitur Antiph. Eflfundam fuper vos aquam
mundam. Qua repctita dicitur : Kyrie eleifon, - hrifte
eleiion.Kyrieeleifon. Paternofter.f. Etnenosinducas
in tentationem. fy. Sed libera nos à malof "jf . Domine

De Sacramento Baptifmi 29
1 "
mine exaudi orationem meam. JJ?» Et clamor meus
adteveniat. Dominus vobiieum. Et cum fpiricu
tuo. Orcmus,
OMnipotens fempiterne Deus, qui dedifti famu-
Iis tuis in confeilione verae fidei,aeternae Trinitatis
gloriam agnofeere, & in potentia Majtftatis adarare
unitatem : quaeiumus, ut ejufdem fidei firmitateab
omnibus iemper muniamur adverfis.
, Oratio» !
ADeilo fupplicationibus noftris, Omnipotent
Deus, 3c quod humilitatis noftrae gerendum eft
minifterio, tuae virtutis impleatur effe&u.
Oratio.
DA, quaeiumus Domine,elefto noftro* utfan&is
c do6tus myftt rijs, & renovetur fontc Baptiimatis,
& inter Ecclefiae tuae membra numeretur, Per Chriftum
Dominum noftrum. JJi. Amen
Si plures fuerint baptizandi, hxc tertia Oratio di.
catur in numerc plurali.
Deinde Sacerdos procedit ad fores Ecclefiae, &itat
in limine,Catechizandus verö extra limen. Et ii funt
plureS mares, & feeminae, illi ad dexteram Sacerdotis,
has verö ad iiniftramftatuantur, & Sacerdos interroga^
Quo nomine vocaris ? Catechumenusrefpondet N .
Sacerdos N. Quid petis abEeclefia Dei? Jp. Fidem*
Sacerdos. Fides quid tibi praeftat? Vitam aeternam.
D 3 Sa.

S&erdos Si vis habere vitam aeternam, ferva mandata.
Diliges Dominum Deum tuum cx toto cot de tuo,
& ex tota anima tua, & cx tota mente tua, & proxrmum
t.uum ficutte ipfum: In his duobus mandacis
tota lex pendet, & Prophetse, Fides autem eft , ut
unum Deum inTrinitate, & Trinitatem inunitate venere
ris, ñeque confundendo perionas , neque fubftantiam
feparando. Alia eft enim perfonaPatris.alia Filij,
alia Spiritus fan&i, fed ho m m triurn una eft íubftantia,
& non nifi una Divinitas.
Et rurfus intetrogftt: H Abrenuucias Satan se?
w, Abrenuncio.
Interrog. Et omnibus operibus ejus?^. Abrenuncio.
InteíL'og. Et omnibus pompis ejus? Abrenuncio.
Deinde Sacerdos interrogat de Symbolo fidei ejicens;
Credis in Deum Patrem Omnipotentem, Creatorem
eœli & terrae? Credo,.
Intcrrogat. Credis in JsCum Chriftum Filium ejus,
unicum Dominum noftrum, natum & paflum t j^.
Credo..
Intetregat. Credis in Spiritum fanilum , Sanilam
Ecclefiam Catholicam, San&oruxn communionem »
remiffionem peccatorum, carnis refurre&ionem , &
vitam ae ter nam ? ^ Credo.
Tunc Saeerdss exiufFat 1er in faclem ejus, femel
dicens:

dicens: Exi ab eoipiritus immunde , & da locum Spi,
ritui ian&o paraclito.
Hic in modum Crucis halet in faeiem ipfius, & disati
N. Accipe Spiritum bonum per iftam infufflationem,
& Dei benedi&ionem Pax tibi. Ei cum fpU
ritu tuo.
Dcindc facit Crucem cum pollicc m ejus fronte, &
in pe&ore, diccns; N. Accipe fignum Crucis tarn
in fronte, ^ quam in corde, iumefidem coeleftium
praeeeptorum. Talis efto moribus, ut templum
Dei jam efle poflis: ingreflufque Ecclefiam Dci, evaiiffete
laqueos mortis laetusagnofce. horretee idola ; reipue
iimulacra: cole Deum Patrena Omnipotentem,
& jEium Chriftum Filium ejus unieum, Dominum
noftrum,qui ventuius eft judicare vivos, & mortuos,
& faeculum per ignem. y. Amen.
Hic advertendum'dt, quod dicla verba, horreice
idola,refpue fimulacri.dicantur Catechumeno qui venit
de gentilitatis errore, feu deEthnicis, & idololatris.
Gatfchumenovtrö, judaeo, iive ex Hebraeis venienti,
locohorum verborum dicatur ; liorrefcejudaicam perfidiam,
relpue Hebraicam fuperftitionem,
• - Saraccno autem ,ve!Tarcae, aüt Pgrfae, Gve alij ex.
Mahumctanis ad fidem venienti Catcchumen©* -loc-tv
torundem yeiborum dicatur: horreice Mahumeticam
perfidiam,rerpuepta7atn fe&am infidelitatis.
At

. AthaereticoadCatholicamEccleíiam venienti, qui,
{i in ejus Baptifmo debita forma fervata noneil,bapci
zari debet, dicaturihorrefce haeretisam pravitatem, reipue
nefarias fe&as impiorum» Vel exprimatur proprio
nomine fe¿la, de qua Catechumenus venit.
Si plures íunt ele&i, omnia fupradi&a dicantur figil«
latim iuper fingulos»
Oremus.
TE deprecor, Domine ian&e, Pater Omnipotens,
seterneDeus,uthuic fámulo tuo N, qui in hujus
faeculi no¿le vagatur incertus, ac dubius, viam veritatis,
& agnitionis tuae jubeas demonitrari: quatenus referatis
oculis cordis íui,te unum Deum Patrem in Filio, &
Filium in Patre cum Spiritu íanílo recognofcat, atque
hujusConfeílionis fruftum Schic, & in futuro faeculo
pereipere mereatur. Per Chriftum Dominum noftrum.
Amen.
Si plures fuerint,praecedens Oratio dicatur in numero
plurali,& in genere fuo.
Deindefignetiltum ßgnoCrucis cumpolliccin fronte,
dicens: Signo tibi frontem,' »J«utfufcipiasCrocem
Domini.
In auribus. Signo tibi aures, ut audias divina praecepta.
Inocuíis. Signo tibi oculos, ^ ut videas claritatem
Dei,
Xa

In naribus» Signo tibi nares, ^ ut odorem ivavita.
tisChrifti ientias.
Inore. Signo tibi os, ut loquaris verba vkse,
Inpečlore. Signo tibi pečtus, ut >j4 credasin Deumv
In feapulis. Signo tibi ícapuias',. ^ ut íuícipias jugum
fervitutis ejus.
In toto corpore, illud non tangens, manu produ-fit
fignum Cracis, & dicit::
Signo te totum in nomine Patris^ & Filij, ^ &
Spiritus iančti,»J«i ut habeas vitam aeternam, & vivas
in fecula iaeculorum. Amen.
Si plures fíat: elecliprecedentes; Orationes ] &
exorciími dicantur innúmero plurali, ôcingenerefuo.
Signationes autenr fiant , & illaruni verba-dicantur
fingula fingulis..
G rem us,
P Reces nofîras, quaefumus Domine, clementer
exaudi : & hune elečtum tuum Crucis Dominicas
, cujus imprefsione eum fignamus, virtute cuftodi
, ut magnitudinis gloriae tuae rudimenta fervans
, per euftodiam mandatorum tuorum ad regenerationis
gloriam pervenire mereatur. PeE Chri»
llura Dominum noftrum» y: Amen.
O remus»
D Eus, qui humani generis ita es conditor, ut
fis etiam reformator, propitiare populiš adopti-
E vis

34 Rituale Labacenfe
- — - — • • • 1 —
vis, & novo teftamento Sobolem novae prolis adfcribe
: ut fiiij promiisionis, quod non potuerunt
aiTequi per naturam, gaudeant fe recepifle per gratiam.
Per Chriftum Dominum noftrum,
Amen,
Tunc imponit manum fuper caput ele

Tunc pollice, Sc indice accipit de ipfo file, oC im«
mittit in os Catechumeni, dicens:
N. Accipe fal fapientiae, utpropitiatio fit tibi in vitani
seternam.i^, Amen.y. Pax tibi, Etcum fpiritu tuof
Oremus.
DEUS Patrum noftrorum, Deus univerfae conditor
veritatis, te iupplices exQramus, at hunc
famuium tuum refpicere digneris propitius, &
hoc primum pabulum Talis guftantem, non diutius
efurire permittas, quo minus cibo expleatur coeleftr,
quatenus fit femper, fpiritu fervens, ipe gaudens,
tuo femper nomini ferviens, Perdue eum,Damins,
quaefumus, ad novae regenerations Iavacrum , ut
cum fidelibus tuis promifsionum tuarum aeternaPraemia
eoniequi mereatur. PerChriftum Dosninurs noftrum.
K, Amen.
Siplures lint, dicatur fingulis N» Accipe fal, 8tc*
& praecedens Oratio. Deus Patrum noflrorum,, in
numero plurali..
Quod fi Catechumenus flierit Gentilis, feu ex Idplolatris
venerit ad fklem, benedičfco fale, priufqijarn
ejus medicinam guftet, Sacerdos addat fequentem
OratLonem, dicens.
Oremus,
DOmine fan&e, Pater omnipotent, aeterneDeus,
qui es, qui eras, & qui permanes ufque in finem,
E 2 cujus

36 Rituale Lioacenfe
-—
cujusorigoneicitur, neefinis comprehendi poteft; te
fupplices invocamus iuper hunc famulum tuum N,
quem liberafti de errore gentilium, & converiatione turpi
ffi ma! dignare exaudire eum, quitibi cervices fuas humiliatad
lavacri fontem, utrenatus ex aqua & Spititu
fan&o, expoliatus veterem hominem, induat novum,
qoi fecundüm te creatuseft- aeeipiat veftem incorruptam
& immaculatam, tibique DEO noftro fervire me.
reatur. Per Chriftum Dominum noftrum, Amen.
Si plures iint, pnscedens'Oratiodicaturinnumero
jplurali. Deinde S.acexdos dicat fuper mafculum tantüm,
Ora eleile,f!e£ijegenua3& die Pater nofter, &c.
Et eleftus genu'flexus orat, & dicit: Pater nofter.
JEt cum oraverit, & dixerit: Pater nofterpfque ad,
Sedlibera nos a malo, inclufive, Sacerdos iubjungit,
Leva,compleorationem tuam,dic: Amen.
Etjllerefpondet. Amen.
Et Sacerdos d-icit Patrino. Signa eum. Deinde ele-
&o. Accede. Et Patrinuspollicefignat eum in fronte,
dicen : In Nomine Patris,& Filij,& Spiritusfanfti.
Tum quoque Sacerdos facitCrucem in fronte ejus, •
ita dicendo: In Nomine Patris, & Filij, & Spiritus fan&i.
Deinde imponit planum fuper eum, & dicit.
0 remus.
DEus Abraham, Deus Ifaao, Deus Jacob, Deus, qui
Moyfi famulotuo in monte Sinai apparuifti, &
JL Filios

Filios Ifrael de terra ^Egypti eduxifti, deputans eis Angeium
pietatis tuäe, qui cuftodiret eos die ac no£fce, te
quaeiumus Domine, ut mittere digneris fan&um Angelum
tuum decGe)is,qui iimiliter cuftodiat, & hosfamulostuos
R &perducateosadgratiam baptifmi tui.
Per Chriftum Dominum noftrum. Amen.
E x o K c I s M 11 5.
ER go maledi£le diabole, recognofce iententiam
tuam,& da honorem Deo vivo & vero,da honorem
jEiuChriftoFilio ejus,& Spiritui fan&o: recede ab
hoc famulo Dei quia iftum Tibi Deus & Dominus
noller jEfus Chriftus ad fuam fanftam gratiam, fontemque
Baptifmatis vocare dignatus eft : & hoe fignum
San&ae Cruris quod nos frontiejusdamus,tu maledidte
diabole, nunquam audeas violare. Per eumdem
Chriftum Dominum noftrum,qui venturus eftjudicare
vivos & mortuos, & faeculum per ignem» Amen.
Sed fi pluresfint Catechumeni,hic,

Accedite. EtPatrinuspollice fnniat eos in fronte , di-
-enst In Nomine Patris, Sc Filij, Sc Spiritusfan&h
Tum quoque Sacerdos facit Crucem in fronte eorum,ita
dicendo: InNominePatris,ScFilij,3c Spiritus
Üncli.
Et imponit manum fuper eos, ac dicit
Oremus.
BEus Abraham, Deus Ifaac, Deus Jacob, Dens, qui
Moyfi famulotuo in monte Sinai apparuiili , Sc
Ifrael de terra Jigypti eduxifti, deputans ejs
Angelumpietatistuae,quicuilodiret eos die, aenoete,
te quxfumus Domine , ut mittere digneris Sannum
Angelumtuumdecoelis, quifimilitercuftodiat, Sc hos
famulostuos^Sc Sf. Seperducateosad gratiam baptiimitui.
Per Chriftum Dominum noftrum. ^ Amen.
Item fuper unum fecundö dicac.
Ora ele&e, fle&egenua, Sc die Pater nofter, See.
Et eleclus gcnuSexus orat, Sc dicit: Pater nöflrer.
Etcumoraverit, Scdixeri:,Paternofter, uique ad,
Sed libera nos a maio , inclufive, Sacerdos fubjungit,
Leva, compleorationemtuam, die: Ameß.
Et illei'efpondet,
Et Sacerdos dicit Patrino, Signaeum5Deindeele

Tum quoque Sacerdos facit Crucem in fronte ejuss
ita dicend o:In Nomine Patris,& Filij, & Spiritus ian&i
Etimponitmanumfupereum,6c dicit.
Qremus.
DEusimortale Praeiidium omnium poilulantium,
liberatio fupplicum, Pax rogantium, vita eredentium,
refurre&io mortuorum , te invoco iuper hunc
famulum cuum N. qui Baptifmi tui donum petens,
^eternam confequi gratiam fpirituali regeneratione defiderat:
accipe eum Domine , & quia dignatus es dicere,
Petite-6c accipietis$ quaerite,& invenietis,-puliate,&
aperietur vobis: petenti praemium porrige,6c januam
pandcpulfantijutaeternamcoeleftis lavacri benedi&ionem
conleeutus, promifla tui muneris regna percipiat
Qui cum Patre,6c ipiritu fan

tusfervus D^i ,gratias perenni D^o referat temper , Sc
benechcat nomen fanitum ejus in laecula fseculorum.
Amen»
Item fupei\ unummiafculum tertio dicat»
Qraele&e^fle&e genua, Sc die Pater nofter.
Ft eleftus genufiexusorat, Sc dicit, Pater nuilcr.
Et.cumoraverit,,Sc dixerit, Paternofter, ufquead ,
Sed libera nos a malo^ inclufrve,.Sacerdos. fubjungit.
Leva, eomple ©rationem tuam, Sc die Amen.
Et illereipondet, Amen.
Et Sacerdos dicit Patrin». SignaeumfD - n 1e ele/fc».'
Accede. EtPatrinus pollice fignat eum in fronte, dicens:
In Nomine Patris, 5c Filii, Sc Spiritus fan&i.
Tum quoque Sacerdos.facit.CruGem in fronte ejus,
v at; ¡cci . o. In Nomine Patris, St Filij .Sc Spiritus fan&l
Deindeimponit manum fupereum, dicens:
E X O R C I S M U S
EXorcizo teimmunde Spiritus in nomine Pa^Ji tris,
& Fi 5 lij,8cSpiritusi< fanifci, ut exeasSc recedwabhocfamulo
Delipfeenim tibiimperat maledi-
¿lediaboleatquedamnate, qui pedibus fuis fupermare
ambulavit,Sc Petro mergentidexteramporrexit.
E x O K c i s M u s.
ERgomaledi&ediabole, Swepetittotum ,utfupr*
habetur Super feeminam verö Sacerdos dicit:'
Oca eie&a, fle&e genua, Sc die Pater nofter, Etele&a '

genuflexaorat,Scdick: Pater nofter. Etcum oraverit,
&dixerit,Paternoiler,uiquead Stdhbera nosämalo*
inclulive, Sacerdos fubjungit. Leva, comple orationem
tuam,Scdic: Amen.
Etillarefpondet: Amen.
Et Sacerdos dicit Patrino: Signa earn. Deinde eleilge.
Accede. Et Patrinus pollice fignat earn in fronte, di.
cens: In NominePatris, Sc Filij, Sc Spiritus faniti.
Tum quoqueSacerdos facitCrucem in fronte ejus,
ta eiieend : In Nomine Patris, 6c Filij, Sc Spiritus
fan&i.
Deinde imponit manum fupeream , Sc dicit:
Oremus.
DEUS coeli, Deus terrae, Deus Angelorum, Deus
Arch-Angelorum, Deus Patriarcharum, Dsus
Prophetarum, Deus Apoftolorum, Deus Martyrum,
Deus ConfeiTorum, De-us Virginum, Deus omnium
bene viventium • Deuscuiomnislinguaconfitetur, Sc
omnegenu fledlitur, coeleftium, terreftrium Sc infernorum
: te invoco,Domine, fuperhanc famulam tuam
N. ut eam cuftodire, Sc perducere digneris ad gratiam
Baptifmitu'u PerCbriftum Dominumnoftrum.
Amen.
Deinde dicatur Exorcifmus Ergo malediftediabolerecognoiGefententiamtuam,Sccr
utfupra, fol.57.
F Si

Si plures fuerint foeminae Catechurnenx, hic, 6c in
fequentibus.Saeerdos dicat in numero plurali. Orate
eleftae, fleclitegenua, & dicitePater nofter. Ft e!e£foegenuflexaeorant,
& dicunt:pater nofter. 6 cumoraverint,
&dixerint.pater nofter, ufquead, Sed libera
nos a rnalo , inclufive , Saeerdos fubjungit, Levate ,
complete orationem veftram,&dicite, Amen. :x
respondent, Amen. '.Et Saeerdos dicit Patrino.Signa
eas. Deindeeleäis. Accedite. Et Patrinus pollice fignateas
in fronte, dicens: In Nomine Patris, 6t Filij, &
Spiritus fan6li. Tum quoque Saeerdos facit Crucem in
fronteearum,ita dicendo: In Nomine Patris, & Filij,
& Spiritus fanai. Deindeimponit mannm fuper capita
fingularum,Sc pofteaineodem numero plurali dicit
O ationem, Deus coeli, Deus terrae, &c. 1 ExorciU
mum. Ergo malediae diabole,öcc. Utfupra
Incerimfnpraunamtantumfecundo, öt tertiorepe-
tit. Oraeleaa, fleae genua, & die: Pater nofter. Et
eleaagenuflexa orat, & dicit: Pater nofter. I* c^m
oraverit , & dixeric: Pater nofter, ufquead, Sed libera
nos a malo, inclufive, Saeerdos iubjungrt: Leva,
comple orationem tuam, & die: Amen,
Et illa refpondet: Amen*
Et Saeerdos dicit Patrino: Signa eam. Deinde eleäae,
Accede. Et Patrinus pollice fignat eam in fronte
dicens: In Nomine Patris, 6c Filij, & Spiritus ianai.
Tuna

Tum tfuoque Sacerdos facit Crucem in fronte ejus,
ita tlicendo : In Nomine Patris, Sc Filij, Sc Spiritus
fan£ti. Poitea dicit Orationem.
O remus»
DEUS Abraham, Deus Ifaac , Deus Jacob, Deus, 1
qui Moyfi famulo tuo in monte Sinai apparuifti,
Sc filios Ifrael de terra iEgypti eduxifti, deputans eis
Angelum pietatis tuae, qui cuftodiret eosdie ac no6le,
te quaefumus Domine, ut mittere digneris fanctum
Angelum tuum decoelis,qui fimilitercuftodiat Sc hanc
famulam tuamK> & perducateamad gratiamBaptlfmi
tui. Per Ciiriftum Dominum noftrum, Amen.
Qua finita imponittmnumiuper caput ejus, Scpoft
tertiam fignationemdicit: . ~ . .
E x o K c i s M u s.
EXorcizote, immundefphitus, per Patremf^£< &
Filium, ^ Sc Spiritum fandum ut. exeas,
Sc recedas ab hac famula Dei K» ipfe enim tibi impcrat,
imledi£fce, damnate, quicoeconatooculosaperuit,
& quatriduanum Laz^rum de monumento fufcitavit.
Ergo maledi&ediabole, See, utiupra.fol.37.
Super utrumque five mafculum,fivefaeminam imponit
manum fuper caput ejus. Sc dick
O remus.
1 Temam, ac juftiiTimam pietatem tuam deprecor,
JI j Donaine fanfle , Pater Omnipotens , aterne
F 2 Deus,

De us , auftor luminis Sc veritatis, fuper hunc famulum
tuum N. ut digneris eum illuminare lumine inteliigentiaetuae;
mundaeum&iän&ifica, daei fcientiam
veram, ut dignus efficiatur aceedere ad gratiam
Baptiimi tui,teneat firmam fpem, coniinum rectum,
do&rinam fan&am, ut aptus fit ad percipiendam gratiam
tuam.PerChriftum Dominum noftrum. Amea.
Si plures fuerint elefti, five mares, five foeminae, praeeedentes
Orationes, 6c Exorcifmi dicantur itinumero
plurali,& ingertere proprio, ut fuperiüsdi&umeil.
Hi£p£ra6tis, Sacerdos iiniftra manu apprehendens
deotteram ele£ti prope brachium, vel ei porrigens extrem
am partem ilolae, introduciteuminEcclefiam di*
cens: N. Ingredereinfan&amEcclefiamDei, utaceipias
benediitionem coeleftem A Domino JESU Chrifto,
& habeas partem cum illo,&ian6lis ejus. ^Amen.
Si plures fuerint , dicat in numero plurali. Ingredimini
in fanftam Ecclefiam , &e. Et introducat eos,
ut fupra.
EtingreiTus ele&us procumbit, feu profternit ie in
pavimento,& adorat. Deinde iurgit, & Sacerdosimponitmanumiuper
caput ejus, & eledlus cum/^rc-;
citat Symbolum Apoftolorum , & Oratianem-Do-j
minicam.
Ita etiam fi plures fuerint, omnes furgunt
. & fimul recitant.
redo

edoinDeum, &c. EtPaternofter,&c. folt if*
Tunc rurfusSacerdos imponat manumfupcr cáput
Eleéti, &dieat: .
E x o r c i s m u S.
NEctelatet, Satana, immineretibi poenas, imminere
tibi tormenta, imminere tibi diem Judicij,
diem fupplicijfempiterni, diem, quiventuruseftvelut
clibanusardens, inquotibi,atque univeriisangelistuis
prseparatusfempiternuserit. interitus. Proindedamnate,atque
damnande, da honorem Deo vivo, da honorem
JEIUChrifto Filio ejus, da honorem Spiritui ían&o
Paraclito, in cujus nomine atque virtute, praecipio tibi,
quicunquees, fpiritus immunde, ut exeas, Sc recedas
ab hoc fámulo DeiN. quem hodie idem Deus, & Dominus
nofter JEAIS Chriftus adfuam fanélam gratiam,
& benediétionem,fontémque baptifmatis dono vocare
dignatuseft, ut fiat ejus templum per aquam regenerationisin
remiifionem omnium peccatorum. In nomine
ejuidem Domini noftri JEÍU Chrifti,qui venturuseft
judicare vivos & mortuos, & faeculum per igncm.
fy* Amen.
Similiter, fi plures fuerint, imponit manbrn^fupec
capita fingulorum , & dicit eundem Exorciimum in
numero multitudinis, & genere fuo.
Poftea Sacerdos pollice accipit de faliva oris fui, &
F 3 tan-

tangit aur

De Sacramento Baptifmi, ^
— ' -I ... ...
rum. Etduciturele£busad Baptifterium, ubifiobajiquam
caulam non habeatur , five prseparata non fuerit
aqua bapcismalis, fiat benedicliofontis, ut infra po»
nitur, Sccumfuerit prope fontem Sacerdos interrogat,
Quid vocaris ? K.efp. N.
Interrog» Credis inDeum Patrem Omnipotentem
Creatorem cceli & terne? Refp, Credo»
Interrog. Credis & in JE SUM" ChnftumFilium ejus
unicum, Dominum noftrum, natum&paiium*
Credo.
Interrog. Credis & in Spiritum fanftum, San&am
Ecclefiam Catholicam, Sanftorum communionem,
remiffionem peccatorum, carnis refurre£tionem , &
vitamseternam.' 3 Credo.
Itcrum interrogat , dicens : Quid petis? &efp»Ba^
ptifmum:
Interrog. Visbaptizari? R efp. Volo.
Tunc Patrino, vel Matrina, vel utroque ( fiambo admittuntur)
admotamanu, tenente, feu tangenteEle-
£tum,vel Ele6lamapertocapite,& laxatisacoltöveftibus
inclinatum , Sacerdos vafculofeu urceolo haurita •
quam Baptiimalem de Fönte, & cum eafubtrina fupra
caput in modumCrucisinfufione baptizetEle&umfeu
Eieftam, in nomine S S. Trinitatis, fic dicens:
N. Ego te baptizo in nomine Patris^ ,f^ n^at pri.
& Filij fandat fccundo Spiritus fanfti
fundat tcrtio. $2 Amen.

Siaqua,quseex capite Baptizatidefluit, non dilab
turinSacrarium Baptifterij, recipiaturin iubje&aaliqu..
pelvi, & in illud poftmodüm proijciatur. Cum plures
iunt elečti, iingillatim iinguli interrogantur, & baptizantur,
ut fuprâ. Si funt mares & fœminae , primùm
mares, deinde fœminge. Verum fi probabjliter dubitetur,
an Elečtus fuerit aliàs baptizatu s, dicat Sacerdos:
Sinon es baptizatus, ego te baptizo in nomine Patris
>JtôcFilij •Jvöi Spiritus •plančti
Deinde Sacerdos intingat pollicem dextrum in facrum
Clirïfma, ôc perungat verticem Elečliinmodum
Cruiisjdiccns :
D Eusomnipotens, Pater Domini noftri JEÎU Chrifti,quite
régénéra vit ex aquâ,& Špiritu fančlo,
quique dédit tibi remiiïîonem omnium pecoatorum,
ipfeteliniatChrifmate iàlutis in eodem ChriftojEÎu
Domino noftra in vitam aeternam. y. Amen y.Paxtecum
y Et cum Špiritu tuo.
Tune bombacio, vel re fimili pollicem tergit,&imf
onit capiti Elečli chriimale, feu candidum linteolum,
& datilli veftem'candidam,dicens:
Accipe veftem candiefem, quam immaculatam per*
feras ante tribunal Domini noftri JEÎU Chrifti, uthabeas
vitam seternam. R» Amen.
Et Eleftus deponit priores veftes, & induiturnovis
albi coloris »veliid tem exteriore candidâ, quamàSacerr
,-m • dote

doteaccepit, Pofteádatei Sacerdoscereum 5fea cande,
lam acccníam in manu dextra, dicens:
Accipe lampadem ardentem , Sc irreprehenfibilis
GuftodiBaptifmumtuum,ferva Dei mandata,utcüm
Dominus veneritad nuptias, poflis occurrereeiin aula
coeleftijinvitam aeternam. Refp.Amen.
fIp(c vero Neophytus "enjmdem cereum accenfum
manibusteneat üfqueinfincm, praeterquamdam confirmatur.
Poflea dicat: N.Vade in pace, Sc Dominus fit tecum.
Amen.
Si adfit EpiicopuSj qui id legitime prseíláre poffit,
ab eo Neophyti Sacramento Confirmations initiantur,
deinde filioracongruens fuerit, celebratur MiiTa, cui
Neophyti interfunt Sc íanéliflimam Euchariftiam devote
fufeipiunt.
ORDO SLIPPLENDI O MI SS A
SUPER BAPTIZA TUM. , ,
CLIm urgente mortis pcrículo vel alia cogente neceflitate, five
parvulus, five adultus, facris preeibus , ac casremonijs pr¡Etermiílís,
fuerit baptizatus , ubi convaluerit , vel ceifaverit periculum,
& ad Ecclefiam delatus fuerit, omiifa omnia fuppleantur:
idémque ordo ac ritus fervetur, qui in Baptifmo parrulorum (fi
fuerit parvulus, ) ieu adultorum (fi fiierit adultus ) praefcrijmis
eft. Excepto quód interrogado, an velit baptizan, formaque
Baptifmi, & ablutio pritermittuntur, & quaedain Orationes } &
Exorcifmifuo quiqueloco imrautati, ut infra, dicuntur.
G His

Hisigituríuppofitis, & omnibus, qua* fuprá á folio4. usque ad
10. incluíivé annotata íiint, ritéparatis, Saccrdos accepto Baptizan
nomine, in hunc modum interrogando procedit.
N, quidpetisab EcclefiaDEI, &e. m íüpra fc'i 11.
& profequitúr uíqué>ád (iftfem,except?sfequentibus Ora,
tionibus, & omiílis (pollquam pollicem,& inunóta loe 1
abfteterit) in fol.jq. á partícula Subinde pollicem Scc.^
inelufi vé ulque ácitol. 21. Deinde intingit, exc^Ave. 1
Sacerdos igitur antequam immittat falem in os
baptizati, manum íuper caput ejusimponens dicit:
Qrerrius.^
OMnipotens fempiterne Deus, Pater Domini noílri
IESU Chrifti, refpicere digneris fuper hunc
famulum tuum N, quem dudum ad rudimenta fidei
vocare dignatus es : omnem caecitatem cordis ab eo
expelle,difrumpe omneslaqueos íatanae,quibusfuerat
colligatus: aperi ei, Domine, januam pietatis tuae,ut
ligno íapientiae tuaeimbutus,omnium cupiditatum faetoribus
careat, & ad fuavem odorem praeceptorum tuorurn,
laetus tibi in Eccleíia tua deferviat, & proficiat
de die in diem, ut idoneus fit frui gratia Baptifmi tui,
quem fufeepit, íalis precepta medicina. Per eumdem
Chriftum Dominum noftrum. j^Amen.
Deinde poíleaquam modicum Talis immifit in os
baptizati, dicens: Accipe Tal Tapientiae, ut propitiatio
fittibi in vitam aeternam. Amen, dicit
Demus.
nEus Patrum noftrorum, Deus univerfae conditor
veri-

veritatis , te fupplices exoramus , ut hunc famulum
tuum reipicere digneris propitius, & hoc pabulum
ialis guftantem noa diutiüs efurire permittas,
quo minus cibo expleatur coelefti, quatenus fit iemper
fpiritu feruens , fpe gaudens, tuo Temper nomini
ferviens, & quem ad novae regenerationis lauacrum
perduxifti, quaefumus Domine , ut cum fidelibus tuis
promiffionum tuarum aeternaprsemiaconiequi mereatur.
Per Chriflum Dominum noftrum. Amen.
Poll base, fa&o fignoCrucis in fronte baptizati,diaisque
illis verbis. Et hoc fignum Grucis, >J< quod
nos fronti ejus damus, tu malediföe diabole , numquam
audeas violare. Per eumdem Chriftum Djmi.
num noftrum. ty Amen.
Manu fuper caput ejus impofita, dicit
v fem us.
Ternam, ac juftiifimam pietatem tuam deprecor,
Domine ian&e, Pateromnipotens, aeterneDeus,
auftor luminis & veritatis, iuperhunc famu.
lum tuum ut digneris eum illuminare lumine intelligentiae
tuae ^ munda eum , & fan&ifica : da ei
feientiam veram , ut dignusfit frui gratia Baptifmi tui,
quem fulcepitjteneat firm am fpem,con(ilium re&um,
doilrinamiändlam, utaptusfit ad retinendam gratiaoi
Baptifmi tui. Per Chriftum Dominum noftrum.
Amen.
G 2 RITUS

RITUS SERVANDUS, CUM
EPISCOPUS BAPTIZAT.
S I Epifcopus párvulos vel adultos baptizare voluerit,
parantur&íervanturomnia, ut íuperius de o*r
timeBaptifmidictumeítj atquehascpraetereá, quas in-frá'
rtotantur.
Adíint Capellani, vel alij Présbyteri, & Clerici fuperpelliveis
induti, qui ei aíiiftant, ac miniftrent.
Ipfe vero fuper rochetum, accipiat albam, & singulum
, & ftoiam , & pluviale violacei colorís , ac
•mitrara: atque ita paratus cum miniftris procedat ad
Baptifmi minifterium. Et dum interrogat. N. Quid
petisabEcclefiaDEI.' 3 acdumfacit reliquas interrogationes,
fedet cum mitra: cum vero exíuíHat dicendo
Exiab eo immunde fpiritus; furgit cum mitra. Rur-
• us fedet, cum fignat Catechumenum figno Crucis
in fronte, 6c peélore, vel dic.it'Accipe fignum Cru«
cis, &c, Etcum dicit Orationes , quae praecedunt.
„ vel fequuntur benediélionem íalis, furgitdepofitámitrá,
fimilitercumipíum íalem benedicit: Cum autem
íalem benediítum immittit in os baptizandi , mi-
• tram aecipit & fedet. Cum vero legit Exorcifmos, &
dumfaliváaures & nares, Catechumeni tangens, di»
cir: Ephpheta, aedum introduciteum inEcclefiam,
ftat cum mitra. Cum íutemdicit, Credo in DEUM
Pa-

Pattem, &c» Pater nofter, Super Catecliumenum ,
ftat fine mitra. Sed'.cum nomen quaerit, & interrogan
N. Abrenuntias fatanas, &c. Et baptizandu m Oleo ía~
ero in pecio re, 6c iríter Tčapulas inungit, fedet cum
mitra: quo fa&o, accipit ftolam, & pluviale album.
Et cum rurfusinterrogatdefide, CredisinDEUM,&c. •
Visbaptizari, &c. Et cum baptizat perinfufionem,fc«
det cum mitra. Si vero baptizat per icnmeríionem,
mitram retinens ftare debet.
Cum demum Chrifmate verticem baptizad linit, &
dat ei veftem candidam, & candelam accenfam ac di
cit: Vadeinpace, &c. Sedet cum mitra,
Quseomniapro faciliori Baptizantiumcommoditatc
fuperius in Baptiímo parvulorum in margine íunt annotata
á folio, "Vi* &c. ufque ad finem.
Si autem Pontifex quempiam á Presbytero jam cate,
chizatum, tantüm baptizare voluerit, fic paratus veftibus
albis ineipiat, poftquam ad Baptifterium deventamfuerit,
dicens: Quo nomine vocaris?
fcopus interrogat: K Credis in DEUM Patrem Omnipotentem
, &c. Et profequitur ufque in finem juxta
ordinem Baptilmi, utfuprá fol. 19.
BENE-

BENEDIC TIO FONTIS BAPTISMI
ExtraSabbatum Pafchas & Pentecoftes,
cum aqua confecrata non habetur,
PRimüm lavatur,& mundatur vas Baptifterij,deinde
límpida aquá repletur. Tune Sacerdos cum
luis CÍericis , vei etiam alijs Presbyteris , Cruce, &
duobusCereis praecedentibus, ac thuribulo, & incenío,
&cum vafeulis Chriimatis, & Olei Catechumenorum
defeendit ad Foncem , & ibi vel ante Altare
Baptifterij, dicit Litaniamordinariam, Prout habetur
nfrá poftfeptem Pialmos poenitentiales.
Et ante ft* Ut nos exaudiredigneris, dicat, Scie«
cundö repetat fequentem verfumJ
UtFontemiftum adregenerandam tibi novam prolem,
benedicere^Jl Scconíecrare iji digneris, Te rogamus
audi nos.
Poteft etiam dici Litania brevior , ut in MifTali in
Sabbato fanfto, prout habetur infra 5 & di£lo ultimo
Kyrie eleifon. Sacerdos dicat. Pater nofter, & Credo
inDEUM, &c. omnia ciará voce : quibus fínitis dicat:
jr. ApudteDomine eftfonsvitae. ty- Et in lumine
tuo videbimus lumen. Domine exaudi orationem
meam, Ii'. Et clamor meus ad teveniat. f V o.
minus vobiieum. Et cum fpiritu tuo.
Qrcmus»

Oremus.
iterne DE us, adefto magnae pietatis
tuae myfterijs, adefto Sacramentis, & ad recreandos
novos populos, quos tibi Fons Baptifmatis
parturit, Spiritum adcptionis emitte, ut quod noftrae
humilitatis gerendum eft minifterio, virtutis tuae impleatur
efFe&u. Per Dominum noftrum JESUM Chriftum
filium tuum, qui tecum vivit,& regnat in unitate
Spiritus fan&i DEUS, per omnia faecula faseulorum.
Refp* Amen.
Exorcifmus aquas.
1 "Xorcizo tecreaturaaquae per DEUM vivum>fiper
DEUM verum IJI per DEUM fan&um »J« pee
DEUM, qui te in principio, verbo feparavit ab arida,
cujus íuperte fpiritusferebatur, qui te de paradiío manare
juiïit.
Hic manu aquam di vidât, & deinde de ea efFundat
extra marginem Fontis verfus quatuor Orbis partes,
profeqaens.
Et in quatuor fluminibus tôtam terram rigareprsecepit,
quiteindefertoamaramper lignum dulcem fecit,
atquepotabilem, quitedepetraproduxit, utpopulum,
quem ex jEgypto îiberaverat, fiti fatigatum
recrearet. Exorcizo te & per J E S U M Chriftum fîlium
ejusunicum, Dominum noftrum, qui te in Cana Galilaeae
figno admirabili fuâ potentiâ convertit in vinum :
qui

quifupertepedibus ambulavit,& à Joanne in JORDANEUI
tebaptizatuseft, qui te una cumfanguinede latere fuo
produxit, & difcipulisiuisjuflit, utcredentesbaptizarent
in te dicens: Ite, docete omnes gentes, bapti*
zantes eos in nomine Patris, &Filij, & Spiritus fan&i.
Ut efficiaris aqua fanila, aqua benedidta, aqua quae
la vat fordes, & mundat peceata. Tibi igitur praecipio
omnis fpiritus immunde , omne phantafma, omne
mendacium, eradicare, & efFugare ab hac creatura
aquas, ut qui in ipfa baptizandi erunt, fiat eis fons aquas
falientisin vitam asternam, regenerans eos DEoPatri,
&Filio, &Spirituî ianélo,in nomine ejufdemDomini
noftri JESU Chriili, qui venturus eft judicare vivos
& mortuos, & iaeculum per ignem. Amen.
Gtemus.
Omine fan

Tunc fufflet ter in aquam verfus t'res partes, fecundüm
hanc figuram deinde imponit incenfum in
thuribulo, & fontem meenfat, poftea infundens de
Oieo Catechu in enorum in aquam, in modum Queis,
jeiara voce die it:
San&ificetur, & foecundeturFons ifteOleofalutisre«
nafeentibus ex eo in vitam seternam , in nomine Patris
& Filij & Spiritus ianfti , ••?» Amen,
Deinde infundit de Chrifmate^ modo, quo fupra,
dicens :
Infufio ChriimatisDominijESU Chrifti, &Spiritus
fanili paracliti fiat in nomine (anitae Trinitatis»
Amen.
Poftea aeeipit ambas ampullas di£Vi Olei ian

DE SACRAMEN-
T O C O N F I R M A T I O N S , Q U O D
A PAROCHIS POPULO PROPONENDUM
tloniam ij , qui per Baptifmum Chriftiani fačti funt,
:adhuc imbecilles in fpirituali certamine viriliter pugnare
riequeiuit; Chriilnatis tarnen Sacramento, quo
Spiritus lančtus in corda fiUeliuin ie infundir, in gratia
corroborantLir, & tanquam fortes Chrifti milites
adverlus omnes carnis, mundi, diaboli impetus armantur,
ob eam caufam Sacramentum hoc Confirnjatio appellatur.
Et licet ritus quo adminiilrari foiet, ex Pontificali Romano
peti debeat, cum juxta SS. Trid. Concilij dočtrjnam Jfbius Epilcopus
fit ejusdem Ordinarius Muiifter,ut tarnen hac in re etiam Parochos
officii íüi admoneiemus • idcirco omnia, qua: ab ijsdem de natura, digaitate
-& effečtu hujus Sacramenti tempore competenti populiš fuis
proponenda & explicaada funt, ex Catechifmo potiffimum K omano,
& alijs probatis Aurhoribus excerpta , fiibnečtere placuit.
Confirmado fie definiri poteft. Eß nova legis Sacramentum^ cjuo
' b AP thsfit Us homo eXjChrifii infiiiutiontpet Chrijmatis >in fronte.undlionem,
fab prxferipta ver bor um forma ab Epijcopo faŠtam3 fpiritualis gratia aug.
mehium , ac robar aceipit.
Materia hujus Sacramenti, eft Chrifpia , quod ex oleo & balfamo,
lolenni Epifcopiconíecrationfe conficitur: atque id non omni
& quovis tempore , fifd ftato lacro folennique die Coena: Domini.
Oleum quod pingue eft & natura fuá diffluit , gratias pleuitudinem
exprimir: qua? per Spiritual ianctum a Chnfto capite in alios
redundat, atque effiinditur.
Ballamum vexd cujus odoratus jucundiffimus eft, & prajterea earn
vim habet, ut quidquid eo eircuml,itj.im fuerit, putrefcere nonfinat,
fignificat iuavitatem virtutum , quae in hoc Sacramento cónferuntur,
quibus fideles ä peccato&'imi ibrdibus prsfervati , & ab omni
fceler'um

feeler u in contagione deferí! , odorem bon¿u Vits cum proxjmcrum
aedificatione diffundunt.
Et quoniam DominushancCon'firmatioViismäteriam ufu 'pío &
tra&atione non facravit, quemadniodiim aquacümipfe baptizat-us eft,
facratiffimi corporis fui cont ¿tu fan&ificaífe perhibetur, ideo neceflarium
eft, ut ian&is & re-ig.ofis precationibus confecretur : ñeque
ad alium ea confe&io nifi ad Epifcopum pcrtinere poteft^ qui;
ejusdem Sacramenti Ordinarius Minifter inftitutus eft.
Forma Hint hcsc verba ab Epifcopo dum baptizatis frontemin-
Ungitprolati: N. Signo'fe fio>--o Crucis> &" confirmo te Chromate jaluti;-,
in nomine Batris, & Filij, é* Spiritus fancii.-
Tria proinde lünt in hoc Sacramento, qusccntinentiir in forma
praediäa. Quorum primum eft , cania principalis conferens
plcnitudincm roboris fpiritualis , qua: eft ianda Trinitas, qua: exprimitur,
cum dicitur: In nomine Patris, &c. Secundum eft ipfum
robur fpiritua'c, quod per facram unärionen" fidelibus ad Ír.íutem
tribuitur : quod qiiidem tangitur cíim dicitiu: Confirmo te
Chrifinate f-lutis Tertium eft fignilm, quod pugnatori datur: ficut
& in pugna corporal! milites mfignijs diicum infigniuntur : &
quantum ad hoc, dicitur: Signo te figno Crucis, in quo lcilicet
Rex nofter triumphavit.
Imprimitur autem hoc fignum Crucis ideo in fronte, utinftniatur
Chriftianus homo, fe ñeque verecundia, quae in fronte maxi'-
.nic elucet, nequemetu , neqtie pcriculoalio pefterreri unquam^dcbere,
quin paläm & libere JESUM Chnftuin, ignominiosépropeccatis
noftris Cruci affixum, & omncm ejus doctrinara confitéatur.
Praeter Charactcrem indelcbiHter in anima Confirman imprefl
fum eft etiam hujus Sacramenti effeítus, augmCntum & perfeftio
vitcé fpiritualis: in Confirmations enim periicitur & auge-tur gratia,
quae in Baptilmate collata eft, adeö ut quis timore & pudore
depofito gaudeat ctiam pro nomine JES LI contumelia^ pati.
Exemplum illuftre nobis eife poiTunt fiui&i Apoftoli: qui antea
quidem imbecilles timidíque claufis asdibus le continebant: Sed
-ubi pofteä die lacro Pentecoftes Spiritum fartctum acceperunt, ia-
¿ti funt viri fortes , conftantiflimi, atque adomne certamen & pugnam
pro fidei cOnfeilione, & propagatione expcditiffiii i: ita ut
-fiimma Apoftolic« virtutis contentione , univerfum Orbem ter-
. H 2 rarum

arum, brevi, etiam repugnantibus importuniifimishoftibus, Evangclij
luce coiluftrarint.
Ad ritus & csremonias hujus Sacramenti quod ipe&at, Patriuus
adhibetur, ut fciat Chriftianus, fcSpiritus lanfti gratia, perfcftionem
ita efTe aiTecutum, ut fibi tamcn uon niniium fidat > fed
alioriiir?, qui vel state, vcl difciplina proveftiores l'unt, monita
coaiiliaque libenter audiat, atque ample&atur.
Epiicopus Confirmatum leviter in maxilla csdit, ut fciat homo
Chriftianus fe tanquam fortem athletam in Chriftiana militia
conftitutum, paratum effe oportere, ad omnia adverfa inviitoanimo
pro Chriili nomine perfexenda, cujus facies velata, & alapis
csia fuit.
Poftremo pax confirmatis datur, ut intelligant ie gratis cocleltis
plenitudinem. & pacem, quae exfiiperat omnem fenfiim, confecutos
cfle.: pacemque per vi&oriam , & vi&oriam per pradium
obtineri.
Cum itaque Sacramentum hoc res fit iandlitatis plena, per
quam fidelibus Diyinamunera , tarn large impertiuntur, Parochus
quam vigilantiflirae ftudebit, ut fui Parochiani, qui nondum connrmati
Hint, nuliam in eo fuicipiendo negligentiam committant,
fed fmnnni cum devotione & reverentia iufcipiant.
Illos etiam qui jam Confirmati flint, iaepitis monebit, utmemores
efle velint gratis coeleftis , quam in hoc Sacramento acceperunt
, ne earn vacuam eifefinant, fed fortiter pugnent, &peccati,
mundi, ac diaboli tentationibus viriliter reiiftant.
OFFICIIIM PAROCHI CIRCA SAcramfciitum
hoc, paulo ante, velin
ipfo adminiftrationis a&u.
C[m intellexerit Parochus , velle Epifcopum Confirmationis
Sacramentum in fua Parochia adminiftrare , monebit tempcftive
populum 5 eiimque in iequentibus pro liiggeftu inftituet.
I. De dignitate, neceffitate , utilitate , inftitutione , effeftibus,
csremonijs, alijfque hujus Sacramenti pertinentijs ,-ad captum
liiarumplebiumdiflerendo.
II. Exhor-

II. Exhortabitur univerfos nondumConfirmatos,nehanc iftius
pretioil thefauri occafionem , qua; quotidiana non eft , negligant
: praeiertim autem Patresfamilias mftigando , ut filios filusque
, ac doraefticos fuos promptè adducant.
III. Docebiteofdem, utquamvis non Temper certam œtatem,
& annos quos vocant difcretionis in pueris expeâare debeant ad
hujus Sacramenti liifceptionem ; ut certi tarnen illiquid vulgo prar-
' fixum habeatur, commodum erit, fi nouante feptennium, ( niïî
forte malitia praeveniat œtatem) quis ad facrum hoc Dominicum
iîgillum fiftatur.
IV. Perfuadcbit omnibus , prœfertim adultis, ut (fi fieri poilït)
jejuni , atque à peccatorum fordibus per Confeilïonem , vel iàlteni
Contritionem purgati, accédant, ne fruûu & gratiâ tanti Sacramenti
priventur.
V. Cum , ut fuprà dîdum eft, Sacramentum "hoc Confirmato
Charaâercm indelebijiter in anima imprimât , feveriffimc il lis intcrdjcet,
ne quis iterate il lud fufeipere prseiùmat, nifi graviifimum
Sacrilegij feelus committere , Sidebitis- utriuiqueFori pœnisinevitabiliter
fefe fubijeers- veiit.
VI. Confirmandus autem unum tantùm fibi deligat Patrinum,
alium ab eo , à quo è baptifmo fufeeptus fuerat. Si tamen ita neceffitas
cogeret, idem tain in Baptifmo quàm inConfirmatione Fatrinus
eife poiTet.
VII. Patrini eife nonpoflunt. Nondum Confirmât!: Excommunicato
Haeretici: Specialiter interdiâi : Publice criminofi : Parentes
ipfiusConfirmandi: Ufurarij publici: Non Confeffi & Communicati
in Pafchate , nifi ex légitima cauià, & cum approbatione
Parochi Confeffionem, &c. diftulerint.
VIII. Contrahunt Patrini cognationem fpiritualem cum Confirmato,
ac vero ejus pâtre ac matre, nonfecusac in Baptiimo fieri
diximus : talisque cognatio Matrimonium inter diâas perfonas,
tam contrahendum impedit, quàm contra&um dirimit. Hincconfultumnoneft,
praefertim in locis anguftis & folitarijs , utquismultos
, maxime paris conditionis ad Confirmationem adducat.
IX. Monebit eosdem, ut cum devotione, reverentiâ, attentione,
fine rumore ac ftrepitu accédant : frontem fi fudore fit madida
ftrophiolo extergant ; dum ante Epifcopum genua fle&unt,
H 3 &manus

& manus conjun&im attol'unt, Patrini nomina eorum, quospr.tfentant
Epifcopo, tempeftive indicent, & manum dexteram, iuper
humerum dexterum , dum confirmantur, teneant.
X. Accepto Confirmationis Sacramento , frons Confirmad
per Patrinum fafciá mundá ligetur, eaqueper Sacerdotem ad hoc deftinatum
deponatur. In ligmda ta men , vel diifolvenda ejusmodi
fafcia, nulla prorfus fpiritualis affinitas contrahitur.
XI. Prazmoneantur etiam per Parochum confignandi, ut ex
templo non recedant, nifi-ultimaEpifcopi benedúilione perceptá.
XII. Moneat pariter Parochus Patrinos, ut inftruant coniignatos
bonis moribus, ut fugiant mala & faciant bona, & doceant
eosOrationem Dominicam : Salutationem Angclicam: Symbolum
fidci 3 & reliqua fidei. rudimeata..
DE SACRAMEN-
TO POF.NITENTIA
Poenitentis SacramentUm, ad eos, qui
? poft fiaptiihium lapii .funt, in gratiam D EI re-
•^^w^á|ftituendos, á Chrifto Domino inftitutum ; eo
^POtW^isj diligentiiis adminiftrandum eft, quo frequentior
e' us uf us> & quo plura requiruntur ad illud
W r e £ l é 5 dignéquc tra&andum, ac fufcipiendum.
Cum autem ad illud conftituendum tria concurrant,
materia, forma, & niinifter: illius quidem remota materia
íiint peccata: próxima vero funt aáfcus pceiutentis: nempe contritio,
confcifio,&fatisfa£lio. Forma autem ilia abfolutionis verba:
Ego te aífolvoMinifter denique eft Sacerdos, habens poteftatem
abfolvendi, vel ordinariam j vel delegatam, Sed G periculum
mortis immineat, approbatúfque defit ConfeíTarius j quilibet
Sacerdos poteft á quibuscúnque cenluris , & peccatis. abfolvere.
In ejus miniftro requiritur etiam bonitas , fcientia., atque
prudentia, cum íigillo iecretfe confeffionis liib exa&o perpetuóque
filentio. Quibus, & aliis ad id opportunis ut optime fint in-
-ftru&i, omniftutho curare debent ConfefFa'rij.

De Sacramento Poenitentiae. 63
._,„,,... ,— . • —— ——
In primis memincrit ConfeíTarius , fe judiéis , pariter & mcdici
perfonam fiiftiaere , ac divinas juiritioe fímul , & mifercordiae miniftrum
ä DEO conftitutum eífc; ut tanquam arbiter inter DEUM,
& homines, honori divino; & animarum faluti coníülat.
Ut ergo reóté judicare queat, diícernens inter lepram, & lepram
, & tanquam peritus medicus animarum morbos prudenter
curare, & apta cuique remedia applicare fciat ¿ quantam poteft
maxiir.am ad idfeientiam, atque prudentiam tíim aífiduis adDEUM
precibus , tum ex probatis auftonbus , praefertim é Catechiímo
Romano, & prudenti confüio peritorum, ftudeat fibi comparare.
Sciat cafus , & cenfuras Sedi Apoftolicae , & Ordinario fuo
refervatas, Scfu$ cujúsqueEccleííae conftitutiones; eásque diligent'er
obíervct.
Denique hujus Sacramenti do&rinam omnem rcfté noífe ftudebit,
& aiia ad ejus reäam adminiftrationem neccíTaria. Atque
in hoc minifterio ita procedat, ut infra prsfcnbitur.
Ordo mi&iíírandi Sacramentum Poenitentiae.
'.•Acerdos ad audiendam confeffionem vocatus p romp tum, faci-
"léqique íe prasbeat: ac priufquam ad audiendum accedat, íi
tempus iuppetat, ad hoc miniíleriuni re£té, ian£téque obeundum,
divinum auxiliura pijs precibus implorabit.
In Eccleíia, non autem in privatis aedibus confeífiones audiat
, niíi ex caufa rationabili, qua; cüm incident, ftudeat tarnen
id deccnti, ac patenti loco praeftare,
Habeat in Eccleíia fedem confeffionalem, in qua facras confeííiones
excipiat: quae fedes patenti confpicuo , & apto Ecclefiae
loco poiita, crate perforata inter poenitentem, & Sacerdotem lit
inftruäa.
Sup.erpqlliceo , & ftolá violacei colorís utatur, prout tempus,
vel locorum feret confuetudo.
Poenitens, Ii opus iuerit, admoneatur, ut qua decet humilitate
mentis, & habitus accedat , flexis genibus íigno Crucis fe
muniat, & confeftim benedi&ionem ä Confeflario hoc modo petat:
Benedicite Reverencie Pater, &'c. Vel vulgari lingua:
Quam ubi Confeííarius eidem hoc modo impcrtivit: Dominus
fit in corde tuo, & in ía&ijs tuis, ut digne & competent er confite a~
¡•¿s ¿eccaia tua 5 in Nomine l'atri; 3 &' Fi^flij, & Spiritus fian&i, Amen;
parada

Rituale Labacenfe
__________—.— — — —
paraclä generali Confeilione: Confteor D EO Qmnipofmti, &~c. mox
inquirat de illius ftatu('nifi aliter notus fuerit) & quam pridein fit confeflüs,
Sc an iinpofitam pdenitentiam adimpleverit, num. rite arque
integre alias confefliis fuerit, num conicientiam füam , ut debet,
priüs diligenter dilcufierit-
Quodfi poenitens aliqua ccnfura, vel cafu refervato fit ligatus,
aquo ipfe non pollit ablolvcre , non abfolvat, nifi prius obtentá
facúltate ä Superior?.
Si verö ConfeiJärius, pro perfbnarurn qualitate, cognpverit
poenitentein ignorare Chnftianaa Fidei rudimenta ; fi tempus iuppetac,
eum bre viter inftruat de arriculis Fidei, & aliis ad iälutem.
cognitu rtecefläriis, & ignorantiam ejus corripiat , iliúmque adni
o neat, ut ea poftmodum diligentius addifeat.
Dum poenitens peccata fua confitetur , adjuvabit eum, quotieicunque
opus fuerit, nec eum reprehendet , mfi finita ut dicetur
coniefiione; neque interpellabit, nifi opus fuerit aüquid melius
inteliigere: promde fiduciam ei praebeat , & humaniter függerat,
ut omnia peccata fiia rite & integre confiteatur, remota
ltultä illa quorumdam verecundia ,, qua prasditi, iuadente diabo«
lo peccata confiten non audent.
Si poenitens numerum , & fpecies , & circumftantias peccatorum
explicatu neceilarias non exprefferit , eum Sacerdos pro.»
denter interroget.
Sed caveat, ne curioßs aut inutiübus interrogationibus quemquam
detineat, praeiertim juniores utriulque íexús, vel alios , de
eo quod ignorant,imprudenter interrogans, nefeandalum patiantur,
indeque peccare dilcant.
Dem um audita confeilione , perpendens peccatorum, quae
ille admifit, nragnitudinem ac multitudinem, pro eorum gravitate,
ac poenitentis conditione, opportunas correptiones ac monitiones,
prout opus effe viderit, paterna charitate adhibebit, &
ad dolorem, & contntionem efficacibus verbis adducere conabitur.
atque ad vitam emendandam, ae melius inftituendam inducet,
remedianiie peccatorum tradet:
Poftremö filutarem , & convenientem fatisfa&ionem quantum
fpiritus, & prudentia iuggeflerit, injungat, habita rationc
flatus^ coiiditionis,, fexüs & statis, & item difpofitionis poenitentium.

tentium. Videátque ne pro peccatis gravibus lcviílím as pee ¡litentias
imponat,ne fi forte pecoatis conniveat, alienorum peccatorum
particeps efficiatur. Id vero ante ocirlos habeat, utfatisfa&io no:i
fit tantüm ad nova? vitas remedium , & infirmitatis medicamentum,
ícd etiam ad prsteritorum peccatorum caftigationem.
Quarecurec, quantum fieri poteft, ut contrarias peccatis poenitentias'injungat:
velutiavaris eleemoíyna.s»libidinofis jejunia, vel
alias carnis affii&iones; fuperbishumilitatis officia,defidiofis devotionis
(ludia. R.ariüs autem, vel feriüs confitentibus, vel in peccata facile
ffecidentibus , unliffirr,umfueritconfulere , utfepé , puta femel
in menlc , vel certis dicbusfokmnibus confkeantur, &fi expcdiat,
communicent.
Paenitentias pecuniarias fibi ipfis Confeífirij nonappli:ent :
ñeque ápaenitentibus quicquam tanquam minifterij fui praemium
f>etant , nec fi aliquid ultro offeratur , aliter nifi gratitudinis titiro
, &c. pro coníuetudine loci , accipiant.
Pro peccatis occultis , quantumvis gravibus > manifeftam paenitentiam
nonimponant .
Videat autem diligenter Sacerdos > quando , & quibus con- -
ferenda, vel neganda , vel differenda fit abfolutio , ne abfolvat
eos y qui talis beneficij funt incapaces : qiiales fiint , qui nulla
dant figna doloris, qui odia, & inimicitias deponere, autaliena,
fi poífunt, reftituere, aut proximam peccandi occafionem deíerere
, aut alio modo peccata derelinquere, SÍ vitam in melius emendare
nolunt; aut qui publicum lcandalum dederunt, nili publicé fatisfaciant,
& lcandalum tollant; ñeque etiam eos abfolvat, quorum
peccata funt fuperioribus refervata.
Si vero quis confiteatur in periculo mortis conftitutus, abíolvendus
eft ab omnibus peccatis, & ceníiins quamtumvis reíervatis:
( ceflat enim tune omnis reíervatio ) fed priás, fi poteft, cui debet
íatisfaciat, ac fi periculum evaíerit, & aliquá ratione íiiperiori, á
quo aliasefiet abfblvendus, fe fiftereteneatur, cümprimümpoterit,
coram eo fe fiftat, quicquid debet praeftiturus.
Quód fi inter confitendum, vel etiam antequam incipiat confiten
, vox, &loquela segrum deficiat, nutibus, Scfignis coneturj
quoad ejus fieri poterit, peccata poenitentis cognofcere, quibus
utcunque vel in genere, vel in fpecie cognitis, vel etiam fi confitendi
aeiiderium, five per fe, five per alios oftenderit3abfolvendus eft.
I Memine-

Meminerit porro Saccrdos, aegris non cíTc injungendam gravem,
aut laboriofam pœnitcntiam ; fed îndicendam tantùin illam,
quam, fi convalucrint, opportuno tempore peragant. Interim juxta
gravitatem morbi, aliquâ oratione, aut levi fatisfa&ione impofitá,
& acceptatâ, abfolvantur, prout opus fuerit. Ut autem feiant
ConfeiTarij, quiCafusRefervatifint tam Sedi Apoftolic«, quàmEpifcopo,
legant fequentia.
CASUS SUMMO PONTIFICI
KESERVATX.
I. Rima fertur in Haereticos, legentes libros Haereticorum line
licentia fummi Pontificis, aut alterius, qui earn dare
poiïït, fautores Hsreticorum , Schifmaticos, & eos, qui
fe ab obedientia Summi Pontificis fubtrahunt.
II. In appelantes à Papa ad futurum Concilium , & dantes ad
idfauorem& confilium.
III. In piratas,latruneulos marítimos, eorum reeeptatores Sc
dantes auxilium & favore n.
IV. In rapientes naufragorum bona, autfdenterab alijsrapta
aeeipientes.
V. In imponentes nova pedagia & gabellas, eafuè augentes,
quando ad id poteftatem non habent.
VI. In iäliificantes litteras Apoftolicas, aut fupplicationes fignatas
auftoritate Apoftoüca.
VII. In deferentes arma, equos, fer mm & alia metallorum genera
, cunûàque ufui belli accommoda ad Turcas ; nec non
in eos, qui Turcas & mímicos Chriltiani nominis certiorcs reddunt
de rebus ftatum Reipub. Chriftians concernentibus,inChriftianorum
damnum & perniciem.
VIII. In impedicntes & invadentes eos, qui viftualia, feu alia
ad uíum Ro. Curiae ne ce flana adducunt, vel pro eis aliquid folvere
facientes; ac etiam in eos, qui talia fieri curant, & defendunt.
IX. In eos, qui ex prop.ofito Romipetas , feu peregrinos ad
u,rbem proficifcentts, auf ab eadem recedentes laedunt aut offendunt
j & Ulis dantes auxilium, confilium , fauorem.
X. In íllos, qui non habentes in Curia Jurisdiftionem, ejus
prstextu

prajtextu capiunt, ipoliant, detinent morantes in eadem, vel talia
fieri mandant.
XI. In ofendentes, interficientes,mutilantes ,capientes, incarcérantes
, aut hoftiliter infequentes Cardinales, Patriarchas, Archicpiícopos,
Epiícopos , fedis Apoftolicœ Legatos vcl Nuncios
aut eoídem eijeientes à íuisDiceceííbus , territorijs , aut dommijs.
Item mandantes, & preñantes confilium, auxiiium ,fauorem.
XII. In eos, qui ad Ro.Curiam pro eorum caufis & negotijs
recurrentes offendunt, mutilant, occidunt, ver'oerant, aut bonis
fifis Ipoliant, aut executionem litterarum Apoftolicarum, aliarmnque
expeditionum impediunt, & ad gradas impetrandas accedentes
prohibent: ac etiam appelantes a gravami-ne, vel litterarum Apoftolicarum
executione ad laicam poteíhtcm.
XIII. In oficiales Principum íaecularium, & Prœlatos Ecclefiafticos,
qui caulas Ecclefiafticas à Judicibus Apoílolicis avocant,&
aftoresad revocanda impetrata eompeliunt.
XIV. In judices (seculares , qui Ecclefiafticas perfonas prêter
Juris Cánonici diípofítio-iiein, ad íuum tribunal trahunt, vel trahi
fàciunt :: quíque Ecclefiafticam libertatem tollunt, lœdunt, deprimunt,
aut quovis modo reftring.unt, unde Rom. Ecclefia;, aut aliarum
Juribus quomodolibet diredè vel indire¿T:é, tacite velexpreisê
prsjudicatur.
XV. In impedicrttesPradatosEccíefiafticos ,ne fuá Jurisdiâtione
Ecclefiaftica contra quoscunque utantur : ac in eos, qui iliorum
ac delegatorum Judicia eludunt- ,ad Cancellarias & Curias íseculares
recurrunt, & ab illis prohibitiones & mandata etiam pcenaliaOrdinarijsaut
Dclegatisdccerni & contra illos executioni mandan
procurant, & in exequentes, decerncntes, feu dantes confilium,
auxiiium, patrocinium, favorem in eisdem.
XVI. In uíurpantes Sedis Apoftolica: & quarumeunque Ecclefiarum
Jurisdidkiones-, fru&us, redditus & proventus, aut eos fequeftrantes.
XVII. En imponentes Colleftas, decimas, & alia onera perfonis
Ecclefiafticis, Ecclefiis, Monafterijs, aut eorum fru&ibus abf
que ípeciali & expreífa Hirentia Rom. Pontificis :' & in exequentes,
procurantes, & dantes confilium, auxiiium, favorem, votumfcu
luffragium palàm vel occulte, nec non in fie impofita recipientes
I 2 etiam

etiam à iponte dantibus & coneedentibus : quacunque dignitatc
praefulgeant.
XVIII. In Judices fecularcs incaufis capitalibus, feu criminalibus
contra pcríonas quascunque Ecclefíaiiicas le intcrponentes
proceffando, fententias proferendo aut exequendo : nonobílante
quovis in contrarium privilegio.
XIX. In occupantes terras & loca Rom. Ecclefiae, & in illis
fup rema m J urisd iârio n e m -u fu rpa n te s.
XX. In raptores fuppelleâilium , librorum, fcripturarum &
bonorum Cameras & PalatijApoílolici ex eodem Palatio tempore infirmitatis
Pontificis & Sedis Apoítolica: vacationis.
A praedi¿tis fententijs nullus per alium quàm per Romanu Pontificem
, niíí in mortis articulo conftitutus, nec etiam tune , nifi de
liando Ecclefias mandatis,& íatisfaciendo cautione praeílitaabfolvi
poterit.
Quod íi forte aliqui contra tenorem príeíentium talibus excommunicatione
& anathemate laqueatis , vel eorum alicui abiblutionis
beneficium impenderc defá&o prsfumpferint, eos excommunicationis
fententiâ innodamus, gravius contra eos ípiritualiter
& teinporaliter ? prout expediré noverimus > proceffuri.
EXCOMMIINIC/VTIONES SUMmo
Pontificiin Jure& Concilio
Tridentino refervatae.
QUi fuadente diabolo manus violentas in clericum íniecerit^
vel ad id confilium , auxilium aut favorem praeñiterit. 17.
q. 4. fiquis fuadente. Ó"c. midieres, de fent. excom.
Qui excommunicatus à Delegato Papae per annum in tali ex-
Communicatione manet. c.quxrenti. de ojf. jud. deleg.
Clericus, qui feienter & fponte in divinis participât cum excommunicatis
à Papa perfententiam. c. fignifcavit.de fent. excom.
Inccndiarij, poílquam fuerint excommunicati 8c denuncian.
c. tua nos. de fent. excom.
Rapientes res Ecclefía2 cum effra&ione, poílquam fuerint denunciati.
c. conqueJii.de fent. excom*
Eligentes

Eligentcs in Scnatorem Romanum aliquem Imperatorem, Regem,
Gomitem, aut aliuin Potentem. c. jhndamenta.de tleB.in 6.
Qui facultatem tribucrintalicui interficiendi, capiendiaut vcxandi
perfonas aliquorum , aut eorum facultates , aut fuorum,eô
quôd tulerint íententiam excommunicationis, fufpenfionis vcl inte
rd i cli contra Reges &c. aut contra quofcunque alios eorum Miniftros,
aut alios quoslibet. c. cjuicunqne. de J'ent. excom. in 6.
San&ae inquifitionis Miniftri, Epifcopis inferiores, qui odij»
gratis, amoris , lucri aut commodi temporalis gratia contra ju'ftitiam
& 'confcientiamomiferint procedere contra quemcunque,quando
procedendum eft, aut ex eijdem caufis alicui haerefim impofucrint.
c/e. multornm. §.verum. de hœret.
Religiofi, qui fine exprefla Parcchi licentia Sacramenta Euchariftiae
aut extremae Unâionis clericis vel laicis miniftrant, vel matrimonia
eorum folemnizant, aut fine privilegio abfolvuntexconiunicatos
à Canone, vel etiam à culpa & poena, cle. x. depriving.
Religiofi SiClerici iaeculares, qui alios inducuntad vovendum
promittendiimve, aut jurandum , nt in fuis Ecclefiis fepulturas eligant,
vel jam electas ne mutent, cle. cupimtes. §. fane.de pain.
Domini temporales , & quicunque cogentes aliquem ad celebranda
divina officia in loco interdi&o : & qui voce Praeconis vcl
lonitu campanas convocan fàciunt populum ad illa audienda : atque
etiam qui prohibent, ne excommunicati aut interdi&i ab Ecclelia
eijeiantur, dum divina peraguntur. c/e.gravis, defent. excom.
Qui cadavera hominum exenterant,incidunt in trulla ,elixant,
carnes ab offibus ièparant & excutiunt, utpraediâa oífa in íepultu-"
ram diftantem transférant 3 & qui id fieri jubent. extravag. dete-
Jianda. de fepult.
Qui ex pafto dant, vel accipiunt aliquid ob ingrefium inaliquod
víonaftcrium. extravag. i. de Simon.
Simoniaci in ordine vel beneficio -, & ejus rei mediatores ac
procuratores extravag. cum detejíaíile. de Simon.
Fratres cujuscunque Ordinis mendicantium fine ípeciali Sedis
Apoftolicae licentia ad aliam Religionem, excepta Cartnufianorum,
tranfeuntes, eosque recipientes, extravag. vi am am¿íttija. de Regular.
Qui affirmant peccare mortaliter, vel haereticos efle cos, qui
I 3 tcrient,

tenant, aut ncgatit Bcatiiïïmam DEI Matrem eflc conccptam fine
peccato originali. extravag. grave nimis. de Keliq. & vener.San&.
Confesores abíbluentes excommunicatos à caílbus & ceníiiris
Pontifici rcícrvatis. extravag. ejl Dominiez depxnit.àr remif.
Quicunque alicujus Ecclefiae vel beneficij cujuscuuque aliorúmve
pioruín locorum. Jurisdidliones, bona, cenfus, jura , fruâtus
& emolumenta in rniniftrorum & pauperum neceílitates convertenáa
qualitereunque ufurpare, inque proprios ufus convertere
praeíümpíerit, vel impediré, neab eis, ad quos de Jure pertinent,,
percipiantur.. Conc.Trid. Sejj] zz. de reform, c. uf
EXCOMMUNI CATIONES
Epiícopis relcrvatífc.
Inter Varias Do&orum Opiniones circa numerum &
qualitatem Cafuum Epiícopis de jure refervatorum
, cùm ut communior, ita tutior ea videatur,,
quae aííerit Excommunicationes majores íummo
Pontifici non refervatas , qure ipfo fa¿l*o de jure
Canonum& facri Tridentini Concilij incurruntur,
earümque abfolutionem Epiícopis relervari : idcirco
praélicabiliores eas hic pro pleniori Gonfeílariorum
inftru&ione adnotare libuit, quse funtíequentibus
cafibus annexae.
QUicunque laicus oblationes de facris Ecclefíis auferre auílis
erit. JO. q• ï- c. fin.
Quicunque aliquem, quiad Ecclefiam , confugerit, facul-
Epilçopo non impetrata inde extraxerit. ij. j.j.defnivit.
Quicunque Princeps & Judex ter admonitus Clericis juftitiam
fàcere neglexerit. 23. y. adminijlr atores.
Qui compelluntPradatosvel Ecclefiafticas pe'rfonas, ut Ecclefias
fuas, earum praadia aut jura laicisfubijciant. c. hoc confultijfrmo.
de re¿. Eccie. non alien. Religiofí

Rcligiofi profeffi exeuntes ad rrediciivam leg.ésve mundanas
legendas vel audiendas , fi intra duos meiïfes adclauftrumnon redierint
; nec non alijClcrici quamcunque dignitatem , perfonatum
aut officium obtinentes, nifi infra bimeftre lpatium ab ijs deititerint.
c. non magnopere. é" c.ult. ne Cler. vel Monac,
Sacerdos, qui accipit officium vicecomitis, aut prœpofiti iàecularis,
fi monitus non refipuerit. c. clericis, eod. tit.
Qui fuadente Diabolo in Clericum manus violentas iniecerit,
cùm fcilicet modica& leviseft percuiïïo feu injuria, arbitrio ordinarij.
c. pervenit. defent.txcom.
Qui oiFenderit vel gravaverit aliquam perfonam Eccleiîafticam,
-vel ejus confanguineos, velEcclefias ièu bona, quia eum ,proquo
rogabatur, eligere noluit. c. Jliant candi, de eleB. in 6.
Qui regaiia, euftodiam ,vel titulum advocationis feu defenfionis
in Ecclefiis aliisve pijs locis de novo ufurpare conantes bona eorundem
vacantium occupare praefumunt. c.generali. eod. tit.
Vocati ad dirigendas moniales in eledionibus faciendis, qui
non abftinent ab his, unde in îpfis eledionibus difcordiae.oriri.nutririve
poifunt. c. indemnitaliius.'§.pofiremo eod. tit.
Qui cenfura aliquaEcclefiaftica innodatus,ejus revocationem
feu abfolutionis beneficium per vim aut metum extorquer, c.unico
de ijs, qu&vi met. cau.ji. in 6.
Domini temporales, qui prohibent fuisfubditis, ne quicquam
vendant aut emant, aut alia obfequia praeftent perfonisEcclefiailicis.
c. eos. de immunit. Eccl. in 6.
Quicunque hareticos, credentes , receptatores, defenfores
-vel fautores eorum praefumpierit Ecclefîafticae tradere fepulturœ.
c. quicunque. de haret. in 6.
Domini temporales, Redores vel Officiales eorum , qui Epifeopis
& Inquifitoribus in negotio haerefis fefe opponunt, eosve
impediunt, aut de hujusmodi crimine quoquo modo cognofcere
vel judicare praefumunt : nec non qui feienter in pradidtis dederint
auxilium , confilium velfavorem. c. ut ir/quifitionis.eod.tit.
Qui quempiam Chriftianum per aifaflinos interfècerit, interficive
mandaverit, quamvis mors non fequatur : & qui eos recepexint
, defeiiderint, aut occultavcrint. c. i. de homic. in 6.
Perfonse Ecclefiafticœ Epifcopis minores localités domos ma-
«ifeftis

72 Rituale Labaceníc
_ ___ •
lilfeftis alienigenis , ufurarijs ad iœnus cxcrcendum. c. i. de uj'ur.
in 6.
Qui pignorationes feu reprœfàlias contra Ecclefiafticum hominem
vel ejus bona conceíferit aut extenderit. c. unico.deinjur, in 6.
Qui prohibent fequeflrationem beneficij à Sede Apoftolicadecretara
: qui item frutrus ièqueftri nomine depofitosoccupare quovis
modo pradùmpferint. Clem. unica.de fejuejlrat. &c.
Qui ínCoemiterijs mterdiâi tempore in cafibus non conceiïïs
à jure , vel excommunicatos publicè , aut nominatim interdiftos »
vel ufurarios manifeftos fcienter fepelire praeíumpíennt. Clim.i.dz
fepy.lt.
Religiofi, qui adminiftrationes vel beneficia non habent > fi
décimas Ècclefiis debitas fibi temeré appropriare & ufurpare pra2fumpferint.
'Çiem. i. de dec ¿m.
Monachi, qui intra Monafterij fepta fine Abbatum fuorum licentia
arma tenent : quive ad Curias Principum, ut fuis Prarfatis
aut Monafterijs damnum aliquod inférant,iè conferreprsefumpferint.
Cíe. j. §. quia vero, de Jlat. Monach.
Qui vifitatores Monialium aliquo modo impedire praefùmpfcrint,
nifi moniti refipiicant. Cle.attendentes.eod. tit.
Mulieres (latum Beguinarum levantes, zut de novo aífumentes
: nec non Religiofi eis in hoc dantes confilium vel favoreni.
Cit. i. de B^lig. dam.
Qui fcienter in gradibus coniànguim-tatis vel affinitatis jure
Canonum prohibitis , aut cum Monialibus, aut in Religione, vel
facris ordmibus conflituti matrimonium contrahere prsslumpferint.
Cle. tinka. de confang. affinit.
Officiates communitatum, ièu alij quavis auâoritate prssditi»
qui fuis ftatutis ufuras fovent. Cie.unica.de ufur.
Religiofi, qui quomodocunquë aliqua proferunt, ut audientes
à decimarum Ecclefiis debitarum folutione tetrahant. Cíe. cusientes.
de punis.
Religiofi non fervantes interdi&um pofitum au&oritatc Sedis
Apoftolicœ, aut Provincialis Concilij, aut à loci Ordinario. Cíe.
i. de fent. excom.
Quicunque impediunt Legatos, vel nuntios Apoftolicos, ne recipiantur,
& provincias ipfius deftinatas ingrediantur libere, ac comraiif«

miffe fibi legationis officium in ijsdem exerccant. Extravag. fuper
gentes, deconjuet.
Qui bona Ecclefiaftica aliénant , & alienata recipiunt contra
juris dilpofitionem. Extravug. ambitiofa. de reb. Eccl. non alien.
Quicunque raulierem rapuerit , vel ad id coniïlium , auxilium,
aut favorem praebucrit. Conc.Trid. Sejf. 24. de reformat, matrim.
e. 6.
Quicunque Domini temporales ac Magiftratus fubditos fuos,
vel quolcunque alios quovis modo cogunt, quo minus libere matrimonia
contrahant. Cone. Trid. eadem Jeff. c. 9.
Quicunque íuperior¡íáecularis ab Epifcopo requifitus, brachii
faeculans auxihum non prjebuerit, ut claufura Monialium conferve»
tur , vel reftituatur. Conc. Trid. feff. if. de Regular, c. 5.
Quicunque fine Epifcopi, vel fuperioris licentia in feriptis obtentafepta
Monafterij Monialium ingreílus fuerit. Conc. Trid. ibidem.
Quicunque virginem aliquam, vel viduam, vel aliam quamcunque
mulierem invitam Monaftenum ingredi, vel habitum cujuscunque
Religionis fufeipere, vel profeífíonem emittere coégerit :
quíque confilium , auxilium vel favorem dederint: quíque fcientes
ejus in aliquo praedičtorum repugnantiam quoquo modo eidem aáui
praefentiam, vel coníenfum , vel audoritatem inrerpofuerint:
nec non quicunque earundem voluntatem veli accipienai, vel voti
emittendi quomodocunque fine jufta caufa impediennt. Conc.
Trid. eadem Seff. c. 18.
Qui effringunt & ípoliant loca íacra: Incendiarij item corundem.
c. tua.&'c.conqueßi. defent. excom.
Hi cafus ante demmciationem Epifcopales íúntj poft denunciationcm
Pápales.
Quicunque licentiam alicui dederit occidendi vel capiendi
eum , qui excommunicationis, fufpenfionis, vel interdiâi íententiam
tulerit contra Reges, Principes,Nobiles, eorúmve Miniftros,
feu quofcunque alios , autejusdem bona fuósque oífendendi, & illos
item, quorum, occafione talis fententia lata eft , & qui tali licentia
uti pradumpferint. c. quicunque de fent. excom. in 6.
Hi ,fi duorum menfium ípatio refipuerint > eorum abfahitio
lypifcQpo i fin minus Papat refcrvstur.
K Inqui-

Inquifitorcs& Commiilàrij eorurn, vel Epifcoporum , five Capituli,
lede vacante, qui pecuniam modis illicitis extorferint, aut
icientcr Ecclefiae bona fiico, etiam Ecclefiœ , ob dcliCtum Cieuci
adjudicare tentaran. Cle.nokntes. de bareL.
Hic cafus ante fatisfaftionem, Papaî : poil fatisiacrionem, tpifeoporum
abfolutiom refervatur.
CASUS IN HAC DIOECESI
Ordinario reiervatù
"I ^ Xeornmunicati excommaaicarione majori non Papaîi, fi fit
JL^ Publica, veliñ forum contentioiùmdedu&a.
II. Qui homicidium voluntanum a ¿tu extenori perpetraverint.
III. Qui violentas ai a au s in proprios Parentes injecerint.
IV. Qui in primo, vel fecundo gradu con-iànguinitâtis inceftum
commiicrint, v Qui cum brutis coiverint. Incendiarij voluntarij.
VIÍ; Qui infantes expofuennt, vel fecum ad cubandum
affumpfos oppreiTennt. Abutentes SS. Euchariftia; Sacramento,
vel alijs rébus Sacramentalibus ad veneficia. ^ Qui
monetas adulteravennt, vel adulteratis meniuris, autponderibus.ad
fnudem ufifuerint. X. Qui in adulterio, vel fornicatione, aut
lacrilegio publiée vivunt,
Abfolutionis forma.
Cùm igitur pœnitentem abíaJvere.voluerjt,: ih^
"junóla ei priûs, & ab eo acceptais falutari pœnitentià
ptimo dicit:
s
Miíereatur tu i omnipotens DEUS , & dimiiïîs peccattstuisperducat
te ad vitam aeternam. Amen.
Deindedexterâ verfus pœnitentem elevatâ, dicit:
Indulgentîam, abfolutionem,& remifïionem, peccatorum
tuorum tnbuat tibi omnipotens, ôemifericors
JDominus. Amen. Domi.

Dominus nofter JESUS Chriflus te abfolvat, & ego
auitoricace ipfius te abfolvo ab omni vinculo excommunicationis,
fulpenfionis, & interdiili, in quantum
poffum , & tuindiges, Deindeego te abfolvo 4 peccatis
tuis, in Nomine Patris , &Filij, & Spiritus
fanfti, Amen.
Si poenitens fit laicus, omitntür verbum (ufpenfionis.
Paflio Domini noßri JE s U Chriili, merita beatas MA-
IL IJE Virginis, & omnium San&orum , & quicquid
boni feceris, & mali fuftinueris, fint tibi in remiflionem
peccatorum, aügmentum gratiae , & praemium
vitae aeternae, Amen.
In confeflionibus autem frequentioribus, & brevioribus
omitti poteft Mifereatur, iatis erit dicere
: Dominus nofter JESUS Chriftus, &c. ut fuprä
ufque ad illud, Paffio Domini,,
Urgente vero aliqua gravi neceifitate in periculo
mortis, breviter dicere poterit:
Ego te abfolvo abomnibus cenfuris, & peccatis, in
nomine Patris, &c.
De Abfolutionc ab Excommunicatione
in foro exteriori.
S I poteftasabfolvendi abcxcommunicarionis fententiaSacerdoti
commiifa fuerit ä Superiore , & in mandato certa forma fit
praeicripta illa omnino iervanda eft, fi vcrö in mandato, feu commiifione
dicitur: In forma Ecclefim confueta aifolvati haec Iervanda
funt.
K 2 Primö,

Priind, ut excommunicatus ei, ob cu ;us offenfam in excommunicationem
incurrit, priiis, fi poteft , fatisfaciat. Quod fi tunc
non poffit , fiifficientem cautioncm praebeat , aut ialteni, fi earn
praeftare non poteft, juret fe, cumprimumpoterit, latisfa&urum.
Secundo fi crimen, ob quod in excoinmunicationeni incidit,
fit grave, juramentum ab eo exigatur de parendo mandatis Ecclefiae,
quae illi fient pro tali cauia : ac praecipe, ne deinceps delinquat
contra ilium canonem , vel decretum, contra quod faciendo,
cenfurara incurrit,
Dentque hunc abiolvendi ritum obfervabit»
Poenitentem coram ie utroque genu flexo in humc«
ro ( fi vir fuerit) ufque ad camifiam excluiive denudato
virga autfuniculis iedens leviter percutit, dicendp to«
turn PialmumMiiereremei Deus, &c. cumGloriaPatri,
&c. Deindefurgit, Sc aperto capite dicit r Kyrie
eleifon. Chrifte eleiion. Kyrie eleifon. Pater noiter.
^J\Et ne nos inducas in tentationem,
wt Sed libera nos a malo.
•y. Salvum fac fervum tuum, ( vci ancillam tuam )
Domine.
Deus mens fperantem in te.
-f, Nihil proficiat inimicus in eo, ( velin ea.)
jy. Et iilius iniquitatis non apponet nocereei*
y-. Efto ei Domine turris forcitudinis.
A facie inimici.
y\ Domine exaudi orationem meam,
K, Et clamor meus ad te veniat, •
y Dominus vobifcum.
Et cum fpiritu tuo. ^

Qremus.
I cui proprium eft mifereri Temper , & parcere,
iuicipe deprecationem noftram, uthuncfamulum
tuum , quem excommunicationis ienrentia
conftringit, miferatiotuae pietatis dementer abiolvat
Per Chnftum Dominum noftrum. ty Amen.
Moxfedet,. & cooperto capitedicit:
Dominus nofter JESUS Chriftus te abfolvat , &
ego te au&oritate ipfius, & San&iflimi Domini no.
ftriPapae, ( ve Reverendiflimi Epifcopi N. vel talis
Superioris, ) mihicommiisa, abfolvo tea vinculo excommunicationis
, in quam incurrifti ( vel incurrifle
declaratus es,) propter tale fa&um, velcauTam, &c.
Et reftituo tecommunioni, & unitati fidelium, & fan-
¿lis Sacramentis Ecelefiae , in nomine Patris , &
Filij, & Spiritus Tanili.
Quod fi Sacerdoti nulla fit a Superiore praefcripta
forma, nec Tibi mandatum ,utin iorma Ecclefiaseommuni,
vel confueta abfolvat, tunc nihilominus pro
rei gravitate prasdi&am caeremoniam, & preces adhibeat:
at verö (I res non fuerit adeo gravis, abiolverepoterit,
dicens:
Dominus nofter JESUS Chriftus te abfolvat, & ego
au&oritate ipfius, & fan&iilimi Domini noftri Papae
.(fia Papa fuerit delegatus) ( velReverendiflimi Epi.
icopi N. vel talis Superioris) mihi concefsä, abfolvo
te, &e. utfupri K j In

In foro autem interior! Confeflarius habens facultatem
abíolvendiexcommunicatum, abfolvat juxta íormam
communem íuprá praefcriptam ia abíoiuúone
Sacra mentalü
Ritus ablolvendiexcommunicatum
jam mortuurru
Iquis excommunicatus ex hac vitadeceaensdederit
lignum contritionis, ne Ecclefiaftica careat fe.
pultura,fed Ecclefias fuffragijs , quatenus fieri potefty
adjuvetur,abfolvipoteft hoc modo.
Si corpus nondum iepultum fuerit, verberetur &
ab(olvatur,ut infra, deinde abiolutum in loco facro fepeliatur.
- Si vero fuerit iepultum in loco profano, iicommo.
de fieri poterit, exhumabitur , & eodem modo verberabitur,
& pcftabfoiutionemin loco facro fepelietur,
fed ii commode exhumari non poteil: locus iepulturse
verberetur, pofteaabfoltfatur.
Quod fi in loco facro fit fepultus, non exhumabitur,
fed verberabitur fepukhrum, Dum autem corpus,
fivcfepulturam verberat, Sacerdos dicat Antiph, Exultabunt
Domino oJTa humitiata. Pia Miferere mei
Deus, &c. Quo fa«5tc?, abfolvatur, dicendo: Auftoritatemihiconceisa,
ego te abfolvo a vinculo excommunicationis,
quam insurrifti, ( ve incurriife declaratus

atus es ) propter tale factum, & reftituo te Gommunioni
fidelium, in nomine Patris Filij & Spiritus
ianfti, Amen. Deinde dicatur mu^ Ds prQ_
fundis. Requiem aeternam dona ei Domine.
Etlnxperpetuaiuceat ei. Kyrie eleiion.Cliriileelei-
Ton. Kyrie eleifon, Pater noitcr, &c.
Y' Et nenosinducas in tentatronem. Sed libera
nos a malo. J • A porta inferi. W* Erue Domine
animam ejus. Requieicat in pace. Amen.
7 Domineexaudi orationem meam. ^ Et clamor
meus ad te veniat, T* Dominus vobiicum»
Et eum fpiritu tuo. O
rem us.
A quaefumus Domine, animas famulitui, quem ex.
communicationis fententia conftrinxerat, refrigerij
federn, quictis beatitudinem, & itiperni luminis
claritatem. Per Chriftum Dominum noitrum,
ReiP- Amen.
De modo abfolvendi ä Sufpenfione, vel
ab Interdidto , extra , vel intra
Saeramentalem ConfeiTionem.
Sl Sacerdoti fitcommifTa facultas abfolvendi aliquem
a fufpenfione, vel interdi&o, quam vis nulla verba
iintpraeeipue determinata, utiputerit häc formula
Poe-

$o Rituale Labacenfe
— - — - •
Poenitens dicaí : Confíteor Deo, &c. Sacerdos;
Mifereatur tui, &c. Indulgentiam,
Aucloritate mihi ab N. traditá, ego abfol vote a vinculo
fufpenfionis, (vel interdi&i) quam (vel quod, )
proptertale fa&um, (vel caufam ) incurrifti (leu incurrifTe
declaratus es,)in nomine Patri^, & Filij, &
Spiritus fan&i, Amen.
Si vero Confeflario, five in foro confcientiae, five extra
data eft poteftas difpenfandi fuper irregularitate, tune
poftquam ablol verit á peccatis., addat con^quenter.
Et eádem au&oritate diípenfo tecum fupér irregularitate,
(vel irregularitatibus/i iuntplures, ) in quam,
(ével inquas) obtalem , (vel tales caufas,eas exprimendo»
) incurrifti, &habilem reddo,& reftituo te executioniOrdinum,
& ofíiciorumtuorum, in nomine Patris^f,
& Filij, & Spiritus fan&i, Amen.
Si nullum habeat Ordinem , dicaturí Habilem reddo
te ad omnes Ordines fufeipiendos, vel etiam ad
alia juxta tenorem mandati.
Quód fi neceíTe fit titulüm berieficij reftituere, &
fruftus malé perceptos condonare, fubjungat:
Etreftituo tibi titulum, ( feu titulos) beneficij ,(íeu
beneficiorum,) & condono tibi fru&us malé perceptos,
innominePatris^, & Filij, & Spiritus fan&i, Amen,
Adverratautem Sacerdos,neullomodoinijs facultaos
íuse términos excedat»
DE

De Secreto feu Sigillo ConfeíTionis.
A D C O debet efTe {ilentijftudiofus&tenax ConfeíTarius, ut nullius
precepto, nullius etiam mortis timore, nullius commodi
veflucri amore, qucwis íigno % modo, vel colore , ncc in genere
quidemnianifeftet, quae 111 coníeíiione audivit; Imo debet & potéft
dicere ac jurare , fe nelcire, quia ncc feit ut talis homo: nec
feit uti homini fubjcítüs.
Sigillum confeffionis eft Secretum fecretorum , fundatum in
Juri divino , naturali & humano., complcctitúrquc quidquid in
confeílione diäum, aut f aft um eft, etiam impertinens, aut parvi
momenti, per quod in Cognitionen! vel íulpicionem alicujus peccati
devenid pote ft.
Quos ligat Sigillum Confeílionis,
A D Secretum confeffionis non íblum obligatur Conféífarius, verum
etiam omnes illi, qui confeílionem Sacramentalem quomo^olibet
intellexerunt licite vel illicité, mediate vel immediate;
quae obligatio perfeverat etiam poft mortem poenitentis.
V : Poena revelantis Confeílionem,
POena frangentis Sigillum confeffionis,eft r. Peccatummortale.
2. Depofítio. 3. Poenitentia perpetua in ardo monafterio ,quin
& capitis damnati funt Sacerdotes, qui ex confeffione peccatum
manifeftárunt.
Quare lerid advertant Confeílarij, ne de confeffionibus, peccatis
& cafibus in ijs auditis, aut injunctis poenitentijs, multó minus
de ipsísmet Poenitentibus aut eorüm qualitatibus (etiam íi non
nominent perfonas) mutuo converfentur alijs prsfentibus, nec in
genere quidem loquantur: cedit hoc in grave feandalum, terrorem
& offenfionem audientium , in odium & vilipendium t.mti
Sacramenti, in. diminutionem pietatis, dig nú ni que eft feveriffimá
caftigatione.
; f C S»
L DE

DE S A NCTI SS I M O *
EUCHARISTIE
SACRAMENTO
> . IÍJRBÍIÍ ÍB
Mnibus quidem Ecclefiae Catholicse Sacramentis
religiosè iàndéque tradandis magna,ac diligens
cura adhibenda eft; fed praecipuè inadminiftrando,
ac fiiicipiendo Sanéliflimaï Euchariftiae Sacramento,
quo nihil dignius, nihil fandius &
admirabilius habet EcclefiaDEI; cum ineocontineatur
praecipuum, & maximum D EI donum,
& ipfemet omnis gratia;, & ¿ànditatis fons, au-
¿tórque Chriftus Dominus.
Parochus igitur iiimmum ftudium in eo ponat, ut cum ipfevenerabile
hoc Sacramentum qua decet reverentiâ , debitóque cultu
tradet, cudodiat & adminiftret, tum etiam populus fibi cornmif-
Jus religiose colat, fandè, frequentérque fufcipiat, praefertim in
majoribus anni folemnitatibus.
Ideo populum isepms admonebit; quà prœparatione, &auantá
aninu religione,acpietate, &humili etiam corporishabitu ad tam
divinum Sacramentum debeat accedere: ut praemifsâ iàcramentali
confeffione, omnes faltem à medianode jejuni, & utroque genuflexo
Sacramentumhumiliteradorent, ac reverenterfufcipiant,viri
quantum fieri poteft à mulieribus feparati.
Moneantur prœtereà communicantes, ut fumpto Sacramento
non ftatim ab Eccleíia difcedant, aut colloquantur, ne ftatim vagis
oculis circumfpiciant, autexpuant, ñeque de libro ftatim orationes
recitent: ne Sacramenti íj:>ecies de ore décidant, fed quâ
par eft dcvotione, aliquantifper in oratione permaneant, gratias
agentes DEO de tara fingulari beneficio, atque etiam de Jandií 1
ííma Paífioné Dominica, in cujus memoriam hoc myfterium celebratur
, & fumitur.
Curare porro debet, ut perpetuó aliquot particule confecratae
co numero, qui ufui infirraornm, & aliorum fideliuui communioni

nioni fetis elle poífít, conferventur in pyxide exfolida, decentique
materia, eaque munda, & fuo operculo bene claufa, albo
velo coopertaj & quantum res feret, ornato , in tabernáculo clave
obferato.
Hoc autem tabernaculum conopaso decenter opertum, atque
ab omni alia re vacuum inaltari majori, vel in alio, quod venerationi,
& cultui tanti Sacramenti commodius, ac decentius videatur,
fit collocatum j ita ut nullum alijs facris funftionibus aut Ecclefiafticis
officijs impedimentum afFeratur. Lampades coram eo
plures, vel ialtem una, die, no&úquer perpetuó colluceat; curabítque
Parochus , ut omnia ad ipfius Sacramenti cultum ordinate,
integra, mundaque fint, & coníérventur.
San&iffimaz Euchariíha?partículas frequenter renovabit. Hoftise
vero, íeu particulae conlecrandae fint recentes, & ubi cas coníecraverit,
veteres primó diftribuat, vel fiimat.
Fideles omnes ad facram conhminionem admittendi lant, exceptis
ijs, qui jufta oratione prohibentur. Arcendi autem fimt
publké indigni, quales fiint cxcommunicati , interdi&i :t manifeuéque
infames, ut meretrices, concubinarij, foeneratores, magi,
fortilegi, blafphemi> & alij ejus generis publici peccatorcs : nifi
de eorum poenitentia, & emendatione conilet , & publico icandalo
prius íatisfécerint-
Occultos vero peccatorcs,(T occulte petant, & non eos emendatos
agnoverit, repellar* non autem fi publicé petant, & fine
ícandalo ipios prseterire nequeat.
Amentibus praeterea,feu phren?ticis communicare non licet,
licebit tamen, fi quando habeant lucida intervalla y & devotionem
oftendant , dum in eo ftatu manent, fi nullum indignitatis
periculnm adfit
Ijsetiam, qui propter aetatis imbecillitatem non dum hujus
Sacramenti cognitio nem, & guftum habent, adminiftrari non debet.
L 2 Ordo

ORDO MINISTRANDI
SACRAM CUMMUNIONEM.
P A cerdos igitur fanéliíHmamÉucliaúfliíltti' miniftra.
c) turus, hoRijs leu particulis pro populi multitud
diñe cOnfceratis, vaículoque uno, vel pluribus, de«,
centi, & 9ommodo loco expofitis, cum vino, &
aqua ad purificationem eoruín, quí ccmmunionem
íumpferint, &; ante eos linceo-mundo extenfo, lotis
prius manibus , & fuperpelHceo indutüs , ac deíuper
ítola. cojoris officio illius diei conveniente, prsecedente.Clcriaa
, feu alio miniftro, ptoce^it ad altare
"maníbus Jun&i's, & accenfis cereisfaílá priüs, &
pcfleá genuflexiones extrahit pyxidem, & illamiuprr
coTjVoirafe d ép o íi ta m (f¡ íto'opfcrít, minifter génibus
jlexis, nomine populi ad comu Epiftoiae faeít confek
íionem getieralem « dicens: Confíteor Deo, &c.
Tutjp Sacaos iterum genufle&it, & manibus jun^
£tis antepc&us vertit íeadpopulum ( ad vert-eos ne terga
vertat Sácranientd ) & id cornü' Evangelij ditit:
Mifereaturveftri, &c. Etaddit: Indulgentiam, abíb.
lutionem remiífione peccatorum veftrorum tribuat
vobis omnipotens, & mifericors Dominus,
Amen» dicens: Indulgentiam, &

p^hendit/Sc duobus digitis pollice,
& imïïte Sacramentumacçipit, & élevât, convcríúsque
ad populum in medio altari dicit clara voce : Ecce
Agnus DEI, ecce qui toll-it peccata mundimox iubdit :
Dominenoníum dignus, ut intresfub teélum meum,
íed tantdmdic verbo, & fanabitur anima mea. Vel
pro loci confuetudine, fi GommunicantÎi Lajjjium igno*
Cefjtf m Ixté iamb &ctteé / fthct ft¡>ef

Corpus Domini ^¡F nofbi JESU Chrifti cuftodiat animara
tuam in vitamaeternam, Amen.
Ubi vero omnes communicaverint,Saeerdos reverfus
ad Altare dicere potent . O facrum convivium, in
quo Chriílus íumitur, recolitur memoria pafíionis
ejus, mens implecur gratia & futurae glorias nobis pignus
datur.
Panem de coelo praeílitiíli eis.
Mniílerrefpondet: Qmnedeleótamentum in fe liabentcm.
tempore Pafchali additur, Alleluja.mox Sa»
cerdos dicit, fa Domine exaudí orationem meam.
J^. Et clamor meus ad te veniat.$\ Dominus vobifeum.
jp?. Et cum Spiritu tuo.
O rem us»
DEUS, qui nobis fub facramento mírabili, pafílo*
nis tuae memoriamreliquifB: tribue quaefumus,
ita nos Corporis & Sanguinis cui facra myfteria veneran
, ut redemptionis tuae fruólum in nobis jugiter fentiamus.
Qui VIVÍS Stregnas, &c„
Tempore Pafchali dicitur Oratio.
SPiritum nobis, Domine r tuae charitatis infunde:
ut quos Sacramentis Pafchalibus fatiáfti, tuá facias
pietate concordes. Per Chriftum Dominum noftrum»
K\ Amen,
Antequam reponatSacramentum, díligenter advertat,
ut Ci aliquodfragmentumdigítisadhaeferit, illud

iñpyxidem deponat, & eoídem digitos,quibus tetigit
Sacramentum, abluat, & abftcrgat purificatorio • abfolutionem
verô fumât, fi celebtaverit, aut ijs, qui
tunc communicârunt, íumendam tradat, aut íaitem
in íacrarium injiciat»
Pofteà genufle¿lens reponit Sacramentum in tabernáculo,
& clave obferat. Deindeextentâ manu dexfcerâ,
benedicit ijs, quieommunieârunt, dicens: gc>
nediftio DEIOmnipotentisPatris, & Fi*£ lij, & Spiritus
fanóti deícendat fuper vos, & maneat femper.
Amen«
Cp rti m uñió - 4vt em pojml i intra mi 0a m ftat)í#:p'oft
communionem Sacerdotis celebrantis fieri debet (niíi
qiiandoqueex rationabili caufa poftMiíTam fit facienda)
cum orationes, quse in Miífa poft Communionem
dicuntur, non folum ad Sacerdotem, íed etiamad alies
communicantes ípeílent,
ItaqueSacerdos fumpto Sacratiiïîmo Sanguine, antequam
fe purifícet, ponat partículas confecratas in
pyxide vel fi pauci fint communicandi, iuper patenam,
nifi in principio poíitae fuerint in pyxide, & ge*
nufle&itr, miniílro interim faciente confeíTionem, ut
íupra. Pofteà vertens íe ad populum in cornu Evangel
ij dick: Mifereatur ycftri,&c. Et eo,quofupradictum
eft , modo , pörrigit communicant! is Euchariftiam
, incipiens à miniftris altaris, fi velint commu-
' J' ' ' • : : • Tricare?

nicare. Finitacommunione, revertitur .ad altare nK
hil dieens , non dat et benediilionem , quia illam
¿abitin fine MiíTae. Deinde dicit fecreto. Quod ore
fumpfimus, utin Miílali: fe purificat, & MiiTam
abfoivit. Quöd fi contingat, abloluta Miísá, ftatim
aliquos interdum communicarc, tuncSacerdosadhu«
planeta indutus , iacram communionem eo modo,
qtíéiuprá diílum eft, miniftrabit.
PE COAÍMÜNÍONE PASCtlALL
G ire taut em Parochus, utin Quadra gefíma per fe vel per alios
concionatores opportune denuncietur Conftitutio Concdij
Lateraneníis Tub Innocentia HI. qua fie habet,.
Omnis utriufque fexus fidelis, poftquam ad annos
diferetionis pervenerit, omnia fuá folus percata faltem
femel in annófidelker cqnficeatur proprio SaeerJoti: &
injunctam fibi paenitentiam proprijs viribus ftudeat
adimplere fufeipisns reverenter ad minus in Pafcha Euchariftiae
Sacramentum, nifi forte de praprij Sacerdotisconfilio,ob
aliquam rationabilem caufam adtempus
ab hujusmodiperceptione duxerit abftinendum ; alioquin
& vivens ab ingreíTu Ecclefiae arceatur, & mo
fiens Cliriftiana careat fepulturá.
ITt igitur hoc falutare Ccm^ilij decretum inviolabiliter fervetur,
deícripta Parochus habeat nomina fiiorum Parochianorum j;
Se qui diiäo tempore non communicaverint, elapío pro lóci conluetudine
Pafchali termino, eos qui propria falutisimmemoresíxpiüs
aduioniti non obtemperaverint, Ordinario fuo denunciet.

Dabit quoque operara Parochus , quoad ejus fieri poteft, ut
Parochiani fui à die Palmarían ufque ad Oétavam Pafchae praeeepto
deGommunione Pafchali fatisfaciant. Quôd fi tarnen ob Parocnise
amplitudinem & animarum multitudinem id fieri non poffit, Iongiorem
terminum ab Ordinario fuo mature impetrare curabit.
Aliena: Parochiae fideles ad proprium Parochum remittet, prêter
peregrinos & advenas, & qui certum domicilium non habent:
quibus, fi rité parati acceiferint, ipfe lacrara prabebit Commuînonem.
•¿Egrotis quoque parochialibusetiamfi Communionem extra
praüícriptos Paichalcs dies liimpíennt, in Pafchalibus diebus illam
deferet ac miuiftrabit.
- . . . . • ' À -
De Communione Infîrmorum,
V iaticum íacratiffimi Corporis Domini noftri JESU Chrifti fummo
ftudio , ac diligentia œgrotantibus opportnno tempore
procurandumeft, ne fortè contingat illos tanto bono, Parochi ineuriâ
privatosdecedere. Cavendum autem inprimis eil , ne ad indignos
cum aliorum feandalo deferatur , quales funt publici ufurarij
i concubinarij, notoric criminofi, nominatim excommunicati
aut denunciad, nifi fefe prias iàcrâ Confeiïïone purgaverint, & pu-
•blicae offenfioni, prout de jure, fatisfecerint.
Hortetur Parochus infirmum , ut lacrara Communionem fumât,
etiamfi graviter non œgrotet, aut mortis periculum non immineat,
maxime ,fi fefti aücujus celebritas id fuadeat, reque ipie
illam miniftrare reeuiabit.
Pro viatico autem miuiftrabit, cum probabile eft, quod earn
amplius fiimere non potent. Quod fiaeger íumpto Viatico', dies
aliquot vixerit, vel periculum mortis evaferit, & communicare voluerit,
ejus pio defiderio Parochus nondeerit.
Poteft quidem Viaticum brevi morituris dari non jejunis ; id
tarnen diligenter curandum eft , ne eis tribuatur, à quibus ob
phrenefim, five ob aífiduam tuífim , aliúmvc fimilem morbum aliqua
indecentia cum injuria tanti Sacramenti timeri poteft. Ceteris
autem infirmis , qui ob devotionem in aegritudine communicant,
danda eft Eucnariftia ante omnem eibum , & potum , non
aliter ac ceteris fidelibus, quibus nec ctiam per raotlum medicinx
ante aliquid fumere licet. M Sed

Sed alicui ad adorandum folùm, leu devotionis , feu cujusvis
rei praetextu ad oftendendum non deferatur.
Deferri autem debet hoc fanûum Sacramentum ab Eeclefiaad
privatas aegrotantium domos decenti habitu, fuperpofíto mundo
velamine n,anifefl:è,atque honorificè ante peéhis cum omnireverentia,
6c timoré, femper lumine precedente.
Parochus igiíur procelTurus ad communicandum infîrmum,
aliquot campanae iftibus jubeat convocan Parochianos , feu Confraternitatem
fanûiffimi Sacramenté ubi fueritinftituta, feu alios
pios Chrifti fideles, qui làcram Euchariftiamcum cereis, leu intortitijs
comitentur , & umbellam , leu baldachinum, ubi haberi poteft,
déférant.
Praemoneat, ut aegri cubiculum mundetur, 8c in eo paretur
menfa linteo nmndo cooperta, in qua íandtiílimum Sacramentum
decenter deponatur. Supra menlàm inter duos cereos ardentes
pofitafit imago Crucifixi;ad manus etiam habeantur linteum mundurn
ante pectus communicandi ponendum; aqua benediâa; Vinum
pro ablutione ; aqua, vas & mantile pro abluendis abftergendisque
manibus Sacerdotis[: Atque alia ad ornatum loci pro
cujusque facúltate.
Ubi pofteà convenerint, qui Euchariítiam comitaturi íunt,
Sacerdos indutus luperpelliceo, Sellóla, & fi haberi poteft, pluviali
albi coloris, Acolytis, feu Clericis aut etiam Presbyteris ( íí
locus feret ) luperpelliceo pariter indutis comitatus, decenter &
de more acceptas aliquot partículas confecratas, vel unam tantiim
( fi longius aut difficilius iter fit faciendum ) ponat in pyxide, leu
parva cuftodia , quam proprio liio operculo cooperit, & velum
iericcum Ikperimponit ; iple vero Sacerdos impofito fibi priùs ab
utróque humero oblongo velo decenti, utraquc manu accipiat vas
cum Sacramento , & aeinde umbellam ieu baldachinum fubeat»
nudo capite procelTurus.
Praecedantfemper( prout locus feret) ex aliqua Confraternitate,
unus cum vexillo , & duo cum laternis : aedituus cum cam-
{ »anula, quam per vices pullet: item quatuor pueri, quorum duo
aternas tcrtius hoc Ritualc, quartus burfam cum corporali SS.Euchariftiae
Sacramento fupponendo , unacum purificatorio ad dígitos
Sacerdotis abftergendos, deferat. Horum etiam officimn erit,

in acceflii , & reditu , cum débita modeftia , hymnum Ptwge
lingua , frc. interjedâ poft fingulos vcrfus aliquantula mora,
decantarc. His iùccedat Sacerdos SS. Sacrainentum geftans elevatum
ante pedus, fub umbella dicens Pfalmum Mifercrt, è"c. Et
alios Pfalmos & Cantica. Is etiam cavebit, ne v.^gos ocuios hu«
illucque leviter conjiciat; fed colleûé ac graviter ambulat, coeleltemque
ilium, quem manibus geftat thefaurum ,fide portet, linguam
ac mentem precando & meditando exerceat, quoad in a'grotantis
cubi uluni introducatur.
Qnod ii longius aut difficilius iter obeundum fit, & fortaflc
etiam equitandum, necefle erit, vas in quo Sacramentum defertur,
bursa albi coloris dëceuter ornatâ, & ad Collum appensâ,
apte includere, & ita ad pe£tus alligare , atque obftringere, uc
ncque decidere, néque pyxide excuti Sacramentum queat.
Ingrediens vert, locrm, ubi jacet infirmas, dicat;
Paxhuic domui. Et omnibus habitaatibus in ca.
Turr. dtp fitum acn:rr.enrum fupermdhfa, fuppofitö
corporali r genußo. us adorat,omnibus in genua
procumbentibns, & rrröx accepta aqua benediél'a,afpergit
infirmum, ôc cubic uium , dicens Antiphonam :
Àfperges me, Domine, hyiTopo, & mundabor: lavabisme,
& iuper nivem dealbabor: &primumverfum
Pfalmi, Miferere mei Deus, cum Gloria Patri.
Sicuterat,&c, DeindercpetiturAntiphona. Afperges
me, &e. Pofteà. f-, Adjutorium noflrum in nomine
Domini. Refp. Qui fecit cœlum & terram.
Domine exaudi orationem meam. Et clamos
meus ad te veniat. Dominus vobifeum. ç?»
Et cum fpiritu tu©.
M 2 Ore-
/

E Xaudinos,
Qremus.
Domine lañóle, Pater omnipotens,
seterneDeus, Se mittere dignerisíanélum Angelum
tuum decoelis, quicuftodiat, foveat, protegat,
viíitet, atque defendat omnes habitantes in hoc Jiabitaculo.
Per Chriílum Dominum noílrum. Ke/j».
Amen.
His di&is acccdat ac infirmam, 8c ipfum brevibus verbis, ac fiiavibusadhanc
divina vifitationis gratiam excitet, & ad peccatorum
contritionem, ac reconciliationem (fi quae illi poft confelfionem peccata
confitcnda in mentem vénirent^&ad patientiam, meliorísque
vitas frugem eum exhortetur, & ínquirat an fit excommunicato ;
an injufté aliquidpoflídeat; an habeat debita occulta ; an fit votis
aütperegrinationibus obnoxius. Deinde bland? & leniter infirmum
aíloquatur, admoneátque illum ad patientiam, rogétque fi quem
adhuc conícientiae fcrupulum habeat: Si fie, illum iterató audiat
& abfolvat, nec non ipfum inducat, ut ab ibi prasfentibus fieri
pro fe preces petat, rogétque in genere , quos oífendere vel verbo
vel fado potuit, veniam: ípecialiter vero accedere jubeantur ,
qui de familia aut fanguine illius funt , ut ab eo veniam preceníur.
Quod fi capitalem aliquam inimicitiam adverfus quempiam
gerat,ftudeat Parochus diflidentes, quantum in fe eftamicé concillare.
Ipfe quoque segrotus injurias fibi forte illatas, fe dimittere
declarer.' Pofteá hortetur infirmum ad devote , & cum firma fide
fufcipiendiun Corpus Domini ibi prafens: & circumftantes moneat,
ut pro infirmo orent, quatenus ad falutem animas fuá: poffit fumere
lacroíanétum Corpus Domini noftri ^ES U Chrifti.
Poílea ía¿la demorq confeflione generali five ab in»
fifmo, live ejus nomine ab alio, bacerdos dicit: Mi.
feratur, &c, Indulgentiam, &e.
Deinde fa&a genuflexione accipit Sacramentum d«
yaicuio, atque íliud clcvans oíkndit müimb diwens:
Eccc

Ecce Agnus DEI, ecce qui toíl it peccata mundu
toté £amb ®ottcé/ fcfyct wcltycé pimimbt fcte
fcer QBcíí. Polleteto Jagnie Bofchie, Pollcte kir víiga
fuejtá gréhe odjemle.
Etmore folito ter dicat: p
Domine non fum dignus, ut intres fub teélum
meum ,(ed tantümdic verbo,& fanabitur anima mea.
O >?£n ícf; 6m tiícf;t ft>órt>t¿ / t>u titt$ctyft m*
ter man %írí>
fmtfr rncíti e«l.
O Gofpud jeft niílim ureden, de ti gredefch pod
mojo ftreho, temez reze le eno beískdo, toku bode
ofraulena moja duíchiza.
Et infirmus fimul cum Sacerdote dicat eadem faítem
lemel íubmifsa voce, tum Sacerdos dans infirmo
Euchariftiam dicat; Accipe frater (velíbror.) Via.
ticum Corporis Domininoftrijisu Chrifti, quite cuftodiat
ab hofte maligno, & perducat in vitam seternam,
Amen.
SÍ vero communio non datur per modum Viatiei,
dicatur more ordinario: Corpus Domini noftri JE su
Chrifti Cuftodiat,
Quódíimorsimmineat, €c periculum fit in mora,
tune diélo, Mifereatur, &c. praediótis precibus ómnibus,
vel ex parte omiífis, ei ftatim Viacicum pr«etnatvis»
M j Pofteá

PoftcaSaeerdcsabluat dittos, nihil diceas» & in firmo
detur abiutio. Deinde dicat : •
O Sacrum convivium , in quo Chriftus fumitur,
recolitur memoria pailionis ejus , mens impleturgratia,
& futurae gloriaenobispignus datur»
Kyrie eleiion. C hrifte eleiion. Kyrie eleifon.
Pater nofter.
Et ne nos inducas in tentationerc».
Sed libera nos à malo.
-jr. Salvum fac famulum tuum, veit famulara tu am.
JÇÎ. Deus meus fperantem in te#
Mitte ei auxilium de ianélo.
m Et de Sion tuere eum, vèl ean»,
jr. Efto ei Domine turris fortitudinis.
3R?, A facie inimici.
•jf. : Domine exaudi orationem meam«
jji. Et clamor meus ad te veniat.
•jj-t Dominus vobiieum.
jjz, Et cum fpiritu tuo.
Oremus.
DOmine fan&e Pater Omnipotens aeterne DEUS,
tefideliterdeprecamur,utaccipienti fratri noftro
(vel forori noftrae ) iacroian&um Corpus Domini noftri
JESU Chrifti Filijtui, tarn corpori quam animae profit
actremediumfempiternnm : qui tecum vivit & regnat
in unitate Spiritus fan&i DEUS, per omnia faecula
laeculorum. Amen. ' Cr«*

Oremus.
jRotege Domine hunc famulum tuum (velfamulamtuam)
fubfidijs, & B. MARI,® Virginis patrocinas
confidentem, á cunólis hoftibus redde fecurum.
( fecuram.)
ÖMinlpotcns fempiterne DEUS, Talus aetcrna credentium,
exaudí nos pro fámulo tuo ( velfamula
tua ) mifericordiae tuae implorantes auxilium, ut reddita
fibi fanitate, inEcclefia tua gratiarum tibi referat
a&iones. Per Dominum noftrum JESUM Chriftum,&c.
Quibus finitis redeat ad aegrotum, ipsumque contoletur,
& inilruat tali exhortatione, in quantumílatui
infirmi admittit.
Qua finita infirmum aqua benedi&a afpergat, & £
altera particula Sacramenti fuperfuerit ( fuperefie au.
tem iemperdebet, pneterquam in cafu Iongioris itineris,
jam di&o) genufleélit, íurgit, impensáque ci
benediólione cum venerabili Sacramento ad Eccleíiam
revertiturdigendo privatim inviaPíalmum.^u.
date Dominum de coelis. Et alios Pfalmos 6c Hymno: ,
prout rempus feret.
Cum pervenerit ad Eßclefiam, ponit Sacramenturo.
fupeir Altare, adorat, «feinde dicit: ^-Panem de coelo
praeftitifti eis.
^•Omne dele&amentum in fe habentenn ^'Dominus
vobifcum. Et cum fpiritu tuo.

-
Orcmus.
Eus, qui nobis Tub Sacramento mirabili paífio.
nis tuaememoriam reliquifti: tribue quaefumus,
ita nos Corporis & Sanguinis tui facra myfteria vènerari,
ut redemptions tuae fruétum in nobis jugiter ientia*
mus. Qui vivis St régnas,&c. Amen.
Deinde annunciat indulgentias â fummis Pontiftcibus
conceflas fandtiifirnum Sacramentum comitantibus.
" .-
Pofleà eum Sacramento in pvxide velo cooperta
faciat fignurn Crucis iupcr popuium nihil dicens. Poftremô
illud in loco fuo reponat.
Quod fi ob difficultatem, aut longitudinem itineris,
vel quiaea, qua decet veneratione, Sacramentum ad
Ecclefiam commode reportari non poteil, fumpta
iuerit una tantùm particula coufecrata, ut diétumeft'
tunc eâ infirmo adminiftratâ, Sacerdos praediétis precibüJ?
recitatis, cum manu benedicit, Scunà cumalijs
priv&tQ habitu, extinélis luminibus, umbella demiiTa,
latente pyxide, ad Ecclefiam j; Vel domum quifqufc
faam revemtur.
4t
DE

) 97 C 8 8
DE SACRAMENTO
EXTREME UNCnONIS.
Xtremaj QncHonis Sacramentum á Chrifto Domino
inftitutum, tanquam coeleftis medicina non
animus folum, fed etiam Corpori falutaris, omni
Audio , ac diligentiapericulosé aegrotantibus
adhibcndumeft j & eoquidem tempore, fi fieri
poifit, cum illisadhuc integra mens , & ratio viget:
utad uberiorem Sacramenti gratiam percipiendam,
ipfi etiam fuam fidem ac piam animi voluntatem confer •
re poffint,. dum lacro liniuntur oleo.
In quo illud inprimis ex generali Ecclefise coniuetudine obfervandum
eft, ut fi tempus & infirmi conditio permittat , ante
Extremam Un&ionem, Poenitentias & Euchariftis Sacramenta infirmis
prseb eautu r.
Habeat igitur Parochus loco nitido , & decenter ornato , in
vafe argénteo, fóu ftanneo diligenter cuftoditumíacrum Oleuminfirmorum,
quodfingalis annis feria V. in coena Domini ab Epifcopo
benediftuni)veteri combufto , renovandum eft. Id tamen fi forte
infra ann&aliquo modo ita deficiat, utfufficere nonpoífe videatur,ñeque
aliud benediftum haberi queaty modico Oleo non benedicto
in minori quantitate fuperinfufo, reparari poteft.
Oleum porro ipfum, vel per fe folum, vel in bombacio , feu
refimili,fervaVi poteft; fed ad evitandum effufionispericulum multó
commodius ad infirmos defertur in bombacio.
Debetautem hoc Sacramentum infirmis praeberi, qui cum ad
ufum rationis pervenerint, tam graviter la^orant, ut mortis peri,
culum imminere videatur, & ijs , qui pre fenio deficiunt, & in
diem videntur moriruri, etiam fine alia infirmitate.
infirmis autem, qui dum faná mente , & integris fenfibus ef.
fent, illud petierunt , feu veriftmiliter petijifent, leu dederunt figna
contritionis: aut lalrem interpretative defidera¡venint, fi nimirum
Chriftiané vixerunt: etiamfi dernde loquelam , vel omnem
rationis ufum amiferint, vel amentes effc&i lint, aut non fentiant,
N- nihil-

nihilomiaus Sacramentum hoc ex officio, adcoque (lib gravi obligatioae,
adminiftrare tenetur Parochus; &quidcm excommuni fenteatiâcertô
fub mortali, fi infirmus alioquin fine omni Sacramento
decedere deberet, non fine periculo aaternae damnationis, quod
ibliim attritus cum Sacramento evitafiet.
Impœnitentibus verô & qui in manifefto peccato mortali moriuntur,
& excommunicatis , & nondum baptizatis penitus denegetur.
Non miniftretur etiam prselium initurisaut navigationem,
aut peregrinationem ,, aut alia pericula iübituris , aut reis ultimo
fuppliçio mox a-fficiendis, aut pueris rationisufum non habentibus.
Si quisautem loboratin extremis, & periculum immineat, ne
decedat antequam finiantur un£tiones; cnô ungatur , incipiendo
ab co loco: L'cr iß am SanBam llnBionem , à"c. ut infrà, deinde fi
adhuc fupervivat, dicantur orationes prastermiifae fuo loco pofitae.
Si vcro duminungitur, infirmiis decedat, Presbyter ultra non
procedat 5 & praediûas orationes omittat.
Quôd fi ciubitet, an vivat adhuc, undionem profequatur Tub
conditionepronunciando formam, dicens: Sivivis, per ißam San-
Bam UnBionem, &c. ut infra.
Si autem acciderit, infirmum port peccatorum luorum confèf
fionem ad exitum vitse properare, tunc cum facro Viatico poterit,
& Oleum infirmorum ad eum deferri per ipfum Sacerdotem, qui
defert iàcram Euchariftiam : fi tarnen alius Presbyter, vel Diaconus,
qui Oleum fanftum de fera t, habcri poffit, per ipfum deferatur;
qui fuperpelliceo indutus cum Oleo facro occulte delato fequatur
Sacerdotem Viaticum portantem.: &poftquam infirmus Viaticum
fumpièrit, iniuigatur à Sacerdote.
In eademinfirmitate hoc Sacramentum iterari non debet, nifi
diturna fit, cum infirmus convaluerit, iterum in periculum mortis
incidit.
Quinque vero corporis partes praecipuè ungi debent, quasvelut
feniiium inftrumenta homini natura tribuit, nempe ocuii, aures,
nares, os, &raanus: attamen pedes etiam, & renes ungendi
funt ; fed renum undlio in mulieribus, honeftatis gratia femper
omittitur ; atque etiam in viris , quando infirmus commode moveri
non poteft. Sed five in mulieribus, five in viris alia corporis
pars pro renibus ungi non debet. Manus

De Sacramento Extremas Únélionis. 99
• • - • • -1 - " i
Manus vero, quae reliquis infirmis intcriüs ungi debent5 Presbytcris
exteriüs ungantur.
Dumoculos, aures, & alia corporis membra, qu¡E paria funt,
Sacerdos ungit, caveat, ne alterum ipforum inungendo', Sacramenti
formam priús abfolvat, quam ambo hujusmodi paria membra
perunxerit.
Siquisautemfit aliquo raembro mutilatus , pars loco illi próxima
inungatur, eádem verborum forma.
Hujus autein Sacramenti forma,quá Sanda Romana Eccleííá
utitur, folemnis illa precario eft , quam Sacerdos ad íingulas unciones
adhibet, ciim air.
Per iftam tanólam Unélionem, §t fuam pijfíimam
miíericordiam , indulgeat tibi Dominus quicquid per
viíum,íive per auditum, &c. deliquifti In nomine PatriSj&Filij,
& Spiritus fanéli, Amen,
Ordo Miniftrandi Satrártientum
Extremas tíiiétionis,
' > * ' •
SAcerdos igitur Hoc Sacramentum miníftraturiis, quatenus fieri
poterit, parari curerapud infirmum menfam mappá candida
coopertam , itémque vas, in quo fit bombacium, leu quid íimile
in léptem globulos diftin&um, ad abftergendas partes inundas,
medullam pañis ad detergendbs dígitos , & aquam ad ablüendaS'
Sacerdotisa manus , ceream item candelam ,. quas deinde
accenfa ipíi ungenti lumen prasbeat. Denique operam dabit, ut
quanta poterit munditiá ac nitore hoc Sacramentum miniftretur.
Deinde convocaría Clericis, feu miniftris,vel faltem unoClenco,
quicrucem fine hafta, aqiiam benedi£tám cum afperforio,
& librum' Ritualem d'eferat, ipfe Parochus decenter aceipit vas
facri Qlei infirmorum, faccülb feríco violatci colorís incluiiim,itlúdque
cauté defert,. ne effundi poílit. Quod fi longius iter peragendum
? aHt etiam equitandum fit, vel alias adfit periculum efl
ftafionis, vas Oler facculo, aut bursa inclufum , ut diéhim eft , ad
collum.appeJidat, ut commodiiis , & fecuriüs perferat. Procedat
¿utem.fine fonitu campanula?, N z Cum

Cum perventum fuerit ad locum,ubi jacet infirmus,
Saccrdos intrans cubiculum dicitS
Pax huic domui. fy« Et omnibus habitantibus in ea.
DeindedepofitoOleo fuper irenia,fuperpeIlicco5 ftolläque violácea
indutus,a2grotoCrucem, pié deofculandamporrigitrmox inmodum
crucis cura aquá benedi&ä , & cubiculum , Sc circumftantts
afpergit dicens Antiphonam. Aff trees, &c. ut fuprä.pag. 91. Quöd
ii a?grotus voluerit confiteri , audiat ilium , & abfolvat. Deinde
pijs verbis ilium conioletur, & dehujus Sacramenti vi, atque efficacia,
fi tempus ferat, breviter admoneat, & quantum opus eft,
ejus animum confirmet, & inípem erigat vitas £ teniae.
Poftea flans vcrfus aegrotum, dicat:
Ver*' Adjutorium noftrumin nomine Domini.
Refp. Qui f€c - lt coelum & tcrram.
Dominus vobifcum.
Kelp, Et cum fpiritu tuo.
Ore mus.
JNtroeat, Domine JESU Chrifte, domum hanc íub
"noílrae humilitatis ingrelTu, aeterna felicitas, divina
profperitas, ferena laetitia, Charitas fruétuoía, fanitas
fempiterna: efFugiat ex hoc loco acceffus doemonum:
adfint Angeli pacis, domumque hanc deferat omnis
maligna difcordia. Magnifica, Domine, fuper nos nomen
fanflumtuum : Scbenedic ^noltrae converfationi:
fanélifica noftrae humilitatis ingreifum, qui fan-
¿tus, & pius es, & permanes cum Patre, & Spiritu
fanélo in faecula faeculorum, Amen.
Oremus, Scdeprecemur Dominum iioftrum JESUS«
Chriftum,

Chriílum,utbenedicendobenedicat»j*«i hoc tabernatuium
omnes habitantes in eo,&dei eisAngelumbonumcuftodem,
& faciat eos íibi iervire ad coniiderandum
mirabiliade lege fua, avertat ab eis omnes contra*
rias poteftates: eripiat eos ab omni formidine, & ab
omni perturbatione , ac fanos in hoc tabernáculo cuftodire
dignetur. Qui cum Patre , & Špiritu fančto
vivit & régnât, Deusinfaecula faeculorum, Amen.
öremus.
I. Xaudi nos, Domine fan ¿te, Pater Cm nipotens ,
seterne DEUS, & mittere digneris ian&um Angelum
tuum de coelis, qui euftodiat, foveat, protegat,
viíitet, atque defendat omnes habitantes in hoc habitaculo,
Per Chiiilum Dominum noitrum, Amen.
Quae orationes, Îîtempus non patiatur, ex parte, vel
in tótum poterunt omittñ Tum de mere fa&â confeífione
generali, Latino, vel Vulgari fermone, Sacerdós
dicat: Mifereatur tui, &c. Indulgentiam, abfolutionem,
Tune Presbyter pro loco, tempore & adftantiuna
humero vel qualitate récitabitfeptem Pfalmos pœnttcn«.
tiales ( velfi tettipus non ferat laltem Plalmum Miferere)
cum Liianijs, vcrficulis & orationibus.
K 3 SEPTEM

SEPTEM PSALMI POENITEN-
T1ALES, CUM LITANIISj
Pro infirmis, antequam vel dum facro liniunturOleo,
feu pro alia neeeflicáte, dicunturflcxisgcnibus.
Antiph, Ne reminifcaris.
Pfalm. 6.
DOmine, tie in furore tuo 1 arguas me : neque in
ira tua corripias me.
Miferere mei Domine, quoniam infirmas fum: iana
me Domine, quoniam conturbata funt oíTa mea.
Et anima mea turbata eft valde : fed tu Domine usquequOi
Convertere, Domine, 6t eripeanimam meamí falvum
me fac propter mifericordiam tuam»
Qnoniam non eft in morte qui memor fittuij in inferno
autem quis confitebitur tibif
I abmaviingemitu meo, lavabo per fmguías no£les leélum
meum rlacrymis meis ftratum meum rigabo,
lurbatuseft à furore oeulus meus:, invetera vi inter omnés
inimicos meos,
Difcedite à me omnes ,. qui operamini iniquitatemî
quoniam exaudivitDominus vocem fletus mer.
].. xaudivit Dominus deprecationem mcam: Dorainus
orationem meam fufcepic*
l 4

h-rubefcant& conturbentur vehementer omnes inimici
mei: convertaniur & erubeieant valde velociter.
loria Patri*
P(alm*3i;
J^Eati quorum remifias funt iniquitates: & quorum
teita iunt peccata,
® eatus vir, cui non impiitavit Dominum peccatum:
nee eft in fpiritu ejus dolus,
Quoniamtacuijinvcteraveruntoira mea: dum clamarem
tota die^
Qaioniam die, ac nc&e gravata eft iuper me manus
tua: eonverfus ium in aerumna mea, dum configiturfpina.
'diilummeum cognitum tibi feci : & injuftitiam meam
nonabfeondi.
• 3ixi,Cortfiteboradverfum me injuftitiam meamDomino:
& tu remififtiimpietatempeecati mei.
P rchac orabitad te omnis fan&us: in tempore opportuno.
v'erumtamenindiluvio aquarum multariim : ad eum
non approximabunt.
u esrefugium meum a tribulatione, quae circumdedit
me: exultatio mea, erue me a circumdantibus me.
^jitelleftum tibi dabo, & inftruam te in viahac, qua gradieris:
firmabo fuperte oculosmeos.
M olite fieri iicut equus & mulus: quibus non eft intelle&us.
In

In camo & frreno maxillas eorum conftringe: qui non
approximant adte.
Multaftagellapeccatoris: fperantem autem in Domino
mifericordia eircumdabit.
Lsetamini in Domino, & exultate jufti: & gloriamini
omnesre&icorde.
Gloria Patri.
Pfalm. 37.
T ^Omine ne in furore tuo arguas me, neque in ira
^ tua eorripias me,
Quoniam iagittaetuae infixaefunt mibi: & confirmaiFi
fuper me manum tuam.
Non eft fanitas in came a facie irae tuae: non eft pax of.
fibusafacie peccatorum meorum.
Quoniam iniquitates meae fupergrelTas funt caput me.
urn: & fieu.tonus grave gravatae funt fuper me,
putruerunt, & corruptae iunt cicatrices rneae : a facie
infipientiaemeae.
2v#fer faflus fum, & curvatus fum ufque in fmem: tota
die conftritatus ingrediebar,
Quoniam lumbimei impleti funt illufionibus r & non
eft ianitas in carne mea.
Affii&us fum, & humiliates fum nimis r rugiebam a
gemitu cordis mei»
jpDmineante teomnedefiderium meum: & gemitus
meus ate non eft abiconditus*
O*

C ormeumconturbatumeft, dereliquit me virtus mea:
¿C lumenoculorum meorum, & ipium non eft mecum.
A micimei,& proximi mei: adverium me appropinquaverunt,
& fteterunt.
I tquijuxta me erant, delonge fteterunt: & vim facie,
bant qui quaerebant animam meam.
E t quiinquirebant mala mihi, locuti funt vanitates: &
dolos tota die meditabantur.
E go autem tanquam turd us non audiebam : & ficut
mutus non aperiens os iuum.
E.tfa&us fum iiouthomo non audiens: & non habens
in ore fuojredargutiones.
Q ucniaminteDominefperaviitu exaudies me Domine
Deus meus.
Q uiadixi,nequando fupergaudeant mihi inimici mei:
& dum commoventur pedes mei, fuper me magna
locuti iunt.
Q uoniam egoinftagella paratusfum : &dolcr meus in
confpeftu meo femper.
Q uoniam iniquitatem meam annuntiabo: & cogltabo
pro peccato meo.
J nimiciautem mei vivuntj&confirmatifunt fuper me:
& mulriplicatifunt quioderunt me inique.
Q ui retribuunt mala pro bonis, detrahebant mihi: quoniam
iequebarbonitatem.
O N e

Nederelinq.uas.me Domine Deus meus: ne diíceíTeris
ame.
Intende in adjutorium meum : Domine Deus iàiutis
meas.
Gloria Patri
Pfalm.
ïferere tnei Deus: fecundum magnam miferieordiam
tuarn*
Et fccundnm multitudinem miferationum tuarum: dele
iniquitatem m eam^
Atopics lava me ab iniquitate mea : & à peccato meo
munda me.

or m und um creain me De us: & fpirkum rectum innova
in vifeeribus meis.
eprojicias me a facie tua: ßeipiritum fanilum t murine
auferas a m.e.
Redde mihi betiriam fahnsrrs tui: & fpirku principal*
confirm a me.
bcebo irtiquos via's tiras r & itrapijad' teeonvertencur.
Libera me de ianguimbu3 Deus, Deus fäiutis m-eac: &t
exultabk lingua mea juftkiamtuarrr.
I omint labia mea aperies:. & o s me um annun tiabit 1 a u»
dem tuam.
Quoniam fivoluiffes facrlSciumdedilfem utiq.ue: holocaufti-s
non deleitaberis-.
Sacrificium Deo Spiritus contribulatus:: cor eontrkum,
& humrliattum non d-efprcies.
Benigne fac Domine in bona voluneate tua Sionr ut
3e difx e nt u r muri }e r u 1 ai e m.
lancacceptabisfacrificium jiiftitrx, oblationes, & ho.
locauftar tunc impoaentfuperaltarecuumvkuloSi
Qoria Patri;
Pfalm. for.
fOmineexaudiorationemmeam: & clamor mcus
ad te veniat.
%n avertas faciem tiram a me: in quacunqpe die eri-
' bulor, inclina ad me aurem tsuatn.
¿»quaeunquedieinvocavetote: veiockerexaudime.
J O 2 • ilia

loS Rituale Labacenie
Qua defecerunt ficut fumus dies mei; & oiTa meaficut
cremium aruerunt.
-ercuflusfum utfoenum,&aruit cor meum: quia oblitusfum
comedere panemmeum,
vocegemitusmei: adhaefit osmeum cärnimeas.
imilis fa&us ium pellicano iolitudinis: fa&us fum iicut
ny

Befpexitinoratlonem ijumilium:&non fprevitprecem
eorum.
äsribanturhsec in generatione altera : & populus, qui
creabitur, laudabin Dominum.
Qiia profpexit de excelfo fanéto iuo : Dominus de cœlo
in terram alpexit.
iaudiretgemitus compeditorum : ut folveret filios in«
teremptorurrw
UannuntientinSionnomen Domini : & laudemejus
injerufalem.
faeonveniendo populos in unum : & reges ut ferviant
Domino.
Sefpondit ei in via virtutis iuse: paucitatem dierum
meorum nuntia mihi.
>èrevocesmeindimidio dierum meorum : ingenerationem,&generationem
annitui.
Jhitiotu Domine terram fundàfti : & opera manuum
tuarum iunt codi,
^3Îî peribunt, tu autem permanes : & omnes ficut veftimentum
veterafcent.
fificut opertorium mutabis eos, & mutabuntur: tu
autem idem ipfees,&anni tuinon deficient,
filij fervorum tuorum habitabunt : & fernen eorum in
faeculum dirigetur.
QoriaPatri.
O 3 PfalflX

Pfalm. 129.
E profundus cîamavi ad te Domine: Dömine exaudí
vocem meam.
Fiant aurestuae intendent.es: in voceni deprecationis
meae,
Si iniquitates obfervaveris Domine :. Domine quis fuftinebit.
Quia apud te propitiatio eft & profiter legem tuam
iuftinuite Domine..
Suftinuit anima mea in verbo ejus : íperavit anima mea
in Domino.
A euftodia matutina ufque ad noctem : ípecet liiaeiin-
Domiao»
Quia apud Dominum- misericordia :. & copiofa apud
eumredemptio.
Et ipfe redimet Ifrael; ex omnibus-, iniqukatibus ejus,
Gbria PatrL
Pfalm. 142.
IptíOmme exaudí orationem meam, auribus-percipe
ebfecrationemmeamt in Veritäte tua exaudí me,
mtuajuftkia.
Frnon intresin judícium cum fervo tuo : quia non- ju»
fbiíieabitunin confpe&u tuo om nis vivens.
Qiia periecutus eft mimicusanimammeam: hum ilia vit
in terra vitam m earn .
- ollpçavitmein obfcuri^ßcut mortnos faeculi, & anxiatus

xiatus eft fuper me ipiritus meu6, in me turbatum eft
cor meum.
Memorfuidierum antiquorum, meditatus ium in omnibus
operibustuis,: in fa¿lis manuum tuarum meditabar.
flxp an d i m a n u s m easa dte ; anima mea ficut terra fine
aqua tibi.
elociter exaudi me Domine: defeoit fpiritus meus.
Jsbn avertas faciem tuam à me: & íimilis ero deícen.
dentibusin lacum.
Auditamfaemihi mané miíericordiam tuam: quia in
te iperavi.
Kotam fac m iki viam,in qua ambulem : quia ad te levavi
anirnam meam.
j jripe me de inimicismeis Domine, ad te confugi : doce
jnefacere voluntatem tuam, quiaDeus meus es tu.
Spirltus tuus bonusdeducetmeinterram re&am: pro.
pter nomen tuum Domine, vivificabis me in aequita-
, te tua.
Educes de tribulatione animam meam: & in miíericordiatuadifperdes
inimicosmeos»
¿ tperdesomnes, quitribulant animam meam: quoniam
ego iervus tuus fum.
Gloria Patri.
Antipb. Nereminifcaris Domine,deli&a noftra, vel
parentumnoftrorum, nequevindi&am fumas de peccatisnoftris.

íi2 - Rituale LabaCeníc
LIT A NI iE.
I Yrie eleiíon»
G hrifte eleifon.
K yrie eleiíon.
hrifle audi nos.
i hrifte exaudi nos»
ater de coelis DETIS, Miferere nobis,
í iliRedemptoirmundi Dais, Miferere nobis.
Spiritus fančteDEUs, Miferere nobis.
S ančlaTrinitas unus DEUS, Miferere nobis.
SančtaMARiA, Orapronobis.
S ančla DEI genitrix, ora.
S añila Virgo Virginum, ora,
S ančle Michael, ora»
S ančleGabriel, ora.
S ančle Raphael. ora»
O mnes iančli Angeli & Archahgeli, orate»
m nes iančli beatorumfpirituum ordines, orate
ančle Joannes Baptifta,-^- '^c&íjifaLy ora.
mnesfančli Patriarch« &Prophetae, orate
ančle Petre, ora.
anéle Paule, ora.
ančle Andrea, ora.
ančle Jacobe j ora.
ančle Joannes, ora.
: ančle Thoma, ora.
S andre

Liunioe«
Sanóte Jacobe, ora.
Sandle Philippe, ora.
andle Barthclomaee, ora.
¡ andleMathaee, ora.
Sandte Simon, ora.
andle Thadage, ora.
Kanäle Matthia,, ora.
¡ anote Barnaba,, ora.
andle Lucar
ora.
Sandle M'arce,. ora.
G mnes {andli Apoftoli & Evangeliftge, orate.
Omnes fandli Difcipuli Domini, orate.
O mnes íandli Innocentes ,
orate.
$andle Stephane, ora.
Sandle Laurent!, era*
Sandle Vincenti, ora.
'S andli Fabiane & Scbaííiane,
orate.
Sandli Joannes & Paule, orate.
S andli Cofma & Damiane,
orate.
S andliGervafi & Protafi , orate.
Omnes fandli Martyres, orate.
Sandle Silvefter, ora.
S andle Gregori,. ora.
.Sandle Ambro fi, ora.
S andle Auguftine, ora.
. S andle Hieronyme ora.
P
$ 3ndle
ii;

Sanóte Martine, ora.
S anéle Nicolae, ora,
O mnes íanili Pontífices 5c ConfeíTores, orate.
O mnes íanóli Doélores , orate.
S añile Antoni, ora,
$ an&e Benedicle, ' ora.
$ anéle Bernarde, ora»
$ an6le Dominice, ora.
S ancle Francifce, ora.
O mnes fanéli Sacerdotes & Levitae, orate.
O mnes fanéli Monachi & Eremitae, orate.
S añila Maria Magdalena, ora.
S anéla Agatha, ora.
S an£la Lucia, ora.
S an£la Caecilia, ora.
S ánela Catharina, ora.
S an6la Anaftafi a ora.
Ó mnesfan&ae Virgines& Viduae, orate.
O mnes Sanéli, & SanébeDEi, Interceditepronobis.
P ropitius efto, Paree nobis Domine,
p ropitius eílo, Exaudi nos Domine
A bomni malo, Dberanos Dom ine
A' b omni peccato, Libera
A b ira tua, Libera,
íubitanea & improvifa morte, Libera»
binfidijs Diaboli, Libera.
A>

ib ira, & odio, & omni mala volúntate,
Afpiricu íornicationis,
fulgure & temp cítate,
Anorte perpetua,
Jfcr myfterkim ían¿tse incarnationistuse,
Rradventum tuum,
Rr Nativitatem tuam f
I£r Baptifmum& fanctum jejunium tuum,
Ifcr Crucem,& Paffionem tuam,
Ifcr mortem, & íepulturam tuam,
Rríanélam Refurreélionemtuam,
Jfcradmirabiiem Afeeníionem tuam,
lér ad ventum Spiritus íanfti paracliti,
die Judicij,
Libera*
Libera,
Libera.
Libera.
Libera.
Libera.
Libera.
Libera.
Libera.
Libera.
Libera.
Libera,
Libera.
Libera.
Ifeccatores, Te rogamus audi nos»
tnobis pareas, Terogamus.
II nobis indulgeas, Terogamus.
It ad veram poenitentiam nos perducere digneris,
Te rogamus audi nos.
ItEcclefiam tuam ían&am regere, & confer vare digneris
. Te rogamus audi nos,
II domnum Apoftolicum,& omnes Eccleíiafticos ordi*
nes in fanéla religione confervare digneris,
Terogamus audi nos.
0 inimicos fanétae Eccleíise humiliare digneris,
Te rogamus audi nos,
«U ^ f ^ r r ^ ,
\^'KviÁLVrri ^«K-qC-f-C ^v^^cO-f^ ~
J" ° O J

lit Regibus & Principibus Chriflianis pacem & veram
concordiam donare digneris, Te rogamus audi nos.
UtcunflopopuloChriílianopacem, & unitatem largiridigneris,
Terogamus,
1 t nolmetipfos in tuo fanfto fervitio confortare &confervate
digneris, Terogamus.
t menees noftras ad cœleilia defideria erigas, Te rog.
i t omnibus benefacloribus noftris fempiterna bona rétribuas,
Terogamus,
lit. animas noftras fratrum, propinquorunf, & benefaétorum
noflrorum ab aeterna damnatione eripias,
Te rogamus.
Ut fruélus terrae dare, ÔC coniervare digneris, Tc roga,
Utomnibus fidelibus defunétis requiem aeternam donare
digneris, Te rogamus.
Ut nos exaudire digneris. Te rogamus.
Fili DEI, Terogamus.
gnus Dei quitollis peccata mundi,
Parce nobis Domine,
A gnus Dei qui tollis peccata mundi, Exaudi nos Dora.
A gnus Dei qui tollis peccata mundi, Miferere nobis.
C hrifte audi nos. C krifte exaudi nos.
vyrie eleiíon. Chrifteeleiíon, ^ yrieeleifon.
aternofter, fecreto.
Et ne nos inducas in tentatiçnem.
Sed libera nos à malo.
•. . - : jpiaîm

Pfalm. 69.
Eusinadjutorium meuin mtende: Domine ad ad*
juvandum me feftina.
onfundantur, & revereantur^ qui quserunt animam
m earn,
vertantur retrorfum ,5c erubefcanti qui volunt mihi
mala.
' vertantur ftatim erubefcentes: qui dicunt mihi, Euge,
euge.
xultent& laetentur in te omnes, qui quaerunt te : &
dicant iemper, Magnificetur Dominus qui diligunc
falutare tuum.
Ego veto egenus, & pauper tunn Deus adjuva me,
nljutor meus, & liberator meus es tu; Domine ne moreris.
loriaPatri, &c.
ii* Salvos fac fervos tuos. Deus meus fperantes in te»
y* Efto nobis Domine turrisfortitudinis*
^•A facie inimicw
y*Nihil proficiat inimicus in nobis,
JJ2« Et filius iniquitatis non opponatnocere nobis.
Domine non fecundùm peccata noftra facias nobis.
fy* Neque fecundùm iniquitates noftras rétribuas nobis.
^OremusproPontificenoftro N.
Dominus confervet eum, & vivificet eum : & beatum
faciateum in terra, & non tradat eum in animam
inimicorum ejus. P j Ore-

\ Oremus pro benefadloribus noftris,
j^Retribuere dignare Domine omnibus nobis bona facientibus
propter nomentuum vitam aeternam.
j^i Amen. y Oremus pro fidelibus defunilis.
•^Requiem aeternam dona eis Domine, & lux perpetua
luceat eis. ir, Requieicant in pace, jy Amen.
yPro fratribus noftris abfentibus.
P^Salvos fac lervos tuos, Deus meus fperantes in te.
Mitte eis Domine auxilium de fandlo.
Et deSion tuece eos.
^Domine exaudi orationem meam.. ~
Ijj.Et clamor meus ad te veniat.
y dominus vobifcum. i Et cum fpiritu tuo.
Q-emus,
Ais, cui proprium eftmifereriTemper, & parcere:
RJ:
fuiGipedeprecationemnoftram: utnos, &omnes
famulostuos, quos deliftorum catena conftringit, miferatio
tuae pietatis clementer abfolvat.
Xaudi qussiumus Domine, fupplicum preces, &
Etonfitentium tibi parce peccatis: ut pariter nobis indulgentiam
tribuas benignus, & pacem.
xNeifabilem nobis Domine, mifericordiam tuam cle-
* menter often de: utftmul nos, & a peccatis omnibus
exuas, & apaenis,quas pro his meremur,eripias.
| %Eus, qui culpa oftenderis , Pcenitentia placaris:
preces populi tui fupplicantis propitius refpicej

'Scflagellatuaeiracundiae, quas propeccatis noftris me-
'remur, averte.
^^ Mnipotens fempiterneDeus, Miferere fámulo tuo
Ponticinoftrc^«. & dirige eum fecundüm tuam
clementiam in viam falutis aeternae: ut te donante tibi
flaceat, & tota virtuteperficiat.
^ Eus á quo fanéla defideria, reéla confilia & juila
funtopera: daíervis tuisiHamquam mundus daré
non poteíí pacem, ut & corda noílra mandatis tuis
dedita,& hoílium fublata formidine: témpora íint tuá
proteélione tranquilla* *
Re igne fanfti Spiritus renes lioftrós, & cor noílrum,
Domine, ut tibi callo corporeferviamus,& mundo
corde placeamus.
Idelium Deus omnium conditor & redemptor,animabus
famulorum famularumque tuarum remiflionem
cunélorum tribue pecoatorum : ut indulgen*
tiamquam femper optaverunt, pijs íupplicationibus
confequantur.
^ Ctionesnoílrasquaefumus Domine afpirandopraeveni,
& adjuvandoproíequere: ut cuníla noílra
oratio & operario,á tefemper incipiat, & perte coepta
finiatur.
| Mnipotens íempiterne Deus, qui vivorum do miliaris,
fimul, & mortuorum,omniúmque mifereris,
quos tuos fide & opere futuros eíTe praenofcis: te
fuppliccs

íupplicesexoramus^ utproquibus effundere preces decrevimus,
quoívevel praefens íssculum adhuc in carne
retinet vei futurum jam exutos Gorpore fufcepit, intercedentibus
ómnibus Sanétis tuis, pietatis tuse dementia,
omnium deliclorum fuorsm veniatn eoníequantur.
Per Dominum noftrutw JEfum Chriítum Fiiiumtuum,
quite cum y-ivitSc regnac in unitateSpiritus íaníti Deus,
peromnia (sécula fseculorum, Amen
N Dominus vobiícum. i< Etcumípiritutuo.
Exaudiatnos omnipotens & miíericors Dominus.
Amen.' Etfidelium animaepermiíericotdiamDei
lequielcantin pace, Amen.
Hispeta&isSaeerdos aceedic ad le&u.m infirmi, &
extensa manu dexterá facit ter fignum Crucis->íupcr
eumdkens: ;» -\ñi y as. m *>
N nominePa^ tris,& Fi^ lij ,6c Spiritu^ríanai,
extinguatur inteomnis virtus diaboli per impoíitionem
manu um noílrarum , & per invocationem omnium
fán&oram Angelorum, Arch- Angelorum, Patriarehaifnm,
Prophetaruro, Apoftolorum, Martyrum, Confefíbrum
3 Virgjnum ,atque omnium fimul San£lorum>
Amen.
Deinde intinílo pollice in oleo fan&o in m©duc
Crucisungit infirmum partibus híc fubfcriptisapta
io proprio loco verba formae in hunc modum.

Ad.Qiiilos,
> Er iftam fanftam unilionem, & fuam pijffimam
miiericordiam, indulgeat tibi Deus, quidquid deliquifti
per viium: In nomine Patris, Filij, U & Spritus
fandti : Amen,
Minifter vcro fi eil in Sacris, vel ipfemet Sacerdo*
poil quamübet unffcioncm tergat foca inunila novo glas»
bulobombaeij,yel reifin i'is, i« Amen.
• AdNares. «
pEr iftam fan&am ^ un&ionem, & fuam pijilimam
miiericordiam, indulgeat tibi DEUS , quidquid deliquiftiperodoratum:.
In nomine Patris, &Fi H4lij, 8c
Spiritus, fan£li, KAmen.
% ! i ' Ad Us, compreßjs fabijs»
HEr iftam ianilam un] & fuam pijffimam
miiericordiam, indulgeat tibi Dominus, quiequid.
perguftum, & locutionem deliquifti: In nomine Patris,
& Fi lij, & Spiritus fanfti, Refp . Amen»
o • - '
eftit

Ad Manus.
P Er iftam fan&am un&ionem, 4 & fuam pijflimam
mifericordiam, indulgeat tibi Dominus, quiequid
pertaftum deliquifti: In nomine Patris,&Fi lij,&
Spiritus (an&i, Refp Amen.
ttadverte-quod Sacerdotibus, ut di&um ermann» j
*on inungantur interius, Ted exteriüs.
j Ad Pcdcs.
T) Er iftam fan&am un£lionem,*T« Sciuam pijflimam
miiericordiam, indulgeat tibi Dominus, quiequid
pergreflum deliquifti: In nomine Patris, & Fi lij,
& Spiritusfan&i, Rcfp Amen.
Ad Lumbos live.Rene«,
p Er iftam fan£lamun£lionem,i|^ & fuam pijflimam
mifericordiam, indulgeat tibi Dominus, quiequid
per iumbörum deleilationem deliquifti: In nomine Patris,
& Fi lij, & fpiritus ian&i. £cfp, Amen,
Haee autem un&iö.ad lumbes,utdiilumeft,©mittiiurfemperinfoeminis,
& etiam in viris, quiob infifmitatem
vix, autfinepcriGulGmo^erinonpofTunt,
Quibus omnibus pcra&is, Heerdes dteit: K yrief eleifon.
C trifte eleifon, % yrie eleifon. ater n«fter, &G.
I? Etnenosinducasintentationem»
qt* Sed libera nos a malo.
Salvumfacfervumtuu.it; Deusmeusfperantein te.
Mitte ei Domineauxilium de fan&o.
¡p. Et de Sion tuere cum. Efto

Efto ei Domine turris fortitudinis.
K.A facie inimici. Nihil proficiat inimicus in eo,
El" Filius iniqu itatis non apponat nocere ei.
Domine exaudi oraiionem msam.
j^iJEt clamor meus ad te veniat.
^Dominus vobifeum. ^ Et cumfpiritutuo.
Cfccmus.
OmineDeus, qui per Apoftolum tuum Jacobum
locutuses; Infirmatur quisin vobis * inducat presbyteros
Eccleiise, & orent iuper eum, ungentes eum
Oleo in nomine Domini, & oratio fidei ialvabit infir.
mum, & alleviabit eum Dominus, & fi in peccatis fit,
remittenturei: cura quaefumus, Redemptor nofter gratia
fandli Spiritus languores iftius infirmi, ejusque lana
vulnera, & dimittepeccata, acque dolores cunftos mentis
, & corporis ab eo expelle,plenamque interius fanitatemmifericorditerredde,ut
ope mifericordiae tuae reftitutus
ad priftinareparetur officia. Qui cum Patre,&
Spiritu fan&o vivis , & regnasDeus in iaecula faeculo»
rum, Amen.
remus.
EfpicequgefumusDomine, famulumtuum N. in
^-infirmitate fuicorporisfatifcentem,6c animamrefove,
quam creafti 3 ut caftigationibus emendatus, fe tuä
fentiat medicinä falvatum.Per Chriftum Dominum noftrum,
Amen»
Q^ 2 Qcmus.

Qremus.
Omine fanite, Pater Omnipotent, aeterneDeus, qui
benediilionis tuae gratiam aegris infundendo corporibus,fa£turam
tuam multiplici pietatecuftodis,'ad
invocationem tili nomin is benignus aififte,utfamulurn
tuumabaegritudineliberatum, fanitatedonatum, dexterätuäerigas,
virtuteconfirmes, poteftate tuearis, atque
Ecclefiaß tuae iandlae, cum omni defideratä profperitate
reftituas. Per Chriftum Dominum noflrum.
Amen.
. pcmdcHiTiitnS. Cfiftis japtfqper jflüflj
yrium iequentes» bencdi&iones:
-1 " OminusnofterjEsusChriilusapudteiit.ut tedet, *
fendat. Intra te fit, ut te re fi *7«ciat. Circate fit,ufc
te confer' ^ vet. Ante te fit, utte deduK cat. Poft te
fit,utte confor^ itet. Super te fit, ut te undique muniat
& bene, dicat. Spiritus fan&us defcendat, & maneatfuperte.
F/ Amen.
Propitietur Dominus cun&is iniquitatibus tuis*
rji\ Amen.
Etfanetomneslanguorestuos. 8£»Ämen,
Redimatquedeinteritu vitam tuam* Amen,]
Et faciat in omnibus bonisdefiderium tuum.
Quifolus in trinitateunus Deus vivit,& regnat,in laecula
faeculorum. Amen. Pax tecum,

Tic batimento extremé Ün&ionís
I24
FoíMextcndirmanum dexteram, vel fi commóde
^stcíc, tannic caput ipílus infirini d iccnda4
Sanet te Deus Pater, qui te creavit in carne.
Sanet te Filius, qui pro te paflus eft in cruce»
Sanet te Spiritus S. qui tibi infufus eft inBaptifmate.
Saníla&laudabilisTrinitaSjUnusDeus, gratiam tuam
ad profeétum falutis animae & Corporis in te augeat,
&ab omni malo te liberet, ac in bono jugiter confer vetf
Qui vivit & regnat in faecula fgeculorum, Amen.
Ad extreroum, properfonae qualitate, íalutaria meftitabreviterpráebere
pcterit, quibus infírmtiá radmoriendum
in Domino confirmetur ad fu gandas dsema-
Eium tentar iones r&borctur.
. Deniqueaquam benediélam & Crucem, niíi aíiam,
tiabeat, coram eo relinquet 5 ut illím frequenter aípiciat,
& pro fuá devotione ofculetur,& ampleflatur.
Admoneat etiam domefticos, & miniftros infirmi, ut

DE VISITATIONE ET
CU.RA INFIRMORUM,
jArochus in primis meminifle debet, non poíiremas
eíTe muneris fui partes , aegrotantium curam
habere. Quare ciim primüm noverit, querapiam
ex fidelibus curas fuae commiffis aegrotare, non
exípe&abit, ut ad eutn vocetur ; fed ultró ad ilium
aecedat, ídque non femel tantiim, fed laepius,
quatenus opus fuerit , hortetúrque parochialesfuos,
ut ipfum admoneant, cüm aliquem in Paroehia fuá
aegrotare contigerit, prseipué fi morbus gravior fuerit.
Ad hoc juvabit, praefertim in amplis Parochijs, aegrotorum notam
feu catalogum habere, ut cujusque ftatum & conditionem cognofcat,
eorúmque memoriam facilius retiñere, & illis opportune
fubvenire poííit.
Quód fi Parochus legitimé impeditus, infirmorum, utquando
plures iíunt, vifitationi interdum vacare non poteft ; id praeftandum
curabit per alios Sacerdotes, íi quos habet in Paroehia fuá,
aut faltem per laicos homines píos, & Chriftiana charitate praeditos.
iEgrotos vifitans, eá, qua Sacerdotes Domini decct, honeftate,
& gravitate fe habeat, ut non aegris folüm, fed fibi, & domefticis
verbo, & exemplo profit ad falutem.
Eorum vero prascipuam curam geret, qui humanis auxilijsdeftituti,
benigni, ac providi paftoris charitatem, & operara requirunt.
Quibus fi non poteft iplc fuccurrere de fuo , & eleemoíynas
illis, prout debet, fi facultas fuppetit, erogare, quantum fieri
poteft, five per Charitatis, vel alterius nominis Confraternitatem,
fi in ea civitate, vel loco fuerit, five per pnvatas, five per
publicas colle&as, & eleemoíynas illorum neceffitatibus fuccurrendum
curabit.
In primis autem fpiritualem asgrotantium curam fufeipiat,
omnémque diligentiam ineo ponat, ut in viam falutis eos dirigat,
atque á diabolicis infidijs falutarium adjumentorum pnefidio defendat,
ac tueatur. Accc-

Accédât autem ad aegrotum ita paratus, ut in proniptu habeat
argumenta ad perfuaaendum apta; ac prasfertim San&orum
cxcinpla, quae plurimiim valent; quibus eum in Domino confoletur,
excitet, ac recreet. Hortetúrque ut omnem fpem fuam in
DEO ponat, peccatorum íiiorum pœniteat, divinam mifericordiam
imploret, & infirmitatis pœnas, tamquam paternam DEI vifitationem,
patienter fèrat, & ad falutcm fuam proveniífe credat,
ut vitam moréíque fwosmeliiis inftituat.
Deinde quá par eft prudentiâ & charitate hominem ad facram
confeffionem inducat, & confitentem audiat, etiamfi velit totius
vitas peccata confiten; ac fí opus fuerit, tam infirmo , quàm ejus
familiaribus vel propinquis in memojriam revocet, quôd Lateranenfis
Concilij, ao plurium fummorum Pontificum decretis cavetur fub
gravibus pœnis, ne Medici ultra tertiam vicem asgrotos vifitent,
nifi priùs ipíís ccrtô conftet, illos confeflionis Sacramento rite
expiatos fuiífe.
Illud prastereà diligenter fervari curabit, ne quis pro corporali
falute aliquid asgroto fuadeat, vel adhibeat, quod in detrimentum
animas convertatur.
Ubi vero penculum imminebit, Parochus monebit aegrotum,
ne dasmonum aftutiâ, ñeque Medicornm pollicitationibus, ñeque
propinquorum autamicorumblanditijs, fe ullo modo decipi finat,
quó miniis ea, quae ad animas falutem pertinent, opportune procuret,
& qua par eft devotione & celeritate, fandta Sacramenta,
dura fana mens eft, integríque fenfus, religiosèfufcipiat, citrafallacemillam
acperniciofamprocraftinationem, quasplurimosad eterna
fupplicia perduxit, indxsque fállente diabolo perducit.
Quôd fi asger aliquis hortationibus ac monitis Sacerdotum,
velamicorum & domefticorum confilijs adduci non poteft, ut velit
peccata fuá confiten , tune non omnino defperanda res eft ;
fed quamdiu tile vivit, repetendae funt frequentes, varias,& efficaces
Sacerdotum &aliorum piorum hominum exhortationes ; proponendáque
aeternas falutis aamna , & fempiternae mortis fupplicia >
oftendendáque immenfa DEI misericordia , eum ad poenitentiam
provocantis , ad ignofeendum paratiffimi. Adhibendas funt etiam
-tum privatas, tum publicas ad DEUM preces, ad divinam gratiam
jmpetrandam pro lalute miferi decumbentis.
Vidcbit

Videbit denique Sacerdos , quibus potilïïmùm tentationibus
autpravis opinionibus aeger fit lubje&us , cique, prout opus fuerit,
apta remédia prudenter adhibebit.
Sacras Imagines Chrifti Domini Crucifixi, beatae MARINE
Virginis, & Saudi , quem seger prœcipuè veneratur, ob oculos ejus
apponi curabit. Vaicul'uin item adiit Aquas benedi&as, qua fre^
quenter aipergatur.
Proponet etiam segrotanti, prout ejus conditio fèret, aliquas
breves Orationes, Sc pias mentis ad DEUM excitariones ; praefettim
verficulos è Plàlmorum libro, vel Orationem Dominicam,
&Salutationem Angelicam, Symbolum. Fidei, vel Paffionis Domi«
ninoftri meditationem , & Sanâorum martyria & exempla, ac coeleftis
gloria; beatitudinem. Haze tamen opportunè Sc difcretciiig-.
gerantur, ne aegroto moleftia, fed levainen alferatur.
Confoletur infirmum, dicens, le pro eo in Millie iàcrificios
& alijs precibus oraturum, curaturumque ut alij itidem pro eo faciant;
idque re ipsa prasftabit.
Si morbus gravior , vel cum periculo fuerit, segroto luadeat,
ut dum intégra mente eft, rem fuam omnem rede conftituat, &
teftamentum faciat; fi quid habeat alienum, reftituat, remedium
anirnae fuœ pjro fàcultatibus, quod in Domino ei placuerit , difponat;
fed haec fuggerendo onmis avaritiae nota caveatur.
Hortetur denique ; ut fi convaluerit, ante omnia ad Ecclefiam
veniat,ubi DEO gratiasagat de reftituta valetudine, &facram
Communionem pie fulcipiat, ac demceps radiärem _ vitse difciplinam
te neat.
Sequentes preces om nes, vel ex parte, prout tempus,
& aegrotorum conditioferçt: arbitrio Saccrdotis,. dici*
•el omitti poffunt. i : ; ç i
Sacerdos igituï infirmi cubiculum ingreflus, prfl
mum dicat. Pax huic domui ^»Et omnibus habitantibus
in ea. Mox infîrmum, & ic&tim qui,' & cubi*
Cülum aipergat aquâ benedict» ,'dicens Anuphonamv
. • Afperges

Afpergesme Domine, &c, ut fuprà fol. 9Ï. Dem de
grga înfîrmum officium fuum prssftet, utiupra diötum
cit. Quopraeftito,vel antequam diicedat, dicerc po.
tcrit fupra infirm um aliquem Pialmum ex quacuor piio»
nbm Poenitcntialibus, vsl F falmum 90, Qui habitat in
adjutorio Altifßmi&e. cum Gloria PatrÜnfincpoitdi
die&ti Kyrie cleiion. .Chriftc eleiion. Kyrie eleiion»
Pater nofter&cv "jfc Er ne nos inducas intentationem»
fiL Sed libéra nos â malo. )^.Salvum fac fervum tuum,
JÇt Deus meus fperantem in te. "jrf Mitte ei Dom ine
auxilium defandlo. qi, EtdeSiontuere eum. ^ Nihil
proficiat inimicus in eo. Etfihusiniquitatis nonapponat
nocereci.. "jfcEftou?! Domine turris fortitudinis.
Afacieinimici Dominusopem feratilli, ^Super
leirtum doioris ejus. Domine exaudi orationem
meam, j^.Etclamor meus ad te veniat. lDominus
vobiieum. Et cum lpiriru tuo,
. (Dremus,
Eus,cui proprium eft miu reri femper, & parcere;
iuieipe deprecationem noftram : utnos,& hunc
famulum tuum , quos deliéfrorum catena conftringit,
miferatiotUce pietatis clementer abfolvat.
Deusinfirmitatishumanasfingulare praefidium, au«
xilij tili fuper infirmum famulum tuum oftende virtutem.utope
miierieordiae tuaeadjutus, Ecclefiae tosefanftae
incolurnis repraefentari mereatur.
K Con-

Concede huncfamulumtuum,qussiumus, Domme
Deus,perpetua mentis,&corporis fanitate gaudere,&
gloriosa beataeMAKivE fem per Virgin is interceflione, a
praefenti liberari triftitia, & geterna perfrui laetitia. Per
Chriftum Dominum noftrum.' Refp, Amen»
Benedičlio Dei omniporentis Patris, & Filij, &
Spiritusfan&i, defeendatfuper te, & maneat femper»
Eölp. Amen.
Deindc afpergat eum aqua benedi&ä.
Qui lequuntur Pfaimi, & Evangclia cum preeibus
pro temporis etiam opportunitate, & iegrotantium pio
defiderio, Sacerdotis arbitria, dicipoterunt.Pialrnus.6»
Domine ne in furore tuo arguas me,&c.ut iupra fol,io4.
¿n fine Gloria Patri» Sicuterat.
f- Dominus vobiicum. nt Et cum fpiritn tuo.
•f Sequentia fančli Evangelij iecundum Matthxum.
Gloria tibi Dom ine.
Dum Šacerdos dicit: Sequenciafaa&i, &c, faciat fignum
crueis dcmore fuper fe in fronte, ore, & iti peči©ie,
fimiliter (uper infirm um, fi fuerit mafculus, & is ob
iöfirmitatem non poteft ie fignare.
Siautem fuerit foemina, dum Sacerdosiefignat, 11 la
perfemetipiamin locis praedičtis fe fignet, fi poteft, fi
vero non poteft,alia mulier eam fignet, & hoc idem in
fequerttibus ¡Evangeüjs (ervetur.
Matth:

D« Viíitttiofte&Cuf* înfitmotum. 131
Mattk. $.
ÎNillo tempore: Cum intraiííet JESUS Capharnaum,
acceíTitadeum Centurio rogans cum, &dicens: Domine
puer meus }acet in domo paralyticus, &malè torquetur,
EtaitilÜ JESUS : Ego veniam, & curaboeum.
Etrefpondens Centurio ait» Domine non Tum dignus,
ut intres Tub teílum meum, fed tantum die verbo, ôc fanabitur
puer meus, Nam & ego homo íum fubpoteftate
conftitutus, habens Tub me milites, &dico huic,
vade,& vadit7-& alij, veni& venit; & fervo meo: fac
hoe, & facit. Audiens autem Jefus miratuseft, & íequentibus
fe dixit: Amen dico vobis, noninveni tantam fidem
in lírael. Dico autem vobis, quod multiab Oriente
, & Occidente venient, & recumbent cum Abraham,
Ifaac, & Jacob in regno cœlorum: filij autem regni
eijcientur in tenebras exteriores : ibi erit fletus, &.ftridordentium.
Et dixit Jefus Centurioni: Vade,&ficut
credidifti, fiat tibi. Et íanatus eft puer in illa hora»
Üremus.
^v\1nipotensfempiterneDeus,falus3Eternacredenti-
^um, exaudi nos pro infirmo fámulo tuo N» pro
quo mifericordiae tuae implora m us auxilium, utredditâ
fibi fanitate , gratiarum tibi in Ecclefia tua référât aéliones.
Per Chriftum Dominum noftrum. Amen.
f&lflJlUi ip
f*Onfetva me Domine, quoniam íperavi in te: dixi
V R 2 Dom.

i}2 Rituale Labaeenic
in, i . M i in i iii Ii • i • I «Ii i •••imiiM mi imi n mn, i » — m '
Domino, Deusmeusestu, quoniam bonorum meorum
rrnn eges.
¿an&is, qui funt in terra ejus: mirificavitomnes voluntates
meas in eis.
Mukiplicatgeiunt infirmitates eorum: Pofteaacceieraverunt.
*4on congregabo eonventicula eorum defanguinibust
necmcmorero norninum eorum per labia mea.
dominus pars haereditatis mes, & calicis mei: tu es qui
reftitues hssreditatem meam mihi.
Junes ceciderunt mihiin prxclaris jetcnimhsereditas
mea praeclara eft mihi.
enedicam Dominum . qui tribuit mihiintelle£tum • in-
(uper,& ulqueadnoitemincrepuerunt merenes mei.
¿¡rovidebam Dominum inconipeffcu meoiemper:quoniam
a dextris eft mihi, necommovear.
propter hoc laetatumeft cor meum, & rxultavit lingua
mea:infupcr,&caro rnearcquief etinfpe.
Quoniam non derelinques animam meam in inferno:
nec dabis fanitum tuum videre ccrruptionem*
xotasmihifecifti viasvitae, adimplebis me laetitiacum
vultu tuo: dele&at iones in dextcra tua ufque in imem.
gloria Patri,& Filio, &c.Sicuterat,&c.
Dominus vobiicum. j^Et cum fpiriru tuo.
•jy Sequentia fan&i Evangelijfetundum Marcum*
Gloria tibi Dominc.
* Marc.l^

Marc, 16,
rN illo tempore: Recumbentibus undeeim difeipulis,
apparuit illis Jeius, &exprobravit incredulicatemcoram
f & durkiam cordis , quia his, quividerant eum
rderrexifle, non crediderunt. Et dixit eis: Euntes in
mundum univerfum , predicate Evangelium omni
crcaturas. Quicrediderit,& baptizatus fuent,falvus erit:
quiveio non crediderit, condemnabitur. Signa autem
cos,qui crediderint, hj-ec fcquentur« In nomine meo
daemomaetjeient: Unguis loquentur no/is , ferpentes
tollent} & ti mortiferum quid b berint,noneis nocebit,
Super xgros manusimpanent, & bene habebunt.
Orcmus.
"TTlrtutum cceleftium Deus, qui abhumanis corporibus
omnem languorem,& omnem infirmitatern
jjraecepti tui poteftate depellis: adefto propitius huic
fa nulotuoN» utfugatisinfirmitatibus,& vinbusreeeptis,nomen
(an&um tuum,inftauratäprotinusfanitate,
benedieat. Per Chriftum Dominum noftrum. 3J2, Amen.
PTaimus. iß,
Xaudiat te Dominus in die tribulationis: protegat
tenomen Dei Jacob,
Mittat t'bi auxilium de fan&o: & de^ion tueatur te.
fit omnis iäcrificij tui: & holocauftum tuum
pinguefiat.
•fribuat tibi fecundum cor tuum : & omne coniilium
tuumconfirmet: h 3 Iseta-

Hcetabimurinialutari tuo: & in nomine Dei noftrimagnificabimur.
^mpleat Dominus omnes petitiones tuas: nunc cognovi,
quoniam ialvum fecit Dominus Chriftum fuum.
Ixaudiet illum de coelo ian&o fuo: in potentatibus (alus
dexterae ejus.
Hl in curribus, & hi in equis: nos autem in nomine Do-
? mini Dei nofttünvocabimus.
f.pfi obligati iunt, & ceciderunt:nos autem furreximus
; &ere£tifumus.
, emineialvumfac regem: & exaudinosindie,quain-.
voeaverimus te.
Qoria Patri, See.
^Dominus vobifeum. qL Et cum fpiritu tuo.*
Sequentia fan&i Evangelij iecundumLucam,.
^»Gloria tibi Domine.
Lue*
TN illo tempore: furgens Jefusde Synagoga introivit
' in domu.m Simonis : Socrus autem Simonis tenebatur
magnis febribus: & rogaverunt illum pro ea. Et ftans
fuper iilam imperavitfebri, & dimifit illam, & continuo
furgens miniilrabatillis. Cum autem foloccidiffet,omnes,
qui habebant infirmos varijs languoribus , ducebant
illos ad JeiuKi, At ille fingulis manus imponens
curahateos*

O remus.
Omine fanéte, Pater omnipotens , «terne Deus,
qui fragilitatem humanse conditíonis, infusa virtutis
tuae dignatione, confirmas, ut falutaribus remedijs
pietatis tuse corpora noftra, & mentes vegetentur: fuper
hunc famulum tuum propitius intende, utomni
neceííitate corporeae infítmitatis exclusa , gratia in eo
priftinae fanitacis perfeólé reparetur. PerChiiftum DÜminum
noftrum. Amen.
Píaímus
| Nclina Domine auremtuam,&exaudí me: quoniam
inops& pauperfumego.
Cuftodi animam meam,quoniamfan£lusfum ífalvum
fao fervum tuum, Deus meus fperantem in te.
Miferere meiDomine, quoniam ad te clamavitota die:
Isetifica animam fervi tui, quoniam ad te Domine
animam meam levavú
Q^uoniam tu Domine fuavis, & mitis: &multae miferieordiae
ómnibus iuvocantibus te.
Auribus percipe Domine orationem meam: & intende
voei deprecationis meae.
I n die tribulationis meae clama vi ad te: quia exaudiftime.
? oneftfimilistuiindijs Domine :&noncílfccundum
opera tua.
Qm nes gentes quaíennque fecifti, venient, & adorabunt
coram te Domine; & glorificabunt nomen tuum*
Quo-

Quoniam magnus es tu, & faciens mirabilta; tu es Deus
iolus,
iJeduc me Domine in via tua, & ingrediarin veritate
tua: laetetur cor meum,uttimeatnomen tuum:
Confitebortibi Domine Deusmeus intotoeordemeo:
& glorificabo nomen tuum in setemum.
Qaia milericordia tua magna eil iuper me: & eruiili ani»
mam meam ex inferno inferiorü
Deus iniqui infurrexerunt fuper me, & fynagoga po.
tentium qusefierunt animammeam: & nonpropoiuerunt
teinconfpeilu iuo.
Et tu Domine Deus miferator, & mifericors: patiens,
& multae mifericordix, & verax.
Refpice in me, & miferere mei: da Imperium tuum
puero tuo, & falvum fac filium aneillas tuse.
Facmecumfignum inbonum, ut videant qui oderunt
me, & confundautur: quoniam tu Domine adjuvifti
me, & confolatus es me.
Gloria Patri. §icut erat, &c.
Dominus vcbifcum. fy, Et cum fpiritu tuo.
Sequentiafancli Evangeli] fecundüm Joannen*.
^Gloria tibi D jmine.
Joan* p
IN illotempore: Erat dies feilus Judseorum,&afcen~
dit JESUS Jeroiolymam. Eil autem Jerofolymis pro*
batica pHcina, quae cognominatur HcbrakeBethiaida,
quin«

DtVifitaticnc & Cut» In firm or um. 137
_ — 1 • • —
Quinque porticus haben s, In his jacebat multitudo
magna languentium, caßcorum, claudorum, aridorum,
expe&antium aquae motum. Angelus autem Domini
defeendebat fecundüm tempus in pifeinam, & movebatur
aqua, Et qui prior deieendiflet in pifeinam poft
motionem aquae 5 ianus fiebat a quacunque detinebatur
infirmitate.Erat autem quidam homoibi triginta,
& o£ko annos habens in infirmitate fua, Huno cum
vidiiTet Jefus jacentem , 6c cognovifTet, quia mukum
jam tempus haberet, dicitei: Vis fanus fieri .^Refpondit
eilanguidus : Domitiehominem non habeo ,ut cum
turbata fuerit aqua, mittat mein pifeinam: dum venio
enimego ,alius ante me defcendit. Dick ei Jefus; Surge,
tollegrabatutn tuum & ambula. Et ftatim fanus fa&us
efthomoille, &fuftulit grabatum fuum, & ambufabar.
Erat autem Sabbatum in dieillo: Dicebantergo judaei
tili-, qui fanatus fuerat: Sabbatum eft) non licet tibi tollere
grabatum tuum. Reipondit eis: Qui me fan um fecit,
ille mihi dixit : Tolle grabatum tuum, & ambula.
Interrogaverunt ergo cum: Quis eft ille homo, qui dixit
tibi: tolle grabatum tuum, & ambula? Is autem, qui
fanus fuerat effe&us, nefeiebat, quiseflet. Jefus autem
declinavitaturba conftituta in loco. Pofteainveniteum
Jefus in templo , 6c dixit flli: Ecee fanus fa&us e$:
jam noli p«ccare, ne deterius tibi al iquid contingat.
S Ore-

Oremus.
ice Domine famulum tuum in infirmitate fui
wi poris laborantem ,&animam refove, quam creaßi,
ut caftigationibus ernendatus, continuo fe fentiat tuâ
medicina falvatum. Per Chriftum Dominum noftrum,
3*. Amen.
Pialmus90.
f )IIi habitat in ad jutorio Altiflimi: in proteélione Dei
* - cœlicommorabitur.
Dicet Domino, fuiceptormeus es tu, & refugiummeum
î Deus meus iperabo in eum.
uoniam ipfe liberavit me de laqueo venantium: & à
verbo afpero.
ûcapulis fuis obumbrabit tibi : & fub pcnnis ejus fperabis.
^çutocircumdabit te Veritas ejus: nçn timebisâ timoré
noéturno.
fagitta volante in die, à negotio perambulante in tenebris:
ab incurfu, & daemonio meridiano.
Cadentâlateretuo mille,& decern milliaàdextristuis:
ad teautem non appropinquabit.
eruntamen oculistuis confiderabis: & retributionem
peccatorum videbis.
Quoniam tu es Domine fpes mea: altiiïimum pofuifti
refugium tuum.
Non accedet ad te malum: ôcflagellum non
. quabit tabernáculo tuo. :

Q uoniam Angelisfuis mandavit de te: ut cuftodiant te
in omnibus vijstuis.
nmanibus portabunt terne forte offen das adlapidem
pede m tu um,
5 uper aipidem, & bafilifcum ambulabis: & conculcabis
leonem& draconem.
uoniam in me fperavit, liberaboeum :protegam eum
quoniam cognovit nomen meum.
C lamabitadme, & ego exaudiam eum:cum ipio fum
in tribulatione,eripiam eum ,& glorificaba eum.
L ongitudine dierum replebo eum;

% Initium ían¿li Evangelij fecundum Jeannem.
1y.. Gloria tibi Domine:
Nprincipio eratverbum, &c,
* in fine. ty'.Deo gratias,
Pofteabenedicens infirmum fubjungat, dicens:
Benediélio Deiomnipotentis Patris, •{< & Filij, ScSpiri.
tus fancli deícendat fuper te, & maneat Temper.
Amen
Deindeaípergat cum aqua benedicta
Sifuerintpluresinfirmiin eodcm cubículo, vel loe»
preces , &orationes prxdiétae dicancur fu per eos in na.
mero plurali. Quxomnia etiampoterunt arbkrioSacerdote
bre viera fieri,
MODUS TUVANDI MO-
RIENTES,
Iígravefcente morbo Parochus infirmum frequentiüs vifitabit, &
ad falutem diligenter juvare non definet: monebítque inflante
periculo fe coníeftim vocari, ut in tempore praefto fit morienti
j fumptóque fanélíílimo Viatico , & facrá un&ione adhibitá , fi
periculum immineat, ftatim commendationis animas officium pra:ftabit
, de quo infra. Sed fi tempus fuppetat, fequentia pietatis
officia praftare poterit, fi ita expedire judicaverit pro conaitionc
perfonx.
Ac primó , fi aegrotus indulgentiam legitima auñoritate conceífam
conlequi poífít, eam illi reducat ad mentem, proponátque
3uid ad eam confequendam agí debeat: praefertim, ut contrito core
San&iílimum nomen IESU femel, veffaspiüs invocet.
Deinde hortetur infirmum, & excitet, ut- dum mente viget, eliciat
a&us fidei, lpei, & charitatis, aliarümque virtutum, nempe:
üt

Ut firmiter credat omnes articulos fîdei, & quidquid
fan&a Romana Eßclefia Catholica, & Apoftolica
credit, & docet.
Ut fperet, Chriftum Dominum noftrum, pro fua immenfa
dementia, Tibi fore propitium,& merito ejus San-
¿tifllmae Patïïonis, & per interceifionem Beatae Marise,
& omnium Sanftorum fe vitam aeternam confequutu.
rum.
Ut totocorde diligat,& maxime diligere cupiatDeminum
DEUM eâdile&ione, quâ illum diligunt Beati,San-
¿lique omnes.
Ut ob amorem DEidoleatex corde de omni offenfa,
qualitercunque contra Dominum DEUM , & proximum
commiflfa.
Ut ex corde ob amorem DEI parcar omnibus, quifibi
quoquo modofuerintmolefti, autinimici.
Ut ab iisveniampoftulet, quos aliquando diélis,aut
fadtis offendir.
Ut quem patitur dolorem, & morbi moleftiam propter
DEUM in pœnitentiam peccatorum fuoram patienter
toleret.
Ut Îi Dominus fibifalutem corporis prseftare dignabitur,
proponat de caetero pro viribus iuis à peceatis cavcre,
& ejus mandata fervare.
Hortctur praetereâ, ut'eo modo quo potelt, takeift
ex corde itaper intervallaprccetur,
s 3 Mfc-

M iferere mei DEUS, (eeundum magnam mifericoN
diam tuam,
n te Domine fperavi: non eonfundar in aeternum,
n manus tuas Domine commendo fpiritum meum:
redemifti tne Domine DEUS veritatis.
EUS in adjutorium meum intende. Domine ad
adjuvandumme feftina*
E jfto mihi in DEUM prote£torem.
D EUS propitius efto mihi pcccatori.
V ulciffime Dom ine JESU Chrifte, per virtutem San-
¿liflimae Paflionis tuae, reeipeme in numerum ele&otum
tuorum.
D omine JESU Chrifte, fufeipe fpiritum meum.
M aria Mater gratiae, Mater miiericordiae, Tu nos
abhofteprotege, &horämortis fufeipe.
S anile AngeleDEI mihieuftos aflifte. Omnes fanintercediteprome,
mihi fuccurrite.
Haee, & his ftmilia poterit prudens Sacerdos'vulgari,
vel Latino fermoncpro.perfonae captu morienti fugge.
ierc. ^
Deinde fequentes Preces quanta poterit majori devo.
tionedicat, admoncitquedomeiiicos'& eircumftantcij
»tfimulorent pro m Oriente,. -
Ordo commendationis ammse.
ijArochus ad cfecedentis anim« commendationew
»ccedcns # Clerieum faltcm unurn fi psteft, fecu nt
c habe**

Jiabcat, qui déférât vafculum aquae benediólae, fupear-
.pelliceum, & ftolam violaceam, quibus ipfe Sacerdos
anteinfirmi cubiculum indutus, locum ingrediens^li
cat Pax huic domui, Et omnibus habitantibus
in eaf
Deinde afpergat aegrotum, leólum , & ciïcumftan»
tes aquâbenediââ, dicens : Âlperges me Domine hy£
fopo, &c. ut {up ra fol 91
Poftea Salvatoris noftri Crucifixi imaginem aegrotc
oÎGulandampracbeat, verbis eflícacibuseum ad ípern seternae
(alutis erigens ipfam'queimagincm coram eo panât,
ut illamaípiciensíalutisíuae fpem iumat.
Deinde accensà candela genibus flexis cum omeibus
circum ftantibus breves Litanias devote recitet, in
hune modum.
KYrie eleiíon" Giriile eleifon. Kyrie eleîfonj
Sanóla Maria, Ora pro eo*
Omnesíanóli Angeli & Archangeli. Orate pro eo.
Sanóle Abel, ora.
Gmnis chorus Juftorum, orate.
Sanóle Abraham, ora.
Sanóle Joannes Baptiíla, ora.
Om nes íanóli Patriarch» & Prophetae, orate.
Sanóle Petre, ora,
Sanóle Paule, ora.
Sanóle Andrea, ^ ora,
Sanóle

Sanfte Joannes, ora.
Omnes fanfti ApoftoliSc Evangeliftae, orate.
Omnes fanfti difcipuli Domini, orate.
Omnes fanfti Innocentes, orate.
Sanfte Stephane, ora*
Sanfte Laurenti, ora.
Omnes fanfti Martyres, orate.
Sanfte Syl veiter, ora,
Sanfte Gregori, ora.
Sanfte Auguftine, ora.
Omnes fanfti Pontífices& ConfefFores, orate.
Sanfte Benedifte, ora.
Sanfte Francifce., ora.
Omnes íanfti Monachi & Eremitas * orate.
Sanfta Maria Magdalena, ora.
Sanfta Lucia, ora.
Omnes fanftae Virgines,& Viduas, orate.
Omnes Sanfti, & Sanftae DEI, > Intercedite pro eo.
Propitius efto , Parce ei Domine.
propitius efto, ( ' Liberaeum Domine.
Propitius efto, Libera,
Äbira tua, • Libera.
A pörlculo mortis* Libera.
Amala morte, Libera,
ipœnis inferni, Libera,
übomnimaloj t Libera.
Apote-

A poteftate diaboli, Libera.
1er Nativitatem tuam, Libera,
er Crueem, & Paííionem tuam , Libera.
: er mortem,& fepulturam tuam, Libera,
er gloriofam Refurreflionem tuam , Libera,
er admirabilem Afeen fionem tuam> Libera,
'er gratiam Spiritus fan&i paracliti» Libera.
In die Judicij, Libera»
eccatores, Te rogamus audi nos.
Ut ei parcas, Te rogamus.
Kyrie eleifon» Chrifleeleifon. Kyrie eleifon.
Dcindc cum in agone fui exitus anima anxiatur ^dicantur
iequ entes Orationes..
Oratio»
jpRofieifeereartimaChriftiana de Hoc mundo, in nomine
DEiPatrisomnipotentis, qui tecreavit: in no.
minejEsuChriftiiilijDEi vivi,quiprotepaifuscft:innoi.
mine Spititus fan&i, qui in te effufus eil : in nomine An.
gelorum Archangelorum: in nomine Thronorurn,
& Dominationum :in nomine Principatuum,& Ptpteftatum
; in nomineCherubim, & Seraphim : in nomine Pa.
triarcharum, & Prophetarum: in nomine fanélorum
Apoftolorum, & Evangeliftarum : in nomine ianilorumMartyrum,
& ConfeiTorum : in nomine fanéVorum
Monachorum, & Eremitarum : in nomine fan-
¿tarumVirgimim, & omnium San&orum, &San£la-
T rum

u M DEI: hodie fie in pace locus tuus, habitado tua
in fanfta Sion. Per eundem Chriftum Dominum no.
ftrum. Amen.
Oratio.
Eus mifericors , Deus clemens, Deus qui fecundd
m multitudinem miierationum tuarum peccata
pœnitentium deles, & praeteritorum criminum culpas
venia remiííionis evacúas : refpice propicius fuper hunc
famulumtuum H & remiflionem omnium peccatorum
iuorumtota cordis confeifione pofeentem deprecatusexaudi.
Rénova in copijfiime Pater, quidquid
terrena fragilitate corruptum, vei quidquid diabólica
fraudeviolatumeft: &unitaticorporisEcclefiae membrumredemptionisanne&e.
Miferere Domine gemituum,
miferere lacrymarum ejus : & non habentem
fiduciam,nifiintua mifericordia.ad tuae facramentum
reconciliations admitte. Per Chriftum Dominum noftrutn.
RCIP. Amen.
Ommendo te Omnipotent DEO, chariiTime frater
(Tel foror) & ei, cujus es creatura, committoî
ut cum humanitatis debitum morte interveniente perfolveris,
ad auftorem tuum, qui te de limo terrae formaverat,
revertaris. Egredientiitaque animae tuae de
corpore, fplendidus Angelorum coetus occurrat: judex
Apoftolorumtibi fenatusadveniat: eandidatorum
tibi Martyrum triumphatorexercitus obyiet : liliata rutilantium

tilantium te ConfeiTorum turma circumdet : Jubilantium
te Virginum chorus excipiat : & beatae quietis in
finu Patriarcharum te complexus aftringat: mitis, atque
feftivusChrifti JESU tibi afpeélus appareat, qui te
interaiïiftentes iibi jugiter intereffe decernat. Ignores
omne quodhorretintenebris, quodftridetin flam mis,
quod cruciat in tormentis. Cedat tibi tetcrrimus fatanas
cum fatellkibus iuis ; in adventu two te comitantibus
Angelis eontremifcat , atque in aeternae noélis chaos
immane diifugiat. Exurgat DEUS, & diilipentur int.
miei ejus : & fugianr qui oderunt cum, à facie ejus* Sieut
deficit fumus, deficiant: fîcut fluit ceraà facie igw
nis, ficpereantpeccatoresàfacieDEi: &juftiepulentur,
& exultent in conipeélu DEI* Confondanturigitur
, & erubefcant omnes tartarese legiones, & miniftri
fatanae itertuum impedjrenonaudeant. Liberette
àcruciatuChriftus, qui pro tecrucifixus eftf Liberette
ab aeterna morte Chriftus , qui pro te mori dignatus
eft. Conftituat te Chriftus Filius DEI vivi intrapaiadifi
iui fem per amœna virentia, & inter oves- fuas te verus
illePaftoragnofcat. lUeabomnibuspeecatis tuis te abfolvat,
atque ad dexteram iuam in eleélorumfuorum
te lorte conftituat. Redemptorem tuum facie ad faciemvideas,
& praefens fcmper aififtens, maoifeftiffi.
mam beatisoculis afpicias veritatem, Conftitutus igi.
tur inter agmina beatcrum,comempfationisdivinae dul.
cedinepotiarisin faeculaiaeculorum. çz. Amen. Ora-

Gratio.
C^Ufcipe Domine fervum tuuminlocurn fperandae fibi
falvationis á mitericordiatua. Amen,
ibera Domine animam fervi tui, ex ómnibus periculisinterni,
Se de laqueis pcenarum, & ex ómnibus
tribuJationibus. Reíp. Amen.
LiberaDomineanimam fervi tui, ficut liberaíliEnoch,
&Eliarndecommunimortemundi. fy. Amen,
* ibera Domine animam fervi tui, ficut liberaíli Nce
de diluvio, y. Amen.
Libera Domine animam fervi tui, ficut liberaíli Abraham
deUrChaldaeorum. ty* Amen.
Libera Domine animam íervi tui, ficut liberaíli Ifaac
dehoftia, & de manu Patrisfui Abrahae, IJ?, Amen.
Libera Domine animam fervi tui, ficut liberaíli Loth
deSodomis, Sídeflammaignis. ]$?• Amen,
Libera Domine animam fervi tui, ficut liberaíli Moyíem
de manu Pharaonis Regis i£gyptiorum, ^.Aracn.
ibera Domine animam fervi tui, ficut liberaíli Danielemde
lacu leonum, Amen.
Libera Domineanimam fervi tui, ficut liberaíli tres
pueros de camino ignis ardentis, & demanu regis iníqui.
Reíp* Amen.
• ibera Domine animam fervi tui, ficut liberaíli Sufannam
de falfo crimine, Keíp. Amen.
- ibera

Libera Damine animam fervi tui, iicut liberafti David
de manu regis Saul, & demanuGolias. i^. Amen
Libera Domine animam fervi tui, ficut liberafti Petrutn&
Paulumdecarceribus. »v, Amen.
E t ficut beatiffimamTheclam,Virginem & Märtyrern
tuam , de tribus atrociffimis tormentisliberafti,
ficliberaredigneris animam hu jus fervi tui, & tecum fa.
ciasin bonis congauderecoeleftibus, ,», Amen.
Oratio.
/ "Omendamus tibi Domine animam famuli tui : ( vel
famulae tuaejprecamurque teDomine JfisuChrifte,
Salvatormundi, utpropter quam ad terrain mifericorditer
defcendifti, Patriarcharum tuorum. finibus infinuare
non retjuas. Agnofce Dom ine creaturam tuam,
non a dijs alienis creatam, fed a te folo DEO vivo, & vcro:
quia non eft alius DEUS praeter te, & non eft fecundumopera
tua, LaetificaDomineanimamejusinconfpe&u
tuo, &nememineris iniquitatum ejus antiqua*
rum, & ebrietatum quasfufcitavitfuror, five fervor ma.
lidefiderij, Licet enitn peccaverit, tarnen Patrem, &
Filium, & Spiritum fan&um non negavit, fed credidit;
SczelumDEi in fe habuit, &DEUM, qui feeit
omnia, fideliter adoravit.
Oratio.
T "\Eliftajuventutis, & ignorantias ejus, qusefumus,
ne memineris Domine : fed iecundum magnam
T 5 miferi-

IÇO
mifericordiam tuammemor efto illiusin gloria claritatistuae.
Aperiantur eicceli, collaetentur illi Angeli.
In regnumtuum Dominefervum tuum iufcipe. Sufcipiat
eum fan

tcm vita «terna: Ut cognofcant te, folum DEUM verum,
& quern miíifti JES UM Chriftum. Ego te clarifica
vi fuper terram: opusconfummavi, quod dedifti
mihi, utfaciam: & nunc clarifica me tu Pater apudtemetipfum,
claritate , quam habui, priufquam mundus
effet, apudte. Manifeftavi nomen tuum hominibus
, quos dedifti mihi de mundo. Tui erant, &
mihi eos dedifti: 3t fermonem tuum fervaverunt: Nunc
cognoverunt, quia omnia , quse dediíli mihi, abste
íunt: quia verba, quae dedifti mihi, dedieis, & ipfiacceperunt,
&cognjveru«t veré quia ate exivi, & crediderunt,
quiatumemififti. Ego pro eis rogo : non
pro mundo rogo, led pro his, quos dedifti mihi, quia
tui funt :& mea omnia tua funt, &tua mea funt: &clarificatus
lum in eis. Et jam non fum in mundo, & hi
inmundo íunt, &egoadtevenio. Paterfančle, íerva
eos in nominetuoquos dedifti mihi: utfint unum, íicut
& nos. Cum eíTem cum eis, ego fervabam eos
in nomine tuo. Qjos.dedifti mihi, cuftodivi: & nemo
ex eis perijt,nififilius perditionis, ut Scriptura impleatur.
Nunc autemad te venio, & haec loquor in
mundo, ut habeant gaudiummeum impletum in fe*
metipfis- Ego dedi eis fermonem tuum, 6c mundus
eos odio habuit, quia non íunt de mundo, ficut&ego
non fum de mundo. Non rogo ut tollas eos de mundo
, fed ut ferves eos á malo» De mundo non íunt, íi-
cut

cut & ego non fum de mundo. Sanflifica eos in veritate*
Sermo tuus Veritas eft- Sicut tu me mififtiin
mundum, & ego miii eos in mundum. Et pro eis ego-ianftificomeipfum:
utfint& ipfi fan&ificatiin veritate.
Non pro eis autem rogo tantum , fed pro eis,
qui credituri funt per vet bum eorum in me: ut omnes
unum fint, ficuttu Pater in me, &ego in te, ut& ipii
in nobis unum fint , ut credat mundus, quia tume
mififtn Et ego claritatem , quam dcdifti mihi, dedi
eis: ut fint unum,ficut 6c nosunum fumus Ego in eis,
& tu in me ut fint confumatiin unum: & cognofcat mundus,
quia tu me mififti,& dilexifti eos,ficut6c me dilexifti.
Pater, quos dedifti mihi, volo ut ubi ium ego, &
illi fint mecum, ut videant claritatcm meam , quam
dedifti mihi: quia dilexifti me ante conftitutionem
mundi. Pater jufte , mundus te non cognovit. Ep-o
autem te eognovi: & hi cognovtrunt quia tu me
mififti. Ft notum feci eis ncmen tuum , & notum
-faciam : utdik&io, qua dilexifti me, inipfisfit,&ego
in ipfis.
Pafiio Domini noftri JEfu Chrifti fecundum
Joannem. Cap. 18,
T1S3 ill o tempore: Egreflus eft JESUS cum difcipulis fuis
trans torrentem Cedron , ubi erathortus, in quem
introivit ipfe> & difcipuli ejus. Sciebat autem & Judas,

_ —
OrdoCommcndationis Aftim». I/J
1 — — . . I ,
das, qui tradebat eum, locum: quia frequenter JESUS
conveneratilluc cum difcipulis iuis. Judas ergo cum
accepifTetcohortcm, & ä Pontificibus & Pharifaeis Miniftros,
venitilluc cum latcrnis, & facibus, & armis.
JESUS itaque fciens omnia, quae Ventura erant fupec
eum, proeeifit, & dixit eis: Quem quaeritis r 3 Refponderunt
ei: JESUM Nazarenum, Dicit eis JESUS:
Egofum* Stabat autem & Judas, qui tradebat eum,
cumipfis. lit ergo dixit eis: Ego ium : abierunt retrorfum,
& ceciderunt in terram. Iterüm ergo interrogaviteos:
Quem quaeritis? Illiautemdixerunt: Jefum
Nazarenum. Refponditjefus: Dixivobis, quiaegoium,fi
ergo me quaeritis, finite hos abire, Ut impleretur
fermo, quem dixit: Quia quos dedifti mihi,
non perdidi ex eis quemquam. Simon ergo Petrus habens
gladium eduxit eum : & percuflit pontificis fervum:
& abfcidit auriculam ejus dexteram. Erat autem
nomen fervo Malchus. Dixit ergo JESUS Pctro :
Mitte gladium tuum in vaginam. Calicem quern dedit
mihi Pater, non bibam illu m ? Cohors ergo, & tribunus,
&miniftriJudaeorurncomprehenderunt JE(UM, &ligaverunt
cum: &adduxerunt eum ad Annam primum.
Erat enim focer Caiphae, qui erat Pontifex anniillius.
Erat autem Caiphas, qui confilium dederat Judaeis:
Quiaexpedit, unum hominem mori pro populo. Sequebatur
autem JISUM Simon Petrus, & alius ditcipulus.
V Di.

Diicipulus autem ille erat notus Pontifici, & introivit
cum JESU in atrium Pontificis. Petrus autem ftabat ad
oftium foris. Exivit ergo diieipulus alius, qui erat notus
Pontifici, & dixit oftiariae : & introduxit Petrum.
Dick ergo Petroancillaoftiaria: Numquid & tu ex diioipulis
es hominis iftius? Dicitille: Non fum. Stabant
autem fervi, &miniilri ad prunas, quia frigus erat,
& calefaciebant (e: erat autem cum eis, & Petrus ilans t
&calefaciensie. Pontifexergo interrogavit J ES UM de
diieipulisfuis, &dedo&rina ejus. Reipondit ei JE-
SUS: Fgopalam locutus (um mundo: ego femper docui
iniynagoga, & intemplo, quöomnesjudaei conveniunt:
& in oeeuito locutus Tum nihil. Quid me interrogas?
interroga eos, quiaudierunt, quid locutus
fimipfis: eccehilciunt, quae dixerim ego. Haecautem
cum dixiflet, unus ailiftens mimilrorum dedit
alapamjEsu, dicens : Sic refpondes Pontifici? Reipondit
ei JESUS: Si male locutus Cum, teftimonium
perhibedemalo: fi autem bene, quid mecasdis? Et
miiiteum Ännasligatum adCaipham Pontificem. Erat
autem Simon Petrus ftans, & calefaciensfe. Dixerunc
ergoei: Numquid & tu ex diieipulis ejus es ? Negavit
iJle, & dixit? Nonfum. Dicit ei un us ex fervis pontificis,
cognatus ejus cujus abicidit Petrus auriculam:
Nonne ego te vidi in horto cum illo : Iterumergo negavit
Petrus: & ftarim gaüus cantavit. Adducunt er.

go JESUM a Caipha in praetorium. Erat autem manc:
ÖC ipfi non introierunt in praetorium, ut nen contaminarentur,
Ted ut manducarent Paicha. Exivit ergo Pilatus
ad eos. foras & dixit: Quam accufatio ncm aifertis ad«
verfus hominem hunc ? Refponderunt, & dixerunt
ei : Sinoneflet hie malefadlor, non tibi tradidiflemus
eum. Dixit ergo eis Pilatus: Accipiteeumvos, Scfccund
um legem veftram ;idicate eum, Dixerunt ergo
eijudaei: Nobis non licet interficcre quernquam. Ut
iermojESU impleretur, quem dixit: fignificans qua
morte eflet moriturus. Introivk ergo iterum in praetorium
Pilatus, & voeavit JESUM, & dixit ei; Tu es Rex
Judaeorum? Refpondit JESUS: A temetipfo hoc dicis,
anaiijdixerunt tibi de me? Refpondit Pilatus: Nunquid
ego Judaeus fum £ Gens tua y & Pontifiees tradi«
deruntte mihi: quid feeifti? Refpondit JESUS? Regnum
meum non eil; de hoc mundo, Si ex hoc mundo
effetregnum meum, miniftrimei utiq; decertarenty
ut non tradererjudaeisinunc autem regnum meum non
eft hinc. Dixit itaque ei Pilatus: Ergo Rex es tu i Refpondit
JESUS, TU dicis, quia Rex fum ego. Ego in
hoc natus fum, & ad hoc veni in mundum y ut teftimonium
perhibeam veritati : omnis qui eft ex veritate,
audit vocem mean*. Dicit ei Pilatus; Quid eft Veritas ?
Etcümhocdixifiet, iterum exivit ad Judaeos, & dicis
eis: Egonullam invenio in eo caufam. Eft autem con-
V 2 fue-

iuetudo vobis, ut unum dimittam vobis in Pafcha: vultis
ergo, dimittam vobis regem JudaeorumfClamaverunt
ergo rurfum omnes diccntes : Non hunc, Ted Barra,
bam. Erataute Barrabaslatro.Tunc ergo apprehendit Pilatus
JESUM,& flagellavit.Et militesple&entes coronam
deipinisimpofuerunt capiticjus: &vefte purpurea circumdederuntcum.
Et veniebantadeum, & dicebantî
AveRexJudaeorum: & dabant ei alapas.Exivit ergoitemm
Pilatus foras, & dicit eis : Ecce addueo vobis cum
foras, utcognofcatisquianullaminvenio ineo caufam.
Exivit ergo JESUS portanscoronam fpineam , &purpu*
reum veftimentum. Et dicit eis: Ecce homo. Cum
ergovidiiTenteum Pontifices, &miniftri, clamabant,
dicentes: Crucifige, crucifigeeum. Dicit eis Pilatus:
Accipiteeum vos, & crucifigite : ego enim non invenio
ineo caufam. Refponderunt ei Judaei: Nos legem
habemus, 8c fecundum legem debet mori, quia filiam
DEI fe fecit. Cum ergo audiiTet Pilatus hunc fermo.
nem, magistimuit. Et ingreftus eft praetorium iterum:
& dixit ad JESUM: Unde es tu? JESUS autem refponfum
non dedit ei. Dicit ergo Pilatus : Mihi non
loqueris? nefeis quia poteftatem habeo crucifigere te,
& poteftatem habeo dimittere te i Refpondit JESUS:
Non haberes poteftatem adverfum ine ullam , nifitibi
datum effet defuper. Proptereà qui me tradidit tibi,
majuspeccatum habet. Et exinde quaerebat Pilatus dimittere

mittere eum. Judaei autem clamabant dicentes: Si
huncdimittis, non es amicus Caefaris. Omnisenim,
qui fe regem facit, contradicit Caefari, Pilatus autem
cùm au differ hos fermones, adduxit foras JESUM, &
fedic pro tribunali, in loco, qui dicitur Lithôftrotos,
Hebraicè autem Gâbbatha. Erat autem paraiceve Pafchaehora
quafifexta ; & dicit Judaeis, Ecce Rex vefter*
Uli autem clamabant : Tolle , toile , çrucifige eum.
Dicit eis Pilatus : Regem veftrum crucifigam ? Refponderunt
Pontifïces : Non habemus Regem, nifiCxiarem.
Tunc ergo tradidit eis ilium , ut crucifigeretur.
Sufceperuntautem JESUM, & edüxerunt. Etbajulans
ilbi cruccm exivit in eum, qui dicitur Calvariae,
locum, Hebraicè autem Golgotha: ubi crucifixerunc
eum, & cum eo alios duos hinc & hinc, medium autem
JE s UM. Scripiitautem & titulum Pilatus, & pofuit
iuper cruccm. Erat autem feriptum : JESUS Nazarenus,
Rex Judaeorum. Hune ergo titulum multi
Judaeorum legeruntî quiaprope civitatem erat locus,
ubi crucifixus eft JESUS: & erat icriptum Hebraicè, Graecè,
&Latinè. Dicebant ergoPilato Pontificesjudaeo»
rum: Noliicribere, Rex Judaeorum, fed quia ipfe dixit
: Rex fum Judasorum, Refpondit Pilatus : Quod
feripfi, icripii. Milites ergo cum crucifixiflent eum ,
aeeeperuntveftimenta ejus, (& fecerunt quatuor partes
: unieuique militi partem ) & tunicam» Erat autem
V 2 tunica
» ^«w --

tunica inconfutilis, defupercontexta per totum. Di.«
xerunt ergo ad invicem: Non fcindamus eam, fed iortiamurde
ilia cujus fit. Ut Scriptura impleretnr, dicenstPartitifunt
veftimentamea fibi: & in veftem meammiíeruntfortem.
Et milites quidemhaec fecerunt.
Stabantautem juxta crucem I ESU Mater ejus, & foror
matris ejus, Maria Cleophae, & Maria Magdalenas.
Cüm vid iffet ergo IES us Matrem, & diicipulum ftantem,
quem diligebat, dicit Matri iuse : Mulier ecce
Filius tuus. Deinde dicit diicipulo : Ecce Mater tua;
Et ex illa hora accepit earn difcipulus in fuá. Poftea
fciens IESUS , quia omnia confummata funt, utconiummaretur
Scriptura, dixit: Sitio. Vasergo eratpoíitum
aceto plenum. llliautem fpongiam plenam aceto,
hyíTopocircumponenteíjobtuleruntoricjus. Cum
ergo accepiflet IESUS aeetum , dixit: Confummatun»
eft, Et inclinato capite tradidit ípiritum. Iudasiergo
(quoniamParafcévcérat) utnon remanerent in cruce
corporafabbato (erat enim magnus dies ille Sabbati)
rogaverunt Pilat-um, ut frangerentur eorum crura, &
tollerentur. Venerunt ergo milites, & primi quidcrn
fregerunt crura, &alterius, quicrucifixus eftcum eo>
Ad IESUM autem cum veniflet, ut viderunt eum jam
mortuum, non fregerunt ejus Grura fed unus militum
lancea latus ejus aperuit, & continuo exivit fanguis, SC
aqua. Etquividit teftimonium perhibuit> & verum
n " eft

eft teftimonium ejus. Et ille icit, quia vera dicit: ut
& vos credatis. Fafta funt enim haec ut icripturaimpleretur:
Os non comminuetis ex eo. Etiterumalia
icriptura dicit: Videbunt,in quemtransfixerunt.Poft
base autem rogavitPilatum Iofeph. ab Arimathia , ( eo
quöd eilet difcipulus IESU, occultus autem propter metum
ludaeorum) uttolleretcorpus IESU. Et permifit
Pilatus. Venitergo, &tulitcorpuslESu. Venitautem,
& Nicodemus, qui venerat ad I E S U M nodte primum,ferensmixturammyrrhae,
& aloes, quafi libras
centum. Acceperunt ergo corpus IESU ,& ligaverunt
illud linteis cum aromatibus, ficut mos eft Iudacis fepelire.
Erat autem in loco, ubi crucifixus eft, hortus:
& in horto monumentum novum , in quo nondum
quiiquam pofituserat. Ibi ergo propter Paraiceven Iudasorum
, quia luxta erat monumentum, poiuerunt
JESUM,
Oratio ad Dominum J ES UM Chriftum de fingulis
ArticulisPaflionis ejus, dicenda a moriente,vel
ab alio pro eo. _
Adoramus te Chrifte, & benedicimus tibi»
ty. Quia per fanftam Crucem tuam redemifti mundum»
1 >EUS, qui pro redemptione mundi voluifti nafci,
circumcidi, a judaeis reprobari, a juda traditore
ofculotradi, vinculisalligari, ficut agnus innocens ad
viftimam duci, atque confpeitibus Annae, Caiplme,
• - Pihti

Pilati, & Herodis indecenter ofFerri; a falfis teftibus accufari,
flagellis, & opprobrijs vexari, fputis confpui,
fpiniscoronari, colaphis caedi, arundine percuti,facie
velari, &veflibusexui, cruciclavisaffigi, incrucelevari,
interlatronesdeputari, feile, & aceco potari, &
lanceävulnerari: Tu Domine per has fandtiflimas poenas
tuas, quas ego indignus recolo , & per fanilam
crucem, & mortem libera me ^ re 1, iialius dicit pro to)
liberafamulum tuum \ . a poenis inferni, & perducere
digneris , quo perduxifti latronem tecum crucifixum.
Qui cum Patre, & Spiritu fan&o vivis, & regnas in fe.
cula faeculorum, Amen.
Dici praetere* poiTunt fequentes Pfalmi,
Plalmus. 117.
On fitem in i Domino quoniam bonus* quoniam in
• fxculum mifericordiacjus.
Dicat nunc Ifrael, quoniam bonus: quoniam in faeculum
miiericordia ejus.
D icat nunc domus Aaron: quoniam in iaeculum mifericordiaejus.
Dicant nunc qui timent Dom inum: quoniam in faeculum
mifericordia ejus.
D etribulatione invocavi Dominum: & exaudivit me in
latitudine Dominus.
Dominus mihi adjutor: Hon timebo,quid faciat mihi
homo.
Domini

Dominus mihi adjutor: & ego defpiciam inimicos
meos.
I onum eft confidere in Domino: quam confidere in
homine.
Bonum eft fperate in Domino; quam fperare in principibus.
Omnes genrescircuierunt me; & in nomine Domini,
quia ultusfum in eos.
C ircumdanteseirGumdederuntme; & in nomine Domini,
quia ultusium ineos.
- ircumdederunt me ficut apes, & exarferunt ficut
ignis in fpinis: & in Lomine Domini, quia ulcus Tum
in eos.
mpulfus everfusfum utcaderem: & Dominus fuicepit
me.
Fortitudo mea, & laus mea Dominus : & faftus eft
mihi in Taiutem,
V ox exultationis, & falutis; in tabernaculis juftorum.
'exteraDomini fecievirtutem, dextera Domini exaltavit
me: dextera Domini fecit virtutem.
.4
N on moriar led vivam; & narrabo opera Domini.
C aftigans caftigavit me Dominus : & morti non tradidit
me.
A perite mihi portas Juftitiae, ingreifus in eas confitebor
Domino : haec porta Domini, jufti intrabunt
in earn«
X on-

onfitebortibi quoniam exaudiftime: & faélus es mihi
iníalutem.
Rapidem, quem reprobaverunt edificantes: hie faéluseftin
caput anguli.
A Domino faétum eft iílud : & eft mirabile in oeulis
noítris.
"ase eft Dies, quam fecit Dominus: exultemus, &
laetemurinea.
Dominefalvum mefac,o Domine bene profperare:
benediitus qui venit in nomine Domini»
enediximus vobis de domo Domini: DEUS Dominus,
& illuxit nobis.
onftituite diem folemnem in condeafis: ufque ad
cornu altaris,
^" Ensmeuscstu, &coniitebortibi: DEUSmeus es tu,
& exaltabo te,
onfitebor tibi quoniam exaudifti me: & faélus es mihi
in falutem,
- onfitemini Domino quoniam bonus: quoniam in Ix*
culum miferiCordia ejus. ' loria Patrw
Pfaímus 118.
J! Eati immaculati in via: qui ambulant in lege Domini»
!" Jeati qui fcrutantur teftimoiiia ejus: in toto corde exquirunt
eum.
^onenim qui operantur iniquitatem: in vijs ejus ambulaverunt.
'

Tu mandafti : mandata tua cuftodiri nimis,
tinam dirigantur vise meae î ad cuftodiendas juftificationes
tuas.
Tunc non confundar : cum perfpcxero in omnibus
mandatis tuis.
Confitebortibiindire Etribue fervo tuo, vivifica me : & cuftodiam fermonestuos.
(tua,
R evela oculos meos : & confiderabo mirabilia de lege
Incola ego íü in terra; non abfcondasàme mandata tua.
G oncupivit anima mea deíiderare juftificationes tuas:
in omni tempore. X 2 ¿n

ncrepaílifuperbos: maledi&i qui déclinant à mandatis
tuis,
ufer à me opprobrium & contemptum : quia teftimo- .
niatuaexquifivi.
jtenim federunt principes, & adverfummeloquebantur
: fervus autem tuus exercebatur in juilificationibus
tuis.
am & teilimoniatuameditatio meaeft: & coniîlium
meum juftificationes tuae.
/fclhaefit pavimento anima mea: vivifícame fecundûm
verbum tuum.
Mas meas enunciavi, & exaudiili mej doce me juilificationes
tuas.
iamjuílificationumtuaruminílrueme: & exercebor
inmirabilius tuis,
j prmitavit anima mea prae taedio : confirma me in verbis
tuis.
T.iam iniquitatis amove á me: & de lege tua mifererc
mei,
iam veritatis elegi : judicia tua non ium oblitus.
dhaefi teflimonijs tuis Domine : noli me confundere,
\îammandatorumtuorumcucurri : cum dilatafti coi
meum. Cloria Patri.
Tres pi3e,& utiles morientibusorationes,cum tribus
Paternofter, &tribusAve Maria, inagone muïtïsreei-
; tanda?.- Primó dicitur, ifwi© eleifon. Ctriftc eleifo»r
yrieeleifon. later noiler. Aye Maria, Ora.

Oratio,
T^Omine JESU Chrifte, per tuam fan&ifFimam ago-
^ niam, & orationcm, qua orafti pro nobis in monte
Oliveti, quando fa£lus eft fudor tuus , ficut guttae
ianguinisdecurrentisin terram, obfecrote, ut multitudinem
fudoris tuiianguinei, quem prae timoris anguftiâ
copiofiffimè pro nobis efFudifti, ofFerre, & oftenderedigneris
DEO Patri Omnipotent, contra multitudinem
omnium peccatorumhujus famulitui N. Sc libera
eum in hac horamortis fuae ab omnibus pœnis ,& anguftijs,
quas pro pcccatis iuis fe timet meruifle. Qui
cum Patre, & Spiritu fanéto vivis, & régnas D E u s in
iaeculafaeculorum, Ç2.Amen.
Secundo dicituï : Kyrie eleifon. Girifte eleifon. Kyrie
cleifon. i&ter nofter. Ave Maria.
Oiatio.
Omine JESU Chrifte, qui pro nobis mori dignatus
es in cruee, obfecro te, ut omnes amaritudines
paÎFionum, ôcpœnarumtuarum, quas pro nobis miierispeGcatoribusiuftinuifti
in cruce, maximèin ilia hora,
quando fanélifFima anima tuaegreffa eft de fan&iifimocorporetuo,
ofFerre, &oftendere digneris DEO
Patri Omnipotenti, pro anima hujusfamuli tui N.& libera
eum in hac hora mortis ab omnibus pœnis, & paf-
{ionibus, quas pro peccatis fuis fe timet meruiiTe. Qui
cum Patre, & Spiritufanito vivis,& régnas DEUS in faecula
iaeculorum. Refp*Amen.

Tertio dieitur: K yrie eleifon. Chriile eleiion, Kyrie
cleifon. ater nofter. A ye Maria.
Oratio
mine JESU Chrifte, qui per os Prophetse dixifti:
m charitatc perpetua dilexi te, ideô attraxi temiferansî
obfeGrote, ut candemeharitatemtuam, quae te
de cœlis in terram ad tolerandas omnium paiïionum
tuarum amaritudinesattraxit, ofFerre, & oftendere digneris
DEO Patri Omnipotenti pro anima hujus famuli
tui N. & libera eu m ab omnibus paffionibus, &pœnis,
quaspropeccatis fuis timet ie meruiffe. Et falva animam
ejus in hae hera exitus fui. Aperi ei januam vitae,
& fac eum gaudere cum Sanélis in gloria aeterna. Et
tu pijflime Domine JESU Chrifte, qui redemifti nos pretiofiflimofanguine
tuo, miferere animae hujus famuli
tui, &eamintroduceredignerisad fempervirentia,&
amœna loca Paradiiî, ut vivat tibi amore indivifibili,
qui à te, Scabeleélistuisnanquamiepararipotefl-. Qui
cum Patre, & Špiritu fanfto vi vis, & régnas D EU s in
faeculafeculorum. Amen.
In Expiratione,
f"um verorempu&expirand'iinftitçrrt, tune maxime
ab omnibus circutriftantibus flexis genibus vehementer
orationi inflandum efly Iple verà rrsoriens il
péteft, dicat: vei fi non pfoteftv ailiftensy iiveSacer-

dospreeo clara voce pronunciet: JESÚS, JESÚS, JESÚS,
Quod, „& ea, quae lequuntur, ad ¿llius aures, íi \ride.
bitur, ctiamíáepiásrcpetat. In manus tuas commendoSpiritum
meum. Domine JESU Chriíle fufcipe
Spiritum meum* San£ta Maria ora pro me. Maria
Mater gratiaSjMatermifericordiaejtumc ab hoite protege,
& borámortisíufcipe.
Tune ubi viget pía con Cuerudo , .pulietur campana
parochialis Eccieíioe aliquibusiílibus} ad fignific.andurti
fidelibus in urbe, vel loco, aut extra iníuburbanis exí*
ftentibus intiantem morcem expirancis aegroti f p:o eo
D E u M rogare poíTint,
Egrcísáanima de colore,, ftatim dicatur Koc
Subvenite Sanífci D EI, occurrite Angeli Domini,
Sufcipicntes animam cjus, OfFerentes eam in conípeólu
AltiíTimi.
Sufcipiat te Chriftus, qui vocavit te, & infinum
Abrahae Angeli deducant te,
Sufcipientes animam ejus, ofFerentes eam in confpeélu
Altifíimi. Requié aeternam dona eiDomi ne.
Et lux perpetua luccat ei. OfFerentes eam inconfpe&u
Altiftimi. yrie eicifonp hrifle eleifon. yrie
eleifon» aternofter.
VerO Et ne nos inducas in tentationem.
Refp. Sed libera nos a malo. > rsr£ Requiem aeternam
dona ei De mine. Hdp? Et lux perpetua luceat ei.
Veri

fi. A portainferi. ty- Erue Domine animam ejus.
ji Requiefcat in pace. ^ Amen. Domine
exaudi orationem meam. Et clamor meus ad te veniat,
fi' Dominus vobifeum. ï>-- Etcumfpiritutuo.
Oremus»
*"J Ibi Dominecommendamus animam famuli tui
ut defun6lus faeculo tibi vivat, & quae per fragilitatem
human® converlationis peccatacommifit, tu venia
miiericordiflimaepietatisabikrge. Per Chriftum Dominum
noftrum, Amen.
Interim detur campanœ fignum tranfitus defun&i pro loci confuetudine
, utaudientes pro ejus anima DEUM precentur. Deinde
corpus de more honeftè compositum loco decenti cum luminecollocetur
; ac parua crux fuper peftus inter manus defuntti penatur:
autubi crux défît, manus inmedum cruciscomponantur: interdumoue
afpergatur aqua benedi&a, & interim «ionec efferatur, qui ad-
Juntj five Sacerdotcs, fivealij, orabunt pro defan&o.
DE EXEQU1IS'
SAcras caeremonias ,ac ritus, qiubus ex.antiquiffima traditione,
& iiimmorum Pontiiicum inftitutis ianda Mater Ecclefia Catholica
in filiorum lùôrum exequiiS uti folet* timquam vera
relig oiiismyfteria,Chriftianaeque pietatis ligna, &fidelium
mortuorum faluberrima fuffragia, Parochi fummo ftudio fervaredebeiit,
atque uiu retinere.
His itaquepraîftandis, quâ pareftmodeftiâ,ac devotione itafe
habebu nt, ut ad defnn&orum falutem fimulque ad vivorut» pietatem,
quemadmodum verèiunt, non ad quaeftum ejusmodi ritus fan&i inïtituti
eiïe videantur.
.Nullum corpus fepeliatur, praefertimfi mors repentina fùerit,
nifi poft debitum temporis intervallum, ut nullu6 omnino
sc relinquaturdubitandi locus. Quod

Quod antiquiílimi eft inftituti, iliud quantum fieri poterit, retineatur
,.ut Miila praelente corpore defuncti proeocelebretur, antequam
fepulturae tradatur.
Si.quis die fefto fit fe pelic n d us ,Mi (Tap r op r is prodefun&ispriefeace
corpore celebrari poterit; dam tamen cenventualis Mifla, &
oíticia divina non impediantur, magnáque diei celebrkasnon obftet.
Caveantomnino Parochi,aIiique Sacerdotes, ne fepulturae,vei 1
exequiarum,, feu anniveriarij mortuorum officij causa,, quicquam
pacilcantur , aut tanquam pretiura exigant- Sed ijs ekemofyniácontend
fint, quae aut probata coniuetudme dari folent y autOrdinarius-
coiiftkucnt. Neque permittant, ut pallia, aut alia akaris ornamenta
ad ornatum fe Petri, vel tumbas adhibeantar..
Ciimaate.m antiqutífimi ritas Eccleíiañici lit, cereos acccnibski
exequus , & funeribus deferrecaveant item ne ejusmodi rkus
©mittatur ac ne quid avaréaut indigne in- eo committatur.
Pauperes vero-, quibus mor ruis nihil an fita? parimi fupereft,ut
propriis impenfis human uonpoilrnt, gratis omninofepeliantur; ac
debita Iumina fuis impenfis, n opus fuerit T adñibeant Sacerdotes,
ad.quo&defun&i curapertinet, velaliqua piaConfraternitas^fi fuerit,
juxra loci confuetudincim
Ubi viget antiquae confortado fépefiendi mortuos inCoemetefiis,
retineatur , & ubi fuerit potcft, reftituatur; at vero cui locus
lepulturae dabitur in Ecclciia yhumi tantunvdetur. Cada vera autenv
pr-ope altaría non íepeliaatur.
Sepulchra SacerdotamficClericorum ciijuscunque Ordinis, ubi
fieri poteft , á fepulehris laicorum ieparata fint, ac aecentiori loco
fita ; atque ita, ubi comodum fuerit, utalia pro Sacerdbtibus, alia
pro kiferkoris-Ordinis Ecckfias niiniflris parata fint.
Saeerdos, aut cujusvis Ordinis Clencus defun&us veftibus filisquotidiaaiscomnumsbus
ufque ad talaren) \ efteminclufivé, turn deft
per farro veftitu Sacerdotal! velGlcrieali, quem Ordinis fui ratiodepofcit,
indui debet.Sacerdos quidem fuper talarem veftem,ami¿bu,
alba, cingulo, manipulo , ftola ,.& cafiilá feu planeta violacea fit
ihdutus;
Diaconus vero induatrur ami&u , alba , cingulo r manipulo,
ftolá v fuper humerum finiftrum , que fub axilla dextera anne&atur,
8í DaFmatica',
Subdiaconus autemamiftu, alba, cingulo, manipulo, & tuni»
celia. Y Alij

Alij praetereà infèriorumOrdinum Clerici fupcrpelliceo fupra veftcm
talarem oxnari debent, fïnguli prsdicti cum tonfura ac birretis
iùis.
Nullum porrô cadaver perpetuae fepulturas traditum ex ulla cujusvis
Ordinis Ecclcfîa afportari liceat, niiï de licentia Ordinarij.
Laici cadaver , quolibet generis aut dignitatis titulô praeditus
ille fuerit»Ckrici ne déférant, ièd laici.
Corpora defun&orum ,in Ecclefia ponenda funt pcdibus verfos
altaremajus, velfî co admit ur in Oràtoriis aut Capcllis , ponantur
cum pedibus verfis ad ijlarum altaria, quod etiam pro fitu & loco
fiat in fepulchro. Presbyteri verohàbeant caput verfus altare.
Cceterîim nemo Ghrrftianus in comraunione fideliumdefimftus,
extra Ecclefîam aut coeineterium rite benedichim fcpeliri debet-: fed
iî neceffitas cogat ex aliquo eventu aliquando ad te m pus aliter
fieri , curetur , ut, qu ate nus fieri poierit , corpus in locum iàcrum
quamprimùm transferatur, & interim femper Crux capiti illius
apponi debet, adGgnificandum illumin Chrifto quieviife.
Quitus non licet dare Ecclefiafticam
icpuituram. ,
1 G110rare nondetet-Parodias , qui abEcclefiaftica fepultura rpfo
jure funt excludendi ; ne quemquam ad iliam contra lâerorum
Canonum décréta umquam admirtat.
Negatur igitur Ecclefiaftica fepultura Paganis, Judaeis
, & omnibus infidelibus, haereticis, & eorum fautoribus:
apoftatis à Chriftiana fide ^ fchiimaticis , &
pubticis excornmunicatis majori excomrnunicatione ;
interdiilis nominatim, & iis,qui funt in loco interdira
, eo durante.
Se ipfos occidentibus obdefperationem,vel iracundiam(nontamen
fiexinfania id accidat) nifi ante mortem
dederint figna pœnitentiae.
Mori*

Morientibus in duello , etiamfi ante obitum dedcrrintpoe
nit entire figna..
Manifeftis& publicis peeeatoribus, qui fine poem*
tentia perierunt,
lis, de quibus & publiccconftat, quod femelin anno
non fufeeperint SacramentaConícíTionis & Communion
is in Paieha, & absque ullo figno contmtionis obierum,
infantilis mortuis abique Baptifmo.
Obi veró" in prxdi&is cafibus dubium occurrcritr, OrdinariuS'
confulatur.
5
'EXBQUIARUM ORDO*
Onftituro tempore , quo corpus ad'EccIefiam dcfcrendnm eft,
, convocetur Clems, & alij, qui funeri intereile debent, & in
Parochialem, vel in aliam Eccleiiam, juxta loci confiietudi-r
nem, ordine conveniant, ac datis certiscampana; fignis, eo modo
- & ritu quo in eo loco fieri folet, Parochus indutus fiiperpellicco,
Scftolatoigrl; vel etiani pluviali ejusdem colorís, Clerico preferente
Cruccm, & alio Aquam benedi&am3ad domum defiin&iuná cum
alijsprocedit. Diftribuuntur cerei, & aGcendunturintortitia ,. Mox
ordinaturproeeffio, praecedentibuslaicorum Confratcrnitatibus, ii
adfint; tumfequitur Clerusregularis, &fascularis per ordinem, biníqueprocedunt,
praelara Cruce, devoré Plalmos, ut infra, decantantes
, Parocho precedente ferctrum cum luminibus. Indefequuntur
alij funus comitantes, Cc pro deíun&o DEUM riré deprecantes
Tub filentio.
Pai-ocbtré ver6 p obi ad'fores vel domum defun&i
perveáit, mbxdicit Antiphonam: Si iniqultates. Et
Pial mum: Deprofundisclamavi&c* utfupratol. no.
Y 2 in

172 Rímale Labaceaíe
— ^ « — —
'in fine Requiem sternam don; ei Domine : &lux
perpetua luceat éi. Et repc \4t

Hts d'étis per pertonas pro cujusque loci more ad Í19«
¿iíercusvfoíclem^ibus oratiomh4tifeg

in eoafpe &u. AI tif simi Sufcijpiat
te Chriftus qui vo ca vit te
I I
& in llnumAbrahae Auge Ii de ducant
Ä- Re qui! «m aeternä
dona e i Do mitie^- Et lux perpetua
lu ce at
e k OfFerentes.
Dum

M
De Ex-eoni"*.
175"
Dum intcreà cum fan ere acl fepukhrum aeéëdunt,
caigan equentenr Âncirhonam. m ?,v
fi • f
n paradifum deducant te Angeli: in tua
ad ven tu íufcipiant te Martyres, & perducanc
»IV
te in civkatem fàn&am Je rufalem. Chorus
^ iJtldt::
Angelorumte fufci piat, & cum Lazaro quon-
dam paupere aeternam ha beas requiem.
Cnnv avifern

em us.
EUS, cujus mifepatione animae fidelium requieicunt
, hunc tumulum bene dicere dignare,.
eique Angelum tuura. ianilum deputa cuftodem &
quorum quasumque corpora hic fepeliuntur,.animas
eorumab omnibusabfolve vinculis deliflorum , ut inte
Temper cum Sanctis tuis fine fine I K ntur^ PerCfcri»
ftumDominum noftrum, Amen,
Diiteoratitfne, aiperg/tiep uidifüför&cenitfi San«
¿tificetur iftud ftpulchrum, in nomine Patris, & Filijijij
& Spiritusian£li, Amen;
Tuncfunüsponatui-m ftpuckü dicififc: äfc^ojie;
Sume terra quod t .¿N eil: famat DEUS quod fuum
corpus de tetia formauum eft, fpiritus de Curium infpiratus
eft.
Afpeig&ur ^ofteafunuaaquab|pedi6^, & djcaturs
Rvore codefti reficiatanimam. tuam D'EUi, rrr nomine;
Patris, & Filij, & Spiritus fan&i. Refp, Amen.
Et thurilicetur dicendo t Odore coelefti pakat anijnam
tuam DEUS , in nomine Patris^ & Filijj & Spiritus
fanai. Amen.. \ . $
UUU* I- , ¿J ; /
D^irfecfaccrd« palPtfi ptoij

lic i'xequijs. Jjrjr
V Et nenos inducas in tentationem. Sedlibera
nosa malo. y. A porta inferi, Erue Dbmrac ani«
mam ejus. jr. Requiefcat in pace. ^ Amen. -;
Domine exaudiorationem meamr ¡pt ßtdamormeus
adteveniat. Dominusvobiicum. Etcumipiritu
tuo.
Oremus;
U Ac, quaefumus, DOM ine hanc cum fervo tuo de«
funfto, ( vel famula tua defunfta ) mifericordiam
, uc faftorum fuörum , in peenis non reeipiat vi.
ccm, qui ( velquae) tuam invotis tenuitvoluntatem,
ut iicut hic eum, (vel eam ) vera fides junxit fidelium
turmis, ica iliic eum ( vr' eam) tua miferatio ibeieß
Ängelici« choris. Per Chriftum Dominum noftrum*
Ty. Amen. f. Requiem seternam dona ei Do.
mine, k Et lux perpetua luceat ei. • Requiefcat
in pace. ty Amen. AÄima ejus, & animae omnium
fidelium defua£torum, per miierieordiam DEI requiefeant
in pace.
Deinde a iepultura in Ecclefianr » vel. in Säförföaäi*.
revertentesdicant fine cantu Ahtiphonam.. Si iniquitates,
cum Pfälmo* De profundis > &c. Requiem aeternam
dona eis Domine,&c.
# RITUS

RITOS SERVANDUS „ QPANDO
funus prstvíjs Vigilijs, & íoIernniDefunélorum
facrificio íepeliendum eft,
/"\Rda deducendi funus obfervaturut íupra á fol. \Jh
V fed quando- Cantores Eaclefiam ingrediuntur, inclpíunt
Reíponíorium Sübvenite, &c. fol 173. quo
finito, deponítur feretrum in medio Ecclefiae, ita üt de.
fun¿ti pedes, íifuerit Lajcus, fintverfus altare majus :
íl 'Vero. fuerit Saeerdoscaput fit veríqs ipíum altare j Se
cereis accents circa corpus, ftatim dicitur Officíum de»
fuíiíiorum, pro tempore cum Vefperis, tribus Noélur- J
r4s, Laudibus, ut infra ponitur fol. 1,84. Et duo ex
Qero incipiant abfoiute Inyitatorium Regem cui
omnia vivunt: Venite adoremus. Et repetitur a Clero.
Regem cui omnia vivunt, &c. Pf^im. Venite exultemus
,6cc. Et duplicantur Antiplionas. Ad finem Orf¿cij
poft Antiphonam Canfici Benedi&us &c. Ego
fum reiurre&io. Dicitur, Pater nolle r. Secretó. YerC
Etnenos inducas in tentationem. J)e.Sed libera nos á
malo f \A porta inferí. ^Erue Domine animam ejus.^.
Requieicat in pace. Amen. Dsmine exaudi
orationem meam. 3jt, Et clamor meusad te veniat. if*
Dominusvobifcum. fy Et cum fpiritu tüo.
Oremus.
A Bfolve quseíumus Domine, animam famuli tui ab
* omni vinculo deliélorum, ut in refurreflionis gloria

na inter San£tos,& ele&os tuos resuseitatus refpirec. Fei
Chriftum Dominum noftrum» îveiji Amen»
Qupd ïlcorpus demn£U manc lepeliendum eft, dum
m OiScio dicuntur Laudes, Sacerdos sum miniftris para
tu r ad ee[ebrandam Mi'flam -foiemnem pro..defun&p»
„£ te m pus çongruens fuerit, ut m die Depoikioftis in
Miiiaîi Romano. '
. Finit» Mifia, Saeérdos , dfcpotocafulà, feu plaiietâ
& manipuîo, acciplt pluviale nigri coloris,. & Subdia»
conusaccipkÇrucem, & aecedit ad fere^rum , & Îe iifiit
ad caput d-etai ili cum Crace médius inter duos
•«olyxTros iejj tào£f rîtibiT çum cândeïabris^ '8c "^andefis
aecenfis.; & ogyies.^lij^e Çiet?o veniuntordinatim in
gradufuo cumcandelig accqnfi«,6c nànt in circuitu feretri:
turn fequitur Saccrdcicum Diacono & affiftente*
aljisqueniiriiitnf revere-utià altaïi, fifôt'iè coll.
traCrucem ad pedes defundli. retro aftantibusei à finifins
duobus Acoîythis, unocum thuribulo'& na.vicu;a
inceqii, altera cum vaie Aqu« benediéïae ÔC aiperfotio,
& Acolytho feu clcrico txnente librOrn-,aBloiucc dic.it
qûcntem orationem :
Qui ritus etiam immediate poilfupradiiihmorationem
: Abfolve quaefumutfi iervttur > il corpus extra
Miffani vel à prandio fepeliatur,
NOnintresIn judicium cum fervo tuô Domine,quia
nullus apud te juftificabitur homo, nifi per te om-
Z 2 nium

iSo Rituale Labaccaíc y m
nium peccatorutn ei tribuatur remiílío. Non e7gl
cum, quaefumws, tua judicialis fententia premat, quem
tibi vera fupplicatio fidciChriftianae commendat, fed
gratia tua il Ii íuccurrente , mereatur evadere judicium
ultionis, qui dum viveret, iníignitus eft fignaculo fan-

cufom per igncm ^.Tremens fačtus fum
dum difeuílio venerit,
atque veil tu ra i ra Quandocœ Ii mo-
vendifunt & ter ra
calamitatis & mife ri as, dies magna, &
a ma ra valdc. Du ve neris.
Z 3 Ver£

f Réquiem seterna dona e i Domine, 6c
lux perpetua lu ce at e i" Li bera me,
; Púm Cíintátur prsedfétum Refponíorium, Sacercks,
;Acolyto, íeu Diácono íftiniÁtafeé-j acé-ipk .inceníüm
denavicula, Scporiititltlíuribulum, & finito Éeípeníórib,
Cantor cum primo Chairo dicitr
^ ^ ^ ^^ondctV * • I" «' ^ j
K y Ej e eíeiíon. * - hrifte e Ieiíon»
i h h omr «s -M ., II-
•Hmul diamc: 1
Mox Sacerdós dicit alta vocc • Pater nofter,
Xt fecretó dicirur abrcvmnibus: íc'.ínfe ínte?irn bctietií-
£lo priús'Sc impofito irk thuvibulumirt'cenío, áotipit A
Diácono vel Ace»lytho aíperfoxiuni Aqux benediube*J

De Exefjuijs^
—
¿tk facía profunda inclinatione Cruei, quse eftexadver*
fo, Diacorto i ícu miniftro genuíleélente, 5c fimbria^
pluviaíis íublevante , circumícns feretrum ( íl tranfic
*ntcSaeramcntumgenufle¿lit) afpergit corpus defuiv
;':. ¿li, tcr á parte dextra, & ter á parte finillra. Deinds
reveríus adlacumfuum, Diácono miniftrante, accipic
thuribulum, & eodem modo circuitferetrum corpus
inccnlat, utaíperferat: poíleá reddito thuribulo , ci «
quoacceperat, ftansin locoTuo, Acolytho, íeu alio mi?
oiílr® tenente librum apertura ante fe, dicit: jh Et ne
nos inducasin tentationem* JJ2» Sed libera nos á malo,
YerC A portainferi, Refp.Etue Domine animam ejis
Terí, Requieícat in pace. Reíp. Amen. Ycrf, Domine
exaudi orationem meam. Reíp. Et clamor mcus ad te
veniat."]fv Dominus vobifeum. Reípf Et cum fpiritu
tuo,
Oremus
T^\EUS, cuiproprium eftmifereri femper & parcere:
¿ te fupplices exoramus pro anima famuli tui M. ( ve!
fámula tusc^quahodiedehoc fasculomigrare juíTiílijut
non tradaseaminmanusinimici, ñequeoblivifcarisin
íinem: fed jubeas eam á fan¿tis Angelis fufeipi, & ad patriara
Paradifiperduci: utquiainteíperavit &credidit,
non poenasinferni fuílineat, fed gaudiafempiternapof«
fideat. Per Chriftum Dorniaum noílrum* ReípJ.
Amen.
Si

Si defun&us fuerit Sacerdos 9 in oratione 1 dicatui-s,
pro anima famuli tui Sacerdotis, quam Jiodie,
finita oratione corpus defertur ad iepulchrum, &
dum portaçur, Cleric! eatltant Antiphonam : In paradiium»
ut topra fol. 175*. Qup finico bened»c*t fepuichrum
& prosequitur reliqua quae iuperms praefcripti
funt fol ,76. & 17T-
OFFICIUM DEFUNCTORUM.
Dicitiir in Chore m die dbpoftrionis, & ah/s diebus pro tcmporis
opportimitate, & Ecclefiarum conluetudine, ut fupra
di£him eft. In die vero depefitionis, & tertio ,fepti«io, tri
»tiimo, & anniverfario , dupücantur Antiph. Et 111 fine Pialmorum
dieitur. Requiematernamdona eis Domine. Et ¿uxperpétua luctat eis.
Etiamfi pro utio tanmm fiat Officium.
Ad Vcfperaskbiölutc incipitur ab Antiph.
placebo Domino E v 0 v a e.
Pialmus 114;
Ilexi, quoniam exaudiet Do minus : vocent
orationis meae. '
Qflia inclinavit aurem fu am mi hi: & in die
bus meis invocabo.
£jrcumdederunt me dolores mortis r & perieulainferni
invenerunt me,
n*

ibulationem, & dolorem inveni: &nomen Domini
invocavn
ÖDomineliberaanimam meam: mifericors Dominus,
& juftus, & DEUS noiler miferetur.

( uid deturtibi, aut quid apponatur tibi : ad iinguam
dolofam t
Sagittae potentisacutae : cumcarbonibus deiolatorijs.
] eumihi,quiaincolatus meus prolongatus eft,habitavi
cum habitantibusCedar:multüineoia fuit anima mea.
ftim his , qui oderunt pacem , eram pacificas : cum
loquebarillis, impugnabant me gratis. :,
} equiem asternam.
i*)
*f- B AB • • • •
An ,;ph* Hei mi hi Domine: quia íncola-
v »'«I
tus meus pro longa tus eft.
ántiph.
r-4
Dominus cuftodit 1 te. E v o v a e.
'ffffi n Mf n
T Evavi oculos meos in montes: unde veniet auxi-
K- t lium mihi.
uxilium meum à Domino: qui fecit cœlum & ter-
Tam, N>n
J

on det in commotionem pedern tu um ñeque dormitee
qui cuftodit te»
£cce non dormitabit, neque dormiet: qui cuflodit
Ifrael.
Dominus cuftoditte: Dominus prote&iotuafuper manumdexteram
tuam.
I er diem fol r#in uret te: neque luna per no6lem.
Dominus cuftoditte ab omni malo : cuftodiatanimam
tuam Dominus.
Dominus cuftodit introitumtuum , & exitum tuum:
ex hoc nunc & usque iniaeculum.
Antipho Dominus cußodit te ab omni malo:
BP BE P+n H V i K • M • M j
-i ! • A
euflodiat animam tu am Do minus.
»B*B
Antiph. Si ini quitate.s, Evo v a c.
wjimusng.
1 vEprofundis clamavi ad te Domine : Domine
JL/ exaudivocem itteam. Aaz jiant

.« iantaures tuse intendentes: in voce m deprecationis
meae.
$ i iniquitates obfervaveris Domine: Domine quis fuftinebit?
nia apiid te propitiatio eft: & propter legem tuam fuftinui
te Domine,
í uftinuit anima mea in verbo ejus: fperavit anima mea
in Domino.
A cuftodia matutina ufque ad no£tem : fperetlfrael in
Domino.
QuiaapudDominum mifericordia: &copioia apudes
um^edemptio.
v I t ipferedimer Ifrael : ex omnibus iniquitatibusejus.
Lequiem seternam, &c.
Si ini quitates ob fer va veris Domi-
• •
ne: Domine quis lufti nebit ?

Fitlmus. 137-.
Onfiteboi tibi Domine in toto cordcmeoj quoniam
i- audifti verbaoris mei. i
i n confpe&u Angdorum pfallam tibi:adoraboadtern-
( plum fanftum tuum, & confitebor nomini tuo.
& uper miiericordiatua, & veritatetua; quoniam magnij
fiGäftiiuperomne, nomenfan&um tuum.
nquacumque die invocavero te, exaudi me: multiplicabisin
anima mea virtutem.
Confiteantur tibi Domine omnes reges terrae : quia audierunt
omnia verba oris tui.
Et cantentin vijsDomini: quoniam magna eftgloria
Domini,
Quoniam excelius Dominus, & humiliareipicit: &al«
ta alonge cognoicit.
S iambulaveroin medio tribulationis, vivificabisme:&
iuper iram inimicorum meorum extendifti ma.
num tuam, & falvum m e fecit dextera tua.
Dominus retribuet pro me: Domine miiericordiatua
in iaeculum, opera manuum tuarum ne defpicas,
i equiem aeternam dona eis Domine: Et lux perpetua
luceat eis.
Opera manuü tu arü Do mine ne deipicias.

X
Au di vi vocem de coelo dicentem mihi»
w ¡ r *
jt¿4 Bea ti mortui qui in Dominó moriun tur.
m m- f j H ß m TSWÉ Í
gnificat. ^ ! * i
i : • l Oiti ne. E v o Y a e
Antipn.
jpAgnrficatr anima mea Dominum.
II I Et exultavit ipiritus meus: in DEO falutari meo.
^"uiareípexit htrmiiitatem aneillas.íux : ecee enim ex
^ hocbeatam me dicent omnes generationes.
; uia fecit mihi magna qui potens eft : & fanélum no.
men ejus.
yt miiericerdia ejus a progenie in progenies : timentibuseum.
j^cit potentiam in brachio fuoídiíperfit fuperbos mente
cordis fui.
X^epofuit potentes de fede: & exaltavithumiles.
•furkntesimplevit bonis: & divites dimiíit inanes,
uícepit Ifrael puerum fuum: recordatus miíericordiae
lax. S KUT
**

Oß'Vium Deíun&oram, jpi
! icut locutus eil ad patres ooftros: Abraham femiai
ejusinfsecula.
equiem aeternam dona eis Domine. Etlux perpettia
luceat eist
Ali•jp'V."' Ömne quoddat mihi Pa ter,ad mc
cji ciam fo ras»
ÄfflMW^fefSS 1 ^ffljtw Hmiliter
& ad L^ud«i. . P ater nofter. ne nos inducasin
tentationem. $».Sed libéranosá malo.
Pía'mus isf.fi
LAuda anima mea Dominum, laudado Dominum
é in vita mea: Píallam Deo meo quam diu fuero.
t*>lite confídere inprincipibus: infilijshominum, in
quibusnon eílfalus.
&ibit ípiritus ejus , & revertetur in terram fuam : in
illa die peribunt omnes cogitationes eorum.

Heatuscujus Deus Jacob adjutor ejus, fpes ejusihDo»
mino Deo ipíius: qui fecit caelum & terram, mare,
& omnia, quae in eis funt.
minus cuftodit ad venas, pupillum>& viduamfufcipiet:
& vias peccatorum difperdet.
v* tgnabit Dominus in faecula, Deus tuus Sion: in generationem,
& generationem. eqniem aetemam, &c,
Aportainferi, ^ Erue Domine animara ejus,. v'Requiefcat
in pace. J^Amen. ' Domine exaudí oratíonemmeam.
J*\Et clamor meus ad te venial jfODomi-
Düsvobifcumv IV Etcumfpiritu tuQ., » ^ • 81 v 41
In die depoiicionis Dcmnwii.
Qatio.
quaefumus Domine, animam famuli tui
Ä Bfolve
( TÍ. fa'muhe tuae ) titdefunílus ( re defunéla )
íseculotibivivat: & quae per fragilitatem'Carnishumana
converíatione commiíit, tu venia mifericordiillmas
píetatis abfterge. PerChriftum Dominum noftrum.
Afridrfii^rí^ífc? oaCI mßllßH :»m cliv. • w |
D :US, cui proprium eil mifereri femper, & parcere
: te fupplices exoramus pro anima famuli
tni vcÜamulae tuae ) quam hodie de hoc faeculo
-mi-

migrare juflifti: ut non tradas eam in manus inimici,
neque oblivifearis in finem : led jubeas earn a fan&is
Angelis fufcipi, & ad patriam Paradifi perduci: ut
quia in te fperavit&credidit, non poenas inferni fuftineat,
fed gaudia aetema poffideat. Per Chriilum Dominum
noftrum. Amen*
Indietertio, fcptimf», & trigefimo dcpoficionK 4
Defunili.
ratio,
QUaefumus Domine. ut animaefamulituiK fvel
famulae tuae ) cujus depofitionis tertium, fvel
feptimum , trigefimum ) commemoramus, fan-
¿lorum, atqueele&orum tuorum largiri digneris con.
fortium : & rorem mifericordias tuae perennem infundas»
PerChriftum Dominum noftrum.
In anniverfariö.
Amen.
» •' *
O ratio.
DEUS indulgentiarum, Domine,daanimae famuli
tui, C /e famulac tuae, animabus famülo-"
rum (famularumque tuarum ) cujus quorum )an-,
niveriarium depofitionis diem commemoramus,refrigerij
federn, quietis beatitudinem, & lurninis elantan
tem. Per Chriftum Dominum noftrum» Ameh.
AliaeOratiories diverfe prodefünetis.
Pro Summe Pomificc defun
B b 'O ratio.

Oratio.
EUS, qui inter fummcs Sacerdotes famnlum tuum
, jv ineitabili tuä difpofttione connumeran
voluifli: praefla quadumus, ut qui unigeniti Filij tui
vices in terris getebat, San&orum tuorum Pontifioum
confortio perpetuo aggregetur. Per eundem Chriflum
Dominum noftrum. Amen,
Pro defuncfco Epifcopo.
(j'atio.
EUS, qui inter Apoöolicos Sacerdotes famulum
ß tuum ^Pontificali feciilidignitate vigeté, praefla
quaefumus, ut eorum quoque perpetuo aggregetur
confortio, PerChriflum Dominum noftrum. ¿Amen.
Si fuerintplures, dicatur inn«merop!urali,
. ProJ;nifcopfy- CaÄialidefunao dipatur ¡famulum
tuum j^Epifcopum Cardinalem Pontificali fecifti dignitate
, &c.
Pro Presbvtei :> CardinaÜ dicatui famulum tuum K.
Presbytemm Cardinalem Sacexdotali fecifti, &c.
nc^' na
Pro Diácono atitem Cardinali diciturOratioJ
Domine, qU?J habtturpaulo infra>°c modo: Ut animam
famuli tui j^Diacóni Cardinalis, quam de hoc
BCUlo , &G.
Pro defun&Q Sacerdote."
(jatio.
IS,qui inter Apoftolicos Sacerdotes ,famulum
tuum

Officium Defu n£torum i6y
tuum ITT Saeerdotali fecifti dignitate vigere • prsefta
quaeiumus, ut eorum quoque perpetuo aggregetur
coniortio. Per Chriftum Dominum noftrum. % Amen.
Vol Oratio. >
PRsefta quaefumus Domkic, utanimafamuli tui N.
Sacerdotis, quem in hoc ikculo coni.morantem
facris muneribus decorafti in caelefti fede glorioia femper
exultet. Pert^hriftum Dom mum noftrum. W. Amen*
Pro uteo defun^io,
T
Oratio.
rlcfina D'ommeaurem tuamad preees noftras , quibus
mifericordiam tuam iupplicesdepreGamur , ut
a-niroam famuli tui, N.quam de hoc iasculo migrare
juflifti, in pacis, ac lucisregione conftituas-, &San&orum
tuorum jub-as eife confortem. Per Cbriftum Dominum
noftrum. Amen.
. Per una,defun£h.
Oratio.- nf^
QUaefumus Domine, pro tuapietate miferere an*,
mae famulae tuae N & a contagijs mortalitatis
exutam in aeternae falvationis partem reftitue. .Per
Chriftum Dominum noftrum. '32» Amen.
Pro defun&is fr^tribüs, f|fepihqmsr& bpnefaSöribtß
jEUSveniselargitor, & humanae falutjs amator:
i * B b 2 quae-

quaefurnus clementiam tuam, ut noftrae congregationis
fratres 3 propinquos, & benefaéfcores, qui ex hcc faeculo
tranfierunt: beata Maria íemper Virgine intercedente,
cum ómnibus San£tis tuis , adperpetuae beatitudinis
confortium pervenire concedas, Per Chriftum Dominum
noftrum. jp, Amen.
Pro fidciibus Deíunétis generalis.
Oratio.
FIdelium Dius, omnium conditcfr, & redemptor,
animabusfamulorum ,famularumquetuarum,remiílionem
cun&orum tribue peccatorum : ut indulgentiam
, quamfemper optaverunt, pijs fupplicationibus
coníequantur. Qui vivis, & regnas in íaecula
laeculorum. Amen. fi. Requiem aeternam dona
eis Domine, ig. Et lux perpetua luceat eis. -J¡-, Requielcant
inpace, y. Amen.
AD MATUTINUM.
Invitatoriurn.
i * w B |* jft
egem oui omnia vivunt.
• ••••
* enite aderemus.
ni «,. -
V-
Choro*

i
Chorui repetit, Regem, &c. Pfaimus ty
— rascx: P * B • H ^ ^
- -1
Enite, exultemus Dno, jubile-
• -> T
XJI
mus DEO falutari noftro: prasoccupemus
f -
faciem ejus in confeflionem & inPfalmis
L . 1 -1t-»
m
ll-llftr
"i u i
tl
jubilcmus ei. R egem
R
Q uoniam DEUS magnus Dominus, & Rex
•MS • — ^ ^vIT, £mljl
magnus fuper omncs Deos: Quoniam non re-
Bb 3 pellet
*

montium Ipfe eonipicit. Venue
T f l l H J
t , :i"
QUonia ipfius eft mare3& ipfe fecit ifiueT
& arictam fundaverunt manus ejus: Venice
adoremus, & procidamus ante DEUM:P1Oremus

Officium Defun&orûmS
rem us coram Domino qui iesit nos, quia
iplc c 11 Dominus DEUS nofter, nos autê pö-
pulus ejus, & oves pafcuae ejus. i$gem
H>die fi voce ejus audieritis: nolite obdtu
rare corda veftra, ficut in exacerbatione
lecundum cüem tentationis in cfeíerto; ubi
tenta.

•Ia n«
W P t H - - j B •
- - a 4 •
tentavcrnnt me patres veílri, probaverunt
l
¥
& viderunt ope ra mea. Venite.
— ' - t r :
*
-I
i ä
dra ginta annis
JR
' ih m
b m
er h - * • -i 1 •v "
—
•u.
V
•••••y
ni huic, & dixi, femper hi errant corde:
v im i b 1 e •
ipfi verö non eognoverunt vias meas, qui-
ÉÜ£S m *H
bus iuravi in ira mea, fi introibunt
v
in

- 1 , - t
p
«__.1L H
I
i-
• i" Tjpl 1
in requiem meam, Regem.
i n
4 — 4 -
1
Requiem aeter n* dona eis Domine, & lux
L
Ii B —i ; —+
perpetua luceat e is. Ve ni te.
Regem cui omnia vivunt. yenite
adore mus.
r i ^ i l i
— . — t e
r_4! _
Àntiph. Di ri& e E v o v a e.
r V
Piàl-

ï202 Rituale Labacenfe
WTSSr-s a '—— i.
\/Oor Pfalmus. ç.
7

tglotiabuntur in te omnes, quidiligunt nomen tuum:
quoniam tu benedices jufto.
Domine, ut fcuto bonse voluntatis tuas : coronafti
nos.
Requiem aeternam.
^^^•ITAAITTHIIIIV
r BjJ r JL
BjJ JL
t - - nrr
Äntiph. ^ FIG E Domine DEUS meusincon-
E l l •V*
fpe£tu tuo vi am meam.
Antiph Convertere Domine E v o v a e.
Pial mus. 6.
DOmine ne in furore tuo arguas me: ñeque in ira
tua corripias me.
Quoniam fagittae tuse infixae funt mihi: & confirmafti
fuper me manum tuam.
Kon eft fanitas in carne mea á facie irse tuse: non eft
pax oííibus meis á facie peccatorum meorum» r
Q uoniam iniquitates meae fupergreílsefunt caput me.
; um; & íicut onus grave gravatae Ce 2 funt fuper me. r-u»

Putcuecunti& corruptae funt cicatrices meae: a facie
infipientiae meae,
Mifer fa&us fum, &curvatus fum usque infinem:totadie
contriftatus ingrediebar.
Quoniam lumbi m.efrmpleti funt illufionibus: &non
eft fanitas in camemea. g
Affliftus fum , & humiliatus fum nimis: rugiebam a
gemitu cordis mei.
Domine ante re omne defiderium maira : & gemi.
tus meus a te non eft abfeonditus.
Cormeumconturbatumeft, dereliquitme virtus meat
& lumen oculorum meorum , & ipfum non eft
mecum.
Amici mei, & proximi mei: adverfum me apprepinquaverunt,
& fteterunt.
Et qui juxta me erant,de longe fteterunt: 3c vim faciebant
qui quaerebant animammeam.
Et qui inquirebant mala mihi, locuti funt vanitatesr
& dolostota die meditabantur.
Ego autem tanquam iurdus non audiebam: & iiciit
mutusnon aperiens os iuum.
Et faflus ium iicut homo non audiens : & non habens
in ore fuo redargutiones».
Quoniam in te Domine fperavi: tu exaudies me Domine
DEUS meus.
Quia

Quiadixi, ne quando iupergaudeantmihi inimicimei:
&dum commoventur pedes mei, fuper me magna
locuti font.
Quoniam ego in flagella paratusikm: & dolor meus
in confpe&u meo femper.
Quoniam iniquitasem raeam annuntiabo : & cogitabo
pro peccato meo.
Inimici autem mei vivunt, & confirmati funs Îupéc
me : & multiplieati Tunc qui oderunt me iniquè.
Qui retribuunt mala pro bonis, detrahebant mihi: quoniam
fequebar bonitatem.
Ne derelinquas me Domine DEUS meus : ne diiceiTeris
à me.
Intende inadjutorium mcum : Domine DEUS falutis
mese, R equiem aeternam.
1—r r T
p^jn - • " i r m u r w
4—1 \-
Ant. Convertere Domine, & eripe anima meam:
Ul I II
1-4—ftqdoniam
no eft in morte, qui memor fit tuif
Ant. Ne quando E v o v a e. PfaU

Pfaimus. Je
DOmineDEUS meus, mtefperaviî ialvummefaç
ex omnibus perfequentibus me, ôc libera me,
Tv e quando rapiat ut leo aniniam m earn : dum non
cil qui redimat, neque qui falvum faciat.
£3 omine DEUS meus, iifeci iftud î IL eft iniquitas in
manibus meis.
S i reddidi retribuentibus mihi mala : decidam meritoabinimicis
meis inanis.
p erfequatur inimicus animam meam, & Gomprehendat,
& eonculcet in terra vitam meam gloriam
meam iupulverem deducat.
£xurge Domine in ira tua ; & exaltareinfinibusinimicorum
meorum*
J'texurge Domine Dius meus in pnecepfo, quod
mandafti:& fynagogapopulorum cireumdabitte»
p t propter hanc in altum regredere : Dominus judicat
populos,
udiea me Domine fecundum juftitiam meam : &feeundùm
innocentiam meam iuper me.
(3 onfumetur nequitia peccatorum , & diriges juftum :
fcrutans corda, &renes DEUS.
] uftumadjutorummeum à Domino : qui falvosfacit
reélos corde.
P EUS judex juftus, fortis; & patiens : numquid irafcitur
per iingulos dies $

Officium Defun&orum, 207
Nificonverfifueritis, gladiumfuum vibrabit: arcum
iuum tetendit, &paravitillum.
Et in eo paravit vafa mortis: fagittas fuas ardentibus
efFecit,
Ecceparturijt injuftitiam : concepit dolorem, & peperit
iniquitatem.
Lacumaperuit, &efFoditeum: &inciditin foveam
quam feeit.
Convertetur dolor ejus in caput ejus: & in verticem
ipfiusiniquitas ejus defcendet.
( onfitebor Domino fecundum juftitiam ejus : & pfallam
nomini Domini Altiflimi.
Requiem aeternam.
Áái! quando rapiat ut leo animam meam,
»f^Ht-fiF
dum non eft qui redimat, neqj qui falvü faciat.
——t-
=t 1
jr A porta in feri j^ErueDómine animas eorum.
. Biter nofter* totum fecreto.
Le&i

Le&iones leguntur fine Abíolutione, Bcnediólionibus,
& Titulo.
Le&io I. Job, cap
PArce mihi Domine rnih.il enim funt dies mei. Quid
efthomo, quia magnificas eum 1 autquidapponis
erga eum cor tuum ? Vifitas eum diluculo , & Cubito
probas illum. Ufquequó non parcis mihi, nec
dimittis me,ut glutiam íalivam meam ? Peccavi: quid
faciam tibi, 6 cuftos hominum? Quare pofuifti me
contrarium tibi & faélus fum mihimet ipfi gravis i Cur
non tolKs peccatum meum, & quare non aufersiniquitatem
meam i Ecce nunc in pulvere dormiam, &
fi mane me quaefieris, non lubfiftam. (clufione.
LeítionesterminanturfineTuantem. Vel alia con-
vi v.t,&
tci¡ ra fur re&u.

Officium tUc^Wum. 209
Salvatorem me um -OvQuem vifurus fum
egp ipie» & non a li us,& o culi mei con*
fpečluri funt» Hit ia carne.
Leclio IL lob. io.
1®det animam meam vitse meae : dimittam advcrium
me eloquium meum. Loquar in amari.
tudineanimasmeae, dicamDco: Nolimecondernnare.
Indicamihij curmeitajudices^Numquidbonum
tibi vide tur, fi caiumnieris me, Stopprimasmecpus
manuum tuarum, & confilium impiorum adjuves:
Numquidocuiicamei tibi funt, aut ficut videt homo
SctuvidebisP Numquid ficut dies hominis dies tui, &
annitui ficut humana funt tempora, ut ouseras iniquitatem
meam , & peccatum meum icruteris ? Etfcias
quia nihil impium fecerim, cum fit nemo qui de manu
tua poilit eruerc.
D d * ^ Qu i

fr*.
• t i *
'M M M
y Qui Lazarum rcíiiíci íafti á monumento
Í
U • *
• • a
** V
——|—j
- w ... 1 1
w • • ( ffl,
Domine dona requiem, &
locnm indulgen tise -$-.Qui venturus es
judica re vi vos & mor tuos, & íaeculum
per i gaem 1U eis*
T
Lcélio III, lob. 10. b.
M Anus tuae Domine fecerunt me, & plafmaverunt
me totum in circuitu , & fie repente precipitas
me? Memento quaefo, quód ficut lutum fecerisme,
& in

&in pulverem reduces me i Nonne ficut lac muliiiU
me, Se ficut cafeum me coagulafti ? Pelle, &carnr.
bus veftiftime, offibus, Si nervis compegifti me. Vitam
Se mifericordiam tribuifti mihi, & vifitatiotuacuftodivit
ipiritum meunv
aï*»
1 0 Bjg""*
— 1
V Domine,
quando* vencrisi judicare terram, •
ubi me abfcondam à vuku iras tuse? Qiia
peecavi nimis in. vita me Co m m illa
mea pavefco, Sc ante te erubefco: dum ve-
• Ug-- - •--—
neris judicare, noli me condemna re.
Dd2 ftiiíá

6:
Quia peceayi.^r Requiem aeternam dona
E«:
ri s i i i N i
eis Domine: & lux perpétua lu ceat
¥ * 1
is. uia peecavj-
IN SECUNDO NOCTURNO.
I i i
Antiph. in loco pafcuae E v o yac,
Pfalmus. 22.
iOminus regit me, & nihil mihi deerit : in loco paie
use ibi me collocavit.
Super aquam refe&ioniseducavit.me J animam meant
convertit.
Deduxitmeiuperfemitasjuftitise : propter nomenfuu.
>öm, ôcfiambulaveroin medio umbrae mortis, non
timebomala: quoniamtumecumes,
' ' VTirga
•

V írga tua & baculus tuus : ipfa me confblata funt. J,
P araítiinconfpeótu meo meníam : adverfuseos, qui
tabulant me»
1 mpinguafti in oleo caput meum i & calix meus inebrîansquàm
praeclarus eft?
Etmifericordia tua fubfequeturme î omnibus diebus
vitae meœ.
Etutinhabitem in domo Domini : inlongitudinem
dierum. Requiem aeternam.
Antipk. In loco paícuae ibi me collocavit.
C a , ! h —
- § •• • Í !
Antipfu Deli6laf E y o v a c.
PÎalmus 24.
A DteDominelevavi animam meam : DEUS meus ta
teconfido, nonerubefcam.
Neque irrideant me inimici mei : etenim univerfi, qui
fuftinentte, nonconfundentur.
-onfundanturomnes inique agentes : fupervacuc.
Vías tuas Domine demonllra mihi : & femitas tuas
edoce me,
< < DD 3 DIRIGE

Dirige me in veritate tua, & doce me: quia tu es DEUS
íalvatormeus, & te fuftinui tota die.
R eminifcere miferationum tuarum Domine: & miíerieoüdiarum
tuarum, quae áfagculo íunt.
D elidía juventutis meae r. & ignorantiasmeasne memk
neris»
Secundum mifericordiam tuam memento mei tu:
propter bonitaüem tuam Domine^
D ulcis, & re¿lusDominus : propter hoc legem-dabit
delinquentibusin via;
P&get maoíuetos ib judicio jdocebit nakesfviasrftias-.
tiniverías viae Domini mifericordia, & ventas : requi*
rentibus teftameruum ejus-, & teftimonia ejus.
P ropter nomen tuum Domine propitiaberis peccato
meo: multüm eftenim..
Quisefthomo, qui timet Dominum.' 5 legem ffatuitei
in via ^ quam elegit.
A ni ma ejus in bonis demorabitun 5c fernen ejus haeredítabitterram.
f--irmamentum eil Dominusfimentibus eum: & teftamentum
ipfius, ut manifefteturillis.
C culi meiíemperad Dominum': quoniam ipfe evelleC
de laqueo pedes meos.
Refpicemme, & miíereremei: quiaunicus, & pau-
* perfumegö. ?
5T ribulationes cordis mei multiplícate font: deneceíitatibus
meis prue nie» T J

Officium Defunftornm.
Vide humilitatem meam,

Dominus prote&or vitae meae: á quo trepidaba ?
Dum appropiant fupec me nocentes : utedant carnes
meas
Qui: tribuí ant me inimici mei: ipfi infirmad íunt, 8í
ceciderunt.
Si confiftant adverfum me caílra i non. timebit cor
me um.
Si exurgatadverfum me prssiium : in Hoc ego {per abo.
Ipam petijá Dominohanc requiram : utinhabitem
in domo Domini ómnibus diebus vitae meae. '
Ut videafrvvolupíatdm Domini:& viíitem templü ejus,
(ouoniam abfcondit mein tabernáculo íuo: in die malorum
protexit me in abfcondito tabernaculifui.
inpetra exaltavitme : & nunc exaltavit caput meum
íuper inimicosmeos. I
Circuivi, & immolaviín tabernáculo ejus Hoftiam vo.
ciferationis :xantabo, & píalmum dicam Domino,
gxaudiDomine vocem meam, quaclamavi ad te: miferere
mei, & exaqdi me.
llbi dixit cor meum, exquifivitte'faciesmea : faciem
tuam Domine requiram,
avertasfaciem tuamáme: ne declines in iraá fervo
tuo.
jfcljutormeus eíto:' ne derelinquas me, ñeque defpicias
me DEUS íalutaris mcus.
Qaoniam pater meus, &c rnater mea dereliquerunt me:
Dominus autem aíTumpíit me. £e-

Legem ponemihi Domine in via tua: & dirigemein
femitam rečlam propter inimicosmeos,
N e tradideris me in animas tribulantium me t quoniam
infurrexerunt in me teiles iniqui, Sc mentita
eft iniquitas iibi.
CJredovidere bona Domini: in terra viventium.
j* xpečia Dominum , viriliter age : & confortetur cot
tuum, Sc fuftine Dominum,
R equiem aeternam*
: •
AT:Credo videre bona Domini in terra viventiü.
4 r : /. - - iL
fi' Collocet eos Dominus cum principibus.
T * M+Wt- HQ
i ............ ....
j — t— — —
Sp. Cum principibus populi fu h
Pater nofter totum ¿ecreto.
Leclio IV. v Job. r?. 4
D Efponde mihi: quantas habeo iniqu itates, & peccata;
fcelera mea, Scdeličla oftende mihi. Cur
Ee faciem

faciem tuam abfcondis, & arbitrarás meinimicum tuum
i Contra folium , qiiod vento rapitur, oftendis
potentiam tuam, & ftipulamíiccamperíequeris. Scribis
enim contra me amaritudines , & confumere me
vis peccatis adoleíc.entiae meac. Poíuiftiin ñervo pedem
meum, & obfervafti omnes (emitas meas, & veíligiapedum
meprum eonfiderafti. Qui quafi putredo
confumendusíum, & quaíi veftimentum , quód co.
raediturá tinea.
1 » 4 | BU SE
^ Memen TO me i DE US, quia ventus eft
vita me a. Nec aípiciat me viíus homi nis.
De profundis cíamaú ad te Domine, Domi-
ne exaudí vocem me am. Nec afpiciat.
Leélk

H
Leftio V.
Job. 14.
Orno natus de muliere, brevi vivens tempore,
repletur mulcis miferijs. Qui quafi flos egreditur,
Scconteritur , & fugit velut umbra, & nunquam in
eodem ftatu permanet« Et dignum ducis iuper hujufcemodiaperireoculos
tuos , & adducere eum tecum
in judicium? Quis poteftfacere mundum de immundo
conceptum femine ? nonne tu qui íolus es i breves
dies hominis funt, numerus menfium ejus apudte eft:
conftituifti términos ejus, qui praeteriri non poterunt.
Recede pauluium ab eo , ut quiefeat, donec optata
veniat, (Icut mereennarij dies ejus.
»H
ty- Hei mihi Domine, quia peccavi nimis
n * i ' u
i 1
in vita me a : quid faciam mifer ? ubi fu-
oiam, nifi ad te DEUS .me us r >,V' iferere
: ' Ee 2 mei

?
II«
me i, dum veneris in noviffimo di e.
f. A nima me a turbata eil val dè , fed tu
Domine iuccurre e i. M iferere.
Le&io VX Job. 14,
Î
VW
? Iiis mihi hoc tribuat, utininferno.protegasme.,&
^abicondasme, donec pertranfeat furor tuus , &
conftituas mihi tempus, in quo reGorderis mei * Putafne
mortuus homo rurfum vivat? Cun&is diebus quibus
nunc milito , expefto donec. veniat immutatio meaf
Vocabis me, & ego reipondebo tibi: operi manuum
tuarum porriges dexteram. Tu quidem greiTusmeos
dinumerafti: fed pareepeccatismeis.
reeorde ris pec cata mea Domine,
üb m

Oificiura Dcfun&orumt 221
* " ix—1 1 — m — -
A • •
1
Dutn ve neris judica re faeculum per ignem
******
II R
'ft. Di rige Domine DEUS meus in. conipe-
ii 1
£tu tu o vi am me am. Qim veneris.
•fr. Requiem seternam dona e is Domine : &
—
rjL _MJB1 A| '••.J •rw- w W v • j
M M r L i J J I i H i
1 1 LZ . J
m
lux perpe tu a lu ceat e is. Or.m veneris.
• __ A*
IN T E R T I O N O C T U R N O .
S
Antiph. Complaceat. E v o v a e.
E ' PR.

Pfalmus 39.
J? Xpe&ans expeétavi Dominum : & intendit mihi
Et exaudivit preces meas : & eduxit me de lacu
miferiae, & deluto faecis,
E t ftatuit fuper petram pedes meos : & direxit greiTus
meos.
Etimmifitin osmeum canticum novum : carmen Deo
noftro.
tdebunt multi, & timebunt : & fperabunt in Domino.
B eatus vir, cujus eft nomen Domini fpes ejus: & non
refpexitin vanitates, & inlanias falfas.
Multa feciftitu Dominé DEUS meus mirabilia tua : &
cogitationibustuisnon eft qui fimilis fit tibi.
Annuntiavi, &locutus fum: multiplicati funt fuper
numerum.
S aerificium, & oblationem noluifti • auresautemperiecifti
mihi.
JH olocauftum&pro peccatonon poftulafti: tuncdixi,
ecce venio. : - , • . (
I ncapitelibrifcriptum eft de me, ut facerem voluntatem
tuam: DEUS meus volui, & legem tuam in
mediocordis mei.
 nuntiavijuftitiam tuamin Ecçleiia magna : eccelabia
mea prohibebo, domine tufcîfti.
Jiiûitiam tuam non abfcondi in corde meo: veritatem
—
tuam, ôclalutare
~ ' -f -
tuumdixi.
- - vî
* ^ p on

f-jon abfcondi mifericordiamtuam, & veritatem tuam :
a concilio multo.
fu aütem Domine longe facias mtferationes tuas a mc•
mifericordia tua, & verkäs tua femper faiceperunt
me.
Quoniam circumdederurit me mala, quotum noneft
numerus: comprehenderunt me iniquitatesmc»,
&nonpotui ut viderern.
^jultiplicatae funt fuper capillos capitis mei: 6c cor mc.
um dereliquit me(
(jomplaceattibi Domine, uteruasme: Domine ad adjuvandum
me refpice.
C onfundantur, & revereantur fimul: qui quaerunt animammeam.
Q onvertantur retrorfum, & revereantur : qui volui^t
mih mala.
p erantconfeftim confuiionemfuamjquidicunt mihi^
Euge ,euge»
E xultent, & Isetentur iuper te omnes qaerenteste; &
dicantfemper, MagnificeturDominus, quidiligunt
falutare tuum.
j go autem mendicus(um, & pauper:Dominusiollicituseftmeu
A djutor meus, & prote&or meustues: DEUS meusnp
tardaverfs. equiem aeternamt
- 'Antiph,

Antiph, Coplaceat ti bi Domine nt e ripias
* ~
----- H M m
M " i ' u
1 • ——
- r t - * *
m
1"' .
Antiph. Sana Domine E v o v & c.
Pfalmus 4a
T>Eatus qui intelligit fuper egenum, & pauperem :
1 in die mala liberabit eum Dominus.
Dominus eonfervet eum, & vivifieeteum, & beatum
faciat eum in terra : & non tradat eum in animam
inimicorumejus.
Dominusopemferatillifuperleélumdolorisej-us: univerfum
ftratum ejus verfaili in infirmitate ejus.
Egodixi, Domine mifereremei :fana animam meam,
quiapeeeavitibi.
Inimicimei dixerunt mala mihi: Quando monetär,
& peribit nomen ejus ?
Etíiingrediebatur ut videret r vana loquebatur : cor
ejus congrega vit iniquitatem fibi* f.gre-

Egrediebaturforas: Stloquebaturin idipfum.
¿dverfum me fufurrabant omnes inimicimei! adver.
íum me cogitabant mala mihi.
Verbum iniquum conftituerunt adverfum me: Numquid
qui dormit, non adijeiet ut refurgat?
Etenimhomo pacis meae, inquofperavi: qui edebat
panes meos, magnifieavit fuper me fupplantationem.
Tuautem Domine miferere mei, & refufeita me:&
retribuam eis.
nhoccognovi, quoniam voluiftime: quoniam non
gaudebitinimiGusmeus fuper me.
Meautem propterinnocéntiam fuícepifti: & confirmaíli
meinconfpe&utuoinaeternum.
Benedi&us Dominus DEUS Ifrael Á íseculo, & ufquein
fasculum: fíat, fiat.
R equiem aeternam dona eis Domine.
Et lux perpetua luceateis.
f Ï -Ii-.——- 9 * *J ii
Aña Sana Domine animammeam, quia peccavi tibi.
Ana. Siti vit. Evovae,
Ff
Piai-

Pía!mus, 4í»
I Uemadmodum de fid erat cervus ad fontes aquarum
ita deíiderat anima mea ad te DEUS.
Sitivit anima mea ad Deum fortem vivum : quando veniam,
& apparebo ante faciem Doit
Fuerunt mihilacrymae mese panes die, acno£le:dum
dicitur mihi quotidie, Ubi eil Deus tuus?
Haec reeordatus fum, & effudi in me animam mea m :
quoniam traiiûbo in locum tabernaculi admirabilis
ufque ad domum Dei.
In voce exultationis, & conftíTionisí fonusepulantis.
uaretriftis es anima mea : & quare conturbas me?
SperainDeo, quoniam adhuc confîteborilli: lalutare
vultusmei, & DEUS meus.
Ád meipfum anima mea conturbata eil:proptereâ meiner
ero tui de terra Jordanis , & Hermonijm à
monte modico.
Abyffus abyiTum invocatj in voce catara&arum tuarum.
Omnia excelfatua, & flu&ustui: fuper me tranfierunt,
lu die mandavit Dominus mifericordiam iuam : & noj
élecanticum ejus.
Äpud me oratio DEO vitae meae : dicam DEO, Suíceptor
meus es.
Quare oblitus esjmei quare contriftatus incedo,dum
affligit me inimicus i
Dum

D um confringuntur oiTa mea: exprobraverunt mihi,
quitribulant mc inimicimei*
Dum dicunt mihi,per iingulosdies,UbieilÜEustuus?
quaretriftisesanimamea,& quare conturbasme?
S perain DEO quoniam adhuc confitebor illi r falutare
vultus me^Sc DEUS meus. Requiem ssternam,
Mn/
Aña. Si ti vit a nima mea ad DEUM vivnm quan-
• •
do veniam, & apparebo ante faciem Do mini 1
V"
-,Ne tradas beßijs animas cöfitentes ti bi. -pt.
animas pauperû Éuorum ne olblivifcaris in finem.
P ater nofter, Totum feeretô. -
Ff z leélio

Lea» vn, M-1?- Piritus meus attenuabitur, dies mei breviabuntur,
& folum mihi fupereft fepulchrum. Non peccavi,
Sc inamaritudinibusmoraturoculusmeus. Libera me
Domine, & pone me juxtate, & cujusvis manus pugnet
contra me. Dies mei traniierunt, cogitationes
meae diflipatae funt, torquentes cor meum. No£tem
verterunt in diem, & rurfum poft tenebras ipero lucem.
Si fuftinuero, infernus domus mea eft, & in
tenebr'is ftravi leilulum meum. Putredini dixi, Pater
meus es: mater mea,& forormea, vermibus. Ubieft
ergo nunc prseftolatio mea, & patientiam meam, quis
conilderat?
S
syL Peccatem me quo ti die, & non me poeniten.
tem; timor mortis conturbat me :Q uia in
- - • r _ r - m u X E fv
U M ! IflH^H
T | • m + m p
inferno nulla eft redemptio, tniíercre mei Dsus

t
Officium DefunčUrum. 219
IL. K II JI 1J
II
DEUS,& falva ME^ DEUS in nomine tuo faîvum
me fac,&in virtute tua li bera me, Qjiia#
Lc&» YÏII. jok 19.c.
jp Elli meae,coniumptis carnibus, adhsefit os meum,
dereličla funt tantummodô labia circa dentes
meos. Miferemini mei, miferemini mei,ialtem vos amici
mei, quia manus Domini tetigit me. Quare perÎequimini
me ficut DEUS, & carnibus meisiaturamini?
Quis mihi tribuat, ut fcribantur fermones mei? quis
mihi det, ut exarentur in libro itylo ferreo, & plumbi^
lamina, vel celte fculpanturinfilice ? Scio enim quôd
Redemptormeusvivit, & innoviflimodiedeterrafurrečiurusium:
ôcrurfum circumdaborpelle mea, & in
carnemea videbo DEUM Salvatorem meum. Quem
vifurusiumegoipfe,&oculi mei confpečturi funt, &
nonalius: repofita efthaec ipes meainiînumeo.
Domine, Secundum a&um meum noli me ju-
Ff 3 dicarç

eticare num in co
recor ma em tuam
DEUS de leas iniquitatem me am,
munda me» XI t tu Dius,
la va me Domine ab

Officium Defun&orum.
"LeélioIX, jobAcj.
QUare de vulva eduxifti me ? qui utinam eonfumptus
eiîem, ne oculus me videret. Fuiflem quaii non
efïein, deuterotransîatusadtumulum. Numquidnon
paucitas dierummeorumfinietur brevi? Dimitte me
ergo, ut plangam paululùm dolorem meum? antequam
vadam, & non revertar, ad terram tenebrofam
&opertam mortis caligine : terram miferiae & tencbrarum,
ubi umbra mortis, & nullus ordo, fed iempiternus
horror inhabitat ?
Libera me Domine de vi is inferni^qui
tas aereas confregifti, & vifitaili infcrnum,&
I !
L—EM
- —• , Q-R" 4
dedifti eis lumen, ut viderent te: Miierant
in pœnis tenebrarum. '* Clamantes. & dicen-

1 tes," advenifti Redemptor nofter, " Qjji erant*
I Kequiemaeternaradona eis Domine: & lux
FI
perpetua lu ceat c is. Q ui erant.
Alittd Reiponforium,.videlicet, Libera me Domine.
Quod dicitur in die Commemorathnis omniurr
Defunilorum, & quando dicuntur novem Le

BE ieeundûm. multitudinem miferationum tuarum:
dele iniquitatem meam.
Amplios lava me abiniquitate mea; & á peccatomeo
munda me.
Quoniam iniquitatem meam ego cognofco; & peccatum
meum contra'me eílíempeiv
Ubi foli peccavi, & malum Goram te feci : ut juftifíceris
in fermonibus tuis, & vincas cüm judicaris.
Eeee enim in iniquitatibus conceptus íum : & in peceatis
concepit me mater mea.
Eceeenim veritatem dilexifti: incerta, & occulta fapientise
tuae manifeílafti mihi.
Afperges me hyffopo, & mundabor: lavabis me, & fuper
nivemdealbabor. - ,
Auditui meo dabiagaudium & Iaetitiam : & exuitabunt
oífahumiliata,
. Averte faciem tuam a peccatis meis : & omnes iniquitates
meas dele.
Cor mundum crea in me Deus : & fpiritum reílum innova
in vifceribus meis-
Ne proijciasmeafacietua : & fpiritum fan&umtuutn
ne auferasàme.
R.eddemihi Iaetitiam íalutaris tui : & fpirituprincipali
confirma me.
Docebo iniques vias tuas : 6c impij ad te con vertentur.
G g libera

ibera me de fanguinibus DEUS , DEUS íalutis mes:
& exultabit linguamea juftitiam tuam.
Domine labia mea aperies: & os meum annuntiabít laudem
tuam.
QuoniamiivoluiíTes facrificium^íledlíTem utiquejho-¿
locauftis non dele&aberis.
Sjacrificium Deo fpiritus contribulatus :cor contritum,
&humiliatum Dsusnondefpicies.
Bfinlene fac Domine in bona volúntate tua Sion: ut
o
aedificentur muri Jerufalem.
T une acceptabisfacrificium juftitiae ,oblationes & ho-
Jocaufta: tune knpanent íuper altare tuum vítulos.
R equiern aeternam &c.
— ü fir
*
]1 Iwrr-
"i 1 f
ÍM
*
mm ,
* m
Aña. Exultabunt Domino of ía humi lia ta.
" m | Bj _ If
_ c _ ! "1 UBI 1
X Í J U ""1 -H
-Ana« Exaudi Domine E v o v a e.
Pial mus 64.
! ] E decet hymnusDEusin Sion: & tibi reddetur Votum
in Jeruíalem.
K #audi orationem meam: ad te omnis caro veniet.
Verba

Verba iniquorumpraevalueruntfuper nos î&impietati*
bus noftris tu propitiaberis. (tuis»
Beatus quem elegifti& aíTumpfiftir inhabitabitinatrij&
Replebimur in bonis domus tuae : fanítum eft templumtuum,
mirabileinaequitate.
Exaudinos DÊUS falutarisnofter: fpesonsnium fínium
terrae, & in mari longé,
Prseparans montes in virtute tua, accinélùs potentiar
qui conturbas profundum maris, fonum ffu&uum-ejus.
,
A urbabunturgentes, & timebunt qui Habitant términos
âfignis tuis: exitus matutini-, & veipere dele-
¿tabis
V iiîtafti terram > & inebriafti earn : multiplicafti focir*
pletareeam.
Fîumen Dei replet'um eftaqiiis,parafti cibum iflorum:
quoniam ita eft prasparatio ejus,
R ivos ejus inebria r multiplica gertimina ejus : in ftillicidijs
ejus IsetaBitur germinans»
Benedices coronae annibenignitatistuae: &campitui
replebuntur ubertate.
Pingueicent ipeciofadeferti: & exultatione colles accin»
gentun
Indutiíunt arietes ovium , Se valles abundabunt. frumento:
clamabunt,etenim hymnum dicent.
R equiemaeternam dona eis Domine. Et lux Sec,.
G g 2; Antiph,

£ I 7=
i u rm u
Antiph Exaudí Domine orationem meara,
+
ad tc omnis ca ro veniet.
Antiph, Me fu ice pit. E v o v a e,
Pfalmus. £2
J^JEUS DEUS meus: ad te de luce vigilo.
Sitivit in te anima mea: quám multipliciter tibi caro
mea.
Interra deferta , & invia, & inaquofa: fie ín fanéla
apparuitibi, ut viderem virtutem tuam, & gloriamtuam.
Quoniam melior eft miíericordia tua fuper vitas:labia
mealaudabuntte.
Sicbenedicamtein vita mea: & in nomine tuolevabo
manus meas»
Siout ad ipe, & pinguedine repleatur anima mea: & labijs
exultationis laudabit os meum,
Si

Simemor fuituifuperftratum meum, inmatutinismeditabor
in te: quia fuifti adjutor meus.
Et in veîamento alarum tuarum exultabo, adhaefitanima
meapoilte: meiufcepitdexteratua.
I pfi verô in vanum quaefierunt animam meam, introibuntininferioraterrae:
tradenturinmanus gladij,
partes vuipium erunt.
RexverôlaetabiturinDeo, laudabuntur omnes qui jurant
in eo : quia obftruclum eft os loquentiu iniqua»
Pfalmus 66.
T ^EUSmifereaturnoilri, & benedicatnobis:illuminet
vultum fuum iuper nos, & miiereatur
noftri»
Utcognofcamusin terra viam tuam : in omnibus gentibus
falutare tuum.
Confiteantur tibi populi DEUS : confiteantur tibipo-
% puli omnes.
Lsetentur, & exultent gentes : quoniam judicas populos
inaequitate, &gentesin terradirigis.
Confiteantur tibi populi DEUS, confiteantur tibi populi
omnes: terra dédit fručlum fuum.
*
Benedicatnos DEUS, DEUSnofter,benedicatnos DEUS;
& metuant eum omnes fines terrae.
Requiem aerernam,
'1 G g 5 AIIA.

C" 1 j - B
Aña Me fu fee pit dex Cera tua Dom ine.
— I a a
i- M. -M.
1
Aña. A porta inferi.. E v o v a e.
Cañticum Ezechi», s Ifai. 3$.
P Go dixi, in dimidio dierum meorum : vadam ad
portas inferi.
Quseíivi'réílduum annorum meorum, dixi : Non videboDominumDeumin
terra viventium.
M on afpiciam hominem ultra : & habitatorem quietis.
Generatiomeaablataeft, & convolutaeifcà me: quaii
tabernaculum paftorum*
P raecifa eft velut à texente vita mea, dum adhuc ordirer,
fuccîdit merde manè ufque ad vefperam finies me.
S perabam ufquead manè : q.uaíileoíic contrivitomnia
oiTa mea„
De manè uíque ad vefperam finies merficutpuHus hirundinis
fie clamabo,meditabor ut columba.
AttenuatiíuntoGuli mei: fufpicientes in excelfùm.
¿ "omine vim patior, refponde promet quid dicam,
aut quid refpondebit mihi, cùm ipfe fecerit r 3
. , " ' ~ R e-

Recogitabo tibi omnes annos meos: in amaritudine
animaemeae.
Domine fiiicvivitur, & intalibnsvitafpiritusmei,corripies
me, & vivifícabisme: ecceinpaceamaritu«
do mea amariííima.
autem eruifti animam meam ut non periret: projecifti
polttergumtuum omnrapeccatamea.
Quia non infernus confitcbitur tibi, neque mors lauda«
bit te: non expeétabunt, qui defcenduntin lacum,
veritatem tuam»
líivens vivens ipfeconficebiturtibi,{lcut& ego hodiej
pater filijsnotam faciet veritatem tuam.
Domine faivum mefac: & píalmosnoftros cantabimus
cunélis diebus vitas noílrae in domo Dosnini,
R equiem aeternam dona eis Domine» &c.
IISI^ 1 m V m *
1
Añt>Aportainfej :i, e rue Nomine animam meam.
ß m
m m
• ••
•••
h =
Añt, Omnis ípi ritus. E v o v a e.
i •—»
Pfalmus. 14S.
I Audate Dominum de caelisilaudate eum in excelfis.
Laudate cum omnes Angeli ejus:laudate eum omnes
virtutcs ejus. jjau-
|

Laudate eutn Sol 5c Luna: laudate eum omnes ilellae
5c lumen.
Laudate eum coeli caelorum: & aquae omnes, quseiu.
per coelos funt,laudentnomen Domini.
Qöiaipfe dixit, & fačta iuntiipfe mandavit, 5c creata
funt,
Statuiteain aeternum, 8c in faeculum faeeuli: praeceptum
poiuit, Sc non praeteribit.
Laudate Dominum de terra: dracones,Sc omnes abyfli.
Ignis, grando, nix, glaeies, fpiritus procellarum: quae
faciunt verbum ejus.
Montes, 6c omnes colles: ligna fručlifera, Sc omnes
cedri.
Beftiae, Sc univerfa pecora:ferpentes, Sc volucres pen.
natae,
Reges terrae, Sc omnes populi: principes, Sc omnes judices
terrae,
Juvenes 5c virgines,fenescum junioribus,laudent riomen
Domini: quia exaltatum eil nomen ejus folius.
Cbnfcffioejusiupercoelum 5c terrain: 5c exaltavitcornu
populi (ui.
Hymnus omnibus ian«5tis ejus:filijs Ifrael, populo appropinquanti
Tibi.
I^Antate Domino canticum novum: laus ejus in Eccleiiafan&orum.
h«-

Laetecur lírael ineo, qui fecit cum.; Sc filij Sionexultent
in regeíuo,
L audentnomen ejus in Choro: in tym paño, & psaíteriopíallant
ei.
Q «iabeneplacitumeíl Domino ín populo fuo- Se exaltabitmanfuetosin
falutem. "
% xultabunt faníti in gloria: lagtabuntur in cubilibus fu is.
E xaltationes Dei in gutture eorum: Sc gkdi jancipites in
, manibuseprum. , ( in populism
Ad facienda«! vindi£hm in nationibus: increpationes
A, d alligandos rfeges eorum in compedibus: & nobile«
eorum in manicis ferréis.
U t faciantineis judicium confcriptum : gloria haeccft
omQibus fanólisejus.
Pfálhaus I jo,
T" Audate Dominum in fan&isejus: laúdate cum tra
- firmamento virtutis ejus.
. i. audate eum in virtutibus ejus: laúdate eum fecundum
multitudinem magnitudinis ejus.
L audate eum in fono tubse: laúdate eum in píalterio Se
eithara, ( chordis Se árgano'
L audate cum in tympano & choro : laúdate eum in
1, audate eum in cymbalisbenefonantibus, laúdate eum
iu cymbalis jubilationis: omnis ípirituslaudet Dominum.
B- equiem xternam, &c* £ t lux perpetua Scc.
Hh Ak

— E- • • •
- • j • • i. .
Aña, Omnis fpi ritus laudet Dominum.
Audivi vocem de caelo dicentem mihi.
Beati mortui, qui in Domino moriuntur.
Ml« M •
Aht. Eg° fam. E v o v a e.
Can ticum Zach.arise. Luc, T,
T>Enedi£lus Dominus DEUS Ifrael: quia vifitavit & fecit
redemptionem plebis fuae.
Eterexit cornu falutisnobis : in domo David puerifui.-
S icut locutus eft per os fan&orum: qui a faeculo funt,
Prophetarum ejus.
Salutemexinimicisnoftris: & de manu omnium, qui
oderunt nos.
Adfaciendam mitericordiam cum patribus noftris: &
memorari teftamenti lui fan&K
i'us-

Jds jurandum quod juravit ad Abraham patrem noftrum:
daturumfe nobis,
lit fine timore de manu inimicorum noflrorum liberati:
ferviamusilli. (ftris.
In fan&itate& juftitiacoramipfo: omnibus diebus no-^
Ettupuerpropheca Altifiimi vocabcris: praeibis enim
antefaciem Domini,parare viasejus.
Ad dandam fcientiam ialucisplebi ejus: in remiifionem
peecatorum eorum-
Ffcr vifcera mifericordiae Dei noftri: in quibus vifitavit
nosoriens ex alto.
Bluminarehis,quiintenebris, & umbra mortis federn:
addirigendospedesnoftrosinviam pacis.
Requiem aeternam dona eis Dom ine, &c.
Ana %> ura rei urrc & vi ta qui credit in
me, etiam fi mortuus fuerit, vivet: & omnis
qui vivit & credit in me,nonmorieturin aetern»,
Hh 2 Dcinde

Deinde Pater nofter. Pfaim.Dc profundis. fot. 187.
cum Precibus & ,Orationibüs OfRci« ewigmentibus, ut
íupra inVcíperisáíoí X92.
De Officio faciendo in exequijs, abfente
corpore defunéli, & in die tertio, ieptimo,
trigefimo,& anniverfario.
Sfacienda*fintexequia; abfeilte corpore,eo die, quo bene visu
fuerit, in Ecciefia dicatur Officium Mortuorum, cum tribus
Noöurnis, & Laudibus, & Antiphonis duplicatis , vcl faltem
unum No

De Eicgsijg m Jietcftit, fcptimcytrigeiims, 244.
Urem us.
A Bfolve, quaefumus Domine, animam famuli tui,
(velfamulae tuae, ) ut defun£lus,( veldefun&a)
faeculo tibi vivat: & peccata, quae per fragilitatem car.
nis humana converiatione commifit, tu venia miferi-
Gordiffimae pietatis abfterge. Per Chriftum Dominum
noßrum. B?.Amen.
Vel dicitür Oratio, quae diila eil in MiiTa, velaliaj
conveniens. ^Requiem aeteenam dona ei Domine,
Iji.Et lux perpetua lueeat ei.
•jjjr.Rcquiefcat in pace. $?.Amen.
Si Officium fucrit pro pluribus defun&is, Oratio SfVerius dicantur
in plurali numero: ii fuerit mulier, in genere foeminino j fi
fucrit Sacerdos vel Epifcopus, in Oratione exprimatur nomen dignitatis,
&c.
Praedi&us autem Officij ritus pro defun&is adultis , tarn Sacerdotibus
& Clcricis, quam fascularibus & laicis, fervari debet in
officio fepuitura? in die depofitionis, iive in die tertio, trigefimo,
& anniverfario: Item in vifitatione fcpulchri pro conluetudinelocorumprajdi&is
diebus facienda.
de exequiis parvulorusj.
P^rvuli qui poft Baptilinum ante ufum rationis eripiuntur,
Oratione EccleiiE non indigent, quia nihil damriationis eft
in hi*, qui funt in CHRISTO JESU, & non fecundüm
carnem ambularunt: & ficut injuriam faceret martyri qui pro martyre
oraret; ita innocenti« Baptifmali injurius eiTet, ii quis ejs
ialutis requiem precaretur, qui innocentes ,immaculati, puri, ac
DEO dilecti, effe&i funt cohaeredes Chrifti, ita ut nihil prorfus
eos ab ingreifu cceli remoretur.
Quia tarnen horum corpufculis , tanquam organis & vafis,
Hh 3 lanctus

fan&us infufus fuit Spiritus y etiam illoram fuñera officiosá funt
pietate curanda, in proteftatinem fiiei, refurre&ionis, & ad laiu
dem Divina providentia;, fub qua Se ifta. regeneratorum corpora
requiefeere creduntur.
\ *
Ordo íepeliendi Párvulos.
GUm igitur infans, vel puer Baptizatus defun&us fucrit ante
ufum rationis, imponitur ei corona de floribus, íeu de
herbis aromaticis, & odoriferis, in fignum integritatis carnis,
& virginitatis i & Parochus fuperpelliceo, & ftola alba indutus,
& alij de Clero ( fi adfint ) precedente Cruce, qua* fine vel
cuín hafta defertur, accedunt ad domum de&ntti cum Clerico »
vel alio afperforium deferente. Sacerdos alpergit Corpus} deindé
dicitj vel cantat,
3Cf
Aña. Sit nomen Domini. Evovac,
t - . i, V s '.1 ; \' !.•'»

De Exequijs Parvulordm. 247
1 1 1 1 '•'•11 1 ^
Sufcitans á tetra inópem; & de ftercore erigens pau.
perem»
U tcollocet eum cum principibus: cum principibus
populi íüi.
Qui habitara facitfterilem in domo: matrem filiorum
laetantcm»
Gloria Patri, & Filio: & Spiritui fan&o*
Sicut erat in principio, &c.
wat—- T i
M • . • J *
- 1 * • • 1
Antiph. Sit nomen Domini benediftum
H t * • 1 }
hoc nunc & uf que in faeculum*
-4- -
ex
Poftea dicitür: K yrie eleifon. C hriíle eleifon.Ky.
ríe eleiíon. Paternofter, Secretó,interim corpus afpecg»t
f . Ftnenosinducasintentationem. ^ Sed libera
nos á malo» )}\ Me autem propter innocentiam fufcepifti.
^ Et confirmafti me in confpeétu tuo in
seternum. "fí* Dominus vobiícum. JJL Etcumfpiritu
tuo» Oremus.
j jMnipotens & mitiflime DEUS, qui ómnibus parvulis
renalis /onte Baptiímatis , dura migrant a
íkculo,

iaLvulo, fineullis eorum meritis, vitam illico largjris
seter tarn, iicut animae hujus parvuli hodie credimus
te teeiffe, fac nos quaefumus Domine, per interedffionem
beatae Marias femper Virginis 5 & omnium SanrHorum
tuorum, hie pUriiicatis tibi .mentibus famulari,
& in Paradifo cum beatis parvulis perenniter fociari.
Per Chriftum Dominum noftrum» Ameh.
Dum portatus adEcciciiamyelccemetefium, di.
«atur Pialmus, Beatilmmaculati&ciöl» 162& fitem-
£us fupereft,dici-poteÄ: Pfah Laudate Dominum de
coelisib], 2jp.cumJalijs duobus fcquentibus, & in fine
Gloria Patrij&Filio, & Spirituiianilo, &c»
Cum autem pcrvericrit adEcareßam vel Coemelerium,
dicatur^
An«» Hie ac ei pi etr. Evovae»
Pfalmus 2J.
DOmini eft terra, & plenitude ejus J orbis terrarum,
& univerft, qui habitant in eo.
Q uia ipfe fuper maria fundavit eum; & fuper flumina
praeparavit eum,
uisafcendet in montem Domini i aut quis ftabit ia
loco fanfto ejus t
I nnocens manibus^Sc mundocorde: qui non accepit
• " - in

in vano animam fuam, nee juravit in dolo proximo
fuo.
Hic äccipiet benedi&ionem aDomino: & mifericor 4
diam a DEO falutari fuo.
HSEC eftgeneratio quaerentium eum; quaerentium faciem
DEI Jacob.
A ttollite portas principes veftras, & elevamini portae
aeternales: & introibit Rexglorise.
Quis eft ifte Rex*gk>riae i 3 Dominus fortis & potens,
Dominus potens in praelio.
A ttollite portas principes veftras, & elevamini portae
aeternales: & introibit Rex gloriae.
Quis eft ifte Rex gloriae ? Dominus virtutum ipfe ejft
Rexgloriae.
GloriaPatri, &c, S fcuterat&c. j
Ana.Hic ac eipi et benedi&ionem a Domino
& mifericordiam a DEO fa luta ri fuo, quia
mmwrrw] m UKm | ^ — —
" ' ' Ii M. . J -
Laec eft ge ne ra tio quaeren ti um Dominum»
I \ Inte.

24$ Rituale La We aft
Interea «d fepulchrum; pervenietts , illod afpergic
aquabencdiaäatque thuriHGät^ dieens : San&ificetur
fepulchrismlßud: In nomine Patris, & Filij, & Spiritus
Sanöti Amen,
Cum deindeparvuli funus in fipulcbrum ponkur,
Uicic ;Sumat D E u s qu od fmim eft} ccrpns de terra For
ma tumeft ,fpiritus de iurfum inipiratus eft. Et ftatim
jlludarpcfgittquibenediÄa, & thuriflctt.
Deihdepalateriuperinij

Be Exe^ufjs Paivulcrnw, 249
• I » 1 • . .. ;—;
ubique in Chrifto quieicentibusy da propitius veniam
peccatorum,ut a cun&is reatibus abfoluti, tecum fine
£ne ketentur. PereundemDominumnoftrum,&c.
ir. Requieicant in pace. JJk Amen*
DE SACRAMENTO
• MATRIMON1L
Arochus adhioiritlis de aliquo Matrimonio in fuaParochia
contrahcndo, primüm cognofcat ex his ad quos
lpe&at , qui & quales fint ,. qui- matrimonium eontrahere
volunt, an inter eos-nt aliquod Ganonicum
impedimentum : utriira fponttrJiberc , & fcGundiim
honeftarem Sacramenti velintcontrahere; utrum iint
instate legitima; utvirfaltem qnatuord-ecim, mulier vero duodecim
annos expleverit> & uterque íciatrudimentaFidei, cümeadeindc
filios ilios docere dcbeant-
Noverit cx probatis Au&oribus r quaí íint Canónica-impedidmenta
matrimonii contrahendi, & quae con trad am dirimant j & qui'
fint gradus confanguinitatis& affinitatis j & item cognationis fpiritualis
ex Baptifmi, vel Gonfirmationis Sacramento contia&ae.
Habear inprimis íple bené cogn-ita prsecepta ilia omnia , quae
in matrimonijs rite conficiendis íervari oporcer-e , facri Cánones r
& prscipue fanCta SynodusTridentina juffit j dabitque operam , ut
in illa Parochiaíua , accurateexa&éque ferventur.
Praeífertim vero meminerit, matrimonia inter raptorem & rraptam,
dum ipfa in raptoris-poteftate manfsrit, inita , nec non clandeftina,
& quaelibet matrimonia, quasaliter, quam praefente Paro.cho,
vel aFioSacerdote de ipftus Patochi, vel Ordinary licentia, &
duobus vel tribus tcftibus contrahuntur, ex ipfius-Concilij decretis
irrita omnino , ac nulla efle.
Eft autcmproprius Parochus ,.qui adefle debet,
isin cujus Paro
chia matrimonium cclebratur} five viri, five mulieris.
I i z fd

Concil, Idqïtod bene notandum efi. Alius tnim Parochus. vel alius SjicerAos,
Trident, fiveRegulavis, five S ¿ecu lar i s , etiamfi id fiii ex privilegio , vel immemora-
Seif 24. ¿>ili conjuetudine licere contendat, qui alterius Porochia fponfios , fine illocap.
x. mm Parochi licentta, matrimonio cmjunperty aut benedicere au Jus fucrityipfit
Matri l Urt tarndiufiufipcnfiíS maneta doñee af> Ordinario ejus Parochi, qui matrimonio
intere[fe debebat, feu ¿ quo benediâro fuficipienda ¿raí , abjolvatur.
Caveat praîtereà Parochus, ne facile ad contrahendum matri-
Ide loe. nfonjun, adinittat vagos & peregrinos qui incertas habent- fcdes -
u ' c" 7' ñeque itera eos, qui anteà conjugati fuerunt, ut funtuxores militum,
vel captivorum, velaliorum qui peregrinantur, nifi diligenter
de ijs omnibus fa£tâ inquifitione, & re ad Ordinarium delatâ ejusmodi
matrimonium celebrandi licentiâ, quae gratis concedatur.
Antequam matrimonium contrahatur, ter à proprio contrahendi
é , íeíf. tium Parocho continuis diebus feftis in Ecclefia. intra MiíTarum locit.
c. ai. ]emnja ad ipfius Concili j praeicriptum publicè denuncietfyr, inter quoi
matrimonium fit contrahendum.
Si verô vir & millier Parochiaî fint diverse,, in utraque Parochia
fiant dcnunciationes: quibus denunciationibus fa&is,ifi hujlum legitimum
opponatur impedimentum, ad celebrationem n.atrimonij
procedatur. Sed fi quid obftat, ultra Parochus non procédât.
Qiiod fi aliquando probabilis fuerit fufpicio 5 vel alia rationabiliscaufa
íubfit, arbitrio Epilcopi, matrimonium malitiosè impediri
pofle, fi tot praeceflcrint denunciationes : tune delicentiâ Ordinary
, vel una tantûm fiat denunciatio, vel làltem Parocho, & duobus
vel tribus teftibus prazièntibusjnatrimonium celebretur. Deinde
ante illius confummationem denunciationes in Ecclefia fiant,ut
fialiqua fubfunt impedimenta, faciliùs detegantur, nifi aliter Ordinarius
ipfe expedire judicaverit.
Has autem denunciationes Parochus facere non aggrediatur,
nifi priùsde utriusque contrahentis libero confenfu fibibenè conftct.
Si verô infra duos menfes poft faétas denunciationes matrimohium
non contrahatur, denunciaciones repelan tur, nifi aliter
Epifcopo videatur.
Denunciationes autem fiant hoc modo. ínter Miflârum fo-
•lemnia Parochus populuia admoneat in. hanc fententiani vulgari
fermone. . !!.«

Notum fit omnibus hic praeièntibus,quôd N, vir,
&N. mulier, ex tali vel tali familia & Paroehia, DEO
ad ju vante,intendunt interfecontraherematrimonium,
Proinde admonemusomnes&fingulos,ut fi quis noverit
aliquodeonianguinitatis, vel afïînitatis,autcognationisfpiritualis,
vel quodvis aliud impedimentum inter
eos eíTc,q'3od matrimonium contrahendum vicem
impediat,illud quamprimum nobis denuntiaredebeat ;
& hoc admonemusprimo/î fuerit prima 5 vel iecundô,
Ä fuerit fecunda ;'vel tertio,fi fuerit tertia denuntiatio.
Mo neat Parochus conjuges, ut ante benedi&ionem Sacerdo-taîem
in templo fufcipiendam in eadem domo non cohabitent,
ñeque matrimoniúm coniumment, neç etiam fimul maneanq nifi
aliquibus propinquis, vel alijs prefentibùs; quae'benedi&ioànuk
lo alio, quam ab ipfo Parocho, feu ab alio Sacerdote de ipfius
Parochi vel Ordinary licentia fieri debet.
Caveat etiam Parochus, ne quando conjuges in primis raiptijs
benedi&ionem acceperint, eos in fècundisbenedicat, five mulier,
five etiam vi; ad fecundas nuptias traníeat, quôd fi mulier riëmini
umquam nupfcrit, etiamfi vir aliam uxorem habuerit, nuptias pro
hujus Dioecefeos noftras confuetudinc nihilominus beneaici pot
funt. Sed vidua nuptias non bençdicatj etiamfi ejusvir nunquanx
uxorem duxerit.
Matrimonium in Ecclefia maxime celebran decet; fed fi domi
celebratum fuerit, praefente Parocho & teftibus fponfi, fi capaces
funt, veniant ad EccJefiam benedi&ionem accepturi, & tunc
caveat Sacerdos ne iterùm à contrahentibus conleníiini exxgat ;
fed tantùm benedi

Z

fcfcen paraDei)!/ eingifeget / iinbfcröf4lii3 vor Denial!^
meinen unto^ana DeßigtinDrfhiß bewahret/ Mfenfyat
aucb Ch rift us iti fcrtn £>efaß Der ct
©^CUftJarf^tlCanam Galilaea QCtACttt/ tttif D«H ttftCtt
SBnnDer * Scrcf btcfyret/ 1a gar §ur %}ürt>emeäfy
&acramcnt gtyeiliget / mithin folctvm and) Die
maii)enfe (BnaD beifüget / anjj treiben foffyfybam
€infa£/nnD ©urDc Die^egefinten fonDeriicf) ¿»erftwjeti
fyabm / tint tvjc groffer Öorbereiitmg eineei gertfmgfett
©cftiflcn «mb befaßtet ©nat> fiibttyifyafftig ¿nmac&en
fie^ti Eifern ¿p. SBeref traten/ folglich ane(> beDaefcilicfc
tieften ¿tit) / nnt> urfacf;en erroo^en fallen; tiaf ©Oil
tiemb(i#Den elici;e ^etjwofmnrta ÄinDer erworben /
g(jriftlic&er|O0en/ Dag metifcblrcfce ©efcfclecfji erhalten /
utiiMeJaj)! t»rr 2iuperft?ci;Uen wrmcfjrerftwDe. 2(tt-
Derfcna / t>amit DarDnrefj Die (ieif^iic^en Sfnreifcnnaett
vermittelt/ allerunef)rba(>rer SDanDelwrroeijDei/ nnt>
enDIidj drittens em fonDereä (Be£eimnn0 an$tyfyet mo
It / Dag neniblicf; frurcf) We uii$erbrecf>lirfje € Je • pflicfc
Sftarni / unD Bcib ein #or > 33ilD an fid) fragen Der gna*
Denreicfan/nnDnnaerirenlic&m tfereimannaStyriffi mit
feiner ©eliebien ©efponä Der g&rifttic&< gatyoiifi&eti
^irei;ent>iemif anzeigen / Daß gtci$ wie fffrrißu* feme
Streben alfo bliebet / Dai er cor felbe fterben pat well® /
jacife wiauf$$rtt$ mit feiner ©naD unterhaltet/ alfo

nad) Korten De£ ® irJipofrcl^ ¿u Denen Fphefieren
«•wf viri diiigice uxores veftras, iicut Chriftus Ecclefiam:
ihv SHdner liebet euere ®ci6civ alß gf)n|tU0 Die Kirci; en:
foüc Der gf)riftiic&e£(>e^aim feine ®efpon£ beffönDig
lieben / ii;ro ti)re»li# mfchm/ unD &mr/ ai» Da£
#atibf Docf) mit Der €rfoutteritnä Dej? ty. Auguftini non
^c.'r 1/. pdneipandi luperbiä , fed providendi miiericordiä :
de Gvit titelt auf] 95eaierlfcf;feit n?iDer fie $ufyafd)üv fmiDerti au
(Böte jie 3ut>crfor^cii. £)effft>egen jene €f?e < ginnet*
. Duref) Dag tviDtige fi &Ott felbfien / Der auef) Qebim
Die§emD ¿iiliebe»/ »erraffet mae&en/ Da fte fic& gegen
i£>rert (£$e* Leibern £arf/ unD grimmig erjei^cn/ Die
ifym fonflen (BOtt gegeben/ Die^ircljen anbefojien/
unD fie uoti Dero Öcrtttttarctt an^enoinen £abro mit Difer
na$frücf(i$m (Mdruugfolcfce Der (feefcrifft gem4ß
Gen c 5 Sociam,atß eine^^^efpanin/miDnie&iaißem'Öienf^
Eph c c SSto^ ¿uerijata 'Dahingegen befehle* atid) Der fy Pau
v.zV/' lusDenen Leibern mulieresfubditge fint virisfuis,
fie foKen uniertf)4ni^ fet)n i j>rm S3?4nern / niiti Diefelben
mit mtbcfomtm'¿Borten/ unD feinDfeeligen ©ebcfrDfen
bum^wd/ imD uneinige anreihen / fpormit Die
d)elici;e£ieb3efpaltet/ Der£5&ilicfce ^egengefeitmiet/
Das ftben ab$ef tirfcef/ bit hieben>$2enfel) getfraeret/
forDerifi aber QyOtt beie^et / unD Dem ¡0• Öacramen
Der €6e groffe unbi^jugffööfi Öefuoegen außer*
Hebe c. ^ius £i)e*paar I ggrawift fa$t Der^.Paulus feile ferm
»j. v. 4 wer £§chonorabile connubium in omnibus, ¿ttttW&fa*

cud) niči)t t>et* 'priefter uocf) Die j\tr$cn / fonfrern
fcibfmi iawf) ©c^i iffr mit Den ut^mrmltc&m
Infanten bÖtttW/ quod DEUSconjunxit, homo M* ih v6
C
non kparet, waö (BDit ¿tifamen grf>ltltfrn foü t>cr
SHenfci; mcfHfonfcmv (BOttitnli ctic^ iii greuD/ imD
?rüfcfaa!/ m $crgnfigm/ unfc ^>efd)nHlrnu0 btt) cinatu
feer falxn biß er allein fctfte fonfl unat#önNicftc
9 V
3$attt>fcmet;fcen ^ctf iic^cii aufflofenttwfcet/ bi$
|wa6erforgci in®efculf/ §rii>/ »nD^m^faig^ri^
Hci^u leben/ Damit ij?r alliier fconföOii dcllfomcnge*
fegnet enDitd) auci) ¿u fcer mimmrc^rcniwi £fmltfcixti
fyeti) * $cit eingelaDen wettet. \vcid)cs &Ctt iina allen
gitöMgltcß wrlet^m wolle/ 2lmc&.
exhortatio carniolica.
ISvoieni k'sakono namejnjenj Paar. Ta ftan,ketercrao
vi shelite perilopiti, je viegamogozhni Bug
kmalu po stvarjejnjo tega {Veta, inu zhloveka v'temo
Paradisho gori poftavil, inu skerbnu v'temu pogublejnjotegagmcin
potupa ohranil : Leta ftan je Chriftus
v'ti poftavj te gnade prizhejozh, v Kani Gahlaeij
ziral, s'pervim zhudesham pozhastil, iazeluk'usokuili
eniga fvetiga Sacramenta povichshal, inu ietokü
tudi tognado perdal} is katere roku shazlive goripostave
, inu zhafti imajo ufi kfakono namejnjeni
fubfebno pomisliti, skokü velikim perprauleinjam
K k ene

ene zhifte vefti k'temu ivetimu ftanu ( de ie dolcshni
fturete velike gtiade) imajo perftopiti, inu tudi spremishlejozhtaiftiga
konz, inu urshache k'serzo useti;
dejenamerzh Bugtafakongoripoftavilk'perverno, de
skufi fakonsku shiulejne ta zhloveshki rod bo ohranjen,
leti otrozi po karshajnsku gori frejeni, inu letokü
toihtevejnje tihisvolenih gmerano. K' drugimu, de
skusi ta iakon ima ta nazhistost inu ufe naspodobnu
d jajne gorivsignjenu biti. K'trekimu, de Bug skusi iavefo
Moshainushene eno veliko skriunuft, inu fufebnuinamjnjeie
otu dati lete prezhudne,inugnadepouhene
iglihe, inu iavefe Chriftufove s'to fveto katshan*
skozerkujojdeglih koket Chriftus je fvojozerku toku
lubil,dejefa toiftootu umreti,ia vednutoifto is iuojo
gnado gori dershi, inu visha, vglihi vishi po fapoudi
c-lvetiga pauJa k'tem Ephefiarjam : viri diligite uxores
Veßras, ficut Cbrißus Ecclefiam• Vi moshjelubite vash
shene,koker Chriftus to zerku : imataiakortski Mosh
fuojosheno ftonovitnu lubiti,fveftunaprei ftati, inu letu,
k oker ta glava te shene,venderpa ftem reshloshej-
lib. 19. flam Svetiga Auguftina non princip andi fuberbia, fed
decivit. providmdi mijmeordia , nikar is shele zhes no gofpOdoruati,
temezh is dobrute nje potrebnu preskerbeti.
Sategavola toifti moshjefe skuii toiupernu Bogu,katere
tudi fapoue te shiurashnike lubiti, famerio,kadar fe
tokugrofneskashejoprutiiuoijm shenam, katero iizer

De Saciaraento M trimqn ; 25*7
ijmje dauBug,taívetazerku pérporozhilla, inu oní ío
jo gori ufelliod téga Dehouniga, ftofavéío, toifto po
beííedach Svetiga Pifíma Sociam; koker eno tovarshizo, Gcn.c.3.
ni kar koker eno shlushabénzo dershati. V glihi vishi
íapove S.Paul tudi tem shénam: mulieresjabdita fint viris, Eph.c
luis', vi shéne imate pokorne biti vashem moshém,toi« v*""
fte nikár skuíiteFdouratnoíl,fnpernudjaine,inunaspodobne
beíTede v'kreh, inu shiuraílvu /pcríillit, skuíí
katéru ta sakonská lubefen ogafne „ ta boíij sheg«n
ígine, to shiulejne fe pérkrati, tablishni pohuishá,
narvézhpakBugreshallijinu timu fvetimuSacramentu
tegafakona velika nazhaíí nalosbi, Savola téga Isvoleni
fakonski Paar pravi S.Paul: zhaftí povén ima biti
vas íakon: honor ahile connttbium m ómnibus t dokler vas
nekár ta Dehouni, nekártazerku, temezh fam Bugpo
fakonsku ukqpéi íveshe-po beífedacli fvetiga Pilsma
quod Detts eonjunxithomo non ftparet. Bug vas ozhe v've- Hebr-c fellu, inushalolli, v'dobruti, inuteshaviukupai imeti,
dokler on fam bode to fizer naodvefeiozho fakons-
* *
kofavéíoskufitozhafnofmért,po fuoij fveti volli odvefal,
da taifíiga mallú pak skerbíte mirnu, potérpe*
shlivu, inufcarshansku shivéti, de vi letukaiod Bogá
popolnima shegnani, íadénzh tudi botek'temu vezhaimunebeskimu
Ohzaituvajnu povableni, keterimu
nas miloftovu pufti priti Bug Otha, Syt^ inu S vetiDuk,
Amen.
Kk 2 Hac

Hac finita dicat Parochus converfus adSponfum,
QBattn fie toratwdatf$nm gefraucti tiw (tifas &ott*
fee íigtó fcolljujicfM / fofrageicf) eucf) (obfervetur
titulas competent ) ^táuíígam/ ift té líOít? Ciier
í>fftdnt%r/ n)0ÍÍDcba(^íetv unD ungc^nmngitia:
uuD SRcíming mií gcgcnívcrfi^cr ( obíérvetur titulus
competen*) ^3ratit|> eucí; tn cj>rcn buwcfyUfant fo
fprccfjí: 3

De Sacramento Matrimönij. 261
SDdfctt 3f)r fcann fo(cf;cci;e(ic^c £icb / lint* Zveu $0
gen cinan&er gelobet/ fo ^c6ct ¿u JtK§rcm%fr

zhim (olfervetttr Mus competem) shenenam v'ta ilan
fvetiga fakona ftopiti ? tokü pergovorite: Ja.
Ozhete vi vseh teshavah ftonovitnu per memo
öftati, nckoli rijega fapuiliti, dokler vafs bode ta fmert
reslozhila-* tokü pergovorite? Ja.
Dokler tudej vi eden prutidrugirnu eno tako fakonskolubefen,
inu fveftuft oblubete., tokü h'kenimu
vezhnimu poterdejnu -tiga fvetiga fakona eden timu
drugimujdeite fi defne roke. Et procedatutfupra
Benedičtto annulorm.
^ r.Adjutorium noilrum in nomine Domini. J^-Qui
fecit coelum^& terram. "$\Do mine exaudi orationem
meam, JjrEtclamormeusädteveniat* ^ Dominus
Vobifcurru ty. Et cum fpiritu tuo.
Qremus.
T> Enedic>i< Domine anUülos hos, quosnosin tuo no*
* rriirte benedieimps, ^ ttt qui.eos geftaverint, fidem
integram fibi invictm tenentes, in paoe, & volüntate
tüapermaneaht , atquein mutaacharitatefemjper
vivant. Per Chriftüm Dominum boftrum.^ 2 Amen«,
DeincleSacerdosafpergit annulosaqua benedi&a
in modum crucis, & fponfus aeeeptum arinulum de
manu Sacerdotis digito annulari, feu quarto finitlrae
tiianüs, fponfae, & haec Vidifim fpanB imponit, Sacerdote
diGente ad utramque impofitionem: In NoiöinePatris
j< & Filij^ Spiritasfanai, Amen.

íubjutigat. Confirma hoc DEUS, quod operatus es
in nobis, y. A templo (antto tuo , quod eft in Jerufalern.
K yriceleiíon. C hrifte eleifon. K yrie eleifon, P ater
nofter, &c. ^ Et ne nos inducas in tentationem,
jjL Sed libera nos a malo. Salvos fac fervos tuos.
IYT DEUSmeus fperantes in te. Mitte eis Domine
auxilium de fanflo» Et de Sion tuereeos. -fr. Efto
eis Domine turris fortitudinis» ig. A facie inimici.
•^. Domine exaudí orationem meam. Et clamoí
meusadteveniat, Dominus vobiicum.
R*. Et cum ipiritu tuo.
Oremus.
T> Efpice, quaelumus Domine,fuper hos fámulos tuos,
& inftitutis tuis, quibus propagationem humani
generis ordinafti, benignus affifte, ut qui te auélore
junguntur, te auxiliante íerventar. Per Chriftum Dominum
noftrum, Amen,
His expletis, íi benedicendae fint nuptix Parochus
MiíTam pro íponfo, & íponía, ut in Miftali Remano,
celebret, fervatis omnibus, qtias ibi praelcribuntur;
íinverónuptiaebenedicendaenonfunt,di¿ía
oratione: Reípice, facitad circumftantes fequentem
«xhor'tationcm* . - .
S&.Jpr o6cr ge liebte ittgíQtific/tomit
&Ott$eQentvdrti$mMtiettgfo2cutf}inbmgfyc<
&mt> We SSeptvörcfuna ferner / watiöaltdbe

lange ^etjitjo^nung / unD aü(f ytiym Meegen / nad) Difen
¿etiltc&en £eben aber/ Die en?tge ^eeitgieit perlenen
wollt: @prei&ttmtmtr emait^4id;rtgeö Darierunfctv
unD 3lt>e Sparta tc,
pak v'Chriftushu isvolent , de ufegamogozhni
Bug prizhejozhimfakonskim ludern v'nih iakonskim
ftanu fuojpiveto gnado, popolnema shegenrrnu
niirnu dougu ukupftanuvajne, po letem zhasnjm
shiuleinu pak tu vezhnu isvelizhaine dadelij : molite
fmano en andohtlevi Qzhe nash, inu Zhesbena si
Maria, See.
Qua di&a afpergat hoyos eonjuges aqua benediilä
ambos feparatirn, primo iponium, deinde fponfam,
^trüraquc in modum eruois nihil drcehs. Deinde stiam
mere folit© circumilantes afpergitv
nupt7arum benedictio.
S I extra MifTain Matrimonium celebratum fuerit, aut etiam iu-
I prad-i&us ritus in Romano Mifläli prajfcriptus pro loci, &temporis
opportunitate commode oblerväri non poteft, tenetur
Parochus juxta confvetudinem Dioecefeos noftrx nuptias, prout
iequitur, bcnedicere, & in fine fiipradi&am exhortationem addcrc.
>^«Adjutoriumnoilruminnomme Domini, j^.Qui
fecit coelum & terram. Deinde iabjungat Pfal«. 127»
"OEati omnes qui timent Dominum 5 qui ambulant
• in vijs ejus,
Labores

Labores manuum tuarum,qniamanducabis: beatuses,
& bene tibi eric.
Uxortuailcut vitisabundans: inlateribusdomus tuae»
filij tui ficut novelise olivarum : in circuitu menfe tuge.
Ecce fie benedicetur homo: qui timet Dominum.
Benedicat tibi Dominus ex Sion: & videas bona Jeru-
falem omnibus diebusvitae tuas.
Et videas filios filiorum tuörum: pacem fuper Ifrael.
doria Patrij&G. Sicut erat,&c.
Kyrie el ei fon, Chrifte eleiion, Kyrie eleifon» i-fcter
nofter,&c, nenosinducas in tentationem. Fj.Sed
libera nos a malo, Salvos fac fideles tuos. I^.DEUS
meuslperantesinte. Exaudiat vosDominus indie
tribulationis, ^.Protegat vos nomen DEI Jacob, ^.Mitte
eis Domine auxilium de ianilo. i^. Et de Sion tuere
eos, Domineexaudi orationem mearn. j^.Etclamor
meusad te veniat» ^'.Dominus vobifcum.
Et cum fpiritu tuo.
Oremusj
l^RopitiareDomine iupplicationibus noftris, & infti-
* tutis tuis, quibus propsgationem humani generis
ordinafti, benignus a{fifte,ut quite au ¿lore junguntur,
te auxiliante ferventur. Per Dominum nollrum,&c.
Cremus.
|Eus qui poteftate virtutis tuae, de nihilo cun&a
J fccifti; qui diipoiitis univerfitatis exordijs, homini
L t

266 PJtualcLabacenff
; « 1
ad imaginero DEI faéto, ideó infeparabilemulieris adjutoriumcondidifti,
utfaemineo corpori de virilidares
carne principium, docens quod ex uno placuiffet inftitui,
nunquam licere disjungi: DEUS qui tarn excellenti
myfterio conjugalem copulam eonfecrafti, ut Chriili
& Ecclefiac Sacramentum praefignares in foedere nuptiarum:
DEUS per quern mulier jungitur viro, & focietas
principaliter ordinata, eá benediélione donatur,
quae fola nec per originalis peccati pcenam, nee per diluvij
eft ablata fententiam : Refpice propitius fuper
hanc famulam tuam, quae marit-ali jungenda conlortio,
tua fe expetitproteélionemunin: fit in ea jugum
dileclionis & pacist fidelis & cafta nubat in Chnfto,
imitatríxque fanftarum permaneat ioeminarum : fit
amabi!isviro, ut Rabel: fapiens, ut Rebecca: longaeva
& fidelis, ut Sara: nihil in ea ex ailibus fui,s ille auétor
prsevaricationisufurpet: nexafidei, mandatisque
permaneat uni thoro jun

O rem us,
* \Eus Abraham, & DEUS Ifaac, & DEUS Jacob fit
* v vobifcum : & ipie adimpleat benedi ¿lionem
luam in vobis : & videatis filios filiorum veftrorurn,
ufque ad tertiam & quartam generationem : pofteà
vitamœternamhabeatis fine fine: adjuvante Domino
noft.ro JE s u Chriflo, qui cum Pâtre & Spiritu Si vivit,
& régnât DEUS, per omnia faeculafoculorum.j^ Amen.
Et ibtim afperg.it eos aquàbenediftâ.
Pera&K omnibus, ParocRus manu fua dcfcribar in Iibro Matrimoniqrtim,
nomina conjugum & teftium, & alia,juxta formulam
pneicriptam : idque licetaiius Sacerdos, vel ab Ordinario delegatus,
Matrimonium celebraverit.
Caeterum,fi qua Provincial alia?, ultra prodicias laudàbilïBus confuetudinibus,
& œremonijs in celebrando Matrimonij Sacramento;
utantur, ea S. Trid. Synodus optât retinerL
DE BENEDICNONE MULIERTÈ
POST PARTUM,
S I quae puctpera poft partum, juxta piam a'c laudabilem coniuetudmem
ad Eccleftam venire voluerit, pro irtcolumknti:
fua DEO gracias aftura, petieritque à Sacerdote benediftionem,
ipfe iuperpelliceo & ftola albâ indutus, cum miniiïroafperg'ilum
defcrcnte , ad fores Eccleiîae accédât, ubi illanrforisad limina
genufieârentem, & candelam atcenfam in manu tencntem v
aquâ benediârâ aipergat,. deindè dicat:
Verf. Adjutorium noftrum in nomine Domini
Reip. Qui fecit caelum & terram.
Antiph. Hase accipiet^benedi&ionem à Domino,
Pfalm. Domini eft terra, & plenitudo ejus, orbis terïarumÔc
univerfi, qui habitant in eo,&c.totcsutÎaprà
iti 248. Gloria Patri, & Filio, & Spiritui ian&o, &c„
Lis* H«e

Haecaccipiet benediélionemà Domino, & mifericordiam
à DEO ialurari fuo: quia haeceft generatio quae»
rcntium Dominum.
Deinde porrigensad manu m rrmlieris excremam
partem (loi», cam introducit in EccleO.am, dicens:
Ingredere in templum DET, adora Filium'beatae MA.
RI^E Virginis, qui tibi fœcunditatem tribuit prolis.
Et ipfaingreffa, genuFle&itcoram Aitari, &orat,
gratiasagens DEO de benefiGijS iîbi collatis; & Sacer.
dos, ftans vertus mulierem, dicitî Kyrieeleifon Chri.
île eleifon. Kyrie eleWbn, Pater noftcr. fecretô. -f. Et
ne nos inducasin tentatione, ï^.Sedlibera nos â malo,
V .Sal va m fac aneillam tuam Domine. IJi. DEUS meus
fperantem in te. fi. Mitte ei Domine auxilium de fanijj.Et
de Sion tuere eam. fi. Nihil proficia.t iniroicusinea.
i^Etfilius iniquitatis non apponat nocere
ei. ^Domine exaudi orationem meatn. Çk Et clamor
meus ad te veniat. "j^.Dominus vobiicum.
fy, Et cum ipiritu tua
Orernus*
Mnipotens fe m pit erne DEUS., qui per beatae MA-
RiiEVirgin-ispartum,fidelium parientium doloresin
gaudium vçrtifti: refpice propitius fuper hanc famulam
tuam, ad templum fanétum tuum progratiarum a&ione
laetam accedentem : & praefta, ut poft hanc vitam
ejusdembeatae MARINE meritis & interceflione,adseter-
' 4 • m®

ijse beatitudinisgaudia cum prole fuapervenire mereatur.
Per Chriftum Dominum noflrum, Amen. *
Deinde illam afpergit itertim Aqua benedi&a irt
modum Crucis,dieens: paX) & benedi&io DEI Omnipotentis
Paüris, & Fi>i* lij, & Spiritus fan&i »deJcendat
fuper te, & maneatfemper. Amen.
de benedictiombus regu-
LA GENERALES.
NOverit Sacerdos, quarum texum "benedi&iones ad ipfum,&
qua; ad Epi/copum fuo jure pertineant, ne majoris dignitatis
muñera-temeré, aut imperite unquam ufiirpet propria au&oritatc.
Iu omni benediäionc extra Miflam, Sacerdos faltem fuperpelliceo
& ftolá, pro rations .temporis utatiir , niii aliter in Miifali
notetur.
Stando iemper benedicat, & aperto capite.
In principio cujufcunque benedi&ionis dicat-: f. Adjutorium
noflrum in nomine Domini. fg. Qui fecit cxlum& terram. ty. Dominus
voiifcum. Et tum fpiritu tuo.
Deinde dicatur Oratio propria,, una vel plures: proutfuo loco
notatum fuerit; ac in his orationibus, & preeibus, ubi mentio
San&orum fit, nomina Sanöorum proprio Ecclefis, & Dioecefeos
addi poilunt.
Pofteä remaipergat Aqua benediftä: ubi notatum fuerit, pariterincenfet,
nihil dicendo.
Cum Sacerdos aliquid beneditturus eil, habqatminiftrumcum
vafe Aqusebenediiäffi, & afpergillo, & cum hoc R-ituali libro,feu
MiíTali.
Caveat ne benediftionis cauiä ponat aliquid indecens fuper
Altare, veluti efculenta : fed quod ejusmodi eft, ponatur fupcr
menfam, commodo loco paratam.
LI 3 ORDO

O R D O A D F A C I E N D A M A Q U A K
BENEDICT AM.
T~\Iebus Dominicis, & quandoeunque opus fuerit,
•^-^prseparato iale, & aqua mundä benedicenda ir?
Bccleiia,vei in Sacriftia, Sacerdoscmn TuperptUieeo,&
lio& violácea indutus , primó dicit • "f. Ädjutorium
nofirum in no mine Dom in u
Y Qui fecit coelum & terram».
Diindeabíolute ineipkexoreifmum Salís.,
EXoreizo te creature Talis per DEUM A vivum, per
D E U M ^ verum , per DEU.\i>j

omnibus fumentibus Talus mentis & corporis, quidquid
ex eota&um, vel relperfum fuerit, careat omni
immunditia, omnique impugnatione fpiritualis nequitiae.
Per Chriftum Dominum noftrum. ^ Amen.
Exorcifrnus aquae i & dicatur fine Orenros, f
TJXorcizo te creatura aquae ,in nomine DEI ^Patris
Omnipotentis, & nomine JESU Chrifti Filij
ejus Domini noftri, &in virtute Spiritus >£*fan6ti, uc
fias aqua exorcizata ad effugandam omnem poteftateminimici,
& ipfum inimicumeradicare & explantare
valeas cum Angelis fuis apoftaticis : per virtutem
ejuidem Domini NOFTRI JESU Chrifti, qui venturus eft
judicare vivos & mortuos, & ioeculum per ignem,
Sji» Amen.
Qrernus» Oratio, ^
T^LEUS, qui ad ialutemhumani generis maxima quaeque
Sacramenta in aquarum iubftantia condidifti:
adefto propitius invoearionibus noftris, & elemento
huic multimodis purificationibus praeparato, virtutem
tuaebenedi&ionis *|«infunde,ut creaturatuamyfterijs
tuisierviens, ad abigendosdoemones,morb6sque pellendos
divinae gratiae lumat efFe&um, ut quidquid in
domibus, vel in iocis fidelium haec unda refperferit,
careat omni'immunditia, liberetur a noxa: non illic
refideat ipiritus peftiiens, non aura corrumpens} di-
'icedant omnes iniidiae latentis inimici, ßc fi quid eft,
I quod

quodaut incolumitati habitantium invidet, aut quieti,
afperiione hujus aqu® effugiat, ut falubritas per
invocationem fan£fci tui nominis expetita, ab omniblas
fit impugnationibus defenfa, Per Dominum noftru
J E s u m Chtiftum Filium tuum,&c..
Hic mittat fal in aquam in modumCrucis, dicen-
¿o iemeh' Com tnixtio iälis&aqnae pariter. fiat : In nomine
Pa •Jtfris , &Fi )^Jij, & Spiritus ^fan&i.
u« Arne» y Dominus vobiicum. j^.Eteumipiritu tuo.
Ciremus;
us, invi£tae virtutis au ¿lo r, 5c infuperabilis imrerij
Rex, ac femper magnificus triumphator:
qui adverfae dominations vires reprimis: qui inimici
rugientisfaevitiam iuperas: qui hoftiles nequitias potenter
expugnas: te Domine , trementes Sc fupplices
deprecamur, ac petimus , ut hanc creaturam (alis &
aquae dignanter afpicias, benignus illuftres, pietatis
tuse rore fanélifices, ut ubicunque fuerit afperfa, per
invocationem ian&itui notninis, omnis infeftatio immundi
fpiritus abigatur: terrorque venenoii ferpentis
procul pellatur: &praßfentia fanéli Spiritus nobis miíerieordiam
tuam pofcentibus ubique adefíe dignetur.
Per Dominum noftrum, &c. In unitate ejusdem Spiritus
íanéVi, &c..
Poft benedi&ionem aquae, Sacerdos Dorainicis diebus ante-
quam incipiat MífTamVafpergit Altare, deinde íe, & miniílros,ac
populura, prout; in Miflali prsfcnbitur.
Pofteá

Poíteá Chrifti fideles pofliint de ipiä aqua Benedicta in vafculis
filis aeeipere, & fecum tkferre, ad afpergendos aegros, domos,
agros, vineus, & alia , & ad earn habendum in eubiculis fuis, ut eá
quotidie & faepius aipergi poffint.
BENEDICT!ÖNES AB EPISCOPIS,
Vel ahjs facultatem habentibus facienda.
Bcnediólio bacerdotalium irjdumentorum in genere.
•Y r.Ädjutorium noftrum innomine Üdmini.
m. Quifecir coeium & terrain. ^.Dominusvobifeuniw
Et cum fpiritu tuo*
Qreraus;
f y^nipotensfempiterne DEUS , qui per Moyfen famulumtuum
Pontificalia 6c Sacerdotalia, feu Levitica
velhmemaad explendum in confpeélu tuo minifterium
eorum, ad honorem & decorem nominis tui
fieri decrevifli: adefto propitius invocationibus no.
ftriSj&haec indumenta Sacerdotalia defuper irrigante
gratia tua ,ingcntibenedi¿lionepernoñr3ehumi!itatis
fervitium purificare, "t benedicere r ^ & confecrare
digneris: ut divinis cultibus; & facris myfterijs
apta & benediéla exiftant: his quoque íacris veítibus
Pomifices& Sacerdotes,fcuLevitx tui induti,abomnibus
impulfion'rbus, feu tentationibus malignorum
fpirituum muniti, & deíenfi eíTe mereantur, tuifque
myfterijs apté, & condigne fervire, & inhserere atque
an his tibi placite, & devoteperfeverare trihue. Per Chriftum
Dominum noftrum. Amen.
Mm Qt-

Qem us,
J jpüSínviílae virtutis triumphater, & omnium rerum
creator ac fan&ificator, intende propitius preces
noftras": & haec indumenta levitica, iacerdotalis &
pontificalisgloriae miniftristuisfruenda ore proprio benedicere,
f íanélificare, f &confecrare «$

facri altaris ufui prgeparata benedicere, t & fanétificare
digneris, Per Chriftum Dominum noftrum*
Amen»
) 0 remus»
T \ OmincDEusOmnipotens, qui Mayfen famulum
tuurn ornamenta, & linteamina faoere per quadraginta
dies docuifti, quae etiam MARIA texuit, & fecit in
u^mminifterifr & tabertiaculi foederis: benedicere, %
fan$uficare,^ & confeerare f dignerishaeelinteamina
ad tegendum , involvendûmque altare glorioiiiîimiFilijtui
Domini noftri JESU Chriili Qui tecum vivit
& régnât inunitate Spiritus fanéti DEUS , per omnia iaecula
faeculorum, Amen,
Deindeafpsrgiteaaqua benediéia*
Benedi&io Corporalium»
fi. Adjutorium noftrum &e.
O remus.
pLementiffime Domine, cujus inenarrabilis eft virtus
, eu jus myfteria arcanis mirabilibuscelebranturî
tribuequaefumusjut hoc linteamen tuae propitiationis
benedi&ionc *£ ian6lifieetur ad eoniècrandum fuper
illud corpus& fanguinem DEI, & Domini noftri JESU; ;
Chrifti Filij toi: qui tecum vivit & régnât in unitate
Spiritus ianéliDEus, per omnia faecula iieculorum.
Amen,
Mm 2 Oie-
• »

O remus.
/ \ Mnipotens fempiterneDiu s,benedicere $ {anftificare,
f & confeerare f digneris linteamen
iftud ad tegendum, involsrendümque corpus Sc fanguinem
Domini noftri JESU ChriftiFiHj'tui. Qui tecum
vivit & regnat, &C. Amen.
O remus.
f'\ Mnipotens DEUs,manibusnoftris opem tuse benedi&ionis
infunde: ut pernoflrambenedi6tionS
hoc linteamen fan&ificetur, Sc corporis ac fanguinis
Redemptoris noftri novum fudarium Spiritus fän&i
gratia efficiatur. Pereundem, &c. in unitate ejuidem
Spiritus fan&i DEUS, See. ^ Amen.
Et afpergit aqu;t benedifta.
BcÄediCtiotabcrnaculi, feu vafculi proSacrofanvta
EuGnariftia'corticivandal u iioiti [h i,
Adjutorium noftrum, Scc»
Oremus.
Mnipotens fempiterne DEUS, Majeftatem tuam
fupplices deprecamuT,ut vaicölum hoc pro corpore
Filijtui Domini noftri JESU Chrifti in eo condendo
fabricatum, benediilionis i tuae gratia dicare digneris.
Per eundem Chriftum Dominum noftrum. Amen.
DsimUafpergkilluu ißosl zuli
Bcnedidlio novae Crucis. \
jr Adjutorium noftrum,See.
Ore.

O remus,
I? Qgamus te, Domine ian&e, Pater Omnipotens,
aeterneDEUS,iit digneris benedicere f hoc fignü
Crucis, ut iitremedium ialutare generihumano, fit io,
liditas €dei., profe&us bonorum operum, redemptio
animarum, fit folamen, & prote&io, ac tutela «ontra
iaeva jacula inimicorum» Per Chriftum Dominum
noftrum. 9 Amen.
• Alia Oriti»;
T> Enedic f Domine, hanc Crucem tuam, per quam
eripuifti mundumädaemonumpoteftate, & fuperäfti
paifiorte tua iuggeftorem peccati, qui gaudebat ia
praevaricatione primi hominis per ligni vetiti fumptionem.
Hie «fpergit *qutber,edi£W
San&ificeturihoeßgnum Crucis, in nominePatris» f
& Filij, -f & Spiritus t fan&i, ut orantes, inclinantefquefe
propter Dominum ante iftamCrucem, inveniant
corporis & aniraae fanitatem» Per Chriftum Dominum
noftrum. Amen,
Petle« Sacerdoi genufleius -ante Croecm, devote
adorat, & oicuUtur , & idem iaeiunt quicumqus
*»Uicriat, • •• - • > ;
BENE-

BENEDICT IO ¡MAGINUM TESU
Chrifti Domini noftri, Bcatx Virgin^ .M A R I JQ ,r
. & aliorum San&orum» •
Ädjutorium noftrum in nomine Doming
jp. Qui fecit coelum & terram.^. Dominus vobjfcum.
jp, Et cum fpiritu tuo. v r 4, • . ;, _
Oremus Oratio. fi- •
(T\ Mnipotens fempiterne DEUS , qui Sančiorum. tjiorum
imagines, five effigies iculpi, aut pingi non
reprobas, ut quotiesillasoculis corporis intuemur, toties
eorum ačfcus & iančlkatem ad imitandum memorise
oculismeditemur: Jianc, quaefumus, imaginem,
eis fculpturam in honorem & memoria m unigenitiFi«lij
tui Domini noilrijEsu Chrifti, vej Beatiilimas^Vir.
ginis M A R I m Matris Domini noftri JESU Chrifti, vef
Beat i Apoftolitut, i Martyrifc, fWfJ ConfeiToris ,.iut;
Pontificis, aut Virginis adaptatam benediGere, f &
ian&ificare ^ digneris: &praefta, utquicumquecoram
ilia unrgenitum .Filium tuum, yel Beatiifimam
Virginem, vel glorioium A poftolum,ßve Märtyrern,
five Confefforem^ui Virginem fuppliciter colere, &
honorareiluduerit: illiusmeritis, & obtentu a te gratiam
in praefenti, & aerernam gloriamobtineat in futu«
rum. Per eundem Chriftum Dominum noftrum.
^ Amen.
Ultima afpergat aqua benediŽfo
RITUS

itus benedicendi, et
Jmponendiprimariumlapidcmpro Ecclefia aedificanda,fervandus
à Sacerdote facultatem habente
ab Epilcopo.
ECcleiîam ex Epifcopi au&oritate tantûrn, juxta facrorum Canonum
decreta., aedifîcari fas eft. SiverôSacerdosejusœdi-
'ficationibus primarium lapidem benedicendi poteftatem habens-,
ejulmodi fun&ionem peragat, hune ritumfervabit.
Pridie quàm pximarius lapis benedicatur, iigneam Crucem in
loco, ubi debet efle Altare, fígat ipfe, vel alius Sacerdos. Sequenti
verô die lapis in Ecclehœ fundatione ponendus, qui detet
efle quadratus 6c angularis, benedicatur hoc modo.
Sacerdos indutus ami&u, alba, cingulo, ftola & Muvialialbi
coloris, adhibitis aliquot Sacerdotibus & Clericis, falem 8c
aquam benedicit, nifi priùs in promptu habeat jambenediâam ordinaria
benediitione-, utfuprà : & interim dum cantatur à Clericis
Antiphona cum Pfalnio ièqiienti, aipergit locum, ubi crux pofitaeft.,
cumaqua benediâa, Antiphona. Signum Tal ütis pone
Domine JESU Chrifte in locoiílo, & non permitías
introire, angelum percutientem.
Píalmus 53.
r "JÜam dileéla tabernacula tua, Domine vittutuml
concupifcit, & deficit anima mea in atria Domini.
ü>r meum , & caro mea: exultaverunt in DEUM
vivum.
Hen i m pafferinvenit fibi domum : & turtur nidum
bi, ubi ponat pullos íuos.
iltaria tua, Domine virtutum : rex meus & DE lis
meus,
Bcati qui habitant in domo tua Domine: in faecula
4 faeculorumlaudabuntte, îfeatus,

Beatus vir, cujus eft auxilium abs te : afcenfiones in
cordeiuo difpoiuit, in vallelacrymarum in loco,
quem pofuit.
lienimbenediilionemdabit legislator, ibunt de virtute
in virtutem: videbitur DEUS deorum in Sion.
I ©mine DEUS virtutum, exaudiorationem meam: auribus
percipe, DEUS Jacob. . ,
frote&or nofter afpiceDEUs: & refpiGeinfaciem Chriftitui,
Qaia melior eft dies una in atrijs tuis: iuper millia*
Hegi abje£Vus effe in domo DEI mei: magis quam
habitare in tabernaculis peccatorum,
Qiiarniiericordiam &veritatem diligitDEUs : gratiam
5c gloriam dabit Dominus.
.Kon privabit bonis eos, qui ambulant in innocentiat
Domine virtutum, beatus homo, qui Iperatinte.
Gloria Patri, &e.
. BnitoPialmq,SacerdosyerrusadIoeum.pcreum
afpcrlum dicit.. Oremus.
I |OmineDEUs, qui licet cocfo& terra non capiaris,
domumtamen dignaris habere in terris, ubi nomen
tuum jugiterinvocetur, locum hunc,quaeiumu$,
Beatae MARINEiemperVirginis, & Beati N. rioipinan.
do San&um, vcl San&am in cujus honorem,ac iiomcn
iundabitur Ecciefia, ) omniumque San&orum intersedeatibus
meritis, ferenopietatistuae intuitu vifita, &
?JL- P CE

DcBcnedi&iombtiS; 281
perinfufionem gratiaetuse ab omni inquinamento pu.
rifiea, purificatumque conferva, & qui dileóti tui
David devotionem filij fui Salomonis opere complevifti,
in hoc opere defideria noftra perficere digneris:
effugiántqueomnes hinc nequitiae fpiritales. Per Dominum
noftrum JESUM Chriftum Filium tuum : Qui
tecum vivit, & regnarin unitate Spiritus fan£li>Dsus,
pe? omnia iascula íaeculorum,, f^ Amenv
Poftea ftans benedicit primarium lapidcm diccns,
ir Adjutrorium noitrum in nomine Domini.
fy Qui fecit coelum & terram. y* Sit nomen Domini
benediclum. ty. Er hoc nunc, & ufque in iacculum,
yr- Lapidem,quem reprobaverunt sedificantes.i£.Hic
fa&us eft in caput anguli. ^fvTu es Petrus.
Etíuperhanc petram ssdificabo Eceleflam meam*
"jí". Gloria Patri,5c Filio,& Sprrituifan&e.
Sieut erat in principio, & nunc femper: & in fácula
faEculorum,Amen^
Ore mus,
T"%Omine JESU ChriftePili DEI vivi, quiesveras Örtt«
nipotens DEUS, fplendor & imago aeterni Patris,
& vitaasterna, qui es lapis angularis de monte fine majnibusabfcifíus,&
immutabÜe fundamentum, hunc lapidcm
collocandum in tuo nomine confirma, & tu, qui
es principium& finis, in quo principio DEUS Pater ab
initio cun&acreavit,fis;qu28Íumus, principium & in-
N n cre-

Greraentum,, & confummatio ipfius operis-, quod debet
ad laudem Scgloriam tui nominis inchoari* Qui cum
Patre, & Spiritu ian&o vivis & regnas DEUS, per omnia
faedula iaaculorum, i^.Amen.
Tunc aipergit lap idem iptum aqua benedi&a, &
accepto cu'itro per iingulas partes fculpit ineo fignum
crucisdicens: In nomine Patris, 1 & Filij , Spiritu
s * fan&i. Amen.
v^remus.
I^Enedic f Domine, creaturam iilam lapidis, &
praefta perinvocationem iandlitui nominis,utquicunque
ad hanc Ecciefiam aediiicandam pura mente
auxilium dederint, corporis fanitatem,&animaemedelara
pejcipiant. Per Chriftum Dominum noftrum.
^ Amen.
Pcftea clicantur Litaniae ordin arise fine Orationibus
in fine pofitis, qu bus didlis, parato caemento, 6c csementarioaifiitente,
Sacerdosinchoa£

Vanum eft vobis antelucem iurgereîfurgite poftquamfederitis,
qui manducatis panem doloris;
Cum dederit dile&is fuis fomrmm : CGGC hereditas
Domini filij 3 merces,ibu

nata. Et incipiens afpergerc iricKoat Antiphonam
Cleroprofequeme. O quam metuendus eft focus iftei
vere noneftjhic aliud,niiidomus DEI, & porta coeli.
Pfalmus
t/Undamenta ejus in montibus fan&ist diligit Do.
minusportas Sion fuper omnia tabernacula Jacob.
Gloriofa didta funt dete.: civitas DEI.
Memor eroRabab, &Babylonis: fcientium me.
Eccealienigenae, & Tyrus, & popuius ^Ethiopumi
hi fuerunt illic.
Kumquid Siondicet, Homo & homo natus eft in ea:
& ipfe fundavit earn Altiiiimus?
Dominus narrabit in Icripturis populorum, & principum
: horum., qui fuerunt in ea.
Sicutlaetantiumomnium: habitatioeftinte.
Gloria Patri.
Antiph« O quam metuendus eft locus iftel vere
non eft h*c aliud, niiidomus DEI, & porta coek.
Interimafpergendo procedit ufque ad fundaments
aperta, feu defignata, & repetita Antiphona flans dicit,
Ozemus, Miniftri, Fle&amusgenua. Levate.
/ ^ Mnipatens mHericors DE US, qui Sacerdotibus
^ tuis tantam prae caeteris grariam contulifti, ut quidquid
in tuo nomine digne perfe&eque ab eis agitur, a
te fieri credatur: quaefumus immenfam clementiam
tugm, ut quidquid modo viiitaturi fumus, viiites: &
quidf.

quidquidbenedi&uriiumus, bene î dicas,* iitque ad
noftraehumiiitatisintroitum,fan5lorum tuorum mentis
, fuga daemonum, Angelipacis ingreüus. PerChriftum
Dominum noftrum. j^. Amen,
ï ^EUS, qui ex omnium cohabitatione Sanélorum
œternum Majeftati tuae Gondis habitacukim t da
aedificationis tuae incrementa cœleftia, ut quod te jubentefundatur
, te largiente perficiatur. Per Chriilum
Dominum noilium. j^. Amen.
ritus benedicendi nov am
Eccleíiam, íeu Oratorium publicum, ut ibi íanóliílijo
mum MiíTae íacrificium celebrari poílit.
SAcerdos novam Eccíefíam dcliccntia Epiícopl benedi&urtis,
ut in ea divinum íacrificium MiíTae ritè celebretur, ftola, ac
pluviali albi coloris indu tus, aliquot Sacerdotibus, & Clericis
adhibitis, prselata cruce media inter duos Clericos deferentes
cereos accenfos, mané procedit ad primariam Ecclefias, vd Oratorij
januam, ubi ftans capite aperto, convcríüs ad eam dicit ab-folutè
Orationem.
ACtiones noftras, quaßfumus Domine, afpirando
praeveni, & adjuvandoproíequerej ut eunóla noílra
oratio & operatio à tefemper incipiat, & per te
cœpta finia tur. Per Chriftum Dominum noftrum.
y,. Amen.
Deinde ínchoat Antiph, Afperges me Domine,
Et Clerus alternatim dicit Pfalm. Miferere tnei DEÜS
utfupraíol. 23 2»infine GloriaPatriJnterimcircumdanc
J Nn 3 ex-

cxterius Fcclefiam (quae hitas debet efle vacua & ñtu
de, oC pariter altaría nuda, cxcluíb populo-, donee
abíalutaíkbenediélio, )&Saeerdos accept© afpergilloexherbahyflopi
ad ejusdexteram fecoíivertens, pa«
liytes Ecdeíias in fuperiori parte, & in fundamcatis,
c»ni aqua benedicta aípergit, diccnst Afperges me
Domine, KyíTopoSt mundaboc: lavabisme,& fupet
nivem dealbabor*
Rererfi ad locum* un cíe proceffio initiuxaá ¡jhav ¡.
bu it, repetita Antiphona i Clero,. Sacerdus ílans, ut
prius veríus Eccleíiam cicit,, Qremusj Et Miniftri,
Fle¿lamus genua* l>'Xevate.
...... Qatio.
"|"^Omine DEUS , qui licet coelo & terra non" capiarís,
domumtamendignaris habere in terris; ubi noxnen
tuum jugiter invocetur, locum hunc, quaefumus,
BeataeMARiiE{emper Virginis& Beati N omniúmque
Sanélorum intereedentibus meritisj fereno pietatis tuse
intuituviíita, & per infuíionem gratiae tuae ab omni
inquinamento purifica, puriñcatúmque conferva, &
qui dileéfci tui David devotionem filij íui Salomonis
opere eompleviíli , in hoc opere defideria noftra períiceredigncris,
effugiántque omnes hinc nequitiae ípiritales.
Per Dominum noftrum, &c.
1 Qtttt finitaoratíoñc, omne& bini inÉcclefiamintraiiitss&d
Altare majuspreeedunt. litanias áeeantantesut
fuprafol.112* Ubi

Ubi diétum fuerit Ut ómnibusfidelibus defunélis réquiem
aeternam donare digneris,Te rogamus,audi nos»
SuxgitSicerdos, & inte]ligib/li vocc dicit: Uthanc Ecclefiam,
& Altare ad honorem tuum, & nomen San-
Ai tui N, purgare, & benedicere ü digneris, Terogamus
audi nos. Cum dicit, l>enedicerq,m*au dextera
benedicit Ecclefiam & Altare, deinde ut priüs genq-
Bectit, doñee pcrficiantur Litaniae, & Cantores íeq
untur»
^tnos exaudire digneris, Te rogamus, audi nosj
&iliDEI,Te rogamus, audi nos, -^gnusDEr, &c.
Di&o ultimo Kyrie eleifon , Sacerdos ftans dici?9
& remus/Viiniltri, Fle¿lamusgenua> wt Lévate,
*) Raeveniat nos, quaelumus Domine,mifericordiatua,
& intercedentibusómnibus Sanáis tuis, voces noítras
clementiatuaepropitiationis anticipe*. Per Chriftum
Dominum noftrum, Amen.
Tum diftans ab Altari eongruenti ípatlo genuflexus,
& te fignaos dicit: DEUS inadjutorium meumintende.
Surgit Clero reípondente: Domine ad adjuvandnm
me feftina.
Ipfe vero ftans dicit: Gloria Patri, & Filio, &
Spirituifan&o.
CKorus refpondct: Sicut erat in principio, &c.
PofteáSaGerdos dicit, Cremus, Miniftn, fle&amus
genua* i?. Levate.
Ora-

Rituale Labacenfe
Oratio,
I^Mnipotens, & mifericors DEUS, qui Sacerdotibus
tuis tantam prae caeteris gratiam contulifti, ut quidquid
in tuo nomine digne, perfeétéque ab eis agitur, à
te fieri credatur, quaefumus immenfam clementiam
tuam, utquidquid modo vifitacuri Turnus, vifitesrôc
quidquidbenediélurifumus, benedicasr $ skque ad
noftraehumiHtatisintroitum , Sanélorum tuprurn merit
is, fugadaemonum, Angelipacisingreifus Per Dominum
noftrum JESUM Chriftum Filium tuum: Qui
tecum vivit & régnât, &c.
His di&is,incHoat Antiphonam, Benedic, Domine,
domum iftam nomini tuo xdifieatam. cum tribus Pfalmis
fequentibus, videlicet,
Pfalmus np,
A D Dominum, cum tribularer, clamavi t & exaudivit
me.
Domine, libera animämeam alabijs iniquis, & à lingua
doloia. ( doloiam ?
Quid detur tibi,aut quid apporta tur tibi : ad linguam
Sagittae potentis acutaer cumcarbonibusdeiolatorijs.
Heu mihi, quiaincolatus meus prolongatus eft • habitavicum
habitantibus Cedar:multumincola fuit
anima me a,
Cnmhis,quiodcruntpacem,eram pacifîcusr cum loquebar
ill is, i mpugnabant me gratis„Gloria, &c.
TfaU

Pialmus izo,
Evavi oculos m eos in montes: unde veniet auxi*
Hu m mihi.
/»xilium meum a Domino: quifecit coelum & terram»
Nm det in commotionem pedem tuum: ñeque dormitetquicuftoditte.
Ebee non dormitabit, ñeque dórmiet, quicuflodit ijfraek
tbminus euftodit ce , Dominus proteótio tua: fuper
manum dexteram tuam.
i&r diem fol non uret te meque luna per noctem».
tbminus cuílodit te ab omni malo r cuftodiat animara
tuam Dominus;
Dominus cuftodiat introitamtuum,& exitum tuum V
exhoGnuiiG, &uíqueinfasculum..
Qória Patri, &c
Pialmus 12!
L^Etatusfum in His, quae diČta funt mihi; in domurn
i Domini ibimus.
Stantes erant pedes noftri: in atrijs tuis Jerufalem,
jerufalem, quae aedificatur, utcivitas: cujus participate
ejus in idipfum,
Hue enim afcenderunttribus, tribus Domini : teftimomnium
Iirael,ad confitendum nomini Domini»
Qiiaillicfederuntiedesinjudicio: fedes fuperdomum
David. (diligentibuste.
Bsgate, quae ad pacem funt Jerufalem* Sc abundantia
Oo lias

Fiat paxinvirtutetua: & abundantia in turribus tuis.
ftopter fratres meos, & proximos meos, loquebar pacem
de te.
I'ropter domum Domini DEI noftri: quaefivibonatibi
Qoria Patri, &c»
Antiphona. Benedic Domine domum iftam na»
mini tuo gedificatam.
Interim aípergk interius parietesin parte fuperio«
ri, & inferiori: inchoans aíperíionem á parte Evangel
ij, dicjns: Äfperges me Domine, &c. tum altaré
veríus dkit
Oremus, Fleitamus genua. ijf.Levate.
T^|Eus, qui loca nomini tuo dicanda (anótifieas-: tfFfunde
fuperhanc orationis domum gratiamtuam,
ut ab om nibus hie nomen tuum in vocantfbus auxilium
tuse mifericordiae fentiatur. PerDominum noílrum,&CL
-fíispera¿lis diciturMiíTade tempore occurrcnti,
vel de fan ft o.
Eccleíia vero quam vis a fimpíice Sacerdote ,trt fu*
pía, fit benedi&a, ab Epifcopo tarnen donfecranda eft,
ritus reconciliandi
Eceleíiam violatam , íi nondum erat ab
Epiícopo confecrat
ECelefiíE viólatae reconcíliatio per Sacerdcftem abEpifcopo delegatum
fiat hoc modo. Altare Ecclefias^irímno nudetur,
provideatúrque, ut Eccleíia poífit liberé circumiri tam exteriusj
quam interiüs, ii fieri poteft: paretur vafeulum cum aqua

De Benediíliombus, 291
benedicta, & afpergillum de herba hyflbpo fattum. Sacerdos mdutus
arffi&u, alba, cingulo, ftola & pluviali albo, adhibitis aliquot
Sacerdotibus , & Ckrieis proccdit adprimariant Eccleiis
portain, ubi ftansA.ntiphonamfncipit, dicens, Clero profequenie.
Aíperges me Domine hyfíopo & mundabor, lavabis
me,. & íupernivem dealbabor. Pfalm. Miferere mei4
ut fuprafol. 232. totus cum Gloria,
Qtio finito, Antichona repetitnr. Interim dum A'ntiph. & Píalm.
dicuntnr, Sacerdos cumaqtia benedi&a afpergit in circuituEccleiiam
cxtrinfecus, & Ccemeterium iunul afpergendo alternatim ad parictes
Ecclefia: ad terrain Ccemeterij, pradertim ad loca contain i nata.
Quo fado, reditad locum, ubi incepit afpergere,& ilans ditto
O rem us;
etens & mifericors Dsns', qui Sacerdotibus
tüis tantam praecaeterisgratiamcontuliiti^ut quidquidintuo
nomine digne perfe&eque ab eis agitur, a
te fieri credätrur, quaefumus immenfam clementiam
tuam , ut quod modovrfitaturifumusjvifites : & quid»
quid beriedi&uri fumus, bene^ dicas; iitque ad noitrae
humilitatis-introitum, San&orumtuorum meritis
fugadsemonum, Angelipat-isingreflus. Per Chriftum
Dominum noftrum. Atnen*.
DeimJeSacerdosincipitLitafiias ut Cn2.& ingrediüus
Ecclefiam cum Clero eantando eas} acceditque ant«
Altäre ma^us coiam quo genulleclit: cumque dictum
fucrit, Ut omnibus fidelibus defiinitis requiem aeter.
aam donate drigneris, ty- Te rogamus, au dl no$.
y^Sacerdosiurgit, & clara voce dicit: Ut hane Ec-
Oo 2 clefiam

clefiam, altare hoe, & coemetcrium purgare, «j. & re?
conciliate digneris, Te rogamus, &c,
Quibus diftis rurfus genuíle&it, & Litaniae perficiuntur.
Quibus finitis, Sacerdos veríus ad di&um
Aleare dicit: Of emus, Et Mmiftri Fle&amus genua.
y¿. Levate..
T^Raeveniat nos, ^usefumus Domine, mifericordia
tua, & intercedentibus omnibus Sanélis tuis, voces
noftrasclementiatuae propitiation-is anticipes. Peí
Chriftum Dominum noürum. Amen.
DeindeSacerdosgenufleílicante Altare: & íign©
Grucis fe muniens, clara voce dicit: DEUS M adjutorium
meumintende. tum íurgit, 6c Chorus,feuaftan.
tes Clerici reípondent: Domine ad adjuvandum me
feílina, Etbacerdos ílans dicit, Gloria Patri,& Filio,
& Spirituifan&o,. í^.Sicut eratin principio , & nunc,
&íemper: Scinfaeculafaeculorum. Amen»
Quo difto,Sacerdos inchoat, Clero profequente,
Antiphonam, Exurgat DEUS , & diíTipentur inimici
ejus: & fugiant, qui oderunt eum á íacie ejus.
' Pfalmus.
InEcclefijsbenediciteDEo Domino: defontibu«
ffrael. Repetitur Antiphona.
ibiBeniamin adolefcentulus: in mentis exceflu.
Repetitur Antiphona. •
Principes Juda,duceseorum: principes Zabulón,
principes Nephthaii. Repetitur Antiphona. Man-

Manda, DEUS virtuti tuae ? confirma hoc DEUS,quod
operaros es in nobis. RepetîturAntiphona.
A templo fanélotuo in Jerüialem: tibi Offerent reges
muñera* RepetîturAntiphona.
Increpa feras arundinis, congregatio taurorüm in
vaccis populorum : utexcludanteos, quiprobatiíunt
argento. Repetitur Antiphona.
Oiffipa gentes, quae "bella vdlunt: venient legati ex
^gypto : .¿Ethiopia praeveniet manus ejus DEO.
Repetitur Antiphona,
Regna terrae cantate DEO: pfalliteDomino.
Repetitur Antiphona,
Pfallite DE o, qui alcendit fuper cœlum cœliad orirntem.
Repetitur Antiphi na.
Ecce dabit voci ftiae vocem virtutis, date gloriam
Cteoíuperlfeaeh magnificentia ejus, & virtus ejus in
uubibus. Repetitur Antiphona«
Mirabilis DEUS in San&is fuis , DEUS ïfrael, ipfe dabit
virtutem, & fortitudinem plebi faae: benedi&us
DEUS. Et non dïcitur Clona PattL Sed Antiphona
repetitur.
interim dum Antiphona, & Pfalmi praedióti dicun®
türSacerdos circuit Ecclefiam intnníecus alperg"ndo :
aípergit etiam ípecialiter loca c ontaminata, quo fa&©
ftans in presbyterio vetfus ad Altare dicit :
O o 3 Deu%

quiin omni loco-dominationis tuae, clemens
& benignus purifieator aififtis: exaudi nos, quœfumuV,
& concede, utinpofterum inviolabilis liujus
loci permaneat benedi&io , & tui muneris beneficia
univerfitas fidelium, quae fupplicat, perciperemereatur.
Fer Chriftutn Dominum noftrum. B?. Amen.
Heinde dicitur Miíía de die oeeurrentr»
' A SimplexSaeerdos tantum ex privilegio Sedis Äpoftolicacr
poteftEcclefiamabEpiícopo coníecraum reconciliare.
EttuncutaturrituinPontificaliprasfcripto.
Procedátque indutus amiítu , alba, c mou lo, íloía &
pluviati albi coloris , adhibitis fecum alijs Presbyteris
& Clericis fuperpelliceo indutis, cum aqua ab Epiícopo
adhuncufumritè benedicta.
.œmetiïiumper>acerdotcmabEpiicopo
delegatum.
PLidie quàm fiat benediftio , ponitur in medio Ccemeferiobenedicendó
lignea Crux'altaad ftatntam'hcfminis-, & ante ipfam
Cructm in terrá figitur paxilliis tridens ligneus altus ad ciibitum
unum, aptus ad affigendum illi tres candelas.
Sequentidie, manéSacetdos in Sacriftia paratus ami&u, alba »
cinguloí ñola , Sí pluviali albi coloris , adhíbitis aliquotSacerdotibus,
8c Clericis indutís luperpelliccis?, qtii déférant vafculum Aquae
benedi£t#, afpergillum, & thuribulum cumincenfi navícula, Se hoc
Kituali libro , 8í tribus candelis cereís', procedit ad Cœmeterium
benedicendum ante Grucem in medio pofitam , 8? affiguntur, Sí
accertdunturtres candelas íuperügneumpaxillum, & Sacerdos ante
Crucem8íCandelas, ftans ducooperto capitedicit.
©te.

Qremus.
OMnipote.ns DEUS , qui es cuílos animarum, & tutela
íalutis, fides credentium , refpiGe propitius
ad noftrae íervitutisafficium , & ad introitum noftrum
puígetur., $ benedicatur, fanéUficetur., hoG
Coemeterium, ut humana corpora hic poft vitae curfum
quieícentia, in magno judicij die fimulcum felicibusanimabus
mereantur adipiíci vitae perennisgaudia.
Per Chriílum Dominum noftrum, ^ Amen. ant€
ipíam Crucem omnes, genibusflexis, dicunt Litan as
ordinarias,ut foUli2. incipienuCantore,caeterisrefpon«>
dentibus; & cum di&um iuent: Ut ómnibus fidelibus
defun&is, &c. Te rogamus audi nos.
Saoerdos íurgit, & clara voce dicit, producens
manu fignum Crucis: Ut hos Coemeterium purgar^
& bene&ere + digneris. i^jogamus andinos.
Deinde Sacerdos, ut priüs genuflcélit, & Lita«
niae perficiuntur.
Quibusíinkis, furgunt omnes, & SaeerdosCrucem
aípergit aqua benedi&a , dicen« Antiphonarri|
Afpergesme, Domine,byffopo & mundabor: lavsu
bis me, & fuper nivem dealbabor, pfdmui Miferere
mei,&c, dicitur totus ab aftantibus cum doria Patria
ut íuprá fol. 2^2. quo difto repetitur Antiphona.
Dum dicitur Pfalmus, Sacerdos circuit, & peram¿
buiat totum Coemetcnum, incipiens ad ejus dcxteram,
i— " " aipeiM

afpergensubiqueaqna benedi&a: quo fafto,redit ante
Crucem, Scadipfam reipicieus, dicit,
QemuSi
T^EUS, qui es totius Orbis conditor, 6c humani generis
redemptor, cunftarumqueGreaturarum vifibiliumSc
invifibilium perfeétus difpofitor : telupplici
voce, ac puro corde expofeimus, uc hoc Coerneterium
in quo famulorum famuîarûmque tu arum
corpora quiefeere debent, poil curricula hu jus vitae la- -
bentia purgare, f benedicere, fanélificare t di»
gneris r quique remiffionem omnium peccatorum per
tuammagnammifercordiam inte confidentibus praeftitifti,
corporibus quoque eorum in Hoc Cœmeterio
quieicentibus, & tubam primi Archangeli expe&antibus,
confolationem perpetuam largiter impertire.
Per Chriilum Dominu m noftrum, ç?Amen.",
Tunc figit in fummitate Crücis unam ex tribus
«andelis ardentibus, & aliasduas fimiliter ardentes in
duobusbrachijsejufdemCrucis. Dcinde incenfat ip.
famtCrucem, & afpergens aqua benedicla redit cum
Sniniffris in Sacriftiam.
ordo reconciliandi
Cœmeterium violaturn, five Eccleiiae contiguum iît,
five te^aratum, ubiEcclefianoii cit poiiuta.
M^nèdiei, quâ facienda eft rêconciliatio, Sacerdbs, fi ab
Epifcopo facultatem habeat, adhibitis alijs Sacerdotibus ,
& Clericis indutis- fuppeliiceis, in faerütia, aut alio decent»

centi loco veílitus amiéty, alba , cingulo , ftolâ, & piuviali albi
coloris acceditadmedium Coemeterij, Clerico vafculum Aquae benedittae,
& afpergiMum deferente , & ibi íiipcr tapete genufleclit
una cum Mimltns , & Cantores, alijque omnes genibus flexis dieuntLitanias»
In quibus dim di&um fuerit. Ut omnibus fide-
libus defun&is, &ct Te rogamus audi nos, Saterdoj
¿ufg.it, & manu dextrâ producens fignum Crucis fu»
per Ccemeterium, clara voce dicit. HtbocCoemcterium
reconciliare c f & ían&ificare digneris. Te
sogamus audi nos, Quibus diífcis, ut prius genu,
fle&it, Cantoribu& Utanias perficientibus. Quibus
finicis, íurgunt oiuies^'& Sacerdosacceptoafpergillo
turn Aqua benedifla inchoat Antiph. Afpergesme
Domine hyílbpo, Clero proíequente, &mundabor;
tavabisme, & fupernivemdealbabor,
Pfalmus. ÇO. MiíereremeiDzus,&ea ut iuprà fol.532,
dicitur totus fins Gloria Patri* In fine repetitur Anfc»
Afperges me, Dum hsec dicuntur, Sacerdoscireuitîotum
Cœmeterium, incipiensad ejusdtxteram 3
afpcrgcns ubique Aquâbenedicta, prafertiminiec©»
ubi violado commiíTa eft. QuoperaCto, redit adío«
cum, ubi Litanix diófoefuerunt, &ibiftansdicit. Oremos,
Miniftri. Fleétaraus genua, i)?. Lévate,
j Omine pie, qui agrum fíguli pretio Sanguinistui
1 ' in íepulcuram peregrinorum comparaii voluifti,
quaefumus , dignanter reminifeere clementiiïïmi hujus
myfterij tui. Tu es enim Domine figulus nofter,
P p tu

tuquietisnoftraeager, tuagrihujuspretium^ Tudediftieciam,
& (ufcepifti: Tu de pretio tui vivifici Sanguinis
nos requiefceredonafti. Tu ergo Domine, qui es
offenfionis noftras clementifli,mus indultor , expeötatiflimus
judieator , judicij tui fuperabundantiffimus
miferator, judicium tuae juftiflimae feveritatis
äblcondens poft miierationem tre pi«e redemptionis
adefto exauditor , & effeftor noftras reconci!:ationist
hocque Caemeterium peregrioarum tu cum caeleitis
patriae incolatum exipeftantiurp^benignuspurifica &
reconcilia , & hie tumulatorum^l^imulandorum corpora
de potentia, & pietate tuae xefurredlionis ad gloria,
incorruptionis non damnans , led glor'tficans reiufcita.
Qui ventu ruses judicare vivos & mortuos, & feculum
per ignem. Amen. Reliquasbenedi&ioues
infra pofl: procefliones pofitae iunr.
de procession!busg^Ublicie
facraeque Proceffiones ^ feu Supplicationes,
quibusexatitiquiffimoSS. i-atruminftitutoCatholica
Eccleiia vel ad excitandam fidelium pietatem , vel ad
commcmoraivda !5ti bcneficia , ciquc gratias agendas,
vel ad divinum auxilium imploraadum uticon-
•iuevit, qua par eft religions celebrari debent: continent
enim magna ac divina myfteria, & falutares Chriftianae pietatis
fruclus, easpie exequcntes ä Deo cohlequuntur, dequibus ftdeles
prasmonere & erudire , quo tempore magkoportunum fucrit, Parochorum
officium eft.
Videant inprirnis Sacerdotes, alijque Ecclefiaftici ordinis, utin
Jhis ProceiTionibusea modeftia acreverentia tum abipfistum ab alijs
adhibeatur , quce pijs & religiofis hujufmodia&ionibus maximedebetur.
, - Omnes

Omnes decenti habitu fuperpelhceis, vel alijsíacris veftibus,
fine galcis nifí pluvia cogente , induti, graviter, modéfté, ac devoté
bini fuoloco procedentes,, lacris- precibus ita fínt iíitenti, ut
remoto rifu, mutuóquecolloquio, & vago oculorum alpe&u, populiim
etiam ad pie, devotéqueprecandum inviten;.
Laici á Clericis, fbeminae á viris íeparat® orantes profeqüantür.
PraeferaturCrux, & ubi fuerit confuetudo, vexillum ficrisimaginibus
infignitum, non tamen fa&um militari, feu triangu'ari forma.
Edendi, ac bibendi abufiim, íecum e&ulenta, & poculenta
deferendi in íacris Proceííionibus, agrífque luftrandis, & fuburba^
nis Ecckíijs vifitandis toílere Parochi ftudeant: ac fideles praefertim
die Dominica, quae proximé Pvógationes antecedit, quamhaec
dedeceat corruptela, fepiüs admoneant.
Proceffiones priüs heri debcnt, deinde MiíTa folemniter celebran
r niíialiterob gravem cauíam interdum Ordinario, vel Clero
videatur.
Proceífiones autem qtiaedam funt ordinaria, quae fiunt certis
diebus perannum, ut in fefto Purificationis B. MARI.® femper V-irfinis,
& in Dominica Paimariim, & in Litanijs majoribus in fefto
an&i Marci, & in minoribus Rogationum triduo ante Afceníionem
Domtni, & in diefcfto Corporis Ghiifti, velalijs diebus pro
coníuetudine Ecctcfíarum.
Qüaedam vero funt extraordinariae, ut qu» varijsac publicó
Eccleíiae de caufis in dics uiducuntur.-
DEPROCESSIONE IN DIE FESL'O
Purificationis B. M ARLEiemper Vírginis, ,J
/^Omplcta benedi&ione , & diftnbutione candelarum",
ut in Miílali Romano reformato fit proccifío.
Etprimó celebraos imponit incenlum in thuribulum:
inde Diaconus vertens le ad populum, dicit;
Proce-*

Et
Prpcedamus in pace,
EtChorusreípondetin codem tono,
In no mi ne Ghri fti. Amen<
Príeceditthuriferarius cum thuribulo fumigante;
dcindeSubdiaconus paratusdeferens Crucem medius
inter dúos Acolythoscumeandelabris, & candelis acceníis
5 íequitur Cierus per ordinem - ultimó celebrans
cum Diácono á íiniftris, omnes cum candelis in manibus:
& cantantur Antiphons íequentes.
m S Í ^ . . ' .
i
Ador na tha la mum tu um -Sion lS
1 -
p M V W • !• •
Am plentere Mariam : quse eft cqeleftis porta.
—>tH
Iplaenim portât: regem glorise, novi iuminis.
Subíiílit Virgo , adducens manibus filium ante lu-
ciferum genitum.

Quemacctpiens bimeon in ulnas fuas praedicavit populiš
: Dominumeum efíe vitaeSc mortis, & Salvatorem
mundi.
Reíponfum accepitSimeon áŠpiritu fančlo: non vifurum
fe mortem nifi videret Chriftum Domini.
Et cum inducerent puerum intemplum: accepiteum
inulnas fuas, ScbenedixitDEUM, &dixk.
N uncdimittisíervum tuum Domine: .fecundúm verbumtuum
in pace,
Cum inducerent puerum lefum parenteseius, utfacerentfecundúm
confuetudinemlegispro eo : ipíe
accepit eum in ulnas fuas,
Ingrediendo Ecclefiam cantatur.
Obtulerunt Domino par tur turu m., aut dúos pullos
columbarum*
Sicut ícriptum eíl: in lege Domini.
Poftquam impletifuntdiespurgationis Mariae5 fecundüm
legem Moyíi,
Tulerunt Jefumin Jerufaiemi utfifterenteum Domino,
Sicut ícriptum eft: in lege Domini.
Gloria Patri, & Filio, & Spiritui fan&o;
Sicut ícriptum eft: in lege Domini.
^ Finita Proceífione celebraos, & Miniftri depofitis vi-
•lacéis, accipiunt paramenta alba pro MiíTa, Et cande,
lsetcncnturjn manibus acceníae,dum legitur Euangc«
lium, & iterum ad clčvationem Sacramenti uique ad
Cstfmmunioncm. P p 3 DE

DE PROCESSIONE ,
In dis P.ilmaiam:
J N Dominica Paimarum fa&a benedi&ione, & diftribwtionç
Paímarum ícuOÍivarum,poííukimam Urationem.
O «impotent fe m pítemeDEUS^
Fit Proi e iïio, acprimûm celrbransimponitincenfum
in thuribulum , & Diaccnus verters Te ad pepu
lu m , di.cit:
t x i - l • * • M
- ———H • P • W' Hj- ; -
;
Pro ce da mus in pace.
Et Chorus refoondet in eodem tono
In no mi ne Cnti ili, Amen.
Prseceditthuriferarius cum thuribulo fumigante;
Jeindc Subdiacpnus paratus deferns Cruccm médius
inter duos Acôlythos, £umcandelabris,& candelisacceníis,
fequiturClerusper ordinem, ultimocclebrans
tum Diacon->àfiniftris, omnescumramisin manibus,
& cantanturlequentcs Antiphons, Gînnes vel
»cjuas quoutque durât Procqno.
1 I l i l i l í i * - * * * ^
Aña. Cum appropinquaret Do mi nus Jerofoly-
mam,
r

F
mam, mi fit duos ex diícipullis fuis dicens.
I te in Caftellum, quod contra vos eft: & invenietis
ptflium Afinae alligatum., fuper quem nullus ho.
minum fedit.
Sol vite eum: 8c adducite mlhi.
S iquis vos interrogaverit; dicite opus Domino eft.
Solventes adduxerunt ad JESUM, &impoíuerunt illi
véftimenta fuá-; & fedit fuper eum.
A'lij expandebant veftimentaíuain via: alij tamos de
arboribus fternébaní*
Etqui íequebantur clamábante Hofanna, benedi

Silve Rex fabricator Mundi: quivenifti rediinerenos.
Alia Antiphona. Ante fex diss íolemnis Paichae : quando
venit Dominusincivitatem Jerufalem..
Gccurrerunteipueri;. 6c in manibus portabant ramos
pal m aru ra,
& clamabant voce magna dicentes^ Hoíanna in excelíis.
BenediíW, qui veniftiin multrtudine miíericordiae
tus: Hoíanna inexcelíis.
Alia Antiphona. CXcurrunt turbae cum floribus, & palmis
Redemptori obviam ; & viálori triumphant!
digaa dantobfequia»
filium DEI ore gentes praedicant: & laudem Chriíli voces
tonant per nubila, Hoíanna in excelíis.
Alia Antiphona. Otro Angelis, & pueris fideles inveniamur
triumphatori mortis clamantes, Hoíanna
in exceliis.
Alia Antiphpna, Turbamulta, quae convenerat ad
dienifeíiumclamabat Domino: Benedičlus,qui
venit in nomine Domini, Hoíanna in excelfis.
ínfreveifione Procclíi.pnisduo vel quatuor Cantd-
. res intrant in Eccldiam,& claufo oftio fiantes vería fa-
-*ic ad Próceíllonem, incipiuat. ft Gloria,fans, & deeantant
duos primos verfus. Sacerdos vero cum alijs
cxtraEcclefiamrepetitcofdeiri, Deindequi funt intus,
santant verfus fequentes, vel omnes , vel partem,
. ' p rout

proutyidebitur} &qui (unt extra, ad quoslibet duos
verius refpondent s Gloria, laus, Sieu t a prineipio fi.
G loria laus & honor tibi lit Rex Chrifte redeptor
eui pue ri le decus prompßt Ofanna pium
I fraelcs tu Rex Davidis & inclytaproles; nomine
i
qui in Domini Rex benedi&e venis. Gloria.
(foetusin excelfis te laudat ccelicus omnis: Et mortalis
homojcunita creata iimul. Gioria.
jiebsHebraea tibi cum palm is obviam venit; cumpreec,
voto, hymnis, adfumus ecce tibi, (3oria.
jj tibi pafluro folvebant munia laudis: nos tibi regnanti
pangimus ecGe melos. Gloria.
Qn h

•H i placuere tibí, placeat devotjo noftra; Rex bone,
. Rex clcraens, cuibonacun&a placent, Qoiia/
Poíleá Subdiaconus haftlli ctucis percutit pórtam, qua
ft^tlm aperd proecffiü intrat Ecclefiam cantando K loria Patri»
Deiade dicitur Y?iífa,& ra mi tenentur-jn gvambus,
dum cantatur Paífio,.& Ei'angj&mptantum.
Orelo fer'vandus.Feria quinta, íexta, &
Sabb a dio majoris hebdomadae»,
OUoad tria matutina tenebrarum, & reTiquas horas Canónicas,
casremouias ac proceffiones hoc triduo obíérvandas
íerventur proscripta in Breviario, & Miflali Romano
Ádvertántque curati, ut feria quinta hiijus hebdómada non
duastantüm, led tres cpníeerent hoftjas raajores, unarn tune iümant,
fecundampro oftenforio,feu vulgoMonllrantia, tertiam Vefó
in Cálice vel alio vafe mundo in craftinum pro comunione fervent.
Et quia SS.Euchariítiae Sacramentum hoc ipfo die (quo nipairum
á Chriíto Domino nofeitur inílitutum ) in aliqua Capeila, vel
Altari velis, & luminaribus decenter ornato, & bené munito,
adorandum, ac veneraudum exponi íolet: Parochi cura erit, tem-
Í>eftivé moner'e gregem íuum, ut incffabilem modum divina; praeentiae
pié vencretur, nec non detam Salubri, támque íuavi benefieio
exlblvat DEO debitas gratiarum a&iones.
Ordo

Ordo ponendi SS* Corpus Donaini
in Sepiiíchrum.
FEría fextá Parafccves, vel ante, tempeftivé paratur locus pro
fcpulchro vclis & luminaribus, quantum fieri poteft, ornatus.
Quo parato dum itur pro SS. Sacramento ordine in
Miflali notato, accipiuntur duae. hoftiae coníecratae, una fumenda,
altera in Monftrantiam , fa&á communione ponenda, ardentibus
adhuc facibus, vel candelis pro reverentia hoftiae in cálice reliftae»
vel in Monftrantiam poíita: , celebrans ftans imponit incenfum in
thuribuíum abfque benedi&ione j incenfat ter Venerabile Sacramenttim
genuflexus; interim ordinatnr lugnbris proceffioj prasccdit
Crux, quam immediate íequitur Clerus, more folito, luminaria
ferens, ultimo loco Sacerdos cafulá nigra indutus, calicem
coopertum velo albo, feu Monftrantiam manibus geftans, cum
Miniftris fub baldachino feu un.bella incedens : tnurificantibus
continuó duobus thuriferarijs, vel uno faltem in minoribus Eccleíijs
: adhibito quoque malleo ligneo, cymbali loco.
Ad íepulchrum, ut íupra, paratum, non minus quám ad hefternnm
altare , adhibendi Hint nodte, ac die teftes quidam ac
cuftodes..'
Verüm cüm hxc Caeremonia non valdc tuta fít, in Ecclefíjs
Ruralibus, aliísque 111 locis, ubi fidj cuftodes, & devote píallentes
non repcriuntur ; R.e¿iiús illic faciet Sacerdos , ñ Corpus
Domínicum poft finem Divini Ofíicij turn in íaum locum, vel refervatorium
íolitum reverenter deportaverit, ibíque conciuíum
tuto aflervaverit.
Ordo recipíendi SS. Chfiíti Corpus e
ScpulcHro in fa nula ndftc Pafchse,
Finito Matutino, ífdiaoTep£UMl,auáamu5cúm colleja
diei Sacerdos indutus alba, feu fuperpelliceo ftolá, & pluviali
albi colorís, & duo vel quatuor Miniftri cum debitis
paramcntis ,pta2ccderrtethuriferario cum incenfo, & thuribulo, ie-
C>3 2 quen-

quentibus juxta cruccm duobus cerofcrarijs , & Clero cum canacüs
acceníis dcfcendit ad íepulchrum.
Ubi previa coníucta incenlatione, receptóque velo albo ían-
¿hífimum Sacramentum manibus tenens converfus ad populum in-
tonat, fícut in MiíTa, Alleluja ter elevando voccm: refpondentc
choro.
Deindc fit proceíITo per Ecclefiam, choro interim cantante
vulgari idiomate cantum Paíchalem.
JESÚS ic odfmerti v'ftal&c gfjrtfitté ift erfMtlfrftt IF.
Cüm ventum fuerit ad altare majus poniturVenerabilefuper corporale,
& ter inceníatur. In choro autem finito cantu vulgari dccantaturAntiph.
Regina coeli, &C. quafinitá dicitur.
m Gaudc & Listare, &C. cum Oratione. Hac didá incenfatur
ter Venerabile , & folita benediftio datur.
Pradi&a collefta dicitur etiamin reditu poft Proceífiones Pa»
fchaies, addito folüm Divinum auxilium maneat íemper
nobiícum.
Ordo fervandus in Litaniarum majorum
Proceífíone, quae die fefto S. Marci celebratur.
/^Lcrus & populus hora ftatutá mané in Eccleíia congregaci,
omnes contrito humíli corde DEUM,
flexis genibus paulifper precentur. Sacerdos pluviali
cumminiílris, vcl faltem fuperpellieeo ¿c ftolá viola-
«ci colorís íít indutus, cujus colorís habitüin reliquiá
Proccífionibus femperutatur, praeterquaffl in ProGcfíionibus
Górporís Chrifti, & quae fiunt íolemnibus dicbus,vel
in gratiarum aélioncm; quibus diebus utitur
colore propriae íolemnitati congruenti. Csetcri vero
Sacer-

Sacerdotes & Clcrici fuperpellieeis induti iequentem
Antiphonam fiantes concinantj
A5a,i£xur gc Do mi ne ad ja va nos, &
HM m r
bo r u j n m ^
l ~ H -m m- m m
m •
li be ra nos propter nomen tuum.
Pfalm. DEUS au ri bus no ftris audi vi mus :
H H r
Patres noftri annun ciavcrunt no bis.
£
Glo ria &c.
Repetitur Antiphena. Exurge Domine, &e.
Deinde genuflc&ant ®mnes, & duoClerici ànteÀltare
Qq 3 m a] us
V

mtjus genufíexi devotè Litanias candare incipiant, ce-
teris eadem voce refpondentibus0 ¿Çùm autem can»
Latum cric:
» i —— i -*
Saníla MARÍA, Ora pro nobis.
Surgunt oranes, & ordinacim procedunt,. agredientes, Limviáfque
proíequentes, precedente Cruce, & fequente Clero r
ultimo foco Sacerdos paratus , ut fupra di£him eft , cum miniftris,
prous. res vel IOÍUS poftulat J LACRIS veftibus-IND^TIS). '
Si-Proceffio fitlongíor, vel rcpctantnr Litania:,, vel Litanijs
abfolutis uíque ad Preces, exclufivè,. di can tur aliqui Plâlnii exPœnitenmEbus
r feu Gradualibus Hymni vero , vil Cántica fetitis
in ijs, vel irf Rógationibiís aut alijs poenitentia; causa. inftitutis
Proceílionibus, non dicantur. • gf
Si ad unam vel plures Ecclefías in via fît divertendurjyib i n greffe
EccTefiàm, intermifsísque Litan ijs-vel Pial mis -, ¿amatar Antiph.
cum verfu & Oratione Sanâi. Patroni illius Eeclefiae.
Deinde egredjentes, refumptis precibus eodem brdine proeedimt
ufque ad Ècclefîam', ubi cum Pre;

la quatuor diftinâis locis , vcrius quatuor mundi plagas , Orientera,
Occiderttcm, Meridiem & Septentrionem refpicientibus,
ereâa fint quatuor altaría ex Ligno, cum umbellis feu teâis pulchrc
ac decenter ornata & corporalibus mundis ftrata, fuper quitus
cóllocari poŒt Monftrantia, dum quatuor Evangeliorum initia
decantantur.
Dejjutentur Prtncipaliores aliquot viri, pro portanda umbella,
fub qua Sacerdos cum Venerabili Sacramento proceffionaliter
ire debet.
Indui pofiunt aliquot p uerorum paria , ad fortram Angeio-
Tum cum fertis incapite; quorum aiiqui caniftris déférant folaa rofarum
rèrfûs Venerabíle Sacramentura quandoque iñ Proceffione
•íeminanda: a'ij atenías candelas : ály arma feu myfteria poffionis
Domini., «rc. ; 3 *
Quatuor vel duo faltera Diaconi parati., cantaturi quatuor
EvangJiurum initia.
Sacordos çiimùm MríTam celebret,m qua duas hoftias confecret,
& fmnptâ unâ, altcram in tabernaculum in Rroceffione deferendamita
reponat, ut per vitrura , feu criftallum , quo ipfum
tabernacolum circuinieptum eífe debet, extenùs adorantibus apparcatj
velóque operiatur donec auferatur ab Altari.
O R D O PROeESSIONIS.
PErado facrificio, quando Proceflïo cil inchoanda, Sacerdos
pluviali albo indutus ter incenfet Sacxamentum genufïexus.
Deinde Diaconus «blongum , ac decens veium circumponit
feapulis Sacerdotis, qui parte veli ante peéius pendente, utráque
manu cooperta ofteniorium, feu tabernaculura à Diácono fíbi
porreéhim reverenter fufcipitm fopremo Alta ris gradu, mox ad
Altare afeendit, & Sacramentum antefaciemtenens vertitieadpopulum,
inde deicendit iub umbellara comitantibus Miniftris, & duo
Acolythi, velClerici rumthuribulis effumantibus praecedunt.
Omncs procédant nudo capite accenlbs cereos geftantes , &
fequentes Hymnos pro longitudine Pxoceffionis devotè concinentes.
Dis m verô Sacerdos difeedit ab Altari Clerus vel Sacérdos
cantare incipit Hyranura fequentem.
Pangue

Sanguinifque pretiofiQuem, inmundi pretium
gentium*
fcbbisdatus nobis natus- Et fifenfus deficit:
Ex inta&a Virgine: Ad firm an dum cor finceru
Et in mundo con veriatus, Sola fides fuffioit.
Spario verbi {ernine, Tantum ergoSacramentu
Sui moras incolatus Veneremurcernui;
Miro claufit ordine, Et antiquum documents
In fupremae no&ecacnas Novo cedat ritui:
Recumbens cum fratribus, Praeftet fides fupplementü
Obfervata Iege^plene Senfuum dete&ui.
Cibis in legalibus, Genitori, genitoque
Cibum turbse duodenae Laus, & jubiiatio,
Se dat iuis manibus. Salus,honor,virtus quo que
Verbum caro,pane verü Sk,& benedi&io:
Verbo camem effick: Procedenti ab utroque
FitqueSanguis Chiiftime- Compar fit laudatio;
tum. Amen. Quo

Quo inchoato Procciîîo jam ordinata, progreditur hae ferie :
Confraternitates Laicorum (fi quae funt) cum fuis vexillis , cruce
me'dia inter duo luminaria, & infknibus ; Religiofi cum íita cruce,
aut vexillis & ornamentis Ecclefiafticis, cum candelis ardentibus.
Chorus Muficus. Crux Cleri íaecuíaris, quam fert Acolythus'fuperpelliceo
indutus, médius inter duos alios Acoîythos luminaria
ferentes. Clerus faecularis, perordinem, indutus Paramentis facris.
Pueri veftiti ad formam Angelorum, cum cymbahs, myfterijs,
armis Pafltonis Domini, caniftris roiàrum, bini & bini. Duo Diaconi
vel quatuor fi haberi poílijit. Thuriferarij duo incenfantes
alternis vicibus continuo Venerabile Sacramentum, cum focio naviculam
cum incenfo portante. Llmbella lùb qua Sacerdos cum
Venerabili Sacramento capite nudo incedit, médius inter duos
Diáconos, fi vero haberi non poifunt, duo primarijviri id prœftent
& fimbrias pluviaÜs eundo elevent. Ab utráque umbellae parte
viri aliquot honefti cum facibus ardentibus» Poil umbellam Cxremonianus
cum fuo focio, vel duo Clerici fuperpelliceis induti,
pro neceffitate Officiatoris & proceflionis occurrente, Nobiles, fxcularis
Magiftratus, Cives, plebei, bini & bini omnes & deteflis
capitibos cum candelis vel facibus accenfis.
evangelium primum.
PQffrquam ad, pnmam Altare pèry.cntp'm foerir,
Diaconus íi adiit, cum .debita reverentia, & genuflexione
accipict de manu ipfius Sacerdotis ftantis
¡ÇS.iSacran>entum,&illud fuperAltarecollocabit,aliàs
Sacerdos ipfe id reverente! deponer, & tburifieabit.
Dcindeunus ex quatuor Diacoais eenuflexus ante Veaerabiîe
Sacramentum dicitMuticScor flieura &C, &
accepto libro cum reyerentijs debitisante OfíTcíator-m
dicit: JubeDomnebenedicere&e.. habita benedié^iô.
»e decantat alio Diácono librum tenent« Evangelium
primum. f Do-

^•Dominusyobifeum. ^.Etcum fpiritu tuo.
fEt fignans Jibruhn& le ipium, fronte, ore, & pefto.
re profequitur. Initium fanfti Eangelij fecundum
Matthaeum. Interim dum ^Gloria tibi Domine,
ineenlat librum triplici duclu,
1" Iber generations JESU Chrifti filij David, filij Abra-
Li ham. Abraham genuitliaac: Ifaac autem genuit
Jacob: Jacob autem genuit Judam & fratres ejus. Judas
autem genuit Phares & Zaram deThamar. Pbares
autem genuit Eiron: Efron autem genuit Aram: JAram
autem genuit Aminadab. Aminadab autem genuit
Naaion : Naafon autem genuit Salmon ; Salmon au.
tem genuit Booz de Rahab. Booz autem genuit Obed
ex Ruth : Obed autem genuit Jefle : Jeffe autem genuit
David f^egem. David autem Rex genuit Salomonemexea,
quasfuitUriie. Salomon autem genuit
Roboam: Roboam autem genuit Abiam: Abias au-
. tern genuit Aia: Afa autem genuit Jofaphat. Jofaphat
autem genuit Joram: Joram autem genuit Oziam: Ozias
autem genuit Joathan: Joathan autem genuit Achaz:
Achaz autem genuit Ezechiam* Ezechias autem genuit
Manailen : Manaffes autem genuit Amon :
Anion autem genuit Josiam: Josias autem genuit
Jechoniam& fratres ejus, in tranimigratione Babylonis.
Etp©ft tranfmigrationem Babylonis, Jechonias
genuit Salathiel: Salathiel autem genuit Zorobabel:
Zoro-

De- Froceffion ibirs.
Zorbbabel autem genuit Abiud: Abiud autem genuit
kliacim. Eliacim autem genuit Azor : Azor autem
genuit Sadoch: Sabochautem genuit Achim: Achim
autem genuit Eliud; Eliud autem genuit Eleázar.
Eleázar autem genuit Mathan: Mathan autem genuit
Jacob: Jacob autem genuit Joieph virum MARINE, de
qua natus eft J E s u s, qui voeatur Chriftus.
Saserdps ofculaturlibrum iibi delatum , dicens*
Per Evangélica di&a; deleanturnoftra delira, Amen.
Fa£V¿ ínqeníationeOificiator ííans impofito thurc
absque benediélione in thuribulum genufleélic, &
thurificatVenrrabile Sacramentum , reiumptoque füper
humeros velo oblongo, monílrar»tiam á Diácono
fiante, fi adíit, genuflexus reverenter rccipit5 íimi-,
jiüs Sacerdos ipíe íurgit, ad Altare aÍGendit, faftáquc
genuflexione Venerabile Sacramentum. ante faciem
íuamtenensvertitícad populum,& cantat fcquerites
preces cumÓratione choró refpondente»
freces I.
A fulgure, & tempeftate, Libera nos Domine,
^r. A pefte, fame, bello, & ab omni malo. jp, Libera.
-f .A fubitanea, & improvifa rnorte. sy. Libera.
yr.Ut fruólus terrae dare, & confervare digrteris. JJ?, Lib.
yr'. Ut inimicosS. Ecclefrse humiliate digneris. 9?. Lib.
*jjjr,Ut domnum Apoftolicum,& omiies Ecclefiafticos
Ordines in íánfta Religione confervare digneris.
J^,Terogamus audi nos. RE 2 Verf.

. ^ 15 Rituale LaWccnfe
— • • . . . I
y» Domine exaudi orationem meam.
Et clamor meus ad te veniat.
"fr- Dominus vobiicum. ç?. Et cum fpiritu tuo,
Oremu